KRALJEVINA SRBA, HRVATA 1 SLOVENACA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
RAZRED 46 (3)
INDUSTRIJSKE SVOJINE
IZDAN 1. MARTA 1925.
PATENTNI SPIS ST. 2605.
Karl Koller, diplomirani rudarski inžinjer, Budimpešta.
Prozorčić-zatvarač sa vazdušnim odnosno parnim velom za gasne generatore. Prijava od 8. jula 1922.	_________ Važi od 1. novembra 1923.
Kod rada gasnih generatora nužno je, da bi se posmatrao tok rada da bi se na zaklopnoj ploči postave više prozorčiča sa mehaničkim zatvaračem. Da bi izbbegli gubitke u gasu prilikom otvaranja prozorčiča obično se upotrebljavaju vazdušni odnosno parni velovi. Kod dosadanjih ure-djenja snabdeven je prozorčić sa jednim takvim zatvaračem, koji je ili sa ventilom ili slavinom konstruktivno vezan, tako da se pri podizanju zatvarača otvara ventil ili slavina i time stupi u delatnost sisak za vazdušni ili parni veo. Spajanjem dvaju sastavljenih dela vezana je pak ta nezgoda, što je rad prekidan i teško je uvlačenje i dizanje poluge za opažanje.
Kod uredjenja, gde dva sastavna dela nisu konstruktivno spojena, već se svaki mora zasebno stavljati u rad, nužne su suvišne delatnosti pri čemu se dogadjaju ili gubitci u gasu ili pari odnosno u zbi-venom vazduhu.
Dakle predmet prinove obrazuje jedan prozorčić zatvarač sa vazdušnim velom za gasne generatore, kojim se može bez gubitaka u gasu vršiti gledanje u unutrašnjosti generatora i da pri tom nije potreban naročiti ventil ili slavina za zati/a tanje ili otvaranje sprovoda napojnog vaz-duha, pošto je zatvaranje prozorčiča načinjeno iz dva dela i donjim se delom zatvara otvor unutarnjeg prostora generatora kao i vazdušni sisak.
Kod novog uredjenja namešteno je jedno držalje, sa ručicom, na kojoj je labavo navučen zatvarač i na čijem je kraju čvrsto ušrafljena ventilska kupa, tako da
se dizanjem ručice najpre ventilski kupa udalji od svog položaja i onda se pri daljem dizanju istiska labavi zatvarač.
Na nacrtu je ocrtan, primera radi oblik izvodjenja uredjenja.
Sl. 1 je poprečni presek
SI. 2 izgled odozgo sprave
(a) je prstenasto prozorsko telo utvrdjeno na zaklopnoj ploči generatora pomoću krila, u kome je načinjen prstenasti kanal (b), koji se dovodom (i) napaja zbijenim vaz-duhom ili parom. U prozorskom telu namešteno je ventilsko sedište (o) i omotač siska (d). Osobenom izradom ventilskog sedišta i omotača postaje siskov prorez (s). Pravac struganja zbijenog vazduha odnosno pare označen je jednom strelicom.
Deo zatvarača koji se diže sastoji se iz ventilske kupe (e) zapušača (9, držalje (h) i ručice (g).
Sprava radi ovako:
Dizanjem ventilne kupe (e) pomoću držalje (h) i ručice (gj stupa vazduh odnosno sisak za paru u delatnost i dizanjem celog zapušača ulazi vazduh koji stoji pod nadpritiskom odnosno para u prozorčić i delom u generatorsko okno i sprečava isticanje gasa obrazovanjem vaz-dušnog vela ili parnog. Posmatranje odnosno rad može se nesmetano vršiti jednom polugom.
Jedna se dobit uredjenja prema gore pomenutoj spravi, gde je ventil konstruktivno vezan sa slavinom, sastoji u tome što, shodno pronalasku, ventilska kupa služi kao zaštitni organ izmedju gasnog prostora generatora i prostora za zbijt-ni
Oln. IO* -
vazdiih, tako da je nemogućna difuzija gasova u prostoru za služenje generatora, medjutim se ovo dešava kod gore pome-nute, poznate sprave, kad zapušač ne za-ptiva dobro, što je često slučaj kao što se iz iskustva zna i može i katranisanje, si-snog proreza nastupiti kod poslednje po-menute sprave kad je ventil zatvoren, što kod nove sprave koja čini predmet pronalaska nikad ne može biti slučaj.
Sprava, gde dva sastavna dela nisu konstruktivno vezana, isto tako s jedne strane ima gore pomenute nezgode, osim toga, kao što se iz iskustva zna. ostavlja se ventil vrlo dugo otvoren, usled čega nastaje suvišan gubitak u pari ili zbijenom vazduhu
Patentni zahtevi:
Prozorčič zatvarač sa vazdušnim odnosno parnim velom za gasne generatore, naznačen prozorskim telom ušrafljenim na zaklopnu ploču generatora, u kome su na-mešteni prstenasti kanal vezan sa dovodom zbijenog vazduha odnosno pare, jedno ven-tilsko sedište i siskov omotač, koji oba zajedno čine siskov prorez; zatim zatvaračem koji se skida, a koji se sastoji iz jedne dr-žalje snabdevene ručicom, ventilske kupe ušrafljene na istom koja služi kao završetak izmedju gasnog prostora generatora i prostora za zbijeni vazduh iz jednog labavog zapušača.

Adpatent broj 2605.
■
.

















'