a u m s t i o x e s POL EM I C JE VERBO DEI SCRIPTO, ET NON SCRIPTO Cornpendiofa Methodoin commodura Scholse noftrae Auguftiniano - Thomifticac Alumnorum concinnatcc, anncxisque in fine aflertionibus de IncarnationeVerbi, Gratia Salvatoris,'Juftificatione impii , & merito Jufti. Solemni Dlfpntationi expofit Bv cvitdti cnifih confulendum erat , & omnis amplior digrejfo evitffl aa r ne a prceftituta mihi meta exerrarern . Hite if l,! abunde fufficmnt Scholce noftne Alumnis ad ConcoW' tiones Scbolaflicas , in quem folum fnem coordn^ funt. Si tibi Lečlor benevole contra modernos i' !j ‘ tej antes antiquorum Sečiariotum crambem recocp& te s cevt f me f infet, & hcec non arrideant. Alios con Juie , & Vale. CON' CONTROVERSIA ' P R I M A, De Ver bo D El fcripto , if non fcripto . C Irca hanc controverfiam errant, & velut in fcopulum gravif- fime impingunt Proteftantes , dum Authoritatem omnem artribuentes Verbo DEI fcripto , nullam vero Traditionibus, feu Verbo DEI non fcripto, ad folam Scripturam confu- giunt, & provocant : aft hac male inrelle6ta quid nifi merte illatio- nes malte fubfequantur neceffeeft? Ex male intelle&a Scriptura fnos plerumque tuentur errores, Sc Fidei in Scriptura jafturam faciunr,. quam tamen per Scripturam ftabilire deberenc; fcilicer ( quod do- lendum eft) in portu naufragamur. Accedir, quod nihil creden- dum jaflitent, niii in S. Scriptura expre(fum, quam fecundum qui- vis libitum explicat neglefta veterum Doftorum, Sc Ecclefiae inter- pretatione, cum tamen (ut infra demonftrabimus) non omnia in Scriptura contineantur, qnte tamen fub fidem cadunt, ex quo Tra- ditionum, feu Verbi DEI non fcripti neceflitas luculenter apparebir. Cum igitur exiftentiam S. Scripturae (licet ex diverfo fundamento , & motivo ) contra Libertinos nobifcum Proteftanres admirtanr , ^°lum reliqua , in quibus a nobis diflentiunt 3 examinanda funt Sit igitmr Quas- A hodiedum id clare non perfpiciunt, dum alii plures, alii pauciores libros pro Canonicis admittunt, ut patet de Apocal, &c. Non 2dum.; quia illi tituli, feu infcriptiones librorum vel funt parres libri S. vel non funt 9 fi funt, ergo redit quaeftio, unde nam conftet, eos efle partem libri S. fi non funt, ergo hoc ipfo aiuhovitare infallibili de- ftituuntur ad teftificandum aliquem librum efle Vetbum DEL Ac- redit, quod etiam multi libri apocryphi prrefeferant titulos Prophe- tarum , aut Apoftolorum , qui tamen nec apud ipfos AA 4 pro Ca¬ nonicis babentur, v, g« Evangelium Barnabae. Non gtium. Siqui- dem redit quaeftio , unde conftet , quod ille liber fit Scriptura S ., ctijus textus in alio libro citatur, PrtEterea non allegantur omnia capita, fed tantum unus alterve verficulus, ergo de reliquis manet dubium«. Quin imo nonunquam in Scriptura S. citantur Senrentiae Gentilium , quae cerco non funt Verbum DEI. Non denique 4tum* quia multa in S. Scriptura apparent fibi repugnantia, quae nos dicere- mus efle contradičloria, nifi aliunde nobis conftaret rila efle Ver¬ bum DEI, ur patet Exod. 2C. v. 5» & Ezech. 1 g. v. 20. Probatur fecunda pars : Regula diicernendi Scripturam S. a not* facra deber efle certa, & infailibilis, ita ut confcientiae fidelium per eam reddantur certae, & fecurae, arqui hoc non praeftat inftin&us ille privatus Spiritus interni , ergo Maj. patet, min. prob. imo. non conftat, an ille inftinčtus fit k Špiritu S., an vero a Špiritu maligno, & mendaci, de quo 3 » Reg. cap. 22. v. 22» dicitur : egrediar , ££ ero Spiritus mcndax in ore omnium Vrophetarum r ergo 2do. Spiri¬ tus ille privatus in diverfis hominibus diverfus eft, ut pater in ipfis Proteftantibus , qui inrer fe diflident circa Canonem S* Scripturae, led fi hic inftinftus eflet a Špiritu S. j non poflet efle in diverfis di- Verfiis, fed prorfus eflet unus, Si idem in omnibus, cum Spiri¬ tus S. fibi contradicere nequeat, ergo. Praeterea A A. ideo admit¬ tunt illum inftin&um privatum Spiritus interni pro difcernendaSeriptu« ra S. a non facra, quia dicunt hoc contineri in Scriptura , adeo- Sue fupponunt i 11 o s libros elfe faeros, ex quibus id conantur evin* Cer e , & ideo volunt aliquetn librum efle faerum, quia hoc ipfis ‘didlat ille inftin&us privatus, adeoque manifefte petunt principium? er &o. Probatur etiam quoad criteria interna t illa criteria interna r pro ^icernendaScriptura juxta AA. funt in fpecie fequentia: imo. Antr* A 2 quitas Bibllofum. ado, Miracula m confirmationem BiBIIorom f- lilo. Energia Bibliorumad permovendos hominum animos. q.toT čdicas & Majeftas rerum in Bibliis contentarum, jto. Eventuspraefc rum in Scriptura S. contentorum. 6to. Sančtitas Scriptorr 7mo. Fortirudo Martyrum &c. atqui licet ifta enumerata valsc ad confirmandam fidem illorum , qui aliunde jam credunt aliq..- librum efle facrum, non tamen valent adprobandum, eum eiL crum feclufa Traditione Majorum , & Declaratione Ecclefiae, er: Ec quidem non valet primum : quia hoc modo AA. nolentes, v: lenres incidunt in Traditionem ; fiquidctnid aliunde fcire neqn;.' quod hodierna eorum Biblia finr eadem cum illis primis, nifi:: Tradicionem Majorum, ergo, dum Traditiones effugere fatagr in Traditiones incidunt. Non sdum. quia non negamus multa c-- dem contigifTe miracula , quae S. Scripturae magnam conciliant :• thoritatem, Ted unde conftat AA, haec miracula in confirmatior ' Bibliorum fafta efle, ac hodierna Biblia efle eadem cum illis, v buscum htec miracula fačta dicuntur, nifi per Tradicionem ? ep Non jtiutp. quia tales motus etiam caufari poffunt ex aliis * Chridianorum &Ethnicorum: Sicut non pauci lečto Placonis L de immortalitate animae ita commoti funt, ut fibimet nečem rent, an ideo fiiic Verbum DEI ? Non 411101 : quia non o- libri autfalrem capita librorum tradfanr de rebus fiiblimibus, & r ‘ jeduofis , fed de p e de rebus iridifferenfibus , & in fpeciem f - bus &c., ita ut nec omnia in fenfu lieterali accipi pollint. fr*® quam quod etiam Surama S. Thomas, Opera S. P Auguflini) 4 rumque SS. PP. tračient de rebus fublimibus , &■ tamen pr 0 ?” non funt Scriptura S. prout in praTenti de i!la loquimur tanu *^ Vcrbo DEI. Non ^tum : tum quia non onmes libri, m°' i ° ■ nus omnia capita, & textus praefagiunt futura, liquidem non c-- unt rophenci; fed multi hiftorici praeferita referentes. Tum ^ <] J| a m iibris Sybillarum ds C liri d o multa pradicliones conT^ ~' r ’ quas rerum eventus comprobavic , nec tamen propt cre3 t ,. EET, Non 6tum. unde enim AA. certiorantur "• ■ , ab illis confčripfds fuilTe , cum plurium librorum aUt!l ° ^ minifteriali 3 ignoretur , licet omnium author P 1 ’ " principalis lit Spiricus S.: aut unde condat AA- ‘ 11 ° S ram duxifTe vicam, nifi ex traditione 1 qiiorandam AuthofUtn San<as eft valde ambigua, wt Salomoni*,' & tamen ejus fcripta funt oracula, & Verbum DEI, Non deni- que 7mum: partim quia AA, fupponunt talia a Martyribus gefta fuifie j item eadem nune Biblia extare , pro quibus illi tam fortiter occubueruut, quorum tamen utrumque non aliunde } nifi ex Tra- ditione habetur; partim quia etiam nonnulli Hsereticorum praefertim Anabaptiftas pro defenfione fudrum errorum mortem tolerarunt j er- go omnia illa ab AA. afiignata criteria interna infufficienria funt ad difcernendam Scripturam S, a non faera, Probatur etiam tertia pars : S. P. Auguftinus lib. 11. cont. Fau- ftum c. 2, apertilftmiš verbis confirmat aflertionem noftram contra Manicbteos admittenres pro libiru feripturas , & prsefertim lib. 28, c. ] 1. ubi ita loquirur : Sicut ego čredo Hitim librum ejfe Manichtei , quoniam ex ipfo temporc, quo Maniebceus vivebatin čarne , per di- fcipulos epu, csrta prcepojitornm v e fr onim fuccejfione ad nojira uf- que‘ tempom cuftoditus , (Š perduttus ejl, fic etiam iflum librum čredo ejje Mathtfi, puoniam ex 'illo tempore, quo Alathtfus in čarne vmt, non interrupta ferie tempomm Ecclefia certa connexionu fuccejfione nfque ad nojira tempora ita perduxit. Et lib. cont Epift. Fundam, c. y, ait: Fgo non crcderem Evangelio , nifi me commoveret Eccle - Jia> Catholicrt aufforitas. Unde & ipfe Lurherus Authoritatem Ec- clefite hac in re negarenon fuit au'fus, ita lib. deCaptiv, Babyl. Tom, 2. Wirtemb» fol, 88- feribens: boe fane habet Ecclefia , quod potejl difcernere Verbum D El a verbis hominum ficut Augujlinus conjitettir fe Evangelio credidijfe motum Authoritate Ecclefue , qua t ejfe Evan- gelium prtfdicat , ergo. Confirmatur. Ecclefia declarare poteft articulos fidei, quinam ut tal e s finrtenendi, ac credendi ; ergo etiam decidere poteft, qui- nam libri pro Verbo DEI feripto fint habendi, confeq. patet. Ant. prob. Ecclefia jam olim obortis dubiis circa legitimum S. Scripturae fenfum , aut fidei articulum potuit decernere , ita ut hujus decreto fideles acquieverint. Sic Anno 2<;%. obortis conrroverfiis circa arti- culum : utrum hieretici baptizati & ad Ecclefiam Catholicam converfi eflent rebaprizandi ? Stephanus Romanus Pontifex ftatuit , & decla- tavit, illos non efle rebaptizandos , cui declarationi PP. acquieve- funt , & in plenario Concilio Nicaeno per novam Definitionem hunc fidei articulum ftabilierunr, ut teftatur S. P, Aug. lib. r, de Baptifi- mo c, 7. ergo, A 3 > Ob- Objicies cont. imam. part. I. S. Scriptura eft S. Scriptura,«. go verum eft libros iftos, quos Biblia vocamus, efle SS» Scriptura; quia propofmones iftte funt identicae. II. Juxta Ariftotelem rečk eft norma fui, & obliqul, ergo S. Scriptura per fe iplam probati: & nonper aliud. III. Alphonfus de Caftra lib. 7. cont. Haerefesi:i ait t velle rationibus convincere S. Scripturam efle veracem, tat« jnihi videtur dementia , ac fi vellet quis rationibus fulcire pritnai.. quod conftat efle Verbum DEI t r - autem per femetiplum, aut aliud aeque ignotum. Ad III. D.A.-* loquitur de S. Scriptura jam cognita & recepta C. A, & loquitur-• S. Scriptura primum cognofcenda , & difcernenda a non SacraN- Sl C, Sacra ergo Scriptura rite intelleda eft principium & deroeo 1 foret rationibus fulcire velle , quod fit S. Scriptura , non autemp 1 fteriori modo , hoc ipfo enim , quod nobis non conftet , an bum DEI, per aliud principium innotelcere nobis debet, qu ociriC dicimus efle Traditionum Majorum , & Authoritatem Eccleli*. Objicies cont. 2dam parr, pro inflindu Spiritus privali L- ^ ternus inftindus Spiritus privati pro difcernendis rebus ad fidero P‘ tinentibus promiflus eft fidelibus a DEO , ergo. A. P. ! er . c ' J: v. 33. dicitur : Dabo Icgcm mcam in vifccribus corutn , eorum fcribam eam - - . <2 mn docebit ultra vir proximumJ^-, omnes enim cognofcent me: &c. , ergo II. Ifaiae c. 54. univerfos Jilios tuos doffos a Domino iciHcet per fpiritum i n ' erlU5 ,. ■ velantemi ergo. III. Marh. 23. v. S- Nec vocemini Magl F f ’L Magijtcr vejler unus eji Clmjlus , qui tanquam Dodor fl f e 1^. interne docet , ergo. IV. J OE ,n. c. 7. v. 17 Si quisvolucrn ^ tatem ijusfacere , cognofeet de dottrina, utrumcx DE0p’p ad difcernendum iibrum faetum a noa iacro non eft opus »» ^ fterio , quam interno Špiritu dile&ionis DEI. V. Joaa. g. 10 . v 27. oves meče vocem meam audiunt , atqui haec vox poft Chrifti ad ctelos afcenfionem potiflimum eft interna, ergo. VI. Joan, 14. v, 26. lile CScilicet Spiricus S.) doccbit vos omnia , £«> fuggeret vobis omnia: & c. 16 . v. 13 Spiritus vcritatis docebit vos omnem verita • tem, ergo. VIL Rom. 8» v. 16. ipfe enim Spiritns tejlimoniuui red¬ čit Spiritui nojlro , ergo illa Scriptura eft Sacra , quam Spiricus incernus diftat eflTe talem. VIII. r. Cor. c. 2. V. 10. Spiritns enim omnia fcrutatur etiam profunda DEI, Scibid. v. ij. Spiritualis an¬ teni (homo ) judicat omnia , & ipfe a nemine judicatur , ergo. IX. 2, Corinch. e. 3. v. 6 . idoneos nos fecit (DEus; minijiros novi tejia- menti 11011 littera , fed Špiritu , littera enim occidit , Spiritus autern vivfcat fcilicet interne animando . St movendo , ergo. X. Joan. 2. v. 27. £3 non necejfe babetis > ut aliquis doeeat vos , fed ftcut un- Hio ejus docetvos de omnibus, ergo. XI. S. P. Auguft. lib. 6. Con- feff, c. 5. dicic: non audiendos ejfe eos , qui qucerunt unde fciatur ittos libros unius DEI Špiritu ejfe minijiratos , fiquidem boe DEus perfuadet, ergo. XII. DEus potuit , imo de fadlo revelavit Pro- phetis, St aliis neceflaria ad falutem per infpirationeminternam, ergo. Refpond. ad I. N. A. ad textutn Jeremiae dico : Prophetam per priora verba velie fignificare gratiam, quam fideles in lege nova accepturi eram , ut non folum mandata DEI fcirenc, fed etiam fa« čile adimplerent, per pofteriora vero fignificatur praemiumfidei fciL beacitudo aeterna , in qua beati vident DEum clare prout eft in le. Vel etiam intelligendus eft de cognitione unius DEI, cujus praefer- tim in lege nova non datur ignorantia invincibilis , non autern de quibufcunque myfteriis Scripturae. Ad II. dico: Prophetamibi difcri« men aflignare inter legem novam , Sc veterem : quod fcilicet tem- pore legis Evangelicte valde liberaliter communicandae fiat internae illuminaciones Spiritus S. , adeoque non tam audituri fint Magiftrum e xterius docentem , quam potius DEum interius illuminantem , ac excitantem ad facienda ea , quae audierunt. Ad III, Ibi folum pro- hibctur ambitio, Staffedlatio ejusmodi honorum. Ad IV. Chriftum it>i folum innuere probos magis expeditos efle ab illis impedimen- ^ s ,quibus improbi impediuntur ad amplečfcendam dobrinamChrifti* q u »Ua impedimenta funt amor faeculi , divitiarum Scc. ad V. Chriftus i°quitur fuis ovibus non tantum per inlpirationes internas , & P e f fe, I fe f fed etfam per alios f prtefertim fuos m Eeclefia Vicarios, audiendo audimus' Chriftum. Certe etiam Proteftantes volun: diri fuo« prcedicantes, Ad VI. D. A. Sc illa promiffio tantum facdatc Apoftolis tanquam primis Dočtoribus totius mundi, quibus Chtifu Ipecialem Spiricus S. aififtentiam promifir C. A. fa lius DEI per filialem afFe&um in fe > Sc quarenus a Špiritu S. proč dit, fit certilfimum , quatenus tamen nobis exhibecur, noneft® fum nifi certitudine ad fummum morali; unde enim novimus illudi Špiritu bono , Sc non a malo proficifci. Ad VIII, SS, PP. per$f- ~ rittim omnia fcrutantem non intelligunt Spiricum privatum AA.fe ip fum met Spiriium S. , qui non omnia fua fecreta omnibus com®> nicat, necullus certus eft fe eundem habere. Spiritualis autem - mo dicitur omnia judicare hoc eft , prudenter ponderare^ anreqtfj de aliquo ftatuat, Sc fie deinde a nemine judicatur , feu condem'-| tur , utpote agens fecundum prudens di&amen confcientiae, AdS dico r Apoftolum folum indicare , quod miniftri in Eeclefia novi® ilamenti nonpioponant nudam litteram ficut in lege veteri , fcd ^ ‘ afferant fpiricum x feu gratiam , quam DEus- auditis prajdicatiot'■ Folet fiddium menribus per inrernas infpirationes , Sc impulfus'* mitrere j unde noniine lirterse ibi intelligit legem veterem , qci2 $ titudine , Sc difficultate praeceprorurooccafionaliter occidit, tlum r -f sffett etiam auxilia ad illa adimpjenda , Spiricus autem feu g rat ' a , ,J fex gratia; vivificat , quia vitam fpiritualem afferendo aninis vires ad implenda prarcepta fubminiftrar, Ad X. Jo annes ibi W tur de lllis dogmatibus, quae fideles illius temporis ab Apoft oil \'\ acceperant , Sc admonet ut illa conftanter rerineant nullam * | eu o. -Do&orum erroneam do&rinam admiftenres. Ad XI. ■ Auguftinus non Ioqmtur de libris SS, nude fecundum fefpe^ aIlS '. e jam approbatis , Sc recepris per Traditionem, Sc 8 ufto rlU ( . cc e i£ , qua rraditione , fi quis non eftec contentus , & 8 '* u. dentes rationes exigerer ( p r0ur olim fačtirabanr Manichs *, * J.ern, Proteft,«« ) oranino alldie nd US non effet. ^ X "; b ura tjiudcm iia pofle facere , uuerim cutn plane eon ^ eI pE4 DEus proiriifčue omnibus ejusmodi interna? tevelationes hodie non faciat, & aliunde fideles fiios jubeat audire Ecclefiam , ad hujuš ju- dicium pro decidendis quaeftionibus fidei eft recurrendum. Objic. cont. 3tiam part. I. Joan. c. 5-. v. 34. dicitur : ego au- tem non ob bomine teftimonium accipio ; fed Poncifex, & Concilii Pa- rres , qui Ecclefiam repraefentant, homines funt, ergo non poffunt teftimonium dare , feu judicare de Verbo DEI. II. Ibidem v. 39, dicitur : Scrutamini fcripturas illtf funt , quce teftimonium pcrhibent de me , ergo exipfa Scriptura, & non ex Traditione Ecclefiae difcerni debet liber facer a non facro. III. Eph. 2. v. 19. eflis cives Saritto- rum , & Domcftici DEI , Jupertfdijicati fuper fundamentum Apofto• hrum , & Prophetarum, atqui hoc in praefenti elfet falfum j fiqui- dem tali modo fundamentum Catholicorum elfet Ecclefiae Authori- ritas , & Traditio, cujus decilioni inniterentur fcripta Prophetarum, & Apoftolorum , tanquam Canonica , ergo. IV. 2. Petri c. i* v. 19. & habemus firmiorem Propheticum fermonem , cui bene facitis attendentes quafi lucernlucenti in caliginofo loco, ergo non eft at- tendenda Authoritas Ecclefiae. V. Ifaiae 8« v. 19. Munquid noil po- pulus a DEO fuo requiret pro vivis a rnortuis ? ad legem magis , (S ad teftimonium , ergo. VI. S. P. Auguft. lib. 4. de nuptiis , & concupifcentia c. 13. ait: heec controverfta judicem requirit , judicet ergo Chriftus, judicet cum illo & Apoftolus , quia & in Apoftolo lo - fflitur Chriftus, ergo. VII. S. Bafilius Epift. ad Euftachium inquir. Scriptura divinittis infpirata hiter nos arbiter eft, & judex, & apud quos invenianlur dogmata dtvinis oraculis confona, illis omnino veri - tatis adjudicetur fentcntia , ergo. Vlil. Scriptura eft prior, quam Ecclefia , fiquidem ifta eft fundatafupra fundamentum Apoftolorum, '& Prophetarum , feli fupra eorum fcripta, ergo. IX. Si authori¬ tas Ecclefiae tribueret authoritatem Scriptura* , tune fequeretur Eccle- fiam effe fupra Scripturam , fed hoc eft abfurdumj ergo. X. Siau- tboritas Ecclefiae determinat Scripturam, tune Ecclefia priusfeire de- kuit , quinam fint libri faeri, ergo vel fcivit ex Scriptura , vel ex aliis mediis , non primum ut^iiUentur Catholid, ergo Secundum, er go ex iisdem mediis id etiam alii fcire poffunt, adeoque non re- tjuiritur Authoritas Ecclefiae. XI Catholici ideo credunt hunc, vel illum librum effe Scripturam S. quia id determinavit authoritas Ec- , & vleillim ideo credupt authoritati Ecclefiae, quia id habent '• -'p B * . ex ex authoritare Scrlptarae , et*go ambulant in circulo. XII. Dum S, P, Aug. dicic : (e non crediturum Evangelio nul ad boe eum comrao- veret authoritas Ecclefiae, non refpexit ad Ecciefiarn modernam Ro* manam , fed ad primam Ecclefiam , ergo. Xllf, Catholici ipfimet i probant libros efte faeros ex miraculis , harsnonia , fortitudine Mar- tyrum &c, ergo. XIV. lili libri de quorum authoritate aliquandofuit I dubitatum vel erant jam faeri ante decsfionem Ecclefia: poftfa&am, vel non erant? Si erant, ergo eorurn authoritas non habetur ab t'o clefia ; fi non erant , ergo Ecclefia non potuit facere Sacros ex not Sacris, ergo. Refp. ad I, ejtplic. test. fub dift. abhomine teftimonium funda- j tum mere in authoritate humana C. ftindatum in Authoritate Divina N, ■ M. & C. m . N. C. Accedit, quod licec Scriptura per Te , &in(e non indigeat teftimonio Ecelefiae, & relpe&u Apoftolorum , &Pro- I phetarum, quibus primo, & immediate di&ata eft , indiget ramen : propter nos , quibus folum mediate , & per praedicationem mini* t ftrorum innotefeit. Ad II. explico imam. part. Text. fub Dift. Seru- j lamini Scripturas dequibus per determinationem Ecclefiae certocon* s ftat 4 quod fint Verbum DEI C. fecus N. Iimiliter D. 2dam. part. b quae teftimonium perhibent in fuo genere, fciiicet tanquam reguh t inanimata , .& ut continens in fe divinum teftimonium C. A. un* I; quam judes, Sc ut per fe omnes res fidei esplicans N. A. & C. nos 11 Catholici nonnegamus inScripturisS. contineri divinum teftimonium. : fed folum defidefamus , ut nobis prius ab AA. in eorum princip 115 1 oftendatur, qusenam fint verteScripruraeS, ? Paritatem habeto in ieS e Principis , qua: quidem etiam judicat, non tamenper modum Judicis, fed per modum juriš: ita etiam Scriptura judicat tanquam regula, tamen op.us habet dsmonftran te extrinfeco, ut de illius veritate legi 51111 * j conftet. Ad III. D. M. fupra fundamentum Apoftolorum , & Proph eta ’ I rum tanquam fundamentum prim.arium, quodadmittit , imo reqn irlt j adhuc etiam fundamentum fecundarium fciiicet etiam teftification^ Ecclefia: C. fecus N. & hse diftipcfio neceflario admitti debet, &,ia I iequeretur nec Apoftolos effe fundamentum , cum Chriftus i. c. 3. dicatur fundamentum , ftipra qnod aedificari debemus. Ad D. A. Cui ut jam propofito , & deilarato ab Ecclefia benefacip 5 aC j jendentes C. fecus N. Ad V. ibi folum prohibetur recurfus ad in'- 301 ' (arores Sc pythones, jubenturque Judaei recurrere ad leg ern qiiam continentem jus , non tamen tanquam ad judicem occurren- titim circa eam difficultatutn, Ad VI, D. A. Judicet Chriftus tan- quam judex principalis & fine exclufione judicis Vicarii , qui eft Ecclefia & illius caput vifibile C. fecus N. Sicut enim judicanre Pro- rege dicitur judicare Rex , itajudicante Ecclefia dicitur judicare Chri¬ ftus , & quidem principaliter, iila vero minifterialiter , & partici- pative. Ad VII. D. A. arbiter eft , & judex per modum juriš, aut legis C- per modum fententiam ferentis N, Temper enim redit qua> ftio , quod prius oftendi debeat , quaenam fit vera Scriptura. Ad Vlil, N. A. Ecclefia enim totaliter accepta prior fuit quam Scriptura, quae primo Tub MoyTe incepit : Si autem Tpecialiter intelligatur Ec¬ clefia Chriftiana , dico illius fundamentum efle Apoftolos non qua fcribentes ( fiquidem plures nihil TcripTerunt) Ted qua primos cre- dentes , & praedicatores , quae Ecclefia ftetiftet, fi Tolae traditiones fuiflent, & nullus Apoftolorum quidquam Tcripfiflet. Ad IX. D. Ie- quelam M. fi tribueret authoritatem antea non praehabitam conferen- do C. fi tribuat tantum notam faciendo , čl Tolum determinando , qui fint libri Tacri N. Ecclefia ergo non format novos libros cano- uicos , prout calumniantur A A. Ted lolum determinat libros Tacros , de quorum Authoritate erat controverlum, Ad X. dico , quod Ec¬ clefia recentior id Tciat ex Traditione Ecclefiae primitivae , ifta vero a Prophetis, & hi immediate a DEO ; quia vero nos Prophetas, & Apoftolos ita praefentes non habemus, etiam non poflumus talibus indiciis uti, Ted Traditioni credendum eft per praefentem Ecciefiam propofitae. Ad XI. quod nullus committatur circulus vitioTus: tum quia Catholici praeter authoritatem Ecclefia: , etiam ad hoc requirutit Traditiones, ad quas admittendas , čl credendas , ficut etiam ad Verbum DEI Tcriptum inducuntur motivis communibus evidentis credibilitatis : tum etiam , quia licet authoritatem Ecclefiae probent PerScripturam, quam Ecclefiaproponit , & acceptat j attamen Scriptu- * a 5 & Ecclefia habent Te in diverTo genere caufae : TciliceJC Ecclefia ln genere minifteriali, & in proponendo, Scriptura vero jh genere formali & in teftificando j Ratio vero formalis credsndi Temper eft ^nica , Tcilicet quia DEus dixit, nec ifta reducitur ad aliam, Ad N. A. non minus enim eft infallibilis praefentis Ecclefiae authori- tas i quam veteris , utraque enim ejl columna , (Šjirmamcntum ve- Ti tatis, i, Timoth. c, 3. v. fi ergo veteris Ecclefiae Traditio, & B a tefti- teftificatio de libris facris fuk infaiiibiks, cur non Sc Ecclefia pr*, fenris? quare dicic S. P, Auguft, lib. 35. c. 6» Cont. Fauftum, ji quceratur a nohti , 1inde Jciamus Apoftolorum ifias effe litteras , Im. viter refpondemus ex fundatijfima hcckfue tejiijicatione a temporiks Apoftolorum ufque ad h• fumma fapientia , neque velle homines fallere cum fit fumma bo< niras. Si petas, unde mihi conftet , Deum hoc revelaffe? hoC coriftare ex authoritate Ecclefiae Catholicte, quae eft fideliffuna cufto* Verbi DEI tum leripti, tum traditi : fi quteras unde hoc mihi con* ftet hanc effe veram Ecclefiam DEI ? id conftare certitudine m°* rali maxima ex quatuor notis chara&erifticis , quibus infignha elh fcilicet quod fit Una , Sančta , Catholica , & Apoftolica. Ac p ete? ’ unde conftet Ecclefiam in proponendis Scripturis tanquam divinisn° fl erraffe , Ted habere authoritatem infallibilem ? id conftare ex m°' tivis credibiiitatis jam commemoratis , ubi ut pater, nullus intet'^' nit circulus vitiofus; hoc enim crirerio Ecclefiae Catholicm iph ' 11I1 unt ; namCalvinift, Remonft. Gonfeff, c, 1. num. 8- dicunt, ■* c e ia primitiva indubie refeivit libros iftos ab Apoftolis fcripto s e e ' vel faltera approbatos , nobisque illius rei fcientiam , quam ? ct nus tradidit , ac veluti depofitum quoddam reliquit. Er Simon copus Calvinift. 1. 4. Seči. i.c. aff: patet ineptos ede eoS ^ qiri vet praeter , vel citra reftimonium Ecclefiae requiri ajunt Spiritus S»teftimonium ad hoc, uc libros hos Divinos efTe intelligamus, Quasftio fecunck. Quinam Libri funt Canonici ? P Raenotandum : Vocem Canon efle gnečam, & latine idem fignificare acregulam, vel etiamCatalogum quarundam rerum ,adeoque dum quaeritur quinam libri fint Canonici ? fenfus eft, quinam ftnt illi libri, quos in Catalogum librorum facrorum relatos credere debeamus , & tanquam regulam, & normam fidei, ac mqrum fequi teneamur? unde fieri poteft , quod aliquis liber revera fit Verbum DEI, qui tamen defačto pro tali non agnofcatur , adeoque non fit Canonicus Talcem quoad nos, utpote nondum receptus, ficut olim de qui- busdam dubicatum fuit inter Patres, & hodiedum dubitatur de Li¬ bro 3tio. & 4to. Efdrse &c. Illi libri, quorum authoritas nunquara fuicdubia, vocantur Proto-Canonici, id eft Primo« Canonici, five primi ordinis , quia de illorum authoritate nulla fuit unquam in Ecclefia dubitatio, fed ftatim ab initio nafcentis Ecclcfiae., commii- ni omnium Orthodoxorum Patrum confenfu fuerunt recepti: qua- les funt in Teftamento Veteri : Pentateuchus Moyfjs , & in Novo quatuorEvangelia, aliique his fimiles. Deutero-Canonici, feu Tecundi Ordinis funt illi, de quibus anceps etiam interCatholicos aliquando Tuit fententia, decurfu tamen temporis ad totius Ecclefue nocitiam pervenit illos fuifte a DEO diflatos: & funt ex Veteri Teftamento Tepcem videlicet. Tobias, Judith, Baruch, Jeremiae Epiftola, Sapiencia, Eccl^fiafticus. Ex Daniele Oratio Azariae, Hymnus trium puerorum, Sufannte, & Beliš hiftoria. Machabaeorum primus, & Tecundus. ExNovo Teftamento Marci Caput ultimum. Lucae 2 imuna Agonia Chrifti. Joan. 8vo. hiftoria adulcerae. Epiftolae: Pauli ^ Hebraeos« Jacobi, Petri fecunda. Joannis^da, & 3tla. Ju- d** Apocalypfis: quorum plures, vel pauciores ex Canone libro- facrorum Proteftantes pro libitu expungunt. Sed contra eos ^ quaftionem. Refpondeo : Canonem S. Scripturae conftituunt libri feptuaginta r 10 : videlicet antiqui Teftamenci quadraginta quinque fequentes i ■ en eTis. Exodus» Leviticus, Numeri, Deuteronomhmv, Jofue. Ju* B 3 dices. Cluatuor libri Regum. Duo Paralipomenon. Dno Efdrs. Tt. bias. Judith. Efther. Job, Pfalterium. Proverbia, Ecclefiaftes. Cie. tiča. Sapientia. Ecclefiafticus. Quatuor Prophetae rnajores. Baruch. duodecim Prophetae minores, & duo libri Machabaeorum. Novi«. temTeftamenti viginti feprem fequentes : Guatuor Evangelia. Adus Apoftolorum. Quaruordecim Epiftolae Pauli. Tres Joannis. Du* Petri. Una Jacobi. Una Judae, & Apocalypfis S. Joannis. Quibus fiio ordine ennmeratis profequitur S. Concilium Tridentinum: fiquii autem libros ipfos integros cum omnibus fuis partibus, prouf in Ec- clefia Catholica legi confueverunt, & in veteri vulgata editione iu* bentur, pro facris, & Canonicis non fufceperic, Anathema fit. Frc memoriae autem adjumento non injucundum lecftori futurum fpe* ramus, fi omnes hos libros verfibus comprehenfos fubjiciamus. Vet eri s C J efiamen ti, Genefis. Exo. Levi. Numerorum. Deuteronomi, Jofue. Judiciique liber. Ruth; bis duo Regum. Bis Paralip. Efdrae duo. Tobias. Judith. Efther. Job. Pfalmique David. Proverbia , Sc Ecclefiaftes, Cantica, rum fapiens. Poft Ecclefiafticus adfit, Ifaias. Jeremi. Threni, Baruch. Ezechielque. Daniel. Ofeas. Joel. Amos. Atque Abedias. Jonas. Michaea?que, Nabum. Habacuc. SophoniaS. Aggaeus. Zachari. Malachias cum Machabacis, Novi 7ejiamenti. Matthaeus. Marcus, Lucas. San£lusque Joannes. Ačtus. Roma. Corinthus. Et ad Galatas. Ephefumque- D’inde Philippenfes. Colofenfes. Thefalonicae, Pimothei gemincC. Titi una. Philemon. HebrteuS« Jacobi una. Petri binse , ternaeque Joannis. Una Judae. Numerus concluditur Apocalypfi# _ ^ Canonem hunc acceperunt PP. Concilii Tridentini per Traditi° BC ^ a Concilio Florentino fub Eugenio Papa , prout oftendit ^ in fumma Conciliorum j Concilium autem Florentinum ac».ep lf ^ a Concilio Romano fub Gelafio Papa, ut patet exTomo 2 do. L ciliorum in Decretis Gelafii circa finem: & rurfus Gelafius eui« ‘ cepit a S. P. Auguftino ex lib, zdo. de Do£tr, Chrift. c. 8- ' It Auguft. vero accepft a Concillo Carthaginenfi, quod alii quintum, ® alii fextum appellant. Denique I P, Conciiii hujus Carthaginenfis iti, eum acceperunt ab Innocentio I. Papa Epift. 3tia. ad Exuperium fub s«' Annum Chrifti 402., a quo rempore primitivk Ecclefiae Canon ifte S« percontinuam Traditionem ufque ad haec noftra tempora apud Ca« 1»! thohcos perfeverat, ac proinde non eft faftus ex mero arbitrio tli Concilii Tridentini, prout A A, falfo cahimniantur. p Prob. autem Refponfio imo. ex antiquo Teftamento. Noa ti' minus follicitus fuit Chriftus, ut de controverfiarum fidei judice (ux ti' provideret Ecclefiae, quam olim Moyfes Synagogac dicens Deuteron. ’« c, 17. v. g. Si dijficile, £$ ambiguum apud te judicium ejje perfpc- ?t' mis inter fanguinem , ČS> fanguinem , caufam & caufam , lepram & leprarn, & judicum intra portas tuas videris vcrba variari , furge , 5 afcende adlocum , quem elegerit Dominus DEustuus, veniesque d Sacerdotes Levitici generis, fS> ad judicem , qui fuerit illo tem- pre, quceresque ab cis , qui indicabunt tihi judicii veritatem &c., trgo ficut Synagogse hic generalis judex (latuitur pro dirimendis le* gis quaeftionibus, fic Chriftus pro rebus fidei in lege Nova confti- tuit fuum Vicarium, D, Petri Succeflorem legitimum, cui in Perfo- na Petri dixit Lucae 22. v. 32. ego autem rogavi pro te , ut non de - fciat jidcs tua , & tu aliqimdo converfus covjirma fratres tuos. 6 Math. 1 g. v X j si Eeclefiam non audierit, Jit tihi ficut Etbni - tus > & Publicanus , ergo. Prob. 2do. ex novo Teftamento: A&orum 15-. cum orta eilet gravis quaeftio de fide, an fervanda eftet lex Mofaica a gentibus con- Verfis, nullus fuit remiffus ad Spiritum fuum privatum , fed ad Cori- olium Jerofolymge habitum, cui praeerat Petrus , in quo omnium Ptimus Iocutus fuit Petrus & Jacobus Sententiam Petri confirma- Vlt > ac fic quaeftio foiuta fuit iliis verbi«. Vifumfuit Spirhui S, (0 I Ko&if, ex q u ib us c i are patet Septentiam Concilii, cuipnefuit Petrus,. en tentiam efle Spiritus S. ergo. Prob. etiam qtio. Ratione: quamvis aliquem librum efie fa- c ium, & DEO principali Authore confcriptum non dependeat quo- ! fe ab acceptatione, vel declaratione Ecclelite £non enim ideo cr iptura eft a DEO , quia Ecclefia dicit, fed ideo Ecclefia dicit, ^'a revera eft a DEO; ficut non ideo quis fanflus eft, qpia Eccle- ^»onizat, fed ideo canonizatur, quia revera eft famftus) nihilo« tninus taftien quoad noš requiritur declaratio Ecdefiae •, non enis aliter poflumus certo cognofcere Scripturam efle facram, vel noi , efle facram, hos libros efle Canonicos, vel non efle Canonicos, nii j hoc aliqua vifibili, & infallibili regula declaretur, fed tališ Reguis t nequit efle alia, quam Ecclefia, praecipue in Concilio cum fuo Ca. pite congregata , prout alibi latius probabitur ; ergo , Objic, imo, Proteftantes contra Canonem ab Ecclefia Rom* t ho-Catholica receptum, & fupra a nobis allatum, quem oppugmm i generatim his fere argumemis: I. Judaeis credita funt eloquia DE!. , fed non omnes libri antiqui Teftamenti recenfiti a Tridentino fue-» runtajudaeis agniti pro Canonicis, ut conftat de libris Tobi*,Jif a dith, Sapientiae &c. ergo. II, Chriftus nufpiam reprehendit Judsos. - quod non reciperent praedi&os libros tanquam Verbum DEI, quoc : tamen certo feciflet, fi fuiflent Canonici, utpote cum hocadlalfr tem neceflarium fuiflet. Ergo, III. Chriftus Lucas c. 24. v. 44. tum Vetus Teftamentum diftinxit in legem Moyfis, Prophetas, & ; Pfalmos , fed libri Deutero-Canonici nec pertinent ad legem, 1* ad Prophetas, nec ad Pfalmos, ergo. IV. libri antiqui Teftamcnt. paflim citantur a Chrifto, & Apoftolis, fed libri Deutero-Canonic ; nufpiam ab illis citantur , ergo. V. 2. Petri c. 1. v. 20. t° B * Scriptura veteris Teftamenti vocatur Prophetia , fed libri Deutero- ; Canonici non funt tales , ergo. VI. Mulci Catholicorum prsefen® 1 PP. aliqui Laodiceni Concilii , item Origenes, Cyrillus, Hierofd. Athanafius , Hieronymus &c. excluferunt plures libros fupra e'" > naeratos a Canone , ergo. VII. Libri antiqui Teftamenti funt fr pti linqua Hebraica , vel Chaldaica, fiquidem hae linquae tune™ gares erant apud Judasos, fed enumerari libri graece confcripti^ un1, ergo. Vili. Illud Concilium Carthaginenfe, cui S. P, Augulbn* terfuifle dicitur, erat tantum Provinciale , adeoque fallibil®, * defačto erravit Can. 47. ubi definiens numerum SS. Librorum c mentionem Bonifacii Papae, qui tamen multo poft hoc Conc“ lU ^ fuit elečlus , ergo ex eo non probattir Canon SS. Librorunn- Iftud Concilium nec recipitur ab ipfis Catholicis fiquidem Can vetat primae Sediš Epifcopum vocari Principem Sacerdorum* ‘l tamen Catholici concedunr Papae, ergo. X. Si Confihum Car ginenfe vere agnofceret omnes hos libros pro Canonicis, c0 ^ ceret Laodiceno,quod eos pro talibus non agnofeit, ergo. XI-^ lib. jtius, & 4tus» Efdrse &c. cirantur k PP. & vocantur faeri, D m. ni, Canonid, ergo. XII, Tempore S. P. Auguftini & Hieronytni necdum erat quid definitum ab aliquo Concilio generali de iliis Jibris, ergo. Refpondeo ad L quaerendo ex AA. unde IIIis conftet kos libro« tile reje&os a judaeis, nifi ex Traditione ? ergo dum Traditione® refugiunt, in illam inciduntdico irague prime C. M. D, m . »on fue- runt agniti pro Canonicis a Judaeis negative fe drča illos babendo C* Vi. eos politi ve reprobando N. m. & C, ha c enim diverfa funt non ha- bentur, vel tacentur in Canone Judaeorum , ergo rejiciunrur a Ju- dseis tanquam non fintVerbum DEI : quae illatio ? 2do % illumCa- nonem ab AA, allegatum no« effe Hebraeorum amiquorum, Ted a re- centioribus Judaeis confeftum poft Cbriftum natum : antiquis qaiderr* Judaeis fuerunr eloquia DEJ , & S. Scriptura concredita, ut illam po¬ srkati transmitterent, attamen nefeierunt omnes illos libro s effe Ver¬ mutu DEI, ficuti ffepe Domini fuis famulis farcinas commirtunt , no« indicantes , quid intus laceat- Ad II, J#, non omnia a Chrifto dida, & gefta funt fcriptis confignata ut pater ex Joan. c, 21. v. 22. Praete- rea Chriftus no-n reprehendk omnes errores Judaeorum r q,ui faluti eo- rum non obftabanr, uti erat, H aliquem librum pro Canonico no-is sgnofcerent, led refpedtu illius negative fe baberent, Ad III. D. A, ^ Chriftus loco cit, non facit adtequatam Scriptura’ divifionem C„ & fad t adaequatam divifionem N. A. & C. Chriftus enim tantum pro exern plis aliquos allegat ribros,quinimo didi libri perrinentad Prophe- tas feltem in latioriacceptione. Ad IV,D. A. libri aliqui C«- A. omnes bbA. prasterea non citantur ab ipfis integri libri, aut capita, fed ran«- tum aliq:ui verficuliquaproptcr fi argurnenturn AA. alicujus effet foboris, fequeretur r religuos non effe Canonicos, AdV, D.M»ab 3 %uo Propheta vel futura pradicente, vel qi!*cunque areana Divin® an mintiame C, M,. tantum’ futura pradieente N> M, & fie D*, mi..N, r* etiam ille dicirur Propbera Takem late q qm ex fingulari afii- ^ntia Divina alkjuid estraorditrariinre dieit*aut facii?„ Ad VI, Cano- ^Rinuncreceptum tempere illorum Parrum nondumfuiffe ab Ecclefta e ‘ ln kum quapropter potueranr de quibusdam dubitare, & deter- Ir ' lnat ionem Ecclefite expeciare, qua fa£la’ Tententiam mutarunf, ut ® S. Hleronymo , qui fe ex definitione Nictense Synodi librum ut Can©nicum ample 4 ti profitetur, Ad VII,. vel N, q uia c* id id non veriflcatur de omnibus , ut pater de libro Sapientis Canti. cis &c. vel permifla M- dico etiam illos libros pocuilTe primum con' Pcriptos fuifte Hebraice, vel Chaldaice, & ah aiiquo počrnile ingr$. cum transferri. Ad Vlil, D, A. erat tancum Provinciale, atcamea approbacum & receptum ab Eccleiia C. non approbatum M. A, &Q profedo Synodus Tridencina fanciendo ftatuic Pub anathemate illura Canonem e (Te ab omnibus recipiendum , ut Pupra vidimus. Memio autem Bonifacii facla eft per incuriam librariorum, qui Canones ei Conciho Cathag, 3 tio Pub Bonifacio celebraco ad adum transporta- runt. Ad IX. N. A. & D. caufalem. Prim® Sediš EpiPcopum particu- laris Ecclefi® in APricaC. EpiPcopum UniverPalis Ecclefiae, qualiseft Epifcopus Romanus N. Ad X. N* A. ad cauPaiem dico : Conciliura Laodicenum illos libros poficive non rejicere, Ped' tancum negativefe AH ^ 0rn ‘. tc . en ^° ^los > adeoque ei non contradicit Carthaginenfe. cte Concilium Laodicenum Puiile tancum parciculare,, necaPomifi‘j ce, auc Concilio aliquo generali approbatum, Ad XI. lila citatioPP. eft tancum aliqua honorifica nuncupatio, qu® non Pufficir ad declaran- Ad^r 1C p em ^‘^ rurn e ^" e Canonicum, nifi accedat authoritas Ecclefiae- 1 . c P 4 C. quia Ecclelice tune non erat Pacis exploratmn de ut oritate illorum librorum, adeoque tune noluic adhuc definitio- nem acere quam tamen poftea fecir. Si qu®ras, quare ptius non ueri e nttio ab Eccleiia Pada? quia Ppiritus S. non omnia fimnl eveat, ec ucceffive, ideoque promittitur, quod omnibus diebus u que ad confumationem faeculi illi aififtet, ut fucceflive illam magi* uminet, 1 habet enim Pe Ecclefia velut aurorci coiifur^ens Cant. 6- , n ° n ple "° ftatim lumine fcd Puccellive augePcit, & crefcit m lumme, &ful gore . Fcclpfi!n- 1C 2 c d °c P ^ ote ^ ani:es 5 & quidem in Ppecie ac nominatim e * auare AiV C ° / t cri P turae Canone rejiciunt : Primo Librum Tobrfi noninren> nC rV nnOCenriuS Pa P a hunc librum Can0ni Eccieiiaft ‘ C ° Canone rJ; ^ pr f[ em » iino s - Hieronyrnus in Prol. Gal. aper [e ® ne quis vero^Vft ' Clt enim Tobhs, £2 Pajlor non funt in Canone • cutum in m ' lniet a J unt ipPum de (olo Judseorum Canone effe -°* Prafar* in p U ° ^ U f ta eurK ^ er n viginti duo tantum libri continebantur • iŠ hrt' d’ia ur!!* 1 ’ m mcr ^ amniCiU Scripturas voi u ba>c duo vohnima .Clcifc Ecdcfiaftici, & Sapienci*) libros k' 11 reci pit> legit ‘ n (fdi* (eMc0onem plebis , non ad authoritatem Ecclefiajlicorum dogmatum eonjirinandam, ergo II, hic liber continet antilogias & contradi&iones Špiritu S. indignas, erenim c. 3, v 7. dicitur : Saram Raguelis fi- liam, quam Junior Tobias fibi defponderat, habitaffe in Rages Či¬ vkate Medorum, & ramen Tobias appulfus ad locum, ubi habicabac Sara rogat Raphaelem, quem hominem putabat, ut iret ad Gabelum in Rages civitatem Medorum, & reddens ei chirographum fuum re- ciperet ab eo pecunias, ita c. 9.^. 3. quomodo Tobias mittit Ange¬ lom in Rages, fi manens cum Sara erat in Rages ? III. Raphael c. 6 , v. g. Hepati alicujus pifcis tribuit vim ejiciendi daemonia, conrra ii- ludChrifli Math. 17. v. 2 o.hoc gcnus d^momorum nonejicitur nifiper orationem &jejunium , ergo, IV. c, 7. Raphael Angelus affirmar fe eiTe ex filiis lfrael, ex tribu Nephtali, fratrem Gabeli, apud eum manfifie, ambulaffe frequenter per regionem Medorum, Nomen fibi eilc Aza- riam Ananiae Magni filium, fed haec omnia funt mendacia , Angelo in- digna, ergo liber Tobiae non eft Canonicus. JC ad I. N. A. quoad 1, part, contrarium eninfconftat ex Epiftola Innocentii ad Exuperium data .* quoad gdam part. ad Authoritatem S. Hieronymi dico eumfolum vellelibrum Tobiae non efle Proto-Ca- nonicum, & primi ordinis, IedDeuterq»Canonicum_& lecundi ordinis ficut & alii ab ipfo recenfiti. Ad II. vel duas in Media fuiiTe civi- tates nomine Rages : vel quod probabilius videtur, Saraedomum fuiiTe non in Civitate Rages, fed in fuburbiis, vel in agro vicino, & ideo bene dici potuiffe cap. 3, Sara: paternam domum in Rages fuiiTe, di- citiir enim habitare Romte, quiTufculi, vel alibi in agro vicino ha¬ bitat. Ad III. dico. Nec cor pifcis, nec orationem & jejunium na- tura fua expellere daemones, fed ut inftrumenta a Deo afiumpta, fi- cuc ergo DEUS tempereTobite voluit uti corde pifcis, fic a tempore Apoftolorum oratione & jejunio : ita fese Tirinus. Ad IV. dico iha n °n falfo , & mendaciter ditfa fuiiTe ab Angelo, fed veraciter, non tjuidem fpeaato cortice litterse, fed myftico fenfu ; cum enim Raphael tribui Nephtali cuftodiendte fpecialiter fuerit deputatus, dicere potmt fe effeex tribu Nephtali Iiraelitam: cuftodia nempe & proteatone, n °n vero genere, & propterea Gabeli fratrem, & apud illum man- f, ffe, tum quia omnes Contribules vocabantur fratres , tum etiam qma bomines & Angeli dici poiTunt quodammodo fratres vel natura cum ttindem habeant conditorem DEUM } cujus dicuntur filii J° 1 C 2 &ma ‘ & max!me per gratiam, ficut filii DEI hoc modo funt & homin«, e qua rarione dicere fe potuit Ananiae filium , cum Ananias idem fonet, i ac DEI gratia. Cum autem Azarias idem flt, ac DEI aimliutn, & f Raphael DEC jubente auxiliator fuerit urrique Tobiae, Te efle Azariara f dicere potuit absque mendacio. I Secundo rejiciunt librum Judith & dicunt L tora ifta hiftoria ex 1 Chrcmologiaconvincitur efle confičta. ergo II. Judith tanquam piiffirat I faemina in hoc libro laudatur, cum tamen mendacia aperta obtruferit i Aflyriis nempe fcire fe Judaeos in Manus Aflyriorum venturos, Ho. loferni fe monftraruram aditum ad urbem capiendam & c. ergo. IH. Eadem mulier c. 9. v. 2. laudat homicidium Simeonis Gen. 49. v.j. perpetratum: ergo. adl. hiftoriam hanc accidifle non poft celebiem illamfeptuagenariam captivitatem tempore Joachim, & Sedeciae, fed poft aliam priorem , & tninorem anno circiter decimo Manallis Re* gis, ut cum rnulris aliis probat Tirinus in Chromco c. 33. quarene- gatur., hiftoriam iftam efle confiftam. Ad II. dico cum S. P. N. Auguft. Juditham prudenter ufam fuifle tequivocatione ad hoftem fallendutn; nam fcivit via naturah & ordinaria Judaeos tradendos efle Affyr»s, nifi Deus extraordinarie fuccurrat, oftendit quoque Holoferni urbis aditum, & per mediam urbem imroduxit, cum caput ejus a Cervice refe&um triumphans intulit. Ad III. dico nonSimeotiem fedDElb laudatum fuifle a Judith, qui permittendo hanc caedern oftendit fe vin '' dicem impuritatis. Tertio rejiciunt feptem nltima capita libri Eftber , & dicunt < hxc feptem capita non extant in Hebrteo, ergo II. eadem feptem cs ‘ pita fruftra repetunt, qu;e in fuperioribus capitibus di braica volumina in grtecum translaturum, lib. 11. c. 6. Epifto |asA ' i(] ri in illis capitibus comprehenfas recenfet. Fertur etiam Bonom Conventu RR. PP. Auguftinianorum aflervari membranam n/ ( Jio involutam tibi htec capita hebraice fcripta reperiuntur. A * g videti illa efle akerius authoris, quam priora, unde non ,IlirU ea ’ eadem repetuntur, cum etiam Evangelije ftepius ab alus di&a repš>- tanr. Ad IH, dico : Aman kabuifle cofifpirationem clandeftinatn ctm Macedonianis, quorwn auxiiio nixus potuit hoc praefumere, autaf» feftare, utpote & ipfe Macedo. Dices Aman non fuit Macedanianus, &d Agagianus, ergo & hic errat liber Efther. utrumque fuit, & Masedonianus, & Agaganianus; Macedonii enim refte Serrario or tu m fuumduxerunt ex Regione Amaleeitarum, quorumRex fuit Agag; hinc origine remote poteft Agagianus dici, Ad IV, conrradiftionibus occurrere omnes Catholicos S. Scripturae interpretes diftinquendo pulchre tempora, &res, quos proinde confule, Quarto : Eliminant librum Sapientice aflerentes eundem falfa attribui Salomoni, quetn ejus authorem non fuifleetiam nonnulUCa- tholici cum S, Hieronyino fatentur. velle quidem nonnullos li¬ brum hunc adfcribi folum Salomoni, eo quod alius quisquam ejus fapienter difta collegerit, probabilius tamen videtur, ipfummet Salo- monem hujus feriptorem ede,’ ecenim c. 9. v, 7. ait: ta elegiJU ms Regem populo tuo, & dbcifli ad me ardificare templum notnim fanlh tild. Ifta fenriunt plures SS. PP. e quibus Ifidorus lib. 1. de offic, Ec« clefiaft. ait: praedi&um librum olim Judueos pro Canonicohabuifle, fed poftChrifti nečem, cum viderent fcelus fuum in Chrifto crucifigenda commiffum, cap. 2. illius libri tam clare depičtum, ex canone refe- cmffe, Quinto : Ecclefiajlicum. Hic liber c. 36. abfurdam hiftoriatn Samuelis per incantationem mulieris evocati narrat , ergo non eft Canonicus, Samuelem DEl virtute adduftum fuifle non in favo- re m magite, fed in odiunf Saulis, ut exitiumfibi imminens intelligeret* Sexto: Prophetiam Baničih Antiqui Patres ejus non memine- rtmt, ergo. SS. PP, illum nomine Jeremise comprehendifle t ut vi- ^ { te eft apud S, Clem. Alexand, lib. 1. Paedag. c. 7. Septimo : Daniclem Prophetam mutilant rribus capitibus. |I. ca- Pite decimo tertio , quia Chronologia non cohaeret, ergo. Il.deci- 1,10 quarto, quia fexto capiticontrariatur, ergo. III, Aliqua parte Ca pltis tertii , quia non fuit in hebraeo , ergo. Nituntur autem Au- l horitate S. Hieronymi in praefat. adDanielem, ubi fabulas vocat, er- ad I. hiftoriam Sufannse non accidifle fub Cyro, fed muko Ntefub quartum annum a migtatione Judseorum in Babylonem , cum an iel adiiuc eflec junior, unde per faltum fit ad aliam hi- J C 5 -- ^ - fto . ftoriam geftam muho poft Cyrum, qui Danielam utpote jam fene« nunquam vocavit puerum. Videri poteft Cornelius a Lapide in hunt locum. Ad II. dico : nullam effe repugnantiam, quia de diverfis re- bus loquuntur : fiquidem Daniel bis fuit in lacum leonum raiffus, prius una nocbe, poftea fex noftibus, Ad III. J£. fuiffe inhebrso, ut Tat innuunt ipfe ftylus graecus, & latinus, qui hebraifmum fapium. S. Hieronymus nihil huic rei praejudiiat. Fabula quippe ipfi noti::: res fufta vel falfa, fed quae fando pailim ufurpatur ; neque loquitur S, Hieronymus ex propria mente , fed ex opinione quorundam Judaeo- rum, ut fe explicat Apol. 2da. Očlavo : Rejiciunt Libros Macbabceorum; dicunt enim I. hi li¬ bri in Canone Judacorum non exftant ergo. II. lib. i. c. ij. v. 16.di- citur : uni commiffum fuiffe regimen Romte his verbis : LilciusCoH' Jul Romanorum Ptolottueo Regi falutem. Cum tamen conftet ex hifto* ricis duos femper fuiffe Gonfules, ergo, III. hi libri conrine.nt con« tradiftoria circa mortem Regis Antiochi, quifemel dicitur fniflillam diffeftus, fernel rnaerore magno & triftitia mortuus lib. i. c. 6 , ergo. IV. fimilis difcordantia eft circa tempus Judae Machabsei ,• dicitur enim Epiftolam exaraffe adRegem Graecorum anno i8S- hb. 2.c. i.v.io- mortuus autem anno 152. , ergo. V. lib. 2. c. 14. laudatur Raziasi’u: interfe&or, fed hoc eft magnum abfurdum, ergo. VI. author libro* rum Machabteorum espreffe rogat veniam erratorum, ergo. I. quamvis Judsei libros Machabseorum non habeant pro Canonicis, Ecclefiam tamen DEI pro talibus habere, ut ait S. P, Augiiff^' 2, cont. Epift, Gaudentii c 23, quaeEcclefia non minorem habet Aiuh 0 ' ritatem declarandi libros canonicos, quam olim habuit Synag°S l Ad II. pf. fermonemefle deMagiftratu afhi imperante,qui femp er111 cusfuit apudRomanos, etenim duo Gonfules alternis vicibus imp e ^ rabant, quilibet uno femeftri, aut forfan fermo eft de ipfo Diffotor«! qui femper unicus fuit. Ad III. dico quibene diftinguit, benedcv--' &. bene facit, male vero AA. qui non diftinguunt inter Afltiocn»^ Epiphanem, & Antiochum Demetrii magni filium : duo igirur Antiochi, unus diftus Epiphanes, qui partim lapfu & vifcer urn 0 re, partim maeroreexrina U s eft, alter Demetrii filius, qui “j* diffeftus fuit, Ad IV. ^ fimiliter duos fuiffe judas, unus erat baeus mortuus anno 152 : alius vero fefta Effenus, Prophetiae inclytus: hic ergo vir magns authoritatis & Religionis Epift 0 am Jam lam fcripfit poft obitum Judae Machabaei anno 188. Ad V, Razias non lauciacur fimpliciter, fed fecundurrj quid, tanquam generofus vita: contemptor, quamvis quoad rnodum laudandus non fit. Ad VI, cli- co Authorem lib. Machab, petere veniam erratorum quoad ftylum, & verba minus compta, non autem quoad veritatem; nam Spiritus S. Scriptorem S. Scripturae quoad veritatem ira dirigir, ut errare non po/fit: quoad verba autem &:modum fcribendi fe.cujusque capacita- ti & indoli naturali accommodat. Atque haec de libris V, T. brevira- tis caufa dufta lufficiant. Nono : ex Novo Teftamento rejiciunt Epiftolam S. Pauli ad He« braos, Rario eorum eft I. ftylus hujus Epiftolae caeteris D, Pauli Epi- flolis non refpondet, ergo, II. cap. 6 . v. 4. negat paenitentibus ve¬ niam , dicit enim : impojfibik eji cos, qui femel funt illuminati , & pr 0 - lapfi rurfiif, renovari ad pcenitcntiam: ergo. III lisec Epiftola con- tradicit aliis ejusdem Apoftoli Epiftolis : natri c. 2. v. 3. infinuatur, Paulum didicifle lidem ab hominibus, quod negat ad Galatas c. r. v * 12 ; ergo. IV. cap, 9. v. 4. dicit : urnam Mannae, & virgam Moy,- bs fuiffe in arca poliraš , cum ex 3tio Reg, c. 8. v. 9. conftet folas Ta- bulas fuifte in Arca : ergo, Epiftolam ad Hebraeos efle D, Pauli, definivir Cone. Carthag. 3. Can, 47. Trident. SelT 6. &c. Accedit comrounis PP, tam Grsecorum quam Latinorum confenfus apud Bel* ^r. loco cit. Sed & Petrus idein infinuat 2. Pet. c. 3, v. ir. cum ad sosdem Hebrseos per Afiam difperfos ait : charifinius nojter Paulus fijipflt Fobir; at, quam Epiflolam fcripfit Paulus Hebrseis, fi non ntam? dico ergo ad I. non efle mirum, quod ftylu$ fit diverfus, ete- nmr priores graece, ifta hebraice fuit feripta : linguse autem diverfie ylum, ac dicendi genus habent diverfum. Ad II, To impojflbile «mi p ro va it} e difficili, & moraliter impoflibili, etenim Apoftatae a difficillime convertuntur, prout experientia docer, Ad III. Pau- ad Galatas loqui in perfona propria, ad Hebrseos verojmore con- Cl °natorum in communi fidelium perfona. Ad IV. dico praepofitio- nem fiummi pro juxta, Hetiti Chriftus feribitur in Jerufalem pafliis; ^ are erant quidem in Arca folse Tabulae Moyfis, at juxta illam Ur- Ua ^ ann * , & virga Moyfis. . tecimo debachantur in Epiftolam S. Jacobi, quam Lutherus ftra- ^ n eam appellat.' Haec Epiftola, inquiunt, tota eft in commendandis ° n 's Operibus, & fide deprimenda, quam Paulus adeo extulit, ergo. s ' " ’ ' ^ le. ja- % Jacdbuim non contrariari Pauto, fed ejus di£la de fide expli C are irempe quod fides fit quidem or igo juftitise,. fed fola fine openbus nos fufficiac ad juflificationem & falutem. Undecimo : eUmmaat Epiftola-m Judse , qtiia verC 14- allegat librutn. Enoch, qnem ipfe Gelafius Pa pa c. 13. dift, 15, apocryphis amnumerat: ergo. Judam non allegare librurn Enoch, fedvetba illius , quse poterant viva voce fuifle tradita,. per craditionem confer. vata,. Sc pervenifTe ad Judam j non enim dieti judas Apoft. fcripfit autem Enoch dicens - y fed ait: prophetavit autem Enoch dieens ;ee ce venit Dominus * Unde liber ille aGelaiio rejectus poterat effeSptt* fius, Sc non Enochr. Ultimo tandem impugnat ApocaIypfim Luther us dieens t Apo* «alypfis non effi ssq:ualis authoriratrs eum reliquis libris faeris. ergoA» prob. c. I.. v. 3. Sc c.,2. v. 7*dicitur beatus qui cufiodit verhtpfofk- tiče hujus, atqui ex ho c fequkur neminem futurum beatum, quia ne¬ mo librurn hunc ititelligrtergo, neminem quidem prateifequoad omnia librurn- hunc intelligere,. non tamen quoad praecipuutn fcopuffl* Sc intencam- j. quamvis enim multa v&ticinia fint ©bfcuriilima , manitus quoad omnia perfedte non intelligibi-lia T ramen muha fii* praeeepta vitae clariffinra ut de conftantia in perfecutionibas, de fr* giendis Pfeudo- proplietis &c. Scopus autem totius libri 7 ut be nS notat Bellarmirtus milius ali us eft r quam ut fideles kor te tur ad pel- feverantiam „ qua: res eft clariffima^ Ex his fam pro caufa ouare iK * duftas rar »»nes fdMcet- noacw eaufa genuina quare nr' 1 ^ libro s a Canone rejiciant r atraniefl hoc libro laudantur bo^a^oer^^ .J- lbrilin repudient,eft r q.u'» lP captivitate viam v.Vr - P a * Tobias dedirus-erat, q a °‘ l * e . r ? Poterar, concaprivis de f eraer " ' V wd omak; qn*** TnitlVa fea, dcdecim»c k fratnijus tmpertitus fit, qnod ommap rl ' legem DEi An a d ftllr ° br ’f em > <3«©d Iuec & his fimiiia £ecundni» Nantes r precepr a DCf P " eru,us obfervaverir, Dicimc autem P^ Tobias adhuc p Ueri j e ‘ v * Tl non potte , nee deberi, quae 110 Edcemor rna r,TIr fefV ^ e P otuit > irem e. 4 , commendatfr AA. & v, ig.. mone/fir 0156 ^ 0113 mHlta ’ quje tamen expl°d upl pulturam pjli rid e ft : * micm tuum, & vinum tmm fip er f gimretiam pro'defundfio UlgratJa dece dit) conflitue: unde c0 :‘ e ^ e Ofandum, hoc autem quia AA* te P ciunb ciunt, totum librum rejiciunt. ado, Caufa vere tališ, quare librunt Juditb eliminent, eft : quia cap. 4, dicuntur filii Ifrael hortatu Elia- chim Sacerdotis fefe oratione humiliafte . & jejuniis aftftxiffe, auxi- liumque his mediis a Domino imploraffe, cum tamen jejunia, & hojusmodi mortificationis adus rideant Novatores. Deinde c. 8* hortatur Judirh, ut DEum pro fe precentur ad impetrandum feli- cem exitmn intentionis Tute, quae čc felicem exitum fortita eft , Sc Judirh fefe affligens, Sc humilians c. 9. v. r. pro populi liberatio- ne proftrata precatur , Sc tamen has pro invicem precationes reji- ciunt AA. rie hoc admiflb admittere etiam cogantur orationes & in« terceffiones San&orum prodefle, fi eiiam homojjpro homine interce- dere, Sc orare poteft apud DEum, quod argumentum,quia fol- vere non poftunt, hinc non placet illis liber Judith. Tertio : Caufa, quare Lutherus non tantum feptem ultima ca- pita libri Efther, fed etiam totum librum ex Catalogo facrorum librorum excludendum afterat dicens : lib. de fervo arbitrio Tom. 2. Wittenb. fol. 474, Efther libellum in Canone Judsei habent, dignio- f em omnibus me judice , qui extra Canonem habeatur. Caufa, inquam, non eft alia, quam quia cap. 4, Efther (ut Judaeorum neci occurreret , & non vocata ad Regem , tamen feliciter ingredi pof- ^) jubet cum jejunio pro fe triduo orari, idem ipfa faciente cum Gyna»zae 0 , cum tamen A A. jejunia rideant, Sc abrogent, nec Ve bnt Sandos , Sc amicos DEI orare pro fuis clienribus. Quarto. fcliminant librum Sapientiae, quia cap. 1. habetur non DEum efle Cs ufam perditionis ftominum , fed ipfum hominem, hoc autem eft ^ntra A A, qui faciunt DEum Authorem peccati, Sc damnationis. : rem cap. 4. faudat caftiratem, & tamen caftiratis votum damnant A A. te mcap. 9. cum agnitione propriae imbellicicaris orar , & orandurn ^edicit pro impetranda a DEO Sapientia , Sc tamen AA. putant j* Ja&afit fibi omnia arcana legis clara efle , Sc omnia profunda ki &c. Similiter difčurrendurn de reliquis libris. ^ Quanquar» hanc qua:ftionem plures aliae v. g. de Verfione S. ^ ri Pturae, ejusque puritace , de legitimo ejusdem fenfu Sc c. imme- ate fubfequi deberent , quia tamen praecedentes duae quaeftiones ma- S na ex parre dependent ab exiftentia Traditionum, feu Verbi DEI °° n kripti ftabilira: hinc interim a reUqui§ brevitatis caufa fuper- , D fe * {edemu s , alio tempore eafdem expenfuri, & ad adftruendam V«, bi non fcripti exiftentiam cpntra Proteftantes nos accingimus, fr igitur Quceftio tertia. An pr de ter Verbum D El fcriptum etiam admittendm Jit non fcriptum, feu an pr jeter Scripturam facram ati- mittcndji jint Iraditiones ? P Raenotandum : Verbum DEI non feriptum len Traditionem rigo. rofe fumpcam efle aliquam doktrinam acl Religionem pertinenura non fcriptam , fed viva voce acceptam , čs. continua (uccellione per* vetufta firmatam , & quali de manu ad manum traditam : dieitur| autem non lcripta,non ex eo fine , quaii nullibi fcripta effet, (d folum , quod non lic fcriptis conlignata k prirno fuo auihore. In- dirionem ita acceptatn nos Catiiohci ex parce caufie efiicientis tritV riam dividimus , alia enim eft Divina , alia Apoftolica , alia tcdfr fiaftica : Divina eft , qu.e ik DEO Pacriarchis , vel tl Chrifto DtO homine Apottolis fuii tradita , nec tamen in Scripturis inveniturex- preffa: tales funt, quae ad materias & formas Sacramentorum P ct ‘ tinenc , ucpoce de quibus pauca habemus in Scripcura , & tamen «■ dubicarum eft macerias & formas Sacramentorum nonnifi & Cbriito potuifte inftitui. Apoftolica eft , qiice ab Apoftolis quidem ° ri §'‘ nem dueit , non ramen fine fpeciali inftinftu Spiritus S. neque ^ eorum Scriptis reperitur: uti funt jejunium Quadrage(imale, Quatuor temporum , Baptifmus Parvulorum Sc c. Ecclefiaffica e i quae poft tempora Apoftolorum ab Ecclefia feu Succefforibus Ap^ ftolorum fuit tradita , & a fidelibus ufu recepta , uti format| 0 ^ Crucis in fronte, afperfio aqiue luftralis&c. Accidit tamen fubi n ^ ut quxvis Traditio in Ecclefia recepta nuncupetur Ecclefia* quamvis habeat Authorem Chriftum, aut Apoftolos , f |CUt: e ” Traditio Divina quandoque vocatur Apoftolica, utpote p er P ftolos Ecclefiae promulgata , & econtra Traditio Apoftolica ej' nominarur Divina qui a non fine fpeciali inftinftu Spiritus S. ab * P ftolis inftituta fuit. f ^ Ex his Traditionibus alia dicuntur dogmatične , uti rium SSS, Iriados, confiftens in tribus Pemonis realite r d’ ,n . ■- ~ & unica natura realirer indiftin&a a Perfonis. Confubftantialitas FI- lii & Spiricus S. cnm Patre : perpetua Virginitas B. V. M. & c. Ali as funt morales feu rituales, uti funt celebratio Pafchatis &c„ Aliae temporales, quae ad tempus tantum funt inftkutse, uti eft abftinen- tia a Sanguine , & fuffocato , trina immerfio in Baptifmo &c. Alke perpetuae, qute inftituta funt ut perpetuo durarent v. g. Baptifmus parvulorum, validitas Baptifmi ab haereticts collati &c, Alias uriiver« fales , aliae particulares &c, De his igitur Traditionibus aceerrime Catholicos inter, & Proteftantes controvertitur, non quidem quoad earum authoritatem, quia certum eft, quodfi tales traditiones dentur 9 eandem habeant Authoritatem a fuis Authoribus, quamhabet Verbum DEIicriptum, vel Scripta Apoftolorum, vel decreta Ecclefiae; ficut lex principis politici sequalem fortitur Authoritatem,five fcripto pro- mulgetur, five ore tradatur aliquibus, qui exinde eam caeterispro- mulgent, fed controverfia eft quoad earum exiftenriam, feu an den¬ tur, aut etiam plane neceflario praeter Verbum DEI fcriptum ftnt ad- mittendae ? Negant Proteftantes communiter , & evincere eonantur omnia credenda contineri in Scripturis, nihilque efle fide Divina amplečftendum, quod ex Scriptura S. oftendi nequeat , adeoque nullas traditiones utpote fuperfluas efte admittendas, Verum con- tra hos omnes cum unanimi Catholicorum. Refpondeol P rte ter Verbum DEI fcriptum etiam admkterrdum eft non fcriptum, feu Traditiones tam Divinae, quam Apoftolieas, & iftae parem cum Scriptura facra habent Authoritatem. lta Concil Trid. SelT, 4. • Prob. imo. ex Scriptura S. & q uide m ex veteri Teftamento: Deuteron. 52. v. 7. dicitur: memento dkruni aiitiquorum , cogita generationes fingulas , hiter roga Patrem tuum, & annuntmbit iibt, mojores tuos, <3 dicent tihi. Item Pfal. 43. v. 1. dicitur: DEns au- ribus noftrir audivinms , Patres nojlri avnunciaverunt nobis, ergo jam ex veteri teftamento eonftac exiftentia Traditionum. Prob. etiam ex N. T. Joan. 21. v. 25. dicitur : funt anteni f3alw muita, qv.se fe- JEfits , qutf fi fenbantur por ftngnla , ncc ipfum arbhror mundum capere pojje lot, qui fcribctdi Junt libro?, ergo certum eft multa foifie a Domino dicla, & gefta, quae fcrrpta non funt, fed rradka fuenmr. Item 1. Cor* 11 . v. 2. feribic Apoftolas : Ictndo mtem vos fratre s, quod per omnia meimemorese/Hr t & ficut traiidi vobir,pr^» D z cepi® ceptd tenetis, er go, Item loco cit, v, 23. ait: ego enim acceh Domino, quod & tradidi vobis , ergo. Tandem 2. Theff. z. v, 4 ait: itaque Fratre s fiate & tenete traditiones , quas didicifiis, fa per fermonm, five per Epifiolam nofiram, ergo dantur Traditic. nes prteter Scripturam. Prob, 2do. ex P P. S. Irenaeus lib. 3. c. 4, ait : riutem, Ji iiei/ne Apofioli Scripturas quidem relupiiflent nobis , nomie oportek ordinem fequi Traditionis, quam crediderant iis , quibus commhtt- bant. Ecclefias ♦ S, Bafiliuslib. de Špiritu S. c. 27 haec habet: Dog- mata, cnue in Ecclefia fervantur, & pradicantur , qiuedam bate- mus e doctrina feripto prodita , qucedam rurjus ex Apofiolonm In- ditione , ergo. Item S. P. Auguffinus lib. 10. de genefi ad litterara c. 23. ita habet: confuetudo Matris Ecclefue in baptizandis pom- lis nequaquam fpernenda, ncque ullo modo fuperfiua dcputandci, m omnino credenda efi, nifi Apofiolica efiet Traditio , ergo. Probatur 3cio. Ratione, Milita funt fide Divina credenda, qute tamen in Scriptura S. non funt expreffa, uti funt realis Diftin* ftio Perfonarum Divinarum in una Deitate contra Sabellium: con* fubftantialitas Filii contra Arium , Procedio Spiritus S. a Patre & Filio contra Macedonium. Una Perfona in Chrifto contra Neftorium, Duplex natura in eodem contra Eutychen. Perpetua Virginitas B, V. M, contra Helvidium. Baptifmus parvulorum validus contra Anabaptiftas Sic. , quae Si flmilia plura non habemus aliunde , ci uanl ex Traditione Divina, &Apoftolica, ergo, 2do. Ecclefia nontan- tum in lege veteri per duo mille annorum ftetit fine Verbo BEI fetipto, fedetiam in lege nova per mulros annos nullum habuit Ver* bum feriptum , fed gubernabatur meriš Traditionibus Si prcedicatio* nibus Apoftolorum, ex quibusdeinde aliqui, vel ad preces alioru® vel ob neceffitatem exorientium hcerefum Fvangelium , aut Epitf° l3S crip erunt, nec tamen omnes, fed reliqui concreditas fibi Provia ncr P /- rSdlCand ° ’ & inftitu endo fuos difeipulos regebant fine Verbo t p fl P t0 ’ er S°- 3tio, certum eft tum apucl Cacholicos rul11 apud Proteftantesdari aliquam Scripturam S. certum librorum faero- rum anonem , Si verum illius fenfum , atqui ifta non poffunt p r ° ari ex criptura alias redit quaeftio, ut jam fupra oftenfuf 11 £ ’ ergo cum t a nnilominus fide Divina credere teneatnur, & e Divina inmtatur Verbo DEl, ift u d autem pr0 prxCea[i n0 n rep«* tur fcriptum , neceflario admitrendum eft non fcriptum , fe\i tradD tum, sut cerre fecus nobis nulla erit fides. Objic. I. ex S. Scriptura Deurer. 4. v. 2, dicicur: non adds- tisad verbum quod vobis loquor, atqui Traditiones addunt, ergo,. II. ibid. cap. 12. v. 32. dicicur : quod prtfcipio tibi , boe tantum f(l- clto, nec addas quidquam, nec minuas, ergo fola iex fcripta eft ob- fervanda. III. Mach. 15, v. 6. redarguit Chriftus Pharifaeos propter Tradiciones eorum inquiens: irritum fecifis mandatnih D El propter Traditionem veftram . Et Apoftolus Coloff. 2. v, 8. monet, ne quis eos decipiat fecundum Traditionem hominum, ergo. IV. J oan. c, 20. v. 30. multa quidem alia figna fecit JEfus, qiue non funt fcriptct in libro boe-, hcec autem fcripta funt, ut credatis, ut credentcs vitam habeatis in Nomine ejus , ergo fi Scripra fufficiunt ad vicam Eternam , fruftra quteruntur alia. V. Gal. c. 1. v,- 8- Hcet nos , ant hgelus de ccelo evangelizet vobis , pr v ° Teftamento, quae apud alios videri poffunt. Refpondeo ergo ad I. genuinum illorum Verborum fenftim effe: omnia praecepta cseremonialia, & judicialia integre & perfečle a Ju- daeis effe obfervanda non addendo Vel auferrendo aliquid in eorum °bfervatione , vel certe fenfus eft : ut praecepta Mofaica non cor« rumpantur, aliquid fallaciter & fiftitie Verbo DEI addendo tanquam partem illius ; non autem prohibec addere aliud verbum DEI, five kdptum ftve traditum, alias fequeretur rejiciendos effe omnes li- br °s Canonicos feriptos poft Deuteronomium. Ad II. Dico : ibi P r ohiberi, ne Judaei ofFerrent DEO Sacrificium more gencilium, im- ^olando filios & filiasfuas, fed folum ex animalibus mundis , & J l 'xta ritum illis praeferiptum. Ad III. JP, in his textibus non re- Pjobari Traditiones Judseorum a MoyIe & Prophetis derivatas, led r adiciones Pharifaicas de non manducando nifi lotiš manibus , de ftnatido aegroto die Sabarhi &c. Ad IV. Evang. in illo loco D 3 ran- tum loquitur de Chrifti miraculis; quae fufliciunt ad confirmandan fidem , & perfuadendum mundo Chriftum efle vere DEl Wm\ hinc ait Joannes : mtilta quidem & alia figna fecit JEfus ; unde inepte Proteftantes, quoe de folis miraculis dixerat Joannes, trans, ferunt ad omnia fidei dogmata, morumque proecepta. Fraetereaibi Joannes loquitur folurn de fuis fcriptis , adeoque li illa fufficereat, fequeretur omnes reliquas Scripturas efle P' "rfluas. Ad V, Pau« lus ibi Anathema dicic faltls Do&oribus, qui ducebant praeter fidera in Chriftum requiri etiam circumcifionem , & obfervantiam legum Mofaicarum. Unde To PreTter lignificat ibi idem, quod mtn, prout faepe apud Authores rum facros, tum ptofanos ufurpatur, Jam contra Dobrinam Pauli nihil docere licet, bene tamen prsten quia Paulus in fuis Epiftolis non oranem dodlrinam Chriftianam com- plexus eft. Prteterea infero ex illo v textu , ergo Proteftantes funt anathema, fiquidem evangelizant aliquid non tantum praeter, fed& contra id, quod evangelizavit Apoftolus jubens tenendas effe Tra- ditiones, quas illi. rejiciunt. Ad VI. etiam nos Catholici prof te mur Scripturam efle utilem, non tamen per fe fuffipientem fiquidem utile & fufficiens non funt Synonirna, uti urget Kemnitius ; fic fol eft utilis ad producendum vivens, non tamen per fe fufficiens, Fro reliquis textibus adducendis ab AA. obferva: S. Scripturam rejicere,& reprehendere Traditiones mere humanas repugnantes mandatisDFl) fidei Chriftlanae, & Catholicae, bonisque moribus. Item TraditiO' nes vanas Pharifkoriim , non autem Divinas, Apoftolicas, ab & clefia propofttas, Sc approbatas. Objic. 2do. ex PP. I. S. Bafilius in Ser. de Fidei Confeff- 31t ; infidehtatis argnmentnm fuerlt , & fignum fuperbiee eertijfwum ,) quis corum , quce feripta funt , alhjiiid veiit rejicere , aut eorum,f Jion feripta iutroducere ; ergo. II. S. Athanafius lib. contra be tes fub mitram: fujfichmt f anft.ee £s> divinhus infpirata’ Scrip u} *{' ornim inflruftmem veritatis : ergo. III. Tertull. lib. 22. cont. ne* mogenem : adoro plsnitudinem Scrtptnr.ee , ergo prteter Scriptur , nilnl aliud admifit ut dogma fidei. IV. S. Chryfoflomus: p llll n ^ (peceritur (id f(ihitem y totum jam impletumeft h Scripturis,. e r &°' ‘ ^ Hieronymus in Agg sum Prophetam e. 1. ait: quce (tbftM tate & tcJhmomO' Seripturce , quafi traditione Apofolica fpo^ e % tium, atque mjmgunt , pmutitgkdius DEl , ergo, y ^ Auguftinus lib, 2. de Doftr, Chrift. c. 9. ait : in his qvue aperte pofitci funt in Scriptura , inveniuntur ida omnia , on | Sc Divinitate Spiritns S. Scc, ex fola Scriptura nobis conftet , ^ hqec in illa nec explicite continentur , nec per pronam , ^ mam comequentiam clare deducuntur, Scriptura ergo , P° ^'nei femel de illa , Sc illius genuino fenfn f quod tamen fine ^ er 0 aon fcripto fi^ri ne^uit ^ infallibiliter conftiterit 3 eftquidem ^ & reg vi ta ereefenderum mfaliibifig-,. led parfcialis tasntififl , & fnadas>- quata , ita ut cum Verbo Dei nonfcripco , tanquam norma parirer , & regula iaadasquata faciat adaequatam &- integram i neque ex ho«; quod non contineat emnia credenda > poteft dici manca , & imper- fefta t ficut enim homo non dieitur knperfe&us r eo quod non ha*- beat alas , quia Deus noluit hominem habere alas , ita nec Scriptur& dicenda eft itnperfe&a licet non omnia necefTario credenda ,, & fa~ cienda contineat, eo q.uod Deus non omnia nobis innotefcere vol.ua- lit pet Scripruram , fed multa per Ecclefiam v Sc pet Verbum »orat fciiptuov A d II, |K. D. A. Traditiones funt verba homimim in,- firucientaliter }1 hoc efl per homine9 pronuntiatum,. cuftoditum r St ad nos tanq t uam per Inftrumenra translatum C, A, fant verba homi- aum principaliter & originafiter ; hoc eft, non habent Dean* pa» authore principal!,, aut fine revelaiione & dire&ione Divina propo- suatur N. A, & C. ficut enim fcriptura etiam juxta AA- cantuna in«- firumentalirer provenft ab hominibus r principaliter aucem h Deo per Setiptur-am nobis roq,uente' r ita & Traditianes«. A& IH*. Ni A v nar® bos Catkolici. fumumo in honore habemus S,. Scripturam * £blumque; propugas-mus iUam« (okra ad fidenr sfie mfufficrenrefir 7 idqu« no® aliutida ni-fi ex ben e plačna Divino * q.uod' autem T raduionibus seqpa- letn; cum. Ssriptura Si prasrcgativara attribuamus AA, nobis imrae- irnproperanr y ficpiidem. etiam funt Verbura k Deo prolatum,. hicet noa fint Verbum fcriptutm Ad IV,. D. A,, nifi Deus fpecialemt cwaia- earum habuiflet C, A* fecus N* A. Sc C. hoc enim fpeftat adi živinam provklentiam ,, qaee ficut per tat annas ab erroribus con- Cra fidam Sc bonos- moreš incorruptura confervavit Verbum Dež kript um , ita Sc nonficrlptum y quemadmodum etiam per bis milic; snnos eonfsrvatum- eft in lege natura; ;, quin ima in lege nova faci«- ‘ us poteft cor.fervarf T quia fcribi confuevit in libris- Ecclefiafticis ^ r“ Buftbdin centimi© uf up.: a e dafenfione centra Haereticos.. Ad _icut proprerea non funt rejiciendae Seripturse S. quodaliquandbBL- complures libnTpurn fuh oamihe Apoftoloruta infertli fierihr,, ^dbus nonnulli decepcf fuerunr ,- ita pariformiter hacidk- cauk- nom ^ nt re jkiendaa verse Tradidonesq guodki^uandh^ipfis aiiqute Bihar • Bdulterinaer acTmijft®- fuemmv Et- licet farse'milMw darerur liber ^ P°- r yphus , fi non admifia fuifTer Traditio artamen' etiam milks* ltber Ganonicus ,, cum ex fola Traditione Canonem Libro*- rum Sacrorum , 6t legitimum fenfum eorum probare poflimus. Ai VI. N. A. omnes enim Tradiriones ab Ecclefia recept« continentut in Scriptura generatim& in univerfaii, quatenus jubet & praecipit no. bis tenere Tradiciones acceptas (ive per Epiftolam five per Termo* nem , & in omnibus audire Ecclefiam , quamvis non contineantur in parciculari nec debeanc ita contineri. Ad VII. D, A. A Traditione tanquam motivo formali C. A. tanquam regula infallibili declarante per acceptarionem Ecclefi« , quae fcriptura fit verum Verbum DEI N. A. & C. Ad VIII. D. M. qu« non funt fcripta r fi funt pure Tradiriones human« & privato Do£tore affertae, aut aliqui confuetudo particularis, vel fuperftitiofa C. M. tanquam Traditio A tmiverfali Ecclefia recepta } & declarata pro Verbo Dei nonfcripto N-M« Ex his Colliges: nos certificari de hoc qusenam Traditiones fint Divi- & Apoftolicae per communem confenlum , Authoriratem, vet Declarationem Ecclefiae Catholicaequae propter promifianvfibi Spi* situs afliftentiam circa res fidei 8c morum errare non poteft. Und« ijuando Ecclefia univerlalis tenet aliquid tanquam de fide , quod noir freperitur in S. Scriptura, vel fervat altquid non Scriptumio S. Seri* ptura , quod k folo Deo potuit conftitui r v* g. Baptifmum infantunt cfle legitimum , matrimonium ratum difTolvi per profeffionem Rd** jgiofam &e., tune id haberur per Traditionem Divinam , quandoaute$ aliquid obfervatur ab univerfa Ecclefia, quod inftitui potuit ab RoHs * nec fcitur inftitutionis initium , ut jejunium Quadragefima le ' quatuor femporum &c. r habetur per Traditionem Apoftolicam 5 ^ ian ^ 0 denique eft aliquid introdu&um per Ecclefiam , ut quod fignum cru* cis fit formandum in fronte , quod in certis Vigiliis fit jejunanduntr fefta aliqna celebranda &c. habetur per Traditionem Ecclefiaffica^ Et baec interim de Verbo Dei feripto , & nonfcripto corflp en dio.e dkla fufficiam 5 . cedantque ad Majorem DEI glodam y Bea ' uflimae V. Mari# honorem r cun£taque fint S. Romana Catholicae Ecclefiae judicio fubje&a* CONCLU SION E S L TI IE O L O GIC DOGMATICO - SFECULATIV^E INCARNATIONE VERBI. ! GRATIA SALV ATO RIS. JUSTIFICATIONE IMPII ET MERITO JUSTI. \2 . , I. , v ’■ t I Nanis efl Judseorutn expe< 5 tatio de adventu Mefliaz, hunc enim antiquis Patriarchis, & Prophetis promiflum jam dudum in čarne vcnifle invičtc oftenditur, ex cekberri- mo Vaticinio Jacobi Gen. 49. Non auferetur fceptrum de Ju¬ da j (j dux de fcemore ejus , doneč 'veritat qui mittendus efl &c, is Incarnatio non folum fuic conveniens, fed etiam cx fu Ppofitione condignae fatisfa&ionis pro peccato mortifero fimpliciter neceflaria* III, i iii. Chriltum tamcn vi prsrfentis Dccreti non fuiffe ventu- rum Adamo non peccante, conformius cit S. ScripturaSt menti SS. Parrum. IV. Etfi Incarnatio opus fit totius SS. Trinitatis, fola ta« men Perfona Filii, non autem Perfona Patris & SpiritusS, fimul incarnata eft contra Patripaflianos. V. linica duntaxat contra Neltorium in Chriflo tenda eft Perfona, & B. Virgo MARIA 0«««} fcu DeiparJ elt appellanda. VI. Duas tamen in Chrifto efle naturas polt unionetni®' pcrmixtas contra Eutychianos Itatuimus. VII. Verbum Divinum non aethereum, non pIiantaHicu^’ & apparens, fed verum 8c reale corpus alTumpfr ^ tra L antalialtas. Habuit & veram animam rationalem CUl omnibus eius proprietatibus, nec Verbum illi fuit loco ani®* n i VIII. i Duphcem quoque in eodem Itatuimus voluntateff operationem contra Monothelitas, a quorum tamcn * errO' flC o i neo dogmate Honorium fummum Pontificem immunem fuiflc afferimus. Chriftus Dominus in omnibus fuis a&ionibus fuit li- berrimus, & ab intrinfeco impeccabilis, hasc autem libertas ftante rigorofo pratcepto Patris de fubeunda Morte cum eius impeccabllitate optime conciliatur per hoc, quod potuerit non mori negative. i X. '* 1 *™J>* Meruit quoque fua morte, aliisque a&ionibus, tum fibi, tum aliis, fibi quidem gloriam Corporis redivivi, Ex- alrationem Nominis &:c, aliis vero omnia Dona graliae, 8c glorise. XI. Ad quodlibet opus falutare etiam ad initium Fidei ne- cellaria efl; gratia , contra Pelagianos, & Semipelagianos. XII. Ad opus tamen moraliter bonum intra ordinem na- turaj non requiritur gratia Habitualis, nec gratia fidei, un- non omnia opera peccatorum, aut infidelium funt pec* cata. XIII. Gratia Habitualis efi Donum aliquod liemini intrinfe- Cl,ni > ac formalis & Phyfica natura Divinae participatio. XIV. XIV. Hasc ita expel!it pcccatum, ut rcpugnct utrum<]ue in codera fubje&o fociari, xv. Juflificatio impii non fit per folam imputationem Ju- ftitiae Chrirti, ncc per extrin(ecam peccatorum condonatip- nem, fed mediante gratia inhserente. XVI. | Per bane peccata ita dimittuntur, ut penitus auferan* tur, 8c deleantur contra Novarores. :r.; a ,,jj| : ' XVII. Fides fola non jufiificat, fed & alii a&us per fe re