* ,	$@§ipú von âû'/:. , . in
.	_	Vrbi껫
fcfíi .. . r. ¿it


r
GR.fi TAE POSTER!
TATI Sli lSMVNDVS LIBER BARO IN HER*
bcrftain Ncyp g & Gucttcnhag, Primarius Ducatus Carinthiae Has-rcditariufç^Ô Camerarius & Dapifer&c. Immunitate rnerircrum ergo donatus «diones fuas à pucro ad annum vfçjj sccaris fuce feptua-geíimum quarcum, breui commcntariolo notacas reliquic. T
VIENNE A VST RM EXCV*
debar Raphael Hofhaltet
AKNO
M. D« L X*



t , . -

t-

!




"v«










\




1LM.ÍÜ4 P
'iß, si
wpiM anrnv« &mmm

O K ff A
«j
v i,'-
. «

. »




GRATAE POSTER!
TATI SIGISMVNDVS LIBER. BARO ÍNHER-
berftain Neyperg & Guettenhag, Primarius Ducatus Catín thídrfe--redirarius^& Carnerarios & Dspifer&c." Immunirate meritorum ergo donatus, a&iones fuása puero ad annum vfcpajfatis fuse feptua-gtfitt) urh quareü m,' breui commentariola ncírata'sréliquit.
Eft hoc comune non modo popuíoriim omnium,verum etiam famili-arum plgrarumg;, vcfibi de origine & vetuftategeneris maiorumeß fuorum gratulentur, gloriae&Iaudj id fibi fore putañees. Quocirca mihi quo^ cupido ifta inceisir, vtprogenitorum arauorum^ meorum nomina & generacionis feriem inquirerem, eamgj defcriptam publicaremiSed iufto ferius id mihi in-mentem venir, qui rectius rem omné viuo acLhuc parre meo Leonhardo Herberftainio, perdifeere potuiíTem. Quantum ramé eiusrei ex quarunda htetaru monumentis collegian feriptum hoc mihi referre vifum eft, noneo confilio, quod vel ipfe de maiorum meorum virrute tanmm & virrütis pr^mijs nobiltraciscb infignibus parris glorian' at$ eis contentirs eíTevelim vel agnati gentiles^ mei caufam 6c occaíionem habeant, ve ex vetufta familia: & nobiliratis origine fuper-bos concipiant ánimos, eamque folam ia&antes exiftiment nihil fefe am-pliusad laudem Se gloriam requireredebere, vrgeneris antiquiras & no-bilitás ipfa egregijs quo$ ipforum virtutis faáis confírmetur, fed vt poti-us domeftica vera: generofiratiV exempla ob oculos propofita habentes omnes a&iones noftras ad maioru imitationem componamus, & vnum quemq;illorum tacite'auribuscuiuslibecnoílrumillud Virgilianum in fufurrare putemus.
Di fee puervTrtutem ex me verum q^laborem, Ne$ fruftra eriaTn illa eiufdem Poctx verba de nobis pro fe quifque ferri audiamus.
Ec quid in antiquam virtutem ánimos^ viriles
IEtpater vaneas, Scauunailjus excitar He&or. Taq; ornees qui nomine m^o cenfenrur gentiles at(£ agnatosadmoní-tosrogatos^efle volo Genealogía iftam noftram le6iuros,vt in eamco gitationem mccumincumbant, maiores nofttps diamaut malas artes prxclariim nomrn
tutis monumentaconfcgujjto^dls^Er cum generoße ftirpisatqjarboris furculí lint & trudus acnpem bonam ediri, vtá ftipite fuo pululante rami íobolcfcenresnondegenerenr. Proindegrandiorum natu fúeritadole- ■
A 2 fcentulos
centulos a tener is ftatim cum cura &fide iuftituere, & pr^cepta vírratis, ac^pieracis illis in ft i liare, ac deinceps vcl erucliris in omni genere libe?; ralioris doóirina:excolendos prasceptoribus tradere,vel infpe&aráfeu po.' licicarum feu militarium arcium difciplinam exercendos mitcere. Qua inreparenres liberornm fnorumhoneftam debehnnf fumptibus Jcgmmis minimcfaresates, vt-niodn.filijeorumcommodo autin academijs aut in_£xlncipn.m ,mhortibu»fiaUa£o, jvbi. extraJan-PHorcmtt ifrnauiam omnem, S p^tinmmfibjhominn^rnnfi^r.iriin^ alilduexauencesin la&ore &^r£utis,c^s4^kküuumilem exijan t xtatem
Non enimladsefthominLvt preclaro loco generoßftprngnariK nifT natalium fplcndorem virtutis ftudijs amplifier arq. r^^jfaj?; vcram gloriam plerumcj; bona infticutio plus afferr momentj quam natiuiuas ípectabilis & e y t e n e i a cjuod ex PlatoQis philofophia fumgQUD, Horatius hifee expreísit verübus.
/ Fortes creantur forribus & bonis Eft in iuuencis eft in eqnig pflfri1rn Virtus, nee jmbellem feroces ( Proven eran c aqnilf mlnmKam Dogrina fed vim proponer infiram Recticj; cultus peáora robfirant. Vt cumqjdefectre mores
TVmautem fatis conftat iam inde ab ipfo primo omnium fiominura párente Adamo ñeque illuftri quemquam,neq; obfeuro eíTe loco ge-nirum, Seda^quali forte omnesäge^daa editos. Qui vero setatibus om nibus induftria beneficentia & virtute alios mortales fuperarunt, prse ceteris femper honefti habiui at<$ nobilicatifunt,pro eoatq; Noribergac inconfpiciio cius vrbis loco elogium tale lingua vernacula fcriptiim cllc audio.	Quo nobile tum quispiam loco fait,
' Cum foderet Adam & Eua fila duce*ec Iflow¿Cblnum.
bauet vnfegftiafiMUf. Cui feoteiiciue. eadem lingua Symbolum fuum fubferibj iufsifse ferturFridericus Imperator Romanorum tercius.
Ali^s ego quam quilibet non Gmhnmoatfi Quod me amplior e honore dignarur Deus jd)bin nidjt met fem ein mibe»; <JOm r- i , , , ^Uatnbrtßmit ©ott fco: pregan.
Et preciare ab alio Poeca eft di&um
Stemmata quid faciunt quid prodeft Pontice longo Sanguine cenferjf ec
itUUv*
A 5	Res
REs tora eugeníx cum fie habeat dubíum non cil, quinpro geni'ro-ribusmaioribus noftrisfuum críam fueric gen ris ord in is nobilita-cisqueprimordium. Cuiusmodiautemidfuerit,6c quomodo illiantí-quitus vitam rolerarinceuidens documenrum capere licet, exhícredira-rijs noftrisinfignibus in quibus illi habuere & nos hodic quocphabemus vehiam candidam fuperquaararrum fuspensum ex prçdio vrbano in a-grum&ex agro in ídem prxdiurn dad foler, ynde liguer maiores_no-fír^a^r[culas£iii¿j^aíc|5 opinionem conie&uram$hancmeamamplius etiam illud confirmar, Quoddominus Gancheras Herberfteinius ma terni aui fui Domini Guntherjab Haag in quonomen id & genus defe-ciciníigne, equeftre videlicet iugum crocei coloris in rubra arca depic-tum anno à naro domino & Saluatore noftro i q. o y iurefeudalia principe accepir. Sentencia illa mea nonefi,.qnod rniqjTam agnarorum meqrumgrauigfe piolrA-aar-cMai^ Quojjjlnam^-y^l parens.mcui-vel ego ípíc agricultmam exrr.aiifsem, minimrid reía rem quin Inudi quog¡ „ mihj eamxcillALcerem, quippe^ujfaniiliy pnfteritan^meç virture at^, ' virtutjsgrsgm ijs praditcar^uamlmabiumjJaritatc ¿ nobilitatedege-», nerare jaalim. Namiuxtafententiam Diuj Gregorij theologi Probrum eft malu m vocare non ignobilem Genus eft eorum qui diu funt mortui Generi prçire, non nocere conuenir, . <■ Mçliû£bQ.num file quam ciearier bonis
Etatibus omnibus à virisíapientibusiudicatum eftambuf-alijs-oní busquarumejl aliquis in-w^ahominum vfus agri.culruram cuius prccci-puum inlírumentumaratrum cum partibus fuis eft, praftabiiioxenieilê rum propter obtóamenra rerum rufticarum, rum propter vtilita-^^ tem;quam generi humaníL_afferc plurimam. Ciceronis verba tíf* Omnium_tcmm ex .quious alLquid exquiritur, nihil ell agricultura melius nihil vberius, ni hil du] cius nihil, homine Lhera jlignlui. i Beatus illequi procul negocijs lVr prifca gens mortalium .	¡Paterna rura bobus exercer fuis
Solutas omnifœnore ere.
CEcînïr lapiens poeta Horatîus Et Virgiliusipfede agrîculrra lu-culentifsimè fcribens randem exclamar. O fortunaros nimium fua fi bona norinr-	Agricolas etc.
QVapropter apud veteres Romanos illa in _ magnum fuir iio-norcm, qui jum virum bonum laudare & titulo fuo ornare
vellenf
vellent, agrícola m bonum eutn eiïè dixerunc. Necj aîiam etîam îuuen-tutemad miliriam commodioremillieile cenfuerunt, quam quxruri agriscolendis ad duros belli labores perferendos eilet exercirata. In hoc vite genere M: Curius cum de Samnitibus & Sabin» & de Pyrrho Epiro rarumregetriumphafîèt, fummum gratis tempusconfumfît. Etíria-gris tum erantSenatores, id eft Tenes. Siquidem. L.Quintio Cincinnato inagroarantinunciarum cft,eurndi&acorem eiïe factum, qui omnium fummusRomx magiftrarus fuit. Meaquidem fençepj:ia,ait Cato maior apud Ciceronem, haud fcio an vlla beariorefsepofïïtvira,neqifolum officio, quodhominum generi vniuerfoculturaagrorum eftfalutaris, fed & delecterione &c: Legimus Bäilükm maximum & Regem & pro pfygfâ à paternarum ouium pafcione ( qua: non poftrema rufticationis pars eft) adSamuelern prophetameuocatum veniffe, vt in medio fra-trum eius ab illorex vngererur fuper Ifrael. Eumc^à regia iftiusmodi in augurationead eafdem ones pafcendasredijiîè, neclongepoft, cum debellandusefsetvir illefpurius &. incircumcifus, gigantee magnitudi-nis homo de caftris Philiftinorum nomine Goliath ipfum Dauidem fci-mus ágregis paternjpaftu rurfum non finenumine & prouidentiaDej in caftra Iiraelitica venilîe& abeo Philifteum iftumpiaftratumeiTein funda & lapide in nomine dominj. Primum quoc£ Boiemixgentis Ducem Premiflaujnferunt, vbj Princepsab eo populo communibus fuffragijs le&us eilet,ab aratro in quo tanquam menfa eibum fuum capi-ebat vocatum &. in ducalem fedem duóhim eile. Qui ad tam inexpecta-ram fortis fux muracionem valde quidcm obftupuit, in tanta tarnen fortuna fparteos calceos fuos (qui lingua Slauinorum Kurpie dicuntur) reijccre noluit, caufamqj eiusrej rogatus illam attulir, Velle fe calceos huiusmodj invifchegrado,hoceftfublimiorearce, que ad Praga m fita diu etiam regum Boiemorum regia fuit, perpetuum eile monumentum ad pofteritatem omncm, primum Boiemix Ducem ab aratro ex agro adimperium Ducaleefseeuedum
CVm igitur intelligamus tantos & tam preclaros virosanrefapnft in figpes resgcftas_agricülturx operam nauafjjc^ & à prudentibus ho-
minibus nunquam non_mcmendaikfüruinxqqiuklGo&c mutabilitas his. prxcipuç extremis periculüHs^ rempeftatibüs, conüdeeate nxéri-to inanimis pffftris nobifcum debemus., ficfliij" praeter (pr»p permifsiony npfoiscnpnia^,iiajrt resnç(fap flj ararrnm rpdranr^ qnn modo forcunam prx fernem excelfo & conßwtj peftore-iwamus.
Ne fei-
7 Ncfcimm rniin	Quapropter hoc tempore cum
nobis res func fecunchc, ita moderate nos erga cuiusuis prxfertim vero in-ferioris ordinis hominesgerere debemus, vt illi ßquid huiusmodi, vtdixi &c reshumangferuniaccidat? causam nobisobtreftandi arrogantiam^ fuperbam ridendi non habeant. Id quod afsequemur fi ad earn moderati-onem animi tanquamadamufsim guandam vitamfe mores compofueri-mas, vt ne^ a Jupenodbus^defpiciarour, ne<£ abjnferi oribus merua-mur. Atqj hac in parte Agatjioclcm re^em Sicilian imitabimur, qui cum figuli eilet filius, ad regium tarnen peruenitfaftigium,& fortunatali no elatus hnmaniter geffic imperium. Nunquam nobisexcidere exanimis noftris verba ifta debent, vcrficulis hifee ab Aufonio Gallico Poeta de rege ifto exprefla.
Fortunam reuerenter habe,quicumc£ repente -> Diues ab exili progrediere loco.
LAbor&exercitatio corpora firmiora ac^ ypkuftiorafeffifit, Sc animos quo$ viriles reddit, atocium & ignauia incitamentum & fome&dLgiaui ? can's 6c viciorum omnium. Minimeverodubitandum eft quin maiores
IM I I ——■■ 1——I.	I	—>
nolrrj egre^ij morrales labore, induftria,pra:claris vir tutis a6Honibus,ab a- ) gricultura & rufticatione ad generis pr^rogatiuam 8c nobiliratem ipjam > iuiLeLLc&i, quorum veftigi js infiftcntes exempla illorum nos fedulo imi-tari decer, vt non eorum tanta gloria fed propria eciam virtute noftra clarj fimusSc nobiles.Sic fcilicet futurum eft, vtcumbonarum arborumfi-muspropagines, bonos etiam & progenitoribus noftrisdignosfruchis feramusper veritatis ftudium animorumqj forcitudinem 8c conftan-ciam rebus militiae ftrenue domiiufte& asquabilitergerendis, fidem 8c omneofficiuminfcruitijs & adminiftrationibusnobiscommifs. Prin-cipibus noftris quouisloco 8c tempore probantes minjmeqi omnium committeoEcs, vt peLanflimosdcgcncrcsjnalisartibusautdcfidiavccordj^ virtutemobfufccmusöccontaminemus.	I .•
PErfuaiifsimum ergo profapix noftra: Herberfteine eile debet maiores fuos pro eo atqs euidentifilme patet, muneribus fuis 8c prouincijs fibi datisapud Romanos Imperatores 8c Reges Archiducef^ Auftriacos gnauiter 6c fideliter obeudis nulla pericula et nullos labores refugifle. Id-cjue cude cictcrisomnibus,tumdcpatrcfratribus^5meiscftteftatiiiimu, qui exemplo fuo mihi praeierunt. Et quam me illi ad virtuos fuse a:mu-ladonem naterneatque fraterne funt cohortati, tam lihcnxer atque obfe-gueaier fi'. us eorum monitis at$ prseceptis ipfe morem gefsi. Hoc
~	ipfum


jpfum quidquid cd: agnari gentiles confanguinei$ mei npn ex verbís me-isfolum deprehendenr, verum ex rebus quoctipfiscerto compcrienr,öC potifsimum id animaduertenr Sc colligenc ex illuftribus licerarum monu-mentis, quxprofapix noftrxtum ptopter maiorum noftrorum egregia faäa, tum proprer mea quoq; promerita ab oprimís maximisqj Principia bus noftris'datx funr Se conceiTe. Tcflabicnr idauitorum noftrorum ílemmatum & infignium accefsio luculenra& prolixum augmenrum. Teñabitur familia: noflrx ex equeftri loco in liberorum Baronum quaíí Senarorum Se patriciorum ordinem honorífica rranfítio. Teftabirurhx-redirarium cubicularijfiue Camerarijfimul &c DapiFeriin Ducatu Ca-rinchise in domum noftram introducium ius Se prerogatiua amplifsima. Teftabuaturdení^quocá meijixtaconceílam mihi diuinirus gracia, fub imperio triam Sacracifsimorum Romanorum. Cxfarum Maximilian i, CatoliXiuinti pijfsimx laudatifsimeque memoria: Sc nunc aufpicatifsi-me Imperantis Ferdiiia&di,in multis militaribus 8c politicismuneribus arque frequentibus Se longinquis legationibus res geftx funr non infeli-cicer.
Qvocta íam illudreftar, vragnati meí iuniores Herberftenij quí nunc excancöc quinaícenturab illis Deoduce, Se induítriaeorum co-mire, i mí cari res meas ftudeant,atqj etiam fuperarecontendanr. Quod cum mihi vnice in vocis efl, dum id illosfaäuros elle, valde fpero.
E Xauisacparenribus, qui Romanislmperacoribus regibus, Se Archí-ducibus Auftrix oSicia fuá preftare folici fueran t progeni tus. Vipací non lege a Timauo,Púnico 8c Vergefio, Leonardo parre 8e Barbara matte ex fataiügXje foramine diefa) orrus fum,í¡miliq;Infliruco viexab in-cunabulisdeftinacus. Annoa SaluatoreChrifloIefunato, M. CCCC. LXXXVI. die vero xxm. Augufti, Friderico III-Romanum Imperium gubernante.
Dolefcentulus Adríacicum nauígans Mare ex Iílris ¿eoppido Loura-na Anconamadij , inde teriaLorctum Religionis^raria progrclfus, po-ftea licerarum ac d.íciplinx caufa Viennam AuftrixmiíTus, Lauicagj.fl.u-r diorum Liberaliumibi-ornacusfum, D. .11., ä ,
O Vb diño AlaximiliaöörCxfarc iiísfuum armis in Hungaría perfequen-^.^ tCy primum tuilicix tirocinium otij, Cum nato fub id cempus Ludouico^-wJ
rege
rege pax eft ínter Maximilianum 8c Vladislaum Hungarian Bohemia regem fand ra, M.rD. VI.
•	ríi	^^s^^i si *
JVÍ. D. VIII. Cum Veneti Cxfaú Maximiliano quüécuncjj obtine-batinlulij foro, in Carnis&Iftris ademiflenr, indutijs belli inrerpo-íitis a parre Venerias mirror ad paternam arcem quas vulgo Lupoglau ermanice vero Marnfels appellarur, recuperandam. Quo tempore vr-anum ibi nauale confiagrauir.
DEinde Maximiliano Cxfare & Ludouíco XII. Galliíeregefíeaere coniun&is,cum Veneri ad CaraUagium cxfi,defperaris prope rebus Csé-fari ademra redderenr cum prasfidijs prouincialium in forum Iulij miíTaá Se Rafpocaftello in Carnis capto, inxohortem prxtorianam Cxfarisal-
leaosjum: III. OftobrisM.D. VIII.
IVÍlchaelem Mardeííum é Grauifis predas ngenrem agreHus i ingen-tem ei vim pecoris eripui XXVI. Oclobris eiuídem»
X^Eneci Rafporecupcraro me inarce Marnfels obfederune VI. No* uembris.
Ea deindefiyeme in Pifinum prcfidiofum mifllis.
i í "*' , *
1VI.D. X. Veneros ad Pifinum obfídendum contenientes anfíueftf,
mea^prxfentia 8c aurorirate populum ibi in fide Cacfarisretinui menfe Februario. hítate próxima in Iulij forum fum remiffiw.
M. D.XL Gcnitoricharífíimo ¡uftafeeí.
B
c
D. XI1II. Ioanne Vi£urio VenerorumpraefeSoad Maranurci quod circumfcderat, cxfo, id quod XII- Iulij fa&um, vbi cum Stirieníí-um Equirum przefe&uramgefsi- Maximilianus medonis militaribus ¿caurea torque XXVI. Septemb. cohoneftauit, acdeinde XIII. Dc-ccmb. in confilium aula: fuxcooptauit;
M . D. XV. Conuentum Vienna: Auflriae cum Maximiliano Im«' peratorc agentibus Vladislao parre & Ludouico filio Hungariac & Bohemia: & Sigifmundo Polonia regibus, 6c matrimonia liberorum inter fe contrahentibus mutuam^beneuolentiam ftabilientibus, mandato Ma-ximilíani legatusad Leonardum Salisburgenfem Archiepifcopum, mox ctiam Epifcopum Eiftaccnfem XXI. Nouemb.adij.
Vm Duces Bauari* frarres difsiderent Cafare iubente ad Ludout-cum Ducem 6c conuencum Bauarorura in oppidum Landcshutum VIII» Decemb.vcni.
un

M D. XVI. Cfiriftemum Daniacregem cui Elifabeth Caelarisex
filio neptis nupta erat. Cxfaris orator, magna ger mania: parte luftrara^ adij, & viokti coniugalis foederis admonui, atcj; ad refipifcendum coJior-tatus fum,
Eodem itinere Ca:(aris nomine ele$ores rres Albermm Mogunti-num : FridericumSaxoniacducem. Ioachimum Marchionem Bran-denburgenfem. Duof$ fratres Heinricum & Albertum Megalopolira-nos principes conueni, egreflus Augufta Vindelicorum vltima Ianuarij. Hocipfoannoad Heluecios gentem nobilitati infeftam ter Cxfaris le-gatusprofegus fum;
B a Infuper
Infnper ad Siétandum Poloni« regem legations fuícepta Í Fâganoâ YBcîx vrbe Xa- Dccemb. Reno & Danubio amnibps traíais Augu-ítaiu V indclieorum contendí.
V' .

MAXIMILIANO CAES ARE ADSÏGISMVN. DVM POLON1A& REGEM ET B AS Ï LI V M MA GNVM MOSCOVIAE PRINCirËM tfic YESTlTVS DESTÍNATVS SVJM



M . D. XVII- Gregorio Sagreuskí magni Mofchorum principi® nunótfo : Chryfoftomo Columno Ifabellx Mediolani & Barij ducis Secretario comitibus adiunčtis Augufta profečtus per Bauariam, Au-flriam, Morauiam, Sileíiam atc^ Poloniam. Superatis Iftula & Cro-noneamnibusvilnam LithuaniíC metropolim veni,&cum Sigiimundo rege de matrimonio Bonx ducis Mediolani filia-, Maximiliani Cafaría nomine egi, confečioc^ ex fententia negotio, fuperato Rubone ilumino Traha Nouogardiam magnam quam Volchovy prifcisfcriptoribui
íncognítusfíuuius íncerfluir. Ex ea Veredarijs equisMofcouíam ad Bá* fîlium magnum Ruiïôrum Duccm, qui primus fe Regcm appellarl voto, decurrens, Rha magno amne traicfto & nauigaco perueni-
Vbidiis
Vbî diu tnultum$de inducijs inrer Polonum Se Mofchum egi, 8c tan-¿cm Smolenfcum Liruanis pridemà Mofcho interceptum diuercí, inde Vilnam redij. Ar$ in hoc ¡ciñere fontes Rubonis Crononis, Rha, 8C Borifthenis, circuiens, ôc XXXVI. miliaríbus germanicis fupra fontes Tanias progrelTus, non ex vllis montibus fed ex lacu in planicie fonti-¿us profluerc expertusnoftrisid oppido admirantibus reculi.
IJOriñhenem quo$ in reditu nauigaui.
IpRsecerea Volochdam, Suchanem, lug 8c Duinam, fiuuíos magno« à aullo aurore commemoratos in Mare glaciale decurrere oftendi.
i
N eo reditu non longea Vilna in arce TrocenHScheachmet Tártaro-rum Sauolhenfium regem in conuiuio lili afsidens alloquutus fum.
- r
M D. XVIII. E Mofchouíafic Polonia reucrfusaditnipontcra Cxíarcm inueni, XXII. Marcij.
IVSMODI VESTE ET VA R. IIS NOBILIBVS PELLIBVS REMVNER AT V S, ETE A INDVTVS VT CONSVE-TVM ESTPIUNCIPI GRACIAS LGI DIMISSVS SVM.

«
y I ■ ^ ' . Je X'Y- Apn ih eoderrt orator ad Lüdoüícum r ^rm m I i i : i p r , a m i ¡Tus, n e qu em regn î ci us gubernatorial ( loa n n cu i rn /	us regni atxcaai or V magaa con centi one vrgeba c. a J tri i «c ret
i
BîJem fummj Rom.Pontîfîcisnuncïus Nîcoîauj Scfionfeergus Do-mi nicanx fódal i caris fracer, prima legación is fuacorarione, Gefaris po-
■ 1 l<*PA M a 144 A a* J	A E_ —- —.	_. 1___? _ _	il	.	.
flu lata commendauir beneuolentiam noftram captans 3 priuatim aucero apud Epilcopos & proceres res Tuas fïbi agen*.
I^Rouinciales Sririx in confflioaulx Cxfareacme locum fuumobtï-licre voluerunt, Cxfare ipfo aiïcncience.
XV—'-
VI. Nouemb. Salîsburgum ad Archiepifcopum&Canonicorum collegium ibi in concordiam rcducendoj miílus fum.
C M. D*

^f. D. XIX. DiausMatfmilianusImperatorpius Falix vi&or,fetiš conccfsic XII lanuarij. Cuiusfunus in templum deferens XVI. eiuf-dem lanuarij humeros meos ©nerabac, mcror vero cor mcum admodura premebat.
Eodem anno á Stiríjs vna cum alijs inferioram prouínciarum Auftrí-acis legatisad Carolum Hifpaniarum regem, quiauoetiam in Imperij Rom: ^ubernaculisfuccefsir, milTus Tum, quo muñere obeundo pa-trixobfequurus. VenenjsducemLauredanum faluraui. Rom«Pontificia Leonis pedes deofeulatus, prineipem ei Sc pacriam commendauf. Neapoli Reimündum Cardonam, ScinSardinia Angelum villa noua-num proreges conueni. Indeper Baleares & Ebufum Infulas fatisin-tempefto Mari celoq;,bimefiri tempore nau-'gans in Hifpantam Barchi-monam appuli, & non longe ab ca Molini regí) Iegarione profpere con-fecia, per Galliam Sc infubres reuerfus, Cxfari Carolo & patriae per grata peregi.	Laus & gloria Dco.

c
^Arolus diuina fauente dementia Ele&us Romanorum Rex : F* Imperator femper Auguftus ac Hifpaniarum vtriufq- Sicilia: & Hie-rufalem&c. Rex. Archidux AuflrixScc. Serenifsimo ac potentifsi-mo Principi Domino Franciíco Regi Francix 8cc. Fratri noftro cha-I rifsimo,falutcm 8c fraterniamoris continuum incrementum aevniuer-fis8cíingulisPrincipibus Ecclefiafticis 6c Secularibus, Archiepifcopis, Ducibus, Marchionibus, Comitibus, Baronibus, Capitaneis. Vrbi-um8c artium, Praefcélis, Gubernatoribus 8c Vicedominis, Iudicibus, Re&oribus, Burgimagiftris, Confulibus, Ciuibus 8c alijs quibufcunc^ Officialibus 8c nobis ac Sacro Imperio mediate vel immediate ac qua-cunque racione Subdicis 8c fidelibus dile&is cuiufcunque flatus gra-dus 8c dignitatis exiftant ad quos prxfences peruenerint , gratiam noftram Cxfaream 8comne bonum.	Cum in prxfenciarum
in Germaniam reuertantur fideles nobis dile&i Sigifmundus deHerber-ftain Eques aurex militia:, 8c Ioannes Hofman Oracores Ducatus noftri Sririx, 8c illis cupiamus iter tutum 8c fecurum vbiqj patere. Roga-mus Screnitatem veftram, 8c vos fuprafcriptos horcamur omncs,fubditis vero diftri&x percipiendo, Mandamus,quantus fub pena indignationis noftrx 8c alijs arbitrio noftro imponen: prxdióios Oratores die noduc^ tute liberé 8c fecuré per omnia 8c quecuncu loca terreftria 8c aquatica cum Equis, Mulis, onerarijs 8c pecunijs 8c alijs rebus fuis omnibus abfc£ alicuius oneris Realis vel perfonalis, ire, redire, flare, 8c morari permit-tans, 8c ab alijs permitti faciatisfa&uri in eo nobis rem gratam, Subditi vero noftri in eo expredam vofuntatem noftram executuri. Harum te-fíimonio literarum manu noftra iubferiptarum 8c Sigilli noftri a tergo muniminc roboratarum. Datum Molendino Regio die XVII. Mentis Decembris Anno Domini Millefimo Quingencefimo decimonono. Regnorum noftrorum Romaniac Ele&ionis Imperij primo, aliorum vero omnium quarto.
Ad mandatum Cxfarex 8c Catholic« Maieflatis proprium.
ML D. XX. A prxfe&is Germanisequo$ Carolus defignatus Rom: Imperator Reip; gubernandx prxfecerat, ipfe in Hifpaniaadhucagens bis ad regem Ludouicum in Hungariam fuo nomine miflufc
In conuentu Auftriaco cum Sigifmundo Comité de Haag8c Guilhel-mo Schrot Equite XXIX. Septemb: Cxfareum Commiflarium egi. , Et paulo pofl in Hungariam mandato redij.	_
C 2 M* D*

^f. D. XXI. CaroIusregalidiadcrnarcAti'jiigrauiact^prOj Vorma-
tia: Comiria Germanorum Principum 6c ordinum celebrauir, 6c ad diem XXIIII, Februar: me eo vocauir, 6c in decuriam conííliariorum Gamers quamvocanr Imperialisadfciuic. M ox etiam XXIX. Marcij me confiliarium prouincialem Stirix renunciauir.
F^ErdinandusHifpaniarum Princeps, idemqj Archidnx Auftri«, Ca-roli Imperaroris frarer, XXVI. IVlaij cum Anna Vladislai Hungarise 6C Bohemia: regis filia puella Iečlifsima, Lincij nuprias celebrauir quibus incerfui, 6c fubinde in Auftriacarum prouinciarum poilefsionem eft in-du&us.
c
OTirijergo homagium Sacramentum ei prseiHterunc, quibus ego Principe abfentea&a,publiceexpofui. Pera&is comitijs Anronius deCroi deSimpi Dominus, primarius Cubicülarius, 6c Gabriel Salamanca pri-miVerius Arc/lidnris Frrdirnndi qui ^in^Prinrip.-o K»™fHn f^rm-7
OrtgBiujrgi gfjfaftmj mandaco Principis mecum egerunr, vc ad Caro-lum Cxfarem in Flandriam euntem ad oííicia muñera^ Ferdinandi nomine
mrne Jundaproficifccrct Qua.nreXVIII 0¿¡ob;mor,m Prin-
mSt^SS^SÍSÍVdatóci
L N«poli Áulrria:, bis Pragam regúm Boh.mi* fcdcm Ferdmandi
Mu,ad LuJouicuregcm Pannonro cifioveto fum, expofin, ibi man-
jSp'. equisdilpofinsLinciumadFerdinandumveni. A«um cíl de Pnnczpum íflorum conucutu.
. i s, i i-
Lindo Dr. Sepremb: Norlíngam, vbi Sueuorum foederatorum co^
uentus agebatur, fum profedus.	J
M. D. XXIJÉ Ludouícum Pannoníum & Bohemorum repem Po-fomo, Sempromum deduxi. Ibi ad eum Ferdinandus Archiíux cum lúa conmge & reg.s forore-venir,& in Neapolim Auftri*duxir. Eo coannquafocdera&necefsimdines nous inrer Principes eos confirma-te. _ Incerruir aóhon.bus ómnibus cum Epifcopis & proceribus Hun-garis, cciam Ioannes Zapoliranus.	r	-
^remTxi1 aJmíníAnrioncmAuflriadregÍnSÍ#« fum recepru*. Et
flnff"
M
1YI. D. XXim. Semel arg. írerum Luáouícum regem HungarorurrT 1 miapum & ordmum conuentum Bud* agenrem orator Arch.ducis
M^gnís quocj; íríneritus Víenna XXlffl. Ü&oí>; profeSus non fine
pericuJo ad Principem Elc^orem Mo^unciuS Cardinalem Hallas Sa-xonum con rendí,
c 3 M. D*

CAROLO ELECTO RO: REGE FVTVRO IMPE R ATORE EX HÍSPAN1IS VELVTVM A BASILIO MAGNO DYCE EX MOSCOVIA PELLES R) FOR-TAVI HAC VESTE MVLTAS OBIVI LEGATíONES
M . ü. XXV. & M. D. XXVI. Propter infidiofaä Gallicscaftii-tix confilia ad regem Ludouicum bis, & in Fucarorum Auguftanorum caufatertioBudaeadij:
(^Arolusdiuina fauentedementia ^le&us Romanorum Imperator femper Auguftus, ac Germania: Hfpaniarum vtriulcj; SitilixHierufa-lem&c. RexrSereniisimo Priilcipi Domino Ferdinando Infanti Hilpa-iiarum,Arthiduti Auftri*&c. ä rar;-i noftrc c;harifsimo,falutem 6c fra-terni am oris continuum hi 1 xtum Sere- H- ^rinceps fratercha-f i fsi me,qua: veftraStfrei 2ir, rrainibusr oiV i&Or:- • adRhute-norum Principemm'ifsis, tmndarisdedi ;t cu :ni< ;; i ineoprx-terea defiderari pofsit, plur • < m , -:damu	t	S.Mac-ntSC
nobis non minus Orarorer	r nar -KuMan, turn proprijs virtu-
tibus egregij%animi dorib 1	f 1' fori ad hot verum gerendarum
peritiapricditi. Quod$a!r,	liCsrfarem Maximilianum
Dominum 5c Auum noftrum Exit r -rix eodem lrgaronismu-nere fundus, & toti hu-'c, quod rep? ai Rhuteno foederi 6c negotio Aufpex fuerit ipfaqifundamenra icteric,ü" rt nemo in eofibi nedum non prxferri, fed ne conferri quidem pofsit, quo fit, vtrt us hijs per veftrani Serenitatemtam prüdenter ram gnair - Sc exacle confideratisSt expends non dubitemusomniafoelititc; fut .iura- Cui ita^mandarum ad line noftrum exanimi fui fenrenrm-' : nrius,in quo nil aliud imriiuta-uimus,quam vnum articul J,qui fe ad inftruciione referens, totius man-dad vim 6c neruum illut conferebar, quern tanquam minusneceflarium e medio tolti maluimus,quam vt ob idanlam porrgi partibiis inueftigan di noftri animi Sc mentis arcana qua: InftrucHoni, vt plurimum liberius inferentur,Oratorumqi ^dei 6c ingenio e. rerum 6c negotiorum fiatu 5c variarionetractandafeorfum ruc'uscommittuntur, Aia verödequibus tertior fieii cupirveftraSereniras fiue cu PolonixRcge Hue Mofcorum Duc^,vel tum ipforum altero,feu tonfetfa prius,vel etiam fpreta, 8c de. fperata inter eos pate agenda 6c tratfanda omnia veftric Sereniratis fum-mx prudenti» 6c voluntati integre referuare 6c comendare voluimus, vt id totum, quemadmodum vrri^ noftrum rebuff ifthic noftris omnibus habita rei, loci 6c remponsratione, opportunius confultiuf^ Foreviium fuerir, libereperpendcredirigere agere 6c perficere potter. Quod nobis acquear^veftrsc Seren i rati iueundiusgratumq; erit. Et valeat veftraSe-renitas quam foelicifsime. Datum ihciuitate noftra Toleti die X- Ianu-trij, Anno Domini M. D. XXVI. RegninoftriRomani feptimo,
Vefter bonus frater Carolus.	•
i"	W. Brantner.	Fer-
l
Ferdinandus Dei gratia Pnnccps
etinfans hispaniarvm archidvx av.
ftria: Dux Burgundia: 8cc. Imperialislocumtenensgeneralis&c.
Wobilis 8c fideles dile&i. Cum nuper apud nos fubftitiflent Tubings Mofchouitici Orarores a Caefarereuerfi per ConGliarium noftruni Dodorem loannem Fabrum fcifcitari fumusde fide & religioneaccere-monijs genris. Qax omnia idem Confiliarius nofter, vr ab eis acceperat in I.bellum pofteadigefsic, Quem eaporifsimurarionehifceadiundum mirnmusvrleclusa vobis fuggerat refricerqj memoriam Ci quid eorum vel videricFsvel obieruaueriris. Quod protinus vr ocularo ceftimonio vel obleruarione pofsic probari.Icaqj iniungimus vobis, vc diligencer ram racionem fideiquam cer'emoniaseriam adeum modum inquiratis, pee occafionem. Quam ipfiad induftriam8c ingenium vefirumaiTume'tis vc cerriusde omnibus fic in formati huius gencis religionem 8c ritumafle-quamur, Quem 8c in facris 8c prophan-"s rebus foleanc obferuare. QuoJ Ci quodpiam exemplar MiiBIe vel Ceremoniarius alius I ber,vnde depr?-hendi facile pofsir facrorum eorundem operacio circa Euchariftiam, dC alia, commode in manus veftras indderinr, nobis gracum eric, vr com-parentur, Qui cupimus fciread amufsim, vbi conuenianr, vel d'ifcrepenC in articulis fidei, ac ceremonijs. Erie nobis hxc inquificio 8c labor omnis vefter periucundus, necjjvobis difficilis, Quem vromni Audio profequi veliris, noftra eft benegraca voluntas. Datum Augufta: dieprimaMen-fis February Anno Domini M. d. XXVI.
Ad Mandarum Serenifsimi 1 Principis Archidu; proprium.
Nobili 8c fidelibus nobis dile&fs Leonardo Comiti de Nugarolis, Sacra: Csefar: 8c Catholics: Maieftatis 8cc. ac SigifmundodeHerberftain Equiri Aurato Con-filianjs 8c Oratoribus noftrisad Scrcnifsimum Prin-cipem Moichouicarum.
Bafilius
B >
Airfius Mag nus Mofchorum Dux, qui fc Rufsix rotius re rem fcri-bere cxpir, Carolum Imperatorem in Hiipania 8c Ferdinandum Archi-ducem Auftnx per inrernunctios fuos folicirabat, vtamicitiam 8c foe-duscum auo Maximiliano ^ fcinitum renouarenr. Quare Carolus Leonardum Nugarolenfem Comitem, Ferdinandusaurem me legates primum ad Polonix regem Sigifmundum 8c deindead ipfum Mofchum defignarunt, vt autem ea res commodius conficererur, Ludouicum re-gem priusBudxadijmus,vtip/Iusinteruentu apud Polonix regem pa-cruumfuumpacificatio inter eum &Mofchouix Principem nobis earn rra&antibus commendaretur. Iraqj Cracouix cum Sigifmundo dc pad's at^induciarum cum Mofchoin eundarum condirionibus egimus. Sigifmundo autem primum res fufpe&a vifa eft. Poftea vero legatio noftra cognira, per quam grata 8c accepta fuit. Proinde impetrata apud Mofchum Lithuania's oratoribus fide publica at^ quinquennalibus IViofaifco (ibienim turn Princeps is degebat) inducijspacHs, beni-gne ab eo fumus dimifsi,cum prius admoniti verbis eius fuiiTemus. Tur-cam ad Budamin Pannonia fuiiTe, videlicet, vtitinerein reditu pera-gendo nobis caueremus. Ira non Turcx beneficio, fed Principum tioitrorum opera pax eft inter Polonum & Mofchum
V.
D DeTurca

Attfra ifgatîone a ferdînando impera.
^ TORF TV NC ARCHIDVCE mïssvs AD MQSCVM, IL LE ME TALI REMISIT Y ESTE.
De Turca res fíe habebar, Solemanus Turcarum Princeps Ludoui-cum regem cum exerciruin Hungeria proftrauerat, acBuda capta atc^e-xufta Arce tarnen regia intaóla viótor Conftantinopolim redije.
Al Ludouici Regis miferando interim Archidux Ferdinandus, Bohemia & tandem Hungarian Rex eft legitime renunciatus.
Eo tempore publico quod geiTeram mutato ex confilio regiminisad asrarij Hue Camera; inferiorum Auflrise prouineiarum curam Se funóli-oncm fum progreíTus.
M. D. XXVII. Septentrionali legatione defunSus, in Bohemia Praga: folenni Ferdinandi Regis inaugurationi XXIIII. Februarij in-terfui. Er Maieftas eius, mandati mihi commifsi exequutionem nee minus reliquas etiam a&iones meas quas iudicio meo peregeram ratas ha-buit& gratas.
XlII. Nouemb. Ferdinandus apud Albam etiam regiam in Pan-nonia Hungarorum rex eil coronarns. Inde Strigonium fe contulit, atc^ eö loco in Poloniam me ad Sigiimundum regem remiiit.
M . D. XXVIII. Apudeum regem Petercouise in conuencu publico caufam regis Ferdinandi egi. Aderant enim ibi quo$ Ioannis Zapolita-niinfignesoratores.
D. XXIX. Lithuaniamad Polonise regem mifíús, XX. Marcij Vilnam perueni, & negotijs ibi confe&is Viennam XXVI- Maij reuer-fum, continuo rex Cracouiam remiiit.
SEptembri proximo rex Turcarum Solemanus in Auftriam venir, re-gionemferro&igni vaftauit, Viennam circumfedit, &a&iscuniculis magnam muri partem deiecit,fpe tamen fruftratus,& obfidionem folue-re coa&us re infera in Thraciam eft reuerfus, In aduentu eius templa de fuburbana scdificia omnia homines noftri folo ícquauerunt. Itaq; ex
Polonia
Poloniain Auftriam reuerfus, Sc regionis Sc Vrbis Viennenfis faciem miferabiliter mutatam iummo cum aniroidolore vidi.
Eo anno bis Vienna Lincium ä rege fum euocatut.
IV!. D. XXX. Vratislauiam miflusverum non fuccefsir, tum Po-inaniaein maiore Polonia cum alijs regis noftri Oratoribus etiam ibidem fruftra de paeifkatione inter Ferdinandum regem Sc Zapolitanum Joannem, cuiusibi etiam erant Legati egi. Sponfalia tarnen inter Si-^¡fmundum Auguftum Polonix regem Sc Elifabetham Ferdinandi regis primogenitam pera&a.
M . D. XXXI. Bruna Morauiae oppido XXV. Martij, inPoIoniam ablegatus fum, Ted ex itinere XV. Aprilis reuocatus.
F Erdinandus rex, Barones Guilhelmumde Rogendorf Sc Leonbar-dum de Fels Sc mc ViiTegradum inter Strigonium Sc Budam in Danubij ripa fitum, mifit. Venerunt eo quo^ IoannisZapolitani nomine, Franw eifeus Frangepanis Archiepifcopus Coloceniis, Hieronymus Lafco Sc Gafpar Raikai. Eoloco primum indutix inter regem Sc Zapolitanum funt paöse. Et quia conaitiones quaedam earum ad arbitrium Polonia: regis erant reieflx. Cracouiacdeindedeeiscum rege Sigifmundo egi. Mox Hieronymum Lafconem Budouicium Bohemia: oppidum ad Fer-dinandum deduxi. Ab jEniponte etiam in Poloniam fum miflus.
M. D. XXXII. Inter alios regis Ferdinandi Iegatosin Hungariam veni, vbi etiam prxfto fuere Vincentius Pimpinellus Archiepifcopus R ofanenfis fummi Roman: Pontificis,Sc Guolfgangus Comes de mon-te forti, Caroli Csefaris internuncij ad conuentum, ab vtra sparte fubdi-torum indiäum properauimus verfus Kieneft. Ctfterum quia vtracij pars eo venire neglexit, infe&a re difceiTum efl>
I Acificationiscaufarra&andi locus, deindead confluentem 8c Danubij, Patauiac Bauarorum conftitutus eft. Venic co Carfaris Caroli nun-
toli nunrius, Philippus Fleriham Epifcopus Spireniîs- Er Georgi j Du^ eis Saxonia: Legati, Iulius Pflug, Simon Piftorius, ôc Chriftophorus Carlouicius, vr pacem inter regem Sc Zapolitanum rractarent. Allui ego quo$ cum alijs. Scd nihil plane toto Februario aäum.
T"Vrcanim Tyrannus Ioannis Zapolitani inftin&u per Hungariam in Auftriam ingenti cum exercitu Viennam expugnaturus contendit. Sed cum Carol um Cxfarem cum deleiäifsimis copijs armatorum ad-uentantem cognouiiTet. Danubio reliélo Guncium oppidum obfidio-ne fatigauit, Sc inde per Stiriorum montes Sc faltus Mura, Drauo, & Sa-lio amnibus tranfmifsis magnis itineribus quafî profugit, Equités noftri expediti inter quos ipfe eriam fui, ducc Ioanne Cacianer iniequuti clada extremum eius agmen affecerunt, plurimi etiam Türe« Drauo abforpti qui iter eorum morabatur.
M D. XXXIII. Salisburgo, Pofonium in Hungariam paeificati. enis caufa miiTus fum (cd fruftra.
M.
D. XXXIIII. Prag« controuerfias cerras cum Babenbergenfi
Epifcopo compofui.
DlS rurfum Pragämvocatusfum, ôc exeo loco Gaelhaufh vbi Ele-élorum Principumconfiliarijconuenerant, properaui. Quod nili tum prxdonum colluuies ad Philippum Landgrauium Hafsix, Ducatum Wirtenbergenfem armis inuadentem confluxiiTer, sgrecitrapcriculum legarionem eam obiuiiTem.
Mox deinde
cum Ioanne Pflug CancellarioBohcmiac, in Mifniam ad montem diux Anna: fum profectus, vbi Cardinalis Moguntinus, Sc GeorgiusDuxSaxonum, de ducatu Wirtenbergen fi, quem Vdalricus dux occupaueratconcordia: caufa agebant. Inde ftatim Kaden Bohemia: oppidum, vbi tum rex Ferdinandus erat, recurri. Etea ipfadie re-uerfus fum ad eundem diu« Anna:montem, Sc hoc ipfo die quo eo veni reuertebar in Kaden, quo etiam quos dixi Principes fubfequuti funt, Accefsit quo$ Ioannes Fridericus Dux Saxonum Elector, Ibi de du-cam Wirtenbergenfi res omnis tranfa&a«
D 5 Paulo
PAulopoftSchintauamad Alcxium Turfonem pro regem Hungari*
excurri.
M. D. XXXV. Vienna fui, cum Vdalricus Dux Wirrenbergenfis apud regem Ferdinandum veniam commiilorum precaretur. Er duca-tum fuä Maieftari fux tanquam Archiduci Auftrix beneficiarij Hue Va-falli nomine ferretacceptu, Sacramentumq; panagium fupplex prseftaret.
M. D. XXXVI. Ferdinandus rex rationem prouentuum fuorum
recognofcere voluit,ea de caufa aliquot noftrum ad iEnipontem vbi tum erat, enocauit. Cum quo Tridentum profečiusredeuntem inde per Carinthiam ScStiriam in Auftriam fum comitatus.
M . D. XXXVII. XXV. Maij difsidentes inter fe regni Hungarian Confiliarios in concordiam adducendos a rege mandatum accepi XI.
Julij ad eofdem denuo rediens mandata illis Regis expofui. fj
iL JOc anno Regius exercitus cuius dux Ioannes Cacianer erat inter Sauum 8c Drauum amnesrerum omnium penurialaborauit, 8c cumfc inrempcfta nocte reci pere vellet fubfequutafuga eft. Ira^ a Turcis plu-rimi morales ibi cxü 8c capti funt Tormentis quoqj bellicis 8c imoedi-mentis omnibus hoftes potiti.
In alia autem Hungarix parte, qua: Poloniamattingit proipereresa noftris duce Leonhardo de Fels, cum quo Hieronymus Lafco partes no-ftras fequutus erat, gefta, öcarx Saroich munitifsimaperenni Petro Za-politano adempta.	~ J
M
IVI. D. XXXVIII. AdSchiellcHungarian oppidum in Vagiamnis ripa fitum in certorum Hungarorum conuentu caufam regis noftri egi, XXIL Augufti.
M-D. XXXIX. XXII, Auguft- magnis itineribusadPolonix regem vf$ Vilnam excurri.
I. Septemb.
I >eptemb. fifco regio in Auftria liim prefcSus.
M. D. XL. bis in Hungariamcauia HieronymiLafcoSc Voiuoda« rum TranfiluanienfismilTiis.
I. Semptemb. Celerrime ad Poioniic regem legatui fum, redij XX* VIII. Odobris.
Ad curiam Regiam in nouam Ciuicacem bis vocatus veni.
^ClIII. Decemb. Ad exercitum Regis quem apud Iaurinum Leort-hardus Felfius duSabat, mandata Regia pcrtuli. Hoc anno Ioannes Zapolicanus mortuus eft.
M.O XL! XXVIII. Februarij, Guilhelmum de Rogendorf copia* rum Regiarum Ducem apud Cornaron oppidti regis nomine conueni.
E/O annoexercirusnofter Budam, in qualfabeHa loannis Zapolirani vidua relicts cum filiolo Ioanne Sigifmundoßc fa&ionis fux Hungaris erat, obfedir, &. deinde circa diui Gerhardi Collem fe receperar Hue ego a Ferdinandoregecumlhoma Pico Comite Mirandule Cxfareo orauore, I. Augufti miifus, veni. Traäaturi eramus cum Budcnii-busde conditionibusicquis, videlicet vtHungaria: Regum fedesBudain Chriftianoru Principum poteftatepotius permaneret, quam Turcisde-¿eretur. Sed ab illis ad colloquiii no admifsi, rebus infedis retrocefsimus.
C Op ix deindenoftra: a Solemano Tnrca , qui prope innumerable lemaBudenfibusaccirusfecum exercitum adduxerat obfidentur, prae-tereaqnoqjab equitatu Hungarorum, cuius dux erat Valentinus Terek prxmuntur. Ineasergo anguftias noftri redadi confilium fe de node recipiendi & Danubium träiciendi capiunt, ventus vehemens impe-diebatvtelementanobis videbanturaduerfari. Nonlatuit earesHun-garos aduerfarios, mox etiam corum indicio Turcas. Quaproprer M*
noftroi
ooílros aggrefsi, poílremo etiam redes ingens eíl confcquuta impedí, menta 6c tormenta fimul omnia amiíTa, & Ifier Chrifíiano fin*me decoloraras.	°
GvilhelmusRogendorffusfatali magúcaíb quam culpa fuá Fiiclau-dem prudenrer fiddlier 6c forticcr geftarum rerum. Demde etiam bre-uivitam amifir
¡SVLEYMANVS. IMP.
^TvrcarvM- m

11 A Budain manus Ture« peruenit, in cuíus califa adraran Bu-dam pofiacum Nicolao Comité de Salmis , ¿ Rege noftro mitos, Se-ptembri Menfeveni. Perfuafum ibi barbaro, nelongius hoftilirer pro-gredererifr. Peftilenria tum multa loca in Hungaria, Auftria, & Stí-^perquarmihiredeundüraerac, infccerar, faluus ¡amcnvndic* prx-
knno

Ambo nos oratores tali veste ad 1 * tvrcakvm imperatorem missi.


VRCARVM IMPERATOR NOS QVOQVE YESTIBVS DONAVIT.
Anho M. D. XLIT. Cornaron ad Ioannem Iacobum Med icen Marchionem Malignanum^ qui copias noftrasducebat XXVIII. Marcij, Regis iuíTu adij.
Aüij etiam ad Alexium Turfonem, Proregem Hungari^ & cum eo de arce Scepuíieníi cgi.
Poflea cum Adamo Carolo confiliario & Secretario regio Cracouí-am ad Polonia:Regem íum profeto, nuprijsfiic liberorum regiorum dequibusdudum anrea PoínaniaeaéUimaicratdiókisdies. Profeólio hxc non fine periculo, ob immenfam aquarum c^undacionem eft perada.
M. D. XLin. Primogenitam Ferdinandi Regís fíliam Elifaberbam
E 2 fuellara
puellam fcitifsimam fponfam Sigifmundo Augufto Poloni« regi Spon. fo pronubus 8c aulx magifter XXI. Aprilis Cracouiam adduxi. Nu-pria: VI. JVlaij cekbratoc.
Hoc anno Solemanus Turca, Strigonïum8c Albam regiam cum pluribusarcibus in Hungariacepit. Apud Albam Georgius Y arcotius vir forcis prxfidij pra:fectus ftrenuerem gerens à Turcis cœfuseft. Vi-ennacum in expectatione obfidionis fuie. ^edhoftisrcbusfuisinHun-gariafirmacisadfuafc rccepic.
lVf. D. XL V. Menfe Februario8c Marcio enm Joanne Lango regis
noftri nomine, ElifabethxreginreabfentiCracouicc doccni cencum milium aureorum Pannoniorum dinumcrani. Pecuni* eius fummaa mandararijsSigifmundi Augufti regis accepca, Sequenti proximo lunio menfe Eliiabeth Reginanon finemalefiicij fufpicione exrinfta eft apud Vilnam Lithuania: cum publico &fummo omnium ordinum 8c popu-
lorum totius Poloni«8c Lithuanis dolore&ju&u.
• a
M". D XLVIT. Pannonio curru lunio Menfe celericer in oppidum Gufsing večlus fum, mandata peregi.
M. D. XLVIII. Sicuci eciam in M. D. XLVI. in conuemibu»
publicis Auftriacorum mandata regia fum exequutuj.
M. D. XLIX. Hiftoriam Mofcouix flilo fimplici congefsi, ea** dem^ I ypis excudi curaui.
M D. L. SigifmundusAuguftusPoloni« rex, Barbaram Radiuf-lam Lithuanam prster paren cum 8c fubdicorum fuorum omnium yo-luncacem vxorem duxerac. Quam ob caufam mulci in Polonia in Lithuania morcales ei aperte, ob rei indignicacem, aduerfari, 8c fperare Ferdi-nandum Rcgem ob filiam fuam non belle tra&atam iniuriam vindica-turum efle. Sigifmundus vero Auguftusa focero Ferdinando confili-
um petere,,
um petere, Ferdinandus amneíliaprxteritorum inducía, orarores fuos Petercouiam ad publicum conuenrum Polonorum eadecauiamictere. Legatio ea mihi & loan ni Lango D. mandara, Dederat nobis etia m Ca-rolus Imperator & ad rcgem&ad Polonicum conuentumliteras, v ea-dem de re fuo etiam nomine ageremus.
iTa^qui aiienori a rege Pjoerant animo Pölon,icumanimaduerterent Sigiímundum Augnfium coniunäas habere cum Imperarore Sc rege Rom. rationes, coníiliaquo^ illi fua mutauere, Sc amplifsimum Sigi-fmundus coniun&ionisbeneuolentia: & pietatis Ferdinandi regis tulic frucium, Auguftior íubdicis iuis autoritatc illius fa&us. Pctcrcouiae toto Iunio Sc lulio manfimus.
EodemannoSolemani Turcarum Principisoratorem 8c Interpretern Mahmut nomine hominem Germanum deduxi&eduxi.
M. D. LI. CumThomaNadafdenoPannone Tibifcum tranfmifi rem Tranfiluanam agentes menfe Aprili.
M. D. LII. Menfe Martio,cum Dolore IoanneLango coltegaifl conuentu Polonorum publico regis noftri nomine,Regem & regni Polonia: ordines hortatusfum, vt bellum nobifeumaduerfus I urcas fufei-perenc. Eclaudara a plerif^ Poloniseft oratio, Sc caufa communis pe-riculi approbata, fed nihil a nobisa&um. Frequenter antea apud earn gentem orator fueram neq^ iniucundemihi profectionesacciderant. Sei tum non rnodoanimos fed etiam faciem hominum mutatam reperi. Reuerfusad Regem mcum comitia Pofonij agentem Maieftati eiusle-gationis euentum ibi expofui.
M. D. LIII. TerGreciuminStirijsaRege vocatus Veni, acdein-ceps Catharinamregiam filiamSigifmundo Angufto Polonia: re-gi defponfatam aulx magifter Cracouiam deduxi.
1VIVnere eo obeundo Iunium,lulium 8c Auguftu Menfes impendí, Tertia: hx regales nupcias fuere ego prima fundamenta ieci. Spes infuper
E 3 erat lo-
eratloannam quofp mini mani natu Ferdinandi Regis fíliam, Ioanni Si-gifmundo, Ioannis Zapolirani filio cui dcfponfata erat addudum iri. Sed maluit ille malo con filio fidem & conditiones Turcicas, quam con-iunčtioncm noftram fcqui.
M. D.
LIIII. Munus fifci mihi man datum fedulo adminiftraui.

M. D. LV. Bona: Poloni« Regina: vidua: in Italiam redeunti, Vienna: vbi earn Rex Ferdinandusbenignifsimèhabuit infcruiui.
M. D.
LVIII. HxcconfcripH, annoxcatis, LXXII. eiačlo.
Dio Gratia.
rrcr-TI
-o1 . i.,	' 'ilion o le ic ■ -fifi! 4 •' r»ffot)
..t i .f
A D
m-¿o . u ri.'.- i >v »ni •; ,?n« - ' Siri i
i" .üf.míJbrir	:■ .5 :i :T \ - - • 1 ; 1
-DOC t II L »i nolo u
«
1 i
AD mA*
GNIFICVM DOMU
num Sigifmundumde Herber-fiain, Equitem auratum., Confi-liarium& Oratorem., InuiQifö mi Maximiliani Csefaris femper Augufti,, ad Serenifsimum SigiL mundum Poloniae regem &c. Et iMagnü Mofchorum Ducem.
r	*
IOANNIS DANTISCI SOTERIA. cracoviae iiu febrvar.il
Anno
M, D> XVIIL
I« Ioannes Dantifcus ran dem Epi« icopus Varmienik
2	SC T^
s
S U 1 tRIA.
Vnt fuperi, coclumq; fuo Re&ore ffloueri Quis nifi mentis inops, cernensconuexa negabic ./Etheris: hoc, rcllus: acr: & pontus, 6c omne Id quod viuit in his, 6c quod producitur cx his, Dirigitur, iufto pofirumqj Tub ordine fiftir. Huic certe eft íngenshacc orbis machina cura: Qua genus humanuni, genus 6c qua totum animanrurä Virali paritervegetando vefcitur aura, Omnipocens fator illehominum, rerum^j creator, Cunéía fuo regit arbitrio, nilaccidir vnquam Quod non ante diu voluirdiuina voluntas.
Hie tibi Sigfmunde deditperranta viarum Interuallaanimuminuiéíum, quo Temper in omnera Euentum contra rerumdifcrimina mille, Et cafus varios iuifti peclore forti. Hoc Equitem decer Auratu m, funt talia verse Militia:, non qua: rutilant infignia collo, Talia non aliter quam cum fudore parantur.
Amphitrioniadesha:cgcfsitaa ardua du£hll Culmina vírtutis, linquens poft terga petulex Foeda volupratis, prorfus fugienda probatis Caftra vir is, Iter eííe reor quod litera profert Herlerßain. Pythagora:, vndetui maiores ftemmata primum Sumpferunt, ex vi liquido cognominis: & re Elicitur, quid enim faxum defignat honefti, Virtutis fiquidem culmen, Quiteqjtuofc^ Perpendit mores, 6c nuper ftrenua gefta, IUeftatim, 6c mérito re illius dicer Alumnum. Mixmúmws Hocanimaduertens Ca:far Romanus, in orbe c^fir^omin: Primus poft fuperos, nuda: virtutis amator.
Te fubito meritis titulis, 8c hcnoribusauxic Teqj fuíspoftquam rcdijÓet ab orbeBritanno
lh7mcJm Frscfccír C0ntra Vcnccos, vbi Marte fecundo ' Cum Comité ex Salmis ftrauiftifauftiter hoftes Vnde tibi torquem, &fafces donauitequeftres« Hinc te poft varios hábitos hinc inde labores <%ex Did*. Ad Regem mifit, qui Dania Regna Gothorum Olim dißa, regit, qualem te gelleris illic Intrépido poftquam congreíTus es ore, neganti Paóh femel, late magni feit Casfaris aula.
Quanta
C^uanta mari paflus, quam multa pericula rerríá In reditu, quantum^ iterum diferí minis, acres Miffusad Heluecios, cum flu¿iibus obrutus eíícá Fenelacu, longam ficonorcun&areferré CrcTcérin Híftoriam, diuo pro Cxfare fernpef Omnia magnanímo patienter ebrde tüliftij Adiecit plus inde tibi non fi&afauorís Cxfarei virrus,acreuit & índe fupeliex Bicior, Se mentis generoíx induftria maío'r^ Multa gerendarumrerum^; peritia & vfus. Vnde feros cupiens belli fedare tumuítus Inter Särmatix regem fxuumq; Tyrannum Mofcorum, Cxfar, medijs in millibus vnurft Te folum offendic, cui tanta nogotia foli Crederér,éxperrusíeruatam in rebus agendas Cum prob irate fidem, ftudiaindefeilä, profundi Ingen ijcjj tu i vires, rari on is Se al ta Sen fa tuse, fimul Sc complura idiomata, dotes Prxterea innúmeras animi ^ te m, fit ab oris VindelidsperpuIchraLici, magnict mentis Litro ra Danubij, pifcofus vbi Iftula lenes Voluit aquas, vfgj ad Lirhuanx diría terrae lugera, ibi Regem Sigfmundum milite multo Tend ente m in Mb Icos, Orator grams adifti.
Qui te pro magno, magnum quu Cxfarem "ambire ^Ufmuúul frofequirur, digno venientem excepit honore,	Wahi&>
Et te Cxíarea poftquam de mente fuiíTec Iftgértue eaoäUSj per lata Boryfthenís arua Dimifit multo donatum muñere, aduft^ Vaftas Mofcorum terras, per dcuia du&us Et n em ora, Sc fyíuas, Se per tot 1 ultra ferarurU. Pera; lacus, 5c per tot flu mina, perc^ pal Lides Venifti tándem, lígnorum mole per amplam Vrbem quo ftaruit., periuro perore, Mofeas* Quoc perpeííus ibi torpentistxdia vicx Quot duros pariter cafus, arq; inter eundum Euentusíubitos, diferimina multa, viarum Ánphra&us varios, incommoda, mi!le labores^ Qu is refera, non paruáLicí diflantia habetur Ad Thansim,quam tu tranfifti fofpes, ibideni Milita expertus, agens mandatä fideliter, in te Nil penitus deerat, per te nihil eilet b milium^
F In fatiá
In fatis fed adhuc res hairet, Faraq; rebus Juftitixqjviam facient, gensbarbara nofcer, Non confueta fiden^SuperoSjhominefq; vereri Perfidiam nunquam vindifta impune manerc. orfchi Cdßrü Quamuis immoros, memoranda cladefub Orfcha regiumidno- Sefimulent vafri,.tarnen imo corde dolores ^fT/t- Au^banr, far caufa liquet, fic vrfa recondic gmamiUin Abdere non poUimt, non eft magis vlla Tub armis Mofihorum Spespoft hac cladem, cur non confligere nuper defidtulM- Conclufi totaquis, 8c putri conditi in vlua tkr'	Se penitus fyluis fceru poft terga reIi$o
Dum vidit venabula, dum magnamc^canum vim, Quoperculfa metu,no£les vigilando diefcp, Non aufa e latebris, fugendo accumbir in vngues.
Tempus erir, fuperi^dabunt, 8c Reftor olympi,1 Qui iuftos, &iuftitiam non deferirvnquam, Quo poenas pro perfidia dabit improbus hoftis, Cum$ ibis, quantum Lithuana, Polonac^ poflunt Agmina complicibus, mifere experietur, adherent His forlan quosrelligio vetat alma, fed iftis, Si non defiftcnt, crimen quam fit graue Diuos Lxdere, 8c aduetfus iuratum tenderc pa&um, Exitusipieferet. Poft tandem tedia longa, Et tot perplexos fucceflus inter agendum, Longinquum permenfus iter, per luftra, per amnes, Barbarie ex media noftris felicirer oris Applicuifti,etenim cundh's gratifsimus hofpes.
Terex, te regni proceres, te concio tota Regnicolam, ktis oculis, Scpe&ore, faluum Adueniilelu bens gratatur, apertiusvnde Exciti, viden, affectus, in Cxfarem amorem Regis teftantur, cuius tu nomine pulchrum Nomen habes, nec enim fine numine credo tonantis Hoc fieri, pariter quod eodem nomine haberis Cum rege Orator, cum quo fpe&acula nuper Vidifti parilis, varia Tub forte, Duelli,
lomies S"im- t	c i • •	•	i
bxtfj au/icus JnSu°3ambociusvirtuteanimatus, honorem %isPoloni* Et vitamaileruir, prxftanti, pe&ore, 8core Intrepido, pedes amiilo iam Sonipede, clarum Egiilet facinus, fi non ablata fuiifet E medio hafta, tamen paruo mucrone fat a&um eft. Et quia conftanterj com mifla negotia agendo
fntam
jn ram íonginqua, ocauraregioneruilt!, Inter inhumanos mores, genremc|; prophanam ISullius fidei, decenrus tempore longo, Tot poft xrumnas, exanclatofcjj labores, Non ingratus erit tibi Rex, pro Cafare rurfus Nilfibi veldurum, nil difficile, ar^ molellum Dum res, & ratio dcpofcet, in orbe, futurum eft.
Ipfeegoterediensetiam paulo ante, Saluro, a Batauis, vbi eram cum Cxfare, cumcjj nepote Illius Hefperiasqui regna fuperba gubernar, Interea quo liquifti te¿ta alta, profecius, D uitis Auguftx, tenon, procul ipfe remorus, Vidi, Nuncquid enimpotuicmihi gratius orbis Vifendum qnam tecupienti oftenderedudum, Hxc igicur qux pro reditu Soteria voui Dono tibi, iacilesnon dedignare Camxnas, Ad ceprecipiti curfu propcranter euntes, Pro reditu qux vota ruó promiila, precefq; Thuraqjdiiloluuntfuperis, mulcum^precantut Vt redeas foci ix, & terqj quater^ beatus VndeexiuiftiRomani ad Cazfaris aulam.
Si quis erit noftro magnis fortaisis in xuo IVleonides, fies Ichaco plus notus Vlyfle, Tuqj hominum varios mores, varios hominefqj, Mul itaqjvidifti veétus, per Regna, per vrbes, Nor» per luftra duo, fed per breue tempus, ad annum, Materiam indedabis Mufi$,campum^ paten rem.
Aft ego perpetuo qui tc compleetor amore O Equirum b'gfmundedecus, conFara colore Hxc fubiro, mecum fiquiJem retiner? nequiui, Da veniam paucis, tibi poftea plura dabuntur.
ad evndem epigramma.
C^Vod cecini quondam Grinex triftis in /Eni Lictoribus, moeftum carmen habere cupis. Quicquid id eft, concedoIibens, nec carmina folum •
Hanc eriam, mecum fi foret ilia, darem. Decreui tandem, qux quadret ducere vitam
j£tati,& caftus, Relligiofa fequi, tfthominuminftabilis, fluxus, periturus, at ipfe In fuperos omni tempore durac amor.
f i
AD GRINIAM.
C^Vam durar miferi funr condition is amantes Qui nullas fedes, ncc loca certa tenent.
Nil datur xternum, Ted quo rapit impetus, i Hue Ambigui in dubijs pe&ora rebus agunr.
Errant & raro placida ftatione fruuntur, Argjalia ex alijs Tub iuga amoris eunr.
Hxc placuit Danais, Latijs hinc ilia Tub oris, Hacc fuluis, niueisgratior ilia comis.
Aurea difpofuit pulcrx hxc redimicula vitae More^ Germano vel Ioue digna fuic.
Sub gélido Äräoi placet altera fydera coeli, Candentes fuperans candida rota roías.
Deni^quocunqjadueniunt, terracj;, maric£. iiofpicibus vari us corda pererrat amor.
Et dum iam tácitos infpirar fubdolus ignes, ] Ii 1 ongas i teru m cogi t abire vias.
Singula nunc miferédum te Grinxa relinquo Experior, vaftum carpere iuffus iter.
Quid magisexcruciatquamgratarelinquere cepta, Et fpem, qux miieros tola in amore beat.
Sic folet impaftus vifo lupus ire ab ouili, Sic apis exdulci flore repulía volar.
Decipitur fitiens fugitiuis Tantalus vndis, Erquod perpetuo pofeit, habere nequir.
Durioreft mea Tors, dum defero moeñusamatar* Qux me profequitur, meqj tenere cupir.
Auelli amplexu, nuais difeedereab vlnis, Linquere tot rifus, baila, furta, iocos.
Abfcjj dolore quis hxc hu mano fanguine crerus, Quifue libensvnquam,qui ifta reliquir,erit ?
Inuirus nuper te flens, mea vita, reliqui, O animi medium, prxcipuumqj mei.
Srrinxifti cupidis lachrimansmea colla lacertis, Prefsiítiq; meum pe&usadufqjtuum.
Immadüere tux roranti lumine malx,
Ncc minor in nofiras decidir vnda genas.
Inuirus dexrrx dextram, de hinc labra labellis lunximus, & rrifti diximus ore Vale.
luíTa mei Regí* tune: & tune Cxfaris arma Execrabar, 6c hoc ire quod angor iter.
Quam
Quam mallem illius3quem fparfa cruorenecarunt Lintea, vel fortem, fara ve Jura, fequi.
Nun quid Abidccus Iuuen is felicior eft me, Quem ferus in parrio gurgite rnerfit amor.
Hunc Hero eie&um miferanda in Iittore vidir Etfeprecipitem, forticervlta, dedir.
Ail ego qui terras,8c tot maria alta pererro, Nefcio qua veniet mors regione mihi. .
Pellorvtä tumidis folium quodvertitur auftris, In nullacp diu fede maneredatur.
Nunc feror yEois, vbi Phoebus furgit ab vndis, Nunc Iartefsiacasrurfus vbi intrat aquas.
Nunc iterum fxuis Nothusimbrifer vndeprocellis Rurfus vbiglacie, Parrhafis vrfa, riget.
Quo me cum$ loco celfis vel in Alpibus abdo Conditus aut ima fim modo valle licet.
Circumfeptus 8c his, qui culmine fideratangunc Montibus, inueniunt me mea fata tamen.
Si fugio ad Tanaim, magni velad hoftia Nil/, Vel procul ad Gades, feu glaciale fretum.
Nufquam tuta quies, amor inftat, agitqj latenter, Ecfubitincenia,pedora noftra, face.
Nil magis admiror, quam cum fit ccecus, 8c infans Quod meaudet temere faxa per ifta fequi.
Quod loquor,ad fummum potuitpenetrare tonanrem, Nec tutus Pluto fub Phlegetonte fuit.
Exarfitgelidis nans jEnnofigxus in vndis, Admeti pauir, pulcher Apollo, greges.
Alcides neuir, gemuit Poliphemus in antris, beides conrra noluitire Phriges.
Ingensimperium Gnidiuspuer occupatorbia Et certas geftat, pe&us ad omne, manus.
Olim nil graue erar, Iuuenis dum feruidus, vitro Quxfiui Cyprix, mollia regna, Dex.
In^ Papho facra thura focis, Arifqj virentem Mirthum, cumqj rofis lilia mixtadedi.
Nunc vigor illeabijt, fenfim 8c mea tempora cani« Albefcunt, xtas 8c mihi dura venit.
Ipfe tamen (quamuisenitor vtimpete paruo Non vincar) mecum cerrat iniquusamor.
Illetuum reditumlimisperfuafit ocellis Nuper, dum fueras c regione3 mihi.
F 5 Tile tibi
•i" ■
—
Ille tibi Charitas, nitidof$ afflau it honores,
Et quicquid pulchri totadccoris habes, Ule meum pedus iaculis transííxit acuris,
Vidor 8c, Iianc habeas, inde profedus, aic Siccrucior, patior$ graues in amore dolores,
Inoj meo crudum pedore vulnus hiat. Inter & nie certe dolor eft vehemenrior omnes,
Quod non concepto aebeo amore fruí. Cogor abire, mora: necquicquam reftar, eundum eft,
Quo Tors, quo fatom, res dominicjjvocant. Rhetaas Alpes, Athefim, pontem^ per £num, M^ftus 8c indedomus teda relinquo mx. Refpicio poft terga tamen parus: procul vrbis Mcxnia, 8cvtredeam moenia vifaiubent. Ter conatus eram Temonem vertere, tercj;
Obftiteratvotis, res peragenda, meis. O me infelicem pellor fie faucius a te,
Languenti quis opem, Thar maca quifuedabit Tu folo afpedu prxcordia lefa benigno, Ec poiTes tadu reddere fana manus. Sed raperis propere, rapior^miferrimus Euro
Otior, 8c noftri eft nulla medela mali. Non mihi Phillyrides, necitemprodefteMachaon,
Nec poterit mediccc Delius audor opis. Non niíi te rurfus videam fanabor, at ilia
Quando dies mifero, quando erir ilia dies. Corpus abit foIum,tibi mens animuf^ cohxrer,
Senfibus infixa eft fictua forma meis Fcelices igitur firmo qui vtuntur amore, Durius incerto viuit amante nihil.
AD MAGNIFICVM DO,
MlNVM SIGISMVNDVM DE FI ERBERST EIN,
Equicem auratum, Confiliarium 8c Oratorem Inuidifs: Cxfaris Maximilian i. Ad viÖoriofifsimum Sigifmundum Poloni* Regem 8cc Et magnum Mofchorum Ducem Rudolphi Agrícola: Iu-niorisPoetGc a Cafare Laurean congratulado.
PErpetuam virtus, 8c fada illuftria famam Immeriris Sigfmunde mori, nomenc^ perenne. Ac incorruptos donanc pra:conis honores Pelidse Rhodius cecinitgeftaindyta vates,
Quem
Quem Fortunacum dixit, Rhereá pererrans Cul mina Alexander, Maeedüm forcifsfmus Heros. Ihcbarümpoftquamdeftruxirmocnia, Scaltum Ilioningreftus, Troiana^pergama viílc InFeriafc^ viris ducibus, quosíuftulitacre Bellum : vtrin^duo '] roix perluftra,parabar. Necparidis Cyrharam imbellisdignatus, amanrum Qua rixas poít raptum Helenx cantare folebat Perfidusin magnumMenelaum, perfidushofpes, Idxuspaftor, iudex fatalis in omnem Euenrum virx,quando Minoia quondam Rcgna petit rex Argiuorum, Agamemnonc iunfío. Magnánimo Heroi teftudo placebat Achillis Bellica Theflalici, fine quo Neptunia fiar en c Laomedontiacxnon dirura pergama Iro Ni congreTus erat Troíanus vene parroclo Ipfius vtenti, fallacibusHe&or Scarmis Quern, pins in fidum comitem, fuccenfus Achilles Ai $ i ra arq; odio Stygias penetrare paludes Compulir, Iliacamtercircum arrocitet vrbem Raprans,biiTenis donee pater ipfe diebus Hunc ope Mercurij, magna mercede redemit. Ule prius clara reftudine fxpe moleftimi Sxpediem, cura^animum grauiore leuabar, Optima Phillyride prxcepta. 8c martia regum Prxlía cantando dubios bellic^ tumulrus. Hie amor, li^ec eadem virtus cognata Poeris Res celebrare virüm magnas, pfäsclara^ geíla Scribere, & im mortale d ecus j laudem^venufiis Diuu!gare modrs, quod nunc Dantifcus ad vnguem Fa&us homo Sigfmunde facir, v-rtute tuorum Perfpefta, ingenio^ tu o, Fratrifq; Georgij, Quo duce Carniolis pax eft 8c candida quondam Libertas data, quam ius ( quod Staraprauda vocabant) Antiquum propter, vulgus violare parabat Vxfanum nulla ducium rarione, furenfq; Hicvbi pifcofumMuerx, Drauic^ fiuenrum Vorticibus Sauus magnis magno impere currunr. Donee Celeix comitatum viderat, il ic Vndanti eft iimilis Nilo lacus,ille per annum Ad lapidem crefcit certo, cerroq; recedit Í empöre, 8c exundans vbi quondam fiuxerat vnda
lATeXdnJer lift* Thebii Ilion ingreffuA. Tariäit Cyth*~
Tá.
Tißuio chillis.
S>rumi turigé MertUriut.
Chiron fricce-ptQT J&hiUk,
funtrßui.
fiMum ßruih Csrnorum, Sty riorum & CA-rinthiurum.
Munerd &
S)nkUiperjlu-um Styrum.
Saum in C*r~ nioU,
Pifcibus
Pifcibus omnígenís plenifsima, rufíicusiílíc Et ferie 6c fubito merit, agros vberc fru&u Poßonid a- Gramina pafeir ouis, venatur callidus auceps Jhumcher- Et volucres,leporefq; firnul, Poftoniamulruití f7fh2mT¡L SüMimis iuxra aerijs muñirá fuperbe
MocnibusaCirklinicz,quaílulraGeorgiusolím re Mrhtkü Iftius ígnoti populi compreílerar arma intrate jn CO- pc libertärem parrix viclricibus al is fmbu* cm* Reft¡cuir. c^faf quem Maximiliano abundé
Militiai claris infignibus extulit^ 6c te ev> Mitxi- Cxíar quo maius nil ingens fuftinet orbis, milhniu. Nec melius, toto quem Temper pe&ore 8c ore
O EquitumSigiimundedecuSjfpecimenqjtenebö Siue Mefembriacum vagus erro ducar in orbem Siue procul pergam Scythicas peregrinus in oras, Seu Gangem videam, nulla hicobliuia noflrx Mentis erunt, quam fit probitatis cultor 6c sequi Poftquam te excoluit íátis edocuilTe videtur Te Sigfmundeinquamforti quem peólorenunquaffi Rebus inaduerfisfortunxdeijcitxftus ftetltrfiañ. ync|e tjb¡ tétrico potius cognomina faxo
DeHuxifle reor, tumidis quod fíudibus obflar, Prima latinorum finon eft Üttera,honefti jLjerßim. ^omen halbes lapidis, ratio tarnen vtra$ partem
tierfltm 4uamcun$ vcl¡s exponere, vera probatur
Si mediam expunges, domini quae íyllaba laxum Conftituit,meritum poterisdeducere nomen. Inde grauem Galeam, Cxfar, Clipeumc^ chorufcum Qux fintvirtutumnon pignora vana tuarum Contulit,hxc Cincinnatus voluiílet habere Nec fibi Pifones, Fabij mage grata tuliíTenr, Néc Lacedemonius fpreuit Lifander aratruni Ad redi fi culmen amas fublime referre, Aurea Magnanimis virtus altifsima fuadét, Haótenus inuíéto qux animo perfxpe íubijftí^ Indiget hscc Galea qua quum fís fortiter vfus ln Veneros 8c fxpe alias, iníigne coronx Addidit, atc^ auium qua toto nulla fub orbe Nobilior viuat, volitetq; per xthera nulla Aítiusexpanfes latus ille ad vrrumq; CoronáJ tAtpité, Impofuit pennas, nullo violabilis xuo
O mnibus vt tua fit notifsima fama fub ori&
Accipe MofcorUmvenientiéfínibus olim Qua: neccoéta quidem, tibí, necbenecultanotamus Carmina,fi tempus forervberiora dediilem, Romanifoelix redcasin Cxfatis aulam.
PATRIA MAGNIFICI DOMINI
Sigifmundi, per Agricolam.
Istriacam Italia: terram tribuere vetufta
Sécula, qua: Carnos qui fequerentur, habet	tflrudrnkk
Albia quaeprifeo denomine dicitur,hie non Ifter in Adriacam defluitamnisaquam Hie cibi natiuus locus eft, dementia cocli
Iftros & 1 harfos inter amcena placet.	tomrd ^Uni
Quo fit quifejj loco,quo natus tempore multum	® W'fotft.
Qua: fit natal is nofcere ftella iuuat. Vis coeli ftellxq* rrahunt fubie&aq; mundo
Maiori & fan's terra Iocufqj fuis. Ike equitum Sigfmunde iubar, genitalis, vtranqj
Inui&um ad fortem peftushabere dedir. Quis loca Theílalicis nunquam cedentia tempe, Quis vipacum Se montes enumerare quear. Vina vbi campanis multo melioraq; ficus
Omnegenus fru&us nafciturarcp olei. Quis patria: breuibus miracula dicerepofsit, Quacoeunt mirisfluminamulta modis. Quis non miretur cuiufdam gramina montis,	Oenimnt.
Qua: calcans foleas perdere fueuitequus. Multa mihi fcribendaforent, fi tempore pauco Prxfenti poflem certius ipfe frui.
MAGNIFICO DOMI*
NO DOMINO SIGISMVNDO LIBERO BARON* in Herberftain, Neyperg, ac Gutenhag,Confiiiario,Came-rario, ac ^Erarij Auftriaci prxfeéto Regio, &c.
CVI mittam breue muneri Poema, Abincuderecens mea proFeóium Sigifmunde? cibi, qui ineptiarum Admirator esvnicus mearum Deleélant alios ioci procaces. Infamis placet alex quibufdam
G Lucius,
Ludas, 8c fuá ucdij leuandi Cuiuis eft ratio: At tibi omne tempu» Quod eft publica ab occupationc Reli£lum,teritur venuftiorum Scriptorum aut, baro, ledione vatum. Ergo dum vacar a ruis negotijs, Et voles malccollocare tempus, Aut vitare meridiationem. lftudperlegiromeum Poéma Atch xqui facias bonicp quxfo.
Iohan. Ludouicus Brafsicanui r ,	I. V. Confultus.
PHOENIX SI VE LV,
CTVS AVSTRItE, OB MORTEM INCOMPA-
rabilisHcroina: D. Ann« Quiritum, Pannonum,ac Bohemorum Reginae, &c4
JpRima cicatricem vixduxit plaga fupremam, Vulnere cum ferior fanguinolenta nouo.
Nee defieta modis fatis eft mihi filia dignis,
Cum mater lachrymas poftulat ipfa nouaj.
Non ¡ta confternata fui, nec territa damno,
Seu mihi quod peftis,feu mihi Turca dedir.
Quam modo Reginae me mors per cu fsic acerba, Mors mihi fiebilibus teftificanda modis.
Indulgereiuuatlachrymis, nec turpe putabo Plängere, foemineatriftia corda manu.
Hoc fatale mihi eft, vexari fluótibus arris, Nec tamen aduerfis fuccubuiíTe malis.
Sic tolerara mihi vix eft tolerabilishofiis,
Omniagrailantis per mea membra manuf«
Sic t ol erata lues v i x eft tolerabi 1 i s at(£ Sxua peregrini militis ira mihi.
Siccjilocuftarumvisingluuiefqinocentuni Vix toleranda, camen difsimulata mihi.
Nec tamen ad lachrymas conuerfaleueic}; querela» Odicijs eg¡ non aliena meis.
Nunc animi eft erepra mihi fententia conftans, Vix tueor partes nunc male firma meas.
Quoffc
Quofq>animogemiruscomprefsi moefta virili, Principisexprefsitmors mihi fxua mex.
Heu quid ago infoelix,fatif(£ exercitadiris, Accefsit noftris^'iscumulufcjj malis.
AdScythicum conueriaPoIum, feptemcp Triones, Cur inhibes fxuas mors violenra mantis?
Collimandaribi func j ft hue fpicula, namc^ Vxorcrac Stygiodignior ilia Ioue.
Ecquid in inuifas non fumis dira nouercas Tela,quid inuifas non rapisipfa focrus ?
Vixerir Aonioficillaudatus Homero 1 herfircs, viuat fie fibi quifq; malus.
Omnecapaxrapir vrna caput^difcriminenullo, Necreferc fuerit albus an ater homo.
Omnia diisimili fimilis Proferpina faro Eripir, humanum nil miferara genus-
Nee, mihi crede,aliquid morralibus immortale, Hac fumus in fola conditione pares.
Camera Dij meliora tibi Regina dedere,
Quxfermonelibercommemorare breui.
Interea lachrymx ceflate grauefq^ querelx, Et vacec a gemiru focmina virc^ pio.
ArceiTenda procul mihi funr exordia rerum, Ec feries Regum longa perenda procul.
Hincabauos, atauofqj placer, clarofcp parentes, Ecplacer.a marrisducere ftirpe genus.
Gedcmineantiquo dedufta JVIegiftane proles, Vna fuirOlgird, altera Keftuderac.
Olgirdx foboles eft mafcula rexcp Lagello, Qui facroablutuspoftea rore fuit.
Atc^VVladislaus mutato nomine didius, ^•armatix tenuit ditia Regria diu.
Filius huic Cafimirus erat rex impiger armis, Qui larc pa triam rexit, 8c auxit humum.
Cui plures natx, cui fexus mafculus hxres, Sarmatix fummam qui tenuerediu.
Mentio digna fuo de natis tempore fier, Natarum feries fed referenda prius.
Per quas affini coniun&a Alemania vinclo,
Quam Iambit tumidis Rhenus 8c Ifter aquis.
Anna Boguslai eft Pomerani principis vxor, Barbara Saxonix nupta puella duci.
G 2 Regulus
Regutus Heduigin Boiorum magnus habebar,
Vnde Palatina: lumina muita domus. Legnitio Elifabetha duci deducía marito,
Huicgenti lumen contulit arqjdecus. Vni nomen erat Sophias, quce nupta Dynaftas
Brandenburgenfi prole beata fuit. Cxfaris optandi cui cura eft credira genti,
Plena hxc principibusprxfulibufc^domus; Adfratresredeo clarifsima lumina mundi,
Prsecipué ad patrem Pannonis Anna mum* Pannonix huic vitro regnum dótale Beatrix
( Grande Beatricis nomen 8c omen habes ) Obtulit,8cregni procerum ofiiciofa voluntas,
Ah quantum eft illo regnum habuiíle modo. Rurfus Alexandra eft Olgirdac filia nupta, Mafouix quondam dux Semouite tibí. Ex qu'bns Ernefti Cimburgis edita coniunx, Fridricum Imperij protulitalma caput. flincfocer,hincprofocer,leuir, hinc charufq;maritu§ Plurimaqjhinc foboles,quod bene vertat, adeft. Nee tibi Mofcouix gens inficianda niualis, Ex hoc nobilicas eft quoqj clara loco Keftudesetenim Olgirdx Oermanus in illam,
lnfertusgentem multa trophxa tulit. Hocpatre Vitoldusdux eft gen era tus, 8c illo Lithuania: princeps tempore magnus erat» Vnica,ni fallor, cui filia tradita Mofeo,
Ecdefponfaducivixit Anaftafia, H?nc ambo Bafilijdiuerfo tempore, 8c indc
Ioannes vario tempore vterqj fuit. Sarmaticum affini non folum limite, verum
Sanguinis attingisproximitate genu«, Necvitio fraterdabirur, qui dulce putauic
Pro patria, in patria, cum patria^ morí. Trifte ruaimenrum belli,rex induit arma,
Arma 1 yrocinio non fatis apta fuo. Cedite nunc Deci j, procul inde facefsite Curtí, Rex horum laudes clarus 8c huius habet. Neclaus Elifabechxauix reticenda paterno:,
Qua non nobilior foemina nata fuit. Uli Cxfar auus, proauufqj, abauuf$, atauufc^, Pannonixfrater, Rex fuit atc^ parens.
Samaria*
Sarmatia: coniunx redor, fed & ordine nati
Succedunr, tener hsec nunc quoq; regna nepof.
Coniuge quid pocius dicam, vel fratre mariti f Sarcina vix humeris hcccfacis apra meis.
De quibus eft dixiííé nihil, quam dicere pauca, Forfitan & farius concicuiíle fuir.
Alter ad occafum populos regir, Alter ad ortum^ Er ferme ambobus parer vterq; Polus.
Roc faris eft dixiíTe mihi, fed dicere plura Alrerius fueric grande laboris opus.
Neccapic hos fuccindabreuifqjanguftia charca?, Quorum regificas vix capic orbis opes.
Immemor incepci criftifq; oblica decori, Ad natos venioSarmacis Anna tuos.
Hicmihi Ixücix veniam da Diua licentem, Erumpunc toro gaudia corde mihi.
Non poílum gemitus fimulare, grauef$ querelaí, Siclicecincepro res aliena meo.
Tollice ferales, lugubria íigna, cupreílus, Atqj parentales exequias ¡ce procul.
Ne&ite vidrices circum mea rempora Iauru?, Vix memini, fiquid flebile paila fui.
V%adeo generis fpes inclyca, mafcula proles Auftriacse columen mefouecacqj domUí.
VosPacrui Aufpicijs vidriciaíígna fequuri, Inuifum Chrifto tollite quxfo genus.
Vos Pacris auípicijs vidricia íígna fequuci,
Aílerire atflióiam gnauicer Hungariam. Conarus equidem nihií hos remorabicur vnquam^ Incerno impender nullusab hoftc timor.
Suppoficas cineri prunas, flammaf^ dolofo Extinxir vefter Patruus acq; Pacer.
Fallor ? an à lazua fœlici lapfa volatu
Confirmar volucris voca precefc^ meas ?
'£ diuernculorepecendus fermo, nec extra Propofiti metas iré finendus erit.
Quid referam natas & foemineum comitatum, Atqj puellares, numina vera, choros i
Vix toridem ancillae Reginis fa:pe fuere, Aluo Regina: quot prodiere tua.
Átc£ alias agicac regnandi dira libido, Nota fed exemplis res odiofa datis. ;J	'	G 3 Sollicitât
Sollicitât belli nonnullas cura gerendi,
Precipuè regnum quo muliebreloci eft,
Fauftinasalixreferunr, matremcu Neronis,
Eft quoqj cui placear trux Cleopatra ni mis.
At tibi nulla fuit regnandi, nulla minandi, Nulla extorquendi fxua libido fuit.
Quamuis dotalis fublatx ad culmina rpgni, Conditione fuit mens moderara pari.
Tu telas, non tela, nec arma cruenta, nec arces# Non profe&uris i&ibusoppofiras.
Sed bona tranquilla: curafti commoda pads, lrarumfugirans,arq} quierisamans.
Regibus vxores, toc reginifç^ maritos,
Arq; orb i dominos te generalíe far eft.
Imperitentalix prxter muliebre decorum, 1 epenfis fa muías non onerailè pater.
Adae fupradi&is maternx ftemmata fiirpis,
Acidecjj Gandalidos clara rrophxa domus.
Principe Gandalio rua prodira Vafcone mater, Complures habuit virgo púdica procos.
Illa Wladislao tandem defpon (à marito, Tranfegir vitx témpora lxta fux.
Terrusexieratfefqui & millefimus annus B fqjdecern, Iunij trefq^ fueredies.
Quando ope Lucinxgenetyllidosimplorata, Anna parens ortu eft exhilerata tuo.
Impofita eft capici matris, de more, corona Bisdenis vitam menfibus ante tuam.
Buda fuit natale folum, fed Rhetia nurrix,
Quafremit Alpinisturgidus Oenus aquîî.
Cxfaris hie ftudio eft educía fororia tecum, Nubilis eft donee vtraqj fa#a viro.
Iam mevirtutum vix enumerabilis ordo, Atq; vrget meriti gratia multa cui.
Quidprimum mediumúeloquar ! qux in fine locab© Omamenra tux rara pudicitix *
Ambiguam faciunr, & copia & oprio mentem,
Nunc placet hxc virtus, nunc placet ilia magis.
Ac velur in prato confidens virgo virenti, Qua fons mufcofo profil it é lapide.
Nunc varios molli decerpirpollice flores, Aut N arcille tuos, a ut Hyacinthe tuos.
Candida
Candida Iuteolis nunciungitlilia caichis, Lilia puniceismifta papaueribus.
Nunc violas, cythifos, thymanunc frangantía carpir, Purpureas cenero nunc fecac vngue roías
Attamen indubio eft, nonillud, necmagisilluJ, Eligir, & numeró copia maior adeft.
Nec quod prseponar, nec quod poftponat in arólo Hxret, & optatis ambigic ipfa fuis.
In cérea vtdulci fertum mitratur amico Efficic, vr folio verficolore fier.
Sic mihi per medias & eunti res & ituro Corporis, ant animi, fortuicigjboni.
Anna ruac nullo doces funr ordine aiótee, Accamen hícc vnus fingula fafeis habec;
Non beneprineipium pofitoreperitur in orbe, Nee hnem du&us circulus vllus habec.
Sic tua continuo virtus flat in ordine certa, Quae nullum finem principium^ tener.
Digna tarnen fpeciesregno fuit ifta tenendo, Rege fuit dignus corporis ifte decor.
Multus in ore lepos, in corpore multa venuftaî, Maieftas oculis öc reuerenda ruis.
patronale decus, fueu proeul at$ colore,1 Qualia mentitus infícit ora color.
Multiferi viceslaudanrur palmitis, Sequi Depofîtum mulcofoenorereddit ager,
Ec fterilis vereri culpara eft foeminalege, Fercilitasfummofcmper honore fuit
Pappia priuacis fuie Sc poppsea rimori, Di&a maritandis lex fuir ordinibuî.
O m ñipar en s natura fuum de germine nomeo Ducit,&afœEU dicitur ipfa fuo.
Et tu Cxfaridum mater Regum$ Ducumcg, Egregiam laudem fertilicatis habes.
Nam tua cer quina lactata eft regia prole, Imo ego terquîna proie beate feror.
Atçp vtinam fterilis quàm fie fœcunda fuiiïcs> Iam fueras parca prole beate fads.
Nec moriens Regina mihi damnofa fuiíTe», Interim tantum quod foret abfçjj tuo.
Nam et al iam pro te moriens Regina dedifti, Nata tuam interea vixeric illa vicem,
Ac veluti
Acvcluri Phoeníx de morre renafcitur ipfá, Ac.j; ipfam fefedum parir, ¡pía per ir.
Sic cu cu¡11 viuam fobolem moritura relinquis, I m mortal is eris morte renata tua.
Pcrcinec a J laudes pieras tua cognita diuis, Notaqj pro populo funr pia vota tuo.
Teveniente die, re decedente precantem Certa fides facris inuigilaííe libris.
Accepramprecibus refero votifcjj falutem,
Quicquid id eft quod fum, fum pietatecut.
Ah quoties ftriólo molitusacinace plagam Turca, tua nocuit nil mihi abattus ope.
Ah quoties dnbij euafidifcrimina Martis, Ploratu ad fuperos Anna íequeñre tuo.
Sic tuus infidias coniunx dominuícp latentes, Atcjjhoc vitauit cerra pericia modo.
Imp^rij rebus dumconfulit, & vagus illac, Nunchac íufpct^is irc^ redice^ vijs.
Vel dum veSus equo falebras, perq; ¡nuia tefqua, Obuius horribili non timet iré fenc.
D j fuperi noflrum feruateanteomnia Regem, vitaqj principibus gloria fitcj; meis.
Non fuperos tantum, íed Hedere do&a fuifti Humanosetiam fupplice voce Ioues.
Ah quoties merit£ fecifti ignofeere eulpse, Commotum iuíla cum ratione virum.
Pro miferis nullas oratrix paila repulías, Nec pro fupplicibus ambitiofareis.
Regia fie fratrem, fie placar Iuno marítum, Iam iam miílurum tela trifulca Iouem.
Sic complexa trucem mollit Venus alma Gradiuum, Atq^ iras r epr i m it d el i ti o fagrau es.
Carceris atej; aliquis tetro fquallore fitucjj, Et preílus manicis compedibufqj diu.
Quxritopem Regina tuamdefunéla precefqj, Atqjoperam expedar nuncquoq; diua ruam»
Dotibus ingenij fueras quoq; prxdira multis, Quas ingens fuer i t enumera (Te labor.
Nec focialis amor mihi commemoranda fidefej;, Non erga dominum mutua cura tuum.
Frigora, necglacies, non a^ftusfolftitiales, Non nix, non pluuise, non lutulenta vía.
Non grauis
Non grauis Autumnus, non nimbi, non grauis AuJftcr Qiixcjjxftas oculispuluerulentanocer.
I c domino auul fere, necaliulfere mariro Abftraxere viro fata fed arra tuo.
Non mihi Penelopes ftudium non ia#etam»rem In laudes femper Grxcia prona fugs.
Nee tibí prxftiterir regi deiponfa Pherxo Viua mariralí qux tumulata rogo cfi
Haâenus eft feries rerum Iibata tuarum, Qua pore luce fuir, qua breuirare pore.
SedbreuiusdicamReginx Epicedion Annx Virtu rum eft ifto fub tumulo cumulcus
Vos aurem extinéïx poftremosreddite honores Graraqjlegiumis foluite iufta modi's.
Mille Sigifmundusdum fert mandara per orbem ♦ Regibus ad Reges miíTus ab Auftriacis.
Seu petirauroram, folís íjue arua cadenris ; AdBoream iuflo feudedit arcios iter.
It totics, obit hxc toties data rnunia, Regum Auftriadumvtpofsisdicere Mercurium.
ALIVD.
Hermes quod coclo, cerris Herberftain hoc eft : Semideum hie Regum nuntius : illeDeumeft.
Petrus Roifius Maureuf Hiipanus.
CASPAR B R V CIVS EGR A,
nus, Poera Laureatus.
CjEnteSigifmundusfarus Herberftainius ampia, lngcnij& generis nobiíitate potens.
Multarumilluftris linguarum cognitione, Plurima qui vidit difsira regnaprocul,
Sxpearege fuo externas legatus adoras
Miiïùs ; & in Regnum Barbare Mofee ruum.
H D-M.S-
a m. s.
SIGISMVNDO LIBERO BARONI IN
Herberftain, Neyperg, Ôc Gutrenhag, virtutisac mcricorym ergo immunirate donato.
P. P.
líala me primo Tellus ilib flore ïuuentae Aurata Patrixdonatum torque remiiîr, Maximus /Emilius Cxfar virtute fideq; Forte mea adduélus, Patrum me protinus Aul« Coníílioadícripíít, requieshinc nulla laborum Fada mihi : magnis de rebus iuilà peregi, Fœderibus iunxi Reges ; pacify tuendx Accendi ftudio, late qua Rhenus inundar Danubiuícji pater, vagus Albisôc Iftula, quacp Dura Borifthenidescolit impiger arua colonus, Etgclido manat lanaisde fonte niuofus, Rhaleni placidas quaçfcagmine lambit arenas Nauigijs penetrans Iuftraui caeca Rubonis Crononifqj fluenta, & inhofpita Tefqua peragran® Legatus mandata tuîi, Regum^fuperbas Accefsi fedes: gemino fubiecta Trioni Balthea tranaui fréta, magni Regia noftrsc Danorumdominilxtata falutis honore, Quîsgeftis rebus me Cymbrica Cherfonefus Excipit, ôc Patriae reddit, Charifqj propinquis, Poil; vbi mortalisdefunéio muñere vitae Carolus acer Auo fucseiïêrat, hune quo^dulcis Impulfus patrix precibus de more falutans Indomitosadij populos & ditia Régna Hefperiae, Reducem dein Ferdinandus ab aulae Confilijs ftatuit, lace quo régna tenente Arétoos iterum reges, Populofq; reuifi, Hinc mihi pro meritis, ferifq; Nepotibusaudum Libertare decus, quod nulla aboleuerit xtas. Aft poftquam inuafit Solymanus mœnia Budx, AccenfumFurijs, vim perniciemq; minantem Pannonix, Orator comprefsi : dira^ retro A noftris fuafi iugulis auertere tela. His nuncdefundus curis, poft fata quiete
o
Sopítus
Sopttus placida, i uiti dum Duccina iômnum Iudicis excutiat dormiTcam, viuc Viaror Excmploc^ meo patria; feruirc memento.
Iohan. Roíínui.
Q
IDEM.
,Vos adij populos, qua? régna potentia vidi Expofui luftranda oculis, non iudicis «qui Examen metuo, moueornecbile maligni Robore vera fuo ftant inconuulfa vigenteg.
loh. Rofimw.
Non moror hanc Chrifto reperenti reddere vitam,
Etvixiilèmihi TatiSj&vidiíIe fuper^eft ■Tot Maria, Sc Montes, tot Flumina totq. Paludes, -Tot Reges, Dominofqj orbis, tot Régna, tot Vrbes, Nam Mare confeendi, fupra,quod$aluit infra Italiam, remis hinc prcterfeàus&illinc, Baltheaqi emenfus fréta, mox Balearica foluens Sardinia ingredior, gelidic^ Borifthenis oras, Rhaqj cauas tácito ftringentem ilumine ripas Traieci, Tanaifqj fupracaput vfcjj niuofi, NufquamRipbscosdidici confiftere montes, Iamqs Albim Se Rhenum,fluuiumqi binominis Iftri Nauigijs fup^rans, Legati munus obiui. AtqjSigifinundum moderantem iurePoIonos, Lithuania:^ Ducem mos eft quem dicere Magnum Sícpe falutaui verbis Sc nomine Regis Ferdnandi, Sc toro diuiíos orbe Mofynos Non femel atq; iterum magnisderebus adiui, MofcouiaqjDucem magnum fumaffatusin vrbe Bafilium,hincDanis, Noruegis,atq; Suedis Imperitantemadij Chrifternum, non fatisaequo Difsidio, fanóti turbantem faedera Ieótf, Liberius monui infami defiftere cepto, Hsec mandataferensà Cacfare Maximiliano. Ipfum etiam Hungarian regem, Dominum^ Bohœmfa, Luduicumaccefsi. Regno, &florentibusannis.
lam vero multis locuples Hifpania regnis Cognita, Se Hifpanisnon cedens Bélgica regnis,
H 3 Carol©
Carolo vbi, Auítriácam regionem, nomine Quinto Ceu paurisorbatam interiru commendo Pupillam, Prxterea Decimum Romana in fede Leonem Confpcxi, Vcneti Dux Lauredane Scnarus Cognire porro mihi es, notiq; fuere Dynaftae Imperij plures, quos hic numerare moleftum eft. Ecceaurem Hungaricisvbirurfus imminetoril Emoliros miferaSolymanusclade peremir, Nequicquam longa Budam obfidioneprementes, Ipfius horrífica fubnixi fede Tyranni, Altiusere&xfixi ftans ofeula dextrx, Quam prona in terram melior pars orbis adorar, Principis inde mei Gnaram, deduco Polonos Regina m in regischalamos, belliqj cogxc^ Expertus cafus varios hxc incer, Se olim JVlilinx emeritus veterana ftipendia, iuui Confilio incerea innocui compendia Fifci, Linguarum^porens, in iuraacfoedera fidum Prxfto minillerium ftudio^fenefco laborum, Publicapriuacis prxponens commoda Iucris, Refpondence camen fidei Sorce, act^fauore Auftriadum regum, domui rem linquo, decufcjj Etprifcigenens ftemmahaud inglorius orno. Vicx igitur plenus, quam fum mihi confcius aélam Gnauiter in virx off icijs, fine labe notaq,-, E magno veluci facur, expleruíqj thearro, Cedo lubens, 8c noftra do lampada gefta fequenc?.
loh. Lud. Brafsicanu*,
C^Ccafus mediufqj dies fepcentrio 5c orcus Sunc peregraca folo, func peregraca falo, Principibus mandara fero dum maxima regum
Ve&us equo Rheda fiue rota atejj rate. Luduicumad Regem niiílo, Solymumqj Tyrannum
Eft emenfarota, Pannonia,atqj rate. Cxfaris orator ad regem, Maxmiliani
In Daniam celeri íum quo^veélusequo. Auftriacx miílo regionis per mare fxuum.
Hefperix mihi funt regna perita rare, Sauromaras eadem vexit me Rheda ad vtrofc£ Perniue confperfas inuíolata vías.
loh. Lud. Brafsícsnu?.
Titidem -
T
leidem focium con fungir horneras Vlifsi Nempe manum men ti, nempe animum gladío Aurea Nobilitas niridum tibí porrigitenfem Doótrinaac certam monílracvbi^ viam.
loh. Alex. Brafsicanu^
Su
s
mundum varias mundi rapuere per oras Terra: Races; Vndx: Nix: Iraha: Curras: Equi*
Georg, Logus.
IC vehor: ampia gerens Regum mandara meorum, AdDanos: Mofcos: Pannonasj Hefperios. Casfaris orator, Danos pero, dicereregi
IuíTus, ve arda thori foedera rite colar, Ad Mofeo? propero: Pacem^ reporro Polonis Cxfaris; ¿5c frarrum Cadariaum aufpicijs, Nauibus Italia foluens peto littus Iberum
Hic patria: officium Carole prscfto tibi. Pannoniseregi & murara forte Tyranno
Viólori♦ Regis perfero iuíla mei. Sicego: dum regum perago mandara • Mofynos Hyípanos, Danos; Pannoniofc^peto.
Georgius Vernerns.
AMPLISSIMI VIRI
DOMINI sigismVNDI AB HERBER-
R
itain &c. Epitaphium carmine Iambico.
Ogas Viator ? hic Sepultus quis cubac Sigifmundus illeab Herberftain Baro Nofti ne, cuius infignis & inclyta Virtus per omnium Ora Principum volaf Quem Csefar auxir. 6c rex Equeftri annulo Ineuntisolim fub flore adolefcenti^ Senatuiq; mox adferipfit aulico Additus fuifq; primus hic honoribus Fa&us hinc indc adobrutus negocijs Legationibus vacansgrauifsimis Gall os Iberofq; Belgofqj Dalmatas Mofcofc^: Sarmataic^; Pannonas: Danos
H 3 Adijt,
Adijf, Icaloi$ nation« piurimas Quas rcfcrre hic maximus foret laboï Meritis tamen pro tantis & laboribus Donata libcrtas fibi & fuis Nepotibus Eft liberalitace Regis Optimi Vale Viator, haec volebam ne eilès nefcîus.
Adda huic Epitaphio altera duo Heroica & Elegiaco verfu perfcripta interim Amplitude veftra hoc quale quale eft «qui boni facere dignetur.
CLARISSIMI EQVL
T IS AVRATI DOMINI SIGISMVNDI LI-
beri Domini ab Herberftain Confiliarij &c. Inclyti Romanorum Hungarian Bohemia: See. Regis Ferdinandi Epitaphium.
HoS qui miraris titulos 5c Signa viator
Cuius 8c hocquceris mar more membra cubenr, Sifte gradum, pau cis difces, Heroica virtus Hoc fibi conftruxit nobilitacis opus. Hac etenim Sigifmundi Equitis cognomen acerbum
Cui tribuit Saxum corpora mole iacent iEdidit infantem h une quondam genitale vipacu m
Qua rigat Alma fuis arua Timauus aquis. Illevbi pubentem felix excefsit Ephebim
Roboreiamfaâus maior ôc ingenio. Fortiter in Venetas acies inuecius : Equeftres Fafces ÔC Torquem pra:mia digna tulit. Casfaris hinc animo pra:ftans accitus in Aulam
Additus eft numéro non fine laude parrum. Hie quum folerti res magnas peftore tra&ar, Atqjagiratmunus ftrenuus ipfe fuum. Orator varias Regum Iegatur ad Aulas Vt curet Domini, grandia iuilà fui Pannonia:regem, Danum Mofcum^, Polonum
Legarus mira cum grauitateadijt Tranfiuit Rhenum, tra$uf(£ Binominis Iftri Etquicquid terra: ViftulaÔc Albis habent Ar^adijc 1 anais, rapidi^ Borifthenisarua
Et vada Rubonis non inamama vagi Accefsirvolham, quem Rhasdixere vetufti Et varios populos vidit in orbe nouos
Dumj
Duma; graues forti dexter fie pe&ore cauias
Exequitur, Mortem Maximilianus obic Cui Cxfar Regni fucceisic Carolus heres
Carolus Auftriadumgloria fumrna domus Ilium etiam precibus patriae8c permorus amorc
Accedens, folito more falutat herum At reducem Hefperia Rex Ferdinandus ab Aula
Mox a Confilijs deligir eiTe fibi Quo rurfum ingenri foeliciter au&ushonore
Impiger officium proeftiric ipfe fuum Denuo ad Hungarian regem, Regemq; Polonura Ad Mofcum, atq; alios miccitur ad populos Sic rebus Temper grauibus prcfeclus agendis Omnia cum fumma conncit vf(£ fide Hoc libertärem ftudio nomenq; perhenne
Nunquam Cafurum promeruitqj decus Ecce vides triplicem galeam, triplicemq; coronam
Eniem, Tela, Arcum, Sceptra quaterna trahani Omnia virrutisquje funt monumenra Beata:
Pignora&c seternos non moritura dies Sola virum bene vixifle hacc teftatur, iniquc
Cxtera parcarum deripuere manus Qila tegit lapis hie diuus repetiuit olympum Spiritus, «thereis perfruitur^ bonig.
ALI VD.
IstaSigifmundidurum cognominaSaxum
Cui dedic inclufum Marmore corpus habet Illius ac fuperum confcendit fpiritus Axem Perpetuoin terris,fama decuf^ mancnt.
ALIVD.
non crede iacere fub ill» iEtemu m petijt, venerat vnde polum Illius a-ternum dominatur gloria terris
Hunc cumulus prxter contegit ofla nihil.
j\l01eSigifmundum
Valcntinus Eckhiuf*
DtMÜNVMLNTO
MAGNIFICI DOMINI SIGISMVNDI LIBERI
Baronis in Herberftain Neyperg 8c Guttenhag 6cc.
Confiliarij Regij ipfo viuente pofito.
Fama 8c Viator colloquunrur.
H '
Oc ne Sigifmundus ab amara rupe fepulchrum V Nominibus magnis orbi celeberrimus hcros Hxc fibi conftiruit viuens ? F. fie eft V- mihicauíam Die rogo qua: fuerit ? F. mors virtus pofteritas. 6c Pofthxc cerra fides melioris témpora vita: Cur morscaufa, viro forti viridifcjjfene&x.	V
Eft Tapienris opus, mortalcm quod mem in it fe	F
Virtus/ pofteritas? F. virtus poft fata nitefcir,	V
Exemplo^ bono ad bona ducit pofteriratem Altera vita F. viri pferas fic credit I ES V-	V
Perpetua: nobis Tpon den ti muñera viae Ergo diu viuar pius 8c clariTsimus heros	V
Magnorum 8c poft rot benegefta negotia Regum Refp iret tandem, caprans cum laude quierem Dulciter optato 8c requieTcanr ofla Tepulchro Clara redemptoris dum nos tuba Turgereclamer Coelicolumqj choro meritis donemur IE S V. FIAT 6c virtutem imitentur pofteri.
Andreas Bonerus Polonu*
Ad Generofum ac Strenuum
^^jtem avratvm dominvm sigismvndvm
3D Mcrbentam Serenifsimi Domini, DominiFcrdinandi RegisHungaria: & Bohc-°"torcm ad Poloniam m. Wolfgangi Guglinger Epigramma
PRecipuum SigiTmunde decus pietaris 8c ingens
Virrutis lumen conTpicuumqj iubar Et Tacer Aonidum Tautor, regum^ Pericles Arcj; tuxilluftrisgloria Tumma domus Hoc precor exiguumridentiTuTcipc munus
Vulru,nec fterilisSpernito farra Toli Namfi non fordenrifthxc maiora dab un tur In Tamx laudemmoxmonumentatux
SYMBO-
SYMBOLVM FIDEI NOSTRA
In Deum credo placidum parentem Omnium rerum, rapidly Cœli Et Creatorem maris at^ terrae
Oniniporenrem.
Qui fuum nobis tribuic benigne Filiumnoftrum Dominum potentem EtDeum veramc^hominum falutem
Nomine Chriftum.
Ifte de cafta Genetrîce natus Corporis mortem tulerar cruentam Tertio Phœbo rediens fepultis
Vi&or abort*.
Régna poft celÎîrepetens olympï Patrisad Dextramrefidet corufcan« Vnde defunâîs venier^ viuis
Arbiter acquus.
Mittir & Sannum foboli perun&s Spiritum magnum volirans per orbem Qui vocacverbi populosinvnum
Munere Cxtum»
Et diem monftrat trepidum ronantis Perfidem, trifteistumulos recludens Qux fepukorum referet perempta
Corpora vit*.
Poft polo iuftos homines locabit Flic vbi viuunt peritura nunquam Se£ta gaudentes, ftygium malos fed
mittet ad orcum.
AD EVNDEM DOMINVM
slcismvsdvm,
Vlrtiueslaudefqjtuas fortifsime cultor Iufticix, fummo vulgi qux crefeere plaufu Liuoris minui nigro nec dente furentis PoiTuntfi Sigfmunde velitquis carmen in vnum Cogere vel calamo depingere maxima paruo Fadta do m us patrix, Gallo ru m promprius idem P ifcofo Rhodano fufeum coniunget Hydafpem Abibus aut magno imponet cum pondéré Taurum Aanitar tarnen, at^olim rerumordine pandam.
I Tantarum
Tantarum partem, modo fu tune comprecor aufis
Adfis Calliope, monftref<$ exordia vaci.
DOMVS AD EVNDEM.
^)ccupet yc corpus Sigifmunde locum cua Tic fi Splendefcens virtus, mox fine rumpar ope.
e q v v s.
A Vda&er confcende meum fortifsime vi&or Dorfum fubuertens Caftra nefanda lupi.
balista.
Hoc heros fcriam quodcun$ minsbere femper Qrnaboc^ tuum fronde vírente caput.
L E C T I C a.
\Zt vitrototuminparuodepinxeratorbem Arte Syracufius nee fine laude fencx.
Vr$ calix quondam vatemoccultauitHomerUitt Sicferuo ingentemle&ulus ipfevirum.
EPITAPHIVM STEPHANI
Comitis Zcpuficnfis.
Jam iam Terrigenae vires extendite veftras
Tollite Phocaicos magno cum pondere montes
Obruite atqj iftos tumulos Zepufia peftis
Nefurgensiterumnoftras contaminet oras.
IN LVCRONEM.
HlC Lurco letos celfis cum fedibus agros Parra labore graui regna paterna vorar.
Arq; reor fummogenitus Ioue fi foret ipfum Sub Coelo coelos perdere poiTe fuo
H
see.
OS menris cum celfa Iegenr tua Iumina verfus Tunc quoc^ non pigeat te meminillc mei.
GENE-
GENETHLIACON,
SEV DIES N AT À LIT Î V S SALVATO-
risnoftri Iesv Chrifti,Ad Magnificum Dominumac ftre-nuumvirum Sigifmundumab Herberftain Equitem Auratum &c.
Î^. EbusHeroum fatis o fupercj; Noraiam pride m lyraconcinandis Débitos Mundi Domino Deoc^
ProFer indicto fed enim nec vnquam Pleélradetrito per eburna cantu Hie fuas promant agedum vfus arfc£
O diem Içrum niueif^ Temper Calculis noftro generi norandum Rire flagranti o ftudio^ôcomni
Quo patris fermoc£ opiFexc^ rerum Proditinnuptsc ex vtero puellce Et Tub Humanç Deus oblitefcic
Ante Sarurnum gelidus December Vtmemormoris coluitvetufti Turba cum exutis famularisegic
lure nunc feftus potiore Chriftum Vt recens natu veneretur, & nos lam manu mifsi celebremus ipfos
Ergo mortales miferatus acgros Ac iugo preííos ftygij Tyranni Vagijt cunis nec^ matris aluum
Qui ferenato refidens in orbe /Etherispuri fibi feruientes Defpicitftellas iacit & tremenda
*' ti <r • ' T Bruta cuitellus gen us omne frugutll Educac: fcfcvarioc^florum
Profer honores.
Condita vires."
Laude ferendum¿
Tegmine forma:.
Libera vin dis.
. i nut- .)•
Vindicis ortus.
Horruit ipfe.
Fulmina dextra.
Pingit
Pingic ornaru fouer 5c minantes
Cui fuos crifparMari» vnda flu#uf Scjuameos proferr eademçj; pifces
Fiant procelloiî, placidiueponunt
>
Quid quodanguftis ruguri ruini« Vilitcr nafci tulit&reponi Veftc non Sérum Tyriaue opertii
Sed fuper fœno ftipulo^ agrefti Vc fuis iam rum darer iniuéta Prorfus excmplaôc nimiosdocerec
Algidum ôc pan no tenui inuolutum Sedulo agnofcunr pia brura focu Integer confors genitrixcj; tanti
Geftiunr circum chorusangelorum Adftar : 6c dulces modulancur hymnoi No6iis obfcuras média: tencbras
Quin &c arguta fuperum vocati Voce feftinanc Ouium magiftri In$ Prxfepys medio Iocacum
Très cjuo^; eoà régionevifunt Hune magi ftclia duce, Supplicef$ Offerunc aurum, liquidâmes Myrham,
Hunccani folum dçcet& reFerri Verfibus n offris Lyra, quodfalutem Perdicis folus melioraq; orbi
f V
Quodfibi non eiîaliunde quiiquam Sperer Jiuic foli parer omne regnum 1 radidii, parent rejiqui Ôc regentis
W ■ rï-l
Montibui ornoj.
Murmure venti.
Murice leáis.
Temnere faftut
Confcia alumni.
Lux noua pellif.
Numen adorant.
&
1 burea dona.
Fa ta reuexic.
luflà faceflunt.
Ioh: Lucius BrafH Wir-
tembergins.
Henrict
Hcnrici Loreti GlarcaniinoQa.
wm * cvuw uuv»., annotat,0nts bmci, anos 1 ana.s ab Scyrhis quos Europeos vocanc.
^quumddarEurop™. sPÍ^X
D p quod Scytharum gens baud procu! Thracia tur loquitur,quemadmodum Herodotus ■ nemnede Sir™, J r ^ Europa ac Afia,ad Ptolomei ^c^cr,ption¿Qux n^dones^odL^'of^ô11 Uitarumregnum maximum fad un cuius Prince« E Mo,ch°-
SigifmundusinH.rberfiain.NeypergSc GuttenhagBaro^'nu éif cff Ferdinand. Confiliarius, fifci in Âuftria Drafrfli,. A 'T
»ijs^saeSSSS
ad magnum ilium Ducem MofeóteHe ¿ó í^r e^f '7, ° alio Zelo motus,quam ingenti «„SS^
lus opera omnium Regnorum Scandinauia: piSuram vidimus admira b.Iem,omnium doiiorumvirorum Prcconio celebrandam W T gotium noftrum redeundum eft nobis &c. 'ebrand3m'
IN MOSCOVIAM DOMINI SIGISMVNDI LI
beriBaronisinHerberftainNeypergScGuttenhagacc.
1 NOnfecunéia faga* credardidicilTeveruftas Sunt qua: noftra dabunt témpora iure fibi. ' fcn qua: ignota fuit prifcis Mofcouia nunc eft Sigfmundiimpenfiscognita, Leáorhabe.
Cafpar Pccius Tranfsyluanut.
I } Dum
Dvm lego Mofcouiam Sigfmundi, quem colit alca
Auftria, prorupic mox mea Mufa canens.
Difcice Magnates preciare ducere vicam,
Linquere virrutis fie monumenca decec.
Afpicice exemplum Romans:laudisamamum,
Gratior eft doótx Nobilicacis honos.
Stanislaus Aychlerus ex temp: S:
SIGTSMVNDO LIBERO
Baroni in Herberftain Scc.
ARmisTydiden, Legaci muñere VlyíTem
Cordacifq; fenem Neftora confilijs Heroas incer, Yroiani cemporc belli
Precipuos habuic Gracciaculca duces.
Ac Sigifmundus noftro Herberftainius £EUo
Vnus Cxfaribus prxfticic ifta cribus. Auftria concinua ferie quos protulirorbi
Principibus,f?lix Auftria noftra bonis jEmilijs Carolis, Ferdinandifc^Sacratis
( Non bene verficulus nomina tanta capic)
His Sigifmundus curamcp fidemq; probauic
ArmisLegaci muñere, confilijs, Reftaciam regum regis vrfigna fequatur
Militixtk ferat premia digna fu» Vnus qui nofter Tydides, nofter Vlyíles Nelides nofter tríplice laude fuit.
loh: Langus D.
magnificentissime
DOMINE.
(jEnealogiam fuarum Maieftrarum 5c itinerarium, vna cum ceteris, quae ad me mififti, reddidit mihi Dominus Pectus LaíTus, quae fuerunt longe gratifsima non eo folu nomine quod ego huiufmodi rebus mirum in modum foleam deleftari, fed quod tua eriam manu funtfenpea, Nec minus mihi gratu, iUcunduqj illud accidic, qcP me cuis verbis magnopere ornafti in ijslicerisquas adD. PecruLaiTbmdedifti, Qux oiaita me tibi imprimis,deuinexrut, vc nihil magis opeé,acq;eiufmodi occafioné nobis affulgere, quanoftru erga te animu pofsim'£ noftra tenuitate declarare.
Id ira eiletibi vrperfuadeas reetiarrtät<£eriam rogo,polliceorcpnihil vil* t|uam fore, in quo pofsim tibi, ruifqjtumfamiliaribus cum amicisplace-re, ac gratum facere, quod non (im incredibili alacritate, animic^ iludió faäurus, Quo circa te vehementer rogo vr id fi accidat VeJis de eo ad me lcribere,ad Csefarex Maieftatis comitatum , auqvbicunqjfim terrarum nam in magna foelicitatis mex parte reponerem^eiufmodi oportunitatem nobis dari, qua me grato eile hominem animo tibi póííet re ipfa conftare Ca multxenimeiTent caufx propter quas ad iftamvrbem cupiebam venire, tum illa profecto erat potifsima, quod te in ea eile intellexeram, ex <]Uo&vberrimos Angularis eruditionis fru&us mepercepturu fciebam, & fperabam in primis futurum vt ex re cognofcerem,quxnam gentes in-colanteam partem, qux in Polonia, & Mofchouia fuperior eftadmare Auftricum, äcquisfitearum regionum fitus ac natura, ac quorum fru-duum feracitate fint infignes,qui prxterea fint ritusac mores illarum na-tionum,a quibus habitantur,Öc-quo nauigationis genere foleant vttfQuas omnia cum mihi plane fint ignora,magni profech) beneficij loco ducam, fi quxcunq^ de ijs certa eíleputaueris,ad me ruis Iiteris perfcripferis. Chri-flustuammagnificentifs. Perfonam incolumen ferner, tuaq; omnia bene fortunet ad fuum fanßum obfequium. Datum Lyntij All. Ca-lend; May M. D. LII.
Ofculatur manns tuas tuus Scruitor.
Epifcopus PalentinUS Comes.
AD 1LLVSTR.EM CLA*
iÜSSIMVMQVE VIRVM DOMI: SIGISMVN-
dum liberum Baronem in Herberftain, Equitem aurarum regia: Maieft;
Confil. & ad Polonos ar^Moicouitas Oratorem.
\ /j Vfa peregrinas cum defolara per oras iVlOppidavifuraincedisvariofqiColonos Achominum mores: fluuio deue&a fecundo Magnificas obiter cum carmine adire memento Infignefqj viros & qui virtute corufca P refulgent fuperantc^ animis Ignobile vulgus Hos inter vix vllus erit preclarior Heros Muía Sigifmundo eximio claroqj Barone Herberftaino, Illuftride ftemate nato Atq; equite aurato, fibi quem in fecrera vocandurtl Regia maieftas: Oratoremc^ perennem
Cenfuif,
Cenfuír, & vaíli commiflo muñere muncfí Ad varios Temper quem mirerer vndiq¡ reges Serior hunc adeas, parco & fermone moreris Sobria ♦ & ve limen referatum inrraueris ipfum Carmina rune ill i numeris hacc condira pareen! Obiter, 6c vultu vt (quamuis indigna) fereno Acceptare velir, fubmiíla ac prona rogato:
Mameranus Lucenburgent
GENEROSISIMO
BARONI DOMINO SIGISMVNDO AB
Herberftain, Neyperg 6c Guttenhag6cc. fifei AuftriaciPrxfeétoSC Re.' gix Maiefta: Rom: Hung: Bohemias 8cc. Confiliario.
Cafpar Betius Tranfiluanus.
Y^Erus didum eft, quam quif$ naflus eft Sparram hanc orner. Ec Sratonicus citharedusad cum qui de arte mufica, cum antea holitor fuif-fer, liberius contenderet, earn vnufquifqj exercear, inquir, arrem in qua fit verfatus. Necjjenim quifquam earn exercet artem bene,in qua non ali-quid temporis comfumpferir. Ac meo iudicio non folum deartibushoc, verum etiam dequouis vita:genere recle dici poteft. Quis enim vnquam vidithominem omnino agricultura: dedirum reéledemunijspublicisdi-fpurantcm? Aut quomodo muneribus publicisafTucrus,& aulicis occupa tionibusdeditus agros exercebitj1 Soler enim cofuetudo abire in naturam, vr, ea qua: praeter foliru facias contra omnem naturam admitrere videare. Non fatis reóle igitur ago qui prater ¡nftirutum meum verfus facio. Quse eft enim ftudiorum meorurn pars in confcribendiscarminibusmihicoa fumpta? Al ia fcilicet ftudiorum meorum ratio,qliaingenijexcolendiarena fuit. Quid faceremfCrebra infortunia quibus per hos dies confli&atut fum, cum mevexarent prxter omnem modum, Ervix vllumrefpirandi darent locum,oriu tamen concedebant fed rale quod merores meos rolle-rer minime,Scd augeretpotius,pra:fercim cum omni recreatione literaria cíTer vacuum. Hoc me delirare,id eft verfus facerecoegit.Curdico verfus 6c non potius feopas diíTolutas f quid enim habent qcP arti mérito refpon-deat {aut vbi funt diuini illi furores fine qbus laude digna carmina nemo facit? Ac tibi,tibi inqua Baro ornatifsirne cuií$auribusha:clufimus non alijs,nam alij facile illud Horatianum obiecerinr, Mediocribus eíTe poetis non homines,non dij,non conceííerecolumns:. Accipeitaq;deliramen-ra hacc Baro generoíifsime 6c boni confule, non quod in ofiicina fit nata poética fed quia pra: fe ferunt mitrentis ergareanimum : mittentis in. quam qui te tuam¿ dignitaté crefcere,magnifieri,coli ab omnibus cupit.
Quodíi
Quod fi male quid locatum inueneris, aucerrore aliqno fe-dum in menrem veniat, holitorem non poeram hscc tibi dare, cuiusnon omnino proprium eft &W7*K*'fl0v li^ Benignus rerum omnium parens feruec re Baro amplifsi-me mulris annis faluumatcp incolumem. Gratz XVI. Decembris
M. D. LI I.
Summus Pontifcx dc
BELLO GALLICO.
Est noftrum faceor fan&as confcribere leges
Perpetua: fontem pacis&eflemeum eft. Sunt noftra hxc fareor, fed Petrus bellagerebat
Cum Malchi ferro fcinderet auriculam Sic liceat nobis nonnunquam bella ciere Et noftris curas gignere Cxfaribus.
PRINCEPS HISPANICE.
ERgo licet noftros Gallo tentare penates ?
Ergo licet noftro bella parare patri * O pieuas, o fanóia fides ne defere noftros Conatus, patri fi meditamur opem.

REX ANGLI7E.
Ella gerantalij: noftra xtasabftinet armis Et cacditnoftri Cxfaris imperio.
POLONVS.
D Vm fauet alma Venus nobis 8c gaudia pracbet
Sit primus nobis linquere bella labor. Nee fas ingentem eft aquilam contemnere cuiquam Scepe Jacefsiram fenfimus cile grauem.
K GALLVS-

gallvs.
AlT nos Imperij facro vexamur amorc
Nec fan's eft gallis imperitare mcis Imperij caufa nil non tentare decorum eft; Et dare vel vitam forcis in arbitrium.
Criar Carolus Romano*
NOR.y M IMPERATOR.
F Ata mihi títulos non fors, nomen^ dedere
Caclaris 8c regni iuf(£ decufq; mei. Quiíquis cric noftros igitur qui carpet honorei
Aut vires cnpictfollicitaíícmeas: Non bellum nobis, díjs immortalibusinfert:
Nec nobis fed djjs fie inimicus erit Quéis me armec noftro ccntum funr arma tonanrt
Vtferuettitulos imperiumq; meum. Queis perdat noftro centum funt arma tonanti Hoftes galle meos, perfide galle meos.
Rcfpublica Chriftiana ad
c
AYGVSTISSIMVM ROMANORYM Csefarem Carolum Quintum.
¿Vrarurn fon tes quibus h?cc obnoxia vita efts SucceíTi.is^graues,cundaqjdamna fimul. Tollere non hominis non eft rationis 8c artis
I ollere Regnator Iupiter ifta folet. Sic ea qua: nobis natura dediíle videtur
Commoda (nondubiumeft) Iupiter ipfededií Sint igitur rerum fines 8c maxima lex hocc
Ad fummum Ccefar cunóla referre Iouem Hic dederat nuper ftulto vexare Tyranno
Flamma armifcjj tuos innumerifc£ malis. lam dabitvt vincas felix 8c magnus vbic^ Hoftes follicitcs, Imperio^ premai.
Ad Cxfa-
Ad Cacfarem Ferdinan-
dvm semper. avgvstvm.
Cvm te follicirant qucrulis tua rnrba Iibellis
Quis rc mutarum dicere iure poteft ? Eft cadem facies color idem eft bella gerenti Vnus Sc in facris curfus Sc ordo tibi eft Dum condis Icges fanftis quas moribus ornas
Er fimilis Caefar moribus vs(£ tibi Di faxinr mores Sc formas gloria Casfar
Er bona qua: tua funt, iintdiuturnatibi.
DE VRO ET BISONTE.
C^BtinuitvafcosoIim Germania fal tus
Sueta vagas Scythico ducere more domos Nullus eratCiuis, necin vllis vrbibus hofpes Dum pagos tan tum vix colit illa breueis. Tum fecura per hoc, vaeuisanimalia fyliiis
Degebat varijs cognira nominibus. E quibusaróioi toleranriafrigora coeli.
PlurimaSarmaticisnuncftabulantur agris, Namcjjvbi Romansegens Teutona muñerepacis
Vrbes & leges cepit habere fuas. lamqjhominum turba glifcente Sc coctibusau&is
Exuit antiquam copia barbariem. Ipfas hincetiam numerofa frequentia iyluas
Occupat, Sc fpacio liberiore potens Vrbibus Sc pagis conturbar luflra ferarum
Ad gelidum Boream perfuga turba migrat. Hinc Afini atqj Boues Sc Equi vifuntur agreftes, Hic Alcem atq^ Onagros eft reperire vagos» In quibus ante alios Bouis inftar cernitur Vrus,
Er notus fua per colla iubata Bifons. Quorum poftremi duo, falfo nomine vulgo Quiqi Bifons fertur, verior Vrus erat. Suftulit errorem hunc prior Herberftainius Heros,-Dum coram hos oculis fpeéiat vrrof$ fuis
K 2 Lumine
Lumine nec proprio conten tus telle, cfuorum
Eximias patrios col locat ante lares. VnJe fidem veri fpeclator quif^capeííar,
Nam^Sc tergoribuscornuaiunóla parent Cum pedibus, verum quia pe&ore vañior Vrus, Nofcirur, oftentant terua membra Bifons. Sic cuius dono Scythicas cognofcimus oras
Et mores hominum quos tenet vría procul. Enodem ingenio, tantoq^ Aurore, ferarum
Corporibus tandem nomina vera damus.
•
Magnifico & Gcncrofo
domino d. slgismvndo libero baroni i w Herberftain, Neypergac Guttenhag, Sa: Regia: Maieílatis Confiliario, ac iErarij Auftrixprctfeóto&c. Domino fuo& ftudiorum ¡Viecocnati fummo S. D.
C^Larevir Aonijs multum celebrare Camxn'i
Ingens Auñriaci fplendor honorqj foli-
Qui mulcos alios generofo llemmate claros,
Virture excellis nobilitate grauis.
Maxima quod dulces ( íi quando negotia Regis
Permittunt) Mufasíit rúa cura fequi.
Ergo ft nulla curarum mole grauaris
Et íi forte potes, hxc mea fcripta legas.
Annua naralisredeunt dum témpora C h r.i sti
ln quibus c pura virgine natus homo eft.
Ipfe tibi dico veteri pro more falutem.
Ex noftrocppenumuñera paruafcro.
Eximium Mofis carmen mulcumqj probatum,
Qiiod certis retulit nofíra I halda modis.
Hoc cum magna pixprxftet folatia menti
Dum docet ex vero fidere corde Deo.
Necnonvr fan&os Dominus tuearurin orbe
Vt Da&i foleat foederis eíle memor. i •
Demonftrar poenas& prxmia digna Tyrannis Quam^ruat varijs turba maligna modis
Sufcipias
Sufpicias igirur placido pía carmina vulru
__ Quamuisfinthumili verba ligara ftylo. Er fimul affer opem fprecis hoc tempore Mufis
Has quacuncj; potes parte iuuare iuua. Simihi póft fáciles fuerint in carminaDiux, 1 e magis oblato tempore digna feram. Quod fupereft muiros valeasfoeliciter annos, Atg; tuam famam fxcula multa feiant.
Tux Generofx Magn ¡ficen tía:
Deditifs.
M. Hieronymus Lau-rerbachius Lobauienfis.
ARGVMENTVM
Cantici.
P
V_> Vm quondam rapidis Pharao fubmerfusin vndis
(Tuncvbi, Iudxos perfequererur ) erat. Lxtificum populus Carmen cum Mofe cancbar,
Aftrigeri celebrans fa6la ftupenda Dei. Et Iaudans Dominumpropter miracula rerum Proprer ßcemeritis funcra dignaviris.
CANTICVM
MOSE EXODI XV.
Tunc cccinit Moifes&fiiij
H
Israel carmen hoc domino et d i x e-runt. Cantemus Domino &c.
I/EC eft ilia D ies coetus clarifsime Diuum Iirael fummi maxima cura Dei.
K 5 Qua
Qua pelagi rubri Pharao TubmerTus in vndis,
Mancipium ftygijs contigit eíTc Dijs.
Quid randem Iuücncs f vos innuptasq? puellx Et vos qui geriris témpora mulra fenes.
Pro ran eis meriris proprer vi&ricia figna
Conuenit vr Domino iubila grata canant?
Ergo dulciTono meditemur carmina plaufu Dicamusgratum vocefonantemelos.
Magnus enim Dominus diTperfit robore gentes Mempha:os cumiáis precipitando vadis.
lile Talus noftraeft, laus, gloria, robur Sc ingens Carminibus noftrum concelebrare Deum.
Milicias Dominus veré eftforrifsimusheros
Cuius & omnipotens nomen in orbe vigec.
Difiecit rapidas currus Pharaonis in vndas Arqjnecaturis obruitagmen aquis.
iEgypri proceres Regisdeleóta iuuentus Concidit in rubeo diTperirura mari.
Ab forpfitq; profunda Duccs Pharaonis abyilus Ceu lapis immenfas mergitur inrer aquas
IIocc tua dextra Deus miranda operara per orbem Vindice Niliaci te periere viri.
Concufsitdirum tua magna potentia Regem Mine tibi perpetuo gloria Tumme Deus.
Tu veluti (típulas hoftiles fundere turmas Aufus, Sc ex illis quis fuper eile quear ?
Sp'ritus ecce tuus fluchis diuifitaquarum
Nec non horrifoni, murmura vafta maris.
Ifrael, hoftis air, faftu Tpeclabilis airo
PerTequar, an quiiquamqui neget iftud erit ?
PerTequar 8c trépidos tándem populabimur hoftes Incidetin noflras'prxda perita manus.
Diftrido Tane mihi quilibet enTe peribit DiTperdam cunólos efferus hoftisait.
Sic mea mensetenim prüfenriagandia habebic Sic animo poteritlxticiaqj frui.
Hxcdum moliturnoftris ceruicibushoftis Infidias varijs accumulando malis.
Compulit en Dominus colleólo flumine pontum O bruta quo citius turba maligna peric.
Ac veluti
Ac vcluti plumbum merguntur in aequorecunSi, Cum redit in curfum priftina lytnpha fuum.
Quis ribi fumme Deus fimih's ? qux numina Diuum Cuius in orbe Dei gloria ran ta viget ?
Quis virrute Deum fuperet, quis robore maior ? Quisquxfomeliorquem veneremur eric?
Tarn tua dexrra potens Deus eft & robore tanto Vt facile excutias martia tela viris.
Wxc modo Niligenas fato confumpfir acerbo Qu¡$Tyrannus erat maximus ille perir.
Sed Deus alme tuum populum coetumq; piorura Perpetuó feruans ad tua templa feres,
Gentis Icfumes ftupuerunt peítore reges
Te ducefuntiiorumpe&ora plena metu*
Et populi Canaan Syrijs habirantibus oris Defecere animis nempe furore tuo.
Irruar in gentes trepida formidine terror O Deus immanes diíijciasc^ viros.
Saxofis (imiles nunc iiant rupibus omnes Ceu lapides vno permaneantq; loco.
Donee Hebrxa cohors promiííos occuper agrof Qux tibi de multis gentibus vna placet.
Te du&ore tui veniant ad culmina montis, Sunt vbi perpetuó templa beara Dei.
Rex Regum Dominus per fecula cunóla manebií Etruamaieftas florida femper ertr.
Ingreflus Pharao multis cum curribus xquor, Cxruleis perijt cum grege merfus aquis.
Etramen Ifraéldifiefta per xquoratransit Acpedibus ficcis exuperauit iter.
Nam tanquam muri diuifum conftitit xquor Dum mare Iudxisfemita trica fuit.
Confidant Domino per fingula témpora gente» Qui Domino potcrit fidere faluus eric*
ad magni-
AD MAGNIFÍCVM
DOMINVM SIGISMVNDVM Aß HER-
berftain Liberum Baronem, Confiliarium & Ora-torem Serenifsimi Regis Ferdinandi &c.
Scbaftianus Marfcheuius.
c .
O Cilicec ip/a fui philrrum pulcherrima virtus Eniter, acc^ iubar, nullum non ípargic ad axem, Omnibusin rerris,mirum,fpcciofarefulgens Regnat & in noftros ius obtincc inclyra fenfus. Vna$ cun&orum iludía in fe accendit, & omncs Haud vinclis cogens, animorum federe ftringic.
Rege quid hoc melius, regno quid pulchriusifio?
Vel maius ? quod toro haud circumfcribirur orbe. Siq^ ad id accedic, ( quod re felicirer vnum Er dexrro Sifmunde Deo iunxiile videmus ) Et genus & fijauis dodx facundia lingua:. Egregiascpnimi dotes, morefq; benigni, Quid tibi ea emeruiíTe putas i quid pofle negabis ¡ Hxc me vicerunr, vr te vir máxime adire Fidenrer vellem, Siquidem placuiiTeprobaris Ipfe probo nimium, at$ vrinam vel id aíTequar vnum.
Quocirca peto, nec fas iíla negare petenti Dignare in numero mefemperhabere tuorum. Mcq; ribi comirem, fi fas, per nota viarum EíTe iube, Latías cupientem vifereterras. Sic redeas felix, ¿halamos, aulamq; reuifas Grarac^ flcpatrix, & Domino mandara reportes.
SIGIS-
SIGISMVNDVS Lí=
BER BARO IN HERBERSTAlN NEYPfcRG 8cGuetenhag, Ducatüs Carinthix Supremus Hxreditarius 8c Camerarius, Sc Dapifer: Sereniisimi D. Domini Ferdinandi Rom. HungarixöcBohemia: Regís, Archiducis Au-ftrix: itrarij Confilij prxfidens. Excellenrifsimo Domino Hcnrico Lorito Glareano Patricio Claronenfi PoetxLaureato Amicofuo S. D.
t
EX Joanne Oporino Typographo Bafilien: qui meam Mofcouiam iam denao imprimebar, cognoui. 1 ibi meum opus vft£ adeo placuiile, vteiusnon folum in luis prxclaris Lucubrationibus ac monumentis honeftam mentionem fe-ceris, verumetiam tua fingularUuthoritatearq; ciufdem co-mendatione tantundem etieceris, vralijs plunmis nunc pf-fim Sc legatur 5c commendetur. Quo quidem nomine magno affitior gaudio, Laborem nimirum noftrüm probari tibi Viro, quem omnes dofíi non minimum cum doctiinx tum vero eloquentix principem noftro temporeper Gorma niam, agnofcanr 6c obferuent. Porroöc fi nulla prorfus interceden-re internos familiaritateautquouis mérito íecííola humani-tatis racione noftrq Mofcoui? cum fumma laude memineris, mec£ tibi eo nomine multüm debere fateor, 8c cum m prx-fentiarum graticudinem hancaliter referre non poíTum : Ex-iftimabam tarnen me tibi rem haud quaquam ingratam faótu
rum,prxfertim cum fciam teardentifsimo animo veriratem
hyftoriarum noftri temporisampleäi 6c literis mandare. Si caquxáquibufdam fcriproribuscemerc 6c falfo in lucem pro diere 6c qux e^o compertifsima habeo, qux$ oblata occaiio-ne in publicum proferp. Sieaipfayrcun$,vere tamen fcnpta ad tetranfmitterem,vr haberes nimirum rem certamacindiu bitatam, quam in hyftoriam, íí quando hoc genus argumen. ti traftaturus fis, referre ar$ quodammodo inferere poíles.
Fldelium Prxceptorum mónita, vt oracu1aobferuanda,re i oía comperi. Nam cum maiorum conidio 6c mea volúntate r r	L ad arma
adarm3mecontuîeram,fideîifsîmusPrçcepror Magifter Ge-orgius Razenperger(quem ob eius boniratem,fîdeliratero,vi-integritarem ijs infero) mehortatus eft, ne litcras omni-no poftponerem , &vt faltem vnicam horam in dichâiom deputarem,id mihi profaturum pollicebacur, feci,aliquando legi Hiftorias,pra:feràm,quas eu modernorum feriptoriï per-currerem, reperio in certis multiï à verirate aberraiTe forre ex nimioaffcâu ,aucadulando,auc eriam vana relatione bonis vi ris derraxiiîe,al ijs plus iufto tribu ifTe. Hinc duo mihi euenêre alrerum vt ranro minus veteribus credam. Simul cum ego in publicis diu vcrfacusfum,poiTequodalijsaccidir,mihi conrin gere, Sc cum habcam caufam qux me quodammodo iolicitu facir. Volui viuensad huenon mihi folum verum eriam vc-rirari ipfi fubuenire. Vir omni laude dignus GuilhelmusBa-rode Rogendorff fidiTsimus,conftanrifsimusqj, Etfi Tub Buda Generalis Dux exercirus Anno Domini m. d. xu. cala-mirofo belli exitu,infœlirior faàlus erat,Is tarnen anrea nun-cjuam dum Diuo Maximiliano & Carolo Imperatoribus in Italia Hifpan'js,arc^eriam Ferdinando Rom &c. Régi officia prçnabar,vliius inconftantiaraut infidelitatis infimulatus fuit. Quo nomine impiusar^crudelis viderur is,qui tantum vi ru m,in extrema feneclute conftitutum^ihilch mapfs co?i-ranrem,quam vrhoneftam nominis fuiexiftimationem con ieruaret^audem^ rebus prxelare geftis parram,apud omnem potteri rarem retineret, ramhorrendoproditioms criminein-iimularearqj iam rnorruu turpiter rraaucere, in* vulrasne-fcio quxcriminadeeo fpargereaufus eft. Quanquam quis mirerur hxc noftro infelicifsimoac perditifsimo feculo fieri cum videmus Clarifsimis Ducibusab aeterno ferefatale Ruffe,vr in vlrimo vîtaeaâucircumuenti inuidia,in minutai di-gni täte in ipfo contumelix dolore vitam clauderent.
F \	: r :
JLLQuidem hxc non ex aliquo fingulari erga hunc virum af-re6iu,fcribo. Siquidem mihi,nec fanguine,nec afiinirate iun-etus erat, necvllo fuoparrocinio,aurquouisauxiliodum vi-ueret me,.uuir, habcrem potius caufam fi quidquam eiufmo-di m eo exceifiisreperiflem aut feirem, grauius in eum inue-Iiendi quam defendendi,cum eo tempore inter reliqua mala ouos lummx fpeiviros, nominis mei, alterum nepotem ex
amantifsimo
amantifsimoFratre germano amiferim, Sed Tola iníKruri mcî aladeo vert ra ci s rat i o ne impulfuSjeaduncaxa^qux i p le com pertifsima habeo fcribo.
£
Tenim cum à Serenifsimo F om. rrge men^e Marrio ad ilium Budam obfideretendenrerr millus fuiiïèm ,cum en m officium v ig lancifsimi Ducisprr fiare faciièanimadueru Dein turfus menfe Augufto cum Cxfarex Maieitads Orarore Joanne 1 homa Pico Comité Mirandulx, cum fub Budam veniílemus, plenat^ mandara haberemus, cum ill's, qui Budam renebanr,decondirionibuscra¿tandi>& modo, quo Buda in manibuseorundem per mañeree, Sc nein manusinfide-lium peruenirer, Sed hanc remhoneftis radonibus tranfigen-dam acconftituendam, cum ab aduerfarijs necadnvfsi, nec audi ci, fed cum pern itie cotí us Chriftianitaris exclufi íeu repudiad" fuiíTemus. Caftracum diligencer perluflrantesarqjo-mnes condiciones Exercitus noftri confederantes, reperimui non proditione non mínimacuiufquam malígnirace, fed fa-tali quadam necefsitate exerdtum noftrum, in extremo verían periculo. Idquod ftatim poft commun i omnium malo experri fumus, Aduolante etenim potenciísimo Clirifiiano* rum hofte. Exercituqjnoftro vrrincjjoppugnacoarq- protfi-gaco, Budam proh dolor,continuo in I urcarum man us per-ueniíTe.
ç
lj Icquoq; dequibufdam perfonis Anno Dñi m. p. xliit. a l urcisin arceSrrigonien: obfefsis multa con tu m el i o le diète acconfiäa funt, ex quorum tamen numero,qui íuperfli-te.s lunt, honeftiísimorum ac ftrenuifsimorum virorum officia regibuseciamnum prxftare folenr. Pcxcipuî autem F ranciícus Salamanca qui fpeciatim nominatus en. I4; hodie Serennifsimo Rom. regi Domino meo Clementifsimo noo inter poftremos feruic.
H/ec inquam me terrent, 5c admonenr, vt quod illisac-ciditSc mihiacciderepolïet. Siquidem à fide dignis aca adeo prtneipibus viris Polonis obieótum atqj quodammodo ex-probratum fir,modernumnempe Mofcorum principem di-¿ïitare, patrern fuum à Diuo Maximiliano I m pera tore, reg-'s
L a ticulum
titulum accepiíle,atq; ob id a Polonia: rege enndem titulum vfc^adeorequirere, vtfiilleíibiregiumpariter titulum non rribuerit, nullas fe pacis feu indutiarum condiciones cum eo inirurum feu accepturum. Huiufmodi porro Rhutenorum principi, Regis titulum ab Imperatore me Nuncio mifíum, mihi exprobabant. Idqsquafiin Polonorumprxiuditiumfa-fíum efíe, reprehenderán t.
XAlia me non meo rantum fed Ionge magís pijfíimi Im-peratoris Maximiliani nomine,commouenr,atc^ quodammo do perturbanr,pra:fcrtim cum ea re ram pium, tamq; pruden-tem Principem iam olim vira defunóium, in odium homi-num vocenr. Ego vero cumhanc rem paulo exaftius mecuni reputo, non nifia maleuolis commentam ac confičlam exi-fiimo,qui Principibus meis odium concitare eofq; hoc nomine omnibus quoaammodo exofos 8c fufpečios reddere conan tur.Quis autem vel mediocriMofcouiticarum rerum cogni-tione prxdirus,nefcit? Baíiliu fibi ipfinomen regiu ctiam an-requam Maximilianuslmp. quicquam negotijeum eohabe-ret,vfurpaííe,tituIoq; C/ar vfum fuiífe, qua: quidem dičHo re-gemnon Imperatorem,vtfui falío interpretantur, fignificar, Prxterea Maximilianum quoad vixit, maiorem fenunquam recognouifíe, in omnibusfuis fermonibus & feriptisnomen fuum Maxi: Imp. femper prxpofuiíTe,vndcmanifeflum eua-dit, Mofcum a Max: quem fe inferiorem putabat, 8c cui fe in omnibus fermonibus 8c feriptis prxferebat, authoritacem feu titulum haud quaquam aucupaíle,
C*Erte íi literas regis tirulo,fibi infcríptas,ab Max. accepif-fet,habuiíIetüe,Eas vriq; Anno m. d.xxvi. quu nomine fum. mi Pontifícis, EpifcopusScaren: 8c Cxi Maieñatis Caroli, 6cc. Comes Leonardus Nugarolis,Ego vero Serenifs: D: Ferdinandi nunc Rom: regis, ad promouendasatqjfaciendasin. dutias inter Polonum regem, 8c ipfum Mofcu mifsi eramus, in mediumattuliilet, prgfertim cum fubidtempusin literis indutiarum de titulo DucatusMafTouia: magna difceptatio ac difficultas inciderat,quem quidem titulum tanquam nouum & inufitatum regi Polonia: afcribcre. Mofcus renuebar,. poft Iongas tamen difceptatioes admifit, huius rei,ne quis du-
bicet, teñes
bircc, rcíles funt Jíterxindutiarum runc Frmararum qua:in Archiuo Lithuanicoferuantur. Porro fi authoriraceliteraru Max: fibi feriprarum regis nom-n vfurpare poiTec, aur poil eius obitum Cacoius Quin tus & Ferdinandus Rex fibi titu-lum regis infcripfiilent, Quanam racione Mofcus impulfus nuncadfummum Pontiíícem,6c ipfum Gcfarem, de Regio titulo (vefereur) impetrando Iaborarec, ffi ancea ab Impe-ratoreMaximi'Iianoauteiufdem nepotibus eodem tirulo de-corarus fuiiler. Quo nomine equidem miror, cur titulum Regis ab alrerucro petar, prxfercim cum altern m fe inferiorem vediéium eil, exiftimec, alcerumvero religionis cauiä fummo odio profequatur : Impcratoris deniq; longe majore tirulo quem fibi vfurpac negleclo,Regis nomen ambire vi-decur.
(>i£rerum quodad me ateiner, equidem dum Orarorem
agerem,vfcpadeóPrincipum meorum digniratem ómnibus in rebus conilanter cuebar, vr eciam meam priuaram immi-nuinon paíTus fum^tqj ideo fxpeillorumineptam ambicio, nem illufi, idquod in Mofcouia noilraParis coprofe declara-ui, fcilicet, definiilra huius vocabuli Czar interprerarione. Ad hoc cum quidam ipfum Mofcum album regem appella-runr,vnde fibi ralis ciculus proueniar, nunquam rationabi-lem habui refolutionem,rancum abeftvcaliquid pr^ter man-datum egi{Tem,adulacione rurpi, illis quiequam illicirum rri-buiíiem, indebitoue titulo quenq; ornaífem. Profcßo ii aliquid tale aueupanda: beneuolentixgracia cSmifiiFem, Mo. feumq;regís cirulofaluraílem, iam olim deliéiü meum reue-lacum fuiílec, prxferrim cum Oracores Lithuanici regis Pol: fubditi,vtricp legacioni mece intereranr,illiscj; prqfentibus hoc negocia agebarur.Quanam fronte igitur,fi tanti criminis mihi confcius fuifiem,ad D. PolonosSc Lithuanos toties rediré aufus fuiiTem? Nonne puderet me, fi eiufmodi crimen firmo aliquo ceilimonio obijci mihi poííet? Sed nondum frenrem, gratia Deo, perfricui, quin in apertum prodire & qucmlibec apertis oculis exporrecraqj fronte intueri audeo, necetiam quemque in medium vnquam proditurum timeo , qui me eiufmodi criminis ac perfidia: vlla ratione infimulari nedum cerco aliquo fundamento conuincere poteric.
L 3 Qua: vc*
Qu« vetó Maximilianum pientifsimum Imperatorem com-mouerint,cum Mofeo inirerraótatus5vndc &ifta fufpitioini-tium expit, deducam.
F; O tempore quo Vladislaus regno Polonia, frarer autem ciusCafimirus magno Ducatui Lithuanixpr?fidebant: Mor tu o Alberto Rom. Hungarix Se Bohemia: rege, Archiducc Auílrix,Hungari eligendiregis gratia conuenientes,quídam cenfebant Reginxviduxexpeéfondum pariendi tempus, erat en im prope partum, Maior pars expetebat regem regnantem non infantem nafeiturum, Diífentientibus itaqj Hungarix proceribus,Legatidefignati erant,ad Vladislaum Polonum, fed priufquam ad eum perueniífent, nafeitur poflhumus Ladislaus coronaturq^, mox dein fuperinduélo Vladislao, in-fans legitimus hxres, atqj rex coronatus eijeitur, & tarn diu exulat dum Vladislaus ad Varnam oceumberet.
Pofl cladem Varnenfem Ladislaus nemine repugnante Hungarix regnum paternum recuperar, quo regnanteatq; in Nandoralbe, quam nofíri vocant Albam Grxcam, tum exigente, Comes Celeix aulicus idemq; regis cognatus ab Ladislao Huniadeinterfícitur,idemqj Ladislaus debita tanti fce-leris pxna Budx afficitur, eiuf$ frater Mathias Huniad pari-ter in vincula conijcitur. Morcuo Ladislao rege Hungarix 8c Bohemia, eligitur in Hungarix regem Machias Huniad, qué Georgius Pogebrat ( qui ob regis Ladislaynorcem in magna fufpitioneerat) Pragxvinétum tenebat,cum fuá filia fibide-fponfata Hungaris mifit, fe ipfum autem regem Bohemias ferie-
IVÍ Arhia dein rege, facram Hungarix coronam,quam ma-ter Ladislai regis vna cum filio in Auftriam pulfa, fingulari indu ftria afportauerat, repetente, Eam nifi iure fuccefsionis in regno priusconceiToacpromiilö, reñituerenoluit, Tandem tranfa$ionefaéla,acconftiruta, corona reflituitur, re-feruato nimirum Auftríx principibus iure fuccefsionis, íí Hungarix rex fine mafeulo hxrede (idquod contigit) de-cederet.
Vladislao
V naDuxfucce&t. El.fabetham prsdiâi Altert, Rom Hungary&Bobem,«regis Archiducis Auftrizffiam L¿ disla, regts Hungary & Bohemi* fororem, quam Poloni
I™«prt0llUnrjVXOrCra JUXir'CX «S™«^ p™
Momio Math ia'rege Hungari« vxorei relira : Vladif-iaus rex Boheme, fauore& auxilio vidu« fub fpe matrimony regno Hungari* potitur, Cum hoc rege pariter rračtacum
ftaCUS c°nfirmarum
foccederer nrC m	de Auftria« domus in regno
Mortuo Cafímiro Poloni« rege fuccefsir Ioannes Alberms films,quo mortuo, Alexander, dein Sigifmundus, de cu* jus coniugeducenda cum incidiiîèt confultatio, in diuerfas conlultantium animi diftrahebantur partes.
C
O i Ephanus Comes Scepufîj qui apud Mathiam re^em lu m ma m rerum tenebar, habebacvxoremexDucum The. Jchmenfiumfamilia, f«minamprouidam, exqua fufeeperat ioannem Georgium, & Barbaram. Mortuo Mathia rcm Vienn« Auitri«, conuoiabanr ex omnibus partibus orato-resadStephanum , apud quem dum de regno Hungari« tra-&arenr venerará Cafimiro rege Poloni« Ioannes Laski qui pol tea Archiepifcopus fuit Gnefnenfis, in cuius pr«fentia brephanus Ioannem filium infantem manibus tenens, dice-bat. Ioannes fi eiles tantulus, rex Hungari« eíTes, at4ab eo tempore pater ôc mater Ioannis regno perpetuo inhiabam. H«c ex oredióh Archiepifcopi Peterconi«acepi.
C
IL Rat nobilis Silefita Ioanes Rechenberger, Eques aurarus isferuiebacregi Sigifmundo Poloni«, f«pius$ vidua Stepha-
ni Scepu~
ni Scepufien: accedebat,quo cum vidua trabar,ve primores apud Kegem Sigifmundum vel muneribus inducerer, quo Re?i perfuaderec ve filíamStephani in vxoremduceret,quod quidem effecerat, Rex ita$ Sigifmundus Barbaram filiam Comitis ScephaniSccpuíien: in vxorem duxit qux l oloms admodum grata erat,magnum$ fui apud illos dcíidenum rc-liquit.
\^Ladislaus Rex Hungarix, non celebrauit nupcias cum reliaa Mathix Regis, fed duxit coniugem ex Gallijsdefamilia Gmdale&Fuxenfi, ex qua procreauerat, tunc filiolam Annam, hancinftantifs: affeflabat Ioannes StephaniScepu-
fien: filius.
M Aximilianuslmperator Rom: cum viderer fe iam tertio de fu o iure fuccefsionis, fi hoc matrimonium fuccederet, de-trudi, continuo animo fecum agitare ar$vt prouidus Princeps multa expendere ac circumfpicere expir. Pnmum lu-fpicabatur Regem Sigifmundum, Sororio fuo Ioanni Scepu-fien: fauere, qui apud fratrem Regem Hungarix multum po-
rerat.
\Adebat prxterea eundem Sigifmundum maternx hxre, ditatis nomine principals, Auftriacos, acfiillismatereius nunquamrenunciaílet, poftulare, at$ob earn caufamarma 6c infignia Auftrix tanquam hxreditaria ferre, Repetere de-n i cu dot em matris,quafinondum fo!utam,quo nomine cau-tiones quantum in Auftria iuris haberentfnam partesregno-rum Hungarix: & Bohemix, ipfi pofsidebant) profereban-tur, his ration ibu s ac poftulationibus impulfus Maximilianos, oratores íuos ad Bafilium Magnum Ducem Mofcouix
mißt, fcxduf^ cum illocertis conditionibu$inijc,Diílentien-
tibus'itaqj duobus illis Principibus, nafeitur Vía J!slao regí Hung: Ludouicus filius, quo nato, eo tandem peruentum erat,vt Sigifmundus 8c frater Vladislaus vna cum filio 6c filia, Pofonium venirent atq; inter Ludouicum regem 6c Mariam neptim Maximiliani ex filio Philippo Hifpaniarum regeatq; Maximilianum ipíum autalterum ex nepotibus Carolum 6c Ferdinandum cum Anna filia Vladislai Matrimonium con-
traherent,
rraherenr, quibus cjuidem fponfalibus foelidrer Viennx Au-ftrix, (quo reges 8c Reginulx conuenerant) conclufis, pace, concordia, amicitia, inter Maximilianum 8c Sigilmundutn firmatis, vereriqj odio prorfus fubmoto : Maximilianus Cx-farftatimpoftad Mofcouix principem mifit at^rurfus duos illos iter fe difsidentes Principes me Oratorein gratiam redi-gere fatagebat.
P Aulo, poíl Sigif: rege Polonix Cracouiam reuerfo: Barbara fuá coniunx moritur,Porro tanta intercefTerac inter Maximilianum 8c Sigifmundumamicitia, vt Sigif: mortuafua conthorali, conftanter diceret, íe fine fcitu 8c volúntate Maximilian! vxoremnon duéturum, Maximilianus itidem dixit me pífente,Cum hoc rege fe,quocun^voluerit,veI incóela vel ad inferos ituru,Dein quiaSigifmundus rex mafculo hx-rede careret,fuafic Maximilianus,meinternun&iovtBonam ducisMediolanifiliam, exquaSigifmundum AuguftumSc quatuor filias fufcepit,duceret. Hoc connubio,muiri Poloni putabanc,Max: occulto fequafivlcifcendidePolonis ftudio, hancimmifiííefxminam. Hxcquidem infatiem mihidicere non erubucrunt,qux tamen prolem illis non ingratam pepene 8c hxredem.
Poft MaximilianÍ Imperatorís obitum,magnus Dux Mofcouix mifit fuos OratoresinHifpaniasadCarolum Quin-rum Imperatorem, foil i citan do, vt tra&atus cum Maximiliano initos confirmaret,CaroIus vero Cacfar remifit illosad fra trem tune Archiducem Auftrix, Mox vtriu%fratris Orato-re|conftituti: quo equidem tempore banc legationé nomine Frincipis mei iam denuó fufeipere coaétus fueram, atqjtude titulis alijscp neceílarijs quibufda rebus, rempeftiue admonui. Porro ingrefsi iter cum Cracouiam,rege turn pífente venif-fe mus,in tantam fufpitionem venerarrus, propterea qc? Mo-fei OratoresexHifpanijsredeuntes, noscommÍtareiuur,vt nobisneq;hoípitium defignaueranc, neq$obuiaquemquam iuxta eotum confuetudinem miferant,mox inteltóa noítra legationé ac cognita conftantia 8c firma Principa noftrorum amicitia humanius rrafíabamur, Mofcouix tandem conclufis ac firmatis tjuinquenalibus indutijs. Cracouiam reuerfi ve-
M ceri more,
feri more, pro honore principum noftrorum humaniter ac-cepci 6c traélati fuimus.
I IIS icagjverc deduflisac ordine expofitis, omnibus te-ítarum ac notum effe volui. Principes meos femel renoua-ta cum regibus Polonia: acreingrata beneuolentia , Eofdem deincepshaudquaquam fimulata, fed vera ac firma Temper proíecurosfuiílebeneuolentia, Eam$p¿ft IVlatrimonij vinculo confirmafle, quo dein morte diíloluto, altero connubio velutinouoatcjjlongé arótíore , folidae, conftantifsimce ac perpetua amicicix vinculo colIigalTe, atcjj inuiolabilem red-did)fie,Eadenigre Principes meos, idquod quiliber rcquus rcrum iudex intelligir, occafionem ilIisviciTsim bcnemeren-dí, gratiam reponendi, ar^muruam beneuolentiam perpetuo ac Tancie conferuandi prsebuiííe.
C^Vod admeattinet. Equidem fateor mebafíenusomni genere otfitijac inTeruiendi iludió erga SereniTsimos Polonia: Reges promptifsimum exhibuiíle. Decjj Tuarum celfi-tudinum Tubdicis omni beneuolentia acbenemerendi volun
q	ta li ^
8c potui, paratum ac promptum fuiíTe, 6c in futurum pariter, me omnia qua: illis grata TenTero,eiTe Ta-¿lurum polliceor.
bkc
itaq^ fcribereatqj in publicum dare volui, quod vi-deam plures hoc noftro tempore qui dum Hiftorias fcribunc affeciu 6c faifa relatione magis, quam veritate rerum adduäi non períonas folum fed 6c nationes perílringere, vanitatem fxpe pro veri rate i n 1 u cem a:dere. I n nocen tes deniq¡ in tol-lerandisconuitijs, ac conrUmelijs contaminare audent,Vc ex his Veritasappareat, 6c fi quis fecus de hac re fcrú pferir, vanum id eile pofteritas in-telligat.
Epigram-
Epigrammata in Tabellas
ACT ORVM SIGISMVNDI AB
hek.ber.staiu £ tc.
^Jeflora Mxonij celebrarunt carmina varis Fun&um rer xuo, 8c elotjuenriae parr em
Diuerfos eriam populos quod vidit 8c vrbes ' Heroa pofteri canunr Laercium.
Namg¡ magi ft ra bonas regit experientia leges, Rethorcj regum corda fíe&it eloquens. *
Viuir 8c ./Eneas longis erroribusaélus,
Parauiq; i roa Iaudarvrbs Antenorem.
Et mérito, Phrygijs etenim íi defes in oris Vterqj turpi confenuiflerocio.
Nec Patau i íedes ftarer, nec curia Romx Viótx dediííet vnquam ius Carthagim*.
Cur igitur tua fanftefenex preconia bejffs Exercitata fupprimat Germania ?
Quiiam mortalem Quarto Tub Cxfaro viram Mira laboriofitateprotrahis.
Sxpius extremas miíTus Legarus ad oras Terrx marisqj paílus es periculum.
Danus 6c Hungarix, regni^ monarcha Poloni I ux fuere reítes eloquenrix.
Te vicína feris ctiam Mofcouia Dacis Etipfe Turcix Tyrannusaudijt.
Gloria magna foris multo tibi parra labore eft Nec aulicis minor domi negotijs,
Aquibusexanguispreflusiam mole fene¿ix Non abftines, patrix pater fidifsime.
Quapropcer vir rute íenem cum Neftora vincas Longis eundem fubfequere fxculis
P öfter i ra fq; tu um memorolimadfydera nomen Vehendo, coclitibusbeatis inferer.
Petrus Pagan us Poeta taureafuí.
ALIVD DIONISII PVCLERI.
UVI mores hominum, varias qui vidit 6c vrbes. Qui tot Cxfaribus nominenotus erat:
M 2 Quem
Quem mare, quem tellas rot obire negocia vidir, Curacy qui magnis regibus vnafuit:
Qui fimul & belli, pacis qui tempore magnus, Confilioqjfuitgratus vbiq; fuo :
Qui fummos toties Reges Orator adibar, Qui gratam patriae fxpe ferebat opem.
Qui pariter fa&is feriptisq; innotuit orbi, Ingeni jq; fui grande reliquit opus :
HacfuacolIegirSigfmundusgeftarabella, Herberftainiacx Duxq; pater^domus.
Hos pia pofteritas olim vifura labores,
Cum monumentafui grarareuoluetaui:
Quantus erat, dicer, noftri reparator honoris, Emeritus fáótisquem comiratur honos.
Concipietq;ánimos &. nomine calcar auito, Currar vt in laudes xmula turba tuas.
Ergo cranfa&i frueris dum laude laboris, Viuediu patria: vir venerande precor.
Viue ruis patriseq; diu veneranda feneélus, Perpetuum^ tuo nomine nomen habe.
ALIVD MARTINI MYLII
C Emis obumbrari grandxui gefta Baronif, Qui tirulos verxnobilitatis habet.
Doótrina celebri mores exornar auitos, Confilio falubri Marte toga$ viget.
Infignis placidum comitatur grada vulrum, Prxdicat Illuñrem cana feneóla virum.
Notiriam rerum vigilansprudentia firmar, Qua: fib i non facili parta labore fuit.
Per varias gentes, per prata, per aequora veâus, Ambiguam fortem, mille pericia tulit.
Hincfidis monitisfíexit perfxpe Monarchas, Seruansiufticixcum rationedecus.
Atq; nouem luftris preíTus molimine rerum, Regius aíTefíor Cxfareufqj fuit.
Nunc, quia tranfaóli dulce eft meminiíTe laboris, Elogium viese condidit ipfe fux.
r. . • . , i
lllius înninâudifcat generóla íuueñrus^ Flexile currentí fubdere calcar equo. Ac cum Cygnacas imitentur témpora plumas Hunccantu Cygni claudere fata precor.
Ad Generofi ac veré
No-
BILIS D. GEOKGII L B. IN HERBERSTAIN Neyperg 8c Gurtenhag 8cc. Hereditarij Camerarij 8c Dapi-feri Carinthias, Ducatus, StyriK Capitanei filios D. Georgi-um,Leopo!dum 8c Gcorgium Rudberrum Difcipulos olim fuos Elegía Parametíca Petri Pagani Vuanhridenfis P. Laurea,
fpeculum facies hominumdifcernír, 8c illam
Aut probar, aut huius ftygmate damna notât :
Sic Forres virtus, fie prodi t inertia molles,
Hacchomines brutos, dumfacit, illa déos.
Etveluriprimis fonipesgenerofusab annis
Crebro fuppofitam vulnere laedit humum ;
Sic virtutis amans, haufto vixaere, peótus
Semina natura: nobiliorisalit
At piger in cunis miferse iam rxdia vitaè
Sentit, 8c ignauo témpora corde terír.
Poíleritasexemplanorar, quxdigna laborum
Praemia dar meritis, immeritifq; mala.
Quis non magnanimum quoqj nunc míratur Achillem ?
CuinonHe&oreo pe&usamore flagrar?
Rex Macedûm renero qux iam conerperat aeuo
Victrici domuir, regna, deinde manu.
Iurârat cano, media inter facra, parenti
Hannibal in clades, inclyta Roma, tuas.
Quod fi periuro reuocaiïèt adultior ore,
Haud íra Cannarum iugera nota forent.
Virrutisfpecimen Romanœ prarbuit olim
Scipio, dum ftrido protegit enfe patrem ;
Cui tories vi&usviâori parutt Afer
Cum regeret forti fizna ducefo; manu-'	6	'	Mí Mollis
Mollisata puero,regnicj; mdignus habenís, lurpiter exrinétus Sardanapaluserar. Hxc, velut ín ípeculo, Generofi, viía, Barones,
Aut ¡miranda setas, autfugienda, feiat. ./Eternas virtus laudes xterna meretur,
Compita virrutis conuenit ergo fequi. Mollitiem turpis manet exitus execrandam
Cuius delitias qui fugit, ille íapic Cernías vt digna, propioris, laude, Sobrini Gefía canat clarij 'concio doÓa chori: Illius exemplo patria: defenderecaufas
Difcite, virtutis prxbeat illc typum. Ne vos degeneres ventura redarguat xtas
Sed quocp ferus amet vcflra trophxa nepos.
Iliuílri ac Generofo Do-
MINOD. SIGISMUNDO LIBERO BAR O-ni ín j lerDerílain, Neyperg& Guttenhag&c. Domino & patrono fuo oprimo. S. dicic: ac de piétura illa compellac qux eum ex Mofcouix Legatione redeunrem ííc veftitum exprimir.
Paulus Fabricius Cxf. Mathematicus Medicina Do¿ior.
QVod tibi fxpe fuiriuueni perferre molefíum Sxpius id gratum eft nunc meminifle feni: Nunctibifuntgrati iuueniles fxpe labores Atc^ feneéiutis dulce leuamen habenr. Quandorecordaris varié rerraq¡ mariqj
Qualia íeníiñi quantaqj quotqj mala Quod via fxpe tulir fallax quod inhofpita rellus
Ceperunt multo quod loca plena metu. Scilíceraélarum grata eft memoratio rerum
Cum quibus auxerunt fxpe pericia metum. FIxc quoqj quam pida geftas in imagine veftem
Ada iuuentutis plena laboris haber. Cxfarenim, cui tune Romana potentia foli
Paruir, in viuis Maxmilianus erar Pofcebat patrixqjíalus magniq; voluntas Cxfaris, ar&oos vt quis adirct agros.
Pluribus
f Iuribus in rebusdudum tua eognita virtus
Cum^ lepore fuic lingua diferra fuo. Ergo Sigifmundum cui fubiacuere Poloni
Cxfaris inui&i nomine iuííus adis : Crediracp inrrepidus perfers mandara Monarch»
Pro patriae cerrus quxq; falute pari. In tua dicenris confentit verba Polonus
Miratus lingux di&a diferra tux Indereuerfuro Dux Mofcus muñere vefteni Donar vt hxcillam pi$a rabella refert Grataigitur tepofteritas celebrabit, 5c actas
v Non erit haud porerit qux memor eíTe rui. Qui quo^ Mufarum ftudijsac artibus xuum
Erqui palladijs attribuere facris Du m vehet aftrapolus dum fparger ^ramina tellus
Hi tua iucunao carmine fa&a canenr. Si quid in hisetiam eftdignum modo viuerefcriptis Viuet cum fcriptis & tua fama meis.
D, Maximiliani Csciaris
LEGATES A MAGNO DVCE Mofcouix, tali vefte ornatus.
Sigiimundus ab Herberftain, Eques, & Confil:
5IC oculos, fuá Sigfmundus fíe ora gerebar, Cum regetet Latias Maxmilianus opes. ' Tuncquoq^ Cxiarea fuerat celebratus in aula, Et proceres inter nomen habebat eques. Vnde Boryftheneas venir legatus ad oras, Sunt vbi perpetuo rura perufta gelu : Cxfaris vt ferrer Domino mandara porenti,
Ingens quem gélido Mofqua fub axe timet, Ipfius his etiam virtus innoruit oris,
Quolibethxc grara eft tempore, grara loco. Grata duci fuerit roties quód cognita virtus, Muñera qui meruit, teftificatur honor.
Nam$ auro infignem pretiofo & vellere veftem,
Hoc regale viro munus habere dedic. Nunc tibí dulcefcuntaóti Sigfmunde labores,
Difficiles cafusiam meminiife iuuat. Et data longinquo iam dona reuoluis in orbe, Dumcjj tenet vari um dextera munus, ais: Haccá Cxfaribus,data funtá Regibus ifta,
Hxc funt Bafilij regia dona Ducis. Tardior vt$ annis diuerio monftrat ab hofte,
Ad patrios miles qua: tulitarma Deos: Sic modo tranfaöosterra$ mari$ labores
Dicere cum bellis, eft tibi dulce, Baro. Cxtera de Mofchis narrant tua fcrfpta remotis,
Adodtis pariter (cripta probata viris. Vnde tuis multum debet Mofcouia Muds,
Per te quod toto pofsic in orbe legi. Ar&oas quod opes, mores, loca, fiumina,regna,
Cafibus xdideris cognita fxpe tuis. Pofteritas leget hxc rerum ftudiofa tuarum,
Ingenijqjtui nobile viuet opus. Tot tua florebit virtus exercita rebus,
Siuediem cernes, fiueregáis humo.
Dionyíius Puclerus.
In effigiem Sigifmundi ab
HERBERSTAIN, LEGAT][AD CAROLVM Re^emHifpanix&c. Eledum Rom: lmperatorem, # á quo tali vefte honoratus eft.
C^VIS non miretur Sigmundi fada Baronis,
Munia quod tanta dexterirate gerat i Eloquio prxftans, legati muñere fundus, Prxmia tranfadi digna laboris habet. Carolus aflumens Romani fceptra Regentis,
Imperij fummus mox$ futurus apex: Reddidit hunc mérito Regali vefte fuperbum,
Vellera contribuensqualia Seres habenr.	.
Mofcouix
Móícouíae Princeps donatum pelleremiíír
Magna decer Magnum muñera ferreDucem.
Hoc habitu geftit Baro, folatur^ labores Hoc habitu procftans fxpe peregit opus.
Veftis honoranda eft animi certifsimus index
Mentem curta leuem nunciar, ampia grauem.
Eftgrauis, 8c fidei grauirer commiíTa tuetur, Legati tirulum cumgrauitate gerir.
lile Polonorum Regi mandara libellis
Verba tulit, Magno Mofcouise$ Duci.
Vrbs eft, Cracouiam latam dixere coloni, Aula: fublimis Rex vbi fulcit opes. '
Hac fidis venit focijs fortifsimus heros, Sufceprus folito nec fuit ipfe modo.
Obuius haud vllus procefsit, & hofpita teda Conduxir, forfan fufpicio fuberat.
At cum perfpeda eft Dominorum prompta voluntas, Legatis mérito redditus omnis honor.
Pofthac Lithuania: rígida: traníítur in oras, Gratus vbi cunétisfplendidadona capir.
¡TuneBudifsinos Gsta claudit milite muros,
Sceprra BohemorumDux Ferinandushaber.
Hic etiam Vngaria: tándem Rex iure creatur, Nunc$ íub Imperio funrfira cunda fuo.
Viuant Auftriacx praccelfenumina fedis, Fama ita Sigfmundi nefeia mortis erit.
Martinus Mylius Annacbergenfis.
Ineffigiem Sigifmundi Li-
BERI BAR O NI S IN HERBERSTAIN ETC Tali vefte a Mofeo donata induti Anno M. D. XXVI-
O	Elegía Perri Pagani P.L.
Mnia cum rígido metat irremeabile vultu Fempus, in effseconil manet orbe diu.
Hinc varij rerum motus, belli<£ furores
Regna folentcafu fternerefummagraui.
In fuá difsidijs etiam ciuilibus a&i
Vifcera, tela mouentfaepe cruenta duces.
N Aftyages
«
Aftyages Cyro poferat fupereíle nepoti,
Atiuuenem viétrix prxtulit hora fcní. Pacatos poterant Perfx defendere fines,
Ni foretiEmathio Grsecia mota duce. Sictotum vidrice manu bacchata per orbem,
Ciuili tories vulnere Roma cadit. Scilicet hanc regn is regum temeraria cladem Mens parir, 8c fceptri dirá cupido nouí. Non minus& confuirá nocent, qux Principisacgruíts In furias animum caftracjj Martis agunr.
0	foelixigiturnimium Reípublica, fani
Quam Princeps an i mi propofitic£ regic Aulica coníilijs cui turba fidelibus adftat, Mandati^ libens promoueta&adati
1	alem Germani te Ferdinande penates
Experti, patrise, pacis amore, pater. TuqjSigifmundo, parriíeq; tibiq; fideli,
Premia pro vigili digna labore refers: Et referunt alij, quorum Iegatus ad oras,
Eloquio flexit barbara corda fuo. Afpicis vtreducem,donum memorabileMofchi,
Sarmatica pellis findone teda tegat, Mitracp, regali circumdans témpora luxu, Externo herois velet honorecaput: Pegafeo quondam charites quod fonte rigarunr,
Cui dedita:ternum cafta Minerua decus. Quem dij, fupremiquem totiusergo Monarcha: Orbisamant, mérito totus 8c crbisamet.
Ineffigiem Sigifmundi Li*
BERI BARONISIN HERBERSTAIN ETC. AdSolymanum Turcarum Imperatorem legati, fie veftiti. Carmen GafparisCropacij Pelfneníia Poeta: Lauread.
ñus honos virtutis honos, vberrima merces Virruti comes eft, en facrosafpice vultus, Sydereos^ oculos, habitum, barbam^deccntem
lníígnii
Infignis grauitate viri, quem Pallas amico Suftinuic renerum gremio, cui nefcia fati Immarcefsibiles virtus indulfit honores. SicMahomerigenasforetvtlegatus in oras, Hunc Ferdnandus auos referens virtuce Monarchas, Ad Scythicum mifit magna racione Tyrannum. Cuius preclarasanimi cum corpore dores, Ordineficonertenui concludere verfu: Anre maris bibulas numero completar arenas. Neftora confilijs vincir, grauirare Caronem, Er culto clarum fuperat fermone Periclem Fulminar, 8c rápido ceu rorrens confraga fiuxu Saxa rrahir, trahit illeánimos fermone diferro. Nec fatis hoc, feprem linguis difcrimina vocutn Fleólere, conuerfocj; poteft formare palaro. Vnde fuo generi decus immorrale parauir. Quid quod vt innúmeros populos, fie vidit 8c vrbes, Er varios hominus mores, laudarur VlyíTes, Virrutif^ fux prscconem iaólat Homerum. ViuerethocvtinamSmyrnceus tempore vares, Materiam pulchrodarerhuius fama labori. Idcirco ex reliquis aptifsimus ómnibus vnus, Iniunótum munusRomani Regisobire Eligirur, Scythicumq; iuberur adire Tyrannum, Infigni decorarus, muñere Regís, amiétu, Semper lucefcir, nunquam larer aurea virrus, Dumpremítur, crefcir,necdefraudatur honore. Caftra Sigifmundus fie Turcica quando fubiuir, Emeruir dignos proprix virruris honores. Ardua mens animis Heroum femper inhxret Ingenijq; decus dignos exornar alumnos. Qui lapiris, duros placidé tolerare labores, Mox venient mérito quia premia digna laborí.
N a In cñU,

In cftigicm Sigifmundi ab
HERBERSTAIN ETC. TALI VESTE
áTurcarumlmperatoredonati anno M. D. XL I.
Carmen Heroicum Petri Pagani P. L.
Cv M Mahometigenx vifurus caftra Tyranni
Auftriacas, patrix legatus, linqueret oras,
Spem de fedubiam virxrimidumq; pauorem
Herberftainiades notis incuflerat heros;
Jpfe etiam Cxfar mandara daturus eunti
Anxia follicitefuperos in votavacarar,
Vc caput hoc proauisqjfuis, frarric^ probarum,
Et (ibi per varios perfpeélum fxpe labores
Triftibuseriperent fan's : fie tota precata eft
Aula, profe&uri dextram amplexata patroni.
Nec fanéimmeritó: quis enim, nifi aurius xre
Pe&usalat, tan turn tantisheroapericlis
Non gemat expofitum ? patrix qui maxima prxfeni
Commoda ferredomi poterat, triftesq^ leuare
Imperij curas: Nihil his tamen omnibus ille
Motus magnanimo tendebat pe&ore contra.
Iamqj per Hungaricos,vario difcrimine, fines
Magnum iter emenfus, miferx veftigia cladis,
Di(ie$as^ vrbes,&diruramoenia cernir,	• ,
Qux dextra quondam defenderat ipfe fideli
Cum fub Romano floreret Cxfareregnum :
Res igitur lapfas miferans, ad acerba doloíí
Caftra Qthomannigenx pergir, genteme^ prophanam
Accedens, vigilesqj duces, denios^, maniplos
Miratur, patrix^inftanria damna reuoluit:
Quin eriam immirem, poftquamdara copia fandí,
Heroa intrepidus Solymanumvocefalutat.
JllevbiRomaniperagentem iufia Monarch»
Audierar, quamuis Plutone immanior ipfo,
Protinus exarfitvirtutisamore, piumc£,
Ornatum tali,Iegatum, vefte remifit
Scilicet
Scilicct hoc virfutis opus, quae corda potentum Fiebere, crudelcs criam quce vincere Gentes Nouir, & humanosaudax excedere faftus. Haccum tevenerandefenexfors xqua bearic, Ettot inexhauflo peragratis regna Iabore, Dignus es, vt Pylij concingas Neftoris annos, Pannoniacp ruum Temper celebretur in ora Nomen, & adferr^ patriae pater vfc£ voceris.
Inclyto Heroi Sigifmundo
LÏBER.O BARONI IN HERBER-
stain, neyperg et gvt.
tenhag etc.
Ad Imagines habituum,quibus diuerfis in legationibus fum-morum Principummunerationeeft honoratus.
(jEftarum cum fine rerum monimenta tuarum, Hi, Reges habitus quos tribuere tibi.
Vim tamen ingenij nequeunr fimulachra referre Ifta,nec xternis ačte facranda notis.
Nempe folum referet cun&a tc pofteritate,
Omne quod hinc Tanais claudit, & inde Tagui.
PegafidumrefcrenttcCarmina dočta fororum Tecancr, Aonia flauus Apollo Lyra.
Sigifmundus Torda.
Qvos adij populos qua: regna potentia vidi
Expofui luftranda oculis, non lue (icisacqui
Examen metuo, moueornec bile maligni
Roborc vera fuo ftanc inconuulia vigentcjj.
Ioh: Rofinuf* N 3 Generofo
\
GeneroFo ac vere Magnifi*
CO D. DOMINO SIGISMVNDO LIBERO Baroni abHerberflain, NeypergSc Guttenhag, rriumlmpc-ratorum Confiliario, fupremo in Carinthia Carnerario & Dapifero.
S. D.
(jrV M tua re prifcis virtus Heroibus sequec
Qui bene de patria promeruere fuá Quis non ingenuo te prsedicet ore patentem ?
Curam pro patria dum vigilanter agis Dum procul hinc pofitas tendis legatus in vrbes,
Et te conueniens concomitatur honor. Vnde tot imperijconfiar placuiíTe Monarchis
Ingenij robur cum grauítate tui. lude tuo generij generif^ nepotibus ingens
Diceris &c clarum conciliaíTe decus. Regulus ob patriae contemta morte falutem
Horrenda voluit fponte perire nece. Nec, fi quid timuit, plus quam terrena timebat,
Tu nimium terra paflus es, at(£ mari. jEquora moturos aduerfo flamine ventos
Sollicita piguit non fubijííe via. Quicquid habet pelagus, qu3ecun$ pericula tellus
lmmeritum innumcris heu petiere malis Infra&a duros tolerafti mente labores
Etfuitinuidum munusobire decus. Poftq? tot ícrumnas tibi gloria parta virefcir,
Florida nec fatis fuccubuiílepotefl. Ma&e tua virtute fenex, fie itur ací aftra,
Protege Gorgonei myfticafacragregis. Hinc tua fublimesvolitabit fama per auras, Clarefcet nomen poft tua fata tuum. Vißuros titulos reddenttibi carmine vate9
Eripient nigris tot benefa&a rogis. Sic nunc iEacides, fie prudens viuit Vlyfies Viuunt Hceáoresc fplendida gefta manus.
Quoj
Quos fi noiTe volcnsde nomine quem cl- requiras
Opprefsi fatispuluis ôc vmbra iacenc Sola fed Aonidum facichos nunc cura Dearum
Viuere, virtutis confcia fola facrx Ergo measpoftquam tetigiiTec cerrior aures a Gloria, fydercis iam quoqj nota plagis.
Quar	.....rtus,
Scdqim. , ------------*--------^arum
iitfigies calamis eft tua nota meis.
QuaMahometigenum miflus legatusadhoftem
Crédita Romani munia Régis obis
Hos ego dum viuam, quos pinxi carminé vulrus
Nunquam de mernori peftore abire finam.
Sempcr at ingenuos oculos, 8c vulnushoncftum
Vi&uro venerans carminé honore çolara.
T. MagniEcentîx
Addi&ifsîmus
GafparCropacîus Pelfnenfis Bohe-
Pelfnenfis Bohe-mus Poeta Lau-featuS'
ari^rop:
Vite ac
Vi tac ac rerum gefiarum :
GENEROSI AC VERE MAGNIFICI DO-mini Sigifmundi Liberi Baronis in Herberftain, Neyperg Guttenhag &c. Brcuis Enarracio Petri Pagani PoetíE Lauread.
M humana vita nihil aliud fit, quam perperuus aélus ComicLis, in quo tanquam in fpeculo, cùm virtutis tdm vi-ciorum gradus, & effe&us graph ice ira depinguntur, vtfacili-më quid fugiendum, quidiie iequendum fit,experientia & di-uerfi rerum euentus doceant : Homini,quem paruum mun-dum Phyficus appellar r duo potiisimum confideranda funr : Primo origo fui diuina, ad quam recurrens, vbi fe ad imaginera Dei opr.- Max: creatum, totqjanimi docibusprxceteris creaturis omnibus ornatum cognouerit, coeleftis patria: amo-re accenfus ad cultum Diuinum vi quadam rationis rapiatur, nihilq^aucvtiliusauciucundius, quam voluntad fummi boni, qui eflDeus fe applicare, &in mandatis eius acquiefcere ducat. Deinde humana quo^ origo, qua: à parentibus pro-ficifcitur, nunquamnonoculishominum oberret, ea cnim cum fragilis fit, per gradus tamen virtutis afcendens ira inter-dum corroboratur, vt non fol um fui feculi pra:conijs eue&a, fed ad porteros quocj; demanans immortalitatis gloriam me-reatur : In hac confideratione cum aliquis fe illuftribus & re-bus bene geft is pra:claris parentibus ortum inuenerit, in hoc folum incumbar, vt eorum veftigijs infiftens,ftirpi fuá: fe nec indecorem nec degencrem gerat. Sin tenuitas maiorum nulla nobilitatis,rerumqibene geftarum teftimonia homini obrulerir,íuarum iam eile partium cogiter, paren tum igno-bilem humilemq; ftatü fuá virrute corrigere, extollereôc il-luftrare : Non deterritus quorundam phaleratis perfuafioni-bus, qui omnia ex maiorum infignibus & trophseis, fui interim oüficij obliti, meriuntur. Inane enim eft antiquac nobi-litatisnomen,cum nulla alia res nobilem faciar,quam ftolidae & nuda: maiorum imagines. Qui enim hoc errore duétus vmbra externarum rerum fe magnum exiftimat, leuis potiut & ftultus quam nobilishabendus eft. At$ vtinam Nobile« . .	quidam
KJ ti
quídam auos fuos Se progenitores in mcmoriam reuocarent de ex omni antiquirare conquirerent, feriem forrafsis Genealogist inuenirent, vndenon folum non infolerccrenr, fed poriuserubefeerenr. Sica Caino 8c Efau reprobis, á graíla-tore Nimrod,á crudelifsimis 1 yrannis NeroneSc Phalaríde, ab idololacra Filare, a Chriftianse religionis infefeore 8c Apollara Iuliano,ab efl^minato >ardanapalo mulri defeende-runt Duces 8c Reges,qui de inirijsíux ftirpisparum gloriari poiTunt. Erlicerplcerunqjconringar, Forres creari fortibus & bonis, nifi ramen ingénita: illa: paterna: virrucis ícinrillula: reéla inftítutionefoueantur 8c confírmenrur/acilliméextinguí folent: VndefitvtClarifsimorum Prxftantifsimorumcjj' virorumliberiabauiravirture fxpifsime degenerent, vulga-riqjprouerbio Heroum filij noxxvocentur, Cum alioquin quam plurimos ex humili profapia natos ad íumma dignira-tum faftigia confcendiíle, regnifojSc Imperijs non fine laude prxfuiftehiftorix reftenrur: Quandoquidemaurem degene--rantium a maiorum fuorum virture exempla (qualia func CambyfisSardanapali Regum, L Scipionis, Fabij Maximi filiorum,aliorumq;quam plurium) odiofa cancq; 8c angue peius fugienda finr, omifsis illis pauca quxdám vtrrutis, in-opixlarebris feeuoluenris, fpecimina ( omnia enim collige-re inftituti noftri non eft ) virrutis ftudiofo ob oculos pone-mus.
ATq; vt a populo Romano.quem acerrimum virrut:s cen-forem fuiíleconftat, exordiar,quís ignorar 1 ull'jHoflí-lij adolefcentiam in pecore paicendo fuiíle occupatam, quis Tullium Seruium feruo feruaq^ natum nefeiat f Y'trumc^ tamen ob Heroicasvirtutes,quibus prxdiri erant. S- P. qz. Romanus Rcgem falutare non erubuir : vt interim íilentio pr^tereamluftinum, Maximinum, 8c Galeriíi armentarios, porcorumq; acores, Valenrinianum parre funes torquenre, AureliumColono, Probum olitore natos, Mauritiumex-cubirorem 8c famulum, Bafilium ínter captiuos Conftanti-nopolim duóium, quosomnes populus Romanus Impera-tores habuít: Qüidf quod idem rebus defperarisad Q. Cin-cinaru agrum colenrem, tanquam facram anchoram confu-giens, eumdi&atorem dixerít. Nullum eorum patria iníí-gnia, nullum maiorum tituli ad tantas dignirates euexere, fed virtud* calcaribusaóli, hinc pudore ftimulanre, illinc ex-
O terna
rema gloria manum porrigente,6¿ patrix renuiratis notam de-leuere,6c illuftrium familiarum laudes aucxquauere,aucexcedentes longo poft fe interuallo re'iquere. Quare ve porteros Tuoquoqjexcmpload ampleólenda virtutem excitarenr, cerra quxdam prion's forrunse fig na in perperuam rei memo-riam a nonnullis relióla, 6c in huge vf$ diem Tañóle obTerua-ra reperiuntur.
X quibus Frimislaus, quiápueritia agriculruram exer-cuerat,cum inuerfo vomerecibumcapiensex iníperato Dux Bohe m ix eligcretur,r u ft i cas fuas crepidas depon ere iuíTus,no l , * luic,eaíc£Ín arce Viíchegradcnfireponi imperauit: vr pofteris primi fuiducis fortuna 6c eleólio cognira perfpeclac^ efier.
f tWP a
iVGathocIes, qui ex figulina patris officina ad regnum Sicilia: peruenir,vt fucceíluris in regno exemplum renuiratis 6c modeftix fuxrelinquerer,pocuIum Iuteum cumaureis men-Tx Temper apponi iuTsir, qcfhoc Epigrammate Poera teftatur.
F
Ama eft fi&ilibus cxnafle Agarhoclea regem, Arq;abacum SamioTxpeoneraíle luto. Quxfitus cauTam, refpondir, rex ego qui fum
Sicanix,figuIo Tumgenitore Tarus. Fo:tunim reuerenterhabe, quicunq; repente L)iuesab exili progrediere loco.
ÍNfignefuir6cGordij regis monumenrum, qui ex ínfima ftirpe ad regiam dignitátem procer Tpem eueclus,plauftrum, quo vcebatur, nodo infolubili celebre, in templo non aliam ob cauTam TuTpendi curauit, quám vt originis Tux certa exta» rent indicia.
H
i£C ideo commemorare volui, non vt illuftrem 6ca parentibus propagatam nobiliratem minoris faciam ad quam (vtinquit Cicero) vbi acceíTerit ratio quxdam confirmation doólrinx, tum illudneTcioquidprxcIarum acfingularefolet exiftere,íed vt honefto elaroejj loco naris author fim,omnibus modisenitendi, vtficutauira nobilirarealijs prxftant, ira 6c virtute Tuperiores eíTeftudeanr: Ingenio vero excellentibus, qui dumper Tortunam maioraTeadfequi pofiedeTperanr, re-rum bene gerendarum occafionem Txpe omittunt, calcar ad-r	>	dam.
dam,vt inflar palm? audentiores oneri fe opponat, honeílius multó eíleducentes, firma nouxnobilitatis fundamenta ia-ccre, quam prifcx diruere. Nimirum vtScnoftrxxtatisIl-luftres rantifq; laudibus vcl fuá virtute partis, vel a maioribus acquifiris dignos viros pro exemplo recenfcndo poftcros eo-rum ad fequenda maiorum fuorum veíligia incitem, humi-lesinftigem, degeneres vero rurpibus exemplis ab indigno propoíico dererream. Ex omnibus aucem vel folus mihi oc-currit Sigifmundus liber Baro in Herberftain &c. Qui etíi vieramemoriamhominum familix fux nobiüs & equeftris ordinisdignitareconfpicuxnon folum teílimonia antiquorum, fed&huiusxratiscertifsima habeat, nihilominus tarnen cum pro ingénita virrute, fingulariq; modeília ¿crerum experientia incomparabili, a primo párente neminem nec Regem, nec Imperarorem aut nobilem creatum efle, fed fucceílu temporis, ob meliores politiarum gubernationes, hominumqjina&ionevirtutis xmulationem gradus nobili-tatis, & dignitatum in Rebufpubrbeneconftitutisoriginem cepiíle feiat, infatiabili indagandi fux ílirpis exordij cupidira-te adduótus,ex ipíis tandem se vetuftifsimis iníignibus conie-éfcuram fecit, primos nobilis Hcrberftainiorum generis au-thores agrícolas fuifTe, Cu enimplerun^adaltiorem dignitatis locum eue&i aut nomini aut conditioni confentanea eligere foleant infignia : Traham , qua aratrumadagrum deducitur,& ab agro reducitur,agricnlturx fignum elle certis argumenriscolligit,quapropter non folum anteceíTorumno-b iiirate nititur, fed íua quoq; vir tute partum decus mérito po-íleritati commendat. Quidautem Domui Auftrixprxfti-terit, quantume^ patrix & fux prefertim ílirpi ornamenti at, tulerit, & quaíemfe geíTerit , liberi etiam Baronarus, ve yócant dignitatem fuis ofíicijs liberalifsimis acquirendo, pauléis referam.
C^VM enim cumalijsartium Oforibus a iuuentute Genio,vt eius conditionis holes quam plurimi folent, indulgere poflet, fidorum tamen parentum coníiliooptimisdifciplinis du er adhuc ( ne tenella xtas inertia & indulgentia corrumpe-retur) erudiendus traditus eft,in quarum cognitione &c pluri-mum laboris, & moleftias non exiguas perferrecoaftus eft.
O 2 Cum
enim Slauonica lingua, qua; illi materna fuíc vm* recur,Iicer Gcrmanus eflcc& á Germanis origine traherer,ra-men cum vicini vicinos fuos placrunq; ob linguarum diuer-flcacem, inceftina difsidia, vel bella odio profequi foleanr, fre-qucntibus condifcipulorum conuicijs lacefsirus, pariencia injurias vicir , caIumniasquo$ reuerfus in patriamab indoéiis (fcienria enim non babee oforem nifi ignoranrem) iliacas «quo animo tulic, cum enim ab his SchoIaris& ícriba,abil-lisBaccalaureus&Dodor concumelioíé vocarecur, maluic leuem iniuriam maxima: vcilicaci anceponere,quin pociusma-iori Audio & diligencia linguarum & arcium ftudiaamplexus cft,grauiTsimamHorarij fencenciam fecucus, qui cumano-bilibusfc bonis patencibus nobiles Se bonos Jiberos creari af-firmailer, fubijcic.
DoéMna fed vim promouec inficam Re&iq; culcus pe&ora roboran r, Vc cumq; defecere mores. Dedecorant bene naca culpx.
^JEC opinio adolefcenrem fefellir, breui enim fanrunt proFecir, vc in hoc celeberrimo Archigymnaíio in ipfo xcacii flore annum agensxvi.primam inarcibusIauream,quod pri-mum Iiberalibus ingenijs premium propofirum eft,confecu-tus fie, nec erubueric,Foel!x hoc fucurarum dignicarum omen ©bnijs, quod aiuntvlnis,excipere,quod camen noflraces no-biles,canquam inucilenobilicacisaccremencu vulgo afpernan tur, Ule auc cum ad cam digna officia & cancas legaciones de-pucacus,indeqjadalciorem ftacum fuam familiam deduxerir, Abhacceleberrima Academia quafi ex fonre hxc hauíiííe fe ingenue Facecur, a qua nunquam, ranquam membrum a fuo corpore,feparari cupir. Sumpca deinde virili roga,vc paren-tum iequens oflicium nobilicacis fua perfona fupplerec, Carian Maximiliano Hungaricocandem óc Veneco bello occu-paco ftrenuam Sc fidclcm operam prceftiric, praxipué vero cumobfefsisin Maraño auxilio miflus, Ipfe cunc Scyrienil-um Equirum rurmispra:fe&us, conflitf ui, quo Venerorum Generalis Dux exercicus, Ioannes Viflurio profligatus & ca-
pcus,
ptus, interfuir. Quapropcer ab Imperatore ad aulam voca-rus, Equeftri dignitateornarus, 8c confilijs aulicis adhibitua eft , tantumcj; induftria, Iegationibus 8c maturo coniilio effc-cir,vtfummam fibi cam apud Maximilianu Cxfarem, quam exteros Reges, Imperijqj Ele&ores & Principesgratiam con-ciliauerit,& poft morrem D. Maximiliani Ducatus Scyriae a J Carolum Reglm Hifpaniarum Legatus,caufam egerir, nego rfoqj fideliter expedito Regi adhucadolefcenti eharus efle ce-pcric.-Quodeindc Romano Imperiopotito,&. frarre eius Fer-dinando,Romanorumrege ele&o, Auftriam gub?mante, mulragrauiTsimaqj Rcip. onerafuftinuit: lcacnim fratribus Auguftis fides eius & in tra6tendis arduis negorijs dexceritaa pe/fpe&a erat, vt fi qua: Magnificx legationes obeundx, con-iugia Regiatrahenda, auccotrouerfixinter concitatos Regeg 5c proceres Imperij coponendx eilent, illius opera quam ma-xime vterenrur. 1 alibus itaqj negorijs occupatus, domeftica quiereaurraroaurnunqjporicuseft>verum cuanacura infra-¿iiad laboreseileranimi, quicquid moleftiarum terra maricjj offerebarur, prxfenti femperanimoaut conremnebar, auc conftantiavincebat nec Vlyfle magnanimitare, nec Neftore negoriorum e.vpediendorum dexteritaceinferior. Non enim viginti ranrum, vt Vlyfles, fed liiii. annosbe!lis& Iegationibus confumpfit, nec inter diflentientes eiufdem nationis Duces vt Neftor, fed diueriarum gentium Monarchas fade-ra rra&ans, pacem compofuir, ac imminentia patrix pcricu-laauertit.
Qvorufq uifcp eft, qui propofitis eriamprxmijspaceflo-renremaritimam Daniam, inacceilam Mofchouiam,floren-renrem PoIoniam& incultam Lithuanian), armis turbatam Hungariam 8c infidelem Turcar exercitum perluftrare fufti-neat? At hie inter ftrepitusarmorum cum fummo vitxpe-riculoper inquieca regnaetiam ipfos Reges ad arma inftru-&os imperterritus adijt, dexterirate fuarem commiflam ita peragens, vt a Dano &fi legatio eum parum oflendebar, pace ramen dimifsus, a Mofchouix Principe 8c Turcarum Imperatorepreciofisveftibus donatus, ab alijsdenicjj regibus liberaliter remunerarus redierir. Cum enim Italiam N'eapolimvfqj, Sardiniam quoqj, Maioricam, Minoricam & Ibizam magna tormentorum vi quaflatam ipfam deni^
O | Hifpaniam
Hifpaniam adijílec, 8c in redirá Galliam & aliam Iralise partem luftraflet. J alem fe vbi^gefsitvtnon folum quocun^ denuoredeundum erar, ercóia 8c hilari fronte negotium fu-fceperit, fed grarus 6c acceptus omnibus ad quofcuncjj8c quo-tiefcunq; mitteretur, femper fuer it.
PRudens hiepra:tereo Immunirates, honores, dignitate?, Se praemia, quibus Auftrise Principes hunc virum, & de ipfis & communi patria oprime merirum ornauere, id quod honorífica illi conceila priuilegia teftantur, cuius opera iam xta* ce confeóli 8c emeriti Cacfar Ferdinandus adhuc indies in ar-duisnegorijsvtitur,quic£annü agens lxxiiii. Auftriacis pro-uentibusadhuc Prccfidensincumbir, vtnon fibi, feddomui Auflri«,cuifeadextremumvit« articulum deuouit, natus eile videatur.
SI itag; ijs,qui Vel pro patria pugnantes fortiter fe geiTere,veí legarionibusíun&i patrice caufasnon fegnirer neq; infcclici-ter egere, a populo Romano, aliárumcj; Gentium Rebufpub: non folum digni honores 8c pra:mi a decreta,verum etiam publica: ftátux (tanquam perpetuum ftudij 8c amoris in parri-am apud pofteros íuturum monumentum ) ere&a: plxrifgs finr, ingratum cerré hoc noftrum fa:cu!um dixerim,niíí hunc Fleroem, qui etfi diuerfis, cum prifeis illis, temporibus, pari ramen fide 5c confilijs patriae pericliranti ftrennuam operam pneftitit, digna laude pramijs 8c honore ad extremum vfq; fpiritum profequeretur. Non enim iam Fabricium,Camila lumaut Ciceronem, quorum exemplisad virtutem tantum incitan poíTumus, ira admiremur, vt hunc virum cuius vir-turem, induftriam Refp. noftra tam diu frugiferam experta eft, cuiufq; pnefentiaquotidieadhuc fruimur, illis poft pona-mus. Si enim fidem fpe&es, quis illo qua:fo fidelior, fin for-titudinem, quisforrior, fin conftantiam, quis conftantioreo vnquam extitit ? Necdubium eft, veluti nos Romam ob virtutem tantorum virorum foclicem iudicamus, ita8cpofte-rosnoftram Rempub. ob huius aliorumq; praclarorum He-roum, quos hcec a:tas tulir, pra:clara pro patria gefta fortuna-tam a:ftimaturos.	,
•	Studiofos
Síudiofos autem virtutis iuuenes procfercim lílufiribuspa-renribus natos fedulo horror : Vrhís&íimilíbus exempjis edoóiinon íibifefolum, fed 6c patriae natos cíle meminerinr, neuecumbrurisanimantibusinglorij 6c infames vitamexu-anr, nominis perpetuitatem ( quse poft cocleftcm beatirudi-nem máxime optanda eft ) virtute Se egregijs fastis íibiaequi-rercin primisíludeant: Nobilitatisenimdecusvt á maiori-busad liberos 6c fucceíiores dignos deriuatum augetur, ira per indignos extinguitur; Nihil igitur profuicCambyíí omnibus Heroicis ornatumvirtutibuspacrem, nihil Sardanapalo fortes ScbelIicoíosanteceíForeshabuiíTe, cumipfi degeneres &eflaminati non modo vcftigijs maiorum non infiílerenr, fedquicquid gloria; , quicquid ornaments a parencibus ad fe permanauerat fuá infamia obfufearenr. Praeftat enim vt fu-praetiammeminimus, humilemquendam furgentis profa-piaeexiftereaurhorem , quam nobilcm auitse nobilitatis fuá ignauia decrefcentis extirparorem: Modeftia itaq;,temperan-tia, maturi fc^ coníiüjs opus eft, quae homines ita in officio re-tinenr, vcneca virtutislimiterecedere, nec honcfti vias re-linquere vnquam animum inducanr.
ratore patriaepatre fidifsimo, qui fluduantem feditionibuí Europam pacatam reddidit- Chriftianx Reipub. ruinaere-ßaurentur virtutis feminaanimis confiliariorumSc fubdiro-rum infica ita radices aganr, vt parirer 6c animse 6c Reip. rru-culentifsimorum hoftium infulrus diuina gratia reprimanrur, 6c Romanum Imperium ea,qua iam fruirur, pace perpetuo vd poisir.
' €
In
IiiEnarrationem rcrum £e¿
S T A R V M GENEROSI AC VERE MAGNI-
FICI D. SlGISMVNDI LIBERI BAHONIS IN H E R-BERSTAIN ¿ T C. CARMEN DICOLON D IS T R O F H O K.
NOBILEM D. FOELICIANVM LIBERVM Baronem in Her berftain,Neyperg& Gurten hag, Hx-reditarium Camcrarium ac Dapiferum Ducarus Ca-rinchix&c. Srudiorum vnicumdecusex
EW Pannoniasiternm focliciterarces
jbOELICIANE confpicis: Grandeuig; genas, ftudiorum dulce leuamen Exofculare Neftoris?
Quem procul Euganea nutrirum Phoebus in vrbe,
Sacro rigauit necia re. Cui caput Adriacx ferto cinxere virenti, 1 Líbente Nereo, Dex.
0	quories pro re cafiifsima vota benigno,
Sigfmundus obrulit Ioui. Netua foelici volirantia carbaía vento,
Iratus obrueret Nothus. Aur animus virturisamans, Mufif^dicatus
Confortijs caderer mal is. Neue peregrinis redeuntem fortan ab oris, Sceleftusimpereret Larro.
1	alia cum claro tibi fxpe precata Barone,
Phoebi verenda concio. Trifíis in Aufoniam cjux re difcedere fleuif, Redúceme^ Ia:ta fufcipit.
vere
Authore Petro Pagano P. L»
Expcdara diu falue generóla propago, Salue Baronum gloria.
'Afpice
A/pice cxrul eis Ixranrem crinibus Iftrum Cauiq; nu mina licroris.	'
Singula gratantur reduci applaudunta; patrono'
rumannbuspaisim focis. Curigirurclari tacear mea Mufa Baronis Ingracior precoma.	9
Ingenium Styris cuius mirabarin oris
Quem diligebam maxime. O quoties di"xi,patrix fpes inclyra ftirpis
Foeliciane pergiro: Clarus es, & dudum virruce illuftris auira
Muiis eris beatior. Quas ranto iuuenis complexus amore3 virefceni
Pens cacumen Aonum. Vndepedem referens, rerum prudenriorvfu
Patriae vocaberis decus. Nec fpcs effetfu caruir, res verb,a fequura eft,
Redifqj charus omnibus, lam*Safmundi celebres parar aula triu mphos JvV« Muiis alumni gratulans.	falifor
Quem parrem patrix, MecoenatemcL falutans	7*
Prxfens honorar fxculum Cuiusfafo iacri roties cecinere Poerx	itpt
J cftesperennisglorix.	ter &
JEr meriro: nam roc curas, totfxpe labores	MuI«*
Pro pamjsrulir focis.	Mecce~
Extern is etiam roties Legatus in oris
Tranfegitafta Principum. Quos inter pacem, fxpe& connubia firmans,
Quiera regna reddidit Denicjjconfilijs, dexrra, virture$ pollens
Domiforifg, claruir. Nec curis animu'm foluir iam grandior xuo
Nec vincitur laboribus. Sed veluri rupes fixuos immobilis Euros,
Sicvincicilletxdia. Auftriaci gignuntqux mille negotiafifci
Diuiqj iufla Cxfaris. Cumg;graueshomini m or bos ferae xgra feneto, Illiparitfolatium.
P Ncc
N cc pofí fot mefles, Ti th o nía fara, peradas, Viram perofus, expetit.
Quin patria: cano cum Neftorc feruir, ad ipfum ñLtaris vfq; terminum.
O prifcis mérito pncftans Heroibus Heros, Noftri columna farculi.
In te Mufarum fpes inclinara recumbic Te Phoebusagnofcit patrem.
Te mea, dum clario fulcitur numine Muía, Gratis colet pra:conijs.
Tu frágil i ventos & profpera carbaía naui Generofe fuggeris Baro.
Funcftas igitur fugiettuafama fauillas Nec vrna nomen obruet.
Jpfa vetat te Mufa mori, vetar augur Apollo San&ic^coelitum chori.
¡Tantos Magnifíci quoniam venaris honores Feliciane patrui.
Virtutifq; fequens vefíigia, peólus amicis Ornare pergis artibus
Pauca Sigismvndi degeftis perlege fcripfa, Tuo dicata nomini
Et velut ipfe facram veneratur amat^Poeíín Sic vatibusfaue facris.
Vtrua maiorum referanr prscconia laude» Seris canenda fsculis.
.] ■■ ii	- w •	1 - .
In vi-
,r <1 ?j i . .
oo/l rI
In vitam Genero!! ac Ma-
GNIFICI D. D. SIGISMVNDI LIBERI BA-
ronis ab Herberftain,Neyperg& Guttenhag, fupremiin Ca-rinthia Camerarij & Dapiferi. Elegía Gaíparis Cropacij Poetas Lauread.
Feüx & nímium felix eíl illa luuentus, Qux curam vita; mente fenilisagir.
Qux non a primis luxu corrumpitur annif, Sed vírtute magis vel decus arte parar.
Nempe fenc&utisquerulosleuatilla dolores, Afficic & canas laudis honore comas.
Quamuis inclufo corpus morralefepulchro Poft obitum exiguis vermibus efea datur:
Famaramen viuít, melioris confcia vitar, Et dígnum prohíbet laude perire virum.
Sic venerande fenex requiem Sigfmundelaborum Sentís, &hacfenij damna rependísope.
Dum teñera: Ixtosxratis refpícis annos, Etiuueniletua mente reuoluis iter.
Quod bené fufeeptum placido nunc fine quiefcif, Et tibi tam cano commoda mille parit.
Vtq; genus taceam, quód tu virtutibus auélum Innumeris magna laude fub aílra vehis:
Principio mores iuucni didiciíle probatos Cura tibi magna fedulitatefuit.
Tum caput ingenuas placuit formare per artes, Collaqj Pierio fubdere prona iugo.
Quifquis es ingénita vitam ratione gubernes, Et turpem luxum defidíam^fuge.
Proderit ingenuas ftudio vigilante per artes x CaftraMedufeifontisamore fequi.
Vt mala vitentur vitiorum feniina, ne quem Ducat in obliquum deuius error iter
Quam citó degeneres a vero tramite curfum Fleóiimus, a redo turba remota feopo.
Cernimus, atmodicum,fi non rationeregamur, Exteudii vires illa labore fuá»
P a Hcrber-
Herberftainiades quod cum pírfenferat herof,
Prxbuit Aonio corda regenda gregi.
Hinclauri virides ftudiorum prxmia baccas Promeruit mentis vis generóla fux-
Tunc quocj* donee adhuc paucos compleuerat annof, Mufarumc^recens miles in arrerorer.
Sex ecenim fegetesq; decern iam falce refedas Viderar, vt primus contigit artis honor.
Fallere cum tempus ftudio poruiiTet inani, Nobilium veluti extera turba foler.
Vel celeres agitare canes, in retia ceruos, Ocia vel nimium perniciofa fequi.
Afsidué potius pulchro inuigilare labori, Artibus & voluit cultior eflc bonis.
Ordine ííc igitur pariter currentibusannis Cultius ingenium ludiciumq^ fuir.
Moxfe militia:, dodrinx muñere fretus, Applicar, atqjalijsvtilis eile ftuder.
Et bene res cecidir, quoniam prodeíle laboran», Omnibus exiguo tempore charus erar.
Non fibi fe natum folummodó quippé fcie"bac Eile, fed ad patriot commoda certa fux.
Cxfaris hinc Heros virtute vocatur ar aulam Infignis, pro quo triftia multa tulir.
Nempé peregrinas miflus legatus in oras Su ilinuit placida frigora mente pari.
Sxpe per infidias, commotum fxpc per xquor Prxcipiente fuo Cxfare, fecit iter.
Non animo dubirans truculentos ire per holies, Pro patriae fua viuere, fiue mori.
Nec perfpeda fides vni fuit ilia Monarchal, Cxiaribusplacuit fed bene nota tribus.
Inde fua virtute decus, iam grandior xuo,	Sigifm»
Lxtatur generi conciliate fuo.	^dfi
Gaudebunt feri quopoft fua fata nepotes,	flrinú-
Et grata: foluent muñera mentis auo.	forSaro
Dum niueo exfum ftatuent de marmore Buftum Nominis &. famam non perijílefinenr.
Quin etiam facri dicent fua fada Poetx, Donee in humano corpore fenfus eric*
In Infigma
in íníignía Gcncroforum
LIBERORVM BAR O NV M AB HERBERSTAIN
lí b y r e r» o e t gvttí.íhag etc. A D stvdiosos vir. tv ti f.
ELE A.
Hlirbcrftainiaca: cernens inania genrif, Virtu:h&mmum menee reuolue decus.
Vn ruit quondam, quarumnuncquinqj videntur Cafsis, & agrefti parma notara traha:
Helcia quaec^ vides criftara: iun&a corona: Indicium prifca: íimpliciratis habent:
Ar noua praclaris furgens virtutibus acras, Indomitis iunxit corda animofa lupis.
Altera Caftilia: turres duplicemqj colorem Addidit, & piólos vicit honore lupos.
Quinetiam fummi facies habitufa Monarchal, Imperij fígnis funt veneranda facri.
Quid referam regem fceptris ferro$ potentem Impofirum eulris quid diadema comis f
Afpicis vt curuo pharetratus acinace Moíchus Torqueatin fratresluminaglauca duos.
Spicula dextra gerit, digito prehendente flagellum Armara eftarcu larua Boryfthenio
Adde coronaras galeas, gemmaíq; coronis
In Perras, magnum fingula pondus habent.
Scilicer ex humili flirps inclyra fxpe parenre _ Nafcirur, & íprerum tollitaaaftra capur.
Quis negetaruorum genus á cultoribusortum, Cui rraha principium nobilitatis erat ?
Quis neget hoc ipfum, duólu virtutis, auitij Splendidius fígnis emeruiflé decus?
Omnia cura poteft, labor improbus omnia vincir, Muñera folliciro parra labore vigenc.
S ola valer duros virtus fuperare labores, Principibufq; fuos concillare viris.
Illiusaufpicijs folidum venatushonorem Libera Sigfmundusiura Baronis haber.
~~ P 3 Nam
U i	H	" -
Nam quia confllijs pror ouí t Cxfaris
Muñera Ccefareo dignt clif nrc rulir. Ncc minus Augufti donum mcmorabile Regis,
Teftatur laluam tempus in omne fidcm Arma fed aduerfi bellum mnitantia Mofchi
Significant longs: dura pericia via:. QuxScythicas olim miflus egatus odoras Pertulit irari dum moi et ora Ducis. ¡Tanta: moliserat, virtutis lane ;ecallem, Tanta: fortunam vincer e moVu> erat. Fruftra igitur tirulos 6c fummos qUxris honores,
Quifquis cs, 6c curas Sardanapale fugis. Confilijs opus eft,qua: rcrum longiorvfus ^
Comprobar, herosc eft vi quo^ mentis opus, Hac via virtutis tendentis ad ardua claue
Pandirur, hacc titulis ianua monftrat iter. Quam quifquis fuerit virtutis a more fecutus, Herberftainiadum iure beandus eric.
FINIS.
Petrus Paganui Poeta Uureatus.