KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 31 (2)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1. Februara 1927.
PATENTNI SPIS BR. 4081
Hermann Schullz, Essen—Rhur.
Tiganj za alumino termičke svrhe.
Prijava od 4. februara 1924.	Važi od 1. januara 1926.
Traženo pravo prvenstva od 5. februara 1923. (Nemačka).
Za alumino-lermičke ciljeve upotrebljava-li su se do sad tiganji, koji su bili od tako nesagorljivih materijala, mahom rđavih toplonoša i bili su zbog male čvrstoče o-vih materija oplaćivani spoljnim omotačem od tankog gvozdenog lima.
Tiganjsko telo napadano je od visoke u unutrašnjosti tiganja proizvedene temperature kao i od hemiskih uticaja zgure i isto se topilo, tako, da su tiganji bili ograniče-ni u svom trajanju i morali su biti obnavljanj i opravljani sa velikim troškovima. Mana je bila još i ta, što je istopljeni materija! tiganja odlazio u rastopinu, što se pak ne želi, i čijoj se največoj čistoči teži.
Predmet ovog pronalaska jeste tiganj za alumino-termičke svrhe, koji se ne kvari i kod koga nikakve materije ne mogu uči u rastopinu, koje se nalaze u termičnoj sme-si. Po pronalasku, novi se iiganj gradi od dobrih toplonoša, na primer od bakra, bron-ze iii livenog gvožđa i dobija takvu deblii-nu zidova, da on svojim unutarnjim zidnim površinama dovedenu toplotu prima tako brzo i sprevodi, da se ne vrši nagrizanje zidova u kratkom vremenu, za koje otopljena masa sloji u tiganju, ma da se za tiganj upotrebljavaju materije, čije tačke topljenja leže mnogo niže od temperature sadržine u tiganju. Opiti su pokazali, da se pri reakciji postala, teško topljiva korundova zgura hladni i stvrdnjava u tankom sloju na zidove tiganja i da zidne površine šiiti od uticaja od alumino proizvodečih, jako pregrejanih, metala. Brzo sprovođenje toplote kroz zidove tiganja sprečava ponovno topljenje zgure
do kraja reakcije. Tiganj je onda, po oiicanju rastopine, u unutrašnjosti obložen tankim slojem teško topljivog aluminium-oksida te može održati gotovo bezgraničan broj topljenja. Tiganj se može ceo ili delimično na pr. dokle, dopire alumino-genetički metal, pethodno obložiti podesnim slojem materijala i to u odnosu na debljinu zida tiganja tankim slojem. Brzo odvojenje toplote kroz tiganj sprečava stapanje tog sloja ili opiate.
Kao što su opiti pokazali nedozvoljeno velikih temperatura, ne treba se bojati, jer kratkoča vremena izmedu reakcije i istaka-nja ima svoj značaj za tiganjske zidove, te čak i izgleda, da je gubitak u temperaturi u tiganju po novom pronalasku manji nego u do sad upotrebljavanim tiganjima od nesagorljivih materijala, kod kojih se temperatura smanjuje topljenjem tela samoga tiganja i uzviranjem sadržne u tiganju, koji proces nastupa usled oslobođenih gasova iz šamotškog materijala i njegovog maltera.
Tiganji sa otvorom na dnu obično imaju, kao što je poznato, izmenljive siskove. Vedi tiganji i sudovi za alumino-termičke reakcije sklapaju se najbolje iz pojedinih olovina i livenih komada.
Ako treba da se tiganji neprekidno i brzo upotrebljavaju onda se oni obično grade sa rebrima za vazdušno hlađenje u cilju bržeg hlađenja za vreme radnih pauza. Može se i telo samog tiganja načinih sa tanjim zidovima i lakše ako se isto snab-de omotačem za hlađenje u kome se nalazi pogodna tečnost za hlađenje.
Din. 5.
Patentni zahtevi:
1.	Tiganj za alumino • lermičke svrhe, naznačen time, što su njegovi zidovi nači-njeni od dobrih toplonoša na pr. livenog gvožđa, takvog oblika i jačine, đa oni za vreme reakcije alumino-termičke smeše dej-stvuju na postoječi aluminium-oksid tako, da
se isti kali te tako postaje otporni zaštitni sloj, koji sprečava kvarenje Uganja.
2.	Tiganj po zahtevu 1, naznačen time, što su sprovodljivi (toplotu) debeli zidovi delom i potpuno obloženi srazmerno takvim slojem od neke podesne materije.
3.	Tiganj po zahtevu 1 i 2, naznačen time, što su njegovi zidovi snabdeveni rebrima ili hladenjem pomoču tečnosti.