Nr. 4210. XL 1900. Kirchliches Kerordnungs-Klatt für die Lavanter Aiöcese. Inhalt. 75. Epistola encyclica PP. Leonis XIII. de Iesu Christo Redemptore. — 76. Decretum 8. C. Indulg. et ss. Reliq. betreffend die Jahrhundertfeier. — 77. Erklärung des bischöflichen Coinitös über das Tnell. — 78. Rescript der k. k. Statthaltern, betreffend die Organi- sation des Berufsstandes der Landwirtschaft. — 79. Erlass der k. k. Statthalterei, betreffend die Mitwirkung der Matrikenführer bei der bevorstehenden Volkszählung. — 80. Diöcesan-Nachrichten. 75. SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI LEONIS DIVINA PROVIDENTIA PAPAE XIII EPISTOLA ENCYCLICA AD PATRIARCHAS PRIMATES ARCIIIEPISCOPOS EPISCOPOS ALIÜSQUE LOCORVM ORDINARIOS PACEM ET COMMVNIONEM CVM APOSTOLICA SEDE HABENTES DE IESV CHRISTO REDEMTORE. VENERABILIBVS FRATRIBVS PATRIARCHIS PRIMATIBVS ARCHIEPISCOPIS EPISCOPIS ALIISQVE LOCORVM ORDINARIIS PACEM ET COMMVNIONEM CVM APOSTOLICA SEDE HABENTIBVS LEO PP. XIII VENERABILES FRATRES SALVTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM Tameisi futura prospicientibus, vacuo a sollicitudine animo esse non licei, intrao vero non paucae sunt ncc leves extimescendae formidines, cum tot tamque inveteratae malorum causae et privatim et publice insideant : tamen spei ac solatii aliquid videntur liaec extrema saeculi divino munere peperisse. Nemo enim existimet, nihil habere ad communem salutem momenti renovatam cogitationem bonorum animi, fideique et pietatis christianae excitata studia : quas quidem virtutes revirescere apud complures aut corroborari hoc tempore, satis expressa signa testantur. En quippe in medio illecebrarum saeculi ac tot circumicctis pietati offensionibus, tamen uno nutu Pontificis undique commeare Romam ad limina sanctorum Apostolorum multitudo frequens : cives pariter ac peregrini dare palam religioni operam: oblataquc Ecclesiae indulgentia confisi, parandae aeternae salutis artes studiosius exquirere. Quem praeterea ista non moveat, quae omnium obversatur oculis, erga humani generis Salvatorem solito magis incensa pietas? Optimis rei christianae temporibus facile dignus indicabitur iste ardor animi tot hominum millium una voluntate sententiaque ab ortu ad solis occasum consalutantium nomen laudesque praedicantium IESV CHRISTI. Atipie utinam istas avitae religionis vellit erumpentes flammas magnum incendium consequatur : exem-plumque excellens multorum reliquos permoveat universos. Quid enim tam huic aelati necessarium, quam redintegrari late in civitatibus indolem christianam, virtutesque veteres ? Illud calamitosum, alios et quidem nimis multos obsurdescere, nec ea, quae ab eiusraodi pietatis renovatione monentur, audire. Qui tamen si scirent donum Dei, si reputarent, nihil fieri posse miserius quam descivisse a liberatore orbis terrarum, moresque et instituta Christiana deseruisse, utique exsuscitarent et ipsi sese, ccrtissimumque interitum effugere converso itinere properarent. — lamvcro tueri in terris atque amplificaro imperium Filii Dei, di vinorum que beneficiorum communicatione ut homines salvi sint contendere, munus est Ecclesiae ita magnum atque ita suum, ut hoc in opere maxime omnis eius auctoritas ac potestas consistat. Id Nos in administratione Pontificatus maximi, perdifficili illa quidem ac plena curarum, videmur ad hunc diem pro viribus studuisse : vobis autem, venerabiles Fratres, usitatum certe est, immo quotidianum, praecipuas cogitationes vigiliasque in eodem negotio No-biscum consumere. Verum utrique debemus pro conditione temporum etiam maiora conari, nominatimque per sacri opportunitatem Anni disseminare latius notitiam atque amorem Iesu Christi, docendo, suadendo, hortando, si forte exaudiri vox nostra queat, nou tam eis, dicimus, qui effata Christiana accipere pronis auribus consuevere, quam ceteris omnibus longe miserrimis, christianum retinentibus nomen, vitam sine fide, sine amore Christi agitantibus. Horum Nos maxime miseret : hos nominatila velimus, et quid agant et quorsum evasuri sint, ni resipuerint, attendere. Iesum Christum nullo unquam tempore nullaque ratione novisse, summa infelicitas est, vacat tamen pervicacia atque ingrati animi vitio : repudiare aut oblivisci iam cognitum, id vero scelus est adeo tetrum atque insanum, ut in hominem cadere vix posse videatur. Principium enim atque origo ille est omnium bonorum : humanumque genus, quemadmodum sine Christi beneficio liberari nequiverat, ita nec conservari sine eius virtute potest. Non est in aliquo salus. Nec enim alluci nomen est sub caelo datum hominibus, in quo oporteat nos salvos fieri h Quae vita mortalium sit, unde exsulet Iesus, Dei virtus et Dei sapientia, qui mores, quae extrema rerum non satis docent exemplo suo expertes Christiani luminis gentes ? Quarum qui parumper meminerit vel adumbratam apud Paulum1 caecitatem mentis, depravationem naturae, portenta superstitionum ac libidinum, is profecto defixum misericordia simul atque horrore animum sentiat. — Comperta vulgo sunt, quae memoramus hoc loco, non tamen meditata, nec cogitata vulgo. Ncque enim tam multos abalienaret superbia, aut socordia languefaceret, si divinorum beneficiorum late memoria coleretur, saepi usque repeteret animus, unde hominem Christus eripuit, et quo provexit. Exheres atque exsul tot iam aetates in interitum gens humana quotidie rapiebatur, formidolosis illis aliisque implicata malis, quae primorum parentum pepererat delictum, nec ea erant ulla humana ope sanabilia, quo tempore Christus Dominus, demissus e caelo liberator, apparuit. Eum quidem victorem domitoremque serpentis futurum, Deus ipse in primo mundi ortu spoponderat : inde in adventum eius intueri acri cum expectatione desiderii saecula consequentia. In eo spem omnem repositam, sacrorum fata vatum perdili ac luculente 1 Act. IV, 12. 1 Ad Rom I. cecinerant : quin etiam lecti cuiusdam populi varia fortuna, res gestae, instituta, leges, ceremoniae, sacrificia, distincte ac dilucide praesignifica verant, salutem hominum generi perfectam absolutamque in eo fore, qui sacerdos tradebatur futurus, idemque hostia piacularis, restitutor humanae libertatis, princeps pacis, doctor universarum gentium, regni conditor in aeternitate temporum permansuri. Quibus et titulis et imaginibus et vaticiniis specie variis, re concinentibus, ille designabatur unus, qui propter nimiam caritatem suam qua dilexit nos, pro salute nostra sese aliquando devoveret. Sane cum divini venisset maturitas consilii, unigenitus Filius Dei, factus homo, violato Patris numini cumulatissime pro hominibus uberrimeque satisfecit de sanguine suo, tantoque redemptum pretio vindicavit sibi genus humanum. Non corruptibilibus auro vel argento redempti estis:.... sed pretioso sanguine quasi agni immaculati Christi, et incontaminati.1 Ita omnes in universum homines potestati iam imperioque suo subiectos, quod cunctorum ipse et conditor est et conservator, vere proprieque redimendo, rursus fecit iuris sui. Non estis vestri: empti enim estis pretio magno.2 Hinc a Deo instaurata in Christo omnia. Sacramentum voluntatis suae, secundum beneplacitum eius, quod proposuit in eo, in dispensatione plenitudinis temporum instaurare omnia in Christo.s Cum delessot Iesus chirographum decreti, quod erat contrarium nobis, affigens illud cruci, continuo quivere caelestes irae ; conturbato errantiqiic hominum generi antiquae servitutis liberata nexa, Dei reconciliata voluntas, reddita gratia, reclusus aeternae beatitudinis aditus, ei usque poti undae et ius restitutum et instrumenta praebita. Tum vellit excitatus e veterno quodam diuturno ac mortifero dispexit homo lumen veritatis concupitum per tot saecula quaesitumque frustra: in primisque agnovit, ad bona se multo affiora multoque magnificentiora natum quam haec sint, quae sensibus percipiuntur, fragilia et fluxa, quibus cogitationes curasque suas antea finierat : atque hanc omnino esse humanae constitutionem vitae, hanc legem supremam, huc tamquam ad finem omnia referenda, ut a Deo profecti, ad Deum aliquando revertamur. Ex hoc initio et fundamento recreata revixit conscientia dignitatis humanae: sensum fraternae omnium necessitudinis excepere pectora : tum officia et iura, id quod erat consequens, partim ad perfectionem adducta, partim ex integro constituta, simulque tales excitatae passim virtutes, quales ne suspicari quidem ulla veterum philosophia potuisset. Quamobrem consilia, actio vitae, mores, in alium abiere cursum : cumque Redemptoris late fluxisset cognitio, atque in intimas civitatum venas virtus eius, expultrix ignorantiae ac vitiorum veterum, 1 I Pet. I, 18-19. 8 I Cor. VI, 19-20. 3 Eph. I, 9-10. permanasset, tum ca est conversio rerum consecuta, quae, christiana gentium Immanitate parta, faciem orbis terrarum funditus commutavit. Istarum in recordatione rerum quaedam inest, venerabiles Fratres, infinita iucunditas, pariterque magna vis admonitionis, scilicet ut habeamus toto animo, referen-damque curemus, ut potest, divino. Servatori gratiam. Remoti ob vetustatem sumus ab originibus primor diisque restitutae salutis : quid tamen istuc referat, quando redemptionis perpetua virtus est, perenniaque et immortalia manent beneficia? Qui naturam peccato perditam reparavit semel, servat idem servabitque in perpetuum ; Dedit redemptionem semetipsum pro omnibus . . . .1 In Christo omnes vivificabuntur . . .2. Et regni eius non erit finis3. Itaque ex aeterno Dei consilio, omnis est in Christo lesu eum singulorum, tum universorum posita salus : eum qui deserunt, hoc ipso exitium sibi privatim coeco furore consciscunt, eodemque tempore committunt, quantum est in se, ut quam malorum calamitatumque molem pro pietate sua Redemptor depulerat, ad eam ipsam convictus humanus magna laetatus tempestate relabatur. Rapiuntur enim errore vago optata ab meta longius, quicumque in itinera se devia coniecerint. Similiter si lux veri pura et sincera respuatur, offundi caliginem mentibus, miseraque opinionum pravitate passim infatuari animos necesse est. Spes autem sanitatis quota potest esse reliqua iis, qui principium et fontem vitae deserant ? Atqui via, veritas et vita Christus est unice. Ego sum via, et veritas, et vita1: ita ut, eo posthabito, tria illa ad omnem salutem necessaria principia tollantur. Num disserere est opus, quod ipsa res monet assidue, quodque vel in maxima mortalium bonorum affluentia in se quisque penitus sentit, nibil esse, praeter Deum, in quo voluntas humana absolute possit atque omni ex parte quiescere? Omnino finis homini, Deus : atque omnis haec, quae in terris degitur, aetas similitudinem peregrinationis cuiusdam atque imaginem verissime gerit. Iamvero via nobis Christus est, quia ex hoc mortali cursu, tam laborioso praesertim tamque ancipiti, ad summum et extremum bonorum, Deum, nulla ratione pervenire, nisi Christo auctore et duce, possumus. Nemo venit ad Patrem, nisi per me5. Quo modo nisi per eum? Nempe in primis et maxime, nisi per gratiam eius : quae tamen vacua in homine foret, neglectis praeceptis eius et legibus. Quod enim fieri, parta per Iesum Christum salute, oportebat, legem ipse suam reliquit custodem et procuratricem generis humani, qua nimirum gubernanto, a vitae pravitate conversi, ad Deum 1 I Tim. II, 6. a I Cor. XV, 22. 9 Luc. I, 33. 4 loan. XIV, 6. 9 loan. XIV, 6. homines suum securi contenderent. Euntes docete omnes gentes:____docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis.. A Mandata mea servate'1. Ex quo intelligi debet, illud esse in professione christiana praecipuum planequc necessarium, praebere se ad Iesu Christi praecepta docilem eique, ut domino ac regi summo, obnoxiam ac devotam penitus genere voluntatem. Magna res, et quae multum saepe laborem vehementemque contentionem et constantiam desiderat. Quamvis enim Redemptoris beneficio humana sit reparata natura, superstes tamen in unoquoque nostrum velut quaedam aegrotatio est, infirmitas ac vitiositas. Appetitus varii huc atque illuc hominem rapiunt, rerumque externarum illecebrae facile impellunt animum ut, quod 1 ubeat, non quod a Christo imperatum sit, sequatur. Atqui tamen contra nitendum, atque omnibus viribus repugnandum est cupiditatibus in obsequium Christi: quae, nisi parent rationi, dominantur, totumque hominem Christo ereptum, sibi faciunt servientem. Ilomines corrupti mente, reprobi circa fidem, non efficiunt ut non serviant..., serviunt enim cupiditati triplici, vel voluptatis, vel excellentiae, vel spectaculi8. Atque in eiusmodi certamine sie quisque affectus esse debet, ut molestias etiam et incommoda sibi suscipienda, Christi caussa, putet. Difficile, quae tanto opere alliciunt atque oblectant, repellere : durum atque asperum ea, quae putantur bona corporis et fortunae, prae Christi domini voluntate imperioque contemnere : sed omnino christianum hominem oportet patientem et fortem esse in perferendo, si vult hoc, quod datum est vitae, Christiane traducere. Oblitine sumus cuius corporis et cuius capitis simus membra ? Proposito sibi gaudio sustinuit crucem, qui nobis ut nosmetipsos abnegaremus praescripsit. Ex ea vero affectione animi, quam diximus, humanae naturae dignitas pendet ipsa. Quod enim vel sapientia antiquorum saepe vidit, imperare sibi efficercque ut pars animi inferior obediat superiori, nequaquam est fractae voluntatis demissio, sed potius quaedam generosa virtus rationi mirifice congruens, in primisque homine digna. — Ceterum, multa ferre et perpeti, humana conditio est. Vitam sibi dolore vacuam atque omni expletam beatitate extrucre non plus homo potest, quam divini conditoris sui delere consilia, qui culpae veteris consectaria voluit manere perpetua. Consentaneum est ergo, non ex poetare in terris finem doloris, sed firmare animum ad ferendum dolorem, quo scilicet ad spem certam maximorum bonorum erudimur. Ncque enim opibus aut vitae delicatiori, ncque honoribus aut potentiae, sed patientiae et lacrimis, studio justitiae et mundo cordi sempiternam in caelo bcatitudinem Christus assignavit. - Matth. XXVIII, 19-20. 1 loan. XIV, 15. 8 8. Aug. De vera rei., 37. Hinc facile apparet quid sperari denique ex eorum errore superbiaque debeat, qui, spreto Redemptoris principatu, in summo rerum omnium fastigio hominem locant, atque imperare humanam naturam omni ratione atque in omnes partes statuunt oportere : quamquam id regnum non modo assequi, sed nec definire, quale sit, queunt. Icsu Christi regnum a divina caritate vim et formam sumit: diligere sancte atque ordine, eius est fundamentum et summa. Ex quo illa necessario fluunt, officia inviolate servare : nihil alteri de i ure detrahere : humana caelestibus inferiora ducere : amorem Dei rebus omnibus anteponere. Sed istbacc dominatio hominis, aut aperte Christum reficientis aut non curantis agnoscere, tota nititur in amore sui, caritatis expers, devotionum nescia. Imperet quidem homo, per Iesum Christum licet : sed eo, quo solo potest, pacto, ut primum omnium serviat Deo, ciusque ab lege normam religiose petat disciplinamque vivendi. Legem vero Christi dicimus non solum praecepta morum naturalia, aut ea quae accepere antiqui divinitus, quae utique lesus Christus omnia perfecit et ad summum adduxit declarando, interpretando, sanciendo: verum etiam doctrinam eius reliquam, et omnes nominatim ah eo res institutas. Quarum profecto rerum caput est Ecclesia : immo ullaenc res numerantur Christo auctore institutae, quas non illa cumulate complectatur ct contineat? Porro Ecclesiae ministerio, praeclarissime ab se fundatae, perennare munus assignatum sibi a Patre voluit: cumque ex una parte praesidia salutis humanae in eam omnia contulisset, ex altera gravissime sanxit, ei ut homines perinde subessent ac sibi-metipsi, eamdemque studiose et in omni vita sequerentur ducem : qui vos audit, me audit : et qui vos spernit, me spernit*. Quocirca omnino petenda ab Ecclesia lex Christi est: ideoque via homini Christus, via item Ecclesia : ille per se et natura sua; haec, mandato munere et communicatione potestatis. Ob eam rem quicumquc ad salutem contendere seorsum ab Ecclesia velint, falluntur errore viae, frustraque contendunt. Quae autem privatorum hominum, eadem fere es caussa imperiorum : haec enim ipsa in exitus perniciosos incurrere necesse est, si digrediantur de via. Humanae procreator idemque redemptor naturae, Filius Dei, rex et dominus est orbis terrarum, potestatemque summam in homines obtinet cum singulos, tum i ure sociatos. Dedit ei 'potestatem, et honorem, et regnum: et omnes populi, tribus et linguae ipsi servient2. Ego autem constitutus sum rex ab eo.... Dabo tibi gentes haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae*. Debet ergo in convictu humano et societate lex valere Christi, ita ut non privatae tantum ea sit, sed et publicae dux et magistra vitae. Quoniamque id ita est provisum et constitutum divinitus, ncc repugnare quisquam impune potest, idcirco male consulitur rei publicae ubicumque instituta ebristiana non eo, quo debent, habeantur loco' Amoto Icsu, destituitur sibi humana ratio, maximo orbata praesidio et lumine: tum ipsa facile obscuratur notio caussae, quae caussa, Deo auctore, genuit communem societatem, quaeque in lire consistit maxime ut, civili conjunctione adiutrice, consequantur cives naturale bonum, sed prorsus summo illi, quod supra naturam est, perfeetissimo-que et perpetuo bono convenienter. Occupatis rerum confusione mentibus, ingrediuntur itinere devio tam qui parent, quam qui imperant: abest enim quod tuto sequantur, et in quo consistant. Quo pacto miserum et calamitosum aberrare de via, simillime deserere veritatem. Prima autem et absoluta et essentialis veritas Christus est, utpotc Verbum Dei, consubstantiale et coaeternum Patri, unum ipse et Pater. Ego sum via, et iteritas. Itaque, si verum quaeritur, pareat primum omnium lesu Christo, in ciusque magisterio secura conquiescat humana ratio, propterea quod Christi voce loquitur ipsa veritas. — Innumerabilia genera sunt, in quibus humani facultas ingenii, vclut in uberrimo campo ct quidem suo, investigando contemplandoque, libere excurrat, idque non solum concedente, sed plane postulante natura. Illud nefas et contra naturam, contineri mentem nolle finibus suis, abiectaquc modestia debita, Christi docentis aspernari auctoritatem. Doctrina ea, unde nostra omnium pendet salus, fere de Deo est rcbusque divinissimis : ncque sapientia hominis cuiusquam peperit eam, sed Filius Dei ipso ab Patro suo totam hausit atque accepit: Verba quae dedisti mihi, dedi eis1. Idcirco plura necessario complectitur, non quae rationi dissentiant, id enim fieri nullo pacto potest, sed quorum altitudinem cogitatione assequi non magis possumus, quam comprehendere, qualis est in se, Deum. At enim si tam multae res exis-tunt occultae et a natura ipsa involutae, quas nulla queat humana explicare sollertia, de quibus tamen nemo sanus dubitare ausit, erit quidem libertate perverse utentium non ea perferre quae supra universam naturam longe sunt, posita, quod percipere qualia sint non licet. Nulle dogmata bue plane recidit, christianam religionem nullam esse velle. Porro flectenda mens demisse et obnoxie in obsequium Christi, usque adeo, ut eius numine imperioque vel ut captiva teneatur: In captivitatem redigentes omnem intellectum in obsequium Christi2. Tale prorsus obsequium est, quod Christus sibi tributum vult; et i ure vult, Deus est enim, proptereaque sicut voluntatis in homine, ita et intelligcntiae unus habet summum imperium. Serviens autem intelligentià Christo domino, nequaquam facit homo ser- 1 Luc. X, 16 8 Daniel, VII, 14. 3 Ps. II. 1 Ioan. XVII, 8. - II Cor. X, 5. viliter, sed maxime convenienter tum rationi, tum nativae excellentiae suae. Nam voluntate in imperium concedit non hominis cuiuspiam, sed auctoris sui ac principis omnium Dei, cui subiectus est lege naturae : nec astringi se humani opinatione magistri patitur, sed aeterna atque immutabili veritate. Ita et mentis naturale bonum, et libertatem simul consequitur. Veritas enim, quae a Christi magisterio proficiscitur, in conspicuo ponit, unaquaeque res qualis in se sit et quanti : qua imbutus cognitione, si perceptae veritati paruerit homo, non se rebus, sed sibi res, nec rationem libidini, sed libidinem rationi subiiciet : pec-catique et errorum pessima servitute depulsa, in libertatem praestantissimam vindicabitur: Cognoscetis veritatem, et veritas liberabit vos '. — Apparet igitur, quorum mens imperium Christi recusat, cos pervicaci voluntate contra Deum contendere. Elapsi autem e potestate divina, non propterea solutiores futuri sunt: incident in potestatem aliquam humanam: eligent quippe, ut fit, unum aliquem, quem audiant, cui obtemperent, quem sequantur magistrum. Ad haec, mentem suam, a rerum divinarum communicatione seclusam, in angustiorem scientiae gyrum compellunt, et ad ea ipsa, quae ratione cognoscuntur, venient minus instructi ad proficiendum. Sunt enim in natura rerum non pauca, quibus vel percipiendis, vel explicandis plurimum affert divina doctrina luminis. Nec raro, poenas de superbia sumpturus, sinit illos Deus non vera cernere, ut in quo peccant, in eo plectantur. Utraque de caussa permultos saepe videre licet magnis ingeniis exquisitaque eruditione praeditos, tamen in ipsa exploratione naturae tam absurda consectantes, ut nemo deterius erraverit. Certum igitur sit, intelligentiam in vita Christiana auctoritati divinae totam et penitus esse tradendam. Quod si in eo quod ratio cedit auctoritati, elatior ille animus, qui tantam habet in nobis vim, comprimitur et. dolet aliquid, inde magis emergit, magnam esse in christiano oportere non voluntatis dumtaxat, sed etiam mentis tolerantiam. Atque id velimus meminisse, qui cogitatione sibi fingunt ac plane mallent quamdam in ehristiana professione et sentiendi disciplinam et agendi, cuius essent praecepta molliora, quaeque humanae multo indulgcntior naturae, nullam in nobis tolerantiam requireret, aut mediocrem. Non satis vim intelligent fidei institutorumque Christianorum : non vident, undique nobis occurrere Crucem, exemplum vitae vcxillumque perpetuum iis omnibus futurum, qui re ac factis, non tantum nomine, sequi Christum velint. Vitam esse, solius est Dei. Ceterae naturae omnes participes vitae sunt, vita non sunt. Ex omni autem aeternitate ac suapte naturà vita Christus est, quo modo est veritas, quia Deus de Deo. Ab ipso, ut ab ultimo augustissi-moque principe, vita omnis in mundum influxit perpetuo-que influet : quidquid est, per ipsum est, quidquid vivit, 1 Ioan. VIII, 32. per ipsum vivit, quia omnia per Verbum facta sunt, et sine ipso factum est nihil quod factum est. — Id quidem in vita naturae : sed multo meliorem vitam multoque poti-orera satis iam tetigimus supra, Christi ipsius beneficio partam, nempe vitam gratiae, cuius beatissimus est exitus vita gloriae, ad quam cogitationes atque actiones referendae omnes. In hoc est omnis vis doctrinae legumque Christianarum ut peccatis mortui, iustitiae vivamus \ id est virtuti et sanctitati, in quo moralis vita animorum cum explorata spe beatitudinis sempiternae consistit. Sed vere et proprie et ad salutem apte nulla re alia, nisi fide ehristiana, alitur justitia, lustus ex fide vivit2. Sine fide impossìbile, est placere Deo3. Itaque sator et parens et altor fidei Iesus Christus, ipse est qui vitam in nobis moralem conservat ac sustentat : idque potissimum Ecclesiae ministerio : huic enim, benigno providentissimoque consilio, administranda instrumenta tradidit, quae hanc, de qua loquimur, vitam gignerent, generatam tuerentur, extinctam renovarent. Vis igitur procreatrix eademque conservatrix virtutum salutarium eliditur, si disciplina morum a fide divina diiungitur; ac sane despoliant hominem dignitate maxima, vitaque deiectum supernaturali ad naturalem perniciosissime revolvunt, qui mores dirigi ad honestatem uno rationis magisterio volunt. Non quod praecepta naturae dispicere ac servare recta ratione homo plura non queat : sed omnia quamvis dispiceret et sine ulla offensione in omni vita servaret, quod nisi opitulanto Redemptoris gratia non potest, tamen frustra quisquam, expers fidei, de salute sempiterna confideret. Si quis in me non manserit, mittetur foras sicut palmes ; et arescet, et colligent eum, et in ignem mittent, et ardet *. Qui non crediderit, condemnabitur Ad extremum quanti sit in se ipsa, et quos pariat fructus ista divinae fidei contemptrix honestas, nimis multa habemus documenta ante oculos. Quid est quod in tanto studio stabiliendae augendaeque prosperitatis publicae, laborant tamen ac paene aegrotant civitates tam multis in rebus tamque gravibus quotidie magis? Utique civilem societatem satis aiunt fretam esse per se ipsam : posse sine praesidio institutorum Christianorum commode se habere, atque eo, quo spectat, uno labore suo pervenire. Hinc quae administrantur publice, ea more profano administrari malunt : ita ut in disciplina civili vitamque publica populorum vestigia religionis avitae pauciora quotidie videas. At non cernunt satis quid agant. Nam submoto numine recta et prava sancientis Dei, excidere auctoritate principe leges necesse est, iustitiamque collabi, quae duo firmissima sunt conjunctionis civilis ' I Pet. II, 24. - Galat. III, 11. ' Hebr. XI. 6. * Ioan. XV, 6. 6 Marc. XVI, 16, maximeque necessaria vincula. Similiquc modo, sublata semel spe atque cxpcctationc bonorum immortalium, pronum est mortalia sitienter appetere : de quibus trahere ad se, quanto plus poterit, conabitur quisque pro viribus. ITine aemulari, invidere, odisse; tum consilia teterrima: de gradu deiectam velle omnem potestatem, meditari passim dementes ruinas. Non pacatae res foris, non securitas domi : deformata sceleribus vita communis. In tanto cupiditatum certamine, tantoque discrimine, aut extrema metuenda pernicies, aut idoneum quaerendum mature remedium. Coercere maleficos, vocare ad mansuetudinem mores populares atque omni ratione deterrere a delictis providentia legum, rectum idemque necessarium : nequaquam tamen in isto omnia. Altius sanatio petenda populorum : advocanda vis humana maior, quae attingat animos, renovatosque ad conscientiam officii, efficiat meliores: ipsa illa nimirum vis, quae multo maioribus fessum malis vindicavit semel ab interitu orbem terrarum. Fac reviviscere et valere, amotis impedimentis, Christianos in civitate spiritus; recreabitur civitas. Conticescere proclive erit inferiorum ordinum cum superioribus contentionem, ac sancta utrinque iura consistere verecundia mutua. Si Christum audiant, manebant in officio fortunati aeque ac miseri: alteri justitiam et caritatem sentient sibi esse servandam, si salvi esse volunt, alteri temperantiam et modum. Optime constiterit domestica societas, custode salutari metu iubentis, vetantis Dei : eadem-que ratione plurimum illa in populis valebunt, quae ab ipsa natura praecipiuntur, vereri potestatem legitimam et obtemperare legibus ius esse: nihil seditiose facere, nec per coitiones moliri quicqnam. Ita, ubi Christiana lex omnibus praesit et eam nulla res impediat, ibi sponte fit ut conservetur ordo divina providentia constitutus, unde efflorescit cum incolumitate prosperitas. Clamat ergo communis salus, referre se nccesse esse, unde numquam digredi oportuerat, ad eum qui vita et veritas et vita est, nec singulos dumtaxat, sed societatem humanam universe. Iu hanc velut in possessionem suam, restitui Christum dominum oportet, efficiendumque ut profectam ab eo vitam hauriant atque imbibant omnia membra et partes rei publicae iussa ac vetita legum, instituta popularia, domicilia doctrinae, ius coniugiorum convictusque domestici, tecta locupletium, officinae opifienm. Nec fugiat quemquam, ex hoc pendere magnopere ipsam, quae tam vehementer expetitur, gentium humanitatem, quippe quae alitur et auge- tur non tam iis rebus, quae sunt corporis, commoditatibus et copiis, quam iis, quae sunt animi, laudabilibus moribus et cultu virtutum. Alieni a Iesu Christo pleriquc sunt ignoratione magis, quam voluntate improba : qui enim hominem, qui mundum studeant dedita opera cognoscere, quam plurimi numerantur; qui Filium Dei, perpauci. Primum igitur sit, ignorationem scientia depellere, ne repudietur aut spernatur ignotus. Quotquot ubique sunt, christianos obtestamur dare velint operam, quoad quisque potest. Redemptorem suum ut noscant, qualis est: in quem ut quis intuebitur mente sincera iudicioque integro, ita perspicue cernet nec eius lege fieri quicqnam posse salubrius, nec doctrina divinius. In quo mirum quantum allatura adiumenti est auctoritas atque opera vestra, venerabiles Fratres, tum Cleri totius studium et sedulitas. Insculpere populorum in animis germanam notionem ac prope imaginem Iesu Christi, ei usque caritatem, beneficia, instituta illustrare litteris, sermone, in scholis puerilibus, in gymnasiis, in concione, ubicumque se det occasio, partes officii vestri praecipuas putatote. De iis, quae appellantur iura homini*, satis audiit multitudo : audiat aliquando de iuribus Dei. Idoneum tempus esse, vel ipsa indicant excitata iam, ut diximus, multorum recta studia, atque ista nominatilo in Redemptorem tot significationibus testata pictas, quam quidem sacculo insequenti, si Deo placet, in auspicium melioris aevi tradituri sumus. Verum, cum res agatur quam non aliunde sperare nisi a gratia divina licet, communi studio summisque precibus flectere ad misericordiam insistamus omnipotentem Deum, ut interire ne patiatur, quos ipsemet profuso sanguine liberavit: respiciat hanc propitius aetatem, quae multum quidem deliquit, sed multa vicissim ad patiendum aspera in expiationem exantlavit: omniumque gentium gene-rumque homines benigne complexus, meminerit suum illud: Ego si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me-ipsum 1. Auspicem divinorum munerum, benevolentiaeque Nostrae paternae testem vobis, venerabiles Fratres, Clero populoque vestro Apostolicam benedictionem peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud S. Petrum die I Novembris An. MDCCCC, Pontificatus Nostri vicesimo tertio. LEO PP. XIII. ' Ioan. XII, 31. 76. Decret der heiligen Eongregatiun der Ablnffe und Reliquien, betreffend die Jahrhundertfeier. Aie gedachte Hl. Kongregation hat Nachstehendes Decret veröffentlicht: VRBIS ET ORBIS! Regi sacculi n um Christo Iesu iani prope labcntis acvi finem, noviqne properantis initia solemnitcr consecrare omnes, quotquot nbiqne terrarum sunt, Redemptos maxime convenit ; ti.m ut pro acceptis ab Illo, elapso praesertim saeculo, beneficiis gratiae peragantur, tum ut in tam adversis rerum vicissitudinibus validiora auxilia ad novum feliciter ineundum Ipse misericors et clemens tribuat. Quibus superiore anno praeludens Beatissimus Pater et Dominus Noster Leo XIII Decreto 8. RR. C. die 13. Novembris dato concessit ut etiam incipientis lanciarli anni MCMI media nocte in templis ac sacellis exponi posset adorandum augustissimum Eucharistiae Sacramentum, facta potestate legendi vel canendi eadem hora coram Illo unicam Missam de festo in Circumcisione Domini et Octava Nativitatis; fidelibus autem sive infra, sive extra Sacrificii actionem de speciali gratia S. Synaxim sumendi. Nunc vero cogitanti Beatissimo Patri de novo aliquo stimulo fidelium pietati addendo, tam solemni eventu, innotuit plurcs Sacrorum Antistites, piasque Sodalitates in votis habere, ut Christifideles spiritualis Indulgentiarum thesauri divitiis adlecti, undequaque ad Sacrosanctae Eucharistiae adorationem invitarentur, qui et illatas Numini iniurias reparare, et scipsos Eiusdem suavissimo Cordi arctius con-iungere satagerent. Quae cum apprime Eius voluntati responderent, Beatissimus Pater benigne largitus est, ut omnes Christifideles, qui Sacramentali Confessione rite expiati et S. Synaxi refecti in templis ac sacellis, ubi Sanctissima Eucharistia adservatur, coram Augustissimo Sacramento publicae adorationi exposito a media nocte die 31 Decembris ad meri diem usque diei 1 lanciar!!, qua libuerit hora integra orationi vacando etiam iuxta mentem Sanctitatis Suae pias ad Deum preces fuderint, Plenariam Indulgentiam assequi possint et valeant. Quantum vero temporis adoranda Eucharistia exposita manere debeat, dummodo intra memoratum duodecim horarum spatium fiat, Sanctitas Sua Ordinariorum prudentiae reliquit. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Dic XVI Novembris anno MDCCCC. L. j S. S. Card. CRETONI S. C. Indulgg. ct 88. Ilcliqq., Praefectus. Franciscus Sogaro, Archiep. Amiden. Secretarius. Der Heilige Vater Hat demnach gnädigst gewährt, dass alle SHriftgläubigen, die durch die sacramentale Veichte ent« sündigt und mit der heiligen Kommunion gestärkt, in den Kirchen und Kapellen, wo die heiligste Eucharistie ansbewahrt wird, vor dem zur öffentlichen Anbetung ausgesetzten hoch« erhabenen Sacramente von der Mitternacht des 31. December 1900 bis zum Mittag des 1. Jänner 1901 je eine volle Stunde hiedurch dem Gebete obliegen, und hiebei nach der Meinung des HI. Vaters fromme Gebete zu Gott verrichten, einen vollkommenen Ablass erlangen können. Es wird also enfprechend der Verfügung des Hl. Vaters vom 13. November 1899 in jeder Pfarrkirche, und in jenen Klosterkirchen, wo dies thunlich ist, um Mitternacht coram exposito sanctissimo Sacramento eine Hl. Messe zu celebriereu fein, wenn dies geschehen kann, ohne zur Bination greifen zu müssen. In der Domkirche wird am 31. December um Mitternacht ein Pontificatami vor aufgesetztem Hochwürdigste» Gute gehalten. Darauf wird die große Deustäule, zu Ehre» des göttlichen Erlösers, des Königs der Jahrhunderte, auf der Evangelien feite des Hochaltares errichtet, feierlich eingeweiht werden. Wo in Folge des Priestermangels nur ein Gottesdienst gefeiert werden kann, und mithin die hl. Mitternachtsmesse entfällt, wird die Aussetzung während dieses einen Gottesdienstes stattjufiuben haben. Wo zwei oder mehrere Gottesdienste gefeiert werden, kann das Allerheiligste nach dem Ermessen des Ortsseelsorgers beim Früh- ober Spätgottesdienste, ober auch beibemale durch je eine Stunde zur Anbetung aufgesetzt werden. Die Gewinnung des vollkommene» Ablasses ist den Gläubigen aut Feste des Hl. Stephanus, den 26. December, und am Sonntage, den 30. December l. I. zu verkündigen. Ans Anlass der Wende das Jahrhundettcs ist in alten Pfarr« und Klosterkirchen, in welchen eine Jahresschlussfeier mit To Dem» stattfinbet, nach dieser sogenannten Sancì Silvester« .feier dncch eine halbe Stunde mit allen Glocken zu läuten. In beit übrigen Pfarrkirchen foli dieses Festgeläute um '/27 Uhr bis 7 Uhr abends erfolgen. 77. Erklärung des bischöflichen Eomités über das Duell. Schon vor zehn Jahren richteten die Bischöfe Oesterreichs im Bewußtsein ihrer oberhirtlichen Pflicht 011 Se. Heiligkeit Papst Leo XIII. ein ehrfurchtsvolles Schreiben, in welchem sie über die Häufigkeit der Zweikämpfe berichtete» und unter großem Schmerze ausführten, dass diese bedauerlichen Kämpfe gleich einem durch die Sitte begründeten Rechte auch in katholisch sich nennenden Kreisen herrschen; sie baten de» Heiligen Vater, dass er durch sein oberstes Ansehen einem so verderblichen Jrrthum entgegentrete. Papst Leo XIII. hat nun als oberster Hirt und Lehrer uns österreichische Bischöfe in seinem apostolischen Schreiben Pastoralis officii vom 12. September 1891 eindringlich ermahnt, die ans den Zweikamps bezugnehmenden Lehren der heiligen . katholischen Kirche den Gläubigen unablässig einzn-schärsen, damit sie sich eines so widersinnigen und ganz ungeeigneten Mittels, wie der Zweikampf cs ist, niemals bedienen, um sich die entsprechende Gennglhnnng zu verschaffen. Die österreichischen Bischöfe machten daher in der Eingabe an das k. k. Gesammtministerinm vom 14. November 1891 auch die hohe Regierung ans die verderbliche Unsitte des Duells aufmerksam. Der Zweikampf ist nach dem von der ganzen Menschheit auch als natürliches Sittengesetz anerkannten, im Dekalog enthaltenen göttlichen Gesetze verboten: Du sollst nicht tödte». Die Kirche Gottes, die Beschützerin sowohl der Wahrheit als der Gerechtigkeit und Sittlichkeit, welche Tugenden in ihrer Vereinigung die öffentliche Ruhe und Ordnung erhalten, ver-nrtheilte das Duell stets sehr strenge. Das hochheilige Cvncil von Trient erklärt in der 25. Sitzung Eap. 19 de reformatione Alle, welche Zweikämpfe entgehen oder irgendwie daran theilnehmen, für ehrlos, schließt sie ans dem Schovße der Kirche ans, und erachtet sie, wenn sie im Zweikampfe nmkommen, der Ehre des kirchlichen Begräbnisses unwürdig. Nach dem Vorgänge früherer Päpste, wie Alexander III., dessen Constitutionen dergleichen Zweikämpfe' entschieden ver-urtheilen, und des Papstes Benedict XIV., der in seiner Constitution Detestabilem vom 16. November 1752 die diesbezüglichen Tridentinischen Bestimmungen erläuterte und erweiterte — erklärte Papst Pins IX. seligen Andenkens in seinem Schreiben A postoli ca e Sedis vom 12. October 1869 ausdrücklich, dass die kirchlichen Strafen sowohl die Zweikämpfer treffen, als mich die sogenannten Beistände nnd Zeugen, die Förderer nnd absichtlichen Zuschauer, sowie Alle, die den unheilvollen Kampf zulassen oder so viel an ihnen ist, nicht verhindern, mögen sie welchen Standes nnd Ranges immer sein. Die Verabschennngswürdigkeit des Dnells ist so klar, dass dasselbe auch die staatlichen Gesetze verbieten nnd mit Strafen belegen, wie dies die Paragraphe 158 bis 165 des allgemeinen Strafgesetzbuches nnd die Paragraphe 437 bis 447 nnd 602 des Militärstrafgesetzes bezeugen. Nicht minder vernrtheilt den Zweikampf auch die menschliche Vernunft. Die Selbsthilfe ist ans diesem Gebiete verwerflich. Das Duell ist ein überlegter, vorbereiteter Kampf, welchem die Merkmale der gerechten Nothwehr fehlen; er ist auch nicht ein Kampf, der in plötzlicher Aufwallung der Leidenschaft geführt wird. Das Duell, dem Mnthwillen oder der Rachbegierde entsprungen, bietet dem Beleidigten keine Genngthnung, sondern vermehrt nnd erhöht zumeist durch die Hinznfügnng einer körperlichen Verletzung die innerliche Kränkung. Es kann die befleckte Ehre nicht reinwaschen. Ini Siege des Beleidigers triumphiert das Unrecht über das Recht. Wird der Gegner gelobtet, verfällt nicht selten der überlebende Theil dein Trübsinne oder selbst dem Wahnsinne, so dass das Duell oft Mord nnd Selbstmord zugleich wird. Ja oft wird das Glück und Wohl ganzer Familien für immer untergraben. Nebstbei entzieht das Duell auch Viele dem Dienste des Vaterlandes, zu dem sie sich eidlich verpflichtet haben. Muth oder Feigheit, Ehre oder Ehrlosigkeit werden durch den Zweikampf keineswegs bewiesen. Unser Zeitalter rühmt sich, die früheren Jahrhunderte durch feinere Bildung nnd größeren Fortschritt zu übertreffe» ; es pflegt die alten Einrichtungen gering zu schätzen nnd eifert für eine humane Behandlung des Nächsten. Wie kommt es nun, dass man trotzdem diese unedlen, traurigen Überreste früherer Zeiten nicht gleichfalls verwirft? Die grausamen, unmenschlichen Vornrtheile müssen doch einmal fallen, nnd dafür aber christlicher Edelsinn, Großmnth, Starkmnth und Gleichmut!) die Herzen Aller erfüllen. Ans dem Gesagten ergibt sich von selbst, wie verwerflich der Duellzwang ist. Derselbe ist nicht nur eine schwere Verletzung der religiösen Freiheit und ein unerträglicher Gewissenszwang, sondern in Anbetracht der positiven, das Duell verbietenden Gesetze auch ein Act der Willkür, der umso empörender erscheint, als er einerseits selbst über das Thenerste, was der Mensch besitzt, über das Leben verfügt, andererseits aber auch durch keine wie immer begründete irdische Rücksicht gerechtfertigt werden kann. Indem der Duellzwang das geistige Gut des Rechtes nnd der Ehre dem Zufälle materieller Gewalt ansliesert, vernichtet er, so viel an ihm liegt, die Grundbedingung aller menschenwürdigen Cultnr nnd führt die Gesellschaft endlich in die Barbarei des Heidenthnms zurück. An die Stelle der Gesetzmäßigkeit setzt er die Herrschaft moralischer Knechtung. Und wenn dann, wie dies ab und zu geschieht, nicht Jene, die den Dnellzwang übten oder demselben nachgaben, sondern — durch die Folgen der Duellverwcigernng — tatsächlich Jene bestraft erscheinen, die mit wahrem Mannes-muthe dem Zwange widerstanden und der Ungesetzlichkeit gegenüber Recht und Gesetz ehrten: so liegt in einer solchen Berkehrung der öffentlichen Rechtsordnung das Verderben der menschlichen Gesellschaft. Ein solches Verfahren beraubt ja der gesetzlich gewährleisteten Rechte gerade Diejenigen, die das Gesetz befolgen. Darin aber liegt zugleich die Zerstörung der Heiligkeit und Majestät des Gesetzes, wie nicht minder des Ansehens derjenigen, die das Gesetz zu hüten und zu handhaben berufen sind: es ist der Tod der Gesellschaft, deren Leben, das Recht ist. Deshalb ermahnen die auf der diesjährige» Hcrbst-Conferenz versammelte» Bischöfe die Gläubigen eindringlich, dass sie die den Zweikampf unbedingt verbietenden und im Gewissen strenge verbindlichen Bestimmungen des göttlichen, kirchlichen und staatlichen Gesetzes treu beobachten. In Kirche und Schule, in Familie und Gemeinde möge gegen die Unsitte und das Verbrechen des Zweikampfes mit allem Eifer gewirkt werden; es möge die Erziehung auf christlicher Grundlage zu wahren Begriffen der Ehre, zit männlicher Selbstverleugnung und unerschütterlicher Pflichttreue leiten und führen. Selig sind die Friedfertigen, denn sie werden Kinder Gottes genannt werden. Wien, am Feste des heiligen Papstes und Märtyrers Martinns, de» 12. November 1900. Bas lnsthölliihe (Comité. 78. Rescript der hochlöblichen lt. lt. Statthalterei, betreffend die (Organisation des Kerufsstandes der Landwirtschaft. JPic hochlöbliche k. k. Statthalterei in Graz hat unter dem 1. November 1900, Nr. 5090 Nachstehendes anher mitgetheilt: „Die drückende Lage, in welcher sich die Landwirtschaft heute auch in Steiermark befindet, muss auch hier zur Ergreifung jenes Mittels führe», welches für die Besserung der Lage der Landwirte als das erfolgreichste anerkannt ist, zur Organisation des Berufsstandes. Diese Organisation soll sich in zweifacher Richtung bewegen: 1. Zunächst kommen hier die landwirtschaftlichen Vereine in Betracht. Diesen obliegt die Aufgabe, die landwirtschaftliche Bildung zu verbreiten, die Technik der Landwirtschaft zil heben, die Interessen der Landwirtschaft überhaupt wahrzunehmen und zu vertreten. Landwirtschaftliche Vereine sollen in allen Orten gebildet werden, in welchen die Vorans-setznngen für deren ersprießliche Wirksamkeit gegeben sind, und diese Ortsvereine, deren Gründung heute auch von der k. k. Landwirtschafts-Gesellschaft in Steiermark angestrebt wird, sollen durch die im Wege der Filialen dieser Gesellschaft erfolgende Angliederung an dieselbe ein über das ganze Land verzweigtes Netz von Organisationsformen bilden. Dadurch, dass in einem solchen Ortsvereine (Casino) die landivirtschaflliche» wichtigen Fragen besprochen und die Meinungen ausgetauscht werden, wird ein Sammelpnnckt für das Studium lokal bedeutender landwirtschaftlicher Fragen geschaffen, es tvird der Fortschritt auf dem Gebiete des landwirtschaftlichen Erwerbszwciges zum Gemeingnte aller praktischen Landwirte gemacht, und es wird dann auch das landwirtschaftliche Casino jene Stelle sein, an welche bei jeder größeren Organisation angeknüpft werden kann, bei der dann andere Gebilde wie landwirtschaftliche Genossenschaften ins Leben treten sollen. 2. Für wirtschaftliche Aufgaben empfiehlt sich aber die Organisation in Genossenschaften nach dem Gesetze vom 9. April 1873 R. G. Bl. Nr. 70, welche gerade für die Landwirtschaft von großer Bedeutung sind, und in Deuschland z. B. wo schon über 12.000 solcher Genossenschaften bestehen, große Erfolge anfzuweisen haben. In Steiermark ist auf diesem Gebiete schon viel geleistet worden. Dank den bezüglichen Beschlüssen des steiermärkischen Landtages und dem werkthätigen Vorgänge des steiermärkischen Landesausschusscs bestanden zu Ende des Jahres 1899 bereits 171 Spar- und Darlehenskassen nach dem System Raiffeisen, welche durchwegs tadellos fnnctionieren und ihre wohlthätigen Wirkungen in wirtschaftlicher wie in sittlicher Beziehung nicht verkennen lassen. Es kann sich aber der Überzeugung »ich verschlossen werden, dass die Anzahl der Genossenschaften weitaus nicht genügt, indem heute noch sehr viele Gemeinden, insbesondere im steiermärkischen Ilnterlande, der segensreichen Wirksamkeit der Raiffeisenkassen enirathen. Indem die Statthalterei gleichzeitig die politischen Unterbehörden beauftragt, die werkthätige Anregung und Förderung der Gründung von Ortsvereinen (Casinos) und wirtschaftlichen Genossenschaften sich angelegen sein zu lassen und hiebei die Mitwirkung aller berufenen Factoren, so insbesondere auch der Ortsseelsorger in Aussicht zu nehmen, beehrt sich die Statthalterei an das hochwürdige fürstbischöfliche Ordinariat das Ersuchen zu stellen, auf die Seelsorger gefälligst in der Richtung einwirken zu wollen, dass dieselben dort, wo Vereine und Genossenschaften gegründet werden, sich an der Verwaltung derselben betheiligen." Diesen Intentionen der hochlöblichen k. k. Statthalterei wolle von Seite des hochwürdigen Clerus nach bestem Vermögen entsprochen werden. 79. Mitwirkung der hochwürdigen Herren Matrikenführer bei der bevorstehenden Volkszählung. Aie hochlöbliche f. f. Statthalterei hat unter dem 30. No-vember 1900 Zahl 40.979 Nachstehendes anher mitgetheilt: „Auf Grund des Gesetzes vom 29. März 1869 (N. G. Bl. Nr. 67) wird im Jänner 1901 eine allgemeine Volks- zählung nach dem Stande vom 31. December 1900 stattfinden. Nach § 19 der Vorschrift über die Vornahme der Volkszählung beziehungsweise nach der MinisteriaL Verordnung vom 25. August 1900 (N. G. Bl. Nr. 145) ist für die in den Jahren 1881 bis einschließlich 1891 geborenen männlichen Einheimischen jedem Anzeigezettel beziehungsweise Aufnahmsbogen, in welchem ein solcher Einheimischer zum ersten Male bei der Volkszählung des Ortes vorkommt, ein Auszug aus dem Geburtsbuche oder eine beglaubigte Abschrift des Geburtsscheines über diesen Einheimischen beizuheften. Als Einheimische sind hiebei jene Personen anznsehc», welche in dem im Reicbsrathe vertretenen Ländergebiete heimatberechtigt sind. Die für die stempel- und gebürenfrei auszusertigenden Auszüge aus den Geburtsbüchern zu verwendenden Drucksorten wurden bereits den politischen Unterbehörden zugefertigt. Im Interesse einer raschen und vorschriftsmäßigen Durchführung der Volkszählung beehrt sich die Statthalterei das hochwürdige fürstbischöfliche Ordinariat zu ersuchen, die mit der Führung der Geburtsmatriken betrauten Seelsorger zur bereitwilligsten Mitwirkung in oberwähnter Richtung gefälligst anffordern und dieselben anweisen zu wollen, die betreffenden Auszüge längstens bis Ende December 1900 zur Ausfolgung bereit zu halten, so dass dieselben den darum ansuchenden behördlichen Organen oder Parteien sogleich eingehändigt werden können. Den Matrikenführern wolle hiebei betont werden, dass die denselben zukommendcn Volkszählüngs-Druckiorten (Form. IV.) ausschließlich nur für den eben erwähnten Zweck verwendet werden dürfen, und dass die nicht verwendeten Drnck-sorten zurückzusenden sind. Bei dem Umstande, als Jedermann verpflichtet ist, bei der Volkszählung die Daten seines Nationales ans das Genaueste anzngeben, werden in nächster Zeit sehr häufige Anfragen an die Matrikenführer seitens der Bevölkerung gestellt werden, es wird daher noch das Ansuchen gestellt, auch diesbezüglich gefälligst dahin wirken zu wollen, dass den betreffenden Parteien möglichst entgegen gekommen werde." Dem hochwürdigen Clerus wird die pflichteifrige und in jeder Hinsicht lobenswerte Erfüllung der bei diesem Anlasse an denselben herantretenden amtlichen Ansprüche auf das wärmste und dringend empfohlen, damit die so wichtige Angelegenheit der Volkszählung auch von kirchlicher Seite jene ersprießliche Forderung erfahre, die sie im allseitigen Interesse vollauf verdient. 80. Diöcesan-Uachrichten. Ernennung: Seine Heiligkeit Papst Leo XIII. hat den Hoch-wiirdigcn Herr» Laurentius Ilerg, F. B. Consistorialrath und insiti. Donidechant, zum Dompropst des Lavanter Domcapitcls ernannt. Investiert wurden: Herr Stephan Pivec, Kaplan in Skalis, auf die Pfarre St. Lorenzen in Wind.-Landsberg und Titl. Herr Johann Lenart, (Scisti. Rath und Pfarrer in Pöltschach, nitf die Hauptpfarrc St. Martin bei Windischgraz. Bestellt wurden als Provisoren die Herren Kaplane: Franz Cerjak in Pöltschach, Jakob Cinglak in St. Peter an der Sann, Maximilian Ocvirk in Hörbcrg und Johann Topolnik in Gams. Wirderangestellt wurden als Kaplänc die Herren Provisoren: Michael Šket in St. Martin bei Windischgraz und Joses Trafenik in Skalis. Überseht wurden die Herren Kaplane: Joses Erker, nach St. Georgen an der Siidbahn, Beit Janžekovič nach St. Nikolaus bei Frieda», Josef Kostanjevec nach Riez, Josef Plepelec nach Prihova, Franz Schreiner nach Doberna, Mathias Zemljič nach Cadrai» und Melchior Zorko nach St. Margarethen unter Pettau. I» de» dauernden Ruhestand sind getreten: Herr Georg Galun, Pfarrer in Hörberg und Herr Fcidinand Jan, Pfarrer in St. Peter an der Sann. Gestorben ist am 25. November Herr Franz Schwarz, Pfarrer in Gams, im 70. Lebensjahre. Unbesetzt sind geblieben die Kaplansposten in Pöltschach, Hörberg, Gams und Sulzbach. F.-B. Lavanter Ordinariat zn Marburg, am 1. December 1900. f