O <*> , * * ** «fr • H* <* # .*V ^ i» > C o ^ « - ► .» ^ ^ ^ o 9 ■'<» 'O O •*> - Kdi . ^ ď» o» ^ 4» Ü* ♦ a* » ♦ y"> r j» O ^ ~ ^ * - v ♦ ** «» o o a* » ^ ♦ « "o ♦ • • # ^ .j» f-®- <* * . » * <*> o ** «• *> * -o ** Ä ■ > m & ♦ m • ♦ * ♦ ^ ^ ^ ^ ^ ♦ o r^ g» -4» , «* O» *» * m + * * • ^ # « # # ♦ -fjí ♦ 4P Vi ^ a j» # 40» ' 4P 4P 4P. * • V * * * ^ - Ä « 4» • * - • ♦ • • * • * T. É tfft ^ a # 4P 4P • i. ^ # # « • # 4» # * ^ «St» '-•> ^ 4P V4P 4P , m » * * - • • * ^ 3» 4* ü» «fr * * • » «» • • ♦ • * 4» «Ä» # • • * * «* j|p ^MMlwi * * » <4> » :ap * * • • ♦ • • ♦ • • • ** ^ ^ • • ^^^LAJt* • A. 3 4* 40 ♦ • • ** * Ha- — ^ ^ <» ^ ^m 40 % * <* i t m m < pí % ě jGRAMMATICA. LÁTINO-GER MANICO SLAVONICA. EX PEHťETUSTO EXEMPLÁŘI Ad modernám in Carniolicá Linguá jloquendi methodum accoíhodata^plurimisexpurgati mendis, & Germanicls au&a di&ionibus. k Quodam Lingua Slavica, Amatorein communern utilit Atem , ßudioße Juventuň, InttriorU Sfteid/iter bedicata, _ SUPER10RUM PERMISSÜ - _ ABAcijFormis, J.G.Mayr, IňclT Prov.Carn.Typ! 17 If 9 Celfißmi , Excellenti/ßmi y Reverendißimi, Jllußrijßmi, Per-illußres, Prano bile s, Mobiles, Magnifict DOMINI, DOMINI Inclytorum Interioris Au- ftriac DucatuumStyrix,Carinthiar, & Carniolia? Proceres, Patres Patriae, Donu Dom. ac Patroni Gratioíifíimi, &C.&Ó QUandoquidem phres no* viße Linguae > jucundum, , decoriim.perutile, imdper-necejjariurnejje, apud omnesineon» x * /# feffb eft. Nam quid magu liberale ingenium deletfarepoteß, quam vel fuum,velalterim ßve loquentujxve JcrtbenW, animum de centi fermone ( qui Index animi effefolet) & com-modo orationix genere ,vel explicare vel explicatum quaß coram con-tuen? quid vero Jruäuoftus ejje potí ft, quam de DEO, de Jure, deque natura verum, vel dißerentes vel con-jcripta de Mit monument a int eiligere, Thtfaurumque in eis recondttum, ďepromptum, atque evolutum, C/w opus eß , ujurpare refte pojje ? Ďenique quid eß,quo bomines minus carere queant, quam diffarum verum per lingual cognitione, c«^ nequeEcclefiičDottrina, nequeulla politia, wgw privata nequepublica ßudia tueri confervarique, wegw mana negotiaßne barum adminu culo commode pertradari poffe, vide- deantur. qti<£ tum it a fint: quidpro* bibertpoteß ř quo minu* h <&* difponat, ut proinde utilißimum cen-feri debeat,plures lingual add/fcere mpienti, omnium prim o slavica in- j ßruflum ejfe. Quantum vero adamplitudinem Slavica Lingua attinet: circumfe-famusnunc licet oculos,& quaqua, \ verfum refpiciamus, perluflremm Regna^alloquamur Gentes SlavicH Lingua inveniemm Jane, slavicum | dicendi genm dijjiindi per maxu | mundipartem, y? idioma I Gallieum,Gallia confinijs, Italu | cumJtaliafinibw,Hifpanicum,Hu Jpania^Germanicum^Germania ter. I ot/mst co?2cludatur, Slavicum idio- ma Profečto nullim Regni aut Imperij terminis hucufque includi valut t, quin cujufcunque limite s, longe latéque circumquaque tranfierit , nam ad meri die m Slavka Lingua totum fi?2umJdriaticum (qui etiam ob i dfi?ms Venetu1 appellatur) occu-pat, & integra Regna Valmati<č9 Croati medij funt Lituvani, Polom, Bobemi, Lufati vel Wendig ad utram-que albisRipam Aíoravi, Walacbi9 Rafc/j, Bulgari pleríque, tmo m X f yífrica ipfa etiam, in qua olim federn slavi bellica virtute p ar ar tint, non defunt,quiadbuc slavice loquuntur in Jßa praeter Urbanos & otiofos tli mir um homines, quiperpetuo do~ midißident, éť in Gr a cor um par• tibm funt, Uli Grcece loquuntur, omne s tum in aulaTurcici Im-peratom, pra t ort ani videlket milu tes, quos Jani&aros Appellant, taw quimillitant,omneš illi Lingua Sla-vica loquuntur, eßque bac Imgua in Turcko Impéria adeo celebris & ufitata, patriam Turcarum lin-celebritate & usu fire obfiu-rarit. In Auflria vero magna pars efedibus fuis a Tyranno c£ ureapulfi ultra citraque Danubium fparfim terra* > agrófque excolunt. lnlnfe-7W/ Styria a Savo ufquead Mura ripas magnam partem tneolunt & excolunt Agros & Vine as, ex quibm to- totum Sty rzá, Carintbiáque Duca-tumpraetiofisprovident vmis j Tot a quoque Carniolta noftra, éť magna pars Inferioris Carinthix: Vi-pacum, HÍfiria, Goritia , Carflia ufque ad Ripam Li&bontij & ur~ bem, qu& pala dici tur, Venetu pa-rens, ab Argonautu, ut Strabo refert condita. In bis inquam omnibui Regnis, & eorum partibus populi slavifunt & s lavice loquuntur, at-que adeb a Mariufque ad Aíare> uno eodémque genere fermonis, slávko vtdelicet utuntur. Ho s autem omneš,ßquis,propter illum ali quem in pronunciationejtc-centü, & fcriptione deßexum non ejfe vandalos vel slavos, concedere velit. Is mihi nulla aliaßrmiore rat i one, idfacere vide bit ur, quům ß Germanica Lingua, faltem Myfni cos, Svevos & bis vkinos, Gnaros, )(% alios ali o s vero , ut funt Belga <& Saxo* nes, bifque proximos , ignaros effi autumaret. C&/7Z itf rö hos omneš éť Ger mano s effe, & communis etiam patri a nomine ypropter com-munemfitlicet ufum lingua, čw du gnemuv , quoque pari ex caufa nominatasgentes, éra veteru bw Henetos, Venet o s, JVindos vel Wendos difáos slavos quoque Ap. pellabimu* ? minm fere inter bos omneš dialedos, pronunciandi ratio difcrepat, quam vel inter Myjí nenfes, Saxones & Belgas. Complečíor autem slavico No-mine non ali quam, obfcuro loco la-titantem, é?° certis illisque praangu-fii*fini bus mclufam gentemfed Jp-pello & Complečlor eo nomine, quotquot Regiones & homines vel slavice loquuntur, plurimum ver bis conveniunt ,five Affinitatem G- j Cognationémque ali quam habere cum slavica lingucl manifefle depre-henduntur. Quo t quo t autem ha-tienm Hiflorm confcripßrunt, eb"5 gentium originem & mores rimati funt, omnes in eo conjen-, HenQios , Venetos, ř V^iď-dos, Windos, W'andalos & Sla-vos eandem & unim ejufdemqite ejje originisgentem ,ßquidem quo d-cunque Uli genti ex jam dt ah de-flfcri* Nomen , idemßgnißcare de-prehendes; omnia h&c fyno-a frequenter mutati* fedibut Ulis conveniunt, folum poßremum slavorum Nomen ä rebm praclari geßis, genti huic merito fuo obtigit, : ; noftru hominibux ^ gloriam fignißcat ý htnc slavi ' quaß laudabiles, celebres, & cla-' fi dicuntur, ßquidem Etymon vo-' C/j- ?2ufquam quis reftiut divinave- rit, rit, quam ex cujufquegenthpro-pria lingua, quemadmoaum enim G er mann, feu allemanh Nomen Inde Impoßtum refie qim dixerit, quia juerint: ©ar manne vel 2füe mantlů: id quodCarolo etiam Magno placuifje legitur : ßc quoque qui slavo s a: slava: voce fcilicetglo-riamfig?jißcante> Appellat, non pec-caverit. Igitur praclare Rebus Geßu Nomen accepifje slavos objcurum noneft , nam univerfa & omnium Temporum Híftoritf teílan-tur, eamgentem propterBellicas vir-tutes prkclaram & multis genti-bus formidabilem, nam qmcun-que de Wandďu , Vinďu, Ven-dit,&c. Dici tur, aut (criptum legitur, boc de slavb reäe intelligi po-teß , ^i/ Magißer Eloquenti^ alicubi non dijfimulat inquiens v DaU T) ahmt 111 femper ha&itifunt ieSicoß^ßmiliter in f». feditione itta Gracorum Adverfus Trojam vocati beriet i, in Auxilium Grácií vicinis vemrunt ťT dum Alexander Magnu* Rgx Macedonia totum fu&juga-re oríem intenderer : plurimum ex SUvis Jeu Dalmácií circumvicinis ,tunc iUiparentibus,poten, tijfimo exercitu comparato^univerfum pene orbem poteßati fua fubfeCie, i ta ut ftcut fcriptura teßatur, «onßitncrit pralia muita , & obtinutrit omnium tnunitiones^é* interfecerit Regri terra : & accejte-rit Jpo/ia multitudinis gentium : & filverit terra in tonjpečlu ejuí : & binc fit, juod bac natio Slavica tam vaßat Regione s ,j>rovintiat j ditiones & fygnd ad bac ufyue tempora pojjideat, & quod Turcarum Tyrann», riß jam du dum fubjugatis Gratis, etiam Vicinos Dalmatos, Croatas, Volonos, MoftbovitaS, é* alias Slavica Lingua gcntes, licet perfapefirmida-íilibut armorum procfllit attentans, debellare ne-tjuiverit, h t* j ut genti S Magnanimitati Bcllicofitati , é* covfiantid merito adfcribendurh > cum jam per tot faculafirmijfimos tlliconßi:uere limited ad bat ufáue t empor a toto fpeciante orbě non deßiterit. Keque hoc vero ad commendationtm Slavici No-tninis & id tomatu parumfacere videtur, yuodno* tam extra ejuamintra Germaniam, H^gnorum,principům , eejueßru ordinis veter um f'amiliar um, Civi-tatum ,\Fluminum, é* pagorum etiam appellationetf Slavicis vocibus funt inßgnita. Moschi á ; Moíh> yuod virům fignißcat, apprUantur. Ručeni,ßufotiut Rafli, volum yuod btlimndtmt*t)di$f)Hndc ttiarn Btvdri, id eß, Bojaři vel Vojárí, id eß, duces, M-ravi d Flumine, morava , /wo Vngarü adeo etiarvt adlibuit Slavicu* fermo, o lim Tetrarchasfuos j Vojvodas ( a*/ Verbum Germantee vOeriJOgert ) boc iß exercitus Duces AppelLirent. Corrupte dicunt vajda. /t/^«« , nifattor vojvode in Rßgno Hungari alter in fepußo , *w Valachia, quartus in E,ajeia, «r^i /7/ ^ííDíÍ SWá Tili am arborem> fionificat, nomen habet4 fortajjc idea, /or#; ille Tilijs abundarett dici a * quA omnia t ut p Iura ali a ommittam, manifeße in» äicant gtntem Linguam Slavicam etiam olimfuif. fe ceiebratijßmam, /owgc lateque dijfußtm. No« J«wr ituque reprehendendi,quin potim apprime Lau-dandi-i qui aliquiäßndij eo conßrunt, e/i^w lingna eonfervare & propagare, adeoetiam illußrars tupiant. Quam rem altius expendsnt olim CaroIta) ejus ejus no min rf quartus, & Bobemorum &c. K?x T Ro-manorumque Imperator lege peculiari, AURfiAAf HULLAAÍ vocant, baud dubie maturo Confilio, que unanimi omnium ßatuum & principům totius B^m. Imp, Confenßi fanxit, ut poft bac Elečhrum etiam Ftlij, inter pracipuas lingual, Slavicam quoque Addifcerenty peroptime intellexit Japientijfiwr* il-lelmper. EleBorum Filios Slavoniea Lingua, cogniiio-Tie difficile earere poffe, c»>w nimirum pleriqueprin-eipum ejus\fermonúpopuiosfibifubditos autßnitimos babeanty cum quibut neeeßario fermocinarlagere>& quandoque magniponderü negotia pertraäare cogan-tur. Tot itaque ennaratis bujus Idiomatis encomijs, nonminut adnumcranda eßtlla nobilijßma dignitas, quam pra. caterisEnropa Unguis Slavica fibi vendi-eat, quo d ab Adriano II. Summo Pontißce S. Cyrillus authoritatem aquißverii Canonici boras , cum Mijfärum folennijs in Slavica LinguA deineeps cele-brari debert, quod etiamnum in par tib m iUis ad hodiernutn ufque diem ußtatum eß. Cum igiturJub bujus magna & imperialis aqui-la gr*ndium alarum tutelari umbrapeeuliarißatu. to Slavorum idioma in poßeros utilit er derivanduui per vaßijßmas orbispUgas gentium linguas ad bf*-manum Commercium fortunasijßme erudiat. Vobis ExcellentiJJiwis ac Jllußrijßmis Dom. Dom. Inferiorit Außria Hareditariarunt Prwinciarum proce-ribfif y atqne Celfijßmorum Dicaßeriorum arbitris Glorioffjjituis, utpote in quorum lucro , er propbano wnolumcnto.ac falutes populi folidijJ'iMÜfulcrispatriA tKrdjkmlßtttrtr , bae priw* Grammttices B&di- pen» wenta adunguemfupputata (qucusque tandem ejus* dem idiomatu Di&ionarium in txpeilata munifcen-tid fymbolum veßris prafentem Confpcftibus.) ow. niqueßatui proßcua deßre er fubßerno , Album weis hifce conatibus veßrum faveraddite calculum % béicque linguarumfacileprineipis cunubula tum Mobiii, tum ionobili juventd profcue ad ornát a per vor bis concredit&s Provinciarum oraspreefidijveßri dig~ tiijßmo vadimonio deducite. Quibut in vetis perpe* tuis meis obfeyuijs perenno* CelfiCorom ExcelLonjm Rev.crüm Jüuft.orUrnInclytorum Interior. Auftriae Ducatuum Styrise, Carinthise, ac Carniolise, Sta-tuum See. &c. Clfem Inßmus. , Joan» Georgius Mayr. m sdi- * UBER PRIMUS De Qrthographia Latim Slavonica. CAPUT l De Litem Slavonie^ Lingua* i. Líterse Slavonicae Caťniolanše fímplices funt Vigínti quinque, quas hic, qub feíc apud Latirtos ordine íe-\ quüntiir, pöncre, ScflaVicc appellarě liceau Aa. B b. C c» D f. orthographia 2. Praeter has XXV. fimplices Latinis ufita-tas, requirit Carniolanum Idioma adhuc quatuor fequentes quae peculiares fimplices, quibus refpondeant, non habent. Itaquc quoad fieri poteft pluribus literis erunt red- dendce in hunc, ut fequitur, modum. i ' lh, ut fhála, id eß y jocw, ein ^d)erij. íliéma, Larva, ein<fce. íhílu ,fu6ulat cc. nequc coritu fed koritu, íinter , ^COg. Ncquc cúrbafed kúrba, meretrix, £ur. Secundó, Sicutconfonantis ,k, rarior eíl ufusapud latinos cum vocalibus a, o, u. ita ěconvcrío rariíTiaius eftufus slavis Iitterse c cum dičtis vocalibus, fed ejusloco, k, extra tamen Nomina propria, aut k latinis derivata, inquibusetiamnumvigct,ut Catharina, CarechifmuSj&c. Tertió Litera, L, licet femper fcribi de-beat, quandoque tamen non pronunciatur, fcd illius loco pronunciatur vocalis > u, or-naté quidem fí,L, in fine didionis, abfonfc admodumíi inmedio di&ionisreperÍatur,íi fui, bin genjcfen. Sim vídiv, pro, lim vídil, vidi, bab flefcben. íim pléfsau, pro , plčísal, falcavi, |)ab qefan^et. quamvis fcribi de-beat bil, vídil, pléfsal 7 licet etiam bene ex-primatur per, L, iuxra morem inťcriorisCar-iiioikc, é contra fi, L,in mcdio dičtionis re-A a peria- 4 de ör-tttographta periatur ultra modum abfonc exprimíturi V * pro,l, ut kobiva pro kobila, equa, ein ©tllřC* másvu,pro, maslu, butyrum, ©cfcmal^. pvátnu pro plátnu, tela, čeinnoatf). prout fu-perioris Carniolise Incolis & Carinthianis slavis coniveturn eft. Quartö circa confonantes, f, longum, s, curtum hoc diicrimen in slavonico idiomate diligenter notandumeft, quod, s, curtum mitius, t: lenius, at > f, longum afpe-rius pronunciari debeat, exemplum prioris lít vox, sad, qua: pronunciatur ad modurn germanica vocis: ©(Milien íignificat retro , tucftvecfc. é contra, fad, longo* f,fori* ptum pronunciatur ad modům latina: vocis* Jedes: & fignificat, fručtum, ein Stuckt* Idem accidit quod syllabse sha, she,shusho,shu$ minoris, s, mitiorem pronunciationem &ě converfo fyllabae íha, fhe, fhi, ího, iliu, lon-gioris, f, feu afperiorem pronunciationem in omni di&ione (equantur. Quintoconfonans, z, pcríarpe íoco c, jurt-gitur vocalibuse,i, y. utZérkou, Ecclefia, Zigän, Zingarus, 3t9einec. Zygař, Convečtor , @cl>ifffncd)t. licet, c, extra no-mina propria, aut a latinis derivata nunquam in slavonifmo jungatur vocalibusa, o, u. led vel,-z a vel k. ut fupra di&umeft. CA- CarniolicaJ CAPUT III. De Divißone Eleme?itorum. Liter« Carniolicie fant XXIX. ut in čapíte primo videre licuit. j. Et hx funt vel vocales, vel confonantes. 2. Vocales funt quinque aciou,6f,fi Übet, y. 3. Ha* funt vel breves, notstse fic: ä ě i ó u. vel longa?, hoc modo íignatae áéíóú. 4.Ex his íiuntDiphthongi,fcilicet)aicjijo)ti & va ve ví vo vu. & Triphthongi j jaj jej jü joj juj. j. Goníonantes funt reliquae literae omneš, ex his utrifque fimul jun&is íiunt fyllabae, quarura quandoque 6. in unam íyllabam coeunt ut fhzhym, & 5. ut zhérv,aut4. ut íhaz, aut 3. ut lha, sha, &c. De Numeru perLiterat notandit• I. Ex tota turba literarum, faltem feptem ( quemadmodum & vulgo apud Latinos ) literae in notandis numeris ufurpantur & fant. L V. X. L. C. D. M. i. j*. 10. fo. ioo. foo. 1000. at. SingulíE hse literae feipías > toties, quotief ponuntur fígnificant. Sed ex his prima, tertia & quarta, ingeminantur rccepto more, ad fummum quater: fic: A 5 IIIL, C De Orthographia im., xxxx. cccc. 4. 40. 400. 3. Majoribus praepoíitae minores, fuovalorc privant majores fic: IV. IX. XL. XC. CD. CM. 4. 9. 40. 90. 400. 900. Annus curems fic icribitur: M. DCC. XV. CAPUf IV. De apkibw quibufdam ¬ulu in Orthographie slavonica, necejfario olfirvandú. De nota Accentůs gravis. I. f~\Uia Linguae Slavonica: ea cit natura, I / ut vocales quidem fcribere, Ted eas interdum non nifi obicure & vix feniibiliterefferreoporteat,quare, ut ubi fllud fieri debeat, aliquot extet indicium, notula gravis accchtüs commodiffímé fi-gnabitur, iic: Pér id eft, apud. btp. Pěrt,id eft, Mappa. Pérvi, id eft, Primus, bCCgrjfc. V£rt,id eft, Hortes. Q5actcn. De nota Accentüs acuti. Ii. Noninconveniens erit inelevandis íylla-bis, acuti toni notam,fiipraíyllabas collo-care, íic: délam,ideft, laboro, kl) CtC* beitc. pelámjduco , fůtyti Ii. Nam etfi Carriolica. 7 «hiplicatione vocalium íignificari pofíet:. tamen compendiofíus hoc modo fit. Et čerte in differentijs conftituendis idomni-no faciendum, ut: poléti, aeftate, in C5 o* mer/& poletí, roicö (liefen. voiabit,&c. De nota Apoftrophi. III. Peculiare eft hoclinguas slavicae praepo- Íioíitiones quaíciam > praefixis quibufdam iteris fimplicibus, ut fant: h.k. & v. cum cft confonans, figniřicare. Quod veró, quo animadverti poílit Apoftrophi nota,a tergo literae ad caput adpofitae, id commo-diílimě notabitur íic: (Ad templům. h'Zerkviju tKt Sfttc&en. ) Ad Grcgoriu, h'Gregórju $Uttl£)re0OC h(«{Ad Lapidem, h' kámenu juni (^tcirt. Ad Quintilianum , ti Quintiliánu |U L Den Xiuinřiíiati. ) (Ad Patrem, k' Ozhétu, jum $8aťí Cfc IAd nie, k'méni, ju miř. [k^Adte, k* tébi. JU Dir. AdHíeronymum, k'Hjeronymu, Jtl •£tetom>mo. LAd Ducem, k'Hérzogu, jUttt ÍW^og. Si quem hic,h. & k. pro eádem prapořitio-ne videlicet, ad, poni, movet, is fciat hanc rem aurium faltem judicio conftare & de-prehendi. Deindeanimadvertet quiíque, fa-ciliorem eífe pronunciationem etiam ^íi-Á 4 tatio* Ad % De Orthographta tatiorem, ii h ante c g k q at kante omnet vocales & reliquas eonibnantes ponatur. rCum Patre, s' Ozhétom, mit fett» I <3öattet. Cum? s'jCum Matre, s'MAtqrjo > mit tW l ©iutt«. I Mecum, s' má»o> mit mu; ITecam, s'tábo, mit Dir.. fInTempK1,v'ZérkoVjínbie^Ít(í)cn, |n, v> ilnScholá, v'Shulo, in Ďíe@d>uHn (In Domo, v' Htshi, in . Un Schok, v'$hüU, in CAPUT V. SeqiiuntuY qu&da ohfemationu. |. I uiu veniret, di&ionis primarn Iiteramx cum Pr®fixa praepoiitionc 5 & figura Scpoteftate convenire,tum,qu^ facilior fit pronunciatio, poteft Kteradičtio-mis initialis omitti, & ipfa praefixa praepok tionis litera nihilominüs apoftropho figua-ii, quod indicio erit, fimilem praepofitionl literám eífe reječtam. Siquidem ejuíino-di concursů literarum pronunciatio ve$ - difficile, velne fieri quidem poifit prsefer^ tim ii v, confbnantis vim ubique fervare debeat: & du» eonibnantes, nuHa rae-diante vocali in íyllabam eoire neqv^unt MU m Carniolica. 9 inbovem, v'VtSla, in Den Ocfrfem inbove, v'Vóli, in Detnöcfyen. sum filio, s1 Sinom , mit Dem Quare re&ius fies v' óía, in Bovem. v' óli, in Bove. slnom, cum Fiiio. JI. Si praefixam literám, proprium nomen fe-quetur, tum prsepofítio ipfa , k minuícula cum apoftropho , at proprium nomen ^ majufcula initium fumet, ut; k'Adámu, ad Adamům, juni k' Hérbardu,ad Herbardum jum-frerwact. • k'Petru', ad Petrum, jum k'Paulu, adPaulum, Jum ißaul* JI í. Quoties i, erit confonans, five id prae-« ponatur,íivepoftponatur, vel íibi ipfi vel alijs vocalibus, toties paiüüm propendeptf© Cauda erit pingendum, (ic: JLxempla pr#pofit#. IxtmpU pofipofita. fem, edo, ici? e||e. Daj, da, 0H&. jídi, eas, geDeDu. Cej\ iemina. fityC. jókam,ploro, Kleine. fvoj, fuus, fein Junak, gigas, einDvig- ptu^peregrinus^fceföM* Exempla tetriitftuc% jáize, ovum, ein jejfti, edere, ťffm, jej, ede, efle« A s CAPUT io De Ort CAPUT VI. De Combinatione Litetärum. I. 1 N cogendis Iiterisinfyllabas eadem hic 1 eft ratio, quae apud Latinos vel apud Gra:cos : verum hoc peculiare eft in iingua Slavica leu Carniolica : quod in jyllabis, ja, je, ji, ju in quibus, i, confo-nans eil, quaelibet alia confonans, ante eas iyllabas pofita, poteft coire in eandem fyllaham cum eis, ut: Bja, ut .* verbja, bje ut: vcrbje, bji ut: verbji.bjuut: verbju. (imiliter tpinje, djať, sémlja, ludjě, & fic de caeteris. II. Univerfale fit hoc in peregrinis voeibus lüam obiervandam orrhographiam , ut: Abraham, Hebron, Chanaan. Hildebrant, Catechifmus, Chriftianus, Gothart, WaU thaiar3 Gaiper, &c. III. In diftinguenda orationc, & ejusparti- bus, quemadmodum apud Latinos. Commaia, > Cola, De rtoiit dißinBionum. Periodi, Erotemata, • Parentheies, Media nota, SignüExclam.) iignabuntur fic { » o LIBER LIBER IL De nomine ejufque Accidentibm. PArtes orarioncsSlavonie«Linguae íunt totidem, quot apud Latinos, videlicet: Nomen, Pronomen, Verbum, Participium , Adverbium, Conjundio, Pr^poíi-tio, Šr Interjedio. Nomen aliud eil proprium, ut: Joannes, aliud appellativum, ut: sodnyk, judex SKid}' tcr. Appellativum aliud fubfiantivum ut: kojn, equus, Övofj. Aliud Adjedivum ut: «lóber, bonus, gut. Accidentia qua nomini accidünt funt odo: Motio, Comparatio, Genus, Numerus, Figura, Cafus, Declinatio & Species. CAPUT I. De Motione & Comparatione. I. \ Djediva moventur ex Mafculina ter-minatione, in Foemininam & Neutram. Adjediva mafculina definunt in omnes Confonantes. At,Foeminina inA. Neutra vel in V. vel in E. In, V. quidem plurima, at in, E, plerumque ca , quorum Mafculina in Žh, definunt, vel qua? puram habent terminationem ut : ardezh, zha, zhe. 12 De Orthographia zhe. Rubeus, a,um. roří)/ tOř^C/tCř^A bóshji, ja, je. Divinus>a,um. <£5óíílicfrer/ ©óíflicke/ ©óttíícl)^. Ptuj, fa, je. Pere-grinus, a, um. fcembD/ fcembDe/ fcembbetf/ Id quod etiam in partieipijs verum repe-ritur, "t: delajózhi, delajózha, delajózhe. hic , hxc, hoc, laborans, atbeiienöt/ & in pronominibus , ut: nash, a,e, nofter, a, um, uitfcr. 3tftn/ meus,a,um, mein. Subftantiva maxime mafculina apudsla-vos & carniolos deíinunt in omneš íiteras Alphabeti, folis, q, & y, exceptis, fcemini-?ia tarnen perfepe in A» ft, & neutra fre-qnentius in, u, & e,exeunt;prout inferius fubje&a paradigmata clarius monftrabunt. Comparatío Foßtivi termwatio eß Varia. JI. Comparativi vero, 8c Superíatřvi una taiv« tum, St oninis Gencris, vidclicet: fhiv pne-polita enim compararivo partřcula : nar. fit fuperlativus. eil igit.ur regularii com-paratio e-jusenodi. M*. F. N. Bruměn, brúmna, brúmnu. P. Probus, proba* probum. Serfco me/Die fcome/ totóptome. Brom* CARSIÓLÍCA. ' II M. F. R Brumniíhi : Ali, : flii. C. probior, : or, probius. £)er ftómere/ Die frómer*/ Da^fcómcťe* när brUmniíhi, nkr :íhi när : íhú S. Probíífímus, čilima, flimum. t>ec fcómcfíe Die frómcfíe/ Dač «Betfcómeffc. Notatio* Quoties in ultima fyllaba, vocalis ob-feure pronuncianda Venit, ferě fit, ut illa in formatione graduum & cafuum vel etiam perfonarum, quafi eVanefcat, ut hic: ábrumén: fit, brumniíhi, ubi, et evaneicit, quod erat in poiitivo* IIL Comparatio etiam fit per periphrafim hoc modo: ut pöfitivo prseponatur parti-cula : boji, vel, Vežh> id eil magis vel po-tíus,& fit comparativus E.G.boji ali vezh brúmen, brúmria , brumnu. Der Die Dač fr6mere. at íi prseponuntur poíitivo parti* Cula:: vifsóku, možhnú , cilú, ac Pre, fiet íuper!ativus,E. G. vifsóku brúmen, brum-na, brúmnu. Dec/Die/Darf allecfrómeffc. Sequuntur tria Bxempla irr egu* Ur k Comparationis. P. C. S. M. Dober* bújlíbi, narbújlíhí. bonus, melior, optimus, fiUt/ tttfxffc ft Dobra ja De Qrthographia P. C. S. F. Dobra, bújlfhi, narbújlíhí. bona, melior, optima. gute/ beflere/ t>ic beffc. N. Dóbru, bujlťhi, narbújlihi. bonum, melius, optimum. guteč/ Datfbejferc/ Daöbctfc-Icem P. C. S. M. Háci, hújfhi, narhújíhi. malus, pejor, peífímus. fcecbófe/ t>cr bcficc / Derbófefíe. F, Húda, hújfhi, narhújíhi. mala, pejor, peílíma. t)ic bóje / t)tc bófere/ bíe bó.eífe. N. Húdu, hújfhi, narhújíhi. malum, pejus, peílimum. Oaú bóje/ Dač bcjere/ t>aö bófcfíc. Item P. C. S. M. Vélik, vékíhi, narvékíhi. Magnus, major, maximus. Der ctrojjc/ t>er qťóíTccc / í)ct p/ólte. f. Velika, vékílii, narvékíhi* mai^na, major, maxima. í>ie 0ro|fc/ fcic gróffcte / Ote gróffe. N. Velíku, vékílii, narvékíhi. Magnum, majus, maximum, t>ač§ioífc/t>aé8i'újjac/ ixtfgv&fíc. Ann»- Carnioltca. i f ANNOT ATIO. Comparativorum & iuperlativortim, tam fingulares, quäm plurales Nominativi, funt omnis generis, at per cafus relíquos decli-nantur , ut infra in paradigmatc nominis Adie&ivi clarius exhibebitur, CAPUT II. De Genere, Numero, Figura, & Cafu. I. Eniis cognofeitur ex fignificatione, ut: Ozha, Pater, Q^Oíter. Máti, Mater, OftutteC- Brat, Frater, 33ruDer. Seftra, Soror, @ci)rDc(íťt. 2. Terminatione. quia fceminina ilint ea quse in nominativo iingulari plerum-que dcfinünt in A, & in plurali inE, ut: Gérliza, Turtur. Gerlize ,turtures. neutra vero plerumque vel in, E,vel, in V,in iingulari nominativo, & in plurali in A, ut: tu delil, ideft,!abor, ta dela, labores, fic: tu dóbru, hoc bonům, ta dobra, hxc bona. r Cietera funt mafculina, fed omnia definunt in plurali in I. ut: ta velik, hic magnus. Ti veliki, hi magni. II. Numerus apud slavos, quemadmodum apud grxcos , eft triplex, videlicet: Sin-gularis, dualis, & pluralis ut inferius ex declinationibus clarius patebit. III. Fi« DE ÖRTHoöRAlPtA III* Figura alia eft fimplex ut: pravizhetij, juftus, geteert. alia compofita, ut • nc-pravizhen , injuftus , ungerecht / alia d©~ éompoíita7 uti nepravížhnoft, injuilitia* Unqerecbtigfiit. IV. čafus hic totidem funt, quot apud La* tinos, fcx fciliceti Nominativus * ut: ta Mosh, hic Vit, befc slanit. Gcnitivus ut:tigäMosha,hujusViri,t)cg ffftautttf. Ďativus, ut; tinauMoshú, huie Virojbettl ©tonn. Accuíativus,ut: rigáMoshá, hune Virutaj Den Sftann. Vocativus, 6 ti Mosh, ó Vir, ÖbU^lantt* Ablativus, od tiga Moshá, ab hoc Viro,V)0tt D*m statin. CAPUT III* De Declinatione Artkult i Hie, Hdc, Moč. QUemädmodum extra decíinarionem iri Latina lingua articulorum uíus reverii non eft, neque etiam eife debet in slavo-nica 8t carniolica tingua. ilam quód vulgo in loquendo ufurpatur articulush Carnio-lanis, fit id folum germanica Ünguae prava imitatione , & non neceííítatis gratis, éqttidem omnia plane & fignificaater, finö Bs Articülo v? articülo effemp'oisünt, verum quia per atti-culum Genu9,Čafum & Numerům vcnamur: in declinandö ejus ufus exiftit ncceiTarius^ Quarepronominishic,h«c,hoc. (quod Interim articuli nomine digaabimur ) decli-nationem, hic (übjungemus. ARTICULUS GENERIS MASCULINi, Singularis Numerus. N. Ta, hic, Det. G. tigá, hu jus, Defifett. D. timú> huicj Dem. Ac.tigá, hune, t)en> V. ö. Ó. ö. Ab. od tigá* ab hoe, Ifeflfc Hic Gen. Ac. & Ablat. convemunt termi» mtionc., quemadrtiodu Ňominativus,& Vo* cativus, Dativus pectiliarem habet termina-tionem,Vocauvus eil Adverbium vocandi, 6» Dualis Numerus. N. Ta, hí duo, Die srcep. G. tiu, horům duorum, Dtff jnWft« D. tima , his duobus , Denen ^ept«. Ac. ta, hos duos, Die Jtvcp. IVo. Ö. ö. Ö. Ab. od tiv,áb hisduobuš L>Cti DemÜitiWfc Pluk Alis Numerus. N. ti, hi, bie» G. tih, horům, DerČrt-Dt tím , his, fcftKlh > B Ac. ig De Articulo Ac. te, hos, Die. V. 6. 6. ó. Ab. od tih, áb his , fconDeWtt. ARTICULUS GENERIS F OEM INI NL Sing. Num. N. Ta, hsec, Die. G. te, hujus, Der. D. ti, huic, DeC. Ac. tOj hanc, Die* V. o, ój ói Ab. öd tej ab hac, ÜO« Der. i. Dual, Num. N. te, ha* dua, Die $tt)0. G. tiu, harum duarum * Dítěti Jtttö. D. tima, his duabus* Denen jroo. Ac. te, has duas, Die jtvo oDec V. ó, ö, Ó. Ab od tiu. ab his duabus,ÜOt) Denen Jft)ö. Nom. & Accui. item Gen* &Ablat.con~ veniünt. Num. Plur» N. te, hoe, Die. G. teh, harum, Deren. D. tem, his, Denen. Ac. te, has, Die. V. ö, ö, Ó. Ab. od teh, ábhis, üon Dßtteit. Nominat. & Accak item Gen. & Ablat. coincidůnt. AR- Ďe A rti culo 19 ARTICULUS GEN. NEUT. SlNGi NUM* R Tu, hoc, Dač. G. tigá j hujus, t>effett-D. timúj huic, Dettl. Ac. tu, hoč , Dd$. V. o» o, o. Ab. od tigá i ab hoč, fcOtt&ťffl. Nom* & Accufat* item Gen. & Abiat* tönveniunt. Duál. Num. N. Ta, häecduo* Die jit)ct>. G. tiu, horuui duorum j D Wen JWCOett-Ďi tíma, his duobusj Denen jrcepen. Ac.ta, hsec duo, Díí $tt>e#. V. ój ó, Ö. Ab. od du, ab his duobtiš, tön bénen aroeflen. Nom. & Ac. conveniúnt, fič Gen. & Ablat« Plurj Num. N. tä, haěč > bíe* G. tch , horům, béťM D. tem j his > betten. Ac. ta, ha*c j Die* V. ó, ó, ó. Abi. od teh, ab hiš * ttotibenért. Nom.&Accuíi fímiles* fic quoque Geih & Ablat. B a CA* Excmpi.A CAPUT VI. DcDeclinatiorjcSubßajitivorurn* PARADIGMA MASCULINt GENERIS. Sing. Num. N. TaOzha, hic Pater, Der ŠUatřcť. G. tigaOzhéta, hujus Patris, Dcg^Oaťíet^. D. timú Ozhétu, huic Patri, DemQjaíter. Ac.tiga Ozhét a, hune Patrem, DenQjatW. V. öOzha, ö Pater, Ö Gatter. (Gatter. Ab.od tiga Ozhéta, üb hoc Patre, l)0n ÖCttt OB SER VATIO. Incrementum Genitivi fin^ularis fcquun-turreliqui Cafus obliqui omniunumerorum. Dual. Num, N. ta Ozhéta, hi duo Patres, Die jmcl) datier. G. tiu Ozhétou, vel etiam Ozhét, per /ipoco-pen, vel per Sjncopen Ozhov, horům duo-ri m Patrum, Der jrocijen Gatter. D. tima Ozhétarml , vel per Contractionem Ozhérma his duobus Patribus , Denen jtveoeii SJáfíerti. (íeť Ac. ta Ozhéta, hos duos Patres, Dtejťttet) iödfc V. 6 vi Ozhéta, 6 vos duo Patres, £)j(;r jftet} ' fSátuw AM. od tiu Ozhétov, Ozhét per A potopen, vrl Ozhov, per S*;ncopen, ab his duobus Patribus, »on Denen jwc^en Rättern. Plur. Gen. Mas cul* i\ Plur. Num. N.tiOzhéti,vetOzhóvi,hiPatres,&te33áfter, G. tih Ozhétih, vel Ozhétov, vel Ozhét per Apocopen^ vel Ozbóv per SyncQpcn , horum Patrum, Deren QScittcrn. D. tim Ozhétom, hisPatribus, Í)enen33df fetm Ac. te Ozhéte,, hos Patres , Die dritter. V.QviOzhéti, vel Ozbóvi Crnfiyuadam Concißone, ö vosPatres, £> il)t dritter. Ab.lod tih Ozhétih, Ozhétov, Ozhét vel Ozhóv, ab hisPatribus, ßon bené&Jciitecn* OB SE R V AT í O NES. j. Vides ubique Cafum íequi terminationem articuli. 2. Nominativus, &Vocativus fant fímiles,. idque in omni Numero. 3. Gen. & AccuH & Ablativus fíngulares. funt limiles* 4-Nom. Acc. & Vocativus duales etíam funt fímiles: & Gen, & Ablat. ejufdem numeru. f . Gen. & Abi. plurales conveniunc termit-natione. t • Atque hoc paradigma unum pro tnultis* alijs mafeulinis fatis erit pro Regula.. EXEMPLA MASCULINI GENERIS, ' Incipientia áB A. Ajfrer, fa,, Zelótes. (Et)fferer. Antveihar, jarOpifex, ^nOtveccřef- B 3 Arinfc Exempla Arink, a, Halec, Daring. ArznyeDodtor, Medicus,§0Cf0t! B. Béber, ali píber, bra, Fiber, Caftor,£Mfor# Běrs j iga, velox, ftyntd« Hiter, triga, idem. Befédnik, ka, Orator, ffaDner, Beshézh, iga, Fugax, gliid)tÍ0. Betég, ali Betésh, a, Dolor, ^merj. Berízh, a, Stator, Bógat, iga , Dives, fKet4>. Bokál, a, Poculum, '-Secber. Boshji strah, iga, a, Pietas, @0ír$fbr$t Brat, a, Frater, 2>c«t)ec. Britbar, ja, Tonfor, Britof, a, Csemiterium, $it'cW)off, Búshěz, shza» Mendicus, SgnpttUf. C Cefsar, ja, Cafar, &<«)fřC. D, Diléshni, iga, compos, particeps, t()cílí)a|fti& Dívji, iga, ferox, TOÍIO* Divják, a, idoro* Dobízhék, zhka, Qu*ftus,Lucrum, @ett?íntt, Dólmazh, a, Interpres, 3)olmetfd). Drakon, Smiet,aliLintvern, a, Draco, \ Duh, a, Odor, @5etUC!>, E. Erb, ali Erbizh, Haeres, <£tb. Enák, iga, fimilis, gleicj)4!?nlic&. F, Far, Gen. Mascul. F, Far, fa, Sacerdos, gjcíefřCC. Fendrih, a, Signifer, ^en&rtcfr. Firíht, a,Dux, gůrft/DHerjfcrljau&ímatm, Vívuda, ali vájvoda, idem. G, Gerab, a , Tutor , ©erbab / SSormtmD. Gíbezhin, zhniga, agilis, glcnrfi^. Glafs, a, Yox, pitnim, (miloftiv, idem. Gnádliv, iga, elemens, mílDI gn«Dl0. Goltánez, nza, Guttur, ^bccl. Golúf, a, Sophifta , «Sctril£JfC-Gofpúd, a, Dominus, Jhcn. Grad, a, Arx, Ö5efcbIog. Grishézh, igamordax, beífjuj. Grosovít, iga, atrox, graujamb. Gvant, a, Ami&us, <£)en>anDt. Gvelb, a, Fornix, @ktt>ólb. Guftj a, Hofpes, ®>a\}j SíBictl)/©afeek ófhter, idem. H, Hííhni malyk, ga,. ka, lar,, JE)au6í@Dtř Hítter, triga, pernix, fc^ttcll. Hlápez, pza, Miniíter, Stellet. Hlápzhizh, a, Puer, ^nab. Hraft, a,Quercus, £$bauttt. Hrib, mons, ^era. " I, Jágar, gra, ali lóviz, vza, Venator^eítlSfáá^ lésdez, a.'EqueSjSieiftcc» . B 4 tsvjér* Exempla Jsvjér j a, Origo, Urfptutld/ ÄUdff. Ki Kámen, a, Lapis, (^tcin. Kámzhizh, a, Lapillus,Scrupulus, ©teírtfcttt Káíhd, ílila, TuíHs, Julien. Ket hák, perhák, hkiga, fragilis, flebrácljlick Kluzh, a, Clavis,©(&lůff«l. Klafaít, iga, Loquax, fíaffttg/ Kojn, a, Equus, fXog/ Kónez, nza, Finis, (žrtlD. Korén, a, Radix, SfBurfceK Kósel, sla, Caper, otf. Kovázh, a, Faber, <^d)míi)í. Kradlív, iga, Furax, Kraji, a, Rex, áťónÍQ. Kraj mor já, a, Littus, Idtt dm flflnt* Krátěk, tkiga, brevis, furß. Kratek, fapopádek, tkiga , dka, Epitome, řutfeer Kreg, a, Altercatio, Certamen,lis, jatuj. Krish, a, Cruxj (£reu|. Krívéz, vza, fons, fdjulDíg. Kroták, tkiga, mitis, fanfiímůí^ Kruh, a, Panis, 23tOÍ)f. L' Lagák, hkiga, levis, flecítlg. Láhki, ga, facilis, leidet. Lais, a, Crinis, J£)aac. Lashník, a, mendax, iugenjafftig. Led, a, Glacies, Spg- Lejp, G EV. MáSCUL. 2f Lejp,iga, pulcher, I)úpfcí). Leífni Zhěry, ga, a, Cefliis, £oí&tt)Utm. Lift, a, Epiftola, ^dcff, Liftar, ja, Tabellarius, Log, a, Nemus, i)iďei 2BalDt. Lanzor, ja, Plaítes.Figulus^épffcr/^aflteí Lóter, tra, Furcifer, (gctyalcřčbub. Lubes.niv, iga, fuavis, íieblicb/ Loj, a, S«vum, Un^licí>t/ 3(nčíet< M. Magnét, a, Magnes, $}agneťffdt1. Mak, a , Papaver, gRagfanmi. Malyk, a, Idóíum, ®ófcenbíít>. Med, a, Mel, Köllig. Medén, iga, Mitis, miít) / Wtl «ĎÓnÍ0« Mejh, a, Follis, Siagbolg/ Menih, Monaíles, ^urtC^. Mefsez,íza, Menfis, SJJlonaťl). Mezh, a, Mucto, ©<$werDt. Miloftiv, iga, clemens, gndbt'g« Mlad, iga, javenis, jung. Móděl, dla, Exemplar , «iti fflüfftt/ gOtttU Móděr, driga, fapiens, mig, Mosh, á, Vir, Platin. Mozhán, zhniga, fortis» ffatď. Mras, a, Algor, Frigus, Gelu, $tcß / $4tíÍ. Muft, a, Pons, 33rucfe. Mojfter, ftra, Magifter, ffljtífto. B S N. Na- iS Exempl* N. Navidlívjiga, Zelotes, Aiffrar, ja, idem, Nedólshén, shniga, unfcfoufölfl. Neójfter, Striga, hebes, ^ tiumpff. Nefrézhen, zhniga,infelix, UnflíútfÍ)aff% Nosh,a,Culter, Keffer. Kosh izhék, zhka, CulteUulus, fitink ® fetlcin. o. ObM, bliga, Tere«=x fuqetccl?ř, Oblák, a, Nubes, <2£olcř. Oblaftnyk is mej trih, eděn, Triymvir 3 Ogějn,gnjaJgniS:, Ognénik, a, pyrites, Sylex, ^eucrfícítt, Opróda, a, Armiger^aftettfraflec. Oíhter, ja, Hofpes, cffiitDí/(^ofíacb. Otrózi, Otrúk, Proles,® Shlahtr, e, idem. Ovén, vna, Aríes , <2BtÍ>í)eC. Ozha,Zhéia,P*ter, QSatí^, P. Palz, a, Pollex,X)aum, Papesh , a, Pap a, ^apjí. . Papir, ja, Papyrus, ^3apíf. ř^ftir, ja, Paítor > JftitU Pchar, Gen. Mascul. 27 Pehar,ja, Calix Poculum,Q5ed)Cr/$?elc(>. Pejihez, fhza ,Pedes,$u gug/ gugfnec^ť. Pet I ar, ja, Mendicys, Bushěz, idem, Piániz, nzajPibo, Rauftet, Pild, a, Simulachrurn, &at\iai Q5ÜÖ, Pí n tar, ja, Vietor, ^í>dRcC/ 55mt)CC. Plemenit, iga, Nobilis, (£t>el, Schlahtén, tniga» idem, Plut, a, Sepes, Poboj, a, Caedes, ^oDtf^tag, Podvirk a,Fuftis,<5teďen/Sfrtúfel. Pogled, a, Vifus, ®efici)ř. Poifticer, fhtra, Pulvinar, Pore per Myrji} , a? Portus, brißfcit. Purgar, ja, Civis, Lutger. Purgermafchter, fhtra,Conful, meijier. Pufhtab, a, Gramma, Littcra,^U$(ia&» R. Rak, a, Cancer , ffirebi. Rashin, shna, Veru, $Sraí{j>/e#. Rafhpet, a, Grabatus, ÍOtterbetleitt. Roslózhik, zhka, Diíčrimen > Unteí fd;í& Revěn, uniga, Miíěr Slíbeitjeřliírtt. Rug, a, Coruu, #0tn. S. Samorogázh, a, Unicornis, ©nftöf t!» Sdrav, iga, íoípes, gefuriD. Sejměn, ma, Mercatus, 3<*(>twatcf f. Sin, ína,Somnus, <^5cl>laff. Senz, a,Tempus, <£)Cj>foft amí)Clubf* Set,a,Gener, (£iDml í£od;í(ftmann. Shenf, a, Sinapis , @cnff. Sherjáv,a, Grus, 5tíatiid;. Sheíěl, na, fedilc, íědes, ©tul)l/ (geffífí. Shidanik, a, Bornbix^5eíDenn?Utm. Shivót, a, Corpus, £eib. Shiv vogél, iga, gla, Carbo, glůen&e ářofc mascut. i Sherjaviza, e, idem. Shkof, a, Praefu!, «£poff / 23or(fei)W. Schřeběl, bia , Clavis, Zhaul, amidem. Shrinf, a, Cicatrix, SButttmiak Shtrigěl, gla, Strigil, ^tCÍgeK Shtrik, Funis, (^trtcf. Shtritár, ja,Pugil, ^empffer«. Fehtar, ja, idem. Sit, iga,Satut, @aaf. Sklep, a, Artus, (5KiCt>ma& Sladák, dkiga, dulcis, Slép,iga, ceecus, blint). Slep na enim ozhéíi, iga, Cpcles, etttt$U$f& Slushábnik, a, Miniíleř, ^ien^C. Smiét, a, Draco , vad). Prakon, a idem. Smiílilaviz,a, Poeta, £icfof«& Smrád, a, Fcetor., <Ž5e(íartď. Smuk, a, Penu , ÖSoywty fltt ®Pf $ Útlí) 'Stařicí Sneg, a,Nix,<ŠCÍ)nce. Srezhěn, zhniga, felix, ßlucPfretifl. Neírézhén j zhniga, infelix, un0lÚcFfeelÍ3» Star, iga, vetus, fenex, alt. Starij. ga, presbyter, rilfeW Stariíhi, ga, idem. Steběr, bra, Columna, ©4ufl% Stérd , a, Mel, Med, idem. Stol, 39 Exempla S ol, a, Sedile, fedes, @fuf>í. R htni ftol, ga, a, Tribunal, 3Rícl)í(ÍU j)í. S udenz, a,Fons, Q5tumi. Sdenz, idem. Svet,iga, faceť, Í)eili(jí Svit, a, Senatus, Ďíatb-Svoiovojlěn, iga, petulans, ttltltftttfllíd« Prefhérn, idem* T. Taft, a, Socer, ©ebroeijef. Teik, a, Curfus, lauff. Tempěl, pla,'Templům, Síitcfr. Zcrkóu, idem. Těríl, á, Arundo,9vobři Teshák, íhkiga, gravis, difficilis, ftyrcěť« Tovor,a, Onus, ^am. Tram, a* Laquear, 33alďen/£cat1t* Tup, a, hebes, ©tumpff. Neojftěr, ílrigá j idem. Turn, rna, Turris, £f>UCrt. Tvur, a, Ulcus,Q)cfd;wer* V, Vahtar, ja, VigiÍ,3Ba$feC. Vál na vodi, a, Fluäus, «SSafíerftJeff. Varih, a, Cuftos, ^ÚtCC. Venzerli, na, Vinitor, ^BemgaCMek Vértar, ja, Olitor j patine* Voit Gen. MÁ sCÜL- 31 Voiíhák, a, Miies, ^cie^aiatirt. Sholnjer, ja, idem. Utragliv, iga, pigeř, fauler. Vud, a, Artus, QjliěDmajj. Vudi, in plurali ufirätius, idem. Vuk, a, Dogma, 1 flimutlfr Z. Žartan, iga , teneť, jarřer. Subtil, idem ^indeclinabile. Zeel iga, integer, Zhafs, a, Tempus, 3»it» Ureme, idem. Zholn, a, Naviš , @cí?ÍfF-Zholnář, ja j Nauta ígci)ijjriiatw. Zól, Vedigal > Telöhiüm, goijl/0)ÍCtaf. Zuntěr, tra, f omes, Tuntel. Zvit, a, FloSj^lum. CAPUT V. Paradigma Genem Fotmininu SINGULÁRIS NUMERUS. N. Ta Máti, harc Mater, Die dufter* G. teMáterejhujusMatris, Der tfftlKteř* D. tiMáteri, huic Matri, Der Mütter. Ac. to Máter, hanc Matrem, Die gOiutter-V.ó ti Máti , 0 Mater, O Du Oftutter. Ab. od te Mátere* áb hác Matrre> »ort Dtf Mutier. Duaju 3ä Exempla Gen. FoeMitf. Dual. Num. N. te Mátere, hs duo Matres,Díe$tt>0 WÚtttt. Gi tiu Máter, harum duarum Matrum, Derett jmet) ffJOMtretň., D. tirna Mitcrimavei Máteťma,hisduabus Matribus, betten jrcei)eti füttern. Ac. te Matere, has duas Matres, Díčjftet) OTíťitíer. V.u vi Matere, ö voé du® Mátřcs, £ tyt OTíútíet. Ab. od tiu Mater, ab his duabus Matribus, von Denen jroepen Oettern. Plurac. Num. N.te Mátere, hx Matres, Die tfftútttt* G. tih Máterih ali Máter, harum Matrum, DetfflMtteť. (tern. D. ti m Máterarrt, hisMatribuš Ac. te Mátere, has Matres, Die SJJIÚtťer. V. 6 Mátere* ö vos Matres, O ^ňííCC. Ab. od tih Máter, ab his Matribus tfon Dene« ©lůítřttt. OBSERVATÍONES. 1. Et hic Caíus terminationem fequitur ar- ticuli. 2. Nom. & Vocat. eandem habent termina* tioncm in omni numero. Gen. &Ablat. íingulares íuntíímiles. 4. Gen. Sc Ablat. dualis conveniunt. £.Gen. &Abl. plurales convenittermínatio-ne. Hoc itaque paradigma erit Regula omnium fceipininoruni. C. NV Gěn. Poemin. Nomina foeminiňa cxeuntia in ft., «t b!c-dúft, zhelúft &Cb h ab en t Dativům & Ablativum íimiiem Genitivo in íli, utí Sc AccUÍat. & Vofcat. íimiiem Nominati-vo exeunti iň uft, vel oft, íimiiiter omnia Fccminina exeunria in I, ihGenitivo ut miíli, kad , &c. NOMINA FOEM IN INI GENERIS ÍNCIPlENTtA AB A. Antvela, le, Mantile, .;>attDjSt>el/ £atlOtucfe Ar j a, na fhel ési, e> Ferrugo, B. Bakla, Fax, m ^ BeíTéda, de, Verbum,Sermo, Sufce/SBotf* Bledóft, i.Pallor* #leici>e. Biátouíhirta, nt7 TribuS, Sunfft. Bútora, re, Onus, £aff. Bůzha, zhe, Cucumis, Plotniza, ze idem. Tiqva, ve, idam. C. Camra, re, Cubile, gammer. Cúhinja, nie.» Culina, D. Daníza, ze, Lucifer, ^Orgerffftn. Debellóft,' > craííitudo Ďtcfc/ Dékliza,ze ,Divíza,že, Virgo, 3un0fca& Dobrúta,te, Bonitas, f Dojnlza, ze, Ama, e, Nutrix, v^öüAam. Draginja, nje, Caritas , iKimirta. E. ' '.: Elefantova Ku(1,ve, Kóíh, Ebur, Wfr C ' ~ Énař 54 Exempla, Ena , una, (Fjitt. F. Falfhvjera, Superftitio, 2lí>eC0fauO. Krivavjera, idem. Farba, be, Color, gatb. G. Germáda, de, Congeríes, tvulft/ Sßeul. Góra, re, Möns, Goís, íi, Anfer, ®ang. H. Hímba, bc, Aftus, HtfJ/ ^CřtUg. Hináuihina, ne, idem. Hííha, íhe, Domus j Hrúfhka, ke, Pirus, QMerbUÜm. Hvaléshnoft, Gracitudo, íDanďbarfdf- I.. . . Iétika, ke * Taies, '@#tttoMíuc&t; láma, me Specus, £>óí)le/ ©rubelt. Lúknja, nje, idem. . Iézha, ifhe, Carcer, Ludus> i Ki Karníza, ze, Gurges, Wirbel* ... Kázha , zhe, Anguis, Serpenši @cf)fonjj. Kri, indectin. fingul. Sanguis, £5lut. Klétka, ke, Decipula, Klop j ceh. foemik. Klop, pí, Scamnum, (Stull, Kopriva, ve, Urtica, SfteffČÍ. Kórba, be, CalathuS, $Č0Cb Věrbás, idem Kósha, she, Tergtis, cutis i «£>ÍU1Č. Kráfta, fte, Scabies, ^fce^e^ Krón k ne, Diadema* Crotti Kuní»:, íhtii Ařs,. á?unj|. Vrhétalnoft, fti, idem. Ruft, ítt, os, Ollis i 25em. L; Lakota, te, Fameš, Jpun.gétv. Lěburiga, ge, Conviviüm, äöölfebett. Géftováhje > idem. Lifsíza, ze, Vuípes j Lubesnivofti fti 5 Comitas j greuttbíicf)feíf; Luzhj žhi i Lux 5 €iéci;t. Matéria, é i Máteriá, 3eÜ$. Medéhiža,ze, Pollubhim> Pelvis, £attl)beífc Merha,he,Cadaveri 5íag. Měríizh, zha,ideni; Mísa, se, Menfa gifcfc Mifii, i, Mus, ffll«uffc Mifal, Iii, Animus, Mens, ^emilty. kladíža, ze, Germen 3tWÍ. Mrejshá, šhě * Réte, ^efc/ tötlM; Či řvitfrvaj $6 Exempla Múrva, ve, Morus, Maulbeerbaum. Músga, gc , Palus, Udis, ©Urtipff/ @ef. Muzh, zhi, Robur, ©tdrefe. Eóshja muzh,íje, zhi, Numen, ©6tttt$ei (Petvaff* N. NesmáíTa v'pitju, v'jedi, v'gvantu, fe, Luxus, Überfluß. Kefrézhn, zhe, Clades, Unfall/ Uufütf. Nezháít, fli, Dcdecus, lluejjr. Sramóta, e, ide. Njiva ve, Ager, 2itf et.Nozh, zhi, Nox, Sftacjjí* obláft, fti, Poteílas, ©etvalt, Odéja, je, Teges, £}ctfe. | Omótiza, ze, Vertigo, (gjcjjtviltfcek Vcrtoglávje, ja, idem. Ofla, e, Cos, cis, £öe£ffem. Oftróga, ge, Calcar, <8poM* Ovza, ze, Ovis, aaf. P. Priáfnoft, sti, Neceílitudo ,greuní>fcj)a(}f. Favor, Q5uníí. Pesa, se, Pondus, (^ett>id)f. Tésha,she,idem* Pézh^zhiJFornax, £>.fcPifhá!,i Fiftula^feift. Pónva, ve, Sartago, £?rarpfann. Posablívoft, fti, Oblivio, ^frgeflentycit Póíkla, le, Cubile, ^etl). Poftáva, ve, Lex, ©efdf?. (ti. Prélha, íhe, Toreular, 2£etn Wfet / StoU Priglíha, he, Exemplum fimilirudo, imago, Cž)leicí?nup / ^prlníD, Spodóba, Pilcl, idem, PoíTó- Gen* Foemin. 37 JPoíTóda, de , vas, fis, ©efebier/ Sdóbcna,isrésana,poíTóda, ne,ne, de, To» reuma, auggeöraben ©efd>ier. Prilóshnoft, fti, Occaíio, (^eíc^cnf)ciť. Prípúvift,fti,Adagiú, Proverbiu, Prízha, zhe, Teftis, geug. R. Rána, ne, Vulnus, Reka ,, ke, Flamen, glug. tekózha, Voda, e, e, idem. Rejzh,zhi,Res,3>in0. Riba bejPifcis, gífcft. Rínka, ná gkrli, ke, Monile, «£altfbant>k Rósha, she, Gártrosha, Rofa,, OvOjcn. S. Saítáva, ve, Pignus, spfanbř. Savésa, se , Foedus , Q$unDř. Sekira, e, Securis, 2Jj:t/ S é ml ja, lě, Tellus, ČrDreicf). Séftra, ftre, Soror, (gdnwfieC. Shába, be, Rana, gro|cb* Sháloft, Moeror, 2ťftur!0řítí. Shéna, ne , Mulier , Foemina, SEBefb. Porozhéna* shěna,ne, ne, Uxor,<ř()ttWÍ&* Shétva, tve, Meflis, ©cbnitt/ ČittDt Shliza, e, Coehlear, £ófltl. Shéja, j e, Sitis, &urf|. Shláhta, te, Gens, ©Cfc^ííCřt. Shpíza, ze, Acies, ©pi^ Shtábia, ble, Gradus , (Štaffel. Shtála t ies Stabulum, ©tali. C 5 V*, Exempla Volóuíkafhtala,ke,le,Bovi!e, Ocbfenfřal Ovzhja íhtála, je, le, Ovile, ©ci>aaffíaU/ Kósja fhtála, je, le,Caprile, Qjtißffatf. Shtalt, ti, Species, ©eflatf. Shüta,te,Agger,@d)ůtte.Syla Ie,Vis©en>alt. Skála, le, Rupes, Petra, gel(J. Skěrh, bi, Cura, vgorge. Sláma i me, Stramen, ©íCflř), Sladkúft, tfi, Dulcedq, ©iijJiflWf. Slobódnofl, fti, libertas, gte&heíí.' Slushbá, be, Servi^us, 3Dien|Hiarřeií. Smért, ti, Mors, £oDt. §mólla, le,Pix,^fc^ S.móta, t$, Error, Irunga,ge,idem! Spodába, be, Spo^óbnoí^, fti, Imago, Item, jEquitas, ^iUifífeií. Sramóta,te, Dedecus,Turpitudor,^C^nílí. Srézha, zhe, Sgrs, Fortuna , Stároft, fti* Sene&us., Qiaue 2UUT» jEtas, mw gcif. Stéjpa, ne, Pari es, ^.anfct, Steníza, ze, Qmex, ^Qail^etl. Stran, ni, Latus, (gejtcn. .Súknja, knje, Tunica, Sváfzhina, ne, Aítínitas, ®cbma^e?fC^afff. Svitlóba^ be,.Splendor, ©c^eíttr Svier, ri, Animal, 3 frier. Taht, ti, Fun ale, SdC&t im Fushčl, na, idem. w Tem- Gen. Foemin. 39 Temmá, me, Caligo, Tenebrae, öftere. Tésha, she, Pesa, se, Pondus, @5ett>tcj)t. Tráva, ve, Gramen, ©rag. Tréfhlika, ke, měrsliza, ze, Febris, gíeber. V. Vásha, she, Cefpes, grüne 2Bafe. Vjéra, re, Fides, tó)íaub. Vérba, be, Salix, £8eiDe. Vérv, vi, Funis, ©cit/ ©írícf. Vidra, dre, Lutra, " VmétalnQÍt, ftj, Ars, $?urt(f. Vrána, ne, £ornix, ffiwtab. Vílekiiift^i, Rabies, Da^ÚttfCme^Utli)^ Vufh, íhi", Pediculus, £aug. Vus, si, Axis, 2íd?$ aiteinemövaöt. ' ' 2. Zéha, he, Symbolům, Sympofium , 3ec&r Žérkov, Zérkva-, ve, Templům , Sfircb-Zhaft, fti. 3 Amplitudo, Decus, Honor, W? bwttitx "" * " Nezháft, fti, Sramota, te,Dedecus, Utt* c!>r/, @$ani>t Zhédnoft, fti, Virtus , Su^nÖ. Zhervojédina, ne,Caries, «SEButmdlÄfflWf. Zhíftoft, fti, Caftitas, Sfeufcbbeíí. Huc refer omneš vóces in fmgulari no-minativo , definentes in A. C 4 CA- g* Exempla CAPUT VI. Paradigma Genem Neutri. SING, NUM. \ N. tu pifmu, hoc íeriptum , Da$ fdf>rcibert» G. tiga pifma, hujus Fcriptr» t>eß fcbrctbetK D. timu pifmu, huic ícripto > D«t>l fdjřeibett* Ac. tu piánu, hoc fcriptum, Dač (treiben. V. ó ti pifmu, 6 fcriptum , O Ott fcbmbett» Ah. od tiga pifma, ab hoc fcripto > notl Dem fcfcreibem Dual. NUM-N. ta pífma, haec duo fcripta, Die fc^rci» ben. G. tiu pifmih, horum duorum fcriptorum > Der sroepen treiben. D. tima pifma, his duobus fcriptis» Dcnctt (treiben. Ac. ta pilina , hacc duo fcripta , Die JWCI) fcl; reiben. V. 6 vi pifma, ó vos duo fcripta , O £tt?e$ fd;reiben. Abi» od tiu pifmih , &b his duobus fcriptis3 son ömen $rce»)cii treiben. P L li R. Num. N. ta pifma, haec fcripta, Die fcfjrcibett. G. tih pifmih, vel pifom, horumícripforum, t : Deren j<ír«ibefl. D» Gen. Neu t, 41 D. tím pifmam, his fcriptis, Denen fd>rcíbeii. Ac. ta piíma; hcec feripta, Die |cl)tciben. V. 6 vi piíma , 6 vos íčripta, £> if>r fcbteiben. Ab. od tih piíinih vel pifom, ab his fcriptis, »on Denen (^reiben. OBSERVATIONES. I» Et hic, ut in maiculinis & feemininis ca-(iis fequuntur articuli finem exceptis geni-tivis dualium. 2. Nom. Ac. & Vocat. in omni numero funt íimiles, 3. Genit. & Ablat. fingulares,duales, & plurales funt íimiles. 4. Exemplum hoc erit pro Regula omnium Neutrorum. Nomina Generis Neutru A. Apnu, pna, Caíx, B. Bekájne, nja, Balatus, ©C&aofljtferen. řlagú, ga, divitiae, gut. Blagú na, prodájo , merx, tfauffttMWUÍa Bliskanje, nja, Fulgur, D. Déblu, bia, Stirps, ©tamt*. D&u, la, labor, opus, SIrbeít/ 2Betď. Déjte, ditéta, Puer, ®ínt). C 5 D]á- 42 exempla Djánje, nia, Hi flori a, Drázhje, ja, Frutex, <25taui>. Drivů, vá, véfsa, Arbor, s35aum. Hrúíhovu drivů , íhoviga , va , PymSj Birnbaum. Zhéfhnovu driy^, viga, vájCcrafuSj, $irfcj)baum. E. Elefántovu, fhrajánje, viga , nia, Barritut, glefant^éeíc&c*», F. Ferdérbanje, nja, Pernicies, fcCtéSSerberbetl* G. Germénje, nja, Tonitru, £oitnetfd)lfta» Grum , idem. Govédu, da, Bos. ^ítlb. H. Heize, za, Capulus, Sftefatbefff-Hoténje, nja , HotUvoít, Shelje , Libido „ Jimé, na, Nomen, sftafymett. v'kup jemlenjé, nja , Synecdoche % flteiffiwfl. Kardellu,la, Agmeo, J&auff/(gdjaar. Koldnu,na, Genu, Konzhánje, nja, Pernicies, bctáSSecberbett. Koísílu, la, Prandium, gftitta&mabl* púhanu vinu, niga, a, defrutum, gcfocbťet SESein. Kúlla ges. ní eu t. a^ Kúlla, Efledum , Currus, ^flCft, l^úníhtnu bojuvánje, rniga', nja. Stratagema, funjli^ $l%$ffucf. L. Lajnu, na, Stercus, fOíúfl. Léjtuta s Annus, JEdas, 3aí?t/ (Sommer. M. '" '• * Méftu, íla5i Civitas, urbs, (gťabf. Menénje, sdéjnje, nja, Qpinip, ^CÍttung, Mermrájnje, nja, Murmu?, (^emtjrmel. Mléku, ka 5 Lac., řylorjé, ja, Mare, 'N. Nakoválu, la, locus, diss 21mbog. O. Oblízhje, ja, Facies, 91 naeftd)f. Qdrésanje, nja, Qdfékanje, nja, Apocope«» 2U>fd>neib.ung. Ognifhe, íha, Focus, £ecrt>. Opravilu, la, Officium, 2ímbí. Slusbbá, idcni. pzhítanje, nja, Kofnénje, kletva, Convr-tium , ©cjKitwort. Purgarmáíhtroyu opravilu, yiga, la, Confiir htus, íguraermcilier^mbí. Perú, 4r Penna, gebet. Pérprávlcnjč, nja, Parafceve, SubcW'turifJ.. Pirjé> ExemplA Pitjé,tja, Potuš, Srarnf. Nebéíhku, boshje pitjé, kíga, íhjiga, tja, Nedtar, £rancř Der (Mótfer« Pozhuténje, nja, Senfus, piliti / (EmpftnD* \xá)Uit. preobernénjě^njá, Anaftrophc, 93crf<()run$. R. Resmlíhlenjé, nja , Mufa, (Erforfc&lMfl* Rojénjé, nja, Partus, ÖjebUCt. Rojftvú, va, idem. S. Savijánje, kok£r volzje, vlulatus, ^c«IetJ, Sdrávje, ja, valetudo,@e(tinDt)eir. Séjme, na, fernen, famcn. Shmáganje , nja , Scomma, Convitium > Sjánje, nja, Seges, Smilhlánje, nja, Poema, (^«ícljř, Snájnje, nja, Neceflítudo,Confuetudo,£toí roanDřcbafft. Snámjnje,nja, Signum,Symbolům,Seiferty Shgánu ínámtnje, niga, nja, 59?ař)IjíiC&en. Sónze, za, Sol, <^OtW. Spraulífzhe, zhja, Conventus,SSerfamHUttg. Svésdiíhzhe, zhja, ker je veliku fved vkúpaj, Aílrum, Sydus, (£3e(lirt1. Svinuta, Sus,©ftU-« déclí. posítivi* 4f v. Vbijánje, nja, Cá-des, Vúpanje, nja, Spes, Hoffnung. CAPUT VIL Paradigma No mim /fdječtivi* per omni a úencta, pofitify r Gradus. SINGÜLARIS NUMERUS, Mascul. Gen. N. Ta dóbér, hic bonus i Dct gute. G. tiga dóbriga, hujus boni, t>ť£ gutem D.timu dóbrímti , huic bono, Dem guten» Ac. tiga dóbriga, hune bonu m, Den gutett» v.ótidóbčr, ö tu bone, £) *>U Ab. Od tiga dóbriga, á bono, fcotl DemgUttn* f oem in. Gen. n. ta dóbra, ha?c bona, í>íe gute. Gk te dobře, hujus bonse, fcergUtém D. ti dóbri > huic bonze, DCX gUtem Ac, to dóbro, hanc bonám >.Die gute» V. ó ti dóbra, 6 bona, £> DU gMC. Ab»od tedóbre á bona, üon bet guten» Neutrius Gen. n. tu dóbru, hoc bonům , fcatf gute. g. tiga dóbriga , hujus boni, bef? guten. D» ti mu dóbrimu, huic bonö, fcem gutett* Ac. tu dóbru, hoc bonům, t>aö gute* V. o ti dóbru, ö tu bonům, £) t)U guteč. Ab. od tiga dóbriga> ab hoc bono, fcpn Öettl • öuten. 46 Declin. Positivl O P>SER VATIONES. Si qui pofitivum Maícul., iingularem uTurpant Definehrem in, i, Vocajem ob hane caufam etiam Vocativus Nominativo cori-forrnari debet. DUALIS NUMERUS. M a sc. Gen. N. ta dóbra, hi duo boňi, Die jräetygute* G.tiudóbrih, horu mduorum bonorum > ren &n>ei) guten. s D. tirna dóbrima, his duobus bonis * t)Čri€tt jrocp guten. Ac. ta dóbra, hosduósbonos, Die^me^gii?^ V.ó vi dóbra, á VoS duo boni,áj jtvep gute. Ab. od tiu dóbrih, áb his duobiis bonis i i>orr Dcřien jroeHutert. FoeMiň, Gen. N. te dóbre , hae duse bonae, Die jtticj) gilíéi G. tiu dóbrih, harum duarum bonarurh, De* ren jn>et> guten-D. tirna dóbrima, his duäbüs bonis, Deílčtf imx) guten. t Ac. te dóbre, has dtiás bonasi Diejtwi) gutě. Y. ó vi dóbre, ö vos düar borne, 0 íl>r jn>cp gutě. Ab. od tiu dóbrih, áb his duabuS bohis, tfpti Deneö jtw guten. Neutrius Gen. N, ca dóbra, hsc duo bona, Diě jfoeij mit ú.titi ^ DíCLlft. P o sitiv i» 47 G. tiu dóbrih, horum duorum bonorum, Deteti jtveo guten. D. tirna dóbrima, his duobus bonis, Denen jtvei) guten. , Ac. ta dóbra, hite duo bona, Die jttfCt) gute. V. 0 vi dóbra,o vos duo boria,Dibr jwep gute. Ab.od tiu dóbrih, ab hiš duobus bonis,©oit Denen ;n>íp guten. . PLURALIS NUMERUS. Mas c. Gen, N. ti dóbri, hi boni, Die gute. G. tih dóbrih, horum bonorum, Deren gu* .. . ten. , . D. ti m dóbrim, his b'onis, Denen guten. Ac. te dóbre, hos bonos, Die gute. V. Ó vi dobri, ö vos boni, £> it)r gute. • Abi. od tih dobrih, ab his bonis, ton Denett guten. Foemin. Gen. N. te dóbre , h« bon« , Die gute. G. tih dóbrih,harum bonarum, Deren 0UÍen. D; tim dóbrim, his bonis ^ Denen guten. Ac. te dóbre, has borias , Die guten. V. ó vi dóbre, Ö vos bonx, O ty 0UÍC. Abi. od tih dóbrih, áb his bonis, Wrt Denen guten... Neut. Gen. N. ta dóbra, hase bona, Die guté. G„ tih dóbrih, horum bonorum, Deren gutem D, tini dóbrim, his bonis, Dene«guten Ac» 48 Decun. COM PÁR ATi vi» Ac. ta dóbra, hzee bona, t)íe0Uťe- V. C vi dóbra, ó vos bona, £> iforgute. Abl. od tih dobrih, áb his bonis, DOR Denflt guten. Paradigma Comparativi* SINGÜLARIS NUMERUS» o m n i s g f. ní-ris. N» tá, ta, inu tu bulfhi, hic harc melior & hoc melius, Det/ Die/Daü bettete. G. tiga bulfliiga, te butihi , tiga bulfhiga» hujus melioris, Def*/ Det / Defj beffcttt. D. timu bulíhimu, ti bnlihi,timu bulihimu, huic meliori, Dem/ Det/ Dem bcffercn. Ac, tiga bulfliiga,to bulfhi,tu bulfni, hunc & hanc meliorem & hoc melius, Del! bejferen / Die/ unD Dač bejTm. ^ V. 6 ti bulihhi, 6 tu melior > & melius , Q Du befieo heftete/ heftete*. Abi. od tiga bulfhiga, te búlíhi, tiga buliht-ga, ab hoc hac ho^meliore vel > i, »on Dem / Detv Dem hefteten. DUAL. NUMER. Ö m n. G f. n. N. M) te, ta buííhi, hi, a, duo. áe meÜö-res & haec duo meliora, Die jftep be|> fete. tiu bulfhih, horum, arum ,orum meljp- fum, btfuiiWty befturen* ĎEČLIÍÍ. CoMÍAfcATlVT. 49 Ď. tima bulíhima, his duobus, uabus, uobus melioribuš, Denen jn>epeň bejferen. Ac. ta, te > ta bulíhi, hos duos & has duas meljores, 8c iioec duo meliora, Dli jwep befiere. V. ö vi bulíhi, ö Vos dno, a: meliotes, & ó duo meliora, Oíl)t jrocp befjere. Abi» od tiu bulíhih, ab hiš duobus, ilabus » uobus melioribus, »on Denen bejjeren* PLURAL IS NUMER. O m n. Gen. N. ti, te, ta, bulíhi, hi, ha?, meíioťes & lisec meliora, Die beflřere. G. tih bulfhih, horum, harum, hóftiBi me* liorum, Deren beteten. D. tim, tem, tim bullhim, hismelioribus> Dt'neti befjrtm Ac. te, te, ta bulíhi, hos & has meliores & hart meliora, Die bčfíere. V. ó vi bulíhi, Ó Vos meiiores & meliora, O ibr beflere. Ab. od tih bulftiih, áb his melioribus, DOtt Denen bejjerem Superlativ» eodem modo declinäntur, míl ijuod Calibus Comparativi praeponatuř particula: Nar, &Declinantur hoc modö* Sing. Num. rta nar bulíhi, óptimus, Der befte. ta nar bulíllí, optima , DÍC befíe. 1 tu nar bulíhi, optimum , Dítébtfffa- P DecIS* yo Ďeglin. Comp ar ati Ví* Dcclinatur etiamComparativus periphraftícé Adječtis ad poltivum poft Articulum vo» cibus : boji, vezh, hoc modo. Sing. Num. N. ta boji ali vezh dober , dobra, dobru , hic & haec melior, & hoc melius. Det I tňelbaů beftetě. G. tiga boji, ali vezh dobriga &c. Similiter Superlativus declinatur per Peri-phrafim adjě&is ad pofitivum , poftarri-culum Vocibus : Cílů, mozhnú, viílókú, pre, in hune aíodum. SlNG. NUM. Mafc. & Foemin. Gener. pre ^ ^dobra, optima, NEU T. G E N. tu cílů, možhnú, viíTóku,prě dobru,hoč optimum, Dač SSeffe. Sunt itáque per omnia třes člaffes Declinä* tionunijquárum prima eft Mafculinorum, feeunda Foemihinorum , tertia VeroNeu-trorum, & harum omnium jam praemiíía íunt exempla Slavonico Latino Germanica cum formatione genitivorum. CAPUT VII L De Specie* Primitivům eft. Kojn velKoyn, Équus j eilt ^JfetDt/poet Diop. Deri- De Specie*. fi Derivativiim ut : Kojnízhik, Equulus,«itj «PfcrDtUin/ Üv6giein. Derivatorum fpecies funt. I. Patronymica: in linguaSlavonicaMaícu-lina deíinunt in , kl, ut Blagájíki, Comes de Blagaj, Aurfpergariki, Comes deAuer-fp«rg, Gallembergaríki, Comes de Gailenberg. Sed Carniolica lingua ut mol-lior inťamiliarum & gencilium nominibus eíferendis vel retinet germanicam termi-nationem ER, utLamberger, Aueríper-ger &c. vel eam parumper inflečlitin, AR, ut dicat Lambergar, Auerlpergar, Wer-nčkar : vel etiam addit ad germanicam vocem i zhizh utí LambergarzhizhjGal-lembergarzhizhjAuerípergarzhizh,"Wer-nekarzhizh, Raubarzhizh, Taúffrárzhizh» ubiCroatse addunt ad Carniolanam terrai-nationem , íki & dicunt Lambergaríki , Raubaríki &c. & íic de alijs. Fesminina Patronymica mutant, I. in, A,uc Auerfpergarlka , GaHembergaríka &c. Carnioli addunt ex more jam afiumpto ad Germanicam vocem Malculinam, za, Sc dicuntí Lambergarza, Raubarza, TauíF-rarza, Gallembergarza, vel etiam: ouka, utBlagajoukajR.ípoukajKuílilanouka&c» Ex his, quae Patriam íignitícant, diminutivis íimilia deíinunt etiam un,ihizh, ut Lub-P a lanzhizh, fn Db Specie9k lanzhizh * kamenzhizh, vef more Jam re-ceproin, zhan,ut: Lublánzhan, Nova-mefzhan, kamenzhan. Focminina vel zh, ultimam mutant inj za, nt t Lublanzhiza, vel utramque ultimam fylíabam tollunt,8c faciunt ex Maículino : Lublanzhizh: Foe-mininum,Lublanfhiza,Kamenfhiza quan-doqne etiamMafculino terminato in, An, additur,KajnFoeminino,utNovameízhán-ka, karzhánka&c. 4. PoíTe/Iíva, horům Maículina definunt in, OLI, fylíabam, Focminina addunt ad Ma-ículinum, A, ac Neutra ipfum, V> voca-lem mimirum ut Gatlembergarjou, Gal-lembergarjova, Galiem bergarjovu» His licet Latinam terminationem afHngere Gallembergicus, a, um, hoc eft quod ad ipfum,ipíam, ipíiím pertinet, & ejus eft proprium. 3. Diminutiva, horům Mafculina definunt in, izh, vel jzhik, Foeminina addunt iza, vel ka, ut Kraji, Krajíizh, Krajlizhik : Kraj* lizhiza , Krajiizhka, ä Rex fit Regulas 8c Reginula, ^ónjg/ SťéM&el/ ODcräonifl* lein/ St'onifunlem. Item pfizh, fit pfizhik, pfizhiza vel pfizhka, id eftGaniculus, Ca-nicuía a Canis, ein 4jiinDlein> Fiunt etiam a Mafculinis diminutiva iň iz, ut a mosh, fit moshiz , a fob fobez, á log^ loshiz, k lok lozhiz, ä ft ol ftoliz. Item k mafeu- De Species. . mafculínis fiunt, qua; definunt in I K , ut k bob bobik , a Ion tonik, h Rak rakik. Item in, ízh, deíínentia, ut k lonz, fit lon-zhiz, a tat tatizh. A Fcemininis fiunt in, izh, vel in iza, ut: k shena , fit sheníza, item ä dekliza fit de-klízh. A Neutris finnt in, ze, defínentia, ut: ä té-le, fit telze , ä perú fit pérze, a déte fic detéze, alia ipfe ufus doeebit. 4. denominatíva. 1. Materiam íignifieantia,& apud latinos in, EUSjdeíinentiaredduntur/icSlavonieejUt: Ferreus, a, um, íheléjíen , fna, fnu, etjfetn. in, atus,definentiafignifieant incruftatio-nem, ut ferratus , is fheléjfom obije, ali okován, mít <£t>fen befragen. 2. Habitům íignificantia , ut : ocreatus sMhkórnizarni obút, ali ofhkórnizan, Qt* ftiffelt/ s'pläjibom obdán, ali oplájfhan, mít fflantel umbflebeit / auritus, vuhát, free W t Cornutus , rogát, DOj* J5órner bat I flebótnct / honeftus, póíti- ten,§brt>ar. 3. Cupiditatem denotantia : ut: Vinolus» vinu fdan, aH vinén, Dem cffictn ergeben/ feditiofus, púntaríki, auftrúbtifty. 4. COPIAM, UT. Saxofus, kameníten, fíeinijj/ aquofus,vo-dén, mozhárn, mdfleríg/ ingeniofus, pá- D $ metém De Species. metěn , ttetfídn&tfl / vinolentus , py^n, bejccí?t/ ofcct ttuncřen. y. A&ivě iignificantia, ut: ftudiofus, vuzh-lív, bet íef?t öcpiftcn / gclebtnig / curiofus, íkarblív, forgtálfifl. í. Paílívam habentia fígnificationem , ut s odiofus, fovráfhliv, fccrbaft. 7. Locaarboruui, ut : quercctum hraftje, ^ídt>malD y falicetum, včrbje, £>rt() tcH 5Deit>enbáum. Rcceptacula rerum , ut: Calamarium , pérnik, gcDctCObC. CAPUT IX, De Numeralibm. AdDcnominativa etiatn pertinent Numc-nlia, quorumhspc funt praecipua Genera, C A KD / N A L I A. M. F. N, M. F. N. J.tlnusjuna, unum, Duo, duce, duo. Eden, edna, ednu, Dva, D ve j, Dvuja, vel per concijioneui gtVCCtl/Jtt>ťl>/ jlWf, En, ena, enu. j.Tres, tres , tria, CroATíC dicunt: Tri, tri, tru ja, Iedán, íednajcdnu, ©tty/Dtep/ Dre^« gintu eine / citiíř. 4. Quatuor, fhtiri, ttíer. f. Quinque, pet, fůnff. Sex, íheft5 fedtf. 7. Se De Specie, ff Septem, federn, ftben. g. Odo, offcm, acbte« 5. Novem, devet, neurt. OBSERVATIO. Priufquam propagationem numerorum Cardinatium profequamur, monendi funt (hidiofi: numerorum Cardinalium, aliosdi-ci ab Iogifticis, Digitos : alios ArticuloS: Alios veró ex his compoíitos, Digiti funt illi, quorum valor denarium non attingit, Vt funt jam praefcripti Articuli, qui per de-cem divifi, furgunt, vel qui in, o,omicron deíinunt: Jlli íiqdicuntur,quód per digitos» Hi verö quód per artiqulos antiquitus fígni-ficabantur 5 linde,. Micare digitis, ludus, quem, antiqui exerccre, (quemadmodum hodie gens Itala faclt, ala mora, appellant:) folebant, dicitur, Ex tertio genere Cardinalium numerorum funt, qui Compofiti ap-pellantur. Hl ex digitis, & articulis pro» creantur. , 1 Primus ex Articulus est, 10. Decem, defet, je^en, . Obíerva : in čompolitis numeris Carnio-lani,pro defet dicunt, nájft, Qu* vox eft confufa ex, na, & defet, quod Croatae, di» ftinčtémagis efferunt, cum dicunt,pro un-decim. Eděn nad defet, quafi dicas, unum fupradecem. 20. Viginci, dvajfeti, Croatac dicunt, dvadefet, jwan^. D 4 jo. Trk DE SpEcrřa 30. Triginta, tridefet, btCDfl^ 40. (^uadraginta, (htitidefet, &t.cr$f0w 5-0. Quinquaginta, petdefet, fündig* • 60. Sexagiňta, íbeíidelet > feď?Í3Ú}. 70. Septuaginta, fedemdcfet, ftébcttjť^ $0. OČtoginta, offeuidefet > 50. Nonaginta, devecdafec, neunjig. De Motivne & dedinaüone h fin minus, manereinde^ cljnabiles, f. Idem etiam de articulis y ufque ad tum,intelligendum. Poft D E S P E QI t. Poft 90. fequitur. seo. Centům, ftu, vel enuftu, eítt l)Uni>eti, áoo. Ducenti, ee,aj dvejftu, jlt>et> bunbect/ & fic deinceps>uíque ad 900. Noningenta» deverftu , neun jjuntwt. Hic obfervan-dum venit, vocem, ftu, effeindeclinabi" lem& omnisgeneris. Ideóque etiam nu^ meri omnes, k quibus iíJa vox denomina» tionem accipit, live praeponantur fivepoft> ponantur, indeclinabiles efle,idque ufquo ad, Mille, taushent, tßufenDt. De Propagatione numerorum Cnrdinalinm* Primus cx Compofitis eft. 11. Undecim, ennajíl, ^ 12. Duodecim, dvanajft, jWÓlff. 13. Tredecim, Trinajft, örcp$ei)ttt7 K. Et iic deineeps, in componendis enim & efferendis illis numeris., Digiti praecedunf, Articnlos. Et Juxta genus fuum moventur & declinantur digiti, reliqua parte indecli-nabiři reli&a,veífecus,idque ad jam,dtä;um modum., 1000. Mille, taushent,faufenöf. Eft om* »fs generis, cujus inflexio eadena eft, cum, ftu, etiam in compofitis. Dalmatae & Bo£ Iienfes leu Myfi,ut poteGrxcis viciniores* «licunt, pro voce, taushent, Hiliad, k Gra^ I) S CO 58 De Specie, co Chili a s y & declinant inítar articuli Mafcq* Jini generis, loooo. Deccm millia , deíet taushent. Hune numernm difti Dalmstae & Myíi ef-ferunt, per vocem. Miriad. ä A(yrhs , decli-nátur vero Miriad, ficut Hiliad. iooooqo. Millio, Milljar, taufenDnmbk taufenDt I Latini voce, Miiiio, &Carniolani äquivalente, Millión , íunt ditiores Graccis, quód hi, vocem , qua maximum numerum effčrrent, praeter MyriaJa non habeant, Latini veró cum Carniolanis , Graecos in hoc fuperant, quod unica & exili quidem voce, centies tantum compíettantur. Declinatur hase vocuta , ut praecedentes duse Barbaro Grxcx; Hitiad, & Miriad. Cardínalium intetrogatiq eft, Quot^KiV-liku? wieviel. ORDINALIA. Primus, ma, mum, Pérvi, va, vu, bet et* fíe/ íeeundus, da, dum, drugi, ga,gu, bei flnfcere/ tretji, ja, je, Det Dritte/ zheterti, a, u, Der x>iefi)te/ peti, a, u, Der fünffte/ ihefti, a,u, Der feebffe I fedmi, a, U, Der pebenDe/ ofmi, a, u, Der ad)te/ deveti, a, u, Det neunD* te/ deíetř, a, u, Oer jebenDe. H«c moven-tur more adjeftivorum, mutata, I. ultima , Mafculina, vocali, in A, & V, vel (cum opus eft ) etiam in, E, Foeminino & Neutro generc, idque in lingulari nuraero, fed in De Specie. d reliquisnumeris, incipiendo, äpet, vocalis I, mutatur in eri, era, eru. Enajfti, a, u, dvanájfti, a, u, trinajfti, a, u, fhtiri?ajfti, a, U, petnujfti,a,u, flheftnajfti, a, u, feďěmnaj1-fti, a, u, ofemnajfti, a,u, devetnajfti, a, u,dvaf-feti,a,u, fed uíítatius dvajfeteri, dvajfercra, dvajfeteru, Hisadditurad Mafculina m vo* cem, Monadicam , dičtio, Naift, id eil. ut di&um eft, na defet. Moventur&Declinan-tur utrinque. Pervi, a, u, inu, tar dvajfeti, a, u,téri,éra, éru.Drugi,inu,ter, dvajíeti,a,&c, Pervi,a,u, inu,tar', tridefeti, a, u, eri, era, eru, Pervi, a, u, inu, tar fhtiridefeti, a,u, eri, era, eru, Pervi,mu, tár , pedefeti, a,u, eri , era, eru, &c. Pervi, a,u, inu,tár, íheftdefeti, a, u, eri, era, eru. Pěrvi, a, u, inu,tar, fedenv defeti, a,u, eri,era,eru. Pervi,a,u,inu,tar, ofemdefeti, a,u,eri,era,eru. Pervi, a,u,inu, tar, devetdefeti,a,u,eri, era, eru, Pervi,a,u, inu, tar, ftu, &c. STU. Čomponitur cum digitis, denarijs, & etiam compoiitis. Ipfum manet indecli-nabile : At digiti, denarij & ex his compo* (iti, frequentius 8f compendiofius interce-dente copula, ex parte pofteriore, & moven-tur & fleduntur, ut, ftu, inu, vel, ter, en-aajfti, a, u,eri, era, eru, 111. Sic dvejftu,inua trinajfti, a,u, eri, era, eru, 21$. Etficdein-ceps, ufque ad Mille, taushent. Demum, cum Hiliad, Miriad, & Milljar, eadem ratio Co De Spectf, niovendi ac declinandi ineunda, qua: cum Stu. * Ordinis numerorum interrogatio eft:,quo» tus ? kateri, a, u, na variti, ali na tedi. CAPUT X. l)e multiplicath Numeralibm, Simplex , ena guba, Sextup1ex> fheíl gub, fiitfad). * ^ fecfjtffacJ). Duplex, dvej gubej, Septuplex, federn gub $met>facl>. ftbenfhd;. Triplex, tri gube, Ottuplex, ofom gub, bccpfad?. . ad;tfad). Quatruplex, fhtiri, Noncuplex , devet gube, Dierfaclj. gub, neunfach Quintuplex, pet gub, Decuplex, defet gub, fútifffaclj. McnfacJ?. Poftponitur Cardinalibus numerisvox, £uba,latinis, plicam, Germanis, fac^/ vel falti fignificans. Moventur & declinantur utrinque foe-mininogenere. quia,gubafoeminin6 eft,ut; N. ta ena guba. Ac. to eno gubo. G. te ené gube. V. ö ti ena guba. p. ti eni gubi. Ab. od te ené gube. Sic etiam duali & plurali numero. De Specie. 6t qujestioest. modrug, jwtyttiaí Quotuplex? knliku- foDitv gub? n>ie »ilfäitiö? PONDERATIÖ. Tripltts Jamo tretji, a, Simplus, leénkrat tu- e, jtvepnialfoDtl. likajn vel taku te- Quadruplus , farno •shäkj cinmalfoml. fhterti,a,u,&c. Duplus, topélt, vel fa- »iermal fODtl. Prseponuntur vox, farno, quas Germans, felb / fonat, ponderalibus numeris: & Uli quidem etiam movcntur & declinantur Ji parte poftcriorc. , Interrogatiofit, per, quotnplus? Kuli* ku teshíj ? vel, je teshák ? n>te »il ř DIS TRIBUT IV A. Singuli, vfelej eděn, velvfakifufeb.jebít btt (bnDet. Bmi, vfelej dva vkup , $n?C|) unO Terni, vfelejtrivkup, UtlD i)tet>. Quaterni, vfelej ílitiri v'kup,me« unöfciete. Ha?c diílributiva explicantur Slavicd, per voces , vfelej, & vkupf fed haecpoft-ponitur, illa prteponitur numeris, Cardina* iibus. Interřogatio eft,Qupteni?kuliku v'kup, vel vfelej? liiefcil ttlít einander? ADVERBIALIA. Semel, en krat, vel fart, ťjfimal. Bis, dvakrat, jrocpm al/ Ter. trikrat, totyfflftl* Quater, íhtirikrat, »iftmai* Qain- 62 De Spec ie. Quinquies, pet krat, funftmal. Scxies, íheftkrat, jeic Dilmal? n>ie efttmal? TEMPORIS. Anniculus, léta ftar, jal)rtß> Bimus, biennis, dvej, léti ftar, JttKty jdbřtg. Trimus, triennis, tri léta ftar, ĎCetyjďbng,, Quadrimulus, quadriennis, fhtiri léta ftar» mt j4l>ti0. Quinquennis, pet lét ftar, fünft jdí)tť{J. Sexennis, fheft létftar, jabrig. Decennis, deíět létftar, jeben }dI)Cífl. Quinqüagenarius, pet defet lét ftar. funffßiß jöbng. Septuagenarius, Tedem defet lét ftar, (íbřnjifl Centenarius, ftu lét ftar, Ijünöert täbrig. Öiennium, Triennium, Quadriennium,dvej, tri, ttuiriléta,^/ »icf 3fal>r. Ciuin^ De Specie. Qüinquennium , pet lét dolgu futlff^afrt. Sexcnnium, fheft léc dolgu, ^afyr. Item, Bímeftris, dva mefza ftar, in>et) 0* natí) alt. Trimeftrís, tri mefee dolgu, ali ílar, öret; OftO' tiatí) alt. Semeftris,íheft rnefzou dolgu, fed;ö $Í0tíaťl> alt. Bimatus, ďvejuh lét ftaroft, pet? Safjrgetí. Trimatus, treih lét ftaroft, Drcl? 3al)r geiř. Biduum, dva dni dolgu, jn>et> lan^J. Triduum, tri dni dolgu, ölet) £d<} lau0. QuadridUUtti, íhtiři dni dolgu,t>icr £el) 2ftac|)t lang* Ťrinodiutňjtri nožhi dolgu, örei^acfrt lang. N H M E R A L I Ä. IN RIUS. Binarius, žbájeť, dvoják, giwfter* Ternarius, drajer, tretják, £ret)ec. Quaternarius, žhetérták, Pierling. Quinariuš, peták, fünfter. Senarius, Ihefták, (genfer» Sen tenarius, fedmák , ©ibnet. Octonarius, ofmák, Wefc NoVenarius> deveták, C^řunet. Denarius, defeták, S^1 Quinquagenärius kér pedefet Velá,t>li je ptt deretlétílár,gún|f^9CC. Ccntenarius, ker ftu v febi dérshý, ali ftuvelá. Čert- 64 ftfc Speciě. Centetiaríws lapíš, en kamén, kír ftti vležhe, en Cent, ein IjunDctt pfímDíflcr ©fcítv Iň, Anus, ut: Primanus , pérvih edón, ut Primanus miles, primae legionis, En sholo nfeř is pěrvih, Der (ritten einer. Secundanus, is drugih eden, ĎerSt uDem einer-, Tettianus, is tretijh edeu, Der brüten einer» VERBIALIA» Hcecderivantur, in lin-guaSlavonica , frequenter ab infinitivis ver* bis ejus linguae, ut i älubiti, amare, venit Iubé»én,amor. ä boléti, dolere, fítbolésěn, dolor, k pejti, cänere, fit peifom, cantio vel carmen. Item pejvizCantor. peuka,péukinjaj cantatrix. ä piflati, íčribere, fi'tpifmu , icrip-tum,iive icriptio, Sc piflar, feriptor. Hóílenw de rtgularibuS) Nunc de Anomalis* CAPUT XI. De Jnomalis. MASCULINA SIÍJGULAKJA TANTUM. Zhíovik, Homoi^crfJ). Svejt, Mundus, ®elf. Shivót, Corpus , vel Vita, i'ebcil. Iii, Limus, £aim> FoEMININA SlNGULARiA TANTUM. Virtütum&vitiorum: Item affe&utim & facultatum nomina. Nezháft, dedecus Utteljr« Bledúít, Pallor, $BlCÍCÍ>e / Vmétalnofl, Ars, Ä unffc De Anomalís. Stuttff, Lubesnívofl, #olÖf*elt>,M. Mladiííí, Juventus» 3tigent>w Obláft, poteftas, @5ett>alí. Perjásen, Neceííitudo, gťeunDídjatft Smért, Mors, í£oí>t. Kri, Sanguis, QMufc Roíía, Ros,£mi. Luzh,LuX, íied)t. Shéija, Sicis > 50UC(í. Vjera, Fides,<&laub. Lúbésén, Di. le&io, 2iťc. Spumlad, Ver, gcai)Iiög> Neutra ŠingulariA TAKTiim. Blatu, féx, 5v0tl> Sdrávje, Salus, fúnbftctí/Buihtvu, Paupertas, ^cniui» Vúpainje, Spes, £>oftnmtfl. Oróshje, Ar-hia,^ajfcn. Sonze, Sol, ©onn» Masculina Pluralia TANTÚMv Ludje, Homines, f)7ícnfd)tn» Otróci, Proles, ftínOct/®e|d)í«cl;í.í{. POEMININA pLURALlA TAMŤÍťM. Vinkuíhti, Pentecollcs, $ftN$rcn. Bií-qve, Liber, Droshjč, Fex , ®crm/ beleget. Gazhei fubligar,ni&er0cpMtem Jétre, Jecur, Gebern. Dauri, Janua, Sa- róke, Sponíalia, 23críprcíl;en> Neutra, Pluralia Tantum. Vufta, Faux , os, OTunt) /. lttnk Vrata,Porta, Tla, folum, gUfr Kula* Cuřrus, ^aflř«' . % V In 66 De A ií o m ali s. In hac rc variant Dialečtíci Nam alibi funt qusedam íingularia tantum, qua: alibi in-tegrédeclinantur. Quare his paucis anno-tatis contenti crimusöc hic> utubiquc^füift obfcrvarc oportcbit. DE COMPOSITORUM. decli n atione. I. Compolíta cx cluobus rcftis, utrinque cle* clinantur, ut hiflini malyk, lar, gott.tigahiihnigamalyka.shiv vogél. cář* bo, shiviga vogla, v ■h f r .. II. Compoiita éx bbliquo & reöo, foluift declinantur inrcčto, ut : ta Fraurizimér, tiga Fraunzimerja, gynecaeüm. Satnoro* gázh, Unicornis, id eft: (£illl)0Cn / (tiga Samorógážha. III. Peregriná, hoc eft, qušcunque, non funt Slavonica, funt indeclínabilia, ut: Abraham, Ifaac, Scipio, Cicero, nifí iílisáftíň-gatur terminátio, juxta articulum fui Ge-neris: ut tiga Abrahama,Iiaacä,'Scipiönä, Ciceróna, &c. IV. Compoíita éx ďuobus obliquis, inďecli. nábilia funt, ut : Polmoshá, femi Vir, í)albman/ nepremóshen, umwmdaitcfr. PRO- *?) * o* LIBER I IL De Pronomine* CAPUT l. De Tronominibm^ Ego> tuy ilk. P Ronomina eo ordine, quo á Donata numerantur , recenlebimus declinabi» rnufque. EGO, leß, Gtntru omnií eß, ut apud Laiinot. Singularis Num. bus, duabus, duo- N. Ieft, ego, tcj). bus,unö$n>e#en. G. mene, mei) meinet. Ac. naih, nos duos> D. meni, mihi, mir. as, o , unč &IW0. Ac. mene vel per Apo~ V. caret. topen, me, mid> Abi. od najh, k nobis V. caret. Abi. od, mene > k me, »on mir. Dualis Num. N.Mi,nosduo,duáe, N.mi,nos, ftir. duo, addita voce G.naih,noftrú Ultfef. numerali dva,dvej"> D. nam, nobis, utt& dvuja,tt>ir Jtvep. Ac. nas, nositi*. G. najh,noftrum duo- V. caret. rum, duarum,duo- Abl. od nas > k nobis, rum, unfer jíveoen. Den untř. D, nama, nobis duo- E z TUt duobus > duabus» duobus, &on un$ $n>coen. Plur. Num^ 68 DĚ P.ROtfOMlHÉ. TU J Gencris omnis eß. D. vam, vobís, ťUcfc Sing. Num. N.ti, tu, DU. G. tebe, tui, Deiner* D. tebi,tibi, bit. Ac.tebe, velperApo- copen,te Dtd). V. ó ti, 6 tu, O ÖU. Ab!, od tebe, ä te , tton bit Dualis Num. N. vi, vos duo & duof, tyl jmei). G. vajh,veftrum duo-rum, duaru&duo-rum, euerjroepen. D. Vama, Vobis, duo* bus,duabus, duo Ac.vas vos, eucl). v. ó vos, ö vi, Ab. od vas, a vobis * »on eu$* SUí. N- caret. G.íebe,íui, feiner. D. febi, fibi, ti)«ie. Ac.íebe, vel etiam iö per apocopen, ftcl;. V. caret. Ab. od Tebe,äfe,»Ott Wv ^ D. & P» N. caret* G.febe,tl)rer* D. febi, intern buš, eud) gmei?en. Ac. febe vel fe, (}$♦ Ac. vaju , vos duos, V. caret. duas, duo } eucf) jn?ct>. . V. 6 Vi, ó Voš duo, duo?,£)il)r{$roct). Abi. od vaih, ä vobis duobus , duabus, üoneucb jťoeoen. Num. Plurí R vi, vos, íl>r. G.vaih, veftrujeuer* Ab.odfebe,»on fti$« Jlíc, ipíe, ifte, una utuntur interpretatio-»é,yč/7«re/,Taifti, tai-fta, tuiftu. MASCUL. GEN. Sing. Num. N.taífti,ipfe,Derfelbe* G. tigaííliga, ipfíus, DejfelNn. íiji G.tí« De Pro D. timuíftimu, ipíl, Demfelben. Ac. tigaífta, ipíum, benfelbeti. Ab, od tigaíftiga, ab ipfo,fcon Demfelben. Dual. Num. N.taífti,t)íefclí>ejft>ei?. G.tiuíftih, Detjelben D. timaíftima Denen* fclben itt)et>. Ac. taífta, Dícfelfct . V. caret. Ab. od tiuíftih , »Ott felbcn jwep. Plur.Num. N.tiífti,ipfí,Dtefel6ett. G. tihíftih, ipforum, Deifclben. D.timíftim, lpfis, ÖC* nenfelbeit. Ac.teífte, ipfos, ĎÍC* fcíbc. . V. caret. Abi. od tehíftih, áb ípíis, Don tonen* feiben. £ íomime. 69 FOEMIN. GEN. Sing. Num. N. talila, ipía, bíefclbe. G. teífte,ipfius, Den* felben. D. tiífti, ipíIDerfelBcn. Ac.toífto,ipfam, Dtt* felbe. V. caret. Abl. od teífte, áb ipía, oon Derfeíben. Dualis Num-N. te ífte , Díefelbeti jn>et>. G.tiuíftih, Detfelbeti pet). D. timaíftima, Denen* felbcn jn?e#en. Ac. teífte, Dieftfbe mv- V. caret. Ab, od tiu íftih, t>0tt Denenfelbenjroepen. Plur. Num. N. te ífte, ipfie, Dttf felbe. G. tih íftih, ipfarutn, Derenfclben. D.tim íftim, ipfis> Dí# wnfelfowu 5 Ac! ^o De Pro] Ac. teifte, ipfas,t)te* fdbe. V. caret. Ab. od teh íftih, áb ip-fis, »on Denen felbf. G EN. NEUTŘI. Sing. Num. N. tuiftu, ipfunij t)«f» {übt G.tiga iftigaaipfius, Deffelben. D. timu íftimu , ipfi, öemfelben. Ac. tu iftu,ipfumi&etttf felben. V. caret. Ab. od tiga iftiga, äb ipfo,üoa bemfelbe. Dualis Num. N. ta lita , Diefetbc Jtwfc G.tih íftih ,DetfeIbeit jnwen. D.timaiftima, Denen* felben $roe$eit. Ac. tá Uta, Diefelbe V. car-et, ?'Ab. od tiu íftih, »Ott Denen felben iwepé. iomine. Plur.Num. N. ta ífta,ipfa, Dtf felBe, G.tih íftih, ipiorum* Dernfelben. D.timíftim,ipíisjDe« nen felben. Ac. ta Ifta > ipfa, jelbe. V. caret. Ab. od tih íftih, áb ip-fis, »on Denenfelbe. Hic, id eft,Ta: Pronomen demonftrati-vum, declinatio ejus fupra in nomine in ar-ticulo, prseferipta eft, Huc adfcripiimus integram declinatio-nem Pronominis,ON Rclativi, quod fr«-quenter loco Prona-minum IS, llle, 8c Ipfe flavicé efferimus. GEN. M ASGUL» Sing. Num. N. on, is, ille, et. G. njega, ejus, illius, fein. D. njemu, ei»illi, é* per apbereßmy mu* tJjm. Ac. De Pr onomine. 71 Ac.njega,&perapbe- FOEMIN. GEN. rejijn , gat eum, il- Sing. Num. lüm, fj)n. N. ona, ea, illa, fTe. V. carer., G. nje, ejus, illius i 1)1/ A>b. odnjega,. ab co, befc. illo, üon il)m.. D. njei, IUI, ifjr. Dual. Num. Ac. njo, eam, illam, N. oná, ij,. & IUI duo, fic. G. njiu, cotum duorú. V. caret. 8c illis duobus.. Ab. od nje, ab ea, lila, X>, njima, ejs ijs , & t>ot1 i()C.. illisduobus.. Dual. Num. Aa njiu eos, Sc illos, N. oné eae,& ill« duse duos.. G. njiu, earum,& illa- V. caret. rum, duarum. Ab- od njiu,. ab eis & D. njima, eis & illis illis duobus.. duabus. Plur. Num.. Ac* njc^ cas, & illas N. oni , ei, & i[, & IUI, dua.s% (?C. V. caret.. Q. njih, eorum, illo- Ab. od: njiu,, ab eis & rum,,bcm/ il>rer. illis,duabus. D. njim & per apbere- Plur. NuM.; J&w>jim, eis, Sc illis, N. oné, eae, illae,ipfe, i>WW tönen. fie. Ac. njeljih, eos & il- G. njih, earum,. illa- los, fie. rum,il)tec. V. car et. D. njim, & per apbt" Ab. od,, njih ah eis & rcßm jim, eis, Ps», Ulis, soni^nen. tönen. E 4 Ac* De Pronomtne. Ac. njé, cas, illas, fic. D. njima, cjs vel ijs, Sc V. caret. illis duobus. Ab. od nih, ab eis, jis Ac. oná, ea, illa duo. & illis, fcön ibnen. v. caret. KEUT. GENERIS. Ab. odnjiu, ab illis Sing. Num. duobus. N. onu,id,illud,batf. Plur. Num. G. njega, ejus, illius, N. oná, ea, illa , ipfo, D. njemu, & mu, ei, G. njih, eorum, illo- illi, t>cn. rum ipfon*m,tl)ter. Ac.onu,id,illud,t>(lfř. D. njim, eis vel ijs, V. caret. iN is & ipfis, ibnett. Ab. od njega ab illo, Ac. oná, ea, illa, ipfa, »on t>em. fa- » Dual. Num. V. caret. N. ona, ea & illa duo, Ab. od njih, ab eis vel G. njiu,eorum Scillo- ijs, illis, iplis, öön rum duorum. ibncn. Utuntur etiamSlavonitf pronominibus, ta, taiili, uni»pro demonilrativis, prsepofita illis, particula, LE, ut: Letá, hic. Leta, haec. Letu, hoc. letaífti,^ ifte. letajfta, ifta. letuiftu, iftud. Leúni, ille. leúna, illa. leúnu, illud. Ab, ON, Derivativum, pofleílívae figni-ficationiseft, njegov, a, u , quod quia latini reddi non poteft, decipit fimilirudo vocis, njega, genitivi cafus, ut njegoviga, idem eífo putetur, cum tarnen, íit$entivusk njego, derivative ípetiei, CA- De Pronomine. 73 CAPUT II. DeRelativo, qui y qu#> quod. QU I S. Interrogativum,gdu? vel du ? per aphc^refim, vel etiam kateri, a» u, quis? quíe j quod? declinatur hoc modo, MASCUL. GEN. V. carot. Sing. Num. Ab. od katérih, & qul-N. Katéri, quis, tt>Ct ? bus duobus. et>er welcher. Plur.Num. G.katériga,cujus tt>efc N. katéri, qui, tt>eld>e, ten oDCt U>ílefc|)cn. quibus,fconrc>eicb?. Dual. Num. Foemin. Gen. N. katéra, qui duo. N.katéra, quae,«^ welche jwep. G. katérih, quorum G. katére,cujus,fttl* duorum. D. katérima, quibus D. katéri, cui Welc&er. duobus. Ac. katéro, quam * Ac. katéra,quosduos Welche» 74 DE Pronomine. V.carefc G.. katériga- % cujus ,, Abi. od kat éře, k qua>, n>elcfye6. i »on njelcfcec. D.katérimu, cui,, Dual. Num. tt>elc{?en. N. katére, quae dua*,. Ac. katéru , quod 3j tt>elc!>ejw*»- tvclcl>c€ř- G. katérih , quarum V. caret. du ar um. AbK od katériga, k D. katérima, quibus quo, »on duabus.. Dual. Num.. Ac. katére,quas duas. N. katéra, quse duo,, V. caret, n?cld)e jn>e^ Ab- od katérih, k qui- G. katérih, quorun* bus* duabus. duorum.; Pluiu Num.. D. katérima h quibus, N. katére, quae, túclř duobus, Ac. katéra, qua? duo, G. katérih, quarum,, V; caret.. n)eíd)ci\ Abí. od katérih,äcui-. D. katérim quibusbus duobus.. tt>el#en. Num. Plur. Ac.. katére, quas * N,katéra, qua?, Wb toelc^c^ cK V. caret., G. katéri h, quorum, Abl, od katérih,ä quř- totityeu ' bus,»on tttfldicn. D. katérim , quibus % NEUTRIUS GEN, melden. Smo. Num* Ac. katéra, quae, N. katéru, quod, Aá-. tt>eld?e, verbiale kaj? quid, V,caret. - Abl, DE PRO Ab). od katérih, ä quibusjüonnxld)?. Compoilta k quis, k Frante. 1. EN quis,. p óle gdu y wer. 2. Nequis, da nikár gdu, vel danihzhé, Dnä nicmantx j. Aíiquis,. eden. vel en, einer-Aliqua,edna, vel ena* Cíne. Aliquid,ednu velenu, einetf. Haec declinantur juxta terminationem fui Articuli. 4. Numquis,Jeli gdu, iff jemanD, f. Siquis, aku gdu, wann jemanD. Quisquis, bodi gdur bodi, fei) WeS Da t>ííl-A Tergo. I. Quisnam, katéri ? gdu, wer. Quaenam, katera ? gdu, welcfc*. nomine. 7f Quoddam , katcru ? gdu, wa£. 2. Quispiam, nekák, etman einer. Qmepiam , nekáka, eine. Quidpiam , nekaku, vel nékaj, eitieč. Ü Hínc ven i t adver-bium loci,negdi, ali-cubi. 1. Quisquam , akut Quid putas > kaj íě ti fdi, gdu \ wačmei* wft wer. 6. Quisque,envfako- téri, ein jeDec. QUI relativum, eo-dem modo &reddi-tur & declinatur ut» QUIS. Mufcul.Generis. Sing. Num. N. katéri, vel Syncoft quidam kar,&c. D. N. N.katéra,quí,duo>&c P. N. N. katéri, qui, &e. Fcem. De Promomine Foem. Gene. Compoíitacum,Quí, S. N. Quidam,edan,en, et* N. katéra, qua; , vel ncr. kar, &c. Qusedam, edna, ena > Ď. N- eine. N. katéra, quae duař. Quddam, ednu, enu} P. N, einetf. N. katére, quat. Item,Quisvis,Qua:« Neutro Gene. vis, Quodvis, vfako* S. N. teri viäkotera : teru M. Katéru, quod, vel vfaki, ka, ku, ein fe* Jcar. 0ÍC/ praeponuntur in- D' N. terdum emphaieos, N. katéra,qua: duo. caufa en,'ena , enu, P. N. Item , quicunque > N. Katéra,quae,&C. quiecunque , quod- Nota. cunque. Redditur, Katéri, a , u , per ut: Quivis. Sic etiam Syncopenvel potius Quilibet, Quxlibet, Crasin eftertur , per, Quodlibet. Pra;po-. kár, quod eil omnis nuntur interdum his, generis & numeri,in- en, ena, enu, Sic : en declinabile, & iignifi- vfakoteri, ena vfako- cat qui,qua,quod See. tcra, enu vfakoteru, &c. CAPUT III. v De Tromm. mem, tumjuus. MFUSjMafcul,Gen. N. muj,meus,mein. Sing, Numerus. G. De Pro C» iTiojga, mei, mei* Mß. t>» mojmujmeo^mcK nem> Ac. mojga, meum, meinen. V. ó ti mu), ó mi, £> mein* Ab. od mojga,ämeo, »on meinem. Dual. Num. N> moja , mei duo , meine jn>e»>. G. mojh , meorum duorum. D. mojma,mcis duobus. Ac. moja,meosduös. V. ó vi mojá, ö vos mei duo. Ab. od moih, ab his meis duobus. Plur. Num. N. moji, mej. meine. G. moih, meorum, meiner. D. mojim, meis, mei* item. Ac. mojejmeoSjtWi* tlí. 50míne. 77 V. d vi moji, 6 vos mei, £> ibr meine. Ab. á meis, od moih, Dön meinen. Foemin. Generis. slngül. NUMER. N. moja, m ca, meine* G. moje, meae, mei» ner. D. moji ,mese, mef» ner. Ac. mojo,meam,me{» ne. V. 6 ti moja, ó tu mea, O meine. Abi odmojé, ä mea, dor meiner. Dual. Numer, N. moje, mex duae* meine jn>e». G. moih , mearum duarum. D. mojma, meis duabus. Ac. moje,measduas. V. ö vi moje , ö vos inese duae. Abi. od moih, k meis duabus. ■7 . 4 x Plur* 78 Dm Pros Plur. Num. N. moje, meae > tweú ne. G. mojih, mearum, meiner. D. mojim,meis,mei* tien. Ac. moje, meas, mři* ne. V. 6 vi moje, ó me«, O meine. Ab. od mojih,hmeis, »on meinen. Neutři Generis. singul. Num. N. moje,meum, mein. G. mojga, mej, tlici* tieč. D. niojmu,meo,mei> nem. Ac. moje , meum, tneine& V. ómoje, ó meum, £> mein. Ab. od mojga,ameo, »on meinem. Dualis Num. N. moja, mea duo > metne jwep. G. mojih 5 meoriam duorum. omttffc. - D. mojma>meis duo» bus. Ac. moja,mea duo. V. ó vi moja, 6 vos mea duo. Ab. od mojih, á meis duobus. Plural. Num. N. moja, mea, meint G» mojih, meorum, meinet. D. mojim, mcis,m?Íf tten. Ac. moja^mea^eine. V. c>vimoja,ö mea, £> il)t meme» Ab. od mo)ih,ameis, Don meinen. TUtlS, Mafcul. Gen. Singul. Num. N. tvoj, tuus, Dein. G. tVojga,tuj,Déineá. D. tvojmujtuo,Dei* nem» Ac» tvojga,tuum,Dei» nem V. caret. Ab. od tvo)ga,ätuök DO» Deinian Döa. Dé Pronomíňe. DuAlis Num. V. caret, N. tvoja, tui duo,Dei* Ab. od tvoje, a tua, nc jn>et> G. tvojih , tuorum Don Deiner. Dual. Num. duorum , Deiner N. tvoje,ruae, duae, $n>epen Deine JIVVI/VM' — -----U v JX tvojma, tuis duo- G. tvojih , tuarum bus,Deinen jweoeti. duatum. Ac. tvoja,tuosduosj. D. tvojmaí tuis dua- Deinepei). , bus. V. caret. Ac. tvoje,tuasduas. Ab. odtvojih , & tuis V. caret. duobus,tón Deinen Ab. od tvojih, ä tuis jwetjen Plural. Num. N. tvoi, tui, Deine. duabus. Plural. Num. tvojé, tuas, Deine* G. tvojih, tuorum , G. tvojih^, tuärum , Deiiwr. Deiner. D.tvöjim,tuis,Deinen. D. tvojim,tuis, De* Ac. tvoje, tuos>Dein(. nftt. V. carét. Ac. tvoje, tuäs, Deine. Ab. od tvojih, ä tuis, V. caret. Don Deinen. Fccmin. Generis. Sing. Num. n. tvoja, tua, Deine. Ab. od tvojih,ä tuis> »on Deinen. Neutři Generis. Sing. Num. G. tvoje,tu«, Deiner. N. tvoje, tuum, Dd* D. tvoji, tu£E, Deittřt» ttttf. Ac. tvojo, tuanvDtf* G. tvojga,tuij,fceím*. D. tvoj* , Db Pronomine* D. tvojmujtuo, Dcí* fvoj, fuus, fe^T. nem. G. ivojga, fui, feincá* Ac. tvojga, tuum , D. ivojmu,fuo, [et» bein. nem. V. caret. Ac. Tvojga, fuum,fei» Ab. od tvojga, h tuo, tien. Don beinern. V. caret. Dual. NuMe. Ab. od fVojga,áfuo, N. tvoja y tua duo, aon feinem. Deine ^tvcp. ' Dual. Num. G. tvojih , tuorüm N. Tvoja, fui duo, fei* ductum. ne jroep. D. tvojma, tuis duo- G. Tvojih , fuorum bus. duorum. Ac. tvojá, tua duo. D» ívojma,fuís duo-V. carct. bus. Ab. od tvojih, k tuis Ac. fvoja, fuos duos. duobus. V. caret. Plural. Num. Ab. od Tvojih, k Tuis N. tvojá, tua, beine. duobus. G. tvojih , tuorum, Plural. Num. Deiner. 4 N. Tvoi, Tui, feine. D. tvojim, tuis )bei* G. Tvojih,Tuorum,feií nen. ner. Ac. tvoja, tua, beine. D. Tvojmu,fuo, feinettt V. caret. Ac. Tvojga, Tuum , Ab. od tvojih, a tuis* feinen. fon Deinen. V. caret. SUUS) SUA, Mail Ge» Abl. od fvojga, k fuo, Singul. Num. mu |eítíeiti. Dua- De Pro Dual. Num. N* Tvoja, fui duo> feine jmen. G. ívojh,Tuorum duo* rum. D. ívojma, íuis duobus , Ac. ívoja, fuos duos, V. caret. Ab. od fvo)h, a Tuis duobus. Plur. Num. N. fvoji, fui, feine. G. Tvojih, íuorum,fřt* ner. D. Tvojim, Tuis, feinen. Ac.fvojc, Tuos, fein«. V. caret. Ab.od Tvojih ,a Tuis, »on (einen» FOEMIN. GEN. Sing. Num. N. Tvoja, Tua> fei«. G. Tvoje, Tuae, feillet. D. Tvoji, Tu®, feiner. Ac.Tvojojiüam, jěín. V. carét. Ab. od Tvoje, ä Tua, »on feiner. nomine. gi Dual. Num. N. Tvoje, Tua duse, t)íC feine ;n>et?. G. Tvojih,Tuarum dua- rum, D» Tvojma 5 Tuis duabus, Ac. ívojie, Tuas, duas, V. caret. Ab. od Tvojh, k íuts duabus, Plur.Num. N. (voje, fiise, feine. G. Tvojih, íiiarum, fen ner. t). Tvojim, Tuis,feinen* Ac.(voje,(oas, feine. V. caret. Ab. od Tvojih,äTuist Don feinen. NEIITRI GEN. Sing.Num. N Tvoje, Tuum. fein. G. Tvojga,íui j{etne$» D. Tvojmu,Tuo,|eineni Ac» Tvoje, Tuum, fein» V. caret. Ab. od Tv0}ga;hTu0| feinem» F Dual» 82 De Pronomihe. Dual. Num. Plur. Num. N. fvoja, fua duo, fei» N. fvoja, fua, feine. ne jmep. G. fvojh, fuorum, fet* G.fvojh,iirorumduo- nee. rum. D. fvojim, Tu is, feinen. D.fvojim,fuis duobus, Ac. fvoja, fua, feine. Ac. fvoja, fua duo, V. caret. V. caret. Ab. o d fvojh, k íuis* Ab. od fvoih, k fuis #on feinen, duobus. CAPUT IV. VePronom. Noßer, Veßer, Unt&4 Nöfter) Naíh) M A S C II L. G E N. Sing. Num. N. naíh,noíler,unfer. G. nafhiga,noftri,un» ferč. D, nafhimu, noftro, bem unfern. Ac. nafhiga, noftru, unfern. V. ó ti naíh,ó nofter, £> unfer. Ab. od nafhiga , k noftro, »on m* feto. Dualis Num. N. nafha,noftriduo, tm|ere $tw. G. nafhih,noftrotum du o rum. D. nafhim*, noftris duobus. Ac. naiha, noftros duos. V. ó vinaíha,Ö vos duo noftn. Ab. ad naíhih, k noftris duobus. Piu- Di Prokomin P. g* / Pluralis Num. G. nafhih, noftraru Ň. naíhi, noftri, un» duarum. filt. D. naihima, noftris G. naihih,noftrorö> duabus, unferer. Ac. naíhe , noftras D. naihim , noftris, duas. un|ern. V. 6 vi naíhe, ö vos Ac. naíhe , noftros> noftrae dua?. unfere. Ab. odnaíhih,žino- V. ó vi naihi, 6 vos ftris duabus. noftri, £> unfere- . Plural. Num. Ab. od naíhih,á no- N. naíhe, noftr«e,utK ftris, con unfern. fere. FOEMIN. GENER. G. naíhih,noftrar(S> singul. Num. unferer. N. naiha,noftra, un* D. naihim, noftris, fere. unfern. G. naíhe, noftrař, Ac. naíhe, noftras, unfern. unfere. D. naíhi, noftr*,un* V. 6 vi naíhe, 6 vos fereit. noftrae, O unferc. Ac. nafho, noftram, Ab. od naíhih, k nó- unfere. ftris, »on unfern. V. ó ti naíha, ó no- NEUTŘI GENER. ftra,£>unfer. Singul. Num. Ab. od naíhe, ä no- N. naíhe, noftrum, ftr«,Dcn unfern. unfer. Dualis Num. G. naíhiga, noftri, N. naíhe.noftrse dur, unferč. UnfCre JWep. D. noíhimu, noftro, F 2 unfern. Ac. De Pronomine. Ac. naihe, höftrum, Veftcr ) Vafh.) unicr. MASCUL. GENEEL V. ó ti naíhe, ó no- Singul. Num. ftrum, £> unfec. N. vafh, vefter, euer. Ab. od naihiga,ano- G. vaihiga, veftri, áro,tton uti|ctn. euer«. Dual. Num. D. vaihimu, veftro, N. naíha, noítra duo, euerem. G» nafhih, noftrorü Ac. vaihiga^veftrum, duorum. eueren. D. naíhima, noftris. V. caret. duobus. Ab. od vaihiga, h ve- Ac. nafha,noftra duo. ftro, Don eucccm. V. 6 vi naíha, ó no- ftra duo. Ab. od nafhih, h noftris duobus. Plural. Num. N. na{ha,noftra>un* feie. G. nafhih, noftrorü, untrer. D. n.ifhim, noftris, unfern. Ac. nafha,noftra,lltts (erc. V. ó vi naiha , ö vos noftra, D Uli fern. Ab. od nailiih, a noftris, dou unfern. Dual Num. N. vaíha, veltři duo, euere jrcep. G. vaihih, veftrorum duorum. D. vaíhima , veftrls duobus. Ac. vafha, veftros duos. V. caret. Ab. od vaihih ^a ve-ftris duobus. Plural. Num. N. vafhi, veftri, euere. G. vafhih, veftroru, euerer. D. vafhim, veftri* , euereib Äc. De Pri Ac. vafhe, veftros, euere. V. caret. Ab. od vaíhih,k ve-ftris, üoh eueren. FOEMIN. GENER. S. N. N. vaília,veílrajeuer. G. vaíhe, veftrce, eue* rer. D. vailii,veftra?,eue« rer. Ac. vaího, veftram, euer- V. caret. Ab. od vafhe, k ve-ftra,r>on euerer. Dual. Num. K. vaíhe, veftrae du®, euere ,}tt>et>. G. vafhih, veftrarum duarum. D> vailiima, veftris duabus. Ac. vaíhe , veftras duas. V. caret. Ab. od vafhih, k ve. ftris duabus. P. N. ► nomine. gf N. vaíhe, veftr3e,eu?* re. G. vaíhih,veftrarum, euerer, D, vafhtm , veftris 3 eueren. Ac. vaíhe, veftras, euere. V. caret. Ab. od vafhih, a veftris, Don eueren. GENER. NEUTR. S. N. N. vaíhetveftra, eU* er. G. vaíhiga , veftri, eueres. D. vafhimu, veftro, euerem. Ac. vaíhe, vcftrum, euer. V. caret. Ab. od vaíhiga, k ve* ftro, Don euerem. D. N. N. vaíha, veftra duo, G. vafhih, veftrorum duorum. D. vaihima, reftria duobus, F j Ac. tc De Proi Ac. vafha,veftra duo. V. caret. Ab. od valhih, k ve-ftris duobus. P. N. N. vafha,veftra,euc# te. G. vafhih,veftrarum, euerer. D. vaihim, veftris, eueren. Ac. vaiha>veftra,CUC« te. V. caret. Ab. od vafhih, ä ve-ftrisjDon eueren. Noítras, en, ena , enu, is naihih,unus,a, um: noftrorum, no-ftrarum, noftrorum > vel, en, ena, enu, is nafhih, unusj a, um, cx noftrist&c. Item, is mej, nafhih. Sing. Num. M. F. N. Unus, Una, Unum. N. en,ena, enu, einet eine/ einetf. G. eniga, ene,eniga, cm weitiwtiM- D. enimu,eni, enim», einem/ einer/einem. Ac. eniga, ene, enu , einen/einer/ einca. V. ó eni, ena, enu , Oeiner/eine/einetf. Ab. od en iga,od ene, od eniga. »on einem / einer/ cínem. Dual. Num. M. F. N. N. ena,ene,ena. G. enih, enih, enih. D. enima, enima,enima. Ac. enih, enih, enih. V. 6 ena, 6 ene,ó ena. Ab. od enih, od enih, od enih* Pluralis Numerus. M. F. N. N. eni, ene,ena, eine/ ober etíidje. G. enih,enih,enih, einer. D. enim, enim, enim, einen. Ac. ene, ene, ena ,eb ne* v. De Pronomine. V. d eni, o ene, ö ena, íhih,vel is mej,vafhih £> eine.. Ab. od enih,od enih, od enih,Don einen. Omnibus cailibus,. omni&generis, & numer i íubjungitur, hase formula, fcilicet, naíhi vel isnaíhih,. vel is mej. naíhih t Niíl qu&cí in duali numero,duo, vox additur, & declinatur íiio modo, ut fuperřus ofteníum eft, Veftras , en, ena, «nu, vaíhi vel is va- einer/ eine/ einetfmii oDec uníec Hic eodem modo additur, fub finem ca-fuum, haec formula., vaíhih, vel is vaíhih > Yet is mej vaíhih. Hinc, vox,DUO % in duali numero. Cujás ? Katére vel is, vel, od kstére shlahte, deshéle, vje-re, ali partije , D Ott m& gtcunDf^aftt / íanb/Glauben/ oDec LIBER IV. DE V E R B O. Verbum aliud eß perfonaleyaliud imptrfonalt* XjEríonale eft, quod diftin&é per tres per-íonasconjugatur, ut.* Delam, laboro, ftíbejft. Delafh» labo-ras, Dela, laborat,&c. F 4 Im* S8 Df. Verbo. Imperfonale, quod in tertijs tantum per-fonisfingularibusinfleäitur, ut: Sc deta, laboratur, man arbeitet. CAPUT L De Accidentiku Yerbi. Ver bo accidunt. Genus, Tempus, Modus, Figura, Períona,, Numerus, Conjugatio. DE GENERE. Genus hie duplicitererit, diieendi caufä, confiderandam. Primó verbum eft aliud, quo difeernitur fignificatio verbi: An iit vi-delicet Verbum , Attivum, Paífívum, Neutrum, Deponens: vel quo diieernitur fexus, atque ita verba íunt, vel Mafculina, velFoe-minina, vel Neutra, vel omnis Generis, Aftivum, ut: Sekam, Seco , id? tyaue. Fajßvum, ut ■: Bom fekan, Secor, fl?ett> gefeauet. Neutrum^ ut; Sedím, íedeo. Tezhem, cur-ro, id) ftße/ ich lauffe. DE TEMPORE. Tempora funt in conjugandis verbis , ta lingua Slavica, tria, Prafins, ut: Sekam, f)auť I f)Otfe. Präteritum, fub quo & Imperfe&um Sc Plusquamperfeäum comprehenditur, ut: Sem fekal, Secui, fecabam > & fccucram, icj) tu- D e V e r b o. £5 futurum,ut: bom fekal, fecabo, garten. DE MODO. Modi funt totidem, quot apud Latinos. Indicativw, ut: Sekam, íeco, id> ijacČC. Impervtivus, ut: Sekaj, feca, l)acČe DlJ. Optativusyut: 6 Debi fekal, utinam feca-rem, ivolfe $£>tt td) Ijcítíc gebacfcř. Suéjuvčlivusjut: Kadar fecam,cum íecem, mil id> l;atfe. lnfnitivus, Sekati, fecare, l)acfetT. FIGURA. figura^ altafimplext ut: Sekam, íeco.' Compofita, ut: Nafekam, incido,l>aUř prefékam, prsecido, id) 6reiben. C O N J U G A T I O. Ordints confugandi ptrfonaka verba funí tres. Primus eft eorum, quae* definunt in, AM* Ut: dél am, Iaboro, t<# arbeite. Secundus eft eorum quxdefrnunt in, EM* ut: dérem,excorio, icf> fcfcinbe. Tertius. eft eorum verborum, quae exeunt in» IM, ut; velim, jubeo, gebiete» CAPUT IL Specie kis V er bi* Primitiva funt, ut i Gorim, ardeo, icl> brine. Svétim,tucco» td> íňcfrťe* Derivativa funt vet Inchoativa, ut : i. Ardefco, id eft incipio ardere, iazhnem goréti, ícl7 fange an ju brinnen. Huc refe-runtur illa, imperfonalium formam habentia* ut: Ardefcit, fe v'namle, vet fe fashiga. Inchoativa redduntur per fazhne* vel perhája* a. Frequentativa, ut: Agito, id eft, vedén > pred inu pred, pres preftänka preneftánu^elam^ icfc ttJÚttfe/ODeC arbeite oJ>ne unterlaß. j. Meditativa feu Deilderativa, per mislim vel shellm interpretantur, ut: Le&u- de verb». 51 Lečtu*iov id eft, miílim oli shelim brati, fc|> Itfc genn 4. Diminutiva,hicc redduiitur, íi illis prae-ponitur vocula, per> ut : Cantillo, id eft , parumper cano, pěrpé-vam» vel pomalím pójem, K'i) finge getnad). Item, Sorbillo, id eft, modicě íorbeo-, pomá-lim fréblem > ic!} fíícffíe aemael?/ obeí íangfant f. Imitativa* ut : patrizo. Po ozhinishari,ali £hegi» delam,icj> fdjla* ge Dem hattet naefr. His cognata funt qurcdam verba conti-nuam ačtionem fignificantia: Et veniunt fe-rě ab omnibus verbis, ut: ípifhem > id eft * cxícribo, fed,fpiíhú{em. íigmficat continué cxícribere, aug o&er abtreiben. Et fiunt ex prima períona pracíentis Indicativi, íi um, cm, & im, vel in, avam, vel in ujem, muta-tur: íed frequenter id fit, quando compo-nuntut verba cum prsepofitionibus. CAPUT III. De Formatione Ternporum in Vtrbis : Canones. i. Omne verbum, íive illud fit voce íive íignificatione aftivum > regulariter defínit, vel in AM, vel in EM, vel in IM. Atque ideo re&ě in lingua Carniolana tres ordines ver-borům conftituuntur: videlicet, juxta voca- les ^ 52 Dt Verbo; les, a, e, i, charačterifticas in ultima íyllaba: Sic in Am,deíinentia, in prseíěnti tempore, prima perfona, Indicativi modi, erunt primi: In EM, fecundi: & in IM, tertij ordinis, ut: delam, laboro. Pifhem, fcribo. Lubim,amo* 2. Habito themate, quserendus erit Infi^ nitivus : Is regulariter definit in, Ti, ot: k delam, fit: delati, laborare, h pifhem> fit pi, lati, fcribere, ä Uibim, fit lubiri, amare. 3. Ab hoc Iniinitivo formabitur,five verbale dicas live participiale verbum, mutata , Ti, ultima fyllaba in, 1, litteram, ut: á delati, fit, delal, qui laboravit. a Pifati, fit, Pifal, qUi fcriplit, ä lubiti, fit, lubil, qui amavit: Movetur autem bac vox per tria gener a, ßc ; $ingulari Nawero, Genere. Mafculirto, Ďelal, qui laboravi, vifti, vit. Fteminino, Delala, quae laboravi, vifti, vit. Heutro, Delalu, quod laboravi, vifti, vit, Duam Numero, Genere. Mafculino, Delala, qui duo, laboravimus,vi- ftis, verunt. Tvminino , Delale, quae duse, laboravimus, viftis, verunt. Neutra, Delala, quae duo, laboravimus, viftis, verunt. Plurali Numero, Genere. Maßuliao, Delali, qui laboravimus, viftis, verunt. Tetminino, Delale, quse laboravimus, viftis WUnt, Nett- De V Ě k 8 Ö» Üeutro, Delala , qua: laboravimus, viftis, Verunt. Hinc itaque fiunt praeterita, cum verbo lubftantivo prsefentis temporis, fim, fi, je,id eft, fum, es, eft. Hoc participium alios cafus praeter > nominativům fingularem, dualem Sc plurálem, non habet. Fit inde etiam Futurum, addita, ad di&rnn participium verbo fubftantivo F u turi, temporis. Id quod in conjugandis verbis,vide-bitutv 4. Ab hoc ínfinitivo, formatur etiam verbum paífivum, mutata ultima fyllaba Infinit tivi verbi adivi, ti, in N, litteram, fit, k de* lati fit delan, quaíi dicas laboratus, k Pifati* fit, pifan, leriptus, h lubiti, fit lublen, ama-1 tus. Movetur quoque per tria Genera, fic, Numero. Singulari. Duali. Plurali, M. Delan,laboratus, Delana, labörati,Delani, laborati. K Delana, ta. Delane, tae. Deknč t*. N. Delanu, tum. Delana,ta. Delana,t«* Hoe participium declinatur per omnia ge-ňera & numeros. Hoc unico participio abfolvuntur otnnia verba, íive ea funt voce , íive íignificatione paííiva, addito íalteni verbo fubítantivo,fim, íijje, &c. fum, es i eíL 54 DE V I k S Ö. Gerundttttn in , DO» f. A tertia perfona plurali, praefentisIndicativi adivi, formatur vox , habens fignifi-cationem latini Gerundij in,DO, additis ad finem ejus perfona: litterls, zh, ut» ä Délajo, laborant,fit delajózh, laborando. k PílTujo,fcribunt,fit pifhejózh,ícribendo k Lúbijo, amant, fit lubijózh , amando. Participium prafens. Rinc fit Participium temporis praeíentis* per motionem , fic: M. Delajózhi, laborans,Piíhejózhi, fcribens, Lubijózhi, amans. T. DeIajózha,laborans, Piíhejózha,fcribens, Lubijózha, amans. N. Delajózhe, laborans,Piíliejózhe, fcribent Lubijózhe, amans. H sec declinantur per omnia genera,numc-ros & cafus, quemadmodum Adječtiva* Prius Supinum in TUM , & Gerundium in DUM. Ab Infinitivo fit Supinum, fignificatío« ne exprimens prius Supinum latinům in,tum, abječta ab Infinitivo,littera ultima. I, ut: k Délati, fit delat, laboratum, laborandum. kPífati fit, piíat, fcriptum, ícribendum. k Lubíti, fit lubit, amatum, amandum. Verb aH a in, NIE. 7. Ab Infinitivo poífunt quoque formaťi Verbalia in,nje, ultima fyllaba : ti, mutata in nje, ut: k De« D E V e R "b Ü. <97 & Délati, fit délanje, labore. a Piflati, fit pifsánje, fcriptum. ä Lubiti, fit lublénje, amor. Vel íi mavis , potes ea formare a pafiivis participijs. VerlalU i«V,EZ, fr ZA. Venlunt etiam verbalia ä verbis a&ivis. Subftantiva , Delu, labor : Pifmu, fcriptio, Lubése , amor. Item, Délavez, laboratoř, Délaviza, laboratrix. Adjedivai lub,a,u. •Chams, a, um. Gerundia in DL % Infinitivus etiam ponitur loco Gerun-dij definentis in DI. Item pofterions Tupni in TU, ut": Zhas je délati, tempus eft laborandi,pifa-ti, fcribendi, lubiti, amandi. Supina in TU. Tefhku je dělati,difficiie eft laboratu,Pilati , fcriptu, lubiti, amatu. Obfervationes quadam in conjugationcs ver-borum. 1. Indicativus & Conjun&ivus conveniunt voce, nifi quod Conjun&ivo modo ad-duntur conditionales particulx: «ku, kadar, dokler, daj&c. a. Indicativns modus diftin&a tempora, Praefens, Präteritum, iub quo continetur, & Imperfe&um & Plufquamperfettum) & Futurum. Sic etiam modus Conjun-äivus. 3. Im* r' D e V p n. » o. 3. Imperativu^ habet dno diftinda tempora, Prsíens & Futurum. 4. Öptativus modus, habet unum iältctn tempun, Videtieet. Präteritum Perfe-&um> quod ab Indicativi prsfcceriri voce nihil differt, niil quod Öptativus habet votüui, hoc eft, adverbium vocandi ó fi aut, utinam,ideft,ö de bi. f. Präteritum Indicativum a&ivum, habet prsepolitum , partieipio a&ivo , verbum fubítantivum, fem,ii je, Tum, es,eft. 6. Futurum a&ivum, habet vöeemeandeni participialemcum praeterirjs, nifi quod ei etiam praeponitur, verbum lubftantivuin, Fufuri-temporis,Bom,boili, bo. Ero, eris, erit. 7. Paíiivum verbum abfolvitur, Partieipio pailivo, & verbo fubftandvo. CAPUT IV. Conjupatio Nosduo, duse,duo, fumus, tw^toe^fétfttt). Vi íta, fte,íta. Vos duo, dua?, duo eítis. tt>r JťDd) fe$t>.Oná,oné, oná fta. illi, duo,illae du£e,illaduo funt, Die $wet) fet^í). Pí.ur alis. Mi fmo , nos fuaius, tt>ÍC fe^tll?. Vi íle, Vos eílis, ií)C Oni, oné, oná fo , JHi illae, illa ftmt^, Die fct>nD. Präteritum imperfettum, perfeßum^ &* pluf. quam perfeButn Singulárů numeri. Sim bil, bila, bilu, Fui, id) bin flen>efett. Si bil, bila, bilu, Fuifti, Du bift gercefen. Ie bil, bila, bilú, Fuit, et i(í gewejen. Dualis. Sva bilá, fve hile, fva bHa, Nos, duo, duae, fuimus, vdíc jtvei) fci>nb gewcjěn. Sta bila, íte bile, íta bilá, Vos duo, duse, duo, Fuiítis > i()r jwet) fei)ö ß?tvefen. Oná, oné, ona, íta, Ite,Íta,bila, é,á,illi,a,duo duae, duoFue-runt, Die sn)ei)K»>nD gevwfen. P lu r alis. Mi fmo bili, bilú, bila, Nos fuimus , tt>tC fct)ngcn?cfen. Viítebili,bilé,bilá,'Vosfuiítis, il>r feijt) gemefen. Oni, oné, oná, fo hrí-li,bilé,blUjíli,illac, illa, fuerurtt, Diefe&nfr Siefen. Q Fivra- 53 De Verbo, Futur i , Numeri Singulare. Bódem, Ero, icit> twtöe fetfn. Bódelh, cris, Du tvecDcff IW- Bode, erit, tl toirt) fet)U. Per lyncojten, Born, boili,bo,perapo-Qopen, Dualis. Bódeva, bódevó, bódeva, Nos duo, duae, duo erimus, per íyncopen Bóva, bóve, bóva, Bódeta, bódete, bódera, vos duo, duae, duo, eriris, per íyncopen, Bóta, Bóte, Bóta. Oná, oné, oná, Bódeta, Bódete, Bódeta. Jlli duo, illae dua?, illaduo, erunt, per íyncopen. Bóta, Bóte, Bóta. P l u r a l i s. Bódemo, bódete, Bódejo, per Syncopen, Bómo bóte, Bódo. erimus, eritis, erunt. tvíc nwDeri\ ihr rcccDet/ (tc tvecbcn fet>n-Imperativus Numeri Singularis. Pracfens & Imperfektum, tum etiam Futurum íunt conjunäa. Vbi obfervandum iingulari numero primam perfonam non ha-beri, In duali verö ac plurali, integre inflečtt per omneš perfonas. slng ularis. Bodi ti, fis vel efto tu,fřne öu/Bodi on,ona, onu, fit vel eíto, ille,illa,illud,jepe er/|íC/í)ag. Dualis. Bódiva, ve, va, íimus nos duo, se, o. Bódi-ta, te,ta, fitis vel eílote vos, duo, as, o. Bódi-ta, te, ta, oná, é,á,fint vel eftote illi duo,illac du í, D E V e R S O. duae» illa düo, vel per ßncopen, Bota, te > ta, i» [ecundis & tertijs perjonis. pl ur alis. Bodimo, fimus, fet)n tDic/ ober folJeit fčt>n / Bodite, litis, fcob ifrt/ oDct follet jeiftt / Bodite, oni, one, a, fint iili, illžE, illa, févttí) Die / ODer folletl feptl/ in fecunda & tertia perfonfi ßtfyncope, lic: Bote. öptativus. Praďens, ImperfeČtum, Perfe&um, & Pluk quamperfečtum, íunt conjunčta. Et eft ea-dem vox, cum praeterito Indicativi, niíi quod hic praeponitur, votum, ö debi. Numeri Singularis. O debi jeft bil, bila, bilu. litinam egoeP-fam vel fuiffem, tt>oíte id) n>dce geroe* fen I O debi ti bil, bila , bilu. Utinam tu ef-fes vel fuiíTes, tvolte ®Dtt Du rcdcefl geroe# fen / O debi on, bil, ona bila, onu bilu. Utinam ,ille,illa, illud, eilet vel fuiflet, tvplt* ©Oft/ et/ jíey D ač n?rice geroefen. Dualis. O debi mi bilá , bilé , bilá. Utinam nos duo, duae, duo eíTemus vel fuiflemus , tt>0lte ri>ic §n>ep tvcítcn geroefen / O debi vi bila, bile, bila. Utinam vos duo, duse, duo efletis vel fuiíletis, wolíe &>£>tt ibt $n>«0 tvá* ret öemefen/ O debi ona bila,one bile, ona bila. Utinam illi duo,ilke dua?, illa duoefc fent vel fuiflent, tVOUe ©Ott |te ttWfen Qfr trefen, c % p*». i ©o De V e r ě o. P l u a l 1 s. Ö debt mi bili, bile,bila, utinam nos eile* mu s vel fuiflemus , ttolie (^Ott roir weiten fíemefcn I o debi vi bili, bile,bila,, utinam vos eifetis vel fuiffetis, tvolte @5£>tt ibc lt>a* ret flen)e|en / O debi oni bili, one bile, ona bila, utinam illi,illae, illa, efient vel fuiílent-, ivolte ® Oft fie rpdreit gemefen. Ob ser. v ati on es. Préteritum plufquamperfettum , poíTet leddi ac! Germanicam imitationem, in hune modům ut : pro, utinam fuiíTem diceretur: O dcbijeítvshe bil. Augetnr enim préteritum perfektum voce, vshe, quod,jam, fig-rtificatet, íic enim préteritum perfe&üm ab. folutum quid íignificaret. Sépé fit, ut ad-datur voci: vshe, etiam vöx, Sdaunaj, vel daiínu, quod eil, diu, & íic redderetur préteritum pluíquamperfettum, pér, ö debijeft^ .sdaunaj vshe bil. Id eft, utinam ego diu jam fuiíTem. Futurum. Optativi modi eíferendum eft per praríens, fed & hoc periphraíticós, rečle efferri poffe puto, líc : ö debi meni, bilu , id eft, utinam mihi contingeret eíTe, vel per,poífo, íic ó debi mogki biti,id eft, utinam poffet fieri, lvol» te@£)tt icí;routDe |ci;n. SubjuncT i vus. Hic modus ab Indicativo , nihil difFert, l&iíi quod hic prseponuntur voces conditio- nalets D e Verb». rot nales í aku , fi, kadar, quando, da, vel de, cum. Dokler, quandoquidem, vel quonianu Praßns -3" Imperfičlum , SinpularU Numeri. Aku íim jeft, cum fim, Weil icl> bin / Aku fi,cum fis, weil üll btfiy Aku je on,ona, onu, cum fit llle, illa, illud, weil De*/ Die/Darf ifl* Dualis. Akú fva,fve,fva m i cum nos duo,dua:,duo fimus, Weil wir £We9 fetyll / Akú fta,fte,fta, cum vos duo, dua:, duo litis, weil il?t jWe»> fet>D/ Akú fta ona, fte one, fta ona, cum fine ilU duo, illae duce, illa duo, weil Die Jtoe*) fci>nt>- P l u r a l i s. Aku fmo mi, cum nos fimus , weil WřC fci>llD/Aku fte ví, cum vos fitis, weil il)r|et)í>/ Aku fo oni, one,ona. cum lili, ille,illa,fini, weil öle fet)ttt>. Präteritum perfektum & plufyuamperfeft im , numer i fingularis. Aku fim jeft bil, bila, bilu , cum fuerim & fuiíTem, weil id) war gewefen / Aku fi ti bil, bila, bilu, Cum fuerisvelfuiífes, WCÍít)U WCÍ* *eflgewefen. Aku je on bil, ona bila, onii bilu, Cum flle> illa, illud fueric vel fuiflec, n>eil Der / Die/ Dač n>ar gewefen. Dualis. Aku řva bila, fve bile, fva bila, Cum noa duo, duje, duo,fuerimus vel fuiflemus, Weil tt>ir $wet> waren gen>efen. Aku fta bila, fte bile, fta bila, Cum vos duo, duae, duoa fueritis G i VfJ loa DE Verbo. vel fuifletiš, weil il)í 5tt>et> rodret gefoefen. Aku fo oni, one, ona bili, bile, bila, Cum illí duojillseduíe, illa duo fuerint, vel fuiifent, »eil Die jn>et> rcacen gemefen. / P l u r a li s# Aku fmo mi bili, bile, bila, Cum nosfue-rimus vel fuiíTemus, tt>eil mir mařen geroefen. Akufte vi bili,bile, bila,Cum vos fuerids vel fuiíTetis, rceíl ibt watet geroefen. Aku ío oni bili, one bile, ona bila, Cum illi,illx, illa, fuerint vel fuiíTenc,n)eiI í)w rnaren gemefett. Futurum , Numeri Singulare. Aku jeft bom , Cum fuero, tt>eil icb roert> fet)U. Aku ti boíh, Cum tu fueris, tt>eil íru fcJÍťff fei)n. Aku on, ona, onu bo, Cum ille, illa, illud fuerit, ivcílber OieDae roicD jepn. Dualis. Aku mi bova, ve, va, Cum nos duo,«, o, «rimus vel fuerimus, tt>eil roic jmei) Werbet! fe^n. Aku vi bota, te, ta, Cum vos duo as, o, critis vel fueritis, weit í^c jwep werDetfct>n. Aku ona, e, a, bota, te, ta, Cum illi duo, illae duae, illa duo erunt vel íiierint, IVCÍl Die Jtt>ei> ttwDen feo«- Pluralis. Aku mi bomo, Cum nos erimus vel fuerimus, weit wir roerüen fepn. Aku vi böte, Čum vos eritis vel fueritis, weit il)t WeťDet fei)n. Aku oni, one, ona, bodo, Cum iili, illae, Ala,erunt vel fuerint, weil Die ttWDen (epn. - /N- De V u e o, ioj Infinitivi Presens & Imperfectum. 1. Biti, eflc, fepn. 2. Participium prapíens, Bodejózh, zha, zhe, Ens. Formatur autem ä tertia perfona plurali , futuri Indicarívi, quod eft. Bodejo, huic additur, zh, fit Bodejózh , zha, zhe. 3. Gerundium in DI, efFerturper Infinitivu, Biti, effendi vel per genitivum verbalis, Bitje, quod habet in Genitívo Bitja, id eft, eíTendi, 4. Gerundium in DO, per participium Bo- dejózh, eíTendo. Gerundia inDUM,k'Bitju, quafi dicas ad eftendum. Supina per infinitivům redduntur. CAPUT V. Exemplum primiOrdinisVerbo* rum exeuntium in AM, Generis A&ivi, SEKAM, fcco. Iíídicativus, Presens, Num. Singulare. Ieft fekam, Ego feco, IC!>I)CUIC/ ot>eri)aďe. Tifekalh.Tu fecas. bul>aucfř. On,a,u,feka, ille, la, ludjfecat, t>CC/DÍC/ Dač fcauet. Dualis. Mi fékava, ve, va ,Nos duo, duse, duo feca-mus, ft)ir jtDCí) bauen. Vi fékata, te,ta, Vos duo, ae, o, fecatis, tyt jwe^ l)auet. Ona, e, a, G 4 ío 504 D E V B R B (V fékata,te, ta, JUi duo, illa duae, illa duafccant, ÍMC iW\) tauen. Pluralis. Mi íékamo, Nosřccamus, Witfrauen. Ví lékate, Vos (écatis, tyt l>aueř. Oni, é, k, fé-kajo,Jlli,ilhr, illa,fecant, Ďie!)auen. Präteritum ímperfeBum, Pcrfečlum , F/ufi-quamperfeRum, numer i Angularis. leít fim fckal,a, u, Ego fecabam, fccui, íe-cuerarn, l)ab gemami. Ti íi lekal, avu, Tu fecabas, fecuifti, íccucrat,Dtt (?a(igeí>auet<. Qna,u, jeíckal, a, u, JHe,a,ud, fccabat, fe-cuit, fecuerat, bet Die í>a$ bat geíjauct. Du ALLS. Mi fva, fve, fva, fékata, le,la, Nos duo, ©,fecabamus, fecuimus,fecueramus. Vi fta, fte,fta, fékala, le.la, vosduo,ar, o, fecabatis, fecuiftis,fecueratis,Onáé,á,fta, fte, fta, fékala, le, la, JUi, se,a,fecabant, fecuerunt,, fe-cuerant. Pluralis. Mi fmo fékali,le, la,Nosíecabamus, íecui-musjfecueramus, mít fraben gefjauef. Vifte fékali, le, la, Vos fecabatis, íecuiftis, fécuera-cis, rt)r í)abet ge&Ouet Oni, e, a, fo fékali, Ie, la, Iii, lé, fe; fecabant,fccuerant, fecuerant, aben gc&auef. Observatio. Poílet préteritum perfe&um, fcorfím hoc modo conjugari, ut feeui, fem bil íěkal, &c. i ' At De V e r b h. At préteritum plufquamperfečhim, fic: fe-cueram, íim vshe bil fekal, vel: fim vshe bil sdaunaj fekal, fic eifent diftin&a haec tria praeterita videlicet: Sem fekal, &c« fecabam : Praeterit. imperf. Sem bil íěkal, &c. préteritumperfe&um. Sčm vshe bil fekal, &c. praet. plufquamperf. Futurum, Numkri Singular is. íeílbom fekai,.a,u, Egofecabo , id) Wert) J)CUmt. Ti bolh fecal, a, u , fecabis, t)u Wirft Jauern On , a, u , bo fekal, a, u, Jlle, a>ud, íěcabit, i)er/ t>ie/ Datf wicö-faueu. - , Dualis. Mi bova, ve, va, řekala, le, la.- Nos duo, se, o, fecabimus. Vi bota, e, a, fékala, le, la* Vos duo, ře,o,fěcabitis. Oná, é, á, bota, te, ta,íékaja, e, a, JUi,2e,a,ducb se, o^ecabunt, Pluralk. Mi bomo fékali, le, la., Nos fecabimus, tm* toeröert l)Ciuen. Vi böte fékali, le, la, Vos fecabitis, il>r Werbet l)auen, Olli, e,a,,boda fékali,le}la, Jlli,a?,a, fecabunt, Ötf WiÖttl bauen. Observatio. In Duali numero, ad Pronomina, majoris evidentiae&emphafeoscauía, adduntur in-terdum,dva,dve,dva, fic: mi dva>nosduo» mi dve, nos duae, mi dvuja, nos duo in neutro gener«. Item; Vidva, vos duo, vi duje, vos G f dusC| io6 DE Verbo dua:, vi dvuja, vos duo gen. neutři. Item Onadva, onedve, onadvuja,&c. Imperativus omnium temporum. Prima perfona Angularis hic dciideratur. Numeri Singularis. Sekaj,ti, fekatu, vel íécatotu , baue Du. Sekaj on, a, u, fecet velfecato ille,a,ud, baue Oer Die Datf. D uali s. Sékajva,ve,va,mi,Secemus nos duo, íe,o, bauen wir jwep / oDerfoÜen bauen. Sekajta, e,a,v?,fecate vos, duo, ae, o bauet ibr jwci)/ ODer (eilet bauen. Sekajta, te, ta, oná,6, á, fecent vel fecanto illi, illae, illa, duo, ae, o, bauen Die jtvci;. Pluralis. Sékajmo mi, fecemus nos, bflueil tt>ir. Se-kaite vi, feeate vel íěcatote, vos, bauet ibr. Sekajo oni,e, a,fecent, vel fecanto lili, se, a, bauen Die. Öptativus. Modus hic conjun&a habet tempora , prae-fens, Imperfeäum, Perfe&um , Plufquam-perfečtumčk etiam Futurum. Coincidit ipfa terminatione,cum prarterito Indicativi modi niíi quod hicproeponiturvotum,ó debi. Numeri Singularis. O Debi fed bil, a, u, fekal, a , u, Utimam ego íecarem vel feeuiflem, WOlte0)£>tt/ icfc baucte / ober i>cirte gebaut. 6 debi ti bil, a, u, fekal, la, u, Utinam tu fecires velfecuif- fes, DE Verb©. 107 fes,wolte ©Ott/ Dubauerejf / obecbdtfeftge* fallet. Odcbion, a, u,bil, a, u, Utinam ille, a, ud fecaret vel fecuiífet, Welte ®£)tt/ Det/ Die Daé fcauete; ofcet bätte gebauet. Duali s. O debi mi bilá, é, á, íékala, le, la, Utinam nos duo, x, o , Secaretnus vel fecuiíTemus, O debi vi bilá, é, á, fékala, le, la. Utinam vos duo, íe, o. Secaretis, fecuiífetis, ó debi oná, é, á, bilá,é,á fékala, le, la. Utinam illi,x,a, duo se, o. Seearent vel feeuiflent. Pluralis. O debi mi bili, e, a, fékali, le, la, Utinam nos fecaremus, vel íecuiífemus, motte @Dtt/tt»ir bauetett/ obec bettten gebaut.O debi vi bili, e, a, íekali, le, la, Utinam vos feca-retisvelíěcuiíTetis, wolte ©Ott/ ií)C bauetet/ obec báttet gebaut. O debi, oni, e, a, bili, le, la, fekali, e,a, Utinam illi, íe, a, fecarent, vel feeuiflent, weite ^Dtt/Die baueteti/obec bat» teti gebaut. Observatio. i. Praefens& imperfektum,ä praeterito pluf- Suam perfečto poífent in hune modům di-ingui, ut praefens & imperfe&um , fine verbo fubftantivo, bil, a, u , eíferrentur. Sic: o debi jeft fekal, id eft: Utinam ego íe carem. At perfeäum & plufquam perfektum , adderent fibi verbum fubftanti-vum bil, a, u, fic : 6 debi jeft bil fekal, lítinam ego fecuiírcm,uteftpraďcriptum. . i.Fu- loS t> P V E R R O. a.Futurum hujus modi, poteft reddi, ííc: Ó Utinam ego fecem, ödebi meni bilu Te-katt. Qušřocutio ad verbum fíe laciné ex-primeretur: Utinam mihi dareturíěu con.-tingeret feeare, WOlte ©Ott/ wáte míC erlaubt jubaucm con JUříCTIVUS. Idem cum Indicativo eft hic modus, nit* quodei prarponantur conditionales particu-)?c: Aku, id eft. Si, Kadar> id eft, quando, Da, id eft, cum, vel quod, Dokler, quando,-quidem,quoniam. Presens Num. Singulari Kadar jeft íekam,Cum íecem, weil id) baue. Kadar ti íekaíh. Cum tu feces, Weil Du bauefí. Kadar on, a, u, Teka, Cumille, a,ud,fecet. n>eil bec/bie/ öai bauet. Dualis. Kadar mi fókava, ve, va, cum nos duo, a?, o> fecemus. Kadar vi Tekata, e, a. Cum vos duo, ae, o, fecetis, Kadar, oni, e, a, Tekata, Cum illi,ae, a, duo, fecent. PLU R ALIS. Kadar mi Tékamo, Cum nos fěcemus, Weif lvic bauen. Kadar vi Tékate, Cum vos fecetis, weil ibr bauet. Kadar oni, e, a, Tékajo, Cum itli, se, a, fecent, Weil Die bauen. Präteritum ImperfcBttm, ér IHujfauamperfcEbum Huryjtri Singularit. Kadar Ilm jeft bii a, u, fekal, a, u, Cum fe- cuerin» di verbo. to? ctierim vel fecuiífem, weil ícl> bauet«/ obet l)átte gebaut. Kadar íi ti bil, a, u, lekal, a,u, Cum tu íeeuerrs vel fecuiífes, metl Du í)auete(í/ Ober bátteíí gebaut. Kadar je on, a, u, bil, a, u, fekal a, u, Cum ille, a, ud, fecuerit vel fecuif-fet,weilt>ecöiei>atf bauet*/ oöec Wtte gebaut Dualis. Kadar fva, fvc, fua mi,bila, le, 3, fekala, e,a, Cum nos duo,é,o. Sěčueíimus vdí fecuifc femus, Kadar fta, ;fte, fta ví bili, e, a fekala, e, a, Cum vos due, se, o,íecueritis, fecuiífetis. Ka* darila, ile,fta,ona, e, a, bila, e, a, fekala, e, a» Gum illi,e,a, duo, o, fecuetint, vel ič» cuiifenc. Pluralis. Kadar fmo mi bili, e, a, fékali ,le,la, Ciint nos fecuCrimus, vel fecuiflemus, weil mt baueten l babe» oDec bátten gebaut. K«dar íte vi,bili, 1«, a, fekali, te, 1*, Cum vos fecue-ritis, vel fecuiífetis, weil il>€ ^auctet/oDec bát* tet gebaut. Kadar fo oni, é, á, bili, é, á, fekali, é,a,cum illi, se, a,fecuerintvelfecuiífent,weii Die -bauetenv báben obec bátten go^aut. Observation Préteritum pluíquamperfečtum poteftdis-junčtim etiam addita íálterfi voce, vshe, & sdaunaj,ad préteritum, id quod in Indicati-vo modo monituro cit. Futurum, Numeri Singularis. Kadar jeft, bom fe&al, a, u, Cum ego fc- tuero, no de verbo. cuero, Weil icl) wert» bauen. Kadar ti bolh lekal,a,u,Cum tu fecucris, weil Du wirft bauen. Kadar on, a, u, bo fekal, a, u , Cum ílleajud, fecuerit, weil Der Dú Dač wírD bauen. Dualis. Kádar mi bova, ve, va fekala, e, a. Cum nos duo, ae, o, feeuerimus. Kádar vi bota, te, ta fekala, le, a.^ Cum vos duo, a?, o, feeueritis. Kádar ona é, á, bota, te,ta, fekala, e, a. Cum ilii, as, a, duo, £e, o feeuerint. P L U R A L I S. Kádar mi bomo lekali, e, a. Cum nos feeuerimus, weil wtt wetoen bauen. Kádar vi böte fekali, e> a. Cum vos feeueritis, weil ibr wcrDet bauen. Kádar oni, e,a,bodo fekali, e, a. Cum illi, se,a,feeuerint, weil Die Weröen bauen. Inßnitivm prafens, préteritum imperfeüum. Sékati, feeare , bauen. I. Participium prafins íekajózh, a, e, fecans, bauent. Participium prateritumy lekal, gebaiiet. j, futurum ^r//'ci^/^w,periphrailicös eífer-tur, per Futurum índicativi. Gerundium in Di,redditur per Infinitivům, íekati, ut : tem pus eft íěcandi, je zhas fekati, vel per verbale, je zhas lěkajnja, ijí 3cit bauen. f, Gerundium in DO, per participium, feka-józh, fecando. * í, de verbo. C. Gerundium in DUM,kiekajnju,ad fecan-dum , per prspofitionem afftxam , & verbale. 7. Supinum utrunque prseftat Infinitivi vox, fekati. S. Verbale, fekajnje, id eft, fečtio. Sekalu, inftrumentum ad fecandum. Sequuntur aliquot exempla verborum in AM. Ubi primö ponitur, thema,hoc eft,pri-ma pcrfona, praefentis Indieativi : Hinc In-finitivus : Demum participium préteritum. Kam ex his tribus formantur reliqui omnes modi, tempora , participia, Supina, Gerundia, Verbalia, etiam verba paííiva. Verba Primi ordiniš in AM, in- Dam, dati, dal, DO, maá)t beihg. gibe. Dréngam drengati, Napréjdam , pro- drengal, urgeo > mo, gib berfúr. bringe. Bogátu oli obílu Partííkam, idem. dam,gibteicblid) F. Délam, delati, delal, Feráhtam , tati, tal, laboro, ago, facio, temno, contemno, operor, arbeite/ " CAPUT Ví. eipientia ab* äifico , fancio^, D. íbue tt>atf. Svetú délam, fan- Fílam, lati) laljfarcio, fülle. BaíTam, idem. Resfllam, referdö, erfülle. Búgam, gati, gal, obediO) fequor, folfle. Sim pokórěn, ob-fequor, obtem-pero, idem. G. Glédam,dati, daí,vi-deo, refpicio,afpi-do, (íebe. Doli glédam , de-ípicio, ftel;e \)\* tiab. Grem gledat, vifo, öcbc $u befcbcn. Gméram, rati,ral,au-geo, me|>re. Mnóshím, idem. h íigrám , grati, gfal, "ludo, ©ptcl. limám, meti, mel, ha-beo,|)abe. Isvíram, virati, viral orior/caturio^eilt» \f>ÜW E R C 0. K. Kálám, kalati , kalal, fmdo, fpalie. Kopáin, pati, pal, fo. dio, Qrabe. Pokopám^fepclio, begrabe. Kuham* hati, hal, co-quo, fod;e. L. Ládam, dati, dal, Re* go, regiere. Regíram, oblaílú* Jem, idem» Láutam, tati,tal, So« no,ßibe einen Šbon GlafsDájem,idem. Liizham, zhatí, al, Jacio, ^urffe. Mézhem idem. M. Málam,lati,lal,pingo, mal)le. Te máížhú-jem ati,al,ulcifcor, red;e ni id). N. Na vádo jimám,métf> mel. foleo,pflege. Núzam , zati , zal. Utor; gebraute. O. D Ě V Ö. Ordnam, dnati, dna!, fcifco, (ImOjOCÖUC» Ozhítam, tati, tal.Ar-guo, ©cbil&e. P. Refpáram, rati, ral, dirimo,jettrenne. Pejlám, lati, lal, duco, veho, leite/ fúíjrc. Pélzam, zati, zal. In-íěro, jmpfe, pelije/ pcopffe. Zejpim idem. Pěrdám, dati, dal, ad- do, ßib$u. Pér morávam , vati, val, cogo, nötige/ jroinge. Silim, idem. Pěrvágam, gati, gal, appendo, lege &U auffbie^Gaag. Pométam , tati, tal. Verro,řel;cev fcíu* bete. * Poprávlam ,bati, lal, larciojbúfje/ befíe* te. flij({am,idem. Pozhívam, vati ,val, quiefco, tub*. E R. B O. 1x5 Práíkam,kati, kalFri-co , fcaba,frafce£ , febabe. řredáti^datijda^ven-do,i>erfauffe. Premágam, gati, gal 9 vinco, úbeiwinDe. Púham, hati, hel.Fre-mo,f:!)tiau9e. Smerzhím,idem. R. Ropózhcm, ropotátz, ropotal , tumul- tiior, rumpele. Restérgam,gati,gal» Rumpo, teiffe. S. Se favúpam, patí,pal» Fido, teaue. Se íanéÁem,idem. Sékam, kati, kal, feccr, baue/ bacfe. Shálbam, bati, balt ungo, (galbe. fházam, zati, zal.j Reor ,puto, axifti-mo, acbti/ tneone. íhrájam, jati Jal, Cla- H ÜH- it4 D e Verbo. fhi vam,vati,val.Neo, Velám,lati, lal, valeOj fpümic/nabe. gilDfe. íhónam, ati,al, parco, Vczhvelám,excello, V>er|cbonc. praecello, antecel- fhtrájfam , fatí, fal, lo, úbettriffe. Arguo , pledo, Vtérgam, gati,gal, ftraffe- t carpo,bcic()ab/iig. fkládam , dati, dal, nificat etiam rum- ftruo,ctöne/cid)te. po, jcmtffe. ikrivam. vati, val, ab- vúpam, pati, pal, fpe- fcondo , occulto, ro,fccfté. »crbcrgf. t Z. Snam, snáti,stlal, fcio, Zartám,tati, tal, in- noíco, tioeifj/ fan. dulgeo, fcerbánge* Sposnám,snati,snal> Zhákam,kati kal,ex- Fateor, bcčenne. pe&o, mite. V. Zimpram, prati, pral, Vágam,gatirgal,petl- condo > asdifico , do, rodge. baue» Péíam idem. Zírám, ratí,ral,Como, Vájlam, lati, lal j vol- orno,jim,ínashim vo, tt)al0C/Idem. CAPUT VIL Exemplum Verbi Paffívi, primi ordinü definentis in AN, BOM, SEKAN, id eß , SECOR. Indicativttí modus, prafins, & futurum, nu-meri SinguUris. Bom íékan,a, u, fecor?vel fecabor, \á) ftirt) ge&ftUří. Boíh Di Verbo. ii^ Boíh fékan, a, u, fecaris vel fecáre, vel fe-caberis, Du tvirjl gebauet. • Bo fekan, a, u, fecatur, vel íecabitur, t>ec/ fcic / Dač roitD gebauet/ oDec n>»tD gebauet it>ect»en. Bova, ve, va, fekana, e, a. Nos duo, se, o > fecamur vel fecabimur. Bota, te, ta, fekana, e, a,. Vos duo, ae, o, íecamini Vel fecabimini. Bota, te, ta, ona, e,a, fekana, e, a, illi,ae, a, duo, se, o, fecantur, vel íecabuntur. Pluralis. Mi Bomo fékani, e, a, nos íecamur , vel fecabimur, mir merDen gebaut/ oDec gebaut ttecDen. Vi böte,fékani, e, a, vos fecamini, vel fecabimini, ibr ttJCtDet gebauet. Oni,e, a, Bodo íékani e, a, illi, ae, a, fecantur vel íecabuntur, Die tterben gekauft. Präteritum imperfektum , pcrfeEium , <3* PluS-quawptrfedurn, numerifinguUris. Jeft (im bilja, u, íékan,a, u. feäus,a,um, fum vel fui, icj) bin ot>er n>ar gebauet Horben. Ti fi bil,a,u,fékan,a,u, tu ieäus,a,um, es vel fuifti, Eras vel fueras, Du bift gebauet YüOV Deti- On,a,u, je fékan, a, u, bil, a, u. Jíle, a, ud, fečtus, a, um, eft vel fuit, erat vel fue-rat, Det/ D te/ Daö i(i gebauet twtDen. Dualis. Mi fva,íve,íva, fékana, c,a,bíla,e,a. Nos duo, ae, o, feöi,ae, a, fumus vel fuimus, era-mus vel fueramus. Ví, fta, fte, fta, fékana, e, H 2 bila» ué Df, Veho. a, bila, e, a, Vos duo, a:, o, íětfi, K,a,eftis vel fuiftis, eratisvel fueratis. Ona,e,a, fta, fte, fta, fékana, e, a, bila, e, a, illi, se, a, duo, ce, o, feái,se,a,funt fueruat velfuere, erant vel fuerant. p l u r a l1 s. Miftnobili e,a,fékani,e, a. Nos fečtí, te, a,-funms vel fuimus , eramus vel fueramus, nit fcr>nD/ oöcc waren gebauet worDen. Vi fte bili,ae,a, fékani,e?a, vos fečti, ae,a,eftis vel fuiftis, eratis vel fueratis, il>r fetfD gefrauet WOtÖen. Oni, e,a, fo bili,e,a,fékani,e,a, illi,se,a, fe&i,se,a, íunt fuerunt vel fuere, erant vel fuerant, Die fet)ní> genauer worDen. Futurum convenit cum Prjesentl Iwperatruuiyprtjens futurum, numtri Singularit. Prima períona caret: Bodi ti fekan, a, u, fecare tu, fe») Du oDer roetDe ge&auet. Bodi on, a,u, fekan, a, u, fecetur ille, a,ud, fet) Det/ Die/ Daš oDenvette gebauct. dualis. Bodiva,ve, a, mi íekana, c, a, íecemurnos duo, re, o. Bodita, e, a, vi íekana, e, a, íecemi-ni vos duo, o. Bodita ona, e, a, fekana, e > a, fecentur illi, as, a, duo, ce, o. Pluralis. Bódimo mi fekani, e,a,fecemur nos,fet)tt& tvic oDet roerDen (jeíjauct. Bodite vi fekani, e, a, fecemini vos , fepD iljí $t)Ct ttWDet fle» tauet» Bo- De Verbo." 117 Bodejo, oni, e, a, fekani,e, a, iecentur illi, ce, a, fcpnö t>íc oDec tvecöen gebauet rcerDen. Optativus, prafens, Präteritum Imperfetiurn, Perfetium, CT Plufquamperjeííum, numer i Singular is. O debi jeft bil, a, u, fékan,a, n. litinam ego ftttus, a, um, eifern vel fuiíTem, motte ©Ott teb tvcice gebauet morben. 6 debi ti bil,a, u, fékan, a, u. Utinam tu fe&us, a, um, eifes vel fuiffes, weite ©Ott bu mdrefí gebauet moc* t)en. ö debi on, a, u, bil, a,u, íékan,a,u. Utinam ille, a, ud, fečtus, a, um, cífet vel fuiífet, ttolte ©Ott Der i Die/batf roacc gebauet n?oc* Den. Dualis. O debi mi bilá,é, á fekana,e, a. Utinam not duo, x, o, fe&i, x, aeílémus vel fuiíTemus. O debi ví bilá, é, k, fekana, e, a. Utinam vos duo, s,o, fečti,se, a, eífetis vel fuiífetis. O debi oná, é, á, bila, é, á, íěkana, é, á. Utinam illi, se, a, duo, íe, o, fečti, se, a, eífent vel fuiífent. Pluralis. O debi Mi bili, é, á, fekani.e, a. Utinam nos fečti, íe, a, eífemus vel fuiíTemus, roolte ©Ott n>icw4cen gebaut roocöen. o debi vi bili, é, á,fekani,e,a. Utinam vos fečti,íe,a, eífetis vel fuiífetis, roolte©Ott ibc máčet gebaut woc* t)en. O debi, oni, one, ona bili, é, á, fekani, se, a. Utinam illi,se, a, fe&i, se, a, eífent vel fuiífent, wotte ©Ott b ie wdcen gebaut tpoc t>e&, H j iis Dt Verbo. Futurum hujus modi , poteft raddi hoc modo : ut diceretur: O debi meni bilu fe-kanimu biti, ad verbum latiné fic: Utinam mihi daretur vel contingeret, ut fecer, Sc fic per omnes numeros, perfonas & genera. Conjnntfivw , Prafens, & Futurum , Numeri Singularit. Kadar jeft bom fekan, a, u. Cum ego íecer, vel fečtus, a, um, ero vel fuero, weil icj) ge» $auet mar/ ow werbe gebaut werben. Kadar ti bofh fekan, a,u. Cum tu feceris, vel íecere fečtus, a, um, eris vel fueris , weil Du gebaut warejf/ober wirf! gebaut werben. Kadar, on, a, u, bo fekan, a, u. Cum ille, a, ud, fecetur vel fečtus, a, um, erit velfuerit, Weil Det/ Die/ Daé gebaut war/ oDcr wirb gebaut tterberi. Dualis. Kadar mi Bova, ve, va, fekana, e,a. Cum nos duo, ae, o, iecemur vel iečti, ae, a, erimus vel fuerimus« Kadar vi bota, e, a, fekana, e, a. Cum vos duo, se.o, fecemini, vel, fečti, a?,a, eritis vel fueritis. Kadar oná, é,á,bota,e,a, fekana, e,a. Cum illi, se, a, duo fecentur vel fečti, ae,a, erunt vel fuerint. Pluralis. Kadar mi bomo fecani, e, a. Cum nos fe-cemur vel fečti,a:, a, erimus vel fuerimus, tveil wir gebaut waren / ober werben gebaut toetDetl. Kadar vi böte, fekani, e>a. Cum vos fece- De Verbo. 119 íecemini vel íečti, se, a, eritis vel fueritis, n>etl tbr gebaut wäret/ ober weröet gebaut wer* Den. Kadar, oni, é,á, bodo, fekani, e, a. Cum illi, se» a, feeentur vel fečti, a?, a, erunt vel fue- rint, weil Die waren gebaut/ober werben ge< baut werben. Präteritum ferfe&um & fufaMmperft&um , Numeri Singularit* Kadar íim jeít bil ,a,u, fekan, a, u. Cum ego fečtus, a, um, íim vel fuerim , eífem vel fuiíTem, weil i(p bin / ober war gebaut wor* t)en- Kadar fi ti bil, a, u, fekan, a, u. Cum tu fečtus, a, um, fis vel fueris, efles vel fuiífes, weil Du bijt/ oDer warfí gebaut worDen. Kadar je, on, a,u,bil, a, u, fekan, a,u. Cum ille, a,ud, fedus, a, um, fit vel fuerit, eífet vel fuiífet, weil Der/ Dic/Da* i(i/ oDec wat baut worDen. Dualis. Kadar fva, ve, va, bilá, é, á, fekana, e, a. Cum nos duo, ae, o, fedi,ae, a, fimul vel fue-rimus: eífemus vel fuiíTemus. Kadar íta,íte» íta, bilá,e,á, íekana, e,a. Cum vos duo, o, fečti, se,a, fitis vel fueritis, eífetis vel fuiífetis. Kadar íta, íte, íta. Oná, é, á, bilá, é,á, íekana, é, á. Cum Uli,as, a, duo, ae.o, fečti, ae,a,fine fuerint, eíTent vel fuiífent, Plural is. Kadar fmo mi bili, é, á, fakani, e, a. Cum nos fečti, ae, a, íimus vel fuerimus,eífemus vel H 4 fuiíTe- llo Dr V erb o. fuiifemus, Weil wfrfeonb / obet tMteit jje* tyaut WOtbcn. Kadar, fte vi bili, é, á, fekani» e, a. Cum vos ledi, ar,a, fitis vel fueritis, ef-fetiš vel fuifietis, weil ibt fe*>b / obet wäret gebaut WOtben. Kadar fo oni, one, oná, bili, é, á, fekane, a. Cum illi, as, a, ledi, ce, a, iint vel fuerint, eiTent vel fuiflent, weil bie fepnb; ober waten gebaut »orben. Infinitivu* medus omnium tewporum & n unter or um. Sekan, a, u, biti, ftcari vel fodum iri, ge* $aut fei>n obet werben. Participium prateritum, fakan, a, u, fedus, a,um, gebaut wotbeti. futurum participium , kěr bo fekan, a, u j fecandus, a, um, gebaut (ollen werben. Verb alt , Seka jn je, fedio. OeserVAtio. Neque eft hic diífimulandum, Verba pař-fiva & his íimilia, fieri etiam ex Adiva voce, ■ťi ci prícponitur,particula, fe, fic, íe íekam, fe fekafli, fe feka. Id eft, iecor,aris, atur,&c. Nihilominus etiam ejusmodi verba habere formam & náturám verborum, quse latinis -appellantur : Nuncupandi, ut: cum dice-rem, feribor Petrus. Slavice fic, fe pifhem Peter. Infieduntur verö per omnia ficut adivae voces verba, nifi prsepofita fyUaba hac fe, omnibus modis, temporibus, perfonis & - - nume* D. E Verbo. 121 iromeris. Id quod monuiífe fatis eft. De reliquis cogitabunt ftudiofi hujus lingua?. Híic confer verkommpajfivovum & his fivfi~ lium p Iura exempla. DE VERB1S IMPERSONALIBIIS. Verba im per finali a funí , d tertijs perfonis fmgularibm, pritpofitis eis, voce, Je. Exemplum. Indieativus prafens, fc feka, fecatur, tttatl ftauet. Präteritum imperfeBum , perfeBum, pluf-cjuawperfe&um. t Se Je fekalu, fecabatur, fečtum eft vel fuit, erat vel fuerat, man b<*t gebaut. Futurum, fe bo íekalu , fecabitur , mat! tticD i>auen. Imperativu/prafens Futurum. Sekajíc,vel de fe feka, fecetur, man l)ml *>ber foB gebaut werben. Vp t ativus , Prafens, Fr&teriťilm ImperfeBurn > PerfeBum & Plusquamperfektum y (5* Futurum. O de bi íe fekalu: utinam fecaretur,vel fe-äum eífet vel fuiífet, fecetur, WOlte @£)t$ cč weite gebaut; oDer waregebaut woröen. QonyunBivus Prafens ér ImperfeBum. Kadar fe feka, cum fecetur, & íécaretur » weil man bauet / ober gebauet wirb. PräteritumperfeBum , ér* PlufcjuamperfeBum. ^adar fe je fekalu, cum fečjym fit vel facti f ~ ' ify i 22 De- V k R R OJ rit, eflet vel fuiiTet, tveil man gebaueť haf/ obet weil jjebauet ífl wotDett. Futurum. Kadar fe bo fekalu. Cum fe&um erit vel fucric, tveil man toitb baue«/ obec roitb ge* fcauet werben. Infinitivus Presens & Imperfectum. Se fekati, facari, gebaut Werben. Atque ad hune modům omnia imperfona-lia, íive fint ab Ačtívis derivata, vel natura talia, infleäuntur. Observatio. Imperíonalia cum perfonalibus pafiTvis vel Nuncupativis, voce conveniunt. Ac íigni-ficatione & conftru&ione difíerunt. Nam perfbnalia cum funt, habent poíl íe re&um, at imperíonalia abfoluté ponuntur íínerečto k tergo, ut: fe pifhePeter feribitur Petrus, perfonale eft, fe pifhe,feribitur, imperfonale* CAPUT VIII. Exemplum Secundt Ordinu ver- borům Jefinentium in}EM, Pifhem, íeribo. Inaicativi prjtfens, numer i Singulárů. Jeft pifhem, ego feribo , icb fcl>ccťbc. Ti piíhefh, tu feribis, bu fcbreibefí. On, a, u, pifhe. Jíle, a, ud, fcribit,bec/bie/ba^|cj)teibet. Dualis. Mi pííheva, ve,va, nos duo , z, o, feribi-mus. Vi pilheta, te, a, vos duo, s, o, feribi- tis, DeVereo. 12; tis,Oná, é, ä, piíheta, e, a, illi, as, a, duo, Xčt o, fcribunt. P L ur alis. Mi pííhemo, nos fcribimus, W\l fd)teibet\ vi piíhete, vos fcribitis, il)C fd)ceibct Oni, é, á, piíhejo, illi, re, a, fcribunt, i>ie fcbreiben. tr&teritum ér ImptrfeSr.m , PerfeBum , & plusejttampvfeBum numerj]fingularis. Jeft (im pífal, a, u, ego fcribebam, ícripíi, fcripferam , icb fcbriebe / bab ober batte fle* fd)tiebcn. Ti fi pifal, a, u, tu fcribebas, fcrip-íifti, fcripferas, ďu fdmebeft/ bájí obec battefí flefd)cieben, On, a, u, je piíal, a, u, ílle,a , ud, . fcribebat, fcripfit, 8: ťčripferat, Det// ba* fcbriebe/bat ober batre gcfd;ucben. Dualis, Mi fva,(ve, fva, Pisála, e, a, nos dup, ae, o, íčribcbamus, fcripfimus, fcripferamus.^ Vi fta, fte,fta, pifala, e, a, vos duo,re,o,fcribe-batis, píiftis,píeratis. Oná,é,á, fta,fte,fta, pifala, e, a, illi, as, a, duo, re, o, feribebant, fcripferunt, fcripferant. Pluralts. Mi fmo piíáli, e, a, nosferibebamus,fcripfi-mus, fcripferamus, n>tr fcbtiebcil/ l)Aben obet hatten gefcbtíeben. Vi fte piíali,e,a, vos Icri-bebatis, fcripíiftis, fcripíeratis, ibt ^riebet / babí ober battet gcfcbrieben. Oni,e,a, ß> pifal i, e, a, illi, re, a, ícribebant,fcripferunt, ferip- • ferant, Die fcbciebeii / baben ober bitten ae* fd;riebe«. Ob- 124 ' D e V e r. b o. Observatio. Quse de his temporibus in primo ordine di&a funt, poífunt huc quoque referri. Futurum , Numeri Singulare. Jeft bom pííal, a, u, ego fcribarn, id; Wer* De fd;ccibcn. Ti boíh, pííal, a, u, fcribes, öu WerDefíf^rcibett. On,a,u. Bopiíal,a,u,ilIe, a, ud) Tcribet, Der/ Die/ Dač Witt) ^reiben. Dualis. Mi bova, ve, va, pisála, e, a, nos duo , as, o, fcribemus. Vi botn, e, a, pifala, e, la, vos duo,«, o, fcribetis. Ona, e, a, Bota, e, a, pifala, le, la, illi, se, a, duo, ae, o, fcribent. plurai-i s. Mi bomo pifáli,e, a , nos fcribemus, wie werben jtyretben. Vi böte pifali,e",a, voš fcribetis, ibt werbet fd?reiben. Oni,e,a,Bodo pífali, c, a, illi, ac, a, ícribent, Die Wetóen treiben. Observatio. Huc refer, quod, in primo ordine anno-tatum eft. Imperativa , tmnittm ttmporum numer i ßngularis. Prima perfona íingularis deíideratur,Piíb| tyferibo tu, fcbreibe Du. Piíhi, on,a, u, ícri-bat aut feribito, ille, a,ud, fd;ceíbe Der /Die/ Dualis. • Pifhíva, ve, va, mi, feribamus nos, duo, a?, o, Piíhíta, e,a, vi, feríbite, vel, feribitote, vos áuo, De Verbo. iif duo, 32, o, Pifhíta, e, a, ona, e, a, fcribant, fcri, bunto,fcribuntote,Illi, re,a, duo, se, o. Pluralis. Pífhímo mi, fcribamus nos. fc^tciben tt>iC/ Pííhíte vi,fcribitc vel fcribitote. fdwbctíljt. Pííhíte, ali naj pifhejo oni, e, a, fcribant, vel fcribuntote, illi, re, a, fcí?ceíben DÍC- Optativm prajens ImperfeBum , préteritum perfeBum ér plufyuamperftČlum jluweri Singular is. O debi, jeft bil, a, u Piíal, a,u. Vtinam ego fcribcrem, fcribfiflem, ttJOliC ®£)W teb fd?Cie* bc/oDec WttefleWribcn. O debi, ti l?il, a, u, pifal, a, u. Ucinam tu feriberes, fcribfilies, Wolfe öu fcfrriebeli/ oocc battejt ge* febricben. O debi on, a,u, bil,a,u,pilal, a, u. Utinam ille, a, ud , feriberet, fcripfiflct, VDolte &Otn Det/ t>ie/ Dač fc&tiebe/ oDec bat' U gefcl)ticben. Dualis. O debi mi bila,e, a,pifála, e, a. Utinam, nos duo, re, o, feriberemus, feripfiffemus. 6 debi vi bila, e, a, pifala, e, a. Utinam vos duo, re, o, feriberetis,fcripiifletis. 6 debi, ona, e,a, bila, e, a, pifala, e, a. Utinam illi,c, a, duo,K, o, feriberent, fcripfiflent. Pluralis. O debi, mi bili, e, a, pißli, e,a. Utinam , nos fcriberejjius, fcripíiítemus, twttí ©Dtf 126 De V f. r. b o. wir fcjjrieben/ oD«n* 6 debi oni, e, a, bili, c, a, piiali, e, a. Utinam illi, c, a, feriberent, fcripíiífent, molte©Ott Die (Rieben/ ob« Ratten getrieben. Observatio. - Huc transfer ca, quae, annotata funt in primo ordine. Conjunttivus, prafens, numer i fmgul ar is. Kadar jeft príhem , cum ego feribam , Weil id? |d)te.ibe. Kadar ti piíhefh, cum tu feribas, weil Du ftytetbefJ. Kadar on , a, u, piíhe, cum ille, a, ud, íčribat, weil Det/ Die/ Daé fc&wibct. D u alis. Kadar mi pífhcva, ve, va,cum nos duo, se, o, feribamus. Kadar vi prfheta, e, a, cum vos duo, as, o, ičribatis. Kadar, oni, e, a, pifheta, e, a, cum illi, a?, a, duo, ae,o, feribant. Plural is. Kadar mi pííhemo. cum nos feribamus> weil wie fd)teibcll. Kadar vi piíhete. cum vos feribatis, Weil \\)l fcfcrcibet. Kadar oni, e, a, pU ihejo. cum illi,se,a, feribant, weil Sie treiben« Präteritum imptrfeíium , perfeBum & plusquamperfektum fingularis numeri. Kadar fim jeft bil, a, u , pifal, a, u. cum feriberem , feripferim , fcripfiífeni, weil icj) fc&fie' Di VuBOr 127 ftyric&e/ f)ab oöcr batfe gefdbn'cbcn. Kadar ii ti bil,, a,u, pifal, a, u. cum fcriberes,fcrip-feris, fcripíiífes , weil Du fcbtibeff / l>aft oDec l)Cltrefi 0e{c(?riben. Kadar, je on, a,u,bil,a> ú, pifal, a,u. cum ille, a,ud, fcriberet,fcrip-ferit, fcripíiífet, weil bec/ Die./ Da* ftyticbe/ Jjat oDec batte gefcbriebeti. Dualis. Kadar íva, ve, va, mi bila, e, a, pißla, e,a. cum nos duo . ac, o, feriberemus, fcripferi-mus, ícripfíífemus. Kadar fta, fte, fta, vi bila, e,a, pifala, e,a. cum vos duo, a?, o, feribe-ťeris fcripferitis, fčripfiífetis. Kadar, fta, fte, fta, ona, e, a, bili, e, a, pifala, e, a. cum illi, a:, a, duo,ae,o,fcriberent fcripferint, íčripíiífent. Pluralis. Kadar fmo bili, e, a, Cum feriberemus, fcripíerimus, fcripíiflemus. Weil Wi* fc!?i:íbeti/ babeti obet bitten gefcbrieben. Kadar fte bili, e, a, pifali, e, a, Cum feriberetis. fcripferitis, fcripíiífetis.weilil)r febciebet/ I>abt oďcc l>dttet sefcbtíeben* Kadar fobili,e,a, pifali, e,a. Cum feriberent, fcripferint, fcripíiflent. weil Die gefcbtieben/ baben oDet bátten gefcbcieben. Futurum, Numeri Singularit Kadar Bom Pifal, a,u. Cum feripfero. Weil icb fcbceiben WecDe. Kadar Boíh pifal, a,u. Cum fcripfcris. meilDu fcbreíben WerDeft. Kadar on, a,u.Bopifal, a,u. Cum lile, illa, ud, feripferit. weil D«r/Dic/ Dťtf (Reiben Wirt. Dua- Il8 D b V e r b o. D u ali s. Kndar Bova, e, a, pifala, e, a, Cum nos du<5, se,o, fcripferimus. Kadar Bota, te. ta,pifala, e,a. Cum vos duo, se, o, íčriplcritis. Kadar ona, e, a. Bota, e, a, pifala, e, a. Cum, Illi,a;, a, duo, ae,o,íčripíěrint. Pluralis. Kadar Bomo pifali, e, a. Cum fcripferi-mus. weil wie |d)tcíbcn werDcn. Kadar Bote, pifali,e,a,Cum feripferitis. Weil ibrföldbetl weiDet. Kadar Oni, e, a, Bodo piíali, e, a. Cum illi, se, a, feripferint. weil Die (djíeiben wctDen. Infinitivu;, préfins, préteritum impcrfičiumy ptrfcílum pivßjuarKpcrfeäum, Pifati, feribere, ld)teibeti. Participium préfens t pifhejózh, a, e,fcri- bens, fd;reibenD. Participium préteritum, Pifal, qui íeripíit, quod tamen etiam aliorum temporum eft capax. 'ťuturum participium, per futurum hrdicati-vum ejfertur , ut bom piíal, a,u, feribam vel lum feripturus, a, um, WiťD fd)rctbcn. Gerundium in DI , redditur per Infinitivům, pißti, fcbíitben. Gerundium in DO, per participium , pife-józh, feribendo, mit fc&teibín. Gerundium in DUM, itidem per Infinitivům, vel fic : k'pißnju, ad fcribendum,per pracpofitionem aflixam, h1 vel k' & verba- . t) e Verbo. tip Supinum utrumque, praftat Infinitivi Voxí pifati, fctyreiben. Verbale, pifánje, ícriptio, & piímu , ícríp* tum, batf @cř)reíbcn. & pifár > íeriptor vel feriba, Der fllcínfee. vbíjem, occido, Bríjem,Briti, Bril. Ra- tóDte. do,tondeo,fcj;abe/ Pěrbíjem, ařfigo , fd;eW.. beftte an* i), Resbíjem, Frango, Déjem, djati, djal, fa* p'^rello, jerbíe* cio, tljue. jctfcblage* Ďérem , dreti, děrl, No tér v'bi jem, in* éxentero, deglu- cutio,fd;iafleín. I koj D e V bo, laccro, fd;itt< t>e/ teiffc. Popádem , dopáíli , dopáděl j placeo, gefalle. Se Dotákněm , fe dotakniti, dotkk* ni],attingo,CÚ!)Ce an/berühre» G» SeGiblem, Gibati, Gibäl, moveo, bewege midvcte XC micl). Se ganem, ganiti j ganil , idem. Glójem, glodati, glodal , Rodo, nage. oglojem, »mbedo, itmbnage- Grem, jiti, fhhL Eo, vado, gebe. Murnu vel mimu grem,praeterco, gebe für über. Notár grem,ingre- dior,gebe hinein. Murnu vun grem, Emineo, gebe fUC «ufr, e r b o. Grifem, griíli, grisé!, mordeo, beífíe. H. Harzhém, hérzháti > vel hérkáti,hérzhkl vel hěrkal, Ster to, fcbnard;e / fcblaffc ¥ tieff. Hózhem,hotéti,ho-tél vel htěl, volo, Will I. Jem, jefti, Jedil, edo, comedo, i(je. Jémlem jemáti, vel vfeti, ä vsámem : vfel, accipio, nil)* me.^ Grem jem k, Čapef-fo,gebe ju nebmen. Iífzhem,jiíkáti jiíkal, quazro, [udje* Ismáknem,ilmakníti, ifmaknil, Eripio , reiß berauß. piplem idem. ííréshem ,ifrésati,ifre-skl, fculpo grabe aufj/fcbnifce. Iílégnem, ifteLiíiti, ífteg- D H V E íftegnil, Exero, fírecfe auf?. K. Káshem j káfati, ka-säl. Oft endo, jefc* ge. Klízhem,klízati, kli-zä 1, voco, ruffe. Pěrklízam, Accfcr-fo, berufte. Kójlem, kláti , klal , findo, fpalte. Raíkójlem, idem findo. Krädern 5 krafti, kra-děl. Furor, ftel)le. Kujem,kováti,kovál, cudo, fd?miet)e. u Lějsem,lefti,lesěl,re-po, ferpo , fricj)e / item fcando,fteige. Gori grem gori pojti, gori fhkl, Afcendo, fieig tynauff. Lijem, liti, lil, fundoj gieffe. Lishem, lisari, lisal > lingo, Ufo R B O. xjt M. Máshem, másati, ma-sál, ungo, (galbe/ Shalbam, idem. Mejlem mleti, mlčl» Molo > mal)le. Kruh pézhem, pe-zhi,pekěl, pinfo^ bací>eQ$rot>t. Mórem, mozhi, mo-gél,Queo, poífum, wag» Molsen, molfti, mol-sěl, mulgeo, mtU d)e. H, Nágnem, nagniti, na« gnil,infletto, biege/ neige. Nagiblem, idem. Nagnjétem,nagnjéftt nagnjel, infertio » fülle» Nabafam,fa-ti, fal, idem» Nájdem,najti,naíhěí, intenio, reperio,. finDe. Nápnem, nepétí,na^ pél, Tendo, fpm ne. I a Napréj gfem , jiti , ihal, praceo, An-1 teeo, prrecedo, icj> ge be aorati. Nárafen déjem: djátf, djal, diícernO, ett t* fcfceiDe. Néícm, nefti, nesél, Gero, trage. Nézhem vel nózhem nehteti,nehtil>No- lo, tvill nid;t. o. Obérncm joběrniti, obérnil,verto,feb* re/ roenDc umb. Objémlcm vel obí-mem,obiéti, am-plečtor, umbfabe. Dájem, dati , dál, do, gibe. Obílu dájem, largior, gibrcicbl'.ci). Oplázhemobplákati, obplákal, lugeo » betveine. Obpla-kam idem. Obféjem, obsjáti, ob* sjaljconfero , fec? fábe- e r b 0. Odprém , Odpéřtí ^ odpěrl, Aperio , tbue auf}. Odvsámem, odvséti ovsé!, adimo,nibtn barcon. Odvéshem, odvéfati, odvéíal,Solvo,l6í fe auft. Oppáfhem, oppáfati, oppáíal, Cingo , gibumb/gúrte. Se Oppotáknem , oppotakníti, op-potakníl, offen» do,impingo,{tofí fe an. Oftánenijoílátijoftál, Maneo, bleibe. Stanoviten oftá-» nem,períifto7per-maneo,öcrbarre bejřiinbigltd;. P. Pádem pafti, padel* labor, cado4 falle. Doli pádem. Ruo, falle niefcer. Popádem. prehendoj er»ifc!?e. Pá~ D e V Páfem,pafti,pafel. paf- co. rceobe. Pegérujem , pegéro-va ti, pegéroval, pofco,peto,cupio. begd)te. Perem, práti, pral. lavo. roajtye. Pěrlisújem , prelifu-váti, perlifuvál , blandior, |>cud;U. Pěrvěrshem,pěrvré-zhij pěrvérgěl. ad-jicio. múr ff JU. pézheojjpezhijpékě!. torreo. Dórte/ bra* te. Kruh pézhem. Panem pinío. b«d;e übt. Pijem, piti, pil. bibo. ítůnďe. Piplem, pipati,pipal. vello. rupffc. íkú-bem,fki'ibfti, íkú-bel, idem. Pílhem, pifati, pifal. řtribo. fd;reíbe. fePlázhem.vel plá-kam, plákati, plakal. fleo. tveinc. : R B O. i^J Podprém, podpréti, podpérl.fulcio.un* íerfiúfje. Pójem,púl,péti.cano, pfallo. finge. Ti hu pójem , ali v'mefspöjem.iuc-cino. ftng getnctcfr. Pokáshem, pokáíati, pokáíal. oítendo, me- Poklízhem, poklízatí poklízal. voco,ac-cerfo. ruffe. Pokríjem,pokriti,pokril. tego,operio, nubo. bebecře. Pófhlem,pofláti,po£ flál. mitto. fenbe / fcbicfe. Potáknem, potakni -ti, potaknil. Figo. Wfte. Povém,povédati, po-védal, dico, fage. Povérnem,poverníti pověrnil. reddo, gib roiDer. Prédem,prefti,préd el neo, fpinnc/näbe. I 5 Prc- m n e v Premorem, premó-zhijpremógěl. Vinco , fupero. úbřt« ttinÖe. Premágam premágati, premá-gal, idem. Prepovém, prepovedati , prepovédal, pTohibeo , veto. »erbiete. řrídem,priti, prifhél, venio. fome. Spet pridem,redeo. fome wiDer, fe Napihújem, fc napihováti, íe je, napihovál. Tur- geo. bin auffge* blaffen. Prozh vsdigújem , vsdiguváti , vsdi-guvál. toUo, hebe hinweg. R. Refpném, réípéti, re-ípél.expando,fpan* ne »oneinan&et. Ráftem, rafti, rasél. Creíco. wacbfe. Resgnjétem, ftógnfé- e f- b o, íti,rasgnjél. refer-tio, fútte uonetnan« her/feboppettonei« tianöet. Rójshem, resati, rt-sal. fcindo, fcalpo, fcbneibe/grabe. Résmiíhlúem, resmu íhuváti, resmifhu-vál, reminifcor.ge* fcencf wiber, Rczhem, rézhi,rekah dico, fage. Ropózhem,ropotátit ropotál, Crepo , řraeje/ raufte, S. Sájmem, sajéti, sajél, haurio, fcbóttfie. Sanéfem, fanéíti, fa-néfel.ignofco.ttet* fchonc/ halt ju gut. Sanáíham , sáná-fhati,sanáíhal,idé. Se sanéfem» íe sanéíli, íemfesanésěl.fido confido. »ertraue, Saprém,sapréti,sipěrl Ciaudo. »erfperre. Sáahncm, sazhiti, sa-zhél. De Verbo. sdíél, ordior. fan» Shkríplem,íhkrípati, 0e atl» ihkripal. Crepo. Odérem,s'dréti, s'dérl fradje/ fttte. Eripio.. reif? Škubem, íkúbftijíku- aug, bél. vello. rupfte, (éjem, sjáti, sjal. fero. Vkupíklénemjíkle- jcibe. niti, íklénil, jun- Obféjem, confero, go. fuge jufametr. be|al)e. s'mäknem^'maknki, s'brlihem, s'brifati, s'maknil, Rapio, s'brifal. Deleo, ex- reiß auß. pungo , aboleo , s'meriujem, s'meriu- I6jc|>auß/tbueauß* vati,s'merfuvál. al- s'hajnem, shéti, shéi. geo,frigeo. erfalíe. meto,ernt)C/fd;nei' s'pahnem ,. s'páhniti, í>e. s'páhnil exciudo. Shalújem, shaluváti x fcblú (Je btl ftai^ fU (prince. I 4 s'véw 1r) f verbo. svéshem , sVéíáti, Vérr>em,verníti,veN svéfal. ligo. binöe. nil,redo.gib wiDer* 5vctitjcm, fvetuváti, vérshem, vrczhi, vér. fvetuvál, fvadeo. gel.lacio. Wútfte. confulo. taíl)ř. pervéríhem. adjv- T. cio. Tézhem, tczh i,tckéf. doli vérfhem. fter- ' Currojfiuo. laufte/ no. würfle niber, fftel>e. v'mérjem, Vmréti, Tkem,tkáti, tkal. t«- vmérř, morior > xo. webe. ffetbe. lolzhem, tóízhi, tot- Viérujem vel verjcm, kěl. tundo, tero. vérúvati vel ver jé- fiofie. ti, vérúvalvel ver- v'kup ftólzhem , fél. credo. glaube, contundo , jet* Véshem,véfati,véfaU fnírfíbe gar. vincio.Iígo. binde. Trepézhem, třepetá- Vosle véshem }oli dé- ti, trepetál. tremo. lam. nexo. řtiúpffe. jrttete. Odvéshem.Solvo, Tréíem, tréfti, treski. löfe auft. quatio. fd?Úttele. Vjidé,vjiti,vfhal.eva- V- * do,efugio. entgebe. Várujem, váruvati, Vijem , viti , vil. tor- váruval. caveo,cu- queo. WitlDe/ pet)* ftodio. búte. nige. Vbíjem, Vbiti, v-bil. Vlézhem,vlézhi,vlé- fd)lag ju toto. kěl traho. jiebe. Noter v'bijem. In- prozh vlézhem y cutio. (eljlag cíu- proficifcor. $iebe fcinmeg. v'pí- de verbo. 1*7 Vpije m , vpiti, vpil. Odvsámen. adimo clamo. fd)cci)c. nibm bin. vráftem, vrafti, v'rá- v'sdignem, v'sdignl- íěljnoleo. metená * nil. toilo. vrěm,vréti,vrěl. fer- v'sdihiijeniiv'sdihati, vea, bullio. ficDe. v sdíhnil, fufpiro , V'ftánem. furgo. jíeb* gemo. feuflfée. ftuff. vushgém, vushgáti, íe vgánem , v'ga- vushgál. acqendo. nitijV* ganil, eedo* jimDc atl- n>cícl)c. v'táknem , v'takniti, fe prozh v ginem. v'teknil. pango,fu diícedo. mityt go. flcďc ein. baüon. v*kupftáknem, fták- fe naföj Vgánem. niti, ftáknik com. reeedo. ,'u>eid;e pingo. beftteatKi* bintďficb. sianDec. Vsáme.m, vséti, vsél. v'kupjs'vöshem^dem fumo, aecipio, ca- pio, nib^K. Z. s'filo v'samem. ra- . pio.nibm mit®e* Zhéíhem, zheßti, malt. zheíM.peaojfírallíy prozh vfumem , fabttje. tollo. niř>m n>ecř. CA- ijfc D i Verbo. CAPUT X. Exemplum V erbt Pafjivi ßcundi ordinis,definentu in EN,ut: BOM PEZHEN id eßy torreor vel lhor. Venit enim ab v9 Verba PEZHEM, yuod Uro fignißcat» A OßSER VATIO» Pebebat nunc fequi paradigma paffívum* derivátům ä PISHEM. Verum quia ejus, paífivum, non in EN , ied in AN. Deiinit ? itaque illud hic omiflum & aliud in ejus lo-cum fubftitutum eft. Definens in EN, ubi hoc an not and um venit, non fem per pailiva, a&ivi fui charaótcrifticam fervare, fed nunc in hune nunc in alium ordinem migrare* Quemadmodum etiam fiepé vfu veniet, unu verbum,ejusdem ßgnificationis,nunc in hunc nunc inillum ordinem, inflexione ipfa. tran-. fire. Id quod ufu deprehendetur. Indicativut modus , praßns, & futurum »/<, meri fingularis. Jeft bom Pezhen, a, u. ego, torreor,& tor-rebor, id) Wirb gebraten. Boíh pezhen, a,u, tu torreris vel torreberis, Du tt>irjl gebraten» Qn,a,u, bo pezhen, a,u. ille, a, ud, torretur vel torrebitur, ber/ Di€V öa$ tpied gebraten l oder gebraten werden. Dua- př verbo, 139 Dualis. Bova, ve, va, pezhéna, e, a. nos duo, se,o. torremur,torribimur. vi bota, e,a, pezhéna, e, a. vos duo, oe,o , torremini, torrebimini. Ona, e, a. Bota, e, a, Pezhéna, e, a. illi, ac, a, duo, o, torrentur vel torrebuntur-Plur Alis» Mi Bomo pezhéni,ae,a. nostorremur,tor. rebimur, wir werben gebraten, Vi Bote, pe-řhéni, e, a. vos torremini, torrebimini, t!)C Werbet gebraten« Oni,ae,a, Bodo pezhéni,e, a. illi,32, a, torrentur, torrebuntur, Ott Wer* Den gcbraten/oDer gebraten werben. Prfittritfim imperfedum, perfeBum, tr pluf quamfierfeíUw , numer i Singularit. Jeftíim^il,a,u. Pezhen,a;u. egotoftus, a, um, fum vel fui, eram vel fueram icb Wae ober bin gebraten/ oDergebraten worden. Ti ' íi bil, a, u, pezhen, a, u. Tu toftus, a, um, es vel fuifti, eras vel fueras, Du matuji oDer biff gebraten/ ober gebraten worben, On, a,u, jq bil, a, u, pezhen, a, u. ille, a,ud, toftus,a,um, eft vel fuit, erat vel fuerat, ber/Die/Dač Wae ©Der ijlgebťaten/ ober gebraten werben, Dualis, Mi fva, fve, fva bil a, e, a, pezhéna, e, a, nos duo tofti,se,a, fumus vel fuimus, eramusvel fueramus. Vi fta, fte,fta, bila, e, a, pezhéna, e, a, vos duo, ae, o, tofti, ae, a, eftis vel fuiftis, eratis vel fueratis. Ona, c, a, fta, fte, fta, bi» De Verbo, la, e, a, pezhéna, e, a. illi,íe,a,duo,«,o, to-' fti,ie> a, funt vel fuerunt, erant vel fuerarit. Pluralis. Mi fmo bili, e, a, pezhéni, e, a. Nos tofti, se, a, iumusvel fuimus,erramus vel fueramus, wie waren oder fem gebraten/ oder gebraten worden. Vi fte>bili,e,a, pezhéni. e, a. Vos tofti, ac, a, eftis vel fuiftis, eratis vel íueraiis, ibr wäret ober (tyd gebraten/ oder gebraten worden. Oni, e, a, fe bili, e, a, pezhéni, e, a. JHi, ce, a, tofti, 32, a, funt vel fuerunt, erant vel fuerant, Die waren oder fepnd gebraten/ober gebraten worden. Futurum convenit cum Prasenti. Imperativ m , ýrďfens ö" futurum , numer i Singuláru* Prima períona caret: Bodi ti pezhen, a,u. torrere tu vel torretor, werde oder fět> du gebtaten. Bodi, on, a, u, pezhen, a, u. Torrea-tur & torretor, ille, a,ud, werde/ Oder fcp der/ Die/dač gebraten. Dualis. Bodiva,ve,va, mi pezhéna, e,a. Torrea-murjnosduojae^. Bodita,e,a, vi pezhéna, e, a. Torreamini, torreminor, vos duo, as, o. Botlita, e, a. Ona, e, a, pezhéna, e, a. Tor-reantur, & torrečtar, illi, se, a, duo, se, o. Pluralis. Bodimo mi pezhéni. e, a. Torreamur,nos, fepn wir; ober foílen gebraten nxrden. Bodite d e verbo. 141 l tri, pezhéni, e, a. Torreamini, torremini vos, fet>i> i()t ( obet foUet gebraten roerben. Bodite, oni, e, a, pezhéni, e, a. Totreantur , torreaminor, & torrentot. Jíl i, se , a, fegnÖ bie/ ober (ollen gebraten werben. Optativ tu , Prafens, Präteritum ImperfeBum * PerfeBum & PlusquumferfeBum, *umeri Singular k, O debi jeft bil, a, u, pezhen, a, u. Utinam ego torrercr, toftus, a, um, eifern vel fuiíTem, točite @Dtt teb wate gebraten / ober gebra^ ten morben. o debi, ti,bii, a, u, pežhen,a,u„ Utinam tu terreréris, toftus eífesvel fuifles, toolte @Dtt bu wdrejí gebraten / ober gebra* ten WOtben. o debi, on, a, u, bil, a, u, pezhen, á,u. Utinam ille, a, ud, torreretur, toftus, a, um, eífet vel fuiífet, wolte^Dttber/ bic; baá wäre gebraten / sběr gebraten wot* Den. Dualis. O debi mi bila, c, a, pezhéna, e, a. Utinam nos duo,te,o, torreremur,vel tofti eíTemus vel fuiíTemus. O debi vi bila, e, pezhéna, c, a. Utinam vos duo, se, o, torremini, tofti,ar, a, eíTeti vel fuiífeti. O debi owi, e, a, bila, e, a, pezhéna, e, a. Utinam illi,íe , a, duo , ae, o, torrerentur, vel tofti eífent vel fuiífent. Pluralis. O debi mi bili, e, a, pezhéni, e, a. Utinam »os torreresnur, tofti, a.*, a, cífcmus vel fuik femusa i4i D e Veho. femusj weite ©Ott roít rváttn gebraten/odeií gebrätelt WOtdett. O debi vi bili» e, a, pezhéni, e, a. Utinam vos torreremini, tofti eífetiS vel fuifletis, wolte ©Ott il)t tocíret gebraten/ oi)er gebraten worden. O debi oni, e, a, bili, e, a, pezhéni, e, a. Utinam illi,se, a, torreren-tur, tofti eftent vel fuiffent, wolte ©Ott Di* waten gebraten/ oder gebraten worden» ConjunciiVks fr*fem, ď Futurum, Numeri Sitjoulnru. Kadar jeft bom pezhen, a, u. Cum egö torrear & toftus, a, um , ero vel fuero, weit icb gebraten war /oder werde gebraten wer* t)en. Kadar ti bofh pezhen,a, u. Cum tutor-rearis, toftus, a,u, cris vel fueris,weíl duge» braten war eft / oder wirft gebraten werden. Kadar on, a,u, bo pezhen, a,u. Cum ille,a> ud, torreatur, toftus, a > um, erit vel fuerit, weil der/die/ da$ gebraten tvare/ oder werde gebraten werden. Du Ali s. Kadar Bova, ve,ava pezhéna, e,a, Cum noš duo, se, o, Torreamur, tofti, ae,a, erimus vel fuerimus» Kadar Bota, c,a, pezhena, e,a,Cum vos duo, ae,o,Torreamini» tofti,ac,a,Eritis velfueritis. Kadar Ona, one, oná Bota, e, a> pezhéna, e, á. Cum illi, áe, a, duo, ac,o. Tor* reantur» Tofti, as, a, erunt vel fuerint. Pluhalis. Kadar mi Bomo pezhéni > e, a. Cum nos Tor- D e Věří Ö, 145 Torre&tíiur, Tofti erimus vel fuerimus. Weil wir gebraten waren; ober werben ge* braten werOen. Kadar Vi Boča pezhéni, e, a, Cum vos Torreamini, Tofti, se,a,Éritis vel fueritis. weil it>r gebraten wäret/ ober werbet gebraten werben. Kadar, oni,oné, oná Bodo pezhéni > e, a. Cum illi, se, a, torreantur, tofti erunt vel Fuerint. weil Die gebraten waren / ober werben gebraten werben. Präteritum, peifeBum & plufau&mf>tr$eBum numeri Singularis. Kadar fim jeft bil, a, u, pezhen, a, u. Cum ego toftus, a, um, fím Vel fuerim, Eífem vel fuiíTem. weil ícb bin/ ober war gebraten mor* ben. Kadar íi ti bil, a, u, pezhen, a, u, Cum tu toftus a, um, fis vel fueris. Eífes vel fuiífes. Weil bu bitf/ ober warefí gebraten worben. Kadar je on,a,u, pezhen, a,u,bil, a,u. Cum ille,a,ud toftus, a, um fit Vel fuerit, eífet vel faiffet, weil ber/ bie/bač i|t/ ober war gebw ten worben. Dualis. Kadar fva, fve ,fva, bila,e,a. Pezhéna,e, a. Cum nos duo, se o, Tofti, ce,a. fimus vel fu er i m us, eífemus vel fuiíTemus. Kadar fta> ftě, fta, bilá, é,a. pezhéna, e, a. Cum vos duo as, o, tofti íitisvel fueritis, Eífetis vel fuiífetis. Kadar oná, é,a,fta, fte, fta bilá, é,a pezhéna, e,a. Cum illi, se,a, duo, se, o. tofti, a fint vel fuerint, eífent vel fuiífent* 144 k * v £ r. ß d. pluralis. Kadar ímo mi bili, é,á, pezhéni e,a. Cutn lios tofti, fimus vel fuerimus, Eflemus vel fuiflemus. rodi tvir fepnd/ oDcc watenge« braten worden. Kadar fte vibili,ě,á.P«íhéni\ e,a, tum vos tofti, ae,a fitis velfueritis, eile-tis vel fuiifetis. weil ibr fet)d / ober wäret ge* braten worden. Kadarfo oni,é, á,bili, é,á, pezhéni, e, a. Cum illi, se, a, tofti,ae, a , fine vel fuerint,eíTent vel fuiftent, weil DíefeouD/ obec waren gebraten worden. Infinitivus modus omnium tem por um S* numsrorum. Pezhen, a,u, biti, torrerivel toftum iri,ge* braten fe^n oder werden. Participium préteritum, pezhen, a, u , toftus, a, um, gebraten. Participium Futurum, kěr bo pezhen,a,u, torrendus, a, um. Verbale, pezhénje, toftum, &c. folíCtl ge* řraten werden. Verbum Imperfonale i hinc derivátům, fic conjugatur* Indicativus Presens. fe pezhe, torretur , t$ btatet fřcf> / Oder tvird gebraten. Präteritum imperfeBum , perfektum plus-qttamperfe&um. : Seje peklu, torrebatur, toftum eft vel fuit, erat vel fuerat, ců bratet/ oder l)at jícjj ge* bíaten/eé i(í oder tvar gebrateu tvocden. DE Verbo. 14$ futurum. Se bo peklu, torrebitur 5 CS róírb gebra* ten werben» Imperatrvut prüfen s Futurum,. Pezhi íe, torreatur, etf (oll gebraten fefltl/ ober werben. Optativus prdfens tmperfeBum , prxtcritutn perfeBum plufquampcrfettum. O debi fe peklu. Ucinam torreretur vél toftum eilet vel fuiífet, WOÜe ®útt (ů tl?dt pobraten/ ober wäre gebraten worben. ConjunBivus pretfiws. Kadar fe pezbe. Cum torreaiur , Weil «S fid; bratet/ oDer gebraten wirb. Präteritum imperfeBuw , perfeBum , & Plus* o Mtr/>perfeBum* Kadar fe je bilu peklu. Cum torreretur, toftum fit vel fuerit, eilet vel fuiííet , weil eäftd) bratet e/ ttf ober war gebraten worben. F U t u r u ÍVÍ. Kadar febo peklu. Cum toftum eťit vel fuerit, wctí cti ftei; braten wirb / ober wirD gebraten werben. Infinitivus Presens & Imperfectum. Se pezhi. Torreri, (td; braten / aberge* braten werben. Ad hune modum inflettentuv ,ahaomniA imperfonalia hujm fecundi ordinis» K CA- de verbo. CAPUT XI. Exemphim tcrtij ordinis Verbo- rumdtfinentiumin IM, ut LUBIM, Arno. Indicativus Numeri Singulare. Teftlubim. ego aino , id? liebe. Ti lubiih. tu amas, Du liebelt. On,a,u, lubi. Jlle,a,ud, amat, Der/Die/Dat* liebet. dualis. Mi lúbiva, ve, va. Nos duo, x,o, amamus, viLubita, e, a. Vos duo, ae, o, amatis. Ona, e, a, lubijo. Jlli» ae, a, duo, x, o, amant. Pluralis. Mi lúbimo. Nos amamus, tt>it lieben. Vi lubite. Vos amatis , liebet. Oni, c,a, lubijo. Jlli,ie, a, amant, Die lieben. Präteritum Imperfektum , Perfcäum , & plus-yuamperftčium, numeri fin gul ar i s. Jeft íim lubil, a, u. Ego amabam , amavi, amaveram, iú) liebte/ l)ab ober baffe geliebt. Ti fi lubil, a, u. Tu amabas , amavifti, ama-veras, Du liebteft / tyaft oDer l)atte|l geliebt. On,a,u, je lubil, a,u. Jíle, a,ud, amabat,ama-vit,amaverat, Der/ Die/ Dasliebte / (jat oDer ()atte geuebt. D n a l i s. Mi fva, fve, fva, lubíla, e, a. Nos duo,se, o, amabamus , amavimus, amaveramus. Vi fta, íle, fta, lubila, e, a. Voe duo, se, o, amabatis, ama- De V e r e o. 147 amaviftis, amaveratis. Oná,é,á, fta,fte, fta# Iubila,e, a. Jlli, x a, duo, ae3o, amabant,ama-verunt, amaverant. P l ur ali s. Mi fmo 1 ubil i« e, a. Nos amabamus, ama-vimus, amaveramus, n>ic liebten/ baben oDec hatten geliebt. Vi fte lubili,e, a. Vos amaba-tis, amaviftis, amaveratis, ií)r liebtet / babt cber bittet geliebt. Oni,c, a, fo lubili, e, a. JUi, a?, a, amabant, amaverunt, areaverant. Die liebten/ baben oDer battett geliebt. Futurum, Numeri Singularis. jeft bom lubil, a, u. Ego amabo, id; VOM* De lieben. Ti bofh lubil, a,u. Tu amabis,D« tverDefi lieben. On, a, u, bolubil,a,u. Jíle, a, lid, amabit, Der/Die/ Dač tt>ÍřD lieben. Dualis. Mi bova, ve, va,lubíla,e,a. Nos duo, a?, o, amabimus. Vi bota, te, ta, lubila,ea. Vos duo, ae,o, amabitis. Ona, e,a. Bota, e, a, hrbila, e, a. Jlli, ae, a, duo, a:, o, aanabunt. Pluralis. Mi bomo lubíli, c, a. Nos amabimus, ttJÍC WcrDeit lieben. Vi böte lubili, e, a. Vos ama-bitis,íbc werDet lieben. Oni,c,a, bodo lubili, e, a. Jlli,íe, a, amabunt, Die WClDen liebe«. Imperativi/t, omnium temporum numeri ßnaularis. Prima perfona Angularis defideratur,Lu~ biti. Arua 6c amato tu, liebe Dil/ cDec Du folfí - . . K z li(f» 148 DP. Verbo. lieben. Lubi on, a, u. Amct amato. Jlle, a, ud, Itebe Det/ Diti oaö/ oDer |olt lieben. Dualis. Lubíva, vc, va, mi, amemus nos duo, x, o. Lubita, c, a, ametis, amatote vos duo, a?, o. Lubita, e, a, ona, e, a, ament, amanto vel amantote, Jlli, se.a, duo, a;, o. pluralis. Lubímo mi. Amemus nos, lieben \X>it/ ober wir follen lieben* Lubite, vi. Amate, amatote vos, liebet il)i/ ööer ibr folt lieben» Lubite oni, e, a. Ament, amanto, amantote. Jlli,«,a, lieben Die/ ODer Die follen lieben. Öptativus, prajens , im per feil um , perjecium% frplusquamperfektum,Numeri Singularis, O debi jeft bil, á, u, lubil, a, u. Utinam ego amarem, amaviflem, ttolte ®Ott tCt> liebete/ ODer l)ötte geliebt. O debi ti bil, a u, lubil, a, u. Utinam tu amares,amavifles, n>olte©£)tÉ fcu liebtcji/ ODer bflttcff geliebt. O debi On , a,u, bil, a,u, lubil, a,u. litinám ille, a, ud» amaret, amaviflet. ivolte Q)Qlt DelV Die/ Daß liebte/ oDer^tte geliebe, Dualis. O debi Mi bilá, é,á, lubila, e, a. Utinam nos duose, ój amaremus, amaviflemus, O debi vi bilá, é,á, lubila, le, la, Utinam vos duo* a^o, amaretis' amaviífetis. O debi oná, é,á> bilá, é,á, lubila, c,a. Utinam Illi) seja, duo, se, o, amareat, vel amaviííent, Dua- DE Verbo. 145 Pluralis. O debi Mi bili, é,á,lublli> e,a, Utinam nos amaremus, amaviilemus. WOlte(&>Dtt/ Wie liebten/ oDer gärten gcliebt.O de vi bili, é,á, Iubili,e,a Utinam vos amaretis vel amavifle-tis. weite ©Ott/ if>r liebtet/ ober hättet ge* liebt. O debi oni, oné, oná, biti, é,á,lubili,e,a. Utinam illi, ce,a, amarent, amaviíTent. Wolfc &£>tt bte liebten/ ober hatten geliebt. ConjunBivw, prafens , num er i fingutarif. Katiar jeft lubirn. Cum ego amem. Weil ÍC^ liebe, kadar ti lubifh. Cum tuames. weil bu Iiebefí- Kadar on, a,u lubi. Cum ille, a, ud, amet. weiíDer/ bie/ baß liebet-Dualis. Kadar Mi íúbiva, ve va. Cum nos duo, «,0, amemus. Kadar vi íúbita, te' ta. Cum nos duo, ae,o, ametis. Kadar ona, é,á,Íúbita, te, ta. Cum illi,2e,a,duo, íe,o, ament. Pluralis. Kadar, Mi Lúbirao. Cum nos amemus, Weil wir lieben. Kad«r vi lubite. Cum vos ametis. weil ihr liebet. Kadar Oni, e a, lubijo. Cum illi, ar,a, ament. weil bie lieben. Präteritum imperfeBum , perfeBum, plufi quamperfcBum, numeri Singuláru. Kadar íim Ieft bil, a, u, lubil, a,u. Cum ego amarem, amaverim, amaviflem. Weil icl> liebte/bab/ ober hätte geliebt. Kadar, íi Ti bil, a,u, Lubil, a,u. Cum. tu amares, amaverts, K J ama« ko D e V e r b o. amaviffcs, weil v)u liebtejf I bafř obec bafíeft geliebt. Kadar je on, a, u, bil, a, u, Lubil, a, u. Cum illi, a, ud, amaret,amaverit, amavif- fet, weilber/ Die/ t>a$ liebte/ bat ober batte geliebt. Dualis. Kadarifva,fve, fva, bila, e, a, lubila,c, a. Cum nos duo, se, o,iimaremus,amaverimus, amaviflemus. Kadar fta, fte,fta, bila, bile,a, lubila, e, a. Cum vos duo,a-,o, amaretis, ama-veritis, amavifletis. Kadar fta, fte, fta, bilá,e, ,a, lubila, e, a. Cum ilii,se, a, duo, se, o, ama-rent, amaverint, amaviflent. Pluralis- ^ Kadar íhio mi bili, e, a, 1 ubili , *e, a. Cum nos amaremus , amaverimus, amaviflemus, weil wie liebten/ baben oocu batren geliebt. -Kadar fte vi bili, e , a, lubili, e, a. Cum vos amaretis,amaveriris,amavifletis, weil il>c lieb* tet/ habt obec hattet geliebt. Kadar fo, oni, e, a, bili, e,a, lubili, e, a. Cum illi,se,a, amarent, amaverint, amaviiTent, weil Die liebten / ba* fcen ober hatten geliebt. Futurum , Numeri Singularis. Kadar jeft Bom, lubil, a,w. Cum egoama-vero, weil id) werbe lieben. Kadar ti boíh lubil, a u. Cum tu amaveris, Weil bu Wei'Deft Heben. Kadar on, a, u. Bo lubil, a, u. Cum il-tle, a, ud, amaverit, WCÍl ber / Die / ba^Werí) iieben. Dua- DB Verbo. ifl Dualis. Kadar, mi Bova, ve, va, lubíla, e, a. Cum nos duo, x,o, amaverimus. Kadar vi Bota, te, ta, lubila, e, a. Cum vos duo,a;, o, amave-ritis. Kadar oná, é, á. Bota, e, a. Lubila,e, a. Cum illi, ae, a, duo, ae, o, amaverint. Pluralis. Kadar Mi Bomo lubíli, e, a. Cum nos amaverimus , weil n>it Werben Itcben. Kadar vi Bote, lubíli, e, a. Cum vos amaveritřs, weil il)t Werbet lieben. Kadar,oni,e,a, Bodo lu-bili, e, a. Cum illi, x, a, amaverint, weil bi$ Werben Itcben. Infinitivus Omnium temporum. Lubiti, amare, lieben. Prafens participium. Lubij(kzhi,a,e,amans, licbenD/ De/beč. Préteritum participium lubil, a,u,qui,quje, quod amavit, í) v'Beshim , eflfugio , idem. entfliege. Dvézhim, dvézhiti , fe Bojím, bati, bel, dvézhil, mando, timeo, metuo, pa- řeue. veo, fúixl)tc. G. Bráni m, braní ti, bra- Gorim, goréti, gore!. nil,tueor,defendo, Ardeo, brenne, befcbu^e/befcíjirme. Gládim, dáditi, glá, D. dli. mulceo, fhau* Difhím, difháti, di- c&eíc. íhal, Oleo, ciecfre. Govorim, govoriti , Duh dájem, idem. govúril. loquor , Dérshim , dérsháti, i'Cöe. děrshal. Tefteo, H. Ijaíře. Hódim, díti, dil. ince. Deshim, deshíti, des- do, gei>e bafat. hil. Pluo, regne. Hódim poíhtengah, Dobim,dobiti, dobil, gebe Die ©liegen Jucror,potior,nan- b^uff* ciícor, adipiíeor, K. coníěquor, getVÍtl«- Korázhim, zhitř, zhi!. ne/ erlange. Gradior, fpa^iere. Kó- D e V Kóí17m, (iti, lil. pran-detf, tffe Dač 502ÍÍ' -.tagmabl- Obedujem, idem. Kupim, kupiti, kupil, emo,mereor, fauf« * L. Lásim , lásiti, lasil, ferpo, repo, fcicbe. Leshím, lesháti, lés-hal. Cubo, jaeeo, Uge/fd)lafte. Lipim,lipiti,lipil.H2e-reo, l>affte/ ř^ange. Lovím, loviti, lovil j venor, ja#e. Lúbim, lubíti, lubil j amo, lieb«. Luzhím, luzhíti ,lúz-hil, jacio , würfle. Luzham, in primo ordine, frequenta-tivum,idem. * Pěrluzhím adijcio, wůrff f>ínju. pér-vérshem, idem. M. Ménim meniti,menil, rcor)Opinar,exifti- R B o. mo, puto , ací;te / meune. Merim, meriti,meril; Metior, mcfje. Mólim, liti, lil. Olo, precor, bette. Srézho mólim,gra-tulor , WÚtítid;« GHÚcf. Mouzhé ftojím,ftati, ílal,fiílo, liebe (tili, N. Namózhim,zhiti,zhil imbuo,tingo,tuil* cřc ein. Napólnim, niti, ni!, impleo, fülle an. fe Navádim , váditi, vadil, confueíco , gewönne. O. Oblúbim,biti,bil,pol-liceor, promitto , fpondeo, voveo, oerbeifíe/ gelobe. Obéíim,fiti,íil,fufpen* do, bencfe. Obnórim, riti, ril, de- oipio, betröge. Obrásim, sici, sil, Iae-K f do, I j"4 D F do,oflfendo, belet« feige/ Derlcfce. Ogradim, dici, dil, fe- piojtiml^áunc. Oppomením,níti,níl, moneo , rcarne / P. Pervábim, biti, bil,al* licio, locfe ber ju. fePodftópim, piti,pil. Audeo, molior,ni-tor , unterfrebe rnicb- Pogrosím , síti, sil, mergo.tcuicb ein. Pokadim,diti,dil, íuf- fio,unterraud)e. Pokórim,riti. ril, domo, cicuro, $ame/ roacfre jam,Pervá-dim, idem. Poloshim,shiti ,shil, pono, lege. Poítá-vim,idem. Pométem,mé(li, mé- děl, verro, řebre. Popravim,vi ti, vil, re-ficio,mad) rcieDer. Posábim, sábiti, bil, oblivifcor,oergcfíe e r b o. Potérdim,diti,dil,fta« tuo, firmo,»jíelle / macbe ft{í. Potlázhim,zhitiTzhiI> protero, vertierte. Pozhútim,titi,til,íen-tio, enipftuDe. Přeletím, letéti, letil, percelIo,jer|cblage Rcsbíjem, idem. Pri tím, pritíti, pritil, minor, bróbc. Prósim, (iti, sil, peto, bitte. Puftim,ftíti,ftil lin-quo,lino, mitto, latfc. Odpuílhnjgnofco Sapuftirn,relinquo defero, uetlaffe. R. Resdelim, deliti, delil, divido, jectbeile. Reshálim,shálití,shá. lil, incefíb, belet)» Dme. Reslózhim,zhíti,zhil, dif:erno , Uttíer* Ribe D e V Ribe lovím, viti, vil, pifeor, fifcbe. Rodím, diti,dil,pario, gigno, gehabte« S. Samudím,díti,dil, negi igo, fcerfaume. fe Sardím,díti,dil, ira-icor, jticnc. Saflasliim, siliti, shil, meveor,l)ect)!Cne. Sa/tópim, píci, pil j in-telligo, t>ecfíeř>e. Sedím, déti, del, fe-deo, (I^e. fe fhálim,liti,lil, jo-cor, fcber&e. Shelim5shcléti,shélil, defidero, I>at> Det* langen. Shivím , shivéti, shi-věl. Vivo,Alo,fo-veo, íebe/ nábw/ erhalte. Shkropím, íti,il, ípar-go, fprenge. Shumím,méti,měl, ítrideo, raufcbe. Shkódim,diti,dil,no-ceo, fd;aDe. e r b o. Sílim, liti, lil, cogo , $tt>inge/ nóíbigc. Skasím, síti, sil,Cor-rumpo, oerberbe. Skúíím, íiti,fil,Exp«- rior, erfahre, fe fméjam, fmejáti, fmejál,Rideo lacbe. Smérdím, déti, díl, Sordeo, íííncře. feslóshim,shiti,shil, Pacifeor, řomůbeS einč. fe fprávim, iti,il idem fě íiíúlim, liti, lil, Mi-ferieor, erbarme m id). fe smíílim,íliti, flil, Fingo, eröid)te. Spim,fpáti, fpál, Dor- mio, fcblafje. fefpúmnim, rnniti, mnil. Reeordor, reminifeor, tt>erí)C ingebenef. dojím, ftáti, ftál. Sto, ftebe. Super fto jím, Reíi řlo, wíberfíebe. Stu- 11* . ?E. Sturím, riti, nI. Facto tb»e. Spet ílurím, Reficio, m a d) reibet-popravím , idem, Dóbru fturím, Bene- facio,tl)UCgntr. Svarim, riti ril, Ar-guo,fíraffe/íd)ííte. Svétim, tici, til j Lu- ceo,fd;eine. fefvétim,FuIgeo, * fllldnfte. Svirjáfzhino lovim, viti,vil,venor,jaae. Sufhim, ihiti, fhil, Torreo,t?óne. pézhem idem. Svólim, liti, lil, Eligo,- ťrivóble-T. Těrpim, terpéti, ter- pél,parior,let>jbe. Tiíhlm, tifhati, ti-fhal, premo, bruďf. Toláshim, Toláshřtř, toláshil , plac o , compefcojfceifób'-ne/ lííUe. V E R. B o. Tóshim, toshiti, to-shil,qua?řor, řlagc. fe pěrtóshim , con-qua?ror, bcflage mícb. Tíázhim, zhi ti, zhií, premo, brucfe. v'kuptlázhim, com-primo, btud? JU(a* men zilu potlázhim.oppri-mo, unterbruďe. Tróftm fitt,il,ípargo, bceiíe auj?. V. Vábim,biti,bil, In-vito, voco, allicio, berúffe/ laDe. sVábim , con voco , beciiff $ufamen. isvábim. Elicio,reifrí berfúc/lccřberfiie. vádim,diti,dif, con- fvefco, $ercobne. fevádim, idem. v beshím, sháti, shal, Effugio, entlauft, velím, veléti, vélil, lubeo, beifle fcec* íc&affe- pčr- De Verb o. ij7 pěrvéfim, fíti, fil, ap- v'morim riti,ril, in- ' pendo, i)cnge an. terficio , occido , fe.vefelíra , liti, lil, neco,tóMe. gaudeo, freu mich- sVólimJki, lil, eligo, Vidim, dici, dil,video CCtv61)lc. ffae. fe vLizhím, zhíti, zhil, Grém víditi, vifo, eo, difco, let)tne. ad videndum, Z. $u befcl)«n. Zhaftím,ftíti, fti, co- Vifim, viíiti, viíil» lo, éí>cc- pendeo, benge. Zhíftim, ftiti, fti, ver- Vkúrim, riti, ril, ca- ro, fáubm / f^CC. lefacio, beifeí ein.j CAPUT XIII. De Verbu Paffivk Tertij Ordinis. AB a čtivo, LUBIMjVenit paftivum , fem Lublen, qua: forma in fecundum ordine Verborum incidit. Quare fuperfluum eífe judico, Novo paradigmate chartam imple-re: Itaque, quxcmique pofthac verba paíli-va vel his íimilia erunt, inftar praferiptorura paradigmatům primi fcfecundi ordinis con-jugabuntur. ifg D e V e r b o. Exemplum V er bi hnpcrfo?jali$ bujus t cit i j Ordinis. Indicativus Presens. Sclubi ,amatur, man liebet/obet etfttirDge* la'bt. PRÄTERITUM IMPERFECTUM , PER- fe ct um & PluSQUAMPERFECTUMJ Se je lubilu .Amabatur, amatum eft vel fuit, amatum erat vel fuerat, man liebte / oDct ceř war geliebt/ man bat geliebt/oöcn(tgeliebt worDcn. Futurum. Se bo lubilu , amabitur, malt Wirt) lieben/ ober etf wirö geliebt werDen. Imperativus Presens & Futurum. Lubife, amator, man Itebe oDer foü geliebt werDen. ÖPTATIVUS, PRAESENS, IMPERFECT. Perfectum 8f Plusquamperfectum. O debi íe íubílu, Utinam amaretur, amatum eile vel fuiflet, wolte tt/ man liebte/ ober e$ wäre geliebt werDen. Conjunctivus, Präsens & Imperfectum. Kadarlelubi, Cum ametur, amaretur, tteil man liebet / ober weil e$ geliebt wirb. Príet.- Perfect. & Plusquamperf. Kadar fe je lubilu,Cum amatum lit vel fue- i rit, weil man geliebt l>at / ober weil «ä ifi Uni) 1 »äre geliebt worben* Fu- DeParticipijs. 15-9 Futurum. Kadar fe bo lubilu, Cum amatum erit vel fuerit, weil man n>itb Itebcn/oberweil cswttf) Ötliebt werben. Infinitivus Präsens & Präteritum. Sé lubiti, amari, geliebt werben. DE PARTICIPIJS. PARTICIPIA ACTIVE VOCIS SUNT. Praesens. Delajózhi, a, e, laborans venit autem á tertia perfonaplurali, indicativi modi, pra?-lentis temporis, additis ad finem literis, zh. Präteritum, kir je delal, a,u,qui,quse> quod laboravit. Item Futurum, kir bo delal, a,u,qui,quae> quod laborabit vel laboraturus,a, um, eft. v enit hase vox ab Infinitiv©, ut, a delati, fit delal, a, u. PARTICIPIA PASSIVA VOCIS. Präteritum, delan, a, u, laboratús, a,um, Venit etiam ab Infinitivo, delati. Futurum, bom delal, a, u. labo.randus,a,um. fteclinantur in morem adjeEtivorum^ i ujeta tor-minationem articulorum. CA- De Ver Im J?iomalk. finöet ctlicbe Verba, welche/ wetieit \JJ\ fte v>on Der OrDnuui Conjugation ab* beieben/ muffen aljo coniugiret werben. MODUS INDICAT. TEMP. PRAESENS. Numeros Singulare. Jern ídliffe. Jesh Du iffejl Jcj Der iflef. Cremicb gebf-Greshbu gebefi.Gre Der gebet, pridem idjřomme. Pridesh Du fomeji. Pride Der fommet- Jemo Wircffen. Gremo wir geben. Pridemo wir iommen* Jeste ibr cfjet. Greste ibr gebet. Pridete ibC fommet. Jedö Die efferr. Gredo ober grejö Die geben. Prideio,Diefommen. m JET. PERFECTtlM. Num. Sing Sim, ii, je. jedel, dla, diu, bab / ^aff/ bat geffen. Sim, fi, je. ihäl, flila, ihlu, bin / bifl/ i jí gan* gen. Sim, ÍÍ,je Priíhal, íhla, íhlu, bin / bili/ ijt ... fomnmi. Num. J Num. Dualis. Tevä Jeílk Jdla Greva Prideva. Greilä Prideta. Grestá Prideta. Num. Pluralis. M. F. N. Db Participijs. Nuü. Dualis. M. F. N. Sva, fve, fva. jedla, dle, dla, wir $Wep ken geften. Sta,fte,fta. Shla,Shle,Shla,Wir JWe& feptttf gangen» Sta,fte,fta. Pri{htá,fhle-,{hlá,Wir jWefl fcV«D řoňieit. Num. Pluralis. M. F. N. f Jedli, die, dla, wir haben gefieit. Smo^ Sh!i,íhle, íhlá, wir fctjnb gangen. L Prishli, íhle íhlá, wir fepiiD fontem Futurum Sing. Num. Bom Jedci,dla, diu , werbe efih?n. Bofh Shäl, fhla,fhlu, werbttf geben. Bo Prishél, íhla, fhlu, wirb fommen. *2lnbep ijf ju merefeu / Daß M6 Verbum Grem, id) gebe/ anflatr rtfj orDinarij Futuri / gar offt brauchet/ baá Verbum Pofdem, \<3) werbe geben/ al,o Pojdem , pojdeili,pojde. Dual. Pójdeva, pojdeta, pojdéta. Plur. Pój-demo, pojdete, pojdejo. Modus Impfrativus Num. Sing. Jei jeft, ti, on, e|]e Kb/ bu/ er. idi ali poidi jeft, ti on, gebe ich/ bU/ er. Pridi jeft, ti, on, řomme id?/ Du/ er. Num Dualis. I Jejva, ve, va. Pojva ve,va. Pridi va, vc, va. Jejca, e, a. Pojta, e. a. Pridita, e, a. i Jejta, e, a. Pojta, e, a. Pridita^, e, a> L . PlU- de parfiöihj«. Pluralis Numirus. Jeimo. ejjen wir. Pojmo» geben Wir. Pr!* éemo, fommen wir. Jeite, cfiet Ihr. Pojte, gebet ibr. Pridite, fomftiet ibr. . Jeidó, cffen Die. Gredó, geben Die. Pridejo, fommen Die,. Infinitivus Modus. Jefti, ejjen. hi, gehen. Priti, fommen. Modus öptativus, unD conjundbvus wer* fcen ttUtHi außgelafjen / weilen oou beoDen (d;on oorbcrogemigfamb iltgemelDt rooiDen. LIBER V. De Adverbijs, pr aepoiitionibus* Conjun&ionibus & Interje&ionibus. C A p u T i. DE ADVERBIJS. Jdvcrbium cß pars Orat ionu in* dcdina&iíif, qua a A qua rni tircuwßamiam^attt qiuritatevn una voce ejfirt. ut í lipú pifhe, pulchre fcribit/er jcbreibt fcbén. 1 N pertračlandis Adverbijs eandem , cum líitinis rationem íéquemur. Accidunt Adverbio. Species,Signiíicatio,Figura,Com-paratio. 5/e- Db A d v i r i i h. Speeiei primitiva funt: doněs,hodie, Ijeuf. I. Derivativa fant a Nomine, kVézhcri, Jtf ?lbettb/ vefperi, ä vezhér. Modru, weißlid) / prudentcr, a moděr, prudens. Huc perti-nent omnia adjediva neutři generis, íubftan-tivě poíica. a» A Pronomine, at z léíím, id eft, huc, f)it* l>er / let ja, illuc, ifthuc, Dabin. 3. A Verbo,ut: íknuíhi,íkriváje,Ciam, bcimlid) / Furtim, k íkrivam. 4. A Prapofitione^ut : súpěrnu, JU »ibCC 9 adverfum ä súpér quod contra fignificat. SIGNIFICATIONES SEU CIRCUM-STANTI A IN LOCO , Letúkaj, hic: letfndi, illict tuiftu,ifthic: támkaj, vel tam, ibi: kej,ubi: feodi kěrbodi, ubicunque: Povfód, ubique, ubivis, drúgdi, alibi: nótri, intus: fvúnaj, foris : sgóraj, fupra: sdólaj, infra , pér rokah, praefto. AD LOCUM, Léfim, huc : Let ja, illuc ifthuc: tjakaj, eo: kám, quo : lih, ali, raú-tiutjákaj, eódem : bodi kamär kuli bodi % quocunque: nóter.intró: vúnkaj,foras. VERSUS LOCUM, nótrekaj, introrfum nasáj, ritěníki retrorfum: kvííhku, furfum: dóli, deórfum ; kam,vel kámaj, quorfum: ftalévu, ali, na, lévoftrán, levorfum í na déí-nu, vel dcfn6ftrán, dexerorfum. L 2 DE 1^4 Ds A D V E R B I J s,' DE LOCO, od Tod, hinc í od únod, H-line, ifthinc, inde : odkod, unde: od ne-kód, alicůnde : is néba,coelitus : isgriinta, funditus : s'korénom rěd, radicitus: odsdó-laijinřerné : odsgóraj, fuperně. PÉR LOCUM, letód , hác : leúnod, iL lac, ifthac : da nikár kod, nequa : ako kaj kod. fi qua. TEMPORIS ADVERBIA, Praďentis,dó-nks, hodie : fádáj, nunc: prateriti, v'zhéraj,; heri: Futuri, jútri, eras. NUMER!, cn krat, femel: dvákrat, bis:i tri krat, ter ; íhúri krat, quatér : pét krat,' quinquies : zheftú.fope: rédku,riró: fpet, ve! opet, vel druguzh, rurfum, iterum: tré-tjizh, tertium : zhetértizh, quartum. NEGANDI, nej, nikar, haud, non, nihil >-pro, non, niti, reddidivé, ut: niti jeít,niti ti, neque egoncque tu : nikákor, nequaquam: krátko nikár,minime, neutiquam : tudi nikár, nequidem. AFFIRMANDI, ja, íta, etiam : Taká) ni J kár, quid ni: refnízhnu, certé, profečtd, ni a-3 ximě, ne: kakor, kakúpak, pupred, ícilicet nempě, nimirum : zilu, plané. DEMONSTRANDI, póle,en, eccc. ' OPTANDI, o debi, Búghótél, utinam,óíi.1 HORTANfDI, nu vshe, bofte, eja, age,agi- 1 te,agendum: akuzeíh, lis Todes ; akuzhe* tc, íivultis. De A d v i r b i j s, ORDINIS, potle, potler , deinde, deines, poftea : sdájzi, protinus > continuo : pérvo, poprěj, antea: Iťpúflednimu, podrejo, ultimo, denique : dajle, vezh,praeterea: P&rvizhvprimö : drüguzh, fecundó. INTERROGANDÍ, Sakáj? cur, quare, quamobrem: kadáj? quando: aku, num,nun-quid : nejli, nonnc : kateru is raei dvéjh, Utrum, quid: kaj, quid ita: pokáj, fakáj nikar? quid ni. SIMILITUDINIS , Jíhkaku, fláfti, quaíí, ceu,íicut, ficuti, vdut, veluti,tanquam,utf Uti,aequě, perinde,prout, ac íi, quemadmo-dum , fkoraj taku, propě: nikár drugázhi, Hon aliter, non fecus : niíhtěr majne, non minus : koku , quomodo : takú, fic, ita: tudi takújíic etiam. - QUALITATIS , vuzhnú, vmételnu, res-mífelnu, doftě: lipu, víhézh, pulchre: mozh-tUi, fortiter : móíhku, viriliter : dobru, be-ně : hudu, malě : huc refer omnia neutra adjettiva abfoluté pofíta, qualitatem fígnifí-cantia. QUANTITATIS, velíku, plurimum,mul-tum, nimium : malu, parum, majhenu, pa-rumper : mozhnú, vifóku,valdě, mirum in ^odum, maximě: dokler, quoad :dofti, fatis. I ÍNTENDENDI, zilu, prorfus , omnino, ^cmtus> perquam adeo : slu, nimium, L j B.E t66 D« A b t n b i j s, REMITTENDI, poipálim, pozháfu, fen-Cmjpaulatim^edétentimikuma^vix^grě, DIMINUENDI, majhinu,enumálu, pau«. lulum : íkrivfhi, clanculum, enumalu dolgu, longinículě : cnu malu bujlfhe, melm-fculé: cnu malu zhcíhe, ísepius: lipú, bellé. DUBITANDI , Uhkaj morebiti, forfan, forfitan , fortaííis, fortaííe : aku, utrum, an, PERSONALIA, s'máno, mecum, ftábo, tecum: s'hnim, íecum : s'nami, nobiíčum, s'vami, vobiícum. VOCANDI, hójfh* fliíhiíh, hem, heus, eho. RESPONDENDI, kaj Je, hem. SEPARANDIjfcu diftribuendi,fufeb, feor. Cm, feparatim, privatim : natíhim, feere-to: dvójo věrfto, bifariam : drugázhi, ali- I ter, fecus. EXCLUDENDI, famuzh,le,folům,tan-tum, modo, íaltem, duntaxat, tantummodö. JURANDI, rifnízhnu, timu je takú,pol, ! ttdepol, eqiftor, Hercle, medius fidius. ELIGENDI, pazh, imó: velíkuvezh,po-tius, magis. CONGREGANDI, v'kup,íimul: sréd,unat pariter: obkratkim, v'enim fapopádki,col- ; ícčttm, fummatim. PROHIBENDI, nikár, ne: kratku nikár, Dequaquam. CONCEDENDI, Bodi,bodilih, efto,fac, fo faoé. EVEN- de adverbijs, 167 E VF NT US, pres nádjanja, íortě fortuna, forté fořti ur o eafu, COMPARANDI, vezh, magisjmajn, minus: vifóku, maximě : ziiu dubru, optime; *iluhudú,pefíímě: kakor,quam, ac ataue. DECLARAN Dí, kakor, síalíi, niuiirum , fciltcet, videlicet. DE FIGURA. SIMPLEX, dí'ivnaj,diu,modrtf, prudenter. COMPOSITA, Interdiu zhesdán podnévi, DE COMPOSITA neniódru,imprudenter. DE COMP AR AT IO NE. Adverbia orta k nominibus adjeftivis comparabilibus comparantur, ßc: Mozhnú» mozhnéfhi, vel vezhmozhnu, narmozhne. íhi, vel vi loku mozhnu, fortiter, fortius, for-tiílímě. Atque fic comparantur omnia neutra ad je ČI iv a, abfolutě feu adverbiaíiter polita. Comparantur etiam mera adverbia, qux augeri minuive poffimt, utzheftu, íd eft faepé zhe-fhe, vel zhejftéíhi, farpius ř zihizbeftu, rarpiillmě, &c- CAPUTH. De Prčpofitionibus. PRaepofitiones, latinorum ordineperCUN remus : Et primům de illis agemus, quae apud Latinos, cum Accufativo caftt couftruuntur, L 4 AD De Präposit. AD j>U / JUlU Slavk ě redditur per prarfixas literasK, vel H, & requirit Dativům caíum: Hoctatnen diícrimine obfervato. Preponi enim poreft,K, omnibus dičHonibus, quce^ vocali veliiconibnanteincipiunt: At, H, fal-temillis.quaealiteris,C, G,K, Q^incipiunt. Utveróhoc redé&cum rationé fieri poílit, poteft eanftixa prxpofitio, Apoftrophi nota, utjamm Orthographia dittum eft, íignari, (ic: K' Ozhétu ad patrem. K' Máteri, ad ma-trem, HCerqvi, ad templům, H'Gregörju, ad Gregorium,H' Kámenu, ad lapidem, IT Qvintiíiánu, adQuintilianum. APllD, bep/ refertipfum, PER,ubi ipfa ' vocalis,Eobfcurěefferenda, ut řerěGermani in diäionibus, Ober/& aber/ folent. Con-(iruuntur cum Dativo, ut: pér Ozhétu, apud patrem, bet) Dem SSarter / per máteri, apud matrem, bei) Der ?0íi)tter / in plurali tamen j. cumGenitivo ut pér ozhétih,per máterih &c, ANTE, DorI id eft, PRED, fed hzc pra:-pofitio,pecuÍiaremquandam & non fimplici-ter Datiyi caíus terminationem requirit. Nam in Mafculinis& Neutris, mutat, Dativi íingularisvocalem , inom vel jom, ut: pred Ozhétorn, ante patrem: pred teléfom,ante Corpus: Quíedamverö habent faltem.O,ut pred máno, vel měno, ante me. In Fcemi-jiinis , additur caíus deíinens in O, ut pred vodó, ante aquam, &c. quibufdam, jo fyllaba, QA a-Jt ut; * L — De Präposition e. 169 lít: pred Mátcrjo : ante matrem, pred Bó-shjo,voljo, ante voluntatem divinam. Ac in dualibus omnibus, ille cafus definit in M A, ut: pred Ozliécma» ante utrumque patrem: (debebat eíTe ozhétoma fit conciíio ) pred máterma, ante utramque matrem: pred Ozhíma, ante utrumque oculum,in Plurali-bus autem, ille cafus exit, in mi, idque in omnibus generibus, ut: pred Ozhétmi, ante patres, pred mátermi, ante matres, pred Oznéfmi,veI ozhími,anteoculos. AD VERSUS vel ADVERSUM , ftibet/ id eft: SUPER, Conftruitur cum Dativo, fed frequentiusper anaftrophen,ut, ozhétu Sur pér, adverfum patrem. Máteri súpěr, adver fum matrem: Bogú supér , adverfum Deum. Poteft etiam Accuiativum habere poft íé , ut : supěr Ozhéta , supěr máter, adverfus patrem, & adverfus matrem. Si-militerin plurali fi pracpoíitio : super; poft-poititur Nomini cum,Dativo conftruitur: ut. ozhétom súper, máteram super,&c. Si prae-ponitur cum Accufativo conftruitur, ut: Super ozhéte,fuper mátere,&c. CIS & CITRA, id eft, te ftrané, vel naJeti ílrani, clrcumfcriptivě, in hoc latere, Ger-manidicunt, i>i (feit*/ ot>er Difftalb / Conftruitur cum Genitivo, uti te ftrané , vel naleti ftrani j ali kraja vodé, cis vel citra fluvium. . L 5 UL- \jo DB Pn.iEřGSiT!0Ki, ultra, jCHfcitíi/na uni ftrani,vel na rtnira krá u. Conftruitur etiam cumGcnitivo, ut: Na uni ftrani vodé, Ultra fluvium. CIRCUM , CIRCA, umb/ ofterbetum/ id eft, OKULI, fivetempusfive locum figni-ficet, conftruitur cum Gerjitivo, ut, OKULI MESTA, Circum urbem,OKULI térga, circa forum , Okuli dvájfeti lejt, circa vigintí annos. CIRCITER, ungefähr/ etiam pro Okúli, exponitur. Habet eandem conftručtionern cum prarcedentibus, ut: Okú!i devéte ure, circiter horám nonam, Okúli'deíét slátih, citciter decem aureos, & tempus,&nume-•rum řigníficat. CONTRA, Wibet / id eft, zhes. Conftruitur cum Accufativo,ut: zhes Buga, contra DEUM. Aliquando etiam per, Supěr, red-ditur: Idcóque etiam tum ejus conftrudio-nem retinet, ut: Supra. % ERGA, Pruti, conftruitur cum Dativo,üt; Prus i Bogú, Erga DEUM, gegen ®£>tt. EXTRA, sviinaj, conftruitur cum Genti* tivo, ut: svúnaj mejfta, extra urbem, aufíeí fcer on tvegen/ íignificat caufam, SA vo-ljo vel SA, Conftruitur: cum Genitivo, ut: Sa voljo Bogovájnja,Ob augurium. Signifí-cat etiam, idem quod, PRED, Locale, id eft, ANTE, ut pred ozhími, ob oculos, »oC Die Slttgen. PER, zhěs, Accufativo conftruitur, zhes morjě, per mare, íignificat etiam, ikús, ut; íkús fvejt, per mundum, Item etiam, po,ut po fvéjtíi, cum Dativo, per mundum. PROPE, Blisi, vel Blisu, Genitivo, ut: BII-« méjfta, propč urbem, Uťit)e bty ^et ©táDt, PR tys De Präpositione. PRAETER, neben für, mumü, vel mimiü; Genitivo, ut: mimu hifhe, praeter domum, neben Dem £anfjfür. PROPTER,tonroegen,Savójljo, ut: Sa vojljo húdiga íoíeda,propter vicinum malu: cfteadéconftruäio, qua? prapoiitionis, OB. . POST, nßcj)/ Pö, Genitivo, po denarjih, poft numos. . PENES, neben/Polég, vel polgi, ut: po-lěg méně, penes me, cum genitivo conftruitur, ut juxta. SECUNDUM, Sa, ordinem fignificat, ut: sa Bügom, fecundum DEUM, naci> <&£)ttl &cadit in conftručtionern, prapoíitionis, Ante. Significat etiam po, ut fecundum tuarn confcientiam, nacb&einen£)ett>if[en. po tvoji véjfti, & tunc regit dativům. TRANS, Über I zhres, vel zhes, ut: v'prejk morjá trans mare, cum Genitivo, in plurali Jungitur Accufativo ut trans montes, uber Die 2£erg/ zhes hribe. % CAPUT III. De Prepojiti oni bus , qua apnd Utinos , cum Ailativo cafu confiruunrur. X,A, AB,ABS,l>on/od, Ablat.ut: od Búga, i DEO : od drugiga,ab alio, od vfakiga, abs quovis. .ABSQUE, pres, Genitivo vel Ablativo,ut: pr?s njega, absque CO* O&M CUM, DE PRJEPOSITINE. 175 CUM, Hsec praepofitio , litera S, pracfixa Voci notatur,uti deea re fuperius in Ortho-graphia, di&um eft. Conftrutiio eft eadem, quae particulae, pred,ut:s' Bugom ,cumDEO, s'teléfmi,cum corporibus, s'matermi, cum matribus, &c. CLAM,íkrivíhi.Eftadverbium,&nullum per íe cafum habet, Quare íi veliš, clam patre, vertere, diceres, periphraftícos: íkrivíhi pred ozhétom: Vide, in Ante. CORAM, t>or i ob« in he^fepn / v'prizho, Genitivo ut: v'prizhorátha,cöräm ienatu, dieitur etiam: pred ráthom, vide Ante. • - DE,OD,ut: odvólne,delana, AblativO' Conftruitur. E, Is, ut, is hijfhe, ě domo, Ablat. EX, auf}/ is, ut: is Buga, ex DEO. Ablat. PRO, Sa, ut: sa kula, pro vehiculo, Ablat. PR/E, pred, ut: pred vrátmi, pras, foribus, Dativo. vide Ante. SINE, Pres. Rasén, pres niéne,rasěnmén*> fineme,Genit. TENUS, OKULI, Svoje mére, ut: pubete-nus, okuli sráina, Genir. vide,Circa. CAPUT IV. Dc Pri£pofitioniíu$, qutf apud lat i nas, zel Accufativum, vel Ablat. exigunt* IN, in / HiEC praepofitio,exprimitur litera» V* Significans motam ad locunj conftruitur ^ ' v cum 174 De cum Accufativo. ut -. grem, v'zérkou, ídeft, Eo in templům. At cum fignificat motum in loco. cum Dativo, ut: molim v'Cerkvi,oro in templo. Dativi pluralis , mutant, ultimam íyllabam in, jh vel ah, ut, v teleíih, in corpo-ribus,v'zérkvah)in templis. SUB, Cum tempus fignificat cxponitur per okuli,quod fignificat, circa. Conftruitur,tum, cum Genit. ut: Okuli trétje vúre, fub horám tertiam. Ctim veró ordinem notát, exponitur, per, po, id eft, poft. Conftruitur etiam Genitivoj ut: potěhiftifr, poft as. Cum veríari inloco fignificat, exprimitur, etiam per, po, id eft, in, & Dativům exigit, ut: po dnevi, fub dio. S< 1PER, NA, cum fingnificat inloco, conftruitur cum Dativo, ut: na véjizi, fuper fron-de. Ad locum, cum Accufativo, ut: na katedro , fuper quam. SUPTER, fignificat, Pod, Accufativo, ut i pod semljó, fub terram. PRzEPOSITIONES INSEP a rabiles» Divello, refpíplem , reíkúbem. Disrumpo, resdčrem, restérgam. Repeto, fpet, ali nasá}, pegérujem. Reddo, fpet vérnem,vel povérnem. Sejungo, relózhim. Amputo, odfékam. Convinco, prevísham. mš « t* i7í CAR V. De Cotijunflione. COPULATIViE funt, jnu, &,imb /' qu*t atque, tudi, quoque etiam, au d;/h'timu, tum, item. Atque ex his quiedam etiam collationem iignificant, kakor, as, atque. DISJUNCTi ViE: Ali, ve, vel, aut, live, (eu. Utramque rem tollentes, ut ni jeft, ni ti, neque ego nequetu, WeDeC id) mebet DU. DUÖlTATIVwE, qux eadem etiam inter-Jrogationiinferviunt,ut: jeli. anne,num? ne-li,aline,necne? zhemligovoriti, ali,nikár? loquarnc an fileä? foli td? reDen/oDer nicfct? ADVERSATIVE, Ali,Tamuzh, At, fed, aft, verum, vero, porró, atqui: hicobiervan« da eft,inter. Ali,&Tamuzh differentia: ii adverfativ.im prxcedit negatio ,per,tamuzh eritreddenda ipfa adverfativa, ut: Nikár jeft tamuzh ti. Non ego fed tu: Si vero negatio nulla praecedit, per, ali,eritinterpretanda adverfativa. Eadem differentia eft , qua: in Germanicis adverfativis. (gonDet & aber/ uti non ego,fed tu, nid)t / fonDet DU. Ubi cavendum, ne tamuzh, qua? eft adverfativa, & S«muzh,quac eftExcluiiva particuIa,con-fundantur, Item, Akulih i Najíijih dobru: quanqukm . quam vis, etíi ,etiamíi, licet, Et Reddiciva ad hasparcicula,Tarnen, takoviaj. CAU- Df. covtunct. & intfkjpctioííe. CAUSALES, Sakáj, nam, namque - enim etenim, enim veró, quia, quoniam. Dokler, potehmal, aku ,quando, quandoquidem, fí úuidem : aku nikar, ni, niíi, CONDITIONALES féu exceptivas, taku dalezh quatenus,aku nikar, niíi. RATIOCINATIV^E , Obtóraj, fatú, ob-tú fatíga vóljo , ergo , ideo, igitur , id cum , quai>ropter,proindv: quarnobrem^acumb/ fceifctitrccflcn. ORDlNíS, zheslcrú,inluper, pótler,dein-de, deinceps, pottea,poltqua.n, k'puilcdni-mu. denique. APPROBATIVjĚ , Gviihnu, rifnizhnu, quidem, equidem, íaně. COMPLECTIV^ Nů,vshe.tedajá,ergo, nam,particula, li, adjicitur Dati vis in fine,(ici xnihine, menili: tib i ergo : tebili, vel tedaj, qux sequipollct enditica?, ne. DE INTERJECTIONIBUS. Significant Interjediones. .ADMIRATIONEM>zhudu;vidiíh;vidiíh, Papse. COMMIN ATIONEM, ve, vse, gorjé tebi, webe DOLOREM, heu, ah, ah. SILENTIUM. iT, íl. t Rifům , ha, ha, he. ( prejóu* Ejulationem & plandum , ove, aube jou Et ejusmodi voculae,qua: funt fingularum gentium propri«. , ✓ LIBER. m X * X SO» 177 LIBER VI. SYNTAXI LA- TINO CAKNIOLANA. Syntaxis Slavica feu partium orationis Con-ílrudio multum íe Latinis accomodat, plus tarnen cum Germanis & Italis con-venit, quare juvabit Latinum ad Germa-iiifmum revocare , 8c ex hoc Slavonicum efformare. CAPUT. L De Syntaxi Nominis. Confiruclio Jdjcchvi & Sul-ßa?nivi. Prima Regula. ADjeftivi Sc Subftantivi conftru&io eadem, qua? apud Latinos. Concordan- tium feilicet: in gencre, numero, & cafu, E x e m p l a. De Nomine: Amicus certm: Stonovit pčriátěl. DePronomine: fuo pedc. sTvójo nogó. Item Fortuna fua. Svója frézha. De Participio: Ad awifti* yes. K'sgubléniniu blagú. M ta- De Syntaxi Intcrrogativi & Refponíionis cadcm quo-que ratio , quse apud Latinos. ut: Cujus eß ßntentia ? Ciceronis. Katériga je mánunga > Ciceróna, ínterro^atio fit per genitivum fit itnque refponßo quoque in genitivo. Relativorum Conftrußio. Secunda Regula. 1. Z.itteras aeeepi tuas,qux mihi mugna Vd» luptati fuerunt. Tvoj lift sěm prejél j katéri mi je pěrjétěn bil. Conveniunt, lift & katéri genere & numero : Vß enim utrumque generá mafculiv i éf Angularis numeri. 2. Relativum fequenti verbo refpondere debet, ut: Teßafervabit odorem, diu, quo eß imbuta fimel. Zhrepínja ohřáni duh dólgu, »'katérim je enkrat poshmáhana. Ndw?,poshmáhana, requirit Dativům, 's'kat&rim,c#M ttcedens (zhrepínja) íitnominativi cafus. Variationes. i. Qualishomo talisfirmo. ÍCakóuje zhíó-\ik, takóva je beíféda >fiquentium ßtbßanti-vorům, zhlóvik & beíféda,fiquuntur relativ va ac cid en tis, kokóu & takóu. A A verbum vel tot am orationem přece* dentem^plerumque neutro genere Relativum rc-fertur ut : In tempore ad eam ~veni, quod eß rerum omnium primům. Sěm per zajtu k'nej priíhal, katéru je nar pěrvu $cc. Hic ad to-tam orationempracedentem>referturRelativumi katéru, neutro ganerc* N o m i n u m. t7£ De fuißantivis. Tertia Regula. Amor nummi, lubésěn denárja, hic alt trum fubßantivum, lubésěn, alt er i, denárja, jungi-tur grnitivo cafu. Item: Amor p atria, lubésěn domóvine. Icem pulvinar fatana, pólíhtěc slúdija. jítticifmttí. Quid horninu ? Kaj je zhlovéka, utuntnr 9tiam peripbraß Carniolani cum particula sa > fuodfignificat pro : & dicunt, kaj je sa zhlovéka. i. Adverbia Cop i a & Peenuria imitantur tandem fyntaxin, ut: parüm fapientia. Málu modrúfti, Item : Abunde fraudis. Obila golufíe. De Comparaíivh. Quarta Regula. , Ablativum Comparativi, reddit Carniola-na lingua, per, quám, atque, id eft, per kakor , vel od , ut: Viliut eß aurum virtutibur. Nevréjdnifhi je slatü , kakór zhódnoft , ve i od zhédnofti: Ubi prapofitionis conßrudio ob* fervatur. I. Obfervatio. Comparativus tfcrtur etiam additis adp§. fítivumparticulis buil, vezh, íhe. Id yuodfu-p er j us in Ethmlooia eft diäum. M z Par* igo De Syntaxi ParticuU injervientes com-parativo, Quó. Quji ingeniofior , kúlikur vuzhenójfhi. Hoc. Hoc laborioßus dočet. S'tcm sVéklho mujo vszhí. Tantó. 3 aru ó afp tili u$ eß crimen* Túliku vék* íhijegrejh. Quantó. (Junntd major eß, qui peccat, Kúli- ku je vékíhi ta,kir greíhí. Multo. Multo pauciores oratores , quam Pocta boni reprriuntur. Sc velíku majn dóbrih beíiédnikou kokér dóbrih Poétou nájde. Nihiló. Ni tálo melior res. Nifhtér búlíhi rezh. Paulo. Haud pauió melior quam Cicero&c. Nikar málu búlíhi, kakór Cicero. Multis partibus. Sol multis partibus major qu m terra. Sonze je veliku krat vékíhi kokér Sémlja. De Superlativis. Quinta REGULA. Superlativi genitivum, efferunt Carniola-ni, addito ad comparativi vocem particula, NAR& íiiperaddita voce, MEI, qux íigniíi-cat inter. Item , IS , qua fignificat, ex, ut: Jtfequijfimus omnium. NAR tiudóbniíhi ,mej víémi: vel is mejvfěh. Particula ftiperlativo infervientes Multo. Muító Jucundijjimus. VilTóku lub. JLongé. Lonoe omnium praßantijfimus orátor M N o m i sr i s» i8r fuit Cicero. Cicero je bil zhes víe beiiéd-nike befíédnik. Quisque, ModeratiJJimus quisque. Vfak nar s'máfniíhi. De Partitionum & Col/ečiivo• rum Genitivis. Sexta Regula. Nemo hominum. Nihzhé od vel iszhlovékov. Alter horum, Eden is mej letih dvéjh. Partitionum p ar t kul d eadem, dua Superlativi Genitivi, fcilicet, de, ex, inter. De. Nemo de ijs. Obéden od t eh íftih. E, Ex. Major ex duobus. Stářiihi ali vékfhí mej dvéma ali is dvéjh. Inter. Inter Concionatores. Mej Pridigarjih Pridigarmi. Vulgo: mej pridigarji. De adjeflivis Copiae. Septima Regula. Genitivus Copise redditur per particuTas. Nar ^e/Od, ut: Ditijfimus agri, narbogátiíhi na njivah ali, od njiv. Item : DivespecorisBó-gat na shivíni. Item: Inops mextüvbogna pámeti ali na saftópu. Deíiderij. Cupidus lucri. Shelán dóbizhka. Cum genitivo conßruitur >ut apud Latinos* Avidus novitatú. Shelán novině. Notiti«. Peritus belli, vmétalén vojíkován-ja, geniu Mcmor prateriti, ípúmliv mineó-zhiga. M 5 • KsuS) jgi Db Syntaxi Heus, dolshán , kriv, kri vez, ut Reusfurti9 f hriv tatvine, vei kriv na tatvini , cum Dativo, t fydduntur etiam genitivi hic, ut genitivi in ver- , bis copi&-> inopid ut: Infons cadis,ncd&lshěn j na pobóju , cum dat. Integer vita , póíliten i Vdjánju, cum dat. Vurus fcelerist zhifí odhu- ( De Dativo fimilitudinu. Octava Regula. Udus amico, svejft pěrjátelu. Amicus Cafa- I ri, pěrjátelZeflar ju. Dominofímilis, podóběn * goípúdu. Ido ne us hujus rei ér ad hanc iemy vmétalěa ' Jtleti rézhi. Aptus difcendi litteras®' ad difcen* | Jas Htteras% vúmen ali dóber k'vuku, ubipra-pofitionis conßruÜio fervatur. Nona Regula. Accufativusper fynechdochea,ut. i albus dentes, Samúrz }e béjl na íobéh , reddL I tur per genitivum, e(fertur cum prapofitione, f vi prapofitionis. De ablativi Conflručíicne in Nomine. Decima Regula. Caufie Ablativus. LaJJiu eura , truděn od 1 (karbide/ pred íkarbjó , vel sa voljo fkarbí. IIii conßruffio prapoßtionis fervanda. Nam , OD, & SA, cum Dativo at, préd, cumAccu« fativo conßruitur. Vide inßrius in cor.ß> uclio- i ne j>rapo]itionum} in latina prapoßtione, Ante. Orbus v e r b o r u m. igj 0rbus parentibus, je firóta , vel abfolutc per periphrafm,néjmani ozhécani máter?.raliam von habet rationem loquendi. Mger o culi s, bo lán na ozhéh, cum genitivo Ifeem, agerpedibtu, bolan na nógah. Genere Andria od Andrífke shIahte, nat ione tyr«í?odSyriíkeshIahte. Redditur per pra-pofitionem, od, qua fignißcat, ex,&' conßruitur cum genitivo. katione Turca, turfhkiga faró-da, in zenit, fine prdpof. Dignus laude r vréjděn. hválCyConßruittr cum genitivo.. Formula laudandi & vitupe-randL Und ec im a. Regula» Duo genitivi. Puella vultus modefli. Déklí-za, zhédne £htalti.xW zhédniga obrása, con-venit cum latino DuoAblativi. Puella vultu modeßo. Dékli-Za od lejpe ílitálti. Intervenierte Prapofitione, OD, quocjue cum duobus ablativis. Nom. & Ablat. Puella modeftavultu. Dékli-za, zhédna na íhtálti. Etiam cum latino con-venit, fr Ablativus additur ad nominativům cum prďpofitione^a, qua fignificat, in vel fuper * De voce, opus /potreba. Duodecima Regula, opus eß artet je potréba kúníhti, Genitiv. Conßruitur* M 4 t. fig« x84 Dp Syntaxi I. Qua curando vulneri opus funt, parati pěrprávla kar je k'osdravlenju ráni potreba» Dativo conßruitur. z. Hoc fieri & oportet & opus eß. Letů fe móre, inu je potréba fturíti. Hac formula con-t ur rit cum latina. * 5. Maturato opus eß, potréba je hifénja ali podvísanja. Inci d it in pr imam formulam. Conßruitur cum genitivo. CAPUT II. De Syntaxi Verborum. Nominativus ante perfonale Verbum. Prima Regula. Ego lego, jeft bérem. Tu.leois, ti bérefh. XUt legit, on bére. Convenhmt bic verba é* nominativ* numero & perfona. Obíervattones, I. Superat quoniamfortuna ftejuamur, dokler neírézha premága, satú íě v'däjmo , ali bódimo pokórni. DiffimuUntur prtma per fort a, in ver bis, bodimo, v'dajmo íe. i. Ego ajo, tu negas. Jeft dejm da je : Ti pak, präviih, da nej. Difcretio eß in pronomi-nibus : JEST, & TI. 3. Capir Š* í{ex Gallarum conveniunt inter fe, Céífar tar Franíki Kraji, fe sglíhajo. Duo-busßngularibus,Ceffzv & Eranlki Kraji,refpon-det verbum plurále, íě sglíkajo, vel fe sglíhata: inaliter. Se- V e R B O R U M. "igf Secunda Regula. De Vocativi covflrutfione. Tu regere imperio populos Romane memento , TiRimlán,g'édaj,desoblaftjó ludftvú gover-náfh. Hic Vocatii/us , Tl. Imperativo fecund£ f erfond, memento, prdponitur. Obiervationes. 1. 0 Jbcif nequeenim ignari fumte ante mtt-lorum. O vi Továrifhi, fhe popréj naru nej nefrézha nelhána. Hic Vocativus, 6 vi Továrifhi , fine verbo ponitur. 2. Exoriare aliquü noftrü ex ojfibus ultor, is'hájajěn, mafzhuváviz, is náíhih koftí,/ro-vomen : mafzhuváviz , nvminativi cafus pro vocativo additur,verbofecund a pey ishájaj. Tertia Regula. Vormit fecurus , ípi shíhér, convenit cum latina conftruttione. Item, Ribo fejunuž, pí jem Taíhzh, Obfervatio. llbi defunt nominativi geßr/s, Slavica linguA u ti tur p er ip hraji, ut: It cubitum incenatut,Gre ípat pres vczhérje. Quarta Regula. Manut noßraocuUid funt, credunt quod vi-dent* Nafhe Roké fo vídezhe, vjérujejo kar" vidijo. Nominativi funt utrinque, Roké, <5* vídezhe. Obiervationes. i. Non eß opulent i a, multa pojfidere,fedpau-tis recíe uti. Nej Bogátftvu, velíku jiméti: ta-M s múzh De Syntaxi mqzh májhiniga prou vshiváti. Infinitiv** % vshiváti ,pro Hominativo, vshivánje, pofitus eß^ 2. Hoc nominaturpotim latrncinium, quam icllum, letu íe luijl ( ali velíku vezh) jirne-núje morílrija kokěr vojfkovánje. Nunca-pandi verbum, jimenúje, habet utrinquenomu nativ*m,fcilicet, letu, ár mordrija. Eß mihi nomen Pomponius. Meni je jim6 Pompónius. Reliqua formula, pojjunt eodern modo reddi, per nominativům. CAP. III. De figuris* 1. Syntefis cíl in genere. Eunuch tu mea , mojaEunuchuS>^r9Mf»cs.. dia fiu Fabula Eunuchi. 2. Syntefis in numero. Pars epulis onerant menfas. En dej!, jejdi íé na míjío poitávlajo. Nomini colleůivo fingula-ri, dejl rejpondet verbum plurále, poitávlajo. 3. Syntefis in utreque , fcilicet in genere é* numero, ut: Maxima pars ab equitibus influ-tnen a3i. Nár vekihi dejl, fo od Kójnikoy v'udo pójeni, dejl er pojeni, genere conveniunt, at numero non in Slavonica lingua : Et incidit hac forma in fyntefin numeri. Nec arbitror fädle inveniri Jo^mam fyntefeos, ubi & generis Ó* numeri atfcordia fit. 4. Ad intellečfcum referenda eft conftru-öioj in his Verbis. ajunh Formuta nominandi, V e r b O r u M. 187 i r - ptrhibent, L .... , »pravto, ferunt, . Aalictt hommes . Dejo,ludjé »?«>«»/ , J (. Govoré. Et in verbis exemptae a&ionis, ut: VI uit, děsh gré aii déshí. Tonat, gar mí. N/»-ßit, fneg gré. Fulgurat, fe blifka. Fulminat, Tréjíka. í^?rtf/,Roífapáda. Grandinat,tozhz gré. oli bije. ^z^erd/c/VjgrekVézheri. Die-feit,fe daní, dan góri gré. No&efcit, gre k'niiz-hí. Intett &ti addimm nomen, vide/icet cos/um. Sed dicimus etiam, pluit lapides, & plnit lapidi-^«í, déshí kámenje. f Aitfe. "j r mléku, ř/«//^ fanguine. I Deshí <{ kríj. L J L meífú. 2 E U G M A. i. Z^ugma in genere. Semper honos nomenque tuum laudesque ma-nebunt, zhaft inu tvoje jimé, rar tvoja hvála vfélej oftánejo,fub}lantivum jimé,«ř proximo refpondet adjektivumpronominis, tvóje, in genere neutro. a. Zeugma in numero. Bicilltus arma hic currmfuit, letúkaj njegó-vu oróshje letúkaj fo njegóva kúla bilá, Ver bum bilá , rrjpondet numero, proximo fubßan-tivo kula. 3. Zeugma in pcríona. te ne iUe timore, ego rifu corruj, lekaj an od íltá- igS He Syntaxi flráha,jeft pak od fméjha doli nejíím páděl9 verbum néjíim paděl , rejpondet propiori fubm ftantivo > jeítj in perJona prima. SYLLEPSIS. i. Syllepíis generum. 1. Speciesfylíepfeos generum: Lunam &ßeL Ims, qua. tu creaßi, Luno tár svéjsde,katére ii ti fttfril. Rer um inanimatarum fubßantivh, In» no & svejsde, fubjicitur Relativum , katóre y plurále. 2. Species fyllepfeotGenerum. Dornt«,uxorr libert inventi invitopatre. Hiíha, shána, otró-zi fo nájdeni zhes ozhino voljo ,fubßanthis rer um animatarum. Hiíha, shéna,otroziJ#&. jicitur verbum ío nájdeni,pluralis numeri. 2. Syllepíis Numerorum. Milites & imperator pugnant, sholnérji inu Kapitán vojfkújcjo Subßantivk: thohrérji ö* Kapitán diverforum numerorum, rejpondttverbum plurales oju ík u ;ejo> i ta, ut cum digniore in numero icilictt, cum Sholnérji conveniat. Syllepíis perfonarum. Tu fF frater belle convenitüfli inu brat íe lípu gííhate. Subßantinis Tí &' Brat, divtrfarnm ■perfonárum, conjunČlione conjunílú, adjicitur verbum plurále, Glíhate,«/ digniari,inperfontí. 4. Syllepíis Caíuum, Rem o cum fratre Quirinus jura dabant, Qui-rínus srábatorn Rémom, fta pravdo rekla. fite s'brátom Remóra, ablativi quod cum pra- pofitio- i V e r i o H M, pofilißne,s\ affix* pro, inu, ac tepta, junountur cum nommativo Quirinus, quibtis adjicitur ver-Zumduale,ftartfya:pro: Quirinus inuRemus. DE PROLEP S I. Mili les rcdcunt.hic ex hijpänijs, iUe ex Gallijsy Sholnérji fpetpridejo, létá s' Hifpánie, leúni is Francie. Nowini, sholnérji, fubjíciuntur partes is Hifpanic, o* isFrancie Verbo,pridejo: non repetito. DE SYNECHDOCHE. Milcs, multo jam fratlas membra Libore, sholnér, vshe íkusi veliko mťijo, na vúdih ftérgan, vel ftěrganih vúdov. Hic alia non eß forma in flavica iingva, quam uteum /íccufati-v um rtddant per, Na, cum fuo cafu. Id quod fu-ptr/us in formulú laudandi & vituperandi mim mtum eß. ANTIPTOSIS. 1. Accufativus pro Nominativo: Urbem, quam ßatuo vrßra eß, Méftu, katéru vam po-ítávim, je vaflie, hic non apparet Accufativus, cum Mejjlu, (ut neutrum) fit tdm nominativi quam accufativi cafus. 2. Nominativus pro Accufativo : Accep♦ tum rtfero, verfibui, ejfe nocens* péjfmam dajem dolg biti kriva. In Iingva flavica eß hic n,odu$ loquendi inußtatuf,p0teß vero fic reddi: pro biti kriva, íit de Tem kríva. 3. Genitivus pro Ablative. Qua illi Uta la-borum. Ipfafuic manibus nevit Sidonia Dido. Ka- téta 150 De Syntaxi těra je njému, vfezh od della, (ali sa volo del. la) SamaSidóniíka Dido je fhivála (alifpre-dla) lile genitivus (taborum) reddilur ^er, od, veiy sa voljo, cum fuo cafu- Enallage. 1. SpeciesEnallages: Ubifubfiantivumver-bum ,numero\ aut Adječtivum genere fr numero convenit cum poßeriore nomin-ativo , ut; Amantium ira amoris reintegratio eß. lubih kre-gi je lubésni ponovlénje. Hic verbum fubßan-tivum, je, convenit cum poßeriore nominativoy ponovlénje. 2. Item, Gens unherfa Veneti appellati^Vus Folkío Benezháni jirnenováni, Et hicfubßan-tivo verbo, jirnenováni, rejpondet nominativm j Benezháni, numero. Evocatio. EgoVirgilim lego, Ieft Virgilius bérem. Hic verbo: bérem, feeundaperfona nominativu*, Virgilius: qui eß tertia perJona, praponitur. Obíěrvationes. I. Verbum concordat cum nominatho pro* Hominis, qui vel fimuladditur ad nominativům YiominU^ut: Nosmijeri pleclimur. Mi Bosi, bo* mo bíjeni. Verbum: bomo bíjeni, additur ad nominativům nominis, Bosi, cum quo concordat nominativu! pronominis, MI. Vel fubauditur, ut: Benefcio affeBus, malam rcfsrs grattam, s'do-bruto obdan, húdo hválo dájeíh. Nominativm pronomitfüjubauditur, in verbot hvalo dájeíh. 2. In ' V E R B O R II M. 191 2. InEvocatione debetabeífe conjim&io deeddem enim perfonafit fermo. A liter eß Ji di~ € is. Ego & Pomponiw,yuam fidicis, eno hmo-ni uit bic enim de una perfona, illic de duabusfit fermo. 5. Evocatio & íýnthefís conveniunt: In fnagnitfafirebut uterfcfumuc, v' velikih rezhéh, fva obá reshálena. SUvi cum habent duaiem Viumerum, Itaque pro, utery ue, dicunt, duahter : t)bá reshálena,pro resháleni. CAPUT. IV. De Syntaxi verborum cum oblu cjuis. Prima Regula. Verbum cum Accuiativo. Laudato ingentia rura, exiguum colito.Hrali Velike njive, Májhino orji. Verbum, Hvali, balet accufativum; velike njive,fic verbum^ orji» tecufativam: májhino. Obfervationes. I. Et cum fortuna ßatyue cadityue fides, S'* řézho red obftoji tar pade savúpajnje. Verba abfoluta, obftoji & pade, abfolvuntfententiam fine obliquii. 1. Aro t er ram, ór jem Sémljo: Bibo vinum, Pijem vinu,ver ba we#mi,órjem é* pijem: ad-fcifeunt Aecufativos cognatx fignificationú. iSud fuideM> fémljo, hoc vero, Vinu. 3. Fajfivs verba terti* perfona á* participia pajjiva i5>2 Dí; Syntaxi fajfiva inde derivata, adntittunt etiam accufati-vos rej cognata, ut: lam tertia vivitur atasy fedáj trétji fvejt fe shiví , hic enim tertia per-fena pajfiva, fe shiví, adfcifcit accufativum co* gnata rej-, tretji fvejt. Item. Quo pitu funt pota pitujitiuntur aqua, zhe vezli íepijó vodé tem vezh shéjajo. Participium paj]ivu?^,veniens d verbo, fe pijó, requirit accufativum, vodč cognata fignificationis. Secunda Regula ver bi cum geni- tivo conßruBio. Aceufandi Exempla. Turtife adßringit, íe tatvine dolshán (ali-kriv ) daje, verba fe dolshán daje, (r kriv daje : genitřoum habent tatvine &c. Item fcelerts condemnat generum fuum, fvojga séta, húdiga djánjadolshí. Et hic verbum aceufandi, dolshí, genitivHW, perinút atque apud latinos fciiicet, híidiga, requirit« Obíervationes. 1. Verbo accufo, per hy v ali apen, idefl,inver-fionem, accufativi/s Criminis additur, ut: Iner-tiam accufas adolescentům. Tóshifh zhes ne-márfhino, mladénizhov. fer^o, accufo: quemadmodum ár Germani, accufativum cum prapofttione addunt, fic hic. Tóshiíh zhes ne-márfhino. 2. Accufo interdum Accufativum adfcifcit cum prapofttione, ut : Negligentia me accufar, vel propter negligentiam, me dolshííh v'tra- glí- V e r b o r u m, glivofti, ali neinárfhine,cum genitivo, vtl $4 ncmaríhine vóljo , cum prepafitiont cum fuo cafu : SA , enim fignißcat p>roptery vel Cauja t conßruitur cum Accujativo. $. Accttfandi verba interdum cum ablativo conßruuntur, etiam fineprapofitione, ut: Con* demnabo te eodem crimine, zhem te lih tigaí-ítiga grejha obtoshíti. Apud Savos hdc for-* mula per genitivum redditur : Nam, verbum accufand.) obtoshíti, conßruitur genitivo, tigaí-ftiga grejha. Memoria Exempla. Cum genitivo & Accufativo. Meminini hui m rei & kane rem. Sém n & letó rezh s'miflil. Verbum memoria, : Sěm smíílil, conßruitur cum accufativo cum prapo-fitione fcilicet: na letó rezh. DicituretUmcum genit. lem íe te rizhí domíflil. , Reminifcor, Eapoťtus reminijcere, cjua digna tua perfona funt, velíku vezh fpomííli, na rezhí , tebi dobru ftojézhe, Verbum ípomiíli, conftruitur eum Accufativo, vel cum pyapofitione >t/«' prapofittone. Nam »trurrque dicitur l ípO» míňi na rezhí, vA fpomifl' rezhí. Commonefacio, cum Accufativo. Cttm ipfe te veter i s umicitia comn,onefacerett commotm es. Satú kěr te je ftare mjásnoftí opoménil li ti fardír póílol. V*rb*n>, opo-ir«bil> conftruitur cum genitivo : ftare pri-N -já*- De Syntaxi jásnofti. Ejfcrtur etiam per accufativum & prt*, pofitionem , fcilicet: Opoménil na íláro pri-jásnoft. Admotieo. Admowtus bujut arts alieniysa ta dolg opo-minjén. Opominjén, conßruitur com accufativo , sa ta dolg : Diceretur etiam rečte sa vó-lo letigá dolgá : per prapofitionem cum cajtt genitivo. Nam, sa vóljo fignißcat,propter>vel ob vel caufa. Obiervationes. 1. Put a vi ea de re te effe admotiendum. Sěm mejnil tebe od teifte rizhí opomeníti : con-veniteum conjlruBione latina. Opomeníti enim covß'uitur cum abiativo, cum protpofit ione , ut 1 Sěm méjnil tebe tejfte rezhí opomeníti: vel Neutr Jiter, tigáíftiga opomeníti. 2. Uempateticum, \HSEl\EO ^genitivogau-det, ut : Mifereor bujus mulieris, fe ímílim zhes letó shéno. Accufativo conßruitur, cum frapofitionc, verbum, fe írnilim, conßruitur cum Accufativojntercedente prapofitione,zhes, quod fignißcat, fuper. Vu'go etiam cum geni t. Sem fe vfinilil tiga zhlovéka, ali te shené. 3. Miferor primaConjugationiš aecufativum fidjcifcit, & fignificat, deploró,feu quétreíis figni-ßco dolorem, aut mifiricordiam, ut i Cum fami-Itaribus commune periculum mifirebantur, fe klagováli ali oplákali gmajn navárnoft, Verbum , klagováli, requirit aecufativum, gmajn navárnoít. Verboruhť. t$f 4. VeYba eura é* perturbationis animi, geni-tii os item ablativos admittunt, ut: Difcrutior animi & animo. Sěm v'ferzi sháloften. Ver» 6um, Sěm sháloften, regit dattvum cum prtc-pofit ione ajfíoča, v'. Tertía Regula. Dativus cum Verbo. Vat beniam corvis, Pregíéda órlam, Caä-ßruitur, aerbum'. pregléda, cum dativo plurali, órlam. Item, B^em fortuna, committtre, Blagii írézhi savúpati. Verbum 3 savúpati: habet poß ß , dativům fřéžhi* Convanit omnino cum latina lingua hat formula. ObfervatíortěSé i * Studeo huic rej & hanc rem i Jeft Te tiga fliífam, ali, te rezhí, fe fliífam. Verbam: habet poß Je vol genitivum abfoiutum vel conjunBum cum adjeilivo, atque híč dijfentit cum latinitatt» Slavica lingua* 2. Verbu tribuendi adduntur gemtni dativr9 quorum alter perjonam eßert alter caujam, qua-re res tribuařurfciliceticommodum vel in som-modům, ut i hoc vertitur illi vitio. Letů fe na njému ali na njim tádla. Slavi hoc eferuntper Dativům cumprapofitione. Nam vrbům.t íc tádlayhabetpoß fe,na njému,prapofitionem cum Dativo cafu. 5. Vlurima item verba compofita,prafertim cum húprapofiiionibm, ad, ante ,poJl, inter -,oby irtjfub}pra} de} r#, ě* con, Dativů adharent, ut: N 3, Ad- 1^6 De Syntaxi Adfum amicis, pérftópim pérjáteloin. Prapoß-1 to,per, qua, ad,fignißcat, conßruitur cum Dativo, pérjátelom. Virtus fortuna, anteponenda. Brumnoft fe jímá blagú napréj poíláviti, ali vléjzhi. Verbum cum prapofitione : napréj poíláviti cum Dati-t/o, Blagú. conßruitur. Poß poriit jamam pec uni a, zhaft denárjam sad ftávi, sad ftavi, habet poji fe dativům : denárjam. Interes conftlijs,ti íi per fvetovájnju, fce/vTvetu. Ti fí,'verbum jubßantivum conßruitur cumD*tiivo,mediante prapofit ione,per t& v\ Aiiqua tamen ex his habent Dativůmperfona & Accujativum rti: vt prajío tibi fidem : jeft tebi vjero derfhím. aiiqua tantum Accujativum ut: ißam Cttlpam, quam vererk, ego fußi- nebo' toíílo krivízo,katére Le tibi bojííh,zhem jeft terpéjti. Quarta Regula. Eft pro habe o. Eß mihi domi pater, jimám ozhétadomá, Exprimunt Slavi,dativům cum ver bo fubßanti. vo. Per verbum, jimkm,quod habeo,fignificat,(p sccufativum cajum, ozhéta. 1. Appendix. Adduntur verbo, SVM, gemini dativi, alter perfona alter commodum aut incommodum fig-nificans, vt: Eß mihi lucro í Slavi hoc loco, Eß, exprimunt ftr voe:s, gre pride, & addunt illos duos da- HVOSy V Ě R b O R Ü Mi 197 iivof, ut hic: Gre, ali pride méni Fi'dobizhku: iWjemuj dobízhék, id eßy meum lucrum, vel etiam, Confot miter ad latinům: je méni h' do-bizhku. Qu inta Regula. De duobus Accufattvis, quorum alter perfi* nam alter rem fignificat, ut: Doceo te literát, Vuzhim tebe kúníhti, Co», fccw;/ />/c wö/iw loqttendi cum latino. Obíervationes. 1. Pro rt/ťfro accufativo, aliquando ablativm poni:ur,ut : £<* »f me cf/e/, affvefecifiliumyveldt i;S.Da bi teilterezhí pred máno nefkrival,fěm íymi navádil. Afr, hie redditumeß, pred máno: £í hoc peculiare eß in Slavica lingua,prapo-fitiones quadam cafui ajjVnoant terminationemyoy jere in eitm modům, utperfonalia adver bia apud latinos, mccum, tecumjecum &c.Jicbic, pred máno, tábo. //mano,s'tabo re inferiut in propojit ione & particuU-,\>xe.&. 2. Induendi verba varie conßruuntur, «ř:/#«• /i«» /c tunicam, Gr*«*, leít ti íúknjo obléjz-hem, z>e/, te sTúknjo obléjzhem. Conßruuntur vel cum t vel fine prapofifione. Sexta Regula. Ablativus Inftrumenti. Obfequio retinentur amici,spregledájnjomj fe pěrjáteli obdarshé. Verbum compojitumcum prdpofitione affixa} s', requirit fuum cafum, D neíTénu. Conßruitur cum accufativo, vipr#po~ fitionú ajfixd, s\ Obfervationes. 1. Copia & inopia verba cum Ablativo , ut\ Spolio te pecunia. Te pěrprávim obdenárje. Verbum, pěrprávim, adßifcit accttfativum cum, prapofithns, ob; 2. Cum Genitivo : ut: Implentur vet er i« Bachi pinguüque ferina , íe napólnijo s'ftárim vinom > tar s'tdlfto divníno, Hi genitivi red-duntur per prapofitionem cum fuo cafu. Septima Regula, HepeHendi verba cum ablativo & prapofith ney fiť, ignavumfucospeem d prafepibus arcent.Gó-nio od jáíli zhměrli léjno shivíno, Verbum Gó-ti\Oyrequirit ablativum cum prapo fit ione,oá Iáíli Utor cum ablativo. lltor t;mo,Vínu núzam, hic ablativus in ílavL ca linguaper accufativum redditur, FRU- V e r b o r u m. f r u o r. Fruor meis ßudi j s, Mó}ga vúka vshívam. Cum genitivis, Mójga vúka > conßruitur: ver-tum j vshívam. FUNGOR. Fungor officio, obhajam (oli dopěrnáfham) ílushbó. Verbum, obhajam, conßruitur cum Accufativo, ílushbó, POTIOR. Větitur impéria, Ládajnje jímá. Verbum jímá habet accufativum, Ládajnje. v e S c o r. Vefcor pane, lem kruh» lem; Verbum, habet Accufativum, kruh, m i t o r. Niti alterius ope, Sc sanéfti na drúsiga porn úzh. Et hic verbum, sanéfti, adfc i fei t accufativum pomúzh cum prapofitione: cum. v i c t i t o. Vittito laBe, í£m shiv mléka > Verbum,Qm shiv, conßruitur cum genitivo, mléka: dici tur etiam; ód mléka, cum AblatW & prapofitione. v l v o, Vivo pane: fem shiv krúha, eß eadem ratioy qua ver bi, vi Bi to. de p a s s i v i s. Paisi vorum proprius cafus eft Ablativus,ut: Virgilius a me legi t ur, Virgilius bode odménc brán. Vel, Virgilius fe od ménc bére. N 4 Abla- jo* Di Syntaxi AbJativus pafsivus in Dativům mutatur. Vifw mihi pro vifus d me. méni fr je vidil. proy od méne fe je vidil, fervatur eadtm ratio, quát gpud latinos. Obíervatioues. i. VaJJivú adduntur reliqui cafuf, quos recipient aBiva verba prater accufativum a^iviproprium, ut: pireutior gladio, bom s'mczhona vdárjen, hic accufativus fubjungitur verbo cum frapofitione, & incidit in Ablativ i ConßruBio-nem, quavdo inßrumentum ßgnifeat. I. Pajjiva retinent poßeriorem accufativum, feilicet rejyVerbi tranfitivi: ut, doeeor Grammaticam , bom vuzhén Grammátiko. incidit in tandem cum latinü rationem. Harn poßeriorem gccufattvum videlicet rej, habet: dicitur alias-. fe vuzhím Grammátike, per Gtnitivum,quaß die as, difco Grammaticam. DEPONENTIA. I. Deponentia a&ive fignißcan'ia, aBivorum fyntaxin imituntur, ut: lagior tibipecuniam , dam tebi denár je, hicfaltem reddenda fhraßs latina in Slavicam, qua. incidit in aBivorum verhör um confiruBionem. Nam verbum, dam, conßruitur tum accufativo, denár je. Deponentia Neutralisfignificationú, Neutro-rum conßruBionem feqvuntur, ut: affentior ti-bi, tébi pěrvólim. Pérvolim, requirit dativům, tebi. CA- Verborum. 20I C A P U T V. De Infinitivu PRIMA REGULA. Infinitivi adduntur vtrbis fignificantibus Jen* fum aut voluntatem, ut: Cupio venire, shelim priti, conveni, hjíc formula cum latino fermone. S f c u n d a Regula. Accuf. prace den sbfinitivumexvonitur^erno* minat: adjc&aparticula quo d,vel ut, ut: Jpero nofiram amicitiam non egere tefiibus, vúpanje jímám, de náfha priásěn nepotřebuje, prizh. Accufativtu hic redditurper, quod fignificat, Quod. Pln ne germanica phrafi. Nam Germani dicunt: Daömifete fteunDic&atft. Tertia Regula. Infinitivuf cum nommibut Adieclivif &c ut Taciliuf efi dicere quamfacere, Lajshéíhi je réz-hi,kakór fturíti." sidjeclivumLa]shéft\hfacuI-tatem ftgnificans, conßruitur cum infinit ivo, réz-hi ě*c. Quarta Regula. Cafin fequens infinitivům ESSE, & nuneu-fandi verba, tonv nit cumpracedmte : ut, Cat§ effe, quam vider i bonus malebat. Cato, je rájfhi hótel biti brúmen, kakör, le takú jimeno ván. Infinitivus, BITI, babet utrinque nominativům fcilicet, ante fe: Cato : pofifi vero , Brúměn. Item, Tu vv dici Mil es, Ti hózheih jimenován biti vojfzhák, Verbum nuncup an di, jimeno- N 5 ván zoz De Syntaxi ván biti: ante je habet nominativům: Ti Poß fe vcro) vojíhzhák. Obfervatio, i. Infinitivu*; tffe: ficpe omittitur, ut :E A eertijjima putabo qt*a ex te cognovtro♦ Katére re rezhi bom oci tebe saftópěl, teífte bom,sa cilu refnízhne dérshal. Slavi hac formula non utuntrirfed exprimunt infinitivům, adjeciůpar* ticulh, da,vel, ftf Idquodfuperius infecunda re-, ^ Infinitivu dittum eß. C A P U T. VI. Gentndijs i N, Di: ut Gratia difcendi, sa vuká vóljo, facultatis vox, sa VÓljo; habet poß fe genitivum vuká, Obfervatio. i, Infinitivu*pro cerundio: ut*cantare,para-* ti, vmétalni péjti vel péjtja, /orw.í S/at,/ utuntur: fedcrcbrius i Se infinitivus inGenitivum mutatur venientis ab eo verbo, ut hic pro i péjti, péjtja, re&Mf diceretur. IN, DUM Gerundiaprapofitione anneftun-tur vtrbu, ut,Mitto illum ad jpeculandum arcemy Jeft ga póíh1em,hoglédajnju grada, Gerundijs enim defiituitur lingua Slavica,itaque pro gerun-dio accujiitivi cafiu utuntur ,prapofitlone ajfixay k' vel h' cum fue cafujcilicet, Dativo. Ejfertur e-ti am per partie ulam, da, qua, fignificat ut,fic: da oglédam, vel etiam Infinitivo yut: pófhlem o-gíédati, id eß, mittojpcculari. Ob- V e b. b o k u m. 205 Obfervatio. Necejfitatemfignificans Gerundium in DUM, imperfonalium modo ponitur, ér vel Dativům juxt a fe habet, vel cafum omnino nullum: ut Figi lan dum eß nobis. Nam je zhüti, cafumjui-dem regit Dativům, fr d pro Gerundia Infinitivus zhúti, cum verbo fubßantivo, je, poni tur ,dice -retur etiam reSe imperfonfllitqr 5 fe ji má zhúti, pro, oportet vigilare. JN DO Gerundia feyvuntur verba vel cum vel fine pr apofitione, & aliás ačiive,aliás psjfivb ßgnifcantt Bxemplum a tliva ßgnißcathnis, ut homines nihil agendo male apere difcunt, id, eß, dum nihil agunt, Ludje s'niíhtěr clélajnjom, fe vuzhé hudú délati, Gerundium hic redditur, per nomen ; s'délajnjom,negationiprafixapr apofitione s\ Poteß etiam peripbrafiicós efferri: kadar íe pedela, vel, kadar niíhtěr nedélajo, £xe mplum paßlvs ßgnißcationü, ut, Memoria txcolfndo, ßcut omnia alia augetur, id eß, dum txcolitur, Resmiíhlovájnje fe gméra s'nüza-jnjom, kakór (ieýr vferizhi,z>e/kadarfenuza, Nomen, $'núzajnjom,/>ro gerundio ponitur. NOTA, Non fum folvendo, nepremórem plázhati^e,-run diu m vel potin.<, Dativ ta folvtndoper infinitivům plázhati ejfcrtur. GeneralisRegula deConftru&ióe gerundioru Adfcifcunt gerundia caßtf verborum fuorum a 04 De Syntaxí nnalogicos, ut: Gratia falutandi amicos domuna redrj, debi prijátdom frézhovófzhil,fěmfpec damú priibäl. Gerundium falutandi; effertur per, debi vóízhil, circumlocutione quadá, Ogia vero verbum, srézho vóížhim, requirit dati-vum, pěrjátclom, Igitur & gerundium ab eo de• fccjzdens, quod hoc locnper verbum ejjertur, CAPUT VII. Ve Supinu. Prima Regula. De Šupino priore : «í, CoBunt ego, non v a pul a* tum dudum conduBus fum, h'kühajnju nt kár h' tepéjnju fem jeft sdaunaj najét,jupinum, prius per prčfixam pr dpofitionem Dativům ca [um ejfert ur vel etiam per Infinitivůmfic: kuhali fem jeft najét, nikár tepfti. SfcuNda Regula. De Šupino pojieriore: ut, Facilis vifu, id efi,vi-deri, fe lahkú vidi, ejjertur imperj'onaliter vi-delicet,fiy verbo tertia perfonafinftulari praponi-turparticula, Ccyfic: d/jjici/e creditur, fe teíhkli yjéruje, &c. - Aíercandi verba. Prima Regula. Trecřum rei in verbu mercandi é* jimilibut Ablat ivo Cafu ejjertur fine prap o fit i one, ut, Vendi-dit hic auro pztrium, Lecá, je fvójo domovino predál sa denár je, precium rei poni tur hic in accufativo cum prapofitiont. Se- V e r b o r u m. lof Secunda Regula. Uac voces tanti, quanti,piuru, minorit cum Uwrpofitis, utfunt: quantilibei, quanlicunque , quantivis, t am i cl tm, fine fubßantivis adjiciuntur verbu mere an (li: ut, Non vsndo pluris quam ali j, fortajfe e.'iam minor i s. Nepředám dráshifhi, kakór drúgi, lahkáj túdi búlíhi kup, convenit tum Latina Lingua. Obíěrvatio. Quando acce^untfubßantiva, tuně ba quoqut VOcula migrant inAblativo$9 ut: (h*anto pre-cio emißi? Alia forma non ejferfint Slavi 5 quam pracedenti,fei licet, kakúdragú ? Omiffo nimi-rum fubßantivo : diceretur etiam, sa kúliku, cum pr apofitione, é* cum fuo cafu, videlicet ac-cujativo. Tertia Regula. Hi genitivi,nagni, sa velíku. Par vi, sa málu. Elocci, sa nizh. Nibili, sa nifhtěr. Pili, sa en laíš. Item cum verbu, aßimo, duco,facio^endo , děrshim ali Ihciiuám, iházam. Jungun-tur,ut: Magnifacio, Magni aßimo, Magni pen-do, viílbku děrshim, íházan», ihtímám. Par-vifucio, parvi aßimo, parvi pendo,flocci pendóy parvi duco, sa malu děrshim. lttm aquiboni-que facio, confulo, sa dóbru jimárn. Item,bujusnonfaciam,\et\\\\kÍL)n nemáram^ lac formula per prapofitionem, SA, cum Juo cn-fu fcilicet effertur, adverbialiter. Q_iiarta Regula. Hi AbUiivif motno, nimo} plxrimo, sa veli« liku» 106 Di Syntaxi liku, parva, ninimo, sa málu. Vili: sa porécí-nu, dimidio, sa pul: duplo,sa dvójiko , & id generiss verbu mcrcandi (F ftmilibusßnefubßan-tivo junci poffunt, ut gloriofa fapientia non mag. ni aßimanda eß. Samohválna modrúft,íe nejma savelíku lhtimáti : Incidit in prače dentis Regula formulam. Nam Verbum mercandi fhti-máti, conßruitur cum particula,SA , & fuo c fignificat: fi-cus) fine prapofictone non efferttir» Menfurce & fpacia, Regula. Menfurarum cajus Accufativus eß,ut: Muri ducentospedes alti,sydi io, dvéjftu ftopíjn víí-fóki, per Atticifmum ejjertur hat locutie, dvej ftll ftopijn,/ro dvejftu ltopynje. Obíěrvatio. 1. Honnunquam comparativi conßruSti» ob* fervatur, ut: Tot a Cohors pcde non eß altior uno, cellú kardélu nej víshiíhi kokěr ena flopínja. Compai ativus, viíhe,adfeifcit non AbUtivum, quemadmodum apud lat im S fed redditur i He Ab. lativus periphraßicosper,kokěr, quodfigntficaf quam. 1. Et pergenitivum ejferuntur,qua men für am flgnificaut,Ht -.ßatuia quinque pedum Ö* dod< an* t) f Syndaxí tisfuit,]c bil pec ftopíjn iuu trijh firtelzovpo-ftáve,ali velikófti,pcr genitivum quoque ejfer-tur h devétdeífec Ittyljf «j Milliarium. L O C A. Nominibtts regionům, ut apelUtivis adduntur cajus cumpr*poßt jntbus: ut, Froxjpergius du xit txercitum in haiiam, Frónfpergar je vojíkó pelljalvlaíhko deshélo Verbum, pellial,^-vet poß je aCcujativam cum prafixa prapofitioney v', Sic dicimus. i . Ve- V í R B GR.ll M» ~ 609 1. Venio in Urbem, pridem v'meftu, cum Ae-tufativo. 2. Profcifior ex Urbet vléjzhem is mefta,c/<»i Ablativo. 2, Hab i tat inforoy Na plázu prebiva > cum Dativo. .: . . \ Obfervatio. •I .tn nominibus B^egionssm interdum prapo-ßtio pur Ellipfin omittitur, ut: At nos kine alf fi-tientes ibimus ajros. Mi pak en dej!, pújdemo, k'shejnim afrom. A djcifcit Dativům cumprapo-fitione affixa,necpatitur elkpfm in lingua Slavica* 2. Ře&e tamen dicimus : Arceo hofirm It alid, ficut arceo urbe boßefum Car t h agu 7ie,vtl Carthagini, sém v'Chartágíni,/w Datu Dum redditur cum prapefit ione. Tertia Regula, Flur ali Numero Ablativo utimur: ut delphk Apollo oracula reddebat, v'delphu ali v'delphi je Apóllo Bogovál , cum dativo conftruitur &* prdpofitfone. Quarta Regula. Ad locum. Accufativo utimur fignificantes motuni ad I9-cum : ut,proficifcor Rgmam ^'lejzhem v'Rim, Accufativum habet. Quinta Regula, De loco. Ablativs utimur fignificantes motum , de lo-CO vel per locum : ut, Redijt Car t hagine Reguluj je fpet is Chartágine prifhél Krajlízh. Conßruitur cum Ab lat ivo (S* prapofitione. Per locum. Hac her facio, letód íkus vléjzhem ali pó-tu jem, adver bium loci, letód, cum prapefitione, íkus,conßfkitur quod tarnen habet vim Accufa-tivi. Item : qua ibis, kod íkus, ali, v'prek pujdeíh ? Adverbium, kod , cum prtpefitione , Íkus, &' Accufativo>vej Vprek j genitivo, V E r I O R u M. nt Obfervatio. té Stmel atque iterum nominibus civitatuni tnvenies additas prapofitiones : ut venit ad Meß-"fanam. Je priíhěl k'Mcifäni ali ali v'Meflano, per Dativům & Accufativum ejferantur bac. Z. Imitantur ctnjiruBionem urbium & bac *p-pelUtiva, DO MUS : ut ,fum domi, sěm domá. jidverbialiter ad locum, Eo domům, grem domu. Adver bialiter, ad loeum, vel na dorn cum Accufativo. Venio domo, pridem is vel od dómav de loa tum Ablativo. RUS : fum ruri, sěm na puli ali na Nijvi, cum Dativo, in loco* Eo BjJS, grem na pule , cum Accujativo. Redeo RUKE, pridem ipet is püla, cum Ablativo. De loco Humus, fer» pit burni per locum, lasi po tleh , cum genitivo plurali & prapofit ione, vel Dativo fingulari: utt^ lasi po femlji, cum Dativo fingulari &?rafofu t ione, que fignificat, fuper* JACET HUMI, leshí na semlji, cum Dativo & prapofitione, Nu,ßgnificante, fuper vel in* TOLLITUKHUMO, fe od semljevsdigiije, conftruitur cum Ablativo & prapofitione, od semlje. BELLUM fr MILITI A. In loco faltcm* Und fem/er militid. á" domifuimus fita vTelej v'shol-di tär doma vkup bilá, v'sholdi ali, V'Vojiki, Dativu* cum prapofitiovt, domá adverbialiter ponitpfr* Oi CA. itz De Syntaxi CAPUT X. De Numeri* Syntaxis. 1. Dißributivis folis utimur : ut, dem auref ! dati funt militibu*f,vfelej enimusholnér ju suf- I feb fo dani deféc slati. Slavi dißributivs nu-msros exprimunt di&ionibut, vfakimu suffeb, vel vfélej énimu, germani dicunt: jCDCttl iti« fOttöcrl>eit vel jC einem. Kumeralia Dißrib»-tiva funt. Singuli a, a. vfelci eden, a, u. Mni d, a. vfelej dva, dvej,dvuja. temi a. vfelej tri. quaterni d, a. vfelej Ihtiri. Veni a, a. vfelej deífét. Centeni a , vfelej ftu. indeclinabilia Milleni a, a vfelej tavshent. funt. 2. Utimur cardinalibm , adjeBa voce finguli aut unmquisque \ ut, dedit fingulis militibus^aut unieuique militum, decem aureos. je vfelej énimu sholnérju , ali víákimu poífébe sholnér-ju, dal, deífét slatih. OrdinU Numerorum, ufw. Ordinis nominibus ^perinde : ut, cateris adje Bivit utimur : addita tarnen fere particula,quisque ut : tertie quoque die venire folet, vfelej,na tretji dan, vel na vfaki tretji dan rad pride,per particulam quisque per vfelej na, vel na vfaki eficruntur, CA- V e K b O R O m. 21J CAPUT XI. De Imperfonaliim Vaffivk. Imperftnalia paffiv* vocis *nte fe caftsm noa babent^poß fe autemplerumque tos, quos,verbum pstß'wum fa licet perfonde recipit^ut : FaBumeß d vebů turpiter, Od vas fe je gérdú fturílu. Convenit bac locutio cum Utina. Nam verbum imperjonaie pajftvum, fe je fturílu , habet pofife ablativum cum prapofitione fcilicet, od vas. Obíěrvatio. Pajfíva A ccufativam, proprium aBivh, non rt-eipiunt apud latinos : ut, non foletdici latine,legií ur Virgilium, le bére Virgilium ,fed mutan-dui eß accufativus in Nominativům, atque di-cendum, íe bére Virgíiius quemadmodum apud latinos. De Imperfonalibm ABivk. Prima Regula de ijs , qua ptrfonam genttiw defignant : Eß j je, ali íliíhi. lntereß, velíku leshí. fyfert, nuza, ali je pridnu, ut: Boni paßer is eß tondere pecus non de gl ubere Enimu dóbrimu paftírju flííhi, shivíno , brili, nikár odréjti, hic, íliíhi pro : eß: aceeptumy conßruitur cum dativo : paftírju : diceretur etiam Eniga paftírja je, cum genitivo^ fedillud eßfrequtntius. INTERNST, velíku leshí, ut principi» in. 0 j tcrefli JX4 De Syntaxi tereß, authoritatem Publicarum legům falv am & incolumem confervare , Eni mu Firfhtu veliku leshí na tejm , dc gmajn praudc pér vrednúfti tár cilé ohřáni, Verbum, leshí,quod boc loco inUreß : ßgnißcat,c»m dativo, énimu Firihtu conßruitur. Refert. Nuza> vel pridnu je, ut; Reipub lic a refert , confervare liter*s, ér ut conferventur litera, Gmajn meftu nuza, de fe dobre kunfhti ohránjo. Verbum nuza ; fignificans, refert , requirit Dativům, Gmajn roéítu* _ Obfervatio. 1. Iv poffejfivis pronominibus d rtgula difie-fcmuu Nam mea, tua,fua, noßra, veßra,cuj ab-lativiy adijciuntur bis duobus ver bis ; rf/er/ é* /»rtťí/f: ut,Tua refert adeffe, tebi nuza, je prid, da íi v'prizho , Verbum nuza; adfiifcit dativům. Tebi, CT »on ablat ivum, in lingua Slavica. Intereß mea, mcneantízhe, verbum ,tízhe , labet his accujativum,méně. * 2. Adduntur ŠP aliquando, magni, velíkn, permagni, prevelíku parvi, malu, quanti, kú-líku : ut, per magni noßra intereß, te effe B^ma, Nam veliku na tim, leshí da fit i v'Rimu,veliku lesh\,qued,noßra intereß,ßgnißcat,CQnßrui^ tur cum dativo, Nam 3. Aliquando adduntur obliqui cum prapo-ßtionibus: ut magni tnfereft ad decus & adlau-dem hujus civitatis ita ßeri, veliku nadleshi, Ji'zhaiti tär k'hvali letiga mefta, da fe letáků fturi, • V t n b o n u if. aif fturi, convenit omnino bic modus loquendicum Utino. Nam verbo, nadleshí, adduntur prapo-fetiones,hzhaíli &k'hvali, bitteJequuntur Ge-nitivi: letiga mefta. 4- Q*andoquefine cafiuponitur, ut: liefert,me mihi Atque vobis. Nadleshí, da íe jeft,iěbi tär vam bojím. Nadleshí,/»? cafit ponitur, binc fequitur Accujativus ante Infinitivům,qui muta-tur in Nominativům,Slavor um in morem. Nam Slavi: ut, jam Juper i HS diBum eft, Accufativum ante Infinitivům non babent. , Nonnunquamprocedit nominativus: ut, Hlud mea magni intereß, te ut videam, Na letím meni velíku leshí,da te vidim. Nominativust bic mutatur in Dativům , vt propojit ionis : Na. 6. VEKßO, Eft, actjmtrtus,meum,tuum, no-ßrum, veftrum, ut : meum ejl injuriam non ad-ferre, Meni íliíhi, ali fe fpodóbi, nikär křiví -zo fturíti, s'fliíhi,fe fpodóbi, quibus vocibus, hac fignificatione redd/tur verbum,EST, adfcifcit Dativům, meni. Seclinda Regula. De verbis imperíonalibus, quas cum Dativo conftruuntur. Dativi perfonam his verbis addunt, fequuntur fere infinit i vi, ut: Übet, fe mi hozhe, ali luíhta. Licet, fe more, ali perpuftí. Fatet, je odpěrtu,ali je ozhítu. Liquet, fe vej. Conftat, fe vej, ftojí, je kúple-nu. Contingit, fe pergodí. Placet, dopáde. O 4 pedit, De Syntaxi pedit,prodeß , je prid ali núza. Obefi, Nocet, íhkodi. Snfficit, je dofti. ^ctf/5 je prásnu, je zhafs, je lesh6zhe. Accidit, íě pergodí. Co»™-nit, fe ípodóbi. Kefiat, je zhes, je vezh, je pre-bílu- Praftaty je bulíhi, núznifhi, pridnifhvr ftmiliň quadam, ut, Tolle moros, femper nocuit d ißi, ferre parotis, dej prozh odláíhajnje. Vfélej je fhkódilu odláfháti, pérprávlenim, Verbo,je íhkódilu, addit dativus, pěrprávlenim,/w/~a-7tam, ut apud latinos,fequitur etiam infimtivus, odláfháti, Obfervatio. < I. Nonnunquam pracedit nominativus :ut, fi poterit Nevius id, ^«oá lib et, &' ei hbebit^quod non licet, Aku Nevius bo mógěl,tu,kar femu hózhe, takú fe mu tudi bo hotélu, tu kar íe mu nefpodóbi. Nominativusytu, procedit ver-^um imperfonale cum Datioo cafu, íe mu ho-zhe, &c. 2. Quadam alios cafus admittunt, ut: Inter omneš confiat antiquos, pér víeh ftarih, fe tu riíhízhnu vej. Verbum, fe riíhízhnu \z),h*bet pofifegenitivumcumprdpofitione^bt\ÍÚ\^l\h Tertia Regula. Aceufativi adduntur, His verbis. Juvat , pomága, Vecet, íe fpodóbi, Vekčlat, fe lúfhta, Oportet, fe móra,fequuntur Infinitiv}'. ut, OPOP\?ET Principem pati legem,quam condidit: Eni- V e r b o r 11 m. 217 Enimu Firfhtu je těrpéti poftávo , katéro je 011 narédil,ali podávil Oportet, hic per JE,red-dt t um eft, binc fequitur lnfnitivus,térpéťl : Re-quirit veró hnperfonak , Äuufativum , poftávo. Hic modus loquendi ejfrtur quoqtte fic : En Fürfht more těrpéti poftávo &c. ut viddicet accujativus mutet ur in Nominativům. Obíěrvatio. I, Decet. aliquand0 cum dativo,Graca con-fuetudiney jungitur. ut, L a vobis decet, letaku íe vam fpodóbi, bane formám hoc loco, Slavi etiam imitantur. Kam verbum, fe fpodóbi, habet Dativům, vam. Qjjarta Regula. IN Quarto ordine imperfonalium patbetica funt, quapracedunt Accufativi,feqvuntur Geni tivi, ut,pi&nitet,greva}piget, íě vtrága,pude t, je fram. Ta de t, íě vtraga, mijeret & mife-refeit, fe fmili, ut, pceniteteum fenečtutis fua ,ga fvoje itarofti greva, Verbum, greva adfcijcit accufativum. Ga, hinc fequitur Genitiv us, fvoja ftároíti. Obfervatio. Nonnunquam pracedit nominativus: ut, fapi-tntis eft proprium, nihil quod panitere pojfit fa-cerCjEniga módriga laftna sharaje, niíhtěr* kar ga more grévati, fturíti. Qu in t a Regula. Hac & fimiliafape abfoluťeponuntur fequen- O j- /# aig d e S v k t a xť te infinitiv*): ut, debetjc mora, cot pit, fei azhne, fiolet, jé naváda ,potefi, femorc. je mogózhe, apparet, fevidi, Certumefi, jegvifhnujZ^onu ílojí. Eß, /to /zce/, íe more, ut, debet adoleficen-//'ííw deliBoru m puderr, Mladih ludíj i má Grej-hovírambiti. Verbum ji má, Abfoluúponitur, boc fequitur Infnitivus, biti. CAPUT. XII. De Participijs. Prima Regula. Participia imitantur verborum fuorum conítruttionem, ut: legem Vergiliům, Bere-józh vel Berózh Vergilia. Nam Verbum, Bérem, quoque Accufativum adfctfcit, fic : bérem Virgilia, id eß, lego Virgilium. Itemdiligendta omnibw, jimaalibood víeh lúblen.Namver-bum paJfivum,eodem modo ablativumcumpr.t-pofitionehabet. Itaquedicitur etiam,bom lúblen od vfeh. Secunda Regula. Degenerant in nomina, cum verborum ca-íus amittunt, ut: Fugitans litium, Bejshejózh krégajnja, vel od krégajnja. Incidit in generálem & precedentem regulam. Nam verbum, Bejshím, eodem modo conßruitur & dicituri Bejshím krégajnje, vel od krégajnja. Tertia Regula. Duo Ablativi conjunguntur deÍJgnantes con- V e r. b o l ii m, ' 219 coníequentiam, alter participij, alter nomi-nis, ut: Imperantc Maximiliano, Veneti gravit er affliBi funt, sa Ceißrja Maximiliána: fo Be-nezhání velíku těrpéli. In bac formula diffimu-lat ur participium: bodeózhi id eß, exißente, alias non eß fatii ufitata locutio per ablativum expreßum,participii partů. Obiervationes. Exponuntur HUßrmuUper particulas, cum, kadar,dum, dókler, pojlquam, potehmál. Et fi, najii, & fimiles, ut: Im per ante Maximiii ano i id eß, cum imperaret Maximiiianus, Kadar ja Maximilian oblaftoval aliCaefar bil. Quarta Regula. Ufurpantur participia pro Infinitivis, ut: $pw eß maturato, potréba je hitéjti, Slavi di• Cunt per Infinitivům, CAP UT. XIII, De Adverbijs. Prima Regula. Adverbia íubjiciuntur verbis, ut:maturi adfis, Bodi pér Zajti túkaj, Adverbium, pér zajzifubijatur verbo, bodi. Obiervationes. Nomina degener ant in Adverbia, fin gul ar t numero, ut: Horrendum clamat pro horrend grosovítu upije, eß autemufitatum apudSlavos adje&iva neutro genere: pro adverbijs ufür pare. Se-' lao De Syntaxi Secunda Regula. Aliquando ramen non ad verb a fed ad a!ia§ orationis partes Adverbia referuntur,ut: homo egregic impudens, Encilu nefrámenzhlóvik. Tertia Regula. Adverbiis pridie, ta dan popréj, &poßridie, ta drugi dan potlejabijciuntur cafus: velgenitr-vus, ut ; pri die ejrrs dici, ta dan popeij, Slavi per Accufativum ejferunt: vel Ablativ us ,ut pa. ßridie Idm, ta dan po Idus, Ablativojungitur. Qjjarta Regula. Nonnunquam Adverbio derivativo, pri-mitivi caiüs additur,ut: obviam illi procejfmusy mi fmo napruti njemu fh.ll: vel,mi fmo mu naprtiti íhlí. Adverbium pruti, habet Dativům njemu vel mu per apherefin, quod frequentifß-mum eßapud Slavo s* CAPUT. XIV. L De ConjunBione. Prima Regula. Conjunčtio aut íimiles cafus conjungit,aut novam orationem iuperiori attexit. Exemplum fimilium cafuum. Augußiu & Trajanus fuerunt boni Š* Sapi-trneš Principes, Augúftus inu Trajánus, fta bilá dobratár modra vívuda. Conjun&io, Inu, con-jungit fimiles cafus, Augußus & Trajanw* Ex- V e r fc o r u m. 221 Exemplum de pofteriori, ubi nova oratio íhperiori attexitur, ut. Hart quippt boni. vix funt numero totidem, quo t Thebarum Portabel divitis bofiia Nili, Redki Co dobri,kumaj jih je v'ftivili tulikájn,kúliku jevrát,v'mefti Thébe,ali kulíku je ftrugbogá-tiga NíJa.Nofrf orationes attexuntur per particu-las i vi*, kúmaj & pér, ali, quod fignificat, vel. Secunda Regula. Utconjunáio cauíalis, & quae íimiiem vim habent, adícifcit Conjunčtivum: Si praefens verbum prascedit,prjeíens conjunčHvum erit, ut: jubeo utfaciax, velím da fturííh. Verbu enim frafens, velím, adfcifcit prtfens verbum conjun-divum cum particula, da: quod fignificat, ut. Si préteritum verbum pracefferit, erit con-junciivum prateriti imperfičli tempori* ,propter partie cl am, dsL,fequitur, videlicct, bi fturil. IL De Prtfpojitíonibm. 1. Verba aliquando cum Accufativo vel cum Ablativo Confiruuntur, viprapofitionh, cum qua componuntur \ ut, Adeo patrem, Grem lťOzhé-tu. Verbo,Grem,additur Dativw, ozhétu, vi prafixaprapofitUnfs,k\qua, ad, fignificat. Nam alihs non dicitur: Grem Ozhétu. 2. Sdpe & latini prapofitionem repetunt,ut: accedo adptdtffequas, Grem k'mojihkram. Slavi content i funtunaprapofitione fine adpofitafive compofitaea fit. Sed de conflruftione frapofitionů copiofm fupraiift Etymologia, - ~ Ztf.P* in Dě Syntax! III. De bíterjeBionibw. I. Hej & v a, Dativům adjcijcit t ut, Hej mi-bit qualú erat, Ai, mém kakóu je bil ? Ai, con-jiruitur cum Dativo,meniji capitituo^z tvójí glávijff«?« Dativo. z* Heu & proh,Accufativum adfcifcunt,aut Nominativům : ut, Heuftirpem invifam, oh te fo-Yfáshne shlahte, Stavu genitivo conßruitur, oh# 5. 6, Exciawandi particula, m$do nominati-4tum, modo vocativum,modóAccujativum adj'siß. city ut i ó firtunati)6 vi ířézhni,i>e/ nominativi vel vocativipluralis, cafiu* ó fortunatot agricolas,ö frézhníh kmétizhou, genitivum habet,in Slavica lingua, 4. Zxclamationes, Indignationes5 qutřel a per Infinitivům & Accufativum abfilute e]jeruntur, qua* erationes L'ueri, in interpretanda rejoluere debent in Indie ativ as orat ione s, ut: fic omnuJatu inpejut mere & retro fublapfa referri i Idfic in-terpretandum ejit Sic omnia ruuntfatis in pejus, & retro fublapja referuntur. Slavice fic redditur, Takú vfe rezhí íkusi viháfajnje, le v'hujfhi, nasáj padejózh ( ali fe svernejózh ) Ó*c. priti. Et tarnen addit Infinitivu* ajfeftum quendam, quafi dicas, mtje-rabiieefl, fic omnia ru&re in pejus,Mih rezh je, da takú vfc rezhí, le v'hüiihi fe reiiplejo. Item, Ah tantam ne rem^ tam negligenter agere ? Aj da fe ena taka velika rezh takú nemárnu dela. > In Verbo rum. tn hk& ßwilibus formul is fub intelligitur: decuit aut opor t uit. IV. De Metaplafmi Ouibusdam Speciebus inCarniolana Lingua ufitatis. Aphaereiis, ut: mu pro njemu, illi, ga/w njega , cum, illum, jo pro njo, illam, nu/ro inu &c. Syncope, Hř,Bom,boíh,/>™ Bodem,bo-defh, aro, eris. Ozha, pro Ozhéta, patrem. Paragoge, ut: dokler,pro dokle, quando-q rt idem. Item, kakör pro kako, quemadwo-dum, fizer, pro fize, alias. Apokope, ut: lubit, pro lubíti, antare, pi* íat, pro piíliti, Jcribere , me, pro méne , Me* Item, te,pro, tebe, Te. Se,pro febe, Se. Bo,pro bode, erit« Antiftichon,»/: kakor />rokakur,o, litera pro u. Quem admo dum, Bug , u, liter a, pro o. Mo],pro muj: Tvoj pro tvuj. Qua omnia & fimilia multa , ftudhßs & excultonbus lingua Slavonica ,obfervanda committo hacpauca,mo* nendi caufa annotare volui. V. De Profodia Seu Jccentu. Plena ratio Elevandi deprimendique fylla» bas,tradi hie non poteft : tarnen inte- rim haec obferventur. i. Monofyllaba di&io,nullo fignata tono,aeu~ tum haben int tiligitur^ jeft, ego. Vejm ,fejom Gdtt í24 De Syntaxi. Gdu qtfís. Si vero in ea fyllaba vocalit rapi-dius pronuncianda erit,gravis accentus nota fig-nabit ar, fic i pěr, ad vel apud, kar, qui d Jar, fa* quoque. 2. piffyllaba di&io, in prima intelligitur ha-bere acutum, «/: delam,laboro, pifhem,/cr/-bo. Secus, erit ultima eo fignanda accentu,, velánv, wfw. Předám, vendo. Poli^Uab a diBio intelligitur habere accen-tum in antepenultima,ut, délamo, laboramus, délate, laboratis, délajo, laborant. 57 t>eró /e-ceciderit,fuo loco erit no t an du s acutus tonus, »/: velimo, jubemus, velite, jubetis. 4. Perpetuum hoc erit, ut ubicunque rap t im vocalis efferenda, ař id gravi uotetur accentu} ut: pěrprávím,praparo, résvéshem,/£>/w. f. Accentus haud facile d t herna t e fiuo variat feu dificedit , w/^ /á cafuum & perfionarum differentia exigat, ut: vajlam, afh, a, volvo,vol-vis, vit, in prima intelligitur habere accentum. /ř/, vajlám, áíh, á, ideji, valeo, ** 4* . 4P 4P 4P 4P « m- 'G* 4P 4* • ♦ ^ Br ^ ♦ ^ 4P ** ** "Š r* # 9 # • • # # a» <«* 4P ttP m r* + & '0- & ^ ** L 4P 4P 4* 4P 9 4P ' € 4» m ** 4p-4p »I. <9 + ♦ ** * « ■ jp» ^ -«r *P 4P 4P - 4* 4» fa ■.§» ^ ^ ^ ** ♦ ► -4P 4P ^ 4P 4P' 4P' 41' 4P- 4P P # • # • t Ä 4P 4P* ^ 41 4» ' J» -.«P 4P 4P .4P 4P 4P • r ' i» «P1 ** SP - 4P- . ♦ ^ ** <9 4P 4P 4P ♦ 4P 4P' «P' -4P 4P ^ # é * # ^ * 4P- 4P- « F* 4P 4P # # » 4P' 4P 4P p».* • t # f -S* IS» ^ t« «P ^ «P * 4». tV r Jp ^ «ap 4P j* €P OP 41 , 4P ^P" pP 4P 4P ^ -'KSP 4P m íJP r%* *'P 4P 4P P m- €P m' m i* u & 41 '###.# # 4 t # # t |p -'Ä i® .ip- jflj^ ^ ^ ** ** m .<5 P -iP 4P 4P '4P 49 • 4T -<• • P * # ^ 4T 4P" 4P

** j» . i* * ÍT Ä-► «fc -'i. * ^ _ _ 4 ♦ 4 *>• 4 4 4 4* ft ^ # t f • • 9 4 ^ ^ # # e # ^ * ^ 4 4 # m 4 * •3» fr * ^ v 4P ' ..>i. * *» ^ -Bf.' 4ř 4 4 • ♦ ^ ^ 4 4 4 4 <4 ♦ 4P- 4 Ä ~ ♦ m *> a 4 ^ w ► '-4 4 * « 4 4 4 ^ « 4 4 4P 4 4 é # # § ♦ 4 4P -ar .0- « 4 - * i ^ 4P m m 4 4 44 4 4 «a- -«ř j*» ay & 4' 4P s*> 4 I 4 4P ' ^ M» m » 4 ♦ .4 4P « o. 4 ♦ ■ ^ ^ ** 4 , .«* 4 4* 4 4 4 ^ " a A4 «P 4 4 4fc 4 4 < 9 w 4 4" % <® * ► 4 4 4 4P 4 4 4 4* » 4 4 ** 4 4 4 4 4P # # ě i » # # # 4 4 i 4 4 4 4 4 •«* 4 4* * I k ir t # * « ^ • ^ « # [\m> r** ^ 4»»