Nr. 2868. VI. 1894. Kirchliches Derordmmgs-Matt für die Lavanter Diöcefe. Inhalt: I. Epistola Leonis P. P. XIII. ad Cardinal. Franciscum Schönborn, Arcliiep. Pragensem. — 11. Encyclica Leonis P. P. XIII. de Rosario Mariali. — III. Ministerial-Erlaß, betreffend die rechtzeitige Vorlage der Todtenfcheine über nicht im aktiven Militärdienste stehende, verstorbene Militärperfoncn. — IV. Ministerial-Erlaß, betreffend den Seelsorgedienst in der k. k. Landwehr „im Frieden". — V. Diöcesan-Nachrichten. I. Epistola Leonis P. P. XIII. ad Cardinal. Franciscum Schöiiborn, Archiep. Pragensem. DILECTO FILIO NOSTRO FRANCISCO DE PAULA TIT. SS. JOANNIS ET PAULI S. R. E. PRESBYTERO CARDINALI SCHÖNBORN ARCHIEPISCOPO IPH,^.C3-EKrSI LEO P. P. XIII. Dilecte Fili Noster, salutem et Apostolicam Benedictionem. — Ante vestrum e nupero Vin-dobonensi coetu digressum, visum tibi, dilecte Fili, ceterisque per Austriae fines sacrorum Antistitibus communes ad Nos dare litteras, quae simul et arctissimam, quae vos inter est, caritatem testarentur, et observantiam in primis officiorum plenam, qua omnes ad unum supremam B. Petri Sedem colitis. Id quam gratum Nos optatumque acceperimus, indicium sit vestrum. Nam quae animorum studia defertis tum universis, quas per exacta Pontificatus tempora edidimus, litteris encyclicis, tum postremis praesertim, quas dedimus do Bibliorum sacrorum interpretatione sancte ad Ecclesiae leges moderanda ; ea vos alacres ad vocem Eius excipiendam demonstrant, cui Christus agnorum oviumque pascendorum provinciam demandavit. Qua in re non possumus, quin vobis gratulemur magnopere. Quo etenim obstrictius Pastori Summo Episcopi adhaerescunt, eo locupletiore vena in creditos tibi populos vividam illam virtutem derivabunt, cuius origo divinitus in Petro est. Officiose autem quod gaudetis in devexa aetate non devexis Nos uti viribus, id bonorum omnium largitori Deo tribuimus, cuius mortificare est et vivificare, quique in tot tamque asperis temporum angustiis erigit Nos ac solatur. Nam quod sollertia Nostra minime desideretur, ut nuspiam Christianum nomen detrimenti quid capiat, immo vero et augeatur in dies et vigeat, hoc est, Dilecte Fili, quod iure optimo a Nobis postulet supremus, quem, Deo disponente, gerimus, Apostolatus. Est etenim Ecclesia Christi columna et firmamentum veritatis ; quamobrem ut tenebras assidue depellat, errores profliget, lucem humanis mentibus usque clariorem aiferat, munus est quod proprium colat et efficiat. Iam haec praestare universa Nostrum utique est, quibus magisterium summum in Ecclesia, concessu Dei, demandatum et in B. Apostolo Petro dictum : Confirma fratres tuos : freti autem divino numine praestitimus, ac porro praestabimus, donicum vitae usuram Deus optimus maxira usque concedet. Hoc tamen vos memores volumus, ne magna Nos amplorum fructuum spe deturbemur, qui sunt ex documentis Nostris et hortationibus, Episcopis una esse nobiscum adlaborandum, quo fideles universi et Pontificis vocem ox- 1 audiant, et quae iubeantur norint, atque opere complere nervose contendant. Id Nos, coelum suspicientes, enixa prece imploramus ; id quod antehac perfeceritis, meritas adhibemus laudes, ut in posterum perficiatis hortamur maxime. — Ea inter, quae in superiore congressione vestra sollicite agitastis, illud, Dilecte Fili, nec omissum penitus nec in postremis habitum putamus, quod ad animos adolescentium spectat in publicis scholis, ut catholicos decet, erudiendos. Nostis en im vero quanta Nos caritate aetatem illam complectamur, quantoque afficiamur tum dolore oh assiduas quibus urgetur insidias, tum desiderio ut ab insidiis incolumis expediatur. Qua super re maximam cepimus voluptatem de iis, quae nuper edixisse novimus, qui modo studiis penes cislaitanos populos moderandis praeest. Nihil sane deterius reique publicae nocentius, quam ut opinio sit, civilem inter auctoritatem et Ecclesiam necessario dissidium esse. Sunt quidem utrique fines, quos praetergredi nefas : terrenae fluxaeque felicitatis alteri, alteri animorum nec unquam desiturae. At enim, cum praesentis temporis prosperitas justitia maxime et honestate morum nitatur, eget civilis potestas ah religione iuvari, cuius est temperare animos et ad omnem virtutem excolere ; vicissim religio, ut quae non unis animis imperet, sed hominibus iisque societatem inter se coeuntibus, ab civili regimine amice ut subveniatur postulat. Hinc statum et Ecclesiam ab altero separandos contenditur perperam ; sed illos mutuo coniungi foedere necesse est. Quod quidem si in ceteris, at in inventate probe instituenda vel maxime; ita ut secularis potestas, dum scientiis adolescentes optimisque doctrinis imbuendos curat, quae ad commune bonum pertinent, eosdem recta morum disciplina ac religione formandos velit, idque per Ecclesiae magisterium Ecclesiaeque ductu ac vigilantia. Spem bonam fovemus hoc per novum a studiis publicis regundis administrum perfectum iri, ut nempe in Austriae gymnasiis et suus hominibus sacri Ordinis detur locus, nihilque agatur quo mentes adolescentium adversus catholicum nomen concipiant inimicitias. Certum autem Nobis est, dilecte Fili, vestras etiam omnium industrias in hanc partem minime defuturas. Auspicem interim coelestium munerum ac Nostrae dilectionis testem Tibi, dilecte Fili, ceterisque per Austriam sacrorum Antistitibus, clero et fidelibus vigilantiae vestrae commissis Apostolicam Benedictionem peramanter impertimus. Datum Romae, apud 8. Petrum Kal. Maii MDCCCXCIV, Pontificatus Nostri anno decimo septimo. LEO P. P. XIII. II. Encyclica Leonis P. P. XIII. de Rosario Mariali. VENERABILIBVS FRATRIBVS PATRIARCHIS PRIMATIBVS ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS ALIISQVE LOCORVM ORDINARIIS PACEM ET COMMVNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTI BVS LEO P. P. XIII. VENERABILES FRATRES SALVTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM. Iucunda semper expectatione erectàque spe Octobrem mensem conspicimus redeuntem ; qui, hortatione et praescripto Nostro dicatus Virgini Beatissimae, non paucos iam annos concordi per catholicas gentes et vivida ROSARII floret pietate. Quae Nos ad hortandum moverit causa, non semel ediximus. Nam calamitosa Ecclesiae civitatumque tempora quum praesentissimum Dei auxilium omnino deposcerent, hoc nimirum Matre eius deprecatrice implorandum esse censuimus, eoque praecipue supplicandi ritu contendendum, cuius virtutem christianus populus nunquam sibi non saluberrimam sensit. Id enim- vero sensit ex ipsa marialis Rosarii origine, tum in fide sancta a nefariis tutanda incursibus hominum haereticorum, tum in consentanea virtutum laude, quae per saeculum corrupti exempli relevanda erat et sustinenda: idque perenni sensit privatim et publico beneficiorum cursu, quorum memoria praeclaris etiam institutis et monumentis ubique est consecrata. Similiter in aetatem nostram, multiplici rerum discrimine laborantem, fructus inde salutares provenisse commemorando laetamur : attamen circumspicientes, Venerabiles Fratres, videtis ipsi causas adhuc insidere partimque ingravescere, quamobrom hoc item anno obsecrandae caelestis Reginae ardor, Nostra exhortatione, vestris in gregibus excitetur. — Accedit quod, intima in Rosarii natura cogitationem defigentibus, quanto Nobis eius praestantia utilita-tesque illustrius apparent, tanto acuitur desiderium et spes, posse adeo commendationem Nostram, ut eiusdem • sacratissimae precis religio, aucta in animis cognitione et amplificata consuetudine, optimis vigeat incrementis. Cuius rei gratia non ea quidem revocaturi sumus quae superioribus annis varià in eodem genere ratione libuit edisserere : illud potius ad considerandum docendumque occurrit, qua divini consilii excellentia fiat, ut, ope Rosarii, et impetrandi fiducia in animos precanti um suavissime influat et materna in homines almae Virginis miseratio summà benignitate ad opitulandum respondeat. Quod Mariae praesidium orando quaerimus, hoc sane, tamquam in fundamento, in munere nititur conciliandae nobis divinae gratiae, quo ipsa continenter fungitur apud Deum, dignitate et meritis acceptissima, longeque Caelitibus sanctis omnibus potentia antecellens. Hoc vero munus in nullo fortasse orandi modo tam patet expressum quam in Rosario; in quo partes quae fuerunt Virginis ad salutem hominum procurandam sic recurrunt, quasi praesenti effectu explicatae : id quod habet eximium pietatis emolumentum, sive sacris mysteriis ad contemplandum succedentibus, sive precibus ore pio iterandis. — Principio coram sunt GAVDII mysteria. Filius enim Dei aeternus sese inclinat ad homines, homo factus ; assentente vero Maria et conciliente de Spiritu sancto. Tum Ioannes materno in utero sanctificatur charismate insigni, lectisque donis ad vias Domini parandas instruitur; haec tamen contingunt ex salutatione Mariae, cognatam divino afflatu visentis. In lucem tandem editur Christus, expectatio gentium, ex Virgine editur ; eiusque ad incunabula pastores et magi, primitiae fidei, pie festinantes, Infantem inveniunt cum Maria Matre ejus. Qui deinde, ut semet hostiam Deo Patri ritu publico tradat, vult ipse in templum afferri ; ministerio autem Matris ibi sistitur Domino. Eadem, in arcana Pueri amissione, ipsum anxia sollicitudine quaeritat reperitque ingenti gaudio. — Neque aliter loquuntur DOLORIS mysteria. In Gethsemani horto, ubi Iesus pavet maerctque ad mortem, et in praetorio, ubi flagris caeditur, spinea corona compungitur, supplicio multatur, abest ea quidem Maria, talia vero iamdiu habet cognita et perspecta. Quum enim se Deo vel ancillam ad matris officium exhibuit vel totam cum Filio in templo devovit, utroque ex facto iam tum consors cum eo extitit laboriosae pro humano genere expiationis : ex quo etiam, in acerbissimis Filii angoribus et cruciamentis, maxime animo condoluisse dubitandum non est. Ceterum, praesente ipsa et spectante, divinum illud sacrificium erat conficiendum, cui victimam de se generosa aluerat ; quod in eisdem mysteriis postremum flebiliusque obversatur : stabat iuxta Crucem lesu Maria Mater eius, quae tacta in nos caritate immensa ut susciperet filios, Filium ipsa suum ultro obtulit justitiae divinae, cum eo commoriens corde, doloris gladio transfixa. — In mysteriis denique GLORIAE quae consequuntur, idem magnae Virginis benignissimum munus confirmatur, re ipsa uberius. Gloriam Filii de morte triumphantis in tacita delibat laetitia : sedes autem superas repetentem materno affectu prosequitur ; at, caelo digna, detinetur in terris, exorientis Ecclesiae solatrix optima et magistra, quae profundissimam divinae sapientiae, ultra quam credi valeat, penetravit ahysum. *) Quoniam vero humanae redemptionis sacramentum non ante perfectum erit quam promissus a Christo Spiritus Sanctus advenerit, ipsam idcirco in memori Cenaculo contemplamur, ubi simul cum Apostolis pro eisque postulans inenarrabili gemitu, eiusdem Paracliti amplitudinem maturat Ecclesiae, supremum Christi donum, thesaurum nullo tempore defecturum. Sed cumulato perpetuoque munere causam nostram exoratura est, ad saeculum immortale progressa. Scilicet ex lacrimosa valle in civitatem sanctam Ierusa-lem evectam suspicimus, choris circumfusis angelicis : colimusque in Sanctorum gloria sublimem, quae *) 8. Bernardus, de XII praerogativ. B. M. V. n. 3. stellanti diademate a Filio Deo aucta, apud ipsum sedet regina et domina universorum. — Haec omnia, Venerabiles Fratres, in quibus consilium Dei proditur, consilium sapientiae, consilium pietatis,1) simulque permagna in nos merita Virginis Matris elucent, neminem quidem possunt non ineunde afficere, certa spe iniecta divinae clementiae et miserationis administra Maria consequendae. Eodem spectat, apte concinens cum mysteriis, precatio vocalis. Antecedit, ut aequum est, dominica oratio ad Patrem caelestem : quo eximiis postulationibus invocato, a solio maiestatis eius vox supplex convertitur ad Mariam ; non alia nimirum nisi hac de qua dicimus conciliationis et deprecationis lege, a sancto Bernardino Senensi in hanc sententiam expressa : Omnis gratia quae huic saeculo communicatur, triplicem habet processum. Nam a Deo in Christum, a Christo in Virginem, a Virgine in nos ordinatissime dispensatur.2) Quibus vel uti gradibus, diversae quidem inter se rationis, positis, in hoc extremo libentius quodammodo longiusque ex instituto Rosarii insistimus, salutatione angelica in decades continuata, quasi ut fidentius ad ceteros gradus, id est per Christum ad Deum Patrem, nitamur. Sic vero eamdem salutationem toties effundimus ad Mariam, ut manca et debilis precatio nostra necessaria fiducia sustentetur ; eam flagitantes ut Deum pro nobis, nostro velut nomine, exoret. Nostris quippe vocibus magna apud illum et gratia et vis accesserit, si precibus Virginis commendentur: quam blanda ipsemet invitatione compellat : Sonet vox tua in auribus meis ; vox enim tua dtdeis.3) Hanc ipsam ob rem toties redeunt praedicata a nobis quae sunt ei gloriosa nomina ad impetrandum. Eam salutamus, quae gratiam apud Deum invenit, singulariter ab illo plenam gratià, cuius copia ad universos proflueret : eam, cui Dominus quanta maxima fieri possit coniunctionc inhaeret; eam, in mulieribus benedictam, quae sola maledictionem sustulit et benedictionem portavit 4j, beatum ventris sui fructum, in quo benedicentur omnes gentes: eam demum Matrem Dei invocamus ; ex qua dignitate excelsa quid non pro nobis peccatoribus certissime exposcat, quid non speremus in omni vita et in agone spiritus ultimo? Huiusmodi precibus mysteriisque qui omni diligentia et fide vacaverit, fieri certe nequit ut non in admirationem rapiatur de divinis in magna Virgine consiliis ad communem gentium salutem ; atque alacri gestiet fiducia sese in tutelam eius sinumque recipere, ea fere sancti Bernardi obtesta- tione: Memorare, o piissima Virgo Maria, nunquam auditum a saeculo quemquam ad tua currentem praesidia, tua implorantem auxilia, tua petentem suffragia esse derelictum. Quae autem est Rosarii virtus ad suadendam orantibus impretationis fiduciam, eadem pollet ad misericordiam nostri in animo Virginis commovendam. Illud est manifestum quam sibi laetabile accidat, videre nos et audire dum honestissimas petitiones pulcherrimasque laudes rite nectimus in coronam. Quod enim, ita comprecando, debitam Deo reddimus et optamus gloriam ; quod nutum voluntatemque eius unice exquirimus perficiendam ; quod eius extollimus bonitatem et munificentiam, appellantes Patrem ac munera prestantissima indigni rogantes : hisce mirifice delectatur Maria, vereque in pietate nostra magnificat Dominum. Digna siquidem precatione alloquimur Deum, quum oratione dominica alloquimur. — Ad ea vero quae in hac expetimus, tam per se recta et composita, tamque congruentia cum Christiana fide, spe, caritate, addit pondus commendatio quaedam, Virgini quam gratissima. Nam cum voce nostra vox ipsa consociari videtur Iesu Filii ; qui eamdem orandi formulam conceptis verbis tradidit auctor, praecepitque adhibendam : Sic ergo vos orabitisA) Nobis igitur talem praeceptionem, Rosarii ritu, observantibus propensiore illa voluntate, ne dubitemus, officium suum, solliciti amoris plenum, impendet ; haec autem mystica precum serta facili ipsa vultu accipiens, bene largo munerum praemio donabit. — In quo, ut liberalissimam bonitatem eius certius nobis polliceamur, non mediocris causa est in propria Rosarii ratione, ad recte orandum perapta. Multa quidem et varia, quae hominis est fragilitas, orantem ') 8. Bernardus, serm. in Nativ. B. M. V. n. 6. ’) Serm. VI in festis B. M. V. de Annunc. a. I, c. 2. *) Cant. II, 14. *) 8. Thomas, op. VIII, super salui, anqel. n. 8. °) Matth. VI, 9 avocare a Deo solent eiusque fidele propositum intervertere : at vero qui rem prode reputet, continuo perspiciet quantum in illo efficacitatis insit, quum ad intendendam mentem et socordiam animi excutiendam, tum ad salutarem de admissis dolorem excitandum educendumque spiritum in caelestia. Quippe ex duobus, ut percognitum est, constat Rosarium, distinctis inter se coniunctisque, meditatione mysteriorum et acta per vocem precatione. Quocirca hoc genus orandi peculiarem quamdam hominis attentionem desiderat; qua nimirum, non solum mentem ad Deum modo aliquo dirigat, verum in rebus considerandis contemplandisque ita versetur, ut etiam documenta capiat melioris vitae omnisque alimenta pietatis. Neque enim iisdem rebus maius quidquam aut admirabilius est, in quibus fidei ebristianae vertitur summa; quarum lumine ac virtute, veritas et iustitia et pax, novo in terris rerum ordine laetissimisque cum fructibus, processerunt. — Cum hoc illud cohaeret, quemadmodum caedem res gravissimae cultoribus Rosarii proponantur; eo videlicet modo qui ingeniis vel indoctorum accommodate conveniat. Est enim sic institutum, non quasi proponantur capita fidei doctrinaeque consideranda, sed potius veluti usurpanda oculis facta et recolenda : quae iisdem fere atque acciderunt locis, temporibus, personis, oblata, eo magis tenent animos utiliusque permovent. Quod autem haec a teneris vulgo sunt indita animis et impressa, ideo fit ut, singulis cnunciatis mysteriis, quisquis vere est orandi studiosus, nulla prorsus imaginandi contentione, sed obvia cogitatione et affectu per ea discurrat, abundeque sibi imbibat, lar-giente Maria, rorem gratiae supernae. — Alia est praeterea laus quae acceptiora apud ipsam ea serta faciat et praemio digniora. Quum enim ternum mysteriorum ordinem pia memoria replicamus, inde testatior a nobis extat gratae erga ipsam -affectio Voluntatis; ita nimirum profitentibus, nunquam nos expleri beneficiorum recordatione, quibus salutem ipsa nostram inexplebili est caritate complexa. Tantarum autem monumenta rerum frequenter in eius conspectu diligenterque celebrata, vix adumbrare cogitando possumus quali beatam ipsius animam usque novae laetitiae voluptate perfundant, et quos in ea sensus exsuscitent providentiae beneficentiaequc maternae. Atque adeo ex iisdem recordationibus consequitur, ut imploratio nostra vehementiorem quemdam ardorem concipiat et vim induat obsecrandi: sic plane, ut quot singulatim revolvuntur mysteria, totidem subeant obsecrationis argumenta, sane apud Virginem quantopere valitura. Nempe ad te confugimus, sancta Dei Parens: miseros Devae filios ne despexeris! Te rogamus, Conciliatrix salutis nostrae aeque potens et clemens; te, per suavitatem gaudiorum ex Iesu Filio perceptam, per dolorum eius inexplicabilium communionem, per claritudinem eius gloriae in te redundantem, enixe obsecramus; eia nos, quamvis indignos, audi benigna et exaudi. Vobis igitur, Venerabiles Fratres, Rosarii marialis praestantik, duplici quoque ex parte quam laudavimus, considerata, eo fiat apertius cur 11011 desinat cura Nostra idem inculcare, idem provehere. Caelestibus auxiliis, quod initio monuimus, maiorem quotidie in modum indiget saeculum; praesertim quum late sint multa quibus afflictetur Ecclesia, imi suo libertatique adversis; multa quae civitatibus ebristianis prosperitatem et pacem funditus labefactent. lamvero ad ea demerenda auxilia spem Nos plurimam in Rosario habere sitam, rursus affirmateque profitemur. Utinam sanctae huic pietati pristinus ubique honor, secundum vota, reddatur : haec in urbibus et villis, in familiis et officinis, apud primores et infimos, adametur et colatur, non secus ac praeclara ebristianae professionis tessera, optimumque praesidium divinae propitiandae clementiae. — Quod quidem in dies impensius urgeant omnes oportet, quando impiorum vesana perversitas nihil iam non urget machinando et audendo ut divini Numinis iram lacessat iustaeque animadversionis trahat pondus in patriam. Inter ceteras enim causas, hoc dolent Nobiscum boni omnes, in sinu ipso gentium catholicarum nimium esse multos, qui contumeliis religioni quocumque modo illatis laetentur, ipsique, incredibili quadam licentia quidlibet evulgandi, in id videantur incumbere ut sanctissimas eius res exploratamque de Virginis patrocinio fiduciam in contemptionem et ludibrium multitudinis vocent. Proximis hisce mensibus, ne Christi quidem IESV Servatoris personae augustissimae temperatum est. Quam rapere in illecebras scenae, iam passim contaminatae flagitiis, minime puduit, eamdemque referre propria deminutam naturae divinae molestate; qua detracta, redemptionem ipsam humani generis tolli necesse est. Neque puduit velle a sempiterna infamia hominem eripere, sceleris reum perfidiaeque summà post hominum memoriam immanitate detestabilis, proditorem Christi. — Ad haec, per Italiae urbes vel patrata vel patranda, indignatio universe commota est, ac- riter deplorantium sacerrimum ius religionis violatum, in eaque gente violatum, oppressum, quae de catholico nomine in primis meritoque gloriatur. Tum vigil Episcoporum sollicitudo, perinde ac oportebat, exarsit : qui expostulationes aequissimas ad eos detulerunt quibus sanctum esse debet patriae religionis tueri dignitatem, et. greges suos non modo de gravitate periculi admonuerunt, sed etiam, hortati sunt ut nefarium dedecus Auctori amantissimo salutis nostrae singularibus religionis officiis compensarent. Nobis certe omnino probata est bonorum alacritas, multis modis egregie declarata, va-luitque ad leniendam aegritudinem ea de re intime acceptam. Per hanc vero alloquendi opportunitatem, supremi Nostri muneris vocem iam nequimus premere ; atque cum eis ipsis Episcoporum et fidelium expostulationibus Nostras conjungimus quam gravissime. Eodemque apostolici pectoris studio quo sacrilegum facinus conquerimur et exsecramur, cohortationem ad christianas gentes, nominatine ad Italos, vehementer intendimus, ut religionem avitam, quae locupletissima hereditas est, inviolate custodiant, strenue vindicent, honeste pieque factis ne intermittant augere. — Itaque, hac etiam de causa, continua octobri mense certet optamus singulorum et sodalitatum industria in honore habendo magnae Dei Matri, Adiutrici potenti christianae rei, Reginae caelesti gloriosissimae. Nos vero munera indulgentiae sacrae, in hoc ipso antea concessa, maxima voluntate confirmamus. Deus autem, Venerabiles Fratres, qui nobis talem Mediatricem benignissima miseratione providit,1) quique totum nos habere voluit per Mariam?) euisdem suffragio et gratia, faveat communibus votis, cumulet spes; accedente benedictionis Apostolica« auspicio, quam vobis ipsis et vestro cuiusque Clero populoque peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud 8. Petrum die VIII Septembris anno MDCCCXCIV, Pontificatus Nostri decimo septimo. LEO P. P. XIII. III. Ministerial-Waß, betreffend die rechtzeitige Vorlage der ILodteuscheine über nicht im aktiven Militärdienste Sehende, verstorbene Militärpersonen. Die k. k. Statthalterei in Graz hat unter 29. September 1894 Nr. 25.362 folgenden Erlaß des k. k. Ministeriums des Innern vom 15. September 1894 Z. 22.596 anher mitgetheilt: „Nach einer Mittheilung des k. u. k. Reichs-Kriegs-Ministeriums kommen wiederholt Fälle.vor, in welchen die Todtenscheine über die im nicht aetiven Verhältnisse verstorbenen Militärpersonen seitens der hiezu berufenen Matrikenführer oft erst nach längerer Zeit und zwar erst dann ausgefertigt werden, wenn wegen der erfolglosen Einberufung der Betreffenden zur aetiven Dienstleistung oder zur Waffenübung die Nachforschungen nach deren Verbleib gepflogen werden. Die k. k. Statthalterei wird zum Zwecke der Vermeidung derartiger, die militärische Evidentführnng sehr erschwerenden Verzögerungen in der Ausfertigung der Todtenscheine für solche Personen aufgefordert, den mit der Matrikenführung betrauten Organen, den Gemeindevorstehern und den unterstehenden politischen Behörden die Bestimmungen der H. o. Normalerlässe vom 12. Februar 1880, Z. 17511 ex 1879 und vom 25. Februar 1890, Z. 17554 ex 1889, wornach die Matrikenführer die Todtenscheine für alle Individuen, welche dem Militärstande angehört haben, gebührenfrei sofort den Gemeindevorstehern des Sterbeortes zuzu- l) 8. Bernardus, de XII praerogativ. B. M. V. n. 2. *) Id. serm. in Nativ. B. M. V. n. 7. senden und letztere dieselben den betreffenden politischen Bezirksbehörden vorzulegen haben, zur genauesten Dar-nachachtung in Erinnerung zu bringen". Dieses wird hiemit den Matrikenführern unter Hinweisung ans die hierämtliche Weisung vom 30. März 1880 (Lavant. Kirchl. Verordnungs-Blatt v. I. 1880, Nr. II. zur genauen Darnachachtung zur Kenntniß gebracht. IV. Ministerial-Grla^ betreffend de» Scelsorgrdieilü in der It. k. Landwehr „im Irieden“. Die k. k. Statthalterei in Graz hat unterm 12. Oktober 1894 Z. 15.342 folgenden Erlaß des k. k. Ministeriums für Landesvertheidigung vom 1. Irmi 1894, Z. V. anher zur Mittheilung gebracht: „Laut Note des k. k. Landwehr-Commandos Graz ddo. 8. Juni 1894, Z. 2082 hat das k. k. Ministerium für Landesvertheidigung über eine gestellte Anfrage mit dem Erlasse vom 1. Juni 1894, Z. ■— y. zu eröffnen befunden, daß gemäß § 1 beziehungsweise 6 der mit Allerhöchster Entschließung vom 27. Nov. 1884 genehmigten Organischen Bestimmungen für den Seelsorgedienst in der k. k. Landwehr „im Frieden" zur Ausübung der Seelsorge und zur Matrikelführung über die im Landwehr-Verbande stehenden Personen die Civil-Geistlichkeit berufen ist, und rücksichtlich der bezüglichen Gebühren die Civil-Stola-Ordnung volle Anwendung findet." Wird den Herren Seelsorgepriestern und Matrikenführern hiemit zur Benehmungswissenschaft mitgetheilt. V. Diöcesan-Uachrichten. Ernennung. Se. kais. und firnißt. Apostolische Majestät haben mit Allerhöchster Entschließung vom 14. September d. I. den Canonicus senior am F. B. Lavantcr Domkapitel, P. T. Laurentius IIerg, zum infulirten Tomdechante am ebengenannten Kapitel zu ernennen geruht; ferners wurde Herr Jakob Tajek, Kaplan in Lak, zum k. u. k. Militärkaplan II. Classe ernannt. Jnvkstirt wurden: Herr Josef Mulla, Pfarrer in' ©kontern, auf die Pfarre lllimien'; Herr Vincenz Ceršak, Pfarrer in Windischlandsberg, auf die Pfarre Franz; Herr Jakob Vidovič, Kaplan in Sauritsch, auf die Pfarre St. Leonhard bei Tüffer und Herr Josef Kočevar, Pfarrer in Trostu, aus die Stadtpfarre Rann. Bestellt wurden: P. T. Herr Jakob Meško, F. B. Konsistorialrath, Ehrendomherr und Pfarrer zu St. Lorenzen in W. SB., als Administrator des Dekanates Pettau; Titl. Herr Thomas Mraz, F. SB. geistlicher Rath, Hauptpfarrer und Dechant in Saldenhofen, als Mitprovisor von Hl. Kreuz in Trofin; Herr Josef Žičkar, Pfarrer in Weitenstein, als Mitprovisor von St. Lambert in Skomern; Herr Markus Črnko, als Stadtpfarrprovisor in Pettau; HerrsJohann Pavlič als Provisor in Windischlandsberg; Herr Stephan Pivec als Provisor in Riez und Herr Franz Simonič als 2. Dom- und Stadtpfarrkaplan in Marburg. Wicderangcstcllt wurden als Kapläne die Herren Provisoren: Josef Krajnc in Franz, Josef Mešiček in Rann, Johann Munda in Maria Neustift bei Pettau und Anton Postružnik|iu St. Jakob in W. SB. llclicrsetzt wurden die Herren Kapläne: Anton Aškerc |imch St. Georgen in Skalis, Franz Brglez jun. nach Luttenbcrg, Anton Cestnik als 2. Chorvikar an die Domkirche in Marburg, Alois Čižek nach St. Georgen unterm Tabor, Johann Dollcršek nach St. Martin an der Pack, Johann Jodl nach Hatdin, Johann Medvešek nach Praßberg, Martin Roškar nach Hl. Kreuz bei Sauerbrunn, Martin Ulčnik nach Greis, Mathias Vaupotič nad) Leskovec, Barthelmä Vurkelc nach Oberbnrg, Karl Wenig nach Laporje und Peter Zadravec nach Sauritsch. Angcstcllt wurden als Kapläne: P. Albuin Hofer, 0. S. B. aus dem Stifte Admont, in Witschcin; dann die absol-virten Herren Theologen: Johann Čemažar in Weitenstein, Josef Janžekovič in St. Barbara bei Wurmberg, Fortunat Končan in Tremiciiberg, Karl Preaker in ©t. Kunegund am Pachern, Alois Rožman in St. Jakob in Galizien, Alois Šijanec jun. in Maria Rast, Michael Šket in St. Johann bei Unterdrauburg, Lorenz Schlamberger in Lak und Ernest Trstenjak in Win-dischfeistriz. Gestorbc» sind: P. T. Herr Mathias Modrinjak, F. B. Konsistorialrath,^ inful. Propst, Hanpt- und Stadtpfarrer und Dechant in Pettau, am 12. August im 71., Herr Mathias Krtna, Pfarrer in Riez, am 13. September im 63. und Herr Blasius Rotnik, pens. Pfarrer von St. Margarethen bei Römerbad, am 27. September im 75. Lebensjahre. Unbesetzt sind geblieben: der Stadtpfarrvikarposten in Pettau und der Kaplansposten in Riez. F. B. Lavanter Ordinariat in Marburg, am 15. Oktober 1894. f Michael, Fürstbischof. Druck der St. EdrilluS-Buchdruckerei in Marburg.