KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 78 (2)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1. Jula 1931
PATENTNI SPIS BR.8106
Dr. Schmid Arnold, hemičar i Ing. Meissner Josef, Burbach,
Nemačka.
Postupak i uređaj za neprekidno lučenje i naknadno lučenje mješavina nitroglicerina.
i otpadne kiseline.
Prijava od 19. jula 1929.	Važi od 1. oktobra 1930..
Traženo pravo prvenstva od 30. jula 1928. (Nemačka).
Poznat je već jedan način neprekidnog lučenja i naknadnog lučenja nitroglicerina i otpadne kiseline. Pri lome je pomoću ugrađenja sistema ploča u separatore podijeljena visina sloja tekučine i uslijed toga postupak znatno pospješio.
Predležeći pronalazak pretstavlja opet neko znatno poboljšanje procesa neprekidnog separiranja napram poznatom već koji ne uzima obzira na diference među specifičnom težinom priticajuće i oticajuće mješavine, te djeluje uslijed toga nesavršeno.
Tako se je u poznatom aparatu (prispodobi časopis „Zeitschrift fiir das gesamte Schiess- & Spregstoffwesen“ 1927/1928) usprkos ugrađenih rešetki za razređivanje, mnogo lakša emulzija nitroglicerina i otpadnih kiselina odma nakon ulaza podigla gore u mnogo težoj punivoj kiselini, prošla je kroz posudu među najgornjim pločama, dočim su donji dijelovi separatora ostali napunjeni teškom kiselinom, te nisu stupili u strujanje.
Pošto se na taj način iskoristi samo jedan dio posude separatora za separaciju, dočim sačinjava u drugom dijelu otpadna kiselina samo mrtvi balast, prirodno je, da će biti u tom aparatu separacija nesavršena i da će oticajuća kiselina sadržavati mnogo više suspendiranog nitroglicerina, nego li u lom slučaju, ako se strujanje
stvarno proširi na celju posudu, Iz tog upo-znanja proizlazi potreba, da se izvrši pred-lučenje i naknadno lučenje opet u odvojenim aparatima tako, da se je upotrebio napomenuti separator samo za naknadno lučenje. Premda je bio atom slučaju uspjvh bolji, jer nije više postojala tako velika razlika među specifičnom težinom priticajuće i oticajuće tekućine, ipak su se pokazivali i ovđe još svakakvi nedostatci.
Male razlike u gustoći tekućina nastale su naime uslijed diference u temperaturi, te su uplivale nezgodno na tok strujanja. Uslijed piitoka toplije otpadne kiseline u mrzlije naknadno lučene, digla se je pri-ticajuća kiselina odma gore te je istisnula samo gornju polovicu puniva posude, dočim je ostala donja polovica opet nedo-taknuta ležati. Prificanjem mrzlije otpadne kiseline u toplije naknadno lučene nastupilo je prirodno odma padanje teže mrzle kiseline napram dolje na dno i potisnuće samo donje polovice sadržaja aparata.
Sve te mane otstrane se sada time, da se napusti princip horizontalnog vođenja kiseline u separatom i nadoknadi nekim strujanjem napram dolje u kosom pravcu. Ako se sada uzme za nitriranje tako visoka temperatura, da je stalno iznad temperature prostora, u kojem se vrši lučenje, ili ako se providi separator nekim uređajem za hlađenje (plašt ili zmija) tako, da
Din. 15.
njegova temperatura mora da leži stalno ispod temperature nilriranja, to će biti pri-ticajuća otpadna kiselina vazda toplija nego li je ona, što ističe iz separatora. Ako sada kiselina ne protiče kroz separator u horizontalnom pravcu, nego odzgora na-pram dolje, to je tačno, da ne m že da se spusti toplija, dakle lakša kiselina prije vremena, kao do sada, do na najnižem mjestu aparata ležećeg ispusta, a da ne bi prije istisnula cijelu mrzliju, dakle težu kiselinu. Time se postigne podijeljenje strujanja kiseline po cijelom poprečnom prosjeku separatora, a da se ne bi upotrebila mehanička pomoćna sretstva, kao što su rešetke ili slično. Bitno je pri tome, da ne nastane na putu u dcnjem pravcu nikako-vo ugrijanje.
Kod ovog postupka može se stegnuti lučenje i naknadno lučenje < pet u jedan jedini aparat, jer nastupi također kod pred-lučenja neko povećanje gustoće, kao kod hlađenja kiseline, iz čega slijedi vertikalno strujanje odzgora napram dolje.
Najjednostavniji primjer jednog izvedbenog oblika takovog aparata prikazan je u fig. 1.
Emulsija nitroglicerina i otpadne kiseline struji kroz 1 u posudu 2. Mješavina je te ža od gore nalazećeg se nitroglicerina i opet lakša od dolje nalazeće se otpadne kiseline. Ona će se dakle odma proširiti na granici obih kod 5 u horizontalnom pravcu. Dok struji kiselina napram dolje, dižu se iz nje kapljice lomiva te se izluče na gornjoj ploštini posude 4, gdje plaze napram gore. Kiselina postane uslijed gubitka lomiyog ulja i uslijed ohlađenja na hladivom plašlu 5 sve to teža. Prema tome leži vazda jedan lakši sloj najednom težem i time nastane stalno jednoliko strujanje. Oba preteka, za nitroglicerin 6 i za kiselinu 7, postave se međusobno tako vi soko, da se nalazi nivo separacije kod 3, na kojem mjestu jć smešten jedan stakleni prozor 10 i gdje izlazi nitroglicerin i kiselina automatično iz aparata.
Razumijeva se, da se može odustati od upotrebe hladivog plašta, ako je temperatura prostora niža od temperature pritica-juće emulsije. Inače ga se može također nadoknaditi nekom uloženom hladivom zmijom (prevojima) ili termičkom izolacijom posude. Nadalje mogu biti previđeni aparati poznatim već uloženim pločama. To prikazuje jig. 2 u podužnom prosjeku u pravcu B—B po fig. 3 i fig, 3 u prosjeku .u pravcu 7—7 po fig. 2. Novo je smešte-nje ploča 4 pod uglom od 30—60°- Uspon ne leži više, kao do sada, vertikalno napram pravcu strujanja tekućine, već u tom pravcu. Samo tako se može voditi kiselina stru-
janjem među pločama u donjem pravcu.
Mnogo veći nagib ploča ovđe opisanog aparata ima napram starijim izvedbenim oblicima ne samo tu, prednost, da na njima nitroglicerin napram gore brže plazi, već i tu, da se na pločama ne prikuplja talog, jer puzi uslijed njegove težine napram dolje te izlazi zajedno sa otpadnom kiselinom iz aparata. Ploče mogu biti ovđe također, kao što je to već poznato na drugim aparatima, valovite ili na d njoj ploštini urezane, da bi se uljene kapljice lakše prikupile i držale.
Nadalje novo je kod ove konstrukcije, da je predviđen iznad sistema ploča neki prazni prostor 8, koji služi poput pretse-paratora. Ovđe se već izluči glavni dio nitroglicerina iz emulzije tako, da dođu samo vrlo maleni dijelovi istog s kiselinom među ploče. To ima tu prednost, da se može pregledati postupak lučenja i nivo lučenja kroz prozor 10 i postići potpuno razređenje emulzije na poprečni prosjek posude. Uostalom način djelovanja aparata je sasma isti, kao što je opisan za fig. 1.
Prema okolnostima može se odustati od upotrebe zmija ili prevoja. Isto tako može da je njihova količina i poredak kakav drugi, ali treba vazda paziti na to, da je cijeli poprečni prosjek posude jednoliko hlađen. Jer, ako su pojedini slojevi ploča više hlađeni od drugih, to će nastati kod više hlađenih jače strujanje napram dolje, uslijed čega se jednakost struje i time povećano djelovanje separatora opet izgubi.
Fig. 4. prikazuje neki drugi poredak zmija koji ima pred onim u fig. 2 i 3 prikazanim prednost jednostavnije konstrukcije. Zmija 5 leži ovdje samo u gornjem prostoru 8 za separacij u te hladi tamo jednol.ko cijeli poprečni prosjek posude. Ipak će biti potrebno, da se obloži posuda 2 proti prijemu topline izolatornom masom 9, da ne bi nastalo duž stijena uslijed ugrijanja strujanja u gornjem pravcu, koje bi opet moralo dov. sti do toga, da bi se u suspensiji nalazeće se lomivo ulje po sredini prebrzo prekinulo. U ostalom funk-cioniše i ovaj aparat poput onog po fig. 1 opisanog.
Patentni zahtevi:
1. Postupak za lučenje nitroglicerina i otpadne kiseline naznačen time, što pro lazi tekućina neprekidno uz izbjegavanje ugrijanja kroz neku posudu u kosom pravcu napram dolje, pri čemu se izlučuje u kiselini vertikalno dizajuće se lomive ulje duž gornje granične ploštine posude.
Postupak po zahtjevu 1, naznačen time, što se tekućina u njezinom kosom padu ohlađuje.
3*. Separator sa ugrađenim pločama za lučenje nitroglicerina i otpadne kiseline po sahtjevu 1, naznačen time, što su ploče mnogo nagnute u pravcu strujanja tekućine tako, da mora potonja na putu kroz sistem ploča, da izvrši neko koso gibanje napram dolje.
4.	Separator po zahtjevu 1 i 3, naznačen Hme, što prolazi kroz sistem ploča jedna hladiva zmija ili po više njih.
5.	Separator po zahtjevima 1 i 3, nazna-
čen lime, što ima prazan prostor iznad sistema ploča, koji djeluje poput pretsepara-tora te je proviđen dovodom za emulziju kao i na najvišoj tačci neki pretek za nitroglicerin, dok stoji na donjoj ploštini sa svima slojevima separatorskih ploča u vezi.
6.	Separator po zahtjevima 1 i 5 naznačen time, što sadržava pretseparatorski prostor iznad ploča jednu hladivu zmiju i da je posuda sa pločama termički izolovana..
'
■ '	:	!sh;, !■ ■ i m’;	. j..:,	.	; J,
.
;
■
'
,
■
'
'
.









Adpatent broj 8/06.
JT&l