KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA UPRAVA ZA ZAŠTITU Klasa 38 (1) INDUSTRISKE SVOJINE Izdan 1. Oktobra 1927. PATENTNI SPIS BR. 4512 Erik August Bolinder, Stockholm, Švedska. Sečivo za testere i rende. Prijava od 21. decembra 1925. Važi od 1. jula 1926. Svaki rad, koji je sličan radu testere izvodi se obično pomoću koturastog oruđa, čija je ivica opremljena sa režućim ili tač-nije rečeno kidajućim zupcima. Kod dosad upotrebljavanih oruđa za testerisanje morali su zupci biti postavljani prema debljini lista tako, da se ovaj list slobodno kreće u rezu za vreme testerisanja, da bi se načinilo dovoljno mesta za uklanjanje strugotina. Najobičniji način za izazivanje slobodnog kretanja jeste: Naizmenično izbacivanje (krivljenje) zubaca i to na obe strane lako da bočno, odstojanje između obostrano strčećih zubaca bude veće od debljine lista. Ova već odavna upotrebljavana metoda ima mnogo nezgoda. Krivljenjem zubaca postaje vrlo širok rez i odgovarajući znatan materialni gubitak, ili se mora, rečeno drugim rečima odseći znatan deo drveta, da bi se stablo ili predmet mogao iseći u željene delove. Ovaj pronalazak odnosi se na takav raspored alata da isti može slobodno šeći i da se ne moraju kriviti zupci pri čem se rad sečenja vrši u punoj saglasnosti sa sečenjem, koje se postiže običnim rendem ili dletom ili zajedno sa oba ova dva oruđa. Pronalaskom teženi raspored odlikuje se u suštini time, što su jedna ili obe strane lista ili alata snabdevene očulastim udub-Ijenjima odns. ispupčenjima, koja polaze sa sečiva alata. Oštrice ili vrhovi zubaca raspoređeni su tu tako, da se isti poklapaju sa ispupčenjima, koja ograničavaju ispupčenja. Ispupčenja se mogu načiniti oštra tako da ona strugajući ili ravneći dejstvuju na zidove reza. Ako su osim toga ispupčenja raspoređena tako, da ona od oštrica zubaca teku koso pozadi ili nagore prema pravcu sečenja, onda ona dejstvuju gurajući na list. Svaki zubac radi pri tom tako da on ulazi pravcem svog ispupčenja, koje onda dela kao vodilo za zubac. Ovde zupci seku jedno za drugim tako, da svaki zubac seče tako isto dubok rez, kolika je širina udu-bljenja koje sledi zubac. Nagib ispupčenja određuje veličinu hoda u napred i mora u svakom slučaju biti prilagođen strukturi materiala za struganje. List prema tome radi kao rende kako sa oštrim seči-vima tako i sa bočnim ispupčenjima i sam se u rezu probija napred ali isti može raditi kao i obična testera sa odgovarajućom napravom za pokret u napred, Raspored je pokazan u priloženom nacrtu. Sl. 1 i 3 pokazuju po pronalasku raspoređene delove testerinih listova u izgledu sa strane, pri čem su listovi razno ozup-čani. SI. 2 pokazuje list po sl. 1 gledan sa ozupčane ivice lista, i si. 4 pokazuje ozup-čanu ivicu lista po si. 3. SI. 5—8 pokazuju u većoj razmeri razne preseke lista, pri čem su svi poprečni preseči uzeti po liniji a—b iz si. 1. SI. 9, 10 i 11 pokazuju, tako isto u uvećanoj razmeri, razne vrste ozupčanja lista i si. 12 i 13 pokazuju kako se može broj zubaca menjati na dužini jedinice i to promenom ugla nagiba ispupčenja. 2 su ispupčenja na strani lista a 3 izdubljenja između njih koja ulaze u prostore između zubaca ili se poklapaju Din. 15. sa ovim. Ispupčenja 2 mogu imali proizvoljan poprečni presek, takvi poprečni profili su primera radi dali u si. 5—8. Po sl. 1 i 2 odns. 3 i 4 ispupčenja imaju ravne spoljne strane, shodno profilima pokazanim u si. 5 i 6. Ozupčenje se može izvesti tako da se sečica zuba poklapa sa zadnjom stranom odgovajućeg ispupčenja, kao što je pokazano u si. 9, ili da se poklapa sa prednjom stranom ispupčenja u si. 11 ili pak ozupčavanje može biti takvo, da oštrica leži na jednoj tačci između prednje i zadnje strane, n. pr. u sredini, kao u si. 10. Ako su zupci raspoređeni na ovaj način, onda oni rade kao testera ili rende. Sa ozupčavanjem po si. 9 pravi se najuzaniji rez sa ozupčavanjem po sl. 1 najširi. Širina sečenja raste u istoj meri u kojoj se sečica prednje strane približuje svome odgovarajućem ispupčenju 2. Oštrice 1 mogu biti prave u svom uzdužnom pravcu t. j. od jedne do druge strane lista, ili pak teći po jednoj slomljenoj liniji ili lučnoj liniji. Promenom ugla nagiba ispupčenja 2, pri čem se pak održava isto uzajamno odstojanje između ispupčenja, može se, kao što se vidi iz si. 12 i 13, povećavati ili smanjiti broj zubaca na jedinicu dužine. Gore opisana testera i rende lako se povija i ove se mogu upotre-biti korisno i za trakaste testere ili rende radove testerisanja i rendisanja, koji se izvode ma na koji način lučno vođenim listom. Patentni zahtevi: 1. Sečivo za testeru ili rende u obliku lista ili kotura, naznačeno time, što su njegove jedna ili obe strane snabdevene oiu-častim udubljenjima odnosno ispupčenjima, koja polaze sa sekućih delova lista. 2. Sečivo za testeru ili rende po zahtevu 1, naznačeno time, što se sečice ili seku-ći vrhovi zubaca poklapaju sa ispupčenjima koja ograničuju izdubljenja. 3. Sečivo za testeru ili rende po zahtevu 1, naznačeno time, što su ispupčenja načinjena tako da mogu dejstvovati stru-gajući ili glačajući na zidove reza. 4. Sečivo za testeru ili rende po zahtevi-ma 1—3, naznačeno time, što je isto tako ozupčano, da delovi ispupčenja, koji se poklapaju sa zupcima, imaju odlike renda ili dleta, pri čem oštrica svakog zupca leži na prednjoj ili zadnjoj strani odgovarajućeg ispupčenja ili na jednoj tačci između prednje i zadnje strane. 5. Sečivo za testeru ili rende po zahtevu 1, naznačeno time, što su ispupčenja međusobno paralelna a obrazuju ugao sa o-nom ivicom alata, koja ima oštrice. 6. Sečivo za testeru ili rende po zahtevu 1, naznačeno time, što je broj zubaca određen na jedinicu dužine, podešavanjem nagibnog ugla između ivice lista i ispupčenja pri čem se održava isto vertikalno odstojanje između tih ispupčenja. z // i > /^đp3i-&/)jL broj 4-5/2.