RITATES ERN£ RIMO TRIDUO OMADiE SANCT M GRJSCII PROPOSlTuE, KUNC VERO D. D. SODALIBUS AL IVI JE 9 A C VENERABILIS SODALITATIS MAJORIS B. V. MARIJE IN C O E LOS ASSUMTiE* IN XENIUM OBLATA. L A B A C I, ANNO CIO. IOCC. LXVIII. \ * 4 % F R JE F A T I O A D D D. SODALES. § § T veritates ceternas e Chrijli Crucifbci contemplatione depromptas , £3 duobus obline o.nnis a me pr o pojit as Volu s ojferrem, Jingularis illa, qua veritates ceternas a me ante bitnnium editas complexi ejiis, benigni- tas animos mibi addidit, planetne confidere me jnjjit, fore ■) ut boe etiam opufculum, quamvis mole exiguum , animo tamen non minus bene- volo fufcipiatis. Vestra certe er ga Rcdcm- ptorem nujirum Cruci affixum pietas, qtmn in excipiendis hifce, cum proponerentur , me- ditationibus iuculente ojteudijii', jure quadam fuo pojiulare vifa eji, ut eas identidem recolcn- di-, earumque leffionc prijiinumfervurem ex- citaudij ac fovendi copiam V oms facerem, Ji- mulque pignus aliquod relinquerem illius obfer- vantice, qua Vos femper čolni, colamque, dum vicam. Accipite igitur qualemcunque hunc conatum meum , quem fi Vobis pr ob tiri, fifo- vendes pietati Vestrte fcrvireintellexero,non mediocre operce pretium me fecijje e.rijiimabo. Valete, meque Vestri ad Ar as nunquam non memorem, V estris apud DE UM precibus comjnendatim babete. A 2 VE- v •f&M X o X H&h VERITATES iETERN^ E CHRTS TI. CRUCIFIKI CONTEMPLATTONE DEPROMPTA?, ET SEX MEDITA. TIONIBUS ruorosiTJE, ji N N 0 'M. D C C. L X. LNGRESSUS. M AgneDEUs! timens, ac tremens ante tuum hodie confpeftum appareo ; non poiTuti) enim non memi- nifle pačli fuperiore anno tecum initi, Ruando pro fterilis ficulneoe tuo impe- rio jam ad funeftam fuccifionem dam- natae dimiffionerogavi: Domine ! dimitte Mam iS boe anno , dixi , usque dum fodiam circa Mam , ž3 mittam Jiercora: Ji quidcm fru- Btum fecerit. Sin autem ( addere e ver- bis tuis in Evangelio adjettis debui) Jin x o)( fin vitem (elocjui prše timore vix queo) hoc etiam anno, & poft adhibitam cul- turam fruStum facere neglexerit, infti- tiirum fuccides edm. Tu o mifericordiae Pater! exorari te paflus es, &, quamvis plures foTtaffe in hac vinea fteriles ficul- neas invenefis, fufpenfa tamen ferali fuccifionis fententia, quem a te pro agen¬ da poenitentia, & emendanda fterilitate petiimus, annum concellifti. At enim elapfum eft jam fere induciarum tem- pus: unicum fuperert triduunr, quo fi- nito nil jam ultra excufationis adferri poterit, quo minus omnis arbor , cjua non facit frucium bonum, excidatur ? £5 in igncm mittatur. Haec fi omnibus repetitae fte- rilitatis fibi confciis terrorem merito incutiunt, admonere fimul omnes de- bent, quanti momenti fit hoc ipfum, quod aggredimur, triduun^ utpotepoft quod fortalTis agendae pojnitentiae tem- pus non erit amplius: quantoque ftudio in id incumbere nos oporteat, ut hoc A 3 tri- X o X »t&fa triduo impendentem fterilibus fecurim a cervicibus noftris avertamus. Hocut fiat, nullum mihi medium efficacius oo currit, quam ut ad te o Crucifixe Jesu j confugiam , & a fančta Cruce tua hoc triduo non difcedam juxta Auguftini monitum: ut a peccato fanemur, Cbrijium Crucifixum intueamur: addo ego, & Chri- ftura Crucifixura ad nos loquentem au- diamus. Erunt, ne dubitate, falutis ver- ba, quae ii fanftoDei timorecorda no- ftra configent, fi excitabunt amorem , quem meretur in cruce pro nobis mo- riens Dei Filius, fiet procul dubio, ut falutaris, ac tempeftivse poenitentise la- crymis aniraarum noilrarum languores ex integro fanentur. X ° X ‘Mft r MEDITATIO L DE BENEFICIIS, QUiE NOBIS CHRISTUS EXHIBU1T. Primce meditationis argumentum erunt be¬ neficij qua nobis DET Film in vita, 3 paf- fiione fua exbibuit. Tria punfta continebit meditatio : in primo punEto confiderabimus , quid nobis boni Cbrijlus fecerit: in fecundo , quomodo illud fecerit: in tertio } qime fe¬ cerit. PUNCTUM I. Dum e Cruce pendentem Dgi F ilium intueor, «dum corona- tum fpinis caput, extenfa bra- chia, perforatas manus, acpe- des video 3 dum lividum 3 lacerumque A 4 cor - s B &§*yg X ° X corpus, & defluentes inde fanguinis ri- vos contemplor, illa mihi ex ejus ore verba audire videor, quibus olim Dcus fuam Ifračlitico populo ingratitudinem per Michffiamexprobravit: Populemeus! quicl feci tihi ? refponde mihi. -Ah! benigniiTIme Jesu! quidex me quaeris? quid refpondere me de illo jubes, quod, fi totus mundus converteretur in lin- guas, dicere non pofiet ? - - At enim refpondebo tibi, &, quando fic jubes, dicam, quod ncc ipfe capio : Redemijli me Domine DEUS! in fanguine tao. Ah! permitte Domine ! ut, quantum paucis verbis dixerim, paulo melius inquiram. - Quis tu es? quis ego? quid fanguis tuus ? quid redemptio ? Tu Dominus Deus meus : & norme , ut Chryfollomi verbis utar, nonne,cum DEUS nominatur , oportet borrere ? Tu, inquam, infinitae Ma- jeflatis Dominus, quem trementes ado- rant Angeli, fubquo curvantur , quiportant orbem: Tu aeterni Patris Filius secjualis Patri - - me - heu Domine! haeretlin- gua, verba non invenio : quidquid di- xero , li tecum conferar, minus fum, fumnihil: aiqueutinamnihilo deterior, & adverfum te impius , faerilegus , ac rebel- )( ° )( ¥,$^3 9 rebellis non fuiflem. Tališ vero cum fuerim, & toties fuerim, tu me tamen (obitupefcite coeli amoris magnitudi- nem) tu me, imjuarn, profufo toto il- lo fanguine, cujus vel una gUtta infini- ti valoris eft, & pretii, de dumo fervien- tium, deaeterno, quem merebar, carce- re, ac intevitu liberafti. Rcdemijii me Domine D E US! in fanguine tuo. E e;o igi- tur, ut Auguftinus locjuitur, ego tui fum cctufa doloris , tuce culpa occifionis; ego tua mortis mer it um, tuce vindiftec flagitium. Et qu:d eft, quod debuifti ultra facere, & non fecilti mihi? Quaere nune iterum: popule meus ! quid feci tibi? auda&er dicam: ut me perditura redimeres, fe- cifti opus , quo majus facere omnipo- tentia non potuit, nefcivit fapientia, in- finitus Amor non invenit. Ut tam luculenti beneficii magni- tudinem agnofcamus melius, confidere- mus ea omnia, quae cum hocredemptio- nis beneficio funt conjunčta. Oui pro- prio Filio fuo mn perpercit, Pauli^acl Ro- nnanos verba funt, fed pro nobis omnibus tradidit illnm, quomodo non etiam cum illo omnia nobis donavit ? O! quam vaftum fe hic mihioffertbeneficiorum, gratiarum, A 5 ac 10 x o x wm ac donorum illorum pelagus, quse om- nipotens, ac amoris plena Redemptoris noiki manus in nos effudit. Quodfi enim, quando Filium pronobistradidit, cum illo etiam omnia nobis donavitPa¬ ter, quis inire poterit beneficiorum una cum redemptionis beneficio accepto- rum numerum ? quis eorum magnitu- dinem comprehendet ? Omnia nobis cum Chrifto donata funt. Quidquid igitur feu temporalium, feu fpiritualium bene¬ ficiorum unquam accepimus, & quid- quid unquam accepturi fumus, id omne Redemptori noitro, ejusque meritis, ac in nos amori debemus. Nam , ut Jo- annes Evangelifta teftatur, omnia per ip- fum fatta funt, & fine ipfo fa&um ejl nihil. Igitur,quodenihilo praetot aliisextra£li corpus integrum,& immortalem animam ad imaginem Dei faftam accepimus, quod ad filiorum Dei dignitatem evefti, quod vera) fidei colluftrati lumine, quodad seternam in coelis haereditatem vocati, &illiusobtinendaecapaces effe- fri fumus, tuum o Crucifixe Jesu ! ell me- ritum, tuum eft munus. Tu reddidifti nobis jus, quod per peccatum amifimus: tu dirupifti vincula, quibus ligati fuimus: II X ® )( tu gratiarum omnium,ac donorum ple- nitudinem in nos effudifti: tu Media- tor Dei, & hominum bonorum omnium certamnobis fpem dedifti dicens : fiqnid petieritis Patrem in nomine meo , dobit vo- bis.- Igitur nullum eft beneficij genus , quod per tenon acceperimus, aut, fi mo¬ do velimus petere, accepturi nonfimus. Perge nune e nobis quaerer etpopule meusl quid feci tihi ? refponde mibi: ubi invenie- mus verba, quibus refpondere poiTimus ? Sed nondum fatis. Audiamus nune Chriftum Jesum particularia illa recen- fentem beneficia, quae humano generi, cum in terris verfaretur, impendit. Po- pulc meusl quidfeci tihi ? enumera, ii po- tes, quando pertranfii benefaciendo , i3 fa- nando omnes: enumera, inquam, libera- tos a dasmoniis energumenos, illumi- natos coecos, mundatos leprofos ? fana- tosinfirmos, fulcitatos mortuos: quem ad me accedentem fine ©pe, ac folatio unquam dimifi? efurivit in deferto po- pulus, multiplicavi panes, ut efurientes reficerem : tota nočte in mari laboran- tes nihil ceperant Difcipuli, cum in no¬ mine meo laxarent rete, quantam pifei- um multitudinem concluferunt. An non A 6 tu 12 xo x tu quoque haec ipfa beneficia &raccepi- fli toties , & quotidie accipis ? an for- taffe, quia me non vides, hseca mepro- fefta inficiaris? Confidera dočtrinas, & falutis monita tibi & meo, & Apoftolo- rum meoruno ore tradita : perpendefuf- ceptos pro falute tua labores, & itine- ra, toleratas inter hsec aerumnas, peri- cula , perfecutiones intuere. Popide meus! ijuidfccitibi ? O temiferecoecum! 11, quantum tibi boni fecerim, nondum agnofcis. Hoc fi parum eft, audi popu- le meus ! ego fublato duro Mofaicaele- gis jugo quam fuave tibi jugum, quam leve onus impofui, quot, quantaque ad falutem praefidia , quam exquifita fup- peditavi media , dum Sacramenta infti- tui, quorum ope, fi modo veliš, merito- rum meorum particeps efficeris, pecca- torum veniam obtines , & gratiarum Sacramentalium thelauris ditaris. Popu- le meus! quid feci tibi, quando me ipfum tibi in cibum praebui, ut tu in me , & ego in te manerem ? hoc Corpus meum pro te in mortem traditum, hunc fan- guinem pro teefFufum quotidic pro pec- catis tuis immolari volui, &, ut anima tua aeternum viveret 3 a te manducari: & HiW* X o )( n & quid eft, quod debui ultra facere, & non Teci tibi? Adde Matremmeam, o! qualem, quantamque Matrem! cuius vifcera mifericordiae plena funt, quam tibi pro falute tua in Cruce moriens do- navi. Pupule meus ! quid fcci tibi? refpon- demibi. - - Ah! Domine! quiddicam, & quid refpondebo tibi? quid dignum poterit efle beneficiis tuis ? quando tu- um in me amorem, quando, quae a te accepi, beneficia confidero , ali ud di- cere nefcio, quam quod Faulus ait: (i quis non amat Dominum noftrum 'JESUM Cbrijium, fit amtbcma. PUNCTUM ir. S i beneficiorum, quaenobis Dei Filius exhibuit, numerus, & magnitudo amorem, ac gratitudinem a nobis exi- gunt, modus ipfe, quo haec ille bene¬ iicia nobis prasftitit, multo graviorem nobis obligationem imponit. Hoc ut clarius intelligamus, confideremus, tria potillimum efle, quae beneficium exhi- bendi modum fingulariter commendant: fi is, qui prseflat beneficium, non mo ¬ do nihil inde commodipercipiat, led la- boriš 14 X o )( boriš etiam, acmoleAiaeplurimum fufti- nere cogatur : (1 dein ipfum hunclabo- rem, ac moleAiam fufcipiat gaudens, & ex animo: A denique, quod exhibet be- neficium,ita compleat,ut abundet. Nune igitur videamus, quonam modo has in fuis beneficiis conditiones Dei Filius im- pleverit. Sed quid ego in illud inqui- rere vos jubeo, quod ante oculos ve- Aros pofitum habetis? Ah! fi quis in vobis fenfus, fiqua fides eA, ac pietas, attollite inCrucifixum Iesum oculos, &, quid ille ex impenfo nobis redemptio- nis beneficiocommodi, ac utilitatis per- ceperit, aut, quantum potius laboris, & nnoleAice, quantum poenae, ac doloris perferendum illi fuerit, cogitate. Hic, quem videtis, Jesus, cum in forma DEI ejjet , ut ros redimeret, eximnivit femet ipfum formamfervi accipie}is,propter nos ege- nus faciusj cum effet dives. Cogitate om- nipotentem D cum, qui apptndit tribusdi- gitis molemterra:, intra puerilis corpufcu- ]i conclufum anguAias, involutum pannis , B reclinatum in prafepio, quia non crat ci locus in diverforio. Hoc fi creditis, qui- nam fieri poteA, ut prae Auporis magni- tudine in iaxum non obrigescatis? Au- B^e X o X ir dite de Cruce ad vos loquentem Dei Filium: populemcus! qaid feci tibi ? quia in charitatc perpetua dilexi te, S attraxi te mi- ferans . Ego in laboribus a juventute mea te quaefivi, & non habens, ubi caput re- clinarem , quaerere te non ante deftiti, quam dilečtam animam meam in Cruce moriens pofuerinj, ut tu vitam haberes. Fopulemeus! quid feci tibi? anmeinhor- to Gethfemani taedentem, paventem , mocftum, an animam meam trillem us- que ad rnortem , an fnnguinei fudoris guttas defluentes non vides ? an non audis conječtas in me contumelias, ma- ledičta, opprobria, blasphemias ? an fa- ciem meam fbedatam fputis, percuflam alapis non agnofcis ? Fopale meus 5 quid feci tibil attende, & vide, fi eft dolor, ficut dolor meus: fupra dorfum meutrj fabricaverunt peccatores, foderunt ma- nus meas, & pedesmeos, dinumerave- runt omnia ofia mea: a planta pedis uf- que ad verticem capitis non eil in me fanitas, Ted vulnus, livor, & plaga tu- mens : dederunt in efcam meam fel, & in fiti mea potaverunt me aceto. Po- pide meus ! quid feci tibi ? ego defpe&us, & noviflimus virorum, ego vermis, & non IS X ° )( ‘tf** ron homo, opprobrium hominutn , & abje&io plebis, Barrabbae poftpofitus, & cum latronibus deputatus fum: om- res videntes me deriferunt me, locuti funt labiis, & moverunt caput: omnes amici mei fpreverunt me, & fa&i funt inimici. Hsec pati me oportuit , ut te redimerem, ut in regno Patris mei tibi Jocum pararem. FopiUemcus! quid feci tibi ? refponde mihi. An ex ifds,quan- tum laboris, & moleftiae, quantum poe- nae, ac doloris fuftinuerim, ut tibi bene facerem, non agnofcis ? Quam veroamanti animo, & quan- to meo gaudio htec pro te fubiverim, fi quaeris, Paulum de me tellantem audi: propojitofibi gaudiofujlinuit cruccm confufione contempta. Pupulcmeus! quid fcdtibt ? pro te oblatus fum, quia ipfe volui, & ani- mam meam, quam nemo tollere a me potuit, a meipfo pofui : tanquam ovis, ad occifionem dučtus obmutui, & non aperui os meum. Hoc fi non fufficit, cogita popule meus! qnanto defiderio defideraverim manducare Pafcha illud cum Difcipulis, in quo me ipfum tibi manducandum praebui, quomodo coar- £fcatus fim, usque dum perficeretur ba- ptifmus 18 K o X *•§•* guis non anuit Daminimi noftrum 'JESUM Cbrijium , Jit anatbema-fit anatbema. Sed nondum fatis. Popule meus! quid ftci tihi ? repetentem de Cruce fua Jesum audio. Ah! popule meus! ut beneficii a me accepti, ut amoris illius, quo te dilexi, agnofcas magnitudinem, quam abundanter te dilexerim, attende. Cogita, cjuami pretii fanguinem pro te profuderim, qualem pofuerim animam, & amoris magnitudinem e pretio meti- re. Enumera, quas profudi, fanguinis hujus guttas, quarum vel una totius or- bis deliftis abolendis fufficeret : quae- nam čorporis mei pars, quse iacultas ani- mae doloris expers fuerit, confidera, & quid ultra tibifacere potuerim, refpon- de. Empti ejiis pretio magno, Pauli ver- . ba lunt, quibus abundantem Redempto- ris noilri charitatem in memoriam no- bis revocat, quam ipfam meditans Ber- nardus ait: Cbriftus, quod potuit gutta, voiuit unda: i3 quod fatis fuit ad pretkan^ mn fatis fuit ad amorem. Quodfi porro attendamus ad illam amoris abundan- tiam, qua Dei Filius paflionis fuae fru- ftum itaimpendit omnibus, utneminem prorfus, ne Crucifixores quidem fuos exclu- X O )( *t&)h x 9 exclufos voluerit, quidnan» erit ultra, quod ad beneficii ab eo in nos collati plenitudinem defideremus? Ah! mitif- lime Jrsu! quid agis? vendit te facrile- gus proditor vilitTimo triginta argen- teorum pretio: & tu, ut eum redimas , infinitum fanguinis tui pretinm expen- dis ? flagellant te impii carnifices, & ora¬ nem e veniš tuis fanguinem conantur elicere: & tu hoc ipfo fanguine pro tam immani eorura fcelere fatisfacis ? infa- no te clamore ad crucem, ac raortem depofcit populus: & tu validiore mul- to clamore illius te falutem, ac aeternam vitam fitire clamas? trabalem humeris tuis crucem imponunt barbari fatellites; & tu in hac ipfa Cruce illorum pecca- ta imponi tibi finis, ut ab iis auferas ? illi manus, pedesque tuos clavis perfo- rant, crucique te affigunt facrilegi: tu deles tuo fanguine, tecumque cruci af- figis, quod adverfum illos erat, chiro- graphum decreti ? tu pro illis aeternum Patrem oras ? tu eorum immane faci- nus, quod ignorantesfecerint, excufas? tu pro illis etiam fundis fanguinem, mor- temque tuam offers, qui fcientes opri¬ me, quid faciant, te fibi rurfus crucifi- B a gunt? 20 )(o x *•§•* gunt ? O! qnot igitur, & quam juftas caufas habes ad nos clamandi: popnle meus ! quidfeci tihi ? Quodfi enim tuo ip- fius oraculo majorem bac dilectioncm nemo babct, ut animmn fuam ponat qms pro ami- cis fuis , tua pro inimicis, & crucifixo ribus tuis animam ponentis dilettio quanta fuit? quis e j u s magnitudinem verbis exprimet? quis charitatis abun- dantiam explicabit? Ji quis non amat, tam abundans charitas me rurfus exclamare cogit, Ji quis non amat Dominum nojirum JESUM Cbrijium , qui tantopere dilexit nos 5 i3 tam abundanter lav it nos a pecca- tis nojiris in fanguine fuo,Jit anatbema. P UNCTUM. III. "f 7 idimus beneficiorum,quae nobis Dni V Filius in vita, & paffione fua exhi- buit, copiam, & magnitudinem: vidi- mus, & obftupuimus modum, quo haec ille nobis beneficia exhibuit. Nune ergo (Samuelis verbis utor, quibus Ifraeli- tieum populumimportunis precibusRe- gem libi pofcentem allocutus eft) nune ergo Jlate , ut judicio contendam adverjum vos coram Domino de omnibus mijericordiis Do¬ mini 21 mv* x ° x mini, quas fccit vobifcum , i3 cum Patribus vejim. Audite rurfus ex hac Cruce ad vos loquentem Dei Filium : popukmeus I quidfeci tibil refponde mihi. An, quidex te quaeram,intelligis? refponde^ inquam, mihi. An credis hsec te a me accepifie beneficia ? an mei erga te amoris mag- nitudinem agnofcis ? - Si ita, refponde igitur mihi-) refponde. Hoc unum a te pe¬ to, hoc jure a te exigo, hoc expanfis in Cruce manibus te oro. Haec una fuit caufa, quae me ad benefaciendum tibi impuht, hunc mihi finem propofitum ha- bui , ut tu mihi, meisque beneficiis re- fponderes. Confideremus igitur, quid hoc fit refpondere beneficiis, quae no- bis Deus exhibuit. Refpondere Divinis beneficiis efl iis uti ad Hunc finem, prop- terquemnobis aDEO funtcollata. Hunc finem qui obtinere conatur, refpondet Chriflo : qui ad hunc finem non tendit, qui in eo quaerendo negligens efl, non refpondet Chriflo, beneficiis abutitur, & graviffimum fibi judicium de omnibus mifericordiis Domini accerfit. Qualis igitur fuit finis, propter quem Dei Fi- lius tot, ac tanta nobis beneficia impen- dit ? - Venit Filius bominis qucerere- > B fal- B 3 vum ** x o y vumfaccre , quocl pcrierat 5 ipfius Chrifti apud Lučam verba funt, quibus hunc nobis finem infinuat: & Paulus de illo ad Titum fcribens: tradidit femet ipfum pro nobis, ut mundaret fibi populim accepta- bilem, fe&atorem bonorum operam. Igitur finis, cjuem fibi Chrillus prsefixum ha- buit, alius non fuit, quam ut nos falve- mur. - Sedquomodo? - feftando bona opera, & per ea nos reddendo accep- tabiles Deo. Igitur conatus ferius, quem adhibere nos oportet, ut per bona ope¬ ra placeamus Deo, &falutem confcqua- mur, eft refponfum illud, quod Chrillus a nobis exigit, quod illi reddere debe- mus. Qui ad hunc finem non tendit, qui huncconatum non adhibet, invanum acccpit animam fumn, dum eam Chrillus fuo fanguine redemit, in vanum acce- pit tot beneficia: id eft, ut Bernardus explicat, fruflra vivitj fruftra tanto Filii Df.i labore, tanto pretio redemptus eft: quia non vivit ea vita , per guam ut viveret , acccpit animam fuam innnito fanguinis Fi¬ lii Df.i pretio redemptam. Si autem ta¬ liš fruftra vivit, li fruftra redemptus eft: igitur nihil il]j prodeft redemptio, nihil, quas a Chrifto tam abundanter accepit, benefi- X o )( &We » beneficia, fe d perinde fehabet, acfipre- tiofo Filii Dei fanguine redemptusnon dret. Ah! Chrifte Jesu ! fi quis tališ adef- fet, quiin vanum accepiflet tot a te fi- bi co lata beneficia, & infiniti pretii fan- guinem , quem pro illius redemptione fudiili, an non haberem caufam adver- fus eum hodie judicio contendendi co- ram te de omnibus mifericordiis tuis, quas fecifti cum eo ? an non tu ipfe cum tali judicio contenderes dicens : quce uti- litas in fanguine meo ? Videor mihi te ex hac Cruce terribilem tali, qua erga te utitur, ingratitudinem exprobrantem audire: baccine reddis Domino ? popule Jlul- tc , S infipiens ! - - Popule meus! ijuid fe- ci tibi ? - Ego te triginta trium annorum labore, fudore, aerumnis ad lafiitudinem usque quaefivi, ut animam tuam, quse perierat, falvam facerem: tu , ut hanc ialutem obtineres, utfečtando bona ope¬ ra te mihi acceptabilem redderes, ut fru- čtum labori meo refpondentem faceres, quid egifti? quid paflfus es ? - nihil. - Ut corpori tuo bene eflet, ut commode, acmolliter viveres, uttemporalibus bo- nis abundares, laborafti, fudafli, laflatus B 4 es. *4 TOfe )C O )( es. Audi Auguftinum: O injuflitia , y ignorantia! totum dar e corpori, anirrue ni- hil. - - Ego, ut te perditum redimerem, totum, quem in veniš hahui, lubens, gau- densque profudi fanguinem, flagella, vulnera, irrifiones, opprobria, fitim , jgnominiam crucis, mortem ipfam fufti- nui, & propofito mihi gaudio (tantum te amavi) fuftinui: tu, ut Hanc mihi ani- maro fervares, an vel tantillum unquam fubivifti molefliae? an vel tantillum cu- rae, ac folicitudinis adhibuifti? an non hanc animam ultro obtulifli hoftibus? annon eam data opera perdere voluifti? an credidifti forfitan tuamefle hanc ani¬ mam tanti a meemptam? an putafti, quod, qui creavi te fine te, qui redemi te fine te, falvabo te fine te ? an tibi per- fuafifti ea, quae defunt, paffionum mea- rumateadimpleri non debere? - - Ego tibi tot alia beneficia exhibui, tot, & tam exquifiUad falutem iuppeditavi media: tu iis quomodo, & quorfum ufus es? Popule mcus! quid feci tibi ? refpondc mihi. - Dc auro mcoj atque argento mco fecijii ti- li imagines, £3 fornicatus ea in tis : ut me ad iracundiamprovocares. - Jam fuperiorean- no propter llerilitatem tuamfuccidi de- bueras: m% X o X *r bueras: ego pro te oravi, ego te mihi inferi volui, ego labores, fanguinem, • mortem meam pro te obtuli, ut unoad- huc anno dimittereris: & tu hoc etiam anno perrexifti elle Iterilis: jam annus ad ultimum usque triduum elapfus eit, & fručtus, quos pro te fpopondi, nondum apparent, nondum, ut eos faceres, ma- num admovilti: non ejl uva invitibus,non funt ficus in ficiilnea, folium defluxit. Ona igitur utilitas in fanguine meo ? quae utili- tas in tanto amore, intot, tantisquebe- neficiis meis ? Ah! anima Chrifti Jesu fanguine redempta ! nihilne iftaeRedemptoristui polt tot beneficia tuam tibi ingratitudi- nem, tuam lterilitatemexprobrantis vo- ces te movent ? Cogita, an non re&um fit, quo adverfum te cum Augutlino con- tendo, judicium: non perdit bomo, tjuod emitauro fuo, 3 pordet DEUSj quod emit fanguinefuo 1 Ah ! miferere igitur Redem- ptoris tui, eique, qui tanta pro te fecit, aliquandorefponde. Venit ille tanto fuo labore , ac profufo toto fuo fanguine quicrere , Si falvum faccre te, qui perieras: refponde igitur, torporem, fterihtatem ' excute, poenitentiam age , falva cmimam B 5 tuam : * r > 4 H&h X 0 X Hšflfa tuam: fed memento, unicum fuperefle triduum: igitur fejHna^ ne fuccidaris. Ah! mi Jesu! quaerens me fedifti laffus, redemifti crucem palfus : tantus labor non fic caflus- Quis me fafcinavit hačtenus non obedire veritati, ante cu- jus oculos Jesus Chrillus praefcriptus eft in me, & pro me crucifbcus ? Ah! mi Jesu! fanguis tuusclamat ad medeCru- ce: vocas me per tot beneficia, & ego refpondebo tibi: operi manuum tuarum porriges dex.teram. Agnofco quidem Domine! & dolens, ac poenitens agnof¬ co , in vanum me adhuc accepifie ani- mam meam, quam redemilli, dum non vixi ea vita, per quam ut viverem, a te accepi, & per peccatum perditam rece- pi animam meam: & hac ipfa de caufa nihil ate merebar, nihil mereor: meri- tum meum , cum Auguftino confiteor, meritum meum mifermrdia tua .• Per hanc infinitam mifericordiam te obteftor : pa- tientiam habe mecum, & animam meam, & omnia, quae a te accepi, reddam tibi, nec admittam pofthac, ut, dum non per- dit homo, quod emit auro fuo, tu Deus meus! in me perdas, cjuodemiftifangui- ne tuo. Amen. ME- x °)('*m 27 MEDITA T IO II. t DE IN JURI A, QUiE CRUCIFIXO JESU PER P E C C A T U M IN FERTU R. S I Dei Filius maximum redemptio- nis benettcium, & innumera alia beneficia cum illo conjundta nobis tam abundanter exhibuit non alia de caufa, quam ut animas nollras, quae per peccatum perierant, falvas faceret, quan- tam illc Crucifixo Jesu infert injuriam, quam horrendam Divino Benefadtori fuo, a quo omnia habet, ingratitudinem exhibet,qui animam ejus fanguine red- emptam per peccatum rurfus perdit, & per voluntariam fterilitatem, ac dilatio- nem poenitentise falvam fieri non finit? De hac ingratitudine, de hac illata fibi a peccatoribus injuria Deus apud Jere- miam queritur dicens : dno mala fecit po- pulus meus: me dereliquerunt fontem acpudt vivce, 6 foderunt fibi cifer nas, cifer nas diffi- patas, qu Deum Jeremiae ore querentem audio, cijlernas dijjipatas, quce continerenon valent aquas. Ah! Domine! quale mihi lumen verbis tuis accendis ? Jgitur voluptates illae, quas tanto ftudio fettatus fum, commoda illa, quibus in- hiavi, terrena illa bona, quorum amore a Divino me obfequio, a Divinarum le- gum obfervatione toties avocari paflus fum, aliud non funt, quam cifternae dif- flpatae , quae nihil aquarum continent ? igitur ille favor, & amicitia hominum, quam ut obtinerem, peccare non hor- rui, illi plaufus, honores, magni norai- nis exiflimatio , in qua mihi tantopere complacui, & cujus mihi comparandae caufa Deum, & confcientiam in poflre- rais curis habui, cifternae diifipatae, lic- cae, aridae? igitur omnia, quae mundus offert, bona, oblečlamenta omnia, quae blandiuntur fenfibus, mera funt ludibria, &, ut Jacobus Apoftolus locjuitur , va- por ad modicum parens , atque, ut expe- rientia X o )( 4$ rientia fua dočtus teftatur Salomon, va- nitas, i3 afflictio fp ir it us ? Et his ego bo- norum umbris, huic vanitati, huic nihi- lo te pofthabui ? poft bas quisquilias te projeci ? has cifternas dilTipatas mihi fo- dere diu, no£tuque non deftiti ? his la- borem meum oirnera, ac fudorem im- pcndi ? his ut vel momento potiri pof- fem , oblatum mihi ultro fontem aquae vivae dereliqui? & quse tandem eft in- fania, 11 hcec non eft? O coeli! non jam obftupefcite : fed, fi vos aliqua tangere poteft miferatio , flete animam Chrifti Jesu fanguine redemptam, in qua illud Davidis impletum eft: bomo, cum in bo- nore efjet, non intdlexit: comparatus cji ju- mentis infipientibus , S jimilis fachis e ji illis. JESUfili David! mijcrcrc mei, cum coe- co juxta viam fedente clamo: Domine! ut videom vanitates, S žnfanias faljas, quas te relifto qusefivi toties , & tam avide fum iettatus: ‘has fi a te illuminatus vi- dero, certus Tum, me moriturum po- tius, quam peccato pofthac con- fenfurum. PUN- 44 ¥,'§ < Va )( o )( PUNCTUM III. onfidera, quod, fi derelinquendo Deum per peccatum grave, &amo- rem illi debitum ad creaturas conver- tendo graviifimam Redemptori fuo pro fe in Cruce mortuo injuriam peccator infert, multo gravior, & atrocior fit in- juria, qua tam amabilem , tam erga fe beneficum Deum illi peccatores affici- unt, qui differendo poenitentiam in hac Dei fui dereliftione, & ad creaturas con- verfione voluntarie perfeverant. Scito, Z3 vide, ait per Jeremiam Deus : qniama- luni , i3 amarum ejl relir/uiffe te Dominum DE UM tuum, S non ej]'e timorem mei apnel te: quibus poftremis verbis illos potif- fimum videtur exprimere, qui Deum fuum fic derelinquunt, fic in creatura- rum amoretoti funt, ut Divince etiam ju- ftitiae timorem a fe profcri'I)ferint,ac pro- inde ita in peccatis vivant, ita fe illis totos quantos immergant, ut nullo am- plius froeno retrahi,& a peccandi licen- tia cohiberi fe finant. O ! quis amari- tudinem illam verbis explicare poteft, quam Divino tales ori adferunt ? quis acer- ■MMb )C « )( as acerbiflimum dolorem eloqui, quem fu« per Crucifixi Jesu vulnerum dolorem addiderunt? fit licet vel unicum pec- catum grave deliberate admifium tam enormis malidse , ut Judaeorum ambu- lantem in terris Jesum crucifigentium fcelus fuperet: at enim humana fragili- tas, tentationum vehementia, & quae funt hujusmodi, non raro excufationis aliquid adferunt, ut iratus quamvis Deus ad mifericordiam fleftatur citius, &illa- tam fibi graviflimam injuriam poeniten- ti facilius condonet. At vero voluntarie dilata poenitentia, repetitus in peccata lapfus, & in projiciendo poli corpu3 fuum, poli; voluptates, poit creaturas deo velut obfirmatus animus, haec funt, quae mifericordiae plena vifcera tanta complent amaritudine, ut mirum vide- ri non debeat, fi ad impendendam tali- bus mifericordiam commoveri fe non linant. Inter ea, qnae Dei Filius in Cruce pafluseft, tormenta litisfuit tamardens, ut de illa conquereretur: dixit : fitio. Sed, cum gujiajjet fellis oblato potui ad- mixti amaritudinem, jjo/mi bibere, ut Mat- thaeus teftatur. Myfterio non vacat, 46 **•§•* )( O )( quod mitiffiinus Jesus, qui nihil tormen- torum pro falute noftra fubire rcnuit , hoc unum detrečlaverit; quodfi enim Auguftino tefte ejus in Cruce litis aliud non fuit, quam ardentilTimum, quo fla- grabat, falutis omnium deliderium, ama- rus ille potus, quem folum ex omnibus tormentis refpuit, aliud fuifle non poteft, quam eorum durities, ac obilinatio, qui oblatam fibi ultro falutem per adtam in tempore poenitentiam arripere, cum pof- fent, non volunt. Ah! mitiffime Jesu! tales igitur tu, cujus vifcera mifericor- diae plena funt, refpuis ? quidnam igitur illis fpei relinquitur? Audio te Pfalmi- ftae ore dicentem: dcderuntinefcam meam fel , 3 in fiti mca potaverunt me aceto. Et quidnaro de illis 1'uturum eft? - - Obfcu- rcntur oculi eorum, ne videant , 3 dorfum eo¬ rum femper incurva: - furor ir a tu* com- prehendat e os: fiat babitatio eorum deferta ; non inirent in fanttuarium tuum: - delean- tur de libro viventium, 3 cum jujlis non fcri- bantur : - qiwniam, quem tu percufjijli, per- fecuti funt , 3 fuper dolorem vulnerum meo- rum addiderunt. HaeRedemptoris noftri querelae, &, quas intentat, minas o! quara horrendara oilendunt efle inju- riam. )( O )( 47 riam, quara Crucifixo Jesu inferunt, qui, dum tempuseft, dum vocari fe audiunt, obturant aures fuas,& non agendo, fed in feram setatem, ac ad mortemusque differendo poenitentiam Deum fuum tan- ta pro fe paffum nonceflant derelinque- re, & ad creaturas converti: o ! quam merito de talibus queritur: cxpandima- nus meas in Cruce ad populum non crcden- tem £3 contradicentem mihi. O benigniiH- me Jesu! fi quis fuperefiet in hoc po- pulo, qui his omnibus ad agendam, quam tanto jam tempore diftulit, finceram poe¬ nitentiam, ad deteftanda, quae jam to- ties repetiit, peccata, ad exuendam pec- candi confuetudinem, vitandas, in qui- bus tam diu verfatur, occafiones , & pericula moverife non fineret, quid jam ultra fupereft, quod tali proponi a me poflet ? terrores, minas, fuccifionis pe- riculum intentabo ? intentavi toties :ri- fit: ridebit iterum: fi quid etiam ho- rum ejus animum penetraverit, quam diu durabit timor? ubi vel femel prio- res focios, occafiones, pericula repetie- rit, evanefcent omnia: - dicam pro il- lius falute fortallis hoc unicum fuperef- fe triduuno, induciarum a Deo concef- faruna 4« H&k X o X farum tempus ad finem vergere? non credet: dicam nialmri, & amarum efie relinquere Dominum Deum fuum, & nullum ejus timorem animo infixumha- bere? contradicet. - Si tuus illum ho- die afpečtus non commovet, li voces tuae : pop ide meus! quid feci tibl ? autqiud molejlus fui tibi ? fi expanfae in Cruce ma- nus, fi defluentes fanguinis tui rivi ejus cor non penetrant , ut tam diu fruftra expettatos non fi&ae, nonad unum tan- tum, alterumve diem duraturae poeni- tentiae fruftus faciat, quid jam ultra de tali fperari poflet ? - - Sed Domine 1 fie- ri non poteft, ut tuus illum hodie afpe¬ čtus non moveat, ut verba tua ejus cor non penetrent; nondum enim otrnem fenfum exuit, nondum in faxum obri- guit: ut a peccato fanetur, te Cr ucifi- xum intuebitur, & cum Bernardo dicet: Dominus meus pro me pendet in patibulo , & ego voluptati operam dabo ? ego pecca- bo? - non, non peccabo, ne me furor- irae Dei tot a me provocatus injuriis comprehendat. O Divine Redemptor! en! coram te proftratum omnium indigniflimum, ac miferrimum peccatorem. Credidi ' qui- ^*§*$r )( o )( s&§*^ 49 quidem , & čredo, ac protiteor te efle Deum, Dominum, ac Pvedemptorem meum, qui pertulifti peccatamea in cor- poretuofuper lignum, vulneratus prop« ter iniquitates meas , attritus propter fcelera mea. Sed quid mihi hsec fides proderit, fi faftis meis me tantopere a te elongavi ? Heu Domine! quid egi? derelicjui te fontem aquas vi vse, & fo- di mihi ciilernas,cifternas difTipatas^uas continere non valent aquas. Peccavi Domine! & peccando projeci te poft corpus meum : tam amabilem Deum, tam beneficum , ac mifericordem Pa- trem fpernere , & viliffimis creaturis pollponere non horrui, &, quamvis peccatum meum agnoverim, quamvis te pocnitentiam meam fitire fciverim, ego tamen ad omnia durus, & immo- bilis amaritudinis felle te potavi. Ag- nofco Domine! major eiliniquitas mea, quam ut veniam mereatur : fed multi- tudo miferationum tuarum me in fpem erigit, quod me nune poenitentem non projicies afacietua, & mifericordiam tuam nonauferes a me. Ah! Domine! poenitet me ex toto corde, & in tota anima mea, quod te Deum meum offen- D derira, 5® nm x o )(nm derim, quem amo, & amare cupio fu* per omnia, tanquam fummum bonum: & propterea mori potius eligo, quam te pofthac offendere. Amen. M ED IT AT J O III. D E COGITATIONIBUS PECCATORIS IN MORTE EX ASPECTU CHRIbTI CR.UCH’'1XI. I Nter ea, quae moribundis adhiberi fo- lent, eft imago Crucifixi, ut in eo ar- ticulo conftituti, a quo pendet aeter- nitas, ex afpečtu Redemptoris fui, qui mortis amaritudinem pro falute noftra guftare dignatus eft, in fpem erigantur, dolores morbi, & mortis anguftias fe- rant lenius, contratentationes tune po- tiftimum ingruentes praefidium habeant, ad peccatorum fuorum deteftationem feriam, ad concipiendam obtinendae ve- niae, ac seternae falutis fiduciam erigan¬ tur- Quam hic afpečtus Chrifti Cruci- iixi , quando in eum moribundi oculi conjiciuntur, fit efficax, ipfemet exper- tus X p X fi tus fum in particulari cafu, qui a!iquot abhinc annis in alio quodam loco con- tigit, & cuiprasfens adfui. Jacebat per¬ lona morti proxima, quae gravem in ani- nno rancorem, & inimicitiam contra alium gerebat, nec ulla ratione permo- veri poterat, ut cum eo, quem oderat, & a quo in eo fiatu ornnem opera, ac amorem fibi exhiberi fciebat, in gratiam rediret. Orabat facerdos, &, queecun- que poterat, ad emolliendum pertina- cem animura tentabat raedia : nune precibus, nune rationibus agebat, nune vicinam proponebat mortem , & poli eam fecuturum terribile judicium, nune eeternse damnationis minas in- tentabat: fed incaftum omnia; prseter amarum enim riium, & abnuentis fig- num datum capite nihil obtinuit. In hoc rerum articulo facerdos infpirante, & movente ejus animum Deo (qui in- llrumenta fua regit, & rairabiliter faepa aiTillit animarum curatoribus ) Crucifi- xi effigiem finu extračlam ad moribun- dae lečtum projicit h ge c addens verba: eg o te amplius non rogato •' ijle te rogat: vi- de, nttm aliijuid a te mereatur. Et hoc unum latis fuit, ut animus quavis antea rupe D % durior nm x o )c nm durior emolliretur. Eodem temporis momento ad mortualem fuum leftum accerfiri jilfTit eum, quem tam pertina- citer oderat, & cum eo inter uberrimas ]acrymas in gratiam redivit: neque ab eo tempore ad mortem usque Cruciii- xum a fe dimifit, neque hoc Divinae er- ga fe mifericordiae prodigium praedica- re deftitit, nunquam fe, ii ex hoc mor- bo fanaretur, eam Crucifixi effigiem fa- cerdoti reddituram profeifa, cujusafpe- ftu prsefentiilimo aeternae damnationis periculo erepta fuifiet. Ah! mi Jesu! auiimego miferpec- cator tale aliquod hodie ab infinita tua mifericordia prodigium petere, ut, ii quis adeiTet tam induratus peccator, quem per hos annos nullus adhuc ter- ror, nullae preces, aut minae ad agen¬ dam finceram pcenitentiam movere po- tuifient, & qui fortaiTisnunc aftu mor- ti propior elt, quam credat, & quam il- la perlona tune fuerit, hodie ex afpečlu Crucifixi moribundo propofita ad agen¬ dam ferio, quam tanto jam tempore di- ftulit, poenitentiam moveatur ? - - Et cur hoc a te petere non audeam, qui me fortaffis ea caufa ilii fpečtaculo in- terefie X o )( St terefle voluilti, ut, quod ibi prše fola- tio ubertim lacrymans vidi, eo ad aliam animam convertendam utcrer, cujus, qaamvis a te retrorfum abeuntis, novo veluti prodigio mifereri jam tune con- ftitutum habebas? Agam,quod potero, & in praefenti meditatione moribundo peccatori, qui poenitentiam ad mortem usquc diftulit, Crucifixi effigiem ante oculosponam: proponam eam autem tali, qui, quamdiu vixit, ad omnia fur- dus nec ratione, nec precibus, nec mi- nis, ac terroribus, nec ipfo adeo ama- bili, ac mifericordiae pleno Crucifixi Jesu afpečtu ad agendam poenitentiam fe moveri eft pafius. Duobus punčtis abfolvetur meditatio. In primo punčto oftendam, quod tališ peccator, qualem nune defcripfi, ex afpečtu Crucifixi in morte nullum habiturus lit folatium : in fecundo punčto, quod ex hoc afpečtu habiturus lit terribilemangorem, aeper- turbationem. PUNCTUM I. V ideamus igitur, & talem nobis peč- catorem moribundum proponamus. Vocor ad infirmum: accingo me ilico, D 3 & 54 )( 0 X & pro more Crucifixi mecum effigiem accipio. Per viam illum, qui me vo- cavit, interrogo , fitne periculam gra- ve, & propinquum? affirmat homo, & valde propinquum efle ait: fimul me, quantum tempus finit, edocere incipit, ad qualem infirmum me vocet. Rogo te Pater ! moefta , & tremula voce ad me ait, adhibeconatum, quantum potes, ut hominem., adquemte nune duco, ad agendam poenitentiam, & mortem Chri- ltiane oppetendam permoveas, & juves, cujus vitam Chrilliano homine prorfus indignam fuifle, nemo fere eft, qui ig- noret: o ! quot ille, dum viveret, ver- bis, fa£tisque fuis fcandala prsebuit, quot innocentibus ruinae occafio, & caufa fuit. Ejus fermones in rebus fidei ni- hil, nifi libertatem, fpirabant, fuitque lili folenne ea omnia , quae ad religio- nem, Dei cultum, pietatem pertinent, mordaci lingua profeindere, contemne- re, ludibrio exponere, & e fan&iiTimis quibusque rebus fabulam facere : his fi fermonibus abflinuit, aut alienam liber- rime profeindebat famam , aut obfcoe- num ejus os intolerabilem tufpiflima- rura fordium mephitim eru&abat. Ver- bis )C o )( *** 5f bis refpondebantfa&a, quae illenonjam occulte patrabat, fed puhlice, &, ut con- ftarent omnibus, in collocjuiis, & ami- corum circulis, quae feciflet, jačtare fo» litus, de peccatis fuis,tanquam totidena triumphis, &: praeclaris facinoribus, im- pudentiifime gloriabatur : nulla ab eo facile negletta eil peccandi occafio, &, fi quando aliqua illi obtigit, eam a le, quamdiuretinereillam potuit, certenon dimifit. Vita ejus omnis inter volup- tates, epulas, diverticula, &, quidquid demum genio arridere poteft, a£ta eft: totus ejus animus in terienis rebus fuit: pauperes nonnifi durum experti funt: irse impotens o ! quot excitavit jurgia, quot miferis a fe oppreflis lacrymas, & gemitus elicuit, quam gravem laefus vindiftam qnaefivit: quas adhibuit ma- chinas, & fraudes, ut alios deprimeret, & feextolleret. Orantem, aut boni ope¬ riš alkjuid exercentem vidit nemo: ia ecclelia nonnifi tune confpettus eft , quando fine gravi nota inde abefie non potuit: fančtilfima ecclelise Sacramenta iemel duntaxat in anno (fi tamen tune) lufcepit. Monita, quae ab amicis, Con- feftariisj Concionatoribus, ad quos au- D 4 dien- f(5 X O X diendos in amicorum gratiam aliquan- do, quamvis raro, acceifit, ab aliis viris piis accepit, furdis excepit auribus, ri* fit, explofit, illud identidem dičtitans, fe jam in morte poenitentiam ačturum, tune iibi ad eam fatis fore temporis: nune rebus aliis occupato non vacare tam tetricas cogitationes ad animum ad- mittere, & optimum vitae tempus ejus- modi nlelancholicis occupationibus im- pendei e. Verbo : ut hominibus place- ret, ut mundi gandiis frueretur, fecit, tulitqueomnia : ut Deo ferviret, utani- mae fuae fa! uti confuleret, nihil: aut, fi quando etiam ad agendam feriam poe¬ nitentiam permotus eft, mox priorem vivendi confuetudinem repetiit, & plc- rumque poftea deterior, quam prius fue- rit, eft effettus. Nune in extremo ver- fatur periculo: fuccurre Pater! ut po- tes. Jam a Medicis de periculo admo- nitus, ab amicis, ut facerdoteno ad fe vocare, & animae fuae rationes cum eo componere velit, inter lacrymas roga- tus haeret immobilis: furdo fabula ca- niturt ejetturum fe proteftatus eft, fi quis facerdos venerit. Sed quale hoc foret fcandalum, fi eum domefiici abs- que y o )( r7 que lacerdote mori finerent! Itaque Pa¬ ter! ex his, quid agendum lit, tute faci- le conjicies: periculum fcis,tuum erit pro viribus ananas iuccurrere. Intel- Iexi omnia, quam arduum lit, quod ag- gredior, negotium, video : fi quid fpei fupereft, in ibla iniinita Dei mifericor- dia reponi debet. Intereatentandaiunt omnia, & periculum segro exponendum clare, & line ambagibus, ne tempus fru- llra perdatur. Ingredior itaque ad asgrum , &, quamvis eum me confpečto turbari vi- deam, abllerreri tamen me non lino, quin ad ejus lečtum propius accedam. lile me truci vultuintuens: quis te vo- cavit? Pater! iratus ait: aut quid hic tibi mecum eft negotii? Egoplacide 5 ac modeflis verbis ad eum me in hoc ejus llatu juvandum , ac folatio aliquo recreandum venifie repono. Bene, re- fpondet asger : an morbo me levare , mihique fanitatem potes reddere? li de corpons fanitate quaeris, ajo, hujus cu- ram gerent Medici, qua!isego non fum: li vero 'de animae - - Apage igitur, ira¬ tus involat: quid hic vis? fi te, aut tui fimilem voluero, jamvocabo: nune aut D 5 facef- (9 nm x o x facefle, aut te hincjubebo abigi. - Non me terres,bone vir! repono: multum mihi tecum eft negotii: animam tuam volo, & per tneDiius illam vult. De vita tua conclamatum efle fcito, nulla tibi fpes diutius vivendi fupereft: mo- rieris ex hoc morbo, ne dobita, & for- taflis adhuc hodie. Dedifti corpori, de¬ difti mundo fere omnes vitae tuae an- nos: da nune paucas, quae fuperfunt, ho ras Deo, & animae tuae. Dedifti ami- cis integros non raro dies: da nune pauca faltem momenta noihi, quo affir- mare aufim amiciorem tibi eiie nemi- nem. Audi me tantifper. Iter tibi in- ftat longum, periculi, ačtimoris plenum, arduum: ambulabis viam, perquamnon reverteris amplius. Huic te viae, huic itineri bene peragendo accin&um efie vix čredo : fcisipfe, qualis vita tuafue- rit: notiora funt tua ipfius praedicatio- ne peccata tua, quam ut latere aliquem, qui tenovit, aut bonae de falute tua fpei adferre poflint aliquid, nifi dilatam per tot annos poenitentiam nune, dum ad¬ huc tempus eft, apprehendas. Si vis , non eft, quod metuas: in aperiendis peccatis tuis, qusea te ipfo totiespubli* cata X 0 X 59 cata funt, parum, čredo, aut nihil diffi- cultatis inerit: de fincero folum dolo- re, ac peccatorum deteftatione, de con- cipienda fpe venioe, & emendationis propofito agitur : fiduciam habe: fi, quoc) in te eft, feceris, infinite miferi- cors Deus hanc tibi gratiam non nega- bit. Mepromptum habes ad omnia,ju- vabopro viribus, &, ut brevihoc, quod reftat, tempore falutem tuam in tnito col- locem, nihil laboris, nihil curas praeter- mittam. Hoc a te unutn volo, hoc te per falutem animce tuše oro, hac fola de cauigjuuc accefli: aliud mihi tecum nihil eft negotii. Audifti ? tua res agi¬ tur : quid ais ? quid ftatuis? - - Ut te hinc auferas, Pater ! & , fi quidem ex hoc morbo moriendum mihi eft, tran- cjuillo faltemanimo mori me finas: hoc ftatui. - - Quid ais? tranquillo animo mori te ut finam? & tranquillo animo mori poteris tu, cujus tota vita in pec- catis afta eft, cujus poenitentiam longa- nimis Dei mifericordia tot jam annis ex- pettavit, & etiamnum expeftat ? & tu tranquillo morieris animo? an igitur immortalem te habere animam^ & poft hanc tibi vitam fuperefle aliam autseter- nurn 3 doleo :x amore tui o mi DE US! quod te fummum , 3 infmitum bonum toties y 3 tam graviter offenderbn. - - Sed cjuid hoc? jameilmortuus. - - Ita, ita; jam eft mortuus. - Requiem aternam - - Quid? quid dico ? terrent me Augufti- ni verba: hac jujiijjima animadverfione pu- nitur peccator, ut moriens ollivifcatur fui, qui, dumvixit, oblitus ejl DEL - Audio Paulom: inimici Crucis Cbrijli , quorum finis interitus. Subfiftamus hic tantifper, &conje- ttis in Crucifixum oculis Auguftinum audiamus. Sanftus hic Dočtor in ex- pofitionePfalmi 34. mortis certitudinem seque, ac incertitudinem confiderans hiš Divinum Redemptorem fuum ver- ¥#&! X o X ¥#& 6^ bis alloquitur : fortc cr as mor it ur us fum: qua fronte te viekbo? - Meditemur non- nihil hasc Augurtini verba, nobisque ipils applicemus, & interroget unus- quisque Crucifixum Jesum : fortc boe onno, forte boe menfe, forte poji boe tri- dmm, forte cras, forte adbuc bodie mori • turus fum: qua fronte te videbo , quando mihi moribundo facerdos tuam in Črn¬ ce pendentis effigiem afpiciendam, & ofeulandam porriget? - qua fronte te videbo - ego, qui tot jam annis in tan- ta libertate vivo , qui peccata peccatis accumulo, qui derelifto fonte aquae vi- vas mihi cifternas diffipatas, quae con- tinere non valent aquas, fodio? - - qna fronte te videbo - ego, qui peccan- di occafiones, & pericula ultro qusero, qui in prava peccandi confuetudine tam diu conftitutus fum, qui totDivinas gra- tias, & infpirationes negligo, nullismo- nitis, nullis rationibus , nuliis terrori* bus , nec infinito tuo erga me amore, & exhibitis mihi beneficiis, ut peccan¬ di finem aliquando faciam, moveri me fino ? - - Forte cras mor it ur us fon: qua fron¬ te te videbo - ego, qui in fide fum lan- guidus, in bonis operibus Iterilis, in co- E 3 gitati- 7 ® X 0 X gitationibus ad illicita obječta conver- fus, in verbis liber, detračtor, lafcivus, in his seque, ac operibus , &r conver- fationibus meis fcandalofus, diffolutus, ntiundi vanitatibus, corporis comrnodis, illicitis voluptatibus totus quantus im- rnerfus? - - qm fronte te videbo - ego, qui lenlibus externis etiam in templo, & ipfius Dei confpečiu omnem liberta- tem indulgeo, qui inordinatis meis cu- piditatibus femper obfequor, omnem boni occafionemnegligo, vitam otiofam vivo, praviš fociis adhsereo, alios meoe curae commiflos, quos in virtute, & literis inflituere deberem , peccare do- ceo, & innocentes feduco ? ego, qui pietatem, & res facras amaro rifu, & farcafmis perftringo, muneris mei, & Chrilliani hominis obligationes nonim- pleo, refpe&ibus humanis agor, homi- nibus placere unice quoero , Deo dif- plicere non curo? ego, qui res alienas fine omni remorfu fervo, ut me exal- tem, alios opprimere non horreo, nul- lam pauperibus mifericordiam , nullam proximo charitatem exhibeo, unice, qute mea, &non, quaejEsuChri{li funt, qute- ro? - - Fort c a as mori tur us jum^ qm fron¬ te )(o )(mn 71 te te videlo - ego, qui tanto jam tempo- re poenitentiam diifero, & juventute, ac viribus meis fretus ad feram aetatem, ad mortera usque differre Eatuo, qui per annum nonnifl bis, vel ter, & tune line ullo pietatis fenfu, ex mera confue- tudinefan&ilEma Sacramenta fufcipio,& poft ea mox iterum in priora peccata labor, nulla mihi a Confeflario fuppe- ditata media adhibeo, peccandi occafi- ones, & pericula repeto , nullum Dei timorem, nullam falutis meas curam ge¬ to : qui jam priore anno propter fteri- litatem bonorum operum, propter di- latos poenitentiae frudtus fuccidi debui , fed Chrilto pro me interpcllante mife- ricorditer uno adhuc anno dimillus fum, & tamen fterilis eile pergo , bonorum operum, & poenitentiae dignos fru&us nondumfeci, & nondumfacio ? qua fron¬ te in ultimo vitse mese limine te videlo ? qua fronte te vidcbo'1 an mihi tune Cruci- tixi fignum politum erit in refurrettio- nem, vel in ruinam ? ah! mi Jesu ! quan- do moriturus fum, qua fronte te videlo ? - O! quam vellem, ut quisque noftrum quando Crucifixi efEgiem afpicit, fal- tem interdum hsec fibi Auguitini verba E 4. in 7» x o x in memoriam revocet, fecumque repe* tat: O bone Jesu ! furtc cm moriturus fian: quando te in manus moriens ac- cipiam, quando caligantes, & jam vi- trefcentes oculos in te conjiciam , qua fronte te videbo? fed pračtice hoc di- camus, pra&ice, inquam , non fpecula- tive; fecus enim haec rellexio nobis nihil proderit. Ah! mi Jesu amore mei Crucifixe! qua ironte moriens te videbo! o infi- nita mifericordia! per fanguinem, cru- cem, & mortem tuam te obteilor, ut tune mihi afpečtus tuus mitis, ac fefti- vus appareat; quam horrendum enim ioret te iratum tune videre: quam horrendum foret, fi tune mihi*dorfum, & non faciem oftenderes. Scio, o Jesu! fcio, quid veliš : jubes me nune ad te convei ti, & promittis mihi, quod tune ad me converteris. Ah ! convertar igi- tur per linceram, & non amplius dila- tam pcenitentiam: & jam nune conver- tor, ac deteflor ex amore tui, quod te toties dcreliquerim: fed non derelin- quam amplius: te inCruce prome pen- dentem femperpofthac habebo prše ocu- lis: fic ad te convertar in toto corde meo, ■KfcV« )C o )( 73 meo, dum vivaro, ut, quando hinc exi- turus fum, te ad me converfum laeta,& fecura fronte videre merear. Amen. M E D I T A T I O PV. DE I-IORRORE, ET CONFUSIONE PECCATORIS EX ASPECTU C H K ISTI, ET CRUCIS El US IN JUDICIO. S I tantns futurus eft angor, ac pertur- batio peccatoris indurati, & nočni - tentiam ad mortem usque ditieren- tis ex afpečtu Chrifti Cruciiixi in mor- te, quantus erit ejus horror, ac confu- fio ex hoc afpeftu in judicio ? Hoc (is;- nuni Crucis erit in ccelo, canit Sančta Ma¬ ter Ecclefia: boe Jignum Crucis erit in odo, cum Dominus ad jndicandum venerit. Con- fideremus igitur in prsefCnti meditatio- ne peccatorem in judicio coram Chri- fto, & ejus Cruce ftantem, & quales in eo fenfus hic afpečtus produfturus fit, videamus. Tria erunt meditationis punfta. In primo punčto conliderabi- mus peccatoris in hoc afpectu horro- E 5 rem 74 X 0 )( rem ex agnitione: in fecundo punčto ejus confufionem: in tertio punčio ejus delperationem. PUNCTUM I. C onfidera, Matthaeum Evangeliftam, dum cap. 2 extremum judicii diem, qualis futurus (It, defcribit, intev alias tremendi illius judicii circumftantias etiam hanc, tanquam fingulari attentio- ne dignam, referre : tune parebit fignum Filii hominis in aelo. Quale fit hoc fig¬ num, non opus eft inquirere; jam enim illud ab Eccleiia nobisindicatum agno- vimus efle fignum Crucis. Hoc fignum Crucis er it inceelo, cum Dominus ad judican- dum venerit. - Confideremus igitur, & inquiramus, qualis futurus fit peccato- rum fenfus, quando hanc Crucem, & Chriftum Judicera, qui in ea nos rede- mit,ante fuos bculos pofitum videbunt. Matthaeus citatis paulo ante verbis mox fubjungit: ci tune plangent omnestribuster- ra. Idem Dr us per Zachariam Prophe- tam teihtur dicens: afpicient ad me, quem confvcerunt, 3 plangent - 8 plangent. - Ut hunc pianttum, & agnitionis hujus hor- rorera )f ° X ” rorem clarius agnofcas, reprsefenta tibi hominem Principi fuo charum, & ab eo amplis honoribus, multisquc bcncficiis au&um, in aftuali gravilTimo perduel- licnis crimine deprehenfum ante ejus- dem fui Principis folio fuo cnm maje- ftate infidentis, & totius aulae comita- tu itipati oculos conftitui, atque itacon- ititui, ut attentati flagitii inftrumentum, ac teftimonium omnium oculis expofi- tum publice confpiciatur. Quidnam in hoc cafu tališ reus dicet? quidnam in- tra ie cogitabit V quo illum horrore pcr- cellet vel haec una cogitatio : ifte, an¬ te cujus oculos nunclto, eftmeus Prin- ceps, qui me tenere amavit, qui mihi plurimum boni fecit , & contra quem ego nune ačtu graviiTimum perdnellio- nis crimen ipfi Principi, & omnibus, qui cum eo adfunt, notum, ac manifetlum commili ? Ego profetto neminem inter nos effe čredo, qui non millies mori mallet, quam tale de fe ipfo fpettacu- lum praebere, li etiam nullam aliampse- nam haberet, quam a Principe metue- ret. Quodfi porro cogitaret: hic a me tantopere offenfus Princeps me nune itatim publice judicabit } & fecundum o m- 7 6 H&fa X 0 X i ¥ , žKife omnem juftitias rigorem judicabit, mi- rum erit, fi prše horroris magnitudine exanimiš non corruet. - Nune igitur cogita, &, li potes, imaginave tibi hor- rorem illum, cjuo corripietur peccator, cjuando coram fe pofitarr. videns Cru- cem Domini, atque ipfum Dominum, a quo in Cruce redemptus eft, videbit, in quem transfixerit, & in majeftate Ju- dicis fedentem agnofcet illum, contra quem tetendit areum fuum , & quem po- juitj qua.fi fignum ad fagittam. Cogita hor- rorem illum, quo cognofcetur Domimsju- diciu faciens , B in operibus mamum fuarum comprcbendetur peccator. Afpicient ad me, quem confixerunt , B plangent , - B plan- gent. Quodfiolim fratres Jofeph, cum ex ore fratris fui a fe per invidiam ven- diti, nune vero Pro-Regis i£gypti dig- nitate ornati hsec folum inter lacryroas prolata audirent verba : ego fum Jofeph-, non poterant rcfpondere nimio timorc perter- riti, quid erit 5 quando venientem in nu- bibus judicem videbit omnis oculus , B, qui mm pupugerunt ? Quodfj ad unam Chri- fti in horto vocem: ego fum , latellites, B minljivi abierunt retrorfum , B ceciderunt x o x 77 in terram : quid potcrit, ut Magni Leo- nis verbis utar, tjuid potcrit majcjlas ju- dicatura , Ji boe potuit bumilitas judiemda ? Cog nofcetur Dominus judicia facims. - - O! terribilis cognitio, quae totam fimul toties fpreti, derelifti, & poli corpus finim projecti Dri majellatem peccato- ris oculis proponet. Ita Domine ! tune afpicient adte, quem confixermt , 13 plan- gent. O! afpečtum plenum terroris, ac formidinis: O ! planttum amarum: fed nil tuncamplius peccatori profuturum. - O mi Jrcsu 1 quando parebit fignum tuum in coelo, quando in nubibus cocli cum virtute multa, & majellate venies , qua fronte te videbo ? qualem in me tune fen- fum hic afpettus, & agnitio producet? quid cogitabo, aut Cogitare potero, fi Crucem tuam toties a me deiertam, & te in ea, quafi fignum ad lagittam, a me pofitum, fi renovata peccatis meis tua vulnera, fi profufum ex iis fangui- nem, inferam aetatem, & admortem us- que dilata, & ne tune quidem ačtapoe- nitentia, videbo ? Scio timorem horri- bilem, quo ad hunc afpečtum turba- buntur impii, dicentcs intra Je, paniten- tiam agentes , <3 pr a angujlia Jpiritus gtmtti- * tCSi 7« x 0 X Us; ms infenfati, er go erravimus a via veri - tat is>8 jujlitice lumtn non luxit nobis 0 8fol intclligcnticc non cji ort us nobis . Et quid naihi aliud expettandum foret* fi te tune Judicem, quamnunc Redemptorem, ag. noiceremallem^ fi potius eligerem inte, quem transfixi, quam^ aquo redemptus fum 5 afpicere V Ah ! Domine! fi fic age- rem •> qua fronte te viderem ? - qua fronte te viderem ? Confidera ulterius, fi folus appa- rentis in coclo Crucis , & Divini ."Mi- os alpeftus tanturn peccatoribus horro- rem adferet, & tam amare plangere il- los coget, quid primo in iis faftura lit illa agnitio, qua fimul in afpeftu Cru¬ cis, & Divini Judicis omnem ejus erga fe amorem, impenfum fi bi laborem, ex- antlatos pro fe dolores, & collata infe beneficia, limul in confcientia fua,tan- quam infallibili fpeculo, omnes Redem- ptori fuo illatas injurias, & totam illa- rum gravitatem , ac magnitudinem ag- nofcent. Hoc illud eft, quod Deus per Pfalmillam peccatori minatur: arguam te ’ Jlatuam contra faciem tuam. - O ter- ribilisfcena! peccator inconfpe&uChri- fti } & Crucis ejus contra faciem fuam fiatu- X ° )C V) flatutus. Videmus in hocmundohomi- nes, qui adverfus alium optime de fe meritum grave fcelus admiferunt, ad il- lius confpettum pallere , turbari, tre- mere , illius oculos omni itudio decli- nare: & valde perfriftse frontis, ac pro- jefti animi fit, oportet, qui ad oblatum fibi tališ hominis afpečtum nihil in fe turbationis oriri fentiat, etiamfi nihil fit, quod a tali metuat, etiamfi eum fce¬ lus contra fe commiflum ignorare cre- dat, etiamfi hoc ipfe fcelus non tam gra¬ ve, nec a fe fine caufa aliqua fačtum ** elfe arbitretur. Turbationis hujus cau¬ fa alia non eit, quam rea confcientia, quae crimen objicit, & talem hominem timoris expertem elfe non finit. Nune itaque imaginare tibi, fi ad confpečlum hominis tantam vim habet commiffi ad¬ verfus eum criminis confcientia, quid- nam illa faftura fit, quando ad confpe- čtum Dei majefiate pleni peccator hu¬ jus ipfius Dei erga fe amorem & fuoe adverfus eum ingratitudinis enormita- tem clarifllme agnofcet. Quisnamerit peccatoris fenfus, quando cogitabit: hic eft Jesus, qui me redemit, & quem ego perfecutus fum: hic eil fons aquge vi v te. SO X o X H&M vivae, quem ego dereliqui, ut mihi ci- lternas dilTipatas foderem : hic elt, qui aeternae fervitutis jugum morte fua a me abltulit, & ejus vinculis me exol- vit, cujus ego juguna confregi, vincula rupi, cui dixi: non ferviam : hic elt Ilex tremendae majeltatis, quem fprevi, la- tronibus poltpofui, polt corpus meum, polt viliUlmas creaturas, polt momen- taneas voluptates projeci: hic elt, ut ipfe apud Jeremiam ait, fcelerum meo- rum jiukx 0 6 tejlis, de quo Chryfologum dicentem audio: excufatione caret, quifa- cinus ipjo jiulice tejle committitl O crude- le fpečtaculum! intra fe clamabit an- xius : nune agnofco, quid fit abuti Di- vinis beneliciis, nune agnofco, quid fit tam benelieum Deum derelinquere, & fpernere, nune agnofco, quid fit ab eo tam amanter ad poenitentiam vocante, & expanfis brachiis expečtante retror- fum abalienari: O! quis horror me cor- ripit, dum me ipfum video, dum vani- tates, & infanias falfas, quas tanto Itudio quaelivi, intueor, dum horribilem, in qua vixi, coecitatem agnofco. O! li nune Divini Judicis declinare poltem oculos : O! li me ipfum videre nonde- btrem. 8* «*§Wa )( 0 )( utentem audire: populc meusl quid feci tibi ? ant quid molejlus fui tibi ? refpondc mibi. - - Quid palles? quid obmutef- cis? quid trepidas? refponde mibi: quid feci tibi ? ant quid molejlus fui tihi 7 . - an, quia rcdemi te in fanguine meo ? an, quia propofito mibi gaudio pro t e fujlinui Črncem confufionc contcmpta ? an, quia cxpmuli ma¬ miš meas ad te non crcdeutcm , 3 contradicen- tem mibi 1 refponde mibi-) refponde. - Quid cji, quod dehui ultra facere, 3 non feci tibi ? refponde mibi. - Pater meus, quando me pro te tradidit, etiam mecum omnia ti¬ bi donavit, animam , corpus, corporis fenfus, animae potentias, jus ad coelum, infpirationes, gratias, falutis media, poe- nitentiae tempus, creaturas omnes. Au¬ dire poteras Chryfoftomum: oculum ti¬ hi fecit, oculum illi utendum exbibe, non dia- bolo: fecit tibi manus , bas illipofjideto, non diabolo : fecit tibi aures , illas ipfiexbibcto-)Wn iafcivis cantibus, 3 obfceenis fabulis. Refpon¬ de. Ego te quagfivi in laboribus a ju- ventute mea : ego languores tuos tuli, &dolores tuos portavi: vulneratus fum propter iniquitates tuas, & attritusprop- ter fcelera tua: meo livore fanatus es: ego propter te tanquam ovis ad occi- iionem 8*v§*ys )C o )c mvs s? fionem dufrus fum : obmutui, & non aperui os meum : ego dile&am animam meam pro te in mortem obtuli: ego pro te oravi: ego falutem tuam fitivi: ego te redemi in fanguine nieo. - Po- puie meiis ! qnicl feci tibi ? - Dicere tibi Chryfoftomus poterat: animam tibi rede¬ mit, animam illi fervato,non diabolo: corpus tibi redemit, corpus illi confe- crato, non obfcoenis voluptatibus, non otio, non illicitis commodis : linguam tibi redemit, hancilliuslaudibus impen- dito, non maledictis, non detračtioni- bus, non fpurcitiis, non fcandalis, non libertinis fermonibus, non farcatlicis contrafidem, pietatem, resfacras dičte- riis, non humanis refpečtibus: oculum tibi redemit, hunc illi exhibeto , non lafcivis afpe&ibus, non legendis libris fcandalofis, & peftiferis: intellettum ti¬ hi redemit, hunc illi cognofcendo tri- bue, non rebus noxiis: voluntatem ti¬ bi redemit, hac illum amato, non vani- tates, & infanias falfas, & lic de pluri- bus. Rcfponde. Scis, quid fecerim tibi, fcis, quomodo, fcis, quare fecerim: quis ego fina, agnofcis.^ifte/poude igitur mibi 3 rcfponde . - Fccijii mola } B potuijli: F a 84 X o )( bac erat bora tua: dereliquijli Dominum DEUJ\1 tuum eo tempere , quo ducebat te per viam: de auro meo, i3 argento meo fecijli tihi imagines: fervire me fecijli in peccatis tuis, prcebnijli mihi laborcm in iniquitatibus tuis: vertijli ad me ter gum, S mn facicm: projecilli rfte poji corpus tuum. Hcec fecijli , 13 tacui: dijfimulavi peccatatv.a propterpK- nitentiam: vocavi te, extendi manum mcam: renuijii: defpexijli omne conjilium meum y i3 increpationes meas hcglexijii. Popule mcus! quidfeci tihi? refponde mihi, refponde. - Ubi nune funt dii tui, in quibus babebas f du¬ dam ? furgant, i3 opitulentur tihi: en ! ego nune in interitu tuo rideo, & fubfanno te: Comedc nune fructus vice tuce 5 tuifque cunfi- liis faturare. Quid ad haec ais? quidre- fpondes? an confufio faciem tuam no« operit? an latebras, in cjuibus abfconda- ris, non quaeris? an montes, ut fupra te cadant, & colles, ut te operiant, non inclamas ? Ah! Domine! fi in hoc fiatu, in quo nune ačtu ium, fi hoc ip- fo momento judicio tuo fifterer, qua froi\te te viderem? quam horribili con- fufione mea te, haec mihi exprobrantem audirem? Et tsfaen fic vivo, & lic per- go vi- )( o X wm 8f go vivere, quafi judicio tuo fiftendus nunquam eflem? Sed nondum fatis. Idem Divinus Tudex, qui fua nune tibi exprobravit beneficia, armabit , ut de illo praedicit Sa- piens, armabit , inquam* omnem crcaturam ad ultionem inimicorum. Nune, nune vi- debis fcenam, quae confufione te ope- riet. En! jam prodeunt e fepuleris fuis integrae turmae gentilium, quibus Crux Chrilli, ut Paulus ait, fuit ftultitia: hi omnes, velut dato figno in te involant, & hanc Crucem afpicere tejubent: en! ajunt, fignum, in quo Df.us - Horao moriens te redemit? tu fcivifti, nos in tenebris, & umbra mortis fedentes ig- noravimus. Ad hoc amoris prodigium humana omnis ratio fuccumbere debuit, Deum in humana čarne pati pro homi- ne tam nobis fuit incredibile, tam im- poflibile vifum eft: ut ftultitiam crede- remus. Sed hominem aDEo ficredemp- tum, & hoc credentem usque adeo irv gratum effe, tantique beneficii immemo- rem, ut Redemptorem fuum fpernat, redemptionem negligat, & tanto re- demptus pretio perire ultro velit, h*2C infana eit rabies> hoc monftrum, quale F 3 nec *6 )( O X nec infernus protulit, de quo vel co- gitari ab$que horrore non poteft. En! nune a Divino Judice adverfum te ar- mati progredimur, ut te in totius mun- di oculis condemnemus, ut tibi expro- brenous gratias, quibus nos caruimus, ut te etiam nobis execrabilem, & aeter- nis maledi&is dignum pronunciemus. O ! quam horribilis confufio haec coram toto mundo audire debere, & propriae confcientiae teltimonio convi£tum con- tradicere non poile. Qualis prirao futura eit confufio, fi ipfae adeo vi- tas, & fenfus expertes creaturae adver¬ fum te armatse fuerint, ut te confun- dant? fi fol in Redcmptoris tui morte obfcuratus, tremore fuccufia terra, fcif- fe petrae tuam tibi ingratitudinem ex- probrabunt? O! li hnec in nobis toties repetita fuiflent prodigia, hae tibi crea¬ turae videbuntur dicere, quoties a te rurfum crucifixus, & ofientui habitus eft Dei Filius, quam pridem mundihu- jus machina periviifet. Nondum fatis. Vide, vide confurgentes adverfum te creaturas omnes, &ad pugnandum con- tra te cum Redemptore tuo accinftas: an non vides teftes tuorum fceleruna m - ere a- > X o )( 87 creaturas omnes illas. quibus ad ea per- petranda, aut tegenda abufus es? an eas de vi fibi a te illata conquerentes non audis? O! quoties hce tibi Redempto- ris tui enarrarunt beneficia, fed a te non auditae funt: quoties vanitatem tibi fuam oftenderunt, & tu tamen vel invitas ama- fti. En! ut te nune deteftentur omnes: en! ut ad ultionem de te fumendam ar- iuentur. O te confufione plenum, qui impreflTum fronti opprobrium tuum to- ti mundo exhibes, qui tot mutis tefti- bus confunderis, qui, quidquid vides, ad te perdendum armatum intueris ? Sed levia funt ifta: Crucem . cru- cem Domini afpice 5 fi potes: vide ad eam in gaudio, ac cordis jubilo flantia totSanftorum millia : audieorum Cho- ros lsetis vocibus canentes: redemiftinos Domine DEUS in fanguine tuo ex omni tri- bu 3 lingua , S populo , <3 nat ione, i3 fecijli nos DEO nojiro regnum-, ž3 regnabimus. An eos nofli ? bi funt , qui laverunt jiolas fias, £3 dealbaverunt eas in fanguine agni • Inter hos tu eife poteras, & facile poteras: cur non es ? ecce! quorum tu vitam (ejlimabas infaniam , S finem illorum fine bo- nore 3 auomodo computati funt inter flios DET, F 4 S8 )( o X ^*s quot evolvi libros, quot in hominum obfequiis,& temporalibus negotiis con- fcripfi chartae volumina: o! fi ad dif- cendum poenitentiae modum , ad obti- nendam fcientiam falutis vel unicum le- giflem libellum , o ! fi vel unum adhi- buiiTem lolium ad ftnceram peccatorum meorum confefTionem confcribendam: quando morbo laborabat corpus, quan- tam^ilico folicitudinem adhibuU quam prompte medicinis ufus fum, quanto itudio, quidquid corporis fanitati no- cere potuit, vitavi: quando in pecca- tis languebat anima, remedia per annos diftuli, novis eam periculis quotidie temere expofui, de adhibenda illi cura ne cogitavi quidem: - quando homi- nem potentiorem aliquem, cujus mihi favore opus erat, vel leviter a me of- fenium credidi, quanta cura doloris ^ 1 io8 )( o )( fignificatione, quanta demiffione animi ab eo veniam feftinavi petere : & quari- do Deum graviilimis a me peccatis of- fenfum effe fcivi, rili, in utrarncjue dor- mtvi aurem, de dolore, de petenda ve- nia ne in mentem quidem venit: o! quam merito igitur, qui, cum poflem, nofui, amifi poflfe, cum vellem : o! fi nune daretur hora : o! fi vel raomen- tum unieum ex iis omnibus, quae tam temere neglexi. O! fera pcenitentia! quam horribiliter me turbas. Fcrditio mea cx me : perditiu mea ex me. Ah! agnolco : fed fero nimis ag- nofco : Cbrijtuspro me in Crucemortuus cjl: ego propria culpa, ego mea ipjius ignavia [um damnatus. O! quam facile falvari poteram, fi toties monitus poenitentiam in tempore opportuno agere voluiffem. P3t quid tandem in illa difficultatis ine- rat, quod me tantopere ab ea agenda ablterreredebuifletV AhCrux! ahChri- fte ! quantopere me nune confunditis. O terribilis recordatio! Cbrijlus pro me in Cruce mortuus ejl. Qui mi hi nihil de- buit, nullum pro me laborem, nullum dolorem, & ne acerbilTimam quidem mortemhorruit: (Sc ego vel unius fince- X ° X ^$$3 rae confeffionis, veriquede peccatisdo- loris tantum horrorem concepi? ille pro me integros fui fanguinis rivos fu- dit, ut me a peccatis ablueret: & ego pro iis delendis ne unam quidem lacry- mam ? ille pro me tot comemptus, blas- phemias, opprobria, irrifiones patiens fuflinuit, neciis ad me deferendum mo- tus elb & ego proilliushonore neunum quidera verbulum tolerare potui, quo- vis hominum rifu, aut didteriis me ab illius obfequio, ab agenda poenitentia avocari fum paflus? ille, utrne ad fe per poenitentiam attraheret, ut illam mihi fa- ciliorem redderet, egit, pafius eft om- nia : ego , ut illi refponderem, ut vel tantillum de meo conatuadderem, quid egi ? quid paflus fum ? nihil: ille mea in fe fufcepit, & innocens exo)vit de- bita : ego reus, & illis exolvendis im- par, ut vel femel contrito corde veni- am peterem, nimis durum exiilimavi? 01 fi amorem illum cogito, quo me vo- caili, quo te ad me inclinalti 5 quo ad me fufcipiendum manus extendilli , quam inanis meus horror, quam nulla prorfus poenitentia difficultas fuerit, quantum mea me ignavia, meus amor pro- no )( o )( propvius, meum commoditatis ftudium dečeperit, agnofcere debeo, &hcu! fe- ro nimis, agnofco. O ! inutilis poeni- tentia! quomodo me conturbas. Cbri- jius pro mc in Cruce mortuus eji : i3 ego pro- pria culpa, ego mea ipfius ignavia fum dam- natus ■» Ride nune, ride, & fubfanna me Chrifte ! vocafti me, & renui: extendi- fti manum tuam , non afpexi: defpexi orane confilium tuum, & inerepationes tuas neglexi: en! nuneirruitfuperme calamitas: en! nuneaclvenitmihi,quod timeredebebam, &, quodut:nam, Ruan¬ do tempus erat, falutariter timuiirem. Nune ačtum eft , tranfiit tempus , fera eft poenitentia. O tempus! o poeniten¬ tia.' ubi eftis? quaerovos: fed inveni- re amplius non poflum. Ah ! perditio vica ex me : in te atucilium meum. Cbrijlus pro mc in Cruce mortuus ejl: & ego propria culpa , ego mea ipjius ignavia fum damnatus. PUNCTUM III. S ed quamdiu ergo durabit haec poeni¬ tentia? quamdiu hunerifum, &fub- fannationem fuftinere cogar? - nunquid in aternum projkiet D E US ? ant oblivifco- twr III )( ° X turmifereri ? - Oh ! terribile fulmen ! ita, in asternura, in seternum Tum damna- natus. O! horribilisanguftia ! quomo- do me torques? Cbrijhis pro me in Crv.ce mortuus ejl: £3 ego fine ul la Jpe , ac remedio fum aternum damnatus. O asternitas! quomodo me toto tuo pondere fimul obruis. Ah ! ego Chrifti fanguine, ac morte redemptus aeternum in hoc car- ^ cere ardere debebo ? o! quis poterit ha- kitarecumardoribusfempiternisl Ah! Chri- ile! fi me aliquando amafli, fi ex amo- re mei in Cruce mortuus es, hanc mi- hi unicam gratiam nune exhibe: fine, ut non jam per triginta tres annos, fed per triginta tria faecula omnes illas aerumnas, omnes cruciatus-, dolores, op- probria, quae tu pro me fuftinuifti, fo- lus patiar, & fingulis momentis haec ora^ nia fimul collečta patiar, & fine omni vel minimo levamine, ac folatio patiar: adde omnes cruciatus omniura Marty- rum , omnia fupplicia reorum, omnia tormenta carnificum : adde etiam inter¬ ni poenas, & tormenta omnia, quae om¬ nes damnati patiuntur, in me unum con- gere. Sed , poftquam haec omnia per triginta tria fsecula paflus fuero, me ex infer- ii2 H&)fa X ° X , $ inferno libera, &, fi quidem obtinendi aliquando cceli Tpes mihi omnis adem- pta eft, Taltem me poft haec tot Taeculo- rum tormenta ad illud nihilum redige, e quo me in creatione extraxifti. Nil petam amplius, ut hoc obtineam, liben- ter, & cum gaudio ea, quas enumeravi, omnia, & iis multo etiam plura perfe- ram, fi modo tot malorum finem fpe- rare aliquando poifim. Sed aeternum pati, Temper efie, & Temper in tormen- tis efie, Temper prae oculis habere fru- ftra promeimpenTum redemptionis pre- tium, Temper iera, & inutili turbari poe- nitentia, Temper tormentorum oeterni- tatem habere prae oculis, & hac terri- bili anguftia torqueri, hoc eft, quod ad deTperationem adigit, quodinfernum malorum omnium abyfliim efie Tacit. Proh ! me terribilibusanguftiisun- dique coarftatum! Cbrijius pro me in Črn¬ ce mortuus ejl , S ego Jine ulla fpe, ac reme - dio fum ceternum damnatus. Igitur ille Tanguis, qui pro me profufus eft, &, quo apeccatis meis, quamdiu vixi, qua- vis hora lavari potui, mihi jam amplius in aeternum non proderit, & in aeter- aucn tamen me torquebit. Igitur illž i X o )C H&to »j fontes Salvatoris, e cjuibus per fingula vitae meae momenta falutis aquas in gaudio haurire potui, mihi in aeternum occlufi funt, & tamen in aeternum il- los fitiam. Igitur Crux, in qua, dum vixi, falutem invenire, fi voluiirem,fem- per potui, in aeternum a me fugiet, & ego tamen in aeternum illam quaeram. O aeternitas ! o terribilis , & anguftiae plena aeternitas! quomodo me coarctas ? ego infanus, ad mortem uscjue poeniten- tiam me differre velle dixi, & in aeter¬ num diftuli: fed non diftuli: inveni, inveni poenitentiam, fed poenitentiam inutilem, poenitentiam aeternam. O me flultum! qui, cum temporalem paucorum annorum paenitentiam eligere facile po- tuerim, žeternam elegi. O funeftiffima cogitatio: Cbrijlus pro me in Cruce mor- tuus ejl: i3 ego fum atcrnum damnatus. Igi¬ tur inter has anguftias aeternitatem exi- gam? fed non, non exigam : femper in- cipiam, nunquam finem, nunquain vel remotam finis fpem videbo. Peribit mundus, extinguentur coeli Iuminaria, & ego ero damnatus, ego in inferno ar- debo: elabentur tot annorum millia, quot funt guttae in Oceano, quot funt H arenas n4 *MAk X o )C arenae in littore raaris, & ego erodana- natus , ego in inferno ardebo : abibunt tot annorum milliones, quotfuntin ae- re per totum mundum diffufo minutifH- moe atomi, & ego ero damnatus, ego in inferno ardebo. Perhanc totam aeter- nitatem pocnitentiam femper quaeram, nunquam inveniam, redemptionis meoe pretium femperanteoculos habebo,nun- quam illius particeps efficiar, ChriiH fan- guinem contra mevindittam clamantem fernper audiam, & hanc vindičtam fem¬ per cogar fentire. O aeternitas ! o Chri- iti vulnera ceterna mihi incendia! o an- guftia defperationis plena! quomodo me in asternum torquebis? Cbrijlus pro vit in Crucc mortnus e Ji: & ego fine ulla fpc, ac remedio fum ce ter man damnatiB. Pro fine meditationis fit unica re» flexio, quae mihi die fanfto Parafceves, dum Sacrofanttam Domini Crucem a facerdote exaltari video, & cani audio: teče l lignurn Crucis } in quo falus mundi pe¬ ti endit, aliquando occurrit. Incidit mi¬ ni : fi nune hanc Crucem viderent, & hunc cantum audirent damnati Chrillia- ni (ficut Deus fortafle facit, ut eorum aliqui pro majori tormento yideant, & audi- * * )C e X audiant) quid cogitarent? autquidco» gitant? Nune qusero, quidnam in hac Crucis exaltatione, & cantu cogitare poflent, aut deberent illi, quibus for- tafle tune prsefentibus propria eorum confcientia , fi audire illam voluerint, dicet, quod, fi eo ipfo monoento rnore- rentur, certo eflent damnandi? - Hoc pofito venit mihirurfus in mentemAu- gufiini quaeftio: quis lcit, an non pau- lulum immutata in unum, alterumve convenire pofiet? quis fcit, an nullus habeat caufam intra fe dicendi: o fan- ita Crux! fi hodie, vel cras finceram peccatorum meorum confeffionem 3 quam inter tot reae confcientiae ftimu-. los jam tanto tempore, jam per inte- grum annum, aut fortafie diutius diftu- li, non peregero , forte pofteras inter damnatos ero: qua fronte te videbo^. Ah! fi quis tališ eHet, hanc fibi quaeftionem hodie proponat, & faepius, & bene pro- ponat, & conclufionem inde deducat, cujus illum aeternum non poeniteat. Ah ! mi Jesu ! ne tradas beftiis ani- mas confitentes tibi, & animas paupe- rum tuorum ne oblivifcaris in finem. O veneranda Domini vulnera! efte mi- Ha hi )C e X audiant) quid cogitarent? autquidco» gitant? Nune qusero, quidnam in hac Crucis exaltatione, & cantu cogitare poflent, aut deberent illi, quibus for- tafle tune prsefentibus propria eorum confcientia , fi audire illam voluerint, dicet, quod, fi eo ipfo monoento rnore- rentur, certo eflent damnandi? - Hoc pofito venit mihirurfus in mentemAu- gufiini quaeftio: quis lcit, an non pau- lulum immutata in unum, alterumve convenire pofiet? quis fcit, an nullus habeat caufam intra fe dicendi: o fan- ita Crux! fi hodie, vel cras finceram peccatorum meorum confeffionem 3 quam inter tot reae confcientiae ftimu-. los jam tanto tempore, jam per inte- grum annum, aut fortafie diutius diftu- li, non peregero , forte pofteras inter damnatos ero: qua fronte te videbo^. Ah! fi quis tališ eHet, hanc fibi quaeftionem hodie proponat, & faepius, & bene pro- ponat, & conclufionem inde deducat, cujus illum aeternum non poeniteat. Ah ! mi Jesu ! ne tradas beftiis ani- mas confitentes tibi, & animas paupe- rum tuorum ne oblivifcaris in finem. O veneranda Domini vulnera! efte mi- Ha hi ris )( o X hi coeli claves, & falutis oftia: ah ! non efte mihi seterna incendia. Domine! mifericordia! nune eft‘tempus accepta- bile, nune funt dies falutis. Mifericor¬ dia ! per fan&iflima tua vulnera, per fanguinem ex iis effufum, per paffio- onem, Crucem, & mortem tuam te ob- tertor, a pcenis inferni, ab aeternis in- cendiis, a morte perpetua, ab affligen- te memoria , turbante fera poenitentia, torquente anguitia libera nos Domine! non enim mortui laudabunt te, neque omnes , qui defcendunt in infernum. Mater mifericordiae! memento Congre- gationis tuas: monftra te effe Matrem : tu nos ab hofte protege, & mortis hora fufcipe, ne pretiofo Filii tui fangui- ne redempti aeternum pereamus. Amen. MEDI, Y o )( H&fa MEDIT ATI O VI. PROPONITUR CHRISTUS CRUCTFIXUS POENITENTIBUS, ET POST POENITENTIAM BENE VIVENT1BUS. • I N G K E S S'U S. A Udivimus hafrenus Chriftum Cru- cifixum peccatoribus, atque iis praefertim, qui poenitentiam non- dum egerunt, fed in feram aetatem, & ad mortem usque differunt, loquentem. Sed fpero per Dei gratiam tales non multos fuifle, &, fi qui erant- ad non dif- ferendam ainplius poenitentiam permo- tos efle, ac eam ex partejamegiffe. In hac igitur poltrema meditatione Chri- ltum Crucifixum poenitentibus, & poit aftam poenitentiam bene vivere ftatu- entibus proponam. Et vero jam Chri Hus ipfe de Cruce tales ad fe invitat di- cens: venite ad me omues, qui labnratis, (J onerati tjlis, 3 ego reficiam vos. Tolliteju- gum menm fuper vos , 3 invenietis requ.iem animabus vejhis. His igitur Chriltum Crucifixum in tribus Meditationis hu- jus punčtis propono: in primo punfto, ^ H 3 tan- , ng , X 0 X tanquam folatium in vita: in fecundo punfto, tanquam fecuritatem in morte: in tertio punčto, tanquarn gaudium in seternitate. PUNCTUM I. A ccede igitur, quisquis es, qui veram de peccatis egifti pocnitendam, & bonam polthac vitam agere conftituifti. Accede, inqnam, ad Crucem Domini, & Redemptorem ex ea tuum ad te cla- mantem audi: venite ad me, qui laboratis , & onerati ejiis, £3 ego reficiam vus. Labo- rafti quidem hačtenus, & peccatorum pondere oppreflus mifere anhelald. Sed ne metue : leva capat tuum: en! appro- piitfuatjen'. a deli jam rcchmptio tua. Hic, quem vides, Jesus peceata tua pertulit in cortore fuo fuper lignum. Dixifti cum Da¬ vide : peccavi Domino: & infinite raife- ricors Dominus pcccatum tuum tranjiulit a te: en ! jam lota efl llola tua, jam de- albata eft in fanguine Agni. Quideft, quod dubites ? quid eft, quod ultra me- tuas? Vide predi, quod DEiFilius pro te perfolvit, abundantiam, vide amoris, quo illud pro te obtulit, & tuum efie voluit, magnitudinem, & fpem, aefidu- ciam ■Mtfa X o X ^$$3 ”9 ciam concipe, te, quem in Cruce quae« fivit, ultro ad fe venientem ab eo re- je&um non iri. Igitur timere, teque ipfum excruciare define: fi veram egi- iti poenitentiam , fi peccata tua fincere confeflus es, fi contrito corde ab offen- fo Deo petiifti veniam, fi firmum con- cepifti non amplius peccandi propofi- tum, falva res eft: fi fuerint peccata tua , ut coccinum , quafi nix dealbabuntur, 8 Ji fue- rint rubra , quaji vemiiculus , velut lana, al¬ ba enmt. Hoc ille tibi per Ezechielem fpondet, hoc implebit etiam, quia falle- re non poteh, venite 5 de Cruce fua re- petit, venite ad me onmes, qui laboratis , 8 cmerati eftis, 8 ego reficiam vos. Comerti- mini ad me-) 8 ego convertar ad vos. - - An hsec Dei tui te peccatorem ad fe revertentem tanto cum amore, tanta cum fiducia de obtenta peccatorum ve¬ rna fufcipientis mifericordia nihil fola- tii tibi adiiert? - - Quid igitur tardas ad Crucem confugere ? quid times in expanfaRedemptoris tui brachia te pro- jicere? en! bic peccatores recipit 5 - - bic peccatores recipit. Vide ad ejus pedes mulierem, quae erat in civitate pecca- trix, peccatorum donatam venia: audi H 4 dicen- no )( o )( dicentem adulteroc: mulitr! nemo tecon- demnavit •> nec ego te condemno: audi la- troniin Cruce pcenitenti paradifum pro- mittentem : bicpeccatoresrecipit. - Times venturum cum virtute muita, & maje- llate Judicem ? ad Iledemptoris Cru- cem coiiluge: hic peccatores recipit. Hoc li tibi veie poenitenti certam de remilTione fpem, ac fiduciam, & ex hac ipfa tam laeta fpe ineredibile fola- tium adferre debet-, confidera, (juantura pro futura vita folatii in hac eadem Do¬ mini tui Cruce repolitum tibi fit. Au¬ di eum ad te dicentem: toilite jngnm nieum fuper vos, & invenietis rcquiem animtibus vc- Jlris. Non te jugi nomen terreat: fua- ve e Ji, animabus requiem praeftat. Gujia tantum, i3 vide, & tua iplius experien- tia edocius fendes, quam Juavis fit Domi- ms diligentibus fe. Si Magno Leone tefte Crux Domini omniumfons benediciionum, om- nium ejlcaufa gratiarum : li per bane creden- tibus dat ur virtus de infirmitate, gloria de opprobrio, vitademortc: quidnam eft, aut eite poteft, quod ad veri, ac folidi in hac vita folatii plenitudinem defideres? AdhancCrucem Sanftus Thomas Aqui- nas fapientiam, Sančtus Bernardus in- credi- Ižl x o )(*mh credibilem dulcedinem, San&us Xave- rius inter tot Apoftolicos labores invi- £lum animirobur, inter tot adverfa con- ftantem , ac perturbari nefciam animi quietem invenit. Haec una Crux om- nium fvns bcnedictionum, omnium eji caufa gratiarum. Hic peccatores veniara, aegri fanitatem, affiicti folatitim, oppreffi le- vamen inveniunt. Hoc perpendens Pau- lus Apoftolus non exijiimavitfcjcire aUquid s nifi JESUM Cbrijinm , 6 bunc Crticifixum: in hac fola Domini Cruce gloriari vo- luit dicens: mibi abfit gloriari, nifi in Cru¬ ce Domini nojiri ‘JESU Cbrijii 5 pcr qucm mibi mundus crncifixus eji, S ego mundo. Hanc folatiorum ubertatem expertus Sančtus Martyr Ignatius continere fe non potuit, quinexclamaretidentidem: amor meus crucifixus eji. Ut illius folatii, quod ad Chrifti Crucem poenitentibus, & poft a£tam pucnitentiam bene viventibus offertur, veritatem, ac magnitudinem meliusper- fpicias, cogita, quidnam igitur occurre* re podit, quod animi cjuietem in hac vita eripere, & defolationem, ac trilli- tiam adferre tibi potfet. Si omnia foli- cite percurreris, invenies, mala omnia, H * quie 112 mte X o )( quae in mundo evenire poflunt, ac fo- lent, par tim ab interno , par tim ab ex- terno provenire. Ab interno prove- niunt angores animi, defolationes, moe- rores, non raro etiam tentationes. Ex- terna, quae homini eveniunt, funt fub- tra&io rerum temporalium, contem- ptus, perfecutiones, calumniae, poftpo- fitiones, morbi, amicorum, charorum, propinquorum per mortem amiflio, & alia hujusmodi. Nune irta omnia in unum cumulum collige, & mecum ad Cmcem Domini te confer : vide, quan- tum illic, & quam verum , ac folidum, quod his omnibus opponas, folatium te expe£let. Et imprimis quidem interni angores, defolationes, moerores, li ve¬ re interni funt, & nuilam externam cau- fam habent, aliunde provenire non fo- lent, quam ex timore, & pufillanimita- te aliqua in negotio falutis, ex interna aliqua anxietate de obtenta peccatorum venia, & remilTione. Si quis tališ es, te obteftor , potuitne Deus certius tibi aliquod pignus dare, quo te fecurum reddat de implendo promiiTo, quod ti¬ bi de peccatorum tuorura venia toties fecit 3 quam unigenitum Filium tuutn tua X ° X **> tua in Cruce debita fuo fanguine exol- ventem? hoc pretium utique non fuf- fecit folum, led abundavit etiam: quid times igitur ? quiddubitas? quid ange- ris ? fi tu, ut fpero, quod in te elt, fe- cifti, & fincere fecifti: en ! tibi inCru- cifixo Jesu ab aeterno Patre in manus traditum chirographum, quo fibi pro tuis debitis, quantacunque illa fint, fa- tisfattum eife teftatur, quod in judicio exhibere fecure poteris : quidpetis am- plius ? - Sed inter tot tentationes pro- priae infirmitatis confcius, ne in pecca- ta relabaris, times? Iterum ad Chrifti Crucem te voco : ut a peccato Janemur , Cbrijlum Crucifixum intueamur , Augulti- nus ait: quanto magis dicere & potuit, & voluit: ut a peccato prafervemur, Cbri- Jium Crucifvcum intueamur. Si hicfemper ante mentis tuae oculos pofitus, fi cor- di tuo jugiter infculptus fuerit, non re- laberis: promitto. Quidquid tibimun- dus, caro, daemon, homo, aut huma- nus refpe&us tentationum objecerit, cum Auguftino dices: quid mibiamplius fa&urus eji ijle , ijuampaffus cjipro me DEL/S meusl teticam ju(iitiam^ non, non confentiam ad ininuitatem . Dices cum Bernardo : D E US U4 x 0 X DE US mcus pendet in patibulo: £3 ego vi- luptati operam dabo 1 Infirmitatem tuam times? en! hic datur virtus de infirmita- te : hujus tibi gratia fufficit: hic nemi- nem deferit, nifi ab eo prius ipfe defe- ratur. An hoc tibi contra internosan- gores folatium inane, aut infirmura vi« detur? Nune igitur ad externa veniamus. Subtrahuntur tibi bona temporalia, eri- piuntur per raortem propinqui, confli- čtaris morbis, & eerumnis, perfecutio- nes , contemptum , calumnias pateris. Attolle oculos : en' in Crucifixo Jesu haec fimul omnia colletta invenis: fitu haec eadem toleras: ergo Črncem poft Chriltum bajulas, ergo lile te agnofcet, tanquamfibi fimilem, ergo cumillo reg- nabis. Quid de amiflis ciibernis difii- patis doles, cai aquae de fonte vivo in gaudio hauriendae propinantur? Audi Bernard um: univerfce hujus mundi volup- tates t ant um non babent dulcedinis , quantum Domini JESU fel > & acetum. Vide Apo- flolos, ut eatit gaudentes a confpectu conci- lii, tjuoniam digni babitifunt pro nornine JE¬ SU contumeliam pati. Audi Pauium : fu- perabundo gaudio in omni tribulatiune. Per- s ^ , §‘^ )( ° )( i*r fequuntur te homines, contemnunt, ca- lumniantur, Crucem afpice, & dic cum Hieronymo: i3 Judcei Dominion me um. O! quantum in hoc afpettu, & in his verbis folatii deprehendes. Verum eft, refpondes: fed fum'hotno, fentiorhsec dolent. Neque ego iftud nego: fed, amabo, anne Chriflus dolorum fuorum fenfum nullum habuit? an propterea amifit patientias meritum? aut pro te graviora multo pati recufavit ? Cogita, dum externa haec mala pateris, te ifta vel efle meritum , vel innocenter pati. Si meritus es, afpice Chriftum, & dic cum pio Latrone: nos quidem digna fa - His recipimus: bic autem nibil mali gcjjit. Hoc Latroni fuit falutis initium, hoc ti- bi, ne dubita, folatium erit. Si autem innocens pateris, multo adhuc majus in afpečtu Chrifti habebis folatium dicen- tis tibi : Ji me pcrfecuti funt, Z3 vos perfe- quentur: quia de mundo non ejlis,fed ego elegi vos de mundo , propterea mundus vos odit. An non audisPaulum: omnes,qui pie volunt vivere in -Obrijlo J ESU, perfecu - tionem patientur ? Quamdiu ergo dura- bunt hsec mala ? pauculis annis, & for- tafie nec iilis. Ouodnam , obteftor , _ Chri- i2« x ° )c *AWt Chriftiano homini majus, aut verius ef- fepoteftfolatium : 'pati cum Chrifto, vel regnare cum mundo? fed difficile eft, ais, & homines, qui haec mihi mala ir- rogant, faciunt ex odio, rancore, inju- lle me conantur opprimere , peccant. Refporideo cum Euthymio : C brijlus Crn- cifixus fulutio omnium dijficultatum . Etiam Judsei Chriftumex odio, invidia,ranco- re perfecuti funt, & graviilime pecca- runt: fed audi Chriilum dicentem Pe¬ tro: calicem, gv.an dedit mibi Pater, non vis, ut hibam illum ? audi eum tibi dicen¬ tem : mibi vindictam , 3 ego retrihuam: 11 te injufte perfequuntur, & poenitentiam con egerint, afpicient ad me, quem confi- xerunt, 3 plangent: tu fecurus ad Cru- cem gaudebis. Quid igiturell, quodad Crucem Chrifti verum tibi folatium ad- ferre non deberet ? Quidquid ad eara vides, feu Jesum ipfum pro te inclina- to capite tradentem lpiritum , feu ftan- tem fub Cruce Matrem afpicias, folatio efie debet. Huic ille Matri te in Filium moriens tradidit: haec te fufcepit, & fecum fub Cruce ftantem neque malis ©pprimi, neque perire te finet. PUN- X o X PUNCTUM II. C onfidera nune fecuritatem illam, tjuam Crucifixus Jesus in morteti- bi fpondet. Hanc ut melius agnofcas, confer te mccum ad moribundi lečtu- lum, qui poil attam ad Chritli Crucem poenitentiam ab hac Cruce amplius per peccatum grave non receffit. Dum ad eum ingredior, dum accedo lečtum, ut Crucifixi fignum illi porrigam, jam il- lud in manibus habentem, jam ei figen- tem ofeula, jam inter dulces lacrymas apprimentem pečtori deprehendo. Ubi me confpicit: euge! Pater! lsetus ait, poli breve tempus difiolvar, & erocum Chrifto: jam vitae mese finis imminet: pauca momenta fuperfunt, & moriar. Ettamlaetuses? ajo: quidnik£tusfim<’ refpondet, qui falutis aeternae pignus in manibus habeo? vide amabiles Redem- ptoris mei oculos: vide, ut amorem in eo fpirent omnia, cor apertum, manus expanfse, inclinatum caput. Ah Pater ! quam mitis, & feftivus mihi ipfius Do¬ mini afpečlus apparebit, cujus fignum tam amoris plenum eit, & tantum gau- dii I2 8 X o X dii mihi adfert. Felicem te! repono, qui fic mori potes: nihilne igitur eft, quod in hoc tam tremendo aliis articu- lo timeas ? Quid timeam ? ait: fi conji - ji ant adverfum me cajlra, non timebit c or inč¬ am : Ji cx ur s, at adverfum me prtriium , in boe ego fperabo. Ah! in te Domine! fperavi , Crucifixum intuens, pergit, non, non con - fundar in ceternum. Et quid timerem? Pater! peccata mea pridem expiavi per finceram poenitentiam: o! tjuoties de illis ad hanc Crucem dolui, quotiesve- niam inter lacrymas petii: hanc mihi tam mifericors Deus certenon negavit: fcio : promifit, iidelis eft, noneft, quod dubitem: Chrifti fanguine a peccatis ablutus fum, de quibus nune iterum o mi Jesu ! ex amore tui doleo, te fuper omnia amo, & asternum amare defidero. Quidnam aliud eit, quod timeam ? mor- bi dolores, acmoleftias, quando hunc Crucifixum in manibus habeo, ne fen- tio quidem: fitentationes ingruant,hoc me fcuto tego, hunc hoftibus oppono clypeum : ecce! ftgnum Domini: ajo , fu¬ gi te partes adverfe .-'huic dico : fufceptor meus es tu, S refugiummeum, D E US meus y fperabo in mn. in hoc libro lego, &fic mihi X 0 )C ^9 mihi levo longi temporis taedium, fcm- perque novi folatii aliqaid pro meinve- nio : cum hoc loquor, & ita folitudo mihi molefta non eft. En! quantum in Chriiti Cruce folatii, quantum fecu- ritatis inveniam. Video etiam adftan- tem Cruci mifericordiae Matrem, pec- catorum poenitentium refugium, quam filii, ac ver' clientis pietate femper ve- neratus fum: haec fe nune mihi mon- firabit Matrem, & me non deferet: in hac polt Df.um oranem meam fpem, ac fiduciam repono. Sed jam vitae mese finem initare fentio: jam Chriftus me vocat: jam Maria fuum expandit pal- lium, ut animam meam fufcipiat. Ita- que te oro, Pater! ut apudme tantifper maneas: ubi me vox defecerit, ubi laf- fata manus negabit obfequium, tu hoc Crucifixi fignum , hoc fecuritatis, ac seternae falutis meae pignus ante me, ut videre poffirn, fufline, illud pečtori, ac ori meoadmove,mihi fidei, Ipei, chari- tatis, ac doloris attus, & alios pios af- feftus fugeere, me a peccatis iterum ab- folve, tum fan&iffima Jesu, & Mari.® nomina mihi faepius ingemina: ita laetus, & optimae fpei plenus expettabo Judi- I cem, MO )( O X cem, quem mihi propitium fore fcio. Ita o mi Jcsu! aic pienus gaudio, quam laeta, & fecura fronte hodie fudicem te videbo. In manus tuas commcndo fpiri- tum meum : redemijli mc Domine D E US ■veritatis. Ita coinparatus paulo poftago. nem incipit: ego, quos petiit, attus, & affečlus fuggero, eum a peccatis abfol- vo, & ille intentis in Crucifixum oculis, dum fan&ilTima nomina repeto, riden- ti ore placidiffime expirat. Reqiiiemater* nam dona ci Domine'. & lux perpetna Inceat ei. Sed quid opus effc hoc ei optare? jam illi dixit Spiritns, ut requiefcat a labo- rib us fuis. Ecce ! quomodo mor it ur juftits. Tališ te qnoque mors expeftat, ne du- bita, fi poli attam linceram poenitentiam a R.edemptoris tui Cruoe polthac am- plius non recedes. 4 l PUNCTUM III. C onfidera deniqueineflabile illudgau- dium, quod Crucifixus Jesus vere poenitentibus, & poft attam poenitentiam bene viventibus in aeternitate eftallatu- rus. Ncc oculus vidit, Pauli verba funt, nec auris audivit, ncc in cer bominis afcen- dit, ^#^6 X ° X iJr dit , qiicc prapp.ravit DEUS diligentibr.s fc. Audi Chriftum dicentem Apoliolis: vos eftis, epu permanfifiis meavn , <3 ego difpono vobis, fiati difpufuit mihi Peter, ut edatis , $3 bibatis fuper menjam meam in regno mco. Cogita, &, fi potes, imaginare tibi iliam ubertatem domus Dei, qua inebriabun- tur eletti, & illum torrentem volupta- tis, quo illos Chrillus potabit. Imagi¬ nare tibi, fi potes, gaudium illud, quo ex afpečtu Divinae pulehritudinis, & ex amore, ac poflelTione fummi, & infini- ti bonibeatorum animaeafiicientur. Ima¬ ginare tibi, II potes, quantum illis lseti- tiae allaturusiit amor, quo fe jiDeo ama- ri confpicient , quantum voluptatis ex corporum fuorum gloria, & pulchritudi- ne, ex Divinae Matris, Angelorum, & Sanftorum omnium perpetua focietate fint habituri. Rep’raefenta tibi talem ali- quam beatam animam ad Chrifti Crucem coniillentem, & fecum ipfa cogitantem: Cbrifus in bac Cruce pro me ejl mortuus , 3 ego fum in ccelo: egu per actam in tempore op- portunopcenitcntiam,3 inflitutam ilein bonom , ac Chrijlo conformcm vitam Jiim in ccelo: 3 egu absque ulla poftbac formidinc amittendi fummi buni fum iCternuni in ccelo. 0!quan- 1 2 tum >3* )( o X tum recreabit haec memoria,quantum fo- labitur tempeftive a£tapoenitentia, quan- tnm gaudii certitudo, & fecuritas eft al- latura. Cbrijlus in bac Cruce pro irx ejl mor- tuuS)& ego [um in ccelo: jam fanguinis pro me profufi fruftum fentio: jam redem- ptionis meaefinem poffideo : jam adhanc I Crucem in cordis jnbilo fecura confillo : o! quantumtibi Divine Redemptor! de- beo : redemilli me Domine Deus! in fanguine tuo, & feciiti me tibi regnum, & regno, & regnabo tecum. 6 Crux venerabilis! quanto cum gaudio te am- plettor, quanta cordis laetitia te afpicio. O venerandaDomini vulnera ! vos mihi ertis aeterna gaudia. Cbrijlus pro me in Cru¬ ce mortuus e ji, £3 ego per a&am in temporc op- portuno pcenitentiam, £3 injUtutam dein bo¬ nom, ac' Cbrijlo conformem vitam [um in cos- lo. O igitur feiix puefiitentia! quaeme tanti boni fecit participem: o ! quam fa- pienter egi, quod ejus agendae tempus arripuerim, quod nullis difticultatibus, nullis humanis refpe£tibus, nullo tepo- re, amore proprio, commoditatum Au¬ dio, nulla inani longioris vitae fpe, ac fiducia me ab agenda mature poeniten¬ tia abflerreri fini paffa. Duxi quidem vi ta ni » )t o )( ^ J 53 vitam faepe contemptam, perfecutioni- bus, aerumnis, calamitatibus exagitatam, temporalibus bonis, ac voluptatibus fae¬ pe carui , tribulationes multas experta fum, mundus me odio habuit, calumnias, oppreffiones , injuftas poftpofitiones , cruces, morbos, opprobria ferre debui: fed haec omnia breviflimo durarunt tem- pore : momentaneum , & leve tribula- tionis hujus aeternum gloriae pondus operatun^-eft in me. Cbrijlus pro me in Cruce mortuus eji , <3 ego fine ulici formidine amittendi fummi boni ero aterimm in calo. Paucorum annorum poenitentia mihi fe- licem aeternitatem emi: o felix! o inef- fabili gaudio, ac folatio plena aeternitas! quidquid dolorem, quidquid triftitiam, quidquid moleftiam, ant cruciatum ?.d- ferre potelb, finem habet, & in aeier- num me non torquebitamplius 5 horum omnium nihil prorfus ne in cogitatio- nem quidem veniet,in horum locum fuc- cedunt aeternum duratura gaudia, quid- quid video, quidquid in aeternum vide- bo, audiam, fentiam,incredibili me vo- luptate , ac laetitia replebit: femper ha- bebo , quod volo, nunquam amplius , quod nolo, nunquam, quod vel perum- 1 3 bram H,m X ° )( *■§•* , 3f fet inter vos jubilus : quomodo fiatus, conditionis, setatis veitrse obliti currc- retis per plateas, clamaretis, ut omnes vos audiant: ego ero falvus, ego ve- niam adcoelum: nune hoc momentomi- fit Deus Angelum, qui hoc naihi ipfnis DEinominenunciare debuit: Patres li- liis, maritiuxoribus, filiiPatribus, amici amicis narrarent, dicerent: ego ibo ad coelum, ego ibo ad coelum: Dr.us hoc mi- hi revelavit per Angelum: ego ibo ad coelum. Si fe offerret peccaudi occa- fio, fi tentatio ingrueret, li terrena vo- luptas, fi corporis commodum, fi re- fpečtus humanus vos ad peccandum al- licere vellet, diceretis cum fiomacho: apage a me cum iilis : ego veniam ad coelum: nolo has cifternas difiipatas, no- lo has quisquilias JJ homines non timeo: ego ibo adcoelum : jam dehocfumcer- tus. Si Crux, fi tribulatio, fi contem- ptus, morbus, perfecutio ingrueret, ne fentiretis quidem, clamaretis pleni gau- dio : quid mihi nocebuntifta? quid me propter haec affligam? ego ero falvus: ego ibo ad coelum. Nune igitur audi- te me. Quod vobis nunciaret tališ An¬ gelu;, idem ego vobis nune ipfius Chri- H,m X ° )( *■§•* , 3f fet inter vos jubilus : quomodo fiatus, conditionis, setatis veitrse obliti currc- retis per plateas, clamaretis, ut omnes vos audiant: ego ero falvus, ego ve- niam adcoelum: nune hoc momentomi- fit Deus Angelum, qui hoc naihi ipfnis DEinominenunciare debuit: Patres li- liis, maritiuxoribus, filiiPatribus, amici amicis narrarent, dicerent: ego ibo ad coelum, ego ibo ad coelum: Dr.us hoc mi- hi revelavit per Angelum: ego ibo ad coelum. Si fe offerret peccaudi occa- fio, fi tentatio ingrueret, li terrena vo- luptas, fi corporis commodum, fi re- fpečtus humanus vos ad peccandum al- licere vellet, diceretis cum fiomacho: apage a me cum iilis : ego veniam ad coelum: nolo has cifternas difiipatas, no- lo has quisquilias JJ homines non timeo: ego ibo adcoelum : jam dehocfumcer- tus. Si Crux, fi tribulatio, fi contem- ptus, morbus, perfecutio ingrueret, ne fentiretis quidem, clamaretis pleni gau- dio : quid mihi nocebuntifta? quid me propter haec affligam? ego ero falvus: ego ibo ad coelum. Nune igitur audi- te me. Quod vobis nunciaret tališ An¬ gelu;, idem ego vobis nune ipfius Chri- , 3 6 *W e X o X ft ; nomine nuncio: &, (1 mihi non cre- ditis, ipfe vobis Chritfus hoc de Gru¬ če dicit, & certiflime confirmat: legi- te totum Evangelium, & certitndinis hujus nontot, quin plures confirmatio- nes invenietis. Omnes vos, qui ade- ilis, cujuscunque ftatus , conditionis , setatis fitis, eritis falvi: omnes, omnes, inquam, nullo excepto venietis ad coe- lum, fi modo falvi efle, fi modo ad coe- lum venire velitis. Ita, refpondetis, fi velimus. Ita, incjuam, fi velitis; invi- tos enim Deus non coget. Sed in hac ipfa conditione implenda, dicitis, non mediocris efl difficultas. Ego autem dico in hac conditione implenda nullam prorfus, & ne minimam quidem dilE- cultatem inelTe. Quaeritis, quomodo? Attendite. Dicite mihi: quandoinhoc mundovultis obtinere aliquod officium, aliquam promotionem, aliquod aliud bonum temporale-, quornodo illud val- tis ? quid facitis ? removetis ea , quae vobis ad hunc finem impedimento elfe poflent, & adhibetis opportuna ad illum obtinendum media, neque rem difFer- tis, fed ftatim admovetis manum operi, ne alter vos prseveniat: fi quis etiam **-§•& X ° )( m impendendus labor, fi quae difficultas fuperandafit, ifta nonhorretis, per haec abiterreri vos non linitis, fed libenter, & cum gaudio fultinetis omnia: & tamen fyepe semulorum invidia, aut malevolo- rum artibus opprelfi, quod tanto labo- re quseritis, non obtinetis. Facitehoc idem, & eodem modo facite pro coelo, pro falute aeterna: plus Deus a vobis non exigit, &, ut hoc facere polTitis, fuamgratiam, & auxilium vobis offert. Impedimenta, & media fcitis: illa remo- vere, his uti tam difficile non eft: potu- erunt alii : ergo & vos poteftis. Hoc fi feceritis, nulla aemulorum invidia, nul- lae malevolorum artes ab obtinenda aeterna falute impedire vos poterunt: fed omnes, quotquot hic adeftis nullo excepto, eritis certiflime falvi, & venie- tis ad coelum. Hoc vobis folatium in triduanae pietatis proemium Chriftus de Cruce dat, & fuo fanguine confirmat. Ah 1 mifericordiirime Jesu ! quo- modo nos reficis, quam fuperabundans nobis folatium de tua Cruce impertis. Te Deum laudamus, te Dominum con- fitemur. Tu in hac Cruce devitto mor- tis aculeo aperuifti credentibus regna * 1 **. M ' c ec- i35 )c o )c coelorum. Nos intrabimus, nos omnes falvi erimus, nos ad coelurn ibitnus , fi modo velimus. Ah! volumus, Domi« ne! volumus, &, ut efficaciter velimus, a fančta Cruce tua non amplius rece- demus; ad qucm enim alium ibimus? tu verba vitae eeternae habes, tu es fons vitse, & in lumine tuo videbiraus lu- men. Te ergo qu3efumus: tuis famu- lis fubveni, quos pretiofo fanguine re- demifti : seterna fac cum fančlis tuis in gloria numerari: falvum fac populum tuum Domine! ut ad fanttam Crucem tuara mifericordias tuas in aeter- num cantemus. Amen. O. A. M * Z). G , 4 veritatis abftračti inter errorum tene- bras in exitium agamur prmcipites , propofitum eft mihi facrum hoc tri- duum corrigendo finiftro de rebus hujus mundi judieio iropendere : ne- que dubito, quin vel ex hoc uno quis- que facile intelligat, quanti momenti negotium 5 quamque attentione, ac co- natu omni noftro dignum aggrediamur. At enim, ne irritus, & fine fru- ftu fit labor, ante omnia inquirendum nobis eft rettum aliquod judicium , cui tuto fidere, & ad cujus normam omnes perverfi judicii errores corri- gere poftimus. Tale nobis judicium Spiritus Santtus per os Ecclefiaftici fuggerit, dum ait : o Mors ! bonum eji judicium tiium. Igitur prsefens triduum memoriae mortis confecrabimus juxta Sapientis monitum : Ji nnnis multis vi- xerit bomo , 3 in lis omnibus hctatus fue- rit, meminijje debet tenebroji temporis , 3 dierum multorum , qui cum venerint , va¬ rita - *;jft 5 rti tat is nrguentur pratcrita. Si vobis DD. Sodales Mariani ! nimium tri- ftis, & plena lučlus videtur haec ma- teria , cogitate aliud Sapientis moni- tum : melius ejl ire ad domum luttus, quam od domum convivii ; in illa enim fnis cun- ftorum admonetur bominum , 6 vivens co- gitnt , quid futurum Jit. Ego certe, fi memoria mortis a me propofita falu- tariter vos contriftaverit, gaudebo cum Paulo , non 5 quia contrijlati ejlis : fed , quia contrijlati ejlis ad pomitentiam ; ita enim verum bonum , ac falutem ve- ftram cordi mihi elfe profiteor, ut ma¬ lim vos triduo utiliter, quam seternum inutiliter, triftes videre. Benigniflime Jesu ! cujus San£li£ fima Anima triftis fafta eft usque ad movtem, & in mortem ipfam p; o fa- lute noftra tradi voluit, in hoc tam gravi, quod prae manibus habemus , negotio tua nobis opus eft gratia; ne- que enim j nifi in lumine tuo 5 vide- A 3 bimus 8 sšfc bimus Iumen, quo illuftrati errores ju- dicii noftri, quibus, proh dolor ! to- ties decepti fuimus , per falutarem mortis confiderationem corrigamus. Tu o Domine ! hoc nobis lumen prse- fenti triduo accende, &, qui in Evan- gelio tuo memoriam mortis nobis to- ties inculcas , atque nullo non mo- mento ad mortem paratos efle nos ju- bes, da nufrc gratiam, ut bonum mor¬ tis judicium attentis animis audiamus, seternasj quee ex eo fequuntur, veri- tates agnofcamus , & fecundum illas vitam deinceps noftram inftituamus. Hoc a te per illam tuam in monte Oli- veti triftitiam, hoc per illam, quam pro nobis in Cruce guftare voluifti, mortis amaritudinem fupplices peti- mus : da, ut guftata nune mortis ama- ritudine, & falutari trium dierum tri- ftitia aeternam nobis vitam, ac gaudia promereri difcamus. 7 MEDI TATI O I. M O R S EST DERELICTIO OMNIUM BONflRUM T E M P O R A L I U M. oum, quod in cgnfidera- tione mortis occurrit, & ad corrigendum liniftrum de rebus terrenis judicium plurimum valet, eft fepa- ratio ab omnibus hujus vitae bonis, quae fit per mortem. Murs ejl dcrelittio omnium bonorum temporalnim. Haec ve- ritas erit argumentum praefentis me- ditationis, cujus tria punfta totidem fequelas ex illa dedutlas completten- tur. Prima fequela eit : fi mors elt A 4 de- £k derelittio omnium bonorum tempora* lium : ergo bona temporalia non funt no- jlra 5 fed nobis tantum commodata. Secun- da fequela : ergo bona temporalia funt tranfitoria, i3 nobis tantum ad breve tem- pus commodata. Tertia fequela : ergo bona temporalia nihil nobis profunt , fed plunmum obfunt , niji illis utamur ad fi¬ nem } ad quem nobis funt commodata. onfidera, certilTimum efle , quod nos omnes aliquando moriemur. Hanc veritatem nemo fanae mentis compos in dubium revocat : hanc fi- des, hanc experientia, hanc ipfa ratio docet. Statutum cjl hominibus Jemci mo¬ ri , ait Paulus Apoftolus : ne quis hanc moriendi legem non ad omnes pertinere credat, diferte alfirmat Da¬ vid Pfal. 88. quis eji bomo, qui vivet , ^ non videbit mor tem ? Igitur fide cer- tum efl, nos omnes aliquando mori- turos; nam, ut idem Paulus teftatur, jlipendia pcccati mors ; & ideo, ficut omnes in Adam peccarunt, ita in Adam omnes moriuntur. Id ipfum oilen- PUNCTUM I. dit 9 dit tot jam faeculorum, & hominum, qui ante nos vixerunt, & mortui funt, tot hominum omnis cetatis, conditio- nis, ac ilatus , qui quotidie moriun- tur, experientia : id ipfum ratio, quse corpus fenio 3 corruptioni 3 ac mor- bis obnoxium Temper durare non poT- Te prorfus evincit. Omnia, qiice de ter - ra funt 3 ait Ecclefialticus 3 in tcrram revertentur. In hac tanta mortis certitudine confidera ultet ius , & inquire , quid- nam igitur lit mori. - Quid ert mors? - Mors eil feparatio animae a corpore, eft finis omnium rerum hujus mundi, eft divuliio a mundo , & dereli&io omnium bonorum temporalium. Ho¬ rn o 3 jicut nudus egreffus eji de utero ina- tris fiicc , Ecclefiaftae verba funt, fic revcrtetur, i3 nibil auferet fecum. Idem teftatur Paulus adTimotheum Tcribens: nibil intulimus in bunc mundum : baud dubium, quod ncc aufcrre quid pojjiimus. Hinc vero quid fequitur? - Audiamus Ambrofium ita concludentem : non no - Jir a funt, quce non pojjumus auferre nobis - cum. - Magne Deus ! quale mihi lu- men hcec verba ad diflipandas 3 in qui- A f bus *° *#» sSfc « bus adhuc verfabar, errorum tenebras accendunt. N o n nojlra funt, qu 'fk Hanc ipfam veritatem inculcare nobis Chriftus voluit in parabola Di- vitis, quam Lucae 12. proponit. Hic, cum uberes fručtus in agro fuo natos vidilFet, de iisdem confervandis mire folicitus ita fecum lbatuit : dcllruam borrea mea, S major a faciam , S iliuc con- grcgabo omnia 5 qua nata funt milji, S bo¬ na mea : dicam animct meče : anima ! babes multa bona pojita in annos pluržmos : rcc/uicjce , comede , bibe 5 epulare. Talia fecum cogitanti vox de coelo repente allabitur : dixit UH Dcus: Jlulte ! bac noSlc animam tuam repetunt a te : cjiue autem parajii , cujus erunt ? quafi dice- ret : quid infane homo ! de eedifican- dis horreis ? & congregandis in annos plurimos bonis cogitas , auae mifere deceptus tua effe ais? fruftra contur- baris : thefaurizas , & ignoras , cui congregabis ea. Scito, quod mors ap- propinquet, &, veliš, nolis, relin- ques omnia aliis : hac ipfa nočte mo- rieris : & bona illa tua in annos plu¬ rimos pofita cujus erunt? tu eorum ni- hil tecum auferes. Non tua funt, qua non potes auferre tecum. Ah! 12 gšt Ah ! quisquis es , qui te nune terrenis curis, & comparandis, ac au- gendis temporalibus bonis totum quan- tum immeigis, qui primas curas, & ftudia tuaomnia captandis lucris, con- gregandis pecuniis, obtinendis ti tul is, honoribus , plauiibus , confečtandis commodis, & voluptatibus terrenis confecras, qui in his quietem, ac feli- citatem omnem tuam conltituis, hoc ad te pertinei e , hoc tibi ditlum efie exiftima. Audi judicium mortis. - Tu ais : bom mca, pojita in annos plurimos. Mor s refpondet: cujus erunt ? Animam tuam repetam a.te : r 6, qiue parajti, cujus trunt? - Tu tbefaurizas. Audi mortem: vanc conturbaris , ait : ignoras, cui congre- gabis ca. Si non vane conturbaris, Augu- ftini verba funt, dic ; cui tbefaurizas ? Mihi , inquis. Hoc audes dicere moritu- rus? - Tu de honorum titulis, de di- gnitatum praerogativis, hominum lau- dibus, fcientia, & aliis naturae doniš tibi plaudis, in his mirum quantum gloriaris, & alios prae te defpicis, haec tara inlignia decora tuo labore parta, & hinc omni jure tua efie dicis. Mor¬ tem li confulas, quid refpondebit ti¬ bi? bi? an non illud Ecclefiaftici : quidfu- perbit tena , B ci'w« P aut illud Jobi: us- qv.e buč (ad me) teni e s, OS non procedes amplius, B hic confringes tumentes fluči us tuos? Fors & cum Bafilio dicet : cir- cumfpice illos , qui ante te fimilibus fplen- doribus ejforebant : ubi funt ? periit me- moria eorum cum fonitu, ut Pfalmifta te- ftatur. Quid ad haec ais? etiamne tua haec bona pergis dicere ? nondum agnofcis, quam vere Ambrofius d!xe- 1’it : non nojtra funt, cjv.ls non poffumus auferre nobiseum? - O Murs ! o Mors ! i burnim ejljudicium tuum : tu mihi hodie veritatem aperis , quam negare non poffum, &de qua, proh doior ! nun- quam cogitavi. onfidera nune alteram, qute ex al- lata fundamentali veritate fluit, & non minus certa elt, fequelam. Mors eji dereliciio omnium bonorum temporalium : er go bona temporalia funt tranfitoria. B no- bis tantum ad breve tempus commodata. Ut fequelae hujus certitudinem tanto cla- rius perfpiciaSj ita tecum ratiocinare. PUNCTUM II. Si T 4 Si mors eft derelittio omnium bono- rum temporalium, ufus horum bono- rum nobis a Deo conceifus diuturnior non eft, nec efte poteft 3 quam lit vita noftra : quando huic finem mors im- ponit, finita funt omnia. Itaque, fi vita noftra brevis eft , bona quoque temporalia non nifi tranlitoria , & ad breve nobis tempus commodata elTe pollunt. Hanc veritatem qui in du- bium revocare nititur, rationis expcrs fit, oportet. - Nune igitur de vitoe no- flrs longitudine, aut brevitate quid fentis ? Oiue eji vita vejiva ? qu 3 srit in fua epiftola Catholica Jacobus Apofto- lus, & refpondet : vapor eji ad modieum parens, i3 dciuceps exterminabitur. - Bre - ves dies bomitiis funt, ait Job. - Omnis longitudo vitce prafentis punttum effe cugno- fcitur , Gregorii verba funt, cum fine terminatur. Omitto innumera alia Sa- crarum Literarum, Santlorumque Pa- trum teftimonia, quibus humanae vitae brevitas abunde comprobatur. Ad ex- perientiam ipfam provoco, tanquam veritatis hujus teftem omni exceptio- ne majorem. O ! quot hasc nobis ho- mines oftendit prius per mortem ra- ptos. '£k *s ptos, quam rationis plenum ufum atti- gerint : quot adolefcentum funera ex- hibet: quot viros montirat prius mor- tuos, quam ad fenedtutis limen vene- rint : quam pauci numerantur , qui feptuagefimum, aut odtogeiimum eeta- tis annum fuperant : centum annos fi quis vivendo exceflerit, initar pro- digii ab omnibus habetur. Et centum vitae anni quid funt, fi cum seterni- tate comparentur ? Qua/t gutta aqua maris deputati funt, ait EcclefiaiVcus, £3, ficut calculus arena , fic exigai anni in die cevi. - Omnis , cum Gregorio repe- to , omnis longitudo vita prafentis pun- Bum cffe cognofcitur , cum fine terminatur. Et hanc tu veritatem, Divini verbi te- ftimonio comprobatam , dum credis, dum experiris quotidie, quanam fron¬ te bona temporalia diuturna audes di- cere, & diuturnum eorum ufum tibi polliceri? - Ah ! nimium quantum cer- ta eit fequela. Mor s eji derdictio omtiium bonorum temporalium: ergo bona tempora¬ lia funt tranjitoria , £3 nobis tantum ad bre - ve tempus commodata. Ita vero fi res habet, an non re- £te concludit Gregorius: pro magno di- ligi 15 *#» M ligi non debet, quidquid fine concluditur ? - Si autem pro magno diligi non debet, quidquid fine concluditur : quod ce- leri fine concluditur, qualem,aut quan- tam a nobis dilečtionem meretur ? - An non igitur infanus fum, qui mun- dum, & res mundi unice diligo, qui totum illis cor, & animum affigo, qui procurandis , augendisque bonis tem- poralibus dies, no£lesque impendo ? - Audio inclamantem mihiHieronymum: mila res mortalium longa ejl, omnisque felicitas fiaculi , dum tenetur , amittitur. Audio dicentem Paulum : praterit figu¬ ra bujus mundi. Non babemus bic mancn- tem civitatcm. Tempus brcve ejl. Audio Chriftum : liulte! bac no&e animam tuam repetunt a te, B, qiue parajii, cujus erunt? Et tamen mundanis rebus inhiare non defino, in his omnem meam quietem, ac felicitatem conllituo, mihique ipli fine celiatione inclamo : onima men ! boks multu bom pojita in annos plurimos: requicfce , comede , hibe, epulare. O dignam lacrymis infaniam ! o miferrimam coe- citatem ! an non juftillima eft de ta- libus Hieronvmi ad Demetriadem que- rela : cclerem res babi tur a finem fine fine quaruntur ? Ve- *?r> 1 7 Veni paucis abhinc annis ad viri cujusdam illuftriflimo fanguine progna- ti arcem, in cujus ingreliu mihi ali- quid occurrit huic , de qua agimus , materiae plane accommodatum; cum enim in arcis portam oculos conjice- rem, hmc illi verba magnis, & con- fpicuis literis infcripta deprehendi : in iffu oculi clauduntur otrnia. Subiliti non- nihil, & has voces legens intra me co- gitavi : o ! dignam Chriftiano Nobili telleram ! non alia profečto de caufa arcis foribus ab ejus Domino infcri- ptam , quam 3 ut & ipfe, & poiteri, quotiescunque arcem fubirent, toties appropinquantis mortis, & brevitatisj celerisque finis polfelTionum , ac bo- norum temporalium admonerentur. - O ! quam vellem 5 ut aurea hsec fen- tentia in pluribus locis defcripta eo- rum omnium obverfaretur oculis 3 qui mundum , & res mundi lic quterunt, lic diligunt , tanquam illis seternum fruituri elfent, & nihil praeterea boni expettandum haberent. - Quid cogi- tarent, quid dicerent viri divitiarum > & pecuniarum amatores cupidi, fi, quo- ties arcas fuas auro, argentoque ple- B nas «3 flfc ras cum voluptate luftrant, toties iis- dem infcripta haec verba legerent : in iHu oculi clauduntur omnia ? - An non conditionis fuae admonerentur, & de- pofito faftu homines fe efle meminif- fent fuperbi illi honorum, plaufuum, dignitatum fečhtores, fi, dum fe ipfis pleni titulos fuos, & adulatorum fuo- rum legunt elogia, fubječlam femper hanc fententiam confpicerent : in i&u oculi clauduntur omnia ? - Nunquamne inter medias voluptates fufpirarent 5 pallerent, tremerent, qui fe his im- mergunt, fi, dum inter fplendida con- vivia , lufus, choreas , fpečtacula , voluptates periculofas certe, fi non il- licitas, dies, nottesque cxigunt, igno- ta rnanus, ut olim in Baltaflaris con- vivio, baec in paiiete verba defcribe- ret : in ittu oculi clauduntur omnia ? - (,)uo animo fuam in fpeculo formam conterrplarentur, fefeque adillud mu- liercularum inftar comerent adolefcen- tes vaniculi, fi eidem fpeculo fuper- fcriptam invenirent hanc epigraphen: in icfu oculi clauduntur omnia ? - Hoc il- lud eft, quod Salomonem in fua magni- tudine j gloria , divitiis, voluptatibus fate- fateri coegit: vidi in omnibus vanitatem , i3 afftittionem onimi. Caufam mox ad- dit: 8 nibil permanere fub fole. - 0 Mors! o Mors: bonum eji judicium tuum. - Mors eji derdictio omnium bonorum temporalium: er go bom temporalia funt tranjitoria , 8 no¬ tes tantum ad brcve tempus commodata. Sed videor mihi audire aliquos cum illis 5 quos Salomon in libro Sa- pientise cap. 2 . defcribit, ita contra me difputantes. Veram ell, neque nos diffitemur : exiguum eji tempus vi¬ ta nojlra. Verum inde quid fequitur? negligenda fortaflis bona temporalia, nec animum illis noftrum , tanquam brevi tempore duraturis, proinde nec amore nollro dignis, affigendum efle? - Apage, ajunt, fequelam tam infipidam. Hoc fequitur. Venite er go, 8 fruamur lonis , quce funt, 8 utamur , tanquam in juventute , celeriter. - Non pratereat nos fios temporis. Coronemus nos rojiš, ante- quam marcefcant. - Ubique relinquamus figna leetitia. - Comedamus, 8 bibnmus ; cras enim moriemur. - - Hac eji pars no- llra , 8 hac eji fors. - His ut refpon- deam, fit B 2 PUN- 20 PUNCTUM III. C onfidera tertiam ex allata veritate fequelain. Mprs eji dcrelictio omrpum bonorum temporaliurn : er go bona tempo- ralia nibil nobis prof ant, fecl plurimum ob- funt , nifi illis utamiir ad eum finem , ad quem nobis funt commodata. - Duo funt hominum genera, quibus fequelae hu- jus bonitas, ac certitudo probari a me debet. Primum eil eorum , qui de Dno, de immortalitate animae, de exi- ltentia religionis revelatae , ejusque inyfteriis refte fentiunt : quales vos omnes hic praefentes efle cura illa, quam de animarum veftrarum falute geritis ,*dubitare me non finit. Alte- rum genus eorum eft, qui exiftcntiam Dei , ut authoris fupernaturalis, im- mortalitatem animse, Eeternas poenas, aut pvcemia , religionis revelatae exi- ilentiam, & quae funt hujusmodi, fi non aperte negant, faltem in dubium revocant, & fic vivunt , fic loquun- tur, ut, quales intus, & in animo fen- fus foveant, vita, moribus, ac fermo- nibus fuis fatis manifeftent: quales ho- mines dari ex allatis fuperius e libro Sa- ai 5^ Sapientias verbis fcio , atque utinam non expevientia ipfa fcirem : &, qua- le> ne aliqui e vobis aliquando fiant (dum eorum, qui tales funt , confue- tudinem non fatis declinabunt, & for- taffis declinare nec poterunt) timeo : & ideo arma fuppeditare vobis debeo, quibus contra hanc libertinismi, & naturadsmi peldem magis Temper, ma- gisque invalefcentem defendere vos poiTitis. Primi generis hominibus, qui de Df.o , immortalitate animae, & reli- gione revelata retle fentmnt , hanc veritatem , & fequelse a me propo- litae certitudinem perfuadere difficile non eil. Norunt hi, quod Auguftinus dicit : ideo Cbrijliani fiirnus , ut femper ek futuro fieculo cogitemus. Norunt , quam venim, & traditse nobis a Chri- fto , & Apoilolis evangelicae dočtri- nse confentaneum Tit, quod Santtus Ignatius pro exercitiorum fuorum, & totius vitee Chrirtianse fundamento fta- tuit : creatus eji bomo ad bunc finem , ut Dominum Deum fiuum laudet, revcreatur , tique fcrviens tandem fahms fiat. Relifjua vero fuper terram fita creata funt bominis B 3 ipfius 22 ipjius caufa, uf citm od! finem crentionis Jim profequendum juvent. Hinc autem quidnam aliud inferunt, aut inferre poflunt, quam 5 quod seterna Veritas tum alibi faepius, tum prascipue Mat- thaei cap. 1 6. nobis inculcat : quid pr odeji bornim, Ji mundum univerfum lu- crctur, aninice vero fiice detrimcntum pa- tiatur ? aut quam dobit bomo commutatia- nem pro anima fun ? His evangelicis veritatibus rite pe- netratis 5 ac perpenfis non poterunt non ita fecum ipfis ratiocinari. Fides me docet, bona temporalia mihi a Deo ad breve hujus vitae tempus com- modata efle unice ad hunc finem, ut iis utar ad laudem , gloriam, & obfe- quium Dei , & ad obtinendam aeter- nam falutem animse meae : quando vero vitae meae finem mors impofue- rit 3 Deum a me non folum omnia haec bona 5 verum etiam rigidiffimam de il is 3 & illorum ufu rationem efle repetiturum. Igitur, fi his bonis ad obtinendum praedičtum finem non utar , fi animae meae falutem per illa non confequar, fed ea polt mortem excidam 3 quid mihi profunt omnia **> *3 lisec bona ? an non obfunt potius, & graviirimum mihi damnum, certilTi- mam damnationem acceiTunt 1 Ouicl enim prodeji bomini, Ji mundrni univcr- fum lucrenir , fi omnes hujus mundi opes, ac divitias folus polTideat, ii dignitate, potentia, gloria omnes, qui fuerunt, & futuri funt, prsecedat, ii Salomonem fapientia , Samfonem for- titudine, omnes hujus mundi dočtos, & dottores fcientia fuperet, fi omnia commoda,& gaudia, voluptates omnes, verbo : omnia , quae defiderare pofi funt oculi, & cor ejus, ad fatietatem lisque habeat: črnima vero fuce detrimen- tum patiatur, &, dum haec omnia in morte finiuntur, ipfe unicum finem fuum non obtineat, fed illius jadturam aeternum lugere cogatur 1 - quae ha- bebit bona, poftquam omnia in morte derelinquere debuit, quibus animam fuam perditam recuperet, quibus vel minimam damni fui partem reparet? - quam dabit burno commutationcm pro oni¬ ma fua ? Haec ubi fecum expenderint, ati non audient Magni Leonis monitum : ut tre, qnomodo utendum ejl , vifibilibus crea- B 4 turis, *4 turis, qnidquid in eis pulcbmnt, 15 mi- rabile ejl , refer ad Inudtm , S gloriam Con- ditoris ? an non cum Petro Chryfologo fe ipfos interrogabunt: quare non cadu- cis emimus attrna ? an non generofo animo cum Auguftino ftatuent : pereat mundi lucrum, ne fiat amma damnnm ? an non exclamabunt : o Mors ! bornim ejl judicium tuum. - Mors eft dere- lifctio omnium bonorum temporalium: ergo bona temporalia nihil nobis profunt, fed plnrimum obfant , nifi illis utamur ad eum finem , ad qucrn nobis funt conunodata? Secundi generis hominibus quid dicam? qui 5 dum negata revelatae re- ligionis exiftentia, folo naturalis ratio- nis lumine metiuntur omnia, Sacrarum Scripturarum aučtoritatem , & evan- gelicas veritates refpuunt, Santtorum j Patrum fententias exibilant, & explo- dunt. Sola mihi ratione cum illis agen- dum efie video. Sit igitur. - Et im- primis quidem non negabunt mihi uti- que, animam hominis elle fpiritum , anima illa, quae in brutis agit, multo etiam nobiliorem. Ačtiones certe ho- minum , fi cum brutorum attionibus conferantur 5 fpirituale principium, il- lud- $2 25 lndque multo exccllentius, & exigere, & avguere videntur. Neque fane pu- to , homines excellentiae , & ulorise cupidos eo vilitatis prolapfuros, ut io- la externa figura, & membrorum , at- que machinae hujus, ut loqui folent, difpofitione, & coordinatione brutis' meliores, ac nobiliores efie velint, & fe eile fateantur. Hoc pofito ex illis quc$ro, utrum haec temporalia , «S 1 tranfitoria bona corporis, an animae, tam nobiiis, & excellentis fpiritus, bona efte putent. - Audiant Baiilium Evangelico illi Di- viti animam fuam fic alloquenti : ani- ma ! habes multa bona : - - reqniefce , comc~ de-) bibe, epulare , talem infaniam e fo- lius rettse rationis principiis his ver- bis exprobrantem : o verba JiultiJfima ! ji porcinam habuijfes animam , quid aliucl illi enunciare potuiffes ? itane pccuinus tu , bnnorum anima ignarus , eam ut excipias carnalibus epitlis? - - Nune itaque, fi haec l^ona corpori duntaxat, non item fpi- ritui, conveniunt (quod piofečlo, ni- fi omni rationis lumine delhtuti fint, negare non poffunt) quaenam igitur erunt animae bona ? An fortaiTis tam B S pau- 25 pauper eft Deus , ut nobiliori hominis parti bona, quae illi propria fint, da¬ le nequcat? aut tam iniquus, & ava- rus, ut dare nolit? Anne nobilis hic fpiritus ea folum caufa creatus, & hu¬ mano corpori infufus eft, ut ei fer- viat, ut eo regendo , & procurandis ejus commodis fine ullo fuo lucro, aut obtinendi aiiquando proemii fpe occupetur? - Haec li vel ipfa redta ratio, tanquam abfurda, refpuit, quid- ram aliud fuperefl:, quam ut , dum bona, quae fpiritui conveniant, in hoc mundo fruftra quaeiimus , alia illi bo¬ ra poli hanc vitam repolita , eumque proinde cum corpore moriturum non efie fateamur ? fecus enim an non de- terior multo foret bonorum , quam malorum, conditio ? dum enim illi tem- poralibus abundant bonis, & in eorum ufu toti funt, illi his bonis plerumqje carent, aut certe iis e virtutis legibus rtuntur parcius : neque tamen, quod expe£larent, boni, neque, quod metue- rent, mali haberent. Quaero ulterius, cur in maxima etiam temporalium bonorum abundan- tia intus, & in animo nunquam plene quie- 27 quieti fint, fed Temper fibi aliquid de- effe fentiant : cur ipfa htec abundantia illis faltidium non raro , taediumque generet. An non vel hoc Tolum, li ra- tionem audire velint, manifefto effc in- dicio , eorum animam terrenis hifce bonis non expleri, Ted majus aliquid, & excellentius , quam mundus dare podit 3 naturali quodam inftinctu appe- tere, & altiorem longe finem fibi pro~ politum habere? Haec fi non Tufficiunt, illud mihi certc dabunt, Catholicam de revelatae religionis exirtentia, animse immorta- litate, & futurae vitse poenis, ac proe- miis Tententiam tot Tapientum, & do- ftorum hominum conTenTu probabilem Takem reddi, atque haec omnia ita re- ipTa habere Te polle. - Nune igitur, li quo caTu in Tuis Te ratiociniis erraffe, fi revelatam religionem, quam Tequi debebant, exiftere, fi animam Tuam immortalem, atque ad hunc finem, ut aliquando Talva fiat, creatam efle : hoc autem fine ( quod necelTario eveniret) seternum excidilTe poli: mortem depre- henderint, quid Tačturi Tunt? quale in rationis fuoe Tcriniis* & ad naturale Tuum 2 8 gli fuum lumcn inventuri medium, quo in eo rerum articulo fe juvent? - C^uod- fi contra nobiscum fenferint, & fecun- dum revelatae religionis, ac Evangelij regulas temporalibus bonis ad obtinen- dum, quem itatuimus, finem uli fue- rint, femper falva res eit • nam &, fi falfa fint, quae credimus, ii (quod illi volunt) cum corpore etiam anima in- tereat, de fruftra quaefito fine, de par- ciore temporalium bonorum ufu do- lere non poterunt, quando amplius non erunt. - Haec argumenta nifi ita re- folverint, ut hominem rationis com- potem de oppolita fententia convin- cant, invifta manet, & manebit fe- quela, quam ftatui. Mors eji derelitfio omnium bonorum temporalium : ergo bona temporalia nibil nobis profunt , Jed pluri - intim obfunt, nifi illis utamur ad eum finem, ad qucm nobis funt commodata . Ah ! usquequo igitur, mi Deus ! usquequo gravi cordc diligo vanitatem, i3 quitro mendacium ? usquequo tibi inju- riam facere non defino, dum ea bona mea dico, quae non nifi a te commo¬ data accepi ? quodfi enim tu hoc mo- mento animam meam a me repetas, cujus 29 cujus enint hsec omnia ? - mea certe rion erunt. - Quomodo ergo illa nune audeo mea dicere ? qua fronte audeo de illis, tanquam meis , gloriari ? - Ah ! non, non funt mea, quae raecum auferre nequeo, quae, nolim, velim, omnia moriens aliis relinquam. Tua funt, o mi Deus ! haec bona : tu ea dedifti, atque lic dedifti, ut nihil in illa juriš, nihil dominii, fed folum mi- hi ufum concelferis : & hunc quam diu ? - Tcmpus breve e ji: tu conjlituijli terminos ejus, qui prateriri non poterant. In ittu očali claudnntnr omnia. Hoc tem- pus ubi elapfum fuerit, tu de horum bonorum ufu rationem a me repetes, qui finem mihi, ad quem illis uti de- beo, gloriam tuam , & animae meae falutem conftituifti. Ah! fi eis ad hunc finem ufus non fuero, fi hoc fine tune excidero, quid mihi proderunt omnia? quid proderit, fi univerfum mundum lucratus, animae vero meae detrimen- tum palfus fuero? - O me igitur infa- num ! qui inordinato temporalnim bonorum amore, & perverfo illorum ufu huic me periculo toties exponere non horrui, & nune attu me expo- litum 3° fcfc fitum efle deprehendo. Confiteor co- ram te, mi Deus ! infipientiam meam, eamque ex toto corde poenitens dete- ftor. Pereat, cum Auguftino ftatuo , pereat minuli lucrumpne fiat aninue damnum. Tu o Deus ! fac me per gratiam tuam ita tranfire pev bona temporalia, ut non amittam seterna. Amen. MEDITATIO II. MORS EST FINIS TEMPO RIS. I nter alia, quse de Morte in Sacris Literis dicuntur , illud eft, quod Ecclefiallici cap. 40. lcgimus, ubi Mors vocatur Dics finitionis. Cujus autem potifiimum rei finis cenferi mors de- beat , fi quaerimus, refponfum nobis Daniel. 8. his verbis redditur : babct tcmpus finem fiuum. Mors igitur eft fi- nis temporis : & ut talem nobis eam praefens meditatio proponet. Seque- la , quam inde deducimus, hsec eft. Si mors eft finis temporis : igitur ftul- te agunt illi, qui, quod in tempore facere deberent, ad finem temporis differunt: ad finem, inquam, qui 1. eft 3 * inctrtus : 2. plenimqut valde brevis : 3. ut plurimum maltis, 8 gravibus impcdimcntis obnoxius. Clarius ut rem omnem pro- ponam. Mors elt finis temporis. • Igi- tur infani funt, qui poenitentiam, quam rune agere deberent, ad mortem, feu finem temporis differunt : quia 1. ne¬ mo fcit, quando hic finis fit venturus: 2. nemo fcit, an tune fufficiens agen- dse poenitentise tempus fit habiturus: 3. nemo fcit, an ab agendse poeniten- tiae impedimentis liber fit futurus. PUNCTUM I. P oenitentiam omnibus, qui per vi- tam fuam graviter peccarunt, ad falutem neceflariam eife fides docet , & jam alias a me in parabola fterilis fi- culneae, ex hoc ipfo loco propofita, e Sacris Literis, Ecclefise definitione, & Sanftis Patribus fufficienter elt pro- batum. Neque hsec veritas ab ipfis peccatoribus, fi modo in fide fani fint, negatur. At enim terrenarum volupta- tum amore capti, & agendae poeniten- tiae difficultate, quam fibi fingunt, ab- fterriti poenitentiam ab uno die in alium di£- 3 2 differunt, & reae conlcientiae remor- fus longioris vitas fpe fopire conantur. O ! ajunt : fum adhuc juvefiis, vcge- tus> per Dm gratiam fanus, & inco- lumis : aitas, & vires meae longioris mihi vitae fpem fatis certam faciunt. Si quando gravior morbus, & vicinae mortis periculum ingruerit, li vires nieas deficere, & fcnečtutem, ac mor- tem appropinquare fetifero, agam poe- Ditentiam, fincera confefiione totius vitae peccata expiabo, bonorum ope- rum exercitio pro illis conabor fatis- facere, & heec omnia faciendi tempus fufficiens habebo. Novi tot alios, qui fic fecerunt, & Sanctidimis Sacramen- tis muniti, optimeque comparati cum certa obtinendae falutis fpe, ac fiducia ex hac vita migrarunt. Quod obtinue- runt tot alii, ego cur non fperem ? Speras igitur tantum, & non fcis ?— O ! quam metuo, ne cum omni hac tua fpe aliquando illud Ifaiae cogaris dicere : pofuimus mendacium fpim no - Jham. - Audi Hieronymum : nibil it a decipit, qmm 3 cum ignorant bomincs fpa- tia vivendi , £? longiorem fibi vitam tamcn promittmt. - Hoc ut clarius videasj £3 33 &, quam infirmum hujus tuše fpei fun- damentum lit, plene intelligas, judi- ciura mortis exquire , cui, tanquam iplius Divini Spiritus ore commenda- to, ac proinde certiiTimo, acquiefce- re & potes, & debes. - Mors ejl fiuis temporis. - Audilii? - Illius, inquam, temporis, de quo Paulus ait : dum tem- pus habemus , operemur bonum : de quo Chriftus apud Joannem loquitur : me oportet operari , doneč dies eji : venit nox y qucmdo nemo poteji operari: de quo tefta- tur Sapiens : umbra tranfitus eji tempus noftrum, r d non eji reverfeo fnis nojlri. - Et ad hunc tu finem temporis poeni- tentiam, quam tibi ad falutem necef- fariam elle fcis, & fateris, difFerre fla- tuis ? & fic dificrs, ut eam te ačturum non fperes modo, fed certifiime con- fidas? - Adeone igitur de hoc jam cer- tus es, ut nullam timendi caufam ha- beas, ne lic differens graviffimo te pe- riculo non agendae poenitentiae, & amit- tendse falutis exponas ? Si usque adeo certus es, fi nihil eft, quod timeas : dic igitur, quando hic finis tui temporis lit futurus. - Ouid haeres ? quid refpondere detre- C čtas? 34 sS& £tas? - Edic: quotnam vitas tuae an- ni fuperfunt ? quo anno, menfe, die, hora morieris ? qualis, aut quam diu- turna infirmitas mortem tuam p:aece- det? - quid ais? quid judicas? - Re- fpondebis mihi pi ocul dubio illud Ec- cleiialtic : ncfcit borno finem fiuum ; di- ces, incertum eile vitde tuae tempus, ejusque finem ignotum penitus. Et verum dices neque aliud dicere, aut refpondere poteri«, quando Chriftus ipfe affirmat : qua bora non putatis, Fi- lius bominis venict. - Nune igitur ad fi¬ nem tam incertum , tibique penitus ignotum tu tamen gravitlimum, & uni- cum falutis tuae negotium differre non hoires? adeone igitur tui fceurus es, ut nil timeas? adeone firma tibi, & ceta v detur fpes, cujus fundamentum orr.ne, cui innititur , prorfus incer¬ tum, ac ignotum efle ipfemet fateris?- An ergo non times Judicem, qui, ut ait Guerricus Abbas, prope ejl, S fior- Jitan mihi , forfitan tihi in januis cjl ? Quid fi hoc ipfo mormnto illud Thre- norum cap. 4. cogtreirur dicere : com- plcti funt dies nojlri, venit finis nojicr ? Quid fi hoc ipfum, quod nune loquor, ver- 35 verbum in vita mea elfet ultimum, aut aliquis e praefentibus, qui illud audit, apopleclico ičtus fulmine repente ex- animis covrueret ? - An fortaftis exem- pla defunt ? an fortatTis ejusmodi re- pentinse mortes tam funt rarse, ut non nifi intra multos annos femel incerta farna e longinquis nuncientur regio- nibus 5 & non in hac ipfa urbe, ac fere in oculis noftris & jam fsepius, & non ita pridem contigerint? - Quid fi aliquem ex hoc loco domum redeun- tem delapfa repente ex alto trabs, aut tegula in iftu oculi opprimeret? quid ii alius hac fequenti notte dormiens rupta in pettore vena, aut repentino anginae malo fuffocaretur prius, quam ad eum juvandum accurri poflet ? - O ! quot alia dantur ejusmodi repen- tinae mortis genera, quot occurrunt exempla, quae in magnis urbibus, & provinciis tam funt frequentia, ut pe¬ ne quotidiana dici poflfint. Et huic tu cafui, huic tam incer- tae fpei seternam falutem tuam , quae femel perdita recuperari amplius non poteft, committere non times ? in hac tanta incertitudine fatis te fecurum ef- C % fe 3o- tio falutis meae rečic conftituendo exi- gam : morbi dolores patienter feram, & in fatisfačtionem pro peccatis meis Chrifti Crucifm doloribus unitos offe- ram , & ita non folum a peccatis li¬ ber, fedetiam bonis operibus, ac me- ritis non vacuus, fpcique bonae ple- nus ex hac vita decedam. Multa proponis , multa tibi pro- mittis : fed an haec omnia, & eadem facilitate, qua nune recitas, implere poteris, dubito, atque, ut fincere tibi fatear, timeo, ne non impleas, & im¬ plere non polTis. Caufam quseris ? Audi Eccleliafticum dicentem tibi : tnemor ejlu , quoniam mors non tardat. * C f Mors 4 2 Nurs efl fnis temporis , & quidem finis plerumque brevis , de quo nemo fcit, aut fcire poteft, an tune fufficiens tempus agendse prcnitentiae ad falutem neceflariee fit habiturus. - An in hac veritate nullam timendi caufam inve- nis, ne, fi poenitentiam, & bonorum operum exercitium ad falutem necef- farium ad mortem usque, ac finem temporis differre pergas, ea , quae nune proponis , tune implere non poftis ? At enim de hac ipfa foriitan ve¬ ritate dub.tas , & tam brevem fore temporis tui finem, ut tibi perfuadeas, adduci non potes ? - Audi igitur. - JVfors infallibili oeternse Veritatis teifi- monio cui comparatur? - nonne furi? veniam ad te, tanqmm fur, in Apoca- lvpii dicitur , & in pluribus Sacrae Scripturae locis eadem comparatio re- petita invenitur : ut adeo mortis ad- ventum adventui furis fimilem efle du- bitari non poffit. - Nune itaque : fu¬ ris adventus qualis efie folet ? - Non repentinus tantum,& improvifus : fed brevis etiam, & quali momentaneusj fur enim, ne deprehendatur, metuens, mo- ffee 43 moraš nontrahit, non fe detinet : fed collečtis, quanta poteft , velocitate re¬ bus, quas furari cupit, celeri fuga fe proripit, ut infequentium manus eva- dat. Hinc vero an non brevitatem ejus finis , quem conceflo nobis tempori mors imponet, clare coiligis ? an non Sacrse Literte hac furis potius, quam hoftis repente incurrentis, Ihnilitudine ufae videntur propteea, ut hancipfam temporis, quod inter vicinae mortis periculum, mortemque ipfam inter- cedet, brevitatem inculcent ? an non eadem de caufa Magnus Gregorius , dum mortem timere nos jubet, hac expreffione utitur : mors furripiens time- ri debet? - Mors furripiens , inquam , quse velut in ičfcu oculi fimul advenit, & tranfit? an non ipfe Dri Filius ad- ventum fuum (quo loquendi modo in Sacris Literis mors exprimitur) tefta- tur fore inihr fulguris, quod vix or- tum jam difparet? - Haec fi non fufficiunt, ad expe- rientiam ipfam provoco. Dic mihi, ii fcis , aut extremo morbo laboran- tibus fsepius adfuifti : quando asgris, praefertim talibus, quorura vita maxi- ma 44 j $2s ma fui parte inter vanitates, mundana gaudia, & iibertatem atta , & quibus proinde magis necellaria eit poeniten- tia, vicinae mortis periculum indica- ri, & ab illis čredi folet ? - Si verum futeri veliš , negare non poteris ( ut nune plerumque moriš efi:) id non prius fieri, quam eo res addu&ae fint, ut recuperandoe valetudinis fpes non folum omnis evanuerit, verum etiam pauci vitse dies fuperelfe ipfi segro vi- deantur. - Si fub morbi, quamvis gra- vioris, & certiffimo cum periculo con- junčti, initium vicinae mortis, aut pe- riculi mentionem injicere quis velit, nihil non agitur, ut tam importunus monitor ab segli lečto arceatur , aut, fi arceri nequeat, illius verbis dero- getur fides, & segro longioris vitse fpe laftato metus omnis eximatur. Quod- li etiam periculum celari nequeat, ex- cufatur ialtem , & non tam propin- quum efle dicitur, ut praeparatio per unum, alterumve diem differri non podit : aeger ipfe, quamdiu potelt , fperat, & quamdiu vel tantillse fpei aliquid fuperelFe putat, feriam de ne- celFaria ad mortem praeparatione cogi- tatio- 45 tationem non admittit: atque hoc tam diu 5 doneč ita invalefcat morbuSj ut aegro non nifi biduum, triduumve ad agendam poenitentiam , & res animae componendas fuperfit r neque Sacer- dos vocatur prius , quam in eo res Kint ftatu , ut ab aegri lecto amplius difcedere vix podit. Intra hoc jam tempus agenda fo- ret dilata per tot annos pcenitentia, recenfenda totius vitae peccata , obli- gationes omnes, quse per peccata con- traftse, & ex iis ortae funt, implendae* Tantis rebus tantillum tempus an fuf- fetturum exiftimas, praefertim fi prae- terea, ut plerumque fieri folet, ne- ceflaria circa htereditatem, & res tem- porales difpofitio pariter ad mortem usque Ht dilata? - Cogita : fi de alie- nis bonis per paucos duntaxat annos adminitlratis acceptorum, & expenfo- rum rationes reddendae tibi forent, an ad eas rite conficiendas biduum , tri¬ duumve fufficeret ? fi etiam per hos annos diligenter adnotafles omnia, ut memoriam fugere nihil poffet? an non vel ad ifta in ordinem redigenda plus temporis exigeres ? - Nune vero an 4 <* minoris tihi momenti efle videntur ra- tiones animae, & qnidem non de pau- cis tantum annis , fed, ob dilatam ad mortem usque poenitentiam , de tota vita cum Deo, & Confeffario compo- nendae, atque ob prsecedentes con- feffiones perfunttorie inftitutas nun- quam fic adnotatae, ut non plura rre- moriam fugere debeant, ni(i totius vi- tse tempus accuratiori examini fubji- ciatur? an non Tbeologorum omnium confenfu ad confeflionem rite pera- gendam tanta diligentia req’iiritur 5 quanta temporali majoris momenti ne- gorio tribueretnr ? - Quomodo ergo perfuadere tibi potes huic uni omnium gravilTimo negotio fuffetturum tem¬ pus, quod alteri temporali rečte per- traftando non fufficeret? - Quid, fi alienarum rerum facienda efiet refti- lutio? quid, fi reparanda damna alio- rum famae illata? quid, fi retraftanda fcandala ? quid, fi inveterata odia, & inimicitiae tollendae ? tot, & tam va- riis rebus biduum , triduumve unum quomodo fufficiet? an tam facilia, & expedita tune erunt omnia? an mors, doneč ifta fiant, differri fe patietur? O! SJft J®; 47 O ! quantum me terret propofita in Evangelio quinque fatuarum virgi- num parabola, quae : , dum necellaiiatn ad nuptias preeparationem ad adven- tum usque Sponii diftulerunt, tametli ad primum de illius adventu nuncium omni feftinatione ufee lint, advenien- tis tamen Sponli celeritate praeventse occlufas fibi fores, omnemque ad nuptias intrandi fpem fuccifam inve- nerunt. - Ah ! dum tcmpus babemus > operernur bornim, cum Paulo repeto. - Mors efl finis temporis , & quidcm finis plerurrque bnvis : i^itur liulte agit, qui ad hunc finem differt, quod in tem- pore agere deberet ; merito enim ti- mendum eft , ne in tali impleatur il- lud, quod in Apocalypli per vivcntem in facula fceculorum juravit Angelus : quia tcmpus non erit amplius. - 0 Mors ! bo- mm ejl judicium tuum. PUNCTUM III. Q uod terrorem noftrum augere me¬ rito debet, & nos ad agendam ante mortem, & extremum morbum poenitentiam, ac exercenda bona ope* 48 <£k ^ ra ad falutem necefiaria impellere, multa , & gravia impedimenta funt, quibus temporis noltri finis obnoxius efle folet. Nemo fcit, an ab agendae poenitentise impedimentis in morte li¬ ber fit futurus : igitur llulte agit, qui ad mortem usque' differt illud , quod an agere tune poterit, penitus ignorat.- Hoc illud elt, quod nobis Sapiens in- culcat, dum ait: noli ejfe Jiultus, ne mo - riaris in tempore non tuo; quid enim eft mori in tempore non fuo, nifi tem- pus illud, quod in morte habituri Tu¬ rnus, ita undique impeditum Tore, ut noftrum amplius non lit, ut illo ad agendam poenitentiam uti non poffi- mus ? - Ut lisec veritas clarior tibi fiat, quatuor impedimentorum genera tibi propono, quae poenitentiam ad vi- tse finem differenti occurrere pofiunt, & vero etiam non raro folent. Ho- rum alia oriuntur ab ipfo morbo, alia ex prsecedente vita, alia dsemon ob- jicit, alia denique ab ipfo Deo non ponuntur quidem, Ted, cum auferri facile poffent, non auferuntur. Et imprimis quidem ex parte ipfius morbi occurrunt dolores, defettus vi- riunoj vjfo [%k 49 rium j fenfuum, & ipfius rationis ufus multum fsepe imminutus, non raro per tempus aliquod penitus amiflus. - Co- gita, fi vel unus capitis , aut dentium dolor hominem coetera etiam fanum, ac valentem ad rem quaralibet feviara trattandam ineptum reddit, quid ex- tremi morbi dolores plerumque gra- ves, ac multiplices fakturi iint, an trafctandis animoe , ac falutis negotiis nihil difficultatis , & impeaimenti ob- ječluri. Quomodo ergo, fi quidem rationis compos es, fieri poteft , ut poenitentiam tibi tantopere neceflariam, ut negotium omnium , quse homini occurrere pofiunt, negotiorum gravil- fimum , maximeque ferium illuc dif- feras , ubi , fi etiam temporis tibi fa- tis effet, morbi tamen dolores impe- dimento fore non potes non prsevide- re ? quomodo perfuadere tibi potes, te inter eos dolores examinandis to- tius vitse peccatis, eliciendo de illis vero, finceroque dolori, & aliis vir- tutum Theologicarum ačtibus parem. fore, inter quos vix recitandae femel attento animo orationi Dominicae, ac falutationi Angelicse par es futurus ? - D Ad- 5 * 'M', Adde debilitatem virium non corporis tantum, fed & animi, quae in ejusmo- di morbis tanta elfe folet, ut, fi Sa- cerdos pauca verba fuggerat , aeger non raro iis vel attcndendo, nedum il- la intus apud fe repetendo fatigetur, ac deficere fe fentiat. Fxperientia terret, quando non femel ab ejusmo- di aegris audivi : ah! Pater! quid fa- ciain 1 non fum in fiatu vel unicam piam cogitationem attento animo vol- vendi. - O ! quoties tales aegros mihi dicentes audivi : nune fentio , quarn difficile fit in morte agere poe- n^tentiam , quam periculofum illam ad finem usque differre : ego certe damnationem non evaderem , fi il¬ lam huc diftulillem. - Quid ad haec ais? - Quid li morbi vehementia lo- quelam , aut ipfam mentem eripe- ret ? quid, fi ob vicina jam deliria cum confelTione , & viatico properan- dum foret ? quid, fi confeflionem ipfam uno, alterove die dilatam prae- venirent haec deliria? quid, fi a pri- rro eorum accefiu tempus omne usque ad mortem tibi nunquam fatis praefens exige- ffc 5f exigeres, ita, ut afliftens lecto, & in omnem te juvandi occafionem inten- tus Sacerdos vel unicum certum inter¬ ni doloris iignum pro impertienda ab- folutione elicere non pollet? - Hsec, aut his fimilia fi evenirent, quando tan¬ dem ad mortem usque dilata, &ad fa- lutem neceflaria poenitentia ageretur ? - Aut fortaffis ejusmodi cafus tam rari funt, ut ad ineutiendum hominibus tevrorem eos necelle fit fingere, &non experientia ipfa , eaque multiplici, ac vix non quotidiana polTint comproba- ri ? - O ! quam vere Auguftinus pro- nunciavit: pcenitentia, qv.cc ab infirmo fit> infirma eji : pcenitentia , qucs a moriente tantum fit, timeo , ne i3 ipfa moriatur. - Et cum tali infirma, aut moribunda pcenitentia aeternam tibi falutem polli- ceris ? o temeritas! o infania ! Conlidera ulterius, quantum prae- cedens tua vita poenitentise in morte agendae impedimenti fit allatura. Au¬ di rurfus Auguftinum : quomodo aget pcenitentžam , ejus verba funt, quomoda aget pmitentiam in extremis vite« fnibus conjiitutus ? - Quid dubitas , Šančte Dottor ! quafi omnem tali fpem adime- D % res 52 *> fSŽ? res posniteritiae agendae? aget illam, ne dubita ; agere enim poenitentiam in moito iii i tirmitcr propofuitj & ab hoc propolito non recede . Si de mo¬ do quae: is : primo omnium ponet an- te confpettum fuum Deu.v, quem pec- cando oiiend t. - Quidais? Augulli- nub involat : quomodo ponet ante confpe - ftum finim Deum , cujus ante coufpeHum mn ejt, nifi fceculum? - At enim hoc fe feciiie, & in hoc erraffe videbit, ac dolebit. - Ita, reponit Auguilinus : vidcbis te , B planges te : fed non erit tune, qnando currigas te. - Cur autem non erit tune corrigendi tempus ? - Cau- fam quaeris? etiam hanc Auguftini ver- bis accipe : pcccata te dimijlrunt , non tu illa : quia tune tis agere pmitentiam , quando jam pcccare non potes. - O ! (i qui que noftrum horum Auguftini ver- borum fenfum retle in'.elligert-t, & ani- mo fuo alte imprelium retireret: quo - modo aget poenitentiam in cxtremis vita jv- nibits conjlitu^us ? - Quid enim ad ve¬ ram, ac falutarem pnenirentiam i\qui- ritut ? nonre verus, ac fupernaturalis animi dolor > quo peccata noftra pro- pter 53 pter Deum, quem per iila offendimus, deteti: m ur, & firmum, fincerumque propotitum vitam nollram in melius commutandi ? Talem autem dolorem quomodo eliciet, qui toto vitae fuae tempore rebui terrenis, voluptatibu«, peceatis immerfus, deDco, rebusque fupernaturalibus cogitare nunquam af- fuevitj qui ipfum adeo tales actus eii- ciendi modura , ac motiva ignorat ? - Ouomodo ponet ante confpcHum fuum Deum , cujus ante confpecium a tot jam annis , & per inveteratam confuetudinem nun ejt, tiift f £33 53 ufu cognitas fibi habet ? - an non ti- mendum eit, ne, in memoriam revo- catis, & ad vivum repraefentatis prio- ris vitae peccatis, aegre lopitos ignes rurfum fufcitet, aut, ii hoc non polile, propoiita peccatorum gravitate fidu- ciam eripiat, & in defperationis bara- thrum morientem impellatV - Exper- tus loquor: non terreo, non fingo. Sed dicis mihi: confido in infimta Dei mifei icordia , quod me tune non deferet, fed gratia fua proteget, & vi- res addet, ut diabolo reiiltam. Aderit mifericordiae Mater, quae Sodali fuo adjutricem manum porriget. Aderit Sacerdos, qui fuggeftis piis monitis , ac precibus ad pugnandum contra dse- monis tentationes me armabit. - Dic mihi, amabo : unde tibi tanta, & tam certa de auxilio Divino tam efficaci, ac congruo, ut daemon poenitentiam tuam non impediat, in morte habendo fiducia? an in praecedentibus tuis me- ritis ? - fcis utique, finalem perfeve- rantiam fub meritum non cadere, fed fpeciale Dei donum elfe? - quodii etiam magnum hoc donum mereri quis polfet, vita tua in peccatis atta, & di- D 4 lata 5 ** lata usque ad mortem poenitentia quid- nam ad obtinendum tam grande do- rum meriti haberet? - an in Divinis promiiTionibus? - ubi, qu 3 efo, hoc fi- nalis perfeverantiae donum tibi a Deo promiflum eft? - dat Deus etiam in morte gratias, quibus adjuti diabolo reliftere poflimus : non nego : fed an poft neglečtas tot praecedentes gratias tibi tales tune daturus fit , quibus te cooperaturum ab aeterno praevidit, nefcio, - dubito, - &, ne non det, timeo. - Terrent melfaiae verba : val qui Jpernis: nonne £3 ipfc fperneris ? ter¬ rent me Spiritus Santti apud Sapien- tem mi nas : vocnvi 3 £3 renuijtis : ego quoque in interitu vejiro riclebo. - Tune invocabunt me, £3 non exaudiam : confur - gent, £3 non invenient me : terret ipiius Chrifti apud Joannem praeditlio : qua~ retis me, £3 non invenietis, £3 in peccato vejiro moriemini. - Quid, fi ob non aftam in tempore 3 ad cjuam te Deus toties vocavit, poenitentiam contra te quoque, ut olim contra Jcchoniam Regem Juda, lata eflet tune fententia: feribe virum ijlum fterilem ? quid 3 fi idem tecum fieretj quod morienti Antiocbo eve- ■Y&> §k 5 ? cvenifle legimus : orabat fcelcjhis Dtum , a quo non trat niiftricordiam confccuturus ? O ! quantum timeo, ne hanc tuam fi- duciam , qua fretus poenitentiam ad mor tem usque differs, temerariam fuif- fe tune expei iaris. - InVirgineae Ma- tris patrocinio quantum tibi fpei lit repofitum , e tua in ejus cultu negli- gentia metive. Sed nempe in Sacerdotis affiften- tia confidis? - Quid, fi Deus in poe- nam tui erga Sacerdotes per omnera vitam odiif ac contemptus ita res di- fponeret, ut morienti, ac in morte ten- tato tibi Sacerdos non adeliet ? quid, fi eo ipfo momento, quo graviflima te urgeret tentatio, nihil ille tibi fug- gereret? quid fi fuggerentem non au- dires ? quid, fi tentatione vičtus, an- tequam fuggerendo dolorem , teque abfolvendo fuccurrere Sacerdos pof- fet, repente moreveris ? - Hsec , & his fimilia an agendse in morte poeni- tentiae iropedimenta non forent, quae ab ipfo Deo uberiores, & fpeciales gra- tias, quas dare non tenetur, ac fingu- larem illam, in qua confidis, miferi¬ cordiam fubtrahente provenirent ? * D 5 Ah! ®° A’ MEDITATIO III. M O RS EST INITIUM TE TER. NITATIS. S icut mors eft finis temporis, ita ea- dem ett initium seternitatis : ibit bomo in domum aternitcitis fug , Spiritus Santtus apud Ecclelialten teltatur. Si- cuc igitur in praecedente meditatione moitem, tsnquam finem temporis, con- lideravimus, ita illam nobis in prae- fenti, tanquam initium aeternitatis, pio- ponemus. Hanc veritatem ut tanro majore cum fruttu perpefidamus , & faiutares ex ea fequelas eruamus, ima- ginemur nobis animam hoc ipfo mo- mento a corpore feparatam , & inter moi tem 5 ac judicium velut mediani, haec ttia fibi qusefita , quae totidem crunt meditationis punfta, proponen- tem : undc venio ? ubi Jtim ? quo vado ? juxta illud Bernardi monitum : cogita > unde veneris, crubcfce : ubi Jia , i3 in- gemifce : quo vadas } & contremifce. PUN* 6 1 *#) *£& PUNCTUM I. C ogita, te adftai e lečlo hominis di- vitis, honorati, ab omnibus ama- ti, qui vitam inter mundi voluptates, & gaudia per aliquot annos hilariter a&am hoc ipfo momento claufit, & ani- mam e corpore egrellam, quali e diu- turno, cui immerfa erat, lomno re- pente excitatam , dum rerum omnium faciem converfam videt, dum fe fo- ]am , line comitatu, fine amicis, fine opibus, & bonis temporalibus , line corpore, in terra peregrina, & ignota conllitutam confpicit, attonitam, Itu- pentem, ac timoris plenam, tantifper fubiiltentem tibi repraefenta : audi de illa dicentem Job: cwn dormierit, npc- riet oculos. - Confidcra igitur, dum hsec anima in ipfo aeternitatis ingref- fu oculos fuos aperit, & ablato cor- poris velo, fe, fuaque omn a clarif- iima in luce fibi pi oponi videt, qua- les in illa fenfus ex hoc, uti novo, ita veriiTimo rerum omnium confpečtu oriantur. Unde venio? reflexo impri- mis ad corpus fuum, & viam , per quam venit, obtutu, femet ipfam tre- mens, «5 mens, & attonita interrogat : v.ndc ve* nio? - Ah ! refpondet, non fallor uti- que 3 non fomniavi, non fomnio : ve« nio ex corpore, cui, tanquam fido , & unice a me amato domicilio , per annos aliquot inclufa , felix mihi, & contenta videbar vivere : venio ex mundo, cujas bona & abundanter ha- bui , &, quidquid ex iis defideraverant oculi mei, non negavi eis : venio ex tempore, cujus ne me Hos praeteriret, folicite curavi. - Sed quae hiec repen- tina rerum omnium converlio ? line fenfu jacet corpus, & mihi ultra non obfequitur : evanuerunt mundi bona : tempus tranliit, & dies mei, /icut um - hra , declinaverunt. - Ah! ubi ellis ami- ci ? ubi o pes ? ubi voluptates, hono- res, gaudia ? quomodo me repente in terra deferta, invia, & inaquofa folam deprehendo ? ah ! ut video , velut fomnium (urgentnim , ita imago ho- rum omnium ad nihilum reda&a elt: ut video j adfunt dies multi, qui, ut praedixit Sapiens , cum venerint, vani- tutis arguentur pr teter it a. Quidquid ex via, per quam veni, quaero, fugit, & ego ad nihilum redatta fum, & nefcivi. quafi vir ar- E 4 wza- 7 2 s§? <5v* mntus. - O ! quam bene Sapiens mo¬ ri uit: in fine bomiuis denudatio operum il- lins : qualem igitur opera mea nune mihi fecuritatem pollicentur ? - Sed L nunquid £ub vitse finem egi poeniten- > tiam ? nunquid in ultimis tabulis elee- mofynas poft mortem meam in pau- peves erogari juffi ? haec mihi opera nihilne fpei adferunt ? nihilne prseltant iecuritatis ? - Ah ! an haec mea in morte ačta pocnitentia vera fuerit , an ego peccata, vel illa me dimiferint, an pnenitentia mea omnes ad eam requi- fitas conditiones habuerit, an eleemo- ' fynas, & mifericordiae opera ex bonis non amplius meis, & a me necellario deferendis fieri jufia Deus a me ac- ceptavei it, nefcio : nemo me de his fecurum reddit: omnia, ut ait Sapiens, in futurum fervantnr incerta. - Ah! cum tanta incertitudine in aeternitatis do- mum intrare nequeo : tam manifefio me periculo exponere non pofium. Quid igitur agam ? - O! in hoc ipfo eeternitatis limine bona opera fa- ciam : his momentis ad fecuritatem meam utar : a poenitentia incipiam : nune, nune illam agam. - Sed quid hoc ? 73 hoc ? audio jurantem Angelum r tem - pus non erit amplius : audio dicentem Chriftum : venit nox 3 quando nemo poteji operari : audio Augultinum : videbis te, 8 planges te, 8 non erit tune, quando cor - rigaš te. - Ah ! quid nune agam ? aruitj tanquam tella , virtus mca. Dies mei, Ji- cut umbra , dcclinaverunt, 8 ego, tanquam fcenum , artii. Infirmafa e ti virtus mea ; ded:t me Dominus in manu, de qua non potero furgere. - Quid agatn ? poenitentia ! ubi es 1 non te invenio : ubi Ji'um ? - quid pigrae haeretis manus 5 & operari recufatis? - Scio,quid agam: revertar in d.omum meam, unde exivi: redibo ad corpus: ibi poenitentiam age- re incipiam : huic corpori meo, cui fervivi prius, jam ex nune imperabo, ejus opera maligna deltruam : quantum in deliciis fuit , tantum illi dabo tormenti, 8 luttus: facinm mibi amicos dc mammona iniquitatis , ut, cum defecero in vi a, re- cipiant me in aeterna tabernacula : vi- tam pofthac omnem in bonorum ope- rum exercitio tranligam, & fic ad hanc seternitatis portam redibo fecura^ ope¬ ra enim mea fequentur me. Nune, nune redeo ad corpus. - Sed heu ma £ 5 niiie- A miferam ! clanfa eji jarma : qui habct cla- ves mortis, claufit , B nemo operit. Com- pleti Junt dies mei : B non eji revcrfio finis inči.. Stotutum eji bominibus femel (o ter- ribilem veritatem) tantum femel mori. - O Cvpriane ! quam verum eft, quod ais : o ! Ji redivivum pmitcntia tempus mereri potuijfet, quam dara couverfationis iter arriperet 3 qualia , B quanta promitte- rct. Sed attum ell : redire nequeo : per seternitatis portam cogor ingredi: & quo ? - heu me ! quo vado ? udifti pofhemam animse in aeterni- tatis limine conrtitutae quaeitio- nem : nunc 3 quid ad hanc quaeltionem iibi refpondeat, attende. - Ah ! ex- clamat, timor , B tremor venerunt fuper me s B contc.Tcrunt me tencbra. - Quod ante me pofitum video , eft 3 ut uit Paulus , terribilis quadam expeffatio ju - dicii. - Jam audio clamantem Ange- lum : veni ad judicium : jam ante jamam fljjijiit Judex ; jam accufator adeft : jam terroris plena vox in auribus meis intonat: redde rationem villicutionis tua; PUNCTUM m. jam ^ 75 jam enim ultra non poteris villicare: red- 'de rationem. - Ah ! Domine 1 patien- tiam babe mecum, & non intres in judi- cium cum fervo tuo : verebar omnia opera mea, fciens, quod non parceres delinquenti . O ! terribiiis expeciatio judicii! o ! quam borrendum eji incidere in manus Dei vi- ventis. - Quid nune erit ? vse mihi ! quid erit ? quo vodo ? o plena terroris cogitatio 1 - Vado ad judicium : hic, qui ante januam affiftit Judex, etiam jujlitias judicabit: arguet me 5 £? Jiatuet coutra faciem meam , & reddet mihi fe- cundum opera mea : in hoc judicio rcci- piani , prout gejjl in c or pore, Jive bornim, five malum : in hoc judicio ek operibus meis de me feretur fententia juftiffima, immutabilis, seterna. O! terribiiis ex- pcFiatio judicii ! - Quid fum mifer nune diciurus, quem patronum rogaturus , cum vix juftus (it fecurus ? - qnid faciam in bac die vijitationis , i3 calamitatis ? ad cujus confttgiani aiucilium ? Vado ad judicium : & ad hoc ju¬ dicium opera mea fequuntur me : ipfa teihmonium contra me perhibebunt, quod negare non potero. - In hoc ju¬ dicio appendar in fiaterajujla; hic omnes 75 iffr e&ft cogitationes, verba , opera mea, hic ipfa, quam ad mortem diltuli, & tune fo]um egi , poenitentia jhtera pomlera- bitur : quid li inventa fuerit minus ba - b:ns ? - hic apparebit , quam menda - ces fint filii bominum in Jhteris . - Vado ad judicium. - In hoc judicio mihi proponentur omnes veritates , quas per fidei lumen agnovi, & agnofcere debui : hic rationem cogar reddere omnium gratiarum , quas accepi , omnium mediorum , quae ad falutem meam in tuto coilocandam habui > omnium luminum , & infpirationum , quibus me ad agendam in tempore op- portuno poenitemiam toties incitari fenfi. - De his omnibus cum qucejierit Judex, quid dicam, aut quid refpon- debo ei ? - In hoc judicio arguar , & ftatuar contra faciem.meam : hic ap¬ parebit libertinorum , qu?e mihi feci, dittaminum falfitas: hic confundentur e.vcufationes in peccatis : hic vanitatis ar - guentur prceterita : hic, quam bonton fit o Mor s! judicium tuum, patebit. - Va¬ do ad judicium. - In hoc judicio, quidquid la'et, apparebit, nil inultum re- manebit. - O! terribilis expeftatio judicii! ^ 77 Qno vnelo ? hei mihi miferae! ante januam affiltit Judex : ah ! qaalis Ju- dex? - omnifcius, omnipotens, jullifl limus ? qui excufationes non accipit, nec muneribus plscatur. - Hic Judex a me totius vitae meae rationem repe- tet : quid refponclcbo ilii ? - hic me ai- guet, & ftatuet contia faciem meam : hic totius vitae meae peccata ante ocu- los meos pontt, dicens : bcec fccijii , 13 tacui : projecžjli me poli corpus tuum : dixifti: non ferviam: dixijli in corde tuo: non videt Dominus me : non requiret. - Hic Judex mihi dicet: quoties volui con - gregare te , qucmadmodum gallina congre• gat pullos fuos fub alas 3 £3 noluijii ; voca- vi y & renuijii : dijjimulavi peccata tun propter pcenitentiam , & non egifti , aut eam ad mortem usque dillulilti. - Ah! quis non timebit te Domine ! quia falus pius es? - Ante januam alTiitit Judex, ignorans veniam, i3 ncfciens mifericordiam : ante hunc Judicem in operibus manuum mearum comprebenfus quid agam? - o Di¬ vine Judex! ubi me abfcondam a vultu ira tuce ? - qua fronte te videbo ? - fcio, quod non parces delinquenti. - O ! terribilis ex- pettatio judicii! ?8 tfV* Oho ^odo? - o terribile in auribus rvj meis fulmen ! vado ad judicium. In hoc judicio fecundum opeva mea fe- retur fententia, qua accepta ibo in do - mnm aternitatis mca. - Sed qualis haec erit fententia? qualis mihi dom us seter- nitatis obtinget ? - Ah ! omniu in futti- rum J'avantur incerta. - O ! incertitudo timoris plena ! o tcrribilis expeftatio ju - dieti ! o fententia ! quae fortem meam pro tota aeternitate decidet. - - Sed jam vado : jam me Judex vocat : jam accufator incipit : jam Judicis vultum video : jam ad proferendam fenten- tiam os aperit : hei mihi ! fuccurrite ! periclitor in seterrium perire. Ah ! Diviniflime Judex ! fcio, quia morti trades me,' ubi conititu- ta eft domus omni viventi : ibo per portam mortis in domum aeternitatis jneae : meae, inquam, quia tu reddes unicuique fecundum opera eius. - O! fi tuhc nihil invenirem in manihus meis: ii tune o'pera mea non invenirentur plena coram te, - quid agerem ? ad cujus confugerem auxilium ? ubi me abfconderem a vultu irse tuše? - Ah! Domine ! fcio, quia prope, & forfitan Sk 79 mihi jam in januis es : ii nune me vo- cares ad judicium , quomodo ante te coniiiterem ? li nune in seternitatis meae domum eundum mihi ellet, quam terribilis expetlatio judicii me mane- ret? - Fateor enim coram te miDEUs! fi vitam meam prseteritam conliderem, inquinatse funt vise meoe in omni tem- pore : fi fic seternitatis iter ingrede- rer, videnem me, & plangerem me : fed non dlet tune , quando corrige- rem me : fi fic ante te comparerem > anima mea fuper memet ipfo lugeret, & seternum lugeret. - Sed nune Do¬ mine ! nune tempus eft, quando cor- rigam me : nune dies eit, quando ope- rari me jubes : nune elt tempus ac- ceptabile,nunc funt dies falutis. Nune igitur audiam Chrvfologum me monen- tem : pracurrat pcenitentia , ne pracurrat fententia : nune audiam, & fequar Sa- pientis monitum : ante obitum tuum ope - vare juftitiam : quoniam non eji apud in- feros invenire cibum ; nune bonum mor- tis judicium in omnibus operibus meis fedulo exquiram , & hanc veritatem menti mese alte imprimam : Mors eji initium dternitatis; igitur, quse hotno nune curatius expendere operae pretium eft. Hanc itaque peflTimam peccatorum mortem prasfens meditatio pvoponet. Tria erunt rneditationis puntla, quse totidem peculiaria hujus mortis ad- juntta complettentur. Mors ptccatorum pejjima: i.quia peccatoribus mors Tem¬ per eft violenta : i. quia illorum mors eft mors horrida : 3. quia eorum mors eft mors aeterna. . .... , ; • PUNCTUM I. U t pefTimas hujus mortis conditio- nes tanto clarius nobis propona- mus, conferamus nos ad lečtum inve- terati, & indurati peccatoris, cui hoc momento accerfitus clam a domefticis Sacerdos poft multas verborum amba- ges, e quibus nihil intelligere voluit, inexpečlatum vicinse mortis nuncium attulit, eique apertis demum verbis dixit : difpone domui tua : quia moritfis tu, y non vives. - O ! qualis ad has vo- ces in ejus vultu tur' atio > qualis re- pente ciarnor ejcoritur. Audio mife- rum collettis 9 quantum poteft 9 viri- bus 9 & lameotabili voce identidem in- F gemi- 8 * geminantem : ficcine feparas amara mors ? ficcine fcparas amara mors ? - quidquid hortetur, quidquid fpei, ac fohitii in- gerere Sacerdos conetur, aliud ex ejus ore verbum elicere non poteil, quam hoc unicum : ficcine feparas amara mors? - Has inter voces in omnem partem fe vertit anxius, in ledto fe huc , illuc- que projicit, nune importunum moni- torem a fe jubet faceiiere, nune, ni- hilnd fpei fuperlit, aut remedii, foli- citudine, metuque plenus interrogat, nune aduantes torvis intuetur oculis, nune tlet, nune ilridet dentibus, nune r in maledi&a contra Deum , Sacerdo- tem, Medicos erumpit. - Qili lečto airiilunt, haerent attoniti, nemo vel mutire audet, infanire hominem cre- dunt, ne hac ejus rabie augeatur morbus, ac mors ipifa acceleretur, non immerito timent. - Bone Sacerdos J f | tacuifles potius j nam hic quidem, ut video , verba fine fručtu perdidilli: rem magnam feceris, fi, quam moni- tione tua concitafii , tempeftatem fe- daveris. En ! jam aeger rui fum furo- re plenos oculos in te conjicit, & ad adftantes conveifus: ejieite, ait, a me im- 03 83 importunum hominem : tali monitore non egeo, & ? li cjuidem pacatum me vultis", prohibete fedulo , ne quis ex hoc hominum genere pedem huc polt- hac infevat. Sacerdos hominis fuiori nune cedendum prudenter exiltimat, poitquam ira deferbuerit, & tegev ipfe periculum agnoverit, redeundi, & mi- iercC huic animne fuceurrendi oeca- fionem libi non defuturam fperat : in- terea moeltus, ac lilens Divinam pro inlelici homine mifericordiam implo- raturus difcedit. Egreflo Sacerdote teger jam ali- quanto pacatior, an abiverit, circum- ftantes interrogat, & illis annuentibus: audiltis, ait 5 temeritatem hominis, qui a nemine vocatus huc irruit, ut me funelto mortis nuncio terreret? infir- mitas hcec non elt ad mortem : non- dum in ea fum netate 5 ut de movte cogitare debea^: adhuc robultae funt vires : mundo^>onisque meis diutius frui certum eft : non parcam fumpti- bus , ut fanitatem per medicamenta recuperem : melius exp ndi pecuniee non pofiunt, quana fi illis diu urnio- rem bonorum meorum ufum mihi F 2 emara: 84 £>k emam : cum tot mediis non moriar, fed per plures adhuc annos vivara. - - Ah ! mifer ! quam inani fpe te ipfum lattas, & decipis. Quantumcunque tibi de longiore vita blandiaris, quan- toscunque ad evitandam raortem fum- ptus facere conftituas, ad te nune per- tinet, quod in Pfalmis feriptum elt: cum viderit fapientes morientes , JimiU in- Jipicns, £3 flultus peribunt: relirujucnt alie- nis divitias Juas, £3 fepulera corum domus illorum in attrnum : implebitur in te, quod ait Chryfoftomus : qmndo črnima pcccatrices dele&antur iri c or por e , £3 tem - ' quam in fuo proprio domicilio gaudent , veniens cum fententia Dci Angelus mortis perfodit corpus , £3 animam vioknter di - vellit nb eo. Ubi prasfentes hanc aegri fidu- ciam , & inanem diuturnioris vitae fpem triftes 5 & ftupentes vident, eo- » rum unus segro faimljarior initio Sa- cerdotis fa&um modStis verbis excu- fare inči pit, & , quam fincero falutis cegi i in tuto collocandae potius , quam intempeftivi terroris incutiendi lludio id egerit, oftendere : tum ipfe ad pro- » ponendum aegro non jam dubium, fed mani- £«2 85 manifeftum inftantis mortis periculun* fenfim, quanta poteft, lenitate ingre- ditur, atque, ut Sacerdotem revocet, & animae fuae rationes cum illo tera- peftive componat, hortatur. Sed fur- do fabula canitur : non vult intellige- re, quia non vult mori. O ! ait, quam eflis meticuloli : nondum eft tantum periculum : ego, quomodo me habeam, melius fentio : ex hoc morbo conva- lefcam, ne dubitate, poli: paucos dies evanefcet periculum : fola mihi quiete opus eft, quam vos eripitis, dum in- tempeftivo metu periculum, quod nus- quam eft, fingitis, & vicinam meam mortem fomniare non ceflatis. —■ Suc- cedunt alii, monent, rogant, inftant, ut, li etiam tam vicinum effe pericu¬ lum non credat, confiteri tamen pec- cata fua velit, & SančtilTimum Eucha- riftiae Sacramentum fufcipere , haec ipfa Sacramenta ad recuperandam cor- poris valetudinem non parum profu- tura. - O ! ait, quid ditturi elfent ho- mines? qualis fieret in civitate clamor? jam Ae depolitum , jam poft paucos dies moriturum clamaient, jam meis inhiarent bonis aliqui, alii de obven- F 3 turis ^ ^ turis fibi ex morte mea, nefcio, qui* bus commodis gauderent. Non mo* riar : eetas, & vires meae longiorem mihi pollicentur vitam, bona, & ami- cos meos tam cito deferere non pof- funn, nec volo. - Si de animse falute fioliciti monitoves urgere pergant, aut irafcitur, aut averfo vultu refponfum non reddit: audire monita renuit, quia mori non vult. Ita dies ex die trahitur, invalefcit morbus, vires deficiunt, & seger ipfe in eo fe jam fiatu efle videt, ut immi- nere fibi mortem fentiat, & de recu- peranda valetudine defperet. - Hic enimvero manifefte apparet, quam ve¬ re Sapiens dixerit : o mors ! quam ama - ra c Ji memoria tm bornim pacem babenti in pojftjjionibus fuis. O ! qualis repente ti- mor, triftitia, defperatio miferi homi- nis animum occupat, in quos fingul- tus, lamenta, lacrymas erumpit, quam moeftis oculis circumfiantes afpicit, quam lamentabili voce eorum opem implorat. Ah! exclamat, inhacaeta- te, in hoc virium robore, in h^re- rum omnium abundantia mori debeo? mundum, amicos, bona, voluptates, gau- gaudia defcrere, & ad trifte fepulcrum commigrare ? - ah ! li quse in vobis eft pietas, fuccurrite, agite , cogitate, nihilne remedii fuppetat: agam, patiar omnia, quantumcunque amara praebe- te pharmaca, fecate, urite, nihil de- tretlabo, nihil fubire renuam, modo me huic eripiatis periculo, & fanitati reilituatis : facite vota, pias peregri- rationes promittite, erogate in paupe- res eleemofynas , preces , facrifieia pro me čuvate , libentev fuppeditabo fumptus, omnia faciam , modo mor- tem evadam : mori timeo, non pof- fum, non volo. Quantumcunque ad- ftantes conentur ejus animum erigere, quantumcunque bortentur, ut Divinae voluntad fe fubjiciat, in infinita Der mifericordia reponat fiduciam , hanc libi propitiam reddat, & mortem non timeat, incaiTiim omnia : flet, lamen- tatur, luget, vicinse mortis metus fola- tium omne refpuit, & aliam , quam de fervanda diutius vita, cogitationem non admittit. Nempe, ut ait Chryfo- ftomus , mori timet , qui non fperat vive- re poli mortem. - - O mors ! cum Sa- piente repeto, quam amara ejl memoria F 4 tu a 9 r 88 ^3 tua boniini pacem babenti in pojjejjionibut fuis. - Ah ! mors peccatorum pcjjima : quia mors peccatoribus femper eft violenta. PUNCTUM II. I n hoc rerum ftatu, & crefcente fem« per magis, magisque periculo revo- catur Sacerdos. Ad ejus confpettum fufpirat aeger, novo timore corripitur, & in omnem partem anxie fe verfat: ah ! funelte Propheta ! ad Sacerdotem converfus ait, tu mihi primus triftem tulifti mortis nuncium, quem verum fuiffe nune, proh dolor ! video: o! uti¬ ram te nunquam vidiifem : terrere no- fti : adfer nune etiam, fi potes, reme- dium. - Sacerdos folari hominem, & ad fiduciam erigere incipit, atque, ut finceram peccatorum fuorum confefc fionem facere, feque ad mortem pie obeundam comparare velit, fuadet: ad eam rem omnem fuam operam } & auxilium pollicetur. Sed ab aegro praeter rufpiria, lingultus, lacrymas eli- cere nil poteft : nune debilitatem cau- fatur> nune fe dormire fingit, nune alia pr se- * jp^s ' 5 k 89 praetendit negotia , & neceflarias cir- ca bona temporalia difpofitiones , ut adeo Sacerdoti occafionem omnem eripiat de rebus animae aliquid ferio traftandi. Quotiescunque Sacerdos his de rebus vel verbum profert 3 quo- tiescunque confeiTionis fit mentio 5 to- ties nova in tegri vultu apparet turba- tio 5 toties novus in eo tremov cerni- tur, toties ipfa vox occulta quadam vi prgecludi videtur. Si de rebus ter-* renis fermonem quis inferat, refpirat ilico 5 & velut e profundo excitatus fomno, fibique redditus ad omnia re- fpondet. - Sacerdos, ubi fe deludi, &tempus fruftra teri videt 3 rem tan¬ dem ferio aggreditur , & circumttan- tes cubiculo excedere jubet 5 ut cum segro liberius agendi occalionem nan- cifcatur. EgrelTis omnibus, & claufa cubiculi janua, vicinse mortis, & aeter- nae damnationis pericnlum segro ver- bis 5 quam poteft, effic3ciffimis pro- ponit, unicum hoc fe difcrimine ex- pediendi medium finceram peccato- rum confeffionem, & verum de illis dolorem efie docet ? atque 5 ut asgri animum ad fiduciam erigat ? allatis Sa- F 5 era- 9° gft ^ crarum Literarum teftimoniis, infini- tam Dei eiga peccatores vere poeni- tentes mifericordiam prolixe commen- dat : verum ab segro prteter unum , alterumve fufpirium verbum nullum extorquet : totus intei ea vultus inter- nani ludtarn, animi anguftias, & timo- res manifefte prodit. Itaque Sacerdos ipfe confefTionem incipit , & segrum , quando ultimam confefTionem peregerit , interrogat. ^Eger id fe non fatis rneminiiie refpon- det ; per plures enim annos fe con- fefTione penitus abftinuifle. Caufam rogatus varios; praetextus adfert, e qui- bus Sacerdos non obfcure colligit , eegrum e* eorum fuifie numero , qui de immortalitate animee, & alterius vitse ftatu aut non ie£te fentiunt, aut terrenis immerfi cutis de futura vita Tiunquam cogitant. Infht igitur, & an nullos in animo remorfus , nullos ad peragendam confefTionem ftimulos, nullum aeternarum poenarum metum intus fenferic, requirit. Initio fe qui- dem ifta fenfifie reponit aeger : poft aliquod tamen tempus metum omnem, ac remorfura penitus evanuilfe. Ur- get jgj 91 set Sacerdos, anne aiios nune de his rebus in animo fuo fenfus habeat, an non vicinae mortis, & pcenarum me- tum in fe vel invitus experiatur. JEger refponfi loco tremit, fufpirat, & inquietus in omnem partem fe ver- fat. - Ah ! Jeremiae vaticinium im- pletum video : in novijjimo dicrum in - telligetis. - Urgente refponfum Sacer- dote, tandem perturbatione plenus ait: quid vis ? Pater ! quid me torques ? errafle me video : fed jam eft tarde. - Tum terrifico vultu ad Sacerdotem converfus : nune experior, ait, quid lit mori : nune, quem finem tališ vita, qualem eeo duxi, habeat, manifefle vi¬ deo. O ! qualis horror me invadit, dum vitae meae annos in mentem re- voco, & conftitutum mihi terminum, quem praeterire non potero , immi- nere confpicio. Torrcntes iniquitatis ccn- turbaverunt me , praoccupavcrunt me In - quei mortis. Quidquid obverfatur ocu- lis , quidquid menti occurrit, horro- rem, formidinem, defperationem mi¬ hi adfert. Audi me tantifper : angu- fliae, quas in animo patior, &, nefcio, quse interna vis, cui reliftere nequeo, me > 92 $ 5 . me cogunt, ut omnem tibi ftatum meum vel invitus aperiam : non, quod a te juvari me polle čredam , aut ju- va:i deliderem ; de me enim , & fa- lute mea ačtum jam eft : fed, quia pro aliorum fortaflis bono Deus loqui me cogit. Audi igitur, & exhorre. Vita mea omnis in peccatis afra eft : vix peccare incepi, jam peccan- di habitum, & confuetudinem contra- xi, quam ad hunc usque morbum non amplius dimifi. Quidquid fere turpi- tudinum imaginari tibi potes,a me per- petratum efie fcito , atque fic perpe- tratum, ut in confuetudinem deduce- retur. De his peccatis initio quidem, ut ante dixi, vehementes faepe remor- fus habui, quos ut fopirem , peccata mea aliquoties confeflus fum, nunquam tamen lincere de illis dolui, nunquam ca dimittendi propolitum concepi. In- tra hoc tempus in Confeflarium inci- di , qui internum meum ftatum accu- ratius perfcrutatus, quo loco res ani- mse mcae fint, nervolis mihi verbis propofuit, & de dolore, ac propofito meo vehementer dubitare fe affirmans, abfolutionem tuni negavitj atque im- jjtJfr ^ 93 polita ad tempus aliquod falutari, ac medicinali poenitentia, poli unam, al- teramve hebdomadam ad fe redire me juffit, alia praeterea media non fine praevia adhorcatione fuggerens, quibus contra relapfum in peccata praemuni- re me polhem. Quod faluti elte de- buerat, in rabiem me egit: ab eo tem- pore confefiione prorfus abftinere con- tfitui, & negletta impofita poenitentia, neglečtis, quae praefcripta erant, me- diis, in omnia fcelera me dare praeci- pitem, froenum omne laxare cupidita- tibus, & de alio ad fedandos internos remorfus , ac confcientiae ftimulos re- medio cogitare. Neque opus fuit diu quaerere : temporalia bona, mundanae voluptates, & gaudia, quibus me to- tum quantum immerfi, familiaris cum libertinis fociis, qui iua ms hi princi- pia inftillare non ceffarunt, converla- tio, quam quaefivi folicite, perniciofi, &ad libertinismum,ac religionis omnis contemptum inducentes libri , quos mihi magnojpumero comparavi, & quorum le&ioni horas omnes ab aliis curis vacuas impendi, brevi tempore fopiverunt omnes confciemise ftimur los> *4 los , & profundam aetei narum verlta- tum oblivionem induxerun\ Excu(To hoc Iroeno nihil jam fuit 5 quod me a peccando retineret: accelTit ad p io- ra peccata, & pravos habitus plena Dei oblivio, facrorum omnium con- temptus, pietatis derifio, alienae famae detractio, calumniandi libertas, fcan- dala, fermones tum lafcivi, tum liber- tini, quibus, tanquam peftifero halitu, • afflavi, & aDci timore abltraxi alios, injufta lucra , fraudes, doli, oppref- liones pauperum, verbo : nullum erat fcelus , quod, fi liberet modo , per- petrari a me libere pode non exill> marem. Quidquid haec inter animo occurreret, quidquid monerent alii, quidquid exemp!orum triftium fe ob- jiceret, tanquam inania puerorum ter- riculamenta , rifi , contempli, explo- && 07 ba illa tua in mentem veniunt : vix de centum millibus, quomm mala fnit fem- per vita, meretur a Dco babere indulgen- tiam anus. - O Jeremia ! im pletu m eft vaticinium tuum : in novijjimo dierutn intelligetis : fed utinam ad falutem. Ah ! mors peccatorum pejjima : quia eft mors ex recordatione praeteritae vitae, prmlentis ftatus, futurarum poenarum horrida. O ! fi liceret nobis peccato¬ rum, quorum etiam mors exterius ni- hil horroris habere videtur, internos fenfus, atque animum intueri. PUNCTUM III. S ubfiftamus paucis momentis ad de- mortui cadaver, &, quid de illius anima agatur , aut quid de ejus ftatu fperari podit , tantifper quaeramus. Ad hanc queeftionem paucis verbis refpondet Sapiens : mortno bomine im - pio mila erit ultra fpcs. - Ah ! quan- tum ex his verbis ab ipfo Špiritu San- tto dičtatis colligo , & colligere de- beo, mors illius eft mors aeterna :* eft mors , de qua Auguftinus loquitur , dum ait: rmlla major , pcjor eji mors , G quam 3 * 98 '-tfa qumn, ubi non moritur mors : cft mors } de qua apud Eccleiiafticum dicitur : va vobis impii ! Ji mortui fueritis , in ma- lediffione er it pars vejira. O ! mortera terribilem ! o ! mortem funcltam ! - Ante paucas horas a Sacerdote moni- tus, & in fpem , ac fiduciam ohtinen- das a Drčo venite , & mifericordice erettus. poenitentiam agere potuit : nune ngendte poenitentiae nullci erit ul¬ tra [pes: - ante paucas horas vel uni- co linceri doloris adtu Divinam pla- care juftitiam , & tot peccatorum ve- niam impetrare lihi potuit : nune pla- candae jurtitioe, & impetrandse, veniae milla erit ultra [pes: ante paucas horas falutem fuam procurare, & ultimum finem fuum fincera peccatorum con- feffione , atque unico contriti cordis affe&u obtinere potuit : nune procu- randae falutis, & obtinendi ultimi fi- nis fui nulla erit ultra [pes: ante paucas horas obtemperando bene monenti Sa- cerdort internos ftimulos , rodentem intus vermem, & confcicntiae remor- fus fedare 3 ac inferni ignes extingue- re potuit: nune fedandi remorfus, at- que' ignes extinguendi nulla erit ultra 99 •t fpcs: mine vermis illius non morietur , ignis illius non c.vtinguetur : - ante mo- dieum tempus abundabat bonis, frue- batur deliciis : nune obtinendi alicujus boni, guftandee vel ad momentum voluptatis, nune evadendi malorum omnium cumuli nulla erit ultra fpes: quantum fe glorificavit , quantum in deli- ciis fuit, tantum illi datur , & in seter- num dabitui' tormenti 3 Z3 luttus : ant« modieum tempus non credidit immor- talitatem animae, Dnuivmnalorum vin- dicem non timuit, ad seternarum poe- narum minas rifit: nune finiendi mor- tem animse, nune vindicantis Dei ma- num, & aeternas poenas evadendi nul¬ la erit ultra fpes ex inferno enim nulla cjl redemptio, & in inferno non meritur mors, - Hoc illius corpus , quod in extremo judicii die rurfum unietur animse, erit buftum inferni : cras qui- dem ad illud canetur : requicm aternam duna ei Domine! <3 lux perpetua luceat ei: fed in seternum non inveniet requicm 3 in ceternum non videbit lumen : seternas fuftinebit poenas 5 & has poenas nova morte finiendi, aut in illis habendi refrigerium nulla erit ultra fpes, nulla G a »rit ico erit ultra fpes. - Mortuo bamint impio ( o ! veritatem terrificam ) mortuo bo- minc impio nulla erit ultra fpes. - Ah ! mors peccatorum pejjima : quia mors pec- catorum cit mors seterna : nulla autem major , d pejor cji mors } quam ubi noti moritur mors. O benignilTime Jesu ! per Cru- cem , pailionem 5 & mortem tuam , quam pro me peccatore fubire volui- iti, te obteftor , miferere peccatricis animae meae in hora mortis meae , & ne permitte, ut tam violenta, horrida, & seterna peccatorum morte moriatur. Ah ! Domine ! tali morte ii moreier, nulla mihi eflet ultra fpes, nulla uti- litas in Sanguine tuo pro me tam mi- fericorditer profufo. - O ! cur igitur tališ mortis periculo me pcccando cx- pofui ? cur internos rese confcientia; itimulos ad agendam poenitentiam in- citantes toties rejeci ? Agnofco mi Deus 1 quam infipienter egerim, & in quantum me difcrimen conjccerim : o ! fi hi remorfus nune a me non au- diti, fed per vim fuppreffi aliquando in morte revivifcerent, & me undi- que coanguilarent 3 fi 3 quod nune vi- dere 101 ^ dere nolo, in noviftimo dierum intel- ligerem, quidnam aliud, quam extre- nia defperatio , & mors peccatorum pefTima, mors violenta , mors horri- da, mors seterna me maneret? - Ah ! mi J nsu ! ii de centum millibus, quo- rum mala fuit Temper vita, vix me- retur in morte indulgentiam habere unus, quomodo ego me hunc unicum fore polliceri m hi poflem ? - Non o Domine ! tanto periculo me non exponam : nune prseveniam , nune bonum mortis judiciura habebo prše oculis, nune mihi jullitiam parabo : & te o J esu ! per mortem tuam fup- plex oro : a violenta, liortida, seter- na, & pelTima peecatorum morte li- bera me Domine ! Am|n. M ED IT ATI O V. PRETIOSA IN CONSPECTU DOMINI MORS SANCT.O- RUM E J US. V idimus in prsecedente meditatione pelTimam peccatorum mortem : in prseTente, qua!is futura lit mors ju- G 3 fto- 102 £ 2 : ftorum 3 videamus. Audiaraus Pfal- miitam de hac morte loquentem : pre- tiufa in confpeEtu Domini, ejus verba funt, pretiofa m coufpcctu Domini mors SanEtarum ejus : quae verba explicans Bernardus ait: pretiofa mors SanEiorum : pretiofa plane, tanquam finis laborum , tan- quam viEioria conjiimmatio, tanquam vita jama , <3 perfcEia fecuritatis ingrejfis . Hanc igitur pretiofam jultorum mor- tem pi aefens meditatio proponetp cujus tria nobis puntta paulo ante nomina- tus Bernard^ alio loco fuppcditat, dum ait: Mortjujli bona propter requicm, quod primum : mclior propter novitatem, quod alterum : optima propter fccuri- tatem, quod tertium crit mcditationis punttura. — udio 3 vicinum efle morti hominem3 qui ? dum viveret, multis adverlis exercitus vitam egit paupcrem, a mun- do contemptam 3 voluptatum, & gau- diorum expertem ? duris faepe calibus anguftiatam , & afflidtam : intcr haec tamen magna femper dedit pietatis PUNCTUM I. exem 10 3 exempla , orationi, ac piorum libro- rum ledtioni ilata tempora confhntcr tribuit, Sandtiffima Sacramcnta frepius adivit, Sandtiffirnam Dei Matrem con- ibnti pietate coluit, liberiore conver- fatione ledino abitinuit , verborum parcus linguam fuam caute cuitodivit, officio fuo, qaanta potuit, diligentia, & fuie funcbus cft, jus fuum cuique fine perfonarum acceptione tribuit, potentiorum gratiam viis minus licitis nunquam quaefivit, neque hominum aut metu, aut refpedtu a pietatis ftu- dio, & juftitice amore Te dimoveri paffus eft, nemini fciens injuriam in- tulit, tempus ab oratione, officio, & curis vacuum honeftae, & moderatae cum amicis, quos paucos/ libique fi- miles habuit, animi relaxationi im- pendit, laetus Temper, & hilaris, nec in adverfa , quam expertus eft , for- tuna in inconditas querelas , & mur- rnura erumpere , aut in holtes fuos, iibi non ignotos, maledidta, contume- lias, aut alia interni rancoris figna con- jicere unquam auditus, quin potius bene de illis loqui , ac pro malo bo- num reddere folitus. Nune polt diu- G 4 tur- *°4 £2* f turnum , & gravem morbum , quem mira patientia toleravit , ad extrema dcdučtus eile dicitur, & in horas lin- gulas ejus mors expetlatur. - - Šan¬ tle Hieronyine ! audivimus te in prio- ri meditatione homini, c^iius mala fuit vita, omnem fere obtinendae a Deo * in morte indulgentiae fpem denegan- tem : qualem igitur de hujus hominis morte fpem nobis facis ? O ! refpon- det Hieronvmus, fpem optimam : le¬ gi , relegi, pcrlegi, nunrjuam vidi pium bominem mah morte mortuum, nunqmm , nunqmm vidi pilim bominem mala morte . mortuum. - - Eamus igitur, &, qualis hsec mors-, de qua nobis Hieronymus tantum boni promittit, futura fit, vi- deamus. Jam in primo ingreffu moribundi facies iolito hilarior in ternam anirni quietem , ac laetitiarn nobis indicat. Interrogatus 5 quotnodo fe habeat ? optime libi elfe refpondet, & de vi* cina fua morte fic loquitur , tanquam ex uno in aliud cubiculum transitu- rus : quin gaudet etiam, & cum Pau- lo laetus ait : tempus refolutionis meče in- jlat. Circumftant amici, uxor, filii, gk *°5 mocfti omnes, & perfuli lacrymis: il- le moeientes Tolatur, eorum animos erigit, ne mortem Tuam lugeant, illis Chrifti verbis rnonet : nalite flerc fuper me: fed fuper vos ipfos fletc. O ! quot vos in hoc mundo mala , quam multi finiftri cafus manent, quantae calami- tates, & miTeriae, quantae curae, ae labores, a quibus ego jam nune bber expečto , dum ingrediar in requiem meam ; jam enim vocari me fentio, jam njihi dicit fpiritus , ut requiefcam a laboribus meis , - Quamdiu in hoc mundo vixi, parum, aut nihil quietis habui, adverfam fere Temper 1'ortu- nam expertus Tum, hominum perfecu- tiones, contemptus, odia fuftinui, vo- luptatbus, commodis, opibus, plau- iibus, quibus abundant alii , Temper carui : horum loco curae, labores, incommoda, & moleftiae nunquam de- erant : in fudore vultus mei comedi panem meum, & hunc non raro par- ce admodum , aliorum invidia , frau- dibus, potentia in aequi(Timis etiam caufis meis Taepius opprefius. Nune finita Tunt omnia , nune nihil horum omnium cit, quod ultra metuam, nune G 5 mu- io5 ^ ^ mutatur repentc fcena, & ego illuc propero 5 ubi abjicrget Dcus omnem lu¬ cernam ab oculis rncis, ubi murs ultra non erit, ncque luči us , neque clarnor , ucque ilolor crit ultra. Laborabunt alii, ego quiefcam : lugebunt alii, ego lugendi caufam non habebo , nec lugere pot- ' ero : fatigabuntur alii, ut temporalia fibi bona congregem, &, quae congre- gaverint 3 conlervent, mihi nulla erit iftarum rerum cura, horum omnium nihil appetam, nec eorum aliquo ege- bo : calamitates, miferias 3 adverfa non pauca fuftinebunt alii, ad me horum omnium nihil prorfus appropinquabit. Holles mei, quantumcunque fint po- tentes, quantuir,cunque mali mihi ve- lint, nihil ultra nocere poterunt, eo¬ rum inermem impotentiam , &'vanas fine viribus ridebo iras , majorem multo illi me5 quam ego illos 3 timen- ( di caufam habebunt. Itaque gratulari vos mihi decet potius , quam mortem ineam lletu profequi ego enim ab exilio vocor ad patriam 3 e procello- fo 5 & plcno periculis mari ad portum quietis venio, & confummato difficili curfu ingredior in requiem inčam, & re- io 7 rcquiefcam a laboribus meis. ^it/hr nww c ji quietis portus , Ambrofii verba funt, quse me mirum quantum fo- lantur. Accedamus hominem propius, &' 3 an nulius eura prorfus vicinse mortis metus occupetj videamus: alloquamur eum. - Audi bone vir ! tu in hoc re- rum tuarum fiatu tam ieetus es•> ubi mors imminet 3 & adhuc hodie oppe- tenda tibi erit ? nihilnc igitur mortem metuis, cujus vel fola memoria tot aliis o ! quam amara, qnam terribilis videtur? an fcis, quid lit mori? audi tantisper. Mors efl dereličlio omnium bonorum hujus mundi : hsec tibi ami- cos, & charos tuos omnes 3 & quid- quid in mundo habes 3 mox cripiet : an de tot rerum jaetura non doles? - Mors efl finis temporis : jam pro te tempus non erit amplius 3 operari ultra tibi non licebit *, venit enim nox, qucui- do nemo potcjl operari : finis hujus tam propinqui memoria nihilnc amaritudi- nis tibi adfert ? - Mors eft initium seternitatis : poft paucas Jioras ibis in domum cet er nit at is tiue , jam ante jamam ajjijlit i Jiukx 3 qui a te rationem villi- catio- io8 vjn fiv* cationis tuae repetet , & fententiam pronunciabit : tjualis haec futura lit, ignoras j omnia in futurum fervantur in - ccrtn : quid ad haec ais ? an tam vici- num Judicem , an judicii ab eo infti- tuendi rigorem non times ? - Scio, refpondet, fcio haec omnia : fed nul- lam in his doiendi, nullam timendi caufam invenio. Videatur mors aliis quantumcunque amara, & terribilis: me, quod promifit Sapiens, tormcn - tlim mortis non tangit : videbor .quidem oculis infipicntium mori : ego anteni ero in pace : fentio nune, quam verum fit, quod ait Eucherius •: non magnus mor¬ tis timor ijlos iufejiat , qui jam dijjolvi optant, i3 cfje cum Cbrijio. - Tempora- lia quidem bona mors mihi auferet: fed mea non erant, ad breve illa tem- pus commodata habui , neque aliud ck iis tuli commodi, quam curas, la- hores, & moleftias, quibus mors me liberat. O ! quale mihi mors nune ad- fert folatium, dum alios me thefauros. habere video, quo fur non nppropiat, ncque tima corrumpit. Tuorum nune verborum, Magne Leo ! memini, &, quam vera fint , experior : quod pro ceter- 109 (Sterna vita agitur , tune apparere incipit, cum laburum carnalium fruchis cceperit non videri. - Temporis mei finem mortem efle fcio : fed nihil mihi agendum iu- pereft, nihil eorum, quse agenda erant, ad hunc finem difiuli , parata funt omnia : pro me finitur tempus femi- nandi in lacrymis, & appropinquat tempus in exultatione metendi. - Ini- tium aeternitatis mors eit: fed non ell, quod metuam : ib o in do,man aternitatis mea, & laetus ibo , opera enim mea /e« quuntur me : ipfc fpiritus tejtimonium red- dit Jpiritui meo , quod Jim filius Dei : Ji autem filius, i3 hceres : fidem fervavi, & ideo repofita eji mibi corona jujlitia, quam reddet mibi Dominus jujlus judex : qualem igitur timendi caufam habeo? - Audio Bernardum : bona confcientia ipfia morte magis erigitur, quam deprimitur ; atidio Sapieritem : fperai jujlus in morte (ua. - O Mors ! bornim eji judicium tmim. Modicum laboris fuperefi : extremos morbi dolores, & mortis anguftias fu- ftinere adhuc debeo : fed juvabit, & vires addet ille 3 qui htec omnia pro me in Cruce fultinuit. Igitur e.vpecla Dominum anima mea ! viriliter agc, c <3 no 'f/n ^ confortetur cor tuitm , Z3 fufline Dominum: modicum laborabis, & tota aeternitate quiefccs. Spcro in Domino , £5 ipfe fa- ciet. Mifericordise Mater te ab hofte proteget, & mor tis hora fufcipiet, fe- que Matrem elle fideli, ac devoto fi- bi filio monltrabit. - Ita fiducia ple- nus , & femet ipfum erigens, poft prolata illa Pfalmi quarti verba : in pace in idipfum dormiam , 13 nquiefcm: fjuoniam tu Domine ! Jingulariter in fpe conllituijti me , loquelam amittit, inten- ti in Čhriiti Crucifixi, & Virgineae Matris imaginem oculi manent im- mobiles, & obducuntur caligine, de- ficiunt fenfus, denique peratta inter pios, quos Sacerdos fuggerit, aftečtus extrema lučta, ridenti ore 3 placido veluti fomno obdormifcit. - Beati mortui , qui in Domino moriuntur. - Quidnam de hac morte* judicandum cit? o! haec mors dl pretiofa in con - fpeciu Domini : mors bom propter requiem ; jujlus enim 5 fi morte prisoccupatus fuerit , in refrigtrit er it* PUN- ^ > 111 PUNCTUM II. orientem vidimus : nune ejus ani rasni a corpore feparatam, qu3n- tum licet, cogitationibus noitris acl domum aeternitatis fequamur. - O ! quid video ? vix e corpore anima egreditur, jam occurrunt canentes Angeli : c um dederit dileHis fitis fomnum , ecce ! bandit as Domini : jam Divinus adeft Judex, & miti, ac feilivo afpečtu venientem animam excipit: veni, ait, lene d iti e Patris mci ! pojjide regnum : cu- ge! ferve bone , £3 fideiis ! hitra in gau- dium Domini tui. - Hinc inter^Ange- lorum choros in altum fublata 'canit: letata fum in his , quce diffa funt mibi ; in domum Domini ibimits. Jam pandun- tur coeli fores : jam ccelum ingredi- tur : jam ante Df.i thronum ftatuitur : jam dicit-, qui fedet in tbrono : ecce ! nova facio omnia : jam Virginea Mater finu fuo clientem accipit, eique Je sum beneditlum fruftum ventris fui often- dit : jam in ejus amplexum Sunfcti omnes ruunt, & de novi civis adven¬ tu laeti laudes Deo concinunt, ac ve- nienti animae de confummato feliciter cur curfu , relata dc hoftibus fuis vičto- ria , & obtcnto ultimo luo fine gratu- lantur. - In tanta rerum omnium , & tam repentina conveilione anitna ipfa quid agit ? quinam ejus funt de prioris vitse miferiis, quas lultinuit, & de praefenti luo llatu fenfus ? O! quis haec omnia verbis explicet? quis vel cogitatione allequatur ? - In pri- mo coeleftis pati ise ingrellu, & ad pri- mum illius clavitatis, ac pulchritudinis afpettum prše gaudii magnitudine fe non capit : ah ! torrente voluptatis ebria exclavnat : oculus non vidit , neC auris aiulivit , ncc in cor bominis afcendit , qua prapor avit Deus iis , qui diligunt il- lum. O ! (jmnta bcatitudo ! fibi gratu- latur cum Hieronymo , o ! qiuinta bea~ titndo pro parvis magna recipere, aterna pro brevibus, i3 babcre Dominum dcbito - rem. - Quocunque fe vertit, quidquid videt, novi gaudii argumentum efi, & tanti gaudii, quantum nulla linj*ua dicere , nullus intelletlus capere iuf- ficit, cui comparata omnia hujus mun- di gaudia non vilefcunt folum, fed cru- ciant, & affligunt. Angelorum cboris in - tereffc, ut Gregorius loquitur , cum rjd $§& * I 3 beatifjlmis fpiritibus glorice Conditoris ajjl- Jiere, prcefentem Dei vultum čemer e , m- circumfcriptum himen viderc , o ! quan- ta haec inexplicabilis gaudii novitas j quse omnes animse potentias occupat> & rapit. Quis jam felicis hujus animse fen- lus eft , dum eo fe tabernaculo re- ceptam videt, in quo Deus ipfe cum hominibus habitat, dum immenfi hu¬ jus tabernaculi pulchritudinem totam fimul confpicit , & ad paratum fibi thronum cum Deo regnatura deduci- tur, quae paulo ante in angufto cubi- culo, & vili letto morbi doloribusj & mortis anguftiis circumdata langue- bat? quis illius fenfus eft, dum repen- te inter Angelorum choros, & fanfta- rum animarum coetus conftitutam fe afpicit, &, quos per vitam coluit, quorum opem , ac patrocinium fup- plex petiit, in eorum fe focietatem , ac familiarem confuetudinem receptam videt ? atque, quam paulo ante afper- nabantur homines, fugiebant amici, nune Patriarchse, Prophetse, Apofto- li, Martyres, Confeflbres, Virgines fumma cum lsetitia occurrentes exci- H piunt, 114 piunt, & honorant ? quisnam illius fenfus eft, dum ad paratas libi in con- fpedtu Dm vocatur epulas 5 dum ab ubertate domus Dni fe repleri, & tor- rentc voluptatis ejus potari videt, quae paulo ante pane lacrymarum cibata, cui potus datus elt in lacrymis in men- fura? quisnam illius fenius eft 3 dum pro lamentationibus, quas audire fo- lebat, canticum illud novum , quod ante thronum Dei Santti concinuntj in ejus auribus repente infonat, dum ipfa Sandtorum immixta choris novum hoc canticum modulatur? quisnam il¬ lius fenfus ett, dum, quae paulo ante multa libi commoda negari vidit, nune nihil dcliderat 5 aut deiiderarc poteltj quo non ilico potiatur? O ! exclamat } qualis hcec 5 & quam beata nov itas! non j non funt condignee pnjjiones praeter- iti tnnporis ad hanc gloriam , quce nune in mc revtlatUT : momentaneum , i3 leve tribulutionis meče o ! quantum gloriue pon - 4us operatum cjl in mc. - In quales Dei fui prorumpit laudes , quales illi pro tot gradiš, & fpeciali cumprimis, ac paterna in fubtrahendis peceatorum illiciis, & noxiis temporalibus bonis, _i 'j. • » _ac vjn £k ac voluptatibus, & fuppeditandis pe- culiaribus ad falutem mediis, atque inter heec pluribus cdam crucibus, & adverfis pvovidentia agit gratias : qua- les San&iflimae Chrilti Humanitati pro redemptione 3 & tot cum illa conne- xis beneficiis 5 Beatiflimse illius Matri Virgini pro materno erga le amore ? ac iinpenfo toties praefidio, San&o fuo Cultodi Angelo pro tam fideli ad ul- timum usque vitae momentum cufto- dia, Sanftis Patronis fuis pro impetra- tis libi tot aliis, atque hoc cumprimis ultimo bonse mortis beneficio gratia- rum a&iones perfolvit : quot ab his viciffim accipit gratulationes. Sed exigua funt ifta, fi cum ipfa obtentse ab hac anima beatitudinis fub- llantia conferantur. O ! quanto fe re- pente gaudiorum omnium pelago inun- dari fentit, dum Deum fuum non jam. per fpeculum , & in eenigmate > led revelata facie clarifTuna in luce con- fpicit, dum ei fimilis ad eum 5 ficuti eft, videndum admittitur, dum Sančtif- iimae Trinitatis mvfterium , dum infi- nitas Dei perfečtiones j majeftatem, pulchritudinenij lapientiam 3 bonitatem, H 3 divi- TI« £& <8* divitias, potentiam , dum ea omnia , quae pev obfcurum fidei lumen fibi prius propofita videre non potuit, re- moto velo ante fe habet, & in Dei lu- mine novum, ac admirabile lumen in- tuetur. O ! in quantum, & quam ac- cenfum Dei fui amorem ex hoc afpe- ftu rapitur , quantum in hoc amore fentit gaudium , quanta fuavitate , ac dulcedine perfunditur, dum ad ple- nam , perfečtamque infiniti boni pofi feflionem, ac familiarem Dei fui ami- citiam admitti fe videt: quanta illius ell exultatio 5 dum ab hoc fummo bo- no amari fe confpicit, dum huic uni- co fini fuo conjungitur, dum ipfius Dei de falute fua gaudium clarillime agnofcit. - O ! qualis haec novitas ! quae totum fimul ejus appetitum ex- plet, quae fic fatiat, ut novum Temper accendat defiderium : fic defiderare fa- cit, ut hoc ipfum defiderium Temper lit Tatiatum. - O mors ! novse vita ja - nua ! o melior propter novi totem, & vel hac de cauTa in confpe&u Domini pretio - fa ! - O anima ! non jam miror illaift tuam timoris omnis expertem in mor- te lsetitiam : ah ! mors tua mors non fui tj fuit, fed fuavis fomnus, de quo Pfal- mifta canit: <;um dederit dileHis fuis fom- num, ecce! bcereditas Domini. - O ! mo- riatur etiam onima mo tali mortejujlorum , £5 fiant novijjim mca borum Jimilia • PUNCTUM III. D um felicem hanc animam de nova fua vita tantopere gaudentem , fibique gratulantem videmus, quaera- mus ex lila, quam diu duraturum fit hoc gaudium , quam diu ipfa novse hujus vitae felicitate fruitura. O ! re- fpondet, in hac, quam nune ingrefla fum , vitae novitate tališ quaefl:io lo- cum non habet : hoc, quod pro me nune fluit , tempus finem nefeit: hic non jam tempus eft, fed aeternitas. In hac vitae novitate aeternum ero > aeternum Deo , Deique bonis fruar, aeternum hic gaudebo, & gaudium meum nemo tollet a me. - O beata aeternitas! quam in Deo meo tam cla- re video, ut omnis prorfus fummi bo¬ ni vel ad momentum amittendi metus in aeternum excludatur. Gaudium meum nemo tollet a me. - Conjuret adverfum H 3 me IT 8 *#* r-3; <5 v.v me totus mundus , tyranni omnes, quidquid habent virium, exerant , in- fernus ipfe furorem fuum omnera acuat, g audium meum nemo tollet a me : haec, per quam intravi, janua perfečfic fccuritatis ingreffus eft : hic mors ultra non er it, neqi>e luffus, neque clamor , ne- ' que dolor crit ultra : hic omnis metus seternum exulat, &, quidquid fecuri. tatis plenitudinem turbare poteft , ad civitatis hujus portas appropinquare non audet. - Paulo ante cum timore, & tremore falutem meam operari de¬ bui : nune falutem amittendi nullus erit ultra tiinor : g etudi um meum nemo tollet a me. Paulo ante mille periculis expofita contra hoftium inlidias vigi- lare debui , ut eorum laqucos evade- rem : nune fceura requiefco 5 nune vel tantilli ab holtibus periculi nullus erit ultra timor : g audi um meum nemo tollet a me. Paulo ante nefcivi, utrum 1 amore, vel odio digna fim, omnia in futurum fervabantur incerta : quae fla- bam, ne caderem, videre debui: nune »more me dignam efle , & aeternum dignam fore fcio, nune mterna mea elt felicitaSj nune Temper itabo, nune ca- *#> &k ,r > cadendi nullus erit ultra timor : gau- dium meum nemo tollet a me. Paulo an- te fedeuam in tenebris } & umbra mor- tis, paulo ante ftratum meum rigabara lacrymis : nune in Dni lumine lumen. video, nune videndi tenebras 5 gurtan- di mortem, fundendi lacrymas nullus erit ultra timor : gaudium meum nemo tollet o me. Paulo ante fufpiiabam an- xia, & defiderio ardens ; ejuando ve- niam , £5 apparebo mite facicm Dei ? nune impletum eft defiderium , nune ante faciem Dei Temper alfiltam 3 nune in- babi rabo in tabernaculo Dei in fcecula , nune mifericordias Domini in aternum cantabo: gaudium meum nemo tollet a me. - O beata fecuritas ! transibunt faecula, exiinguentur luminai ia 5 mundus igne confumetur, reTurgent mortui, initi- tuetur judicium : & ego fecura ero : gaudium meum nemo iallct a me : gaudium meum nemo tollet a me. Haec inter ad expofitum in mor- tuali feretro corpus Tuum converfa: o corpus meum ! ait, revertere nune in terram 3 & pulverem tuum : fubter te fleruetur tinca , S oper imen* um tuum erunt vermes: dic putredini : Pater meus " . ' ' '' H 4" cs: 129 es : Mater mea ? £3 foror mea, vermibus: ciim te confumptum putaveris, orieris , ut Lucifer. Ubi ego fum, tu quidem non potes venire modo, fed venies poftea: praeceffi parare tibi locum : veniam, & accipiam te ad me ipfum, ut, ubi ego fum, iliic (is & tu fidelis ad onine bonum miniller meus. - Non amavi te, fateor: (i amaffem, perdidifiem te: nune te (ic perdidi, ut in vitam aeter- nam te cuftodirem. O ! qualis erit pulehritudo tua, quando corruptibile hoc induerit incorruptionem, & mor- tale hoc induerit immortalitatem : o oculi mei V quale lumen videbitis : o aures mcae ! quale canticum audie- tis : o os meum ! qualem gultabis dul- cedinem in menfa Domini, quali tor- rente voluptatis potaberis : o caro mea ! requiefce nune in fpe : videbis Saivatorem tuum : paululum nune dor- mies: f<.d exurges iterum: cxpettaDo- minum Saivatorem tuum , qui reformabit te confizuratum corpori claritatis fuce. O ! qualis tune erit tua novitas , ubi inors ultra mn erit, ncque luctus, neque clamor, neque dolor erit ultra : quia pri - ma abierunt. - O ! quantum gaudebit eor i 121 £k cor tulim , & gaudium tuum nemo tollet a te: nemo, nemo tollet ate, - - O M ors op tirno propter Jecuritatem, & perfccU fe- curitatis ingrejjus ' o im ors- in confpeclu Domini pretiofa ! - Ecce ! c/nomodo mo- ritur jujius nemo cji , (pii recogitct corde. Ah ! mi Jesu ! pro me in Cruca moriens ! moriatur anima mea movte juftorum, & fiant noviiima mea ho- rum fimilia: fit mors mea in confpečtu tuo pretiofa. Hoc ut fiat, fcio Do¬ mine ! quid a me petas: jubes me con- f.gnrari morti tua , & cognofcere focicta- tem pojjiunum tuarum , ut lic occurram od refurrcctioucm , qua eji ex mortuis. Con- figurabor igitur, & pallionum tuarum focietatem lic cognofcam, ut ab illa nunquam amplius recedam. Jam ex nune configurari incipiam , jam ex nune čarnem meam crucifigam cura vitiis, & concupifcentiis ejus, jam ex nune Crucem tuam amplettar , nec horrebo Crucis ignominiam : neque mors, neque vita, neque tribulatio, aut anguttia , neque inftantia, neque futura, neque creatura alia me fepa- rare poterit a charitate tua : jam ex H 5 nune 122 fjvs* nune vivam, jam non ego : vivet ve¬ ro in me Chriiius : mihi vivere Chri¬ iius erit, & mori lucrum. O Virgo Santtiflima*! tu mihi a Filio tuo talem moitem in confpettu ejus pretiofam iir. petra, & J e sum benedičtum fru- £lum ventris tui mihi poli hoc exilium oltende : tu me nune ab hofte pro- tege, ne a Chriiti Cruce me diveliat: tu me in hara mortis fufcipe , ut in pace dormiam 5 & requiefcam. Amen. MEDITATIO VI. ekercitium practicum MORTIS. Q uid mors fit, qualis peccatorumj qualis juftorum mors eile foleat, meditati fumus, & ex his omnibus agnofcere debuimus, quam bonum fit jjudicium mortis, quam falutares inde fequel8e 9 quam certae, ac fecurae ad corrigendos judicii noftri errores, & vitam deinceps rede inllituendam re- gulte deducantur. Sed horum omnium confideratio quem nobis fruftum ad- feret 3 fi fcire contenti manum operi non V ^2? flV* I2 3 non admoveamus ? Hoc igitur ut fiat, & ut plenum e facro hoc triduo fru- čtum referamus , in praefenti medita- tione pračticum mortis exercitium pro- ponam. Eamus B nos : curn Apoltolis, quando de Lazari morte a Chrillo au- diverunt, prcefentes omnes allcquor, camus B nos , B moriamur. Nemo me- tuat, nemo turbetur : Pauli exemplum imitabimur, qui de fe profitetur : quo - tidie morior. Et profečto, fi nemo no- ftrum eft, qui non vidcbit mortcm : fi mortis tempus penitus incertum eft: fi femel tar tu m, & non (lepius morie- mur, atque admiirum femel in morte errorcm per totam aeternitatem corri- gere amplius non poterimus, operse pretium elle arbitror , ut inftituto, dum vivimus, non femel tantum , fed faepius ejusmodi pračtico mortis exer- citio ad bene moriendum proevie nos difponamus , & exerceamus veluti , juxta Thomas Kempenfis monitum ; beatus bomo , qui bore,m mortis fiue fem- per ante oculos babetj B ad moriendum quo- tidie fc difponit. Tria punčta comple- čtetur pračticum hoc mortis exerci- tium : in primo, quod maximam me- ,2 4 *JT* ditationis partem efficiet, ad mortem nos difpontemus, & ea faciemus omnia, quae ad illam aliquando pie oppeten- dam a nobis fačta veilcmus: in iecun« do puntto breviftime mortem ipfam noftram nobis repraefentabimus, & fic agemus, quafi reipfa moreremur : in ter ti o punfto eadem brevitate anima noitra, quafi jam a corpore feparata, confiderabit, quid poft mortem circa corpus, & res noftras agatur. Fru&us, quem ex hoc exercitio & defidero, & fpero , eft, ut quisque noitrum aut hodie , aut his diebus attente, & in confpettu D bi luftret totum ftatum confcientiae fuse, & accurate infpiciat, an nihil lit, quod ante mortem a fe fačtum vellet , an nihil inveniat, quo ftante, &non fublato bonam fibi mor¬ tem polliceri vix poflet: atque 3 fi quid ejusmodi invenerit, manum operi ad- movere, ac in meliorem ftatum fe re- ponere non di^eratj memor hujus: quia mors non tardat . PUN- 125 PUNCTUM I. C onftituat Te unusquisque noftrum ante imaginem Chrifti Crucifixi, fibique repraefentet ingredi ad fe An- gelum , aut Sacerdotem aliquem haec Ifaiae verba proferentem : difpone do* mui tua : quia moricris tu. - Audifti anima mea ? audifti fententiam, quam tibi Deus tuus per hunc fuum legatum indicat, & a te executioni dari ju- bet ? lile te e nihilo creavit, & in hoc mundo pofuit, ut ei ferviens tandem falva fieres : ad hunc finem obtinen- dum tibi conceftit creaturas plurimas, tanquam media non folum ordinis na- turalis, fed etiam fupernaturalis : de- dit tibi viginti, triginta, quadraginta , quinquaginta, aut plures vitae annos, tanquam tempus tuum , quo operari te voluit, & per bonum horum medio- rum ufum ad finem tuum tendere, ac falutem tuam in tuto collocare. - Nune, tanquam horum omnium Do- minus, tanquam fupremus vitae, mor- tisque arbiter, quae dedit, a te repe- tit: nune venit finis fuper te, adeft con- ftitutus tibi a Deo terminus, qui prae- teri- t2tf teriri non poterit } elapfum eft tempus tuum : igitur clifponc domui tua ; quia mvrieris tu, 8 ultra in hoc mundo non vivcs . - Quid ad haec ais? quid re- fpondes? - - Ah ! quart trijiis es anima mea? adeone igitur imminentis mor- tis nuncius te percellit ? Cogita im- 1 mutabili Dei decreto aliquando mo- riendum tibi efle : fi autem aliquando, cur non modo ? quidnam eft, quod in hoc mundo te retinet, in quo nihil eft, nifi vanitas , & afflibtio fpiritus ? quid eft, quod hanc vitam tot reple- tam miferiis amare te facit ? an for- » taffis ea caufa diutius cupis vivere } ut plura merita pro coelo colligas , & bonis operibus augearis? - Ah ! cum Bernardo cxclamantem te audio : vi - vere erubefco, quia non projicio : mori ti - meo, quia non Jimi parata. - Ita fi res habet, o! in quanto verfaris periculo* nifi manum operi ilico admoveas, & Divinae voci obfequens ad mortem te difponas, antequam elabatur tempus > quod ad hunc tibi finem Deus tuus concedit, &, ut impendas, te monet. - O Magne Deus ! quantum tibi debeo, quod j cum jam pridem in peccatis ad©- 127 adolefcentise mese confumere me po£ fes, ad hoc usque tempus patienter expečlare, infuper admonere me vo lueris, ut difponam domui meae 5 ne me mors imparatum opprimat. Ah ! mi Jesu ! per tuam in Cruce mortem te obteilor , ut me nune adjuves, & operi manuum tuarum porrigas dexte- ram, qua adjutushoc tempus accepta- bile mihi a te concellum, & paucos* qui fuperfunt, dies lic impendam, ut vocanti tibi refpondere fim paratus. Hac fiducia fretus omnes alias fepono curas , & domui meae difponere ag- gredior : quia nefcio, quantum mihi ad difponeudum temporis a te fit con- ceflum. Igitur anima mea ! in quali te nune ftatu invenis ? an fine prsevia confef- lione mori non timeres ? an aeternam damnationem evadere fperares, ii nune repentino apoplečlici fulminis ičlu e corpore exturbareris ? - Quid fufpi- ras ? quid trep : das? - nihilne tibi con- fcia es, quo per confeffionem non ex- piato ad Divini Judicis tribunal evo- cari horreres? - Si quid tale latet , cum Auguftino per falutem tuam te 010: 138 *;?» iQs ffjf oro : fac confitendo propitium , qutm ne* gtiudo non facis nefcium : perge ? recogi- ta Dno tuo omnes annos tuos in ama* ritudinc : incipe ab eo tempore, quo priraum peccare potuifti , & confiteri incepifti : revoca in memoriam delifta juventutis tuše 5 & ignorantias tuas : an inter haec deličta juventutis non fuerunt plura peccata^ etiam mortalia, quae vel confiteri timuifti, vel eru- buiili, vel de quibus ob nimiam ani- mi levitatem nullum verum doloremj nullum fincerum emendationis pro- pofitum habuifti ? an ignorantiae tuae . craflae, fupinas, affečtatae, & ad ex- cufandas excufationes in peccatis ex- cogitatae, ac prsetenfce non fuerunt? an unquam in vita tua ad corrigendos errores in praecedentibus confelfio- nibus commiffos fecilli confefTionem generalem , eamquc tam accuratam > fmceram, & fufficienti dolore, ac pro- pofito inrtručhm, ut prudens Confe£ farius te in illa confidere , & acqui- efcere pofle judicaverit, ut nullos poli illam graves remorfus pafia fis , vel patiaris, & quidem tales, qui pro an- xiae confcientise fcrupulis haberi non po C- :§& 129 poffint ? an tibi nune confcientia tua non identidem inclamat , fine nova confeflTione generali , & quidem de peccatis totius vitae inflituta, cum fpe obtinendae falutis mori te non pofle ? - Quid fentis deannis adolefcentise tuae? quibus illos rebus impendifli ? quaies cogitationes intra te fovere fuifti fo- lita ? quales converfationes adivifti 1 quales habuifii focios? quales contra- xitti familiaritates , & amicitias ? qua- lemDivinarum gratiarum, qualem tem- poris, & pecuniarum ufum fecifti ? quales legifti libros? qua!ia dičlamina, & principia fecuta es ? quales de reli- gione, & illius myfteriis fenfus habui- fti ? quales inter converfandum fer- mones mifcuilli? nullosne pravos pec- candi habitus, & confuetudines con- traxifti ? quoties per annum Sančtiffi- ma Poenitentiae, & Euchariftiae Sacra- menta, & quomodo adivilti? quid d« harum confeffionum linceritate , inte- gritate , dolore , propofito juaicas ? an ex illis fufficientem tibi nune pro morte fecuritatem polliceris ? an, quod in his erratum fuit, jam emendafti? - Quid tremis ? quid inquieta te tor- 1 ques ? *3® - *t* A <** ques ? - Difponc domui tua : quia morit - rw : audi Augullinum : /ocar eji, Jpa - tium eji : peccavimus , corrigamus. Fae confitcndo propitium, quem negando non facis nejcium. Mtmor ejio, quia mors non tardat. - Si nune differs, videbis tc } 13 planges te 3 13 non erit tune , quand» corrigas te. Qualis nune in aetate virili eft fta- tus tuus ? anima mea ! an adolefcen- tiae peccata , & pravos habitus dimi- iifti ? an faniora jam in rebus religio- nis, & in morum regulis principia fe- queris ? an liberioribus fermonibus , aut morum dilVolutione juventuti San¬ dala non pr£eb & commodioris vitse amore conjun- ftos cum ar.imarum cura labores no* fugi* ? an rinil in hac cura negligis, aut * 3 » aut cum animarum periculo differs ? an converfatio tua , an fermones tui tales funt, ut aliorum aedificationi fer- viant? an non majorem commodorum tuorum, rerurnque temporalium, quara animarum, curam geris ? an culpa , & negligentia tua nullum animas detri- mentum patiuntur ? an nullo tempo- ralis damni metu, nullo hominum re- fpečtu a Divini honoris zelo, & pro- curanda animarum falute abfterreri te iinis ? - - Si matrimonio junci us ,* £3 fa- milice caput es ; quomodo conjugalem fidem, & amorem, quomodo pacem, & concordiam fervas? an non ipfe fae- pius gravium difcordiarum caufa es 1 qualem filiorum , qualeiti domeftico- rum tuorum curam geris ? an eorum tum fpiritualibus , tum corporalibus neceflfitatibus pro muneris tui ratione provides ? an vigilas , tanquam pro eorum animabus rationem Deo reddi- turus ? an filiis tuis nihil neceflarise inftitutionis tum in rebus fidei, tum in literarum ftudiis deefle pateris ? an eos in timore Det, an potius juxta per- verfa mundi hujus principia ad Vani- tatem, ac licentiam educas ? an tam 1 2 h o s, * 3 * bos, quam famulos tuos ad implenda ChriiViani hominis otficia ad gis'? an eorum peccata impedis, aut nimia con- niventia, fors & malis exemplis, aut libertinis fermonibus peccandi licen- tiam apud eos foves , & non unum prasbes fcandalum ? - - Si publicum ali - ijuocl munus , Ji jujlitiam adminijiras : qualem in his rette gerendis diligen- tiam adhibes ? an his muniis fideliter in confpečtu Dei fungeris? an in fi- niendi^ caulis ex negligentia , & pro- pria commoditatis ftudio cum non le¬ vi faepe partium darono longiores mo¬ raš non trahis ? an jus cuique fuum fine perfonarum acceptione reddis ? an injufta lugra, & commoda non quae- ris? an in gratiam hominum, ad ob- tinendos potentiorum favores, aut de- clinandas offenfas nihil contra Dhum, contra proximum, contra confcientiam tuam agis, aut fuade^ ? an interrogatus ft ntentiam juxta confciendam tuam li- bere line metu, aut refpeclu hominum dicis ? an neminem injufle opprimisj aut opprimi linis’ - - An pro radona fa cukat um tibi a Deo conceiiarum ali- 133 guid etiam pauperibus largiris ? an non furnptus , qui facultates tuas ex« cedunt, & neceflarii non funt, facis, ut poli mortem tuam aut creditores, aut filii tui egere debeant ? an poten- tiorum favore , viribus, aut ingenio tuo ad fupplantandos alios non uteris? an aliorum famam cum gravi eorum damno non profcindis ? an nullas ini- micitias, & odia aut palam, & puhli¬ ce, aut intus, & in amimo foves ? an nulla te gravat faciendae reftitutionis obligatio? an nulla eft peccandi oc- cafio, quam dimittere deberes ? an nulla occulta, aut aliena peccata te premunt ? an hsec omnia confiteris ? an confefla es? an indicatas tibi a Con- fellario obligationes implevifti, aut ira- ples? Ah ! anima mea ! qualis eft fta- tus confcientice tuše ? qualem habes, aut habere potes in prseteritis confef- fionibus fiduciam ? nulline rei tam in« ordinato affečtu adhseres , ut ab ea per mortem feparari nolles ? nihilne eft, quod ante mortem, ut eam fecu- ra oppeteres, facere optares, & de¬ beres ? - - Ah ! ne morare : nune eji tempus acceptabilc: nune funt dies falutis. I 3 Fac *34 Fnc confitendo propitium , qutm negando BOM facis nefcium. Dijpone domui tua • auia morieris. O mifericordiffime Deus ! qualem ir e invenio : quam horrendum iniqui- tatis monftrum me eile video : quo- modo polium in hoc itatu apparere ante faciem tuam ? non, o mi Deus ! ita, ut nune conftitutus fum , mori non poffum. - Igitur me nune ftatim corrigam : nune ftatim advocabo Con- fefiarium , & peccata mea omnia fm- cere, inregre, & cum debito dobre, ac propoiito confitebor. Quod ut tan- * to efficacius fiat 5 jam nune me ad tuos pedes , o mi Jesu ! profterno , & ante Santtam Crucem tuam omnia totius vitae mese peccata ex intimo cordis mei dolens execror, ac dete¬ ktor- Peccavi , Domine ! peccavi in coelum , & coram te : ah ! tibi foli peccavi, & malum coram te feci , Dominus meus ! & Deus meus! pec¬ cavi : poenitet me, & poenitet me ex amore tui : quia te fummum bonum, tam amabilem, mifericordem , & be- nignum Deum , ac Patrem meum tot, & $2^ T 3S & tam cravibus peccatis offendi t heu! Domine ! inquinacse funt viae meae in omni tempore : multiplicatse funt fli¬ per capibos capitis mei iniqu'tates meae, & non potui, ut viderem. Pr o tot offenfis , & injuriis quidnam tibi reddam? o Dnus meus! quomodo m- finitae Majeflati tuae a me laefse , ac contemptae fatisfaciam ? ah ! infinita tua mifericordia fperare me jubet , quod cor contritum , & humihaium non defpicies. In hoc igitur corde contrito, & humiliato cum firmiiTimo propolito non amplius peccandi, & ea omnia , quae mihi Confellarius injun- xeiit, implendi, projicio me ad pedes Sacerdotis miniitri tui : illic recogi- tabo tibi omnes annos meos in an.a- ritudine animae meae , & confiteor , quia peccavi nimis cogitatione, ve>bo> & opere.- Confelfus fum adverfum me in- juftitiam meam : & tu,, o mifevicors Deus ! uti fidacialiter fpero, remifi- fti impietatem peceatorum tneorum. Hanc milericordiam tuam in aeternum cantabo •, nili enim tu adjuviifes me, paulo minus habitaffet in inferno ani- I 4 ma * 3 * ¥}n ti# nia mea. • Nune anima mea ad te de- iiderat: veni, ah ! veni Domine Jesu ! & rcfice efurientem animom meam: laetifica animam fervi tui in convivio fanfto tuo , quod paraiti in dulcedi- ne tua pauperi Deus ! - Anima mea ! hsec cit ultima in vita tua communio : o ! quoties Domini tui Corpus indigne fufcepilti : vide, ut has injurias Deo tuo illatas nune viva fide, ardenti amo- re, ac defiderio, & profunda humili- tate, ac reverentia refarcias : hoc ni- fi feceris , o ! quam tremendum tibi judicium, qualem interitum mandu- cabis. - Ecce ! igitur, ecce ! Agnus Dei : ecce qui tollit peccata mundi. Čredo Domine ! quia tu reveiafti, qui infallibilis veritas es , & adoro te Dfum meum fub his fpeciebus vere, ac realiter praefentem : in tua infinita tnifericordia fpero : te, o fummum bonum meum ! amo fuper omnia : ad te delidero ardenti cordis affeitu, o vi¬ ta animse me* J ah ! Domine ! non (um dignus, ut intres fub tettum meum, qnia mifer , & indignus pec- cator fum : fed tantum dic verbo, & fana- # >fjb '£k # 5 ^* 137 fanabitur amma mea. - Corpus Do¬ mini noftri Jesu Chriiti cuttodiat ani- mam meam , & Ut mihi viaticum in vitam aeternam. Amen - O ! facrum convivium , in quo Chriftus fumitur, & futurae glorise nobis pignus datur. Nune dimittis fervum tuum, Domine ! fccundum verbum tuum in pace : quia viderunt oculi mei falutare tuum. - - Roboratus pane fortium , etiam ungi debeo, ut, tanquam bonus Chjifti mi- les, lutlari poflim, ac vefiftere diabo- lo, & tentationibus ejus. Igitur poft recitatos Pfalmos Poenitentiales, & Li- tanias Omnium Santtorum fenfus meos ungendos exhibeo, quos fenfus heu ! quam male per vitam meam cullodivi, quoties per illos animae meae hoites admiii, quoties illis ad peccandum abufus fum. Doleo, Domine ! doleo, & poenitet me ex toto corde meo : ah ! per iftam fančlam unttionem, & fuam piiffimam mifericordiam indulgeat mi- bi Deus , quidquid per viham , audi- tum, odoratum , gufturn , & locutio- nem , tačtum , grelfum , & lumbo- rum delettationem deliqui, in Nomi- I s ve *38 3f.)h ^ re Patris, & Filii, & Spiritus San£ti. Amen. Kunc ali ud nihil fupereft, quam ut omnibus hujus mundi rebus me ex toto abdicem , Dnoque meo relti- tuam, quae ab illo ad ten pus vitas mese commodata accepi. - En ! me Domine ! promptum , ac paratum : tua funt omnia : tu dedifti, & pro his omnibus g>_atias tibi ago, mi Drus ! 9 u °d dederis : & nune, dum reperis, fanctifiimse tuše voluntati me libentif- lime fubjicio , & omnia tibi veddo. Atque imprimis animam meam a te ex nihilo ad imaginem tuam creatam, & pretiofo Filii tui fanguine redemptam tibi commendo, {lenaque cum fiducia trado in manus mifericordise tuae. - Corpus meum terrae, & pulveri, un- de fumptum eft, reftituo : in peccati poenam a te ftatutam cedat nune in efcam putredini, & vermibus, doneč inde ad meliorem vitam a te fufcite- tur. - E bonis meis, fi quid in iis alienum eft , ft quid aliquem defrau- davi, fi quid alicui debeo, reddo , & hanc reftitutionem , quantum fieri po- teft. '£k teft 5 ipfemet facio , aut determino , neque inquirendi, & reilituendi curam hseredibus relinquo. - Reliquam fub- ftantiam , quae mea fuit, quando tu , o mi Deus ! bane mihi poteftatem fa- cis, hae edibus meis relinquo, & cui« vis eorum portionem fuam Claris ver- biš aiTigno, ne poli: mortem meam li- tigandi occafio detur : nec oblivifcar cl. morem pauperum, & fubfidium ani« m se mese. - Si cujus famam graviter lsefi, ii alicui fcandalum praebui, aut damnum intuli, revoco, retračto, & omni , quo pollum, modo refarcio. Inimicis meis ex animo ignofco, & 5 fi quem offendi , ab eo veniam fupplex peto , atque nune ilatim cum omni¬ bus in gratiam redeo. Ad extremum hseredes mcos bonis monitis inftruttos benedittione impertior , &, ut tu il- lis, o mi Df-us 1 benedicas , oro. - Domine! difpofui domui meae : nune fecurus moi iar, & nutum tuum in- tentis oculis expedo. PUN. £k ^ PUNCTUM ir. 14« T7n ! ade 1 ? jam, & me vocas, Domi- jCL ne ! fiat voluntas tua : paratum cor meum Deus ! paratum cor meum. Igitur Crucifixi lesu fimulacrum in v* # ( mar,us accipio : ecce ! quomodo moritur jujhis, qui, ut ait Gregorius, mortem fufcepit, ne mori timeremus : ojlendit rt- furrectioncm , ut nos pofft refurgerc confi- damus. O ! moriatur anima mea mor- te jufti hujus, Sz fiant novifiTima mea huic fimilia. - Koc falutis lignum ori, & cordi meo admovens , ac SantlilTi- murn Nomen Jesu devote invocans, indulgentiarum omnium, quas in hoc mortis articulo lucran podum , par- ticeps readi cupio. - Altera manu benedičtum cereum, tanquam filius lucis, teneo, & profiteor me velle vi- vere, & mori in ea fide, quam tenet San&a Romana, Catholica, & Apolto- lic. Ecclefia, cujus omnes articulos firma fide čredo , Sc profiteor : quia tu , o Deus ! eos revelafti, qui es aeterna, & infallibilis veritas. Hac fi- dei iuce armatus abrenuncio Satanae, omni- omnibus illius malignis fuggeftionibus, & omnibus operibus tenebrarum. ;-.x- urgat Deus, 8 dijjipentur inimici ejus. - Ecce ! iignum Domini: fugite partes adveifse : dijcedite a me omnes, qui upe- ramini iniijuitatein. - In te Domine l con- fido , non erubefcam : neque irridcant me inimici mei. - A tua infinita miferi- cordia fpero veniam , ac remiiTionem omnium meorum peccatorum, & vi- tam aeternaro me obtenturum : quia tu hoc mihi promilifti, qui omnipotens, & in promiiTionibus tuis fidelilTimus es. O ! ut in lumine tuo videam lu^ men. - Ad hoc fanti.um lumen accen- de in me Domine ! ignem tui amoris. Arno te, o fummum, & infinitum bo- num ! fuper omnia : o ! utinam fat;s amare te poilem : cupio te in aeter- num amare *, ad te enim defidero : concupifcit , 8' deficit onima mca in atria Domini. - - Jam agonizantium cam- pana pro me infonat. Ah ! tibi Do¬ mine ! commendo, & tuo in Črnce agoni offero, & unio agonem meum. Refpice Domine ! fuper me famulum tuunjj pro quo Dominus nofter Jssus Chri- * 4 * Chriftus non dubitavit manibus tradi nocentium , & Crucis fubire tormen- tum. Maki a Mater eratise, Mater mifericordise ! tu me ab hofte prote- ge , & mortis hora fufcipe. Sancte Angele Cuftos ! defende me. Santo Patroni mei .' orate pro me. - - jam imminere mortem fentio. Igitur a pec- catis meis , de quibus ex amore Dei mei a me offenii iterato doleo, rur- fum abfolvi peto, &, ut Deus mihi peccatori in judicio propitius efle ve- lit, oro. - - Nune itaque proficifcere anima mea ! de hoc mundo in nomi- * ' ne Dei Patris Omnipotentis, qui me creavit : in nomine Jesu Chrifti Filii Dei vivi, qui pro me paflus eft : in romine Spiritus Santo, qui in me effu- ius eft. Hodie ftt in pace locus meus, & habitatio mea in fančtaSion. - Egre- dienti tibi anima mea ! de corpore j fplendidus Angelorum coetus occur- rat: mitis, atque feftivus Chrifti Jes^ tibi afpettus appareat : cedat tibi te- terrimus Satanas cum fatellitibus fuis, & iter tuum impedire non audeat. Proficifcere anima mea J quid times ? i bo- 0 ! *48 bornim habesDominum : fpera in Deo, &trade te plena cum fiducia in manus infinitae mifericordiae ejus. - Igitur veni, Domine Jnsu ! fufcipe fpiritum meum. In te, Dominefperavi: non conlundarin seternum. ]".su ! Maria ! Joseph ! in manus vetlras commendo fpiritum meum. - - Subvenite Šantli Dei ! occurrite Angeli Domini ! fufci- pientes animam meam , & offerentes eam in confpe&u AltiiTimi. Requiem seternam dona mihi Domine ! & lux perpetua luceat mihi. P U N C TU M III. S ubfifte nune tantifper anima mea *. & corpus tuum, a quo hoc mo- mento feparata es, cubiculum, & res tuas, quas nune deferuifti, velut in tranfitu, confidera. En ! cadaver tuum fquallidum , & trifti pallore indutum apertis oculis, & hianti ore in lecto jacet, doneč pius aliquis amicus, aut famulus claudat oculos, & ligato vub tu os, ac labia coroprimat. Mox e letlo in terram fupra vilem culcitram •leponitur , ut lavetur : adferuntur •I «44 fSj flV* puilse vefies, easque vililTimae, qui- bus tumultuaiie induitur, atque inter induendum huc, iilucque trahifir, & raptatur. Sic indutum mortuali fere- tro imponitur, & duorum pauperarn cultodiee traditur 3 cras, aut perendie, aut ob defornaitatem , & foetorem etiam citius, ligneae inc udendu n ar- cee, & ad fepulturam efferendum. In- terea fubmilTi a legiiima potellate ve- niunt, qui arcas tuas , & cubicula ob- fignant, clavesque fecum auferunt : filiis tuis, fi minores fint, tutor con- ilituitur, qui bona illis a te relicta adminiftret. - Ubi igitur ert uxor ? ubi filii ? ubi propinqui, & a.; ici tui ? O ! ifti omnes ad primu n de morte tua nuncium non e cubieulo folum , in quo jacebas, fed e dotno odam fu- gerunt, neque redituri funt 3 doneč cadaver tuum inde lit ablatum : quid- quid nodtu vel minimi ftrepitus au- diunt, quidquid videre fe putant, tre- munt , ac pavent, & te lihi credunt occurrere : fi vel in fomnis tua i lis objiciatur fpecies , terrentur, & ex- clamant. Haeredes queruntur fortaifis minus fibi a te reličium 3 quam cape- renc: ¥#> £& 145 rent : alii legatum fibi nullum obve- nifle, quod fpe jam avide devorave- 1 -c.nt, indignantur. Domus tua dome¬ ti: icis omnibus 3 preeter unum ,, alte- rumve famulum 5 aut ancillam, vacua, ab aliis , qui ad videndum cadaver tuum contiuunt, acceditur : horum plerique formam tuam coniiderando curioiitatem fuam palcunt : varii ab iis de te mifcentur fermones : alii de morte tua dolent, gaudere videntur alii : ab his laudaris, ab illis vita tua reprehenditur : officiis tuis alii in- hiant, iibique locum a te fačlum gra- tulantur : uxor , & filii tui coemen- do veftitu lugubri, apparando funere, fcribendis epiftolis, amicorum vilita- tionibus occupantur. - Quinam er- go, aut quando pro te orant 1 ah ! poftquam cadaver tuum fepulcro illa- tum fuerit, preces, & facrificia, quae in ultimis tabulis conftituifti, pro te perfolventur : & his finitis tui me- moria cum fonitu peribit. - Quid ad haec ais ? anima mea ! an rerum ter- renarum vanitatem, an bonum mor- tis judicium non agnofcis ? K F.n 146 tfV* En ! paradigma praftici exercitii mortis , cui fimile , omnino fuade- j rem , ut quisque faltem femel quovis anno , fempev ab ultimo incipiendo, inllituat, & promitto , quod talem, ’ qui hoc accurate quovis anno fece- rit, mors, quandocunque venerit, & fi etiam repentina tuerit, femper in- veniet paratum. BenignifTime Jesu ! qui pro fa- Jute noltra in Cruce mori dignatus es 3 ut mortis noltrae amaritudincm tua morte mitigares 5 ut nobis bone mo- riendi exemplum oftenderes, ut per mortem nobis aditum ad vitam aetcr- nam referares, ante fančtam Crucem tuam prollrati tibi gratias agimus pro lumine , quod nobis hoc triduo ac- ccndifti, ut bonum mortis judicium videremus. Da Domine ! gratiam , ut juxta hujus tam boni judicii regu- [ las perverli illius judicii, quo mun- dus , caro , & dasmon decipere nos conantur, errores corrigamus. Agno- vimus, o Deus ! mortem efle dcre- ličtionem omnium bonorum tempo- ralium : & ideo his bonis non affige- , mus ^ ^ x 47 mus animum , utethur illis, tanquam non noftris , tanquam tranlitoriis, & nihil profuturis , mfi per bonum i!lo- rura ufum seternam falutem confequa- mur. Agnovimus mortem efle finem temporis, incertum , brevem , impe- ditum : & icfeo ad hunc finem ea , quse pro falute nofira neceflario agen¬ da funt, non differemus, fed nune ftatim tam neceflario operi manum admovebimus. Agnovimus mortem efle initium seternitatis : & ideo de bonorum operum viatico ad seterni- tatis iter nobis in tempore providebi- mus , ne in seternitatis limine politi de prseterita vita noftra erubefcere, de praefenti fiatu ingemifcere , ante infians judicium contremifcere debea- mus. Vidimus, & horruimus mortem peccatorum peffimam, violentam, hor- ridam , seternam , a qua per miferi- cordiam tuam liberari petimus, & per fan&iflimam mortem tuam fupplices te rogamus, ut moriantur animse no- ftrae morte jurtorum pretiofa in con- fpe&u Domini, bona propter requiem, meliore propter novitatem , optima propter fecuritatem. Ad talem mor- K 2 tem »43 č&z tem oppetendam frequenti memoria, & exercitio mortis fedulo nos prse- parabimus : talem ab infinita bonita- ^ te tua per merita, & interceffionem Beatiflimae Virginis, & tuae, noitrae- * que Matris Makue nos obtenturos confidimus, ut in tuas , & Matris l tuše manus fpiritum aliquando no- f Hrum feliciter tradamus. [ Amen. ; O. A. M. D. G. • i *.