KRALJEVINA JUGOSLAVIJA UPRAVA ZA ZAŠTITU Klasa 87 INDUSTRISKE SVOJINE Izdan 15 februara 1933. PATENTNI SPIS BR.9685 Societe Anonynie des Ateliers d’ Aviation Louis Breguet, Pariš, Francusha. Usavršavanje hidro-pneumatičnog zakivača (čekića). Prijava od 26 februara 1931. Važi od 1 maja 1932. Traženo pravo prvenstva od 4 aprila 1930 (Francuska). Ovaj se pronalazak odnosi na razna u-savršavanja ručnog hidropneumatičkog zakivača (čekića) (Francuski patent No. 593.599 od 18 septembra 1924 god.). Prvo usavršavanje je učinjeno na cilindru primaču, — t. j. cilindru čija je drška klipa pokretni deo koji vrši zakivanje — da bi se postiglo pneumatično povraćanje klipa izostavljajući suprotno dejstvujuću oprugu. Na taj je način smanjena težina i glomaznost primača, što je naročito dobro kod mašina velike snage, a koje su ipak ručne. Drugo usavršavanje je izvršeno na delu koje ima oblik C i koji služi za podupirač i namešta se tako da se čekić može upo-trebiti i onda kada je potrebno pri spajanju komada da zakivka bude zakovana u pravcu koji je približno vertikalan pravcu produženja klipove osovine ili u pravcu pod izvesnim uglom sa tom osovinom. Da bi se to postiglo drška klipa deluje na jedan umetnuti deo koji se okreće i koji nosi glavu. Drška klipa ima jedno dugme za puštanje u rad i pomoću jednog zuba deluje na stezač lima. Na taj način sile se predaju glavi i stezaču lima u pravcu, različitom od pravca osovine klipa. Docniji opis zajedno sa nacrtom, koji je dodat kao primer, objasniće lepo način izvođenja ovog pronalaska. Sl. 1 je šematski izgled čekića sa pneu-matičkim vraćanjem. SI. 2 je presek usavršenog čekića. SI. 3 i 4 su preseči po linijama 3-3 i 4-4 slike 2. SI. 5 je varianta slike 2. U načinu izvođenja pretstavljenom na sl. 1 cev a koja se izdvaja od cevi kroz koju dolazi sabijen vazduh u prostoru B, ulazi kod b u cilinder-primač J na zadnju površinu klipa K. Ventil c koji ima oprugu d pušta sabijen vazduh u smeru strelice i protivi se njegovom vraćanju. Pod tim uslovima u komori e cilindra J vlada u početku pritisak iz dovodne cevi a. Kada se cilindar A stavi u vezu sa cevi a, klip K se kreće i sabija vazduh koji je u komori e. Pošto je ventil c zatvoren, tako dobiveni pritisak služi za povraćaj klipa K, ako se cilindar A stavi u vezu sa atmosferom. Kada treba spojiti nekoliko metalnih pantljika Z čije su ivice savijene pod 90° (si. 2) jasno je da deo h koji nosi glavu p1 i podupirač p ne mogu biti namešteni kao što je na sl. 1 pretstavljeno, već je potrebno da osovina X—X primača J bude nagnuta prema pravcu zakivka, naznačenom sa Y-Y, pod uglom od 90° približno (si. 2). U tu svrhu deo h koji ima oblik C (sa vrlo dugačkim kracima da bi se zakivke mogle postavljati i na mestima lima ili t. si., koja su udaljena od ivice) učvršćuje se za kraj primača J pomoću uvojaka f. Deo h služi kao oslonac za podupirač p. Na bočnim stranama dela h učvršćena su dva polukružna segmenta h’ (si. 2 i 4) koji služe kao vodice nosaču i glave p', koji se na taj način može pokretati oko jedne Din. 20. zamišljene osovine, koja prolazi kroz središte o kružnog segmenta h1. Deo i služi kao oslonac za glavu p1, koja može imati i jedan izlozan zavrtanj p2 stegnut navrtkom p:i. Na taj način kretanje dela i oko njegove osovine dozvoljava stezanje zakivke između glave p1 i podupirača p koji su jedni prema drugom. Obrtanje dela i oko osovine o dobija se u smeru koji odgovara stezanju zakivke, pomoću dela k1 (učvršćenog na dršci K pokretnog klipa u cilindru-primaču J), koji deluje na jednu površinu za oslanjanje i° koja je pak zgodno nagnuta. Povraćaj dela i u svoj prvobitni položaj, t. j. položaj otpuštanja, osiguran je pomoću dve pločice j, koje su učvršćene na deo i (si. 3) i prave neku vrstu viljuške u koju ulazi naslon k2 dela k'. Stezanje limova pre i za vreme zakiva-nja vrši se pomoću stezača 1 koji je prstenast i klizi oko glave p1. Stezač ima cilindrično produženje 1 , koje klizi u nosaču i glave i prima pritisak od klipa k posrestvom opruge m gurača n, od klipa ili pokretnog dela q koji se kreće oko o-sovine q°, koju nosi deo i. Ovi razni delovi su tako udešeni, da stezač limova 1 dođe u dodir sa limom i počne stezati pre no što zakivka počne da se deformiše. Elastičnost opruge m dozvoljava da stezač lima ostane nepokretan pri dodiru sa limom za vreme zakivanja, a ipak vrši približno podjednako stezanje. Kada su dimenzije limova koji se spajaju takve, da kraci dela h ne moraju biti vrlo dugački, moguće je materijalizovati osovinu oko koje se okreće deo i kao što je na slici 5 pretstavljeno. Kod te variante deo i koji nosi glavu p1 kreće se oko osovine o a stezač lima 1 je pokretan u r na delu i. Oba se kreću kao što je i ranije opisano pomoću drške klipa K hidrauličnog primača i deluju neposredno na glavu, a posrestvom opruge m i gurača n na stezač lima. Po sebi se razume, da pronalazak obuhvata i razne modifikacije koje se mogu na opisanom uređaju izvršiti. Patentni zahtevi. 1. Hidropneumatični čekić (zakivač) naznačen time, što se nosač glave sastoji od jednog dela i, koji može da se okreće u odnosu na deo koji nosi cilinder-primač, oko jedne zamišljene ili stvarne osovine tako, da prenosi pritisak stezanja u pravcu koji čini sa pravcem kretanja klipa cilindra- primača čekića, ma kakav ugao na primer od oko 90°. 2. Hidropneumatični čekić prema zahte-vu 1, naznačen time, što je stezanje limova pre i za vreme zakivanja, osigurano jednim stezačem limova, koji prima pritisak od klipa primača, posrestvom jedne opruge m i gurača n. 3. Hidropneumatički čekić prema zah-tevu 1, naznačen time, što se pneumatično vraćanje klipa primača dobija širenjem jedne količine vazduha sabijenog zadnjom stranom tog klipa za vreme njegovog korisnog hoda i što je pritisak te količine vazduha pre zabijanja i posle širenja jednak pritisku u cevi a, koja dovodi vazduh čekiću. V/?///////// 1 • . \ 'I . - - . : • • ' M ..■ .. ;. .s . . ' -v ■ - • ■ 1» 1 ,1' . ■ Adpatentbroj 9685. Adpatentbroj9685. 0 i K* ■ I ■ / ' v. r ■ ' ■ ■ / ; f !- i ‘ , . . . ■