KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠT1TU
Klasa 81 (2)
m
INDUSTRISKE SV03IHE
Izdan 1 Marta 1932.
PATENTNI SPIS BR. 8709
Ritter Hermann, inženjer, Sarajevo, Jugoslavija.
Plivajuča drvena riža.
Prijava od 6 oktobra 1930.
Predmet ovog izuma predstavlja korito (rižu) drvene konstrukcije plivajuče po vodi. Ovaj izum riže na vodi omogučava plav-lenje drvela po maloj kao i po velikoj vodi, te osim toga sprečava uslijed svoje konstrukcije kao korito svaki gubitak drvela po obalama i po kamenju. Drvo, k oj e se na početku riže baca u vodu, mora da iza-de na kraju riže, bez da se usput bilo na koji način izgubi. Ovu rižu nazivam „pliva-juču drvenu rižu".
Ova se plivajuča riža izgradnje iz sta-bala slabije debljine. Umjesto tankih sfa-bala mogu se uzimati i debija, prema torne kakvih imade na raspolaganje. Od tih stabala izgradnje se poluokruglaslo korito (može biti i oštrokutno) od ca 1.50 m nula mj e šupljine (prema potrebi može biti šupljina još veča ili menja) sa razmakom od ca 10 cm izmedu jednog i drugog drvela. (Vidi slika III. 9, 13 i 14). Taj razmak (13) može prema potrebi i izostati ako se u koritu kani plavljati pored balvana i gorivo drvo.
Pri izgradnji korita (riže) treba da se pazi na sortiranje pojedinih stabala, tako da debeli krajevi dodu na jednu a tanki krajevi na drugu stranu.
Da se pojedina stabla od k oj ih se gradi pojedini član (polje) mogu čvrsto svezati jedno uz drugo u formi korita, probušavaju se dotična stabla na jednom i drugom kraju i kroz ove šupljine provuče se odgova-rajuče, jako željezo. (Vidi sl. III. 11). Time je je dan član (polje) riže sastavljen.
Važi od 1 maja 4931.
Članovi, (polja) slože se jedno u drugo tako, da tanji krajevi uvijek dodu do širi-jih i time sačinjavaju cijelinu. Kao spoj izmedu jednog i drugog člana (polja) služi shodno probušen komad plosnatog željeza, nu može se upotrijebiti i jača žica. (Vidi sliku III i IV, 12). Na ovaj se način sestavlja cijela plivajuča riža (korito) u kojoj on-da pliva ubačeno drvo. (Vidi slika 111. 10) koje više ne može da se na putu izgubi, nego mora da prispije na svoj cilj.
Da se 1. učvrsti ovo korito (riža) da ga voda 'ne odnese, nadalje.
2.	da korito (riža) bude elastično spojeno sa obalom i napokon,
3.	da se riža može prema brzini vode kretati od jedne obale prema drugoj, (horizontalno micanje) potrebno je izgraditi slijedeče:
ad 1. Da voda ne odnese rižu, spaja se ista sa obalom na slijedeči način: Na lije voj i desnoj strani riže pričvrsti se dva tanja užeta od žice (tako zvana tegleča žica, slika I. i II, 8). Drugi krajevi tih dviju žica skopčavaju se sa malim kotačima slika I, 6) te se isti nametnu na drugu debiju žicu (tako zvena noseča žica, slika I. 4) koja vodi od jedne obale do 'druge. Ova noseča žica (4) leži na dva jača kotača (slika 1. 3) obješena na kukama (slikal.2) koje su šarafama pričvrščene na stupove od drvela ili betona (slika I. 1) koji su du-boko usadeni u teren.
ad 2. Da riža bude elastično spojena sa terenom obješavaju se na obije strane no-
Din. 10.
seče žice (4) uteži od betona ili drugog teškrg materijaia. (slika I, 5), Ovi uteži po-lučuju ravnotežu prema pritisku vode i to tako, da se u slučaju ako voda mijenja svoju brzinu a time mijenja i pritisak na rižu, dižu se uteži ako voda raste, ili se spuščaju, ako voda pada. Na ovaj je način riža elastično spojena sa obalom.
ad 3. Da se omogučava kretanje riže u horizontalnome smijeru, montirane su na nosečoj žici (slika I. 4) spomenuti mali kotači, (6) na kcjima su opet fiksirane te-gleče žice (8) koje vode do riže. Da razmak izmedu jedne i druge tegleče žice o-stane konsfantan, montirana je drvena štan-ga izmedu njih. (7).
Ova konstrukcija riže iz balvana služi u glavnome za transport oblog drvela. Ako se kani plavljati samo gorivo drvo, onda se napravi korito umjesto iz balvana iz da-saka. (Vidi slika V, 15) Forma tog korita može biti poluokruglasto ili bilo koji drugi presjek. Spajanje tog korita sa obalom u-slijedi na isti način kao kod riže iz balvana.
Patentni zahtjevi:
1.	Plivajuča drvena riža naznačena time, da je korito riže izgradeno od balvana koji su medusobno povezani u vidu korita na taj način da se probušavaju dotična stabla na jednom i drugom kraju i kroz ove ši--pljine se provuče jako željezo.
2.	Plivajuča drvena riža prema zahfjevu 1, naznačena lime šio su pojedina polja (članovi) riže vezana medusobno a kao spoj izmedu jednog i drugog člana služi shodno probušen komad plosnatog željeza koji hvala za oblo željezo koji opet veže pojedine balvane od riže medusobno.
3.	Plivajuča drvena riža prema zahtjevu 1.—2. naznačena time, što je korito veza-n) teglečom žicom (8) na noseču žicu (4) koja opet vodi preko kotača (3) cbješenih na kukama (2) koji su pričvrščene šarafa-ma na stupove (1) jako montirane na terenu.
4.	Plivajuča drvena riža prema zahtjevi-ma 1—3. naznačena time što su na obema krajevima noseče žice pričvrščeni vitezi (5) koji polučuju ravnotežu prema pritisku vode.
5.	Plivajuča drvena riža prema zahtjevi-ma 1—4 naznačena time, što je tegleča žica (8) na kojoj visi riža nametnuta pu-tem malih kotača (6) na noseču žicu (4),
6.	Plivajuča drvena riža prema zahtjevi-ma 1—5 naznačena time, što se montira drvena štanga ili letva (7) izmedu jedne i druge tegleče žice u svrhu da razmak izmedu jedne i druge tegleče žice ostane konstantan.
7.	Plivajuča drvena riža prema zahtjevi-ma 1—6 naznačena time, što je riža za plavljenje drva izradena umjeslo od balvana na isti način od dasaka.
Adpatent broj8709.
SliKa. V.