KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA
LT P H A V A Z A Z A Š T I T U KLASA 40 (3)
INDUSTRIJSKE SVOJINE* IZDAN’ 15. FEBRUARA 1025.
PATENTNI SPIS BROJ 2533.
Walter Birkett Hamilton, metalurg, Birkdale, Engleska, i Thomas Allen Evans,
metalurg, Manchester, Engleska.
Postupak za dobivanje kovina redukcijom i za prigotavljanje legura. Prijava od 20. maja 1923.	Važi od 1. decembra 1923,.
Pravo prvenstva od 23. maja 1922. (U. S. A.).
Pokazalo je se, da se hromov željezni kamen (Ohromit), ako se skupa sa aluminitem dovede u zguru, koja pliva na površini Sta-ijenog željeza u peći, potpuno stali, skuda sa svim svojim teško taljivim sastavinama kao magnezijem oksid i t d., pri čemu se redu-•cira unutra sadržan hromov oksid Isto kao željezni oksid; oslobodjen hrom i željezo pad nu u rastaljenu kovinu, dok druge sastavino rude zaostanu u troski. Pri tome ne djeluje troska samo kao tekuće srestvo, koje pospe šuje talenje rude, nego ona zaštićuje takodje staljenu kovinsku masu, koja se ispod nje nalazi, od zanečišćenja ugljenim elektrodama (ako se upotrebljuje električna Peć) odnosno od zanečišćenja gorivim plinovima (ako se upotrebljuje peć s Plamenom) Zgura djeluje takodje jog iza dovršene redukcije kao rafi-»irajuće si'estvo za rastaljenu kovinu.
Ovim se Postupkom može na pr prigotoviti na Povoljan način Železo bez rdje sa povoljnom sadržinom hroma i praktičnome?, sa-držine ugljenika; time je omogućeno i jeftino prigotovnjanje nerdjajućeg čelika sa povoljnom sadržinom hroma i ugljenika Pri tome ima prigotovljanje prvoga u poredbi sa zadnjim tu tehničku prednost, da je železo nerdja-juće bez kalenja i što se prema tome dade Jako vuči i preradjivati, dok se čelik, da ostade nezardjan, mora kaliti i ne dade se lako vući ili preradjivati
Pri izvedbi postupka prema izumu, prevede se kovina u rastaljeno stanje i proizvede se na njezinoj površini zgura odgovarajućeg sa
stava. Ruda i termičko reducirajuće srestvo se dodaju zguri, čim je ista dostigla temperaturu, koja u skupnom djelovanju sa kalori jama oslobodjene eksotermičke reakcije dotičnih tvari dostaje, da se kovina stali. Iza toga se kovinski oksid reducira i kovina se odvoji svojom vlastitom težinom od rastaljene zgure i padne u rastaljenu kovinsku masu, dok drugi sastavni dijelovi rude zaostanu u zguri.
Mesto sa hromom može se železo (sa ili bez ugljenika) legirati takodje sa vvolvramom, niklom, manganom ili si, time Što se metne u rastaljenu zguru ruda, kola sadrži okside spomenute kovine
I slijedećem je naveden primjer za isveđ-bu postupka, ali postupak nije ograničen na ovaj način izvedbe:
Frhiijrr : U peć se metne 454 kg železnih otpadaka, koji praktički mogu biti bez ugljenika ili mogu imati povoljnu sadržinu istog,, i 8—KP u kreča, te se masa rastali. Prva zgura koja se načini, otstrani se sasvim, da se otstrane zanešišćenja, koja bi inače mogl* doći natrag u železo Rastaljena se kovina onda pokrije sa mješavinom od Ž7 kg kreča, 8 kg kalcij uma florida (Ga Kl) i 5,5 kg željeznog oksiduloksiđa (FeuOi). Ugrije se, dok se konačna zgura, koja time nastane, potpuno ne rastali. Čim je Postignuta potpuna temperatura dodaje se zgurinom talogu postepeno mješavina od 204 kg hromovog željeznog kamena, svrsishodno samljevenog > kalcinira-nog, sa po prilici 4 kg aluminijumu. Reak-
•čija izmedju kovinskih oksida i terminskog redukcionog srestva je kako je poznato, ek-sotermična. tako da je unutar malo minuta ■na dodatka cijele mešavine rude i redukcionog srestva dovršena potpuna redukcija kovinskog oksida, a reducirane kovine padnu u železno kupatilo pod zgurom. Svrsishodno se ugrijanje nastavi još kratko vrijeme, da se rafinira dobivena legura Može e upotre-biti ili električna peć ili peć sa plamenom, ali je pređnosno za Proizvodnju od rdje slo budnog železa, izbegavati upotrebu ugljenika za prigotovlj nje taleče peći Ne sadrži li bromov Železni kamen količinu mangana, koji ,je Potreban za gotovo željezo, o se može manganova rudača dodati mješavini
Jesu li u pretstoječem. primeru upotreblje-ni Željezni otpatci u bitnosti slobodni od uglje nika, to se može dobiti legura hromovog željeza sa po prilici 12'1 <i hroma i manje od 0,14" u ugljenika I slučaju, da se naprotiv timet u u peć čelični otpatci, to nastane hro-mnočelična legura za po prilici 12° o hroma i toliko ugljenika, koliko zaostane, odnosno koliko je dodano
Meće li se u peć ferohrom (sadržeći po prilici 60"." hroma i 40; 11 Železa , to se kao konačni produkat dobije ferohromna legura, _pošto se hrom i željezo nalaze u hromovOm željeznom kamenu u Približno jednakom omjeru kao u ferohromu. Postupak dozvoljava na dalje Prigotavljanje čiste kovine; ako se peć puni kovinom, a ruda se dodaje, koja praktički sadržaje samo oksid ove kovine. Prema ovome postupku može se dobiti bronza, ako se peć puni bakrom, a na staljeni sloj zgure se dovede cinkova ruda. Aluminijeva bronza se može dobiti, ako se peć puni alominiju* moui, a na zgurin sloj se meće bakarna ruda' Druge se legure mogu prirodno prigotoviti na sličan način, ali gore spomenuti primjeri bi »iostapdi za tumačenje.
Mjesto aliminijuma mogu se kao termička rfedukeiona srestva — bez obzira na ugljenik ili okside — upotrebiti još silicium i t d u obi ku ferosilicijuma, magnezijum i više drugih Mjesto tekućeg srestva koje sadrži vap. no, koje je podvrgnuto redukciji, mogu se upotrebiti druga tekuća sre tva, koja se ne reduciraju redukcionim srestvima. Mjesto oksida mogu se upotrebiti i drugi spojevi kao hloridi. fluoridi 'i si. koji ne isparavaju u pri sutnosti reakcionog srestva Riječ »ruda* označuje u tom slučaju i druge oksiđalne kovinske spojeve i otpatke kako se na pr. nalaze na mnogim zgurinim poljanema.
PATENTNI ZAHTJEVI:
1.) Postupak za prigotovijanje nerdjajuće Aum»«, a«zn?.čen time, što se peć puni želje-
zom, željezo se rastali, iza čega se proizvodi zgura, kojoj se	dodaje	ruda
koja sadrži hromov oksid u prisutnosti termičkog redukcionog srestva,	čime
se ruda tali, a oksid se reducira i stvoreni hrom utone u rastaljenu kovinu ispod zoure
2) Postupak prema zahtjevu J. naznačen time, Što se peć puni željezom i tvarju, koja proizvodi zguru, i ta se masa rastali, iza čega se nakon otstranjeja tako stvorene zgure ra-staljenoj kovini dodaje prikladna tvar za stva ranje dovršujuće zgure, dok se samoj dovr šujućoj zguri dodaje ruda koja sadrži hromov oksid u prisutnosti termičkog redukcionog srestva, čime se ruda rastali a oksid reducira, a stvoreni hrom utone u rastaljenu kovinu ispod zgure.
3 ) Postupak za prigotovljanje legure prema zahtjevu 1 ), naznačen time, što se peć puni podesnom kovinom, te se ista rastali, iza čega se proizvodi zgura, kojoj se dodaje luda, koja sadrži podesan kovinski oksid u prisutnosti termičkog redukcionog srestva. Čime se ruda rastali a oksid reducira, a stvorena kovina utone u rastaljenu kovinu ispod zgure.
4.) Postupak prema zahtjevu 3 ) za prigotovljanje legura, koje sadrže železo i hrom, naznačen time, Što se peč puni podesnom kovinom i ista se raztali, iza čega se proizvodi zgura kojoj se dodaje ruda, koja sadrži hromov i železni oksid u Prisutnosti termič nog redukcionog -restva, čime se ruda rastali i oksidi se reduciraju, a stvorena kovina utone u rastaljenu kovinu ispod zgure.
5	) Postupak za odvajanje kovine iz rude redukcijom, naznačen time, što se peč puni podesnom kovinom i ista se rastali, iza čega se proizvodi zgura kojoj se dodaje rada sa-držeći podesan kovinski oksid u prisutnosti termičkog redukcionog srestva, koje sa dotičnim kovinskim oksidom proizvede eksoter-iničku reakciju, čime se ruda rastali i oksid reducira, a stvorena kovina utone u rastatje-nu kovinu ispod zgure.
6	) Postupak sa prigotavljanje legura prema zahtjevu 3), naznačen time, što se peć podesnom kovinom i ista se rastali, iza Čega se proizvodi zgura, kojoj se dodaje ruda, koja sadrži podesan kovinski oksid u prisutnosti termičkog redukcionog srestva, koje sa dotičnim kovinskim oksidom proi/vede eksoter-mičnu reakciju, čime se ruda rastali i oksid reducira, a stvorena kovina utone u rastaljenu kovinu ispod zgure, pri čemu se tentPeva-tura zgure podržaje odgovarajući visoko do dovršene rafinacije kovine
7.) Postupak za redukcij'u željeznih ruda i odvajanje željeza od ruda prema zahtjevu 5.), naznačen time, što se rasta!jenoj zguri u peći
<5(ySaje ruda, koja sadrži podesan metalni oksid i redukciono srestvo, koje sa dotičnom me čini nikakvog spoja, čime se ruda rastali i oksid reducira, a stvorena kovina utone u ■rastaljenu kovinu ispod zgure.
S-) 1’ostuPak za redukciju kovine i za odvajanje iste od rude prema zahtjevu 5 ), nazna-
čen time, što se rastaljenoj zguri u peći đo-dodaje ruda, koja sadrži podesan metalni oksid i redukciono srestvo, koje sa dotičnim kovinskim oksidom proizved« eksotermičku reakciju, čime se ruda rastali i oksid reducira, a stvorena kovina utone u rastaljenu kovinu ispod zgure.
I