, MAUSOL^EUM HEROIBUS IN ITALIA EX EXEXCITU CiSAElS LEOPOLDI MAGNI, GLORIOSA MORTE SUBLA TIS Panegyri c3 Suadž eiečtum, E T HONORI IRuftrifJlmorum, periUuftrium , Reverendormn, Religiofirum , Pranobilium , Nobiliam , ■£xccllentium , m DoUiJJimorum Dominorum XIsi, LL. gr Thifofophia, NEO-DOCTORUM, Ciim In A/maac Celeberrima Univerfitate Gras- cenfi Suprema Philofophici Dodoratus Laurea infignircntur. Promotore R. P. FRANCISCO HOCHENBURGER, e Soc. Jesu, AA.LL. & Philofophis Dodore, ejusdemque Profeffote tmerito, Ab lUuJiriJJima Gracenfi Rhetoric/t dicatum* &N N O H partu Virginis M D. CC, III* / / GR>£CIJi ApuJ Haeredes VPidmanftstdij, hm ILLllSTRISSIMl, TE%ILLUST%ES> %EVE- UtENVI, \ELIG10SI , ^JEKO- BJLESi. NOBJL.ES> EXCELLENTES^ AC D0CTISSIM1 domini, domini NEO - DOCTORES. Vrnintcr refonantes udarim clangcresjte- rataftfc gratidmtium v očes pr o [upremo: capejjendi taurea, vejlra vos evocat Phi- Itfophia , EloquentU m ctimpis mor ant es , cjuid ni (jr fuosfacunda qttoc[ invitet Pal- las, gloriofo huichonoris veflri triimpho Ji nonpro dignita- te, pro ajfeclu cer to applaufuros ? Veriim cjuem, cjttalemve tandem ftagir&um emcnfisftaditm tila laadum fylhbum ? qux Philofophica in arena adfupremam eluclantibus lau - ream epinicia adornabit ? Date veniam Kco - D odi or es Phi . lofophi Jio^plaufmsm locotragicos indutamage cothurnos> A 2 qnem ctutm elapfis ariji is Gradivi Cafarei animam, invičtumbel. li Imperator cm extulit Eugenium , ejusdem hodie laureatet mejfis Comites , quanquam mn fine J'anguine , (J vel pr o - pria c Ude Studa vefiris honoribus ehg&t de de ar e , Iudi- cavit hoc enim vero Pallas nofira, ut , dum calum vefiris ho¬ die dicatur laureisjaure.it os (jr tila addncat manes: dum vos fiagiraam emenfos ejjegaudetis arenam , illa non minus Mar¬ tinin egrejfis arenam, (jr in capitohum ( ut fiperare licet) calefte trans lat is Vici or ib us applaudat: Credidit gaudiorum vefirorum triumphalem meridiem atro hoc fipuallorc obum- brandum minime, quando, dum Martios etiam fioles It ali a in arena occumbentes delineat , Cafarti Mart is per hoc ipfum gloria lucern efi accenfura , Romanos proin Duces damus, quia Rimani Cajaris Jub fignis belligerantes ; nec melior imago Ducis Cafarei -,quam Duet s Romanj uterque virtute & Marte pr očedit pari > hocfblogaudens hic privilegio , qnod hunc natura priorem , tempus illum pofieriorem , vir - tusgenerofitate,fi nonj up eri or em, p ar e m cer to ejfccerit , Ca- nimus lejjum , funebrefij adornamus panegj/res , pr obe ficientes , (jr ab umbra colorum extolli elegantiam, Ju (piri a Letos etiam imer concentus reperiri. Jguod tamen lu- gemus , illud unum efi, quod cim tani a , tam J innumera eorum■ quos hic celebramus, Heroum immortalitatc dignafine gefia , plurima nosfugiant ; qtu ciim dignis etiam chqucnti& coloribus adumbrarefiaret animo, minime licuit , quta nos praterierunt. Vivite er go, (jr benevolo ajfechi hunc nofirum comitemini laborem , qnem vobUfacramus, Honotibus vcfltis • AddicliJJimi Rhetores Grsecenfcs ' f. 44 ( r )» panegyricus FUNEBRIS 1 De Decio Romano, SEU , COMITEaTHIERHAIMB, ROMANjE GLORIJ jEMULO, AdGarpi prima Juli/ Anno 170U gloria- iiflima morte dcfunčto. a Eu tragicum mortis Tmperium ! Heu ne- (dam fle&i potentiam! 6 duras fatorum vi- ees! 6 indomitam Parcarum crudelitatem! Itanc vero 6 infefta: Dca? ! cruddes eftis? utnecNobiliffimas Profapi^avitse vos fle- čtere cerse ; non Uluftriffimi Sanguinis in- dytus continereSplendor,nonvivids aetatis floridunuo- bur valuerit emollire? Adcone barbara, ut Heroum ani- mabus, aequč! ac ultimo Martis infidiemini afledas, Pom- pejos & Philippos.Hannibates & Scipioncs,Hedores & Ma- cedonas pari cum reliquis fatorum involvatis neceflitate? Ah Pare«! minimčparca,vcl maximžtamen dir®,quoda. deo cximiumbclli fulnicn. fplendidiflimum Martis fidus, invičtuni Bcllon« decus, inurnatn ntiperimpellcntes,ei- A 3 , dem 2 dem vita fitum pracidcritis! cecidic quippe, cecidrt militi® Cafarea columen , Auftriacse fclicitatis vindcx, Heroum Alpha, Gailia terror, cecidit generofa mentis Eaypon, phirimarum laurearum Špes , Vičtorijs natus, fadtufqu e milesComes & Thierhaimb cecidit! Naegohlc vos Parcas a Lilijs corruptas interpreter? Na ad argenti fplendorem ra¬ caš alias, hic in Herois tantiemo &Auftriaci Orbis perni- ciem oculatas nimium quantum attefter. ? velut quaecum hofte colludentcs, hoc Auftriam invičlo Hcroe fpoliaftis- Sit tamen, ut fit :■ Palladis fanč eft, eum lugere , qi}ematas Juvenilis Martisexhibuitpullum, cjuemlongior annorum /eries plurimarum Liliatoin canipo Laurearum melTorem qucmdenique profeciaatas teneris jam ab unguiculis Ioni ge maximis infignem prafagiebat trophais. Quaraquam quiddico lugenduni? occubuit enim;atmartialibusfuccen- fusflammis, coram hofte occubuit: occubuit: fed in are¬ na ; ubi vulnerari, eft Hcroum charaftere notari • cadere" ad gloriamfurgere ;raori, farnaipsa reddi immortalem: oc! ccbuit; fed ineredibili bellandi ardore fuis triutnphum & laureas pariendo, Ut proinde Thierhaimbium Comitem inter cineres jam quiefcentem, evocatoč cineribus Decio non immeritd comparem ; qudd hic Romanis quondarn fub fignis, ille Romano Caelareis , mihtaverit fubAquiljs, uterque contra Lilia; Vičtor utcrque; quilibet ira ceciderit’ nt inambobus bafim Vi&ori® exercitus na&us fit Roma! nus* Si magna unquam Romanorum Heroum ftetit gloria, immortalequc Nomen eorum infidera ufcjuefuit fublima! tum, quando vel generofo aufuin deftinatam certaminis arenamprocedere, vitam & farrguinem pro Parrise incolu- mitatc, &lalutcfundere, aduiirandaquadam amini magni- tudine,ac fortitudinevalidiffimonimhoftium impetus, 8t ferociam reprimere, eofdem gloriosč vinccre,, quin &in rriumphum ducerc funtconfpečfi; illud eft, qu6 Decius, dignus Romani Belliducisnomine Heros adversus hoftes i 5 gloriosž deccrtans, dubiumpoftcroorbireliquit, miline Romanus vincibiliscflet,cuin etiam lauream, quamjam te. nebant hoftcs,č manibus eorum eripere videretur. lit enim, quae Laureati Romanorum compleduntur annalcs, Decij trophaea brevibus exponam: moverant fortaffis Romano orbi nonnulls, viftricis femper gloriae invidajpartes, ex improvifo bclla ,ad calybcm provocaverant, hac cotero- burfuum experturaj: Ncmohic,qui Archi- Strategus, i. demque militis fol in reliqua Romani Martis fidera influc- ret; nemo, qui tot intcr procellas lu&anti Reipublicae na- vinavarrhuspradideret: Deciusunuserat,qui pro Patriae incolumitate,proReipublic£,civiumquefalute caput ho- fti opponenscumtribus fuorum millibuscontra decemar- matorum milliainarenamproceffit: parua fanč cohors, fi virorumfpettato numero adverfa cum phalange compare- tur j fat magna tamen, fi virtus magis, quatr. numerusin- quiratur;a fulmine enim belliducc (uo fulminatrix hseceft: Legio,fuIminisinftar etiam hoftesterritura: nondubitan- dum in auge vičtricis gloriae č bello Romanos redituros, quos fidus aded prasclarnra Martis comitatur .• Decium dc- niquegeruntBelliducem, vel exhincomen dantes,decem annorum periodo, centenas, ideft innumerasabferefe- rendasvičtorias: & veto quamnoninania hac auguriafuc- rint,cventusdocuit:moxquippč refonante claffico,duin prselijjam undiqužflu£his Romana figna involverent, De- ciusunus fuit,quibelli aleam vertere.Romanis Laureatas inlnfulasportum propinareeftconlpe&us. Dcvoverat fe hicadprimam fuorum ftragcmoculis cxceptam, vel mori, vel vincere; ftri£toqud mox acinace per medios hoftium ir- ruens, laureaj procus volitavit: terreri hic ad inauditam magnanimitatcm hoftes,poft in mortem Herois armari.de- mum&invulneraruere;quibus,cutn illemartia fortitudine refponderet, occumbens minimd tamen fuccubuir, quia quamvivenspr$liando nonampliuspoterat,extindus fuo funere aniniando,vi&oriam reportabat, Oeximium enim «Ž( 4 )ž* vero fa&um Decij ! 6 magnanimitatem nullms sevi curfu obliterandam! oHeroem fortiflimutn ! 6 funus fanč vi&oriofum! fednon minus. &mortem gloriofiffimam tu- am, imo Deciumte alterum, &vel interatratos Profapiae tuae lu£t«s virtute martia Illuftriffimum te, Comes de Thier- haimb! smuIatusesRomanae felicitatis Atlantes, Heroes bellicos. fi nonfuperafti, adsequafti; nequšaiio jam glori- aripoteft Decius, quamfe tibi quidem eripuifle, ne tu pri- mus ; te vero illi, ne ille folus eflet, qui pro bono fe Patrise devovenseruore fuo Laureata Caefaris fundavit trophsea, qui mortis falcem fubijt, vi&oriaj ut meffis nafceretur ; qui herbam deniquč momordit, hoftis utherbamporrigeret: uteniminnumera Heroishujus praeconia, quibus ille alte¬ rum vert r e Decium in bellicoexhibuit Italiaj theatro,pr$te- rea;quis nefcit,qualiterAuftriaci Imperij dilatandi defiderio vitam etiam,fanguincmquedareilli fixumfteterit ?qualitcr, quamquc fortiter ad primum mox in oras has ingrefTum cum hofte conflixerit ? configendo occubuerit ? occum- bendo vel cum Decio triumpharit ?ftetcrantjam fuis diftin- £tae ordinibus gemin® caftrorum acics; has Caefareae inff- gniebant Aquilae, illae pallcntia Lilia velut inertis metus in- dices prffifefcrebant: Gallos cingcbant erečti aggeres, A- thefisque, acPadusmunicbanc; Caefareis fortis, concors* qud omnium animus, Spartanus exciterat murus: illi nu- mero quidem majores, fortitudine attamen, & animis infe- riores, fi cum ijs in comparationem veniant, quorum laureis totura orbem dixifles defignatum. Quid inter hxc Euge- nius? invitabat lauresefpes, probčque nota militis Cafa* rei virtus; fed terrebat vel unum č numero illorum perdere, quiomnesDucum imperia dare poflent.non aleatri belli ten- taret? moram inijci, curfum tardari vittorijs Caefareis quo- quedurum eadebat: nefcioprffiterea,quis intustacitus fti- mulusjamBelliducis animofaufta omniapraefagiebat;jam metu non nihilflu&uantemreddebat, ne forsprimos inter recenfcndi Hcrdis alicujus jafturampateretur. Ad Duces CT- 4 "( * )?& crgo Martiačjue converfus pedora, his verčflammas addi- ditverbis: noftra vidoriaelt, Martisfiilmina;nofrra eftHe- rofs invidifTimi; modo Gefarei nupcr m Lunini vidorso- fi Militis gloriam hodie fortitudinc vcftra confirmetis • in Gallos bdla movemus;fugientlevitatefi-,a,quj jampallciit in Lilij s : redeatin memoriam , qua fortitudine , infrado- quč labore, &ipfo hoftium fenlu infnperabilem imperiji Italiam vobispatefeceritisaditum, turpe foretfamae vixna- t£E tantam labem afpergere fiignivoma globorurn tempe, ftasfieviat: fi Gallicus vires exerat furor, trepidatenihil, proCaefare , pro jufta belli caufa vos in arenam defcendifle fcitote. Iteigitur,neque moram facite 5 dum ftantesnos fugiunt illi, ruite in hoftes. paratumque Caefareis Aquilis, nec non & armis veftris mecum petire rriumphuro. Vi- diflcshicinflimmatosomnium auimos; con(pcxiflesomni- um corda arena: cxseftuare fervore, nequdaliud, quam Mar- tem toto pedore circumferre. [nter creterosThierhaim- bius erat ille, cui quot verba, tot fiammae fuccenfum alinn- de bellicofofpiritu pcčbus aiumabant; itaemm moxfccum ipfe : autvincendmn, aut moricndum mihi hodie fit; pri. mitise belli, primitiae fine vidoria? : non meliiis hoftis vincitur,quamcumprima vidoriarumenscjusdem animus profternatur: qnodhucufqud dubiumdefixumque tenuit orbem , majorne Caefari, an Gallo mihtum virtus, ho- dic ferro decidatur : nec fatometuo ; pro Patria, pro Cacfare , pro aequa belli caufa vitam fanguinetnaue dare bellicaj virtutisopus: hujus fi vel jaduram fubeam , qnot vulnera, tot ora geram, qu* in exftindo etiam militarctn cxtolIentmagnanimitatem Surgit enim veroad gloriam, qni in arena cadit, nequd mortuos incer recenfcncfus, qui gloriosžoccumbendo fibifarna: parit immortalitatem ’ Ibo igitur,ibo,fique medij perrumpendi acinaces, infradusibo; ultimatu cruoris confecro guttam , optata modo mitri® ftent trophaea. Ah invide ! 6 magnanimcHeros! perge, quo avita majorum gloria, qud llluftrilfimi te fanguinis • ® fplen* fplendor, qud vičlriccs avorum cer*, qud Martia teevo. cat vircus:perge,qud Auftriaci triumphi ardor, qud famaj laureats fitis, quo Csefaris te fortuna invitat j imoverd compoHe Marušaftom ,fopi gcmrofas Bellonseflamraas, Patri* te potius conferva utilkari: metno quippč, neaugur, & Vates ipfe tibi leffum praecinuifTe videaris ;,fed Decius es, devovereteproAuftriacupb, ifti vitam ,& fanguinemim. penderefufpiras j huicuttantd tutiores evircfcantlaure®, tufulminain te provocas; dilatarc imperium Auftriacuiu anhelas; hocut firmuminltalia figatpedcm,tu libenter co- rues: bono Csfaris denitpc militas, hoc ne belli turbine ti- tubetjtuprocellas in te fufcipis frangendas, Adednimirum ver um eft: Hcroum vita pari cum fole padli procedit; hic uc luceatomnibus,occafumnon recufat; iiii patri*, bonoque publicofelicitatis mcridicm explicant;cuuiDeciomorticti. am, miilcni]que lefe devovercpericulisnon recufant. Sed jam Caefare* phalanges movent; jam militum agmina.refo- nante ciaffico,fenontambeIlo,quamvi£l:ofi* aptant; jam emenfo fluvio hoftiles per aggeres quaquaverfum ritnandus tentatur aditus; leones hic fuccenturiatas fub Aquil*la- baris cohorces dixeris; ita ill*, non ulla armorum vi, non ferro, &igne fraenand* medios perrumpuntper acinaccs: fulmina credideris obiccs vel virorum ahcneos roborc fuo conterentia .• ut torrens, cum perfra&is repagulis fe fe dif. fundit,ficC*fareis fignisonmesinimicoruro flationes con- fpexifles inundari: fuerat medijs Iuc militum immixtusglo- bisThierhaimbius,quijatn confilio, jam prsambul* ma- gnanimitatis incentivo exemplo,non raodicas cohortiC*. fare* addidit flammas; aded quidem, ut hoftis arena ex- cedere, f-ga falutem qu*rere, novofque pr*fago timore ereftos refugij ad Badum portus relinquere fit coačtus. Vah magnanimasLiliat* virtutis praerogadvas ! vahimmanes roboris veftri minasl fic in belli limine gaili jam herbam por- rigitis? quem ante hac aufisfuperbis etiam lpernere non re- jjuebatis, nune orbetoto declaratis militem vičlorem? ni plu- «£( 7 plumaleviorcs, fiate,mafculumquc quidC®farei militispe- ftus poffit, fcntite: ftd fcio,timor addidit alas, nec ferre po¬ tešiš Auftriaci Imperij gigantes, Gallicinium vcfpcrtinum fatis lugubre jamprofcfli: ftant tamcn, fi vos ftare recufa- tis- ftant,imoprogrcdiunturinvi nem’ 6 lauream verč cclebrandam! 6 arenam Auftriae mal¬ fo ffloriofiflimam. Vcriim quis primas laurcati hujus certa tninis partes fibi vendicct ? cui infigms hsc vidom in ac- ceptis venit rcfercnda?fit faa Eugenio exercitus Imperatori, Auftriacaeque militi® Archi-5tratego,ncc nonMartio illi Annibali ^loria longč maxima : fit& ducum aliorum me. moria immortalibus laudibus celebranda: tibitamen Hero- um fidus invidiflimum, infrade Bcllon® Athleta, Martium arcn*decus,univerfifubC«farcisaufpicijsniilitantiscxcrci- tus gloria,llluftriffimeCorocs deThierhaimb;tibi non raino- ra hic part® laure® refonent encomia; tibi vidoria h®c tri- butatia quoquc audiat, & vedigalis-.cum Decio enim Tepu- n^ffe, cum Decio Te vicifle, cum Decio ( heu dolor) pro Auftria, pro C«fare,Te hic video occubuifle : Tuquippc lile qui contra phalanges gallicas, eafque copiofas cum quingcntis foium Csefareanis conflixcrasjTu,quiinter me- (Juorum farna fidera contingebat. Ejus dexteritas nunquam non finiftra ho ftibus, UliusMagnanimitas adverfac (emperpha- iangi minuebatanimos; Inpxanafemper Aquilisexcitans Marteqj, Quoties ferro tačtumdaret. Cujusinfignumipfum defervijt infigne* Altiffimaeenim, martiaequevirtuti luae Aptum snveniensfymboIum, Turrimelegit, P b dri a autfuis ad Pittoriam tuni s y Aut aheneuspr o Auflria murus faturus . Cecidit copiofo ab hofte accepto vulnere* Pe&us ut gloriofis tot Iiteris, Q£ot vulneribus notaretur. Mortuo huic cuprefTos ca ve inferas, Laureis eni m natus, Lanreatus Heros vixitj Atque cum per mortemadinftarDaphnes fugeret, In 12 )?§■ InLaurum etiamtranfijt, Qnia m arena cadens VirtntefuS fuis peperit triumphum* In coe!um pon<3 jam translatns , capito* liumtenet; P/ramidem ramen pofteritasftat.uk, lndex Ut eftet, Qu<3 Vičlor avo$rit» LAURENTIUS ANTONIUS VANOSSI ex Archi-Ducali Convittorum Collegio. PANE . M '3 )?* PANEGYRICUS FUNEBRIS II. De M. Sejeva, SEU DE COMITE DE LEININGEN. I. Fcbruarij Anno 1701. Cremonenfiin ačtionelaurea- ta mortc dcfun&o. Omani orbis fidera noftri fuiflc seviprogno- (lica, Her6eiqueantiquos tem pore folum, nonitem virtute fecula noftra fnperafle, & laurcatre tot certaminuni arense, &invida belli virtus, & triumphisaflueta Caefareorum armorum fortitudo teftatur. Quid enim f anne Pompejos defideratis ? funt & nune, qui trophads in. fignesplurimis, dum campos vičlorijs, urbes & regna im- mortalinon minus farni repleverunt: anne Scipiidas belli fulminapetitis/nečpiecostemporanoftranegaverunt^ui- busadamante ctiamnum fixu ftat, pro patriaituenda relici- tate, pro vindicanda Auftriae falutead extremam ufquefan. guimsguttam enfein denudare: an Marios vuhis? & his parvirrus pares quoque nomine dedit Heroes; quando& noftro aevo inveniuntur ij, qui de fubeuntibus Italiam Lilijs viftores; quinon tam Jugurtham aliquem, quam Villa Re- gium in triumphum dux6re t Adco nimirum verum eft, Ro. mana faecula in noftra tranfijfle ; neque antiquam He- roum virtutem tantotemporis intervalloemarcuifle. veluc quae noftro ctiamnum fole adeo gloriosc evirefeit. Quod »amen acerboluttu prolequendum, illud eft, qudd cu m C vir- m h )?* ■vi rtu ti s Romanai hodiedum videamus $mulos, cum Ro. juanis mortuali non minus cupreflb eorum laureas con- fpiciamus involvi; pracifo vitae filo immcrtales animos iti urnas .etiamnum andiamus recondi. Lin um £ pluribus prrcipite ; qui ciim Maruš Auftriaci fuiflet anima, nuper «xpiravit; curnfpIendoreKcrcitusCsefarci, mortisumbris eft involutus; cum gemma fuiifet militum, intcr cineres amododclitdcit. Si nomenvultis; alterScaeva eft: fi ge- ftaexquiritis ; Romani is Herois dignus elogio: fi vulnus xcnovarideniquc nonrefugitis; Comes de Lciningen eft : DeLciningen, quemtraduce fanguine natura Martijs in- firuxit igtiiculis, anitni generofitas Gradivi vivam effecit imaguiena, fagacitas bellique virtus non nifi triumphis de- fignavit: Comes de Leiningen, cujus in Aquilas effufiun amorcm prodiga vi ^ indigitavit fortitudo ; cujus obfe- quiofum in Principe 1 fuum affe&um dcclaravit, vel pro. piio fanguine fublcripta magnanimitas; cujus in Caefarem fidelitatem militaris in Hifpania Balthci repudium com- probavit, Romanum profe&d ducem: quodfi Romano- rumquondam fuit agere, Sc pati fortia, hoc inHeroeil- lud controverfum non minus fit, pluranepro Caefare ege- rit, an fortiffimd fit perpeflus : Romanum, quia Romani« bcllantem fub fignis c Romanum deniaue, quia Rornanž fortitudine pro Romani Imperij folc deccrtantem. Itc jam, quicunqueHer6ishujus immortalia gefta feftivis ex. cipientes jubilis, vel pradiantem quondam depraedicaftis militem, vel Vidtorem dilaudaftis, vel triumphantem vo- tis veftris coronaftis: Ite in lachrymas, in luiftus jam ocu- los, jam & orarefolvite: Ite, qui Parana quondam accla- maftis, nuncextin£toleftum accinite ; Epinicion in Epice- dion commutate. Exigit hoc grata gloriofiffime pro Au- ftria occnmbentis memoria ; exigit Heroicain arena bel- licS magnanimitas; exigit fupervithira itentidem Athletae invičlifiimi inAuftriam fidelitas. Egointerea. qui in de- funčti vi&oriofis cincribus Romanum adoro Ducem, eum- tjuc k que talem, quem orbis Auftriacus praeoptaflet fibi potius concedinunquam, quam a ded prasmaturo abripi funerc ; Scasvam lecundum , primotamen majoreni vobis iaComi« te de Leiningcn com probo occubuifle. Quid icaevam effe G t, fenierc adverfse hoftium pha- fenges, quornm efframeroburunusille fordtudine fuado¬ ni uit confpexefe Romana caftra, quorum in oculis iner- tem fuorum fugam abhoftevindicavir .* Caefar ipfeRomu- lere gentis Princeps cxpertus eft , quando in 'noc fe belli Achiliem gererc, quoinimicorum profterneretaudaciam; fe habere fcutum, quoeorum retunderet machinas; Atlan- tem denicjue in illo fibi obtigifle conreffatus eft, qui mili- taris fominae r felicitatisque beiiicae urim ftabiliret fccuri- tatem. Erat Scacva Romanos inter Herods, quod fol in- ter ndnora fidera: ut ad praefentiam hujus aliorum fplen- dortumulatur aftrorum , itain comparationem vocata Hc- roum aliorum gloria Scsvse hcibam porrigere cogebatur. EratScseva, quod inter arbores Palma ; hxc ut relicpiis cminetaltior, ita & ille rcliquis virtute Martia parafangis plurimis palmam prsripiebat. Forfitan Ctefaris figna acl tentandam belli aleam hoftilis provocaverac exercitus ,jam . quc claflici refonante figno omnesin arma rnerant; cum ncfcioquonamfato, atcpie a Romana fortitudine maximd degeneri timoreomnes, quam inconftantem Principi fer- varent fidem, levi fuga funt profeffi. Unns m arena ( Vi- dornc dicam, anPugil) Scasva Cajfiris glodam, jnftam- quc belli caufam defenfurus , fe ftando virum comproba. vit. Volitabant quidem minitantia mortem, integra te- lorum agmina ; fed non recedebat Scaeva. Imminebat fe- ralis faxorum grando j- fed non recedebat Scseva ;■ oinnis hoftilis tempeftas unius ipfius in caput ferebatur, unus ipfe inimici furoris, metaq§• rum vorticcs, fcd fommarum magis fcyllas, &Charyb- des ad Csfarcm, ad Leopoldum ex Hifpania in Auftriam clučtari; confpicio cundem ad Auke totius admirationem belli fulmcn, nune inermc: Martis fydus, jam fine honoris militarisluce: armorumquondamHifpanicorumbafim,jam militum roborc deftitutum : Stratcgum arenje, nune fine baltheo Viennam remeare: intueor demum, & illum co. ram Auguftiffimo Romani Imperij Jovc ( fatumne dicam Hifpanias deplorantem, an delitefcentes magis Martis flammas explicantem} ijsitentidemorationem ordirique- reiis: Parce Orbis Monarcha potenriffime! parce Germa¬ nih Atlas fortiffime! parce Romanorum Imperatorum ma- xime! Principom omnium Alpha parce ! arma, quorurn aellu congregantes fefe ad obfcurandum Auftrias folem inimicas nnbes difpellere debebam; arma, quibus in te, Regnumčjue tuum (quia contra Hifpaniam ) infurgen- tem gigantonomachiam fupprimcre oportebat; arma, quibus titubanres diu Principom reliqucrum animos velut hocunopondcreinreinclinarepar erat,illa perdidijimd, ut, quodreseft, edicam, ainorc tui amifi; amofl: cxar- mavit enim armatum amer, qudd hoftili pro centro Impe¬ rij totius cornoluerim objiccre: deftituitmihtaribus fignis in Aqtiilas conftanspietas, quod inimicus magis mihi ipfi, quam his efle elegerim- baltheo exuit indutus Auftriam affe&us, quo fommarum potius naufraginm omnium, quam in velablandientes Galli admittere Zephyros decrc- vi; haec una caufa, cur caftra Iinqucre, Martis ftationem deferere, excedere campo, in vaginam ferrumrecondere; queisqueimperabam, Icgionibusvaledare animofirmum, fixumquefteterit. Veriim habeat fibi Hifpania jam in Hi. fpanijs quhrenda,fua, quibus me adverfus Cjefarem pugna- re detre&antcrn orbavit, figna : liabeat, qucm liliato mi- lite viduatumStratagijam fupplevit, locum; habeat arma: habeat Ducisquondam fui MartRs cohortes : cnm Anni- baie juratum mihi in Auftrise hoftes beduin affero j cum 44 ( 21 ) 5 £ Epaminonda. ant cum hoc, ant in hoc (Aquilarum nimi- rura iniigni) vel vincere, vel mori adamante cft ftatutum- Tuum illud eft Imperator auguftiflime dccernere, ubi fe. cundam belli horam praeftolari, ubi illuftreni triumphis diem,glori®cu® jubeas accendi;filubet,utlmperialesfubea plagas; unum (ufficit imperiurn, utinftabilem alias fortn- nac rotam in tuam per bella firmem felicitatem .• Italiam ingredi imperas ? & dLilieto lauretum Alaudisefficiam;de. metendo hasc, donium Auftriae declarabolaureatam. Ncc promptius didtum , quam fadum ; non liberaliora pro- mittentis verba, quamin pugnam ruentis facinora. Italiae qnippe mox alpes fubit; tnoxinaudito, & velipfishoflibus admirando robore illas cum Eugenio fuperat; jam caftra advcrlusGallias metatur; certaminum ficut fere omnium comes, ita & omnium focius pariter audit vidoriarum. O Scsevam profedo! Scaevam verd lecundum! Scaevam , quia fidclitatis prodigium : Scsevam, quia Marti® magna- nimicatis portentum : Scasvam, quia pro Caefare militem fortiflimum. , Scavam novura! quia in hoc,8c Auftria aheneum niurum, & Imperator impavidum belli fulmen, &tota denique militiaHeroem obtigifle fibifenfit bellico- hflimum. Scaevam alterum! quia cum Romano & hic ar- morum fuorum fubijt jaduram; quia cum illo, &ifte per remotas regiones exul ad Caefarem penetravit; qui cum hoc, & de Leiningen fecundo in arenam proceffit: quid di- co, in arenam proceffit ? audite, qualiter vel pro Aquilis occubuerit, occumbendo fanguinem , vitamque dederit, Fortaflis Eugenius bellilmperator fortiflimus cum dolofo hofte dolo rem adurus Cremonenfe prasfidium armorum fuorum conftitueratmetam; atque in illud non tamaper. tž vi, quam occnltismachinis penetrarenitebatur: qui pro fufcepti operiš fclicibus aufpicijs deledi fuere , Heroes crant, DucesquevelipfoMartefuperiores; hos inter Co¬ mes de Leiningen, qui, quam invidam in urbis hujus arena fuam probarit operam, quis dicendo explicet? quis fuffi- D ciat Š£( 21 )?& ciat enarrando ? jam Aquilae Cremonenfis praefidij expu- gnaverant portas; jam tubarum , tympanorumque elan. gores Aiiftriacos per urbem promulgaverant triumphos; cum collctla hoftilium fignorum copia pečtus pedori op- pouere, vim vi retundere attentabat: ingruebant undiquc ignc$ globorum tempeftates; defeviebat ferrearum pila* rumgrando; omnia Bellonae flaramis peritura videbantur, Scetit tamen, detitComesdeLeiningen, Scdrido mucro- netota propeidiecertaminiintcntus. nuncintcr fulmineas hodium iras difcurrebat intrepidus, nune ignivomos ho* ftium furores excipiebat impavidus, interflammas, & Mar. tios ignesimperteritusgradiebatur:jamanimarelile cohor- tes; jam in phalanges difponerc legiones; jam per forum Sc msenia didribuere; jam cum hac, jam cum iftamanus con* fererecarerva, doneč tandem ferali, nefcio,quo impetu iti pedhis ejus glandeferrea ačta , quem laureis educaverac virtus, hunc fati communis ratio tacali cupreflb involvit; isqueCremonenfi in arena obijt, qui immortalem in hac laudem fibi fuerat adeptus* Ah jaces! jaccs Scsva alter! neque tam čvulnerum tuorumorefanguinem quam glorice fluenta emittis : jaces oculis claufis ! qui hoftilem toties fpečlavčrc interituni: jaces labijs in moitem pallentibus! queisPffiana Auftriasaccinereintendebas : jaccs virtute fuži deftituta dextera, quce pro Aquilis tot laureas mcterc pa. rabat: jaces ekanimato corde , quod in Lcopoldum tot finceri amoris alebat flammas, quot propžanhelitus tra- hebat; jaccs dernum in medio vičtoriarum curfu, fato prodratis pedibns, qui ad bravium Audriacse glorise bend aded currebant. Nimirum,utquondamScaeva proCada- re, lic, & tu pro Imperatore; ficut ide, ut illatas Csefari vindicaret injurias, fic hodietu, ut per injuriam fummam erepta Leopoldo regna vindicares, evivis, č terris abij- dri, excedifti, migrafti. Migrafti! habeat jam arena, & in arena tota Italia, quo ad fidelitatem in Principem fuuni inftruatur excmpld: migrafti! habeant bellicofa militum agmi- %-X v )?& a srnina quo fortitudinem, magnanimitatem, invičhim- due robur edoceantur : migrifti ! habeat pofterus orbis univerfus, qu6 in te intelhgat tetnpore quoquc noftro Setvam extitiffe&omanum. Nos interrea, quo tandem f.inerco apparatu lugubte hoc mortis cxcipiemus fpefta- culum ? quo crudele in herbem tantum Parcarmn imperium f , au fumus profceuturi ? cxcrefccns dolor,Martis in are¬ na extinaopugili Martium crigere denegat caftrum: cur- rui triumphali exaniincs imponemus cmeres ? fcliciorc apotheofi, in fidera, in capitolium caelefte translatus; terre- nosfaftidit triumphos: illud agamus, ut quomam non ni- fi Sterna memoria digna Comes de Lciningen geffit, ejus- dem memoriam fubiecutntis quoque feculis tranferiba- nuis • Martijs proin ex armis trophsum engimus , cujus verticem Romanus ille Scsva tenens, dum inter Icninifca- tas operiš gratias,hinc fidelitas repudiatum fponte jačtat balthcum: ibi fortitudo militaris vidorem lauro gladium coronat j ad bafim inter Parcas mors iugens iequentem porrigat epigraphen, Siletc antiqux fortitudinis monlimenta, Vičtrices Romanom m toties animatae, Tacetc tub*! Quem ante fecula gloriofum Romule* X Gentis imaginesScaevamperhibent, /Etasquoque noftra, licet fecundum, Primotamenvirtute priorem peperit. Comes deLeiningeneft. Slfttper inclinms in Uuros,doneč iCUprejfum pr o laurolegens^ }n Čampo iJMartis invcnerit mor tem. Qu^mverehic Scaeva, fen (er e ho Res, Qui exercitum integrum in uno repe- rientes, Non 44( H )£§ Nonnifi fzevum pro Auftria vindicem fufpir&runt. Balthcum pro Acpuilis pofuit ; Sdt crnatus honorum injignibus ; fi non albicantti G allu nummos , At jttjlam Aujlria propugnaret caufitm * A Lilij sfugicns, ad Liliatranfivit i & rofas> ibi qtufiturus dilečlum, JVui, cum candidm fit, fimul etiam tjl rubicundtts , fffuia Caf ar Aujiriacus. Pofuit Cremonae,vitam, tub3 intumbam verf£$ Licet frenduerit farna, Quae Herbe hoc uti volebat ad immortale Leopoldi gloria m. Magna illiusanima vičtricem fefciens, Vifis plagae anguftijs fe fe contraxit, Ut exire poflet minimo oftio, per quod globus intravit. Til, qui trophasum afpicis, Martemtamcn ad trophasumlugentemmiraris, Cu m vertice ftatuae plaude, cum bafi luge, Corn pofuit, FRANC1SCUS CAROLUS JOSEPHUS TOSCH, tx Ar«hi-Du«ii Conviftorum Coilcgio, I % Ifev# - ■* . M 2? PANEGYRICUS FUNEBRIS III, Do Manlio Capitolino S>Eu C O M I T E DIETRI CHS TEIN. Ad Cremonampro Auftri# Capitolio i. Februarij fof- titcr dcccrtante, & ex llncrc paulo polt in caftris glo- *iosi a vivis excedc e eodem Mcnle Febiuario Am.v i 70 i. Rgo ideo triumphalibus laurcis infignicnda erat hycmis gloriofiffima: fcecunditas, ut fe- raccs dcmum heroum ttimulis cupreflos gcrminarat? ideo in ipfas ufcjue nube* Ma- __ vortiae trophaeum gloda: Caefarco Marti cvchendumcrat, qudin lugubre dcmum doloris caftrutn accrbiffima libitinae invidia convcrteretur ? ideo vittriciuar- morumfplendora vitto nupcr oricnte in occidentem ra- ptus, folisitcr cmctiridcbuerar, quoferocibus dcmum Ic- thitenebris, &lachrymarum funebrium oceanocumocci- dente Phcebo fcpeliretur ? ideo fediva nupcr applauden- tium Mavortiae virtutis gloria: acroamata laureata: farna: clangoribus perftrcpuerant, qud infauftisdcmum plango- ribus, &abruptosintcr fingultus fračfis vcrborum perio- dis in fcralem doloris lefliim prorumpcrc cogercmur? Effundcrcinlu&usaninie, & altiusfolitoia tc dolor dc- D g iccu- $ 4 ( 26 )&• fcendat!dumcrudelitati fuae fata limitcs nullos ftatuunt, & tuo modus nullus fic dolori! nec cjuando hcroo in fan- guinc Parcarum ludit crudelicas, dolentium lachrymis pre- rium ullutn habeatur. Occnbuit, O fortcm! O mortcm! O fanguinemheroinmn! ac fanguincis quidcm lachrymis fatis dcplorandu! ke! itc nune in vidi* ba&enustanto iub vcrtice phalanges; reconditcinnutritos vičtoriis gladios; & galcas non nifi cruore hoftiutn tnadcfcere aflVetas , feralibuslachrymishumedhtc!Occubuit! Ofinelegc fse- vientes fatileges! Ocafum, fclicitstisnoftras occafum !fub- mittitejam,non nifi hoftiutn pedtoribus infigifoiita, nune infauftum Libitinas inftrumentum, baftilia; faices inverrite j & reclini in terram apice doloris vefhi monimenta folo inaratc. OccubuitlOiramanem Libitinamanum !OPar. cas! in heroa vitajftaminafcmpcrparciffimas! Agitc,nunc thoraces dilTolvitc, infringitelcuta, & copiofa inter lamen, ta fersle doloris pegma exornatc» Occubuit! guem in gra- viflimi momenti cafibus Dclcgatum felegit Cacfar ; exccpit Cella;Hanoveranuscoluit; Bclgium depraedicavit; in toga Cato, in armis Mavors; inter Hcroes fortiffimus, inter for- tes bellaciflimus, inter beliaccs invidhffimus; Mavortis glo- ria, belli fulmem , armorum vigor, viren* ac fpirans tro- phatumgloriar, C*fareicxcrcitusvičtoriofum germen oc~ cubuitDietrichfteinius. Quid hic aut addolorem gravius, aut ad cladem funeftius, aut ad omnium lachrymas accr- biusdici poffet ? uno in nomine&hoftium tripudia, & vul- nus noftrum, & omnium lachrymascomplc&or. Verum guo me degener animi ludtus abripuit/ Itanč irobcilibus lachrymis Heroos manes infeftamus ? imbcllc tuIiius lachrymae fuorum abluant; Heroum vulnera non nifi hoftium autlachrymisaut fanguinc eluuntur: nec He¬ roum inferiaeinfeftaauribusnceni3>autlcffis,fcd ftillantium fanguine hoftiles inter catervas vulnerum commemora- tione ad veram Mavortij luftus majeftatena peraguntur. Pareo Heroj oianes, vidtonim jrdiguise, triujuphorum an. tc- **( z 7 tefignani, patriae invidi indigetcs; &, dum heroinam invl- diffimi Comitis virtutem intcr hoftium ftrages gloriofž deccrtantem , decertando cadentem , cadendo in novas femper hoftium cladcs fuorum dextcris, etiam poft fata in* (urgencein , applaufu , lachrymis , laudcque immortali profequor; neminem.foreexiftirao, qtii non illud Annsei Seneca effatum invidiffimis acclamec manibus; plus vide- licet invidiffimo Duci glori® , Aquilis vidori®, hoftibuj terroris, &cladium, quam fanguinislethalievulncrepro- fluxi(Tc. Quddficuni (ummisvetuftatisMavorti® Heroi- bus in comparationcm adduci pofie aliquid,etiam ad glo- riam , virtutisque nomen momenti habeat; vel hoc uno (ummum te glori® immortalitatisqucapicem occupafle pa- lamedicoHerosinvidiffime, dum eximiam virtutem tuam Capitolinoillo Manlio,Gailorum clade, Imperij Scrvatore, magno MavortisFilio vel Roma tefte, laude bellica c*- hibeofuperiorem. Manlianaquondaniimperiafortiflima, fed &Manliana non minus Illuftriffima gefta ; quod inter fiderum fplen- doresaurea lucis cyclade fuperbicnsPhocbus; hocRoma- n® inter militiaeluminaria Manliorum virtus: fi difpenfan- tehocluminis fuiflamas.illuftrantur cunda; Manlij certž viitute, quisRomaniscopijs glori®. fortitudinisque plu- ritnum accelliffe inficietur ? fi,eo ardente, orbi diem nafci necefle eft ; generofi Manlij ignes vidricem Rom® non mi¬ nus accenderelucern, quando capitoliufolius ipfius virtutc a Gallis illsfum, ab hofte ftetit Ccrvatum. Erat ille Martij animi edypon ; erat heroini pedoris idea; aren® animaj ad laureas, & vidorias Romulcis fignis cynofura : Vix ephorbos egreffus, jam Martem induerat; quaterna non- dum emenfus luftra , jam vidricia fortitudinis fn® moni- menta , fpolia abhofte retulerat; ille omnium primus mu. ralem, mox bis ternas coronas civicas obtinuit; ille tri- gintafeptem Romana a genteinvid®virtutis fu® fibi proe- naiavcndicavit, Militcm profedo, Duceo)que Ronianum M )$& gloriofilfimum! militem , cui laureati fafti non immeritd honorem, vičirix farna nomen det iinmortaie. Ut utta- men magna Manlij quondam virtus ad Martise apicem gloria? fit elučtata; palmam hodie porrigerc cogitur illi, cjuem anominisDietrichfteinij etymo,non nifi fortunatam ad Janiportam pro vi&orijs referandam, davim; cjuem non nifi lapidem offenfionis phalangis hoftilis ; quem deni- quc Manlio fuperiorcm non immeritd pradicamus : ut enim quam plurima, eaque fortiffima Ducis h ujm gefia prateream, qucis retexcndis ne llias quidem lufficerct; qualia fortaffis cficntjin ipfoMartis nativo lolo Thracum intcr,Sauromatumqueclades, pofitum militaris glorize ru- dimentum ; aut certčperuniverfam late: Ungariam viftricia raptatalabara; utfileamejusdcmlaureatocruentum ferro Rhcnum , fubačtam Moguntiam,receptam Bonnam, fer- vatum Gallicana ab irruptionc Imperium ; nc adducam hoftilibus tepentem cladibus Margfiam, & Sargctiam , con- cuflumab illoBelgradum, Portamfcrreani , ferreo robore propugnatam; quisnon videt unam nobis Italiam , & in Italia Cremonam abundantifiimam argumenti fuggerere copiam, undc Dietrichfteinium Heroem non jam nomanae Ktatis aemulum, fcd& parafangis plurimis Manlio, atquc in Manlio univerfl fLomanorum virtute crcdamus firpe- riorem. Quidenim ? objicitc oculis difficillimum illud in- viftaeejusdemvirtutis experimentum ; ccrnitc tot jamrc- trd fsculis dccantatam bellicarumCrcmonte fubftruftio- num gloriam ; urbem hoftilium armorum fedem, omni ap- paratus genere florentiffimam, refertam viris, vigenrem viribus, &ipfa audacisTurnifui prsefentiaanimatam con- fideratc. Intuemini hinc edačtas in coelum pinnas; frc- nientempraeliantiiimtumultu urbem; reboantia inmceni- buscurruliummachinarumfulmina ; incertam mediaho- ftiumurbe concluforum Commilitonum aleam; illinc ag- geftosoperelunato aggeres,infeftaslečfilTimi ex Hybernia militiscohortes, crepitantem omniex parte in inferentes *ž( *9 fcfe Aauilas ferrearum pilarum grandinem ; inde immi- nentes jam jam armorum hoftilium auxiiiares copias, flu- menfuperatuarduum, vifuterrificum, hoftilibus undique feptum a^seribus, omnia prarientiffirno Martis difcrimine metuenda. Perhorrelcitis arbitror; vel ad folam feralis fccnaecommemorationcm, & fiobjc&as animo rerum fu- ncftarum imagines felici fuga declinare liceat, nd Perfei auidem talaria, ncc Bellerophontis alata equilia fugam properantibus fuffecerint, fed audite, & Eugenium fnprc- nium illum exercitus Csfarei Imperatorem , femidcum belli Archiftrategum, Bellona & Marte fatumHeroem in- vidiffirnum audite , ijsque jam jam fub papilione verbis pro arena hac Dietrichftemio partes percipitcdeferentem: pro capitolio hodieDuxbellicofiflime, neque tam Roma¬ no, quam Auftriaco certandum eft; pro Capitolio non tam in dcfenfionem Jovis alicujus Capitolini, quam Au- ftriaci Jovis ad im perium dilatandum , pro Dorno 5 inqua m, Auftriaca .inaudita quaepiam in Italiae thcatro orbi hodie Martis fcena eft pandcnda; Cremona in cafles, in Aquila- rumungueseftredigenda: fingulorum hic, quidquidMar- tij pe&9 nutritfpiritus.defideratur magnanimitas: alijintra praefidij muros, extraportas, & vailaalij viam optataefter- nent vi&oriae; tuporro Atlantem difficillimi hujus operiš, non minusagas,nccefle eft; tibi fummi in rem noftram mo¬ menti eommendo provinciam; tot jam non murales aut civicas, fed imortalis gloriae obtentas coronas opere hoc coronato ; oftendasque, quocunque ferrum cadittuum, ibi laureas te metere, fortitudine , & induftria tua noviffe, Haecanne verba, anflamm® magjs fuccenfo aliundeMar- tijs ignibus animo fucrint ? dubito fane j ilfud certum eft, ficut Dietriehfteinians virtuti haud fbrtior ad fubeunda diferimina impulfus unqnam extitit, quam ipfa diferimi- num magnitudo ; itapercepto coniilio eandem totatn in praeliaexar(ifle; ftatuifTeque,cnm vitae etiam fanguinisque dfufione in arena cadere potius, quam tlufis vi&oria: ma- E chmiSj M 30 )?& chinis, aded bellžcapeflendae urbis fpe amida, in caftra rc infečta redire: & vero herous quid aufit animus, nullius- que pavida fati mentis virtus, exhibuit opus: jam enim cum Manlio ad Cremonam pro Auftriae Capitolio, pro Jo. ve Auftriaco Dietrichfteinium fortiflimd pugnantem in- tueor; video medias inter hoftium phalangeseundem in- trepidum, inter fuorum funera invi&um, per medios ho¬ ftium cuneos, per conferta globorum agmina, per ftagnan. tes fanguine paludes, & inftratam qua fuorum , qua ho¬ ftium cadaveribus Mavortisarenam, vi acferro fibi ad vi- doriam aditum confpicio aperientem : video nune fuos animantem ad praelia , nune praeambula virtutefua in bella provocantem : jam vi, & heroo fremitu Liliatos confun. dentem aniinos, cxtremam deničjue ftragem, extermini- umejue intentantem: video triumphali vultu, fulmineo impetu, ardentibus oculis,Mavortiaque majeftate adver- fisfefe inferre manipulis, vocetonitrua , oculis fulgetra, fcrroacmanuexidale hoftibusfulmen minantem;id unura agere, urgere, anhelare, quo deprselianti intra unius ur¬ bis anguftias, adverfus totos hoftium exercitus exigus commilitonum manui, celeri liceat fubfidio advenirc. O eximiumenimveroManlijanimum! O pugnantis pro Au¬ ftriaco Capitolio infignem generofitatem ! O aufus Roma¬ na: virtuti verdamiulos (erravi) Romanis ipfis laureis fu. periores! & verd quid nifanneenim Manliumillum Capi- tolini Jovis laureatum vindicem, verž aquilam, fulmina, & fulgetra in hoftes jacientem fuifle edičlis ? attamen aqui- la haecnonnifi umbras, non nifi nidum fapuit; velut quae infirmitatisfuse confcia, cavernis, & fcopulisunicdfegeftijt contincre-, dum invida virtus tua Heros gloriofiffime ea fuit, qus liberogaudens folo, & aere invi&ae fortitudinis tuazfulminanonjam exabdito, fed aperto in campo con- tendit eliberare: anne magnumquid, &heroi prorfusani- miargumentom aSrniatis/ qudd pro Capitolio unius vi¬ ri virtus contra fortiffimorum hoftium manipulos decer- ^( 30 ?^ tarit; qudd pro honoris templo Manlius caput, & pečtus oppofuerit; quddab inertni armati, a confternato fortes, Sc fibi conftantes, afomno adhuc, terrorequeturbido vi- pilcs, &ad fumma qua:que obfirmati, occupata jam fta- tione fuerunt deturbati: at ubi & excita fortiffimorum commilitonum fubfidia, & vinci facilis hoftium paucitas, &praecepsadomniain fubitisanimus, & innatus univerhs pacriae tuendže amor, & ipfe denique loči fitus, horrenda fcopulis juga, infeftas viarum ignaris tenebrae, vires, con- filium, animosluggerebant; dumex adverfo heroinae vir- tuti tuas, honoris, glorisecjue tramitem decurrcnti, & lo- cuscongeftis in valla gigantaeo molimineroontibus infe- ftus, & hoftis numcro , apparatu, fitu Ionge fuperior, 8t prasmeditata multum antd pericula; omnia demum, quae Manlio militabant, advcrfain te fronte incurrentia, vel for- tiffimos poterant fpiritus enervare: dum non tam tu pro Capitolio, quam Domo Auftrica ; non tam proLatio, quam Romano Imperiouniverfo; non tam proPatriae de- fendends finibus , quam Romano-Auftriaco dilatando Imperio vicam cum fanguine expofuifti. Tanto itačjue Heroae mentis tuše laus ac gloria capitolino fuperior, quan. to majuseft, hunc pro Capitolio, te pro Auftrise Augu- ftiffimaDomo-, illum pro Roma, te pro Romano pugnafle imperio ;ManIium inferencesfefehoftes, partitacum faxis gloria aditu prohibuifle, te fortiffimorum phalanges Gal. lorum collato pede proprijs exturbafle munimentis. Pcr- geioHerosinvi&iffime! urgeinceptum gloriae iter, & in- choatam felicitate tua vi&orian^ , fortitudine ad metas profer triumphales. Perge, qud heroa te virtus evocat, impellit gloria , vi&oria deducit, in aperta jam dejcdis hoftium copijs valla triumphalem greftimi inferes, & ubi- cunque pedem Hxeris, teftis Vidoriastuae laurus germina- bit* Verum 6 vatem inaufpicatum ! 6 diram tragica; fortis Cataftrophen! 6 fanguineam Bellonasfitim! qux, dum He- E 2 ' roo p )?& roo fanguine fuam pafcit ingluviem » in id unum vircs omnes, nervofque contendit , ut copiofb lachrymarum tributo fatorum fatiet inclementiam. Sifte gradum Heros invičtiflime, & pluribus verticem fervaturus laureis,carpen- dae uni moderatius inhiato ! vereor quippe, ne, qui cum Manlio pi!gnas,cumManlio Čkvulnera recipias; qui Ro¬ manam in pradiando temularis virtutem, Romanam pari- ter fortitudinem fufo fanguine contc-fteris. Fortaffis Man- lius, cum infurgentibus gigantonomachia nova Capito- linum injovem hoftibus fefe muru opponeret,ea adverfa aphalangelapidum, telorumque exceptus eft grandine, ut tricena, & amplius vulnera ad calculum luo in corpore poflet revocare; qua quidem inaudita vulnerum copia il- lud confecutus eft, ut per tot velur ora, quot proflui cruo- ris oftia, farna martiam ejus divulgaret laudem ; univerfa vero Roma obdeformatum aded dirč hoftili afurore du- cem non minimo dolore afficerctur: fimiie quid , imo Sc lufituofius tibi proh quantum metuo futurum! Et en jam collimantes in Dietrichfteinium unum hoftilium e mceni- bus machinarum reboant iftus, unus omnium oculis, ferro, furijs, flammis is fcopus defignatur ; in illius exitiutn omnis belli moles concentrata fpe&atur. Quin fubtrahis detonanti in te Mavortiae tempeftati faltcm nune verticenij & fumma crucnti Martis difficultate tuos fublevas Heros invi£tiffime! cum prsefertim non alia majori eosurgericura quam optime noveris, quam defalute, & incolumitate tua debere efle follicitos, Aft nihil ago; ruit magnanimo raptus impetu, pericuhcontemptor animus ;& virtus vitae prodiga, qua deniiffima horrent ferro agmina, vi&oriam inveftigat : apparatur interen ferale portenti genus, fu- neftum Martia: Vulcanias artificium , feraciftima libitinae meflts, femidese virtutis clades, currulis tormenti machi- na, quae librato ad omnem tragici artificij regulam, Ma. vortis fulmine heroae mentiscurfum retardaret. Avertite pios oculos, animosque Auftriacs fortunse fautores! in- 44) 13 (24 fremitjam jamferalis machina, &indito fulphurisfomite, peftem evomituniverfae AuftriiEominofam: prohibete ne- farios cafus fidera! &, fi*qua; Heroini cura fanguinis, in- fandum hoftilis Gradivi fultnen , adverfo £ caelis fulminc enervate! fcdcaffiraneos inter tumultus vota,- fertur ful- mineo cxcu£fa impetu herose cladis adminiftra feralis ž plurabo pila , & illapfo in femur idu, una & artus corpo- ris, & generofum , quo ferebatur,Bucephalum immani fnlminedifcerpit. O fpe&aculum vel ipfis hoftibus Iachry- mabile! cadit! marcefcite lauri, &moribundiHcrois irri- gatae fanguineferalesadlu&um induitecupreflos ! Cadit! adhibete jam, queis tot immortalis. lauros gloriae heroa virtus demeffuit, funeftaj arma pompte, & galeam heroo jam fpiritu vacuam, ad exanguia Achillis, HeČtorisque ar- ma nigrantibus libitinae armis confccrate ! Cadit horren- do terra affličtus impetu ! & lubricam, qua fuo , qua ho- ftium fanguine Martis aream heroo corpore dimetitur. Quis hicomnium lu&us ? quis phalangis totius do- lor? qu$ ad ufque aded tragicum Martij fideris očcafutn comilitonum fuipiria, quis(ufficiat enarrando ? obverfan- tar animo etiamnum lugubres illi gemitus , in quos fer- reum Martis Auftriaci peftus refolutum ; redeunt in me« moriam vičtricia vel inter gaudia triftes 5 refonantes Ieffi; nrarentes omniumanimi, viduata Duce Legio, torrente velut dolorum oppreffa, etiamnutn inter fufpiria videtur fpcčtari. Dixifles feralem hunc globum in uno Dietrich- fieinio vulnerafleomncs; quandocun£torum corda acer« bonraftitiaeftigmatefefefatentur notata.- ciedidifles Pan¬ dora pixidem, quddperhunc exuberantem lu&us mate- riam, unius in funere plurimis confpicias fuppeditatam: fataledeniq; phaenomenon,plumbeahanc pilam n on ime- rito fuiflesinterprctatus, velut qua2 Ducishujusmortepor- tendens, dolorisnočte non minus exercitui Crefareo ac- cenderat univerfo. Sed,dum fic gemitibus fufpirij*q; paren- tantiu circudatusDietrichfteinius,ane fortdgeneroius ipfius E 3 ani- 40 34 ( animus lu&ui, vel incufantibus vulneris acerbitatem locuni dedit fufpirijs ? minimč fanč , gaudet lile errumpentem vulneribusgenerofofpiritu mifcerc fanguinem ; gaudet & hiantia fuo in corpore vulnera, non alio, quam, quo ho. ftium plagas viderat, vultu geftit intueri: quin fuo purpu- reusjacens in fanguinejftantibusattamen excelfior; mori- bunduspugnantibusfortior; occumbensfemetipfo triura- phante major; lsefus integrasadhuc viribus,animisque di¬ vina prope facudia animare confpicitur comilitones: nimi- rum noverat perbene Herous ejufdem animus hoftile hoc fulinen , & martium machina* tonitru applaufum potius fuifle gloriae, quo Dietrichfteinianai (dicam melius Man- lianae J virtuti melior polus gratulabatur: fciverat imma- ne mortisgenus, immortale fortitudinis ftetifle monimen- tum, quo femideam, Romanamque virtutem illam non nifi gigantaeo mortis genere occumbere oportebat: non ignorabat, quodfanguineailIa atraminter pulveris, fumi- čjuc nubem intermicans flammae lux, novus fuerit fulgor gloriae, quoexcedensRomanosfaftos ejufdem virtus, in occafu ipfo adimmortalitatem illuftrabatur. Etvero quid ni? erubefcit profečto,erubcfcit, incomparationem rur- lus vocata cum heroe hoc invi&iflimo Romanae gentis glo- ria; erubefcit, neque jam Manlium parem, led vel Die- trichfteiniana fortitudine parafangis infinitis inferiorem, ejufdem famaemancipemcogiturconfiteri: anne enim illc complures honoris fontes, ab hofte accepta enumerat vulnera? fedhac matura vel occuluitcicatrix, velAlconis dextera felicitcr emendavit: anne ille tricena, & amplius proflui cruoris oftia inpeftore recenfuit? at nullum ho. rum aditum Parcis aperuit: anne ille pro patria fanguinem fudit? at vitazpretium intaminatum fervavit; Herous Dux nofter folus ille, qui non contentus incruentisad Iftrum , St Tibifčum prselijs, fefc cum vulneribus triumphafTe; non acquiefcens, quodacceptasin laureatoadSentam pradio, vulnerum reliquias ad Auguftifllmum Imperatoris foliutn attu- 44( 3 S attulcrit; non fatur, qudd pro Rege, grege, Cacfare hc- roum fuderit fanguinem ;cum fanguine ipfam etiam vitam, cum cruore ipfum fpiritum Aquilis voluit confeeratum. O Manlium profefto, non jam Romanum, fed vel Romano majorem ! O Heroem invi&iflimum! O Romuleae setatis semulumgloriofiflimum! non poteruntjamtusemonimen- tagloriactemporumedacitatifuccumbere, quae immortali tuo circumfers fpiritu \ nec invičtiffimus ille animus femi- deorevulfuscorporeullius unquam fubire recordationem valebit, quin fnperiorem tuam Manlio adorent virtutem; 3 uin vel laureatam Roman« vetuftatis fortitudinem a tc evičtam admirentur. Nolim tamen, dum laureato in viftoriarum curfu hu- manis ereptum vicibus Dictrichfteinium intelligitis, fabu- lofum quoddam lethi genus, aut fegnes umbrarum do- mos, vel elyfia ruris otia , aut Lethen matrem oblivionis animis veftris obijciatis : divulfum a corpore generofum Heroisdeploram9 animu, nonceu is a nobis penitus fugif- fet; mortalienim faturatusgloria immortalitatis matrem, aliaminijt vitam, non a nobis receflit: viget adhuc fuis in militibus; ejus viva gloria,fua etiamnum in Legione pe- rennat. Vixenim acerbiflimu Strategi fuicafumlugubrisad Comilitoncs farna pertulerat; vix oculis tragica Ducisfui cataftrophen legerant; cum novis illiinfurgere furijs, vin- dičlainfremere, inftareimpetu, & Ducisfui imperia etiam afunere illibataobtinentes, hoftiles in muros herois viri- bus eniti. Non adducam hic ego novum, & ab hominum memoria inauditum genus vičtori« , non immortale gen- tium famaeque encomium j non csforum acervos hoftium, non innumerum captivorum numerum , non militantem Franci« nobilitatem, aut fupremum Mavortis Liliati Pras- fidem in noftram redaftam poteftatem , plena invidiae fo- latia comemorabo ; id unum, & certč maximum filentio • praeterirc nefas duco, Dietrichfteinianam Legionem Cre- monenfi in anione fingularem fibi laudera, fibi gloriam ven- vendicaffe : interficiebant, non eo inficias, impund ho« ftemalij; haecavcrfo in/eunamcxercitus hyberni robore, qud idimpuneeflet, praeftitit. Agebant terrore, tumul- tuqucfubitopaIanteshoftium turmasalij; hoec inje&o eo, rum fbrtiffimis pannico quodani metu , tantam rerum omnium confufionem attulit, Vincebant devičtos Gal- liae primates , & in his univerfam Gallias potentiam alij; illaeofdem fanguineisDucis fui rivulis, velut triumphales gloriae mancipes coemebat :quanquam quid ego unius ur- bisanguftijsDietrichfteinianampoft fataetiam in fuis glo- riamdefinio, nonalijs terminandam fpatijs, quam ubi ul- torem gladium hoftes deficiunt ; quis enim mavortios mi- litum horum animos, quisinultionem peremptiDucis fui ruentemgladium,nullo cruore hoftium fatiandum, potuit jgnorare? quasilli, /uperi boni! Liliorum ftrages, quam« taGallicseNobilitatisagmina dolorifuo , Dietrichfteinia- nis Manibusinferiasconfecravere .' 1 voshicegoin teftesin- voco Marti# Herou dextcras, & calensadhuc hofiili cru¬ ore ferrum, quod nunquam fine lethali fulgurehoftiles turmae confpexere. Te appelio efflfta . 5 in dadeni Legionis, velut ex adito fpečTatrix Parma, qu£ Herois hodiedum ce- lebrata exuvijs, tot cruenta hoftium fpolia, Herculeis in- fra&as viribus galeas, & decerptas heroina virtute lauros gloriofis litatas tumulis fufpexifti, TeGallica adhuc fpu- inantemclade, albentemoffibus, horrentemtumulis, cae« forum umbristerribilem in teftem adduco , Caefareis cele- berrimalaureisLuzzara, vosque fubjc&i Luzzaraj campi, & raptatis fi unquam cadavenbus, jam ultra Phaetontis memoriam funefta Padi flumina , feralis prelij arenam ! edicite, quae hic exanguis jam Herois hoftiletn in cladem virrus? qnod ipforenovatum dilcrimine amidi Ducis defi. derium? quis fucccnfe in heroini ultionem fanguinisLe- gionis ardor ? cui tanto Heroa illa virorum vis vigore , ani- miscjueinftirit. ut & fuisimmixtum manipulis Eugcniuni » Laurcati Marti* Comilitoneni, & tnumphali a praftio vir- tutis &( 37 tutisbellicaefortitafitencomiaften. Qn$ omnia fpiranti etiatnnu, vigentiq; poft funeravirtutitu£,HerosgIoriofif. (ime , in acceptis Vidrices refcrre Aquilas, nemo eft, qui rieget v , Invida nempe illa animi tui vis felici quodam fati ordinctuorumfubibat animos, & conteroptorem periculi impetum fuggerebat: tuae illae morienris voccs tantapoft iptervalla tempoiuin , tuorum adhnc animis infonantes litui erant, quibus ad celeberrimae trophaeum glorije ac- cendebantur : purpureum Heroo cruore tuo lagum, & fanguineisftillantiarivisarma, vexillum fucranr, quod in denfiflima hoftium agmina , per tela, enfes, funera intrepidis animis fequebantur> Tu eorum fpirabas pedo- ribus,bellabas animis, fremebas voce, vincebasviribus ; tua illi virtute; ut jam, non, ut ante, uno ore, lacerto,cor- pore; fed centum viris, viribus, animis bcllare videreris, Inde erat, quod vel folum Dietrichfteinij inaudifle nomen, armato hofti erat perijfTe: inde ad Tui memoriam inclinati Francise animi: inde germana virtus ad tui confpcdum la- bari immortalibns glorire igniculis fuccenfa : tu videlicet tuietiamnum poenas repetebas fanguinis; tuidus librabas; percellebas hoftes; confundebasagmina; & etfi jam letho frigidus, hodili adhuc fanguine calefcebas. Submittat jam laureatosglorisefuae fafces triumphatrix Roma, & oblite- ratamferalesinter cineres heroinae vetuftatis fortitudinem uniusvit« terminis circumfcribat. Sufpiciat non nifi fo- lius rogi flammis illuftrem poft fata Scipiadura gloriam, emortuam cum Marcello dominatricem Annibalis dexte- ram, extindam cum Camillo Gallorum coedem, in Fa- bijs Pcenorum remoram , invidam Manlij gloriam etiam ante fata tumulatam intueatur. Vilefcit quippč non ex vanopofteroru animisCapitolini memoria, quando, quae V' triumphalem fepticollis urbii aflertorem farna , eadem etiam vulnus,ac peftem patri« divulgat, Teftor ( infau- ftum, angloriofummagis) Capitolini nomen, quodnun- quam fine aliqua infami« labe Manlij gloriam comendat. Nit Tcftor non minus hoftibus, quam vindici fuo infelicetn Capitolinae Urbis rupem> quam eandem & vittutis invičtilfi. mae, &funeftiffimi exitus monimentum Manlius reliquit. Teftor & Capitolinae encomiaften gloriae , & perfidiae vin- dicem Camillum , teque tot tuorum ja&ata Fatis Roma, quaeeodem in foro,&laureatisfuperbum plaufibus,&igno- minioia cadentcm morte Manliumconfpcxifti: tua folius gloria, Herosinvi£H{fime,eaFuit, quanonfolum gloriofif- fimčmortem oppeteres, fed & poft fata in tuis fortuna- tiffimž pugnares : tua haec laus, te non minus in vivis, quam poft fnnera laureatas cum fole extendifle manus : tibi haec praerogativa uni propria, poft morte etiam, non nifi immortalia te parrare novifle facinora. Quae ciim ita fint, quis non verž te Manlio fuperiorem ? quis Romana virtutc non edicatmajorem ? Tranfcendifti fanč jam Quirina forti- tudinem, &uItralaureatoseorumexcurrens faftos, ftatu- tum virtuti Romanae apicem geftis tuis fuperžfti, Tran- fcendifti; feu tuum pro Auftriae Capitolio decertantis ma- gnanimitatem; feu pro eodem non tam in vulnera,quam in funera ruentis Martios aufus; feu demum a morte etiam tua, vivamadhucin milite Ducisvirtutemlubeatcontem- plarhSurgant jam ubiquegentium perennatura tui trophsa nominis; honorum coloffi , triumphales viSoriarum ar- cus, non tam auro, & marmori, quam immortalibus mortalium animis ad perpetuam Auftriaci hujus Manlij me- moriam infeulpantur: & vero intueor jam innumero vir- tutum tuarum choro immortale gloriae tuae faftigium ad immortalitatem innixum ; triurophantem adverfisCon- ftantiam, laureatam verticeFortitudinem jtriumphali in- iignem gloria Induftriam, Confilium, Fidem, Felicitatem ad omnem Amazonum invidiam Martia excultas elegantia animadverto. Video adamantinis ad vi&rices currulcs tuos adftričtam vinculis Fortunam » protritam invidiae ra- biem, elufas fatorum artes, & femper magnis infidiantem nominibus obliviofi temporis edacitatem triumphali pede pro- }9 )?£ proculcata m. Percipio captivas Gallise lachrvmas c* forum manubiashoftium, aflemrum finmlacra urbium* fluminum , Provmciarurnqueimagines , iaure.tos vifto* riarum titulos , & non unis fuperba infianibn« j ' ■ * rum vcxilla gcntium lauros inter, cuprcffosd- tuas ’ nefrin ' qua Mavortia vcnuftatc, volitantia obftupdco ’ e 0,0 * ter, dum ad laureatam Iieroi nominis immorraiitata^ m " umphalibusin fidera fublatum Aquilis, mafcul* virto!!č tuaj gemum fub Manlij imagine, fubmiflis ukro Eioouenri* fafcibus adorat;jpatere, ut perennaturos intcr omuiun, gcntium $tatumque piaufus, vičtricem tuam confe/Ta ma gmtudinem Facundia, levehocfoiium tuurn afW ad fn’ lium. ° In tumulo troph^um, tumulumin tropha-o vide • Latet hic arena: Herosclari/Iimus, In fago Marius, In togaCato, In aulaLucuJIus, In Čampo ManJius, Nomen nominc ma/us; Nimirum ComesDiccrichfteinius. OJeamMavortio illudentem tropha:oquidftupes? Ter fclicem ternas in aulas, Claris ioquitur ex Lega tu m. Arrident Laurea? ? LotharingoDuce primam, mox intcrDucesprimas Horret adhucHeroumnomen afo fub tartarutn Tarraria, Kr a Martio hoclidere fuamobfcuratamLunam lamentatur ad Sentain Odnda f F * A ja- 40 )Ž* Ajacls clypeutnin hoc fenficTranfylvatiia, EtPort« ferre« plufquam ferreum AlTertorem, In omnibus tamcn aureum Ducem. tilU trači ar e nonnovit, nifi Mavortio eafpiritH dtmetcndo , In Flora, etiam termina, it a crudelis. O Staminahuicfila vit« adCremonamrupere, Quando orj?is,ipfius cbrius fama 3 jam ftare ampliuS nefcijt, Sed ad pedes in globum procidit > Eumque ad fidera Vičtorem cxtulit, Quemad fati umbras detrufit. In luce tamen etiamnum vivitglori«, Quitototempore vit«Manlio majorcs, Martijsiparfit radios honoris. Vi at or in Dietrichfleinio Herde Clavem omritgena črede Vici ort a , Eique pacem vove > cjuilicuos vittoriole inconuit. Vale. Compsfuit FRANC1SCUS BARTHOLOMiEUS GOTTWALDT, cx Csfareo Ferdinandaeo. I 4 % 4 1 mg?) P ANEGYRICU S FUNEBRIS IV. De novo vEcatis fua: Marcello, S EU Theutonici Jovis Armigero invi&iffimo C O L U M B A, Qui Nonprocula loco, vulgo di&o Madona dclle gratie, bina glande, ex infidijs Gallorum petitus, gloriofš occubuit, Anno 1702.3, May. JSfurgite hcroiManes! laureataj militum re- liquis! magni Elyfij mundi Numina ! fcu quos triumphalibus revin&os laureis Sci- piades, Marios, Alexandros (qnantano. mina!) vetuftas obftupuit ;feu quos noftris adfcripta faftis fecula Lotharingos , Sou- ches , Vctcranios ad omnem antiquitatis invidiam lau- reatis immortuos progreffibus, fideribus traidcripfčre: Mavortiashodie lumen gloriae, fortitudinis miraculum, & immortalisanimamNominis, veftris addit cohortibus fu- ribundaGalliaeinvidia; atramortis falces vellra: Herdem fiftunt corona;; quctn immortalis re&č fačfcorum ftipat memoria, quemomniumdolor, luftus, & fufpiria comi- tantur. At te nune tanto Duce viduatam Csefaris Augu- ftiffimi militiam ! 6 tanto Bellonse decore orbata Auftriaj labara! abja&uramnullislachrymis, nullo Icflo cxajquan- F 3 dam» l 4 2 dam! defideramusMartisItalici vitam, fulmen,& terro- rem hoftium , quietisncfciam cladem Francise, nnicas lau- reatsefamse delicias, immortalis nominis heroem defide- ramus, cujus vi&riccm virtutemnuIlalocorumefFugition- ginqukas, nullus phalangis adverfae debihtavit numerus, non objedli und’que aggeres, non prsefentiffima capitis difcrimina ab hoftium cladibus prohibuere: defideramus, cujus laureatam vim orbis obftupuit; triunsphalem dexte- ram magnus ille Herdum exercitus, Caefarese fufpexere Aqnilae; tot hoftium cladibus purpuratam Martisperitiam, vei ipfis fcralibus morientum fufpirijs , & fingultibus op- prefta hoftium agmina ceiebravčre.- defideramus, cujus vel Cafi nomen horrefcit Gailia ; Germana; fufpirant copisej Eiigeniusimmortali profequitur encomio; fortiffimum fi- mul, &invičhffimum Aquilarum Strategum, ccleritate pa* rem Annibali, impetu /uperiorem Scipione , felicitate Pompeisvixinferiorem, fulminatricem fub imbellinomi- ne Martis Aquilam , Columbam invidtifiimum defidcra- mus! proh barbarani in clades noftras Fortun® invidiam! tantum igitur furentis Libitinae relis licuit, ut immortali- busdignam encomijs vircutem moeftiffimis filentum tenc- bris tranfcribat? Veriim procul ifta nefandi fati temeritas, Sc in magno- jura cladcm nominum graflari fueta invidiae liccntia : e- tiamnum hodie infeftiffimi obiivionis hoftes, magnorum vindices Nominum ddudant calami; & tinftum Hetoo fanguineapicem dupliciimmortalitatis argumcntoerudita; geftiunttransmittere pofteritati*,quos inrer nsve minima, & ultinia fts, age magnarum femper amica mentium divina Suada , in immortalis praeconia nominis calamos acue; nonlonge hosrequires; ipfteultro triumphatrices Aqui!ae pennas in calamosfubminiftrant. Lauros expedi: nun- quam h® tuam pictatem deficient, qnando eas vel ipfe Mavors fuo detračhs vertici in immortalis herois tumulum plena manu congeffit. Coloflos erige; nullis bic fcalpris opus M 43 Jfo opus eft ; lubens,gaudensque cognata tibi Pallas , quas olim in $de fua Heroum geflerat effigies, in invičbiflimae virtutis trophaea fuppeditabit. Imitare profufam in fuorum memorias vetuftatis induftriam ; ftatuam gloriofiffimis confecra manibns j & (ni fortailis aliud Herdis hujus e£ty- ponoccurrataptius) eum , quem olim vetuftas commen- davit, & noftra etiamnum depraedicant faecula, forriffim uni illum Romanae militi* Ducem Marcellum, non tam fcal- pro, aut caelo, fed triumphalis eIoquenti* obfequio ad immortalem pofterorum memoriarn, oratorijs efforma mimcris, Columbam in Marcello, Marcellum in Colum- ba quam optimč expreflura. Quod dum per alumnum fuum Suada aggreditur, in- vičbmque illud Marcelli nomen,profundis velut obli vionis fepultumtetiebris, ad novam gloriae lucern in Columbarc* fufcitareconatur; nolime laureatis Romanorum faftis in Marcello, Martis alumnum de trivio aliquem ,eum magis in aflymboIam Columbse imaginem vobis afFerri militem intelligatis; qui animi generofitate nulli fecundus, infračto mentis robore cun&is fuperior,excelfo mentis aeftu non ni- fi Heroem fapiebat: militem; qui vi&rices cum fole ex- tendensmanus, pcrorbemuniverfummiliuris egittrium- phum gloriae; qui nusquam non virtutisfuae fixit trophaea. Militem ; qui terror hoftium, Romanae columen Reipu- blicae, belli fulnmn, plurimorum hoftium audijttriumpha« tor. Militem ; qui unus imminentemRomaeGallicanani fregit potentiam, fulmineam Annibalis elufit celeritatem, unus ineumbentia Siciliae difcrimina,partim heroae mentis confilio, partim invičto dextrae robore diflipavit« Militem; cujus experientiam elufae Archimedis machinae celebrant, confilium in difficillimas addučtus infidias expavit Paenus, fortitudinem opimisfuperba rpolijs Capitolia deprsedica- včre. Militem; quem celeritate ineredibili praeditum prae- dator obftnpuit Vindomarus, pertinaci in profequendo vi&oriarum curfy fuccinttum fortitudine Carthago hor. 44 ' )s£- ruit, divina prope, & fortis vices ignorante ufum felici. tate,laureata Temper vi&oria eft comitata. Militem in- quam; a quo excuflum perfido aufu jugum rccepčre Syra- cufae, innumeras fuorum clades hoftiles retulete copis,' libertatem, ac falutem fuam hoftilibus jam propšfuccum- bensarmis Roma, atcjue univerfa aded Italia fefe geftiunt accepifle. Animadvertitis opinor, Heroos Marcelli fpiri- tus, &adomnem Mavortis aleam.invičtarn animi fortitu- dinem immortali praeconio profequimini • Ted & fuccum- bere nefciam Herois noftri velut in effigie animis obje&am veftris virtutem fufpicite ^ Columbas in Marcello adorate laureas; 8c nullis majorum praeconijs minorem , Herois , quem noftra tulerunt fsecula, fortitudinem perennaturis cncomijsipfisaded fideribusa;quareanhelate; &verdnon fallic vos haufta de Herois animis Columb$ opinio; nec prona in Iaudes pietas extra veritatis orbitam vel latum un- guem evagatur : illumnš enim ipfum in teftem advocem, quiheroarum non minus mentiumexplorator feveriffimus, quam fremitu, dextra,calibe, geftisčjue ipfisencomiaftes difertiflTmusjcruentuseftMavors? & quid fatebitur aliud? qnam,flcut animo, fic& opere, fa&isque remulam Mar- celli in Columba Te expertum eflc virtutem ? quid enim pericula forttž Marsobijceret/’ immittcret furias? terrores oggereret ? infurgeret fremitu ? intentaret vulnera ? inten- ta*ta infligeret ? infličta ingeminaret ? Ted hsec prima fuaj rudimenta gloriaj, honorum fontes, nativam purpuram, viČtoriarum prodromos, Heroum delicias invičtusColuin. bx animus cxillimavit. Concitaret in unius periculum univerfam bellici furoris tempeftatem ? pnlverem in nubes eonglobaret ? tormentis fulminaret ? plueret glandibus ? tc.. Jorum grandinem, imbres fanguinis, & volubilem velutar- matorum turbinem in unius illius difcrimen exitaret ? He- roaminhis Columb$ virtutem vacillare nunquid confpe- xift? Tantiim abeft, uthascMavortisfulmina, glorijeap- plaufusj pulveris, fumiquenubcm, ferenumhonorisme- W( 4S )** riflipm * fansniinis fluvios, immortalis triumphi purpuram iim&o 5 animo compellaret, Erigeret demum vel ipfo afpeftu metuendam aggerum, m®niumque molem, infle- čterctinlunas . protenderetincornua, expanderet in mas- nia , attollerctin turrcs, infoffasdeprimcret, recideret m aegeres , afperaret in coronas, inangulos acueret, & in calos usquc minitantes incurrentibus murorum pinnas eveheret j haeccine heroum Columbs animum ab incurfn retinuifle dicet ? minime fanč : fprevit haec imbelliuni re- ceptacula raentium triurophator animus, & inftruftos ab ipfo hofte gradus aeftimavit, quibus ad immortalis faro®, ac gloriae dclubrum eniteretnr. Ah! per tuam te hic ego dexteramoro, perquc triumphaleferrumillud,quodnun- quam, nifihoftium cruore purpuratum,triumphatrixdcx. tcra vibravit; ediflere Heros invi&iflime, quid te ad tanta fubeunda difcrimina , ad exantlandos tot itinerum, pr®- liorumquelabores, quidad aufa ifta vix humams tentanda dexteris provocavit/ an non ignea ilia animi heroi vis,& nunquam quieta vičtoriaru cupiditas, qu® non alinni tibi torum amaenum , gratutnque fecerat, quam quem de- cerptis abhoftelaureis, lioftili in folo,ac pulvere Iaureata viftoria inftraviflet. Qua in re tantum tiiumphali Marcelli imagine invičtiffimam tuam prsftare indolem , quan- tum umbra corpori, faftis auguria, fpiranti in Heroibus virtuti Marti® triumphales cedunt imagincs ; quis eft, qui abnnat ? Heroa quidem , non ibo inficias, Marcelli mens&indoles, nulloanfu im par; at ammi tui virtus ea fuit, cui obftare nihil , nihil remoram vičtoriofis fignis tuis ponere pofle videbatur. Magnum cum Marcello in tot fe- fcingererepraslia, nullambclli expavcfcerea!eam ; majus illud , te rotepraehjs nullum fufcepifle, quin invi&a animi tui magnanimitas encomio femper fingulari rediret dignilfi- ma,quioColubae nome fuper ®thera lempcr farna extulilfet, Immortalis illa Marcelli gloria , quod potentiffimas ho- ftium phalanges folaMartia fu3indole fregerit; majus, ac r G propč propč divinimi iilud, confilio,du&u , felicitate tua po« tentiffimum hoftem, levtoribus licžt congreflibus, gcnero- fitare tulita attritnm, ut, qui jufto vinccrctur praelio, hofti. 1 is exercitus vix fupercflet. Sed quousq j tandem in fola Heroi admiratione animi fi. ftitOratio? quam ad extollenda invi&ae virtutis gefta , vi. fendos caeiorum acervos hoftium, & implancatis olim in- feftos Lilijs aggeres, nune herois aufibus folo 2 equatos, fccuro pede percurrendos triumphatrix dextera invitat. Adcfteanimis, oculisqueAuditores,& properantem incae- des hoftium virtutem invi&iflimam , velut ex edito con. templaturi, advertiteOratori. Cern ; tishic exiguo cir- cumfufant fiumine, amplam nuper, hilaremque Regionis faciem, nune hoftilibusundiqueignibus defaedatam? in* tuemini furgentia undique (emi diruta oppida ? hincalluen- tisalveo flurninis, inde edučtis latč aggeribus, adverfus omnes adverfiMartis minas, induftria,ac eautione fumaGal- los prasmunitos ? animadvertitis crifpatia undiq; in vailisLi- lia, florentes ferro, ®tate, viris, cohortes hoftium omni rei militaris apparatu inftru&iflimas ? quonam hžec de. mum univerfa compellanda nomine, quibus infignienda titulis exiftimatis? validas , nullus dubito , reponetis co- hortes, bellatricis nervum Gallias, & vigilesin omnes mo- tus hoftium virorura turmas, Caefarei moram exercitus, mancipatae Gallicis viribus Italise cuftodes; toto cceloab- erratis. Pradam dicite, & cxpofitas invičto Columbae fcrrovi&iraas, quam imbcllibusterrificas, tamtriumpha- tricibus Aquilis contemptas. Non is ego fum, qui lau- reata dudum farna, ultra omnemfuadae racundiam dccan- tatasDucis vičtorias,orationis ambituaggrediorcomplcčii; vel ipfis fidem habete oculis, & facundis in Ducis encomia Galliaelamentis. Video jam fuperato, qua Addamalluic, alveo perhoftileslatd campos volitantes Aquilas ;Gallica- nis purpuratam cladibus heroam dexteram, Sc quanuper ftativa hoftium iurrexerant, nune Libitina; fpoliaria; qul $d( 47 )» Jiligeri minabantur aggeres, nune ftrucs cadaverum; qua Frančiča volitabantfigna, nune vi&ricum rropha;a Aquila. rum furgere animadverro. Quis hic cadorum acervos hoftium? guisundantes fanguinis rivulos, tumentiacada. veribus ftumina, praecipitem hoftium fugam, confterna- tiončm, metum, &repentinam pallantium cadentiunicjue confufionem pro dignitate qneat explicare ? ftupetis in uno velut protritas impetu le&iffimas binas Galhciexer- citus cohortcs? prorrivit invičkColumba; virtus* ^tu- petis paucorum Hercu dexteris, ducentosHelveticsemilU tiaeviros(unicum Mediolani ptsfidium ) armis, animis* vitaqueipfaexutos ? &hos heroaColumba? dexteritasvu t3efinibusexturbavit, Stupetisrepentinavelut inundatio- ne peragrata ftativa hoftium, ab ipfis ftepd plumis in vin- culaabreptos DucesGalliaa, innoftram redačtam potefta- tem Monraeum, & majorem pcrfepc vidtoribus caprivorum numerum ? ho$dexterrima Hetbis noftri virtus in vincula redegit. Fugitivosdemum pallantium copiarum prafides, partim nodfcurnis foluin aibentes lintcis, partim ne! galero quidem, minus caffide adverfus hoftem obarmatos, feda fefe fuga proripientes rifu, ac fibilis profequimini ? cos quo- que vinci nefcia Herois virtus veftris rifibus, & cavillis ex- pofuit. Qudd certž quantum fit, vel ex eo perfpicuutn univerfis fucrit; qudd accifam fulmineo impetu potentiara fuam, fra&oscxercituum auimos, irrifos hodie iilosorbi formidandosapparatus, čkmagnaHeroum funera,non ft- čiis hodiedumlachrpmis Gallia deploret* Qyod dum di- eo, illiuspotiftimumfubitniemoria, quo triumphalis ima. gotua, Heros inviftiffime, vicenisjamfcrd abhinc feculis Romanasinter Aquilas eluxit. Triumphabat enim vero tumMarcellus, &perftagnantem hoftili tabo Regionem, fu£ trophaea gloriae explicabat: vidiffetisillum nune infigni ad Caftidium defundtum praho, interfedl:oexerciriis Gal. lica ni Duce, opimaterreftrio Jovifpolia deferentein: turne redačtoin poteftatemMediolano, expul£is Italia Gadatis, G 2 & 4 8 & fub triuraphale Romanorum jugum coa&is Infubrum populiš, Iaureato vertice fublimem: aliasdisjeftis adCan- nufium exercitus Punici ftativis, fufo ad Nolam felici aftu Annibale, & ternis in Lucania pradijs fraftS Carthaginis potentni, Cannenfes fuorum manes vindicantem. Qu£ ut Ut magna fint, & triumphalibus Ronue Iaurcis nun- quam prodignitate fuacoronanda,eatamen non van& di- xerim, qu3ecumhetoamagnitudinctua comparata, infe- cundis confiftere fit neceflc. Vicit, haud abnuo, vicit Mar- cellus; infregithoftes, disjecitcopias, retudit vires, elu- fitinfidias, minas diffipavit; fcd totis ad id fuccin&us e- xercitibus: rerutn apparatu incredibili, totoRomanas po- tentiae obfequio, hoftiles in cladcs obarmatus: dum ž con- verfoincomparabilisanimitui vis, ne cum numero parti- retur vičtoriam , modicis femper fuccinčta turmis , eas hoftilium copiarum ftrages, eam rerum omnium pertur- bationem attulit, qua2 paucorum Heroum dexteras expa- vefcerent, vix magnis tentanda exercitibus , gefta loque- rentur. Vicit Marcelius; verum cum prafentiffimo fae- piiis patriaE difcrimine, cum numerofa fortiflimorum com- militonum clade , immenforum profufione fumptuum; triumphalia cujus gaudia longo perfaipd metu Romanam plebem redimebant; dum incredibilis tua rei bcllicae peritia fecurascladispržEftabat Aquilas , & non nifi hoftium peri. culo vincere affueta, non aliter ad pugnam copias, quam ad triumphum deducebat. Vicit Marcelius: verum ho« ftilibusadid adačfusprogreffibus, & ni cito vinceret, ci- tius periturae Patriae impulfus periculo ; commiffa dubias praelij alese falute civium, totis de rerum fumma exerciti- bus dimicabat; dum triumphatrix illa dextera tua herois conatibus id effecit, ut attrita innumeris cladibus Gallia, de tentanda rerum fumma defperarct. Ato fanguineis dignam lachrymis humani fati condi* tionem! 6 magnis femper expofita cafibus fublimium tro- phaeorumfaftigia6 infeltces vi6toriarumlauros,qu2ealias de- M 4 9 )£§> dcmummetasnefciunt, quam qu£ infauftis Iethi cupref. fis accrbiflimll Libitin« invidia inumbrantur! exulta nune improbatua heroasinclades vigilantiaGallicana impietas! &, qua foles ferocia,noftris cladibus infulta* Ades adfe- rale libitinae fpe&aculum fpe&atra, libitina ferocior, & ferali collucens taxo Heroum corpus nune primum finč metu intuere. Černe invičtum fortitudinis, nimirum tuše, monimenturo; furtivisada&ai&ibus vulnera, Sctuacotn- paratamfugaineruentam vi&oriam triumphali carniinede- canta. Vcrum qud me in cavillum, & iras effufus dolor ? quando ferales heroum cafus lu&um, & lachrymas depo- icunt, Obfervantur adhuc animo acerbiffimi monimenta cafus; haeretaltiflimis infixus fibris dolor; ferale pulveris nitrati fulmenauribusintonat; hiantia occurfant vulnera; & moeftidima loči facies graviffimo aniinum vulnerc percel- lit: furrexerat jam fecundiflimis aučta progreflibus inviČbe virtutis gloria, & laureatse nomen dextr* fuccollantibus Aquilis ultra nubes provehebatur : plorabat occurfantes undique Iethi, cladiumque imagines Gallia, nec uliis tu¬ ra repagulis,LiIia lethali jam pallore albentia flučbuabant: ibant pronisin fucceffibustriumphatricesAquiIa2,&tantis jam fecurffi vičtorijs, ut nec clade poflent accipere, vincendi cffccerantafliietudine: cum (percipitediram fati licentia) cxiguo heroum manipulo adviftoriamcomitatus,non una inftratumlaurea, iter fuum triumphator Columbaj animus in caftra relegebat. Proniffima hic nocendi via , ferutanti dudumomnia, fortunas adaperta : fubitus igitur Liliatas inter cohortesnovarum caedium rumor incrcbefcere , tot cladiummemoriafollicitareanimos, & flillans fugientium vulneribus cruor in ultionem dexteras provocare. Quid igitur ? hoftilem incasdemfuribundi ruerent ? accenfus id facil^fu ror perfuadebat .* apertavi, Marte, viribus inva- derent? tot cladibus excitus timor,audendi impetum re- primebat : numero igitur, copiaque paucorum virtutem Herdara oppriraercnc i facile adverfum multas Amazo- G 3 nes, M 5° )P* ncs, vel unum triumphare Herculem nan ignorabant ♦ Ouodigiturunumfupererat, imbelli fraude in heroaevir- tutis exitium graffantur; feliguntur onini e nuniero viro- rumpromptiffimi, nora fceleribi^audaciacjue manus, in o ni ne facinus proječhffima, non unis inlontum caedibus inheroaevirtutisdadem, feralipraeliidioexercitata. Co. ronanturillico ocenita virorumftatione viae, obfidentur a- ditus , conduntur infidiae, & quainvifto heroi ad lauros iter,ea feraletn lethi viam fraudulenta crudelitas, crudelis frauduientia infternit. O diram feroper fcelerum fclicita« tem ! quin prohibes infanda confilia Heroum defenfoc Mavors! & indignumMavortio nomine facinus primis in conatibusfuccidis! nilago! pergit fui fecurus herdus ani. mm. & non aliter aepradže cupidine in cafles ded udu $ leo , hoftilis fiti fanguinisferali ccedis theatro fefe infert. Affundite herdisvulneribnslachrymas! evibrantur undiq; non unis fastaecaedibus lethales machinae; feralisadmini- ftrse fati glandcs innumero vulnere heroos difcerpunt ar- tus , & infanda illa virorum manus, non exfpedato pa- traraecaedisfpedaculo, ruentibusin ultionem Aquilis fub" ducuntur. Jacesodirumcruentse fraudisartificiuml cjuae praeclufam viribus heroas in clades viam,infandis artibus infternit. Jaces! fucciditejam, qucis omne heroaj virtu- tisitercoronatur, lauros! trophaea profternitc ! Si in mce* ftidima doloris caftra triumphi gloriam commutatc. Ja- ces! infidaefortis ludibrium! triumphushoftiuni Ituorum ludus! Mavortis lachrym*! &cujus vigore univerfi exer- citus corpusanimabatur, triumphatorillefpi!itusextreniis jajalabijsinhseret!Proh!Qnam verao!im(non finclachry- niisrememoro) inheroa fortitudinistujeimaginc M. Mar- cello, prffifagafatorum«mtiquitas adnmbravit! ftatueratil- }a triumphalibus gloriofum infignibus Marcellum; onera- verat caeforum manubijs hoftium ;laureatis verticem proew cinxerat coronis; fed quse raox fub infaufta lethi falce emar- eefcereiu, Peplorat adhuc infauftas Roma Annibalis in, fi- 4<0 5 r O®- ftdias, 8c adjacentem Pcteliaetumulum ipfls Cannls infcli. ciorem. QuasnamfuperiStfagesiIIa ? quis Romance urbis tcrror. ? quse univerfa; Icaliae confternatio ? quando triura- phantem Marcelli ca;de Annibalem, fuccifani tot laurea- rum fpem , & vix trecentorumHeroum pradio , defuma rcrum deje&amRomse potarnam, Vido rem Poemi m, ira- niincntem Romanis mccnibus calamitatem, pleni fingulti- bus rumores advex£re. Qua in re,dum herore cjcdi tuše velut ex ungue refpcndentem Marcelli imaginem nemo eft, £ fcribenda facinora?cujus vitacontinuata eratin arena vi&o* ria, Bellabat; &hoc martisfidus jam Auftriae omen erat vifto ra;: cingebat prsefidia; neque ariesfortiorad hodileomne obtučlans robur evertendum, quam Lotharingum caftraefle meratu. uno eodemq; pede tum hujus nomen.tum vi&oria- rumfarnaincedebat; in arena vidiffeCarolum, Aquilisfue- rat vicifle. Quid , quod inAlphonfis quartis, & Petris primis; in Eduardis, Joanne primo 8c fecundo gloriofiffima h$cDomus, regium adusque folium meritis fuis eludtata fit; quandoinijs Auguftos Jovesfuprema Portugalliae jura di&antes ; quando Lufitani folij fereniffimos foles , cum regia lnce,regiae paritervirtutis ignesobtinuit difpenfantes. Ut proin, dumtanta, taracjue Augufta e ftirpe Comerci- um duxiffe otiginem; dum adcd gloriofis prodijfle eun- demčceris perpendo ; dum prseterea Pompejum vel ex hinc Magni titulo intelligo condecoratum ; qudd ipfisa Majoribus, necnon haufta cum fanguine virtute, ad fum- maomniavidereturnatus ; Principem pariter noftrum jure meritiffimo, nonnifi Pompejum , eumque verd Magnum , aufim affirmare. Quoniam vero Pcligni vatis eajam dudum, in fumo- fls folum AntecelTorum fuperbientes ceris, non item fuacc- lcbres virtute ftetitfatyra: Jpuid imaginibus , eptiid avitis fulta triumpbis Atria ,quidpleni numerofo conjale fafli Trofuerint , fi vit a lab at ? perit omnis in illo Gent is honos , cujus laus efl in originefoU. Hinc , quas fanguine hauferat , geftis comprobaturus, Pompei magni prserogativas, eam infeHeroinarum animi dotumexpreffitimaginem , qua Quirinam ad unguem de- linans virtutem , Pompejum verš Magnum in fe exhibuit, expreffit ,reprjEfentavit, Ternis praecipue ( fiRomuleis fi- desannalibus) militaris gloriae currum per orbem raptabat machinis Pompejus jgloriafibi bellica primas,fecundas ma- gnanimi- $ 4 ) 60 (§§■ gnanimitas,fortitudoMartia poftrcmas, hoc tamenin Prin¬ cipe minime ultiina vendicaverat partes Sagacitas Martia metabatur caftra, difponebat cxercitus , phalanges ordi. nabat; infradaanimivis intonabat claflicum , denudabat gladium, inter enfes & tcla inipavida gradiebatur; forti- tudo dcmumhjecpečhispcdorijcohorcem etiam exiguam valido hoftium excrcirai, viribus animos reponebat: prima ferebat laurcas, fecundametebat, tertia Porr' ejanismili- tantibus fubfignis easdem porrigebat*. his tcrnis vocibus aniroata. orbemilliitsrcplevit farna;his trinis firmata an- choris.imniortalem confcendit gloriae portum; terna hsc Capitolij referandi clavis erant aptiffima ; h$c laureis Pompei ornavere faftos, raortalcadfidera nomen extuič- re; Quod dejarba Mauritaniaercgeinvitis armis triumphi- rit;qudd Sertorium fociatž cum perduelliura cohorte vi. jribuslicčtinferior fuderit Pompejus; militaris praconium ideftinduftriae, quando dexterč occurrens hoiti, fuascjue copiasMctello iungens » Martio ftratagematc arenam (ibi ftraverat laureatam. Qudd Mithridatem, Tigranemque, Jhunc Armenije, illum Ponti Reges, caftris, armis. potentia, regno exuerit , id una praeftitit magnanimitas , qua cum iplo etiam Marte congrediminimžrcformidans, nonullos Bellona*, in campum effufos horruit apparatus; non fusci. tatam etiam draconis č dentibusCadmeamexpavitPhalan- gem. Qu6d demum Iberos, Albanos , vel ipfo vi&oris efledum ftiparecoa&oRegeAriftobulo , duxerit in triura- phum, id fortitudinis , id mafculi roboris , id Achillei pe&orisopuseft, qu6pngnare non novit,nifi fpolia tam augufta referendo ;in vulnera etiam promptus ,Regum tra- beas glorije ut fusetributariasnancifceretun O fcftivum fanž (Pompejne dicam ? anfociatarun magis uno in Prin¬ cipe pulcherrimo federe bellicariim virtutum ) triumphum! O illoftrcs & vel folis equis auguftiorcs Quirina: gloriae ju. gales! queis clariorem, ac quondam fuis in clephantisCs- žar, in cervis Aurelianus Romano orbi Pompeju s, accendit diem «d( Sl )p£ diem;jngaIes!queisHerculcas ultra columnas, farna: nomi- nifque fui ad ultimam ufquel hulen tranfmifitimortalitatc. Plaude Tompej, neque jam magnus folum , fed Heroum maximus, quamdores tibituae vendicant, Martiae faftigi- um occupa virtutis; Bdliducum primus, inapice militaris gloriae te ja&a locatum; plaude , gloriae nifi tamen hoc jpfotuo remulumfortiaris in triuropho , in vi&rice laude procum tuaenon miniis invenias virtutis: nofle.cupis? Com- mereius eft : Commercius; qucm dum nomino , uno in nomine bellicarum dotum compendium , Mavortij tef- feram animijRomuleas virtutis eČtypon auguftifiimum,om. nium ornen dedi vittoriarum. Commercius; cujus belli- cam induftriara dcpraedicavčre caftra , magnaniraitatem fubmiffis in fata criftis adoravdre lilia , fortitudinem Au- ftriacusorbis, ficut proaffe&u copiofč, ita pro dignitatc extollerefatispotuitnunquam: Commercius, quem adin- ftar Perici aegide Minerva , feu Sapientia ; galea & enfe mentis, pe£torifque robur armis inftrux£relaureatis. A fagaci induftria, induftriaque fagacitate initium ducen- do; ite quicumqueMacedonasinfecandis nodis Gordijs, vel in Saxis emolliendis Hannibales, vel in fuso, ingenio ma- gis, quam viribus } hoftiliexercitu Iphicratesdilaudatis; ite, fiqueunquam militaris ingenij portentum verius, quam fpecimen tale vidiftis, edicite; ccrnitis, utcumEugenio, Voudemontioque Ducibus ,in Pannonia Caefareis fummo praefit confilio Aquilis ? ut perfpicacia maxima Auftriad Martis moderetur habenas ? ut in omnemlaures inten- tus occafionem, cum Argocenteno etiamlumine hoftium machinisfoleatinvigilare/ Confpicitis, quamiiitari indu. ftriametetur caftra, defignet arenam, phalanges ordinct; 3 nam prompt6 confilio in adversa fuis addfe bclli akU, epofitam jam etiam fpem viftorise fagacitate fuaad vitam nonfcmelvideaturrevocare? intuemini,qualiterOttomani- canj prtllngariaecampo'squaqua verfum exundantem luna una fua debellet induftriS ? torrentis inftar fefe diffundentes Thračica:potcftatis vires (olo dextero fii6 reprimat conam? I gi. m 62 m gigantonomachiam novam per Pannoniam ortambellico extinguat molimine?ut demumadZentain inauditam ,if®- culis vičtoriam > una fua, Eugenij ac Vaudemontij procu- ret fagacicate? ex Vngaria dcin bello. &cum eo ferenifE. moStratego noftroinltaliam translato,Deum immortalem! quanta non rurfus Principis iftius in dandis pro arena hacconfilijs dexteriras ?quanta his executioni datis C®fa- reis figmsfemper ftetit felicitas ? žtripode Commercius lo. qi|ividebatur ;ejns refponsa ctyphtera deprompta oraču- la; ejus Confilia fortunatiffima C®farese laurc® auguria, Non ficDeorum in concilio aliqoando Jupiter,ut cuin Euge- nioComerciiisreliquosincerftrategos fagacitate eminebat: liparatn Bellon® cjusdem animum dixeris , aded in hoc nihil, nifi trifulca in hoftes tela cudebantur. Sapientem profe&d, ima Ducum fapicntiffimum! feu enim nulitaria facinora&gefta , feu infignia belli intueamurftratagemata, feu confilia perpendamus.alium eundem non quamPompe- jo militari induftria parcm ,imo 5c fupcriorem fas eft com- pellare, Quanquam non hic terminos virtuti fu® bellic® poluiulle,cui non minus,ac quondam Achilli totaaccla- mavitarcna.- Non illi bello quisquamJe c onf'er at Heros, Sapientiamquippeconiugioftabili focians niagnanimi.. tati, binis hisvinculis, aureis velut catcnis, non corda Po¬ lurni C®faris Auguftiffimi , veruin & exercitus raputt univerfi; ra p uit, quando defciscentibus ab Auftri® foe- dere Sabaudi® Ducis armis , unus Commercius ille fiuic, qui cum Eugenio ahcneum fc pro Aquilis mu. rum opponere , qui Protheum palam animum actentavit condcmnare; quando adversaliccc tentatus valetudine, febriunique decunibens ipfo eotempore reciprocante ma¬ lo, ad perceptum tamcn praelij nuntium, mox ad Colorno, dcftinatam provolavit arenam , C®(areisopi» ai)*ilioque futurus : Qu6 in itinere illud majus omnibus Com- mercian« nragnanimitatis extitic argumentu® , quod irc„ ■&?( 6 3 )?& iterato qnamvis animi languentis concidens pallore, attamen de intentione remiferit nihil, foia, fua prs- fcntia , phalangi Caafares ad Vi&oriam ftimulo , ho- ftibus terrori extiturus. Quid de innumeris alijs laudc onini fuperioribus, atque 3 Comercio in arena editisgenc- rofe mentis fpečteculishic dicam ego ? inter medias igni. um , globommquc tcmpeftates difcurrebat intrcpidms ; intervulnera fuorum,& funera gradiebaturinfra&us, per medioshoftium acinaces impavidus irruebat: non illuma pugna retrahebat luorum paucitas,nonaduerlae phalangis ja&ata terrebat mulutudo;Cžefareummilitem nonnume- ro, atvirtute adcalculumrevocans, ftipantemagnanimi- tatehia, nulli non Je parem viribushofti, nuili nonfepo- tentiasmulum credebat. Nimirum generofs mentisigncs haud remoram fciunt, fuo robori perviaducunt omnia; ruquefi fračhisiliabatur orbis, pavidum ferietruins; bo- res vel sgrotantis naturae,vel fulminei, Principisfuibo¬ rnim propugnanti immineant oculi, noncolumnam, mi¬ nus magnaniroum profternent pečtus. Pompejus nempč alter, JkHeros noftereft.incaftra ciimfapienria venit, ma- gnanimitate Martia vincit. Verinn qui lapientiam, mar- tiofauč Oommercij intuitifumus Spiritus, ad lydium etiam lapidem fortitudinem ejuš, peromnes Orbis decantatam pirtes, provocemus, Cremona lilijs nimium florida, pro Comercijtumulo, eoquefub Pompeij,tanquamfortisno- mine , primum fuppeditabit elogium. Jntueri hic mihi videor, utprimusille viflricesin urbem hanc inducatA- quilas ; utdominatricem Leopoldi Magni intonetfamam; ut copias Caefareas cum Eugenio , velut altero ffilminc belli Scipiade , in ordines diftribuat; ut adverfum Iiliati Martis militcmjam, primum ad confličtum fua e ftatione deturbare ;ut Csfarea ubicjucfigere figna, Francicumque Italae nomen Auflriacis licet fanguine depičtis Aquilis vi- dearur commutare. Hic ille dux idem & miles ; ftrate- gus,&gregarius; laures author & propugnatorvifus eft comparete. Sed nunquid, fi lauteatum fottirudinis Cre- I z mo- &( <4 )p* monain Commercio reperittrophazum, Luzzaranegkxit ? rcfonate tubae ! qute vd tune Aullriaci Maruš in arena provocaftis ipiritus, vel akam belil geminas inter phalan- gesjaetendam promulgattis; lte,plenoque clangore Com¬ merce in Pompejo, Pompeij in Commercio laudes intona. te. Quis enim i!le, qui hiclocorunun celebri illa,liliata adversus callra , pugna certavit ita , ut fanguineis etiam e lilijs Vidrices Auftrice prodierint laureae? Fuit Comcrcius: quis iPe, qui confufo Frančiči exercitus ordine Auftria- cum Marcem in caftra reduxit laurcatum ? Fuit Commer- cius : Ouisille, qui in arena illa Auftriaco Jovi nomcn,fa« mamque peperit immortalem ?FuitCommercius? quis de- mum illc,quiin certamine hoc , prseter bis mille vinculis fubiugatos, per duodecim Gallorum cadavera, Auftrise cur- fumduxit triumphaicm? FiiftCommercius;IlleinfoloilIo Čampi Martij Tol, alam liect finiftram ,dexterrimčtamen gubernavit; unus ( unum dico, quia cum Eugenio una ea- demque anima) pugnavit,vicit,triumphavit. Praeterirc hic nonpofTum, prstercuntia Ikčt Padi,& Mincij flumina; hic ille, quanon bellicurnapparatum advenientem Martio de- fendit robore?qua nonTanicas legiones in fuppetiasAquilae properantes,fortitudine fua perfidis hoftium ab infidijs red- didit fecuras. Plura alia, qua; vd Pannoni$ tellus fempiter- na; a!iquandomemoriffi comifliira aut Italia inferibet mar- mori, infeulpet adamanti, in Coloffis efFormabit; una illa ( heu tragica tanti fati hiftoria J qua ad Luzzaram in pugna occubuit, Pompejanaefortitudinisteftis fufficiat, propria ruina. Vah! cur tot Heroibus benignus alias MavorSjinfidias non prohibuifti ? cur immortalitatedigno Principi, a frau- di afliictis lilijs non praecavifti! ruebat ilieAuftriaca? fortuna procus Martio indtidus fpiriruFrancicasinphalanges, at- quequa tutiorem laureae carpendaefterneret viam,quapri- ma Aquilce in Capitolium Vidrici advehendaepaterct adi- tus, ex occulto percontabatur ; verum quam non hunti- les (olurn miricas, fed & cedros inimica feriantfulmina , cxpcrtus Commercius; qui enim tot per imortalem famam Au- 65 Anftris promulgaverat vi&orias, glande ferrež in gut- turc tačtus & vita; , & viČtricis animae emifit Spiritum, Habctisjam fortitudinis Roman® e&ypon; habetismilita- ris roboris argumentum fortiffimum; habetis Comercium, & in Comcrcioalterum ®tatis noftr® Pompejum , proprio fuo, qnamvis cruore, Pcmpeian® fortitudini fubfcriben- tem. Itenunc, &fitmquamHercuIeam Pompeij virtutem vičtricibusimpofuilfis bigis, nune non minus inccr vulnera licet, Romana de virtute Comercium excipitc triimjphan- tem. Ite, necjue jam faftos laureatos,fed vel Iliadem Cora- mercian® fortitudini adornate. Vcrum quis a d aures triftis allabitur fonus ? qu® funebris refonatEcho ? fialiquando novercantefortuna vivis ereptum, atcjue objedum oculis exanime Pompeij corpus a Csfate lachrimas expreffit,& fu- fpiria ,nunc non minus Auftriam penetotamperftrcpente ferali farna adComercij funus in ludum ,& flcbiles nsnias fpedate refolutam; lugetilla, & quantd majorain Piincipis hujusmartia virtute gaudij collegitfomenta j tanto graviori nuncdolorc gemitfauciata: gonit, &ubicunque tandem ab heroehoc Aquilis ereda vidoriarum memorat croph®a, ubique nova vulneris fuinunc infpicit argumenta: Ah fifte, fifte , queis innatas lachrimis , terrarum alias fortunatif- fima, nune m®ftiti® omnis fcopus defolata Auftria! fifte lu- ftus i quem enim ad umbrarum tranfijfle domus, quem ma- nes inter martios verfari credis ;fuis etiamnum fpirat in mi. litibus, tibi, tu®que glori® per immortales vel a funere carpendas laureas perennaturus. Sifte, eorumque fatis magisingemifcendicede provinciam , quibus bene agendi occafio aut defuit, velinduftria,velvoluntas negavit po- teftatem: fifte; indoleant, quigratulari nequeunt; mortui cenfeantur, quorum nullavirtus vixit unquam ; quorum nomeii oblivione deletum eft, quorum farna jacet in fepul- chro :Nos,qui inCommercioeum adoramus, qui ortum genere, genus virtute, virtutem honore nobilitavit; qui vicam fi£tis,fada meritis, merita prazmijs cumulavit;qui obi- tum quiete,quietem gloria,gloriam beatitatccoronavit; qui I 3 Ro- m' 66 )&£ RomanamPompeijlaudem devicit in ceris,fuperavitin cam- pis, fapientia, magnanimitate, Scfortitudine longiffimisde- 'triurophavit parafangis , eidem non tam mortuo, quam in« poftcrorum memoria,famafuaedamnuin vivoacciamamus: Magnevive! Pompej Vivel Vel atrasinter ritortisutnbras Dux ferenilHme vivel VivereTe jubemus;. Anima enim & vita cum nunqua non Auguftse fueris militi#, Mori nec potuifti! nec debuifti. Erraverant vel tangentesglobo < ~Parc *, Dam tx inf,dtp cam Cvmmtrao commereiam (ibt appetentef^ In euminciderurn, Qainon mf camtntraum hab nit cam immortalit ate,. Teftis h nju s folum Pannoni#, In quo fol Marrius refulfifti ita, Ut non nifilaureas hicAuftnsnutriens- Lauretum verius Aquilaram fecifle videreris. Ad Zentam Odryfiam in undas merfifti lunam: Mutabile jam nihil, ne quidem vicam habiturus; Quam Martiamper virtutem pridem feccras immottalcmt Quamvisporro ubique Argus,ut obfervaret, Ubique Mars, ut feri ret v Co m mere i u s., Luzzarastamen cecicfitj Sed non nifieum Anthaeo: Obijt; fed non nifi cum Phoenice.- Cum primo alter Pompcjusfurrc&urusad glodam; Cum fecundo fapientia, fortitudine, magnanimitate Romana in gloria perennaturus. Compofuii JOAKNES SEBASTIANUS ab HOCHENWART, N O M I N A O F F E \ E T 1 U M. ORDINE ALPHABETICO. Francifcus Joannes AiferusCarolus,S.|R. I. Comes ab Inzaghi. Francifcus Jalephus Georgius, S. R.I, Comes abHer- berftein. Joannes Jofepbus Gandoiphus , S.R,I. Comes Barbo a Wasenftein. Joannes Maximilianus Antonius Sigismundus S. R, I. Comes in Herberftein. Aiamus Georgius L B. Chyku!inij deSzomfzed Vara. Francifcus Eufebius L. B, jbchlinger a Jocheniiein* Jofephus Antonius L. B. de Amezaga. joannes Francifcus Tnomas L, B. de Amezaga. joannes Georgius L. B. a Sauer. w olffgangus Antonius L. B Jocblinger, a Joehenftein, ?%OVlNCl ALEŠ, Antonius NicolausPathathich, de Zaiezda. Antonius Petrusde Pathathichpe Zaiezda. Auguftinus de Denaro. Francifcus Jofephus Plofch, de Grienegg. Georgius Jacobus Ignatius aDejerlfperg* Petrusde Denaro. RRtsENOBlLES. Antonius Catfar, Adamus Ignatius Berfler, a Berenberg. Cajctanus Sebaftianus Grembs, Carolus Ignatius Rudolph, a Rudolphsthal. Carolus Sigismundus Pilpach. Francifcus Carolus Jofephus Tofch> ex Archi-Ducali Convidorum Collegio. Francifcus Jacobus a W undegg. Francifcus Joannes a Bettenburg. Francifcus Jofeph us Dekart, F rancifcus Xaverius Ruefš. Georgius Jofephus Maifter. Godefridus Erafmus Antonius Volcker. Joannes Carolus Danzer a Danzenberg. Joannes Dominicus Ramelmayr, ex Casfareo Ferdi, nandseo. Joannes Sebaftianus Hocbenvvarter. Jofephus Fortunatus Pilpach. Jofephus Joannes Antonius Volcher. Laurentius Antonius de Vanoili > cx Archi-Ducall Convidorum Collegio. NOB1LES. •An dreas Ignatius Tirenberger. Ferdinandus Carolus Ignatius Maz» Francifcus Joannes Fridman. FabiusMalfoti. ^ , Ignatius Jofephus Pozvinszky, ex Archi - Ducali Con¬ vidorum Collegio. Jofephus Simon Holzl. F i N i s.