Vereniging Vrienden VAN Slovenie Združenje Prijateljev Slovenije jrg. 9 nr. 3 sept. 2000 (ISSN 0928-8376) hidisri cnbestelbaar rstcur aan: Teidersvveg 185, 3082 TG Rotterdam INHOUD Van uw redacteur pag 1 Van de voorzitter/predsednikova beseda 2 Slovenski praznik na Nizozemskem 2 Sloveens feest in Nederland 3 Uit eten in Sloveniš 4 Na kosilu v Sloveniji 5 Frelih per pen 6 Spoštovani in dragi rojaki 8 Geachte landgenoten 9 Sloveense lessen in Nederland 11 Harmonike Janeza Žele nika z Vrzdenca 12 De harmonica’s van Janez Žele nik 13 Recente ontikkelingen 14 Izleti po slovenskih gorah 16 VVandelingen in de Sloveense bergen 18 Sloveense avond in Stipthout 22 Expositie schilderijen Bla Tomšie (ned-slo) 23 Sloveens volkslied per mobi 25 Met het oog op Sloveniš 26 Disse leu verzeukt oe... 28 Euro 2000 29 Nog meer Sloveense kunst in Nederland 30 Kuhajmo z Bojanom/Koken met Bojan 31 Kinderen onder de linde 32 Uganka/Puzzel 33 Otroci pod lipo 34 Vici/Moppen 35 UPA is het verenigingsblad van de Vereniging Vrienden van Slovenie en verschijnt 4 x jaar. Redaktie: Wisselt 75, 7021 EHZelhem. Mcningcn die in dc Lipa vvorden gcuit vvorden niet noodzakelijk gcdceld door het Bestuur. Kopij voor Lipa nr. 4 inleveren bij de redactie vočr 15 november 2000 LIPA-jrg 9 nr. 3 September 2000 Hoofdredacteur: Fred Wolsink Lay-out: Andre Soomers Medewerkers: Walter Bril, Rene Frelih, Bojan Gorieki, Irena Gabrovšek, Silva Hagen-Škoda, Lucree van den Heuvel, Leon Kirn, Dirk Leentvaart, Antoon Oosting, Willem Rootlieb, Alexander Vink, Irena Vreeek Redactieadres: Wisselt 75, 7021 EHZelhem 0314-623195 Drukwerk: R & M, Tiel Oplage: 160 exemplaren Uit deze uitgave mag niets worden overgenomen, tenzij met bron ver-melding. Losse exemplaren a / 5,- kunnen vvorden besteld door overboeking naar giro 6318199 t.n.v. de Vereniging Vrienden van Slovenie te Delfi. Tussen alle hectiek van de vakan-ties door - ik verhuisde - nog even dit. Veel van ons zullen wel naar Slovenie gevveest zijn, naar hun tvveede stulpje, naar familie of naar vrienden, of zo maar op de bon-nefooi. ‘t Is natuurlijk weer heel erg gezellig gevveest. Niet dat we denken dat u Slovenie vergeet of zo, maar we hebben binnenkort al weer een gezellige ‘Sloveense’ activiteit voor u op de rol staan. Op 14 oktober a.s. houdt het inmid-dels bekende Oberkrainer Ensemble “Nizozemska” open huis in Stipthout. De moeite waard en ze zijn zo vriendelijk om rond de 20 stoelen vrij te houden voor de leden van onze vereniging. Elders vindt u nadere bijzonderheden. In deze uitgave vindt u ook wat kleine annon-ces met een dubbel LIPA-blaadje, de bedoeling is dat vraag en aanbod op deze wijze onder de lezers van LIPA kunnen worden uitgevvisseld. Hebt u wat te vragen of mee te delen, zoekt u iets in het kader van uw Sloveense verzamelvvoede of vvilt u van uw keldervoorraad Domaee Medeno Žganje af, dan kunt u hiermee terecht bij de redactie en plaatsen we uw verzoek in de eerstvolgende LIPA.______________________________ VAN DE VOORZITTER PREDSEDNIKOVA BESEDA Tervvijl ik dit voorvvoord schrijf, bevinden we ons al midden in de zomer, maar als ik naar buiten kijk, krijg ik bet gevoel dat we al ver in de herfst zijn. Op bet moment dat U deze Lipa leest, zullen de meesten van U reeds teruggekeerd zijn van de vakantie in Sloveniš of van waar dan ook. Ik hoop, dat U, waar u dan ook geweest bent, veel zon heeft gehad en dat U genoeg krachten heeft verzameld tot de volgende vakantie. Nog een goed bericht voor ons allen: we hebben er lang op moeten vvachten, maar nu hebben we “onze eigen” ambassadeur. Velen van U hebben hem reeds op onze jaarlijkse picknick ontmoet en leren kennen. Hierover leest U meer elders in deze Lipa. Wel vvil ik graag, als voorzitter van de Vereniging en namens al onze leden, Z.E. de ambassadeur en zijn echtgenote een succesvol en prettig verblijf in Nederland toewensen. Ko pišem ta predgovor, smo sicer že sredi poletja, ko pa pogledam skozi okno, imam občutek, da smo nekje sredi jeseni. Medtem, ko boste prebirali to Lipo, se bo vsaj večina Vas že vrnila z dopusta iz Slovenije ali pa od kod drugod. Upam, da ste imeli, kjerkoli ste že bili, ogromno sončnih dni in, da ste si nabrali moči do naslednjega dopusta. Dobra novica za nas vse: dolgo je trajalo, vendar imamo sedaj tudi na Nizozemskem “našega” ambasadorja. Mnogi od vas ste imeli priložnost spoznati ga na našem letnem pikniku. O tem več drugod v Lipi. Rad pa bi, kot predsednik Združenja in v imenu vseh naših članov, gospodu ambasadorju in njegovi soprogi zaželel uspešno in prijetno bivanje na Nizozemskem. Bojan Gorički Slovenski praznik na Nizozemskem V petek, 23. junija, smo tudi mi, Slovenci na Nizozemskem, proslavili deveto obletnico samostojnosti Republike Slovenije.Slovenski veleposlanik na Nizozemskem, gospod Boris Frlec, nas je ob tej priložnosti povabil na sprejem v Den Haag. Spejema, ki je bil zvečer v hotelu Promenade (v bližini Madurodama), seje udeležilo približno 35 gostov. Že pred hotelom nas je pozdravila slovenska zastava, zatem pa v hotelu še veleposlanik, njegova žena in nekaj sodelavcev veleposlaništva. Po uradni predstavitvi smo imeli v prijetnem okolju priložnost za sklepanje novih poznanstev in oživljanje starih.Tudi gospod Frlec in njegova žena Darja sta se pomešala med nas, da bi nas čimveč osebno spoznala. Združenje, še zlasti Silva in Bojan, jima je po svojih najbolših močeh predstavilo naše ‘svetovno” glasilo Lipa, kar ni ostalo brez rezultata. Gospod Frlec je obljubil, da bo napisal nekaj vrstic o sebi. Njegov življenjepis lahko berete že v tej številki lipe. Sloveens feest in Nederland Vrijdag 23 juni was het dan eindelijk zover: onafhankelijk Slovenie bestaat alweer 9 jaar en dat moest gevierd worden. Door de Sloveense ambassadeur in Nederland, de heer Boris Frlec, waren ongeveer 35 gasten uitgenodigd om dit feest in Den Haag bij te wonen. De receptie werd gehouden in de late namiddag in Hotel Promenade, in de buurt van Madurodam. Reeds bij de ingang werden wij vereerd met een Sloveense vlag. Binnen vverden wij door de ambassadeur, zijn vrouw en een, voorlopig kleine, staf van de ambassade begroet. Na het formele gedeelte was er gelegenheid om in een ontspannen sfeer nieuwe kontakten te leggen en oude op te frissen. De heer Frlec en zijn vrouw Darja hebben hun best gedaan om met iedereen ken-nis te maken. Wij van de Vereniging, in het bijzonder Silva en Bojan, deden hun best om ons ‘wereldblad’ Lipa bij de heer Frlec onder de aandacht te brengen en het heeft ge-vverkt: hij zegde ons zijn levensverhaal toe en dat kunt u verderop in dit nummer van Lipa lezen. Sloveense ambassadeur dr Boris Frlec in gesprek met onze voorzitter Euro House Nederland Viktor V.Solar Buitenkamp 27 7214 BH Epse, Holland Tel. 0575-494703 Fax 0575-491005 Autotel. 0653118079 Import- en Export-bemiddeling Uit eten in S m*Z< ££.«•...L- Op een afstand van 26 km van Maribor ligt Ptuj aan de rivier de Drava. Een prachtige historische stad, zeker een bezoek waard. Beziensvvaardigheden in de omgeving zijn: Ptujska Gora, kasteel Bori en bet kasteel Dornava. Ptuj ligt in een prachtig gebied, waar zeer goede wijn wordt gemaakt.Verder is er de mogelijkheid om te jagen, vis-sen, zeilen en ballon te varen. Ook op culinair gebied is Ptuj aantrekkelijk. Het stadje beschikt over ongeveer 25 restaurants, 3 Hotels, 2motels, een camping en diverse appartementen.Uit deze 25 restaurants hebben wij er een gekozen, ni. Restaurant Ribič. Restaurant Ribič is een visrestaurant met uitzicht op de Drava en heeft een nostalgische uit-straling. Het restaurant is opgedeeld in diverse kleine vertrekken. Door het gevvelfde plafond ontstaat er een sfeer van intimiteit. Nadat we hadden plaatsgenomen bestelden we een vvitte halfdroge Haložan. Deze op ijs gekoelde wijn komt uitstekend tot zijn recht bij vis en visgerechten. Uit de ruime menukaart kožen wij als voorgerecht een scampicocktail en champignonsoep. Beiden smaakten voortreffelijk. Als hoofdgerecht bestelden wij visgoulash, welke geserveerd werd in een koperen keteltje, aangevuld met een mandje met diverse kleine broodjes. En dan als dessert een pohorski omlet. Een omelet van biscuitdeeg gevuld met verse vruchten en slagroom. Ečn portie is vol-doende voor 3 of 4 personen. Om de maaltijd op een goede manier af te sluiten bestelden we nog een cappucino. Verdere pluspunten: Bediening zeer attent, snel en duitssprekend. Toiletten zeer verzorgd en schoon. Op iedere tafel enquettekaartjes vvaarop je je mening kan geven. KofTie werd geserveerd met suiker maar ook zoetjes. Op onze vraag om een adreskaartje wer-den royaal ansichtkaarten enz. verstrekt. Een groot terras met uitzicht op de Drava. Kortom, een goed restaurant waar wij zeker nog een keer terug zullen komen. Dravska 9 62250 Ptuj 062-771467 Na kosilu v Sloveniji Približno 26 km od Maribora se nahaja Ptuj, lepo staro mestece na obrežju Drave in vsekakor obiska vredno. V bližnji okolici Ptuja lahko obiščete še Ptujsko goro, grad Bori in grad Dornavo pa še kaj. Ne pozabite, da v okolici Ptuja pridelujejo zelo dobra vina. Prav tako pa lahko greste na lov, v ribolov, na jadranje, jahanje ali pa polet z balonom. Tudi na prodoeju kulinarike je Ptuj zelo zanimiv. V mestu in bližnji okolici najdemo kar 25 restavracij, 3 hotele, 2 motela, kamp in seveda privatne sobe. Od vseh teh 25 restavracij smo se odločili obiskati restavratijo RIBIE. To je ribja restavracija z zelo lepim pogledom na reko Dravo in z nostalgijo dobrih starih časov. Restavracija je razdeljena na več manjših, privlačnih prostorov, oboeni stropovi podajo gostu občutek intimnosti. Komaj smo sedli za mizo že so nam kozarce napolnili z odličnim polsuhim Haložanom, steklenico pa shranili v kantico z ledom zraven naše mize. Pri Ribiču vam ob pijači vedno ponudijo prav okusne bele in še tople štručke. Haložana pa vam lahko priporočamo kot vino, ki se izvrstno pije ob ribah in ribjih jedeh. Iz precejšnjega jedilnika smo za predjed izbrali rakcev koktail in juho s šampinjoni, obe predjedi sta bili izvrstni. Za glavno jed pa Ptujska Grad bij schemering smo naročili ribji paprikaš, ki ga pri Ribiču servirajo v bakrenih kotličkih, zraven pa seveda sveže žemljice. Ker to ni bil naš prvi obisk pri Ribiču,smo vedeli da servirajo izvrstno Pohorsko omleto-biskvit, polnjen s (svežim) sadjem in sladko smetano. Res pa je, de je ena porcija dovolj za dve do tri osebe. Tudi capuccino kot zaključek odličnega kosila nam je zelo prijal. Na koncu pa še nekaj pozitivnih pripomb: * Postrežba je zelo pozorna in hitra, govore tekoče nemško. * Sanitarije so lepo opremljene in zelo čiste. * Na vsaki mizi najdete anketne lističe, radi imajo, da jih izpolnite. * Kavo servirajo s sladkorjem pa tudi s sladkornim nadomestkom. * Ko smo jih zaprosili za vizitko, so nas kar zasuli z razgednicami Ribiča. * Velika terasa s pogledom na Dravo. Willem Rootlieb Bojan Goričk De redactie vraagt uw aandacht voor het navolgende: Het in de vorige Upa vermelde telefoonnummer van de Ambassade in den Haag was een tijdelijk nummer voor prive-gebruik. Zodra het nieuvve telefoonnummer bekend is, vvordt het meegedeeld. U vvordt verzocht het eerder vermelde nummer niet meer te gebruiken. |J |et voorjaar van 1982 was druilerig, „ | in ieder geval in mijn geest. Om de U: mi st in en om mijn hoofd te verja-gen besloot ik mijn leven rigoureus een andere kant op te sturen. Mijn hart moest maar eens een poosje anders kloppen dan op het saaie ritme van slapen, eten, werken, slapen, eten, vverken. Ik diende mijn ontslag in, zegde de huur van mijn huisje op, verpatste het merendeel van mijn bezit-tingen en kroop enkele weken later achter het stuur van mijn Kever, die mij in een ontspannen cadans naar Slovenie schoof. Ik zocht oude vrienden op, de familie Sodja, in het plaatsje Srednja Vas. Ik had wat cadeautjes meegenomen en ontving ongevraagd in ruil daarvoor een overvveldigende gastvrijheid. Omdat hij een ware liefhebber was schonk ik de heer des huizes ongeveer de helft van de voorraad tabak die ik vanuit Nederland had meegesmokkeld. In koddig, samengeraapt Duits sprak hij elke avond weer zijn \vaarder-ing uit voor de halfzware kost, als wij tevreden, als een stel voorname indianen, onder de pruimenboom vredig vvolkjes rook de zuivere lucht in bliezen: “Ist sehr gutes Rauchen”, of “dieses Tabak ist smecken fajn.” Na een vveekje of wat besloot ik de bergen in te gaan, rugzak op en hup maar zien wie of wat mijn pad zou kruisen. Ik was twee dagen ondervveg en de middag-zon nodigde mij uit om op een alm van haar te genieten. Ik dronk wat, zocht in de rugzak naar mijn shag en even later werd de maagdelijke stilte doorbroken door een donkere stem. Achter mij stond opeens een grote kerel, die mij wat schuchter vroeg of ik wat te roken had. Hij, Dieter uit Frankfurt, was zijn rookvvaar kvvijt-geraakt en hier, tussen rotsen nabij de Rudno Polje vvas even niet zo snel een sigaretten-automaat voorhanden. Naturlich had ik wat te roken, sicher, en even later zoog hij voldaan aan Het Grote Genot, waama een diepe kuch Frelih op avontuur in z’n Kevertje volgde. We trokken samen verder op en in de vroege avond dronken wij brinovec in de Vodnikova koea, een knusse berghut van vvaaruit de Triglav als een machtige, blinkende vorstelijke troon waar te nemen valt. Naast ons kwamen twee vrouvven van in de dertig zitten, Andrea en Sonja bleek later, alletvvee uit Radovljica. Wij babbelden wat in bet Duits, Engels, Sloveens en in gebarentaal, tervvijl de avond zijn deken over bet berglandschap begon uit te vouwen. Vooral Sonja keek smachtend naar mijn pakje shag. Zij vroeg verlegen of ze heel misschien wel een sigaretje mocht want “in koea ist nix verkaufen diese tabak, nix cigarete.” Zeker, gaje gang. Toen Dieter en ik de volgende ochtend vroeg op pad vvilden, stonden Sonja en Andrea even-eens klaar om te vertrekken; net als wij richting Triglav en omdat ik tabak had en zij dames waren gingen we samen. Ons groepje breidde zich ondervveg uit met Janez, een jonge arts uit Praag. Hij rookte niet, want bab, vies en al hele-maal hier in die prachtige frisse natuur. Kan zijn Janez, vonden wij, maar vieze dingen in een mooie omgeving zijn meestal erg lekker. Net voor bet mid-daguur bereikten wij de volgende koea, de Planika Dom; wij hadden nog pre-cies vier vloeitjes en een klein hoopje tabak over, hetvvelk wij solidair deelden, alvorens de top te beklimmen. Daar, in de Planika Dom ontmoette Dieter twee landgenoten, die hij met gevoel voor sentiment vier sigaretten afitroggelde. Voor straks, als we boven op de top zijn, meldde hij ons genoeg-zaam. Terwijl Sonja, Andrea, Dieter en ik bezig waren met voorbereidingen voor de ultieme klim, babbelde Janez nog even met de twee Duitsers, die kort daarna vertrokken, terug naar beneden. Toen wij later op bet allerhoogste punt-je van Slovenie aankwamen en ons ver-gaapten aan de sneeuwvelden die in de verre diepte als toefjes slagroom op een mokkataart lagen te gloren in de goudgele zon, deelde Dieter zijn buit aan ons uit. Wij voelden ons gelukkig, verkeerden in een staat van opperste voldoening en rookten zonder een woord te zeggen. Janez genoot volop mee, zonder peukje weliswaar. Rond een uur of zes vvaren we weer terug in de berghut en Janez bood aan onze benen te masseren. Een zalig gevoel! We dronken op ons succes, tervvijl Janez zijn zachte handen liet glijden over onze beenspieren. Nadat hij ons allemaal weer in optima forma had gevvreven, dook hij zijn rugzak in en toverde er twee pakjes sigaretten uit tevoorschijn. Hij zag bet ongeloof op onze gezichten, lachte wat meevvarig en vertelde toen dat hij ze deze middag stiekempjes gekregen had van Dieter's landgenoten. Voor ons....Roken verbroedert. Rene Frelih Secrctariaat Vrn v,in Slo-vsni«" Tclčcrswcq 165 V^r>^ KV Rattcrdan 8 Spoštovani in dragi rojaki, Vesel sem, da vas vse bralce Lipe lahko prisrčno pozdravim v želji in prepričanju, da bomo vzpostavili dobro in plodno sodelovanje. Mnoge med vami, člani Združenja Prijateljev Slovenije, sem osebno že srečal, druge pa še bom v bližnji prihodnosti. Republika Slovenija sedaj v Haagu vzpostavlja svoje stalno veleposlaništvo. To bo med drugim skrbelo tudi za zaščito vaših interesov in vam stalno nudilo vse mogoče informacije, ki bi vas v zvezi s Slovenijo utegnile zanimati. Zaradi zakasnitve pri rekonstrukciji hiše, v kateri bo urad veleposlaništva (Anna Paulovvnastraat 11, 2518 BA Den Haag), bomo lahko v polni meri delovali na tem naslovu šele po 1. septembru 2000, do takrat pa smo dosegljivi na telefon. To priliko naj izkoristim tudi zato, da se vam kratko predstavim: Rodil sem se v Ljubljani, februarja 1936. Tam sem se tudi šolal in diplomiral za inženirja kemije na ljubljanski Univerzi 1959. V letu 1965 sem pridobil naziv doktorja kemijskih znanosti s področja anorganske kemije, tudi na ljubljanski Univerzi. Takoj po diplomi sem se zaposlil na Institutu Jožef Štefan, največjem slovenskem naravoslovnem inštitutu in delal naprej kot raziskovalec do leta 1974, potem pa sem postal direktor inštituta in tam ostal do leta 1984. Ukvarjal sem se z znanstveno raziskovalnim delom in objavil preko 50 člankov v tujih strokovnih revijah. To delo meje vodilo po celem svetu, kjer sem predaval na strokovnih srečanjih in na tujih univerzah. Dve leti sem prebil na podoktorskem delu v ZDA (Chicago), Arqonne National Laboratory, 1965-67), eno leto (1973) pa kot gostujoči profesor na Univerzi v Leicesterju (Anglija). Vzporedno sem uspel tudi v akademski karieri: začenši kot asistent leta 1964, sem leta 1967 postal redni profesor za anorgansko kemijo na ljubljanski Univerzi, kjer sem 17 let tudi poučeval. 1984 sem postal podpredsednik takratne slovenske vlade odgovoren za področja kot so šolstvo, znanost, kultura, zdravstvo in socialno skrbstvo. Slovensko vodstvo meje preko Beograda poslalo 1989 kot veleposlanika v Nemčijo, kjer sem v času razpada bivše države po svojih močeh pripomogel k zgodnjemu priznanju samostojne Slovenije. Po razpadu sem se vrnil v Slovenijo in nato v januarju 1991 postal prvi slovenski veleposlanik v ZR Nemčiji. Tam sem služboval do septembra 1997, ko meje Državni zbor izvolil za ministra za zunanje zadeve v Vladi RS. To delo sem opravljal do januarja 2000, ko sem iz osebnih razlogov odstopil. Imenovan sem bil za veleposlanika RS v Kraljevini Nizozemski in 7. junija 2000 predal akreditivna pisma kraljici Beatrix. Z ženo Darjo imava 3 otroke: najstarejši Aleš je doktor matematike, poročen in ima enega otroka, sin Miha je računalniški strokovnjak, poročen, še brez otrok, hči Špela pa dela magisterij iz specialne pedagogike in je še neporočena. Govorim angleško in nemško, če srbohrvaščine ne omenjam, razumem rusko. V prostem času sem se v mlajših letih potapljal, vedno sem rad hodil v gore in kolesaril. Sicer pa se ukvarjam s fotografijo, posebej s tisto, kije vezana na naravo, zanimam se za letalstvo in rad imam dobro glasbo, še posebej jazz. Tako, predstavitev je končana. Res si želim dobrega sodelovanja z vsemi vami. Prizadeval si bom na vseh ravneh, da se bodo povezave med Slovenijo in Nizozemsko stalno poglabljale. K temu lahko prispevate tudi vsi vi. Prav lep pozdrav, Vaš Boris FRLEC Geachte landgenoten, Het doet mij genoegen om alle lezers van Lipa hartelijk te begroeten. Ik hoop van harte en ben ervan overtuigd, dat wij een goede en vruchtbare samemverking tot stand zullen brengen. Vele leden van de Vereniging Vrienden van Slovenie heb ik al per-soonlijk ontmoet, anderen hoop ik nog te ontmoeten in de nabije toekomst. De Republiek Slovenie is momenteel bezig om in Den Haag een ambassade te vesti-gen. Deze gaat onder andere zorg dragen voor bescherming van jullie belangen en biedt interessante informatie over Slovenie. In verband met de vertraging bij de ver-bouwing van het gebouvv, waar het kantoor van de ambassade gevestigd wordt (Anna Paulovvnastraat 11, 2518 BA Den Haag), zullen wij daar pas volledig vverkzaam zijn vanaf 1 september a.s. Tot die tijd kan men ons telefonisch bereiken. Gaarne maak ik gebruik van de gelegenheid om mijzelf in het kort voor te stel len: In februari 1936 ben ik geboren in Ljubljana, waar ik ook mij n school- en studietijd heb doorgebracht. In 1959 ben ik afgestudeerd in scheikunde aan de Universiteit van Ljubljana en meteen na het behalen van het diploma ging ik vverken als onderzoeker bij het Instituut Jožef Štefan, het grootste Sloveense Natuurkundige Instituut. In 1974 ben ik directeur van het Instituut gevvorden en heb deze functie tot 1984 uitgeoefend. Ondertussen ben ik gepromoveerd op het gebied van anorganische scheikunde (ook aan de Universiteit van Ljubljana in 1965) en bleef bezig met het vvetenschappelijk onderzoek. In die j aren heb ik meer dan 50 artikelen in buitenlandse wetenschap-pelijke tijdschriften gepubliceerd. Mijn werk bracht mij in contact met andere landen, waar ik optrad als spreker op vak-congressen en aan buitenlandse universiteiten. Twee jaar (1965 - 1967) vverkte ik als post-doc in de Verenigde Staten (Chicago) bij Arqonne National Laboratory en een jaar (1973) als gastdocent aan de Universiteit van Leicester (Engeland). Tegelijkertijd groeide ook mijn academische carriere: van assistent in 1965 bracht ik het tot hoogleraar in anorganische scheikunde in 1967. Ik bleef 17 jaar als docent verbonden aan de Universiteit van Ljubljana. In 1984 ben ik vice-president van de toenmalige Sloveense regering gevvorden, belast met het beleid van o.a. onderwijs, vvetenschap, cultuur, gezondheidszorg en sociale zaken. De Sloveense regering heeft mij in 1989 naar Duitsland gestuurd, waar ik de functie van Joegoslavisch ambassadeur uitoefende. Tijdens het uiteenvallen van de voormalige staat heb ik met behulp van mijn positie bijgedragen tot vroege erkenning van het inmiddels zelfstandige Slovenie. Na het uiteenvallen van Joegoslavie ben ik naar Slovenie teruggekeerd. Nadat Slovenie in januari 1991 erkend werd als zelfstandige republiek, ben ik de eerste Sloveense ambassadeur in Duitsland gevvorden hetgeen ik bleef tot september 1997. Toen heeft de Doema mij tot Minister van Buitenlandse Zaken benoemd. In januari 2000 nam ik ontslag om persoonlijke redenen. Ik vverd benoemd tot ambassadeur van Slovenie in het Koninkrijk der Nederlanden en ik heb op 7 juni j.l. mijn geloofsbrieven aan koningin Beatrix overhandigd. Met mijn vrouvv Darja hebben wij drie kinderen. Mijn oudste zoon Alep is inmiddels doctor in de vviskunde, hij is getrouvvd en heeft een kind. Mijn tvveede zoon Miha is computerdeskundige, hij is ook getrouwd, maar nog zonder kinderen. Mijn dochter Špela is bezig met promotie op het gebied van speciale pedagogiek, zij is nog vrij-gezel. Ik beheers het Engels en het Duits, om maar niet over het Servo-Kroatisch te spreken, en ik kan het Russisch verstaan. Verder heb ik in mijn jongere jaren veel aan duiken gedaan, altijd heb ik graag de bergen bezocht en gefietst. Mijn hobby is fotograferen, in het bijzonder de natuurfo-tografie. Mijn belangstelling gaat uit naar luchtvaarttechniek en goede muziek. Ik houd met name van jazz. Tot zover mijn introductie. Ik hoop op een fijne samenvverking met jullie en ga mij daarvoor op alle niveau’s inzetten, zodat de contacten tussen Nederland en Slovenie zich voortdurend verdiepen. Hieraan kunnen ook jullie allemaal bijdragen. Hartelijke groeten, Boris FRLEC Zaterdagavond 21 oktober a.s. in het gemeenschapshuis “de Heilust” in Kerkerade wordt een volksmuziekavond gehouden met veel origineel Sloveense muziek. Er spelen o.a.: - Mergellander Buben (Avsenik en Slak) - Hub’n Bub’n (muziek uit Slovenie) - Trompet-duo Blend & Blend - De Brouvvervvei Tiroler (Oostenrijk) - Theo Keijsers (Steirische harmonica) Meer informatie te verkrijgen bij Loui Herinx, telefoon 0455 - 253 555 Sl©Y©®ias@ il®33©B im M©i©"ir!lfimd In deze LIPA een bijdrage van de docente “Sloveense taal en cultuur” te Arnhem. Met dit artikel komt een einde aan een reeks van bijdragen waarin de docenten aan bet woord waren om hun beweegredenen te vertellen, waarom ze zoveel tijd en energie steken in die mensen die zoveel močite hebben om de Sloveense taal onder de knie te krijgen. Deze rubriek zou een vervolg kunnen krijgen met een aantal bijdragen van cursisten. Dat zou eigenlijk best leuk zijn, ook om eens wat meer te weten te komen waarom Nederlanders deze taal vvillen leren en boe ze de cursussen vinden. Schroom niet en neem even contact op met de redactie. Kako se imamo na teeaju slovenskega jezika in kulture? Trenutno poteka drugi semester tečaja v Arnhemu, in moram priznati, daje zelo zabavno in poučno hkrati. Naj omenim zadnjo vajo, ki smo jo delali kot igro vlog. Slovenci pridejo na Evropsko prvenstvo v nogometu in sprašujejo, kje je pošta, da kupijo znamke, kdaj so trgovine odprte, kje je železniška postaja in kako do zobozdravnika. Rezultati so bili prav zanimivi. Saj ni treba na pošto, da kupiš znamke, se oglasi Rosalie ali Albert. Seveda, odgovorim, pa povejte to lepo po slovensko. Hm....Fredi je ugotovil, da je najenostavnejše, da rečeš non-stop, ali pa, da človeka vzameš pod roko in ga pelješ tja, kamor bi šel rad. Ne morem tudi mimo tega, da ne bi omenila, da bomo najbrž kar vsi člani t.i. fan-ambasade za sprejem slovenskih navijačev. Bravo, naši! Prvič smo prijeli v roke tudi pravo slovensko pravljico, Muco copatarico. To bi moral poznati vsak Nizozemec, ki ima opraviti s Slovenci. Saj veste , da sije v Sloveniji potrebno sezuti čevlje. ‘Kako grozno je biti braz copat!’se oglašajo otroci v pravljici. Saj res, če si nanje navajen. Kar se tiče poglavja, koliko je ura je najbolj prijetno poslušati kolobocije okrog tri četrt na pet, na primer, kar pomeni drie kvvartier ondervveg naar zes. Hoezo onder-weg?... Preteklik je tudi zabavna reč. Ravno moji dragi tečajniki mislijo, da končno vedo, kako deluje slovnično pravilo, sem+1, la,li pa se pojavi 'iti, grem, sem šel. Skratka, sama drama na tečaju. Draga Rinkema - Rapuš HARMONIKE JANEZA ŽELEZNIKA IZ VRZDENCA Vrzdenec je manjša slovenska vas, ki leži blizu Vrhnike in šteje približno 200 prebivalcev.Naseljena je bila že v 13. stoletju. Na Vrzdencu se je rodila mati naj večjega slovenskega pisatelja, Ivana Cankarja. V vasi je tudi cerkev, posvečena svetemu Kancijanu.Na stenah te cerkve so ohranjene freske, na katerih je neznan slikar upodobil Kristusovo življenje. Strokovnjaki pravijo, da so stare 700 let in so verjetno naj starejše v Sloveniji. Tretja zanimivost Vrzdenca pa so harmonike JANEZ.Te harmonike so unikatni izdelki in slovijo po celem svetu (v Ameriki, Avstraliji, Italiji, Avstriji, Nemčiji, Švici,...) po svoji kvaliteti in tradiciji. Začetki segajo daleč nazaj v leto 1928.Anton Železnik je takrat zaposlil svoja dva brata Jaka in Franceta. Skupaj so začeli izdelovati harmonike. Svoj program so kmalu razširili tako, da so začeli izdelovati diatonične harmonike - več vrst, kromatične in klavirske.Leta 1944 je prvi mojster Anton umrl in obrt je prevzel brat Avgust Železnik.Svetovno znana tovarna Hohner je leta 1942 izdelala nekaj diatoničnih harmonik z imenom TRIGLAV po modelu Železnik. Leta 1988 je začel harmonike izdelovati tudi Janez Železnik.Janezu so priznali, glede na tradicijo harmonik, izdelek domače obrti.Izdelovati je začel tudi razne modele ur v obliki harmonik. Harmonike Janeza Železnika imajo zaščitno ime JANEZ.Posebnosti harmonik JANEZ so: lastno kovinsko okrasje, intonacije in pasovi z morivom slovenske lipe.Harmonike so izdelane v domači delavnici. Za konec pa še ena zanimivost.Janez Železnik zelo rad leta z motornim zmajem.In tako seje zgodilo, daje svojemu naročniku odpeljal harmoniko na dom kar z zmajem.Leta 1992 pa je z motornim zmajem poletel iz Vrzdenca na letalski miting v Ajdovščino. Oblečen v slovensko narodno nošo in s harmoniko v roki, je v zraku s svojimi lastnimi skladbami polepšal veselo popoldne. Njegov cilj je, ohraniti izdelavo harmonik, njihovo tradicijo in kvaliteto. Irena Gabrovšek, Horjul. Ik verzamel post-zegels van SLO vanaf1991. Misschien wilt U ze voor me bevvaren of ze opsturen (zegel reto ur). Andre Soomers, de Molle 39, 7482 GR Haaksbergen. Wie kan mij iets vertellen over bet Sloveense harmo-nicamerk KAC ? zeer geinteresseerd in de har-monica en hun bouvvers ! Kees Brand, Dordrecht. Tel.: 078-6147602 13 DE HARMONICA’S VAN JANEZ ŽELEZNIK UIT VRZDENEC Vrzdenec is een tamelijk klein Sloveens dorp. Het ligt dicht bij Vrhnika en telt ongeveer 200 imvoners. De plaats was reeds in de 13e eeuw bewoond. In Vrzdenec is de moeder van de grootste Sloveense schrijver, Ivan Cankar, geboren. In het dorp is verder een kerk, gevvijd aan de Heilige Kancijan. Op de muren zijn fresco’s bewaard gebleven van de hand van een onbekende meester. Ze beelden het leven van Christus uit. Volgens deskundigen zijn ze 700 jaar oud, vvaarschijnlijk de oudste in Slovenie. Tenslotte is er een derde ding dat Vrzdenec tot een speciaal oord maakt: de JANEZ-harmonica. Dit is een uniek product, in de hele wereld - Amerika, Australie, Italie, Oostenrijk, Duitsland, Zvvitserland, noem maar op - beroemd om zijn kvvaliteit en traditie. Voor het begin van deze harmonica-tra-ditie moeten we ver teruggaan: tot 1928. In dat jaar nam Anton Železnik zijn broers Jaka en France in dienst. Samen begonnen ze harmonica’s te bouvven. Al gauvv verbreedden ze hun assortiment door ook diatonische har-monica’s te gaan maken, in meerdere soorten - chromatisch en gelijk-gestemd. In 1944 stierf meester Anton. Een andere broer, Avgust Železnik, zette het bedrijf voort. In 1942 bouwde de wereldberoemde fabriek Hohner enige diatonische harmonica’s model Železnik, onder de naam TRIGLAV. In 1988 was er weer een Železnik die harmonica’s begon te bouwen: Janez. Omdat hij de voortzetter was van een rijke harmonica-traditie kreeg hij erkenning als vervaardiger “aan huis”. Ook begon hij verschillende model len klokken te bouwen, in harmonica- De harmonica’s die Janez Železnik bouwt luisteren naar de beschermde naam JANEZ. Wat een JANEZ-harmonica bijzonder maakt is de speci-fieke metalen ornamentering, de toon-vorming, en de gordel met als motief het symbool van Slovenie, de “lipa” (het lindeblad). De harmonica’s worden “aan huis” gemaakt, in de eigen werkplaats. Tot slot nog een interessant punt. Janez Železnik is een gepassioneerd vlieger, op een bijzonder soort vliegend tuig, namelijk de gemotoriseerde hangglider. Zo kon het gebeuren dat hij een keer een harmonica bij de klant thuis kwam afleveren - per hangglider. In 1992 vloog hij ermee van Vrzdenec naar Ajdovšina, voor een vliegfeest. In Sloveense dracht, de harmonica in de hand, vrolijkte hij met eigen composi-ties de middag op. Het doel van Janez Železnik is het bevvaren van techniek, traditie en kvvaliteit in de harmonica-bouvv. Irena Grabovšek, Horjul. vorm. NIEUVVE TELEFOONNUMMERS ledereen die een Internet aansluit-ing heeft kan alles over de nieuwe nummers vinden op de volgende sites: http://tis.telekom.si http://17slon.com/telefon (Op deze vvebsite kan men een klein programmaatje dovvnloaden, waarmee men de oude telefoon-nummers automatisch omrekent in de nieuwe en omgekeerd). SLOVENIE HEEFT LAST VAN DEDROOGTE In Noord Oost Sloveniš, Prekmurje, is men al op 18 juni begonnen met het oogsten van graan vanvvege de aanhoudende droogte. Men heeft regelmatig een temperatuur geme-ten van tussen de 30 en 38 graden Celsius. De oogst is d it jaar 3 vveken eerder dan normaal en de opbrengt is 30 % minder dan normaal. Men houdt rekening dat ook andere producten dit jaar eerder rij p zijn dan normaal. Deze enorme vvarmte van de afgelopen maanden is een ramp voor de boeren. De overheid heeft steun toegezegd. De vvijnoogst zal ook veel eerder vallen dan normaal. TOERISME IN SLOVENIE Op dit moment (juli) zijn in Sloveniš de vakanties aangebroken. Dus hou rekening met vertragingen. O.a. de rondvveg rond Maribor werkt men aan de weg, hierdoor kan men tot enige oponthoud komen. Afgelopen vveekend op zaterdag 8 juli stond men al op de tolvveg Ljubljana - Kozina vast in de file. Dit oponthoud duurde zo'n 50 minuten bij een temperatuur van +/- 25 graden. Uit de statistieken blijkt dat er dit jaar minder Slovenen aan eigen kust op vakantie gaan, maar dat daarin tegen er meer buitenlanders zijn. De meeste gaan dit jaar naar Kroatiš, maar daar zijn sommige artikelen duurder dan in Sloveniš (levensmid-delen). SLOVEENSE VOETBALLERS DOEN GOEDE ZAKEN Er zullen een aantal transfers plaats gaan vinden van Sloveense voet-ballers, vvelke in het Sloveense elftal speelden tijdens de EK. Zahovič wordt genoemd als ššn van de nieuvvste ontdekkingen van de EK. Speler Pavlin gaat naar Porto. NEDERLANDSE HANDELSDELEGATIE OP BEZOEK IN SLOVENIE Van maandag 3 juli tot 5 juli vvaren er vertegenvvoordigers van ABN-AMRO, VOS Logistics, Plieger, Dimex, Damen Shipyards, Heemhorst, Lucent, Stork, Telobodin, Thijssen, NCM, N RA en staatssecretaris Vbema op bezoek in Sloveniš. Nederland neemt de 7e plaats in bij investeerders in Sloveniš. De grootste investering was van SuikerUnie die in de enigste Sloveense suikerfabriek een aandeel heeft van +/- 50 procent. Op de lijst van export uit Sloveniš neemt Nederland de 13e plaats in en bij import naar Sloveniš de 12e. Nederland importeert uit Sloveniš: caravans(Adria), banden, drukdiensten, kleding, delen voor meubels. Sloveniš importeert: olie producten, medicijnen, auto's, papier, bloemen en polyamide. Staatssecretaris Vbema zei dat de meeste Nederlandse bedrijven Sloveniš als een springplank zien naar andere voormalige Joegoslavische repu-blieken( Kroatiš, Bosniš, Macedoniš, Joegoslaviš (Serviš en Montenegro). Handel met Sloveniš: (in duizend USD1 jaar Export Import Totaal 1998 142.331 224.643 366.974 1999 143.837 207.605 351.442 2000 (l-IV) 53.510 65.863 118.373 MARJAN PODOBNIK VAN PARLEMENT NAAR BEDRIJFSLEVEN Ex vice-premier Marjan Podobnik is directeur geworden van de Sloveense Telkom, het grootste vvinstgevende bedrijf van Sloveniš. Deze nieuvve positie wordt door velen als onlogisch gezien omdat Marjan Podobnik geen technologis-che kennis heeft. Hij heeft Landbouvv gestudeerd. We vvacht-en af hoe dit zich ontvvikkelt. En niet lang daarna kvvamen uit diverse hoeken commentaar hoe zoiets kan. De reden hiervoor is dat Marjan Podobnik agronoom is en geen technicus. Hoe kan hij dan het meeste vvinstgevende bedrijf leiden. Marjan Podobnik gaf geen commentaar. Er is een procedure in gang om zijn benoeming ongedaan te maken. Zijn benoeming was door de regering gedaan en volgens diverse personen kan de regering niet de directeur bepalen. Veel mensen zien dit als een soort dank van premier Bajuk, omdat Marjan Podobnik hem naar Sloveniš heeft gehaald en na de samenvoe-ging van de partijen bleef Marjan Podobnik met lege handen achter. KORT HAAR OP DE SCHANS Oto Giacomelli, directeur van de ski-bond, vindt dat schansspringer Primož Peterka naar de kapper moet. De kuif van de uitbundig le-vende skišr bederft volgens hem het imago van de bond. Dus, haar eraf voor Primož als hij mee wil doen ! Izleti po slovenskih gorah Leon Kirn Nekateri od vas lepote gora nedvomno že poznate, drugi pa mogoče manj. Da bi vas za to še bolj navdušil, sem se odločil da bo moj prvi prispevek za Lipo šel o slovenskih gorah. Slovence v prostem času, kot rekreacija ali kot šport. Za oboje je več kot dovolj možnosti. Začetniki si lahko izberejo lažje ture. Ena najbolj znanih na Gorenjskem je na primer cesta na Vršič z izhodom iz Kranjske Gore (810). Lahko se peljete z avtom do vrha Vršiča (1611), kjer ga lahko parkirate. Manj izkušeni od vas se lahko cel dan zadržujete okoli koče Tičarjev Dom kjer lahko dobite jedačo in pijačo. V okolici lahko občudujete gorsko floro, z daljnogledom iščete gamse in sledite barvne pikice plezalcev v gorskih stenah. Tudi lahko iščete obraz Ajdovske deklice, ki ga je narava izklesala v strmi steni Prisojnika in to ovekovečite s fotografijo. Izkušeni plezalci imajo na izbiro markirane ture na Prisojnik (2547 m, začetek pri Koči na Gozdu, 1226 m), Malo (2332 m) in Veliko Mojstrovko (2366 m) in druge. Razen na Gorenjskem je seveda po Sloveniji še veliko več možnosti za lažje planinske ture. Kdor se namerava v svojih počitnicah večkrat vrniti v gore, naredi pametno, če si v Sloveniji kupi kakšen dober knjižni gorski vodič od znanih slovenskih planincev, kot so to na primer Tine Mihelič ali Andrej Stritar. Od zadnjega imam sam zelo lepo knjigo ‘111 izletov po slovenskih gorah’, iz katere vam bom v tem prispevku, pa mogoče tudi v bodočnosti, še večkrat kaj citiral. Za izkušene planince je seveda še veliko več izbire. V Sloveniji je več kot 200 gorskih vrhov ki so višji kot 2000 m. Poleg Triglava (2864 m), najvišje slovenske gore, je še 20 vrhov ki so višji kot 2500 m in okrog 55, ki so višji kot 2300 m. Zato je tudi razumljivo da ima planinstvo v Sloveniji že staro tradicijo. Tako se je Slovensko planinsko društvo ustanovili že v letu 1893. Še veliko prej, od približno 1750 pa so že znani in dokumentirani vzponi različnih znanstvenikov, botanikov, zeliščarjev, geologov, lovcev in drugih. g°rami- Mogoče ste že kdaj bili *'’• pri izvoru Save, ki pride na vrh pri 2864 m Preden sem prišel na Nizozemsko, sem sedemindvajset let živel na Gorenjskem, v Zgornji Savski dolini, med gozdovi in Zelencih med Podkorenom in Ratečami? Pol Slovenije je poraščeno z gozdovi, tri četrtine Slovenije pa je gorato ali hribovito. Ni torej čudno da je planinstvo eden najbolj popularnih zaposlenosti za Prva svetovna vojna je zapustila precej sledov po Julijskih Alpah, se posebno pa na Vršiču. Ko so se leta 1915 začeli italijansko-avstrijske sovražnosti, so šli skoraj vsi vojaški transporti preko Kranjske Gore in Vršiča na soško fronto. Avtomobilsko cesto cez Vršič so v glavnem zgradili ruski ujetniki, katerih je bilo več kot 5000. Konec 1916 so si oni sami zgradili rusko kapelico, ki na sredini poti na Vršič, še danes stoji. Zaradi zelo težkih razmerje veliko teh ujetnikov v času gradnje ceste pomrlo. Oni so pokopani okrog njihove kapelice. Cesta sama je bila dovršena v oktobru 1917. Po koncu prve svetovne vojne so gore odkrili tudi slovenski in tuji umetniki, slikarji, pisatelji, fotografi in drugi. Od slovenskih slikarjev ki so gore risali in slikali, naj omenim samo Gasparija, Groharja, Hodnika, Pavlovca, Jakca, Šubica in druge. Od slovenskih fotografov naj omenim le enega najbolj znanih, Jaka Čopa. Če pa niste umetnik, plezalec ali geolog, pač pa čisto navaden turist, kot sem to tudi jaz, zakaj pa naj bi vas vleklo v gore? O tem pravi Andrej Stritar v svoji knjigi naslednje: “Čar gora je edinstven. Ko jim podležeš, te le redko izpustijo iz svojega objema. Vedno znova se vračaš v njihovo prostranstvo, spoznavaš jih, a nikdar ne spoznaš. Prav muhaste so, kot kakšno razvajeno dekle, ki sprejema svoje številne snubce. Včasih so neverjetno lepe in prijazne, spet drugič ti pokažejo zobe in te zavržejo kot staro cunjo. Tisti vrh, ki se je morda se včeraj kopal v soncu in čisti modrini neba, je danes zajela nevarna nevihtna fronta. In tako je tam vedno drugače, neponovljivo. Morda pa ti gore pomagajo, da srečaš in spoznaš samega sebe, novega prijatelja in znanca, življenskega sopotnika. Med hojo premišljuješ, rešuješ probleme, opazuješ svet okoli sebe, modruješ. Postajaš svojevrsten filozof, ki tam gori, visoko nad neprijetnim smogom pozablja na vsakdanje skrbi in težave in se utrjuje zo naporen vsakdan v dolini.” Še nekaj besed o nujni opremi. Naštel bonj le najosnovnejšo. Več o tem lahko preberete iz mnogih planinskih priročnikov, do najustreznejše opreme pa nas pripeljejo izkušnje. Za sneg in mraz potrebujemo močnejše gojzarje, v kopnih letnih časih pa zadostujejo lahki gorski čevlji. Priljubljeni športni copati so primerni le za krajše izlete v predgorja in ne sodijo na zahtevnejše ture. Na sebi imamo primemo bombažno perilo, ne pozabimo na toplo srajco, pulover, vetrovko, volneno kapo in rokavice. Vreme v gorah se lahko zelo hitro spremeni. Sredi najtoplejšega poletnega dne nas lahko preseneti nenadna ohladitev in padavine. Vrh nad Rudo Lipnica Veliki Kurji **uSica Frdamane VRH POLICE Špik Mala Ponča Velika iPonča Dolkova Škrlatica Pr;|.' : Rogljiča; // \ \ / r SA,OOVSK. // A \ .. /Pišnica V •' Vršič 4; „ Č7i' Za konec: v gorah vlada prav imeniten in svojevrsten red. Odveč so naše smeti in kričanje. Cvetlice najlepše rastejo prav tam, kjer so. Živali ljubijo svoj mir. Poskušajmo postati še mi delček tega enkratnega sožitja. Gore niso samo naše, so neprecenljiva dediščina našim potomcem.” Vir dela teksta in ilustracij: Andrej Stritar: ‘111 izletov po slovenskih gorah’, 1993. Založba SIDARTA. Tine Mihelič: ‘Julijske Alpe, planinski vodnik', 1993. Planinska Založba Slovenija. \Vandelingen in de Sloveense bergen door Leon Kirn Sommigen van jullie kennen ongetvvijfeld de schoonheid van de bergen, anderen misschien minder. Teneinde jullie daar nog enthousi-aster voor te maken heb ik besloten mijn eerste bijdrage voor Lipa aan de Sloveense bergen te vvijden. Voor dat ik naar Nederland kwam heb ik 27 jaar doorgebracht in het gevvest Gorenjska, in de vallei van de Sava Dolinka tussen bossen en bergen. Wisten jullie trouwens dat de rivier Sava zijn oorsprong heeft in een grasveld met opborrelende bron Zelenci tussen Podkoren en Rateče? Half Slovenie is begroeid met bossen en driekwart van Slovenie is berg- en of heuvelachtig. Het is niet vreemd dat de bergliefhebberij een van de meest populaire bezigheden voor Slovenen in hun vrije tijd is zowel als recreatie en als šport. Voor beiden zijn meer dan genoeg mogelijkheden aanwezig. Beginnelingen kunnen een makkelijke route kiezen. Een van de meest bekende routes in Gorenjska is bv. de autovveg naar de Vršič-pas, met als vertrekpunt Kranjska Gora (81 Om). Men kan met de auto naar de Vršič-pas (1611 m) rijden waar men de auto kan parkeren. Mindere klimmers kunnen daar de hele dag bij de berghut Tičarjev Dom blijven vvaar van alles te eten en te drinken is. Je kunt daar een bergplantentuin bekijken, met een verrekijker naar berggeiten zoeken en kleine kleurige tipjes op de bergen volgen van klimmende mensen. Je kunt naar het meisjes gezicht (‘Ajdovska deklica’) dat van nature gevormd is in de steile rotsvvand van Prisojnik zoeken en hiervan foto’s maken. Klimmers kunnen kiezen tussen een gemarkeerde route naar Prisojnik (2547 m, je begint deze route bij berghut Koea na Gozdu, 1226 m), kleine en grote Mojstrovka (2366 m) en andere bergpunten. Behalve in Gorenjska zijn natuurlijk in Slovenie nog veel meer mogelijkheden voor makkelijke bergroutes. Wie van plan is vaker in zijn vakanties terug te keren naar de bergen, doet er verstandig aan in Slovenie een goede berggids aan te schaffen geschreven door een van de bekende Sloveense alpinisten zoals Tine Mihelič of Andrej Stritar. Van de laatste heb ik zelf een zeer mooi boek ‘111 vvandelingen in de Sloveense bergen’ waaruit ik in de toekomst mogelijk wel vaker zal citeren. Voor ervaren alpinisten is er nog veel meer keus. In Slovenie zijn meer dan 200 bergtoppen, die hoger zijn dan 2000 meter. Naast de Triglav (2864 m), de hoogste Sloveense berg, zijn er nog 20 toppen die hoger zijn dan 2500 meter en rond 55 top-pen, die hoger zijn dan 2300 meter. Daarom is het ook begrijpelijk dat alpinisme in Slovenie een zeer oude traditie heeft. Zo is de Sloveense Bergbeklimmers Vereniging reeds in 1893 gesticht. Veel eerder al, vanaf ongeveer 1750 vindt men reeds bekende en gedocumenteerde routes van verschillende vvetenschappers, botanici, kruiden-verzamelaars, geologen, jagers en anderen. De le vvereldoorlog heeft veel sporen achter gelaten in de Julische Alpen en in het bijzonder op de VrŠie-pas. Toen in 1915 de vijandigheden zijn begonnen tussen Italie en Oostenrijk zijn zo goed als alle militaire transporten over Kranjska Gora en de Vršie-pas gegaan naar het front van de Soča vallei. De autovveg over de Vršie-pas is voomamelijk door Russische krijgsgevangenen gebouvvd, waarvan er meer dan 5000 waren. Einde 1916 hebben zij zelf een Russische kapel gebouvvd vvelke midden langs de weg naar de Vršie-pas nog steeds te vinden is. Vanvvege de zeer zvvare omstandigheden zijn vele van de gevangenen tijdens de bouw aan de vveg gestorven. Zij zijn begraven rondom hun eigen kapel. De autovveg vvas overigens afgebouvvd in oktober 1917. Na het einde van de le vvereldoorlog hebben ook de Sloveense en buitenlandse kun-stenaars, schrijvers en fotografen de bergen ontdekt. Van de Sloveense kunstenaars die bergen getekend en geschilderd hebben noem ik Gaspari, Grohar, Hodnik, Pavlovec, Jakec, Šubic en anderen, en van de meest bekende fotografen noem ik Jaka Eop. Als u geen kunstenaar, alpinist of geoloog bent maar een gevvone toerist zoals ik, vvaarom zouden jullie dan belangstelling voor de bergen moeten hebben? Hiervan zegt Andrej Stritar in zijn boek het volgende: “De betovering van de bergen is uniek. Eenmaal betoverd zijn de bergen niet meer geneigd je los te laten uit hun omhelzing. Je komt steeds vveer terug in hun uitgestrektheid, je leert ze kennen maar doorgronden doe je ze nooit. Ze zijn net zo kieskeurig als vervvende meisjes die hun tal lože aanbidders ontvangen. Soms zijn ze ongelooflijk mooi en vriendelijk en soms laten ze hun tanden zien en gooien zij je vveg als een oude lap. De top die gisteren nog in de zon vvas en in het hemelsblauvv baadde, is vandaag gevangen in een gevaar-lijk onvveersfront. Zo is het daar altijd anders, nooit hetzelfde. Misschien helpen bergen jou om jezelf te ontmoeten en te leren kennen, of een nieuvve vriend, een kennis, een levensgezel. Tijdens de vvandeling denk je, je lost je problemen op, je kijkt naar de vvereld en je kunt de vvijsgeer uithangen. Je wordt langzaam een eigenvvijze filosoof die daarboven hoog boven onprettige smog zijn dagelijkse zorgen en moeilijkheden vergeet en zich aan het sterken is voor de dagelijkse beslommeringen beneden in de vallei. Nog enkele tips over de benodigde uitrusting: Ik noem alleen het meest nodige, meer hierover kunt u lezen in de vele berggidsen, maar de best passende uitrusting bekomen wij door ervaring. Voor sneeuw en kou hebben wij ste vi ge bergschoenen nodig, in de zomer hebben wij genoeg aan lichte bergschoenen. De sportschoenen zijn alleen geschikt voor korte uitstapjes in heuvels en zijn niet geschikt voor wat meer eisende routes. Wij dragen katoenen ondergoed, wij vergeten niet een warm overhemd, pullover, windjack, wollen pet en handschoenen. Het vveer in de bergen kan snel veranderen, tijdens een vvarme zomerdag kunnen we verrast vvorden door onvenvachte afkoeling en neerslag. Als laatste: in de bergen heerst een bijzondere en eigemvijze orde. Ons afval en geschreeuw zijn overbodig. Bloemen groeien het mooist waar ze thuishoren. Dieren houden van rust. Ook wij moeten proberen een deel van dat samenzijn te vvorden. Bergen zijn niet alleen van ons, ze zijn ook een kostbare erfenis voor de ons volgende generaties.” Bronen tekst en beeld: Andrej Stritar: ‘111 vvandelingen in de Sloveense bergen’ 1993, uitgeverij SIDARTA Tine Mihelič: ‘Julijske Alpen, een berggids’ 1993, uitgeverij Planinska Založba Slovenie ‘n Dagje uit op ruim 1000 km van huis I Een aantal cursisten van Draga Rinkema troffen elkaar op 1 augus-tus j.l. op de Vrsic. Geen les deze keer, maar eten en drinken, zang en zon..... 1 overlegpartner Rijksoverheid jEZuideuropese gemeenschappen i Lize zoekt Lize behartigt bij de landelijke overheid de belangen voor Bosnišrs, Grieken, Italianen, Joegoslaven, Kaapverdianen, Kroaten, Macedonišrs, Podugezen, Slovenen en Spanjaarden. De VZet Overteg Minder-heden is daar de grondslag voor. Lize betnvloedt het integratiebeieid voor deze groepen door minimaal dne maal per jaar met de minister voor minderhedenbeieid en andere bevvindspersonen te overieggen. in de Tvveede Kamer onderboudt Lize contacten met relevante ivoordvoerders. Lize functioneert a/s informatiemakelaar in wisselwerking met de achterban en het politiek haalbare. nieuwe bestuursleden uit de Sloveense gemeenschap en nieuwe bestuursleden uit de doelgroepen van Lize met deskundigheid op het gebied van Juridische zaken, Personeel & Organisatie en Financieel beleid. De Raad van Bestuur van de Stichting Lize bestaat uit mazimaal 13 personen. Elke Zuideuropese minderheidsgroep van Lize heeft tenminste een zetel in de Raad van Bestuur. De Raad streeft naar een samenstelling van een/derde vrouwen en jongeren. De Raad bestuurt de stichting zonder last ol ruggespraak met de bij de stichting aangesloten organisaties. De leden van de Raad van Bestuur vvorden benoemd voor een periode van twee jaar. Zij kunnen vvorden herbenoemd. Het bestuurslidmaatschap is een onbezoldigde functle. Lize is een organisatie die op basls van haar eigen professionaliteit en kennis van de betrokken minderheidsgroepen een onmisbare beleldsbeinvloedende rol vervult bij de Nederlandse overheid. Lize is daardoor zichtbaar voor zovvel de overheid, de eigen achterban als de overige relevante organisaties. Voor de uitvoering van de vverkzaamheden beschikt Lize over een stafbureau met vijf vaste medevverkers. Het bureau is ondermeer verantvvoordelijk voor de beleidsvoorbereidlng en -uitvoering en het onderhouden van ezterne contacten. Bureau en bestuur vrerken nauvv met elkaar samen voor de realiserlng van de doelstellingen van Lize. Bestuursleden * onderschrijven de Lize doelstellingen * hebben inzicht in de positie van Zuid-Europeanen * zijn in staat dit inzicht te vertalen in con crete voorstellen om de positie van deze minderheden te verbeteren. * vveten boe politiek-bestuurlijke besluitvorming vverkt * beheersen de Nederlandse taal vol-doende * kunnen op afstand besturen en hebben een kritisch positieve instelling * hebben gevoel voor sfeer en sociale verhoudingen * kunnen belangen van alle doelgroepen van Lize behartigen Bestuursleden Juridische zaken, Personeel & Organisatie en Financieel beleid hebben daarnaast: * kennis van voor de stichting relevante regelgeving, bij voorkeur Nederlands- of Bestuurs-recht (juridische zaken) * kennis en ervaring met personeelsbeleid (personeel & organisatie) * kennis en ervaring met financiele bedri jfs-voering en fondsenvverving (financieel beleid) * zijn in staat deze kennis en ervaring in adviezen voor Lize te vertalen * zijn een goede samenvverkingspartner en adviseur voor de coordinator van Lize Voor meer informatie kunt u telefonisch contact opnemen met dhr. E.Ruiz, secretaris, tel. 010-429 74 43 of met mevr. Drs. A. van der Kraan, coordinator, tel: 030-233 21 00. Kandidaten voor bestuursfuncties bij Lize kunnen hun schriftelijke reactie, vergezeld van curriculum vitae, opsturen naar de secretaris van de Raad van Bestuur van Lize, Postbus 14065, 3508 SC Utrecht. Sloveense avond te Stiphout op 14 oktober a.s. Het Oberkrainer ensemble NIZOZEMSKA houdt jaarlijks een feestavond voor haar fans. In de LIPA van februari 1999 verscheen een artikel over deze muziekgroep, vvaarin duidelijk naar voren kwam dat het prometen van de Sloveense Volksmuziek hun grootste doelstelling is. Vorig jaar verscheen ook een CD met de titel “Fur unsere Freunde” met een groot aantal Sloveense nummers. Topper van deze CD is een medley van de meest be-kende Sloveense volksliedjes en wijs-jes in een lekker vlot tempo. Inmiddels hebben ze een echte fanclub. Inlichtingen hierover zijn te verkrijgen bij: G.v.d.Maat, Haffmanslaan 16, 5673 NG Nuenen, tel: 040-2838017. Tussen onze vereniging en deze muziekgroep NIZOZEMSKA is een zeer prettige samemverking ontstaan en wij zij vvelkom op hun fanclub avond dit jaar. De entree is gratis en er vvorden voor onze vereniging 20 a 25 stoelen gereserveerd. Dus eigenlijk een p rima gelegenheid om weer eens lekker bij te pralen en te dansen op onze muziek. We hopen veel vrienden van Slovenie te kunnen begroeten. De feestavond wordt gehouden op zaterdag 14 oktober a.s. in cafezaal “’t Aambeeld” te Stiphout (gemeente Helmond), Dorpsstraat 38, telefoon: 0492-537035. Zorg dat u er tijdig bent, de zaal is vanaf 19.00 uur open. Expositie schildf.ri.ien Bi.až Tomšif. in “Metropool” te Hengelo (O) Op maandag 12 juni ji. was de opening van een tentoonstelling van werken van Blaž Tomšič. Deze 26-jarige kunstenaar is geboren te Vrhnika, Slovenie. Hij volgde zijn kunstopleiding aan de kunstacademie van de hoofdstad Ljubljana en werkt tegen-woordig in zijn atelier in zijn geboorteplaats. Hij heeft al diverse exposities achter de rug, maar dit is zijn eerste buitenlandse tentoonstelling. Hij kwam naar Nederland op initiatief van Marij k e Agterbosch (074- 2437083) en Gerard Scholten (074-2438000). Zij zijn verantvvoordelijk voor de exposities in gebouvv “Metropool”. Het plan is ontstaan om op toerbeurt Nederlandse kunstenaars in Slovenie te laten exposeren en Slovenen in “Metropool”. Hieronder een ko rt interview met Blaž Tomšie. Hoe ontstaat een werk van jouw hand? Ik zoek een bepaald motief. Meestal zoek ik een motief uit de natuur en dan volgt daarna de vorm. Wat weet je van de Nederlandse schilderskunst? Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om in Nederland een aantal musea te bezoeken en ik ben erg onder de indruk van de Nederlandse schilderkunst van de “oude meesters” tot aan Mondriaan. Het Kroller Muller museum vond ik zeer indrukwekkend. Wat heb je verder in Nederland ge d aan?. Ik heb een aantal gastlessen aan de AKI gevolgd en heb daar veel positieve indrukken opgedaan. Ik heb me o.a voorgenomen om mijn productiviteit te vvillen verhogen Razstava slik Blaža Tomšie a v IIengelo-ju V ponedeljek, 12 junija je bila v hengelojskem Metropolu otvoritev razsave slik Blaža Tomšiča, šestindvajsetletnega slovenskega umetnika, rojenega na Vrhniki., kjer še danes živi in dela v svojem ateljeju. Po študiju na ljubljanski Likovni akademiji je že večkrat razstavljal v Sloveniji, razsava stavitev v tujini. Na Nizozemsko sta ga povabila Marijke Agterbosch (074-2437083) in Gerard Scholten), ki skrbita za redne razstave v Metropolu in v bodoče načrtujeta več gostovanj slovenskih umetnikov na Nizoemskem in nizozemskih umetnikov v Sloveniji.Z Blažem Nizozemskem pa je njegova prva pred- Tomšičem sem se na razstavi pogovarjal Kako nastajajo tvoja dela? Najprej poiščem motiv, to je ponavadi motiv iz narave. Temu motivu dam določeno obliko. Kaj veš o nizozemskem slikarstvu? vv pagina 25 Leden1 van de Vereniging Vrienden van Slovenie kunnen met het vliegtuig voor: / 450,--(ex. Luchthaven belasting) Retour Amsterdam - Ljubljana Kinderen t/m 1 jaar 80% kart ing Kinderen van 2 t/m 11 30% korting * Het betreft hoofdleden en kinderen, geen gezinsleden van 18 jaar en ouder..... hoevvel ieder gezinslid natuurlijk ook zelfstandig lid kan vvorden Prijswijzigingen voorbehouden k|\A/W Voor informatie en reserveringen: Doelengracht 4e, 2311 VM Leiden tel: 071 - 5665845 Fax: 071 -5665847 REISBURO "SLOVENIE" : . r' ■ ■ ' •• :'\l. ■ -&>*•> tiAŠI’AHL3 MuBLIUBIK IS?*.- 1997 MERLOT-CABERNET Seleči wlne - vrhunsko rdeče vino r«i:il.Uh-r ;••• p-'"'* •■•rivriii' Hi||i||>: k iiOB iška ran v *lovi:sija I .<# VN ■ MTh \ i 4*J>! lil-Vi.1ilk-vnl Hllft l ?5 0.751. SCHERMER WlJNKOPERS & DESTILLATEURS Geldelozeweg 17, 1625 NW Hoorn Tel.: 0229-217 777 fax: 0229-218 765 SEDERT 1782 SPECIALIST IN SLOVEENSE WIJNEN Izrabil sem priliko in na Nizozemskem obiskal precej muzejev.. Zelo so me navdušila dela starih mojstrov vse do Mondriana. Poseben vtis je name naredil muzej Kroller-Muller. Kaj si še delal na Nizozemskem? Udeležil sem se nekaterih predavanj na AKI. Na podlagi teh predavanj sem si predpostavil,da bom svojo produktivnost poizkusil povečati. Sloveense volkslied Bij de barbecue van onze vereniging kwam nog maar eens naar voren, dat het Sloveense volkslied nog geen gemeengoed is. Bent u in het bezit van een Nokia mobiele telefoon nieuwer dan het type 5110, dan kunt u uw oproep-signaal veranderen in het Sloveense volkslied. Dit kunt u op de volgende manier doen. Bezoek de web-site www.yourmobile.com en zoek in het SEARCH venster SLOVENIA. In het opvolgende venster drukt u op SEND gevolgd door uw naam, provider enz. en binnen 4 uur is uw oproepsignaal veranderd in het Sloveense volkslied. Na pikniku našega združenja smo ugotovili, da slovenska narodna himna še ni vsem poznana dobrina. Ee imate Nokia mobitel novejšega tipa kot tip 5110, lahko svoj zvočni signal spremenite v slovensko himno. Obiščite spletno stran www.yourmobile.com in v iskalniku poiščite okence SLOVENIA. Pritisnite na SEND v naslednjem okencu, vtipkajte svoje podatke (ime itn.) in vaš signal bo v manj kot 4 urah postal slovenska narodna himna. Bijgaande door leden ingezonden foto’s getuigen van de gezelligheid rond dit jaarlijks terugkerend verenigings-festijn met “hap & muziek”... Zondag25 junij.I. metmooi weer tussen de buien door. Uit alle windstreken kwa-men de leden van onze vereniging naar de bekende picnic-plaats in de bossen bij Austerlitz. Slovenie steelt het hart van voetbalminnend Nederland Als de absolute underdog van het Euro 2000 vvaren ze afgeschilderd. Maar ze zorgden voor de grote verrassing van het toernooi, de Slovenen. Want als ze een beet-je beter hadden verdedigd tegen de Joegoslaven, in die eerste vvedstrijd het doods-hoofd, alias Colina, als scheidsrechter hadden gehad, en tegen de Noren net even dat beetje geluk hadden gehad voor een treffer dan hadden we toch mooi een kvvartfinale Oranje-Slovenie gehad. Dan was het in veel Nederlands-Sloveense huiskamers pas echt spannend geworden. Want ook als supporters kun-nen ze er wat van, die Slovenen en zelfs die Sloveensen die voor het eerst een stadion van binnen hebben gezien, kunnen dan behoorlijk fanatiek worden. Maar niet getreurd, want wat hebben we genoten van dat Sloveense elftal. Die ploeg die ondanks alle Joegoslavische grofheden en een uitermate zvvakke Egyptische scheidsrechter in een zinderende vvedstrijd zomaar op een 3-0 voorsprong kwam. Hoe vvreed dat die Joegoslaven toen alsnog gelijk maakten. Maar de Slovenen hadden hun visitiekaartje afgegeven en alle voetbal-liefhebbers versteld doen staan. Dat die Slovenen konden voetballen en dan ook nog hoe en dan met zo’n gouden midvoor als Zlatko Zahovie. Een ware voetbalster maar ook iemand die z’n team aanvuurt om er opnieuvv tegen aan te gaan als Slovenie in de Amsterdam Arena na die gelijkmaker zo snel vveer op een 1-2 achterstand komt. Hij schijnt sterallures te hebben en vooral met Grieken moeilijk overvveg te kunnen maar dat kunnen er wel meer niet. Maar op het veld heeft ie voor Slovenie een prachtig staaltje voetbal laten zien. Net als de rest van het team trouvvens dat ondanks de nederlaag toch prima overeind bleef tegen Spanje. Weggespeeld zijn de Slovenen geen enkele keer en een goaltje tegen die houthakkers uit Noorvvegen was zeker niet onverdiend gevveest. Maar alla, het mocht niet zo zijn, het leven is hard en zeker in de šport, is maar weer eens gebleken. De winst van een prachtig staaltje Slovenie-promotie was al binnen. In Soestduinen en De Bilt hebben de Sloveense voetballers en officiais de harten gestolen van alle genodigden en publiek dat zomaar binnen kwam lopen, burge-meesters, politie, bestuurders van de club die de Slovenen zo gastvrij onthaalde en de Sloveense supporters. Die hadden op die zondagmiddag op de Dam in Amsterdam al een prachtig feestje gebouvvd. Want behalve die ene Sloveen die op de fiets kwam, hadden die zondag in de Amsterdam Arena nog eens 12.000 Slovenen waaronder president Kučan de moeite genomen om hun nationale elftal aan te moedigen. Vooral de tribune achter het Sloveense doel in de eerste helft tegen Spanje was een perfect geregisseerde supportersmachine met de wit, blauw, rode banen en de Sloveense vlag die bij het Sloveense doelpunt over het hele vak werd uitgerold. Een prachtig feest maakten die Groene Draken er van. Als dank voor de gastvrijheid organiseerde de Sloveense voetbalbond de maandagavond daama een barbecue/borrel. Een feestje met pršut en gratis Sloveense wijn die gretig aftrek vonden. De verslaggever van het Utrechts Nieuvvsblad (niet ondergetekende maar een collega) noteerde uit de mond van een Fc De Bilt-bestuurder: „Dankjewel, jullie zijn in ons hart gesloten.” ifer eteen »-»k.;, sfee eupl>orte 'Z' Rotterdams Dagblad zet onze voorzitter in het zonnetje... Naar aanleiding van EURO 2000 werd Bojan Gorički door de Rotterdamse verslaggever Rob Leemhuis geintervievvd. Voetbal-technische opmerkingen lažen we !niet, maar hij is , zoals hij zelf zei, ook geen voetbalfreak. Maar toen Ajax verloor van Maribor vond onze Bojan dat wel heel plezierig. Verder hebben Slovenen volgens hem veel gemeen met Nederlanders. “Slovenen staan bekend als barde vverkers en dat zijn Nederlanders ook. Het grootste verschil is het landschap. Sloveniš is heuvelachtig er zijn ook hoge bergen”. En vervolgt hij: "Nederlanders zijn smeerkezen. Zoals ze alles op straat donderen, daar kan ik me kapot aan ergeren. Ik was pas nog in Peking en daar kon je zowat van de straat eten!” Fred Wolsink DISSE LEU VERZEUKT OE. ofwel belevenissen tijdens een internationaal folkloristisch festival Vele groepen uit heel Europa kwamen in het Hemelvaart-weekend naar Diepen-heim, Oost Nederland. Op het programma-boekje prijkte ook de Sloveense vlag. Dit trok uiteraard direct mijn aandacht en we besloten een gesprek aan te knopen met de leden van Folklorna Skupina Juliana uit Hrušica in de buurt van Jesenice. "Oprostite prosim. Ali govorite angleško?" zei ik tegen een jonge dame van het gezelschap. "Doet u maar geen moeite, ik spreek Nederlands" zei ze tot mijn grote verbazing terug. Het bleek de dochter van een Nederlander te zijn, die al zo'n 30 jaar in Slovenie vvoont. Zij heeft in de afgelopen j aren de Nederlandse taal perfect geleerd en beheerst uiteraard nog beter de Sloveense taal. Ze vvoont en vverkt in Bled en heeft toegezegd af en toe voor de LIPA te vvillen schrijven. Haar vader was lid van de Nederlandse Vereniging in Slovenie, deze vereniging organiseert, net als wij, bindingsac-tiviteiten voor haar leden. Folklorna skupina Juliana Deze dansgroep vverd in 1994 opgericht vanuit de cul-tuur & sportvereniging te Hrušica. De leiding is in handen van mevrouvv Sonja Kaveie. Ik heb gemerkt, dat het deze groep in eerste instantie gaat om het bevvaren van oude tradities en gevvoontes. Ze geven een uitgebreide uitleg van de diverse dansen, zoals Štajriš, sotiš, križpolka, Ta potrkana, Ples z metlo, Zvezdo, Kovo vrtet, Klobuekanje en Fantovski štajriš s premetom. Het valt verder op, dat ze veel gevoel voor humor en plezier uit-stralen. Ik heb een prachtige videoband gekocht met al dit moois erop. De videoband laat ook dansen en gebruiken zien uit andere delen van Sloven Supernova Er was in de onmiddellijke nabijheid van dit folklore gebeuren een door de jeugdsoos van Diepenheim georganiseerd popconcert. Een van de daar optredende groepen kvvam uit..Slovenie. De band blijkt in Slovenie mateloos populair te zijn. De band die nu tvvee en half jaar bestaat, heeft al meer dan 250 optredens verzorgd, heeft prijzen gepakt op verscheidende festi-vals en is op jacht naar een plekje in het Eurosongfestival. Ze hebben diverse keren opgetreden voor de Sloveense TV, o.a. in het programma "Petka". Achtergrond informatie is te verkrijgen via internet: www.supernova.S5.net Ik zoek de volgende CD's of copie v.Ansam-] f bel Lojze Slak:‘Srecno mlada Slovenija’ (Helidon nr. 6740615) en 'Najlepsa beseda je mama’ (Helidon nr. 6740898). Reacties naar : Fred VVolsink, tel.: 0314 -623 195. EURO 2000 Op zondag 18 juni zijn we naar de Dam in Amsterdam gegaan voor het concert van Vlado Kreslin. We hadden niet verwacht dat er zoveel Slovenen zouden zijn (volgens de welingelichte bronnen minstens 7.000) Van het concert hebben we niet veel gehoord, maar des te meer van de aanwezige Slovenen. Op een gegeven moment werd er geroepen “ Wie niet springt is geen Sloveen” en de bele Dam was daardoor aan het trillen. De sfeer was fantastisch, ook het weer speelde daarin natuurlijk mee. Watjammer dat we toen ’s avonds verloren hebben. V nedeljo, IS.junija, smo se podali na Dam v Amsterdamu. Tja smo šli na koncert Vlada Kreslina. Niti najmanj nismo pričakovali, da se bo zbralo toliko Slovencev (iz dobro obveščenih krogov smo izvedeli, da jih je bilo vsaj 7.000) Koncerta sicer nismo slišali, zato pa toliko bolj vse prisotne slovenske navijače. Ko je zadonelo “kdor ne skače ni Slovenc” seje ves Dam tresel, kot da bi bil potres. Vzdušje je bilo fantastično, k temu pa je tudi pripomoglo čudovito vreme. Samo škoda, da smo zvečer izgubili pri nogometu. Ineke Gorički Foto’s Jose Hesselink Nog meeir Sloveeme kurnist in Nederland Jožica Medle (41) aan het werk in haar atelier in Šentjernej In het Brabantse Langenboom is “Oogluik Kunstatelier” gevestigd. Dit is een plek waar zowel beginnende als beroepsmatig werk/.ame kunstenaars ruimte geboden wordt zich te kunnen presenteren aan een breder publiek. “Oogluik Kunstatelier” is gevestigd in een oude boerderij, waar de grote hooizolder en een voormalige stalruimte zijn verbouvvd tot expositieruimte. Vanaf 16 juni ji. was de Sloveense kunstenares Jožica Medle te gast in “Oogluik Kunstgalerie” met een bijzondere expositie. Jožica is beroepsmatig werkzaam als kunstenares, en haar werk is van een professioneel en veelzijdig niveau. Passie, gedrevenheid en een gezonde levensfilosofie zijn haar belangrijkste gereedschappen. De schilderijen en collages zijn sterk van kleur en bieden de toeschouwer een kijkje in haar wereld, die nauwe banden heeft met de nog vaak ongerepte en ruvve natuur in Slovenie. Met de expositie in “Oogluik Kunstgalerie” slaat ze haar vleugels verder uit en zet ze de stap naar meer internationale tentoonstellingen (o.a. Toronto) en pro-jecten. Jožica is geboren in 1959 te Novo Mesto en vvoont en vverkt momenteel in Šentjernej. Voor degenen die een persoonlijke toelichting bij haar werk vvilden was Jožica het eerste vveekend van de tentoonstelling persoonlijk in Nederland aanwezig. Zij kan terugzien op een zeer geslaagde expositie in Nederland en ik denk, dat we van deze kunstenares is de toekomst nog wel het een en ander zullen horen. Fred Wolsink Fižolova Endonenica POTREBUJEMO: 1,51 itra juhe(lahko iz jušnih kock) 25 dag stročjega fižola 20 dag krompirja 1 vrečko pripravljene jušne zelenjave 1 paradižnik 1 čebulo 1 lovorjev list, poper in sol, sesekljan peteršilj 2 žlici olja 2 žlici moke RECEPT Fižol narežemo na nekaj centimetrov dolge koščke in ga damo kuhat skupaj z jušno zelenjavo. Eez čas pridamo na listke narezan krompir, poper, sol in lovorjev list. Na olju rumeno prepražimo sesekljano čebulo, na koščke narezan paradižnik in malo vode. Ko prežganje prevre, ga stresemo k fižolu. Enolončnico lahko obogatimo s sokom pečenke. Preden jed ponudimo, potresemo po njej peteršilj. K enolončnici ponudimo tudi kruh (po želji) in kozarec vina. Dober tek! Sperciebonen Eenpansgerecht BENODIGDUEDEN 1,5 1 bouillon (mag ook van bouillonblokjes) 1/2 pond sperzieboontjes 2 ons aardappelen 1 pakje kant en klare soepgroenten 1 tomaat 1 ui 1 laurierblad, peper en zout, gehakte peterselie 2 lepels olie 2 lepels bloem RECEPT Sperzieboontjes snijden we in stukjes van enkele centimeters lang en koken ze samen met de soepgroenten in de bouillon. Even later voegen we de in dunne plakjes gesneden aarappelen toe, even-eens peper, zout en de laurierblad. In de olie fruiten we de gesnipperde ui, in blokjes gesneden tomaat, even later voegen we hieraan de bloem en een beetje water toe. Goed glad roeren en aan de kook brengen, vervolgens dit aan de boontjes toevoegen. Dit gerecht kun-nen we nog lekkerder maken middels toevoeging van een beetje vleesfond. Voor opdienen bestrooien met de gehakte peterselie. Bij dit gerecht ge ve n we brood naar keuze en een glas wijn. Beste kinderen, De zomervakantie is weer voorbij. Waarschijnlijk is je spaarpot in de vakantietijd wat lichter geworden en zit je nu over na te dcnken hoe je hem zo snel mogelijk weer bij kan vullen. Ook een Sloveense boer dacht er eens dag en nacht over na hoe hij de beker met geld kon vullen. Hoe dat afliep lees je in het volgend volksverhaaltje. Geld maakt niet gelukkig Een arme boer maakte bezems en reed naar elke markt om ze daar te verkopen. Als hij op de wagen met zijn bezems zat was hij zo vrolijk dat hij altijd zong en juichte. Een heer zag hem iedere keer en dacht: “Jeetje, deze arme boer die bezems vent, is zo vrolijk, en ik niet, ondanks dat ik van alles in overvloed heb, en zo veel geld.” Op een dag liet de heer de boer bij hem komen en vroeg: “Zo, boer, hoe kan dat nou, dat u altijd zo vrolijk bent? Als ik u zie, zit u altijd zo mooi te zingen.” “Kijk, heer, ik verheug me dat ik wat geld krijg als ik mijn vvaar verkoop.” Daarna zei de heer aan de boer: “Pak aan, hier hebt u een beker met geld erin.” En de boer bleef bezems verkopen, maar zingen deed hij niet meer. De heer zag dat en dacht: “Hoe kan dat nou dat hij niet meer zingt en zo stil is?” De heer vroeg opnieuw aan de boer: “Hoe kan dat nou dat u niet meer zo vrolijk bent als voorheen?” “Kijk, heer, dat komt omdat de beker die ik van u kreeg nog niet tot de rand toe gevuld is. En nu zit ik de hele dag en de hele nacht er over na te denken, hoe ik dat geld kan krijgen zo dat de beker vol vvordt.” En de heer zei tegen de boer: “Breng de beker maar aan mij.” De boer bracht de beker en dacht dat de heer deze ging vullen. Maar de heer pakte de beker van hem af en zei: “Houdt liever uw vrolijkheid dan mijn geld.” Ugankta/Puzzel Kdor daje na kup majhen drobiž, si seasoma prihrani veliko denarja. Da iz malega raste veliko, vam pove tudi slovenski pregovor, skrit na pikastih poljih spodnje slikovne uganke. Wie dubbeltjes aan de kant legt heeft na verloop van tijd veel geld bij elkaar gespaard. Dat kleine dingen tot grote leiden vertelt ook een Sloveens spreekvvoord dat in boven-staande figuur op de gestippelde vakjes verborgen zit... Vir/Bron: Babica pripoveduje, Slovenske ljudske pripovedi, Mladinska Knjiga, 1992, Ljubljana Ciciban, letnik/jaargang 36, 1980/1981, št./nr. 7 (5jnqo|>| ‘i[ajo ‘iipo)|Ojj| ‘daj ‘buiioja ‘oj|G ‘J0[d ‘eaaAS) oijoj jpojBu aojjoioiI D3y\ :8ujssojdo/AOij53y 34 Zdravo, otroci! Poletne počitnice so spet minile. Verjetno se je vaš hranilnik kar izpraznil v počitniških dneh, sedaj pa premišljujete, kako bi ga čimpreje spet napolnili. Nekoč je tudi neki slovenski kmet dan in noč premišljeval, kako bi napolnil lonček z denarjem. Kako in do katerega spoznanja je prišel, pa izveste iz naslednje ljudske pravljice. Denar ne osreči človeka Neki revni kmet je delal metle in jih vozil naprodaj na semenj. Tako je bil vesel, ko se je usedel na voz na metle, da je zmeraj pel in vriskal. Neki gospod ga je vselej videl in si je mislil: “Moj bog, ta revni kmet, ki metlice vozi naprodaj, je tako vesel, jaz pa ne, ko imam vendar vsega dovolj in toliko denarja.” Nekoč pokliče kmeta k sebi in ga vpraša: “No, kmet, kako je to, da ste zmeraj tako veseli? Kadar vas vidim, zmeraj tako lepo prepevate.” “No, vidite, gospod, jaz se veselim, da bom imel nekaj denarja, ko bom to svojo robo prodal.” Nato reče gospod kmetu: “Na, tu imate lonček, notri je denar.” In kmetje še vozil metle naprodaj, toda prepeval ni več. Zdaj ga gospod spet opazuje in si misli: “Kako je to, da zdaj noče peti in je tako tiho?” Gospod pokliče kmeta k sebi in ga vpraša: “Kako je to, da niste več tako veseli, kot ste bili prej?” “No, vidite, gospod, ravno zato, ker mi manjka še nekaj denarja do vrha v lončku, ki ste mi ga dali. Pa premišljam noč in dan, kako bi si ga pridobil, da bi bil lonček poln.” Gospod reče kmetu: “Prinesite lonček meni.” Kmet prinese lonček in misli, da mu ga bo gospod napolnil. Gospod pa mu lonček vzame in reče: “Imejte rajši svoje veselje kot moj denar.” VICI - AAOPPEN Tijdens een voetbalvvedstrijd stort zich een groep toeschouwers op een knaap. Een kind dat dit vanaf de andere tribune zit te bekijken vraagt aan zijn vader: “Waarom wordt bij geslagen?” “Heb je dan niet gezien boe bij net de scheidsrechter met stenen zat te beko-gelen?” “Maar bij heeft hem juist niet ge-raakt!” “Juist daarom wordt bij geslagen!” Na nogometni tekmi se skupina gledalcev spravi na nekega fantalina. Otrok, ki to opazuje z druge tribune, vpraša očeta: "Zakaj ga pa tepejo?" "A nisi videl, ko je prej metal kamenje v sodnika?" "Pa saj ga ni zadel!" “Saj zato ga pa tepejo!" Een beslissende voetbal-derby. Het stadion is zo stampvol dat men amper kan ademen. Alieen een zitplaats is leeg. De toeschouvver naast de lege zitplaats draait zich tijdens een onderbreking naar zijn buurman aan de andere kant om en zegt: “Wat een rare gozer moet dat zijn dat bij niet naar de vvedstrijd is gekomen.” “Geen rare gozer maar een vrouw,” zegt de andere. “Een vrouw? Waaruit leidt u dat af?” “Aan de band van tvvintig jaar huvvelijk.” “Dus, uw echtgenote?” gaat bij de eerste een lichtje branden. “En ze is kwaad op u gevvorden...” “Nee, ze is gestorven.” “Gecondoleerd. Waarom heeft u dan de zitplaats niet aan een familielid of een vriend afgestaan?” “Ze zijn allemaal op de begrafenis.” Odločilni nogometni derbi. Ljudi se tare, tako da komaj dihajo, le eden od sedežev sameva. Gledalec ob njem se med n prekinitvijo ozre k sosedu na drugi strani in mu reče: "Kakšen patron mora biti to, da ni prišel na tekmo." "Ne patron - ženska," kratka reče oni. "ženska? Po čem sklepate?" "Po dvajsetih letih zakona." "A, vaša žena?" se začne svitati prvemu. "In se je nekaj zjezila na vas... " "Ne, umrla je. " "Moje sožalje... Zakaj pa niste sedeža odstopili kakemu sorodniku ali prijatelju?" "So vsi na pogrebu." 36 I De duivel daagde steeds weer de heilige Petrus uit om ieder zijn eigen elfital op te stellen en daama een wedstrijd te spelen. Maar Petrus vond een voetbalwedstrijd aanstotelijk en nam de uitdaging niet aan. Tot dat hij eens tijdens zijn ronde in de Hemel erachter kwam dat er een groot aantal Braziliaanse interlanders aangekomen vvaren. “Nou, als je nog wil, dan kan de wedstrijd toch plaatsvinden,” zei Petrus aan de duivel. “We gaan winnen, want het goede overwint altijd.” “Ik wed dat jouw team verliest,” antwoordde de duivel. “Gokken is weliswaar een zonde”, zei de heilige Petrus, “maar omdat het doel de middelen heiligt, neem ik jouw vveddenschap aan met het doel jouw de heerschap-pij van het goede te bevvijzen.” En ze hebben gewed. “Maar hoe kan je er zo overtuigd van zijn, dat de Hel zou winnen?” vroeg net voor de wedstrijd de heilige Petrus. “Zie je dan echt niet, dat de Hemel de beste spelers heeft?” f “Heb jij er dan niet aan gedacht, dat de Hel alle ' scheidsrechters heeft?” Hudič je spet in spet izzival svetega Petra, da bi sestavila svoje nogometno moštvo in se potem pomerila, ampak Petru seje igra zdela pohujšlji-va in ni sprejel izziva - vse dokler ni nekoč na obhodu nebes odkril, da je prispel cel kup pobožnih brazilskih internacionalcev. "No, če hočeš, pa bomo imeli tisto tekno," je rekel Peter hudiču. "Zmagali bomo, ker dobro vedno prevlada." "Stavim, da bojo tvoji zgubili," je takoj odvrnil hudie. "Hazard je sicer pregreha," je rekel sveti Peter, "ampak ker namen posvečuje sredstva, stavo sprejmem z namenom, da ti dokažem premoč dobrega." In sta stavila. "Pa kako moreš biti tako prepričan, da bo Pekel zmagal?" je tik pred tekmo vprašal sveti Peter. "A res ne vidiš, da imajo Nebesa najboljše igralce?" "A ti pa še nisi pomislil, da ima Pekel prav vse sodnike?" Vir/Bron: Šale o športu, Nladinska Knjiga, 1998, Ljubljana VERENIGING VRIENDEN VAN SLOVENIE Združenje Prijateljev Slovenije Voorzitter: Bojan Gorički, Beethovenstraat 19, 4536 AG Temeuzen. 0115-613722 Vice-voorzitter: Fred Wolsink, Wisselt 75, 7021 EH Zelhem. 0314-623195 Secretaris: Walter Bril, Teldersweg 185, 3052 TG Rotterdam. 010-461 32 12 Penningmeester: Siem Edink, Otterlaan 13, 2623 CV Delft. 015-256 20 10 Leden: Irena Vreček, Teldersweg 185, 3052 TG Rotterdam. 010-461 32 12 Leon Kirn, Roos van Dekama erf 96, 2907 EA Capelle a/d IJssel 010 -284 73 30 Vereniging Vrienden van Slovenie De Vereniging Vrienden van Slovenie is opgericht op 7 juli 1991. De Vereniging Vrienden van Slovenie is een zelfstandige en onafhankelijke landelijke organisatie die zich ten doel stelt met name op cultureel, economisch en maatschappelijk gebied de samenvverking tussen Nederland en Slovenie resp. Nederlanders en Slovenen te bevorderen. De Vereniging beschouvvt zichzelf als de geeigende plaats voor ont-moetingen tussen Nederlanders en Slovenen. De Vereniging wil voorts in bet bij-zonder een ontmoetingsplaats zijn voor de Slovenen in Nederland. (uit artikel 2 van de Statuten) Veleposlaništvo Republike Slovenije: Ambassade van de Republiek Slovenie Anna Paulownastraat 11 2518 BA ‘s Gravenhage ADRIA AIRVVAVS THE AIRLINE OF SLOVENIA Tel: 020-316 42 20