I 'M ; te / # o CD TTTTTTTTTTTTTTTTTTT j nrmTTmtTTnTrn ANDRE AE VESA LI I BRVXELLENSIS, IN VI-ftifsimi CARO LI V. Imperatoris medici, de Humani corporis ? ^ fabrica Libri feptem. P#® C' ^ M C ^AE S I^E AE Maie fl. Galliam™ %tgis,ac Sinam Fene igratia vr'mimtyutnt (Hpiomntic < orundem continetur. SBSs ' Jv 'i'* C EA L MBIMTHEK V-4iiSACiV N AD DI WM CAROIVM QVINTYM, MAXIMVM, INVICTISSIMV M> Q.VE IMPERATOREM, ANDREAE VESACII IN SVOS deHumani corporis fabrica libros,Prafatio, T CnV r1.C5“V E Uaria in artibus leien tiisqj tractandis grauiter obftent, quo minus accurate perdifcantur, mmusq; feliciter in ufum fuccedant, Carole clemetifsime Ca? far, tamen haud mediocre dilpendiu quoque adferre arbitror,nimium didu&am di fciplinarum, quae uni cuipiam arti abfol-uendae famulantur, diuifionem: &mülto adhuc magiseius artis exercitiorum adeö morofam ad diuerios artifices diftributio-nem, ut qui artis fcopum fibi praefixerunt, unam eius partem ita complexentur, ut ce tens,quae lpium maximopere ipettant, & ab illo feiungi nequeunt, relictis,nihil unquam egregium praeilent, acpropofitum finem nunquam attingentes, ä ueraartisconftitutioneperpetuödeclinent. Nam,utcaeterasquidemfilen-tio praeteream, & de ea quae fanitati hominum proficitur, aliquantilper fer-monem inftituam, profeftö in W, reliquarum omnium quas hominis insenium adinuenit,longe commodifsima,&in primis neceflaria,perdifficiJiqjfac operofa,nihil peftilentius irrepere potuiflet, quam quod aliquando, & praecipue poft Gotthorum illuuiem,Manforemq; Bocbarae in Perfia regem (fub quo Arabes nobis adhuc cum Graecis merito familiares uigebant) medicina eoufque lacerari coeperit,quod primarium eius inftrumetum,manus operam in curando adhibens,itanegleftum fit,ut ad plebeios,ac difciplwis medicae arti fubferuientibus neutiquam mftruftos, id quafi uideatur efle demandatum. Quamuis enim tres medicorum fectae olim extiterint, Logica uidelicet, Empirica, & Methodica, nihilominus tamen illarum autores, uniüerfa? artis fco-um,ad conferuandam fanitatem,morbösq; profligandos direxerunt, deinde uc omnia,quo finguli in fuis fe&is arti necefiana exiftimabant, referentes, tri plici auxiliorum inftrumento utebantur: quorum primum , uiftus fuit ratio.* fecundum,omnis medicaminum ufus: tertiummianus opera,qua? uelprae ca* teris medicinam efle deficientium additionem, & fuperfluorum ablationem, eleganter oftendit,ac nunquam non fui ufum inaffetfoum curationepnebet, quoties in re medica obimus, quorum beneficio hanc generi humano faluber rimam efle,tempora ufusq; docuerunt.Triplexhaecmedendiratio,cuiufcun-que feftae medicis aeque erat familiaris ripfiq; proprias manüs pro affe&uuni natura curationi accommodantes, non minorem induftriam in illis exercendis impenderunt, quam inftituendse ui&us rationi, aut medicamentis digno-Icendis,ac componendis.quemadmodum praeter caeteros diumi Hippocratis libros,ij liquido arguunt,quos de Medici munere, de Olsium frafturis, Articu lorum luxationib.eiusq; generis malis,omniu abfolutiftime confcripfit.Quin & Galenus, poft Hippocratem medicina? princeps, praeterquam quödPerga-menfium gladiatorum curationem fibi foli comiflam fubinde gloriatur, ne q; ingrauefcente iam aetate, fimias ab ipfo fecandas, famulorum opera excoriari noluit, crebro inculcat, quantum manus artificio obleftatusfit,quamq; ftu- *AT> C^A RO LVJtf V. IJM? ER^ATO R E M diofe id cum cseteris Afia? medicis exercuerit. Imö ueterum nullus non aeque attente curationem quae manu fit, atque eam que uiftu ac medicamentis perficit ur^pofteris tradidifie uidetun Verum maxime poft Gotthorum uaitatio-nem,quando omnes fcientice,anteapulcherrime florentes, utq; decebat exercita, peflumiuere,lautiores mediciprimüm in Italia,ad ueterü Romanorum imitationem, manus operam faftidientes, quae in aegris manu facienda ducerent, feruis pr^fcribere,ac illis tantum archite&orum modo aftare, coeperunt. Mox quum fenfim ceteri quoq; ueram medicinam exercitantium incommo da detreftarent,quaeftui honoriq; nihil interim lubducentes,a prifcis medicis prompte degenerarunt, coquendi modum, omneniq; adeo uiflius praeparationem aegrorum cuftodibus, medicaminum compofitionem pharmacopolis,manuum uerö munus tonlonbus relinquentes. Atque ita temporis fuccef-fu, curandi ratio tam mifere diuulfa eft, ut medici quidem, fe phyficorum nomine uenditantes,medicamentorum Sc uiftus ad reconditos arfe&us praeferi ptionem fibi duntaxat arrogauerint: reliquam autem medicina, ijs quos Chirurgos nominant, uixq; famulorüloco habent, relegarint, turpiter afe, quod pnecipuum & antiquifsimum eft medicinae membrum, quodq; natura fpe-culationi (fimodo quod aliud)pr^cipueinnititur,depelletes: id quod tamen hodie apud Indos maxime reges exercent, Perfe haereditario iure fuis liberis, perinde ac quondam tota Afclepiadum ars, tradunt, Thraces cumplerifque nationibus iiimme colunt, ac uenerantur. ea artis parte propemodum negle-&a,quam olimmulti, tanquam eludendis interimendisq; hominibus excogita tam; e Republica profcripferunt:ut quae citra natura? opem nihil penitus ac-comm odet,imö & illam alioquinin morbo a fe explicando fatagentem,iuua-re ftudens, frequenter totam peffimdet, & ab officio prorfus abftrahat. Vnde etiam illi potifsimum debemus,quöd tot conuicijs in medicos iaci folitis, haec lacratifsima ars eluditur: quum tamen ipfius pars,quam liberalibus difciplinis inftituti,afe turpiter diuelli linunt, praecipua laude illam perpetuo illuftret. Quando enim ingeniorum fons Homerus medicum uirum multis praeftan-tiorem efle affirmat, & cum uniuerfis Graeciae poetis Podalyrium Sc Machao nem celebrat, hi diui Aefculapij filij non ideo praedicantur,quöd febriculam, Sc quse fola Natura,abfque medici auxilio leuius, quam illo adhibito, plerunq; lanatjremouerentjhominum'ue palato in reconditis deploratisque affectibus fubferuirent: fed quia luxationum,fraQ:urarum,contufionum, uulnerum, Sc reliquarum continuitatis folutionum, fanguinisque fluxus curationi potifsimum praeeflent, ac fpiculis, telis, atque alij s eiufmodi malis (quse bella in primis inferunt, diligentemque medici opera femper expetunt) generofifsimos Agamemnonis milites liberarent. Verum haudquaquam unum medicinae inftrumentum alij s praeferre propofui, quum triplex difta auxiliorum ratio minime difiungi diftrahiq; pofsit,& tota ad unum artificem attineat:atque ad hanc ut debite exequatur, omnes medicinae partes ex aequo ita conftitutae pa-rataeq; fint,ut fingula eo felicius in ufum referantur,quo quis cumulatius om-niainuicem iungat. Quamuis etiam rarus omnino morbus occurrit, qui non ftatim triplex prsefidiorum inftrumentum requiratritaq; opportuna uiftus ra tio inftituenda,& medicam entis,ac demum manu aliquid moliendü fit. adeo ut huius artis tyrones modis omnibus hortandi ueniant,ut illorum(fi Dijs pia cet) phyficorum fufurros uilipendetes,Graecorum more,ac quemadmodum artis natura Sc ratio penitus praecipit,manus quoque curationi admoueant.ne laceram deinceps medicinam, in communis hominum uitae perniciem con- uertant. xA^RT) tEuAE VES^iLIl ?R*AEFUTt OS uertant. Atque hoc eo inftigandi funt diligentius , quo in arte integrius hödid Cruditos,a manus opera,tan quam äpefte, ideopraefertim abftinere cernimus, ne a medicorum Räbinis apudindočiamplebempro tonforibus traducatur* ipfisqj poftmodum neque par cum iftis uix dimidiato medicis qu£eftus,neque honor,neque äpudimperitumuulgus<&: principesquoq; aeftimatioaccedat, Haec etenim deteftabilis multorü opinio in primis remoratur * quo minus totum curandi artificium, uel hoc etiam feculo affumamus ,& interiorum affe-ftuum curationem duntaxat nobis afcifcentes,magna mortalium noxa(ut fein el uerecj; dicä) modica folum ex parte,medici efleftudeamus. quippe quum primum ad pharmacopolas uniuerfa medicamentorum compofitio relegare tur, mox etiam medici impenfe ipfis neceflariam fimplicium medicaminum cognitionem amiferunt:atque ut tot barbaris uocibus,&falfis etiam pharmacis officinae fcaterent,totq; elegantifsimae ueterum compofitiones nobis pariter deeflent,ac adhuc complures etiam lateant,autores fuere: &inexhauftum denique labore pararunt cum aetatis noftrae, tum qui ante annos aliquot hanc prceceflere erucutifsimis uiris,indefefIo ftudio fimplicium medicamentorum cognitioni fic incumbentibus, ut illam priftino nitori reftituere conati, plurimum cotulifle uideantur. Caeterum peruerfifsima haec curationis inftrumen torum aduarios artifices didu&io, adhuc multo execrabilius naufragium, aG longe atrociorem cladem praecipuae naturalis philofbphiee parti intulit: cui, quum hominis hiftoriam compleftatur, ßrmilsimnmq; totius medicae artis fundamentum,ac conftitutionis initium iure habenda fit,Hippocrates & Plato tantü tribuerunt,ut illi inter medicinke partes primas eflc adfcribendas hon dubitarint. Haec namque cum prius a medicis unice excoleretur, ipfiq; in hac adipifcšda omnes lieruos intenderent,tum demu mifere collabi coepit,quum ipfi manuum munus ad alioš reij cientes, Anatomen perdiderunt i Dum enim medici folam interiorum affeftuum curatione adfe pertinere autumabant^ uifcerum duntaxat cognitione fibi abunde fufficere arbitrati, ofsium, mufcu-lorum,neruorum, uenarum, arteriarum quae ofla mufculosq; perreptant, fabricam,ueluti ad ipfos non fpe&antem, neglexerunt. Ad haec, quum uniuerfa adminiftratio tonforibus committebatur,non folum uera uifcerum cognitio medicis perij t,uerum etiam diflecadiinduftriaprorfus intercidit: eo quodfci-licet hi refeftionem non aggrederentunilli uerö,quibus manus artificiü delegabatur,indoftiores eflent, quam ut difle&ionis profeflorum fcriptainteilige rent: tantum abeft, ut difficillimam artem,manu ipfis traditam,id hominum genus nobis afleruaret,utq; haec deploranda curatiuae partis difperfio,detefta~ bilem ritü in Gymnafijs non inueneret, quo alij humani corporis fe&ionem ädminiftrare, ali) partium hiftoriam enarrare confueuerunt. his quidem graculorum modo,quae nunquam aggrefsi funt,fed tantum ex aliorum libris me morise commendant, defcripta'ue ob oculos ponunt,alte in cathedra egregio faftu occinentibus: illis autem adeo linguarum imperitis, ut diflefta fpeftato-ribus explicare nequeant,atque ex phyfici praefcripto oftendenda lacerent,qui manu fečtioni nunquam adhibita, tantum ex commentario nautam non fine fupercilio agit. Atque ut fic omnia perperam docentur,ac ridiculis quaeftioni-bus dies aliquot abeunt: ita quoq; fpečtatoribus in illo tumultu pauciora pro-ponuntu^quam lanius in macello medicum docere poflet * ut eas praeteream fch olas,ubi de humani corporis compage refecada uix unquam cogitatur: uf queadeö uetus medicina äpriftino decore ante plures annos defciuit. Porro quum illaiampridem in tanta huius feculi (quod tuo numine prydenter mo- a j derart o o ^AT> CiAROLVJk V. IMTER^TOREM derari uolunt fuperi) felicitate cum omnibus ftudijs ita reuiuifcere,atq; a pro-fundifsimis tenebris caput fuum erigere ccepiffet, ut ueterem candorem citra controuerfiam in nonnulli s Academijs propemodum recuperaffe uideretur, nihila* illaimpenfiusadhucdefideraret, acprorius emortuam'humanicorpo ris partium fciendam,ipfe totpraslkntiüuirorum exemplo prouocatus,huic pro mea turili,ac ijs quibus poltem rationibus opem ferendam duxi.& ne,om nibus aliquid communium ftüdiorum gratia tanto fucceffii attentantibus,fo-lus torpefcerem, aut etiam ä meis progenitoribus, non obfcuris fane medicis, degenerarem, hoc naturalis philofophiae membru ita ab inferis reuocandum putaui,ut fi non abfolutius apud nos,quam alias unquä, apud prifcos difle&o-num doftoresuerfaretur: eo tamen pertingeret, ut aliquando haud puderet alferere, noftram difleftionis rationem cum antiqua illa conferri polle: hacq; tenipeftate nihil limul ita collapfum,moxq; integritati reftitutum, ac Anatomen fuille. Verum id ftudium neutiquam fuccefsillet, li,quum Parili) s medici nx operam darem, huic negocio manus non admouiflem iple, ac obiter mihi & confodalibusa quibufdam tonforibus in una atque altera pubhca feftione uifceribus aliquotfuperficietenus oftenfis,acquieuillem. adeo enim perfun-ftorie illic,ubi primum medicinam prolpere renalci uidimus, Anatome tunc H 1 j .. _. I L — -i-— m L «i 4- A A* i r\ n r« traftabatur,ut ipfe in brutorü aliquot feftionibus meo marte exercitatus, ter- &pnecep torü hortatu adduftus, publice adminiftrare. Quum autem fecundo illam aggrederer,mufculos manus cum accuratiori uifceru difleftione conatus jfum offendere. pr^ter ofto enim abdominis mufculos turpiter,peruer-jfoq; ordine laceratos, nullü unquam mufculum,ut neq; etiam os aliquod,mul toq; minus adhuc neruorü,uenarum,& arteriaru feriem,quifqua mihi (quod uere dixerim) comonft rauit. Mox Louanij,quö ob belli tumultus mihi redeundum fuerat,quod illic dece & ofto annis de Anatome ne fomniauerat quidem medici,utq; de eius Academiae fludiofis bene mererer, ac ipfe in repror-fus abdita,& mihi ad uniuerfam medicina apprime necef!aria,peritior redderer,accuratius paulo quamParifijs, humana fabricam ita inter refecandu enar raui, ut iuniores eius Academiae profellbres nunc magnü,atq; adeö ferium in hominis partibus dignofcendis ftudiü impendere uideantur,probe intelligen tes,quam egregiam philofophandi fupelleftile earum notitia ipfis fuppeditet. Porrö Patauij in clarifiimo totius orbis gymnafio, quia ad medicinae chirurgi cae profefsione mihi iam annis quinq; ab illuft rifsimo, Sc erga doftrinarü ftu-dia longe liberalißimo Senatu V eneto concredita, Anatomes traftatio pertinet, eam in hominis confiruftione inquirenda nauaui opera, ut modo faepius hanc ita adminiftrauerim,ridiculoq; fcholarü more explofo, fic docuerim, ut in ipfa nihil quod a ueteribus proditu ad nos peruenit,defiderare pofsimus. At medicorum fegnities nimiü cauit,ne Eudemi, Herophili, Marini, Andreae, Ly ci,ac alioru diffeftionis proceru fcripta nobis referuaretur, quum ne fragmen tumquide alicuius paginae fuperfit tot illuftriu autorum, quos uel Galenus fecundo comentario in Hippocratis librü de Natura humana, plures uiginti co-memorat : imö &ipfius Anatomicorü librorum uix dimidia pars ab interitu ei uindicata.Qui uerö Galenü funt fecuti,in quorü claflem Oribafium,Theo P Arabes, Änoftros quotquot legere haftenus mihi contigit, recenfeo (i °x u bona fcripferim uenia) omnes, fi modo quid leftu dignü tradiderunt, ex ip o id lunt mutuati, & per Iouem ftudiofe fecanti,nihil unquam minus ag- greßi UKVREUE VESELU X^EFUT 10. grefsi uidentur,quam corporum feäionem: adeö mordicus horum primarij nefcio cui dicendi generi,aliorumq; in refecado ofcitantiae fidentes,Galenum in difpendiofa copendia turpiter redegerunt, iiunqua ab illo, dumipfius fenfa aflequuntur,ne latu quidem unguem recedentes: imö librorü frontibus adij-ciunt, ipforü fcripta e Galeni placitis penitus confarcinata, fuaq; illius efle omnia. Atq; ita huic uniuerfifide dedere, ut nullus repertus fit medicus,qui in Gä leni anatomicis uoluminibus uel leuilsimu quidemlapfum unqua deprehen-fum efle, multoq; minus deprehendi pöfle cenfuerit: quum interim (praeter-quam quod Galenus fe frequenter corrigit,fuamq; negligentia in quibufdam libris comiflam,in alij s,poftea exercitatior redditus, non femel indicat,contra riaq; fubinde docet) nobis modo ex renata difleftionis arte, diligentiq; Galeni librorü praeleftione, & in plerifq; locis eorunde non poenitenda reftitutione conftet,nunqua ipfum,nuper mortuu corpus humanü refecuifle. At uero fuiš deceptum fimijs (licetipfi arida,acuelutiad ofsiuminfpe&ione paratahomi-num cadauera occurrerint)crebro ueteres medicos, qui hominü confeftioiii-bus fe exercuerat,immerito arguere.Quin etiam quamplurima apud illü intie nias,quae in fimijs quoq; minus refte eft aflecutus.Vt taceam,mirandu efle mä xime,in multiplici infinitaq; humani corporis organoru ad fimiam diiferetia, nullam fere nili in digitis,acpoplitis flexu,Galenu animaduertifle: quam curri caeteris procul dubio omififlet,nifi citra hominis difleflrione ipfi fuiflet obuia* Verum in praefentiahaudquaquam i nftitui, falfa Galeni, difleclionisprofeflo-rum facile primarij,dogmataperftringerermul toq,* adh uc minus in ipfiim bonorum omniü autorem,mox initio impius, fuaeq; autoritatis parum oblerüas haberi uelim.Haud enim ignoro,quam medici (longe fecus quam Arilioteliš feftatores) turbari foleant, quum multo fgpius quam duceties auerahominis partium harmonij,ufus funftionisq; defcriptione,Galenu declinaffe,in unius, quam modo in fcholis exhibeo, Anatomes adminiftratione, obferuant* toru£ interim,& fummo defendendi ftudio,difle£fcas particulas expendetes.Quam-* uis & hi ueritatis amore dufti,paulatim inde mitefcant,fuisq; oculis ac rationi bus non inefficacibus plus fidei,quam Galeni (criptis adhibeantihaec uere para doxa non ex aliorü conatibus emedicata, neq; autori tatu congerie tantum firmata,huc illuc ad amicos tam fedulöperfcribentes, &adilloruinlpeftionem, ac demum ad uer£ Anatomes cognitione,adeö folicite 8c amice hortantes, ut Ipes fit, hanc breui in omnibus Academijs ita excolenda, quemadmodum in Alexandria olim exerceri confueuit. Quod quo felicioribus Mufaru aulpicijs fiiccedat,quafttu in me fuit,pr£ter illa quae alias huius argumenti in luce edidi, &qua?plagiarij quida,meprocula Germania abfente arbitrati, tanquam fua illic emiferunt,iani de integro humani corporis partiu hiftoriam eo ordine in fep tem libros redegi quo in hac urbe,& Bononiae,& Pifis,in illo eruditorü ui^ rorum coetu ipfam pertraftare foleo. Hac liquide ratione, qui fecanti adfuere, demonftratorü habebunt comentarios, caeterisq;leuiori negotio Anatomen oftendent.Quanqua alioquin & his,quibus infpeftio denegatur,minime futu ri fint inutiles,quum Cuiufq; humani corporis particulae num erum, fitum, for mam,fubftantia,ad alias partes connexu,ufum,munus,ac eiufmodi permulta, quae in partiu natura diflecantes rimari confueuimus, unä cum mortuorü ui-uorumq; refectionis artificio,fatis diffufeperfequatur, 8cpartiu omnium imä gines fermonis contextui infertas ita contineant, üt ueluti difleftü corpus ope rum Naturae ftudiofis ob oculos collocent. Ac primo quide libro omni um ofsium cartilaginumq; naturam enarraui, quae,quod illis reliquaepartes fufful a a. dantur, JLD C^ARO LV M V. IM? ERMTORB M ciantur, & fecundum h sec defcribantur, ab Anatomes ftudiofis priffiüm co-gnofcenda ueniunt. Secundus liber ligamenta, quorü beneficio offa cartilagi nesq; inuicem conneff untur,& dem mufcuIos,motus e noftro arbitratu pendentis opifices,comemorat. Tertius,uenarum quae mufculis & ofsibus,caet€ risq; particulis familiare,quo enutriantur,fanguinem deferunt, ac dein arteria rum,infiti caloris fpiritusq; uitalis temperiem moderantiu, frequentifsimam feriem cöpleftitur. Quartus non modo neruorum,qui mufculis animale fpi ritum perferunt,fed & reliquorü quoq; omnium propagines edocet. Quintus organorü nutritioni,quse potu & cibo perficitur,famulantiü conftruOrionem tradit: acinfuper ob fedis uiciniam,inftrumenta etiam cotinet,ad fpeciei fuccefsionem a fummo rerü Opifice fabricata. Sextus cordi uitalis facultatis fomiti, ipfiq; fubminiftrantibus particulis dicatur. Septimus uero cerebri 8c fenfus organorü harmoniam itaperfequitur, ut illic neruorum a cerebro originem ducentiü feries quarto libro exprefta,non repetatur.Quippe in horum librorum ordine digerendo, Galeni lententia fum fequutus,qui poft mufculo rum hiftoriam, uenarü, arteriarum, neruorum, & dein uifcerum Anatomen peftraftandam duxit. Quantumuis non inepte,ac potifsimu apud huius fcien tiae tyronem,aliquis Cum uaforü diftributione,uifcerum cognitione ita perfe-quendam contendet, quemadmodü in Epitomepraeftitirquam ueluti horum librorum f emitam,ac in illis demonftratorum indicem pr£paraui,ferenifsimi Principis Philippi,Maieftatis tü£filij,üiuiq;paternarum uirtutum exemplaris, fplendore decorata. Verum hic quorundaiudicium mihi fuccurrit,qui non duntaxatherbarü, fed & humani corporis partium quantumuis etiam exqui-fitifsitnas delineationes, rerum naturaliü ftudiofis proponi, acriter damnant: quod has non pitturis,uerum fedula refe£tione,rerumq; ipfarum intuitu difci oporteat.perinde fane,ac fi hoc nomine uerifsimas,et utinä a typographis nun quam deprauandas par tiü icones,fermonis contextui adhibuiflem, utftudiofi illis freti,a corporü feftione temperarent:ac non ijs potius,quibus poflem mo dis,medicin^ candidatos ad cofeftiones proprijs manibus obeundas hortarer. Profeftö fi ueterü, qui pueros domiin cofeftionibus adminiftrandis, perinde atq; in pingendis elemetis 8c leftione exercebant, cofuetudo huc ufq; dedufta fuiflet,nonpifturis modö,uerüm & omnibus comentarijs, perinde atq; uete-res illos,facile nos carere permittere:qui tum primum de Aclminiftradis difle-ftionibus fcribere funt aggrefsi, quum non liberis folu, fed alienis etiam uiris, quos uirtutis nomine fufpiciebant,artem comunicare, honeftum efle cenfue-runt.Cum primum enim pueri non amplius in feftionibus exercebatur,proti nusneceflariö accidit,ut Anatomen infelicius difceret,exercitatione,quam in pueritia aufpicari folebant,abolita. Adeo ut quum ars Afclepiadü familia exci-diffet, multisq; feculis in deterius uergeret, opus fuerit libris, qui fpeculatione ipfius integram conferuarent.Quantum uero pi&urae illis intelligendis opitu ientur, ipfoq; etiam uel explicatifsimo fermone rem exaftius ob oculos collocent,nemo eft qui non in geometria, alijsq;mathematu difciplinis experiatur. Vtcunq; uero fit, toto opere id unice ftudui, ut in negocio longe reconditifsi-mo, neq; minus arduo, quamplurimis prodeflem,humaniq; corporis fabricae non decem,aut duodecim (uti obiter fpeftati apparet) fed aliquot mille diuer fis partibus extruftaehiftoriä, quamuerifsime &abfolutifsimepertrafl:arem, ac intelligendis huius doftrinae Galeni libris, inter caetera ipfius monumenta, praeceptoris opera maxime requiretibus, non fpernendam frugem medicinae candidatis adferrem. At interim non me latet,quam conatus ille,meae se tatis, qua ■Jt N 2) X E E V E S ji Lil o f tUE FT10. quauigefimum oftauum annum nondum excelsi,occafione,parum autoritä tis habebit,ac quäminime ob crebra non uerorum Galeni dogmatu indicatio nem,ab illorü morfibus eri t tutus,qui, perinde äc nos in Italicis fcholis, Anato men fedulö non funt aggrefsi, quosq; iam fenes inuidia ob iuuenu refte inuen ta tabefcetes,pudebit cum ceteris Galeriüfubfecutis,hafl:enus cgcutiuifle,eacj; qu£ modo proponimus, etli magriufibiin artenomen arrogent,non animad uertiile,nifi magno alicuius nummis patrocinio ex more commendatus,in lii cem aulpicato prodeat. Verum quia maiori nullo,quam diui Carolynuiftifs. maximiq; Imp eratoris,nunqua intermorituro nomine tutius niuniri,fplendi diusq; ornari poteft, tuam Mäieftate obfecro, ut iuuenile hoc meuftudiu5mul tis rationib.caufisq; fibi obnoxiü,fub ipfius duftu, Iplendore, acpatrocinio, in hominü manibus tantilper uerfari linat, donec per rerü ufum, ac quod aetate crefcit iudiciu,eruditionemq;, h uc labore fummo optimoq; Principi dignum redda, aut aliud non reijciedum alius ex arte noftra deprompti argumenti mu nus offerä.Quamuis augurer, ex uniuerfa Apollinea difciplina, adeoq; tota naturali philofophia,nihil tu£ Maieftgratius acceptius'ueprocudipofl^hiftöria, qua corpus & animü,ac praeterea diuinu. quoddänumen ex utriufq; fympho-nia,&nofmetipj(os deniq;(qiiod uere hominis eft)cognoi(cimus.Atq;utidplu ribus colligo argumetis,itaindeinprimis coijcio,quöd in illa librorü frequentia, qu^felicis memori^ Maximiliano Rom.maximo Imperatori,auo tuo,cofe črati fuere,nullus pr^fentis negocij libello unqua gratior exti terit. Neq; unqüa obliuifcar,qua uoluptate tabulas meas Anatomicas inipexeri^quaiUq; curiofe de fingulis percüftatus fis,quas pater meus Andreas, Maieft.T.apharmacispri marius iuxta ac fidelifsimus,aliquando intuendas obtulit. Vt nunc praeteream incredibilem illu,Ut in omnes difciplinas, ita etiä multo maxime in mathematicas, &prefertim eius quae mundi aftrorumq; fcientiapertraftat,amorem,& in tato heroe admirabile eius peritiam. Adeo,ut haud neri queat,quin utmun di fcientia unice teneris,ita etiam aliquado omnium creaturarü äbfölutifsim^ fabricatione expendenda deleöeris,&immortalis animae diuerforio inftru-mentoq; cofiderando uoluptate capias: quod quia permultis nominibus hiun do egregie correlpodet, ueteribus haud ab re paruus mundus nuncupabatur. Caeteruni, uti niodö homini dignifsimafui corporis ftrufturae cognitionem, per fe longe c6meildatißimäm,& cui tatopere uel Romg fumnlos uiros, tum rebus,tum difciplinis philofophicis per omnia praecipuos,operam impendere iuuit,minime hic praedicanda ftätui: ita quoq; Magni illius Alexandri^qui non nifi ab Apelle pingi, a Lyfippo in aere duci, & a Pyrgotele Iculpi uoluit, probe memor, multo minus hic laudum tuarum aliquid recenfendü duxi, ne ieiuna 8c parum exercitata oratione,illi? pro luce teiiebras offundapraefertirn quum prorfus improbandus fit,nimium receptus in Praefationibus ritus,quo abfque omni delectu,& fere praeter meritum,ueluti ex typo & formula quapiam, ui-lis alicuius praemioli gratia, omnibus afcribi fclet, fulpicienda doOTina,fingu-laris prudentia,mira manfuetudo,acre iudicium,indefefla liberalitas,erga lite-ratos & ftudia mirus amor,in rebus agedis matura celeritas,omnisq; adeo uir-tutum chorus,quo tuam maieftatem non minus quam dignitate,ac felicitate, rerumq; geftarum triumphis uniuerfos mortales anteire, nullus non (quamuis hic a me non dicatur) perfpe&ißimüm habet.unde etiam fummi numinis loco adhuc uiuus colerisrquod ut Dij ftudijs & toti orbi non inuideant,led di a tifsime mortalibus incolume,perpetuoq; felix feruent ac tueantur,precor. Pa=* tauij-Calend,Augufti, Anno poft natum Chriftum M. D. XL 11 JÖ. o P O St^I It V S LECTOR^J. QöoniamEpiftola, quam una cum Tabulis.ad hofce de Humani corporis fa brin hbros SfioforumEpitornenparatis,ab Andrea Vefalio ex Italiamiflam accepimus, pleraq? continere nobis uifa eft, quorum alioquin Ledorem initid admonendum putaflemus,quae cj! Typographis, prcciput: ita parui Principum decreta pendentibus,& ad ea quae in rei literarne ufum euulgantur deprauanda ' natis,(ignificandauidebantur.operaepreciumduximus,illamitaquo^ que,uti ad nos miffa eft,candidis Lcctoribus communicare. /OUNN/ OfOX/NO, qiiAECUlVM LITER ISTO L ^4. ttatumfuitßd ut recentius eßßet,ddpluresq3 annos utile,baßenus non curauimus deßribendum. Regis (fällig ß mihi adepturum recepit ipßusapud XJcnetos Orator, Jbfonßejßukantißes. Licet hac ex parteparum ßm anxius: imo diplomatum exemplaribus nepagwam quidem occupandam duxerim. "Nam quidftrincipum de-treta apud bibliopolas, & in omnibus angulis nunc denßßim'eßtos typographos ualeant, abunde in meis ^Anatomicis tabulis, dnteannos tres Unetijs primum impreßis, <&pottmodummißrepaJsimdeprauatis,maioribus cfo interim titulis exornatis, ett animaduertere. ^Augußa enim, mea nuncupator ia ßbauBa epißola, ne- ßio quis rabula Cjermanice ettpraßatus, O*prater meritum m ^Amcennam,reliquos^ trabes blaterans, me inter quoßdam ßccinßos Cjalenos connumerat, & (quo emptorißueumßtceret) me coegißeinßx tabulasjalß dßferit, qua (jalenus pluribus quam triginta libris dijfuß complexus ett. Dein Latina fi tyrmanico idiomate donaffefubiungens, atteßatur (jracos & trabicas uoces ab ipß adbibitas:quum interim nonfilum tales omninoßwduxentßd ea ex reliquo orationis contextu omißrit,qua conuerterenequiuit, quorumq. nomine tabu la in primis debebant ejße commendatior es.pr at er quam quodZJenet amßulpturam peruerfiitticfant imitati. Hoc c.Augußanoßulptore longe rudior imperitior^ extitit,qui Colonia ijßdem tabulis manum admouit: quan-tumuis illic neßio quis in typographigratiam ßnbat, non tantum ex meis tabulis bominis conßrullionem melius quam ex bumand fabrica reßßione intueripoßße, uerum etiam ipßs ex elegantißimisßguris ßecißße multo elegantiores:quum tarnen &pifluram ualde corruperint, & neruorum delineationemparum feliciter imitatam adiecerintj quam ego characierum adbibito indice, unidtq? alteri amico, qm id tantilber dum ipß eam ederem,a me expetebant, rudit er delmeaueram. Tarißjs tres priores eleganter expr efferunt, dlijs Interimpro- pterßulptura (uti conijcio) dißßcultatem & in Latina &• (gallica editione, ofnißis: quum potius a prioribus,ß ßudwßrum habenda erat ratio, abßinendum ßuiffet. Cat erum apud ^Argentinenßs quidamplagiarius de ßudijspeßme ett meritus, quod meas tabulas, qua alio quin nunquam fitis magnaßudioßsproponi poterunt, tamßede contraxerit, & turpißimepiBas, acprat er omnem rationem circunßriptas, cum idugußani uerßo-ne emißrit. Ifuius gloria is muidere uißu eft, quiUndecun^ citra deleßu compilatis ex aliorum libris, imaginibus, Jföarpurgi & Francößrdi* eius generis ubros adhuc emitterepergit. ^Adeo ut dniina illa&ßekcißimd Italorum ingenia leuiterferam, ualde exofculer, quod aliud mplerifi^ (fermani# medicis iudicium obßrdi-dorumquorundam typoorapkorummancipiarequirant,qurt nullumnon finpngenm, uiüsalicuiuspramioli a tjpographis emungendi gratia,abjq? omni dele fiu contradere, emntare,tYanfcnbere,fuoc^ nomine,ntnouum ßudio nimm difßdere uideremur. S C AE TERARVM hominis partium Oßis natura. maxime eft terreum, ac proinde aridißi-mum & durißimum. Eius enim temperamenti fummus rerum opifex Deus fubftan oßumufw. tiam merito efformauit, corpori uniuerlo fundameti inftar Jfubijciendam.Nam quod parietes & trabes in domibus, Sein tento-rij s pali, & in nauibus carinae fimul cum co ftis praeftant, id in hominis fabrica ofsium praebet fubftantia.Ofsium liquidem aliaro oßzdffirm-boris nomine tanquä corporis fulcra pro- tMabultu creantur: e quorum numero funt tibiarum Sc femorum ofIa,& dorli uertebr£,ac omnis fere oßium contextus. Alia,praeterquam quod luftinent, reliquis etiam partibus ueluti propugnacula, tutißi-miq; ualli & muri a Natura obi) ciuntunquemadmodü caluaria,uertebrarum fpinae,& tranluerfi earunde proceftus,peftoris os, coftae. Abarten dmibus praecipua fui parte innata, quorundam ofsium articulis praelocantur, tendinu robori eleganter fuccurrentia, laxoq; articulorum motui quodammodo praefe-fta. Hac etenim occafione,* patella in genu occurri t,ipfaq; pariterb ofsiculale-ßimo lemini a difleftionum peritis afsimilata fecundo pollicis manus interno dio,& quatuor reliquorum digitorum primis internodijs,&primis etiam in-ternodijs quinq; digitorü pedis,apponuntur. Dentes porro incidendis & confringendis & atterendis moliendisq; cibis priuatim co ducunt,perinde ac duo auditus inftrumenticofsicula peculiari ufu,audiendi officio famulatur. Verum cuiulq; ofsis primarium munus,Capita quibus lingula olla fumus deferipturi, fufius oftendent, quandoquidem in praefentia abunde fit, generarim illorum ufum recenfere: quo (ut femel dicam) olla fulcrorum modo uniuerfam corporis molem fuftentant, 60) somnia adnafcuntur & firmantur, & ab ijfdem lulpenduntur,adeo fane ut ex ofsium ufu aut officio,non alia quam modo fere diximus,defumi pofsit illorü differentia. In magnitudine uerb olla uanant, offirenu* * quod nonnulla quidem lint grandia, ut femur, tibiae os,humerus,& olla facri oßis lateribus utrinq; connexa: nonnulla auteparua exiftant,ut brachialis olla, dentes,& ofsicula quae fefemo comparantur. Alia rurfus ampla funt,ut ofla la- b eri ofsis pi Differentia ab appendicibus, proceßibus, ca pitibns, crc. 2 ' VESLALI!, t>E C OR? O Z IS ~ eri ofsis lateribus coarftata/capule/acrum os, uerticis offa,frontis Sč occipi tij. Alia angufta & gracilia & loga,ut fibula,radiüs,ulna,& cöftae. Porrö fatius ent omnes differentias, quas a forma petere in tegrü eflet (cum mnumerae occur-rant)ad pnuatas oßium defcriptiones i eferuare.Arduum quippe efIet,ofsibus nondum enarratis affequi,quae nam horuimt alpera: ut ea quae lapideam cal-uarise bafi uocabimus,quod praeruptae rupi fimilia uideantur. item quae laeuia fmt,ut uerticis offa,frontis os,peftoris os. deinde quae triangulum referant, ut fcapulae:& quadrangulum,ut uerticis offa:& quae cunei Ipeciem obtineant,ut feptimum in capite enumerandum os: & quae cribri ac lpongiae, ut oftauum capitis os: 8c quae iugis afsimilentur, ut ea quae iugalia uocantur: 8c quae /no-ftrum imitentur,ut clauiculae: & quae enfis effigiem offendant,ut peftoris os: infuper quae v referant,ut lingua radici impolitum os: & quae radi) quo latio-res cordul^ texuntur,figuram exprimant,ut cubiti os,radij nomine donatum: 8c quae cubo tefferaeq; 8c grandini comparemus, ut pedis os, a cubi forma nomen obtinens: & quae cymbae feu Icaphae modo caua exiftant, ut pedis os, cui cymbe imago nome dedit :8c quae 0. . . . „ . . J i V- 11 'T J Quoniam qu&bic traditur oßium differentiam figuris, Capitibusfinguhs, m0le,lCUt0, O" I & inßgnitum deli-neauimus, ut oßis appareret fubßantiapumicis inßar con-ßrucla. ,yLc utrun^ quidem L, cauernojam fungojam 'ue huius oßis notatfiibjlantiam. M uero, fquamam, quA oßis conßituitßiperßciem, & un- HVMUKi. FUZZICiA £/$£% £ 3 cömmiflurarum fpeciebus petita?,nifi commilluris accurate explicatis,ob uia? ^com eile non queunt. Quod autem quamplurim a? tint,Sc cognitu non admodum faciles,quartum Caput attelfabi tur.Item differentias quae a cartilagine depen- U widere poliunt, nondum natura cartilaginis expolita, haud prompte quiuis alie- /;f' queretur.Incognita enim cartilagine,intelleftu difficile eft, quaehiam offa cartilagine prorfus deftituantur,ut uerticis olla: quae illa undiq; fere, ut quaeda bra chialis olla,aut aliqua tantum ex parte,ut femur,incruftentur: quae item in car ^ tilaginem degenerent, utnali ofla,coftae,peftoris os. His igitur differentijsin {uum locum alleruatis, eas quae a fubftantia Sc ofiium connitutione colliduntur,fermoni hic adijciamus. Sunt enim quaedam ollaplane folida,neq^quouis pafto effr aftä, interius cauernulis finibus'ue oblita uidentur: ut,praeter cetera , duo nali oila, Sc quod in oculorum fede minimum, ac fuperioris maxilla* oßiüm fecundum numerabitur: Sc ea quae fefamo lemini cöparantur: Sc duo oßicula auditus organo propria * quae omnia, niti teporis fucceilu impenfe re-ficcata, nullam omnino cauitatem intus offendunt. Nonnulla uero exterius, quali continua crufta aut lamina obducerentur, lolida apparent, fed effrafta; quaedam paruis tantum finibus cauernulisq; compaftifiima? Ipongiae, uel lae-uißimi pumicis foramina quamproxinie referentibus, intus oppleta cernun-tur,quandam exiccati fungi {peciem exprimentia: ut in minorum ofsium numero,brachialis offa,Sc tarfi offa: in maiorum autem,lacrum os,uertebraruni corpora,peftoris os, calcis os,talus, deinde & uerticis offa, quaedam ueröpraeter has cauernulas,nullaferie aut numero potitas,amplum aliquem &infigni-tercauum oftendunt finum, qui folidifsima ualidifsimaq; ofsis fubffantia cir-cundatus, in extremis angulis, offeis ueluti lineis interftinguitur. Hunc tinum lingula olla,quibus obtigit,unicum fere adipilcuntur.Sunt autem huius claßis inter minora ofla,pedij,poftbrachialis,&digi torü olla: atq; exhispotifsimum primae Sc fecund^ digitorum acies, quantumuis fecus Galeno Anatomesprd- fnuderj»par feflorum pr^cipuo uifum fit,olla digitorum folida conffituenti.Grandiora ue u^2ZmXrn ro olla eiufmodi finu donata, funt, fern ur, tibiae os, hum erus, maxilla inferior, Hippocr.iib. iis quartum fuperioris maxilla? os, frontis os, temporum & plerunq; ipfum cuneiforme os.Dentes autem,q ui omnium olsium facile funt durifsimi,huius generis finum quoq; obtinent: led interim diftis nuper cauernulis,&pumicis modo efformatis foraminulis,prorfus deftituütur.Maiores ifti finus,& illa pumici ac fungo non ablimilis conftru£lio,ofsibus contigerunt,cum quo motus nomine, quum neceflario magni alicuius ulus occafionecrafla,autalioquin grandia elle debuerunt,leuiora redderetur: tum ut medullam proprium iplo-rutn nutrimentum illis continerent,aut pnuatim aerem, aliquain'ue peculiarem materiam (ut frontis os,& temporum olla) praeter medullam,amplerire rentur.Neq; folum in maioribus ijs ofsium finibus,ut quilpiam forte arbitrare gutoßiupdr-tur,medulla reponitur: ueruni illa? etiam Ipongie modo extrufta? cauernula?, “ZtX non minus quam infigniores illi finus,medulla infarciuntur. Preter cauernu ^ las & finus, quibus olla intus lcatent, quadam etiam amplis foraminibus funt peruia:ut occipitis os,& uertebra?,qua dorfalem tranlfnittunt medullam, pm bis quoq; olla,quo podere minus grauent,ca?teris omnibus grandius foramen obtinent. Alia autem paruis perforantur foraminibus,ut pleraq; capitis Sc maxillarum ofla,uenis,neruis,arterijs uiam praebetia: Sc os quod inter capitis olla oftauum numerabitur,odorum gratia tenuibus foraminulis cribri, aut ut qui bufdam placuit,Ipongiae modo perforatu cernitur. Alia exterius ac in fuperfi-cie nullum quod fenfu dignofcitur, foramen commoftrant: ut brachialis olla, b 2 & dentes, ih occulta- tione. kSL membrana ojjk arcum cingente. 0=' CartiLoinii natura. t'fUs communi eßium ufiii re-jjtondens. 4 UND. VESULIJ, VE COR*? ORIS & dentes, & digitorum ofsium permulta* Non paucis autem ofsibus forami-nula obtingunt, quae exterius ac m fuperficie funt confpicua: non tamen uni-uerfum os penetrant, fed tantu uems arterijs crafsiora offa Subeuntibus pr^-paraiitur.Eiufinodi foramina m calcis ofle,& talo, & craßionbus facn oßisfe-dibus,&in grandium uertebrarum corporibus pafsim occurrunt: quod uide-licet hgc corpulentiora fmt,quäm ut ä uafis ipforum fuperficiem tantum perreptantibus, alimentum commode pofsint allumere. Ab ofsium fenfu leuis admodum pendet differetia.Solos enim dentes fenfu praeditos,reliqua autem ofläillo deftituta arbitramur: quamuis non nimium temere ofsibus omnem fentiendi uim adimere coueniat, quum in crebris quas manu obimus curationibus,interdum ofla dolore affici,etiam praeftantifsimi medici affirment:non ignorantes interim membranam quandam ofsibus circumduci, quam ob id Gr^ci 'nti&oswy (ac fi circumoflalem diceres) uocarunt,cuius gratia alijs ofla (fi quid modo fentiunt) fenfu pollere uifum fuit. Pr^terea & foli dentes tota fede qua extra gingiuasprominent,nudi funt:reliquis interim ofsibus omni ex parte teftis,& ante fettionem latitantibus. Ad haec, dentes ubi prominent, communi membrana ofla inuoluente deftituuntur, ut Sc caluariae interior fuperfi ‘ cies,qua cerebrum continetur,quam dura cerebrum induens membrana pro xime fuccingit: quumalioquin ceteris ofsibus difta prius membrana unaiq; circumducatur,fi eas fedes exceperis,quibus ofla uel articulantur inuicem, uel alioquin mutuo conftruuntur. QVID CARTILAGO, ET CLV IS IPSIVS ufus 8c difFerentia♦ Cap* 11* r m &prL &c. Quatuor L in femore M notatopofitis, quatuorfemoris appendices indicantur. M <&c. Quatuor M mfemore F notato locatis, etiam quatuor femoris appendices infimantur, quarum circunfiri-ptionem Imea notant, quibus illa a reliquo fimoris ojfe dirimuntur. Ft,lS[ Superius 2V m ojfefien ofiis lateri commiffio, appendicem notat ofiis ilium, infrius autem FI, appendice ofiis coxendicis. n J . O &c' MhquotO inpedij ofiibusponuntur, deinde inprimofecmdoappollicis ojfe, & primofcundob medij digL ti appendices aliquot in his ofiibus infimantia. P Humeri appendix. QjMppendix fjinafiapuU. R Lineae, quapluresfjnnx fiapula appendicis portiones intercedunt. S,S In utroqi femore duo finpfimus S, femoris notantesproceffus. F Proceffus acutus inferioris maxilla. L), U Duo funtproceffus, m ojfe alt er i fieri ofiis latericoarBato. X Proceffusjupenoris appendicispedij ofiis,paruo digitoprapofiti. ' T,T Duo procefusfiu tuber inferioris fi dis humeri, qua cubiti ofiibus articulatur, a,a, a In utroq3 fimore ter a pomtur, tria femoris oBendens capita, b Caput maxilla inferioris dextrum, c Caput talifinum ofiis quod cymbam refert,fubintrans. d Caput tali, tibiafirnmfubiens, quod & F notatur, e, e, e, e Mhqnoties m pedis figura e occurrit, capita notans pedij & digitorum ofiium. f Caput humenfuperm, quodfiapula articulatur. g,g Duo capita inferiora humenfeupotiusfides, quibus ulna & radius articulantur. h,h In utroqfemorefimel h pomtur, ceruicem capitis indicans, quod coxendicis ofii immittitur. 1 Ceruix m inferiori maxilla. , 4 Ceruix m talo. 1,1 Cermcespedij ofiium. m Ceruix inhumer0. n Mcetabulum in coxendicis offe, cuifemur inarticulatur. 0 uXcetabulum m humer0, anteriorem ulnaproceffim admittens. p)p,p Superfetetenus exculptifinus,qui in tarfiofiibus uidentur. q>q Pedij ofiium minime extuberantia tubercula. r,r Supercilia m coxendicis offe, adf upenorem acetabulifidem confiicua. Si fine in cartilaginibus eiufinodi quoq^ ofiium partes autfides contueri lubet, omnes fere qua m cartilaginibusJfeBaripoffunt, effigies cartilaginum trt gefimo oBauo Capitiprapofta commonfirabunt. b 4 y T C V N- 8 yarUscJJeuo- (t'S, CjUib. cßlH pjrtes Jedes % nuncupantur. ^ARJD. VBSULII, VE CO %T ORIS T G V N QJV E uocum multitudo,& uarius illaru ueläpud eundem authorem ufus,rerum defcriptione arduam red-datrnulla tamen aeque uaria pugnansq; diftionum eft Cön geries,ac nominum, quibus ofsium partes fedesq; in dican tur. Vt enim ad fequens Caput uarias adhuc appellationes afleruem, quibus commifTurarü oflaiungentium Ipecies fignificantur,huc modo referuntur, ItT^wnsj^' iw, LiQctXu^ cyßpoy, kjJj/cAvA©-', ttbyyy, kpti/Ak, hjtvMJIhp tfvfopopyybluuH$Tvdf9 ccfiL$o\tfo^iXH$a8id(fl&, eiusq; generis uoces quamplurimse, quae Graecorum funt nomma:Latinis autem,v finuum medullam continentium opercula efle tradiderit, quali uero ap-nuumedullam pendicum cauernulae medulla,aut fucco ipfi prorfus fimili deftituerentur, Sc 22fiop?rcu nonquamp5urimaofla finibus quibus medulla ofluofis fibris non intertexta u continetur carentia, appendicem afeifeerent. Amplis enim ofsibus, quae facri ofsis lateribus coarftantur, eiufmodi finus neutiquam adeft: nihilominus tamen toti ilium ofsis lpinyc appendix coalefcit,quemadmodum Sc toti infim^ ^ fedi coxendicis oßis.Quin &fcapulae nulla fere exparte medullofae/ quatuor d x,y,e,, appendices anneftuntur.du^ quidem ad ipfius bafim, una ad mucronem inte * & •l* * rioris FU2ZICiA LIKER 1. ö eQ_Kfi. rioris luiproceflus,& quarta fuperioremipfius procefliim:' qua?peculiariter K- ex plüribus particulis extruitur. Demum dorfi uertebra? eius generis finu ca-f ,,zfi.at. rent: attamen ipfärum corpora fuperius in feriüsq; fibif appedices uen dicant. 17 A’e?c’. ^m°non rnodö uertebrarum corpora appendices habent, ied etiam tranfuer forum in thorace ac lumbis Uertebrarum procefluum & /pinarum mucroiii-busappen dices annectuntur. Infuper & coftarum radici Uertebris coarticüla-ta? appendix committitur, etiam fi coftarum os nullo amplo finu medullam recipiente donetur. Caeterum uertebra: & pueroru dentes, qui etiam appen-dicibus decorantur, non folum in di eant ofla his finibus deftituta aDDendires i • \ • v r C 1' J-1 ii appendices coti obtinere: uerum etiam argumeto lunt, non lolis grandibus oisibusNaturam tingere. appendices dedifle: quantumuis antehac Anatomicorü praecipui oppofitüm afleruifle uideantur,appendices magnis tantum oßibus adfcribentes, adeo fa-ne, ut fi appendicum rationem refte ferutabimur, eas nonfinuum opercula quocunq; tandem modo ftatuemus, uerum illis rerum Opificem ufum eile, haud immerito afferemus,quum os aliquod parte quapiam mollius quam reliqua ipfius fede fabricandum duxit,fiue commodg opportuiiaeq; articulationis, qua? craflam, ac proinde non prorlus folidam copa&amq; olsis ledem requirebat, fiue molliorum corporum inlertionis^xortus'ue, aut eiufmodi alicuius occafione. quantumuis interim Galenus undecimo libro de Partiü ufu, appendicum fubftantiam reliqua oßiumqu^ illis donantur fede lolidiorem durioremq;efle ceniuerit: appedices in nuper natis parum expendens, quibus magna ex parte funt cartilagineae, quemadmodü Sein lenibus caetera oßium lede (utiiam antea dixi) mollioresrarioresq; occurrunt.Ofsium itaq; amplos gouituor Mos & ofluofis fibris non undiq; oppletos finus habentium, femori quidem g 6dU.B.dc l fi.A.de- quatuor anneftuntur appendices: unus capiti, quo coxendicis ofsiinarticülä-4 ’ tur:unus inferiori ipfius parti,quae tibiae comittitur :Sc duo alij duobus ipfius proceßibus,quos fere rotatores uocamus. Tibi^ oßi & fibulg ad genu 8c ad pe dem appendices adnafeuntur. Radius quoq; iuxta brachiale &humerum appendicibus donatur. Humero autem tantummodo fuperius, quafcapuläfpe-ftat, appendix contigit: quemadmodum ulnae dun taxat ad brachiale, quan-quam huic interdum in admodum puerulis ad fupremam ipfius partem par-h «fxcr na appendix adnata'1 occurrat, uti&humero1 tota inferiorpars cubiti, articu-Yfig.6.c4. ]j portionem efformans,quibufdam appedice efformari uifa eft. Atq; hsec ofla i quodfub grandiafunt, quibus infignes Natura finuslargitur. Parua autem, qua? & noš fn “foci quoqjeius generis finu cotra Galeni placitum donari diximus, haudquaquam & fub appendice carent: quippe poftbrachialis Sc* pedi) ofla ad unum omniamanife a oo» ftilsimam appendicem obtinent, ubi primorum digitorum oßium finus ad fi.pcdis. articulationem fubeunt.Superius uerö qua haec ofla brachiale Sc tarfum relpi ciunt, fubinde appendicem quidem adipifeutur, at firmius femper quam ima parte, ipforum olsi coalitam. Item omnia digitorum ofla fuperius & inferius appendicibus plerunq; decorantur,fi ultima excipias,quae fuperius tantum ap pendices habent, quem interpretes proceflum,exceflum,explanta- tionem, Sc nefeio quibus alijsuocibus uertunt, nobis proceflus appellabitur: Trocefm eftq; ofiis pars, nihil a luo ofle differens, quam quod tuberculi feu gibbi inftar ex ofle procedit,quemadmodum ex arboris trunco radices & rami extuberare procedereq; uidentur. Eiufmodiproceflus,qui Sc iKQve&g quandoq; uocan-tur,in oßibus funt quamplurimi. Nulla enim dorfi eft uertebra,quae non mul b sfi.tf.cd. tis donetur.quandoquidem aliquo tbceruicis uertebras etiam plures undecim um™"0 Proceßus habere,thoracis autem uertebras feptem, lumborum uertebrasno- tiern, 10 unn VESULIU VE CORPORIS. uem, fuislocis docebimus. Deinde Sc inferior maxillaprocefsibus utrinque cj&ifi. duobus donatur, humerus quoq;5 Sc omnia corporis ofla proceflus often- d yy u dunt,quoties extra planam fuperficiem aliquafuifede extuberant. Porro proprer#«»* ft cefluum,ficut & appendicum, nonnulla? funt differentia?. Quibufclam enim Ärtr procefsibus appendix adnafeitur. nam femoris proceflus' rotatores nuncupa- «■ s sfi.a. ti, & fcapula? fpina (qua? proceflus fcapula? eft) appendicem obtinent: quem- B ‘ admodum & interior quoq; fcapulae proceflus. Alijs proeeßibus nulli funt ap^> pendices.nam maxillae inferioris,tali,& reliquorum fere fungoforum oßium procefsibus appendices rarifsime contingunt, modo & eorum quoq; oßium proceflus fungofi fint» Rurfus ipfi appendices plerunque fibi proceflus uendi-cant. Vlnae enim appendicif proceflus accidit, quem columna?, 8c quo fcnbi- C ifi-cap. oßbm, mdC ceruicis Uertebra?p finibus articulata,non femel eo nomine appellauit: 'ps quum interim?idq;potißimuminhomine? acuti proceflus nome neutiquam mereantur. HVMUKI FJi'BTtlC'A L1%E% /• ir mereantur. IuQccXh, Sc ^ccXcaop, Latinis nomine capitis explicantur: qui hac “’***■*• uoce appellantoßis tuberculum, alterius oßiscauum articulationismotusq; cy». arbitrarij occafione fubintrans.Et caput rurfus promines aut deprefium nun- 1 ■ n . . , r r T- • q . r ■ prominentia, qmtireid cupamus, adlplius ceruicem id referentes. Femoris enim caput, coxendicis aha deprcjjk. figcfpV °^s* ^mu* ^articulatum, prominens dicitur, quöd ab ipfius ceru ice ad uerti-r i,zfi.ca. cem ufq; longus pertingat duftus: quemadmodum Sc humeri* caput icapulae s Abmfd c om minum, pr ömin enti s capitis loco numeramus, quod ipfius eminentißi-f in fi. i. ma parte ceruice aut collum longe excedat. V erum pedij ofsiumf capita, qua? * ^in^ tarfi ofsibus comittuntur,adeo depreffa planaq; funt,ut uix dicere queas, num * ipfa tariiofsiumfinusfubintrent,aut tarli ofsiü tuberculainferecipiant. Prae-u Conferf, terea neq; mu trium interiorum tarfi ofsium cum offe cymbam referente con Ihcumn' textu,a finibus capita diftinguere licet, dein eiufmodi capitula in plerifq; uerte mjfig xo. brisx haberi,luo loco admonebimus. In praefentia enim fufficit addidifle,Grae *a.dfzrfL. cos'Naturae operum ftudio flagrantes, capita prominentia nuncupafle, quse gur£i6cd. mamfeftum oftendunt tuber, & ipforum medio (quantum ad fuperficiem X,Y' fpeftat) magis quam lateribus,aut in orbiculo,eminent & extuberat.deprefia autem,quae adeo obfcuro tubere gibbo'ue praedita funt,ut num caput,num fi nus eauocari debeant,non fatis conftet.Atq; haec pofteriora capitailli npifh fi.* quemadmodum femurinferiori fede donentur. & potifsimum prima qua- cap'17' tuor digitorum olla,quae in luxationis reftitutione,manu in pugnum afta, hu merum extrorlum, & dem lurlum praecipue ducunt. Caeterum Galenus m primo de Mulculorum motujjoWWtop appellat, depreflum oßis capitulum, quando uy feu caput, vjtvM feu acetabulo,profundo'ue feu alto linui con fert: KpWlt/tep uero,feu depreflum, minimeq; extuberas & planum capitulum, yA£iuH,quam finum efle dicimus,adeö leuiter in olle caelatum,ut an finus,an ca pitulum fit,dijudicare uixpofsis. Atq; in hunc modum a primis difleftionum profeiloribus, xjvJlvAsv nomen proculdubio inftitutum fuit, quamuis interim Facile curauero, ne hoc nomen quicquam obfcuritatis alibi in noftra oratione pariat: quum non minus promptum fuerit, oblcure & leuiter extuberans capitulum, aut internum externum'ue femoris iuxta genu caput, dicere, quam ambigua uoce condylum, uel nodum, uel quippiam fimile fermoni inferere. *or. Latini collum Sc ceruicem nuncupant, his uocibus ofsis partem,quae collo noftro relpondet,lignificantes. Collumnamq; 8c ceruix te r/wr**Al’ rum aliquando non modo tenuiores oßium partes in capita extuberantes,cer uices dicuntur: quinetiam & tenues proceflusita uocamus, qui latiores dein redditi, finum conftituunt, cui aliud os coar&atur. quod fi in aliquo olle con-lpicitur,lane in icapula eft m anifeftißim u m: cum sc ar ftio r p ars ante linum cui f fica. humerus inarticulatur polita,ceruicis quoq;nomen ab Anatomesprofeflori- 11 C*D' tfßt'1' ^US ^ minuit. Ks>7vhlw08č inluper b§vGa* moris caput admittitur:dein 8c ingofle cymbam referente,in quem tali caput g " fig n ingreditur.Neq; fane in uniuerfo corpore alij finus,quibus ofsium capita inar-ticulantur, illis duobus profundiores exiftunt. Verum arbitror a primis difle-ftionis profeiloribus, non foluminfigniter profundos finus acetabuli nomine appellatos efle, fed omnem finum alterius ofsis caput excipientem: modo quiuis illum primo intuitu finum efle atteftaretur. yAIwn autem ab ocularis finus (quantum conieftor) forma finus dicitur, qui leuiter & liiperficietenus tantum HUMWRI F^AVKIC^A LIVEK L ^ tantum cauatus eft: ac talis occurrit, ut ignores num aliud os admittat, aut a-liud os fubeat,nihilo fecus quam fi duo plani laeuigatiq; afleres inuicem imponerentur. atq; fic yhUun depreflo refponderet capiti, quod omnium primum b p,p,pin nuncupatueflearbitror. Talesfinushabenturinfa tar/i oßibus,quape^ dij olla ipfis coarftantur. Item1 ofsis cymbam referentis fedes, quibus id tarii h^J. ofla excipit,huiufinodi quoq; fimt: ut 8c brachialis ofsium nonnullae,quibus '{f— poftbrachialis ofla articulantur. Praeterea in prima ceruicis uertebra,1 ubihcec k < cap ifig.zr deprefla fecunda? uertebra? capitula admittit, uix cauatiilli finus occurrunt. ' Verum haec non ita dico, quafi inhibere uelim, finus quofdam (qui etfi mani- i r cjutru fefti finus formam praeferant,tam en non admodum profunde mfinuantur) apüc’uZ etlam appellari. Nollem enim cotentiofe rixari,num tibia? ofsism finus, t*fig. quibus inferiora femoris capitainfident,jcp7vA«s aut yKlwus nomen mereantur. Attamen fi articulationis fpecies diligeter difcuflerimus, meritifsimo kj>tv\Iw uocabimus apparente finum: yXUuluu uero, finum adeo obfcurum, ut ambigamus an uere linuum numero ueniat adfcribendus.Quamobrem autem finus nunc leuiter,nunc profunde infculpantur,fequenti Capite,quod ofsium com miflurarum differentias explicabit, offendemus: quandoquide articulationis gratia tam finus quam capita formentur.Hic autč f uffecerit nomina duntaxat declarafle: & fi cui interim uifum fuerit,licebit & alias quafdam finuum diffe- Sinuum #-rentiashic quoq; fermoni obiter adijcere. Quippe praeterquam quod alij alte, r'mu' ali) uerö in luperficie tantum inciduntur,alij rotundi orbicularesq; funt,ut co n fyp.n. xendicis ofsis" finus,femoris caput excipiens,& digitoru ofsium0 finus,quibus ° d. poftbrachialis ofla inarticulatur.Ali)auteoblogifunt,utradijp finus,brachiale P s admittens: 8c prima? uertebra?q finus,qui occipitis ofsis capitula excipiunt: <$c maxillae fuperiorisr finus, admittendae inferiori maxilla parati,in horu quoq; »j n. finuum numero reponuntur. Alij gemini funt,ut tibiae ofsis fmus,quibus infe r f%Ct. riorafemoris capita comittuntur: dein digitoru ofiium* finus pleriq; gemini t * &• *r quoq; cenfentur.Alij trochleis rotulisq; refpondent, ut humeri' finus, ulnam t mutuo admittes.Alij C referunt,ut" finus ulnae,que humerus ingreditur.Cae cap. k»l, terum ut finus Sc capita articulorum gratia conftituuntur,ita quoque Uvit- M. / T * r* ‘1' O 1 1 n ofpvit. n ipg.z4 ^fv^a/iß^^iA^quae Latinis luperciliacfc labra nuncupantur. Sunt autem *>/w. rt.E,c,D. proceflus ad finuum orbem inftar labrorum prominentes,finuumq; profun- r r r . ... • 1' r V o r • rr Supercilia. ditatem augetes. Hitametlnn omnibus articulis fere oc olsium commiiluris utra. conlpicui fint, euidentifiime tamen ipforum naturam inprofundifsimis finibus offendunt. Quare etiam in coxendicis oßis finu, cui femur inarticulatur, a mfig.D. altifsima,maximeq; prominentia uidentura fiipercilia,ut finum impenfius ca-r,r. cr i, i uum redderent,femorisq; luxatione accuratius prohiberet.Quo minus enim xd.%91,1. ojQ^pr0n^pt^ luxentUr,fuperCilia inprimiS COndUCUnt. ßxßti/Ms autem, fmus quidam efle creduntur,quibafis firmametiq; ritu,ultra quam animanti ex ufu b i pg.cd. fit,os mouerihaudquaquarn finunt. Inb anteriori enim numerifede,&inc po e ff eriori finus exculpitur,ulnae* proceffum excipies. Anterior namq; finus prio u o. rem uln£ admittit proceflum,quando cubitus extreme fleftitur: pofteriorem Vf cX autem ßnü pofterior ulna? proceflus in cubiti extenfionibus ingreditur.Quoniam itaq; pofterior finus in anteriorem nop eft peruius, hi ulnam ulträ quam expedit,haudquaqua moueri finüt. Si enim eflent peruij, neq; procefsibus ob-uiam irent,cubitum aeque in acutum angulum extenderemus, atq; modo fle-ftimus. Atq; ita primi difleftionum profeflores,hos finus ßtzütiiAots uocarunt: quamuis Hippocrati non huiufinodi tantü finus ita appellentur,uerum etiam *4 ce d* reliqui, quibus oßium capitapaßim inarticulantur. Vina? namque "finum, C 4 ’ * c modo 14 VES^Lll VE' COZPOZIS aro de Fr,- modo exculptum,& quem hum eri orbita fubit,JW/xi tereti &tanquam experpediculo furfum c Um C m duclo emineat tubere, quod cau'um feri'i r n i r • 1 >«a1|V J m JPJorum of eio feneftrae'ue clauibusnrmati orbem i^refum fir- rr.itntur. fubingreditur, adeö utcauus ille orbis feu .________,rr O 7 . . io jy lnjnionfigurA anulus aut uertebra teres excipiat tuber, inxubei uetur) fecundi & terti) quatuor digitorum manus &pedis committunturpar ^ ticu^c^:Pra?teralios quaplurimos,femoris ad tibiam "articulus. Vnumnamq; gc g, h, L horum articulorum os duo habet capita in medio finu quodam dirempta: ai-dqconfbrG3 terum uerö duos obtinet finus, in medio tubere quodam diftinftos. atque ita r,en ifi. duo unius ofsis capita,alterius ofsis binos fubeunt finus: 8c unius ofsis finus, al-E?r'&i terius ofsis tuber admittit. Ad fecundi autem cardinis formam/ ulna uidetur fig.iu.io. humero coniungi,quum orbicularis ulnae finus ad humeri orbitarotulam'ue I/k,l>m fleclitur & extenditur, feu alioquin aduoluitur. quamuis infiiper &in hoc ar-ad c, d, e ticulo pleraq; cum priori cardine conueniant.Molitur autem Natura mutuos foi «.*+ jß-0sc0ntextus?qu^marticul0rum robori in primis uulteffecofultum, uniq; tantum motui illos praeefle fat eft. quod nuper commemorati atteftantur articuli,quos tantum fleftere extendereq; pofsimus, nullo alio interim indigentes motu. Caeterum diftos haflrenus Naturae in tribus articulorum Ipeciebus Q»imtur*m formandis fcopos,in articulis fubaudire conuenit, qui fimplicesac unici tan- ß^-^9^ tum in duorum ofsium applicatione occurrunt. Non uulgaris enim fubinde ncukcmfil ufus occafione impedita, duo ofiafimplici articulo neutiquam committere potuit,fed duos,ac interdum quoq;plures ä feinuicem diftantes,neq;fibicon-tinuos nexus articulos'ue ef finxit.Vt enim in media cubiti longitudine radius s tp.cd.t4- ab ulna plurimum non leuifoiecauladehifceret,ipfa5 duplici articulo,non au hyU tem fimpliciper totam cubiti longitudinem tenfo, radium ulnae commifit: t h9ß-ca. iuxta cubitiquidemflexum,radij1 capitulo"finumuln^fiibeunte,&iuxtabra u r 14fe chiale,ulnae* capitulo in radijr finum articulato.quum interim duobus illis ne x ffigxd. xibus radius tantum circüuertatur, feu in pronum fupinumq; ducatur. Dein y propter dorfalis medullae tranfitum/ occipitis os primae uertebra? duplici ar-Ho. ticulone£titur,utroq;adinarticulationis fpeciem quodammodo extrufto:cSc %urfclm tamen i&us beneficio,caput fiipra primam u er tebram, merito ob ftrufturg in ficudacap. diftantibus inuicem articulis rationem, in pofteriora 8c anteriora tantum agi-a Confer 18 kAND. VESELJU 2) E C O Ti? O R 1S tione eft ufLpr^ter contextum enim rarum & peculiarem,quo neubranim* k h corpora non la?ui lubricoq;, ut caeteri omnes articuli, attaftu,compinguntur, a fecunda ceruicis uertebra ad duodecimam ufq; thoracis,arthrodia quodam- ccps fau modo fubdita? uertebra?afcendentes nobis appellandiproceffus, fuperpofitae feuincumbentis uertebra? defcendentibus procelsibus lubmittuntur.Verüm triumfafi interim ha? uertebra? prsetermanifeftam flexionem & extenfionem, etiam motum in latera experiuntur.quemadmodüm & lumborum uertebrse, quee dd Procet perinde ac duodecima thoracis defcendentibus procefsibus, in fubditse uerte-bra? afcendentes proceffus enarthrofi articulantur. Cseterum quid Galeno in Libro de oßi- mentem uenerit,nefcio, quum uertebrarum cotextum ad ginglymon refert. amZlur,n nam etfipr^terprimamceruicis,& duodecimam thoracis (qu£ fuprainfraq; Htftoc. iii.de fuis afeendentibus & defcendentibus procefsibus a proximis illi uertebris exci ^lril£' pitur, uti prima, quafi fiipra infraq; fibi contermina ofla admittit) omnes uer- tebrae una parte fufeipiantur,altera,uti prius dixi,recipiant: non tamen hic gin glymos, ut ipfe arbitratur, eft recenfendus. Neutiquam enim Galenus expendit, ie ita ad ginglymon tribusc oßibus, ea ratione opus habere: primo uideli- ^ cet,quod fuperiori fua fede exciperetur: fecundo, quodfuperiore hanc fedem gu7JcJl9 admitteret: tertio,quod a primi ofiis inferiori fede fufeiperetur. At iam tem- i,jT’v-ut -Qudcßi»com peftiuumfuerit,commiflurasomniprorfusmotudeftitutasaggredi:quarum prima^o/4*• la. Ha?c connexus Ipecies a cartilagine . VES^LII, VE COZfOZIS V M A N V M caput,oculorum gratia efformari,cancrorum,locuftarum, & quorundam qu£ capite deftituuntur ammaliu oculos manifeftö comonftrare,Galenus docuit. His fiquide oculi fuper proceflus praelongos locatur, neqj imi, quemadmodü os,nafus,& aures inpeftoreipfis conduntur. Oculos enim alta eguifle fede,atteftatur hoftium incurfus, latronumq; fpeculatores, qui muros,montes,& altas turres eodem ufu afcendunt,quo naut^nauium antennas, terram ocyus, quam qui fubfunt in naui, confpe&uri. Commemoratis igitur animalibus te-ftacea Sc dura cute obteftis,integrum fuit oculos in oblongis procefsibus tuto reponi, quod illi duriores erant futuri, Sc tunica extrorfum obduci poterant, qu<£ ab illorum animalium cute prognata,fimul durißima Sc teftacea eflet.Ho mini uero,propter corporis fubftantiam,&mollem tenuem q;,qua oculi inue ftiuntur,membranam, exquifitioremq; fenfiim, totos oculos neceflario molles habituro,hi pr^longis procefsibus citrapericulü apponi nequierunt. Quan do itaq; in imo hominis oculos locare, non erat eorum fun&ioni comodum, Qw. Naturd o- Sc nudis ceruicibus eos adne&ere haud quaquam decebat, Natura nec oeniora os mumue- rum ufum prohiberi, neq; eorundem fecuritate uitiari uolens, partem extru-xit altam, & eleganter oculos ab iniurijs uindicante. Superius enim palpebras, fupercilia,&frontis os collocauit: inferius uero,praeter palpebras,mala? etiam & gen^ oculos tutantur. Internis autem partibus naius muri inftar oculis in-teneäus eft, exterius deinde ualidißimum os externum oculorum fedis angu lum occupat,adeo ut editis ac extuberantibus undiq; partibus oculi fepiantur, utiliterq; ueluti in fmuofauallelatitent.Ca?terum horü qua? oculos muniunt Cerebrum ocit c0£iceruati° &congeries,caputminimeeft,quamuis etiamillafme capite con dein cerebri no fiftere nequeant. Quae igitur fuit necefsitas,hic quoq; alias coponi partes,qua- mmeßnfrmS rum fabnca caPitls nomen meretur ? Singulafenfus organa,uifus nimirum,o-doratus,guftus,& auditus,qua? neruo indigent molli: neruo quidem,quod ille fit animalis fpiritus facultatisq; uehiculum: molli autem, quoniam affici Sc difpom quodammodo oportet,ab extrorfum incidente ienfibili.Quando itaque oculi mollibus cerebri neruis indigebant,ac mollia omnia fi ulterius procederent prompte diuulfa frangerentur,offenderenturq;, aut etiam uia? longi tudine plus aequo mdurefcerent, cerebrum iure non procul ab oculis reponi debuit. Atq; ita colligitur,cerebrum m capite locari oculorum caufa,odoratus autem & auditus guitusq; organa propter cerebrum. Quanquam &hsec orga na alio quin altißimam ledem opportune fortiatur. Aures enim quum fonum percipere debeant, qui natura m fublime fertur, refte m altis corporum partibus locate funt. Item nares,eo quod omnis odor ad lupenora ducitur,merito furfum funt:& quod magnum cibi Sc potionis ludicium ad nares quoq; pertinet,non line caufa uicinitatem oris illa? fequuntur. lam guftatus,qui fentire eo rum quibus uefcimur genera debet, comode habitat m ea oris parte, qua efcu-entis <&poculentis Natura iter patefecit. Taftus autem toto corpore sequali-ter fufus eft,ut omnes iftus,omnesq; nimios & frigoris & caloris appulfus fen-tlre P°^™US- Caeterum caluaria?* figuram maxime naturalem concinnamq; a primtß. omnes definiunt, qua? inftar fpha?rse utrinque in anteriora leuiter comprefße & Pler/$ fpecratur: ac ueluti compreßionis occafione,anteriori parte multo anguftior, 6cap'^g' quam polterion, redditur. Forma? huius rationem Galenus ad cerebrum re-ert, ca uariam, quum cerebri fit receptaculum, ac ueluti galea & propugna- Mfigumß cuJum;iJJius debere formam exprimere aftruens.* Sc addens pariter^ quipofte- re omnibus Naturalis tii nori hVMaNI FUVKICU LlEEE L 23 riori cerebri parti cerebellum allocetur,dorlHisq;medullaillincprodeat:ante riori uero parte ad olfa&us organa, & ad oculos a cerebro procelfuseducan-tur.cjuum interim nos heilem leptimo Jibro ollendemus,cerebrum nulla peculiari eguifle figura, &pofteriore eius partem retrorlum magis quam ipfum *»» er i cerebellumc prominere,ac praeterea procellus illos olfa&ui feruientes,<$c uifo ^ “hb.4. r*os neruos ex cerebri bafis quafi medio,non autem ex anteriori ipfius lede ini tium ducere: adeö ut cerebri rationenibil obftiterit, quo minus caluariam in-ftar exafti globi,fphaerae'uejUtpote figura iniurijs repellendis promptifiimae, efformatä cernamus. Verum maxilla fuperioris,&nafi,oculorumq; fedium, & temporalium mulculorum habenda ruit ratip, &infuper connexus calua-riae c um dorfi uertebris gratia, pofteriorem capitis partem latioremcapacio-remq; fieri decuit,fi modo iufti ponderis haud negligenda erat occafio.Hippp crates porro naturalis appellata? nobis fornice caulam in. obftetrices nutricesq; InJe ^e-uideturreiecifle, quum afleritquofda oblonga capita exiftimalleeflepulchra, hosq; ideo in puerulis ea coprefiilIe,atq; ita tandem natura in hanc oblongam formam procreata efie: eo prope modo, quo pleralq; nationes peculiare quid in capitis forma libi uendicare confiat. Genuenlium namque,&magis adhuc Graecorum Sc Turcarü capita globi fere imaginem exprimunt,ad hanc quoq; (quam illorum non pauci elegantem, & capitis quibus uarie utütur tegumen tis accommodum cenfent) obftetricibus nomiunquam magna matrum foln citudine opem ferentibus. Germani uerö compreffo plerunq; occipitio,&lato capite foeftatur,quod pueri in cunis dor fo femper incumbant, acmanibus fere citra fafeiarum ufum,cunarum lateribus utrinq; alligentur.BeJgis oblongiora caeterispropemodum referuanturpermanent'ue capita, quödmatres liios puerulos fafcijs iniiolutos, in latere & temporibus potifsimum dormire linant. Vtcunq; autem fit, Anatomici eam capitis figura appellant naturalem, quae ad oblongae Iphaerae formam potifsimum extruitur, priorem pofterio-remq; partem obtinens magis proceram. Omnes autem reliquae ab hac eua-d t figur*, riantes figurae, non naturales cenfentur: quemadmodum ea,ind qua anterior eminentia a fyncipite/rontis'ue elatiori fede produftaperitrpofierior autem, c^lUs 13 figun* quae occipitis eft,referuatur. Item* quae huic plane contraria uifitur,acpofte- Secun^ riorem,occipiti) nimirum,eminentiam manente anteriore perdidit. Deinde f 4 figun* f tertia,naturali adhuc magis opponitur,in qua ambp capitis eminenti^ abolen rmU. tur, & caput ad amufsimrotundum, &inftarexaftaefphaerae, acuelutifcillse obferuatur:quafiguraTherlites ab Homero fuille traditur.hanc enim ab ipfo q>cto{j appellari,nonnulli allerunt:quanquam plerifq; omnes acuminatas capitis g f figun, figuras eo nomine,& nuncupare libuerit.g Quarta Ipecies non natu- s»#** ralis figur^ ab Hippocrate quoq; enumeratur,in qua caput in latera ad u tranq; aurem infignius,quam in anteriori pofterioriq; fede, prominet. Ac haec naturali capitis figur^ omni exparte difsimilis eft,h aud fecus quam fi ad alteram au rem in naturali figura faciem, ad alteram uero pofteriorem ceruicis fedem fin geres. Verum Galenus alibi hanc excogitari quidem, non autem in rerum na- Lib.c)Ae yfit tura confifterepofle affirmat: quamuis interim Venetijs puer multis partibus er deformis,& admodum amens, hac figura hodie cofpiciatur. Imo apud Bono- capitisfigura. nienles mendicus obambulat,cui caput quadratum,fed latius paulo quam lon gius contigit. Praeterea Genuae puellus annos natus forte tres,a mendica oftia-tim circölatus eft,&paulo pöft in nobilißima Belgarum Brabantia ab hiftrio-nibus fuit propofitus, cuius caput in utrunq; latus protuberans, duobus uiro-rum capitibus grandius extitit. Verum arbitror illum puerum limiliaifeftu labo- 2^ 2sT VES LIJ, E C O O K1S laborafle, quem Auguft* Vindelicorum in bienni puella obferuaui,cuiusca-put in menfibus plus minus lep tem ita increuerat^ut nullu um caput unquam uiderim,quod non moleilli cederet.Fuitq;is affeftus^uem ueteres hydroce-phalum uocarunt,ab aqua qua? m capite afferuatur/enhmq; colligitur. Quan-quam ea non inter caluariam,&: exterius ipiam luccingentem membranam, aut cutem (ubi alias aquam reponi, medicorum libri docent) huic puellae fuc rit collefta: uerüm in ipfius cerebri cauitate, adeoq; in dextro finiftroq; illiush b«fi t*.7 uentriculis:quorum cauitas amplitudoq; itaincreuerat,ipfum% cerebrum ita ^D®*E* extenfum fuerat, ut nouem fere aqua?libras, aut tres Auguftanas uini menfu-ras (ita me ament Superi) continuerint. Ad haec,ut cerebrum in capitis uerti-ce,membranae quafimodo erat tenue, & quodammodo continuum cum tenui fua membrana corpus: ita quoq; caluaria fuit prorfus membranea,tantaq; duntaxat fede oflea, quanta caluariae puella? erat amplitudo,priufquam caput extra modum increfceret: ea fere ratione, qua in nuper natis pueris, frontis os & uerticis ofla conftare cernimus,ubi illa alioqum mutuo funt contermina,et in admodum pueris, infigni interuallo,amplitudmeq; uifuntur membranea. Cerebellum interim, cerebriq; uniuerfa baiis, fecundum naturam habebant, uti &neruorum produäiones. Dein nullis prorfus fedibus, quam m cerebri uentriculis adeo atq; dixi adauftis, aquam reperi, & puella ad mortem ufquc fenfibus omnibus integre eft ufa: Sc quoties caput,quum illa paucis ante mortem diebus confpexi,ab aftantibus mouebatur, & nonihil, quantumuis etiam leuiter, erigebatur, grauisilicö tüfsis puellae molefta fuit, cum difficili relpira-tione,& totius faciei mirö rubqre,fanguinisq; fuffufione,& lacrymarum pro * uentu.Reliquo corpore mediocriter habuit: etfi laxis infirmisq;, fed non refo-lutis tamen fuerit articulis, neq; praefente etiam infigni macie, aut etiam fero-fo in membris tumore,aut morbi comitialis,aut tremoris alicuius notis. Iecur quum paulo poft mortem fpe&aretur, fuppallidum,& nonnihil naturali alias iecore contra&ius duriusq; occurrit: liene interim maximo $c molli confpi-cuo, perinde ac fi iecoris uices aliquandiu obiuiflet: adeo ut cum praefentibus i inedicis nihil aeque admiratus fuerim, ac tantam aquae uim in cerebri uentriculis abfq; maioribus fymptomatibus tam diu fuifle colleftam. Quemadmodum eoae fere tempore non uulgariternos mirari coegit,nobilifsimi & uni doftifsxmi uiri cor,in cuius finiftro uentriculo glandulofae (fed fubnigricantis interim) carnis libras propemodü duas reperimus, corde inftar uteri, ac puellae illius cerebri, ad eius camis molem extenfo, 8c homine ante mortem habitu utcunq; melancholico,& admodum uigili, &pulfu praedito miris fane mo dis inaequali & uario, quiq; arteriae contra&ionem manifefte oftendebat. Ita enim multis menfibus ante mortem (quum tamen alioquinuelutifanus obambularet) pulfus aut arteria potius cotrahi uifafuit,ut trium aut quatuor pul fationum iftuum'ue interuallo contrafta maneret,uelutq; expulfionem moliretur. Imo poftremis uitae feptimanis, ex nouem iftuum interuallo tres tantum aut duo dilatationes arteriae, ta&uifubinde occurrerunt. Dein animalis facultas cum principis animae funftionibus ad mortem ufq; fatis coftabat, qug non tam ex cordis uitio proxime obuenit,atq; ex finiftri cruris grangr^na,qu£ ab impedito arterij pulfu occafionem perinde duxit,ac fi intermifii illi ex cor dis uitio pulfus,cruris illius natiuum calorem parum apte euentillaflent.potifc fimum quum ex fclopetii&u anteannosaliquotipfiuitiataefletlarteriaqu3e ipg.a.i%, fibulam petit. Caeterüm eiufmodi perquam innumera alio Opere latius per- lib,t A’ fequemur, quo difle&orü ame hiftorias, ad morboru cognitionem, totiusq; artis artis medica? traftationem apprime idoneäs defcribemusrquum interim pra? fen ti Opere, corporis humani affabre copofiri tantunl hiftoriä enärrareinfti-tuamus,monftruofa omnia,& qu£ in male fanis a?grišq; foJ um occurrerunt,II lentio praeterituri. Capitis autem figurarum non naturaJiühicnieminimus, quödilla? a difleftionumprofefforibus funt quoq;pafsim pertraState: cjuodq; non naturales capitis uocata? effigies, etiam in egregie prudentibus (quandoquidem fcilicet cerebrum nulla, uti iam innuimus, propria adrnodu indigeat ngura) interdum fpeftentur,etiamfi tales caluaria?,ac potifsimum futurarum fpecie,ut proximo dicetur Capite, a naturali forma differentes,nobis in coemi terij s perquam raro fefe offerant.Ut profeftö fubinde forfan occurrerent,fi AI pium qu£ Stiriam fpeftant,accolarum coeiniteria fcrutaremur.quum illos lio mines, non diffcis modo capitis figuris, fed longe etiam magis difcrepantibus deformes effe audiam. DE OCTO CAPITIS OSSIBVS, ET S V T V-ris harc mulcem,& cum conterminis Ipfis maxlllx fuperioris ofslbus,committentibus. Caput v I. BRIMU SEXTI CUBITIS FigVRU, QVUE dkas rEi^ricis ossi r m portiones indicem nonnihilßiunÜas commonßrat,ut commodius artißcioßßmafuturas, fabrica oculis jubijceretur. (0 SECVKVU/SEXTI CUBITIS FigVRU, B 0X T I 0 N E M Hjr A N D A M OSTENDENS F E T I C I S 0 S S I S, ßrra a reliqua ofu parte diuifim, ut caluaria in fronte, uertice & occipitio proponaturfub-ßantia, quae duabws denfisfiliduqi efformaturfquarnisfu laminis,quas uulgo capitis appellamus tabulas & diploas. hiay ipfarumfperior exterior 'ue e mßgmtur, mteriöf aut e o/. In harum medio cauernofa ac uelutt fungoßfißulofa ue opis conßßit fubßantia,cui ca injcripßmus* d tertia ^N2>. VESELU, VE COZfORIS *SlFIV)HA > ■! (Ci ,\VV'.'-yÄ f| TER Tl^i S EXT I ITIS FI (JV l^r / 2sT- TEC^M C^ALr^L KI^LM \ABSHjrH INSE. nori imxilli inßniHro latere dej/iBam exhibens. QV^AZT^A SEXTI CWPITIS FigVlU, C^ALVU- ^ M SINISTRO L T E R^I M sA G / S INCUMBENTEM exprimit, ut & baßs caluaruin conßettum nonnihilnemret. ^lijuot uero faturarum caufds ab hac ßgura os mgaleferra ademimus, ipßimnam^ faperiorit maxilU oßibus cogno-ßendiö, & t^uibußlam caluari quarto juperioris maxilla ojtibus communis,'quam cum reliquis maxillajupenoris juturisperfequar. gg Sutura,fiontis os a cuneiformi & maxilla jupenori dirimens, h 4 Smus, cui capitulum infierioris mdxill* inarticuldtur. 1 Temporis oßisproceffusfriptorijflili modo prominens. JfrCammillarisprocejjus,'e temporis ojfe pro duBus. Quartafigura utriufy Uteris proceljum notat. 1,1 4 Capita occipinj oßis, qua prima cermcis uertebra finibus articulamur. In horum mediofordmen occurrit,dor-falis medulla caufi calatum. Uer um ut prafinti Capite oßiumforamina enarrare non injiitutmus,fic ne a ea-$ 4 demhiccharaBeribusmfigmendaduximus.Quamuispriuatimmqiiartdfigura $ ponatur, adquoddduode cimo Capite foraminibus dedicando remitteris. d z aVINTA UKV. VESELU, DE COKfORlS QVI’NT^A SEXTI CUflTIS FICjVR^i, B ^4 S I M C n Linea3diBa nunc additamenta iungens3ac oßicuneifirmi &* occipitis oßi communis. °>p Sutura a linea n indicat a,in dextrum latus repensant er os cuneiforme <&fimttri temporis os. Verum ai n ad o non proprie fotura eB,quemadmodum neq3ab antenori mad n: fid rima, oßis ab ojp notabilis dißantia, ßcus nimirum quam m alijs foturis harmonijs ue occurrit, q Sutura os cuneißorme circunfcribentis interuallum, illi &*fextisfuperioris maxilla oßibns W notatis commu-fl ne. Verum nt cuneißorme osfuturis circunfcribas, hanc qumtamfiguram & tertiam cum quarta intuere ,ßn-gularum animaduertens charaBeres.^b n igitur ad o} hinc ad p,a,ü,tf,b3d,e3 &qprocede,atq^itautrincy cuneißormeosßtu-ris terminatum fingito3ßd non nißhominis caluaria infeeßioni adhibita, ut qua in omnempartem prompte uertipoterit. cpiium interim hictres ßmultabuU inßiciendaßnt3 utuelin externa caluaria(edeidos circußnbas. quodquo leuiuspraß es3fitturam A fimilem cum fois additamentis, & linea occipitis oßi & cunei-ßormi communi,ßtura denity cuneißrme os ctrcumfiribente} hic delineaui, ijfdem charaBeribus in hacßgura3 atq^ in tertia, quarta.> & qumta undi^ adieBis. r In hac quinta figura, ut et in quarta, temporis oßis linea notatur, inibi ßtura modo os, cui audit or tj meatus mitium infiulpitur, con tinens, & ueluti a reliquo ofje fimngens. fi Oßis temporis asperitas &proceJJus,quo id tranfiierftm refyicit lineam, cuneißrmi oßi& occipitis oßi communem,& n notatam. g OBaui capitis oßisproceJJus,ßufeptum cauitatem narium intercedens. Reliqui charatteres oHendendisfupe rioris maxilla oßibuspnuatim conferunt. SEXTU SEXTI CUfITIS FigVR^, INTER- WsAM C^A L F B^iSIS SEDEM OCFLIS SVBIICIW ens. Hic namqi caluariam delineammm3 in quafuperior ipßuspars3fobfiquenti figura exprimenda3 ad eum modum ablata ett, quo cerebrifiabncam oftenfori3caputferra diuidere conjueuimus. kAIüT). VESLAL II, & CO RT ORIS SEfTlM^A SEXTI CUflTlS FiqVRu, R £. LIQjr^iM JNTB^N^LB SEVIS C^Lr^J^f^E J> ^ ^ tem commonßrans,figura/exta non expr effiam. CHARACTERVM SEXTAE ET SEPTI- mae figurarum index, T> v kAe -proxime procedentesßgurapluribus ornantur charafleribus. uerumhucpotißimum firuiunt maiufiuli (Jr acorum, capitis oßmm juturas indicantes: qua in interna caluanafide, qua cerebrum minetur, etiam fefle flandas offerunt. Reliqui autem chara fler es m his figuris confficui, caluaruforaminibus ottenden-dis conducent. T T 7 Coronalisfutura,non adeo exaflamfutura compagem,ac in externa caluariaJede,exprimens. A A Sutura A liter am refierens, notatur mfeptma. TJerum & mfexta A eam quoqi indicatfuturam. © © 7 Sagit talis futura. A A 6 SquamofitfiniHri temporis conglutinatio. 2^6- ^AdditamentumfiniHri laterisfutura A imitantis, quo dp er caluaria bafim contendit. II 6 Lmea cuneifiormi ofis} & occipitis oßicommum, qua duo futura A imuantis latera additamenta 'ue iungit. 2.2 6" Sutura os cuneiforme circumfiribentis interuallum,ilh & temporis oßi commune. YY 6 Sutura cuneiforme os circumfiribentis mteruallum, commune illi &fiontis ofii, & oflauo capitis oßi. Siitaqy a Ylad^&hmc ad aliud hinc uero adprimum Y, ac mde adfecundum Y perrexeris, cuneiforme os infini-firo latere internae^ caluanafide circumfinies. ZJndefieoflem charafleres in dextro latere adfitasfuturaspo nifinx eris,eodem modo ut mfiniBro latere,per charafleres pergens, uniuerfium cuneiforme os comple fler is. OCTAVA HUMANI LIBER I. OCT^iV^t SEXTI Cssi? ITIS FIG OCTAVAE FIGVR AE, E I V S D E M^dV E characterum index, Q^r kSL m v i s moeto tabularum frequentia leßon minime molemus ejje uelim, eo^ potißimum nomine ßngula capitis ofßa’.priuatis inßiperßguns non exprimam: tarnen quia oßis cuneo comparati, £?* dein oBaui capitis oßts circmferiptio, non itaprompte ac ceterorum capitis oßmm mtelhgitur, prßßenti figura cuneißorme os cum oßauo capitis ojße, a cdtem omnibus liberum, eafacie exprimitur, qua int er nam caluariceßperßciem re-ßicit.quodideo maxime pr T)iuprseciputc cuneißrmis oßts cauerna. & Septum indicatas modo cauernas interaiuidenU F 7 eant, quandoquidem coronse potifsimum in ea capitis parte collocantur: po- * 3 a liter am rt- {tenorem a lit er ^ A imagine,nominant: tertia per uertice capitisq; f'rens' longitudinem procedens,bgiAcüx Grpcis nuncupatur,quod ueru lagittae'ue in-Saglttalisy cjr ftar refta incedit, unde etiam a uirgaedu&u, fc&Jio&Aus fuit appellata. Haec in-uarmitfiH* ter(JUm,& in primis quibus lata anuulolaq; admodum frons obtigit,per* fron & tule quid duclrn. . 1. d r C r i v * n 'C oftendunt tis medium ad naii uiq; iummum, at non adeo lnligm atq; m iplo uertice com plexu,exquilita'ue adeö luturae compage,prorepit. Atq; id nonnulli uiris om-nibus,alij autem mulieribus peculiare efle, fallo contendunt: quum rarilsime in uiris,at q; adhuc multo rarius, aut uix unquam in mulieribus illud accidere, r Irorum capi- non obiter aiiimaduerterimus. Et hoc uelinde conijcias, quod ex uiginti quae ta a mulierum . ... ^ i •• • i • r • 1’ • 1 C,.A nonperpetub m coemiterijs occurrutcaluanjs,uixduas,cuirrontis os diuidatur,repenas: ne-mriiT’ h (lue u^a?et^ ^cus tradiderit Ariftoteles,in luturarum enarratione prorlus ab-"jhr^anim. etL errans,uiris ac mulieribus hac in parte uniuerlim uidetur differetia. Ceterum de Tart. anim. quadrupedibus apofteriore lutura A referente,lagittalis lutura ad fupercilio- rum ufq; medium protenditur:' id quod canum caluariae,equorum,boum,& i canm id genus animalium,quibus cum fronte maxilla admodum protenditur, ma-nifefte oftendunt. Non enim audiendus eft Ariftoteles,qui canib.continuam, nullisq; futuris diftinftam alcribit caluariam: quum canum caluariae commemoratas haftenus luturas, Sc quae hoc toto Capite enumerabuntur fere om-L’mT7'^ nes?e^eSanter exprimant. Non defunt etiam, qui infantibus hanc luturam per medium occipiti) oßis adm foramen ulq;dorfali medullae uiam porrigens de- m tf&e. lcendere,totumq; occipiti) os diuidere aflerantrquod fane &nos quoq;obfer-uauimus.uerüm potius ea diuilio ad unionem coalitumq;,quam ad lutur^ Ipe ciem referenda eft:quum haec cartilaginis beneficio in puerisperficiatur,<&in aetateproueftioribusnullü eiusdiuilionisrudimentu occurrat. Vnde etiam eiufmodi diuilionis ratio non hic in luturarulermone,led potius in occipitij ofsis F'A'B'RICU LIVEK f. ^ ofsisdefcriptione enarranda uenit. Quod autem Herodotus, acpraeter illum nk9. pleriq; etiam alij, in Perfia caluanas reperiri fcribunt, nullišprorlüs futuns in-. Cdpita fatum deslituta. terftinftas, ipleq; Ariftoteles luo tempore uiri caluaria abfcp luturis repertam tradit,neutiquam miror:quum ualde len um ealuaria? nobis luturarum fitum duntaxat,idq; perquäm oblcure,referant,nulla interim lutura? conlpicuaima gine.Neq; profe&ö mirum eft,fenibus futuras concreleere,liquidem illis uer-tebras umri connafciq; cernamus: & ofsiü quoq; fupercilia proceflusq; ita iplis excrelcere conftet,ut confuetis motibus illorum olla agi nequeant. Ca?terum ti'esiam enarrata? lutura?,caluana in latus cubante,litera H, aut potius n (propter ipfius extrorlum obliquatas fuis apicibus columnas) exprimunt. In capri tum autem formis ä naturali ftruftura euariantibus, futuro? adbunc modum * »fi.su. (e habent.'1 Vbi anterior capitis eminentia perit, futura coronalis aboletur, fer- Non natur aliti. uata ea qua? A exprimit, una cum fagittali, quae tunc ad medium ufq; fuperci- X/£T b cu. liorum porrigitur.b Atpofteriori eminentia deficiente, lutura A referens deperditur,manete coronali,& fagittaliinterim per occipiti) mediü ad caluariae ufq; bafim du£ta. Quapropter n hanc capitis figuram occipitio inniti finxeris, utraq; remanentium futurarum effigies Tliteraefimilis erit: quemadmodum Sc primae quoq; non naturalis figurae,quum illa fronti innititur, futurae T, aut c 4fi-fc*. magis forte Y referunt.u Anteriori uerö pofterioriq; eminetiafimul conciden tibus,binae quae tunc uidentur futur^, ad reftos angulosfeinuiceminterfecan tes,Xliteram repraefentant. Vna namq; tranfuerfa ab unius auris regione, ad al * h'terius auris regionem,per medium caput deducitunaltera autem afforamine in occipitis ofle,dorfalis medullae gratiaincifb,per capitis longitudine ad fum mum ufq; nafi pertingit,illius ritu,quamfagittalem uulgo dicimus. Haec fiqui dem femper in tribus prioribus capitis figuris ä naturali differ e tibus feruatur: e jfi.sca. duae autem tranfuerfae cum totius capitis figura uarie intercidunt/ Quinta ca pitis figura,ut prorfus naturali eft contraria,!ic quoq; omnino pugnantes cum ipfa futuras nancifcitur. Coronalis enim, Sc illa quae A refert, fecundum capitis procedunt longitudinem,refta interim feu fagittali tranfuerfim lata, Ve-rum nunc 8c ad reliquas capitis commifturas fermonem dirigamus, eftq; pri- tyuamofitem f 5,4 fig. mum1 una utrinq; ä fagittali futura quodammodo aeque diftans linea,per capi F,€r a*a longitudinem fupra aurem porrefta. Huics principium ab humillima futu g 5,4 fe. rae A imitantis fede pen det, qua haec propter occipitij inferiora uix amplius in 4 c ad g. tegram futurae refert effigiem. Hinc nonnihil praeiens linea quodammodo re h fta fertur: Sch mox furfum alcendens, quafi inftar femicirculi ad coronalis fu-GperJ’f' turae terminum perrepit. Haec maxima ex parte duobus oftibus conftat,mu-i 5 fig.icr tuo fibiincumbentibus,connexisq;: non per futura quidem,fed paulatim uer h fic^s os defeendens, inftar fquamae attenuatur,atq; iffos infra ab auribus afeen denSjfimiliterq; in fquamam attenuatu fubintrat,utrifq; ofsibus,quainuicem compinguntur,alperitatem quandam mutuam obtinentibus.Vnde etiam ne Suturas capi- que Hippocrates,neq; aliquis eorum qui accurate corporis fabricam expende- tPSrtiammm 1 r' * T r n r 1 > r r *1* J terna caluana runt,futurarum nomine eas Imeas dignatus eitrfed a iquamae limihtudme,eas pju conpa. hoc eft,lquamolas coglutinationes appellarunt. Non l 6p a,a. enim cum plerifq; arbitrandum eft,‘ has conglutinationes minus quamm tres aJv©;©; futuras prius enarratas,in caluari^ cauitate qua cerebrum reponitur apparere, ob idq; futurarum nomine neutiquam donari.Quamuis interim tres luturae, n ? A ß ipfaq; potißimum coronalis,non tam lutura?,quam harmoniae effigiem mihi ab h ad a. exprimant. Caeteriim fquamofarum conglutinationum,de quibus hiefermo ° l fo eft/ pars coronali futurae proxima,etiam uerticis0 ofsi,&p illi quod cuneo afsi-' mil abimus, 34 ^TSID. VBS^ALIU T) E CORTOKIS milabimus, communis cenlenda eft. quemadmodum etiam maxime antica conglutinationumq ledes, ad frontis os 8c cuneiforme referetunpermdefane q Quarr,ohrem acli Natura iplas potius, quam luturas hic conftituifiet, quöd ca!uariae ledes Y mtcmporiU temp0ra]i5 mufculcr, tanquam ftrato quopiam &puluinari tefta.non seque *dLcro. cra|^ (nefcilicet früftra podere nimium grauaret) eile debuit,ac excarnes cal- tius occurrant Cm&hnmuo- uana? reaiones,&ipiius bafis, quam multarum' cauitatum & foraminum oc ‘ H‘wPro- nes, quamßt- ö . 1 . , nr , • • -ii • t . poncnttm cafione mligmter uaneq; crailam eile oportuit: utiiilae, ne mmium breuis Uia porn 0ßu tura. Sutura uum uulnerantibus aut alio quin laedentibus occurrerent,craffie Ipeftantur: quam- et cu^fj uis tamen non prorfusdurae&folidae,at interduasdenfasfquamas, ponderis n>. potifsimum uitandi caufa,“ cauernofae. Quumitaq; totaeacaluariaefedes,qua « »jfe.« conglutinationes illae excurrunt, tenuis fieri potuit, futurarum copolitio am- ^fcr^ pliores crafsioresq; ofsium fedes requirens, hic fuiflet inualida. praeterquam quodv olla a bali cofcendentia,duriora funt’ deleelidentibus,adeo ut hac quo- x ? /?g.N, que gratia conglutinationes fic effingantur,ut duriorü ofsium fquanimaeme- ®^ ^ rito exterius confcendant, molliorum uerö introrfum dimittantur, ac ueluti a folidioribus in plana alioquin fuperficie obtegantur. Quod uerö temporalis mufculus praecipua harum conglutinationum fitcaula,ipfarumoftenditafe- * des,luturae A referenti contermina,quae tanto interuallo futur^ exprimit ima c ud V3r* ginem,quata excarnis qua incedit caluariae eft portio,quantoq; interuallo ipla ofla craflä exiftunt. Quinetiam ad anteriorem conglutinationum*5, fedem, fu- * turae illic Ipeciem cernim us,ubic ofla fuperiorem maxillam collitu entia, cum c 4 fe. capitis ofsibus craila eualerunt, adeo ut toto ipforum duQru conglutinationes ^ *<&.. iftaenonpror/izs iquamofae occurrant. Praeter diftas haftenus luturas & con-capim es textus, ‘l alia in capitis cauitate cerebrum ambiente potißiniü fpe&atur, fron- i arcter™»- ^ ^.c 0fsj communis, quodf olfattus organorum fedes conftituit, ac in- ftar cribri peruium cernitur. Id enim os ueluti frontis ofsis bali infertum, hac e* sfigX futura ipfum ambiente in capitis cauitate obfcure circumfcribitur,aliam quo-que faturam obtinens,ipfi <& fuperioris maxillg oßibus communem.Praelens u dein d. enim os,s oifeum feptum,foramina narium interdiuidens producit, quodh fu tura quadam per humiliorem fui fedem,ipliusqj longitudinem du&aamaxi- capiti mis iiiperioris maxillae oßibus,qu^ dentes continent,& * ijs qua: ad palati uer- cd' lus fauces terminum habentur, & fexta fuperioris maxillae numerabuntur of- *2 fa, dirimitur: perinde ac ab olle cuneum referente'11 inibi etiam feparatur, qua fn narium foramina in fauces pertinent. Cuiulmodi aute hoc cribri modo perfo caPitU fe~ ratum fit os, poftquam alias infuper futuras expreflero,in caeterorum capitis sutura caphis ofsium enarratione perfequar.Sunt enim 8c aliae adhuc future capiti cum alijs 'fi**'et # ofsibus communes, nimirum cum fuperiori maxilla, &n eo ofle quod a cunei n »,4,tfL c .amums. fimi]jtil(jmc (rcpljujo^Jls uocant, quod fimiliter unicum, ac,ut permulta corpo-ris olla, coniugis expers eft:ab aliquibus inter capitis olla, ab ali) s inter maxillae fuperioris olla connumeratum.Quamuis tamen capitis ofsibus longe reftius, quam fuperioris maxillae aferibetur, quum haüd minimam caluarig cauitatis, qua cerebrum reponitur,fedem cum caeteris oßibus conftituat, quse ab omni bus Anatomicis capiti attribuuntur. Quibus uerö id circumfcribatur futuris,0 sutura a imi- receniere nunc conabimur. Sutura A imitantis0 extrem a,quae iuxta occipitij quem^m' Untm*nJU~ humiIiora,non amplius exaftam lutur^ compagem exprimunt,uerfus capitis d potißi inferiora baliiifue protenduntur,ac per mediam bafis fedem (quae preruptae luulurl-rupi & imagine & duritia limilis eft) & qua caput primae ceruicis uertebrae ar feru!n inZ cuneifirmis dculutur,m anterioraprorepunt,mutuö fenfim appropinquantia. Quum au- Jt. tem *uxta narium foramina oris amplitudinem fpeftantia pertigerint/ tranf ? "• ueria FWBKIC^i L13E E K 35 uerlalineafim'üliunguntur,qua?nec luturanec harmonia merito dici poteft, fed ad coalitum prorfus eft referenda. In pueris enim cartilagine in eum modum oppletur^ quo in illis appendicum cum luis ofsibus unio committi uili-tunin natu uerö grandioribus praeiens linea omnino latet,perinde ac unio appendicum in cetateproueftis obfcurefcit.Vtcunq; lit,hgclinea & occipitis o£ q imfi-ab li,&;ofsi cuneum imitanti comunis eft.&q ab hac utrinq; in latera,q lutura per pm'Jxtro temporum cauaobliquisanfra&ibusfurfum ducitur,uerfusq anteriore(qua-ktcrc: in ß molarum coglutinationum fedem.Vbi uerö futura haec* anteriorem illarum ad a* fedem attigit (quod notabili interuallo a coronalis futur^ in cauis temporum in 5,4 fig. extremo eft) in priora modice deorfum ad coronalis extrema ducitur/ Hinc ^ fm h. r rurliis parumper deorlum repit,quoulq; luperions maxillae cotingat os,quod r externum oculi ledis angulum conftituere docebitur. Hinc decliuis per caua f utfab quoq; temporum incedit: inde ad pofteriorem intimoru dentium federn du-a ad b. per totam narium amplitudinem tranluerlim fertur.Haec futura atranf a bpcrd' uerfa linea, quam futurae A referentis extrema committere diximus, in hunc *tf' modum furfum ad caua temporum utrinq; dufta,&deorfum ad palatum ut ^ ^ que ab utroq; latere, eo quo Icriptum eft modo, rurfus delcendens, cuneifor-a bi6fi.fe me os exterius circumlcribit/Interius uero in capitis cauitate?huius oßiscir-Tzrctr cumlcriptio leuiori negotio,quam externa lede deprehenditur: fi modo quis accurate diftaeiam luturaeprogrellum expenderit, nam haecpalsim ac pluribus locis fedibusq; fefe offert. Linea enim primum ofsi occipitis & cuneiror- fiM-b *mi communis,pariter B-nibus circumfcribuntur: quo fit,uerticis ofla quadrilatera uideri,undique fibi f’h 'a’ quodammodo fimilia, praeterquam ubiinftarfquamae attenuantur, tempo- b suprar, rumq; ofla fubeunt.Hic enim tenuifsima funt,fed folida,& neutiquam fiftulo- fjcrtiuc fa:quemadmodü reliqua ipforum fede, qua temporalibus mufculis non obte r° guntur, fiftulofa cauernofaq; inter fuas fquamas cernü tur, ean dem crafsi tiem findit fi. undiq; ea fede obtinentia, quanquam interim qua frontis oßi committuntur, cain- tenuiora, quam iuxta occipiti) os appareant. Si uero aliquibus donantur fini-bus,aut foraminibus,illa duodecimo Capite ipfis dedicaao percurram/ Fron cinufcri-Frontisoßitcir tis os circumlcribitur coronali futura,8c ea quae o&auum capitis os terminat: ^ cxmjcriptio. ^ £jja qUa? £ temporum cauo incipiens,ac per medium oculorum fedium du-fta,ad fuperciliorum ufq; congreflum fertur, ac frontis os a maxille fuperioris oßibus feparat,inq; futurarum numero ultimum locum fibi uendicauit.Fron tisitaq; os quodamodoorbiculareeft, nullibi tenuius, quamd ubi fuperiorem d AdlfuJ • 1 Nf Ct Lß'V, oculorum HVMUVlI LIVEK L 37 oculorum fedis regionem conftituit,& oftauo capitis oßi committitur. Hic enim ueluti duobus tenuibus efformatur fquamis,in medio uacuis,& aere op-' 6>7pletis, quemadmodum & ipfius' cauitas,quam interfuas fquamas ad fuperci-lia nafiq; fummü haberi audies. Vbi etiam hoc os cauitatis ergo, reliqua ipfius fede craßius eft, ac ueluti protuberat. Verum altera illarum fquamarum, quae oculi fedem relpicit, exteriorq; eft, laeuis uifitur: quae autem internam capitis ipeftat amplitudinem/inaequaHbus nubis fere forma tuberibus eminet, quae %% cerebrireuolutionibusmutuo correfpondent.Intemporibus,ubitemporales 7 fe- mufculi confiftunt, frontis os tenue etiam eft, ac folidum, minimeq; intus ca-g 6 fig.ad uernofum,g praeterquam ubi cum uerticis offe inibi iungitur. Natura enimil-l' lic aliquo interuallo utrunque os uerfusinteriorapriuatim crafsius effecit,ne forte nimia oßi um tenuitas caluariam ibidem plus aequo infirmam redderet. Caeterum frontis os in fronte, paulo fuprafupercilia, & reliquam dein ipfius fedem,quae excarnis eft,nullam inter fuas fquamas cauitatem oftendit notabilem^ multo crafsius fpifsiusq; quam uerticis offa fentitur. Qua tamenillud h ?%,b. his committitur,h&fagittalisfuturaincoronalem incidit,frontis os tenuiu's infirmiusque eft, quam inipfa fronte. Haec fedes,quadi&aeiam futurae in ui- MoUfim*?*-cem committuntur, totius caluariaeparsmollißimararißimaq; occurrit: eft rißmaicdu4t enim illa,qua? in nuper natis infantibus adhuc membranea, ac recenti cafeo fi- ^ milis tangentibus fentitur, & quae in puerulis man du cantibus refpirantibusq; mouetur. Quoniam uerö haec fedes Arabibus Zeudech nuncupata,inter ex-carnes capitis partes tenuifsima eft, & futurae nufquam laxius hecrent, medici huic cauteria uulgö difta,uel candefcente auro, uel ferro, uel uren te quopiam medicamine, pro affeftus ratione (Tedparum tuto interim, exiguoque adeo commodo ) adhibent. Locus autem iftein nobis, apice medi) digiti prompte conijcitur,fi brachialis principium fiiperciliorum medio quisaccommoda-i 5,4,? /*• uerit,ac medium digitum ad capitis uerticem refta depreflerit. 1 Occipitis OS OccipitM oßis clmfčnht &tura A fimili,<& eiufdem futurae additamentis, 8c linea haec iungente termi- circumfcriPUo' tur aute in natur. Vnde etiam quinque quodammodo lateribus conftat, duobus quidem a A imitantis futurae cruribus eiformatis: 8c alijs duobus,quae ab eiufdem fu-w,w,m.er. turx additamentis fepiuntur,ac demum quinto a linea quae occipitis oßi<& cuneiformi communis habetur,defcripto. Hoc os in craßitie admodum inaequale eft,neque omni ex parte fibi refpondet. Quicquid enim ipfius in occipitio excarne,ac amufculorum exortibus infertionibusq; liberum eft,infigni-ter craflum cernitur, tanto fcilicetoflefrontis craßius, quanto illud uerticis oßium craßitiem uincit. Neque etiam occipitis os tota excarni fede parem occipitis« h 6fig.k. adipifcitur crafsitiem, uerum ad eius fedis radicem* in medio longe craßißi-1 'i/r 7 mum apparet?' illa nimirum regione,qua duos maximos durae cerebri membrana linus, fanguinem Sc fpiritum uitalem uenarum arteriarumq; modo continentes, iungi, aliosq; duos finus educere, in cerebri uaforum enarratione audies. Videtur enim Natura oßis craßitie huic finuum concurfui prolpe-xifle,tum quod ex ipfius laefione extremum homini impenderet periculum, tum quod hanc occipitij fedem oculis deftitutam, fubinde percutiendam, ac crebro in terram uarijscafibus illidendam, haud ignoraret. Crafsifsima haec occipitij oßis fedes, fimiliter atque tota excarnis ipfius oßis pars, intus cauer-nulis conftant, utrinque ualida obduftis fquama: quemadmodum uerticis & ® frontis olla, ubi excarnia funt,,nconftare retulimus. Verum reliqua occipitij fore eft in ofsis fedes, cui pofteriorem colli regionem fibi uendicantes mufculi partim inferuntur,8c ä quo partim principium ducunt,iolida,admodumq; denia,fed e perquam 38 V ES*A Lih &•£ CO %T O Rfs perquäm tenuis, neq; cauernulis donata,cernitur. Eft autem haec fedes,quam cerebellum implet. Ne uerö ob infignem illam tenuitatem, ofsis robori male confuleretur, in huius ledis, qua os tenue eft, medio, oblonguni? &dnftar IE £ neae exporreftum emmettubercul um,ofsis roburmibi plurimum adaugens, men eno-Porrö quia id in internam caluariae amplitudinem uergit, duos quali linus, “tu,”’d?ut utrinque uidelicet unum eftormat, quos cerebellum infarcit. Hoc tuberem Ss>f. Ium, quemadmodum & tenuis ifta occipitij ofsis pars,pertinet a radice excar- lib'7' nis partis occipitij ofsis, ad pofteriorem ufque regionem foraminis dorlali me d ullae parati.b Ab anteriori enim parte foraminis dorfalem tranfmittentis, & ^ ^£ qua occipitis os maxime in anguftum cogitur, id fenfim ita craflefcit, ut inii-gniter etiam crallum,fed appendicis modo rarum uideatur,qua cuneiformi occipitis oßit ofsi committitur. Hoc osin externa fede ad latera foraminis medullae dorfa-capimU ps gratja exculpti,c duo proponit capitula, quae primae ceruicis uertebrae arti- r fe culantur, quorumq; beneficio caput proprio motu fleftitur Sc extenditur. ^ Haec capitula in puerulis, appendicibus conftant: quarum coalitus in lenioribus, uti & reli quarum appendicum,latet.Praeterea puerulis id os tribus extrui tur partibus, quae lineis tribus cartilagine oppletis dirimuntur. Atque harum una a fagittalis futura? termino ad foraminis dorlali meduliaeparati pofteriorem pertingit fedem. aliae duae a foraminis lateribus tranfuerfim, in futurae A referentis additamenta pertinent. Adeo, ut admodum pueris in occipite duo habeantur occipitis ofla, Sc unum in bali capitis,cuneiformi ofsi commillum. Occipitis osintus heue, minimeq; afperum eft: perin de ac exterius totaipfius fede excarni,etiam Iaeue cernitur. Seae autem huic fubiefta,& ubi occipitis os non minimam capitis bafis portionem conftituit, id egregie afperum inaequa leq; fe offert, ut commodius ab ipfo ligamenta &mufculi quidam pronafee-rentur, & rurfus quidam alij tutius firmiusq; illi infererentur. d Temporum d Temporum of-■ olla circumfcribunturlquamofis conglutinationibus, & futurae quae A refert fjutur ^ additametis,itemq; futurae cuneiforme os terminatis interuallo,quod utrinq; *» ?,4 «v-ä tranfuerfa linea, quae occipitis ofsi 8c cuneiformi communis eft, lurlum per caua temporum adfquamofas conglutinationes oblique contendit. Plaecofla non perperam diceretur circularia, nili extra circuli deferiptionem ea ofsium ^c MammilUris pars promineret,quae A refereti luturae proxima eft, capitisqf mammillarem *dn, proccjjks. ec{uclt proceflum, qui in utroq; temporis olle unus habetur, non folum ad op portunam caput mouentium mulculoru,qui apeftoris olle & clauiculis prin r£ 4,5. cipium ducunt, infertionem protuberans, ueriim ut auditus organo apta hic ck Templis cßis couftitueretur fedes,magna cauitate indigens. Ac proinde etiam temporis os, tur®*™ non hic modo mamillari procellu extuberat,f fed etiam in capitis cauitatem, fcul-tahl(^ ut ampla uacuaq; fedesinipfo conftitueretur, qua auditus organum tum fuo crufe neruo dilatädo, tum etiä finibus efficiendis, & peculiaribus oßieulis reponen-dis,opportunü locum adipifceretur.Cuiufmodi uero h^efint ofsicula,fecudo ab hoc Capite exequar,nunc teporis ofsis hiftoria abfoluturus:cuius iamrecen fili proceftum, qui ä uaccini uberis papillg forma Gr^cis quide nccsvetdlhg, nobis autem mamillaris nucupatur. maior enim eft, quam ut apte teneris muliercu Frocejfwfcri- Jarupapillis uel maxime etiä turgidulis afsimilaripofsit.Deinde teporis os5alio f donatur procellu,qui non logea mamillaris proceftus interno latere initiü du u cens,oblogus,tenuisq;,&perquam lolidus eft.unde etiä ab acus imagineillum Graeci jkA9i/c<(M uocat, a ftyli uero feriptorij fpecie^a^c/l^ 8c ac dein ä galli calcaris imagine ‘TiX^Jo^flic etfi fblidus uideatur,quü tame tenuis exiPcat, & admodu promineat, leuiq; occafione abrupatur, in caluarijs e terra efFoisis r,FZ’o-+ rar^occurrit. Ex hocproceffu a d os v referens,&adlinguam"mufculiporri-tnitf.u.Q. guntur, quemadmodum&adinfenoremniaxilJam7 illi nimirum,quorum * ^enfucio ea deorfum trahitur.Demde v referens os,aut1 oblongorum tereti- k um4’ °ßiculorü,aut ualidi teretist]; ligamentiinteruentu huicprocellui com- mittitur. His alius adhucm temporis ofie accedit proce/Ius neutiquam mfi- Temporis cßis l mus, qui mediam ofsis iugalis partem eftormat: quod proximo Capite nihil m 3 fi-Z- ahud eile audies, quam duorum ofsium proceflus,obliqua™ futura inuicem ne ** cmßituem. gt n%.Y* xos. Ad huius proceffiis radicem ante auditorium" meatum0 finus ofsiinfcui-U pitur>tranfuerfim oblongus, cui inferioris maxillaep capitulum inarticulatur. o & hic auditori) meatus initium,quod impenfe craffum ePc, uelutiq futura qua-Lp'io a* Plam exigua obfcuraq; areliquo temporis ofle alicubi, & potifsimü anteriori ^ 4 n inferioriq; fede difcernitur. Caetera ofsis amplitudo,uerticis fpe&ans os, ampla 8c tenuis admodum,fed folida 8c cauernulis deftituta cernitur,exterius lae r igcc u* Vntus uer^ inaequaliter extuberans,fecundum cerebri" reuolutionum quae * inteftinorumgyriscomparantureffigiem. Ad bafimuerö capitis,hoc os aipe-s r^ rum &infigniterinaequaleeft,&potilsimumsubi proceflus ritu tranfuerfam redicit lineam,occipitis oßi & cuneiformi communem.Hac enim parte inaequaliter extuberat, pumicisq; modo afperum occurrit, tranfuerfo foramine * % °T Peru*umJ (luo foporalis arteria ‘praecipuam fobolem in caluaria ferri audies. a 3t4,sfi. ^aeterum quibus/lituris"1 cuneiforme os circumfcribatur, fuperius abunde di cmeifirmeos. o,p.ct pri ximus.Hoc,fi quod aliud,infigniter uarium eft: unde etiam noniniuria a mul-utum $ /?, tiplici forma Graeci id quoq; 7roXviiö§ hxii pituita inftillat ur. Sinus huius eminetifsima? partes , ueluti quatuor confiant 11 ^ x9 procefsibus,quibus dura cerebri membrana ualide committi tur,quiq; inferio fiMb.?’ a. x ’ J/ . f* * U.IC5 III— M J cumbuntp arteriae,& per quos pituita indetur ad4 foramina defluere,qua? pri- caP*%t uatis uenis, feu arterij s, feu neruis tranfmittendis primariö exculpuntur, & ad 0 (f p'r*‘ r rimas quafdam cuneiformi ofsi 8c temporalibus ofsibus communes. Verum P i\ fg. de totius caluariae foraminibus finibusq;,duodecimo agam Capite:hic autem llh-7, E,F* oisis cuneiformis hiftori^ gratia,leuis haec quorundam neceflariö incidit men * ^HyQ: tio, ut conftaret, id os mihi in fua ad cerebrum fuperficie non uideri cauernu- *>s>r-lisobfitum, aut citrafquamariaeuis'ue ofsis obduftionem, pumicis autfpon- ra giae talem referre fpeciem,qualem proponit' efFraftaappendix,autuerticisos s fgUm ^ inter fuas fquamas.quum interim nonnulli autorum potius placitis,quäm ue u$lü int€Y ritatiaddi£fi,me eiuimodi foraminula non uelleconipicere nugentur, exifti- t uttu mantes pituita debere per cauernulas 8c foraminula fpongiae fabricae relpon- f«*« er*. dentia(uti Galenus docuit) tranfcolari.quumq; infuper aliqui,dum meam de repurganda pituita fententiam expendunt,Galenum ita non fenfifle arbitrantur,quod libro de Partium ufu nono uocem ^t£,quod eft cribro aut colo,pro creplxjulquod eft cuneo,a librarijs aut fcriptoribus illicpofitam fibi perfuadeant: ubi Galenus pituita? adpalatum egrefliim docens,inquit,glandem cui cerebri pituita inftillatur,ab ofle cribru referente excipi, perinde ac fi Galenus per tor-tuoüy&non rečlodučtu peruia foraminula cauernulasq; pituitam in cuneiformi o/Ie tranfcolari,ne per fomnium quidem (ut ipfi aiunt) cogitaflet,fi fci-licct legeretur,ab ofle cuneum referete glandem eam excipi. Verum hic in cuneiformis ofsis deferiptione, uti neq; unqua alias, unius aut alterius di&ionis, quq forte deprauata eftet,occafione,a Galeno non dxflentio. Vtcunq; enim di-fta nuper uox immutetur,non tame totius libri feries, ita ut Galeni fentetiam non aliquo adhuc modo aflequamur, poterit uitiari. Galenus namq; quum in oftauo de Vfu partium,olfaftusu organaproceflus neruisfimiles, ab anteriori « ufiMh bus fedibus priorum cerebri’fientriculorum enafci,& meatuum duorum in- £ ftar pituita,quum paulo amplius iufto excedit,ad7 foraminula odoribus tranfi rmnon mittendis exculpta diffundere (at non uere interim) docuiflet, ac illam per ea Zatum tranfcolari dicens,fedulb tranfcoladi moram,a tranfitus tempore diftinxiflet, modo-quo per cribrum reftapertufum aliquid transfunditur: in nono inquam de Partium ufu libro fermonemuniuerfum de excrementorum cerebri purga- m. ^ tione abfoluturus, primum caufam perquirit, cur uerticis, frontis,occipitij,& * temporum ofla ad fuliginofbrum adeoq; tenuium excrementorum purgatio l. cr«?/?.. nem debuiflent efle cauernofa 8c foraminulenta.dein quum eiufmodi,utpote l^D,D* afperam, conftruftionem inibi fieri non potuifle deducit, futuras ad eam expurgationem auxiliari reperit: Sc fenfim rationes texuit, quamobrem in capitis bafi ad pituita? expurgationem ofla oportuerit efle cauernofa & foraminu-lis plena, non uero continua fquama interius Sc exterius in cruftata. Atque ita ^ 6^lik quum eius compofitionis necefsitatem, ut ipfe quidem exiftimat, admodum ? Q.- er7 callide inuenit: mox,ut pituitam ad illam ufq; copofitionem deducat,fubiun- furni r git, fe in oftauo libro meatus duos (lpfa nimirum olfaftus organa) quibus ad nares pituita educitur,traftafle,hicqfi alios duos infuper enarrandos, quiin ce ^ rebrifubftantiaexculpti,&fuis finibus mutuöa coeuntes, pituitainb cyathum b dufdef. Sc infundibulum ä tenui cerebri membranapronatum deferut,per quodilla deinceps * 4 c deinceps in glandem quandam defluit.Galenus itaq;haec commemorans,pi-7 tuitam ufq; ad ofleam illam deducit fabricam, cjuam pituita? occafione cauer-nofam &foraminulentam debere efle,fuis argumetis collegit Dein rurfus de tranfcolandi modo itaagit,ut ferm onem o&aui libri cum nono communem reddat, neq; aliam defcenfus pituitae ad palatü,quamper för aminula odorum nomine caelata, rationem deicribat. Quum igitur cauernulärum, quam toto hoc contextu Galenus proponit,fubftätia,pumicis & fpongiae imagini refpon deat,quumq; tam ftudiofe colandi per Ipongiofum corpus modum (quem in Venetorum uocatis cifternis fieri uidem us) ab eo qui per cribrum fit,difcer-nit,ueteresq;,quafi illius ufumignoraflent, argui t:cuiq; conftare debebat, quae Galeni fit fententia,& qui per magna & re£ta,feu utrinq; peruia foramina,qu£ nobis in cuneiformi ofle occurrunt,pituitam citra ridiculam & prorfus inar-tificiofam moram deduci non exiftimauerit: quouis tandem pafto illadiftio, cuius prius memini, legeretur. Quod autem Galenus in libro de Partium ufu undecimo, ubi os cuneiforme, quod alias in illis libris palati os (etfi palam uix contingat) undiqueuocauit,quodq; exipfiusfententiauulgiis medicorum os colatori) nuncupat, cuneo afsimilans, denfum ac durum efle tradidit, & nihilominus foraminulorum fuorum pituitam expurgantium inibi non eft oblitus, eiufniodi cenfetur,ac permultain Galeno occurrunt. Vt enim taceam, d ßfe.c, quam pulchre fibi confentiat, ofsis cuneiformisuacuainanis/uedfedes,cScan-* tra, totiusq; adeo ofsis hic fabrica atteftantur, quam fua ueritati fint confona, qui propter robur fibi confiftum, & in cerebri fubftantia, & infundibulo, te-nuiq; membranä,Sc glande pituitam excipiente,et alijs partibus innumeris po tius quam in ofle ftatuendum,hic quaedam rara & peculiaria imaginatur,non e f fi,m. expendens occipitis os,c qua cuneiformi coalefcit, nullibi quam illic rarius 8c minus denfum & durum euafifle,& appendicum quodammodo fubftantia iccirco extrui,quöd inibi craflum,non tamen ideo quoque durum Sc denfum efle debuerit. Verum quum hic fermoijs quae mihi a quibufuis tandem obij-ciuntur diluendis,non fit dedicatus,neq; hic de pituitae expurgatione ferio ue-niat pertraftandum,reliquam adhuc cuileiformis ofiis hiftonam modo abfol uemus.In humiliori itaq; ipfius fuperficie, ubi tunicae narium cauitatem fuc-f s fiz*** cingentis potifsimum nomine afperum eft,& ofleo nariumf fepto committi-2 tur, quatuorinfigneseducit2 proceflus, utrinq; binos, Sc uefpertilionumala- cmefirmU chZtt?* rum m°do tenues Sc prominentes: unde etiam ab illarü imagine, vffyvjö&Jl&q nuncupantur.In duarum alarum medio finus cauitasq; occurrit,a qua ualidus h 6 mufc. enafciturhmufculus,qui fui lateris maxillam inferiorem mouentium tertius ub'D' numerabitur. Adeo ut huius pr^cipue mufculi exortus caufa,proceffus lfti extuberent,cum utis aptum ex iliis duceret principiu,tum etiam ut principium * sfig.A, ab ipfis tuto muniretur. * Oftauunl capitis os in frontis ößis bafi comprehen- ofaumu-ßgfccundt fum,futura illa circumfcribitur, quae id a frontis ofle Sc cuneiformi terminat, ?Jls os' «,a,y. Sc' illainfuper, quam in humiliori narium fepti regione incedentem, hoc os a 1 lfgCa* maxillae fuperioris oßibus dirimere,antea diximus. Praefens os,pr£ter narium feptum ab ipfo eduftum,& in mediam nafi cartilaginem anterioriin fede ter-h nfi.ub. minatum,K olfaftus etiam organorum fedes in caluariae cauitate confHtuit, Sc 7 multis inibi foraminulis odoru Sc aeris ad cerebrum ingreflus caufa, periiium eft. quae quum pueros Anatomen docentium quidam cribri aut coli forami-nulis cotulerunt,id os a cribri uel coliimagine,^oR,R. cj jfi-lib.r 0,0,0.et $ fig.Ub.7 v,v. r iuxU V fig.7hb,7. s 7 fiAib* 7 r. t 6 fig. lib. 7 H» DE OSSE IV G ALI, ET OSSIBVS ruptamipiafsimilatis,. Caput VII* PRAE- H n c Capitinulla proficitur figura,quodiugale os inprocedentis Capitis tertia O* quinta figuris ZJ &* X notatum fuerit: quemadmodum & ipjwjutura in tertia quidem 2Zjn qumta autem ITmdicabatur. Offa uero qua rupiprarupta aßmilanturßu qua lapidea uocamus, etiam qumta procedentis Capitis figura otten-duntur,totafede.qua &huiuJmodi in caluaria baßcharaBeres occurrunt. N T E R corporis ofla, qusedam proprijs circumfcriptio-mbus termmisq; deftituta,non fecus quam fi peculiaria ef fent ofIa,difle&ionum profefloribus defcribuntur,inq; o£ fium numerum cum cgteris referuntur. Huius generis eft os iugale Latinis, Grsecis uero (1'/yotnut ob hoc nuncupatum,quod utraq; ofla (funt enim utrinque fingula) boum osingAk. L , equorum'ueiugis comparentur. Conftat autem os iuga- le?autpotiuscaluaria?fedeshocnomine di&a, ex duorum olsium procefsibus inuicexn" obliqua futura coeuntibus.b acpofterior quidem eius pars,temporis * ofsis proceflus eft:c anterior autem pars, illius oßis proceflus exiftit,quod uni- 5 uerfum oculi ledis externum angulum efformans, maxilla fuperioris ofsium “P-*. 1 . XT 0 ^ ^ ^ , 5 . , r . C hf{ig.6 Qullufda ofi fium fidibus perinde ac fi undia circum-jcriberetur, no mina imponi. lugal’uoß* primum numerabitur.Vterqj proceflus,feu fedes,quam iugale os dicimus,me c, VESLALI!* Z) E CORTORIS *B Jfotiembrana tranfiterßm ßovdwiffl obduBa, icua,qu&y in hu-iusßguraßmHra oculißde ebaraßenbuspaucioribus occupata,eH manißeßior. c cAb V ad c futura notaturßecundo oßi & temo communis. Quicqmdautemfurßum per anterior a iuxta C & ad X ußj3 ducitur ßcundum os a q udrto dirimit, d dßruit defenbendo tertio maxilU oßi. 'Tenim ad ZJ fupenorem eins oßisßdem deßnbit, V ad c anteriorem, Tad dpotteriorem, c uero ad d inferiorem, c e ad Tßuturam not at, quarto maxilU oßi & quinto communem, ß ßac Zfuturam mfinuat, qumto unius Uteris oßi & qumto alt er im lateris oßi communem, g ln nanum amplitudine g ponitur, fitturam mdicans, qua ßptum narmm d qudrtis mdxilU fapenoris oßibus dißmgitur. h Suturd, aut harmonia potius, quartis maxilU fapenoris oßibus communis, cum beneßcio illa inuicem in mu-ßacis uocata regione dirimuntur. 1 ^/ld fuperiorem ßraminis notatißdem, i ponitur, indicaturum quarti oßußturam, qua elatius quam id ßoramen conßftit,ipßj3 quarto oßi duntaxdtpeculiaris eH. ^Ab hoc cbar allere, eoru qui in cams caluarid occurruntprimo, ad l ufyfuturd notatur d mdlafurfam afeen-dens,dd medium ußj? mßenons ambitusßdts ocuh. Im ^b l ußj3 ad m jutura notatur, a medio mßenoris regionis ambitusßdis ocuh, ad fupercilia uß^ iuxta internum ocuh angulum aßendens. n Sutura ab illa qua externum naß oßium latus circumßribit3 int er caninum dentem & meißrium ipß proximum delata. UKV. t) ES iA L11, SECVKV^i KOKCUf IT IS fig rz^t. SECVNDÄE FIGVRÄE, EIVSDE M'aVE chara&crum index, S e c r n d figura,caluaria bafim palatum^ exprimens,eam maxillejupenoris oßiumfedernpropo- nit,quapracedetefigura nonjuit obrna. Quanquam uero b4- H.£» Cdpitis d. VPERIOREM maxillam in ofsium hiftoria appella- Owe caluarid: mus,eam caluariaeparte, quaepoft očto capitis offa, iedem qua cerebrum con tinetur,fimul efformantia^ 8c duo utri- ^ ulq; auditus organi ofsicula,nobisadhuc commemoranda fupereft: quaeq; inferiorem oculorum fedis partem, 8c latera,magnamq; illam narium cauitatem,&altiorem na-fi regionem,& palatum conftituit,fuperioremq; dentium feriem compleftitur. Hanc non unico quidem,fed pluribus extrui credimus CurplurilpK ofsibus, ut pellendis iniurij s reddatur promptior, noxasq; minori fulhneat in- C0rfet c^™> commodo:quum fcilicet partis fuse alicuius uitium fimul cum ipfius circum- crines. fcriptione terminetur, neque in totam maxillam, ueluti per fiftile uas,pertingat. Verum alia infuper copiae ofsium habetur ratio,ipfa nimirum maxillae fe-dium uarietas, quae non undique offa pariter aut denla, aut dura,aut craffa,aut mollia exigitrutcunq;interim h^c maxima exparte duris conftet,fedijs admo duni leuibus. nam praeter narium,quam efFormat,cauitatem,illa intus ad eius cauitatis latera impenfe exiftunt caua,infigniaq; antra fic cotinent,ut maxillae fuperioris compofitionem imaginibus pulchre afsimilaueris, quas intus cauas e cera fundimus: quo fcilicet neceflariae ipfius magnae moli peculiaris raraque accedat leuitas,quaepondere non grauans,etiam producendae uoci miris modis fit opportuna.Haudquaquam enim Galeno eft aflentiendum,qui fuperio- Ll^rx-^eFfi rem maxillam medullae expertem, durisq; ofsibus,nec leuitatemdigentibus, *A>uum' efformatam docet,quod haec perinde ac inferior non moneatur. Quum interim haec illa multo fit ualidior, & offe coftet iniurijs propellendis longe prom ptiori. Caeterum maxillae fuperioris offa (praeter fuperiores dentes, 8c tenuia 2?w /W~ quaedam,fungofa,& qu odammodo membranea,cartilagineaq; ofsicula, in na u enu" rium cauitatis fummo occurrentia) duodecim funt,ab utroq; latere fena. quo ruma primum, fedis oculi externum conftituit angulum, fecundum Sc tertium, ad oculi fedis internum referuntur angulum.d quartum omnes fui lateris fuicipit dentes/quintum e duobus quae nafb aficribimus ofiibus, alterum cenfetur/ fextum cum fuo coniuge ad palati finem collocatur,qua narium 5 fo ramina in oris amplitudinem pertinent. Haecinuicem 8c conterminis ipfis ca pitis ofsibus,per futuras & harmonias compinguntur.at quum harmonij iftae magna ex parte,fi quando effringuntur, intus mutuum quendam contextum referant,quem mturg quodammodo comparare queas, illae futurarum etiam nomine in fuperioris maxillae hiftoria a diflečtionum peritis donantur. Vtue-ro has omnes cum circumfcriptis ab ipfis ofsibus opportune expendas, quiq; Galeni hic obfcurae alioquin, parumq; fibi confentientes defcriptiones, canibus &fimijs potius, quam hominibus quadrent,obferues, perinde atq; ego in fchoiis facere confueui,omnes humanae caluariae, quae tibi undiq; occurrunt, futuras, quantumuis leuiter confpicuas, & harmonia etiam fpeciem referentes,in altero latere atrameto obliterabis:ita enim promptius fic ueluti incrafia tae & tin&ae obuiam uenient, leuioriq; negotio uniuerlam oßium circumlcri ptionem, noftra, quam modo fubijciam,accommodata hiftoria,comprehendes, canis 8c fimiae dein fabricam confideraturus. 3 Primum itaq; fuperioris Trimi maxi IU maxilla os,alteram ofsis iugalis partem coftituit,&nonnihil temporis, fuper- ^on4’ cilijq;, ac fedis oculi, totum uidelicet exteriorem angulum, in fe comprehendit,non minima malae etiam portionem efformans. Coniungitur autem hoc os,temporis ofsi, interuentub futurae, quae duosproceflus osiugale efforman-tes iungit. Dein committitur ofsi cuneiformi/ eius futurae beneficio,quae per f caua 5o VBS^ALIJ, 2)E r C0R.9ÖRIS caua temporum decliuis dufta, etiam m oculi fede conlpicitur,huicq; prim o d ifi-O? maxillae ofsi & cuneiformx communis eft. In fuperiori partec neftiturfrontis * ofsi,ea fede,qua fupercilij habetur extremum.Fit uerö haec commiffura illiusf f luturae beneficio, quae ä cauis temporum per oculorü fedes ad luperciliorum y,’z< medium fertur,frotisq; os ä maxilla fupenori & cuneiformi difcernit.Inferio-ri autem parte infigni amplitudine primum os quarto ea futura compingitur, quae tribus locis in conlpicuo eft:s in cauo fcilicet temporum fub ode iugali/ in anteriori maxillae regione iuxta malam,1 & in oculi fedis inferiori parte. 8u- h lh-db turae pars in cauo temporum confpicua, ab inferiori fine futurae, os cuneifor- \ \ me a primo maxillae ode diuidentis incipit,oblique deorfum nonnihil in prio Per D ad ra tantilper defcendens, quoulq; adk infimam malae fedem,ubi haec alpera m- \ aequalisq; eft,pertingat. Pars autem in anteriori maxill^ fede occurrens,a mala oblique furfum contendit, ad mediam regionem inferioris ambitus hic oculi federn circumfcribentis. Pars uerö in oculi fede apparens, a medio inferioris ambitus fedis oculi,per humiliora eius ledis retrorfum oblique ad infimam1 1 futurae, cuiieiforme os a primo maxillae ode dirimentis regionem confcen-dit. Hunc igitur in modum primum os circumfcribitur, quatuor(uti diximus) oßibus commidum: temporis fcilicet oßis procediii alteram ofsis iuga-lis partem efformanti,dein cuneiformi oßi, frontis oßi, & quarto maxillae oß SeCU^osm 3 Secundum cis caeteris omnibus longe minus, & fquamae quali modo te- * * nue, in interno oculi ledis angulo conliftit, ubib foramen habetur, cuic carun- b cula przeeft, internum oculi angulum occupans, & in hoc creata, ne quid pi-tuitae ad oculi fe dema cerebro expurgatum, in genas defluat, fed totum per id foramen in narium amplitudinem procumbat. Oßiculum hocfuperiori parte/ modico interuallo futurae terminatur, frontis os a liiperiori maxilla d diftingu entis. unde etiam luturae illius internen tu, oßiculum id frontis oßi x‘ committitur. Ab hacfutura/ alia fecundum pofteriorem oßiculi regionem c defcendit, quae fecundum oßiculi inferiora dem repens,per anteriorem illius regionem furlum in eam luturam denuö afeendit,quamfrontis osaluperio- orfum,dcii ri maxilla dirimere diximus.Caeterum futura,quae ad eum modum in orbem furfum ad pene fertur, inpofteriore oßiculi regione (quae oculi fedis conum relpicit) fe-eundo oßieulo comums eft, & illi quod tertium maxillae nobis enumeratur. Ad inferiorem uerö oßiculi partem, & fecundü anteriorem ipfius regionem, lutura haec communis eftipfi oßieulo, & quarto maxillae fuperioris ofsi. Vn-de etiam praefens oßiculum liiperiori parte frontis os, poftenori tertium maxillae os, inferiori uerö anterioriq; quartum maxillae os contingit. quod quia laxe haeret, anterioriq; parte quarto ofsi harmonia uerius quam lutura iungi-tur, in caluarijs e terra effofsis raro occurrit: potißimum quum inluper tenue fit,&humidahac fede pofitum, facile putreicat. In coftisuerö caluarijs,&ar-Tertlu™ te adofsiumdifeiplinamparatis,ablque negotioferuatur. aTertium osli- * ^Si- militer fere ac fecundum tenue, 8c lquamaeinftarpellucidum,li quando effringitur, intus amplis finibus aere oppletis fcatere cernitur, paulo minus toto quadrangulum, & in interno latere fedis oculi repofitum.b Superius e- * 1 P-iT nim terminatur futura frontis oßi, 8c fuperiori maxillae communi, 'ante- c , & rius communem futuram cum fecundo maxillae olle adipifeitur/Pofterius J ddckr communem cum cuneiformi olfe futuram obtinet.'inferiori parte, cum add. quarto maxillae offe, communi lutura donatur. Vnde etiam quatuor ofsibus e e tertium hoc os conneftitur,fuperius fcilicet frontis oßi,anterius fecundo maxilla oßi,pciTerius cuneiformi, inferius quarto maxillae oßi. Interius uerö, quä qua narium fpe&at amplitudinem, cum inordinata ofsium compage intus in 4 i,*fig- narium fummo repofita,coit. 3 Quartum fuperioris maxilla? os,reliquorum Qt*rtHm iplius ofsium longe maximum, omnes lui lateris dentes excipit, uarijsq; futu- ^ w' ris circumfcribitunquemadmodum &ipfum quoq; uarium eft,hucatq; illuc in plura loca pertingens.Primum itaq; futura illa terminatur,quaeprimum os h tfl' <^1^:eni^: eam dico, quae fimul inb cauo temporis,c Sc in anteriori ma- t, fig.ab xilla? regione,Sc in oculi fede confpicitur .Deinde quartum os terminatur fu~ difig i b tur*s/ecundum maxillae os 8c tertium ab ipfo dirimentibus :c quse fecundum add. totamfedis ocuHlongitudinemininferiorieiusfedisparte,&inanteriorire- yldimc 8*onefecundimaxillaeofsis, ducuntur.Adhaec,iuxtafuperciliorummedium, ad c, dein quartum os, futurae fuperiorem maxilla a frontis offe difiungentis finitur5 in-d* ^ x teruallo, quod ab anteriori fede fecundi ofsis, ad exterius quinti nobis enume-ad y"v randi oßis latus pertinet. a quo quartum dirimitur,s futura a nafi fummo gYlffcah iuxtaipfius externumlatus,deorfum ad quinti eius ofsis longitudinem porre-fta. Secundum narium uero a facie ad oris ufq; amplitudinem inceflum,quar-h x fig.g tum maxillae os ab illorum feptoh futura interftinguitur, per humillimam fe-” pti fedem prorepente. In pofteriori fede quartum os a cuneiformi dirimitur/ »ißgJD tum in oculi fede/tum etiamiuxtaintimum dentem, ubi futuracuneifor-me os a fuperiori maxilla terminans confiftit. In palati fine, uerfus interiora, 1 quartum os1 tranfuerfa futura ab illo ofle feiungitur,quod fextum maxillae ap-dd t U pellamus, quodque hic ad narium foramina cum luo coniuge reponitur. At-que has omnes futuras quartum os cum alijsfibi conterminis ofsibus habet m x fig. a communes: ij sque m alia accedit quarto ofsi dextri lateris, Sc quarto finiftri la-t per x ad • pr0pr£a^ qUa? per palati longitudinem prorepens, non folum in pala- n ifig.h' to,uerüm Sc in narium amplitudine eft confpicua.n uti & in anteriori maxillae fede fub naribus illic cernitur, ubi fuperioris labri fulculus confiftit: etfi interim illic linea potius,quam futura cenleri debeat. Quartum itaq; os feptem-decim conterminum eft ofsibus, primo uidelicet, fecundo, tertio, quinto, 8c fexto maxillae fuperioris: deinde frontis ofsi, cuneiformi, & oftauo capitis ofsi, ipfi uidelicet foraminum narium fepto. ac demum quartum maxillae os fuo coniugi, feu alterius lateris quarto ofsi iungitur: quemadmodum 8c ofto dentibus libi ipfi infixis, quoties fuperior maxilla fedecim dentibus decoratur. Praefens os magna exparte latera & inferiorem fedem foraminum narium conftituit: Sc ad haec latera, non uulgari lane aduocis produftionem ufu, cauum eft, & cereis imaginibus intus uacuis perqudm fimile, neutiquam ° ueröfolidum. Huic ofsi, praeter alia ipfius foramina,0 unum-accidit, quod ab de°pofits' inferiori oculi fedis regione incipiens, deorfum in anteriorem maxilla? par-dan b. tem porrigitur. Iftud ubi primum in oculi fede inchoatur, notabili interual-lo fuperius, ueluti offea conflat fquama: ubi autem in anteriorem maxillae partem pertinet, iam penitius in olle exculptum uifitur: atque etiam inter-uallum notatu dignum apparet inter oculi ambitum & fuperiorem forami-P * fe-*- nis fedem. Hoc interuallum creberrime non continuum eft,fedp futura donatur, quse huic quarti ofsis particulae ( ubi foramen confiftit) propriapecu-liarisque eft. Quis uero huius foraminis ufus cenfeatur,in communi omnium caluariae foraminum fermone exequar.in praefentia autem obiter in illius mentionem incidi, quo aptius futuram quarto ofsi propriam hic recen-ferem: ne quis forte, quum ipfam obferuaret, illam plura conftituere ofla, ac altius quam ab oculi fedis ambitu ad foramen ufque ferri arbitraretur. Praeterea in anteriori palati fede, ad pofteriorem inciforiorum dentium regio- £ z nem, 52 ^eNV. VESsALIl, T> E COt? ORIS nem, aliudq foramen fe offert, quartis maxillae fuperioris ofsibus commune, q > fig.~ & ex palato in narium amplitudinem fpe&ans. Ad huius foraminis latera interdum'futura apparet, aut potius linea, in pueris cartilagine oppleta,quae r quafi ad caninorum dentium anterius latus pertingit, nufquarn tamen adeo penetrans, ut huius futurae beneficio, quartum maxilla? os in plura diuifum cenferi queat:* quod (ut paulo pöft dicam) canibus&fimijsporcisq; accidit, * * fe.fi in quibus futura quartum os in duo diuidens, non folum in palato, uerüm ex- ™dncduci terius inanteriori maxillae fede, etiam confpicue cernitur, nullam appendi-cum cum fuis ofsibus coalitus fpeciem referens. a Quintum maxillae fuperio- * ris os,ex duobus nafi ofsibus alterum eft, ofsiculum uidelicet durum,fblidum, latum, tenue, oblongum, & quadrangulo potius quam triangulo fimile.bSu- b t fig.ab periori enim parte non in acutum definit angulum: uerum adeo obtufum eft, Y ad z' ut inibi duobus donetur angulis,ea ibidem finitum futura, quae frontis os a fu-periori maxillaillic terminat.c Externum ueröoßislatus communemfutu- * ram nancifcitur cum quarto maxillae ofle, quae fecundum nafi latus, tantum Y ad c' decliuis pertingit,quanta quinti huius oßis eft longitudo, quae in homine longe breuior quam canibus & fimi) s uifitur/ Internum uerö oßis latus,quo con d «fe.< iugi fuo committitur, futuram obtinet harmoniae non admodum difiimi- Zud^ lem,ac utrifquenafioßibus communem. Haec a medio fliper ciliorum ex futura frontis oßi ac fuperiori maxillae communi incipiens, decliuis fecundum oßium nafi longitudinem porrigitur. "Inferiori autemparte,quintumosfu- * iPg^b tura haud intercipitmyieque alteri ofsi iungitur:uerüm hoc una cum fuo con ^ad iugc afperum inaequaleq; eft, 8cf in cartilaginem finit deorfum procedentem, { 4 mfcu eoq; molliorem,quo longius ad nafi apicem defertur.Hanc cartilaginem cum reliquis nafi & totius corporis cartilaginibus priuatimpoft oßium enarratio-Sextx2T nem profequemur. a Sextum os, cum fuo pari non minimam palati & na- a zfig.r. rium amplitudinis portione conftituit. Reponitur enim ad palati extremum, qua nares in fauces pertinent:eftq; os tenue,fed folidum,latumq;. Idb pofterio- b * fe.*& ri fede partim cuneiformi committitur ofsi, partim liberum eft, femiparen-thefis (formam referens. Vbi cuneiformi ofsi committitur/illa circumfcri- c *>*/*•** ptum eft futura, quae iuxtapofteriore intimi dentis fedem fertur, maxillamq; fuperiorem a cuneiformi ofle dirimit, ea potißimum parte, ubi os cuneifor-mefuos educit procefIus,uefpertilionumalisfimiles.c Anteriori parte & ex- ^ terno latere fextum os futura terminatur,ipfi 8c quarto maxilla* ofsi commu- ead ni,ac. tranfuerfim in palato dufta/ Interiori autem latere,quo fe coiugi fuo iun / 2fig.it git,futura quadam terminatus, quae ambobus fextis ofsibus communis eft, 4dx* portioq;g illius exiftit,quae per palati longitudinem prorepens,quarta maxillae g xfig.t, offa inuicem feparat. Contingit igitur fextum os,cuneiforme os,quartum ma y,z' xillae,&fuum c6iugem,&poftremo narium feptum: quod etiam afexto ofle, quemadmodum a quarto, ea dirimiturhfutura, quam perfepti humiliorem h tfig.g. vnue s r ^uci,antea commemoratum eft. Hačlenus itaq; fex alterius lateris de- ri oris maxilU fcripfi offa, quae fi fenis oppofitilateris connumerentur oßibus, omnia fupe-cjftefedttcde- rioris maxillae offa confurgent duodecim, quibus nullum ofto capitis oßium No omnU prilla malae afperitate furfumad medium inferioris ambitus fedis oculi me. in cd pertingit. Hanc poftmodum tripartito ait difcindi,acl primam huius fecundg 1*1 fig in ^utur? partem prope magnum feu internum oculi fedis angulum exteriori in ane ab Ud parte ad medium fup er ciliorum, & communem frontis & maxillae futuram m' inquit procedere. Hac futura? parte homines deftituuntur, uerum in canibus e ifi.adx, caudatisq; fimijs eft manifeftifsima.c quamuis interim non exafte ad fuperci-non ad z. ]J[orum feratur medium, fed ad eam tantum fedem, in qua quartum maxillse os a fecundo dirimitur. Vt itaq; Galenum aflequaris,hanc partem ex canis pe-f finge im tesisaluaria. Porro fecunda partem fecundae futurae,in quit Galenus/ per con-o-dadr cauum fedis oculi fub magno angulo ad comunem capiti 8c maxillae futuram continuam pertinere, hancq; eundem angulum comprehendere.Haec pars ea effet fu tura, rmfutUn quam fecundum & tertium maxillg ofla in inferiori ipforum fede, ä quarto di cane eft ^ rimere docuimus. Verum haec in homine nequaquamfecundae Galeni fiitu- confbicuu. . . 7 / . r i r • rae committitur: multoq; minus primam partem fecundae luturae contingit, quum haec in canibus tantum 8c fimijs,non autem hominibus cernatur. Por-g * fen, ro" foramen, quod huic fecundae parti Galenus fubijci feribit, id e/Ie opinor, quod in oculi fede oblongum,admodumq; patulum eft,inter quartum maxii h i fui b lae os 8c cuneiforme conlpicuum.h Tertiam partem fecundae futurae Galenus per jad appellat portionem futurae primum os a quarto diuidentis, quae in oculi fede s. fpeftatur,una cpm illa quae cuneiforme os a primo maxillg olle difiungit, atq; in oculi fede etiam fpe&atur.Galeni enim eft fententia,fub diftis duabus futuris (quae duae prima? partes funtipfius fecundae fu t urse) tertiam eiufdempar- “ tem inferiorem in fede oculi ambitum infeendentem,interius ad imum con- “ tendere,ibiq; comuni futurae capiti & maxillae fuperiori iungi. His futuris Ga- “ lenus tria maxillae fuperioris ofla circumfcribi, poftea fubiecit, quibus haec ca-i * fig. r. piti comittitur.1 Primum eflet,quod ego primum maxillae ftatui.k fecundum, k 'fe'A ea quae mihi fecundum & tertium numerabantunduo enim illa unius ofiis lo i i fi. a in co ex Galeni placito recenferetur. Tertium,pars eftet noftri quarti ofsis,quic-ptftiatq- fcilicet ipflus in oculi fede confiftit, ea nimirum pars,in quam foramen inii Gdeni * cipit,ab oculi fede in anteriorem maxillae regionem pertinens.Quod uerö Ga °vo%°üiic lenus peculiaria conftituat ofla, quibus incifbrij dentes infigutur, hinc accidit, circufcribe quod fuis nimium fauens fimi) s,eas homini fimiles efle, plus fatis libi perfuade Td^BD b^t.In canibus enim & fimi) s,porcisq;,ac ali) s animalibus,quibus canini dentes mxfi.A in ualidi exertiq; obtigerunt," duae (utiprius dixi) occurrunt futurae,aut harmo-oeuh fede. potius,admodü confpicu^,quibus homo deftituitur.Ä futura enim quin- aiiumn, tum caninae maxilla? os a quarto diftinguente, alia prodit fu tura,oblique deor fum inter caninum & inciforium canino proximum delata, & cum illa communis euadens,quae in palati extremo iuxta inciforios dentes tranfuerfim in il lis animalibus fertur. Haec futura citra omnem cartilaginis interuentum adeo infignis eft, ut quartum a me enumeratum maxillae os, canes in duo diuifum commonftrent. Verum non arbitrandum eft, futuram hanc, inter dentium prsefepiolain canibus aut fimijs duftam,a fuperciliorum medio deorfiim con tinuo progreflu (etfi Galenus ita doceat) ferri: quum, uti iam admonuimus, f j ex medio Lil? 54 ^AFFD. VESELU T) E C O ZVOZI s ex medio fere duftu illius foturae incipiat,quae externum quinti ofiis latus terminat. Quod ubi in canefimia ue inlpexeris, accurate expendito, quam im-polsibile lit, hanc foturam porrigi mter dentes hominis,maxillam adepti bre-uilsimam, & dentibus caninis proruis exiguis donati. Infoper animaduertito, • 1 ■ 1 • 1 * 1 n _ - * ' - I _nl nr 11 Kl HA 11 /11H1 ,] 1 • z' decim tantum maxillae ofla, e V et erum indubie placito,enumerat: aut quum Galenus haec offa prolixius comemorans, nouem tantum recenfet, nullumq; os priuatim inciforijs dentibus tribuit,in eo etiam numero cuneiforme os haud compleftens. DE MAXILLA INFERIORI. Caput x* V Z I OZ F I G r ^4. f 0 S TE« Kl 0 K' V T R A R V M CLv E DECIMI CAPITIS F I G V-rarum,& earundem charačlerum Index. *P n i o ^,ßu dextra huius Captis figurayinferiorem maxillam una cum ßus dentibus anterion'facie exprimit. FoBenor f gura,inferiorem maxillamßmulcum humiliori dentiumßne,poBerion Jede d.ehneatant exhibet. Figur a autem tertio huius libri Capiti prapoßta, & C mßgmta3maxillam a latere dehneatam oß'edit. i, 2 ^Alterum maxilla inferioris capitulum,quo illa temporis oßi dearticulatur. 2> i>2 Cermxßu collum capitis inßmitt. C i}2 ^Alterius lateris acumproceßus, cui temporalis mußulus mferitur. T) 2 T) in umbra latitat,ßniBrafgura amplum indicansfmu, cui tertius maxillam mouentiu inßritur mußulus. E i, 2 wAsperitas adpoBenorem inferior em f maxilla fedem confficua, ad quam manform mferitur. F 2 Foramen., tertijparis nemorum cerebri fobolem admittens. Cj i Foramen, quo aith nuper neruifur culus in humilius labrum procidit. H z In hac tubercula maxilla detrahentes mufcuh impiantantur, & quidam lingua fobßruietes ab ipßs oriuntur. N I M A LIV M omnium homo inferiorem maxillam, pro totius corporis mole, breuilsimam adipifcitur. Huic enim facies obtigit rotunda, non autem longa, ut reliquis animalibus, quae cibum affiimptura inclinantur. Duram uero hominibus maxillam fieri decuit, quod fola mobilis (it,& uarios atq; fortifsimos motus m mordedo manden-doq; foftmeat.Caeterum ne fic durafolidaq; nimio ponde mufcub-re iplam mouentibus mufoulis incommodo foret,finus 8c cauitates notatu di gnas,medullae]; infar&as offendit, interim appendicis undiq; expers. Sinus hi mediumfe-non adeo in pofteriori maxillae parte homini ac quadrupedibus exculpuntur, fed antrorfom magis, uerfus menti regionem, & ad maxillae latera. Plurimis an*ma^um maxilla duobus conftat ofiibus in fummo mento, per unionem ojpcxtrui. conncxis. Homini autem, unico coformatur oile, ac in fommo mento lata Sc v craffa, Homini bre-u:fimum obti-grjje inferiore muxilUm. Duo titrina jj crafia,non uerö,utin caeteris animalibus;acuta cernitur. Nulla enim parte m a xilla difficilius quam hic difcinditur. & coftione,aut carie in terra illam dilfol-ui, nondum animaduerti. Canum uerö, boumq; & almorum maxillae,etiam citra co&ionis beneficiu,inuicem paruo conatu interdum diuellutur.Quam-uis interim Galenus, &alij pleriq; poft Hippocratem dillečHonum periti,ma-- xillam non unicum efle os afleruerint?fed coöium in fumma menti extremita te laxari,ob idq; ipfum coaluif!e,manifeftum indicium elfe. Vtcunq; fit,hafte-nus mihinulla gemino conftrufta olfe occurrit. Et licet forte inter tot hominum myriades,in canino aliquo homuncione, aut puerulo, talem quampiam maxillam aliquando obleruarem, non tamen ideo mox afferam,hominis maxillam duplici ofle coftare: quin Cello potius, aut illi Graeco autori,ex quo Ce! Ius, quicquid de oftibus prodidit, mutuatus eft, accedam, qui cum Galeno canes (nam de fimijs tandem alia ipli fuit in libro quarto de Adminiftrandis fe-ftionibus lententia) parum curans, maxillam fimplicioffe componi docuit. Et quamuis haec in pueris duobus oftibus per unionem commilsis efformare-tur, non ideo tamen fimpliciter duplici olle maxillam conflare, refte diceremus,nili etiam occipitij os,uertebras, & ofla quaefacri ofsis lateribus coarftan tur,pluribus effingi oftibus donaremus, fiq uidem haec in pueris compluribus ofti Sus mutuo per unionem coeuntibus extrui,nemo negauerit. Inferior ma L a t,i fi.c. xilla utrinq; in duos definit proceilus, quoru" alter in mucronem produftus, l"J Zbuia,b. mufculi temporalis inlertionem excipit, totus ab illius tendine coplexus.b Al-b iyxfig. ter,qui pofterior eft,in capitulum tranfuerfim oblongum finit, fibi correfpon c A*ß dentinnui inarticulatum, qui adiugalis ofsis radicem & anteriorem auditus cap.h. organi fedem temporis ofsi infculpitur.Huic & maxilla capitulo,car- tilago cruftae modo obducitur.uerum praeter hanc cartilaginem u •» i■ • • f \i i Tcculitirismrna- ommbus articulis pariter communem, inter linum capitulumq; xiiUmmmimU alia reponitur cartilago laeuis,tenuis,Sc mollis, ligamen tiq; natu- cartilaginis cf~ rae,quod ad fubftantiam Ipeftat,nonnihil compos. Haec ligamen tis articulum in orbem continentibus,non autem olsibus, conna ta,durorum praefentis articuli ofsium impetus exoluit,& quo mi nus mutuo affriftu in ualidis afsiduisq; maxilla motibus offa rumpantur,fcite una cum cartilaginibus finui & capitulo obnatis pra^ftat.Dein maxilla duobus Maxilla forati xfig.Y. utrinq; donatur foraminibus, quorum* alterü in interioriiplius regione, non mm' e i fig.G. procul anunccommemoratisproceftibus/ alterum uerö in exteriori fede ad labri inferioris radicem latusq; cernitur. Interius,quod 8c amplius,&inaequa-f x fi.nru le, ieu alperum eft, uiam praebet* portioni nerui tertij paris neruorum cerebri lHjrlpo- dentium radices dilperlse, una cum uenula 8c arteria, qu ae dentibus & ma-nuntur t. xillae nutriendis hoc foramen lubeunt. Exterius uerö, eius nerui^lobolem ex gure*vjr max^a humilius labrum finit procidere, eftq; longe minus interiori. Porro b mufcuio- fi letam exiccat£ maxillae interno foramini indideris, eam ab hoc foramine ad rmub.G. externum }eui opera protrudes.& fi maxillam effregeris, continuum iter ab uno foramine in alterum canalis modo caelatum obferuabis.Praeter haec fo ramina,in maxillae externa fiiperficie,alia prorfusnullareperiasiniii forte & al Demhm aU ueolos pr^lepiolaq; illis annumerare lubeat,quibus dentes inftar clauorum in- ue*li° figi,mox trademus.Quöd uerö horum quoq; finuum alueorumq; gratia,inferior maxilla etiam cralsior euaferit, hinc potilsimüm conftat, quöd in uetulis, illisq; quibus dentes eruti funt,ac in quibus ipli dentium alueoli fuccreuerunt, maxilla ab imo lurfum multo tenuior & anguftior efficiatur.Maxilla,ubi den- tenui. tes ipli non infiguntur,eaq; fede,qua commemoratos nuper educit proceflus, tas'finw>*n latifsima, ntates. 5£ UN®. VB S^A LIJ, DE CO&PORIS latißima,&,:(i latera{pe&es,tenuißimä,hintusq; ac‘ exterius quafi amplo 8cm-fuperficie tantum cauato finu mlculpta uifitur, quo aptius mufculi maxillam, praeter temporalem mulculum attollentes,infertionem niolirentur?k isq; qui illorum in ore delitefcit, minus lua. craßitie ac mole faucium anguffaam infar-* aret i adeö, ut intus magis quam foris,maxillamento mfinuetur. Quinetiam huic latiori maxillae fediidfeparatim accidit,quöd afperainaequalisq; cernitur, idq; potißimum iuxta fedis illius1 inferiorem pofterioremq; regionem, quod etiam mufculörü infertionis occafione rerum Opifex machinatur, non ignorans alperisinaequalibusq; locis promptius aliquid adhaerere, & adnafci? quam planis & glabris. Pari etiam ratione interior maxillae fedes ad mentum 1,1 aliquot tuberculis alperitatibus'ue extuberat, ut" mufculi (quorum opeipfa deorfum trahitur) fuam infertionem ualidius conficerent, ac deniq;0 nonnul li linguae peculiares mufculi hinc aptius enafcerentur. Tale quid etiam ufuue-nit in externa inferioris maxillae fede, ad fummi menti regione,p ut nimirum labri humilioris mufculi commodius illincpronafcerentur. DE DENTIBVS. CAPVT XL ECIMl CUT1TIS FigVKU, L I O T C 0 iV S T sSl N S , panibus. VN DECIMI CAPITIS FIGVRAE, I P S I V S'CLV E pardum & characterum Index«. c ßgura tamfperioris maxilU;quam inferioris dent es,in altero tantum latere, quumfeilicet utriuf que Ltter is eadem ft ratio, exprimuntur. Siuero dentes maxillis adhuc mßxos contemplari mßumßtyßiverio-ris Capitis ßgurxmferiorem commonßrant Jenem, quemadmodum tertia & quintdßxti Capitisßgur#fupe-rtorem. uhi & quarta em Capitis ßgura alueolosprompte ottendit, quibus dentes inibi euulf infguntur. Dextri lateris oßojuperiores dentes. % Dextri latens dentes oßo inferiores, h 2 Duo dextri lateris mcißrij. 3 Dens caninus dexter. 4 Qüm% molares dextri. Torro numerum hunc tam inferiori quamfperiori dentium claßi accommodare integrum eÜ. ' C 3afs notatur molaris dentis. D ^Acies dentis incifirij. E JfrCedia molaris dentis pars hic delineatur,fnum m dentibus conßicuum oflenfira. OSSIVM b i fi.D. * *,*/?• E. k 6 mfc. tdbuU D. m ifi.u. n 9 mufc. tab. H,r. O i,i fl.itf citJih.z H. p 4 mufc. Ub. N. y KV'M*4Hl FAE SEDEM EXPRIMENS, ac proinde omnia etiam foramina in oculi fede> maxillae^fuperiori, in hac fitperßcie apparentia, oHendens. Caninum autem caput humana caluarU fiibie8um> iamprius maxilUfitperioris oßihusfuturkc^ indicandis unicey perinde ac tota h VE COXTOXIS SECZJ’HV'-'t VVOVECIMI CRATITIS FIQZJ-EXTE^J°KEM C A L F' A / AE BAS Is * J faciem, fda f alatum rcfyicit,yroponem. TE7LT1*A T>VOT> ECIM1 CRATITIS FigU* \a, internam calvariae ba~ fis federn commcnfirans. "vN' aV ARTA QVURTU 7)V O D ECI Ml C^iflTIS FigVt^t, s r P E O J^E M INTEI^N^E C ^4 L r ^iE ßdts partem ßeftandam offerens* 8hm «ii l&»Ä;ispvÄ: 0^k§Miä MmlW te«#S§, »MI il&Ä: Age igitur chara&erum indicem aggrediamur, fmgulis diarafteribus eius A i figuraremus funt peculiares,numerum fubij cientes. Atq;ita A in prima figura foramen,frontis ofsi proprium notatur,ad medium fupercilij incifum, quo £ CORfOR/S quoq; mirandum eft,hoc quacunq; etiam dignum fit animaduerfione, hafte- nus difleftionum peritos latuifle. D x 2 Praefens foramen cuneiformi olsi oc quarto maxillae iuperioris ofsi commune,omnium cjuae m oculifede conlpiciuntur,facile maximum eft,ac mftar patentis rima? oblongum,commemoratae iam faepius minoris terti) paris ner uorum cerebri radicisa ramulo uiam dat in temporalem mufculum,&c man d forium ex oculi fede digefto.Deind neruulo cuidam paratur,quem iuxta quin * ^’4 ^ ? . i- '* v • c' ■ 1 P 4 tiparis neruorum cerebri radicem exoriri nos primo reperimus. Simulatque ub. r. enim neruulus ille proprio duftus foramine,ex caluariae amplitudine in ocu- ctab4™u^c' li fedem procidit,foramine nunc D indicato in nuper diftos exporrigitur mu d fig. iculos,illum qui in ore delitefcens, maxillam inferiorem mouentium ter-tius numerabitur.Quinetiam foramen hoc,praeterquam quod externo fuo ia e paui0 tere mufculi temporalis hinc quoq; edufti initio comodam unde id prodeat in fu* fedem offert, pulchre unä quoq; iter praebet pituitae hac defluenti aci infigne £7 in narium cauitatem pertinens foramen, quod in quarta fexti Capitis figura $notauimus. E i?3 E in tertia figura pofito, 8c E iil titrifque oculorum fedibus primae figurae obuio,foramen in dicatur,in fe dis oculi radice feu uertice elatifsimum,&m cu neiformi oife incifum,quod foris,qua oculi fedem fpeftat, prorfus orbiculare cernitur/ neruo uiforio( cuius gra tia exculptum eft) ampli tu dinerefpodens. g nllib. Verum interius, ubi cerebro propius accedit, iuxta externum ipfius latus, exi- 7 N’°’ guum eundemq; acutum obtinet angui ü, qui uenulae cum uilorio neruo hac y. excidenteparatur.Angulumhunc y notat. Is namq; inter E Scy in tertia huius Capitis figura contulit. F 2 Huic fmui cuneiformi ofsi hac in fede incifo, uiforiorum neruorumh coi- h J . . . 7 M. tus innititur. G 1,3 G in primae figurae finiftra oculi fede occurrit:in tertia autem figura,G de- xtrum eius figurae latus ideo occupat, quöd in finiftro latere foramen G indi- y * catum,nufquam obuium fit,eo quod huius figure cal Quonta pr£jen$ jorarr.cn objcure m hu- , 1 i-n* r • i • i • i capit*figuri*cemitur,hic fortmi- uaria m latus uel litius foraminis aliquo modo uiden-n*dextnlatemejfigw di caulainflexerimus. Infculpitur autem cuneiformi deuneam, 4ta humiliore p • j f . i , . . . yfittir panem 4 faerio- M oisi, ac humiliore lui parte paulo mmus toto orbicu-rem uero,jeu eiußemfo- ]are eft elatiore ueröin acutum longum q; & anou- raminis angulum s mßgmui. Quan- J P * 1 t'1 1 * r* /~* i L’b o de rßt ^uam utriujcjue latera joramen etiam itum delinit angulum. foramen h o c, e ti am 11 Galeno partium, f^brc m ockm jexti coitisfigwa fecus uifum fit,nerui uiforij forame amplitudine uin- cit.&fi fimiliter atq; illud prorfus orbiculare effet,facile triplo aut quadruplo efficeretur amplius. Verum interim humilior ipfius pars (quam paulo minus toto orbicularem efle diximus) uiforij nerui foraminis amplitudinem adhuc longe fuperat. Praeiens foramen caelatur1 fecundi pa \ 14 h? ris neruorum cerebri,in oculi fedem progredieris gratia: deink minoris etiam l eJent p tertij paris neruorum cerebri radicis,qu^ frontis <& totius fere faciei cuti,& oc &rA H-currentibus fub illa mulculis, acinluper ad nares Sc mufculos inferiorem maxillam attollentes digeritur. Haec quidem per humiliorem foraminis fedem procidunt,una cum ‘infigni loporalis arteriae ramo,ex interna caluariae ampli * ^’^14 tudine elabente. Verum per elatiorem foraminis fedem^uena ex oculi fede, dur% cerebri membranae hic diftribuitur,&fuse diftributioniin caluariae bafi ^,cr^ * imus exculptos habet,uenularum tuberibus congruentes, &in ea caluariae le-g. de conlpicuos, cui in tertia figura {infcribitur. Neq; profefto neruis hic dun-taxat;& uen^;& nuper diftae infigni arteria^ amplum id foramen excauatur: uerum uerum etiam pituitae ex cerebro in oculi fedem, & hinc in narium amplitudinem promananti.adeö ut non lniuria foraminis huius infignis amplitudo,ue-na: artent 8c neruis ipfam tranfeuntibus impar confpiciatur. H i?3 Forameniftud adamußim orbiculare,multo quam duo proxime comme-morata arctius eft, ac in cuneiformi olle, cui etiam infculpitur, longius proce-a x,zfg' dit, neruulum tranfmittens, quem quum haud procul ä quinto pari neruo-Tiuxu '1 rum cerebri oriatur,minorem eius paris radicem uocabimus,unaq; cum quin topari defcribemus. Quia uero foramen hoc nonnunquam amplius, & ue-b * % luti oblongius fefe offert, & fimul cum difto neruulob graciliorem tertij pa-Luixthm. risneruomm cerebri radicem, cumc fecundo alias pari excidentem comple-c eiufdcm ftitur, ipliim in finiftro tertiae figurae latere fub G, aliter quam in dextro ex-Pg'K' preflum confpicis. 13 Hac fede in oftauo capitis olle* multa,fed exigua fpeftantur foramina, odo d « fi.Ub. rum & aer]s infpirationibus ad cerebrum ingreffus nomine incila. H^c non ut haftenus difta,ipfo duftu inceflifue refta flxnt,& utrinque peruia,fed obliqua^ anfraftuofa,lpongiarumq; foraminibus fimilia. Inter reliqua tamen u-trinqueunum eftre£fum,&grande fatis,quod primum quodammodo eft,& b t? fi.iik anteriorifrotisoßisfedi proximum ,buenam ad duram cerebri membranam lap xTill'. exnarium amplitudineexporreftam tranfinittit. Verum caetera interimhu-? h. ius fedis foramina, etiam refta & utrinquepertufa uiderentur, fi modo interiora narium oßicula iniplorum fummo non pari femper numero repolita, & infigniter fungo fa,&nonihil membranea cartilagineaq; eximeretur. Num uerö haec foraminula pituitae cerebri expurgandae fecundariö efformentur,fe ptimo libro pertraftabimus. In praefentia tamen addendü duxi, his nunquam nifi oppleto, ac praeternaturam affetto cerebro, pituitam excolari, & leuißi-ma pituitae copia hac defluente, ea foramina obturari, aliaq; grauedinis fym-ptomatainduci. Infuper admonendus es, in omnibus caluarijs non aequefre-quentia hic apparere foramina:quemadmodum 8c fedes,quibus4’olfactus re-eddmfi ponuntur organa,non pariter amplat in fingulis conlpiciuntur. Caeterumca-gura d. nis animal minime pituitofum,at exa&ifsimo odoratu praeditum,ut has ledes habet amplifsimas,itaquoq; permulta, admodumq; patentia in illis cernuntur foramina,antrorfum,non autem ut homini deorfum,fpe£tantia. K 3,4 Cauitas inter duas frontis os coftituentes fquamas, ad fuperciliorum regio- nem in fronte Scinfuperiori parte fedium oculorum repoli ta, & quibufdam reconditis foraminibus in nari um amplitudinem pertinens,quam nonulli ol-faflrus organum elle allerunt, propter aerem in illa coclufum, quem odoratui mirifice necellarium elle non ambigimus. Quam uero haec cauitas capax fit, prompte obferuabis,(i frontis os in 1 upercilioru regione fregeris: eft enim am plißima, & molliufculum corpus membranula obduftum copleftitur, quod medulla quodammodo relpoaet: uniuerfum tamen eiufmodi eft,ut nullum <* 8 h■ * fimile in toto corpore reperias,praeterquam in' cauernis antris'ue in cuneifor cap' C,D‘ mi olle confpicuis. Praeterea quibus Gallico morbo anterior frontis ofsis fqua ma eroditur,aut uulnere perfringitur, tanto impetu in expiratione aere ex ca-uitate illa propelli cernimus, ut is etiam cadelae lumen promptifsime exufflet. L 3 Foramen,aut rima potius,talis forrn^, qualem unguis apice quis cer£ impri f fub d is meret,quae1 durae cerebri mebranae hic firmadae extruitur.Neceffum quippe pg. 7 'm, erat^non pqc folü,ubi ea membrana multis foraminibus eft peruia, uerum alijs compluribus locis caluariae alligari,& duram membrana fibras uinculaq; per caluariam tranlinittere. quamuis etiam rimas has aeri in cerebrum ducendo tj 2, aliquid c tt lib d 6-4 VBSULIL T> E COZPOKIS aliquid auxiliari intueberis, fi illas in trufa feta,in nuperrime diftam frontis offis cauitatem, narium q; amplitudinem definere expenderis, ac deniq; in ofsis cuneum imitantis antra pertinere animaduerteris. M 3 Sinus in cuneiformis ofsis medio mcifus,ac glandulam contmens,cuipitui- Mutus pur- £££-£ cerebro defluens inftillatur. Ab hoc finu, qui laeuis eft, ac planus, & quo- candx cerebri i 1 j ^ • * -F '1- , r ■ ,l r r dammodo quadratus,utrmq; duo denuantur du 1 * Quoniam h*c Jeptimo libro peculiaris figura, n P J 1 * i r quantumuis rudis,prtjenti loco accuratius in- CtUS,linUUlTl mOQO eXCUlptl. qUOTUlTl priOr adle eundum foramen nobis in oculi fedis radice enar inutilis efi, hic • r i • o ,ia tdied, ratum,ac G inngnitum tendi t,&pituitam mo- gknduUmin- culi fedem,&hinc per foramina,quse pnus C & tlhjtuiLSfd $ exprefsimus,defert.Pofteriorfinusada{perum mm, extmm <5^ inaequaleq; foramen,feu rimam potius deorfum membrana, ce- • . A • * 1 / * r * rebri extruElam. C,D,E,F quatuor ueluti du pOmgltUr, qua pitUlta OripalatO Ue pOtllsiITlUm cius,a glande autfinupotim, quo continetur, influit,& aer quoque inter fpirandum caluariam pituitam deducentes. •t>' 1 • r • o • r petit. Kimam hanc temporis olsi oc cuneirormi N. ofsi communem,N notauimusin finiftro latere fecundaefigurae,&in dextro tertiae.Duftus uerö & finus non adeo commode (quum non admodum caui uideantur) in tertia figura fe Ipe&andos offerüt. quanquam interim priorem O.P. finum 0,pofteriorem uerö P in eadem figura indicauerimus: ut his adiutus charafteribus, finuum fedem in ueris caluarijs ocyus adinuenias. Procefsibus, qui orbiculatim circa finum M infignitum apparent, ac inferiori menfae aut le&icae fediueteribus comparabantur/dura cerebri membrana firmifiime a tr fig.7 adnafcitur,ac ueluti ea fede luftinetur,qua hic a caluariae bafi abfcedit,infignio lib' res q; foporalium arteriarum ramos fibi fubditos habet, qui comem oratis nuper pituitam deducetibusuijsleu finibus perinde innituntur, ac fi illorum po-tifsimum nomine eflent exculpti, ipfaq; pituita fecundum arterias difflueret. Cseterum mediam ofsis cuneiformis fedem, in qua quadratus ille finus M no tatus confiflit, fimul cum finibus ramos foporalium arteriarum continenti-bus,non effe extima fua fuperficie cauernofam,& fpongi^ modo foraminibus obfitam,multoq; minus pituitam ipfi influentem tanquam per fpongiam lon Lih. «j potißt- aiori mora (uti Galeni eft lententia) colare, in fexto Capite cum totius cunei- mum,deFar- Q * r* 1 */I * 11* rnmnjk rormis oisis hiltona comprehendimus. 0-^3 Ad latus inaequalis afperaeq; rimae feu foraminis N notati,uerfus anteriora magis, aliud occurrit foramen, in cuneiformi ofleincifum, quod laeue eft, 8c non ad amufsim orbiculare, fed circulo refpondet utrinq; modice in longum compreflo. Hac enim effigie foramen infinuari decuit, quod duo teretia corporem aicem membranis connexa, fimul erat tranfixiiffurum.bTertij namq; b,c t+fi. paris n er Ciorum cerebri crafiiori,praecipuaeq; radici fimul cumc quarto pari uiam probet. cap. 4 iit. R 2,3 Rurfus ad externum foraminis Q^indicati latus,aliud multo minus illo,& M>2‘ exacte orbiculatum,in cuneiformi ofle cernitur,quo interna? iugularis uensed fi.td.x4. portio afoporaliabfcedens arteria, caluariam fubintrat. Aliquando exiguum Ub'iF' foramen ad internum latus foraminis, duo nuper commemorata neruorum paria tranfmittentis,obleruatur,eiufdem uenae ramulo paratum. Verum id in uno caluariae latere raro uifitur,atq; adhuc multo rarius in utroq;. Nos tamen S. id foramen finiftro lateri hic quoq; appinximus, ac S in fecunda & tertia figuris infigniuimus,quod una caluaria caeteris quas unquam uidi elegätior, uiriq; medix aetatis longe formofsimi,id foramen proponat. T,T 3,4 Sinus a foramine R indicato, per interiora caluarise uenarum quafi ferie afeen-. FWBKlC^t LIVEK L afcendentes, & conuexo dimidiata? uenae correfpondentes, inque hoc cselati^ ub dd 7 ne ca^ar^ os finus in dura cerebri membrana uenarum modo duftos pre- ' ’ ’ mat,conftringatq;. V 2 Foramen hoc in externa tantum infernaq; caluariae bäfis fede (idq; non ad- vud am urn Pr°nipte) eft obuiü: hinc enim oblique uerfus exteriora protenfum, pua pärsfr m auditorij organi cauitatem temporis ofsiinfculpta definit. Quare etiam id gur<€ 9 ca- paulo pöft cum aliquot eius cauitatis foraminibus delineatü, rurfus fubijciani* ~ z ^^rmatur autem,ut uiamporrigatquintaeconiugationisneruorum cere-caMb.^b. ramulo,ab auditus organi cauitate hac ad mufculos inferiorem maxillam c ft.cd.14. attollentes excurrenti.Infuper hoc etiam foramine iugularis internal foboles hb. j n. aujj[tus organum petit: ac aer etiam in temporis olsiš antrum auditus organo proprium,per id foramen fertur.Id quod facile perceperis, fi attrafto in os aere , illum quafiper aures propellere conaberis, in auribus fbnum percepturus u en torum,aut aqua? turbinum fbnisparum abfimilem, X Z)S Infigneforamen, maiorifoporalisarteriae"1 ramo caluariamingredientiex- Ub!*) l*4 cauatum,quod non refta caluariam perfora t,fed inftar oblongi meatus, expo „ r _ fterioribus oblique introrfiim in priora temporis oP Trtfins figura foraminibus X &T p r 1 • r^r - 1 £ • • 1 • t notatis,pnmptw ostendenda tuuat. ü mlculpitur. Ulsis pars hoc rorammeperuia, ubi de-Complebitur e- orJfom fauces Ipeftat, ac in lecunda figura oe nota- 1 mm utrinja la- • n • • r * v / -r ^ tem foruma tur, mltarpumicis alperamaequalisq; uilitur. Caete-duffus,ea fen* rum huius foraminis pro^reflum commonftrant X pojitos, qm ilu • r ^ 1 o * r • r ~ o 1 • 11 incaluaria im- xn iecuda oc tertia nguns politu, oc deinde hdec quam miß* fetu, aut modo adiicimus figura,in qua utraq; X, ut 6c in maio ex plumbo piis .1 p ' r • • • • \ C 1 ferri, cemutnr. ribus nguris,iitumuicem minime reipondent. Hunc Ftrun% igitur uero obliquum,&in offelonso tramite procedetem Xfiniflrum foramen notat, maximo fi 1 -J-y r* p ■ rr • l * • 1 v ni/k* fiporaiis arterix ramo paratum, ductum, N atura rortaisis erhnxit longioris obliquio-rtmn^ uero rforamenmdicatfipo- nSq- arteriee foporalis inceflizs gratia: nimirum ut ui- ralis arteriae ramulum in narium am- 1 • r* • • 1 1 17 0 * * 1 plitudinem excurrentem tranjmittens. tällS lpintUS llOC CrFcLUUndo dUGtUS Itinere, C€1 cbrO exquifitius praepararetur. Quare etiam Galenüinpri mis admiror,quem cum plerifq; alijs foraminibus grande hoc foramen latuit: & qui per foramen tertij 8c quarti paris neruorum cerebri Q^indi catum, fo-porales arterias caluariam ingredi,in fuo de Simiae uenarum arteriarumq; dit ieftione libro Icriptum reliquit.Et quemadmodum de hoc foramine,neq; ca nes, neque fimias hic etiam intuitus, falfapofteris tradidit: ita non mirum eft, ipfum mirabilem illum reticularem plexum fua imaginatione in hominibus quoque confinxifle,ac uaforum cerebri feri em non undiquaque uerampofte-ris prodidifle. Y 3 E' regione foraminis nunc difti,ac X infigniti finis,qui caluari^ cauitatem refpicit,aliud foramen cuneiformi ofsi proprium inchoatur,re£la antrorfiim Ub *T? nar^um u% amplitudinem, meatus oblongi modo protenfum, Sc arteriae1 J 1 * ramo uiam exhibens, quia foporalis arteriae maiori portione caluariam ingre diente,ad nafum ufq; exporrigitur,inibi cum alijs eö porreftis arteriae furculis pulfum edens fenfibilem. a 2,3 Meatus" quinto neruorum cerebri pari adaptatus, auditorius^e porus, cu~ t i/Z'CE COZfORIS nitur,ut non nifi rarifsime, magnoq; cafu, lmpulfam tranfmittat fetam. licet ’ quo minus leta tranfimttatur,non lpfius meatus gyn anfra&us ue m caula tan tum fint,ueriim etiam quöd is ad aurem,& dein q uä cerebrum relpicit, arftior euaieric, quäm in not7c«Ti me(*10>ubl a(imodu amplus latusq;, &impenfe b furr^Mi uanus occurrit. Verüm interim haudquaquam Uku ntrm,«- audiendus eft Ariftoteles, quum ab aure ad cere-S/Ie brum nullum afferit pendere meatum, at in oris « Atum. v fi palatum ufq; femitam pertingere, Sc uenam de cc Tp™i'usrnt cerebro eodem deicendere inquit.In caluariae e- cc tAtwm.b Autcrrij id yuodmox fil htera i> ex- nini amplitudinem au ditorius meatus pertinet, ^cal>ltur’ Sc uenam quoq; admittit: non quidem illam a c £*4 cerebro alTumens,uerum ab interna iugulari caluariam ingrediente, a qua au- lih i n' ditus organo ramus exporrigitur,per forameniam antea v expreflum,& quin ti quoq; paris neruorum cerebri furculo uiam praebens. Praeterea fi fetam auditus meatui exterius indideris,hanc.q; modice in anteriora introrfumq; oblique protruleris, in foramen V notatum, illam multo facilius quam in caluariae amplitudinem ferri confpicies. b 2 Foramen ex auditus organi cauitatis in temporis ofleincifie medio, retror-fum ad hanc externae caluarise ledis iuxta' mammillaru proceflum regionem non °^cltanterfmus m interna caluariae amplitudine, qua c*lu*rUßnr» giuTa.il cerebrum continetur,animaduertendus uenit,in quem tria foramina c & f 8c dura. membra Ub.i:m,n, ginfignita,&:uenis arterij sq; tranfmittedisparatafubeunt. A foramine enim ' 7 ftghb.j. c notato,&interna parte foraminis f infigniti, in dextra fmiftraq; caluariae fe-ffiy- de (inus incipi t,quem in finiftro latere h,h&h indicauimus,in dextro autem h,h,h. T.nfupcri tribus i.Sinusifti oblique inftar quartae circuli partis furfum inpofteriora tan- i,i,i. ifcc. cr * tilper cofcendunt, dum dexter finiftro inibi committatur, ubi k repofuimus. ° ’ Huius enim coitus fedesin media regione occipitis ofsis uifitur, quae inter ela-d fig.j.ca. tifsimam futurae A exprimentisd regionem, &pofteriorem foraminis dorfa- lem medulla tranfinittentis,ac e infigniti regionem,media cofiftit,&k inferi k. bitur,ubioccipitis os crafsifsimu denfifsimumq; efle,in eius ofsishiftoriaretu-limus.Ex hoc duorü finuum cogreffu,alius reöä furfum fertur, fub eminetifsi mapartefuturg Afimilis,&fub totafagittalilutura,&frontisofte,ufq;adolfa ftus organorü fedium feptum,« quodamodo in tertia figura infignitu. Hunc 11 finum quarta figura aliquot 1 notatum gerit: tertia autem in frontis ofie,liter a m m eundem mdicat.Caeterum fmus hi exculpuntur dura cerebri membranae gratia: cuius uafis ipfos, ne illa caluariae ofsibus premerentur, cedere tunc audies, quando cerebri uaforumnon minus elegantem, quam parum ab alijs diflč&ionisprofefloribus animaduerfam feriem,in tertio libro exequar. n,o z Animum accommoda fecundae figura palato,in quo his charafteribus am x. pia narium foramina fepto quodam infigni x notato,ab inuicem interftinfta, & in faucium amplitudinem a nafo tendentia,n ac o indicaritur.quae etfi homini ad plurima conducant,praecipue tamen naturali infpirationi uociq; cen-fentur idonea. p z Foramen hoc iuxtapofteriorem dentium inciforiorum fedem ex palato in narium amplitudinem definit, quartisq; maxillae fuperioris ofsibus commu-e * fe.» ne habetur. Deinde hominibus unicü adeft, equis uerö & canibus geminum. Paratur autem gratia conexus,confenfusqf tunic^ palatum fuccingentis,cum f ciufdcm illaf quae narium amplitudini obducitur.Portiuncula enim illius tunic^ fimul ISh r cum uenula,& item arteriola,id pertranfit. q z Ad palati finem, iuxta maxillae fuperioris fexta ofta,utrinq; duo uifimtur fo- A. ramina:unum quidem altero prius,& amplius.prius enim anterius'uejac A in-fign* tum,notatu dign£ eft amplitudinis,ex palato furfum in pofteriora ad ocu li ledis uerticem radicenfiue properans. Inibi enim definit,ubi foramen occur rit,quod alterum pituitam in nares expurgantium efte retulimus, 8c fub litera $ iam antea defcripfimus. Poflerius autem, k notatur, eftq; exiguum omnino, & furfum afeendens, aliquando in idem foramen cum anterioriAinfignito terminatur: interdum uerö peculiarem terminum, in futura cuneiformi ofi-fi & quarto fuperioris maxillae communi adipifeitur. Praeter foramina ha- FcramimU ftenus commemorata, fi caluariam in manus fumpferis, alia quamplurima ( fed exilia) obferuabis, uenis tranfinittendis 8c membranarum nexibus excul fim 0bHia. pta. Vifuntur uerö huius generis aliqua e direfto maioris interiorishe anguli 2 4 ^is xAlüD' V ESU Lih T> E COR'TO'RlS fedis o culi, iuxta futuram fecundo 8c tertio maxillae fuperioris ofsi & frontis ofsi communem. Haec incauitatem pertingunt,inter frontisofsisfquamas comprehenlam,& K prius indicatam. Horum quoqueledesmprimaprae-fentis Capitis figura, T. & V indicatur: quibus chara&eribusnuper diftam luturam luo loco exprelsimus.Deinde infrontis quoque oJIeiuxta fupercilio-rum {edem huiulmodi quoque occurrunt foraminula:quemadmodum & in utroque nafi ofle, quod quintum fuperioris maxillae* recenfuimus. Infuper in primo maxillae olfe,quod externum oculi fedis angulum conftituit,unum aut alterum huius generis foramen inuenitur. Praeterea ofsis cuneum referentis latera,quae temporum caua cum alijs ofsibus conftituunt,tali quoque foramine donantur. Ad haec,in lateribus fagittalis futurae in uerticis olsibus,&potifsi müm iuxta futuram A fimilem, talia etiam apparent, quorum iedes in quarta £f figura aliquot f in umbra latitantibus indicantur. Verum praeter commemorata, unum notatu dignae magnitudinis habetur interius in frontis ofle, qua oftaui capitis oßis anterior pars ipfi committitur, & anterior fepti olfaftus or ganorumfinuum pars cernitur, nimirum inter tertia figura m Sc n confpi-cuum. Pertingit autem hoc foramen in frontis oßis cauitatem,fiiperius K indicatam. In quarto quoq; fuperioris maxillae ofle,iuxta magnüinteriorenVue o oculi ledis angulum,difti iam ordinis foramen etiam jfe offert. In bafi uerö of fis cuneum imitantis, extrinfecus, qua id lepto narium committitur, fubinde Hy»,/♦ quina numero uifuntur, ac tria quidem infignita pofteriüs confiftunt, u-trinque nimirum unum, & in horum medio tertium, quae antrorlum inftar arftifsimorum meatuum produfta,in narium amplitudinem definüt.quam-uis interim medij foraminis v indicati finis,fetam rarius admittat. Alia autem duo,quae %t Seco infigniuimus, anterius incipiunt,& rečlo tramite antrorfum quoque confcendentia,in oculi fedis uerticem radicemq; terminantur.Cauterum horum foraminum termini hic commode delineari nequeunt, quare etiam eo uehementius hortor, ut ex hominum caluarijs potius, quam ex nudis ofsium pi&uris,haec difcas, foraminis cuiufque fedis coniefturam hinc a charafteribus fumens, & cofiderate, an me aliquod foramen notatu dignum praeterierit,expendens. Superfunt adhuc in tertia figura & quarta Graeci ma iufculi charatteres, quibus in futuris caluariae indicandis, iampridemufi fumus : adeo ut nullus praeter Q. in quarta occurrens, ueniat enarrandus. Illo e-nim finus quidam inuertice notantur, quibus’duram cerebri membranam * 'figW-innafci audies.Atque horum finuum non eadem femper eft feries: quippe mo 7 K‘ do nulli,modo pauci,modo plures,atque hi uarij,cernuntur: profedio (fi quis me audit) illis animaduertedi, qui nimis prompte hanc uerticis fedem urunt, autin ofsium fra&uris nimium intrepide ac confidenter terebrant. Huc quoque referrem finus duos cuneiformis oßis, in ipfius medio antrorum modo t *fi.c«. repofitos,nifiiam ante in eius ofsis hiftoriaipfos defcripfiflem,perinde 6 C,D’ ac amplas cauitates in quartis maxillae fuperioris ofsibus ad narium amplitudinis latera repofitas. DE WJKUm FUZZI CU LIVEK I. de o s s e v liter ae imagini comparato, Caput xiii. ? R I MU DECIMI- terti] Capitis figura. S ECVKIDU fig DECIMITERTII CAPITIS FIGVRARVM, earundem'q* chara&erum Index«. 7 m figura anterioremfaciem exprimit oßis v imaginem refirentis, ma cum minoribus elatiori* lus 'ue ipfius latemus, & oßiculis, qua bis ufi^ adtemporu oßiumprocefifus in fijlimodu exertos comettuntur. uA l t e \ figura poHenorem oßts v referentis regionem commonttrat ,ßmul cum elatioribus coHu: ner um interim illis oßiculu non delineatis, qua adproceffus fiyliffeciem exprimentespertingunt. T>y C i grandius medium^ oßts v referentis oßiculum,anteriori fede conjficuum. Verum <^4 & % gibbam *«. huiusfidis redonem indicant. In horum charaller um medio peculiare huius regionis apparet tuberculum, * m tatum. Cautem indicat finum tran/uerfim oblongum, & in fuperiore medij iÜius oßicuhfede obuinm. *D 2 ‘PoHeriorgrandioris oßtcuüfede$,ßnuata & caua. E, Fi, 2 Humiliora oßis v referentis latera, qua cum medio oßtculo figuram vßmilem reprafintant. ^i,2 Connexus humilioris lateris, cum latiufiulograndwn^ oßts v referentu oßiculo. tf 1)2 Humilioris lateris apex, qui laryngis cartilaginis fcutum exprimentisproceßui alligatur. 1, IQ i, 2 Superiora oßis v referentis latera,humilioribus longe tenuiora, magts^ teretia. L,M, 2V i Tria oßicula,fuperionbus lateribus utrinc^ ut plurimum commiffia. Ceterum ad oßis v referentis in-ßeflionem etiamfaciunt, vrat er quinta mufiulorum tabulam ad charallerem L, priores aliquot figura duodecimi Capitis librificunai ad ^AfB, C, D. MINENTISSIM AE laryngis parti os unitatis nomi ne comprehenfum, fed uarijs multiplicibusq; ofsiculis ex-truftum,praeponitur, quod nonnulli ali terae v figura v-fa* teztJis, ali) fuccinftius vo&Jis appellant: qua uoce difleftio-num rudes delufi,in Galeno os fuem referens uerterunt. Alijs rurfus id os a A imagine Äa/iGJbfäg nuncupatur: quo etiam nomine interpretes decepti/ luturam capitis A lite ^ , „Jl rcelinulemuertere confueuerunt. eiulmodi tamen mendas pro noftrauirili gurum b. nuper ex Galeno, in Italia & Germania latine edito, fubduximus.Herophylus quoq;id os luu appellafle dicitur, forte quod lingua?,aut laryngi,aut fau- cibus apponatur,uel adftet: quemadmodum ipfi in organis generationi famu lantibus quaedamh Ligroins,8c wfyocszzTHs ocAy/o^Ans uocantur. Non de- ,cretu /. funt etiam,qui quumin faucibus confiftat,id nuncupauere.Nos ue c eifdcmji röpaßim,os v referens,aut uoce contraftiore,hyoides nominareinftituimus. Tfc cfp. Homo igitur hoc os longe aliter quam quadrupeda,quae ha&enus aggrefsi fii-49hb.ir. mus,extruftum obtinet,acmaximumdoftis t/referentis ofsiculü eftiatiufcu-Ica^D.5 lum,&foris gibbum,priuatoq; tubere prominens: intus autem;feupofteriori fede, © * *Ah- 6 crf.C,D. oßis v refer en tis JitHS cr no min4. b lib Medium oßis v referentu oßi-culwn. / to VESELIL VE COZT.OZJS fede,cauum. in.anterion etiam Ede Epenus quafi in oblongum finum deprimitur pro firrursenimirum iph idoneaž*,oc muEulorum ligam entorumq^ lhi commiflbrum ratione. Superiori enimfinuiimplantantur tertius&quar-tus huius ofsis peculiares muiculi. au tubeiis uei o inliaclede confpičui latera, quae quodammodo in gibba fede finuantitf, infertionem tentant1 duo primi f 4 mufc. huic oßipeculiares mufeuli.Expofterioris autefedis cauo,mufculis duoprio- aUjcimcf-res linguam mouentes,praecipue enafcuntur.Praeterquäm quöd gibba extror ß5 mufculi fum, caua uerö introrfum, atque ab iniurijs extrinfecus occurrentibus remo-tius opportune collocetur.Grandius id oßiculum paulo Epralaryngem con- caP-i9 M. fiftens,tangentibus occurrit,ipfius interim lateribus penitius fere latitantibus. utnafäv nu[c enim ktiori ofiiculo utnnqueh alia duo uniuntur, quae ofsis v referentis h mui,% r'J'muLUlatera cum Auicennain Capite de Gutture appellamus: quorum alterum hu-milius eft,alterum Eperius. Humilius oßiculum nonnihil breuiuslatmsq; E-periori eft,nulliq; alteri oßi committitur/ quam lateri medij ac latiufculi oßis * f «G-v referentis ofsiculi,ad quod cartilaginis ligamentiq; cartilaginei interuentu ualide,¬atu digna amplitudine ne£titur.VerumkfinisipfiusTuperiori fui k h. lateris proceflui cartilaginis laryngis,qug fcuti imaginem exprimit,colligatur. * ; Humiliora haec oßis t/ referentis latera,muEulis aliquot admittendis educen-disq; apta,fimul cum medio grandiori'ue oßiculo,t/ imaginem pulchre expri-superior* Ute munt. Porro fuperiori oßieulo feu lateri, quod magis teres uifitur, Sc elatiori Edi lateris medij ofsis v referentis oßiculi,tanquam expunfto committitur,m * /. u, t . . ^rurfusoblongateretiaq;ofsiculatantifpercontinualerieuniuntur,quoul- queipforum finis,temporis ofsis compingatur” proceflui, fcriptonj ftyliima- n *,4 % ginem proponenti. Ofsicula haec non pari femp er obferuätur, numero,utplu 6 rimum tamen terna quaterna'ue utrinq; cernuntur, quanquam etiam interdum, idq; maxime in mulieribus,illa uiderimus fimul cum Eperioribus ofsis v referentis lateribus omnino deefle, Sc iplorum uicem teres quoddam, uali-dum Sc oblongum ligamentum gerere, quod ab oßis v referentis medio oßieulo ad ftylum imitantem ufque proceflum pertinebat. Os itaque v referens, raro liberum, neque nulli contiguum eile oßi, indicant luperiora oßis latera, temporum ofsibus connexa: & inferiora,cartilaginis Euto fimilis proeeßibus commifla. Cartilagines enim laryngis,ut Sc coftarum cartilagines,oßium pr£ bent ufiim: Sc quod ad contiguitatem lpeftat,in oßium quoq; claflem recen-Qmhyoideses fentur. At quum os v referens non adeo firma, atque reliqua ofla,nititur bafi, fmetun pr0prjjs ^ muEuIis in omnem pofitionis differentiam ita trahi,in fecundo libro narrabimus, ut neque in latera,neque furfum aut deorfum, neq; prorEm autretrorEm,Ecus quam homini ex ufiieft, Ea Ededimoueri queat, maxi-qfmufie. mosßneplurimosq; uEs,etfi minimum fit, praeftans: quos tuncrecenEbi-; 0 1 mus,quum0aliquotlingusemufeulosabipfoenafci,illudq;linguae,fundamen JJ’# e?' ti,ac tutifsimaebafismodoEbijci)&p mufculorum laryngis qusedam princi- p pia porrigere oftendemus. Adinde DE, DORSO. CAPVT XIIII. DECIMI Q_ V ARTI CAPITIS FIGVRAE, AC ipfius charačlerum Index* IfsAC figura uniuerfi dor fi ojja ex latere expreßimus, ut primum integer illoru cernatur contextus, ac poHmodumfinguU dor fipar t espnuatu Capitibus delineentur. lAdB Collum fiptem confiam uertebris, qua numeru interna ipfirumfedt appofitufigillatim notantur. C,T> T> E CIMIQV^ %-Tt C sSZ P / T / S F l~ itA (8 C UVM^Nl FWBRICU jL/SEX l C, V 2)orß pars, thoracem conßituens, & duodecim formata uertebris. E>F T)orß p ar s, qumc^ complečlens lumborum uertebr as. Cj^H Osßacrnm,ßex oßibusßu uertebrls ejformatum. I,K. 0s coc9x^mtu^ extruBum oßicuüs. L, L aliquot uertebm L tnßgmuimus.mmirumm tota dorßcompageftc undam > nonam, decimam-vBauam, & uigeßmamquartam: ita indicaturi uertebrarum partem, ßeußdem, quamipßtrum corpus nuncupamus. In ijßlem uertebns Jföuißtur, in quibus L oc~ currit, uertebr arum procejjfus not ans in latera exporreBoSjatcj^ideo tranfuerßs,aut laterales no bis appellatos. In oBaua totius dorßßabric* uertebra obßr- uabis, dein m decimaßptima, & nigeßmatertia. Notantur autem N quidam uertebr arum pro-cejjut deorfim nutantes, quibus Jupenoresßu incumbentes uertebr afub aitis articulantur uerte-bris. Hos proceßits ab ipßrum du flu, deßenden-tes nominabimus. 0,0 In uertebrisqu" 0 inßgniumus. Notantur autem uertebr a-rum procejßus in corporis poHenora exerti, &> aculeo acßim comparati. QQJPrope eaßdem uertebras Qj'eperis, quibuspoßre mo enarratos cbar aß er es mßnpßmus. ^Ac nullam uertebr* notat partem ,ßdßoramen in uertebrarum conßÜens lateribus, & neruos a dorfik medullapronatos tranßnittens. R,R (artilagmeum ligamentum, uertebrarum corpo rd mteruemens. Qtterum quumtresßgur non abs re illas etiam obiter hic intueberis, una cum tertij libnßguris, nemorum a dorßah medulla o-rigmem ducentiumßnem exprimentibus, & ad undecimi eius libri (apitis initium repoßtis. 7* [i4- [\S US 24-T 'i.6' E R V M pares Natura homini dorfä,quod Gr ^ eis f«x*s Sc dicitur, carina? cuiulclaminftar, & fulcri, machinata eft. Illius enim ope refti ambulamus, 8c erečli cofiftimus. Verum Natura in hoc duntaxat dorfum no fabrefecit, led v»rfim,utco-perinde atq; alias fubinde membrum aliquod ad uarios fimul ufus aptum red- dit3ita nec hic quoque mduftrise fuce eft oblita. Dorfi enim oßibus,ne tantum fufti- 72 ^A'RV. VESELU, DE COZTORIS fii ftmeren tjC,orpuscjj conirnuni ofsium ufu lolum flsbilirent? ms^nurn infcul yt dorßtlime- pfiri foramen,quo idoneum" dorfali medullae per dorfum defcenfurae iter,ac «Jn p*-duiUyüt*- ueluti facra quaedam fiftula,Graecis IQot crfayt nuncupata,adaptaretur. Atque quen{^ hoc foramen fic efl c?latum,ut eius gratia diffeftionum periti ä uerticulorum {J*J h" quibus fufi aggrauantur imagme,offa dorli uertebras appellauerint. Dein Na- obuium. tura non ex uno fimpliciq; olfe dorfum coftituit,etfi ita ad Habilitatem,& ma gis a luxationibus diflortionibusq; tutam dorfalis medullae federn,fuiflet com bri 4 pro-Dorß oßiuct- modum: at uarior um motuum, quibus hominem neceflariö agi oportuit,oc ^lU% pxctHf*. ca{JonejplU]q^us opibus dorfum extruxit, utcunq; etiam fic luxationibus magis reddatur expofitum. Quam obrem uero id non ex duobus aut tribus ofsi-bus tamlongis, ac in toto brachio eft humerus, Sc ulna cum radio,in crure autem femur Sc tibiae os cum fibula, fed quatuor fere Sc triginta effbrmeturc of fibus (quorum feptem ad ceruicem,duodecim ad thoracem, quinque ad lum kuw capi bos,fex ad facrum os,& quatuor ad coccyx os referimus) ipfa potifsimum dor ^n°tcc^me falis medulla in caufa eft: quam, quumd triginta parium neruorü debebat effe ™ infigni-origo,quumq; inftar cerebri,partibus fub capite locatis,erat futura, ab omni fa lds^d(t ne coprefsione ac diftortione muniri feruariq; decuit liberam,ne omnes mox funt in tri-partes eiufinodi cuipiam dorfalis medulla? uitio inferiores,fenfu careant, mo-tuq; deftituantur uoluntario.Quam prompte autem dorfalis medulla contun deretur, alias'ue grauifsimis noxis eflet expofita,fi dorfum duobus aut tribus tantum ofsibus conftaret,ex angulari cubiti genucp flexione,& cuiufuis articu Ii magno laxoq,* motuprxdid ofsium tranfpofitione difcimus. adeo, ut necefi fum fuerit, dorfum tot paruis ofsibus conftrui, quae inuicem fuccedentia, fen-fimcjj fimul ad motum aliquid conferentia, dorfum moueri permitterent, Sc interim nullum prorfus in acutum angulum conficerent motum,dorfali medullae ob compreßionemnonleuiternoxium.Hincitaq; folers Natura in om nibus animalibus, tam auibus, quam pifcibus,& reptilibus,Sc quadrupedibus, tantam eiufmodi paruorum ofsium femper inflituit feriem,quanta colli Sc to tius reliqui corporis eft pars, quae dorfalem compleftens medullam, moueri debuit. Ofsium namque illa parcit multitudini,& magis adhuc laxae ipforum compofitioni,quum medulla fede quapia continetur, quam moueri non erat necefle. quemadmodum teftudines pulchre oftendunt, quae in collo tantum & circa caudae initium uertebras obtinentes, in immobili ipfarum tefta uiam nancifcuntur longam,qug dorfalem ampleftens medullam,nullis conftat uer tebris. Dein aues quoq; idipfum,ne quid de hominis facro dicam ofle,atteftan tur,quum illis thorax,fecus ac collum, paucis conflet uertebris: tantaq; ofsis fa cri appareat in illis logitudo,fimplici fere unico'ue ofle fabricata.Mirum namque eit, quam Natura omnibus animalibus, ut ipfis ex ufu erat, dorfi ofla con-Eorßoßmnon ftituerit. quod ucl in coordinatione magnitudineq; ofsium infiiper difcimus, far magma- uum natantium animalium Sc ferpentium ofla mox a capite ueluti a bafi fen iim diminui cernimus: Sc grefsilium animalium ofla ad eam corporis trunci fedem, qu£ femoribus firmaturjipfis'ue alias proxima eft,maximum ipforum os habere expendimus: ä quo, tanquam a bafi,amplifsimaq; qua ueluti fufful-ciuntur fede, reliqua ofla ad caput confcendentia, paulatim redduntur mino- e g,h.ct ra. perinde ac illa etiam, qu^ a bafi ea, maximoq; illo ofle, a quo ueluti depen- 1 fii’ca-is dent,deorfum uerfus caudam,aut aliquid caudae proportionatum,pertingut, e,f.crV* redduntur arftiora. Sic itaq; in homine, maximum dorfi ofsium,c facrum eft ^r^Jm os,quod fuis lateribus illis committitur ofsibus,quae una cum ipfo corpus con mittitur ©, cinne firmant,& femorum ad coxendicem articulationes fufcipiut.Neq; fane j? ^ riir~ facrum lfVMUVtl F^tSülche LlTSFR L 73 facrum os ideo duntaxat,quod fex ueluti peculiaribus oßibus feu uertebris ex-truitur,&perinde ac fi fimplex ununi'ue os tantü eflet, nominatur, magnum efle dicimus: uerüm etiam quod lex ipfius oßium fupremum,& dem illi fub-ditum,lingula dorliolla feorfum magnitudine umcunt,ipfumq; fupremum ueluti balis etiam m mole eit ftatuendu. Viginti autem quatuor uertebrarum f f aut ipfi incumbentium,f ea occurrit maxima, quae facro ofsi proxime coarticüla-tur. & reliquae dem,quantum po(itu ab illo difcedunt,tanto etiam fpeČian tur minores.Haecq; diminutio ufq; ad ipfum perficitur caput,pr^terquam fi quan do uertebrainterueniat paulo maior fubie&a.quod fane non abfq; magna oc-cafione fieri,prim se ceruicis uertebra? oftendet hiftoria,quae illam reliquis cer z *+ uicis uertebrislatiorem efie docebit,gratia commoda?' quinti&hfexticaput h äußcm monentium mufculorum infertionis, &' fecundi fcapulam attollentium niu ub.k,l. (culiexortus.Quemadmodum &Kfecunda ceruicis uertebra,articulationum td.q, caufa,aliquot fibi fubditis ualidior crafsiorq; efle docebitur. Ofla uero fex,qui-tifi wlbl ^us ^crum os compingitur,& quatuor oßieula, quibus coccyx os coftituitur, m capitis ita in magnitudine fe habent,ut continua ferie ueluti in mucronem a lata bafi* f™f4Ucr adeoq; primo fecundoq; (acri oßis olsibus1 i m min u an tu r. Cae t erum etfi dorfi ^orfiiu me-[ubditis,aut oßium moles tam fit inaequalis, neq; illa a capite (enfim minora reddantur,ni-lotr» fi bilominusforamen dorfalismedullaecaufaexculptum,non oßiummagnitu-gur.cap.\$. dini,fed dorfalis medullae proportioni refpondet. quum enim illa gignendis i g, h, i, neruis fenfimmattenuatur,iure in fuperiorib.oßibus ampliora foramina,quam Tj ifi.ctt'is» in demifsioribus (e offerunt.Praeterea ab hac dorfalis medullae in dorfi ofsibus F<>^rnimncr-. * -i • 1 ‘11 r -i ” r . f* uostranfrmt- m i fe-crf. ma, omnibus neruis ab illapronaicentibus iter patet per roramma inter ipfa temia tn dorß n llQ, qI °^a infculpta,ut duo femper ofia ad unius foraminis coftitutionem aliquid eU4m o i ,zfig. conferant,quamuis interim non in ijfdemundiqjfedibus.Nam etfi quamplu-ct-is.cbar. rima ofla in fuis lateribus haec obtineant foramina,in° ode tamen facro,&;tJ lu-p’ITg#' Premis ceruicis uertebris,illa anterius cScpofteriüs cofiftunt. idq; potifsimum xf y!m,r. (uti fuo dicemus loco) oßium dorfi tum inter fe,tum ad alia contermina ipfis o~fCficd cotextus occafione. quem Natura,totius dorfi roboris,&motuum ipfius »i 4. pariter rationem habens, admodum profeftoftudiofe molitur. Amplifsimis VertchrArum L,L‘ namq; ofsmmq fedibus, quae uertebrarum appellamus corpora,tanquam latis "ZZZm Lpg!7& bafibus illainuicem,ac fi unum fimul eflent os,unaq; feries,commifit,non qui context™-17 A* dem lguibus & lubricis" fuperficiebus, uti alias fere lemper in articulis fieri cer q ^urnu namcI> ofsmmq fedibus, quae uertebrarum appellamus corpora,tanquam latis “ZZtmdem 16 o* ' A. er figura nimus: uerüm bafes illas, amplas'ue fedes exafperans/ cartilagineum ipfis in- caniUgm capiti hri t£ cb.tr.ciilsime connectit. 17 ’0, h uertebra? Z Spe ft 4 iOy ii fio cap.xs. /4 UN&-. VESELIL DE CO%?ORI$ uertebra? poftenori hac fede articulantui,uerum nonundiq^ paribus finibus Sc tuberibus,eodemq;, utfequentibusiam docebitiu Capitibus, mgreflu. ubi etiam audies," priniain ceruicis uertebram,quam iupra fecunda peculiari mo tu circumagi oportuit,tribus his cotextibus a ceteris uertebris uanare. & quia facri ofsis offa non debebant reliquarum uertebrarü modo moueri, ideo lpfa fimul undiq;a connata coalita'ue effe intelliges. Ofsiculorum autem ofsis coc * cygis contextum (quifimplex& unicus eft) illirefpondereferibam, quo uer- \ tebrarum corpora ligamenti cartilaginei interuentu attexutur. Porro quem-admodum Natura dorfi ofsium motibus, quoad fieri potuit, ualidis, luxatio- K‘ niq; minus obnoxijs contextibus (ne quid de reliqua ligamentorum adferam ferie} prouidit: ita quoque dorlalis medulla inter hos contextus defeendentis c p>PjP( gratia, quo fcilicet ab extrinlecus occurfantibus melius muniretur, alij adhuc d M>M> difliis nuperinfigniores procellus, ab ofsibusillam continentibus educuntur. Dvrfirfiujfi- Ex pofteriori enim illorü fede,longi enalcuntur in pofteriora0 proceflus,quos 16 H>L mpZtfhf'.0 apinas appellamus, ab illis etiam totius dorfi compagem, fpinam uocitantes. xs^m’n* 7'mnCuerfi Pretereaex tranfuerfis lateralibusq; iedibus alius utrinq; promitur11 procellus, °>p c°mit •' J z * ( r • r .L r, n • tunturcum protefm, qUem traniuerlum nuncupamus, m iuo mucrone perinde ac polteriores pro- 3 figur* u. ceffiis cartilagine eo ulu donatu, quo ofiium extremis alteri ofii non attextis, ^ g’|,c* cartilagines obnafei Icimus. Cxteriim hi proceiliis,non tantum ut dorfali me g \fig.cd. dulle&fubditispartibus inftarpropugnaculi fint,creatur:ueruminfuperedu ^ ** cendis frequentium mufculoru exortibus,& admittendis eorundem infertio i, nibus unice conducunt, & tranfuerfi preterea thoracis uertebrarum' procet ^ fas, coftarum articulationibus funt accommodi, quemadmodum fccri ofsis 7 cr^o. tranfuerfiproceflfuscontextui famulantur, quem id os cum olsibus ex latere k ipfi commifsisf molitur.Quamobrem uero prima ceruicis uertebra priuatim o,: (pina8 deftituatur, & curhlpinse ceruicis uertebrarum, ut & earundem trant [ 1^g' cap.\6 N, i7 C ,D,E» uerfi' proceffus,lpeftentur bifidi,& cur thoracis uertebra? (in primis uerö fu- f,g. periores) longilsimas educant' Ipinas: contra autem, qua?in' lumbis funt, Sc “ ofsis facri1” ofla, Sc" demum quam procellus hi omnes duftu formaq; uarient, # si' («(•« Sc quibus priuatim appendices obtigerunt, Sc que corporum uertebrarum in fingulis fit forma, &qua?appendicesfuprainfraq; peculiariter obtinent,qua- »«.«w/Jr tüorfequentibus Capitibus enitar perfequi, unum Caput lingulis maioribus jEL-dorfi Iedibus tribuens. Breuinamq; & luccmfto fermone comple&i nequit, ,wm C*P-quam multa,rara,peculiariaq; Natura in dorfi ofsium coftruftione moliatur. DE COLLI VERTEBRIS. CAPVT XV. RIM^A XV CUf. FiqVKU. SECVWT)^. % ß TE (R T IU QVUt TU WVMUNI FWBKlC^i LIBER 1. QVUR TU. QV/NTU. se? timu. 75 SEXTU. 0 CTUVU. T> E C1MU. VND ECIMU VNDECIM CAPITIS D E C I M I CLV I N TI figurarum^ earuridem characfterum Index* P ^ / Mut figura, occipit tj oßis partem ab alijs oßibus liberam, & in externa caluaria bafis fiele confici* cuam,proponit. Secunda,primam colli ceruicis 'ue uertehram antenon Jupenoriq? fitcie exprejjam continet* Tertia,pnma ceruicis uertebrafupenorempottenoremc^faciem oculisfubijcit. Quart a,primam ceruicis uertehram inferior iposlenoricj^ fiacie delmeatam exhibet* Quinta fi eunda ceruicis uertehra anteriorem commonÜrat faciem. Sexta,fecunda ceruicis uertebrapofierioremfaciem defignat* Septima,fecundam ceruicis uertehram mfirion fitcie jfeBandam offert. OHaua,tertia ceruicis uertebra anteriorem fuperloremc^ faciem ottendit* *Nona, tertia ceruicis uertebra poBeriorfupenor^facies delineatur. Quomauero huius ceruicis Uertebra in-Jenor fides fecunda uertebra mfinorifidi respondet, illam hic non apponimus,ne foneprafinti Capiti nimius ta hularum acerimpraponatur. Any hač etiam ratione, cateras ceruicis uertebras tertia fitbieflas fingulatim non depinximus, pracipue quum illarum deficriptio ex trium fup enor um uertebrarum figuris prompte de* fumi queat; T)e cima,trium primarum ceruicis uertebrarum compago antenoriparte depicla cernitur. ZJndecima,trium primarum cermcn uertebrarum contextus poHenonfacie exprimitur. t-4ini Foramen in occipitts offie, dorfialis medulla gratia excifium* U ± 2? i 76 UKD. VESULIU DE CORTOZIS ,ii Dexter defiendens tertia ceruicis uertebra procefifus. uerum y in nona & undecimapoUeriorem ipfius indicatfidem. Inferior autem ipfiusfidesfiufinus, imaginefinuirefyondet infiptima ß infignito. dl p ,n Dexter aficendens tertia ceruicis uertebra procefifus, ac nona quidemfigura ipfius tuber oHendit, 5, 6,7,iq Sedes, quaficunda uertebra corpus deorfum porrigitur. 'i p Sedes, qua tertia ceruicis uertebra corpus decliuiusfiertur. p Superior tertia uertebra corporis fidesfinuata.& h quidemfinum indicat, ß uero&n utrinc^ prominentem ipfius procejfium. io A,/2^ 10 ^Antenorßcundee uert ehr a c or pomJedes, m qua A prominens indicat tuber,pi uer o & v utrin^ depreßa tu beris latera. 1»^ $ Euo apicesßwa tertia cermcis uertebra. f 8 Inferior corporis tertu ceruicis uertebraßdes. fupenor autem numeris 1,2 inßgnitur. S 8,p Sinus injerwrempartem conjhtuensforaminis, am tertium dorßneruorumpar exiht. t,t 7 SinusJupenorem dich lamßoraminu part em ejformans. 3> Hi charaBeresin oBauaßguraproceßuum tertia ceruicis nertebra numeru mdicant. Quando juidem r, 2 no *Cm tslvit MV* All . /?..__* /? /• - ’ ^ A... . Ä ^ 7 .Fl 1 , _ FT ^ I la' 1,2 4 Har ofte ditfig. i cx. 3S .Vafdau tem per col lum repen-tky er pulmones, fig. calci j liö. appoßta,ut Cr tUxqu? 4 lib.fini infuitur. b t,3 fi.ca piti v- pr£-pofitje »,f, dr« ». c fi.cx.14 A,B- ert« fntjw i/icr gra rfž» l ad K. d tetx ifi. e i j?g.A. / dextrum i fi.B ofien ditur. g uerfusG 1 fig- h tfig.C. i i ßg.D. k t,i fig. exp jo A. / ifig. E. m i fig. F. ^ 7fi JJ ' ' ----------------------- ^ rrrV|>vf f r X/ tantur dm eminentes partesßiperiorufidis corporis uertebra. 3,4 aßendentesproceßßus. 5,6 duo defeen- dentes pro cejjus. 7,8,2,10 tranßierßpro cejjus. 11 • V L M O N I S,qui in thoracis cauitate reponitur,occafio- Homo pulmo-ne,homini collum dari,hincpotifsimum coftat,qubdhoc ToZdtZr. perpetuo cum illo deperditur. Qu um enim alperam arte riam,qua infpirantes,aerem attrahimus,& expirätes, eundem rurfus efflamus, ab ore in pulmonem ferri oportuit, neceflariö quoq; lpacium aliquod inter hunc & fauces intercedere debuit, fiquide homo opportunaper longum canalem, f eu fiflulam potius, efflatione (quae uocis eft materia) donandusfue-rat: qui tantam colli nancifcitur longitudinem, quanta afperae arteriae ad uocis generationem ex ufu eft. Praeterea quum partes fcapulis c6terminas,& bra chia, & feptum deniq; tranfuerfum/ neruos a dorfali medulla collum perre-ptante adipifei oportebat,illorum quoq; propagationis caufa,neceflum fuit,in fpacio inter caput & thoracem medio uertebras reponi, quibus collum cer-uix'ue hominis texeretur.Non enim hic auium quadrupedumq;, quibus longa obtigerunt crura,colli ufumrecenferepropofitumeft: quamuis interim colleftu promptu fit,Naturam illis,quod manibus carent, colli maxillarumq; longitudine ad cibum aflumeildü profpexifle, hacq; ratione illis pluribus uer-tebris quam homini collum extrui. Conflat autem humana ceruix' uertebris Cerw™ unte feptem: in quarum hiftoria eam quoq; occipitis ofsisd partem copleftar, quae l?rA^tem' primae articulatur uertebrae, quaeq; adambo* foraminis fui, quo dorfalisme- °ZpZu, dulla in dorfum procidit,latera,unum obtinetf capitulum, magis ads anterio- tßßjß rem foraminis fedem, quam poftenorem uergens. Capitula haec, fih priorem yr*. 1 pofterioremq; ipforum fedem fpeftes,oblonga funt,& arfta,ficq; prorfus ex-tru£la,ac fi rotundü aliquod olsis caput (quale femoris eft coxendicis ofsi1 articulatum) in duas partes difeinderes, ac utrinq; ad foraminis in occipitis olle caelati latera,unam illius capitis partem reponeres. Si enim utraq; occipitis oft fis capitula internis lateribus iunfta fingeres, ex ambobus rotundü quodammodo caput tibi confurgeret, adeo ut conflet utrunq; capitulum efte oblongum,1 interioriq; latere magis quamm exteriori ad eum modü protuberas,quo ^ 1 * 1 • • • • • • C* F i* 1’ / . . ____ Occipitis oßis ejHX articulantur uerte- n tot,? 2, j,4 figura.- 0 i,?,4 fi gur. I. bra, foramen, cemus,” prima* articulantur uertebrae, quae reliquis omnibus dorfi ofsibus un E COZ?OR/S cufmtitßm cartilagine mcruftatum, cui' aftteriorem dentis illius federn extuberantem, * /"*■ cartilagineo; oblitam,congruere audies. Caxerum ne p rima uertebra in fuo corpore fic excauata, & corpore propemodum hac occafione deftituta, plus rdcrmlum. aequo imbecillisinualidaq; redderetur, proceflu quodam & tuberculo in an- * tenori fede augetur, cuius beneficio ilia extra reliquam anteriorem uertebra-rum ledem craffefcit,robuftiorq; efficitur: preterquam quod ipfum etiam accommodum fit fulcipiendae inlertioni,“ primi dorfum mouentium mufculo « 8 mfc• rum pasis.Galenus uerö in quarto de Adminiftrandis diiie&ionibus,tubercu- ** "A>B‘ lumidinhocexertum docet, ut nimium capitis flexum prohiberet, caputq; in flexione fuftineret: aut in caufa eilet, ut flexum caput, alacriüs denuö in po-fteriora furfum reflefteretur. quum interim nulla ratione caput in ullo ipfius motu tam laxe inclinari polsit, ut tuberculum illud cotingat: tantum abeft,ut tuberculum ipfi a Galeno alcriptum ufum prüftet. Quanquam etiam quoufq; is capitis motus fit aflecutus, ad Capitis finem non leuibus oceafionibus fubij-ciam, reliquo toto Capite orationis contextum diflentientibus mihi Galeni placitis alioquin non interturbaturus. Prima itaq; uertebra ad latera* cauita- * */*•£.’ tis,quä fecundae dentem admittit,eft ualidifsima, &pro fu a proportione craf 0CartllutHr' fifiinia,&utrobiqf unum oftendit linum,quo fui lateris oceipitij ofsis capitu- Ium excipitur.Vt uerö finus capitulis exquiliterelpoderentupii (Iftpriora ’ po tm o. fterioraqfpeftes) oblongi funt, 8c exterioribus lateribus aflurguntfinterio- z z^-°* ribus uerö cauantur, non fecusprofefto, quam fi ambo finus ex uno rotundo * profundoq; finu eflent difcifsi.Si enim coxendicis ofsisa finum diuideres,& u- c :£q’ trinq; in prima ceruicis uertebra unam ipfius partem collocares,ifti prirn^ uer d i,* %. tebrg finus tibi confiituerentur,ki quibus occipitis ofsis capitulafleftuntur & c^‘%9 e$9 extenduntur,feu antrorfum retrorliimq; reftifsimo, nulloq; pafto in latus in-clinante motu agütur. Ad exteriora horum finuum latera,prima ceruicis uer-Tranfterß prt tebra" tranluerfosfuos educit proceffus: quorum unus utrinq;eft,multo pro- e m,4»w ceriüs, quam caeteri tranfuerfi uertebrarü ceruicis. proceilus, exertus, & craf ^s' fmfculus: non tamen seque in hominibus,ac in canibus caudatisq; fim.ijs inftar alae cuiufdam amplus.Educuntur autem tranfuerfi primae uertebre proceilus infigniüs, ut ex abundanti, & praeter reliquos ceruicis tranfuerlös proceilus, commodam duorum mufculorum infertionem finguli acciperent.Illis enim priuatim quinta &"lexta mufculorum caput mouentium paria inferuntur, f & non leuis portioh mulculorum ab ipfis enafcitur, qui Itapulas attollentium fecundi numerabutur. Proceilus ifti magno perforantur1 foramine,per quod tab. k, l. rU primitjsi-K arteria 8c uena hac caluariam petentes feruntur. Ad pofteriorem quoque fi- hfJ3 mfc-• rf ne™om™ nuum, quibus caput inarticulatur, ledem,' finus u trina; in prima uertebra ex- i % /f. r dorfitlis medul 7 • • u i • • • • * /T* r 1 in* * r* • r ° culpitur,cui aiius 111 occipitis oiie correiponaet,ad poltenorem utriulq; capi- k ultima tuli ledem caelatus, & una cum primae uertebraefinu uiampraebens" primo neruorü dorlalis medullae pari. Canibus uerö in prima ceruicis uertebra non v/ finus tantum neruo cedens, led integrum foramen utrinq; inciditur, quo dii- ” lis prima uertebra, quum infigniter ampla altaq; fit, comode perforari queat. /k.4 f, Quamuis interim in homine maior uiae neruum tranftnittentis portio in uer dcm G' tebra, quam occipitis olle exculpitur. Haec uise portio in uertebra occurrens, 0 a^.r, etiam ad pofteriorem0 foraminis ledem pertinet, quo trafuerlus proceffus eft p ultim* peruius: ut is nonneruo duntaxat,ledp uenae etiam Sc arteriae iter porrigat cal ^llb’3 f* uariam fubeuntibus,perq foramen ad radicem capituli occipitis ofsis,pofterio **' prmuturte- ri m fede cxculptuni.Prima ceruicis uertebra,Dofteriori proceffu ob hoc inter r uh\ raßuuu r€]^gUas uertebras folar deftituitur, quod is, quum nullius nmlculi occafione ^ procul Fcd2R:lCJ( Ll'BBt l 7P s nmufc. procul educi debuit/ tertium muiculorum caput mouentium par aculei mo-j0 uu]nera{]^|-^ aptum qUO Ju ceretur i ter, ac feti em occ upaflet.Ea tamen parte, qua alia? uertebrae m pofteriorem proccllum fpmam ue delinunt, heee aiPerae^:50<:-ue^utiacutalmea extuberat,quo facilius quartum caput mouen » 14 muf. tium muiculorum par hinc principium fiimeret. In mferiori primae ceruicis saiHspnmd uertehra? regione,fub duobus,quibus caput excipitur,finibus,* alij totidem 111- ^UfecmcU xter?. fi- ^culpl|ntur5leuiter ac in fuperficie tantum caui,ob idq; etiam yXappel- cxc$imcs' nijltr d,b lati.Horum circumferentia orbicularis eft, ‘ in medio uix aliquid,quod dij udi-”°4 figin carip°ßit?cauiobtinens/ed" exteriora finuum fupercilialonge inferius quam ter a er b. * interiora delcendunt. His finibus cartilagine obcruftatis,b duo fecundae cer-z 4h'b‘ uicis uertebrae excipiuntur capitula, quae ad latus corporis eiusuertebrse ha-b t^fig bentur minimum prominentia. Horum circumferetia finuum quoq; modo cdtxtru, fi orbicularis eft,quamuis interim nonnihil'pofteriori parte extra circuli con-c uexum deduci uideatur. Ad haec,d internum latus capitulorum elatiusc exte-d ^6pd riori latere affurgit. Verum haec laterum altitudo deprefsioq; non adeo infi-c r>*fi.e. gnis eft,atq; fuperciliorum primae ceruicis uertebrae finuum. Deinde capitula in medio feu centro non aeque prominent, ac primae uertebrae finus inter fupercilia cauantur: non lecus fane,quam fi capitulorum latera procerius quam ipforum medium exurgerent. Vnde etiam fit,in nudis ofsibus inuicem aclapta tis, finus non adamufsim capitulis relpondere, Sc in illorum finuum medio Ipaciumnonprorfus oppletum dehifcere. quod hominibuspriuatim accidit; canibus autem 8c equis, alijsq; animantibus plurimum caput circumducentibus, unum continuum amborum fecundae uertebrae laterum eft caput, & finus quoque in prima ceruicis uertebra continuus apparet, capiti illi concinne relpondens. Hanc in hominibus inaequalitatem Natura fubinde peculiari cartilagine corrigit,quae praeter cartilagines ofsibus cru-ftae modo obnatas, fmum Sc capitulum intercedit, ac li- HicpemiUre 1 ... 1 . ., -j utriuja latern gam entis 111 orbem articulum continentibus duntaxat c^rttUgn 'ineno-nunquam a no adnafeitur, Sc fuperiusinferiusq; admodum uifcofo hu- . _ L iv * t 1*1 objemata more,tanquam lmegmate,oblinitur. In medio duorum iebinxmm. fecunda; uertebrae capitulorum, ex fuperiori corporis f fß.pn. fui regione/ procelfus quidam infignis & altus,admodumq; folidus enafeitur, Secunda ner-fk\ ng h’ (luem q^od denti,ac potifsimü hominis canino afsimiletur, bJbim&Aij Sc oSvtk ubr*dms' >0)ii fis, Graeci uocarunt: quo etiam nomine Hippocrates fecundam uertebram nun- cupauit,non autem (ut Iulius Pollux,& C^lius,difieftionum prorfus imperiti & bir- male recenfent) prima. Verum alij hunc proceffum a turbinis, feu nucis pinei ' imagine,Lm{M: alij,quod culpidis pyramidis^aut etiam oliug nuclei modo g jfeK. extuberat,w&vopappellarunt. Proceftus hic primae uertebraesca-uitatem fubit,quam illic haberi fcriplimus, ubi primae uertebrae corpus debe-h 3 fig.h. ret confiftere,& ubih finum illi infculpi feripfimus,qui cartilagine oblitus, an-i * fig-g-. teriorem dentis partem laeui & lubrico1 tubere capitulo'ue prominulam exit 6.fig.b. cipiu Pofterior dentis pars, e regione eius capitulik pofita, magis extuberat, crafsiorq; eft, quam ubi primum is a fecunda uertebra producitur. Hic enim t fe. utrinq; ad latera fingulos1 finus,&m tertium in pofteriori fede obtinet. Qui in m %.L dentis lateribus confiftunt, una cum primae ceruicis uertebrae finibus, qui ip- D*^Jrrl‘ n nfig.m. fis refpondent," foramen utrinque parant,0 neruulotranfmittendo aptum, contexm. . r* • *1 1 t • n /~*1 11 1 H *1 • T * i - ifig.cd. qUem interdum hac jnp mufculos collum/leftentes procidere uidimus, fe-P s mufi. cundiq; paris neruorum dorfalis medullae furculum cenfemus. Sinus ueröin *4&.a,b. pofteriori dentis fede conlpicuus;in hoc exculpitur,ut ligamentuminfigniter h yt ualidum v E StA LI !> "DE CO K? O R IS QuamuisprB‘ citur,qui uniuerfus capitis fubferuit motui, quo id ueluti ad axem una cum affirmata tunc ipfi prima uertebra,-lupra fecunda circüagimus. qua? in pofterio-ripraecipuorum capituloru, quibus prima? uertebra? articulatur,fede leuiter' > 6h^ Foramenßcun exculpitur,ut comune cum prima uertebra" foramen utrinq; conftituat, quo z ^ ^iZJdltlcr? fecundum dorfalis medull^ neruorum par primaria fua portione in pofterio a 3fig.cd. uorum m poste Fcl Jabitur. Verum maiore huius foraminis partem prima efformat uertebra, 11 ltb'4 L rura trmfmt jnf]gniter fatis ad pofteriorem fedem finuum,quibus fecunda? articulatur uer tebra?,b infinuata. Reliqua in fecunda ceruicis uertebra commemoranda5ca? & 4 fig.q. teris etiam qninq; inferioribus uertebris magna ex parte funt comunia.c Ha?c c *>*>7 fi enim fimiliter atq; * illa?, fpinam obtinet: qua? hoc priuatim in ceruicis uerte-bris (ibi uendicat,quod fuo mucrone bipartitur, ac praecipue fecunda? uerte- er8 fi-ch* bra?,triumq; ipfi fubiacentium fpina?. Sexta enim uertebra admodum obfeu- ™ ra? fua? fpina? diuifionem oftendit, atq; adhuc multo minus feptima. qua? priuatim hoc cum fextafortitur, quod ipfius fpina plerunq; donetur appendice, ac procerius educatur,quodammodoq; ad fuperiorum thoracis uertebrarum ‘fpinarum imaginem fuo mucrone accedat. Superiorum uerö ceruicis uerte- e lh-cd-brarum fpin£ appendicibus carent,& lata?, inaequales, afpera?, & (ut ita dicam) ramofa?, & inferius caua?, ß ? fecundum fpina? longitudinem longa extuberat linea, quemadmodum & fe- cfj^mt deinferiori,utamba?educendoadmittendoq;feruiantligamento,quodfpina C£tera™fi rum occupat interualla,dextrosq; fpiniscommiflos mufculosafiniftrisdiri- mkr^lut tens. Spina ßx bu-mihom cerui-cis uertebra-. •rum. ,0>P ob- m if. mit. Caeterüm diuifionis in proceflulos potifsima occafio,mufculi cenfentur, / n ’ - r 1 r • • 1 • .... t ? [erueshiji m poiteriori ceruicis iede repoliti. ut enim hi promptius principium duceret, gUTcC Capi* & ualidius quoq; in uertebrarum fpinas infertionem moiirentur,fpin^ etiam inproceffulos dirimütur. Atq; id Naturam his colli uertebris peculiariterma chinatur,quod non adeo logas fpinas ä paruis illis uertebris,atq; a thoracis lum borumq; uertebris producere tutum fuerat. Deinde maior mufculorum copia, eaq; admodü uaria, in ceruicis pofteriori fede, quam in alijs dorfi partibus collocatur: quemadmodü ubi mufculos fcapulas, thoracem,caput & dorfum mouentes perfequar,auditurus es fufißime. Porro mufculorum etiam gratia, fecunda? uertebra? fpina procerius^quäm aliquot ipfi fuccedentes fpine, exeri- LIVEK I. 8l f 14mufe. tur, caeterisq; latior & crafsior uifitur, quöd fcihcethaecpriuatim tertio mu-gbfa7>n ea capitulorum amplitudo in caufa etiam eft,1 foramen quo tranfuerfus fecun Forume tranp-^g'x' dae uertebrae proceflus perforatur,non refta,fed oblique exculptum uideri,fe uetJortmt”- • •• K o * C - J C L * fl* n ceJJmm■ & cus atq;m pruna ceruicis uertebra/ oc quinq; fecuctelubiectis, quarum tram-uerfus proceflus re&o amploq; foramine peruius eft,a quo fole ceruicis ornan u—------x. A . • / r r i ________J— J. n brae, quae ftatim fecundam fequuntur, hoc etiam peculiariter fibi uendicant, m 8,io fi. quod illorum” tranfuerfi proceflus ampli & bifidi funt: non tamen, ut earun-gurfntwle dem fpinse,afperi &inaequales.Tranfuerfi enim proceflus,formainuicem re-ri 7,8,9, fpondent,& interior ip forum pars femper latior eft, elatiusq; ipfapofteriori effertur.Spinae autem partium impar in omnibus quali uertebris eft forma,& illae perpetuo uarijs modis protuberant & exafperatur.Quamuis interim hgc tranfuerforum procefluu amplitudo ac bipartitio eadem ratione accidat, qua fpinas bifidas efle,prius relatum eft,nimirum mufculorum in primis ortus in-fertionisq; gratia. Vt enim alios huius ledis pr^teream mufculos,utrinq; tranfc . n ? mufe. uerfis uertebrarumprocefsibus priuatim'1 duos comitti, in fecundo libro feri-notltur.i4 bemus, quorum beneficio collum, &poftea fecundario motu caput in latera auten tab. ducuntur. Hi mufculiin utroq; latere ita collocantur,ut unus anteriori tranfuerforum procefluum fedi, alter uerö pofteriori afcnbatur. Septima interim ceruicis uertebra tranfuerfos proceflus (qui canibus & fimijs raro perforatur) latos quidem obtinet, at admodü obfcure bipartitos. Quum enim ampli pro-ceriq; fint,nulla incumbit necefsitas,eofde quoq; bifidos fi eri,praecipue quando mufculi collum in latus ducentes,11011 adeo ualide feptimae ac ceteris com mittantur: quod haec obfcure,non fecus quam thoracis uertebrae,in latus mo ö 9>nfig. ueatur. 0 Afcendentesp defcendentesq;proceflus,quibusuertebr£ mutuo ar- fus modo quoq; educitur,quidprohibebit;&idpariter decimitertij proceflus ^p loco, loco,Cceteris adij cere ? Quod autem in prima ceruicis uertebra,&fecunda,fe-ptimacj;,aliusprocefiuurn obferueturnumerus,isq; adhuc uarius,citranego-tium ex his (|uae ha£tenus Icnpflmus,prompte colligitur. Forannnain Uer- Foram'mu ner tebrarum lateribus,neruis ädorlali medulla tranfmittendis, Sc uenis quoq; ac TrZjmntZ arterij s ad illam admittendis parata, eadem lene fub fecunda ceruicis uertebra tium natura. ad lacrum ulq; os coftituuntur. Inter latus enim pofteriorisfedis corporis uer-z tebrae,&afeendentesdefcendetescpprocelIus,finusquidaiTf feprafinfraofin * 7fcTt ambobus lateribus exculpitur, qui cum proximae uertebrae finu commune fo ramen efformat,quoneruus proßlit. Verum finusiftiin omnibus uertebris non pari fe habent modo: in ceruicis enim uertebris femicirculus in fuperiore r» colli uerte-uertebra,& femicirculus in inferiore exculpitur,utraq; uertebra pare operam 7c ad foraminis conftitutione praeftante. Aut li quis adamufsim fmgula excutiat, inferior uertebra in ceruicepaulo maiorem portionem foraminis conftituit, b s,j>£r. jpfe fuperiore.hSinus enim in fuperiore uertebre parte/ inter procefiiim afcen dentem, 8c procellum quem elatior corporis uertebraepars producit, excul-d 7 fig.T. ptus, profundior eftdfinuquic inter defeendentem procellum & corpus uer-c 7 fig.in- tebrae caelatur. In lumborum uertebris contraria eft ratio :fuperior enim uer- tnhmUnm Ur ^f' tebra fuperiorem foraminis fed em lateraq; efformat,inferiore interim uerte- ut'TZ bra duntaxat inferiore foraminis partem, feu ueluti tertiam fclum circuli por V^y tione,conftituente.Sinus enim in illis uertebris inter corpus ac defcendentem proceflum exculptus, multis numeris eius cauitatem fuperat, qui in fuperiore uertebrae parte inter gorpus iplius 8c afeendentem proce/Ium occurrit. Tho- In thoracis uer racis autem uertebrae medio fe habent modo: quae enim exiliis collo propius accedunt,colli uertebris hoc neruorum foramine relpondent: quae iuxta Ium borum uertebras confiftunt, lumborum etiam uertebris in foraminis form a f afsimilantur. Quamobrem uerö Natura, in alia fedeneruoruforaminaf inter f /4f! occipitis os 8c primam uertebram, ac rurfus8 inter hanc 8c fecunda caelauerit, g zfig.ca. quam in reliquis uertebris,cuiuis obuiü efle arbitror, qui prim £ uertebr^ cum crtfigi caP^te?(^: ciuldem uertebrae cum fecunda,articulorü compagem fedesq; intel lexerit.Haenamq; liquido comonftrant,inlateribus articulo occupatis, uertebras illas infculpi n eutiqua potuilie,nili prorfus infirmum inualidumq; Natura hic feciffet contextu, & mutuo ofsium in afsiduis motibus affriftu, neruos b ifig.c*. rumpi uitiariq; cupiuiftet. Qtaa ueröprouidentia haec foraminah in facro olle rlä ^Td excu!pfit,in eius ofsis hiftoria percurrä. Caeterüm quod ad praefens Caput ad-30 ufocr hucfpeftat, colli uertebrae aliud nihil fibipriuatimafcifcunt.Nametfi illarum rajarum 3 uertebrarum fecundam fequentiu corporaliiperiusinferiusq;,&iplius etiam *L'n ca" fecunde corpus infra appendices in minoribus natu oftendant,id quoq; omni bus thoracis 8c lumborü uertebris commune eft. Quemadmodum & uerte- renebam in bras non uno offe in puerulis efformari,omnibus commune eft uertebris.Pri- ZZnßZ ma enim ceruicis duobus conftat ofsibus, inuicem appendicü more commif- <>ß^. i * fiz-™* fis,ubi primse ’ anterior pars confiftit,&k qua aliae in Ipinam exacuuntur.1 Re-kt+fiic IW1120 autem ceruicis £ .COZVORIS m^ointerualloob-cardlagineil.gan.ejiriinterueMumd.ßita.adeöcode- fcunt, „r modo er«, modo qmmoj „embras ilbsua cocreudfe, ac (.mol m coemiterii s effodi uideas,utinuice diuelli nequeant. Coalitus iftequorundam temporepronafcentiumproceffuum fitmteruentu, quos corpus umusuerte brar ab externaipfius fuperficie in aliud producit. Caeterum coalitum huncin caufa eile,cur minus dorfum moueant lenes,& quod nequaquam dorfum ex-■ tendant, ipfiq; magis mcuruentur, neminem ambigere reor, praecipue fi quis aliquando gibbofii uertebras infpexerit, hasq; incuruatas,quodammodoq; luxatas, fuisq; corporibus pertinacifsime unitas.Quanquam ad hec,difficilem in fenibus motum augent ofsium fuperciliorum mira afperitas,& ofsium tubercula, quae capita in luis finibus moueri prohibet.Poftremo & mfignis ligamen qux boc cajti torum durities prompto uertebrarum motui obftat. Huic Capiti modo fi-U Gtienijm- imponerem, fi in ceruicis uertebrarum hiftoria mihi prorfus cum Gale- pttipMM' con £ J . •« -» ucnerunt. fcriptis conuemflet.nam ut pleraq; taceam,quibus Galenum ex primo? uer- Ltmm Fji tebra' tranfuerforum proceffuum amplitudine,ex uij s ramos primi paris & fe eundi dorfalis medulla neruorü tranfmittetibus, ex feptima? uertebra? trant uer^ pf oeeflus perforatione, eiufmodique non paucis, fimias potius & canes, quam hominem in illis uertebris defcripfiffe, leui negotio oftenderem, neuti-quam pr^tereundum eft,Galenum de capitis fupra primam uertebram,&pri mse uertebra? fupra fecundam,& dein reliquarum ceruicis uertebrarum motibus,longe fecus ac ego fen tire. Quinim o id tanto diligentius uenit expenden dum,quato maiori ftudio Galenus,diligentem &c eruditum folertemq; & in-duftrium requirit auditorem, qui ea capere pofsit, qua? in duodecimo de Partium ufu libro,de capitis motibus pertraftat.Qiyd multa? tam paucos qu^ini bi docentur affequuturos contendit, ac uelut rei difficultate leftorem, eumq; in primis qui in Math ematis &demonftrandi methodo parum eft exercitatus,ita deterret,ut nemo non conari debeat ipfius fenfa eruere, ac deniq; num ex merito ab illis tantopere declinem,hunc in modum mecum obferuare. Ga edau de rapi lenus capiti duos motus afcribens,unum in annuendo renuendoq;,alterum in —zmfen jatera ger* docet. ac prioris quidem loco eum habet,quo caput antrorfum fie-öimus,inclinamus,annuimusq;, ac deinde quo caput retrorfum refle&imus, 8c reclinamus,ea prorfus funftione, qua Thraces & Cretenfium plerique hac etiam setate abnuunt. Illi enim abnuetes, in pofteriora caput refta remouent, fubleuant'ue: non autem ut nos,id circumagunt,feu circumducut.Ca?terum altero motu Galenus illum fubaudit, quo caput in latus inclinamus, ac ueluti humeris feu feapulis admouemus. Quod aute hsec de laterali motu, atq; adeo de renuendo annuendoq; ipfius fit fententia, ex quarto de Adminiftrandis fe-ftionibus libro doceberis,fi modo accurate expendas,quofitu Galenus occipi tis ofsis capitula,qua? prim a? uertebra? inarticulantur,locari,affiirgere,mnitiq; aflerit, quum in hoc illud'ue latus caput agitur, & quum ex Galeni placito renuimus annuimus'ue: qui priorem motum,qui annuendo renuendoq; fit, fecunda? ceruicis uertebra? beneficio,aut fupra fecundam perfici affirmat: pofte riorem uerö,quo caput in latera ducitur,fupraprimam ceruicis uertebra fieri ait: quemadmodum cum ex pluribus ipfius locis, tum prsecipue ex quarto de Adminiftrandis feftionibus libro colligere promptifsimum eft. Vt enim illos libros omnium poftremos fcripfit,ita quoq; fuam fententiam & breuius &a-pertiusin illis, quam alias, explicuit. Num uero hoc eius placitum ueritati fit confonu,ipfenuncmecuminquirito: aliter multo quam Galenus,capitis motus conftituens. Caput itaque aut primario motu quiefeente collo mouemus, autfe- tis moti tentu l tenua. aut fecundario, quum fcilicet caput colli motum fcquitur, etiamfi id in aliam m partem,qudm collü mouetur,ducere coneris. Propri) capitis motus duo funt. priore id antrorfum fle&imus,retrorfumq; inclinamus,extedimus'ue: quem motum conficis aut rigido immotoq; collo, aut collo etiam fimul moto, fiue id pari motu cum capite agas,fiue contrario. Quamuis enim in anteriora collum ducas, caputq;neceflariö collüinfequatur,nihilominus tamen caput proprio motu in pofieriorapofsis refleftere,& una prompte obferuare, colium & caput feorfum proprios &priuatos in flexu reflexuq; motus obtinere. Alter proprius capitis motus, is cenfendus eft, quo caput ita quodammodo circumducimus,in gyrunfue agimus,ac rota ad axem reuoluitur,quemq; etiam ra uerte-'ech cr ris,caput'ue circumuerteris.Praefens motus capiti omnino eft proprius,& coi lum illo deftituitur. unde etiam quocunq; modo collum moueris, hic capitis circumaftus commode perficitur.Flexo enim collo,capiteq; cum illo inclina to,id facile in gyrum ducis.fic etiam,fi collum fuerit extenfum, aut in latus hu mero admotum, caput prompte circumagis. Caeterum ut caput uno motu, qui circuma&u fit, priuatim donatur: ita collum quoq; peculiarem motum, quo in latus ueluti ad humeros ducitur,fibi uendicat.Caput enim nullum pro prium obtinet mptum, quo in latus inclinatur,fed colli tantum beneficio,mo tuq; fecundario illuc fertur. Nobisq; denegatum eft, caput huic illfiue fcapulae uel minimum,nifi collo illuc dufto,admouere.Duobusitaqueproprijs motibus caput donatur: quorum priorem,qui flexione ac reflexione perficitur,capitis cum prima ceruicis uertebra, articulorum beneficio, celebrari diximus: utipofteriorem motum, quo caput in gyrum agitur,fupra fecundam ceruicis uertebram,uelut ad axem confici,relatum eft. Mea itaq;fent entia duplicibus Caput ßip, capitis cum prima uertebra articulis caput fleftitur 8c extenditur, feu antror-fum retrorfumq; re&ifsimo motu ducitur. Nulla autem ratione illorum arti- reßechj non au culorum ope in latera fertur,quamuis id Galeno totlocis fitproditum.Immo tcm m- Utfa'. I I,. • 1 • T rr t-. n 4Htallter dua- tonamq; collo, caput ne tantillum quidem m latera mouere poliumus.Et,li caput fupra primam uertebram in latus ageretur,quis ambigit, in eo motu pri mam uertebram debere immotam feruari ? fi modo in motu alterum articuli os oportere quiefcere, Ariftoteles in libro de Communi animalium greflu, refte demonftrauerit. Praeterea, quum primae uertebrae cqm capite articulationes fint eiufmodi,ut ne minimo quidem temporis momento paruam exar ticulationem ac luxationem fuftineant, quin homo mox refpirationis expers, mutus,&abfq; motu &fenfu, tanquamaffeftaneruoruradice,reddatur, qui poterimus cum Galeno Naturae tantam imponere ofcitantiam, ut fateamur eam in dignifsimis totius corporis articulis ita dormitafle, ut neceflum fit, offis quod monetur caput, ex finu, cui alias inarticulatur,ita debere fubleuari, ut finum non amplius co tingat,ipfiq; non aliqua ex parte ita firmetur & inliftat, ut reliqua omnia offa penitus ex fuo finu neutiquam in concreditis ipfis motibus abfcedere dehifcere'ue nouimus? Galenus namque caput fupra primam uertebram in latus duci arbitratus, in quarto de Adminiftradis differaonibus aflerere coaftus eft, capite in dextrum latus dufto, dextrum tunc occipitij offis capitulum in dextrum primae uertebrae finum ftringi,finiftrum uerö capitulum exfiniftro finu afliirgere: & contra, fi quando caput in finiftrum latus inclinatur. Non igitur huic gemino capitis cum prima uertebra articulo motum in latus,fed fimplicem flexum & reflexum tribuamus: 8c in Galeni excu-fationem haudquaquam ftudeamus hic comminifci, ab illo motum in latera i intel- Stf VES^LII, T>E CO RT O RIS intelleftum, quem ego m gyrum & circumaftu fieri dico: neque etiamulum motum fupraprimam uertebram fieri, cumlulio Polluce concedamus. Praeter id enim quod Galenus illuni motum minime lateralis motus loco habuit? quis adeo ftupidus eft, ut duo oblonga occipitis ofsis capitula mutuo diftantia, Sc duos pnmse uertebr^ finus altos,leu profundos,& fimiliter oblongos,ac ab inuicemlatointeruallo diduftos fub euntia, circumagi pofle autumet? Quis enim unquam circinum utrifq; cruribus afleri infixum, circumduci animad-uertit ?Neque eft quod quis Galeno patrocinaturus,occipitis capitulafibi de-prefla planaq; cofingat,hacq; ratione caput fupra primam uertebram circum-Nonfernelinh agi pofle contendat.quum Galenus inter reliqua ofsium capita,rv>$üm npmine br°dcMmh mx ulla unquam dignatus fit, praeter haec occipitis ofsis capitula, quae pafsim dijfett. (fed non refte admodum) uocat, eo nomine raros, qui in canibus po- tius quam hominibus occurrunt, ofsis occipitis capitulorü mucrones. Quod uerö ad primae uertebraecum fecunda contextum attinet, neutiquam cum Galeno annuere poflum, caput quouis tandem pafto illius auxilio flefti, Sein Suprafecunda pofteriora reclinari. Quandoquidem fi fingula in horum ofsium fabrica per-f^ctmprima quifiueris,fecuda ceruicis uertebra tibi trabem referet, cui terrae infoflo axem uertebra cir- infigimus.Ipfe autem dens,axis erit: prima uerö uertebra (cui caput in hoc cir ^Zmuertfe- cumaftusmotu, ac fi cum illa unum idemq; eflet corpus, iungitur) trabi afsi-ttierrefetti. milabitur ad axem reuoluto. Dein ligametum denti tranfuerfim obduftum, abunde commonftrat primam uertebram nequaquam fuper fecundam fle-fti.fi modo quieto den te,prima uertebra antrorfum retrorfumq; in flexu mo uenda eilet. Quis enim ambigit, ligamentum id dentem in primae uertebra? LiLxz.de rfi cauitate cotinere ? & illi non tantam laxitatem (etfi Galenus ipfi eam tribuat) partium. pofle, ut primam uertebram adeo a dentis con taftu in anteriora ferri finat,ut caput iuftum experiatur flexum ? Porro iam duo apud lulium Pollucem nomina mihi fuccurrunt, quorum unum primae accomodat uertebrae, alterum fecundae.ac prima quidem u^o^v^fecunda uero ctl&p ipfi nuncupatur .Haec nominaproculdubio a ueteribus manarunt, qui pueros in Anatome' exercebant,hoc quidem nomine uertebram uolentesinnuere, ad quam ue-lut ad axem alia circumuertitur: illo autem uertebram,qug tanquam ad axem circumuoluitur.Quod uero a ueteribus ante Galenum haec nomina ufurpata exiftimem, praeter poetas, Celfus mihi autor eft, qui, tametfiipfius codex,ubi ceruicis explicat uertebras,uitiatus fit,ipfeq; minime a feintellefta uerterit,attamen ä ueterum quopiam eam fententiam afliimpfifle uidetur, quae meae ac pl*fyrlpr* deniq; ueritati eft proxima. Quod autem Natura flexum tantum &refle-mam uertebra xum, non uerö infuper alios duos motus, quoru alter in latera, alter in gyrum Utusdua, circumaftuq; fit,fupra primam uertebram perfici uoluerit (quemadmodum nea etiamcir- * , . 0 L r 1 .A . r . V I cunutgi. brachium cxiemur triplici motuum dirrerentia aguntur jhinc potilsimum faftum ducito,quod primam uertebram magis ampliusq; quam reliquas om nes,dorfalis medulla caufa,perforari operaeprecium fuerit,quodq; ob id unus duntaxat rotundus amplusq; finus in illa efformari nequiuerit, neq; etiam occipitis os foraminis fui occafione in unum tantum grande caput extuberare potuerit, quod in illo prim se uertebr^finu,perinde aefemur in coxendicis offis finu,omni motus fpecie ageretur.Quum itaque duplici articulo,dextro nimirum & finiftro, caput iungendum erat, omnisq; propemodum duplex articulus fimplicifolum motui ( quum illeinfignis eft ) famuletur, mento Natura caput fupra primam uertebram flefti ac reflefti uoluit. Nam fiiprahanc in latus moueri haud potuit: nifi Natura hic fui oblita^unum occipitis ofsis ca- /f V MUNI FUVKICU LIBER Lt s7 pitulum in uno uertebrcefinu ftringi, aliud uerö capitulum egregie attolli, ac a prima uertebraprorfus difiungi cupiui/Iet: qua? alias femper ftudet, ut articuli ofla mutuo fint contigua, neq; ab muicem abfcedant, Sc nefoo quam ua-cuam a Galeno confi&am federn ftatuant.Pneterea minus adhuc caput in gy- Libide ^Ad-rum fupraprimam uertebram moueri potuit, nifi Natura acutum procet fum in capitis amplitudinem, qua cerebrum cotinetur, a prima uertebrapro-duxiflet, ad quem caput perinae ac ad axe uolueretur, ac deinceps alia quam-plurima nunc concinne efformata,uitiare propofuiffet. Super fecundam itaq; Nonpotwfic* uertebramcaputfummoartificioingyrumouetur.fi enim flefteretur,dens dorfalem frangeret medullam. Quum enim quiefcente dente, prima uerte- fixier refie-bra deorfum duceretur, pofteriori lede furfiim eleuata: tunc dorfalis medulla Hhmcheua™ i r • r n CC' L m ‘atu* ,nc“~ m primseuertebra? rorammeproriuscoarctata,comprellaq; abrumperetur, nari. Dein prima uertebra fupra fecundam retrorfum nullo modorefleftipoflfet, nifi prima in anteriori fede, qua dentem continet, prorfus exculperetur: pri-maq; tunc uertebra a dente non prsepedita, retrorfum libere duceretur. Adde,caput neutiquam in latus fupra fecundam moueripotuifle: eadem ratione qua probauimus,lateralem motum fiipraprimam nequiuiile fieri. Alias enim neceflum eilet,primam uertebram in altero latere a fecunda plurimum attolli,quod periculum nunc in circumačtu non impendet.Lateralem itaque mo- uerte- tumNaturanonuulgariinduftriaomnibus ceruicis commifituertebris, qua? fingulae feorfum in latus moueri nequeunt: uerum fimul omnes fuccedenti- tur. bus motibus illuc adeo concinne inclinantur, ut caput fecundario motu in latus citra omnem noxam ipfarum auxilio commode feratur. DE THORACIS VERTEBRIS. Caput xvi» ftIMU XVI CU- SECVN- TERTIU PITIS F I G V RsSl* D i 2 QVUR TU. 88 VESELU, DE COZTORIS av ATVOR DECIMISEXTI CAPITIS F I-gurarum,&earundem chara&erum Index* T> ro d e c i m thoracis uertebrarumeashicdelineauimus,quasoHendenda illarum deßriptionißß^ feere duximus. ?rima enim figura unam ex medijs thoracis uert ehr is anterion parte delineat am oflendit, cui decemfuperiores thoracis uertebrafere correfyondent. Secunda, eandem uertebram, quaprima explicaturfigura,poBeriorificie ffeBandam offert. Tertia figura, thoracis undecima uertebrapoHenorifitcie ottenditur. Quarta, duodecimam thoracis uertebrampoHenorifitcie expreffam continet. i, 2,3, 4 In omnibus figuris ^4 obfiruatur,fiuperiorem corporis uertebra partem notam, cui infirior imagine cor* refyondet. $ uero m tertia figur apofitum, appendicem notat ßperiorem corporis uertebra, qua adhuc poH ofi fium coftionem & emundationemfere relinquitur, Cr in humiliori corporisfide aliam habetfibifimilem. *B i JfrCedium eius finus, quem duabus uertebrarum corporibus communem ejp dicemus, cm^ cofi a radix inani* culatur. C i Eiujmodifinuspars in infirior i uertebra corporisfidefiulpitur, qua tanto minor eHßperioriparte # infigni-ta, quanto communis finus cofi a articulanda paratus,adfubiacentem uertebram magis quam adßperpofitum pertinet. T> 3 Sinus undecima uertebra, cui undecima dextri lateris cofla inarticulatur. E 4 Sinus duodecima uertebra, cui duodecima dextri lateris cofla coarBatur. \ F 4 Sinus aß er & proßndus, ex quo ligamentum prodit,duodecimam Cofiamfua conneBens uertebra, £2,3,4 ^fjferumfiramen,poHeriori uertebra corporisfidi, quadorßlem medullam refyicitjncifitm« H&I 1, 2, 3, 4 7ranfierfiproceffus uertebrarum thorack ^ 1 Sinus in apice tranfierjiprocefifus,cui cofla articulatur,confticuns, L 1 Sedes tranfiter(i Proceffus, quam gibbam ejp dicemus. Jkt 1 Sedes tranfiierfiproceffus caua. *N, 0,CP 1, 2 SpinafiupoHeriorproceffus.ac wficunda quidem figuraßperior fiina exprimitur fides, in qua & 0 & !? tres lineas notam,triangularem figur am fimulconßituentes. & interuallum mter *N ac 0 una e& fiuperficies fiperior, & aliudmteruallum mter ls[ T altera eH ßperßcies ßpenor. Verum prima figura tertiamßinaßtperficiem notat, qua infirior eH, ac mter 0 & confifiit. Quod autem iuxta N inpnmafi* gura non umoratum cernitur, alteriusfupenorumfuperficierum eH portio. Qj Linea in tertiafuper ficie extuberans, qua ajjera O* inaqualis eH. R 3 Spina undecima thoracis uertebra. iS14 Spina duodecima thoracis uertebra. 7T U1 Uertebrarum thoracis,qua fitpra duodecimam confifiunt,afiendentiumprocefßuum anterior fides. X,T 2,3 cAfiendentium thoracis uertebrarum proceffuum poHenorfides,qua illiproceffus extuberant, cartilagine incrufiantur. a,b 2,3 Defendentium t horacis uertebrarumprocefifuum exteriorfides. c 1 hic uidetur dextri defendentis proceffus anteriorfides, qua cartilagine obduBafinuatur. e,fi 4 iSlfiendent es duodecima thoracis uertebraproceffus,undecimam frbeunt es uertebram. gfh 4 Defiendentes duodecima thoracis uertebraproceffus,qui afiendentiuprima lumborum uertebraprccefjuum finibus marticulantur. THORA- H O R A C I S uertebra? numerantur duodecim, pra?- pimmzim-terquam quöd aliquando,tametfirarö,a]iquibus uel deeft i i' , , I , , (i, . , p n-' . . W Htrttbrm. una,uel iuperelt. Sed deelle rarius,quarn luperelie,inuem-tur.Non lemel namque tredecim thoracis uertebra? mihi occurrerunt, quum interim hactenus undecim tantum nunquam uiderim.Neq; etiam lumborum ceruicisq; uer-tebrarum numerus tam crebro,atq; thoracis,excedit, qu£ etiam omnibus luis partibus inuicem minime correlpondent. Primum enim gtuMufiha b c Hrfwe ipfarum corpora tantum magnitudine inter feb difcrepant, quantum una,alia UntcoyPora-rmtä'ofis co^° uicinior. atque ita primae thoracis uertebrae corpus magnitudine ad-dit i jtg.in modum duodecimae corpori cedit/ Deinde corpus prim^fuperiori fuafede, acfiu^l cluafeptimse ceruicis cone&itur^non omnino planum eft, fed modice utrinq; d 9 fig.at, ad latus extuberat,ceruicisq: üertebrarunV1corpora obfcure imitatur.Inferior ir y, *, L autem lui corporis pars,plana conftat fuperficie," uti & inferior fuperiorq; om c P' nium thoracis uertebrarü corporum Juperficies.Nullum enim thoracis uerte brarum corpus inferiori parte,uelleuifsime deorfum exeritur,inq; fubfequen f 8fig-ca. tisuertebraecorporisfinum(fceruicisuertebrarumritu)definit. Vtcunque * etiam aliter Galenus atteftetur, parem quafi articulatione thoracis uertebris LiUeoßk tribuens, quam praecedente Capite ceruicis uertebrarum corpora moliri do- c^'9‘ cuimus. Ad haec, primae iecundaeq; thoracis uertebrae corpus non adeo ante-riori parte orbiculatim prominet, ac reliquarum thoracis uertebrarum cor- !)ora,quae multo magis quam fupremarum corpora ad femicircuii, feu potius? iterae C conuexi imaginem accedunt,proceriusq; in thoracis cauitatem protuberant. Videntur enim duae fuperiores thoracis uertebre,ceruicis uertebrarum modo5in anteriori corporis fui fede depr effae,multo q; magis conuexum femiparenthefis (, quam C exprimere. Quod ipfispriuatim cum articulatio-g s mufc. njs |axo motui aptae gratia, tumg mufculorum collum fleftentium occafione Ub. A,B. r. Ö > , - • , euemt: qunta primarum thoracis,omniumq; ceruicis uertebrarum corporibus utrinq; infternuntur,ut liquido ea corpora ab illis in planum c oprimi con ftet.Praeterea omnibus thoracis uertebrarum corporibus hoc commune acci s***, di t,quöd utrinq; finus habeant, coftarü capitibus inarticulandis aptos. Verum 2^™/™ ut h^c in illo articulo uariant,ita etiam ijfdem omnino linibus non omnes uer latur corporet. tebrae decorantur. Vbi enim prima thoracis uertebra fecundae committitur, h s' Sc fecunda tertiae, atq; ita deinceps ad nonae ufq; cum decima connexum,h fi-nifitius j nus quidam in ambobus lateribus iuxta' foramina neruos tranfmittentia in-f^ulpitur, utrarumque inuicem colligatarum uertebrarum corporibus com-i xfig.cu. munis, ac partim in fuperioris uertebrae corpus, partim in inferioris excifus. «4 0, a- quanquam interim grandior ipfius portio ad inferiore potifsimüm pertineat uertebram. Sinus ifte cartilagine incruftatus,obtufi anguli pene forma caela-k tfig.t* tur, quemadmodum &coftarumk capitulumfinumfubiens,anguliobtufio-ris modo extuberat. Caeterum prima thoracis uertebra cu undecima & duo- H£c petes . J- 1 . h' decima hoc habet proprium, quöd utrmq; peculiare onerat Imum, proximis E,F' ipfi uertebris non communem,in ipliusq; duntaxat corpore incifum. Ad fupe riorem enim {edem corporis primae thoracis uertebrae,finus utrobiq; excufpi tur rotundus,& fatis infigniter cauus, ac deniq; cartilagine oblitus, cui primae thoracis coft<£ radix rotundo capitulo inarticulatur. Deinde ad inferiorem hu ius finus fedem alius infigniter profundus confpicitur, afper, Sc foraminibus quibufdam inaequalis,nullaq; cartilagine inunftus:a quo ualidifsimum prodit ligamentum;coftam in fuo fmu robuftifsime ftringens.Pari ratione rotundus ; 7 finus a figxap. 14 C,D.in tcgne fi. K ad L.Dein torut uerte braru con-textus i, x fig.cap.j9. £0 sA*RT)' V E S*A L II, T) E C0 RT OR is finus in duodecima tantum uertebra, duodecima? coftae gratia infculptuš, ad inferiorem ip fius fedem,alium qUO(J? afperum,fed minus inaequali prima? uer tebrae finu,profundum adipifcitur, ligamenti duodecimamcoftamfirmius CdeafirmtM uertebrae adne&entis nomine caelatum. Poftremö thoracis uertebrarum cor VlTu™ pontus etiam fubftantice ratione quaedam accedit differentia, quanto enim cuiufq; uertebrae corpus grandius maiusq; eft,tanto etiam minus apparet foli-dum, fed fungo fum, Sc multis inaequalibus uarijsq; foraminibus incerta ferie punftum,in quae uenae arteriaeq; corpus uertebrarum enutriturae fubintrant. Nifi enim uaforum furculi crafforü ofsium fubftantiae infinuarent ur, impofsi bile eflet,mediam intimamq;, Sc a fuperficie remotißima ofsis fedem, fibi nutrimentum (quandoquidem ita a uafis oflaperreptantibus diftat) allicere. Inter caetera huius generis foramina, nullibi infigniora fe offerunt/ quam in po- * fi- fteriori corporis uertebrarü regione, dorfalem medullam refpiciente. in qua plurimis uertebris unum peculiare cernitur foramen, pro uertebrae mole ma Liko de oßi- gnum,&afperum,& in multa ceca defmens foraminula.Et quamuis Galenus bm*cq.io. priuatim lumborü uertebris uideatur afcribere, fi tamen quis fingulaftu- diofe rimabitur,confpiciet primam lumborü Sc thoracis duodecimam,& un decimam,aliquotq;uertebrasipfisfuperpofitas,ea foramina pro illarü magnitudine infigniora,plura Sc altioranancifci,harumq; uertebrarum corpus illorum foraminü occafione fungofius quam caeterarum omnium efle: quod fci licet magnae fintuertebr£,&cauaeuenaem caudice promptuarij cuiufdammo >« fi-««*-do fibi inniten tenon fbrtiantur,ac duntaxat" uen fi.una {pinse unius,tres long£ acutaeq; line^,ternas fuperficies efforment: quaru vduse dtmabN mperiorem fping (edem coftituunt/ tertia autem inferiore. Tres ifteeiufdem ad p-. fpin£ fuperficies,in nouem fuperioribus uertebris ut plurimum pares & aeque teroctp. amplae cernütur, & duae fuperficies exafte leues funt: tertia autem 8c inferior z 'fig^Q: afpera eft, & u eluti" lineafecundu ipfius longitudinem dufta interdiuiditur. Ab hac tertiae fuperficiei linea ligamentu prodit,quod line£ duabus reliquis fu perficiebus comuniinferitur,quodq; inuicern fpmas colligans, interuallumq; earundem opplens,dextros fpin£ mufculos a fimftris dirimit,illi refpondcns li a 7 mufe. gamento,quoda inter ulnam & radium, ac inter tibiae os & fibulam cofiftere TxSfig Ja dicam.Interdü fuperiores fuperficies inferiori ampliores apparet,ipfaeq; fpmae i ub.z a in a lateribus magis ( quemadmodü in quadrupedibus occurrit) funt depreflae. ter e cr i. £)ecqma thoracis uertebra non ita prominentem,atq; fuperiores uertebrae,ipi nam exerit,neq; haec triangulare illam imaginem adeö Icite cbmonftrat.Duae enim fuperiores fuperficies amplae admodu funt: tertia autem inferior'ue an-gufta cernitur,eaq; non deprefia,minimeq; aequalis. Praeterea fpinae huius mu cro obtufus amplusq; eft,non, ut ftiperiorü uertebrarum fpinae,acutus & ftri-« jfisftus. Vndecimae uertebrae" Ipina adhuc minus quam decimae exporrigitur,& utrinq; magis deprimitur,ampliorq; (fi latera infpexeris) efficitur. Deinde inferior ipfius fuperficies in linea infigniter extuberat, arftaq; & afpera uifitur, t 4 fig.s. huiusq; fpinae mucro admodum obtufus eft,ac fpiflus. Duodecimae* fpina adhuc magis a fiiperiorum uertebrarü fpinis uariat, ad lumborum uertebrarum € *c’ d cffnn^imaginem magna ex parte accedens,quae utrinq; admodu deprefla eft, 1 e,f,g. * Sc lata & ampla. Caeterum ut omnibus uertebris n on eadem fpinarti forma obferuito aC(:idit,fic etia fpin^ inuicern duftu difcrepat.Nouem namq; fuperiorü thora cr i cr ? cis uertebrarü fpinae,ut & ceruicis,infigniter decliues ferutur,feu a fummo ad rmgU tendunt.Decim^ aute thoracis uertebrae fpina minus quam fuperiorü fpi na: deorfum coniuet,magisq; refta retrorftim fertur. Vndecimse fpina adhuc ; A reftius S2 UND. V ESU LII, DE CORTOUIS reffius erigitur, & huius re&itudinem duodecimae Ipina uindt. Verum interim harum nulla adeö re&ä fer tur, quin ipfius mucro femper magis deorfum. quam furfum uergat. quod etiam omnium m lumbis uertebrarum (pinis acci dit,deorfum magis quam furfum fpeftätibus. Atq; h^c mhonunis dorlo fub-audiedafunt. Canibus enim,fimijs,leponbus,&alij sfere quadrupedibus pror a.de oßik fus contraria eft ratio,Galeni dogmatibuspulchre quadrans.His enim decim£ Coracis uertebra? fpinaneq; deorfum neque furfum uergit: 8c duee deinceps, ^ qua? ftatim decimas fubijciütur,lpinam habent obfcure fuperiora fuo mucro- ne fpeftantem. Reliquae uero has adhuc fubfequentes, fpinas obtinent ab imo rArfemm furfum porre&as. Tranfuerfi colli uertebrarum proceflus,quemadmodum Focef™m H &nouem fuperiorum thoracis, ex Galeni fententia, decliues, leu a fummo ad imum deberent porrigi: uerümidadeöobfcureleuiterq; fit,utuix mentione dignum uideatur. Quandoquidem fi tranfuerfos colli uertebrarum proceflus non perfunftorie confideraueris, illos dicesf externo feu pofteriori eorum la- f fc i r r • C- r • i in*’ caP'tf x* tere deorlum reipicere: interno autem, leu antenori latere, quod poiteriori earun, latius eft,furtum tendere.Tranfuerfi autem nouem fuperiorum thoracis uer- dem fig.z. tebrarum proceflus,toto ipforum corpore retrorfum furfumq; magis, quam deorfum feruntur. Verumh fuperior eorundem pars gibba uifitur,1 inferior ca h ua, Sc nonnihil finuata, quafi hac ratione defcenfus ad inferiora fpeciem pro- 1 ceflus illi referrent. Tranfuerfi autem duodecima thoracis uertebrse procef fus non folum furfum conniuent, uerüm etiam egregie retrorfum ducuntur, quemadmodum Sc undecimae & decimae proceflus nonihil furfum fpefiiant. * Tranfuerfi uertebrarum in lumbis confiftentium proceflus admodum ob- k fcure furfum ducuntur: quanquam uertebra facro ofsi commifla, paulo mani ca?'17 I_L feftius C£teris,fuos proceflus furfum efferre cernitur. Porro in paulo ante com memoratis animalibus,tranfuerfi proceflus colli uertebrarum perquam con-fpicue (Scmanifefto deorfum tendunt. Thoracis autem uertebrarum procef fus,aut non deorfum feruntur,aut admodum leuiter. Lumborum uerö uerte T um ddiLiytu brarum proceflus infigniter in altum oblique porriguntur, & Galeni defcri-inkiMoßib. ptjon{bus adamußim conueniunt. Quod uerofpinarum & tranfuerforum procefluum duftu ea animalia tantopere ab homine difcrepent, mufculi dor-fum mouentes in caufa funt,fecus longe in hoc quam illis occurretes, uti quoque admodü impar in utrifq; dorfi motuum fpeftaturratio.Qjaandoquidem uero mufculorum hiftoriain fecundum ufq; librum nobis eft differenda, qui afcendentes defcendentesq; thoracis uertebrarum fe habeant proceflus, mo-DffircntU ab dö non inopportune aggrediemur. Vertebrarum omniü quae fupra facrum stremi!- os habentur,articulationum,quae iftis conftantprocefsibus,eaeftratio, ut fuc-ubw froceß- cumbens uertebra fupra iacentem fubintre*, & ab illa fufcipiatur,aut fuccum-tir? bens fuperioreminfiiosfinusita excipiat,ut uniuerfae, duabus tantum dem-rutk. ptis,una parte fufcipiant, altera fufcipiantur. Prima enim ceruicis uertebra, & fuperiori & inferiori fede fufcipit.1 fuperiori quidem occipitis ofsis capitula,™ l % inferiori autem fecundam ceruicis uertebram.etfi interim hi ad primam per-tinentes uertebra articuli,afcendentibus defcendentibusq; nobis uocatis pro- m 4 ßlf celsibus (quum nimirum haec illis deftituatur) non fint afcribendi." Duodeci ma uero thoracis (nifi alia quaepiam interdum eius uices fubeat) utrinque,feu Tji.cL4 fopra infraq; fufcipit ur,nullam interim admittens. Omnium itaque hac uerte E GrJ/l'd bra fuperiorum,ad primam ufq; ceruicis,elatior,inferiorem ac fubftratam ex-cipit,ut decima thoracis undecima,&nona decimam. Qua? autem fub utrin-que fufcep ta locantur,fuperiori quidem fui parte iuperiacentem excipiunt,in-. fenori feriori uerolubiacentem ingrediuntur. atq; itaprimalumborüm uertebra a lecunda,& haec a tertia lulcipitur.Thoracis uertebrae lupra utrmq; fufceptam repolitae,eandem in afcendentibus defcendetibusq;procelsibus fpeciem cum 0 7/%V ° uertebris obtinent.Sunt porrö hx thoracis uertebne,fecundum Galeni Ifig.Acr in libro de Olsibus, nouemluperiores: aut alicubi in libris de Vlu figJA j>artium,decem. Is enim hic undecimam, illic uero decimam thoracis utrinq; lulcipi tradidit, uti in fimijs & canibus cernebat. Mihi autem nunquam in homine decimautrinqueexcipiuifaeft,fed plurimum duodecima. Aliquando enim cum facrum os quinq; tantum ofsibus efformatum reperi,undecima mi hiutrinq; liifcepta occurrit. Verum Bononia Galli cuiufdamfacerdotisofla contexuimus,in quibus prima lumborum utrinq; fufcipitur, &illa träfuerfos fuos proceflus perinde libi articulatos gerit, ut duodecima thoracis uertebra duodecimas coftas. Quum igitu r frequentiisime duodecima thoracis utrinq; fulcipi appareat, ab hac fequentem modo orationem inftituemus. Vndecim p i h*t> thoracis uertebrarum afcendentesp proceflus furlum extuberant, & inq exte-q riori pofteriori'ue fede, notatu digna orbiculariq; circumferentia cartilagine XjY* incruftantur. quae adeo leuiter ac plana fuperficie eminet, ut num finus,num r capitulum cenfenda fit,uixinternolcas.Deicendentes autem proceflus" inter- na anteriorfueipforum fede,qua foramen dorfalis medulla?gratia caelatum refpiciunt, linum adipilcuntur quodammodo orbicula-rem,& leuiter ac fuperficietenus tantum exculptum, & cartilagine incruftatum,nuperq; difto capitulo adamulsim correfponden- ° tem. Hi finus & capitula, ä colli uertebrarum proceffuum finibus * capitulisq; induftulolum uariant. Colli enim uertebrarum finus 6c capitula oblique ab anterioribus furfum porriguntur, aut con- d tra oblique deorfum tendunt. Nihil enim refert, fiue furfum, fiue adi cd deorfum porrigi dixeris.modö obliquitatem illorum intelli^as, 8c lt uerfrA™ r . ö > '■■vi / j n 0 r ?rccefuum cum thoracis uertebraru imuum capitulorumq; ductu eam conte ttus metitur, k ras: qui quadätenus refto perficitur tramite, quo firmior, minusq; r ad d lorticvs. ad motum fequax thoracis uertebrarum eflet cotextus.Quum igitur thoracis uertebrarum,ut & colli,afcendentes proceflus pofteriori fuafede protuberent,delcendentes uerö interna lede calentur,merito afcendentes inferioris uertebr^ proceflus, fubintrant defcendentes luperioris uertebraepro-ceflus, inferiorq; uertebra a fuperiori excipitur. Caeterum lumborum uer- Qh9 modo lum t fig a. tebrae alia ratione coordinantur/Afcendentes enim illarum proceflus inter-i7 no latere?qU0 fe inuicem illi refpiciunt, finum habent oblongum, & ampliter articulentur, t %. latis cauum&reftum/Defcendetes autem proceflus,latere fuo externo (mo «P- *7 o. jnterim uerlus anteriora) oblongo &uelutireftoprotuberant capitulo, quod in inferioris uertebr^afcendentis proceflus finu apte excipitur. Adeo,ut in lumborum uertebris inferior uertebra fuis finibus faperioris admittat capi tula: fecus quam in ceruice & thorace, ubi fuperior luis finibus inferioris uer-u 4tebrae capitula excipit. Duodecima autem thoracis uertebra“ afcendentes pro ceffiis fimiles gerit afcendentibus fuperiorum illi thoracis uertebrarum pro-cefsibus,quos pofteriori fuafede extuberare diximus. Atq; ideo duodecima illis procefsibus undecimae thoracis uertebrae defeendentes lubit, ipfaq; ab un-x 4 fi-gh decima excipitur.x Defcendetes etiam duodecimae proceflus extuberant,non quidem iplius alcendentium procefliium modo, uerüm ut delcendentes uertebrarum in lumbis occurrentium proceflus. Quum igitur hi, afeendentiuni primae lumborum uertebrae procefiuum finus fubintrent,quid promptius colligi QuAmobrcm umtm uertc-Iram in dorfi medio uirina ßijcipi opor-luerit. .94 UKV. VESUL1I, VE CORTOZIS colligi poßit, quam fuprainfraq; duodecimam fufcipi? Verum interim non ita multum refert, an haec, an undecima, an alia quaepiam utrinq; fulcipiatun modo nos fingularis Naturae hic non lateat induftria,quae m dorfi medio uer-tebram effinxit /labilem,& utrinq;ita fufceptam,ut m cameratis Sc arcualibus aedificijs architeftos mter utnufque latens Iapides unum locare cernimus,qui utrinque fufcipitur, ipfo interim nullum füfcipiente: quemadmodum cseteri omnes unum lapidem fufcipiunt,&: ab alio excipiütur,fuftinenturq;. Vt enim Yigurahu-m Operis fronti adhi bit aquarios arctis oücn dit. Thoracis uer-tebrarumpro-cejfium nitme rus. y -- i/------------------ / w Sc ä fe inuicem leuiter fecedentibus. Illa enim quiefcente,quum dorfum flefti mus, fuperiores deorfum ducimus, inferiores autem aliquo pafto furfum in-curuamus.In tefione uerö rurfus oppofito motu uertebras agimus: fi quidem hi dorfi motus, Sc alij quos anteacommemorauimus laterales, circulari, non autem prorfus angulari figura cielebrentur. Quam parum uerö hsec cum Galeni in decimotertio de Partium ufu,placitis conueniant, fi mutuo loca contu leris,prompte animaduertes. Hic autem in thoracis uertebris,ad radice afcen-dentium defcendentiumcpprocefluum, adeoq; ad pofterioris earundem pro-ceflus feu fpinse exortum, infignes adhucf obferuaciae funt afperitates,inaequa-literq; extuberantes procefluli, in hoc parati, ut ualida hinc pronafcerentur ligamen ta,tanto robuftius firmiusq; thoracis uertebras inuice colligantia,quan to obfcuriori motu thoracis uertebras,quam ceruicis moueri,ex ufu fuit.Que quumitafint, omnes thoracisuertebrcefeptem donantur proceßibus:* duobus nimirum tranfuerfis/ duobus afcendentibus,b Sc totidem defcendetibus, unoq; pofterioriXeu {pina. Qui autem foramina neruos tranfinittentia,in tho racis fe habeant uerteSris,fuperiori Capite exprefiimus. DE LVMBORVM VERTEBRIS. Caput xviL 9ZIMU XVII CU*> fena. a i /rg.T, V. i,} fig. X,Y. b x>* h' a,b. C 1,1 fig. N,0,P. TE E TRIVM hrVM^KI FUßlLIC^t LIVE! L TRIVM DECIMISEPTIMI CAPITIS F I G V-rarum,&earundem chara&erum Index, QS 0 N1 ** M omnes lumborum uertehr# eadem forma conßant, mam duntaxat ipfirum triplicifacie hic expreßimus: cp.rima quidem figura anteriorem uertehr# faciem, Secunda latus, lertiapoHenoremjaciem proponentes. I, 2, 3 $i,z^ppt C,V>E,F,q Hu charaäenbm non m eadem figura obuijS,j^mafimul notatur, acfinguhpriuatim injjina ali-cjuid hunc m modum indicant. • Ci, 2,3 Indicaturfein# lumborum uertebr#juperiorpars,fiu lata afyerar^ ipfius linea. D 2 *D latitat in umbra,fubjjpinajecund#figuranotans Ime am inferioremfem#. E 2 E non procul a T) difiat, notans alterius laterisfinum, ad latus lineae i) mßgnit# confifientem. F,(j 2,3 Appendix feind, triangulum referens, jui in baß Cj notatur, in acuto autem angulo Fmfigmtur. tf 1,2,5 alterius lateris tranjuerfiusprocejjus. i 1,2,5 ^'fcendens alterius lateris procejfiu. Verum Kj,L & M inficundafigura & tertia expreßius alterius late J(\ L. ris aßendens notaturprocejfus. ^ enimfinus mßgnitur.L uero anterius emfdemfinus labru, fiu fuper cilium. M. JfrC autempoHermjupercilium indicatur. 0 2,3 Defiendens alterius laterisprocejfus. 0 in tertiafigurapofitum, eiusproceffm caput notat. QVURT^A D E CIMIS ET T IMI CU- P / T / S F I G ' . ; / ' .. ’ .= : \ ■ • • < , Qjs o leuiori opera procejfuum hoc Capite priua-tim defcnbendorumfidemformamajfejuaris,pr#fin ti figura caudau fimi# lumborum uertebram dextra Jacie expreßmus.in qua <& uertehr# illius no- tant cor pus.3 tranjuerfiumproceffum hic manifefiofur fumfeeBantem. Cfemam, qu# etiamfurfum uergit. T) & E duos indicant afcendentesprocejfus. F uero & Cj duos defiendetesprocejfus mßnuat. ‘Pofiremo H indica tur proceßiSjjuo human# lumboru uertehr#pr luatur. ^ERE' omnia qua? ad lumborum uertebras ipeQ:ant?an-tea recenfuimus: ac proinde illarum defcriptioni modo prolixius non immorates?obiter prius commemorata re-iumemus: dein ea quae hoc Caput priuatim (ibi uendica-bit,fubiefturi.Sunt itaque lumborum" uertebrae numero Cwußnodißnt quinq;, omnium quas hactenus defcripfimus maxima? & 1 p. f.. 1 J , . r r 1 • r te orarum cor- craisilsimae: ob quod etiam lpiarurn corporamuitis rora- pora. minibus opplentur,quae non peruia funt?at duntaxat uaforum nutrimentum afferentiu occafione parata.Foramen uero dorfali medullae in his exculptum, Foramina. tanto minus eft incumbentium uertebrarum foraminibus, quanto iam toto progreflu dorfalis medulla gignendis neruish tenuior graciliorq; euafit Foramen emittendo neruo 8c admittedae uene artericeq; in ambobus uertebarum lateribus caelatum,fere uniuerfum adfuperioremrefertur uertebram,qu3e eius foraminis fuperiorem fedem ac latera conftituit, quum interim fubiefta inferior'ue uertebra duntaxat humiliore foraminis fedem eifbrmet.d Tranf Tranjiurfi uerfi harum proceflus utrinq; finguli, longe tenuiores funt thoracis uertebra- ^üCC^' runi tranfuerfis proceßibus. At interim admodum procere educuntur,quafi coftarum ufum in lumbis nonihil praeftarent.ac proinde etiam prima & quin ta lumborum uertebrse breuioribus tranfuerfisf donantur pf ocelsibus,quam mediaejnon fecus quam fi fuperiüs infimae thoracis coftae? & inferius ihub ofla eospro- a fig.up. i4E>F .tres integr} dammodo triangularis uifitur.fi modo utrinque ad latera unam trianguli co- rg. ftam, & tertiam (quae alijs longe breuior eft) in fpina? appendicis baficonfti-jdßendentes tuas." Alcendentes proceflusinterno latere,quo le inuicem eregione Ipe&ant, n pme#*. °ßnum ac}ipifcütur profundum, & fi animum fuperiori & inferiori finus par- 05 pg, Defiendentcs tibus accomiiiodauens, reftum & oblongum.p Deicendentes proceflus mfi- K* fncefm. gniter decliues feruntur,& externoipforum latereinq oblongum reftumq; capitulum definunt, quod magis uertebra? anteriora quam pofteriora refpi- Sf 3fo°* cit. Capitula ha?cin fiibiefta? uertebra? alcendentes fubeunt proceflus, quemadmodum etiam antea fufius exequutus lum.Conftatitaq; lumborum uerte-bras jfep tem duntaxat exerere proceflus, unum fcilicet pofteriore, feu Ipinam, duos tranluerlbs,<5c totidem afcendentes & deicendentes. adeo ut huic Capiti ha&enuSjquod prius non recenfui, nihil fere adieftum fit. Neq; etiam aliud Vroceffw, que lubnefterem, nifi Galenus lumborum uertebris ex abundanti unum utrinq; iZJZtThm tribueret" proceflum,quem ad inferiora uergentem,iuxta foramen fitum feri r 4 fig-m bem uertebris bit,quo neruus a dorlali medulla principium duces prolabitur.Ego hunc pro-frßpliZ't ceflum in humanis uertebris nunquam reperi.unde etiam in hoc obferuando U. de oßbus eadem uia & ratione mihi utendum duxi,qua ea indagare loleo,qua? a Galeno c^’10' delcripta,in homine haudquaquam mihi occurreret, qua?'ue lecus quam iple tradidit,habere cernerem.Conlueui enim ha?c omnia mox in brutis animantibus examinare,qua? Galeni delcriptionem perf^pe mihi offenderunt: aut ue luti manu ducentia,quid fibi uoluerit,edocuerunt.Hicitaq; proceflus me tan-tilper latuit, donec omnium partium difleftionem Bononia? in fimia illa aggrederer, cuius oflapra?ter humanum lceleton,Ioanni Andrea? Albio,Hippo-cratica? medicina?apud Bononienfes profefloriclarifsimo, compegi: quum is,ut uireftljriedidifsimus,omni humanitate,admodumq; liberaliterin ipfius aedibus me Bononiam Anatomes docenda? gratia uocatum,fecundo excepit fet.In fimi^ igitur lumborum uertebris ad radicem* tranluerfi proceflus in in- * * ferioriipfiusfede/ acutus conlpiciturproceflus, reftadeorlum protenfus,& t 4fig.u. finus quinerui nomine illic incifus eft, externum latus quodammodo confti-tuens,ac ueluti interuallü cum defeendete proceflu effbrmans, in quod alcen-dens inferioris uertebra? proceflus fubintrat. Quanquam is praecipuus huius proceflus non fit ufus, ut neq; etiam in hoc potifsimum creatur, quo hac procidentem neruum ab iniuria uindicet,illiq; inftar propugnaculi exiftat. Peculiari enim cuidam extruitur" mufculo,quemfimig cum canibus communem obtinent, & quo homines inferiorem dorfi partem non aeque ac illa animalia mu dut Cci in circulü flectentes,non minus deftituuntur,quam omni prgfentis proceflus figno. ms lectione. F-kATSR.ICsA LIX Et L 97 figno. Enafcitur uerö hic mufculus nerueo & utcunque lato principio ex coxendicis ofsis fecie,qua primarij femurfleftentes mufculideorfum conuol-uuntur. Hinc oblique afcendens, &in lumborum regione primüm carneus cuadens, omnibus fui lateris acutis uertebrarum inferitur procefsibus, fuperiorique mfertionis fuae extremo in uertebram ceflat,illi quae utrinque fufcipitur, mox fiibditam. Inferiori extremo non pariter in canibus ac fi-mijs defcendit,quum in plureslumborum uertebras his,quam illis inferatur . uti etiam fimiarum plures lumborum uertebrse hunc obtinent procet fum: qui tanto femper eft manifeftior,longiusque euertebris exeritur,quo hae illi quae utrinque fufcipitur uertebrse lunt uiciniores,mufculusque lfte ualidiorem in illas molitur infertionem. Adeo ut thoracis etiam uertebrse inferius quam utrinque fufcepta, quae illis animalibus plurimum eft decima, collocatse,hunc proceflumfibi perinde uendicent,ac lumborum uertebrse fuperiores. nam facro ofii proximae, & mufculi huius infertionem non plene excipientes, proceflu illo priuantur. Quod ä Galeno uenerat obferuan- Ltb. tj. de yßt dum, quum fibi primum hunc proceflum innotuiße fcribi t,<& quum alibi mufculos inlumbis pofitos, dorfique motibus inibi famulantes,parum re- mrniß. diJfetL fte ueteribuscognitos fuifle iaftitat,fuas undique proponens nobis fimias, ubi accuratius,ac uelutiftudio quidpiam perfequitur. Verum interimom- simjs occanes a me haftenus difleftae fimiae, quse potifsimum fuerunt caudatse,non nii'™Iauc’°: P y *11 • i • 1 1 res quinque tn iecus quam canes, 111 lumbis plures quinque obtinuerunt uertebrasrneque lumbps ejje uer fat fcio,npm aliqua fimiarum genera breuiori corporis trunco, quam no- tež,rMm ftraehae donata, cafii reperiantur, quibus tantum quinque in lumbis, quemadmodum hominibus,confiftunt uertebrae. quum Galenus quinque tantum pafsim enumeret, reliquum nihilominus fuum fermonem fimijs(uti iam oftendimus) potius, quam homini accommodans, nifi etiam forte polito hic a ueteribus fimul omnibus numero, ita acquieuerit, ut pauciores uertebras, quam ipfiinfimijs offerebantur, pofteris tradiderit: forfan in humanis ipfi ruri oblatis, at fane,ut uerifimile eft, domum non allatis fcele-tis, quinarium obferuans numerum: 8c in reliqua interim fabrica, plenio-rique ofsium hiftoria,hominis uertebras fimiarum uertebris fimi-les paresq; efle, citra diligentius examen, fibi (quemadmodum aliasfsepe) perfuadens. \ le D E S« VESELU T> E C0R90RIS de os se sacro, et o s se coccyge. Caput xvili. 9g /JrC^ XVIH C^A*P /- S £ CVN r i s F i g F m vJ/rr m- TE k TIss4* TRIVM D E C IM I O C T AVI CAPITIS F I-ourarum,&earundem charačterum Index* O 9 ^ae sentes figura umuerfim dorßoßium, qua lumborum uert ebrio ßbijciuntur, contextum exprimunt, ac prima quidemfigura, qua dextrum latus occupat, anteriorem horum oßium ßaciem ße Bandam proponit. Secunda uero m jtmslre conßslens latere,pofleriorem oHenditfiaciem, modice in latus dehned tamßnus commonBrandigratia,cm dextrum ilium os coar flatur. 'Tertia autem figura in diBarum medio Xepoßta, integrum coccyx os ea firma magnitudineoculis Jubijcit, qua id in uegeta at atis b ominibusplurimum obßruatur. ^A, £>, C, T>, E, F, Cj, H, I, ^ Hi charaBeres mprima figura decem denotant ofifa,quintam lumboruuertebram ßubßquentia: quorußxfiuperioraßcri oßis loco in homine habiturasfium: quatuor uero mßnora (qua etiam Cj, H, 1, in tertiafigurainßnuantur) mibicoccyx,ßu (utiinterdum loquimur) coccygi* os appellabuntur. L,L,R In prima figura notantur tranfrerß oßium fiacrum os conßituentiumproceßßcs. uerum bic L & L pruianm indicant amplitudinemprocejßmfiecundi oßis.R autem, & in bac, & m fiecmdafigura,of(edit procejfius tranß Set uerß quintioßis tuberculum, cui nonnulla implantantur ligamenta. In ßcunda it affigura L, M, L 'R tranjuerßsprocefifius oßisfiacn oßium mßnuant. "N, CN, deinde 0,0,pottremo cP,Q>p?' $ inßecunda figura oßis ßcri dextrum ßnum notant, cm dextrum ilium os conneflitur, O* quipofimodum inpluresfinus & tuberafabdimditur. 'N enim & ‘N notatur ipfius oblongus finus, & anterior. 0 uero & 0 tuberculum indicant, inßar ampla cumfidam Ime a prominens,ac anteriorem ßnum ISI & notatum,apotterion ‘P,$ & Qßnßgnito dirimens. enimfiuperioremfinmpotfenomß-num notat, Qjttuem inßeriorem. $ uero tuberculum deßgnat,fuperioremßnum ab inßerion mterdiuidens. S In prima &fiecundaßgura,primi oßis dexter aßendens notaturproceßßus. 7T V, X Hi charaBer es infiecundaßgura tantum apparent, ac T quidem notatßnum aßendentisproceßßus, cui capitulum deßendentn dextri pr ocefijus quinta lumborum uertebra marticulatur. ŽJ uero & X, (inus bumante-rm-jioflerm^ notant fiüper cilium. quanquam interius etiamJupercilium infteunda figura aßendente fmiftrt latemproccjfij, X mfigniuimus. T Injecrndafigur4 c onnexusfieq uenter apparensßgnißcdtur, quo primißcri oßis defiendentesprocefifiM,afien- dentibus dentibusfecundi oßis ad eum modum committuntur,quo hac fide lumborum uertebrasarticulan] iam multo antea didicitti. Z InprimaßcuntLti^jiguris conexus notatur tranßterßtroceßusprimt oßis, cur» tranjuerßo fecuii oßisyroeeßu. a /normafigura&ficunda,.indicatur inferior extuberans^ ßxtioß^pars, quafrimo coccyguoßisoßuoarti- Cwl&lMY# b,b In tribus figuris infimatur cartilagjnofiim ligamentum, coccygis oßis commijfiras interce Jens, c ln Je eunda & tertia infignitur cartilago,mucroni coccygis oßis adnata. j foficunda,ficrioßtsoßiumjJnwtfoBeriores ueprocejfa oHenduntur. h fi g> h, i, 4 Hi cbaratteres inficundafigura admodum latitant,notantes dorfilis medulla in ojfieficro iter, fora mina^ hic inter fimorum interualla jubinde confiicua. $ 2, 3, 4, 6 his numeris in f>rima &1ßcunda,infiribunturfioramina,neruorum a dorfili medulla inficrooffe complexa originem ducentium, queefix conßitumtparia, quorum quin^ infirma in anteriori ac voHerionfa eri oßtsfide excidunt. QV^RTU XV111 c^ip. f i g Qvmru QJV ARTAE ET CLVINTAE DECIMIOCTA VI Capitis figurarum^ earundem charačlerum Index* ŠT o n i sA m in prafintis Capitis contextu, Qalenigratia ,fimiarnm & canum fieri oßis & coccygis mentio incidet, non ab re duximus, & bic quo^ ea offa, uti in fimijs obfiruantur, exprimere: quarta quidem anterioremfidemßcn oßis & dem coccygis explicantes, quinta uero eorundem oßmmpoÜenoremJedem pro- 1 ponentes, ikumerus igitur ille 152,3,4,5,6“ indicat ojja, quorumfixto cartilago priuatmfubnajcuur. a fig.cap. 14 e,f. b . fig.cap. 14 GjHjft I,KMin in tegraru fi. M,N.f thu iut Capitis figur dru to U c fig.cap. h charaä. 27, z3,19, 50. ct huius Ca pitis fig. 1 A,.B, C,D, E,F. d latißime portiones fi guraru ca. i9’ integr. fig.o. V B lumborum’1 uertebrisb decem reponuntur ofla,quibus reliqua dorfipars, ä lumbis ad anum ufque pertinens*, conftituitur.horumq;0 iex fuperiorainuiceita coalefcunt, ut inftar unius fere olsis exfepulchris fimul omnia effodi fcleant, quod Graecis,fatum uerö Sc amplum Latinis ideo uidetur appellatum,quod eius latitudo,idq;poti£- ______________________ fimum in homine,cui illud ad proportionem prae canteris animalibus,non lecus quam uniuerfum alias dorfum,obtigit latifsimum, facile reliquarum uertebrarum amplitudinem elatiori fuafede fuperat,ijs bafis tu tifsimiq; fulcri modo fubieftum. Non enim arbitror ueteres id amplitudine omnibus corporis contulifle ofsibus, quum ilium* offaipfo longe fmt amplio ra. Vnde uerö id etiam ityop, leu facrum uocarint, non fatis mihi conftat, nifx 4 rara quadam effigie formaq; id acciderit, aut quod adeo egregij, Sc cuiuis (qui uel obiter illud lu£ bafiinnitens fpeftat) uarijs modis obuij propugnaculi ima ginem referat; aut quod diuinitus, citra mulculorum auxilium, in partu illius cum ilium oisibus connexus referari,dehifcereq;, ac denuö committi plerifq; (at falfb interim )perfuafum iit: aut forte quod grande magnumque uifitur. quemadmodum apud Poetas Ilium,mare,famem,Sc alia quaedam, facra nuncupari credimus. Verum Sc tunc (uti de amplitudine diftum eft) licrum os \ z uertebris Dece effit Adhuc tn dorjo enarranda. Quid ficrum, feti amplii os. wo ^CNV. -UBSvALth VE C0X90XIS uertebris duntaxat eflet conferendum,quum oflä ipfi utrinq; coar£fcata,&' fe- . «^r. mora,& interna tibiarum' of&ßo gradiora exiitant & tamen unico tantum f*; ofFe efFormentur,facro ex fenis interim copatto. Aüj huius nominis rationem ♦. foliciteindagantes, ncfcio quid de ueterum facrificijs comminifcuntur. praeterquam quod nonnulli alia infuper ipfi indant nomina, cum omnibus caete-rorum ofsium nomenclaturis ad huius libri calcem ideo fubijcieda, ne hic aut alibi etiam ineptis barbarisq; uocibus orationis cotextum plus aequo interturbem- bemus. s Quatuoritaq;ofsiculafacro ofsifuccedentia,aquadam coccygis,feu g-fe«P-vx’ cuculi auis roftri figura,ac ueluti colore, non fecus quam fi unü aliquod etiam elfent os,Gr^cis,uti & Latinis, kj?W| prgcipue aopellatur, quemadmodu nunc sacri eß'u de- in uniuerfa decem horum ofsium hiftoriaconftabit apertius. Sex igitur ftipe- ]^Jp.k fcriptio. r'ora0{£?facrum os efformantia, inuicemitaconftruuntur, utanteriorisfuae iffitu tßiu in- fedis medio talem oftendanth connexum,qualem uertebrarum proponerent h in medio ur feconexus. C0rp0ra?(i eoufq- coaluiffent,ut nihil amplius cartilaginei1 ligamenti inter ipfa confpiceretur.quamuisinterim pueris,quibushgc ofla nondü plene,aut aeque g- fig.up. ualide,acin proueft^ aetatis hominibus,coaluerüt,non fecus quam in illorum *+ R» appendicum nexu,cartilago quaedam in hac unione occurrat. In lateribus ue-ro anterioris fedis, ubi tranfuerfi fex horüm ofsium uocati procefliis (qui non minus quam ofsium corpora lati fiint) mutuo compinguntur, longe adhuc obfcurior,qukn in medio,connexus apparet Ipecies. fc In pofteriori autem fe- k imfig. deunioprorfus aboletur, unumq; ueluti os ex illis fex efFormatum cernitur. Nulla enim hic unionis fe offert linea, nifi interdum in primi oßis cum fecundo coalitu.Primum namq; os nonnunquam fecundo,pofteriori fede ea articu liforma^omittitur^quaafcendentesdefcendentesq; in lumbis uertebrarum i tfer. mpro ceflus mutuo folent articulari. Verum etfi illi facri oßis procefliis ita iun- m gantur, tranfuerfi tamen primi oßis procefliis omni exparte fecundi ofsis" co Crip%.. alefeunt procefsibus: Sc omnes ifti conexus adeo funt ualidi, ut primum os ne n % h'z* tantillum quidem ad fecundum moueri queat. Memini tame,facrum os non femelin coemiterijs mihi obuium fuifle, cui primum os abruptu erat, quodq; ac fi lumborum pene eflet° uertebra,feorfum inueniebatur. & nifi primum il 0 h™* lud os craßis & amplis donatum fuiflet proceßibus, a lumborü uertebris for- 7 ma uix difcerni potuiffet. Porrö in pueris,fex horum oßium coalitus,etiam in pofteriori fede eft conlpicuus,quemadmodü in ijs anteriori quoq; parte illum infigniter manifeftum efle diximus. Praeterea ut nullis hominibus in anterioris fedis medio, coalitus lpecies locus'ueomnino penitusq; obliteratur,ita e-tiam perpetuo in pofteriori facri oßis fede,coalitus imago fe offert,qui ofsium p x r> Formen dor- corporibus perficitur.Si enimp foramini dorfali medullae in omnibus fimul fa cr* °^S oßibus incifo, animum accommodaueris, per foraminis progreflum, oßium corpora ita liquido inibi comitti cernes,atq; in anteriori fede. Vniuerfa r tfig.B. fex horum oßiumq feries ex ampla bafi deorfum iri mucronem du£ta,efteiuf * modi,ut lingula ofla tanto reddantur minora, quanto humiliore in facro ofle, Yfärm* ipfaq; adeo ferie, locumfibiuendicant. Quanquam nihilominus1 fecundum /«&*«»*£. os,in ter reliqua oßis facri ofIa,priuatim amplioribus, crafsioribusq;,& antror-fum retrorfumq; magis prominentibus tranfiierfis extruatur‘proceßibus.Pri cap. i7. perior fon mi feu eminentißimi oßis fuperior* pars,fuperiori cuiufuis lumborum uerte- c/^raA cßuJedes eu- i “ f 1' r C i * r r> • • * t t • i • i x ^ inßnodi. Dra? lecl1 forma correipondet. In lui emm medio orbiculari protu berat cor- y fig^p. pore,appendice donato,&inferiori quintae lumborum uertebrae corporis fe-di in amplitudine congruente. Hoc enim illi perindey committitur, ac uerte- 3: fig.cap, brarum corpora in lumbis mutuo* crafsiligameti cartilaginei internetu con- nefti t t,ißg. nefti cemimus.Dcinpofteriorprimi ofsisfedes duos alcendentes educit’pro-s,*m t, ceflus, pari modo exculptös, quo alcendentes uertebrarum in lumbis procet b »,j'jig. fus excauantur.Hiq;lacri olsis proceflus admittunt defcendentes quint£lum «p. 17 k. borum ucrtebrse proceflus, eadem penitus ratione, qua lumborum uertebra? c h'fa*' inuicem eiufmodi procelsibus coarftantur.Sexti uerö olsis humiliorc pars ad- Inferior cuiuß-modum gracilis (uti&iplumos exiguum occurrit) nullos defcendentes adi-pilcitur proceflus,quibus fibi fubdito ofsi coarticularetur: uerum duntaxatin orbiculare,fed paulo latius, definit tuberculum, aut corpus, quod primo olsis i ..*>»/>• coccygis'1 ofsiculo non aliter committitur, quam uertebrarum corpora in ter le ampli cartilagineiq; ligamenti medio coftringuntur. Tranfuerlis ofsis facri Latera cuiuf-t ofsium procefsibus in externo latere,parumper uerfuspofteriora/finusexcul modu pitur, cui alterius lateris iliumf os ualidifiimecoar&atur. Eft autem hic fmus f quod cß admodum alp er & inaequalis, ac primum quidem per ipfius longitudinemin medio extuberantemhabetg lineam,autampliorislineaeinftarprominenstu berculum.quod finum ipfum rurfus ueluti in unumh anteriorem finum,& al g terum' pofterior em dirimit. Anterior utcunq; fimplex eft,alper tam en, &in- h z ftg.N, aequaliter admodüincifus cerni tur.Pofterioraltiuscauatur: atinmediofcpro-i ifig.v, ceffom oftendit tranfuerfim extuberantem, qui finum hunc pofterioremde-*»9^ nuo in unum1 luperiorem Sc alterum’” inferiorem interdiuidit. His finibus tu i ifig.v. beribusq; conueniunt ilium offi/ mutuis tuberibus finibusq; donata. Verum m x fig.Q, interim finus ifti & tubera,leui lubricaq; cartilagine aliorufinuum capitumq; n ? %ci. ad articulationem fabricatarum modo haud obducuntur: quum nihil praeter cd!d,e, cartilaginea educant ligamenta, facrum os robuftifsime ilium ofsibus citra Iu-bricum planumq; contextum ita fere adneQ:entia,ut appendices fuis compinguntur ofsibus. Sinus ifti tranfuerfis facri ofsis procefsibus infculpti, & pofte-riori fedenon peruijs foraminulis ligametorum educendorum gratia exaipe-rati, ad triapotifsimum fuperiora lacri ofsis referuntur ofla. quippe inferiora o ii muf. proceflus habent tenues,at amplos tamen,Sc mutuo cotinuos,ex quibus0 mu-ub.*. f^uluspronafcitur,quem femur mouentiü quartum ftatuemus. Verum tranf* uerfus quinti ofsis proceflus ea parte,qua trafuerfo fexti ofsis unitur proceflui, P p tuberculum utcunq; craflum & prominens in hoc educit,ut opportune duo 4 io muf.q ligamenta hic facro ofsiimplantarentur: quorum alterum ab acuto coxendi ub.y&A cis ofsis" proceflu enafci docebitur, alterü ab elatiori pofterioriq;5 iede appen-r dicis, qua coxendicis os donari audies. Caeterum'fpmaejpofteriores'uepro- Po&riorjedes $ eiufdem ceflus,etiam ofsis facri ofsibus obtigerut, tanto in fingulisoßibusproceriores, t ifig i quanto os ipfum,unde prodeunt,grandius fuperiusq; eft. Sextum tamen os,& te. * quintum fere,eau fede,quafpinam alia educunt,quaq; dorfalis medullaeporri-* %iz'l> critur terminus,dehifcunt,uarieq;, & non omnibus pari femper modo, aperta lunt,& fpinis deniq; deftituuntur.Vtcunq; uerö fit,nulla facri ofsis fpina,fi mo do q-uid re&e aflequor, ne minimum quidem furfum conniuet, ät deorfum omnes potius ipeftant. &non aliter quam in caeteris uertebris,cum tranfuer-x 1? mM;. fis procefsibus interuallum quoddam &fedem conftituunt,in quam nonnul-tdb. r,rti4 li dorfum mouentes* mulculi apte reponütur,&ä qua illi iuftilsime cumralijs , (f; Jnuf, hinc initium ducentibus mufculis enafcuntur. Vnde etiam pofterior h^c facri ub.t mu- ofsis ledes infigniter alpera,ac ueluti cariofa eft,ut mulculorum fcilicet princi-i?b. K mu- pia commodius ab illa cum ligamentis educatur.Tota dein gibba 8c curualpe fmii a. ftatur,quo ita tutius propugnaculi rituijs quas facrü os continet partibus prf-«m fee eflet. Anteriori uero fedeidleue ac latius eft,non autem alperum,fed finum ca ^uumr. committi- uumq;,quo aptiorem illis organis,qu£e cum alijsipficommilsis' olsibusinftar “rM- - k j peluis %J B S ist 1 h *D E* C O R? O R IS peluiscuiufdamcomple&itur,ledenilefformet.ac infimamdorfi regionem, ueluti femicircularem, non autem recxam cum fuudito lpfi coccyge olfe con-ftit uat.Interdum, n eq; id infrequenter,os facrum quinq; tantum extruitur of-fibus,m tota fereipilus fabricanihil alias peculiare oftetidens,quam 111 forami-FtftnuMner- numneruos ipfius tranfmittentiu,uti paulo poft dicam,fene. A dorlalis enim H"Z2ndU medullae3 parte in facroofferepofita, fex plerunq; neruorum pullulant paria, a * h«-f4rat4' eorumq; "primum inter quintam lumborum uertebram,& primum facri of- ” fis os perinde egreditur , ac nerui in lumbis & thorace e uertebrarü profiliunt »4,10. lateribus.Ä tergo namq; corporis primi ofsis,& ante priorem afcendetis eiu£ bit dem ofsis proceflus fedem/ finus utrinq; cauatur, qui cum quint£ lumborum charad.ir-uertebraefinu commune foramen conftituit,quo fui lateris neruus elabitur, ch£*Jf' &uenaarteriaq; dorfalem medullam hic petentes ingrediütur.Porrö reliquis neruorü paribus, foramina non parantur in facri ofsis lateribus fuperius ilium ofsium connexu occupatis,& inferius ita per tranfuerfum tenuibus, ut in latera nimis longo duftu perforarinequiuerint.adeo,ut quando facrum os fex ef-formaturd oßibus, in anteriori&pofteriori ipfius fedibus, decem orbicularia d utinom fpe&entur foramina,in utroq; nimirum earum fedium latere' quina, quae in-ter ofla,qua inuicem illa coalefcunt,exculpta, tanto arftiorareddütur, quo hu * *>* h miliorem in facro ofle fedem obtinent.uti Scfnerui,quibus uiam praebet,non \ Sari mole inferius & fuperius conftant. Pari etiam occafione, foramina in po- f SP eri ori fede cselata, illis funt minora,quae in anteriori fpeftantur: quod hac fe- ßg[ de crafsiores nerui, quam illa elabuntur, quodq; pluresinfignioresq; uenae& lib*+* arteriae per anteriora foramina,quam pofteriora,facrum os fubeunt. Foraminibus itaq; hunc in modum fe habentibus,fecundum facri ofsis neruorum par duos antrorfum,& totidem retrorfum educit ramos, per quatuor in ter primum os Sc fecundum apparata illis foramina. Dein alia infuper paria eum in modum profiliunt,ut excidens par ad fubditum os,quemadmodum & in uer tebris,numero referatur. Praeter haec autem foramina, neruorum occafione incifa,in pofteriori facri oßis fede,8 alia lubinde occurrunt,inter oftium fpinas, z in uiam, qua dorfalis medulla ducitur, pertinentia, & ligamentis perinde op-pleta, ac interualla foramina'ue inter fpinas reliquarum uertebrarum confpi-$wd ewnUty cua. Caeterüm fi quando facrum os quinis tantum conflat oßibus, tunc in an-ofejacro trnu teriori ipfius fede duo defunt foramina, fextoq; pari in pofteriori tantum fede (at uerfus latera magis) iter exculpitur, alia tunc etiam obuia inferioris fedis fa cri oßis cum coccyge ofle articuli fpecie. Supremum enim coccygis ofsis ofsi-culum,tum finu elatiori fuae fedi exculpto,quinti ofsis facri corpus no tantum excipit,uerum duos etiam infuper exeritproceffulos,qui furfum edufti, quin-atygM oßis ti ofsis facri oßis procefiulis deorfum fpeclatibus coalefcunt; & exigua admo-dejcnpuo. jum ligalT1eti cartilaginei portio,reliquo nexui interuenit, propemodum offis facri ofsium mutuae ftru&ur^ refpondenti.quum interim,quando fex facri oßis fefe offerunt offa, coccygis oßish elatißimum ofsiculum proceflulos nul- h *,*>* /5. los pofteriori in fede extollat, Sc laxe fexti oßis facri ofsis! corpori dütaxat, idq; f\tc4 cartilaginei* ligam enti medio,committatur. Oßiculum hoc ad finus fui late- & ra utrinq; tranfuerfim furfumq; extuberat, Sc hinc fenfim uerfus inferiora an-guftum redditur, Sc fecudo coccygis oßis1 oßiculo perinde ut fexto oßis facri g oßim firmatur. Secundo oßiculo dein tertium Sc quartum fuccedunt,eodem m penitus modo inuicem commiffa,tantoq; arftiora breuioraq;,quanto unum- ” | quodq; in ipfa (erie humiliorem locum obtinet.Quartum" oßiculum fuo mu cap.^9 lib. crone; quo refti inteftini pofticamP infimamq;° fedem contingit,inp cartilagi- *^ nem ter- F^fBTtlC^ ro? # nem terminatur, eiufdem ulus gratia, qua uertebrarum lpinis, reliquorumq; oßiuin extremis cartilagines obnafci retulimus. Pr^tereahis quatuor ofsiculis nuiiü inciditur foramen,quo dorfilis medulla incedat, aut ex quo ulli exiliant nerui.Horum dein ofsiculorum liibftantia, appendicum fubftantig correlpon de t.rungola namq; eft,& rara,& in pueris admodum cartilaginea.Iplorum in-fuper uniuerfus contextus ex ampliori bafi in mucronem definit,introrfumq; infigniter obliquo flexu incuruatur: &laxi nexus occafione,in partu,ac interdum in magna ani apertione, eft mobilis. Quum itaqj is quatuor illorum oßi-culorum contextui ueluti ex bafi quadam fenfim in arftü ceflet,incurueturq,‘, Sc quodammodo peftoris oßis modo, priulqua exarefcit, obfcure rubeat, ue-rifimile eft,ueteres,qui pueros artem refecandi corpora docebant, hunc ad cu culi roftricontuliflelpeciem: hincq; nmt/y* prgcipue,uti prius diximus,appel lafle,ut ScbföoTrvyiö^quod contextus ille,mobilibus in auiü cauda ofsiculis,non uerö quadrupedum caudae initio,magna exparte conueniat. Quam uerono- ^ Gcl\€nM ftra haec facri oßis 8c coccygis oßis hiftoria, Galeni congruat defcriptionibus, facrum os cr* prompte expendes,fi illas (quum nimirum fibi undiq; haud relpondeant) pri miim mutuö, & dein cum noftris contuleris. In libris namq; de Partium ufu, uku.n.if. lacri ofsisnon lemel incidit mentio: idq; inibi quatuor oßibus extrui docetur, nullo interim uerbulo de coccyge ofle afcripto. Et praeterquam quod coccygis oßis Galenus ijs librisnon meminerit,haud ambigendum eft, hocipfiillos libros fcribenti, cSciuftumneruorum numerum neutiquam tradeti, fuifle incognitum . Quatuor enim ofsis facri ofla efle docens, talem illorum extremo cartilaginem adnafci fubiungit, qualem nos coccygis ofsis mucroni obtingere diximus,&: in quam ofsium fines alteri ofsinon commifsi,perpetuo fere dege-nerant.Praeterea in duodecimo de Partium ufu,trafuerfos facri ofsis proceflus tenues & fubtiles efle aflerit: quum in libro de Ofsib.eos (uti mehercule funt) cp.u. cr craflos & amplos efle doceat.Dein hoc libro,lacrum os tantü tribus efformari oßibus percenfet,ijs alia tria fubijci lcribens,quae coccygis nomine donauit. In libris quoq; de Adminiftrandis feftionibus, lacri oßis & coccygis fubinde me- Lii.z, <$.potißi minit, quemadmodü nonnunquam in Commentarijs in Hippocratis librum \ de Articulis: uerumeaprorfus (quoad ipfiuslentetiamaflequor) ratione,qua tammm/ " in libro de Oßibus plenius quam alibi illa defcribuntur. Vt autem accuratius modo iudices,num illic fimise potius,quam hominis ofsium tradatur conftru ftio, lubensnunc enarrabo, qui ofla fub lumborü uertebris repofita, in fimijs & canibus occurrant, quod uel ideo faciendum eft diligentius, ut illorum mo dis omnibus execranda conftet impudentia,qui quum Galenum homines ma gis quam fimias defcripfifle contendunt, ipfius libros ita indies turpißime de-prauant, &nefcio quid non tandem librari) s fcribisq; imponentes, magis ma-gisq; pradftant,ut illi tandem Chimerae cuiufdä modo,neq; fimijs, illis^ue quae Galenus potifsimumfecuit brutis, neque hominibus accommodari pofsint. tf 4.ftxU Infimiaitaq; & cane, fub infima lumborü uertebra,q os quoddam reponitur, ostrihwinß-rdtt. tIqkus effbrmatü oßibus, itainuicem iunftis, ut in anteriori fede,iuxta eorum mi* crpgurar n i r • 1 1 - effirmatu oßt- pofteriore medium,talem connexus oltendant lpeciem,qualem uertebraru corpora mu °^dm^ c°Pa^a exhiberent,!! quando fic coaluiflent,utne tantillum quidem mo-ueri pollent,& in iplorum medio omnis cartilago temporis fucceflu iam eua-nuiffet. quanquam 8c in catulis, trium illorum ofsium unio, cartilagine etiam aliqua,perinde ac appendicum connexus, repleatur. In lateribus anterioris di-ftse nunc fedis, haec ofla in aetate proueftis uix aliqua coalitus exprimunt imaginem,quemadmodum &pofterior iplorum fedes, omnino (nifi forte in ad-* k 4. modum modum catulis^) continua conlpid^ur. Primum os ftipeiioriiuafede, nonfe-cus ac quaepiam lumborum uertebra,orbiculare obtinet corpus,mfimaelum-borum uertebr^ita comniiflum,ut lumborü uerteoraemutuo compinguntur. Dein primum id os alcendetes proceflus exent lnfinuatos, quibus infima? lumborum uertebra? defcendentes excipiuntur proceflus. Inferior tertij ofsis fedes inferiori cuiufuis lumborü uertebraefediinhoc relpondet,quöd orbicu lari corpore& defcendentibusprocefsibus,quemadmodü &illa,donetur,qui bus lubdito fibi cuidäT ofsiculo haud aliter coarticulatur,ac uertebrg in lumbis r 4 fe inuicem coponuntur. Trium iftorum ofsium latera,quae tranfuerfis ipforum cUuUA' conflantprocefsibus admodüamplis &latis,fibiq; inuicem continuis,finum quoq; uerfus pofteriore eorundem federn habent infculptü, qui afper &ina^-qualiSjfui lateris iliü ofsis ad haec ofla nexui famulatur. Sinus ifte ad proportionem tanto humani ofsis facri finu breuior eft, quanto iliü os m homine multo latius, quam in quadrupedibus cernitur. Deinde tranfuerfi proceflus fecundi ofsis in his magnitudine non excedunt primi ofsis proceflus, ßcundüq; os rno dis omnibus minus eft primo,ut Sc tertium fecundo.Tnbus his ofsibus continuum etiam inlculpiturforame, quo dorlalis medulla prorepat, & pofteriori fuafede fingulalpinapofteriorenfue proceflum educüt,furlum potius,quam deorlum,etli tamen non infigniter,lpeftante: Sc tanto minorem,quanto os a quo exoritur,in ferie minus exiftit. In Ipinarü interuallis nulla occurrunt foramina, neq; ofla quicqua inibi dehilcunt, imo Ipinae inftar unius linea? inuicem continucclimul plerunq; protubera t.Foramina tamen neruis emittedis parata,in an teriori lede 8c pofteriori,quatuor fe exhibent, utrinq; nimirü bina,quibus fecundi Sc terti) parium neruoru,qui ad haec ofla referuntur,ramis antror fum retrorfumq; iter pr^betur.Primo autepari foramen eo pafto,quo in lum borum uertebris,paratur,ad tergum uidelicet corporis primi olsis, & humilli cwufmodi cßi mse lumborü uertebrae. Dorlalis medulla his animalibus neutiquam in tertij cuiamßma et Qpsjs extremo finitur, fed deorliim per alia inliiper* oßicula incedit, uiam ner- * 4 fi.cb* cane Jiib Jacro _ 1*1 rr * 1 i * ; yatq. d < (- cfe occurram, uis,lumborum uertebrarü modo offeretia, adpofterioremnimirum fuorum spctumifr wcft^oßT corporum fedem,non uero etiam anterius, quo lecundü Sc tertium olsis lacri tmc er in dejectio, oßiü paria precipuos iplbrü educunt ramos.Nerui itaq; fub tertio ofleexilien- 5 tes, ac primü dorlalis medullae in liibditis illi oßiculis contentg neruorum par conftituentes, foramina * inter tertiü os &primü id ofsiculü perinde obtinet, t ac nerui e lumborü uertebris egredientes, ä tergo nimirum corporü uertebra 3 rum.Sub tertio igitur oßis lacri ofle,u alia tria,interdumq;in caudatis fimijs Sc « 4 fi-ch* quibulHam canibus plura luccedunt oßicula, lumborü uertebris coformatio- rua'*>*>6-ne limillima. In nullo namq; ab illis imagine dilcrepant, nili quod tranluerlos proceflus latiores,quäm lumborü uertebrae, ob tinent,& eofdem magis deor-fum,quam furliim conniuentes: dein quod Ipina aut nullam,aut perquam pu filiam a fe porrigunt. Corporü enim formapenitus illis relpondet uertebris, nili fortepro ofsiculorü mole,h^c aliquis,minima qu^q; expendens, ampliora efle aftrueret.In alcendetibus uero et delcendetibus procelsibus ne minimum quidem uariantrpariq; articulatione cotextufiie illorü fupremum cum infima lacrioßisparte,&ipladeininuicem comittuntur, quo lumborü uertebraeinter le. adeö,ut in horum oßiculorü quoq; corporum nexu,cartilaginis,aut potius cartilaginei ligamenti notatu digna occurrat portio. Praeterea haud lecus quam in 1 umborü uertebris, uia dorlali medulla in his oßiculis paratur, illaq; tribus neruorü paribus iter perinde ac lumborü uertebrae accomodant, poft tergum nimirü (uti Sc prius diximus)fuorum corporum,& ante alcendentes defcen- x 4 fi-d* delcendentesq; eorum proceflus.Infimum *oßiculum,e quo dorfalis medulla raä’6' quodammodo inconiugatafimplexq; profili t,non caudatisfimijs aliorum of iium extremis fimiliter,in cartilaginem forte ceilat. Canibus uerö & caudatis fimijs, quibus haecoßiculafuntimpenfelaxa8c mobilia^infimo oßiculoalia permulta continuo ordine adneftuntur ofsieula, dorfalis medull^gratia non cJlenofoc™^ perforata^fed folida & obloga, & fuperiüs inferiusq; , qua inuicem cartilaginei os ut'inßmiafi ligamenti beneficio, quemadmodü uertebrarum corpora copinguntur, erat hdmdtßn-fiulcula: in medio aute tenuia,caudamq;,ut femel dicam,conitituentia. Quan *** do quidem igitur in fimia & cane,mox fub lumborü uertebris unum occurrit y 4fi.cU os,extribusY ofsibus, tanquame uertebris quibufdäfic coalitum, utipforüne-iy j. xus ^ uertebrarum comif Iura potißimüm differat, quod in illo nullum cartila z ginofum ligamentum, perinde ac" inter uertebrarum corpora reponatur: & »4 R,R. quum os iftud Ipinas furfum magis quam deorfum uergetes profert, quumq; lecundo & tertio fuorum neruorum paribus (ut hic Galeno' aliquid conceda- In fine supitis mus) foramina anterius & pofteriüs exculpta habet,arbitror inquam,illi id os in libro de Olsibus (acri ofsis loco delcriptu. Item quia in fimijs & canibus fub mr cmjm c- \ * <.fi.cbi ifto tria ut minimüfuccedunt1 ofla,qua?dorlalem medullam quoq; tranfmit-f«ot ton« tentia,in corporu fuorum nexu, ligamentü cartilagineum fecus quam tria eo- ^ufiu pj*. resciteiuf- rum animalium olsis lacri ofla,adipifcuntur: & quum ideo citra multam lon- "• thüfiT* gamue deco£lionem,aut magnam alias uim,hau d aliter quam lumborü uer-tebrae inuicem prompte diuellantur, quumqj i ure oilaneruos duntaxat a tergo fuorum corporum,non uerö antrorfum quoq;, emittant,mihi perfuadeo, Galenum illa coccygis ofsis nomine donafle. exiftimoq; ipfuni inter' facrifui ofsis cum coccyge olle,in nexu & neruorum cduttione ac foraminibus, praeci puas ftatuille differčtias. Quippe quum ofsis coccygis ofsibus plus cartilaginis, i figedp. quam facro ofsitribuit,eam fubaudiendam ducobcartilaginem,quamueteres .+ R,a.ct pr£ecipuum corporum uertebraru efle umculum,lecus atq; Galenus, affirma-T;:Z bant,quanquam ego fubinde cartilaginolam (uti reuera eft) appello ligamen- "ßiM’ in/irtr cbj tum_ Jsfequaquam enim cum nonnullis libi admodu peritis Galeni librorum r 3 corruptoribus exiftimo, illum hic de ea loqui cartilagine, quae ofsium adnafee retur lateribus.quum plus eius cartilaginis,ac cartilaginei etiäligamenti,ilium t tfig.K, olfo excipientibus'finibus, idq; potifsimümpofterioriipforüfede, qua ilium n,o,o,p, 0{)^ nonnihil a facro olle dehifcunt,obtingat, quam ofsibus qu£ mox ilium of i 4 fi.chd fium cum facro connexui,liue in“ fimia, fiue in' homine fubfunt. Quod uerö corruptores illi, ne Galenusf fena humanorü ofsium pra?terijfle aut ignoralle Talis eff. Gale ‘ uideretur foramina,in Capite ipfius de coccyge offeadijciunt,neruos illius of f i’fig m ßs & anterius quoque educi, hoc alibrarijs omifium,intrepide contendentes, i. mnllitZ ideo uenit improbandü, quod, uti antea in ofsium nexu coalitu'ue, fic modo rmUtms, -n neru0rum duftu egrelluq; omnem fecludant differentia,qua Galenus coc-d>,r.4,f,^ facrj 0fsibus perite admodumq; anatomice ex fimiarü canumq; fabrica diffinxit, cuipofthac Galeni defcriptionesneutiquam accomodari po-teruntCseterum qui uel fic etiam adaufta?,aut deprauat^ potius,uitiata;q;, ad hominis decem offa lumborü uertebris fuccumbentia referatur, nequeo fatis colligere. Vt enim fex primorum olsium,quae lacri ofsis loco mihi deferibun-tur,inter le coalitum, & in una ferie ex ampla bafi quodamodo in mucronem contextum,& neruorum parem antrorfum retrorlumq; procluc tionc, 8c Ipi-g i,3 fe. nas haud furlum eminere,taceam,nefeio quamobrem quatuor' olla, que coc-<3,h,j,k. cyrris ofsis loco ä'me ffint pertraftata,nullam q; dorfali medull^ uiam probent, Galenus neglexillet,quum duo horum fuperiora tam fint infignia, &illa condent fa- ftent fabrica, tantumqj cum reliquis fuppeditent ufum, ut ab humanum corpus fecante non debeant facileprgterrri. Verum illi librorum. Galeni euerfores aiunt, noftrum coccyx os ab ipfo dedita opera praeteritum5qu6d e monumen tis cum facro oßenon effodiantur, aut quöd Galenus nla pennde ac os v referens, Sc cordis os, Sc oßiculafefamo femim comparata, tyrombus non uolue-ntm hbro de Oßibus proponere, aut quod omma quatuor ofta? unius cartilaginis loco habuerit. Poftremumq; iftud in primis approbät,ne in libris de Vfu partium Galenus alijs fuis fcriptis minus coaptari pofsit. ut fcilicet tria fui ofsis facri offa trium loco,& tria offa fui coccygis ofsis unius tantum uice enumerarentur^ noftrum coccyx os cartilago ea eflet5quam quarti ofsis,facri ofsis extremo adnafci,in ij s libris prodidit. Haec quum referuntur, ac meae fententiae obijci fentio,illos mihi audire uideor,qui Galenum & Auicennam, aut nefcio quos tandem medicos &philofophos, aut pugnantia eiufdem autoris fcripta, inter fe non difleri tire, conantur admodum ridicule magnoq; fupercilio offen dere: eaq; autoribus ipfisimponunt,qugneper fomnium quidem cogitarunt, quaeq; ab illorum fententiafunt prorfiis aliena.Si enim Galenus noftrum coccyx os in Capite libri de Oßibus undecimo & duodecimo, idcirco omififlet, quod illius traffatio ad eos quiintroducütur, haud pertineret: indubie in libri de Ofsibus fine, noftri coccygis perinde meminifiet, ac aliorum oßiculorum, qug alibi plenius defcripfit. quum tamen in nullis Galeni libris,iftius noftri coc cy^is incidat mentio. Quod autem id e monumetis aut fepulchris a facro olle dißolutum occurrit, ipfiusq; ofsicula uertebraru modo diliunfta fpeftantur, argumeto eft, Galenum ueterum defcriptiones fuis fimijs accomoaafle, quod nimirum oflaipfaru facro ofsi fiiccedentiainuicem,marcefcentibus ligamentis difloluantur, fecus quam tria noftri facri ofsis humiliora. Necefliim nai nq; eft cum his hominib.de nullo facro hominis ofle,quam quod fenis extrufturn fit ofsibus,fermoneinftituere.Nam quum quinque aut quatuor tantum in ho mine reperiuntur offa,noftrum facrum os coftituentia, tunc illa nullo penitus modo Galeni fex oßibus accommodari queunt, quum ne numerus quidem ofsium refpondeat, dorfali medullae uiam offerentium. Dein fi diflolutorum ab inuicem in coemiterijs oßium habenda eflet ratio, quid de uertebris,coftis, manus,pedis,peftoris,& omnium fere partium cenfendü cftet oßibus? quum haec fecus quam noftri facri oftis oflafefe offerant dirempta &didufta? Porro quum fingunt Galenum coccyx noftrum os merito cartilaginis loco habuifle, quodipfius oila in pueris mollia & cartilaginea fpeQ:etur,&,ut ipfi aiunt,quatuor tantum cartilagines effe appareant,eft eiufmodi, aefi Galenus puerorum potius, quam mediae aetatis hominum, aut brutorum hiftoriam texuiflet. At hi nimis obiter expendunt,hanc in multorum oßium fubftatia,in tota appendicum ratione,& numero in primis,in coftaru cartilaginibus,& alibi fere centies,fimijs Sc canibus,utpoteficcißimis,maximeq; ofleis,ut fic dicam,animali-bus,elegantius cogruere,quatn homini,prae caeteris ferehumidifsimo & mol li. At per me integrum eft, quiduis ab illis hominibus comminifci, ac cum Galeni ab ipfis deprauata fententia fuis auditoribus imponere,modo pro mea ui-riliueramhominis exhibeamftudiofisfabricam, qui tunemaxime Galeni libros, tanquani facrofan&a, non duxerim emutandos, quum in magno infini-toq; hommis cum fimijs&ijs brutis, quae Galenus potißimumaggrefluseft, diferimine,Galeni hiftoria illis quam homini eft coformior: praecipue fi quan do diferimen illud,quantumuis infigne,a Galeno non uideatur fuifle animad-uerfum, uel alioquin expreflum. Quinimo ipfe audiendus eft initio tertij libri Commen- Commentariorum in Hippocratis librum de Articulis, quum ait fe de Of-fibus librum confcripfifle, cum figillatim quale unumquodque os efiet,praecipue quidem in ipfis hominum aridis cadaueribus?fin minus, in fimijs certe, diligenter infpexiflet:ita pulchre indicans, fe omni ftudio /altem fimias enarralle?hasque homini in olsium conftruftione effe fimillimas. Vnde etiam c*nris nullus omnium Anatomicorum Galeni librorum mihi magis, quam hic de Ofsibus,illi uidetur afcribendus:isque fane eft,quem toties praedicatura- tuZTcß uiterqtie dignum cenfet, qui fubinde legatur, totusque, quum ita fuccinftus iw/;;-fit,memorise commendetur. Et quamuis ille exaftiüs fimijs quam homini- ^endum‘ bus refpondeat, paucioribus tamen falfis fcatet defcriptionibus, & mendis profečio, quam caeteri omnes: uti infcholis aperte, &fane (ita mea fecundent Superi) citra omnem prorfus affe&um-, candide folitusfumin rerum preefentia oftendere. utcunque interim quorundam fenum maleferiatorum, & inuidia (quod hsec nimirum ipfos lateant) tabefcenti um calumnias,falfifsimasq; obtreftationes nequeam fubterfugere, DE THORACIS OSSIBVS. Caput x 1 x* 9 711 T> ECIMIKOKI CUBITIS FigVRU, QVU T H O C I S OSSIrM I N T E G COMPAGO ^NTE^Iqj^/ facie exprimit ur, duodecim nimirum thoracis uertebr. VZSuiLIl, T>E C O R? O RIS S E C %) E C/MfN O N / ČRTITI S FI (jXJ p O S T E ° KE M 1 N T E G ^ T H O C / s oßmm compagis ßciem proponens. TERTIAL FigVRU EX M ET) IIS V E RT E7 Sedes mter duos clauicularum nomine infiulptos finus confiBens,qua luna modo excauatun t 6,7 Hacfideprimum os ficundo committitur. u 6,7 (ommunisprimi &ßcundi oßis finus, cuißcunda coBa cartilago coarBatur. x, y, Zj cc,ß>6,7 Simisficudioßu, qmb. cartilagines tertia, quarta,quintafexta&fiptima coßaru inarticulatur. y, 7 Hoc tertium peHoris oßis os cenfitur, quod in cartilagine enfis mucroni non abfimile} acu in fixta &fiptim<* h* / notatam notatam, finitur. Foramina, quibus internate Bork oßts fedes abundat, etßnotis non indicentur, jefifacile demontiram. lmeritmo£o,tres quoq,figur as obiter injfticere, quibus ad'prafintis libri calcem totus oßmrn contextus triplici facie proponitur. Veindenon mediocriter iuuent, oBauamufiuloru tabuU, <& decimaquartet tabula thoracem hic contueri: quod illa ueriorem thoracis formam, cottarumj duBum oHendant, quam ex il lis oßhus delineari queunt, qua noHraindußria rurfus coPwguntur, nonjatis obliquum coHar um duBum commonflrant. unde etiam maius quam deceat mteruallum,inter humillima coti* apicem & ilium oßis (binam referunt. Quid thorax. Lib.i.HiFtor. animal. cap. 7. Teflus. Tettoris os. HORACEM opportune uocabimus, quicquid coftis interceptum circumfcriptumq; eft: non autem cum Ari- 'oßTjim-Itotele/ uniuerfum corporis truncum, quem a iugulo ad 7 'o£nl pubem ufq; metimur. Anteriorem uerö thoracis fedem, *«. Peftus: &b latum in ea fede confiftens os, cui coftje coarti ^"tfo culantur,Peftoris osritenominabimus. quominustres «?»." Graecorü, &in primis Galeni uoces, B^«.v.ct,sfi6®^,&c styi/oy, hh ‘& olcitanter uideamur confundere.Peftoris itaq; os,& colla?, itemq; duodecim dorli uertebrae,quas thoraci haftenus afcripfi,thoracis funt ofla.Eft autem ad-opificu rerum mirabiljs fammirerum Opificisinduftria,qua totus thoraxneq; ofIeus,neque m thorace cre- r m • \ P 1 • • ' n • 1 * i * c r indomdußrU. camolus efficitur, uerum os cum mulculis uicilsim alternatimq; comutatur. majc'Ut quanquaminterim caluariaquidem uniuerfaoflea, abdomen uerö mufculo-fiim magna exparte extruatur.Ca^terum decet ha?c accurate,pra?cipuoq;ftu-dio expendere, quum enim tria fint principia hominem difpenfantia, os quidem immobile, ac nullis interftin&ü mufculis, primo principio circundatur, mu {culi uero tertio: at fecundo ex ofsibus mufculisq; medium quid circum-texitur. Cerebrum namq; in nullos ufus mufculis eguit, quum nulla caluaria? pars aut dilatatione,aut comprefsione indigeat. Quare etiam merito caluaria, ueluti galea Sc murus immobilis ipfi circumponitur.Porro fi organis iecori fa mulantibus, uentriculo fcilicet, 8c inteftinis, & uefica?, ac demum ipfi utero, non minimofane generationis inftrumento, aliquod talejfeptum circumpo- priores neretur, ubi cibum & potum uentriculusfufciperet?quorfum utero geftan- ubtlgW£' tium tumor emineret ? qua educerentur excrementa,aut quomodo partus fe lici conatu propelleretur ? nullo hic opem ferente mufculo ? Thoracis autem motus, quem maxime ad aeris infpiratione requirimus, omnino aboleretur, fi lolis duntaxat ofsibus thorax conftaret.Si uero is folis mufculis motuum opi ficibus coformaretur, ij pulmoni & cordi, nulla etiam re externa eos urgente, inciderent. Vt igitur aliqua thoracis capacitas intus fiat, ac thorax etiam motu agatur uoluntario,mufculicalternatim oßibus funtinterpofiti.Mox autem & c 6}Mc-hocadlecuritatem non parum cordi pulmoniq; conducit: magis enim nunc x. muniuntur,quam fi folis mulculis thorax fabricatus eilet. Quinetia ollea tho- U-J>T’V-racis moles firmandis fuftinedisq; Icapulis ( quibus dein brachia coarctan tu r) mirifice confert, has enim folis inniti coftis, Sc clauiculas nullo olle, quam fca-pulis & peftoris olle firmari,docebimus. Prseterea fi nullis oßibus thorax con ftaret, nullus eilet locus, unde fcapulis & brachijs & abdomini, ac alijs quibuf v-” " ‘ dam membris mufculi pronafeerentur: neq; ullis fundamentis mufculi haererent, aut confifterent. Atque hanc fane ollei thoracis necefsitatem, fi quid aliud,profe&o teftudines pulcherrime edocent: qua’ etli tam tuto fepiantur domicilio, tamen in peftoris Sc thoracis laterum fedibus elegantifsimum & iucundißimum Ipeftatu oßium demonftrant textum,in hoc duntaxat incre dibili artificio creatum, ut illi priora crura innitatur: utq; mufculi teftudinis h umerum mouentes, commode originem fumant. Quum igitur neq; refpi- t'’: - ratio, .Z.r.A. ratio,neq; uox abfq;thorace fieripoßit: quumq; cor,infuperq; cumipfopul-mOjthorace muniri debeät,ad quatuor uelut fcopos rerum Opificem in thoracis fabrica potißimü attendere oportuit: uocem nimirum* refpiratiönem, cordis 8c pulmonis magnitudinem. Thorax enim, qui quodammodo ouali i n,»jfi. conflat figura,tam amplus eft,d quantam pulmonis molem efle oportuit. At llb,6‘ pulmo interim thoracis fequitur forma,non autem thorax pulmonis.In pulmonis enim hiftoriaipfum difces nulla peculiari eguiffe forma, ut neq; iecur, neq; lienem, neq; quodammodo cerebrum. Porro iam tempeftiuum erit, thoracis ofla feriatim defcribere: cSc cum duodecim eiufdem uertebras prius f ?*d ciC enarrauerimlis5^ coftis fermone aufpicari, qua? uiris & mulieribus ab utroq; Coftarum ntt-'figurle d lateref duodeno conftant numero: ä quo fi quando uariant, tredecim fsepius ”7*' p7g quam undecim folum fefe offerunt: quemadmodum tredecim quoq; thora-cbaraä.t cis uertebras fa?pius quam undecim tantum occurrere, fuprä retulimus. Sin-tufyadiz gUjjs enim Coracis uertebris,(ingulaein ambobus lateribus articulatur coft^. Quod autem uiros cofta quapiä in altero latere deftitutos, ac uiros unius co- yirts fla? numero ä muliere fuperari,uulgus opinatur, ridiculum plane eft: etiamfi pZLmeZ. Euam ex Ada? cofta a Deo procreata,Moyfes prodiderit. Quamuis enim for- f»*-c*p.Gcruß fitan Adae olla, fi quis ea in fceleton copegiflet, ex altero latere una caruiflent cofta: non ob id tamen omnibus quoq; uiris unam deficere necefle eft. Arifto nkx.Hittor. teles homini ofto coftas tantum tribuit: conceflurus etiam, quofdam gentis T urdulorum feptenis coftis creari, fi modo id alicuius idonei au toris teftimo nio ipfi coftitiflet.Verumuthic Ariftoteles aliorum duntaxat fuffragijs fuum dogma firmaret, ita quoq;nondifsimile uero eft, illic očlo coftas homini ex aliorum relatu eunde afcripfifle, hacq; ratione rem ipfi non uifam parum re-fte nobis tradidifle. Quanquam interim dum memoratum iam Arifto telis locum aliquando Patauij enarrarem, a fumma? (propter fmgulareliterarum ac luris ciuilis cognitione) fpei adolefcentibus,Iacobo Nigro, &: Ioanne Centurione, patrici)s Genuenfibus accepi, generofißimos Ligures in ueteru monumentis t^zrA^fspfuifle appellatos: quum tamen is populus, ut eft nauali Corporu tn Li-terreftriq;pugnaftrenuus,optimaquoq;membrorum fymmetria acnume-ro fit fpeclatißimus.Sunt itaq; plurimum utrinq; duodecim cofta?: ac feptem fuperiores peftoris ofsi& uertebris,ut poftea dicemus,articulantur: quinque autem humiliores folis compinguntur uertebris, & ad peftoris ufque os non pertingunt,fed in thoracis definentes lateribus, luarurn cartilaginum finibus g xfig.v. s inuicem committuntunduodecima duntaxat excepta,qua? ab undecima pe b t fig.jj. nitush dehifcit,neq; aliqua ex parte ipfam cotingit. id quod & undecima? non * raro ufuuenit,decima? cartilaginem tunc non' attingenti.Quinq; ifta? humiliores, quöd peftoris oßi non articulantur, voßoü, quali dicas fpuria? 8c illegiti-k ifi.tbi ma?,Graecis appellantur. Omnibus coftis commune eft, quodk offeafimul Coßdrumfiib-Uadifig. 1 cartilaginofaq; conflent fubftantia, quodq;m appendicem ea fede fibi uendi- ^ a b ads. cent,qua uertebrarum conneftuntur corporibus. Offea coftarum fubftantia oßußnbßm-autlßS. non omni ex parte fibi fimilis eft. ubi enim Cofta? uertebris coarticulantur, & tu’ m dorfum conftituunt,fblidiores multo duriorescj; funt,quam in thoracis la 4,5 figur. teribus,& xuxta peftoris regionem, ubi magis fungofa extruuntür fubftantia, ßcndzuo- °luae tenui %Uama> ^eu laminaobducitur: ha?cq;illic demü tenuifsimaeft, ubi fimad <*>. m cartilaginem degenerat. Cartilago etiam non parem undique oftendit fpe- urtiUgmu ciem: inferiorum enim coftarum cartilago mollior eft* unde etiam fortafsis nonnulli illegitimas coftas priuatim^V^^quafi cartilagines dicas, üocari tra dunt. Superiorum uero coftarum cartilago durior eft, folidiorq;, ac in ualde 1 ± fenibuS lenibus intus oflea efficitur: quemadmodum in ouibus & bobus, alijsq; fere omnibus eius generis animatibus mediocris etiam aetatis fieri cernimus,quo-rum cartilago intus friabifi confiat o fle,exterius tantu cartilagine ueluti mem brana quapiam obuoluto. A.tque id etiam m fimijs (3c canibus, utpote ficcion temperie quam homines conftantibus, adeo eft manifeftum, ut haud mirum fit,Galenum illorum praecipue animalium fabricam docentem, uerarum co-ptrnm m hL ftarum cartilagine s,offeas: fpuriarum autem cartilagines,exquifitas efle carti-tXLnZ laSines firipfifie.Huius cartilaginis moles in omnibus coftis non eadem eft, ut nonpar longi- etiam omnium coftarum non par eft longitudo, prima namq; & duodecima Nonarum- breuifiimae funt, mox fecunda & undecima, quae omnes breuibus donantur flitiido. cartilaginibus. Sexta uero, feptima & oftaua,longifsimae funt, ac longifsimas etiam obtinent cartilagines. Primae coftae cartilago amplifsima eft, quemadmodum 8c prima cofta caeteras quoq; amplitudine fuperat: mox hanc fecunda^ deinde tertia in amplitudine fubfequuntur. duodecima u ero & undecima omnium funt tenuifsimae, 8c in tenuifsimas quoq; terminantur cartilagi-nes.Mediae autem medio le habent modo: quamuis harum quandoq; cartilagines in progreflu,oflea fuarum coftarü fubftantia efficiantur latiores. Quum enim lex fuperiorum coftarum cartilagines dehifcentia efforment interualla, totoq; duftu ab inuicem aeque diftent: Itetae tamen,ftptim£,oQ:auae,& inter- * dum nonae coftarum cartilagines uarie in progreflu latelcunt, inuicemq; con tinuataeinteruallaiplarum luametfubftantia" implent. Ad haec,quinq;lpuria mfeib rum coftarum cartilagines in acutum0 mucronem definunt,uerarum autem ° 1 %*• cartilagines non item. Primae enim coftae cartilago/ fuo fine qui peftoris ofsi P »fcc* ualide conalcitur,amplior fit, quam qua primum ab oflea coftae educitur lub-ftantia.Secundae ac tertiae,triumq; lublequentium coftarum cartilagines modice in progreflu arftantur,& fingul^ inq capitulum finiunt, quo has pe&oris ? 1 ^;D* CoffarumU- olsi coarticularipoftea docebimus. Coftisnon omni exparte eadem adeftlae-u«** er uße- uitas.interna enim lede,qua membranam iplas fimul omnes fuccingente Ipe-ftant,uniuerfae laeues minimeq; alperae apparet, tertia tamen,& qua? illam ad cottttmfmn. decimam ufq;lubfequutur,in internaiplarumfedeuerfushumiliora"linum * wfiK. oftendunt,ipfis fecundum earum longitudinem exculptum,non quidem per uniuerlam coite longitudinem cofpicuum,fed maxime ea lede,qua primum ä uertebris abfeedunt,& in thoracis latera ferri incipiunt.Sinus ifie paratufira * fig^a. mo,quem uena coniuge carens,coftae exporrigit: deinde etiam illo uehitur ar li0'’MG' teriaemagn£rlbboles,&u neruus a dorlali medulla pronatus. Verum quiahec t fi.ca.xu uala in medijs coftis gran dia funt,ac pari femper incedüt ferie,in tribus autem ^Tfigxa. fuperioribus minima,eadem q; Iparfim dufta occurrunt: non mirum eft,me- 4. dias coftas his finibus magis quam fuperiores ornari. Porro tres coftae humi- ramUoL liores,etiamfi magna illis attendantur uala, quum tamen tenues 8c interna fe- rumiM de deprelte cernantur, etiam citra magnam huiulmodi linuum operam, illis fnuunUs' uafis tutum iter praebent. Sinus ille uafis deducedis caelatus,inferiorem coftae partem acutiorem tenuioremq; efficit, quam fit luperior, quae obtufior ma-gisq; teres cernitur. Externa,eademq; gibba coftarum fedes,non omni exparte laeuis eft. ea enim* parte, qua coftae uertebris alligantur,praeterquam quod * 4^ capitula efformant,quibus uertebrarum inarticulantur finibus, etiam alperae ci^ q. inaequalesq; fefe offerunt, quo aptius hinc ligamenta educantur, coftas uertebrarum corporibus & tranluerlis earundem procefsibus colligätia. Praeterea aam i n hac externa coftarum fede, fimulatq; a tranfuerfis uertebrarum abfcedunt procelsibus/tuberculum quoddam afperum inaequaleq; uifitur, tendinibus y wfi0- 5 unde- z ißMfa 5 undecimi dorfum mouentis mufculi excipiendis paratum: qui partim in api U ‘ * ces tranfiierforü proceffuuin, & partim in haec cofrarum inferuntur tubercu la.Deinde,qua coftae adhuc magis ä tranfuerfis uertebrarü recedunt procefsi-* bus,in hac poft eriori externaq; ipfarü fede,* afperae inaequalesq; funt, ac etiam ueluti tubere quodä modice prominenti donantur, ut in illas apta infertionis 4 n mufc. fedes eius mufculi efficeretur, quem in homine thoracem mouentium quar A* tum numerabimus.Dein haec afperitas non duntaxat illius mufculi infertioni &»! mufc. idonea eft,imo etiab externi intercoftales mufculi hinc enafci docebuntur,qui v’ hac iuxta uertebras regione non folum ab inferiorifede fuperioris cofte in eia tiore humilioris coft^ parte pertinent, uerurn etiaab externa unius coft^ fede ad externa alterius hic exporrigütur. Reliqua uero regione coftae leues aequa-lesq; funt, nifi forte quifpiam eas modice afperas in fuperiori 8c inferiori fede effe cotenderet, a qua intercoft aliü mufculorum penaet origo, in quamq; eorundem etiam infertio perficitur.Prima tamen coftafiiperiori fede,qua latifsi c smufc. maeft,priuatim afpera inaequalisq; cernitur,ut Cmufculus dorfum mouetium tabx' quartus hinc principiu opportune fumat. Coftis omnibus non par ad uerte- c0n*rum*d d 3 fig-a,c. bras obtigit articulatio, nouem enim fuperioresd duplici coarftätur articulo, undecima autem & duodecima fimplici, quemadmodu & decima quoq; ra-rifsime duobus articulis fuae comittitur uertebrae: utcunq; etia fecus Galeno Tum aiihß-w uifum fuerit, qui lingulas coftas duplici articulo uertebris coarftari docuit. l^lumn Cseterum coftae duobus nodis articulataec duo offendunt capitula: unum qui mhiftfia. m. dem, quo finui uertebrarü corporibus incifo inarticulatur: alterum autem, glj&to fiuoS internae ^i apicis tranfuerfi proceflus firmatur. Atq; haec capitula finibus illis refpondent,quos uertebris,quum earum recenferetur coffru ftio, in-fculptos retulimus. Primaigitur coftarotundo capitulo prim^ thoracis uerte brae corpori inarticulatur: ac deinde tranfuerfum eiufde uertebr^proceflum tantifper afcendit,quoufq; ipfius apici alio capitulo inarticuletur.Secunda uero cofta, &feptem fubfequentes, comunifemper duarum uertebrarü corpo- * rum finui,non rotundo,fed inflar obtufi anguli protuberante capitulo inarticulati tur: tranfuerfis autem procefsibus perinde ac prima coarttantur cofta. qu an quam & hic quaedam in articulis,propter finus non eadem fede in tranfi uerfisprocefsibus exculptos,confurgat differentia. Superiorü enim uertebra-rum tranfuerfi proceflus, fiios finus in humiliori parte internae illarü fedis in-cifos gerunt, inferiorü autem (uti fuprä etiam contra Galeni fiiffragiü admonuimus) in fuperiori parte: mediarum uerö uertebrarum finus medio fe habent modo.Caeterüm quod coftarü articulatio,quae ad uertebrae corpus efficitur, tanto elatior fit illa quam coft^ ad tranfuerfos proceflus moliü tur, quan to apex tranfuerfi proceflus demifsior eft,finu uertebr^ corpori exculpto, hic etiam non uenit negligendü.Porrö trium inferiorü coftarum articulatio,qu£ ad uertebrarü duntaxat corpus perficitur, finibus quoq; non admodum alte b ffig.n. cauatis,neq; ualde protuberatibush capitulis perficitur. Atq; hac ratione coftae uertebris committuntur.quam autem articuli fjpeciem cum peftoris ofle 1110 liantur,& quo duftu a uertebris antrorfum eotendant,tunc primum opportune explicabimus, quum peftoris ofsis confiruftionem fermoni addiderimus: quae profeQro enarratu eflet facilis,fi humanum os,fimiarum & canum Sc uitulorum,eiusq; genens animantiüofsirefponderet.In his namq; anima- o^^upedu libus (ut etiam inter edendum uidere eft) peftoris os feptem conftat ofsibus, non admodum inter fe forma differetibus. In canibus enim,porcis,& ouibus, inuicem coueniunt: in limijs uero. & lauris, propter clauicularü articulatio- 1 3 nem, 114 UKV. VESELU, DL C0Z.T0711S nem, primum fupremumq; os aliquantulo caeteris amplius uidetur. Septem haec oflalatiora,quam profunda craffa'ue funt: 8c quainuicem comittuntur, latioranonnihil,qudm inipforü medio exiftunt. Horum connexus cartilaginis interuentu interdum tam laxe perficitur, ut a uertebrarü corporibus fuis 4 compage modicü differat: eft tamen is conexus ad fymphyfin feu unionem 1 ferita referendus,ut appendicG cum fuis ofsibus conexus.nifi quod hunc conne- ‘4 R,R‘ xum etiam in admodum decrepitis bobus eft cernere. Vnde etiam Galenum in libro de Ofsib.miror,qui pe&oris olla iynarthrofi fcripferit comitti:quum tamen neq; harmonia,neq; futura,multoq; adhuc minus gomphofi componantur, quas c&pofitionis fpecies in eius libriinitio fub fynarthrofi complefti tur.In harum commifliirarum lateribus finus utrinq; exculpitur,cui cartilagi nis alicuius,in quam coftae degenerant,capitulü inarticulatur. Ad primi enim ofsis cum fecundo contextum,fecund^ utriufq; lateris coftae cartilago immit titur. Ad fecundi ofsis cum tertio comifluram,terti£ utriulq; lateris coftae car tilago (ut & reliquae fuccedetes quatuor utrinq; cartilagines fua lerie fuorum ofsium comifluris) coar&atur. Verum primi ofsis lat eribus, prim se coftae cartilago non articulatur,fedprorfus adriafcitur. Septimum os,quod reliquis gra cilius,magisq; teres eft,in cartilagine exacuitur,ipfo ofle latiorem,enfisq; mucroni quam fimilimam. Huiufmodifanepeftoris ofsis in canibus &fimijs eft ratio, quam Galen ü fpe&afleannues, quum ipfius de peftoris ofle hiftoriam, mmtnifetto- his quae modo praeli bauimus, contuleris. k Verum fi humanum peftorisos ktou6i7 rttoßii defero ^CjUOCj? utgeneratim dicam,amplum,& fi cum aliorum animaliü ofsibus con feratur,longe breuißimum eft) intuitus fueris, multo aliter id habere animad uertes: uti etiam homini peftus merito obtigit breuifsimum,& fimul latifsi-mum.Nunquä enim, quod certo affirmare pofsim, in humano pe&oris ofle mihi feptenaoccurrerüt ofla,neq; etiam h^c in homine eodem femper nume ro cernuntur. In adultis enim tria fere confpiciuntur, prorfus inter fe uaria.ac ‘primum quideinfigniter amplum eft,&n6mhil etiam craflum: ita tamen,ut z tfijgad ipfius crafsities ab amplitudine plurimü uincatur. Osidmpofteriorifede,qua thoracis refpicit caui tat em, modice cauum efhin anteriori autem gibbum,& f*dt-in medio fecundum ipfius longitudine longe crafsius,quam in lateribus, uide m ^g'70' tur enim in anterioris fedis" lateribus depreffiim,atq; ut apte primae coftae car n 6fi.m,n. tilaginis crafsitiei°refponderet,extenuatu.In medio autem,roboris gratia,p tri 0 6,7fi.p. anguli modo protuberat.q Superior etiam ofsis pars multo crafsior ampliorq; P* eft' inferiore, & utrinq; unum Tinum longum, ac uerfuspofterioraincifum, \ & cartilagine mcruftatu obtmet,cuiclauiculae' caputinarticulatur.In horum finuum medio, propter extuberantia illorum interiora latera, primum iftud t,u. os in fuperiori hacfede° lunatum cernitur, &ueluti foueam oftendit, quam sqJ;7^ & iugulum uocamus* Inferior ofsis pars utcunq; alpera eft: & fecüdo, t ifig.ctp. quod iam delcribam,ofsi cartilaginei ligamenti interuentu adeo laxe comitti u 6)7fg^ tur,ut nunquam horum ofsium lateat conexus, imo 8c ipfius quoq; motus m * ft-t- magnis refpirationibus interdum animaduertitur. Secundum os multo am- y ifig.ab piius eft, quam craflum :z fuperiori fede, qua primo connečiitur oßi, ftriftius z 6 ?ß t eft/ quam prope inferiore. At nullibi interim seque amplum cernitur, ac eia-tior primi ofsis fedes. Qua fecundum os primo comittitur,in utroq; conexus latere" finusinftar obtuli anguliinfculpitur,ambobus ofsibus comunis,& car b e>7 /?.». tilagine incruftatus, cui fecundae coftae' cartilago inftar obtufions trianguli c uerticis protuberans inarticulatur. Praeter hunc finum praefens os utrinque alios multos fibi uendxcat?inftar obtufions anguli cauos;&paribus mteruallis abrn- ab inuicem nequaquam diftantes. Primus enim in altero latere huic ofsi proprius finus,qui tertiae coftae cartilagini paratur, a finu fecundg coftae gratia in-cifo longius diftat^ quam fecundus huius ofsis peculiaris finus, quarte coftae gratia caelatus, a finu remouetur tertiae coftae cartilaginem fufcipiente. Rur-}us>plus interualli confiftit in ter fecundum (inum & tertium, quam inter tertium <& quartum: adeo utfinus fextae &feptimae coftarum nomine in hoc ofle fculpti,fe inuicem cotingant,& non tam alte,atq; fuperiores, excauentun Sufcipititaq; hoc os priuatim tertiae, quartae, quintae, fextae & feptimae cofta-r rum cartilagines,fecundae coftae cartilaginis6 modoprotuberates.Secundum ftfigjh os in pueris exf plurimis efformatur ofsibus, inuicem unione per cartilaginis interuentum contextis. Verum haec unio, neutiquam canis aut firniß ofsium compagi uenit conferenda, quum longe magis lateat, inferioraq; ofla multo breuiora fuperioribus cernantur.Et in coemiterijs fecundum os integrum,& ä primo difiunftum fere femper effoditur,quemadmodum uertebrg mutuo diremptae eximuntur. & fi fortuito in fecundo ofle aliquam compaginis fpe-g dem, ac fi ex pluribus id conflaret, obferuabis, eapotifsimum apparebit/ ubi b 6ßgj. tertiae coftae cartilago ofsi articulatur, & deincepsh ubi quartarum coftarum i i fig-äb cartilagines peftoris ofsi iungutur/ Tertium uero os exiguum eft,& inferiori ud‘kfeJ fecundi ofsis fedi interna exparte eadem ratione comittitur, qua primum fecundo iungi relatum eftrillicq; fecundo ofsi neftitur,qua feptimaru coftarum cartilagines infimae fecundi oßis fedi articulatur. Hoc os modice amplum eft? ac tenue,humilioriq; fede in mucronatam cartilaginem degenerat. Verum id * %h-k' non infrequenter, & potifsimum in minoribus natu, deeflereperies, <&* mu- Pt&rü*p 6>7 /*£•*• cr0natam cartilagine inde enafci coipicies, ubi feptimarum coftarum cartila- adenfim Cäm~ gines mutuö fere coeunt, fecundoq; ofsi pe&oris ofsis articulantur. Tria haec peftoris ofla fimul iunfta, manubri) alicuius gladij imaginem referunt, primi namq; ofsis fuperior, admodum q; lata fedes,illi manubrij parti refpondet,qug fub paruo digito in apprehefione confiftit. Secundum autem os,illi parti congruit, quam manus totaintus comple&itur, in quafinus coftarum cartilaginibus parati,eum praeftant ufum,quem ingladijs exmanubri) alperitate quaerimus, quoties intortis nodofisq; funiculis, aut fcabra pifcis cute, illud obduci curamus. Tertium os, una cum cartilagine, (nifi haec nonnunquam fuo mucrone bifida geminaq; occurrat) reliqug gladij parti afsimilatur: adeo ut nonnulli uniuerfam hanc ofsium ftruem ab enfis imagine uocarint.alij,qui canes potius ac fimias,quam homines Ipeftarunt, mucronatam cartilaginem duntaxat illo nomine dignantur: quod haecfcilicet gladij mucronis formae accedat: ipfumq; canum peftoris os, enfis imagini non ita apte, ac humanum os coferri pofsit. Haec imaginum collatio atteftatur, ueteribus illis hominum cadauera, Galeno autem fimiarum, dilfeftioni fuiffe adhibita, cui fententiae, Celfi quoq; oratio, qua ille peftoris os utrinq; lunatum efle, ex ueterum quo- PeftorUos piam tranlcripfit, fuffragatur. id enim de fimijs & canibus falfo protulifiet, utnn%lnmty- quum tale quid in illis nihil appareat, in homine uerö primü peftoris os fupe-riüs,& fecundü inferius,multo latiora funt,quam ubi haec inuicem comittun tur. Peftoris oßis fubftantia admodum fungofa mollisq; eft,& anteriori fede Pefiork oßis magis continua fquama, quam pofteriori obducitur. Pofterioris enim fedis fquama multis inaequalibusq; donatur foraminibus,que haud peruia lunt,fed i ftcSiim ' uafis folüm uiam prebet,id os enutrietibus.Hf cq; foramina in primo olle tan A’ £ to magis funt cofpicua,quato huius ofsis crafsities fecüdi ofsis crafsitiem exce- ^ dit.Quod itaq; peftoris oscillis coftis qu£ orbiculatim thoracis amplitudinem 1 4 efFor- m n,13 fi. cap. i s. n 5 fig.abx per c ad f. oifig.abf ad A. p cade fig. B ad E. q Hereft? nifi forte coftarum duftus, qui longe in coftarü ofsibus, quam in cartilaginibus eft alius.Coftarü enim offa" quum primum a uertebris abfce dunt, egregie in pofteriora deorfum obliquantur, &° hinc ad thoracis latera deorfum femper oblique uerfus anteriora declinant/ quoufq;in cartilaginem delinunt,oblique ac circulatim furfum in anteriora confcendentem: adeo ut coftae, ubi cartilaginem primum educunt, arcuatim &in angulum quodammodo furfum r efleft an tur.qIfte coftarum duäus non in illis fblum,quse pe-öoris ofsi committuntur, euidens eft: uerüm 8c iri reliquis omnibus, fi forte duodecimam exceperis, cuius cartilago admodum obfcure furfum fpeftat. quanquam etiam hic inflexus potißim um in medi) s, quinta nimirum, fexta, lep tima, oflraua & nona ui/itur. DE CARTILAGINEA CLV AE CORDIS BASI aferibitur fubftantia,feu cordis ofle* Caput xx* H^le c figura magna artem & arterialis uena radicesperfiunBone exprimitj ab omnibus comam corporibus partibusue diuifis, & duobus circulisfi-mihmas. «_Ac quidem artem magna radicem notat* uero arterialis ue- fM radicem. Cautem connexum, quo uafa ea inuicem in ipß exortu comafeun-tyr. ZJerum conduxerit hdc exJexti libri figuris, potißimum autem oBaua &* decima,petere: quas bmc Capiti proponerem,fi non ijfidemfiguris paginas occupare uererer. E FORSITAN hoclibro os aliquo dpr a? termififleui deamur,iam ofleae cordis fiibftantiae facienda eft mentio. Galenus namq; ab elephantis corde,a quopiam fuorum fa miliarium os eximiae magnitudinis exeftum prodidit: 8c grandium quidem animalium cordibus os,minorum uero cartilaginem aferibit. Ego autem haftenus,utiin nullo corde, ita neq; inhumano (quod humida admodum,fi re Uer° animalibus conferatur, eft conftitutione) exquifitum os reperi: eaq; fe- Cartiiaginea de,qua Galenus cordis os conftituit, fubftantiam obferuo cartilagineam, qua? cordufub- mea qUi(}em fententia nihil eft aliud,quam3 magnae arteriae 8c uenae arteria- * )0^' lis radices,a corde principiü ducentes. Quippe radices hae,in quibus membra- c,d. narum bafes confiftunt,quae materierü e duobus illis uafis in cor refluxui pr£- * ficiuntur, multo duriores funt, quam reliquaillorü uaforum fubftantia, adeo G.qmbu* ut radices cartilaginis natura participare nonnihil uideantur: qug in bobus,& c^un£ magis adhuc in. ceruis, ficcißima ofleaq; temperie donatis, ita tempore indu- notantur. refeit, ut quadrupedü coftarum cartilagines in alb u 8c friabile os, extrinfecus cartilagine tanquam membrana obduftü,degenerare fcripfimus.Haeitaq; ua forum radices" perinde ad fe mutuo ftmt conterminae, ac fid duos circulos in c ^ punfto inuicem c6mitteres?cotinuaresq;?ita ut dexter circulus ueng arterialis eflet ^Ad-minift.fici. Humanum cor ßantia. r m %. tf.cap. eflet radix, finift er uerö (qui amplior exifteret) magna? arterij. Vbi autem cir culi mutuö comitterentur,is locus eflet,quo ha?c uafa fuis orbibiis fimul cori-nafountur, uniunturq;, ac ubi praecipua oflea? cartilaginis čonfifteret portio, qua? oblonga 8c ueluti teres eflet: tota nimirum fode,qua illa? radičes inuičem committuntur, & reliqua? interim circulorum portiones eflent refofta?* Ac proinde per me licebit radices has, pro animalis m quo incides temperam em to,&magis adhuc aetate,aut cordis cartilaginem,aut os uocare,modo accura* teipforum naturam quis intueatur, neq; una cum Galeni fottatoribus, ipfius fenfa admodum ofcitanter eruetibus,tam ftolidus fit, ut cordis os inftar A aut vefformatumfibiperfuadeat. Qui enimpoft Galenum humani corporis hi- ySLn4tomico~ ftoriamfcribereaggrefsifunt, in humani cordis baflfcs quoddam extruftum rHrnla^ recenfent,quod laryngf praepofito, Sc ab v imagine vojJhs nuncupato ofsi afsi-milant.Neq; fat fuit illis hominibus,ad hunc modum os in humani cordis ba-fi cofingere: quin imo fermoni adieCere,cordis balim,atq; ideo etiam uniuer-fum cor, abipfononfecusfirmari, quam lingua?radix illo ofle quod laryngi proponitur. Arbitratur namq;,cor eiufrnodi ofle firmatum,moueri: non ex-* pendentes,cor etiam tali ofle donatum,ipfo non minus fuffulciri pofle, quam ferreus palus leftum in aere fuftineret,quado is lefto alligatus,fimul cum ipfo deorfum ex alto proijceretur. Quamuis interim quatuor cordis uaforum ad conterminas fodes conexum nonnihil cor foftinere, haud inficiaripoflumus* uti etiam exuniuerfo Galeni de cordis ofle hiftoria,in qua ueteres,fuiq; tempo ris medicos, qui id in homine reperiri negabant, pra?ter meritum arguit: nobis quoq; fatendum eft,Galenum id quod pertraftat os,in humano cordemre *• • i -1 o 11' pp pp L C de AldminiSt. c as teris,uti monuimus,humido ccmolli,nunquam elle aggreilum. DE SCAPVLIS. CAPVT XXI. TRIM^i X XI. S ECVTlV^i. TE R TRIVM vigesimi primi capitis figurarum9earundemcp charačlerum Index» ? m ßgura mternamßu anterioremßapuU dextraßdem exprimit. Secunda,dextraßapula externam poß enor em ueßdem oBendit. Tertia, ßapulam dextri latern m latus depiBam continet,, ut ßnumgibb# exterioris^ ßapule fidit proponeret, neret, ijui mttr elatioremßapuU coftam, &ßäpuUjjiindm conßflit. 1,2 Scapulafinus, cuihumericaput articulatur. C,CD i, 2 (eruixJeu collumfiapula. E, ß Fin prima figura, & E,F infecunda,interiorem infimant procefiumfiapula,in quo Fprotuberantem notat partem, cui clauicula alligatur, & pene innititur.E uero,procefius huius apgendicem.fiautem, aferam com-monflratpartem, a qua ligamentum pronafiitur,hinc infiuperioremfiapula procefium pertinens. g,if 2 Radixfimafiapula, fiu ipfit fiapula fima, qua in homine fuperiorem fiapula educit procefium, in quo f O* L in prima figur a O* tertia, & L inficunda quoa,occurrunt,prmatim aliquid indicantia. 12,5 Scapulafimapars crafiior,interdum appendice decorata. f 1,2,5 ^i Fi in prima tertia conftflit, coalitus incedit appendicis procefiusJuperiorisfiapula, cuius media fidi F ficunda figura infiBit. L 2,5 SinusJuperiorisproce fiusfiapula, Imiter calatus, & articulanda clauicula accommodus. M,M,M i Infiar obliquarum linearum tubercula,quafinusperinde mfiapula cauo confiituunt, acfidli aco flarim conuexis e fient imprefii. *N,0 i Sedes m internafiapula regione magis caua, quaficunda figura literis Cj&H refiondent. i F ro tuberans crafiiorf inferioris co fla pars, qua m internamfiapula fidem prominet. p i Hacfide inferior fiapula cofla latus'ue efficitur acutius, ideof magis prominet,ut tertius hrachiu mouentium mufculus hmcpromptius exoriretur. Q i Scapula inferioris cofla afferfinus,unde interior cubitum extendentium pronafiitur mufculus. S 2 ^Hdfiapula externamfidem protuberans inferioris cofla pars. T 2 Imprefiio & amplitudo infirioris cofla,unde tertius brachium mouentium mufculus nafiitur. V, V 2 Hic externafiapulafides propter crafiitiem infirioris cofla infigniter caua cernitur. X 1,2,5 *~Hppendix bafisfiapula, ad principium ipfiusffina coalita. 71,2,5 <-Hppendix inferioris anguli bafis fiapula. $ i Superioris anguli fides,in internamfiapula regionem modice protuberans. X 1,2 ,5 $uperi°r bafis fiapula angulus. a 1,5 Semicircularefiramen,fiufinus,inJuperiore coflafiapula conjficuus. b,c 5 Sedes in externafiapula regione,inter jfinam elatioremfiapula coflam confiflens. ZJerum bpriuatimfia- pula fidem hic notat tenuißimam, & quodammodopellucidam. c autem foraminulum indicat mcfiequenter apparens, & uenula mibifiapulam nutritura uiamprabens. QVURTU VigESIMI TE IMI c^tpiris FiGri^^i. fP tfiiAE s e gj t i figura externam fiupofleriorem canis fiapula fidem in hoc delineauimus, ut prompte expenderetur hominis fiapula ad canis,aut ouis differentia,quam infummo humer o,autJuperiorifiapula proceffu notabimus. Significet igitur &Efiapula gibbum,fiu dorfim. ac ^4 quidem ipfius inferio- rem fidem, E autem fiuperiorem, & animantis collo capitiuepropinquiorem. C& fD ffinam fiapula notent, fuper fiapula cermcem non excedentem. E fiapula ceruicem. k a v 11 * ; scAPV- tegraru R b 9im[c. CAPVLARVM, utrinq; una, pofteriori thoracis re- ScMpuhrum ß a trium m UPM (§ _ gioni uerfos fuperiora3 inniti tur: & occipitis ofsi, ceruicis t*». ad a. portune conftitues. Ad eius namq; fabricam,neceflum eft,humeri caput alicu ius oftis finum fubire,ac ut moueatur,in aliquo ofle uelutiin bafi quapiam fta-* biliri: adeö ut hunc fcapulae ufum cenferi oporteat praecipuum.cui alius mox iubiequitur, non lanepoemtendus, partium nimirum thorace contentarum cuftodia. Pofteriori enim thoracis (edi Natura fcapulastanqua duosclypeos & fcuta obiecit. hinc rurfus alium ufum homini acceflurü minime ignorans, hta (lu°fc coplures mufculi motuum brachij ac thoracis 8c cubiti autores, fedem m,ct L,et qua fuffulciantur,<& a qua originem ducant,commode adipifcuntur. Magnae &r&G *8*turfingularisq;induftri^eft,fcapulastamuarijs prorfusq^neceflarijs ufibus 7 ub.L, 6 adaptare, &undequaq; nonfecuseas extruere, quam fipriuatimad fingulos “ub”®}, u^us?ut^nuncdefcribemus,confingerentur.Scapulaenim inaequalis eft admo ftab.r,s. dum,omniq;expartefibidifsimilis.praeter uariosnamqueipfiusproceflus,filius,tubera, appendices,eiusq; generis reliqua, e quibus ofsium difcriminape- timus, fcapula trianguli differenribus coftis lateribus'ue efformati imaginem frf*^J°rr*4 quodammodo exprimit.‘Primum enim ipfius latus,quod fcapul^ bafim per-*Zpadl\ petuo uocabimus,ea fcapulaefedeseft,qua?fecundum dorfi longitudine, thoracis uertebi;arum {pinis proxime exporrigitur, obliquaq; conftat linea, fupe-rius & inferius ad exteriora corporis'ue latus oblique tanquam in circuli con-uexum inclinata,in medio autem paululü lunata & caua. Verum interim fcapulae bafis nonunquam continuo duftu,huncfereinmodum (, homini,perinde ac caeteris quafi animantibus, gibba eft. Deinde bafis haec admodum tenuis fpe&atur: quamuis inferiore tamen parte 8c fuperiore nonnihil quam in medio crafsior appareat, inferiorisq; partis crafsities, partis fuperioris crafsi^ wfi- tiem adhuc uincat.Huic bafi plerunq;m duae adnafcuntur appendices: una qui 1 «x! dem, quae grandior crafsiorq;& longior eft, ad bafis inferiorem confiftit an-gulum,infigniter obtufum,ac u eluti orbicularem: altera autem appendix aliquantulum fub fuperiore habetur angulo,illiq; bafis fedi coalefcit,a qua uoca-n xfig.G, tam nobis fcapulaenfpinam principium ducere audies.Praeter has appendices, infijperrnollis quaedam adnafcitur cartilago, eius cartilaginum generis* quo ofsium extrema nulli commifla ofsi, augeri folent. Verum in hominibus nU&°' haec cartilago longe breuior minorq; eft,quam in ouibus & bobus,alijsq; quadrupedibus, quorum Icapulae thoracis potius incumbunt lateribus* quam, ut in homine,pofteriori thoracis fedi uertebris proxima. Atq; ita primum jfcapu fe latus fehabet: duo autem reliquainter fe uariant*0 Inferius enim, ab humij 4 aciY' liore WI ana Y raX /is C4r*» superiemm- Hore balis lede admodum oblique lurlum in exteriora ducitur: Pluperius uerö p (quod tanto breuius eft inferiore,quanto inferius eft ipfa bafibreuius) nonni- iz<>" * hil deorlum in exteriora fertur, quodammodo tranfuerfim procedens. J)uo haec latera in’ angulum coeuntia, latiulculam Icapula? partem luis externis fi- ? nibus compleftütur,quamfcapulae ceruicem dicimus, cuiq;finus inlculpitur 'misrA,B' TmftafuL articulando humero apparatus. Caeterum duo haec latera fuis finibus tertium “"'^mplrrncr eum /capulae angulum conftituentia,non folum duftu 8c breuitate inter fe di r ad prim2 dem parte circulari circumferetia terminatum,fuperiori autem parte in acu- AjB* tum quodammodo exporre&um.Atq; id propter*1 imprefsionem accidit,hic h xfig.c internae ceruicis ledi faftam, tendinis eius1 mufculi ducendi gratia, qui intro i 7 antrorfumq; brachium circumuertit.Praetereafinus ceruicisq;fcapulaek fupe 8 rior pars,in hoc procerius extuberat,quo aptius hinc‘duo ualidifsima huius ar k i fig.a. ticulipronafcerentur ligamenta,<& "externum quoq; caput eius mufculi com \j2fe[ mode hinc principium duceret,qui cubitum fleftentium eft anterior. Hic fca .3 pulse finus cartilagine reliquorum articuli finuum modo incruftatus,non ad- ™ Ymlfc' modum alte cselatur. neq; etiam ipfius longitudo & amplitudo refpondent, tafon. h umeri" capitis quod ipfi inarticulatur,Iogitudini & amplitudini,propter ua- n t,tfig. rios eosq; admodum laxos motus,quibus h umerus ad hunc finum agi debuit. Quanquam interim Natura, quum fcapula? finum ita leuiter non fine maxima occafione exculpfiflet, illumq; non ualde arnplu longumq; creaffet ( praeter peculiaria huius articuli ligamenta,qu^ in fecundo libro una cum mufcu-Cdrtildgo ß qui inftar fpina? ex hac fede educitur,dirempte."’ Vna enim fub eo proceflu in- mVfe.fe-ter inferiorem ipfius fedem,&extuberantiorem crafsioremq; inferioris fca-pulae lateris partem confiftit." Altera uero inter fuperiorem proceflus federn, « \ Sc fuperius fcapula? latus habetur. Atq; hanc quide° mufculus occupat, quem brachium circumuertentium primum ftatuemus: illam autem,p qui eiufdem cipue b,c. muneris opificum tertius numeratur. Porro etfi haec externa pofterioriue fca °uy™i' pulae fedes,cum illius fcapula? proceflus,tum fuorum laterum gratia, duas has ^b,G. quafi cauitates oft edit,nihilominus uniuerfa (quoniam extuberare cernitur) ptJ^c: fcapulaedorfum a ueteribus fuit appellata, fimilitudinem a uero hominis dor fb fumenribus.Proceflum autem,qui ab hoc fcapula? dorfo enafcitur,fuperio-risq; fcapula? proceflus radix exiftit, fpinam uocarunt, ad pofteriorum uerte-suptriorprt- brarum procefluum fpinarunriue imaginem. Summus humerus uero nobis 'mmtmCm dicitur, quod illis caqupuop nuncupabatur: quanquam non adeo promptum fit cmm um chli- diuinare, quid quifq; hac uoce intellexerit. Neq; etiam uel Hippocratis caula fZdtmL nornenidnegligendum,autdeiplo obiterftatuendumeft,fi mododiuinaillius de olsium frafturis & luxationibus,idq; genus malis oracula,ad nos quoq; Eertinere duxerimus. Quare etiam non ab refuerit,ftapule lpina,fummumq; umerum,uti uifum erit,defcribere,atq; tunc demum Hippocratis Galeni (ententiam lermoni adijcere. Extotaigiturpropemodulatitudinedorfiica-pula?1' ualidus crallusq; enalcitur proceflus, non quidem e dorfir longitudinis f medio,uerüm no procul ä luperiori ipfius lede. Proceflus ifte (qui fcapulae Ipi r n na eft) lenlim magis magisq; augetur,ac ‘ tandem iuxta Icapul^ ceruicem a lea ‘* pulae dorlo ablcedens,teresq; quodammodo apparens,modice antrorfum fer z. tur, infigniter lupra lcapulse cum h umero articulum' latefčens, & ampla do-natus appendice, quae in pueris" pluribus olsiculis coformatur, cartilaginis in- t i,->i fi-teruentu coalelcentibus.Huius proceflus pars omnis anterior,&pofterior,& humilior, lamis minimeq; alpera cernitur rfuperior autem ipfius fedesneuti- s Q.R-quam laeuis eft,fed ru dis,& foraminulis quibuldam non peruij s decorata.idq; potifsimum in fuperiori fui appendicis fede,&* ubinon procul a lcapulse bali * proceflus ifte cralsior apparet,ac fubinde appendicem quoq; nacifcitur. Neq; has fime afpentates ff ultra machinatur Natura, quum7 maximus fcapula fur- ytJrmf' fum ducens mufculus illis implantetur, & principium praebeant" dignifsimo ZKmji. brachium mouenti mufculo: quem,quod brachij cum fcapula articulum ele- “kA ganter integit, bra>/uJl k(quemadmodu & hunc ipfum aliquando proceflum) clilleftionüperiti uocarüt. In anteriori proceflus fede,iuxta ipfius extremum, a finus adeö leuiter & fuperlicietenus infculpitur, ut nam capitulü, num finus * «.*■/*■*• fit,aegre dijudices.Huic modice prominens clauiculg" capitulum articulatur, \ w ' uali- e i H. ualidifsimisq; ligamentis conftringitur. interueniete hic peculiari cartilagine, illi prorfus fimili,quam 111 maxill^ inferioris cum capite articulis obferuari retulimus, quaefcilicetutrinq; quaoflafpeftat,Iaeuis &lubrica eft,ligamen tisq; articulum ampleöretibus duntaxat continuatur. Difti itaq; niodö ■. . fe'G> procefluspars/ quaefcapulae dorfo proxima eft, Spina,utiiam feri- tlugoTum». i 4 h-c’ P^’ °pp0rtune nominatur: quae etiam in“ canibus,ouibus & equis •u mmJ“f™ cernitur. Proceflus uerö' partem, quae a feapula antrorfum uerfus ZfTJüJll fuKfis" exterioraabfcedit ,ac fenfim dilatefcit, inq; folis hominibus, & animalibus clauicula donatis, obferuari poteft, fiimmum humerüm fiSpl appellamus: id nomen a Graecis mutuantes, qui proculdubio bra-chij ofsis cum fcapulis articulum, ^//nuncuparunt, ac proinde oatpujuoihanc proceflus partem uocarunt, quod articuli fuperioreni extremamq; coftituat {edem, ac ueluti illius tutifsimum habeatur propugnaculum, Atq; itäfane ab Hippocrate perpetuo accipitur, cuni alias faepius, tum praecipue quando hu-merum (quem ipfe uocat) nequaquam ad fuperiora (impedienteni- mirum fummo humero) luxari docet, & quum de eflra&o fummo humero pertra&at. Quanqua & hic Galenus etiam libro de Ofiibus audiendus eft,qui f integri* compaginemf praefentis proceflus cum clauicula nonnullis difle&ro- ruad*. num profefloribus uocari aflerit. Vbi etiam fubiungit, hic quofdam tertium os praeter proceflum hunc,& clauiculamin folis hominibüs ponere,idq; aero mion 8c LcctkkK&JIk uocare. Tertiü hoc os Galenus decimotertio de Partium rmium os a ufu, in hominibus recenfet,&fimias illo priuat: quemadmodum Sein libris de Adminiftrandisfe£tionibus,&infuisin Hippocratis de Articulis librum procejfm cü'n cUi recenßn. commentarijs. Scribit enim, praeterhuncfcapulaefuperiorem proceflum, & cUuicuUnexi clauiculam,tertium quoddam os efle cartilagineum,quod clauiculse ad illum fcapulae proceflum contextui infternitur, Sc ä quo membranae ligamentaq; pr oriafcuntur, quorum beneficio contextus ifte ualidius comittitur. Galenus in quintö de Adminiftrandis confeftionibus libro, huiufmodi os Hippocrati hmiktuoy uocari ait,ipfeq; eö nomine ibidem id appellat: quemadmodum in libro de Ofsibus teftabatur, quöfHam hic tertium quoddä os collocare, idq; ab illis bif nuncupari, quum iiiterim Galenus fubinde in libris de Partiü ufu, & in libris de Adminifträdis feftionibus, ac fere in omnibus in Hippocratem commentarijs, hunc fcapulae proceflum, aut faltem huius (capulaeproceflus cum clauicula compagem,üö/^.io// uodtauerit.adeö,üt non parum Galeiii in^ conflantia hic admirer,multoq; magis tatltifper admiraturus fim,dum in homine tertium id cartilaginolum os mihi očcurrat.Neutiquam enim arbitror* Galenum peculiarem fuperiüs commemoratam huius articuli cartilaginem r r r # . o oisis loco habere,quum eius generis cartilagines ad ligamenti naturam auerä cartilagine plurimum recedant,multoq; minus ofleae ullo pafto fint: praeter-quam quöd hgc in fimia perinde äc in homine reperiatur.Et fi forte oisis loco habenda eflet,praeterqua quod Galenus aliter huius meminiflet,& articulum interuenire,non autem ipli inflerni Icripfiflet: etiam reprehenfione non care ^t,qu6d peculiare os in clauiculae cum peftöris ofleg articülö, Sc rurfus in in-L cap.L ferioris m axill^ ad temporum oflah articulis,&1 in genu non ftatuiffet, quum h imfc7r *nter*m huius generis cartilagines manifeftius quam hic in fummo hume io/ ro appareant, etiamfiillse Galeno prorfus incognitae 8c praetertmiflae uidean- lg7; tur* Haftenus itaq; mihi hic nunquam, quantumuis diligetef fecanti,tertium os animaduertere licuit. Satisq; perfpeftu habeo, Galenum id nunqua etiam uidifle: & fi aufim eoulq; in ipfüm impietatisprogredi?affirmarem illum hu- m 2 iufmodi 124 VESLAL 11 DE CORPORIS iufmodi os confinxifle ä quadam cumk ofsium quae fefami femen referunt, fi-militudine,quae quibufdam mufculorü capitibus uel tendinibus firmata,aliorum ofsium articulis c6textibusq;praepoiji audies.Dein nullum unquam ani-qhIIhsunü mal,praeter homine,fimiam,& fciurum,& fi refite memini, glirem, mihi oc-^Zß7/2 curnt, fuperiorem hunc fcapulae obtinens proceflum: adeö ut uix ambigem, froceßit* oiü- eum qui primus hominem duntaxat o^muw donari fcripfit,intellexifle folum &mt' hominem hunc proceflum obtinere: quando illum in canibus, ouibus,capris, leporibus (qui etiam interiorem fcapul^ proceflum feparatim nancifcuntur) & alijs quae menf^ apponi folent quadrupedibus,nullum fuperiorem fcapulae proceflum (at duntaxat fpinam) fpe&aret, parum de fimi)s cum Galeno foli-stmwu hu- citus. Porro cuius ufus gratia is homini & alijs animalibus clauiculas nacifcen-tl^us detur, tum demum melius explicabimus, ubi clauicularü hiftoriam aggrediemur. Praeter hoc enim, quod humeriadfuperioraluxationemispro-ceffus prohibeat, & tutifsimum h um eri articulo propugnaculum fit,& quod mufculorum infertioni Sc exortui eleganter famuletur,in hoc potiftimum iu uat,' ut accedete clauicula, humeri articulü a thoracis lateribus & coftis quam longifsime remoueat,illumq; in eofitureferuet, quo maxime ad iiios motus indiget. Caeterum Galenus etiamfi paftim interiore fcapulae proceflum uykv, fo{2, 3 dauicuUcapitulum,quodpetforisoßi articulatur, 3 1 (apitulibuiMprimus angulus. Ci ^>3 Secundus capituli angulus. T) i, 2 j 3 CaPttu^ mfer commemorati tertius angulus. In prima tamen figur a, uniuerfi triangularis capituli circumfcri ptio ett confiicua luerit %>, C & T). perinde ac infigura,, mamfifiioris doflrin# gratia, indici charatteris 2) hic fuperpofita. £ t,2 In dntenon clauicuLefide protuberans notatur lineale diretto primi anguli 2> infigniti confiHens. f 2,3 F &Cjm tertia figura,protuberans linea inferioris fidis clamcuU indicatur,quam F&Qmficundafigura utcunqi etiam ottendunt. ^2,3 (/ pnuatim indicatur aß er it as, ad linea: F infigniti pofieriora apparens. Ji i32 ClauicuU longitudinis medium, quod teres efifet, nifilinea Finfignita, inferiori ex parte protuberaret. h3 2 Uacfide clauicula ad(uperioremfiapuLe tendensprocejfum, dilatefiitfuperiori^fede (qua etiam Iad ufi^ notatur) gibba ett. K.1 ^$entas ln ed clauicula fede conjjicua, ubi hac antenorifuiparte maxime caua cernitur. L, JfcC 3 LatiufiuUfidis clauicula inferior pars, leuiterfinuata, &* afyera, non autemfuperiorispartis modo gibba. 2V 3 Hac (ede clauicula etia afpera eB,perinde ac mxta M,ex qua hgamentu adintermfiapulaprocejfum fertur, 0 2,3 ClauicuUfides maxime retrorfium mtrorjum 'ue protuberans, & huiusfidis peculiare tuber. rp 3 Locus mfigmter afier,in inferiori cUuiculafide confiicuus, qua fiiperionfiapuUproceffui coarticulatur. ^1,2,3 In tertia figur a capitulum mfignitur, quo clauiculafrperiorifiapulaproceffui committitur. Inpnmauero figura& ficunda, QJedes indicatur, qua id capitulum confiBit. QVURTU XXII CRATITIS FigVR^i. c figuram integrum eritprafintis Rapitis quartam coflituere, in qua pars 71 infigmta, cartilaginem exprimit articulo clauicuU cum fupenonfiapuU R proceffupeculiarem. ^Altera autem pars, S indicata, cartilago eH peculians cla-uicuU cumpeBoris ojfe articulo. d integra* rum Q_tuber** tus amplusq; cernitur.Prsterea haec clauiculae pars,ut & illa quae pedoris ofsi committitur, intus fiftulofa, magisq; rara eft, quam reliqua clauiculae portio, * wfa quae in fiiae logitudinisf medio folidifsima eft,quod etiam fit tenuifsima,quo- dammodoq; teres.non enim prorfus teres eft, quum in humiliori ipfius parte « m fe. uelutiin" lineam protuberet,quae non procul incipit a clauiculae capite,pefto * ' ri articulato, iuxta medium fcilicetpofterioris & anterioris eius capitis angulorum. Pertingit autem haec linea paululum ultra clauiculae longitudinis me- * 4tb'^unVn ^oc parata?utx niufculus thoracem monentium primus ab ipfaprin-y ^ jigt cipium duceret.Iuxta huius lineae principium,propter caput clauiculae/ alpe- ritas finuofa confpicitur,unde ualidum pronafcitur ligamentum, clauiculam fe pedoris ofsi illic colligans/ qua ip fi primae thoracis coftae cartilago connafci-■j?N’ tur. Quinetiam ad aliud huius lineae extremum, altera occurrit* afperitas,<& % ueluti alper quidam finus,quo clauiculab tuberculo radiciq;interioris fcapulg p,2t ‘ procefius pene incumbit,ac a quo ligamentü promitur, clauiculam illi tu ber-culo pertinaciter colligans. Porro inferior haec clauiculae fedes, ubi linea illa c ? fe-4* definit,clauiculaq/ ampla uifitur,finuofa fit, & afpera, idq; potifsimum iuxta ad a connexum clauiculae ad fuperiorem fcapulae proceffum, ubi ligamenta artire au- culum hunc continentia,ualidiora quam fuperiori fede enafcuntur. Superior tmV' totius clauiculae regio laeuis omnino eft, praeterquam iuxta ipfius articulos, ubi ligamentorum producendorum occafione,quemadmodum & mufculo rum gratia, nonnihil exalperatur. A clauiculae enim fuperiori parte, iuxta pe-d 4>w»/c’ doris os/mufculus ille enafcitur, qui etiam ä pedoris ofle pronatus, in cma-e miliarem capitis proceffum implantatur, caputq; mouentiummufculoruni cap. 6 k. feptimi paris alter numerabitur.Superiori uerö clauicula parti,fcapulae lupe-f 9 mufe. riori commifl^ proceftiii/ mufculus ille inferitur,qui fcapulam furfum ducen Tklub. tium primus recenfebitur. In anteriori etiam clauiculae parte, ad radicem pri-b• mi fui capitis anguli,5 linea quoq; protuberat, ante medium longitudinis da- ? /w«/L* uiculaedefinens, a qua non minima pars hmufculi brachium pedori adducen tab.A.dein t]s principium ducit. Ad haec, in anteriori clauiculae fede,ubi retrorfum infle- * a Lt ditur,& ubi non procul ab ipfius cum fuperiori fcapulae proceflu articulatio-i E COKTORIS DE HVMERO, SEV BRACHII oile. Caput rt ? RIMU VIGESIMI T E X- ti] Capitis ßguraydextri bumen anterioremßt-ciem reßerens. SECV°HT>U HV / r S c sst P IT t S F I gura,dextri bumeripoßerio-remßaciemproponens. CHARÄCTERVM D V A R V M VIGESIMI terttj Capitis figurarum Index» U, C, T>, E, F, Cjy H Hör um cbaraBerum alt] inprimaßgura,ali] uero inßcunda obui]funtjndicantes burne- n appendicem, uti modoßubijciam, ualde uariam. U, C In ambabusfigur is rotundum h umen caput circumßnbitur, quodfcapula inarticulatur. D, E Hit cbaraBenbus mprimaßgura externum afjterum^ bumeriappendicis caput notatur, cui ligamenta articu h inferuntur. Verum T) r ur Jus externi huius capitis anterius caput tuber ue indicat. E ueropoßerius^quod inßcundaßgura magis quam mprima eH confficuum. F, Cj T)uo itti charaBeres mprima, & (j tantum mfecunda,finum indicant patulum, qui interius h umeri appendicis caput ah exteriori dirimit. //,/1 Sinus externum caput m duo diuidens, ac externo capiti anterior is mußuli cubitumfle flentium param. Uc H quidem ipßusßdem m h umeri appendice notat, I uero eam quae in humen cermce conßHit. L, Jtä i, 2 Humen rotula, ad quam ulnafleBitur & extenditur, ac quidemßnum rotuU notat, L uero int er* numßnus latus, M autem externum. *N i Sinus ad(iipenorem rotuUpartem in bumerianteriorißede incißus. 0 2 Sinus adfiiperiorem rotuUpartem in bumeripoßeriorißde admodum alte excauam. i, 2 Humen caput, cm radius articulatur, cui'c^ extenom bumeri tuberis nomen tribuimus. Oj., 2 Hac ßede humer m ad magnum ufy ßua longitudinis interuallum plurium mußulorum exortus occaßone,in~ ßar acuta lineaprotuberat. R 2 Sinus m exteriori humer i tubere, quarti manum petentium neruigratia exculptus. S i, 2 Interius nobis appellatum h umeri tuber, quod mußulorum educendorum nommepotißimum eminet. jTi Interioris tuberisßnus, tertio neruo manum adeuntium param. V 2 Smus interioris tuberis, quo quintus brachium petens neruus uehitur. XyJy2Z 2 Poßenor bumerißcundumßuam longitudineßdes. ac X quidem notatpartemßiperiore, qu* fig.D. pita diuiditur, inh anterius nimirum,&lpofterius, quod anteriori multo eft *p'E* grandius. Sinus enim ifte paululum uerfus exteriora in anteriori appedicis fe-de cglatus,infigniter profundus,longus,&fecundum cauitate feu concauüad amußim 130 ^A'R’D. VES^ALll DE CO RT O RIS amufsim teres perinde uifitur; ac corpus fecundum connexum teres eft, cuius gratiainfculpitur, quodk externum caput eftmufculi cubitumfleftetium k 2 «rticuLtur. lis prorfus conlpicitur, qualem in trochleae rotula eft cernere, ad quam funes K,L,M‘ uoluuntur. Nam ut rotulähaec rotunda orbicularisq; in ambitu eft, in lateribus autem plana & lata: fle etiam in iftahumeri fede orbicularis rotundaque confpicitur pars,quam nullae imagini propius quam rotul^ afsimilaueris. Dein, quemadmodum rotula in ambitu, cui chorda aduoluitur, finu quodam (ut fic dicam) tereti, &laeui, ac lubrico exculpitur, & finus huius latera utro-bique protuberant,funemq; in fe, quo minus aberret, seque amplexantur: ita . etiam haec humeri pars in medio finuata eft, & utrinque protuberat. In hoc tamen ab exquifitae rotulae tuberibus differt, quod rotulae finus latera aequaliter fere exporriguntur: haec uerö humeripars°interno quidem latere admo 0 ^ frudum infigniter prominet, & ad amußim rotulae refpondet:p externo autem pwfi-M-latere,multo minus educitur. idq;q capitis humeri occafione, cui radium arti- q m fi.p. culari audies, quodq; ad externu humeri orbitae latus pofitum, citra eminentem ualde lui produftionem, elegater una cum radio obftat, quo minus ulna extrorfum prompte luxetur. Caeterüm in fuperiori orbitae feu rotulae huitiš fede,Natura duos infignes exculpfit finus:r unum quide anteriori in parte/ al- * 1 terum uerö in pofteriori,qui multo amplior, profundior,& quöüis modo in- * * * fignior eft anteriori.Sinus hi quafi fquama duntaxat dirempti/ proceflus ülng 1 *»* in fuperiori ipfius parte cofpicuos excipiunt. Atq; horum anteriorem, qüum T,dT cubitus fleftitur, anterior finus admittit: quum uerö cubitus extenditur, po-fterior finus pofteriorem ulnae proceflum recipit. Sunt enim hi finus extremae flexionis extenfionisq; termini,tanta prouidentia fafiti,üt cubitüm in acu tißimum angulu flefti finant, & uix ultra reftam lineam eundem extedi permittant: quo dfcilicet nulla prorfus in angulum extenfione,ficutifanefiexio-ne,indigeamus, praecipue quum humerus ad fcapulam admodü laxe circum-uerti,& in pofteriora infigniter duci queat. Quia uerö prgfentes finus in cubiti motibus ueluti bales Sc obftacula funt,quae ulna non ultro ferri finunt,Hippocrates eos fieeßfudbts nuncupauit, cui etiam humeri orbita a quadam" cardi- # prmtß num imagine yiyyXiiio^ug appellatur. Ad externü humeri orbitae latus,uti iam z“Zjen 9 h• Externum hu pinumq; agitur.Deinde capitis longitu do,quam ä fuperiori ipfius parte ad in- ca^ Z2^*rttZ feri°rem fecundum humeri longitudinem metior,in caufa etiam eft,quöd in Utur. cubiti flexione ac tenfione, caput id a radij finu (qui rotundus,non autem oblongus eft) haud elabatur, aberret'ue. Atque hac etiam occafione, tota capitis pars cartilagine obdufta,anteriorem tantum humeri fpe&at fedem,quod fci-licet in nulla cubiti extenfione radius pofteriore h umeri fedem adeat. Verun-tamen ad externü huius capitis latus, numerus infigniterprotuberat, montis rupis'ue imagine oftendes,in hocparatae, ut quaplurimi mufculi hinc oppor-■ , tun£ z * fax* tun^ principium ducant.* Ab hac enim humeri fede (quam in mufculorü,ue-*T% 'o* narum? arteriar*ö &neruorum hiftoria externü humeri tuber appellabimus) quo linea Sc acuta lmea,ab illa furfum aliquoufq; per externü humeri latus confeenden- ' * Tmufc. te^ex ena^cuntur niufculi,quorum3 primus & altifsimus, extens latior eft, Sc tab.e. interradium mouentesfacilelongifsimus?illuminfupinum ducit.bSecunduS" c Ditz, ^ ?vimo exoritur, bicorni tendine brachiale extendens.' Tertiusis eft, cuius d ytab,®' ope mdex, medius Sc anularis extenduntur. Quartus, quem praecipuum par-c9t4b.A. ui digiti extenfionis authorem ponemus/ Quintus,qui ulnse exporreftus, fnub,m. extenfionis quoque brachialis opifex eft. Sextus,radium in fupinum acentium alter numerabitur: qui etiam ab infima externi huius humeri tuberis fe- * 13 mufe. de,magna ex parte initium fu mit. Pofterior autem tuberis regio * mufculis cu [nt(rmm f*~ flfet bitum extendentibus intefta/ finum cluendam obtinet,illi iuxtah externum hzfig.M, latus orbitae humeri infculptum, quo quartus brachium adeuntium neruus uehitur. Quemadmodum uerö externum humeri latus inferiore ipfius fede 4 protuberat, ita quoq; ab interno orbitae humeri Matere, mufculorum neruo- rumq; ratione infignis acutusq; exoritur1 proceflus, internum humeri tuber p. merito nobis appellandus, quod nullius articulationis gratia, perinde ac*' externum, radio inarticulatum,prominet. Ab ipfius itaq; apice,nonnihil ampla* n 5 mufe.n mufcülus enafeitur,qui lato tendine interna manus cutem adit: deinde0 duo flexus brachialis authores. Ex infima uerö tuberis huius fede,portio eiusp mu-° l exoritur?denotent, ac omnium chara^ (flerum quae undecim figuris infcribuntur, Index«. Seconda uioefimiquarti Qtpitk figura, utrumqjfinittricubitioS,radius nimirum & ulna, exte-riorißtcieproponitur. Tertia, filus radius interna fide: quarta autem, radius externa fide delineatur. Quin* ta internam ulna fidem, fixta uero externam exprimit. SeptimafiniHnradij inferiorem oHenditportionem, cui braclnale marticulatur: at^ bancpartem ueluti ex inferiori, fiu alias ulnam fieclante facie, ita delineaui-mus,ntfinus in confiicuofit, quo ulna capitulum hic iuxt a brachiale excipitur. OBauafigura, ad dextrum cu bitum,perinde ac tres ipfiimfiquent es,pertinens,inferior em radij portionem exteriori faciefic delmeat am con-tmet, utfinuspateat, cui brachiale marticulatur. "Nona Jupenorem radij portiuncula indicat,in qua finus ob-firuatur, quem humen caputJubintrat. Decima inferiorem ulnaportiuncula exhibet,partem qua brachiale fi ea at oflendens. ZJndecimaJupenorem ulna partem exprefjam ojfert, mqua finus tuber aq^ & procejfus occurrunt,quibus h umeri orbitafiu rotula adaptatur. B i, 2 Interuallum his charaHeribus wclujum, Cubitus uocatur. ac AlJupenorem ipfius notat partem, qua h umero co arci at uri B uero inferiorem, qua brachialeffeffat. n ^interiorprocefius ulna3humerifinumJubiensjnelatiorishumerirotulafidas anterioriparte calatum.Et C n quidem 134 WKV- VESELU VE CORPORIS quidem in prima figura internam procejjus notat fidem, cartilagine incrufiatam: in quinta nero & undecima externam fidem indicat,afferam & inaqualem. Vi,2,5,11 Pofieriorulna procejjus,finum intrans, mbumenpoßenon fide ad elatiorem ipfius ro tuite regionem excul-ptum. ^Ac 7) in prima quidem, & fecunda, <& quinta, internamprocejjus fidem indic at: m undecima au* tem externam,fiupofienorem. Ei, 2,5 vln£ßws,bumeri rotulam excipiens. Huncfinum undecima figura exaBius,ut modofubij ciam,notat. F& F,F. f tuber,quodfecundum fimus huius longitudinem fertur. Cj Cj, latus tuberis internum. H <& H, latus tu* (/>(/• beris,fiu,fimauis,(inus ulna, externum. I & fiffinw humfi des,qua mfiuis lateribus infima ipfius farte a U m circumferentia nonnihil intermittitur, ligamentommyproducendorumgratia aliquantulum afier & mo-h K? diceforatus cernitur. E 1,$,u Procejfulifiu magna aberit as in radice anterior is ulna procejjus C infigniti conticua, & quorundam mufiu lorum exortui & infer tioni aptamfedem parans+ JWi, 2,3, 4, _9 Ceruix fiu collum radij. T> 2, 3, 4, p Radij capit ulu, cuifinus infiulpitur, que bumeri caput ingreditur. Sinu huc 0 in nona figur a indicat. 0. ^ h 2,5, 6,io Ulm ceruix. 2,5, 6,io Ulm appendix notatur. R 1)2,5, 6,io Vim appendicis procejjus,quem jlylofiriptorio comparamus. S io Sinus appendicis ulna, cui cartilago iam T notanda adneBiturfieupotm innafcitur. T i, 2, $, 4, 8 Cartilago, qua ulna appendicis maximam portione a brachiali dirimit. ac 7~juidem in prima &* oBaua,cartilaginisfidemindicat,quaprimum aradij appendicisJinUjX,y & ^indicando,pronafcitur. In fecunda uerofidem not at,qua cartilago radij appediciadnajcitur. In tertia,cartilaginisfides indicatur,brachiale refiiciens. In quarta, cartilaginisfi aes,ulna incumbens,occurrit. V 2,6 S mus in ulna appendice, & oßis ulna,cui appendix adnafiitur,fide, in hoc paratus,ut alterius brachiale exten dentium mufiuh tendinem deducat. Hitres cbaratteres infixta, & X ac Z in ficunda,triangulum circumfiribunt,qui in ulna excarnisgibbus eB. Verum Zpriuatim tnanguh notat uerticem. a,a i, 2,6 ‘Primaprotuberans ulna linea. b, b 1,2,5 Secunda protuberans ulna linea. Verum fi priuatim in prima &* quinta figuris, huius lineafidem indicat, fi. obliquefecundum ceruicem ulna duBam. c,c 1,2,5 Tertia protuberans ulna linea. d i,6 Vina latus,prima Ime a &ficunda circumficriptum, e 2,6 Vina latus,prima & tertia linea circumfinptum. fi i)5 Eam ulna,inter fecundam lineam & tertiam confiHens. g,g 2,6 Linea illi ulna lateri peculiaris,quod prima linea tertiacy continetur. b,i i T>uo bicharaBeres fidem utranc^ notant, qua radius ulna coarBatur. ac h quidem fides indicatur fuperior, & bumeroproxima, i uero mfinor, & brachiah contermina. 4,4.1 low hac(eae (eo quod radius arcuatim obliquatur) duo cubiti offa inuicem dehifiunt. 15,11 Sinus ulna incijus,in quo radij capitulum uoluitur. m 3,4,5) Radij capituli fides,qua ulnafinui,linfignitoinfidet. n 1,3 Inferioris radij appendicis interior fides notatur: in reliquis autem figuris,ficunda nimirum, quarta,fiptima & oBaua, exterior fides extenditur,alijs cbaraBenbus ornata. 0 7 Smus in radij exculptus appendice, in quo ulna appendix excipitur. p 5,10 Protuberans ulna appendicis pars,raaijfinum 0 indicatum Ingrediens, q t, 2,3,4, 5> ^Amplus abruptus^ radij procejjus, cui tendo mufiuli cubitumfleBentium anterioris infiritur. r,ri, 2,3,4 ^cuta radij linea,ipfius infernafide,quafecundum cubiti longitudinem ulnam refiicit, extuberans. fifi 1,3 Internum Ime a r prius mfignita latus. t,t 2,4 Externum linea r indicata latus. u 2,4 Hac Jede radius affer eB,ut duo ex quatuor ipjipeculiaribus mufculis, hic ualidius infirerentur. x2y,z^i,8 Smus m radij appendice, articulando brachialimcijus. Et equidem notat finus tuber culum nonnihil promi* nens, &finum ipfum uelutigeminum confiituens,cuius partes x indicaripofjunt. cc 1, 3, 4, 6,7,8 Radij appedicis maxime eminens portio, quaJinu cui brachiale articulatur,interiori fide adauget. y,dl, E Cöt^OtlS Quanquam denuo non ligamentorum tantum, fed & mufculorum nomine proceflus alperi cernantur. Pofterior enim pofterioris proceflus fedes,qu£ interdum in puerulis appedice conftare uifa eit, ac gibbi & gibberi nomen apud nonnullos meretur, admodü inaequaliter protuberat, quodamodoq; finuata confpicitur,ut cubitu extendentium"1 mulculoru infertionem fortius excipe- m ** Wjj-ret.Ita & anterior prioris cubiti proceflus pars,in hoc afpera exiftit,ut ualidior * ’ 'c*‘ ‘ n mu/culi cubitum fleftentium pofterioris infertio efficeretur, Sc mufculi0 fe- “ 8™lc‘ eundos acp tertios digitorü articulos fleftent es, hinc promptius originem du o ? mfi cerent. Neq; folumnaec anterior prioris proceflus regio exafperatur, uerüm tilbf}mrc Sc iuxta eius proceflus radicem,eorum mufculorum nomine alperisq quibuf tab.a. dam tuberculis Natura ulnam decorauit. Ad haec, ut ualidioribus ligamentis hic articulus amplexaretur,in infima ulnae finus C literam referentis fede/ u- r ufi.i,k. trinq; ad latera Imulus inftar anguli cuiufdam imprimi cernitur, Sc ipfe finus C fimilis ä fua circumferentia inibi definit,afperq; redditur: non aliafane oc-cafione,quäm ut ex hac ulnae parte foraminulis non peruijs oblita, ligamento rum fortiü penderet exortus. Atq; in hunc modum ulna humero articulatur: p^dj ad hume rac]ius autem, qua humero iungitur,utcunq; tenuis eft,& exs oblonga tenuiq; s 1,4,9 fi articu atio. cerujce^uoc[£moJq jn amplum orbiculatumq; porrigiturf capitulum,quod f‘c'-rdmß eaparte,quahumerum fpe&at,° finum obtinetrotundum,&nonimpenie ca uum,quem humeri* caput;ad externum orbitaefuaelatus exertum,fubintrat. “ \ Ad hoc caput radius,quiefeente ad humerum ulna,in pronum fiipinumq; agi tur: & interim,quo minus cubitus fleftatur,extendaturq;,radij cum humero articulus,nequaquam obftat. Tanta enim efthumeri capitis longitudo, tan-taq; id fede laeui & lubrica cartilagine ineruftatur, ut radij finus in illo quoque rlntadhra motu ab ipfo 116 abfcedatjullaftie ex parte dehifcat. Caeterum ulna ä luo cum humero articulo deorfunV refta pene uerfiis brachiale fertur,fenfim graci-yh^ps ipßusfidi* lelcens,tenuiorq; tantifper fafta, dum ad brachiale ufquepertingat, illic enim AuerJusB' bifaria. tenujlonga^-ceruice,rurjfuS nonnihil aufta,a appendice donatur inftar ca- -pituli cuiufdam rotunda, fed interim uaria. Haec namque inferiori ipfius par- ’°«J teh procefliim obtinet,quem,quia in acutum procedit,Grgci difle&ores a feri g^CL* ptorijftyli imagine ctq>o{*>*■ fi- dens,non teres,fed triangularis quodammodo uideatur.p Secundaigitur pro-bib' tuberans linea, ab interiori latere radicis anterioris proceflus ulnae refta dedu $ tdtur,& comrriuneq latus cum primalinea coftituit,quod ab illo mufculo im-r preflum eft, quem modo brachiale fleftere diximus/ Aliud autem ulnae latus s w fi. cum fecunda linea,5 tertia efformat linea, quae trium linearü acutifsima afper-c,c‘ rimaq; eft,& ab externo latere radicis anterioris ulng proceflus logifsinie pro-t ?mufc. cedit: in q; hoc educitur, prominet'ue, ut ab ipjfa ualidumpronafceretur ligati, v. men tum,quod radium ulnae fecundum cubiti longitudine robuftiorismem n i>$ fifi branaeinftarconneftit.11 Latus hocinterlecundamlineam&tertiamrepofi-tum,mufculorum gratia comprimitur,qui internam cubiti fedem occupant, quibusq; hic ab ulna & radio apta paratur ledes. Horum autem praecipuus eft, x simfb: x quem tertium quatuor digitorü articulum fleftere audies. Verum quia mu-tab' fculi fecundum iftud latus occupantes,in ipforum per ulnam progreflu,etiam fui exortus portionem ab illa affiimunt,ipfum magis afperum occurrit, quam latus inter fecundam lineam & primam cofpicuum: ä quo nullus pronafcitur y jmxfc. mufculus,nifi iuxta ulnae cum humero articulum, ubi7 is principiü ducit, qui U ,Q~* radium in pronum ducentiü fuperior eft. Latus tertia & prima lineis circum-* fig- fcriptum, reliquis duobus minus eft compreflum,&priuatirrf lineam obtu-{am,(ed longam,& modice prominentem,ac uiciniiis tertiae lineae,quam pri-a io mufc. mae deduftam, adipilcitur. Hanc Natura* trium mulculoru gratia produxit, UA>~'i * qui ab ipfa triplici principio origine ducunt. Ac primum quidem eius mufcu-li eft,qui radium in lupinum ducentium breuior habebitur.fecundum autem 8c tertium pollicis ac indicis famulari motibus, in fecundo libro docebimus: quem eo leuiori negocio intelliges,quo cofideratius ea quae modo narramus, in ofsibus Ipe&aueris.Sunt enim haec non minus uifu cognituq;iucuda,quani cerebri & aliarum,quas hodie folum miramur, partium leftio. ut interim de fummo in artis noftrae operibus ufu nihil dicam,dum ad has lineas fcopum figentes, frattum acluxatum osritenosrepoiuifle,certifsimo cognofcimus.Ad huncitaq; modum ulna multum etiam ultra medium ipfius longitudinis le habet. Vbi uero brachiali propinquius accedit,teres omnino eflet,nififecuda & m fi.fi. linea infigniüs inibib protuberaret,ac oblique deorfum protenfa, fede adapta-C ?tab x* retC ^uadr%ulari mulculo, qui radij in pronü motus opifex, hinc principium fumere docebitur. Porro fi quid de ulna adhuc dicendum fuperfit,idiam una cum radij hiftoria perlequar,qui obliquus eft,quatenus ulna refta.Radius naq; ^adtjoLii-de 'foh;" fupracinfraq;ulnse committitur: in medio autem,ac per reliquam longitu- **** f i fig.m- dmem ita arcuatim obliquatur, ut admodü ab ulna dehifcat. quod partim fit, tvkcrk. utradius obliquo duftu ulna fufFultus,in pronum fupmumq; prompte ageretur: partim,quo aptafedes mufculis conftitueretur,quos neceflariointernam n 3 exter- externamq; cubiti regiones occupare oportuit. Quanquam magis obliqui fui motus occafione, quam mufculorum gratia radium obliquari, plurimumq; in medio duftu duo cubiti oflainuicem ablcedere, illa nos doceant animalia, quibus neq;radius,neq; radij beneficio manus in pronum fupinumq; ducitur. Equus namq;, ouis, eiusq; generis animalia, folidis aut bifulcis donata unguibus,tota cubiti longitudine radium ulnae adeo connatum aftabilitumq; ob ti-nent,ut ne tantillum quidem citra ulnam radius moueatur. In canibus uerö, &felibus,&ijs animalibus quibuspedesin digitos dirimuntur, radius moue-tur quidem,fed tanto obfcurius ac difficilius, quato nos manuum motus per-fe&iores obimus. Diftat igitur in his quoq; animalibus radius ab ulna,uerum longe minus quam in homine: 8c non adeo laxam articulationis Ipeciem in il lis,atq; in homine cernimus, unde etiam haud miror,Galenum no accuratius j^tdjadulnZ radi) ad ulnam explicuifle articulos, inter fe admodum uarios: fupra enim ul-articuUtio. na racJium excipit,infra uerö haec a radio excipitur. Ad externum namq; latus anterioris ulnae iuxta humerum proceflus/ finus quidam inftar quartae circu g *,n fil li partis tranfuerfim exculpitur,lguis,& cartilagine incruftatus.Huic finuih in- k ?,4,9 ternum latus capitis radij, cui finus inlculpitur, humeri externum caput exci- ^g m' piens, appofite congruit, ac laeue & orbiculatum hicfaäum, in illo ulnae finu uoluitur. Infra autem iuxta brachiale, ubi radius craflefcit, dilataturq;, & inii-gni1 appendice donatur, huius appendicis humillimae fedifc finus infculpitur, * wfe». illi no abfimilis,quem paulo ante in ulnam incilum retulimus. In hunc finum aWsfoulis cartilagineincruftatum, fuperior appendicis ulnae1 fedes, capituli modo pro- r*diilUd tu6erans,cartilagineq;obdufta,reuoluitunhacq;ratione radius utriulq; arti-culi beneficio tantummodo in pronum fupinumq; amtur.Non procul a lupe- ohuU' tu longitudine • • • 1 i • • r/1'. 1* 11 r 1 t 1 * ^ Umt^ar non articulo, u-bi radi) ceruix coniiitit, radius alperum abruptumq; educit if,%oji.p. «fient«*. proceflum,qui interna cubiti fedem relpicit, & infertioni anterioris cubitum fle£tentium° mufculi aptam lede parat. Rurfus reliquo ab humero uerfus bra n eifdemfi chiale duftu, radius non omnino teres & laeuis eft: uerum per ipfius longi tu-dinem humiliori lua ledep acuta &infigniterextuberante producit lineam, tab.&. ‘ quae tertiam ulnae lineam relpiciens,q ligamentum admittit,membrana uali-'f’*’4, dilsimaeritu ambo cubiti olla, qua inuicem dehifcunt, colligans/ Externum (7mtfc-huius lineae latus,perinde ac* internum quoq;,compreffum finuatumq; eft:ut hoc internam cubiti ledem occupantibus mulculis, illud uerö ijs qui in exter- f[ na habetur,cedat. Porro internum latus externo alperius eft,quod'mufculus \ tertium pollicis os fleftens, non infimam fui exortus portionem ab illo latere priuatim obtineat. Superior radij fedes e direfto diftae nuper lineae cofiftens, pene teres eft, & iuxta medium fuse longitudinis aliquouiq;“ alpera occurrit, « ut in hanc duo mufculi ualidioremmolirenturinfertionem: quorum* alter radium in lupinum agentium breuior eft/alter uerö radium in pronum du- tab.A.& centium fuperior,cuius potilsimum occafione alperitas illa cglatur, quod ipfe ym7mUfCt nerueam potius quam carneam inlertionem efficiat, longiusq; in ofle produ-inferio™ radj catur. In radij* lede,brachiali contermina,pleraq; examufsim inquirenda ue - tot* * jxtrtts hißona. la£unt Primum enim hanc partem augeri, ac dilatari, incraflariq; oportuit,ut ^8 ‘g' apta coftitueretur ledes,cui" brachiale articulari queat, neceflum etenim erat,d * brachialis cum cubito articulum, in hominibus paulo minus toto ad radium parati. referri: fi modo quielcente ad humerum ulna,manus radij beneficio,& uelut *>*>*• fecundario,inpronu fupinumq; agi debuit. Si namq; finus brachiale excipien-tisparportio,inulna&radio exculperetur, Sc ipfe interim finus fuperiorem brachia lis lede imitans,necellariö tranfuerfim oblongus efle deberet, prorlus foret foret impofsibile,radium & manum fimu 1 in pronum fupinum'ue ferri,ulnä adhumerum quiefcente,ac ueluti huius motus bafi ac fulcimento. Pars enim brachialis, quae tunc ulnae finuiinarticularetur, claui modo obftaret, quo minus uel tantillum radios, immota ulna, moueri pollet. Operaeprecium igitur fuit,inferiorem radij partem finus cui brachiale inarticularetür occafione,admodum craflefcere. Verum quia tenue os nimium augeri, nequaquam expe-diebat,Natura etiam brachialis portionem ab ulna fuftineri u oluit: at ita,ut ul -b i,zna expun&o,fuoq; adeo acuto proceflu, brachiale uixcontingeret. Ne enim ulna,reliqua fui appendicis fede,brachiali citra alterius corporis interuentum c 5 comitteretur, Natura ab inferiori fede' finus in radi) appendice brachialis gra d tia exculptid cartilaginem deduxit: quae ulnae appendicem afcendens, illam a 7,8 figura brachiali dirimit,itaq; articulü hunc aptat,ut ulna brachiale quidem fuftineat rum T. . 1 • / r s • r» \ ? uerum proxime non contingat, totusq; imus (^uti lane oportuit) ad radium fpeftet. Atq; haec fane tanto uelim inquiri diligentius,quö magis cum Galeni dogmatibus pugnat, non enim lubetinhocnegocio, alioqui fatis prolixo,pat fim Galeni loca,a quibqs prudens diflentio, fubne&ere, rationemq; cur aliter fentiam fubijcere,quum diligens leftor etiam non admonitus,haec abunde a-nimaduerfiirus fit. Verum ne nimium ipfius interim placita,eaq; potifsimuni quae ä ftudiofis in publicis feftionibus,ut expendatur,requirere foleo,iam prg terijffe uidear,in radij uln^q; Galeni hifioria,portionem & particulam modo aflumam,prolixius faepiusq; ab ipfo inculcata, eft autem haec,acutus ulnepro-ceffus,quem ftylo comparamus.Vt itaq; praeteream,quod magnam,& (quan iitnde ofik tum ex ipfius (criptis aflequor) dimidia finus cui brachiale in articula turpor-tionem,ulnae aferibit, acuto huic proceftui priuatum ad brachiale contexum Secundo ae inibi tribuit,ubi ulnam radiumq; in libro de Ofsibus pertraftat. Vbi aute pau- Ff"t4ru lo pöft brachialis ofia recenfet, contextus illius fpcciem exprimit, quando Icili ? cetc tertium fuperioris brachialis ofsiu ordinis os, quod paruum digitum Ipe- ftat,finuatum efle, atq; in illud acutum ulnae proceflum ingredi commemorat, ac uelutiduos brachialis cum ulna & radio articulosproponitrquorum unum quidem ad radium & ulnam fimul refert, alteru uero ad acutum ulnsö proceflum.atq; ad hunc quidem articulum pertinere aderit,brachiale in obii-« quum ducere: ad illum uerö, in reftum, cuius opera manum extendimus^in-fieftimusq;. Arbitror autem Galenum per obliquü motum,illum intelligefe* quo manus in utrunquelatus ducitur,pari nimirü motu,quo digitosinuicem adducimus & reducimus: ita enim obliquum lateralem'ue motum alias fere femper Galenus intelligit. Quod fi eft, quid dici pofletabfurdius,quam hunc motu acuti illius proceflus munere celebrari ? quum is, fi brachiale altius lub-* ingrederetur,eum motum haud fecus impediret, quam longus aliquis bäcu-lus fecundum ulnam ad cubitum ligatus, & ad externum ufque poftbrachia^ lis latus fuo apice pertingens, pulchre obftaret, quo minus in externum latus manus abduci poflet. Porro fi Galeni locum in fecundo de Partium ufu excu^* tere uolueris,inibi illum quoq; duplicem articulü recenfere,ac eum qui acuto fit procef!u,in hoc faftu dicere,animaduerfurus es, ut manus illius ope inpro-* num fiipinumq;,& deinde etiam inlatus duceretur. Hanc fentetitiartt,te ad a-» mufsim perpefa, non mmus quam priorem ueritan repugnare fateberis. idq* tunc potifsimum,quando omnem fere brachialis articulationem,ad radium ob hoc pr^cipue referri difces,ut radij motum, qui in fupmum & pronum fit^ manus fecundario fequeretur: & infuper colliges, illos motus debere impedi^ ri,fi acutus ille proceflus,ex Galeni fentetia,brachiali articularetur.quod oues* r n 4 bouesqj 140 VESELU VE C0ZT0Z1S bouesq; liquido oftendunt. nam ipforü brachialis ad cubitum articulatio,Galeni delcriptionibus, quantum ad acutum fpeftat proceflum, refpodens, neq; in latera,neq; in pronum,neq; fupinum apte moueri poteft.Illis namq; animalibus acutus ulna? appendicis proceffus oblongus eft,& finum priuatim in bra chialis ofsibus fibi uendicat,nullaq; cartilago peculiaris ulnam ac brachiale in-teruenit7prseter eam quae ofsibus cruftae modo obducitur* cuiufiiiodi tamen cartilago in homine lpeftatur,in quo etiam proceffus ille non tantum cartilaginis illius altitudinem excedit, quantumf fuperior illius qui in radi) appendi- / ce fculpitur finus pars porrigi educiq; cernitur. Eminet autem illa radi) pars eadem cum acuto illo procellu ratione, ut fcilicet finum efformaret brachiali aptum ,s hincq; ualidiora articulum continentia producerentur ligamenta, g Quum uerö huic radij finuinon unicum tantum brachialis articuletur os,ue- ta' l' rum inter tria brachialis ofIa,quae radium ulnamq; fpečtare docebimus,h duo b m,4>* ad folum radij finum referantur,&1 tertium cartilaginem illam a radio pecu- % liariter pronata,& acutu ulnae appendicis proceflum refpiciat, radij finus* ge- i trudem minus efle apparet, eo quod finus modice1 inibi protuberat,ubi lecundu bra- rf^ 4 chialis os primo committi,Capite quod fubfequitur difturi fumus. Nunc ue- 8f^ sintfsradiji r5 inluper confiderandum uenit, radij partem, cui appendix fua hic coalefcit, ipfcmq; appendicem'11 interna parte finuatam & leuiter cauam uideri, cum ut » M ipßru ten- " mufculo cederent radium in pronum ducentium inferiori,tum ut exattum n i dtmhmtpu. jt£T<> tencJlnum fenei adaptaretur, qui cubito exporrefti, digitorum flexui fa- mulantur. Externa autem huius radi) ledis pars,quemadmodu& externa bra rersm*-chiaiis regio, gibba eft, quod ita (quum extra ponatur) iniurijs ferendis perti-nacior reddatur. Ne tamenmufculorumtendines,manum hdcpetentes,& gibba illa fede dedufti,hinc inde aberrarent,finus multi huic ledi inlculpütur, quibus tendines'’ tranfuerfis obdufti ligametis, tanquam per anulos traijci, in P ■.»»»£• fecundo libro delcribemus. Sunt autem huiulmodi finus numero quatuor. mrihacfc ac1' primus quidem amplus eft/ tendinibusparatus, qui indicem, medium & * anularem extendunt/ Secundus' tendinem tranfinittit,indicem & medium r mu[c[ ä pollice in latus abducentem.“ Tertius quodam odo geminus eft,1 bicomem “*-z- ^ tranlinittens tendinem alterius mulculi brachiale extendentiu, una cum ten- t .omufe. dine7 mulculi pollicem uerfus indicem euertentis, extendentis'üe * Quartus . finus leuiter admodü exculptus eft, uixq; finus nomen meretur: alper tamen ,J. locus eft,qui ligamentum tranfuerfim’ tribus tendinibusobuolutum educit: quorum unus brachialis ofsipollicem fuftineti inleritur, fecundus primo pol- y u> tmfe. licis ofsi, tertius autem fecundo Sc tertio pollicis oßibus. Verum quarti finus jfedeSjligameti illius gratia,no duntaxat alpera eft, protuberatq;, uerum etiam cunaa uero,eorundem oßmm externam oBenditfaciem. Quatuor autemfigur C, 7,8 Oflo his numeri chara fler ibus, oflo brachialis offa in omnibusfixfiguris mßgnimtHT,fi modo in illafuperficie3in qua brachialefi offert, omnia in conßeflum ueniant. I3 //, ///, //// In prima &*feecundafigura notantur quatuorpofibrachialis offa. Tria pollici* oßa. Dy E, Fiy 2 Trta mdicis oßa.ataeadem ratio in cateris efl digiti's. g 3,5- Quinti brachialkoßußnus, fidescy cuiprimumpollicis os articulatur. Sinus huius longitudinem tranfuerfim a3b. infexta figura ab a ad b metimur .Internam uero fidem c externam autem d not at. ac d quidem m quar-Cy d. t a figur a etiam efl confiicuum. /A, 4,6 Sedesfixti brachialis oßis,cuipofibrachialis os indicem fuffiulciens coar flatur. h uero in quinto ojfifidem indi-h. cat,quam idem quoc^poflbrachialts os contingit, fi 3,4,6 Sedes feptimi brachialis oßis3cm pofibrachialis os3medium digitumfuflinens3coarflatur fi uero in eifdemfigu-fi risfides indicatur, qua idem pofibrachialis os fix tum brachialis os contingit. L 3,4,6- £edes oflaui brachialis oßis, cuipofibrachialis os3 anulariprapofitum, coar flatur. M 3,4,6* Sedes oflaui brachialis oßis3 cuipofibrachialis os3paruum digitumfuflmens3 coarticulatur. CN 1,2 Ößiculumfubinde accumbens externo lateri articulationis oflaui brachialis oßis, adpofi brachiale os3 quo par-um digitus fuflinetur. 0 2,3,6* ?rocefifus oflaui brachialis oßis3in internam brachialisfidem protuberans. ? 2,3,6* ?roceJfius qumtibrachialis oßis3 ex quo tranfuerfum pronafiitur ligamentum, quod in oflaui oßis procejjum O notatum infirtionem tentans,tendimbus obducitur3ex cubito internam manusfidem adeuntibus. Q 2 isippendixpofibrachialis oßis indicemjuflinentisfupenor,qua brachiali coar flatur. R 2 appendix pofibrachialis oßis indiciprapofiti inferior,qua capitulum confiituit3 primi indicis oßis fimm fitb-iens3 quaf longe mamfiflior eflfuperion. S 1,2 Interuallum occurrens interpofibrachialis os indiciprapoßtum, & id quod mediumßflinet. In cateris autem pofibrachialis oßibus eadem appendicum interuallorumq^ efl ratio. 7*1,2 Iu prima figura, ex duobus fefiminis oßibus interna fecundipollicis articuli fidiprapofitis, internum os nota-tur: inficunda uero figura3externum. VyUi TTuofifiminaoßicula3primo indicis articuloprapofita. X,Xi Inferiori X ößiculum notatur fifaminum,fecundo indicis articuloprapofitttm. Superior i uero, ößiculum tertio indicis articulo attributum. In cateris digitis eadem qua in iqdicis horum oßiculorum efl ratio. IP P O C R A T I,quemadmodu&Galeno fubinde,ma- a tou*fi nus(aut x&f potius) uocabatur/quod uulgp brachium fßf**' appellamus,quum hominem cruribus 8c brachijs donari dicimus, idfcilicet uniuerfum,quod afcapula ad extremum ulq; digitorü,unguiumq; terminos pertinet.b quod h tot* * uero Latinis fere omnibus manus nuncupatur, & ab inii- & 1 _ ma cubiti" fede,laxoq; illo manum cubito iungente arti- c wtcgr* cuio,ad digitorü ufq; fummum metimur,Hippocrati ac ^ extremam fummanfuemanum diceres,appellabatur.quae diftin<äio,etfi Gr^cis forte fit turz, z. commoda,latine tamenfcribetibusnonundiq; poteftefleufui. Manum itaq; dem Cr in brachiale tantum,&poftbrachiale,& digitos diuidentes,fingulis ipfius partibus lua tribuemus Capita,praefente eamd partem defcripturi, quae cubito ar ticulatur,& a Graecis Lccfrng, a nobis uero Cellum imitantibus,brachiale uoca ™0mnuL tibule tur,oftoq; ofsibus duplici ordine diftinftis conftruitur: quae in natu grandio- huiuf caP-ribus dura funt,& paruula,intusq; parum fungofa, modicaq; medulla appen- dT/aZ dijferentibM. dicummodo oppleta: non autemprorlus medulla?,utiquibuldam uilum eft, expertia, & potißimüm qua? horum occurrunt maiora. Haud parem enim omnia fortiuntur magnitudinem,ut nec formam,nec fi tum: quum ex omni-busnullumfit,quod alteri omnino relpodeat,& fingulapriuatim aliquid adi-pilcentur,quo ab inuicem dilcemi queant.Porro utcunq; fint uaria,nihilominus mutuo tam concinne adaptantur, ad tantamq; compofitionis accedunt harmoniam,ut eorum numerus non admodum inuentu facilis fit.' Nifi enim ualidifiima cartilagineaq; ligamenta, quibus obducuntur, fimul cummem- branis braniš refecueris,&accurate abraleris, unum efletibi omnia uidebuntur, auf cum Celfo ipla incerto conftare numero,& inter le connata ede opinaberis, I Caeterum cunftanerueis his cartilaginofisq; nexibusfimul conftrifta,cluas Brachialis offa dem tertia integras fuperftcies una efformat,exteriori quidem regione, quantum manui quart 7>s- tj0 c opise brachialis oßium.cuidifleftionum periti tecundarid addunt patien di difficultatem, exiftimantes brachiale iniurij s ferendis pertinacius fieri, quia multis componitur ofsibus, occurfantiü uim articulorum cauta cededo exol-nentibus, eo modo, quo haftamfagittarriue difficilius laxa quam tenfa penetrare confpicimus. Quanquam rurfus & ad innumeras manus motuum diffe rentias, hanc ofsium uim & copiam a Natura non poftremo loco extruftam l quinque efle animaduertimus. Quatuor in fuperiori brachialis ordine,qui cubitu fpe- ***&*& fgur?ha~ ftat,repolitis ofsibus, exipforum qua ordinantur feri e, nomina non ab reim-raä.i. ponemus:1 primum perpetuo uocantes,quod fuperioris ordinis internum dem figur, conftituit latus:m fecundum uerö, quod huic fubfequitur, atq; magis ab inter-cbma.%. no abfcedit latere:" tertium, quod fecundo ad externum latus proximum efb "emfaur. ° quartum uero,quod externum latus iam omnino occupat. Quatuor pariter chardä.i. inferioris ordinisp offa, quintum, fextum, feptimum & oöauum nuncupabi-dem figur, mus, atq; in hunc modum finguloruhiftoriam aggrediemur. Primum itaq;, Phialis ad fecundum & tertium, inuicem ualidifsimeproximeq; committutur, & uno k omnibus ordine iunfta, fuperiore brachialis fedem ita efformat, ut inftar unius alicuius fi. cbaraa. 0fsjs tranfuerfim oblongi capitis,in radi) finum concinne articulentur. q \ffigt Ac primum quidem & fecundum,inqfinu radi) appendici infculpto reponun ?tur: tertium uei*hr cartilagini innititur,quam ä radiö pronatam,magna ex par fig cap. 24 te ulnam a brachiali dirimere fcripfimus. Quanquam externum terti) ofsis la j i,x'r io tus etiamS acutum appendicis uln^proceflum tunc contingit,quum in exter-fi ca.24 r. num latus manum inclinamus. Verum interim tertium id os,unum cartilagi cap.^l x. ne oblitum,qui uifu dignofci queat,in homine nequaquam adipifcitur, quem u poneü proceflus ille fibipropriü haberet, quum etiam proceflusipfenifi fecundum Itcifiün fuius, quo brachiale arftatur, latus perinde extuberet, ac reliquorum finuum n iYgmeui fupercilia,ipfeq; radi) appedicis in interiori finus latere'apex. Atq; id uel taftu mZuZ f euiter dijudicatur, fi manu in latus internum dufta inter brachiale & ulnam* oST** alterius manus pollicis apice inferere quis fuerit adnifus.“ Quartum brachia-ri<*pUfigu lis os ulnam haudquaquam contingit: at fuperiori fua fede eam huius articuli na uendiceti risfintob. ligamenti portione admittit, quae ab aeuto ulnae appedicis proceflu enafcifun -"'b Dein 144 %AeHT>. VESELU VE COKfORIS Dein fuperiori quarti ofsis fedi* tendo mufculi inferitur,qui brachiale flečlen * 4mufe. tium eft inferior.Ex humiliori autem ipfius fede7 mufculus pronafcitur,cuius ybfmurc beneficio paruum digitum a reliquis abducimus. Praeterea mufculus fuse tah1 originis portionem hinc aflumit, qui duorum primum parui digiti os fie&en K 4 tium habetur extenor.adeo ut quartum hoc os neq; inferiori,neque fuperiori oäificm- ipflus fede,neq; etiam externo ipfius latere, alteri olsi comittatur: fed tantum mittatur. • r* t i rr i i „ . ~. uuiluih interno lplius latere,deprello admodu capitulo, terti) ofsis externo lateri (ma gis tame ad manus uolam) in eum modum coarticulatur,quo oßa per planas omnino fuperficies,cartilagine intenm lubrica oblitas,conftrui diximus.Hoc itaque quartum brachialis os,id peculiare fibi uendicat,quod uni tantum brachialis cfsi iungatur,quodq; omnium brachialis oftium minimü fit,reliquisq; minus protuberet,finueturq;. Eft enim quodammodo fphaericum, fed paulo longius quam craffum: quia fcilicet inferius mufculos educit, fuperiüs autem nalidifsimi tendinis infertione, uti diximus,excipit, eaq; rationefurfum deor-fumq; magis quam in lateraprotuberare debuit. Vnde etiam ueteres difleftio c^ordmiad- num profeftores, id (uti conijcio) Reftum appellarunt, ambigentes quem in jcMnumuc or(ynem |pfum referret. nos autem fuperiori ordini afcripfimus, quod tertio huius ordinis oßi coarticuletur, acreuerain eo ordine cofiftat. Nuncuparunt etiam Anatomici praeiens os,carti!aginofum: non fecus quam Marinusa os ge a 1)2 fenu articulo praepofitum, eo nomine donauit, quod molam patellamq; uoca-mus. Non /ane (quantum reor) quod id os molle,omninoq; cartilagineü effe 2‘ arbitratifint,quum omnium brachialis ofsium facile durifsimum &folidißi-mum fit: at quod coftum exterius cartilagine obduftum uifatur,propter mu fculorum principia, tendinumq; fines, qui poft elixationem cartilaginismol-Liki.de rfii liufculae Ipeciem referunt. Galenus hoc os, oflrauum brachialis os uidetur re-fart' cenfuiffe, id proprium ipfi tribuens, quod propugnaculu nerui cuiufdam fit, qui ab interna manus fede ad externam fecundum id brachialis os refleftitur. Hic neruus me non latet,uerum ad hoc oßiculum in hominibusnon reuolui-tur.eft enimb ille neruus, quem a quinto brachium petentium, paulo poft cu- h biti longitudinis medium,ab interna cubiti lede in pofteriorem porrigi,atque raa.46. duos furculos paruo digito, totidemq; anulari, unum autem medio deriuare, in quarto libro audies. Porro praeter quartum brachialis os, nullü penitus oc-Primu os quot currit,non pluribus adnexum cotiguumq; oßibus.Primü enim,praeterquam siuifmß guwcofyi cies, quot oßibus quodq; os committit-tur examinatum, (cui is finus quoq; comunis eft) feptimi oßis omnium facile maximi grande rotundumq; admitteret caput.atq; ita primum os radio,&fecundo brachialis guotßcundu. oßi,& quinto,fexto,ac feptimo committitur. Secundum os (quod tanto minus eft primo,quanto ipfum maius eft tertio) conneftitur primo ofsi, & fepti mo,uti iam diximus, tertio aute, amplo connexu planis fuperficiebus conftrin gitur: adeo ut fecundum os radio, & tribus brachialis comittatur oßibus, primo uidelicet,leptimo & tertio: neq; etiam multü ab oftauo remouetur. Ter-Quot tertium, tium os, cui quartum articulari, iam prius diximus, modice pro tuberant e, fed amplo capitulo finum fubit oftaui ofsis: hincq; facile conftat,id os &ulng,ma gisq; adhuc'peculiari huius articuli cartilagini,dein & fecundo ofsi brachialis, c & quarto minumß. quöd radio articulatur,etiam fecundo brachialis mngitur oßi, amplo utcunq; capitulo in fecundi ofsis finum fubiens.Deinde alio capite multo ampliore,& ab inferiore ipfius fede edufto, comunem finum ingreditur, quem quintum brachialis os cum fexto efformat. Verum Natura praecaitens,neprimu os un-diq;aliorüoßium finus ingrederetur, & ipfum interim tyranimore nullum fufeip er et,infime in ipfo caelauit finum, quo una cum fecundo brachialis ofle Sc quarto Sc ocfauo conterminum efle. Quintum brachialis os,quod inferio- Quot quinti*. ris ordinis primum recenfuimus, fuperiori fuafede in finum fibi exculptum primi brachialis ofsis capitulü excipit, 8c externo latere etiam finuatum, fexti i ofsis capitulum admittit.Verum praeterea idJ primum quoq; pollicis os fufti-chöfi.G. ne t.inferiori nam q; fuafede* finum adipifcitur patulum &1 oblongum, acins Frimp°^cH g fßg.c. interna externaq; regione magis quam in lateribus ac medio exculptum, cui frAZlJof b (primi pollicis ofsis capitulum ea articulationis fpecie committitur, qua? nio* ^ tum edit omnibus manifeftum: aliter multo quam brachialis ofsium inter fe “ connexus,cuius motus ita latet,ut uix dijudicari queat. Atqhac etiam articuli m fpecie,obfcurifsimo motu praedita,quatuor' poftbrachialis offa,quatuorinfe-Izclarafi. rioris ordinis ofsibus adneclutur. Primum enim poftbrachialis os indici prse-j,c.7.8- pofitum, magna exparteK fexto brachialis ofsi coarticulatur,1 portione quoq; * gür.a quinti ofsis attinges. Vbi enim quintum os fexto coarftatur, communis finus t »,4.« fi utrique ofsi exculpitur, cui capitis primi poftbrachialis ofsis pars articulatur. iKT’h' adeo ut quintum brachialis os, pr^ter primum fextumq; brachialis ofla,etiam primum pollicis os, una cum primo poftbrachialis ofle contingat. Porrö fecundum poftbrachialis os,medium fuffiilciens digitum, depreflo,fed obli-»»,♦,<{ fi quo, capite” feptimi oßis brachialis finui leuifsime, at oblique interim, excul-n ira«- pto articulatur, acutiore fui parte, latereq; interno,” fextum brachialis osmo* dm fig.k. dice etiam contingens. Duo autem reliqua poftbrachialis offa, ea fcilicet qua? * ’tmiA anu^arem &paruum fuftinent,duntaxat oftauo brachialis ofsi0 famibus, acin fuperficie tantum excauatis finibus coarftantur. Sextum itaq ue brachialis 05 Quot oßihttS duobus committitur poftbrachialis ofsibus, illi nimirum quod indici praepo- JZm?nlmfT nitur,& obfcureilli quod medio fubijcitur digito, brachialis aute tribus committitur ofsibus: primum enim os fuo finu excipit,& fuo capite in quinti ofsis filium fubintrat. dein feptimo ofsi leuifsime protuberate capitulo, aut potius plana fuperficie articulatur: eftq; inferioris ordinis minimum, queadmodurri feptimum maximum, quintum autem & oftauum medio fe habent modo, quanquam oftauum quinto paulo grandius cernatur. Septimum os fuo capi- Quot ßptimü» te rotun do, ac impenuus protuberante, in communem primi fecundiq; ofsis finum fubit,hacq; ratione duobus illis ofsibus committitur.ab interno autem latere fexto ofsi articulatur: ab externo uerö articulatur oftauo ofsi,ampla admodum articulatione,quae depreflo fit capite,finuq; in fuperficie tantum cae-lato.Hanc articulationem aliqua ex parte cartilaginei ligameti interuenit por-* tio: quae etfi feptimum os ualide oftauo ofsi committat, attamen id omnium brachialis ofsium creberrime uerfus interiora luxatur: tum quod grandius fit,neq; ita facile,ac cotermina,occurrentium impetum fuftineat: tum etiam, quod ligamentum interna fede hoc os uicinis colligas, non aeque craffum fit, atq; in reliqua brachialis regione. Atq; id hinc potifsimum accidit,quod Natu-* tbe^C6 ra%ament^m°lecrafsitieq;/tendinibusiterpr^pedirenoluerit,quifrequen U ti multitudine,hac ad digitos fle&endos ab interna cubiti fede prorepunt. Vt^ cunque uerö fit, feptimum os quatuor brachialis conneftitur oßibus, primo nimirum,fecundo,fexto,o£tauo,&poftbrachialis ofsi, medium digitum fufti nenti. Oftauum os, cunei quodammodo ritu feptimum & tertium fubin-tr at,illis q; duobus committitur: feptimo quidem,ut paulo ante retulimus.ter tium autem,in finum fibi exculptü admittit: dein duobus etiam poftbrachialis coarftatur ofsibus,quse anulari &paruo pr^ponuntunadeo ut quintum os $ quatuor ofsibus conterminum fit. quibus lubinde paruulum acceditq ofsicu- r *fev, lum^exillorunumero/qu^fefamifeminisimaginiafsimilatur.Adexternum v,x* o enim \ \ T4* UKV- VESOLJI VE CORfOTLIS oßuuiumad enim latus coarticulationis poftbrachialis ofsisparuumftiftinentis cum o&a~ ZZLT uo brachialis ofle,eius genens reponitur ofsiculum,federn quafi oppleturum, ißu en n brd- qug ideo hic quodammodo uacua relinquitur, quod hoc poftbrachialis os fua chiaiirepoßtt*. fUperiori parte totum o&auo brachialis ofsi inniti nequeat, atq; in externum latus paululum abfcedat. Videtur itaq; id ofsiculum hanc articulationem firmare, ac poftbrachialis os, paruum fuftinens digitum, nonnihil fuffulcire. nifi etiam communi fere fefaminorü munere ac u 1 u,s tendinifubferuiat, qui huic * * mfc. poftbrachialis ofsi infertus, ä mufculo brachiale mouentium tertio educitur. Quotiefcunq; igitur ofsiculum iftud fe offert, oftauum brachialis os ex abundanti illi quoq;, quemadmodum & prius commemoratis ofsibus, cotiguum oBmießu uifitur. Quinetiam &hocadhucoftauum osfibiproprium uendicat,quod frocejjhs. ipfiuSintema {ede, qua manus uolamlpeftat, notatu dignum educit'procef t fi fum,ab externo latere uerfus internum latus in clinantem,&interno fuo late- gw'°' re C modo exculptum, ut aptam conftitueret fedem, qua tendines mulculo-rum digitos fleftentium (qui ex cubito procedunt) opportune uehi contine-riq; pofient. Vt uerö tanti tendinum moli fedes haec aptior redderetur, etiam Qwntioßi* quintum brachialis os interna lua fedeu proceflum educit, uerfus externum la u z^6fi fwtjpK. tus uergentemj&in externo latere pariter exculptum,eiufdem omnino ufus, gW’ ’ epio oftaui ofsis proceflus gratia, nimirum ut tendinibus iliis uia exhiberetur, acpoftmodum ex pro ceflu um illorum apicibus ualidifsimum* ligamentum * 44 enafceretur,quod tranfuerfim tedinibus circundatum,ipfos,ne a fua fede7 ab- ^ t errent,exurgant'ue,contineret,ampleftereturq;. Haec fedes tendinum nomi- ti 1 ub.z ne excauata,&ligamentis obduS:a,utcunq; laeuis eft: quemadmodum & reli quos quoq; finus,quibus tendines tanquam in anulis uehuntur, laeues &lubri cos efle nouimus. Quum tamen ligamenta ex hoc finu prorfiis euellimus, of faq; illis omnino libera fpe&antur, is quoq; fubafper educendorum ligamentorum occafione exiftit: quemadmodum & reliqua brachialis ofsiumpars, extra hunc (inum,easq; fedes,quibus ofla articulantur,inaequalis,&infigniter fatis afpera eft,ut fortiora educat ligamenta,eademq; ualidius excipiat,quibus olla obuinciri,ac inuicem colligari,iam antea retulimus, DE POSTBRACHIALI. CAPVT XXVI. 0 s t b c h i l i s delineatio fitmendaefl ex duabus prioribusfiouris lampracedentis Capitis, quibus qudtuorpoßbrachialts ofja /, II, III, IIII mßribuntur. Uerum (ubfetjuentis Capitisprima figur a ad poftbrachialis os mdicem fuHinens exprimit, omni ojje liberum. ARS manus,a brachiali ad radicem ulq; diditorum *per- * *>2 h* tinens,Grsecisq$ nvnoutjiriop appellata, Celfo, & alijs Grae- uym.’©-’ corüinterpretibus permultis,palma dicitur: quibufdam 'mtcsri-autempedtus&peftcn(uti&Graecorunonnullis si£©^, r“"r‘ Sc kIus,ac nuncupatur. Quandoquidem uerö in pal ma pleriq; etiam brachiale complectuntur, ac alijs rurlus palma idequod uola denotat, quumq; pedis pedio, pefti p,ßMUü ms&peftorisnomenetiaacc6modatur,ego nvmukgmo? modö,uti& ha&e-nus feci,poftbrachiaieappellabo.quod Galeno quatuorconformatur oßibus: uLhlTof, Eudemoaute,Celfo & Ariftoteli,quinq;:proutnimirüpollicisbos,quinto bra t> •>*% amtmr,cnialis ofsi articulatu, hi quide poftbrachiali, Galenus uerö digitorum olsib us SL*’ \2mrln. adnumerant. Porro nonnulli id poftbrachiali adfcribunt, quod non ut prima r“a-'-reliquorum digitorum' ofla nudum exeratur,fed quodämodo poftbrachialis oßium i h* k- ofsium ritu lateat,uulgusq; ob id pollice duobus tantum donari* ofsibus exilii a.ij b,c. mCt: quodq; primum pollicis os tota ipfius formapoftbrachialis ofsibus multo magis,quam primis aliorum digitorum oßibus relpodeat. Galenus autem id os ititer digitorum oflarecenfet,quöd fuprä infraq; per MfŠgaotji).loč eft,la-xani)& quae 111 anifeftum motum edit,articuli fpeciem articuletur; fupra quidem brachiali,infra uerö fecüdo pollicis ofsi: quum interim quatuor poftbra-chialis ofla,infra tantum,qua digitis committuntur, ea articuli fpecie coniun-gantur.Supra enim,uel Galeni lufFragio, brachiali per oß~ parte teretia. Longißimum Sc craßißimum indici preponitur,atq; ita fenfim ^ W/7I? fiunt breuiora <& tenuiora, ut omnium facile breuifiimü teriuißimümq; pär- ln longitudine, t expede uo praeponatur digito. At quia os indicem fuffcinens,magis 'fuperius brachiali fanardcu articulatur, fuo'ue inibi nexu ad cubitu uicinius accedit, quam os medio praetor« [edem pofitum digito, hoc illo in manu adhuc integra meritö lögius efle apparet, Sc poduäio; deorfum,adeoq; ad digitos magis deducitur* Caeterum omnia poftbrachialis nemm 1digitorum quos ftabiliunt liumero pulchre correfpodentia, &longo in-tf21X tusfinu,quo niedüllainipfis reponatur,quemadniodü brachij os,donata/fu-äens iA pCr^s Sč inferius appendices obtinent: quorum fiiperiores, quae ipforum ad f /fi ca?* reliquum os coalitum in pueris nönnunquam aegre oftendunt, brachialis ofsi bus,uti antea diximus, coarftantur: ipfaq; ofla hic externa fedenonihillatiora i quam interna occurrunt,ut poftbrachiale una cum brachiali fuperficiem exte toceptt' ri^s gibbam, intus uerö cauam,aptius hic coftitueret. Quin etiam appendices Uncpcte, hce lateribus fe inuicem contingunt,& cartilaginei ligamenti interuentu inui cem alligantur. Inferiores appendices cofpicuo nexu ofsibus coälefcüiit,granei com- desq; funt admodum,& in rotundum, ac ab externa manus fede iri internam parm. 0bl0ngurnL capUt defiiiunt: quod cartilagine obduftum, primi digitorü ofsis finum fubintrat.Hae etiam lateribus fe contingunt, fed non adeo uicine, ac fu-periores. nihilominus tamen qua inuicem refpiciunt,finuatae funt, ligamen-taq; cartilaginea educunt,quorum opera ualide mutuö conneftuntür. In medio autem duftu,& fecundum poftbrachialis longitudinem, & digno notatu fcoßLrdciiUlis h ** fe h interuallo dehifcunt,idq; magni cuiufda ufus gratia, 111 quolibet enim trium iZtuJe mtefuallorum,quse quatuorpoftbrachialis ofla coftituunt,* duo reponuntur buiz'ubA muf^u^ illoru. ofto,qm prima quatuor digitorü oflafleftunt: quorum etiam crJu.ml unus ad internum latus poftbrachialis ofsis indicem fuftinetis habetur, & externo lateri oßis paruo digito praepofiti unus quoque exporrigitur. Verum quum hi mufculi uixipfius ofsibus fint longiores,ofsium q; interuallanön tan tum hient, diducantur'ue, ut fufficiens mufculorum moles in ipfis collocari Jculis cedät & queat: poftbrachialis ofTa merito,qua uolam coftituunt,omnia firnul caua ap-parent,diftisq; iam mufculis aptam exporrigut fedem,qua praecipua ipforum reponatur portio. In externam uero oßium fedem mufculi nihil prominent: o z & parem In mutuo nexu. Sc parem inibi cum olsibus fuperficiem conftituentes,illorum gibbum,quod deprellum magis,acplanum,quam teres cernitur,ne minimum quidem exce dunt.aded,ut quemadmodum ulnam & radium attenlis ipfis cedere oftendi-musmufculis,uc quoq; poftbrachialis offa fecundum logitudinem angulofa Sc lineis quibufdam pulchre extuberantia fpe&entur, pro mufculorurn uide-licet,qui ipfis exporriguntur,ratione.uti etiam poftbrachialis os,indicem fufti nens, in interna manus ledem, qua brachiali articulatur, notatu dignum educit ‘proceflum,cui'mufculusbrachialemouentiumfecundusmferitur.Dem poftbrachialis os,paruo praepofitum digito,qua brachiali committitur,exter- 15 ^r* no fuo latere, ueluti a brachiali protuberat, ut comode tendmis inlertionem crl^ admitteret" mufculi brachiale mouentium tertij.Inluper ofla indicem & me 1 ‘ dium digitos fuffklcientia,ipforum externafede ad brachiale0 ampla quoq; & ‘m'tfig. alp era funt, ut bifidum excipiant tendinemp mufculi brachiale mouentium quarti,qui ideo potifsimum uidetur bipartiri, & dein latefcere, quod fimplex mufc. & teres uni alicui proceffui paru apte infereretur, qui extra brachialis&poft-brachialis exteriorem gibbamq; ledern extuberallet, fupYd charaft.f, DE OSSIBVS DIGITORVM MANVS. p7,.mufc. Caput xxvii. t&.K FigVR^A ZJig ES IMI SE9T/M/ C P I T I S, T {E S C O N* tinens tabellas. PRIMA TA/ SECVNDA* TERTIA« bella* TRIVM TABELLARVM HVIVS CAPITIS figurcC,& earundem characterum Index» 0 s s i y m digitorum ßriemdu# prioresfigura, ad mitium uigeßmi quinti Capitis repoßu, common-ßrant: quemadmodum & tres integrum oßium contextum exprimentes figur* tl jtaq. brachialis ofsisf fedes, quae primi pollicis articuli gratia, laeui & lubrica "5.*! ^ cartilagineincruftatur, tranfuerfim oblongo amploq; prominetg tubere, 8ch f }>6 & anterius1 pofteriusq; (fed loge magis anterius) infmuatur.k Primum uero pol gtfiLp. Frimipßcis ficis os fupra tranfuerfim, feu ab interno latere ad externum, oblogo amploq; *t-ab d ad Galeem- finu infculpitur, 8c anterius pofteriusq; (at magis anterius) extuberat, diftse h ciufdm textu*, quinti brachialis ofsis fedi,mutuo ingreflu cogruens. quamuis tame non adeo ^gce'iu^dem infigni,ut hic articulus unico tantum agatur motu,reliquorum fere articulo- fig.d. rum eo ingreflu nexorum ritu. Is namq;, etfi potifsimü laterali polleat motu, * ^ quo pollicem indici admouemus, & ab eodem rurfus abducimus, ipfeq; articulus ad hunc praecipue motum extruftus uideatur: nihilominus tamen aliquantulum fleftitur & extenditur, tantoq; magis fleftitur,quam extenditur, quanto articulus ipfem anteriorem manus fedem, feu uolam, magis quam in Owprimum pofteriorem externam'ue fedem producitur. Primum pollicis os fecundo ue luti1 inarticuJatur: inferior enim ipfius pars in unicum definit caput, unicum / Hic arti-fimplicemq; fecundi ofsis finum fubiens. Verum id caput non adamufsim ro-tund um eft,nec pariter in orbe undiq; deprimitur. In pofteriorinamq; ipfius det i M j[ede,&magis adhuc in lateribus non minus fere, quam mediae ipfius fedisuer ^Ccr tice extuberat,8c ad interiore tantum fedem eduftum,inibi deprimitur, itaq; cartilagine obduftum adaptatur, ut fecundü pollicis os, fupra id caput magis smßcundum fle£timus,quäm extedimus,ac in latera ducimus. Tertius pollicis"1 articulus, mhiepror terno, ^ ^ primo <& a lecundo conftruftionis Ipecie admodum uariat: quippe infe- rior fecundi oßis pars in duo oblongabipartitur" capitula, ab externa fede in uuu. interna procedentia,& in hanc priuatim edufta & orbiculata. Hgc° finu quo- " ^tabt dam oblongo dirimuntur, non minus quam ipfa capitula cartilagine incrufta 01 tab.u to,& in internam fedem magis quam in externam pertinente. Superior uerö tertij ofsis fedes, duos obtinetp finus,q tubere quodam oblongo difiun&os, 8c p tta.i,k. duo fecundi ofsis capitula excipientes, ipfum autem tertij ofsis tuber finü fiib- 2 ingreditur, in fecundi ofsis capitulorum medio cauatum. Hac igitur ratione, fecundum os in tertium fubit,& uicifsim tertium excipit,amboq; ofla mu tuo ingreflu tam fcite coarftantur, ut tertium os duntaxat extendi flettiq; queat: nequaquam autem,uel minimum etiam,in latus ducatur. Quandoquide uero fecundi oßis capitula cum eorundem finu in internam fedem adeo atq; diximus pertingunt, confiftunt'ue, tertium os in angulum fleftitur, & interim uelut a flexione tantum ereftum, non ultra reftam lineam bene articulatis ui smficZditr ris extenditur. Pari prorfus articulationis fpecie,reliquoru digitorum" fecun- r utfecun 7,'JSumlr- d1* tertij q; compinguntur articuli,folamq; acutam flexionem, &reftam tan- ^jGcr tiadi. tum extenfione,citra omnem in latera motum,experiuntur. Caeterüm pri- k,«.«» qmiliorum mus quatuor digitorum * articulus,unico perficitur“ capite, & unico itemx fi- ^ pnmw. nu Poft^ra^^lfs enim ofla in unum fingula definunt caput, ab externa oßis bcttM*. fede in internam multo longius, quam ab uno latere ad aliud, tranfuerfim'ue latum &lum.Dein caput hoc in interna manus fedem loge magis,quam « itab.c. in externam pertinet?longioriq; inibi interuallo cartilagine incruftatur. Sinus x 1 tamen tamen in fuperiori lede primi quatuor oßis digitorum Cd?latus, utcunq; orbi-cularis eft,primumq; osfupra caputillud Reäitur & extenditur, ac inlatera utrinque agitur: non uerö, capitis forma?, quam ita oblongam eile diximus, occafione, etiam circumuertitur. Praeterea huius articuli extenfio, & laterales motus,non aequeac flexio funt inlignes, aut in acutos pariter celebrantur angulos, quöd caputpoftbrachialis ofsiüadeö modice exterius 8cin lateribus deprimitur. Quato tame id caput magis exterius,quam fecüdi & terti) articu-lorü capita,cartilagine obducitur,tanto etiä magis extra re&a linea primi arti-culi,quam fecüdi Sc terti) extendütur.perinde ac index in internu latus,& par uus digitus in externü latus magis quam caeteri digiti inclinatur: quod primi ^ . 1 " 1 — ^ A ia « «• ^ Ii« 4 A-T— ^ 1*1 « Natura in di robori colui entis,ut primos articulos circuuerti noluerit,quu manus radij' /orum articula in pronü &fupinu motus, abüde digitorü circüduftui accomodent. Quead- ^ modü infuper motus illi, fimul cum humeri ad Icapula circuaftu,pr^ftat,quo minus aeque digitorü extenfione ac flexione indigeamus: fic quum primos di gitorü articulos in latera agere poßimus, nihil opus eft/ecüdos & tertios tam laxe coponi,ut eode quoq; polleret motu. At q; ita,quo diligetiüs h^c,unu pro-feftö Naturae artificiü ex alio mox proponentia,expendo,eo etiam magis Galenum miror in libris de Partiü ulu, omnes digitorü articulos ad mutuum fe- Iii,re re ingreflum coparalIe:&in libro de Oßibus eande articuli fpeciem omnibus ofsibus tribuere, quum ait,fuperioris oßis caput in fublequetis linam ingredi, non lecus quam fi in articulatione omnes fimul articulos comitti arbitratus fuiflet. Deinde in libris de Adminift.feft.ita mufculorum undiq; contra uete-rum placita inftituit hiftoria, ut tedines digitos in latera ducetes non minus fe eundis 8c terti) s,quam primis digitorü tribuat ofsibus.Vtcüq; uerö fit,uel arti culorü ratione digitorü olla ab integrorü digitorü imagine plurimü uariat.& y apices t, infuper tertiü os inferiori luay fede, qua nulli coarftatur oßi,etia protuberat, renjtyte-afperß^. capitulu duobus quafi uinculis donatü obtinet, ut toti internae huius z ic -*■ i r* " * i / _ , \ • • • ii* • r • twi " * pri protuberat,alperü inaequaleq; occurrit. Caeterüm interna primi pollicis ofsis Interna oßium mi fg.™. fedes fecundü ipfius longitudine interna; refpodet fedi ofiium poftbrachialis, jccudu-t • \ \ p i ^ • -i • . ^ er w- qug paulo acutius quam teres forma,extuberat.quum tame prima quatuor di U^hdmem. terfe. gitorü olla,uti Sc eorü fecunda, &fecundü quoq; pollicis tota regione inter ar ticulosipforumcolpicua deprimatur, & potius in plana fiiperficiefinuentur, b & muß quam extuberet :idq; tendinüquiipfisexporrigüturcaufa,qui quum teretes tab. & mu- fint,tereti etia corporinequiuillent inniti.Quinimö non tantü eiufmodi ten-smfc ^ines oßibus illis exporrigütur,at ligameta etia ab oßibus edueütur, in quibus tab. c mu- tendines ueluti in anulis repunt, quibusq; ad depreflam ofsium federn conti-tlnufcuT nentur,ab illaq; exurgere haud permittuntur.Conliftit autem in fecundo pol tab a mu- licis ofleb tendo,tertium ipfius os fleftens.in primis uero quatuor digitorü o£ d 6murc[ fibus, duo le olFerunt tendines, quorum' unus lecundü fui digiti fleftit os,d al-tab, y mu- ter tertiü,qui etiam lecundo deducitur olle,quum interim primo pollicis oßi ötbjmt nullus eiulhiodi alligetur tendo, quod fimiliter ac poftbrachialis olla externa fcuii c. fede latü depreffumq;magis eft, quam gibbü: quantüuis tame reliquorü ofsiü 'akmtes digitorü externa ledes lit prorfus gibba,& teres,hisq; fedib.inftar membrana-mufcuioru rjj expanli dilatatiqj inferatur" tedines,neq; ulli teretes ipfis uehätur. At tertia 2>0^ o 4 interim interim digitorum otfa, etfi externa fede teretia fint, ab articulatione tamen, quo fecundis committuntur ofsibus ad ipforum extremum dufta,non aeqife ac reliqua eminent: fed unguibus cedetia,tanto mmusprotuberant, quantam fede ungues occupant,ne fdlicet integer digitus in tertio offe procerius quam in reliquis oßibus exurgat. Latera primi pollicis ofsis,uti & tertiorum ol'sium md'-latera, funt quodämodo teretia. Primorum uerö ofsium, qui in quatuor funt digitis, & fecundorum ofsium quinq; digitorum latera dimidiae partis lateri • relpondent,cpice a tereti corpore per medium effet refefta: quod nimirum ea oflä fede interna debuerint efle plana,&externa gibba.neq;iuc quicquam pol licis,& indicis,& parui digiti ofsium latera,priuatim (ut integri alias digiti) fi-bi uendicant: adeo ut Galenus parem integrorum digitorum, & eorundem ofsium formam,minus recte uideatur proponere. DB OSSICVLIS, Q.V AE SESAMO SE-mini comparantur» Caput xxviii» H n c Capitipracipuefamulaturprimafigura,uigefimoquinto Capiti prepojita, & internam manus fi dem una cum oßiculis hoc Capite defcribendu commonHrans: ad charatteres nimirum ISI, 7, V, V, X O* X. anorum etiam TSl &*T,mfecunda eius Capitis figur a cernuntur. Item huc impemefitcitfecunda figur a, tri gefimo tertio Capitiprelocanda,ad char atteres n^,to & *. Quin etiam figur* integram oßum compagem referentes, ad primi hhn calcempofita,hdc ofiicula notata proponunt. Ceterum pnuatimhac tabella duo delineantur ofiicula, primo pollicis in pede internodio fiibietta,acin ficundatrigefimitertij Capitis figura co infigmta. acX. quidem hic notat interioris oficuh inferioremfe dem,terra: mnitentem: SB eiufilem oficulijuperiorem fidem, qua caputJfettatpedij ofiu pollicemfuttmentu. C exterioris minoris^ oficuhjupe* c D nor emfidem indicat: 7) uero humiliorem. RAETER ofla tribus iam proxime praecedentibus Ca-pitibus explicata,felia quadam exigua in manu occurrunt, fefemo femini a diffeftionü peritis comparata. Cuiufmo-di tame ea fint,& quibus fedibus,quoq; numero in homine,aut etiam limia reponatur, neminem obferuaffe deferi pfifle'ue fcio. atq; adhuc minus illorum ofiiculorum ufeis ä quoquam exafte uereq; eft pertra&atus. Opportune igitur quot huius generis ofsicula diligenti mufeulorum tendinumq; examine haftenusinuenerim,hicperfequar. Mufeulorum namq; magis quam oßium in!peftione,praefentium ofsiculorü non poenitendum numerü, tam in pede, quam in manu comperi: quum feilicet maxima ex parte,ac tota fere,tendini-b us innafcantur, unaq; tantum fuperficie, laeui & lubrica cartilagine incrufta-ta, alterius cuiufdam ofsis lubricam laeuemq; federn contingant, peculiaribus ligamentis illi ofsi nufejuam commiffa. perinde fene acb os genu articulo prae-VuteÜA fahrt- pofitum,ac patella nobis appellatu, tendinibus quibufdam tibiam extendenti c*mfifammo- bus innatUm cernimus. Imo non aliunde fefeminoru ofsium conftitutionem rummturAm . y n r i • * i i C i v docere. promptius,quam ex patellae rabrica petas.uidenturnamq; haec olsicula tendi nibus immerfe, innataq;, ut fua duricie in quibufdam motibus impetum ofeis fuftineant,excipiantq;, cui tendo eiufrnodi adauftus munitusq; ofsiculo,prae-tenditur. Atq; quum impetu illum ofsis reprimunt,una quoq; in hoc ipfa conferre quis haud immerito putauerit,ne cui praeponutur os,facile ex fea articulatione profiliat: adeo ut patella,utpote os fefeminis longe gradius,horum naturam feite oftendat.Speftantur autem haec tanto infigniora,ac quodamodo plura,quo fenioris,magisq; ofluofi hominis corpus fečiioni adhibes. In pueris namq; adhuc funt cartilaginea, 8c non admodum in feis,quibus continentur, tendi- Cwufmodifiefit minA fint ofii-cula. d ifi.Cdp. if T,V, x,x. b figura cap^z.dein fpcfia g mufc.tab. *. Crsmu fcul.tab.k. F^A’B % tendinibus con/picua.unde etiam in canibus Sc /in lij s, Sc alijs fere quadrupedi bus,magis quam in homine,animali uidelicet humidiore, minusq; duris o/si-L“™ ; bus praedito,fefeofferunt.Homoitaq;, quiiuftum attigitincrementum,cbina Quot in manti T.diteruz in antenorifede fecudi pollicis manus articuli habet ofsicula, capiti primi pol- 777^^ dTmfc. ^c*s °^s?(luod fecundi pollicis ofsis finum fubit,praepofita, tendinibusq;" mu ub.i,hh fculorum innata, qui principium exuoladucetes, fecundum pollicis flediunt articulum. Confiftunt uero haec ofsicula,foenugraeci feminis molem uix exce e , y. ^ lul)rica fuperficie,qua extra mufculorum fubftantiä prominent, elatiorem r i fi.cap. fpeftant fedem pofterioris regionis inferiorü femoris" capitum, quorum im-30 E,F’ petum illa foluunt & fuftinent,hocpriuatim fibi uendicantia,quodmufculorum exortibus, non uerö aliorum fere omnium oßiculorum fefamo comparatorum modo tendinibus inneftantur. Praeterea his forßn adi) cietur offea f mufc. pars,in fenum tendine occurrens,qui ad oss tefieram referens,fingulari Natu-t(thfcuii 7 rd£induftria reflexus, feptimi pedem mouentium mufculi tendo exiftit. Infu- t ad«}', per his accedit" ofsiculum,nonfemel repertum ad externum latus articulatio ^ n*s Pecty °f^s Paruum digitum fuftinentis, cum pedio, ad infertionem nimi-w 33* rum VESELU Z>£ C O RT O RIS rum“ tendinis oftauipedemmouentium mufculi. Horum tamen omnium • /ni T" ■! 4* n n I A*i "i I » -l >J « ~ 1 ._ ^ nullum seque magnum durumcj, eft, ac mterius ofsiculu. duorum quse adpri mum pollicis pedis fpeftatur articulum.unde etiam fufpicor magos & occultet philofophiae feftatores huius ofsis memimfle, quum in homme durum quoddam, & nulli corruptioni obnoxium, & ciceri imagine relpondens ofsi-culum efle tradunt: id poft mortem in terra reconditum,inftar feminis,homi nem extremi iudicij die produ&urum af firmates. Illud enim pedis ofsiculum in infima hominis fede collocatur,infigniter durum: quamuis tamen detibus duritia cedat,neq; minus ipfis dentibus corruptioni obnoxium fit: ipfumq; e-tiamxoftauum brachialis os ciceris imaginem melius,quam hoc pedis ofsiculum exprimat. Num tamen Arabes, & uere occulti illi tenebricofiq; philofo-^Albddaran Pbi, exhoc ofsiculo, ipfis Albadaran nuncupato, hominem rurfuspropagan-.fimhm. cjum refo fentiant,Theologis difceptandum relinquo,qui liberam fibi de re-furreftione, animarumq; immortalitate ac euentu,dilputationem &fenten-tiam uendicant. DE OSSIBVS, SACRI OSSIS LATE-ribus commiTsis. Caput x x i x. u ifmfc. tub. b mufculi eßat,eo nimirumfitu,quo id integram oßium compagem ex dextro latere intuenti occurreret. Tertia figur a oppofitofitu internam huius oßis fedem appofi-tißime oHenht. C&terum etfi omnes harum figurarum noupriuatm aliquid, ut moxperfiquar, indicent, ipfis tamen obiter integrum quod hic delineatur os,m ilium os, & coxendicis, pubmp tanquam in peculiares ipfius ßdesßbdiuidere hcebit.ut nimirum inficundafigur a a c,per b,ad S: acrurjus in tertia,ab S,per *N>ad c lineam duc i fingere s> ilium os a coxendicis ofife quodamodo termmantem.Quicquidemmfupra hos habetur cba-r aäeres,ihum os nuncupabitur. Quod autem mter hoi characteres, & mfie eunda figur a inter ZJ,per b, \ ad $. ad $: & 0 term mter TJ,per 0,& ßad $ intercluditur, coxendici* oßis loco nobis ent.^ Reliqud uero totius oßisJedes,pubis os Appellabitur: quaßilicet inßcundafigurd adßniflrum latus chardcleru ZJ,ßh, & $ con-ßÜtt: in tertia aut em ad dextrum latus ZJ, 0,ß& *By C, C, F, Cf m 3 Sedes ilium oßis notatur, qua ficri oßis tranjuerßs ne&itur proceßibus. ac ^4 cy uidem &* B frluatim indicanturßnus, quos anterior tnumJuperiorum oßisßtcn oßium tranßierßorum pro ceßßuumprotuberasparsJubit. Et jB rurßts ojfis ilium pars indicatur,infiar cultn acuta, tenrmp C & Cob-longum tuber ilium oßis,procefßuum fkcn oßis oblongoßmm congruens. D & CD longus ilium oßis ßnus,qtußä cn oßis tuber dorßßint modo protuberas admittit. E F & Cfßdes ilium oßis, non adamußmßcnoßis ßnwus tuberibus j3 reßondens. quanquam E & F duo ueluti tubera indicentur,ßmm facn oßis obßure inore dimtia. Cj aute ßnus notatur, qui ojsisfacn tuber admitteret, tranßerßm duos illos facn oßis ßnus intercedes. M12,3 Quicqmdaddextrum hl <& L in fecunda figura habetur, & in tertia adßniÜrum,portionem ilium oßis indicat,poßerius quam tranjuerßrum facn oßisproceßfuum amplitudo eduBam. L, X, tnprima: Qjtero, H, RX? mfecunda:H,Qjntertia> appendix ilium oßis indicatur. Cate- rum L internum appendicis latuspnuatim notatur.R uero & 7t externum appendicis latus,interno minus compreffum. anterius appendicis extremum, (ßpoßenus appendicis extremum. K? K. 3 Sedes ad horum charaBerumßmHrum la tus,in ihum oßis interna regione coßslens,nono dorßtm mouentium mußulo principium probet. Jrt, 2sI, 0 $ Tuber, a quo principium decimißemur mouentis mußulipendet. Amplitudo autem, qua, % L, J£, JrC, W, S in tertiaßgura circumßcribitur,principium offertfeptimofemur mouenti mußulo. T i, 2,3 Sinus in elatiori coxendicis oßisJede calatus, &ßexto ac ßptimo ßmur monentibus mußuüs, unk cumprim9 er us p et ent e neruo, uiam praebens. S 1,2,3 Jüber externum latus diBimmcßnus conjlituens,iliumri oßi cP* coxendicispariter commune. X 1,2,3 ^/2 a,b 2 e,ßgi,z hl I, 2 h 1,2. c 2,3 Tuber internum aiBi nuperßnus latus efformans. ‘Prima in ilium oßis dorßo admodum objeure apparens linea. Secunda dorßilium oßis linea. Sinus,acetabulum ue coxendicis oßis, cuifemur inarticulaturfPorro g ßp aratim huius ßnusJedem notat,Um cartilagine non merußatam,altiusq3 qtiam reliquaßnusßiperßcies inßulptam. Supercilia acetabuli in coxendicis oße calati. Sedes ubifupercilia mtercidunt,ac uelutißnu quodam inßgni donantur. Sc des, qua neruus cat erorum corporu maximus,atc^ ex pluribus neruis conßatusporrigitur» d 2,3 Proceßus coxendicis oßis, a quo ligamentum adßcrum os enaßitur. appendicis terminus mfigmtur, q uero anterior: m autem prima appendicis impreßio,o ßecuda,n tertia,p ad q ußi quarta, quaßnguUpeculiarium mußulorumparantur initijs, u 1,2 Sedes, qua dextrumpubis os, cartilaginis interuentu frniHro coaleßit. Sed u inprimaßgurapriuatim notat 0f ßs aßeritatemjaqua Cartilago abfceßit: inßcunda uero, externa eius oßisßdes mßtur, qua mufculorum educendorum occaßone aßera efi. r 1,2,3 *Pubis oßsußramen, omnium oßium foraminumpatentißimum. V1,2,3 Sinusßiperioripubis oßisJedunciJus,quo maxima crus petens uena & arterid,acin uirisßminaria uaßa dedu* ctmtur. ß1,2,3 Sinus in elatiorißoraminispubis oßisßde inßulptus, ac uena cuidam c3t* arteria, tertioc^ crus petenti neruoi uiam porrigens. 11,2,3 ßde pubis os nonihil, ne nimium extenuetur, craßßeßit, & in uirisßcundtm penis mußulum, & alterum ipßus corpus, educit. ä zßcdp' RÄNS VERSIS trium fuperiorü ofsis facri ofsium llggll aprocelsibu^utrinq; unumconeftiturbos;cuiintegronul r^adL.si ^um nomen Galenus inditum affirmat: unde Sc ouuwvyuo^ nkdt ofii nasuutetu ac^ dicas innominatum, quidam id appellarunt. Verum c^'i0' lataipfiuSj&luperiorjacpofterior^facroq; ofsi commifla °md * pars,Ilium os uocatur: anterior autem ofsis pars,quain pu ihumos. b tou “I] bis regione cum alterius lateris ofle" committitur, ampli- t hg.inte- perforatG eft, Pubis os: media uero eiufdem fedes,ad femoris ingreflum figurjr. 0. poflta, Q$ouwdo autem horum oßium [edes circum[cribendx fint,ex elurafterum indice petendum eft. c mtegrur.fig.fi i56* V £ S*A L II VE COZTORIS coxendicis, pofita, Coxendicis os appellatur, adeö ut unius lateris os (ibi continuum, non fecus denominetur, quam fi tribus propria circumicnptione terminatis ex-trueretur ofiib us : pofterion fcilicet, antenon,c^c medio. feu ilium offe,pubis iniib.de ~Ar- of!e,& ofle coxedicis.Caeterum Celfo umuei fum os,coxa? os: auton uero In- tmits. trojU(9-orij;feu Medici, quemadmodum & Hippocrati, nonnunquam iylop (quod eft coxendix) dicitur, quamuis interim &latiorem pofterioremq; huius ofsis parterh,ilium: anteriorem uero, pubis os uterq;, aliorum difleftionis oßinftcrioßis profeflorummodo nuncupet. His ofsibusnon paruainulucumfcapuliseft Ut eribus com- affinitas, ut enim fcapulae potifsimum articulandis humeris formantur, ita fa-mijforumhJhs. aecjpU' funtaccommoda/ ut femoraipfis articulentur, d mtcgr* horumq; ope homo erigatur & fedeat. Dein,ut fcapulae cernuntur amplae,ua ™w@fg'* rijsq;procefsibus donatae,quo mufculis pluribus educendis aptiores eflent: fic haec offa omnem fere conftru&ionis rationem in eum modum fabricatam oftendunt, ut ab ipfis omnes propemodum femurmouentes mufculi prona-fcantur: praeter alios, qui ab illis principium ducentes, tibiarum & thoracis Sc dorfimotibus famulantur,&peniin uiris peculiares exiftunt.At qui'nam mu fculi& ligamenta, penisq; corpora ab his oßibus enafcantur, orationis feries, olsium partes enarrans,fenfim edocebit.Nunc autem minime praetereundus eft ipforum ufus nequaquam infimus, quo multis corporis partibus inftar fulcrorum fubijciuntur,& plerafq; continent & amplexantur/Duo enimhaec olla fimul cum facro ofle u eluti peluim quandam efformant/quaeinteftina concinnefiiftinet,&ueficam,&infeminisuterumelegatißimecomprehen btcexfii. iiiHoßisfides dit,ac demum eas quas amplettitur partes tuto munit. Ilium itaq; ofsiss fe-^Zißkfidis. des,facro ofsi commifla,egregie uaria eft: quemadmodum facri ofsis tranfiier fos proceflus ea fede,qua illi ofsi coneftuntur, admodum uarios multiplicesq; efle retulimus.Singulis namq; illorum proceffuum finibus,ilium ofsis tubera, f,g. Sc eorundem procefluu tuberibus,ilium oßis finus ita correfpondent,ut mul tis partibus mu tuo ingreflu ilium os facro comittatur: non quidem connexu ad motum conftrufto arbitrarium,aut finibus tuberibusq; laeuibus, & cartila gine lubricaincruftatis: uerum connexu uadißimo, &in fymphyfis feu unionis claflem quafi referendo: quae catilaginofi ligamenti,aut potius purae cartilaginis interuentu perficitur. Ilium ofsis finuum, Sc tuberum, quibus id facro oßi committi tur,form a,ex facri ofsis defcriptionelaeuinegocio petitur. Vt e-nim tranfuerfcs facri oßis proceflus primum oblogo finu donari dičtum eft, ita etiam ilium os,h oblongum tuber finui congruens obtinet. Sc quia procet & , £C,c. fuum finus anterior pars, finus'ue fupercilia,fatis infigniter extuberant, porri- crdmfc-gunturq;, ilium etiam oßi ad anteriorem oblongi fui tuberis federn* finus in- ß fculpuntur,quos extuberantes illae proceffuum partes fubeunt. Vbi autem hu millima eorum k finuum fedesconipicitur, ilium os quafi in cultri aciem exa- k cuitur, ut eandem cum quarti ofsis lacri ofsis1 tranfuerfo proceffu conftituat ig- fuperficiem. Rurfiis oblogo facri oßis tuberi,quod inftar latioris lineae in pro- to/w,L cefluum finibus eminere relatum efl/oblongus etiam ilium ofsis finus conue m ? fe d, ni t,tuber id ad amufsim fufcipies.Porro duobus proceffuum finibus adpofte- D* riorem difti nunc tuberis fedem confiftentibus, & tuberi tranfuerfim in illorum finuü medio prominenti,ilium os non aeque accurate" refpondet,quum » ? fec, facrum os ilium oßi non admodum hac fede fit coterminum: fcd plurima car G* tilago ligameti natura participans, haec offa intercedat, totam amplitudinem, quainuicem ofla inibi dehilcunt,infarciens. Vniuerfa igitur ilium oßis fedes fa cro commifla, afpera eft,ac inaequalis, Sc infigniter craffa: quemadmodum Sc HVMUKI F^LVRIC^t LI2ER L 1$? reliqua ofla illis fedibus, quibus inuicem compinguntur, ampla craffaq; ideo eflenouimusjutualidiorem amplioremq; connexu efficerent.Atq; haeccrafla 0 li3^ ilium oßis pars0 in pofteriora longe magis quam tranfuerforu facri ofsis pro- git ejuarn Jacti ceffuum amplitudo, porrigitur, prominetq;: tum quod iliü os amplißimum latifsimumq; fcapulae modo efle oportuit,ut femur mouetes, & alios plero fq; pomfa. mufculos,paulo pöft enarrandos, a fe pronafci linat: tum ut ad pofteriorem fa P cri oßis fedem aptum conftitueret locum, a quop quartus hominis thoracem qt/mtfc. mouentium mufculusprincipium duceret:una cumdorfummouentiumq uh'T' undecimo, qui fimul cum illo thoracis mufculo, ab interno latere ofsis ilium (qua idin pofteriora ferri diximus) &ab oßis facri pofteriorifede, originem r *4 *mfc. nancifcitur: fimiliter acr mufculus dorfum mouentm decimustertius,abhac etiam ofsis facri,&ilium ofsis fede, initium fumit. Tota ilium ofsis amplitudo planae femicirculari figurae non admodum abfimilis,fuperiori lua fede fecun- ^ r,r%U ^um totam femicirculi circumferentia,5 appendicem obtinet, qua? ueteribus H:R>R,p. Spina ilium ofsis dicebatur. Ipfinamq; dorfum ilium oßis uocarüt, externam s?im-* ^Ude amplitudinis fedem: quia haec ampla eft,& fi cum interna coferatur,quo- Dor^m' dammodo gibba. Appedicis autem fedes extrorfum prominet,ac ueluti illius dorfi cenfetur fpina. Verum etfi ueteres haec nomina refte inftituerint,& Ga-lenus etiam eorum nominum, ut & oßisfedium quoq; difFeretiam,apud illos fuifle animaduerterit: nihilominus isfubinde Dorfum cum Spina in tibiam & femur mouentium mufculorum deferiptione confudit quod nos, quoad licebit, euitantes, Dorfum ofsis ilium fuae amplitudinis externa regionem appellabimus :Spinamuerö,femicircularemipfiusappendicem,quseafpera,in~ u''*zfig ^qualis^?&intern°U externoq;laterefuperius compreftauifitur. Compri- occupetur. r,r! mitur quidem interna fede,ut inibi amplior reddita,carnofam* tranfuerfi ab-X 6ubi dominis mufculi partem,illinc aptius educat. Externo autem latere appendix y 4 mufi. comprimitur,ampliorq; fit,ut potißima oblique7 afeendentis abdominis mu ^ fculi carnea pars hinc principium fumat, & oblique3 defeendens abdominis take. mufculus illic inferatur. His enim tribus mufculis uniuerfa fuperior appedicis <* zfig.ctb fedes occupatur, atq; ut illi ampliores carnofioresq; in ilium lateribus, quam K peJd iuxta dorfum,aut in abdominis anteriori fede funt: ita quoq; appendicis' pars, IZdnJfl b zftg.ub quse abdominis latera refpicit,anteriorq; eft,una cum iliü oßis fede,cui appen turmHJcu^ Kad q. dix comittitur,crafsior eft,quamb pars uertebris & dorfo proxima/ Anterius c 1,1,3 fi- uerö appendicis extremum,anterior'ue fpinae ilium oßis pars ideo eft crafsifsi d *gmufc. ma,ac ueluti antrorfum educitur,quod praeter abdominis mufculos ipfi com mi^s>duobusmufculis principium porrigat: quorumdalter tibiae motorum cnufleu. primus/ alter autem fextus cenfebitur. Caeterüm ab ilium oßis dorfof trespo /pnmmo enafeuntur m u fculi, fui s principijs id uniuerfum occupantes. Quan mufc.ub. tam uerö ipfius fedem finguli oppleant/ du£ admodum obfcure in hoc dorfo l'f'tdbx utcunq; afpero eminentes indicant lineae,quae inftar femicirculi duftae, totius tertm » dorfi amplitudine in tres fedes difterminant: quarum primam, quae extra po-fteriorem lineam in pofterioripotißimum dorfi regione confiftit, mufculus y ime* po fibi uendicat femur mouentium primus. Secundam uerö fedem,inter duas li [tnoraute neas confpicuam,mufculus obtinet femur mouentium fecundus.Ex tertia fe-ab a ad b de,a priori breuioriq; linea, ad coxendicis ufq; articulum pertingente, princi-Ts^mfc. p*um porrigitur mufculo femur agentium tertio. Ab interna autem ilium of tab.z. ßs fede,primumh mufculus enafcitur,qui dorfi motorum nonus erit,quiq; ex amputUo. firltutus ' laeui,fed utcunq; ampla ilium oßis impreßione,ad regionem tranfuerfi quin Kj Kfe«- tae lumborum uertebrgproceffus confpicua,exortus fui portione adipifeitur. r£h n Dein i . 1 / • • • • A ivi, rs,^ uentium feptuno,quem carneo amploq; principio mltarfemicirculi ex hac amplitudinepronafci,ac deinde fenfim arctari,iimulq; cum ” fexti femur mo uentium mufculi tendine,“ primoq; crus petente neruo, per° linum ferri do- m cebimus, libi priuatim in coxendicis olle, feu media uniuerli quod hoc Capi- Sinus eius tubera. sinuscoxenditte prolequimur, ofsis parte exculptum. In elatiori enim coxendicis ofsis fede '1 w-4- cis oßis Jupeyio r* • i • * -i . . -| ^ ? chnrdc.^7 rifediinfiui- unus inciditur amplus, qui in mundato onerorammulis quibufdamin hoc 0 ^ fC ?tm oppletus cernitur, ut is ligamentum educat, cuius beneficio os inibi lseue, lu- gMr,T' bricumq;,ac uelutioleo munčlum cernitur, ut refte ad hunc finum fepti-mus ille femoris mufculus,una cum fexti mufculi tendine, reflefti conuol-uiq; polsit. Vtrin.que ad finus iftius latera,p unum infigne pro minet tuber, fi- P '>*>41 num augens, ac quo minus hac defcendentes mufculi ex ipfo declinent, ac- ITsZfi*-commodum. Dem tuber ad externum finus latus confiftens, iliumq; ofsi Sc zmtur> coxendicis ofiipariter comune, priuatimq nonum tibiam mouentium pro- Tbx™ ducit mufculum, cuius etiam ufus gratia utcunque amplum inaequaleq; uifi- ^4^c* tur/paruum finuluminftar flifluraefibi uendicans, a quo mufculus ille for- T sinpri-tius enalcitur. Interius uerö tuber, plurimum ad coxendicis ofsis robur con-fert, quod necefiario crailum ualidumq; efle oportuit, tum articulationis ro- nitur. boriscp nomine, tum etiam quod id totius corporis, uti mox dicemus, altifsi-mofinu,cui femur articulatur, caelandum fuerit. Atque huius etiam ufus oc-Quomodoco- cafione, ilium os interna ipfius lede ad elatiorem fui cum lacro ofle connexus ro?fnßtfZ regionem/ crailum ualidumq; redditur,& ueluti ad interni tuberis internam * * Pz-m* fyettum. ledem continuo tubere porrigitur: quod nonfolum coxendicis olsis robur N,°* adauget, uerüm etiam principium offert' mufculo femur mouentium deci- t i^mufc. mo, qui internam pubis ofsis fedem occupans, Sc ex totainterna coxendicis -AceMum 0fsis fede etiam pronatus,femur extrorfum circüuertit. Externae itaq; coxen-^UdlpTati chcis ofsis (cuius robori tam folicite Natura prolpexit) ledi* amplus rotun- « dusq;, & omnium corporis linuum, cui olla articulantur, profundilsimus fi- e^,g' nus inlculpitur, non omni exparte laeuis, lubricaq; cartilagineincruftatus. In an teriori enim fede, non modicaipfius* portio altius quam reliqua illius cir-cumferentiainciditur, acalpera, caecisq; foraminulis quibuldam oppleta cernitur/ligamenti producendi gratia, quod teres in uerticem capitis femoris inferitur. Deinde praeflntisfinus^fuperciliajquae nonnullis puerulis appen-diceelformata uidimus,in anteriori ipfius ledeleuius quam in pofteriori protuberant, quod Icilicet femur ledentibus magis in angulum flefti oportebat, quam flantibus,aut aliud quid agentibus extendi, aut in pofteriora duci. Frae-tereain3 humiliori coxendicis finus,acetabulfuefuperciliorum fede,animad- d M uertendum quoq; eft,lupercilianon continuo duftu orbiculatim ferri,led incidi, ac intermitti, ac uelutiiterparare uenulae hac in alperam&cartilagine b6lfbg'cd^ nonobduftam acetabuli fedem exporreftae, articuloq; alimentum fuppedi- pofu/I* tanti,a quo uilcidus adaptetur humor, cuius auxilio articulus prompte mobilis euadat. Ne tamen finus huius in lupercilio incili ratione,articulus nimium luxationi obnoxius redderetur, Natura ualidum cartilagineumq; ligamentum orbiculatim fupercilijs adnexuit, quod nullibi intermifliim apparet, ace-tabulumq; adhuc magis quam fupercilia adauget, Sc uenulae illi uiam praebet, inter os & pofteriorem ipfius ligamenti fedem tuto prorepenti. Caeterum nunc quoq; perpendenda ueniunt caeca foraminula, pafsim in coxendicis ofi fis acetabulifuperciliorum externa lede in hoc parata, ut ualidifsimum educant t fg,up.t eant' ligamentum, orbiculatim femur coxendicis ofsi colligans. Quinetiam s'inmquo craß motlč/fedesanimaduertendaeft;quae interanteriorem ilium ofiis partem, quäe facro committitur ofsi,&pofteriorem coxendicis regionem exculpi- tw. t x,j jfrca. tur, ut neruo uiam praebeat, qui crus adeuntium quartus, omniumque cor-c hmc*x por*sneruorurnex pluribus compofitusmaximusq; exiftit.Eftquoq; hic ob- Coxedicis eßk fZfig.d. ieruandus coxendicis ofsis' acutusprocelfus, qui8 ligamentü educit, inh tranf-S uerfum Proceffum quinti facri ofsis pertinens, & qui‘ mufculo principium b h*k- porrigit, quem aut decimo femur mouenti mufculo afcribemus,aut priua-i 'niufc. tim undecimum femur mouentium numerabimus. Neq; etiam praetereun- •&»»»,«/j»? tJ.x-uut dus eft finus, coxedicis ofsis pofteriori externaeq; regioni fubdifto nuper pro- dmmK>femur tdb ß rv* 1 1 • XT n / S • 1 . - r mouentiu mit- ubi dčci- ceflu exculptus,ad quem mira Naturae iolertia, ueiuti ad trochleae rotulam, fculm uolui-mmmufc. decimus femur mouentium mulculus reflettitur. Infuper nonperfunftorie ,ur' * "ur. coxendicis ofsis1 appendix indagabitur,toti infima? ipfius fedi,cui fedentes in-fcHUfte, nidmur, adnata, & ofsis, cui coalefcit, amplitudinem feruans: quod cümro-fctitakr, boris gratia, tum mufculorum exortus caula,infigniter craflum uifitur. Ab xc,“LcK0ß“-f. t,u, x,y, jiac enim appendice,ut minimum quatuor grandes exoriuntur mufculi,quo-i i fi.ipo- rum fingula capita™ priuatim in appendice impreßionem fedemq; fibi uendi-fteriorm, cant in emundato integra? itatis hominis ofle latis confpicuam." Primus ho- q autem dii r \ • i • • • • * i t o tmoredp' rum mulculorum,tibiam mouentium tertius erit,qui ab elatiore, q?7dq. tlQ eius mufculi, quem femur mouentium quintum ftatuemus, quiq; ma- »iomufc. ximam praefentisappendicis fedemfuo principio occupans,totius corporis 0 Jufdm mufculorum facile crafsifsimus eft. Sic itaq; pofterior,lata'ue,& dein media tab. r .cr eius quod delcribimus ofsis partes fe habent. Anterior uerö,quae Pubis OS di- Pubi*oßie "liZ citur,tenuis utcunque cernitur,& dextrum os finiftro' cartilaginis interuen- * puub.r. tu, quafi unionismodo committitur, quo enim homo a?tate fit pro ueftior, rAwJc eo femper connexus ifte minus cartilagine oppletur, minus'ue oftendit carti-.1 tat.s. Jagjnis. Atque id uiris pariter ac mulieribus communeeft. neutiquam enim Qßium ßtcro nwfot cum plebeii s medicis arbitrandum eft, pubis olla uiris efle continua, mulieri- °ß‘n‘xorum r / . . . '1 ■> mmrucrmu bus autem 111 hoc cartilaginis mteruentu compacta,ut partus tempore remit- hcnUdijß-ti,inuicemq; difiungi queant. Parturientibus namque mulieribus (uti neque quadrupedibus) haec oflainuicem non difiunguntur: uerüm id mulieres in hoc ofsium coalitu peculiare fibi uendicant,quod ipfis non tam longa linea, atque in uiris,committuntur. Deinde coxendicum ofsium infim g partes (dextram dico & finiftram) in mulieribus mutuo longe magis diftant, quam ui-ris.Praeterea infimae pubis ofsium partes mutuo fub iplorum connexu direm ptse, multo etiam magis mulieribus quam uiris feiunguntur, ac ueiuti finua-tae,tenuesq; redditae, inuicem diftan t. adeo ut in mulierum ofsibusuacua ledes inter coccyx os & internas regiones infimarum partium coxendicum o£ fium, multo amplior quam in uiris occurrat. Haecq; differentia tam eft infi-gnis,utuelipla abunde doceret,pubis offa in partu non recludi: etiamfi taftus inter pariendum, idem non leui opera atteftaretur. Hac itaque ratione (ne id quod des coccyge ofle fuo loco proditum eft,adijciam) Natura foetui exclu-18 G’ ^ dendo prolpexit.Quo autem minori negocio leuiusq; mulieres uterum gere-t fig.u rent,ilium offa illis multo ampliora funt, ipforumq; fpina in latera longe ma-^ g^s quam in uiris educitur, & etiam illa offa extrorfum infignius cauantur: & p 2 utfemel rent,a. ut fern el dicam,ha?c commodam geftando foetui fedem eftormant. Quödau temnupernatis puellis, partus facilioris gratia,apud nullas gentes pubis olla aut comprimantur, aut difiungantur, neminem difieftionis ftudiofum latere arbitror: quantumuis id pertinaciter uulgus nunc de his, nunc illis nationi- 0*1*1*» busaffirmet. Qjiamobremuero pubis os maximo totius corporis ofsinm"fo «. maximo fora- s j • ■*. i n •• • ' mineperuium, ramme (quod etiam propter magnitudinem, ab oltij imagine Gvgo&tfcg nun- gur'r' Zn&tŽ- cupatur) peruium/fit ? illi demum cognofcunt, qui adamufsim inter fecan-^ra. dum didicere, qui'nam mufculi a coxendicis & pubis ofsibus pronafcantur: illi enim arguunt, pubis os amplam Sc aptam educendis mufculis fedem ne-ceflariö oportuifle fieri. Ne uerö interim fruftra animal grau aret, fed utleue eftet,eo quo diximus foramine donatur. Neq; eft quod hac aliquisx uafafemi-naria,aut maximas crurCft uenas 8c arterias,aut etiam'1 neruos deduci arbitre tur: quemadmodum nemo non credit, qui Anatomes rudis, nudam ofsium fis-?** /• compagem intuetur. Illa enim organa aliam nancifcuntur uiam: quippe ma- l b’“** xima crus petens uena,arteriaq;, fimul cumb fecundo crus adeunteneruo,pro z focaP-priumc finum obtinent,in fuperiori pubis ofsis fede infinuatum, e regione eia fre- tioris fedis nuper di£fid foraminis. Porro feminari) suafis etiam elatius quam pubis os prominet,in abdomine iter paratum efle audies. Deinde ingens illud beiufdlfi. pubis oßis foramen ualida' membrana oppletur, quaefmufculum internae fo raminis fedi proximum ab illo dirimit/ qui externam foraminis fedem occu- gur.v. pat.Neq,*profeö:ö aliquid,foramen hoc tranfit, praeterh uenam, &1 arteriam, d kneruumqj,non ad genu ufque ramorum ferie digeftos. Praeterea haec uafa non per foraminis medium feruntur: fed in elatiori foraminis fede1 finus cae-Iatur,illis uafis deducendisparatus.Caeterümfuperior pubis ofsiummpars,qua f»«?mufc. inuicem committuntur,idcirco exafperatur, quod" reftos abdominis mulcu los hinc enafci,Naturae uifum fuerit. Deinde anterior quoq; ofsium fedes ini- tub.r. bi afpera eft,ut neruofiim caput0 fecundi tibiam mouentium mufculi hinc ri- b6 tepronafceretur. Adhaec,inanteriori pubis fede/ a coxendicis ofsis acetabuli * fi-cap.t* interno latere,ad pubis ofsium ufque commifluram,tuber,& quaedam ueluti k^fi.cap. prominentia confpicitur, a quaqo£tauusfemurmouentium mufculus prin- 4 W-4 cipium ducit. Quemadmodum uero haec anterior pubis ofsis fedes protube- /^frfr rat,ita quoque pofteriorr acutam oftendit lineam, a qua mufculus femur mo- mJd dcx~ • 1 * /^ * * * * nr* * t t* *1 tTu lutus tt uentium decimus lui etiam exortus portionem allumit. His omnibus acce- fnudafa ditpubis ofsis" craßities,iuxta infimam pubis ofsium connexus fedem,& ma-gni illius foraminis internum latus, ubi pubis os quodämbdo teres craflumq; 0 is mufc. ob hoc in uiris uifitur,ut ipfius ofsis robur adaugeatur: utq; hinc praeter quof uh£h ^ ^ dampenisumufculos,alterum corpus5" eorum quae penem conftituunt,ori- gurtadu. ginem duceret. Atque in hunc modum oflafe haben t,facri ofsis lateribus con ofa facnoß-is nexa, quorum utrunque in nuper natis pueris, tribus conftat ofsibus, quae ter- r mi^aZpueri ni sim eis cartilagine oppletis diflinguuntur. Hae lineae a coxendicis acetabuli liftr&Hitffir- centro, ubi inuicem funt conterminae, porriguntur: una quidem ad fuperio-man opw. rem acetabup fedem, fecunda ad externum acetabuli latus: tertia autem ad la- tus in ternum, quae etiam per pubis os procedit,ubiid quodammodo teres eft. Ub.z l,k. adeo ut lineae alterius lateris os neutiquam in ea fedes interfecent,quas figTJ™ ilium os, & coxendix os, & pubis os nuncupabimus, DE HVM^AKI FWBKICU LIS E % I. 161 DE FEMORE CAPVT XXX. f tl MU TRI- G E S J M 1 CsAP !• tis figura, dextrifemoris os pofieriorifacie delmea-tum referens. SECVnVU Fl G F E M O HI S dextri anterioremfa-€iem oflendens. 1,2 2\ C 1,2 ©1,2 E, F 1,2 g 1,2 hi h K.* L 1 Jk 1 N 1,2 O i Pl CHARACTERVM, Q.V I DVABVS TRI-gefimi Capitis figuris adhibentur,Index«. Caput'femoris, acetabulum oßis coxendicis Juliens. Sinus,femoris capiti infiulptus, & teretis ligamentiinßrdonem a coxendicis ojfe excipiens. ^Appendicis,rotundumfemoris caput effor mantis,cum reliquafemorisportione coalitus. Ceruix femoris. Inferiorafemoris capit a. ac E quidem internum,F uero externum notat. Haec Ime a coalitum indicat appendicis, duo inferiorafemoru capita confit u entis. Smus, qui utnfy capitibus E & Finfignitis ett communis.ac quempatella fubit, Sims ac interuallum,duo inferiora femoris capita muicem dirimens. kA\) bacfide interioris capitis primus pedem mouentium mufculus mitium ducit, hincficundus & tertius pariter pedem mouentes mufcuh exoriuntur. huic interni captis fidi, quintifemur mouentium mufcuii tendo mferitur. Smus m externo infiriorufemoris capitum exculptus latere, quo quartus tibiam mouentiu mufculus uehitur. hac fide internum latus interiorisfemoris capitis comprejfum eH,uthac tendwesprimi,fecundi, tertij & quin ti tibiam mouentium mufculorum aptius porrigerentur. * » / / Ö f, • /• a r /t • t hac regione ide interioris capitis latus infigniterprotuberat, & aicloru tam tendim reflexui efl accommodum. U, Xi T Exterior femorisproceffus.uerumfinguli charaßeres non m utraq2 figura fimul obuij, aliquidprt p 3 uatim, uatimjn mocfofiibijciam,indicant.Q^quidem m prima&fecunda coalitum appendicis huiuspr oceffusadr e-liquum os. R autem mprima,(inum mtern*prafentis pr oceffisjedi calatum. S uero in primafigur a,primam 777T exterioris proceßusimpreßionem. Ceterum 7,7 mprima,wßgnitur aßeralmea3deorfumapnmaimpreßio-neduBa: XJauteminßcunda,exteriorisproceßusfecunda imprejšio: X uero3tertiaimpreßio.x^4t in am* h ab usfiguris quarta indicat ur impr eßio. 4, b i, 2 Interiorfimorisproceffus. V er um b pnuatim inficunda, hic appendicis indicat coalitum. c,c i Linea aßera, a radice interioris proceffm deorfum oblique gratia oBauifemur mouentium mufiuliprocedens, didi Linea fecundum femoris longitudinem protuberans} & quinti fimur mouentis mufculi wfirtione admittens, e 2 Hacfidefimur amplum, ac ueluti compreßum ett,quum interim reliqua fere longitudine teres fit. f 2 'IJ?eraJedes,a qua oBauus tibiam mouentium mujculusfiu exortus initium ducit. Femorisfupe rim caput. mmmäk E M O R. I Sa os, quod iinfo^ Graeci uoeant, magnitudine *totd »>* cunftis human g fabrica ofsibuspraeftat: in auibus autem gZumZ 8c omnibus fere quadrupedibus, tibia? oßi 8c fibulae, lon- fuperius cii gitudine cedit, fupra quidem coxendicis oßi, infra autem 2mt™'i tibiae oßi, diuerfa articuli ratione, omnibus pariter coar- wktm. ftatum.Superiori enim parte,qua fimiliter atq; inferiorib b i,z/*g. appendice donatur,rotundißimum" caput obtinet,proli- ^gC,w xaea ceruiciad interiora inclinata adnatum, coxendicisq; ofsis'acetabulo ex- chz fi.A. quifite congruens.Vniuerfum hoc caput,cuius gratia femurflefti& extendi, & in latera duci,& deniq; circumuerti poteft,laeue,cartilagineq; incruftatum l9 4>s-uifitur: at nonnihil inferius, quämipfius uerticis medium cofiftit, anguftum, profundumq;,&inaequaIemobtinet finum,cui teres8 ligam entum,a coxen- f ifig.B. dicis ofsis acetabulo enatum, robuftißimeimplantatur. Inferiori autem lede Duo inferiora femur infigniter craffum eft,& in duo oblongah capita,omnium totius corpo b i,z fig. ^Zmndem ris °&um capitum maxima,dirimitur, quae in pofteriore femoris fedem lon- E,F’ fimu. ge magis quam in anteriorem porriguntur, Sc in lateribus non minus fere quam ipforum medio extuberant,lateribus'ue uix deprimuntur,quemadmo dum etiam ipforum cum tibiae ofle articulo ex ufu fuerat.1 Haec namq; oßi ti- i jmgt e, biae mutuo ingrefiu ad eum modum articulantur, ut tibia duntaxatflefti ex-tendiq; pofsit: nequaquam ueröinlatus, uel tantillum quidem, duci, utcunq; Lih de rfi etiam id Galeno uilum fuerit,qui in tibiae motuü examine, femoris ad coxen-osmotu deludebatur. Caeterumifta femoris capita retrorfiim ideo producuntur, quod tibiam in angulum flefti, 8c non extra reftam lineam extedi, aut antrorfum erigi fatius erat: adeo ut motus illius ratione, femoris capita in anteriori femoris iede nequaquam promineant. Et quamuis haec,in anteriori eorundem fede,k finum oftendantutrifq; capitibus communem, 8c impenle & %fg.h. patulum,laeuiq; cartilagine cinftu,is tamen aliquo tibiae ofsis tubere excipiendo non paratur: uerüm os orbiculare,& breuiicuto non abfimile,apto1 tube- i tfi.cap. re finum illum fiibire, altero ab hoc Capite audies. In pofteriori femoris fede ^ A,B>C’ capita haec magno”' interualloinuicem dirimutur,atq; in ipforum medio am m i fig.L pium profundumq; finum,utcunq; afperum,& cartilagine nequaquam obdu öum habent,qui afperum inaequaleq; tibiae oßis" tuber excipit, quod in tibiae »7 ofsis finuum medio pro tuberat,°ligam en tumq; educit,quod ualidißime illi fi ^ ^ % nui inferitur,una cum alio admodum robufto ligameto, a pofteriori tibiae ol- lib.x x. fis fede pronato.Iuuat etiam finusifte,deducedo totius corporis maximoPner p io mufe. uo,hac fimul cumq uena & arteria in tibiam contendenti.Humiliora enim fe- ^bfdem moris capita, quum tibiae flexus gratia adeö in pofteriora ducantur, etiam id quhmafi praeftant,ut miliorum medio neruum illum fimul cum uafis tutifsimo deor-fum repere finant: atq; etiamprocefluum modo, aliquot mufeulorü pedem mouentiu principia porrigantJn pofteriori enim femoris regione,ab elatiore interni FUVKICU LIBER L 163 r »fex interni capitisrfedeprimuspedemrnouentiumsenafcitur mufculus,cuiusca * *uibX P^1 haud procul ab exortu fefaminum inneftitur oßiculum, quod laeui fua & lubrica fuperficie,qua ex mufculi fubftantia prominet,l£euem interni femoris capitis regionem fpeftat, durumq; ipfius contaäum excipit, Sc citra mufculi noxam,commum fefaminoru ufu,illius impetum difloluit.Ab externi autem t ih'y capitis luperiori'fede,fecunduspedem agentmedutiturmufculus^uiperin-U “tab.v. de ac primo fefaminum obtingit olsiculum.adeo ut bina ad poplitem eius generis referedaueniant ofsicula,in ceruis,canibus & leporibus,utpoteficcis ani malibus,admodum,ut &m (emo cofeiftis hominibus,cofpicua.lnfuper ab ex-x vub.*. terno femoris capite is quoq; mufculus prodit, quem tertium pedis motibus yi+uj. praefeftorum ftatuimus. Praeterea fiy mufculus in poplite latitans, ab ofle aliquam fui exortus portionem fumit, hanc fane ab externo hoc femoris capite * fi.ctp-1 mutuatur, praecipua enim ipfius origo ex' ligamento pendere docebitur,di-ub.z t. (Cj;um nunc femoris caput tibiae potifsimüm colligante. Deinde in elatiorem a x fig.M. capitis interni1 regione modice uerfus eius capitis internum latusb tendo infe tab.Se' ritur,quinti femur mouetis mufculi,cuius etiam infertionis occafione hoc fe-?N'!' moris caput inibi copreflam oftendit" fedem,tendini excipiendo aptam. Atq; 6 * ita anterior & inferior,pofteriorq; horum capitum fedesfe habent: latera ue-ro eorundem,nulla cartilagineincruftata,multis caecis foraminulis oppletur? ut ualidifsimagenu articulum continentia ligamenta hinc aptepronafcatur. d Porro externum exterioris capitis latus,priuatinV1 finum nancifcitur,oblique e 10 mufc. ipfiiuxtapofteriorem eius lateris regionem iniculptum,ac'quarti tibiam mo uentium mufculi tendini paratu. Quo minus enim tendo ille hac obliquere-flexus,a fuo duftu aberret,Naturaip(ihunc finum,lubrico & laeui ligamento obdu&um,pr£parauit. Internum uerö latus interioris capitis femoris,etiamfi Latent a<^ 1P^um plures conuoluantur refleftanturuef tendines, nullum tamen eiuf nesmufcu' modi manifeftum adipifcitur finum. At ofie ligamentis emundato, iuxta po-rlv!v.«ut fteriorem eius lateris federn lata,fed admodü interim profunda,apparet scom i ub.prefsio,qua tuto tendines deferri queant, a fua fede tuberis beneficio non recli g ifig’o. nantes,quod in medio difti nunc lateris lateh protuberat, atq; fecüdüm ipfius b 1 %p- pofteriorem fedem tedines opportune deferri finit. Tendines autem hac de-dufti,trium primorum & quinti tibiam mouentium mufculorum cenfebun tur. Ad femoris ofsis ceruice,c.ui fuperius femoris caput adnafcitur,duo con- Dko femsrif thqTy fpiciütur proceflus: quorum' alter externü femoris latus occupat, omniumq; k femora fi corporis procefluum,nulli alteri ofsi commiflorum, facile maximus eft,k infi-bkafoQ. gQ1 etiam donatus appendice.1 Alter minor eft,& quod ad magnitudinem fpe l i,xfig.a. ftat,priori neqtiquam coparandus,multoq; inferius in interno femoris latere m z fig.b. nonnihil uerfus pofteriora confpicuus,&m appendice fimiliter adauftus. Grae ci ambos Jo^w7Hfa5,quafi rotatores dicas,nuncupant: hunc interiorem,illum uero exteriorem appellantes, quum tamen (impliciter dicunt, per- petuo externum fubaudiunt: quem etiam propter amplitudine,& quandam cum nate imaginem,uocarunt.Horum procefluum idem ufus cum reliquis fere ofsium procefsibus eft: in hoc enim parantur,ut collis ritu mufculo rum infertione probe admittant,ali) sq; mufculis eleganter principi) fui fedem pr^beant.Intcr-ior nan^q; femoris proceflus, qui modice oblongus,neq; admo Q>4itcrZ dum inaequalis eft, in hoc prominet,ut illi" fexti & feptimi femur mouetium ln Td mufcu^orum tendines inferatur. Ad h uius proceflus radicem in poftenori fe-01 fig.li moris fede, afpera quaedam ducitur0 linea, oblique deorfum in pofteriora ali-^ V* quoufq; du£la?& oftaui femur mouentisp mufculi infertioni aptata.Exterior 4 P 4 femoris femoris proceflus, interna fede, qua femoris caput refpicit, afperum inaequa-lemq;commonftratqfinurn,cui nonus8cs decimusfemur mouentesmufcu q» fig.R. liinferütur.Externa autem fedes gibba eft,in ofleisq; hominibus & aetate pro- r r'i • ' F ' C J ' t ^ , tub,x,8 tU. uechs quatuor impreisiones ledesq; proponit, quatuor mufculorum infer-tionibus excipiendis paratas. Ac prima quidemampla eff, & gibba inpofte-riori proceflus fede apparas, cui primus femur mouentium mufculus lata in-fertione implantatur. Ab huius comprefsionis radice, afpera quaedamx linea deorfum per femoris pofteriora nonnihil oblique deducitur, cui primus ille r4eciidM femur mouens mufculus ualidifsime etiam inferiturf Secunda comprefsio in anteriori proceflus confiftit latere, magis quam prima inaequalis 8c afpera, 8c utcunq; hnuata, ac demum fecundi femoris motuum autoris mufculifer- «V/?g.s. uiens infertioni.“ Tertia ad fuperiorem proceflus regionem uifitur, inter pri- x i/fT>T* mae 8c fecundae elatiores confiftens fedes.Haec gibba eft,& infertionem tertij \ femur mouentismufculi admittit." Quarta,in apice proceflus fe offert, reli- a l>2fir-quis tribus longe arftior, & quarti femur mouentis mufculi tendinem excipiens. Horum fane mufculorum infertionem exterior proceflus aflumit:ab ipfius uerö radice in anteriori externaq; ipfius fedeb mufculo principium prae b r mufc. Fern»™feem- bet, qui tibiae motorum feptimus recenfebitur/ Quod uerö ad reliquam fe- l° gmdmZfor- moris formam fpečlat, uniuerfum femur an terioriipfius fede,&in lateribus c ab fad teres 8c utcunq; leeue eff, undiq; abJoö:auo tibiam mouentium mufculo cir-cundatum: cuius gratia anterior femoris fedes iuxta ipfius ceruicis radicem hur<* ?* nonnihil ampla eff, 8c afpera, quo ualidiüs & ampliori principio mufculusil-je enafceretur. In pofferiori autem fede femur in acutum quodammodo fer- t*b.4<*. tur,&f lineam infigniter protuberantem, 8c afperam inaequalemq; offendit, fißg.lj. quae a femoris procefluum radice aliquoufque ultra medium longitudinis femoris prorepit.Huiclmeae§ quintus femur mouens mufculus pertinaciter m- g nmufc. feritur:'1 ipfaq; duntaxat ex reliqua femoris amplitudine,ab offauo tibiam mo b'^mufc. uente mufculo non circundatur. Porrö ad inferiorem huius lineae' federn, ac tab-s^ iuxta inferiorü femoris capitum radicem, femur amplum depreflumq;, non 1 1 ^ autem teres cernitur,quo tutius hac maxima tibiam petens uena, cum arteria &neruo feratur: ac ne, fi femur hic gibbum eflet, a femore errabunda declinet. Qu^amuis&leuitatisoccafione, Natura hanc femoris partem,quae necet farioin latera, inferiorum ipfius capitum educendorum gratia, latefcere debuit,non uolueritpofferioriin fede efle teretem 8c prominentem, quum fci-licet nullorum mufculorum produftioni aut infertioni ibidem fubferuiat, 8c iniurijs non fit expofita, inferioribusq; femoris capitibusinpofferiora duftis, quodammodofepiatur.adeöfane,utfpe£fatuiucundißimumfit, qui Natura praeter partium funOrionem,pr^cipuumq; ufcim,roborisfimul&leuitatisra tionem undiq; habuerit,qug etiam femori fecundum illius longitudinem" fi-num communicauit longum 8c amplum, qui medulla oppletus, maximum atiquofi-iftud corporis os profiia mole admodum leue efficit. Praeterea femoris1 du- f°^gre^ ftus, non refto tramite ä coxendicis ofsis acetabulo deorfum tenditur: fedfe- fmeüabA moris ceruix a capite ipfius ualde extrorfum oblique, 8c quafi tranfuerfim fer p"d tur,& hinc femur rurfus reliquo ipfius corpore oblique uerfus interiora ad ge gurce laut nu defcendens procedit. Quam fane figuram non obiter Natura excogitatu t: quum omnes quibus äprima conformatione femur reftius quam homini ex am «po» ufu eft,contigit, uari & claudi in genu reddantur. Hoc autem quam non mo- nmfoZ do ad curfum, fed ambulationem, firmamq; ftationem noxium fit, quotidie uidentes difcimus. Dein fi utriufq; femoris ceruixnon ftatim a coxendicis articulo, kVMoiVtl F^tVRlC^A LIZER L i*s ticulojUti diximus, foras porrigeretur, quaepiam led es internis femur amplexantibus mufculis reliqua eflet ? qua? rurlus neruis,uenis, ac arterijs in uniuer-fum crus diftributis ? quae item glandulis,horum uafbrum propagationi pra-feftis? Non enim per externas cruris regiones haec delcendere decebat,quum ita omnibus foris occurfantibus, leui quaque occafione laedenda,exponeren-tur.Caeterüm pofterior femoris pars,fima cauaq; uifitur: anterior autem gibba,quod ad fefsiones is femoris duftusadmodü iit idoneus: uti etiam ad multa quae fedentes obimus munia, quando fcilicet unum femur alteri ini)cimus, ut modo taceam, quam eleganter femur mufculis cedat, pofteriorem ipfius fedem occupantibus. DE DVOBVS IN TIBIA REPO-fitis ofsibus, Caput xxxi* fRIM^ C^i?. SECVNP^t. T£XT QVsARTU xxxl FiGrKw/f. Ojumru 166 QVinr^i. UND. VES^tLII IDE COETOEIS SEXT^i. S ETTIMU. OCTUV^i. W !«» I T)ECIM^4. XI. IC TRIGESIMIPRIMI CAPITIS FI G V-rarum,&earundem characterum Index«. V N d E c / m hum Capitis figura ad dextramff e Bant tibiam, acprima utrunq3intibiahcatum os an teriorifacie exprimit, crafiius mmiru, interiuscy quod tibi# os uocabimus; & gracilius, quod exterius poßtum, fibula nobis potius quam fora nuncupabitur. Secunda figur a, tibia osfimul cum fibula pofieriorifacie appo-fit fime delineatur. Tertia filius tibia oßis anterior[edes commonstratur. Quarta, tibia ofiispofierior fa cies oculis fubpjcitur. Quinta,fibulam anteriorifiacie exprimit. Sexta, fibulampoferiorifide delineatam exhibet. Septima, tibia ofiis fuperiorem ofiendit fidem, cuifemur articulatur. OBaua, duas continet car tdagmes, qua finus adaugent, quibus femoris capita in tibia ofiis finibus excipiuntur. TBona,imam tibia ofiis & fibulafidem anterioriparteproponit, ut cauitas m confieBum ueniret, tali cum tibia articulationi parata. jDecima,filam tibia ofiis infimamfidempofienori ex parte delineat am offert,qua talus excipitur. Un- decima, internum latus inferioris fibulafi du commonBrat, quod talo articulatur. CharaBerum autem index erit huiufinodi. kA[B His duobus charaBeribus inprimafigurafitperior tibia ofiis appendix notatur. In tertia uero&ficunda,indicatur linea coalitum commonftrans appendicis cum reliqua ofiis portione. C iXppedix[uperiorfibula in prima figur a indicatur,in quinta aut coalitus appendicis cu reliquo ofife infignitur. SD Inprima appendix tibia inferior, in tertia appendicis illius coalitus indicatur. E Inprima appendixfibula inferior, m quinta coalitus appendicis ad os notatur. F,Cj 2,4, 7 Sinus tibia ofiis, quibus inferiora femoris capita articulantur. 7 T'ibia ofiis tuber, finus, quibusfemoris capita excipiuntur, dirimens, ac ffquidem ipfius anterior fides indicatur, I uero media, &impenfiuspromines, fi autem pofierior. ^Xt^hicharaBeres in eius tuberisfidibus, qua finuantur, obuijfiunt. & horum fi & I infecunda figura,tertia & quarta,idem quodmfiptima,indicant. L 8 Cartilago, externum tibia ofiis finum adaugens, quo externum femoris caput excipitur. JSC 8 Cartilago, internum tibia ofiis finum augens, cui internumfemoris caput articulatur. IT 8 Hac fide cartilagines, tibia ofiisfinus augentes, uidentur crafifima. 0 8 Hac O 8 Hacfide nuper diBa cartilaginesfunt temißima, ac ant efinuum centrum deficiunt, *p>T 8 Hisfidibusilla cartilagines in apices terminantur. Oj Ebula finus leuiter calatus, cm tihi# oßis capitulum iam Z indicandum coarticulatur. % 4 Tibi* oßis capitulum,quodfibulafuperws coarttatur. $ 4,10 Sinns tibia oßis,quo idinferioremfibulafidem excipit. 7* 6, 11 Internumfibula latus, quodtibia oßi mfierius committitur. Uz Contextusfuperiorfibula ad tibia os. • X 2 Contextus infieriorfibula ad tibia os. J 2 Interuallum, quo fibula a tibia ofife int erfuos articulos debifiit. j?:, 2 Hac(edefibula non reffk ducitur,fied introrfum nonnihil obliquatur,exteriori| latere fima fit. a, b 1,3> 7 ^Anterior tibia oßisJedes,m quam mufiuli tibiam extendentes inferuntur. c f, 6" SuperiorisfibuL appendicisprocejjus, cui tendo quarti tibiam mouentis mufiuli inferitur. d, e,fi g, h 9 Sedes, cui fuperior tali pars laterac^ articulantur.ac d quidem,, & e, & fiJuperiorem huiusfidis regio nem in nona decima figuris commonBrant. Deinde rurfus d notat eius regionis tuber, e uero &f partem huius regionis utnna ad tuberis d notati latus altius quam ipfum tuber wßnuatam. 'Torro g fidis huius internum latus indicat, quod ab externo latere confiituitur'procejjus inferioris appendicis tibioe oßis, epuem $ in prima f gura indicat. Ceterum h in nona & undecima externum huius fidis, qua talo aptatur, latus oBendit, ah interno confiitutum latere appendicis inferioris fibula,mprima figur a E notatae. $>}i In prima figur a procejjus indicatur inferioris appendicis tibia ofiis, quiexterior ett malleolus. Caterum i in fecunda, tertia,nona & decima, eundem appendicisprocejjum notat. ^ 4,10 Sinus interioris malleoli, ex quo cartilagineum ligamentum talo inferitur. 11,3 ,.9 Sinus affer & inaquatis in anterion fide inferioris appendicis tibia oßis conjficuus, a quo ligamentum cartilagineum ad tali ceruicempronafiitur. m 2, 4, 10 HacJedefinus^fieBantur, qui tres tendmes adpedis inferioraprotenfis deducunt, n 2, 5, 6,$ ln prima figura E externum notat malleolum, is namc^aliud nihil eH, quam inferior fibula appen- dix,qui in plenfij^ figuris n indicatur. c,p 1,$ Vmbrata hac fibula fides, ab 0 ad p ufy pertinens, ea fibula pars eU,qua nuda, nullis^ muficulis tetta,ante fieBionem fi offert. q,q 2,6 Hacfinuatafibulafedefiptimi&oBauimuficulorumpedem mouentium tendmesrefieBuntur. r 2,6,11 Sinus inferioris fibula appendicis,a quo ligamentum m talum fertur, fif 1,5 Trima fibula linea,feuprimus eiufdem angulus, t, 11, 2, 5, 6 Secunda fibula linea. u,u 1,2, 5, 6 Tertia fibula linea. x,x 1,5 Trimum fibula latus. Verum x & x priuatim huius lateris lineam indicant, inibi gratia mufculi pollicem extendentis modice prominentem. / Secundum fibula latus. ß,ß 2,6 Tertium fibula latus. y>y ij 3 Trima tibia oßis linea. M 1,2,5,4. Secunda tibia oßis linea, i, i 1, 2, 5,4. Terna tibia oßis linea. , 11,3 Trimum tibia oßis latus. h 1,3 Secundum tibia oßis latus. 6 2,4 Tertium tibia oßis latus. h 2,4 bifera tertif tibia oßis lateris linea, cui mufculus in poplite latitans inferitur. d tota t z? * fig. integrarim er* ad a er ß. b tota figUt£. c tota 5,6 figurG-mediahuius tuberis fedesinhoc alperafinuataq;fit,quo foelicius ligamenta in i,k.^ H> femur porrigat,haec e maxime protuberante fuafede,ac deinde ex"1 pofteriori f '■* t*° ipfius regione educens. Ab‘anteriori namq; tuberis regione, quae minimum i0 prominet,etiamfi ilia fimiliter alpera fit,ac late finuata, nullü tamen ligamen- e*^L tum femori inferitur: fed ligamenta inibi producuntur, quaem cartilagines an- figi ’4,7 Cartilagines teriori huius tuberis (edi colligant, quas nunc tibiae ofsis finus augere dicam, lu&Ht nU Quum enim duo tibig ofsis finus,femoris capita admittentes,quodämodo fu fc 2,4,7 fi-* gentur. perficietenus duntaxatinfculpantur,neq; ad amußim femoris capitum gibbis H Liki.de r/u ^etiafi Galeno fecus uifum fuerit) fuis cauis relpodeant, Natura mirabili artifi m tota s fi cio finuu profunditate adauxit, quippe praeter lubricas cartilagines tibiae ofsii Hippoc.hbrum fjnibus Sc femoris capitibus cruftaemodo obdu<9:as,utriq; finui unam adhi- fimüraau buit cartilaginem,neq; femori,neq; tibiae ofsi aliter quam ligamentorum be-neficio connexam. Haec namq; orbiculatim ligamentis genu articulum amplexantibus folum conafcitur,&praeterea ligamenti interuentu,anteriori po fterioriq; fedi tuberis conneftitur, quod tibiae ofsis finus, femoris capita excipientes,dirimit. Iftae cartilagines,exafte fimplici cartilagine molliores funt,& quafi ligameti naturae participes. Dein qua oßibus applicatur, impenle aequa-les,lubricae,laeues,ac deniq; unftuofo humore oblit£ fpettantur.Ad haec,in ar ticuli ambitu" craffie funt,& multo ante finuu cen trum'0 extenuatg definunt. » Harum fiquidem figura lunaris eft, quemadmodü interioris finus internum ° 8^g,a latus,& exterioris finus externum.Praeterea nullibi craßiores,quäm ad lateris fili medium cernuntur/qua enim anteriori pofterioriq; tuberis tibiae ofsis fi- p nus diftinguentis fedibus appropinquant,tenuifsimae funt, &in acutos apices p‘ finiunt: quorum qui anteriori eius tuberis fedi committuntur, inuicem proximi funt,dextraq; cartilago finiftrae ibide alligatur. Apices uerö pofteriorem tuberis fede m accedentes, magis mutuo diftant, neq; inuicem, ut anteriores, committun tur.Ligamentum enim craßißimu,ex tubere in femur infertum, pofteriores cartilaginü apices diftinguit. Quae quum itafint,leuinegocio colligitur, quam concinne harum cartilaginum auxilio, ofsis tibiaefinuum caui-tas adaugeatur,non folum quidem in hominibus,uerüm in omnibus quae ha-ftenus uidi quadrupedibus & auibus. His namque in genu articulo eiufmodi quoq; cartilagines reponutur. unde etiam in menfa cuiuis harum natura contueri promptifsimü eft, fi modo exafte genu articulum quis inlpexeritineq; Lih. de Cem- pafsim cum Ariftotele,& Galeno in tertio de Partium ufu, quadrupedum ge-muimmnrn, nu exiftimauerit, ubi tibiae inferior pars illorum talo coarttatur. Atq; FibuUad ti~ hoc lane modo tibia? os femori articulatur. Fibula autem non adeö alte con-tu'sn'XM. fcenc]lt)Ut; femur contingat: uerum fuperior ipfius appendixinterno fuo latere “finum gerit amplum, & leuiter admodum infinuatü, cui minimum pro- tuberans , 4fi. r. tuberans tibiae ofsis appendicis' caput coarticulatur, quod ad externum ti bi se ofsis latus uerfus pofteriora coliftens, cartilagine, fimiliter atq; finus fibulae,in-,»fig.x. cruftatur.Porros ima fede fibula tibig ofsi diuerfa articuli ratione,quam' fuprä t coarftatur. externum enim tibiae ofsis latus, oblongum offendit" linam, cui “ 4g«r.s. protuberans internum fibulae* latus immittitur, quodafperum nonnihil eft: * quemadmodü & tibiae ofsis finus afper quoq;, & laeui cartilagine neutiquam incruftatus cernitur.Sinus enim ille fibulam lubrico conta£fu excipit • uerüm qüä haec offa inuicem committuntur, üalidum intercedit ligamentum, non quidem duntaxatin circuitu ipfa conneftens,at etiam ubi mutuo fecontin- tßg- v gunt. Per reliquam tibiae longitudinem, fibula a tibi« offey plurimum dehi- ylißtuUiti fčit.rion quidem quöd haec radij= modo oblique ducatur,ac ueluti a tibiae offe fefie' * .%t+ foras obliquetur :fed quöd tibiae os fupräinfraq; adeo craffum fit, & in reli-eMktih. q,jaipßus longitudine gracile,ut fibulaillis tibia; ofsis fedibus, quibus crafTum • cernitur,commifla, facile ä tota graciliori tibi* fede multum diftet. quamuis tanto adhuc minus fibula ä tibia dehifcat, quanto minus refta confpicitur. Fi-bula enim ’ paulo fub medio longitudinis tibiae, introrfum ac uerfus tibiae os nonnihil curuatur,externoq; ipfius latere fima, feuconcaua redditur. Caete-ßg.l'b. rum tibiae ofsis fibulaeq; duftum, &peripforumlongitudinem extuberantes u b’^’ lineas, imprefsionesq;, tum demum opportunius defcribam,ubi fupernas in-«ft.r.cs. femasq; iliorum partes,quibus alijs coarcbntur ofiibus, plene expreilero. Su-icMstdb. per£or itaq; tibia' ofsis appendix,ad eum quem dixi modum femori fibulaeq; coar&atur.ac" anterior proceraq; eiufdem fedes, una cum tibiae ofsis anterio- ri fede,appendici proxima,& äplerifque Graecorum oumwünioy uocata,ut- ere. d fi‘C. ubrr.z cunque a (pera & foraminulenta cernitur, ut ualidilsimos mufculorum ti-f biam mouentium exciperet tendines: quorum etiam tendinum gratia, fupe-td-x-ert rior fibulae appendix infigniter externo ipfius latere &fuperiori partedpro-g tuberat, robuftifsimum' quarti tibiam mouentis mufculi tendinem exceptu-ra: praeterquam quöd haec fibul* fedes caput educat feptimi pedem mouen-‘t?k. tis mufculi. Inferiores tibiae ofsis & fibul* appendices,fimuP finum fedemq I* T'ibU oßlsfi* iap.,,. efformant,cuih talus mutuo quafi ingreffu articulatur. In infima enim appen- Tritui* *9,10 dicis tibiae ofsis fede,finusinfculpitur amplus,&quodammodo‘geminus.me k 9>toß.i namqUe fua fede,amplo, fed modiceprominente* tubereinterftinguitur, liquidoq; altius ad tuberis eius latera excauatur. Ad internum huius finus laro pfig tus> in^crior tibiae ofsis appendix, ualido magnoq;1 proceffu deorfum fertur, o qui externo ipfius"1 latere, quo finum refpicit, cauus, & fimiliter ac finus ipfe, 0 2 ^ Iseuis & cartilagine incruftatus eft: interno autem" latere, alterum crus re|pi-tab.u. ciente,gibbus eft.ac quum° excarnis fit,nullisq; mufculoru partibus obte&us, P T inn°bis taftu facile percipitur, eftq; interior malleolus. Proceflus hicininfi-qfig.cap.i ma ipfiuslede uerfus pofteriorapfinum obtinet alperum, ex quoq ligamen-r tum prodit cartilagineum,tibia? os talo colligans. Atque eiufmodi etiam liga-guri menti producedi gratia,anterior appendicis inferioris tibiae ofsis" fedes,in hu-* millima ipfius parte, etiam finum proponit tranfuerfim oblongum, & alpe-1,4,10 'fi rum,&inaequale: a quo ligamentum prodit,tibiae ofsi ceruicemtalineftens. vwf.tdb. Pofterior etiam huius appendicis fedes,ubi primum internum educit malleo-ckmtt.i, depreffa eft5finusq; oftendit, qui tranflierfis obduftiligamentis, mufeu- « aufd/ta lorum tendines haepedem adeuntes,tuto,nefiiis finibus aberret,ferri finunt. primi^n ^unt autem ^ numero tres,“ quintus fcilicet pedem mouentium,& duo pe-Murfid dis digitorum flexui famulantes. Porro externum inferioris appendicis tibiae °^s ^tus,nullum educit proceflum interno malleolo relpondentemruerum w * ' q x appendix ap. 33 N t 31 appendix fibulae externo tibia? ofsis lateri adnexa,- impenfe hic craflefcit deor * . fig.n, fumq; magis quam interior malleolus fertur, acincaufa eft, utrarius in exter- dw'z‘l-6> num pedis latus,quam in internum,talus luxetur. Tanto enim fibula hic decli ? uiüs ipfo tibia? olle defcendit, quanto altius tibia? os ad femur fupra porricitur: adeo utfibulane minimum quidem longitudine ä tibi« offe uincatur.ln-feriorhaecfibulaeappendix, externum7 latusfmus conftituit, talum excipi'en- J *««. tis. Verum appendix interno ipfius latere adeo protuberat, & cartilagine in-cruftatur,ut eam a talouerius fufcipi, quam eundem excipere, merito quis ztft-cup. itZtt dlxerit’etiamfl externum tali latus appofite tegat, atquein eum modum un4 11H' non occurrere. cum interno malleolo talum comprehendat,utnufquam in integris hominibus talus contingi queat/Tibiae enim ofsis appendix fuperiorem ipfius in te- “Confirfi git fedem,& internum quoqueipfius latus, fibula autem inferiori fuaappen- ssTe,Zm dice externum tali latus occupat: anterior tali fedes,quae in nuda oßium com ‘»apigm page oculis fubijcitur, tedinibus occultatur, per pedis fuperiora ad digitos de- IXmfc' duftis. ita etiam pofterior ipfius fedes,qu£ non minus in nudis (celetis eft con- tabulis in fpicua, tendinibus obtegitur in calcem infertis, Sc quibufdam hac pedis infe- Hc’ riora fubeuntibus. Ima haec fibulae pars, talo commifla, externoq; luo latere Exterior mal- gibba, Sc nulla prorfusmufculiparteb obtecta, exteriorem conftituit malleo- * ' nmfc-l“U lum,quem fimul cum interiori malleolo ä quibufdam talum perperam appel LwJc mi. latum fuifle, Galenus teftatur. Atqui is error ad nos ufquemanauit. Nam, ut «/..«. ca?teros taceam, Erafmus nofterRoterodamus in fuode talorum lufu Dia- gHr'*' logo, malleolos in hominibus talos fimul cum Plinio uocari innuit, quod nonnullis Galeni interpretibus adeo arrifit,ut of«, hoc eft malleolos, fubin-de talos reddiderint.Pofterior itaque exterioris malleoli fedes amplum often-ditc finum, qui tranfuerfo obdu£tusJ ligamento, fexti Sc feptimipedem mo- e *>«/>•* uentium mufculorum tendines deducit,illos, quo minus afua fede reclinent, continens.Internum eiufdem malleoli latus in infima ipfius fede uerfus pofte-riora,profundum afperumq; oftendit'finum,exquof ligamentum prodit car tilagineum, hic fibulam talo ualidißime conne&ens. Caeterum exuniuerfa Excmh fi- fibulae amplitudine,nulla ipfius pars nuda excarnis ue eft,prseterinfim^ipfius f tl'cjp. t luUpm. part:]s externum55 latus, quod etiam aliquoufq; fupra appendicem fi bula; infe- £■ riore excarne cernitur.quum interim reliqua ipfius amplitudo mufculis obte o,p.‘? S' gatur,ita fibulam amplexantibus,ut haec paßim ipfis cedere,ab illisq; uelutiin jibuUfecun angulos comprimi uideatur. Si enim fibulam examinaueris, eam fecundum (] ... JZdmZtt ipfius longitudinem triangulam efle confpicies, atq; id potißimumiuxtafuae i longitudinis medium. In anteriori enim fibula; fede,acuta Sc infigniter protu berans apparet "linea, primum fibulae angulum confiituens. In pofterioriau- tamr.ter-tem lede, fibula deprimi tur,planaq; eft,ac utrinq; unam egregie extuberatem obtinet' lineam: quarü internafecundu fibule angulii,externa autem tertium Uuu conftituit: hisq; tribus angulis,lineis'ue,tria fibul^ cotinen turK latera.ac unum quidem interprimam Sc fecunda confiftit, quod fimul cum tibiae oßis exter- '«■“« ‘>6 no' latere aptam fedem probet illis mufculis,qui a tibiae anteriori fede in pedis fuperiora feruntur. Sunt autem illi, pedem mouentiu”1 fextus,deinde quatuor s pedis digitos" extendens,fimul cum° nono pedem mouentiu, & illo qui polii „ cemp extendit, ac priuatim in primo hoc fibulae latere“ lineam quandam fibi uendicat, modice protuberante, a qua illi mufeulo principiü offertur. Secun- P , a.®! dum latus,prima linea & tertia terminatur: & amplum,egregieq; finuatu/ fe- * fa primo ac ' oftauo pedem mouentibus mufculis locum praebet. Quinetiamla r 6 mufe. tus hoc utcuq; alperu cernitur,ut oftauus ille mufculus hinc uniuerfum ipfius , T> princi- 114 ttb. A. ufigjdp.l hb.i d. XI.» fig’ Jl/l, Z 1>M>4 figAA* 4 carudem fig-l>‘-b i>4 fiJ. « »>5 fig’!’ d t,r fi.x. C l,J fi.*. Cr i mufe. tdb.x,y. z tab J,«. f 1,4 g »4 w«/č. b is mufe. fd&.DjE. » i,4 /i. «. h 14. mufe. tub, r. principium pulchre educat. Tertium latus,fecunda & tertia lineis circumfcri ptum,a mufculis comprimitur pofteriorem tibiae fedem occupantibus,&po tifsimum ab eo‘qui pollicis fecundü osflettit,abhocq; fibula? latere carneus enafcitur.SecundalineapriuatiirT ligamentum educit,fibulam tibiae ofsi tota illa lede,qua haec ofla inuicem dehifcunt,colligans,& in * fecundam tibia? ofsis lineam infertum. Tibiae enim os, fimiliter ac nbula,fecundum longitudinem T'1^0^^ quadantenus triangulare eft.ac prima ipfius7linea in anteriori ofsis lede confi-ftit,infigniterq; prominet.unde etiam Spina Anatomes profefforibus appella- hwr4' tur.Haecq; adeo acute porrigitur,ut nufquam potius concertantes pueros pedibus inuicem petere uideamus, quam ad anteriorem tibiae fedem, ubi linea proxime cuti fubiefta, hanc cultri modo fcmdit, quoties ipfaimpetu ad tibiae os colliditur' Secunda 8c tertia tibiae ofsis lineae,pofterioris fuib fedis angulos conftituunt. ac tertia quidem eius fedis internum efformäs angulum, non admodum acute producitur: fed ob tufa, propemodumq; teres eft. Secunda autem externum pofterioris fedis tibig ofsis angulum educens,paulo eft acutior, ligamentumq; admittit,fibulam tibig ofsi,qua haec inuicem diftant, colligans. His tribus lineis, tria tibiae ofsis coficiuntur latera. acc primum quidem prima fecundaq; linea terminatur,finuatumq; eft,acplanum: eorundem q; mufculo-rum occafione cauatur, quibusprimu fibulae latus cedere diftum eft.c fecundum uero tibiae ofsis latus prima tertiaq; linea terminatur, 8c irifigniter gibbum eft,nulloq;prorfus obteftummufculo: Graecis Lfiet, cXcfrequetiusadhuc df/TiKuu/jiioy nuncupatur/ Tertium tibiae ofsis latus,fecunda Sc tertia circumfcri ptum lineis,non ualde depreflum eft,ac mufculis occupatur, pofteriore tibia? r i ri * 1* _ ________:__'__________________. i* * Ad haec, tertium latus in fuperiori ipfius fede alpera oftendit' lineam, oblique exporre&am, cui11 mulculus inferitur, quem in poplite latitantem uocamus. Huiufmodilane fibulae tibiaeq; ofsis lineae & latera leuinegocio arguüt,quäm fuffulciendis,educendisq;, & admittendis mufculis haec ofla conueniant. Articuli uero oftendunt,quam affabre motibus,quos cruribus molimur, obeun dis, Natura haec extruxerit: qui tanto fane opportunius fui rationes offerunt, quo omnes fimul cruris articuli,in coxendicenimiru,in genu,& tali cum con terminis ofsibus nexu, magis expenduntur: quum unus Icilicet alteri praeftet, ut non aeque multis omnes fubferuire debeant motibus.unde etiam fit,articu los quofdam extruipotuifle ualidiores,&luxationi minus expolitos. DB PATELLA. CAPVT XXXII. VKIMU T2igE SI MlSECVNDl C sA fitisfigurdydnteriorcfA-. teil* ßciemoßen-dens. SECVKVU F I G K P O- ßeriorem patelU fedem propo~ nens. CHARACTERVM SECVNDAE figuras Index. Dextri crurispatelU tuber, fenum inferiorum femoris coitum jubiens. C Sinus, qm internofemoris capiti adaptatur. 2) SinusyatelU,gibbe externijemori* capitis congruens. Efac iUKV. VESELU VE confotis E Hac par te patella inferiorifiia fidetibUos ficttat, o* ueluti pmejfum educit, qui ßmikter atq2 tota anterior ipfiusfides, tendinibus tibiam extendentibus innafcitur, quemadmodum pulchre oBendit oBarn mufculorum ^ .A.,/. ... .CI ... 1. /ifr-iriJtr fbj1V/1rTPVlUiJ/C n I___/ . ... • n Patellaßtm CT forma. tabuUicharaflere k>jm innafcitur charaßenbusg,h,i. Foraminula uero hacparte,ut <&inpatelU anterio-rifide co njftcua, etiam citra charaÜerum operam prompte obfiruantur. NTERIORI genu fedi* os quoddam proponitur or-biculare, & breui feuto non abfimile,quod 4 molaris lapidis rotunditate Grqcis iivAh,8c ab ipfius fede vniyovccrls: La tinis aute mola, &: a patellae imagine, patella potifsimum uocatur.Hoc pofteriori fua fede,qua femur fpeftat, Igui lu bricaq; cartilagine, magna exparteobduftüuifitur,apto tubere finibuscpb anteriori inferiorum femoris capitufedi eleganter congruens.Secundum ipfius enim longitudinem" tubere amplo & mediocriter prominenti extuberat,quod patulum femoris capitum finum in anteriori illorum fede exculptum fubit.d Vtrinq; ad tuberis huius latera, unus habetur finus, prominentes 8c cartilagine incruftatas femoris capitum fedes excipiens. Verum ut exterius femoris caput antrorfum magis, quam interius caput,porrigitur,& ampliori fede lgui cartilagine obducitur: ita fane exterior patellae finus, ad tuberis fui externum latus confiftens, longe amplior latiorq; interiori finu occurrit.Patella igitur illa parte, quafemoris os contingit, louis & lubrica, perinde ac illud,cernitur.c Anteriori autem ipfius fede, 8c in lateribus afpera, Sc egeis quibufdam foraminulis obfitafpeftatur: quemadmodum Scinpotieriori ipfius fede/ ubiinfima fuiparte, t an quam acuto quodam pro-ce/lu deorfum ducitur,elatioremq; tibiae ofsis fedem refpicit: afpera etiam,& foraminulis illis ornata eft, quo aptius firmiusq; tendinibus tibiam extenden-Qui patella fi* tibus innafcatur.s Vniuerfa enim patella,tota ipfius amplitudine fedeq;,ubi lu-WmiifdUmr brica cartilagine non obducitur, tendinibus illis innafcitur, neq; femori, neq; tibiae aliter quam tendinum beneficio commifla. Hoc enim priuatim patella fibi uendicat,quod alteri oßi ligamentorum openon alligetur,fed tendinibus illis genu articulu tranfeenden tibus innata, 8c unica tantum fuperficie exipfis PatelU fiib- quodammodo eminens,ad femoris os ualidifsime conftringatur.Patella? fub-ßmu*.ßantia in natu grandioribus impenfe dura & folida eft,utcunq; etiam Galenus eam extrinfecus cartilaginofam efle afferat: ac Marinus quoq;, cum alijs Anatomicorum praecipuis, eam feparatim cartilaginolum os uocauerit, &fuum quod patellis dedicauit Caput, de Cartilaginofis ofsibusinfcripferit. Atq; illi fortafsis animum adhibuere tendinum cui patella innafcitur fubftantiae, quae elixa,molliufcula? cartilaginis fpeciem obtinet,earum partium modo, ex quibus neruofa mufculorum capita,aut ligameta,principium ducunt, aut in quae eadem infer ütur. Verum quando patella debite a tendinibus emundatur, au« folain coemiterijs occurrit,nequaquam cartilaginea, fed perquam folida for-tisq; cernitur,non quidem in hominibus tantum, fed in bobus etiam, ouibus, & eseteris quadrupedibus: quorum etiam genu articulo ferum Opifex patellam pr^pofuit,multo quam in hominibus longiorem Sc anguftiorem: quem-admoduminplerilq; auibus, inferiora femoris capitum occafione, latiorem &breuiorem. Creatur autem patella,quo minus prompte femur in tibia? ge-Fdtciu ujm.nifue flexu,in anteriora luxetur. Verum hunc patellae ufum,quem ipfi folum difle&ionum periti uidentur tribuifle, quis merito fecundarium indicabit, fi haud fegniter expendat,qui haec ualidifiimi tendinis, cuiinferitur,robori con fulat, quoties genu impenfe fleftitur, ipfeq; ideo tendo äprominente antrorfum femore i totd t>t fi. integrarum uero figur. 2. b 2 ficap. 30 H. c zfi.AyB. d ifi.C, D, e tota x ß* guu. f g vmufe. tabX fum femore premendus foret, fi patella duritie fu a femoris impetum, du-b i,-h- rumq; contactum non fafciperet,innoxieq;pariufii admitteret,quo11 permul cäD-:f T> ta lelamo femini comp arata ofsicula,rerum Opificem extruxifle innuimus. cdp V,X. GT1 DE PEDIS OSSIBVS. Caput xxxnr» XXXIII capitis figura. m mum SEcvn- D TERTIA. QVURTU. QVINT^i. SEXT^L m i( i p »i iIOWA* m OCT^tV^L Now^r. S' EfTIM^A. V E CIM^L UNZ)EC1MU Z)VQ- DVO- D E C 1- ma. 7) E CU MsATZ\ tia. TREDECIM PR AE SENTIS CAPITIS FI-gurarum,& earundem chara&erum Index* *P m ^4. figura integram dextrig edis oßiumfirnemfuperiorifitcie exprimit. Secunda, dextri quo q3 pedis ofiium compagem eafide delineatam proponit,cuifiantes innitimur. Ter tia,dextripedis talus anteriori facie ita oculis fubijcitur, ut ipfius fupenorpars in coffeflum ueniat. Quarta, eiufdem tali inferior fides ab an-teriorifacie exprimitur. Quinta, talus ab interno latereffe flatur. Sexta, talum conficiendum ojfert, ex-terno latere defignatum. Septima, dextri pedis calcis os anteriori fide ita exprimitur, ut externum ipfius latus magis quam internum appareat. Oflaua, calcis os ab interno latere oflenditur. ‘Nona, calcis ofiis externum latus commonflrat, &perinde ac duapr a cedent es,fuperiorem calcisfidem depiflam exhibet. Decima, pedis os cymbam refirens anteriori facie, q ua tarfi oßibus committitur, delmeatum cernitur. Vnde cma, eiufi dem oßispofieriorem refertfedern. Duodecima, quatuor tarfi ofiiumfimul nexorum anteriorfacies conficitur, cuipedij offa coarflantur. Decimat er tia, quatuor tarfi oßium poßeriorfaciesfe flatur,qua calci & ofii nauifermi efl contermina. F 1,2 Talus. A i} 2 Calx. © 1,2 Cymbam refirens os. 1,2,3,4 His numen chara fler ibus in prima figur a, ficunda, duodecima & decimat er tia, quatuor tarfiindicatur offa. 1, II, lil, IIII, ZJ Qumq^pedij offam prima figur a notantur, qua mficunda etiam citra chara fler um appofitionem funt conficua-. A,H i>2 Digitorum pedis offa. ^y[, CB, C, D 3,5, 6 Tali tuber,inferiori tibia ofiis appendici articulatum, ac X quidem ad Bprimum huius tuberis latus indicat: C ueroad D,fecundum: {STOA ad C,tertium: 3 autem ad D, quartum. E,E 3 Sinus difliiam tuberis tahficundum ipfius longitudinem mfiulptus. F,F 3 Dua tali tuberis partes, elatius quamfinus E indicatus prominentes. Cf 5 Internum tali tuberis latus, quod cartilagine mcrufiatum, interno malleolo committitur. H 6 TalitubeYisfinus, externo ipfius lateri infimatus, qui cartilagine fimditer ebduflus,externu malleolu excipit. 15 Sinus tali afer, cui ligamentum cartilagineum ab interno procedens malleolo inferitur. Jf 6 Tali finus, cui ligamentum cartilagineum ab externo malleolo pronatum innafiitur. L, M 5, S Duo finus, quos poßerior tali regio uerfis internum latusfe flandos exhibet, qui deducendis refieflendiscy mu* fculorum tendmibusparantur, hdcpedis inferiora fubeuntibus. *N3,4,$,6 Tali ceruix. O 3,4,5,6 Talicaput, ofiis cymbam referentis finumfubiens. P 7,8,9 Calcis ofiis caput, cartilagine obuolutum, & in talifinum 'Qnotandum ingrediem. 6^4 7ali amplus finus, calcis caput F tam indicatum admittens. E 7,8,9 Calcis ofiisfinus, cuimfinor tali capitisfides S tam indicanda articulatur. S 4 Inferior tali capitis, quodofii cymbam referenti articulatur,fides, c alcisfinumfubiens. T,T 4 Zfer tali finus, ex quo cartilaginea ligamenta calci inferuntur. ZJ, V 7,8, 9 ^Zfer calcisfinus, cui cartilaginea ligamenta ex nuper di flo t alifinu immittuntur. X,J,Z 2 Calcis ofiisfedes,qu^pede in terramfirmato,deorfumffe flat. Verum J Z m ficunda,<& fi in oflaua,& Zin nonapriuatim huius fidisproceffum notant, mufiulis qmbufdam educendis aptum, &propinquius reliqua calcis fide terra innitentem. d,b 7,8,9 Xb a ad bfuperioris calcisfidis interuallum notatur, apoßerion tali regione adpoflicam calcis deduflum. c 2,8,9 Pofiica calcis fides. d,e 2,8 Internu calcis latus. Verum e priuatim fid'e notat, qua tendines quida hac refieflutur,peduf inferiorapetut. f,g i>7*9 Externum calcis latus. Verum g fiparatim huius lateris regionem mfinuat, cmfiptimi e^ oflampedem mo-J 6 uentium HV'MUKl FUZRlCsA Z/2£X l i?s umtlum musculorum tendines exporriguntur, h,i 7 fnßptimafigura,anterior calctsßdes eß conßicua. & h quidem eiusßdem indicat,qua tato committitur, i ue ro eam notat,qua oßi cubum imitanti articulatur. 1^ n ^Admodum cauws oßis cymbam referenti*ßnus,tali caput O ßgnatumßtfeipiens. Im,n io <-Anterior oßis cymba aßimilatißdes,tres perquam leuiterprominentes commonttransßtperßcies, quibis tria interiora tarßofja co articulantur. o,p U>et o imo Superior oßis cymbam referentisßdes,quapedisJuperioraßeßat. n r io, & q in ii Inferior oßis cymbam referentis/edes3terram mtuens. Verum q priuatim huiusfedis fmumirh dicat,quoßxtuspedem mouentium mußulus deducitur, ßt, u 13 Tres plana trium interiorum tarß oßiumßuperßcies, q ua nauiculari co articulantur oßi x 13 Oßis cubum referentis finas, in fuperßcie leuiter^ ccelatus, quo calci id articulatur. a,ß 12 Oßis cubum rejerentisßdes, cuipedij os, anular em ßtffulciens digitum, <& illud quod minimo pr reponitur,pla- nisßiperßciebus coarßantur. y 12,13 Oßis cubo aßimilatißdes,qua tertio tarßcoarßatur oßi. Jl 12,13 Oßis cubo aßimilatifedes, externum pedis (peßans latus, i 12,13 Oßis cubo aßmäatißuperßciesjnpedisßiperion conßßensßde. I 2,13 Oßis cubo aßimilatifedes, terra inmtens. u 2 Sinus 0ßis cubo aßimilati, ad quemßptimifedern mouentium muß ulit endo refleßitur. ß ‘proceffits terti] tarß oßium, cm quinmpedem mouentium mußulm mßntur* 112 Sedestntimi tarß oßium,cuipedij os polliciprapoßtum articulatur. • h 12 Hiäcßcundi tarßoßis fidi,pedij os indicemfuttmens coarßatur. A 12 Hute tertij oßium tarßfedi, ospedij articulatur, cui medius innititur. (ihz Oßiculum ad externum articulationis latus obuium, quopedij os, paruo prapoßtum digito, oßi euhum exprh menti committitur, t/yi/1,2 Interualla,ßdescy quibus pedij offa inuicem dehißunt. 1,2 Capitula pedij oßium,finus primorum digitorum oßiumfibeuntia. 2 Proceffuspedij oßis pollicem fiffulciens, cuifeptimipedem mouentu mußuli tendo impiantatur. g 2 ‘Proceffuspedij oßis, minimo prapoßti, cui oftauipedem mouentis mußuli tendo implanutur« S} T,y 1,2 Tria indicis oßßa. Eadem ratio medij,,anularis, minimi^ ett.

Mufiulus,palpebram deorßm trahens, & minorem exteriorem 'ne angulum fibi uendicans. E Mutuuspalpebra mußulorumfecundum palpebra longitudinem connexm. F Mufiulus, media ßiparte naß alam,altera nerofiuperius labrumpetens. Quemadmodu fine uanum mujcu-lorumßbrarum in labijs implexum indicare non licuit, ita quoqi charaBerum copiaßaciem alio quinfatis cbfeu ram,nonfim aliter hic occupaturus. Q Malum, ac uigalis oßu anteriorfides, quaprorfus excarniafunt. ________________________________ , j j ^ iamT notando uix obteBa. T Muficulus,carnofi confidns membrana, &pracipuus buccarum labiorumq^ &* antenoris colli cutis motuum dux,qui hicfnbditufidibus m utroq^ latere haret,reliqua carnofiamembrana parte,qua carnea non eßßcitur, ^ IL» a c orpor e tam refiBa. Quod autem adpraßntis mußuhfibrarum progreßfinm attinet,!^ ad L* ufiß mußuh principium notat, e regione oßis p e Boru, ac media clauiculafedis oßip e Bor is proxima incipiens, cuiusfibra re-M. Bo tramite firßm ad M exporriguntur. ^Ab L ueroad N, principi) par s notatur, 'e regione rehqua ßdis clauicuU &fummihumerifidu incipiens,cuius fibra obliquefurßm m ant enor a porriguntur. Demdeetfea u mußculi TERTIA mvscvl 0- ij y M T i K L^L* jMIMi HVMMEII FMVKICM LIVEK II. 21 $> O. mufiuli par,s, qua m pofi erion c er mehjede confißit, non fifeffeßandam offerat, nihilominus- O ad auris radicem pofitum,tr'anfuerfas•fbras illinc prorepentes utcunp oßendit. Quare etiam m mufcuh lateribus defiriben-dis,primum latus tibi fingendum esi ab El ad 0,ficundum ab 0 ad Hi f ueroper L ad El, tertium indicabit latus.M ß autemad M, quartu habes latus. Intenfius emm nigricans hnea,a f ad M dußa,dextn mufeuh cumfinißro mterfiitq loco habenda eil. T Vrachium attollens mufculus, quem hic in anteriore corporis fiacie L,El <& Qjircunfiribunt. quanquam in* Q ferius, quam <9 conßßatßia mßrtioneprorepat. A Mufculus brachium peßoriadducens3 qui in fiquenti tabula fimuluenit infpiciendm. ibidem namq aßuis libe ratus imtijs,/\ perinde ac hic notatur, qfdemcp fere charaßeribusfiidem dtp hic ita circunfiribifur. IfadL ufyprmcipij ipfiuspars,a clauicula ongmem ducens. IQ uero ad Apnnopqpars, ex media latitudine oßispe-K. ßoris pronata. Qumetiam K notat mufcuh membraneam partem,qua ad mucronata cartilaginis latus, obli- S. qui defendentis mufiuli abdominis neruofia tenuitati exporrigitur. S autemßgnific at carneam mufcuh partem, dfixt a&feptima coßarum cartilaginibus, propter oblique defendentem abdominis mufculum peculia-nter exortam. Qfiprafintis mufcuh infertionis index eß, qua mter brachium attollentem (qui T notatur) priorem cubitumfießentium, JZ indicandum, m humerum infentur. Torro fi latera ipfius, & fibrarum infer T. tionem intueri animusfitfiquentem etiam infficit 0 tabulam, quaprafintu mufcuh infirtionem, Q&* F(qui charaßer illi tabula eß peculiaris) notatam exhibet: quo ad hunc modum, ambarum tabularum charaßen-bosfimul tunßis, qumq3mufcuh latera metiaris. Trimum a JQ ad L. Secundum d fi ad K. Tertium ab L ad QQ Quartum ab R ad T ZJerum inprafinti tabula lata mufcuh infert 10 occultatur, unde etiam fit quintum latus,d QadTpertmens,m quarta duntaxat tabula effie conjficuum. V Mufiulus brachium deorfum trahens,idf monentium quartus. 5, 6,y, 3 his numeris, wfirtiones aliquot mufiuli thoracem monentium fecundi notantur, ac fingulinumeri earum co fi arum,in quas hic confficua infer tionesfiunt,fi des denotant. © Mbdominis mufiulus, oblique defendens, qui cum fuo comuge uniuerfam abdominis fidem cooperit, & magnam quop thoracisfidem integit. Trafentu mufiuli exortus,quii cottispendet,etiam quodammodo numeris indicatur, quibusfecundi thoracem mouetis mufiuli infer timesfignificantur, quumfcilicet exortus ille mutuo his infertionibus reffondeat. Ceterum R ad X albam excarnemp abdominis ofiedit lineam, quam aliterfim-plici colore non datur exprimere. & quanquamforte omnium exemplanu tabulas Juis coloribus difimguere, effet quidem operaprecium,fumpm tamen quibufdam effit non admodum mediocris. X Tenu,fisa cute, quampraputium uocant, liberatus, fi Vafafeminariafiua adhuc tunica, quam peritonaeum educit,inteßa. , Z Mufculus anterior cubitum fießentium. a,a Tofierior cubitumfießentium mufculus. b Mufculus cubitum extendens, qui ab humiliorifiapuU coßaprincipium fumit. c Mufiulus, bicorni tendme brachiale extendens. d Mufiulus, radium infiupmum ducens, qui inferiori radij appendiciimplantatur. e Superior radium m pronum mouentium mufiulus. A* Mufiulus brachiale fießentium is, qui poflbrachiali ante indic em inferitur. Mc f ipfius notatfirincipium, g fig, h. tendinis ex mufiuli uentre exortum: h fidem, qua tendo neghgentius ficantibus definereputaretur. FI Mufculus, latum manusproducens tendinem, cuius caput 1 indicatur, tendinis autem ipfiusprincipium Q. at i,Q, L l locum infimat,ubi tendo primum dilatefiere incipit. m Mufiulus alter inferior p brachialefießentium, qui quarto brachialis ofii pracipue impiantat ur. n Hic obfiure uideturportio mufiulorum, quorum alter brachiali,alter uero pollici tendmes offert: quibus in decima 'Xy & dem fi & l infir ibunt ur. 0 Excarnis primi pollicis internodqfides, p Mufculus,ab indice pollicem remotifiime abducens, q infimior duorum primum po Ilicis os fießentium. r Mufiulus,minimum digitum maxime a reliquis in latus amouens. S in dextro crureprimus notatur tibia motuum opifix, cuius initium f mfignitur,t tendinis illius principium,u fit,u. eiufdem wjertio. Ceterum charaßer 2, infirtionem ficundi notat tibiam mouentis mufiuli: 3 uero, infirtio- 2,3. nem tertij. $ Sextus tibiam mouentium mufculus,cuius principium x notat :y uerofi dem, qua carnofus effie definit, mem-x,y. branaj modo toti femoris amplitudini obducitur. Eion licuit aliter ipfius tendinem membranam ue exprimere* quam hic modio m utrop femore obfiruatur: m quo tenuifiimam ipfius partem, intenorifemorisfidiobdu-ßam, uelutilacerammembranamdiffecuimus, ut fißio ahquantiffer membrana naturam commonßraret. u 2 Quicquid Ouicquid enim dl externum inaqualu illius linea ßBionis 'ue latus habetur,ipfi adhuc eHßxtimufiulimem brana,fiu tendo. a Muficulus tibiam monentium noma. ß OBauus tibiam mouentiu,magis infiniHro crure,quam in dextro,afixto tibia motuu autore deteBus muficn-lo. Septimo tibiam monentium mufculo charallere non adhibui, nam etfialiquo paBo fub fexti tibiam monentium tendine,fieu membrana,perinde ac in mufculoßs uiris ßub cute,protuberare mdeatur: hac tamen fimra, nullaßiportione eH deteBus. 6 y In ingumum regione indicantur mufiuli, quos fiemur monentium ßxtum & ßptimum recenßbimus. Cate-rum y glandulas quoc^ inguinum vnßnuat,una cum finu,ex quo uafa crus petentia reßcui. c/l Mufiulusfemoris motorum oBauus«. % Mußulus,tibia motus opificumßcundus,cuius tendmem charaßer 2 commonHrat. Excarnis tibia oßispars.uerum q pnuatim internum notat malleolum. Y Sextus pedem mouentium mußulus. cum exortum S indicat: k autemprincipium fuitendinis, cuiusduBus citra charaßerum appoßtionem manifieftus eH,quanquam | infiertiorm quaßipfiusfidem oHendat. K Mufiulusßptimuspedem mouentium. 11 Mufiulipollicem extendentis tendo, v Muficulus quatnor digitos extendens. I Mufiulus pollicem a c at eris digitis m internum latus abducens. 0 Tranfaerfium ligamen,in anterioritibia fedepoßtum, &fißaßBione, hic in latera reßexum. 'ss Tendo bicornis mufiuli pedem mouentium noni. f trimus pedem mouentium mußulus. S ‘Pedem mouentium quartus mußulus. t Longißimusgracillimus^ tendo, a tertio pedis motuum autrn produBus mußulo, v Muficulus, tertium quatnor digitorum os fleßens, ty Mußuluspedem mouentium quintus. CHÄRACTERV M Q.V ARTAE MVSCV-lorvm tabvlae, CLVAM SECLVENS proponet pagina, Index* tabula quamplurimospracedentis tabula muficulos,ßBionisfirie ademptos,commonßrat: & deinde pier ofiq^,qui prioribusßguris nondum in confifeßum uenere,uidendos offert, quod omnes ad oBauam ufy mufculorum tabulam fubßquentes, tantißerpraHabunt,dum ojßa anterionßacie nuda occurrant. F jkuficulus temporalis, cuius principium,ßmicirculo non abßmile, *>4,% & C circunficnbitur, Oßis iugalis externa fides, qua excarnis eH. A Maßet er, quimter muficulos inferiorem maxillam monentes ficundus defiribetur. E huius mußuli princi-E,F. pium indicatur,a malo exortum. F principi] ipfiusportio, auriproxima. ^Atqfita ab E ad Ftotus ipfiiusprin Cj. cipijduBus ßcundum iugalis oßis longitudinem metitur. (j infima mufiuli mfirtionis fides notatur. Porro fi t mufiulum hunc triangulo aßimilare lubet, E,F& Cf tres angulos tibi proponere finges; quorum tertm, Cj indicatus, tam eft obtufius, ut etiam latus dici queat. H Tsleruulus minoris radicis tertijparis nemorum cerebri, hac fiontis mufiulofim compagem & elatiorem palpebram petens. 1 Ner uu lus diBa modo radicis, adfiipenus labrum & externam ala naß fidem propagatus. Cartilago, m quam fimHrum nafiios definit. L ^Ala nafifinittrajißa modo cartilaginis extremo alligata,incumbes^. Inter & L,narium cute iam cum quibufidam membraneis ligamentis ablata, in conßeBum uemt antenor ala naß mußulus,nimifiquam tenuis. M Muficulus,a fuperiori maxilla in inßeriorem infiertus,ac buccas mouentium m altero latere fecundus. 2V Mufiulus finiHerinfieriori labropeculianu, cuius fine corpus minorinegocio, quam multiplex ipfiius fibrarum interfeBio delineari poteH: quod etiam in mufculo Jfrt notato ufiiuenit. icturis autemfioramen citra 0 dppofi tionem fefi oHendit: uti etiam auris radicifrbditaglandula,eum charaBerem quodammodo exprimentes. 0 Ux confficua eH eius mufiulipo rtio, qui mßnorem maxillam deorfum uellit. ? Hac fi de os v referens reponitur. Muficulus,a temporum oßisproceßfuJfylifirmam imitante enatus,ac oßi v refirentiinfertus. % Muficulus finitter,ab inferiori maxilla in os v refirens, infiertionem tentans, cuius coniunx nonnihilquo^ hw fi ßeßandum prabet. S,T T)exter & (initier oßis t/ referentis mufcuh, a peBoris oßisfummopronatk TJ&J Mußulm HVMUIXl FU27LICU LIBER II. 221 Q V A R T A MUS CVL O- R ■m. « m * S3C8S! XJ3ZJ Mußulus gracilis & longus, qui a’fuperiorißapula c oft a oßi v referenti implantat ur. 0 Mußulus capitismottbusfabfermens,qmab offepeBoris principium X notatum fimit: deinde aliam pr inci-X,J. pij partem, 7 indicat am, a clauiculafede,peBoris oßipr oxima, obtinet. Cat er um Z infertione ipfius infinuat, Z. qua uniuerfrmmamillarem capitisproceffum amplexatur, a Clauicula,magna exparte ant eriori ipfiusfide excarnis. b Mußuli[capulam mouentiumficundi in latiorem clauiculapartem &fummum humerum inßrtio. c Mufculorum hic magnam obßuntatempariunt naß caput adeuntia., & ner ui in brachium excurrentes. d Mußulus, a clauicula inprimam thoracis collam mfirtus, thoracem^ mouentiumprimus. 2 Mußuh brachium attollentis anterior pars: poßenorem uero decima oflendit tabula, adhuc infuafide repofi-tam,ac A praecipue infignitam. Proxime autem fiquens tabula anteriorem hanc partem ab exortu liberam, e,f,g. reflexamcyac y notatam commonÜrat.Torro in prafenti tabula,ej & g conjficuam hicmußuli brachium attollentis partem, trianguli ritu circunfinbunt. h Mufcuh brachium peBon adducentis infimo,quam in dextro brachio T'notaui, & ipfimu/culo A QfZA. quo^impofui, ut hicharaBeres adprocedentis tabula notas referantur, ad quam quoq3 &* 21 JfeBant. J[,L,R. i TeBo risos, liberum ab imtijs mufculorum brachiape Bori adducentium. 2,3,4 Secunda, tertia quarta thoracis coBa,ad quas reliquaferiat imfubfiquutur: atc^ in harum interuallis, ex- teriores mufcuh interco Balesfunt obuij. Linea autemin cottis duBa.at^ ad charaBerumfiniBram conflentes, offa coftarum ab earundem cartilaginibus determinant:funt enim illa not a cartilaginibus infcripta. ^ Mußulusfiapulam mouentium primus. I Mufculus thoracem mouentium fecundus. m ln dextra axilla m latitat, mufiulu notas, juo brachiudeorfum trahitur,id^ mouetiu quartus nobis habetur, n Dextri lateris reBus abdominis mufculus, hic altius | oblique afiendentis mufcuh neruofa tenuitas cbfcendens. 0 ^Abdominis mußulus, oblique defendens, quem hic in poßerioraab abdomine reßexumfinximus. [I c-Abdominis mußulus, oblique afcendens,ac totam fui lateris abdominis fidem ampkBens. Hunc quodammodo circunßcnbut o,n,p,q, & lineaficundum inferiore abdominisfede}adihuos, & coxendicis, & pubis duBa. p, q *Portio abdominis mufculorum oblique defendentium, qua ad albam m abdomine apparentem lineam eH re-HBa. Ceterum a priuatimfgnificatpenis conflruBionem,qui adpubis os, qua primumflaccidus, deorfum demo propendet, dijfeBus eH. T>uo ita^ uelut infigniores circuh,duo ipfius funt corpora: circulus autem fub illit confiflens,meatus efl,urinafeminic^ communis, r tAblatis iam teßium & uaßrum ßminahum exterioribus inuolucris, teßes hic cum fuis uafis refla deorfim propendent. f Exterioris tunica teßis ea hic adfiruata ef!portio,qua uocatum teßis conßituit mufiulum. t MuJ'culus cubitumfleBentium anterior, cuius interiorispnncipij carnofa, & hic in dextro brachio ualde con-jficuaparti,nullum adhibui charaBerem: quum is hic, utinec^ m fiquenti tabula, adhuc auferripoßit. Inter-uallum aut em,inter duo ipfius apparens principia, humerifeu brachij os exiflit. n Mufculus cubitum extendens, cui ab humihorifiapuLe coHaprincipiumprabetur. x,x Tofierior cubitum fleBentium mufculus, y Mußulusfuperior radium in pronum ducentium, a Mußulus radium in fupinum agentium longior, ß Mußulus quatuor digitorum fecundosfleBens articulos. 2 Mufculus, qui ab interiori humen tubere ortus, & ulna logitudiniexporreBut, brachiale fieBit. ac y quidem y,dl. ipfius denotat initium; d1 uero, ipßus in quartum brachialis os infertionem. t lAlter brachialefleBentium mufculus,qui a cubitofičhonisferte refiflus,deorfum hic pendet. 1 Mufculus,primum parui digiti internodium uerfus exteriorafleBens. n Hic mufculus propendet,paruum digitum a reliquis m externum latus abducens. 6 Tranfuerfitm hgamen, in interna brachialis fide obuium, tendinibusj^ hac repentibus obduBum. 1 Mufculus maiorprimum pollicis osfleBentium. k Trop endet hic ab inßrtione mußulus, cuius beneficio pollicem ab indice remouemus. A Latus tendo manus, una cum ipfius mufculo,a fiummts quatuor digitorum aciebus in dextra manu dependens, frater ea hic in utnufi^ manus uola tendmes occurrunt,mucoßs membranis induti,at^ ad digitos3quo illosfle-Bant,protenfi. fi Secundusfemur mouentium mußulus. v Trimus femur mouentium mußulus, nonnihil hic quoq^fifi offerens: quod tabula huius imago, Ut externam ti hia fidem magis ottenderetym latus fitpofita. I Oßti dextrofaenoßx laten commißißdes,a qua primum &fixtum tibiam moumtes reficuimus. & Chara- FWBRICU L13El II. 223 Cbaraßere <&ßdes inßgnitur,maioris extenorisq^ ßmoris procejfus. $ ’Nonus tibiam mouentmm mußulus, cum mitiumßipra coxendicis articuluincipiens, o notatur, z? nero ten-* dmis ipßus principium: f autemJedes indicatur, qua pr mejentis mufculi tendofabditis connaßcitur tendimbus. S M’ußulusßmur mouentiumßptimus, bac deßendensß offert. t Jrfußulusßemur monentiumßextusßo tendme cumßeptimo mußulo hac prorepens, v InfiniBroßmore mußulus v inßgniturfemur mouentium oBauus. *P Quintißmoris motibusferuientium mußuli anterior portio hicßeßatur. Secundus tibiam mouentium mußulus. 4- OBauus tibiam mouentium, (a Septimus tibiam mouentium mußulus,in dextroßmore inßgnitus, quod ibidem isßt conßeBior. 2 Trimus tibiam mouentiü mußulus, ab ihum oßisjfina reßeßus, a femore auulßcs,ab mfirtioneßtapropedet. 3 Sextus tibiam mouentium mußculus, ab ihum etiam oßfe liberatus, &* a cateris amplexantibus ßemur mufcu-lis, cutis modo abßraßus,ab eaßdepropendet, cm ualidißime iuxtaßpenoremßbula appendicem mßritur. 4 Sextus pedem mouentium mußulus, ab anteriori tibiaßde reßßus, humi bicprocumbit, ipßus tendme ad in-5, 6' ßrtionem adhuc rehBo, qua inßraHropede magis quam dextro eH conßicua, adcbaraBerem 6. quemadmodum &fab dextro genu, tendmis primi tibiam mouentium mußuli mßrtio eH eadem ratione aßeruata, cha-raclerec^ 5 inßgnita. • 7 Septimus pedem mouentium mußulus. 8,S> Excarnis tibia oßispars, acuius externo latereßxtuspedem mouentium mußulus ablatus eH. Verum $ pri uatim interiorem notat malleolum. Y Jtäußulus quatuorpedis extendens digitos. Cbaraßere 10 ipßus exortus inßgnitur. 11 uero ipßus ßdes, qua 10,11. portionem faam emittit, quam nonipedem mouentis mußuli loco numerabimus, & hic notauimus. Gete- 12. rum cbaraBere 12 mußuli Y inßgniti ßdes inßcnbitur, quatuor tendmes,quibus quatuor digiti extenduntur,pullulans. £2 TJ n iam paulo ante ßripß, £1 mußulus notatur inter pedis motores nonus, qui bicorni tendme in pedij os, 13. paruum digitumßuHmens,inßrtionem 13 indicatam molitur. 14 JfrCußuluspollicem extendens. 15 JkCußculuspedem mouentium oßauus,hicßeßparum offertffeBandum. 16 JyCußuluspedem mouentium fecundus. Reliquos autem inpoßeriori tibiaßde non notabimus, quod eadem bic cum tribus tabulis procedentibusßt ratio. 17 Tortio mußuli hicßßinpedisfaperioriparte ojfert, qui pollicem indici adducit. C H A R A CTERVM a V I N T AE MVSCV- LORVM TABVLAE, CLV A M S E Q^V E N S habet pagina, Index» Qjr eMkAdmodf’m quarta tabula multos dijßeßos ablatos*^ oHendebat mußulos, qui in tertia ta bula erant integre confticui: ita fine hac quinta ßßionis ferie plurimos ademptos habet, quos quartapenitus detexerat, unde etiam hac pleroG omnino proponit, quosfixta tabula reßßos commonHrabit. Interim uero haudneghgendum eH, quoa ßatrn in huius libri initio monuimus, tabulas anteriorem corporis ßaciem exprimentes,mutuo cum illisfeBionis ordine recondere,qua pofterioremßaciem oHendunt:perinde fcilicet,acßhac de emamfabfiqueretur tabula. JMußulos namy quos decima tabula reßßos continet, hac nullibifacit obuios. kA Foramen, quo neruulus tertij paris neruorum cerebri ßontis, & faperioris palpebra mußuloßam petit fib-ßantiam. 2? Temporalis mußulus. C Hicmaona oßis iugalisportio eH exeBa, ut temporalis mußuli cummußulo nunc 2) indicando coitus in con* ßeßum uemret. T> Secundus inferiorem maxillam mouentium mußulus, quem manßrium fere appellamus. F Foramen,quofiirculus tertij paris neruorum cerebri,adßiperius labrum & alam naß deducitur. F ^Amplus mußulus, a fuperion maxilla in inßenoremprodußus,ac buccarum motibusßruientium in altero latere ßcundus. § Nerui utnnqi ad hunc cbaraBerem occurrentes, labro inßerioriexporriguntur. Caterum ßiperior charaßeris ßedes,fungoßam labrorumßtbßantiam inßnuat, adutrunc^ labrum conßicuam. H,l Mußulus,inferiorem maxilLtm deorfam trahens. Singuli cbaraBeresßngulos eius mußuli uentres notant, in quorum medio excarnis teres^ mußuli pars conßHit. Tortio mußculicaput mouentis,quiapeßoris ojße& clauicula enam,totimamillariproceffuiinßritur. u 4 L Os v QVINTA MVSCVL O- H V MUFI 1 FMF El CM LIFEE 11 225 L Os v imaginem referens, a que pnmum & ßeundum & tertium par eorum qm id mouent mußulorum re- ficuimus. Mi frimus &ßeundus lingua mufiuli ab ofße v reßrentepronati. Fl Laryngis cartilagofiutum referens, & tam narrandis mufiulu adhuc obteBa. 0 Dexter duorum mußulorum, qui abofie y reßrente, in cartilaginemßutoßmilem inferuntur. F Dexter duorum mußulorum, qui apeBoris ofe ßutum imitanti laryngis cartilagini inßruntur. Md huius mufiuli exterius latus,congeries uifiturfoporaria arteria, interioris uenx iugular'u, &ßxti cerebrinermrum paris. (ß Mfitera arteria anteriorßdes. L,S- Mufiulus oßi v referenti proprius, & aßapuLßsperiori cotta enatus. Singuli charafleresfingulosipßus indicant uentres.fars auter/i in hör um medio confidens,eius mußuhßedes eÜ,tendimfabßanti* non abßmilis. T form mußulorumßecundi paris caput mouentium. U Tertius ßapulam mouentium mußulus, ex tranfierßsßperiorum ceruicis uertebrarum proeeßibus initium ducens. X Quoniam hic locus nihil aliudpeculiariter, quam ßptima tabula in homine oßendifßet: & quia m faleni uerba iurati,ipfius ßnt entia, quum hac pingerentur, plus aquo ßuimus: mußulum hic ex cane delineat um cernis, quo homines prorfus deBituuntur, qm Cjaleno tertius thoracem mouentium habetur,fiquenti tabula inte• ger T notandus. J Dextri lateris clauiculam hic a peBoris ofß auulßmus, adhuc fummo humer 0 connexam, &ßbi adhuc mu-X. fidumßruantem, qui thoracis motorum primus numerabitur, hicf X infignitur. a Summus humerus,fiußapula elatiorproeeßus. b Intenor demißiorueßapulaproeeßus. c Ligamentum brachij oßis adßapulam articuli peculiarium quartum ab interiori ßapulaproceffu fummum petens humer um. d Ligamentum ter es,ob apice interioris ßapula proeeßus,in anterioremfedern externi capitis humeri infertum, ac huius articuli,poß membraneum omnibus articulis commune,primum, e M-liud teres ligamentum, ex eminentißtma ßapula acetabuli fide, ad externum quoc^ humeri caput proce-dens,atci hum articulipeculiarium ligamentorumßemdum. f hac fide duo ligamenta, d &* e mfignita, fiuislat eribus uniuntur, &uelut tranfierfim efformant ligamentum,tr an fimtt ens caput externum mufculi cubitumfieBentium anterior is,ac mox j notandi, g feBoru os, cui fiept emßperiorum coBarum cartilagines utrmq comeBuntur. h frima thoracis coBa: reliqua dein etiam, una cum ipfirum interuallis, citra charaBerum opemfiwt cojlicua. T Mufiulus fcapulam mouentiumprimus, i & huius mufiuli principium notant, quandam manusfiecicm ifij. perinde m exortu,ac mußulus ipfificcnmbens, & m mfignitusyn infirtione reprafintans. I tendinemprafin-tis mufiuli indicat, forro i,f & lfimul, huius mufiuli triangulifieciem quodammodo oBendunt. m (Mußulus, qui aßapula baßpronatus, oBofiperionbus thoracis coBis infer itur. A Dexter reBorum abdominis mußulorum. Mc n carneum reBi abdominis mufiuli principium, triangulo non n, 0. abfimile notat. 0 principium eiufdem mufiuli nerueum infinbitur,pcne uniuerfim efformans mufiulum. Topi q. to interuallo, dp ad q pertinete, reBi abdominis mufiuli internisfms lateribus muicem co tingunt. Tota autem fede fipra q, aut mox fipra umbilicum confiBcnte, tanto magis mufiuli muttio fieiunguntur, quanto altius con fiendunt. Ceterum q notabit etiam obliquorum abdominis mufculorum neruofi tenuitatis, adtranfiierfium r. abdominis mufiulum, hac in parte ad peBoris ufi.fidem connexum. forro r linea wfigmtur, quas carneam re Bi mufiuli partem finit, quxf ultima ipfius infer tionis m homine eBportio, uti in quarta tabula ad charaBe-fi rem n eB cernere. Intercapedine igitur ab r adfpertinente, fi ofiert reBi fimia abdominis mufiuli tendofiu t. membrana, excarnis 'ue mufiuli pars, t autem indicat carneam mufiuli fidem, prima coBa & fi eunda thora cis mfirtam. eBq latus ille tendo & carnea hacpars is mufiulus, quem Qalenus quintum thorace mouentium enumerat,m hominibus haudquaquam,ut in caudatufimijs & canibus,conßicuus. Flos autem hic illum, (falerium mtelhgendi gratia, delmeauimus, quod alio qum hac peBoris fidet, fiquentium duarum tabularum pe-u,n,u. B oribus erat abfip his mufiulis reflonfira. fojlremo, u,u,u notantur infiriptiones, fiu neruea de lineamenta, tranfuerjim reBo mufiulo imprefia, quibus oblique afiendentu mufiuli neruofi exilitaspertinacfiime con-nafiitur. x Linea hč COZTOXIS ß Väßrum feminalium portio. Cat er um tres illi quo damo do circuli,ad reHorum mufiuloru radicem, ßu iuxta n & o ac p conflicui, idem quod m moxprae edente tabula, abßfli nimirumpem conßruBione ac naturam, oculis fubijcwnt. y teuer fla eB mufeuli brachium attollentis anterior pars: adeo utJedes ipflus in confficuoßt; qua anteriorem humer i articuli regionemproxime integebat, cfi lnfinittro brachio inflertiompars adhuc reliqua eB,mußuli brachium attollentis, i Excarm nunc humen pars,inter duo capita apparens, muflcuh cubitumfle flentium anterior ii. 1 Mußulus cubitumfleflentmm anterior. tj Jrfufculus, cubiti extenfionis autor,cum principium ab inflerimßapula cofla pronaßitur. ß,ß foßerior mußulus cubitumfle flentium. i Superior mußulus eorum qm radium m pronum agunt. it Radium monentium longißimus, cuius auxilio radius inßupinum ducitur. Q Quatuor digitorumflecundum osfleBens mußulus, cuius principiumfub mußulo radium in pronum ao entium A,/i* Juperiore, & i notato, reconditum, A inflgnitur. ^ uero, mußuli huius m quatuor carnea partes diflnbutio indicatur, qua poßmodum mßngulos tendines degenerant. Iranfuerflum interioris brachialisfledis ligamentum, longa ßflione diuifum, & utrinq^ in latus reflexum. TJe-rum v prat er ea muflculum priorem primum pollicis os ßeflentium comonBrat. | autem muflculum, cum ope primum parui digiti internodium extrorßim fleflitur. ‘Porro quod ad quatuor tendinum,Jecundum quatuor digitorum osfle flentiumßnem attinet,omniafunt cofficua: quamuu mtenm tendimbus indicem & par uum c> digitum petentibus o inßcripßrim. 's* Nonnihil hicßß offert mußulus, quatuor digitorum tertium fleBens os. f 'Tortio mufluh tertium pollicis os fleflentu, qui mßniftro cubito ett conflfeflior. * Jtäußul/ts ulna expon -eflus, quo brachialefle Bit ur,hic ab exortu & ulna liberatus,aßapendet inßrtione. S Secundusßrnur mouentium mußulus. t apparet hic obßurefemoris caput coxendicis oß'is finumfubiens, & ligamento adhuc obduflumßd t in hoc pracipue adhibetur,ut ceruixfleu collumfemoru hic indicaretur, v Femoris magnus exterior ueprocefjus.

colli motibus famulantes mußuliconfunduntur 1 Mujcuhts inferiorem maxillam deorjum trahens, hic ab exortu pendet. /(^ Tertius hominisßapulam mouentium. L Clmdula mßgmter carnea, qu qm a tranßerßs uertebrarum ceruicisproceftibus ori 0. ginem 0 notatam ducens,adquartam tifi^ coBam carnofusjertur: ubi lP notatus,m membraneum ceffiat ten jP,Q^ dmem Qjnfignitum,&deorßum ad aliquot aihuc coBaspertinentem. R Jkluftulus, afeapula baß principium ducens3thoracem^ mouentium fecundus. TeBoris os citra charaBerum impoßtionem confj?icuum ett3quemadmodü & coBa3 & earundem interuaU S. la3una cum exterioribus mußulis intercoBahbus.Quo tamen meliusfingula expendasßgnijicet S tertia cofta T, V, os3TtertU coBa cartilaginem, ZJ mufculum exteriorem intercoBahum3in tertia &Jecuda coBarum oßium X mteruallo repoßtum, cumfibree deorßm in prioraferuntur. X uero denotabit exteriorem intercoBaliummu ßulum3mterßcunda&tertiuc najcitur3 m m,n. notat.n ueremdicat internum caput,ab interiorificapuUprocejfuenatum. Quo tamenhmus capitisnerueam partem a carnea exquißtius dißernas, huius tabula dextrum brachiußeBabis3 mquo n neruea partern de* o.p.q. notat3o aut carnea. Uterum p duorucapitu coitu indicat: q uero tendmu>que mufculm hic educit,prmcipiu. r,r »fyCufitk* VES^iLIl T> E C0JLT0Z1S S E X T A M ys C V L O' S^KM T £ P 1*4. tt'VMUVLl FUZtilCU LIŽEH 11 22.9 r,r Mußuluspoß enor culitum fle fl entium, j Muß ulm, cubiti extenfionis autor,cumprincipium ab bumiliorißapuU cofla enaßitur. A Mußulm radium mouentium longißimus, cum altißimapartem, qua hic oculis Jubijcipotefl, t indicat: ipfim t. enimortm in nona mußulorum tabula jpeflan pote fl, qua bunc mufculum X infignitum haket, uti decima u. tabulaillumlitera e oslendit. Cateruminhactabula u prafentumußnhinßrtionemnotat, quamminferiorem radij appendicem molitur, x Mußulmfüperior duorum, qui radium in fronum ducunt. 2 Mußulm, tertium quatuor digitorum osfle flens. & ct quidem bum mußuli caput infimat, ß autemßdem, ct,ß* qua mußulus in quatuorpartes carneas dißinditür, quafingulospoftmodu'porrigunt tendines. Torro qua ratione ad tertium ufij^ digitorum internodium tendines bum mußuli porrigantur, & incumbentis muß uh ten y. dines tranfiant,hic in utraql manu eH confyicuum. Sit tamen,doflrina gratia,y tendo,tertium medij digiti os dl* accedens, c/l autem tendo, qui ficmdum osfleflit, ut nunc dicam} cum extern faimu/culi tendimbus, ex uoU ad inßrtionem ufii auulßm. % Mußulmßcundum quatuor digitorumfle flens articulum,quifuo principio, adeo a cubito liberatus,a teniu num ipfim infecunda quatuor digitorum offa inßrtionepropendet. 1,1 Hos chara fler es referre oportet ad quatuor mufiulos, quorumbeneßcio quatuor digiti adducunturpollici, atq^ bi interno lateri tendmum tertium osfle flentium exporriguntur, h,8 Mufculm tertium pollicis osfle flens, ij notatur. 6 autem ipßus tendinemproponit, inter mußulosprimum pol licis os fle flentes, & eos qui ßcundum pollicis osfle flmt,prorepentem, v. Mußulm maior primum pollicis esfle flentium, hic ab mfirtione dependet. Mußulm minorprimum pollicis osfle flentium.j quifub maiori a indicato recondebatur. Inter A uero h, primum pollicis os nudum excarnetr apparet. fi Mußulm primum parui digiti os uerfus exteriorafle flens. Tuberculum uero ante bum mußuh initium apparens,ulnependet bic mußulus tibiam mouentium feptimm,cuius cauitas argumento efl3 quioflauum tibiam mouen tium amplexetur mufculum, & quiborumtendines una coeant. Quod ut commodius expenderes,in dextro genußptimm mußulus adeo ab oflaui mußculi tendme dijfeflus eH, ut &patelUßu molapars ibidem m con-* ♦ fpeflumueniat,* notata. Macßdes, ad exteriorem genu regionem occurres, ottendit portionem quarti tibiam mouentis mußuli. at ^ bic ^ notat quartimußulißdem,ipfius infertioniproximam.autem eam partem abßflam oflendit, cui coxen dicis oßis appendix principiumprabet, quum reliqua afemoris offe initium ducat. 2 Infiniflra tibia totum externum tibia oßis latus confpicuumeH.ld dico latus, quod ad externamßdem excar-ms etiam antefleflionempartis habetur, quam & dextra tibia totam oculis fubijcit. Caterum 2. priuatim notat ligamentumjibia os&fibulam, qua bac inuicem debifiuntintercedens. ® Externm malleolus, & pars fibula excornis. $ Muß ulm pedem mouentium ßeptimus. Chara fler 2 ipfius exortum indicat. $ tendinisprincipium, quodan-2,5. tenon & poflerioriparte, ac dem interius,quafibulam j je flat, carne adnutntur, ac 4 partem notat anterio-4>3- rem carneam,^ ueropofieriorem. Oflaum mußulus pedem mouentium,magnafui portionefubfeptimo occultatus. Ceterum cbara flere 6 bu-6". ms mußuli tendo, adpoflenorem exterioris malleoli fidem reflexus,indicatur. Muflculofa moles,cum beneficio pollex & tres ipfiproximi digiti in externum latus ducuntur. 7 hic procumbit mußulus pollicem extendens,fuaq^infirtioni adhuc barens. S Mufculmparuum digitum m exteriora abducens, hac fede obuius eH. 9 Secundm mußulus pedem mouentium. % Mußulm in dextro pede wfignitur, pollicem in internum latus a cateris digitis abducens. ^Pofleriori dextra ' tibiafidi nullos adbwuimm chara fler es, quod ea cum prae edentibus tabulis prorfrs refpondeat«. * S ETTtl- SEPTIMA MVSCVL 0- J^r M T B y L ^yi. Y//4/ i' W//mr\ HVM'AllI FUZZI CU LIDER 11 231 SEPTIMAE mvscvlorvm Tä- bulse charaAerum Index«. ^ S e p T i MyAR^ mufeulorum tabula corpus laxato fine,a quo mterpingendis'pendebat, inpoßeriora tan-tum procidit, quant um reffe Bo lamperitonao, & omnibus quaillo amplexantur, uidendofepto tranfuerßfujji cit.quodetiam mprafenti tabula adfiniBram eafirma appiBum cernis,qua exe8um,parietng fern lentore ha ren>, nobis apparuit. Quo minus autem dextra fiapulaaffraBa ala ntu dcorfum decumberet,lüamjuniculo itafujfendimus, ut miuerfum ipfius cauum in conffeBufit. U fiurgulio, a palati termmo propendens,mfiriori interim maxillaprorfus amota. *B Uhquot ceruicis uertebrarum corpora anterior 1fede, qua muficulu non obteguntur,ß hic oBendunt. C, D Tnmumpar mußulorum dorfum mouentium. E StomachifeuguU hic prafeBa pars. F Ufierx arteriaflomacho infiratapars, hic quoqj iuxta iuguluma reliqua caudicisfui portione liberata. Cate-rumuafitutrinq3 ad affer a arteria latera occurrentia,foporales fiunt arteria, cum internis iugularibus uenis, &fixto neruorum cerebri pari. (fi Mufeulus alterfecundiparis dor[um mouentium. H Scapulam mouentium tertius, qui in dextro latere tranfeBus eH. I Mufeulus brachium mouentium quintus, inter elatiorem ficapula coflam,&fiperioris ipfiusprocefflusradi-cem repofitus. T Mufeulus brachium mouentium fextiss, totam fiapula cauam anteriorem 'ue occupans fidem. Huius infertio JQ mfignitur, reliqua^ ipfius^firma ex fiapula imagine deprehenditur.quanquam fi-prafintis mufiuh trian- gularemfiguram uolueru confiituere, licebit fe,L & L fimulconferre. L,L ECnfiulus t horac em mouentiumfecundus, 0B0fiuperionbus coBis manus modo infertus. Mi Erae hium agentium t ertius, ab inferiori fiapula coBa,iuxta bafisfiapula inferiorem angulum enatus. FI, 78 Mufeulus cubitum extendentium, cuius initium fuperiori 7SI mfignitum, a ficapula educitur. 0 Tortio tendim mufiuh brachium mouentium quarti. T Cubitum fleBentiumpoflerior, qui totus flere hic eBconJficuus. QJRadiumm pronum conftituentiumfiiperior. R, % Mnterior cubitum fleBentium, qui al ofiibus, unde initium duxit, liberatus,ac a brachio auulfus, a fiua depen* det infertione. S Radius. T Vina. V Ligamentum inter radium &* ulnam, qua inuicem dehifeunt,intercedens. Radium m pronum mouentium inferior mufeulus,propemodum quadratus. 7)7 M dextro radio (qui cum uniuerfia manu magis quam fimBra attollitur) dependet a feta infer tione longior radium mfuprmm ducentium mufeulus. a Minorprimum po Ilicis osfleBentium mufeulus,feto mitio liberatus,ab illo cuiinferitur ojfie tantum pendet. 1,2,3 Tribus his charaBenbus mufeuli notanturfecundum pollicis osfleBentes. b Dependet afua infer tione mufeulus tertiumpollicis internodiumfleBens. c Muficulus tertq quatuor digitorum ofiisflexus autor,acubito refeBus,deorfum efireflexus.Huncfedulo intue-bere, quod illius tendmibus mufeuli attendantur, quatuor digitospollici adducentes: quorum is qui indicem mo' d. uet, d mfignitur,perinde ac reliqui tres, ab mfer tione dependens. Quinetiam tendmum mufeuli fecundum qua- e. tuor digitorum osfleBentis portiones hic adhucferuantur. ac portioni quidem indici propria e mferipfi: tendini f. aut em tertium indicis os fleBenti,f. Caterumm dextra manu diBorum mufculorum duntaxat confficiuntur g. h. infertiones. ac g m indice infertionem indicat mufeuli mdicem pollici adducentis: h mfertionem tendinisfecun- ■ i. dum indicis osfleBentis.i mfertionem tendinis, qui tertij eius digiti oßuflexionipraficitnr. T rafentis tabula thorax, quodadmtercoBalesffeBat mufculo s,prace dent u tabula thoraci reffondet: unde etiam charaBenbus non uenit obhterandus. A Septum tranfuerfum, cuius membraneus circulus in fepto extra corpus expanfe, & feio mucoreparietiaggluti-kj>l,m,n. nato,circufcnbitur ß /, m, n. quod uefo exterius hos charaBeres ambit, &*foris exiBit, fibris f interfimguitur, o,p. carneamfeptipartem effle putato. o,p Duo ligamenta, feu tendinesfepti, uertebrarum m lumbis confiBen- q. tium corporibus inferti, q Septi fciffiura, qua id uertebrarum incumbit corponb us, ac magnam arteriam, uenamcp comugis expertem tranfmntit, aut illis cedit, quarum orificia q in corpore huius tabulapofitum tnch-r. cat,quemadmodum arteria ramos mfeptum excurret es. r Foramenfepti,flomacho uiamprabens,qui fi etiam r m corpore mfignitur. fi Foramen infepto trafuerfe,uena caua caudici paratu, qui m corpore J notatus conff icitur. HVMUVll FU^lICU LIBER II 23* i Mufiulusfiemur monentium fixt us. n Mufiulus dorfium monentium nomis. x Femur monentiumfiptimus,quiperinde acfixtus,propter ablatumfer it ornum, magis quam inprocedentibus tabulis fi offert. y Sacrum os hic inßgnitur,nerui^ aliquot ab ipfiut medulla eduBi,obui)funt. a Femur monentium oBauus. ß Quintus femur monentium, y Tibiam monentium oBauus. cfl Mufiuluspollicem a ceteris digitis amonens,fua tantum haeret infertione. % Dependet &> hic qnoql ah infertione mufiulofi moles, pollicem tres ipßproximos digitos in externum latuš ducens. Quo nero inprofintis tabulo tibijs occurrunt,illis reßondent,quaprioribus tabulis fuere obnia. hatte' nus nam^ expofienori tibiofide nullus ett abfißus mufiulm: & m anterion tibi b 4> 5* 7 H* charaflertbusßptem uerarurti coÜarum indicantur cartilagines. Reliqua autem quatuor cartilagines,oBaua,nona}decima &> undecima coHarum cartilaginesfitnt. ß Mufculus humanum thoracem mouentiumßxtus. NON ÄH MVSCVLORVM TÄBVLAE charačlerum Index* *Ro n tabula, omnium poßeriorem corporis fiaciem exprimentium prima occurrit, nullum abfießuni habens mufiulum,prater eos quos carnea membrana conßituit,tertiaq3 tabula obuiosßecit. ZJerum tranjuerß in externa cubitißde iuxta brachiale repofiita ligamenta bic dißecuimus, quod prima &ßcunda tabula aburi defuerint con/ficua, & numerorum charaBeribus mßgmta. kA Temporalis mufiulus. 2> Os iugale. C Majßeterpraci^ue appellatus mufiulus,ßu inter mußulos maxillam inßriorem moüentesßcundus deßriben duš. K^iuris uerofiramen, cum ipßßtvie Bis glandulis, citra charaSerem eÜ obuium. V Mußulm caput mouentium, qui 'apeBons ofiße &* clauicula enatm, in mamillarem temporis oßis procefßum inßentur. , ■ TA Mufiulus ficundo loco inter ßapulam moüentes recenßndm. ^4tcy huius principium,ab occipitij ojßepronav E,F,(j. tum,E ac Finßgnitur.E uero ufi^ad (ß, mufiuh notatur principium ab occipite.adoBauauJ^thoracisuer fiulus, quafimembraneumßemicirculum obtinet, fiu carnoßk ipßusßbra inßmicirculi hic ceßßant circmßeren Kj tiam. Hacparte ß infignita, ceruix collum ue,thoracis elatißimaparti comittitur. Linea autem, latera ue mußculum circunßribentia, in hunc modum colliguntur. iAb E ad Fprima protenditur, ad occiput tranß uerfim duBa. Quod autem huius extremum F notatu,non tantum ab auris radice diHare hic uideatur,quan tum Fremouetur ab E,piBura in caußa eB, oculumßugiens: quod &finiflrum brachium, in anteriorapor~ reBumJiqmdo common ftrat. quod forte byftms ignarus,plus aquo breuius effe arbitraretur. Torro ßecundd linea prafintis mufiuh ab E per ß ad Cj metitnr. Tertia autem ab Fad H. Quarta ab H ad (ß. lAtc^ bis lineis mufiulws terminatur. Infier tionu autem hnea, ab H'ad 1 protenfia, &illequoqidučIus, qm ab / ad ß. metiripoffet,nulUprorfiusfiparationis diuifiomue mufiuh in partes,nota exifiunti L Mufiulus brachium attollens,eiusc^ motorumßcundus. M Mufiulus gibbamßcapulafidem occupans, brachium^ mouentiumfiptimus. 2\T Muficulus ab humiliori fiapula coflapronatus, & bracbmm mouentium tertius; 0 Mufiulus brachium agentium quartus,fiquenti tabula 0 mfigniendus. lP In brafintis tabula dextro latere, *P indicat portionem abdominis mufiuh, quem obhque defiendenteni uo* camus. 'Nonnihilin dextro brachio occurrit anterior brachiumfieBentium mufiulus. X Tofi enor cubitumfleBentium mufiulus. S JxZufiulus cubitum extendentium, cuius principium ab humen pendet c eruic e. 1 Mufiulus cubitUm extendentium, cuius principium ab humiliori fiapula coflapronafiitur. U Vina fides triangula, nullis obteBa mufieuhs, excarws ue, acpracipue infirtionem excipiens neruofia cubituris extendentium mufiulorum infirtionis. X Mufiulus radium infit pinum agentium,qui m inferiorem radij appendicem infintur. 7 Mufiulus,bicormtendinebrachiale extendens.- k 4 2 Mufculum Z Mufiulum Zinßgnitum, autorem extenßonis indicis, medij ac anularis recenßebimus, cuim initium a indi a,b. camr.Sedesuero,quacarneus efjedefinit,tendinesq^ educit, b inßgnitur. © Mufiulus, qm nobisparui digru extenßonis autor recenfibitur. Qeterum etßin externapöfibrachialis'fide, &* ad digitorum radicem ahquo modo exprimere conati fimus, qm duorum muficulorum3quos Z & Q infigni-nimm, tendmes commißeantur, & uane latefientes,fiuismetipfirumportionibus rurfus uniantur: nihilomi-nm tamen, quum Imc commixtio ommbm nonfit eadem, banc ex uarijsfeftionibus tepotm quam ex bac unica delineatione,p eter e optauerim. A Mufiulut brachiale extendentium,cum principium c wfignitum,abbumero pendet: infirtio autem dindi-c,d. cata,m p oß brachialis os perficitur,parnim digitumJuHinens. S In utr o a cubito 2 mfignitur mufiulus, brachialefie Bens,quarto^ brachialis ofii infertus,ac in nulla mufiulo-rum tabula xque atq3 hic confricuus. Quemadmodu mufcnh latum manus tendinem producentis mitium, q]. hic ad ckara&evem ^ eBobuium, ma cum exortu mufiuh brachiale fieHenus, quipofibrachiah infertus, A in tertia mufculorum tabula notatur, e Mufeuli hac oblique prorepentes,illifimt,quorum alter unum tendinem brachialis oßipo llicemjuffulcienti in* (erit: alter uero unum tendinem primo pollicis oßi offert, aliumfecundo & tertio pollicis oßimferens. f Jfrtufiulus tribus pollici* ofiibus externaJede infertus, & pollicem uerjm mdicem euertens. g Mufiulus pollicem mdiciproxime adducens, h Mufiulus parui digiti a reliquis abduBionis autor. II ‘Primusßemurmonentiummufiulus,iß,l,m <& n circunfiriptus. Quandoquidem i uß?adk^,fitiprincipi'f l,m,n. partem notat, qu£ ex oßis iliumfima enafeitur. ^ autem ad l,principi]partem indicat,ab ojfie coccygejnfimacy fieri oßisfide pendentem, ubi etiamfimtter mufiulus dextro contiguus eH. m indicat elatiorem ipfius infer donis partem, n autem infirtionis infimam notat partem: qu£ quia mter mufiulos tibiam monentes hicpenitius fiinfinuat, reconditomni exparte non eH confincua. 0 Secundusfemur monentium mufiulm, magna ex parteprimo adhuc obteBus. p Sextus tibiam mouentium mufeulus,in latum illum degenerans tendinem, quifiemur amplexantibus mufeulis obuoluitur: attamen non ad eam pertingit craßitiem,utJubditosipfimufculos obfiurare poßit,adeo ut illis quo* q. que chara&eres iam fim mficripturus. Caterum q notat huius fixti tibiam monentium mufieuhearnofi partis terminum. r Septimus tibiam mouentium mufiuhts, membraneo tendinefixti tibiam mouentium mnficuliobteBus. fiQuartus tibiam mouentium mufiulus ,fi]?timi mufiuhpofienonfidt attenjus. t Tertius tibiam mouentium mufiulus,in utroq3 crure (quemadmodum & fibfeq\ u Muficulus, quem quinti tibiam mouentium loco habemus, x apparet & hic quoq^ portio ?nufiulifiemur mouentium quinti, y Muficulus ficundus tibiam mouentium. cc Muficulus tibiam mouentium primus, fi OBauus tibiam mouentium mufiulus. y "Nonus tibiam mouentium mufiulus,modica exparte3ut & duo proxime procedentes mufiuh, conjjncuus. dl Hocfinu, tibiam accedens arteria,una cum maxima erum uena, & neruo quoq3 totius corporis craßißmo nebuntur. * Mufiulus primus pedem mouentium. 1 Secundus pedem monentium mufiulus. h Septimuspedem mouentium mufiulus. ß OBauus pedem mouentium muficulus,Jubfeptimo occultatus,modice admodum fi hicjJ?eBandum ojfiert. i ExcarmsfibuUparsjipfi^ adeo exterior malleolus. n oAliqua exparteportiuncula hic occurrit, mnficuli pedem mouentium noni: hic enim ipßns tendo adinfiertio-nemjuamfi ojfiert. A Mufiulusparuum digitum actiteris abducens. p. InfmiHrafur a, tendo terti]pedem mouentium mnficuli notatur, v Interior malleolus. V E CIMU iliquot) notatus. ffVMUKl FWB2ICU LIH ER II. : 237 DECIMAE M V S C V L O R V M TABVLAE, CLV A M S E CLV E N S PROPONET PA/ gina,characfterum Index. I n H\si c omnium tabularum decima,pofleriorem uerojacmn exprimentiumficuda, mufiuli ali quot * mi in pr rt c edent e tabula erant prorßs cofjicui, iamficiiomfene adempti dependent: multij, in il/a non obuij, hc fiefe commonBrant. Verum intenmprorfius ablatus ett ille mujculus,quem nona tabula f & A infigniui-mus,quod uidehcet ?iufiquam apte firmam ipfius dependens ottenderepotmjjet,quor undamj muficulorum in-(JisBionem occupajjet. xA Dexter primiparis caput monentium mufiulus. Secundi paris caput monentium dexterv C Scapulam monentium tenm muficulus. 7) ClauiculafeBiomJene mußuhs hic denudata. E Mußulus humani thoracis motorum tertius ßquenti tabula F notandus. F Mußulus/capulam mouentum quartus, cum primum latus ad dorß uertebrarum aliquotjjinas deduBum $H. a G ad H metitur. Secundum uero latus,ad^fiapuU bafim pertinens,ab /ad I(^ protenditur. Tertium latus k (f ad /}& quartum ab lrf ad ^ pertinet. L Mujculm brachium monentium qmntus,interßapuLjjinarn, &> elatior emfiapuU coflam locatus. i ' circunfiripfieruß T mu- ^ [culi injertionem effe comouens. rP namq^ac 2V &> 0, trianguli modo}diBam muficuh part em terminant,anis1,0. terionmtenmparte H in quarta tabula muficulorum inßgmta. "Brachmm monentiumfieptimus mufiulus,gjbbamfiapuUfidem occupans. H Mujculm brachium monentium tertius,ab humiliori fiapuU colla circa eius bafim enatus. 6“'* Hac jede aliquot dorfiim monentes mufiuli exporriguntur,una cum humanum thoracem mouenriu quarto. © Hunc mujcnlumjecunda tabula T mfignitum proponebat: eH autem u, cuius beneficio brachium dcorfium> S,T. uerfius dorjum uelhturjidc^ monentium quartus. S & T>mujcuh huiusprmcipij mdicant longitudine: V par-V. t em ipfius wfirtioniproximam, qua hic oBendi nequit: ner um in jeptima tabula 0 mfigmta,utcunq fiuitob-X uia. X autem muficuh latus ea jede indicat, ubi ab ilium ojje non amplius enaficnur. Cifyunfcnbes nero prafintis T mufiuli latera ab S ad T, dem a T per X ad V,infiuperab S ad V. CP' e^110 d in duas quoq^ partes, o & p indicatas difimditur: quarumjuperior, o notata, tribus pollicis oßibus in-fintur: infimor uero,p indicata,indic em ac medium apollice abducere creditur, et fipotßimu indicem adeat. q Propendet ab mfirtione mußulus, brachiale unico tendme extenden f. r rropendet hicquoq} ab mfiertione muficnlus,paruum digitumpracipue extendens, fi Mufiulus d digit or urn radieibus hic dependet, qui indicem., medium & anularem in primis extendit, t Mufiulus,pollicem indici proxime adducens. S Secundus jemur monentium mußulus, cum exortum,fimicircuh forma quodammodo rejjondentem, u &x tf3x. notant, q uanq uam u m anterior a magis adhuc deberet exporngißprafens tabula tn latus magis ner teretur. Uterum DECI M A MVS'CVL 0- % r M T b y i *A. > KV Mjt'Ht FWBZ1 23i> y. Cxterumy bMMMHfiuliindicatinßrtione.undeetiam mußulum ct Mamrn exterior q^ femoris procejfus. ß Quartusfemur mouentium mufiulus. y Ligamentum a tranfuerfi quinti ofufiacrioßspmeßh,in acutum coxendicis ofiisproceffumpertinens. 4 »^cficn ofiis proceßi mpofienore elatiorem^ affen Jicis ofiis coxendicis fihmfierturt. iMujctgtsjermr mouentium decimus, p bk kpoßenonfubis ofiisfiele reflexus, ß. pra mfraf ipfi attenfum commonÜrat. J Quoniam hac fides, quantum admufiulorum firiem attinet, fiquenti tabula, perinde ata hic erit confhičua, neruum ab bactabulanon reficumus, quem quartum femur petentium numerabimus, eumfecunda tertiaa. figuris, Capiti undecimo Ubri quartipraponendis,charallere 71 indicaturi. Trafim etenim neruus, is profefto eBficundum quem ex caluaria cauitate,per dorfiuertebrarumforamen, quoddorfili medulla transmittendaparatur, defendens humor, inpedes confluit, quem nonnulli haud infiequenter inftar tepentis, du indar fri gida aqua demanare, ac m crus profluerefentiunt. Md hac, eundem neruum m poplite y notatu cernis, quin* quam h priuatimipfiusgrandiorem indicet portionem: qua etfiinalias quamplurimos foboles diffeminetur, 8* pracipua tamen ipfiusparte,pe du inferiora inter calcem & interiorem malleolum petit. 8 ueroprafentis nemi m poplite bipartiti minorem mfnuat ramum, maximafui parte in mufculos digeßum, exterius tibia latus, anteriorem emfdemfidem occupantes: qui mehercule non minus quoq? accurate, quam quinis cor poru neruus ett obferuandusfi non ob aliud,filtern propter urentia medicamina,quafibinde hic agris adhibentur,ut ulcus eorum uiinußum, humor emfecundum hunc neruum decurrentem expurget. "Nam quodinuritur ulcus,huic nerui ramo,8 indicato,uicinumeH: & quum paulo inferius fiat,quam fiupenorfibula confiBit appendix, ra> mus illepracipua fua portione contingi nequit. eiufmodifanepleraq? crebro firmoni adijeerem, nifindi- culum arbitrar er,reliquas medicina partes huic %Mnatomica mifien,aut ego etiam eiufinodi aliqua non effem priuatimfuo tempore,uti iam coepi,exaraturus. K,Jt In utroq3 femore h, occui rit, mufiulum notansfimur mouentium primum, quimfiniBro crure integer afua fide reflexus eB, mfirtione duntaxat corpori commijjus, qua mdextro crure filum inibireliqua eft, ubiualt-Ä, difimajfeclatur: ubi autem leniter,membranah tantum ritu inferebatur, K afferiptum cernis. (X. Septimus tibiam mouentium mufiulus,non amplius membraneo fexti mufiuli tendine 0bteBus. $ Tertius tibiam mouentium mufiulus, cuius caput v infignitur; fides uero tendinemprimum educens, f. Infir* v,f. tionem autem tertia mufiulorum tabulaproponebat, charallere 3 infignitam. Y Quartus tibiam mouentium mufiulus. us,'® Quintus tibiam mouentium mufiulus. f Quinti femur mouentis mufiuliportio, s Secundus tibiam mouentium mufiulus. t Tortio oBam tibiam mouentis mufiuli, refiBo iam interim primo tibiam monente, qui alias hic in orbe occur* reret. Quod uero ad mufculos in tibiapedecp repofitos attinet,ommapracedenti comeniunt tabula, ut &• duodecima, quam inibi charaBeribusprimum occupabimus. VKV E* VND E CIM A JMVSCVLO- 1{ V M T cA-B F L XVMUKI FUVKICU L 11$ EU II. 24r VNDECIMAE MVSCVLORVM TA-bul# characterum Index«. Si n i s r e primi caput monentium p ar is mußulus. Secundum par mujculorum caput monentium,in finiftro tantum latere charaBeribus inßgnitum. * Mußulm hic objcure occurrit, cum beneficio inferiorem maxillam deorjum agimus, 6 C Mußulusfiapulam monentium tertius. X> Clauic ula, hac m par te nunc mujculis denudata, B Dependet hic mußulus, ajcapula oßi v referentiinfirtus. F hfumanum thoracem monentium tertius.' Cj "Brachium ynouentium quintus. F MußulusßapulegibbumJub illiusjjina occupans, ac brachium monentiumßeptimm, cuius initium ab H ad HJiKj /pertinetjnfertiom neroJedes /(^ indicatur: atq3 ita totus trianguli modo H,l & ^ circunficribitur. L Mußulus ab humiliori ßapuU coBa ad humilior em baßs ipßus angulum originem ducens, brachium monentium ter tm. Jfrl Hic mufculus brachium monentiumßcundm, ab exortu liberatus, antrorßtm totaparte reßeßitur, quam pro ximeprcec edens tabula, O, "N & CP circunfinbebant. Utecita interna mußulißdes, qua humeri articulo in* cnmbit, hac tabula in conßeBum uemt, trianguli uertex etiam quodammodoproponitur, ad cuiusßmilitu-W. dinem net er es hum mujcuh initium deßnbebant. 2V emm ea mußulipars eÜ,qiu baßßapuLfuitproximal 0. 0 autem illa}cum imtium k Jummi humeri cum clauicula articulo pendet. T)ein ß T) eammußcuh partem eße finxeritr, cui clauicula initium lar git ur,prompte afifequeris, mußulifuo exortu liberiprmcipium inßgm-ter obtujum angulum reßerre, utißgura modo wßrta comprobat, qua tota mußuli interna Jedes exprimitur, articulum proxime integens. hic Qmu/cuhindicantprincipium: ab U quidem ad X, principij portionem,afimmo humero & JcapuUß?mapronatam: a 1$ ueroad C, reliquam prmcipijpartem, qux clamcuU debetur. ‘Poßremo 2) mußuli inßertiomJedes infignitur. Quod autem ad trianguli obtujüm attmet uer-ticem,nullinonobuiumeB,2> humiliusponi,quamU C, quibuscha raBeribus triangulum terminari prompte animaduertis. T ViBus nuper brachium monentium mußculm, ab omnibus, undeprincipium ducit,ßdibus liberam, ac ab in-ßrtione duntaxat in dextro brachiopendens,pulchre oBendit,hanc tranßerßm in humer umfieri. Q^Hnmanum thoracem monentium quartus. 2i Mußulus dorJum monentium undecimus. S Ttorßim monentium decimusquintus,Jeu oBaui dorjum monentium paris alter. T,T, U CharaBeribus T,T,duas coflas earum qu e. ticulatur. e autem fiedem indicat, qua prafins mufculus ab alio cubitum extendentium mufiulo,moxf indicando ^ampliuspropter mutuum connexum dißmgui nequit, j Cubitum extendentium mußulus, ab humihorißapuU coBapronatus, ac cum mufiulo © inßgnito ad chara-Berem e coiens. g Mujculus cubitum fieBentiumpoßerior. h, h Longior mujculus radium in Jupinum ducentium• A. Mujc nlus bic orni tendme brachiale extendens, cuius initiu in dextro brachio i tnßgnitur,ßdes uer o, qua ten-i, i{j L dmem educit, indicatur, tendmum autem ipßus mßertio, l notatur• m Mußulus radium in Jupmum ducentium breuior. n RadwJiJJeBionis Jene magna exparte denudatus. o Vina. In horum oßium medio ligamentum occurrit, tota fideilU offa intercedens, committens^, qua inuicem dehiJcunL y S Secundum 2 SecundumPrincipium trium principiorum,quibus ulnaferiatim originem pr ab et,ab ulna brc eH refiBum: & ut commode em feries tota conflaret, illud, quafiquis manu id eleuaffet, depinximus: ne ab infirtiombm deor-Jum pendens, manum obfcuraret: aut fi per manus interiora dependijfet, ipfummet obfiurum euafijfet. Cate-p,q,r. rim p em principij pars eH, qua tendmem brachiali ojfert. q autem tendo,primo pollicis oßunfir tus.r nero k tendo,qui fecundo &* tertio polhcis mferitur oßibus. f Mufiuluspollicem indiciproxime admouens. fi Tertium principium eorum qua ab ulna pronafiuntur,bic ab infertionefica pendens. kAc t quidem notat em t,u. principij portionem,qua indici ac medio pracipue tribuitur: u uero eam qua pollici eH peculiaris. 2 Tertius femur mouentium mufculus, cuius initium y, x circunfiribitur. Quod uero ad horum charaBe* %,y, Zz rum latera, fuperiusc^ (]?e flatur, ilium oßis dorfum eH, primo fecundo^ femur monentibus mufulis liberum, d. Ceterum ot. tertij illrn mufiuli mfirtionem proponit. $ Quartusfemur mouentium mufiulus,a tribus humilioribus fieri oßis oßibus initiumfumem, & illic primum ß. tendmem educens, ubi $ condicitur. Infertio autem ipßus fub oc quocy confiflit. y Jfrlagnus femoris proceffus. ji Secundus femur mouentium mufculus,ab infertione duntaxat deorfumpendet, i Septimus tibiam mouentium mufculus. Quid uero £ indicetur,ad cbaraffer em Q paulo pof commemoratu-rus fum. u Ligamentum ab offefacro,in coxendicis oßis acutum pertinens procejjum. 8 Mufculus decimus femur mouentium, hac ab interioripubis oßts fide reflexus, ac ueluti inter duos mufiulos, #?k* / & k. mßgnitos,prorepens. A Caput tertij tibiam mouentium mufuh, quod primum eorum cenfetur, qua a coxendicis oßis appendicepro-nafcuntur. Mufculus mterim ipfifafemore auulfus, deorfrm ab infertionependet3mox s notandus, ji Caput quarti tibiam mouentium, quod quatuor ut minimum capitum, a coxendicis oßis appendice pronatorum, fecundum numeramus. Mufculus autem ab hoc eduBm capite, a femore eH auuljus, ms paulopoß infl-gmendus. Y Mufculus, quem quinti tibiam mouentium loco habemus, cuius initium \t infgnitur, quod tertium eorum ca-v>f* pitum habetur,hme a coxendicis ofje eduBoru. | ueroprafintis mufiuli oHendit finum,cm tertius tibiam moti. uentium alio quin infidet. o hic quintus mufculus in tendmem definit, anterion tibiae oßis fidi implantandum. £2 Subfequenti tabula mufiulum explicabo, quem femur mouentium qumtum recenfemm, charaBeribus £> 2 & FI inibi indicandum. Inprüfend autem idem mufculus, charaBeribus de &, tum l ac £2 infigni- tur,fingul(6j3 peculiaris mufculi pars indicatur. Uterq3 enim charaBer &*,pofleriorem notat mufiulipartem, l uero & ii anterior em. Ceterum l priuatim indicat eius anterior is parw anterior em portionem.Cl autem poßeriorem fignificat portionem anterior is partis, iv Quartus tibiam mouentium mufculus, hic ab ipßusparte, quam femoris os educit, qua^ f infignitur,pendet, ipfius capitis portione adhuc in exortu reliBa, & /t fuperius notata. s Mufiulus tibiam monentium tertius, ah infirtione pendens, cuius capitis portio in ipßus origine adhuc eH reli-flafuperius A infignita. *r Mufiuli tibiam mouentium oBauiportio. Tibia autem nullum adhihui charaBer em, quodßquenti tabu.> la ijdem,qm hic modo,proponantur mufiuli,illic charaBeribus exfeBionisfirie occupandi. hrVM.st'Hl FisfB Tl I LIVEK II. 243 DVODECIMAE MVSCVLORVM TABVLAE, CLVAM S E Q_V ENS PROPONIT P A' gi'na,characterum Index«. F Sinister primi caput mouentium musculorum paris mußulus, cum principium notat :*B uefo "S. & C inßrtione,quam m occipitis os molitur. *D autemjedem mdicat, qua dexter mußulus aßniÜro pnmum C, T). abßedit. Toßremo E inßnuat internum infertionis dextri mußuli latus. Quareßillum mußulum in triangu E. üformam agere uißmfuerit,illum circunßribes Uneis^B. ^A,C %,C. Qumetiamfiinteruallum int er dextrum mufculum ßniHrum conßHens, quoc^ trianguli modoJf eßare uolueris,circunfcribes idopportune}a 2> ad E,dema "B ad cD,&ab E ad T). F,F SiniHn lateris mufculus ßcundi paris caput mouentium, quiuarijs mußulis, utßquens tabula pulchre oÜen-det,eH conformatus. (ß Scapulam mouentium tertius. H,H 'Brachium mouentium quintus. I Summus humer us,a connatis ipfimufculis liber. Ceterum ne^ coHas,ne<^ earmdem interualla charaBeri- bus inpraßnte tabula inßgniuimus, quod in hac eadem, qua inpracedente tabula, adcharaßeres T,T,V ßt ratio. A Mußulus humanum thoracem mouentiu quartus, cuius initium inßgnituriA uero[edes indicatur, qua %j>L. primum longißmo dorfitm mouentium mußulorumJM mox notando,non amplius pertinaciter (quemadmo M, M. dum inferius a K^ad L ufy) adnaßitur. Tendines autemprafentis mußulialiquot M, M indicantur. *N T)orfum mouentium undecimus mußulus,ßu dorjum mouentiumßxtiparis dexter. 0 7)orfum mouentium decimusquintus mußulus, hic modice conficuus. ? Scapula dorßßdesßbfummihumeriradice, autftapuLßina conßHens, modo excarnis eB, ob liberatum mu fcnlum, quem nunc notabo. Q Mußulus brachium mouentiumfiptimus, dißam nuper ßapuUßdem occupans, uerum hic ab illa exettusßa fua dependet inßrtione. R Mußulus brachium mouentium tertius. S Secundus thoracem mouentium mußulus. T Mußulus cubitum extendentium, qui ab humiliorißapuU coBa initium ducit. V lnßniBro brachio mußulus cubitum extendentium exterior, ab ea ßdepropendet, qua cum interiori, T notato, impenß commißetur. In dextro autem brachio propendens ea pars, reßßa cernitur. X Hac ßde abhumero carnea exoritur portio, quam ßcundimußulorum cubitum extendentiumloco habebi-musßquentict tabula d notabimus. 7 Mußulus cubitumßeßentiumpofierior. © Mußulus radium in frpinum ducens, qui ab humero multo fiperius, quam externum illius conßftit tuber, i,b. inibi exoritur, ubi a affcripßmus, ipßus inßrtionem, quam in humilioremradijappendice?n molitur,b indi- a, cantes. A Mußulus alter, cuius ope radius inßupinum agitur. Huius initium c indicatur,infirtio autem d inßgnitur. c, c e 'Nerueaportio,ßu infertionis terminus mufcuhfuperioris radium inpronum agentium. f Radius, g Vina. h Ligamentum,radium ulnamcyquainuicem dehißunt,committens. Hancßdemßnuum uehendis mußulorum tendmibus paratorum, & cartilaginis ulnam a brachiali dir imen tis nomine, pluribus ornajfem charaßeribus, niß illafuperiori libro pulchre fuijfint obuia, pracipue autem in ßcunda & quarta figuris Capitis uigefimiquarti. I Hacßde, iam ex fißionisfirje mußulis tendinibus^ libera, aliter ligamenta,quibus offa compinguntur,propo- rc nequeunt. m Toßbrachialisos, anularem fi/fulciens digitum: quo d ideo priuatimnotauimus, ut offapoßbrachialis ab ipfi-rum int eruallis,mußulis^ illa occupantibus,interßinguer es. n Hic mußulus reponitur,pollicem indici proxime adducens. 0 Mußulus, bicorni tendine brachiale extendens, ab inßrtione in dextra manu propendet: infiniBra autemfua infirtionis termini duntaxatfiint ajßruati. p Hic bona tranßerßabdominis mußuli pars occurrit.' q lliumoßisdorßum,nuncprorßisexcarne,mufiulis'a liberumfyeBatur. r Femoris caput, coxendicis oßis acetabulu (ubiens: aut ipfampstm ligamentu,praßntem ambiens articulum, f Ligamentum, aßicro ojje in acutum coxendicis oßtsproceffum deßnens. y 2 t Rependet * <^'NZ>. V dvodecima MUSCVL 0- m t B V tfUMMW FMSßRICM L 12 ER' II. 245 t Defendet bic ab inßrtione tertmfemur monentium mufiulus. n Quartusfemurmonentium mufiulus,hic quoq^abinßrtionefrofendens. x Magnus exterior ne femoris froceffis.. cc De cimus femur monentium mußculus, cuiusfracifuam f artem m decimaßxta mußulorum tabula off or tu* neß e Bab is,adcharatteres F, Q,F.iPrafins autem tabula eam mußulif artem commonBrat, qua adfeculia-rem iffiin coxendicis offe calatumßnum reflexa,admagnum femoris ducitur froceßum. ß Mufiulusgracilis,ab acuto coxendiciu oßis enatus froc ejfu,elatioriq3 mufculi oc infignitißdi exforreBus. y Mußulusfimilitergracilis, a coxendicis ojfe etiam fronatus, & inferiori exforreBus farti eius mufiuli, quem ct notauimus. t, SJl Mußulusfemur monentium quintus. Verum H frmatm notatfoßeriorem buius mußulif artem,cuius ca-Jlyi. futfartimnerneum,ac Jl infgnitum: &fartim carneum,& notat um,a coxendicis oßis affendice enafcitur, J* hincqßrodeuntium cafitum numero quartum cenfitur. I Hacßde foßerior hac quinti femur monentis mu y. ßuüfars, admodum carnea eB, uen muris, ut ita dicam, effigiem frafi fer ens. n hic foßerior quinti mufculi fars in tendmem degenerat, interiori cafitumfimorn infertum. Caterum n IE, anteriorem quinti femur mouentium mufiuli indicant f artem: ac n quidem eiusfartisfoßerior eför donem,H nero anterior em. Quo autem hac non admodumfine obuiafromftms fercifias,eofidem illos (fracorum maiufiulos charaBeres infi, quenti tabula re f oft urus Jum, in qua mufiulus Juisfrincifijs liberatus, duntaxat illa inßrtione adhuc fixus frof endet, quam m interiusfemoris cafut circa fof litem molitur: & charaBeres inibi ijfdem quibus infraßen ti tabula, mufiuli quintifidibus, erunt obuij. 8 Mußulus tibiam mouentiumßftimus. u k Mußulus tibiam mouentium oBauus. A Mmfla depreßaffimoris oßisfidesfiufra radicem inferiorum iffius cafitum,foßeriori inßde confiBens. ji,v Quartus tibiam mouentium mußulus,infiniBro crure ab inßrtionefendens. ac /1 quidem far tem illius indicat,d coxendicis offe enatam: v uero f artem, cuifemurfnncifium f rabet. f Tibiam mouentium quintus mufiulus,a femore auuljus, ab infertione tantum fendens. $ trimus fedem mouentium mufiulus. T Secundus fedem mouentium mufiulus. Caterum huius mufiuli (ferinde ac frimi) fnncifium duobus notatur charaBeribus,utdua utriufif frincifij f artes melius occurrerent. EB enim frincifium fartim carneum, %s,g,T. ac ras infignitu:fartimnerueum,ac j> indicatu, t aut em fidesfignificatur, ubifrimum duo iBi frimifedem 2. mouentium mufiuli contigui fiunt. 2 haßenus mufiuli illi mfur a extuberant, hicq^ carnei effe definunt: ue-v♦ tum hac tuber a,nona tabula etiam accurate exfrimuntur. v lendinis,quii duobus frafentibusmufiulu e-ducitur,frincifium. & Initium mufiulifedem mouentium tertij,cuius tendinemfrofonit charaBer &,infiniBrafofitus tibia. jy 3 DE C1MM- COR? ORIS 246' DECIMA tVMUWl FU%tlCU Liti Eli 11 247 DECIMAE TERTIAE MVSCVLORVM T A- bulae charä&erum Index* xA* Ej F 9\9 dextra portio ficundi mufiulorum caput monentium paris, in quo fingnli cbarafle' res aliquidpriuatim infinuant. fst enim indicatur mufculusfecundi paris, acuto principio ex tranfuerfis quin* u & quarte thoracis uertebrarum procefiibus enatus. B mufiuli huiusfides,qua carneus effie de finit,ac uelut in t enamem degenerat. 'Porro B quo q^mufiulumfigmfic are debet, qui a fiept imo ceruicis uertebrofima ena* fiitur, & cummufiule ^4 infigmto commifietur. Congre (Jus autem fiedi, Cmfinptum ett, ubi uterq^ exalte carneus efficitur. T> utriufiy mufiuli mfimonem notat. E fecundi paris tertius in altero latere mufculus indicatur, cuius etiam principium in alto latitat 3infertione interim ipfius ad F conticua. Toßremo Cj ac (jficun di paris carnea moles infignitur. // Mnfiulus dorfim monentium quintus. 1 \Tortio mufiuli dorfum monentiumfixti. Decimus quintus dorfum monentium,fiu eorum mufiulorum oflauiparis alter. F Vndecimus dorjum agentium, cuius principium a ficro ofife pendens, L infignitur: ipfius nero anfiulo, tendiU L, M. nes ue} M, M notantur, fuperiori interim M ad huius mufcuhjummum repofito. % Chara fler is, loco °N pojitus,mufiulum dorfum monentium nonum indicat. 0.0 Mufculus hic ab exortupropendet, thoracem hominis monentium quartus. P Ho coHarum afieritates, earum tubercula referunt, m quo quartus thoracem monentium mufculus inferebatur. Quod autem ad coHas,earundem^ mt erualla attinet, eadem hic atqi in aliquot procedentibus tabulis eH ratio. Scapulam monentium tertius, ji Scapula,pofierioriparteprorfis iam mufiulis liberata. S ‘Brachium monentium tertius, hic pulchre confiicuus. T Secundus thoracem monentium mufculus. ZJ Tertium ligamentum peculiare articuli humeri. X Dependet mufculus brachium monentium quintus. T In utroq3 brachio pofierior humer i pars, excarmprorfus, mufiulislibera cernitur. a Pofterior cubitumfle flentium mnfiulus. b,c,d Mufiuli cubitum extendentes. ^Ac b is infignitur, qui ab humiliori fiapnlo coHa initium ducit: c ille, qui ab humeri capitis ceruice exoritur: d autem, carnofi pars, qm ab humer 0 ad mediumfere longitudinis ipfius ori-ginem fmmt. e Radius. fg Mufculus radium in pronum ducentiumfuperior, cuius infirtionem priuatim g infimat. h Dependet hic ah infertione mufculus radium in fupmum monentium breuior. i Ulna. Ligamentum, radium ulnae, qua hoc offa muicem dehi/cnnt, committens. I Reficio mufiulo,pollicem indici proxime adducent e, hic notatur is qui primum indicis os introrjumfieflit. 1, 2,3 Tribus his chara fler ibus tres notantur muficuli,fecundum pollicis articulumfle flent es. Quod ad ojfa hic in ma* nu, & ligamentafieflat, omnia procedenti tabula rejfondent. m Ilium ops dorfum, quemadmodum & coxendicis oßts exterior fides,prorfis excarne occurrit, n Coccyx os excarne feu mufiulis ipfiadnatis liberum cernitur. 0 Ligamentum afiicr 0 offie, coxendicis acuto proceffui infertum, p Femoris caput. q Magnus exterior*^ femoris proceffus. r hic ab infer tionepropendet decimus femur monentium mnfiulus, internam ipfius fidem, qüo oßibus undique ßt, u. attenditur, commonHrans. ^Atq3 ita fit, u, huius mufiuli tendines notant, ad c ox endicis os reflexos. x,y, %. Tribus his charafleribus, carnofa indicatur pars, nagino quafi modo decimum femur monentium mufiulum mibi deducens,qua ad coxendicis os refleflitur. ^Atqi ita x huius carnofipartisfnpremam indicatfidem,y me diam, z^autem infimam. a JfrCufculusfiemur mouentiu nonus, hac ab anterion oßts pubisforaminisfide magnum petesfiemorts proceffiim. ß,y ln dextro femore duo mufiulorum notantur infirtiones, inparuum femoris fafloproceffum. %^4c j& quidem wfirtionem indicat mufiulifimur mouentium fixti autem femur agentiumfiptimi. c/lyJl Mufculus tibiam monentium oflauus?nniuerfumfemurpropemodum ambiens. * £ t^fier,afemoris indicatur linea, cui quintus femur monentium mnfiulus infiritur. Quintus fiemur monentium mnfiulus, ab interno fimoris capte propendet, m quo £ pofierior em ipfius notat jy 4 partem, DE CIM A-QV^tZTU M V S C V L O' ^ l ' M T ifVMUKl F^lVRlC^t LIBER 11. 24.9 partem, H uero & 2 anteriorem, atq2 hic rur fes priuatim Ylpofieriore indicat portionem partis merioris, 2 uero anteriorempartis antenorisportionem. $ Jktufeulus, in pedem mouentium clajje tertius enumeratus, ac principium $ indicatum, afimoris externo ob-?♦ tinens capite: tendmem autem illic educens, ubi $ mßgnitur. «,« Jfrtufiulus,quem inpoplite latitantem uocamws. Y Quartus pedem mouentium mu/culus, cuius initium 9 indicatur, ipßus autemjedem, qua tendo duorumpri-ß,K. morum pedem mouentium mufculorum illi primum pertinacißme adnafiitur, x. notauimus.K uerotendinis A* mßgnitur mfirtio,qme duobus illis primis pedem monentibus & tertio confiurgit. Ii hac'fide tibia os mufiulis liberum condicitur, quemadmodum &* magna portio exterioris capitis duorum humiliorumßmoris capitum, v Tendo mufiuhpedem mouentium oBaui. I Tendofiptimipedem mouentium,quificundumpoßeriorem externi malleolißdem,quemadmodum & tendo v infignitus,hac refleBitur. 0 frafenti charaBere indicatam uolui figuram, ad dextrum integri hominis hac decimatertia tabula expreßi crus repofetam, lapidivnmtentem: quo tandem inferior pe dußdes oculi*ßibijciatur, & feBionisfine, mußuli 73, inhac apparentes, fenjim infiequentibus tabulis proponantur. Significetur itaq2 primum w ligamentum, feu membraneafebfiantia,primo digitos mouentium mußulo obnata,Uti^ tendim uicem inplanta fiibiens. f Mußulus,pollicem a ceteris digitis introrfem abducens. s Mufiulus, abduBionis parui digiti a c at eris opifex. t,t frimusfecundusiy pedem mouentium mufiuh\ in integro quidem homine a quarto pedem mouentium propen dentes: initta autem figura,quam £1 proponit,feafede adhuc repofeti. v Tendo tertijpedem mouentium mufiuh, qui l in integro homme notabatur. nufiuh,quem in integro homine T infignitum cernis. 0 pedem mouentium mufiulis conflatus, calci^ infertus: quanquam ^ hic pnuatim camtatem proponat,inter anteriorem huius tendwis partem, & poßerioremfidem aliorum mufeu-lorum confipicuam,qui hanc tibia fidem occupant. Ex carnis,nullis^ mufiulis, uel anttfe&ionem.obteBa tibia oßis pars. * hicportiones occurrunt mufiuh tertium quatuor digitoru articulumfieBentis, & quinti pedem mouentium. DECIM AE aV ARTAE MVSCVLORVM tabulae characterum Index«. *P j^^as c / p r huius tabula imago, iamfeBionis firie fiapulis & brachijs caret, & genua fieBit, ut plantam altero crure jpeBandamproponeret. x^Adgenua uero.ne alia quapiam mtegra delineanda ejjet tabula, caput una cum duabus primis ceruicis uertebris reponitur, quartum mufiulorum caput mouentium par. oflenferum. Deinde dextro pedi (quifiBionisfirie illifiuccedit, quem figur a luxta integriorem decimatertia ta bula imaginem repopta, & £1 indicata, commonÜrat) alia accumbit figur a, fiBionis quoq^ordme integrioris A» hic imaginis pedemfebfequens,ac A infigmt a. B Tertium caput mouentium par, aficunda ceruicis uertebraß?ina occipiti inßrt um. C JfrCamillarisproceffes,tam inpracipuaimagme,quamillaqua ad genua JpeBatur, c onfeicuus. T) Hic charaBer,cum tribusfebfequentibus,figura ad genua locata proprius eH, tranfiterfemprima ceruicis uer tebra indicans procefijim. E Spina fecunda ceruicis uertebra,atq^ ita etiam E ficuniam ceruicis denotat uertebram. F, Cj Quartum caput mouentium mufiulorum par,a prima ceruicis uertebra occipiti infertum, hfj In ceruicepracipua imaginis mfinuatur quintum par mufculorum caput mouentium. J(j L Sextum caput mouentium par,a jpmaficunda uertebra, tranfiierfis prima proceßibus infirtum. Sil JfrCufeulifiapulam mouentium tertij pars,inprimo mufiuh exortu rehBa. CN Dorfeum mouentium mufiulorum tertius. 0 Dörfern mouentiumßptimus mufiulusfeu quarti paris alter. T CharaBer T m lumbis reponitur, notans nonum dorfem mouentium mufiulum. ^ ^ Q^ Undecimus dorfem mouentium muficulus,hic ab ultima ipfius infert ione pendens,ac fenum 71 inpgnitu oBen* Tl, S. dens, quo decimotertio dorfem mouentium cedit: ipfeus autem principium S indicatur. T Decimustertius dorfem mouentium mufeulus, cuiusprincipium V notatur, finis uero Ä: q uod etiam princi-V, X. pium decimiqumti dorfem mouentium mufiuh indic at,tam 7 mfigniendi. ^ 7 Decimusquintus dorfem mouentiu,cuiusfuperrn extremu,a mßgnitu,febfiptimo dorfem agentiu recoditur. a.

k. $eptimws pedem monentium mufiulus,m utraey occurrens tibia. I Infenittra tantum tibia notatur oBauipedem mouentis mufiuli tendo, cuius infirtio inpedij os, paruum juBi-m. nens,fiaBa,m infignitur. n>o,p,q finiHnpedis calce quatuor humiprofiratipendent mufiuli^pedis motorum opifices.n enim & o,duospri-r. mos pedem monentium mfnuant, p autem tertium,, q uero quartum. Caterum r prinatim tertij mufiuli ten dwem hic notat. fi Ligamentum fiu membranapedis,a digitorum terminispendet, lati in manu tendinis nicemgerebat, t Dependet mufiulus,pollicem a extern digitis abducens. u Mufiulus hic a fia infirtione dependet, minimum digitum a reliquis in latus abducens. © Mufiulusfecundum quatuor digitorum os fieBens. x ipfiusprincipium a calce enatum, ot illius in quatuor ten x,ot. dmes partitio. Caterum qua ratione hum tendmes dmifi, Jubditos tranfmittant tendwes,in dextro integrioris imagini*pede expreffum habes, quanquam <&figura A notata, haec etiam commonHret, mufiulum illum ab infirtione propendentem, & 0 qnoq3infignitum obtinens, ß Mufiulut,primum pollicis os introrJumfle Bens: qui in uno pede,fico loco affernamjn altero ab infirtione de- A Mufiulus,^fecundum pollicis os fieBens. y in dextra tibia hum mufiuli notatur principium. Eafide, quafu* y->dl+ perius cfi occurrit,prafins mufiulus ab interno ipfius latere tendmem educit, qunn carnea ipfiuifiubfiantia a-i* hqnoufi^ incceperat, inxta charaBerem i. Humilius autem & E notam, ac infiniHra figura d. ad infirtionem d infignitus. e 2 Mufiuloja moles,primum quatuor digitorum osfleflen$,bic ab infirtionependet,apedij ofiibus,quaiam nuda excarneaip fi e flantur, liberata. DECIMA' SEXTU MV~ s CrL 0{ KM TABVLA. 'S 2> E ClM^AE- hVMU'RI F^t2Z1Cmenibranacoftasfuccingens,interfepietesthoraciscauitatemmembra-'“J“™ na?: dura, & magis adhuc tenuis cerebri membranae, una cum omnibus quos brorum. educüt procefsibus. Prgterquam enim quod non minus ab ofsibus fere,quam cseteraligamenta,enafci cofpiciuntur, etiam in fe aliquid colligant, continent Sc amplexantur,proximisq; ofsibus aftabiliunt. Quartusligametorum ufus Ligorum haberi poterit, quo fepti alicuius ac interftitij uiceillamufculos intercedunt. u>^inßar r 7 uth.v. cuius notae' ligamentum illud profe&ö eft,quod inter ulnam radiumq^fecun mtuJIltj lhnt' dem s,t. ^longitudinem porreftum,mufculos internam cubiti fedem occu , s huius ca. pantes ab exterioribus interdiuidit. &s illud quoque, quod tibiae ofsi fibulam, hmembranae cuiufdam ualidioris ritu,ubi inuicem olla haec dehifcunt, conne-1 14 tab. ftit.dein prgter1 ligamentü in fpinarum interuallo occurrens,8c dextros mu-W- fculosäfiniftris dirimens,his quoq; adnumerari poflentumembranae,pubis guw cJp' ofsium foramina occupantes, mufculosq; anteriori foraminum fedi attenfos, 49 o,o. ab iUis quipofteriori committuntur, ofsisquafi modo di/cernentes. * Quin- Ligametorum tus ligamentorum ufus neutiquam infimus eft: in huius enim ordinem ea li- S™."" 1 c gamentorum portio reponenda uenit, qua? mufculi conftitutionem ingredi- člioneJuleunty tur,mufculoq; non infimam fubftantiam fuppetit. Qua autem ratione id fiat, fequenti Capite,quod mufculorü conftruftionem enarrabit,opportune pro-fequemur. Hic uerö fuffecerit addidiffe,mufculum etiam ad ofsium cartilagi- Qu 4, radi} appendici aflcribütur,&~ unum ulnae propriü. Eaautefecundi ufus liga-z * tct.cha meta,qu<£ duobus ofiibus funt comunia,primi etiam ligamentorü ufus uicem uti.i. fUpplent.tendine namq;,quem trafmittunt,tuetur,& oila etiam inuice ligant: d z tab. i. ut“ illud lex tranfuerforum cubiti ligamentorü, quod radio & ulnae comune b itab.A. dicemus.deinde träfuerfum quoq;bligamentü,anteriore tibiae fedem iuxtape c 4 tabJ. dem occupans,&ad fibula tibiaeq; os relatu,&tranluerfum internae' brachialis fedis ligamentü,pluribus omnino ofsibus comune.Tertij duntaxat ufus illa funt,quae tendinibus fecundum ipforu longitudine obuoluuntur: nifi etiapri mi ufus fint,quod tendines uicinis fedibus comiflos feruent,aut ligent. Quan-d uide 6u quam rurfus ex his quseda Sc quinti ufus uicem gerant: quandoquide mucofg b7tiUf. membranae,tendinibus tertiü quatuor digitorü os fleftetibus, in brachiale Sc uola obdu&a?,etiam mufculis gracilibus,quatuor digitos pollici adducetibus, principium praebent. Caeterüm in quarti folumodo ufus numero propemo-C *4 bl‘ ^um habendae funte membranae,in pubis oßiü foraminibus obuiae.Id autem, z 3 quod quod in cubito Sc“ tibia habetur,etiam primi ufus ligamentum exiftit,quum f 71v &ad ofsium connexu egregie auxilietur. quamuis etia h^c omnia & ad quinti ? ‘* cr"' ufus ligamentorü claflem reijci poffent,quod non obfcure mufculis etiä prin- feT * cipium porrigant. Qui enim interna & externa pubis ofsis foraminis fede ob-tegut mufculi,ab illius quoq; foraminis membrana partim enafci dicentunuti etiam ab eiufmodiligameto in tibia nonulli mufculi originis portionem affu-ngnmtorum munt. Porro ut ligamentorü fion idem ufus eit, 3c plures mter ligameta eius 8^'atia conlurgunt difterentia?: ita quoq; in ortu,infertioneq;,& partibus quas jtlirw. comittunt,uariant: quum alia ad folas fpectent cartilagines,ut laryngis,& nafi alarii ligameta: alia ad fola olla,ut genu, cubiti, h umeri,& alia permulta corporis ligameta: alia ad cartilagine & os pertineant, ut ea qug pectoris oLsi.coftarü nectunt cartilagines. Alia uerö alia partem quampiä oisi aut cartilagini comit ?!^"w tunt)ut corporis mebrana?ad una fere omnes: atq; hsecfemper duabus partibus funt comunia. Alia uerö uni du taxat ofsi priuata cefentur, ut fex cubiti ex-teriorum ligamen toru, qua? tranfuerfim ducuntur quinq;. nam primü, quod quiim com- u]n£e racl10q; comune eft,non ad unicum tantum os referetur.Infuper & quae mittuntur. i • r • ^ r • 1 i i ^ pu bis olsiu roramina opplent mebran^huc quoq; lpeftat,(i modo (quum %a'fidßantU. non ligent) in ligamentorü numero habeatur. Subftantia de mü alia conftant molliori,magisq; membranea,ut omnia fere quae in orbem articulos ambiut: quanquam in illis rurfus quaedam (it differentia.Digitorum enim internodia molliusambitligamentu,quamhumeri articulum: 8c huius denuö duritiem, coxendicis articuli ligamentu longe fuperat. Alia autem dura funt, mediamq; inter ligamenta quae articulos ambire dixi,& cartilagines, naturam ibrtiutur. unde etiam Graeci haec i/tt/foyovJjolaAu: quafi ligamenta cartilaginea di- cas,appellant. Huius generis omnia propemodum funt, quae extrinfecus articulis non ob tenduntur,fed inter olla ipfa latitant: quale illud eft,h quod ex me- h o. dio capitis femoris in coxendicis acetabulum fertur, &1 ea quae uertebrarum i fig.c^p. corpora intercedunt,&k id quod ex media tibiae fede,qua haec femur reipicit, ^1R* inter femoris capita ducitur,&1 quaedam malleolos talo neftentia,& quod fa 1 f’S-erum os iliumq; olla interuenit,&generatim omnia qua? inter oilafedemha-^t'ßu. bent. Vnde etiam & (itu ligamenta inter fe pugnant,quum alia extrinfecus o£ fibus obducantur,ut molliora illa: alia autem mter ipfa olla,ubi feinuicem re-ipiciunt,cotinguntq;, fituentur,quemadmodum cartilaginea propemodum uniuerla.A' forma quoq; ligamenta differentiam mutuantur: funt enim quadam prorfus lata, m embranea & tenuia: uti illud, quod fecundum cubiti ion-gitudineminter ulnam radiumq; co{picimus:& illud,quod pari modo inter fibulam & tibia? os, ubi ha?c mutuö dehifcunt,obferuatur,&etiampleraq; in orbem articulos circundatia: eaq; tandem omnia, quae tendmibus mufculisq; obuoluuntur.Alia autem craflafunt,& ex his qua?da teretia: ut" ligamentum m ex den te fecunda? cerui cis uertebra?, in occipitisos procedens :&"idpariter, cnäpc‘^im quod tranfuerfim denti obducitur, prima?q; uertebra? eft peculiare: deinde fe.H. &° ligamentum, femoris caput coxedicis ofsi in articuli medio committens, „»ß.ap. teres etiam uifitur. Alia ampla lataq; funt,ut” tertium peculiarium humeriar- ■ ticuli ligamentorü: pra?ter membraneü quodda, in orbem articulu ambiens. Infuper genu articuli peculiaria omnia, crafla quidem funt, non tam e prorfus teretia: ut & cartilaginea,talü tibia? & fibula? colligatia.Rurfum quaedam con tmua,&nullo foramine peruia cernutur,ut ligamentorum maxima multitu-do.qua?da uerö aliquid tranfmiflura perforantur,ut ligameta anuli modo ten dines tranfmittentia: & membrana pubis ofsis foraminis, neruo cum uena & arteria C V N D 1 C A- pitkfigUra. HVM^LNl F^APKIC^L L 13 EK II 25P arteria uiam praebens: ut & membraneum ligamentum,in ter tibiae os &nbu lam confiiiens.Communeautem omnibus Imam etis eft,quod obtufo admo- tigment* c - r r \ i • i • 'i ■ L £ communi*. dum leniu (nollem enim dicere nullo) participent: ne propter crebrum rre-quentemq; motum,& cotinuum affričtum,dolore uexentur.Qua etiam fere ratione (quum fodicet natura ficca funt) ne ocyus exficcetur,ligameta muco- ZmZlm* fo quodam lentoq; humore,ut etiam articulorum cartilagines,oblinuntur, humor. dVID MVSCVLVS. CAPVT II. P */ m>a huius Cäfitisfigura, mußulifiruBura ratio, qua omnes diffeBionis profießores mußulum formari hactenus tradi* derunt,utcunq, exprimitur. Quod enim inter $ 6^ C1 continetur, nerui cuiufda eH -portio fupra mfiaq^ ab truncat a. uerum hac charaBerum iniice opportunius explicabuntur. ^A "Nerui mpluresfoboles iißnbueniiportio. 3 Nerui ^A notatißboles, mußuh conjhtutionemjubiens. C Ligamentum, quo i ab ojße ad mußulum conftituendum prona-fiitur, cuiaquafire cum neruißbole debebat ejfiproportio. SD Ligamenti & nerui ad mußulum ejformandum congreßus, ac prima in fibras difiributio, mußuhff caput. * L Sedes, qua fibrarum maxima eil diuijio, & qua mußuh uenter conßiiht. F Viuifionisfibrarum concurßu, commixtio ff, & tcndmisßu cauda mußuh mumm. (j Tendinispars, fix mouendo oßi mßritur. SECVNDAE FIGV-ra^eiufdemeß charačle' rum Index«. S e c kn d figura, mußulorum himeri, fiu brachij os, & cubiti ofja, &* extremam manus fidem ambientium fibras, a carne quodammodo liberas, com-monilrat,una cum quarto brachiuadeun titm neruo: ut hic, quam fieripoßet com-modißime, mußuh fabrica natura oculis fibijceretur. H Humeri caput, quodfiapulx articulatur. I Quartus brachium petens neruus. fi ‘Principium mußuh cubitum extendentis, qm ab humeri capitu radice exoritur» L Principium alterius cubitum extendentis mufiuli, qm ab humiliori fiapuL coila pronafiitur. JSC Sedes, qua quartus brachiu accedens neruus, duobus cubitum extendentibus mu-ficulupropagines offert. N Cubitum extendentium mußulorum finis, fiu eorunde in pofienorem ulna proce fium mfirtio. Q Pofenoris ulna proceßuspars, qua excar nisperpetuo cernitur. P Quartus brachium petens neruus, inibi conff>icuus,quapoilenorifidi exterior is tu beru humeri innititur, ac mufculis hinc abhtt SECVNhDU F l G y 2 <5g o^2sXT>. VES^tLll VE CO K? ORIS ab humer o principium ducentibus ramos ojfert. Initium eH cubitum fleBentium m ußulorum poflenoris. % Caput oblongi mußuli, qui radij appendici juxta brachiäle infler tus3radium in pronum ducit S jkufculw, bicorni tendme brachiale extendens. T Mußulm brachiale extendentium alter^nuregione minimidigitipoßbrachialiimplantatur. V Jtäufcuhts ulna exporreBus, brachiale fle Bens. Ji Jtäußulus indicem jnedium anularem extendens. T Jfäußulus3quo minimum digitum pr4> oftendere: qu um nequaquam in fingulis mufculorü, qui oblique & tranfuer-fim fibras porrigunt,principioru ledibusneruus implantetur:quumq; ipfo-rum eneruatio feu tendo multo latior eorunde origine exiftat,quod cum ple-rifq; mufculis habent commune.Non eftitaq; mufculus in ter ligamentum 8c neruum natura medius: neq; etiam illa, quam uulgo imaginantur,ligamenti & nerui fit commixtio.Nam etfi forte neruum in mufculi alicuius caput inferi animaduerfurus fis,nunquam fane nerui foboles, ligameti fibrarum modo, ad tendinis ufq; principium diffundi,aut aliquo pafto ligameti fibris uniri,ue-req; permifceri reperies. Quod profečto in nullo mufculo perpendes facilius, quam in illisr qui ab interno humeri tubere principium capiunt: illorum ete- ' nim capita funt acuta, & neruorum infertiones in ipforum fubftantia,non fo- Ium autem infuperficie adipifcuntur.Atq; id etiam in illo animaduertes,qui 1 ä fibulae fliperiori appendice principium fumens,ad pedem prorepit: fic &in Omnium mu- jjs? qui ab inferiorü femoris capitum radicibus ad calcem feruntur.Non enim u^' aZ’Zt'n omnes mufculi, nerui implantationem (etiam fi quando in ipforum fubftan-infiri)dutalio tiam neruus porrigitur) in capitis exortu adipifcuntur: fed fubinde multo in-rin „unii, ferius quam caput habetur, & in medio fui quodammodo duftus&longitu- dinis. quod, prster temporalem mufculum,u anterior cubitum fleftentium « -®- pn,'nr,zr mufculorum oftendit, nerui primum1 propaginem affumens, ubi duo lpfius « ^-«P- M' capita in unu coeunt. Idem in nonnullis femoris os amplexatibus obferuatur, ch„4C.s,f. 1 ocm IW MUNI FWB11CU LIVEK II 263 &in abdominis mufculis,&plerifq; quiin collo habentur, Sein omnibus fere qui coflisinfternuntur. Verum utcunq; nerui, uelin mufculi iubftantiam fele infinuent,fiue ipfius tantum fuperficiei attendantur,femper ferefuaferie& y i fi.edp. propaginibus,fecundum mufculi duftü (quod &' recurretes nerui arguunt) Porriguntur- Rurfus tendo elixus,neq;fapore, neq; colore,neq;fiibftan tia ali- Tend:ne771 ll~ c U11 neq; uenaalimento mufculum deftituit. Deinde fpiritus m obeant, animalis ui, Sc debita? peculiarisq; mufculi conftru&ionis,efIentialisq; formae beneficio,mufculum contrahi 8c laxari fentio: neq; aliter fuum munus obire, quam oculum, leliquaq; fenluum organa: quae fingula propria peculiaremq; fabricam obtment,& un<% camofi fun t: ut laryngis omnes, fi' duos reftos excepe-obliqui«« ris,quatuor mufculorum tertiam cartilaginem prima? iungentium: illi enim tm7«rt ^onS‘> infertione nerueam natiiram oblcure exprimunt?Deinde inter eos g fu '.n,K qui offa mouent/ qui primum pollicis fle&unt articulum,&hqui pollicem inii lltA r max>me admouet. Inter magnos autem huius generis eft quadratus ‘ mu-kyub.L. fculus,fcapulamdorfoadmoues:&*mufculus,quiäfcapula?bafienatus ofto elatioribus collis implantatur. Verum de innumeris mufculis tendine carentibus, tendinumq; generibus,iam agemus, mufculoru differentias aggredientes, qua? in fu per mufculorum conftructionis rationem, a me pröpofitam, pulchre docebunt. DE MVSCVLORVM DIFFEREN-tijs, Caput 111. IFFERENTIAS mufculorum non paucas recenfe- Fndc mufculo re, promptißimum eft, ab illorum fubftantia, ortu, infer- rum i®rm- •, r r / * tu petantur. tione,quam mouent particula, rorma,rorammibus, colore,fitu,fibrarum fpecie,& mufculi capite,uentre, tendine, ac deniq; ex mutuo mufculoru cocurfu,aut unius mufculi uelut in plures feparatione.Quae igitur a fubftatia petun ^cfulfimtm. tur differentiae,ex uenis,arterijs,neruisq;potifsimum pen . dent.Nullum enim corporis mufculu reperias,quinon aliqualigametimem-branseq; portione in fibras defefta, & carne illas cotinente firmanteq;, ac prae-cipua adeo mufculi fubftantia coftituitur. Verum praeter haec,alij neruum,ar-4 7teriam & uenam in fuum corpus quoq; diffundi ünunt: ut" feptum tranfuer-b xx ub. fum, & maximus totius corporis*5 mufculus, qui femur mouentium quintus f 6 erit: praeterea abdominis omnes,ac praecipue' refti.In alios neruus nullus,neri ? ub.p. que uena,neq; arteria (quod animaduerti poteft) inferitur: ex quorum claffed mufculus eft,qui latum in manu educit tendinem. deindepraeter alios quam-P^urimos?(lua3ratuse mufculus, radium in pronum uertes: &f graciles illi,qui 7 taii digitos ad pollicem in latera agunt. Solus neruusquibufdam propaginibus in g iztab.*9 illorums mufculoru capita diftribuitur,qui a radicibus capitum femoris prin-cipium fumunt,atq; ad calcem ducuntur.horum namq; fubftantia? neq; uena, h stabs, neq; arteria penitius inferitur. Latus in colloh mufculus, qui genas mouet,ue-nis abundat &neruis, arteria interim deftitutus. Qui uerö folam nancifcitur arteriam, nullus occurrit. Caeterum adeps, quem interdum mufculorum fibris per carnem digeftis attendi diximus, in maciletis non reperitur. In obefis i 9t*b.p. autem illi mufculi adipe potißimum abundant,’qui ilium ofsibus obducun-k iftimfe' tur,ac clunes,& ueluti fedentibus puluinaria conftituunt. In ortu magis ad- ^thonu. ^cujjftbi ^UC mu^cu^ uariant: alij enim ab ofle originem fumunt,utk qui ä femoris ofle Misfunt coxendicis ofle ad tibiam procedunt, & plurima mufculorum multitudo. rmltm * cartilagine ipforum ortum obtinent: ut omnes laryngis mufculi, quos cofyiciHi. laryngis proprios nuncupabimus: deindeintercoftales mufculi, qui inter co-Itiifg. ftQrum cartilaginum habentur interualla. Alij a membrana quapiam enafcun cap.u. tur: cuiufmodifunt oculi omnesmmufculi,a dura membrana uiforiüneruum A inuoluentc inuoluentenati: deinde duo" mufculi ftomachum retrö amplexates,&: in fcu n M r ß ti formis cartilaginis latera inferti, his namq; ab externa ftomachi tunica prin- caP'•*» J. cipium pendetide & de° circulari ani & ueficae ceruicis mufculo cenfendum o ,,2 ^ uenit. Alij a membrana tendines obuoluente enafcuntur: ut quatuorgraciles cdp-+? M-p mufculi, quatuor manus digitos ad pollice in latus ducentes. Alij ab alio quo- n!” 4^‘ uis ligamento originem petunt :utq duo pollicis primum interno diu fleften- p tes, qui atranfuerlc/ligamento tendines in brachialis internafede tranfmit- \ * tente enafcuntur.Tales etiam funt,s qui in fuperiori pedis regione locati,pedis rs digitos extrorfum ad latus mouent,qui a ligamentis tibiam talo, Sc talum calci Sc nauiformi ofsi, calcemq; cubiformi ofsicolligantibus enafcuntur. Alij ueluti ex altero mufculo prodeunt: ut' qui a circulari ani mufculo,ueluti digi t fig. ti duo, meatum urinarium, qua fub penis corporibus ferri incipit, amplexan- cap’49 H> tur. Alij uelut ex nullo corpore principiü obtinent: uerum membraneae partes aliqua fui fede carneae,ac mufculofie,feu mufculi euadunt: ut omnes“ mu- «? ub. a. fculi ex carnea membrana conftituti, qui in collo Sc facie in hominibus haben dem r* tur: deinde Sc teftisxmufculus,in rubicundo teftis & uaforum feminalium in- a: z* pg. uolucro,inftar carnofiorislineaeinnatus. QuinetiamFfeptitranfuerfiortum, yb'7JbA ex peritonaei & tunicae coftas fuccingentis partibus,ipfius centro adnatis,pendere fateamur necefle eft:nifi illius ortum, contra aliorummufculorumrati onem,ubi codis inferitur,efle dicamus. Cceterum no omnes mufculi ab una duntaxatparte originem fumunt: permulti enim ex pluribus oftibus enafcun tur.nam dorfum mouentibus mufculis plures plerunq; uertebrae principium praebent. Sic & abdominis* mufculus, oblique defcendes,a pluribus coftis ex- z 3 take. orditur.'1 Qui brachium peftor i admouet,ex pe£torisoffe,&quarundacofta- a ? t<&. a. rum cartilaginibus, &ipfa demum clauiculaenafcitur:quemadmodü &bis, b 4t*.s. cuius auxilio brachium attollitur,ex fcapula quoq; & clauiculaprocedit. Pari- \°ub,A* ter etiairf refti abdominis mufculi,ad cartilagine,pubis ofla interueniente, 8c c $ tab.A. ab ipfis ofsibus enafcun tur.adeo,ut quidam mufculi ex pluribus ofsibus,alij ex olle cartilagineq; non inepte principiü habere dicantur. Alij ex pluribus eiuf **• dem oßisproceßibus enafcuntur: utc prior fle&entium cubitum,qui ab emi- c «take. infer- nentiori fede ceruicis fcapulse,&proceflu ipfius interiore educitur. Ab in-uone' fertione uerö integrum eft dicere, mufculorum alios in os, ut qui femur & tibiam,caputq;mouent,inferi. alios uerö in cartilaginem: ut laryngis omnes,<& qui palpebrarum motuum autores fiint, Sc qui narium alis aflcribuntur. alios in cutem, ut labrorum mufculos. alios in aliud quiduis: ut oculorum mufcu-los, in duram oculi tunicam: 8c penis quatuor mufculos, in penis corpora, Sc urinae meatum: dein teftis mufculü, in uas femen a teftefurlum deferens. Ad haec, mufculos refto inteftino proprios, in eius inteftini exteriorem tunicam: & circularem uefica? colli mufculum, ad meatus urinae corpus applantari in-feriq; cernimus.Cseterum &ab infertione mufculiifto quoq; modo differut. Quidam ä pluribus partibus enati,in unica inferuntur: ut mufculus brachium peftori admouens,& is qui brachiu attollit, ex pluribus ortifedibus, duntaxat in humeruminferuntur.Ita etiamf qui brachium deorfum trahit, explurium fiotake. uertebrarum fpims oritur, attamen inhumerum tantummodo definit. Pan etiam ratione & fcapulse motuum autoresfnufculi ad unum omnes,ex pluribus ofsibus initium fumunt,&uni tantum fcapul^ implantantur.Quidam ue ro ex uno ofle exorti, in plura inferuntur.8 Mufculus enim, qui afcapulae bafi g prodit,refpirationiq; fubminiftrat,in ofto’fuperiores thoracis coftas inferitur. 6tak^l Eius quoq; generis lunt,h qui quatuor pedis Sc manus digitos extendunt.de- ■* /A a i f ab.f. inde qui nafi alas,fimul &fuperius labrum mouent,in cutem cartilaginemq; implantantur: quemadmodum &feptum tranfuerfum,quod alicubi ofsi,ali-cubi cartilagini innafcitur. Quidä etiam ä plurib. enati ofsibus, in plura quoq; k 11 ta.r. inferuntur: utk mufculus aceruicis uertebrarü fpinis enatus,qui in aliquot fii-periores thoracis coftas implatatur, thoracemq; mouentiu in homine tertius habebitur.Praeterea dorfum mouentes mufculi ad unum fere omnes,in hunc ordinem referuntur. Item his differenti)sillae confentiunt, quse ab ea quam ^ eaiu* mulculus mouet,particula defumi pollent: quum omnes mulculi eius;cuiin-feruntur,partis uoluntario motui praefint. Porrö ab infertione & ortu fimul, alia fumitur differentia, quum ali) mufculi ab illo oriantur offe, quod mouen- -19 tuh’p‘ do ab ipfis ofsi,cui etiam inferatur,alligatum eft, proximumq^uifitur: ut1 tres iitabi mufculi exilium oflein femoris os inferti,mfeptimus&" oftauus tibiam mo-m $ u.a. uentium,qui a femoris ofle enati, tibiae implantantur. Ali) ueröäfuperioriali-n f tub.p. ^ ofle,&nbn illi,cui inferuntur,proximo, originem ducunt: ut mufculi ti- biae motibus famulantes, qui a magnis ofsibus facro ofii connexis principium obtinent: ex quorü numero funt uniuerfi tibiam mouentes, feptimo &ofta-uo tantum exceptis.Iftis refpondent, qui fecundum cubiti aut tibiae longitudi nem extenfi, digitos adeunt. Forma etiam omnium mufculorum haud ea-dem eft. Quidam enim fimt,quos muri aut lacerta (fi ipfis pedes abfe£l:os finxeris) acpifamufculo,quem &mytulum uocat,& alijs multis pifcibus appo-fite conferas: ut fcilicet mufculi caput,lacert3e,aut pifcis,aut muris capiti,uen-trem autem corporis trunco, tendinem uerö caudae afsimilare queas. Eft au-o j ub.A. tem huius ordinis mufculus,0 qui ab interno humeri tubere enatus, ac radici poftbrachialis ofsis,quo index fuftinetur,infertus,brachialis flexioni fubferuit. p »tub.z- Talis etia eft/ qui primus in tibiae anteriorifede occurrit,&inpedij os,cuima gnus digitus articulatur,infertus, ad pedis eleuationem famulatur. Qui autor eft longifsimae pollicis abduftionis a ceteris digitis,& alius,qui paruü digitum a caeteris maxime in latus amouet, tam in pede, quam in manu, ad nuper di-* 1 nmm ftam quoq; figuram eleganter* accedunt. Vrtde etiam arbitror,inter reliquos corporis mufculos (quafi nulli effent alij) illos,q qui ad pollicis manus primü in pede au articulum habentur, Bruxellenfibus, 8c alijs quibufda nationibus mures nun-tem7cupari,alijsuer6itaappellaricubitüflefl:entiumr anteriore. Italorum autem uulgus in quibufda corporis partibus, nefcio quem pifciculu effe fingit, eo no-rita .q. rri£rie^ncj;j_cgs miifculo^pifcis imagini noti abfimileS. Vtcunq; fit,abeiufmodi Mufcm™-fimilitudine omnes mufculi a Graecis & Latinis fuu nomen fortiuntur,etiafi f^TwL quamplurimi mufculi illorum animaliü effigiem nulla exparte referant. Qui s fig.indici dam enim figura conflant triagulari: ut brachiu* attollens mufculus,is qui 11Inferti fcapula pe&ori adducit,Sc qui brachiü decliue ad dorfum uellit. Alij quatuor t f tab.r. efFormantur angulis: ut fcapula dorfo admoues* mufculus,&7qui ad brachia-x :°o tds'. le pofitus, radij motus in pronum autor eft, qui ambo etiam quodämodo qua > 7 drati funt: ut & latus fub colli cfegenaru cute occurrens mufculus,qui ex car-t /er 4 td nea membrana coftituitur. Alij quinq; angulos exprimut,ut is t qui brachium 4 b“rfb Ah peftori adducit." Qui ex fcapute bafi natus, ofto fuperioribus coftis inferitur, fi obiter fpeftetur, quadrangularis apparebit: at fi lpfius in coftas infertiones quis perpederit,tot angulos fuse infertionis lateri tribuet, quot digitis illud im b ? plantatur. Atq; huius etiam figurae eft,abdominisb mufculi oblique defceden-et tis exortus, & quorundam thoracem mouentium infertio. Sed plures anguli etiam tribuuntur mufculo latum tendinem fub manus cute producenti,& aliis omnibusin plures tendines ceflantibus. Verum angulis his poftpofitis, A 2 mirabilis mirabilis forma? eftc mufculus, fingulis coftarum radicibus tendines exporri- c n tak*, gens,quem palmiti non inepte afsimilaueris: ut palmitis quidem lignofa pars, mufculi carnofa eflet portio: folia autem ab altero duntaxat latere edufta,ipfi tendines. Quinetiam huius quoque ordinis eft, longifsimus dorfum monentium“ mufculus, qui in apices tranfuerforum procelluum thoracis uertebra-rumpotißimuminferitur.e Septi quoq; tranfuerfi figura admodum rara efti '7tab.*. accedit autem raiae (quem ßocrop Graeci appellant) pifcis effigiei, fi modo illi prius caudam fecundum longitudinem diuifam finxeris. Anulis uerö refpon-dent,qui faecium excretionibus praeficiuntur: tam is fcilicetf qui ad anum fpe f h1 ftat,quam§ qui orbiculatim ueficae ceruicem ambit. Piramidem uerö & tur-binehmufculus refert,inter oculi mufculos ordine feptimus.' Mufculus quem ^ palpebram deorfum agere credimus, noftro C fimilis uifitur. In tibise etiam i/o.'*’^ nominis pofteriorifedejiuxtacalcem,fcmufculorumimaginesoccurrunt,la- * focdP' niorumfecurialiquantulü fimiles: ut mufculus fecundü pollicis os fleftens, & qui tertium quatuor digitorum os fleftit, & unus qui fub planta tendinem porrigens,ad pedis in pofteriora reflexionem iuuat. Horum namq; mufcuIorum uenter,fecuris ferro,tendo autem capulo obfcure refpondet. lam fi utri-ufq; lateris1 mufculum,qui fecundus inter feapulae motores habebitur, confi- 12 täb K deraueris,non cum quibufdam parum religiofis, ä la tan a? qui Iefum in defer- L9 tab. totentaüit,fed ab horum mufculorum forma Francifcanos,Iacobitas,&pr£e- r^‘ cipue Benediftinos fuae cuciullae imaginem mutuafle contendes,quantum fei licet eius,dorfum fcapulasq; integit, Verüm ne in mufculorum figuris recen-fendis, &potifsimum eorum qui ad femur tibiamq; pertinent,in monachos alicubi inipiiigam,duntaxat comemoratis a figura differentijs adijciam,quo£ dam mufculos ampliorem multo habere infertionem, quam ortum, qualis”1 » ille eft,qui ä fcapula pronatus, očlo thoracis coftis inferitur: dein” tranfuerliis n 6^.a, abdominis mufculus,quemadmodum &° oblique defcendens.Alij latum ob 0 4 tab.r. tinent principium,&: fenfim coar£lati,in acutum feruntur: utp mufculus bra- P 4 \A-s-chium furfum agens,&q alius qui id deorfum ad dorfum trahit,praeterea om- q°l0ta.e. nes ab ilium oflein femur inferti. Alij ortum infertioni aequalem nancifeun-tur: utr qui feapulae bafiinfertus,eam dorfo attrahit,dein &s intercoftales om nes: praeterea quadratus'mufculus in cubito, iuxta brachiale reconditus, ra- v.ma.v. diumq;in pronum circumuertens. Ex enarratis mufculorum differentijs li- * 7^*x* quidö conftat,alios efle longos Sc graciles: ut eum“ qui ab ilium ofsis appendi- * *ta cis an teriori parte in tibiam fertur, totiusq; corporis longifsimus eft, Sc etiam gracilis.xMufculusafcapulaadosvreferensdeduftus,profuaproportionefi- * s *<&. militer longus & gracilis eft,quemadmodum Sc teftiumymufculi. Alij autem $gt ampli admodum funt:ut abdominisz oblique defeendetes mufculi,Sc feptum lih,s^ @ tranfuerfum. Huc quoque referri poflentinfertionisprincipijq; formae, nam *’ aliud principium uelut punfto tantum fit: uta mufculi latum tendinem in * *tab^ manu producetis principium,& principia eorumb mufculorum,qui ä coxen- h 10ub dicis oßis appendice pronati,in tibiae os Sc fibulam inferuntur. Quidam uerö u ‘ f >' inftar fimplicis lineae principium obtinent: utcis quo brachium deorfum, c .o uerfus dorfum trahitur : Sc isquoque,quifcapulaebafiinfertus,eam dorfo at- * '*-r-trahit:deinde cum alijs compluribus/qui interfcapulam furfum trahentes eA^ub' prior maiorque recenfebitur. Alij rurfus mufculi non lineae fimplicis modo, uerum latsefuperficiei ritu enafcuntur: utf tres, qui ab ilium ofsis dorfo {f//*'*' femur adeunt, &g mufculi cauam gibbamque feapulae fedem occupantes, „ ub.* quorum ope brachium circumagitur, Quinetiam hae lineae fuperficiesque, * inreflas^ HVMUW FUTRIC^. LITER II 269 in reflras, circulares & angulares rurius fubdiuidi poflent. at ne ha?C curiofiüs \1 I • C 1 quam decet,alic[ms me penequi arbitretur,ad alias differentias orationem re-fleftam,fi prius addidero,infertiones fimiliter alias,reftae lineg inftar,& lecun dum ofsis longitudinem neri, cuiufiiiodi eft mufculi brachium pettori admo i 4 tab. uentis infertio: alias per tranfuerfum,&lata apprehenfioiie, ut* mufculi bra-k tiub.p> c^um attolletis infertio.Velut punözum autem inferitur,1 tendo prioris mu-16ta.®iq. fculi fleäentium cubitum. Caetenmi & ad formam quoq; foramina fortaßis m 7tub'*'c ^Pe&ant,quae quibufdä mufculis infunt: utm fepto tranfuerfo bina obtigerunt q, foramma,quibus uenam cauam ftomachumq; trafimttit: qua autem magnae cedit arterij & uertebris uiam praebet,uix foramine peruium eft,fed feftione n quadam inibi diuifum dici debet. Praeterea orbicularisre&imteftinimufcu- oTfi9‘ap- ueficae ceruicem ambit,anulum referunt?perforatorumq;loco 49 n. habendi funt.Eft & unus quoq; perforatorum isP mufculus,qui a prima thora buTmcpi cis cofta pronatus, anteriori tranfuerforü ceruicis uertebrarumproceffuum tomesßgU' fec]i inferitur,ac uenam in brachium cum arteria tendentem,una cum multis tts ubx, neruis tranfmittit. Ali) foramine nullo funt peruij, ut corporis reliqui fere o-mnes.nam fortafsis quis intercoftales ideo perforatos efle dixerit,quod uenas, neruos & arterias,ad mufculos coftis inftratos tranfiiiittat. Et aliquot infuper abdominis mufculi in perforatorü quoq; clafiem non immerito forte nume-* j tdb.r. rabuntur,quod * feminalibus uafis alicubi uiam in uiris probent. Quanquam et*am perforati dici poßintq mufculi, qui fecundo digitorum quatuormanus ß in y. & pedis oisi tendines,quiid fleftant,largiutur: quum illi longa feftione diuifi, tt f+e*e. fubditum ipfis tendinem ad tertium digitorü os confcendere finant. In ma- mus corporis" mufculus, qui toti propemodum femoris longitudini implan-n',x' tatus, femoris motorum quintus numerabitur. Deinde magnusquoq; eftfe-$ 9 tab.v. mur niouentium" primus: infuper & tibiae motorum nonnulli,praecipue au-t s tab.A. temf feptimus 8c oftauus: fic & pedis motus autorumx quartus,a fibulaprin % l *ub!r. cipium obtinens. Minimi uerö funt/ qui in tertiae cartilaginis laryngis bafi re-y 6>7>s fi- ponuntur,&^qui primam cartilaginem fecundg copulant: dein proprij laryn zhl'fig. g*s omnes,ut & penis mufculi. Reliqui in horum medio confiftunt,nunC °ap. xi n. rnaioribus,nunc minoribus accedentes. Omnibus mufculis fere communis Pedore. obtigit color: ubi enim carne uacant, neruoforum corporum modo albent, quod in principijs 8c eneruationibus praecipue accidit: ubi autem came abun dant,carnis quoq; modo rubent, cui fibrae nerueaepermifeetur. Porro ea parte,qua rubent,interdum candorem una obtinent: quod illis mufculis ufuue-nit,qui tendinem,priufquam caro definat,in fui etiam uentris medio educere d 6ub.*>. ui den tur.Eft autem talis," qui a fibula enatus, inter calcem & fibulam,fuo ten-dine inferiora pedis fubit, ac tandem in os pedij pollici praepofitum inferitur, pedisq; motorum feptimus erit. Sunt etiam & eius generis in tibia nonnulli, B 4tab.s. quemadmodum &in cubito.Alij tale quidinipfainfertione oftendunt:b mufculus emm brachium furfum trahens,propter ipfam inferdone, interna quidem fede,qua os refpicit,cadicat, externa autem magis rubet. Alij mufculi ali-c«J tab.r. qUa fui parte prorfus liuidiplumbei'ue confpiciuntur: ut furaec mufculorum facile maximus,qui pedem mouentium quartusrecenfebitur: deinde &non-d nub.x nuHi5 ab ilium ofle enati, & pnecipue* qui ex illis articulum proxime integit, femurq; mouentiü tertius erit:c prseterea &ex tibia? motoribus aliquot, prae-Lu a,p, cipue autem feptimus 8c oftauus,ubi nonum tanquam in proprio finu conti-4,;- nent. Liuor ifte mufculis accidit, peculiaris ipforum membranae gratia: quae A 3 interdum Neruea interdum adeo crafla eft,ut prorfusnon uideaturpellucida.unde quum crafla nerueaq; fit, &carofubtus rubeat,autnigricetpotius,facilecolorexniffro & albo permixtus confurgit.quamuis non idem carnis rubor in omnibus hominibus occurrat : uti fäne neq; fanguinis, quo caro enutritur, natura eadem eft. i~, Porro albam hanc mufculi lubftantiam, quae adhuc excarnis eft,in fermonis contextu nerueam,quaii diceremus ligamentofam, appellabimus, hac uoce il-carntA. Ja-m ä carnea diftinguentes: uerum quae in harum partium media’eft, non in-imi,, opportuni liuidanobis uocabitur. Par etiamfitus omnibus mufculis non contigit: quoniam ali) ad corporis habentur fuperficiem,cutiq; accumbunt, ut omnes ex carnea membrana conftituti: & alij innumeri, quos fere femper inter articulorü motores primos recenfebo. Ali) penitus recoditi delitefcunt: ut inpoplite latitans mufculus, pubis oisium foraminibus proxime5 attenfi, f'*1“ fub ftomachoh latitantes. Alij rurfus fecundum membri longitudinem locan g'u'aI’ tur, ut omnes in tibia repofiti: illo tantum excepto, qui inpoplite occultatur, h obliquumq; fitum fibi peculiariter uendicat: ut Sc illi,qui radij medi^ prope- f'7Wj Q. modum longitudini inferuntur,proprijsq; radij motibus fubferuiunt. Tranf 11 uerfim autem fertur* qui iuxta brachiale locatus, radium in pronum mouet. k 7u.x. Quin etiam diuerfum mufculorum fitum, feu potius fibrarum duftum, abdominis mufculi eleganter oftendunt: quum'alij oblique deorlum in priora 1 jnJ.s. ferantur,'" alij lurlum oblique in priora," alij reftä lurfum, ' alij prorfus orbicu- »4 t*b. i\ ^cfilram latim, tranfiierfimq;. Fibrarum genus omnibus fere mufculis unum dun- Istif gnrn. taxat/jmp]exq;eft:nifienimp mufculo brachium peftori adducenti,& etiam P illi quiq fecundus inter fcapulam mouentes eft3dupleXj& genarü labrorumq;r mufculis multiplicius adhuc fibrarü genus tribuerimus, fingulis prorfus mu- H>F-4 ub. fculis unicum tantum fibrarum genus, mufculorum duöui & form se magna ex parte refpondens aflcribetur. Mufculi autem, quos ab aliorum numero ui-debamur fecludere,ita fe habent.Mufculus brachium peftori admoues,fibras quafdam exfuperioribusdeorfum, uerfus exteriora duftas adipifcitur:qua£ dam uerö ab inferioribus furfum,etiam uerfus exteriora.Qui fcapulamouen-tium fecüdus eft,quafdam etiam a fuperioribus deorfum in priora,feu extror-fum protenfas obtinet: alias autem ab inferioribus furfum fimiliter in priora, aut extrorfum. Vnde illis duobus duplex fibrarum genus accidit, quae inillo, cuius ope brachium peöroriadmouemus, in aliqua fui fede,idq; potißimum iuxta infertionem,inftar X fe interfecant,feu decuflatim feruntur. Rurfus,fi la bra mouentium mufculorum,eos qui ab inferiori maxilla & malis ortum ducunt, infpexerimus, uariam profeftö fibrarum iuxta infertionem differetiam intuebimur. Quemadmodum & latum mufculum, qui carnea conflat membrana, fibras reftas, obliquas & tranfuerfas obtinere confpicimus. 8c prout etiam diuerfe fibrae his mufculis obtingunt,itaquoq; diuerfis famulantur mo tibus,ad harum illarum'ue fibrarum tenfionis remifsionisq; ratione. Ad haec, quid de lingua dicemus/ omni fibrarum genere intertexta? aliud fane nihil, * » fe.x* quam Sc mufculis diuerfas adefle fibras, Sc has feorfum fiiis fubferuire moti-bus. Nequaquam enim hanc fibrarum in eodem mufculo contrariam feriem penitus inficiari pofliimus, & praecipue in illis mufculis, ubi mutua perficitur irarum interfeftio, feu ubi fibrae decuflatim aguntur: adeo fane, ut prorfus Zmmixme aliorum Anatomicorum (qui omnibus mufculis fimplex & unicü fibrarum genus affcribunt) placito acquiefcere nequeam, etfi interim per me licebit u-numquemq; de fibrarü genere fuo arbitratu ftatuere, modo has ab ipfarü in- CHi tamen M-'- ceflii petitas mufculorum differentias, uti nunc fere propofui,fubintellexerit} deMmufeX. * aC etiam HVMWRl 113 EI 11 271 ac etiam fibras non aequein omnibus mufculipartibus colle&as Sc tenues efle didicerit.In mufculis enim acuto capite enatis,&in craffum tendinem finien- >Afibr4rnm tibus, in uentris mufculi medio, ubi is crafsißimus eft, fibrae tenuißim ae, inui- Cl)mfau;6/3e' cem propter carnis interuentum magis diftant, quam in capitis & tedmis initio. Alij s autem mufculis in principio & origine,plures,& magis dißitae,laxio-resq; obtingunt fibrae, quam in fine: ut omnibus fere, qui ex lato principio in-ftar trianguli in acutum ferutur,& ampla fuperfi cie principium ducunt. Alijs mufculis in ortu fibra? magis coftringuntur, quam in ipfainfertione: quod illi 17tih.h> accidit mufculo,qui afcapul^bafi enatus,ofto thoraciscoftismleritur. Quin U 7etiam id inu fepto tranfuerfo ufuuenit,cuius fibrae plures,magiscp inuicem remotae funt in ipfainfertione, quam in capite, uel reliquo ipfius corpore. Alijs *7tabsX- propemodum aequalis undecunq; fibrarum eft ratio: utx illi, qui ad brachiale y 6Mi locatus, radium in pronum ducit/ intercoftales,& laryngis primam cartilagi z nem fecudae* neäentes,&f mufculi orbiculares, quireftointeftino &ueficae wp.hu, ceruici obducuntur. Ali) rurfus mufculi toto ipforum corpore refta ferri ui-a 1 tfio dentur,obliqua?tamen habentfibras: utdorfum mouentiumYextum par,cu cap.49m. ius mufculi tendines in apices trafuerforum proceftuum praecipue inferutur. ^13 uls Verum illis etiam mufculis aliquid priuatim euenit, qui duobus donatur uen-c f m.H)i, tribus: ex quorum albo illi funt/ qui inferiorem maxillam deorfum trahunt: d ?uR>s. Sc illi,qui a fcapulis ad os v referens porriguntur. His enim in fibris accidit,ac fi duo,unus poft alium fcilicet,pofiti eflent mufculi,qui acutum caput Sc teretem tendinem oftenderent. In mufculorum capitibusexortibuscp quam- ^mufiulo-plures cofurgunt differentiae: quarum prima äforma crafsitieq; mufculorum rmn defumipoflet, quam fuperiüs commemorauimus. Secunda uerö ä fubftanda ad hunc modum accipi poterit, quod ali) penitus carnei in exortu appareant, e ßbris duntaxatraris &incompa&isinterftin£li,ute qui ab ilium oflefemur acis uk a. cedunt. Ali) nerueiin ortu apparent, &rurfus quidam exhisillicö in ipfius oft f 11 ub.r. ßs c5taftu carnei euadunt: utf maximi in fura mufculi origo, Sc in externa in-ternaq; cubiti fede plurium mufculoru principia, Quidam uerö longo duftu neruei permanent, priufquam carnem adipifeantur: ut inter relic]uos tibiam giitab.Y. mouentes,5 qui tertium caput a coxendi cis ofsish appendice aflumit, Sc tibiae motorum quintus cenfebitur: dein mufculus brachium deorfum aci dorfum trahens. Alij unico quidem capite oriutunuerum haud fecus,quam fi duo ob-i iQtab.o. tjnerent#qUae(jam enimipforuprincipij pars aliquoufq; 11 erueaapparet, quae-k ft n>0' tum fleftentiü mufculo ufuuenit,cuius caput afcapulae ceruice enatum,prorfus nerueum cernitur: quod ueroabanchoramimitanteproceffu enafeitur, nerueum carneumq; fimul exiftit.Ifte etiam mufculus ilicö comonftrat,quoft dam mufculos plura habere capita,in ipfo exortu inuicem neq; continua, neq; contigua: hoc namq; illi ultimo comemorato euenit mufculo. Alijs unicum eft caput,ut uniuerfis qui tibiam cubitumq; amplexatur, quibus omnibus aut in inferiori,aut fuperiori parte capita funt: fepto tame tranfuerfo caput in medio cofiftere credimus, non autem in altero extremorum. Dein ofsiculorum quae fefamo femini comparantur ratione,ipfa mufculorum capita uariant. inter reliquos namq; mufculos.capita duorum primorum pedem mouentium, A 4 mox in moxin exortu,fefaminum fibi priuatim innatum habent öfsiculum, quo infe uentniw. riorum femoris capitum uim reprimun 1& exoluunt. Quae a mufculorum u en tribus fumuntur differentia?, praecedentibus differentijs fere omnes expli catae fimt,quum mufculorum formas & fibras recenferem.Neq; hic aliud addendum eft,quam uentrem mufculi illic proprie reponendum efle, ubi fibrae mufculi inuicem minus compinguntur, ac copiofiore came continentur, ac proinde quibufdam mufculis,in ipfo exortu uentres potifsimum habentur,ut qui ab ilium offe in femoris os inferuntur: alijs ad finem,ac ad infertionem ma gis quam ad caput, uentres confiftunt: ut fepto tranfuerfo, quod camofius in extremis, atq; ipfis adeo infertionibus, quam alibi conlpicitur. Alijs mufculis uentres ftatimpoft ortum incipiunt,ut furam"conftituentibus. Alijs mufculis Hutab.«, uen ter longius ab ortu conlpicitur: ex quorum numero is eft,0 qui brachium deorfum addorium trahit: &p unus inter tibiae motores, qui a coxendicis of p utab^. fis appendice enatus,fiium caput diu neruofum obtinet, tibiamq; mouetium quintus mihi habebitur. Alijs uenterperuniuerfum mufculi corpus permanet: ut intercoftalibus,& illi qui ad brachiale repofitus, radiü'in pronum agit, & laryngis non paucis. Atq; ita aliqui mufculi uentrem ad ipfam ufq; infertionem feruant: ut nuncpoftremö commemorati. Aliorum uentres longe admodum abinfertione diftant: utq mufculi illius, qui a femoris externo capite »ite.*?, natus, in calcem tenuifiimo longo q; tendine fertur :& illorum omnium, qui ex cubito tibia'ue procedentes, digitorum motibus famulantur: 8c eius qui r % uk *. membraneum tendinem,mufculis fecundum femoris longitudinem proten fisobduftum profert. Alij rurfus geminum uentrem oftendunt: cuius generis mufculi funt, quos paulo ante inferiorem maxillam deorfum trahere, & MuJcuUrwn quos äfcapulisinos v referens pertinere dicebam. Deinde’ retto abdominis * 5 mprefima. muß-ul0 ex abundanti quaedam tranfuerfim duftae imprefsiones infunt, quae v U,K'U' illum mufculum ita exornant, ac fi pluribus efformaretur uentribus. Huiui-modi uerö imprefsiones,feu lineamenta, & circunlcriptiones, quas Graeci w uocauere,funt ueluti albae quaedam lineae, in mufculi alicuius fubftan tia imprefic: quarum quum frequens nobis mentio incidet,non abs re feceris, fihasin re&is mufculis, atq; ijs etiam'quifubftomacholatitant,inmufculo- * *tS.A, tUimlm. rum tabulis intueri n on grauaberis. Quae a tendinibus fumi polfent differen B' tiae, ex commemoratis fere etiam pendent. Quidam enim in tendinem ener-uationem'ueprorfus non delinunt: ut labrorum" mufculi, 8Č reftum intefti « tU.r, num &r uefice ceruicem ambientes,& laryngis omnes: illis tantum exceptis, ^ ' qui refto donantur fitu,ac fecundae cartilagini tertiam committunt: hi liqui 49 m. dem in infertione nerueum quid commonftrant. At non folum illi, qui aliud ^ praeter os mouent, tendinibus deftituütur: uerum (etiamfifecusin primo de * *>7/?* Mufculorum motu,& alibi quoq; Galenus fentiat)eorum quibus olla mouen “v'lt tur,quamplunmi tendinibus carent: neq; m infertione magis nerueum quid, quam omnes mufculi in fuis uentribus commonftrant. Eft autem eius clafsis in manu,” qui pollicem indici proxime adducit: dein duo,b qui primum polii- < »«M-cis osinfleftunt: ac qui ad brachiale politus,radij motus 111 pronum autor eft. c 7ttb.x. Intercoftales etiam mufculi tendine priuatur: ut&ille grandis4 mufculus,qui d 7 tA.l. ä fcapula ortus, ofto fuperioribus thoracis coftis inleritur: deinde' is qui a cla- <• 4-MJ. uiculain primam fertur coftam. Atq; ita etiam infignis' mufculus, inter mo- f3 uen tes dorfum non infimus,qui ab ilium ofie in uertebras lumborum & infimam coftam ducitur,flexionisq; dorfi autor eft,nullibi nerueum quid (perinde ac dorfum mouentium ali) permulti) oftendit. His acceditfeptum tranf uerfurn, hVMUm F^ZZIC^ LIZ B R II 273 gruo#, uerfum^in infertionenullibinerueam fubftantiamexprimens/praeterquam ubi lumborum uertebris exporrigitur. Neq; etiam in homine refti abdonii-b 4 iat-n> nis mufculi/ ubi coftarum cartilaginibus implantantur,tendinem common-1 *radt ftrant:: ut necl>fimijs& canibus,quibus ad prima ufq; coftam confcendunfc Atinillis,quape&oris ofsiexporriguntur, in medio du&u nerueam naturam habent,ac fi inter illos prorfus reponendi eflent, qui duos commonftrant ueil tres. Neq; etiam complures mufculi, in occipitij os capitis motuum gratia inferti,tendinem magis in infertione, quam in ipforum uentre oftendunt, praeter alios fane quarnplurimos corporis mufculos. Porro alij mufculi tendines kfLcäp'U» habent,ut eoru qui aliud quam os mouent, fex oculi mufculi: feptimus enim in nerueam fubftantiam non definrt.Ex mufculis ofla mouentibus omnes qui ex cubito manum adeunt,tendinibus ornantur. Tendinum quidälati mem 13 braneiq; funt: ut fex oculi mufculoru tendines, &1 obliquorum, Sc*1 tranfuer-mVt'al forum abdominis. Alij omnino teretes: ut" qui ex cubito procedentes,digitos n 6u.yA. paulo minus toto teretes,& latiores nonnihil, quam profundio- 0131ab.K res: ut° tendo in calcem infertus, &p tendoin latum ceflans tendinenij priuf-P 3 ütt brachiale attingit. Et alij tendines breues funt: utq circumuerteiitium nw.r,G. brachium mufculorum tendines, & radium mouentium/ qui circa mediam tot’S ra^) longitudineminfertionemmoliuntur. Alij autemlogißimoseduntten bttiA. dines:utsmulculus ab externo femoris capite natus, & gracilem tendinem* 51? prju{quam genu articulum prorfus fuperauit,educes. quin etiam is qui latum in manu educit tendinem, & omnes qui ex cubito & tibia procedentes, digi-t s ub.*. torum motibus fubferuiunt: & praeter nonnullos tibiae infertos,is etiam,' qui exilium ofle natus, in membranam omnibus femoris amplexantibus mufculis obduftam definit,ac tibiae ofsi fibulaeq; inferitur.Mufculi qui tendines educunt,illos alicubi ab extremo porrigüt: temporalis tamen,ex fui corporis medio tendinem emittere,Galeno in libris de Vfu partium dicitur. Quid autem hac de re fentiam, Capite de mufculis maxillam inferiorem ijnouentibus fcri-bam.Priuatim etiam robuftißimo tendini, ad tibig extenfionem auxilianti,oss U Stf h ip^anim^rumPate^aU innafeitur:perinde acbreuibus*mufculorum tendini-ntt. w. bus,quorum beneficio fecundum manus pollicis os* & primum quatuor digt er s ta.A. torum manus, & primum quinq; pedis digitoru osfle&i docebimus, quibus Acri *u. felamo comparata7 oßicula peculiariter ad inlertion em prop'emoduminnä-5» fcuntur. uti etiam alijs quibufdam tendinibus,reliquorum digitorum oßium •*s Ub.iT, flexionipraefeftis,eius generis öfsicula quaedam infertainnataq; audies. Sic & fjaf*z tendo ex tibia inter fibula calcemq; duftus,& fub cubiformi ofle, priufquam hb.i i«, in pedij os,quod pollicem fuftinet, inferatur, protenlus, qua fub illo ofle refie-X1 f/x *ftitur,inftar oßisjdurioris'ue cartilaginis indurefeit,modice ibidem dilatatus. Ad haec, unus mufculus plures emittit tendines, fingulos quafi ex priuatis fui */ ubi U€ntris camolis propaginibus educens: ut * qui in cubito locati, ad quatuor di gitorum manus flexione auxiliantur. Alij unum quidem educunt tendinem* 4 'diti* at 1S poftmodum ixi plures difeinditur: ut* mufculi ex tibia enati tendo,qui in b 11 ti>dm k' colliguntur. At de mufculorum numero & concurfu aliquid nunc fubij cien dum uenit: &fi quid exmufculorum differentiis omiflum fit crnum feorfum fingulos percurram, in libri huius progreffu explicabitur. C^Ladmodü & ^2l°Z7jte. e^eP°fs*t> ^lu^cul°s quofdam habere alios, qui fuo motui opponuntur: ut nectentibus digitos opponuntur,qui eofdem extendunt.Sic qui caput incli nant,cotrarios fortiuntur,qui idem rurfus in pofteriora releuant. At quidam, motus fui nullum habent cotrarium.teftium namq;§ mulculis nulli,qui teftes 5 deorfum trahant,opponuntur. Neq; etiam anum furfumh uellentes, qüi eun-1 fig.cap. dem priuatim deorfum trahant,oppofitos adipifcuntur. Vt neq; etiam circu- *l B,c‘ lares illi,qui refti inteftini finem,&: ueficae ceruicem amplexantun&poftmo dum mufculi a nobis inuenti,qui laryngis operculum furfum atq; inanterio-ra mouent,nullos quoq; oppofiti motus focios obtinent. Sic etiam ä mufcu- **^'xx K* lorum munere differetia pendet: quum ali) reftis praefint motibus,ut qui qua tuor & manus & pedis digitos extendüt. Alij duntaxat obliquis fubminiftrant motibus,ut radi) motores omnes. Alij utrunq; motum praeftant: fi enimk mu k 4 fculus ä peftoris ofle 8c clauicula enatus, ac in mamillarem occipitij ofsis pro-ceflum infertus, qui in dextro eft latere, una cum finiftro contrahitur, caput flexionem reftifsimam experitur : fi uero is fblus, quiefcente finiftro agit, caput finiftrorfum in anteriora circumuertitur. MVS CVLORVM NVMERVM NON prompte diffiniri«. Caput mu RDVVM difficileq; effe,mufculorum numerum per-fequi,ac femel,quot uniuerfi corporis fint,recenfere, procedens Caput liquido fatis commonftraffe reor.non fane quod illum defcribere, prorfiis impoßibile fit: fed quod uaria, eademq; non admodum ablurdade mufculorum numero unicuiq; pofsit effe fentetia. Aliquis namq; unum ^ ^ dicet efle mufculum,“ qui brachium peftori adducit, eo * rftmfropterfi- quod nullafui parte fibi non continuus contiguusq; fit. Alius uero duorum km&imtm mufculorum loco illum fortafsis cenfendum contendet, quod omnes ipfius *iW' fibrae non parem duftum obferuent,ipfeq; mufculus utcunq; contrarios motus obeat. Eius enim pars, cui clauicula, 8c mediapeftoris ofsis pars, clauicula? proxima,principium praebent,deorfum oblique,uerfus mufculi in brachium infertionem,fizas fibras porrigit, 8c brachium peftori elatius, quafi ad guttur clauiculamq; trahit. Inferior au te pars,quae a reliqua pe&oris ofsis fede,& qui-bufdam coftarü cartilaginibus enafeitur, furfum oblique ad brachium fibras dirigi t,brachiumq; humiliori peftoris fedi adducit. Vtrifq; autem mufculi par tibus in fe colleftis, brachium peftoris medio admouetur. Praeterea ad hanc mufculorum continuitatem,& unius inftar partis circunfcriptionem, & nul-lam,ut inter duos manus digitos,feftionem, led diuerfum fibrarüm duftum, ac latum mufculi principiu,uariumq; eiufde munus, non fblum, quem nunc ^ ^ recenfuimus, mufculum quis referre poteft: uerum & illum, quem inter fca- £ pulam mouentium fecundum recenfebo,qui continuus quidem eft, attamen fuperionfua parte furfum, uerfus occipitium fcapulam attrahit: inferiori uero deorfum,uerfus dorfiim: media autem fede,aut utraq; ipfius parte,refta re- trorfum fcapulam mouet. Dein huius mufculi fibrae, fupra fcapulae fpmam confpicuae, HVMWKl F^lBniC^t LIBER 11 275 cönfpicuae, deorfum in exteriora feruntur: qua? autem fubftapulaefpina ui-dentur, furfum in exteriora contendunt: uerum nullaeinterim decuflatim fe c 4 mutuo interfecant. Item' qui brachium attollit, unus quidem cotinuitate eft: uerüm apud Anatomicorum praecipuos non defuifle uidetur, qui duos hunc tim figura eile dicerent,unum a clauicula,alterum a feapula oriri contendentes,ac moti-'buUtfer* bus,non autem continuitati animum adhibentes.Quinetiam praeter alios ple tu. rofq; his adnumeraripofsint, femoris motibus famulantes omnes/qui trian-Lub.^t gulae figurae proximi funt, Sc interim nullam difiunftionis aut incontinuita-' tabx s notam referunt: uerüm fibras ueluti exlatioribafi ad conum tendentes, Sc ub' ’ ideo non pari prorf us duttu delatas,!ibi uendicant.Fibrarum etiam duftus di c6tab.v, uerfitas,alijscquatuorintereoftalesmufculosinuerarumcoftaruminteruallis m7e, conftituit, propter diuerfam illarum inter coftaru offa & cartilagines fenem, E,erintc- nihilominus tamen continuitas feruatur: unde etiam alijs duo tantummodo ITfdltbu in toto interuallo recefentur. Sed Sc mufculoru dorfum mouentiumf quäm-miitiicpo- plurimi,uarium mufculis affcribinumerum indicant: quum alius continuita / s tabi, tem perpendens, unum utrinq; ftomacho fubieftum effe dicet: alius fibris Sc B.14u.o. explantationibus implantationibusq; attendens, tot mufculos recenfebit, ex quot ofsibus is enafcitur,&in quot in feritur, alius non oßibus,fed quibufdam ^ leuibusimpreßionibus infcriptionibusq; attendens, tot mufculos enumera-gijtakA, bit,quotinlcriptiones uiderit. Atqfid maxime ins fecundo cap ut mouentium b,c,d,e, . upuuenjt^ quod ex pluribus enafcitur ofsibus, & multas oftendit fibras: Sc praeterea in hominibus adeöuarias priuatorum mufculorum defcriptiones obtinet, ut id par quibufdam neutiquam duorum mufculorum loco haberi pofsit,fed plurium,neq; id quidem adhuc eodem numero omnibus. Caete- * h 4 tab.o. rum Sc mufculorum capita numerum turbant.non enim dubito,hmufculum ape&orisofle &clauicula enatum, ac poftmodum in mamillarem temporis ofsis proceflum infertum, duorum mufculorum numero nonnullis Anatomicorum proceribus coprehenfum fuifle, quod eam principi) partem, quam a peftoris ofle educit,ab illa quae a clauicula prodit,nonnihil diremptam puta rint,quodq; una aliquantulum neruofior altera fit,etiamfi reliquo duftu mu-fculus non feparetur, neq; diuerfam fibrarum naturam habeat. Pari etiam ra-yz tione certifsimum eft, non defuifle, qui' primum Sc fecundu pedem mouen-fupcr tes mufculos,ä radicibus femoris capitum originem ducentes,feorfum Angulos pofuerint efle duplices: quod unam originis partem nerueam,alteram car kftab.*. neam, ut Ä^refti abdominis, proponant. Alij tamen eam originis diuerfita-enn,°’ tem non tanti, ut eius gratia mufculoru numerus ipfis excrefceret, fecerunt, &fingulos unius loco habuerunt. At hocpoftremum magis adhuc ufuueni- ' l s tab.o. ret,in anteriori cubitum fleftentiu1 mufculo: qui etfinullis,quod fciam,duo-ac 0. rum numero habitus fuit, duo tamen diftinfta nacifcitur capita, magis quam nuper diftorum mufculorum capitainuicem dirempta: quamuis in comma nem conueniant mufculi uentrem,qui unicum tandem educit tendine.adeö, ut ad capita refpicientibus,non idem omnibus placitum fuerit.Quanquam id illis coftitutum fuifle uidebatur, ut unum dicerent mufculum, cuius capitain eundem mufculi uentrem porriguntur,quod lam difbs fit mufculis: atq; plu-rium mufculorum uice eos haberent, qui etfi in unum coeunt tendinem,uen tribus tamen non continuantur.Quod exaftifsime in furae mufculis obferua-m i+tab. tum eft, quum‘n mufculos ualidum illum calcis tendinem conftituentes, tot numero efte uolunt, quot uentres, qui tres uifuntur: duo nimirum ä femore produfti,quos etiam quatuor alijs enumeratos dixi: Sc tertius,quipedem mo uentium uentium eft quartus.Idem quoq; maximis tibiam extendentibus°mufculis,fe- »1 ptimo uidelicet,oftauo &nono tibiam mouentium contingitrquietfiunum l^chiirail tendinem tibig infertum una producant, tamen quoniam uentribus non con ^ tedinihw. tinuantur,plurium mufculorum loco cenfentur. Ceterum tendinum ratio talis eft,ut omnes unum numerent mufculum,qui uno enatus capite,unicum educit tendinem, etiamfi illepoftmodum in plures diuidatur: quemadmodum mufculo accidit, qui tertios quatuor digitorum pedis fleftit articulos. Ita etiam mufculus unum caput habens, & adhuc carneus, in plures tendines difleftus,qui eiufdem motus autores exiftüt, unius mufculi loco comprehendebatur: quemadmodump mufculus quatuor manus digitorum fecundos fle P ttab-Q' ftens articulos: &is etiam,q qui tertios infleftitra quo nos illum fuo diftmgue- q etab.z. mus loco,r qui pollicis tertium internodium fleftit, quod isabilloprorfusfit r 6ub.*. feiunftus: 8c fi alibi forte ipfi cotinuus cernatur, id obfcure admodum in primo tantum eft exortu. In diftorü modo claffe etiam fere, prseter aliquot alios mufculos, habetur,5 qui indicem Sc medium atq; anularem manifelte ex ten- s 9ub.z. dit. Verum fi tendines in diuerfa fpecie ofla inferantur, diifleftionu periti mu-fculum,qui tendines educit,plurium mufculorum numero recenfent.quem-admodum nonnullir mufculum, qui pollici duos tendines, & unum brachia- t lis ofsipollicefuftinentiexporrigit, duorülocoenumerarunt,etiamfi omnes ifti tendines ad euerfionem faciant: pollicis quidem tendines, ad pollicis motum: brachialis autem, ad brachialis. Verum tale quid in anteriori tibia? fede magis adhuc eftu confpicuum: ad medium enim longitudinis tibia?, a mufcu- «4 tab.r, io quatuor pedis digitos extendente, carnofus educitur mufculus, qui in pedij os minimo digito prsepofitum inferitur, ad pedisq; eleuationem in anteriora iuuat,quum digitorum interim tendines digitos extendant. Adeo ut alicui ui deatur duos hic enumerandos efle mufculos, alij uerö unicum: prout hic exortus continuitati, ille uerö diuerfis tendinibus, & in uaria oflainfertionibus, mutus con difFerentibusqjfunftionibus animum adhibuerit. Neq; minorem innumero nexu' obfcuritatem parit mutuus mufculorum connexus.* Qui enim ä peftoris of- X4 ub. fisfummo enati, in os v referens inferuntur,internisfuislateribus adeoinui- S,T* cem adneftuntur,ut quis hos duos efle, alius autem unicum, non inepte dixerit. Quod etiam illi commonftrant/ qui a circulari ani mufculo enati, ueficse y meat um,ubi primum fub penis corporibus exporrigi in cipit,tan quam duo di R1 MU 0 CV- l 1 m r s c r l o-rum figura. SECV’HD^i O C r L I M K* {culorum figura. VNDECIMI CAPITIS FIGVRARVM, ET earundem charaderum Index«. , d 0 njn dem in integrismufiulorum tabulis,oculi mufiulos defingere non dabatur, ipfec^ oculus ex caluaria admufculorum oHenfionem euellendus fit, hic ipfirum delineatione extra reliquorum mu-jculorum proportionem repofuimus. ^Ac in barum prima quidem, oculm fimul cum fuit mufiulis,in ipforum fide adhuc repofitis, unafacie delineatur. Secunda uero fix primos oculi mu/culos, ab infirtione humi proßra-tos, commonHratfiptimo adhuc adufirium neruumfua mfede ajfiruato. *A 1,2 ^Anterior ocuhJedes,in qua iris confiHit. 1,2 Vifirius neruusjnibi refißus, qua primum ex caluaria in oculifidcm delabitur. C, T), E 1 Tr es in hacfaciemufiuli occurrunt, nondumficihcet aliquo mufiulofua fide liberato. F, (j i Interuallorum interßx primos mufiulo s confittentmm, & adipe oppletorum, duo m hacfacie apparent. H, I, J(j L, JKC, *N ‘Primifix oculi mufiuli. TJ er um H mufiulum notat, quo oculm furjum agitur: /, quo deorfitm: Jfö & !Nj quibus leuiter circumagitur: K^, quo ad maiorem oculi angulum ducitur: L, quo ad minorem angulumfertur. 0 Septimus oculi mufiulo,nulla exparte a uifirio neruo liberam, feedab adipe i^fum alio quin int egente omnino deteBus. V V M neq; ex lateribus,neq; alijs omnino fedibus,quam ad pupillae re&itudinem, oculorum perficiatur uifio,pau cifsirna fine uideremus,fi oculi penitus eflent immobiles. At quia tres oculorum nobis occurrunt motus: unus nimirum, quo himtro uerfusnafum adducütur, & quo ex-trorfum ad paruum angulum aguntur: fecundus, quo fur fum tenduntur uerfuslupercilia,& deorfum ad malas tra huntur: tertius,quo obfcuro admodum motu circumuertuntur: merito fin-t zfig.K. gulis motibus bini adaptantur mufculi, quorum'primus ad internum oculi confiftit Oculos motu uolunturto ms ueru Primi ejUAtUQy oculum mouen tes mujculi. confiftitlatus, introrfumq; oculamagit.b Secundus autem ad externum latus & »fex. repofitus,illum extrorfum ducit.' Tertius fupra habetur, oculumq; furfum c %pg.h, mouet: utid quartus,qui infra locatur,deorfum. Hi quatuormufculi utre&isd oculi pra?funt motibus,itaquoq; re&um fitum obtinent, fibiq; omni ex parte fimiles funt. Capita enim lpioi um ex dura cerebri membrana,neruum uilo-f fa** rium obtegente,& e neruo' fecundi paris neruorum cerebri,mox in nerui ui- ZZ??'7 fonj e caluarice cauitate prolaplu originem ducunt; dein ipforum uenter am-plior,quam profundior,attamen propemodum teres uifitur:& quum ad ocu f li ulq; regionem,quae inter pofteriorem & anteriorem media habetur,uenter + lL ille peruenit, in latam membraneamque ceflat eneruationem, qua? ultra mediam eam oculiregionem in anteriora perfertur, & dura; oculis tunica?, tan-quam mouendo olsi,non procul abh iride,maioriq; oculi circulo inferitur,re- ]Jb “p '4 emant septimu* dum,qui rurfus alteri cuidam obuoluitur mufculo. Eft enim praeter comme- G’ mufiuk*. moratos oculi mufculos," alius adhuc grandis, & undecuq; ab illis & eo quem n * fig.o. diximus adipe circundatus, ac folus fimilem figuram illi quam priores fex fi-mul efformabant,conftituens. Nam mufculus ifte paulo anterius,quam fex illi, ä dura quoque membrana, neruum uiforium inuoluente, principium aflu-mit carneum, quod neruum illum orbiculatim ambiens, in prioraq; porre-ftum, inftar turbinis tantifper dilatefcit, dum mufculus pofteriorem oculi federn cotingat, ilfiq; circuli modo carneus implantetur,non quidem proximi ad neruum uiforium, fed fere ubi oculus hac pofteriori fede amplifsimus fieri incipit. Quemadmodu uero inter hunc mufculum,&fexpriores, adipemre-pofitum dixi: ita etiam inter neruum ipfum,&praefentem mufculu,eo inter-uallo,quo is a neruo abfcedit,adeps colligitur.Mufculus hic nullam prorfus in-fcriptionem obtinet,nifi fortafsis unam in inferiori fede, fecundum ipfius lon gitudinem protenfam. Vnde etia miror,hunc non unius mufculiloco ab Ana tomicis enumeratum fuifle,fed ab alijs duorum,ab alijs trium: quum interim septimi of- mufculum hunc uix obiter omnes defcripferint. Ac proinde etia uereor,ipfos fuum. non admodum apte illius ufum exprefsifle, dum hunc priuatim retentionis oculi in fua fede autorem efle afferunt, nullum pr^terea illi ufum affcribentes. Quum tamen fex priores mufculi id munus fibi aptius uedicare pofsmt,quöd externa ipforum fuperfi cie, membran £ oculi fedem m caluaria exculptam fuc cingenti, fibris quodammodo conafcantur,feptimum mufculum undiq;in fe occultantes,ac ne caluaria ullibi cotingat,arcetes. Quinimo forte non deerut, ^ qui fex a » ß cäp. 9 lih, i T, v>®, er cilij muki chanfle-res. HcSC (fUdft ošlendunt du£ cdp.u figur*. b x8 fig. cap, 14 lib. 7 c '7 fig. cap.14.hb, 7 X, hVM^AW F^AZRIC^ L13BK 11 287 qui fex mufculorum exortum non a membrana neruum inueftiente, uerüm ab illa qua? os fuccingit,pendere contendent, quum interim feptimus mufeu-lus multis interuallis undiquaq; ab os fuccingete membrana diftet: quodpro-feftö faftum nonfuiffet, fi modo huius beneficio oculum in fuafede retineri, ac quodammodo ad cerebrum trahi oporteret. Proinde fi ipfius naturam accurate rimatus fueris, illum inftar tegumenti uiforio neruo obduci concedes, & poftmodum etiam oculum reftis motibus agere fateberis,prout nimirum has illas'ue fui corporis fibras contraxeritjlaxauerit'ue. OCVLI MVSCVLORVM ADMI1SII-ftratio* Caput x 1 u E C TI V S mufculorum oculum mouentiumadmini-ftrationem, illo ex caluariae* finu euulfo, perficies. Euelli-tur autem prompte uniuerfus, integra adhuc caluaria, fi omni ex parte oblongo cultello,ad os femper duftis in cir cuitu feftionibus, äfuo finuipfum liberaueris, & tandem neruum uiforium,ubi primum ex caluaria procedit,abfe-cueris. Si uerö caluaria forte ad cerebri infpeftione prius fuerit diife£ta,ipfumq; cerebrum auulfum,coduxerit duabus lineis caluariam ferra diuidere: una quidem linea a regione maioris anguli, uerfus uifori) nerui foramen fafta: altera aute a minori angulo,ad prioris leftionis, iuxta foramen illud,terminum. Si enim ad eum modum ferram in oculi ufq; fedem penetrare coegeris,totam fuperiorem fedis partem,inftar cuiufdam trianguli auferes: ac deinceps undiq; oculo a pinguedine liberato, illü adimes: aut fi uifum erit, oculum ab ofle undecunq;liberatum,folius uifori) nerui interuentu, caluariae appendere fines. Euulfum fodali tenendü porriges fic,ut fummis dextrae manus digitis nerui uifbrij finem (quem & eleuabit) finiftra autem manu uelut in pugnum coafta., in indice ac pollice anteriorem oculi partem comprehendat. Mox adipem oculo circupofitum, & glandulas, uenarum & arteriarum diuifionem intercedentes, adimito.Dein confideratis mufculorum duftibus, &,quam fimul omnes conftituunt, forma,fex capita primorum a neruo uifo-rio,cultello acutiori liberato: ac fmgulos deinde mufculos leuiter fecando,ad mediam ufq; oculi regionem deducito, unumquemq; fupralguam fodalis ma num,quafi ftellam effigiaturus, extendens, hac namq; ratione cuiufq; implan-tationem,formam,& ufum leui negocio condifces.Porrö nihil aeque diligenter praecauendum uenit, ac neb adhaerentem albam'ue oculi tunicam ac cornea prorfus abradas, nimiumq; oculum emungas, priufqua fex mufculorum infertionem intuitus fueris: alias enim (nifi forte exercitatior fis) eam uitia-bis, neruofam alicuius mufculi tenuitatem una cum adhaerete membrana in-curiofe abfecans. lam ubi adipem in media horum mufculorum cauitate coa-ceruatum, unguibus aut cultello a feptimo oculi mufculo adempferis, illum quoq; aggredi integrum eft.Qui itaq; neruum ambiat,circulatimq; in oculi ra dicem implantetur,examina,ipfum ä neruo prorfus ad duram ufq; oculi tunicam radendo. Cseterum fi oculum,caluanae adhuc haerentem,adminiftra-re animus fit, mufculoru capita primum liberans,ad eum quem iam dixi mo- ^Adminifli'4 tio in oculo a caluaria reje-ttoy & hunc eximendi modus. Ksidminiffra-tio oculi mujctt lorum, ejuum is adhuc caL-uarix haret. d x9fig. cap.14.hb. 7 bis. In utroq; tamen adminiftradi modo,oculi fitus femperperpendendus eft, quemd caruncula indicabit, maiorem angulum in homine occupans, & (ut creditur) creditur) pituitam in genas defluere pra?cauens. Hax nama; (dummodo cp-gnofcas,an dextrum,an finiftrum oculum in manus aflumpferis) oculi regionem,qua? magnum /pectat angulum, perpetuo commoftrabit, a quailico reliqua oculi latera opportune petes. Aut fi lubeqneglefta caruncula,potius cultello corneam membranam, priufqua oculum a caluaria refecabis, punftim in aliqua parte radere, fiincq; oculi regiones lemper augurari. Interelt autem, oculi regiones,propter obliquos mufculos potifsimum,cognolcere. DE B VCCARVM, LABRORVM, ET nafi alarum mufculis. Caput xm, IBRO fuperiore/duo nafiofiain* duas definere cartila * »fc* gines,atq; horu extremo fecundum latera aliasc duas mol cS'lib%l ies & latas cartilagines (quas alas uocant) accumbere alii- b\tab.ic gariq;,fcriptum fuit. Nuncuerö mufculos,qui eas mouet, c 4^,L* limul cumbuccaru labrorumq; motoribus exequemur, buccarum Sc labrorum motus hic intelligetes, quos qui-e/cente etiam inferioris maxillae ofle obimus. Alijs fiqui-ßulfU , Hcl fl- dem mulculis maxillae os,alijs uero bucca1 labraq;, motu aguntur uoluntario. ZtTfi/Z Duorum itaqjprimorum,qui buccas Sclabra mouent,in utroq; latere" fingu- l u&sm dm. Ii habentur membranei, admodumq; ampli. Ex omnium enim uertebrarum ^at>rcir° ceruicis /pinarum regionibus, deinde /capularum, Sc clauicularum, Scpefto-ris o/sis/edibus origine ducunt,ufq; ad faciei medium protenfi.Suntq; hi aliud nihil omnino, quam carnea mebrana, carnofis fibris adaufta, & di&is iamregionibus mufculofa penitus reddita. Caeterüm fibrae ä nullo prorfus ofle ori-LiUde M- ginem (ut fortafsis qui/piam, ab ali)s Anatomicis lu/us, arbitraretur) ducunt, miniftrundis • • C 1 1 11* ' necb etiam quis muiculoshos ao aliquo oliepnncipiu petere, non perperam difturus eft. At quia fibris his multi" neruorum furculi exporriguntur, qui a e Hac ner fubditis membranae corporibus in illam excurrunt, membrana fubftratis fibi u^u^t'0 fedibusualidius hic, quam in reliquo fere corpore affirmatur, uariumfane fi- paZooftB* brarumproponensinceflum.Fibraeenimfapeftoriso/sisiede,mediaq;claui- fp™?™ culae regione, peftoris os /peftante, furfum uerfus faciem confcendentes,fe- ub^: eundum colli longitudinem refto tramite pro tenduntur.5 Quae autem ex re-liqua clauiculae fede,& /ummi humeri,& /capula) /edibus, ad ceruicis u/q; /p g j tab.ab nam incipiunt,oblique fur/iim cotendunt,tantoq; obliquiores ui/untur,quan L &d °‘ to ceruicis /pin^/unt propinquiores.Omnes enim carneg fibrae,a ceruicis uer • tebrarum /pinarum /edibus prorepentes,/ur/um tranfuerfim feruntur, idq; eo magis, quo mu/culus occipitio uicinior exiftit. Porro eiu/inodi fibrarü du-t ftus,in collo admodum con/picuus eft: nullaq; fibrarum inter/e&io,ut neque etiam in fummo mento, Sc in inferioris maxillae iuxta aurem regione /e/e offert. Verum ubi fibrae iam labra11 contingunt, inter/e adeo confunduntur, ut h iuxta h, reftas & obliquas &tranfuer/as iam amplius diftinguere, prorfus arduum Sc M3tab' impofiibile fit, idq; praecipue fecundum totam inferioris labri regionem. Superior enim huius mu/culi1 pars, ab elatiore fui principi), quod per /pinae cer- ' * uicis /umit logitudinem, /ede, /ecundum occipitij ofsisbafim fertur, mox fub 0 * aurem,ut ipfius radicem perreptando contingat,incedens. Imo interdum hic Nonnullis ho- adeo carneis fuis fibris afeendit, ut & auris ipfius beneficio quibufdam homi- nibus,uti & fimijs, moueatur. Mufculus dein ab aure in faciem ductus; illum k * tal.*. quem inferiorem maxillam mouentiufecundum ftatuemus,integit mulcu- lum: Sc paulo ualidius ofisiin mala, quam alibiin reliquo ipfiusprogreflu con- nafeitur, ..Alterius late ris primus mu hVM^ni FU^tlCU LIVEJL 11 28j) tloadH na^tur^nc na^ u% radicem pertinges.unde etiam fit,1 primum quidem 0, mufculi latus per ceruicisfpinae longitudinem,™ fecundum autem ab occipitij o^h, medio ad fuperiusufq; labrum opportune ac manifefto diffiniri. Reliqua ue-n$td.qu*' duo ipfius latera (fortitur enim quatuor) haud seque funt diftinfta.” Quod tadPK. en^m * ^na ac^ ^ummum ufque peftoris ofsis,fecundum fcapulam & clauicu lam exporrigitur,inaequale eft,ac uarium.Q^iandoquidem non inftar re&ae li neae carnofarum fibrarum hic apparet principium, fed inftar obliqua?, admo-dumq; inaequalis,nunc paululum fub fcapul3e Ipma Sc clauicula incipies, nunc 0 iub.db paulo fuperms,&nunc e regione.0 Quartum aute latus, quod a fummo men-M adK' to, ad fuperiorem peftoris ofsis fedem protenditur, uix ob id diftingui poteft, quod hominibus utriufque lateris mufculi hic adeo coeant, ut duomufculi unus effe uideantur: quodque hac in parte carnofiores longe, quam in reliqua ipforum fede exiftant. Hi mufculi buccas, & totum inferius labrum deorfum retrahunt, Sc ad latera fimul cum fuperiori labro abducunt: aut, ut dicam ue-rius, reliquam faciei cutem, quae ä mulculofa fron tis &nafifubftantia, & pal-P4tab.uL pebrae mufculis non mouetur,circumagit,ad hoc opitulanteP lato quoque,& Secundus alte rtab.E. qUOC]ammodoorbiculari mulculo, ä tota fere fuperioris maxillae longitudi-ne, in inferioris longitudinem, ad gingiuarum radicem inferto. Eft autem hic * mufculusfimilitermembraneus, Sc uariafibrarum fpecie intertextus, totam eam buccarum fedem compleftens,quam inflare pofiimus.Neque/ane aliud corpus id uniuerfum,quod inflatur,cenfendum eft,quam cutis, cuiimmedia-q ? tabs. tefuccumbitq primus iam commemoratus mufculus: deinde, prout obefio-res homines funt,adipis maior minor'ue copia: Sc poftmodum quidam fupe-r i tab.Gy rioris labri" mufculus,Sc alius,labro quoq; eidem,& al^nafi comunis,quos po s i9 tab,r. ^ea defcribemus. pr^terea orbicularis Sc amplus mufculus,cuius naturam explicare iam contendimus,cuiusque internam fuperficiem os fuccingens tunica oblinit, ipfique adeo connafcitur, ut nullo prorfus modo illacera a mufcu-lo,aut mufculus ab illa auferri queat. Imo fecundus hic buccarum mufculus, uix aliud eft,quam carnofarum fibrarum implexus admodum tenuis, ac quodammodo membraneus. Cognofces autem eam, quam diximus, utriufque iam commemorati buccarum mufculi, Sc potifsimum primi fun&ionem promptifsime,fi inferiore maxilla fuperiori addufta, iilimotaque, plurimum ad quamcunque partem,fedem'uejlabra & buccas duxeris: unaque etiam ob-feruaueris,qui anteriorem colli cutem,primi mufculi beneficio, una cum buc cis deorfum uellere pofsis. Rurfus fi immota colli cute, totam buccarum fedem,quam inflare integrum eft,nunc, in oris amplitudinem uoluerismunc au tem extrorfiim,nunc furfum,nunc deorfum,nunc prorfum,nuncretrorfum duxeris, fecundi mufculi funttionem, 8c motus, quos illius & aeris in ore ui t i tab.r. obimus,plurimüm admiraberis* Caeterum Galenus' primo utriufque lateris mufculo,quiipfum,quum libros de Vfu partium confcriberet, latuit, quemq; a fe tandem inuentum fuiffe, non femelin libris de Adminiftrandis feftioni-f5us inculcat,adeo fauit,illumque,ut ueterum ofčitantiam magis argueret,tan ti momenti efle tradidit, ut in quarto de Adminiftrandis feftionibus>ipfum t b i ^untaxat ornnium funftionum, quas labris 8c ore, edentes, aut bibentes, aut ftabAcr differentes obimus, autorem uideatur ftatuere,“ neruis quoque huc concur- 1 to M o* rent^us mouendi officium priuatim tribuens, Sc nullam fere (uti tamen de- 4 y, cebat) aliorum mfupermufculorum mentionem faciens. Sunt autem nerui eiufrnodi utrinque bini: quorum unum ex foramine inferioris maxillae,ad inferius labrum elabi,fuo loco docebimus: alterum,ex oculorum fede per pe- C culiare culiare foramen dedu&um,in malarum regionem decumbere audies. Verum quum ei ulmo di nerui (fi modo motibus prceefle debuerint) mufculis indigeant, & omnes labrorum motus illis1 latis & tenuibus tantum peragi * = r. nequ eant,lpliq, alios exigant auxiliares,merito Natura aliosr quatuor mulcu- y ‘Imm los mouendis labris conitruxit. Quorum principia, euidentia quidem &ma- '£££ liireita funt, anteaquam labrorum extremis permifcentur: concreta uero il- tab.aiter 4 lis, omnifariam redduntur obfcura, Sc mfeparabiliaa reliqua labrorum fub- ßitutio, dein ftantia. Vniuerfa enim labrorum cute, Sc oris amplitudinem fuccingente ^tuormufc» tunica, toti mufculofae natura commixtis, ac mufculis,ut quifpiamnonin-prj,feumalte ePte dixerit, ibidem corruptis, una cum~fungofa, quam poftea explicabi- z*tabG' ro utere ter- mus, fubftantia, hominis labra procreantur. Quatuor itaque enarrandorum *ammufculorumduo primi,labro fuperiori peculiares funt,ipforumque in •mnium utroquelatere'unus habetur,qui ä maxillae fuperioris offe,ubi mala confi- astab.G, 7,$' ftit,carnofo principio enatus,deorfum oblique in priora fertur,quou(que H’ in fui labri latus fefe inierat. Duorum inferiorum utrinque etiamb unus ob- b 4 tab.x. feruatur, fuperiori mufculo latior, fed breuior. Exoritur namque carneus & hic quoque, ab inferioris maxilla? humiliori parte, ad menti quafi latera, hinc furfum oblique in priora protenfus,latusque permanens, in mediam inferioris labri ledem implantatur. Sunt itaque omnes quatuor lati, ac quo-- dammodo,quod ad fibras attinet, duplici donati initio:ipforumque libra circa infertionem,X literae modo fefe interfecant,pertinaciter (uti admonuimus) labrorum cuti immixtae. His mufculis duodecim motus ut minimum obimus: quatuor quidem obliquos, in utroque labro duos: & alios ofto re&os,in utroquelabro quatuor. Duo quidem ad amufsim reftifiunt, quando labra plurimum afeinuicem diftant:hoc quidem a duobus mufculis furfum agentibus ad nares tenfo, altero autem deorfum ad mentum du-fto, dum duo inferiores mufculi laborant. dein quando ad fefe labra retrahuntur, & inuicem coeunt, uno exfuperioreloco deorfum, altero ex humiliore furfum protenfo. Caeterüm ab internis horum mufculorum fibris, labra introrfum conuer.tuntur & fiibimplicantur, ab exterioribus uero foras euelluntur: ut ita & duo alij in fingulis labris refti confurgant motus,qui paulo minus toto ad obliquos quafi referendi funt. Quatuor uero obliqui motus, unico duntaxat laborante mufculo, reliquo interim laxato, celebrantur. Si e-nim dexter fuperioris labri mufculus, remiflo finiftro, contrahitur, dextra labri pars obliquo motu, finiftra dependente, attollitur: atque hac ratione reli-vAlarum naß qui tres obliqui motus labrorum peraguntur. Vt uerö ualidiüs adhuc fupe-r*lls ^a^rum moueretur, & fecundum totam ipfius fubflantiam mufculis par-in altero Utere ticiparet, illi alia portioc mufculi elargitur, qui narium* alam extrorfum fur- c 3tab, f. s,4Htcmmum fum^ue agjt A' mala enim, iuxta proprium fuperioris labri6 mufculum, car-neus quidam,fed tenuis membraneusq; enafcitur mufculus,qui in ipfo modice uerfus priora defcenfu,in duas portiones partitur,unam nafi alae radici,alte ram fuperioris labri parti,quam Latini muftacem,Gr^ci uero \17rUuhv uocanl^ inferes.Portio nafi alae exporre£la,ea extrorfum furfumq; mouet: quae autem labro propria eft,id quoq; furfum uellit: &tatus huius portionis cum alae portione eft conexus,ut fuperius labru, immota ala, furfum uehementer mouere Jn altero latere nequeas. Verum preter hunc alas mufculu/ alius in internanariu amplitudine M habetur: qui ad fuse cauitatis externü latus,fub tunica nares fuccingente recon ditus,impefe tenuis eft,ac mebraneus: inq; interiore ale regione infertus, illam introducit & colligit: hacq; ratione cum oppofito fibimufculo in repentinis inlpira- infpirationibus & expirationibus homini accommodas redditur. Sunt itaq; Mufcuiomm hoc Capite nobis enumerati duodecim mulculi, fi omnes utriu fq; lateris iun- c?Uo&m' xerimusrduo quidem lati, ex carnea conflantes membrana: duo admodum uarij, ex una quafi maxilla in aliam pronati: & quatuor labris proprij, & totidem alarum nafi. nifi fortafsis illum, qui labrum fuperius & alam fimul adit, * pr°pter ipfiusg difle&ionem in progreffu, & in diuerfas partes infertionem, duos fingere,atq; ita quatuordecim mufculos ftatuere,ui{um fuerit. Sic etiam nihil obftat,& duos qui carnea membrana efformantur, unum dicere, quum adeö in anteriori colli parte continuentur, ut' diuifionem nullam notatu dignam oftendant. MVSC VLORVM BVCCAS, LABRA, ET nafi'alas monentium admmiftratio«. Caput X111 1«. O RVM mufculorum adminiftrationem, aa latis, & eX Primi ac ßcun carnea coftantibus membrana mufculis, opportunifsime dl duodeam . . . S K 0 praceaentx Ca auipicaberis, ac primum acutiori nouacula in cute recta pitk mufculo-fe&ionem, a fummo mento, mediaq; inferioris labri lede (ubi cutis in ruborem definit) ad pe&usufq;, fecundum colli longitudinem duces, ita q uidem ad amufsim, ut fola cutis ad lubieftum ufq; mufculum,carneam'ue membranam diuidatur.Deinde alia ducenda eft leftio, ad utriufq; labri extremum, fecundum ruboris fine, fic utorbicularife&ioneos uniuerfum obducatur. His alia per nafi longitudinem addetur feftio:&: fi prius frontis mufculofam com pagem,& palpebrae mufculos aggreflus fueris,nulla praeter has (nifi fub aure, ad medium ufq; occipitij) in facie eft ducenda: alias enim ex fummo narium, fub inferiori palpebra 8c aure, uerfus occipitiu tranfuerfam moliri deberes fe-ftionem. Caeterum a fine feftionis ad peftoris ufque os duftse, tranfuerfa una fub clauicula, & fummo humero, & fcapulae fpina ad dorfum ufque perficie-tur.Licebit & his tranfuerfam ex faucibus,feu ex gutturis regione,ufque ad fpi nam adijcere. His tentatis feftionibus, hamulo cutis leuabitur: ac in altero latere,acutiori nouacula,cutis a fubieflro membraneo mufculo, omni induftria liberabitur, quod nullibi feceris moleftius, quam ubi laqueus ceruicem com- ' preßit: hic enim laquei occafione, cutis membraneo mufculo pertinacißime connata reperitur: & etiam cutis inftar cornu adeö imbi mox indurefcit, ut uixnouaculam admittat. Quanquam mufculorum leflrioni corpus oppor- Corpw mujctt tunius adhibebitur,ex quo uense prius feftae,uniuerfum faneuinem in aquam krlim ^Paom 1 - 1 • 1 • r • opportunum. calentem effuderint: quandoquidem tunc non toties uenae langume mani-tse, dum mufculos diuidis,uenient colligandae, atque adeö frequenter Ipon-gijs abftergendae. Ex altero autem cadaueris latere, una cum cute (quod fa-ftufacillimum eft)mufculum latum tenuemque auferes: & utrinque mulculi naturam, & fibras, neruosque, ac munia (fi hincindefuas,quas prius e-narrauimus, partes attraxeris) intuebere. Fibrarum autem huius mufculi lenem nequaquam ofcitabundus in tota humiliore inferioris maxillf fede praeteribis: quin prius eas ftrumarum, uel,ut uulgo dicimus, fcrophularum gratia diligenter examinaueris, quo in eo abfceffus genere, quum ufus expetet, foeli-cius ac magis induftrie tumetes glandulas exfeces. Admmiftratio enim feftio-nis in hoc affe&u extra fibrarum du&um tentata,admodu obfcoene hinc inde colli cute aut tendit, aut corrugat. Vbi haec igitur fedulö obleruaueris, eius lateris mufculum, quem fubditis corporibus adempta cute affixum reliquifti, G a omni 291 WND. VESELU T>E CORTORIS ^.dmrnirtn- omni exparte adimes, adminiftrationemq; ad proprios labrorum mufculos f’e,7’s' conuertes, qui in conlpectum ueniunt, quamprimum adipem ademeris, qui his praecipue in buccarum regione incumbit, & una cum lato, qui ex carnea conftituitur membrana,permifcetur mufculo. Liberabis itaq; ab inferiori ma xilla primum duorum,qui inferiori labro elargiuntur capita,fenlim ea ad in- b 4 Librarumfi*n fertionem ufq;,utfibras examines,deducens. At q; hic labra fungo fse cuiufdam goßfußatia. cfubftantiaeinteruentu,maxillgeofsi connata reperies, quae labris opitulatur, cstab.G, quoties diftrahuntur,tenuesq; fiunt,& quoties contra&aincraffantur, ac corrugantur. Quippe eiufmodi fubftantia omnino & inanitur,& repletur prom pte: inanita quidem fubmittitur,repleta uerö attollitur. Praeter hanc fubftan-tiam occurrent 8c nerui duo,maioris terti) paris neruorum cerebri radicis ra d ddüte™ muli,ex maxilla inferiori in eos quos iam diflecas, mufculos diffufi. Caeterum pofteaquam inferiores liberati fuerint, a malis' duos quoq; fuperiores difleca- Ub.4 v. bis: illisq; ad fiiperius ufq; labrum dedu&is, quatuor mufculorum funftiones, eG 3Ja£ 4 u/idmmßra- capita huc illuc trahens, fpeftabis. Deinf mufculo alae nafi,& fuperiori labro f ? tab.f. tu p cr io. communj^ nialis derafo,ac ad alam ufq; & labrum dedu&o,eius quoq; ufum contemplabere.Hicuolenspraetermittogneruum,minorisgracilioris'ueter g* tij paris neruorum cerebri radicis propaginem, ex fuperiori maxilla exciden- zhb.+ ol tem, ac nuper diftis mufculis com unicatum: fiquidem neruorum omnium leriem, quam dabitur accuratifiime in quarto libro profequar. Atq; eadem ra tione hic nullam neq; uenarum,neq; arteriarum mentionem facio,etiamfi lato mufculofa externa iugularisfit contermina, quum tertius liber uenis arte- b fi.cap.6 rijsq; dedicabitur. Integrum itaq; eft,ut confideres membranofa ligamina,na- llb* li v‘ rium alas caeterisnafi cartilaginibus colligatia,& deinde mutuum earum cartilaginum connexum. nam denarium’ tunica,in neruorum diftributionefi- « militer pertraftabitur.In praefentia autem fuffecerit,adhuc fermoni adiecif ie, miliufp™ tunicam illam, qug narium cauitatem ambit,aliquoufq; cultello a fiibditis par tibus abradendam efle,ut commode tenuem membraneumq;k mufculum, k 4 K.K. Mmmlftra- intro alam mouentem,intuearis. His omnibus refeftis,fecundus alterius late-uo 11 o r£senarratus mihi1 mufculus^externaipfiusfuperficiefpcfl:atifsin^us eft. Vtta *4 ta.m. administra- men ipfius naturam quoq; examufsim obferues,undecunq; unguibus hamu-tio i cr 4. j*s/j. eß. diuenendus. ac poftmodum ä maxillis & dentium gingiuis derafus, a tunica, oris cauitatem oblinente, quoad fieri poteft commode, uenit liberan-dus.Et quo huius mufculi rarior, magisq; admirada eft coftruftio, fibrarumq; mirabilior implexus, eo ftudiofms illum in multas particulas non mediocri deleftatione difcerpes: & ad buccarum motunyion uero maxilla? inferioris, illum auxiliari fpeculaberis. DE MVSCVLIS INFERIOREM MAXIL-lam mouentibus«. Caput x v* NFERIOR a maxilla homini, quiefcente interim im- a figure motaq; fuperiore, motu agitur uoluntariorquemadmo- crf,1° 1 '* dum animalibus ad unum omnibus, fi fluuiatilem crocodilum exceperis, cui unico fuperior maxilla mobilis uifi-tur,inferioreintenm cum temporum ofsibus adeo unita, ut ne tantillum quidem moueri queat,ipfaque duos finus nancifcatur, quibus fuperiorfingulis utrinq; capitulis la-tis, necb noftris admodum difsimilibus inarticulatur, magna ex pärte lacerta- .% rum teftudinumq; inferiori maxilla reipondens: quemadmodü etiam totus , A, „ • crocodilus Inferiorem mu xiildm,Jupeno re qiaejcente, moueri. crocodilus imagine (non autem magnitudine, & geniculatis cauda? tuberibus) lacertae fimilis üifitur.Hominis inferior maxilla ad fuperiorem,quum os Maxilla infe-claudimus,infigni ualidoq; admodum motu furfum ducitur, 8c deinde man- ^ZlalTom-ducantibus prorium ac retrorfummlateraq; circumfertur :8c deniq; quum flem mujculu os aperimus, nunc reftä, nunc paululum in alterutrum latus declinans, deor-hbr*^' ^Um ag^t^r-Complemus uerö hos maxillae motus,c quatuor utrinq; mufculis: A,erV w. quorumd unus, fui lateris tempus occupans, ac proinde temporalis ab omni- iw, */*-d .cryw. bus nuncupatus,principium ducit" a uerticis&temporis & frontis ofsibus,& nmUte™mH H, I. rc • • o rC ' J , ~ „ ' (culut, (eu tem i 4 ub.r. olle cuneum imitante,cx eo olle,quod minorem externum ue fedis oculi an- /W*. h$UbtAb §u^um ampleftitur, maxillaeq; fuperioris ofsium mihi primum habetur. fIn-a! ftar tertiae enim circuli partis mufculus ifte ä uerticis ac frontis oiTe multo ela-e h6ib' t*us ena^citur?4u^mScomm^^ira fquama?f°rmis confiftit: Schincfenfim r,Pr.unde craflefcens, & carnofior redditus, ar&atusq;, in cauitatem inibi in capitis ofsi-btcoß bus concinne,magnaq; Naturae induftria,totius mufculi gratia exculptam, & f4tab% uallis pulchre circunaatam, feptamq;, defcendit, a temporis ofle, & cuneum Bj5* imitante,&frontis,&illo quod externum oculi fedis angulum ef¥ormat,toto api lib. fuo inceflii enatus. Quum uerö ad hiugaleufq; ospertingit, admodumq; craf b z tab b ^us anSu^us intenm) euafit, fuperiori quoq; iugalis oßis fedi adnafcitur,1 4 tab.D. mufculo illi admodumk continuus,quem fecundo loco enumeraturi, a iugali kVutcl potifsimum ofle enafci docebimus. Vniuerfum itaq; temporalis mufculi corpus, ad iugale ufq; os carneum eft, Sc exteriori tantum fede, propter propriae membranae crafsitiem,perquam liuidum: idq; potifsimum ad exortus fui ini-i t)1 fig, tium, & ipfius ad os iugale connexum. Vbi uerö acutum maxillae inferioris1 cdp.10.ifo proceflum contingit, in breuem, quanquaminfigniterualidum,nerueumq;, 1 tZb. finit™ tendinem, fua amplitudine proceffum ampleftentem,illiq; ualidifsime m 6 ta.a. infartum. Ad tendinem hunc omnes temporalis mufculi fibrae, tanquam ex tribus circuli partibus,ad fuum centrum procurrunt: tendinemq; hunc effor « u tdb.r. mant illorum mufculorumritu," quos gibbum &cauumfcapulae implere au ub^to dies,& qui exilium ofle pronati,femoris motibus famulantur. itaprofefto,ut td.s. .1 tu. fotis mirari nequeam,quid'nam peculiare illud fit,tatopere in temporali mu-'s 4 * * fculo a Galeno decantatum. Neq; fatis aflequor, quam obrem is Naturam tot z,£„ Jerfi laudibus efferat, quafi hic magno fingulariq; artificio ab aliorü mufculorum forma declinaflet, tendinem educensnon ex mufculi extremo, ut alias fern-per, fed ex mufculi medio: quum ego in tedinis produ&ione hic nihil rarum, ac ä commemoratis mufculis fane quamplurimis diuerfum reperiam. adeo, ut non mirer, Galenum fecus de teporali mufculo in quarto de Adminiftran-dis feftionibus libro (dum iam feftionum efletperitior) fermonem,quam in undecimode Partium ufuinftituifle. Quod uerö temporalis mufculi fit munus, tum opportune explicabitur, ubi duos adhuc mufculos orationi adiece-0 i tdb. a. ro.° Secundus itaq; hoc Capite commemorandorum,ille eft mufculus,quem SecundttSjßp» * s tab.D. adpofteriorem maxillae inferioris fedem, fub of!ep iugali pofsimus manu am- m^ter' p 4 tab.D plefti. Dum enim pollicem inter auris radicem&inferiorem maxillam infe-f*pra a. ris^mecjjumuerv) (£igitumgen^ admoues,illumq; quafi in oris amplitudinem protrudere tentas, totam praefentis mufculi externam fuperficiem contines, quam denuö taftu dignofces,fi mutuo adduftas prius maxillas, adhuc uali-dius comprimere adnifus fueris: quia tunc mufculus ille infe magis colleftus, pollicem & indicem feriet,fefe dilatans &cotrahens. Praeterea & hunc quoq; q tf tdb.d. mufculum in equis uides fpeftatißimum: is enim cumq illo quem tertium in uniuerfaferie ftatuemus,iifunt mufculi, quos crebro in equis ampleftimur, C 3 obfer- obleruaturi,num carneus aut nerueus nobis equus proponatur, & num is fau ces mollibus laxisq;glandulis oppletas infarftasq; habeat.' Enalcitur itaque le- 4 ut.e. eundus hicmulculus nerueo & amplo ualidifsimoque principio, ab ea mala-rum* fede, qua infimapars futurae illius confiftit, quae maxillae fuperioris' os, * * totum minorem oculi fedis angulum occupans,“ mediamq; ofsisiugalis por- * lfiu}da;m tionem educens,maximo eiufdem maxilla? ofti comungit: quod dentium fu /*g-r* periorumpraefepeola continere, ac nariü amplitudinem magna ex parte con “ Jff’ ftituere,fuperior liber edocuit/ Deinde hoc mufculi principium a malis in po 1 v. fteriora ducitur,e tota inferiori interioriq; ofsis iugalis fede ad aurem ufq; pro- * natum. Vt uero id m malis impenfe nerueum efle dicebam,ita quoq; ubi ab in y + feriore exterioris iugalis olsis fuperficiei parte prodit, nerueü liuidumq; con- ^ ^ F * fpicitur: ubi autem ab interiore iugalis ofsis fede originem ducit, ac magna * f tab.c. amplitudine inibi confiftenti,tendinemq; fuumproducenti mufculo temporali adnafeitur,carneum eft. Mufculus hoc enatus principio, deorfum tendit, totamq; inferioris maxilla? amplitudinem, in externa p oft erioriq; ipfiusfede confpicuam ampleftitur,illi ualidißime partim carneus,partim nerueus latiß fima inlertionebimplantatus.Ex tota autem infertionis amplitudine,nulla in- b ttab.G. fignior,nullaq; ualidior eft ea quam mufculus molitur inc afperitatem, in infi- c 1 fi.cap. ma maxilla? inferioris fede uel ut pro cellulis aliquot extuberantem :d ubi mu- l° lf^ fculus etiam eft anguftiftimus, & obtufiorem trianguli alicuius angulum quo uti totum dammodo exprimit.Totus enim quadantenus triangularis eft. una namq; ip-fius linea fecundum totam principi) amplitudinem porrigitur: fecunda ama- e,f, lis,feu anteriori principi) parte,ad infima maxilla? inferioris fedem retrorfum G* ducitur,illam quam nuper diximus maxilla? afperitatem contingens: tertia linea, ab aure,feu pofterioreprincipi) fede, in anteriora deorfum addemißio-rem fecundae lineae fedem fertur, angulum cum illa linea tam ob tufom con-ftituens, ut fere hic mufculo aliud latus poßit afleribi. Vtcunq; uero fit, obtu-fiis hic angulus, feu, fi modo ita uelis, quartum hoc mufculi latus, multo ftri-ftius eft amplo illius principio, unde etiam ilicofibraruipfius quoq; duftum uariare necefle eft/ Fibra? enim ab anteriore principi) parte originem fumen- f tes, deorfum in pofteriora feruntur/qua? autem a pofteriore principi) fede f^tab.ab prodeunt, oblique deorfum in anteriora repunt, omnes ex amplo principio Frfr in latera refleftes,& a temporis ofsis illiinfculpto' finu luxabis. Mox circa ma- ap.6itb. xijj^ extrema5oris tunicam a fubditis fibi corporibus, cutis inftar feparabis, quoufq; mufculus in ore reconditus fefe omni exparte offerat: quem,fi uifum fuerit, aut ofsibus commiflum relinques, aut ab ipfis derafum abij cies, ipfius ffta.h,i. quoq;fun£tionem non ofcitanter expendens/Mufculum maxillam deorfum Mufculimaxil 1 • r* • • /■* 1 • *ii f* 1 m C' 1 * i< ^ Um deorßim trahentem,mrerion ledi maxiJJg lecundum iplius longitudine exporrectum, trahenus. & maxilla in interna fummi menti fede infertum, modo reperies\* quum is 2 ulli/ nu^a peculiari opus habeat adminiftratione,mufculo mafletere iam cug glandulis 8c uenis & arterijs, quae auribus fubijciuntur,refefl:is. Quanquam interim quarti huius mufculi,fuiq; coniugis, perinde ac tertiorum, feu in ore deli-tefcentium mufculorü feftionem, & officij muneris'ue eorundem examen, tum demum opportunius aggredieris,quum linguae 8c ofsis v referentis &la ryngis mufculos perfcrutaberis. DE MVSCVLIS OSSI v REFERENTI comrrnlsis* Caput X V11* fig0***** ^av referens,infaucibusfuperiorilaryngisfedipraelocari, & radici linguae fundameti uice, fuper quod moueri eam »’a Sr 1 °porteat? & plurium mufculorum uelut anchoram efle, iam antea diximus. Ex mufculis uerö qui oßi committun Mufculi oßiv tur, alij quide ipfi funt proprij, &fblius fui gratia conftru- ^ fti, qui omnes ab alijs ofsibus principium fumentes, ofsi y ipfi, partim 4-fimili inferuntur: alij autem ex offe hoc procedentes,alijs organis famulantur. Qui igitur ofsi ipfi peculiares proprijq; funt, potißimüm praeftare credütur, ne os non admodum ftabili firmatum bafi,hinc inde ad latera,uel furfum aut deorfum,uel prorfum aut retrorfum praeter ratione con-uellatur. Sunt porro hi ad minimu numerum redafti feptem, ad maximum autem oiäo,utrinq; nimirum quatuor,ut uniuerfi quatuor conftituant paria. b Primus casteris ualidior & crafsior,bifidus aut geminus eft,fcutiformilaryn-tab.f. gis cartilagini,& afperae arteria in collo exporreftus. Lato namque & carneo principio ex eminentiori peftoris ofsis fede,ad partem magis internam exori- *• tur: reftaq; furfum tenfus, ac parem femper ipfi origini latitudinem feruans, cconfuk, inc anteriorem ofiis v referentis federn inferitur,carnofo innexu totam am-imiuXb. plitudinem medij ofsiculi,cui ofsis v referetis latera firmantur,apprehedens, i «i* a, Huic mufculo fecundum ipfius longitudinem in medio lineaincifa eft, cuius occafione,ex duobus,dextro uidelicet &finiftro mufculis coftare, non inepte dicitur: b 4 tdb. S, T.i tab.C. dicitur: a c duorum mufculorum,feu unius pariš uice enumeratur, qui os v referens deorfum,fi quando uiolentius ä fuperioribus mufculis furfum uellitur, retrahunt: cS^fcutiformi cartilagini,Sc afperae arteriae,propugnaculi loco ha- * > ub.u. stcmJfyar. beri poffimt.* Tertius Sc quartus,utrinq; nimirum unus,his duobus opponun tur. Sc ampli, breues, ac omni exparte carnei, a maxilla inferiori, fub fummo 1 tab'x mento interius enafcuntur: hmcq; defcendetes, ac admodum modice arftio- *‘b'E' res redditi,v referenti ofsi duobus primis contermini inferuntur/ eande pror f conftr % fiis infertionis latitudinem in anteriori ofsis fede cum illis obtinentes. Ac pro- B inde hi os furfum, oppofito duorum inferiorum motu, deinde & modice in m exteriora protrahunt: quemadmodum & illi quoq; in exteriora os perquam Tertium par. obfcure promouent.g Quintus ac fextus,ab utroq; uidelicet latere finguli, ad- g 4 t*. q.. modum graciles teretesq; funt mufculi,qui ahprocefliium,ftylum & galli cal- h 3,4 caria referentium, radicibus explantari, y referenti ofsi ad latus amplitudinis "P*6libt inferuntur,quam primi quatuor mufculi occuparüt. eft autem hsec regio, ubi ofsis latera cum medio ofticulo coeunt. Mufculi hi toto duäu'illis exterius i + tab.o. attenduntur,quos maxillam inferiorem deorfum trahere retuli: qui etiam ab ; tab'H>l' eifdem ftylum imitantibus procefsibus,fed paulo humilius,quam hi ofsis t/referentis mufculi,exoriuntur: quibus ne os aut in dextrum,aut in finiftrum re-uellatur,prohibendi munus concreditum eft, & praeterea illud quoq; furfum Quartum f)*r. nonnihil,introrfumq; cotrahunt. Atk feptimus & očlauus prsefentis ofsis mu k * täb R> fculi,u trinq; etiam finguli,graciles longiq; uifuntur: nullus enim uniuerfi cor- v.ttlb.D. poris his fimul Sc gracilior Sc longior occurrit. Deinde uterq; eneruationem 1 t(tb'u-quandam, perinde ac mufculi maxillam deorfum trahentes, priuatim uendi-cat.1 in medio namq; ipfius duftu carneus efle definit, tendinis aliquoufq; na- 1 inter k turam oftendens,a qua denuo carneus euadit, itaq; duos ueluti uentresnanci- °’stab'$‘ fcitur. Principium etenim carneum, ex elatiori fcapulse cofta, iuxta ipfius cer-uicem, Sc proceffus anchoram imitantis” radicem obtinet :& fubn mufculo m lficäP-fcapulam attollentium primo occultatus, furfum oblique protenditur, fub° mufculo a peftorisofle &clauicula inmamillarem capitisproceflum infer- 9 to,qui hunc oßis v referentis mufculum adeo comprimit,ut carnofus fub illo 04 efle definat, tendinisq; fpeciem oftendat, perinde ac fi digniori illi caput mo-uenti mufculo cederet,aut ipfe durior faftus, in cotraftione impetum incum bentis mufculi facilius exolueret. Nam fimul atq; illum fuperauit, rurfiis carneus apparet,quoufq; in eam ofsis t/ referentis regione implantetur3inp quam jQuartum p Videntur itaq; mihi poftremo loco enumerati mufculi,deorfum acutrinque ad latera os v referens detrahere. & nifi his illa concrederetur a&io,ofsis v referentis litusprorfus fallax eilet. Adde, mufculis his,ubi fcapuiae comittun tur, 0 1 neruulum applantari: nequaquam autem,ubi ofsi v referenti inferutur.Sunt j cap.ii igitur,mea quidem lententia, ofto mufculi, folius ofsis v referentis occafione ub'4- efformati,in hoc fcilicet,ne hinc inde ex fua fede id turbetur,fundamentumq; plus latis infirmum linguae,&ipfi quoqlaryngiefficiatur.Caeterum mufculi, Mufculi hyali quos huic ofsi non proprios efle dixi, ex ipfo originem mutuantur: horumq; r ifi.cdp. quatuorlaryngi,&ali) lingua porriguntur. Primi duo laryngem adeuntes,la il F* ti & carnoli funt: & ab inferiori ofsis v referetis fede enati, ac poftea antenori fcutiformis cartilaginis parti attenfi, tandem humiliori eius cartilaginis fedife * m fe.eundum latitudine inferuntur/ Ali) duo paulo minus toto teretes lunt,& gra nfil'cfp ciles: ex' inediaq; ofsis v referentis interna fede principium ducentes,radici la ,, ub.iD.ryngis“ operculi implantatur. Quod uero horum quatuor fit munus,& quos «p I/l ex Ins Galenus pretermiferit,in mufeulorum laryngis enarratione docebitur* x V,2 fig. Linaute autem* mufeulorum lermo,mox poft fubfequens Caput inftituetuf. cup.iy H. ö PROPRIORVM OSSI v REFERENTI M V-fculorum adminiftratio«. Caput x v 11U OMMODE' horum mufeulorum fe&ionem admini-ftraturus,ceruici (ut in pofteriora pendente capite, ea exporrigatur) trunculum aut oblongum lapidem fubijcies: 8c uenis, arterij s,ac glandulis, quae in harum diltributioni bus locantur, utcunq; refeftis,minoribus cultellis feftio-nem aufpicabere. Ac primum quidem ab inferiori maxil- secundi?*™ 1 a, quae adhuc integra eft (nili illam* mufculi ipfamdeor- *dmm^raua' b tub.d. fum trahentis, 8c eius qui in ore delitefcens, maxillam attollit, occafione fre-c *ub,r. geris) obliquos & latos mufculos, quic terti) & quarti loco habebantur, derades,eos ufq; ad regionem,qua oßi v referenti implantantur,diffecaris. Deinde d 4 ub.s,d primi 8c fecundi capite a peftoris olle liberato,utrofq; uerfus os deducito, il- Primiparis, c f ub. p. los ae mufculis feparäs,qui ipfis fubftrati,a peftoris ofle in fcutiformem laryngis cartilaginem pertinent. Quum enim primorum ofsis v referentis mufeu-f 4tdb.e. lorum originem aggredieris,ftudendum eft, ne initiaf mufeulorum,apefto-ris ofle Sc clauicula ad mamillarem capitis proceflum afcendentium,uities: ac ne ex eadem fede natos, nuperq; diftos fcutiformis cartilaginis mufculos una g sta.q. auferas.2 Quintum &fextumfummis digitis, aut exiguo cultello äcontermi- rertjparis. nis partibus, ufq; ad ftylum referentes capitis proceffus deduces,illorumq; ini-b n ub. r, tia illinc liberabis:*1 Septimum & oftauum uix, nifi fecundo fcapulam mouen J&rtit#». * 9 tabsr\ tium‘mufculo,&illo qui apeftoris offe & clauicula mamillarem proceflum petit,abfeftis,aggredi promptum eft.nihil tamen prohibet, ipfos a uicinis partibus,exiguo longo q; cultello buxeo,aut folis digitis liberare, ipforumq; capite apprehenfo,id ä fcapula cultello diuidere. Quanquä hos, donec mufculos fcapulam mouentes aggredieris,interdum feruandos duco: ut,quemadmodum non feirfldipfe tentaui,tu quoque experiaris,num mufculi illi fcapulam,omni prorfus carne liberam,furfum agere pofsint: contemplerisq;, quam belle primo quoq; tenfionis impetu rumpentur.Mufculorum uerö ofsi v referen ti non propriorum fe£ho,in eum locum referuabitur,qui earum quibus illi inferuntur partium anato-men pertraflabit. DE i$U. H,I. DE L I N G V AB M V S C V L I S, Caput x I x. 9 RIMU T> E CI Mmo’ni CAPITIS F I G SECVXv^ TERTl^i Fl* G K trivm deciminoni capitis rarum,&r earundem charä&erum Index» FIG V- *P 1^1 m figura linguam, una cum ipfius mufeulis, a relicuo corpore liberatam, ex dextro latere ccm~ mcnHrat,mufeulorum dextri lateris naturam ac (itum, juamfieri licet proxime exprimens. Secundafigura eadem, qua prima, oculisJubijcit: uerum ut primi lingua mufculi,ac item noni natura aliquo pa flo hic magis, cjukm in prima condiceretur, tertium & Jeptimum lingua mufeulos Jurfum refleximus, quinto interim aeorjum ab ipfius infertione propendente. Tertia figur a nouem lingua mufculos abfeflos habet: ac linguafecundum longitudinem diuija cernitur, lingua ligamento hic ab utrißy lingua corporibus dirempto, & corporum fluperficie, qua ligamento continuatur, hic apparente. eum in modum hominis (utfemeldicam) lingua confiruflio eH exprejja, quo nobis hanc piBuris afifequi datum firnt. <-A, 1,2,3 Lingua portio, ante confeflionem in hiante ore conticua, & tunica adhuc obteBa, ipfi,ac toti ori, & fiomacho jtem & afiera arteria communi. B 1 hac Ime a difla nuper tunica partem notat,fecundum inferioris maxilla latera ab ore dißeßam. Lingua enim portio ßpra lineam confittens, illa adhuc obtegitur tumca: qua autem ßub Ime a cernitur pars3 hic (uti etiam nunquam ) illa tumca non juccmgitur. C1 Iam di fla prius tunica portio, quam hic ab intimo palati una cum Imguaprajcidimm. T>*T) x,2 HVMUKl FUZKICU LI2£Z 11 301 r, 2 ?* lingua mufeulus. £1,2 Jer tim lingua mufeulus. F hi Quintus lingua mufeulus. (J 1,2 Septimus hngua mufeulus. Hi,2 Nonus lingua mußulus. hl 3 t'Wgua ligamentum, «w lingua corporum fibra continuantur. KjK, 3 xtn hngua corporisfibrarumfyecies. L>L 3 Simttn lingua corporisfibrarumjjecies. Verum ha adeo confunduntur, inuicem^pemifeentur, ut uiju} ne-dumpiflura, eas clueamus ajjecjuu I N G V AE 111 oles on exquifite congruit, m omne enim Lingu* magni eius fedem commode pertingit:quod fane,li minor eflet tu£^ msUm . r r 1 . jL . ? eJJe-fiUtimq mu lpli negaretui'. neque rurius prae ons anguftia impeditur, fiut» q uamuis tamen id facillime contingit, fi aliquando in ma qMr?Z ‘fi™ 1 . •*. ^1 . tio difficilis eft. gmtudmempraeternaturam excreuent. Quoniam uero prompte ipfam noftro arbitratu,quocunq; agi conuenie-bat,hanc mufculofam fieri fummusreru Opifex uoluit: operaepreciumq; fuit,multos illi elargiri mufculos,qui uariorum motuum au tores exifterent.Caeterum qui,qualesq;,& quot numero ipfam agant,cognitu eft quamdifficillimum: adeo enim inuicem conneftuntur, ipforumq; hbrse mutuo tam uarie coeunt,utiuftumnumerum formamq; mufculoru, & motuum linguae differentias cognofcere,non iniuria arduum cenfeatur.Imo lingua conltruftionem haftenus a nemine adamufiim perfpečiam fuifle, neq; etiam ocyusfore metuo: ita, ut fateri cogamur, eo Conditoris noftri in effingendo ex terra Adamo artem induftriamq; procefsifle, ut tota haec non inue-niatur, quantumuis longo temporis fpacio, idq; ä uiris illuftribus, fuerit indagata. Qupufq; tameninlinguae conftruftione Galenus eximium Naturaemiraculum artinciumq; perfpexerit,minime conftat: ea liquidem libri de Admi niftrandis fe&ionibus pars,in qua lingua? mufculos proculdubio recenfuit5no bis una cum libris de Mufculorum refeftioneinterijt. In libris autem de Partium ufu, per tranfennam, leuiterq; duntaxat de lingua? motu, abfq; peculiari alicuius mufculi enarratione meminit. Ego,quantuha&enusaflecutusfum, Quid linguam linguam rarum quippiam,ac peculiare praeter caeteros mufculos fortiri obfer uo. Ad radice enim, qua ampla lataq; eft, ac ueluti ftabilitur (uti fu o fine, ut ad motum promptior exiftat, in obtulum mucronem definit, tenuis q; uifitur) proprios quofdam, ac fuis fibris utcunq; diftinttos obtinet mufculos: & quo-r undam ipforum fines illic terminantur, ubi lingua in longitudinem ferri in-d 1 ß,cäp. cipit,cum fua radice quodammodo angulum illic conftituens,ubia corpus,la-ryngem in ciborum uoratu obturans,fefe offert. Alij eorum mufculorum hic neutiquam ceflant: fed mixti inuice,raram corporis partem e (formant, nem-fatif f Pe duorum ueluti oblongorum mufculorum concurfum, qui ligamentum fmatm quoddam tenuifsimum,membraneum,ac ad lingua crafsitudinem latum, in iitcfis K ^P^1*11111 niedio plerunq; adipifeuntur. fic fane, ut uniuerfum lingua corpus, Zingu£ pars k.l.lV, ante feftione nobis apparens,ex duobus illis mufculolis corporibus,ligamen- ’■ to hoc, accurrentibus uenis, arterij s & neruis, ac binis haec omnia in tegetibus bus conflet membranis conformetur: una quidem mufculis omnibus communi,quae eft t*r,uul,s-interior: altera autem eius tunicae pars cenfetur,quae uniuerfam oris amplitudinem fuccingit, Sc eadem continuaq; cum interna afperae arteriae ac ftoma-1 \f"ubP' C^1 tunica exiftit3priuatimq; tertij paris neruorum cerebri praecipuas’’ portio-xyit nes libi uendicat, quarum etiam beneficio lingua guftatorium efficitur orga-num.Rarum uerö id,atquepeculiare,quod duo haec mufculofa corpora obti- D nere nere Jiamus,ad hunc quafi modum fefe habet.Quum ceteri corporis rtlufcu li unicum fere fibrarum genus,au t reftum fcilicet,aut obliquum, aut tranfuer fum duntaxat obtineant: haec tamen corpora obliquas,tranfuerfas, reftasq; fibras fimul adepta mihi uidentur, quae inuicem adeo coeunt, commifceturq;, ut in his aliquod fibrarum genus feftione affequi propemodum fit impofsibi-le.imö mufculofMiaec corpora quippiam non abfimile cordis'fiibftantiae, in c nfi.uk. ea fibrarum contrariarum commixtione adipifcuntur: quanquam non adeo, 0 IfL atq; cor,folida conflent fubftantia.Nam carnofae fibrae in pinguioribus,& iam aetate proueftis animalibus,pinguedinem in lingua, fpongiofum quid & fungo fum expriment e, adnatam obtinent: &fibrae multo quoq; rarius in lingua conferuntur,quam in copaftifsima cordis fubftantia. Atq; haec uel inter edendum cuiuis euadunt perfpicua, quärn fcilicet a uulgaris mufculorü carnis natura, formaq;, &guftu,linguae pars,quä in delici)s habemus,uariet. Verum ex quibus'nam mufculis ea coformetur,ac unde mufculi linguae,quos inter difle inter mmifc- candum obferuaui, originem du eant, nunc opportune fubij cietur.4 Duo fiint d i}* % duo fit refti,&impefecralsi,obfcureq; ab inuicem, ac fi pl ures duobus efient,aliquot D,D* mu locis difereti: qui exmedia,fuperiorique' ofsis v referentisfede, carnei,fedut- c figurtu cunq; fungo fi, principium ducunt: ac fecundum linguae longitudinem pro-tenfi, ipfius medio inferuntur, hancq; contrafti re£la intro,& uelut ad pofte- cipue * fi-Teni™er riora uellunt. f Tertius & quartus,exg duobus fuperioribus ofsis v referentis pan*. 0ßjcu]js oriuntur: quae ad ipfius latera haberi, acipforum fine ad ftylos ufque e. imitantes capitis proceflus definere diximus. Quanquam etiam interdum hi mufculi abhhumilioribus eius ofsis lateribus,quae fuperioribus fcutiformis * i>k. cartilaginis procefsibus colligatur,principium fumant, tunc nimirum, quum fuperiora ofsis latera non plane of!ea,cum ligamentorum natura aliquid com mune adipifcuntur,quod potifsimum in mulieribus obferuatur, Mufculi igitur illinc exortum adepti, 8c oblique quodammodo procedentes, linguae lateribus implantantur. Si horum alter,uno remiflo laxatoq;, contrahatur, lingua,& potifsimum fua radice,in latus deorfum uellitur: at fi fimul uterq; agat, lingua in neutra partem inclinans,deorfum uerfus interiora quoq; mouetur. Quint™ cr 1 Quintus ac fextus,fimiliter carnofi,& utcunq; crafsi,duobus nuper diftis op- i l>a fextM' ponuntur: ac ä temporum ofsium* procefsibus, qui ftyli acusq; imaginem re- & /j. ferunt, explantari, linguae ad nuper diftorum fines innafeuntur. Hi, quoties c*P-6llb* ambo conuelluntur,uerfus interiora linguafurfum agunt: at fi alter duntaxat i hi fi. e. in fe colligatur, lingua furfumtrafta, ad alterum latus in clinatur. Sunt&malij m ^fi& septimus duo,linguam ad inferiora cotrahentes,ad lateraq; inuoluentes: qui ex! inferio- G‘ “ ris maxillae lateribus,intus ad dentium molarium radicem utrinq; lato, & ut- cunq; mucofo principio enati,linguae,fecundum ipfius longitudine,ufq; ad ligamenti finem,quo faucibus illa colligatur, fefe inferunt,non quidem prorfus \ inlingusemedium,fedn duorum, quos primos enumerauimus,mufculorum » latera.Horum altero tantum fuas fibras colligente,confpicua ante feftione lin D,D* guaepars,in contrafti mufculi latus coniuet: at utroq; laborante, pertinaciter komu. lingua faucibus refto motuadigitur. Pofthos° carnea quaeda moles abp inter- o na quoq; inferioris maxillae fede, ex menti regione enafeitur, ab illis praecipue fo libt t £ proceffulis,ipforumq; lateribus, qui inaequaliterin interna inferioris maxillae ad fum mu mentum fede extuberät.Prf fens moles furfum retrorfumq; ad fau ces dufta, in linguae radice, amplam infertione molitur,quemadmodü etiam lato principio origine fumit.H^c moles lingua ad mentü contrahere uidetur, nunc exquifite ad labrorü medium, nunc autem ad latus, prout nimirum has illas'ue illas ue fibras laxat Sc intendit: fibrae enimipfius, fecundum totam illius amplitudinem,ab anteriorifederetrorlum refta ducütur. Deinde mufculusifte, praeter fibras, uelut quafdam inferiptiones quoq; refta progredi entes ita obtinet,ac fi harum occafione plurium mufculorü numero etiam habendus eflet. Enarratos lammufeulos, qui undiq; attenfum habent adipem,inter diffecan- Mufiuiofi dum ad linguam porrigi cernimus, & horum plurimos circa iploru fines inui q 3 fig'K> cem confundi,acq duo mufculofalingua? corpora conftituere: quae triplex fi- teje&onem brarum genus adeo cofufum permixtumq; obtinent,ut fibras mternofcere fit conJilcu,x' quämdifficillimü. Reliquarum tamen omnium obliquae tranfuerfaeq; in cor-v tpthh porum medio plurimae reperiuntur, quae mihi utrinq; in proprium linguae' ligamentum longe tenuifsimü,& membranae non ablimile,tanquam in lpfo-rumfirmamentü, hominibus, canibus &fimijsfecus quämbobus &ouibus propemodum,definere uidentur: re&ae uerö pauciores fefe offerunt, omnes propemodum in externa illorum corporum fuperficie excurretes.Tranfuer-farum fibrarum beneficio, linguae corpus ante feftionem apparens, in fe contrahi, incrafiariq;,& rurfus egeri tenuariq; arbitror: id enim in ligamentum fibrarum infertio tibi diflecanti utcunq; comonftrabit. Reftis autem fibris,lingua in femicirculum,ad palatum faucesq; couoluilpeftatur: prout nimirum aut fuperiores,aut inferiores colle&£ fuerint. Porro obliquis fibris in latera lin guam agi omnino conieftor,fic fane, ut alij interim mufeuli linguae moueant radicem: alij uerö linguae corpus,ante confe&ione in hiante ore conlpicuum. Ligamentü uerö,cui fibrae firmantur,linguae ofsis uice datum eft. Haud enim decuiflet, linguae fecundum ipfius longitudinem os, aut cartilaginem, quan-tumuis etiam in exiguas diuifam uertebras,innafci,quum tam uarijs diuerfisq; motibus inter mandendum loquendumq; moueri linguam oportuerit,ipfaq; interim nullum corpus fuffulciat, ac quouis etia ferpente agilior fluftuofiorq; efle debeat. Atq; h^c fane ita trado,ut mihi occurrerunt: lubens,fi quid fefe no s t ficap. tius ueriusq; mihi offerret,id impertiturus. Porro* neruos a feptimo pr^cipue LtgttmenfHm * Udetn g parinernorum cerebri,& ä fexto, lingu£ mufculis motus principium prseben tes,de induftria,ut &caeteros neruos,in quartum librum reijcio : 8c iccirco e-tiam hic, nifi de ligamento linguam faucibus colligante,paucilsima recenfen-da fuperfunt. Eft autem id quod ad palatu, reflexa lingua,apertoq; ore,fub ipfa confpicitur,magni ufus gratia efformatum.Nifi enim id eflet ligamentum,lin gua nimium aliquando retrorfiim in fe colligeretur,nec facile exerta intro tra heretur: pr^terea neq; fedem obtineret ftabilem & tu tam,ut quae undiq; effet foluta. Vtroq; enim munere ligamentum fungi, ex artis operibus experimur, quoties id praefcindimus,aut propter nimiam humiditate laxum reficcamus. LINGVAE MVSCVLORVM ADMI-niftratio* Caput X X* VSCVLORVM linguae feftio, cum haftenus commemoratorum in ore mufeulorum feftione communis erit.Dedufta igitur,quantum licet,utraq; maxilla,&* oris tunica, cutis modo ä fubditis organis, quam licet exquili- fixu. tifsime cultello undecunq; detrafta, omnium primi feca-bunturh obliqui, quorum principi ü aprocefsibus ftylum imitantibus uenitliberandfl.Iam hos ad lingua radicem c ftudiolefecutus,eamccarneam molem,quam nono loco recenfui,ab inferioritCm!- maxilla liberabis: atq; quam poteris accuratifsime, ipfius infcriptiones, & ipfi D z immixtum d 1 fi.ap. 19 b 1, »'/Fg. cdp. 19 F. 304 VESAMI T> E C0RT0RIS immixtum adipem, deinde illius etiam exortus & implatationis latitudinem Ipeftabis. Atq; haec perfeceris promptifsime,{i modo ad dentiü inciforiorum Septimio* radicem, & fub mento uicißim feftionem tentaueris.Mox poft hos aggredie- °amu ris?d qUi ab internae maxillsefedis lateribus enafcutur?& linguam ad latera mo d munde rertfcr uent.Poft hos autem,aliorum'duorum obliquorum, ab olsis v referentis late Tnmiv ribus originem ducentium, principia liberabis. Poftremö autemf illi ab ofle v ^g'^und6 fecundi. refefente adimentur, quos primos recenfuimus, quiq; maximam linguae radi ^d,d.C cis partem conftituere uidebuntur. In huiufmodiadminiftratione,exiguum cultellum liberandis mufculorum capitibus operi accomodabis: ad reliquam uerö feparationem, buxeum cultellum, quod mucofi admodum fint mufcu-^Tmadmt ^adhib ere,nihil prohibet. Cauterum linguae reliquü corpus ad hunc modum niftratio. aggredi confulo. Ante omnia id ambiens crafsior membrana, toti communis ori deradetur: firmiüs enim connafcitur, quam ut citra coftionem,cutis modo a lingua auferri pofsit. Deinde illa membrana, quae mufculis omnibus eft communis,quam q; fruftraleparare contenderes,relifta,feftio ad linguae medium, fuper id quod diximus8 ligamentum, & fecundum lingua longitudi-nem ducetur,non fuperficialis tantum,fed quae ad medium ufq; linguae penetret, aut etiam uniuerfam diuidat. Mox hamulis & cultellis, fibrarum corporis linguae naturam fedulo inquires: ac qui fibra ligamento committantur, eaeq; inuicem uarient &commifceantur,perlpicies. ?RIM^ XXL C P. F 1 G, DE LARYNGIS MVSCVIIS, Caput XX U III IIIL 11 v; VL VII VIII. IX. X. XI. XII XIII. EDE- TREDECIM VIGESIMIPRIMI CAPITIS Figurarum^ earundem chara&erum Index«. Qro n i^am in integris mufiulorum tabulis, in prafintis libri initiofiriatimpofitis, omnes laryngis mu fiuli oculisfisbijci nequierunt,non abs reßrep ut aui,in huius Capitisfronte priuatim laryngis mußulos hacfigu rarum copia exhibere. *P ^ / m figura, ofiis v refirentis,&hicfuis mußulis omnibus pr oprijs liberati anteriorßtcies exprimi-tur, una cum anteriori laryngis, <& aff er * arten* caudicis (qui in collo confiBit) fide, nullo interim laryngis mufiulo refißo. Quiuero mufiuh hicfint confificui, charaBerum index dilucide explicabit. Secundafigura, eadem qu* prima ex dextro latere commonBrat. quanquam hic non tantam aff er* arte-n* caudicis portionem (quum id jvufirafaßumfuiffet afferuauerimus: demfuperiora ofiis v refirentu late-ra hinc etiam reficuimus. lertia, fecund*penim reffondet: nifiquod h*c ex poßeriori fiacie eadem qua illa ex latere commonBrat. Verum & hic fludio fuperiora oßis v refirentis latera,perinde ac inprima, delineantur. Quarta anteriorem laryngis fidem, cum portione caudicis aff er* arteria proponit, refiBoiam v referente offe, cum mußulis ab illo & apeßoris offe laryngi oblatis. Seruantur ita^ adhuc ex communibus laryngis mußulis,quintus &fixtu$,acdein mufiuh laryngis operculoproprij. Quintafigura, a quarta fiBionis ordine nihiluariat, fedeadem qu* quarta, exfiniBro latere eleganterffe-Banda offert. Sexta laryngem, a reliquo affer* arteria caudicis liber at am,it apofieriorificie exprimit,ut ne a flomachi, ne que commis alicuius mufcuh portionem adhuc reliquerim, interea tamen nulla laryngis cartilaginum fua fide dimota. Septima laryngem ex dextro latere ita exprefjam continet, ut ipfius operculum iam refiBumfit, una cum mußulisprim* cartilaginificundam neBentibus. Deinprim* cartilaginis in hoc latere infiriorproceffus, a fis eunda liberatus eB: ipfaf prima antrorfum, atq^ a ficundaßc reflexa occurrit,ut mediaprim* cartilaginis fides,in poßeriori regione nudafiffeBandam offerat. OBaua a fiptima in hoc differt, quod hie reBos mußulos illorum quatuor, qui tertiam cartilaginem fiecun-d* ne Bunt, refodimus, ipfdfficunda cartilago magis deteBa appareat. "Nona ab oBaua in hoc uariat, quodpr*ter mußulos nuper diBos, etiam quatuor mufiulorum tertiam fi-eunda iungentium obliquos, & dem duos in terti* cartilaginis baßpofitos, affiulimmfieruatis duntaxat cum tribus cartilaginibus illis mußulis,qui tertiam prim* alligant. D e cima,ex anteriori laryngis fidefiffeßandampr*bet, ablata iam prima cartilagine, & duntaxat cum ficunda & tertia apparentibus mußulis, tertiamprim* committentibus. Undecimam,ut &• duas fiquentes,oBendend* laryngis hngu* fiu rim*gratia deline auimus. Exprimitur itaq? hic larynx, a reliquo affer* arteri* trunco, fuis communibus mußulis libera: atqi h*c,afferuato adhuc ipfius operculo,pofleriorifu*fidimcumbit,fuperioremfaciem commonBrans. Duodecima in hoc ab undecima differt,quod hac inferiorem laryngisfidem delineatam contineat. Decimat er tia hoc a duodecima habet uarium,quodlaryngis rimam,fiu lingulam, magis coarBatam occlu fiamue reprafintet. Caterum charaBerum index erit eiufinodi. Inprima,ficunda &> ter tia figur is,v referens notatur os,nonprorfusfuis membranulis hherum. In prima, fecunda & tertia, humilius ofiis v refirentis latus, fupenon fiutiformis cartilaginis alligatum proce jfui, qui C in fecunda,tertia & quarta figuris indicatur. In prima &• tertiafiperius notatur ofiis v referetis latus,aficudafigura inibi refißü, ubi E affcriptu cernis. E. Jföufiulus ab ofiis v referentis inferiori fide enatus,ac humiliori prim* cartilagmisfedi mfirtus. In prima figura dexter & finiBer eB confficuus,in ficunda dexter duntaxat. JfrCufiulus expeBoris ofiis Jummo, ad humilior emprim* cartilaginis fidem deduBus. Frima dextrum &fi-niBrum exprimit,atficunda dextri tantummodo portionem. (fulafiufiomachus,wfecunda, tertia &• quinta conjficuus. JfrCufiulus expoßeriorifideflomachi,prim* cartilaginis lateri infertus. ^Ac tertia dextrum & lauumfere u* niuerfum oBendit, & potfiimum utriufip initium:ficunda dextrum, & minimam fimBriportionem. Quinta uerofiniBn infirtionem exprimit,ut etiam prima & quarta utriufif infirtionem proponit. Duo mufiuh,ab offe v referente enati, ac m laryngis operculiradiceminfirti. Hi occurrunt infecunda figura, & tertia, & quarta. Laryngis operculum, infecunda figur a, & dein in 3,4 ,^,6,&u confficuum. Cflandul*, laryngis radici ad affer* arteri* latera adnex*, in 2,3,4 & 5* JfrCufiulus aprima cartilagine adficundamprotenfus, exterior 'ueprimam cartilaginem ficund* iungentium. D 3 Dextri 3oS UNZ). V E SUMI J) E CORTORIS Dextri mufiuli&finišlrip ar s in fr ima uidetur, uterq^ autem integer in quarta. 0 JMufculusa fecunda cartilagine inprimamfr otenfis, alt er m ue lateris interior fecundam cartilaginem prh m* connettentium. In quintafolusjmitter exprimitur. *P Mufculus ab infimafecund* cartilaginisfide,poßeriori in parte principium ducens, terti* cartilaoini infer m. Sexta dextrum &finittrum oHenditfieptima dextrum, & quodammodo fmiBrum. Sedes iam diBi,ac ? infignitimufiuli,in oBaua nona. Jktufculus a latere fecund# cartilaginis,in tertiam cartilaginem infertus. Septima & oftaua dextrum dunta-xat oHendunt. S Smusfecund# cartilaginis, in oBaua & nona notatur, cui inferior prim* cartilaginis proceffus, 7" in oBaua & T. nona mfignitus,connafcitur. "U imiter mufculws duorum m terti* cartilaginis bafi locatorum. Sexta utnufi^ lateris mufculum repr*fintat,fe» ptma dextrum, &* fimiHriportiunculam, oBaua etiam dextrum. X In nona figura finus indicatur, cuimufiulus infide t} terti* cartilaginis bafim in altero latere occupans, ac U iam exprejjus. 1 a Mufiulus ex tota pnm* cartilaginis longitudine enatus, ac terti* infertus,aut mufiulus prim* cartilagini ter-b. tiam copulans. Decima dextrum a Infignitum, & (imHrum b notatum indic at, ab lata interim prima cartilagine. Septima uero, oBaua & nona, integrum dextri lateris mufculum a indicatum exprimunt, & elatioremfiniftrifidem, quam oh hoc quoc^ b htera in illis figuris notaui. c Lingulae,fiu rim*,in medio laryngis obm*,fupenorfedes, in decima figur a confficitur, d Inferior facies lingul*, quam in decimatertia magis, quam duodecima apertam expreßmus. e,e T)uofinus, utrinq3 unm, qui claufi lingula,fiu rima, m humiliori ipfiusfide ad latera euadunt cofjricui, induo-decima & decimat er tia. f Callus in medio rim* laryngis apparens, ubi ipfapotißimum conniuet,in decimatertia exprimitur, g ‘Ne firtajfi aliquid obfiumatis cartilagines literis non infigmt* adfirant, illas quoq^ notabimus, g ita^ prima eU cartilago,m anterioripartefi offer ens,in prima figura, dein in 2,4,5,12,13. h Trima cartilago,m tertia figur a, & 6,7, 8, j?, pofieriorificiefi offerens. 1 Secunda cartilago,anteriori fiacie confficua, m prima, 2,4,5,7,8,5), 10,12,13. 4 Secunda cartilago pofleriorifiaciefj>eBatur,infexta,y, 8,^,11,12,13. I Tertia cartilago occurrit infecunda, 3,6,7,8,93io3ii. mfmiWs % RES laryngis1 cartilagines libro fuperiore defcripfi, ter- * spetian-tiam cartilaginem, etiamfib gemina fit, ne aliorum difle- cliTub.f. ftionisprofeflbrü placita nimium interturbaretur, unius b loco enumerans. Praeterea his cartilaginibusc corpus fimi ff^s! liter cartilaginofiim,fedadipofaemembraneaeq; fubftan-tise etiam compos,incumbere retuli,quod uÄyAcö7?/s nun- ut'T** cupatur/enim, corpus quoddam, aut potius la- d conftiti ryngis ledem, in medio ipfius locatam efferecenlui, rimula? feufifluraelingu-larum,quibus tibiae inflatur,perquam fimilem.Nunc itaq; laryngis perfequar mufculos.Quum enimh^c ex pluribus cartilaginibus,ut apte clauderetur,ape rireturq;,c6ftruitur: quumq; fpiritus retentionis,& uocis item occafione,mo tu eam agi oportet uoluntario, iure mulculos cartilaginum motores Natura ipfi communicauit: quorum quidam & exortibus &inlertionibus, folis com mittuntur cartilaginibus,proprijq; idcirco laryngis appellantur: alij autem,ab • alijs partibus enati, laryngis cartilaginibus, ipfiusq; operculo inferuntur, ob id Duodecim pro communes fere nuncupati.c Proprios humana larynx duodecim nancifcitur: tA vuuto pnos ejje Uryn gis mutulos. octo, horumq; quatuor primam cartilaginem fecunda iungunt, quatuor tertiam 4r' Fü*BtICJt inEt lt. 307 priori parte ipfius,uerfus latera locati, atq; hi breucs funt,fed lati, tenues,ac car nofi: unusq;alteriincumbit, ac ambo feinuicem fibris ad x literaefimilitudi-nem interlecat. Exterior namq; ab inferiori primae cartilaginis fede fibrarum originem ducit, qua? deorfüm oblique in priora procedentes,fecundae cartilä ginis parti,priora laryngis fpeftanti,inferuntur.Interior huic fubie£tus,ac forma exteriori fimilis, a fecundae cartilaginis fede, quae primae lubij citur, originem ducit, primae cartilaginis humiliori fediimplantatus,&; fibris ex poftica g 6 tib. v» parte oblique in anticam afcendetibus praeditus. Quatuor ifti mufculi/ inter-^icolßr c°ftalibus mufculis apprime refpondetes,primam fecundamq; cartilaginem s Meo inuicem adducunt,laryngis rimulam claufuri. Ad hunc fane modumhos qua cm E‘ tuormufculos locari,non infrequeter oftendi: aliquando tamen unicum dun b, fe.N. taxat utrinq; reperi, duftum fibrarumh anterioris enarrati nobis mufculi fer-uantem, fed interim paulo „ . r r , . . . _ r ' 1 Tr&Jensjigura,Jexu hum Capettsp-ontiprapoßu omni craisiorem.rrgterea,quum n exparte correjiodet: nißquod h7 fi.p. fecundae cartilaginis tertiam comittentium,duo quoq; utrinq; habentur: ac1 unus quidem exafte in tota fui lateris pofteriori fecundae cartilaginis fede, fecundum ipfius longitudine,qua ftomachum fpeftat,locatur: & carneo princi msftxäp. pio ab infima fecundae cartilaginis”1 parte enatus, ac deinde re&äfurfumpro- 3 8 llb. 1 X--> J a« n «v* ] f* /1 rt n n / ' /Vi 1 A rv f -i /-» /~l ^ 1 M J A A -_( . ?8 nP,Q> " cedens,tantifper latefcit,donec tertiae cartilaginis radici," qua fecundse coarti- 7figTcap' culatur,utcunq; neruofus implantetur.0 Alter mufculus,nunc difto cotiguus, mitfumr & omnino carneus, a fecundae cartilaginis fede enafeitur, quae primae cartila- verx/z ginis internam regionem refpicit,primaeq; inferiorem procef!ump admittit. TJeiußm Ex hac itaq; fede praefens mufculus, carnofum latumq; ducens principium, ac' caP- furfum oblique protenfus, tertiae cartilagini inferitur, totam fui lateris tertia ° 7,6/7|(' cartilaginis radicis fedem occupas, ä priori ac reftomulculo non amplexam. M’j-fe Hi quatuor tertiam cartilagine ad exteriora laryngis retrorfum euertunt, lin- T ^ ^ gulam? aut ipfam, fi uoles, laryngem aperientes. Ac duo quidem primi,pofte- riorem cartilaginis fecund^ fedem (quae horum gratia utrinq; fecundum lon 4 % gitudinemqexculpitur,&;in medio acuta ueluti" linea,ac dorfi quodammodo lpina?prominet) occupantes, reflro motu id prseftant: reliqui autem, ut obii- r L° ^UO prsediti fiint, ita quoq; tertiam cartilaginem in pofteriora oblique re- IsiibTm. uellunt.5 Nonus & decimus, qui tertiam primae copulant,etiam utrinq; fingu vnprion * lifuntlati& carnei: enafeuntur autem inuicem cotinui,ex' media primsecar 9 cri°-fig-uniua. -■ - - - - A dter b. tilaginis lede,fecundum totam ipfius intern^ feclis longitudine.Dexter (idem jmxG iimftro fubaudi) uelut triplex fui principium oftendit,propter quafdam ‘‘ H! ipfius infcriptiones,adeo impreflas, ut harum occafione triplex mufculus efie uideatur, a principio oblique furfum afeendens, 8c dextra? tertiae cartilaginis partis anteriori ledi implantatus.Duobus his ualidis lane mufculis tertia carti- f lago prim£ adducitur,illorumq; beneficio duas tertias cartilaginis“ partes,con Yy! traftis nimirum mufculis coniuent, iplaq; lingula horum potifsimüm auxilio U 9,10 >,3 S i i Y. D 4 compti- pariorum n comprimitur.* Vndecimus ac duodecimus, in bafi tertiae cartilaginis confi- x 6l7,8 ^ftunt,earegione,cjuar ftomacholarynx committitur, tertiaq; cartilago fecun- , da? coarticulatur.Sunt autem ab utroq; latere finguli,qui ex radice ter tise car- g' tilaginis,qua haec prim^ proxima eft,principium fumunt:&fecundum bafim tertiae cartilaginis modice furfum proteli,ad tertiae cartilaginis medium (ubi duae ipfius partes inuicem colligantur) finiunt, fe mutuo inibi contingentes. Praefentes itaq; mufculi breues,& exterius quodämodöpyri modo rotundi, intus uero omni ex parte cartilagini tertiae connatj fpeftantur: & ubi fe inuicem contingunt,latiores crafsioresq; funt,quam ftatim inipforü exortu. Ambo mufculi,tertiae cartilaginis bafim coftrmgentes,duasq; eius cartilaginis par tes inuicem comprimentes,lingulam claudunt, arftantq;: & una argumento funt,tertiam cartilaginem neceflario efle geminam: quum,{i fimplex eflet,ab illis mufculis conftringi nequiret: uti neq;a= duobus tertiam prim se iungen- * 7>s,9, tibus occludi, neq; aa quatuor fecundae tertiam neftentibus aperiri potuifiet. *°7^p* Ex duodecim igitur laryngis peculiaribus mufculis,ofto larynge arftant,qua- r. tuor fcilicet primam fecundae neftentes, & duo tertiam primae committentes,ac demum duo in bafi tertiae cartilaginis repofiti: quatuor uero ipfam refe rantjaperiunt'uejilli nimirum,qui tertiam fecundae iungunt. Alij quoq; mufculi, quos communes uocamus, utriufq; etiam motus quodammodo duces funt,per quem fpiri talis meatus lingula'ue amplificatur & comprimitur.Ho-commmmm rum enim primi duo, utrinq;bfmguli,extotapropemoduminferioric ofsis v b »,* fe. frmttser*. referentisiede principium ducunt: ac lati&carnei,&internis lateribus inui- cem proximi,contiguiq; uifuntur.Hinc deorfum protenfi, 8c mutuo internis c /U. lateribus abfcedetes,finguli in fui lateris inferiorem primae cartilaginis fedem implantantur,tanta latitudine,atq; ipforum originu. eft latitudo. Toto autem defcenfu, qua anteriori primae cartilaginis fedi exporriguntur,ipfi fibrofis tan tum nexibus in eum modum haerent, quo alias incumbentes inuicem mufcu Communium li,mutuo committuntur. Ad prarfentium mufculoruminfertiones,quaenon 5<2r4' minus quam fui exortus carnea? exiftunt/alijduo mufculi,«que propemo- dum ampli,prima? cartilagini implantantur,ab interiori' regione ofsis pefto- Pf s ris,in iugulo carneis,fed non latis principi) s ortum ducetes: qui furfum fecun-düm anteriorem alperse arteriseledem protenfi, ac fenfim latiores redditi,illi 0’ communium qUam diximus prima? cartilaginis fedi inferuntur/ Quintus ac fextus commu / ,^*+> ,cfiriptorum jjj ad poftenora cotrahunt prima; cartilaginis latera,fecunda; cartilagini eam ita applicantes,ut laryngem quoq;,feu lingulam coarftent. Qui uerö ab olle v rum fitnflio. referente procedunt, primam cartilaginem äpofterioribus furfum quodammodo abducentes,laryngem dilatant. Verum his contrariam funftionem adi pifcuntur mufculi,ape£fcoris ofle primae cartilagini inferti, illi nam q; humilio res primae cartilaginis fedes contrahunt,eafdemq; deorfum uellunt, nonnihil una contrahentes ftringentesq;hafperam arteriam, ne quicquam, quum uo- ****•& duo mufculi cem edit homo,reduplicetur,ipfa ue plurimum dilatetur. Praeter hos fex, ia0V oper- alios1 duos animaduerti,propemodum teretes?ac ex media interiori ofsis v re- U*4£ cuL r r ferentis * k L ^erent*.s explantatos, & radici laryngisk operculi infertos. Hos Galeno* quum in nullis qu^ hodie extant operibus, illorü meminerit,incognitos fuifte opinor: non enim (quod forte quis arbitraretur) in Galeni communium la-i yngis mufculorum numerum funt reijciendi. Quamuis enim hos oöro efle Lib.7 de yßi dixerit,tamen fex tantum defcnbens, omnes ofto prima? cartilagini commit ^rt' ti,poftmodum fermoni fubnexuit. Duobus his id munus concreditum eft, ut lai yngis operculum,cibis potuq; deprefIum,denuo eleuent.ipforum natnque Urßa. principijsuerfus‘os t/ referens tra&is,operculum illud erigitur. Veruntamen mufculos,qui his duobus oppofito munere fungeretur,nullos obferuaui. Ne-que id mirum eft, quum cibus & potus fuo pondere euerfum eleuatumq; laryngis operculum facile coprimant,& ipfummet mole etiam fua grauatum laryngi prompte applicetur. Quamuis non hi folum mufculi oppofitis defti-W fLaps* tuantur,fed &”illi, quorum beneficio reftuminteftinum & teftes furfumalli fimimfcu cimus.Corpora enim,quae fuanatura plus fatis deorfum tendunt,nec peculia-,}j*oMur’ rem motum in du£lu,qui deorium fit,exigunt,ad eam aftionem minimepro prijs indigent mufculis. Larynx rarum aut peculiare ligamentum prorfus >4tcflis. nullum obtinet,prgtermembranea,articulos orbiculatim cingentia: adeo,ut mmu' priuatim nobis neutiquam ueniant defcribenda. & fi quid forte larynx, propter membranam,qua oblinitur, fuccingitur'ue;proprium fibi uendicet,id ad n spca*." jugula? refertur hiftoriam. tur n,i2}i} D ' figuris, LARYNGIS MVSCVLÖRVM A D MI-niftratio. Caput x x i x. A B RIC A M laryngis in boue primum,fi uifum fuerit, deinde exercitatior redditus,in homine aggredieris. Ad-miniftratis itaque nunc fečtionisferie propnjsofsi v referenti’ mufculis, ftatim tibi occurrentb duo, ab illo ofle ad primam cartilagine procedentes: quorum principia par- “ZZZiZS uo cultello ab olle liberans, paulatimq; mufculos a cartila gine radens, eos adipforum ufq;infertionem deduces, pa c f tab.p. nq;rationec mufculos,apeftoris ofle ad primam cartilagine duftos, primum Communium ab ofle feparabis: ac poftea ipfos ab afpera arterialeuiter diuellens, ad primam tcruj 4’ ufq; cartilaginem,cui inferuntur,eofdem confequeris.Quatuorhis diligenter in{peftis,feftionem per palati tunicam, fauciumq; intima duces, ac laryngem cum ftomacho e faucibus eximes,ad eum prorfus modum, quo lanij boum la ryngas execare confueuerunt. Liberatam dein,& a corpore cum afperae arteriae & ftomachi portionerefe&am laryngem, fo dali tenendam porriges: ac *c7&ftzafeu laryngis nobis uocatum operculü exiftere opinentur, ignorantes profeftö lingulam in medio efle laryngis, ac tibiarum lin-Mmnittr*- guis,quibus illae inflantur,quamfimillimam.Quum itaq; lingulam tuis mani-uopropnomm utcunq; uifum fuerit, Sc clauferis, Sc aperueris, proprios laryngis mufcu- los diflecabis, a1 quatuor primae cartilagini fecundam neftentibus aufpicatus. * Leui igitur actranfuerfafe&ione exteriorem mufculum a prima cartilagine liberabis,prgcauens,ne interiorem fimul conuulneres.hoc ablato,interiorem fimiliter a fecunda cartilagine abrades, mentem adhibens illi quam dixi fibrarum interfeftioni. Neq; hoc duntaxat ad amußim, num fcilicet unus duo'ue fint,rimaberis: fed etiam, dum ftomachum ä larynge liberas,diligenter expen des,numk eos quos interdum obferuari dicebam,mufculos reperturus fis,qui k fo «p* ä fecundae cartilaginis fpina in humiliores primae cartilaginis proceflus infe- £V,dT runtur. Quatuor itaq; fecundam cartilaginem primae iungentibus a larynge refeftis,in altero laryngis latere'procefliim inferiorem primae cartilaginis ä * #*** fecunda liberabis: ac primam hac ratione a fecüda an trorfiim refleftes,' duos cap.*u Propriorum infpecturus mulculos,tertiam prim£ colligantes. Vbi hos utcunq; examinaue s crto. ris,integrum erit,acutiori cultello primam cartilaginem ä reliquis duabus adi *J>. mere,aut fi uoles, ad duos mulculos illi tertiam ne&etes appenlam feruare, ac Propriorum poftmodum te ad” quatuor tertiam fecundajne&entes conferre: quos licebit r.«,? s- ä fuis principijs,qua? ex fecüda cartilagine fumunt,liberare,atq; ad tertiam, cui trofnmm m/eruntur,deducere. Poftremö0 qui in tertia? cartilaginis funt bafi,auferes,fi- ° "cr,!- militer d *>3,4 t3 fi. dem modicam principij partem affumens, fed infignem ab inferiori fcapula? “TfcJes c°fta: ex media enim cofta? illius longitudine, bafi fcapula? propinqua, & ab autem,uri' externa gibba'ue humilioris anguli bafis fede,continua camofaq; origine ena-fcitur.Iuxta medium uerö longitudinis coftse inferioris,mufculus hic afcapu-1 %p,er laeoffe abfcedit:& modice furfum in priora tenfus,humerumq; accedens, in *'1, J« 5 te&. c ««Zn* <*,&. Galenus alium enumerat mulculu, eiufdem ferefun&ionis, cui nuper di&us er * de pra?eft,gratia efformatum,ut Icilicet brachium deorfum trahat: atq; hunc qui dem latum amplumq; elle recenfet, led tenuem interim. Mem branam enim, de yßi part. quam nos carnofam uocamus, fibris carneis augeri narrat,quum primum ilia contingit: ac fibras has furfum tenlas,carnofiores tantifper effici tradit,donec • membrana ampli & tenuiss mulculi naturae, quem buccas mouere diximus, refpondeat,humeroq;implantetur. Deinde hunc mufculum Galenus omnes qui illum prseceflerunt latuiffe,atq; ab ipfo in fimijs inuentum, nufquam non iaftitat. Ego profeflro in fimijs 8c canibus, plurimisq; quadrupedibus iplum obferuaui, non tamen in omnibus aeque latum, carnofum'ue. At in limia (ut idpriuatim dicam) ad hunc modum mihi apparuit: Membrana carnofa, fecundum fpinae totius longitudinem firmius fubditis organis,quam alibi con-nalcitur,haud aliter,quam li ex Ipinarum apicibus, tanquam ex ofsibus aut car tilaginibus, principi) lui portionem, aliorum ligamentorum modo educeret. Verum in ea fede, qua membrana e regione quinq; lumborum uertebrarum con(iftit,iliumq; os cotingit, carneis,led tenuibus rarisq; fibris adaugetur: quae lurfum oblique uerfus axillam prorepetes,ac ex lata ball lenlim in anäum col-leftg,mufculum amplum,at tenuem exprimunt,qui in mucronem delinens, obfcure,uixq; admodum,in humeru implantatur,tendini eiushmufculi continuus,quem brachium peftori adducere comemoratum elf. In canibus ma-nifeftaminfertioneinhumerumnon oftendit, & uidetur mulculi brachium peftori adducetis tendini aliquo pafto admifceri, aut potius propriae eius mu Iculi membranae adnafci. In equis quoq;,bobus & ouibus,& id genus animalibus,admodum euadit conlpicuus. unde etiam confulo, illum inboue potifii-mum perpendi: quod fiet promptifsime, fi excoriati bouis axillam inlpexeris. Apparebit namq; is amplus,& conterminis ledibus rubicundior: illiusq; maxi mam portionem ablatam elle c6peries,quamlanij cuti adnatam relinquunt, eo quod carnofam membranam una cum cute auferre inter excoriandu con-fueuere: atq; ideo etiam tantam praelentis mulculi partem, quanta nondum prorfus,&inligniter carnola apparet,auferüt. Quapropter etiam iuuabit, excoriantes lanios uidere,qui longe acutiori cultello,maioriq; mora in axillis eu tem adimunt,quam in reliquo corpore, ubi membrana una cum cute a fubdi tis corporibus feparant. Non inutile quoq; erit, excoriatam cutem iubere tibi exporrigi,ut 8c cuti eorum mufculorum portionem adhuc adnatam contem pleris: obferuesq;,huic mulculofae carni paulo reftiores fibras intertextas elle, quam amplo illi1 mufculo,quem brachium deorfum ad Ipinam mouere tefta mur. Atq; haec in limia,& quae proxime nominata funt animantibus didici: at in homine me eiufmodi quid reperifie, nequeo affirmare, quantumuis refte cutem ab adipe, & quum obelius accidit corpus, adipem a membrana carno-fa,& membrana a fubditis illi mulculis,per totum thoracem abdomenq; non laceram femper dillecem. Qui brachium circumagunt,tres mihi conftituun-tur mulculi,omnes exlcapula ducentes origine,&latis tendinibus, articulum continentibus ligamentis implantati/ Primus itaq;,qui ordine brachium mo Qujnmhr*-uentium quintus haberi poteft,lcapulae1 linum occupat,qui inter luperiorem cljlHm moueh~ icapula? coftam, & eiufdem Ipinam, leu fuperioris procellus fui radicem uili- Uum' tur.Procedit enim afcapulaebali: & omnino carnofus,totum,quem diximus, fcapula? linum implet,ofsi lemper ualide,ac li ab ipfo toto progreffu enalcere-tur,connatus. Q^um uero ad luperiore ceruicis fcapulce ledem pertingit, fub ligamento ualidifsimo,fummum humerum interiori fcapula? proceflui col- E 5 ligante, 3i8 VESELU DE CO ZT O RIS ligante,in anteriora contendit: Sc in amplum ualidumq; ceffans tendinem,hu meri ad /capulam articulü fuperat,eius articuli ligamento pertinacifsime,obli qua quodammodo infertione implantatus. Eft itaq; mufculus hic oblongus, & exterius gibbus: intus autem illi refpondet finui, feu cauitati, quam implet, deinde fibras fecundum fui longitudine exporre&as habet: qusefi brachium attollentis mufculi fibris conferantur,tranluerfae prorfus exiftunt.Huius mu n + Iculi Galenum nonmeminiffe opinor, mfi forte inter brachium attollentes 10 tab‘ (quos uarios, neq; femper eofdem recenfet) illum reponat: quamuis ipfi bra-chij ad fuperiora cotraftio5quam obfcure uerfus anteriora molitur, praecipue demandata non fit. Deinde Galeni defcnptionum nulla illi congruit, etiamfi fcapulae eminetion coftae quendam exporreftum obiter narret: quem fi quis hunc noftrum efle dixerit, non tamen lpli mfignem cum brachium attollete thinmmouen- mu^cu^° connexum (imö uix conta&ü) tribuere poterit. 0 Sextus brachium o7ubs. t mouentiummufculus admodum eftcarnofus,acconcauaminternamq; fca- pulae fedem opplet,exp bafi totius fcapulae carneam originem deducens, & in p 7 taUb trianguliq uerticem,ad fcapulaeformam tatilper ar£atus,dum ad interiorem articuli regionem pertingat,cui amplo tendine quafi in femicirculum implan l,l artatur,brachium introrfum circumuertens. Huius mufculifuperiuslatus" illi admodum continuum exiftit,quem poftremö recenfui: adeo fane,utnifi diligenter animü adhibueris,uterq; unus efle tibi apparebit: fextumq; mufculum ads elatiorem fcapulg coftam,inflexionem in pofteriorafecifle, atq; ita portio- * * nem gibba? fedis fcapul^ etiam occupare,& eum quem quintum uocauimus, & stymm. coniti tuere afferes. ' Septimus uero brachium mouentiummufculus ille eft, ädz. quem Galenus decimotertio de Partium ufu (nam quinto de Adminifträdis [ feftionibus,omnes ä fcapulain humerum porrefti mufculi mire confundun- M tur, 8c praeiens mufculus fere inter brachium attollentes inibi recenferi uide- a* tur) brachium retrorfum ad dorfum agi credidit:“ illum enim,qui uere id mu u i* tab.s. nus praeftat,quemq; inter huius Capitis mufculos tertio loco recefui, Galenus circumuertetis ad exteriora uice defcripfit.Caeterum hic feptimus mufculus, cuius ope brachium ad exteriora circumagi lcio,uniuerfum fcapulae gibbum, x quod fubipfiusfpina habetur,implet/ Exoritur enim carnofus ex fcapulae ba * fi: deinde ar&ior ad fcapulae formam" redditus, tandem articuli ligamento, h tendine amplo,at breui,tanquam in femicirculum extrinfecus inferitur,i ta u t D>T» trium mufculorum brachium circumagetium tendines, in orbem quafi uni- \ * uerfum articuli ligamentum amplexentur,& qua ratione finguli fuis fungan- * 11 UAh tur munijs,facile demonftrent. * * * MVSCVLORVM BRACH IVM MOVE N-tiurn adminiftratio«. Caput x X111 u I ha&enus ad brachium mouentes ufq; mufculos, ceteros diffeftionisnoftrgferie,&in primis "latum illum,qui buc * J carum motibuspraeeft, carneaq; membrana efformatur, adminiftraueris, cutem quoq; ex fuperiori fcapulae parte, 8c peftoris elatiori fede ademifti:ac proinde haec ä brachio,abdomine,&uniuerfo thorace,ufq; adfemora&na tes,nunc ita cum adipe auferetur, ut carnea membrana il-TrmAinjhlu l^%c°rpori adnata maneat. Quod profeftö, nifi laborum fis patiens, difcen-rum & canu diq; cupidus, molefte perfeceris: cum totfeftionibus cutis prorfus aliter libe-randa ueniat.quäm fi carnofam membranam una cum cute adimeres. Ablata tuit,exarnen. * i cute, unam rurfuslineam, ä mediape&oris regione, ad pubis ufq; os,in membrana carnofa duces: & deinde alia a pubis ofle tranfuerfim, fecundum coxen dicis articulum,ad facri ofsis ufq; fpinam: & tertiam a fummo humero,adulq; mediam brachij regionem. His duftisfeftionibus,membranam carnofam ha mulo aut unguibus apprehendes, & ab uniuerfo thorace & abdomine auferes,ipfam interim glandulis, quae in axillis habentur, adhuc connexam finens. Auulfaitaq; ad axillae ufq; cauitatem membrana, haec ad lucem extendeda eft: ac diligenter animaduertendü, num eafub axillis in carnofum degeneret mu-fculum,alumbis &lpuri)S coftis (ut Galenus docuit) incipicntem.Verum interim fedulö cauebis,ne eö ruditatis uenias, ut adeps, qui in thoracis lateribus, totoq; dorfo occurrit, carnis loco tibi imponat. Vidi enim quofdam tam rudes, ac infimilaribus partibus dignofcendis adeo negligenter uerfatos, ut primo intuitu adipem dorfi,carnem efle arbitrarentur,quod multo magis illum hic, quam alibi propter incubitum rubere cernerent. Quando enim cadauer longo morbo non extenuatum, una atq; altera die dorfo incubuit, tota incubitus fedes,quafi inflammatione obfeila rubet,atq; ideo & eius fedis adeps.Cae ^/W w;* terum uniuerfa iam membrana ä corporis trunco & media brachij regione li JTlImZ b i ub.a. berata,brachium peftori adducentem” mufculum aggredieris, ante omnia A*“** perpendens,num alicubi promineat ille gracilis mufculus, quo caudatgfimiae donantur,quiq; ä mamillani regionibus furfum oblique fertur. Verum quum ifto homines deftituuntur, iam mufculi brachium peftori adducentis capur, ä clauicula,& tota ofsis petto ris regione,ipfiq; infertis cartilaginibus, nouacu-la aut cultello abrades,ac hamulis aut fummis digitis apprehenfum, ad humerum ufq; a fubieftis corporibus feparabis. Dum uerömufculi huius caputno-uaculaliberas, accurate ftudendum eft, ne quid aliud una cum illo auferas. In c $ ub.ab canibus enim ac fimijs, uerarum coftarum cartilaginibus" mufculus obtendi-VfLTl' tur,quem feredrefti abdominis mufculi partem efte dicemus, 8c quia Gale- ' • ' 4 ..i • r r 11 i i • ri mmäixonfeS, no uice proprij thoracis muiculi habetur, quemadmodum m mulculorum thoracem mouentiü enarratione di&uri fumus latius. Nunc autem eius memini, ut etiamfi ego in homine illum minus reperiam, ftudiofi tamenipfum obferuare conentur: comilitonesq; inter diflecandumfefe admoneant, eiut modi mufculum ex Galeni fententia hic latere, ac proinde non ofcitanter mu fculum brachium peftori adducentem oportere fuo principio liberari,aut liberatum, non deberi negligenter abijci. Neq; huic folum animus accommodandus eft,uerum 8c illi, qui in fimijs fubmufculo brachium ad peftusmo-uente occultatus,ad articuli ligamentum exporrigi aliter atque in hominibus dicebatur. Cseterum magnum hunc pettori brachium adigentem mufcu-lum in praefentia humero adhuc appenfum relinquens, ad reliquos brachit tlofecmdtfca~ i li . • LI e r i { puUmmouen- c^ptdb.r, accedes: quos commode adminiftrare nequis, nili prius ablato mulculo, qui tiu-,ut relicjuos fcuiws™ ah occipitij olle procedens,per totam ceruicem extenditur ,&f toti fcapu-lunfcriti' ^ fummoque humero,una & huic proximae clauiculaegfedi inferi- ^ UU rtur. tur, quique hinc per fcapulae gibba & bafini deorfum protenditur, donec {lUb^G mucrone fuoottauae thoracis uertebrse fpinae committatur. Eft enim mu-ix. fculus ifte ab occipitio, adottauam ufque thoracis uertebram, (binarum a-tap’Lhf P^clbus quodammodo connexus,ab ipfisque principium fumit. Verum de iabiuer* hoc mufculo, ut $ tabula, f ? tab.d er e. g i} ta.V. b r tab.d. i s tab.b. k i fi.cap. hb.t D. I s tab.e. m i fi.cap. 2» lib.i A. n i}z % cap. 2j lib, i E,iuxta H figurx r. o 6 tab.m mufculi ©. p $ tab.fi q iitab.v. y ab E ad F i fi.cap. 23 lib.x. s $ tab.Cyi b ad a. t 6tab.ci put m mu fculi ©. u i fi.cap. z? lib.i H,r. minitfrAtio. HVMUKI FUVKIClA L13E1 /Z 3*3 lorum anterioris praefcindatur, nifi fortaßis antea ademptum unä cum toto mufculo eflet. Porro ligamentum ab interiori fcapulae proceflu, in fummuiti * 4 ta.z. humerurn pertinens/ mufculo brachium attollente ablato, citra feftionem yifigoc- euadit confpicuum/ Ulud uerö, quod fcapulae acetabuli cauitatem aliquando currens in auget,diuifo prorfus articulo,in confpettum uenit. • upMb" DB MVSCVLIS- SCAPVLAM MO- uentibus* Caput xxvu C A P V L Ä ijfdem quo brachium agitur motibus, fi illum duntaxat exceperis, quo id circüuerti diximus. Hanc itaq;peftori admouet triangularis" mufculus,illifubftra-tusb mufculo, cuius beneficio brachium peftori adduci-mus.Eftnamq; hic primus fcapulae mufculus,quem in ui vrm^fc^ ?efimotertio Capite ex fecunda, tertia, quarta, quinta,& UmmmenuU' interdum fexta, fuperioribus thoracis coftis, paulo ante-C ftab.ab quam in cartilagines illae ceflant/principiü aflumere,ac ualde a Galeni defcri- i ad k. pronibus uariare docui, adeo ut hicneq; ipfius fubftantia, quae tota, nifiiuxta d f tabuu breuifsimum tendinem,carnea eft: nequed infertio,quam in interius latus an- 1 in b- choram imitantis proceflus molitur: neq; fibrarum duftus,qui ex amplo prin cipio in obtufum uerticem,nufquam interfeftae feruntur, diffufius recenfen-da ueniant. Si itaq; huius mufculi altiores fibr^ contrahantur,elatius fcapulam peftori admouent: inferioribus uerö in fe contrattis,uerfus peftus demißiu$ fcapula adigitur. At totius mufculi fibris,aut medijs potius laborantibus,fcapu la in neutram partem declinans,pe&ori adducitur. Quanquam interim fcapu lape&orisoßisfummo,aut mucronatae cartilagini non aeque atq; brachium adducitur, quod infignibusin motu differentijs,nunc pettoris elatiori fedi, r coßrKy nuncdemißioriadmouetur/ quemadmodum ipfius quoq; mufculus elatius ktab“ ^ ^emifsius fcapulae mufculo initium ducit, Porro fcapulam furfum ad caputualidiattollunt mufculi:liquidem & ipfa grandi mole conflat,pluri-fptab.r, mamq;ipficarnem adnata fuftinet.f Primus eft, quem ante aliquot brachium secwidwfia-mouentes mufculos diflecandum diximus,quiq; oritur ab occipitij ofle tranf m0Htn~ g ? tab.ab uerfas linea, ab eius oßis medio, uerfus auris radicem porrefta, 8c cuius exter-E 4 F* num latus ab auris pinnula tantum remouetur, quanta ipfius mufculi ab occipitio exortus eft longitudo. Si enim occipitij interuallum, quod ab ip/ius medio ad aurem pertinet, in duas aequales regiones diuiferis, earum unam, quae occipitij medio uicinior eft, praefentis mufculi principium (quod carneum, fed tenue interim exiftit) occupare intueberis. In occipitij medio dexter mu-e per k fculus finiftrum contingit: ac ambo inuicem iun£ti,unaq; ueluti ex fpinaruin ^ ad g. uertebrarum apicibush principium ducentes, per ceruicis thoracisq; fpinam, librah u% a(l oftauam thoracis uertebram protenduntur. Dexter (idem de finiftro ^*9 fig Tt *nt-e^*8es) clua quodammodo exfpinarum apicibus enafeitur, membranofus ad z. tanta fere amplitudine apparet, quanta uertebrarum in fuo latere eft1 latitu-\ 9 ub ab ^°: re%ua uero totaregione carneus (fi unicum duntaxat* locum exceperis) Yad h. confpicitur,quem paulo pöft explicabimus.Duaeitaq; huius mufculi iam enar rata^ funt lineae, quarum unafecundüm occiput, altera fecundum fpinasfer-i abi ad tur. Praeter has autem, aliae duae obliquae funt:1 una ex termino tranfuerfae li-neae,quo aurem fpeftat, oblique deorfum uerfus anteriora tantifper proten- ii lib. 1. di tur, quoufq; latiorem clauiculae"1 partem contingat, fummo humero coaf-”g ticulatam* Alia a lineae poftremö commemoratae fine, quo ipfa clauiculam tangit, tangit, deorfum uerfuspofteriora oblique tantilper delcendit, dum unä cum termino re£lx° linea?, lecundum Ipinam exporre&a?, acutum angulum con- o s ta.& ftituat, e regione oftauae thoracis uertebrae E “d G-conliftentem. Quatuorhis lineis mulculus circunfcribitur.uerum prseter has/aliam P tranfuerfam in ipfius medio quodammo- H a u do nancifcitur, quaq toti fcapula; Ipinse,8c fi-cap. Tummo humero,& clauicul« latiori parti mmiftrXJisßsimiiuililnpro- infertatur. Hac parte, qualuam möliturin- fertionem, neruofusfimul &carnofusuifx- Q^r sA M Fl S mußuli huius,de quo inprafen tia agimw,effigies, ex nona ta&ula ad r & A, alijsj^ t his circumduBis charaBeribus pe ti poßit, nihilominus rudibus lineis in ßuperion figurahic illius arcumfcriptionem expreßi. Infe riori ucro cffigie trape^ion,quam obfcure Galenus in quarto de ^id fiinam duBa. ^/i B uero ad D,li ne* oblique ab occipitio adclauictt lampertinens. D ad C, linea. oblique a clau; cula adfyinam oBx U£ thoracis uertebra procedens. Toßremo a D ad E, inßrtio mu-fculi in fyinamfiapuU,0”ßrn-mum h umerum, CT elatior em cU uiculacium,quod ab F ad G habetur,Tfceni firn fiu menfitlem figuram notat,* tjuaßcluditur acutfiimut pr*fintit trianguli angn-Infyßupr* G conßslens. fum ad oftauam thoracis uertebramprore- 9 pit,femicirculum quodammodo membraneum acnerueum commonftrat, quafi hie (ne forte fcapula? gibbum' occupantes mu- s prmpuč feulos ar&iüs premat, aut minus pertinaci- ub' ter illorum impetum luftineat) carneus ac mollis efle nequiret.Reliqua autem fede,uti iam admonuimus (nifi quadorfifpinse co-mittitur) omnino carnofus exiftit: fed tamen undique tenuis eft, ea lui' fede excepta, t qua toti fuperiori fummi humeri fedi, Sc la-tiori clauicula? parti ualidifsime implantatur.11 Fibras non uno omnes modo « h#u-porre&as habet.nam quae ab occipitio, ceruicisq; uertebrarum fpinis proten-duntur,oblique,ut & exterior eius mufculi partis linea,antrorfum ad fcapulse fpinam,& fummum humerum,cfelatiorem clauicul^ federn defeendunt, tan lo duä*' to femper obliquiores,magis'ue trafiierfa?, quo magis a ceruicis uertebrarum fpinis,thoraci propinquioribus,principium ducunt,adeo utilia?,quas ceruicis radix exporrigit, iam paulo minus toto tranfuerfa? fint. Qua? uero a thoracis * uertebrarum fpinis uere enafeutur,furfum uerfus anteriora tenfse, tanto quoque reftiores,minusq; trafuerfa? uifimtur,quo oftaua? thoracis uertebrse funt uiciniores. Eiufinodifibrarum feries commonftrat, huius mufculi beneficio non modo uniuerfam fcapulam furfum attrahi, fed etiam deorfum uelli, re-£kaq; ad dorfum agi. Si namquex fuperior mufculi pars inter fecandum uerfus * 9 jfuam originem trahatur,totam fcapulam furfum attolli cofpicis. At fi^ humi- > lior mufculi pars, qua? inter fcapula? fpinam, Sc oftauam thoracis uertebram Confiftit,infecolleftafuerit,fcapuladeorfumuellitur.Deinde^ mediamufeu-li parte inter diffecandum attrafta, fcapula? molem reftäretrorfum ducicer- bul*9' nimus.Atq;hinc fit,pra?fentem mufculu motibus omnino pugnantibus pra?-fici,fibrasq; contraria ferie duftas obtinere: quamuis interim nulla prorfus fui fe de hunc difiunftumjinconiunftum'ue efle,quis uere dixerit. Proinde unita tis ratione,mufculusifte unius loco mihi habebitur: quo minus aute funftio-nis gratia is duorum aut plurium uice ä quopiam recenferi queat, per menon obftiterit. At Galenum miror, qui hunc mufculum difiungens, ad medium fe re libri quarti de Adminiftrandis feftionibus, fuperioris mufculi partis prolixius,quam de aliquo totius corporis, contra Lycum nimisprofeftö inuidiofe difceptans, meminit: ad calcem uerö eius libri, inferiore mufculi partem uix obiternominauit, tunc fcilicet; quum fcapulam duobusproprijs mufculis adi dorfum Z p tab. ab Hadl. A p tab.ab lad K. b p td-k K per lad H. c p tab.ab E ad K. d p tab.ab E ad F. e p tab.db F ad H. HVMWKl LIVEK II 3*S dorfum agi infinuaret: quorum inferior, eft huius noftri mufculi humilior pars,ab o L to fuperioribus,non autem (ut Galenus inibi docet) duodecim tho racis uertebrarum fpinis praecipue originem aflumens, quam etiam alibi de-mifsiorem fcapulae mufculum appellauit. Vtcunque fit, parua hic nobis cum Galeno futura eft diflenfio,fi ambos ipfi enarratos mufculos, unum continuum corpus efle annuerit. Nam etfifortafsis mufculi huius ~ infertio,qua? in-ftar latae, ac oblique admodum procedentis lineae perficitur (quantumuis etiam &in hac tota mufculus continuus fit) illum in duos diftinguere appareret, nulla tamen prorfus difcriminis notaa inter dorfi fpinam 8c fcapulae ba-fim habebitur.ubi tamen diftin&ionem lineamque, fecus ac res fehabet, confingere debes, fi modo fuperiorem Galeni mufculum, trapeziae figurae quo-uispafto afsimilaturus fis. Ea fiquidem linea, quae a ceruicis radice,fecundum fcapulae fpinam,& fummumhumerum,& latioremclauiculaefedem duceretur, comparanda uenit bafi trianguli re&anguli, in cuius fummo linea ceque diftans a bafi dutta fit. Quemadmodum ea mufculi' linea, quae fecundum {pina? ceruicis longitudinem fertur, illi trianguli lineae afsimilatur, quae perpendiculariter trianguli illius bafi incidit/1 Qua? autem ad occipitium tranfuerfim ducitur, illi lineae correlpondet, quae in trianguli uertice aeque cum bafi diftat. Ate quae ab occipitio ad clauiculam procedit,obliquo trianguli lateri confertur. Caeterum nunc magis a Galeni dogmatibus mihirecli-nandum eft,idque praecipue propter fimiarum ad homines difFerentiam.Pri-mumenim,fi Galeno credideris, teipfum infcitiae ofcitantiaequeinterfecan- ^ndat. dum infimulabis, quum deinceps alios mufculos fcapulam attollentes, in homine fedulo indagare conaberis. Ex Galeni namque placito, fub eminentiori nobis difti iam mufculi parte alium inquires,qui illo longe gracilior,minorq;, fed totus tamen carnofus efle deberet: & qui ex occipitij oife,fub nuper difto mufculo enatuSjdeorfum modice uerfus anteriora oblique defcenderet,& al-tioribafisfcapulae angulo exporreftus, in latum tendinem defilieret, ad medium ufque bafis fcapulae interius infertum, e regione radicis fpinae fcapulae. Huic id munus concreditum eflet,ut fcapulae bafim uerfus occiput attolleret. Verum hunc fruftra mecum in homine (quod ipfe illo deftituatur) indagabis: quum interim promptifsime is incaudatis fimijs occurrat, eam prorfus fabricam,quam Galenus ipfi tribuit,quamque ego iam defcripfi,feruans.Rur-fiis in caudatis fimiis alium obferuamus mufculum,a Galeno quoque enume- T,crt'm ™fCH r’ . . . . .. < r r r Lu/5Jim^JcaP^ ratum, qui carnoio principio, ex primae ceruicis uertebrae tranluerlo procel- Um «ttoiUn-fu,dein & ex tertiae & quartae uertebrae tranfuerfis procefsibus enalcitur,non tlum' quidem exinterna ipforum fede, fed ab externa magis. Hic mufculus, poft-quam primum ex reliquis mufculis,qui ceruicis uertebris adnafcuntur,emer-fit, teres,fed tamen latior,quam profundior apparens, deorfum inpofteriora, uerfus fcapulae bafis fuperiorem angulum perfertur,illiusque internae fedi car nofus ac latior redditus infertatur. Infuper fimiaealio quoque mufculo do-nantur, quem inter Galeni mufculos fcapulas attollentes, fi quartum de Ad-miniftrandis feftionibus adamufsim difcufleris, quarto loco enumerari repe- cjuarn homines ries. Atque hic mihi ab interna tranfuerfi prima? ceruicis uertebrae proceflus fede, deinceps & tertias quoque & quartae ceruicis uertebrarum tranfuerfis procefsibus, carneo principio enafci uifus eft: quod praedifto nunc mufculo latius redditum, deorfum quoque, fed minus in pofteriora tantilper ducitur, dum carnea lataque infertionein fcapulae Ipinam inferatur, in ea ipinae fede, F qua haec qua hžEciummumhumerum producit,ac quae quodammodo e regione cer-Tertius homi- uicis/čapuljeconfiftit. Cseterum uthominesprorfusfecundo Galenimufcu- (rAi-tul .1 •• • ' * 1 ' Pl» O 1 O * * • H ## fcapulam Verumftertium mufculumhomo cum fimijs communem nancifcitur, fed früh*. ‘mmentmm lo,qui ab occipite in fimijs exoriri diftus eft,deftituuntur, ita etiam 8c quarto. nonnihil quam fimiae ualidiorem. Exoritur enim homini mufculus ualidus a llf*c8 s tranfuerloprimae ceruicisuertebr^proceflu: deinde 8chtranfuerfo proceflu uG Q-tertiae uertebrae, quartae Sc quintae, quafi difiunftisconftaretprincipijs:uno f/kTs. nimirum,quod primae ceruicis debetur uertebrae: altero autem, quod tribus ^ fecundae uertebrae proxime fubieftis aflcribitur. quanquam etiam interdum a tranfuerfo fecundae ceruicis uertebrae proceflu mufculus hic, fed parua ori- 1 gine enafciuifus fit. Principia haec, fimulatque ex reliquis uertebras ceruicis ** amplexantibus mufculis emergunt, una coeunt, &ualidum efformant mu-fculum,nonnihil latiorem,quam profundum, qui lata carneaq^infertionein* internam luperioris anguli fcapulae bafis fedem inferitur,fcapu!am furfum uerfus anteriora, ceruicisq; latera trahens. Non in opportune itaq; hic mufculus nobis fcapulam attollentium alter dicetur, autfaltem omnium fcapulae Mutulus,in- motorum tertius in hac noftra ferie locabitur. Galenus luis omnibus fcapu-m&Zu ca- him attollentibus mufculis, addidit oblongum gracilemq;1 mufculum, quem 1 ? ie.no perperam ex ofsis v referentis lateribus procedentem,fcapulae, propter iplius ceruicem, dejcnptHi. jnterjor] exparteinleri,fcriptum reliquit, & eius mufculi beneficio in anterio ra colli fcapulam attolli opinatus eft. Ego autem in Capite de ofsis t/ referentis mufculis, huius ofsis gratia, non autem fcapulae, mufculum hunc efforma-tum aflerui: ac proinde cuius'nam motus autoris cenferi debeat, diligenti fe-ftioneuenit indagandum. In hoc enim fimijs nulla cum hominibus eft differentia, nifi quod fimijs toto progreflu carneus uideatur: hominibus autem in medio duttu gracilefcit, tendinis fpeciem commonftrans,& duobus quafi mufculorum uentribus donatus.quod fane Galenus, fi hominem unquam fe-cuiflet,non minus animaduertiflet,quam'n mufculos inferiorem maxillam QiartHshomi deorfum ducentes duobus donari uentribus obferuauit." Vnus adhuc mufcu- motabx msfcapuU mo jorum fcapulam mouentium reliquus eft, qui hanc retrorfum ad dorfi fpi- uentium. r ' • -i *i • • i o • r i * nam,uerfus fuperiora nonnihil agit. Hic mufculus ampius & tenuis, fed omni ex parte carneus uifitur: & a quartae, quintae, fextae & leptimae ceruicis uerte-brarum, deinde quatuorautquinq; primarum thoracis uertebrarum fpinis° principium ducens,toti propemodum fcapulae bafi carneus, ac aeque ut in exortu’’ latus inferitur, fibras obtinens non prorfus tranfuerfas, at nonnihil obli- P que a dorfo,ad fcapulae bafim deorfum duftas.Quibus uerö mufculis hic qua-LiUdeutd- drilateris mufculus (cui Galenus nimium latum initium affcripfit) <& alij o-mmst.jcfl. mnes tegantur,quibusque illi obducantur,fettionis femper feries,& mufculo-Mufcuiumejuo rum tabulaeleuinegocio commonftrant.Quod profeftönonofcitanterinil-1 mufculo obferuandum praecepimus, qui brachij ad dorfum uerfus inferio 4 Um nonmo- ra motus autor eft: quem Galenus in libro decimotertio de Vfu partium, fca-pulamquoq; deorfum ducere,parum refte prodidit. Ego autem huius quoq; modo memini,ne quis in mufculorum fcapulam mouentium numero,Galeni nomine alium infuper,quam ha&enus enarraui, requirat. M V S C V- tab. ti tct.Qf b p tab.r, A. c jtdb.H. D tab.Q. d io ta. r. sfr io td.E. n tab.F. t $ tab.Ry s. flfi.cclp. zilib.i R. g inmargi ne cap. 10 hb. 1. h 4 fi.cap. 11 lib.i S. i 7 tab.r. k 8 tab.F. MVŠCVLORVM SCAPVLAM MOVEN-ti'um admirnftratio«. Caput XXVii* ORVM mufculorum adminiftrationem pari, qua reliquos omnes, methodo aggredieris.1 Primi enim, quo fca-pulape&ori adducitur, principium, nouacula a cottis, unde prodit, liberandum eft: 8c deinde toto mufculo a thorace ad in tern ü ufq; fcapulaeproceflum feparato,ipfiusq; attraftis principi)s, cuius potifsimum motus opifex ha-____________________bendus fit,inquires: num lcilicet brachium potius,ut Galenus docebat,quam fcapulam,uti ego dicebam,moueat.b Secundum mufcu- secmdL lum,quem &fcapulam attollere & deorlum trahere dixi,in mufculorumbra chium mouentium adminiftratione iam antea es aggreflus: unde etiam hic ipfius feftionem neutiquam oportet repetere, quemadmodum nec eorum mufculorum obferuationem,qui fimijs in collo priuatim tribuuntur, & a Ga leno,perinde ac fi hominibus quoq; communes forent,defcribuntur. Verum c tertius fcapulam mouentium, qui a ceruicis uertebris ad fuperioremfcapu- Terti-lae bafis angulum ducitur, fuo principio prorfusliberädus non eft, nili aliquot ceruicis mufculis antea praefc&is. Ac proinde operaeprecium erit,illum tranf-uerfim,ubi primum ex ceruicis mufculis emergit, abfcindere: ipfiusq; principio ad uertebras reli&o, illum ä fcapula liberare, illius tamen funäioneprius perpenla.d Quartum mufculumleuilongaq; feftione afpinarum apicibus le- Qt4™-cabis: & ubi ipfius infertionem adamufsim obferuaueris, eundem a fcapula a-mouebis,fcdulo cauens,ne * tertium hominis thoracem mouentium mufculum fimul refeces, aut faltem imprudenter fuo exortu liberes. Deinde fie longus ille mufculus, quem contra Galeni fententiam,ofsi v referenti proprium efle retuli,adhuc afleruatus fit,non ofcitanter ipefl:a,num fcapulae,an illius olfis gratia, hunc rerum Opifex procreauerit. Nunc cultello,quam licebit pro- Claw'cul* * xime,ligamenta a fummo humero & clauiculis,quainuicem committuntur, ^ZT^ refccabis,fummum humerum ä clauiculis liberans,&f peculiarem huius articuli cartilaginem obferuans, quae illifimilis eft,g quae in maxillae inferioris ad temporum olla articulis, 8ch clauiculae rurfus cum peftoris ofle nexu adinue-nitur.Deinde accurate perpendes,num tertium aliquod os hic,prxlta^ »»am uertebr* occupantes enumerari, quod duobus conflat mufculis/ principium ducenti- c uta.a, mouentium. . 1 . i r ■ i • • n bus ex apice quinta? thoracis uertebra? lpina?: dem etiam ex quarta?,tertia?, fecunda? & prima? uertebrarum thoracis fpinarum apicibus. Principium hoc, qua primum ex quinta thoracis prodit uertebra, acutum refert angulum,qui furfum tenfus, fenfim ita latefcit, ut ad tertiam fecundamque thoracis uertebram iam porreftum, adeo amplificetur, ut externum ipfius latus e regione tranfuerforum procefluum earundem uertebrarum confiftat. Ambo mufcu li hanc feruantes latitudinem,furfum feruntur, ä quinq; etiam inferiorum cer uicis uertebraru lpinis(fednimis quam leuiter) exortum aflumentes;d Quan- d uud; do autem ad terti £ ceruicis uertebra? ufq; fpinam confcenderunt,quum hafte nus toto progreflii dexter finiftro coniunftus fuerit,utriq; ab inuicem fenfim magis magisq; tantifper abfcedut,dum tranfiierfa' linea occipitis ofsi carneala e^tlUb3> taq; infertioneimplatentur.Eius enim infertionis tata eft amplitudo,quätum internum alterius mufculi latus a media occipitij fede, & externu latus ab auris radiceremouentur: adeo, ut infertionis amplitudo utriufq; mufculi tanta fit, quantum ab una aure ad altera occipitij eftinterualli, quod mufculorüin-fertionenon occupatur. Ca?terumiftius mufculoru ab inuicem receflus forma, triangularis exafte uifitur, fi modo unam lineam tranfuerfim ad occipi-tium,ab interno unius mufculi latere, ad internü latus alterius duxeris: & deinde alias duas ab eius linea? terminis, fecundum utriufq; mufculi internum la tus;ad tertia? ceruicis uertebra? fpinam,ueluti ad trianguli uertice porrexeris. Rurfu^ Opitif motus. UVMUVLl FUKKIC^L LIH EK 11 1*9 g n ub. Rurfus fingulimufculig triangulari form a conflant, fi lineam fecundum lpi-B,A*c,*b! nde longitudinem ad occipitium ufq; du&am, unius lateris loco habueris: Sc fecundi lateris uice, lineam fecundum externum mufculi latus exporreftam: & tertij lateris loco lineam, quae tranfuerfim mufculiinfertionem ad occipitium defcribit.Fibra? horum mufculorum,a fpinis uertebrarum furfum oblique, quali ad tranfuerfos fuperiorum uertebrarum procelliis tantifper ducun tur, dum fimul omnes in occipitium finiant: praebentes enim mulculi modicum prorlus & exiguum in tranfuerfos uertebrarum proceflus nexum mo-h u tab.A, fiuntur. h Secundum mulculorum par,admodum fane uarium,&:fecus mul secundum?# G.^tfb.T. to in homine,quam canibus & fimijs,obferuamus. His namque ex tranfuerbis wr^e ,°,n B.iz tertiae quartariue thoracis uertebrg proceßibus,&infuper fecundae ac primae F,F' quoq; thoracis, & quinq; humiliorum ceruicis uertebrarum tranfuerfis pro-cefsibus, mufculi iftius paris enafcuntur, 8c ad earundem uertebrarum fpinas procedentes,iplis nonnullis infertionibus applantantur. Deinde dexter nuC quam toto progreflu a fmiftro recedit,fimulq; ambo in occipitij medium am plainlertione innafcuntur,nullibi nerueum aliquid, quod notatu dignum fit, oftendentes: etfi interim obliquas quafdam impreßiones exprimant,ex tranfi uerlisinferiorum uertebrarum proceßibus, ad fuperiorum quodamodofpi-nas excurretes.atillaeleuiores cenfenda? funt,minusq; penetrant, quam ut his aliqua ex parte mufculum diuidi quis dicere queat. Quanquam Galenus nonnullos difleftionum profeflores, non duos huius paris tantum mulculos enu-merafle,uerum quofdam quatuor, quofdam uero fexibide recenfuifle, uidea-tur teftari,qui aliter ac Galenus homines aggrediebantur.In fimijs enim & ca-nibus(de quibus haftenus inhoc fecundo pari locutus fum) unum duntaxat utrinq; mufculum recenferem: quandoquidem fi illis attendendum foret im prefsionibus,totidem fere mufculorum loco uterq; habendus elfet, quot funt ex tranfuerfis uertebrarum proceßibus exortus, & in earundem fpinas infer-tiones. In homine itaq; multo aliter hanc coiugationem, quam Galenus illam defcripfit,aut enumerauit potius,obferuaui. Apparent enim quamplurimi u-trinq; mufculi,ferie multiplici inuicem commixti, & admodum uarie princi-aium obtinetes, & diuerfis omnino rationibus infertiones in occipitium mo-i i}tab.A» flentes. llico enim atq; primum mufculoru parfubduftum eft,1 mufculus occurrit, qui acutum principium ex medio tranfuerforum procefluum quinta & quartae thoracis uertebrg educit,&ilico ab exortu carneus apparens, muris kx}ta.b. & lacertae formam adipifciturrquum uerofiirfumad ceruicis initium kper-/ $ta.u9u reptat,carnofus efle definit,ac ueluti in teretis tendinis naturam ceflat,'mufcu lum imitatus,qui maxillam humiliorem deorfiim trahit, duobusquentribus m 13 ta.c. donatur.quandoquidemm inibi, qua mufculus ifte fecundi paris caput mouen tium, ceruicis radicem fuperauit, carnofus denuo efle incipit, quoufq;inocci-n*itd.d. piti) ofsis medium’1 inferatur. Verum ante ipfiusinfertionem, cum illo alius° °c ad d. co^t mufitilus,'qui exfeptimae ceruicis uertebraelpina,ncrueo teretiq; principio enatus,furfumq; afcendens, carnofus quoq; euadit, & una cum difto mu-fculo occipitio inferitur,ubi dextri lateris mulculi,finiftri lateris mufculis con p 13 tab e tigui funt,neq; ab inuicem (ut primum par) remouentur.p Alius deinceps oc-rf< K currit, qui ueluti alterius lateris tertius efle pofiit, ac ex apicibus trafuerforum fecundg & prima? thoracis uertebrarum procefluum,partim carneus,partim Vp*6ifb nerueus enalcitur:& furfum uerfus exteriora oblique ex;porre£lus,carnofusq; i /1. ac latior redditus, occipitio ad radicemq mamillaris m capite proceflus ualide r g(g! hiferitur. Sub his magna moles carnea confiftit, fecundo in canibus pari quo- F j dammodo 33 o VE S^A L II T> E CORVORIS dammodo refpondens, qua? ä tranfuerfis uertebrarum procefsibus oblique furfum adfpinas exporrefta,occipitij ofsi implantatur,fibras obtinens ab exte rioribus furfum intrö oblique repentes.Huiufmodi itaque fecundum mufcu-iorum homini eft coniugium: in quo cuiuis integrum erit, utrinque quatuor collocare mufculos: primum fcilicet,fecundum capite fupra fecundam circumuertere: utriufque enim paris dextris mufculis infe L12ER 1L 33i in fe contraftis, prima uertebrain pofteriora finiftrorfum circumuertitur: fi-niftris autem laborantibus, in pofteriora dextrorfum conuoluitur. Atque ad d alterius hunc modum pofteriores capitis mufculi habent/ anteriores ueröhac ratio-fcuUis+te. ne-C Vtrinque a media fuperioris ofsis pe&oris fedis regione, fecundum ipfius ©.i tab.v, amplitudinem,&fclauiculaeparte,peftoris ofsiibidemcoarticulata,amplum cLuicffowc4 ac neruofum membraneumque mufculi prodit caput, neruofius expeftoris tab.D. ofle, quam a clauicula pronatum. Caput hoc oblique uerfus fuperiora proce- ^ ZZrot f dens,carnofum,denfumqj,& paulo latiorem quäm profundum efficit mufcu & h-gttxb.z. Ium, qui carnofo crafloque admodum fine, mamillari temporis ofsis pro-c/’4flfb' ce®Iiinna^itur, illum fu a amplitudine uniuerfum amplexus: ficfane,ut uni-P ikl cus duntaxat utrobique m hominibus mihi repertus fit mufculus, membra-i ? ubs, neo latoque m collo occurrente mufculo proxime fubditus, ac citra feftio-nem omnibus fere hominibus confpicuus. Ceterum in quibufdam quadru-pedibus, mufculum hunc in medio duftu, quo furfum fertur, diuifum bipar-titum'ue obferuaui, una quidem parte mamillari proceflui, altera autem ad auris radicem caluarise infertum. Tres uero huius mufculi fines ac infertio-nes haftenus in nullo comperi animante: multoque minus principium äpe-ftoris ofle 8c clauicula procedens, in duas tresse partes manifefte difle&um, mihi occurrit, quamuis interim hos mufcu.los utrinque ab aliquibus Anatomicis tres,aliquando & duos enumeratos fuifle,non ignorem. Verum hic numerus pro mufculi finium ratione, in fimijs & canibus inter diileftionis peritos uariat: licet plerique hos a capite natos,peftoris ofsi & clauiculis inferi, tho racisque motibus praefici contenderint. At neminem interim lego, qui mentione digna defcriptione eos donauerit, tantum abeft ut quis uere ipforum funftionem naturamque nobis expreflerit. Vtriufque enim lateris mufculus Mumu & contrarijs prorfus munijs quatuor primorum parium praeficitur-.ambobus 1+?mJculorH' enim contra ftis,caput in anteriora,fiuerigida,fiue inclinata ceruice,fle8:itur. Si uerö dexter duntaxat contrahatur,caput in anteriora finiftrorliim circumuertitur: finiftro autem folo laborante,caput in anteriora dextrorfum cir-h stab.A, cumagitur. Porro praeter hos,1c alij confpiciuntur mufculi,quos ferefub’fto- Mttfiuli ßliw l 7 ubi’, macho latitantes,ueteresappellafleuidentur. Hi namque quatuor primarum m i4 thoracis uertebrarum, 8c omnium ceruicis uertebrarum corporibus conna-h .$ a,b. ^cuntur? acpartim ab ijfdem principium ducunt,partimque ipfis inferuntur, mifi-cdp. non minus liquido poftmodum in occipitis os inferti,iuxtam anteriorem fora-ir G’ minis dorfalem medullam tranfmittentis fedem. At hos exaftius inter dor-fum mouentes mufculos recenfebimus: fleftunt enim fuperiorem dorfi partem,capite interim proprio motu horum ope uixflexo. Quamobrem etiam n *!& h* *nter cap^is niufculos uix eueniunt enumerandi: quemadmodum neqüe' alij adhuc quatuor (utrinque nimirum duae coniugationes) ad ceruicis latera re-pofiti,qui ceruicem, non autem caput proprio motu in latus agunt. Et rurfus o Hta.o. ° a]ja coniugatio ceruicem extendens, hic praetereunda eft, ac ad reliquum de dorfum mouentibus mufculis fermonem afleruanda: quum &illa quoque nonnifi fecundariö caput moueat, ea nimirum ratione, qua brachium mouentes mufculi,cubitum manumq; ducunt F 4 CAPVT Trimi paru admimftratio. CAPVT m o ve n ti vm mvscvlorvm admimftratio«. Caput XXIX* O R V M qui capitis motibus praefunt mufculorum ad-miniftrationem äa primo pari aufpicaberis, perpendens dnub,^ membraneum5 cuiufdam mufculi principium, quod ex inferiorum ceruicis uertebrarum fpinis enatum, primo capitis mufculorum pari,rehquisqhicdorfum mouenti-bus mufculis infternitur: ac tandem aliquot fuperioribus thoracis coftis infertum,refpirationis opifex efficitur. Licebit itaq;huius mufculi (quihominis thoracem mouentiü tertius erit) principium a uertebrarum (pinis cultello liberare: & mufculo ad infertionem ut que afubditis diuulfo, illum ibidem a coftis appenfum tantifper finere,dum thoracis mufculos aggredieris. In praefentia enim cultellum retufiorem,aut buxeum,fub externo primi paris mufculi latere fubijcies,& illum ä fubditis liberare conaberis: deinde fecundum fpinae longitudine dufta fe&ione, ipliim ad inlertionem ufq;in occiput duces, quod ubi in utroq; latere praeftiteris,huius paris mufculos, ab occipitio non amputatos, ita ad latus aliquo refleftes,ut Secundi paris. reliquam fe&ionem non impediant. Mox uariosc fecundi paris mufculos con c ut*, a, fiderabis,eaillosferie,quaenumeraui, ä uertebris abfecans,& ad occipitium *Ui$ad deducens,ut modo illorum traftis principijs,quarum fun&ionü potifsimum autores fint, refte perfpicias: quod tunc demum optime uifitur, quum cerebrum ex caluaria ademptum eft, ipfaq; inferior maxilla, quo caput leuius, ma-Tcrtj. gisq; fequax fit,abfefta. d Tertium par ä fpina fecundae ceruicis uertebr^ poft- d Quarti, modum liberabis,fenfim illud ad occipitm ufq; ae quarto pari fubleuans, prae-cauensq;,ne & id una imprudens auferas: hoc enim nunc a prima uertebra fe-parandum uenit, atq; ut caetera, ad fuam, quam molitur,infertionem ducen-Quinti dum. f Quintum infuper par, ab occipitio liberatu,ad tranfuerfos primae uer f «41 sexti. tebraeproceffus,quemadmodüs fextum ä fpina fecundae uertebrae ad eofdem g ’ uk Decimiterttj proceffus,ducetur.Reflexo iam cadauere,a peftoris ofle & clauiculis,h anterio T " tydccmijuar rum mufcul0rum principia funt acuto cultello refecanda, mente interim ad-n mujcuLom. • t^num p]ura mufculorum principia fimul concurrant, aut utrinq; plures mufculi obferuari queant. Vbi itaq; & hos ad mamillaresprocefliis perduxeris, illorumq; infertionem rimatus fueris, eos a capite abfecato: & proprijs cer uicis mufculis in praefentia reli&is, ad ligamenta capiti & duarum primarum ceruicis uertebrarum peculiaria, fe&ionem confer, quibus nunc priuatum Caput dedicabimus. DE CAPITIS ET PRIMAE S E C V N D AE'CLV E ceruicis uertebrarum ligamentis* Caput XXX,. tctb. 14 tab. G,F. tctb. L,K. h 4 tct.Q. CUfITIS TRigESIMI F I G n\~A. trigesimi capitis figvrae, et ei'ufdem chara&erum Index* P ^^le SENS ßgura primam ßcundamc^ceruicis exprimit uertebrat, pofteriorißdedelmeatas, una cum eorundem ligamentis, hoc Capite deßribendu. ist, B, C Trima ceruicis uertebra,ßcunda connexa. Uerum priuatim dexter prima uertebrafinus, qui dextrum occipit16 oßis caputßtßipit, indicatur. B autemfimüerßnus, cuißniÜru occipitis oßis caput mßdet. C uero prima uertebraßdes,ubiinJftinam alia terminantur. D, *D, (/, H Secunda ceruicis uertebra. E> E, E Membraneum ligamentum,primam c eruicis uertebram occipit is oßi colligam, aliqua ex parte hic prima uer tebra adhuc adnatum cernitur, pf Ligamentum membraneum,primam ceruicis uertebramßcunda ne&ens uertebra, (j Corpusßcunda uertebra, dentem produc ens. // T> ens,acutus ueßecunda ceruicu uertebra proceffus. I Teres ligamentum, a dente in occipitis os inßrtum, hic tranßmßm abßeßum occurrit. Tranßuerßum ligamentum,dentem inßnu continens,epui dentis gratia in prima ceruicis uertebra calatur. APITIS cum prima ceruicis uertebra articulationem, & fecunda? item uertebra? cum prima, fecundaeq; rurius cum capite coniun&ionem, omni dignas efle admiratione; libri fuperioris decimumquintum Caput explicauit. . Praeiens autem ligamenta articulos hos continentia per-ftrin^et.Quumitaqueprimam ceruicis uertebram capiti m™tum S • pr r ‘ * v ' r 1 primam net te- copularineceflum fuit, merito uniuerfum articulum am capiti 4 e,e,e. biens" ligamentum (quod &:ca?teris articulis commune cenfetur) forte ro- committens buftumq; Natura procreauit: rarum tamen nihil, aut peculiare, praeter robur b i. crafsitiemq;, id ligamentum adipifcitur.b Quod uero fecundam ceruicis uer- sccurMmner tebram capiti comi ttit, teres & ualidiisimum eft, Sc cartilaginis naturam par- tehr*m c^lih c h. ticipat, & ex uerticeu dentis enatum, occipitis ofsiinferitur/ qua anteriorem t XubiG foraminis,quodorfalismedulladelabitur,regionemcoftituit.Idligamentum firmifsime fecundam uertebram occipitis ofsi colligans,una cum dente uelu-tiaxem eflformat, fecundum quam caput, primae u er tebrae (qua? tumueluti continuum os cum capite efficitur) interuentu in gyrum agitur. Verum ne Lamentum c j fi.cdp. dens illec internam primae uertebra? fedem occupans, & dorlali medulla ibi-v hb.iK. jem pr2elocatus,quandoque exfuofmuin uehementioribus capitis motibus f k. deuiet,luxetur'ue,atq; tunc dorfalem medullam coprimat, aut frangat/ aliud ligamentum rerum Opifex procreauit,quod ex uno latere interioris regionis prima? uertebr^ prodiens,alteri lateri inleritur,pofteriori dentis fedi tranfuer lim obduftum,&egregie robuftu, cartilaginisq; naturae compos. Reliquum g f,f. eft§ aliud ligamentum, primam uertebram fecunda? colligans,quod eiufdem Primam ftcw cum alijs membraneis articulos continentibus ligamenti fabricae & ufus cen- iUcoM^ns' fetur. Vt autem haec ligamenta examufsim adminiftres, conduxerit mufeu- LigamentorH los ceruice mouentes prius efle diffeftos:ac tunc demum acuto cultello mem «drmn{“ braneum ligamentum, primam uertebram capiti colligans, opportune diui-detur: & capite ad anteriora inflexo, dorlalem medullam quoq; per tranfuer-fum abfecabis,ut teres ligamentum, dentem capiti colligans, in conlpeftum ueniat.Quod ubi intuitus fueris, tranfuerfo quoq; ittuid diuides: ac ligamentum tranfuerfim denti obuolutum, dentemq; in fua cauitate continens, diligenter obferuabis: & mota omni ex parte prima uertebra,qui motus fupra fecundam &primam complentur, difees. Poftremö membraneum ligamentum, primam uertebram fecundae copulans, in circuitu quoq; acuto cultello aggrediens: & auulla prima uertebra,denuo dentis finum, &ligamentu dentem comple£fcens,& quod ex ipfius uertice procedit,confiderabis. D E ratio. DE MVSCVLIS ABDOMINIS. Caput xxxx. EREOR ne (Schic panterniorofiorcjuifpiamdifcipli-n? ordinem culpaturus fit,quöd ante mufeulos abdomen conftituentes, aut cubiti, aut thoracis, aut dorfi motores non aggredior : mbil enim prohibet, cubitum mouentes mufeulos modo pertra&are. Sed quumhos,uicinitatisra tione dorfum agentes mufeuli praecedant, öc ante dorfi mufeulos,quod ad fe&ionis feriem attinet, thoracem mo uentes,6cante hos illi,quos abdominis uocamus, diflecari debeat: proximum eft, abdominis mulculos perfequi, quibus ä fibrarum duftu nomina imponimus,quosq; oftonario numero comprehendimus,quatuor obliquos,& duos Oflo ab domi- reS:os,&totidem tranfuerfosenumerantes. Oblique Tnwfmme tere ^ini ^unb inuicem incumbunt, & contrarias, ratto. interfecantes fibras obtinent.3 Superioris enim fibrae oblique procedunt:b inferioris uero furfum oblique ad anteriora tendunt.Re b 4 ub.p. ftorum ab utroq; latere unicus eft, fuas fibras fecundum corporis longi tu di- c $ tab.x nem extenfas obtinens. Tranfuerfbrumfimiliter unus utrinq; habetur, cuius d 6tab,&. fibrae fecundum corporis latitudinem, aut a dextris ad finiftra nullo obliquo oblice de- ducki tranfuerfim feruntur.' Oblique defcendens,caeteris abdominis mufeu- f jeendens. ]js /fiperfternitur/ & ex fexta,feptima,oftaua 8c nona coftis,priufquam in car- p.m’0'9 tilaginen 1 finiant, carnofum principium fumit, propter mufculum, quem ex f3 tah chä /capulae bafi pronatum,ofto elatioribus thoracis coftis inferi,thoracem q; mo s*cr uere dicemus. Hoc amplum principium noninftar reftaeprodit line£,uerum °>öp>p‘ inftar manus. ille enim thoracis mufculus, coftis, quafi digitos fingulis porri- l.p9p#t°* gendo,inferitur: ex quorum interuallis prominentiores oblique defeenden- ' . tis mufculi partes,digitorum ritu enafcuntur, non fecus, quam fi finiftrae manus digitorü interuallis, dextrae manus digitos infcreres. Deinde poft nonam coftam,a tribus etiam inferioribus coftis ifte mufculus enafcitur,illam fcrnper origine imitatus, quam ad magni thoracis mufculi interualla adipifcitur,non quidem amplius cum illo thoracis mufculo ingreflii mutuo comiffiis, uerüm cums alio quodam,qui ab inferioru thoracis uertebrarum, & unius alteriusq; g « u.* in lumbis politarum fpinis enatus, thoracis decimae & undecim £ coftis potit fimum infcri,in thoracis mufculoru enarratione dicetur. Is enim manus quoque ritu coftis, priufquam in cartilaginem cellare incipiunt, implantatur:&: oblique defcendentis mufculi principium, manus quocj; modo ex eius mufcu li interuallis, ab ipfis coftis alternatim procedit. Hoc obliqui mufculi principium,undiq; carnofum quide eft,fcd tenue: uerüm mufculus ipfc fenfim car-nofior crafsiorq; euadens,deorfiim in priora fertur,ilia (qu£ quafi inania inter ilium os & infimam coftam, ky/twas 8c Xccyovxs Graeci uocant) carnofa lpfius parte amplectes,quoufq; ad ilium os perrepferit, cuius hfummitati fecundum h totum eius ofsis appendicis duftum, carneus infcritur. Quum uero carnofa r>r,p/ mufculi pars,ex 1I1G regionibus, ad corporis anteriora mediaq;, fecundum totam abdominis longitudinem properat,in neruofam exilitatem, membranae quamfimillimam degenerat, quae fextae ckfeptimae coftarum cartilaginibus, &peftoris ofsis mucroni,&reftis mufculis expanditur,firmifsimeq;fuperio-ri ofsis coxendicis, & pubis regioni, ubi hanc excarnem reperit, implantatur. Qua enim1 fextus &k fcptimus femur mouentium mufculi, fuper coxendicis lk * & pubis os defeendunt, obliquus hic mufculus ofsi proxime non comittitur. 1 Secundum >rum igitur in utroq; la-fcq; mutuo decuflatim deorfum uerfus priora a ? ub i stAab1 Secundum autem corporis longitudinem, in abdominis medio dexter mu-R* * jfculus cum mebranea tenuitate finiftriitafanecoit,utfimulutnq; defcenden-m 4tab.p. tes,ueluti tunicam quandam uniuerlb abdomini obdufta efFornient. 111 Obii- o&UyKaßc*. quenücpo quus huic fubftratus, ex fuperiori ofsis ilium regione, quam ipfius fpina & ap- enu tißimumu pendix circunlcribunt,carneus enafcitur,acfimulimpenfe tenuem membra-*' * neamq; originem älumborum uertebrarum & ofsis facrilpinisaflumit? quae in mufculi progreflu carnofis fibris tandem adaugetur, enutritur'ue. Mufcu-lusiftefarfum tendens,ilia carnola lui parte integit, & quatuor infimarum co hic fcduid ftarum finibus carnolus mleritur.V bi autem abdominis priora & mediü con-fcendit,in neruofam definit exilitatem,qua? inter reftum mufculum, qui ipfi or r er 6 fubijcitur, & membraneum oblique delcendentis tendinem, media interce-tauUf. d j^pubisq; ofsi,& mucronatg p.eftoris ofsis cartilagini inierit ur: per reliquam u ero abdominis longitudinem, cum alterius latens oblique afcendentis mufculi tendinefic unitur,ut ex utriufq; lateris mufculo,fimul toti quoque abdomini tegumentum efficiatur.Membranei horum mufculorum tendines,eun dem fere cum reliqua mufculorum parte, fibrarum du&umfibi uendicant. Ceterum ea fede, qua tendines luper abdominis medium inuicem infternun tur, utriq;firmifsimefimul tanta amplitudine connati occurrunt, quanta me diarefti mufculi eftlatitudo: atq; id adeo ualidefecundum totam abdominis longitudinem perficitur, ut hic in abdominis medio, quatuor obliquoru m Life ulor um tendines,unum producere quis arbitraretur, nifi duos utrinq; habe ri,accuratifsimafeftio,fibrarumq; du&uscommonftrarent. Vbi dextri fini^ ftris uniuntur,nullam prorfus feparationisneq; coitus lineam exprimunt: fed paulo crafsiöres redditi, ac fefe inter reftosmufculos," ubi illi inuicem diftant, ‘urjum' imprimentes, robuftifsime tranfuerforum mufeulorüneruolis tenuitatibus, o aub.c. ipfiq;adeöperitonseo0 connafcuntur/ Quod etiam obliqueafcendentiüner-? 6 taM. uofis tenuitatibus ufuuenit, fecundum externareftorum mufculorum latera,priulquam illos conlcendunt: per abdominis enim longitudinem,inftar lineae infertionem ualidam moliuntur in neruofas tranfuerforum tenuitates, q atab.u, Sc etiam ad quafdamreftorum mufculorüq impreßionesnunccommemo^ rrtdb.Zl randas. Sub obliquorum itaq; neruofis tenuitatibus" refti abdominis mufeu Ke$* 4 tab.n. 6 \[ reconduntur, finguli ex media ofsis pubis regione,5 duplici quodammodo s f. tab.n. principio ducentes originem, uno quidem fuperiore interioreq;, altero infe-nouutr fu riore ac exteriore: non quod haec principia lingulis mufculis difiunfta incon-ferim pnn tinua'ue fint, fed ip!a mufculi origo diuerlam fubftantia ad hunc modum excipi«»*. primit.Superior originis pars,feu luperius (ut ita dicam) principiu5introrfum nonnihil uergens,exafte carneum eft:acexlatoinanguftum definens,priu£ quam ad mediam fuminis regionem pertingit, in acutum quafi angulum ter-minatur.Inferius uero, quod & extrorfum paulo magis prominet, neruofum eft, carnis omnino expers: uerum furfum porreftum, fenfim aflumpta carne dilatefcitjtotumq; reftum mufculum producere uidetur.Refti itaq; mufculi* t * tab.p duobus eiufhiodi principijs finguli ex pubis ofle nati/ inuice contigui funt,reit $tab.xq furfum porrefti, donec ad umbilicü peruenerint:“ ibidem enim nonnihil junmn. mutuo diftates,modiceq; ampliores fafti,ad peftus ufq; ferutur,cui fupra mucronatam cartilaginem,ad ofsis peftorislatera,illiq; connexas cartilagines,lati * ; ut n Carn°fi^X implantantur. Mufculi hi non uno fibrarü duftu,fecundum totam y $ titb.Uf longitudinem ferri uidentur: fed finguli in abdominis regione diuerfa7 deli-u>u' neamenta,feu inferiptiones tranfuerfim,&incuruaalbaq; linea, ipfis induftas exprimunt, non aliter fane, quam fi re&orum finguli plurium mufculorum numero numero eflent habedi. Non enim refta ab ofle pubis,ad peäus fibrg nufquam in clinantes ferü tur: fedadnunc diftas circufcriptionesimprefsiones'ue nonnihil implicatae obliquatur, atq; ex alijs aliae produci quodammodo apparent. Deinde mufculis reftis,non propter pubis os nerui duntaxat inferütur, fed interiori quoq; ex parte, ubihisimprefsionibus mufculi donantur. Iftarum im-prefsionum duae plurimum fupra umbilicum c&fiftunt, &interdum unafub umbilico infumine,aliquado etiam tres fupra umbilicum. Neq; has Naturam mufculis fruftra largitam arbitror,uerum ut comodiüs furfum in prioranon-nihiluergentes porrigerentur, & fecundum orbicularem abdominis regionem obliquati, peritonaeum appofite premerent, eoq; quod narraturi fumus /leMmufculi munere opportunius fungerentur. Quum thoracem mouentes exequemur farSylZndlnt. mufcul°sr unum infimijs 8c canibus enumerabimus, quiinteripfos ordine z *uhab ^ quintus futurus eft,quemq; uerarum coftarum cartilaginibus ad peftoris ofsis rper^dt' latus exporreftum,docebimus totum efle membraneum, prgterquam ad pri maefecundaeq; coftaeinteruallum, ubi carnofior redditus, in primam coftam definit. Profeftö mufculus hic in omnibus animalibus, in quibus feftione illum deprehendi,pars refti abdominis mufculi mihi efle uidetur,& reftü mu-fculum ad primam ufq; thoracis coftam in illis animalibus afcendere prorfus aflero.quod in canibus,caudatisq; fimijs maxime euadit cofpicuum: in hominibus autem (ut uerumfatear) hunc mufculum nunquam obferuaui: homi-Tranfuerß. nesq; illo, quum breuifsimo donentur peftore,faciledeftituuntur. Omnibus modo commemoratis mufculis fubfunt" tranfuerfi,utrinque unus,qui ex a 6 tab’ tranfuerfis lumborum uertebrarum procefsibus,tenui membraneoq; princi- 11 pio enafcitur: deinde in progreflu ex dorfum mouentibus emergens mufculis,& carnofis adauftus fibris,fuperiori ilium ofsis regioni,& fpuriarum coftarum finibus exafte carneus conafcitur, carnofa ipfius parte uniuerfainuefties ilia. Vbi uerouerfiis abdominis medium, ad exteriusre£ti mufculi latus ufq; * *td,b. prorepfit, in neruofam finit exilitatem, quae pubis ofsi 8c mucronatae cartilagini implantatur: per reliquam inter haec extrema longitudine, membrano-lus ifte tendo neruofae exilitati tranfuerfi alterius lateris mufculi continuatur, ac fimul ambo tunic£ inftar uniuerfum abdomen circum cingunt,in hoc obii quos mufculos imitati.Verum neruofa horum mufculoru tenuitas non aeque atq; obliquorum lata eft: tranfuerfi enim nonnihil fub reftis mufculis, &po-tifsimum iuxta peftoris regionem,carnei cofpiciuntur. Tranfuerfis mufculis c peritonaeum,feu membrana nutritioni famulantibus organis circumpofita, cprinufi adeo ualide fubnafcitur, ut arduum fit, illos ab hac,idq; potifsimuminhomi- *hb* ne,illacerosliberare.Carnofae tamen mufculorum partes uixaliterperiton^o committuntur, quam mutuo incumbentes mufculi inuicem haerere folent. Tranfuerfi enim mufculi propria mufculoru membrana illic, qua peritonaeo obducuntur,neutiquam (etfi pleri q; fecus arbitretur) deftituti fecantibus occurrunt. neq; unquam alius mufculoru abdominis,quam nunc enarrauimus, fitus uifitur: uti forfitan aliquis, librorum duntaxat ope nautam agens, prompte colligeret,pugnantibus nimirum Galeni locis delufiis.Quandoquide hos aliter recenfet in libris de Affe&orum locorum cognitione, rurfus aliter in libris de Partium ufu,& aliter prorfus in libris de Adminiftrandis feftionibus, ubi eos ita enumerat,ut in fexto libro curatiuae methodiipforutn fitum refte ^/lb dominis defcribit. Ofto abdominis mufculi, praeter communem omnium mufcu-mi*ul°2Z. l°rum ufum, quo corpori calefaciendo refrigerandoq; auxiliantur, & propugnacula quaedam cefentur,primario ufu thoracis motibus praefunt, ut in proprio de < 10 ta. o. b j prio de thoracem mouentium mufculorum Capite difturi fumus prolixius. Deinde homini ad durorum recrementorum expulfionem aptißime fubfer-uiunt: quando enim omnes una in fe collefti cotra&iq; laborant/ fepto tranß uerfointenm ex fpiritus retentione depreflo,ita inteftma comprimunt, ut ex angufto loco in ampliorem (qui inferior eft) faeces pro trudant,expellantq;: Sc rurlus ad uentriculü fuperiora'ue illas deferri, praecaueant nihilo lecus, quam fi duabus ad brachiale iunftis manibus,(Scfemper magis magisq; fenfim ad extremam ufq; digitorum aciem diftantibus, madentem fpongiam imponeres, manibusq; paulatim coeuntibus,aquam exprimere nitereris. Verum hoc mu fculoru abdominis munus,mfi cognitalepti tranfuerfifunftione fituq;, aperte percipi nequit. Pari etiam ratione, quo pafto abdominis mufculi parienti-bus (ut commodius fcetus propellatur) coferant, non apte cognofcitur. Atq; hsec adhuc minus ab illis affequuntur,quifeptum tranfuerfum,dum contrahi tur,thoraceq; adaperit,deorfum pelli arbitrantur,non animaduertetes,quum aerem intro ducimus,ac thoracem continuo, citra fpiritus retentione, thora-cisq; repleti comprefsione,diftendimus, feptum tranfuerfum nullü impetum in excretione moliri, quod fcilicetperpetuo furfum traftu, non deprimatur: quemadmodu id fpiritum retinentibus, & ui interim thoracem coprimenti-bus,in firma fede permanet. Caeterumnoftrileculi medicos, qui hos tantum mufculos recenfere ita uidentur,ac fi alij in corpore nulli effent, omnino delirare exiftimandü efhquireftis mufculis cibü in uentrem attrahi, trafuerfis autem expelli,& obliquis retineri cotendunt, praebentibus mufculis attribuetes, quod uere uentriculi inteftinorüq; fibris aftcribendu fuerat. Sed haec abfurdio ra funt,quam quae in mediü adduci debeat,quum aliae fibrae uolütario m otui, aliae uerö naturali,qui a noftro non pendet impetu,famuletur. Neutiquä fane haec ab ipfis cofingenda uenerant: at laudandus erat rerum Opifex, qui quum abdomen ofiedeftitutu neceflario creari uoluit, tam affabras tunicas inuolu-craq; ipfi parauit, quae praeterquam quod tegumenta &aptißima propugnacula funt,thoracis quoq; motibus,uti monuimus,utilifsimefubferuiunt. ABDOMINIS MVSC VLORVM ADMI-mftratio«. Caput xxxit DMINISTRATIONEM hanc,autämufculorum Duplicem ejje capitibus,aut tendinum terminis aggredi, nihil prohibet: uerum facilior eft, mufculoruq; naturam accuratius com ßrationan. monftrat, quae ab exortibus aulpicatur.Qualitercunq; igi tur feftionem exordiri propofueris, cutem una cum car-nofa membrana,ab uniuerfo ab domine,& lumborum re gionibus, ad femora ulq;liberatam efle oportet, una cum mufculo,quem brachium deorfum trahere oftendimus,quiq;iampridem ex feftionis haftenus comem oratae ferie ablatus eft.His igitur ademptis,& mem brana infuper perquam tenui &fibrofa,quae mufculis, praeter carneam,obdu citur, unguibus hinc inde leuiter(ut ipfiusnaturam difcas) diu ulfa, priorem feftionem hunc in modum aggredieris. Cadauere ad alterum latus inuoluto, ^tdmmisha-ut commode & lumborum uertebris,& abdominis medio manus adhibeas, a lexta coitaniteris mufculi abdominis oblique defcendentis principium par °^»*dtjcen uo cultello,aut exiguanouacula liberare, leui fettione duäa fecundü reliquas dmW' coftas,uerfus dorfum, & fecundum fuperiore ilium ofsis regionem, ad pubis oßis ufque medium. Hanc fe&ionem adeo duces leuiter, ut nihil praeter prae- G lentem fentem mufculum uulneres. Mox abhisofsium regionibus eleuato mufculi principio,conaberis paulatim abc oblique afcendente defcendentem eoufque c + tah?. liberare,dum ad abdominis ufq; medium illum perduxeris5pr^cauens, ne una tanquam oblique defcendentis mufculi partem auferas, tenuemd mufculum, d llUh'A' qui ad decimam undecimamque thoracis coftam cum obliquo mutuis inter-uallis committitur.Si enim hunc fcopulum uitaueris,& in uiris quoq; ac tuni- e 3 tab'r' ca uafafemmariainuoluenteabftmuens, mufculum oblique defcendentem, c uerfus medium abdominis promptifsime duces. Caeterüm ubi adf mediam L ufq; refti mulculi amplitudinem peruentum erit, pertinacius cum afcenden- ^ tis mufculi tendine,oblique defcendentis tendo coire uidebitur,quäm ut inte per«,«,» grum5&non uulneratumJaceruiiVue, ad lineam ufq; (quse in abdominis me ub'f-MmineZ am^ientibus meritö, quöd ilii nulla fubfit caro, candidior apparet) ipfiim nea. diflecare ualeas,utcunq; acuta nouacula ufus fueris: retufiori enim nihil peni-oLhqueaßen- tus promouebis. Quamobrem reflexo pendenteq; a mediarefti mulculi am- ' plitudineprimo abdominis mufculo/ afeendentem, quifecundus eft,fimili- g 4 ub-r' ter aggredieris, dufta nimirum ä pubis ofle, p er fuperiorem ilium ofsis regionem, & lumborum uertebras, & fines quatuorinfimarum coftarum fettio-ne,qua? ab his omnibus mufculum fepararepofsit: & abillo etiamrefpiratio-nish mufculo abflineat,qui decima 8c undecime cofe potißimüminferitur. b ,lU&-Poftfeffione,mufculi huius principia hamulo aut unguibus attolles,& a‘ traf * s uerfo,cuiinfidet,in priora procedens,liberabis.Quodk ufq; ad exteriorem co- k ? {lam,latus'uerefti abdominis mufculi, mediocri negocio perfeceris, fi modo in uiris uaforum feminalium tunicis (quae ad teftium1 mufeulorü fe&ionem 1 ” feruandse funt) animum adhibeas,ne una etiam illa? prsefcindantur. Vbi uero * KexHs nemo- membranofus oblique afeendentis mufculi tendo externum reflii mufculila-oUi^uc aßen- tus fpeftat,acutiori nouacula a fubditis feparandus eft:neq;id quidem ofeitan-dentis mufiuh ter,iie eum tendine pertundas,ipfumq; hic finire arbitreris. Tantus enim hu- mm traßterß. . 1 ^ r r r t "i- • r» • ius tendimscum neruola tranluerli mulculi exilitate luxtaexternu recti mulculi latus, occurrit nexus, ut aliquando oblique afeendentis tendinem diuidi putauerim:& unam ipfius partem, tranfuerfb mufculo connata,fub refto mu fculo procedere,alteram uero fuper reftum expandi arbitratus fuerim,atq; id potifsimum fupra umbilici regione eft manifeftius. Verum fi ad amufsim obii que afeendentis tendine atranfuerfoliberaueris,refto mufculo illum fuper-fterni coperies, a quo ad albam ufq; abdominis lineam accurate feparandus ue nit: quod in carnofis reči i mufculi partibus faftu eft promptifsimu,at inm ner- ” *tab,u* ueis illis reftimufculiinferiptionibus id arduu efle obferuabis. Hic modo doceberis, qui afeendetis defcendentisq; tendines circa abdominis medium inui cem conafcantur, ubi refti mufculi media? amplitudini (quse interior eft) incumbunt: nec nifi maxima induftria,& acutiori nouacula,ad albam ufq; abdo minis lineam mutuo feparari queunt. Cseterüm pofteaqua unius lateris,cuius iam feftione aggrederis, obliquos abdominis mufculos ad alba ufq; linea perduxeris, expede,"qualiter obliquorum tendines rurfus tranfuerforu tenuitati-bus in ea abdominis regione adnafcantur,qua refti mufculi ab inuicem magis tab.c. j(eč7i admini feiunguntur.Vtroq; obliquo mufculo in illud cadaueris latus,quod menßein- ^r*uo' cumbit, pendente, folamanu°re&ummufculüä tranfuerfineruea tenuitate °fub'A' feparabis, dextra? manus digitis ab exteriori mufculi latere inieftis, & fecundum abdominis longitudine hinc inde fub mufculo duftis. Quu primum rectus mufculus ä träfuerfo abfcefsit,integru eft,eius fibras una cunV tranfuerfis £ * u 'u> ipfius infcriptionib.cotueri, ac tandemufculu a thorace nouacula liberatu, ab abdomine HVMWNl FWBKIC^t L1$ ER 11 119 q * tab.f, abdomine detrahere:q ita tarne,ut adhuc pubis oßihfreat,ipfiusq; hic initium accurate examines. At quum hunc ä peftore in cane aut fimia adimes?ftuden-r ! ^ n.dumeft5ner continuum illi membraneum tendinemfimul auferas,aut uulne res,qui fecundum peftoris longitudine, ärefto mufculo ad primam ufq; thoracis coftam porrigitur, ac reueraineiufmodi animantibus refti pars elle con s e ub. a. {picltur.s Tranfuerfum pari modo, quo obliquos aggreflus es, opportune ad- Tr«nfi*crfi miniftrabis,duftafimilitera pubis ofle,per iliü os,&tranfuerfos uertebrarum lumborum proceflus, aut potiusc mufculorü dorfumhicmouentiu exterius latus, & demum ad fines fpuriarü coftarum,leuife&ione3quae intatto perito-nseo,folum mufculü penetret.Mox träfuerfi principia hamulo eleuabis,&no u ifig-fU uacula quam potens attentifsimea peritoii30o paulatim liberabis, donec ad bYi' neruofamipfius deueneris exilitate: quae maitfri adhibita cura, aperiton^o ita feparanda eft,ut neq; peritonaeu,neq; neruofa ea tenuitas lacerentur.quod qui dem non adeo arduü eft,atq; operofum,& prgcipue iuxta abdominis elatiora, non procul ä peftore. nam in lumine tendo ipfe(ut etiam peritonaeü) nimis quam tenuis occurrit. Nunc uero,ubi & hunc mufculu ad medium abdominis perduxeris, ac aperitonseo, utlicuit, optime liberaueris,rurfus in fuum locum quatuor huius lateris mufculos repones: ac cadauere in dorfum reflexo, aUo- i i • • n i • * 1 * * ' -f • ^ f* • t • -» r mims tnujculo fecundam adm.imltradi rationem aggrediens,quse a tendmu nnibus,in abdo rum admini- minis medio aufpicatur.Duces itaq; a peftore ad pubem ufq;,per totam abdo-minis longitudine, fiiper medium refti mufculi eius lateris, cuius adminiftra- oblique tlejcen x i ub.®. tionem moliris,adeo leuemfeftionem,ut nihil praeter* oblique defcendentis dentit' mufculi tendine uulneret. Atq;hancfeftione ad mediam refti mufculi ampli tudinem tentandä fcribo,quod nollem fruftra per albam lineam,qu£ in abdominis medio occurrit,eam feftione fieri, fiquide impofsibile arbitror,defcendentis tendinem,non uulnerato illaefoq; afcendentis tendine,feorfum hincii-berari pofle. quanquä <&ab alba linea interdum feftione inchoari experiri'ue non improbauerim,utcunq; etiam laceratos tedines inuicem feparares. Quapropter hac illa'uefeftione dufta, adniteris hamulo defcendentis tendine attollere,ac ä fubiefto ipfi mufculo nouacula diflecare,quoufq; uniuerfum mu-y itab.p. fculumUerfusdorfifpina a coftis & ilium ofle liberatu deduxeris. Poft hunc/ afcendentis tendinem ä refto feparabis,principiü feparationis ab alba linea ex-orfus. In hoc opere rurfus intueberis, qui tendo ille trafuerfis refti mufculi m-fcriptionibus adnafcatur, ac cum neruofa tranfuerfi mufculi tenuitate, ad externum refti mufculi latus coalefcat. Quod fimulatq;obferuaueris, ä reliqua tranfuerfi mufculi parte,obliqueafcendenteauellesipfum a pubis &coxendi cis &iliü ofsibus,& inferioribus thoracis coftis,ad lumborü ufq; uertebrarum z$tab. a. fpinas abfecans/Reftü fimiliter,ut alterius lateris reftü in priori adminiftra-tione diflecafti,a tranfuerfo mufculo attolles: &ipfius capite a pubis ofTe abfe-fto,illum fuper thoracerefleftes. Modo refta feftionefecundum albae lineae lib i- Thoracis motum mre arbitrarium ejje. gitus eft: quod & ipfum quidem fubftatia aeris indigeat,& plurimum feruens in eo calor refrigerari expetat. Infpiratio quidem cor refrigerat, fuppeditata ei frigida qualitate: expiratio autem,feruentis in corde, & quafi combufti & fuli ginofi recrementi efFufione expulfioneq;,illi etiä refrigerando conducit. Atq; ita cordis potifsimum caufa, refpiratio duobus contrarijs motibus perficitun attrahit enim haec in diftentione & dilatatione,euacuat uerö in conftri&ione, eifdem fcilicet motibus, quibus & cor ipfum perpetuo agitur. Quanquam refpirationis cordisq; motus alias genere plurimum uarient.fiquidem cor naturali motu,uelimus nolimus,mouetur: refpiratio autem adeo ex rioftra pendet uoluntate,ut quofdam fpiritus retetione fefe necauifle (etiamfi unde tandem uires illis fuppeditauerint,mirer) legamus, atq; id magnopere non ad bene ui-uendum duntaxat,fed etiam ad ipfam uita homini utile celetur. Si enim idem rhythmus confonantiaq; refpirationis cum cordis motu neceflario eftet, neq; ipfa refpiratio ex noftro impetu uolütateq; penderet, multum diuq; loqui nequiremus. ne quid defubmerfionein aquam, & per fumum, aliunftue corruptum aerem, dicam tranfitu. Cauterum quum pulmo thoracis motum, quoties ille coprimitur, dilatatur'ue, uacui potifsimum uifequatur, mufculosde-Mtojcnlorum buifle extrui certifsimum elf,qui thoracem dilatarent,arftarentq;. Erunt au-JnZTnuL tem hi in uniuerfum, una cum o£ho abdominis mufculisin homine,b oftua- h mmmrn nume ^ ... . villos [cor~ rus. ginta nouem, utrinque fcilicet quatuor & quadraginta, ac poftmodum unus, pm adnou utriq; lateri communis. Verum canes &fimiae duobus abundant utrinq;,ut fi bimuSt lnui tres habeant Sc nonaginta,quos Galeni intelligendi occafione,in ferie fua Trimm inalte enumerare haud grauabor.c Primus itaq; alterius lateris mufculus,ex inferioric Zmmu!ntil interioriq; clauicul^ regione,fecundum ipfius longitudinem,qua primam re-fpicit coftam,exoritur,principiu carnofum undiq; obtinens: 8c carnofo quoq; termino primae coftae, quapeftoris ofsi comittitur, ipfiq; etiam peftoris ofsi, ubi eius coftae cartilaginem excipit, infertus. Mufculus hic breuis, fed amplus eft, & tenuis, fibrasq; fortiturimpenfe obliquas,&propemodum tranfuerfas: huiusq; beneficio prima cofta fiirfum uerfus exteriora retrahitur, hacq; ratio-secundM. ne thorax ibidem dilatatur. d Secundus mufculus grandis eft: carnofo enim d0r^h^* principio, ex tota fcapulae bafi in teriore in parte enatus, & hinc carnofus per- Ojo)0., ti petuö procedens,ac coftis exporre&us, admodum latefcit, & o£to, interdum uerö nouem fuperioribus coftis fefe inferit,ad mediampotifsimum illarum i$ub.m. longitudinis fede.Reliqua autem parte,qua mufculus coftis exporrigitur,ipfis ^ duntaxat incumbit, exiguisq; tantüm fibris (ut mutuo inftrati folent mufcu- u s,13 r. Ii) illis committitur. Caeterikn non refta fimpliciq; linea,ipfius infertio coftis implantatur: fed mufculus hic tanquam in digitos difcretus eft, qui per cofta-rum ofta longius quam eius pars,quae coftarum interuallis conafcitur,in priora procedunt:" contrario nimirum modo,quam oblique defcendens abdomi nis mufculus, ex inferioribus fex coftis fiiam aflumit origine. Is enim ex cofta- 0,0,0, rum interuallis prolixius fuos digitos educit,cum fecudo refpirationis mufcu-lo ferratam efFormans compagem. Secundi huius mufculi fibrae,fi quando in o,p,p>p. fe colliguntur,uniuerfas coftas,quibus mufculus inferitur,uerfus exteriora uel lunt,thoracem dilatätes. Hic mufculus in hominibus ita fere habet,in canibus uerö & caudatis fimijs fecus: non enim folum ipfis in ofto coftas inferitur,fed etiam ualidifsime tranfuerfis feptimae&fextae & quintae & quartae ceruicis uertebrarum procefiibus implantatur, aut potius (ut quifpiam forte non ad-modum abfurde cotenderit) ab illis procefsibus fui principi) portionem affu- pa^ eft, Tertius cani* mit. 'Tertius,qui obGaleni doftrinam in ferie occurrit, mufculus, homini n°~ ‘ - nequaquam g 6 tab. R. h 6tab. O. 1 6 tab.?* h*t4, Q. 2 11fa&.F. io fafr.E, m ii tub, A, A. n 11 tub. Q,R>S* p f tab.r, P- ftN* lacrum osin pofteriora prominere nouimus. Hinc cum undecimo doriiim mouente mufculo, tranfuerfis uertebrarum lumborum procefsibus innixus, furfum deducitur,tam pertinaciterx toto per lumbos duftuilli mufculo com *1 mixtus,conatusq;, ut merito ipfius pars cenleri queat,neq; facile ab ipfo feftio-ne dirimipoßit.Qu.umprimum uero uterque duodecimam thoracis refpicit uertebram, fextus hic mufculus a dorfam mouente undecimo, notatu digno interuallo ab fcedit: adeo ut inibi incuriofe fecatibus, exilio principium fume-re uideretur. Hinc modice obliquus fiirfiim in latus confcendit, Sc decem fu-perioribus coftis ex carnofa fiia fubftantiay tendines paulo minus toto teretes ^ “ uh' diffundit,non perpetuo carneis coftans partibus: quantumuis etiam Galenus hunc undiq; carnofis partibus conftare,in quarto de Adminiftrandis feftioni-bus libro prodiderit.Inferuntur autem illi tendines,coftarum* tuberculis,qu£ * 4/^%‘ ex ipfis paulo poftea, quam ä tranfiierfis uertebrarum procefsibus abfceflerut, uerfut r* extuberare relatum eft.Ceflat autem mufculus hic ad primam thoracis uertebram: interdum tamen adeo cofcendit,ut & tranfuerfo feptima? ceruicis uer-tebrse procellui tendinem quoq; non minus quam coftis offerat. Vndecima? & duodecima? cofta? carnolus duntaxat inijeitur: quo enim altius mufculus afcendit,eo nunc difti tendines magis euadunt cofpicui: ipfeq; mufculus,qua-fi ä tendinum generatione abfumptus, fenfim gracilior redditur, thoracis co-Hominis f. fl;as deorfum trahens,easq;comprimens,ac deniq; thoracemarftans. "Septi- antab^ Simiarum 7. mus canumj& quintus hominum,in pofteriori thoracis fede,fecundum inferiora collocatur,originem ducens membranea latamq;,ex undecima cSc duodecim se,ac aliquado decimae thoracis uertebrarum Ipinis, tum aliquot etiam primarumlumborum uertebrarufpinis. Principium hocbmufculisdorfum b ijsqui agetibus,& quarto humani thoracis fuperfternitur,tranfuerfim refta in prio-ra porreftum. Vbi autem prsefens mufculus hos tranfcendit,coftarumq; ofsi- er 00 bus committitur, ftatim carneis adaugetur fibris: & tandem uelut in aliquot QWrm ' diuifus digitos, nona?, decima?, undecima? Sc duodecima? coftarum interual-lis,ipfisq; coftis fefe inferit,multo ante,quam in cartilaginem cefiant. Hic mufculus hominibus logelatior eft,quam fimijs Sc canibus: quamuis etiam in canibus infignior quam in fimijs uifitur, Sc in omnibus ferratam quoq; compagem,cum abdominis'mufculo oblique defeendente efformat: Sc quum retra c * ftionis earum quibus inferitur coftarum opifex eft, thoracem diftendentium Homim 6. numero etiam opportune aflcribitur. d O&auus canum fimiarüq;, Sc fextus d s ubj. Simiarum s. If J- . V hominum, hominum, in thoracis cauitate fitum fibi peculiariter uendicat, extenditurq; per uniuerfum peftoris ofsis latus, fub tota uerarum coftarum cartilaginum regione,propemodum coftarum os exteriori ipfius latere contingens. Eft autem mufculus ifte triangularis, ex duobus longifsimis lateribus, unoq; breui conftruftus, & tenuis, omnique exparte carnolus. Fibras fortitur obliquas,eX ofsis peftoris lateribus furfum in pofteriora protenfas.nifi fortafsis mauis afle-rere,ipfas ä coftis adpe&us,apofterioribus deorfum in priora ferri,huncq; mü fculumhuiusfedisintercoftalibus annumerare. Adnafcitur autem omnibus e 3 fi-cap. uerarum coftarü cartilaginibus, illas ad pe&oris os, infmusnimirum, quibus Zitt l illse inarticulatur,attrahens,& eo motu thoracem quoq; araans,& coftarum autyflg.* cartilagines inuicem colligens. £ Superfunt praeter utriq; lateri communem intercoftales fs?Uel76 adhuc,utrinq; duo & üiginti, ac deinde duodecim. In fingulis enim coftarum ub. v,x. interuallis, quae undecim in alterutro latere fimt,bini producuntur mufculi, ^uamn inde intercoftales nuncupati. Ad illorum fiquidem generationem,per totam-m ubuU coftarum longitudinem/ ab inferiori regione fuperioris coftae^in fuperiorem tufv » humilioris, &in defcenfuproxima?fedem, neruofe quaedam fibrae, mox ab tah- ortu carni commixta, deorfiim producuntur.*1 Et rürfus ä fuperiori parte in-g ö,n ferioris coftae, aliae fibrae in inferiorem elatioris coftae ledern oblique furfum hstab.E. procedunt,fic fkie, ut in fingulis coftarum interuallis duo intercoftales mu-Iculi habeamur, qui mutuö incumbunt, ac fibras decuflatim prorepentes for-tiuntur, &per uniuerfuminteruallum femper camo/i permanent> nec ob loci anguftiam in tendinem ceflant. ac proinde intercoftaliü mufculorum alios Externi in- i Ccu/ct>KP‘^‘cu/,8c TzctpantJlct: Latini uerö feptum j,i., fi.r, tranfuerfum,nonnunquam & praecordia uocarunt.Hic neq; fitu,neq;forma, ulli totius corporis mufculo refpondetdiquidem amplus eft,& orbicularis,& i. in ipfius mediop caput fuum,principium ue gerit.Inibi enim ampla latitudine exafte membraneus exiftit,ex qua fibrae inftar linearum ex centro ad circuli n. circumferentiam eduriarum excurrunt,ijs quibus feptum inferitur, partibus exporreriae.Hae peculiari mulculorum carne adaufta?,reliquam mufculi par-tčm carnofam efficiunt,qua?paulatim in progreffu denfior carnofiorq;,pro fi ^ brarum durius logitudine redditur. Procedunt itaq; fibrae ex membraneo cir culo,q ad inferiorem ofsis peftoris regionem, iuxta mucronata cartilaginis ra dicem: 4 dicem, deinceps alig fefe fuccedentes ordine, ad fpuriarum coftarum extrema inferuntur: non quidem exteriori cartilaginum lede,at interiori, ut coftarum cartilagines limul cum mucronata pe&oris ofsis cartilagine,tutifsimum fepti tranfuerfi propugnaculum efficiantur. Duodecimae autem coftae cartilagini non folüm inferitur,fed toti coftae longitudini carnofus adnafcitur,& ad infe-r 4 tab.f. riorum coftarum extrema,oblique afcendente abdominis" mufculo,& longe f & uh. a. magis' tranfuerfo admodum unitur. Caeterüm fepti fibrae,ad uertebras dorfi prorepentes,non in undecimam thoracis uertebram,quam fpeftant, infertio f 7 ub.q. nem moliuntur, quod magna* arteriafubfepfcotranfuerfo repens, Sc fextus femurmouens mufculus, adeo undecimae uertebrae obducantur, ut feptum u 7 tab.t, ipficonnafci nequeat. Ac proinde fepti fibrae,quas hic undecimae thoracis uer %7u E C OR? ORIS uerö interioribus nmfculisintercoftalibusinfpirandi munus Galenus, quum ita uarius fi t,afsignauerit.Si aute maioris expirationis efflationis ue,ad uocem, clamores,tibias ac tubas, & id genus inftrumeta inflanda, necefsitas ingruerit, exteriores intercoftalium mufculi fefe operi accingent,una cum interioribus, nam & hos quoq; coftas inuicem adducere, thoracemq; arftare (quicquid Ga lenus interim fentiat) autumo. His ftatim in opere fuccedet,b qui infimijsre-fti abdominis mufculi pars efle dicebatur: praeterea' qui adlogifsimi dorfum mouentis mufculi latus utrinq; porrigitur, &d qui in thoracis cauitate fub ue-rarum coftarum cartilaginibus latitat :poftremo ipfi abdominis mufculi, uix autem aut brachium,aut fcapulam mouentium aliqui. MYS CVLORVM THOR ACEM MOVEN-tium admimftratio* Caput XXXVi» M N IB V S mufculis,quoshuCufq; diflecari docuimus, reieftis, thoracem mouentium adminiftrationem a* pri- < 4 tab.l mo aufpicabere,haudquaquam omittens,quin Galeni do ftrinae gratia, fimiam, aut fi eius non detur copia, canem una operi adhibeas. Acuto igitur cultello membraneum, fed impenfe ualidum ligametum,quoclauiculapeQ:oris ofsineftitur,primum difeindes,mollemnerueamq;b car- & 4fap' tiiagmem expendens, quae praeter cartilaginem ofsibusobnatam,peftoris os 13,Ub,lS' Trimi muftuli 8c ciauiculam interuenit. Ad haec, inter reliqua huius articuli ligamenta, uali-imßmtio. (jum ligamentum inquires, quod ab humiliori clauiculae fede ena- tum, illic peftoris ofsi inferitur, ubi primae coftae cartilago peftoris ofsi adna-fcitur.Mox ciauiculam a prima thoracis cofta nunc lurfum,nunc deorfum re-fleftes,ac primi mufculi originem & infertionem, fimul cum ipfius fibrarum £ duftu confiderabis: & mufeulo dein a clauicula liberato, illum peftori adhuc secundi, adhaerere fines. c Secundus mufculus,quoniafcapula modo a thorace depen- c 7tab.L. det,totus feie offert: unde etiam citra aliam operam, a fcapulae bafi diflecadus eft,& ufq; ad infertiones,quas in coftas molitur,deducedus.In hac adminiftra-tionefedulo animaduertes,num fecundus mufculus,ä fcapulae bafi in coftas porreflrus, thoracis motibus fuppetias ferat: num uerö ä coftis initium duces, in fcapulam inferatur, ipfamq; moueat. Atq; ad hanc fpeculationem non mediocriter confert, quöd in canibus tot tranfuerfis uertebrarü ceruicis procet fibus illum aut inferi, aut ab eifclem enafei intueberis. Adempta nunepariter cum brachio fcapula,illam aliquo repones, quo poftmodum haec ad mufculo rum brachium & cubitum & manum occupanti ü fe&ionem fubferuiat.Cae-Tertij canis terüm iamJ tertium canini thoracis mufculum aggredieris, Sc illo a uertebns d 6 tah'r-liberato,ac ad infertionem diuulfo/tendinis ipfius naturam ad amufsimexa- e6tab-Q minabis. Quum itaq; hunc mufculum in cane obleruaueris, in homine quoq; eft quaerendus.quod ubifruftra aliquandiu praeftiteris,ad quartu canis,homi- f nis uerö terti 11 mufculum feftione conferes: huiusq; membraneo principio a uertebraru, unde prodit,fpinislongafeftione liberato,mufculuad fuas, quibus inferitur, coftas, a fubie&is illi fedibus detrahes: nifi fortafsis huius principium,quando capitis aggrediebaris mufculos,a fpina diremeris, & as primo il g Quinti homi- lorum mufculoru pari auulferis. h Septimum canis,hominis autem quintum, butab.*. fimiliter afuis quoq;, unde enafeitur,fpinis auferes: acipfum a dorfum hic mo uentibus mufculis,& canis‘fexto, hominis autem quarto thoracem mouen- i «» u.*. tium, ad terminum ufq;, quo coftis implantatur,liberatum?thoraci appedere fmes, mußult admi-niHrxtio Tertljloomi-nts-,4r canis. nis,7 canis* i canu. hruMum liker 11. 35* fines. Poftquamhospr^di&amodo ratione adminiftraueris,integrum eft,fin gulos ad fuum principium tuis manibus trahere,ipforumq; motum,quo thoracem dilatare creduntur, obferuare, ac poftmodum in totum a thorace illos k $tdb.rt reijcere.Vt uerok quintum canis ad amufsim examines, dummodo abdomi- 2?mtl nis mufculos aggredienti is fefe tibi non obtulerit, aut eofHem nondum difle-l inter fur cueris,optarim te träfuerfa linea,refti mufculi carnofam1 partem,quae peftus premum u COnfcendere incipit,in totum diuidere: ac fuperiori parte hamulo aut digitis eleuata,eam a coftarum cartilaginibus nouaculaliberare. Cofpicies enim una cum carnofa mufculirefti parte, latum tendinem a coftarü cartilaginibus fe-parari, atq;, ut dixi,a carnofa refti parte enafei: ac quintum nobis inter thoracis motores enarratum mufculum, refti abdominis mufculi portionem cen-fendum efle. Atq; id quidem in canibus & caudatis fimijs inuenies,inhominibus autem (utpote quibus breuifsimum peftus contigit) minime.Haec intui-m uta.*, tus,'"quartihominis,canis uerö fextimufculicaput,ab'undecimo dorfum mo Quarti homi*■ nllubT. uentediuidesracillum acoftis omnibusdiflecans,quiipfisinferatur,inueftiga- *"’*“”*• bis. Huius itaq;funftione obferuata, &ipfo mufculo a thorace abfe&o, inter-coftales mufculi exteriores uniuerfi manifeftiftime oculis fefe obijeiunt. Quo Pete Uc autem &interiores contuearis, leui admodü fe£tione,in uno coftarum inter-“luil uallo,fecundum inferiorem coft^fedem, conaberis exteriorem mufculum di uidere, ac paulatim hamulo eleuatü, ab interiori feparare: ilico enim interco-ftalium natura Sc fibrae occurrent, inuicem contrario fitu incumbetes, quan-quam & interiores,aperto thorace,rurfas licebit examinare. Hortor interim, utcunq; eos indagaueris, ut diligentifsime inquiras,num interiores alijs quam exteriores fungantur muni’) s, ac. illi infpirationi, hi uerö expirationi (aut contra) famulentur: an fimul omnes,mea fententia, eidem muneri praeficiantur, omnesq; thorace arftent. Quoniam autem iam antea,quae peritonaeo obein- ^timfuerß. guntur,exempta funt, iecur inquam,lien,uentriculus, in teftina & renes, nulla o 7 feftione adhibita,inferior0 fepti tranfuerfi pars cofpicua euadit: ubi mox duos infpicis circulos,membraneum unum,& carnofum alterum: ad h^c tria,quae dixi,foramina,& tedines,lumboru uertebris adnatos. Vt uero fibras ad amufc fim, reliquamq; fedem fepti inferiore exaftius intuearis, peritonaeum ä fepto manibus uenit dirimendum: quod in porcis citra omne fiet negocium,in homine autem & cane non item.Caeterum ut fuperior fepti pars, thoracis ampli tudinem refpiciens, in confpeftum quoq; ueniat,in homine cultro aliquo me p uti fiat diocri/ a prim^ coftae cartilagine,qua ofsiipfius coflae comittitur, feftionem buia. ad infimam ufq; coftam, per cartilagines utrinq; molieris: deinde mucronata cartilagine, finiftra manu eleuata, ab inferiori ofsispe&oris regione, & huius loci cartilaginibus,feptum tranfuerfum abrades. Deinceps ereftis cum pefto-uepe- ris offe cartilaginibus,"1 membranas interiori ofsis fedi conatas,ac thoracis am-/V.6. P^tudinem interfepientes, & uenas fimul & arterias, e iugulo peftori expor-reftas,abfecabis,donec peftoris os ab omnibus liberatum, cum cartilaginibus a tnorace commode auferas. Repofito itaque paulifperpeftorisofle, a fepto membranae thoracis amplitudinem interfepientes, & cordis etiam inuolu-r speftufe erum, refeindentur/ quod longe fecus, quam Galenus undiq; arbitratur, ma- natim 3 cr r • ^ ..a . . o ’ 1 , r \ 1 • \ * +fig.iib.& foli duntaxat ex fex adhuc recenfendis, in pofterioriq; dor- l4.ub.Qj u fi fede pofitis, Galeno cogniti: quamuis etiam neq; horum deferiptione refte R,s* u8jc8. n°bis tradiderit. Vndecimus enim,exlongioribüs totius corporis eft' mufeu- y * tab-L Jis, ab infima oßis lacri fede, ad primam ulq; thoracis uertebram exporreftus, ßilim illiq; thoracisk mulculo imagine fimilis, quem ipfi in exortu, & per lumbos progrefiu conatum, in omnium coftarum radices inlertione moliri diximus. Ifte Ifteitäq; dorfum moaentiam mufculus, ex totius ofsisfacri fpinaefuinmo, fecundum ipfius longitudinem, & deinde exfpinis quinq; uertebrarum lumbo t rum, nerueo ualidoq; admodum principio enafcitur, quod ‘ illi, quem in tota feriedecimumtertium appellabimus, infternitur: deinde ä tota quoque ofsis lede, quae extra tranfuerfam ofsis facri regione retrorfum pro-niflrum h, min<^?Principium hoc carnofum omnino educitur: & ut ledes, ä qua mufcu-i lus hic exoritur, acuta eft,” ita quoq;acuti inftar anguli mufculus inibi uifitun Hinc furfum afcendens,carnofior paulatim ad externum ipfius latus efficitur, tranfuerfis lumborum uertebrarum procefsibus infertus,ac ueluti teretis m n 014 w.Qs fculi imaginem0 carnofa fua fede exprimens. Si enim &p neruofo ipfius, quod p 14w.r. ex uertebrarum fpinis pendet, principio attenderes, latior multo quam profundior dicendus eflet.attamen externa ipfius fede laeuis aequalis'ue eft: inter-* na autem parte,propter fuse carnof^ partis crafsitiem, 8c neruof^ tenuitatem, q 14 tak fecundum ipfius longitudinem1 finus quodammodo illi incifus uidetur, quo r~ decimotertio nobis enarrando mufculo cedit,&locum porrigit. Vbi uero ad undecimam ufq; thoracis uertebram confcendit, arftior longe redditus, neq> reliquis fuperiorü uertebrarum fpinis adeo connatus, fenfim ad primam ulq; thoracis uertebram anguftior redditur, tranfuerfis omnibusthoracis uerte-r *1 tdb. brarumprocefsibusinnixus,quibusfingulisexinternafuafede,r tendinemin- ' ’ ftar anfulg cuiufdam exporrigit,ipforum procefluum apicibus,& ueluti coftae f n t&.a. cum ]pßs articuli termino infertum: pari omnino modo,quos quartus homi-f nis thoracem moues mufculus, qui coftisfingulistendinem quoq; offerebat. Verum is thoracis mufculus,ab externo ipfius latere eiufinodi tendines remo tiüs a fe dilpargit. dorfi autem mufculus, non ex altero latere, fed potius ab interna anteriori'uefede tendines emittit,non reffco tramite, uerüm oblique uerfus exteriora furfum expanfos: quemadmodü etiam mufculi fibrae omnes obliqua funt. Vnde quoq; euenit, thoracem lumbosq; horum mufculorum, undecimi fcilicet Sc duodecimi ope,refta,& etiam in latera extedi. Ambobus enim seque contraftis, tota illa dorfi pars,cuipraefentes mufculi inferuntur,in neutrum latus uergens extenditur: at altero tantüm contrafto, in ipfius latus tutahr. fpinaextenfionem expertainuoluitur. rDecimustertius,cui in finiftro latere £«"»«**»•-"ors* decimusquartusrefpondet,fubu undecimo occultatur, ab illa ofsis facri fede* /^cri4‘ x 14ta.v. principium obtinens,qua? ab ipfius Ipina ad eius cum ilium ofle connexü pertinet. Atque ut illa iedes furfum afcendens, modice latefcit, ita mufculi huius quoq; initium infima fede acutum eft, & latius modice effeftum, tandem ad tranfuerfum quintae lumborum uertebraeproceffum ducitur: & illic rurfus reliqua ipfius fede latior redditus,& a tranliierfis reliquarum uertebrarü pro-y i4fe.x. cefsibus initiü ducens/ ad undecimae ufq; thoracis uertebrae fpinam confcendit: & progreflu gracilior tenuiorq; faftus,inibim acutum finitur angulü. Exortus,quem decimustertius mufculus ab ofle facro ducit, fui coniugis mufculi exortui contiguus eft: quemadmodum etiam per reliquum in altiora pro-greffum praefentes mufculiinuicem comittuntur, inter Ipinarum interualla tantum mutuo dehifcentes, quanta ligamenti eftcrafsities, quodinfpinarum interuallis reponi,fecundo ab hoc Capite audies. Horum mufculorum fibrae,, ab inferioribus furfum uerfus interiora oblique aflurgunt,& exinferiorü uertebrarum trafuerfis procefsibus,& Ipinarum radicibus enatae, in fuperiorum uertebrarum fpinae amplitudinem perpetuo fefe inferunt. Quotiefcunq; igitur utriufq; lateris mufculus in fe colligitur, fuasq; fibras cotrahit, lumborum uertebrarü,& fi quae thoracis fub uertebra utrinq; fufcepta reperiantur/pinas ad fe 358 MKT). VESAMI VB COK^OKIS ad fe inuicem conniuent: earundemq; interualla coftringuntur adeo,ut fimul contra&i mufculi,totam illam fpinae partem, cui committuntur, appofitifsi-me extendant: at altero in Jfe tantum collefto, in obliquum hsec dorfi pars extenditur, lateralem q; illam in femicirculum quodammodo muolutionem pa vecimmquin- titur. * Decimusquintus Sc decimusfextus (utrinq; etiam unus) ab undecima * i+ax mer*- thoracis uertebra ad primam ufq; lpfius protenduntur, totam fpinarum amplitudinem, quae ab ipfarum radice ad apicem ufq; confiftit,amplexantes, &fi militer ac poftremö difti,carnei, fed ualidifsimis interim neruofisq; fibris admodum intertexti. Hi mufculi1 ad duodecimam thoracis uertebram, aut ad a eam quae fupra infraque fufcipitur,tenues funt, quemadmodum decimitertij 14 ub' quoq; ad eandem uertebram infertio tenuis prorfus uifitur: at furfum expor-refti,paulatim craflefcut,13 quoufq; ad quintae thoracis uertebrae fpinam afcen h dd Y l+ dunt.hicenim totafuamole crafsiores euadunt,& furfum tenfi, denuoc exte- c propter nuantur,propter primae thoracis uertebrae fpinam,parem crafsitiem cum illa a 14 ub-qu£ ad undecimam eft,fortiti. His quoq; mufculis interualla fpinarum opplen tur,&inuicem inibi cotigui funt: quum inter illos nihil mediet,praeter membraneum ligamentum,a fuperiori fpinain inferiorem porre&um.Funftio ue ro horum mufeulorum potifsima eft, fpinas, quibus inferuntur, mutuo colligere, itaq; eam dorfipartem,cui adnafeuntur, cum reliquis mufculis extendere. Sed ut prüfen tes mufculi,in ter reliquos dorfi motuum autores,re£tis fibris magna exparte donantur,fic quoq; admodu modice obliquis motib.pr^funt. MVSCVLORVM DORSVM MOVENTIVM admmiftratio* Caput xxxix, ORSVM mouentium adminifträdi ratio in promptu iam eft, fi hucufq; feftionis noftrae feriem obferuaueris. In anteriori enim dorfi parte, illi etiam citra fečtionem con-fpicui funt,quos1 primum & fecundum nominauimus.Si *s Uh-A* uerö horum ortum &infertionemlubetexaQ:iuscondi-fcere, illos a fuis uertebrisparuo & acutiori cultello abra-des.deindeb tertio a prima thoracis cofta liberato,qm traf b sukc uerfis ceruicis uertebrarü is inferatur procefsibus,examinabis. In lumbis,quo-a-oniar niam peritonaeum & feptum quoq; tranfuerfum dudum ademifti,licebit mu fculum,quem nosc primum in lumbis recefuimus, ac femoris motibus famu- c 8 tctb-9, lari diximus, fuo principio a uertebrarum corporibus liberare, 8c ad coxendicis ufq; os,afubdito ipfidmufculo,qui nofter lumborum fecundus eft,dorfum 5 s* autem mouentiu nonus, folis manibus diuellere,ut omni exparte nonus mu-fculus in confpeftum ueniat, quem ab ofle ilium & facro ofle erafiim, a tranf uerfis lumborum uertebrarü procefsibus,& earundem corporibus,& duode cima thoracis cofta acutiori cultello difeindes, eius natura munusq; non ofei-tanter examinans. At fi canis,aut caudata fimia ad manu fit,primo illum difle-cabis, quem in illis animalibus membraneo nerueoq; principio, ä coxendicis ofsis elatiori fede enafei cofpicies,quiq; oblique uerfusinteriora furfum afeen-dens, ac carnofa auftus fubftantia, infuperiorum lumborum &inferioru aliquot thoracis uertebrarum corporibus infentur, dorfi quoq; flexioni fubfer-uiens, quam canes in circulum magis quam homines moliütur. Si enim hunc ^idfinemsdc indagaueris, Galeni de lumborum carnibus enarratio tibi aliquantulo redde-^idminJij/.: tur dilucj[jj[on f|oc igitur, quo homines deftituütur, adempto,reliquos duos, canibus &hominibus in lumbis communes, in cane quoq; diflecabis, ut nonnullam ,yidm!niftra-tioprimi & i- f 14 U.O. g 14 ta.Y. b ad a x4 tabulč. i utabS. k 14 fd.T. li+tahY. m tf tab. M, M. n 14 ta.T. o 14 ta. Y. 4 fecrfp. 30. & NfC/KC rfüm ligamenta fccut quam quis ad of-fium circu-fcriptione fingere pojfct, pro ponere no~ bis licuit: quare etia ad offa te cottßres. c fi.cap 14. Ub.i R,R. nullam in illis quoq; mufeulis differentiam, Galeni intelligendi gratia intuea-ris.Refupinato iam cadauere/ quintum mufculum a thoracis uertebris paruo Qumtit? “J-dis duftusprorepferit/ denuö tenuisgracilisq;faftus,in tendinem anguftum, fedampliorem,quamprofundu,&neutiquamprorfustereteceflat.Hinc ad brachialis ufq; radice pertingens, fenlim in brachialis interiori fede'latefcere ,Qm incipit,ac manus cuti,ad extrema fere ufq; digitorü aciem fubnafcitur.Atq; id fibrolis nexibus adeo ualidis continuisq; perficitur, ut interna manus cutem a „ 3*dkft neruofa tendinis tenuitate,uel etia acutiori nouacula liberare arduum fit. Ve- ^ (u rum interim Galeni fuffragio acquiefcendum minime eft, fi hunc toti depili manus cuti in hominibus fubnafei (ut de fuis docet fimijs) arbitratus fuerit. Siquidem tendo medite uola? cuti in palma tantum fubnafeitur, non aute cutem cotingit/ mufculo obduftu, quem paruum digitü a caeteris in obliquum : abducere docebimus: neq; etia cuti fubtenditur,“ mufculofam carnem inue- h •, tn.g,q-ftien ti,quae primo pollicis articulo incubens,ex pluribus mufculis coftituitur. Ad haec,null £ huius tendinis portiones in digitorü latera excurrunt: quinimo praefens tendo perquam obf cure internae etiam digitorum regioni obnafei uifitur. Mufculus tendinem huncproducens, gracilis eft,atq; in cubiti medio, fuper reliquos huius regionis,uti monuimus, exporrigitur: non enim decuit fet hunc magnum extrui, quum nullius olsis motu illum profici credamus. cumjrntdi in- Vt enim cutis circuma&u pertinax depilisq; fieret,ac proinde manus ad accu-rat'ds fentiendum aptior efficeretur,cuti intern^ manus hunc tendinem fub-parari decuit. fterni (fed nimium forte) nobis perfuafum habemus.Conueniebat namq;,ut manus apprehendes inftrumentü, internaipfius cute adipifeeretur, no modo Quo ordine mufculi truden tur, i Galeno tn x lib.de ^/ld minis t.jefl. CE tn x CE’ * de pju partium dejcripti. i MintWz rr fig. c it p. 11 aegre mobilem, cum ob alia quaedam, tum maxime ob exaftiore tutiorem q; corporum comprehenfionem, fed reliqua totius corporis cute fenfu exaftio-ri praedi tam. Quanquam non huius tendinis beneficio, manus accuratum ta-ftus lenium nancifcitur, uerum plurium neruorum auxilio,ex quibus ad fin- n» i» 6U*0S aigitos quatuor lurculos propagari, luo loco docebimus, duos mmi- Ub.sr cr c- rum externa? digitorum fedi, <& totidem internae. Confert quoque non pa-MuhTri rUm a<^ exquifitum taftum, depilem effe interiore manus cutem, quod eam ulmus fig. a tendinefub illa dilatato praecipue obtinere Galenus affirmat: fi enim admodum pilofa foret, nequaquam libi appropinquantia tangeret, quod pili nimirum tangendo corpori ante cutem occurrerent, illiusq; contactum arcerent. Quoniam autem tendo ifte etiam huius regionis cutem fubduram efficit,cui-uis manifeftum eft,& id ad plurimos ufus nobis conducere. Horum itaq; gratia, tendo interna? manus cutifubnalci creditur. Oftendi uerönonfemel in k j tab.b fcholis,hunc quem narramus mufculum, certo defuiffe, ac portionemk ten- }CentLZn dinum brachiale fleftentium,priufquam illi brachiale afcendant,in latum femeldeeJfi> tendinem defijfie. Interdum uero non ab illis tendinibus portionem, qua? la-i 4 tabJ. tl tendinis uicem gerit, porrigi uidimus, uerüm a1 ligamento tranliierfo, tendinibus in interna brachialis ledeobdufto: quemadmodum etiam inhomi-muta.™. mbus lecusatque in fimijs,fjb pede nullus tendo dilatefcit. nam ä calcis ofIera membranam in homine enafci audies,lati tendinis naturam appofitifiime exprimentem. Ca?terüm interim ob nonnulla Galeni loca haud colligendum Inter cutem cr eft, hos tendineSjiierueam'uenaturamjCuti citra alicuius interuentum adna- ^emreplnl tendinem, adipem repom. Ici, aut nullo interuallo cutem a tendine femoueri. Inter tendinem namque Lib. de Sc cutem in manu 8c pede, adeps plurimus cotinetur, cuius naturam iamiam TitLdeZil explicabo: neque homines hanc folum habent, imo canes plurimam quoque minifl.feB. obtinent.Vniuerlum enim tuberculum,quod adillorum quatuor digitorum radicem prominet, & quo pedem praecipue figunt, adipofa? eius fubftantia? praefentia extuberat, utcunque interim adipe inter carneam membranam Sc cutem fimia? ac canes prorfus alioquin deftituantur. DE CARNEA SVBSTANTIA, INTERIORI digitorum regioni,/pforumcp radidbus,&: medfa: fedi uolas fuperftrata* Caput XLii. SrBsr^iNTj^iM pr^ßnti Capte deßribendam, nulla figura expreßtmtts, nec^ illam ßcus delineare integrum erat, quam cutem & adipem in dextroyeilorit laterefingere conati fiimus mgeßmaqumta libri quinti figura. E R uniuerfam quatuor digitorum,& fecundi tertijq; articuli pollicis longitudinem, ac quatuor manus monticu-los,quosin Chiromantia ad quatuor digitorü radices reponimus, Sc ad uolae medium, carnea quaedam fubftantia repentur, quae inter latum" tendinem Sc cutem partirn infaniti- interiacet,partim (fed minori portione)tedinifubijcitur. Ceterum haec fubftantia,mulculorum cami, aut propria? pecu.ianq;illoru fubftantia?,aut,ut forte quifpiam di ceret,fimplici carni, non relpondet: uerum fubftantia quaedam eft fubalba & duriori, neruofoq; (quo ^aPtlus expli^cm) adipi feu pinguedini quodammodo fimilis. Opinor enim ab olsium neruofarumq; partium huic fubftanti^ ac ueluti pinguedini accum bentium attaftu Sc uicinio illam duriorem effici,illius adipis quafi modo, qui in ofsiuin articulis fubinde colligitur.Quanquam non duritia folum hsec fub- I z ftantia d mufculi P 3 tubuU 36*4 VESELU VE COEfOElS flantia ab adipe differt, uerum & frequeti neruofarum fibrarum & tenuium uenarum implexu. Ad h a?c,in extreme emaciatis huius femper fubftanti^ por tio quaedam occurrit, perinde ac (i propria peculiarisq; corporis effet pars, fe-cus fere, quam adeps, qui in admodum pueris, Sc prorfus extenuatis, & ma-rafmodemortuis hominibus,inter fecandum uix depreheditur. Verum Arabes mihihallucinari uidetur, hanc fubftantiam extra mufculi corpus, carnem fimplicem immixtamq; efie affirmantes,illorum modo,qui nefcio quam fim plicem carnem ingingiuisacpene collocant. Haudquaquam enim expenderunt innumeras neruorum fibras,& capillorum modo tenues uenas,hanc fubftantiam intercurrentes,illamq; nec colore (quum ad album potius quam rubrum uergafi) nec fubftantia, nec sequalitate continuitate'ue etiam mufcu-lorum carnem (qua? alioquin tot fibris implicatur, nihilque fere quam fibra quaedam eft) referre,Natura huiufmodi fubftantiam,quam non nili duriufcu lae conglobata?q; pinguedini examufiim afsimilaueris, tanquam ftratum aliquod,aut terram praeparauit,cui apte infiniti neruulorumfurculiimplanten-tur,quos ob exquifitum taftus fenfum, a maioribus neruorum propaginibus, internam manus fedem adeuntibus,diffundi undiq; oportuit. Caeterum etfi haec pinguedo durior,admodumq; neruea fit,nihilominus in uniuerfarerum fubftantia mollis eft: ac proinde occurfantibus cedit,& ad aliud quippiam,ne-queidminimum,digitisconducit.Mediaenimintertendines digitosfleften-tes,& dura,qua? apprehendim us,corpora reponitur: Sc aptißime tendines,ne autpremantur, aut contundantur, munit: unde etiam merito huius fubftantia? quamplurimum infernae pedis cuti fubijcitur. praeterea, ofsium reftitu-dinem tunc corrigit, quando in circulum manus quippiam eft comprehen-fura. Ac proinde externae digitorü regioni hanc rerum Opifex minime com-municauit,ut quae ibidem inutile pondus digitis inferret: quum haec regio, neq; illo abfolutifsimo indigeat taftus fenfu, neq; quicquam in obliquum apprehendat, neque toties fubulas, fcalpella'ue, Sc id genus artium inftrumenta propellat,multaq; molliat Sc terat.Quinetiam in interna manus fede,ipfis qui dem articulis minimum, in partibus uerö inter articulos medijs, plurimum huiufinodi fubftantia? induftrius rerum Conditorproduxit. Haudquaquam enim oßium fedes, quibus illa inuicem coarticulantur, huiufmodi fubftantia indiguerunt,quumfle£fi,atq; ideo ab apprehendendo corpore abfcedere debeant. & fubftantia ea,pr^terquam quod nihil commodi in illis pra?ftaret,ob-ftaculo motui fieret,tum grauans,ut fuperflua: tum etiam prohibens,quo minus articuli in acutos angulos fleftipoffent. Lateribus autem digitorum Natura, tantum eius fubftantia? adnutriuit, quantum medias ibidem regiones, quae ob articulorum tubera uacuae manfiflent,replere potuit, quo Sc inde ma nus,non folüm ut diuifum in multas partes organum,fed etiam uelut uariein-diuifum,fuo munere fungeretur. Adduftisenim inuicem digitis, ita eorum mediaregio ab hac fubftantia oppletur: ut fi quid etiam liquidi manu fupina continere libuerit, id non elabatur. Quantum uerö huiufmodi fubftantia ad corpora fummis digitis apprehendenda auxilij praeftet, nemini non perlpe-ftifsimum eft,quem minime latet,fi ofsium finibus nihil,quod cederet,appo-fitum fuiflet, ea facile debuifle rumpi,nec illis potuifle plurima corpora eleuari: quod modo huius fubftantia?,& renitentium illi unguium opera obimus felicißime. DE d ScrUtim hanc otlai dunt figu- Y£ CJp.27 tib.i. b 10 tab.k. utab.p. c $ tab.e. 4 tab. ß.6 tab.z. d $ Üb.*. € 1,X /Zg. cdp.i} lib. t S. f 3 tab. p. g 5 tab. A, nt. & 5 tač>.'. 7 tab.Q; i * tab./*. crita feti-frn $ tabulam er 6 fycfta. k 4 tabj. I Id fecttt exprimi ne cjuit, qukm digiti 4 tx-buUidpro ponunt. m 6tab.y. DE MVSCVLISj MANVS DIGITOS mouentibus* Caput X L111* WM fuperiore libro quinq; digitorü oßium conftru- n&tomm ftionem perfequerer, longe* aliam articuli fpeciem in pn mis quinq; digitorum internodijs,& in fecundo pollicis haberi fcripfi,quam in fecundo & tertio quatuor digitorum^ tertio pollicis internodio.Illanamq; mutuo ea articuli Ipecie ingrediuntur,quam yiyhvyLoy Graeci uocant. Superius enim os in fuum fmum inferioris ofsis tuber excipit,ipfumq; inferius os in fuis finibus fuperioris ofsis capitula admittit.Vnde etiam limplicem tantum motum h^c internodia obtinent, qui extenfione & flexione nufq uam ne tantillum quidem in latus declinantibus perficitur. At quatuor digitorü prima offa inarticulatione cum illis quibus fuftinentur ofsi-bus coar&antur: unicus enim digiti oßis finus unicum poftbrachialis ofsis ca-put excipit.quapropter etiam illa prima digitorum ofla, ut Sc primus quoque pollicis articulus,duplici m otu agi poflimt,quo fleftuntur Sc extenduntur,in-fuperq; ad latera inclinatur, feu,ut femper loqui inftituimus,ad hos illos'ue digitos adducuntur,uel abijfHem abducütur. Cseterum omnes digitorum mo- Digitos mouen tus,uiginti Sc ofto compleri docebimus mufculis:at quum in illorum fermo- tesmufcuh ^ neb mufculus quidam brachiali infertus,neceflario etiam pertraftadus uenit, hoc Capite nouem& uiginti defcribentur. c Primi mufculid principium te- frimm. res,& ftatim ab exortu grande,ac ex carnea nerueaq; fubftantia mixtum,ab interiori humeri c tubere enafcitur: non quide exfuperiori,magisq; prominente tuberis fede,uerum ab interiore, fubf mufculi ad internam manus cutem Ia tum tendinem porrigentis,&§ duorum,quos brachialefleftere audies,capiti-bus: praeterea Sc fubh illius fere mufculi origine, qui inter radium in pronum agentes fuperior enumerabitur, quanqua potius ex anteriori fede, & inferius illa origine, primus hic digitorum mufculus initium ducat, mox ab illo latior redditus, 8c ad ulnae radijq; medium perreptans: quo quum peruenit, exafte iamcarnofus& teres (in amplitudine tamen modice depreflus) ad brachiale fertur.anteaquäm uerö brachialis radicem contingit,notabili fatis interuallo, ipfius uenter in anguftü magis1 coaftus, in quatuor carnofas partes diuiditur, quae fingulg neruofiores anguftioresq; faftae, ilico in exaftos ceffant tendines: quiexamufsim teretes, & fimul communi membrana utcunq; tenui muco-faq;inuoluti,brachialis cum cubito articulu, ipfumq; brachiale tranfcendunty communi omnesk ligamento in brachialis finu obdu&i.Eft autem ligamentum id ualidum 8c tranfuerfum, anuliq; formam (quod ad eius cauitatem fpe ftat) praecipue referens, Sc totam brachialis finus amplitudinem, qua ex ipfa. originem ducit,fuccingens. Simulatq; uerö tendines ligamentu id pr^teriere, inuicem didufti,tres acutos &interuallis pares conftituunt angulos, & fingu-li unum quatuor digitorum fibi pr^pofitum adeunt,&latior es membraneiq; fafti, fecundi digitorum ofsis radici, & dein toti oßis longitudini inferuntur» Dum uerö prima digitorum offa perreptant* tranfuerfo quoq; obuoluuntur ligamento,quod ex tota internse oßis fedis amplitudine enatum,canalem oblongum feu anulum effingit, quo primi mufculi tendo, una cum"1 alio, quem huic fubijci dicemus, fecundum digiti longitudine fecuriisime deducitur, ac ne fiia fede ä digito declinet,aut contraftus,fuo'ue munere fungens,eleuetur, pulchre ampleftitur: ita tamen, ut tendini liberum iter citra omnem conne-xum per ligamentum pateat. Tendines enim, qua primis digitorum oßibus I 3 porrigun- tab. V inter S er 3 G6 ^ž'NZ>. VB S^A L II Z> E C OR? ORIS porriguntur,neq; tranfuerfis ligamentis, neq; ofsibus, uel qüouis paöo adnexi haerent: fed ligamenta uelut per lubricos &laeues anulos, fibi laxe exculptos, minime impediti perreptant.Caeterum his primi mufculi tendinibus,” ubi pfi n mo digitorü oßiincumbunt,&priufquam fecundum confcenderunt (quan- 7 lis fedis ligamentum,in manus uolam contendunt, in qua aequales angulos efficientes, mox inuicem dirimuntur, finguli ad unum quatuor digitorum excurrentes. Quemadmodum autem peruniuerfam cubiti longitudinem & brachiale fecundus mufculus primo fubfternitur, ita quoq; primi tendinibus, fecundi tendines fubijciuntur,& eodem fimul ambo fecundum primi ofsis digitorum longitudinem,tranfuerfo ligamento obdufti, aeque inibi atque in uola & brachialis finu fpe&antur, teretes. Minime enim ueritati confo-zikidePdr- num eft, fecundi mufculi tendinem in primo internodio, ut Galenus alicubi mmufu. dilatari.2 Porro ut fecundi mufculi tendines concinne ad tertium di- * uicJ*' Secundirrntfiu . . . ’ . ... „ i- -i • r J rutimfpe- UtemtinZper giti internodium pertingerent, primi lam muicuh tendinibus in lecundum anexm-frimitendines os necefläriö mfertionem molientibus, operaeprecium fuit, fecundi mufcu- J. tencjjnesaut adtencJinum primi mufculi latera porrigi, aut quum ipfis re- ü,m. £ta fubijciuntur, incumbentem illis tendinem perforari, hacque ratione fubftratum fecundi mufculi tendinem tranftnitti. At quumofsium latitudo, ut -tendines fecundi mufculi ad latus declinent, minime admittit: quumque,fi forte ad latus ducerentur, obliquum fanefitum obtinerent, ac proinde obliquo etiam motui prjeeflent: reliquum fuit, longa feftione fuperiorem tendinem mirabili induftria findi, ut ea feftione fecundi mufculi tendo ue&us, ad tertij ofsis radicem pertingeret,ipfius flexionis, ut poftea dicam, autor. Ve-rum etfi tendines primi mufculi perforentur, ob id tamen cum Galeno neu- tiquam a in ti quam credendum eft,eos fecundi digitorum oßis lateribus inferi, quum ma L^'xJcr^' xime internae illorum fedi implantentur, ac fuis apicibus poft perforatio- JJt0' eauter % nem,fub fecundi mufculi tendinibus colligantur: & perinde ac fi 11011 fuiflent perforati, fed tantumlatioresredditi, infertionem moliantur, nonnihil ante \fmm hancinfationeminfenibus,impenfeque offeis, ut fic loquar,hominibus/ o£ x i figur* ficulum fibi innatum uendicantes,quod oßiculorum fefamo femini com-b VguZ paratorum clafsi affcribitur ,&b patellae genu ufum formam que quodam- cap.^ift. modo,ut& reliqua fefaminaofsicula, refert, fuaq; lubrica fuperficie(qu^ ex feri tabi tendinis fubftantia tantum prominet)Tmui praeponitur, inter duo capitula c z fi.c4p. occurrenti, quibus primum quatuor digitorum os fecundi ofsisdfmus fubit. intcrG & Atq; ut primi mufculi tendinibus eiufmodi innafeuntur ofsicula,fic quoq; alia . fecundi mu (culi obtingunt tendinibus, priufquam tertijs digitorum ofsibus d fig i2 inferantur.Horum tendinum' ofsiculum finuipraelocatur,refpodetq;, quem C fuperius jnfu0 medio habent fecundi digitorum oßis capitula, tertij ofsis finibus inar-ticulata.Quanquam interim1 omnibus alias nobis confpicuis in manu fefami-f spefa- nis0fsiculis? hgee quae diftišiam duorum mufculorum tendinibus innafeun-7. tur,fint minima,obferuatuq; difficillima.Caeterum ut in brachiale,& tota pri mi digitorum ofsis longitudine, primi lecundiq; mufculi tendines tranfuerfo ligamento cinguturrficquoq; in tota fecundi oßis longitudine aliud ligamentum tendinem fecundi mufculi hac porreftum obuoluit,aut,ut femel dicam, eiulmodi ligamentu toti internae digitom fedi obtenditur, quod nulla membrana, nullo' ue alio uinculo,aut fibra etiam,tendinibus adnafcitur,nec ibidem quicquam membraneü inter duos tendines inuicem fuffultos interuenit. In uola tamen,priufquam tendines,digitorüligamenta fubeunt, finguliproprijs induuntur membranulis, quae tendinibus, quibufdam fibrofis nexibus adna-g 6tab.v. fcuntur. s Tertius mufculusah fecundo mihi prorfus diftinguitur,non anxie fertmr-$ tabtdM. interim folicito, num fecundo illum adnumeres, ac fecundum tunc in quinq; lm' b tub.x. carnofaspartes,totidemq; tendines diflciilum proferas,dummodo ueratertij mufculi deferiptio non reticeatur, qui tota cubiti longitudine,fuperiori lateri fecundi mufculi exporrigitur,illi nufquam, nifi fortafsis ad cubiti cum hume-ro articulum, continuus: fed perinde ac eaeteri mufculi mutuo accumbentes folent,toto progreflu illi duntaxat cohaerens. Enafcitur quidem carneo tere-fi.cap. tiq; principio ex ulnae1 fede,qua haec radi) capitulum in proprium finum exci-'' pit: &hinc prodiens,radio attenditur, illi uniuerfaipfius propemodum longi tudine adnatus, & ab ipfo principium cötinue ducens, ex eapotißimum fede, k 7 tab.v ubi* membraneum ligamen, fecundum cubiti longitudinem porreftum, ex mer s,t. ra(jj0 a(j u]nam enafcitur,quod etiam huic mufculo principi) portione offert. Quum uero mufculus radio ad hunc modum expafus, ad brachiale properat, t 6 tabJ. in teretem ceffat1 tendinem,peculiari membrana,quam mucor imbuit,obte^ m e- primum pollicis os & fecundum fleftentes occultatus, ad fecundum pollicis aatur. repit internodium,ubi tranfuerfo ligamento in tota fecundi ofsis longitudine a.cr7tab. exceptus, tertium os accedit, cui latefcensualideinferitur, eius oßis flexionis, cbatiwn »fi. rum hiftoriä pofteris tradere ttuduiflet,aut homines alioquin feftioni accom modaflet, uel tunc praecipue,quum Epicuri philofophos,& Afclepiadis medi cos, ea quae hominis pollici cum fimiaepollice in magnitudine & robore eft differentia,tam prolixe irridet, ipfeq; eos reprehendedo facile oftendit, quam pier*% hic g* hominis pollicem nunquam fecuerit. Porro fi infuper noftrum de uera nomi ^naflyonl nis fabrica fermone permulta haftenus Galeni placitis in primo de Partium ufii libro renitentia adduxifle expenderis, & potifsimüm illi figmento, quo is adhuc in anatomicis rudior,pollicem non ad brachialis medium, caeterorum digitorum modo, fed fuper alios, uerfiis uolae medium fle&i comminifcitur: non meinfcitiae,aut in Galenum communem praeceptorem impietatis prius ^nmx ll infimulato, quam proprijs manibus (ut & id cum ipfo dicam) fečtione obie-n 'nt&fitf. ris,aut alteri accurate illam traftanti,admonitus iam aftiteris, rem uniuerfam diligeter in fimij s & hominibus obferuans.Reperiesnamq;, non modo nunc commemorata,Galeni fententiae doftringq; merito reluftari: fed &id quoq; maxime, quod de fecundi ac tertij mufculorum funftionefubnexurus fum. Opinatur enim Galenus, & cum illo omnis refeftionisprofeflorum chorus, fecundum mufculum quatuor digitorum primum tertiumq; osfleftere:& quem nos tertium recenfuimus, fecundi pollicis ofsis & tertij flexum moliri: quum tamen ambo fuorum digitorum duntaxat tertij oßis,ut primus fecundi, flexionis reuera opifices fint. Nullum enim mufculum primario os moue-re,nifi eidem inferatur,Galeno caeterisq; Anatomicis firmifsimi axiomatis loco habetur, at fecundi mufculi tendines neq; primis quatuor digitorum oßi-bus, neq; tertij tendo pollicis fecundo ofsi, ne obfcurifsime quidem inferitur, applantatur'ue: ergo nec eorum quodpiam hi mufculi agüt. Neminem enim fore arbitror,qui (etfi Galenus id primo de Partiü ufu aftruat) fecudi mufculi tendinem q qudfiH tedinc y in 6 tab.notd to ad dpor tio ducere-tur. Y 6 tab.»» 5 kv muni FUžttča L n ei ir. j«> tendinem primo ofsi dilatefcentem implantari difturus fit: quum Galenus in difleftione temporisfucceflu exercitatior, tribus interieftis de tranfuerfoligamento uocibus, integra paginam ibidem reftituere conatus fuerit: parum tamen fui memor,quum pofteainfertiones tendinum in digitos, fimul in numerum colligit. Ac proinde fi beneficio tranfuerfi ligamenti, quod in primis quatuor digitorum ofsibus, 8c fecüdo pollicis exiftit,ha?c olla a fecundi & terti) mufculi tendimbus flefti,quis pro Galeno certans,illiusq;pofteriora ueno-t tub.®, raq; fenfa capiens contenderit, refpondeat is quaefo, cur minus 8c primi mu-fculi tendines,prima quatuor digitorum olla fleftant ? quum &hi eodem ligamento contineantur. Non enim quicquam prorfus eft, cuius beneficio potius fecundi mufculi,quam primi tendinibus prima internodia flefti, quis de-monftrarepoflet.Quinetiam in medium adferat obfecro, quamobrem Galenus non fenferit, fecundi quatuor digitorum ofsis flexionis, tendines fecundi mufculi omnino autores efle? quum tamen & in fecundi ofsis radice, totaque ipfius longitudine, hi tendines tranfuerfo obuelentur ligamento. Ad haec, illum me docere optarim, quamobrem &primus &fecundus 8c tertius digitos mouetium mufculi, etiam brachiale non fleftant,quum 8c in interna bra-u 4 t&J. chialis fede" tranfuerfo ualidoq; ligamento non mediocri duftus longitudine contineantur. Similiter rationem comminifci uelim, quapropter quamplu-x rimi tibiam occupantes mufculi, qui pedem adeuntes/tranfuerfis ligamentis inter tibice ofiis extremum & calcem, ac rurfus inter fibulae apicem, exteriorem ue malleolum ac calcem obuoluuntur, non illorum ligamentorum etiam auxilio pedem moueant, quum tamen in his omnibus par fit ratio: uti etiam in omnibus caeteris mufculis,qui tranfuerfo ligameto in alio ofie,quam y ztd.chd unde principium duxere, induuntur. Ac proinde plerofq; iny cubiti exteriori na. w, ßde, tibiae anterioriregione, tendines ibidem ligamentis circundatos, z 1 tSA. in medium,ad robur huic meo paradoxo conciliandum,non adfero.Vt itaq; xub.A. tres J^aftenus ex digitorum mufculis enarratos brachiale non fleftere, certo certius conflat,ita quoq; nifi fuorum, quibus in feruntur, ofsium flexionis opifices cenfendi funt.Si quis tamen nihilominus (etfi praeterea Naturam primis a 7 ucha quatuor digitorum fingulis ofsibusaduos peculiares mufculos, & fecundo rdfub.Z pollicis ofsi tres, eorum ofsium flexionis autores elargitam efle, mox docebimus) tranfuerfi ligamenti interuentu, primo & fecundo mufculo primum quatuor digitorum os, & tertio item mufculo fecundum pollicis os flefti arbitratus fuerit, non ofcitanter cui ufq; internodi j flexionis uim perpedat. nam primum internodium,quod ex ipfius fentetia, primi ac fecundi mufculdruni tendinibus, ac dein ahjs duobus paulo poft explicandis mufculis inflefteretur, uix firmius flexionis robur, quam tertium internodium commoftrat, utcunque etiam unicus tantum tendo huius motus dux cenfeatur. Infuper fi quis tranfuerforum ligamentorum beneficio flexum peragi contendet, rationem fane adferat oportet, qui eueniat, tertia & fecunda digitorum ofla, extenfis & immotis primis,pofle flefti: fi enim tranfuerforum ligaminum auxilio fecutL di mufculi tendines prima ofla inflefterent,neceflari6 terti)s ofsibus flexis, prima quoque flexionem femper experirentur,quum contraftum tendinem in fuum quo obuoluitur ligamentum, perpetuo uim & renixum moliri ne-b 6tdb.*, ceflhm fit. b Tres itaq ; nunc diftos mufculos,ex dilsitis regionibus, per totam nimirum cubiti longitudinem Natura produxit: ne fi forte in manu principium afFumerent, eam carne obruentes, magnam ponderolamq; redderent: quod quantum ad uaria, quae manu obeuntur, munia incommodi intulifler, quiuis 370 ^tVlV. VESUL11 VE CORfORlS quiuis promptißime colligit. Deinde robur in flexione maius requirebatur, quäm quod breuibusmufculisprceftari ualebat,qui ex proximisijsquse moi uenda erant oßibus principium ducerent. Atq; hanc pariter ob caufam, ut digiti fcilicet ualida flexione pollerent, non unius tantum mufculi ope tres digitorum articuli fle£tuntur,fed finguli proprios exigunt. Illi quide articuli,quos refta duntaxat,& in neutrum latus inclinante flexione agi oportuit,unico eo-demq; ualido contenti fuere tendme: illi uerö,qui flexu fuo in latera etiam inclinari debebant, pluribus tendinibus mufculisq;, & illis non admodum uali-TrZfiierforum dis (ut etiam illorum flexio infirma eft) eguerunt. Porro tendinibus tranf ligamentonini' uerpa ligamenta fecundum digitorum offa (uti haftenus fatis conftat) obducuntur: ne quoties fecundum aut tertium digitorum os infleftimus,tendines tanquam refti protenfique funiculi, & uirgulae fecundum ofsium flexionem non incuruata?,a flexo iam ofle ad cubitum tenfa? exurgerent, & cutem in mi ram altitudine eleuantes,manus uolam turpiter implerent.Ligamenta enim, etfi tendines contrahantur, eos tamen oßibus, quibus non inferuntur,adiace-Mtuofirum re cogunt.In uola uerö 8c brachialis fede mucofis membranis tedines induun mTumujZ tur?fluo tutiores procederent, easq; membranas tanquam propugnacula & muros fortirentur. Sed fecundi mufculi membran^ alius quoq; ufus exiftit: fi- • quidemc mufculosoblongos &paruos, quorum opera digitos quatuor polii- cad*u]'l Tredecim pofl ci adducimus,ab ilia enafci audies. Ca?terum iam opportunum erit,mufculos dldf. ‘ tertmmmnu- prjma quatuor digitorum ofla,& primum fecundumq; pollicis fleftentes,ag-juccedentes. gredi. Sunt autem hi omnes numero tredecim: ad fingulos nimirum quinq; digitorum primos articulos bini,& ad fecundum pollicis terni.1’ Qui quatuor * iiioru oflo,qui famulantur digitis,omnes refta fecundum poftbrachialis longitudinem digi- uhliU' juatuorjubjer tos adeunt,omni propemodum ex parte carnei,ac poftbrachialis'ofsibus con- e uiuntdjgitu. natj^ Jeniq. primorü in digitis ofsium lateribus interiori in fede inferti.Duo ^(1,1 ^ au, rum igiturparuum digitumfleftentium unus ab exteriori laterefuperioris lliLtb partis poftbrachialis ofiis? quod paruo praelocatur, carnofoprincipio oritur, ^ ^ etiam nonnihil inibi adnatus brachiali. Hinc refta afcendens, ad primum 11 fq; digiti os carnofus permanet: ubi uerö os contingit,latiufculo tendine exterioris oftis lateri, uerfus interiora tamen, inferitur. Alter ex interiori eiuffle poftbrachialis oßis latere, ad ipfius iuxta brachiale extremum, originem ducit: m*nor *U° eft,ex tranfuerfo quoq; ligamento, 8c ofle brachialis cap. z$ lib. pollicem fulciente enatus,in primi pollicis oßis radiceimplantatur, non ultra icbmfi.}- me j-g longitudinis primi eius oßis pertinges.Sunt itaq; hi duo pollicis mufca liinter digitorum motores duodecimus Sc decimustertius,fi modo o£ho mu fculos,quatuor digitorü prima internodia fleftentes, antehos enumeraueris. je 7>tj tab. Porro qui fecundü pollicis os fleftunt* tres numero cefentur,magis differen- Tres^ulßcun tem ßtum illis qui quatuor digitorü prima offa fieftunt, obtinentes, quam x. duo primi pollicis oßis flexus opifices. Qui enim quatuor famulantur digitis, refta fecundum manus longitudine procedunt: qui autem primum pollicis os fle&unt,nonihil oblique ducuntur: fed mufculi,fecundi pollicis internodij flexionis autores, quodämodo tranfuerfi cernuntur. Operaeprecium namq; erat, quatuor digitos uerfus brachiale inclinari: pollice uerö illis in funftione oppofitum,ad ipfos infle&i.Meritö igitur tres mufculi,fecundü pollicis os fle-ftentes,ex uola,tanquam e q uarta circuli parte, principia fortiutur: nimirum ad eius lineae circunfcriptionem,quae uitalis Sc cordis chiromanticis appellari confueuit.quamuis nonnihil ulterius, quam ea confiftat linea,ex uolainitium ducant, ad trianguli nimirum illius, quem chiromantici in media uola collocant,fuperius & exterius latus. Primus itaq; mufculus obliquu latumq; princi-pium ducit ex poftbrachialis of!e,cui medius innititur, modice fubteripfius capitulü digito inarticulatü. Hinc carnofus prorepens,nonnihil anguftior red ditur,&mebraneo tendine,fecundi pollicis ofsis lateri,quod indicem fpeftat, uerfus interiora feinferit. Secüdus inferiore fuo latere iam difto mufculo con tiguus,ex media fede poftbrachialis oßis, quod medio praeponitur,origine du cit,nonnihil tamen & os,quo anularis fulcitur, cotingens. Origo huius quoq; tenuis lataq; eft,Sc ftatim carn ea ad infertionem ufq; confpicitur,quam in medio interioris partis fecundi pollicis internodij tentat.Tertius huic proximus* ex poftbrachialis ofsis anulare fuftinentis radice,quae brachiali coarftatur,ori gine pariter latiufcula fumit: & oblique pollice accedes, lateri interiori fecüdi pollicis internodij uerfus priora implatatur,tedine etiälatiufculo & breui,cui pr^cipuü maximü'ue fefaminorü oßiculorü circa manus digitos repertorum y ofsiculü innafcitur: uti Sc primi fecundü pollicis os fleäentiü niuiculorum tendini ' 372 VESLALI! T> E C02T07LIS tendini aliud,fed paulo minus,obtigit" ofsiculum.Contingunt uerö, autprae- z iJLap. locanturduohaecofsicula,laeui&lubricafualuperficie,quaextedinibuspro- v‘‘ ‘ minent,anteriori ledi capitis primi pollicis ofsis, quod fecundi ofsis finuiinar-ticulatur:itaq; ofsicula haec eius fedis latera fpeftant,ut interipla’ tendinetn tertijdigitosmouentiummufculitutö accitra comprefsionem, fallacem'ue [cuU«mfi-aliäs fedem,ad tertium pollicis os ferri linant. C a: ter um tres ifti mufculi,dum gr'“1' una contrahuntur,infefeq; colliguntur,fortifsime fecundum pollicis interno dium flectunt: primo autem duntaxat agete, ad fuperiorauerfus indicem pol lex dirigitur. dum uerö fecundus folus contrahitur, ad medios digitos pollex flectitur: quemadmodum infimo ad fuum principium contra&o,pollicis de-Trtsßcunda orfum,& magis uerfus paruum digitü flexio perficitur. Hos tres, etfi in fimijs fethm «fit- qUOq5 obferuetur, Galenus non modo ignorauit, uerüm etiam fallas rationes tlTtlmoigno in primo de Partium ufu aftruit,quibus imperitior aliquis animum adhibens, ne hos quidem inter lecandum aggredi tentaret. Neque etiam uerifimile eft, quum fecundo Adminiftrationes anatomicas emitteret,ac in fecundo de Partium ufu libro lineam unam de mulculis primos digitorum articulos fletten-tibus, poftillorum librorum indubie editionem, &non ex totius inipfis alio-quin oečurrentis enarrationis lententia,interi) ceret, hos mufculos ipfi cognitos fuifle,quum illos nullibi defcripferit:quemadmodu fecerunt Arabes,hos, quantum auguror,cognolcentes,& duos,qui primi pollicis ofsis flexioni prae-fiint,negligentes. Vndecim namq; mulculos in manu digitis fleftendis extru-ftosrecenlueruntjofto quidem ad quatuor digitos, tres autem ad pollicem referetes. Quanquam rurfus ambigem,num calu ipfi Vndecim,loco Decem, ex Galeno fcripferint: quum citra aliam delcriptione, mulculos tantum Ori-bafij more enumerent. Quinetiam in primo de Adminiftrandisfeftionibus Galeni libro, omnes quos haftenus uidi codices, tres mendas in numeris habent. Oflro namq; duorum loco illic legitur, ubi manus mufculi,pollicis in latera motibus leruientes enarrantur. 8c rurfus ad calcempropemodum libri, quo cubitum mouentes muleulirecenlentur,Tresfcribitur,ubiDuo,infuper Duo, ubiTres fcribendu fuerat: non fecus fane, ac male etiam Primi ufus, pro Secundi illic legitur, ubi Galenus in eodem libro ligamentorum ufus comm e morat. Verum haec, cum innumeris fane alijs,pro mea uirili in Galeno candide funt reftituta,quem nuper Italia & Germanialatinum dederut. Haftenus itaq; fedecim mulculos, quibus digiti fle&untur, commemoraui: acproinde Dttmmfifti- nuncb decimusfeptimus,digitos extendentium primus futurus,opportune omnius defcribetur,quic principio ex carnea nerueaq; fubftantia mixto, &utcunq; la- lt.f! to,aprominentiori fede exterioris humeri11 tuberis enafeitur,& per mediam secubiti fedem magnus & carnofus, & paulo minus toto teres porrigitur, nulli 1} Ib., e. alteri conatus ofsi,neq; aliunde quam ab bumero principium ducens. Quum uerö propter radij extremum, cui brachiale inarticulatur/ pertingit, arftior c 9 redditus,in tres portiones carnolas finditur,quae fimul communi membrana indutae,fibrisq; tenuibusinuicem cohaerentes,in tendinem ilico abipfarum d mulculi uentre diduftu degenerant: ac unaperf finum, in radij exteriori fede f >,*h-exculptum, ad brachiale contendunt. Eli autem finusille,ex quatuorm exte-riori fede appendicis radij excauatis, radij cum ulna5 articulo proximus. Huic s ■ itaq; finui utcunq; amplo,& admittendorü corporum magnitudini ad amufl Mt fof(ai fim refpondenti,tres ifti tendines incumbunt,tranfuerfoq; 'iigameto ipfis pe-culiari obuoluuntur,ne aliquando ex finu declinent,& ne contrafto iplorum chmä.>. mufculoinaltumexurgant. Vbi uerö ligamentum perrepferunt, brachialiq; iam in- Decimusno-mus. iam infternüntur,latefcentes, & ab inuicem femoti, unusindicem, fecundus medium, tertius anularem petunt. Mox autem atq; fuorum digitorum radices contingunt,adhuc multo tenuiores amplioresq; redditi,ac, ut poftea dice-% vtcunq; muSjUariemuicem1 permixti,primi ofsis radici inferuntur, 8c per totam digi-ifiZxtrc ^ l°ngitudine afcendentes, medio exterioris trium ofsium regionis adnafcun mumanu9 tur, trium illorum digitorum extenfionis potifsimüm opifices. Decimus- nerimmofa-k 9tal*e. oftauusmufculus,gracilis logusq; eft,ablexteriore humeri tubere principium UH*’ xub.yL.xo fumens,inter decimifeptimi mufculi caput,&m exortum mufculi,qui poftbra l * fixap. chialis ofsi,quo minimus digitus fuffukitur,infertus,brachiale extendit. Hinc ub.i p. itaq; decimusoft auus fecundum inferius latus decimifeptimi carnofus fertur, m Pa,c* quoufq; cubiti finem attingat, ubi in unum ceflans tendinem, comuni radio n i fixap. ulnae finu & tranfuerfo° ligamento utitur. Tendo ifteftatim atq;brachia-lefuperauit, adparuum cotendit digitum: &latiorredditus, nonnihilq; cum •rttt.i. tendinis anulare a decimofeptimo adeuntis portione, ad parui digiti radicem commixtus,& illi quodammodo tendini portionem una offerens, pofteriori trium parui digiti ofsium regioni implantatur, illorum extenfionis opifex. piotab.p. pDecimusnonus, duobus ultimo defcriptis in cubito fubftratus, obliquo du-ftu donatur. Av pofteriori namq; ulnaeproceflu, ufq; ad ulnae fedem, quanon multo ante brachiale uelutiexafte teres euadit,continua ferie,tanquam ex re-q pcrg.g £faq linea, mufculi quidam enafcuntur,omnes obliquo litu praediti. Atquehi J' xa-öftg. tres obtinent radices, principiale: ac primum quidem, quod elarifsimum,& ^ nin*ton°i-Ub.i. brachio uicinius eft, ads mufculum refertur radio peculiarem. Secundum au- t^dme^oce^ r tem, primo iam ordine fuccedens, ad pollicem 8c brachiale fpeftat: cuius du-s io,i3 tab. £tum,acin plures ueluti mufculos diftributionem,mufculorum pollicem ex-t io ub t tendentium enarratio docebit.£ Tertiü autem, quo in praefentia potifsimüm egemus,quodq; fecüdo principio ordine fuccedit, ab ulnae ode ultra medium ipfius longitudinis, uerfus brachiale enafcitur,exafte carneum,& inftar oblon gse lineae originem ducens,paulo anguftius ab exortu redditur: & oblique de-«io tab.o orfum uerfus radij ad brachiale appendicem confcendens, in“ duas carnofas portiones difcinditur: quarum inferior decimumnonü efformat mufculum, rior nota- afuperiori illius principi) parte diftinftum, quam doftrine gratia uigefimum tur' primum, & pollicem uerfus alios digitos euertente mufculum appellaturus fum. Hoc igiturtertium principiumin duos mufculos diftinguam: quamuis Interim principi) ratione no obftem,quo minus ambas ipfius partes,unius mu fculiloco quiuis recenfere pofsit.Decimus itaq; nonus,ah ulna eo quo dixi mo do enatus, oblique radi) appendicem petit: ac priufquam hunc contingit, in * *>4 fe. düos inuicem cohaerentes finitur tendmes: qui proprio" finui in radi) appen-«p.*+w». incumbentes,& peculiari7 ligameto tranfuerfim obuinfti, fuper brachia y xtaxha- ]e expanduntur.Sinus autem horum tendinum nomine,in radi) extremo fcul ptus, interi finum, decimifeptimi mufculi gratia incifum, & illum confiftit, «p.*4 quo bicornis tendo eiusa mufculi uehitur, cuius beneficio brachiale extendi-)er * £ / tur. Hic bicornis tendinis finusb alteram quoque portionem terti) illius ex ul-uITa na pr°dcuntis principi) tranffnittit, quam pollicis motibus famulari audies. b io tab.o. Haud enim arbitrandum eft, ambas terti) principi) portiones unico finu ac ligamento uti,& huic decimononomufculoligamentü peculiare non obduci. Porro ubi iam deciminoni mufculi tendines brachiale fuperarut,comprefsiq; admodum funt,in dicis & medi) digiti radice petunt,illi ut eorum digitorum, ac in primis in dicis,a pollice abduttionis autores fint,inferti. Obliquus namq; totius mufculi dučfus affatim atteftatur,illum no nifi obliquo profici potuifie K motui; tab. Z. motui: uti contra,decimunioftauum parui digiti extenfionem potius, quam ipfius a ceteris digitis abdu&ionem moliri,reäus ipfius per cubitum inceffus, & magis adhuc ipfius (itus arguit, qui fub paruo digito neutiquam uerfus infe riora obliquus cernitur. Atq;iftudnon obiter fantin ipfarefečiione tibi fpe-ftandum uenit. neq; uulgariter profeftö animus adhibendus eft uari^&non omnibus hominibus pari commixtioni,quam tendines äd digitorum radices moliuntur, ä tribus poftremö commemoratis mufcülis edufti: ut diligenter expendas,quam multa Galeni placitis pugnantia,neceflario in illorum mufcu ta i de?Arti» lorumhiftoria fcripferim.Is namq; decimumfeptimu mufculum,anteaquam ^Admn}eü. brachiale confcendat, in auatuor tendines fcindi tradidit, horum unum paruo quoq; digito tribuens: quum tamen in tres tantum tendines eum mufcu-lum difiecari innuerim.Pr^terea Galenus tendines hos digitorum ofsibus illic tantum connafci fcripfit,ubi ad articuli copagem accedunt, quum tamen toti ofsium longitudini aeque adnafcantur. Ad haec/ mufculum digitos extenden- c tem,perd finum, tranfuerfumq;' ligamentum ferri ait, quod radio & ulnae eft * * incommune : quum id decimooftauo feruiat mufculo, 8c propriumf ligamen- e ztab.cb* tum &sfinüinradij appendice decimusfeptimus (ibi uendicet.Deinde,quum ^ deciminoni mufculi fabricam enarrat, multo fecus quam res fe habet, huiush rati.?. principium ä tota ulna,aut ulnae fuperiori parte brachio uicina pendere com- f memorat: quum tamen trium principioruradicum'ue,ab ulna feriatim pro- hiotab.n. deuntium, decimumnonu mufculum terti) ac infimi principi) humiliorem, ac brachiali propinquiorem eile portionem (uti reuera eft) defcripferim.Infu duo pmd per decimoo&auo duos tribuit tendines, illumq; anularis & parui digitorum ä pollice abduftionis autorem ftatuit, nullarar^ illius ä nobis commemoratae tendinum mixtionis habita ratione: quum ego interim decimumoftauum, in primis paruum digitum extendere, diftis antea occafionibus contendam. rigfmtu. Verum quia paruum digitum (ne in contrarijs mihi cum Galeno defcri-ptionibus enarrandis nimius fim) adeo ac uelut ex abundanti a cgteris abduci oportuit,quoties rotundas figuras manu cople£timur,& quia huiufmodi mo tus' dedmooftauo mufculo acceptus ferri nequeat, rerü Opifexk mufculum breuem,fed ualidü in manu repofuit,illi motui praefeQ:u.A' quarto enim bra chialis of!e,quod reftü appellauimus,mufculi huius principium prodit, quod *• 9 tdb-h' per Lunče monticulü ad paruum digitu pergens,toto duftu carneum uilitur, ca.zjub. \ muris feu lacertae forma eleganter exprimens, quippe mufculus iftein exortu utcunq; tenuis,in medio teres crafliisq; eft: in infertione autem,quam in exter nu primi ofsis parui digiti latus molitur,gracilis, tenuisq; 8c nerueus euadit. fit yl^eßmmpri- itaq;hic ordine uigefimus. C^terum,nuigefimusprimus,pollici peculiaris cen m to W fetur: eftq;ille altera" terti) ex ulna pendetis principi) portio,quam a° decimo- 'd\ nono, qui adindicepotifsimum fertur, diftinguimus. Ab ulnaeitaq; exteriori « ‘°»wW* fede,iuxtap ligamentu membraneü,inter cubiti ofla,qua inuice dehifcut, con- 0 io tab.p. fiftes,&iuxtamediul&2itudinis cubiti ifte mufculus enafcitur, uerfus radium P lt 1 1* V -pv • r j- • r • ‘ ^ v • inter i & oblique properans. Pnulquam ueroradijmrenore contingit appendicem,m g. paulo minus toto teretem ceffat tendinem,qui communi cum bicorni1 ten- qnt4.mn dine, brachiale mouenterfinu,&s ligamento plerunq;(nancifcitur enim ali-quando proprium) deduftus, ad manum contendit, & ilico latefcens, totius r *,4 fip pollicis longitudini inferitur, non quidem in medio exterioris regionis, fed in hb' rigefimutft- exteriore eius regionis latere,quod indicem fpeftat. Quo tamen tendo magis * ',*tab. cundwy juifi-' acj tertium pollicis os contendit, eo magis quoq; medium exterioris fedis pol- ck*raa'4’ mH cTenfetur,. licis fibiuendicat.Cuius autem motus hic mufculus opifex fit;ilicofubi)ciam, atq3 t lO,U td. A,S,P. # 10 tab. S. i ta& c. P tab.e, X n tab. A. y 10 tab. fu perior por tio kyinß- rior l.fic z tab.b,c. Z 2 fi.cap. hb.icha raft.?, a io ta.rn, n. n tab.q, r. b 2,4% cap.i 4 Ub. I n. c 1,2 tab. chnYiift.6. J lOyll td. e io tab. s in k er L CT dein lin m er n. f upi in io tab.m er » ducuntur ab L g u q,r. b io iitab.p. i io I in m er», fe io tab. n. ii tab.r. I i tafurc. ii tab.q» m to ta,s. ff io fd&J er m,«, ii tab.q,r. o to tab.o. ii tab u. p j čd&.p. k- wtw, a/čer ucrontd.f. atq; duosfequentesnunemufculos deferipfero. Ex' tribus itaq; mufculorum principij s,quae ab ulnafecundum ipfiuslongitudinem exoriri relatafunt,“ me dium pnncipiü utcunq; amplum, longa'ue fatis linea enatum uifitur: & oblique fuper radium confcendens,illiinfterniturx mufculo,quem bicorni tendi-nein brachiale extendere docebo. Simulatq; uerö principiü hoc eum mulcu-lum integit,in7 duas impares portiones diuiditur,a fele nullo interuallo diftan tes,fed mutuo accumbentium mufculorum rituinuicemhaerentes.Superior portio aliquandiu carnea permanens, in teretem quodamodo tendine ceflat, infertum exteriori brachialis oßis fedi, quod pollice fuftmet. Inferior autem principij portio, ftatim ac aliquoulq;in anterioraprorepilt,ina duas rurlus car neas partes diftinguitur, quae lingulae in tendinem finiunt, ac cumfuperioris portionis tendme,proprioD finuixn radi) appendice leuiter,fedlate incifoinfi-dent, peculiari q;c ligamento tresfimul tendines mutuo accumbentes obdu-cuntunetfi interim nonn unquam fingulos tendines fingulis anulis, feu tranf-uerfis ligamentis donari uiderimus.Poftquam autem inferioris portionis ten dines brachiale fuperarunt, unus in primi pollicis oßis radicem implantatur, illic in externa ipfius regionem iuxta internu latus finiens. Alter tendo,mem-branofo tantum nexu primi pollicis oßis longitudini adhaerens,in fecundi offis radice exteriori fede,uerfus internu latus inferitur,non totus inibi ceflans, uerum ad fumm um ufq; pollicis apicem, fecundo & tertio oßibus pertinaciter, ac inftar membran £ adnatus.Nobis itaq; integrum erit/ principij fecundi, quod ulna profert,occafione,unum hic ftatuere mufculum: aut tendinum,ac ueluti carnofi principijc diuifionis gratia, tres mufculos enumerare, ut fcilicet fingulis tendinibus fingulos afleribamus mufculos: aut propter Continuitatem inferioris portionis carnofae, &s tendinum ipfius in eundem digitum in-fertionem, duos tantum recenfere licebit mufculos: ut fciliceth fuperior portio ad brachiale fpeftans, unius loco habeatur: &1 inferior portio fuoinceffii in duas carneas partes & totidem tendines diuifa,unius mulculi uice commemoretur. Quod Galeni etiam fententiae magis erit accommodum, quum is quauis etiam enumeratione inferiorem portionem unius tantum mufculilo co recenfuerit, ut qui unicum ipfius tantumk tendinem tribus pollicis oßibus rmiiUe^id communem cognoueritjdefcripferit'ue.quanquam &non caudate fimi^e eo deftituantur! tendine, quem hominibus primo tantum pollicis oßi infertum efle diximus.imö caudataru fimiarum,ab hominis fabrica magis adhuc quam noncaudatse uariantium,totumfecundufeu medium exulnaprodiens,uprin cipium, unicum tantum educit tendinem, qui in brachialis regione modico interuallo primum difieftus, parua portione brachialis oßi pollicem fuftinen ti inferitur,maiori portione pollicem ita ac in ceteris apparet fimij s,accedens. Sit igitur in noftro mufculorum numero ac ferie, inferior ea medi) principij portio,in duos tendines digefta,mouentium digitos mufculorum uigefimus-iecundus: ipfa uerö fuperior portio ad brachiale pertinens, mufculorum hoc Capitehaftenus commemoratorum uigefimustertius: etfi interim is digito- rigeßmitertij rum uix famuletur motibus, uerum cuidam brachialis extenfioni&obfcuro radij circumduftui opem lecundario ferat. Porro" uigefimofecundo (ut tan- git os pertines. dem ipfius munus explicem) & qui prius deferiptus eft,° uigefimoprimo pol- »i er lexreftä euertitur, extenditur'ue, quoties ambo mufculi una contrahuntur: 11 mu'failorii' quippe uigefimofecundo tantum in fe collefto, pollex oblique ac ueluti in latus a caeterisabduftus digitis, extenfionem patitur, a uigefimo autem primo ad indicem magis euerti iolet. Caeterum adhuc reliqui luntp duo lateralibus K 2 pollicis sexmv.fcuUdi pollicis motibus fubferuientes mufculi: &q alij infuper quatuor, quibus qua- 9 * gusmnmus digiti ad pollicem ducuntur. Pollex enim,q uum infbr alterius manus,re l'7U tdhue reliqui. p .l »ii*' * v r 1 rM * 1* i r' liquis digitis opponi debuit, merito muiculos libi uenaicat, quorum beneh-cio ab illis maxime abducitur,&: rurfus uariarum aftionum gratia,indici proxime admouetur.r Qui igitur pollicem maxime abducit, ab anteriori fede of- r . ubi? fis brachialis,cui pollex innititur,nerueo principio,quod ftatim carneum eua-dit,enafcitur:ac deorfum pro tefus,fecundo pollicis articulo,membraneo ten-dine inferitur.Hic mufculus,una cums duobus,primum pollicis internodium * * *4.*» fleftentibus, quibus ifteinfternitur, carnofam uolaepartem efformat, quae ad A' pollicis radicem confiftit. Galenus autem in libris de Partium ufu,praefentem mufculum non admodu uere in primum pollicis os inferi, fcriptum reliquit: quum notabili &: uerainfertione ipfi non adnafcatur,fed duntaxat fibrofis ne xibus inualide haereat. Verum non mirü eft, Galenum eiufmodi infertionem nos docuifle, quum id fcribens, duos mufculos primum pollicis os fleftentes ignorauerit, ac illos praefentismufculipartes efle arbitratus fuerit. Mufculus ifte1 interioris pollicem euertentiu,qui ordine uigefimusfecundus erat,a&io- ***** nem excipit :atq; ita quam maxime pollicem ab indice remouet, id priuatim ^r. adeptus, quod inter mufculos manum & cubitum occupates, folus quodammodo liueat,propria ipfius,quae crafsior eft,membranae gratia“ Alter mufcu * dttab’^ lus,lateralibus pollicis motibus feruies,ex interiori latere,uerfus pofteriora ta- t.ri f u n. men,x ofsispoftbrachialis,quodindici praeponitur,initium ducit carneum, 8c * *** j|* fecundum totam eius ofsis longitudinem enatum.Mufculus ifte inferitur car- * i. neaimplantatione,toti externo lateri primi pollicis ofsis, membraneum ten-dinem radici quoq; fecundi ofsis porrigens.unde etiam huius fibrae tranfuerfg quodamodo funt, a poftbrachiali ad pollice duft^,ac proinde etiam illüindici proxime accomodantes,&mufculi pollicem ad exteriora7 euertentis (qui in ? tqtaU» noftra ferie uigefimusprimus eft) aftionem excipientes.Porro* mufculi,qua- z tab.f, tuor digitos pollici adducentes,graciles 8c teretes funt,fingulis quatuor fecun di mufculitendinibus(qui quatuor digitorü tertium os fleftunt) finguli ex- {)orrefti: oriuntur enim exmebraneoinuolucro, tendines illos,cum brachia-is finum,&a tranfuerfumipfius ligamentum perreptant,induete.Hincfimul * 4 cum tendinibus ad digitos procedentes, ac interiori tendinum lateri attenfi, in digitorum radicem inferuntur, ad internum eorundem latus, uerfus interiora infertionem membraneam moliti. iftanamq;fedeillosinferi decuit,qui in latus ad pollicem quatuor digitos erant inclinaturi. Praefentibus mufculis hoc fane rarum,perinde ac oculib mufculis obuenit,quod non ex ofle, aut car- & fe tilagine,fed ex membraneo tendinum inuolucro originem fumpferint.Iam fi cd^,lu Ex utgmtlno- his quoq; mufculis tuum numerum, difciplin^ gratia auxeris,in uniuerfum ui gintinoueminhoc Capite defcripti exurgent: quorum uigintiofto, digito-gitorum moti- rum duces funt,c uigefimotertio interim ad brachiale relato. Porro mirabi- c to ubX ^Zftmdilm turforfitan aliquis, curminusd mufculos, quatuor digitos pollici adducentes, wfertionibw Sc eum qui paruum a ceteris abducit,primo quatuor digitorum ofsi dixerim e jtab,n nonnuiu. nu]]a interim mentione fuccedetium internodiorum ofsium'ue fafta: quum tamen Galenus in omnibus digitorum ofsibus, fecundum totamillo-rum longitudinem, eorum mufculorumtendines,membranae modo inferi, connafciq;,in primo de Adminiftrandis feftionibus ftudio ferioq; fcriptu reliquerit: fecus quam in libro de Partiu ufu,ac illo etiam priores Anatomici.Ego nequaquam inficias eo,digitorum ofla fecundum eorum longitudinem, ere-gione infertionis illorum mufculorü membranis obduci,ueriim non talibus, rmales quales commemorati modo mufculi porrigere deberent, quandoquidem illae nullum fibrarum genus,fecundum longitudine excurrens offendunt, neq; f 9 tab.z, parem etiam duftum cum1 mufculorum ex cubito in exteriorem digitorum e.io tab.f feJem infertorü tendinibus retinent.Quinetiam folius primi in quatuor di gi ’P’ tis articuli,& primi fecüdiq; quodammodo in pollice beneficio, digiti in obliquum & latus aguntur: cuius caufa,dum digitorum oflaperfequerer, articula tionis differentia efle commemorabatur. Siitaq; quifpiam eiufmodi membra nas,mufculorü in latera agentium tendines cum Galeno (quem articulorum in digitis difcrimina 8c differenti g latuerunt) elfe contenderit, fruftra eos & li gamenti tantum uice fecundis & tertijs digitorum ofsibus comiflos fateatur oportet.Rurfus ftudiofior aliquis in Galeni libris uerfatus, illumq; admodum Mufculorum contraria de infertione tendinum docere animaduertens, opperietur, donec omnes mufculorum digitos mouentium infertiones in unum numerum redegero,Galenum in primo de Partiüufu imitaturus, qui eas parum re&eper-z 6 tab.H„ f^qUitur: quoniams tredecim mufculos, qui in manu locati, digitorum flexus autores funt,omittens,falfohfecundi mufculi tendines, primo quatuor digito tab.s fub rum 0[s[ implantatos,inibi tradidit. Deinde etiam' decimofeptimo mufculo, h 6tab.sl &k decimoo£fauo,&1 decimonono,alios quam educüt tendines,Galenus tri k9 S ©’ ac Pr°incfe alias quoq; quam moliuntur infertiones. Et fane nifi uaria illa i io tab.p. tendinum,quos tres di&i proferun t mufculi, ad digitorum radices comixtio, ii tab.t. ac ipforum ueluti in plures furculos diuifa per externam digitorum fedem feries,obftar ent, quo minus certum illorum omnium infertionu numerum fta tuere ipfe breui oratione queam,Galenum intelligedi gratia,uniuerforum digitos mouentium mufculorum infertiones tecum in catalogum recenferem. Si tamen fmgulis quatuor digito.ru ofsibus, ex tribus diftis mufculis quafi geminam (quum ego interim quibufdam illorum,& praecipue parui digiti ofsibus, fimplicem fere aflcribam) in pofteriori ipforum fede im plantatione, Galeni nomine,& fuccin&£ orationis caufa,aflcriberes, omniaq; deinde,ut ex no ftra fententia habent,fubaudires,fexaginta omnes uerae infertiones (non accu bitus, leues'ue annexus dico) erüt: in primum fcilicet pollicis articulü quinq;, in fecundü feptem, in tertium tres, in minimi digiti primum internodiü fex, inreliquorü autem trium digitoru prima internodia duntaxat quinq;, in quatuor uero digitoru fecundum & tertium internodiü tres.Quae porro eiufmo di fint infertion es,ipfe tecum,ut mufculos rurfus in memoriam,quafi in epilo gum contrahas,repetito: ac deinde rurfus perpendito,quot uniuerfie eflent,(i m i tab.ry etiamm mufculi lateralibus motibus praefefti, qui in manu reponuntur, infer-/.ii tab'f. ti°nesinfuccedentiaofla,quae in latus (nifi fecüdariö) non aguntur,ex Galeni n io tab.t, fententia molirentur: & deinde etiam,fi" uigefimifecudi mufculi utrunq; ten dem m,». dinem,primo pollicis ofsiinferi uerainfertione admiferis,ut nunc prirnu pol-o 3 ub.p. ]icis internodiü fex admitteret infertiones (°qui enim pollicem maxime abdu cit,in primum ipfius os non uere inferitur) tertium autem pollicis os quinq;, & fecunda tertiaq; internodia indicis, medij, & anularis etiam quatuor, parui autem digiti fecundum Sc tertium internodiü quinq; infertiones obtinerent, confurget omnes feptuagintatres. Si etiam dein tranfuerforü ligamentorum beneficio faftas ofsibus applicationes adnumeraueris,&fecundum quinq; di-P o tab.», gitorum internodiü una applicatione, & primum quatuor digitorü duabus q mufculi auxer*s> inuenies (nifi me additio fugerit) oftuagintafex. nam primo pollicis i* tab.jyubi internodio tertij mufculi tendine tribuere nequis: quamuis hic numerus ad-teHfi°nltur. ^uc ^! applicationes fibi uedicare poflet, ut tria quatuor digitorü, K j &duo ir ach Uk mo-uentium pri- mus. Sc duo pollicis internodia,adhuc una augerentur comifsione, numerusq; no-nagintaofto conftitueret. Quem fi ad utranq; manum coferens duplicaueris, Likide rfi quotnumeriscentum &oftodecim GaleniißQvms & Tro^xcpvcmsmodb fupe-futium. raft-? ac facH£ expendis,quam promptü fit,cognita hominis fabrica,in Natur^ laudes expaciari, multasq; paginas in partiü ufu diffufe recenfendo abfumere* DE MVSCVLIS MOTVVM BRACHIA-lis opificibus* Caput X L 111 u V M brachiali reliqua manus pars fle£Utur,ac extenditur: deinde etiam in utrüq; latus agitur, idq; quatuor maxime mufculorum beneficio. Quorum1 primus exbinteriore humeri tuberec principium excarneanerueaq;fubftantia mixtum aflumit,hinc totius ulnae longitudini adnatus,& in progreffii ab ipfa exortus fui robur allumens.Exporrigi tur autem hic mufculus inferiori lateri mufculorum/ qui per cubitum repentes,digitorü flexionibus praefunt,unde etiam internam ulna? fedem" magna ex parte ampleftitur: quemadmodu & medium quoq; inferioris fedis cubiti occupat,cui fcribentes innitimur.f Reliquum autem inferioris illius cubiti fedis, quod exterius eft/ alius mufculus fibi uendicat, quem anteparuum digitum poftbrachiali infertum, illius extenfione moliri audies. Duo enim illi m ufculi, inuicem fibrofis nexibus ualide haeretes,uelut ftratum quoddam &puluinar, cui comode totum cubitum inniti finimus, efformat. Ceterum primus hic mufculus,quum ad ulnae ufq; finem prorepfit,paulo ante cubiti cum brachiali articulum,inh ualidum,& quodämodo teretem ceflat tendinem, carniformi femper fubftantia interiori ma fede ad brachiale ufq; au ffcum: ubi uero id tranfcendit,prorfus excarnis eft, ualidifsimainfertione fupe riori1 quarti brachialis ofsisfedi implantatus: quod reftum cartilaginofumq; appellari,ac* unico tantum ofii comitti,primo libro diximus. Praefens tendo, qua ulnae appendice articuloq; brachialis fuffulcitur, peculiare ligamentum, quod ipfi tranfuerfim obducatur,nullum obtinet: fed comuni omnium mufculorum membrana, quae ligamenti uice eft, quamq; inter manus ligamenta quodammodo etiam recenfebimus,circundatur, &perquam ualide brachia-stcmdm. lis cum cubito articuli ligamentis conneftitur. fecundus brachiale mouen-tium mufculus,ab interiori quoque humeri tubere"1 exoritur, illius,quod nuper comemorauimus,capiti proximus,&inftratum quoq; habens" caputeius mufculi, qui in ternae manus cuti dilatefcentem exporrigit tendinem. Secundus hic mufculus a flio initio ingrefTu obliquo ad elatius°primi digitos fleften tis mufculilatus contendit,ipfi magna exparte innitens, radioq; exporreftus. p Ante brachialis autem radicem, in teretem ceflat tendinem: qui fimulatque brachiale ad pollicis radicemq cotingit,incuriofe illum fecantibus, ibidem bra chialis ofsibus inferi putatur, uerum ubi" mufculus ab indice pollicem abducens, una cum duobus primum pollicis internodium fleftentibus, ä brachiali liberatus eft, hic brachialis mufculus confpicitur internam brachialis fedem praeterire,& latefces in poftbrachialis* ofiis,quod indici praeponitur,radicem Tertius, inferi,internaeq; tranfuerfi hicf ligamenti ledi ualide adnafci. Duobus internis alij totidem externi refpondent.“ unus ab* exterioris humeri tuberis radice principium capit,ad latus eius'' mufculi, qui praecipuus extenfionis minimi digiti autor eft. Plurium enim ex eo tubere certa ferie prodeuntium capitum, hic brachialis mufculus humillimam & uln£ proximam fedem obtinet, unde etiam a 4 tab.s. i tdb. Z.» a.i m, $ *, 9 S. b i fi.cdp. zj lib. i S. c 4 tab.y. d 4-tdbJ. cr $ tiib. ©, er 6 ta.'s.. e i cdp. 2+ lib, i d. f ^6h- cap. 24- Ub. x e iuxtct dtd. g 9 tdb. A, quod dein efl conti' guum 3. b 4 tdb.e/l. cap.z$ lib. i chur. 4. k earunde fc cbdr.% l $ tdb. A. i fa&.X.v g. 4C. »I 3 tdb.f. n i tab.i mufculi i*. O 4-tdbJ. p 3 tdb.g. q i tdb.h. r 3 tab.p♦ dein 6 tdb. A. S l fi.cdp. lib.i I. t 4 tdb. 4. u 9 tdb. A, z Y.xo q. X z fi.Cdp. lib. x P. y p tdb. 9. dut uide qui in i td. Y ducitur inter X er a. % etiam &ex~pofteriori ulnaeproceflu, qui humeroarticulatur, hic mufculus «p.** nonnihil principium ducit,illi inftratus1 mufculo,qui originem inibi quoq; fu. a to,.i ta. meiis,radium adit,illumq;in fupinum agit.Hincitaq; tertius brachialis mulcu. b 9uCc. ^US Pro^iens? humiliorem exterioremq; ulnae regionem amplexatur/inter c 9 ub in- primum brachiale mouentium,& eum qui paruum digitum extendit,expor~ tcr"% reftus.Quandouerö brachiali appropinquatam teretem finitd tendinem,qui d 9 tab.d. finunn appendice ulnae exculpto innititur/ tranfuerfo ligamento,quod uni-I* vi cum u^na proprium n racJj0 infternitur, & paulo fub illius longitudinis medio, in robuftum definit1 ? Y't°L ten dinem, qui bicornis bipartitus'ueftatim ab ortu fpe&atur,utranq; partem i ii tab.i. pauJo minus toto teretem gerens: eft enim nonihil latior, quam profundior, lap.t} fi. Hsepartes, aut tendines, etliinuicem dirimatur, non tamen digno notatu in* i ii ub\' teruall° difsiti, refto tramite radio exporriguntur, ad illius appendicem iuxta mz,4fe. brachiale contendentes: quo quum peruenerint, illis exculptomfinuiincuni-cap.i4.hh. kunt? &cömuniipfis &illi' mufculo, qui pollicem uerfusindicem euertit,0 li n io tab o. gamento circundätur. Quod deinceps fuperantes, magis tum quam prius,in-°cUrla.I uicem diftant, in poftbrachiale amplis infertionibus (ne forte qrafsis & tereti-p ii tah.l. bus extra reliquam manus fuperficiem hic emineant)p implantati: unus enim in radicem ofsis indicem fuftinentis, alter uero in radicem eius cui medius innititur,infertionem tentat. Quartus hic mufculus,una cum tertio,brachiale, MuftulorUfii fi ambo infe colligantur, extrorfum refle&untjextendunt'ue. hisq; auxiliatur q z tab.b. q mufculus,quem brachialis ofsi,quo pollex fuftinetur,inferi docuimus, quem 10/1,11 ^ luperiore Capite illum in tota inibi delcriptorummulculorum ferieuigefi-mumtertium nominaremus: & ut his duobus brachiale extenditur,ita etiam duobus interioribus feu primis idem pulchre fleftitur.Dein eiöem mufculis, quibus brachialis flexio extenfioq; cocreditur, brachiale ad latera quoq; duci-r 3 tab. a. mus.r Si enim interior mu(culus,&exterior,qui indice fpe&ant/ reliquis duo-Un™ubA bus laxatis contrahantur,brachiale introrfum atq; ad interius latus agitur: at fi s 5> tab.u- his laxatis,alij duo,qui minimum refpiciunt digitu,in fe colliguntur,brachiale m teri ac^ exteriora in latus mouetur. Caeterum praeter hos, quos brachiali tribui- Brachiale prä-mus, motus, Galenus ipfi uerfionem in pronum ac fupinum adfcripf it, pecu-liarem ab ea quam fecundariö manus radij beneficio adipifeitur. Mihi tamen nwn non agi, manus aut brachialis, quiefeete radio, in pronum fupinunVue motu aliquem t im,$, fi perfici,ha&enus percipere non licuit/ Deinde radij finus, cui brachiale inarti-TJiTilu culatur5oblonguseft: &ipfumbrachiale,qua finuiimponitur, oblongüquo* raä. que,neq; ut humeri,aut femoris fuperius caput,rotundum uifitur: adeo ut hic ln%upl4 °^ium articulus confurgat,prorfus ad circumaftum ineptus. Verum ut Gale- tib.z de P4fe ut. 1. nus proprios in pronum & fupinum motus brachiali afleribit, ita quoq; qua- U“m^u-tuor enarratos mufculos,illorum autores efle contendit: prout hic nimirum, ille'ue contrahatur, aut quiefeat. Cuius fententiam fi non ofeitanter perpenderis, haec illum finxifle,imaginatumq; citiüs,quam in refeftione per-fpexiflc (ut alia in libris de Vfu partium per Iouem pleraque) animaduertes. K 4 jde 38o VESjiLII VE CORfOZIS DÖ M V S C V LI S R A D I V M IN PRONVM &Iupmum agentibus«. Caput XLVt V M M O D O in prüfend eorum memineris,quae" de ra dij adrotundumhumeri caput articulo/ 8c brachialis rur fus cum radio/ radijq; 8c ulnce inter fe c&mifluris, fuperio re libro tradidimus: nücmediocri negocio percipies,qua ratione radius a proprijs traftus mufculis, quiefcente inte rim ad humerum ulna, in pronum fupinumq; circüduca-tur,& quo'nam pafto radij beneficio manus eofdem motus fecüdariö ob tineat. Quum itaq; radius ulnae Sc fuperiori ipfius & inferiori extremo articuletur, quumq; per reliquam longitudine duo illa ofla inuicem diftent,operaepreciu fuit, fupra. 8cinframufculos illum moturos extrui. Sunt Suatuor m- autem hi quatuor, duo quidem fuperiori radi) extremo fubferuientes, reliqui kium pccuiu- autem ^uo inferiori, atq; ex his duo internam cubiti fedem,alij duo externam rtter aventes • • ’ / i • * • i ir nwfiuii. occupant: mterioresq; radium in pronum mouent, exteriores eundem ad lu-Vnmw. pinum conuellunt/ Interior,qui radi) partem brachiali proximam mouet, fecundum ulnae longitudinem, ex tota amplitudine interioris ipfius fedis,qua brachiali proxima eft,enafcitur: hincq; carneus,ad interiorem radi) regionem tranfuerfim procedens, ipfi carneus adhuc inferitur. Habet itaque mufculus hic,fi cum reliquis fecundum cubiti longitudinem expanfis conferatur,fibras tranfuerfas, ex ulna nimirum in radium tranfuerfim confcendentes. Neq; hic ii&.i de tj jf^cundum cubiti amplitudine,totam interiorem radij ulnaeq; ledem com ple&itur, adamufsimq; quadratus eft. Tantam enim obtinet longitudinem, quanta eft latitudo interioris cubiti regionis, quam fimul cum radio ulna con ftituit: deinde tam latus uilitur, quam longus, ad haec omni ex parte carneus, Sc in ipfius medio Ipilfus extuberäsq; obferuatur,inftar puluinaris ipfum tran-fcendentibus ad digitos' tendinibus fubftratus.Huius mulculi fibra?,radij partem, quse brachiale Ipeftat, introrfum trahentes,radium in pronum adigunt. sttmdM. £ Exterior mufculus,contrarij motus autor, &huic neq; litu neque figura re-fpondens, omnium qui cubitum perreptant longifsimus eft, quantum fcili-cetadmufculi uentrem, Sc longiorem carnis duftum attinet. Alias namque TrimodeM- perperam illum omnium longiisimum efle Galenus dixiflet, quum plerique mft.feS. aJ digitos proteli fi, fimpliciter multo longiores fint. Ab externa itaq; hurne-ri regione8 elatius, quam mulculi bifido tendine brachiale extendentis caput conliftit,huius radij mufculihprincipiu educitur: quod quia fecundum hume ri longitudine latum nafcitur,carneumq; eft,longe fupra exterius humeri' tuber elatiori fua fede reponitur. Mufculus hinc deorfum expanfus,& latus uali-dusq; apparens, radio infternitur, fuperiori lateri mufculi bifido tendine brachiale extendentis contiguus. Vbi uero ad radij finem,cui brachiale coarfta-tur,procefsit,in exaftum finit" tendinem,qui membranae modo latefcens,radij appendicis fuperiori‘regioni inferitur, quadan tenus in interiora produ-Tenim.ftus. Mufculorum fuperiorem radij partem mouentium"’ interior,exinte-rioris humeri tuberis" radice, Sc exinteriori ulnae latere,qua humero articulatur, carnolo ualidoq; principio enalcitur: &hinc admodum oblique internam radij federn cofcendens,carneapinfertione ante mediü radij longitudinis ipfi implätatur. A' carnea hac infcrtione, neruea implantatio ad medium ulq; radij logitudinis educitur,radij q; fuperiori regioni ualidifiime inferitur,peculiarem inibi in radio“ alperitatem,cui firmetur, fibiuendicans. Mufculus ifte, quoties 9 fi.cap. 14 lib.i O ad P t fig, cap.zj. b 1,2,5 fi-gurarü ca. 15 lib.xcba raft. 1,2,3, in x,y,zfi. 8 cap.z4 lib.t. c cap. 14 lib. i fig. i i, k. aut m 2,9 fig. ini nfig.cr ruYfin p u »o fig- in 0 7 figure. d 7 tdb.yc. s S. minis e r tab.mu ficuli ß. 6 tab.muf iuli s er ». fi 6 tab. A. iz ©.t a.z S. 5 d. 4 rt. 5 *. 7 Y.5) X. 10 e, n h. g in 9 tabo X elatius efl quam Y ,in 10 ta. e quam fi. h iz tab. a. 6 tab.b. i z fi.cap. z} hb.i P. er m i o ta. cdifiatig. k 6 tab.u, iz tab.b. I z fig. cap. 14 Ub.t n uerfm <*. vt 7 ta.Q> 1V.2f.3e. 4 y>s x.s K. 12 e.nfi n fiub S & T i fi.cap. 2j lib $. 0 fiub L fi. 1 cap.z 4 Ub.t. p iz tab.e. 'Jg' (i, q 2,4- fig- cap.24.lib. t K* f IÖ,H A. u m. i? $ ti t*- quoties contrahitur,intro radium ducens,illum coftituitpronum/fixterior, nwim II qui peculiarium radij mufculorum quartus eft, duftufiguraq; nunc di&oprö tdb.c. pemodum par/ enafciturab exteriori articuli cubiti regione, ex articulum cir t wi/i. cundante ligamento, ualide etiam ex ulna? pofterioris1 proceflus externo la-d! tere,principij fui portionem fumens. Hinc ad radium in priora confcendit, & « ntdbJ radiopropter interioris mufculi infertionemllapplantatur. uerum huius in-mxtd c. non 3eqU^ atq* interioris neruofa eft,neq; adeo in radij longitudine pro- x 7 ducitur. Attameduftusbreuitas hos duos,ut &x primum,qui ad brachiale ha m.a. betur,exafto tendine deftituit/ Mufculusitaq;?quempoftrem6 recenfui,fupe rioremradij partem extrorfum oblique couellens, radium infupinü monet. DE MVSCVLIS CVBITVM FLECTE ratibus & extendentibus* Caput XLVI* 7 d figura 9 cap i4 lib i 0 cum P h-1 caP- X) hb.i. b 1,2 fig, Cdp.i) lib. i K,L,M cum C, D, E cd,i+Ub,u c . i h» I. b 6 ta.tiiO. i 1,2 fi.ca. zi lib. i E. fe 6tab.m. I 6tab.n. m 6tab.o. i tab.R. « 6 fa&.p. o t /j.crfpr 2) lib. i f. p eiufdent VEMADMODVM radius fui cum humer o* articu li beneficio pronus fupinusq; conftituitur, ita quoq; ulnae cum humero articulus appofitifsime cubiti totius flexio ni extenfionicj; famulatur:&interim radius in eum modum humero eft articulatus,ut fimul cum ulna ad hume-rurn fle&i extediq; queat.Mufculi uerö, horum motuum duces, fi in maximum rediganturnumerum, duo flexionem^ tres extenfione perficiunt, fi autem ad minorem referantur, au t duo, aut unus, erunt extendentes: duo tamen, utcunq; numeraueris, fleften tes. In canibus &caudatisfimijs neceflariotres extendentes perpetuo recenfentur; quorum etiam defcriptionem ilico atq;hominis mufculos enarrauero, fubne ftam,quo accuratius primi de Adminifträdis feftionibus Galeni libri calcem affequaris. Atq; hos ea tradam lege, ut omnia de cubitü mouentibus mufculis figmenta fecundi de Vfu partiü libri non cogar recefere. quandoquide quum ueram illorum mufculorü naturam didiceris,abüde ea tuo Marte refelles,ftu-pens profe£lo,qua ratione eiufiiiodifenfui repugnati a Galenus pofteris tradiderit,ac poftea fe&ione peritior faftus,ea cum alijs quibufdam in libris de Partium ufunon recognouerit/ Primus itaq;fleftentium,duobus ualidifsimis 8c mutuo diftatibus enafcitur principijs:d unum quidem exafte nerueum, & ad amufsim teres,exoritur ab eminetiori'parte ceruicisfcapula?,feu exfiiperiore fupercilij ipfius acetabuli fede. Hoc fubf ligametis humeri articulü continenti bus, & huic principio tranfuerfiinftar ligam eti obdu£lis,fuper humeri caput in anteriora procedit,sfinuq;uehitur,ipfi in prioribus capitis &ceruicis hume riregionibuspriuatim caelato.'1 Alterumhuius mufculi principiü, a tota inferiori fede 8c apice interioris' proceffus fcapulse, quem anchor^ comparamus, duplex quodämodo enafcitur,non quidem difiunftu,fed duplicem fubftätise fpeciem exprimes, & difto nuperk principio (etfi Galeno fecus uifum fuerit) multo latius.Principij enim1 pars,ab apice proceflus initiü ducens, exaftener-uea eft,& crafla,& propemodu teres:'1 pars autem huic continua,ac ex reliqua proceflus fede prodiens,carnea lataq; uifitur. Neutrum iftorü principiorum^ ftatim ab exortu deorfum tendens,humeri ofsi adnafcitur.Verum aliquantulo fub humeri capitis ceruice,ubi ambo" inuice coitura,unum efformare mu-fculum incipiunt,carnofa pars interioris principij, ab interno fcapulae procet fu enata, humeri ofsi lata & utcunque carnea infertione autnexu adnafcitur, priuatam ofsis afperitatem, cui apte committatur, nancifcens. Confiftit autem haec alperitas ad radicem eiusPfinus,quem externo praefentis mufculi principia Cubitum me uentes mnjcuü aut SjtiM 4? <*ut Trimus fu&en ttum. Li&.$ de ^id* mmift.jeti. principio incifum diximus. Eiufmodi nexus adeöualidus interdum mihi apparuit, Sc carnofam illam interioris principi) partem adeo proceram uidi, ut proprium mufculum ä fcapulae interiori proceflu in humerum inferi arbitratus fuerim, qui brachium etiam attolleret. Poftquam uero hic anterior cubitum fleftentium mufculus,ex duobus illis effbrmatus principij s,huncnexum inhumerum molitus eft?ab humero iam abfcedens,&ad amufsim teretis car nofiq;q mufculi efngiem,ante refe&ionem in mufculofis egregie confpicuam 45 tah’@' prae fe ferens,alium confcenditr mufculu,ipfi toto progreilü fubtenfum: non r 6 tah-r> amplius enim,uelpuntto etiam,humerum feubrachij os cotingit. Caeterüm ’’s uhS' paulofupracubiti articulum,5 neruofior excarnisq; redditus,inrobuftum Sc s 6Uht% craflum,& ad amufsim teretem finit tendinem, qui articulo expanfus, & fub-dito ipfi mufculo fufFultus,in interiorem radi) partem modice latefcensr infe- *s fekQ-ritur,nonnihil & articuli ligamento adnatus. Vt uero commodior tendinis in radium efficeretur infertio," latum, & modice prominentem, inaequalem q; » m fe admodum in radij fuperiorifineprocefliim extrui,iam antea diximus. Atque c^l4rllb' haec primi mufculi eft feries, hoc fibi cum alijsquibufda proprium uendican-secundui3jeu tis,quod liuidus comperiatur. x Secundus mufculus huic fuccumbit, omni-^Ißcmr no carneus,&nufquaminfigniternerueamoftendensfubftantiam: praeterea ?,tj a,a.i longe primo mufculo breuior,mu!toq;iuxta humiliorem ipfiusrfedem latior f ^ 6 exiftit. Ex humero enim ea fede principium ducere incipit,ubi infima mufcu- R.io d.H lorum brachium mouentiumfitf infertio, quam attollens brachium mufcu- g'*lf ^ ius,cum illo quibrachiüpeftoriadmouet, molitur. Av latere nam q; exteriori terrerN. infertionis brachiü attollentis mufculi,fecundus hic mufculus carneum aprin cipium ab humero fumit, quod acutü eft, &fenfim deorfum oblique in prio- a stab.L. rahumeri tendens, fecundum attollentis brachium mufculi infertionis formam (qug tranfuerfa eft) dilatefcit,ac ab exterioribus introrfum modice uer-fus inferiora declinat. Quum autem principium id ad infimam infertionis bra chium attollentis mufculi fedemprorepfit, furfumdenuöadinternuminfer & vudto tionis latus modice fertur, non adeö alte cofcendens, atq; iuxta externü ipfiu s “ latus enafcebatur. Propter medium igitur longitudinis humeri, fecundus cu-bitum mouentium mufculus enafcitur carneo latoq; principio, quod" bicor- c 8 Ub-L> ne eft,&in fui medio obtufum exprimit angulum. Quandoquidem principij exortus linea ab externo latere humeri in anteriora deorfum oblique repit, Sc hinc abanteriori partefurfum oblique uerfus internü humeri latus ducitur: adeö ut unum principij cornu in externo humeri habeatur latere, alterum ue . ro quodammodo in interno, Sc angulus in antica humeri fede cofiftat. Porro fi praefentem obliquae huius lineae du&um, illaq; duo principij cornua tanti aeftimes,ut duplici principio pofteriore hunc mufculum cum nonnullis Anatomicis enafci dicas,nunc me uerifsime,& multo aliter quam ipfos,huius mu fculi initia enarrafle putato,atq; mihi unius principij loco duo,quae ponis,prin cipia haberi finito,ne omnibus latis mufculoru exortibus,prae ter morem plura principia cogar aflcribere. Nifi enim id mihi donares, omnia lata mufculo-rum principia geminada,aut,fi cum hoc fecundi mufculi principio conferantur, pleraq; principia etiam decuplanda prgter omnem rationem forent. Prae-fens itaq; mufculus hoc enatus principio,fenfim crafsior carnofiorq; efficitur, deorfum reftä protefus, & humero ualidifsime adnatus, ex ipfbq; exortus fui robur toto defcenfu tantifper aflumens, quoufq; cubiti articulum contingat, quemdfua amplitudine carneaq;fubftantia in tota anteriori fede integens, ua-lidißime articuli ligamento, & anteriori ulnae ac radij fedi, ampla implanta-* ‘ tion@ tioneinIeritur,ea parte^ua articulum tranfcendit, montis Ipecienl appofitifi fime reprarientans.Caeterum üt huius mufculi duftus refto perficitur tra mri te,ita quoq;prorfusreftas obtinet fibras,quemadmodu & primus,quem nui-4 laratione fecundi mufculi fibris inftar X litera? aut decuflatim incumbere,au fim aflerere* Et quantumuis accurate horum mufculoru funftione intueor* rriml&fi-haud aliud colligo, quam utrunq; re&ifsimi cubiti flexionis autorem efle, fiüe ambos una,fiue feorfim fingulos duntaxat cotrahi demus.Et cur,qusefo,GaIe ni difleäionis profeffbrü principis gratia, quas nunquam confpieimus, cubiti flexiones nos decet cofingere ? ut fcilicet cubitum refta primum, & deinde in alterum latus inclinante,flefti dicamus, ac dein utrifq; fimul mufculis reftanl * flexionem, (Scinfuperfingulispriuatam ad latera flexione tribuamus, quando interim Galenus fibinon conflat,utrfinam mufculo,in internum latus, aut in externum,flexionis munus afsignare debeat. Aliter enim loge in libris de Partium ufu,quam in libris de Adminiftrandis confeftionibus, dehorum mufcu lorum dignitate ufuq; fentit.In hisnamq; pofterioremmufculum cubiti flexionis in exteriora inclinantis autorem efle cenfet: anteriorem uerö, flexuni moliri tradit,introrfum uergentem.In illis autem,muiculum anteriorem ex-trorfum magis, pofteriore uerö introrfum magis fleftere, Icriptum reliquit* Verum non ignoro, quum hxc perpendis,te cubiti flexionem fedulo moliri, atq; quum digitos fummobumero adducis,arbitrarire cem committens ,atq; ne fua fede illi dimoueantur, aut inter fefe implicentur, tranfuerfi alicuius ligameti ritu cotinens: cuiufmodi etiam in tibia quandä ha p^ucida beri audies,omnibus illic repofitis mufculis eleganter obdufta.Quum itaq; & tilu??™-huiusmebranaeligamentiWnaturäinterdiflecandüadamufsim didiceris,id ponerem quoq;in tranfuerfbrü ligamentorü clafle reponito:quanquanon laxe,fed per-itgameu ofa tinacitermufculisadnafcitur,propriaemufculorümembrana?modo. Liga- j»1» mUlCmnmL menta qu? inuice colligant,in omnibus funt articulis, nullam peculiarem rJxt. < fJC~ naturam a ceteris articulos ambietibus ligamentis fere fortita.7 Membraneis yexEJJ^ enim & articulum fblum circundatibus ligamentis,digitorum neftuntur in- duntaxat ternodia.Poftbrachiale etiam brachiali ualidis ligamentis per exteriora duftis colligatur. At poftbrachialis ofla,qua mutuo inipfarum radice iuxta brachiale felpeftant, cartilaginis naturam referetibus ligamentis inuicem committuntur, quae non orbiculatim ofla tantum ambiunt, uerüm &inipforü medio ha bentur,qua,uti diximus,ofla fe inuice refpiciunt.Brachialis ofla ualidifsimis ligamentis,cartilaginis naturam referentibus,fimul unita herent: atq; haecliga-mentaipfisundiq; obducuntur, & quibufdam etiam fedibusilla intercedunt: idq; potifsimum in illorum ofsium interuallis,quae in fecundo reponutur or^ dine, quibusq; poftbrachiale coarftatur. Qua? cubitum feu radium ulnamq; brachiali colligant, membraneis reliquorum articulorum ligamentis refpon-dent. fed ab apice2 proceflus ftylum imitantis, ligamentum huius articuli du- z rius efficitur, quali hinc peculiare quodammodo teres inbrachialis* os duce-retur,quod reftü eft,& caeteris magis cartilaginofum,uniq; tantum ofsi com- votcm au miflum.Huicligamento Galenus digniore,quam ego aflequor,ufum tribuit, nam ad nullum mihi motum priuatim magis,quam uniuerfum huius articu- tab-li ligamentum,famulari uidetur. Quinetiam ex apice radij appedicis fimile & ff‘x infignius quoq;in brachiale fertur,quod liquidifsime eum ufian, quem Gale- ** nus alteri aflcribit ligamento,uanum efle commonftrat Radius uero & ulna, propter brachiale Sc cubiti cum humero articulum, ligamentis ualidis, in circuitu offa ambientibus,alligatur. At accuratifsime tibi in memoriam reuocan da uenit eab cartilago, quam ä radio procedente ulnam a brachiali diflinguere h diximus,quae ualide etiam ulnae ad radice acuti illius proceflus,quafi ligameti naturam nafta,inferitur. Per totam longitudine, qua inuice radius & ulna de^- ^ ^ ^ hifcunt, ualidü &:membraneum' ligamentü habetur, ab acutioriulnaed linea cint7er as & in radi) quoq;c lineam infertü.Hoc non fimplex cofpicitur membrana,uerüm interiores cubiti mufculi ab exteriorib. dirimuntur, Sc ut antea monui,ex ipfo / eiufdem f mufculi etiam nonulli fiiorum principiorü robur afcifcüt: quemadmodü & tr’rz w abinuolucris5 tendinü tertiu quatuor digitorü os fleftentiü mufculi prodeüt i0ta.s,p, graciles, & hos digitos pollici adducentes. Radius humeri exteriori tuberi feu | capitiHVM^t*Rl FiAVKlCiA. LIS EK 11 ^ 3$7 capiti ualidisjfed membraneis ligamentis, perinde ac caeteri articuli, alligatur. Et quamuis tutifsimus fit ulnae cum humero articulus, tamen robuftis quoq, ligamentis Natura humerum ulnae commifit,quae fimiliter articulum in circuitu amplexantur. Praeter haec ligamina, in manu aut cubito nulla funt: ni fi LJ^^m b tdu o- Sc horum albohligamenta, quae in mufculorum conftitutione ingrediuntur, conflitutionem JcZruT & proprias ipforum membranas efformat,reponere ftatueris: quae interdum fito***-junt princi in tantam pertingunt crafsitiem, ut quum mufculi caro ipfis fubfit, liuorem quendam mufculis inducant. At q; eiufmodi crafsiusligamentum uentriob-i 5 tab.p. ducitur1 mufculi,pollicem a caetens digitis maxime abducentis.Praeter hunc, k*t*b.e. fcmufculus anterior fle&entium cubitum, uentrem quoque liuefcentem, ob membranae craßitiem adipifcitur. quemadmodu etiamilli(idq, admodum /> ub.fub clare) qui cubitum extendunt,1 multo ante ipforum infectionem,quam in ul-c>rfi r. n^pofteriorem proceffum, moliuntur. ADMINISTRATIO MVSCVLORVM ET LI-gamentorumbrachmm,cubitum & manum occupari' dum* Caput XLVin* V N C brachium idcumfcapula depromendueft,quod ad mufculoru cubitum,radiu,brachiale Sc digitos mouen tium adminiftrationem,quum thoracis aggredereris mu fculos,aliquo relocandüpraecepi. Priufquam uerofe&io-nem aufpiceris,quot fingulis partibus mulculi reponatur, in memoria reuoca. Vt autem id promptius facias, nunc ' omnes in copendium tibi digerä. In manu itaq; uiginti no Quot mufculi :a decem nimirü,quibus prima quinq; digitorü internodia i 3 tab.m. fleftuntur,quoru bini ad fingulosreferutur digitos/tres,quibus fecundüpol-h licis fleftiturinternodiu unus, pollicem maxime a reliquis digitis abducens. i ,6 tab.s. d unus? eunde proxime cseteris digitis admouens/ unus, qui minimü ä caeteris nrtlch ualidifsimeinlatusremouet.poftremöfquatuorilligracilesmulculi,quorum ° 7,1z beneficio quatuor digiti ad pollice laterali duftu aguntur. Interna cubiti fe- in intern* m-qltdb.&. dem ofto mulculi occupant: quorum3 primus latum educit tendine/fecun- Llttfcde-r xotab.p. Jus &‘ tertius,quibus brachiale fleftitur/ quartus,fecundum quatuor dieito- notab.o. n n . . .• i* • * n n- m Ö- t io tabi rum nectens os. quintus, qui tertiu quatuor digitoru os iiettit. lextus,qui ter rii P°^cis ofsisflexus eft autor." feptimus Sc° oftauus, radiüin pronü ducunt. u io ta.k. Si u erö mufculü,tertium quatuor digitorum os fleöente,unum efie cum illo xT1* terfi° pollicis ofsi famulatur, putaueris, interna cubiti ledes lepte tantum nus a. ai- mufculos habitura eft. In externa cubiti regione dece defcripf imus: quorum in extern*. y\lt*.«- primuseftp decimusfeptimusdigitosmouentiü: fecundus,q decimusoftauus: im o.d- tertius/decimusnonus fimiliter digitos agentiu. Deinde hic recenfuimus* u-z xoh./ num,qui pollicem ad indicem magis euertitf alium,qui pollice euertens,eun *\.o Mof dem abindice magis remouetf alium illi proximu,ac ad brachialis extenfio-c utk cr i nem liquid accomodantemf duos infignes,brachiale extendentes: &yduos, “mMus ftuorurn °Pe radius in fupinü ducitur. Si uero* tertium principiu,quod ex ul-in io tab. na enafci,&in duas carnofas partes diffundi diximus (quarum altera indicem iwjtw Pr?cipu^& medium digitu, altera pollice petebat) unius mufculi uice enume s tab.r. ratum effe uelis,hic reponeturnouem: deinde fib fecundu principium iunxe-IZentl rbs? un*uscP mufculi loco habueris,o&o erunt.nam bis unu,ubinos duos con-dependet, ftituimus,recenferes. In anteriori brachij fede,d duo fleftentes cubitü funt: in m lr*chk. b P°fteriori autem,autetres,aut duo,aut unus,extendetes,pro ratione nimirum L z colleftio- d 6 tdd.fi, K er s tub. 7 ta. ena d II t ib f [o tab.M 7 tab.d. f . * A. bis funt enumerati collectionis in pauciores,uel diftributionis inplures: quam tuo arbitratu proponere nihil obftat, fi modo accurate illorum fitum,connexum,amplitudi-cr«hj, mim nem,compofitionem,funftionem,& id genus alia fecando didiceris.Eo itaq;, erwnmtx- quodiam prius dixi, brachio in manus aflumpto, cute primum cumadipe& cm.au. 1 , r 11 • i- l. , r- C membrana,quam carnolam uocare libuit,adimes: atqpd perfeceris commo-difsime,fiab externa brachij fede,fecundum radij duftum, &pollicis exteriora,feftionem duxeris,quae cutem membranaq; carnofam fimul diuidat.Dein ad cuiufq; digiti latus alia ducenda eft fe£tio,quae depile manus cutem ab exteriori dirimat, ut illa cum brachij & cubiti cute auelli queat, ea quae internam manus fedem integit, adhuc relifta. Neq; in cute adimenda nunc alio indiges t- artificio, quam quo lanijboues excoriant. Quum tamen ad brachialis radiar carnofam • • x r* i r r r • mufcuiis m at cem,m interna manus lede peruentum ruerit, traluerlaiettione cutem nunc Lao obnata liberatam,ab illa quae in uola adhuc reliqua eft,refecabis.haec namque latefcen adrnmtfiiatio. ^ f ten(Jinisnomine a{feruanda uenit.Priufquam uero tendinem illum aggre f * ub.m diaris, accurate perpendito, totam cubiti fedem, paulo minus toto liuefcen- ^cuU r‘ tem,ob membranam, quae mufcuiis proxime adnata, illos inuicem committi t,nequefuafede declinent,ampleftitur. In confpe&um enim cubitum occu pantesmufculi iarh ueniunt,led ita commifsi,utfolum lineas, quae ipfos dirimant, intuearis: qui tamen mutuo prorfus difiunfti apparebunt, fi leues duntaxat feftiones fecundum diftas modo lineas duxeris. Huius uero mem-branaenaturam eo obferuabisdiligentius, quo magisperfun&orie,imo nihil Mufculi late- prorfus Anatomici illius meminerint.Caeterum ut latefcentem uideas tendi-^educent nem,animum accomoda cubiti internae fedi, in cuius longitudine ipfius mu-fculus,& tendo,quum adhuc gracilis eft,exporrigitur. Cultello itaq; ä brachia lis radice feftionem leuem,ad tendinis, fuiq; mulculi latus utrinq; ,s uerfus in- i 1 ternum humeri tuber molierisj&poftmoduiuxta brachiale tendinem a fub- 3 4 ditis organis liberabis: & cultello tranfuerfim ipfi fubiefto, &finiftrae manus digitis tendine eleuato,uniuerfum mufculum ad ipfius ufque caput ä comifsis ipfi mufculisfeparabis. Deinceps acutiori nouacula cutem manus adhuc reliquam ä uola 8c digitis abfecare conator, ä brachiali fettiones femper tranfuer fas molitus, eadem omnino ratione, qua cutem ä carnea membrana diuidere iamdudum affueuifti. Quemadmodum enim in illa feftione membrana corpori affixam feruas,ita quoq; tendinem dilatefcen te manui iam haerere finis. Quum uero id tentas, duriufculus fele offeret adeps, cutem & tendine illum intercedes: qui tanto accuratius quoq; animaduertedus eft, quanto tendinem magis ä cutedirimit,& tendine non toti cuti proxime adnatum,fed duntaxat fibrofis nexibus,membranae carnofae modo,& fuimet ipfius interuentu perti nacifsime comiflum oftendit.Examinata cute,mufculi caput ab humero liberatum,a brachiali pendere fines, latefcente tendinem ä fubditis quoq; aut nouacula, aut paruo & acutiori cultello auulfurus. Si uero aliquando uifum fuerit,licebit tendinem,priufquam cutem feparas,una cum cute adimere.at tunc Lih.x deM- arduum erit,tendinem a cute integrum liberare: quamuis non adeo,ut Gale-nus arSitratus eft, nihil medium inter cutem & tendinem recenfens. Porro fi hic mufculusfe in interna cubiti fede non offerat/duorumq; mufculorum, h ? tab,A* qui brachiale fleftunt,capitibus,ad interius humeri tuber, nullum mufculum incumbere uideris,pr^fentem mufculu,a quo latefcens educitur tendo,deefle conijcito: quod fane noninfrequeter tibi occurfurü fcio.Non quod negligentia illupr£teriturusfis,uerum quod prorfus deerit, eius uicetuncfupplete ' in- i s tat.m. feriori,interdü etiamfc fuperiori brachialefleftentiü mufculo,aut ‘ träfuerfi in \ /f/' brachiali Fnrra & je-eundi brachia moueniiurn* brachiali ligamenti portione,quam pari modo,ut latum tendinem, indagabis. Iam itaq; omnia cute libera funt: unde etiam & quoldam manus mufcuios ci-w 3 fokp. tra aliam fe&ionem aggredi pofsis,eum uidelicet ™ qui pollicem ä reliquis digi n 6 tab.n» tisremotißime abducit,& deinde" duos primum ipfius internodium fle&en o ftabr' tes,&° mufculum,cuius beneficio paruus digitus a reliquis abducitur,&P exte aut4td.9r riorem primum eius digiti os fleftentium. At opportunius feceris, fi,donec ie p 4 tA'*' omnes manus mufcuios una adimere queas,hos feruaueris,ad internamq; cu-q?tab.A, bitifedemterurfus contuleris,in quanuncadminiftrandiueniunt1 duobra-w* chiale fleftentes,quos primum ab ipforü tendinibus, iuxtabrachialis radicem commode aggredieris. Si enim hosäfubditismufculis aliquantifperauulfos eleuaueris,ac deinde tranfuerfis fe£hionibus illos ad internum ufqjhumeri tuber a fubditis liberaueris,uniuerfam ipforum fere naturam mediocri negocio fpeftabis.Inferioris namq; capite abfeäo, & mufculo dein ab ulnaliberato, ut ragu*: is duntaxat abinfertioner dependat, ipfum, ut uifum fuerit, illinc aut adimes, aut adhuc appenfum fines.Superioris autem tendo ä brachiali non eft abfecan s ut in 4 td dus: uerüm aut mufculus fuo liberatus capite,in latus eft reponendus, aut' ten buU fini- (j0 nonnihil ante brachiale uenit refecandus,ut in feftionis ferie, eius tendinis f5 fTö! infertio reddatur confpicua. Cgterüm nunc' primus digitos mouentium lefe dtq;itiifc- totus offert,quem uellblisdipitisafubditodirimes:quemadmodum etiam m01ieniwm' ridtim no- i • r m i tata in mdr omnes,quorum lateranon committit neruoia illa membrana, quae commu-fm UhUi nis ligameti munere fungitur. Vbi itaq; ipfius capite adhuc ad exortum com-pfdm pr*- mifto,quatuor ipfius ante brachiale carnofas portiones infpexe:ris,ualidus cul-flqumm te^us in tranfiierfum brachialis“ ligamenturefta eft inijciendus, ut huius acie um,uti in antrorfum dufta, id ligamentu diuidatur. Dein eadem ratione fecundum in-C*mmürt dicis longitudine,tranfiierfum in ternse ipfius fedisligamentum diuides, men tionibut, tem accommodans,ne hac prorepentes tendinesl^das: quod optime caueris, uftubl dummodo cultelli dorfum femper tedines refpiciat,ipfeq; cultellus reftus fit. Eandem feftionem in tribus reliquis digitis moliri in prüfentia pofles,nifi fen jfim magis magisq; horum ligamentorum naturam aut difcere,aut alijs often-derepropofitü eilet. In indice itaq; duntaxat, aut alio quouis digito hac dufta feftione, primi mufculi digitos mouentium caput liberato: 8c illo apprehen-fb, & ad te furfum trafto, mufculu ex brachialis finu tantifper reponito, quo-ufq; quatuor ipfius tendines ad quatuor digitos porrigi conlpexeris,& deinde priuatim illius tendinis infertione obferuaueris, qui indici exporrigitur. Hac enim infpe&a, & mufculo rurfusin fuam fedem repofito, eius caput trahendum uenit,ut ipfius innotefcat munus, intuearisq;, qua ratione primo indicis articulo in flexu fecundi, tendo ille adniti nolit: uti fane reliqui tranfuerfis adhuc ligamentis inuoluti tendines, fuis quibus accumbunt ofsibus innituntur, proximeq; attendütur.Nunc ligamentis trium reliquorum digitorum,ac cu-iufq; tendinis infertione & perforatione, qua fubditum trafmittit tendinem, * stdb.s, ixnu manum habueris,propendere ä digitis fines/ eumq; qui tertium quatuor Secundi-digitorum internodium fleftit, fuo capite liberabis, quod nonihil occultatur y <; tab.x, fiib^ mufculo,fuperiorem radi) partem in pronum ducete. Priufquam tamen ^7 id ab ulna abradas,conducet ex brachialis finu quatuor ipfius tendines attollere, Sc animu adhibere, qui citra omnem operam mufculus hos tendines pro-s 6 tab,u. ducens, ab illo diuellatur, qui ipfius fuperiori lateri accumbens, terti) pollicis ofsis flexionis autor habetur, adeo ut utrunque mufculi unius loco in homine habere nequeas. Liberato itaq; fecundi mufculi capite, 8c ipfius quoq; exortu, L 3 quem ab quem ab ulna?’ ligamento aflumit (quod inter radium & ulnam,ubi inuicem * i haec olla dehilcunt, obuium eft) uniuerfum mufculü ex brachialis finu repo- "iOTS’T• nes,eius mucolam perpendens membrana,& tendinum iplius feriem.Cauen dum tamen eft,ne quum eos attollere ftudes,gracilemb mufculü,fingulis ten- h 6 dinibus exporreftum,uioles: is enim,quum tendini committitur, atq; etiam ub'd’ primo digiti ofsi (eius ad pollice adduttioni fubferuiens) implantatur, ad tertium ufq; articulum fecundi mufculi tendinem ofcitanter eleuare prohibet. Quum itaq; hos tcmlmes primi mufculi tendinibus traiici, atq; in tertium osr « uh-‘ • r • • i • , r 1 - • r i • * tunfmittit lnlen uideris, utrunq; mulculu m luum locum reponito, examinaturus, nurn a. fecundi mufculi tedines primum digitorü os fle&ant foli, aut fimul cum ipfis primi mufculi tendines,& eius generis reliqua, qua? in horum mufculoru fun ftionis enarratione propofuimus. Primo nuncmufculo a digitis refe£l:o,ac fuis,{i qu£habet,fefaminis ofsiculis aliquantulum obferuatis,fecundum in bra cKialis finu tranfuerfim diuides, ut ipfius tendines adhuc in uola referuentur, illorum gracilium mufculoru caufa,qui quatuor digitos pollici adducunt.Mo Terujdictos dö* tertium mufculü,pollici fubferuiente,a radio liberabis,& ad tertium pol- d 6 tab üc*s internodiü duces, ipfius tamen tranfuerfo ligameto, ut in reliquis digitis, prius diuifo.Hunc ubi abftuleris, ac ipfius fefaminum ofiiculü animaduerte-ris,e mufculi brachiale fle&entiü fiiperioris infertione fpeculabere, quam in ra e * dicem poftbrachialisfofsis indice fuftinentis molitur. Atq; nunc tibi in inter-na cubiti fede adhucg duo tantum mufculi fiiperfunt,radium uidelicet in pro- *57 num mouentes: qui quum citra aliam operam cofpicuifint, donec & horum Tranßterforii oppofitos uideas,opportunius feruabuntur. Inpraefentiitaq ; ad externam cu-mwtvMat ^em accedas,in ea primum obferuaturus tranfuerfa ligamenta, quae ac t&xU hü fede. fi unum effent,fefe offerent. Verum dum tendinibus, quos ligamenta conti-nent,mentem accommodabis,ac feorfitm unumquodq;,ut in interna digitorum fede praecepimus,diflecu eris, ut minimum fex numero occurrent, quae, antequam mufculos fepares,diuidere poßis,nifi prius in cubito cuiufq; mufcu li tendinem feparare ftatueres. At commodius erit,aut fimul omnia ante mufculos,aut priuatim unumquodq; faltem ante fuum,quem tranfmittit,mufcu TertjjirachU lum aggredi. Primus autem effepoteft,1 qui poftbrachiali ante paruü digitum i 9 tab. a, le monentmm. jn{^rtus? y extendit, cuius tendo ex fiio* finu eleuabitur: & deinde acuto cui- \ tello,autnouacula, totus mufculusab ulna liberabitur, accurate interim abii- i4-Ub.iv. i Q lo,1 qui fuperiori ipfius lateri committitur,quiq; parui digiti extenfioni potifsi a * mum famulatur,diuifus. Vbiitaq; huius caput ab externo humeri tubere difle cueris, illum poftmodü ä poftbrachiali liberabis: nifi appenfum ipfi afleruare lubeat, quo tandem brachiale extendentiü & fleftentium mufculoru munus Decimio&atii confpicari ualeas. Pofthuncmis ex luo" finu &ligameto attolletur,quem deci- m ifi.cap. ^mmmuum mumoäauü enumerauimus,paruiq; digiti extefionis autore ftatuimus, cuius tendo ad digitos ducendus non eft,nifi ab externo humeri tubere is,cum°lub- mentum m lequeti iam in enarratione mufculo (qui digitos mouentiü decimusfeptimus ' numerabatur) liberatus fuerit.Illum autem diligeter ex fuo,quem nos ipfi tri- n9‘*l’-z' buimus/ finu attolles: atq; ab illis,qui liiperiori ipfius lateri exporrigütur,mu- „ *ß.Mp. fculisjdiuulliim, ab humero quoq; relecabis, nunc ledulo animaduertes, num in tres aut quatuor ducatur tedines,& quibus nam digitis illi inferatur, quaeq; «a.?, ipforum ad digitoru radices fit comixtio.Idem in illo qui paruum digitü prae-110 UP-cipue extedit,molieris,neutrü ab ipfis digitis ablecas,nifi Scmodoq fubfequen 1 Dcaminom tem ad infertione ufq; deduxeris.Occurret enim nunc'tria illa,quae ulna pro-admimsiratio. Jucitjinufculorü principia: quorum infimum & brachiali proximum, obfer- uandum UV Motiti F^AVilCcA LIŠER it. m uandum ueiiit,a quo mufculus pronafcitur,qui indicem &mediurn ä pollice abducit.Huius itaq; principi) portione,quae illum mufculü conftituit, ab ulna r diuides: &exfuo peculiari" finu&liganietoeleuatam,fenfimq;a brachiali & \A fmilu poftbrachiali,quibus fibrofo nexu haeret,liberata,ad digitos ufq; deduces, ada- -gmentum mufsim nunc5 trium illorum mufculorü tendines& infertione perpendens* quae multo accuratius fe offeret, quam ego illam (qüum uaria fit) defcriberö s 9tab.z} polsim. Caeterüm illis a quatuor digitorü internodiis ad ünguiü ufq; radicern © 10 td.p. * n r\ • - IT A' • AI 1 • t 1- 0 A • • •• mmetiumy & t \oUb o. relectis,qui pollice euertunt,aggredieris. Ab ulna itaq;, reliqua tertij principi) dein eim qui parte refe&a, mufculus pollice uerfus indice euertens, ad ipfius infertione du- ** «cetur: fimiliter“ fecudi principi) mufculi, qui bicorne tranfcendut tendinem, ZmZurl iZfcct ad pollice & brachiale ufq; auelletur, atq; una cum reliquis a digitis reij cietur* dentes f.xQyj bicorni tendine brachiale extedit mufculus,modöprorfus eft cofpicuus, 2**rti hra' * \\££ nifi quod nomhil fub7 mufculo longiori radiü in fupinum mouentiu occulta- tt tur.Hic itaq; fuo exortu liberatus,ad poftbrachiale ducetur: 8cipfius examinata funftione,etia cum ceteris abijci poterit. Superfunt adhuc in externa cubiti mouen' z ntdb. lede,5 duo radiü in fupinü agentes, qui citra fe&ione etiam, ut &1 interiores ra Uß™tlo, a @,ul' dij duces,occurrüt,longifsimi,tantum capite excepto,quod penitius nonihil Q.>x. intercpofteriore cubitumfleftentiü mufculum, & extendentiü1 exteriorem llltatr. latitat, non tamen adeo impefe, ut non liceat ipfius capite ab humero refefto, illum ad infertione ufq; cum reliquis radium mouentibus perducere. Si itaq; autitticin- nunc' ligamentü in cubiti longitudine inter oflä obuium animaduerteris, re-tero&g pofitos in manu mulculos ordine aggredi tempeftiuü fuerit: ex quibusf qua- Mufiutomm occultor tuor graciles euadunt cofpicui, quos Naturag tendmibus tertium qua- ™2tiZm.C*~ \nter \ T* tuor digito™ os Aeftetibus exporrexit. Deincepsh ille liberatur, qui pollice ab tz ub b\ indice maxime remouet, tnox' duo primu pollicis internodiü fleftentes. De-f6 indek tres fecundü pollicis os fleftentes: quos eo diligetius obferuare oportet, g (j tab.y. quo magis antehac difle&ionum profefloribus fuerunt incogniti, quodq;illo b 3 talp rum tendinibus praecipua manus fefamina' ofsiculafint innata.Hosfubfeque-i 6 tur,m qui pollicem indici proxime accomodat, dein" qui paruum ualidifsime / /f. abducit: uttantum° ofto adhuc fintreliqui,quorum opeprima quatuor digi-»t. torum internodia fleftimus, quorumq; tendinibus exigua innafcunturp olsi-rla.w. cula,quae fefamo comparamus,quaeq; hic in primis funtperfcrutanda. Caetera ii tab.f rum nunc digitorum articulos diuidens,ipforum ligamentorü naturam, QO- Ligametorum *0 fub AS rundemq; fpecie perquires: ac brachialis poftbrachialisq; nexibus haud negle- ZlZjiZm, itu' ^s^ong^ diligetifsime brachialis ad cubitu articulo animum accomodabis: üL quod hicq cartilago examinada ueniat,ulnam ä brachiali dirimes. Quinetiam q i PerPende,obfecro,rftylumimitanteproceffum,non procerius extra finü,quo crfp,z4iib, brachiale excipitur,prominere, quam radi) appendicis' mucronem. Dein ex-r em>Z'e Pen2 VESELU VE CORfOKIS ducetur. Pofteriorum, feu cubitum extendentium/ illum primüm ab hume-ro derades, quem tertium nominauimus. dein1’ primus a fcapula abfecabitur: ut illopoftmodum deorfum trafto/ fecundum animaduertas ipfi innatum, ac Jfiib illo ab humero prodeuntem. Quando itaq;hi ad infertionem produfti lunt, neque ullam fibrarum interfeftionem animaduerteris,cubiti articulum fubindeneftito &refle&ito, examinaturus, num uel tantillum quidem extra reftum tramitem dimoueri queat.quod quum in articulo folis ligamentis h^ renti,&iam propemodumluxato,obferuas,quid fieri in nobis arbitrabere, ar ticulo tot mufculis adhuc ueftito ? Vt tamen hsec omnia exaftiüs rimeris,ofla inuicem feiungenda funt, non folum humeri cum ulna articuli gratia, uerum &radij cumhumero, & radij rurfus cum ulna. Praeter hoc enim, quod nihil utilius fefe infpiciendü in tota refeftione, luxationum gratia offert, nulla pro-feftö eiufmodi articulorum inlpečtione, in uniuerla Anatome mihiiucun-dior occurrit Ipeculatio. DE MVSCVLIS PENI PECVLIA-ribus* Caput XLIX» ESIMINOW C^P/TIS TU- £ r l sSt, ro ^ f i g r- rit comprehenja. c d n tab.T. c u fd.X. *3 tab.d* i 4 Ü d V ADRAGESIM INONI CAPITIS TABV-lx,eiufHem£p figurarum & chara&erum Index. H^ae c qualraiefimimm Capitts tabula, quatuor compleBensfiguras, numero inßgnit*f,non huic tan, tum Captu, uerum etiam & alifsplerify utilis erit. ‘Ne uero dein fknbwfrtfgedajit Caf itibus, hic omnes[ua rum notarum indicesfum explicaturus. Trima LfVM^FNI FUVKICU 11 ZER 11 3.P3 1 'Prim d figur d, corporis m menfik pr oni femora offendit, in latera admodum difienfia, & penis c or pus, umuerfe interimfcorto cum tefiibus, cute, adipe, uenis, neruis & arterijs unduy abfeflis. 2 Secunda figur a,nuda quodammodo commonffrat ojja, quaficri oßis lateribus committuntur, qmbusc^ bicfe-morum oßiumportiones adhuc appendent, una cum ani & penis mufculis, quos ab ipferum exortu dependere finximus, ut penis corporum origo, unnacy & femini communis meatus inibi in conjj?e8u ejjet, qua Jurfiumjub ■ pubis oßibm fieclitur. 3 Tertia, penem tranfiuerfim difefefluminhoc offendit, ut penis corporum Jubfiantia, & eorundem cum urim meatu connexm oculisJubijcer ent ur. 4 Quarta figura integrum commonfirat penem, una cum uefica hic exporreBum, utproprius uefeica ceruicis mu ficulus aliquo paclo mtuen poßit. ^4,% i, 2,3, 4 T)uo corpora,penem quodammodo uniuerfem conßituentia< C, C 2 3 4 T>uorum penis corporum exortus. 7)1,2, 3, 4 "Penis glans. E,E 3 Fungofiarubrac^penis corporum ßbfiantia. F 3 Mutuus penis corporum connexus, &* neruea eorundem Jubfiantia, qu plexantes, ch arati eribus non injigmuimus, quod illi m mufeulorum tabulu diligentißme annotatifuerint. T S I penis conftru&ionis enarratio in quintum librum, ubi generationis organa commemorabuntur,opportune referuanda uenit,nihilominus tantam huius mentionem modo facere expedit,quanta ad mufeulorum penis deteri fiMb. jjlj ptionem ex ufueft. Penem itaq;,praeter'cutem,qua inuol Penkcmßitn b prrfn' ölf uitur,b duo grandia & neruea, &c intus fpongia? modo ca uo' tiscap,figu ua efformat corpora: quorum dextrü a pubis ofsis dextri *cTfi e e icoc enaicitur?Paul° inferius quam ubi inuicem pubis offa dehifeere incipiüt. dzfixap. Hoc uerfusfiniftrum latus modice exporre£lunl, cum finiftro coit corpore, ]lrumbk ^ Pu^s finiftro principium ducente. His corporibus praecipua penis con-*>4 fec, ftat moles, atquehaec corpora ad inferiorem ipforüm fedem, qua coeunt, ue- ^ F* c « a # •• . L X ^ notatur. ^ meatum iibi toto ipforüm duftü ad glandis ufque radicem fubnatum e i>z>ifig. obtinent,ubimeatumhuncurinsefeminiq; comunem, corpora illa in unum f i,?,3,4 Pemtus corpusconfufa amplexantur, quemadmodum quinto libro auditu-fig.D. rus es prolixius: ad quatuor enim penis mufeulorum defcriptionem,modö di g i,ifta abundefufficiunt.Ab anterioriitaq; anularis2mufeuli fede,quem refitö iil- vAmld™pe* b 1,2% te^no?utexcrementorum praefit egeftioni, obnatum efle docebimus,h duo nismuScultt i 4 ufs carne^ ena^untür mufeuli,1 illis prorfus fimiles,qui a peäoris ofle äd os v refe-T. rens Porrigutur. Ambo enim inuicem proximi funt,& internis lateribus mufe tuo committuntur: reftaq;furfum in priora,ad urinari)kmeatus,fub corpori-0 bus iliis ad fupenora reflexum afeendentes, eius meatus lateribus inferuntur: ocinuicem dirempti,corporapenis nonnihil digitorum modo amplexantur. 'Alij 3i?4 uAWn VESELU T>E CORfORIS Tertius1 Alij duo utrinq; habentur finguli, abmappendice ofsis coxendicis, paulo infe- ly fe vurtm' rius quam penis corpora,principium ducentes: quod carneum,ac gracile,fur- mTpx,p. fum oblique procedentem efficit mufculum, qui carnofus femper permanes, 19 l>m>n> Mufcnionm fui lateris corpori non procul ab exortu inferitur. Quatuor his mufculis penis arcaqZi* offwum. racjjx uoluntario impetu trahitur, hinc &ere£honistentiginis'ue quandam mu' uim,praeter naturalem facultate ipfiinfitam, obtinens. Quanquam duo priores mufculi in urinae feminisq; excretionibus, communem illum urinae femi-niq; meatum ueluti digiti quidam aperire uideätur, ne meatus in obliquo hoc inflexu reftri£fcus,eiufmodi humorum expulfione prohiberet,& potilsimum feminis,cuius eiaculatione (etfi urina multo crafsius fit) Natura impetu perfici uoluit. Nifi enim forte hi mufculi inferiorem meatus federn in hoc reflexu deorfum uellerent,in penis tentigine totus meatus occluderetur, quod ipfius fuperior pars a diftentis corporibus adeo pertinaciter huc illuc alliceretur. ad mini- Porro ut mufculos hos commode aggrediaris, reliqua cadaueris pars, quae ßrauo. a^pluc ex qUacJragefimo Capite fupereft, refumetur: ac diftentis quam maxime pofsis femoribus,orbicularem feftionemin ani ambitu duces,qua cutem ad adipem ufq; (quem hic habes copiofifsimum, maximeq; humidum) diui-das.Deinde longam fe&ione per futuram,in penis inferiori fede ac fcorto con fpicuam, in cute per perinaeum (quod interfemineum ali) uocant) molieris, queead anteriorem ufq; orbicularis lineaefedem pertingat. Poftmodum cutem hamulis aut digi tis eleuatam, hinc inde a fubditis organis nouacula diuel-les; & mufculos, qui fefe abfefta cute offerunt, paruo cultello äfuis exortibus liberatos, ad infertione ufq; perduces, non pertränfennamfingulos feorfum expendens,cum calculorum eruendorum gratia, tum fiftularum ulcerumq; nomine,hac fede non infrequenter homines infeftantium. Deinde eo obfer-uandi funt quoq; exattius, quo minus aliquid a Galeno de his proditum habemus. Quandoquidem locus,in quo illos in opere de Adminiftrandis feftioni-bus profecutus eft, una cum quinq; 8c dimidio eius operis libris, incuria temporum in terci dit,fimul cum ipfius de Mufculis peculiari libro. Quantum ue-ziLif de var* r5 ex libris de Partium ufu augurari poffumus, uidetur hoc Capite a me defcri mmufiu ^.n mup:u]i parum ä Galeno fuifle animaduerfi,quum inibi nullos ad penem ” referat,quam duos, fecundum0 meatus urinarij longitudinem per totum pe- 0 V» /i.cs. nem digeftos, & a me haftenus (quod lubens fateor) non repertos. Vt modo taceam, Galenum penisp corporum originem non refte aflecutu efie,quum is unum dumtaxat, idq;prorfuscauum, & nullo humore intus imbutum pro- c,*c. ponens corpus,illud exfuperioribus pubis ofsiufedibuspronafciq doceatmon f{lq expendens, penis praecipuam molem inferius multo, quam humillima pubis 4 mufub. ofsium" comiflurae confiftitfedes,enafci,penemq;mox' adanum &perfcor-ti regionem aeque craffum corpulentumq; eile, atq; ea parte, quae a fuperiori »^ ^ pubis ofsium fede propedet,aut erigitur, adeo,ut quum penis origo Galenum lateret,neque is fecus quam Anatomes imperitus aliquis deillafenferit,uerifi- ^ ^ mile fitjipfum quoq; eos non aggreflum efle mufculos, qui peni non multo ul ßit x ^ tra ipfius initium exporriguntur. DE CERVICIS VESICAE MVSCVLO. Caput L* //> / r s mufculi effigiem in uirU quarta figura tabula pracedenti Capitiprapofiu commontirat, *N £-tera notatam: quemadmodum uigefimaficunda & uigefimatertiafigura libri quinti, adcharatterem ?. # JtrCuliebm uero uefica mufiulumproponit uigefimaquinta hbri qumtifigura y, AD HUMANI F^i*BtlCjt LIBER 11 _ _ 1». 11 * f i. IM liber declarabit. Muiculus autemiamnobis propoiirus, inter glandofum id corpus Sc reflexum praecipue confi-ftit,quem nefies čefuix,pofteaquam modice defeendit, furfurn dufta, fub pubis ofle primum molitur. Mufculus enim totam hanc meatus fede ambit, orbicularis, & ob y 'irilis urßci mujculm> longi anuli, aut oblongi rotundiq; meatus effigiem exprimens, ac fibris tranf-uerlim circularibus intertextus, & fuperius iuxta glandofum corpus,quam in czfMM. ferius,crafsior. In mulieribus uerö, quarum ueficaef ceruicieiufmodi corpus Mulklnh glandofum non adnafcitur,0 muiculus totum meatu ambit,qui a ueficae cor-fig™ pore in fuperiorem fedem colli uteri, non procul ä pudendo111 fubingreditur. g eiujdem Jviufculas ifte in mulieribus & uiris parem praeftat ufum,in hocq; primario Mtfiuli«fi b z7jiM. ä Natura coditus eft,ut meatui ueficae praeficiatur,obftaculo futurus,ne tranf-5 L' uerfe ueficce fibrae motu fuo naturali urina,quoties aut copia,aut praua qualitate illimoleftaeflet,praeter noftram uoluntatem &impetum excernant, 8t quouis abdominis compreflu, ualidaq; fpiritus retentione, illa mox profluat. Operceprecium enim fuit, egerendis ex corpore recrementis motus praeefle uoluntarios.fi cafu enim naturali duntaxat motui excremetorum propulfio committeretur,c6tinuo recrementa emanarent: quod non dun taxat foedifti mum eflet, ueriim infuperplurimis munijs,quae totauita obimus,infigncs noxas inferret. Quo minus igitur urina non noftro arbitratu profluat,Na tura meatui ueficae hunc mufculum circundedit,inftarq; fidi ianitoris prgfeci't,qui i j tab.e. fefe colligere ac ftringere poflet, quumpreflam alioquinauefica,&1 abdomi-4 nis mufculis,8c fepto tranfuerfo,urinam emittere nolumus: quique etiam k 7tab. a. cum communi mufculorum ratione fefe non contrahit, fed media fua (ut fic dicam) habetur figura, preflae a fuperioribus corporibus urinae cedit, feque extra figuram illam & habitum ab ea educi laxariquepatitur. Quum uerö fu-pernarumpartiumcefiat comprefsio,ipfaue urinauniuerfaeffluxit,mufeu-Ius fefe colligens &: conftringens, quicquid ex urina reliquum meatui adhuc inhaeret,protrudit. Relinquuntur aütem tres quatuor'ue guttulae,quae e-mifla continuo fluxu,& patente prorfus meatu urina, promanare (olent. Atque is urinae, quae meatui adhuc forte inhaereret, aut fenfim tantum pro-manaret, compreflus, alter praetentis mufculiufus habetur. Quod uerö ad excretionis promptitudinem uelocitatemque quicquam(ut Galenus alle- LiU^de rß rit)alioquin auxilietur, quodque is praecipuus ipfius fit ufus, fatis aftequi ne-queo. Quanto enim magis remittitur, fuamque comprimendi uimimpen-fius laxat,fefeque non fecus ac quiefeentes, & ab alijs oppofitisprodufti mu-fculi, educi dilatarique permittit: tantoliberiorem reddit meatum, qui apertus 8c amplus,maiorem urinae ä fuperioribus fedibus preflae copiam tranf mit tit,quam fi mufculus non prorfus laxatus, folutus'ue, nonnihil fuas fibras, ad expulfionem fluente urina, intenderet: ac nefeio qua ratione per uniuerfunl egerendi tempus,mufculoru munere,quod cotraftione fit, fungeretur, meatum anguftiorem neceflario reddens, foelicipremq; aut crafsiorem uricae ex-cretionem uitians: quicquid hic tandem de urinae acrimonia,prauaq; qualitate,laxiorem alioquin 8c magis folutum mufculu requirentibus, comminifce-mur.Caeterum quod ad urinae retentionem,praeter hunc mufculum,meatus longitudinem & circumaftum coducere Galenus atteftatur, in uiris fortafsis i zsfi.hb. locum habebit.nam muliercularum1 meatus breuis omnino eft,reö:aq; deör- 35». VESELU VE CORfOZIS Problemdte x% funi protenfus, nufquam defle&itur, aut conuoluitur. Quod Ariftotelemla-ftfamx o. uidetur, quum foeminarum ueficam, adeo in corporis alt o rep ofi tam, non uere arbitratur. DE RECTI INTESTINI MVSCVLIS. Caput L i, QUINQUAGESIMI? RIMI Cratitis FiGr^^i, aVINCLVAGE SIMIPRIMI CAPITIS FI-gura?,eiufdemcp characterum Index* Recti inteftinihic delineaturportio,cumfitis mujculu a corpore refeßa,quam alias fere,dum reliqua eximimws inteßina,in corpore adhuc relinquere filemus. A Retium inteflinum, quod in libri qmntifigur'is euadet coßicuum,pr Mußulojaijuhßantia,penis radici adnata,in mulieribus porro ad infimam pudendipartem commißa. Injuper T) fedes notatur, a qua in penem muficuli duo pronaficuntur. E Circularis mufiulus,neprxter arbitrium excrementa deijciantuY,prc:cr furfum attrahentes, lati & tenues, neq; admodum carnofi lfcg'Ub's aut rubentes funt,uix ab aliquibus ofsibus originem ducen tes. A' ligametis enim expubis ofsibus,& coxendicis ofIe,&facro exortis, quae huius regionis mufculis obducuntur, ipfaq; demum peritonaei infima fede, u-trinq; fingulienafountur mufculi, quideorfumprotenfi,reftum inteftinum amplexantur," extimae ipfius tunicae inferti. Praefentes mufculi, quum lati ad- c 9 fig.ub. modum fint,& fuis finibus totam inteftini latitudine ambiant,ipforumd por- J tio radici quoq; penis,mulieribus uerö uteri collo adnafcitur. Quod nonnulli perpendentes,tres fedem furfum agentes mufculos recenfuerunt. Vtcunq; ue ro fit, omnes horum mufculoru partes pari praeficiuntur muneri, quo fedem ilico ab excretione furfum alliciüt, qui deorfum pellebatur ui abdominis mu-fculorum,&fepti tranfuerfi: auxiliantibus etiam fubinde omnibus thoracem arftantibus,fpiritumq; cotinentibus mufculis.C^terum his qui anum furfum ducunt mufculis,nullus eregione opponitur cotrariae functionis opifex, que-admodum in omnibus fere alijs partibus, mufculi equidem opponi confoeue runt. Neq; ofcitanter hic Natura priuatim ab aliorum mufculorum conftru- ftione Mttfiuli fedem di tollentes. VVMUNl FWBKICU LIVEK 11. 197 ftione aberrauit: quum ä mufculis ofto abdominis, unä cum fepto tranfuer-fo,fedes adeö interdum propellatur,ut ne a relatis quidem mufculis prompte e e.er's queat retrahi.'Aliuspraetereamufculusextremüre&iinteftiniample&itur, MufmUucrh clu* Pra?diftisfimiliter non admodum carneus, led mucoreqüodam oblitus «p.4? hb. exiftit,fibras orbiculares tranluerläs'ue adeptus, Sc elatiori lede quam inferio-r ? ri cralsior, & quä cuti(ut labrorumf mufculi) permilcetur, commune cum G,H,r.4 ipfa corpusefformans. Cohaeretautemfibrofisnexibus5 meatuiueficarin ui- 0 vfe' 11 s3*n mulieribus uerö"ceruicis uteri principio.quanquam etiam' duorum cup.49 g. mulculorum, quibus in uiris principium porrigit, interuentu,peni commit-h tatur. Caeterüm pofteriorifua regione, quatuor ad ofsis facn finem locatis 1 h’-'h- oßiculis (qua? coccyx osnuncupauimus)adnafcitur. Ex lateribus connefti-**£ tur teretibus1 ligamentis,afacroofle, in coxendicis os pronatis. Praefens mu- ft >, -- 4 fculus non adeo atque medentium uulgus arbitratur,breuis eft: fed longus,fe-g,h,?,k! cundumq; magnum rečti in teftini longitudinis in ter uallum exporre&us ui-ilokb.r, fitur,mire ledern attollentiu mulculorum infertioni commixtus. Quod non A perfun&orie ab illis uenit perpendendu, qui ledis fiftulas & excrelcentias fub-inde fandere uerentur,huius mufculimuneris aboledi metu. Licet enim mu fculi portio aut ferro diuidatur, aut quauis alia occafione diuulla laceretur, tamen quum latior fecundum inteftim longitudine fit, eius ufus non ita prompte, atque uulgö arbitrantur, in eiufmodi adminiftrationibus deperditur. Mufculusifte circularim inteftinum ambiens, quum in medialua figura,ac ue luti quiete confiftit,inteftini refti finem ita colleftum, in feq; cociden tem /eruat,ut excrementa fuo duntaxat pondere defluentia, & non magnü conatum ad excretionem molientia, haudquaquam tranfmittat: dein fi quando illa ab m) ut.9. inteftinis, aut abdominis etiam’" mufculis, 8c fepto tranfuerfo coprimuntur, 4 fa&.A.s uimq;adegreflumtentant,mufculuspropriafun£Honelua,extramediam fi- 1 ‘uit’ guram & habitum ita colligitur,coftringiturq;, ut non uoluntaria excremen-1,7 ’ torum edu&ionem concinne prohibeat. Qua? fi forte eft tempeftiua, mufcu- lumq; proprio munere fungi noluerimus,is extra mediam figuram lic fefe exeuntium ui laxari educiq; permittit,ut excremetis egreflus pateat: poft quem mufculus denuo cum cute,inteftiniq; fubftatia,in mediam redit figuram, cerei 4fiap: uicis ueficae0 mulculo,ut imagine,lubftantia & conformatione,ita quoq; fun-45 N' ftionerefpondens, fedulique ianitoris uices gerens, & perinde ac ille o-qtywrh? Graecis,Latinis autem conftriftor & anulus nuncupatus. COLLI VESICAE ET ANI MVSCV-lorum adminiftratio, Caput m, OLLI uelicas & ani mulculorum adminiftratio,ab ipla In uirls admi-d 3 fgM. ueficainchoabitur:* hanc enim aperitonceo^quainternse ntfiratl°' * °* pubis ofsis regioni obtenditur?cultello aut nouacula libe- rare adeo conuenit, ut ipfa non amplius aliqua fua {ede pe ritonaeo fit continua. Deinde penem ä pubis oftibus dirimere oportet: quod, ubiinuicem heee comittuntur, me-§§iy diocrinegocioperficies,quumnerueis duntaxat &fibro-lis nexibus penis ibidem hereat. At ubiinuicem ofla remouentur3penisq; cor-zfi-cap' pora mitium ducunt, acutiori cultello horum corporü initia proxime ab ex-49 ’ ortufiint abradeda?utpenis ab ofiibus liber pendeat. Mox cultro aliquo pubis fg Ub™s °®l*nu*cem^iiries,fe&ioneperipfbrumccartilaginemdufta.quamfanele uion opera, quam plerique autumant?perfeceris?fi modo ofsium medium ad * - M amuisim i amufsim tetigeris. Haec fe&io, quoniam prius femora in penis mufculorum adminiftratione erant diftenfa, ilico utinuicem ofla abfcedant,occafio erit, d Quo uero remotius offa difiungäs, uehementiüs quoq; adhuč femora abdu- d vtifte*. cenda funt. quod feceris longe commodifsime, fi uno cadaueris crure ä men- ^ ia pendente, & reliquo adhuc illi incumbent e, os facrum in menfae latus acu-tum'ue collocaueris,& deinde utrinque femoribus&ilium ofsibus reflexis, ofla pubis,quantum lubet, diduxeris. Nunc uefica uniuerfa cum pene in con-lpeftu adeo iacet,ut etiam' mufculuueficae collo obduftü,prompte animad- f uerfurus fis. Vt autem fedisf mufculos pariter in tuearis,cultello fenfimuefica f fi.cap.fi fimul cum ipfius ceruice äreäo inteftino tranfiierfis fe&ionibus feparada eft. B>C»D>E-In quo opere fanguinem,fi is ex uenis & arterij s profluxerit, fpongia fedulö e-lues. Vix enim (nififortafsis admodum operofe omnia uafa uinculis itainter-cipere pofsis) fiet,quin inter diflecandu, uas aliquod, aut cafu punftim iftum, aut tranfuerfim neceflario incifum,fanguinem profundat Ablata igitur uefica,& connexu refti inteftini mufculorum ad penis radicem, 8c ad mufculum ueficae propefb,ipfius inteftini mufculos aggredieris: qui fane citra operofam feftionemfunt fummeconfpicui, fi modo diligenter ab ipfis fanguinem, qui jn mulleriltM. hicfoletefle moleftifsimus,abfterferis. Haec adminiftratiopropemodum& mulieri communis efle poterit. ut enim ueficae ceruicis2 mufculusinipla ui- 2 ** deatur,uefica fimiliterac in uiris,eft a periton^o & pubis ofsibus liberanda: ut admtiitu diuifis dein diduftisq; pubis ofsibus,in propatulo fit muliebris ueficae collum, Par* 'quod fuo circulari mufculo potifsimum conformatur. Refto autem inte-ftino peculiares mufculi, execto utero, erunt perinde ac in uiris examinandi. Operaeprecium nunc foret,ualidius adhuc pubis ofsibus diremptis,cultro aliquo acutiori ligamentum,facrum os ilium ofsi coneftens,in finiftro latere di-uidere,ut utrunq; crus cum ofle,quod facro comittitur, feorfum traftari pof-fit,dextroq; cruri facrum adhuc haereat,auth finiftro, prout nimirum mufcu-los,qui adhuc reliqui fimt,in dextro aut finiftro crure aggredi uifum erit. re est 16 t(tb. DE MVSCVLIS TIBIAM MOVEN-tibus* Caput L11 if ROXIMVM quidem nunc erat,femurmouentes mu fculos defcribere,fi demum explicatis antea mufculis,fitu aiciniores aggredi inftitutu fuiflet: uerum quando feftio-nis potius,quam uicini^ feriem fequi propofitum eft,ante mufculos femoris motuü opifices, tibiae motores in prae-(entia ueniun t pertra&ädi.nam quoufq;hos afleruas inte- ________________gros,commode illos adminiftrare nequis. Caeterum quo cAenlinlil.i tibiam mouentes mufculi infigniores &proceriores,magisq;confpicuifunt, de Ffupart.de eo etiam minus Galeni fentetiae pafsim allen tiri queo,quamuis interim etiam non omni ex parte isfibi confentiat. Haud procul enim a calce tertij de Vfu jententia. partium, tibiae motuum opifices mufculos recenfens, eos hac breui oratione 5? nouem enumerat.Tres,qui anteriore femoris fedem occupant,atq; omnium huius loci mufculorum maximi funt,refta ad genu feruntur: horum quidem 3? unus implantatur patellae carnofa apprehenfione: duo autem reliqui unum maximum procreant tendinem,qui latefcens,implantatur toti patellae, ftrin-?? gens eam exquifite, & continens cum fubieftis. Deinde autem praeterueftus articulum, anterioribus tibiae partibus inferitur, eam ,fi iubeatur, exten-?? dens, una cum toto ipfius genu articulo. Ali) uerö duo mufculi,utraque Qnotiicht in ordtio-nis ferie ti-biči mouctt tcs mufculos fcorfim fingulos pertrafid' bimas, ari' tc noüram tturrdtio' praedißorum parte, hic quidem externus, ille autem internus, iri tibiae lateri- u bus inferuntur,ambo obliqui motus opifices. Qui namq;internus eft, crus iri- “ gini adij- trö adducit, alter autem extrorlum abducit. Enafcitur autem ille quidem ex cc cimus. eommifliira ofsium pubis,hic uerö ab extremis partibus ofsis coxendicis: opti “ me enim fic utriq; crus ad motus obliquos abdufturi erant. In medio aute m- cc ter hos Ipacio,aliae tres funt mufculorü explantationes, paruis motibus ipfum u genu moučtes.Flečfit enim genü,& ad interiora adducit tibia, is qui eft conti- “ nuusinterioribus: abducitautem extrorfum fimul fleftedo,uelut inuoluens cc eam,is qui tangit externos. Reliquus,qui 8c medius omnium eft,in femoris ca u put internum infertus,fleftit quide totum quoq; femur,cum eo autem fimul u & totam tibiam euellit, immittes fe eis quae articulum ambiunt tligamentisn “ a mteUigit ufq; ad* alterum maximorum mufculorum, quiin tibia reponuntur,ut fimul « mmpde quoq; tibiam ipfam totam trahat. Reliquus uerö nouem mufculorum articu- “ mouentiu, Jum genu mouentium, gracilis 8c longus, ex ilium ofle enatus, tibiam furfum « Vnßgrüt extendit,in ea potifsimum figura crus totü ftatuens,in qua mollientes,ac fubi- « gentes,pedem ad inguina alterius cruris furfum ducimus.Poft hgc uerba Gale “ nus,Natura in horum mufculorum coftruftione laudaturus, proculdubio in primis exemplaribus fubiunxerat, Mirifice 8c hic Naturam omnia prouidifle: cc b *4 us. & quae reliquo contextu fubfequutur. At eum bmufculum,quem in poplite la titare innuit,temporis fucceflii, 8c in refe&ione fimiaru peritior, cognofeens, haec quoq; fuo,quod ad nos demanauit, exemplari interiecit: Praeter aute hos “ omnes,eft paruus mufculus in poplite,genu quoq; fle&ens.ut fimul omnes ab « iplo hac ferie enarrati,numero decem cenfeantur. Haec fane ipfius oratio cla-rifsima eft,ex qua quiuis etiam citra inlpe£tione,cuiufmodi enarrat mufculos, imaginatione fibi pulchre cofingit: at quam fit ueritati cofona, partim ab ipfo in fecundo de Adminiftrandis feftionibus,partim uerö ex ipfa infpeftione di-fcito. Verum quando ipfius orationis feries in fecundo de Adminiftrandis fe- Galeni in % de ftionibus longior eft, quam ut tota hic defcribi debeat, ego femoris mufculos jtnTmiflL eo ordine,quo ibidem recefentur,enarraturus fum,Galeni lententia poft mu- mufiuio- fculi cuiufq; defcriptione continuo fere fubij ciens, ac pariter addens, quotum ™ inpraeferiptaexlibrisde Partium ufu oratione unumquemq;enumerauerit. Priufqua uerö mufculos aggrediar, idfummo ftudio abs te contendo,ut quot rilUmotu*. motibus tibiam agas,accurate examines. Galenus enim in libris de Vfu partiu, ut precedens atteflatur oratio,tibiam extendi fimpliciter dixit: non adi unges, eam magis autintrorfum,aut extrorfum,aut prorfus in medium refta extedi. At flexionem uidetur triplicem enumerare: unam,qua tibiam retrorfiim,feu in pofteriora furfum uerfus exteriora duci innuit: altera, quaintrorfum illam furfum traftam agi dicit: tertiam, qua tibiam in neutru latus inclinante, refta fleftimus.quanquamtertiuhuncduftum duntaxat flexionis nomine, &prse cipueinfecüdo de Adminiftradis feftionibus donare uideatur.Deindein prg-fcripta ipfius oratione,fecus atq; in libris de Adminiftradis feftionibus,tibiam in latera moueri affirmat,quum unum mufculü hanc extrorfum abducere, al terum mtrorfum adducere fcribit. Verum tamen in ambobus libris,tibig mo tum afsignat, quo haec lurfum oblique, uelut ad alterius cruris femur ducitur: Sc quo tibiam agi ab illis confpicimus,qui pedibus coria in ligneis ftratis emolliunt,aut quum piftores m aliam apud plerafq; nationes calcant.Hos motus o-mnes ita Galenus enarrat,ut proprios prorfus tibiae illos efie arbitretur, ipfisq, peculiares mufculos afsignet: quum interim tibia,quiefcente femore,reftifsi- M z ma fle- maflexione &extenfionefolumagatur.Si enim tibia cum pede in latuš digna animaduerfione ducitur, id fane femoris fit beneficio. Neq; eft quod huic pa-radoxo corroborando prolixius infiftam, quum ipfe iam admonitus,luce clarius animaduertas, tuam tibiam, immoto prorfus femore, duntaxat re&ifsi-mo tramite fle<äi,extendiq;.Quanquam quum motushos,adhibitis etiam nu dis ofsibus, examinas, non perfunftorie animus femoris motibus adhibendus fit.nifi enim gnauiter attederis, te infcio femoris caput in coxedicis ofle (itum mutabit,moxq; alia tibia* flexio extenfioq;, quam prius, apparebit. Caeterüm irimvinium tempeftiuumfuerit,mufculos ipfos aggredi: quorumcprimus acuto exor c * ^ S l mtmnnum. d . *. , v r i n • n ° 9• -1 . * -».i,- tab o i a tu PrmciPlurn?enerueaiubiiantia & modica carne comixtum ducit, ab an- A.ubx\u~ terioriofsis ilium fpinaefede,feu ab ilium ofsis appendicis anteriori extremo. Hic mufculus non procul ab origine totus carneus euadit, & modice dilate- Tuul.j:' fcens,gracilis permanet: eius tame latitudo,ipfius crafsitiem fpifsitudinem'ue e duplo (ut fic dicam) fuperat. mufculusq; hac forma deorfum oblique uerfus 1 ‘ interiora fenfim adeo prorepit, ut internü femoris latus iuxta medium longitudinis femoris exquifite occupetrhinc adhucmagis in interiora retrorfum paulatim procedens,eregionef interni femoris capitis iuxta genu tandeconfi- f h-ftit: ad quod ueluti obliquo duftu reflexus, &s anguftior excarnisq; redditus, kb' antrorfumdefcendit,tendinem educens,qui non latus, fed ad amufsim (quic- & * tah-L Likxde M- quid Galenusyfuis fidens fimijs,aflerat) teres eft, tibig ofsi ad internü latus acu- bcapnui mniffftff. ta?fua?hlineae,fecundum ipfius longitudine exporreftse,* infertus. Hunc mu- 1 w- iculum Galenus in fecundo de Adminift.fe£Konibus primü enumerat3inpr£- * fcripta autem oratione nonum. & utrobiq; huius mufculi beneficio tibia fur-fum ad alterius cruris inguina,aut ad femur allici arbitratur: qui motus no hu ius folum mufculi opera,uerum femur mouentium & tibiae mufculoru auxilio una perficitur. Tibia namq; filis mufculis flexa, & femore deinde fuorum mufculorum opefurfuminanteriora flexo, & fimul extrorfum ualidifsimč circumafto,motus illefuccedit.Nifi enim flexa prius tibia,diftum iam femoris motum fequeretur, eiufirtodi motu tibia nequaquam alterius cruris femo secundus. rj aut; tibiae obduceretur. K Secüdus mufculus amplo & prorfus nerueo1 prin & ** cipio expubisofle enafcitur. Vbi enim pubis oflainuicem"1 cartilagine com-mittuntur, per commiflurae longitudinem duo fibi contigua oriuntur mu- y- fculorum principia: quorum alterum ad dextrum crus,ait erum uerö ad fini-ftrum defertur,fecundum hunc mufculum coftituens. Tanta itaq; huius mu- m ultim~ 4 fculi principi) eft amplitudo, quanta fere pubis ofsium comiffiirae eft longitu- ^ hb‘ do. Principium hoc non procul ab origine ftriftius, fed crafsius, carnofumq; prorfus ita efficitur, ut eius latitudini crafsities uix cedat, & mufculus paulo minus toto teres euadat: qui deorfum per femoris interiora defcendens, fenfim gracilior efficitur,ut iam internum femoris caput non procul a genu articulo contingens,inexaftumteretemq;" tendinemfiniat,eademfede,quapri- n?takcU mi mufculi tendo,tibiae innatum: fed tanto interius, feu pofteriüs, quanta pri- Zaqum mi mufculi tendinis eft crafsities. Hic mufculus in parum obefis mulieribus,fi conßfut quando femora diducunt,rigidum quoddam & durum ligamentum,feu ner charaa,u uus, aut tale quid efle apparet, eo quod excarnis quodammodo in illis mufculus nerueam fubftantiam duntaxat habeat,nulloq; obtegatur adipe. Pr*efenti$ mufculi beneficio Galenus inpraefcripta oratione, tibiam ad internum latus duci atteftatur, illum in ferie quintum enumerans. In fecundo autem de Ad-minifträdis feftionibus,tibiam elatius &interius mufculi huius auxilio attolli prodidit /TVM^Vtl L13 Et II 4°* prodidit hoc eft (fi modo refteipfius fententiam aflequor) mufculum hunc tibiam uerfus interiora maxime inclinante fleftere. quod enim attollere iple dixit, mihi flexum infinuat. Perficeres autem eiufmodimotu,fierefto prius corpore,dextram tibiam finiftro popliti, aut flexura? genu nonnihil tranf uer-fim fubijceres: qui motus nuper difto, ac quem Galenus primo mufculo tribuebat, tanto minus refpondet, quo femur in exteriora minus eft circumuer-fum: adeo ut Sc praeiens motus, flexa tibia, & femore in anteriora fubleuato, extrorlumq; fimul circumafto,fieri debeat,quod fane ä Galeno haud perfun-010 fi.*, ftorie obferuandum fuerat. Tertius,cum alijs ut minimum tribus mufculis, Tertius* * tab.chd- ex infima coxendicis ofsis lede enafcitur. Ab eius namq; ofsisp appendice (quae rati.16 nobis ftantibus,in eius ofsis infima fede: in fimijs uero & canibus, quum ante- p xfaap. rioribus innituntur pedibus, in extima, & maxime poftica habetur) ordinata *9bb. i ab ferie,multorum mufculorum capita principium ducunt, quorum tertius hic 1 ai q PZ mufculus omniumq poftremum obtinet. Ab elatiori enim,&maxime pofte-q «otaU r*Qrj ejus appendicisr fede, nerueum gracileq; principiu educitur: quod deor-r 'zfi*c'dp. fum defcendens,aliquantulum fub origine carneum fit,teretem quodamodo z? hb. 1 w. conftituens mufculum,fixo principio iam longe crafsiorem. Hic deorfum per femoris pofteriora prorepit,aliquantulum oblique tantifper duftus,donec ad f 10 ub.f. pofteriorem fedem interni femoris capitis propter genu pertingat/Ibidem enim extenuatus,&in terete quoque (non uero,ut Galenus docet,ac in fimijs Hkt de ,M-15 tdb.cha fere occurrit,latum) degenerans4 tendinem,in tibiae anteriora refleftitur,ea-nä.3. jemregione?qUa nuper commemorati,infertionemtentans.Sedeiusmufcu litendo hoc fibi priuatim uendicat,quöd anteriori tibi^ fedi ad internü acutae illius lineae latus haerens,ad medium ufq; longitudinis tibiae properet, alijs ten dinibus tibiginfertis,haud seque defcendetibus.Galenus nulli mufculo tibiam mouenti, adeo obliquum adiignat duftum, atq;huic tertio,non animaduer- * tttaB. tens, primum11 mufculum longe obliquius duci, quum is fcilicet ab ilium ofle L>M’ antrorfum,& hinc in interiora femoris ad pofteriora ufq; propemodü defcen x to td.r. dat, & inderurfus obliquo duftu in priora tibiae feratur. Deinde* mufculus, qui ordine quartus erit,obliquior tertio uifitur.illü namq;,fimiliter atq; hunc ä coxedicis ofle pronatu,in anteriora tibiae,fecundum femoris externü capu t, prorepere audies. Vnde etiam tanto obliquiore ipfo tertio quartus ifte fitum nancifcitur,quanto coxedicis ofsis fedes,unde uterq; principium fumit,femoris interiora magis lpeftat. Tertius mufculus, in praefcripta Galeni oratione fextus eft,quem inibi inquit tibiam in internum latus inclinantem fle&ere. In libris uero de Adminiftrandis feftionibus, ut obliquifsimum illi duftum afsi-gnat,ita quoque obliquifsimimotus ipfurn autorem ftatuit.Necefle enim (inquit) eft, tibiam hac traftam anfa, retrorfum furfumq; ferri, & hac in orbem conuolui. Atq; hunc quidem motum obimus, at non quiefcente femore: ne-cefle enim eft, hoc motu tibia flefti, & femur extrorfum non leuiter circum-yiotd.y. uerti. y Quartus mufculus non seque latum principium,atq; tertius,ex coxen °^s appendice ducit. Huius enim" principium gracilius eft, fed fpiflum x^'ßcT tamren* -^e^n^e ad tertij mufculib externü latus,nonnihil fub ipfo occultatum i9 libToI enafcitur. Veritati enim parü confentit,quod ä Galeno in quinti mufculi enar l\u de M- l “ [fb7 ra^one5^e capitibus ä coxendicis ofsis appendice principium ducentibus afle- miniH-fetL ntur, quum quatuor capitum, ab illo olle originem ducentium, quarti huius mufculi extimum efle,& deinde tertij mufculi caput fuccedere fcribit. Caete-riim principium quarti mufculi paulo fub exortu primum efficitur carneum, exatti mufculi formam multo quam tertij crafsiorem referes, ac per femoris M 3 pofte- c ii Ub.p. 402 VESELU VE C OR? O K IS pofteriora fenfim deorfum uerfus exteriora defcendens. Quum uerö mufcu-lus medium logitudinis femoris fuperauit, tenuior redditur, & externa fui fe-de nerueus admodum, quafi tendinem edufturus, apparet. In interna autem fede,c alia pars carnola,ex femore pronata,ipii, ubi tendinem uidetur procreaturus,ita adnafcitur, ac fi alius hic oriretur mufculus, qui quartum augeret: fi-mulq; ex ambobus unus efformaretur mufculus,qui denuo craflefcens,carnei cuiufdam mufculi imagine exprimit,& deorfum protenfus,exterioriq; parte admodum neruofus,in{igni tendine fibulae implatatur, ualidam inlertionem in* proceflum fuperioris appedicis illius pertinaciter molitus.Huius enim ten * /|* dinis occa(ione,fibulaacutübuiufmodi procefliim,qua tibiee coarftatur, exe- u c. rit. Quinetiam femoris externü caput, in externo ipfius latere oblongum* fi- c ^— . 1. . -i n*- v \ 1 • 0 • capto Ub. num gerit, ten dinis huius occalione, ut apteactuto ueheretur, priuatim ex- xN. culptum, laeuiq; & lubrico ligamento incruftatum. Caeterum fiue quartum hunc mufculum uniusloco,aut duorum enumeres,nihil intereft: quanquam Galeni gratia,ne ordine perturbes, unicü opportunius ftatues. Is enim, quum hunc mufculum in homine non uiderit,unicum duntaxat ipfum recelet, utq; in caudatis fimijs illum ego reperi,defcribit. In fimijs enim nulla a femoris olle enafcens portio,quarto mulculo admifceturrfed is unicus eft,admodum in-fignis &latus.unde etiam Galenus illum perpetuo latum,in libris de Admini-ftrandisfeftionibus appellat. Hunc mufculupraefcriptae ex tertio de Partium ufu orationis,feptimum collocabimus, quo Galenus aflerit tibiam extrorfum fimul cum flexione abduci, & quodammodo inuolui. Infecundo autem de Adminiftrandis iefliionibus, totam tibiam huius ope fimplici motu in externam partem agi atteftatur, eorum quae in libris de Vfu partiü tradiderat,oblitus, & proculdubio huius mufculi naturam exaftifsime, propter curforem illum,cui hunc in certamine auulfum putauit,cognofcens.Verifimile enim eft, Lib.i de Galenum illo curforis (cui alij tibiam fle&entes adhu c famulabatur) fympto-mmitfia. mate alleftum, fedulö huius mufculi naturam in fimijs perpendifle, atq; tunc (utfane debuiflet in omnibus) didicifle, hunc fimplici, quod ad genu articulum attinet,motui ä Natura fuifle pra?fefl:um, & flexionem in neutrum latus inclinantem moliri, utcunq; etiam obliquo duftu quartus hic mufculus ad tibiam prorepat: quem faneofsium fituscompofitionisq; ratione,& femoris forma?gratia,potius quam utnonreftopra?eflet motui,obtinet. Verum inte rim ego Galeni fermonem, quo in exteriora tibiam fimplici m otu hoc quarto mulculo duci fcribit, ita interpretor, ac fi per exteriora, pofteriora intelle-xiffet,itaq; flexionem,non uero in externü latus du&um innueret. Alias enim f „ täb r_ Galeni fententia ä ueritate nimium declinaret: quum tibiam in externu latus, Quintus tit monentium. Ljudi U.111UILUJLU1 Ulli LIL/Icilll iliUUCMUum, 2(? r„ agentium quintum enumerabimus,cuiq; quartum caput eoru quibus coxen- >’ “ dicis ofsis appendix initium praebet, aflcribemus: uti huic quinto tibia? moti- 1 r r\ r i *______ *__u . ^ X U,,___________________^ i 12 tah.A buspraefeftorum mufculo, tertium" caput merito tribuimus, quod prorfus nerueum eft,& non nifi longe fub exortu carneum euadit,craflefcitq;, hoc fi- 2,r. i • -• • r* 1 • O-______1'_________ 11----------------- ~_ h 11 tab.? poßtU bipra?ca?teris corporismufculis rarum Scpeculiareuendicans.Nullusnamq; alius tam longo ab ipfius principio duftunerueus uifitur, pra?terquäm quöd <£»#> in pofteriori lua fede, etiam ultra medium longitudinis femoris,impenfe liui- 11 dus appareat,' finumq; fibi elegäter & cocinneinlculptum habeat, fecundum .« .o u * longitudinem mufculi teretem,cui anterior”' tertij tibiam mouentiü mufculi l°^m 18 pars HVM^m F^AZRIC^L L1ZER II 4°3 pars ita pulchreinnititur,utprorfus exiftimem,tertium mufculum cum cjuin to,unius mufculi uice a multis Anatomicis ablatum difleftumqjfuifle.Vt ue-ro tertius mufculus,moxab exortu crafliis,carneusq;, & teres deniq; efficitur, ac longe fupragenu articulü ex tenuatur,in tendinemq; ceflat: ita contra quin tus mufculus, utfuperiorifede diu nerueus permanet, fic humiliori fede craf fefcit,ac ueluti carneus & teres cofpicitur, ad pofteriorem primum regionem n " interioris capitis femoris, iuxta genu,tendinem° produces teretem,qui ad id o\!ub.o. femoris caput cum terti) mufculi tendine reflexus,interiori lateri anterioris ti biae ofsis fedis infertatur,non adeö in tibiam defcendens,uel etiam antrorfum prorepens, ac trium primorum tibiam mouentium mufculorum tendines, p i tdb.i, quos hac in fede infertionemP moliri fcripfimus. Quanquam uerö quinti mu fculi tendo non aeque demiflam infertione,atq; nuper difti tentet,non tamen q iz tub. interno femoris capiti,iuxta ' initium mufculi mferitur,quem pedem mouen mwu*. ti11111 primum enumeraturi, ab interno illo femoris capite principiü ducere teftabimur. Et quemadmodum quinti mufculi tendo in illud femoris caput r fig.Mp.i non implantatur, ita neq; tibiam femori committentibus" ligamentis praeci-s,v' puo nexu firmatur,aut inferitur. Quod fane haud ofcitanter Galeni gratia eft obferuandum,qui quinto fuo mufculo,in fecundo de Adminiftrandis feftio-nibus libro, in femoris caput & articuli genu ligameta infertionem tribuit^ miris modis de huius mufculi officio & munere folicitus, fibi parum conftat. Primo enim ait, quinto loco enumeratum ab ipfo mufculum, tibiam feniim in exteriora circumuertere, ac motu terti) mufculi fungi, quamuis non aeque magno.Secundö autem inquit,fi hunc mufculum ad caput fuum tendas,cum femore etiam tibia retrorfum introrfumq; ferri uidetur. Tertio uerofcribit, fe propemodum difturum, quintum ipfi enarratum mufculum, tibiseflexus fblum autore exiftere: addens, ipfum non magis tibiam fleftere, quam ad internam regionem abducere uideatur. Quarto ad di t,hunc mufculum leuiter s Htah.r, & obfcure quodämodo genu articulum mouere,aut fleftere,acs alium quen-dam in poplitis articulo latenter repofitü effe, qui uelfolus ipfum fleftere po-teft,uel maxima potentia praeditus eft: eum fubaudiens mufculum,quem nos inpoplite latitantem fere nuncupamus, quemq; priuato Capite poft nouem tibiam mouentium mufculorü hiftoriam defcribemus,cuiq; Galenus dignifsi mum munus,quod primus illum obferuauerit,immerito affcribit. Ad haec,in t n tab.r. fecundo de Adminiftrandis feftionibus libro, Galenus ueteres (qui * quintum noftrum mufculu,fimul cum tertio fortafsis,cum ita mutuo haereat, unumq; quafi mufculum efformare uideantur,unius mufculi loco,inter diflecandum una abftulerunt) non femel irridet, quod quendam femur mouentem mufcu u ^unVibiam fleftere fcripferint: illum infinuans“ mufculum,qui omnium cor poris mufculorum crafsifsimus eft,&femur mouentiu quintus mihi,perinde ac Galeno in libris de Vfu partium, enumerabitur: qui eunde in libris de Adminiftrandis feftionibus, femur mouentium primum recenfet,&: in tibiam non pertinere admodum uere aflerit. Vnde etiam miror, qui tertium de Vfu partium librunimpraefcripta oratione tumnonreftituerit, quum inpoplite xtiur, latitantis mufculi, poft libros iam indubie prius editos, mentionem fecit. In praefcripta enim oratione,oftaui mufculi loco, non fecus quam Veteres fafti-tafle innuit,unum enarrat,quem ego prorfus arbitror effe,pofteriorem quin-y ivitd. ti femur mouentium mufculi7 portionem, fuo tendine in internum femoris caput infertam, iuxta initium primipedem mouentium mufculi.quanquam interim illi eius quinti femur mouentiu mufculi portioni cum tibiae motibus M 4, nihil Calem de quin to mufettlofin-tentu. ' Lib. if. 404 UKV. VESLALI! T> E CORTORIŠ nihilprorfusfit commune: uti" quintus tibiammouentiummufculus mihi z enarratus,folius tibiae flexioni,non uerö femoris motibus,famulatur. Ac proinde fi quando (ne hic in Galeni fententijsrecenfendis nimius fim) humani corporis fabrica? cognitione adeptus ens, una mecum prompte iu dicabis, ex fedula difleftione Galenum potius poffe intelligi,quam exipfiuslibris adeo dif!onis,illa pofle ad amufsim & uere difci. At nunc deinceps reliquos tibiam mouentes aggrediamur, Galeni communis praeceptoris, & Anatomes pro-• fefforum facile principis autoritate ob oculos femper pofita. a Sextus itaque a ? tab.K mufculus (quem primo loco,nifi Galeni habita fuiflet ratio,defcripfiflem) eo 4 accuratius uenit infpiciedus, quo rariorem inter reliquos mufculos naturam Itlb.p*' adipifcitur. Av latere enim externo primib mufculi, ab ilium ofsisfpinaenafci- b stab.z. tur,intus acutum carneumq;c caputobtinens,quod muris lacertae'ue modo c latefcens,deorfum ad regionem coxendicis articuli fertur, ubi rurfiis caput id x ad y* feu mufculus anguftior redditur,& priufquam magnum exterioremqj femoris proceflum perreptet,non amplius carneus cofpicitur.adeo ut fextus mu- d fculus aliud nihil tandem fit, quam longifsima & latifsima membrana, tendi- cid^3^ib' ilis naturam referes, cui nunc defcripta & carnei exaftiq; mufculi formam re- l fub y\ praefentans pars innafcitur.Statim enim ab initio in exterioriparte,inftar latce tab' membranee in confpe&um uenit, aliquoufq; coxendicis articulum amplexan tibus mufculis obdučlae. Quum uerö membrana rnagnu femoris proceflum iuperauit,totam anteriorem femur amplexantiü mufculorum fedem,deinde & pofteriorem & exteriorem cutis quafi modo tantifper integit, quoufq; ad genu articulum defcedat: quem ubi fimiliter quoq; membrana obuoluit,ipfa in anteriorem tibiae fedem & externum illius latus inferitur. Cseterüm huius membranae,feu tendinis, utcunq; appellare lubeat,non eadem undiq; eft erat fities.T ota namq; pars,quae anteriori femoris fedi,& pofteriori obducitur,te-nuifsima eft: atq; haec tanto tenuior confpicitur, quanto interiorem femoris regionem uicinius accedit. Ea uerö membranae pars, quse externo femoris lateri exporrigitur,ualida craflaq; eft,& accurate lati tendinis fpeciem exprimit. Huius fibrae refto tramite, quoufq; anteriori tibiae parti ad latus magis externum & ad fibulam inferantur,decliues defcendunt.Tendo autem hic ad infer tionis fedem illis tendinibus commifcetur, qui cum ipfo quoq; tibiam extendere dicentur. Praefens namq; mufculus extendentium numero uenit afleri-bendus. quanquam infignem ufum femur ambientibus mufculis etiam prae-ftet,tranfuerfi cuiußam ligamenti ritu omnes quos ampleftitur mufculos,in fiia fede (ne aliquo fcilicet permutentur) continens. Atq; ita eius membranae uices gerit, quam cubitum occupantibus mufculis circularim obnafei, prius infinuauimus. Quam uerö perfunftorie Galenus hunc mufculum deferibat, tria, quibus illum dignatur, uerba, in fecundo de Adminiftrandis fe&ionibus oftedunt. Arbitror enim hunc in libris de Vfu parti u Galenum latuifle, quum in trium,quos ibidem recenfet,tibiam extendentium claflem illum non repo luerit,quumq; quarti pr^feriptae orationis mufculi ortum fermoni addiderit. Si enim fimpliciter (ut de caeteris mufculis loquitur) quarti infertione & mo tum tantum exprefsiflet,arbitratus fuiflem,hunc Textum ab ipfo eius mufculi f *tah-*‘ loco haberi,quem in externum latus tibiam abducere tradidit. Quod fane hic mufculus,fifitu ipfius duftumq; fpeftes,praeftaret, modo tibia uel minimum g 2 $,cdpt in latus ageretur. Verum quum explicatius de quarto mufculo locutus, eius ab originem fermoni addidit,liquido Galenus commoftrat, fe fextum hunc non proponere: quandoquide hic non ab sappedice coxendicis ofsis, cumh tertio, HVMiANl F^iVKlCyA LIVEK J L 4^ quarto 8c quinto nobis enarratis principium ducit: ut ipfc tamen innuebat,ab extima fede olsis coxedicis abducentem mufculü exoriri affirmans.adeo fine, ut fateri cogamur, hunc mufculu Galeno in pr^fcripta oratione incognitü fu-ifle: & quemadmodü falfos tibiae motus fibi effinxit, ita quoq; mulculum ali-i 4 tab.*. quem,fuaimaginatione excogitatum,nobis tradidille. 1 Tres, qui adhuc enar $ Ubtab.r. ralldi fuperfunt,dilucidius fortafsis recenferentur,fi quem Galenus poftremü numerat,nunc lep timi loco defcriberemus: uerüm quum hoc Capite Galeni ordinem fcqui uifum fit,eos etiä qui adhuc reliq ui funt,fua fene aggrediamur« httäb.A.fc Septimus itaq; neruea,lataq;& ampla origine ab externo femoris ofsis latere septimm. tf no nafcitur,totam radicč magni femoris”1 procelTus in orbe amplexus.Origo hec i ftatim ab initio crafia carnofiq; efficitur: & ilico a femoris olle ab{cedes,illi in-1 ' *££* fternitur" mufculo,quem oftauu nominabimus. Is namq; aliqua fui portione tn s tab.v. huic feptimo fubtefus,in caufa eft,quo minus feptimus tota fern oris longitudi n *>6U'r' ne ipfius ofsi,quemadmodü ipfe octauus,adnafcatur.Septimus itaq; mufculus fua amplitudine totum externü femorislatus citra omne, praeterquain exortu,ad os conexum ampleftitur,magna quoq; anterioris &pofterioris fcdisfe- 0 ftah.cb* moris parte occupans.Hic toto defcefu carnofus uifitur,°paulo fupra mola aut p s 7ab’g. patellam in ampluP tendinemdefines,quemo£lauimufculi&:noniq tendini-q s uhi. bus comixtum,fimul cum illis patella apprehendere,tandemq; in anteriore ti • TenduntL biae fedeinfcri audies.Quanquäetiam fcptimi muiculi tendinispofterior pars: r 3 tab.*. ualide fextf mufculi permifceatur tendini,qui huius fcptimi externam fcdem 4 Prse C2eteris femur occupätibus mufculis integit.Pofterioriautem fcptimi fc- 1 io tab.r, dis quartus tibiam mouentiu mufculus attenditur, quemadmodü anteriori is *tKndltp' qui1 nonus omniü futurus eft. Quotus uero ordine feptimus hic mufculus in 14 praefcripta Galeni oratione habedus fit,ubi & duos alios adhuc abfoluero,ipfe Ts?6tL"\ augurabere. u Oftauus mufculus totam propemodü femoris ofsis amplitudi • j* __i ~___1*___:«*1:__* ‘____•_________________*y n 1 ^ r l t,z ^■4 ^-7 y Bl, 13,11 T, ; dium,nudam relinquit' linea, cui maximus totius corporis'’ mufculus, feufe-t» «,u a,mur mouentiu quintus,inferi docebitur.Dein ad radice quoq; inferiorum fe-xifLup. moris capitum, pofteriore ofsis femoris" amplitudine o&auus hic mufculus f> non integit,cuius’ principiü a femoris oßis ceruice nerueum exoritur: fed fen •mv}’u. fini carne adauftum, ä femoris quoq; magni procellas radice ipfius portio ita z enafcitur,acfieius obliqui duftus gratia,duo principia obtinere no perperam 3oUb.it. diceretur: ac unum quidem femoris ceruici, alterum uero magno illius pro-4 6 tab.r. cefiui ferendum effct acceptum. Vtcunq; fit, mufculus obliqua hac Sc ampla origine enatus, deorfum defcendit, femoris os, uti diximus, adeo ambiens, ut duo ipfius laterain pofteriori femoris regione paulo minus toto fint cotigua. Quo uero magis defcendit, crafsiorfempercarnofiorq; efficitur, quoufq, ad internum latus anterioris in femore regionis, quodamodo incrafium&ad-b 6 ub.v, modum carneumbfcmicirculum propter patellam extuberet,ex quo latus ua ulanltt ^usci’ enatus tendo/ patellam,ficuti paulo pöft dicam,ampleftitur. Hic mu-tur,tendo &ulus tota ipfius longitudine e direfto femper illius carnei fcmicirculi & cer-dTtabA u^sfemorls carnofiorcrafsiorq; apparet,quam quadfeptimomufculo fub-fternitur: fub illo enim tenuior euafit,attamen carnofus inibi quoque permanet. Quando itaq; fccundüm femoris longitudinem in anterioris ipfius ledis interno latere oftauus mufculus procerius extuberat, & fcptimi quoq; ante-rZwtin. nor Pars ^ direfto lateris exterioris eius fedis femoris,quae anterior eft, expor-dice prngitur,m medio anterioris femoris fedis feptimus una cum oftauocfinum efformant impenfe liuidum,cui tota femoris longitudine mufculus innititur, quem 406* VES^LII T>E C OZ? ORIS quem ordine nonum efle dicam,fifnulatq; oftauum mufculum in Galeni ora' tione proculdubio primum effe addidero: quandoquidem adhuc quodam-" Konus, modo carnofus,molae feu patellae inijcitur. Nonus (cui Galenus exortus fe- f 4 tab*. wmstfiai- dem PerPeram afsignat)non ex femoris offe enafcitur,uertim ex iliu ofsis8 tu-aliter libi; de berculojin anteriori ipfius regione, fuper coxendicis ofsis acetabulum promi- h tab-*-9 yjufAruwm. ngte Ab hoc enim tuberculo nonus mufculush principiünerueum acutumq; g\*Zfc afTumit,& deorfum reftä in femoris anteriora defcendes,lacertae murisq; for caP x*lib• mam adipifcitur,carnea fubftantia auftus,& illi finui incumbens,quem fepti- 1 4 ub.o. mum mufculum cum oftauo eff ormare nuper retulimus. Priufqua uerö nonus medium longitudinis femoris defcendendo fuperarit,1 arftior graciliorq; i 4 tab.*. fenfimefficitur,multoqfupragenuarticuluinR tendinem finit utcumq; am- k ^ub.?. plum,fed tenuem: qui refta patellam accedens, in anteriori ipfius fede denuö dilatatur,1 tendinibus feptimi & oftaui mufculi permixtus. Attamen hic ten- 1 sp'#* do alijs non adeo ualide,atq; feptimi Sc oftaui mufculi tendines inuicem,con-nafcitur.quandoquidem tranfuerfis, quaenouacula ducutur,feftionibus,non admodum laceratus,a fiibditis tendinibus ad anteriore ufq> tibiae ledem auelli potefiVtcunq; fit,ex tribus poftremö enarratis mufculis,unus hic tendo conflatur,cui patellae corpus uniuerfuminnafcitur. Nihil enim patella? ipfius ten-dine non obducitur, praeter interi ore pofteriorem'ue ipfius fuperficiem, quae laeui cartilagine incruftata, finum inferiorum femoris capitum refpicit, mu-tuoq; ingrellu cum illo relpondet.Quum uerö tendo ifte ad eum modum patella amplexus,& pofteriori ipfius fede,qua femoris ofsi non connafcitur,mul to duriufculoque adipe, & mucofo acuifcido humore imbutus, genu articulum tranfcendit,arftior 8c crafsior efficitur,ualidifsime in anteriore tibiae"1 fe- m dem,non procul fub articulo,implatatus.In caudatis uerö fimijs non aeque ar- A' £tatur,neq; etiam pariter crafiefcit: fed membraneus quodammodo,tibiae inferius multo,quam hominibus, in feritur. Deinde illis quoq; fimi) s reliqui tendines in tibiam implantati,membranofiores latioresq; quam hominibus obti liLx de fcy.O“ n tabA, k iota.*. 2 io tab,r. m it frf.Y, ft ti tab. f. o Tl tab.a. p ii tab.?. (J it tab.Y. r ii j izte&.H, s, n. f x fig.cap. jo E. W fig.cdp.l S>V. X I2»I3 td. y 4 fd&. «i*. * 4 tokf, T. * ut» f fig. cap. 29 hb. i S, tiVMam liter ir. 407 parte obferuabitur' fexti .mufculi membrana, feu tendo, quem cu tis modo a s,9,'m‘ "“fi* 7* i* • n* VL • . 1 r • r 1 U . mufculus, ofcitanter fecantibus femur mouentiunf1 quintiportio cenfetur, ®c' ex pubis olle carneo amploq; initio in homine enatus* Ex tota enim oßispu-o 2fi.cap. bis0 linea,ab anteriori coxedicis olsis acetabuli fede,ad ofiium pubis ufq; com-cüdüttt X) mifluram extuberate, mufculus hic principium ducit, quod adpoffenoi a ad-v ad u. modum oblique defcendens, seque amplum tantifper afferuatur, donec bre-p i fi.cap. ui,fed amplo tendine femoris ofsip inferatur. Fit uerö lpfius inferti o eregione ?°hb.ic,c. parui femoris procefluSjin interius femoris latus, oblique deorfum uerfus po-fteriora tendens. Hic mufculus in hominibus liuidum fe fpe&andum offert: at non seque atq; in caudatis fimij s,quibus mufculus ifte mmor, 8c non fimili- . q stab.©, ter lato principio enatus conlpicitur.q Tribus his mufculis Natura,ut fimulfe- Sexth7 O' S A,i' murfleflreret,& introrfum uerfus alterum crus admouerent,cami{it. Sextus munm’ enim,quem fleftentium primum recenfuimus,furfum ualide femur attrahit, fleftitq;,ad interiora id agens. Septimus fimiliter femur furfum attollendo fle ftit, fed multo minus fexto uerfus interiora admouet. Oftauus modice furfum femur contrahit, infirrnteq; flexionis autor cenfetur: uerüm femur uali-deintrorfum uellit, ita profe&o, ut fleaentes & extendentes mufculos,duobus quoq;reliquis,ijsquelateralibus adinteriora exterioraque motibus Natura praefecerit. Galenus, quum femur fleftenrium munus in libris de Vfu par-r ♦«*.«>. tiumrecenlet/unum tibiam mouentium,femoris quoq; flexionis opificem mJ‘,/i.ulifinn- r . -j -»* • */ i • dano femur racit,eum uidelicet,quem nos nonum enumerauimus,quiq; elatius quam co- fte&ant. s stab.a. xendicis eft articulus (quod* feptimo&fo&auo tibiam mouetibus haud eue- Lll,'xs' t fUb,Pt nit) principiü mutuatur: non quod proprio motu mufculus id efficeret, fed fecundario. Nutn uerö id ueritati confentiat, tecum expendito, una animad-uertens, an cseteris quoq; tibiam mouentibus, qui elatius quam femur confi-ffit,aut non ab ipfo femore principium mutuantur, aliquod in femoris motibus officium aflcribere uelis. Ego,quo minus id faciam,ex multis mufculis rationem fumo, qui nonexofle,quodmouendo, aut cui inferuntur ofsi proximum eft,originem ducunt: cuiufmodi in tibia & cubito & brachio occurrüt permulti, quibus fecundarium munus (uti hic fecit Galenus) a nemine, idq; merito, attribuitur, ut taceam, fi uera effet Galeni fententia,debuiflefemoris flexionem‘cum tibise extenfione femper cocurrere, aut filtern homini femoris extenfionem,extenfa tibia,moleftam efle: quemadmodum flexis in uolam digitis,aegre brachialis extenfione ferremus: aut brachio retrorfum afto, non lubenter cubitum flefteremus.Pofthabitisitaq; fecüdarijs illis,aut ex accidente euenientibus Galeni mufculorum funftionibus,duos,qui adhuc fuperfunt, ac femur contorquent,mufculos fermoni addamus,eos nonum Se decimum u s tab.% enumerantes.u Nonus igitur fub* oftauo nobis comemorato occultatus mu- Nonm. 13 tab.^ fculo, anteriorem" foraminis ofiis pubis regionem fibiuendicat,hicq; ex ofsis x stab.z. membranae foramen occupatis amplitudine principium ducit carneum, ycap.2?ub. & interiori fede liuens,elegantisq; mufculi fpeciem pr£ fe ferens: qui tranfuer tal ^im *n exter*ora?fecundum pofteriora coxendicis articuli,&a ceruicis femoris 14 b. ffiperiora duftus, ac fenfim anguftior redditus, ualido fatis & utcunq; amplo lo iib To tenc^ne ffifertionem molitur, in magni femoris proceflusb finum, qui femo-b eiufdem ris ceruicem & caput,ofsis coxendicis acetabulum fubintrans, e direfto refpi- c Clt* decimus internam difti nuper foraminis fedem occupat, <& nono Ion- W h ge ualidior,principium ducit a tota1 linea,quae ab interna ilium ofiis fede, qua r.i6 f,g, primi ofiis fieri ofiis tranfuerfo proceffui committitur, per internam coxen-d 3 fi.cap. dicis ofsis & pubis ofiis regionem, ad pubis ufq; ofiium comiffurae elatiorem Partem procedit. Latum hoc principium, quod ueluti tribus lineis feuinferi- N j ptionibus 4T4 iAKI). VES^ŽLII VE CO19 0 Z IS ptionibusin{ignitur,carnofum eft: & totam internam ofsis pubis &ofsis coxendicis fedem occupans, liuidumq; apparens, fenfim adeo' arctatur ut eius e 'g amplitudo coxendicis ofsis' interuallü non uincat, quod inter acutum ipfius ZmJTI proceflum,&pofteriorem fui appendicis fedem habetur, Ad hoc enim inter- H-uallum,quod amplum (Inum fibi infculptum gerit,decimus mufculus extror fum refle£iitiir,rn agnum femoris accedens proceflum. Hunc fane reflexum *er ^ ^ ^ magna Coditorisinduftria mufculus molitur: qua enim adh Unum hunc cir- f cumuoluitur,externa parte carnolus eft: ea aute parte, qua finu tangit, omni- ca^'19/f' noneruofuscofpicitur,&ueluti tres teretes comonftrattendines,Ierie qua- i Jtab}* dam a4 fmum reflexos. Tendmes hi in mulculi fubftatia,paulo anteaqua mu- t>u* fculus fmum contingat,lati exiftunt: led qua finui obuoluutur,ftri£hores eua-duntjfingulirurfus in magno hoc finu peculiare finum fibi uendicantes. Amplus enim finus duas leuiter extuberantes oftendit lineas,quae tranfiierfim du £fcae,illum ueluti in tres partiutur,tribus eius mufculitendinibus caelatos. Ten dines,ubi finum fuperarunt, inuicem colle&i, in unum finiunt tendinem* fi- & t p.ap. nui magni femoris proceflus una cum nono mufculo implantatum. Quum *ollb'lK'. itaq; tres hos tendi nes, qui exteriori parte carnem obnata habent, intueberis, Facile colliges, hic Naturam decimo rriufculo robur additum uoluifle:ne fi carneus omnino eflet (uti & de feptimofemur mouentiü mufculo fuperiüs monuimus) in reflexu & motu,ofsis duritia compreflus laceraretur. Vnde e-tiam finui ligamen tum,/eu crafla ualidaq; membrana obnafcitur,ne ofiis con taftus mufculum in reflexu uitiaret.Ad haec,ligamentum id laeue admodum, & uifeido unftuofoq; humore oblitum eft,quo facilior mufculi ad finum effi ceretur circumaftus. quod Naturae artificium in rotulis & cardinibus fedulo imitamur,non folum motum accelerantes, uerüm ut ferius,qui refleftitur fu nis,attritu corrumpatur,ftudentes. Praeterea ut folo rotulae finui funem non committimus, fed rotulam in trochlea aut furcula (ne ex finu funis labatur) Carnea portio- firmamus: ita quoq; Natura,ofsium finu non contenta, a fuperiori finus parte nes, decimo mu> \ O 1 * C * * 1 i • r i . I L jcuioattenfa. unum,. -110 tab.A u z fi.eaf). x E COR? ORIS nitimur/ ualidum ligamentum prodit, totam inferiore pedis amplitudinem fubiens, fi unum utnnq; mufculu exceperis, cui id non obducitur. In interno quidem pedis latere isg mufculus eft, qui pollicem ä caeteris abducere dicetur: in externo autem,11 qui minimum digitum ä caeteris amouet.Obnafcitur itaq; hoc ligamentum longe manus tendine crafsius 8c robuftius,toti inferiori fedi eius1 mufculi,quem fecundos quatuor digitorü articulos fle&ere docebimus. Atq;id eo fit pa&o,ut quis propriam eius mufculi membranam hoc ligamentum diceret: nifi. iuxta digitorum radices,qua eius mufculi tendines tranfuer-liim quatuor digitorumligamentü fubeunt, id a mufculo abfcederet: &dein tranfuerfis digitorum ligamentis obduftum,acin quin q; partes difcretü,infe-riori quinq; digitorum fedi obnafceretur. Ceterum (uti etiam paulo ante mo nuimus) plurima duriufculi adipis copia ligamentü id (aut utcunq; appellare tibi uifum fit) & cutem intercedit: quanquam interim fibrofis nexibus admo dum frequentibus ipfi comittatur. Eiufmodi itaq; ligamentum priuatim homines tendinis lati uice fortiuntur:quod fi forte ab aliquo ducendum fuifiet tendine,profeftö illum ualidum crallumq; admodum procreari oportuiffet. Nam fi manus tendinem cum hoc corpore ligamentofo contuleris, quadrupla tendinis per cubitum exporrefti craftities in tibia neutiqua fuffecerit. Nihilominus tamen inpofteriori hominis tibiae fedeK mufculum reponi audies, qui carnofo principio ab exteriori femoris capite enatus, & carnofus, priui-quam bene poplitem fuperauit,efle definens, tendine producit, longe illo qui manus latum tendinem emittit, graciliore. Verum hic tendo, pedis plantam haftenus mihi ne utiquam fubire uifus eft: at interno calcis lateri, ad pofterio-remipfiusfedem implantatur, neutiquam fummepofticam calcis fedem, ut ille caudatarum fimiarum mufculi tendo,attingens,multoq; adhuc minus fi-num in hac calcis ofsis fedefibi uendicans,quo non errabüdus uehatur. Quod uero mihi commemoratum in hominis pede ligamentum, & firniß latus ten do,parem ufum cum lato, qui manum fubit, tendine praeft en t, conformationis fimilitudo argumento eft. atq; id eo adhuc firmius perfuadet, lati in manu tendinis non infrequens defeftus. Haud femel enim illum in manu deefle,&1 tranfuerfum in interna brachialis fede repofitum ligamentü, fui portionem porrigere,quse tendinis lati uicem fupplebat, in homine fecus multo quam in fimijs comperi. Vti etiam a™ tendinibus brachiale fle&etibus,eum tendinem produci,interdum obferuatum eft,nunc ab illo qui quarto brachialis ofsiinfe-ritur, nunc ab illo qui per tranfuerfum brachialis internae fedis ligamentü du-£fcus,poftbrachialis ofsi indicem fuffulcienti multo ante inferi dicebatur. DE MVSCVLIS PEDEM MOVEN-tibus«. Caput Lix«. EDEM uniuerfum perinde ac manu fleflrimus Sc exten dimus, & deinde in latera ducimus. Quibus autem id fiat articulis, in pedis ofsium enarratione, fuperiori libro non obiter percurrimus: hic pedem mouetium mufculorum hiftoriam,a pofteriore tibiae fedem occupantibus, opportune inchoaturi. 1 Primus itaque ä radice interni femoris __________________ genu articulumb capitis, unico enalciturprincipio, fi modo ipfius continuitatefpe&es.fi autem fubftantiae animum attenderis, id prin cipium duplex apparebit:c unum quidem fuperius,& magis iuxta femoris me dium interius:d alterü uerö inferius; & nonnihil exterius,pari omnino modo, quo re- f 13 tab,^. 14 f g utab.f, h 13 tab.t. i 14 tab.®. h, I 4 UbJ. m 3 tab. A, m. a iitab.b' 10.1 A.J f. 8 p. 9 mj T. a, b i fi.cäp. 30 hb.i E, c 1 itub.&t d uttb.f' hVMUni L12ER It. 419 t}ub.fi,0' qüo reftum abdominis mufculumf enafci retulimus. Superiornamq; principi) huius mufculi pars, carnea lataq; eft: & deorfum protenfa, paulo fub genu articulo cum reliqua initij parte cofunditur,quae exafteneruea liuidaq; in exortu erat: 8c deorfum refta per genu articuli pofteriora defcendens, ualde car neum crallumq; effbrmat mufculum, qui formam exafti (ut fic dicam) mu-* f i* tab.e. fculi refert/ Priufquam uerö ad medium tibiae logitudinis,iam anguftior redditus, pertingat, carnofus die definit, & ex fuse inferioris partis amplitudine tendinem latum educit, in cuius medium aliquandiu adhuc carnofa mufculi pars porrigitur. Hic itaq; mufculus in interno pofterioris tibiae fedis latere du-g m td.*. citur: in externo autem lateres fecundus mufculus confiftit,qui ab externo fe- secunda. lbuua.it nioris capite enatus, deorfum fertur, omni exparte primomufculo fimilis. 6 tab.cbu- Quum uerö utriq; a femoris capitibus deorfum tendunt, non procul ab exor-Ztlnr. tu fefeh contingunt,inuicem fibrofis nexibus hgrentes A quo magis deorfum 140.156. prorepunt, eo ualidiüs connafcuntur: utiam tendo,quem ambo producunt,1 \ 'xiuC. unus omnino exiftat.Interior tamen,feuprimus mufculus,prolixiusnonnihil carneus,quam fecudus,deorfum ducitur: quod in mulculofis citra confeftio-nem efteuidentifsimü.Duo enim infuraprominentes mufculorum uentres, carnea?partes funt praefentiu mufculorum,furae magnam molem efForman-tium. Tedo autem ab ambobus mufculis enatus, & paulo anguftior redditus, in caudatis fimijs in pofteriorem calcis fedem ualidifsime inferi tur.In homini k i, ta.r, bus uerö non multo fub carnofa mufculorum fede, fubiefto cuidam* mufcu-113 tub.ud lo1 adnafcitur,quem quartum inter pedis motores recefebimus. Atq; hic con-* nexus adeo eft pertinax, ut nulla ratione hunc tendinem ad calcem ufq; ä fub-iefto mufculo dirimere queas,& aflerere cogaris, ab hoc tedine & quarti mu-Zntbr ten^nem unum efformarijin pofteriore calcis fedem infertu. Ac proinde ad [,; etiam forte Galeno fuccenfebis,dum alios fe Arionis profeflbres falfo increpat, iil.z de ys.td-quod duorum primorum mufculorum tendines tertio cuidam tendini com mifceri, neq; alteri non connexos in calcem inferi fcripferint. Hoc namq; uere de hominibus illi prodiderunt,parum foliciti,num tendines fecus in fimijs cal ci implantarentur. Duobus his mufculis hoc priuatim inter cseteros fere totius corporis obtigit, quöd in ipforum capitibus non procul ab exortu fingula innafcuntur fefamo comparata ofsicula,qua? Igui fua & lubrica fuperficie, qua ex mufculorum eminent fubftantia, laeuem fpeftant inferiorum femoris capitum fuperficiem,cui innituntur,cuiusq; uim & impetum excipiut,fic communi felaminorum ofsiculorum ufu ad robur mufculorum haud obiter con itabfl' ^ucentaa- "Tertius mufculus ille eft, quem fuperiorfCapite ten dineinfigni- rehlw. 9T.sf'9M. ter gracilem producere diximus. Ab externo enim femoris capite teres enafci W “TJ' tUr Pr^ncipium^amiam m ipft> exortu carneum & gracile. Ab ortu tame non ita procul dilatefcit, exafti mufculi uentrem utcunq; crafsiufculum referens: ° [upefv ueruF1 moxftlb poplite uenter ifte° gracilefcens, fumme gracilem tenuem q; educit tendinem, qui quemadmodum & mufculi uenter, fub duobus nuper commemoratis mufculis occultatus,&fuper quartum expanfus,fenfim oblique deorfum prorepit, quoufq; ad internum duorum primorü mufculorum * 1 fi6c. t^n^™s ^atusPelabatur,ubiis quarto mufculo ualidifsime conefti incipi t.Ter tij mufculi tendo hinc deorfum ad internum ufq; calcis latus fertur, iuxta pofteriorem calcis fedem ipfi implantatus, non autem pedis plantam fubiens, il-qntab.v. lius mufculi modo, quem in fimia latum plantae tendinem educere, prius re-iTuabf Cen^* q Qifart:us n°nfolumfuramcoftituentium mufculoru,uerum etiam Qumm. h q.i61 omnium tibiam amplexantium maximus, pofteriorem tibiae regionem fua ampli- ft; tibuldc Z *4 tub. 420 VES^LLU VE CORPORIS amplitudine occupat/Enafcitur enimexpofteriorifede8 coarticulationisfi- r u tabj. bula? ad tibiam,nerueo &ualido initio,quod deorfum modice du&um, adeö dilatefcit,ut latitudinem tibiae oßis 8c fibulae uincat: non tamen aeque craflus eft,ac latus,amplus'ue. Ex hac uerö amplitudine, priufqua medium tibise longitudinis fuperauit,fenfim arftatur, & paulo fupra calcis regionem in ualidif iimum 8c craflum degenerat tendine, non folüm ab ipfo* formatü, fed etiam ä primi & fecundi mufculi tendinis concurfu.Ex tribus itaq; his mufculis pro- tJ7tT creatus tendo,uniuerfae pofteriori calcis11 fediimplantatur,quam Natura,quo er Y* facilior promptiorq; tendinis perficeretur infertio,depreflam afperamq; effin cap!n ut xit. Caeterüm quia calcis os extra tibiae ofsis re&itudinem* prominet, 8c ipfe 'xc'obferui quartus mufculus propemodum toto progreflu tibiae ofsi 8c fibul^ incumbit, u in 2 er ? paulo ante infertionem tendo a tibiae ofle procul7 abfcedit, triangulam effor-mans cauitatem,cuius bafis eft longitudo calcis extra tibiae oßis rettitudinem y ub.x. prominentis: alia autem duo cauitatis latera coftituuntur,unum quidem tendinis ipfius anteriori fede, alterum uerö pofteriori regione illorum* mufculo * rum,qui fub quarto reconditi,pofteriorem tibiae regionem occupant. At que hsec ea demum eftcauitas,cui Homerus Achillem in Heftoris crure funem traiecifle,illumq; ad currum religatum, circum moeniaTroig traxifle cecinit. Quod etiam lanios, quum boues aut oues iugulatas attollunt, imitari confpi-cimus, baculum tranfuerfimfubhoctendinetranfmittentes. Porro quartus mufculus externa pofteriori'ue lede, qua primi duo,illi incumbüt, admodum liuidus eft: quemadmodü 8c primus quoq;, 8c fecundus,ea potißimüm parte, qua quartum refpiciunt mufculum. Interna uerö, feu anteriori fede, quartus non admodum liuet: 8c ipfius etiam tendo in anteriori fede longius carnifor-mi fubftantia enutritur,quam in pofteriori.Non enim ä fine carniformis mufculi huius fubftantiae,ad calcem ufq;,infigne interuallum in hominibus uifi-tur,quamuis 8c id quoq; notatu dignum fit. In fimijs uerö quartus hic mufcu-Liktde.M- lus quodamodo etiam carneus calci inferitur: quod Galenus animaduertens, minifu°L a^os Anatomicos infimulat, quos hominum cadauera, non autem cum ipfo 3 duntaxatfimiarum,fecuifle,uel ex ijsconftat, quae praeter meritum illis a Ga- leno imponuntur, digno fane qui interdum (nifi ipfius obftaret autoritas, 8c quam illi tribuimus fides) a nobis notaretur, idq; tunc potifsimüm, dum pro hominum Anatome,fuarum fimiarü hiftoriam,fecus ac ueteres illi,nobis ob-sulnm. trudit. a Quintus pedem mouentium mufculus,in pofteriori etiam tibiae fe- ^aetnc i delocatus,fubb duobus mufculis adhuc occultatur, quos digitorü pedis flexui famulari docebimus. Priufquam enim quintus in confpe&ü ueniat/ quatuor commemoratos iam pedis mufculos,pariter cum duobus illis,digitorü flexui *,s. 1 ^ • dl- r IA tdh n. DUlam colligat. rrmClplUmiiquiucqumuiiiui^uiijciLiuictuiic^iiDuicijqud. ei$tab'D hsec ofla inuicem dehifcere incipiunt, exoritur, & ftatirn ab exortu carneum “"fi« E-latumq; uifitur, eadem prorfus latitudine ad inferiorem ufq; tibi« ofsis appen dicem progrediens. Hac latitudine prefens mufculus pofteriorem illius mem branei ligamenti federn, & magnam quoq; pofterioris tibig ofsis regionis partem integit,ligamento in terim & interno fibulae lateri adnatus,ab ipfisq; toto progreflu,exortus fui robur afcifcens.' Caeterüm ilico atq; inferiore tibiae con f ^•E tigit fedem, & propemodum seque latus adhuc,atque in media tibise regione conlpicitur, ab interno ipfius latere teretem profert tendine,qui iam aliquo-ufq; in mufculi carniformi fubftantia incipere uidebatur. Eft enim hic mufculus ex a t* td. D, E, dein c.i bfVM^mi F^iVKlC^L L1%ER 11 '4*1 g «4 Ius exg illorum numero,qui fua carniformi fub flantia non coarftati, ex altero p' tantum latere teretem emittunt tendinem. Vbi igitur tendo prorfus excarnis h 2,4 fig- eft, deorfum fertur/ finui incumbens,in pofteriori lede appendi cis tibiae prö-f» m!cr xj ceflus,qui interiorem malleolum coftituit,exculpto. In hoc finü tränfuerfüm ligamentum tendini obducitur, hinc oblique pedis inferiora‘fubeunti Sub i omnibus enim* mufculis inferiorem pedis ledeni occupätibus tantifperpro-k u ttft.f. repit,dum in inferiore1 tarfi ofsis fedem ualide inferatur, quod cubitum teile-dß!cri ram'ue imitanti ofsi proximum eft: quodq; cum alio fibi commiffo,cunei for actcndincs mam appofitifsime exprimere, praefentisq; mufculi gratiapriuato"1 proceffo ^'tab.L. donari,in primo libro diximus. Quinti enim mufculi tendo,non in" primum 11,*,«,** tarfi os,quemadmodu Galenus fcripfitjinfertionetentat. ° Sextus pedem mo stxt»*. §; Tčbl u entium,in anteriori tibia? fede locatur, omnium huius regionis anterior, & wä.* pro exaQi mufculi forma repraefentans.p Enafcitur autem ab anteriori fede coar-raft.4 er ticulatioms fibula? cum tibiae ofle, exutnfq; oßibus, & comum illorum q liga-2‘ mento,exortus fui portionem affumens,qui acuto incipit angulo, & ilico dila tatus,mufculiuentremc6ftituitnonnihillatioremquamprofundiore.Priuf n l f quam uerö mufculus medium longitudinis tibia? fuperat, fenfim arftatur, Sc fig.cap.33 multo fupra pedem,in teretem finitr tendine,qui deorfum per tibig ofsis ante hb'ndt riora prorepes, tranfuerfum* ligamentü a tibia? ofle in fibulam pronatu fubit: 0 3 tab.r. &fimulatq; id fuperauit,deorfum in pedis interiora defcendes^modicepaten * ub. ti finu,in intimi oßis tarfi,1 cum ofle cymbam referente,ligamen tu impreflo, M4.16 tantilper uehitur,quoufq; ad internum latus pedi) ofsis pertingat,quod pollici P /ubs. praeponitur.fllius enim ofsis peculiari11 proceffiii* inferitur,ualida fane applan q fig.cap. tatione ofsis pedij cumtarfo commifluram apprehendens.Sexti itaq; mufculi r ? ub.H, anteriori fedi alius nullus obtenditur: pofteriore autem fede illis incübit7 mu-5 l/f a fculi^qui^ eodem tranfuerfo tibia?" ligamento contineri,& digitorum ex-t \ fi.cdp. tenfionibus praecipue famulari dicetur. Verum fextus mufculus latere fuo in-r^ä 'cm teri°recornittit:ur^at:er^externo acuta? tibia? oßis Minea?, qua? externum ex-©, carnis tibia? fedis latus conftituit, qua? etiam fecundum fexti mufculi latus in-U ts tror^urn obliquatur,tum ut huic cedat mufculo,tum ut alijs quoq; fedes exhi- * mtab.K. beatur,qui fub fexto reponi comemorabuntur.Externum fexti mufculi latus, l^chmä. *n ortu> &toto quo dilatefcitprogreffu, comittitur mufculo, quem iam m. defcripturus, pedem mouentiumbfeptimu appellabo:qui quemadmodum a \If fig. ootauus,a fabula principium ducit,totiusq; fibulae externo fere lateri atten cap. 31 iib. ditur: adeo,ut neq; inter tibia? mufculos anteriores,neq; pofterioresrecenferi b 6 tlbZ deberet,fedpriuatim in externo tibiaelaterereponi,apte diceretur. Septimus 4ubcbt mu^:u^usnerueum ualidumq;*principiu circagenu,ab externo' appen- raft. \7. j dicis fibula? latere,& ligametis offa hic conneftetibus inibi affiimit, qua1 quar TtabZ'3' tumt^am mouentiummufculuminfertione moliri diximus* Principiu id ub.H. 13 ta. non longo progreffu fibula? conatum, ab ipfa abfcedit, fibi fubftratu obtinens /.14kir caputsmuiculipedemmouentiGoftaui.Quumigiturfeptimusmufculusäfi' c 5 tab.r. bula abfcedit, externa ipfius fede liuidus femper apparet: interna au te,qua alijs d 6 nat accumt,it mufculis, rubicundus, Sc exafte quafi carneus uifitur. Non enim ita e i fi.cap. multo ab origine carneus faftus,dilatefcit,muris fpeciem exprimes. Ad hunc fTtdb*. mo^um carnofiis, paulo ultra medium longitudinis fibulae reftä decliuis fer-g 6 tab.r, tur,in exteriori ipfius fede non exquifite carneus. Quandoquide hic mufculus h 6 u cU fibi priuatim uendicat,quöd in externa ipfius fede, etiam fupra medium raa.3,4. longitudinis tibi^,h utrinq; ad latera carneus fit, 8c inter duo illa latera ualidifsi 1 6tob.cba mum'tendinem comonftret interna fede,Sc a lateribus carne enutritum. Vbi O autem 422 VESAMI f)E c o if'o trs autem mufculus digno notatuinteruallo medium longitudinis fibula? fupe-rauit,totus excarnis efficitur, teretem procreans tendine, qui fenfim oblique retrorfum uerfus fibul^ pofteriora cotendit.Non enim amplius tedo,perinde . atq; carnofa mufculi pars,totum externü fibulae latus integit: fediam in pofteriora reflexus,* externum malleolüexcarnemnudumq; trianguli quodamo- k do forma relinquit: & pofteriore inferioris fibulae appendicis fedem adiens, * efig-c*p. hic filium proprium,& tranfuerfum quoqf ligamen tu obtinet. Tendo itaq; £hb'1 q> hoc ligamento inuolutus, quod a fibula in calce talumq; procedit, deorfum in m itah priora uerlus pedis plantam" ducitur,adeo fane inflexus,ut in radice pedi) ofsis 11 inferatur,quod pollici praeiacet, quodq; in externo ipfius latere °proceflum o'*fi.cap. exerit,cui feptimi huius mufculi tendo apte implatatur. Aliquando tamenon 93 llb•*w-in hoc pedi) os feptimus mufculus infertione moliri uifus eft,at in radicem pe-dijP ofsis,medium digitum fuffulcientis. Caeterüm Natura non obiter,neque p *fi.ap. negligenter obliquum huius tendinis duftum molitur, fed tendine inter ofla 3illb,lUL & mufculos,pedis inferiora occupantes,mediumtl deduxit: ne fi forte inter cu 4 tem 8c mufculos illum duxiflet,is furfum contra fl:us,mufculos in planta loca- fit* tos comprimeretj&ijs, quo minus iuo fungi poilent munere, obftaculo eilet, Caeterüm quum non folüm ad pofteriorem fedem exterioris malleoli tendi-nem hunc reflefti oportuerit,fed etiam ad aliud quoddam in externo pedis la tere locatu" os,Natura incredibili artificio huic etiam reflexui prouidit.Ininfe r «>*>«»** riori enim fede ofsis teflerarn imitantis,quae plantam 8c externum pedis latus fpeftat/finum latiufculü,neq; admodu profundum exculpfit, quem uifcido raä-f-humoreobliniuit,&perquamlaeuilubricoq; ligametocircundedit.Dein ad hunc finum Natura tendinem circum duxit,n 011 quidem, ut reliqua ipfius regione, teretem: fed' qua tendo ad finum refleftitur, illum dilatauit, ut eo fir- t n ta.x> mius ad modice patente finum reuolueretur: & ne,fi teres permanfiflet, hinc aliquo declinaret.Deniq; hac latitudine nequaquam cotenta,tendinem etiam peculiari artificio eoufque inibi indurefcere uoiuit, ut cartilaginis fpeciem exprimat: imo interdum cartilaginis duritiem uincens, tendo ibidem ofleus acuelutifelamino oßiculo donatus,confpicitur, quo is promptius ad acutum angulum flexuras uim exoluat. Caeterum quo diligentius hoc Naturae artifi-Likz de cium intueor, eo etiam magis Galenum admiror, quod quum difcrimenho-ifije#. minis digitorum in pede ad fimiam in prüfentium mufculorum hiftoria pro-pofuiflet, admodum aperte fubiunxerit, difcriminis eius occafione, homines illopriuari tendine, quem ad tarfumita cocinneinduftrieq;refleftidiximus. Hac namq; ratione,quum homines eum tendinem adeo elegater proponant, Galenus facile atteftatur,quam parum hominis pede difTecuerit: quamq; nos turpiter denius,quando Galeni (qui etiam prgfentis mufculi officium parum eft aflecutus) hiftoriam hominibus conuenire uolumus.noftrorumq; aliqui eoufq; inluper infaniunt,ut ad homines potius,quam ad fimias,Galeni doftri-nam inibi referant, ubi fimiarum cum hominibus infignis occurrit differen-oSmm. tia,&interim Galeni fermo fimiarum fabricae ad amufsim congruit. uOfta- uus mufculus,qui fub feptimo prorfus (fi tendinis ipfius anteriore fedem exci raa.i$. $ pias) reconditur,ex fibula quoq; prodit. Aliquantulo enim fub fibulae fuperio-ri appendice, ab externo fibulae latere,uerfus anteriora nonnihil enafcitur: & 96.nv.i\ ad amufsim carneus,fibulaeq; femper attenfus,fub feptimo deorfum prorepit. Quum autem medium longitudinis fibulae aliquoufq; fuperauit,in teretem quoque ceflat tendinem,qui fimiliter atque feptimi tendo,deorfum uerfus fibulae pofteriora refleftitur. Verum hic tendo feptimi tendine omnino non integi- rnimsi HVMUIAl F £ Cö&fö&lS DE MVSCVLIS, PEDIS DIGITOS MO~ nentibus* Caput L X*. I G ITI pedis ijfde prorfus motibus aguntur,quibus qua tuor manus digitos duci relatum eft. Pedis enim pollicis (qui duobus tantum ofsibus donatur) primum internodium pari omnino ratione cum primis reliquorum digitorum internodijs fleftitur: non autem,ut in manu,oppo fito flexu alijs digitis obducitur, Atq; hic primorum articulorum flexus, aut reftus eft, aut in alteram partem modice inclinans, quemadmodum primos quatuor manus digitorum articulos moueri diximus.Secundum autem pollicis internodium,& fecunda quoq; Sc tertia reliquorum digitorum internodia,fimplici duntaxat,ac in neutrum latus uergente donantur flexione ac extenfione,nullo interim proprio motu in latus praedita, quum interim prima internodia & adduftionis Sc abdu&ionis motum infuper nancilcantur.Caeterum ut motus digitorum manus &pedis par quodammodo eft ratio,ita fere etiam fimilis mufculorum in utrifq; eft fe-ries.unde etiam in illorum defcriptione non inopportune eundem ordinem, Trimus pedis quem in manus mufculis obferuauimus,aggrediemur. "Primus itaq; is futu- d dignosmo- rus e^qUi quatuor digitorum fecunda fleftit internodia,in hoc ä manusb mu^ tub'Q' fculo uarians,quöd breuior fit, Sc pro fua mole amplior & deprefsior, quodq; non ex tibia (quemadmodum mufculus digitorum manus e cubito) porrigi-tur.Totus namq; infernam duntaxat pedis ledem occupat, uniuerf^ ipfius car nofae fubftatiae pertinaciter fubnatü habens' ligamentum,quod lati in manu*1 * «j ub.w. tendinis uices gerere,iam antea proditu eft.c Ab infernaitaq; calcis oßis fede,& fc^ap,m anteriori illius calcis tuberculi parte,quod terrae innititur, primus hic mufcu- ? ^jPg cap. Iusf principiü ducit partim nerueum, & partim carneum, quodilico ab exor- ^llh,x Y* tu prorfus carnofum euades,fenfim dilatatur,multo latius quam crafsiusred- f^tab.x. ditum. Quum uerö mediam pedis longitudinem, ad digitos repens/fupera- g^tab,*. uit,in quatuor carnofasportiuculas dirimitur, quae inuicem diduft^,E‘ miles funt. latiores enim,quam fpifsiores uifuntur: deinde totipropemodum carnei,in tibiae regione exiftunt.& quum ad calcem ufq; defcedere,ab interno tantum” latere non admodü prius arftati,unum finguli terete promunt ten- n 14 dinem.Eoruitaq;° pofterior,furgq; (ut fic dicam) uicinior,qui digitos mouen 0’*’4 taj,t tium fecundus cenlebitur,a pofterioiifede conexus fibulae ad tibia? enafcitur, A'x* °* ftatim ab ortu carnofus, & latus utcunq;, uerfus tibiae extremum prorepens. Toto hoc progreflu,maximo fura efformanteq mufculo cötegitur: anteriore «ta&.r. autem HVM^LKl F^lZtlC^L L IS ER 11 4if r tf tab,b autčm fuafede,pofteriorifibula?r partiattenditur,ipfi etiam aliqüandiu adna^ 4 ^tus: deinde qui ordine* tertius digitos mouentium futurus eft, externo fuo la-«;^.p. tere ipfi fecundo hic quoq; fubijcitur. Ilico uero atq; fecundus ad infimam ti-t utah.», bia? fedem defcendit,ab interno ipfius latere' tendine edit teretem, qui“ prius u 14ub.l aliquandiu in carne pronafci uifus eft. Huius tendinis nomine, ad internu cal-x u td.G» cis latus,ubi talum excipit* finus infculpitur,qui tranfuerfo7 ligamento obdu-crcbaraä. praefentis mufculi tendine tutifsime deducit. Poftquam tendo ligamen-y i tab.v. tum id fuperauit,pedis inferiora oblique fubintrat: & inter illos qui quatuor digitos pollici adducere dicentur, 8c eos quibus primum digitorum interno-n. dium fle&endi munus aflcribitur,prorepit, totus propemodum ad pollicem b »r^a contendens. Av prüfend enim tendine,circiter plantae medium,1’ portiuncula c »4tabJ. diffunditur, qua? aliquot" tendinibus eius quem tertium digitos mouentium numerabo,commifcetur, atq; una cum illis ad terti) indicis, 8c quafiad medij quoq; digiti,articuli flexionem auxiliatur. Reliqua autem tendinis fecundi digitos mouentiummufculiportio (qugprofefto ualidißimaeft) ad pollicem, uti diximus,oblique perfertur, fecundumq; primi pollicis ofsis longitudinem tranfuerfo ligamento excepta, in fecundi pollicis ofsis longitudinem lata infer tioneimplantatur,flexionis eius ofsis autor. Huic tendini,priufquam fecundo d z fi.cdp. pollicis ofsiinferitur,fefaminum accedit* oßiculum utcunq;grande, &Iubri-3} ub.i *. ca ^ j^u • fUpergcie fmu[ pra?pofitu,quem in fui medio habent primi pol-c uw.3. licis ofsis capitula,fecundi oßis finus fubeuntia.c Tertius mufculus,qui quinto ^^*3 pedem mouentium infternitur, pari prorfus cum fecundo digitorum mufcu u.i tuor alios tendines digeritur,ad quatuor digitos excurretes, illisq; manus1 ten ItcetV in- dinibus refpondentes, qui tertium quatuor digitorum infleftun t articulum. f!gnUl- Sub primi enim mufculi tendinibus occultati, digitorü radices fubeunt,una m 14 u.®* cumm primi mufculi tendinibus,tranfuerfo ligamento,utin manu quoq;, ob- dufti. Vt uero ad tertium ufq; os proreperet, primi mufculi tendines fettione per longum diuifos permeant: & latiores redditi, tertij ofsis longitudini im-plantantur.Caeterüm tendini indice adeunti,& interdum illi pari ter,qui me-dio exporrigitur, hoc priuatim obtingit, ut in plantae medio" portiunculam fecundi mufculi tendims ad pollicem proficifcentis nancifcantur,quae cum illis digitorum tendinibus omnino coit&permifcetur. Interdum uero, quan-tumuis accurate fingula obferu es,a fecundi tendine nihil porrigi,fed hunc totum in pollicem abfumi confpicies. Atq; ita fane tres digitorum primi habent mufculi, quorum primus fecundum quatuor digitorü fleäit internodiü: reliqui autem duo, ultimi quinq; digitorum internodij flexionis opifices funt. Verum hic non ambigo,ftudiofißimum quemq;,qui accuratifsime Galeni O 3 loca 426- U*RT>. VESELU *DE COR? ORIS lih de fjh locaiampridem euoluit,&illum fibi haud coformia dicere,librosq; ipfiushic Lih de i- fluo$ Otiatos efle intelligit, auide expe&are, quamobre a Galeno diflentiam. mmft.fetf. Cui in prarientia aliud nihil additum effe uelim,quam uerifsimameha&enus de pedis digitorü mufculis in hominibus enarrauifle,& Galeni loca (ut iam, fi mulatq; aliquid de mufculorumfun&ione addidero,audies) uixfimijs conue nire. Trium itaq; di&orummufculoru fun&ionem, cum manus digitorum mufculis communem effe cenfui,quum° fecundus mufculus fecundi pollicis 0 internodij flexus autor poneretur, nulla primi articuli, quod ad flexu attinet, fafta mentione: quemadmodup tertij mufculi beneficio tertium reliquorum P *+fc.3; digitorum internodium moueri, iam antea fcripfi: quum interim ex Galeni fentetia,primos etiam articulos duobus pofterioribus mufculis flefti, diftum efle oportuerit. Arbitratur enim Galenus, eandem hic atque in manu horum mufculorum funftione efle.imo exafte in fecundo de Adminiftrandis feftio-nibus, fuum ipfius perpendens placitum, quo tranfuerforum ligamentorum ope primos manus digitorum articulos flefti innuerat,dixit, abillis qui tertio digitorum internodio inferuntur in pede,non foliim tertios primosq; articulos in flexionem duci,uerum primum,fecundum & tertium in terno diu ipfo-rum ope fle&i. quod fane neceflum effet, fi modo tranfuerfi ligamenti ui tendines illa quibus tantum incumbunt,non autem inferuntur, ofla mouere donaremus. At ita non fuffeciflet adhuc illisq tendinibus,quos nos tertium inter- q *4 nodium fleftere diximus,a Galeno infighe illud fleftedi munus aflcribi: quin etiam' primum mufculum,qui fecundis quatuor digitorum interno dij s infe- r ufe.*. ritur,prima quo q; internodia fleftere, orationi addendum uenerat, quum & illius mufculi tendines eodem cum alijs tendinibus in primo digitorum ofle ligamento obuelentur. Quia igitur tranfuerforum ligamentorü gratia,oportere ofsibus motum aflcribi,non admodum concedimus:haud mirum quoq; Trimm efle debet,noftrum placitum a Galeni decreto diflentire. Ceterum funftione ££* poftpofita,qualiter in caudatis fimijs praefentes mufculi habeat, enarrare non ™jsjehMZu grauabor: haud interim immemor Galeni loci,quo tendines nön eodem fern per modo permifceri tradidit: ne forte quis me ipfius dogmata nimis perfunctorie arbitretur expendere.Simig igitur primum mufculum,quo fecunda di W£C gitorum fleftuntur internodia,cum hominibus communem habent: at tan- bricafm to longioribus donatum tendinibus, quanto interuallo fimiae pes hominüpe dem una cum digitis in longitudine pro proportione fuperat. Secundus quoque & tertius in tibia eodem modo fimijs atq; hominibus collocantur, quum tamen tendinem educut,non ex altero latere illum promunt: fed cseterorum mufculorum modo coarftati,illum emittunt: quod etiam in fimiarum quin to pedem mouentium mufculo ufuuenit.Vnde etiam haud mirum uiderino bis debet, fi Galenus rarae illius peculiarisq; tendinum edu&ionis nullo pror-fus modo meminerit. Verum interim tendines caudatarum fimiarum, pedis plantam, ut in hominibus, fubeunt :8c ubi X literaeinftarinfeftione moliuntur, fecundi mufculi tendo tendini tertij mufculi prorfus permifcetur, atq; ex ambobus unus quodammodo confurgit tendo,a quo tranfuerfim portiuncu la ad pollicem fertur,illi prorfus fimilis,quam in caudatarü fimiarum manu, d tendine indicem accedete,e uolae medio ad pollicem ferri retulimus.Reliqua uero huius tendinu permixtionis pars in quatuor tendines diuiditur,eam por tionem,quae pollici exporrigitur, mole uincentes. Hi ut in homine fub primi mufculi tendinibus dedufti, & hos permeantes, tandemq; latiores redditi,ter tio internodio inferuntur.s Mufculi primos quinq; digitorum pedis articulos sd^f'u fleftentes, ac decem nobis enumerantun t $ ttb fub fleftentes, in homine illis relpondent,' qui in mariu inter poftbrachialis olla a, r * i- • r- n • * r * * mos articulos repoliti,primorum quatuor digitorum olsium nexiöniprxlunt: quamuisin- fiettentes,cjui terim in pede non ita exafto numero, atq;in manu, cömprehedi diftin^ufue ^rtium mufctt r> j • . j. n , i*i r ' ‘ i r • m numer<* queant. Kudis enim mdigeltaq; moles in planta conlpicitur, quae ad amuisinl juccedunt,« carnea eft, & fibris reftisinterftin&a: deinde fecundum pedij löngitudinerri u i fi.ctp. du£ta,&illius quoq;“ interualla opplens,in quinq; digitorum radicem implan vlib. iw. tatur, utrinq; ad primi interno di j latus uerlus interiora inferiora" ue infer tiö-nem tentans.Hanc itaq; carnea molem ex fent entia in mufculos proprios fiib-diuidere nequeo, quantumuis etiam fibi implicatas quafdainfcriptiones com monftret. Vtcunq; tamen fit,haec non minus quam in manu ualida eft, & pri^ morum articulorü flexionem perficit^ quam primus pollicis articulus parem x 14-ubJ. cum caeteris digitis adipifcitun Vnde etiam carnea? illius molis pars, ad pollicem porre&a,illis refpondet partibus,qu£ reliquos adeunt digitos* Atq; hüiüs etiam partis tendinibus admodum breuibus & latiufculis,maxima totius cot* y x fi.cap. poris fefamina innafcuntur" ofsicula, quorum interius exteriori longe maius 3)Ub.i 4, eߣ diximus.Haeclubricafua 8c laeui fuperficie inferiorem terram'ue Ipeftan tem contingunt fedem capitis pedij ofsis, quod primo pollicis ofsi inarticuk^ tur,utrinq; ad eius fedis latera m utuö recedetia, hacq; fecundi digitos möuefl* z htafiA tium mufculi* tendini iter quodammodo parantia. His dein fefaminis ofsicu-4 lis longe" minora reliquis etiam tedinibus carneae huius ili pede molis innexa a spečim- fimt: adeojutadfingulareliquorupedij ofsium capita digitis inarticulata,duo tUuclpl$ reponantur fefamina ofsicula,b illis grandiora, quae ad quatuor manus digito-* rum radicem,mufculis eorum prima offa fleftetibus innatafcripfimus.Quan %$ub.Tv, doquidem igitur carne^ huius molis tanta cum mufculis quatuor digitorum v- manus primos articulos fle&entibus eft fimilitudo,integrum fane erit,hic decem mufculos,primis quinq; digitorum articulis in flexione famulantes, enumerare,ut bini ad fmgulos referantur digitos,atq; hi decem tribus reliquis fle-citd.Y. xionisautoribusaflcribantur. c Decimusquartus itaq;,cui quatuor digitos eX-1 ’* ‘/2 tendendi munus concreditur,in anteriori tibia? fede locatus,&fubJ lextö pe- tw' d j tdb.r. dem mouentium mufculo reconditus,a tibiae offe, qua id fibula fub genu ar-C VJiChs ^uminea^eexoritur, qua tibiae os a fibula primum dehifcit. Mufculus hinc o ftab.chi deorfum protenfus, ac ligamento illi pertinaciter adnatus, anteriorem tibige P *ubX °^s ^ec^em a^t- ac in°tendinem finiens,per tranfuerfump ligamentum,in an- O 4 teriori 428 ^A'RD. VE S^A LII DB COHTORIS tenori tibia? regione confiftens,ducitur: dein per pedis fuperiora ad pollicem prorepens,toti ipfius longitudini inferitur. Huius mufculi beneficio,pollex in neutrum latus infigniter uergens, extenditur, neq; alius ex tibia homini in fu- Mujiuimmß periorem pollicis fedem inferitur: uerumq quidam toti pedis fuperiori regio- q / ut.*. ni fecundum longitudine obduftus, externo fuperioris pollicis ledis lateri ten pollicem tresjj dinem inferit,cuius ope pollex alij s digitis adducitur.Iuxta latus enim tali/ ubi «ff.»7« %nTeTrL calcis ofsi os tefferam referens coarticulatur, ab eius fedis ligametis amplamo 7r tpg.ctp. jumabducens, les carneaenafcitur, qua?antrorfum oblique uerfus digitos porrefta,in qua- **ub.icba crnumero carnofas partes dirimitur,qu se fingul^ teretem efFormanttendinem.Ho ^f’4 ad rum quatuor tendinum intimus & maximus,pollicis externo lateri uerfus fuperiora inferitur: fecundus,indi cis externo lateri implätatur: tertius uero,me dij digiti,quartus autem anularis.adeo,ut folus paruus huiufmodi tendine de-ftituatur: quanquam femel,& admodü obfcure,illi quoq; exiguum tendinem exporrigi animaduerterim. Tendinum iftorum beneficio, quatuor digiti illis donati,in externü latus abducuntur. Num uero huiufmodi carneum corpus, in hos didu&um tendines, unius autplurium mufculorü uice numerandum fit, non uehem enter inflandum arbitror: quum in ortu unicus uideaturefle mufculus,&poftmodum,uti diximus,in quatuor tendines diuidatur. Verum ex Galeni fentetia, duo hic eflent mufculi: quorum unus indicem & medium ä pollice abduceret,alter uero anularem&paruum extrorfum in latus amo-uerent: deinde ex tibia in pollicem alius infereretur, eius tendinis uicem fup-plens,quem ab hoc carneo corpore,in pedis luperiorifede locato, in pollicem inferi commemorauimus. At non mirum eft,Galeni defcriptionem hic pluri mum ä noftra uariare,ueterumq; placitis contradicere,quum fimise ab hominibus hac in fede infigniter differatlllis namq; in pollicis fuperiora a tibia duo exporriguntur mufculi,quemadmodum in manu accidit: deinde duo in fupe riori pedis fede repofiti uifuntur,quatuor digitos ä pollice abducentes, quibus perinde ac mufculofo corpori,fuperiore humani pedis fedem occupanti, obii quus admodü fitus obtigit. Age igitur,do ftrin^ gratia,in homine nobis enarratum i am mufculofiim corpus,unius loco habeatur,fitq;is decimusfextus pe Dccimusfipti- dis digitos mouentium. s Decimusfeptimus igitur in externo latere pedis re- * ttaB.p* mm' ponitur, infignisutcunq;mufculus,& ab externo latere calcis ofsis,ubi id'tu- berculum quoddam gerit,nerueo principio enatus, quod non procul ab exor M- tu carnofum efficitur,exquifiti mufculi formam exprimens. Priufquam uero ad primum parui digiti articulum pertingat,in teretem finit ten dinem,externo lateri primi illius ofsis infertum. Hic mufculus,quum ualidus admodü fit, etiamfi paruus digitus a decimofexto nullum nancifcatur tendinem, eius digi ti abduftionem abunde perficit, quemadmodum etiam in hominis manu fa-Decimnsotlu- ftumefleaffirmauimus.tt Decimuso&auus,cuius beneficio pollexintrorfum « hitabj. uu*' ä ceteris digitis abducitur,interno pedis lateri fecundum totam ipfius longitu dinem pro tenditur,muris quoq; effigiem proxime referens, a ligametis enim *+ u calcem talo conneftentibus,nerueum aflumit principium, quod crafsius car-nofiusq; effeftum, tandem in teretem degenerat tendine, externo lateri prioris articuli pollicis implantatu. In fimijs adhuc unus eft,a pedi) ofle indici pra?-pofito in pollicem pronatus, illumq; indici quam poteft proxime admouens, ♦quo homines merito deftituuntur, quemq; interim Galenus (etfi digitorum in homine cum fimiadifcrimencognouerit) in fecundo de Adminiftrandis feftionibus, cum ceteris in pede repofitismufculis recenfet, plane ac ftudio oftendens, fe fimiarum undiq; hiftoriam potius quam hominum proponere. Pofl: de- •fUfciU Poft decimum itaq; o&auum, in homine5'quatuor tantüm adhüCehärrandi^/^.^' r.ifu. n. foperfunt mufculi,quatuor digitos in internum latus ducentes: qui fimiliter quutuor poisd y »4tibJ, atq; in manu.illis7 tendinibus exporriguntur, qui tertium dipitorum fleftunt ucliiuccte^Jm dein y.’ 1 i- • • i ri- ö r v\ ' ' J 11* ' internodium, quamuis mhocpedis muiculi a manus uarient, quodillmon a tendinuminuolucris horum modo,fed ä calcis ofle exoriantur. Av ligamentis namq; ofla tarfi pofterioribus pedis ofsibus in plata colligätibus, mulculofum corpus enafcitur, quodinquatuor pofteagraciles diduttü mufculos, interno quoq; lateri quatuor digitorum inferitur. Si itaq; carneam hanc molem,qua-tuor mufeulorum loco habueris,omnes pedis digitorum in homine mufeuli, duo erunt & uiginti: fi uerö unius loco id corpus numeraueris, tantüm erunt zttdb.n. decem &nouem.Rurfus3proutid3 corpus3quodpollice&tresip(iproximos digitos in externü latus abducit,in plures diflecueris?numerü quoq; augebis. DE LIGAMENTIS, ILIVM OSSA SACRO COL-ligantibus5&: coxendicis ac genu articulorum5decß reliquis ommbus3quae in tibia 3C pede habentur ligamentis* Caput LXi» IGAMENTVM, ilium oßisadfacrumoscotextum ambiens,membraneum quidem eft, fed admodum robu TdnfxoZm^ fcum.Ligamenti autem portio,feie ubi ofla inuicem com mittuntur, inferens, ita ualidü craflumq; euadit ligamentum, ut cartilaginei ligamenti naturam prorfus reprefen-tet: cuius beneficio,&demu cartilaginis quoq; internetu, ilium os ftero ualidifsime neftitur. Quemadmodu enim tendu er cartilaginis interceflu, &ligameto orbiculatim comifluram ambiente, pubis °^ainuicemc6texuntur,itaquoq;iliumosfacrocoarftatur.Praeterhseclacri amenta,3 aliud ex latere conexus quinti oßis (acri cum fexto quodamo s enafeitur, in acutum proceflum coxendicis ofsis infertu. Quinetiam b io tab a ab eadem facri oßis fede, in ofsis coxendicis appendicem, aliudb ligamentum fertur, quod una cumpraedifto ofla haec firmius conneftit, Sc praeterea refti inteftini, & mufeulorum ipfius fulcrum exiftit. Poftremö, in pubis ofsis fora-c i4 tab.b. mine membrana ui(itur,illia ligamento omnino (imilis,quod fecundum cu- Pul?i's°ßis for* infer tr. ^i longi^udinem radium ulnae colligat: fubftantia enim huic ad amußim re- cct?ans' fpondet,&fibris conftatdeorfum in latus oblique procurretibus. Ligamenta Femoris aci co- t fig.ctfpa femur coxendicis ofsiadneftetia,duo magis prgcipuacenfentur/unum orbi- °s U' culatim articulü ample<äens,cuiufinodi etiam alijs articulis eft comune. Cae- ^ terumne aliquando femoris caput luxaretur, quoties uarijs motibus femur, magnam corporis molem fuftentans, mouetur, ligamen hoc quod diximus, cralsißimum robuftifsimuq; eu afit,nulli ligam eto ex his quae articulos circun dant,craßitie fecundü.Et tanti momenti ufusq; id ligamentü Graeci efle putarunt, ut etiam totius articuli nomine illud Icyioy appellare non dubitauerint. Qiiin etiam huic ligameto articulü ambienti,non folüm priuata crafsities du-ritiesq; accefsit: uerum hoc peculiariter fibi uendicat,quod neq; capitis femoris,neq; acetabuli oßis coxedicis fupercilio inferitur, aut ab illis prodit: totam enim femoris ceruice ambit, illi nufqua quam ad magni femoris proceflus ra-ciicem orbiculatim circumnatü: reliquae autem parti tantum citra omne con nexum incubit.deinde acetabuli fupercilio non adnafcitur,fed paulo fuprafu-percilij radice ofsi coxendicis. Atq; hic prouide Natura ab aliorü articulos am-bientiumuligamentoru fabrica reclinauit.nam fi hoc coxedicis ligamentü alio rum ligamentorü ritu fupercilijs conatum fuiflet; neutiqua oblongü femoris caput a 1} tab.o. oßislig do tere Tcrpctuca ligamenti delineaui-mm: cr quum mem branca fint, ab cf fju potißi-miim cir-cufcriptio- caput apte moueri permififlet. quod fane ad amufsim lpe£tabis,quum inter fie candum femorainuice adducere,& rurfus abducere conaberis. Mirum enim diftu eft,quam femoris caput antrorfum extra finum feratur,dum alterius pe dis calcem, uelu ti perpendiculi lineam, medio interioris lateris alterius pedis adhibemus: quod in illo pedum fitu fieri cernimus, quum in choreis notam, quam bis fimplicem uocant,hocq; figno^indicant, erefti fingimus. Ad hsec, praeterquam quod coxendicis ofsis finus admodum cauatus eft,aliud adhuc li gamentum,etfi non colliget,orbiculatim finus fupercilio adnafcitur, quod finum adauget, & eorum ligamentorum naturae participat, quae cartilaginea funt. Verüm id cauitatem non folurn auget, led etiam in caula eft, cur minus ofsis fupercilium in ueheijientibus femoris motibus,quum fragile fit,abrumpatur. fua enim duritie ligamentu impetui refiftit,& fiia mollitie cedens,eundem exoluit.Porrö* aliud coxendicis articulo peculiare ligamentum,teres eft, ffig.up.% &adeo durum, ut cartilagineusneruus merito ab alijs appellatus fuerit. Hoc ex medio capitis femoris enatum,non in acetabuli centrum inferitur, at in hu millimam ipfius ledem/ ubi adeps,non aute cartilago finui oblinitur,ipfumq; g »>x fe. Ligmenuge- coxendicis olsis acetabuli fuperciliumh deficit. 1 In genu uero articulo,praeter c^9 lib' commune ligamentum,omnibus obduftum articulis,alia quaedam ualidaro b «,*fe. buftaq; (potilsim um quum illud uniuerfum articulum certis rationibus am- [d^19 lib' bire non pollet) rerum Opifex fabrefecit.quando enim quinq; funt genu arti- i p&b*e culi regiones, anterior, pofterior, interior,exterior,& media,lingulis peculia- x"5s! re quippiam Natura praepofuit. Anteriori quidem,qua? membraneo ligamen v,t,crc. to prorfus deftituitur,& tamen regio admodum fallax,&fummopere labora tura eft) mola patella'uefimul cum illam continentibus tendinibus praeten- h sub, k. dituriquae quum abunde articulum ftringat, nullo hic opus erat ligamento, neq; etiam (ut dixi) membraneo,omnes articulos ambiente,quod male inter femoris os & patellam fuiflet repoli tum. Pofteriori fimiliter laboratura, ro-buftum neruofumq; ligamentum proponitur,quod ex media pofteriori tibiae regione originem capiens, refta furliim fertur, '& bifidum1 utrorumq; lemo- i »fc«p> ris capitum pofteriori ledi,qua maxime illa dehifcunt,implantatur.Caeterum ?t°lib'1 By mediae regioni duabus nuper diftis digniori maioriq; egenti firmamento,Na tura ualidifsimum & cartilagineum largitur ligamentu, quod ex tota prorni-nentiori inter duos tibiofinus'”parte enatu, femoris pofteriori parti, qua ipfius mvfreap. capita maximeinuicem diftant,cum paulo ante difto inleritur. Verum prgter hoc ligamentum,interdum adhuc mucofum quoddam & gracile reperias,in medio genu articuli locatum, ad anteriorem iam difti ligamenti regionem, quod fimiliter a tibia in femur pronalcitur.Exteriori genu regioni iniurijs ma gis quam interior patenti, craflum quoq; & quodamodo teres obduftum eft ligamen,femoris Sc fibulae tibiaeq; olla inuicem colligans. Huius ligamenti hu milius extremum,capiti" mulculi lubfternitur, cuius tendinem adpofteriora n etab.*. inferioris fibulae appendicis perreptantem, uerfus pedij os pollici pr^pofitum protendi relatum eft.Porro interior genu regio,quae ceteris omnibus in tibiae motibus minus debebat dehifcere, & ijs quae cruri occurlant, minus obuiam ire,ligamen nancifcitur,iam difto tum gracilius,tum mollius, quod etfi ex interiori femoris latere enafcatur, in tibiae tamen latus non inlertatur, led uelut ad aliud exterius ligamentum in tibiae priora maiori fua portione contendit. Caeterum praeter haec omnia,peculiaris huic articulo, quemadmodum lupe-riori libro Icripfi,0 cartilago inij citur,quae duritia exquifitae cartilagini nonni- o t hil cedit, & cum ligamento quippiam commune obtinet. Quantum uero ad -■11 ab'u articuli hVMUNl F^lZRtC^i LIVEK It. 41* articuli genu fecuritatem ea cartilago ualeat,illic quoq; diximus, nunc autem in exterioriipfius circumferetia,qua quodammodo ex articulo eminentnem braneis ligametis ex ipfa prodeuntibus,femori & tibiae colligari, additum efle P fi.icap. uoluimus.p Ligamen fibulam tibiae iuxtagenu articulum colligans/forte qui- Ligament*ß: Y* dem eft: fed ut m aliorum ofsium commiüüris, ab exteriori tan tum parte, of- ^tiU °ßl fium connexum circundat.Qua uerö tibiafibulaq; inuicem dehifcunt,per o£ qpg.cap. i fium longitudinem1 ligamentum membraneum habetur,illi par, quod m cu mtert ^to rep°ßtum efle commem orauimus. atq; idätibiae ofle in fibulam porri-r 7 tdb.v gitur,fibris intertextum, a tibiae ofle deorfum oblique in fibulam excurrenti-inter s,t. QuemadmocJurn uerö conformatione hoc tibiae ligamentum cubiti ligamento refpondet,ita etiam parem cum illo ufum praeftat: fibulam enim tibiae alligat,&interftitij ritu anteriores tibiam occupätes mufculos apofterio-ribus dirimit, illisq; qui ipfi adnafcuntur, exortus robur porrigit. Pedis 11 Pe dzr hgdmcn* , mentorum nonnulla prius expofitafunt/ tranfuerla nimirum, qua? tendini- ,a,r^J* na. a,-i,!. 5US obducuntur: quorum qua?clam ad olsium comifluram fimul faciunt, alia uerö duntaxat munimenta quaedam tendinu,&ne illi e fuis finibus exurgant, uincula ac anuli exiftunt.Sunt uerö tranfuerla pedis ligamenta.fi obiter confi-tiUAA. deren tur, tria. 'Primum in anteriori tibiae lede, ad ipfius cum pede articulum conliftit,&ad tibiae os&fibulam refertur: hoc enim ofla conneftit, &pluri-k ,a.r. mostendinestraufmittitiftudutcunq;perpendas,unumfimplicitereft. “Se-zub.t CUndum ab interno malleolo in calcis os interitur, ofsiumq; e tram col li canoni auxiliatur.fi uero exacte diuidatur,tres anulos,& ueluti tria ligamenta effor xi$td.cU mare uifitur, que priuatun ad m o s quofq; fpe&ant* finus,trium tendinumno 5.4'ul', mine,ut &ipfi tres funt,exculptos: quorü calci proximus/ mufculi tendinem admittit,quipollicis fecundum fleftitinternodium.Sinushuic accumbens,fe z mtdb., cundusq;/tendini uiam prgbet,tertios quatuor digitorum articulos fleften- ti. Tertius uerö finus, unä cum ligameto in pofteriori interioris malleoli fede ‘ ** t*. repofitus,a Natura illi tendini pr£paratus eft, quem“ mufculus efformat,inter 6 * pc Vc^fZccn- fluos ^ calcis liberatos,atque ad infertionem perduftos,una cum tendini-centiu, &pn bus,quibus illi porriguntur,adimere conuenit, utp carnea moles,primos digi- P Zmmlf/ß- torum articulos fleftens, infpiciatur: quam ex tuo arbitratu, aut prorfus ape- ZJelfe. * famium, dij ofsibus abrades, aut illis conriexam fines: neutiquam hic praeteriens fefa-minorum ofsiculorum examen, quae carneae illius molis tendinibus diximus Humi pedem efle peculiaria. Iamq mufculus, qui adhuc in pofteriori tibiae fede reliquus eft, q^tab. mouentmm. pediš mötil>US famulatur, 4fibula &tibiseofle,& horum membraneo D,E* ligamento, ad pofterioremufque interni malleoli fedem liberabitur: ac proprio ipfius tranfuerfo ligamento longa feftione diuifo, mufculus ille ad infertionem ufque ducetur. Caeterdm iam opportunum eft, 8c anteriores tibiae mufculos aggredi, hicq; omnium primum tranfuerfum in humiliori fede tibiae iuxta pedem occurrens"ligamentülongafeftionediuidere.In quoopere r magna tendinü congeries fefe exhibebit,quorü (utfingulos ordine intuearis) sexti pedem primum attolles,qui as fexto pedem mouentium mufculo producitur: cuius * itab.z. monenuum. capjte^ a]jorum mufculorum modo, ab exortu liberato, is ad infertionem uf- 3 *' ’ que ducendus eft.quod mediocri fit negocio,u utrinque mufculi latera ab ipll Deeimicjiuirn connatis cultello autnouaculadiuiferis. Pofthunc,totu fefe offendit quatuor ßußunTß digitos extendens'mufculus, unä cum portione illa," quam nonum pedem noni pedem mo mouentium enumeraui. Vbi hic ä tibia liberatus, ad infertionem duftus erit, is ’ aggredietur* qui pollicem extendit: quem fimiliter a tibia liberatum,ad infer * s td.*, tionem ducere expedit: mente adhibita,qui eius mufculi tendo,qua caput pedi) oßis primo pollicis ofii inarticulatum fiiperat, calli in modum indurefcit, perinde ac qua primi pollicis oßis fedem fecundum os fiibeuntem contingit. sefaminisoßi~ eo namq; ufu, quo innumeris fane tendinibus fefamo comparata oßicula in-fusmtendmi- nafcuntur, tendo ifte cartilagineus, &in fenibus pene offeus, diftis nunc locis bw dmtos pe- J m . O ✓ N J • j • • i • i dis cr mmm eriiatur. quod etiam ceteris tam manus quam pedis digitos extendetibus ten dimbus inibi quodammodo euenit,ubi ofsiumlteuem&cartilagineobcrufta fediu examen, tam tangunt fuperficiem,quae oßibus articulatur,quibus tendines, ut illa moneant, LIVEK ti 435 y ijvrent:a. ANDREAE VESALIL DE CORPORIS HYMANI - FABRICA LIBER TERTIVS, aVO VENARVM ÄRTERIARVM'aVE per uniaerfum corpus feries defcribitur, & peculiares ipfi figurae, quibus potißimum conueniunt, Capiti-bus praeponuntur. aVID VENA, ET CLV AE I P S i V S BVB-ftantia & uftis* Caput i* 5 S I V M mufculorumq;hiftoriafuperio ribus libris enarrata, proximum uidetur, uenarum arteriarüq; per uniuerfum corpus diftributionem aggredi: fiquidem Galenus inprimo de Adminiftradis leftioni-bus libro,hunc in Anatome dilcenda ordinem obleruandumre&epr^ceperit.Nam alius fortaffe quifpiä earum ‘ partium, quae a oßedunt peritoneo 8c coftas fuccingete membrana 6 caluaria continentur, defcriptione, non figur*. uenarum modo, ac arteriarum, uerum 8c neruorum quoq; defcriptionem oportere neceflariö praecedere,haud inepte arbitrabitur: quöd abfq; earum partium no titia, omnis de uenis,arterijs&neruisfermo tam difficilis futurus fit, ut ego nequaquam improbauerim, hunc librum, & quartü, qui^neruis dedicabitur, quinto libro,fexto ac feptimo fubijci, eosq; praefente anteire: atq; id maxime, cum quis feftionum prorfus rudis, iniftos libros primum inciderit, & non in noftra Epitome uel obiter lefe exercuerit. Ne tamen longius in prgfentia a Ga" leni &caeterorum quiipfum praecedere difleftionis profeflorum placito de-clinem,hunc librum uenis arterijsq; confecrabo,ä uenis,quod plures fint, arte rijsq; magna ex parte infternantur, fumpto fermonis exordio, liberaq; fenten-tialeftoninnoftris libris tranfponendisreli&a. b Vena igitur pars eft infl.ru- b fig.cap. mentaria,teres,fiftulaeq;inftarcauata:&:fanguinem,corporispartesenutritu-rum,una cum naturali lpiritu,infigniter (fi quis modo fit) caliginofb,deferes. Hfcec unica peculiari propriare conftat tunica, quae colore, ac quodammodo crafsitie & forma membranis refpodet, fed alias ab illarum natura plurimum difcrepat.Membrananamq;, fimplex acfimilare corpus cenfetur: & omni ex parte,quomodocüq; difcerpatur,perpetuo membran^ nomen retinet. Venae autem tunica,corpus eft inftrumentariü, exfimilaribus partibus, fibris uideli-cet, conformatum. Quemadmodum enim membranei mulculoru tendines fere unico fibrarum genere intexütur, atq; hacoccafionenon infimilarium, fedinftrumentaliü partium claffem reponuntur,ita uen£ tunica triplici fibra-rumgenere coftituitur.Huiufmodi fibrae Graecis Ins nuncupatur: &fubftan tia quidem,forma & colore,mufculoru fibris refpondent,attione autem plurimum ab illis uariantHae enim maxima ex parte,carnea mufculoru fiibftan-tia obfitae,arbitrario: illae uerö nulla eiufmodi carne implicitg,naturali motui praeficiutur. quippe ut motus e noftro arbitratu pendetes, fibrarü in mufculis auxilio perficimus: fic naturales motus, uniuerlo corpori fubferuientes,fibris quibufdam obeütur, quae organis toti corpori famulantibus inter textae funt. Quanquam Quanquam naturales motus non omnes, fed materia? duntaxat alicuius attra &io,retentio & expulfio,huiufmodi fibris adimpleantur. Voco autem in prae fentiarum uim attra&ricem, retentricem & expultricem, non quae lingulis partibus ad fui nutritionemä Natura eft ingenita, fed qua quadam corporis partes commune aliquod uniuerfo corpori munus praeftant. Etenim prorfus alia mihi cenfetur attra&io cibi per ftomachum in uentriculum, & fanguinis e caua uena in dextrum cordis fmum, & aeris ex arteria uenali in finiftru cordis finu, & feminis in uterü, 8c fanguinis in uenas, & fpiritus in arterias, quarti attraftio,cuius beneficio partes illg nutrimentum fibi familiare, & quo priua-tim aluntur,ad fefe pelliciunt.Rurfus longe alia excretrix facultas eft,qua üen-triculus cibum a fe confeftum,in inteftina propellit, & quarurfus inteftina fu periora eundem in inferiora protrudunt,& qua cor fanguinem in pulmones, uitalemq; fpiritu fimul cum f anguine, impetu per corpus ruente, in magnam arteriam mittit, Sc qua fanguinem una uena? pars in fubfequentem continuo cleriuat,& qua uterus foetum & uefica urina excernunt: quam eafit,quanunc di&ae partes proprij nutrimenti recrementa ä fe abigunt. Ad haec,prorfus alia putatur cibi potusq; in uentriculo,& foetus in utero,& urina? in uefica, Sc fanguinis in uenis,& fpiritus ac fanguinis pariter in corde retetio: quäm ea fit,cuius beneficio cor, uentriculus, uefica, uterusq; familiare nutrim en tum fibi fer-uant Sc retinet. Motus igitur omnibus fimiliterpartibus proprij,atq; alijs non fubminiftrantes,infita partibus duntaxat ui,citra fibraru opem omnino fiunt. Sed partes,quas aut attra<9:ionem,aut retentionem,aut expulfionem partibus alijs,uel toti etiam corpori fubferuientem <& commodam obire neceflum eft, ad eam funftionem fibras quafdam libi uendicant,quarum auxilio illam com plent. Et quemadmodü tres fpecie funt motus, ita quoq; triplex fibrarum ge- Fibrarum fp nus ä Natura conftru&ü efte credimus: reftum uidelicet, obliquum,& tranf- ms uerfum. Ac reftae quidem fibrae attraftioni conducunt,obliquae autem reteri ' tioni,tranfuerfae expulfioni. Reftae enim funt,quae fecundum organi longitudine expanduntur. Obii-quae autem, quae fecundum obliquum organo obducuntur. Atq; hae circulares funt: fed quum in duplici fint differentia,inuice contrariantur,ac fe mutuo X literae,aut potius duorum inuicem implexo rum circulorum modo decuffatim interfecant, ita - commode,quicquid organi cauitate comprehendi tur,retinentes.Tranluerfg fecundum corporis latitudinem exafte tranfuerfim locantur,corpusq; or-biculatim,quemadmodü obliquae,ambiunt: quanquam tranfuerfae interim, circulares orbicularesq; priuatim nuncupentur. Difcet porro quiuis fibrarum naturam, fi quum uentriculus, aut inteftina alicuius animalis, menfae apponentur, unguibus illorum fibras inuicem diuellere, eaq; corpora nihil praeter fibras quafda inter fe ordine, & prout parti ex ufu erat, intertextas efle, expendere haud grauabitur. Idem fpeftabit, dum nuper maftati bouis ueficamy aut anferum ingluuiem inflari intuebitur: quandoquidem triplex illud fibrarum genus in modice diftenta iam uefica manifefto fefe Ipe&andum offeret, Contra, fi membranam aliquam, ut quae coftas fuccingit,aut peritonaeum,iit manus quis aflumpferit,leui ne^ocio difcet, hanc fimplexfimilareque corpus P 3 elTe Trudis fihrd-rit delineatio, tn trafi ucrfa indicat, B autem & C utnufjue oblif quam generis differentiasy D ttero retias* /it E triplicis ßbrarum gene ris implexum tjuodamodo ex primit y quem mox Jubijcien-da uena efiipi-> es accuratius proponet 438 VESELI! VE CORfOKlS rtn&cmpofi- efleomni exparte fibipar,nullisq; eiufmodifibris conformatum.Quum itaq; uena organum fit, uniuerfo corpori in fanguinis adminiftratione utiliter fub-feruiens, Natura corpus ipfius membraneum, ac fiftulae inftar cauum confti-tuit,ac certis quibufdam fibris,non autem ut fors ferebat,intertexuit: ijs nempe^ quas fanguinis adminiftrationi utiles fore cognouit. Quamobrem quum fciret, uenam neceflario fanguine ad fe admiflu ram,reftas illi communicauit fibras,quibus uena fanguinem in ipfius alliceret cauitatem. Deinde quia fanguinis ad fubfequentem uena? par tem, tanqua per riuum, propulfione opus erat, tranfuerfis quoq; fibris eam donauit. Ne uera ftatim uniuerfus (anguis in proxima uenae partem citra moram ex alia aflumeretur,propelle-returue,obliquas etiam fibras uen£ corpori im plicuit. Ex tribus itaq; fibraru generibus, uenae corpus inftar albae membraneaeq;,feu nerueae tunicae coflatum eft,diftendi,& rurfus (ut contenta materiei appofite congruat) in fe collabi yffatitUcr aptum.Praeter hanc peculiarem tunicam, uena aliam fubinde aflcifcit,plerifq; n^lTttucl etiam corporis partibus communem. Quando cunq; enim uenae longo trami te aliquo ducuntur,autoßi,aut duriori cuipiam corporiincumbunt,autalicu: bi iufpenduntur, tum ex conterminis membranis alia quaedam inftar membrana' tenuis tunicaipfis obuoluitur,cum tutioris duftus,tum ad uicinas partes firmioris nexus gratia. Caeterum uenae uifceri alicui infert £,aut per mufeu li corpus digeftae, huiufmodi tunica toto infertionis progreffu deftituuntur, eaq; neutiquam indigent, quod abunde in illis corporibus firmentur: quodq; ea tunica impedimento effet,quo minus prompte fanguis ex uenis fudaret: aut ut fanguis in uenis colle&us, fubftantiae alicuius uifceris uim tardius expe-re»4rZufits. riretur. Omnes uenas primaria ratione, ut fanguinem fingulis corporis partibus deferan t, ac ueluti canales&duftusfint, ex quibus partes omnes fuum alimentum fugant, rerum Opifex procreauit: quanquam quibufdam earum ramis, ut° portae uenae propaginibus, ad fucciin uentriculo elaborati adieco-ris portas attraftionem, ceu alijs, ad excrementorum (uta quae in renes fero-fum fanguinem deferunt) repurgationem quoque utatur,quas omnes fuo lo-Liu de rfit co commemorabimus. Num uero ipfe (ne fanguis fruftranullam a ueng cor-f4rt' pore elaborationem fentiens, per uenas deflueret) quandam fanguificationis uim uenis indiderit,non adeo prompte affertum uelim, quantumuisid omni bus confeffum fit difleftionis profefIbribus.&fi fortafsis haec uirtus uenis tribuitur, ea non rubicundum parabit fanguinem, fed uenae corporis inftar album : fiquidem in omni naturali corporis noftri partium conco&ione, con-co&um neceflario fibi concoquentis colorem afeifeit. Verum iam tempeftiuum erit, ex quibus'nam partibus arteria fabricetur, perfequi. ® av i d yen n. / * figur* cap. iz. FiAVKlCJ. LI2EZ lil. 435 Q.VIB SIT ARTERIA, Q.V AE'Q.V E IPSIVS iubftantia & ufus. Caput 11, R T E RIA uas eft,fimiliterut uena,membraneum, te- Quid arteria, res,acfiftulaemodocauum/quouitalislpiritus,&impe- ****** tu ruens cälidusq; fanguisper uniuerfum corpus diffunduntur: quorum beneficio, accedete arteria ipfius motu (qui dilatatione ac cotra&ione fit) naturalis fingularum partium calor,uitalisq;fpiritus refocillatur. Porro Hippo cratis adh uc,&Platonis Axiftotelis tepore, arteria nuo b »fig.38 cupabatur,” qua inlpirantes,e naribus aut ore aerem in pulmones attrahimus: cap.M,u quaq; rurfus expirantes, e pulmonibus eundem educimus. Nobis uerö uoca-tas arterias,illi uenas appellabant: atque arterias äuenis nonnulli ea aetate di-ftinguebant,quum has quide non pullantes, illas autem pullantes appellarent. Ad hunc fane modum Hippocrati fecundo de Vulgaribus morbis libro, arteria uenae nomine donatur: cuius agitatio,q uum in infantis partu uelox & magna &ualida reperitur,ualidam, ac uegeto feruidoq; calore praeditam,in corde irafcibilem uim effe teftatur. Caeterum lexto libro latis innuit,arterias fub-inde calidas uenas fuiile appellatas: uti arteriae etiam nonnullis nominabantur uenae, flauum 8c Ipintuofum, ac per corpus impetu diffufum,& tenuis fubtilisquelubftantiae fanguinem uniuerfo corpori deducentes. Ita enim Platoni arterias, uenas uocare libuit, quando in Timaeo atteßatur, cor fimul & uenarum fontem efle, <& fanguinis, qui per omnia membra uehementer circumfunditur. Ariftoteles auteminlibris de Animalium partibus, & eorundem hiftoria,fubinde arteri)suenarum nomen elargitur. Nam ut reliqua praeteream loca,is magnam arteriam cauae uenae comparans,in tertio hiftoriae de Animalibus, illam minorem uenam crebro appellat. Sed fuccef fu temporis, eam quae ex ore in pulmones pertingit, afperam uocare ueteres coe perunt: uaia autem pullantia,naturalem-que calorem recreätia, l^ues arterias nun cupauere. Verum nunc fola quae abore in pulmones diffunditur,fuum nomen feruauit,alperaq; arteria uocatur. Arteria itaq;, cuius modo hiftoriam inftituimus, fimiliter ac uena, membraneo coftat cor pore,comprimi, acinfe collabi, & rurfus diftendiidoneo: at longe folidiori, durio ri,ac ex pluribus tunicis conformato. Arteria enim duas peculiares fibi uendicat tunicas: quarü exteriorprofeäö robore ac cralsitie uenarum peculiari tunicae re-fpondet: interior autem, plurium dilfe-ftionis procerum fuffragio,ipfa exteriori tunica quintuplo fere putatur cralsior:& dein totum arteriae corpus ad uenam coi latum,(extuplum cenfetur.Interior tunica quibulHa,quia durior, Sc quauis membrana longe cralsior exiftit, y^ovc^ocfing, feu cartilaginea appellatur. Vnde etiam Arabes forfitan,arteriam neruumpulfatilem uocauerunt. Tunicae arteriae,fi- P 4 militer isirteru magna, qua ex corde pronafiitur , portionem hic dijfi U'aapertamq finximM, ut arteria confyi cerentur tunica, ac qui dem locum indicat, in quo potißim'um ea occurrit tuni ca, quam aranea tela aßi-rniUmm. B autem & B in Arteria cor-teriorem notant arteria tu pw quale, nicam. Numerus autem ille duab interiori marine ad illas commode remitteris. V O T in uniuerfum corpus uenae, &item arteriae deri-uentur,fi uniuerfae foboles,uafbrumq; omnes prorfus di-ftributiones enumerandae fint, indicare arduum eft, pro-pemodumq; impofsibile. At fi uenae arteriaecj; propriam obtinentes circüfcriptionem,ac proprijs ueluti terminis finitae duntaxat,numero quodam fint compleäendae, in procinftu illarum eft numerus. Innatis enim abfolutisq; hominibus omnes uenae ut plurimum quaternario numero comprehedun-Quutuor uendt tur,quae caeterarum omnium radices cenfentur. Atq;auna,excauaiecorisfe- «p-P-'imum de prodiens, in bilis ueficulam, uentriculum, lienem,inteftina, mefenterium fgra££ TL & omentum excurrit.bSecunda, ex gibbis iecoris, aut ut quibufdam uifum eft, k'm6 ex dextro cordis" finu origine fumens,in reliquum corpus,folis duntaxat exce ptis pulmonibus, innumera ramorum ferie difpenfatur. ita tamen in iecoris fubftantiahuius rami,primae enumeratae uenae propaginibus attenduntur,& c%Ie! quibufdam fere fedibus eum in modum conuenire, uniriq; fuis mucronibus & terminis uidentur: ut quidam non dubitauerint, primam uenam fecundae uh.6> efle continuam, aftruere, utcunq; duarum uenarum loco iam diftae nobis re-cenfeantur.d Tertia itaq; e dextro etiam cordis finu pronata,frequenti admo- d * dum propaginem pulmones digeritur. Verum hanc uenam hocfibi priua- /£.Ti.cr tim uendicare audies,quod arteriarum conftat corpore,hinc etiam arterialis s.fe*c’D* uena nuncupata: quae etfi cauae uenae corpori citra alterius fubftäti^ medium * non eft continua (quum fcilicet ambas uenas,qua inuicem proxim^ funt,cordis quadam fubftantia intercedat) in comunem nihilominus ambae fpeftant « in maximum numerum re cauitatem. cauitatem, quam dextrum cordisfinum eile, in fexto libro docebimus. His f tfig-tö. £ quarta forte adnumerabitur,quae ab umbilico,ut fic dicam,repes,in iecur ab-*F’ fumitur,ad foetus enutritionem duntaxat animali fubferuiens.unde etiam hic in uenarum clafle uix haberi debet, & potifsimüm uenae circüfcriptione propria finitae loco: quumfiadamufsim fingulaexaminentur,haec non minus in gfig.cdpi- iecoris uenas pertineat, quam foetui peculiares5 arteriae, in magnum arteriae tt ii pr£- truncum,ipfius'ue ramos aperiri,ac tanquam trunci illius quodämodo propa vifi.ub. gineseflelpeftantur. A commemoratis itaq; uenis, utcunq; eas in numerum *K,L’ redigere uoles, totius corporis uenarum foboles diftributionesq; pendent, ac ipfis reuera funt continuae. Arteriae uero,in maximum etiam numerum re- ötuartcrU. h fecdpi' daflice,duntaxat binae cenfentur:h una,quae ex finiftro cordis finu originem ca po}uf.r Caput 1111* jp j{.i a, tium motus,numerofse uaforum diftributioni glandulofamhancfiibftatiam f^1*' attexi adhiberiq; cernimus: etiamfi illa cauitatibusquoqjquibufdamimplen- g n#**-ttiomnagUn dis,infarciendisq;,eaquareponiturregione,fubferuiat. quemadmodü&glan ßriiutimiJc- dulasquafdam, ad uaforum fecuritatem acrobur etiam auxiliantes,alicuius {oimtUs, huic maioris ufus, quam tuendorum uaforum gratia, a Natura procreatas feimus. I. ‘Z'jMrwrt. Cerebri enim' glans, nuci pineae aut coni imagini comparata, & cerebri tefti- F lum bus incumbens, praeterquam quod”' partitionis ipfi incumbentium uaforum ,• | mufcui. robori cofert,in caufa etiam eft,quo minus ea uafa deorfum dependetia, mea-tus" initium obftruant, qui ab anterioribus cerebri uetriculis ad quartum per tl.i. cerebri teftesnatesq;0 ducitur.ItenV glans nonnihil quadrata,ac oßis cuneum referentis® cauitatifeufinuiininterna caluariae fedeincumbens/ adflratisipfl m.n.o-io arterijs uafis'ue aliquid accommodat, led potifsimüm excipienda?cerebri pi-tuitae gratia procreatur. Dein“ glandula? fuperiori afperae arteriae laryngis'ue m 6fi.hb. fedun faucibus appofitae,ac amygdalis coparatae, infuper ‘ quae laryngis radici 7 totae propemodü carneae accumbunt, etfi uaforum diftributioni conducant, mijg.ii!>. in hoc tamen magis creatae fun t,utfaliuam parent,faucesq; humoreimbuant: 7o uti & mamillarum propria" fubftantia quodammodo glandulofa,la£lisgene- 7K rationi praeeft.imo* glandofae fubftanti^,in omento &mefenterio paßim oc-currenti, a diflecfionumprofeflbribusuis quaedam tribuitur, qua humorem wtiofig. quendam irrorandis inteftinis aptü progignunt: non fecus quam ftomachum humeftaflglandofum corpus,in medio ftomachi duftu ad cordis fedem difle 'M• cantibus fubinde occurrens.Rurfus mulierum1 teftes,etfiinfigniter uaforum uterum adeuntium diftributioni confulere uideantur, attamen ad feminis ge r ,s fenerationem in primis conducunt. Virorum uerö teftes,quantumuis forte in \ kmfta. glandularum clafle recenferi poflent, uaforü tamen diftributioni parum con- af- ferunt: etfi interim Ariftoteles hos ideo potifsimum creatos atteftetur, ut tan t smüfA quam textricum planulae uafa crefta dependentia feruarent.” Glandofum L er2‘^f autem corpus, ad uefica? ceruicem in uiris politum, etfi uaforum inibi uariae 4 M. partitioni opem ferat, excipiedis tamen uafis feminarijs, & peculiari humore “ procreando,potißimum famulatur. Quandoquidem uerb lingularum glan- sedularum formam,fubftantia,& proprium priuatumq; ufum, fuis locis fumus frlmTrjims pertraftaturi, harum hic longior non eft inftituendus fermo, oratione nunc t.cr >0.'* hhorz diflri-ad uenarum feri em conuertenda:fimulatq; addidero comemoratis iam glan- ltt"ceru^fro- dulis-.non duiitaxatillarum diftributionis robori profpeftu efle,uerum etiam y »4, «fi-Ui N*tur* uenarum corpus inibi" craßius compaftiusq; colpici, ubi ramus aliquis ueluti ^ fnßcxtrit. a C3U-5 ÄCT « fig.r.&tdfi" V. mwfigM.ff. bemndemfigj. c Tute quid dppdrctfut interiori A er B figure j Mp.« inftrW. a caudice diducitur,aut truncus aliquis in ramos partitur: adeo,ut protuberas d ttfef quidinipfis ramorum orificijs occurrat/ crafsiori uentriculi fubftantiaenon ub.hX ab{]mile) quam inftar circuli cuiufdam in ambobus ipfius orificijs non leui in-duftria,roboris occafione procreatam audies.Imo uenarum haec crafsior fub-ftantia, quum uenae fanguine inanitae, intus confpiciuntur, flaccidaeq; fecundum ipfarum duftum difle&ae propendent, ita uerfus uenarü amplitudinem t x) fiMb. conniuet,ut inter fecandum aftantium nonnulli eam inftar' membranei cor-poris procreatam, aliquando contenderint, quod urinam inf meatus, hanc a ^ renibus in ueficam deferetes,refluere retrudi'ue prohibet: uti etiam nonnun-g sfig.iib. quam eminentem illam uenarum corporis fubftantiam5 membranis compa 6 e, f, g. rare ftuduerut,quae magna? arteriae & uenae articulis,ubi hae e corde prodeüt, fpeftantur orificij s.pennde fane,acfi e uena fine pari,& e uenis brachia,caput, renes amplifiima cernitur, ac uelutifuum caudice conßituit. C,C T>uoramuh,bilpsuefculam adeuntes. T> ZJena adfofleriorem inferioris orificij uenmculißdem excurrens. E Hacfede uena porta in duos maximos bipartitur truncos. F Truncus fimHer & elatior. Cj Truncus dexter & humilwr maxima difiributioms uenaporta. H Vena dextramfmdi uentriculi fedem perreptans, & gemculatim illißdi acfuperioris membrana omenti dextra parti ramulos praebens. 1 ZJena duodeno inteflino & ieiumprinčipio exprompta. /{ ZJena,in dextram regionem gibbi uentncuU,qua idJorJum reßicli, aliquotfitretilis digeßa. L ZJena,m dextramßdem inferioris omenti membrana, & colum mtefimum, qua haejertur, excurrens. Jht Soboles quadam aßniHro trunco mjdandofum corpus inferiori membrana omenti innatum,fparfa. N ZJena inßgnis Jub uentnculo, ubi dorfi is innititur, uerfus eiatm ipßus orificium oblique confcendem: quopri-0,0. ufquamper tingat, utnmo unam educit propaginem, 0 infigmtam, & m uentriculum hacfide, qua dorfi in- CP. cumbit, digeß am. T uero indicatprafintis uena reflexum, quem per dextrum orificij uentriculi latus in ante-norem uentriculi fidem molitur. autem reliquam prafintis uena feriem notat, qua inßar corona id orifi- cium amplexatur. 31 Hamus uenaJupenus uentriculi orificium ambientis, quificunJum elatiora uentriculi procedens, inferiori orificio furculos exhibet foboles etiam fatis frequentes in progreffu ad anterior a poflenoraq^ uentriculi difiergens. S (frandis utcunqi uena,in inferiorem omenti membranam & colum inteftinum, qua uentriculo exporrigitur, numerofa fibole procurrens. T,T SimÜn trunci,ubiis iam lienem esi acceffurus,partitio. ZJ ZJenula in fimsiram fidem inferioris membrana omenti difiriluta, cuius radicem in integraßgura (quodfub-inde defit) duntaxat delineauimus,emfiriem hac peculiarifigura,quam margini adhibemus, expriment es,in qua Fuenam,qua hem exporrigitur, commonHrat utrinq? abtruncatam.prafins uero uenula, ZJ infignitur. X, X 'ZJena ab illis qua elatiora lienispetunt,in fmislrum uentriculi latus difyenfata* T Eiuf- venae portae, ab vniversis aVI- BVS COMMITTITVR PARTIBVS LIBERAE, INTEGRA - * delineatio,in ea proportione expreffa, ad quam fecundum praefentem figuram aliquis iecur,bilis uefiailam^uentriculumJienernjOmemunijrnefente' rium & inteftina5ex ipforum magnitudine,ac infu^ per in illorum fitu depingeret. 7 Eiufmodi etiam uenabicqualem utrunc^ X indicabat,infigmt,ur. 25 Vena mfiniHramfundiuentnculifedernperreptans, multas^ foboles uentriculofupenori^ omentimemhra-n b, b ‘Prima dextriportae uen*e trunci m meßntenumferies, tjMrf dem fane efl infinita, & impefi uana,j)riufi^udM ftiis extremis m intefiina imphcetur. c Vena colo intefiino,aud reäo continuatur, exporrefld, ac a uenis diduBafiniHram mefenterij partem potißi-mum intercurrentibus. dj Vena J3d ZJenafuh Yeßo mteßino prorepens, & ramulos illi m progreßfu cjferens. eye 'Uenularumfeboles, reäi mtefimißnem amplexantes. ‘Pr dt er hancßguram.3 cum modo cbaraBerum indicem abßlui,alU complures,quinto libro dedič at£,pr<£-ßnti Capitifitbßerumnt, quibus illa exprimuntur organa,in quaeportaßboles diffunduntur. Praecipue autem buc IpeBantßcunda, tertia, quarta, decima, duodecima, decimat er tia, decimaquarta, decimaquinta. Quine-tiam adprdßntem hi floriam maxime ßtcitßgura ex horum librorum Epitomefampta, quam ad huius libri calcem in hocßbneßam^ut uenarum & arteriarum mutuaßnes oculis obuerfitur. N iecoris fubftantia, ab omnibus* demifsioribus, &q U cC Portd ranioru orbiculatim confiftunt, extremis ipfius partibus,b exigua? Z tcccns/u^ , , r / L 1 . . 7 ~ o (tantia Jenes* admodum, numeroiaeq; uenarum propagines incipiunt, quae uerfus iecoris medium porre&ae, fenfim in maiores foboles,& inde in grandiores adhuc tantifper coeunt,do- ■ nec omnes (qua? profeftö funt quam frequentifsimse) in caua iecoris regione,uerfus eius' medium,ad interiora ta-y inter n, men & p0fteriora,iuxta dorfum magis,unita?,ac in maiores ram os congreff^, d v d unam grandem & impenle amplam coftituant uenam, quae nobis portae ue-&iofighi nanüctipabitur.Haec ad eum modum exiecoris cauo enata,aut (fi non minus uere, quam clare loqui uoles) omnes nuper diftos ramos, (oboles & propagier Bjjrfr- nes in iecoris fubftantiam' difpergens, oblique finiftrorfum defcendit, in mul BaXa- tos uenarum fiirculos,ad bilis ueficulam,uentriculu, inteftina,lienem, omen-fc,ccrtj tum,mefenterium,enarranda iam ferie digefta. Primumf duos ualde exigu O S Porta caudicU ad v. autg ramulos ex fuperiori, feu anteriori fui corporis parte, bilis ueficulae ceru ici di-ab ud h ftribuit: qui eam ceruicem amplexantes,ac in furculos capillorum modo prg- ueß-g is£c7p. tenues didufti,in uniuerfum ueficule corpus eo paflzo excurrunt,quo in§ alba cliUrn' 14 llh'7 adhaerente'ue oculi tunica uenulas porrigi cernimus. Poft hos aliquanto inferius ab elatiori quoq; & anteriori uenae corporis fede, uerfus dextrum tamen hr>.i$ fi. latus magis,h alius promitur ramus, nuper commem oratis infignior, qui hu- uentriculi hb.f «*. milius uentriculi orificium, Sc uentriculiportionem, huic iuxta dorfum pro- h^im°r^ ximam,aliquot ramulis adit,nulla prorfus lobole anteriorem uetriculi fedem perreptans. Portae uenae caudex, poftquam hos diffudit ramos, deorfum ma- caudici* i e parti- gis protenfus,’in duos maximos bipartitur truncos: quorum elatior (quem turmver &finifl:rumjdoftrinceftudio, opportunenominabimus)propemodum uni-k 6, s fig. uerfus in uentriculü & omentum,& quandam coli inteftmi* regionem, quse Ubadc[. fecundum humiliorem uentriculi fedem fertur, deinde & in lienem abfumi-tur. Alter, qui Sc humilior Sc gradior eft,ac dexter meritö appellabitur,totus, praeter unam aut alteram fbbolem, in mefenteriü &inteftina exhauritur. Ab ^ex!rm 4-. i . . p t* *t in uenirtcuhlun- huius namq; dextro latere, luxtaipiam caudicis portaem duos truncos diliri- dißd^cri/ß i H.t4>^ butionem, utcunquelinfignis fobolesuena'ue uentriculo exporrigitur, quse ProXim«m °-omenti membrana fuperiori fuffulta, & fub dextra uetriculi fundi fede tränt ™ 1 m ^ fuib. uerfim produfta™ exiguas frequentesq; uenulas certo ordine,ac quodammo-5 4p,p* do geniculatim uentriculo diuaricat,qui & anteriorem 8c pofteriorem fundi *2 ^ti T uentr^cu^ regionem multis furculis aliquoufq; intertexunt.Haec uena,ubinad mediam fundi uentriculi (edem procefiit, in quofdam exiguos ramulos fini-o z. tur, illi uenae contiguos, quam non multo poft reliquam fundi uentriculi regionem occupare audies. Porrö quemadmodum haec uena plurimas uenulas leriatim ex elatiori ipfiusiede uentriculo offert, ita quoq; innumeras uenula-rum foboles per totam dextram fuperioris membrang omenti regionem diffundit,illis fere numero (quanquam non longitudine,& uario per omentum implexu) correfpodentes, quas in uetriculi fundum fpargi,paulo ante dicebä. Q Verum 44* G* anteriora ipfius orificij5 emergit: & totam anteriorem fedem ambiens,per (1- g p. niftrum eius latus denuö in pofteriora retorquetur, ac (ut femel dicam) coro naeprorfus modo uentriculiluperius orificiü concinne (quod in canibus Ipe-ftatu eftiucundißimu)h perreptat, in progrellu ramos refta deorfum in uen- h q. triculi corpus geniculatim offerens, qui magnam uentriculi fedem occupant. A' fuperiori autem fede, uena haec ramulos etiam diffundit, fed exiguos pror-fus,&inftomachi terminu, qua is uentriculo cotinuatur, excurrentes. Porro inter caeteras propagines,ab hac uena coron^ inftar elatius uetriculi orificium fuccingete exortas,’ utcunq; infignis uena ab ipfa pronafcitur, qua a pofteriori f uentriculi regione fecundum dextrum orificij latus antrorfum cotendit. Atq; contedenl haec propago,a dextro eius uen£ latere nata,fecundumfuperiorem uentriculi ad H* fedem,inferius uentriculi adit orificium,id frequentibus utcunq; furculis amplexans, & in progreflu geniculatim ramulos in priorem pofterioremq; uentriculi fedem fpargens. Iam cömemoratae uenae tot propaginibus in uentricu lumpertinenti/ alia relpondet, ab humiliori fedefiniftri uenaeportae trunci k snfton prodies,ac inferiori omenti mebran£implicita,qu£ non loge ab initio in duos ramos plurimu ab inuice difcedetes bipartitur, ex quibus denuö quamplures furculi furculi deorfum prorepunt,in coliinteftini partem (quxinferioris membra-na? omenti beneficio, tanquam ä mefenterio ad dorfum committitur) excur rentes, &nonullis propaginibus in partem inferioris membran^ omenti pertingentes,qua? inteftinisincumbit,ac ueluti a colointeftino pronafcitur. Atq; ha?c quidem de hominibus me dixifle arbitrator.nam a finiftro porta? trunco ne minima quidem loboles canibus ad colum inteftinum digeritur, uti etiam in ipfis colum inteftinum nulla exparte omento alligatur, adeo,ut neq; miran dum fit,fi hac orationis ferie interdü a Galeni placitis recedam, qui fimiarum In lib.de Ven* uenas (uti ipfe etiam ad Antifthenem fcribit) exprofeflo docens,hominu ue- r“2r!fetii!'ic. nas non perfequitur. Ca?terum poftquam finifter port^ truncus commemo m t,t. ratas eduxit propagines, ad lienem tranfuerfim accedens, mm duos fecatur ramos,qui rurfus in alios partiuntur: atque hi duo in alios tantifper dirimuntur, n spcfij u quoulq; inferiori membrana omenti perpetuo fuffulti, numerofa ferie in" ca-uam fimam'ue lienis fedem reftalinea fecundum totam ipfius longitudinem q94,& omenti membran se fuperiori intertexta, in eam uentriculi fedem pertingit,qua? elatiori lienis fedi propinquior uifitur. Ha?c quandoque,fed rarius,in uentriculi tunicas adeo excurrit, ut non admodum procul ä fmiftra feci e fuperioris orificij uentriculi diftet. Quod autem ha?c uena illud contigerit (ut ingenue fatear) uidi nunquam. Neq; etiam pra?fens uena ab elatifsimo lienem adeunti ü ramo promitur,fed ab illo qui fere huic proximus eft.Quemad modum uero ha?c iuxta eminentiorem lienis partem principium ducit, fic a . f z.t fig. maiufculo ramo, imam lienis fedem accedente/ alia exurgit uena, utcunq; in-llb'*figt %n* amplitudine donata: qua? perinde atq; nuper* dicta dextrorfum retor-t x. quetur,&finiftram uentriculi fundi regionem perreptans,1'illi accurate con-xtfig.hb. uenit uena?, quam ad fundi* mediü ufq; dextram eius fedem amplefti retuli-s t. mus: amba? enim iuxta hoc mediü in exiguos definunt ramulos,mu tuoq;im-plicantur.Dein finiftra,perinde ac dextra in fu o latere,ad finiftra fundi uentriculi fedefurculosgeniculatim antrorfumretrorfumq; difpergit, ac fuperiori mebrana? omenti in finiftra ipfius partem oblongas frequetesq; foboles communicat. Cgterum canes ea quam fundi uetriculi dextram fedem adire come moraui,deftituutur: & illius uicem ea fupplet,qua? finiftra fundi fedem ramis conferit. Atq; ad hunc modum frequetiisime finiftrum port£ uena? truncum abfumifpeftabis. non raro autem adhuc in hominibus,ex fingulis fere uenis y y.*4 /?. concaug lienis regioni iam inferedis/ fingulas uenas in uentriculü ad eum mo z x,z. dum digeri coperies,quoz duas nuper comemoratas, ä uenis lienem accedeti-bus propagari fcripfimus. Atq; hic fedulö obferuandü uenit,huiufmodi uenas ab eis qua?lienem accedunt, in uentriculü digeftas,&lienem pertinaciter uen triculo colligantes, neq; diftributionis forma,neq; colore,neq; implantationis ^ec*e?9u*c4u^akalijsinuentriculum excurretibus uenis differre. “Dexter ue nutricandi-figk. porta? truncus (que ininteftinapotißimü diffundinarrabä) qua primum ™PerUtru»~ 2. mefen- mefenterio äclorfo nafcenti committitur, inb tres praecipuos difcinditur ra- b t,b,k mos: quiin alias denuö innumeras uenaru foboles diftributi,inter duas mefen dcinftc{iii terij membranas producütur, ac inferiorem pofteriorem'ue inteftinorü par- figM.l tem, qu£ mefenterio alligatur,& quam difleftionü profeffbribus cauä uocare libuit,ampleftentes,in ieiunü, ileum,c£cum,& dextra coli fede, qua id dextro reni 8c iecori adiacet,finiütur.Et ä tertio dextri portae trunci ramo, qui in fini ftrampartem medi) mefenterij potifsimum difcinditur," infignis uenaindfini c. *>*•»/*• ftrum mefenteriü, quod colon a lienis regione ad reftum ufq; inteftinü dorfb J [[ Im. alligat,porrigitur: atq; nunc di&is uenis,in inteftina diffufis fimiliter,in plures * R»S>T-deriuata ramos, eam coliregionem, quaeauentriculi finiftralede, ad rečlum ulq; inteftinü pertinet,adit.Caeterüm omnium horum finiftri mefenterij ue-nae ramorü,e unus infigni magnitudine inter duas iui mefenterij membranas e dj.9fi. intertextus,fecundum coli finem deorfum fub refto inteftino prorepit, mul- llhk>k' tas uenulas ex fuperiori anteriori'ueipfius fede,ad eam inteftini parte,qua por rigitur,depromes.Hic ramus,quum ad refti inteftini extrem ü ulq; contendit, nonampliusreftafubinteftinodeducitur:fedinf pluresutcunq; exilesdiffu- f ius furculos,finem rečti inteftini orbiculatim ampleftitur. Porro etfifrequen tiftimg fint trium nunc diftorü dextri port£ trunci ramorum loboles,tamen plures numerofioresq; in gracilia, quam crafsiora inteftina diftribui, cuiuis ex difleftione obuium eft.Quo enim inteftina uentriculo funt magis cotinua,eo pluribus uenaru implicantur furculis: quoniam exiliis plus fucci,quam exfedi uicinioribus fit exugendum.Quemadmoduip uerö nonnullis prius enarratis uenae portae ramis," corpora quaedam glanduloia, atq; ad amußim quodam- g 3,4 fig. modo carnea attendi circumduciq; dicebam: fic etiam ramorü per mefente-rium ad inteftina diffuforüfe£tionibus,h glandulae quaedam interiacent, pro- b portionem in magnitudine cum diftributis propaginibus feruates.Ingrandio llh'$ L>M’ ribus enim propaginü diduftibus (quemadmodu ubi dexter portae truncus in tres primos ipiius ramos finditur) magnae reponuntur glandula, in lubfe-quentibus uerö horum ramorü diuaricatiombus minores: quae omnes capil-rerueporu lorum m ocio praetenues uenulas,a uenis quas interiacent,mutuantur. In has dißriiutionis igjtur propagines portae uena digeritur, quae omnes aut ad nutritione, aut excrementi alicuius expurgationem,aut in uentriculo excofti cibi in iecoris por tasdeduftione,propagatae cenientur: quippe' quas bilis ueficulae oblatas dixi, * c>c* alimentum illi lubminiftraturae,ad eam excurrüt. Pari modo" propagines nu & 4fiMbj %- merofafcbolein omentum diffufaeduntaxat,ut illud enutriat, multoq;adipe *r,x>y' imbuant, ä portae uena deriuantur.1 Surculi etiam, capillorü modo tenues, in / m. glandulas digefti,duntaxat(anguini ad enutritione deducedo utiles funt.mPro m t,t. pagines uerö lienem petentes rerum Conditor fecifie coijcitur, ut fimul lieni alimentum deferant,atq;exiecorefaeculentulanguinem,feu melancholicum fu ccum,iniplum expurgent. Quum enim craßius (anguificationis recrementum his propaginibus in liene uehatur,& quum h^ illud lieni porrigant,fimul quoq; neceffario lieni nutrimentü offerunt. Siquidem,ut in quinto libro,non fine religione tamen quada, & metu (quum de his impenfe dubitem) feriptu rus fam, lien atrum illud fanguificationis recrementü in fui nutritione conficit, & lien per” uenas,ab illis qu^ipfiinlerutur,inuentriculuprofulas,quod illi n x>YjZ* ex faeculentiori languine reliquü eft,neq; fibi concoquere ac adaptare ualet,in uentriculü eruftat,id non(ut diffeftionu profeflores male arbitratur) in lupe rius uetriculi oriri ciü diffundes,fed ad fundü pr£cipue,quod huc°maior uena, 0 z. ä uenis liene adeuntib.exorta,in uentriculü pertinet.C^terumpreliqug omnes P / portae propagines,in uentriculum &mteftina digePca?,duphci noniine caI ruuntur,partim ut illis nutrimentu fubminiftrent,partim ut fuis finibus es: olcu lis,in uentriculum &inteftina hiantibus, confeftum a uentriculo cibum, ex ipfo acinteftinis exugant, atq; adiecur, tanquam concoftionis officinam toti humano corpori communem,transferat.Ingreflus autem Sc afcemus in hanc Toru «mm*. regionem, ex multis, quae nunc narrauimus, ftri&is itineribus unus praepara-q b. tunipfenimirum portae uenae'1 caudex, quem ueterum quifpiam Natur« o-perum peritus,ante Hippocratem tbvMs nuncupauit,a quo in hunc ufq; diem portae uense no men ad nos manauit,ipfaq; (ut & Galenus teftatur) ä nomiul- ^ lis porta iecoris,ab alijs ianitrix appellatur. Verum nonnulli totam uenam hoc cm' nomine donari nolunt,fed partem ipfius duntaxat,que primum ä iecoris fub-ftantia cernitur libera. Dicitur 8c caudicis nomine siMy manupaucas uenasproprqs mmmibm appellar ut. Jenam namjr per brach ij tmm »omina, interiora alamqexcurrente,ac r,aut etiam m notatam, in utroq brachio, quia axillamfiu alam perreptat, axillarem uocauerunt: quemadmodum cubiti interior em,quodfcilicetper cubiti interiora potißimum ex- porrigatur. Je rumpnuatim dextn brach ij axillarem, lecoranam uo carunt, quodw lecoris affefatibus illam di uidere fileant. SiniHn autem brachij axillam, lienaria ipfis dicitur, quod m lienis morbis hanc plerump aperiant. Sic rurfiis ^piioctctfiu humer alis, a infignita,fimpheiterfisum nomen obtinuit,quod per htmerum in manum feratur. & cubiti etiam exterior eH nuncupata,quoniam cubiti externis latus perreptat, /iippocrates in libris de ^Articulis, hanc uidetur craffam uenam nuncupafje, Quia uefo hac capitis morbis mederi creditur, etiam capitis uena uo citatur. Ramos uero h & t notatos, uenam communem, quam et not auimus i conflituentes, medias uenas nuncuparunt, quodflilicet ad flexus cubiti medium ducerentur „aut quod inter en biti exteriorem uenam &1 interiorem eflfent media, jd) obliquo autem ipfinm duBu, obliquas quoq illas uo-carunt. Communem (qua cc infignitur) nuncuparunt, qua ab ilhsramu h & t notatis confargitfatq^ inte* rion & exteriori cubiti uenis communis eH, R rat er hac nomina,uix alia apud illos reperias. Kyltfi ^Arabum libros leges, nominum aceruipaßim occurrent, eidem uena uix unquam accommodatorum. Quo autem aliquid certius de his quoq3 depromam, ßudiofirum gratia, qui me hn nominibus in Anatome remorariflolent, nongrauabor <_Auicenna interpretis nomina hic recenfire, qua Fenprima libri primi, do Brina quinta, Capite quarto leguntur. In quo Capite ^Auicenna expropofito brachij uenas defcnbit, earum firiem a (fialem libro ter tio de ^AdmimHrandis fe8iombus,autpotius ab Onbafiopetens. ^Auicenna igitur,aut ipfius interpres, Spatu-larem uocat humeraria partem, a iugulari externa ad eam ufqfiedem du8am,qua humeraria brachij cutem primumfubit, qua pars duobus a m noHra delineatione compleBitur. Qua autem humeralu brachio exporrigitur,illam Cephahcam, quafi capitis uenam nuncupat, hac inter mfiruts a &fcontinetur. Humer ana ramum,quem i infigniuimus, Funem brachq appellat. ^Axillaris ipfi ^fellaris dicitur. Communis uefo ,cc notata, Nigra: ubi autem hac oblique ad radium contendit, Rafilica ipfi uocatur. ^ Alterum communis uena di-uifioms,quam ß notatam, y aut Yaßimilauimus,crus % inßgnitum, ac anularem & medium quodammodo petens,inpoßbrachialisfide Syelen ^Auicenna appellatur. Jerim alias fidnnde apud ^Arabes barbam illam 454 VESELU VE CORPORIS illam Syeletn uocari obfiruabis, qua iuxta brachiale ab h umerar ia ramo i notato,&axillaris uena propagi* ne x mfignita, confiituitur, <& l notatur, cui eadem qua axillarimedicorum uulgus nomma imponit, hanc quocfe Saluatellam &■ Salubrem uocans. Quanquam rurfus communis uena ramum y notatum, uerfusfolli cis & indicis regionem exporreflum,alij Saluat ellam nocent, huic eadem qua humer oria nomina largientes. ^d hac,axillaris medicispotißimum iafihca,interdum O* Nigra,aliquando O* Funis brachij nuncupatur. Humerana etiam ocularis & auris, quodfcilicet earum partium inflammationibus medeatur. *Nififorte horum nominum impofltores adeo flultifuerint, ut cum Britto tele, & illis qui hodie uenas, a me re fle anteapi-8as, turpiter in lucemfuo nomme emißrunt,arbitrati ftnt, humer aria ortumfub aure primum ejfe. Caterum communis uena,etiam Jrfedia,Jfr(ediana,&' Corporalis uulgo dicitur. £ TJ e n ^iE caua portio, qua partibusfub iecore repofitis nutrimentum admmiHratur. h Vena in pinguem membraneam^ fimttri renis tumeam, conterminas j^fides excurrens. 8 grandis uena, ad dextrum renem expone fla. 1 (grandis uenaßniBrum renem petens. y. propago a uena in dextrum renem dedu fla Jn pinguem renis dextri tunicam excurrens. Seminalis uenafiniBra. Seminalis uena dextra, v Seminalium uenarumfides,qua haprimum implicari, uaricumc^ modo conu olui incipiunt. | ZJenageniculatim a caua in dorfalem medullam, qua lumborum uertebris continetur,ac demum ad ipfis lum 9 borum uertebras,ipfisq3 accumbentes mufculos &1 perit ornum digeßa. o ZJena cauafupra oßisfacriinitium in duos truncos diflnbutio,A,aut inuerfo v,aut V non abfmiUs. 7T Ramm tranfuerßm mperitonaum O* lumborum carnes, abdominiscfo mufiulos dißributus. cp Ramuli aliquot,mfifenora oßis fienforamina mißL f ,s? Simslri trunci magna illius fuperos facrum bipartitionis in duos ramos dißributio, quorum interior f notatur, exterior 5. t,t Interioris rami,quem f notauimus, exterior propago,in mufculos exteriorem ilium oßisjedem occupantes, & in clunium cutem conterminas exportes frequenti ramorumßrie tranfierßm digeßa. v Interioris rami ^ inf gniti interior propago, eiusc^propagmis rami humilioribus faeri oßis foraminibus dißribu* ti,y^ uero & 4 reliquas interioris huius propaginisfiboles, uti haeparua tabella eas delineare datum eH, exprimunt.‘Porriguntur autem illa ad ani mufiulos,ueficafundum & ceruicem: mulieribus etiam ad humiliorem fundi uteri fidem,ipjum^adeo ut en collum. eo Vena ab exteriori ramo, quem s* indicatum conßicis, deprompta, at^ cum reliquo interioris rami f notati coiens,qua id pubis oßisforamen perreptat. e Hacßde uena,pubis oßis foramenpermeans,prater alios ipßusfirculos, uenulam in coxendicis acetabulu porrigit, hic q3 in iHius regionis mufculos dißemmatur. Venapubis oßis foramen tranßuntis ramus, cutem ad internam femoris fidem fibiens. Co ngreffus di fla nuper uena, cum ramo magna in crus dißnbuta uena, quem 2 notabimus. T Vena ab elatiori fide exterioris magni illius trunci rami s infigniti, qua is peritonaum per fir at,principium du cens, qua perit onao O* abdominis mufiulis cutiq’ ramos offert: quorum pracipuusfub reflo abdominis mufiu-lo /urfim confiendit, O*fipra umbilici regionem in aliquot dißeclus Jur culos, eas rejpicitfiboles, qua huc, ubi M conficit,a uena'fub pe floris ojfe dedu flapertingunt. A ‘Propago uena in crus tendentis,qua tranfuerßm ad genit alia conterminasq3fides excurrit. G Prima magna crus petentis uena propago,per interioremfemoris tibiacy fidemfub cute deorfitm adfimmum ujiy digitorum pedis perreptans. A Propaginis 0 infignita ramus,fimoris interiora ad inguina ac c edens. 3! Vi fla propaginis ramus,ad antenorisfemoris regionis cutem uerfus exteriora digeßuf. n Propaginis O infignita ramus,primo tibiam mouentiummufiulo oblatus. 2 Vi flapropaginisfiboles, in anteriorem &pofleriorem genufides dißenßita. $ Mac ßde propago © indicata, perfidem tibia interior m, fib cute m uarios multiplices^ ramos diff inditur, Y Hac ad anteriorem interioris malleolifidem nuper di fla propago ducitur, auy uti cernere eH,inpedisfiperio-ra terminatur. £1 'Ramus a grandi uena cruspetente,in anteriorem coxendicis articuli regionem exporreflus, eiusfi dis mufiu* lis &* cuti fiboles utcunq^ frequentes deriuans. 1 "Ramusfiptimo nonoj^ twidm mouentiu mußulis, &> cutißemoris iuxta externa ipßusfidemfirculos deduces• 2 (grandis ramus,m quintumfiemur mouentium mufiulum digeßus, 3,4 his 4 hh duabus propagimbm inuicem coeuntibus uena conßituitur, qua inter mußulos p oßer io rem femorisjedem $, 6. occupantes excidetis,fiirfim infemoris cutem ramos $ infinitos porrigit, & maioripr£cipuayjua portione 6 7, 7. indicata,Jub cute per poplite gemi ueflexumfertur, & inJura cutem ad calcem ufii digeritur, 7 &y notata. 8 Urina., adcharaBerem 8 condiciturßoboles3 a magna crus petente uena mufiulu oblata, qui ah inferioribus femoris capitibusprincipiumJummt.«.Atq^ itaprafins charaBer uenaminibi notat, ubi mter commemorata nunc femoris capita repens,in duos truncos difimditur. 9 Exterior truncus bipartitionis a magna uena m poplitefaBa. I o Ramulus exterioris trunci $> infigmti,adgenu anteriorem exteriorem^ regionem Jub cute exporreBus. II ‘Portio exterioris truncißecundum fibula interna ßptimi & oßaui mufiuloru pedem monentiumßdioblata* 12 Portio exterioris trunci, externam tibia pedisc^fidemfiib cuteperr eptans. Cat erum ubi hac portio externa pe 13. disfedi exporrigitur, c at er ispedis cutem adeuntibus uenis commifcetur,i$ mferiptum obtinet. 14 Intenor truncus diuißoms, quam magna uena mpoplite molitur. 15 Hamus interioris trunci 14 mfigniti,per mternam tibiafidem,uerfitspoßeriora tamen magis, mfirculos dijje 16. Bus,pedis ^ internum latusfiib cute ac ce dens,ubi etiam 16 wficrptum habet. 17 Ramus interioris trunci,ßcundmn quartum pedem monentium muficulnm in tibiam digeflus. 18 Interioris trunciprofato, qua inter tibia os &_fibulam, uerßus anteriores tibiam amplexantes mufiulos duBa, per tranfiuerfium ligamentum in anterior i tibiafide inxtapedem occurrensfertur, ac in mußulos finitur, digitos in externum latus monentes. 19 Reliquum interioris trunci, quod inter mußculos reconditum,poß interiorem malleolum inferiorapedis Jubit, ac tandem m omnes digitos abfiumitur. Prater hanc uena caua nudam delineationem, cuius charaBerum indici modofinem impofiu, ac dein ple-rafija quinti, fixu & fiptimi hbroru figuras, huc mprimis ea fjeßat, qua adtertij huius libri calce?n, uenarum arteriarum fimulfinem exprimere conatus fim. Quotiefieun^? igitur mquatuorßubßquentwm Capitum interiori margine fimplex charaBer occurret, illum ad nudam cana delineationem refierendumputato. aV O' N AM PACTO VENAE CAVAE SOBOLES in iecoris fubftantia5portx uense propaginibus committantur5quaq? ratione uena cauaiecori eas foboles offerat* Caput V u Q^ro r 11 s alicubi in interioribus marginibus ßnbimusfg. cap. 6. hb. 3. nudam uena caua delineationem, qua modopracefiit, indicamus: non enimßmperprolixefičribendumputauimus, Figura fiexto Capiti libri tertij prapofita. R O LI X E' admodum dc uena? caua? exortu agendum Prolixam aulo eile, fi quisautorumcontrouerfiam in medium adferen-dam arbitraretur,cum pleraq; Galeni loca,ipfius operibus dfteputmt pafsim interiefta, tum maxime fextus de Hippocratis 8c i Platonis dogmatibusliber atteftantur,quem uniuerfum huic qua?ftioni,ex quo "nam uifcere uenis origo ducatur, dedicauit. Si enim ex propolito eade difceptatio mihi aggredienda foret, neutiquä Galeni argumeta oleitanter praeterire liceret: quin lingula feorfim efient accuratifsimo ftudio examinanda, & qua? uera & quae falla ducerem, enarranda. Haudquaquam enim adeo Galeni uerbis eft aequi- Calem argu-efcendum, ut omnia quae illic in Ariftotelem congerit, ueraindubitataq; efie menudeiienA r . . . p1 . „ . ° r- catta ortum ducamus: uti lam in lermoms progreliu, qui ueram uena? caua? lenem enarra ^Mteiem turus eft,cuiuis reddetur obuium.quippe relifta de ueng caua? ortu contentio • b 4 d. ne,ipfius diftributionem aggrediar: quam quidemb ä corde aufpicarer,fi mo- pode clitta. do a maxima ampKfsimaq; uena? cauaefede hanc inchoandam opinarer.Nam contra Galeni placitum,in Ariftotelica? fententia? robur,uelimus nolimus,no cyFgMb. bis quantumuis etiam ringetibus,fatendum erit,uena? caua?" orificium, quod d d «m- ac^ dextrum cordis finum pertinet,multo* amplius efle,quäm uena? caua? cor ptiut ffl, poris amplitudine,quacunq; etiam ex parte hanc metiendam duxeris.Deinde qum b,/. ijjbfequens Caput commentum Galenifalfumefle docebit, quo cauam,qu4 iecoris gibbo committitur, amplißimameJIeaftruit:quodq; illam ftatim ab exortu A toti ßgtl ra huic capiti precpo fitet. mMm exorta in duos truncos/ arteriae magna? modo findi, ac unum fuperiora pete- c /ž.wp..* re,alterum uerö deorfum explicari,& poftmodu exiliis truncis eum quideor fum fecundum lumborum uertebras fertur,grandiore efle tradit.unde etiam cum d. ilico in Galenum propria ipfius iacula, quae ex fontium fluüiorümq; duftibus & arborum radicibus tantainduftria & callide texuit, repelleda ueniunt. Eodem modo Galeni dogma prorfus eft refpuendu,quo uenam cauam ex corde prodire inficiatur:f quod illic non fimiliter, ut magna arteria, enafcatur: hoc f h/c«m-eft,quod mox ab ortu in duos truncos non diuidatur, fed retta fecundum cor {fc, d> f! dis latus ducatur.Primum enim,ut falfum,& diffeftionis profeflori indignifsi cm °>p» mum eft,Galeni axioma, quo uenam eiecoris gibbo pronatam, in duostrun-cos, perinde ac magnam arteriam, partiri affirmat: ita etiam non fua demon-ftratiua methodo concludit, hac occafione cauam a corde non oriri, quod re- m\ tii.fi fta fecundum cordis latus porrigatur.Nam fi quis arteriae ortum attente exa-minauerit,animaduertet profecto,illam e cordis bafis medio,tanqua ex ipfius centro enafci: ac proinde fi arteriae pars aliqua deorfum ducenda fuerit, non ita multo poft ortum arteria neceflario diuidi oportuifle. Venam autem,quae ex cordis bafis latere (utpote uas mollius quam arteria) fecundum Ariftotelis fententiam enafceretur, non oportuit in duos truncos ftatim ab ipfo ortu di-fcindi: quum citra diuifionem peropportune fur fum deorfiimq; repere pot fit, illaq; diuifio incaflum fieret, praeterquam quod prorfiis eflet inartificiofa. Nam fi hinc prodiens uena, arterise modo bifurcaretur, primum ipfius origo Sc caudex aliquoufq; in dextram thoracis fedem omnino proreperet, ac inde „ . ^ tandem diuideretur.eiusq; di- HC figurafinxi caux\fenem,ejuamnccejfit- V j . ~ . v p rio moliretur,fi uno principio alicjuoufyprogredienti UlllOniS trUCl CieilUO liniiirOI— enata,in duos truncos ad cordis dextrum latut difim funi deberent duCl* fi. lT"lodo deretur. Quo autem hoc Galeni argumentum toties \ ~ . ab ipfo repetitum, & haftenus optima demonflra - UeoUS COrpOriS meulUm^Ut tionts loco habitum,accuratius obJerues, confer pr d - f| nUnC fif) CaUc0 t)?rteS DOmPl fentem figuram cum aliquot fex ti libri, er potißt- % i i '(V A J* L. n mum cum quinta,& etiacum tetius cauafigura: ut Cie D Ulil en t» x\.CCCUlt IlUC vjraiC- amminduertas, qui illam citra diuifionemadhucobli jqj arPTIttientU nUndUaiTl nOlT. quari oportuerit,ut ex dextro dorfilatere ad ipfius medium tandem pertingeret. -C' \ 1 n r* ^ 7 r graunsime ab ipio reiumptu: Si cor uenarum eflet principiü, omnes uenas neceflario oportuifle ad cor pertingere, utifaneadiecur pertingunt.quafi uerös arterialisuenaad iecurnon g 1 % minus, quamh portae uena ad cor, accederet: quamuis interim ramulos non hficap.$, paucos uenae portae cumcauae uenae propaginibus iniecore ita uniri uidea-mus, perinde ac fi cauam uenam quis non immerito portae uenae continuam effe,hacq; ratione etiam portae uenam cordi communicari aflereret, fecus nimirum, quam arterialis uena ad iecur pertingit. At fi forte Galeni fententiae fuffragaturi, contenderimus, arterialem uenam ob id ad iecurnon pertinere, quod arterise conflet corpore: cocedamus rurfus oportet,1 uenalem arteriam *1 uenae corpore efformari/atq; ab illafiniftri cordisfinus fedeprincipium pe- u’coßr c tere,a qua caua e dextro cordis finu nafeitur. Adde Sc hanc non fecus ab origi- f fe^fi ne,citra unius caudicis aliquoufq; produftionem &inceflum, in dextram pul guu,ubi monis fedem & in finiftram duci, quam caua furfum ac deorfum ä corde fer-tur. ac dein adijee, uenam arterialem aliquandiu unum caudicem ab ortu fer- bis i qui>* uare,ac poftea in duos truncos diuidi: perinde fane ac magnam arteriam, qua: G-fimiliter ut uena illa arterialis e cordis bafis medio pronafeitur. quod fane Galeni etiam anatomici argumenti robur oftendit, quo conatur docere, uenam cauam arteriae magnae modo debuifle diuidi, fi illa a corde, non autem a ieco-re initium duceret. Quod uero ad Galeni rationem fpeftat, uenas omnes ad cor,perinde HVMUKl F^A'BKlCtJ LJZER lij. 457 12 fig.tih. cor,perinde ac ad iecur,non pertinere afferentem,aliquid fane de utnbihci ue *F- na in medium adferrem, fi uenam in humano foetu examinafiem, quae in canum foetibus ab umbilici uena,maiorifua portione iecur peten te,in mefente-rium ac lumbos dirigitur, haec namq; doceret, umbilici uenam non debuilie in cor inferi,etiamfi cor uenarum ftatueretur initium,praecipue quum umbi-m xzcap. licim arteriae non in cor ceflent:fed fatipfis fuerit, magna? arteriae illic conti-nuaseuafifle, ubi haec in crura eft deducenda. Pari quoque occafione,de primo in foetus generatione organo nihil dico: quandoquidem etfi caeterorum Anatomicorum inuicem,fibiq; met ipfis pugnantium decreta facile in multis improbare refellereq; queam, nihilominus quod mihi ipfi undique fanuni ac indubitatum uideretur,nihil adferrem,adeö de foetus formatione,cordisq; mehercule ufu praecipua quaedam mihi funt obfcura,& dubijs plena. Verum irrefutabilis illa (ut Galenus inquit) dem onftratio, quam in Ariftotelem de animalibus dextro cordis finu deftitutis contexit,minime efficax eft: quandoquidem illis animalibus caua uena unico cordis finuieum in modum tunc committitur, ut in alijs dextro finui, quum & his animalibus fanguis a iecore ad cor, arteriarum faltem nomine (etiamfi non pulmonis occafione) diffundatur. Et quis obfecro eo uenit ftupiditatis, ut Ariftotelem cauam uenam e-iufmodi animalibus exdextro u en tri culo, quem non habent, exoriri uoluiC-fe,cum Galeno dicat: &non cognofcat, Ariftotelem aliud orationis genus de animalibus pulmone deftitutis, quam deillis quae hoc non priuantur,infti-tuturum fuiffe ? Ad haec, quis uel perfunflrorie in difleftionibus uerfatus am-njfig.lik bigit, argumentum quod a" membranulis uenae cauae orificio praefeftis du-offigM. citur,per uenalis arteriae°membranas dilui poffe ? Neq; fat fcio,quid de auium 6 £»f. uenae cauae diftributione Galenus comminifcatur, quum nihil peculiare in uenae cauaeferie in illis obleruem: nifi quod iecur duabus fibris feu lobis ipfis priuatim conftituatur,a quibus fi caua principium ducit, profeftö arteriae rna gnae ritu ab origine in duos truncos non diuiditur. Infuper Galeno, quum cauam a corde non oriri aflerit, eo quod arterise modo non pulfet, animaduer-tendaueneratarterialis uenae ac uenalis itidem arteriae natura. Pariter quando obijcit,cor languificationis uim iecori per cauam non offerre,quod illa coriacea fit, ipfi expendendum erat, quam breue interuallum inter cor 8c iecur confiftat:& quopa&o ipfein quarto libro de Partium ufu, toti uenae portse (anguificationis facultatem,iecoris uirtuti fimillimam tribuerit. Cuius ue-nae diftributionisferiem Anatomici a iecore inccrperunt recenfere, non autem ab inteftinis 8c uentriculo, ä quibus cofecium ex cibo & potu fuccum in iecur deducit: qui quum ex ipfo fanguis, urina & bilis, lienem q; petens recrementum, confurgant,neutiquam proportione illi refpondet fanguini,qui per portae uenam remeans, illis quibus haeccomittitur partibus alimentum fup-peditat. Adeo,ut plane rhetoricum fit argumentum, quod Galenus ä quorun dam Anatomicorum in uenarum ferie enarranda defcriptionibus, cotra Ariftotelem colligit. Sed ne hic Galeni difleftionis, atque adeo totius medicinae principis placita uilipendere,ac feriatim iplius argumenta refellere uidear, aie ycnA C4U6 di-core feriem uenae cauaeiam aufpicabor, quöd ab hoc fanguinein cauam deri-uari, aut faltem ex portae propaginibus in cauae foboles ailami adhuc credam: iecore incipieiU etfi cauae ortum hinc effe, non ita annuam, neq; quicquam a me deipfius ori- darn' gineaflertumuelim,quicquid etiam cafu mihi inter fcribendu exciderit: ne hircofis quibufdam medicis calumniadi anfam ipfe fuggeram,qui non nifi hu ius generis nugas morantur,&: ofsium interim ac mufculorum cognitione,& R uaforum Cau& nem no-mina. uaforum reliquam feriem,tanquam ad ipfos nihil pertinentem,reijciunt. Ve-rum & ideo de cau£ principio ex iecore nihil abfolutius fubij ciam, quod iecur mihi potiüs euenis, quae ipfiintexuntur,quamuenasabipfo,uel etiam in prima foetus coformatione, origine ducere uideatur. Aliud enim nihil in quinto libro iecur efle audies,quam uenularum infinitam fobolem,cui concretus fan guis (qui propria iecoris eft fubftantia) obnafeitun quum interim uenae cauae p os ad cor pertinens, fimile prorfus (it magnae arteriae,& uenalis arteriae,arte-rialisq; uenae orificijs: quaea corde enafei, nemo fanae mentis inficiaripoteft. Caua in iecore Caeterum quemadmodum (ne forte rurfus alio excurrat oratio) ab extremis fir,es' iecoris partibus,orbiculatim exipfius concaua fede,q exiguas uenularum propagines, paulatim ad iecoris medium uerfus pofteriora contendetes, inuicem coire, maioresq; uenas conftituere diximus: 8c deinde ex maioribus illis rurfus grandiores tantifper effici, quoufq; omnes illae foboles in uenae portae caudicem finiant:" pari etiam ratione,ad concauae uenae generationem (ut ita modo loquar) exfummis orbicularibusq; iecoris finibus, in gibba ipfius fede, innumerae uenularum propagines exoriuntur, quae fenfim uerfus medium pofterioris fedis iecoris pro repentes,in infigniores uenas coeunt: atq; hae rurfus in ampliores eo ufque colliguntur, donec tandem in elatiori iecoris parte, eius regionis quae dextram dorfi fedem relpicit, in unam congrediantur* ue-w nam, quae abinfigni amplitudine Graecis uocatur jcp/Ak 8c interdum * (quemadmodum & portae uena)?^}^*,deinde &fbraTw«: Latinis uero ca-ua, magna, &iecoraria, rarius autem caudicis uenanuncupatur. Huius uenae rami,per iecoris corpus exporrefti,port£ ramis4 incumbunt,& utriufq; uenae ramulorum extrema ofculis inter fe conniuent, & multis locis congredi con-tinuariq; iam diflecantibus apparent.Ipfe autem ramorum in uenae cauae caudicem extremus coitus 8c cogrefl'us, non in medio gibbi iecoris perficitur, ut Anatomicorum uulgus ridicule arbitratur: fed, ut iam prius admonui, in ea iecoris parte, quae dorfi dextro lateri proxi ma eft.adeo fan e,ut nihil prorfus fubftantiae iecoris, toti pofteriori uenae cauae parti, qua dorfiim fpeftat,obducicernatur. Neq; rurfus, etfi Galeno & omnibus difleftionu profeflorib. aliter uifum fit,uenae cauae rami,ex ie core procedetes, cauam in eum modum confti-tuunt,quo radices ad arboris caudice pertinere Colligique confpicimus. Nam cauae rami, ac fi ue nam per pofteriorem iecoris fedem, reftä quodämodo deorfum porre&am, & duntaxat iecoris cuidam finui innatam ingrederentur, ipfi continuantur. Sunt autem hi“ duo infigniores P 7figlib. 6 C,C,C. atq; ita. in-uicent con-jvT ^>8,9, i° figuras lib. <5. qfig.cap.f A,A,A uer [as B. T A,A, A ad B, t tifig.Hb. $ Z incurri' bit Y. Praßnsßgura, Iecoris gib - bum, poßeriorej^ ipßm Jedem commonftrat. ac quidem In qua iecoris ^ ^ indicant elutiorem gib ßdecaua cau- bi regionem, Jepto tranfüerß dexcoßffat,ra Uerfua anteriora coterminam. ' * ' ' / ... mos% prtmum % uero ^ B regione humtuo profirat. q caua uenapars notatur, qua hac ßptu permeat, ipßjj ramos exporrigit.D ad E ufy Jede indtcat, quacaua iecoris Jubßantia adnafiitur. Hporta. uena portiunculam inßnuat. Caterichara&eres alio qnam adpraßns Caput referuntur. Hac figura uena cauaportionem oculis ßbjeit,poterion iecoris ßdi exporreBam, quam longa JeEiione ßcundum poßenore uena,ßdem du fl a dtffecui,ac dein dißendi, utpropaginum foramina, qua caua in iecur diffundit, aut qua cauam conßituunt, in confyeflum ' uenirent. ^Ac utrun^ propaginis, qua k cauain dextram iecoris ßdem dijfeminatur, onficiu, <&ipfam deni^propaginem notat. B uero & B propaginem in' dicant,quaperßniftram iecorisßdemfyargitur. C au tem & C paruasßboles inßnuant,qua iecori etiam a caua,prater duas maxtmaspropagines, diffunduntur. Nihil enim intereffe uelim, an propagines has, &fi~ boles, a iecore enatas, cauam conßituere, an a caua in iecoris ßibßantiam diffujas ejß die am. Cat er um D cattA uenaßdes notatur,qua haeße-ptumpermeat,ipfiijj ramos depromit. u Alter A infignitur, X d figniores rami, propter iecoris elatiora, in anteriorem cau^ federn, non au-tem latera,aut pofteriorem fedem,fubingredientes, &neutiquam cum uena?* caua? amplitudine comparandi, imo (i non nimis anxie in Galeni uerba me-cum iuraueris, proculdubio alleres, uenam cauam a corde deorfum per iecoris pofteriora ferri, atq; ab huius anteriori fede duas infignes uenas pullulare, numerofa feriein iecoris fubftantiam diffufas, portaeq; uena? ramulis continuatas. Prgter has infuper uenas,quae a cauaiecori offeruntur,in reliquo ipfius '• per uifceris pofteriora defcenfu (qui fane breuifsimus eft)* paruulos etiam fpe flabis ramulos, ab anteriori cauae fede etiam in iecoris fubftantiam excurrentes, & in omnibus hominibus numero neutiquam pares. Atque haec omnia hominem,accurate fecanti,adeo funt obuia,ut nullus nunc uenae cauae feriem fpe&ans} non multo magis probauerit hanc, quod ad feriem attinet, oportere a corde primum defcribi,ac demum ipfius ad fuperiora inferioraque du-ftum enarrari. Sed quum fanguinem, qui in caua pafsim continetur, ä iecore confici, cum Galeno adhuc arbitramur, uenae cauae ramorum diftributip-nem ä iecore quodammodo cum ipfo aufpicati fumus, deinceps eam uenae partem defcripturi,qua?fupraiecur confiftit. EIVS VENAE CAVAE PARTIS, a V AH S V-praiecur confiftit,diftributioms feries. Caput v 11. A V D CLV A CLV A M Galeno fatis fuit,nefcio quam uerum uenae cauae ortum aiecore comminifci: ac, ut ab Ariftotelis placito uerius, magisq; ex merito declinare ui-deretur, fingere, uenam cauam mox a fuo e iecoris gibbo progreffu,in duos truncos,arteriae magnae modo bipartiri,unumq; ad fuperiora corporis, alterum uero adinferio ra duci: quinimo, ut etiam probaret,fanguinem in corde non generari,adijcere non eft ueritus,truncum qui fuperiora petit,multo ftri-ftioremefIe,minusq; amplum illo qui deorfum porrigitur. Sed iam aflerui- Caua partem d nftoii' mus,cauam in eiufmodi truncos non diuidi/ Et etiam ueritatineutiquacon- det B, ?. P fY 1 * b j r i* tem, ilia spedm •r r • p- • • . * -r fi&M.*. cilior, magnae arteriae innititur: non autem magis retrorium repens, uerte- p? fabrarum corporibus infidet, ut quaeäftomacho occupantur, cui rurfus afpe- H+crsfi. ! • r • 01 • • r * • 1 • Ub.6Mt ramcumbit arteria, oc huic non mhma magnae arteriae propago, cui ultimo ßeäahic qui nentenn- caua inftemitur. adeo fane, ut quum caua tantum a uertebris diftet, mirabili ul^m 3 tugtsexpertem ar{-ißcj0 [\yls uena fuerit offerenda, quae ipfis coftisque fansuinem fiibmini- g' acauaeauci m * l L 1 o oportuerit. ftraret. Quum enim feptum tranfuerfum impedimento fit, quo minus caua,q ubi fub iecore exporrigitur, ac renibus foboles difpenfat, uertebris ac co- <1 M ftis propagines tribuere queat :& deinde, quum cordis bafis adeo a uertebris eleuetur, Sc uafa in pulmonem diffufa, cauam a uertebris ita fubleuent,ut e-tiam hinc ad ipfascaua nullos deriuare queat ramos: rerum Opifex ab illa" magnam eduxit propaginem, poftquam cordis inuolucrum tranfeendit, at- ub.6G* que pulmonis dextrae partis cum finiftrasconnexumfuperauit,ipfaque dor-fopropinquius quam antea accedit. H^ec propago, feu uena, a dextro cauae latere latere pronata, deorfum ad quarta propemodum thoracis uertebrae corpus contorquetur: & decliuis fecundum dextrum uertebrarum latus porredta, t infimm fuo* fine una cum magna arteria,11 fub fepto tranfuerfo ad aliquot ufq; lumbo u 7 mufc rum uertebras pertingit. Haec uena, cauae uice toto progrefiu gerit,quo ipfius tab.q. caudex uertebras ita" atq; in lumborum regione nequiuit contingere, ac geni *culatim ramos ad uertebras,ipfasq; adeo dorfi partes offerre.Meritö igitur ca-fig g- ua hanc uenam a fe tam grandem deprompfit/ ut arteriae magnae ritu utrinq; ad coftarü interualla" ramos germinare poflet, quos quidem ä lateribus non lldit k,k. diffudit,fed exa media regione pofterioris ipfius fedis,quaeuertebris innititur. * *d?mje Quja uefo coniuge priuatur,neq; in altero latere parem afcifcit ä caua propagi re ratiotiey Graeci eam ajt/yo/y, nos uenam abfq; coniuge,<& paris expertem nomina-ZYgTäl mus’Oritur autem potius ä dextro cauae latere, quam a fmiftro iquodfecun-i3 injma. dextram dorfi fedem explicari debuit, finiftra nimirum fede, & media quodammodo ä magna arteria dignifsimo organo occupandis. Ab anteriori etiam cauae fede non enafcitur:ne fruftra tunc longiori duftu, quam modo, uerfus dextrum reflefti, itaq; fpinam accedere deberet. A'pofteriori quoque principium fumerenequiuit, quod haec fedes alijsincumbat organis, quodq; hinc uenam coniugis expertem dextrorfum magis deduci,quam nunc,opor-tuiflet. Ab hac igitur uena utrinq; geniculatim pullulant propagines, fingulae ad nouem coftarum inferiorum fingulainterualla perreptantes, quae in uera-b rum quidem coftarum interuallis ad eam ufq;b fedem contendunt, ubi haein cap. 19cartilaginem degenerant: in fpuriarum uerö coftarum interuallis,etiam in an teriora magis abdominis, quam interualla pertinent, propagines haepertin-c»gunt,abdominis mufculis etiamc implicit^.Inipfo autem per coftarum inter-f E' ualla progrefiu ramulos diffundut,qui in mufculos illi thoracis fedi,quam ipfg perreptant,incumbetes,difpergütur. Pr^terea ab hac fine pari uena,ad omnes fecundum quas deducitur uertebras, foboles quaedam pertinen t, quae in uertebrarum corpora,&dorfalem medullam,&in mufculos his fedibusaccum-d xfigiib. bentes excurrunt. Infuperd membranis thoracem interfepientibus, qua illae a fe g g* dorfo continuantur, ab hac uena furculi etiam offeruntur. Deinde non obaudi* diendum eft,ab hac uena,quum primum ab ortu uertebras contingit,fubinde ramum quoq; educi: eumq; in tenues propagines diuifum,etiam fui lateris fii-periorescoftasadire,atq; inibi in membranam coftasfuccingentem numero-fis,fed gracilibus furculis diftribui. atq; hinonferiatim acrefta fecundum co-ftae ductum ferütur, quemadmodum propagines inferioribus coftis digeftae, uerüm errabundo inceflu excurrunt. Atque id adeo frequenter in hominibus f. (quod his fcilicet multo breuior thorax,quam quadrupedibus,a Natura datus n. fit) ufuuenit,ut prüfend anno in publica fefl:ione,uiro &item mulieri omnes thoracis coftas uenae fine pari propaginibus enutriri,hic Patauij uiderimus.Et Bononiae etiam (ut priuatas fileam fečtiones) quum primum illic difleftioni praeeflem,atq; de uenaefeftione in laterali morbo fatis pertinaciter contenderetur, una eademq;leftionetrianobis obtigerunt hominum cadauera,quibus omnes thoracis coftas huius uenae ramis enutriri, nemo ex tanto eruditorum uirorum coetu inficiari potuit. Atque ut id fubinde obferuatur, ita fane interdum hanc finepari uena, quum adnonam fere thoracis pertingit uertebram, in duos truncos diuidi cernes: quorum unus quidem dextri lateris coftarum radicibus, alter autem finiftri exporrigitur, fuiq; lateris coftis,qu a prorepit,ra-c sc*pfg. mos offert.Interdum uero a finiftro uen^pari carentis latere,in eadem prope-modum regione, grandem uenam pronafci obferuabis/illi ramoprorfus fi- R 3 milem, Duabus bis figuri* gemmat ue na pari ca- rentis firt- cs expreßi- mHsrfUxab illa uariaty yuam inte- gra uenA ca na delinea- tio indica- nit. Notat ttute hic ist — uenafinepa ri truncum. B ipfim ra- mu > ejui in finifira du- £3s|| flns,inplu-/ * * 1 res digeri- tur propagi j nes. C uero A priuatim in inferiori fi- gura y infi- rmat caux uena caudi cis portione. \ v c ^ tt5525^ milem* qui ä portae aena inferiorem omenti membranam adeuntium facilž maximus eft.Haec enim ubi primüm tranfuerfim uertebrae illius,cui exporrigitur, corpus tranfcendit,in duos ramos diffunditur: quorum alter furfum, alter deorfum fecundum cofta-rum radices fertur, ac fuarum coftarum interuallis pro pagines deriuat.Non fecus fane,quam fi Natura aliqua-do maluiflet, unum grande ramum a dextro latere hic ad finiftrum porrigi, quam fuperfingulasuertebras u-num tenuem gracilemq; ramulum ferri. Adeo,ut mihi etiam perfuafum fit (quamuis id nunquam uiderim) interdum a finiftro cauae caudicis latere, ubi iugulum contingit, uenam depromi, quae fecundum finiftrum uertebrarum latus decliuis dufta, finiftris coftis ramos offerat, illa quam fine pari uenam nucupamus, dextras coftas duntaxat alente. Atq; huiufmodi uenae ortu noa tantum a iugulo primum poffe fieri, fed paulo inferius, etiam agnus atteftatur, in quo tale aliquid femel obfer-uaui. Verum eiufmodinonnifi rarifiime occurrentes uenarum feries, Anatomes ftudiofonon aliter expendendas putauerim, quam fi interdum fextuminmanu digitum, aliudue monftruofumfefpeftandum offerret. Adeo, ut fi quando in publicis feftionibus haec ob-feruo,ea tanquam non eflent,tacite pr^teream, ne artis candidati in omnibus corporibus haec obferuari arbi-trentur.Idq; tanto,non in fettionibus folüm,fed modo in abfbluti hominis hi ftoria perfequenda,faciendum‘duxiftudiofius, quanto ipfos monftruofailla magis admirari, experientia non femel didici. Porro iam fermoni adijcien- licebit hi« dum eft,mihi haftenus in homine nihil efle praetermiflum: uti fane arbitrabi-iib.7de^id- tur,qui Galeni placita fedulo euolues, primum a me quinta pulmonis fibram mimTt.fett. feu lobum requiret, quo cauaininteruallo inter feptum&tranfuerfum cor- ubnftc-dis inuolucrum,ex Galeni fententia fufFulciretur. Quippe quum hunc lobum dare' Galenus in fimijs reperiflet,ofdtantiae alios diffeftionis proceres arguit, quafi illum ignoraflent:uti fane & Galenum is lateret,fi hominum cadauerapotius cum illis,quam fimiarum fecare aggreffiis fuiflet. Quum enim in homine nui lum fit interuallum duftus uenae cauae a fepto in cordis inuolucrum, fed haec duofimul connata, una femelq; perforentur, nullus fane pulmonis lobus hic cofiftere poteft,qui in illo interuallo uenam fuftineret.In caudatis uerö fimijs, & magis adhuc in canibus,amplum occurrit interuallum, inter feptum tranf uerfum, & inuolucri cordis mucronem: ac hic inter membranas thorace in-terfepientes,inane uacuum 'ue eft fpacium,per quod caua prorepit, fibi fubftra tum habens pulmonis lobum, quo is cauae caudex mirabili Naturae beneficio tanquam manu apprehenditur & fuffulcitur. Proinde quando Galeni defcri-ptionem canibus, noftram autem hominibus conferes, utranq; ueram efle fa-tebere. Verum Galeni fentetianufquam non ä caua,priufquam ad cor pertingat,uenas in membranas thoracem intercipientes,deduci ac diftribui docens, ueritati parcit: quum hae membranae uenas affumant, partim abf illis ramis, f L 1 h-quos ä iugulo ad has ferri audies, partim a uen a fine pari. Caua autem, quum Lib. de Placi tis. lib.de Se FI. uena.Hl/.7 de ^sldmin. & 2-Commentario rum tn Hippoc. de Ficlm rat. in morbis acutis. ad cor fertur,interfepientes thoracis cauitatem membranas ne contingit quidem: tantum abeft ut ramulos ipfis ita tenues,ut in illas digeri debet,priuatim offerat. offerat. Praeterea alius,Galenum in libro de Venarum (eftioneprobe aftecu-tus,mirabitur, qui, priulquam cauae fupra cor progreflum attingerem, a caua Z efigM- ftatim atq; in cor pertingit/ uenam arteriale in pulmonem porrigi, non alcri-6l'l% pferimrquum interim illud Galeni fit dogma.quod quam ueritati conlentiat, ipla ualoru uicinia arguit. quippe quum nihil ab alio pronafei uere dicamus, nifi id ei fit contiguum, aut faltem attiguum, arterialem uenam a caua principium ducere, neutiquam quis afleret. Praeterquam enim quod arterialis uena h ifi.cdp. ftxtuplocralsioriconftat11 corpore, quam caua, illahanc non cotingit, Sc non mediocris cordis fubftantiae portio inter cauae orificij elatiorem fedem,& dextram orificij arterialis uenae,intercedit.Dein arterialis uenae orificiunon minus in cordis dextrum finum,quam orificiG caue orbiculatimliberumq; pertingit: nihilq; minus apparet,quam foboles aliqua,ä caua ad arterialem prodm fta. Vnde etiam haec, quia propriam obtinet circunfcriptionem,non minus priuatim,quam cauauenit pertraftanda. Dein quis forfan me culpabit,quod coronalem uenam dixerim efle (uti quoq; profe&o exiftit) infignem: quum in libro de Venarum arteriarumq; feftione Galenus illam fcripferit efle exiguam: uti contra in feptimo libro de Adminiftrandis feY>u> diftare,quam ut haec aut alia quaeuis, illius gratia aperiri poflet. quum interim in pulmonum,cordis,iecoris,uentricuii, lienis & renum affeftibus, uenam in cubito non Hippocrates folüm, fed omnis medicorü chorus fecet. Cauterum quoniam Epiftola nuper commemorata, haec prolixius cum aliquot ali) spara doxis perfequitur,cauae uenae diftributionem deinceps, fed quam minime po CMudiugH, tero interrupta fermonis ferie,aggrediar. Vena igitur caua,poftquam fine pari uenam a fe diduxit, ad iugulum refta fub peftoris ofle’1 confcendit, membra- n ab f ai bi^nitio. n[s thoraceminterfepientibuseleganter fuffulta,°molleq;&glandofumcor- pushiciniugulopafsimadftratü obtinens,quod Graeci J_,atini uerö com * f* muni glandularum nomine glandium uocant. Eft autem glandium id in ela-tiftima thoracis fede extruftum, ut ab omni noxafrequetifsimas uafbrum di-ftributiones hic fufpenfas, immunes feruaret. Vena enim cauap inibi primum P K* in duos infignes truncos tota difcinditur: Sc a finiftro trunco^ queadmodum ren* axillam & £ dextro,1' grandis uena promitur, quae primae thoracis coftaeinnixa, poft- 2 r-euntesoriws. qUam aljqUot ^ fe difparfit ramos,fub clauicula in axillam" properat. Ab huius r ut vJuh rena fuperio- etenim radicesexilis uena enafcitur,deorfum per coftarum radices ad tertiam raUb.t 7o7au7peri. ufq; coftam exporre&a, & exiguas foboles tribus, aliquando autem duntaxat * K’ duobusjfuperioribus coftarum interuallis deriuans. Pr^fens uena non femper ab eius quae axillam petit radice pronafcitur: uerüm nonnunquam ä caua,pri-ufquam in duos illos grandes truncos bipartiatur,principiü ducit.Quinetianv interdum interdum hanc penitus abefle obferuaturus es,aut arane£ filorum modoprae^ tenuem exiftere: quum breuiora illarum coftarum interualla, abipfisincum-bente uena, quae axillam petit, aliquando autem ä uenae pari carentis propaginibus (idq;potilsimüm in dextro latere) fatis nutrimenti affumant. Ab ante- ren*fit pt* f t h. riori fede illiusc magnae in iugulo biparti tionis,“ duae prodeunt uenae,quae an-lifigtJtur trorfum duftae,ad elatiore peftoris ofsis fedem contendunt,fecundum iplius dem utra$ latera,quibus coftarü cartilagines coarftatur,deorfum ad abdominis ufq; fupč riora perreptates,numerofasq; (oboles diffundentes. In progreflu enim,ad lex fupenorum utriufq; lateris feptem coftarum interualla, fingufas diftribuunt x g,g. propagines, quae ad terminu ofsis coftarum, ubi uenae coiuge carentis^ ramos ceflare diximus,finiun t. Quemadmodü uerö a ramis uenae pari carentis,propagines extra thoracis cauitate ad mufculos coftis inftratos excidere relatü eft: fic quoq; a uenis ad cartilaginü interualla dilleminatis,ramuli notatu digni, in mufculos peftoriincumbetes,ipfasq; adeo mamillas propagantur,fi modo ad has a uenis peftoris ofsi exporreftis, furculi deriuentur. Porro quod ex uenis y i fig.ub. fub peftoris ofle deduftisy reliquum adhuc eft, ad latus mucronata? cartilagi-tabaubf* nis deorfum in carnofam reftorum abdominis mufculoru partem diftribui-etiam re flii tur. Venae enim e thoracis cauitate prolapfe,fab reftis mufculis ad media uf(j; yfnfign?tu abdominis fedem feruntur, ramulos quofda in proximas partes utrinq; tranl-/jlefabts. mittentes: quorum praecipuus ad abdominis cutem fubit, atq; oblique fecundum coftarum cartilaginum terminos propagatus, in gracillimas & capillorum modofubtiles uenulas cefiat. Caeterum infigniores uenarum rami, fub z m. reftis mufculis exporrefti,in pluresfurculos* fupra umbilici fedem terminan 4 r. tur,qui reftorum abdominis mufculorum fubftantiae implexi,* illarum uenarum terminos finesq; fpeftant,quas in fermonis progreflu,ab imo furfum fub reftis mufculis confcendere audies. Harum uenarum fub peftoris ofle reptan tium origine, exanteriori mediaq; in iugulo bifurcationis fede, utplurimum b ab i. educi animaduerti. interdum uerö eas abh axillariü uenarum radicibus, poft-quäm illae nonihil a iuguli medio in latera receflerat,enatas obferuaui: quemadmodum aliquando alteram ipfarum, & praefertim finiftram, ab axillari, alteram uero ab ipfa bifurcatione pronatam uidi: quemadmodum etiam non infrequenter occurrit ab anteriori uenae cau ae fede, ubi in duos infignes truncos partitur,unicam pronalci,quae furfum ad peftoris os dufta,in duas difcin-dituruenas: ac unam dextro peftoris ofsis lateri, alteram finiftro exporrigit* Ab his quoque uenis,fecundum peftoris o's deduftis,membranae thoracis ca-uitatem interdiuidentes primos mutuantur furculos: ac fubindeetiam aca-e ipg.ub. ua,ubi nunc diftas promit uenas,c graciles quafdam propagines fibi uendi-d tfigM. cant? fecundum totam membranarum longitudine, cumd neruis fepti tranf 6 p,p. ueriiexporreftas.Quinetiam,ut & antea monui,ae uenaparicarente,inmem fis ficlp: branas thoracis cauitatem interfepientes, furculi accedunt, uenis quaefadhae-i+uk.7 rentem oculi tunicam implicant, quam fimillimi. A uenis dein has thoracis g uiket membranas intertexetibus,etiam (oboles in cordis inuolucrum, ubi illae-5 hoc coiugere continent, pertingunt. Caeterumh uena axillam accedens, priu(quam e tho- isiliqtint rami iib.6. race procidit,non ita procul ab ipfius initio,ex elatiori fede,1 uenam utcunque i n n ui amP^am Promit,qug furfum obliquein pofteriora tendens,ad tranfuerfbs uer prinitjtij-m brx timtfig.f. tebrarü ceruicis procellas deducitur: &perk foramina illis priuatim exculpta I-/I i r. confcendenVn mufculos uertebris proxime adnatos,foboles fpargit. At prae-7 fig.x:s ter illas,certo ordin e,&uel uti geniculatim lingulas foboles unicuiq; foramini neruorum exortibus in ceruicis uertebris incilo deriuat, dorfaliq; medulla, ipfisq; ipfisq; adeö uertebris alimentum fuppeditat. Quod uerö eius uenge reliquum eft,in caluariam contendit,1 peculiare fibi cum‘n fuaconiuge arteria foramen nfig-c«p. obtinens, quod ad pofteriorem occipitis ofsis capituli federn excauatur. Cse- ^ terum quando uenain caluariae amplitudinem pertingit,in" fecundum feu fi~ 14 F-, niftrum durae cerebri membranae finum,utipoftea auditurus es diffufius, ex- l hauritur.Praeter hanc uenam,° alia adhuc abilla quae in axilla contendit,priuf llh^ Q» quam e thoracis cauitate omnino labitur, ex ipfiuspofteriori regione princi- ^o. pium ducit,qu^ in mufculos,humilioribus ceruicis & thoracis elatioribus uer tebris adnatos, ac capitis dorfiq; & thoracis motibus famulantes, difpenfatur. Simulat q; uerö axillam petens uena,inter primam thoracis coftam Sc clauicu lam,ex thoracis cauitate eft egrefta,p mufculumq; perforauit,qui fecundi paris p {* mufe. dorlum mouentium alter eft,1 eam,uti pöft audies," promit uenam,quam hu-meralem uocabimus: & ilico atq; decliuis dufta,glandulasin axilla ad firmam rc ««« uaforum diftributionem ä Natura procreatas contingit,quas nunc dicam,a fe diducit propagines. Primum utrinq; fingulas emittit uenas: ad thoracis qui-dem anterioras unam,ad pofteriora autem1 alteram. Quae antrorfum expor- ^ utmuit. rigitur, in" mufculos a peftoris ofle & coftis ad brachij os & fcapulam pertin-gentes diffunditur,& peftoris cutem fimul & mamillas frequenti admodum Oritur, ramorum ferie in mulieribus adit. Vena autem retrorfum proficifcens,in mu h£Cfi iculos cauamfcapulaefedem occupantes, uicinasq; fedes multiplici etiam fo- mplrtcc* bole digeritur. Ceterum nonnunquam ax priori, & quaepeftus accedit uena, tcris MC' interdum uerö ab ipfo qui in axilla confiftitv trunco," alia grandis utcunq;ue- ? p. na exoritur, quae deorfum fecundum thoracis latus exporrefta,potifsinium * abfumitur in1 mufculü,cuius beneficio brachium decliue dorfo admouemus. ub. a 4 Praeter hos ramos, maior uena, quaeinaxilla habetur,b exiguos ablegatfurcu- ^pr‘ los glandulis & membranis,qu£ inibi uaforum diftributionibus, eorundemq; y m. CauF- caluaria in cutem alias emergere tum dicam, quando cerebri uaforum feriem priuatim enarrabo. Quippe haec opportune tantifperdum in caluariam arterias quoq; fermone perduxero, afTeruabitur, quod uaria cerebri uenarum ar-teriarumq; fit commixtio: quam incognito adhuc arteriarum ad caluariam deduftu, arduum foret percipere. Quanquam interim cuiuis integrum fit, Caput decimumquartum, cerebri uafis dedicandum, aut hic, aut fuo, quo id reponam,loco aggredi. VENAE AXILLARIS ET HVMERARIAE per brachium cubftum'q? & manum feries, Caput vin, ENAS* duas a caua in brachiü propagari, prius relatum eft, quibus unaeademq; radix äiugulo extra thorace ufq,* extitit.Gracilior,qu£ uelutiab alia crafsioreb enafcebatur, quödTub fummohumero,ipfaq;adeo clauicula,in externam brachijfede procidat, humeraria & cubiti exterior dicitur: crafsior au tem,amplior'ue, quöd per axilla internam q; brachijfedem prorepat, axillaris interiorq; cubiti uenanuncupatur.& quanto haecgradior ampliorq; humeraria uifitur, tanto etiam in frequetiores numerofioresq; foboles diffunditur. Humeraria namq; d biCydyi* j]jos qU0S pr^cedente Capiterecenfuimus ramos difpergens,ad pofteriorem clauiculaefedem cotorquetur: ac fub fummo humero, uti diximus, prorepes, 'imufti. c inter in ternum latus mufculi brachium attollentis,&ualidu tendinem mu-Iplriw* fculi brachiü ad pettus ducentis,in brachiü procedit. Dein carnea membrana abLadq. fub cute fuff ulcitur: deorfumq;porrefta, etiäantefe&ionein omnibus euadit f 6 mufe. g “w. rioris. In defcefu uero ad cubiti ufq; articulu,2 graciles duntaxat ramos utrinq; in cutem fibi proximam,anterioremq; difti mufculi federn difpenfat,qui partim refta, partim oblique &tranfuerfim in cute ita prorepunt, ut interdum h f- uerfus interna brachijfedem ad axillaris uenaeh foboles in cutem digeftas per-* f* tmere,cum lllisq; coire uideantur.1 Quando humeraria cubiti attingit articu- Humeraru fe* :t ^um> iuxta exterius humeri tuber, in tres fere ramos tota diducitur.1 Primus i g, (quem frequentifsime, 8c potifsimum in hominibus, deefle confpicies) quo-m i mufa tielcunq; fe offert, gracillimus uifitur: & penitius quam fub cute immergens, tdub z. extenor*fedi capitum”1 mufculorum praecipue offertur, qui quatuor digito-n 6mufc. rum fecundos & tertios fleftunt articulos, &interno lateri eius" mufculi, qui “ub.e. radium infupinum mouentium longior exiftit. Ramus ifte,mox in paucos S furculos confpicua: mfirorte graciliores omnino uenas homo obtineat, obefioriue fit. Porrigitur autem retto tramite per anteriore(uerfus exteriora tamen magis) brachij regionem,fecundum exterius latusf mufculi cubitum fleftentiu ante- d w er 4- uU.fig-Z e~ b ult fig.ee naf itur quodammodo k z-c fub a cr Q_ uh.fig, hb.x. LlUe Fena- furculos difleftus,ceflat: neq;,ut Galenus fcribit, alicui axillaris uenae ramo ita rHmdjpa.z? cornmilcetur3ut° praecipuü humerariae ramum,qui enarratione fecudus erit| * t. fku7Jami- cumpquada axillaris uen^ propagine,in cubiti flexu Tub cute uniri mox audies, p t unitur wtf.ftti. yt enim Galenum axillaris uenseqprecipuam portione,in alto inter mufculos ™h *d *' reconditan^minus uere defcripfilfe,exfedularefeÖ:ione obferuabis: fic quoq; primi huius humerari^ rami (fi quando is unquam cernitur,& Natura prgter confuetum fibi artificiG,a cute ad corporis penitiora3non aute ab his,utpote fe dibus ad uaforum cuftodia tutioribus3uerfus corporis fuperficie,cutemq;, ue-nas porrigi uoluit) feriem non eft afiecutus,aut imaginatione illam fibi admo dum inartificiofam cofinxit. quanquam interim pereleganter uereq; eas Gale nus enarrauerit uenas, quae citra feftionein nudato (utiin uensefeftionefit) brachio,plurimum &frequeter illi occurrerunt. Quas quum fimijs couenire uidit,quäm illarü corpus humano fimile fit, longa oratione inducere conatus eft,nullam, nili ante difleftione omnibus obuiam, fibi perlpe&ahabens differentiam: quum interim tam uarias & innumeras haftenus in ofsibus, mufcu-lis,& uenis quoq; propofuerim, mihiq; inde non uulgariter perfuadeä, humanum corpus nunquä a Galeno fuiile aggreflum.r Secundus itaq; & praecipuus »• fc humerariae ramus, eorum in quos iuxta exterius humeri tuber ea difcinditur, oblique fub cute, ad cubiti cum humero articuli flexus medium defcendit: ac cum axillaris uenae' ramo,quem poftmodum commemorabo,coit*/ unaq; ex s- t, ambobus ramis,humerarisenimirü& axillaris,uenacoflatur.“ Tertius hume * rari£ ramus,* mulculuquiradioiuxtabrachialeinfertus,radij in fupinumotus x autor eft,cofcendit: &paulatim deorfum prorepes,obliquus per radium ante u medium ipfius logitudinis in externa cubiti regione perfertur: quam ubi attigit/ furculos quoldam, ut 8c reliquo, quem haftenus cofecit, dučlu,in proxi- y ktk mam fibi cutem depromit: quorum non" infimus efle folet, qui ab ipfo edu- * fupe-citur,qua humeraria in tres illos ramos iuxta externü humeri tuber partitur. nut R' Ceterum tertius hic ramus fenfim oblique uerfus ulnae appendicem,brachia-lisq; radicem prorepes,tandem1 alteri cuipiam inibi'1 comilceturuenae:hacq; < *»*• adauftus, externam brachialis ledem confcendit: &in aliquot furculos, errabundo inceffii iparfos,difle&us,regionem intercurrit,quae ante paruuifi digitum Sc anularem habetur, externa etiam illorum digitorü fede {oboles quaf-dam ab hoc ramo fibi uendicante. Cuius ueröuenae propago illa demum fit, quam tertio humerariae ramo uniri iam fcripfimus, fubiungam, ubi primum aliquot axillaris uenaepropagines abfoluero: quippe a quodam axillaris ramo, fub cute per totam ulnaelongitudine exporrefto, illius propaginis initiü pen-yAxilluris in det. Axillaris itaq;,1 quum primum axilla fuperat,brachiumq;fubingreditur, c f. brachia cmf,- inter mufculos brachij os amplexantes delitelcit, praecipue uerö inter anterio rem fedemJ primi cubitum extendentiu,& pofteriore ledem tendims mulcu li,quo brachiu pefton admouetur, & dein iuxta mufculorü cubitum fleften- , antium pofteriore.H^c primum capitibus8mufculoru,quorum ope cubitus ex- f * ^r-tenditur,"propaginem offert,illis' uenulis eregione edu&am, quae ab ipfain l}' glandulas hic repoli tas digeruntur. Poft hanc, demifsius axillaris expofteriori h ^p lualede* uenaijfdem mufculis difpefat, ä qua mediocris etia magnitudinis fo- 'JR. boles in externae brachij ledis cutem difleminätur. Ab externo latere axillaris *'• “• uenae,1 alia notatu dignae amplitudinis propago diffunditur,oblique deorfum «i fi a?. fub humero,feu brachij ofle,ad™ externum u(q; huius tuber defcendens,ac fub l'b^ " mufculis cubitum extendentibus occultata:0 mulculorumq; capitibus,ab ex- ub.r,s. terno humeri tubere pronafcetibus, ramulos quofdam exhibens: ac demum aliquoufq; HVMUni FUBZIC^ LIVEK Ul 47r aliquoufq; Temper profunde occultata, in externam cubiti federn prorepens, p *>’ fe* fimulcumPneruo,qui brachium petentiü quartus opportune enumerabitur, «P-ii4Zi£ Haspropagines axillaris adhuc in alto latitans edit, ipfaq; inq duos truncos dif qinqcr fcinaitur, quos fane accuratifsime examinatos uelim, non tantum Galeni no- imde M-r' mine,quem haec axillaris diuifio latuit,uel quam iuxta cubitum,atque adeö in n'lHlsl^tL brachij extremo fierifcripfit: fed eorum quoque occadone, qui fe operaepre-cium aliquod in Anatome arbitrantur praeftitiile, dum fe&ionem femel atq; iterum aggrefsi,fimul cum axillari uenahumerariä porrigi, fe animaduertifie feribunt,ofeitater humerariam (qU3^ etiam uel ante feftionem notifsima efle r $, elatiori thoracis fede delata, diffundi commemorauimus. Huius uenaemter-uentu,mamillis cum utero communionem confortiumq; exiftere uulgo creditur. eius quippe beneficio,ex mamillarü uenis in uterum, quum foetus enutritur, fanguinis retraftione: quum autem mulier laftat,ex uteri uenis in mamillarum uenas menftrui ianguinis reuulfionem perfici,medicis pariter con- ceffum teffuni eft omnibus.Quid uerö me,cur minus in eam fentetiam totus defcen-dam,remoretuf, in mamillarum Sc uteri hiftoria explicabo. V ena interim ab i rno pro imo furfum conicendens/ non ita procul ab uteri uenis originem ducit: & al teram uenamin ortuquaiiconiugemfortitur,ad pudendum excurrentem; ^non pro-x Exterior enim uenae cauae fimftri trunci, quem nunc defcribimus, ramus* cui*b y. qUancJ0 fUpra coxendicis os in femur procidens, peritonaeum tranfit, ab inte-x t. rioriipfius regione aliam promit uenam, quae ad ofsium pubis medium, qua uitpg inuicem^ cartilaginis interuentu haec uniuntur,accedens, üiris in penis ~inuo-ub .r. lucrum &fcortum, mulieribus autem in pudendi colliculos, & in' coriaceas ZZOfrf. carunculas (quas uocant) uicinasq; fedesnumerofa ramorum ferie di- fi.hb. aeritur. Porro reliquum13 rami illius llniftri trunci, quod m crus copiola pro-^ r paginum ferie digeritur, peculiari nunc Capite prolequemur, illo umuerlam cauae uena? diftnbutionem abfoluturi. VENAE IN CRYS A r. b d truncus inter ® CAVAE SOBOLES d/gcftcT* Caput X«. R AE T E R cause* propagiftem, fecundum pofteriorerii coxendicis ofsis fedem, in femur aliquoufq; propagatam, ^sJemHr ad crus duae defcendunt uenae:buna quidegracilior,quam per pubis ofsis foramen ad quoldam interiora femoris am plexantes mufculos perrepentem, ad medium longitudinis femorisc ceflare,iam antea narrauimus. Altera uero crafsior,caeterarumq; uenarum in crus excurrentium caü dex,ab externo ramo alterius trunci uenae cauae fupra os facf um fäftae parti-fv,* fe tionis pendet: & fimulatq; e peritonaeo elabitur, perf fuperiörem coxendicis (ap.i9 iit. 0fsjs regionem,ad internum latus2 fedis,qua fextus & feptimus femur moueii g earmde tiumh mufculi defcendunt, in inguina fertur, anterioremq; (uerfus interiora ^ h-Jj tamen magis) femoris regionem fubit: & nullo occultata mufculo,'finüicaui ©’a! tati'ueinlidetjqua? in inguine efficitur^* longo graciliq; mufculo, tibiam mo 1 l uentium primo,&'o&auo femoris motuum autore. Venaitaq; huic cauitati MMfimi* k i ub.o. incumbens, in pluresramos difcinditur: atque quo iniurijs minus redderetur m uabi obnoxia, primis fuis diftributionibus Natura " frequentes glandulas (uti in axillis, ac fub auribus) hic circumpofuit, quae firmam ftabilemq; uenae propa-n fig-cdp. gationem redderent, & quam diximus cauitatem cum uenafimul, &narte-o zjicfp\ ria,° neruoq; hacdefcendentibus opplerent,propugnaculumq;quoddam his «i w.4 uafis efficeretur.p Prima huius uenae propago infignis eft, ac ab interiori ipilus 'ch"p6l\ latere principium ducens, ad cutem femoris interiora inueftiente properat, & hacdeorfum per genu interiora, & hinc rurfos per internam tibiae regio-(j ultimam nemuerfusq malleolum interiorem fub cute exporrigitur: ac demum in pe-fig-Ub.i?. disfUperiora defcendens,uarieinibi digeritur,alijs huc pertinetibus uenarum furculis comixta. Haec propago, qua interiori exporrigitur malleolo, uniuer-fim non eundem feruat duftum. quandoquide nonnunqua ab interna tibiae* fede,fecundum anteriore malleoli regionem,ad pedis fuperiora" excurrit: aliquando uerö (fed rarius) fub malleolo cotorquetur,illae pedis fuperiora coii-'FZ fcendens. Deinde in ramorü ad pedis digitos & fupra pedion ferie plurimum lconT uariat.s aliquando enim alijs quibufdam ramis hic comixta, ad minimum digi 7°cfpgpri tum?ipß^ proximü praecipue deducitur,aliquando uerfus pollice 8c indicem poßücr excurrit. Breuiter,in eodem homine uix parem unquam reperias huius pro-i^Zrc. Paginis ramorum in utrifque pedibus feriem. Rami quoque,quos in defcenfii profert, r 'r. t A» 478 VESELU nasneruis obduftas digeruntur.Dein° aliam emittit propaginem, quae in po- l cUr*. fteriorem femoris cutem excurrens, furculos etiam furfum cutem fubeuntes deriuat.Huic propagini frequenter ap ramo,quem in quintum femur mouen P ch4rs' tiummufculumdifpenfari diximus, foboles quaedam accedit, quae una cum ipfa commifcetur: & uena ex duabus confluens,ficuti relatum eft,cutem adit. Crebrius tam enq duaeagrandicrurisuenaenafcunturpropagines,unahumi- 4 chdrdy lior altera, & ex pofteriori magis fede, quam ex latere enata. Hae in progreflii rJj^ex inuicem unitae,eam coftituunt uenam,quae hic in cutem promitur: ac ubi1 ra Poücriori mulos furfum in pofteriorem femoris cutem germinauit, refto tramite deor g™ proce fum per mediam flexus genu fedem,feu poplitem, ad furae cutem5 defcendit, dit^f ipfi'numerofam ramulorum feriemporrigens,cjuaefibiin omnibus minime $ cUr.6. correfpondet. Verum ramulorum alij refta,alij oblique, alij tranfiierfim in cu * chär'7' tem excurrunt: &denuö nonnulli inuicem coeuntes,permifcetur: & deniq; cum aliarum uenarum,quas fub cute“ tum internum latus furse* tum exter- H c^' • 1 » , -i «« • • 1 /> x cb*ty*^9 nam tibiae regionem perrepere mox audies, propaginibus, fubinde uniuntur. ' Atq; ita pr^fens,quas per poplitis flexü fub cute delabitur,uena, nonnunquam ad calcem yubiinfi- ad calcem ufq; duntaxat incedit :nonunquam uerö&ram ulos in externum jlonffkit pedis latus depromit, nullibi interim in altum fubmerfa. Cauterum grandis crusfubiens uena,pofteriorifemorisfedi, quemadmodum diximus, accum-zutrin$ bens,exiguam fobolem* utrinq; diffundit in exortus3 mufculoru, qui pedem a\zmfc mouentium tres primi enumeratur, hicq; ex humilioribus femoris capitibus w. prodeunt.Vbiautem uenain horum capitum medioiamfereb exiftit,induos h Ut impares difcinditur truncos: quorum' exterior, quid interiore longe eft graci c cbar.9. lior,oblique uerfusfibulae cum tibiaeoffe iuxta genu connexum fertur/ rama de »o! lum m cutem extern se & anteriori genu regioni obdu&am digerens: acmox f in cbar. inibi inf duas portiones diff eftus,quarums precipua pofteriori interioriq; (edi ii er i-. h mufculorum pedem mouentium feptimi & ottaui fefe infirmat, fecundum l «4 mufe. fibulam deorfum tantiiper protefa,ac dičti nuper mufculi carnei permanent, ub.kX fecunJum^. pofteriore malleoli exterioris fe dem refle&i incipiut: inibi enim portio hcec ceflat,in progreflu ipfis mufculis loboles offerens, & nullibi ad cu-i chnr.il, tem emergens.‘ Altera uero,eademq; tenuior portio uniuerfa cutem adit, & fecundum externam tibiae fedem,exterioremq; malleolum,ad pedis fuperio* k cbar.7, ra,uerfus externum ipfius latus contendit,in progreflu pari cumk uenafub po 7- plitis cute furam accedente,modo,furculos uarie diffundens,ad coterminam, qua defcendit,ipfi cutem. Et quanquaeiufmodi furculi proximis uenulis per-i dam. mifceantur,1 infignior tamen huius portionis coitus, & mutuus clenuo didu-m 9,*,r. ftus,in fuperiori pedis regione cum illius "propaginis furculis fpeftatur,quam a magna crus petente uena,non procul ab inguine pullulantem,per femoris ti bi^q;interiora, ad pedem ferri narramus. Ab illius enim propaginis, &iftius q uam modo narramus portionis ramulis, uarius ille uenarum coniurgit implexus, qui in pedis fuperiori fede, & digitis ipfis, ante feftionem fub cute eft confpicuus,tiec (ibi femper uel in eiufdem hominis pedibus refpodet. Verum interim,uti externum pedis latus uenulas fibi nonnunqua ä uena, per poplitis flexum fub cute dedufta,aflumit: ita quoq; internum pedis latus a calce ad pol o far.*!, licem ufq; ramulos perpetuo fibi uendicat, ab ea" uena, qua? fbla tibia? cutem o cfe4r.it adeuntium adhuc nobis eft enarranda.ü Interior enim & crafsior truncus di-uifionis,quam grandis uena in poplite recondita molitur, reflra deorfuni ten-Pchar.ir, dens,ab interno fere ipfius latere13ramum depromit,qui exalto emergeris* per internam tibiae fedem,uerfus pofteriora tamen magis,ad internum ufque calcis ac pollicis denique latus, fub cute difleminatur,&fuis furculis conterminarum uenarum ramulis itapermifcetur, ab eifdemquerurfus diducitur* uti hačlenus de tribus cutem implicantibus uenis recenfere conatus futru Gonfurgit enim (ut femel dicam) eiufmodi harum uenarum implexus & di-geftio, ut crebrius cutem hanc, perinde ac temporu & cubiti manusq; cutem uaricibusinfeftari,haud mirum ceferi debeat. Videtur enim Natura fub cute undecunq; propemodü multiplici illo uenarum implexu feu coitu, &rurfus earundem diduftu,perpuichre lufiffe: ne quum uenaeper cutem latae, crebro multisq; occafionibus funt uulneradae,& tranfuerfim abfecadae,mox conter-q chär.u. mina &fubfeques feftioni cutis, alimeto deftituatur.Porroq interior ille trun-r char.xr. cus diuifionis,quam grandis uenain poplite tentabat,poPceaquärramü illum, quem poftremü tibi^ cutem petentiü enarrauimus,afe deprompfit, uniuerfo s ihar. ir. fu0 incellu recoditus,&in alto latitas,ilico5 ramu educit, qui fecundum pofte t ,j mufc. riorem 'quarti pedem mouentiu mufculi federn eXporre&us,exiguosq; furcu u 13 mufi. los a fe diffundens, paulo humilius ceflat, quam“ duorum primorum pedem ub.t,t. mouentium mufculoru tendo,quarti mufculi tendini comifcetur. Atq; ut is ramus tab. er [\\[s libris fibi confentiat,non leuiter,neque uno tantum locoa uera (rtu Jene de- # _ ■» r* • i r jcriptiones ua- humani corporis uenarum defcriptione aberrans. Longum namq; foret, pu-gnantiaea}ocapjc commemorare,praefertim quum praetercompendia,no-ftrae aetatis medici uix quicquam perlegat, prolixe interim de fuperficiarijs pe dem adeuntibus uenis,(i quando earum aliquam aperienda exiftimant,perinde difceptantes,ac fi ilice ab uno trunco inguina fubeunte tandem non deriua rentur, fed peculiares, fibiq; non continui effentriuuli, expriuatis uifceribus, corporis'ue trunci fedibus edufti. Quum enim alicubi"' quatuor uenas ad pe- m Q3W lAdfinem trd dis fuperiora pertinere, in Galeno legerunt, totidem uenas pedi tribuunt, fin- tm parz ^umZhTrT §u^s rarum propriumq; fanguinis educendi munus aflcribentes.ac primam con^il de setiioneue> ifatuunt,quae internum perreptat malleolum,& Saphena 8c matricis uena & upropo-tMrwncrtrt. uirgina]js jppls UOcatur.Secundam exteriori afsignantmalleolo,Schiaticam il- lam nuncupantes. Tertiam in fuperiori pedis fede recenfent, ex uenarümra- miiare muloquopian/pollici porrigendoeduftam,illiq;Popleticaeuenaenornenac- 4UC0' commodant.Quartam renalem uocant,ipfam ex ramulis quibufdam confingentes, qui minimo digito funt proximi. Verum interim uenas in poplite 8c fub genu, in fanguinis mifsione magis quam pedis uenae aperiedas, negligunt, uti & omnes in corporis alto reconditas. Cjjui autem uenae cauae feries refe-ftione fit perdifcenda, fedulo ad quinti, fexti & feptimi librorum finem comemorabo, ubi earum partium, quas cauae uenae foboles implicant, perreptant q;, admi-niftratio defcribetur. DE i t fig.tib. S t',G. FWBR1CU Ll'BEt Ul 481 DE VMBILICI VENA. C A P V T XI. ZJ m bilici uendm,ut & aha eiuflem uaft,qu•'• tje uenarü corporibus quodamodo diftinfta putatur: ac poft partu, quicquid Ifi.ap.i» ipfiusin corpore adhuc remanet,aridu,ac ueluti exangue, folidiorisq;inftarfu S7k l niculi efficitur: no inopportune me fafturu exiftimo, fi priuato Capite ipfius tur. f Ub e 1 fjg.cap. hiftoriam uel obiter falte perfequar: quod quum umbilici etia arterij$,qu£ foe /■*&«£ tu* quoq;,quum utero geratur,tantum funt utiles,nonihil comune efle debet, ’/• ipfum fane ad fine ufq;praefentis libri afleruaffem, & Capiti quod* uenae arte-Va,a!b»* riali3acarteriguenalidedicabitur5adhibuiflem:nifi arterias umbilici prompte t b cum magnae arterig ramis deferibere liceret, quum illae tanqua huius propagi fiso hb.* nes omnino haberi queant. Quocunq; igitur hoc Caputtrafpones, necefium r»de umUlki rbKK tantilper dum in utero cofifti t, perinde ä matris uenis enutriri, cmfi-iib. & ab eiufde arterijs illius calore temperari,ac crus aliquod aut brachiu matris, lifei&s ^u*s uenis arterijsq; frui nouimus.Qjaum itaq; leme tam maris quam faeminae a, a,a. in uterig finum receptu eft, ac ueluti formatione integram in fe primum affu-[oiib ft niit?etia ab ipfoh mebranula generatur, quae femini tanqua crafsiori quopiam £>£• cr x iam refrigefcetiiufculocircudata, alicui uteri parti ualidiüsnouo quodauafo-rum interuetu ‘ adnafeitur. Vteri enimk uenae ac arteriae fefe in huius nexus re f a,a. er gione aperiüt, & comunes ftatim fiüt cum uafis in mebranula ea formatione J2^b* afliimetibus,qu£ tot numero primum funt,quot uaforu ora in uterü tunc feie k v fi.ub. aperiüt,uafisq; illis nouis cotinuantur: adeo,ut hic fere umbilici nobis uocatae / lspcL uense ftatuendü fit initiü.Frequetes enim uenae, in uteri finü ita pertinetes, ac bciu 3 fi Per exteri°r(^ membrana (qug exterius foetu ambiens eft inuolucrG) ex-ub.f n porreft^,fenfim (ne omnes fimul diuerfis fedibus foe tu fubeuntes,illum innu Tfdf*t meris foraminibus perforaret) in le colliguturratq; ex pluribus graciliöribusq; m j t*b.?o propaginibus femper crafsiores paucioresq; eu in modü exurgunt, ut tandem o 0-4^* omnes in duas quafi uenas coaceruetur,qu^ ab exteriori foetus in uolucro1 pro n 4-ta io Ub.f Y Y v,v,x, fici fcetes,ra interius inuolucru permeat:&pofteaqua illi exiguos ramulos per ipfius amplitudine Iparfos obtulerut (quicquid hac de re parü refte fentiat Ga ? y, lenus) in una mox homini coeunt uenä, quae tande ad foetus umbilicü longo o zfig iib.' inceJfiijinftar funis aut cordae properat,arterijs duabus,8c° meatu,quo foetus j j*- urina expurgatur,concomitata,& quafi comuni corpore firmata. Poft ipfum PfGmter per umbilicüingreflum,uenaab arterijseoq; meatu recedit: & anterio fi ub' Per^ton^ fedi in interna eius fuperficie nexa,uerfus iecur cotendit,& homi ) n zofig. ni per propria peculiaremq;prima,ac dein forame in iecur fertur,ad ipfius ufq; l,bfiiu>* cauum ^^ucq pertinges,quar portae uenae caudex e iecore labitur. Vbi haec um y r* bilici uena bipartito fcifta (fi quidiudico) in quendäportae uenae ratnu inferi-tur5^us ue rarniscomunis efficitur, perinde atq; in canibus, &quibufdaalijs , L. animalibus,ab umbilici uena,pofteaqua umbilicü fubijt, ramum quoq; ad me fenterij centrü deduci cernimus,quiportg uenae' praecipuo trunco in mefen T terium lib. r io iib.r L t ix fi.lib. 4e2 UKV. VESELU T>E C O RT OR IS terium difperfo committitur: quanquam fane obfcuriüs quam umbilici arte-ymhiliciarte* rias,magnae arteria? Gomni unes effe confpicimus. Diftis namque uenis unde-narumferns. cunq; ab interna uteri fuperficie, ad foetus ufq; umbilicum, arteriae attenduntur, prorfiis eandem cum uenis feriemferuantes. quum tamen peritonaei ca-uitatem duae arteriae ingrediuntur, ab inuicem didu&e,ac anteriori peritonaei fedi in ipfius interna regione nexae, deorfum feruntur: ac fecundum“ ue-ficae latera (uti fuo dicemus loco) prorepetes, in magnae arteriaex propagines, \ |‘crfp u paulo pöft per pubis ofsium7 foramina prolapfuras, ita inferuntur, illisq; pro-paginibus ita communes fiunt,ac fi ab ipfis principium ducerent, illarumq; ra 1 mi ac foboles eilen t. Caeterum quia iri quinto libro, ubi generationis organa .profequemur, de foetuipeculiaribusuaiis&inuolucris,eiufmodiq; alijs qui- xr. bufdam agendu erit,iam totius magnae arterij ferie opportune aggrediemur. TOTIVS MAGNAE ARTERIAE DELINEA-tionfs,adeo'q? figurae duobus proxim e fequentibus Capitibus communiSjcharacflerum Index* *-A ^ArterU magna initium, quod exfiniHro cordisfinu educitur, Vua arterij cordi* bafim corona modo fuccingentes. C Jktama arteria caudicis in duos truncos bipar titio. T> Arteria oblique furfium adprimam finiHri lateris coftam contendens. E Ramus, qui quatuorfuperiorumfiniHri lateris coBarum mteruallisfoboles deriuat. F Ramusper tranfuerfos ceruicis uertebrarum proceffits ad caluariam ufy prorepens, geniculatim dor fili me dullauicim^ mufculisfoboles offer ens ,ac infimflrum dura membranajinum ceffans. (j Ramusfub finittro pellor is oßis latere ad umbilici ufy fidem excurrens, a quo fur culi digeruntur in Herarum coHarum cartilaginum mterualla, & bine in mufculospeBon mßratos: infuper m finittram, qua thoracis canit m intercipitur,membranam, & abdominis mufculos. Ii Ramuspoßeriores ceruicem occupantium mufiulos accedens, I Ramus ad cauamfiapula regionem ac adfiratos illi mufiulos prorepens. Ramus adbumericum fiapula articulum & fiummi humen mßnora propagatus, nufquam interim ad cutem excidens: L \Propago in mufiulos anteriorem thoracisfidem integentesjfarfit. M Propago fecundum thoracis latera deorfiimprocidens, ac muficulo brachium deorfum trahenti intertexta. Inter L & M ramulus occurrit,eorum unus qui hic m ala glandulas dißarguntur. Arteria ßmul cum interiori axillaris uena trunco in brachium excurrens: acprimi illi fur culi,fub TS[ mox conticui,m mufiulos humerumfiu brachij os amplexantes propagantur. 0 Ramus fecundumpofleriore humerifidem,um cum quarto m brachiumpertinente neruo,aliquouf ^ in exter nam cubiti fidem reuolutus,ac undiq? in alto mterm latitans. 'PyP Hi ramuli articulo cubiti cum humer ojuntpeculiares. Arteria brachiu petentis ramus, radio exporreBus, ac tandempollici & indici medio^ digitis fiirculos offeres, R Surculus ah arteria ramo Qjnfignito, uerfus manus exteriora, mterprimum pollici* os, O* poßbrachialn os> quo mdexfuffulcitur,deduBus. S Ramus ulna exporreBus, parno, anulari, medio q^ digitisfoboles communicans. * Ramulus mufculis elargitus,externum uola latus confutuentibus. T ^Arteriarum m manu feries. V ^ Amplior afiendentu arteria trunciportio, qua reBa adiugulum cotendens, in duos impares ramos dirimitur. X Sim flergraciliorq^ diuifionis in iugulofaBa ramus,ßnittramfip oralem confiituens arteriam. K>Z ^Duobus his charaßenbus dexter m iugulo faBa dimßonis inßgnitur ramus,finiBro longe amplior. Verum T pnuatimpropaginem indicat, qua in dextro latereprorfus in eafilem fiboles digeritur, in quas arteriam T> m-fignitam,mfmiHro latere dijfeminari conjficis. Z autem priuatim dextramfiporalem notat,quam,uti&fi-r nißram, Arabum interpretes apopleticam, & fimni, & letargica, & fubetem, decolationis uenam appel- lant,qua nominapleriq^ lugularibus uenis accommodant. a SmiHra fiporalts arteria in faucium regionibus m duos ramos difinbutio. b Exterior diBaiam & a infignita dißributionis ramus, inpiciem & tempora pojlerioraj^ auris excurrens. /nterioremuero ramum,fub charaBenbus c & d nunc explicabimus, c ^Arteriarum ad laryngem,fauces & linguam feries. / d Soporatis FiAVRlC^ L12E2 111. 4§3 integrato tivs magnae 0 JiZN/B ZJS .?Ul* delineatio. d Soporalis arteria pars,caluariampetens,atqfiuxta baßm caluaria in duos dißnbuta ramos: quorum alter,qui ßniflrum dur* membranafinumfubit,hic qua in caluariam mergitur, ab trme am eH: quodpraßenti figura eius membrande finus non duxerim delineandos, eos poftmodum cum integra cerebri uaforumferie, adßontefn decimiquarti Capitis}peculiarifigura exhibiturus: ex qua etiam alterius ramißoporaüs arteria caluariam in-gre dient is, difinbntionempetes: fiuifamfuerit3huic delineationi ex illa charaBeres adijcies, quißere ejßnt, £3q3r3fiu3u3x3oc3f!>ty grandis indemißio-y, rem omenti membranam excurrenspropago, qua etiam colo intefiino multis far culis implicatur, y far culus c/L in humiliorem omenti membranam hic aaßmHrum latus excurrens. ratun Caput x 1 u Ojr n d o in interiori margine alicubifiribiturfig. cap. 12. eafobaudienda eft,qua integram arteria magnafiriem anteprafins Caputpropofitimus, ONGE' minor medicorum philofophorumq; proceri- Non prolixam bus, dc’ grandis arteria*, quam deuenarum neruorumq; principi) s,eft difienfio. Hippocrates namq;, Plato, Anii [O- difieptaiione, teles ac Galenus parit er, cor arteriarum fontem ac origi-nem (uti fane eft) ftatuunt.Et falfa prorfos eft Pelopis Galeni praeceptoris fentetia, arterias fimul & uenas cum ner uis e cerebro nafei doces,& ab eö autore propemodu tradita, qui ipurxum trattatulü de uenis, Hippocratis libro de Natura humana iit teriecit. Quandoquide, ut caetera taceam,cerebrü uitalis fpiritus, & languinis cArteritcs nefy feruidi, ac impetu per corpus ruentis, quemadmodu cor, non eft principium: “fixZmkZi b A:crfi. arteriaq; nullibi,quamb ubi e corde pronafeitur, amplior occurrit. Dein haec io ac. s a. qUOq; illorum dogma improbant,qui arterias ab extremis fummisq; corporis Mjcu c fi^hb *6 Partl^us non fecus pafsim oriri arbitratur, quam fi quis ab extremis arborum Hufmcon- uirguüsillarü initium receferet. Caeterum etiamfiphilofophiae&medicinae PianCiPes5cor arteriaru fontem ftatuerint, nihilominus tamen de cordis finu, d icrsfi. ä quograndisarteriaprona{ceretur,n6nihilinterfediflentiut: quumilli qui-hb'lgo ^em ex cor^s tnedio finu,hi autem exfiniftro eam oriri contendant.Quiaue f 9 fig.hb. r0 eiufmodi controuerfia,de cordisuentriculis finibus'uepotius, quam de ar UrutuorM trftjiE, ter^ exortu,accidit, quumq; duos tantum cordis efle finus, uere cenfeamus, fides‘ cr arteru ex e latiori fedecfiniftri finus,propter bafis cordis centrum,magnam arteriam inVnimr. * orWnem ducereatteftabimur.quaetiamfede('poft dextramnimirumem- T 3 branam, d Tofd figura huic capiti prBi® pleftentes, cordi fecundum ipfius longitudineh ramulos transfundunt: quo- ^Epofi ,c. rum plures amplioresq;inibi fe offerunt,ubi cordisfubftantia crafsior uifitur. B ^ eft autem id potifsimum in ea cordis fede, ubi finiftrum ipfius finum cotinet, ^e^d’ & qua leptum utrifq; finibus commune porrigitur. Coronalium arteriarum ortus poftmembranulas confiftit, quasrefumptionem fpiritus fanguinisq; ex ipfa arteriain finiftrum cordis finum prohibere credimus. Verum etfiutra-rumq; coronalium arteriarum par quodam odo fit amplitudo, ea tamen amplior logiorq; cernitur, quae ex dextro magnae arteriae orificij latere originem ducit, una namq; hinc a tergo dextrae membranae pronafcitur, alteraautem ä pofteriori arterij orificij fede principium fibi uendicat,a tergo uidelicetpofte rioris membranda1 finiftrae interim,ut fic dicam,membranae tergo,aut fini- * »<> fi-M. Caudicis arte- ftra orificij arterij fede,nulla pronafcente coronali arteria.Poftquam uero ma 6 D* ruiiptrtitio, gnaartenacoroxialesdeprompfitja cordis b-afis centro furfum quodamodo Klub uenae arterialis caudicejzöfcendit: ac cordis in uolucrum ‘perforans,bipar & efig.w. tito fcmditur,ac,n unam ipfius partem,quaegrandior eft,deorfum ad quintam f thoracis uertebra,& deinde per reliqua dorfi fedem detorquet,in omnes qu£ 6 h per a. pendentis cordi fubfunt regiones,ramos exhibitura. At minor pars,fedibus fupra cor re- m *' panis feries >ac poßtis diftribueda,furfum cotendit: acftatim in progreflii alperae arteriae" in- » fruudßwhri nitens,ac uenae cauae inter membranas thorace mterfepientesfubftrata,exfi-Utempnmam njftro ipfius latere0 ramum diftribuit, oblique furfum ad prima finiftri lateris fafcduti C° “ImdmtL coftamexporreftu.qui quidem,qua pulmoni accübit,atq; finiftrae thoracem p^J^ interfepieti membranae alligatur,nullas deriuat propagines: uerum fimulatq; libn-primam thoracis attigit coftam,ab humiliori ipfius fede" propagine deorfum °p e* diffundit, quae coftarum radicibus attenfa, in tria quatuorfuperiorum cofta-rum finiftri lateris interualla lingulas foboles fpargit:a quibus rurfus furculiin dorfalem medullam,& mufculos thoraci uertebnsq; hic inftratos excurrunt. Ceterum ab elatiori fede1 eius oblique ad primam coftam cofcendentis rami, i D* r alia enafcitur propago,nuper comemorata multo amplior,quae ad finiftrum r F* feptimae ceruicis uertebrae latus repens,in huius lateris tranfuerfi proceflus fo ram en feinferit: ac deinde per tranfuerforum reliquarum uertebrarum pro- 5 cefluum5 foramina confcendens, perinde atq; hacr excurrens uena digeritur, y figis' Nam in progreflu dorfali medullcefurculos communicat, ea fubingredientes h'«* foramina,qug neruis emittendis rerum Opifex exculpfit. Deinde & mufculis ^ ceruicem hic occupatibus, ab illa propagine ramuli quoq; fparguntur. Quod ux$cd£ uero eius reliquum eft,fimul cum comite uena per“ foramein pofteriori fede * 7fiM. finiftri capituli occipitis ofsisinfculptu,caluariamfubit, atq; in* finiftrum du-rae cerebri membranae finum exhauritur.Praeter hanc propaginem uertebris /d. exporreftam/arteria primam adiens coftam/aliam ab anteriori ipfius fede pullulat, I L pullulat, qu^ pe&oris ofsis fummum accedens, ac finiftrae thoracem interfe-pientis membrana adhaerens,decliuis perfertur fecundum peftoris ofsis fini-ftrum latus,quä ipfi coftarü coarftantur cartilagines.Haec propago in eofdem a fi&cdp. omnino ramos digeritur,in quos‘uenamhac repentem difpenfari retulimus* 6 L' praeterquam quod nulla? foboies a praefenti propagine cute accedant: nifi for b is fi-M. fitan oblcurifsimae,& mihi haftenus parum repert£,in mamillae ' corpus per-5 c>d,d. tingant. Qua itaq; haec arterij propago peftoris ofsi exporrigi tur,uerarum co ftarum cartilaginum interuallis ramos offert, a quibus alij ramuli in mufculoš aflurgunt,cartilaginibusincumbentes.Deinde& ab hac propagine in fui latear zfig.lib. ris membranam,quae thoracis cauitatem interfepit,& in" glandium in iugulo d 6 mufe. repofitum,furculi mittun tur.Quod autem ipfiusd reliquum eft,fecundum fi-tab.a-v niftrum mucronate cartilaginis latus, thoracis cauitatem egreditur: &reftö Puiojno“ hic abdominis mufeulo fubnatum,ad um bilici quodammodo regionem con. tato. Cedit, in progreffu utrinq; adiuperiores abdominis partes ramulos offerens, c r. &iuxtaumbilicum in piures difie&um foboies/alteriusq; arteria terminos f d. relpiciens,quam huc ab imo furfum contendere docebimus. Vbif arteria obli que ad primam protenfä coftam,haftenus comemoratas edidit propagines,li g s mufc. niftram aditura axillä,8č mufculum perforatura dorfi motorum fecundi pä-tAb'L• rjsfiniftrum, abipfiuselatiori parte, priulquam penitus e thoracelabitur,no-b H* tatu etiam dignar magnitudinish ramum deriuat, qui in pofteriores ceruicem occupantesmufculos ad occipitium ufque difcinditur,nu31ibiinterim cutem fubiens. At quum primum ilia arteria, thoracis cauitatem 8c primam cofiam d*ä euicit,iamq; uicinior axilla* redditur, expofterioriipfius fede ramum utcun-que infignem fpargit in cauam fcapulae regionem, & eius fedis mufciilos abfu fc k. mendum.Poft hunc,ex fu perion ipfius regione* aliam, fed non adeo craflam, depromit foboiem,quae ad humericum Scapula articulum,iuxta fummum7 ifig-cdp.6 humerum 8c fcapulae gibbum,in ramulos digeritur: qüorü unus cum‘hume rali uena, ubi adhuc in alto reconditur, aliquoufq; prorepit. Huic fobolim alius fuccedit ramus,nonnihil demifsius ab axillam petente arteria enatus, ac in mu fculos anteriori thoracis fedi inftratos,numeroia utcunq; propagine dipeftus. n interi Dehinc" ramuli in glandes axillae cauitatem opplentes, ab hac arteria admo-^ dum rari fparguntur.Quinetiam priulquam tota arteria in brachium feratur, p io mufc. ° propago quaedam thoracis lateri exporrigitur, potifsimum inp mufculum taq n* excurrens,cuius beneficio brachium decliue dorfo adigitur.q Quod praefentiš r fig.cap. arteriae iam fupereft, axillari uena concomitatum,ac in brachium procedens* s p ‘uto penitius occultatur: &primüm* graciles ramosinternae mufculorum hume«* fub h. rum amplexantiü fedi,& membranis neruos hic continentibus diftribuit. t fUper deorfum fenfim adhuc prorepens,& cotinuo1 interiori axillaris trunco ^ attenfa" aliam emittit propagine, quae fecundum* pofteriore humeri federn, li)ib.x pPer qua ipfi cubitum extendetes mufculi adnafeuntur,oblique prorepit,ad exter-* y uerjM num humeri tuber cotendens.Haec enim propago,una cum' uena,quam hac y fig.cdp. duci retulimus, & dein cum3 quarto brachiü peten te neruo, ad externam cu-* z *ffig- ^^emPertingit,&fubmufculorucapitibusaliquoufq;deduftaceflat,qui cap.ii itb. hicab humeri externo tubere principium ducunt: & partim radi),partim au-* tem brachialis,partim uero digitorum motibus famulatur. Vbi autem finiftri b 6 mufc. brachij arteria has foboies digeftit, inter* duos cubitum flectentes mufculos c r€C°^ita, ipfisq; ramulum praebens, ad medium cubiti articuli flexus prore^ i s mufc. pit,hic utrinq; fobolem ipfi articulo exhibens, & mufculi cubitum fieöentiä ub?Z: p°fteri°ris infertioniinnitens^hicq;fubindepulfum euidentem edens* Hinc T 4. arteria ct>a. m L* 488 VES^tMI VE COR? ORIS arteria inter' mufculum fecundos quatuor digitorum articulos fle&entem, e 6ub s> &fillum qui tertios eorundem digitorum articulos fle&it, mergitur: ac ubi nonnihil per cubiti internam {edem prorepfit,bipartit0 fcifla/ unum ramum B Q. ^rterUra- radio,11 alterü ulnae exporrigit. Qui fecundum radium fertur, cuiusq; pulfum & s. mm cwmful indies in aegris explofamus, non procul ä brachialis radice'fobolem deriuat, * R» ^hukexpt- qu£ fubk tendinibus pollicem extendentibus,ad manus externam fedem pro- k " muß. ram**, c^rit, in1 muiculos digefta, qui inter primum pollicis os, &poftbrachialis os indicem fuftinens,collocantur. Quando ramus radio exporreftus, illam emi- cr stab.r. fit fobolem,una cum tendinibus digitos fleftentibusj" tranfuerfum brachialis ligamentum tranfgreditur,&fubn dilateicente in manu tendine, fimiliter ac n vmfu. pertinens huc°uena,&p neruus quoque illi attenfus,in tres ramos difcinditur: lumrfcu~ quorum unus,in duas diremptus propagines, internam pollicis regionem ac- 0 kq% cedit,fecundus uero duplici ramo internam indicis fedem implicat: tertius au tem indiuifus,internum latus interioris medi) digiti fedis confcendit.q Ramus «m.4 arteriae, qui ulnae exporrigitur, fimiliter per tranfuerfum brachialis ligamen- ^‘44, tum,manus uolam fubit:r & duos ramulos minimo digito, & totidem anula- r speäan-ri, unum autem medio offert: fed interim nullam fobole in externam manus *-* •• , j * t m 11 m - - t ^ 9 InA 1 » fedem dilpefat. quamimsintenm unam illis mufculis porrigat,qui externum s *. latus poftbrachialis ofsis occupant,quo minimus digitus fufFulcitur. Rami ul-nse exporrefti motum haud manifefto percipimus,nifi homo admodum gra Naturam ar- cilis ac macilentus,au t magno pulfii preditus fuerit.Quippe Natura,ut omnes tmasre2re propemodum arterias, hunc quoq; ramum in alto retinet, tendinibus magis i quam is qui radio exporrigitur, occultatum: atq; ita nufquam earum portio- nem Natura in cutem confpicue emittit,quemadmodum foboles auenis paf-fim& frequenter perferri, prius commemoratum eft. Merito igitur nullam in externa manus fede aliam a nuper difta,quam pollici ac indici afcripfimus, u R-reperies arteriam. Ad hunc fane modum* primus arteriae magnae partis fupe- * D* riora petentis ramus diuaricatur,qui ad primam finiftri lateris coftam conten Series maioris dit/ Maior autem ampliorq; afcendentis arteriae partis portio, afperae* inni- > v-KZTtenT tens arteriae,refta furfum ad1 glandium in iugulo repofitü properat: id enim z6 parw, juafu- arteriae huic,fimiliter ac uense,leftuli modo adfternitur,ipfiusq; beneficio ra- Per J* *morVJfent morum fcifsio iniurijs innoxie ferendis promptior efficitur» Quum uero in Vf.* * hunc modum arteria furfum tendit, priufquam elatiore peftoris ofsis fedem s'iniftrafi- füperat,adhuc in thoracis cauitate,in° duos impares ramos finditur/Sinifter, b6fig.uk fnafc gracilior eft (amplus tamen&ipfe)nonninil oblique in laeuum deflexus, *tnX€r furfum cumtT interioriiugulari, fecundum afperae arteriaefiniftrum latus, per c x* Dextrumhr*. ceruicem exporrigitur,ipfaq; fbporalis eius lateris arteria cenfetur. Dexter6 ra i.autfre* c^Hmfrtena mus,finiftro crafsior,fimiliter furfum tendit: &fimulatque primam thoracis ^P^jj* coftam contigit,ex dextro ipfius latere arteriam promit,in eafHem prorfus fb huivUbf boles difciflam,quas ag ramo, qui finiftrae axillae offertur, diftribui fcripfimus: h fis- citur propagines." maior per° peculiare foramen,nulla cocomitanteuena, cal jom, wf"i x. uariam inibi ingreditur,ubip glandula,cerebri pituitam excipiens, in quodam p ,6fi.Ub. olsis cuneum referetis1' finu ponitur .H^c propago moxinipfb ingreflü utrin-ßgIfp] que lingulas emittit foboles:acr unam pers proprium foramen adnarium ca- -m. uitatem difpenlat, quae fuo extremo inter nafi cartilagines, adeoq; ad nafi u fqi r fg. «P; extremum ita cum aliquot faciei arteriolis deperditur,ut taftu,iplius quoque s < fig cop- motum inibi percipiamus. ‘ Altera maioris eius propaginis foboles, in latus fi-^niftrum durae cerebri membranas multipliciter difonditur* ijpfa autem pro- 14 r. • pago,iam caluariae cauitatemingrefla,bipartitur:&caluariaebafifuffulta,in * 7 d!d. anteriora nonnihil tantifper repit,donec denuö colligatur.Subinde uero huc- uft|;n0ncuuifa,neq;collefl:arurms,fedfimpIexprorlusfertur.Vtcunq;autem ml“u.qZ fitjiiue fimplex huc pertingat, fiue prius in duas partes diuifa, hic fe rurfus coi-cocStin*. ligat^inibi7 infignem utcunq; ramum per= fecundineruorum cerebriparisTo «sßMk*. ramen, ad oculum &interioreb temporalis mufculifedem, diftribuit. Quod y fisuP- ueroipfius' reliquum eft, duram cerebri membrananfperforat: ac'partim * ,4 ßg. in tenuem cerebri membranam/partim adfiniftrum cerebri uentriculum t fi S" conlcendit, plexum inibi faciens,quem lecundinis, potilsimum uero exterio-11 k.‘ g. rifcetus5 inuolucro tum comparabimus, quando cerebri uaforum feriern fe-1 4u!r. cundoab hoc Capite perfequemur, inibi etiam paulo difFufius nunc portreta fig.ap. mo commemorata explicaturi.h Altera propago interioris crafsiorisq; rami i eius diui(ionis,quam foporalis arteria in faucibus molitur,cum ‘ coniuge uena * 7 c. m pofteriora fecundum caluaria: balim fertur, 8Č ramulum1 mufculis cerui- * ,4 & cis uertebrarum anteriorem federn occupantibus,iuxtaprimae fecund^q; uer ffi.np.M tebraruminfernalium offert,ac dein caluariam ingreditur: 8cm communefo lue,*', ramen cum" fexto cerebri neruor upari nafta, fimul cum uenain° finiftrum, g *Bßt ^eu fecundum durf cerebri membranf finum exhauritur.Porrop exterior gra 10 hK,K. ciliorq; diftae nunc infaucibus1' diuifionis ramus,genis leu buccis'fobolem h tmeum oflert, penitius latitantem.‘Infuper in duas propagines feftus/unam finiftro ud.o-fig. tempori," alteram fecundum (iniftras auris pofteriorem fedem digerit,pul- 1 fum etiam edentes fenfibilem.Atquein hunc lane modum afcendensarterije d p • i eiufdem pars in ramos linitur, fe.c r h cufHem A m P L IO RIS DESCENDENTI s'q.V E MAGNäB arterise trunci m fuos ramos feries*. Caput X11 u R V N C V S magnae ärteri^deorfum ad thoräcis üerte bras* explicatus, ab inferiori pofterio ri ue ipfius fede, quauertebris incum bit,non autem lateribus,utrinq; pro pagines in ofto inferiora thoracis in-terualla deriuat: quaefimiliter ac° ue s r - — — , nae c&iuge carentis rami, fecundum t g. interualloru duftum,ad coftarumufq; cartilagines in ue-" ris coftis prorepunt, ipuriarum uero coftarum interualla ^ excedunt,in abdominis latera magis quam ipfae coft^per e tinentes. Ab his propaginibus ramuli in dorfalem medullam, per Jforamin^ educit GjG. dfig.cäp.14. libw Q. iieruorüm t s mufe. tab. A,B. tn i,j fig. 0 yfigJib. 7 T,T. H C fi - guya portione arteria a tergo fihximm,ut liquo patio ß-t'ies pr cp oneretur, qua h undecimae thoracisuertebrae corpus refpicit, extra thoracis cauitatelabitur: ftftum ac mox utrobiq; fepto tranfuerfo8 unam offert propagine, quae in pluresfe&a & >• tranfuerßtm furculos,in humiliorem fepti iuxta uertebras federn precipue deperditur, exi- arteria. i 1 C' C' i p • i • -• / m r* i • h* i \ • t guasloboies iurlum ad iepti elatiora,adeoq; lplum cordis inuolucrum,quaia h * fe-M* vArterU ma- lepto adnafcitur,fpargens.Poft commemoratas propagines,magna arteria, ex f,g D,E* fuZTcur™*- elati°r^ui corporis fede1 unum promit truncum, foboles in uentriculum,ie-ivueficuituen cur,bilis uefi culam,lienem,omentum,8c duodenü inteftinum, & colon quo- ugu deU- 11> 1 * • 1 • ”1 •• 1 . • 1 TN jt* . * r clue)ubiuentriculo id exporrigitur,hunc in modum offerente. Prüfens trun-er cok partem cus fimulatq^ prodij t, elatiori lede inferioris membrana? omenti fufFulcitur: f«X infer acceaentes. ac jn duos magnitudine propemodum aequales ramos diremptus, hunc‘qui gracilior paulo eft, dextrorlum,m illum uero qui modice amplior uifitur,fini- ub.s fi.m'-ftrorfum mittit. Dexter ramus uenae portae, in" glandofo corpore, quod lub uentriculi pofteriori fede huic omenti membrana intertextum cernitur, ad- firiem $c-nexus,furliim ad iecoris cauum cotendit, in medio duftu ex humiliori ipfius fede0 furculum inferiori omenti membran^, ipfiq; adeo colo inteftino hic of- »««por-ferens.Pofthunc,ab elatiori partep fobolem uentriculo exporrigit, qua?in po- \cfm' fteriorem ipfius ledem, qua is dorfum Ipeftat, pauculis ramulis digeritur. Ex »» humiliori rurlus fede,dexter arteriae ramus,ad iecoris cauum tendes, duas de- nhl ** f2’ nuo profert foboles.q unam cum uenae portae ramo inteftino diffundit, quod o o. duodenum appellamus, fecundum cuius mediam longitudine, &aliquoufq; ^ £ adieiuniinteftiniinitium,eafobolesporrigitur.ralterafoboles,nupercomme * r. morata paulo amplior,ad dextram fundi uentriculi fedem retorquetur: & lix periori omenti membranae innexa, ex elatiori lede in anteriora 8c pöfteriöra fundi uentriculi,ramulos frequenti lerie Ipargit, perinde ac ab inferiori fua fede alios in omenti fuperiorem membranam educit.5 Atq; haec arterig foboles, *1 faUh' cum portae uenae ramohdc exporrefto,ad medium fundi uentriculi ceflat. auti^Jfl Quod uero dextri arterij rami adhuc fupereft,poftquamf duos infigniter exi- ubsZ'*e~ les furculos bilis ueficulae tranfiriifit,inu ramulos aliquot feftum, ad iecoris ca ?nqjm&u uum terminatur,non admodum alte in iecoris fubftantiam excurrens.x Sini- broSti£ä^ fter ramus, quem7 dextro modice craßiorem efle dicebamus, inferiori quoq; ,recurri omenti mebranae,ipfiusq;glandofo corpori comittitur, leq; ramo uenae por- toad mr~ tae hac excurrenti fociat, in totidem quot ille foboles digerendus. Mox enim udefai-praefens arteriae ramus ab eminentiori lede * propaginem uentriculo,qua dor 1 fo innititur,offert,quae primum" Ibbolem unam utrinq; in mediam uentricu in noundo li fedem eius quae dorloincumbitregionis exporrigit: deinde lurfiim alcen- f ^ dens,uenae portae13 modo, fuperius uentriculi orificium corona inftarappoli « fc tilsimec cingit, ramulos uentriculi corpori, eSc graciles furculos ftomachi ter- * £ mino,quo is uentriculo continuatur,diftribuens. Inter reliquos autem ramu- z *♦ 1 os/ unus fecundum uentriculi fuperiora dextrorfum exporre&us,uentriculi \ humilius adit orificium,furculos quoq; in progreffu,anteriori & pofteriori le lih *L dibus uentriculi depromens.c Sinifter dein ramus, ad lienem properans,ab hu \ *. miliori ipfius fedef propaginem in inferiore omenti membranam diffundit, e U* quae paulo poft exortum in duos ramos inuicem ualde didu&os difcinditur, numerofam arteriarum fobolem deorfum in nunc diftam omentimembra-nam & colon inteftinü propagantes.Hac edita propagine/ finifter ille arteriae g *• • ramus ramus finiftrorfum magis ducitur, & uenae ipfi attenfae ritu, in duäs diffundi-b «M. tur arterias: &hae rurfus in alias tantifper dirimuntur,donech frequenti ramo rum ferie,lienis cauo fecundum reftam lineam implantentür. Priufquam ue-rö omnes arterij in lienem ceflent, ab humiliore parte eius quae demißiorerrt 1 > lienis federn adit, plerunque' ramulus inferiori membranae omenti offertur* Deinceps ab illa arteria,quae infimae lienis arteriae proxima eft,priufquam hgč * *• in lienem deperditur/ propago pullulat, quae fuperiori membrana omenti fuffulta,dextrorfumaduentriculi fundum contorquetur: finiftramq;uentrf-culi fundi fedem perreptans, geniculatim ramulos anteriori &pofteriori fedi bus,ac dein fuperiori membranae omenti foboles fpargit. Item ab alijs lieneiil 1 adeuntibus arterijs 'ramuli enafcuntur,qui finiftrum uentriculilatusillo pror fus modo adeunt, quo a uenis lienem petentibus propagines eodem pertine^* re,fuperius commemoratum eft. Caeterum a magna arteria,paulo inferius Pr&cipuk j»?#-n m.quam"1 truncus,cuius iam feriem abfoluimus,principiü ducit, ab elatiori quo-n/in inte que anteriori'ue arteria? corporis parte,“ alia promitur arteria, qua? in fuperio gu ane- rem mefenterij fedem in plurimas foboles diffufa, ilenae port£ modo excurrit 'tioJ! dein in ieiunum 8c ilium, 8c coliinteftmipartem,qug aieCoris cauo ad dextrum re confries nem ufq; pertinet. Poft hanc,inferius paululum ab utroq; magnae arteriae late- Kemmmr-uqaotq-fe re,° ampla educitur arteria,in fui lateris renem/ quemadmodu&uena,tran£- ria' uerßm prorepens. Hae arteriae ortu, quum una elatius quam altera,renum fi> 0 tus occafione,pronafcatur, e direfto fibi non correfpon dentes, integra iri re^* nes abfumuntur, uixq; uenarummodoramulos notatu dignos inq pinguem q 10 fijib. renum tunicam difieminant.Infuper ab arteria finiftrum renem accedente,fi Seminales ar* niftra'feminalis arteria non depromitur: fedfrequentiftirne (ut & dextri te^- tm*' * ftiss arteria) ab arteriae magnae quafi caudice origine ducit. Aliquantulo enim 1 %%fb humilius quam dextrae feminalis uenae* initium a caua exurgit,ab anteriori ar u eirunde teriae magnae fede, feminaliu arteriarum1* exortus pendet, quae fuis principi)$ exortibus'ueinuicem funt con termin^: ac dextra quidem cauae uenäe corpus je r ifdefcc xtranfcendens, dextrae feminali uenaeattenditur,qüoufq; pubis os fuperans.ac ädtur figu . . . ^ 1 rr r -n rii, un er ex magna peritonaei cauitate excides,ipli uenae permilceatur,atq; cum illa an-jubfequcn- fra uafa conftituat,b altera autem fundum uteri implicet* Eiiartatisha-fig.o. ftenus propaginibus0 alia fuccedit, inferius quam feminales arteriae, ab ante- b eiufdem * • 1 1 0 • r 1 • • • 1 o • 1 1- r Jedem *rt*n*' j. non etiam magnae arteriae lede prmčipiurn ducens, a6- d w. mcuiatim rami utnnq; ad ungulas lumborum uertebras promuntur,qüi de- domm^ u* mceps in dorfalem medullam & mufculos uertebris hic adnatos excurrunt; ter*' Atq; huiufmodi ramiinuicem fere amplitudinis ditftusqj fpecie conueiliuntj f fi modo unicum utrobiq; ramum exceperis,qui quum caeteris infigiiiormul ‘ toq; crafsior fit,ac iuxta facri oßis fummu praecipliž prodeat, non folurh mil-foflendut fcul°suertehrisattenfos accedit, uerüm tranfuerfim per peritortaeu abdorni Mc 10,21, nisq; mufculos ad latera ufq; abdominis exporrigitur/Haftenusniagnä ärte^ vulumhoru regione finiftro uen| caug lateri fuccubuit:quü uerb facri ößi§ principium LArteriet ma~ principium attingit, uenaefuperflernitur,inEduosgrandestruncosinftarY ad g >.>. huncmodü A in uerfi bipartita. Fit uerö (itus huius permutatio propter arte-"fZltäZi ri£dignitate:quumenimh^c dignior nobiliorq; cefeatur,no immeritoipfam magis quam uenam recondi,occultari,& in alto corporis ferri, ac demum in-J iurijs ferendis pertinacem effici oportuit. Ne uero hic ab excarni ofsis facri ini tio ea in dorfi motibus prompte laedatur, fubditam prius arteriam inibi uena fuperiorem effe,illamq;hanc confcendere,perfuafum eft omnibus: utfčilicet uena inftar fubfterniculi cuiufdam arterije inibi fubderetur.h unde etiam, pri- b h<«,m ufquam uena? cum arterijs in crus delabuntur, quum iam facrum os uafa fupe rarunt,uenae arterijs fuperiores uehuntur: arteri^q;, quoniam digniores funt, fub uenis reconduntur. Caeterum rami, qui ä magnae arteriae fupra facri ofsis IJsiM initium diuifione prodeunt,uenarum ramis exaftifsime correfpondet,fi' exi- fctcsfis-guos forte furculos fecluferis,qui ab humiliori arteriae fede, qua haecprimum ‘ bipartito fcinditur,deorfum dufti, ac ofle (aero fuffulti, ipfius* foramina fub- & i eunt,hac dorfalem medullam pofterioremq; facri ofsis fedem petentes.1 Sini- ^ truncorum £ fter itaque,quemadmodum 8c dexter, huius fupra os facrum fa£tae diuifionis wfionk fupra 11 i \ j* -r_• j • m • Ifinitlrur. Qsücrumfa- truncus,non procul a diuilionein duos grandes partitur ramos, quorum m- m /. a* feries, terior" exteriore gracilior eft: ac ilico duas ale diffundit propagines, quarum° n *yud ** unam rurfus interiorem/ alteram uero exteriore, doflrrin^ ftudio non inepte p appellaueris. Exterior fimul cumq uena inter facrum os & coxendicis os, qua q fiz-cq. haecinuicem dehifcunt, in exteriora tranfuerfim exporrigitur, & frequenti *T* u tcunq; fobole mufculos ilium os amplexantes, ipfumq; adeo coxendicis articulum implicat. Interior autem propago, foboles in uiris quidem uefica? fundo^ ceruici iplius,feu peni, 8c paucas admodum etiam podici offert: in mulieribus autem (quibus haec" propago grandior obtigit) in humiliorem fundi r xt-fiM. uteriregione numerofaferie diftribuitur,muliebremq;ueGcam&utericer- *y' uicem ramulis quibufda inter texit. Quod interioris rami,qui binas nunc expli catas eduxit propagines,5 reliquum eft,deorfum repit, fui lateris' arteriam, qu0inter B moris capita in poplite feratur, nufquanon uena grandiori,quae crus accedit, erF. concomitata.In hoc per femoris poftenora defcefu,arteria propagine educit, U ^fnter 'n qu?in mufculos pofteriore femoris fedem occupantes excurrit, Sc aliquoufq; cr ©. cum illis uenarü7 propaginibus deducitur, quas uenam efFormare docui, quae y fi c% 6 per genu flexum, feu pofteriore ipfius fedem, in fiirae cutem fparfa fobole per- cbaraa. 3, tingit, arteriae interim nulla propagine ad cutem emergente. At grandis arte- ria in ipfo popli te,uti diximus,recondita,* utrinq; propaginem emittit, in alto 7>7* quoq; occultatam,&ingenu articuli latus penitius digeftam, illisq;* mufculo- ’ a *1 mufe. rum capitibus pariter comunem,quae ä femore inibi principiü ducunt,ac tres Ub'*bY’e primos pedem mouentiü mufculos efFormantl Pofteaquäm uerö arteria ti~ er Ufern e* biam primum fubit,ab externo ipfius latere notatu dign^ amplitudinis depro c A- mitc ramum, fibulae ofsis externo lateri praecipue attenfum, ac fubdmufculis taUiTcr pedem mouentiu feptimo & oftauo reconditu,illorumq;internae fedi furcu- f tairffß1 exporrigentem. Hic ramus tantifper deorfum fertur, ac mufculi illi adhuc ’ carnei permanent, Sc fecundum exteriore malleolum contorqueri reuoluiq; incipiunt. Dein paulo humilius quam diftus modo ramus initium ducit, ex e s. pofteriori grandioris arterig fede,alia educitur' propago, per pofterioref quar ^ '\™brr- ti pedis motuum autoris mufculi regione ad eum ufq;s locum excurrens, quo g tj mufc. duorum primörü pedem agentium mufculoru tendo, illi quarto mufculo ua lide connatus cernitur. Ipfa uerö grandis arteria,fefe inter quartu eum pedem b 14.mufc. mouentium,&'1 fecundum Sc' tertium mufculos,qui pedis digitorü motibus i praeficiuntur,Sck quintum pedem mouentium fubmergit: &mox (imulatq; eam tibiae fedem contingit, qua tibiae os ä fibula primum feiungitur,1 ramum uIdIe'. educit, qui per "membraneum ligamentü tibiae ofti fibulam toto interuallo? m ? mufc C1U0 *nu*cem ^12ec °^a dehifcunt,colligante,in anteriorem ti big fedem fertur.* tab.Tinter mufculisinibi repofitis occultata,pr^cipue autem" fexto pedem mouentium, n uwfcui duobus: quorum°uni quatuor pedis digitos/ alteri pollicem extendet! tab.r. munus concreditur. Verum hic ramus cum carnea illorum mufculoru fede ° ^audquaquam ceflk: quinimö cum eorundem tendinibusper1 tranfuerfum p f mufc. ligamentum in anteriori tibiae fede obuium,ad pedis fuperiora'cotendit,obla q imufe. tus mu&ulis5quorum beneficio digiti in externum latus abducutur. Atq; hic ub.A ramus inibi non adeo fubmergitur, reconditur'ue, quin pierunq; hac in parte r U Mur. ^P^us motum pulfumq; taftu deprehendamus.Quod uerö * crafsioris arterias 5 $ mufcuL adhuc reliquum eft, ac inter fecundum 8c tertium pedis digitos mouentium s! mu^cu^orurn?&quintum eorum qui pedis motibus prefunt,reponitur, refta deorfum incedit,ac cum illorum mufculoru tendinibus inter calcem &; mal- « Y- leolum interiorem ? pedis hufniliora fubit,in progreffii" ramulum internae V oedis 494 VESELU T> E CORfORtS . pedis regioni offerens,qui* mufculo pollicem in internum latus ducenti com municatus, ad ofsis fcapham referentis ufq; federn, fuperiora pedis perreptat. Ipfum autem arteria^ reliquum, inter" primum digitos mouentium mufcu-lum, &a tendines fecundi 8c tertij mufculorum digitos quoque mouentium, iam cofiftens,ita in furculos digeftum ceffat, ut bini fere ramuli ad inferiorem cuiulq; digiti fedem contendant. Huiufmodiitaq; magnae arteriae per crus lenem diligenti refeftione didicimus, quandoquide uerö Galeni fcriptis hanc omni ex parte neutiquam reipondere, facile expendes, optauerim fedulo ob-feruari, quam Galenus in tertio de Adminiftrandisfe£tionibus,& in libro de Venarum arteriarumq; feftione iibirelpondeat: ut dein partium anatome firn ul quoq; adhibita,tandem conftet,quoties ex merito noftra humani corporis fabricas hiftoria, ijs quse Galenus pofteris reliquit, parum conueniat: quod infuper manifeftius cerebri uaforum indicabit feries, quam modo opportune aggrediemur. VENARVM ARTERI ARVM'aVE CE-rebri feries* Caput X11 i i* 2) E CIMI QVU7L TI CUf ITIS F I G r 9 DECIMIQ.VARTI CAPITIS FlGVRAE, eiufUemcp chara&erum Index* ? s e n t i figura, uaforum cerebri nuda proponitur delineatio, auenis arterijsj3 inccepta3priuf ijuam ilUpenitus in caluariam merguntur. ‘Ne autem ramorumfrequentia,plera^ ohßurarentur3mius dun taxat lateris uaforum feriem (nißquandoc^ res fecut exigat) delimatam condicis. Interior x 6 mufc, tab.g. y * z 14. mufc, tab.©. a 14 ntufc, tab JA, ^4 Interior iugularis, qua iam caluariaproxima esi. ‘B Sopor alis arteria. 2) Prima caluariam petens uena. C Secunda uena. F Tertia uena. F Ouarta uena. (} Quinta uena. ff Sexta uena. Prima caluariam Ingrediens arteria. / Secunda arteria. A Tertia arteria. M T)exter fiuprimus aurae membran# finus. *N SwMer durae membranafinus, quem fecundum nuncupamus. 0 Primi&fecundifinuum congrejjits. P, P Tertim durae membram finus. QJTerttjfinus finis, ojjeo commijjmfipto, quo olfiBus organorumfides interdiuiduntur. R Quartus durae membramfinus. S,S T)uBusa dextroßnu m durae tenuisc^ membranarumfides ipfiproximas excurrentes. 77 T Duclus ex tertij finus latere m tenuem membranam dijfiufi, & ac fi abtruncati effient, hic depiBi *U, XJ "Ramuli ab infimo tertijfimus angulo m eum dura membranaprocejjum denuati,qui dextram cerebnpartem a finittra fiiungit. X, X Tertijfinusfur culi, cum illis commißi uafiulis, quaper uerticem caluariamfubingrediuntur. JJ Exiguae propagines, ab elatißimo quarti ßnus angulo in dura membranaeproc ejjum aliquoufi^ excurrentes, qui dextram cerebri partem afimHra hicfupra cerebellum interdiuidit. a, a DuBus a dextro quarti finus angulo deprompti, &> in duram cerebri membranam, qua cerebello hic incumbit,ac dein in tenuem &> cerebelli &* cerebri membranam dijfiufi. b DuBus at quarto pendens ßnu, acfecundum totam longitudinem, humihorem'^ßdem eius dura membranae, proce fflis excurrens,qui dextram cerebri partem afimttra dirimit, c, c, c Surculifarfim a commemorato um duBu, m diBum quo^ durae membrana procejjum deriuati. d, e quarto finu propagati duBus, qui uenarumprorjus modo, tenui membrana jufifulti, fecundum cerebri lon- gitudmemjupra callofium cerebri corpus ducuntur. ^Ac unus quidem d infignitus,parti dextra cerebriatten ditur: alter uero e notam,finiHra parti exporrigitur, f jDuBms a quarti ßnus humihorifide in tenuem cerebelli membranam propagatus. g DuBrnfinotati propago, per cerebri anfiaBus gyrosq^ m humillimam dextri cerebri uentriculi fidem pertin-gens,ac cum hac aßendente arteria, quamy notabimus, coiens, h DuBus finotati propago retrorfim repens, uarieq^ in tenuem cerebelli membranam diffeBus. 1 Pracipua quarti finuspropago,fab cerebri corpore,fornicis camera ue modo extruBo, ad interiore ufiy fiedem tertij uentriculi cerebri procurrens, <& uane in ramos dififieBa, rurfitsqjnfiar reticuli cuiufidam in JecolleBa, & carnea quadamfibflantia undiq? int er texta, qua illi refifondet, quam mter uterum & externumfioetus in-m lucrum haberi cernimus. 1^ Propaginis i notata in duaspartes dififieBio: in qua l partem indicat dextro exporreBam cerebriuentriculo, I, m. m uero eam quafimHrum adit, hic^ ah truncat a cernitur. n Tertia caluariam ingredientis uenafur culus, ai auditus organum exporreBus. o, o, o Senesfinus dura membrana,in quem tertia uena exhauritur, cui perpetuofinus attenditur,in quem tertia ar teria ramus r notandus abjumitur. p>p Propagines eorum quos iam ultimo commemor animusfinuum, in tenuem cerebri membranamfiarfie. q Z>imfio tertia & maxima caluariamfub eunt is arteria, quam mox ab ingreffiu molitur, r Ramulus tertia arteria, qui in dura membranafimum abßrmtur,ßcundum cerebri latera excurrentem, o,o,o notatum. fi Ramulis tertia arteria,per propriumfiramen in narium cauitatem digeflus, & quodam for culo t infignito, t. naß extremum accedens, u, u Duograndes rami em diuifionis, cui q infiribitur. x Propago ex grandium illorum ramorum, quos u & u notauimus, coitu,perfecundiparis nemorum cerebri fioramen,ad oculum pracipue excidens. a Propago craßior diBi modo congrejfius, qua duram cerebri membranamperfirat,ac mox in duos ramos bipar titurfi & y infignandos. - ß> Ramus propaginis ct notata,in tenuem cerebri membranamfrequentifibole hic difierfits. y Ramus propaginis oc infignita, dextrum accedens cerebri uentnculum, & plexum efformans, qui ßcundinis J1* confertur, & hic quam huius libricalci adhibemus. V 2 D V M Sex caluariam ex alte re latere ingre Mentes. ^C&CD. VESELU VB C0KT0K1S V M fuperiusuenaecauaerami,caluariaeba{imfubeuntes, recenfebantur,utrinq;fex eos obferuari relatum eft. Arteriarum uerö diftributionis hiftoria,utrobique tres earum propagines caluariam ingredietes enumerauit. Aca prima quideillius enarrationis uena,propago ea cenfebatur,quae per tranfuerfos ceruicis uertebrarü proceflus confcendes, caluariam petebat.Secunda ac tertia internae iugularis ue- lice, rami erant: unus, qui caeteris caluarise immifsis uenarum propaginibus crafsior ampliorq; uifitur, ac perd grande foramen, quod etiam1 fexto cerebri neruorum pari paratum eft,caluanam ingreditur,priusf propagine in anterio rem uertebrarü fedem,uerfus primam 8c fecundam ceruicis uertebra diffundens.2 Alterh peculiari foramine iuxta terti) quartiq;’ parium cerebri neruorum foramen incifo utitur,caluariamq; citra arteriae confbrtium fubit.* Quar tam externae iugularis fobolem elie icripfi, quae1 priuato foramine caluariam petit,"1 ubi A imitans futura, poftrernae parti temporis commifluraeiungitur. 11 Quinta eft,quam per°foramenp fecundo cerebri neruorum pari exculptum, in caluariam porrigi dicebam.q Sexta caluariam fubintrat,per foramen in ofta uo capitis ofle exculptum,quod eorum rforaminurn,quae odoris gratia caelari TresarterU, putamus,*maxime anticum amplifsimuq; cernitur/ Prima uerö arteria,quum ex altero late- magnae arteria feriem periequerer, illa occurrit, qua; unä cum prima calua-”CfJ?Mus. nam fubeunteuena,per tranfuerfos ceruicis uertebrarum proceflus furfum attollitur, ac communi cum ea uena foramine in caluariam mergitur: fecunda autem 8c tertia,rami' foporalis arteriae ceniebantur.“ Vnus,quem uenae coniunftum, per foramen nerui fexti paris cerebri caluariä ingredi, atq; propaginem ad anteriorem ceruicis uertebrarum fedem deriuare diftum eft/ Al ter uerö, qui commemorato nuper ramo amplior apparens, abfque uena comite per2 proprium fibi foramen caluariam petit. Atque huiufmodifere arteriarum uenarumquein altero tantum latere caluariam fubeuntium eft nu-merus.Qua autem ratione &forieinuicem committantur & coeant,rurfusq; dirimantur, ac uariein cerebri membranas excurrant, hic enitar perfequi: id -ante omnia monens, nullam prorfus uenam aut arteriam in cerebri’ fubftan-tiam ad eum modum intexi,quo pulmonibus, lieni,iecori, &plerifque etiam mufculis eiufmodi uafa implicari nouimus. Nam uafa cerebri membranis duntaxat contenta,pafsim cerebro accumbunt,b uixq; ullibi ipfius fubftantiae iffim"rtJii adnafeuntur,quemadmodum in fermonis progreflu audietur difFufius/ Du-nn implicari, ra igitur cerebri membrana, ubi quadam ipfms" portione feu proceflu inter ZtnTL dextram & finiftram cerebri partem confiftit, ac deine ubi inter cerebrum & docamri. cerebellum implicatur, penitiusque uelut leptum quoddam fubintrat, linus quofdam obtinet, uenarum modo oblongos, &uenis caluariam petentibus capaciores, fed interim uenarum modo neutiquam teretes. Horum enim fi nuum cauitas, fecundum ipforum du-öus longitudinem infinuata, trianguli fpeciem exprimit, qui tribus coftislon gitudine paribus, &inftar quartae partis circuli incuruatis coftat.Verüm b^c trianguli coftarum obliquitas, feu incuruatio, in omnibus finibus non eadem exiftit.ipfa enim (uti poftea auditurus es latius) alicubi trianguli imaginem refert, cuius una cofta extrorliim obliquatur, reliquis duabus introrfum flexis: alicubi Cerehn fub-fiaufi# uena* non innafihfed y T E .£? F E triangulus, Umfu* perior,quam inferior, tribus coHvs ejuar tut circuli partis modo curuatis conßat, i, x, j infigmtis. Ferumfüperior duo U ter a i,z introrfum obliquata gerit: tertium autem j infignitum, extrorfum. Inferior triangulus tria latera i, z, 3 n» tata,introrfum curuata exhibet. 6 Kult. kf b ultfig.e 4 oi ediifli. c C. d fig. cap.iz lib, i c. e 14 fi Mb. 7 N. f *F-h cdp.u lib. 1 R iuxta Q. i 14 fi. lib* 7l,K. k E.ult, fig.K l l,} fi.Cii ulib.tg. m 4,5% C4p.6 lib. t C. n G.ult. fig. diter ramus oi,i (i.cd. iz lib.i Gf p 14 fi,lib. 7 G. q H ult.fi. alter ra- mut r j fi.cap, ia Ub.i r. f K.fi.cjp, iz F.ult. figf- t fig-cäp. u X. u luit. hi- X y L ult. fig-0' izlib.i X. a HüfCC&- uiaeBiii3, fig.Ub.7. b lib,7 P.« fe°-. c potißi-mittit flatur in t* Zther'* fig.lib.7• d 3 fe M* 7 d,d ity- terA,A& B,B. e 7 fi. lib> 70,0. fzfig.Ub. fi> p,a.R» s, r» HVMUKl F^lVRlC^l 112ER III 497 alicubi uero trianguli formae cauitashaec accedit,cuius tres fimul coft^ aequaliter introrfum obliquantur. Sinus iftinon folum uenarum ufum, fed & ar- Dur£ cerebri teriarum quoq;praeftant.quanquamid ä Galeno,caeterisq; diflečlionum pro-fefloribus, haud animaduerfum fuerit, quum illi hos finus uenarum munere de M- tantum fungi arbitrentur: neq; finus eos arteriarum ritu pullare, e uiuorum fe&ione,autuulneratoruminlpeftioneobferuauerint. Quinetiam ipfisnon uidetur perfpe&um fuifle, in iftos finus & uenas & arterias pariter exhauriri, fuamq;,quam amplexantur &continent?materiam infundereiuenas quidem fanguinem crafsiorem,arterias uerö uitalem fpiritum,una cum fanguine,impetu per corpus diffufo.Praeter iftos finus,in durae membran^ procefsibus ex-cauatos,ipfa8alios quamplurimos obtinet: ex quibus (quemadmodü & nuper c GG commemoratis)'1 frequentes duftus in tenuem cerebri membranam,ac cum ftg.cir- hac quoq; in cerebri uentriculos excurrüt, qui omnes exaQie teretes uenarum 7 ' ~ XX . modo cauitates referunt.tion tamen uniuerfi parem attimanti üfum prebent: h zpg.iib. . • / p i». 7d>d,g, quum nonnulli uenarum pariter arteriarumq; munere fungantur, alij uena-rum dun taxat, alij folüm arteriarum. Atq; haec duo, cerebri membrana? inter Cuiußnodi cerebri membm reliauas corporis partes peculiaria,rara 8c priuata fbrtiuntur: eande nimirum J. K in/ * • 1*0* narum ßnt lpfarum cauitatem,ductum ue,arteriae ac uenae pariter munus obire, ocinte-rim in membranarum corporibus paratos duftus, feu finus,iieq; uenam,neq; arteriam proprie cenferi pofle: uerurn proprias quafdam,talesq; omnino fiftu l las finus'ue exiftere, quales quis formaret, quando ftylos craßiori cuipiam co-i c. rio fecundum ipfius crafsitiem in longum, quafi uenarum finus extruQurus, “ jjJ* impingeret. Horum itaq; finuum, aut fiftularü, aut cauitatum, aut uenarum, o infimum aut arteriarü,fi mauis,feriem enarraturo,uarie nunc hac,nunc illa uoce,prout fiiib.Tud negocio accommodum uidebitur,uti,quid prohibebit? In dextro igitur late-ifi.cap.iz re (quod & de finiftro, quum utrorüq; eadem fit ratio, fubaudies) caluariam ri*mPr^m 'ximsCd fexingredi diximus uenas,& tres arterias.ac ’ primauena,fimul cumkprima ar t UtUS C •aut teria,deinde1 fecunda uena,&m fecunda arteria,omnes fimul in dextri dur£ ce aTfM6 rebri membranae" finus initium confluunt, qui ad earü quas modo retulimus npKJmcs' ultima fig. uenarum & arteriarü in caluariam ingreflum° incipit,ad latus nimirum maxi pr*'ubrt mi in occipitis ofle foraminis,quo dorfalimedull^uia praebetur: deinde &ad P eminentiorem foraminis fedem,quod fexti paris neruonum cerebri gratia in-%r,r! j, fculpitur.Sinus hic occipitis ofsifemper attenfus,fecundump cerebelli circun-qS*figMb fcriptionem exq prioribus uerfus exteriora oblique retrorfum furfumq;con-7 fecudüm fcendit,&:ilico in progreflu" quarta aflumit uenam,quam ab externa iugülari S>t t*t. pr0pri° foramine caluariam ingredi recenfuimus. Praefens finus hinc rurfus r e. retrorfum modicecj; furfum inftar quartae circuli partis protenditur,quoufq; LSa elatifsimam cerebelli partem occipitis ofsi contiguam attingat:' ibidem enim Primi&fi-a tvfiMb. dextrilateris finus cum finiftro coit, atq; ex ambobus una communis cauitas cundtfinu* 7firm efficitur.Ifte amborum finuum congreffus, occipitis ofsi, quemadmodum 8c con^rcJJm' ^nUS conriguus eft, non quidem ad amufsim fabc elatifsimaparte eius fu- 6iib.i d! turae,quam A afsimilamus,uerum multo" humilius, &propemodum in me *%ub“k ^la reg*one confiftit, quae inter poftremaforaminis,quo dorfalis medulla du-x o.7fig. citur, fedem, & difbe modo futurae uerticem habetur. Ex mutuo hoc ambo- Tertm ßntts. y pViKft rUm ^nuiirn^congreflu,alij duo exoriuntur finus,longitudine & cauitatis for ub.7 c.c. mamuicem uariantes: quippe7 unus longior eft,&caluariae femper,quemad-1 ^7 fi&s. moc^urn pr?difti duo,contiguus,fecundum capitis longitudinem antrorfum * fecudüm procedit. Ex eminentifsima enim fede congreflus dextri finus & finiftri princi zifb.t c*pium duces, fub elatifsima futur^ A imitatis parte,& fub ea quae fecundum V j capitis 4^8 V E SUMI C OR? ORIS capitis longitudinem fertur,& deinde fub frotis ofsis medio,finus ille protenditur ufq; ada ofleum feptum, ab oftauo capitis ofle,in caluariae cauitatem de- d * W* dufto. Quemadmodum uerö dexter &finifter finus (nifi mauis illum pri- li { mum,hunc uerö fecundum nuncupare) inter cerebrum 8c cerebellum, quž haec ofsiproxima funt,in dura cerebri membrana feruntunita quoq; tertius fi nus, quem priorem ex mutuo duorum primorü congreflu enatum recenfui, in ea durae membranae cofiftitb fede, quae in ipfius' proceflu,dextram cerebri b»figMK partem a fmiftra dirimente, fecundum totius capitis longitudine eft eminen- \ Qmrtnißnns. tißima,& caluariae femper cotermina.d Alter uerö finus, ex comuni duorum 7 primorum finuum congreflu pronatus, 8c qui opportune quartus enumera- d r.7% bitur,difle£fcionum profeflores,quantum conieftor, latuit. Porrigitur autem ab anteriori fede communis primi fecundiq; (inuum cogreflus, refto tramite uerfus priora cerebri,nufquam deorfum neq; furfum uergens.Confiftit enim in dura cerebri membrana/ ubi fecundum cerebelli longitudinem id & cere- f 7 figMb. brum,ad eas ufq; cerebri ffedes intercedit,quas teftium &cluniu imagini afsi- j ^{dem milamus.Quartus itaq; finus fuo duftu cerebelli longitudine,& durae cerebri membrang inter cerebellu 8c cerebrum proceflum haud excedit,dextrae & fi niftr^ cerebri partibus & cerebello aeque coterminus: ac proinde id fibi priua cuiu/modt tim uendicans, quöd fit breuißimus, & nufquam caluariae uicinus. Praeterea fßTc7j”t7. ipfius cauitas correfpondet triangulo trium r ^4 n g f i 1 » aequalium coftarum, quae omnes ex aequo in- cies, cauitati qmrttfinus cor- a/V? n T c • n • reifendem. trorlum curuantur.lnnmam enxm coltamim primitg extuberatior, ac teres quodammodo s8 _ . . .r . , „ * - in-1^* v ‘i • 1 7 medium r v l r s, 1 mcerebellilopitudmepromines portio: duas R.9fa.c. cAuiun refbondens primi,(e- 'S. v p ° n- »fi r* • cmdi Lc • r ' • • 1 r * t Tr k lfeub' comprimantur,lpiorum uemotus,qui arteriarum modo fit,impediatur. Ve- 7 c,c,c. rum reliquae duae trium primorü finuum coftaeintrorfum curuantur: in primo quidem finu & fecundo,a cerebello & cerebro: in tertio autem finu,a dextra &finiftra cerebri partibus.Hae enim, perinde ac cerebellu, quäipfis finus / 7fetib. accumbunt,obtufos <&ueluti in quartam circuli partem extuberates angulos 70,o.er efficiunt.Quas uerö propagines,quatuornunc commemorati finus,deinceps IfigJ?' in duram cerebri membranam 8c tenuem, ac demum ad cerebri uentriculos Q-jR-Fraptgmesa i diffundant,fubfequens modo fermo enarrabit. Av primo itaq; & fecundo du- n s fig.UK ^ '^7nZ. rae membranae finibus,in1 uniuerfam eius membranae parte, qua cerebellum 7 ^ operitur,”1 uarij furculi deriuantur,inftar uenarum finuati 8c fparfi. Ab his de- fig.xUb. 7 inde furculis,&ipfis, dextro inquam finiftroque finibus, extra duram cerebri membranam," duftus aliquot, uenarum corpore donati, propagantur, in te- mdeetlm nuem,quse cerebellum ambit,membranam,&eam quae cerebrum, quaid ce Trofjdfnnts a rebello innititur,implicat, excurrentes. Porrö ä tertio finu° plurimi, ijdemq; cmbrun-“™' ampli duftus utrinq; ex lateribus pronafcutur,non quidem ulterius in duram cerebri UVMUKI FM3KICU L13Et 111. • 499 cerebri membranam,uerum in tenuem, qua h^c dextram finiftramq; cerebri partes fecundum elatiorem cerebri fedem amplexatur &cotinet. Prärientes duflrus,quemadmodum 8c alij,paulo ante commemorati, fimulatq; tenuem membranam contingunt,numerofaadmodum ferie, uari)sq;anfraE COKTOZIS anteriorem ufq; communis dextri & finiftri uentriculorum cerebri cauitatis, tertijue cerebri uentriculi federn"1 pertingit,bipartitö fcinditur," unä partem dextro offerens uentriculo,° alteram finiftro. Caeterum quo'nam modo par- »u% tes haeretis femper forma quafi context£& membranulis iplis adnatis,ac car f'7fr nea uelutifubftantia quadam contentae/ arterijs eodem pertinentibus com- °iib.7l. g* mifceantur,opportune fubiungam, ubi arterias fermone in illos quoque uen-Qmdcerebri triculos deduxero. At arbitrabitur fortafsis quifpiam,in hac durae membranae dfirtur.*, tonuUr. ßnuum enarratione aliquid ä me pr^termiilum,quod nulla adhuc mentio re gionis inciderit, ä torculari Kluubp Graecis nuncupatae: quam fane non prae-terij{Iem,fi modo quae'nam pars ita appellata fuerit, mihi certo conftitiflet. Apud Galenum namq; ambiguum eft, anq communem primi fecundiq; du- q o.7 fc rae membranae finuum congreflum,a quo 8c tertius & quartus prodeunt, ita llb'7 R* primum Graeci appellauerint: num uerö quarti durae membranae finus" ter- r a^e minum,cerebri teftes refpicientem,atq;in uentriculos exporreflium. uidetur atUC v, namq; Galenus modo huic,modo illi parti,torcularis nomen accommodare: uti fane utramq; torcular dici,nihil obftat.Concurfus enim ille in quartum & tertium finum, fangumem tanquam uinum e torculari promit: perinde ac f F,ult.fig. terminus quarti finus, in omnes quas emittit propagines, fanguinem dilpen- alter rx-fat. adeo, ut per me liceat, quam uis finuum fedem torcular appellare,ac in illis regionem conftituere, in qua Arabes fanguinem extra uenas confiftere puta- knlt£-runt,modo finuum ac cerebri uaforum feriem non perturbes: quorum quia * ^ iam primae,fecundae 8c quartae uenarum,&item duarum primarum arteria- izllb'1 v* rum diftributionem exequutus fum, modo proximum eft, reliquarum uena- *^1 f’ TertUcalua- rum & tertiae arteriae feriem fubneftere.s Tertia igitur uena, quae minor eft >’ "Tenlfirll internaeiugularisportio,fimulatq;*ramulum per“foramen ipfi &xneruulo \ n cuidam quinti paris commune,ad auditus organum tran(mifit,caluariam in- * greditur: ac duram contingens cerebri membranam,in/ finum uenae prorfes com- modo cauatum &prorepente ceflat, qui nullam arteriae fobolem in fuijpfius mßn°- . 1 • ■ r i r ’ i* r* r*i * * p • p • • tuntur-cr* cauitatem admittit,iedpalsim alium linum libi comitem aiciicit,in quem ter figM.7 tise arteriae^ramum exhauriri mox dicam/Praefensfinus, in quem tertia ab-fumitur uena,uarias fcboles in totam durae membranae fede, cerebri bafi fub- ub. 7 g, ftratam, diffundit, a quibus denuob duftus aliquot in tenuem cerebri mem-branam deducuntur. Inter caeteras autem huius finus propagines, per duram Ub.7 h. membranam excurrentes,una fecundum cerebri latus furfum ad uertice ufq; ^ Qumu ac contendit,uenae modo in multam fbbolem deriuata. Ad hanc quoq; fpeciem quodmo-rZferiel' quinta uena per foramen fecundi neruorum cerebri paris ingrefla, dein 8c de°^}ibt fexta, per maius oftaui ofsis capitis foramen, qua illi olfaftus' organa incum- vUL. bunt,caluariam petens,in proximam fibi durae membranae fedem exhauriun |f'%‘ tur.Harum utrarumq; & tertiae uenarum finibus (quia illi caluariae perpetuo /-cr4fe* attenduntur) caluaria aptisf cauitatibus cedit, quas ipfi elegantifsime infcul-Teni*arte- ptos,primo libro receiuimus.8 Tertia arteria,peculiari tranfuerfoq; foramine o.spefa naßries. ^ ca]uariä ingrefla, in duos graciles & totide craflos dirimitur ramos. hVnus h^ßMb.7. gracilium, qui exterior eft, tertiae uenae mox attenditur, & in durae membra-nae finum exhauritur, illi undique attenfum & commifIum,in quem tertiam pcr 0,0,0. uenam abfumi diximus. ’ Alter gracilium ramus,qui interior humiliorq; uifi- a'^lb’ tur, per* propriü & fibi duntaxat exculptum forame refta duftus, in narium 1 f. * cauitatem procurrit: atq; in plures difle&us ramulos, unum nafi extremo of- ^ fert. Verum"1 duo grandes rami in dextro latere (quod,nifi aliud fubiunxero, 1 t. definiftro quoq; intelligendum eft) nonnihil inuicem dedufti,& adhuc cal- n f*h m. uariae inftrati,antrorfum prorepüt, & mox in” unum denuo coeunt, ftatimq; o *. acongreffu in duos impares ramos diuiduntur.0 Minor quidem/commune Vi'ib^G. cum4 fecundo neruorum pari foramen fibi uendicans, tandem cum'uiforio q 14 fiMb. neruo ad oculum prorepit, internaeq; temporalis mufculifedifurculoscom-r i? fig.it'. municat.s Grandior autem ramus,furfum cofcendens,duram perforat mem-7 n. branam ad latus1 glandulae cerebri pituitam excipientis. Quum primum ue-1/7 p^4 r°in durae cerebri membranae cauitatem contendit, in duos denuö ramos E.tf d. partitur: ac horum“ unus multiplici fobole in tenuem membranam,hic cere-1 16^a. bro obduftam,fpargitur:K alter uerö tenuis membranae portiuncula conco- u fig- mitatus,inuariosfurculosinuicem complicatos difcinditur, ac in cerebri an-x^fig'. fra^us tantifperafeendit, dum in humillimam dextri uentriculi fedem per-iib.jR.de~ tingat. Hinein pofterioraprimum(urium ad poftremamufqueeius uentri-iHF 'Juta, culi fedem fertur, in afcenfu7 portiunculam propaginis cuiufdam alfumens, > S;sfe- quae a quarto durae membran^ finu,cerebri anfraftibus inibi offertur.Quum U ^ e°dem tendente altera parte eius propaginis, quam ad cerebri uentri-7 f, g,h, culos ä quarto finu pertinere,fuperiüs feriptum eft. De reticulari uerö Galeni Quh Galent izub’fe. P^exu hic mentiendum duxi,quod iam cerebri uaforum feriem mihi 50ub.s u perlpeftam eflehaud dubitem.Atqueideo minus quoque modo aliquid con-1>u lingendum eft, quod nouimus Galenum, boum cerebri difleftione delufum, non hominis cerebrum, uti neque ipfius uafa, fed bouis, idq; etiam parum ex-t Expende a£le,recenfuifle.c Si enim tertiae caluariam petentis arteriae feriem in homine * examinaueris, illam, uti ego nunc enarraui, comperies: interdum tamen unicum obferuabis effe ramum, duos illos, quos aliquoufque protenfos, inuicem coire dixi.Caeterum fi bouis arteriam indagaueris,duramq; cerebri membranam iuxta glandis pituitam cerebri excipientis latera diuiferis, aliquid Galenj reticulari plexui fimile comperies. Verum haec ad feptimum ipeftant v librum;qui principis animaefedi confecrandus,horum uaforum diflecandi rationem lucidit fime perfequetur* DB \ ^i'R’D. VES^iLll T> E CORTOR/S DE VENA ARTERI ALI, ET AR-tcria uenali, Caput X V, 9 DECIMlQVmTI C^APITIS F 1 G y PRIMAE DECIMI Q_ V I N T I CAPITIS FI* gurx,eiufdemc^ charaderum Index* *P t m figurd exhibetur nud& ab omnibus partibus libera uena artenofa delineatio: cum orifi-cium dpertumfinxijut tres membran#,fkngumem epulmone in dextrum cor dußnum regurgitare prohiben* 1,2,3. tes jnconßeßum uenirent. notantur autemilU notu i, 2, 3. Sedes.qua artenalis uena ex cor du dextro finu ongmem ducit. 2? Int er 10 r artenalts uena tumca3 qumtuplo propna uena tunt ca craßior. . C Extenor uena drteridlis tunica,peculiari uenarum tumca craßitie rej^ondens. T> oArterialu uena caudicum duos truncos dmifio. ac E quidem dextrum truncum indicat} multiplicißbole E, F. dextra pulmonis fidi dißributum. FuerofiniBrum indicat truncum. (j Arteridlis uenaperpulmonu fubßantidm feries. SECUNDA T>EC1 MIQVI7XTI G +A r I T I S F I G r SECVNDAE HVM'Jt'Rl F^AVRlC^i LIVEK III. 503 SECVNDAE PRAESENTIS CAPITIS FlGVRAE, eiufdemq? charačterum Index* H\az c figura nuda omnibus^ partibus liber a uenalis arteria delineationem proponit, ipfa^ charafle-rešita Je habent. H Venalis arteria a cordeyronafiens initium. Huius uaßs orificij membranas ^quia in corde conßttunt, hic fmul cum uafi}ut in arteriah uena,non expreßimus. I Indicatur craßitiesßmplicis arteria uenalts tunica, j^y L Trima uenalis arteria in duos truncos diuißo,mox in ipfius ortu jaBa. Jit, Sd Series uenalis arteria,per pulmonis corpus innumerispropaginibus digeßa. E L I av A adhuc in uenarum arteriarumq; fermone duo funt uafa, qua? fingula duabus uocibus ä dilfeftio-num peritis explicantur: ac unum quidem uenam arte-rialem * alterum uerö arteriam uenalem appellant,nomen nimirum ab ufii, & appendicem ab ea qua conftant fubftantia indentes. Vena itaque arterialis/ uas dicitur,ex elatiori jfede dextri cordis uentriculi in pulmonem nuni ero (ilsinia ramorum ferie digeftum, fanguinemque in eo cordis uentricu-lo elaboratum, pulmoni fu bminiftrans. Atque hoc uas nond uen#se,fedc arteriae conftat corpore.unde etiam quia fanguinem uenarum modo defert, ue-nae nomen obtinuit: quia uerö arteriarum tunicis conformatur, appendix ifle arterialis illi adijcitur.Porro alterumf uas,a finiftro latere bafis finiftri cordis uentriculi egrefium, fparfa etiam fobole in pulmonem difcinditur, ac aere ex pulmone in finiftrum cordis uentriculum deferendo potifsimum famulatur, & interim uenarumg corpore conftituitur. unde quia aeris deduftui fubminiftrat, fpiritaleq; organum eft,arteria appellatur: ä fubftantia autem 8c conformatione,uenalis dicitur. Quamobrem uerohsec uafa Sc ortu &ufu ac fubftantiae conformatione a uena arteriaque difcrepent, deinde cuiufinodi h membranae ipforum orificijs praeficiantur, in fexto libro, qui uitalis animae partibus dedicabitur, exequemur. Nobis uerö huic libro finem imponentibus, nemini mirum uideri debet, prolixum Caput hic non fubne&i, quod uenas citra arteriae confortium in corpus difmfas, item arterias citra ueng con fortium excurrentes,recenferet.Quandoquidem fi quis earum defideret (uti fane debent omnes) enumerationem, ilico hanc ex uenarum & arteriarum tabulis,cum has mutuo conferet, Ipe&abit. Integrae enim magnae arteria delineationi nudauenaecauae effigies proportione refpondet,ambasq; in eandem circumferentiam digefsimus. Cseterum quominushacinparte meam operam quis requirat,ad ter tij huius libri finem, praefentis Operis Epitomes tabulam impono,uenas 8c item arterias una exprimentem: ac proinde etiam non obiter commonftrantem, quae'nam uena citra arteriae confortium, 8c quaerurfus arteria abfque uena coniuge per corpus digeratur. Verum quum uenarum feriem fuperius profequerer, non femel fane ad uenae feftionis, qua fanguinem minuimus,traftationem,fermo lubens prorupifletnnodo uenam huic illi'ue parti uiciniorem,modo remotiorem, eamq; aut grandem aut exilem^ fecundum reftitudinem, undecunque haec tandem petatur, fibra-rumq; tam reftarum quam tranfuerfarum confenfum, huic aut illi parti cor-refpondentem,enarraturus: & non uulgariter admoniturus, fanguinem e fe-fta uena fluentem, in totius uense corpore complečli: ideoque non partium uenis accumbentium fitum, fed uenarum duöum atque diftributionem in illa qu se C 5 figMb. 6I.CT 2 fi. C, D pro-diens ex d' ferto iUic finit, d x fig.l. c 1 f6pg.Hk 6 G. 9 fig. C,C enatu ex patente lüi uentri-culo. g * fa*I. h s frg.lib. <> E,F,G. crpfig* E,F. Fena arte• rialts. oArt er 14 Ue~ nalw. VNDE ue- narum & Arteriamfimul aut citra cofar-tium excurren tium petenda fit hiUoria. ilia quae omnibus in ore cft,rectitudine, animaduertendam: itaq; de uense lectione agendum,atque de utero quopiam,qui hinc inde uarios proceflus educeret, & interim unicus continuusq; effet. at femper,quantumuisinuitus,termonem cohibui: quandoquidem ex uense diftributionis enarratione, adeoq; ex uenarum effigie, cuiuis (qui modo tres euacuationis Ipecies, & pnefentis aut eminentis afie&us naturam minime ignorat) promptifsimum fit digno-fcere,quse'nam uenahuicilii'ue membro, aut fitu aut duftu propinquior fit, quaeq; amplior,uel gracilior: deinde, quae leui aut difficili opera diui-di pofsit: poftremö,quae fibras &reftitudinem cum laborantis membri uenis participet. CHARACTER VM OMNIVM IN S E Q.V E N-ti figura cum luis partibus contexta occurreiv dum Index. 1 N fequentifigur a primum maiufiuli Latinorum jfettadifimt charatteres, organa prat er uenas arterias^ obuianotates. Significatur itaq^, A, A, A Septum tranjuerjum. B Cordis inuolucnportio,inibi affirnata, ubi id fipto con- tinuatur. C Corfuafide repofitum. D,D,D,D Quatuor pulmonisfibra,lobiue. E Afiera arteria. £ F Gibbi ie coris magna portio. G, G Cauum lecoris. H Veficula, excipienda bili fiaua parata. Si interim ex ' charatterufine aliqui omittantur,non ideo aliquidpra-fintifigura exprcffum, nos innotatum pratertjjfi arbitraberis: quum ex Epitomes noflra tabulis huc dunta-xat tantum affumpfirimus, quantum uenartim arteria-rumf digefiiom oflendendafufficere duximus. O Lienis cauafides. V Dextri renis anterior fides. Sini fler ren. S yirilts ueßcafmulcum umbilicos O' uafis umbilico aß fcriptis, reliquisf partibus, quasffarfim in charatterum explicatione indicabimus. T Fena caua caudicisfides, inter fiptum tranfucrfum gF cor confifltns. F,X Faforum coronarum ritu cordis bafim ambientium fi- des, at% adeo cor du bafis. T Cor du mucro. Z Fami ab artertjs uenis^ coronalibus deorfitm per cordis exteriora dtffitfi. a Hac parte caua. caudex in dextru cordis finum dehifcit. b Dextra cordis auricula, c Sinistra auricula cordis mucro, d Fena arterialis caudex. Fenalis autem arteria mitium, quia in fimflro cordis latere ßt hic caua orificium in dextro) confiflit,conffici hac figura nequit. Notant ta-e,e. men e gre uenahs arteria gr uena arterialis in de- xtram pulmonis partem progrejfus, nondum pulmonis fubfiantia undiqs 'circundatos. fi Magna arteria caudex. g Magna arteria truncus,partes cordifiibditaspetens, h S uperiora petentis magna arteria trunci portio,fimflro brachio potißimum oblata, i Ditti modo truci infignierportio, atq adeo ipfius in duos impares ramos difiributio: quorum alter, finiflra eflfe-k' poralisfi notata:grandior uero dextramformat fopora-l. ltm,l infignitam, gF arteriam potißimum in dextrum m. brachium excurrentem, GFm notatam. n,n Hac excurrunt fepti tranfiserfi nerui, fisisprincipijt ab- truncatu 0 Fena pari defiituta initium: ipfius ueroferies in prafili- tis figura tergo efl confficua. p Caua in iugulo bipartit 10, ac utrinad latera p exortus apparent uenarumpe flor is ofiipropriarum, ac ad umbi-*. lici uff regionem excurrentiu. Harum alterafimulcum q. comugefibiarteria * infignita,inuno latere q notatur, r Fena [uperiora aliquot coflaru interualla adeutis initiis. fifi Fena per tranfuerfos ceruicis uertebrarum proceflus cal uariampetens, at£ infecundum dura membrana Jinum t, t. m, n. fimul cum coiuge arteria abjumpta. Notatur enimpri x,x. mus finus t, t.Jecundus u, n. tertius x,x. quarti ini- y. tium y. f Axillampetens uena, qua in finifirt latere humerariam k. st indicatam promit. In dextro autem latere illius initium hic ab externa pendet iugulari: gF delineatio Galenipo tiusfintcntia,quam ueritatireffondet. hy Hic abtrmcatapropagines, illafimt,qua ab axillampe- tente uena,in thoracu anteriora,pofieriora (F Utera di geruntur. 4 Interior iugular is. * Interioris lugularis in duas uenas dißributit: quarum al ter a fecundum dura membranapetitfmum, altera in latusfimflrum dura membrana excurrit» / Exterior iugularis. u Exterioris iugularis adfauces difiributio. b ipfius pars d,t. pofi aures ad occipitium excurrens notatur, i pars exit. currens ad tempus gF uerticem, « pars excurrens adfa A* ciem gFfiontem, A portio accedens fieundu dura man F. brana finum. ia uero duo ipfius rami indicantur: quo- rum alter per ottauum capitis os, alter per fecundi paris neruorum cerebri foramen,caluariam ingreditur, v Aliquot Jubfiquentes charatteres in dextro ponuntur latere,ßporahs arteriafiriem indicantes. At^ hic v ar ter iaportionem indicat, caluariam petentem, pofiqudm ramum dfi diffudit,cum externa iugulari ad faciem O* ad tempus gF poß aurem digefium. £ S Oporalis ramus, primum dura membrana petes finum. 0 Pracipuafiporalu portio, perpriuatumforamen calua- riam petens. 7t Ferfits narium amplitudinem exporrettus ramus. • q Farnus in dextrum latus dura membrana excurrens. Fgmi ßporalis pracipui. v gamus oculos petens, ac pracipuorum ramorum coiu greffus. 0 gamus V E N A R V M ET ITEM ARTERIARVM OMNIVM INTEGRA DELINEATIO, IN HO C T 0T1S SIMV M VT /N CONSf/CVO ESSET, QVUE'^^AM V EK^E CVM arterij s porrigantur, & yuu,u,u ^Arteriafatui peculiares. Portiuncula neruijecoris cauo a uentriculineruis deprompta. Meatus bilis uefiiuU duodeno mtefiino infirtus, Fena porta caudex. / lecon inferta arteria, gr ner uns quofy illi exporreflus arteria, wArteria & neruus,bilis ueficulam accedentes. Fena, bilis ueficulam adeuntes. Fena gr item arteria,poßeriorem uentriculifidem iuxta ipfius inferius orificium accedentes. Fena uentriculumpetens,quapoflerior ipfius fides dextram fpeflat regionem. Fena, arteria, neruus, dextram fundi uentriculifidem implicantes, ac 6 etiam notatu Minor porta maxima dtfiributionis truncus. Grandior truncus maxima partitionis uena port<£. Fena gr arteria,duodeno inteßmopotßimum exporrefla, gr ipßs attefi corporegladuUfiofuffult*. Fena cum coniuge arteria,dextrum fedem adiens inferioris membrana omenti. Radix arteria in iecur,uentriculum,Lenem gr omentum, gr bilis ueficulam digefla. Fena cum con/uge arteria,Juperius uentriculi orificium corona modo tandem cingens. Fena gr arteria,pracipuam inferioris membrana omenti fidem petentes, gr colon, qua uentricuU exporrigitur,implicantes. Clandulofum corpus,uafirum dißributionihicprafeflum. Inferioris omenti membrana (imflram fedem accedens uena. Fafirum feries ad lienem. to, m, n Faßt ab illis qua hem inferuntur,finiflram uentriculifidem adeuntia. Ferumpracipua n indic an-turfiniftramfidemfundi uentriculi implicantia. Series uenarum gr item arteriarum inteßinispropriarum. Radixpracipua arteria inteflinapetentis. Minor arteria intefltnispropria, Glandula in mefinteriopofita, gr nufer narratos uafirum diduflus eorrobtr antes. Foramenfipd tranfuerfi,fiomachum (ranfmi(tens,at% adeofinus iecoris,fiomacht cedent, Iecoris ligamentum, quofiniHra ipfius parsfipto neflitur. Magna arteria,fiptumpermeans,at^ adeo ipfius, ramus Jn dextram fiptipartem excurrens* Caua uena caudexK Fenaßmffri renis pinguem accedens tunicam, Fena gr arteria reni dextro oblatit. Fena,dextri renis pinguem tunicam intexens* siniHrum renem accedens uena gr arteria» Siniffra ßminalis uenaK Dextra ßminalis uenax vArteriarumfeminalium ortus» Siniflrq feminalis uena, gr arteria congrejfus* Smiflrum tefiem una cum tunica adhuc ipfipr»pria,at<^ a pentona»pronata, gT V notata,delinea* uimus.ita tamen ea tunica hic efldtjjeffa, aperta^, ut nihil, quo minus teßis apte cernatur,impedian imo etiam mufiulus illi tunica innatus commonstratur, n indicatus. Hac uena gr arteria feminalesperitonaiamplitudinem egrediuntur. Faricofetm corpus,ip(a£ adeo uena gr arteria, uaria gr admirabilis implicatio Smifler teßis, tunica ipfiproxima obteflusy Fafis femen dejerent is,ad tefiem reuolutio. Faßsfemen deferentis afienfus ad pubis os, m,m « fjf T V t X ■i <4 4 d ff i •,0,0 p,p q,q r,r f t U X J M A y ji i , / />'. K* \ s* V fi siniflri uafisfimen defer entis,ad pubis oßis poßeriora reflexus. Dextri uafisfimen deferentis reflexus. Dextri finiflr i£ uafirumfemen deferentium coitus, yaforum femen deferentium infertio. clandulofum corpus, uafirum fimen deferentium infertionem excipiens. Meatus,urinafeminij3 communis. Mufiulus orbicuhtim ditio iam meatuiobduftus. Penis, at^ adeo ipfius fißulcfa corpora. Fena gr arteria, Iamborum uertebris, iäis£ adnatis mufiulis, gr abdominis lateribus exporre&d. Fena, caua gr arteriafuper os facrumpartitio. *ArterioUfacri ofipsforamina petentes. SiniTtri di fla partitionis trunci diuifio. Interioris rami dicla diuifiom propago, nates gr coxendicis oßi adnexapetens. f Ditti rami propago,tandem uepea gr utero dtgeßa. g Pars arteria, fatui peculiaris, quam antea ad uefica Utera u, uti gr hk quo^ in maiori figur a portione notauimus. Portiuncula exterioris rami di fla antea diuifionis,ad reliquum accedens in terioris rami. Reliquum interioris r ami, per pubis oßisforamen in mufculos interiorem fi moris fidem occupantes dißrfbutum. Sedes, qua foboles difli reliqui alteri uena comifietur. Ferum gr hic quoq^ ex tabulaprompte animaduertis, quando (y arteria fubaudiendum eff, quum fcihcet uena arteriam attendi cernis. Exterioris rami propago, abdominis inferiorem fedem ad umbilicum ufque perrepens. Fena per femoris gr tibia inferiora fub cute ad digitos ufi^ pedis dfiribu-ta, gr inprogreffu uarios edens furculos. Fcna, coxendicis anterior a petens,fub cute tamen. Mufculos gr cutem femoris exterioremfidem occupates intertexens uena. Fena mufiulis anteriorem fidem femoris occupantibus di- Dičla modo uena cogreffus cum ea qua per pubis oßis foramen femur adit. Hac pracipuafemurpetens uena fecundum femoris os in p» ßeriora refleflitur. Propagines mujculos poßeriorem femoris fedem occupantes, gr cutem huius fidis ad Juram ac ueluti calcem ufy accedentes. Diuifio in poplite, at% adeo rami in mufiults a femoris capitibus hicpronafeentes dißributi. Maioris ditia diutfionis trunci uena, externam tibia, cutem adfummum uj^pedis implicans. Fena gr arteria, fibula, exporrecla, ac inter mujculos latitans. Maioris dtfla diuifionis trunci ramus, cutem, internam tibia Jedem integente, ad digitos ufy uarie fubies. Ramus difli trunci [uram ad calcem ufi^petens. y Fr op agogradior u trunci inter mm fiulos tibia anteriorem fidem occtt pantes, ad pedis ufy fuperiora digitos digefia. «9 Trunci grandioris reliquum, inter mufculos poßeriorem tibia fidem fibi uendicantes deorjum repens, gr inter tibiam ac calcem pedem fubiens, gr ramulos digitorum in» /eriorifidi communicans. q^F O N M magnafgura eum ipfi annexis partibus, utri uenas ac arterias »mnes proponit,haud meßudiofis incommodaturum duxi,fi muliebrium uaforum tantam finem hic proponerem,quanta a uirilibus uafis illa differt. Quodduntaxat in feminalium uaforum ad te-ßes duflu perficitur, gr uenis arterijs^ uterum implicantibus.qua omnia prafentifigur afimul cum muliebri ueßcaproponuntur, uti iam fubfiequens charaflerum edocebit index. Ramuli a uena gr arteria in mevibranam excurrentes,qua illaperitonao committuntur. Portio uena gr arteria teßem aleuntium,fuperiorcmfundi uteri fedem petens. Commixtio uena gr arteriaJeninaliumy qua inßar pyramidis eft, gr' uarie ibus aßimilatur. Teßisfini ft er. Fas femen a tefie in uterum defirens,► obtufus uteri fundi angulum,in ej*em uasfemen deferens infer tionem molitur. Hacfidefundus uteri (quem Rjndicat^m cerwcem terminatur,hac^ regione ipfius conßflii orificium Ft eri ceruix. Hic uefica ceruix, cui x in/cnpfmus,i» utericerwcemprodudtur ac definit. Faßt inferiorem uterifundifidem er ceruicem implicantia* Ceruicis uteri oris coUiculu Meatus urinam e renibus in deinen,ß ,uafirum rationem adnotawjfe, *c non rehquorumommum charaflerum huc „onßeflantium rationem habere. LIBRI TERTII finis» x ■ 'v :' •■'■ . I'- *y---' .............................. —....- - jasasysagry;;1 ^=r-^ *• , esotex S E? TI MU oymru. CHARTA, PARVAS aliqvot fig v ras c o m- ‘p L E CTENS, QVUE FigVR^tE C 0 MJM 0 N S T1U N Z> ^4 M r E N^Ll^r M E ^IyA p^r m'qJt E SlMVL C 0 M M I S S ^ F M SE^IEM ¥ cipiumfit,quodq; nerui partim ex cerebro, partim a dorfali medulla oriatur, twacerd™ minime omnibus notum exploratumq;fuit. Alij enim cor neruorum iudica-runt efle principiü,nonnulli duram craffam'ue cerebri membrana: nullus interim iecur,aut aliud eius generis uifcus. Verum Hippocrates,Erafiftratus,He rophilus,Galenus, caeteriq; Anatomicoru praecipui, ex his quae in corporü re-leftione conlpiciuntur,uerifsime afferunt,cerebrum neruoru effe initium:&: praeterea neruos ab illo Ipiritum animale afliimere, atq; ad eas partes, quae illo aut ad fenfum aliquem,aut motum arbitrariu indigent,deriuare, eft quoq; fatendum. AK corde enim neruos (ut Ariftotelipotifsimum,&alijs non paucis Nonkcorde. uifum eft) neutiquam principiü ducere,uel hinc liquido colligitur,quöd difle ftione nullus neruus abillopronafciuideatur. Nullus namque omnino cordi Y commit- b- committitur,praeter* unum impenfe gracilem,ac uix tandem fummo ftudio d efigMb. ämeinuentum,Scäfiniftrofextiparisneruorumcerebri neruo diftributum. d Qua enim neruus ille per finiftrum cordis latus decliuis fertur, atque finiftrse ^ pulmonis parti, ac item cordis inuolucro ramufculos praetenues offert/ner- * »ufdem uumq; recurrentem finiftrum conftituit, ä fe neruulum deducit, qui cordis ^’g‘ inuolucrum, ubifiniftraef arterialis uenae fedi id adnafcitur, permeat, in cor- f mfdcm dis bafim,iuxtafiniftrampofterioremque arterialis uenae fedem abfumptus. ^g,L Quum itaq; huiufmodi neruulus perinde cordi ä fexto cerebri neruorum pari exhibeatur, ac reliquis uifceribus uniuerfis neruulos offerri docebimus, quumq; cordis neruulus maxime gracilis fit, prompte colligitur, cor nefini-ftro quidem fexti paris neruo principium dare, tantum abeft,quod caetero-rum omnium neruorum origo neruulus ille haberi pofsit. Praeterea fibrse, quas cordis carni intertextas nouimus,non magis nerui funt, quam aliorum organorum,puta uentriculi,inteftinorum,uenarum a.c arteriarum fibrae. Ad haec/ fibrae,quae in cordis finibus uentriculis ue excarnes occurrunt,quia dun g 7 figM. taxat membranarum proceffus funt, in neruorum etiam numero minime ueniunt reponendae. Nam fibrae in dextro cordis uentriculo fe offerentes, g,g/«& trium membranarum procellus cenfentur, uenae cauae orificio pr^feftarum. E,F* Fibrae autem in finiftro cordis uentriculo apparentes,procefluli funt duarum membranarum,quas arteriae uenalis orificium fibi peculiares uedicat.Quum itaq; eiufmodi cordis fibrae neutiquam in eorum neruorum clafiem referendae fint, qui animalem ipiritum tanquamriuuli quidam ad corporis partes perferunt: annuendum quoq; eft, fibrarum illarum gratia, non poffe cor neruorum cenferi initium, praecipue quum ab illis membranarum procefsibus, Neruosnone extra cordis fubftantiam nihil prorfusaliö educatur. Caeterüm qui exh dura h xfig.ub. dura cerebri cerebri membrana neruorum originem pendere affirmarunt (in quorum ZAVA,?I* membrana , r r . O . JT . \ T. . B.ipg.H, orin. numero ad extremum ulque lenium ruit hraliitratusj exteriorem nerui par- h. Qwbwtem duntaxatconlpexere a dura cerebri membrana enatam. Vnufquifque e-.u. uentriculi,quae uelut propria praecipuaq; taftus,ficut oculi uifus,&lingua gu-c h.»5 fi- ftus?organa non inepte cenferentur. Permanus enim magis exa£la,quam per Y z aliam aliam partem,quamuis plures fentiant,eft ta&us ipfius dignotio.In ore autem uentriculi fenfiim penuria elfe credimus eorum quibus animal nutriendum eft,quem famem nuncupamus: in omnibus enimijs tanquamfenfus inftru-mentis, maximi inferuntur nerui. Motus ueröcaufa neruiadmufculos arbi- x' trarij motus inftrumenta difpenfantur:quipropterea quod corporis partibus mouendis extrufti funt, grandes neruos admittunt, aut faltem circumtenfos habent. At quomaexnecefsitatetaftus fenfus omni adeftneruo, propter hoc mufculos 8c fenfus organa uirtus amplior, quam egebant ad taft ili um digno-tionem,fubfecuta eft. Reliquis autem partibus,taftus fenfu tantum indigentibus, ex proportione nerui offeruntur. Vifcenbus enim, utd pulmoni/iecori, dxft.cap. lieni,quia in alto latitant,graciles tantum neruorum furculi offeruntur: in cu ] l'ß ca^ tem uer6,quod prima extrinfecus occurfantibus obuiam eat,complures fobo **• Darent* *1 }es pafsim digeruntur. Porro neruorum originis fpecies, formale, non ea- { dem undiq; uifitur.5 aliqui enim, & praecipue molliores, continuo neq; quafi z % in plures furculos didufto corpore exoriuntur, proceduntq;: in quorum nu-mero uiforij nerui,&fecundum quoq; cerebri neruorum par,habentur/Alij, h tanquam plures funiculi inuicem connexi, ex cerebro prodeunt : quales funt tertij & quarti & quinti paris nerui.’ Alij etiam inipfo ortu furculos hos,uelu- * ti funiculos inuicem diftantes, ac fingulos propria tenuis membranse portio-ne circundatos habent:qui quum caluaria egrediuntur,omnes inuicem com- JH*6» » mifsi, unica duriori m em brana induütur. atq;id potifsimumink pluribus dor Z.7* falis medulla? neruis obferuatur,ut & in fexto pari & feptimo neruorum cere ] bri. Vnde etiam in multorum neruorum diftnbutionis in ramos enarratione 0 ^ nihil intereffe uidetur,fiue pra?diftorum funiculorü frequentiam folui dicas, an totum neruum in ramos ad diuerfas partes exporreftos difcindi. At nefcio Neruu omnem qua fronte quidam Anatomicorum principes aflerereaufi fuerint, ex huiuf taprldfmm ni°di furculis funiculis'ue alios quide motui, alios autem fenfui feruire:haud fecus fane, quam fi quofdarq neruorü furculos taftus fenfu Natura deftituif fet. Atq; huiufmodi funiculorum imaginem difees, fi inter edendum alicuius animalis ex axilla,aut inguine diflefta caro,menfa? apponatur,atque in illaner ui aliquam portiunculam uena & arteria plerunque concomitatam fpeftaue ris.Cernes enim nerui extremum alicui chorda? craßiori refpondere, qua? ex [ 'cjg^l Diffirentka pluribus torta fpniculis, tranfuerfim obtufiori cultro diuifa fit. Ca?terum a Ub-7b,b. nCcZtZ neruorum cauitateuix ullam aufim petere differentiam, quum ne1 uiforium quidem neruum unquam cauum perforatumq;uiderim: etiamfi neruos non minus quam uenas & arterias,uaß uocari,haud dubitem, uiforij q; nerui difle-Ujme. ftionum profeflbribus forati dicantur. Ab ipfa autem ferie,feu diftributione, # dußm hunc in modum differentiam fumere licet, quod alij integri in aliquam par-temabfumantur,ut uiforij nerui in oculos: alij in plures dirempti furculos, fe-R. quofdam mufculis offerunt,quofdam cuti, quofdam ofsibus, quofdam fenfus r. organo:”1 ut tertium neruorum par,” quod quum lingua? quodammodo fit 4 proprium/etiam mufculis quibufdam, ut inter caeteros^ temporali, motus l gratia/ & cuti, fenfus nomine, ad labra nimirum,& dentibus quoq; dirigitur. «P-* ^ Alij rurfus incommixti, neq; cum alijs neruis coeuntes unitfiue feruntur:r ut Lpf Č fecundum cerebri par nulli neruocommifcetur, ac uerecogreditur, licet ipfi 5 minor tertij paris radix inprogreflu attendatur. Alij uero inter fe commi- uvide hos fcentur,ut primi paris neruus dexter finiftro permifcetur.Alij alijs comifcen- & tur: utu qui brachium adeunt nerui, fimulatque e uertebris profilierunt, non Hii fig.hu- fecus ***** x Coßr in * figMp-* dtxtrü ner um ßni~ ftro. fecus uniuntur, quam piftores galerorum funiculos delineare folent. Verum quum haec in priuatis neruorum defcriptionibus abunde fim perfequuturus, iam tempeftiuum fuerit,fingulorü neruorum feriem oratipne coplefti:ac pri miim paria,qu£ * cerebro exoriütur, deinceps qug dorfalis medulla educit,re-cenfere. fiquidem nullusneruus neq; a cerebro, neq; ä dorfali medulla incon- Keruoi con!u* . iugatus prodit: fed perpetuo alter ad dextram, alter ad finiftram eadem pror-. ^4Um cna^ fus ferie fitum obtinet, eodemque prorfiis modo dextri ac finiftri nerui in ramos diffunduntur, fi fextum cerebri neruorum par exceperis, quod nonnihil fecus in dextro latere,quam finiftro* digeri audies. DVUKVM- FigVR^lRV M, QV^tE KOVEM SVZ, S E E N T I B y S C P I T I B V S COMMANES E ^ y■ N T, P^/0^ ßgura, qua totius cerebri & cerebelli d membrani* ipfi muoluentibm liberorum baßs exprimitur, ut neruorum cerebri exortus opportune oculis Jubijceretur. Hic emmßmul cum pvimis illorum ner uorum exortibus, tota ea dor filis medulUpars delineat a ett, tjub & c notandos,admittens, m manforium mußulum, & buccarum mu ficulos, & cutem quoq3 diffunditur. S 2 Maioris tertijparis radicis ramus, Juperiorum molarium dentiumgingim, ipfis^ adeo dentibusßboles ßria~ trn dißnbuens. T 2 Maiori* radicis tertij paris propago,in maxilU inferioris os prorepens. ZJ 2 Propagini* T infigmta ramus,mfiriori labro multiplicifobole oblatus. J, X 2 Surculi apropagine T notata orainatim in dentium inferiorum radices dijfufi. 7,7 2 Maxima maioris tertij paris radicis portio,in tunicam linguafluta. 251,2 Quartum neruorum cerebri par. Uerum humilius 2! infecunda figurapalati tunicam denotat, a 1,2 Qufntum neruorum par, auditui dicatum. $ autem m utraffigurapnuatim huius pari*portionem indicat, qu£ m concauitatem temporis oßi,auditus organi gratia inficulptam, expanditur, b 1,2 Ramulus quinti par is,ex ipßus anterior i parte enatus. c 1,2 Quintiparis r amula*, qmper edeum repensforamen, tandem, ut &* ramulus b inßgnitus, cum tertij parispro p acine, capreoli modo intorta, ac R infiec unda figur a notata, coit, d 1,2 Neruus non procul a quintiparis principio enatus, qui ab ahjs ^Anat ornes proßeßforibu* proterit us,in mußulos maxillam inferiorem mouentes exporrigitur, no bisc^ mmor quinti paris radix quodammodo appellatur, e 1,2 Sextum neruorum cerebri par, cuius utrorumneruorumfines mßeunda figura exprimitur, acfiniHer qm-dem neruus eß, qui umbrofü*fiub qumto pari quodammodo ducitur. T)exter autem magis candicat, & ipfi aliquotfiubßquentes charaBerespriuatim adhibitos cernis, f 2 Sexti paris ramus,mußulos poßeriorem ceruicisfidem occupantes accedens, g 2 Sexti paris ramuli, in quojlam laryngis mußulos hic m defienju tranfuerßm propagati b 2 Sextiparis ramus, coBarum dextri lateris radicibus exporreBus. 1,1 2 CPortmncuU mtercottalium neruorum, fixtiparis ramum hac deßendentem adaugentes. K? k 2 ‘Rami neruorumfixti paris, m mußulorum deprompti capita, qua a ßipenon pe Bons oßi*ßde, O* clauiculii principium ducentia,furfumßeruntur. I 2 Dextn neruißxtiparis ramuli, recurrentem dextri lateris neruum efficientes, m 2 Dexter neruus recurrens,ßu reuerßuus. ' n 2 S oboles dextri recurrentis nerui, laryngis dißenfata mufiulis. o 2 Simttnfixtiparis neruißboles, recurrentemßmttrilateris neruum conßituentes♦ p 2 SmiBer neruus recurrens, q 2 Sexti paris ramuli, mpulmoni* tunicam excurrentes. r 2 Ramulißxti paru, membraneo cordi* inuolucro impliciti. enfata,afiylum imitante temporum oßis procejfu enatis. Septimi paris cumfixto coitus. Septimi paris firies,compluribus lingu* ac ofiis v refer entis,& laryngis mufiulis intertexta. \Numeri chara fler es in priori figur a ad dor falis me dull*principium mxta T> confiicui, tria indicantforamina: quorum duo lateralia, 1^3 infignita, illa demum funt, per qu* arteriamfoporalium rami ad dextrum &finiHrum cerebri accedunt uentnculos. Jfytedium uero foramen, 2 indicatum, illud eH,quo pituita ex tertio cerebri uentriculo ad'peluim ducitur,qu*pituitam excipit. aVOT NERVORVM PARIA A' CEREBRO ET dorfalis medullae parte adhuc in caluaria confiftente, origis nem fumant» Caput 1U S1 quando in totius Operis contextu,in margine interiorifiripfimusfig. cap. i.hk /\.duas,aut illarum alteram mdicammus,quas pr*finti Capiti ad primi Capitisfinem pr*pofitas cernis. B R O feptimo,quum cerebri pertraftabitur conftru-&io,duplex id efle docebimus:aunum anterius fuperiusq;, quod cerebrum dicitur, uniuerfam propemodü implens caluariam:b alterum pofterius ac humilius,& cerebellum nobis appellatum,ipfoque cerebro etiam decuplo minus. Deinde anterius cerebrum tota fuperiori fuafedecgemi-- num efle,dextrum uidelicet & finiftrum,afleremus.d infe nori autem parte, qua caluariae bafis innititur medio, unicuindiuifumq; efle, &c dorfalem medullam ab hac,non autem (ut Anatomicorum praecipui feri bunt) a cerebello enafci,& cerebellum potius dorfali medullginniti,& tenuis membranae,parum uero fuae fubftantiae mteruen tu,medullae comitti, quam qu\ uentricuh illius principium efle,oftendemus. Ad haec,addetur praeter alios quofdam ce-jcnfmmce•- re]3r^ßnus?mea|;us^(juos cerebri exiftere uetriculos: unumquide dextrum, V /j 2. I2 0 2 *5T 2 1,2,3 Qui cerebriJeci tS & partes tn feptimo libro diflmguentur. rebn. g alterum d t>i |?-A» A .aut quic quid cerebri in 7 bri figuris occurrit, pr rioris cerebri"1 enafcunturbafi,autä dorfali medulla,priufquamuertebrarum k nfiM. finus ingrediatur, non autemä cerebello. Vt uerö eam dorfalis medulla par- Dorj*h*ini~ r7E- tem, qua? ä cerebri bafifub cerebello, ad foramen ufq;, quo e caluaria labitur, 7 mcffill procidit,dorfalis medullae" principium nuncupare liceat,mihi conceflum ue }im: cum quid illo intelligam principio,fatisiam explicuerim,acitem infepti-fedJfffi* mo libro diffufiusid fim enarraturus. Per me enim licebit, illi principio, feu cap.2. parti cerebri,quoduis nomen indere:modo non ignoretur,qui illa a cerebello "1 hc‘ bercula,olfaftus organa ftatuunt: & tubercula illa,quod promineant,carnisq; quafi modo rubeant,mamillares cerebri proceflus uocant, utrinq; unum (uti et*fni e^) enun^erantes. Alij rurfiis ex aliquot Galeni locis, praecipue autem $ 7Ill 0 Partium ufu,fimpliciterd anteriores cerebri uetriculos,olfaftus or- m,m. Sana aftruunt, perinde ac fi anteriores uentriculi, praefentis duntaxat fen- ilis eflent principia. Ali) quidem duos anteriores cerebri enumerant uentricu los:uerum deinde alios totidem cofingunt,quos olfaftus organa efle afferunt. Ca?terum Caeterum quam probe hi fentiant,ex difleftionedifcas licebit,dextri finiftric; cerebri uentriculorum conftru&ionem formam'ue infpiciens: quam meher cule multo aliä eile, in feptimo libro mtelliges, quäm hactenus diffeftionum "periti tradiderunt.Quandoquidem uentriculi in pofteriori ipforum fede neu itZltl tlcluam lati confpiciuntur: & in priora procedentes,paulatim in anguftum co ' guntur,inibiq; olfaftus organa educunt.neq; etiam ad olfaftus organorumTe < dem pituitam excernüt, multoq; minus ipfa olfaftusf organa inftar canalium „D,D,Gl cerebri pituitam, uel quantumuis maxime abundantem, eodem deducunt. /Vj?g F. 8 Prtefentesnamq; cerebri uentriculi, fecundum cerebrilongitudinem,fupe- Herilis ampli exiftunt,anteriori fede nequaquam anguftiores redditi,imo potius magis quam mipfo medio latelcentes. In pofteriori autem parte ampli quoct; Ws>,5,7,8 uifuntur: at hinc cornu modo per cerebri fubftantiam deorfum defeendetes, atq; antrorfum porrecti,tantilper anguftantur,donec ad eam ufq; cerebri per- h v 1 y s m o d tm&nthfedem^uae'glandula;pituitam ~ cerebri excipientis regioni incumbit, ac atlt J4- fub qua grandiores foporalium arteria- i • 1 r, . r m,p,q. rum rami duram cerebri membranam ix6fi.ub. perforant,in cerebriq; uentriculos con- 7kAr^lih fiendere incipiunt.Iilinamq;inhosuen 7 p.er ■# triculorum anguftosfubeunt terminos, quos modo ad cerebri bafim definere di 7 o/ cebam. Eiufmodi itaq; dextri 8c (iniftri uentriculorum cerebri duftus uifuntur. A' fede uero,ubi uentriculorum anguftos terminos definere dicebam,m ol m fa&us organa,aut filtern cerebri procefiiis, animalem ipiritum praecipuo olfa c[dTI &us inftrumento deferentes,acn ipfi etiam uiforijneruienafcutur.Hinc enim L>L* utrinq; ä cerebro alba mollisq; prodit fubftantia, quae in progreflu etiam cere g.i* bro, tenuis membranae interuentu colligatur, quou% ad°finusp oftauicapi- f’7ß\b TrocefiZjui tis ofsis pertingat,qui his procefsibus excipiendis priuatim parantur. Ad pofte 7 d,d! * riorem enim horum finuu fidem albicates cerebriprocemis,a cerebro abfce- p ipfi pracipue dunt: neq; amplius tenui membranae connati,in fuum finguli porriguntur fi- b,a. jidminifnmt, num. ^ ac[huc antrorfum magis protenfi, ad finuum finem, feu anteriorem illorum fidem definunt, finibus fuffulti, ac cerebro interim proxime accumbentes. Nam etfi cerebro in finuum regione non amplius adnafiantur,nihilo-minus ipfi perpetuo attenduntur,illiq; funt contermini. Hi cerebri proceffus duftu, colore, formaq; neruis correfpondent: quamuis interim longeneruis ipfis molliores fint,pauIoq;(quod ad teretem fpeftat formam) latiores,quam profundiores. Verum quia illi reliquorum neruorum ritu, extra caluariae, ut neq; etiam extra durae membranae cauitatem, non procidunt, nerui nomine eos Herophilus haud dignatus eft: ut neq; etiam Marinus, neq; Galenus, licet Anatomicorum nonnulli hos interim in neruorum habuerint numero,ipfos primum neruorum par recefentes. Porrö in horum procefluum, qui canibus & ouibus multo grandiores quam homini obtigerunt, natura non negligen-ter confiderandum eft, quo'nam pafto illi durae membranae fuis finibus adna Icantur,&quae foramina hinc a dura membrana,& ofsiu finibus, quibus pro-cefliis innituntur, ad nuper commemoratas frontis ofsis & cuneiformis ofsis cauitates pertingant. Ac demum expendendü quoq; ueniqquod'nam uerum fit olfa&us organum, fimilitudine quadam fumpta ab auditus inftrumento, difle&ionum quoq; ac philofbphiaeprofeflbribus nimis perfunftorie cognito. V erüm de auditus inftrumento,& olfaftus quoq;, , er char.7i. i j fi.cap. izlib.i M. c 16fi.lib. 7 A. / i fe.H. »3 fig Uk 7 M. ftrumcntis,in leptimo libro abunde pertractabimus. Modo autem fatfuifle uidetur,proceflus illos cerebri commemorafle, quos aliqui etiam mamiilares & papillares nuncuparunt: qui feftione paulo diligentius aggreßi, difta prius 4.j fUib. cerebri’tubera, mamillarum imagine prominentia, nihil ad olfactus organi 7 C’C conftruftionem auxiliaricognouerunt. DE PRIMO NERVORVM A' CEREBRO originem ducentium pari* Caput 111 u N IB I unde* proceflus albos,&neruorum inftarprogre dientes, ä cerebri bafis medio initium fumere fcripfimus, utrinq;b unus exoritur neruus, omnium corporis neruo- primoris rum facile mollifsimus, & circumferentia eseteris (dum-modo illi exuarijsnonpermifceanturneruis)crafsior. In crure namq;, & item in brachioc neruos quidem boc pri- ____________ mo pari crafsiores reperias, fed qui ex pluribus conflentur neruis inuicem coeuntibus. Vterq; primi paris neruus fiib cerebri bafi,quad fi- Prhmf+k nui innititur,cui* glandula infidet, cerebri pituitam excipies, antrorfum non-nihil oblique fertur,dextro quide neruo fi niftrorfum,finiftro autem dextror-fum protenfo.In progreffii,moxq; ab ipfo ortu,ambo inuicemf coeunt,atq; in eum permilcentur modum,ut dextrum ä finiftro nulla prorfus ratione queas dilcernere. adeo fane, utuana penitus fit quseftio,num dexterneruus inhoc congreflu dextram obtineat federn, an uerö finiftrorfum continuo d uftu feratur« Quandoquidem ille neruorum coalitus non aliud eft,quam commune corpus, a quo utriq; nerui diceretur pronafei, modo iftius corporis ex cerebri fubftantia origo non indagaretur,atq, illic initia neruorum feiunftanon appa rerent.g Nerui a congreflu e caluaria ducendi,inuicem mox dirimü tur: & per h foramina,ipforum nomineinfculpta,in oculorum fedesextracaluariae caui Tn tatem procidunt, &k integri in oculos abfumuntur, non quidem accurate in pofterioris oculi fedis centrum implantati: fed neruus dextru petens oculum, ad dextru magis latus pofterioris eius (edis implantatur: qui uerö finiftro oculo proprius eft, ad latus finiftrum centri pofterioris fedis oculi ingreditur, ac (quemadmodü & dextri oculi neruus) quando oculum fubi) t,in latam degenerat expanditur'ue1 tunicam,uitreo humori proximam,& mediam oculi (e dem duntaxat ambientem,8c dilatatae cerebri fubftanti^ admodum fimilem, ac proinde mollem, nihilq; minus quam membranea, unde etiam Anatomicorum nonnulli hanc tunicam,qu^ a retis quadam imagine oc^iSXusfo^Jlus di citur,Tunicam appellare haudquaquam dignati funt. Quod uerö haec tunica (aut quomodocunq; ipfam appellare uifum fit) praecipuum uifus organum a multis habeatur, in oculi conftruftionis enarratione perfequar.In praefentia enim neruos hos,aut oculos prolixius aggredi,omnino praeter inftitutü foret: quum hic fuffccerit dixifle,uiforios neruos illum quem recenfuimus duftum citra omne ramorum propagatione obferuarerhoc enim (perinde ac dextri nerui cum finiftro mox ab exortu coitum) peculiare rarumq; uiforij nerui fi- g t? fi.lib. 7 NjO. h i, j fe. cap.i ilib. ^ E. i Conficiuntur facile in i fi. cap.iz llb.i. k tjfi.cap. 14 iib-7 k, aut fimul cum membranis in iS f. in 17 a, l auti fi.CA. 14 lib. 7 E circum C. grejjiu, cr in tunicam ejuam reti comparamus, dilatatio. pantur. Caeterüm ego huiufmodi meatum mihi aliquando occurrifle, neuti-quam queo aflerere: quantumuis etiam canum adhuc uiuentium,& aliorum grandium animalium uifbrios neruos,uelhac folum occafione aggreflus fim: 6c hominis,cuius caput adhuc ä decollatione calebat?uixq; quarta horae parte, quumiam Neruorum con 'grejjiu ratio. quum iam cerebrum pateret,ab truncat um fuerat,neruos non ofcitanter fpe-flrauerim, accalenteaquafedulofouerim. Atq; ut eiufnlodi meatus toto neruorum progreflu me penitus latuit,ita fane in mutuo neruorum coitu is neu-tiquam fe obtulit.utcunq; tamen hunc inibi oportebat efie infignem,fi modo nerui ob hoc ex Galeni fententia congrederentur, quo minus fimplicia, nobis gemina efle perperam uiderentur. Porro ijs qui de cogreflu hoc meatuq; acriter citra partium inlpe&ionem indies altercantur, non grauabor duo, qua? in congreffii animaduerti,hic adijcere, quo &hinc fuarum nugarum habeant ar gumenta.Patauij itaq; adolefcens fufpedio necatus,publicae feftioni adhibitus fuit,cui ante annum dexter oculus a carnifice erutus fuerat: deinde mulier,eodem fupplicio affefta, nobis obtigit, cui dexter quoq; oculus ab ineunte aetate emarcuerat, finiftro interim integerrimo. Mulieri dexter neruus toto progreflu longe tenuior finiftro uifebatur,nonfolum extra caluariae cauitatem, uerum in exortu quoq;,<& in dextra congrefius neruorü fede. ac praeterquam quod dexter tenuis erat, durior quoq; Sc rubicundior cernebatur, uti fane Sc in adolefcente: fed dexter non admodum neq; crafsitie, neq; mollitie adhuc fi niftro cedebat. His ille accefsit, cuius neruos uiforios illo de quo hic lermo eft congreffu inuice non connafci,neq; fefe contingere uidimus: fed dexter nonnihil ea fede, qua caluariam egreflurus fuerat, finiftrorfum, Sc finifter nonihil dextrorfum refleftebatur.quafi non coalitus occafione nerui cogrederentur, uerum ut commode per fuum foramen ecaluaria prociderent: potifsimum quum etiam hoc duöiu progredientes, in oculipofterioris ledis medium non inferatur.Quam fedulo autem ac folicite eius uiri,cui T SENTI figura-, neruorum ejuos hic defcnhmw duftus exprimitur. ac cerebri portiunculam indicat. ^ fcifcere licuit, quam ipfum de uifu nunquam conque ftum fuifle, uifuq; praeftanti femper ualuifle, familiaresq; de uiforum duplicatione nihil unquam intellexifle. Quod uerö Cafsius,&alij n5nulli,quum cau-fam rimantur,quamobre dextra cerebri lede uulnerata,aut alioquin lsefa,corporis finiftra pars neruorum refolutione infeftetur, integra parte dextra, afferant,neruos omnes in ortu decuffatim ferri,(eu neruos a dextra cerebri Sc dor falis medullae fede pronatos,in finiftram corporis regionem diftribui,& econ i w parium, dextri exortus a finiftris aliquot digitorum amplitudineinuicem di- ” ftent: ut modo de alijs neruis nihil dicam,idq; pariter fileam, qui uiforios por-eorum neruos fubinde non continuos, fed perinde ac crurum neruos, quafi e multis funiculis conflatos Ipe&arim: ne in aliam quampiam prolixiorem di-fceptationem fermo defleftat,praecipue cum illis diffe&ionum profef foribus,qui dextrum cerebrum penitus ä finiftro diremptum,pofteris falfo tradiderunt. DE S E- tra neruos eiiniltralede ortos,m dextru latus ferri,apud me elegantifsimum & inter fomniandum ab illis problematum interrogatoribus excogitatum fi ementum habetur. quumm fccundi paris neruorum, ac dein" tertii &° auart /7 in eum modum nerui dehifcebant,familiares,num il ! I/ li omnia gemina perpetuo oculis obuerlarentur, in- I il terrogauerimus, neminem Naturae operum cogni- tione flagrantem ambigere fat fcio: at nihil aliud re- DE SECVNDO PARI NERVORVM cerebri«. Caput v« O NIV G11 1 fecundiexortus,nequaquam exinfima mi diaq;b quodammodo (quod ad latera Ipe&at) bafis cerebri fede,utc uiforiorum pendet. Dein praefentis coniugij nerui plurimum uiforijs crafsitie cedüt: quamuis interim duritia eos fuperent, ufuq; ab illis multum uarient. Paulo pofteriüs etlim quam uiforij, ex cerebri bafis laterib.prin-cipium ducunt, quod haec cerebriregio nonnihil durior illa iit,a qua uiforiorum origo fomitur.Atq; id merito accidit-.fiquidem fecun di paris neruos mufculis inferendo s,ipfis uiforijs duriores effe oportuit. Defer tur enim neruus dexter(quod Sc de finiftro,nifi peculiariter fermoni quid addatur,in neruorum ferie femper fubaudiendum eft)fub cerebri bafis latere ad * d foramen in oculi fedis radice fibi cum alijs aliquot" uafis commune. Quam-CAp'l\ l*\ primum autem e caluariae excidit cauitate,in ramos diffeftus, feptemf mufcu e focap. }|s oculo proprijs offertur,illorum motibus fubminiftrans. D E TERTIO PARI NERVORVM z L» cerebri« Caput v i« f figur* E R T I V M par duplici radice in utroque latere princi- Dup^utr^ • p * a *1 i-* * * \ ## tftoc tert/j pdtt4 piumlumit: una quidem cralsiore, cui opportune tertij r*dtX. paris nomen accomodaueris:b altera autem longe tenuiore & duriore,& neq; in ipfo exortu, neq; etiä in progreffu, crafsioriradici commiffa.Huius enim initium non modico in pofteriora interuallo, ab illius exortu diftat: adeo fanent ueriüs graciliore hanc radicem peculiare par, quam tertij paris portionem,quis efle allereret. At quum omnes Anatomicoru pro Tenuioris f 4 -ceres hanc tertio pari afcripferint,nihil fane obftiterit, manifeftioris doftrinae ftudio, & me etiam cum tertio pari tenuem illam pofterioremq; radicem aggredi: priüs tamen ftudiofos admonente,in libro de Neruoru fe&ione (quem Galeni libri uix fragmentu cenfuerim) parum refte tertium par fecundo mol c t fig.D. ^us eße tradi: &innono de Partium ufulibro Galenü parum uereaftruxifle, d i,z fi.k. terti ü par in duos truncos, aut in eas quas hic enarrare ftatuimus radices, tum tz libaG. primum diftribui, quum duram cerebriperforauit membranam, perinde ac f1 h li utrifq; radicibus unicus tantum edet caudex, unicumq; principium. Exori-Ä tur itaque gracilior haec tertij paris radix k latere bafis cerebri,ubi dor falis me-g /It a ip&cinitium ducere aulpicatur.Hincrefto tramitefub cerebri bafi an h j mufd trorfiim progrediens,duram cerebri membranam perforat:&l!fecundo dein Uh'\nc neruorum pariattenfa,cum ipfoper'communeforameninoculiledem pro-i zfig.o. cidit,ilico in quatuor diflefta propagines: quarüf prima furfum in adipe oculi kTficap. mufculis obdufto excurrens,per8 peculiare foramen ad frontis cutem &mu u hb. i b. fculofam huius ledis fiibftantiam digeritur, frontis cutis 8cpalpebrae fuperio-1 LIh5f' r*s praefeftam.1 Secunda propago deorfum dufta, mox ink foramen m z ßg.-p. fibipriuatimexculptum fertur, quoufq; in anteriorem fuperioris maxillae fe-VhKic ^em Pr°lab^tur, ac multiplici ferie dilpenfeturin* mufculos fuperius labrum ° 7b \ (^cn ?^arn extrorfum infuo latere mouetes, ac demum in ipfum labrum, & lp zfig.inß inciforiorum dentium gingiuas."1 Tertia propago,” foramine etiam priuato rm p utens,poft° carunculam in interiori angulo oculi confpicuam, narium adit ca imtfcuL • , • *i • • . - o . 0 i- < tabx. uitatem,iniDx in nanum degenerans tunicam, cxramulu exporngensq tenui Z &mem- ca.iilib. z, r d i,2 fi.NL. b r, 2 /7, L i t,* fi-K’ lA-y fe* Hb. 7 G. b rfig-G. dutddchd-rdäeres b c t fig.G- J20 VESELU VB COTtTORIS & membraneo mufculojintrorfum nafi alam contrahenti. Quarta propago, r ifig.q. iam diftis craßitie non inferior, per5 foramen, feu fcifluram potius, quse mter f m£ Wp. primum maxillaefuperioris os, & cuneum imitans os, in extimo latere fedis oculi confpicitur, ad internam federn1 temporalis mufculi contendit, tota in 14 m[c. Crdßlorisrddi eum mufculum abfumenda. “Crafsior tertij paris radix,ä latere bafis cerebri, mongo^di anterius tamen, 8c penitius, feu iuxta dextri &liniftri medium magis, quam ßriMto**'- enarratamodo radix,principiumfumes,reäadeorfiim tendit,xforame,quod * fig. ipfi ScY quarto neruorum pari caelatur,perlabens.Haec ftatim ab egreflu3 pro- c*qZ llb' paginem diffundit, quaeuitis aut cucurbitae capreoli pampini'ueinftarinuol- y uitur,duriorq; paulatim efficitur,ac* binos tandem quinti paris neruorum ce- * rebri ramulos (quorü feriam poftea recenfebo)in confortiü admittens,ipfisq;b>c-unitus3intemporalemmufculumin{eritur:acinDillumquoq;,quiaiugaliofle t> 4 mfe. enatus,priuatim manforius nobis dicitur,ramulos porrigit: deinde &"mulcu lis buccas mouetibus, ipfiq; demum faciei in buccis cuti etiam furculos offert, tab. r.* Poftquam uerö crafsior tertij paris radix propagine hanc capreoli modo in-tortam exprompfit,nonnihil deorfum magis defcendens/ furculum deriuat, d »fcs. qui antrorfum repens,gingiug molarium dentium,ipfisq; adeo dentibus fobo les feriatim diftribuit. Dein priufquäm maior h^c tertij paris radix decliuis du čta,linguam cotingat/ ramum pofteriori ex parte germinat utcuq;infignem, e »fe.T. quif muiculo in ore delitefcenti,& maxillam inferiore attollenti infertus,infe f * mufc. riorismaxillae1 foramen adit,hic ubiismufculusipfiinferiturcofpicuum.Ra gbx^cap mus ille in foramedelapfus, antrorfum fertur, fuiq; lateris dentium inferioris 10 maxill^ radicibus1' fingulas fere foboles offert,quorum beneficio dentes inter h 2 fe-caetera hominis ofla euidentius triftantium occurfum fentire credimus. Neq; x>x* uero ramus hic uniuerfus in detes abfumitur: imo non minima ipfius1 portio *1 fe v. 'perk foramen in anteriorimaxill^ fede infculptum excidit,dextrae fedi inferio & ifi.cap, ris labri coplures furculos deriuans. At1 maior portio crafsioris tertij paris ner 1°^^ uorum radicis, quando linguae bafi comittitur, cum alterius lateris neruo lin-t(tb G-guae tunicam efFormat, aptum fäporibus dignofcedis inftrumentum. Deinde 1 & exiguos quoque furculos penitius in linguae fubftantiam difpenfat. Horum enim & tunicae linguae producendorum gratia,tertium par potifsimüm ä rerum Opifice creatum arbitramur: atq; ut"'primum par uifui," quintum uerö auditui fubferuit,fic hoc tertium guftui famulari annuimus. "1,1 DE aV ARTO PARI NERVORVM cerebri» Caput v 1u O Capar crafsiore tertij paris radice nonnihil gracilius du riusq; eft.exoritur autem ä dorfalis medull^bprincipio,po fterius paulo quämtertium par:fed antrorfum modice tenfum, pofteriori tertij paris fedi committitur, atq; una cum illo perc commune ipfis foramen ex capitis cauitate, feu cerebri fede,ad palatum elabitur: quo fimulatq;perue - - nit,in furculos quofdam partitum, in palati degenerat1 tu nicam: quae quum linguae tunica aliquantulo fit durior, iure etiam quartum par pofteriüs tertio pari originem ducere, ac proinde etiam palati tunicam fenfu hebetiore quam lingua tunicam donari credimus. t aVINTI d iyzfig.Z grdcüm quum M. 14.fig.lib; ?K. b 1 fig. inter D,H. c fig♦ cap. 11 lib. * Ch d z fig-in-firius Z. e ifig.r. Q.V INTI NERVORVM CEREBRI paris feries* Caput V 11i* V I N T V Ma par nonnihil quarto crafsius, ac uelati pluribus enatum furculis,inuicem mox ab ortu conexis, prin cipium ducit, ex media propemodu dorlalis medullae fe-de,b eius partis, quae ä medullae exortu ufq; ad eam regionem pertinet,qua haece caluariain uertebras labitur,ac dorfalis fpinalis'ue medulla uere nuncupatur. Hoc quintum par uniuerlum perc foramen fertur impenfe tortuo-üb.i’a, fum?&priUatim ipfi incifum,quoufq; in cauitatem pertingat, auditus organo praeparatam, in qua qumtu par uarie difcinditur, & propagines quafda meiner r5i/i.0. brane mododdilatatas,eius cauitatis ledibus ofFert,auditus organi no infimam fed potius artem c6ftituens.Pr^ter has uero propagines,duos educit neruulos,feorfum tf.llt. finguli per propriu foramen elabentes.' Vnus quidem perf tranfuerfum duci-* ‘’fi tur foramen,quod etiam admittit5 uenulam in auditus organu excurrentem: atq; hic neruulus non procul ab egreflu tertij parish ramo commi fcet ur,in fhr ? uitis capreoli inuoluto.' Alter uerö neruulus per'1 foramen repit impenfe ar-hzfig. R.’ ctum,& infigniter quoq; tortuofum,& immifiam ipfi fetam aut plumbeum k'zfi%4. filum non admittens, ob idq; etiam Anatomicis csecum appellatu. Neruulus i» ub.i b. jfl-e tranfuerfim fupra' mufculu ducitur,qui äiugali oflepronatus,inferiorem maxillam mouet: ubi uero ad anterius ufq; eius mufculi latus antrorfum pro-»»feR. repfitdifto iam& capreoli forma implexo terti) paris ramo comifcetur, in genarum cutem &mufculos buccas motuum autoresdigeredus. Atq; illi demum duo funt neruuli, quos illi tertij paris ramo commifceri, fuperius dice-tt i fl iuxtd bam. Porro quemadmodu" iuxta praecipuam terti) paris radicem, alia quae- rutuiuxu M ‘turu dam radix enafcitur,tertio pari afcripta: fimili etiam ratione iuxta quintü ner TZj'nll-4 o ‘,ifi iu- uorum par,interius paululü0 alia exoritur radix,quinti paris radice multo gra- vn nuda cerebri neruorum tabula fyetfand* Junt. Quumitaq; dexter fextiparis neruus,thoracis cauitatem ingreditur, ac inter arterias & ue a p er* nas in iugulo repit,ab interioriipfius latereamo Ufefi’. do tres,” modo duos inuicemfuccedentes dif-0 b-fundit ramulos/ reuerfiuum dextri lateris ner-c af^m.uum conftituentes. Ramuli enim ifti ad'arteteTriam,qusein dextram alam exporrigitur,uelu-} ti ad trochlei rotulam reuoluti, fimul coeunt, neruumq; unum efformant, ad dextrum afpe-rse arteris latus lurfum excurrent e.mox namque ex illis ramulis (quorum loco interdum fimplexuifitur) unus conflatur neruus, qui dextrum alperae arteriae latus petit: Scmembrang interuentuipfi adnexus, ad dextrum ulq; laryngis latus pro- t m .er« perat,'glandulae incumbens, quae alijs glandulis neq; colore, ncq; lubftantiare-mu/c.w.L. iponqenS)]aryngis radici hic in dextro latere (uti in finiflxo altera) connafci-tur. Ilico autem atq; neruus laryngem contingit, in plures partitur foboles, in fui lateris mufculos digerendas.Qui uero illi fint,pofteaquam finiftrum rccur f o.%« rentemneruumlermoneadlaryngemdeduxero,fubiungam/Sinifteritaque g c filp.fexti paris neruus, iam thoracis cauitatem ingreflus/ arteriae in finiftrum bra-iiiib.iD, chium propagandae ramulos, qui furfum refle&erentur, exporrigere nequit: quod ea oblique furfum,non autem dextrae arterij modo,träfuerlim,in alam contendat.Haudquaquam enim aeque tuta ad obliquum atq; ad tranfuerfum, chordae alicuius reflexus perficitur :imo haec, fi ad obliquum baculum reuol-uitur, fenfim furfumconfcendit, eandem reflexusfedem nunquam feruans. ac proinde finifter neruus tantilper uerfus cordis bafim defcendit,quoufque hHibc4pi extra.cordis inuolucrum arteria’ magnae contingath truncum, ad Ipinam de-i r.; o. orlum explicatum. Atq; hic mox' tres, aut etiam* paucidres a neruo educun-k sfgMb. tur lurculi,qui ad arteriae truncum,qua is ad Ipinam defleftitur,reuoluti, inui i s,s i/rg. cem uniuntur,1 finiftrumq;recurrenteneruum conftituunt: qui lurfum pro-6gg!g. Perans5membranae beneficio alperae arteris finiftro lateri adneftitur: ac cum primum laryngem contingit, non minus quam dexter neruus in ramos deri-uatur,qui omnes in fui lateris mufculos,deorfum capita habetes,ceflant. Sunt •» autem hi,fi utriulque lateris mulculos iunxeris, quatuor, lecundae cartilagini p,r. tertiam nectentes, quorum beneficio tertia cartilago retrorfum atq; in latera Z 3 ducitur, Dexter neruus recurrens. 5*4 VESUtJt VE CORTORIS ducitur, & laryngis "lingula adaperitur. Praeterea duo tertiam cartilaginem fc m fi.u, primae iungentes, qui laryngis rimulam feu lingulatn claudunt, ac foli prope-modum tunc expirationi obftant,quum egerentes,ui fpiritü retinemus,ac in- ° «>9 % terim quantum poffiimus,caeteris mufculis expiratione molimur.His prseter ejffccap' alios nonnullos accedunt linguaep mufculi, ab ofsis v referentis medio, ut lin- P'>2fig: tfeucrßui>ier- guam moüeant, pronati. Quum itaq; pr^fentes mufculiinferius fua fortiutur uicurfim capita,atq; mouendum corpus deorfum attrafturi erant,neceflum efle credi-cu «nur. mus?animal^ fpiritum ab inferioribus partibus furfumquodamodo ipfis deduci. Quod quanta induftriaimmenfus corporis noftri Opifex in horum ner-uorum (qui Greecis ocXiuc^ofiouuurcQ uocantur) c&uolutione molitus fuerit, etfi. ex ipla dilieftione, & fuccinftahacneruorüdiftributionis narratione digno-fcere pofsis: nihilominus Galenum,qui hos neruorü inflexus omniü primum a le inuetos aflerit,adeundu hortor,ubiin feptimo de Partium ufu, ueros Deo celebrat hymnos,magisq; attentam requirit mentem,quam (lEleufinia 8c Sa mothracia, uel aliam quamcunq; celebratione diuinam, aequis auribus aftans, intentusq; ijsquce fiunt dicunturq;alacerdotibus, audias. Iure enim Galenus fibi perfuadet,celebratione inibi traditam his nulla parte inferiorem efle, neq; minus oftendere incredibile fapientiam uirtutemq; omnium conditoris Dei. Heliyutßxti Porrö fexti paris nerui,poftquäm reuerliuos exprompfere,ac iam cordis ba parisinthor*- fim fpe£lat, ramulos notatu digng crafsitudinisq in pulmonis tunica" &mem q C” tfint. braneum cordis inuolucru. dilpergunt. Item a ramulis finiftra cordis inuolu- rz^g'r' cri fedem implicätibus, atq; äliniftro fexti paris neruo depromptis/furculus s tfig.iib, quidam cordis inuolucru inibi permeat, ubi id finiftro lateri‘arterialis unitur. Atq; hic furculus oppido quam tenuis,&non nifi accuratifsimefečtio fii-u nem adminiftrati obuius,ipfi arteriali uenae adnafcitur: & ad finiftru ipfius latus, uerfus pofteriora tamen magis, exporre&us, in cordis bafim fertur, inibi mox in foboles capilloru modo gracillimas cofumptus,ac cordis bafis fuperfi-ciei uixproprius.Quodnuncexneruisfexti paris" reliquü eft, deorfum ad fto- « *hf-maelium defertur: ac dexter quidem dextro ipfius atteditur lateri,finifter au- fgM.'/ tem finiftro. Mox uerö atq;neruiftomacho,membranae interuetu laxe adne- t.v. ftuntur,fingulim binos partiütur ramos, adeo oblique fecüdüm ftomachum conuolutos, ut dextri nerui rami finiftra ipfius fedem in progreflu obtineant, pmtfi. finiftri autem rami dextram fedem amplexentur. Atq; ita quatuor pratentes rami feptu tranfuerfum una cum' ftomacho permeat,nullos prorfus in tranf * ? “<#• greflu lepto furculos offeretes.uerüm fparfaadmodü feriefuperius uentriculi /^g.t. osr ambiunt,ramos in priora & pofteriora corporis uentriculi fpargentes. Ab ijs ramis,qui dextrum huius orincij latus implicant,'propago utcunq; infignis ut', x. ’ depromitur,quae per uentriculi fuperiora fecundum ipfius latitudine inferius uentriculi orificium accedens,in progreflu anteriori pofterioriq; uentriculi le x.er dibus foboles quafdam diffundit. Quum uerö illa propago inferius orificium ^ K fuperauit,uenseportceinftrata,iniecoriscauum properat, ibide in iecoris tu- c ■ fig-ti-nicam abfumeda. Dextri nerui fexti paris” ramus, quem ante recurrentium dJ ™[c' neruorum principia, coftaruradicibus fub tunica coftas fuccingete exporrigi, * * 'fiz-i-aliorumq; neruorum per earundem interualla excurrentiü congreflii augeri docuimus, fimulatque feptum tranfuerfum una cum grandi arteria praeter- tm> er 4 greflus eft,propagines diffundere incipit: ac primam quideminferiorimem- Jmucna branae ometi offert,tranfuerfim iecoris cauum adeunte.Haecinipfo duclu in- & feriori membranae ometi' ramum exhibet,qui deorfum tenfus,&in furculos uo,zoccsr difleftus,tum ipfi membranae omenti in dextra parte implicatur, tum etiam colo ‘ 1 &'K' Sexti nes innutrit 10 nis organ* colo inteftino,ubiid huic membranae tanquam admefenteriumcomittitur. g »%.<*, Deinde" alius ramus ab illa propagine duodeno inteftino,&ieiuni initio deda h citur, adeo gracilis,ut interdum confpici nequeat. Poft hunc alius longeh craß fior fuperiori membrana? omenti depromitur,qui dextram fedem fundi uen triculi perreptans, multas foboles uetriculo &ipfi omento comunicat. Quod i * fe*. autem prim^ illius propaginis adhuc fupereft,iecoris cauo & bilis ueficul^ fur cul°s prsebet. Secundam uerö* propagine fexti paris ramus, dextri lateris cofe ftarum radicibus attenfus, in dextrum renem &l pinguem membranam ipfi l i0 ii.iib.' 0b(JuQ:am digerit.*” Tertiam porro diftisiam grandiore diffundit ad dextram m z fig.A mefenterij fedem,&in inteftina mefenteriohic connatafpargendä. Quod au n tem eius rami" reliquum eft,fubinde in ueficam,& in mulieribus in uteri fundum dextra ex parte nonnihil ceflat: uefica enim 8c uterus fuos quoq^neruos a dorfali medullain facro ofle dedu&amutuätur. Ad eundem fere modum o»finiftri fexti paris nerui ramus,coftarü exporreftus radicibus, digeritur.0 Pro-^Igimsfe- paginem enim inferiori membranee omenti largitur, tranfuerfimin lienis ca-nm petes uum porre&ä: quae in progreffu,anteaquam lienem c6tingit/ duos diffundit furculos,inhumiliore omenti membranam,&columinteftinü, quauentri-iib.f. culo hic atteditur,difperfos.Deindeq aliam fobole emittit,illis furculis crafsio-\ t rem,quae finiftram fundi uen triculi fedem perreptans, uentriculo ipfiq; fuperiori membrang omenti (qua etiam foboles ipfa fuffulcitur) per multa germi **1 fig-»- na deriuat.Mox quoq; a' propaginibus,lienis cauo fe inferentibus,'exiles ramu s Ii finiftrum uentriculilatus accedunt,illis concomitatiuenis ac arterijs, quas a * »fe** lienem petentibus uafishucreflefti, antea diximus.'Secundam propaginem ramus ille finiftris exporre&uscoftis,fui lateris mefenterio, ipfiq; commifsis u a. inteftinis offert, Scpoft hanc“ tertiam fmiftro reni exhibet, ac demum ipfius x /*• * reliquo finiftram uefica? ac fundi uteri fedem interdum ampleftitur. A' pro-y twfi. paginibus inmefenterium fparfis, interdum cum' feminalibus uenis&arte-1$ rijsfurculos adteftesufquededuftos me animaduertifle,arbitror. Huiufmo-di itaque fexti paris neruorum cerebri eft feries. DE SEPTIMO PARI NERVORVM cerebri* Caput X* E R V O R V M cerebria feptimum ac ultimum par, uti caeteris paribus durius eft, fic quoque ex duriori enafeitur principio: incipit enim aliquot inuicem diftantibus furcu fis ä dorfali medulla, ubi modo caluariam eft egreffura« Hinc in anteriora modice tenfum,&ipfius furculis in u-num coeutibus,per foramen procidit,(ibi priuatim excul d , ptum. Simulatq; uero feptimum id par ecaluaria lapfum C !eXt° c°h^ret pari,&c propagines aliquot difpenfat1 mufculis,qui ä pro-ceisibus ftylum imitantibus principium ducunt: ex quorum numero eft alter tertij paris mufculorum ofsi v referenti peculiarium, isq; qui inferiorem maxillam deorfum trahit,& alius lingue proprius. Septimum par hinc ad linguse uiq; radicem defeendens, in plures diducitur3 foboles, qua? in linguse mufeu-los, cxofsis v referentis, 8c in omnes laryngis mufculos, fuperiori Capite non enumeratos, implicantur, eorumq; mufculorum motibus praefunt. Verum praeter illas foboles, feptimum par non minimam ipfius portionem fexto pari neruorum cerebri iuxta linguae radicem inibi offert,fextum par illa portione adaugens. Z, 4 PRIMA 4 t,z fig V. lib.7 O. b i,x fi.E, c 3 fi.&tp. ii lib. j , 7 Inibi ubi dorfalis medulla, iam dorfiojfiaJubiens, primum ipßus neruo -rum par educit,condicitur,quo deum T) in finiftro latere, & chara Here 7 in dextro,interuallum dorfalu medulU denotat,ceruicis uerte-bris comprehenfumfiptemq^ ex illi* profer ens paria. E j T.9 Duodecimo pari neruorum, quos dorfalis medulla in thoracis uertebris contentaprofert,E 19 adbibetur, atq^ita etiam media inter T> & E* aut 7 & 1.9 confidentia undecim paria, citra cbaratlerum operam fiunt obuia. F, 24 Quinto pari eorum neruorum, quos dorfalis medulla, lumborum uerte-bns complexa, emittit, F & 24 accommodauimus. adeo, ut inter E & F, aut inter 1,9 & 24, etiam reliqua quatuor occurrant paria, lumborum uertebris aficripta. g.^o Sexto pari neruorufa dorfali medulla in ofifiefacro repofita prodeuntium, Cj & 3 o accomodauimm, ita oBen-furifix neruorum paria, & dorfalu meduiU partem, adficrum os relatam. HDorfialx medulU extremum, quodmcomugatum ab oßtsßcri fineprocidit, TRigmru So TRIGINTA PARI- j 1 V M NERVORVM QVUE DORSUALI ME f/ j \ !i i / 2>V L L^t, DORS1 OS SE £ r S CONTENT sA) O R I G I* i M / \L j/ \ M | NEM D V C r N T, - N F D Mi / /7 u a \. \\ n delineatio, qm triumfitbfequen* Caf itibus communium figurarumfecunda numeratur« TERTIA TRIVM FIGVRARVM S VB S E Q.V E N- TIVVS C^tflTIVVS CO MM V NIV M, QVUE 0SS1VM J) O ^ S 1 CONTEXTrM POSTEČI O 1{ 1 F C I E I T yA COMMONSTRAT, any moctoprocedens eundem änteriori facie oculis fubijcit. Dem umuerfa dor falis medulU neruoru feries hac figura depingitur,qu,' IO> u> I2> *3’ T4> *5’ 16' I7> l8> I-9'2 2)uo^ci>nthorackuertebr*. 20,21,22,23,24.2 Quini^lumborumuertebra. ^ 2y, 26, 27, 2 8, 2 ß, 30.2 Sex fiterioßuojfia. Os aute quoa coccyx nobis in homine dicitur, hic non appinximus, quia dorfilem medullam non continet, nullusq^ neruus ab ipfi elabitur. Caterum numeri cbarafleribus,quibus iam dorfi ofia infigmuimus, etiam dorfialu medulla neruorum paria indicabimus, qua ad elatioremfidem eius JfeBant ofL, cui numerus mficribiiur. Tnufiquam tamen neruorum fertem nunc explicabimus, dorfi ojfit m ter tia figura notabimus. 2> 2 Trima cenam uertebra. C 3 Trma thoracis uertebra. atqi ita a % ad C feptem ceruicis notantur uertebrd. X> 3 Trima lumborum uertebra. a Cita^ad i) duodecim thoracis uertebra indicantur. E 3 "Principium oßisfieri, unde etiam a CD ad E qum^ lumborum uertebra m conffeBum ueniunt, &Jub Fto tiusfieri oßis pofieriorfides. F 3 Trmi paru neruorum dorfilis medulL iam in uertebrispofita pofierior propago. £2,3 Tofi er loris primiparis propaginis feries.notatur autem pracipue ramus ipfius, tranfiuerfium prima uertebra procefifum accedens, & inibi m mufiulos aliquot digejlus. H 2 ^Antenor primi paru propago, 13 Secundi parispofierior propago. atj3 hoc etiam charaBere eius propaginis minor ramus infignitur. 3 Tofteriorufecundiparu propaginu craßior ramus. L 3 Coitus tertijparis rami,mfie eunda figur a S notandi,cumfecundi paris ramo, ^ iam indicato* M,M 2,3 Crafiiorisfecundi paris rami feries,ad uerticu & occipitij cutem. 2V 2 interiorfecundi paris propago. 3.2 Tertium par. 0 2,3 Tofi erior tertij paris ramus, retrorfium adfiinamfecunda ceruicis uertebra refiexus, ac inter mufiulos uerte* bris hacfide adnatos latitans. Quando ueroffmam čotingit, extrorjum ferturper mutuum conorejfium dextri latens mufeculorum ceruicis pofierior a occupantium,cum mufeculis feniHn lateris: atq3 hinc rurfius oblique m la ter a ducitur. HuncJane duBu omniumpanu a tertio hoc, ad uigefimumquartu ufiypofieriores rami imitatur* T 2 interior tertij paru ramus, qui in quatuor dirimitur propagines, ac Qjnfecunda figur a primam indicat, mit Q 2. fiulu ceruicemßeB'entibus infertam. 'R infecunda & tertia indicat propaojnem,qua Cum quarti paris propa-S. gme fi notanda congreditur. S infecunda figura tertiam notat, quapofierior isfecundiparispropaojnu oran* T. dioriramo notato inibi comifietur,ubi L in tertia figur afinpfimus. T infecunda &■ tertia quartam an* tenoris tertij paru rami rnßnuat propaginem, mufeculis infertam, qui tranjuerfis uertebrarum committuntur procefeibus. 4.2 Quartum par. Ueritus ne charaBerum copiaprafentes neruorum tabulas, neutiquam profieffo cafii ludoj a me partas, obliteraret, quarti paris charaBeres infiniHrum latus reieci: ut dextrum latus, alio quin pluribus oneratum charaBenbus, hac filtern fide liberum effiet, ipfac^ quintipam &Jubfequentium pafttmnotaop* portumus accommodarentur. ZJ 2,3 Tofienor quarti par uramus. X 2,3 ^Anterior quamparis ramus, internas diremptus propagines. 7 infecunda figur a indicatur prima propadi 7. tertq paris propaginem 21 infignitam admittens, a m eadem figura infigniturfecunda propago,m mufeulos di* a.b. fi enfat a, tranjuerfis uertebrarumpr oceffius occupantes, b fimilitertn fecunda figura notatur tertia propagot qumtiparisportionem e indicandam, adfipti tranfuerfinermeonfiitutionem accedens* 5.2 Quintum par. c 2,1 Quintiparpspoßerior ramus. d 2,1 Qumtiparis antenor ramus,ab ipfius interno latere ramulum mufeulis ceruicemfieBentibus exporrigens, qui inter d & cnaraBerem 6 in fecunda figur a eft confiicuus. £ 2 Tropago antenoru quinti paru rami,maximam confiituensfepti tranfeuerfineruiportionem. fi2,3 I f2,3 interioris quintiparis rami propago, qua int er mußulos occultata, adßtmmumperreptat bum er um. Cha-7,7. raBeres in tertiafigura hoc modo 7,7 conßicui, huiuspropaginis fiboles notant, mufiulisfiapulam attollentibus oblatas. g 2,3 ‘propaginisf notata ramus, in cutem exporreBus, qua Jummumintegit humerum, &* mußulum quo brachium attollitur. h 2,3 ‘Propaginis fnotau ramus, mufculi brachium attollentis p ar ti infer tus, qua a clunicula &femmo himero, qua u clamcuU articulatur,principium ducit, i 2 , 3 Propaginis quam f infigmuimus ramus, brachium atto llentis mufculipartiinfirtus, qua a fiapulaftina exorditur:foboles autem rami i notati,qua m brachij cutem exporrigitur,cum brachij neruorum notis 7r mficun da & tertia figura indicabitur. 6.2 Sextum par. 1^ ^Poßerior fixti paris ramus. l,m Nefio qua incuria l & m inficumafigura omifirim: numfilicet in apponendis charaBeribus eospraterie-rim, quum inßniBro laterefortaßu dios adhibitos arbitrarer: an uero appofitos fiulptor non expendent.Ucun^ fit ,adfimttrum latus e,tuo marte adfinbes l,ut[extiparis anteriorem indices ramum, m uero accommodabitur illi firculo, quem a fixtopariuerfius n, hoc eB,fpti neruum, deduci confyicis.itq^idfigura hicinfertamonitus, multopraBiterufacilius, quam ego, dAinea-tionem forte uitiaturus, & mhilmtenmpromoturus, iam fiulpta acpralo fiubijcienda tabula, l & m cateris charaBeribus adijcere poffem. n,n 2,3 Septi tranfuerfineruus, ex tribusfurculis b,e &m conflatus. Quod uero utriufy lateris neruus & inf eunda figura m tertia obliquo duBuincedat, hincfit, quodmterfipientes thoracem membrana,propter cordu in- uolucr um,quod inibiamplexamur, hacfide extuberant. o,o 2 Septi tranßuerßneruiin feptumfines. p 3 Sexti faris ramus, cauamfiapulafedem petens, & uarfi oblatus mufiulis. q 2,3 interiorisfixtiparis rami cum proximorum panum ramis implexus,portio^ brachium accedens, y. 2 Septimum par. r 3 Poftenorfiptimiparis ramus,fimihter atq? alij huiusfidis ramißarjus. f 2 Congrejfusfiptimiparis cum proximis paribus,qui neruos m brachium deducit. r,r, r 3 'Propagines funtfeptimiparisfiupotius nerui brachiumpetentis tertij,ac t notandi, qua in huiusfidis mufiu los fiapulam & brachium monentes accedunt. 8.2 OBauumpar,fiuparium dorfiilu medulla m thoracis uertebris repofita primum, u 3 Poflenor oBamparis ramus, x 2,3 OBauiparis congreßus cumfiptimopan, a quo in brachium aliqui exporriguntur nerui. y 2 OBauiparis propago,perfiipenorem prima coBafidem adpeBoru ufyfimmum prorepens. cc,cci Surculi oBauiparisfiu potius quarti brachium adeuntis nerui, m huiusfedu mujculos diffufi. $. 2 'Nonum par. ß 3 Poßerior noni paris ramus. cfli Ne y uicinumipßj offenderet, anteriorem noni paru ramum Jl infigniuimus, hic quoq3 notantes eius rami propaginem,prima coBa exporreBam. ? z Propaginis Jl infigmta fur culi, m mufiulos thoraci hic infiratosprotenfi. Urum huiufinodijurculi in febfi-quentibus paribus exprimentur dilucidius. io, ii, 12, i3> I4j i$> i 6,17, 18, i_9.2 Paria neruorum a nono pan ad uigefimum ufque notantur, quibus eadem pene propaginum, & potißimum ad coBarum mterualla eBfines. h,h i SurculimtercoBahum neruorum,fixtiparis nemorum cerebri ramum augentes, quifib tunica coBas juccin-gente harum radicibus exporrigitur. 8,ß,ß 2 In dextrofecunda figura latere rami notantur,ab intercoBahbus neruis in mujculos uariafirie excurret es,qui i,i. thoraci mfiernutur. Verum infmfiro latere paulo exprefius emjmodi ramos mfigniui. Nam i & i ramos m* dicant in elatiorem partem exporreBos mufiulibrachiwn peBon adducatis,cuius fibra deorjum oblique,ut & Jt,H* prafintes rami,porriguntur, u. uero & a rami indicantur m humiliore em mujcuhßdem excurret es, ac obli- quejurfium reflexi. Porro A rami oBendutur,oblique deficendentiabdominis mufiulo exporreBi. y. & & rami infimantur,in mufiulumpropagati, cuius ope brachium uerfus dorfi humiliora ducitur, v z In dextro latere v ponitur, indicaturum neruifibolem,papilla quodammodo elargitam. c,o 2 Ramuli adecimooBauo pari & deamonono,accedentes principium mufculifiemur mouentiumfixti. 7r,7T 2,3 CPrimus neruus brachium accedens, qui m externa brac hi]fi du cutem digeritur. ZJerum infecunda &• tertia figuris, f fecundus brachiumßbmgrediens neruus erit, t tertius, $ quartus, * quintus, z fixtus. f 2,3 Se- £ 2,3 Secundus brachium pet ens neruus, quem Cjaleni ant or it ati nimium addiBus, graciliorem quam oportuit ex-preßtfern ac in figura hum libri calci mfiuta, quam tune delineaui, quum mets oculuplus fidei, quam palent librid tribuere coepi, g,g 2 Secundi neruipropagines, qua capitibus anterior is cubitumfleBentium mußuh digeruntur. *r 2,3 Tertius brachium accedens ner um. QuodueroJe c udus & tertius neruus paulo magis quam naturafe habent, in brach ij exteriora de lineati fintjn hocfaBum putato,ut nerui inuicem in piBura magis quam natura dißan tes, omnia adamußim oculisfiibijciant. v i Tertij neruipropago,in brachij cutem aliquoufy excidens,mter mufiulumpeBori brachium adducentem, &• eum qui brachium furfum ducit. cp z Tertij nerui ramulus, capiti oblatus mußuh cubitumße flentium poßerioris. 2^2 Tertij neruipropago, m cutem antenoris brachij fidis dijfufi. ^ z Hic congrefifus tertij neruiportionis cum fecundo notatur, uerum lamfiepius obßruauimus tertium neruum a ßcundo augeri: utiin figura etiam pinxi, huius libri calci adhibita. to 2 Secundus neruus poß congrefifumfaa portionis cum tertio neruo, deorfum prorepens. F 2 Secundi nerui fur culus, capiti exporreBus longi, & radiuminpronum ducentis mußeuh. A, A 2 fNeruißecundiramus,fecundum radium adbrachialeufyproperans3ac externamprimipollicisinternodijfe. demfub cute mibi aßcendens,ubi humilius A reponitur. © 2 'Neruificundiramus,iam diBo craßior, qui mox m duas propagines diuiditur. A 2 Ramiquem 0 infgmui elatiorpropago, fub cute fecundum mternu latus repens longi, & radium in pronum ducentis mußuh. £ 2 "Rami © in fi gniti inferiorpropago, iam n &* 2 notanda. U,2 2 Infrior is illm propaginis £ not at.t duo praecipui rami, fecundum internam cubiti fdem ad uolam ufi^fies qu enter exporreBi, quemadmodum & m dextra dehne at um eÜ manu. $ 2,3 Quartus brachium ßubiens neruus. Huius nerui propagines, etiamfi accurate in ß eunda & tertia delineat# ßntfigura, tertia tamen duntaxat charaBeres adhibiturusfum,neßeunda plusfatis hic objuficetur, Y 3 Quarti neruipropagines, mußulis cubitum extendentibus diffufa. £2 3 Quarti nerui ramus,m cutem poß enor is brachij & cubiti articuli [edis exporreBus. 32.3 Quarti nerui propago, cutem accedens humilio nfedi externi lateris brachij obduBam. 33.3 Quarti nerui foboles, in exterioris cubiti regionis cutem ad brachiale uß^protenfa. 34.3 T)iuifio quarti nerui, qua iam externo humer i tuben infidet. 3 5.3 Elatior diBae modo diuifonis ramus. 3 6.3 ..Elatioris rami 3 5 notati, m exteriorem pollicis, indicis & medijßdempropaoinumßries. 37.3 T)emißior ramus diuifionis 34 indicata, qui ulna, ad brachiale ufq^exporrivitur. 38.3 Trop agines demißiom rami 27 infigniti, qua mußulis inferuntur, ab externo humer i tubere initium du* centibus. 3 9 3 4 o, 41.3 His notis propagines notantur demifioris illius rami, qui ulna exporrigitur,quas offert trium muficu* lorum initijs,ab externa ulna regionefecundum ipfius longitudinem pronatis. 42.3 Kami 37 infigniti finis,acfurculi,quos is articulo brachialis cum cubitoprabet. * 2,3 Quintus brachiumingrediens neruus. 43.2 Tertij & quinti brachium accedentium neruorumßries,in mufiulos internam cubiti fdem occupantes, 4 4.2 *Tertij nerui ramus,radio exporreBus, ac m internam fedempollicis,indicis & medij digeflus. 45.2 Quinti nerui ramus,ulna attenfus, &propagines deriuans inter nafedi minimi digiti, &* anularis, & medij. 46-. 2 Kami 45 infigniti propago,externa fedi minimi digiti, & anularis, medij oblata. 2,3 Sextus in brachium pertinens neruus. 47.2 Sexti nerui finis,non procul a brachialis cum cubito connexu definens. 4 8,4 8. 2 Surculi pafiim afixto neruo m cutem, cui is exporrigitur, excurrentes. 20, 21, 22,. 23, 24.2 Quinq^parianeruorume lumborum uertebris egredientium. 4 4^* 2 Ramus a uigefimo pari principium ducens, & cumfimmali arteria ad tefiemplerunq^ exporreBus. 50,5°. 2 Series neruorumper abdominis mufulos. 51-2 Rami a neruis aui abdominis mußulis offeruntur, in mufculm excurrentes, quo brachium uerfim dorfi hu- miliora ducitur. 3 Tofleri charaBeres 52. 3 Toßenores rami neruorum e lumbor um uertebris procelentium.Torro ramuli qui inficundafigur a hos charaBeres 20, 21, 22 JfeBant,illi fiunt, qui ramum augent fextiparis neruorum cerebri coUarum radici-exfomBum, ac etiam ramuli fiunt in principiumfextifiemur mouentium mußuh excurrentes. Ramuli a a autem autem 23 & 24 Jf e flant es,illi funt,qui mußulis banc dorfipart emfleßentibus offeruntur. 25, 26, 27, 28, 29,30.2 i5>*fdcn oßis neruorum far ia. Ramuli illi qui numero proximifint, illi cenfentw] qui uefica & uteri quo ty ceruicibus implicantur,amc^ mu/culos far it er accedunt. 53.2 Trimi vari* oßis facri,Jeu uigefinniqumtifaris propago, interna ilium oßisfidijpfisc^ adeo abdominis mußulk hinc ab ilium ojfe prodeuntibus exforretla. 54.3 Vigefimiquintifaris propago,gibbum oßis ilium accedens, & mußulis eamßdem occupantibus, clunium^ cn ti ramos offer ens. iTuc & afubfequentibus quoq3 paribus ramuli pertinenti 55- 3 Ramws eilpropaginis 54 inßgnita,quibicmußulis exporrigitur. 5 6, 2,3 Vor filis medulla terminus abfi^ comuge, indiuifitsc^procidens. 57.2 ‘Primusfemur crus uefubiens ner um. 5 8.2 Primi cruris nerui ramus cutem accedens. 55>. 2 Primi cruris nerui portio,mußulis exterioremfemorisßdem occupantibus implicita. 60.2 Secundus in crus prorepens ner um. 61.2 Secundi nerui ramus,per internam femoris & tibiaßdem adfummnm ufy pedem fab cute repetis» 62.2 ‘Rami 61 inßgmti, in pedisßummum dißributio. 63.2 Hami 61 infigniti, notatu dignafoboles, cuti anteriorem genußdem, & interiorem quoq3 uerjus poplitem am bienti digeßa. (Sa.. 2 Secundi crus petentis nerui portio,femorisprofundioraßbintrans. 65.2 Portionis, quam 6 4 notauimus, ramusfacite primarius, ac quintofemur monentium mußulo infertus. 66.2 Tertius in femur pertinens neruus. 67.2 Tertijfemurpetentis neruifiboles,in mußulos digeßa,pubis oßis foramen occupantes. 68.2 Tertij femoris nerui ramus, in cutem exporreBus. 69.2 Tertijfemoris nerui portio, in alto permanens, & mußulis implicita. 70.2 Pracipua modo diEU portionis [oboles, mußulo dißnbuta tibiam monentium ficundo. 7 7.2,3 Quartus Jdemc^ craßißimus infemur procedentium neruus. 1.2.3 Quarti ?:eruipropago,mpofteriorisfedisfemoris cutem magna exparte diffufa. 73.2 Quarti neruifoboles,in mufiulorum capita digeßa,a coxendicis oßis appendice exorta. 74.2 Quarti nerui ramus,primum quarti tibiam monentium muficuhportionia femoris offeprincipium ducenti oblatus, ac mox m cutem excurrens, qua inferiorißedi obduciturpoßenoris regionisfemoris & genu articuli. 75.2 Quarti nerui rami,initijS mufculorum ab inferioribus femoris capitibuspronaßentium oblati. ■7 6.2 Qua rti nerui m duos craßitie impares truncos diuißo, inter humiliorafimons occurrens capita. 77.2 (fracilior exteriorq3 diBa modo dmißonis truncus. 78.1 Trunci 77 infigmti ramus,cutifubtenfus externam tibiaßdem & externum pedis latus inneßienti. 7_9.1 Praecipua exterioris trunci portio,fibula cum tibia offe connexum petens. So. 1 Ramuspracipua illiusportionis 79 indicata, qui anteriorem tibiafedemfub cute implicat. 81.1 Pars pracipua portionis 79 in(ignita,ficunaumfibulam inter fiptimum & oftauum pedem monentium mußulos exporreBa. 82.1 Interior craßiori^ truncus diuifionis, quam quartus fimur adeuntium neruus inpoplite molitur. 83.1 Ramus internam tibiaßdem ner fisfitram & internum pedis latusfub cute perambulans. 84.1 Ramus m cutem jfarfusfira potiffimum obduBam. o j'3 85.1 Propago, quam craßior quarti nerui truncus in anterior a tibia mittit, per ligamentum fibulam tibia oßi tota Jede committens, qua hac offa inuicem debifiunt. Propago itta per tranßnerjum m anterior i tibia regione occurrens ligamentumfertnr,mfiperiori pedis fide abßumpta. 86.1 Propago inter quartum pedem monentium mufiulum, & duos primos pedem quo^ monentium mußulos excurrens. 87.1 Reliquum interioris trunci quarti femur adeuntis nerui, quod tandem ßcundum interiorem malleolum pe* dis humiliorapetens,fingulorum digitorum inferiori fidi binosfitr culos exporrigit i Prater figur as, quarum modo indicem abfiluimus, quadam adprafintis libri reponetur finem,neruorum imaginem grandiori quam fuperioresformanon ineleganter exprimens, & ad horum librorum Epitomen pracipue apparata: adeo ut ad illam quoq^ ex interiori lam fubfiquentium Capitum margine nenias mnnun* quam remittendus. DE DOfU DE DORSALI M E D V L L A, E T NERVO-rum ab lpfa prodeuntium numero* Caput X U Si quando alicuU in interiori margine toto hoc Opere occurrit3ßg.i3aut 2, aut 3 cap.u lik^ULcon* feiend# fant, quas huic Capiti pr^pojuimus. ORSALIS3 medulla, ner uorum modo fubftantiae ce- DorfiUs me^ rebri, a qua originem fumit, correfpondens, quanto ma- *JJu gis a cerebro recedit,protediturq;, tanto (neruorü etiam renti*. ritu) copaftior duriorq; efficitur.Variat enim plurimum ab aliorum ofsium medulla impenfe humida, propemo-dumq; fluxili- fiquidem hanc,& pr^cipue molliore ipfius fiibftantiam pinguedini,uel adipi afsimiles licet,m ofsium finibus cauernulisq;nutriendihumeftadiq;gratiaafleruato. Qmnetiamliaec ofsiummedullanec cerebri,aut dorfalis medullae inuolucris obtegitur, nec praeterea ipfiadeo dignae notatu arteriae ac uenae obtenduntur: nec perinde ac dorfalis medullae,aut cerebri lubftantia, candicans albate exiftit. Quapropter etia nulla ratione cerebro & dorfali medullae fimilis eft, neq; ulla illi cum fenfus organis aut mufculis exiftit communio.quum interim dorfalis medulla non paruam cum mufculis communionem fibi uendicet. Quippe fi rerum Dorfalem me-Opifex hanc, quam alijs longum cerebrum appellare libuit, non produxiflet, duorum alterum fubfequeretur. aut enim omnes corporis partes capite infe-h h- riores, ac ab neruis fexti paris neruorum cerebri propagines nullas admitten-Cdp'lc' tes,motudeftituerentur arbitrario, triftantiumq; fenfupriuarentur:autner-uum in fingulas partes a cerebro deriuarinecefTum effet. Verum fimotu carerent,tunc homo non amplius animal,fed lapideae luteae'ue correfponderet ftatuse. Ax cerebro autem in fingulas partes exiguum neruum porrigere,artifi cis eflet neruorum fecuritate nihili pendentis. Nam non folum gracilem neruum,ut qui rumpi cofringiq; pofsit, longo progrefTu deduci non erat tutum: uerüm ne aliud quoddam ualidorum etiam organorum, 8c minus adhuc ue-e fecdp. nam aut arteriam/ Hae enim ut dorfalis medulla ä propria origine grades am-t enafcentes,inftar arborum caudicis in progreflii uarie diflcinduntur: 8c _ quum corporis partibus appropinquat, furculos ipfis offerunt, qui materiam eap.xz a. ^ principi0 oblatam communicent. Vnde etiam fatius fuit clorfalem me- dullam uelut fluuium aliquem, ex fonte nimirum cerebro effluente, per eam fedem qua tranfit,geniculatimneruos tanquam animalis ficui tatis aut fpiri-tus ue&ores germinare,uti modo rerum Opifex probe eft molitus. Ceterum Dotfiu, aui quando dorfalis medullainftar alterius cerebri omnibus propemodum parti mHnien^ bus fub capite pofitiscenfetur,hancquoq; oportebat,fimiliter ac cerebrum, * »4^1 duro & ferendis iniurijs pertinaci munimento,ac uelut propugnaculo cingi. Cuiufmodi uerö id fit, in primo libro,dum dorfi uertebrarü ftrutturam pro- o/uw. fequerer,abunde diftum eft. Praeterea duae etiam membranae dorfalem me-^u^a.mamplexantur,eijs omninofpecierelpondentes,quibus^erebrum ob- WHeluc™‘ ub,7. uoluitur,etiamfi diftantiainuicem non cogruant.Duram enim cerebri mem branam ä tenui in caluaria dehifcere, gratia diftentionis contrattionisq; uafo-rum tenuis membranae, & ipfius adeo cerebri, in feptimo libro declarabitur. In uertebrarü autem finibus, ubi membranae dorfalem medullam ambiunt, dura tenuem cotingit. Atq; hoc uno inuicem membranae pugnant: ac eo pr£-te rea, quod tertium quoddam inuolucrü egregie ualidum membraneumq;, duabus illis quae dorfali obducuntur membranis, extrinfecus circunducatur: i t figunt trium qu£ ud hoc er fequentia Capita frc fiant. quöd dorfalis medulla uertebris quas uarie moueri neceflum fuit,fecus quam DorfJis cur cerebrum continetur,non mouendis fere ofsibus amplexum. Dorfalem me-mtca' dullam unicam (uti & cerebri fedes,ä quaf principium ducit,unica fimplexq; i eft)iufte a Natura fattamefle, neminem latere arbitror: quum homini duo dorfa procreari fuiflet plane ridiculum, atque ad plurimas a&iones ineptum, quodq; dorfalis medulla ualidior per uertebras,ceu unicü iter,fimplex, quam nlsJerfi gemina prorepat.Quam uero uana fit Galeni ratio, quas cerebellum fimplex g nßg. f artium. e££ docet, ut unica fieret dorfalis medulla, in feptimo libro explicabimus. ub‘7* Quanquam (ane &hocloco hominis medulla dorlalis adhucinfuperueniat expendenda.perh totam namq; ceruice, & ad thoracis ufq; medium, aliquan- h 1 fe* do & inferius nonnihil, fimplex, ac indiuifa,mollisq; adhuc deorfum fertur, B ad C* rLidofaiistu neruos duntaxatgeniculatimäfe diffundens.‘quum uero thoracis medium * 1 tiMfotmfnn perrepßt5üt: duris duntaxat, ac motui potifsimum feruientibus n eruis propa- C 4d H‘ gaatur. gandis idonea redderetur,non fimplex amplius, fed in innumeras fefta fobo-les defcendit, non aliter profefto, quam li frequentes multasque tenuilsimas chordulasfimul refta tenfas membranae cuipiam illigares: ac deinde per lingula uertebrarum dorffueofiium foramina,perqu^neruiprofiliunt,unam atq; alteram chordulam ex mutuo illo conexu tantilper diftribueres, quoulq; lib,t ^ Quot nemori* unica tantum fupereflet chordula, dorlalis medullae fini recondens. Caete-f™jcilanit n'*m neru^(luos dorfali:s niedulla per uertebras dufta, ac paulatim in progref fu gracilefcens diftribuit,refeftionis profefloribus fexaginta, & interdü quin-quagintaofto enumerantur, modo triginta, modo uigintinouem complexi paribus. A'dorfalis enim medullae’ lede feptem ceruicis contenta uertebris, * feptenaexiliunt paria. A'medullae autem " fede per thoracis uefta uertebras, *ch*r*a.7. duodena dependent paria:“ ä quinis autem lumborum uertebris, quina: ab m 'fe* /-v— p p •• • • . p • p • p , D adF..aiit olle lacro lena, quamuis mterim qumq; interiora olsis lacri neruorum paria, * eborati fi quando id fex efformetur ofsibus,‘'gemina ( uti fere duobus prioribus e cer- £ adp9'ab uice eduftis paribus ufuuenit) quodammodo dici polsint,quum nerui utrin- ead ilaut que antrorfum & retrorfumpducantur,ab una radice uix enati.Dorfalis uero *Jhzar'19 medullaeq terminus ex ofle facro procidens, neruus noncenletur:neq; inra- 0 mulos, qui neruorum nomen merentur, ceflat. quanquam aliquando illum iam ex facro ofle decidentem, in tres impenfebreuesfurculos diffundi uide- ue w.m. inferitur,cuius auxilio brachium attollimus.Natura enim ab hac portione1 ra wfiJ&x mulos quofdam porrigens"1 mufculis fcapula attollentibus,primum ab exter-cr » tab. no fiuius portionis latere" neruum deriuat, qui foras emergens,atq; in multas n htfa fciflus foboles cutem implicat,qua attolles brachium mufculus in tegitur.De-inde reliqua portio in profundo recodita, fimulatq; fcapula? ceruici appropin quat,in duos magnitudine impares partitur ramos.° Anterior,qui &gracilior p “W. ii. eft,fiib fummi humeri cü clauiculap conexu porrigitur, & mufculi brachium »Qitd a. attojjent:js part’ foboles fpargit, quae a fummo humero 8c clauicula inibi prin cipium ducit. Atq; hic ramus cuti nullum exporrigit furculum,nifi interdum ^g. crfp. extreme gracilem, aliquoufq;q humerariauena concomitatum/ Pofterior ue r ro eius quinti paris portionis, quam in profundo reconditam, decliuem ferri diximus, ramus qui anteriori crafsior eff, poftquam gracilem exprompfit ra-ub. iwf* mulum* mufculo hinc a fcapula furfum ad os v referens proficifcenti, infidet t *>* h- * foramini inftar femicirculi in fcapula? elatiori cofta exfculpto.ln hoc forami-> 1' nepofteriorhicramusuenaquoq;&tenuiarteria concomitatus,moxpropa u n ub. ginem diffundit" mufculo finum occupati,quem inter fcapula? fpinam & eia tiorem ipfius coftam haberi fcripfimusJnfuper in mufculi brachium attollen tis fedem digeritur,a fcapula? fpina & fummo humero pronatam. Verum hic y «o mufc. ranius in praefentem mufculu non totus diffoluitur,fedx furculo quopiam cu tabui.inter tem externa? brachi) fedi obduftäadit, quem fecundum exterius latus7 infer-tionis ramus ille ab alto tranfmittit,quam mufculus is brachiü attollens in hu merum molitur.Eade fane induffria & a fuccedetibus neruorum paribus,feu zifiz-t’t» neruis in brachiü progredietibus ad rnufculos fcapula mouentes/nerui tranfc mittuntur,qui omnes intimis mufculorü fedibus potifsimüminferütur.CaS sexti fms fi - terurnnunc tempefliuum eft,fexti&feptimipariü feriem fermonifubijcere. r,es‘ C 6. Sextum par fub quinta uertebra excidens,eadem cum ceteris paribus ferie ad b ? figX ceruicis mufculosb pofteriore ramum difpefat, tum eos qui ceruicis & capitis c utab.-p. pr^funt motibus,tum illorü capitac quirefpirationis opifices ex ceruice thora cem accedüt. quanquam & hi ipfof ü neruos ä feptimo pari, & oftauo quoq;, d iflg.i feu primo thoracis pari potifsimu mutuentur.a Anterior aute fextiparis por-ädefalcS ti°?P°ftquam neruum exprompfit,qui quinti paris pojttioni ad neruum fepti ßitutme tranfuerß conftituendü permifcetur, cu contiguis paribus,feptimo nimirum aa 4 &oftauo & o&auof coit, & uarie rurfus difcinditur, neruos una cum proximis paribus f »,i ß.q. efformatura,quiin brachium contendunt. Priuatim uerö p raster csetera cer-uicisparia, fextum pars portione notatu dignam deorfum ad fcapulse cauum s i h- P tranunittit, &rami quoq; tum ab hoc, tum & ä caeteris coniugijs ad mufcu-los digeruntur, qui fcapulam furfum ducunt. Validis enim, & magnam molem attollentibus mufculis,uarias quoq; ac frequentes neruorum propagines stftimi ftm inferi,quam maxime rationi eftconfonum.h Septimi etiam paris ex commu- b » figu. nilexta’ &feptimae ceruicis uertebrarum foramine prolabetis, magnus cum cha'?' duabus proximis coniugationibus, fexta uidelicet duftum exporreftae,ac proinde etiam ad uenas & ligamenta multifariam (ut duftum illum feruent) reflexae,ac cuti etiam communicatae. SERIES DVODECIM PARIVM NERVORVM dorfalis medullae,thoracis comptexac uertebris* Caput X 111* RIMVM thoracis neruorum1 par, inter feptimam cer- * * figu. uicis uertebrarum, & thoracis primam, quinq; humilio- cha'8‘ rum ceruicispariu modo exiliens, fi fuperioribus dorfalis medulla?neruorum paribus coparetur, opportune ofta-uum nuncupabitur. Hoc itaq; fimulatque excidit, in duos impares diduftum ramos,b pofteriorem, qui & gracilior b ,fig.u. eft, retrorfum ad fpinam inter mufculos uertebris hic ad-natos reconditum detorquet, a quo in progreflu furculos accipit radix" mu- ctabE™u;c fculi a prima thoracis cofiaintranfuerfos ceruicis uertebrarum procefliis in- ub.ni. ferti,ac ceruicem in latus (uerfus anteriora tamen) inclinatis.Dein &qui ceruicis capitisq; in pofteriora motibus hic praeficiuntur mufculi, ab hoc oftaui paris ramo furculos adipifcutur. Quod autem eius rami,feptimg ceruicis uer-tebrae fpinam contingit,extrorfum ducitur: & rurfus tranfuerfim a fpina ab-fcedens,propagines offert humiliori fedi eius mufculi,qui fcapulam mouen- d 9mufet tium fecundus ac maior enumeratur, infuper Sc mufculo fcapulae bafi infer- f to;fcapulamq; ad dorfum trahenti,ac demum illi quem hominis thorace mo f ,i ^ uentium tertiu recenfuimus. At anterior o£laui paris ramus,pofteriori longe infignior,feptimi,fed magis adhuc interdünoni paris non minimam portionem cum ipfo congredienteg fufcipit: totusq; uarie uicinis paribus comixtus, (ih unicam ipfius dempferis propagine,in brachiu fertur.Ex demifsiori namq; fig. c,14. ipfius fede,ubiiam proximis paribus fecommifcuit, propaginem antrorfum h 1^‘y' emittit,quae fecundum primae thoracis coftae duftum ad pe&oris oftis ufque fummüperlata?in progreflu furculos dilpefat thoracis ’mufculo ä dauicula in * primam Dorfalis me-dnlU titruoril 0H4.n1 p4ris , ßu thoracisp 4aut t. paratum, &m ad laryngis cartilaginem fcuto non abfimilem. quanquam inte-» rfic' qui brachium peftori admouet, &q qui fcapu- tc™ Rühm peftori adducit,&r qui brachium deorfum uellit,&soblique defcendens f” abdominis mufculus.In hos enim mufculos propagines ab intercoftalibus P neruis offeruntur, fingulae tanta induftria ad coftas,& uenas, & arterias, &li- r L t.©! gamenta reflexa?, ut mufculorum quibus porriguntur, fibrarum inceffiis ad- s amußim quodammodo retineat. Atq; ut his mufculis thoraciinftratis ab intercoftalibus neruis propagines exhibetur,fic a neruis fpurias coftas fuperanti bus,foboles quoq; abdominis mufculis comunicantur, fibrarü etiam illorum quibus attenduntur mufculorü ingreflum utcunq; obferuätes. A ' propaginibus mufculos implicantibus,neruuli etiam thoracis cuti offeruntur,non quidem certa,neque nunquam aberrante ferie: fed fparfim, eoq; prorfus modo, Neruipdpii* qUO errantes uaforum rami, czrofcdc/lE* monono paribus id priuatim aflcribendum uenit, quod* fiirculos offerant xch^aT principiov fexti femur mouentium mufculi, quod hinc e uertebrarum late- mmts,x9. ribus pronafci,iam multo ante commemorauimus. ub™[c' NERVORVM PER BRACHIVM, CVBI-tum & manum feries, Caput x 1111* ? senti figur4 neruorum brachium accedentium plexum, de quo in huius Captis contextu mox agetur, & quifie-praprimam thoracis cottam in colli latere confiHit, nudum expri mere ita conatus fium, quemadmodum inpoßrema diffeßione is mihi ‘Patauij occurnt. Ut uero delineatio efjet apertior,omnes ra mos qui a quinto,fextofiptimo, oÜauo & nono paribus alio quam in brachiu deducutur, refeflosfinxi: uti contra omnes funt conffi-cut in figura huius hbn calci adhibita, huius plexus imaginem ita expriment e} ut neutiquam pigere debeat & illam quoqi ittius plexus occafime intueri CharaSeres autem, quibus h refigura infigniturjtafe habent. Radices parium neruos qui brachiumfubeunt conßituemu,illic refifta, qua a uertebris iamprocidere. 'Ner-uiuero vrachij illic funt abtruncati, ubiiam in brachiumprolabuntur. ^ Tortio quinti p arista qua tandem nemus deducitur, qui brachiumfubeuntium primus numeratur. % Secunc Ius neruus. ' C Tertias neruus. Quartus neruus, qui hic ex poßeriorifide prodit congrejjus quinti paris &fixti, portionem^ affumit expo* 3. ßeriorifide congrejjmfiptimi paris: ac demde fith ottaui paris nomq^congrejjuproreperis, etiam ramum ß inßgnitum ah illo ita atq2 hic expreßimus ajjumit* F Quintus ,-j| F Quintus brachiumpetens ner um, Q Sextus brachiumpetens neruus. 7. b z fig.chd rati.819. c *>sfig' deat pari.at uerius quodamodo fex praecipuos neruos a quadam commixtio- tmm. ne, neruorumq; congerie, ac contextu reticulari, principium ducereaftrues. Atq; hic implexus tam elegans eft, ut ab illius effigie chordulas, Cardinalium galeris appenfas, artifices primum mifcere committereq; forfitan didicerint. Quod autem Natura artificio hoc peculiari, fpeftatuq; lucundifsimo utatur, quo neruos longifsimo progreffu deducendos,duriores, & ad iniuriaspellen-1 ciraof- das pertinaciores reddat,neminem ambigere exiffimo, potifsimum fi imple jkfttrirt- xum neruorum crus petentium una quoq; fpeftauerit, ac non nimium inte-ffocrb» rim Galeno in primo affeff orum locorum libro acquieuerit. Ca?terum'pri r»»«,«,; “ mus brachium fubiens neruus,eius quinti paris neruorum ceruicisr rami, qui um' ins mufculi brachium attollentis fedem. a fcapulae fpina pronatam digeritur, g lomji. foboles eft, quae tantum in externae brachij regionis cutem paulo fiib medio longitudinis brachij diffunditur, inibiq; ceffat. Quippe inferiore huius regio-f,, r7nis cutemh alia exilis propago implicat, quae nunc diftae fobolis modo ex alto nd.3t.uit. emergens,ab eo editur n eruo,qui neruorum brachij ‘ quartus erit. Atque haec «r.,hßt. propago non ifti folum cuti furculos offert,fed & illi etiam,quae externam po uit.fig.t. ffenoremq; cubiti ad humerum articuli fedem amplexatur. Praefentes nerui, ut & omnes quoq; cutem accedetes,membrana,quam cum multis carnofiim uocare libuit,pulchre fuffulciuntur, & inter hanc & cutem prorepunt, in homine multo adipe etiam immerfi, mebranamq; illam cuti pertinaciter committentes,at pilorum interim modo graciles. Deinde non eandem perpetuo «tmu in fitu, numero & crafsitie retinent feriem: ficut in minoribus uafis, neq; pa-rem numerum, neq; fitum,neq; magnitudine accurate obferuari,iam antea propcncreJt~ relatum eft. Porro caeteri quinq; nerui per axillam brachium fubeunt, atq; in riem' plures ramos quam primus fparguntur, finguliq; maiores crafsiores'ue fpe-k ftantur.k Secundus itaque brachium petens neruus,ab implexu quem neruos secundi »nui p.uit.pg.s. brachium ingrefluros ad uertebraru latera efformare dixi, principium ducit. m&reFm-unde etiam nemo hunc neruum alicui pari uere afcribet: quum non uno, fed pluribus neruorum paribus textus ille conftituatur. Caeterum neruus ifte fub 1 6 muß. ‘mufculo cubitum fleftetium anterioribrachium ingreditur. Vbi enim duo illius mufculi capita inuicem funt coitura, neruus ille primum in brachiüfer-m j tab.*, tur: quo etiam locom mufculus brachium peflrori adducens, infertione fecun-n 4tab.s* dum humerilogitudinem molitur, uti etiam" mufculus brachium attollens, tranfuerfim inibi humero implantatur: praeter infertionem, quam hac pro-013 tab.s. pemodum regione0 mufculus tetat,qui ab humiliori fcapulae cofta pronatus, t> iot4,e> brachium in pofterioraallicit.ac demum eius quoq;Pmufculi infertio fecanti-bus inibi occurrit, cuius beneficio deorfumuerfus dorfi humiliora brachium agitur.Secundus igitur brachium petens neruus, priori cubitum fleftentium fubditur y42 VESLAL 11, VE CORfOTtIS fubditur mufculo: &fub" interiori eius capite,quod a fcapulgprocefluancho q « a.n, rde fpeciem referente originem ducit, occultatus, utrifq; eius mufculi capiti-bus' furculum offert: ac decliuis prorepens, fub pofteriori nuper commemo- r * kg.M rertjin- rati mufculi fede reconditur. Quas uerö propagines dein diffundat,ubi &s ter s z,yfST. £nfm. tiUm neruum huc fer mone deduxero,fubijciam: quifecundo humilior, exii- ult^-T-lo quoq; coplexu, reti'ue, quod iam prius ä neruorum brachium adeuntium radicibus confici diximus, prodit: & quum alam perreptat/ ramum promit * * ° inter mufculum brachium peftori adducentem, & illum quo brachium at- « ; mfc. tollitur, cuti exporreftum, quae illorum mufculorü obducitur lateribus,qua sarnMmm illifemutuo contingunt. Simulatq; uerö tertiusneruushumero,feubrachi) «4 cl '"mj/fo. °^i appropinquat, mox etiam cubitum fleftentm an tenori mufculo cooperitur: atq;limul cum fecundoneruo deorfum properans,*ramulu capiti prse- x %fig,?. bety mufculi cubicum flectentium pofterioris, quod etiam interdum 8c a fe- y smufi. nl,.,,A\- eundo neruo propagine quadam donatur. Ca?terum Galenus afferit, ä tertio ub'v' mima. dijjeEi. noftri numeri neruo, poffquam is ramulum hunc in caput mufculi cubitum flectentium pofterioris deprompfit,* tantam propaginem diffundi, illamq; z fecundo neruo commifceri,quanta fecundi nerui eft portio,hac fub anteriori cubitum flectentium mufculo prorepens. Deinde fubdit,fe femel obferuaffe, a tertio neruo ad fecundum nullam comunicari propagine.Nos fine utrunq; quodammodo animaduertimus: fed multo fepius,&perpetuo fere in homi ne,ä fecundo neruo“ propaginem nosatu dignae craßitudinis ad tertium ner- * »lt.p.x. uum deductam fpec taunnus, qua tertius neruus crafsior ualidiorq; reddeba-eliquafecun- tUT. Vtcunq; uerö fit, flue tertius fecundo propaginem impertiatur,fiue a fe-chjenes. cun(J0 (qUOd uerius duco) ad tertium propago pertineat,fiue etiam nullus fe eundi cum tertio congrefliis fiat,b fecundus neruus perpetuo deorfum ad an- b teriorem articuli cubiti fedem contendit, mufculo cubitum fleftentium anteriore teäus, 8c inprogrefluab externoipfius latere" ramulum fpargensin c caputamufculi ab humero principium ducetis,& radio ad brachialis radicem Tfule, inferti,radiumq; in pronum mouentis. Quum primum uerö fecudus neruus ad anteriore ufq; cubiti articuli fedem, cubiti'ue flexum pertingit, fecundum externum latus "tendinis mufculi cubitum fleftentiu anterioris, ad carneam c stab.q f ducitur membranam, in cutem difsipandus. mox enim atq; ab alto emerfit, in duos crafsitie impares fecatur ramos: quorums unus, qui gracilior ac fupe- g zfig>*-rior eft,aliquoufq; cum humeralis uenaeh ramo, fecundu radium, ad mediam ufq; cubiti longitudine exporrefto,ac dein uerfus ulna? appendicem tendenti deducitur,uniuerfam cutem radio incumbentem prgtenuibus furculis intertexens: quorum' praecipuus,inferiorem radij appendicem fuperans, ad fecun i * few-dumufq; pollicis pertingit internodium hic, uti & toto progreflu, inter car- ^ neam membranam & cutem repens,fobolesq; tenuifsimas diffundens. Huic furculo pollici exporrefto,interdum ramuli accedunt, permifeenturq;, ab ijs fecundi nerui propaginibus,quas modo interna manus cutem adireferibam. ^Humilior enim craßiorq;ramus eiusfecudineruidiuifionis,qugiuxtacubiti kultzb^* flexum perficitur,ftatim in duas quoq; dirimitur propagines,fub1 media pro- ifig.cap.t repentes uena, ab humerali ad communis uenae coftitutionem proficifcente. u-}b’ddi*' m Vna harum propaginü,quam elatiorem appellare nihil prohibet, poftquam m diftaeiam uenae fuccumbens,ad" uenae communis ufq; originem obliquo du « fig^p* ftu accefsit,relifta uena cuti fub tenditur: & in defcenfu elatius ad radij fedem 0 Uh** nonnihil oblique confcendens, fecundum internum latus0 mufculi longi, & o t mufe, radxo^ ftVM^iUr F.A'BKLC'A L12 EX V. 543 p »fe s. radio proprij, ad brachialis ulq; radice perfertur/ Altera propago, quam memori se doftrinseq; gratia in fcholis humiliore nuncupo,magis oblique quam medium cubiti flexus, aut uenae communis origo confiftat, deorfum fertur, ac tandem uense interioris cubiti fedis cutipotifsimum oblatae atten{a,ad bra <1 ostffi chiale ufqueq prorepit,in multos exiles furculos in progreflii abfumpta. Nam eundum m priufquam longo duftu in cubiti regionem feratur, in duos praecipuos parti-Crqfb^. tur ramos: quorum" unus quodammodo radij regioni exporrigitur,8 alter ue r z fig.?. ulnse: ac uterq; crebro brachiale fuperat, ramulos in cutem intern^ manus i * h-z' pejis jjfpargens.Dein ab illis ramulis,qui Veneris monticulum confcendunt, t Quead- interdum foboles in externam manus fedem excurru^neruulis* commifcen MdTcb* dze cutem primi pollicis internodi) externae regioni obdu&am implicätibus. q. % cap. atc; in hunc modum fecucjus abfumitur neruus. Qui uero Galenus huius ner tn t M. de l ui propaginem quandam diffundi fcnbat * arteriae illi quoq; adhaerefeentem, '***•& tJibt a cuius ante brachiale pulfum tangimus, non fatis aflequor: quum ea arteria in % tib'Z corporis ducatur alto,profundeq; incedat: non autem, ut deferiptae nobis fe-eundineruipropagines,in cubiti quodamodofuperficie. praeterquam quod tT nou illa arteria fimul cum attenfaipfi u ena, toto ipfius inceffu alium infignem (ibi in profundo corporis exporre£lum, acconiugem adhaerefcentemq;uendi-txfi.tU cettneruum,quem praecipuam tertij nerui brachium accedentium portio-44uitfig. nem effejpaulop6ftaudies.Tertius namque neruus,(imulatque in brachij re-u uit.fig. gione fecundi nerui“ propagine adaugemur, frequenter" ramulum in cutem x'fizx di(penlat,anteriori brachij fedi hic obnatam. Hinc in alto uti ab initio repofi- rerttj nemi tus, cubiti flexum accedit, aequali propemodum interuallo in progreflu a fe-eundo, diftans,ac interiorem fedem fibi uendicans. Tertius enim neruus non greßm. adamufsim per mediam cubiti flexus fedem in cubitum delabitunuerum an-y ife a. teriori fediinfidet7 tuberis interioris humeri, ac fuper internum latus quo-z fmJc. damodo uehitur infertionis~ mufculi cubitum fleftentiü pofterioris. Quum tabuis. uero hanc tranfeendit infertionem, in multas3 dirimitur propagines, (eria-tbliudt tim tunc recenfendas, ubib quintum neruum ad cubitum ufque fermonis fe-fe;c- rie deduxero,qui una cum tertio in mufculos digeritur,fedem cubiti interio-h madn‘ rem occupantes/ Quartus itaq; neruus areticulariillo neruorum iuxta uer- r; c * t i*1 ... . in brach nun- ‘Viti i te‘}rarum latera implexu principium quoque ducens,omnium neruorum ^eßm^ßmi ilii, figi qui in brachium porriguntur longe crafsifsimus eft, & fimiliter atque tertius fmcs-occu^tatus cumipfoin brachium properat,'' axillari uense & magna? brachij t,fig.n'. arteria?attenfus, moxq;c infignes utcunq; Ibbolesf mulculis diftribuens, quo-Lfc e*^ rum niinifterio cubitum extendimus. Priufquam uero prglens neruus ad me o-f. dium ufque longitudinis brachij pertingat,obii que retrorfum® adhumerum f brachij'ue os contorquetur, hoc Sc mulculos cubitum extendentes interce-ub.x. dens. Verum anteaquam penitius refle&atur,ab interno ipfius latere1’ propa-ukfgt Sinem eiiiittit,quas1 inter mulculos cubitum extendentes,& pofteriorem cu « inter p ln tu ni flectentium in internam brachij fedem procidit, uniuerfain illius fe-mfcuM. dis cutem ablumenda, furculosq;partim furfum, partim deorfum multiplici ferie Iparfura. Porro ipfe quarti nerui truncus,ad eum modum fecundum hu i sfi.chd. mcn pofteriorareflexus, fenfim ad externam brachij fedem properat, ac ab r.uh.fi g. externo latere* propaginem edit, qu«' inter exteriorem cubitum extenden- l inter Set • flo rvr Xs mufe. tium mulculum, cc caput longi mulculi radium m pronum ducentis ex alto wemergens, in cutem dilpenfatur externa; brachij Sc cubiti articuli fedi obdu-ftam. Quum primum autem quartus neruus m akofemperlatitäs’1' exterius bb humeri 544 VESELU, Ti E COXTORIS hunieri contingit tuber, pofteriori illius fedi innititur, in qua huius lierui nomine“ finum a Natura priuatim exculptum diximus,quö neruus mufculis oc » mf.fc cultatus,atque hie in frequentem fobolemfpargendus,tutöueheretur. Mox v* enim atque neruusillein cubitum ducitur,0 ramum promit, qui exalto emer 0 , figur gens,errabundo duftu fub cute ad brachiale ufque prorepit, frequentes furcu losinprogreffu educens, ä quibus cutis externam cubiti fedem obtegens in- ^ tertexitur. Deinde quartus neruus in duosp difcinditur truncos,in profundo, p *fi. cU. ut & ipforum radix,recoditos.Horumq alter altero elatior eft,ac radio expor-rigitur:r alter autem qui humilius cofiftit, fecundum ulnam deorfum fertur, v.uit.fig. Elatior penitius' inter fuperius latus mufculi bifido tendine brachiale exten- ^ chi dentis, & exterius inferius'ue latus mufculi longi radium in pronum ducen- n-uit.fig. tis,ad brachiale contendit, in progreflu graciles ramulos utrilq; quibus atten- lf\ntcr Y ditur occultaturq; mufculis comunicans. Vbi uerö elatior hic ramus brachia- ^x9 u. le accedit,perc tranfuerfum repit ligamentü, in externa radij fede bifido * ten- Ttlmfc. dini brachiale extendenti obduftum.Mox autem atque praeiens quarti nerui td-cb*. ramus externam brachialis federn“ contingit,in duas dirimitur propagines: Vkmfc. quarum altera duplici furculo externa? pollicis regioni offertur: ait era uerö in A* duas feftafoboles,unam indici porrigit, in ipfius externa fedem duplici quoq; * *' furculo abfumendam. alteram autem medio largitur digito, eam fimplicem indiuifamq; interno lateri exterioris eius digiti fedis applicans." Demifsiorul- **/*’ nscq; exporreftus ramusquarti neryiiam cubitum ingredientis^ biparti tio- nfi-cU. nis,ilico* frequentes educit fobol es: ac prima donat capiti" mufculi indicem, zlfi.cb*. medium 8c anularem extendetis: fecundam capiti1’ mulculi,cuius auxilio mi nimus extenditur digitus: tertiam autem offert' muiculo, brachiale fimplici ^.z!^* tendine extendenti. Inipfo autem fecundum ulnam proceflu,11 tribusmufcu-lorum principijs ab hac origine ducentibus" propagines exhibet.Horum mu- d\oui jfculorum primus eft,qui radium in pronum ducentium breuior uifitunmox Ac'^'chi ille qui triplicem diffundit tendine, ac unum brachialis ofsiprirnum pollicis 40)4lf os fuftinentiinneftit, fecundum primo pollicis ofsi, tertium fecundo pollicis ofsi & tertio. Dein mufculus, qui tribus pollicis ofsibus infertus, pollicem extendendo uerfus indicem ducit. Mox mufculus, cuius beneficio index, ac interdum quoque medius äpollice inlatusgbducuntur. Quod uerö huius rami ^ f reliquum eft, brachiale non con(cendit,multoq; minus in minores ab fumi-tur digitos: fed uniuerfum hic ad brachialis radice ceflat, aliquot furculis brachialis cum cubito articulum implicans, adhuncfane modum quartus ner- ^ Sumti nemi uusinramos fpargitur.s Quintus autem a commemorato iam Impius nobis uit’fi.m, greßwpfai plexu interius quam quatuor haftenus defcripti, principium obtinens, quar-ßriescamter- toq; attenfus,per axillam in brachium fertur,nullas omnino foboles cuiquam brachij parti diftribuens. Nam indiuifushinter mufculos cubitum extenden- h r mufe, tium interiorem,& cubitum fleftentium pofteriorem, fecundum internam tab'p> N* brachij fedem occultatus, tantifper porrigitur, dum’ internum humericon- iifig.ca. tingat tuber, ad cuius pofteriorem refleftitur fedem, hic priuatim habens* fi-num,quo apte in cubitum uehitur.Queniadmodum enim tertius neruus an- v. teriorem interioris humeri tuberis fedem occupare diftus eft,ita lane Sc quin tus hic neruus in pofteriori fede eius tuberis confiftit,pariq; quodammodo fe rie cum tertio digeritur. A'duobus namque praefentibus neruis1 propagines omnibus offeruntur mufculis internam cubiti fedem occupantibus,qui 8c ab interiorituberehumeri;&abipfa ulnaradioq; principium mutuantur. Ac a C;4, tertie* »»•f' tertio quidemneruo potifsimum foboles/parguntur in”mufculum fecun-b 6ti, s. dos quatuor digitorum articulos fleftentefn, &" illum qui tertios eorundem digitorum fle&it articulos, mox” illum qui terti) pollicis ofsis flexus eft au tor. p .V>.x. deinde propago quoq; a tertio neruo1’ illi porrigitur mufculo,qui ab interno humeriprodiens tubere, acpoftbrachialis ofsi indicem fuftinenti infertus,bra chialis flexus opifex habetur. Verum is mufculus etiam a quinto neruo furcu-lumfubindealcilcitjUt&omnesab interno humeri tubere pronati, ex quo-q itdt.y. rum claflb, praeter nuper commemoratum'1 is cenfetur,qui tendinelato in-ri tS. z. terne manus cuti fubnafeitundein qui quarto brachialis ofsi infertus brachia-i it.ib v fleftib mox” qui radium in fupinum ducentium fuperior lorigiorq; deferi- mt 7 u- bitur. Porro quintus & tertius nerui,etiamfifparfam hanc propaginum deri- ^ uent feriem,penitus hic non abfumuntur: uerum utrorumq; finguli adhuc fu perfunt rami,infignes fane, &in plures furculos diffundedi. Ac terti) quidem i > fi. cU.nerui'ramus inter rnufculum quatuor digitorum fecundos fleftentem arti-44*g« i culos,&i!lum qui tertium pollicis os fleftit,radio exporrigitur,unicum" ue-»uU.fig«. naac arteria hac deduftis ad brachiale properans, 8c tranluerfum permeans * +1 nufč.ligamentum in brachialis interna fede tendinibus obdutfum. Iftetertij nerui ramus furculos,fed nimis quam obfcUros,quibufdam mufculis exhibere dici-7 ’ tai.p.tun qui in manu repofiti, digitorum motibus quoq; praefunt. cuiufrnodiv is Tsiltt eft,quo pollex ab indice maxime abducitur:dein= quo pollex indici proxime byti. cba.adigitur,&”duo pollicis primum fleftentes internodiu, tres fecundi ipfius <«(<•’/,/. internodi) flexus opifices, mox' qui indicem ac medium pollici adducunt, ac ihidtc-J duo qui in dicis primum flectunt articulum, ac interior deniq; primum me-TIm. di) digiti os fleftentiü. Verum his mufculis,ut &' illi qui radium in fupinum c7 tab.x. ducentium inferior eft,nerui potius attenduntur, quam inferutur, aut etiam fuperficietenus adnafcunturJpfe tamen terti) nerui ramus in uola tres notatu dignas emittit propagines,quarum prima pollicis internam accedit fedem,in duos prius diflefta furculos: fecunda etiam binis furculis interna? indicis fedi implicatur tertia uerö fimplex, interno tantum lateri interioris medij digiti f»ß. cU. fedis exporrigitur. Porro quinti nerui ‘ ramus,ulna?attenfus,inter rnufculum 4ffe.o.T. fecundos quatuor digitorum articulos fleftentem, & illum qui eorundem di guit. fig«. gitorum tertios articulos fleffit, ad brachiale ducitur,8 uena etiam & arteria ‘‘ concomitatus, qua? ulnae exporriguntur, atq; ad uolam per tranfuerfum brachialis ligamentum tendunt. Hic ramus fimulatq; ligamentum id fuperauit, unam propaginem in duoS diuifaril furculos, minimi digiti intern^ fedi communicat : ac unam fimiliter in duos furculos diremptam, interna? fedi anularis digiti offert: mox unam quoq; medio digito communicat,quq indiuifa externo applatatur lateri internae medi) digiti fedis. Prcter has quinti nerui pro-bex m- pagines,nullas in manus mufculos fpargi animaduerto, in" illos dico, qui anu-ptispetm larem & minimum ad pollicem ducunt, qui primum os minimi & anularis hufar de&unt, cum externo mufculo primum medi) digiti os fleftenrium. &1 illo qui minimü ä caeteris digitis in latus remouet. Nam,uti prius monui,his tnu-fculis nerui potius attenduntur,quam adnafeuntur. Porro praeiens quinti ner ui ramus,ulnae exporreftus, ad hunc modum non totus abfumitur. nam non *»ß.cbi. perfunftorie expendendam promit* propaginem, paulo inferius quäm me-dium ulng longitudinis confiftit. quum enim ramus hic uln£ medium emen-i 9 mufe.fus eft, ab externo ipfius latere propaginem illam educit1 inter rnufculum bra ehiaie fleflentium inferiorem,<5c inferiorem brachiale extendentiCLPropago bb z hinc ex 546 Wbin VESELU T> E CO zvoziš hinc ex profundo elabens, fecundum ulnam in externam fedem cubiti porrigitur: & quum externam brachialis federn contingit, in externam regionem illorum digitorum ramulosfpargit,inquam"1 quartusneruusnullas foboles prompfit. Diuiditur itaque ea quinti neruipropago in tres ramos, quorum chZ^ primus duplici furculo externam minimi digiti fedem adit, fecundus duplici quoquefurculo externa? anularisfedi exporrigitur:tertius autem indiui-fos,externo implicatur lateri exterioris medi) digiti regionis. Quoniam uero quintus neruus hanc externae manus fedi exporreftä diffundit propaginem, fubindeuidimus quintum neruum tot atq; dixi furculos in internam manus fedem non digerere. Haud femel enim obferuaui, a tertio neruo etiam externum latus interioris fedis medij digiti, & internum latus anularis furculos af Hui citrdjc- fumere, quinto tunc duas tantum propagines internae minimi digiti fedi, & Wienern new unam anularis interiori fedi porrigente. Diftam nunc neruorum in manum ßrZ experiri feriem non iniucunde in teipfo obferuabis, modo adamufsim neruos alterius pfit- manus pollice aut cubiti innixu,ad os ita coprefleris, ut animalis fpiritus tran-fitum comprefsione cohibeas, ac pars cui nerui inferuntur ftupefcat. Fit uero id iuxta cubiti articulum non multis inteftum ueftibus, aut non multa adipe (ut in obefis mulieribus) inueftitum commodifsime.nam fi pollice quartum neruum aliquandiu comprefleris, fenties externam pollicis & indicis fedem, & internum quoq; latus exterioris fedis medij ftupefcere. Quod autem quartum neruum comprefluro, pollicem^inter pofteriorem ulnae proceflum, & externum humeri tuber ui impingere oporteat, nemine latet, qui modbfur-da aure quarti nerui feriem non obaudiuerit. Iam fi quintum neruum com-preflurus,pollicem ad pofteriorč interioris tuberis fedem uiadmoueris, mox interna externaq; fedes minimi digiti & anularis, & inferior medij, ftuporem experientur. At fi maiori conatu anteriorem interiorishumeri tuberis fedem senßmfirM- comprefleris, atq; ita tertium neruum obftruxeris, ilico interna fedes pollicis to motu perire, & indicis, 8c pars medij, ftupore laborabunt Quum uero haec exploras, perpende pariter, quam leuefit, nonnunquam motum integro adhuc fenfu perire, &fenfum quoque motu adhuc integro aboleri. Nam ut caeteros taceam neruos (& ne äreconditis magis exempla petam) dauulnere aut alio affe&u quartum neruum, quais fecundum humeri pofteriorarefleftitur, aut etiam qua ä reticulari plexu ad uertebrarum latera confiftenti exorditur, praefeindi, aut alias ex humoris affluxu,eiusq; generis malo quopiam ita uitiari,ut animalis fpiritus cum ipfo non deducatur, 8c quintus neruus interim illaefus (uti fa-ttu eft facillimu) ac integer fit, non'ne minimi digiti 8c anularis extenfio perdetur, illorum fenfu haud uitiato ? Nam quintus neruus fenfiim fuppeditans, illaefus eft: at propter quarti uitium, mufculorum digitos extendentium munus intercidit. Quid fi cafu quintus neruus,integro interim quarto,contufus, aut alioqui oblaefus fuerit: noffne paruus digitus & anularis ftupefcent, ipfo-rum interim motu haud corrupto? Atq; ut haec de quarto neruo & quinto, exempli gratia propofui: ita fane illi, quem neruorum feries, Sc mufculorum natura non fugiunt, expendere confingereq; promptifsimum eft, qui fenfus illaefo motu aliquando aboleatur: aliquando autem feruato fenfu,motus cor-iikt.eie^fe rumpatur.Neq; necefliim eft eo defle£ri,quod maior uis animalis ad motum, °™%»itZc. quam ad fenfiim requiratur :& multo minus admitteda eft Anatomicorum quorundam ratio, qua illi confingunt quofdam neruorum furculos motui tantum, alios autem fenfiiipraeefle. quafiuero quis neruorum furculus fenfu taftus contra. taftus deftitueretur, & non quseuis tandem corporis pars fua eflentia confti-tutione'ue fenfui haud repugnans,ä qüolibet neruorum furculo ipfam perre-ptarite,tangendiuim obtineret. Quia uerö haec aliö fpe&ant, fextinerui (qui o t,*!>■*■ adhuc enarrandus fupereft) feriem quoq; perftringemus/ Iftius principium greßns ac ß- uit.fi.q,q. ab infima retis iamfepiusdiftifede enafcitur, & inconiugatus per axillam in ms-brachium properat, nullibi in alto reconditus, fed cuti intern se brachij fedis fubftratus,ad internum humeri accedit tuber, in prögreflii conterminis eius o fit i cU- quam perreptat cutis partibus0 frequentem depromens fobolem. Ad inter-ffigcäp. numuerö humeri tuber, in plures partitur ramos, uence axillaris1’ propagini-6.u.3m,x. j-,us fub cute exporreftis partim incumbentes, partim quoque fubftratos. Hi deorfum numerofa propaginum ferie fecundum ulnam digeruntur,inter cü tem & carneam membranam dedufti, 8c priufquam brachiale contingant ceffantes, perpetuoq; fecundum inferiore cubiti regionem feu ulnam expor-c, Confer pr^fens neruus crafsitie fecundo refpondet,u bi is cubitü acceditQuin. Mcrmrum Zunz", tus autem neruus iuxta cubitum tertio in crafsitie couenit. in axilla autem ter «•#««. ßg.fedm- t'usQUjnto gracilior uifitur, ipfiq; fimiüs tunepropemodum eft fecüdus,pri-upquam fci[icet fui portionem tertio commifcuit. Atq; ita quintus, tertius Sc fecundus ipforumin axillam ingreflu fexto numeris aliquot funt crafsiores. omnium autem plenifsimus eft, quem quartum enumeraui: queadmodum fumme etiam gracilis occurrit,qui primus recenfebatur. av IN av E PARIVM «ERVORVH E' LVM-borum uertebris prodeuntium feries. Caput XV. ORS ALIS medullae lumborum uertebris complexa? ‘ nerui,in hoc thoracis uertebrarum neruis magna ex parte conueniunt,quödafingulisbramiretrorfum ducantur inmufculosuertebris adnatos. Committitur autem hic uertebris' mufculus humani thoracis motorum quartus, dein dorfum mouentium * undecimus, ac demumdqui huicfubftemitur decimustertius. Atq; his mufculispro-a ‘4 W-i' pagines ä poftenoribus ramis offeruntur,quum illi adhuc reconditi ad uertebrarum fpinas ducuntur. Quando autem rami ex mutuo utriufq; lateris mu-fculorum connexu,atq; ab ipfis fpinatum apicibus procidunt,ad latera denuö excurrunt,cuti&'mufculopr^cipue in texti,cuius ope brachium uerfusdorfi 5o,fo tin humiliora agimus/ Anteriores autem horum parium rami in abdominis mu n. fculos,ac illum qui brachium uerfus dorfi humiliora detrahit, ipfam q; adeo g8 tnuf.td. cutem diffeminantur,ut &ins mufculorum dorfum mouentium nonum,8c \?i T- eum femur mouentium" fextus mihi numeratur.Dein ä uigefimoprimo *' pari, feu fecundo lumborum, una cum feminaria fui lateris arteria perquam iifig-chtt.' exiguus furculus ad teftem ducitur,fiimodö ä fexti paris neruorü cerebri" ra-k Tfigu. mis coftarum radicibus exporreftis,atq; in inteftina propagatis,nulla? foboles cap.ih. ad teftes pertingant, nam 8c ab illis ramis interdum furculos teftibus exporrigi animaduertimus. Quinetiam ab anterioribus ramis trium primorum pa-Lffcl ^ num ex lumborum uertebris profilientium,1 furculi etiam diffunduntur,qui *i,n fi. °l nuper diftos fexti paris ramos coftarü radicibus exporreftos accedunt, illosq; adaugent. A' tribus uerö humilioribus elumborum uertebris elabentium pa ribus, non minimi fane nerui crus accedunt: qua autem ferie in illo digerantur,fecundo ab hoc Capite exequar. - v hb 3 NERVO- a tfig.et ult.fi. chd. 20 , 21,2.x» i?,24. b ? fi. cba. c ii. tabu. mufcuL a. * ij tab. r. NERVORVM Ev SACRO O S S E PRQ-filientium feries* Caput xvit V A'M c&cinne Galeni ofsis ficridefcriptionesinuicem, ac demum" hominis ofsi congruant, primo explicuimus a spe#*. libro, addentes quoq; inter fex hominis facri ofsis offa an- ^iTua teriori & pofteriori fede foramina exculpi: adeo fane, ut hominis neruorum feries a canum <&caudatarum fimia-rumferie plurimum difcrepet. Acb primum quidem par bzfigu.& tam in hominibus quam quadrupedibus inter os facri of-uluha^ lis primum,&infimam lumborum uertebram ea prorfus ratione, quaneruo rum paria e lumborum uertebris egrediuntur, procidit, moxq; ab egreflu ramum in pofteriora non fecus ac fuperiora paria diffundit, qui etiam fimiliter atq; pofteriores illorum parium rami,digeritur. Priuatim uero a pofteriori illo primi paris facri oßis ramo/propago utcunq; infignisin mufculos fpargi- c * h** tur,ab ilium ofle principium ducetes, potißimüm autemind primum femur f^«/t mouentium.Dein eius propaginis fobolesnon pocnitend^ in cutem clunibus obduftam deriuantur. Anterioris uero prüfen tis paris rami praecipua portio neruisin crus deducendis permifcetur. Is enim totus in crus non abfumitur, quum ab illo'propago fecundum internam ilium oßis fedem exporrigatur, e 1 fe«r‘ furculos offeres abdominis mufculis,&illi pariterf mufcu!o,quem ab interna ilium ofsis fede pronatum, femur mouentiü feptimum recenfui/ Cauterum g cofer ß quin q; humiliora facri ofsis neruorum paria peculiari procidunt ratione.nam priufqüam exipfo ofle elabantur,gemina ab utroq; latere funt,& unus neruus u trobiq; ä fin gulis paribus in anteriora procidit, & unus item utrobiq; retror-fum: atq;liaec feries in hominibus uifitur. In fimijs uero & canibus alia occur-rit.uti enim tria tantum in illis facri ofsis neruorü funt paria, fic etiam duo fo-lüm inferiora anterius pofteriusq; excidunt. Dein reliqua paria (quse in canibus & caudatis fimijs cernuntur numero fi) ab ofsis coccygis (ut fic etiam de illis animalibus loquar) lateribus (uerfus pofteriora tame magis) in eum modum prodeunt, quo ex thoracis & lumborum uertebris nerui egrediuntur, quum interim ab hominis ofle nobis coccyge uocato, ne unus quidem exiliat neruus. Adeo fane,ut minime mirandum fit,fi ego in horum neruorum paribus recefendis,a Galeni lententia in libro de Ofsibus procul declinem.Quinq; igitur facri ofsis inferiora paria neruos in pofteriora excidentes ad mufculos potifsimüm digerunt,qui ilium oßis & facri oßis pofteriore occupant fedem: ex quorum clafle in dextro latere eftmufculusdorfummouentiumhundeci- hn mufc. mus,ac dein* decimustertius,prgter membraneuinitiumkmufculi brachium T ad dorfi humiliora agentis,&* quartum humani thoracis motoru. Item' qua fe 9 ta.o. tuor primi femur mouentium,ac cutis deniq; clunibus obdufta,qugipfaquo que propaginibus aliquot ab illis neruis donatur. Anteriores uero nerui uarie 1* t*b. r. magis digerütur. fiquidemtres fuperiores, primi paris modo in crus (uti fub- 112 fequenti narrabo Capite) properant. Duo autem humiliores nerui, quifexti feptimiq; parium propagines funt,in ani mufculos digeruntur.ad haec,in uteri ceruicem frequenti fobole, uti etiam in uirorü uefica? ceruicem penem'ue, pertinent.Nam ueficse ac uteri item fundus plerunquem neruulos ab illis mu- » 1 fe«-tuantur ramis,qui afexto pari neruorum cerebri coftarum radicibus fub tuni c*^'1 ca coftas fuccingete exporrigutur." Terminus uero dorfalis medulla? exfexto „ t $ lacri ofsis ofleprocides?nerui ritu mihi haudquaquam digeri uifus eft, etiamfi char-*6- huncä hunc a quibufdam neruum coniuge carentem uocari non ignorem In homine tarnen,cuius facrum os quinq; tantum efformariuidebatur ofiibus,medul Ise dorfalis terminus ab ofle procidens, unum utrinq; diffundebat furculum, hac ratione fexti paris facri ofsis uices fupplens. NERVO RVM FEMVR, TIBIAM ET PEDEM adeuntium diftributioms ratfo* Caput xvii» R V RI iuxtafemoris initium a dorfi medullae lumbo- 0?**™ ne^ » rum uertebriš,& ofle facro coplexae neruorum paribus, ™ “"*?**** azfi. chä. pr a quatuornerui offerütur, a reticulari quodamodo plexu 7t.uit. fig. |j perinde procedentes, atq; praecipuosbracmum petentes cr> h Ii J \ neruos pronafci,iam antea relatum eft: quanquam magis uarius in ceruice,quam hic ad lumbos facrumq; os neruo rum implexus occurrat. His neruis non eade obtigit craf-fities, multoq; minus par feries Sc du&us. qui enim primus ac tertius recenfe-buntur,gracilesfunt. Secundus autem duobus illis crafsiorfubindereperitur, licet interea tenuis quoq; fit. quartus uero illorum trium uni complexorum bzfi. chä. crafsitiem longe uincit.b Primus ä fuprema parte implexus neruorum in crus ^itninmi fi f7Mit.fe pertinentium originem ducit, ubi fcilicettertij lumborum paris (quod ordi-neinuniuerfo dorfouigefimumfecundum eft) anterior ramus quartolum-c $ mufcu. borum pari commifcetur.Neruus hic lumborum incumbens Ccarnibus,ac pe Tstab"® ritonaeofubftratus, in femur procidit ^eundum exterius latustendinis1* fexti cum a. femur mouentium mufculi, qui una cum feptimo femoris motuum autore ap.lofibl mufculo hac fupra coxendicis os adc minorem femoris proceffum cotendit, 1 «• Simulatq; uero neruus ille femur contingit/ ramum depromit cuti paulo mi lluu.fi.«. nus quam ad genu ufq; exporre£tum,quae anteriori femoris fedi uerfus externum ipfiuslatus obducitur.Porro2maior praefentis neruiportio inalto lati-tans) aliquot propagines deriuath primo tibiam mouenti mufculo, qui ab an-& tica fede appendicis ilium ofsis principium ducit: dein &’ feptimo tibiam mo h 3 nenti mufculo,qui a maioris proceffos femoris radice enafcitur: mox quoque i 9 tabui a k nono tibiae motuum autori, atq; cum illis mufculis primi huius nerui granit 4 L ♦. dior portio decliuis dufta, elatius quam genu confiftat articulus,terminatur. 1 Secundus neruus fuum principium inferius quam primus adipifcitur, ere-figur.y. 9 gione uidelicetuigefimifecundi paris neruorum dorfalis medull^feueregio- ^nes" ne articulationis tertia?lumborum uertebrae cum quarta>Hic neruus perito- mult.figu. •• n.. ^ ^ , -1 ~ r. ub.ti naei etiam pofteriori regioni fubtenfus, fimul cummuena& arteria per inguini Siuit na^eniur petetibus in crus porrigitur,ac mox ab interno ipfius latere ramum fig.M deriuat,t uenae ad pedis ufq; pollice0 attenfum,quam ab inguine per internam * ul*iibg' ^moris fedem,ac per genu articulum, internamq; tibi<£ regionem fub cute ad m>m, fummum ufq; pedem protendi comemorauimus. Atq;utillauenauariasfo- ozfi.cbu^ bolesinprogrefluadcutem illi coterminam diffundit, ita fanecS: hic fecundi crus petentis nerui ramus anteriori uenae illius fedi toto duftu cotiguus, fobo P ^es Pa^*m *n cutem fpargit: quarumP illae funt praecipuae,quas anteriori &in^ tenon uerfus poplitem,genu regionibus offert.Neq; fane ofcitater obaudiendum eft,pr^fentem ramum anteriori uenae parti exporrigi,ut in eius uenae fe-* ftione, quam mox fub genu aut iuxta interiore malleolum molimur, fcalpek 1 * figur. ^us retrorfum atq; in pofleriora impingatur,ne is cafu antrorfum aftus,neruü Pr£^cet*C^terümqgradior fecudi nerui portio fimul cü uena ac arteria ipfum bb 4 conco- con comitantibus, reconditur, & in mufculos anteriorem femoris federn occupantes quoq; digeritur: praecipue autem inr quintum femur mouentium, r * mufeu. Sein oftauum tibiam mouentium, cum quo etiam fecundum internum la- Uhul *>c' tus1 n oni tibiam mouentiü mufculi deorfum fertur, & fupra genu articulum \ t t*. ♦. non minus quam primus neruus ceflat, in progreflu membranulis uafa colli-fcritjnttuifi gantibus exiguas porrigens foboles.” Tertius neruus fecundo fuccedit, illic po «»fodk r;w‘ tifsimum enatus,ubi quartalumborum uertebra quintae articulatur, undepe 66uU^ ritonaeo quoq;fuccumbens,&xmufculo femur mouentium feptimo ueftus, ***& a. ad pubis ofsisy foramen contendit.quod quum permeat," nono Sc decimo fe murmouentibus mufculisramulos porrigit: mox uerö &b illis mufculis,qui ir-ä pubis ofTe pronati, peni peculiares cenfentur. Atubi paulo demifsiusprore-pfit,duorum neruorum,quos iam defcripfimus,ritu/ramum emittit cuti in- G>H-ternam femoris fedemiuxta inguina occupanti. Dein eius neruia reliquum, fobolem offert' fecundo tibia mouenti mulculo, ac deinf quinti etiam femur mouentis mufculi portioni a pubis ofle pronata? ramum deriuat,fupraq;me-QtMrti nemi dium l&gitudinisfemoris terminatur.8 Quartus cruris neruus tertio quidem dufiz'6/' fines' ortu fubfequitur,at fextuplo etia crafsior eft,atque ex uigefimiquinti ac trium lltnmfcu. fuccedentiumparium anterioribusramis potifsimum conflatur: nonfolum ^/ A* . omnium corporis neruorü crafsifsimus,uerum etiam quum hinc ä dorfalis gVifigu. medull^quafi terminoprincipiu obtineat,durifsimus, pariterq; ualidifsimus. c^\ul^ Hicneruusperitonaeo quoq;fubditus,interfacriofsislatus, &iliü os,quähsec tilomuf. offiinuicem dehifcunt, tanquamper^finumipfi peculiariter paratum duci- j tur,& mox* ramü ex pofteriori ipfius fede pullulat, qui aliquoufq; fubk primo cap.ljlt. femoris motorum latitans mufculo,tandem ad cutem procidit,foboles diftri *‘c’ ^ buturus Cuti,inferiori clunium fedi obtenfae,&illi pariter cuti,quse pofterio- charaa rem femoris fedem nonnihil ultra mediu longitudinis femoris integit. Cutis ffbKp enim fupra genu in pofteriori femoris fede repofita, ab ‘ alia quarti nerui pro- i*fi& chi pagine ramulos obtinere mox docebitur. Pofteaquam igitur quartus neruus 74‘ nunc ad cute deprompfitramu,m alias utcuq; grandes diftnbuit foboles in mu mxfi.chi. fculoru" capita digerendas, qua? a coxendicis öfsis appedice principiu ducunt, 7n\ quorum tria tibia? motibus famulatur,ac tertium, quartu Sc quintum tibiam ub^t. & möuentes coftituunt mufculos. quartu uerö caput,quintü femur mouetium efformat mufculu.Quartus neruus hinc inter mufculos pofteriore femoris fe dem fibi uendicantes recondi tus,deorfum fertur,ac paulo fub medio longitu dinis femoris0 ramum educit in quarti tibiam mouentis mufculip partem ä ozflgcu. femoris ofle,ac fi peculiaris eflet m ufculus, enatam. Ab hoc ramo propagines in cutem excurrunt humiliorifedi pofterioris femoris regionis iuxta genu qlfig.cbl] obduftam. Simulatq; quartus neruus inferiorum femoris capitum radicem v5,ult fpeftat,q utrinque unam edit propaginem,inr capita mufculorum difleminan r i/tai.*, dam,qui tres primi pedis motores enumerantur.Quando autem quartus ner fs"* uus ins finu' confiftit,quem duo inferiora femoris capita mutuo dirempta ef- * ,fe. cap. ficiunt, in” duos crafsitieinaequales truncos partitur,a quibus uniuerfte pro- *°Jib‘clh*' pemodum tibiae &pedi item nerui ofFeruntur.Nullus enim in tibiam neruus 7*.g' ‘ * procidit,a quarto non didu£ius,praeterxramum fecundi crus petetis nerui in- “ teriori femoris Sc tibiae Sc pedis fedi exporreftu. cuius etia uices is quarti ner- * »figur. ui7 ramus non femel fubire uilus eft, quem paulo pöft fecundum internam ti-biae fedem (uerfiis furam tamen magis) fub cute ad internum ufq; pedis latus char.s3. diffundi feribam, Caeterum neminem mirari uelim;quöd quartum neruum nonfecus HUM,ANI FJt%tlCuA A12BX 11II '5$i nonfecus quam fi unicus eflet,non autem (ut Galenus docet) geminus,fecun dum totam femoris longitudinem fermone deduxerim: quum uniuerfus in piunlmfuni-homine unicam obtineat circunfcriptionem. & fiquis ipfiusqua inueftitur cf“%J™fUre membrana unguibus dirempta^hunc uelut in duosneruos dirimere propo-(quodleui etiam fitnegocio,fi manum ab ea~ fede, qua neruus prope fe moris inferiora capita bipartito fcinditur,furfiim ad mediam ufq; femoris Ion gitudinem duxeris) etiam licebit in quämplurimos neruosipfiim hac ratio-ne diuidere: quum is aliud nihil fit, quam plures nerui inftar plurium re&o-rum funiculorum protenfi,& membranis circundati. Ac proinde ea ratione, qua quis quartum neruum geminum efle cotendet, ego illum decem Sc oftö neruis conflari aftruam, quum aliquando tot ipfius portiunculae feu funiculi illos ftudiofe numeranti occurrerint.Quotcunqueuerö quartus neruus con-ftet partibus, in poplite, uti prius dicebam, uniuerfus in duos impares dirimi-77. tur truncos.3 Exterior, qui & gracilior eft, uerfus fibula? cum tibia connexum utt.fig.v. prorepens,mox1’ramum ä fe profert,qui fecundum externum tibiae latus, °cbJf^9 exteriorem q; malleolu, ad pedis ufq; externam fedem, minimumq; digitum, uit.fig.s, fub cute exporrigitur, furculos utcunq; graciles ipfi conterminae cuti totoin-lbfr?9 ceflu offerens/ Praecipua uero exterioris trunci portio,1 lep timi pedem mo-ffmJc uent*s mufculi caput fubiens,c ramum ex alto quoque difpargit fub cute,ultra «Ai«, medium longitudinis tibiae excurrentem, quae anteriori tibiae fedi obduci-ch* tur/lpfum autem5 praecipuaeportionis reliquum, iuxta fibulae externum k-so uit.fi' tus defcedit,inter feptimum eum muftiilum,&:ho£fauumpedem agentium fTfigur occultataj dc illuc ufque prorepens, ubi inexaftos tendinesilli mufculi defi-cbar.81. liunt, uerfusq; exteriorem malleolum reuolui incipiunt.‘Interior idemque crafsior diuifionis, quam quartus neruus in poplite molitur, truncus, refta himufcu. deorfum incedit, & ab interno latere*ramum depromit,fecundum inter-i z/twr nam tibiae fedem,modice uerfus pofteriora ad internum malleolum, 8c hinc dwr.°8*, ad internum pedis latus ad pollicem ufque fub cute exporre&um, Sc utrinq; fzffigur, foboles in progreflu perinde äfe edentem, ac reliqui afliieuerunt rami, inter chara.8j. ‘cutem carneamq;nobis uocatam membranam excurrentes. Huius generis fffig.fr. alius adhuc ramus,etfi non adeo infignis,ab interiore quarti nerui trunco,hu-c/wr.b4. militis paulo quam nuper di&us emittitur, in cutem quae furam integit, ua-ml hgur. rie difleminatus. Verum ipfe truncus in tibiam nunc plene delapfus,ac fub , mfc, bi edit"1 propaginem,ubi fibula primum ä tibia hic iuxta genu dehifcit," mem-^ braneiq; ofla ea ipforum tota longitudine neftentis ligamenti fuperior fedes fc. occurrit. Propago enim illa ligamentum hoc permeat, & in anteriorem ti-lmfc. ^iae fedem du&a, fecundum illud ligamentum deorfum repit, inter0 mufcu-tah.r, lum pollicem extendentem, &p eum qui reliquos pedis digitos extendit, re-condita,illisq; quibus attenditur mufculis foboles quoque difpenfans.q Quod ■r/ors* autem ipfius eft reliquum, tina cum diftorum mufculorum tendinibus per Tl "ubX tranfiuerfum incedit ligamentum,in anteriori tibia? regione iuxta pedem * *tabr occ^rren^ Atque quum propago haec infuperiora ufq; pedis contendit,5 muti fi! cU Potifsitnüm diftribuitur pollicem, 8c tres ipfx proximos digitos in ex-m figur ternurP ^atus abducentibus. Quemadmodum uerö'propago haec antror-churAs. fum ab interno quarti nerui trunco educitur,ita quoque“ alia (fed multo gra-X u mfc. cilior) in pofteriora ab illo diftribuitur, inter pofteriorem3" quarti pedem mo yvitabl uentium mufculi fedem, Sc anteriorem7 duorum primorum mufculorum eidem tah.T in* ter R et S o s muj P 4 tab. ^NZ>. VES. *DE CORf- KV M F^i% L /S. 1111. eidem muneri prarieftorum regionem eoufq; defcendens, Iparfaq;: ac trium horum mufculorum tendinesinuicem plene non uniuntur. Potro’ quod ex * t $gur: quarti crus petentis nerui trunco interiore adhuc fupereft, fecundum pofte- ^ *#7 riorem ribiaefedem,cumb quinto pedem mouentiummufculoj&'fecundo b \tmfc &dtertio pedis digitos mouentibus,deorfum fertur:& illorum mufculorum >E- tendinibus concomitatum, adpöfteriorem malleoli interioris ledem reuol- tab.A uitur,pedisq; inferiora fubit, muiculis inibi repolitis attenfum, & ita in furcu- * l%mf' los dilfe&um,ut duo fere humiliori cuiufque digiti communicentur fedi,to-tusq; quartus crus adeuntium neruus eum in modum ablumatur. In cuius fe-rie (potifsimüm uerö per tibiam) commemoranda, fi haud leuiter ä Galeni placitis me declinafle animaduerteris5non fitoblecro moleftum,ipfius de-Icriptionem cum uerahumani corporis feftione expendere: ut una mecum difcas,quam timide quantumuis etiam probatifsimis autoribus ueniat acqui-efcendum. Quibus autem modis neruorum omnium feftio opportune fit adminiftranda,fiib finem trium lequentium librorum fuo loco utcunq; enarrabo: nuncgrandiore neruorum imagine quarto huic libro Colophonem adie£turus. NERVORVM NERVORVM DELINEATIO, QVAE SEPTEM PARIVM NERVORVM QVI A CERE- 2Z0 ET DOZS^LIS MEVVLLUE INITIO f R S CWNTV R ORTUS ‘PROTOtilT, ET Z> ISTR12V- tionemferiemj omnium parium qu non omnes neruoru feboles literis infigniturus fum. T Septi tranfiterfifinifter ner uns, quem citra aliam chara flem operam ex quarti, quinti & fextiparium propaginibus efformari confeicis. Nerum a quinto pari, cuti fummum humerum inueßienti, dein mufculo brachium attollenti pracipue diflributm. Primus brachij nerum,ipfius^propagines hic in cutem excurrentes, Secundm brachtjnerum, ipfim% in anteriorem cubitumße flentium mufculumfoboks, Tertim brachij neruHS,ipfim£propago,cuti aMentrem brachq federn induenti oblata. Tertij nerui propago ad pofleriorem mufculum cubitumfleflentium. Secundi nerui portio,tertium accedens neruum. Hamm fecundi nerui caput adiens longioris radium in pronum m« uentium mufculi. Secundi nerui dißributio in duos impares ramos. Minor rammfecundum radium cuti ad pollicem ufy exporreflm. Craßior ramm,mox m duas propagines dmfus,quarumferies in con feicuo efl. Tertij neruifeob oles, in mufculo s internam cubitifedcm occupantes di geßa. Tertij ramm radio exporreflm, ac dein pollici & indici O' medit furculos offirens. Quartm brachj nerum. at^ inferius e ramos notat mufeulis cubitum extendentibm depromptos. Quarti ramm,internam brachij cutem adiens. Quarti ramm,externam & poßerior em brachtj accedens cutem. Quarti ramm, cuti externa cubiti digeflus. Quartipracipua dißributio adingreJJum cubiti. Quarti ramm radio exporreflm, & externafidi pollicis,indicis, medijfeboles offerens. Quarti ramm,ulna exporreflm, & mufeulis ab externa ipfmfede initium ducentibm ramulos exhibens^c ante brachiale cejfians. Quintm brachtj nerum. Quinti nerui feries in mufeulos ab interno brachtj ofiis tubere pronatos. Quinti nerui ramm, ulna exporreflm, gy interna fediparui digiti9 CT anularis,aliquando medjramufculos difiergens. Diflimodo rami feboles,in externam manuifidem reflexa, exter na parui digitifedi O' anularis er medj fur culos dißenfans. Sextm brachij nerum, ipfim^fub cute tantum duflafienes. Quis uero brachtj neruorum fit exortm, eorundem j3 principiorum plexm, tbflque notis prompte dignofeitur. ■ r, r, r Neruifunt tntercoftales, iUicpraeißt qua cutn toffk tMmyuM wßt* fluntur. s, s Rami in poßeriora dedufli,hic etiam undi% obuj. /, t Huiufenodifeerie nerui mufeulos adeunt thoracis ofiibm infiratos, u, u Propagines indicantur,fexti paris neruorum cerebri ramum c« a-rum radicibus exporrettum augentes. V X r z 4 b *>e f & h,h k>k U m M y k,x Propagines neruorum ex lumloru uertebrk exilientium, qua abdominis (y huimfedif mufeulis & cuti dijpenjantur. Neruulm tefiem fiequenterpetens, hicd re-feflm. Trop aginesfextumfemur mo uentium adeu* tes mufculum. Trimm femur petens nerum. Trimi nerui propago,cuti oblata. Trimi neruipropago, altim inter mufeulos - 4tbfumpta. Secundmfemur petens nerum. Secundi nerui fiboles, per internam femoris CF tibiafedem ad pedis ufi^ fitperiora fub en te excurrens. Secundi nerui propago, mufeulis anteriorem femorisfedem occupantibm deprompta. Tertim femoris nerum. Tertij propago, internam femoris cutem implicans. Tertijpropago mufeulos adiens. Quartm femoris nerum, cuim exortm aque. *t<^ trium fuperiorum eilconfeicum. Series anten orum propaginum inferiorum pa rtumefacro ojfeprodeuntium. Dorfitlis medulla extremum. Quarti femur petentis nerui propagines, ad capita mufculorum a coxendicis oßis appendice prodeuntiumJparfa. Quam nerui feboles, in pofleriorem femorit cutem ad medium ufque longitudinis flemorit excurrens. Tropagopracipue in quartum tibiam mouen-tium mufculum, ac dein in reliquampofierio-rem femoris cutem iuxtagenu digeßa. S oboles in mufiulosffarfa ab inferioribm fie*> moris capit ibus pronatos. Quarti nerui in duos truncos dißributio.ae w quidem minorem, f uero infignior em notat. Minoris trunci propago,externa tibia cuti ad parui digiti ufife extremum dififufa. Tropago fibula inter mufiulos experrefia. J{amulm anteriorem t'ibus, cutem implicans. Grandioris trunci ramm, interna cuti tibi4 *dpollicem ufy dgeßm. Grandioris trunci ramus, pofieriori tibia fett Jura cutiexporreftm, V Grandioris trunci ra- ntusTqiii ligamenti* fibulam tibia t qua hae offa inuicem dehifeunt, committes permeat, ac dein ad digitorum ufifo /uperiora excurrit. Tracipua gradior is trii Ci portio, inter tibia os CT calcem pedis inferio r a petens, fingulisj3 digitis furculos offerens. LIBRI Q.VARTI FINis, Z7"r*i' f 1 . *taMž Mm . >iv-. ‘^5‘ i * r-ryt 'v a &HIIÄ ssßät .... ■ .. . ■ - .' ■.. i • - ■ , V;^#- : • ; ■ ;■ V - : r' \ . TTT UV7""r- ~"1' 4 ^'*1 ■ • . ; i ; v- V> ' > >- ' ' ' 3 ':;s ■'• := v ' . . : v- ' > ■ ■ ■ 'o-' ... v ■ ■•: v - *^-1 % : . . ' s ., f,.. ,, r ,, ,} vi A j'i> '• -1 f s* K* - » _ I g . /:- J P siL - >-, ' '•V- - y. , . . - v \ s >• •' ■-■ ■ ■ X" * J' V DE CORPORIS HVMANI FABRICA LIBER Q.VINTVS, ORGANIS NVTRITIONI aVAE CI-bo potuq;fit,& dein propter partium connexum ac uiciniam inftrumentis u- ras feriatim fimulq; mox in initio oftendens, quo minus eaedem figurae plerifq; Capitibus pafsim praeponendae üeniant. PRIMA Q VINT I LIBRI f / g v z PRIM AE FIGVRAE, EIVSDE M'a V E characterum Index«. ? s e n t i ßguratantahumani corporis portio delineatur ,quanta adpertionaum oBendendum fufficit: exprimitur enim bic anterior perit onai ßdes,fe flionisfene ab oft o abdommismußulu hbera}nulUq^ ex parte dijjefta. %^4, C, jD His charaBenbm peritonaum infignitur. Ei E Linea a mucronatapeBoris oßu cartilagine adpubis ußy oßium commijjuramprocedens3 cui oblique defien* dentwm & oblique aßendentium, & tranjuerßmprocedentium abdominis mufculorum neruoß tenuitates pertinaaßime comafcumur. F VmVh F ZJmbilicus, quem inter dißecandum etiam ademptis abdominis mufculis,gratia opportun# umbilici uafirum demonftrdtionx, refiruare filemus. § Seminaria finiflri lateris uaja,fuis membranis, quas a perit orno mutuantur, adhuc obuoluta. H Seminaria dextri lateris uafit. / Vena ac arteria, quapotßimum inferiori fidi reBorum abdominis mu/culorum exporriguntur, quorum & hic quoq3propenaet portio,pubis oßibus adhuc connexa. ^ Uena &* arteria, qmfub ojjepe floris exporrefla, in anteriorem abdominisfidem pro labuntur,pracipue retiis abdominis oblata mufiulisa acJuperiorem abdominisfidem uniuerjam quot^ implicat es: quemadmodum ilU quas / infigniuimus,per humiliorem, pubis oßibus uiciniorem abdominis regionem expaciantur. Z Soboles uenarum in peritonaei latera excurrentium, ac ab illis uenis deduBarum, qua aut a coniuge carente uena,aut a cauageniculatimpronafcuntur,qua ipfius caudex lumborum uertebris colligatur. M Tranfuerfiabdominis mufiuli portio 3aperitomo dwulß,retrorfimcyfiexa. *N Ilium oßis fides hic nuda condicitur, cui obliqui tranjuerfy abdomim comittebantur mufiuli. ZJerum quum prafintifigura,uti etiam fubfiquentibus omnibus3 ea duntaxat organa explicare uijum fit, qua hocpertra flabuntur libro, non eÜ quod illas quoq3 indicem part es, qua figuris ob hoc adduntur, ut defiribenda partisfides in conffteflupromptior ejjet: cuiufmodiinhacfigura eH thoracis inferiorJedes, ab dommis mufiulis, & ijs qui brachia &fiapulas agunt, libera: ut & femorum initia3 cute duntaxat denudata. SECVNDA QVINTI LIBRI FigVRU. H SECVNDAE SE C VN D AE FIGVRAE, EIVSDEMUVE characterum Index* hfae c figura primamfiBionisferiefubfiquitur. hic namc^peritonaum reBa Unea a peBoris bßis mucro-nat d cartilagine ad pubis ufiy os ita diuifum eft, ut umbilici uaforum nullum uitiauerim: dein tranßerfa fi-člione a fimHro ilio ad dextrum duBa, quatuorperitonaei anguhab anteriori corporis feie inpoßeriora refiexi conficiuntur. Tr sterea umbilici quoq^pdrs, una cum ipfius uaßs,qua pentonaopnus conneBebantur, oculis fiubiacet. ^Ad bac,prafensfigura iecorisportionem, & uentriculifedern >ac omenti inteßinis obduBifitum in-dicat, quem omentum obtinet}quum mamb ut ipfum uerfi* pubis os inter diffecandum trahitur, fi quandofur ßm uerjusfiniHrum latus (utiplerunq3 accidit) retraBum adinuenitur. C, D Quatuor peritonai partes diffeBa, ac in poßeriora reflexa, adeo ut interna antenoris pentonai fedis regio bic ex feBionis fene in conffeBum uenent. E 'Umbilicus a peritonaeo liberatus. F ZJena ab umbilico in lecur porreBa. § Vena umbilici in iecoris rimam ingrejjus.. H) bf Tortio lecoris, ex gibba ipßusfide apparens. / Tracipuum ligamentum iecurfipto tranfuerß conneBentium, quoduerfius dextrum latus mucronata cartilaginis confittit. Scutum enim id ad finiHrum latus / confficuum, mucronata efi pe Boris oßts cartilago. Dextra arteria ab umbilicoficundum dextrum ueficafundi latus ad ramum quendam magna arteriaprorepens. L SiniHri lateris arteria, ah umbilico ficundum ueficafiniHram fidem,adfiui lateris quendam arteria magna ramum exporreBa. M Meatus, quo a ueßcafundo foetus urina inter duas illum imoluentes tunicas expurgatur. 2V Ueßca fundus. 0 Ter it onai ad ueßcafundum nexus. ? Ventriculiantenorpars,qua neqfiecore,neq^ omento obtegitur. Caterum hac uentriculi fides ob bocamplior apparet, quoduentriculm quem hic depinximus ,impenfe inflatus fuerat: quemadmodum O* huius cadaueris ueßca paulo quo^ elatiusfolitoßpra pubis offafuperiorißa parte efferebatur. Q Q, ÖlQ. Omentum. R Vena & arteria [imul cum neruo dextrafedi inferioris partis uentriculi exporreBa< S SmiHri lateris naß qua finiBramfundi uentriculi fidem amplexantur* 7 Hac fide dextri laterisuafafiniBris comittuntur: acproinde etiam %,T& S futuram indicantium ^Ayu ßoteles tertio Hifioriade animalibus libro,ut & quarto de ^inimalm partibus, meminit} quum a medio uen-tre omentum oriri dependere^ ajferit. V, V Vafirum uentriculi fundum perreptantiumfiboles, huc geniculatim in uentriculum frarfa. X) X Venarum arteriarum^ propagines ßup er ion omenti membrana exporreBa, & multo adipe undiq3 cinBa. TERTIAE FIGVRAE, Q.V A M S E QSV ENS proponet pagina, eiufdemcp chara&erum Index. Te i figura ficundam admmiHrationis ordinefubfiquitur, ac humiliorem o?r*enti membranam a fiiperiori drnuljam laceratam^gerit. Superior enim omenti membrana anteriori thoracisfidi hic eft exporreBa, & uifurfum fimul cum uentriculo ex perit onai amplitudine euulfa,ut uafirumferies in conffeBuforet, qua ad pofteriorem uentriculi ßdemin inferioris membrana omenti fuperiori parte admodum numerofa con fiBit, utj^ etiam inferioris membrana omenti ortus ac natur a promptiusffeBaretür.qua hic itainfiniHrum latus, furjumc^ tolleBa cernitur, atqj miuerfi omenti pars intefimis alio quin obduBa, furfum conuulfa inter diffecandumplerun^ occurrit. lnteßina autem nufqumperturbata, fuo loco hic iacent: uti & lien quoycu« ius etiam pars oculis hac figurafubijcitur. A/ • Jft. N &* 0 eadem hic atquin ficundafigura notantur.nam indicat umbilici arteriam dextram, L ue rofiniftram. JkC meatum, quofvetus urina in exterius ipßus inuolucrum excernitur, quuj3 hic, ut &ar i enaf obtruncatus concipitur. Caterum 'H ueßcam notat: 0 autem per it onai cum anteriori ueßca fide conexum« In hac figura perit onai anmlos.qui fecunda foura ^4,3,C &* T> inßmiti erant, reficuimus. Caterum extuberansp ßimm, \ TERTIA QVINTI LIBRI FigVItiA. « ßinum, qua uentriculi exporrigiturfundo, ac inferiori membrana omenti, uice mefinterij utitur, d Hic lien quoque, et fomento obducitur, protuberans ßßoBendit, ad quod etiam pellucida omenti iuuatfib-ßantia. Inßrior omenti membrana bic modo, qua uentriculo fubijcitur, quampluribus notanda erat charaBeri-siuerum quo minus illam charaBer um copia ob liter ar em, eos in fubßquentifigura ponendos duxi, praei-pue quum leui opera leBor eofaem charaBer es utrififfiguris inibi adbibitosfingere poßit,ubi ambaßgura idem exprimunt. Q.V ARTA QVARTA QVINTI LIBRI F igVRU. a v ART AE F I G V R AE, ' E I V S D E M^V £ chara&erum Index* c figura omentumfiiis quibus adnafiitur,autpotius a quibus mitium ducit,partibus hberu, & mild interim ahafede diuuljum delineatur, wtegraj^ fua conftruBio, &pracipue uenarum, arteriarum & ner-uorumper ipjumferies, O*glandulofa corpora ipfiinnata commonHrantur. Injuper quam concinne omentum jacculo,aut pera, aut minoribuspifiatorum retibus aßimilemr,hac quo (^figura dijcitur. e, es e Omenti circulus,fiu orificium, quo id mitium ducit, fifif Omentijupenoris membrana anterior facies. &>&£ Inferioris omenti membrana anterior jacies, at hac non integra, ut fuperioris membran* anterior facies, hic conff icitur: quum ea tantum injerloris membrana, fides obuiafit, qua uentriculo fubfi emitur, at q^ad colon ufq> inteßinum, qua id uentriculo exporrigitur, pertinet, reliqua intenm infirioris membranaparte adhuc a juperiori membrana obte fla, &fiquentifigura utcunc^ proponenda, b, i, ^ Tribus his charafleribus adßmürum latus fiuperioris membrana omentipofitis, omenti confiruflio infignitur. Nam h omenti partem notat membraneam, uenis arterij^ & adipe quoq^ carentem, i uero uafa indicantur, autem adeps uafis attenfus adnatus 'ue exprimitur. *^tq3 ut iHos charafleres hac omenti par te repofui, ita etiam quauisipfiusfede eos potuiffe collocari,nemo ambigit. I TJena portae caudex, qua ex lecore prodiens,inferiori membrana omenti continetur acfufjulcitur. m Arteria,iecoris cauum & bilis ue ficulam petens,ner uoq^ concomitata, qui a dextri laterisfixti nemorum ce rebri paris neruiramo, dextri lateris coBarum radicibus exporreBo depromitur, aciecoris cauum, bilu^ue-ßculam adit. n rincipium uenapoßeriorem inferioris uentriculi orißcij jedempotißimum accedentis, arteriam habentis coniugem. o, o Arteria & uena & neruus,fecundumfuperioris omenti membranaprincipium, dextra fimdi uentriculi fi-di exporreBi. p,p /Uorum uaforum qua dextra fundi uentriculi fidi exporrigunturfur culi, corpus uentriculi implicantes, q,q Ditiorum lam uajorum, quafundi uentriculi dextra fidi exporriguntur propagines, in jup erior em omenti membranam ßarja. r Uena arteria^ duodeno inteßino et ieiuniintefiiniprincipio exporrefla, neruulucy ficiujrequeter admittetes* f Torta uena m duos truncos bipartitio. quod uero nens r O* o indicatas hic elatius quam m nuda porta ue* na figura delineauerimusyin hocfaflum putato,quod earum uenarum ortus in hunc modumfiubimeuariet* t Dexterfiugrandior uena porta truncus, m mefintenum,adeoq. i% ipja int eßwa excurr ens* u TJena, inpofienorem uentriculifidem citra arteria conjortium aißributa» cc 2 x Ven* x Vena cm arteria & neruo in dextram inferioris membrana omenti federnjjiarfa, ac colon quo^ inteßinum hac parte accedens. y Vena fimul cum arteria in uentriculipoßeriora excurrens, tandem corona inßar ftiperius uentriculi orifi- cium ampleclens.uerum huius uena arteria^ tanta duntaxat delineatur portio quanta inferiori membran* omenti fSinetur. et hic gradior mefenterij arteria nonihilJe offert, etiafi minimo interuallo inferiori mebrana ometiJuffulciatur. ß Truncus arteria:, qui inferiori omenti membran* intertextus, uentriculo jecori, bilts ueficula,colo,qua id uen-tnculo exporrigitur,ac dein lieni ramos depromit, neruosl^ has partes adeuntes concomitatur. y Uena fimul cum arteria & neruo, mediam poti fimumJedemfubiens inferioris membrana ometi, & ramos quoc^ offerens colo inteßino, qua ad uentriculi prorepitfundum. cf1 Vena conium arteria expers,qua finiÜraJediinferioris omenti membrana pauculas foboles (ut&ipfam* cilis eH) diffundit, t t Venar um,arteriarum & neruorum in lienempries. 1 Vena Pariter cum arteria nerUOct, uentriculiJundi finifirjJediexporrefta. H,k (ßandulojüm corpus,inferiori membrana omenti innatum, uajorumefo roboriprafiflum. Q ^landulofi corporis,quod duodeno inteßinoJubnaJcitur,portio. QVINTA QVINTI LIBRl FI g VR ^t. 0 Ai av INTAE FIGVRAH, E I V S D E M'aV E charačlerum Index«. Qr j n figura omentum aliter prorfus quam quartafigura expreßmus. totam nam^coh intefiini fartem e corpore reJeBam buc repojuimus, qua a iecoris regione fecundum uentriculi fundum ad lienem ufy 'pertinet, atq2 in hominibus uocata nobis inferiori omenti membrana ad dorjum continet ut. T)em cum ea coli parte,inferior omenti membrana oculis quoq^fubijcitur,magna iamJupenoris membrana omenti portione di firaBa & abfetta, ut omenti ad colum inteßinum connexus coalitus^ quouis tandem modo demonflraretur, inferiori interim membrana non ita atq3 in tertia figur a infife conuoluta, &fiipra colum quafi contraBa. X C, D His charaßeribus eius omenti partis portio infigmtur, qua a dorjo pronata, uentriculi pofieriori regionifubijcitur,ac mefinterij quafi modo duabus [ibi inßratis membranis ejformatur,coli partemfecundum uentriculifundu exporrefla continentibus. Caterum cB,C,T)priuatim quada, uti modoJubiungajnfinuatur. Trima uena a fimttroporta uena trunco in humiliorem omenti membranam ffrrfa, cum comite fibi arteria, & attenfo ipfiplerunq3 neruulo. C Secunda uena,eac^ mfignis, a fmi&ro etiam porta uena trunco in inferiorem omenti membranam diffuja, & pra caterii huc pertinentibus uenis, colo inteßino oblata cum coniuge ij?fiarteria, cui quibufdam fidibus ner-uulus attenditur. 7) Hac . tke uma fimiliter a porta tum omento offertur, quum uenanuper C inßgnita, hanc omenti & c oh int e fini ßclem nonfittis implicat, £, Hic uinculo coli wteftini pars eH intercepta, &poßmodumpraßfla, qua iecoris cauofubffemitur, aut dextra te corisßdimaxime eH contermina. F Coli inteftim portio hic quoq2 uinculo eH intercepta, qua lieni incumbit. atq3 ita totam coli regionem ajferuaui-Q,(j. mus,qua uentriculifundo exporrigitur, ac Cj 0* Cj inßgnitur, HMH Hx charafleribus inferioris membran* omenti pars indicatur, qu illiscy adnato fipto tranjuerfi retrorfium au^ in latera flexum. C 6 ‘Primanum ligamentum, quo iecur humanumfepto tranfiterfo co lligatur. 10*1)6 (fiibbi lecoris magnafides. E 6 Portiuncula fyena ab umbilico iecori inferta. F>F 6 Ventriculi anterior fides,qua hic ampla occurrit, quoduirihuius uentricuhis cibis admodum erat turgidus, C 6 LienisfimHrum latus,fiu ipflus pars in corpor, is anterior a uergens. //7 Ventriculi portio,qu 9' 9 Colon mteflinuin: H Reßi mteßini initium. 1 Ve[ica,cuiperitonaum eapotißimumfide connafcitur,ubialteram ipfioprt tunicam. Mefinterij centrum,ea^ dorfifars^uaidaperitonai membrani* mitium ducit, qua magnam arteriam & cauam uenam hic uertebrarum corporibus adneBunt. L, L Q>rpusglandulofum, mox in ipfa uafirum dfiributionep oft um, qua mefenterij centro inferuntur. Jrf, Glandula uafirum dißnbutionibus interiett<£> uaja in ipfi per mefenterium moliunturprogrejju, VNDECIMA QVINTI LX- 2 2tl FigVX^L VNDECIMÄE FIGVRAE,^ EIVSDBM'aVB charaAerum Index* ZJ n d e c i m figura ipfumduntaxat delineatur mefinteriumfe corpore exemptum,omnibusj? par tibus ip[i comat is liber um,prat er quam ab inferioris membrana omenti portione3 qua co lon dorfi inibi colliga-tur,ubi fecundum inferiorem uentriculifidem procedit. ( haraBer ut & in decimafigura, mefenterij indicat centrum. *lH% HaraBeresfimiliter atqjin decima,glandulofim corpus notant, totius mefinterij maximum. , M Qlandula illis interpofita uafirum difjeBiombus,qua iam mteßinis appropinquant. "Nt 0 His charaBeribus mefinterij circunjcribiturpars,tenuia mteftina dorfo alligans. ad Qjtfy mefinter ij indicat portionem, colon inteßmum dorfi affirmantem, qua id a dextri renisfide ai cauum ufife lecoris protenditur. ^ Pad R ufiyinferiorts omenti membrana partem notat, qua colon tota illafide dorfi committit, qua idficm* dum uentriculi fundum exporriaitur. X R ad Sufy mefenterij infmuat portionem colo inteßino tota ca fide propriam, qua id a lienis regione ad re- ciumujpnteßmum pertinet. S,TQuod S T Ouod S &T intercluditur, mefenterij pars eH,reBum inteßimm dorfo neBens. V Hac [ede mefenterij naturam exprimere conati fumus, quandoquidem unam mefenterij membranam ah aU XX ter a unguibus diuulftm pinximus: uni quidem X,alteriuero T Ebibentes. In harum membranarum me* dio, mefenterij uaja excurrunt, &> ipfm adeps, ut &glandula,etiam continentur, quemadmodum in uigefi-maquarta huius libri figur a quo^ ett cernere, ad charaBeres FtF <& Cj,Cj% DVODECIMA aVINTI LIBRI FI- qVRU> QVUE IUM (PRUECET>ECNT1/)tj! meatuum delineationem exprimens. CHARACTERVM DVODECIM AE ET dedinaetertise figurarum Index* T s e n s charaŠerum Index,duodecim* &* ^ecimatertiafiguri* haleturcommunis, ac proinde quum charaBer occurret duodecim*figurae peculiaris, illi i fiubiungemus,illis qui decimatertiapriuatimm-firibuntur,2 adieBuri.Siuero quis utrifi^figurisflmulcommunis erit jlli i &* 2 addetur. H,hfi ‘Peritomi una cum coflis euer fi portio. hK^i Cauum iecoris. Z. 1 ‘Portiuncula gibbifidis iecoris. M1 JecorisfiBio,cuifoetum alens uena primum inferitur. 2V", 2sf 1 J'Rimae acimpreßiones & tubercula in iecoris cauo iuxta uenaporta exortum confyicua. uero Juperius, fieU ßniHrum,feuipfo T uicinius, fidem indicat, qua ab umbilico procedens uena, iecoris cauo, ubi porta caudex prodit,inferitur. ^b JfrC enim ad finiHrum Tsl ufy foramen pertinet, quod libere quodammodo per iecoris corpus umbilici tranfmittit uenam, ad fidem illo infignitam. 0 i Ligamentum finittram iecoris partem (qua m angulum quodammodo acutum definit )ßpto tranfuerß hic colligans. $ 1 Smus lecori bic incifits, ac fiomacho cedens, ubi is Juperiori uentriculi orificio continuatur. i? 1 'Uentriculi fimHrorfum ueluti ex perit orni cauitatepreffus. 2t 1 Uentriculifaperius orificium,feufiomachifinis, una cum uenis,arter ijs, & neruis id orificium amplexat ibus. S 1,2 Humilius uentriculi orificium, ipfiusiy duodeni mteflini initium, quod in duodecima figuraficus quamficun-dum naturam fi habet, antrorfium refleximus, ut in confyeBum uemret bilis ueficula meatus m ipfum infertus, ac mox c notandus. T1 ‘Neruus iecoris cauo infertus, & a neruis diduBus uentriculifuperm orificium implicantibus. U 2 %Us ueficula. Hac in utrifij^figur is eU confyicua: uerumpriuatim illam duntaxat in decimat er tiafigura cha~ rattere notauu acproindeprimum decimatertia,ac dem duodecima mentem hic & in fubfequentibus aliquot charaaeribus accommoda,quod duodecimam charaBeribus haud oh (curandam duximus. T5* c7} 7 * r 1 • jl,a. 2 mus uejicula meam per iecoris corpus inter porta uena & cana item uena ramos exporreBi. T 2 Uena porta propago m iecorisfubflantiam diffufa. £ 2 Uena cauapropago m iecorisfubflantiam digefia. Uolui enim hic utcunq? exprimere uafdrum in iecorisJub~ flantia fitum, quificilicetporta uena rami propaginibus caua fubijciantur, & quo 'nampaBo in horum medio bihs ueficula meatus excurrant. Quamuis intenm modoficantibus,porta uena propagines,caua uenapropa~ ginibus continua ejfeuideantur. a 2 Concurfus coitus ue meatuum bilis ueficula, qui per iecoris corpus digeruntur. 2 ^'fcufa bilis ceruix,cui meatus ex iecore duBus,ac a notatus inferitur, commumcy efficitur. c 1, 2 Bili* ueficula meatus, in duodenum infertus intefiinum. In decimat er tiafigura duodenum mtefimum humi-d. hörißde apertum finximus3ne meatus illm infer tio d notata lateret» t 2 Arteria e 2 Arteria in iecoris cauum & bilis ueßculam digefia. f z Nerudu* tecori Grbih* ueficuU communis, & a fix ti fari's neruorum cerebri propagine depromptus > qua dextri lateris coBarum exporrigitur radicibus, g 2 Tenues p orta uenapropagines jin bili* ueficulam excurrentes. h i Torta uena caudex. id i Cjlandulofum corpus, quod duodeno inteßino adnafiitur5 uafad ipfi exporreBa opportunefuBinet. i Mefinterium. Verum (ingulicharaller es priuatim quid indicant. f enmuena porta dextri (eugrandioris truncidißributioneminmefenteriumnotat. I uero,glandulofitm corpusinmefinterioprimisuafirumdiftri-hutiombus prafiBum. m autem, mefenterij infinuat partem, cui colon inteßinum tota illafide committitur i qua a dextri renisfide ad iecoris ufy cauum pertinet. Hic namc^ colum inteßmum a mefinterio diuuljum eB, quo mefinterij centrum aptius delinearetur. n i Vena qua fiubpoßeriori relli inteftini fededeorjum protendit ur3 ipß^ reBo inteßino fibolesporrigit. o j Ve ficafundifuperiorpars etiam bic eB confiicua. p X Quod hic extuberaty dexter eH renfiua pingui membrana adhuc obteflus. q i - Meatus urinarmda dextro rene urinam in ueficam deducens. r i Vena & arteria fiminales dextri lateris, f i Vas fimen a dextro teße uerfus ceruicis uefica initiumperferens. DECIMA QVARTA Q VlNTkl 1,12X1 FigVRUi UNTERIOKEjk integri uentricuh & ßomachijaciem exprimens, una eum ueni*i diterqs & ner ut* uen-triculo infertis. \ DECIMA« D ECI M A QVINT A Q V IN TI £12X1 FKfVRU, mTEgzrVEN- triculi O* ßomachi poßeriorem exhibem faciem. CHARACTERVM DECIMAE Q. V A R T AE ET dedmsequintse figurarum Index,. C H >A \Ci,2 ^ 3 ad C uf% duBusfiomacHipertinet in dextrum latusfuper quintam aliquotfiquentes thoracis uer- tebras modice decimans. C>jD 1,2 Cad T) ufy ßomachi duBus infignitur,ex dextraßdefniBrorJum fipra magna confiendens arteriam, & perfeptum tranfuerfum in uentriculiJuperius orificium pertinens, E,Ei T>ucz tonfilU, qua non procul aßomachi fide in oris cauitatempertmgente di flant, F,F 1,2 Cjlandulojum corpusßomacho jrequenter adnatum, qua quinta thoracis uertebra corpori infidet. £*1,2 Superius uentriculiorificium, tf \,2 Inferiusuentriculiorificium. 11,2 Superior uentriculi pars. K, i» 2 Ventriculi demifiorpars,fiu fundus. L,L 1 interior uentriculifides. MH 0 2 Toßerior uentriculi fides. ? 1,2 ‘Duodenum intefiinum, quod hic ad ieiuni inteßiniprincipium refeBumfinximus. 2 -B^is ueficuU meatus} in duodenum intefimum infertus. 2t 2 Hic charaBer in interna diBi nuper inteßini fi de mfitur, infirtionem meatus illius notans3 quem modo in- f imiui. triculi orificium dißnbuta. mein elatiusuen d d V 1,2 ?ro~ V i, 2 'PropagofiniÜri nemi parisfexti neruorum cerebrifiomacbum ample Bens, X 2 SimHrapropaginis ramus,fecundum elatiorem uentricuh fedem ad iecur ufy excurrens, hicc^quaiecoriprö* T ximws eH,T infignitut. a 2 Trima (uti do Brin* fludio nuncupare eamfolemm) uentricuh uena & arteria, b 2 Secunda uentriculum accedens uena,qua coniuge caret arteria, c i,2 Tertia uentricuh uena, cum coniuge arteria, O* neruo cpuoy fecundum dextram uentriculi fundi regionem exp one tla. d h 2 Quarta uentriculi uena, coniugem obtinens arteriam, & elatius uentriculi orificium corona ritu ample flens, e i Rami lamditta uena & arteria, qui fecundum uentriculi elatiorem fedem ad inferius ufy ipfius orificium contendunt. f 1,2 Quinta uena,fimul cum coniuge arteria neruo,finiar amfedemfundi uentriculi perreptans» g£ *>2 uena ac arteria, ab illis pronata uafis, qua lieni inferuntur• decimasexta qvinti LI3 7LI FI gv 21^4. DE CIMAE SEXTAE FIGVRAE, EIVS-demcp characterum Index* 'ffut c figura uentriculum afiomacbo ac inteftinis liberauimus,ac dein inner timus, ut interior uentrictt* lifedes,feufuperficies cibos & potus ample flens,in configeflum ueniret. Occurrit uero hic pofterior uentriculi pars: non autem,utmfiibfeijuenti,aut decimaquartafigur a,anterior. h Circulare uentriculi tuber, eafede conticuum,ubi flomacbus uentriculo continuatur,aut ubi elatius ipfm con ßttit orificium. Hiber orbiculatum, in humiliori orificio uentriculi apparens. DECIMASEPTIMA QVINTI LI31LI FigVR^. , DECIMAE* DE CIM AE SEPTIMAE FIGVRAE, E I V S-dcm'cg chara&erum Index«. sAE s e n s figur d uentriculi tunicarum fieriem, numerum^ & naturam, quantum pičluraajfi-qui potuimus Jocet. k. Tertia uentriculi tunicafiaperitonaopronata, atq3 bic a uentriculo magna exparte diuulfi. I Secunda uentriculi tunica „minus quam tertia a uentriculo diuulfid. m Trima intima^ uentriculi tumca3bac in parte a duabus exterioribus tunicis libera. DECIMA OCTAVA Q.VINTI £l2 2tl F DECIMAEOCTAVAE FIGVRAE, E IV S-demcj? charačterum Index.. 5D e c i MsAo c t*a F gVR.Ay QV.AE QVUTU OTt COMTLEX enim & inferioris omenti membrana portionem indicant, lienis ua-C.C. fit deducentem. Cuero & Cfiperioris omenti membran#portionem ßmißcant, qua aduentriculum uaja perferuntur, ab illis uafispronata, qu Caua iecoris Jedes. C lecoris ligamentum,quo ipfiusfiniftraparsfipto alligatur. 2? Vena per umbilicum iecoriexporreBa portio, ubi&finw ille indicatur primum hanc admittens uenam, qua perpriuatumipßin iecore humano incijumfioramen adiecoris ufi^ßdemperreptatjubi hic Cj nonprocula adhibitum conßicis. E Hkc fede iecurfinum obtinet, quo ceditßomacho, perfiptum tranfiuerfum ad elatius uentriculi orificium contendenti. F Superrn uentriculi orificium., uentriculi^ portio. Q, C} Line#,mpreßmes'ue,tuberaqfin iecoris cauo,ubiportauenam educit,confiicua. H Bilis ueficula. I Tort a uena caudex hic abficijjus. Verum 1 quo^radices exortus'ue indicat duarum uenularum bilis uefi-cam adeuntium. lecoris neruus,ab illis propagatus, qui elatiori uentriculi implicantur orificio. L Arteria iecori & bilis ue ficula communis. Jrf "Ner urna fixuneruorum cerebri paris propagine initium ducens, qua dextri lateris coHarum exporrigitur rddicibus.at^ hic nemus ieconpariter & bilis ue ficula communis cenfieturi *N IBilis ueficuU meatus hic abtruncatus uifitur, qui ad int^ina pertinet, 0,0 Lienis anterior cauac^ regio. CP Lienis linea, cui uafia ipfius impiantantur. QjUena caua. % Magna arteria. S Rddices arteriarum in uentriculum, iecur, lienem, omentum, mejent erium, ipfademum intefiina excurrentium. T T)exter ren,pinguiJua adhuc obduBus tunica. V SiniHer ren,pmgmipfius adhuc inuolutus tunica. X Vena in ßmHri renispinguem dijjuja tunicam. T Vena pinguem dextri renis accedens tunicam, d XJena arteria^ dextro reni ferofium fanguinem deducentes, h Vena arteriae^ in finiHrum renemprotenja. c, c Me am,ex dextro rene urinam in ueficam defierem, d,d Meatus, quo finiBrirenis urina in ueficam ducitur, e Seminalis uenafiniflrum accedens tefiem, f Seminalis uena dextri teflis. Surculi afiminalibus uenis,quaperitomo committuntur,in ipfi^ adeo uerfus tefiesprogreffu,adperitonaeum deriuati. h Seminalis arteria,dextrum tefiem petens, t ^Art eriafeminalis, qua finiHr o tejli efl propria. k. x^irter ia 'in humiliorem mefinterij federn ad colon inteßinum & reßum excurrentis radix. I uArteru magna Jupercauam uenam aficenfius, ac ipfius magna arteria &* caua Jupra oßis fieri initium in duos truncos diuifio. m,m Tracipua uena ac arteria earum quageniculatim a magnis uafis lumborum carnibus, ipfi^peritonao offeruntur. n Arteria magnafibo les,ßeri oßis foramina accedentes. o ReBi inteßinipars,a colo liberata, &,ut interßcandumßt,uinculo intercepta, f Ve fica,urina receptaculum. ? Vafisfiemenatifle adpenen defirentis portio, qua fiemdumpubis os deorjum ad uefica ceruicis initium retorquetur. r Cutis, qua penem inuefliebat. d d 3 fi Scortum, 574 kA*RV. VESNAH, VE CORPORIS f Scortum,a tunicis teßes inuoluentibus refiBum, hucc^ reflexum, t Car no fr membrana par s,qua haudficus atq^fcortum, utrunq3 ambiebat tefiem. u 7ümcdiaperiton*omilnprondta,HbiiJßmwwqsMfisiter]nrdtt.tajifa fingults proprias peculiares^ afiribimus exterior» x Venmatl penis portio. VIGESIMAPRIMA O.VINTI LIBRI EigvR^A, qv^le Tres proprias conti» net tabellas, fiBionisfirie imicemfubfiquentes,ac appofitifiime renum fi* nm3meatmmc^ urinarmumprincipia oBendentes. PRIMA, SECVNDA, TERTIA, TRIVM VIGESIM AEPRIM AE FIGVRAE tabellarum, earundem'cj? characflerum Index, *P ^ / M^t tabella fi Bionem fecundum renis longitudinem per gibbum ipfius induBam habet adeo pro* fundam, ut infecundum rem pertingatfmum3 interm nulla renisfubßantia ablata portione. Significetur igi-bi,ß. tur cc dextri renis anteriorpars, ß ueropofterior.. y,y Orificia ramorum primi finus renis, fiu ipfius membranei corporis3 quibus imicem illi rami coeunt, Hic enim rarm nece[Janoper feBionem in mutuo coitu diuiduntur. primifinus renis corpus fiu membraneum corpus3in quod uena <& arteria renis terminantur. i Foraminulum boc3 urinari] meatus eH mitium. A 'Urinari;j meatus pars. In Super membraneum corpus & d\ infignitum,ficundus renis confiBit finus: cuius interius, & corpori illi membraneo proximum latus, in hac fe Bione tantumapparet. Eius enimpartes, qua in exteriora ad utrunc^ fepti ex rem fabßantia conformati latusproducunt ur,ipjumcyfinum uelut bipartitum efficiunt,nifi fiecillo in circuitu frb J hic& h deduBo intueri ne quis. Septum namfrllud prafintifiBione in duas partes, anterioremfiilicet & pofteriorem, diuijum cernitur: ac h quidem partem ipfius notat anterior em,% uero poßeriorem. s e c r n d^ae tabella omnia cum nuper commemoratafunt communia: nißquod uniuerßpropemo-dum rems frbflantia, fiptum illud (cuius inprima tabella indice memini) conßituens, cultello orbiculatim ademptafit.neq^ alit erfitriefepti illiusfiguram ob oculos ponere licuit. Conficitur hicitaq3 fecundus renis finus uniuerfus, at non quemadmodum externo Juo latere eB bipartitus, eo quodfiptnm abßulerim,finum hunc in exterioriippus latere dirimentem, a igitur, & ß,&y, & A, eadem hic qua mprima tabella notant. Circu- G. Ius autem in hac tabella inter cc & ß duBus,ficundum renis indicat finum.ß uero anteriorem partem pri-i, mifinus,fiu membranei corporis, qua hac m ramos difcmditur. i corporis membraneipoßeriorem partem in-Jt, dicat.adeo ut 6 & i fimulmembraneum notent corpus,fiu primumrenis finum. k autem urinar q meam infigmtur regio. t e i tabella primifinusfiu membranei corporis ramos omnes infimat: renis enimfubfiatia, qua, fummis eius finus ramis adnajcitur,penitus derafd eB. Sdtqi hac citra charaBerum operam funi obuia. VlGE- VIGESIMASECVND A QVINTI LIBRI FigvZuJ* V I G E S IM ÄE S E C V N D AE FIGVRÄE, E I V S- derncp characterum Iiidex* s e n s figura fecliom ferie uigefimafuccedit, in bac namc^cottaruM alijuotfines effraßi,& extrorfumfurfiumc^ retorti occurrunt, ut iecoris gibbum ita bic ffeßaretur, ut ipfi as canum in uigefimafigu* ra erat in conticuo. Renes etiam pinguiipfirum tunica denudati,fefe bic offerunt, & uenarum arteriarum^ fiminalium exortus duBusc^ etiam oHenduntur. Verum in hac figurapriuatim a caua uena caudice ramu•* lum pronafii effinximus,JiniHrafeminali commixtum uena. Prat er eaperit ornum, qua uafis fiminarijs iter frabet,una cum tunica ab ipfepronata, teflemty & fui lateris uafafemmaria ample Bente, diffeBum efl, unde etiam fiminaria uafa & tejles cum fuis mufculis obuia funt. lnfuperpubis offa inuicem ita dirempta,atq3 adeo reflexa uidetur, ut inuicem infigniter debifcant, &• uefica, &glamofum corpus uefica ceruiciproprium, una cum ipfius mufiulo,&penis corporibus, eorundemj}progreffu, oculisfubijciantur. Quod autem'prafintifigu* ra,a dextro femore cutemprorjus, & a finiBro aliqua exparte ademimus,neminem ambigere reor> a,a Teritomipars, cumfepti tranfuerfiportione, & effraBu coBisfurfum extrorfumj3 reflexa. b,b Iecoris gibbum. c, c Caua iecorisfides, aliqua exparte bic confiicud. d Pracipuum iecoris ligamentum,ad dextrum latus mucronata cartilaginis confi flens, & bic a iecoris anterio-rifide, magna exparte diuuljum. e Ligamentum,quod iecoris par teminfiniBro protenfimfepto committito dd 4 fVcn* f Venaporta caudex, una cum arteria & ner uls iecur petentibus, & hilis ueßcuU meatu inteßmpmnte,hic uinculo ett interceptus, & dein praßeBus. g Vena caua caudex. h Arteria magna truncus, deorfim ad uertebrarumcorpora expone Bus. i ‘Principium uena pinguem fimiHrirenis tunicam ademtu. 4 Radices Arteriarum in intefiina excurrentium, &* uentriculo Jecori, bilis ueßcula,lieni, & ippdemum omento ramos offerentium. I Initium uena dextn renis pingue inuolucrum petentis, m ZJenaac arteria dextrum accedentes renem, n Vena ac item arteria finittro renifirofum fangumem deducentes. c, o Dextri renis pingue inuolucrum,ab anterionJede renis liberatum. p,p Simttri r em pingue inuolucrum, ab anterion etiamfedefui renis diuulfiw, &*periionao, unde principium dft cit, adhuc connexum. q,q Et dexter <&* finitter meatus, quo urina e renibus in Ueßcam fertur, q inßgnitus ett. t Seminalis uena, dextrum accedens teßem. u P rincipiumfeminalis uena dextrum teßem adeuntis, quodinfiar rotundi tuberis prominet, x Seminalis uenaßnittro tefliexporreBa. y Venula a uena caua caudicepronata, ac uenafeminali finittra commixta,unita ue. Quamuis enim hac ue-nula rarius occurrat, tamen quu m alqsßgurisfinittra uena abj^ hac delineatur,illaj^ hic nihil obßcuret,ipßim exprimere uifum ett. cc Seminalium arteriarum origo. ß Surculi, quos uenafimmaria peritonao inibi depromunt, quaipfi connexa, deorfim ad pubis ojpt conten* dunt. y Dextrafeminalis uena> & item arteria,perperitonaumfuprapubis oßis, coxendicis^ regionem deßenßm, afienfuspariter uaßsfemen a teße deßerentis,quod «,/ & k mox notabitur, dl Venafeminali & arteria commixtio, & c o rpus quod uaricum imagini conferam, initium t fc Varie oßcorporis in teßem infirtio. ? 7efiis intimo ipfiusinuolucro adhuc obteflus. H Principium uaßsßmen a teße deferentis„ i Sedes, qua deßrens ßmenuas furfim fecundum teßis humillimamßdem reßeBitur, & a teße ipfinon am-phus comatum,abßcedere incipit. k Hicßmen deßrens uas nullam amplim conuolutiomm ottenditßeciem, at firfim inßarnerui teres porrigitur. v 'Uefica, urina receptaculum. § Cflanduloßm corpus, ueßca ceruicis initio adnatum, &ßmen deferentium uafirum inßrtionem excipiens. f Gr cularts ueßca ceruicemamUensmußulus. $,t Duopenem conßituentia corpora, quorumfinittrumaßuoprincipio,quodaßnittropubis oßfe ducitur,libera* tum ett: dextrum autem corpusfao principio adhuc pubis dextro oßi firmatur. Pr at er e a hic S nottrifigura in conßicuo ett, quampenis flaccidus languidusq3 cum ueßca efßngit. v Venarum & arteriarum neruorurm^penem adeuntiumßnes,tam apte ac in huiußnodißguris id moliri datur, exprejja. Peculiarium teßis muolucrorum exterius, inibi a peritonao pronatum, uh afiripfimus: ubi uero loca- tur, ea huius inuolucrifedes notatur,qua idmßma teßisparti connafcitur. 'Teßis mufcnlusjiam diBo inuolucro innatus. (o Mufculus femur mouentium feptimus hicfeßeflandum offert,qua fuper coxendicis os deorfim ducitur. * ReBiinteßmiportio, qua in corpore, dum wteßina aliqua auferuntur, relinqui confueuit. Supra hanc refliin-tefiiniportionem, uena caua & arteria magna circa oßisßeri regionem dißnbutio eleganter quoiy uifitur. VIGE«* { FJtS&rCJt VIGESIMATERTIA QVINTl £12 KI Fi 577 VIGESIMAET ER TI AB FlGVRAE, IPSIVS'aVE partium & characterum Index. VlGES i mT e \ t i figura,multaspeculiares obtmens effigies,tabellas'ue,fimulcum illa quo moxproceßit,ac ordine uigeßmafecundafiuit,potßimum aduirilium organorumgenerationifiibferuientium inffeßionemßacit: & ambos,quum primum charaßeribus infigmrentur, decimotertio huius libri Capiti proponenda* ducebam, unde etiam in utrifip eadem prorfus eH charaßerum ratio. Urum quodiamfatim fore arbitrer,omnes prafintis libri figur as bicferianm collocari, priuatum indicem huic uigefimot er tiofiguro dedicabo, ebaraßeres qm huic er* uigeßmafecunda communes'funt, denuo non granate explicaturus. Torro in hac uigefimatertia figura duo fiuntpracipua tabula, quarum unam non inopportune dextram,alteram uero finiHram appellabimus, ac in utrifif quidem tabulis renes, ueficam, <& fimmaria organa, cum ueno cauo &* arteria portionwus exeßa e corpore finximus. %afisuarico(icorporis,fiu fides qua uena & arteria fiminales teßiinßruntur, & ramulos in teßis intimum inuo lucrum & teßis fubßantiamffargunt. E Vafisfimen a teße defer entis initium. F Reflexus m(is femen deferentis fecundum humiliorem teftis fidem. (f Surfum confcendens defer entis femen uafis portio, & ipfius regio ,in qua teßi connafii definit, H!Prafins tabella, deferentis fimen uafis portionem offendit, qua teßis intimo connata erat inuolucro: fira- minuiaillaafyeritatesc^ cernuntur, quapofi fiBionem in eius uafis fide conficiuntur, qua inuolucro illi con-nafiebatur. I Hac tabella, eadem uafisfimen deferentis portio, qua & moxfr ace dente, delineatur. uerum hac fidem eius portionis offendit, qua gibba eff, teflisq2 inuolucro non connafiitur. L Teßis, a quo fimen defirens uas abfiBum ett, ipficfe adhuc teßis cum intimo ipfius inuolucro & uaricofo corpore remanfit. M Hac tabella, eadem cum tabella L notata indicat, uerum ut illa anteriorem teßis faciem exprimebat,ita hac pofleriorem: &duafitbfequentes nota utri^funt communes. *N. ‘Prima uena & arteria feminalium commixtio fiu uancoficorporis conus. 0 Varico fi corporis bafis, & in teßisfubßantiam,ipfiusc^y intimum inuolucrum infirtio. *P Teßis fio intimo adhuc obduBus inuolucro,fida uaricofo liberatus corpore,& fuperiore ipfius regionem offen» dens, in qua uaricofitm illud corpus infintur. ^ipparent namc^ hic foramina ramulorum uancofi corporis, qui (uti dicebam) teßi implantantur. OJn hac tabella intimam teßis tunicam inuolucrum ye nouacula dijfecui, &* ex altero latere a teßisfiibfiant ia . R. eius inuolucripartem R notatam diremi, inpoßeriorac^ reflexi, ut duBus m confieBum uenirent, qui a ramis S. inuolucrum intertexentibus in teßisfubßantiam pertinent. filter am uero huius inuolucn partem S infinitam, teßi adhuc connatam reliqui. T Hic teßis per medium diffeBus iacet, uafirum per ipfius fubßantiam diffufirum, acV&ZJ infigmtorum V, V. naturam, diflributionisci firiem commonffrans. Qiii uero modofubfeq uuntur charaBeres, duabus grandioribus & magis pracipuis uigefimatertiafigura tabulis proprij habentur. 1 Hac numeri nota indicatur anterior renis regio. 2 Toflerior renis regio. 3 Superior renis regio. 4 Inferior renis regio. 5 Externum renis latus. 6 Internum renis latus: in quo 6,7 & 8 finum eius lateris indicant, uerum 6 f matirn notat eiusfinus tu* 7,8. her: 7 autem & Sfinus eius angulos, impreßionesq3. 0 Uena caua caudex, inibi abfcifjus, ubi primumfub tecore con fiffit, dorfic^ mediumffeBat. h Arteria magna truncus, inibi re fi Bus, ubi primumfübfipt 0 tranjuerfo inperitonai cauitatemfertur, Radices arteriarum, qua msfinterio & inferiori membrana omenti digeruntur. 1 Vena pinguem dextri renis tunicampetentis principium. m Vena arteria dextro renifirofumfinguinem deducentes, n Vena £?* arteriafiniffro reni in firofißnguinis duBufamulantes. 0 Vena in pinguem finiffri renis tunicam excurrentis origo. / q,q JkCeatus urinam 'e renibus in uefica amplitudinem deportant es. r Jbfeatuum urinam e renibus deducentium, tn ueficam infirtio. ac in dextra quidem tabula orificia, quibus hi meatus in ueficam pertinent, & membraneiproceffus his orificijs prafeBi, indicantur. in finiffra autem tabu-la fedes fyeBatur, qua illi meatusprimum uejica applantantur. t Seminalis uena dextra. u 1 uber culum Jeu x Venafeminalis JiniBrumpetens teßem. cc Seminalium arteriarum ex magna arteria caudice initia. ß Radicesfurculoru,quosuenafiminalesperitonao offerut,quaipfificundum lumboruregionem comittuntur. Vena arteriac^fiminalium coitus, commixtio ue, & uancoficorporis initium. £ Vena & arteria fiminalium ad teßem infirtio,ßu uaricoßcorporis baßs. . ? Teßis,intimo ipfius inuolucro adhuc obteBus. K ‘principium HVMUNI FWBRICU L12ER V. 57S> n ‘Principium uaßsßmen k teße deferentis. 6 tDefienfis rnfisßmen deferenti*ßcundumpoßeriorem teßis regionem. # Low> Sedes notatur meam urinafemini| communis,qua reliquo ipßw duftu amplior inpenis glande uifitur. VIGESIMAQVARTA QVINTI libri Fiqvz^i. VI G E S IM AE av A RT AE FIGVRAE, E IV S- derri'cp characterum Index. Hu c figura muliebris corporis truncus humi (Irdtw exprimitur} cuius peritonaum una cum ab domu nis mußuiis adapertu eB,ac in latera (uti interßcandumßt) reßexum. Deinde inteßina, omnia a mefenterio prafecuimus. prafiecuimtu, rcBo imeftino adhuc in corpore rehllo, [mul cum integro mefienterio, cum membrana* hic aliqua exparte inuicem diremimus, ut mefenterij natura oculis[ubijceretur. Verumprafinsfigura in bocpttißt miim aeline at a eH, ut uteri ueßca pofitum ita oHenderet, quemadmodum in hac muliere, utero nobis nul- la ex parte moto, is occurrit. ‘Nulla enim hic ab utero diuulfa ett membrana: fedomnia integra ita hic uifiuri-tur, quemadmodum m mediocriter obefis mulieribus, iam amotis mteßinis,fiecantiobuiam ueniunt. Mulieres namq, adeo pingues funt, ut longo etiam morbo enecat#, & maalentißima, nullam uaforum Jenem (ni fi membranis mutuo diremptis) oHendant. interiorisperitonaeifedis interior fuperfides. E, E Jrfefinterijpars, tenuia inteflina dorfo conneBens. FF iit er a mefenterij membrana notatur ,ab altera quam (j (fi infioniui diuulfa. ZJtrac^ autem membrana Cj, Cj. uaforum per mefentenum fenem, &glandularuni uaforum dißributionis interpofitarum naturam indicat. // 1-fac mefenterij parte co Ion intefimum, qua re 80 erat proximum, committebatur. / Hac mefenterij parte,coli inteßim mitium,dein cacum quoc^ mteßinum confiHebant. KeBum mtefimu inibiprafie£lum,ubi colon deßnit, quafedes eÜ eregiorie connexm fiacrioßis cum infima lum borum uertebra. /, ^Anterio r uterifiundifedes, a qua nihil'prorfius auulfium cernitur. jfrl Dexter muheris teßis. MulierisJiniHer tefiis, cuius anterior pars hic tota oculisfubijcitur, quum mtenm dextri teßis modica uidea-turportio: idcy ideo accidit, quod dextrum teftem ita dehneauenmus, quemadmodum uterq^ teßis membrana tegitur,femmaria mulieris uafa deducente, atei a peritonaeo nata: fimBrum uero teßem illa membrana filius manus beneficio deteximus. Hac nam^ membrana anterior i tefiis fiedi nulla exparte adnafcitur,fed incumbit filum. 0,0 Membrana a peritonai dextra fedepronata, & teßem dextrum una cum huius lateris feminalibus uaßs, ac illis qua elatiorem uteri federn implicant, uents &arterijs dorfo committens, uterumq^pariter continens, O* denij? cum alterius lateris membrana fecundam uteri tumeam confiituens. *P Hac m nuper difla membrana carnea, excurrunt fibra, dextrum uteri conßituentes mufiulum. Q Gfi His charafleribus fimttra lateris membrana notatur, qua illi correfyondet, quam nuper 0,0 indicarunt: X S Uteri ceruicis anteriorpars, inter R & S ea adhuc obdufla tunica, quam peritonaipartes illi offerunt} qua, ip fi Mafia exporrigunt, de ducunt cy ac illum perit onao adneBunt. Caterummteruallum inter R & S confi-flens, uteri ceruicis amplitudinem quodammodo fignificat. 'Ruga uero hic conjficua, illa fimt, quas uteri cer-tnx infe collapfa}neq3 alias diftenta,mterfecandum commonÜrat. T ZJeflca, cuiuspoßeriorßacies hicpotißimumßeßatur. Ita enim m ßgura huius delineatione oculum direximus, acfiin profirato corpore,poffenorem ueficafedern, qua ut er umff eflat, potißimum cernere uoluijfemus. Si enim prafens muliebre corpus, fiimiliter ac id quod modofubfiequetur, ereflum arbitrareris, etiamficus at^ resfe habet,ut er i fundum multo elatius ipfia ueßc a delineat um eße, tibi perfuaderes. V Umbilici portio, a peritonaomter fiecandum liberata, <&ma cum uafis fietuipeculiaribus hic deorfum reflexa. X \Portio uena ab umbilico iecurpetentis. 1 Meatus a uefica fundi elatißimafide ad umbilicumpertinens, ac foetus urinam inter duo ipfius inuolucra deducens. Z* et & huc una cum ca teris umbilici uaßs reflexa funt dua arteria fecundum uefica lateraprorepentes, ac magn, T> glandula ac adeps undecunq^ corporiilliglandofi ac C infignito adflrata. E,I,Q,H' peritonai anterioris fidis interiorfuperficies. eB enim hic anterior peritonai regio, ad latus, tyfurfimdeor-fiumf fiexa. Uf. Uenarum ac item arteriarum fub pellor is ojfedeorjum ad abdominis fiperiora, a iugulo repentium portiones. L Cjibba iecoris fedes. M kcoris cauum hic quoq3 aliqua exparte confficuum. 2V Uena ab umbilico iecur petentis portiuncula, O* cauafidis iecoris pars. O Vena porta caudex, hicfimul cum uafis ipfi attenfisprafeBus. P Uena caua. «_Arteria magna. R ^Arteriarum uentriculum,iecur, lienem, omentum, ac intefiinapetentium radices. S Principium uenapinguem finiBri renis tunicam implicantis. T Uena ac arteria, dextro reniferofim humorem deducentes. U Uena ac arteria,finiBro rem firofium humorem defierentes. X. Principium uenapinguem dextri renis tunicam adeuntis. T dextri renis-anterior fides. O) X ^AnteriorfiniBri renis facies. a,a Meatus a dextro rene unnam m ueficam deducens, & ad humilius a effraBus. portio autem huius meatm h. reliqua, ac uefica adhuc continua, b infignitur. c, c Meatus urinam afiniBro rene in ueficam defier ens i d,d T>extra fiminahs uena, cuius initium elatius d indicat, e Seminalis uena,finiBrumpetens tefiem. f Seminalium arteriarum ortus, g Seminalis arteria dextra, b Seminalis arteria finiBra. i>k.d Mnterior uteri fundi pars.ac i priuatim dextrumfundi ob tufum indicat angulum. ^ autem notat angulum finiBrum. I nero infinuat regionem ut er i,ubi ipfius fundi confiBit orificium, ipfius q3 ceruix inchoatur, m ReBum inteßinum, hic a colo c at eris ue intefiinis abfieBum. Quo minus autem utruncyfigura latus inibi ubi par utrrnq^ eB ratio, charaBeribus onerem, uni duntaxat lateri eas iam opportune adhibebo, n Vena ac arteriafeminalisportio,fiupenorem ut eri findi accedens fidem. o Uena ac item arteria feminaliumportiones, teftem adeuntes, inuicem coeuntes, corpus^ inflar pyramidis p. conßituentes: cuius conum o indicat, p uero ipfius bafim infinuat, teßi commififiam. q M' nuper diBo corpore, pyramidis firmam exprimente, eiufmodi uafiula in membranas excurrunt, tefiem peritonao committentes. r Tefiis anterior facies. <* f Uafis femen a tefle in uterum deferentis initiumi , t, t Uafisfimen atefie in uterum deferentis refiexus, quos id Hermis imaginempulchre referens, circum tefiis la* ter a conficit, u Uafisfemen deferentis ad uterumprogrefifius. x,x Uteri ceruix. y Uafia inferior em uter i findi fidem ac ut eri ceruicem implicantia. cc Uena ueficam ab illis uafis accedens, qua uteri ceruicem intertexunt. dtqi hic etiam charaBer urnariorum meatuum infertionem notat, ß Ueficafundipofieriorfides,cui etiam cc infiriptum eB. y Uefica cermcis mufiulm. $ Hae HVMUKl F^tSZICui LWEt V. 583 JI HacJede ueftu ctruix uteri ceruici implantat ur. e Cuticulares ceruicis uteriorificij carunculae. *sit<^ hic uteri colles, &> ceruicis ipßm orificium> citra charaBe-rum operam neminem latent. ? oArteria humillimam mefenterij partem accedentis radix. h Uafi ab illis Uten ceruix, uti iam diximrn} extrorßum inuoluta. C Fundi uteripars,glande mpene modo ad fupenorem uteri ceruicisßedem protuberans. *D Orißcium ßundi uteri. E> E Membrana uterum perit orno conneBens3 ipßus^ uaßi continens. F SiniÜer uteri teßis. (j ZJena & arteria(eminales. H tortio uena ac arteriaßemmaliumftperiorem uterißundißdem accedens. 1 Tortio arteria &uen, T) Membrana uterumperitonao committentes, & fecundum exterius'ue ipfiusinuolucrum efformantes. E ZJena ac arteria, uteri ceruicem & humiliorem fundipartem implicantes. F T) extra fundi ut en pars, exteriori ipfius tunica adhuc uniuerßm obduBa. 9 Sinittra fundi uteri pars,quam media exparte, exteriore ipfius liberaumus imolucro. G enim exterius ima* HI lucrum, H uero interm notant. * I SiniHn latens uas,fimen deferens, hic a teße liberatum, ac in ipfiusJede feruatum, K Regio,qua fundiuteri orificium confiHit. L ZJtericeruix, etiam finiHra ex parte exteriori imolucro deteffa. JW ‘Portio ceruicis ueficoe. 2^ Cutis ad pudendum adhuc reliqua. 1 ee 3 VIGESI> VIGESIMA N ON A QVINTI LISKI Figvz^. VIGESIMAENONAE FIG VR AE, E I V S-demcp chara&erum Index» P s e n t i ßgura uacciniuterißmdum())& tp/iw cer uiw portionem itd delmeaui,ut magnajun* Ji ceruicisty fides exteriore uteri tunicajit dete ff a, interior t'i tunica ob id oculisfubijciatur. TeßisßniHer. % TJ asfernen deferens a tejle in uterum. C Sedeš orificijfmdi ut eri 2) Sedes,qua uterus primumfua interiore tunicageminusfit ,a$ ueluti du aut eripartes conßituuntur^u*fmul unacfo longo adhuc interuallo,exteriore uteri tunica obteguntur. E Hacjedeprorfis dua uteri partes, etiam cum exteriore uteri tunica inuice,arietum cornuumodo dirimutur. F,F Exterior uteri tunica, bis Jedibus adhuc feruata. Q Interior uteri tunica, innumera ac uermium implexu non aifmilibus uaßsint exta, qua^ hic etiam C&Z) indicari pojßent. Jf Hic adhuc uißtur membranaportio,uterumßniflra in fedeperitonao committenti. TRIGESIMA QVINTI LIBRI FIGV- RA, Q^VATVOR PECVLIARIBVS COMPLEXA TABVLIS, TRIMU 7%u ESI. gura G E S I M ^AE F /- tabella. TEZT1U T B E L L0. Exterius floetum ambiens inuolucrum. ac F quidem externam ipflus notat fliperfliciem: Q uerc internam, qua etiam S & S mfigmtur,etiamjiillis charaBeribusaliudqmdpnuatim indicetur. E CarneafibflantU exteriorifloetus inuolucro obnataportio hic externafluafide efficitur, qua illam utero alias comatam reperimus. S S,T In internam exterioris inuolucrijuperficie, qua lauti & lubrica, membraneacp exiflit, hunc in modum tran-flaret uaflorum colle Bio &>firies, qua ab uteri uaflis pronata,per carneam digerunturflubflantiam, exteriori inuolucro obnatam,qua una quo q^ per pellucidam alio quin membranam hicffeBatur.^4c S&S uaflorum fire orbem indicant, T autem extremam colleBionem. ce 4 XJflU Exterior V,V Exteriorfuperficiesinteriorisinuolucri. ' * X, X Interiorfuperficies interioris inuolucri. J,Y ZSafirum umbilici pr ogreffus, qui ab interna fuperficie interioris inuolucri hic in foetumpertinet, quem alias Jatis conticuum, charaBenbus non infigniuimus. ‘Nihil obfiaret, his trigefimafigura tab elix illam adijcere, ac ueluti cum tertia tabella enumeraremur de-cimifeptimi Capitis contextui infer etur>membr ane am jmpenfecy mollem & amplam oßenfura ueßcarn, qu& non raro mter duo foetum uniuerfum ampleBentia muolucra confittens, quodammodo a meatufoetus urinam ex umbilico deferente producitur, tertiac^ foetus membrana loco non paucis diJfeBionum profejforibus recen-Jetur, illamfarciminis ffecieialiquo tandempatto conferentibus. TRIGESIMAPRIMA QVINTX LIXRI FiqVR^. TRIGESI'MAEPRIMÄE FIGVRAE, E I V S- demq? charaderum Index* *P j^^ae senti figura, (Jaleni defiriptionum occa fone, exterius canini foetus inuolucr um delineatur: ut difcrimen in confyeBu effet, quo id ab hominis inuolucr o differt. Mac nam^figurafeBionisJerie fecunda re* Jfondet tabella, tngefmafgura, quafoetus humani inuolucr a,perinde ac fi mtegra,neqi ullibi difjefla, ab utero euulfa e/Jent, exprimuntur, 'Prat er quam igitur quod hac figura fecundum proportionem ea tabella oblongior eH,etiam prorfus aliam oflendit imaginem eius caynojafubfiantia, qua exteriori inuolucr o obnata, lienis Jubflantia d me aßimiLtur, hic ^ xA infigmenJa. cCarneafub flantia exteriorifuperfciei exterioris canini autfuillifoetus inuolucri obnata, quatranfiterfimor-hiculatimue totum inuolucr um,fecus quam in homine,ambit compleftitur. 3,3 Jbxtenom canmifoetus inuolucrifedes,carnea eafubflantia, quam Ja & indicauimus,non obte fla: fed membranea, &* uenulis quibufdam O* artenolts interttmfta apparens. TRIGESIMA SECVNDA QVINTI LIVRI FigVK^t. TRIGESIMAESEC VND AE CLVINTI LIBRI figurae,& e/ufdemchara<$erum Index* H & S uenit indicanda. 3,2?, *B Sedes, quibus exterius bubaU foetus inuolucrum utero coneBitur, uafac^ admittit, & carnea eaßibßantia con ßBit,qua lienisfubßantice comparatur: hicq3itaßarßm o c cur rit,ut nigra leopardorum pellis macula. C, C, C Series concurfus£ uenarum & arteriarum per exterius foetus inuolucrum ad umbilici uafirum proiuBio- nem digeßarum. r » ... . r %> Sedes, ad quam uena arterkj fer exterius inuolucrum ßarß magis colliguntur,ipßs^ umbilici uafis conßi- tuendis fimt proxima. CLVINTI LIBRI FIGVRARVM, ET IPSARVM charačlerum Indicum finis» HOMINEM, VT AVGEfeETVR, DIVTIVSUVE uiueretjinftrumenns eguiffe uariae nutritioni famulantibus,ac demum quseinftrumenta nutritioni' circa cibos potustp uerlanti» priuatim fint extm&a* Caput i* T C V N CLV E uariasinftituendae nutri- Tr&tipux infli tioniscaufas commemorare liceat,tam en f™nis ea haudquaquam infima eft, quae augendi corporis gratia hanc utile neceflariamq; efle comnionftrat: quemadmodum &il-laquoq; exiftitpraecipua,quae continuum fubftantiae fluorem, ab infito calore excitatu proponit. Quumitaq; tota hominis moles, etiam poft iuftum ipfius incremen tum,in perpetuo fit fluore,quumq; nifi altera fimilis lubftatia in defluxae locum accederet, uniuerfa ilico euaporata difsipa-retur,iummus rerum Opifex homini infitas quafdam uires, deficiens ac defi-deratum femper appetentes, ab initio ftatim indidit. Non enim fugere, uefci, bibere,aut refpirare a quoquam difcimus ufquam: fed ftatim ä principio facul tates in nobis habemus,qu^ haec omnia citra docente perficiant. & cibo, quic-quid ficcioris fubftantiae effluxit, reftituimus: potione, quicquid humidioris: atq; ita ad priftinam commefurationem ambas reducimus. Sic uerö Sc aereae igneaeq; fubftantiae modum,refpiratu arteriarumq; pulfu tuemur. Caeterum mftrtmentom quumidquod fingulis partibus defluit, tale natura efle credimus, qualis ipfa t^iidumn^ eft particula: nihil autem eorum quae bibuntur, eduntur'ue, aut infpirantur, ZlZLmfe-eiuftnodi prorlus occurrit: neceflum fuit animati, ea primum aflumere, dein ceß emutare & concoquere,ac quam maxime licet, corpori alendo reftituendoq; fimilia efficere: ac demum recrementa, quae neceflariö has emutationes fub- fequuntur, fequuntur, expellere. Atq; hac potifsimum occafione Natura nutritionis in-ftrumentain corpore tripliciainftituit: qua?darn primaratione adid quod aC-fumitur cöcipiendum elaborandumq;, &in totum corpus deferendum: alia fecunda, qua? excrementorum funt receptacula. Reliquas partes ratione tertia, qua? horum excretionibus mittendis, & ne intempeftiue profluant cohibendis,fuoq; tempore expellendis fubferuiunt. Porro partes aeri aflumendo, conficiendo, deferendo, ipfiusq; recrementis ex conco&ione alteratione'uc fuccedentibus expellendis, a Natura conditas, fequens liber perfequetur, cor- Quid prxfenti di omnibusq; relpirationis organis dedicandus. Praeiens uerö cibi ac potus in- Uro docenda, ftrumentis, & demum propter fedis uiciniam nexumq; generationi fubmi- acpartium nu *n -i • r i • • T» -i o tritioni ex B,C in uu enumera ptuanum allumitur, quod omnia quae amplectitur cogit, conrundit,T digeritur, enutritionem alleruans,ruber iam ac purus exfc arftifsimis, maxi- «. meq; frequentibus eius uen£ ramis per iecoris fubftantiam difFufis, ad gibbam kfig.L f iecoris partem incaug uen^1 propagines fimiliter innumeras anguftifsimasq; conlcendit,tenui adhuc aquofbque recremento,quod ex inteftinis cum opti- u.} a, v. ma fucci in uentriculo confefti portione exugebatur, concomitatus: eiusque aquofirecrementiytanquam uehiculi cuiufdam auxilio,ar&ifsimas uias mino ri opera perreptans. Quumuerö ianguis eos luperauit angiportus,m renes re-crementum hoc ad fefedulö alliciunt, illoq; fanguinem purgant, id per" uri-narios meatus in ueficam huius conceptaculum depellentes: ä quarurfus op- qinwfi* portuno tempore,relaxato fuae ceruicis° mufculo, excrementum illud feu u-rina e corpore redditur. Sanguis autem perp uenam cauam copiofifsima ra- ii DE PERITONAEO. CAPVT IL ? e ^ i t o m ^ae o oßendendo pkr#^ quinti burn libri conducunt figura, & potißwmmprimdM integrum anteriore externa j, facieproponens. Secunda autem anteriorem ipßuspartem interiori fede oHendit. \'Pofteriorem ueroperitomi Jedem, iilU figura mprimis intus referunt, quae ex ipfiplura organa habent dtjfe-Sla} ut uigefimajecundd & uigefima^umta. ATINI nomen peritonaei (quod abdominis membra- Ferfon*; »#* nam aliqui nuncupant) a Graecis mutuantur, illis namq; mm4, id quod nullis organis circuntendatur, Ti^iivtuo^Ti^rD' ir^Touioif appellatur. Neque ita abfolute tantum, uerüm ä nonnullis haec tota appellatio ip(i inditur, vco®** nomine uioelicet a 1 ub (hin tiaip{ius3 quae mern _________________branea potifsimum eft, dedufto. ä nonnullis hsec XiT^’a nonnullis tatovom? rhlmr^ab ufu fcilicet,quo inuolucri ac tu-• nicaecuiufdam modo omnibus propemodum quae quinto hoc libro profe-quemur, organis obducitur. Arabes communi membranarum nomine zi-phac&zimphac&chamel peculiariteridnominant. Peritonaeum itaque eX Pcritoniim tft fimplidum & primorum corporum, qux fimilaria nuncupare folemus, na- {^“ ry"u[ mero cenfetur. Membrana enim eft, nullis omnino fibris: fecus ac uenarum ««•». ufig.cf. arteriarumq;’tunica?, aut tenues membranea?q;bmufculorum eneruatio- vcux hb. 3 Iti- ConnexMi Ortus, nes intertexta, eftq; inter caeteras corporis fimplices membranas amplifsimä figUJpZ Sc maxima. Carnofa namque nobis uocata membrana,etfi amplioripfo peri- ** bin abdo- tonaeo fit,ac uniuerfo corpori cutis moäo obducatur,tamen fimplexnon eft, ° y., cies cHiuJmo-dn 552 ^i'ND. VESELU, Anteriornamqsfuperior'ueinternsehuiusperitonseifedis'regiojquauentri- k *k-i, culum contingit, ac dein pofterior quoq;'regio ad lumbos & facrum os per-tin ens,copiofiori abundant adipe,quäm fedis eius interna?"1 latera," parsq; um "nccßM ipebilico contermina.Praeterea ha?c interna peritonsei fedes quafdam portiones [upZl'G‘ ritonxo enatt. feuproceliusijs qu£ continet organis porrigit, ilhsq;procefsibus ea organa in- 1 ^ uicem colligat,&: (ibi quoq; adneftit,ac fingulis praeterpeculiaresipforum tu cr nicas (fi modo quas habeant) aliud etiam inuolucrü tunicanfue obducit.At- i • • p cju Dein ftomachus non dextram fepti perforat fedem, re£taq; in uetriculum ex ^K(tdQi dextro VJier t Pde id ufi R. 20 14,irfe. dextro dorfi latere porrigitur: fed arteriae,uti diximus,fuperueftus, obtufo-' ^ ’ que obliquatus angulo,finiftram petit, ne is uentriculum adeundoiecur u-niuerfam dextram fedem inferioris regionis fepti occupans, perforare cogatur: uerüm illam fepti partem adinueniat, qua minor iecoris pars ipfifa-teidex cilem aditum praebitura, confiftit. * Talis fane eft tenuior totius iecoris por-'i tio,finiftrse fepti fedihic fubtenfa:cui in pofteriori regione, qua ftomachus fe-/,F* ptum permeat ,u finus inftar femicirculi infculpitur, ftomacho ( cuius ante-" riorem fedem inibi ampleftitur ) proportione congruens. Neque eft quod quifpiam ijs credat diffeftionum profeflforibus,quileptum,& ipfiusin prinus quod ftomachum tranfmittit foramen, ne cibus e uentriculo fuperio- rarepetat,obftaculoef!e arbitrantur: quum idem quoque tunc pari opera in uentriculum cibi defcenfum potius prohiberet. Quemadmodum 8c mera quoque eft fabula,qua ali) anguftiorem ftomachum hic, qua uentriculo conti nuatur, quäminceruiceefle contendunt: atra bile in uentriculi fuperius os aliene eruftata,eum colligi conftringiq; falfo exiftimantes. Gaeterum obli-ouus ille du<9:us,quo ftomachus arteriam confcendens in finiftrum fertur, ^ncruis etiam ( ne fcilicet plus sequo extendantur ) commodus eft , quos paulo pofl uentriculo inferi audies. Neque profefto fufficit Natura?, ftoma- cUndnU /?*-cho in eum modum obliquato, ad uelocem ciborum tranfitum comme- ^ ° moratas tribuiflefibras:uerum utipfius concauitas femper humefta acue-i4ßourd ^ut obunfta eilet, glandulas illi adiunx^t,in faucibus quidem/quafdam fto-e>e. macho&laryngicommunes,quaefaliuamhumoremq; illis organis,neexic-zt49ls/^ centur,praeparantes,Latinis tonfillaeappellantur.lnmedio autem propemo dum ftomachi duftu, qua is afperae arteriae in * duostruncos adpulmonem [nt kX diuifse fubijcitur, binas alias faepe ftomacho non apponit modo, fed & in po-fteriore ipfius (ede & ad latera adneftit/ illis plane refpondentes,quas uefi-ese ceruicis initio in uiris Natura circumdedit. & quemadmodum has urinae feminisque genitalis in pene meatum irrigare fuo loco commemorabimus : fic etiam glandulae ftomacho adnatae,illius cauitatem irrorant, ac ne ob ficcitatem cibus in uentriculum difficilius prolabatur, faliuali quodam humore imbuunt. Cseterüm fi quid de ftomacho adhuc dicendum fuperfit, in t/?2’* f uentr*cu^ deferiptione id iam j)erfequemur.b Ventriculum igitur ( qui inter r ent y. dmfpeäa reliquos corporis uentres finus'ue non minimam cauitatem obtinet, hinc- 1 Zfgum. clue et^am y*5** & KOlX'1* Graecis, ut nobis uenter & uentriculus potifsimum appellatur) mox fub thorace collocari, iam obiter diximus: nunc exa&ei-pfius fitum, reli quamque hiftoriam pertraftaturi. Galenus itaqueuentricu- m Ium in corporis medio repofitum aflerit: quod plerique difleftionum pro- fuPart< fefibres ab ipfo mutuati, non fimplititerenunciant,uerum hunc fecundum ^tucltU ^ omnes pofitionis differentias ad amufsim mediam fedem, inftar communis omnium partium officinae,& regis alicuius, adeptum contendunt: perfun-ftorie admodum in hominis erefti, aut etiam didu&is maxime cruribus &brachijs,ueluti in circulo pofiti proportione metienda uerfati. Neque e-tiam aequalis uentriculi portio dextrum & finiftrum occupat,neque uen-C xo^g.p! tr^cu"cus *n P°fteriora adeö atque in priora corporis exporrigitur,quamuis d ad g 14. forte elatius ipfius orificium id fibinon immerito uendicarepoflet. Statim pJÜ/cas en^m ac ftomachus feptum in finiftra neruofae ipfius partis fede penetrat, cr continuum cum uentriculo corpus* efficitur, quod in finiftro latere amplam :x ex ^dem contingens, totam regionem inter iecur & lienem uacuam com pendito, pleftitur.In dextro autem latere uentriculus nufquam feptum attingit, fed f f z iecoris iecoris duntaxat concauo fubtenfus,tota ipfius parte fuperiore,& dextro i-tem latere a iccore occultatur: tantumque a dextra fepti fede pafsim abfce-dit?quantaiecoris eft crafsities, quum interim magnam fepti federn ( uti modo dicebam ) finiftro fuo latere contingat. Neque id fane admodum lien impedit,qui non ita uentriculi finiftro lateri attenditur, adeoque in corporis anteriora, ut medicorum uulgus arbitratur, pertingit, fed potius in pofterio-ra humilioraque (tameri 8c ad latus nonnihil) fubfternitur. Dein,non folum in finiftrum ( ad feptum ufquefcilicet) magis quam in dextrum (utpotead iecoris tantum cauum)uentriculus protenditur :uerum ipfius forma in ho-mine ( nulla enim nunc mihi cum Galeno, neque canum, neque fimiarum eft confideratio ) talis cernitur, ut maxima ipfius quoque portio in finiftro collocetur,haud fecus quam fi inibi maiorem qua apte contineri pofsit fe-d[emadinueni{let,idqueillius fun&ionibus uideretur accommodum. Venera* tr*cu^us en.im forma perquam uarius eft: at fi quis illum obiter examinet, rotundus,& a dextro in finiftrum oblongus, aut fecundum latitudinem quodammodo teres, primum occurrit: rotundus quidem, quod rotunda omnia fint capacifsima, & interim minimum noxijs expofita: oblongus uero, quod id fedes qua continetur, & deinde bina ipfiusc orificia, alterum quo cibos ad- ei^ußg. mittit, alterum quo iam confe&os ininteftina protrudit, exigereuideantur. G,H* Caeterüm fi deinceps uentriculi forma accuratius expendatur, in finiftro latere rnulto amplior rotundiorque, & ad inferiora quoque prominulus cernitur : ac dein hinc uerfus dextra uergens, paulatim in anguftum cogi, 8c fu-periore quidem fua regione defcendere, inferiore autem afcendereconfpi-citur,adeöut in dextro latere multo quam in finiftro euadat gracilior. Sic quoque fuperiore quidem fede, quae ab uno orificio ad alterum pertinet, ftri-ftior anguftiorque eft, inferiore autem latior ampliorq;/ Anteriore parte se- f »4 figura qualiter undique gibbus occurrit, nulla exparte deformatus. Pofteriore fede L,L\ duos quodammodo gibbos commonftrat,g unum finiftrum, eundemque magnum, proceriusque extuberantem:h alterum dextrum, minorem, ac de- h preffummagis. Atque hos gibbos'finus quidam imprefsio'ue parat,fecun- g' dum corporis longitudinem pofteriori uentriculi fedi imprella. Qua enim ntricu- uentriculus dorfi uertebras, ipfisque exporreftos uenae cauae & arteriae ma- gnaedelcendentes* truncos relpicit, ac fedi quam fortiturlele utcunqueada- fc **/*.&&. ptat,pofterioripfiusregiointrorfum quafiad fuam cauitatem nonnihil im-primitur.-quamuis interim uentriculus e corpore auulfus inflatusque,eiuC modi finum non oftendat, & perinde totus inibi ac anteriori regione gibbus confpiciatur.Porrö ad uentriculi quoque forma duoipfius.pertinent orificia, equib/unum quo cibus&potusaflumi dicebatur,in eiatilsima finiftraeuen u^hu triculipartis fede obhocconfiftit, quödftomachus inibifeptum commode r4Gt perforans, illic primum uentriculo connafci, communeue cum ipfo corpus neripotuit. Et quanquamfuperius uentriculi os in finiftra eius parte haberi dicimus, propinquius tamen mediae ipfius fedi quam finiftro lateri accedit: quod tanto apparet manifeftius, quanto uentriculus occurrit turgidior. Alterum uentriculi orificium cibos in cremorem emutatos ad inteftina tranf-mittens, & Trt/Ac&f ©rinde Graecis, nobis autem ianitor & inferius feu dextrum os appellatumin dextra uentriculi fede confiftitrnon quidem,ut reliqui difc feftionum profeilores tradunt,illiq; exiftimant, qui tam pertinaciter de cibö-rumaflumendorum ordme altercantur, huicque orificio nomen afitunon admodum apteimpoftierut,6cnunquam auiumingluuiem Sc ftomachum, ruminan- tfVMU*Rl FUBRIC^A LIBER V. 597 ruminantiumq; animalium uentres expenderunt,in eius jfedis inferiori regione ,fed in elarifsima,dextroque uentriculi lateri proxima. Non enim laterat mutuo, edireftoq; hsec orificia inuicem( ne ocyus cibus adhuc immutatus e uentriculo laberetur ) non opponi: uerüm inferius ex elatiori quoque uentri-culifede explantari oportuit,quo minus fuagrauitate cibus uentriculum prae terfugeretued tunc primum,quando confeft us,& in Cremore exquirite mutatus eft,uentriculi potius excernendi robore,quam fuo pondere, in inteftina propelleretur.quorum principiu, iftud uentriculi orificiuni coftituit, explan-tatq;:quare etiam” primum inteftinorum,quod duodecim digitorum eft lon V 7udL gitudine,Exortum pleriq;nominarunt. Neque profeftoiniuria alterum hoc orificium dextram uentriculi fedem occupat,quum haec medio cauaeiecoris fedi contermina fit, in quam iecur fuarum uenarum beneficio, ex inteftinis,i-pfoq; adeo uentriculo, quicquid fucculentum ab illo confeftum eft, arripit ac depafcitur.quod eo iecur praeftat facilius,quo partes elaboratum a uentriculo cremorem primum excipietes,illiuicinius collocantur. Praeterea uentriculi Orificiorum orificia non ritu duntaxat inuicem uariat, led inferius quoq; fuperiore arftius eft: quod rudes, non tritas, duras, magnasq; moles homo fubinde deuoret,ad quarum ingreflum amplam uentriculi uiam efte oportuit. Per inferius econ-tra,rarius magnü,durum,non conuerfum in fuccum crudumq; tranfitrquan-quamfanenon adeoanguftumfit,utfolum cremorem tranfinitterequeat, quandoquidem non pauci quamplurirnafrudluum ofla impenfe etiam magna,crebro deuorata innoxie excernunt,8c Galenus a quoda anulum aureum Zi'L de Natu-qui ore tenebatur,imprudenter deglutitum, eundemq; prompte excretum 'fifi narrat.Neq; orificij huius amplitudinem fe ignorafle callidus illeHifpanusdo cuit, qui fuperiori anno Clinianae cuipiam Bacchidi quadraginta uniones,ex illis quas hic nobiles matronae collo geftant, una cum aurea cruce quinq; gena mis inftru£tifsima,&fide pariter qua h^c cotinebantur,fuffuratus eftdlla nan-que quumhuicno&emfe daturam, nili prius numeratis quinquaginta aureis, negaret, atque is laete annuillet: ipla a patricio Veneto pathico fuo, ut comptior ornatiorque,& magis placida eflet,elegantißimum uxoris fusemonile obtinuit, cuiHilpanus,quo meretriculae uices reponeret,inhians,eam quam potuitfalacilsime,utfuauius tandem obdormiret,exercuit: ac poftmodum nrj{ 1'oluto monili fingulosuniones,6ccrucem,ac poftmodum fidem (nequid „figis. fuo furto obftaret)deuorauit. Ceterum Galenus & omnes eius afleclae" glan ersA dolam carnem inferiori orificio priuatim tribuunt, hanc ad eius orificij con- u Unctionem auxiliari, ac in quibufdam animalibus manifeftiorem efte affir- « »«» mantes.Iftam fane in canibus primum,qui illa donantur maxima, & carnis co lore infigniter prsdita,deinde in homine examines uelim. Eam fiquide hanc *u fe-h- efte arbitror,que duodeno inteftino adnalcitur, qua portae uenae” ramus cum coniuge arteria, illi fubtenditur. Verum haec non in hoc ut inteftinum illud, autinferius uentriculi orificium claudat,ar£let'ue,procreata eft:led ut uala inteftino exporrefta fuffulciat,ac parem cum glandiopiuguli &qmelenterij, qw,nfig. 8c humilioris membranae omenti ufumpraeftet. Deinde fi quae conftringen rj.4 diciis huicglandofo corpori pr leter comunem glandularum,quae conterminas fibi partes lubricas humettasqnc reddunt,ulum, indita eilet, ipfum orificium autinteftinum neceflario ambiret, fibrarumq; natura participaret, aut tranfuerlarum,mulculiueficas ceruicisinftar,autobliquarum ueficae 8cuteri corporis modo: quum interim id fibris omnibus deftitutum, ad inteftinilon-gitudinem refta duntaxat linea illi adnaicatur.Quanquam non defmt, quifo- ff 3 lis libris lis libris edofti,fuoq; arbitratu Naturae opera comminifcentes, glandofum id corpusmufculum eflefcribät,eoinferiusuentriculiorificiü orbiculatim am-plecti nugaciter affirmätes, atq; hinc etiam corpus id perinde fere ac Galenus VumicuüL 0<^al10 PartiumufU7r^tof£)/;ianitoremqjappeIlantes.Porrö(quodillis ani- orificjs fub- maduertendum erat hominibus )s non folum in inferiore uentriculi orificio, nmm. f& 'm fuperiore,fubftantia uetriculi crafsior fpifsiorq; eft,ac orificia uelutin h>k> interiora extuberantiorem inftar circuli partem obtinet, uentriculi membra neae neruofaeq; prorfus fubftatiae,no uerö uti hoc in loco Galeni nomine quis fibi falfo perfuadere pofsit,glandulofae cuipia, penitus relpondente: quae quidem inter diflecandum integro adhuc uentriculo taftu percipitur,aperto autem inuerfoq; in cofpe&um uenit, manifefte uentriculi initium ftomachiue finem & duodeni inteftini originem proponens. Videtur enim tuncftoma-chus,idq; inteftinum ex ipfo uentriculo quodammodo enafci,aliaeq; omnino quam uentriculus ipfe, partes efle: quum tamen exterius nihil tale appareat, neque ulla uentriculi portio praeter reliquam luperficiem emineat.Haec erat fior adauftaque uentriculi fubftantia ac fedesin internam ipfius regionem e-dufta,adhocpotißimum procreatur, ut ora uetriculi robuftiora denfioraq;, quam reliquum eius corpus, euadant, ne forte a tranfeuntium impetu diuel-lantur,rumpanturq;,& dein fortaßis, ut quum ora conftringuntur huius ex-tuberantioris particulae in trorfum coniuentis occafione, citius arftentur oc-rcntriculifu- cludanturqj.Et fane quemadmodum * exterior uentriculi fuperficies laeuis Sc * *4 fe-fcrficies' plana eft,fic Sc" inferior quoque ipfius amplitudo, fi modo duo,quse iam di- Ux6h' ximus, tubera circulatim prominentia exceperis. Ventriculus enim inibi nihil praeter rugas quafdam,fi uehementer conftf i&us reperiatur, oftendit, in-teftinorum Scx ueficae cauitati refpondens, quamuis interim obfufcum& *^k-vin quafi nubeculis intenfe rubentibus mterftinftum colorem exprimat, quum dcxtra^g' tamen exterius omnino pene albicet. Verum interim nonnunquaminadmo dum obeforum hominum uentriculis,utcunque copiofus, led laeuis & lubricus, adeps circa fundi in finiftro latere regionem internae fuperficiei adna-tus reperiturrquam nonnulli, ruminantium omafis tot ueluti alueolis faui quafi in modum interiori amplitudine obfitis ornatisque delufi, cellulis quibufdam Sc continuis finibus abundare , falfo fcripferunt. Ventriculi ventriculi quantitas, uaria eft admodum, nam fi e corpore exemptus,ueficae modo ymm«. infletur, haudquaquam miraberis tantam ciborum uim, uinique copiam u-no temporepofle abfiimi. Neque in homine aeque femper eft turgidus, fed quum pro fua natura fe habet, conftriftoriaque ui utitur, quamlibet exi- f;uum multum'ue fit quod continet, totum ia undique compleftitur, nulam uacuam fedem relinquens . ac proinde pro affiimptorum fe habet ratione, ut & multa (ne perpetuo edere cogatur homo )afliimere amplefti-que poßit: Sc rurfus fi. modica offerantur, ea undique amplexetur ac con-Vttnculifuh- coquat. Huic aftioni ipfius congruit fubftantia nimirum maxima ex parte membranea, quae commode ufii exigente ampliari dilatarique queat: Sc rur-nicis. fus quum opus eft, colligi ac conftringi/ Conftatenim uentriculus duabus youodd latis tenuibusque tunicis fibi inuicem iunftis, perinde ac ftomachus,fed non-nihil difsimilibus. Quandoquidem interior uentriculi fimiliter, atqueinte- tueas 17 fi-rior ftomachi,neruola membraneaq; eft,& totius ftomachi,oris Sclabrorum, uti fane & inteftinorum interiori tunicae continua: duritie tamen ab oris fto-machiq; tunica modice differt.quod duriores afperioresque cibos,priufquam in uentriculum decidant, ore conficiamus: ä quibus id cotunderetur Sc rade- retur5 retur,ftifidura denfaq; eiufmodi tunica euafiflet. Vnde etiarn tullicä öri ftomachoj&uentriculo communis, fenfim ad uentriculifundum accedens* mollior efficitur. Fibris haec duplicibus intertexitur, quo etiam ab interna ftomachi uariat, Interior enim tunica?pars, uentriculi cauitatem refpiciens, reftis ijfdem'que plurimis donatur fibris* Attrahat namqueuentriculus ci-bos & potus per ftomachum oportet,huiufmodi fibris ceu m anibus alliciens; quse quum contrahuntur,ftomachum uentriculum^ue breuiant: adeo ut \ UrynZ inter deglutiendum* larynx, defcendente ftomachi initio, furfum confcen-fomcbo* dat, quod mutuus ftomachi Sc laryngis fit connexus* Sc interior laryngis tu-ofcndunt" njca5cum interiori tunica ftomachi, adeoque uentriculi, cernatur efle con-tinua. Secundum uero fibrarum interioris uentriculi tunicae genus, obii-mcbJs h 4uarum eft,in externa tunica fede,qua fecundailiam ampleQ:itur,fitum* notatur. Quemadmodum enim cibipotusque attraftio, eorundem neceflario praecedit retentionem, ita reftas fibras interius obliquis Natura coordinauit. Deinde ut retentionem, ciborum iam confe&orum fuccedit expulfio, ita quoque fecunda exterior'ue uentriculi tunica tranfuerfas fibras obliquis exteriores merito nancifcitur. Haec enim interiore crafsior Sc mollior, minusque compafta, tranfuerfis abundat fibris, fecundae ftomachi tunicae refpondens, nifi quödilla paulo minus quam haec carnofa eft,& aliquot etiam obliquis implicatur fibris. Cur autem uentriculum, aut hanc exteriorem ipfius tu- ExteViortrn ut nicam adeo impenfe carnofam fecundum uentriculi fundum, humiliorem- trlcuU,tun,a • s-% p 1 rp 1 • p •-j Q Z' • /V^ ■» t • t • l/JJtitido IV/lpCYl ue lpiius ledem, eile plerique lcribant,non latis aiiequor. Videntur enim ßmnejjiCAr-KKiTtr ^s^>mn^js confi(i,a fundum uentriculi, quo melius concoquat (uti Sc fto-fig. macho, propter exteriorem ipfius tunicam utcunque mufculofam, conficiendorum ciborum uim tribuunt)infigniter carneum ftatuere: quum interim uentriculus illic neque carnofior,neque crafsior fit, quam ad elatio-b 14»1 f fi rem ipfius fedem. Imo fi uerum fateri licet,b fuperior uentriculi pars carno^ gwr‘ g. fior eft inferiore:ut nunc taceam neruorum fuperioris fedis frequentiam, tunicarum eius fedis crafsitiem infigniter adaugentem. Caeterüm duabus his ci7fi.k,k. uentriculi tunicisc tertia accedit, inftar operimenti Sc propugnaculi cuiut d7 mufeu. dam,tunicae exteriori circundata,& a peritonaeo/ qua id fep ti partem ftoma-a 'r' choiter praebentem integit, pronata. Hic enim peritonaei portio primum elatiori uentriculi orificio, deinde uniuerfo ipfius corpori ad duodeni ufque inteftini originem obducitur. Atque haec ä peritonaeo procedens tunica,omnium quas id reliquis fecundum uterum organis exporrigit, facile crafsifsima cernitur: ac, ut poftea difturus fum,efuperiori membranae omenti princi- Ventricula pe ^ a,dy4. pium praebet, omnes uentriculum petentes uenas, arterias Sc neruos pri- ** excipiens, firmansque. Venae omnesä fola portaef uena originem du-eunt.Nulla enim quantumuis exilis agcaua uena uentriculo fecundum corporis longitudinem fubftrata,ac peritonaei hac infedeinitio proxima, uentriculum accedit. Quanquam forte quifpiam, perinde ac ego aliquando feci , fecus arbitraretur, qui Galenum infexto de Adminiftrandisfe&ionibus libro, Sc quarto item de Partium ufii, de caua, atq; adeo magna uena, non au-ubg'JC& tem u^uer^port^uena,aut*finiftro ipfius trucoloqui exiftimaret;quum h Peritona?1 uarios enarrans proceflus, Sc omenti exortum cum mefenterij fig. cap!n prmcipi° edoces, in uentriculum uenas uarie propagari feribit, a magna uena tö.jw/er- fub uentriculo, fecundum ipfius longitudinem delata. Caeterum arteriaein t*m.hicue uentriculum digeftae, omnes ab illis ortum habent,hquaeamapna arteria in ff 4 humilio- Vennrum ue-triculi rnunw. ^ArtcrUrum. coronae modo ample£tes,ramulos complures deorfum in uetriculi corpus digerit:paucos, eofdemq; graciles in ftomachi finem,quo is uentriculo comittitur,furfum offerens. Ab hac uena,quum dextrum oris uentriculi latus ambit,q propago editur,fecundum 4*4 fo* elatiorem uentriculi fedem ad ipfius ufq; humilius orificium pertinges, ac in Mcrf^H* progrefludeorfuniquoq;geniculatimfobolesaliquoufq; diffundens/ Quin- rfig.e*p.f ta uena comite arteria non priuata, finiftram uetriculi fundi fedem implicat: ' Sc fiipeqiori membrana omenti fuffulta, ramos elatiore fuafedein uentriculi anteriora pofterioraq; emittit. Huius principium dependet ab ampliore ueng x portae ramo,lienis infimae fedi inferedo: &s arteria,uenam eam cocomitans, «■« * ab arteriae ramo pullulat,liene hic accedente. Sexta uetriculi uena,ea demum l' eflet, quaefola Anatomicis in ore uerfatur, quamq; a liene in fuperius uentriculi orificium perferri omnes aftruüt.Ego fane,ut uerum fatear,non unicam, fed1 plures, easq; non femper pari numero ab illis quae lieni exporriguntur ue tfig, up.t naspronafci, praeter quintam ante enumeratam, obferuo, finiftrilateris uen-triculi fedem lieni proximam accedetes: inter quas fere ea folet efle praecipua, quae ä maiori uenae portgramo,altiori lienis parti inferto,principium ducit a qua raro furculi,pilorum inftar graciles, quafi adfuperius uetriculi orificium pertingunt.Hisuenisfiniftrum uetriculi latus adeuntibus, comites perpetuo iunguntur arteriae,ab illis quoq; quae lienem fubeunt propagatae. Commune omnium uentriculi uenarum officium eft,ut 8c alimentüipfi adferant,& fuc culentioris ab illo confefti cremoris ad iecoris cauum,non aliter ac inteftino-rum uen£ deducant.Proprium uerö earum quas fexto loco enumeraui uenarum,&potifsimum quint£ munus,cum alijs diffeftionumprofefloribus efle (at timide interim, & praeter animi propemodumfententiam) fatebor, ut fi quid in uetriculum lien eruftet,illae eius fint uehiculum, idq; in uentriculum fundant.Caeterum frequentes uetriculi arteriae innatu ipfius calore recreant, &fucculeti etiam aliquid (fi aufim modo proloqui) ex uentriculo fugere ui- dentur. HVMUKl Fjii&ICvi. Ll*B ER V. ^ *oi dentur. Praeter has uenas & arterias, uentriculo nullum aliud uas implanta-tur:&fi forte meatuum bilem deducentium aliquis in uentriculi fundum imulum. pertineat, id fane fit quam rarifsime: Sc mihi femel haftenus duntaxat eius generis tenuifsimusmeatulusoccurrit in biliofiftimo homine, quem ex lon- rentr\itiiincr ris pontificiis nauibusfe&ioni adhibuimus. Nerui uentriculi in hunc habent ö r • r • 1 * /1 x «zßg.ca* modum/Praecipuae lextineruorum cerebri paris portiones, poltquam re* * ‘fitv currentes diffuderunt neruos, ramulosq; cordis inuolucro & pulmoni com-xzfig.ca. municarunt,deorfum ad ftomachum properant,dextra quidem ad dextrurn. a Ub. 4 m, Ja^us?flniftra autem adlaeuum. Simulatque uero aliquantifper nerui cum fto-P macho defcenderunt,fibrarum duntaxat interuentuilli commifsi, uterque neruus bipartito fcinditur: Sc dexter quidem fuis ramis oblique fmiftrorfum fertur, finifter autem dextrorfum: atqueita ambo nerui ftomachum concomitati, feptum tranfuerfum permeant, nulla interim (ut difleßrionum rudibus uifum fuit) feptofobolem offerentes. Vbi autem quatuor duorum ner-uorum ramiY elatius uentriculi orificium contingunt, multiplici propagi-gur.G. num ferieiJ amplexantur, furculos notatu digno interuallo reftä deorfum promentes. Av finiftro fexti paris neruo dextram eiusorificij uentriculi re-zzfig. «r. gionem implicante/ infignis utcunque ramus fecundum elatiorem uentri-culifedem,adipfiusufqueinferius orificium diducitur: qui etfiin progreflu. giir.ic aliqUot diffundat propagines, uentriculiq; inferius orificium furculis quibufc damimplicet,non tamen inibi totus abfumitur,fed iniecoris quoque cauum lo/gu K aprorepit* Cceterum humiliorem uentriculi partem 'alij duo accedunt ner-. bztig.cap. ui,afextineruorum cerebriparisc propaginibus,fecundum coftarum radices deorfum dedu&isprincipium obtinentes, ac illarumd arteriarum coniuges, xiib.4.b. quae fuperiore membrana omenti fuffultae, in uentriculi fundum digerun~ tur. Quinetiam interdum finiftro uentriculi lateri'quadam neruorumof-e feruntur foboles,afneruis pronatae, qui cum arterijs lienem accedunt. Inter i*ub“p«. hos tam uarios neruorum, quos uentriculus obtinet, furculos, nulliprofefto i'tantam Naturae oftenduntprouidentiam,atquefuperiori ipfiusorificio8in- teru*nm& &Hr'T> V‘ ferti. Non enim duntaxat id, ut noxam a biliolo, eius'uegeneris humore ali- trlc»lluß*' quo indu&am fentiat, adeo frequentibusneruis fcatere credimus: fed utper illos ueluti riuos & du&us,animalis uis ipfi in primis difpenfaretur,ac citi po-tusq; indigentiam uentriculus fentiret, ad fumendaq; cibaria excitaretur. A t-h 'b!c d ^ue ^ ^emum ^ &nt nerui, quibush obliquum ftomachi duftum conferre, ' prius retuli. Molles enim quum fint,&graciles,fi longa uia re&o tramite tenderentur, Sc uentriculum cibis recipiendis deftinatum, afefufpenfum haberent, ab eius mole perpetuo tenfi, leui occafione rumperentur, nifi eiufmodi implexibus Sc tortuofis duftibus Natura illis fedulo profpexiflfet. Ventri _ fotim uentri* culus (ut iam ipfius munus aggrediar) ofto habet facultates: ac quatuor quidem omnibus uniuerfi corporis partibus, quae nutriuntur, communes: quatuor autem fibi peculiares, quibus uniuerfo corpori famulatur. Verum haec* nimium obiter perpendunt, integros libros hac quaeftione, An uentriculus fuo quem iecori conficit fucco,autfanguine feorfum, an fimul ambobus e-nutriatur ? commaculantes. Quandoquidem beneficio illarum facultatum* quas uentriculus cum reliquis partibus communes adipifcitur, proprium fibi nutrimentum ex uenis allicit, retinet, elaborat: 8c fi quid fuperfluumipfi fuerit, a fe abigit. Munijs uerö, quibus toti feruit corpori, efculenta quidem poculentaque reftis fibris per ftomachum ex ore aflumit,mox obliquis fibris aflumptum retinet:totumq; tantifper ample£titur?donec id ingenita fibi uel efleii- munws. uel eflentiali forma, facultate, in fuccum cremoremq; colore fubftanticefuse fimi lem reddat: ac demum quod confecit inteftinis exhibiturus, inferius orificium fuum laxet, tranfuerfisq; fibris quod amplexabatur, deorfum protru-quiuentncu- ^ Caeterüm uimipfius alteratricem, undeqüaque eum circundantia or^a- h munjsjub- 111 r* r • r i 1 £* • • i • ^ feruUnt p*r- na, ac uciut lebetem ingentes rociloIent,excaleracientia, non parum adiuua- u*cpttes lenLre credimus, totam enim fuperiore eius fedem uerfus anteriora, & dextrum iiiim ad alias ipfius latus,iecur comple&itur. elatior uerö ipfius pars,ad fuperioris fuiorifi-?artesc0fiM, cij pofteriorem fedem confiftens,& finiftrum eius latus uniuerfum,fepto tricu!ifiß ambitur: excepta folum ea regione, quam lien ad finiftrum uentriculi latus mus, coto. humiliori pofteriorique parte occupat.Inpofteriore autem fede, uentriculus inferiorem omenti membranam, & quae in illam excurrunt uafa proxime fubtenfa obtinet. Dein fubhacfeptitranfuerfi pars,& uena caua,& magnae arteriae truncus, praeter dorfum, ipfiusque mufculos,confiftunt. & uniuerfae inferiori uentriculi fedi omentum partim attenditur, partimq; connafcitur. Nattam omen Prseterea & huic fedifub omento colum inteftinum elatius, tenuia uero in-tipartem ante teftina demifsius attenduntur. At ali) anteriorem uentriculi fedem omento Tred^Uuci hitegifomniant: quum tamen elatior omenti membrana, refta duntaxat linea,inferiori ipfius parti fecundum anteriora adnafcatur,nullainterim omen ti parte uentriculi anteriori fedi obdutta.' Vacat itaq; magna anterioris uen- iifiuiift. triculi (fi quando impenfe turget ac diftenditur) fedis regio, neq; iecore,ne-que fepto tranfuerfb,neque omento,neque liene obdufta: quanquam omenti uice aliud uentriculus hic obtineat /iibfidium,in calefaciendo iam diftis au-xilijs nonabfimile. Praeter peritonaeum enim, &o<9:o abdominis mufculos, fcuenaab umbilico iecori deducitür.qua foetus nutrimentum accipit,quseque n • t •/ pp • t T \ * dcill G. poit partum exanguis mutiiisq; erncitur. Huic uenae,qua peritonaeo nexa uen triculoinfternitur,in cirCuitu adeps multus, non tamen omnibus aeque co- f)iofus,adna(citur: qui ut Sc uentriculus fuo in concoquendo munere alacrius aboret, aliquid auxilij praebet. Impenfius enim conducit iecur,lien,& quae pöfteriori uentriculi fedi fubtenduntur uenae ac arteriae, ut &ipfum quoque leptum indefeflofuo motu uentriculum minimenegligit. Quinetiam cordis fepto incumbentis calor, ad perfeftiorem uentriculi funftionem non cen fetur inutilis. DE OMENTO. CAPVT IIII. Omenti delineationem inprimis proponunt quarta quintafigurB• tur:&fuperbinteftinaextenfum,adlienequoq;,&iecoriscauum,acpofterio- b’conftr* rem uentriculi fedem propemodü uniuerfam,eiusq; fundu exporrigitur. Ve- v -> . A i • • •• / j - r 1-1 v Ö teäa$ ipfius pendere audies, proximü attefumq; in difle&ionib.perpetuö repentur, hur-" ‘ Omenti CT4 nonfem- HVMUKI F^'BRIC'A L13 ER U ^ non femper tarnen ad pubis ufq; os, inteftinis obdu&um uifitur. Huius enim portio, quae in homine alioquin inteftinis, perinde ac in canibus, porcis & fi-cvtapp/us<*/,quafi dicas,omentigefta-tores, fuerunt nuncupati, uix enim arbitror omnes homines ita appellatos, quafi inter caetera animantia maximum,uti Galenus tradidit,nancifcerentur omentum:quum quadrupeda fere omnia maiori,& perpetuo fuprainteftina undiq; diftento,explicatoq; omento, quam bene habiti homines,donari mihi *htnepo uideantur. Omenti* figura proxime marfupij, aut facculi, aut perae imagini metuifigw* SSK 4 co^uenit; ac in primis aucupum perae, quae orbiculatum habet orificium, fe-crffi. pofteriöri fua parte elatius quam anteriori afeendens. Huiufmodi namque perä omenti figurae adamußim congrueret,fi uno conflaret corio, aut e& lana texeretur? ac undequaqueinconfutilis, & unum duntaxat 9 utific dicair^ corpus omenufum corpüs eflet.cuiufmodi profe&o eft omentum,quod fubftatitia eft mem-tU Ireuis enu brana nullis fibris implicita, fod multis abundans uenis, arterij s, neruis,&: mnatn. ä]^uaregioneglandofum fibiinnatum habens corpus, & multum quoque adipem. Vnde uero haec omnia ortum ducant* intelliges promptilsi-me, (i talem peram, qualem antea propofui, animo conceperis, in qua unam partem, anteriorem fuperiorenlque: alteram *pofteriorem inferioremque appelles. Ad eum namque modum unam Omenti partem,hluperiorem an-terioreirfue membranam, & alteramrurfus,'inferiorem leu pofteriorem membranam dicimus, etiamli omentum re uera duntaxat" unica (idq; potit f> <■> {imum in canibus) fit membrana,anteriorq;parspofteriori, ut in difta nuper pera,incumbat,continuaq; fit, & omentum quoq;facculimodo, quae repleri ^ Tdemll^ P°^bcauitatem coftituat.Inferioris itaq; membranae omenti origo ä perito- rß totk3k. tis principium ducit, ac utri 11 q; tanquam a uertebrarum corporibus ablcedit, membranulas magnae arterij & uenae cauae offert,quibus illae dorfo affirman tur. dein ab his membranis iuxta eam ieptin partem, quae undecimae thoracis m Ad ut comemoratusiam omenti duftusorbiculare efficiat circulu adorfimedio k>L w, adiecoris portas, &hincfecundum uentriculi fundum ad lienis cauu, &inde s!» addorfi medium procedente. Totum igitur femicirculu inferiorem alienis hur-cauo per dorfum ad uentriculi ufq; dextrum latus pertinente,inferiori omen-ti membranae attribuimus, fuperiori uero mebranae eam circuli partem afori bimus,quae ä uetriculi dextro latere per ipfius fundum ad cauam lienis fedem ducitur. Inferior membrana toti pofteriori uentriculi fedf fubtenla, decliuis, r ccrnc ac uerlus anteriora fertur, atque ad humillimam uentriculi fodem focundiim ^ m * corporis latitudinem omenti membranam fuperiorem contingit, hincq; am bae mutuo fibi incumbentes, deorfum fuper inteftina,fubq; peritonaeo ducun turr&fiinhocfiiperinteftina duftu membran^fortenonimplicentur,illa anteriore parte, ac in lateribus obtegunt, & ad pubis ufq; os humiliori luo extremo pertingunt.Si uero membranae,inteftinoru fedem duntaxat operiant, quaefupra umbilicum confiftit, ac, quod frequen ter euenit,in finiftrum latus n contraftae iaceant, illse fefe uifui offerunt reuolu tae admodu,& uelut in fpiras colleftae. HVM'A'RI FUBR1CU LIBER V. 605 colleftee. Membranas has nullis nexibus inteftinis connafcuntur, praeter infe-* expede riorem membranam, quae in hominibus colo inteftino pertinacißim e * con-qudffig tinuaturPer totam eius inteftini federn, quas fecundum uentriculi fundum pr orepit.Neq; id fegniter obferuandü uenit,quum inferior omenti membrana mefenterij loco lpfi colo inteftino fit, qua id uentriculo exporrigitur. Colum enim toto illo duftu nullä obtinet mefenterij parte, fecus multo quam in canibus & fimi)s,quibus omentum uix colo connafcitur.quum tamenho-mini inferior omenti membrana,quä uetriculo fubfternitur, non folum mefenterij, quemadmodum nunc diximus, uicem gerat: imo fi accurate fingula examinaueris, membranae inferioris omenti portionem inteftinis exporre-Öram quodammodo ex tertia coteinteftini tunicapronafci fateberis. Atq; id eo expendi uelim diligentius,quo minus a Galeno,qui fimijs nimium tribuit, animaduerlum eft: utifaneHerophilo & Ariftoteli uideturfuifieperfpe£fcifsi mum,qui omenti partem colon dorfo colligantem,omenti loco nonhabue-rerfed eam tantum partem,quae ä uentriculi fundo Sc colo inteftino enata,inteftinis obducitur. Quanquam fatiusfore arbitror,eam quoq; ometi partem, quae uentriculo fubtenditur,columq; continet, omento attribuere, quum ea omenti reliquae portioni fere cotinuetur, Sc eofde ufiis cum inferiori canum omenti membrana fuppeditet: quamuis interim ex abundanti hominis colo, mefenterij uice fit: ac quum duplici propemodum membrana inibi fub uentriculo extruitur,mefenterij conftruftipni ac fabricae plurimum refpondeat. Deinfuperior quoq; omenti membrana in homine inferiori membranae ad coli regionem,qua id uentriculo exporrigitur,adeo connata occurrit,ut quit piam nonnullis nexibus fuperiorem omenti membranam colo quoq; inteftino fecundum uentriculi fundum coneQ:i,haud abfurde dixerit.Quod autem Galenus ometum modicis,& ijfdem laxis nexibus, idq; ad dextrum duntaxat latus colo inteftino committi prodiderit, in caufa fuere fimiae, mediam inter canes & homines naturam fortitae. Omentum namq; canibus nulla ex parte colo,alicufue alteri inteftino adnafcitur. Simijs autem medio fe habet modo: licet illas adhuc ad canis coftruftionem potius,quam hominis accedant. Ve- Fenl’ deducitur. Porro fuperior omenti membrana uenas mutuatur a° duabus le- gg eundum cundum inferiorem uentriculi fedem in ipfa membrana exporre&is. Ab his enim innumerae Ibboles deorlum in eam omenti membrana excurrunt,non quidem refto prorfus tramite, led obliquo quodammodo, & errabundo, ac ita ut retium funiculos implicari cernimus, in fe nunc coeunte, ac nunc rur-fus abfcedente. Ac proinde etiam omentum Graecis 8c wylwH, ut & uulgö rete & reticulum dicitur. Quanquam forte non a uario ualbrumdu-ftu omentum ita fuerit appellatum: fed quod ab ijs quibus committitur partibus1 liberatum,& deinde diftentum,rete pifcatorium uni accommodatum a Qm-ometiarterü. 0rbi referat.b Arteriae omenti ab illis pendent,qua? uentriculo,lieni,iecori,&: 4 bilis ueficulaediftribuuntur. has namq; omnes non fecus ac uenas omentum b tuto deducit, ac ab illis fuarum peculiariü u en arum coiuges adeo numerolas adipifcitur,ut quämpaucifsimi u^naru furculi,citra arteriae colbrtium,ipfum perreptent.Item praetercomemoratas modo arterias,inferior omentimem- ac Nemiomenti. brana aliquoulq;' grandiore in in teftina porreftam defert arteriam. Sicd ner- uis quoq;illis omentum intertexitur, qui a lexti paris cerebri neruorum por* c 4, tionibus fecundum coftarü radices exporre£iis,iecori,lieni & uentriculo im- C4P- sAdeps. plantantur.Caeterüm adeps,quo omentüabundat,inobefis praepinguibusq; dvcm^0 hominibus plurimus, in macilentis modicus, in extreme ficcatis&marafmo ^uc &artc • 7' • ' • o .. • mortuis,etiam aliquis repentur: isq; perpetuo uems oc artenjs omenti atten- 4 fe. adccn fus, ad ualoru quidem latera duntaxat quibus mediocris eft: fuperius uerö, ac ^“rcr* inferius cjuoq;,quibus multus,accidin adeö ut illis etiam uafaalioquin gracilia pinguedine prorfus occultentur. Inf intermedijs autem uaforum lpacijs,nul- k lus adepsafleruatur: utnecinalijs membranis, quibus adeps innafcicofueuit. adi. unde etiam promptius colligitur,hunc ab exudante e uenis languine,& mem branarum frigore incraflato, mutantisq; corporis colorem mutuante progi-clamlulofum gnj praeter adipem,qui ambabus omenti membranis communis eft,inferior menuorfw. ^ ßus membrana pofteriori uentriculi fedi fubftrata,priuatimsglandofum g+fev* quoddam corpus impenfemagnu nancilcitur: quod quia fimplicis carnis fpe ciem quodammodo exprimit,Graecis LofrAiMfws & appellatur,in ca- nibus magis quam hominibus rubens. Hoc pr^cipuis uenae port£,arteriarum &neruoru ramis attenditur,ut illorü diuaricatio inferiore membrana omen ti duntaxat hic fuifulta?red datur lecurior, utq; uentriculo inftar fubfterniculi ac puluinaris etiam fubijciatur. Huiufmodi planeh corpus fubftätia'ue eft,qu£ h 4 fgt. duodeno inteftino fu b tendi tur,quaeq; haftenus falfo uentriculi humilius ori- u^,w* omem ujm. ficium (ne quid incoftu efflueret) occludere credita eft. Atq; is profeftö praecipuus maximusq; ometi ufus mihi cefetur,ut lecureramos portae in lienem, uentriculum, & duodenum inteftinum, ac coli non infimam partem expor-reftos fufFulciat, ac ipfi implexos deducat: ac dein ut arterias quoq; & neruos illis quas modo dicebam partibus inferendos luftentet ac tueatur: & demum ufuipotilsimumrefpondeat, in utero quidem'exteriori foetus inuolucro,in * fe* capitis autem eauitate* tenuis qua cerebrum inuoluitur membranae.Deinde, quod haudquaquam minimum eft, omentum dorfo uentriculum colligat, lUb- l>l> &rurfusiecur lienemq; uentriculo una cum uaforum neruorumq;interuen f^onfpi* tu conneftit: utiam taceam, quantum homini firmando colo officium lepa- dturpui-ratim fubminiftret. ex accidente uerö uelut quoddam inteftinorum inuolu- /^7" g' erum tegumen tumq; efficitur,iplcrum calorem inftar penicilli cuiufdam fo-ommtifabris u^ns ac continens. His lane ufibus omenti fabrica relpondet.membraneum €*7r^lofne namclue eft?ut fortius uenas,arterias,neruosq; ipfi implexos colliget,meliusq; »1 r r , st€di(r queat nMe‘ '■ inteftinorum calorem refleftat,ac prompte cum inteftinis fubfidere exteditj; queat. Tenue autem, & potifsimüm quirinteftinis innititur, ne pondere grauet. Vnde etiam Bruxellenfi noftro ldiomate plumae nomen meretur. Qno uerö omentum fanguine & fpiritu frequentibus illis uenis arterij sq; affer u a-to,inteftinorum & uentriculi,qua parte ipfi atteditur,fouendo calori acco m-modum fit,etiamfi non dicatur,manifeftü efle arbitror.Cfiterum num adeps infita ac pecuUari natura calefaciendo profit,an tantum penicilli carnis'ue membranse potius ritu iuuet,non asqueab omnibus conceditur,ali) s quid frigidum adipem,alijsuerö calidum pronunciantibus. aut em DE INTESTINIS. CAPYT V. Intestinor rw immnempotißtmitmßxufigura,<& oßauti,&mnd exprimere NTESTINORVM coftruftionem, ipforumofficio &ufuicouenire,tum demum opportune narrabo,(imul-atq; eorum fitum,formam,fubftantiam,conexum,quaeq; ipfis implantatur u enas,arterias Sc neruos, ac fi quid aliud ad eorum fabrica? enarrationem reliquum erit, explicuero. Inteftinorum igitur, qua? Graecis $x$a: dicuntur,no- Qua hic inte-mine, non omnia inpraeienti compleftimur uifcera, uql fitnomm no- T ~ ; ' 1 r l a ' mine complc- d6iibfigZ S.1130 C0^as fiiccmgente membrana cx peritonaeo amplectuntur organa: neq; a^tur. risfuntob- etiam uelftomachum 8c uentriculu,i)s guae nunc inteftina uocahuntur,afcri-brfigub bemus: quuinb duftusab inferiori orificio uentriculi ad podicem ufq; perti-hMsfig. nens, ac ulnas Italicas utplurimüm quatuordecim 8c dimidiam longitudine 4' aequans, peculiariter nunc inteftinorum uoce ueniat comprehendendus. Et Inteftina conti quamuis ille,ipla'ue adeo inteftina cotinuum idemq; fint corpus,quum tame in uarios& multiplices & figura differetes anfraftus Ipirasq; circunducatur, pluralitdtis nu neq; omni ex parte eandem fitus,fubftantig & form« natura obtineant,ac de- mtr° ' niq; alia alij ledi cotigua efficiantur,neq; prgcipuus omniü eorum ufus par efle uerßu ob CAH-uideatur, ac fi plura inteftina forent,difleftionü peritis ipfa enumerantur, pri-mum inccrafsiora &d graciliora ha?c diuidentibus, atq; ex illis rurfusfingulis ternariumnumeru,utfexfintuniuerfacoftituentibus,adeum quafimodum, quo idem cotinuumq; perpetuo iter plura uarijs occafionibus nomina fortin conftat. Quemadmodum Lutetia? ä diuilacobi porta, ad eam ufq; qua?fan&i Martini dicitur, iter,etiamfi pene reftü fit, neq; per uarios gyros procedat, nihilominus tamen fexies (fi refte memini) nomen euariat: primüm a diuo Ia-cobo,inde aparuo ponte,mox a teplo beatifsima? Virginis,& non multo pöft ab eiufdem ponte,inde ab oenopolio quodä,& poftremüm ab aede lanfti Mar tini appellatione mutuans. Idem multo magis in fluminibus no regijs,& continuis qua? per multos gyros procedüt uijs,fieri cernimus. Ceeterum utcunq; Breuif inteßi- inteftina inuice uarient, omnia tameninter uentriculu,& qua excremeta ege rimus fedem collocatur,forma tereti donata, fed non omni ex parte aeque capaci & orbiculata.Subftantiam habent membranea,uerum undiq; no pariter aut craflam, aut tenuem: deinde duas peculiares tunicas orbicularibus, & alicubi etiam rčftis fibris intertextas fortiuntur,tertiam ad has tunicam a perito naeo ob tinentia.Venarum pr aeterea,& arteriaru,& neru orum fiirculos fufci- inteßimrum a et c piunt?fednon ubiq;firniliter numerofos: quemadmodum nunc perlequiveni uentriculo ex-H.10 fi.k. tar,ab ipfointeftinorü exortu fumpto fermonisinitio.Ex' humilioriitaq; ori- “chTdZiEZ, ,rfx h! P u^ntficufi>quod in liia elatiori, & dextro ipfius lateri proxima cofiftit fe- J*m- t>6fig.k. de, principium inteftinoru exoritur, illi'ue orificio, ubi id crafsiori fuatfub- 2 ftantia ftantia introrfum protuberat, cotinuatur,& fimulatq; e uentriculo proditori pofteriora retortu, fub fede uetriculipofteriore fecundüm dorfi dextru latus reftädeorfumgproficifcit,innullos omnino anfra&usreuolutü. Quü primü j uerö ad inferiore ufq; uetriculi federn inteftinü iftud fic occultatu,h pertingit, ßgKpH>t* fub colo inteftino(quod paulo pöft, hac* porrigi audies)latitas, moxfiniftror-fum retorquet, acuelut ex alto antrorfum affurges,in frequetes mnumerosq; gyros& anfraftus"reuoluitur,ac nullis omnino inteftinis obteftü,fede uniuer k7fi.ai fern quae fub uentriculo ad pubis ufq; ofla, 8c ad ilia utrinq; habetur,impletiea demüexcepta,quahuicinteftino colüinftar orbis ad latera1 circüduci,poftea J dicam.Horum fane anfraäuü feu reuolutionu nullus omnino neq; numerus, neq; ide penitus ordo habetur, neq; ill^ magis dextra quam finifträ uetris fede occupant,praeterquam quod in dextro latere fuprailium os ad pube ufq;, amplior em fede, quam in finiftro infarciant, coli nimiru anfra&uquopiäeum in finiftro latere locum fibipriuatim uendicate.Vtcunq; uerö multiplices,ua-rijsq; huius gracilis in teftini c6fpicianturanfraftus,perpetuo tame" e directo »****£ medice fedis dextri ilij ipfius forma amplitudineq;,& pleraq; alia( uti pöft fub-iungam) euariat,eandem nihilominus crafsitiem amplitudinemq; ab orificio uentriculiinferiori?ad illam ufq; fede obferuans, nifi aliquando huius inteftini ° pars fub uentriculifundo ad dorfum proxime affirmata, inter diflecandü ca- o Effet iux pacior;ampliorq; reliquo inteftini duftu( quemadmodum fubinde fit )occur 7 ßJniintrUdi- rat.Huiufmodi itaq; prüfen tis inteftir^du&us uifitur,quod ter nome,acfitria uißo. e/let inteftina,uariat.p Primü quidem coftituitur tota ea inteftini pars,qu£ uen p7figu.*b Trimum. trjcuj0 fubftrata, ab inferiore ipfius orificio reftä quodämodo eoufq; defcen- * dit,ubi inteftinü in anfraftus orbesq; primüm couolui incipit.ac de huius inte ftinlnomine aniles admodü cotentiones apud illos reperies,qui refeftione ne ^Ieäa,futiliter de uoce altercantur. Sunt qui totahanc parte quae duodenum digitorum longitudine in uiro ut plurimu aequat, non inteftinü, fed w.Qvcny 8c exortum, feu proceflum, uocandü cotendant. Alij,etiam fi ipfius principium e uentriculo nafcatur, inteftinü tamen efle, ipfiusq; orificiü, reliquum uerö ipfius duftum,inteftinü uocari affirmant, integros comentarios nugaci difceptatione implentens.Vocetur itaq; nobis uulgato nomine tanqua fuccin ftiore,duodenü,autinteftinum longitudine duodecim digitorum gquans:fi-sccmdum. quidem id Gr^cis, » p°rrigutur.pauci enim rami in graciliora inteftina ab arteriae5 propagine dif-u>.3K funduntur,quae a magna arteria poft feminalium arteriarum principia origi-b VI cerne jlem fumit-Neq; etiam uafa,quemadmodu in duodeno, fecunduieiuni &ilei reeßm io, longitudinem deducuntur, fedh uelut ex mefenterij cetro ex alto furfum ten-11 fiz- dunt,reö:aq; antrorfum in inteftina pertingunt, in quae numerofa fobole ar-iißca ~ o ris r a dic u m m odo implantantur,ofculis fuisin internam inteftinorum fe- to, X! hiantia. Ileum &ieiunu' neruos quoq; obtinet, deriuatos a ramis fexti fi* neruorum cerebri paris,qui coftarü radicib. exporriguntur, duae enim ab illis propagines utnnq; fingulg, ad mefenteriü,& dehinc adinteftinä, frequeti ut- 1 ■ : gg 3 cunq; .6-10 yJtNV. VEŠČAM* T> E CO RT 0 % IŠ cunq; fobole difcinduntur.Duodenü uerök neruos 5 fi quos habet, ab illis afcb keiuf.fi. lei t,qui mferius uetriculi orificiü,& dexträfundi federn adeunt. Dein duode- { num priuatim id fibi uedicat,quöd1 meatus bile flauä ad inteftina deferens, ib * gWx' inteßinorum li implätetur.Ide quoq; inteftinü in hominibus,& adhuc magis in canib.m glan wft iUndes' dofum illud corpus, cuius antea uentriculum deferibes memini, peculiariter fubftratum pofsidet,aduafailli inteftino propria ftiffulcienda, &cauitate eius inteftini lento humore irriganda. Quanquam non duodenü folum, fed & reliqua inteftina omnia lento quodam & lubrico humore interna fede imbuan tur,atq; ut Rhazes non inepte dicebat, fi&iliü uaforum more inuitrentur,in-Crajjorum in- ftanneantur'ue. At quühuiufmodi pleraque crafsis etiam inteftinis fint com- teitwarum hi- . . 1 r i * n • r 1 1 * ßoria. munia,üla quoq; nunc uemunt recenlenda. lleumitaq;inteltinumiubdextn renis regione äquodacraflo inteftino multis modis ipfo gracili inteftino ampliore" excipitur,non quidem ac fi quis diceret exafte incrafsi eius inteftini b #7,«jfcm. nitium, fed in illius iuxta originem latus finiftrum. Hoc enim inftar globi cu- m iufdampraemagni extuberat, in finiftrofuo latere duo obtinens orificia.0 u> num quidem ileo inteftino continuum,&magis ab origine diftans:p alterum p7»*^.o. uerö humilius,&ip(i origini propinquius, cui continuum elf in hominibus cxcummteßi- jntefbnum,quod Tv\oi>,{eu caecum ueteribus difledtionum profefloribus uo mimcuiuj- rr 'i 'i 1 1 ‘ 1 J * * * • i i modi catumeflenihiidubito.haudignarusinterim,quid hodie plerique de caeco inteftino commententur: decepti profeftö, quod inter craßiora inteftina id a Galeno alicubi recenfeatur, neque aliter quam fi amplus quilpiam ßccus, ac uclutialterquidamefletuentriculus,ab ipfo caeterisque qui illum fubfequ u-ti funt Anatomicis deferibatur.quum tamen in homine1 id quod caecum ap-pellandum duco,ceteris omnib.inteftinis fit breuius, atq; arftifsima omnium jj* £19 inteftinorum parte multo anguftiusftrifhusq;, &crafsiori lumbrico iri orbes conuoluto potius quam inteftino fimile: adeo ut caecum uix inteftinorum ap pendicis loco, ac proinde minus longe in craflorum inteftinoru numero habendum efle uideatur. Atq; hinc fit,ficcofos noftros caecosque Rabinos,quan do hanc gracilem portiunculam in homine caeci inteftini loco me common-ftrare uident,Galeni deferiptione mihi obftrepere, acr amplum illud coliinte r ej7, sf£-ftini initium ßccü,aut ut ipfi loquuntur, Orbum & Monoculum neutiquam gur'N* ' efle, turpiter contendere.Imo nonnullos reperias,qui de caeco inteftino fe paradoxa confcribere gloriantur, quod non unum cum Graecis in caeco orificium, led duo fibi proxima efle, in medium adferant. Quae fi uiderint, aut i-maginati rettefuerint,ea demum lunt* quae in extuberantiore coliinitio oc- s$unto et currunt:acunuquideforame ilei inteftini terminus eft,alterü uerö eius quod ^8Nf‘ caecum efle dico,initiü.Neque eftprofefto cur minus credamus,gracile illam inteftini portiuncula mefenterio non annexa,fed fibijpfi in orbes couolu tam, &fibraru beneficio haerente,in homine caecü efteinteftinurquantumuis eam amplitudinem ufumq; Galenus ipfi tribuat,qu£ huic minime adefle uifuntur: quandoquidem is,fuas potius caudatas fimias hac appendice deftitutas,quam homines delcriplerit,ueteres aut qui homines aggrediebatur appendice hunc inteftini caeci nomine proculdubio donauerint. Deinde Galeni deferiptio ca-nifortaftisaccomodari hic poflet, cui caecum inteftinu multo quam homini contigit ampliusrneq; in illo,ut in homine,inane propemodü reperitur.Quin etiam uerasglires & feiuros caecü hoc inteftinu adeo amplü nattos Icimus, ut atnplitudiniip Iorum uentriculi facile relpondeat, f^cibusq; turgidü in fettio-ne obferuetunatq; hinc coftat, gracilem hunc appendicem in homine cfcum efle, quumuidelicet duttuaefitu & forma pariter (licet non amplitudine) illorum 'ÜUJÜJkHl TJiTt'ItJt."LIŽER U ^ -*it illofurfi animalium caeco inteftino congruat, unumq; (unde etiam c^cum primö diftum eft) nancifcatur orificium. Infliper fummus profeftö Natura? admirator Galenus,fi hominis inteftina unquam intuitus fuiflet, hunc appen dicem,& extuberas illud coli initiü,ileiq; cum ipfo unitatem,& coli formam, loilgefecus defcripfifiet. quippe fi aliud homo cgcü nancifceretur,eum appe> dicem minime prseterijflet Galenus, quanquä ortu nonihilin homine a cane uariet. nam etiamfi utrifq; in dextro ileo collocetur, hominis tamen caecü ex finiftra magis coliinitij fede,quam dextra principiü ducit: fecus acin canibus* Sc quam Galenus atteftatur.Porrö fi cum nonullis,qui fecati mihi aftiterat,in homine quide ad eum ufum,quem Galenus c^co inteftino tribuit, appendice hunc ä Natura primum formari dicere, Sc ob nimiam hominü ingluuiem ex ileo inteftino a uetriculo confeftum fuccu,abfq; eo ut is totus caecü fubmtretj protrudi : atq; huic appendice m nobis,tanqua mutile Sc marcidü,alit er forte quam in teperatis Galeni hominibus, pendere affirmare, ad nugace illa tergi-uerfatione deuemenduforet, quaalios quandoq^ quam modo hominesfuiile fateremur, prgcipue quü amplu hoc coli inteftini initiü in homine c^ci intefti ni ufum abunde luppleat, Sc nota? duntaxat gratia caecü in homine haberi ui-t io'figrT. deatur.In dextro itaq;ileo ad humiliore Venis dextri lede,extuberans illud,& u amplum rotundumqj coli principiü habetur,quod hinc fenfim recta ad iecur tHS^ ablutip c6tendit,iecorisq;cau£partinonihil fubfternitur,acF bilis ueficulam y 20 /i.h. in homine contingit: cuius etiäm contactu,inteftinutn hic quandoq; flauo co lore tingitur: inde ex dextro latere fecundum inferiore uentriculi fedem in in fexu fe finiftrü fertur,uentriculi fundo attenfum: haud tamen,ut alijs uifum eft,eum eundum f, confcencJcns: aut,ut uulgö dicitur,uentriculi fundo fuperequitans.Quum pri miim uero ad (iniftrum uetriculi latus pertingit> fuper demifsiorem anterio-g. rem'ue3 lienis partem anfraftusquofda leuiter inflexos obtinet, ac paulatim cö°s%Vi ^uPrab finiftrum renem per ilium finiftrü decliue fertur, fecundum periton^i q. ad r. latus ad pubis ufq; ofsis regionemc def cendes.d Hinc rurfus finiftrorfum,quali rSJf '& ac^ umbilici ufq; fedem afcendit,ac anfraftum (quem a medicis clyfterum co-inde ad t licorumq; cruciatuum occafioneperpendi optarim) hic conftituens, ad ofsis . rs fcTab fiicriinitium denuö fertur,c reftä deorfum ad podicem ufq; defeendens: acin fuiris quidem fubuefica,ins mulieribus uero lub utero ofsifacro Sccoccygis ^ % r. ofsi inftratum.Huic inteftino,ab ilei inteftini fine ad podicem ufq; pertinenti: g**&fub &fiparundiq;propemodum, praeterquam in initio, ubi multo capacius ap-- paret,fit amplitudo^ ipfum tamen figura duftuque uariat: ideoq; tanquam in cupum due-hjfigu .ab duo inteftina fubdiuiditur,uthquicquida dextro iliofuper dextrum renem ßinum >r% col° dK,s ad fubiecoriscauo,deinde fecundum uentriculi fundum ad lienem properat,& Um T* hinc rurfus fuper finiftrum renem uerfus pubem fertur: ac alium anfraftum fupra internam ofsis ilium fedem faciens, ad facri ufque ofsis initium prore^ l,8fe“dah p*t,Latinis pariter ac Graecis colon appelletur, ‘quod uerö ab ofsis facri initio ad anum ufq; pertinet, Graecis oarßv & dicatur, Latinis longaon, reftum, Sc princeps. Colon enim in hominibus, non ad amufsim* ut in cani-k 6, sfigu. bus,teres eft: uerüm per uniuerfum ipfiüs duftum fuperius inferiusquek de-jpreffum, ^qualeque ac leue uifitur, ad latera utrinq; quadam ferie, uelut in me<^osgl°k°scellulasque extuberans, Atque h^c figura eo minus confpi-cua fit,quo colon refto inteftino uicinius accedit: quod exafte teres,non autem coli modo depreffum extuberansque cernitur. Ambo itidem, ut & CrjforUt»;*-Hsfxpfi. c^cu^nqu°que, tunica extruuntur”1 duplici: quarum,ut in gracilibus inte- »fluorumt»-ftinisjinterna exteriore neruofiQr?membranea ue magis,& durior eft.uerum gg 4. colon tfI2 VE S^AL It, t>E CORTORIS colon interim utramq; tenuioregracilioremq; quäm reftü obtinet: 8c quanto colonrefto magis conterminü eft,tato quoq; lpfius tunicae crafsiores, me-' Jiusq; enutritae cofpiciuntur.Interna utriufq; inteftini tunica tranfuerfis dun-taxat circularibusq; fibris,ijfdemq; frequetifsimis abundat: externa uerö in co loiuteftinotranfuerfasquide nancifcitur,fed &reftas quoq;quamplurimas obtinet,non quidem fecundum uniuerfam inteftmi fiiperficie protenfas, fed inferius dütaxat&fuperiüs,ubi colon” depreflum eflediximus.Secundum e- »6,9ßglk nim eas coli imprefiiones re&£ fibrae protenduntur,& coli tunicae ibide funt Vs ul.* de Ffu robuftißimae,aamodumcpfpiffe:&ut Galenus de pluribus animalibus innue tomum. bat3C0l0nf0rti|3USkgamentis utrinq; fingulis inibi conftringitur, fecundum longitudinem defuper ad inferna porreftis: quod mehercule & homini at fcripfiffet,mfi illius inteftina canum inteftinis eiufmodi ligamentorum fpe-cie carentibus, refpondereputaflet. Porro exterior inteftini refti tunica per totum inteftini ambitum rettis fibris admodum frequentibus paßim abundat,adeo ut haec pluresreftas quäm orbiculares fortiatur. Caeterum° tertia 09%.^ crafioruminteftinorum tunica, quemadmodum & tertia gracilium tunica, a mefenterio ipfis uafaporrigente pendet, quanquarn coli inteftini pars,uen-tnculifundo attenß,priuatim in hominibus abp inferiore membrana omen-ti tertiamafcifcat tunica, quod haec coli fedes eius membranae beneficio ita pgu^A. dorfo affirmetur,atq; reliqua inteftina mefenterijinteruentu dorfo colligari coli cr refo nouimus.Coli itidem &refti inteftinorü uenae & arterij quas pauciores hgc uau« arte- qU£m inteftina gracilia adipifcuntur , ä portae & magnae arterise ramis pendent. Colo quidem inteftino toto progreflu,qui a dextro ilio ad finiftrum fere renem pertinet,arteriae uenaeq;,non fecus quäm ieiuno & ilio, implantan-tur,exaltofcilicet furfum feriatim confcendentes. at parti ipfius inferiori ä fimftro rene ad reftum ufque inteftinum duftae, 8cipfipariter refto,uen3e ar teriaeque,perindeacq duodeno" porriguntur/Vnaenim infignis uenaäpor-tg ramis in mefenterium excurrentibus enata, 8c arteria etiam ab£ illa princi- h pium ducens, quae ab arteria magna ad mefenterium fub uaforum ferni-nalium exortu depromitur, fecundum diftam coli partem 8c reftum inte- sfäu!t$ flinum mefenterio fuffultae, reftä protenduntur, ac lnprogreflu furculos fe- ef riatim unoque ordine inteftinis offerunt. Verum de inteftinorum uenisac ar Nemi. terijs in mefenterij defcriptionerurfuspertraftabitur.Neruos autem craßio-ra haec inteftina cum gracilibus communes habent,& utraq; lento uifcidoque Mepimeßi humore intus oblinuntur.Exteriori autem coli inteftini fuperficiei, qua id re-«0 mu*. Q-0 proximum eft,&ipfi quoque refto, pingues quidam appendices magno qeßi inteftini numero pafsim fubinde ac peculiariter adnafcütur. Dein reftum inteftinum mufiuh.»mufculosuoluntariae faecium excretionipraefe&os fibi priuatim uendicat: utfea, quos quum in fecundo libro fim perfequutus, non eftneceflehic quoque re-inteßinorum cenfere. Sed admirabilis potius Naturae induftria nunc confideranda uenit, c,d’ nupm. quae inteftina primüm potißimumq; extruxit, ut horum beneficio quicquid in cibo uetriculi opera elaborato effet fucculenti,ad iecur fanguinis officinam duceretur: dein ut faeces,& quae fuftui inepta eflent, debite excernerentur, praeterquam quod inteftina coquendi alterandiq; ui modica etiam prodefle credimuSjUta uentriculofcilicet prius confefta,abfoIutiuspauluminipfo per inteftina duftu emutarentur. Atque ad hos fane fcopos Natura refpicies, inteftina artificiofißime fabrefecit. quod enim praecipue neq; gratia eduftionis excrementorum, nequeconco&ionis, fed ut id quod in cremore uerfumeft, per uenas aftumptü in iecur totum deferatur,inteftina ad eum quem diximus modum, Xrßg.äbl adK. yizjigu.b. Z? fig.dK per uctrios anfritfiur, tadeaim. d xo,II fig. JUL. HVMUNI F^L'BtlCW'LITER V. ^ ^13 modam, fabricata fint, colleftu eftpromptilsimum. Primö quidem, quod in nullo animali conftruäus fit uentriculus illis organis cotiguus,quibus ege ren do idem expurgatur, quamuis nonimpofsibile eilet, uentriculu ad anum uKjj extendi. Deinde,quod plurimis animalibus inteftina in multos frequentesq; gyros &anfra£tus inuoluuntur.Poftremö, quod conftet uentriculum cibum non antea demittere, quam probe illum confecerit. Ventriculum igitur fedi nonellecontiguum,autillirefto faltemmeatu du&u'ue iunttum, liquido commonftrat, aliud concoftxonis efculentorum,aliud uerö redditionis dige-ftionisc];,organum fieri oportuifle. Quippe fi idem omnino exilieret,metuen dum eilet,ne frequenter uenas crudum inconcoftumq;affumeret cibum:qui poftmodum a lecore male cofeftus,homini mutilis noxiusq; foret. Sed & red ditionis inftrumentum, quod noa re£la a uentriculo ad anum extenditur,at quamplurimis orbibus Sc anfraöibuslpirisq; (ne ocyus hominis nutrimen-tum non exuftum elabatur) inuolutu uilitur, nunc ditia confirmat.Sienim alius uenter uetriculo fuccederet,efletq; ille redditionis,ficut hic cocoftionis, promptuarium,nequaquam exiguo tempore, plurimum alimenti per uenas frequentes in iecur lüfciperetur. Nuncautem per innumeras uenarum lobo-les, ex uarijs illis copiofisq; inteftinoru anfračlibus, quicquid fucculenti a uen-triculo confeftum eft,in iecur prompte tranfliimitur. Alias uerö fi raris uena rum orificij sparum cibi in cremorem uerfi,continuo incideret, tarda & diuturna fuccederet digeftio:quum neceflarium lit,ora ualorum elaboratum lue 1 ^ * • r i i *1 cum tangere. Si uerö alter magnus ueterpnon lubtenderetur, cibus omnino modicam eius uentris fedem tangeret,folam nimirum eam cui proximus atti guusq; fuis parietib.effet.atq; ita pr^cipua cibi portio,quantacunq; fcilicet eilet in profundo, ieu medio eius uentris lpacio,uenarum apprehenfiones fu&usq; effugeret. Sed nue demum trafitus anguftia cibum in exiguas cominuens particulas, cogit,ut ispropemodum totus tangat inteftinörü tunicam, ad quam uena? fuis ofculis conniuent. Etfi enim quid in tranfitu primi anfraftus, uafo-rum ora effugerit, per fecundum quidem tangit: &fi huc praeterlabatur,tum omnino per tertium,aut quartum, uel alium eorum anfraftuum quifrequen tes numerofiq; fubfequuntur,ut tandem nullus effugiat,aut lateat,aut excidat cibus ad nutritionem utilis, quando lege Natur^ 8c morbo liberum corpus di penfatur. Inteftinorum itaq; anfra&us, ut quicquid fucculenti humidique in confefto ä uentriculo cremore eflet,uniuerfum diftribuatur,comparati funt-Et id praecipue tenuium inteftinorum munus eft.Crafla enim,<& fi ipfa quoq; adfuccorum diftributionem conducant, priuatim tamen in hoc conferunt, ne continuo,fed per longa in terualla egeramus. Haec enim tanqua uenter aliquis ficcis excrementis,uti uefica urinae,fubijciuntur,excrementaque ita in illis colliguntur, ut repente uniuerfa fimul educi queant: fic tamen, ut & hinc aliquis homini ufus accedat. quippe fi gracilium inteftinorum fuftum aliquid pra^terfugerit, quum longiori mora excrementa in crafsis inteftinis re-fideant,ipforumuafaid exugunt. Quodautem commemoratis iamufibus^ tnnfimmm quae de inteftinorum conftru£hone fupra fcripfi, omnia competant, obiter quoque nunc fubneftam. Haec itaque ad uentriculum ftatim, a quo cibum accipiant, opportune locantur:* Duodenu dein, etiamfiid fuiflet utile,in nullos tamen anfraftus ducitur,quod fub uentriculo,qua fertur,nullam omnino uacuam fedem obtineat,in qua apte in gyros flefti queat: praeterquam quod portae etia uenae a iecoris cauo prodeunti cedere oportuerit.* Ieiunu uerö & ilium media uentris fede iuftißime occupat, quod inibi mefenterija cetro fmt proxima, <$-I4 ^NT). vesami, t>e cor? o ris proxima,breuißimoq; du&u Sc uenae portae r ami,& arteria? m agnse propagi nes illis hic diffundi pößirit. Porro deb coli fitu nimis quäm miferefe torquet difleftionum profen ores,quod id quum excrementorum uelut quoddam fit p> Q-V promptuarium, ad uentriculi tamen fundü iecorisq; cauü porrigi cofpidunt. *T’ Vnde etiam alius quidem coloii,quia faeces continet, innatoq; calore deftitui-tur,ad uentriculum ferri uult, ut illius uicinarumq; partium cotaftu,id maiorem concoquendi uim aflumat. Alius aute fub iecoris cauo colon deduci contendit,ut ex bilis ueftcula in illu d refudans bilis, incitando, excrementorum e-gerendi uim feliciorem reddat. Alius uero aliud cominifcitur: Sc interea nemo,animaduertit , colon mefenterij centro hon admodum debere uicinum efle,neque id uenae portae ramos cauo iecoris proximos oportuifleaflumere, quum parum quod exugi deceat amplexetur. Vt itaq;c grandior dexter'ue ue-nae portae truncus breuiori du ftu gracilibus mteftinis infereret,ac fuccin&io- 5 G* ri uia cibum in üentriculo confeÖü ad iecur transferret,colon inteftinum gra cilibus cedit, ac ueluti per diftantia maxime ä mefenterij cetro loca procedit: atq; hac etiam occalione, id precipuafua portione finiftra corporis fedem oc-cupat.Reftum autem inteftinum illic comodißime reponitur, quäopportu-inteßinorum n£ paulatim afleruata egerere tandem queat. Forma autem tereti in hoc inte forma r«tio. creantur^ ut fm£capaciora, minusq;iniurijs occurfantib. expofita. At an-gufta funt gracilia inteftina, u t minima quaeq; cibi portio ab ipfor um tunicis, adeocjjip/orum uafis tangatur. Craflorum inteftinorum magna eftamplitudo , ut multa colligere pofsint, ac ne frequentius egeramus opitulentur. Sub-suifantU. flantia čotiftant,facile quae continet ämple£tente,& rurfus ä contentis diften-Tmkm. di äpta.d Duplicem uero habent tunicam, ut iniurijs innoxie ferendis magis d9fehn fint idonea. nam interiör aliquado in inteftinorum difficultatibus, alijsq; diu- ^cUurpl tunica exteriore uentriculi minus forte carnofa eft, quoniam digeftionis po-• tius quam concoftionis organa funt.Caeterum exterior craflorum inteftinorum tunica,tanto gracilium interiore tunica durior eft, quanto illa materiam continent duriorem, & a fucco magis liberam. Quandoquidem quae gracilibus continentur inteftinis, liquida, fluida, aqueaq; adhuc funt: quae autem rllrarum crafsis, dura. Vtraque inteftinorum tunica tranfuerfas fortitur fibras,ut o-rat,°' cyusquodinilla defluitpropellant,itaq; cito uniuerfus fuccus ad iecur exu-gatur. At externa refti inteftini Sc coli tunica, praecipue quoque reftas fibras obtinuit, ut hae uelut uinculum circularium fibrarum efficerentur, ne forte quum illae dura excrementa crebrius protrudunt,inuicem abfcedant,diuel-lantur'que. at que hacpotifsimum occafione re&ointeftino, ut quodficcio-ra excrementa ampleftitur, eius generis tribuuntur quamplurimae. Quan-quam fortafsis non ob id folum ut tranfuerfas colligent, reflrae fibrae huic offerantur, fed etiam ut recrementa alioquin non admodum fequacia, illae attrahant. Tertia inteftinorum tunica fecundae uelut propugnaculum eft, Sc copula,cuius beneficio inteftinaf mefenterij interuentu dorfo colligentur. fspea*tut remnimtr* Caeterüm uenae arteriaeq; (na Sc hae mihi ex inteftinis aliquid elicere credun- li^g' ,0‘ ; um^m ^^ ^ omnibus pari numero ac frequentia diftributae funt,quod non in om nibus inteftinis eadem exugenda fuccorum fit copia. Quo enim inteftina uen triculoin cotinuitate uiciniora funt,eo plus optimi cremoris cotinent:ac proinde frequetiora uala gracilib.inteftinis deferutur, pauciora sraßis.& pari hac ratione turnis arrecuDus puireicir,exteriore iaiua:unue ocsegnnonnullieuadunt.ror ßc*la rö interior graciliü inteftinorü tunica' interiori uentriculi tunica mollior eft, m quod nulla afperaintrita'ue illa,ficut hic,recipiat.Exterior uero inteftinorum HVMWNl FUVRIC^A L12Et V. 615 ratione pauciores ueng uentriculo,quam tenuibus inteftinis inferunturrquo-niam quiinipfo continetur cibus,non femper plene confe&us mutatusq; eft. Mruormr*-Quemadmodum uerö uenas,uentriculum,ut fanguinem illi ad nutritionem offerant, etiam implicare nihil dubito: ita quoq; eafdem uenas, quae cremori ex inteftinis aflumendo,&: eodem in iecur traij ciendo,famulantur, ad praecipuam illorum pariter enutritionem fubferuire,fanguinem q; ipfis comodum adferre exiftimo,cremorem inteftinis alioquin cotentum,ad ipfa alenda nihil accommodare (quicquid ali) fentiant) arbitratus. Caeterüm inteftina neruis donantur, ut infeftantes humores dignofcant: quandoquidem fi fenfus peni-< tus eflent expertia,nihil obftaret,quin ex flauabile, aut alio mordaci fucco in- teftinum penitus fubinde corroderetur, priufquam homo fentiret. iam uerö g fig* biliss meatus in duodenum infertus, inteftina bilis influxu ftimulans, eorum FeßmU Ufa caU' aftionem uehementer adiuuat, ac pituitam ipfis infedentem expellit. Atque haecpr2ecipua,pr^terfucci tenuitate,caufa eft,curieiunum inteftinum fuum t!°^um quem continet cremorem ocyusquam reliqua tranimittat. nam dum bilis ieiunum inte-adhuc cremori non mixta, inteftini lateribus adfluit,fua acrimoniaid magis ftimulans,ad ea quae continentur uelocius propellenda inui tat. Reliqiig enim inanitatis ieiuni caufa?,ut fuccorum optimorum copia,frequentes uenae,proximus iecori fitus,& ante hec omnia deorfum refta tendens inteftini duftus, & liquidifsimus adhuc fiiccus, duodenum magis ieiunum debere efle, documento funt. Quanquam bilis in ipfum influens, & illud quoq; ad fubitam ex-cretionem irritat,impellitq;. Sed de bilisnatura, ipfiusq; meatibus^ fuo poftea loco accuratius pertrattabitur. DE MESENTERIO. CAPVT VI* Jrf e j e n r e t r m inter coeter^ts figuras oHendit undecima, mox decima &* duodecima, &non perfimBori'e uigefimaquarta. ORPVS iiÄsyrrfftoy & Graecis nuncupatum, . Gaza 111 Ariftotelis hiftoria de Animalibus laftes appel- ** lauit: Cicero autem in tertio de Natura deorum libro, inteftinum aliquod ijs Graecorum uocibus dici non admodum refte arbitratus, illas uertit interpretaturae me dium inteftinum. Quia uerö hic defcrihendum corpus, in inteftinorum numero neutiquam uenit comprehendendum, & quia lattes non idem omnibus fignificant,c&: medianum uox parum adhuc recepta uidetur, non inopportune a Graecis nomen mutuabi-mur.Mefenterium itaque (quod etiam pinguis membrana, quum etiam reliquis omnibus membraneis uniuerfi corporis partibus obefior pinguior'ue derTeßü ex^'at5priuatirn nuncupatur) ad-pofteriorem inteftinorum fedem* locatum »ofig. cr eft? uinculum, cuius beneficio inteftina inuicem 8c ad dorfum colligarentur, futurum. Vt uerö id adeo infignem ufum commode praeftet,dura membra-b 14 fe. neaq; conftatfubftantia. Exh duabus enim mutuö attenfisaccumbentibusq; suhßmi*. “ membranis,a peritonaeo originem ducentibus, praecipue extruitur, ipfiusq; fic cr ix formam inteftina ab illo colligata,propemodum effingunt, & uariant. Vt namque inteftinorum omnium non par anfraftuum duftus eft, ita quoque Form* non eadem undecunque mefenterij effigies . Quam Galenus forte ani-maduertens,etiamfi melenterium omnino continuum fit,nihilominus tria mefenteria quodammodo in libro de Venarum arteriarumque feftione recenfuit* recenfuit:cunum medium/ aliud dextrum/ tertium finiftrum efteinfinuans.c 11 % Ac ipfum quidem medium appellare arbitror mefenterij partem, ieiunum o.’N’0> iliumq; inteftina dorfo colligante: quaeangufto orta principio,in miram am- d plitudinem latitudinemq; ducitur, ut omnibus ieiuni ilijq; inteftini connafce returanfraftibus. Dextrum uero& finiftrum appellare potuit, quod colon ' 11 fe inteftinum,& reftum dorfo alligat,dextrum quidem in dextri ilij regione,fi- ? * T‘ niftrum uero in finiftro ilio collocans. Mefenterij itaq; pars gracilibus intefti-nispeculiaris, fimilem omnino cumfinferiore,&colon quafecundum uen- f triculi fundum exporrigitur continente omenti membrana fortitur exor- 4- aTa! tum. Exs magnae enim arteriae & uenae cauae tunicis, quas ea uafa fecundum g*?p,Q. uniuerfum per lumborum uertebras duftum äperitonaeo obtinent, membraneae fibrae admodum frequentes exurgunt,ftatim in duas degenerantes membranas, quibus mutuo adnexis, mefenterij pars gracilia inteftina dorfb colligans efformatur: partes autem colon & reftum dorfo conne&entes, ab illis peritonaei regionibus principium ducunt, fecundum quas haec inteftina exporriguntur,peritonaeo fibras quafdam,quae in mefenterij membranas de-subßantU me generent,illic continuo emittente. Verum mefenterij fubftatianoninhocfb-lum,quo ualidiusinteftina dorfo adnefteret,membranea effcat alterius etiam magni cuiufcJam ufus gratia, quo huenas omnes exiecoris porta, 8c propagi- h fig.ap. nes a magna arteria ad inteftina excurrentes tuto continet: ac ne illa?,dum ho [ f'l'Gi ino falit,aut cadit,difrumpantur,tuto fecureq; admodum fufFulcit. Grandior »fei. enim uenae portae truncus, qua mefenterium iuxta renum regionem a dorfb pronafcitur, inter duas mefenterij membranas ducitur, arteriam habens comitem,quae ä magna arteria,priufquam haec ad renes ramos difpergat, in hoc ytnti drterU ut in inteftina diffundatur,originem ducit.Huc quoq; pertinguntauo nerui, k cr nem;. utr jnq. nj[mirum finguli,ab illis pronati ramis, qui ä fexto neruorü cerebri pa- 1 &’4 ^ ri coftarum radicibus exporriguntur. Adeo ut ingens is uenae portse truncus, & dičia nuper arteria cum duobus illis neruis fimul mefenterij ‘centrum fub- 1 l0>llfi-eant,atq; inter duasipfius mutuo cohaerentes membranas ingrediatur,tutoq; foi' 11 poftmodum peruniuerfam mefenterij fedem numerofafobole ad inteftina procurrant. Praeter comem oratam nuper arteriam,alia quaedam magnae arteriae'" propago,fub feminalium arteriarum ini tijs exorta, eam mefenterij par tn i; fig. tem ingreditur,que fub renum regione ä dorfo principium obtinet.Venas au tem nullas,praeter diftum nuper uenae portae truncum,mefenteriü admittit. iiU.derfu Neq; fatis affequor,quid Galenus fibi uelit,quado inteftinis,ipfiq; adeo mefen-**rt' terio uenas offerri teftatur,in iecur non terminatas,aut (ut alij uertunt) ad ie-cur non traijcientes, nifi forte aliquas cauae uenae propagines in inteftina difle minari indicauerit: quanquam & illae in iecur tandem uel ipfius fententia terminarentur,etiamfi forfan cremorem ex inteftinis iecori non offerrent: at po tiusinteftinis mefenterioq; enutriendis,priuatim conducerent.Verüm hafte nus nullam uel tenuifsimä fobolem a caua uena in inteftina mefenterium'ue pertinere,quantumuis diligenti refeftione deprehendi. Et quum Galenus in lexto de Adminiftrandis feftionibus, quemadmodum 8c quarto de Partium ufu,peritonaei proceflus, ac omenti mefenterijq; exiliis initia & duftum, perquam diffufe commemorat, 8c cum illis procefsibus uenas diftribui deferriq; n MaH' docet ämagna uenafecundiim uentriculilongitudinedefcendente,arbitror l^hici Galenum"portaeuenamfubaudire:nonuerö0 cauam,adeoq; magnam, quae fa1 , dorfo infidens, cum magna arteria ipfi comite fub uentriculo decliuis fertur, q. er *h inceditq;,ubi peritonaeü prgcipue oritur, &: ometo mefenterioq; potifsimum * originem HVM.ANI LIZER V\ *'7 originem praebet.Et fi forte quis(uti ego nonnunquam feci,atqne a meinter diflecanduminfcholis aliquando cau£ propagines in uentriculum & m el en terium excurrentes,ab aftantibus fruftra funt expetit^aftruetjGalenum ibidem de magna aliäs,caua'ue,non uerö port£ uena, fermonem inftituifle: ego lubens cocelfero,eiufmodi propagines quantumuis modicas & graciles , me adhuc latere. Dein Herophili lententia a Galeno in quarto de Vfu partium adduäam,de uniuerla portae uenaeum in modum intelligendam arbitror, quo nos de eius ufuegimus,quü proponeretur,non totam port£ diftributio-nem in hoc tantum fieri,ut ä uentriculo cofeftus fuccus in iecur traij ceretur, ac exuulgi etiam opinione melancholicus fuccus lieni offerretur: uerume-tiam utplerifq; infuperpartibus alimentu fuppeditaretur , quemadmodum P4 ueliHiporte uena>oftenduntp ramuli,qui uarieper omenti membranas in-9 fe.MM teftims inftratse excurrunt,&q qui in omenti & mefenterij' glandulas termi nantur, neq; ultra incedunt, foliq; ita nutritioni famulatur. Portae uerb pro-er» fi.L, pagines in inteftina infert^,fimul ad cremoris in iecur traie£lum,& fanguinis en'utriendisinteftinis idonei dedu&um,fubferuire mihi uidentur, mutua ma terierum tranflumptionem neceflario multisq; argumentis ( uti alias docebi tur latius) concedenti, adeo,utpr^ter comemoratas uenas, nullg aliae in inte ftina & mefenterium pertinentes,ha&enus mihi fuerint obuie. Cgterüm 5 ut in canibus (ne hic forte praeter fententiam in nugaces fcholarum difcepta-tiones incidam ) uaforum per mefent^iü inceflum adinuenire promptum effcita cotra,amb^ mefenterij membran^in ijfdem difficulter expenduntur, quod illis macilentius quam homini obtigerit mefenteriu: quodq; ideo ipfo-rum mefenterij membran^ inuicem omni ex parte (nifi qua uafa admittut) perinde ac fi fimplici unaq; membrana id conflaret, connatae uifuntur. At in homine binae mefenterij membranae inuentu funt perquam faciles,quü mul- Mefenterij taintercedente pinguedine,in uicediftant. Vt enim homo copiofaundecun- ade?s' que abundat pinguedine,(ic mefenterium quoque prepingue adipifcitur,fan-guine hic ex uafis refudante,membranarumq; ui in adipe mutato.Praeter adipem aliud quoq; mefenterio accedit.non enim fagaci Naturg fat efle uifum eft frequentem illam uaforum fobolem mefenterij membranis contineri, quin glandofum corpus,fingulis uaforum fcifsionibus, ita undequaq; fubftruxit fi- Glandes. mul & circumpofuit, ut nullaipfaruminualida fieri, aut per motum quaflari pofletinon ignorans, quiduis fufcipiendis noxis opportunifsimum efle, ubi in * 10, «%. ramos diducitur. Ac proinde ad mefenterij quidem5 centrum,ubi prima ua-l,l,ufi.i. jporum diftributio, grande corpus glandofum extruitur, infigniores ac primas uaforum difleftiones fecure admodum fuffulciens. Per reliquam uerö Afedmf- me^nterij fedem,fingulis prope uaforum didučtibus Natura1 glandulam ximein 14. quoque aliquam interiecit,cliuifionis robur fimul ac firmamentum futuram. ^ Adeo ut fimul quoque glandulis illis accedentibus,mefenterij membranae ua fa uerfiis inteftina tutifsime deferant,inteftinaque omnia dorfo quam aptifsi-U9fig.k>k me colligent,ac demum" tertiam inteftinorum tunicam eflforment. Quum cofiuuttL* enjm mefenterij membranae , uafa ad appellatam nobis cauam inteftinorum partem deducunt, ipfis inteftinis f^mul cum uafis adnafcuntur: atque hic inuicem abfcedentes,fingulse per fuum inteftinorum latus contendunt, in tertiamque inteftini tunicam degenerantrhac occafione fortius inteftina ligantes, & ualidius uaforum propugnaculum conftitutae. hh DE 6i8 ltctritßtm, fS ^"RV. VES^tLlI, DE IECORE. C A P V T VII. I e cr oBendunt ura: uerum inter cateras duodecima & uigefima cauam ipfius fidem in primisfieBandam offerunt, Cjibbam ueroproponit decimaoflaua, & aliqua etiam expartefecundafixta, ac uigefima fecunda, & uigefimaquinta, qua & caua regionis nonnihil exprimunt. E C V R,nutritionis organorum facile pr£cipuum,&:fan guinis crafsioris officina, animaeq; cibos ac potus, quaeq; corporis naturae neceffaria funt, appetentis fomes, elatif-fimam miniftrantium ipfi partium regionem fibi uem dicat. Mox enim fub" fepto tranfuerfob collocatur,maxi-mam inferioris illius fedis regionem occupans. Totam i 'videtur namq; dextram feptipartem cotingit,parum admodum id n * -v • r J * j j ' eius partis intactum mibi relinques,qua leptum undecimae duodecimaeq; co- gum^ui ftisadnafcitur,c fuaq;ligamenta, quibus uertebris colligatur, porrigit. Mediae autem fepti parti uniuerfae iecur fubtenditur, finiftrae uerö parti non itidem: c jmfiuL quanquam huius magnam quoq; fedem teneat, totam uidelicet anteriorem, ad eam ufq; fedem, qua finiftrum fepti latus coftaru medio (quod ab ipfarum radicibus ad finem ufque eorundem metior) incumbere incipit.adeö fane,ut longe magis quam noftris uifum eft medicis, in finiftrum latus iecurd pertin- dAdofo gat. Neq; uerö fepti tranfuerfi latitudinem ullibi excedit: nifi quod paulo de- l2>crad c miftius, quamc mucronata confidit cartilago nonnunquam,&potifsimum eTfig.ß aräato thorace depedeat.quod etian^tanto fit manifeftius, quo maius horni- £ *abetw s itm rati», ni iecur (quemadmodum pueris fere) accidit. Porro humanum iecur maiorem fui portionem in dextro latere extenfam habet,propterf lienem,qui ipfo °» dignitate multo inferior, finiftram fedem erat occupaturus. Vt igitur corpus * ’* redderetur aequilibre,fagax Natura minorem iecoris partem in finiftra deduxit: uti aues manifeftö atteftatur,quibus iecur aequaliter in utrunq; latus,ut 8c canibus propemodum, cofiftit. His enim quia gracilis,neq; ualdeponderofus contigitlien,magnaiecorisportioinfiniftrafertur.Quocunq; tamededuca- < tur iecur,etiamfi fub fepto, ipfoq; in peritonaeo locetur,eam fedem perpetuo obtinet,quae coftisfuccingitur: adeo ut cibi organorum fitus magnam rurfus ucur maxima Naturae oftendat prouidentia.Quum enim abdomen propter ea qug extendi exparte eoHu fhbfidereq; crebro debent organa,ofiibus deftituatur, Natura eas partes,qua-rum gratiaillud oßibus carere uoluit,ab iniurijs minus texit:reliquas uerö hac , extenfione non indigetes,tutifsimecodidit.g Atq; ita peritongo inter diflecan g confer % dum aperto,primum occurrut,uetriculus,inteftina,uefica,&; uterus. Verum iecoris firma, iecur,lien,renes,uena caua,&arteria magna,tutius recoduntur. Forma ie-coris uaria eft, & fuis quibus accumbit organis refpondens, non aliter quam fi id nullam peculiare exigeret formam, & fibi a uicinis partibus, inftar fifti-lis terra?,quamuis effigiem indi lineret. Nam & fupra,& retro omni ex parte qua leptumh fpeftat,gibbum laeueq; admodu uifitur, nullis omnino extube- h fig. tser rans proeeßibus: 8c cauitati fepti, quae in inferioreipfius fede neceflario ’ con , tuci' ftituitur,ad amußim congruens. Videtur enim iecur uelu t gleba illi inferiori Tymufiul lepti fedi impreflum fuifle,ac ab ipfa hic formatum* Ne uerö uenae cauae cau fhldAfotum dex fecundum pofteriorem iecoris fedem pro tenfus,aut huius grauitate, aut pete ex *s fepti tranfuerfi motu coprimeretur,tantus finus in pofteriori iecoris fede ex-fculptus eft, quantus ampleftendo innafcendoq; cau£ caudici fiifficiat. Crete- izfigUT.h cedit Pt efle diximus) cauum efficitur: 8c laeue quide hic etia exiftit,fed non undecuq; proeeßibus hVMtJNI L12ER V. 8 *19 mn ji. n, procefsibusm tuberibus'ue & finibus liberum. Quemadmodum enlmorga-N'l° g! na quibus iecur caua lui parte incumbit,fimplici quadä fuperficie neutiquam gibba funt:ita quoq; iecur unica fuperficie hau d finuatum eft,fed rupis praeci-p- pitio aliqua ex parte accedit. Qua nanq;" duodenü exporrigitur inteftinum, p'i!!inter & uena° portae ä iecoreprodit, iecur quodamP tubere prominet, fede quam n,n. hic uacuam reperit adimpleturum. Praeterea ubi bilis11 ueficula cauae iecoris ^rCgloniinnafcitur,finusinillaexculpitur, medium eius ueficulae corpus ele-r n fi.? ce* panter excipiens. Ad haec,iecur quoque ea parte" finum adipifcitur,qua ftoma dlER£°äat chum tangit,illique feptum tranfeunti, & fuperiori orificio uentriculi conti-f. nuando,locum probet. Adeo fane, ut iecur nullam peculiarem formam obti^ neat,fed eam qua? a conterminis partibus ipfi imprimitur. Velut canu caprarum q; feftio pulchre atteftatur, in quibus iecur priuato finu fuperiore dextri renis ledem concinne admittere cernitur. Atque hoc refte a Naturafaftü eft, Iecur nulla pe-quum iecoris munus nullam feparatam propriam'ue expetat figuram:uti co- e&wf' trauentriculus,inteftina,uefi.cae,& eius generis permulta, quae ampla cauita-tem eamq; unica neceffario obtinentia,opportunilsime quoad licuit rotunda aut interdü teretia effinguntur, &feptum quoq; trafuerfum ob fuam funftio nem dilatando thoraci in primis praefeftä,neceffario quam nunc fortitur for mam obtinuit. Iecoris aut fubftantia & uenaru per ipfum reptantiu feries,faci le tibi documento erunt,ad ipfius ufum quo fanguincationis eft officina, magnum id & craflum oportuifle fieri organu: ac nihil interefle,utru rotundum ■ an oblongum,gibbü'ue an cauum extrueretur.Iecuritaq;fuperius pofteriusq; qua feptüfpeftat,praeter finum uenae cauae caudici paratu,exa&e gibbum 8c l^ue eft5& qua uentriculu arnpleftitur,omni propemodü ex parte cauu cerni tur.Rurfus ubi pofteriori uetriculi fedi & dextro ipfius lateri attenditur,erat fifsimü eftquä uerö fuperiori orificio uetriculi eiusq;fedi fuperiori uerfus fini t%luxfac. ftrum incubit,tenue apparet,&fenfim hominib.illicin acutu fertur5 angulü. In dextra uerö parte rotundum quodammodo & orbiculare obferuatur: & nufquam tenuius eft,quam in ambitu,& praecipue in anteriori ipfius fede.ubi tinterh, interdum imprefsiones quafdam proponit,fed omnes exiguas, pr^ter * unam Hf$dE6 patulae feftionis modo anteriori ipfius parti induftam, ac a mucronata pe&o fi.cradD risofsis cartilagine parum in dextrum iecorislatus uergentem,&ueluti" foti 10ramine quodam ad eam iecoris fedem penitius pertinentem,a qua portae ue-füDad nae* caudex principium ducit. Atque haec feflioinftar foraminis eft,quo um xxofea bilici7 uenahominis iecöri implantatur:cuiusiam,non autem canis aut por-yi figur.f ciiecoris formam enarramus.Quae enim difle&ionum profeflores de iecoris mm*ni ;eC9-4 ’ forma ac penulis feu fibris ( quas Aoßtfs Graeci uocant) commentantur, e £q_. tpsjsrmZk c&-num potius 8c fimiarum fe&ionibus, quam hominum didicerunt.Huma- TZZcmiZ num enim iecur in fibras,porcini,& multo adhuc minus canini iecoris mo- uarure' do,non difcinditur.Nam unicum continuumque praecipua ipfius fubftantia corpus hominis (quemadmodum fere & bouis) iecur eft: canis uerö iecur in quinque, nonnunquam in fex aut qua tuor tantum partes feu fibras,fola-rum uenarum interuentu inuicem continuatas difiunftum occurrit. Porcis autem iecur in pauciores fibras uenis duntaxathaerentes, dirimitur: aut etiam in plures quatuor uel quinque,fi feftiones quoque impenfe altas fibrarum uice numerare lubeat. Atquehincnatum eftillud medicorum commentum, quo uentriculum a iecore quinque fibris manus apprehendentis modo,ample<9:i afferunt.Quin Grsecoru nonnulli, nefcio a quibus ut tefian-tur mathematicis medicis nomina mutuantes,illis fibris priuata (uti apud hh z Theophi- <520 72>. VES^iLTh VE CORTORIS Theophilum illum,parum fane Anatomicum,uidere eft) imponüt nomina. Quatuor enim quum fin t,inquiunt,iecoris fibrae, prima focus dicitur: maxime nanq; ad fucci conco&ione facit,quemadmodu concoquendis cibarijs fo-cus.Secüda menfg nome fortitur,quöd menf^ uices gerat: nam membrorum alimenta in ipfa apponütur.Tertia culter nücupatur: diuidit enim, fegregatq; inter fe humores: aut fi quid crafsius diftribuendü fit,id fecat atq; commutat. Quarta aurigae nomine appellatur: nam naturales uires iam exco&os humores bene regunt, atq; in melius refta ducunt. Huiufmodi profeftö eorum qui humanam fabricä imaginationibus, non feftionibus, aut e brutorum potius quämhominü corporib.difcere conantur,nugaefigmentaq;funt.Quantum' uis interim haud ignore, iecori in libro de Natura oftium ab Hippocrate quin que fibras,aut,ut interpres habet,extremitates dari.quod fane no leuiter mira rer,mfi uelperfunftorie in Anatome uerfato,& aut orum gratia fuis oculis fidem non deroganti,plus fatis conflaret,quam multa in eo libro, ipfiq; prüfen tis argumenti conterminis libris occurrant, ab hominis fabrica,omniq; pror-fus ueritate aliena, & indigna pariter qu ae ad Hipp ocratem referantur, quem Primo Uk de nunquam in Anatomicis lapfum fuifle Galenus audačier ( at nefcio quam ue-rjkfmmm. r£ interim ) atteftatur. Nimio itaque erga autores affe&u nonnihil remifio, omnes qui mihi unquam fecati aftitere teftor, me iecur in fibras aliquo pafto diuifum,nunquam infpexiffe.Neq; eft cur quifpiam iecur duplici fibra conflare aftruat,propter" fcifsionem feu forgmen potius,quo uena ex umbilico pro- * ifi-inter ficifcens excipitur.aut ob eius iecoris* portiunculam,fub ortu uen£portse ex-tuberantem,id fibris aliquot conftare affirmet: (i modo unquam uel per fom azofig.w-nium animalia, quibus iecur in fibras,ut cani,diuifum eft,cotemplatus fuerit. non autem haec folunileui negocio obferuabit,fed & animaduertet etiam, quotquot haftenus uenae cauae exortu, & ad iecoris gibbum in duos truncos diftributionem literis prodiderüt, ridiculenugaciterq; admodü delirafle.De magnitudine uero iecoris, quod fcilicet timidis gulofisq;maius obtigerit, & quod iuxta proportione homini,ut & cerebru, in ter reliqua animantia, grandius iecur datum fit,no praeter ratione ä quibufdä difleQionu profeflorib. di-ftum effcquanqua nonnulli noftratiü medicorum ijfde crapula abfumi iecur, ferio adeoq; cotentiofe affirmet: ut rerü omniü imperiti, 8c uulgo &fibiipfis perfuadeant,infignibus illis uini gurgitib. iecur ad nucis duntaxat mole reduci confueuifle.Porrö de iecoris fubftatia, uenis,arterijs,tunica,&ligametis,nunc jun* (JicenJumeftper uniuerfumitaq; iecoris corpus, ad humiliorem eius fedem, uenae portae* propagines innumerae diffunduntur, in fuperiorem uerö ipfius bfi.c*.r& fedem uenae cauae^ foboles numeroß fpargutur: quas aut ab earum extremis furculis, aut ab ea parte, qua caudices uenaru conftituut,defcribere integrum -M»A* renvumje- eft. Orbiculatim nanq; (utiin tertio libro complexus fum diligentius) ex o-mnibus extremis iecoris partibus infiniti uenaru furculi prodeunt, quorum ali) in elatiore uifceris parte,alij in demifsiore habentur, inuice propemodum continui, 8c mutuis ofculisquodamodo c5mifsi. Inferiores furculi paulatim inter fein alios paulo crafsiores colliguntur, 8c hi rurfus in alios. Atq; ita deinceps tantilper coeunt, donec tandem omnes in iecoris cauoin* unam uenam congrediantur: non equidem (ut quifpiam alijs diffeftionu fidens profefio-ribus putauerit) in cauae fedis centro, fed in humiliori eius parte, qua dextro dorfilateriiecurproximü eft. Hinc prodiens uena, eos quos faeperecenfui ramos, in bilis ueficulam,uentriculu,omentum, lienem, &inteftina digerit.Sic ramorum qui fuperiore iecoris fedem occupant, tenuifsirnae foboles in grandiores IfVM^tNI F^IVRIC^ LIBER V. 621 dioreš paulatim , & hae rurfus in maiores, ampliores'ue tantifper coaceruan-e Alter Am tur,quoufq; omnes inc duos maximos coeant ramos, in anteriorem uenae ca-cf16Um. uaefedern,quahaec iecoriinnafcitur,pertinentes.praeteraliquotetiamfgraci-ffig'Cäp.6 les furculos eidem uenaecause fedi infertos. Neq; rurfus hoc in gibbaeiecoris gJtinter fedis fit medio,fed° inpofteriore ipfiusfede, quafepto incumbit potius quam Der d. adhaeret, dum refupinatum hominem intelligimus.h In di&orum ramorum stlisueßcuU x'xjjc medio aliquibus in jocis tenues gracilesq; admodum deducuntur furculi, qui tur inter z caui funt,& uenarum corpore donati,in unum quoq; caudice mutuö colležH itofidJet definunt, in bilis ueficulam (uti pöft dicemus") deducendü. Quin & in humi- , fi.cd.iiiib. liore iecoris fede,ubi portae rami in fuum caudice coeunt,1 exiles arteriae in ie-**' coris corpus exporriguntur,ab ea diffuiae,quae dextra fedi inferioris membra nae omenti ä magna arteria offertur.His omnibus uafis rubra mollisq^adnafci SuhßdntU tiA’ tur fubftantia, nuper concreto fanguini quam fimillima, nifi quod durior, & ß ctrcumMa' potifsimum in iecoris gibbo cernatur,ab Erafiftrato, quod uafis his &propa-ginibus circunfunditur^tyx1^ nuncupata. Haec fubftantia iecoris uafa con-tinet,&lefl:endo fu:ffulcit,totampropemodu iecoris molem coftituens. quaeperquäm tenui obuoluitur tunica,a ligam entis pronata,quibus iecur peritonaeo, qua id feptofubditumeft,affirmatur.Suntautehaecduopraecipua: Acoris %*-l:lß6ß.c * unum quidem denfum&infigniterualidum,fed membranae modo tenue iuxtdß'Xj quod peritonaei pars inferiore fepti fedem fuccingens, paululum k latere dex- *«#«*■ tro mucronatae cartilaginis educit,re£^f ex anterioribus in pofteriöra pro ten fum,paucisq; omnino quadrupedibus ut quae perinde ac homo neutiqua eri-1 'if foc. gnntur comune.1 Alterum uerö,qua iecoris finiftra pars in acutu definit angu »»*• lum, a peritonaeo nafcitur. hic enimfortifsimo & quodammodo tereti ligar miuxtd a, mento iecur peritonaeo alligatur. Dein"1 qua cauae uenae caudex feptum per-’ fig. meat,&dein fecundum cauae per iecori pofterioradeduftum, peritonaeum iocori adnafcitur,fibiq; hac in parte iecur conneftit.Quinetiam cauae iecoris fedi, ubiport£ eftprincipiü,ometi quoq; portio adnafcitur.Pr^terea iecur an-teriori peritonaei fedi(quod &: alijs animaduertendü etia fuerat Anatomicis) äetmrA c°ne&*tur> beneficio” uenae ab umbilico in lpfum iecur pertinetis.Hsec enim etB*at% i- foetu e matre exclufo arefcit,ac inftar ualidi eflScif uinculi,ipfum iecur,uti i am ta n,nad dixi 5 peritonaeo colligantis. Ex his omnibus uinculis quibus iecur peritonaeo adneftitur, tenuem fuam Sc fibi peculiare fbrtitur tunica, in quam duo quo-que inferuntur nerui:0 unus quidem ä fexti paris cerebri neruorum ramis, eia arenti fig.*t. tiori orificio uetriculi implantatis:p alter uerö ab alijs Anatomicis ignoratus, ub^žl ^ ^ext* e*us coniugi) difcinditur propagine coftarü dextri lateris radicibus ex-fc m. porre&a.Neruusiftein iecoris tunicam raris modicisq; furculis difpergitur, priore neruo in iecoris quoq; fubftantiam pertinente.Et talis quidem uifceris huius eft fabrica, quod autem adipfius partiü ufum attinet, fic fefe ordine habent fingula.Iecori quicquid humidüfucculentumq; ä uentriculo conficitur, ^g ub. 3.q uenee Port? rami ex ipfo uentriculo 8c inteftinis potifsimum id depafcentes, lecorU 0^ci^ adferunt.Quod uerö ij dem rami priufqua iecori fucculentu id porrigant, ru- ijjfimjsflruEhi dem aliquam fanguinis formam illi coferarit,& ut Galenus a tteftatur, modo ™}^js Fß iecori fimillimo ipfum praep arent, non facile conceflero. Nam fi uenis, non his folum,fed 8c omnibus cause uenae propaginibus praeter proprij nutrimen -ti alteratione,alia quae toti fubferuiret corpori alteratrix uis,quemadmodum uentriculo,ineflet, ea fanenoninrubru,atin album quod a uenis ample&ere-tur,emutaret.fiquidem alteratu in nutritione, alterantis colorem ut affumat, neceffum fit.Iecur itaq; in omnes portae ramos perfubftantia ipfius digeftos, h h 3 quicquid 622 ist'Nn VES^ALll, T)E CORTORIS quicquidhumidum fucculentumq; uentriculus cofecit,in fe admittit, &fub-Rantixfoxingenita uialteratriceid emutans,fibiq; quam fimilimüreddens, gu; iectr# ßnguinegenerat.Verum ut in omni conco&ione, ita quoq; in haciecorisfan guificatione, duplex fit recrementü. Alterum quidem tenuius, alterum uerö ßupftäts- craß*us ^t fatius fuerit cum Galeno ad fimilitudine a&ionis, humido liquori iam quidem pra?cofto,& prius elaborato,indigenti tamen abfolutiore adhuc cocoftione fuccum afsimilare, quem uense iniecoris cauü deducunt.Sititaq; uinumnuperexuuispreflum,ac in doliainfufum, &quodabinfito innatoq; calore adhuc elaboretur,fecernatur,c&coquatur &ferueat, eiusq; excrementorum quod quide eft graue 8c terreftre (f^cem uocant) in fundum uaforum fubfidat,alterum uerö quod eft leue & aereum fupernatet,hoc aut flos nuncu patur tenuiorib. uinis innatas copiofum, ficut crafsiorib. f^x refidet plurima. Ergo iuxta exempli huius fimilitudine,fuccus ä uetriculo Sc inteftinis in ieco-ris uenas allatus,ab alteratriceiecoris ui cocoquituf,acinftarmuftiferuens ad fanguinis benigni generatione alteratur.In hac aut ebulitione, recrementum quantumcunq; lutofum craffumq; eft,fubfidet,&in lienem (uti uulgö credimus) depellitur. Quod leue ac tenue eft,fpuni£ modo fanguini innatat,& a bi lis ueficul^ meatib. fupra uense portg ramos in iecoris fubftantia ftratis aflugi-tur.At humidumillud, quod uelut uetriculi elaborationis aqueum exiftitrecrementum in iecur per uenas cum benigno adfanguinis generationefucco aflumptum,a languinenondu in iecoris cauo repurgat,ied lui iam maximum pr^ftans ufum,nutrimenti uehiculü,ut Hippocrates ipfum uocabat,fe efle ele ganter oftendit.Säguis enim in iecoris cauo cofeftus, exilibus e portg uen^ fur culis ad cau^uenae ramulos uerfus iecoris gibbum procedit,ad cuius per angu ftifsimos duftus tranfitum aquofus ille liquor uehiculi ritu plurimum auxilia pnpZZeful, tur.Caro igitur iecoris, qu£ proprium ipfius eft corpus,primarium fanguifica fltntUratio, tionis eft organum.Vena? autem per uniuerfum eius corpus dilperfaefinus lo co celentur, in quib. quod ab illa cofici debebat appofite cotinetur, & hi poft-modumfanguine praeparatum,ali js partib. tanquaproprij iecoris riuuliperfe runt.Eftaute uenarum, quse in iecoris fubftantia digeruntur, tunica longe tenuior,quam earum quse per uniuerfum corpus diftnbuuntur, ne falicet uim fubftantia?iecoris, cuius beneficio contentus in uenis fuccus elaboratur, fua crafsitie retundant:quo fit,ut iecur etiam crafsiori fanguine enutriatur,quem ventrmfi- tenuis uenarum tunica a iecoris facultate alleftum tranfmittit. Porro utfan-e‘ guis diutius in iecore moram traheret, acperfeflram elaborationem experire tur, utq; totus iecoris fubftantise appropinquaret, non unum uentrem illi uelut lagenam quandam rerum Opifex indit, uerüm uenas illas omnes infinita ramorum ferie, Sc in ar&ifsimos du&us digefsit. Meatus autem bilis inter u-■ ^ trafq; uenas locum obtinent, ut commodo ipforum fitu prius expurgatus lan £llSßmraZ guisin uenae cauae ramos aflumeretur. Arteriam autem cauaeduntaxatieco-xArterix. riS ledi arbitramur exporrigi,ut huius tantummodo calorem euentilaret, temperaretq;, fuperiore iecoris parte, quae feptum contingit, ab eodem mo -tum adipilcen te continuum. Ne uerö iecur fenfus plantas modo expers eilet, mrnru». & äuirationali concupifcibilis animae pars minusmoueri cohiberiq;,utfic Tunic*, dicam,polsit, Natura iecori neruos exprompfit, quibus ceu freno illa pro imperio uteretur. Tunica iecoris inuolucrum quoddam 8c tegumentum effcuincula uero,neiecur quum graue fit,aliquando decidat,plu-ra3eademq; ualida illi committuntur, DE HVMUni F*. exporrefta/ ramus perquam gracilis ueficulae offertur, ad ipfius ufquefundi c^.«p. 1! extremum excurres. Deing neruulis non deftituitur,ne fenfus fit expers, nam M.sf. iecoris neruus per humiliore omenti membranam a dextra fexti neruorum £ t f* 1 crTfi 'u. cerebri paris propagine coftarum radicibus exporrefta, didu&us, etiam huic »/i.4 ab * ueficulae furculum depromit,in macilentis uix minus quam illius arteria con fpicuum. At meatus, quibus ueficula bilem allicit, rurfusq; alio depellit,itafe M**tm hixfig.b. habent. Veficulaehceruix fundo ipfius multo durior, paulatim in anguftum lzo r‘ definit meatum, ad eam iecoris partem protenfum,unde‘ uena portae egre- pariti, k iifigu.4. ditur.quö quum meatus peruenit,in duos diducitur proceffus,Khunc quidem 1 vfigu.c. furfum, illum autem deorfum porrigens. Qui furfum fertur,anteriori uenaf portae fedi innitens,in iecur confcendit: 8c in duas primum difleftus propagi nes, unam dextrorfum, alteram finiftrorfum in iecur porrigit. Ha? propagi- itt i spgti. d r* ' i • n 1 1 ' t p • r* difcmiitur nes,lingula? m ipfo iecore rurfus in” alios iurculos,& hi in alios rurlus tätilper 'ta'z&r ^^§erunturjd°necinnumeram ramorum conftituantferiem,periecoris cor-' pusinterporta?uenseramos &caua?propagines diffulam. Aeque hi furculi, »iifigu.c. jj funt,quorum ope bilis in ueficulam defertur. At" proceffus nuper di-£ti ueficula; meatus,qui deorfum porrigitur,inferiore membrana omenti hh 4 fuffultus* <524 «^T2V2>. VESAMI, VE COZTORIS fuffultus,parumper oblique deorfum properat, ac duodeno inteftino non procul a ieiuni principio0 implantatur. Hic proceffus depulfam ex ueficula bi 013 ftguj lem in inteftina defert, interim nihil ab illis neq; cremoris, neq; flatus, neque ^ l^g' ipfius deniqiie* quam deduxit,bilis f egurgitatis, admittens. Quod non folüm 7figur'. 2. tortuofiininteftinum ingreflus, fed & duarum membranularum beneficio fit,quae utrinq; ad orificij latus laxe propendent, influentis bilis ponderi facile cedentes,&ne quid in meatum regurgitarepofsit,iterprcepedientes:quod fcilicet colle&ae, ac meatus os primum fubeuntes, id occludant. Non autem una aliqua eft membrana ori huic praefefta, uti unus in follibus aller, aut firniß ueßcuU plex in pilis,quas inflamus, lingula uifitur. Meatus huius in inteftina implanta Zlfirtwan longius ab inferiore uetriculi orificio,quam Anatomicorum uulgus exi- pvfig. q. propagine uen ftimat, remouetur. An uero is inteftino infertus, fimplex omnino fit, aut in tucuio offerat. pr0gre{YH Hipaietito fcindatur,unam partem inteftino,alteram uentriculifun do exhibens,hoc loco me di&urum expe&as opinor,cum hac de rein fcholis indies,&in libris medicoru plenifsime contendatur.alijs affirmantibus,hunc hilis ueficulae meatum interdum inteftinis,frequentius tamen uentriculi fun do inferi: alijs afferentibus, eum quandoq; bipartiri, atque altera portione in uentriculum,altera in inteftina tendere: alijs uero femper hunc bifureatibus, ac perpetuo alterum ramorum,nunc tamen ampliorem, nunc anguftiorem in uentriculum diftnbuentibus. Interea omnes quotquot funt, autoritatum congerie tantum,non rerum ipfaru infpeftione,fefe tuentur. Equidem ut fe^ mei dicam, quid hic mihiinter fecandum contingere foleat, uere affirmare poffum,in uniuerfo corpore neq; moleftiore,neq; difficiliore, mihiq;grauio-rem fe&ionem obuenire,quam dum inferior omenti membrana, &cauaie-coris regio, organaq; contermina funtq aggredienda, maxime uero in horni- Wf1* ne,aut animali quopiam praepingui.adeö lane,ut quemuis artificem, licet in- Z/pmtu duftrium, facile hic hallucinari exiftimem. Nullam igitur (ut quodmihioc-currit, in medium adferam) uel minimam bilis ueficula? meatus portionem in uentriculü porrigi animaduerti, praeterquam in uno pontificis triremium remige. Hic enim, ut alijs quibufdam organis, & praecipue circa thoracis co-ftas 8c mufculos,ab aliorum hominum fabrica uariabat: ita & meatum hunc in duas difleftum propagines obtinuit,quarum minor gracilior'ue uentriculi fundo/qua primum uena dextram inferioris ipfius fedis regione ambiens, r ciru c. uentriculo committitur, inferebatur. Vir ifte calidi quidem, ficcique tempe-ramenti fuifle uidebatur. Vt autem refeifeerem, num uomitu biliofo, quem huiufmodi hominibus frequentem Galenus effe teftatur, uexari confueuifi fet, ab eius familiaribus diligentifsime quaefiui, ecquid eiufmodi in illo obfer-uaflent. Afferebant itaq;,fe nunquam illum uomentem,aut in maximis etiam procellis naufeabundü uidifle: uerüm ut erat robuftifsimus,ab omnibus eum praedicari affirmabant, quodlongifsimo fpiritu fubinde cornu inflaret, om> nes q; commilitones graui uoce, & uno fpiritu recenfendis numeris longe fu-^meltum ht peraret.Verum non femper meatus huius,de quo in prsefenti agimus,portio-uentrimiu no nem in uentriculum deduci,hinc mihi abunde perfuadeo, quod inter difle-femper feru- canE C O Z? O R1S minus bilis refto duftu ex iecore in inteftina pellatur. non ignarus interim fubtiJis eius Anatomicorum cömenti, qui bilem in fuam ueficulam afleruari docent,ut iecur a putredine uindicet: haud expendentes,quam innumeros bi lis folliculos cerebro, lieni,pulmoni, &plerifq; alijs corporis partibus, neiplae quoq; putredinem contraherent,Naturam adhibere oportuiflet. DE LIENE. CAPVT IX. L / e n potißimum quatuor tabellis decimotnomfivura exprimitur, earum namc^ prima lienis canum cum omenti portione illi connata exprimit fecunda lienis cauum omento liberum, tertia lienis gibbum, quarta eiuflem fubflantiam utcunc^propomt. Quancpuam etiam lien in corpore adhuc feruatus, m'fecunda ftguf4 adcharaflerem d, & mJexta ad & m mgeßma ai 0} 0, P occurrat. IENEM adfiniftramuentriculi(edem,fecunduminfe riora tamen magis, acpofteriora," locari,iam antearecen fuimus. Non enim is, üt uulgö arbitratur, fano alioquin ^ 0> homini, ad abdominis quafi medium,anterioraq; prominet, neque etiam taftu admodum deprehendi poteft: quamuis interim medicorum plerique illum an mollis, an durus ut, in omnibus itefe aeque cotingere, perfuafum Forma, habeant. Lien ita q; finiftrae partib fepti tranfuerfi, medius fere inter finiftram h ?mfcu' uertebrarum corporum (edem, Sc {puriarum coftarum eius lateris cartilagi- Uh'*' nes innititur, coftis adamufsim ceu tutifsimis uallis feptus," formamq; obti- espcftj fi nens /edis fu£ effigiei congruentem,ac perinde ut iecori äuicinis partibus ipfi gurm impreflam. Qua enim feptum cotingit, ut id leuiter inibi cauum eft,ita etiani lienleuiter gibbus cernitur. Qua uentriculuslieni quodämodo innititur, ut amplus ille,& inftar grädioris globi hic extuberat:fic quoq; lien humanus mo dice,acinfuperficieduntaxat,cauus occurrit. Nam porcis, canibus ac bobus, quum longior,fedarftiorinterim lien obtigerit, ac uentriculi gibbo in ijs lon gioriinteruallo ob tendatur,magis quoq; cauus, magisq; tertiae circulipartis L&.+de rfi modo uentriculum compleftitur,iureq; Galeno in illorum potius anima-tart' Hum feftione,quam hominum uerfato,longus nuncupatur. Homo enim craflum & magnum & latum, fed multo breuiorem quam illiusgeneris animalia, lienem habet: non tamen exafte, ut quifpiam forte a fpleniorum formamonitus arbitraretur, quadratum. Longitudo namque latitudinem ipfius utcunque fuperat, deinde fuperior pars inferiore paulo latior uifitur, ut lingua? ad inciforios dentes tantum protenfse imagini proxime accedat, unde etiam lien,linguofum uifcus nonnullis appellatur/ Humilior enim ipfius pars, ad corporis anteriora magis protenfa,in obtufum definit angulum:'fuperior autem in obtufiorem adnuc angulum, ac ueluti latus quod- cipfi.D. dam adeo comprimitur, ut haec pars utrinque unum obtufum exprimat angulum.f Siniitrum latus leuiter gibbum eft,g dextrum uero duabus quo- ft9fig.r. dammodoleuibusimprefsionibus modice fimum. Lienis magna, omnique ex partepropemodum aequalis crafsities, ab ipfius latitudine, ac multo adhuc magis ä longitudine uincitur. Cauum lienis profundioreh linea fecun- ht^zur* dum eius longitudinem reftäincedente abundat: quae inaequaliter extuberans ,finuataq;, lienis uafa(utmox audies) admittit. At reliqua lienis fuper-ficies non ita exafte u t iecoris,aut renum,laeuis eft: fed obfcuris quibufdam,le uiterq; prominentibus tuberibus,ad eam fere formam,qua elephantiafimor liem fyerfi- bo infigniterlaborantium cutis,uarie extumefeere confueuit. Neq;illi folum cies4ccolor. maoCjUai1 cut*s fUper£Qej? ]ien tuberibus relpodefc uerum etiam colore quoq; illius HVMU’RI FWBK1C uti &iniecore,appellauit. Neq; profečto tenuis fanguis,quo lienem uulgö propter arteriarum frequen tiam enutriri damus,fola raritatis fubftatiae lienis caufa efle uidetur,fed innumerus ille fibrarum (uix aufim enim arteriarum dicere, & uenarum) imple-xus.Talis igitur mihi lienis in lanis hominibus apparuit fubftanti&In quodam uerö elephantiafi laborante,quae nondü penitius radices egerat, turgidiorem maioremq; lienem reperimus: in reliquis autem, fano fimilem. Inciue Pata-uino, qui annis tribus carcere detentus, & tandem nigro arquato in maximis moeroribus defun&us, publicae feftioni adhibitus fuit, lienem praeter caetera minus craffum latumq;, & exiguum omnino reperimus, 8c gibbae eius parti adipem adnatum,inftar candidifsimi durifsimiq; lapidis concretum. Sub flantia uifceris huic erat arida,& impenfe dura.Qui Montiflelis fufpenfus,ad Pata-uinas fcholas in corporum penuria adueftus fuit, adeo grandem exhibuit lienem, ut modice admodum iecoris moli cederet, 8c anteriori iecoris parti adnatus,anteriori quoque uentriculi fedi exporrigeretur. Lienis eius fiib-ftantia, fanorum uifceris fubftantiae penitus refpondebat. Adolefcens hic erat candidifsima <&glabra cute, minimeq; natura melancholicus, aut alio-quin ualetudinarius. Galli facerdotis Bononiae in xenodochio, aqua fub-ter cutem mortui, lienem albidum, fed exiguum adinüeni. perinde ac Au-guftae in muliere textrice, in cuius utero ferofae aquae fupra jfexaginta Augu-ftanas mefuras,quce fingulse tres pendent libras,poft mortem, una cum mul tis medicis reperi,nullibi interim circum inteftina praefente aqua,aut laxo in manibus aut pedibus tumore, aut etiam uifcerum,aut alterius cuiufda organi fefe alioquin offerente uitio: praeterquam quöd magnus ille uterus, cuius fundi <5*28 VES^iLlh V & CORTORIS fundios miris modis occalluerat, tota anteriorifuafede peritonseo erat connatus. & dextri t effis glandulae miris modis nonfecus excreuerant, quam fi nouem decemfiaeanfierum,autftruthiocamelorum potius oua uni ineflent membranae, fingulahumore ouorum albo non abfimili, aut paulo crafsiore oppleta. Belloarmatusinfignis Iurifconfultus, pofteaquam annis multis palluit, 8c uelu.ti lienofus a medicis indicatus fuit, ex paruo uenae portae caudicis erupto & finguine uniuerfam corporis in periton^i cauitate trafmittente ab-fceffu derepete mortuus, cotraftifsimu,& magna ex parte in caua ipfius regio neconfumptu,& agnini pulmonis modo rubens iecur, nobis eius uifcera Pi-fis,ut Senas tranfportaretur,eximetibus offendit, cum molli magnoq; admodum liene, fanifsimi iecorisinftar colorato. Profper Martellus, quum multis annis regio morbo laboraflet,& fubito ex bilis in uentriculum miro confluxu Florenti^ expiraffet,iecur habuit magnum 8c durum & uiride,cum molli ingenti q liene,quorum hiftorias pleniusrecenferem, nifi hic aegrorum (quos ä me dilleftos, non poenitendo ad morborum cognitionem opere, diffufe aliquando perfequar) nullam mihi uellem eile ratione: qui uel horum nunc obi ter memini, ut lienis fubftantia, de qua non mediocres controuerfias in fcho-lisiam proponimus, a ftudiofis fedulo expenderetur. Caeterum * uenae, arte- larmf* rnde lienisue riaeq; &nerui lienis in hunc habent modum.k Minor feu finifter uenae portae riem*fe ItlTducZ- truncus,inferiore membrana omenti fuffultus,tranfuerfim ad lienem tendit, tfrper f tur. pofferiori primum uentriculi fedi, eiusq; elatiori orificio, & humiliori mem-branae omenti,adeoq; ipfi colo,qua uentriculo exporrigitur, ramos offerens: quos ubi deprompfit, reliqua ipfius portio in duos primum ramos, deinde hi $mdh t)ri rurfusin alios difleminatur: ut tandem multiplici lerie per humiliore omen- m,n,sji ti membranam du£fa,cauae lienis fedis medio fecundum 1 reftam lineam im- uldltur Jn T T ct hic plantentur. Priufquamuerö in lienis fubftantiam deperdantur, ab infigniori 4%p. ramo uifceris humiliora petente,muenapronafcitur, hniftram fundi uetriculi ledem ampleftens. Ab alijs uerö lienem adeuntibus ramis modo” tres, modo m fig.a.f etiampluresramienafcuntur, in finiftrum uentriculilatus, utifiepepriiis re- £ f latum eft,excurrentes,nequaquam autem ad fuperius ufque uentriculi0 orifi- a ?x,x, cium (fi quid filtern fec rant tunicam. Et quia a peritonaeo originem ducunt,earundem beneficio in-ipßmncxw. teruentuq; peritonaeü ipfum lieni tunicam offerre,merito dicimus. Sed praeter lienis ad dorfiim 8c ad uentriculum, omenti auxilio nexum, ä peritonaeo, qua feptum fuccingit, tenues interdum fibrae impari numero lienis gibbo ad-neftuntur,ipfi quoque fepto lienem colligantes. Verum ut in hominibus hu-iufmodi fibrae rarius reperiuntur, ita in canibus nunquam. Aliquando etiam lienis H V MUKI FWBRIC cc uifceretur,quum foetui uix dum concepto iecur in dextris conformaret,in fi^ u niftro quoq; latere aliquid molitam ede, Sc confidentem in eo lienem iecori cc oppofiufle:perinde,acfiipfa uentriculo paululum 111 fimftram produ£to,crea cc tionenifuperuacua uitare 110 ualuiflet. Arifto teles communemufum, quem omnibus tribuit uifceribus,lieni quoq;primum aflcribit, uidelicet quo uense, utpote penfiles, copiauifcerum fuftineri&ftabiliriad corpus pofsint:Quafi enim (inquit) anchorae partibus appenfie,uifcera ad corpus iaciuntur. Deinde iecorislienisq; ufumpriuatim docens, fubiungit: Iecur Sc lienem ad ciborum concoftionem auxiliari,& lienem uapores uagantes diuertere,& ex uen triculo attrahere,eosq;pofle cocöquere, ut qui fanguineus fit.atq; ut femel dicam, Ariftoteles lienem adulterati iecoris loco recenfet. Eodem modo autor libri deRefpirationis ufu,quem Galeno fallo tribuunt,praeter qugdam de ue-nis,quae gibbo lienis inferi arbitratur,nugamenta, lienem ex uentriculo Sc in-teftinis confettum cremorem per uenas uentriculi &inteftinorumaflume-re, ac fanguificationis organum efle contendit. Huic fententiae nonulli etiam medicorum, perinde ac in quarto de Morbis libro Hippocrates propemodu, fubfcribunt, lienem iecoremale affe&o, nomine iecoris fanguinem elaborare affirmantes. At qui caeteris difleftionü profefioribus probabilior efle uide-tur lienis ufus,in hoc illum a Natura fabricatum docet,ut lutofi faeculentiq, in iecore cofefti fanguinis fit receptaculu, utq; quemadmodu tenuiori leuionq; recremento bilis ueficula praeficitur,ita lien crafsiore &grauiore fufeipiendo extruatur.quod lien ad fe per portae uenae truncum, tanquam familiare allice ret exugeretq;:attraftum aut conficeret, elaboraret, ac fuse nutritioni aptum redderet,fanguinem illum,& fi craflus faeculentusq; fit,rarum fpongiofumq; efficiens. Ad quod pr^cipue opitulari aiunt frequetes in liene infertas arterias, fuo calore ad exafta fanguinis illius elaboratione ftrenue auxiliätes. Sed quod primarius praecipuusq; nuius aftionis opifex, lienis habeatur caro, etiam fi id non dicam,manifeftum efle,haud ambigo. At q; ita etiam his autoribus cocel-fum eft, lienem no uniuerfum (anguinem quem aiecore admittit, conficere, ac in fui nutrimentum reponere: uerüm quicquid nutritioni ineptum continet, fuaeq; fubftantiae adaptari nequit,in uentriculü magni cuiufdam ufusgra tiareuomi,ipfis creditur. Primum enim omnes affirmat,fuccum melancho- Quidhenm licum a liene in uentriculü eruftari, alij quidem per uena a liene in uentricu- ue^culhm e-lurn pertinente,alij per propriü quendam meatu, atq; inde a uentriculo in in- melt^:> teftina, Sc hinc una cum faecibus e corpore expurgari.Porrö uenam illam,au t meatum,nonulli fimpliciter in uentriculü aliene ducifcribut: alij inferti onis locum intrepide exprimetes, illum in fuperius uentriculi orificiu implantari adijciunt.Par etiäin eius excrementi ufu afsignando, inter difieftioms proceres occurrit diflenfio. nam alij per quam utile &amicu uentriculi funftioni-bus hoc efle,ficut bilem flauam inimicü &hoftem perniciofifsimu aftruunt. ii fed 63Ö VESELI h VE CORT OR/S fed alij qüidem contenti funt, fi doceant, atram hanc bilem fua faporiš qualitate,quam acerbam & acida efTe fatentur,omnes uentriculi funftiones, quse in amplexu quodam confiftunt, aftringendo & colligendo corroborare, ac proinde,ne incofeftus a uentriculo cibus elabatur,prohibere. Alij autem hoc tantum ufunon cotenti, iam diftis addunt, uirn uentriculi appetitricem ifto excremento adeo incitari, ut eius praecipue ufus gratia uenam meatunVue a liene in fuperius uetriculi orificium inferi ftatuant: imaginatione folum,non iečtionibus ita edofti. Ego fane de hac recrementi lienis in uentriculum eru-£tatione,& eius ufu,nihil affirmare audeo: neq; etiam feftio,hgc,quae tamen citra ullam cotrouerfiam Anatomes profeflores audacifsime afferunt, mihi luculenter commonftrat. Primum enim nullum meatum illi,quo bilis in in^ teftina repurgatur,timilem efle haud ambigo: uenae autem,quaefiniftro uen triculilateri implantätur,non alienisuprodeunt corpore,fed ab illis quapiam uvUerea lieni inferuntur. Neq; alia penitus harum uenarum per uentriculum feries ui iitur,quam reliquarum omnium, corpus uetriculi petentium, dein nulla hic 3 ^er. ta. prorlus eft uena,coiuge carens arteria. Poftremö,fi quid in uentriculü a liene ^gu'ls>' defertur,id potius uentriculi fundum petit,quam fuperius illius orificiü.* Ve- * na namqj iimftra fundi uentriculi fedem perreptans,omnium uenarum uen' triculo ab illis quae lieni exporriguntur oblatarum facile maxima occurrit.. Quanquam neq,* haec uena, uti nec alia quaeuis,finiftrum uentriculi adiens la tus,ullo alio turgeat fanguine, quarcj relique uentriculum implicantes uenae. adeo fane, ut mfimultoru modo metuerem calumnias, quas haftenusnon mediocri meo malo expertus fum nimium graues, hic mihi argumenta non. deficerent, quibus uulgata, omnibusq; nuncperfuafifsimade lienis munere fententiam interturbare. Verum interim nemini non coceffum eft, liene fuo calore innato,ac frequentibus qui illum intertexunt arterij s, uentriculi con-coftionefouere. Quod autem uulgo lienrifus autor habetur,hincfumptum effe conijcio,quod craflum,fgculentum &lutofiim fanguinem ad fe allicere, reliquumq; fanguinem agiliorcm,ac,ut ita dicam, hilariorem reddere credi-tur.Porrö lienis beneficio,cor praecipuo quodä ufu (uti fere de cerebro cefuit Ariftoteles) refrigerari (quod Arabum praecipuis affirmatur) non autumo: quum is cor non contingat, & fi quod illi innatum effet frigus, lienis arteriae id ad cor haud deducerent. DE RENIBVS. CAPVT X. Renes pingui ipfirum membrana adhuc indutos, uigeftma commonHratfigura: uigefima autem fe-eunda, & uigefimatertia, ac uigefimacpuintafigura, renes ea membrana liberosproponunt. Uigefima uero fri mafigura,tnbw> tabellis internam renum fabricam harmoniam^ concinnefyeftandam offert. R G A N A bili flause,&:feculentolutofoq;fanguini expurgandis facrata,fermo procedens iam pertra&auit. Hic uerö illis dedicabitur,qug fanguinem in cauam uenam ex iecore mifIum,ferofo aqueoq; humore colant,quem cremoris ex inteftinis in ueme portae furculos fumedi,& elaborati fanguinis exiecoris cauo in gibbum eiufde ducendi,uehiculum efle dicebamus. Hunc enim,poftquam pro pnum opus expleuit, neq; fanguis perplures ita anguftosmeatus ducedus eft, xenum nume n6 decet amplius in corpore omne afleruari, uenis alienis onus futuru. Huius rmerfim. igitur muneris occafionea renes, quodrecrementu lftudaqueu, & bile ipfam, a 10 fig.x, &f^culentum fanguine copia fuperat3binifunt fa fti, fi tuni; formam, totamq; Vl" conftruftio- HVMUm 'FWBRICJt' U ^ *3* conftruflrionem illi muneri idoneam obtinentes.Quo ocyus enim reneshu-morem ferolum,quem urinam & lotium uocamus,fanguini adimat, quam fieri potuit proxime ambo iecori allocatur.Dexter enimb fuperiore fuä parte ctrfigu* y humillimam iecoris portionem0 contingit,in canibus ac capris finum etiam Twtzif *n iecore fibi,ut altius collocaretur,infculptu, appofite fubiens. Sinifter uero * o dc. adeo altam fedem occupat,d ut & lieni aliqua ex parte fubfternatur. Vterque W ueroiuxtauertebrarumcorporülatera,humilione fepti ledi incumbit, qua C7 mufcui. id tribus humilioribus coftis obducitur, ea potiisimum parte, qua illa? in po-uo, a. jQ-er|orairnpenfius obliquantur Js enimeoitarumin pofteriora flexus,ita opportunam renibus fedem offert,ut Sc tuto ualletur5& antrorfum prominentes, caeterorum nutritionis organorum fedem haud occupent. Quse nifi re> ipexiftet Natura,unum forfan femper,eundemq; maximum(ut interdum iri habentibus uentrem impenie prominulum, Sc uitiatum coftarum duftum, ffuperr, il]am moliri uidimus)f fuper uena? caua? Sc arteria? magna? corpora renem, collocafletjbreuiori fuccin&ioriq; compendio ferofum fanguinem attraftu-g7mu(cuU rum.Non enim renes,ut alijs fmbitur Anatomicis,lumborum5 mufculis,qui ^ famoris hic famulantur motibus, prorfus infternuntur.imö non bitfifcha. multo humilius quam coftgftmt,uelh infima fui parte uerfusilia delcendunt, 4* etiamfi alteralterofemperfitelatior,neq;adamußim edireftomutuöoppo nantur. Quum enim lien demißiüs quam iecurdelcendat,uterq; autem ren uena? cau£,qua fub iecoris corpore duci fur,uicinus efle cotendat, merito d ex trum finiftro elatiorem efle plerunq; cernimus.quippeno raro etiam finifter dextro elatior obferuatur,in ijsprsecipue quib.minor lien Sc maius iecur obti git: perinde ac fi id dextrü renem deorfum deprimeret, ille autem finiftrum altius afcendere,fibiq;fubijcifineret.Porro contrarium hunefitum renibus non tam loci,quo apte locari poflent, occafione, quam ne e direfto utriq; ferofum fanguine attrahant,ac unus in contrariü reuellens,alterius munus prohibeat,accidifle conftat. Neq; etiam in renufitu Galeni ratio probädaeft, qua Z/&r. derfa dextrum finiftro editiore effe docet, ut fecundu re&itudinem magis trahat, t74rt' quum ea qu£ dextxo ueng lateri afIcribit,no magis illi quam finiftro lateri finfc propria.Nemo enim fanae mentis exiecorein dextrum uena? caua? latus plu-res uenas,quam in fmiftrü pertinere fatebitur, fi ad amufsim eius uensefecuii dum iecoris pofteriora1 duftum contemplatus fuerit. Ceterum utcunq;re-ub. >. nes fitu inter fe diferepent,neuter tamen alterius altitu dine, quanta media eft ^hlud t ül°rum longitudo,fuperat unquam.Süt enim humani renesk oblongi,& mi- fima. IkJrafire nus'^at^omn^ exParte propemodum craßi.m Anterius nanq; Sc f ctd 6. pofteriüs comprimuntur,Sc in° latere quidem exteriore ad amufsim orbicu mz*cut ^ares& gibbi,pauloq; craßiores apparent.inp interiore autem (quod exterio-n figura re breuius eft ) partim gibbi,partim caui. In media enim interioris lateris fede o i tfguraq ^num Profundius fibi impreflum oftendunt,fuperius inferiusq; uelut in acu cu. tum angulum definentem,in medio autem extuberantem/ Superiore etiam pisfi-cba, parterenes paulo quam5 inferiorelatioresfunt, ea donati magnitudine, qua Magnitudo, q 2j fi.cU. probe quantu fanguini ex ufii eft,ferolo humore illum emundat.Superficiem Vfnguios iecoris gibbo fimiliter impenfe Igue&lubricamfortiutur, ut Sc colore inten fim,et 6 i~ fe rubrum & refplendente.Subftantia nanq; coftant carnea,denfa, admoduq; sub(tmi*< fWnotant. & dura,parumque a cordis fubftantia uariante, praeterquam quod ri} fi.cU- nullis omnino fibris intertexitur. Renum enim fubftantia fibrarum, ut & icti? jIg'cU coflsPu^monumquefubftantia,experseftruaforumperlpfamdiffuforumfi-bris ad attra&ione?retentionem & expulfione pulchre famulantibus. Quum ii 2 enim 2 VESELU, VE CORTOTtlS Ferutac arte- enim renes fanguinis ferum excolare oporteret, neq; commode uena? caua?, rmnmht ol magna?q; arteria? 'corporibus (utu iecur ad uenam cauam) adnafci potuerint, t«/?.£&. xinhgnes rami a uena ac arteria in ipfos deducuntur. Ac a caua quidem duo grandes rami,utrinq; nimirum finguli,ad fingulos renes enafcuntur, qui non **o % rf, e dire&o inuicem prodeunt: fed pro renum fitu,origine uariant, dexterq; ra- lf mus elatius finiftro principium pofsidet,fiquide ren dexter altius collocetur: fi uerö finifter fuperiore dextro ledem (ibi uendicet,finifter quoq; ramus elatius dextro a caua pronafcitur. A c par fane arteriarum eft ratio,qua? fub uenis {>ro tenfe, una cum illis träfuerfim ad renum3 finus,quos in internis ipforum i***/?$«•, ateribus gerunt,perferuntur. Quum primum uerö in hominibus ad illum al cb*'7>*• terius renis finum uena ac arteria peruenerint, in duos ramos, priufquam renem fubeant,amba? diuiduntur,unum ramum fuperiori eius finus angulo,al-terum inferiori offerentes.In ipfo autem uaforum ad renes progreflu?arterise admodum rarö a fe ramulos diffundunt,fed tot^inrenesabfumuntur.quuni interimä finiftri renis uena/ feminalis uena finiftrü petens teftem deproma- **o%.f4 tur: ab ea autem qua? dextrum renem adit,b ramus in pinguem mebraneamq; renis tunicam numerofafobole fpargatur: quod & finiftra uenainterdü imi- ad T* nenzininter- tatur,dum ren finifter elatiorem dextro (edem obtinet. Cuiufinodi uerö h^c nu/Mncon pinaUis renum fit tunica, paulo pöft exequar:" nunc enim uaforum perrenis cHicrtrf,t formatio. r ° 7 o J /I ‘1 \ • r r ' 1 o • ttotido ni- corpus ductam ac diltributionem, una cum lphus limbus, oc meatus urinam mimfmjc e reneinueficam^educentis ortu, propter continuum de uafisfermonem, perfcribere aggrediar. Atq; utinam h^c ita ob oculos ponere pofTem,ac fi pr^- u% iens eflem,leui admodum opera in renis feftione commonffrarem: maxime quum tot fabula? de renum officijs,finibus,membranis, & qua? in renibus di-imbuuntur uafis,haftenus cseteris difle&ionu profefloribus effi&g fint.Gale-nus fimpliciter ait,uenas ac arterias per renis corpus diffundi: &per fpifsä du-ramq; renum fubftantiä,retento fanguine,urina cum bilis qua? fanguiniadeft portione tranfmitti,inq; urinarium meatum,a rene in ueficam pertinentem, effluere. Noftrorum medicorum,& qui Galenum fequuti funt omnium,h^c exprimere ftudentium, alij perperam ofcitanterq; renis fabricam aggredientes, &qua?ha?c uaforum fit diflributio eflaturportio. C at er um ejuidßngulis indicetur j pareat, fed fibi finus &du- ßpurUy ipfi charafleru Index in hunc modum edocebit. Anc f1in orhifrofn yena er arteria,[eroßumfanguinem reni offerentes. I/ CTUS 1UO aTOlUratU emil- £, g Smus, in quem medici uenam £T arteriam nuper dittat /—n. gunt. Adeo fane, ut nunc firojitmjanguincmprofundere docent, fgVV OmllibuS FCCepta proba- C»C Sinutyin cjuem urina ex iam dicioJinu colaretur. > r * * * i? Uenis Jubßantia, orbiculatimfiniu bos «mple flens. tQq; fit OpiniO,d U O S m Teni £ Beatum er nuvacißimum reni* colatorium,JeH mem~ ffrrcpj blK ef?P finnc fprnnrliim brana cri Iri modo peruia, ty' urinam exßnu B indicata ÜUS QUC11™S, leCUnÖUm inßnum C inßgnitum, una cum bilepromanareßnens. UllCenS iOngltudllie fit OS, t VruMm e rene ad ueficam deferens meatus. elaÜOrem fdlicet UnUITl, demifsiorem alterum,qui tranfuerfa quadam membrana interdiuidantur, fu perior dico ab inferiore. Deinde annuunt,in fupenorem finum,renis uenani arteriamq; d Vti fupe rius monui fedulo h c infpicics ta bulds 21 figuric. HVMUNI FU2RIC E C0Z9 0ZIS ramos porrigitur. Sinus hic in ter diflecandum fubhumidus exanguisq; om* nino occurrit, corpus autem illud membraneum cum fuis ramis omnibus, aut primus renis finus( fi ita corpus id appellare uifum fit) fanguine plenus femper inuenitur.Homines ut pafsim pinguetudine, quemadmodum &por ci,fcatent,fecundumfinumquoq; adipe duriufculo,&quafiferofo humore enutrito oppletum habent: qui non folum humanorum renum fpeculatio-nem didecantibus obfcurauit, fed quibufdam accuratius fe&ione aggredien-tibusitaimpofuit,uthuncadipeme urinarij meatus operculum quoddaeffe, 3c urinae in renibus excretioni feu colationi praefici,& quoddam uelut colato W num eiie,lcnptu reliquerint. Qui enim luis imaginationibus & fomnijs non contenti,plenam opera una cum ratione fe&ioni quoq; impenderunt^fi nihil aliud,faltem meatus urinarijf initiü uiderunt,quod fane ex fecundo renis finu /«fe*. pendet,non quidem ex humiliori fua fede, fed ex interni lateris ipfius medio. Incipit enim meatus ille ab externo latere membranei corporis, ubi primum in ramos fcinditur.deinde per eius corporis medium procedens, ex renü medio per internum renis latus, uenae cuiufdam inftar procidit .Haec meher-cule renum eft conformatio,quae in membraneum illud corpus ipfiusque ramos ferofiim fanguinem renis fubftantiae ui, 8c fibrarum eius corporis refta-rum beneficio attrahicommonftrat:nimirum utfanguis ferofoillo humore ita liberetur, ut fanguinem ä portae uenae furculis in cauae foboles maxima exparte affiimi tranfmittique credimus. Caeterümrenes nonuniuerfum alliciunt ferum,im o utfanguis ad flufuper uenaru cauitates aptior fit,feripor t io unä cum eo per reliquum adhuc corpus ducitur, qua extraftoiamq; concreto fanguini innatare confpicimus. Quinetiam manifeftü quoq; euadit, renum fubftantiam a fanguine non folum in uenacaua, fed & in arteria magna contento,aqyeum illum humorem,& fi quid biliofi excrem eti adhuc ipfi fit admixtum,colare,atq; in alterü illum finum pro trudere, eum q; inde pers uri narium meatu ad uefica huic humori admittedo inftar lagenae preparata fen-fimdefluere.Quguero horummcatuufitftruftura,ubirenum tunicaru explicationem pr^cedetibus addidero,ftatim audies. Renibus enim bin£ funt tu nicae,ortu fubftan tiaq; uariates.h Prima,qu^ exterior eft, renis corpori pertina h lofer, citer no adnafeitur,nihilominus ipfiinftarinuolucricircumquaq; obducitur, Vzl0,P* & hinc etiam renis fafciauulgö nuncupatur, ä peritonaeo humiliorem fepti tranfuerfi fedem fuccingente principium ducens.Qua enim ipfi renes incum bunt,membraneas quafdam fibras producit,in membranea tunicam,quae renes ipfi colliget, degenerantes. Pr^lens tunica frequentibus uenis inftar omen ti intertexitur,multa pinguedine (ut &illud) abundans, renumq; forte aftio-nempenicilli cuiufdä ritu fouens. Dextri quide renis tunica äuena ad ipfum renem pertingente1 propagine obtinet,in membranam frequenti ramorum ; i0 ferie excurrentem. Siniftri autem renis tunica1" uenaadipifcitur afiniftro ue- Juofe.x. nae caug latere,elatius quam renis ‘uena enata: aliquando etiam contraria eft eiufmodi tunicas implicantiü uenarum exortus ratio. Altera renü tunica tenuior eft,&nullis uenis,neq; etiä adipe obfita, &ualidifsime,utiecoris 8c lienis tunica,renum fubftantiae connata.Hanc procreat tertia reneipn petentis ar teriae tunica,& uenae item altera.nam dum haec uafareniimplantantur, h§ tu nicaeab eis abfcedentes,in hanc renis tunicam dilatantur.Cgterum renis" ner uus,quem quafi praeterieram,gracilis eft,neq; uenae,neque arteriae renis, pro- * ’4/ portione relpondens. Illae enim alterius ufiis, quam nutriendi calorisq; infiti recreandi gratia^reni offeruntur, neruum autem fenfum duntaxatobtufum praeftare H VMUNI Fj43ZIC*J LIBER U 6^ pf aeftare oportuit: ac proinde a fexti paris neruorum cerebri ranlis, qui cofta-runi exporriguntur radicibus, Natura fingulos ad utrunq; renem diffudit, in internam ipforum tunicam potius quam in corpus illos diipergens* DE VESICA, VRINAE RECEPTACVLO, 8>C meatibus illam e renibus 111 ueficam deducenti bus* Caput X i* Vik.il e m uepcam inprimis oBendunt uigeßmaßcunda &• uigefimatertid figura, bane(imulcum urinarijs meatibus deteßamprorßs exprimentes, uti & quarta figura Capitis quadragefimmoni, librificun* di. Superiorem uero ueficafiundi partem ädbucperiton&o nexam, proponit fecunda figur a,tertia,fixta,decU ma, duodecima, uigefima. Ceterum muliebrem ueficampulchre delmeatam continent wgeßmaquarta, ui* geßma^uinta, mgeßmaßxta, uti ex illarum figurarum Indicibus petere licet* E R I N D E faneacrenesfuisfun&ionibus opportunam fedem (ibi uendicant,tutoq; locantur: ita quoq; &ueficaj & urinari) meatus." Vefica enim, quum urina? exiftat re- reßußm ceptaculum,in quo haec fenfim ä renibus colata (ne frequenter &perpetuo, fed raro &fimul nobis reddedafit) coaceruatur, eam fedem merito obtinet, qua commode, dum urina? copia aut qualitate moieftatur, illa excernere bhxfi. ca. polsit: quem locum non decuit abb eo quo licca excremeta emittuntur, pro-49u.im. cuj abeile. Deinde elatiorem fedem alia nutritionis organa, hac uefica longe nobiliora,alt um q; fitum neceflario expetentia,fibi occuparunt: adeö, ut iure quodam uefica non minus quam reftum inteftinu, humilius collocetur. Ad t uit.figu' pofteriorem enimc pubis ofsis fedemconfiftit, elatiorefua partefuperiorem raruh.1.f. fedem modo plus, modo minus, prout urina diftenditur, excedens. Eft pefefirm* namq; oblongae fphaerae inftar aliquantulü rotunda, & fuperiore parte,quam s^erlOTG^n' ceruicem,anguftumq; meatum definete,lpeftaturamplior,idq; ?,a} fi tus propemodum occafione.Quanquam enim,ut uefica capacior, iniurijsq; minus expofita redderetur, figura adamußim globi modo rotuda,ipfi potius conuenifTet:attamen oblongiore,fiiaq; eminentioreparte ampliorem rerum Opifex hanc extruxit:nefi forte uefica? cauitatem, quam ex fuafortiturlon-HßguK gitudine,latitudini adieciflet, haeenimiü ä pubis offe, &erefto inteftino,& ?>4%x* mulierum infuperf utero premeretur, eaque organa ueficae diftentioni plus v figur, t, g0qUO obftarent: quum interim fuperioripfius pars, pubis os excedens, pro-» pter cedentes abdominis mufculos, opportune diftendidilatariq;pofsit. Ve- ^eßußilpan ficam enim amplam, & extendi promptam fieri oportuit, quo rarius, ut di- "*• öum eft,urina nobis reddenda ueniat. Vnde etiam mebraneo nerueo'ue con ftat corpore, quod dilatari pofsit commode: &rurfus, quum nihil continet* tiJctlT fubfidere.Etenimh ueficalaeui,dura,ualida,membraneaq; conflat tunica,quae proponit modo craßior, modo tenuior uifitur, prout nimirum aut impenfius diften^ gurTfi^ ditur,aut ar&atur: peculiariter hoc fibi uendicans, quod in elatifsima fui fun-r E C O RTO 21S ud meatui urinam ex ueficadeferentib mufculum orbičulatim circumduci/'1 quo cauetur,ne urina praeter uoluntatem noftram effluat: cuius ufum,fitum & formam in fecundo libro diffufe perfequuti fumus. Deinde uiris 8c mulieribus per illum meatum urina excernitur :fed uiris ad feminis quoq; eiacula-tionem fubferuit. Vnde etiam hi peculiariter' glandofum illud corpus adna- ahl^ tum habent, femen deferentium uaforum* infertionem fufcipiens, quo cör- lepore meatum urinsehumeftante &irrigante mulieres interim deftituutur. * g ^ Qmnetiam mulieribus fuper uteri'cerüicem meatus hic fibris membraneis illiadnatusexteditur,acubiprimumfub humillimaf connexuspubis ofsium x!x^gUr' fede cum uteri ceruice confiftit, citra ullum ad fuperiora (quicquid Galenus interim in quinto de Partium ufu libro doceat) reflexum, in illius cauitatem finumq;5 ceflat. Viris autem ultrahporrigitur, ac prominet, quamprimum enim humillimam pubis ofsium commiffur^ regionem fuperauit,penis cor- b?ctcb*c poribusfubnatus,ad elatiorem ufq; pubis ofsium commifluraefedem afcen-dit:&hincrurfus,proutrigidusflaccidus/ue eft penis,autfurfumlpeftat,aut propendet,nunc fig.L perinde ac lienis'fubftantia, apparet. Virorum enim teftes nullum omnino linum cauitatem'ue fortiuntur, praeter eam quae fecundari6 ipfis eiufinodi uenularum gratia accedit. Vnde autem uen^uafcula'uejquae teftium fubftan tiae implicantur, ortum ducant, fimulatq; teftium inuolucra exprefiero,fub -iungam. Teftes itaq; pluribus tunicisfeuinuolucrisinteguntur^alijs quidem T efliurn rnut-diofi r f* autr^te^ cornrnunibus,alijs autem priuatim fingulos teftes inuoluentibus. c *ofigu.f Cutis enim 8c carnofacmembrana ambos teftes non fecus quam uniuerfum *»«#/*. corpus, amplexantur;^ duo illis communia ftatuunt inuolucra: cutis quidem unum, quod reliqua corporis cute tenuius eft, & uelut futura quadam 6c rugis interftinguitur: ac quibufdam fero tumquibufdam uero (qui fe Latinius 6Ao VES^iLIU VE C0XT0K1S Latinius loqui exiftimant)fcortum, Graecis uerö dicitur . Alterum autem carnofa efformat membrana, hic perinde ac cutis, longe quam in reliquo corpore tenuior, fed uenis frequentioribus intertexta. Praeter hanc uerö tenuitatem,cutis 8c membrana aliud quoq; peculiariter hic, ut & in fronte ac pene,fibi uendicant,quandoquide nullus inter ipfas interuenit adeps: non aliter profeftö, quam fi Natura uirorü teftibus laxius tenuiqsq;uoluifletacute Sc ea membrana obduci inuolucrü, a uirorumq; teftibus no minus quam ace rebro omne abefle pinguedine.Nam etfi membranarum,qu£ uenis arterij sq; frequetibus intertexuntur,circa teftes adfit copia: nullus tam en,ut fere in reli quo corpore efle folet,hic confpicitur adeps.Tunicae fingulos teftes priuatim Trimu fagu. inuoluetes,amplitudine, ftruftura & tenuitate inuice admodum uariat/Vna l0Z:?T enim,quae & exterior eft,tefte cum fuis uafis ad eam ufq; fede,qua magnae pe-riton^icauitatic6mittuntur,induit,ualidaquide,(ed tenuis,uenisq; abundas. sQua enim uenä arteriamq; feminaies,ac dem uas ferne a tefte furfum ducens, v,* dtßc~ ex peritonaei magna cauitate in inguinum regione, ipfumq; fcortum duciau-dies,illic peritonaeum hanc educit tunica,quae periton^i pars proceflusq; me- ? tranfmit ritö cenfetur,itaq,* ab ipfo peritonaeo prodi t,ut fcortum acute deduci prona-fciq; cernimus. Haec tunica*1 exteriorifuperficie,quaipfam carnofa contingit hiofig.u membrana,fibris quibufdam membraneis illi connafcitur,adeo fanefrequen tibus,utinterdum has aliam quandam teftium tunicam coftituere arbitratus fuerim. Atq; ita etiam, ubi dextri teftis tunica finiftri teftis fpe&at tunica,am-baefibris mutuö committuntunob idq; etiam externam fuperficiem non admodum leuem habere uidentur, i edmembranarüinuicem connatarum mo do afperä ac fibrofam.1 Interior huius tunicae fuperficies, qua teftem ipfiusq; uafa refpicit,laeuis,& aqueo quodä hu more obdufta eft:neq; ulli penitus corpori connafcitur, praeterquam quod elatiore fuak parte peritonaeo illic con- knfi.M tinuatur, adnafeiturq;, ubi ab ipfo principium fumit: quin & inferiori teftis parti ualide1 applantatur,non quidem teftis corpori, fed humillimae uafis fe- /«/** <*p mena tefte deferentis parti, qua id furfum fecundum teftis humiliora reuol- ^Uum '* uitur. Ad haec,ipfa tenuifšimae membranae interuen tu,interna fua fuperfi cie membranae adnafeitur, quae a peritonaeo enata,"‘uenae quidem feminali al-teram conftituit tunicam," arteriae autem tertiam. Atq; is connexus non or- n munii biculatim ad uafa perficitur: fed fecundum reftam duntaxat lineam, qua? ad ^ pofteriorem uaforum fedem confifteret. Huic tunicae aliquid cum carnofa corporis membrana commune obtigit: ut enim hanc carnofis quibufdam fibris0 aliqua fui parte augeri, intertexiq;, ac in mufculi naturam degenerare £ mutcu diftum eft, fic ifta quoque teftis tunica fecundum totam ipfiusplongitudi- Tei tu mu/cu- 5 'i 'l r o fadX-AUt imextenoru- nem polterioriinlede,a peritonaeo ulque ad humillimam teltispartem, car pßuimuoiucro nojpas nancifcitur fibras, & longi ftri&iq; cuiufdam mufculi refert naturam. innatas* ( ? O i r* i quem tunic^ innatum cernimus,nufquam ab illa abfcedentem,fed una cum ipfa ä peritonaeo incipientem, & etiam inferiori parti uafis a tefte femen de- ■ feretis,fimul cum tunica" adnatu: quae praeterquam quod teftem comodifsi- „afätun. me integit,iliumq; fufpenfum continet, mufculi etiam illius beneficio, quafi uoluntario motu teftem,idque potif simum coitus tempore,furfum allicere fentitur. Porro mufculi huius occafione, quod fcilicet ruber, ut reliqua caro, atam a Grecis arbitror.aut etiam n copiam, quae ruborem quoque/'0 g' ' aliquem conciliat. Non defunt interim, qui ipfum ab lAh^ov (quod uelamen uaginamq;, quam inuolucrum pulchre refert, Graecis fignificat) fpecie, ita nominari fit,hanc tunicam tfvßfozicfly priuatim appe! obs uenarum gracilium illam implicantiu tf VMUKt PjLVKTČut L /S ER U\ ■ 6+1 t iibteflis nominari aftruunt, A in? Atticorum more conuerfum eße conijcientes. Al-iz, zj figu- terum uerö priuatü teftis inuolucru, nihil praeter teftis corpus fubftantiamq; ZZnuige cum implexis huicualis ample&itur, teftis figurae ad amulsim relpondens, fimtcrtu aut potius illam efformans.Quippe dura 8c crafla ualidaq* admodü eft mein-itcßkfm> brana, teftisfubftantiam utcunq; mollem ac fequacem muoluens. Atque is iUn^d 2° fanepraefentis tunicae praecipuus cenfendus eftufus. deinin hoc conducit, ut uuijum cer ipfius interuentu & medio ,uafa tefti committenda ipfi adnafcantur.Tuni-nitur,ret cacnjmhaec laxior,tenuior,molliorqueimbi cernitur,ubi uafailli committuntur,quam per reliquam circunferentiam. Et elatiori quidem tunicae par-r ur tiueiia ac arteria tefti fanguinem fpiritumque deferentes“ adnafcuntur, ac Ui’ n,o* quamplurimi ramuli eam tunicam hic perforantes,intellis fubftantiam/ex^ porriguntur. Praeter hos uerö, alij quoque deorfum in tunicae illius corpus Vvfv. frequentes, fed perquam graciles2 furculi a uena arteriaq; feminalibus deri-Ziffer. uantur? in tauris & arietibus inftar uitis capreolorum eleganter dedu&LIn iH pofteriori uerö fede,tunica haec per uniuerfam ipfius longitudinem ualidifsi- meadnatos habet omnes deferentis femen uamanfraftus tefti obduftos, Vcrsl'i, inibi etiam undecunque tenuibus ac uifum fugientibus foraminibus pertufa, G' Caeteriim per reliquam exteriorem ipfius fuperficiem,laeuis & aqueo humo re perfufa,nulliq; penitus parti connexa cernitur. Interna uerö fuperficie, qua b is figur, tunica teftis fubftantiam continet, undecunque illi fubftantiaeb connafci Q’R’ tur. Porro hanc a primis Anatomes profefloribus^qui teftem &et 23 ^1. pellantes, quae ipfius eft principium, & in pofteriori teftis fede elatiorem huius regionem orbiculatim aliqua ex parte compleftitur. Sed quum ex refe-Adone horü nugae etiam leui opera obferuentur, poftpofita nominü conten-* tione,hanc exproprijs cuiq; tefti tunicis altera habeto, Sc1' uft. fingulos itaq;teftesfingul^pertingutuen^,ac item arterij,ortu differetes." Ve r*fim urii-fii^fig. na nanq; dextrü accedes tefte.a uene caue caudice denlifsius quam uenaru ad m,rt. -1 m ^ • • 1C ^ i • acßintüdefe* fi. renes exporrectaru origines pendent,pnncipiu ducit:non quide a dextro cau rehtium hume hzoficz' dicis latere,fed ex fuperiorianteriorfue ipfius fede addextrum modicedecli fig.x! nans,idque oblongo quafi & crafsiufculo" tubere.Siniftri uerö teftish uena,ex §r klzfig^y 1 uenae finiftro reni exporreft^ humiliori fede origine habet.Huiufmodi uena fertur ad x. rum ortus plerunq; cernitur, nonunquä uerö,fed rarius, i finiftro cau^ caudi* \dfigctpi c*s ^aterek ramulum exporrigi colpicies,qui deorlum ad finiftra repens, fini^ ti9u.tertij ftrae feminali uenae commifcetur. Galenus idem & dextrae feminali uena? c?quod mi a]iquando contigiffe teftatur, quod fcilicet a dextri renis1 uena egrediensm fur fcetur culus, deorfum protenderetur, & cum uena coiret a cauae caudice princi^ W P^um obtinenti. At nefcio quid Prometheis in mente uenerit,qui fuis fomnij s kk hominem / llb' Teftis neruu- eius mufculi latus" permeant: Sc exmagna peritonaei amplitudine prociden- ssmufcul lw' tia,inx exterius tefti peculiarium inuolucrum quod hic a peritonaeo princi-pium ducit, pertingunt, una cum neruulo nimis quam gracili &obfcuroad 3°hh-id-teftem contendente,qui interdum afextiparis neruorum cerebri7 propa- xhutfß ginecoftarum radicibus exporre&a,* interdum uerö a uigefimo primo Ipi- w™* nalis medullae neruorum pari diducitur. Porro peritonaei ' foramen uafa ulri^Ti tranfinittens non ita patet, ac fi quis ori pennam inderet, aut illa chartam ß hanc pertunderet: fed peritonaeum exaftifsime15 uaforum lateribus con- ub\'ckr. nafeitur, tuto ipfa non fecus tranfinittens, quam feptum tranfuerfum,& qui- ^ f ? busidfuccingiturmembranae,fl:omacho &: uenae cauaecuiam offerunt. Si- bufaA mulatque uerö uafa illud peritonaei foramen fuperarunt, oblique deorfum ad elatiorem dextri teftis fedem4 ducuntur, & arteria non amplius, ut in reli- dpuftm quo proceffu,uenae duntaxat accumbit,fibrisq; membraneis tantum" conne-yen&cum *r- tur? fec[ uaria quadam peculiariq; ratione uena cum arteria coit, & ambae tcflesfuoio te&im™UxM. inuicem commifcentur ,s corpusq; unum pyramidis anterius pofteriusq; de- preflae inftar efformant: cuius quidem conus inibi confiftit, ubi uafa primum f2i>*3^ inuicem permifeentur: uafis uerö, ubi eadem elatiori teftis parti committun- g j?J tur.Per uniuerfum hoc corpus ramoru myriades inuicem coplexi obferuan- A tur,non quidem omnes reftä deorfum procedentes,fed ali) partim re£fa,par- njutn tim orbiculatim, partim tranfuerfim, alij alio modo inuicem implicari appa-ad0* rent:impofsibileq,*eft,unaduftus feriem,unum ue ordine hic animaduerte re.Neq; etiam, quod alijs traditum eft refeftionis profefloribus, ibide expendere ualeo, quo'napaäo maiore uaforum dextrü teftem petentiu,quam qu^ finiftrum JfVMJiVlI' FWBnlC^t LIH ER V. iiniftrum adeunt,implexum fieri nugetur: quum mihi hac exparte u a forum nullum confpiciatur difcrimen: & aliunde profe&o, quam a maiori illo, mi-nori'ueimplexu, mafculorüfoeminarumqjpendetprocreatio. Porro quum bAcriticu tot ramorum inh membrana illa,quam peritonaeum uafis inibi offert,quä il-twrUfre li fibrofis nexibus in ipfius magna cauitate,toto inceffu hseret,implexus fiant, <" P™ - corpus id nidum erucis aut lumbricis oppletum referre uidetur,aut etiam Ce-tmS" m. niorisruftici aut baiuli furae, temporum'ue cutem uaricibus turgidam . Vt enim multifariam iniUa uenaeuarices'ue inaequaliter extuberantes, errabun do ductu feruntur: ita quoque in hoc quod narramus corpore,uenae feminalis ac arteriae innumerae foboles oberrant. Perquam raro enim accidit, uari-ces capreolorum pampinorum ue uitis imaginem exprimere: fed ipfae, uti dicebam,hic refta,illic tranfuerfim Sc oblique,uarieq; admodum prominet. Ab hac igitur fimilitudine reor parentes illos, qui pueros in cadauerüm con-feftioniDUS exercebant, corpus hoc (iiftnaM quafi uaricofum alsi- ftentem aut adftitem diceres,appellafle. non fecus quam in nono de Partium ufu libro fecit Galenus, quum inibi in caluariareticularem quendam commi nifcitur implexum. Caeterüm in reliquis de Partium ufu libris, una cum He-i.,fo «“> rophilo,nom en id' ali; fere parti, n eque illi femper (ut paulo pofteriüs expli-fTf’’ cabo) eidem attribuit.&in libris de Semine,a uitis pampinorum figura" cor-f&mtH, pus hoc, cuius modo hiftoriaminftituimus,pampinoforme frequenter uo-tmfcr4 citat, ipfum a uaricofafpecie, cui alioquin proxime accedit, diftinguens. Vt-cunque uerö illud nuncupes,1 bafifua, elatiori fedi intimae teftis tunicae adna-klz^iß Icitur:” ac multos ramulos refta hanc tunicam perforantes,elatiori teftis par-isui>. ti diftribuit, multipliciter per teftis fubftantiam, perinde ac iecoris uenae in ipfius fubftantiam, diffeminatos, & perquam tenui conftantes tunica. Prae-- "* fr,xmli ' r i n • (■ 1 n • rr i* inuolttcmmm D.& o. ter ramos, quos rettauaricoium hoc corpus teitis lubltantiae onrert, alias per f/pctTex ambitum diftae nunc tunicae frequentes, Sc uenisin adhaerente oculi” tuni-isfi-f.Qj, cafparfis,quam fimillimas foboles diffundit, ä quibus denub germina in te-ftisfubftantiam pertingunt. Haec uenae ac arteria? feminaliumeftferies,quas •4 ßue ita,fiue uafa tefti fanguinem fpiritumque deferentia, aut praeparantia uo-lurTfig.2, ces, nihil moror, modo ipfas a iam recenfendo0 uafe prorfus diftinguas. Ad “'linkt externum eriim uaricofi illius corporis latus, qua tefti implantatur/ aliud certiicem defi &ilm corpus album, 8c durioris nerui modo durum, intimae teftis tunica adnafci- tentlshlßoria-fcEd d. tur^ j1jnc^. incipit: & exterius,qua tefti non committitur,gibbum,quodam-modoq; teres eft, latius nonnihil quam craJTum fe offerens: quä uerö tunicae tjtffi.HiL illi connatum eft,fecundum conuexum teftis,cauumq exiftit. Hocitaque corpus ab externo uaricofi corporis latere incipiens, fecundum illius pofterio-rem fertur fedem: & deorfum modice uerfus interiora prorepens,fecun> dum pofteriorem fedem intimae teftis tunicae ualidifsime tantilper adnafci-m, tyfi. tur,donec ad humiliorem teftis" defcenderit fedem: ä quadenuöfurfum're-tubBäi fle<^:i|:ur? intimae teftis tunica attenfum,incumbensq; quidem, at non am-f. plips illi connatum,neque eandem ut haftenus formam retinens. Per totum \ bTldt. en*m duftum, quo teftis tunicae corpus id ne&itur, propemodum aequaliter craflum, eiufdemq; figurae eft, quam compafto uitis aut cucurbita cäpreo-lo& pampino afsimilare queas, quanquam tamen non in orbem, fed uelut: in latera, huius corporis reuolutiones fiant, ad eum fere modum, quo angues & anguillas ocyus repere cernimus.Huius namque corporis anfraftus & gy-: ri admodum inuicem continuae & connatae confpiciuntur, ut & lignorlim uermibus eas afsimilare integrum fit. Refpondent enim illis,& deinde etiam kk z multum <544 V ESU L1 h T> E CORTORJS multum referunt cerebelli' proceftus,quos in feptimo libro a uermiumima- * 11 &lh finenomeninuenifle dicam. Atq; hinc etiam fortafsis in Arabum interpreti- h i. ' us Jumbrium nomen legitur: ita enim pr^fens corpus,qua tefti connaicitur, -Arabum nonnulli uocauifie uidentur.nam eorum aliqui, etiam“ implexum % j uenae arteriaeq;fupra fedem teftis elatiorem confpicuum,ita nuncupauere. Porro corpus hoc, quod uermiafsimilabam, nihil prorfus imagine uaricibus * * inaequaliter,neq; eadem ferie extuberantibus,accedit. Quanquam fi bene Ga leni lentendam in libris de Semine percipiamus alibi has* reuolutiones ex He * ** fo* röphili fuffragio Liynx-ifiij ^ocs^tLu appellari uelit: alibi autem eo nomine ap- ’ >cr 1 pellitet, aliam huius quod iam tra&amus corporisyfedem, qua id peni inferi-tur.quae Ueto ea fit,ubi corpus iftud fermone ad ipfius ufqf infertionem,&: il- iuxtfi2J lius cum corpore alterius lateris coitum deduxero,audies. Ad huncitaq; mo- & dum corpus id intimae teftis tunica connafcitur: 8c exterius, demptis reuo- * z,figuA* lutionümimprefsionibus,laeue eft :b intus uerö, quum ab intima teftis tunica h* acutiori cultello adimitur, afperum, fed nullis quae oculis fubijciuntur meatibus peruium eft. Neq; etiam aliter uenae aut arterij modo cauum efte uifitur, non hic folum qua teftis tunicae c6nafcitur,uerumneq; qua ab illa abfcedens, furfum fertur. Quum primum namq; ad inferiorem teftis partem defeendit, reftac furfum reflexum, fenfim anguftius efficitur: 8c non amplius inuolu- ß tum,in teretem quafi neruum definit.atque id ipfi maxime euenit,ubi elatio- ab/ad *• rem teftis partem furfum fcandens fuperat. Quo quum pertigerit, anteriori iliius ’corporisjquodnosuaricofumeflediximusjpartiuerfusinteriora inni-titur: m • / ač fi utrarumq; manuum indices internis partibus mutuö iungeres , iimtosq; fingeres. Vt enim interna indicum fedes plana, non autem gibba & teres,exte rioris fedis modo eft,ita etiam h^c corpora quäinuicem connafcunturplana funt, externis autem lateribus & fuperiori fede teretia inuicem iunčiorum di gitoruminftar, qui limul commifsi latius quam profundius corpus ad penis modum efficiunt. Deinde ut inferior indicum, ita commiflorum fedes modi ce dehilcit, planaq; uifitur: fic & penis corporü inferior fedes patens dehifcit^ achurinariuni ueficae meatum fubfeita porre&um obtinet, ac fi calamum Gfu&A,b. quo fcribitur,inferiori indicum fedi exporrigeres, 8c indices tibi penis corporum loco,calamus autem urinari) meatus uice etfent. Mox enim a corporum uM exortu ipfis urinarius meatus,feu ueficae ceruix fubtenditur, ac cum illis ad i rigmru ‘gla^Jes ufqueinitium in eum moclum porrigitur, ut corporum fubftan> 49 tiam nufquam ingrediatur: perinde acm glandis fede, ubi meatum m cor> porum fubftantiam duci paulo poft audies. Gorpora ha?c in Kunc modum ■enata,limulque com'miffa,ieorfuni fingulu oblonga referunt corpus, ex ner-kifigxd?. Uea contextum fubftantia, inftar coriacea? fiftulse, cuius interiorfc fubftan-tia rubra prorfiis, & nigricans, &fungofa, Sc atro fenguine opgleta cernitur* ad eum fere modu, ac fi ex innumeris arteriarum uenarumq,- furculis quam tenuifsimis,fimulq; proxime implicatis,retia quadam efFormarentur,orbicu latimanerueaillamembraneaq; fubftantia tanquam in corio comprehenfiu Atque haec duo penis corpora ad glandem ufque priuatim fingula nerueum retinent inuolucrum, &fungofam hancfubftantiam,fumma diligentia a Na turae operum ftudiofo expendendam. Quum autem ad eam ufque penis re- gu»u larum cap gi°nem perrepfere, in qua’iam glande1 efformatura funt, in acutum ferütur, 49 ub.z. Sc carnola glandis fubftantia ipfis obnafcitur, quae meatum urinae feminique communem non fubnatu dun taxat ut corpora illa obtinet, uerüm eum in fe mitßg. compleftitur,meatuq; ambit,qui hic reliquo ipfius duftu™ amplior efficitur: 8c rurfus fuo fine extremo'ue arfta tur: no fecus quam fiNatura in concubitu feminis mora,ac proinde intenfiöredeleftationem in glande (qua affriftus potifsimu occafione adauxit) efle cupiuiflet. Vnde etiä inuoluntario feminis fluxu laborates,hac fede plurimuulcerib.infeftantur, propter putridi feminiš in hac amplitudine afferuati acrimonia,urinariü meatum impele exulceran-tem:qui profluentis urin£ mordacitate,dum urina redditur, in gladeinfigni-terinfeftatur, non minus fane,quam rigido pene eiufde meatus fedes inter a~ num & teftes,ubiperineü nobis uocatü habetur,confiftens, grauiter eo malo affeftis cruciat:quod in primis meatus obliquitatis ac reflexus, &infuper de-4/I Ig* c^u*s et^ratione accidit. Quü enim meatus" häc primü fub penis corpo ribus furfum refleftitur, h^cq; fedes humillima eft, feminis copia ä quo meatus exulceratur,n& minus hic quam in glade cofiftit, ac proinde magis quam in reliqua meatus fede erodit: & deinde erofus meatus,quado una cum pene °crulfn* ten<^tur’^uti°nč unitatis uehemetius inibi percipit. Porro° ueng ac arteriae rtnwiri* fig.hb, 3f. norü penis corporü radicem accedentes, ab illis deriuätur uenis ac arterijs, ° mrw° quae humilioris illius diuifionis rami funt,qua uala os facrü praetergrefia ten-tare,in tertio libro prodidimus:& quanquam haec uafa ad penis corpora per-tmSant?mx tamen feftione aflequor,quo itinere inp corporü illorum cauita-'C*x a!b! tem inferantur,fanguinem eum nigricantem & craflum, quem fungofa cor q tofig. r. porum fubftantia plurimum pofsidet,deduftura.Raini tamenq cuti haec cor pora induenti,etiam ante feftione confpicui offerütur, illamq; intercurrunt. Nerui quoque hucplures ab infimisfacri ofsisparibus pertingunt,fecundum corporum £yo U’tjn VESULI/, DE COZ? o Z/S corporum longitudinem diffufi:acr duo tenues in humillima penis fedeex> porriguntur,unus utrinq; ad meatus urinae feminiq; communis latera. Quin- “ul»4«? etiam & alius fubinde confpicuus eft, fuperiori corporum fedi qua haec inui-cem Connafcuntur/ expanfus.Hisneruis accedunt membranea uincula, fupe-llnler r w riorem corporum fedem,qua primum furfum ducuntur pubis ofsiumcom- '&u' Cutis, Carnea mem brana Mu- do libro defcripti , r 0 0 ^c“lu penis corporibus aliquo ufq; exporrigi recenfuimus. Adeo ut nihil de penis fabrica modo dicendum fuper(it:nifi quis Naturam laudare uelit,quod nullum adipem“ inter carneam membrana 8c cutem peni obdu&as interiecerit, quo u 20p. tenuius,&conuoluiimplicariq; & extendi aptius inuolucrumpeniftatuere- tcn&r' tur,quodpr£putiumuulgonuncupamus:in hoc in primis formatu,ut penem tegendo afferuet laeuem,modiceq; mollem & lubricum, egregieq; fenfu prae ditum,non uero callofum, cutisq; inftar aridum & ftupidum. Si itaq, humanum penemrefecueris,non unum concauum reperiesneruum, aut ligamen \ 1 • rr .. _ ^_^^ a > ** 4-%-» ^ _ 1_ 1 * r 1 1 t r • Lib. ijr. de V-fufart, ~ tum äpubis ofle enatum,quemadmodum Galenus docuit,fed duo qu£ defcri Sfi corpora:quaeno uacua & omnihumiditate indiga,ut Galenus fcribit, exi-:unt,fed fungolailla & ueluti carnea, uti Arifto teles re&e innuit, materia, & jtor.c4f.xi. pjur£rno xiigricantefanguineinftarfarCiminUm implentur. Deinde ad feminis urinaeq; meatum non alij exporri^ütur mufculi, quamx duo illi quos ä re- * .,*/?. öiinteftini orbiculari mufculo pronalci oftedimus: quantumuis interim Ga- £fxler lenus per totam penis longitudine duos exporrigi recenfeat mufculos,fecundum urinae feminisq; meatuprotenfos.Cseterum haud mirum eft,Galenum penis mufculos non probe affecutum, quandoquidem neruo(i illius cauique quod in pene ftatuit corporis exortum non debite expendens,allerat,id ex fu-perioribus pubis ofsium fedib.7 pronafcirhaud fecus iane,quam quis difieftio- yvKqcoß num rudis iudicaret penem illic primum oriri, ubiis ab oflepubis fuprafcor-tum teres ac cute obduftus propendet,aut erigitur: non uerö(qucmadmo- Pcnis dum nos fcripfimus)animaduerteret,*neruofa penis corpora inferius etiam //!/c,vfcÄ° a educi,quam infima pubis ofsiumb commiflure cofiftit regio, & penem mox ahfečlct-ad anum inuocatonobis perinaeo,unmerfoq;ipfius per fcortü inceftu, &lon- 4oufxT, go ad anteriorem pubis ofsium fedemnexu,aeque crafl um corpulcntumque E ^ exiftere,ac in tereti illa & ueluti fua ex corporis trunco eminente (ede, quam u.% c,ciu uulgus^enem uirgamq; appellitat.Neque iftud folis obtigit hominibus, at xbu^tlUi imiuerfis quoq; quadrupedibus praecipua penis portio molesq; infra pubis of nLriii.it. fiumcommiffiiram,anum uerfus,aulpicatur: etiamfi hsec animalia inpenis conftru£tione,non rara alioquin uulgariaq; proponant diferimina. Caeterum Arabes quoq; admiror,qui tres in pene enumerarunt meatus: unum quidem urinae dicatum,fecundum femini, tertium autem illi uifcido humori, quem aglandulofoc corpore ceruiciueficae circumnato parari arbitramur,quiq; hu meftum penem fubinde reddit uiro impenfius cocubitum appetente, quum interim his omnibus unus extruatur meatus. Veriim facile exiftimo hanc fen-tentiam primum ab Arabe quopiam fuifle inue&am,qui penis fečlionem ag-greflus,eiusq; fabricam Galeni placitis non conuenire animaduertens/ tres ar d*fe;cd!k bitratus fit efle penis meatus:duo quae dixi corpora,& meatü femini urinseq;, T,e!g. x &di£fco etiam nuper humori communem. Quandoquidem fi tranfuerfim ^ penem'refecas,neq; nigricantem qui inter fecandum promanat fanguinem abftergis,profeö:6 fingula corpora finguli meatus tibi apparet: quibus tertias mufc-tabt accedit, FsAVJLiCtA L13 EK V. 651 accedit, qui uere meatus eft. At expreflo abfterfoq; (anguine, corporum fun-gofa fe offert fubftantia,leui negocio commonftrans,corpora illa meatus non ellecenfendos.Vtcunque tamen fit,hic Patauij adolefcens iurisftudiofus,ac e nobili Symionum apud Foroiulienles familia natus, mihi familiaris eft, qui in glandis apice duos obtinet meatus,unum femini,alterum urina? paratum. Ve rümquumea quae non nifirarifsime accidunt, hic nequaquam commemoranda duxerim, quae praeter naturam fe habere compčri, non lubens fcribo. Quare etiam hermapnrodytorü fpecies,quas aliquot ha&enus uidi, nüc non recefeo:generationis,non moftruofae mulieris organa,modo perfequuturus. a XX fig. i, k,l biffig.x, x. aut quic quid fub G, K, K con-(ifiitfi. 17. DE VTERO, RELI CLVI S'dVE MVL1EBRI-bus generationi famulantibus organis* Caput X v* ? ^ iAe sentis r s orgdnk oÜendendkßrtätiwßcciuntuigeßm^uartdßguYuigeßma^uin* tajudq3 illas fubfi^uentes. V V M uteri erarramusfabrica,illum opportune inafun vuminfm. dum,& ceruicem,feucollum,nonfecusacuefica,diftin- durn^ cer^ 1 f *11* ii c foa dtuUit guimus.quandoquidem,eni uterus diis ambobus conror metur,unumq; exiliis cofurgat corpus: ea tamen fitu,for ma, magnitudine, fubftantia,uaforuminfertione, &idge nusalijs,in uterihiftoriadiligeterfpe&andis,admodum differunt. Ceruix itaq; uteri a mulieris pudendo furfum Ftnißm refta per pofteriorem pubis" ofsium uefic£ regionem, ac fecund umcrefti cumluLti- dV+frT. inteftini anteriora,in peritonaeif cauitatem tantifper afcendit,donec fere e di- 't™cilnlaJ? v fewr-£ refto fedis pertingat, qua e pubis ofsibus reftorum abdominis mufculorum * *** * **' Irfgur.m. exoriunturg initia.illic namque uteri ceruix in fundum,aut fundus ipfe in cer^ v\%gu u*ceni h definit,adeo ut & hic humilior quoq; fundi pars plurimum confiftat. g,h. Caeterum fuperiorisfundipartis,&eiuf3emlaterumfedes,promagnitudine f ipfms & mo^e uar^ant* Qü?nto enim fundus cum foetu magis increfcit,tanto b\4 /4W- etiam elatius,uelfupra umbilici regione,fuperiorefua parteproteditur: fuisq; deduntL lateribus ad ilia fic accedit, ut nullum peculiarem ipfi fitum circunfcribere queam. In nullis tamen omnino mulieribus utero non gerentibus,fundus,fa-! m'%lfi cr*°^s*s 1 in^^uminfim2elumborum uertebraecoarticulatumfuperat,neq;in ap.'14. i illis fundus & ceruix pofteriori parte aliud praeter reftum inteftmü tangunt, * g ad f. u‘x^. jpßus etiam uincunt amplitudinem, & elatifsima fundi pars non tam fcs/Jg.*«- alte acrefttinteftiniKfedes in colon ceflans prorepit, imo hanc nunquä adeo xuTetr. at ue{icam uel prorfusinanitam, cofcendifleanimaduerti, nifi uterum manu apprehenfum,ipfius produfta ceruice, furfum traxerim* Prout namq; hanc in fe laxatam 8c conuolutam finis,aut utero furfum attra&o protendis, uteri litum plurimum uarias.Is namq; tam libere connexus iacet,ipfiusq; ceruix, uti fuo audies loco, ea extruitur fubftantia, ut fundus leui opera deorfum ac furfum agi pofsit. unde etiam (ne quid de uteri adferam procidentia) non admodum magna occafione in quibufda mulieribus, praecipue autem aetate 114.fi* o, proueftioribus, 8c quibus uteri' ligamenta iam laxiora euafere, fundim os ad ceruicisuterinositadeuoluitur,utmoxin ceruicis ore, ipfo'ue pudendo oc-fro. currat, ficque fuprema fandi pars multo humilius quam elatior ueficse regio Ig’r* delcendat.Quanquainterim(utiiampriusmonui)puellisetiam,&:iilismu-‘ , lieribus quae nondum pepererunt, & quibus fundi os altius adhuc recoditur, uterusq; luis ligamentis detinetur,fuprema fundi pars,inter diffecandum,ue- ficam mi6 ms fig 6-52 ^Alsin V ESU L11, VE CORfORIS ficatnmimme excedere uideatur: adeo,utuniuerf£ anteriori fundiparti uefi ca proponatur. Hic tamen0 humillima omenti fede in illis mulieribus inter- o ueniente, quibus id furfum uerfus lienem non couolutum, omnibus intefbU riori Q-» nis obducitur. Omenti enim moles longitudoque tanta eft, ut inter uterum ^ ueficamque aliquando implicari,ac ut Hippocrates de obefis dicebat mu+ lieribus, uteri fundi os, quo etiam minus apte concipiat, leuiter comprimere pofsit. Caeterump anteriori ceruicis uteri parti, ueficae quoque fundus illic incumbit, aut praeiacet, ubi uteri ceruix fundo fuo eft contermina, per reli- flmuntt quamuero fedem, quafi ad pudendum ufque, collum ueficae ipfi duntaxat exporrigitur. Verum quia uteri ceruix, ueficae collum latitudine plurimum fuperat, tota anterior ceruicis uteri pars,uefica ipfiusque collo non operta, eam peritonaei fedem contingit, qua interna pofterior'ue pubis ofsium regio fuccingitur. Porro latera ceruicis fundique uteri,quafa qua?ipfum adeunt* &: * membranae illum proximis partibus ne&entes,fpeftant. Atq; ita uterus fere 0> non praegnatibus fituatur.in utero autem gerentibus,fuper’ gracilia inteftina (ub ometo (nifi id iurfum uerfus lienem fit reuolutu) & anteriore peritonaei ^otfere parte ducitur,ilia quoq;,quum partui uicinior eft,impenfiusq; turget,infigni- 7feter opplens. Qt^inetia uterus his no adamufsim (ut alias fere) media,quod ad dextrum &finiftru attinet,(ede occupat: fed quafi elatiore apice inr dextrum tvt»ub. magis,aut finiftru uergit.Quod etfifubindefoetuum fexus ratione fiat,non ta ^‘?0‘ menperpetuum eft. Mulieres enim cjextra abdominis partem magis prominulam grauemq; babetes,& fcetus impetu inibi magis fentientes, foeminas pe periflecognoui: &etiain finiftro laterefaftatenfione ac motu,mafculosali-rttrlfima- quando progenitos efle coftat. Muliebris uteri forma,ueficae plerunq;“ afsi- eo milamus,&potifsimüx uteri praegnantiü,quibus adamufsim propemoduue fic£ refpodet: quippe illis uteri fundus,ut 8c uefic£,amplus egregie,magnusq; x>x.aut^ eft: & ceruix,fi hanc ad fundi cotuleris amplitudine,angufta.In non pregnan tibus aute,ceruicis latitudine,fundi latitudo uix fuperat:& fi ceruice uel leuif-fimo conatu diduxeris, iam ipfius latitudine plurimum fundi latitudine uin-cere fpeftabis,quum fundi fubftätia,utcüq; manibus protendeti?haud fequax fit.unde etiä tunc iniqua quodämodo uteri ad uefica eft coparatio.Deinde ue fica, quod ad latum profundumq; attinet, exafte orbicularis eft: uteri autem fundusnon praegnantibus, anteriori pofterioriquepartibus (ut latior quam profundior euadat) comprimitur. Veficae etiam fuperior pars exquifiti globi inftar rotunda effet, nifi qua7 meatus urinam efoetuper umbilicum dedu- yJ^uur® cens,ab ipfa pronafcitur, uelut in acutum afiurgeret: quum uterus interim N. *4 hic* obtufus fit, quartamque circuli partem,etiam nonnihil ereftam,aut no-'^J: d rtcri cornwt. uilunij imaginem referat, non aliter quam fi fuperior fundi pars'utrinque kadi. obtufum conftitueret angulum: perinde ac frontem uituli iam primum cornua producentis,angulofam extuberantemq; efle cernimus, adeö, ut ab eiufmodi frontis imagine, cornuumque exortibus, arbitrer ambos uteri angulos, ac ueluti papillas,a ueteribus cornuum nomen obtinuii]e,& a nobis quoque cornua nuncupari.b Ab his angulis,feu cornibus, uteri fundus & fenfim arftior redditus, deorfum ad ipfius ceruicis originem fertur: ita ta- udk*d * men, ut totus fundus non multo fiat longior,quam eft latus,ceruice interim ^ ^ Extern*uteri inftar meatus cuiufdam longa & tereti.c Fundus uteri, omni ex parte, prae- dus Ums erßcics. terqU;'ni -n ]ateribus, ubi exigua amplitudine uaforum membranarum- que admittit applantationes, externa fuperficie laeui & aequali, &madente quod eft ueluti linteo abfterfa3 fubrubicanteque conftat. Ceruicis quoque exterior fuperficies H V MUKI FWBRICtA LIVEK V. *53 fuperficies in pofteriori ipfius parte ab uterifundononifcil ultra medium fuae longitudinis, & anteriori etiam partefundo propinquiori, laeuis achumedia (magis tamen quam fundi fuperficies candicans) confpicitur. Per reliquam uerö externam ledem j propter quarundam partium adnexum alpera exiftit, dz7p.nou earum membranarum modo,quse inuiceadnafcuntur/ Interna fundi fuper- Fundiuten b b c* d ficies 3non praegnantibus aequalis quoq; ac laeuis, ut Scinanitarum ueficarum ^nw' citfig.L, apparet. Sed harum' finusmaioribusprofundioribusq;rugis oppletur,illius uerb pluribus quidem, at uifum quodammodo propter continuitatem dem fitatemq; fugientibus, no aliter quamfi exa&ifsime laeuis foret. Attamen fun di ut eri finus, perinde ac inuerfumuirilefcortü,leuiter &perquam modice fz7p.c,d. extuberantemf futuram,leu tenuifsimae lineae inftar prominens taberculum ' obtinet, fecundum uniuerfae finus fuperficiei longitudine anterius &pofte- rius exporreftum, quafi quoddam tonus fuperficiei in dextram (uperficiem & finiftram interftitiu,aut obfcurifsimapotius quaepiam cenferipoffet no tula. Neq; etiam aliud, praeter hanc uix eminente lineam, occurrit iepturn, aut fignum,quo internam fundi fuperficiem,in duas fubdiuidere liceat, adeo ut tota luperlicies unica duntaxat fit cauitas aut finus, quo genitale femen excipi tur,foetusq;in utero continetur.Sinusifte,formam fundi uteri magna expar-?7Tcjuoß te I'eferens?lati°r eft & albior,qüam profundior, humilimaqf fedeiuxta fun-ramen no- di foramen anguftus cernitur: fuperiore autem fede latus, qua u eluti in duos butril^ad ceflath angulos ad elatioris fundi partis' l§tera cornuaq; cofcendentes. Media Lttus /z7 enim1" fedesfuperioris partis finus non tam alte ac latera ipfius confeendunt, iirf jji. ob uteri fubftantiam deorfumhic quafi feptü aliquod & tuber incauitatem finus fpeftante.Huncfmum in non pregnantibus,ut plurimum uifcidoquo-F‘ dam & fubalbo muco illitum, & colore inter pallida & rubrum medio per-fufum,&infuis angulis fuperioribus'ueipfius apicibus, quam reliqua amplias h-* tudine rugofiorem, ac omnino illi1 cauitati fimilem comperi, in quam defe-rentia femen'11 uafa uiro ad penis initium inferuntur. Nullus enim inibi in mu lieribus inuoluntario feminis fluxu,feu albis,ut uocamus, menftruis non labo rantibus, manifeftus ( quemadmodum neq; in uiro ) fe offert meatus, nifi ex nifpg.u. n femen deferente ftylum acutiorem fecundum uafis infertionem ui in- trudamus, ac fecus quam fecundum naturam habet,meatum dilatemus. Cae- Interna eerul-ox*fe'*> teruminterna ceruicis uteri° fuperficies, quum conniuet,necalioquin diften ßc^n^erm * ditur, undecunq; rugofa implicitaq; eft,ac in fe conciditrfi uerö admodum diducitur, exaPce laeuis & lubrica per uniuerfam ipfius longitudinem, apparet, praeterquam ad eam partem, qua in pudendum terminatur. Hicnamq;per- Fr»minuU in p z? ßg. f. petuo praeter laxos implexus,illas cuticularesp carunculas non aequaliter om-nibus mulieribus inftar geminae linguae propendulas adipifcitur,quae Graecis /5 /s?uocantur. qui earum praecifionem plus quam quis facile arbitraretur cruentam, & cicatricem perinde ac reliqua huius ledis ulcera difficulter fufcipientem, docuerunt: quodillae caruncula nonnullis mulieribus ad tantam augeantur molem, ut pudorem deformitatemq; inducant, & multis nationibus infignis quoque impudicitiae argumento fint: Vfiwfkd a / e^rnenfis iugiter attritae, ad libidinem irritant. Vn de etiam Aegy-e tum cum P^js uifum eft, ut anteaquam illae longius exerantur & propendeant, tunc ^ceTerU P°^*mun} arnputentur, quum proxime uirginesnupturaefunt.Adhaec,u-ftedttur. tenceruix in anteriori fuafede,paulofuprapudendum,ubiueficaf1 excipit dam7fi. collum, non adamufsim aequalis cernitur.Nam praeter fcrobiculos quofi itfmfcroles dam tranluerfim du&os, quibus uteri ceruixhic contrapubis ofsis renixum, 11 palati 6^54 ^'RCD. VESELIH 7) E COTtTOTtlS palati cuiufdam inftar,exafperatus, utrinque ad infertionis colli ueficce latera,, tenuis uteri ceruicis portiuncula excrefcit, in ipfius cauitatem propendens, acillis membraneis" procefsibus formaperquam fimilis, quos regreflum urinae ad urinarios meatus e uefica,&bilis confefti'uein uentriculo cremoris ex duodeno inteftino in deferentem bilem meatum, pr^pedireinnuimus.Haud fecus, quam fi uteri ceruix urinam prompte admitteret, penduli uerö illi proceflus hanc aliam'ue potius materiam in ueficae collum regurgitare prohiberent. A' tergo etiam huius colli ueficae infertionis, paulo'ue interius, car-Etymcn, nea occurrit membrana,quae hymen & eugion appellata,uirginibus eftpecu-liaris.In caeteris namque mulieribus coitu,aut alioquin petulanti quopiam attritu diuulfa,lacerata'ue aboletur, neque inter fecandum alias'ue liquido fe-fe offert: quum interim uel citra difleftionem in puellulis,didu&is nimirum illarum,perinde ac fiemifturae eflent, cruribus, perfaepe uifitur.Perinde e-nim uts feptumtranfuerfumin homine reponitur, autpotius,ut uafis alicuius fundus tranfuerfim ipfi innexus commifTus'ue efbita quoque membrana haec tranfuerfimin ceruice uteri ea qua diximus fedeconfiftit,& ceruicis fubftantiaeeuminniodum continuatur, ac fi ex ipfanon aliter enafceretur, quam cuticulares nuper dittae carunculae ex ilfe prodeunt. Carnea ha?c mem brana, tota fede qua e ceruicis uteri lateribus enafcitur, modice crafsior eft, quam reliqua ipfius amplitudine :quse alioquin infigniter tenuis, & non fecus quam carnea quaepiam membrana mollis exiftit, longa feftione inftar rimae cuiufdam peruia. adeo, ut huius fe&ionis occafione, hymen inguinis menftrui purgationem in uirginibus neutiquam impediat, & albi illius cru-diq; humoris fluxum quoque prompte tranfrnittat: quem etiam admodum puellis nonnunquam accidere,Ariftoteles refteprodidit.Quod uerö Arabes alicubi quinque uenulasin ceruicis uteri medium pertinere,ac dextrarum ue nularum ora, finiftrilateris uenularum oris committi,ex hisq; Centonem i-pforum interpretibus uoca tum,adeoq; hymenem efFormarifcripferint,con-iefturamagis,quam fedulareteftionefattü mihi perfuadeo: quüfcilicet me* branae huius nöftrae Arabes haudquaquam meminerint, fed commiflas inui-cem fuis ofculis quafdam in uteri ceruice repeririuenulas,ex fanguinis fluxu i-maginatifuerint,quifanein prima coitione,quam Terentius acerrimam du xit, copiofifsime profluit, modo tuncptiella integrü alias, 8c prius quauis tandem caufa non uitiatum hymenem habeat. Quanquamenim nullae uenulse ab Arabibus tradi tae,fuis finibus conniueantjconnatae'ue fint: nihilominus ta menrationibus aflequi eftpromptifsimu,qui mebrana h^c,impetu rupta uel lacerata,& dein cotinuo affri&u diuulfa excalefa&aq;, (anguine promanare finaf.no aliter quam in coitu ruptum praeputij uinculü, quod plus aequo exce dens,glandis apicem deorfum praeter modum intorquet.Cgterum, ut uulgö (quamuis falfointerim) ferunt, modo apud has, modo apud illas nationes, nuper natis puellis, quo facilius aliquando pariant, pubis ofla, nefcio quibus modis feiungirita quoque ab obftetricibus matronisque quibufdam interdum audiui,nonullis morem efle,ut puellulis membranulam quanda,feu pel Hculam,"perinde ac fruftra mulieribus datam, ita effringat,ut ludios uirilem glandem detegere,praeputiumq;refecare adhuc hodie cernimus: utque etiam fedulas obftetrices puerorum iamiani in lucem editorum ori indicem indere, ac linguae uinculum, fi forte plus iufto in anteriora pertingat,contra-ftiusquefit, dilacerare nouimus. quod fi fit, hymenem tunc difrumpi,uitia-k* or,minusq;fpiflaueldenfadiffecantibus quam in reliqua parte occurrit. In la teribus autem,& anteriori 8c pofteriori fede pariter crafia exiftit,adeoq; com pafta,ut nihil praeter ipfius fubftantiam citra fibrarum quibus abundat diftin £lionem,& notatu dignum uenarum arteriarumq; inceflum, utcunque tuni cam illam difleces,intueri liceat.Verum in illis quae iam aliquandiu utero gerunt,interior haec tunica, triplex fibrarum genus , etiam multo manifeftius, quam nuper ex animante refe&a, <& quae modo inflatur uefica, proponit.ac reftas quidem habet intimas,easq; no admodum numerofas:extimas autem orbiculares tranfuerfas'uejreftarum copiam nonnihil fuperantes: medias uerö nancifcitur obliquas,eafdemqueplurimas Sc ualidifHmas. Deininprae-gnante utero uenarum arteriarumq;hanc tunicam perreptantium magna rtduUfi. confpicitur copia, quae fuisofculis tunicam ingredienda,inrfecundinas(uti 5°* in foetus inuolucrorum dicemus hiftoria) pertinent: Sc ipfa denique tunica tanto eft rarior tenuiorque <&: magis nerueamembranea'uejac minus carnea, quanto magis uterus ipfein magnitudinem promouit. Caeterum cp> cermU ut sz?figur, uicis uteri* fubftantiae aliquid commi^iecumuirilipene accidit, quemad-k,k. „modum enim duo huius1 corpora, &“ glans praecipue, craflo inuölucro in-Ub% a! b* ter neruum carnemque fubftantia medio, & fungofafpongiofaque quadam u wunde fubftantia infarto* conflant: fic quoque ceruix uteri carnea nerueaque, fed x conjtttti non impenfe crafla, conftituitur tunica, fubftantiae etiam illius fungof^ non-tZndit*0 pofsidente. Huius fubftantiae beneficio, quum mulier uenerem auide 49 expetit, uteri ceruix penis modo extuberat, pudendique ipfius colliculi ac hb'1 ‘jfp* cuticuläres illius carunculae extra prominent,ceruicisque caüitas penem amplexura arftatur, Sc quod ad reftam uirilis feminis euibrationem fateft, dirigitur. At iftud parum illi expenderunt, qui ceruicem uteri multis Sc orbi-y %i fe cularibus mufculis,non aliter quam ueficae7 ceruicem, & refti inteftini * ter-zsfiffu« minum intertexi finxerunt. Quod,etfiplerifque mulieribus concubitus uo-luptatem forfan augeret , & pariter in caufa eflet , cur illae conftringentium arftantiumque medicaminum copiam noftris officinis relinquerent: nimis tamen uoluntariam uim Natura genitalibus indidiflet, Sc nefeio quonam pafto penem plus iufto uteri ceruicis arbitrio fubieciffet. Porro Anatomici uerius fcripierunt, ceruicem in puellari aetate delicatiorem mollio-remqtxe efle: contrain proueöioribus, Sc ijs quae frequentius pepererunt, callofiorem temporis fucceflu reddi, ut etiam cartilagini afperaeque arterise illam in uetuliš fubinde comparaüerint. crebro enim congredientium attritu, partiumqueexeuntium colMoneceruixoccallefcit: & frequenti aftrin-gentium lotione,afsiduoque menfium fluxu,haud fecusinduratur,quam ob acrem humore continuo defluentem ulcera ad fiftulas permutari noui-mus. Venae &: arteriae ceruici infertae, non praegnantibus manifeftiores pro-pemodum mihi femperuifaefunt,quam fundi: diuerfum tamen utero gerentibus accidere certum eft. At uenarum arteriarumque uteri feriem,iam m, un^ cum ^eminalium uafbrum fabrica, Sc uteri neruis, opportune aggre-r 6 fi ^ar* ^u^erum ^taquea teftes, uteri accumbunt lateribus, non praegnanti- Mulierum te* f. ^US quidem paulo elatius ciuam fundi fuperior confiftit pars.utero autem 11 3 gerentibus / 6$ 3 isCNt), VESELU, t>E C ORT O R IS gerentibus eandem fere fedem occupant: at quo magis uterus extendittir eo inferius qüamipfius fummum habetur, ad latera illius fitiapparent.Innitun-tur autem peritonaeo ea fede, qua ilium oflafacro committuntur, omnino laxi, neque aliter quam feminalium uaforum beneficio' laxisq; membranis, {>eritonaeo connexi.Hi uirorum teftibus multo minores funt,forma uerö ob- PM>“- * ongiores, & fecundum latitudinem minus rotundi, Sc perinde acfilatiores quam profundiores effici deberent,anterius pofteriusque deprefsi.Externai-p forum fuperficies inaequalis, Sc haud fecus quam fi plures ecedemqj exiguae una colligarentur glandula?, multis inaequalibus tuberculis oppleta uidetur. Subftantia quippe non conflant,ut uirorum teftes,molli,ac innato fibihumi-do laeui, continua & eequaliiuerüm duriori, mefenterijque ac inferioris o-menti membrana.'1 glandofis corporibus non abfimili,& praeter exiguos ue-narum & arteriarum in ipfa confiftentes plexus,finuofa cauaq;. Habent enim + tentas humor. mulierum teftes intus praeter uafa, finus quofdam tenui aqueoq; humore ple nos,qui prius non laefo tefte,fed ui compreflo, ac inflatae ueficae modo crepan te, in miram altitudinem inter diflecandum,non fecus quam exfcaturigine quapiam exilire folet. Vt uero is humor uelut cralsiufculum laftis ferum in la nis mulieribus albus eft, ita quoque illum mire luteum croceumque&paulo crafsiorem deprehendi, in duabus non uulgariternobilibus puellis,quse ante mortem,uteri ftrangulatu uexabantur, quibusque alterius teftis finuum unusduntaxat,inftarmaiufculae pifae protuberabat croceohumore illo infartus^ conterminas fedes non fecus tingens, quam in hominibus colon in-teftinum,qua fub iecore fertur,a bilis ueficula luteum reddi cernimus. Vtque huius humoris liquoris'ue rarus occurrit color, ita quoq;grauifsime olebat, uenenofumquequid& tetrum prae fe ferebat: illorum cerebri fymptoma-tum indubie autor,quae in uteri ftrangulatu indies oboriuntur.Vna uirgo annos nondum nata quatuordecim,ex pulmonum, ut uidebatur,inflammatione^ frequenti in eo morbo uteri ftangulatuperijt,quinon ita pridem mo-leftus efle ceperat. Altera annos iam attinges duos de uiginti,pofteaquam u-no aut altero anno infigniter palluerat,illisq; fymptomatibus lubinde oppreC fa fuerat,quibus puellas modo fere teneri conftat, quae perdite amantes, men ftruas purgationes diu fuppreflas habent, aut quibus albus ille & crudus humor longo interuallo profluit:ex uteriinquam fuffocatione ita interijt,ut quum porre&iueneni parentibus incideret fulpicio,eamihi medicisque aliquot ad expetitam feftionem obtigerit.qua praeter ingentem pulmonum al-bedinem,mollitiemque, ac totius corporis exanguem habitum, nihil uitio-fum,uel circa uterum ipfum, deprehendi, praeter luteum illud miris modis olens alterius teftis tuberculum. Muliebrium itaque teftium (neforte ad mu lierem,cuius in Capite de liene obiter mentio incidit,& monftruofa alioquin & egraprolixius excurrat oratio)finib.nulla peculiaris eft formaiin^quales e-nim,ut exterior ipforü teftium fuperficies,funt:& no unus,fed plures, neq; illi Ttßimnmiu- femper ijdem cernuntur. Teftiü fubftantia membraneo inuolucroundiqua que circumdatur, quod ipfi ualidifiime adnafcitur. Atque hoc quidem, etfi durum fit, longe illi tamenc inuolucro quod uirorum teftes proxime am-bit, duritia 8c craßitie cedit: neque adeo prompte a teftium fubftantia inter fecandum diuellitur,non fecus quam fi commune continuumque cum teftis fubftantia eilet corpus: quam ea quoq; ratione quis etiam membraneam efle, merito diceret, quanquam interim pr^fens mulierum inuolucrum,eundem ufum luo tefti praebeat,quem uirorü teftis intimum inuolucrum fuo tefti prg flare IfVMxAKT £1%ER U *S9 fafüoyp, ftare coftatfVaforum namq; feminaliü applantationeexcipit,galdolofamq; jteftis fubftäntiam ueluti in forma quapiam continet. Praeter hoc autem in-clZfigul uolucrum, muliebris teftis nullum aliud obtinet ,nifi§qüöd peritonaei pro-ce®*s uafafeminariauteriq; uenas & arterias in teftis ambitu cotinentes,& ue lpertilionum alis forma longe fimilimi,& ab Eudemoretia non ineleganter hxofig* u. nuncupati, teftis mediam duntaxat partem integunt: non uerö (uth exterior uirilis teftis tunica fuum teftem, illiusq; feminaria uafa) prorfus induunt. Cae- smiu^ku^ terüm uafa muliebribus teftibus materiam ad feminis generationem adfe- "* itofig.f,*, rentia?fimiliter ac in ‘ uiris,duae funt* arteriae,& totidem1 uenae, utrinque rli-hzsfi.&b\ mirum una uena, & una arteria, quae exortu quidem uirorum uafis prorfus i xf fi. d,e. correfp0ndentrin diftributionis aüt ferie Sc progre{fu,ab iliis differüt. Dextra nnffig.d, enini muliebris™ uena a cauae uenaepronata caudice, fimul cum coniugefua **p: " arteria,cui maena? arteriae truncus initiu praebet,priufqua fui lateris0 teftem fl Xf 172 2)4 O •• • 7* • • • / d • . a- im- contingiquidem cum arteria ita implicari permikeriq; mcipic.ac ui-*'«/• rorum ualapofteaquae magna periton^i cauitateprociderunt,'‘inuolui uide-mus.uerüm mulieris uafa non uniuerfum iploru corpus ( perinde ac uiris eue * Tni0 in implicatione eam abfumunt,fedr media fui partem in fuperiorem fun il>13 di di uteri fedemfic digerendam porrigunt , uts ceteras uterum petentes uenas 26fig*H. ac arterias multis propaginibus difcindidiftribuiq;audies.Porroea,implica-s^figK.y. tio,quae a reliqua media uaforu portione coftat,paulatim magis magisq;,ut in tab°ifdfi£. u uiris, inuoluitur, uaricofumq; corpus effbrmat, fua* bafi, elatiori teftis parti » xz,i} fi. adnatum,& ramos in teftis fubftantiä, & illum proxime ambies inuolucrum x **rfig- p. diffundens. Hac quoque ratione7 finiftra feminalis uena ä cauae propagine fi-y v fiž“'c niftro reni oblata,initium fu mens, cum* finiftra arteria k magn£ arteriae pro-zxjfig.bi nata caudice diftribuitur. dein utriufque teftis* uas femen ab ipfo in uterum deferens, teftis corpori, perinde acinb uiris connafcitur: quanquam interim b zjfig’vl tefti magis orbiculatim,quam in pofteriori folum fede,aduoluatur. Ab inter-c naenimfedebafisc uaricofi corporisd incipiens, externo teftis lateri, &dein-disfigu.fi deinferiori illius parti, ac nonnihil in terno qüoque lateri6 adnafcitur,haud-wfig-t*'. quaquam tot reuolutionibus inftar uermis ^qualiterprocedentibus,qua tefti x r t* adnafcitur,acuirilefuas donatum.Porrö äteftenonnihilfiirfum afcendens, g Verlust tefti non amplius adnatum, reuolutiones eas amittit, acs teres planum que inftarneruiin uterum errabundo duftu(quem ueterum quidam laxecon-torto uitis pampino capreolo'ue afsimilarunt)fertur,in mediam fui lateris crfitltfu. cornu fedem infertum.h His organis,quae peritonaeiprocefsibus membranis-ue adrnodu pinguibus intertexuntur, tutoq; fuffulciuntur, per me quidem licebit quaeuis nomina imponere: ego autem, quoniam uirorü organis forma fubftantiaq; correfpondent, eadem nomina illis,quae his, inter docendum in-derefolco. Caeteriim praeter nuper1 commemoratas uteri uenas & arterias, H4G. quae a media uaforum tefti materiam adferentium portione conftituuntur, cm*»* k is fig. y* ,L aliae multo crafsiores uterum a caua & arteria magna poft illarum fuprafa* cri°ßls initium faftam1 diuifionem , accedunt. Poftquam enim eauafapri* meiuf.fij. mum induos infignes truncos diuifafiint, &hirurfusfinguliinraduos grandes, fed amplitudine impares ramos diffefti:unum quidem crafsiorem,acper nduf.fig.u inguina crus adeuntem,alterum uerö humilioremgracilioremq;,cuius“R* ut-xsiifr. n*s Per puhis ofsis° foramen elabitur, uteri inquam uenae ac arteriae oriuntur* agraciliori humiliorique fecundae illius diuifionis ramo utrinque pronatae. Ramus enim in dextro confiftens latere ( quod & de finiftri lateris ramo fubaudies)infignem educit propaginem:uena quidem uenam,arteria am 11 4 tem arte- F t eri Art eri4 SCo 7. VE S^i L tl, VB COR? ORIS tem arteriam:1’ quf fimul accumbentes,dextrum uteri latus propterfundi o- p, tA . rificiumaccedunt,inibiqueinmultas fciffasfoboles,quafdam furfum inhu- fiz ™ a miliorem fundi fedem exporrigunt,quafdam per uteri ceruicem deorfum di gerunt,* nonnullas etiam ueficas impartientes. Ab his uterum accedentibus 9«%.«. uafis ( uti quis forte arbitraretur)' uenae & arterias neutiqua origine ducunt, r ”&“•* quas fecundum reftos abdominis mufculos furfum feruntur,Sc uafis per po- S.* fteriorem peftoris ofsis fedem defcendentibus conterming fiunt.H^ enim or “*'4“. tumfumunt ä prascipuis uafis per inguina in crus deduftis: a quibus etiam '■y’J'i“, , ‘furculipronafcuntur, muliebre pudendü colliculosqueipfiuspetentes,una vutImtw. cum prasfentibus uteri uenis ac arterijs. ab ofsis facrineruoru” paribus utrin-que etiam nerui propagatur,tenuibus furculis in uteri potifsimum ceruicem, circa humiliorem fundi ledem excurrentes. Ad elatiorem porro fi^ndi regionem, fubinde* neruuliperquam graciles diffunduntur, a fextineruo-rum cerebri paris ramis difleoii, quicoltarum exporriguntur radicibus. Ve-rüm, ut hi neruuli praetenues albicantesque funt, 8cY pinguibus membranis, yxTfig.o, uti Sc prius commemorati,fufFulciuntunita quoque inter fecandum difficul-Quibus parti- ter occurruiit.Nuncitaque propemodum euadit manifeftum, quas partes u-Lusuteru*ad,- terus tangat folum,ac quibus infuper alligetur Sc adnalcatur. Anterior enim, pofteriorque Sc fuperior fundi uteri regiones,nullis quas contingunt parti-busadna/cuntur,laterauero connafcuntur membranis uafa utero deducentibus, ac demunt carneis illis fibris intertextis :quae duos efFormantmufcu- p los, quorum beneficio uterus uoluhtario motu nonnihil obfcureque furfum, dum mulieres ilia contrahunt Sc quafi colligunt, allicitur, quiqueadeö oblique prorepunt: 8c qua uterum accedunt, adeo interdum craflefcunt, ut perperam illos mufculos uteri cornua efle aliquando arbitratus fuerim,quod {cilicet'obtulos muliebris uteri angulos papillas'ue cornuü imagininonad-modum accedereuidebam.Ceruixporrö uteri exlateribusb mebranis quoq; b Sc uafis ipfiporre&is adnalcitur,&illorum interuentuperiton£o(led,quem- 1,cf admodum Sc uterus,laxe) conne&itur.Pofteriore aut parte,fu£ longitudinis * ‘ medio,quod fundo propinquius eft,creftointeftino itainnititur, ut accum- & bentes inuicem inteftinorü* gyros mutuo allocari cernimus.Verum ad cer *u^f6a*7] uicisinpudendafinem,illapodici proinde connafcitur, ac fi refto inteftino Sc ipfi communis quadam eflet tunica, uti ftomacho Sc alperae arteria? communem efle tunicam non ambigimus. Rurfus ceruix anteriori fede, elatius quidem aciuxta fundi orificium,innitentem duntaxat habet ueficam:fedpau lo inferius fibris quibufdam humillimam ueficae partem &ipfius ceruicem adnatampofsidet.d Vbi autem haec illiinferitur,uelut commune quoddam utriufq; corpus,& tunica efficitur.Sic quoq;,qua uteri ceruix in pudendü defi nit,commune utriufq;,ceruicis fcilicet Sc cutis,quemadmodu in labris Sc palpebris, corpus conftituitur. Haec cutis, praeterquam quod pilola euadit,i-pfiduriufcula,fimiliter ac in mento,fubfternitur pinguedo:in uetulis (e-tiamfi illis uteri ceruix occalluerit) una cum mamillisflaccefcens,neque ita belle pudendi colliculos alas'ue,ut in iunioribus,ac magis confiftente du-raque adipe obefis, fuftinens. At quum haec citra mortuorum feftionem fint obuia, quis omnium hoc Capite haftenus enarratorum fit ulus, explicare modo conabimur. Vterus itaque concipiendo femini idoneus, & foetum yteri officium tantifoer complexurus,dum perficeretur,ac alijs quam fanguine nutriri que- , ijtfius^confor- at, in humillima trunci corporis fede locatus eft,qua ad concubitum femi-****** ratio, nisque fufceptionem, Sc adhuc ad concepti foetus augmentum, perfeftique partum, ti7 fig- A, A,B, Bi tfVMUNI L IVER U\ *61 pärtum^hulla aptior excogitari poflet. H sec fiquidem longe ä facie Sc nobilit lima rationis arce li tuatur:deinde offa nulla, quominus infigniter uterus diftendi queat, inibi praepediunt: atque etiam ipfi parituro hinc ad inferiora, &uerfus crura exitus facilis eft. Forma autem uterifundo conuenitro-tundse proxima, quo is reddatur capacior, iniurijsque minus obnoxius. De^ infundus unicus fimplexque eft, quod unicum foetumamplefti debeat:at- &rm*. tamen latioruifitur, quam profundior, quodinterdum & gemellos conci-piat.Paruus autem, acmagis quäm facile crederetur contraftus innonprae- MagHitUinit. gnantibusuidetur,ut quam minimum alia tunc comprimeret organa/ fi-numq;fuum adeo anguftum redderet, ut quam uicinifsime uniuerlam genituram ample&i queat,nulla ex parte eam a fe intaftam relinquens. Ac proin- sahfUmi& de commoda quoque ipfius funčtioni conftat fubftantia,quae affatim Icilicet contrahi colligiq;, quum nihil comple£Htur,]3ofsit: 8c rurius fecundum con-tenti augmentum, lenfim m egregiam amplitudinem explicari. Atquehaec non imbecillis, diftendi'ue citra diuulfionem inepta uifitur: at ualida,<$uniu-rijs ferendis pertinax, fibrisque non infirmis, neque ijs, ut fors fert,intertexta. Verum reftas habet intimas,quod ante omnia femen allicere debeat:8c eafde pofsidetpaucas,quodfemeipfi ex teperamento adiuftitia,adeoq; totaeflen-tia placens,ac fluidu,aptoq; mebro porreftu,in illum ocyus labatur.Obliquas autem plurimas, eafdeq; reftis ordine fuccedentes fibi uendicat, quöd ab ip fo conceptu,diutifsimeretinendüfit.Träfuerlas uerö extimas näcifcitur, quöd illas uterus tum primü maxime requirit,quado foetum diu fatis amplexum,in lucem eft editurus.Quod unica, eademq; crafla cotentus fuerit peculiari tuni ca,neq; duas cum uentriculo,carnofiore uidelicet unam,& neruofiorem alte ram obtinuerit,hinc faftum credimus, quöd uterus tantum cotinere ample-ttiq; debeat,non aut uentriculi modo aliud quippia a proprio nutrimeto con coquere & elaborare.Peritönguilli ualidam exporrigit tunica,propriae ipfius Superßtiei tunicginuolucru,& tutifsimumpropugnaculüfuturam.H^c externa fuperfi nexH*raUo' cie lguis aqueoq; humore oblita eft,aliaru partium ritu,qua? fe inuice tangere quidem,non aut mutuo connafci fatius fuit. Si enim uteri fundus no pregnan tibus incumbeti ipfi uefic£,& quod ipfi fubiacet re&o inteftino conafceretur, & non laxis ipfius, fed duris uinculis,ijs quibus accumbit partibus alligaretur: quis inficias ibit, uterum commode tunc una cumfoetunon pofle diftendi, aut etiam in congreffu, uel partu, deorfum uelut animal quoddam repere? Rurfus, fi uterus foetu turgidus, omnibus quas tunc contingit partibus connatus haereret, quo'nam pafto obfecro, femen denuo amplexurus in fe concideret,debitamque anguftiam eiformaret? 8c quum minime fua diftentione amplitudineq; opus eft,inteftinoru fun&ioni non femper obeflet? Orificium orificjfmdi fundi tale eft, quod femper conniuet, nifi quum naturali inflinftu femen ad- r4tm mitterejautfoetuimenfibus'ue iterprsebere debet, merito enim ex mulieris arbitrio, uti & antea dicebam, ipfius apertio occlufioq; haudquaqua pendet. Crafsiore uerö & denfiore,ac idcirco penis glädis modo in uteri ceruicis amplitudinem protuberante fiibftantia,quam reliquum fundi corpus,conftitui-tur,ut m partu fatis diftendatur: utque in mira illa apertione, lacerari diuelli-ue non periclitetur.Infuper infigni prouidentia in uteri ceruicis fubftantia ex^ run ami* truenda Naturam uti, quis ignorat? qui eam ut dirigi diftendique ad femi- ***** nis fufceptionem facilepoßit,&rurfus ne uterus refrigeraretur>locusque feu amplitudo fruftra inanis feruaretur, colligi & conuolutim occludi que^ at,efformatam conlpicit.pneterquam quöd ceruicem fubftantiaad uene* ris prü- €6% ' wA'nv. VEŠUMh ‘DE CORPORIS ris pruritum apta cöftare,& propter affriftum fcrobes quafdam obtinere,diximus. Vt uerö ipfius conuolutio & inflexus,ne uterus frigore afficiatur, pluri mum auxilij pr^ftattita quoq; coniuentes pudendi colles, 8c cuticulares ipfius carunculae,ceruicis opplentes initium,eidem ufui, perinde fane ac titillationi rciim eru* & pruritui, accommod^cenfentur. Vaforum Feminalium mulieribus ortus firumfimM- dü&üSjipfkq; teftium fubftarltia 8c coformatio, mulieres femen habere mi hi utcunq; perluadent:uerum id humidius frigidiusq; üirili femine exiftere ar bitramur, quod teftes ipfi & minores fint, 8c media düntaxat arteriae uen^q; feminalium portionem afcifcant: qüodq; mulierem uiro frigidiorem efle cre dimus.Neq; etiam frequens fcortorü concubitus argumento eft,mulieri plus feminis, aut illius humoris quem libidinis nomine Ariftoteles mulieri datum fcribit, quiq;fecantibus copiofus in teftiü finibus occurrit, quam uiro adeffe: quum id no ex cocubitus,fed ex feminis humoris'ue illius eieftionis frequentia & copiä( quibus illa ä uiris longe fuperantur) metiendum fit. Muliebrium itaq; uäforum & teftium fiinftioneni ac ufum, ea qua; de uiri feminalibus organis prodidimus, fatis commonftrant. Sic quoq;, ut uterus,&potiisimum i-pfius ceruix, exafto fenfu donarentur, neruos illis frequentes infertos fuifle,is xemorum ac qUem nunc obtinet lenfus,liquido atteftatur. Cgterüm uenas& arterias ute-‘IZZZJZ rum implicantes,huic & quü concepit mulier fcetui etia, comune uenaru ar-‘ia- teriarumq; munus in alendo natiuoq; calore recreado preftare, indubitatum Mtnflrm >«>• eft. Vti Sc meftruas lunares'ue purgationes,ex uteru petentib. uenis quoq; eua gaiicnes qui co CUafl coftat.fed qui id fiat,& per quas napotifsimü uenas,fundi fcilicet, an cer ZZhfluZu* uic^s: perpetuo,an nunc ex his,nunc ex illis,forian (i diliges Natur^ operü fueris admirator, neque in alicuius iuraueris uerba magiftri,& tu quoq; non me-cum modo, uerum etiam cum eruditifsimo uiro Ioachimo Roelants primario apud Mechlinienfes medico, Belgarumq; fingulari ornamento, ambigis: qui hac de re non femel, tum propter alias occafiones, tum maxime propter Hippocratis Aphorifimu fexagefimum libri quinti, & Galeni in eunde commentarium,ad mefcripfit. Non quod quis menftruus fit fanguis,& que ipfius natura,& quantus,&qua ratione in muliere abundet,& qui foetum enutriat, quamq; falrn de ipfius prauitate & tetro odore Plinius cum alijs plerifque tradiderit , nos lateat: aut quod ignoremus,fanguinem illum in fundi finum toto menfis interuallo fenfim minime coaceruari,ac menfis periodo, turgente iam utero (licet quibufdam fecus uifumfuerit )pfomanare. Hoc enim fi accideret,(anguis menftruus neutiquam tenuis, fluidus, ac illi perquam fimi-lis edet,qui e naribus aut ano guttatim diftillat: a. quo menftruus neq; manadi forma,neq; alijs omnib.differt,nififortafsis plerunq; tenuior &aquofior,alia-ue eiufmodi qualitate praeditus occurrat.Quifiin utero feruaretur,quis dubi tare poffet,illum fere concretu & fruftulatim educendum?ut tacea, fundi ori ficium tum nifi purgatis menfib. no pofte in congreflii recludi.alioquin quan do mulieriniretur,ac fundi ore femen exciperet,aut id os feme emitteret,etia fanguini meftruo uiapr^beretur, isq; proflueret.Quin & magna huius rei co-iefiiuram mulieres quaedam dant,nuper a partu neq; fluidum neq; tenuem e-mittentes fanguinem: uerum magna cocreti fanguinis cum ferofo quopiam humore frufta, perinde ac filanguinem in uenae leftione extraftum, atq; in uitro horis aliquot afteruatum, in partes cultro diuideres,ac illum tunc in ter ram abijceres.Eius namq; form filiis mulieribus languine profluere aliquando confpexi,haud aliter fane,quam fi ueng,qu£ fecüdinis innalcebatur, adhuc aperte in uteri finum (quitum adhuc laxus eft? & patet, prompteq; alxquadiu inie FJiSltlC^t LIZ ER V. 6*3 in fe coaceruat) fanguinem effunderent: & is ita concretus, non autem ftilla-» tim,ut alias folet,ex pudendo manaret.adeo,ut facile in fundi cauitatem fanis mulieribus fanguinem nienftruum nequaqua fenfim colligi,certo pofsimus conijcere,&arbitrari(ut in foetuumdiffeftioneintuemur)uenas ad fundum ceruicemq; pertinentes, qua fuis fuffulciuntur membranis, fanguinem hunc maxima fui portione paulatimin fe reponere; ac tandem turgentes,illum fin gulis m enfibus,apertis ip larum ofculis emittere. Infuperid quodin quodam* hcemorrhoidum uitio laborante, non illubertter expendi,mihi certifsimo,in uenis illum fanguinem,non autem infundi cauitatem accumulari,argumento eft. Hic namque ordinatis uicibus, ut mulieres fuis menfibus,fanguinis fluxu ex uenis in anum pertinentibus uexan coniueuerat: 8c quum ex nigro ar-quato, iecorisque mira duri cie perijffet, num portae rami, an cauaehunc fan-ffig.ctp.f. guinem euačuarent, indagaturus, illum diflecui: atque uenaeportae ramum Ub.ic,c.ct fub coli inteftini fine, & tota refti longitudine in melenterio du&um, polii-t'c'er™ cis fere crafsitiem aequare, & fanguine turgere animaduerti, conterminis ca-fe.rt. uae uen^sramisnihilprorfusimmutatis. Caeterum etfiperindein mulieri-g fhr* bus fieri colligo,id tamen feftione nunquam obferuaui: quum ha&enus mulierem non praegnantem, quae uenarum crafsitie ab alijs non praegnantibus magnopere differret, haud inuenerim. quanquam tamen pleraque diuerfo modo affe&ae, mihi inter fecandum occurrerint, quae eiufmodi quid often-dere potuiffent:nifietiamfanguisin tmouenofo uniuerfi corporis genere, anteaquam purgetur maxima ex parte,confiftat. Lutetiae enim in publica fe-öione, praeftanti forma Sc floridae aetatis mere tricem, fuipen dio necatam,pri mum fecui. Patauij quoque altera obtigit,qiüe fibi laqueo mortem intulerat* Deinde monachi cuiufdam, diuo Antonio hic iacri, elegans fcortum, repente uelut ex attonito morbo mortuum, Patauini ftudiofi ex monumento ereptum, ad publicam fe&ionem attulere: mira induftria cadauer uniuerla cute liberantes,ne a monacho dignofceretur, qui id ereptum cum fcorti matre a-pud urbis praefe&um conquerebatur. Praeterea fuperiori anno mulierculam utcunq; (enem, & fame (uti conijcio) in ea annonae penuria enecatam,pari ratione fubduftam, in fcholis adepti fumus. Quae autem poftremo nobis obtigit, rarse magnitudinis, mediaeque aetatis mulier, fufpendij metufegraui-dam falfo finxerat. Verum praetoris iufliiab obftetricibus (quae illam minime grauidam efle affirmabant)interrogata,nunquam,quantum d men-ftruis purgationibus abeflet, utcunque id fedulo nos refcifcendum ab ea cu-rauimus, indicare uoluit. Caeterum huic, perinde ac puellis,eseterisque, quas non praegnantes haftenus uidi, omnibus, uenae pari fe habebant modo, reliquisque totius corporis uenis ex proportione refpondebant, nullo fcilicet redundante copiofiore'ue turgentes fanguine: ita fene, ut ex diffeftis corpo-ribus (quemadmodum iam prius quoq; dixi) nullas rationes adferre queam. Verum interim(ut ad id de quo potifsimum ambigebam,redeat oratio)non adeo de lunaris ac menftrui fanguitiis colleftione aut coaceruatione fui foli-citus,atq; lubens infpexiflem,qui utero non geretibus per craflam uteri fundi fubftantiam uenae fefe aperiat,ac menftruum fanguine ftatis interuallis emit-tant,pot;ifsimüm quü & hanc duritia 8c copaftione denfitate'ue uix magno- 5 pere differente perpetuo in omnibus repererim,quas non pr^gnates diflecui: bz7Pg e, nu^° C1U0(1’ hifigni uenaru uteri fundo oblatarü occurrente unquadilcrimi-e,f.’ ne,cum uenis & arterijs uteri#cerüiceimplicatibus. adeö,ut uteri fundihcrafsi ^7ßz k, tiem cum ceruicis Tubftatia conferes,nonnunqua mihi fere perfuaferim,non praegnan- tf& apüdineptißimum quendam Michaelem Scotum, & Gentilem noftrum, &Nicolumi ScMun^ dinum,atq; adeo apud innumeros etiam Anatomicos legitur, muliebre uterum feptem cellulas feu loculos obtinere: tres quide iri dextra uteri fede,ma-fculisfufcipiendis aptos: tres autem in finiftra,foeminis dicatos: feptimum ue rö in horum medio exiftere, hermaphrodytisq; confecratum efte. quum tamen muliebris uteri cauitas,perinde ac ego illam defcripfi,habeat,nihilq; minus quam huiufmodiloculos feu finus oftendät. Verum hos eum in modum effingere, quibufdam non fat uilum eft: imo infuper ieptem illos finus (quos 8c fcrobes uocant) dece rugofos obtinere inflexus affirmant: & feptenaš quidem fcrobes, rugas autem feptuaginta enumerantes, totidem fimul concipi pofle foetus contendunt:parum per Iouem in hominu,mu!toq; etiam minus in brutorum, quse plures fimul foetus utero plerunq; gerunt,feftionibus uer-fati. At quia Galenum harum nugarum autorem neutiquam fuifle,mihi per- sxmmtmu fuadeo,deinceps ipfius expendamus de uteri tunicis enarrationem, quae uac- carum nume-cinum etiam uterum ab illo potius quam muliebrem deleriptum atteftatur. Interiorem namq; tunicam, geminam efle fcribit:exteriore uerö unicam,& onc• fimplicem:id non folum numero proponens, uerumdifFufifsime ita expli-cans,ut exteriorem tunicam,quae a peritonaeo pendet,ideo fimplicem efle di cat,quod fimul utriufque fundi uteri partibus obducitur,easq,- perinde conti-^ net, ac fi ambae una tantum effent pars: quae tum primüm gemina occurrit, rftwlffr quum exterior haec tunica ab interiori"1 diu ellitur, qua? fingulis partibus eft propria & peculiaris, adeo,ut hac occafione maxima & notatu digna fefe offerat inter caprinum uterum 8c muliebrem differentia: quum interim Galenus in libro de Vteri fettione, uaccas 8c capras mulieri fecundum uterum fi-miles exiftere affirmet :itaq>* plus fatis in tanto, tamq; uario uterorum diferi-mine comprobet,fe muliebre uterum nunquam infpexifle. Cseterüm quum haec obferuabis,pluresq; coniefturas, quibus iftud meum placitum corrobo- JmiZ rare queas, in Galeni defcriptionibuspafsiminuenies: haud praetereundum PtioneeJTe eft,quam Galenus anceps & ambiguus fit, quum HerophiJi fcriptafuo uacci-no utero non conuenire animaduertit, & quum Praxagoram 8c alios quot -fi4"'-dam ab Herophilo dillentire expendit, quumq; omnes non eiufdem animalis narrant hiftoriam, & Galenus deniq; Herophilo (quem humana corpora ,nuUr! f°™* fecuifle cognouit) multis locis praeter fententiam fere aflenti tur, non lubens ex^“"t’nt-fane annuens,a fe muliebrem uterum, etfi illum nunquam uiderat, haud de-feribi. Atq; id profe&ö pulcherrime (ne quid de uteri dicam forma,quam Ga lenus primum rotundam, & dein aliam proponit,&peculiaribus uteri mu- Mußuhmm. fculis,quos uarios & fibi non uifos faepius inculcat) obieru are licet, quum Ga lenus cornuum uteri ita perplexe meminit,ut ipfius enarratio,& obtulos mu -f. ^iebns uteri" angulos exprimat,&uaccarum abfcedentes a fe inuicem0 api-f fis«- ces>cornuurr> arietum mu eronibus fimillimos,& dein totius canini uteri fun ^ 2r Partes>*n quibus feriatim foetus reponuntur.Idem in acetabulorum expli- y er 18 fi. catlone Galeno accidere,fequens Caput oftendet: uti & uena? illae & arteria r tluocl>1^infinuant,quaspr£eterhactenus‘! commemoratas,Galenus utero tri dj. buit.Simulatq; enim in libro de Vteri difleftione' uenas 8c arterias,quse una ren#» er# 11$ fig t ein trivefimammafigura difcrimen offedit, quo canini aut fmllifoetus inuolucraab humanifoetus inuolucris diffe runt Et rnfuver trigefimafecundafigura difcrimenJfteflatur, quo bubaU,aut uacc y * u, fig. timent* a is <4 hb figM. ^ucruni mollior,&prorfus alba,&pauculis uenulis & arterijs,qua?illam non l‘b*Z ^ccusquam*adhaerentis alba?'ueoculitunicaeuafa,adipfius tantum enutri-tionem,calorisq; temperiem perreptat,intertexta.adeo,ut a candore & mol-licie «unos,ac ueluti agnina,uel ut quibufda placet, amiculu Veteribus iit nun-t j t*b fig cuPat xter*or huius inuolucri fuperficies exacte laeuis & lubrica eft,exterio s-’x.+tf. ri inuolucro nullibi quam umbilici uaforumb interuentu connata. Vbi enim t. ha?c ab interna exterioris inuolucri fede, tanqua ex püfto,inftar corda?,aut al terius teretis corporisfimulimplexa,mebranisq; cotenta prodeut,fuccinttiC-fimo & neutiquä errabüdo du&u interiori inuolucro adnafcutur:&exiguas uenulas 6*74 VESULIl VE COZTOKIS uenulas arteriolasq; illi exporrigentia, in internam dein inuolucri interioris federn tranfeunt, ac cordae in modum ad foetus ulq; umbilicum deducuntur: quae (ane oblonga hic eft,ac locis nonnullis, ueluti tuberculis, nodisq; quibuf dam inaequalibus ornata: ex quoru numero obftetrices ridiculaejfuturorum Meatus urina, adhuc puerorum numerum parturientibus praedicere folent.Caeterum heee corda,nunc in interioris inuolucri interna fuperficie no tantum umbilici ue-cru ^ferens, nam (quae hic modo unica 8c fimplex eft) & duas ipfius arterias in fe comple öitur: uerüm Scd meatum quendam continet,aflumitq;: qui ab elatiori fede fundi ueficae enatus,& fubftantia coformationeq;6 meatibus, quibus urina ex ^cedm renibus in ueficä delabitur,refpondens,per umbilicum excidit: ac per diftam nobis cordam ad externam ufq; interioris inuolucri fuperficiem procedes, in eam fefef aperit: ac inter hanc & internam exterioris inuolucri fuperficiem, f mu N foetus urinam (unde etiam ot/fa^s & oi/fows appellatur) defert, illic toto tem-pore,quo foetus in utero geritur, fenfim mira profeftö Natura? induftria co-aceruandam. Si foetus enim adhuc utero detentus, urinam,perinde ac ubi in lucem prodijt, per ueficae ceruicem redderet, haecipfifoetui proxime obna-tans, fua acrimonia & mordedi facultate tenellam foetus cutem exulceraret: haud fecus profeftö, quam fi interius foetum ambiens inuolucrum hac potiC fimum ratione efformatü uideretur, uti exterius inuolucrü, uaforum nexus Peculiare inter colleffionisq; gratia in primis extruftu colligimus. Verum foetus urina non famwiture ^mper undiquaq; uaga, pafsim in tej duo foetus inuolucra diffluere manare-cepaettUm. ue conlpicitur: at meatus urinam huc per umbilicü deferens, ueluti in membraneam,impenfeq; mollem & tenuem,amplamq; ueficam ceflat: quae inter ambo uniuerfum foetum uere ample&entia inuolucra confi ftens,urinafibitanti{per dum utero infans continetur, aller-uat Sc colligit, non paucis difle ftionum profefloribus quodammodo ad farciminis fpe-ciem(undecunq; eam tandem aflumant) relata: Sc in membranarum foetus occafione procreatarum numero ita habita, ut illam tertij (fed medij interim) inuolucri foetus nomine donauerint, exterius duntaxat inuolucrum ueluti propria Sc peculiari uoce fecundas & loculos nuncupan-sudor fotu*, tes.Foetus porro fudor, quum priuato aliquo meatu inter foetus inuolucra, Txt'eZaZ aut in peculiarem aliquam ueficam educi nequeat, inter internam interioris ioacerucntur. inuolucri fuperficiem &foetumipfum coaceruatur:& nefua forfitan acrimonia (quam nonnihil quoq; fibi uendicat) foetui noxius fit, craflum, quod perinfenfibiles cutis meatus alioquin educitur,& alias cuti noftrae &indufijs quafi haeret, excrementum praeftat: quod glutinis luti ue modo, foetus cuti oblitum,fudoris uim arcere cernimus. Videtur itaq; fanguis,qui ab uteri ue-piis per umbilicum in foetus potifsimum iecur defertur, ad comodam foetus enutritionem magna adhuc,Sc alia lane quam reliquus matris membra acce dens & enutriens languis,indigere elaboratione; non fecus fere, quam fi pu-nfsimus tantum eflet fuccus,ex uentriculo &inteftinis foetui oblatus. Praeter tirinam namq;,& fudorem,idq; cuius modo meminilutofum excremetum, quae extra foetum adhuc in utero confiftentem ducuntur, in ipfius inteftinis, fi non ftercus,faltem crafTam Sc uariam bilem una colligi,inter dillecandum, 8c alias H C figura utcun^ membraneam uefica expreßimus, eju#,ejuum fatus urina inter illtm inuolucra uagans non de-fluit, ex meatu, urinam per umbilicu defer ente expaditur. significet ita^ ^A,ex-tertus foetus inuolucrum fecundum longitudinem diffečlum, & ab interiori inuo-lucro B notato,or adhuc hic integro,di-uulfum. C autem infignitur mollis admodum f tenuis membrana,uefica 'uefos-tus urinamfibiin utero afferuam. LIXEK U *7$ &alüs mox ä partu,quum illam foetus excernit,liquidö fpeftamus. Atq; haec excrementa,pro matrü fere tempene ac ualetudine, potilsimüm quantitate* & nonihil colore & cofiftentia uariare experimur, prout nimirü illis languis alias accidit ferofior, aut crafsior, alia'ue qualitate ab optimo & laudato alienior. Quod uerö fudor & urina, in eum que diximus modü afleruata,quum cuiufmodi m mox ante partum profluunt, ac uteri fundi os, uteriq; ceruicehumeftant, & emolliendo diftendi aptiore efficiunt, ad faciliore partum magnopere adiu- Intrem c£ref-uant,uel me tacete,ljs notu arbitror5qui muli eribus,alijsq; animalibus, expen dendorum Nature myfteriorum gratia,nonnunquä aftitere. Quum enim in partu fundi uteri os quafiin pudendu delabitur,ac miro Naturae beneficio di latatur, uafaq; ab utero in exterius foetus inuolucru inferta,ab illo,fuisq; unde pronata fuerüt uafis, eum in modü abfcedunt,quo maturos fruftus^aut in au tumno folia fuis pedunculis ab arboribus abfcedere abrüpiq; cernimus: tunc foetus ipfe interdum,fepius autem bruta animalia fuis detibus, mulieres uerö nonnunquäipfe,aütohftetrices,ambietiafetum inuolucra difrumpunt, di-ftiq; liquores profluunt, fetusq; in lucem egreditur, umbilico adhucnexus, quem mulieres forpicula au t cultello,bruta uerö detibus feredifcindut,ipfeq; iam fetus fpiritu ducere, aereq; ipfum ambiete uti incipit:qu um prius in utero umbilici arteriae,corbis pulmonisq;,foetus fungerentur muneribus.Ipfa au tem inuolucra, foetum mox cum languinis quoda,ob abfcedentia u ala, defluxu fubfequuntur: quae mulieres quide afperfb fale fere exurunt,aut aliquo defodiunt: bruta aute permulta, nifi ipfis ab aftätibus proripiatur,illa deuorant. In hoc pueri egre(Ei,nonnunquainterius inuolucru,adhuc in utero aliquädiu manete exteriore,prius egreditur,foetui aliqua ex parte obuolutü.adeö ut mu lieres priuatim illi puero,li mafculus (it,galea aut thorace:fi femina,uitta aut induhum (prout nimirü huic illi'ue fetus parti potißimli in partu hseferit) a Deo datum geftiät, mira illi puero tuncpromittetes.quü interim omnib.pue ris ea mebrana fit comunis,modo quis in terius inuolucru afifumat,ac perinde atq; % mulieres fu a galea & uitta,a fetu & externo inuolucro refecet,& uefi C£ alicuius inftar afsiccatu aßeruet,quö iam adolefcetib.in queuis tande ufum eiufcnodi mebranula exhiberi queat. Equide mirü eft, quam religiolemulieres,no minus fane quam uere occult^ philofophi^ feftatores,de illa fentiat. Iu hunc igitur modu fetus habent inuolucra,qug in canibus,fingulis fotib.funt peculiaria, &-nulla ex parte foetus unius inuolucra alterius foetus inuolucris Comittuntur.Seriatim naq;,ueluti in longo quopiäinteftino,fetus in cane 8c fa* fi fue,in utriiq; uteri partibus collocantur,non eam feruantes ratione: etfifort& tmUt* quis Hippocratis 8c Galeni occafione fecus arbitraretur,u t in dextra uteri par Z^/exiß^ te omnes fetus fint mafculi,in finiftra uerö feming.In uaccis aute,&bubalis, Sc capris,quum unicus eft fotus, in altera tantum partejaltero'ue uteri finu is reponitur: (in geminus,utraq; uteri cauitas (ut fic dicam) unum foetum cum fuis membranis complectitur. Mulieres uerö, quum alias fibi non connatos, aut monftruofos gemellos habent, eos quoq; fingulosinproprijs membranis inuolucrisq; continent, & par eft ad uterum amborum fetuum exterioris inuolucri &carnofae illius fubftantiae nexus: unius nimirum fetus colligatione in unum uteri latus, alterius uerö ad alterum latus fafta. adeo ut magnum uterorum occafione in exterioris fetus inuolucri nex:u in hominibus, canibus 8c uaccis fit dilcrimen. Quod quum obferuabis, hancq; noftram de-fcriptionem cum Galeno in libris de Semine, libris de Partium ufu, libro de Foetus formatione; libro de Vteridiffe&ione^ ubi fetus inuolvicraperfequi- tur,con-> t UV n V E SU L Ih T> E C O TIT O 71 IS reram mttoln tu r, conferes, o bui um profeftö fiet,quam Galenus libi undecunq; confentiat, cromm hifto- ^ qUäm ueritati cofcna nobis de foetus inuolueris tradiderit: ne quid dica de pUot» mM fcetus formatione,multrsq; huc pertinetibus difputationibus, quas illepotifsi ejferemotam. IT1um cum Ariftoteleinftituit. Nam etfifoetus inuolucrorü hiftoriam mihi proponere,& in hac procul a Galeni, aliorum q; difleftionis profeflorum placitis diflentire integrum fuerit: quum tarne innumera circa foetus formationem me dubium &ancipitem habeant, quumq; mihi ipfi magna ex parte in illis altercationibus neutiquä fatisfaciam, pleraq; me prorfuš ignorare lubens fateor,utcunq; etianon ofeitanter difteftionibus incubuerim: etfi brutorum interim praecipue,quum fcilicet haftenus, potifsimumq; quado in Anatome paulo fa&usfum exercitatior, atq; non modica,dequibusmeritö ambigam, mihi obuerfantur, in paucas mulieres utero geretes inciderim, adeo,ut fatius multo fore duxerim,uniuerfum de foetus formatione, & quae huic proximae funt difceptationibus, fermonem(quinon nifiprolixifsimus eflepoflet) penitus hic omittere, illumq; in alium locum, ac argumentum aliud referuare, fi quid forte mihi in pofterum ex confeftionibus, accuratioriq; ratiocinatione,tradi dignum occurrerit. DE MAMILLIS. GAPVT XVIII. m /1 l m fabricam non aliter delineare licuit, quam in dextro latere uigepmatjuintafi- gura eam exprimere conati fumus. © A M IL L AE,etiamfiperiton^o nulla exparte3 cotinean ‘ Noncon tur,quum tamefoeturn,ubiinlucemprodijt,alunt,& in terZix* organoru generationi fubferuientiu numerum recefen- p * er 24 tur,hoc quoqi loco lplarum fabrica opportune profeque mur. Mamillaruitaq; fitus nulli non cofpieuus efbfuper pecf us enim ad ofsispe&oris latera locatur,parti inferiori brachium peftori admouetisb mufculi luperftratae.Ve b 3 mufe. rum ut figura admodu uariant,ficquoq; pare non femperfede occupant, am ub,A' pliores enim mamillselatiori firmatur bafi: propedulae uero ac flaccidae,a na turali loco declinat: 8c quibufdä mulieribus uiciniüs ad peftoris mediü inui-cem accedunt,quibufdä autem(quod &pulcherrimü ducitur) inuicem rece Foma. dunt,thoracisq; lateribus magis appropinquat.Forma illis pene propria femi-globü refert: quippe exterius rotundaegibbaeq; funt,papilla (quae Graecis appellatur) inftar proceflus obtinetes:intus uero,feu pofterius,quapeftus fpe öant,leuiter fecundu huius gibbum infinuatur,illi ampla bafi comiffae.C^te-rum quado mamillaru moles ä brachiü peftori adducete mufculo abfcedit,il laequäpotifsimümdependet,amplioresquämin medio duftueuadüt,ut ple rifq,* foeminis fimulin bafi,& in ipfarü extremitate ampliores ob cocidentem sulßantU. earunde fubftantia uifantur. Porro fubftatia qua coftant, gladulofa eft,multo adipe abundas,&uenis utcunq; frequetibus, &arterijs perquam paucis,pror fusq; gracilibus,ac aliquot deniq^neruisintertexta.Nerui quidefemperijdem in mamillas pertingut,ac fibi perpetuo fimiles funt:uen£ aute crafsitie & con tento humore admodum, pro mamillarum mole, & quo tuncfungutur mu nere,differunt. Infuperinglandulofaemamillarum fubftantiaeforma,confi-ftentia,multitudine Sc fitu,longe maior fingulis teporibus eft differentia. Viris namq,- multis nulla,aut ualde modica,eademq; arida,eiufmodi glandulofa obtigit fubftantia,uti etiam admodu puellis. Iuuenculae uerö, quibus mamillae in molem iam cum pruritu attolluntur, auideq; maritum expetunt,huius nancifcun- Mamlllarum fitut. //VM^Nf MVEH V. $77 nancifcuntur copiam plerunque compaftam & duriufculam, nulloq; lääeo humore (fecus fcilicet quam in la&antibus, autpropediem parituris euenit) oppletam,neq; etiam fubftantiae in anicularü mamillis cotentae modo,fla cci-cii Pi- g. dam?aut defluentem. Ad papillae igitur centrum mulieribusc una magna,& mamillae inftar effigiata habetur glans,caeterorum animalium peculiari pro-dxf figur. prioq;glandulofo uberum corpori,fubftantiarefpondens.cuid aliquot aliae fe D,D* re, fedparuse&arnygdalis a cortice liberatis fimiles,in circuitu accumbunt glandulae,pro mulieris temperie nunc duriori adipe, nunc molliori,& uena-rum & fibrarum ex carneä mebrana in cutem pertinentium interuentu,mu-tuo commiflae connataeq;. Vniuerfa enim mamillarum fubftantia adipis modo,inter cutem & membranam illam continetur: neq; coftis incumbentibus mufculis mamillae alio nexu comittuntur,quam per reliquü Corpus ea mern-brana fubditis fibi hseret mufculis.nifi forte hic paulo plures interueniänt ue^ nae a mufculis in mamillas digeftae. Vtcunq; tamen mamillae aliquando molles ac flaccid^ propendeant,carnea idcirco mebrana ä mufculis nunquam ab-fceditrat glandulofa illa mamillarum fubftantia fimul cum adipe non amplius conftriQra, fed defluens & laxata,ä carnea membrana diiloluitur. Mulieres e-nimlaftantes,&ultimis menfibus uterum gerentes,mamillarum tieriaš la-£fceo humore autlafte oppletas habent, 8c ipfa etiam glandulofa fubftantia eo abundat, & ob id mollior & fungofa admodum,neq; ita denfa & cotinua red ditur,ac tonum illum non amplius feruans, & duriufculo adipe haud magis illam fufFulciente,fenfim flaccefcit propendetq;.Quanquam interim eo nunquam perueniat raritatis,ut deuoratum a muliere pilum in fe ( uti Arifto telis nk ? Hirto eft fententia) reciperet,& pilari morbo,Graecis n^yi6c(Ss Gr^cis nuncupatur,pertinacius praecipuo mamillae glandulolb corpori conftafcitur,pluriumneruorum Sc tenuium uenarum inftar fibrarum albicantium interuentu.Quinetiam cutis interdum hic tenuior quam alibi euadit,fungofum quidpiam,ut &papilla, a-^ipifcens.Huius namq; conftitutio praecipuae peniss fubftantiae accedit, hoc e,f! eftnerueae quodammodo cuti fpongiofa intus fubftantia oppletae, quae dirigi u*4y ac uicifsim laxari non minus quam penis ualet,&porifenfu prsedita eft. Ob-fcuri illi tenuesq; in papilla confpicui meatus,fibrae prorfus ac nerui modo al-bicantesjuenarum furculi funt, multiplici ferie per gladulölam mamillarum fubftantiam excurrentium. Atqueharum mamillas implicantium uenarum re»«rum *nA Ub^part nonnu^ae ab axillaris uenae iam thoracis amplitudinem egreffe h ramö de- ZtfenT' fupram e- pendent, qui in1 mufculos pe&orifuperftratos&peftoris cutem, ipfamque crdein?? ^emum mamillam fefediftribuit.Item uenae elatiorem fcapulg fede& fum-fig.iib.sB. mum h umerum perreptates, deorfiim in plerifq; mulieribus cofpicuos ante r\7 ^e<^ionem,cfurculos in mamillae cute,ipfamq; una mamilla deriuant. Appa taj>.l. rent namq; crebro mamillarum cutis uenae in multis mulieribus, &potifsi-m^m aliquado laftarut,infignes & fubuirides, errabundoq; duftu,perin de ac in fiira Sc temporibus internaq; cubiti fede progredientes. Praeter com- nn memoratas Sy 8 lAKV. VESELI!, T> E CÖ ZT O RIS memoratas mihi modo uenas, difle&ionü profeffbres, alias magis prsecipuas acfölaspropemodum enumerant,quae arterijs cocomitat£,ab illis1 uenisini- ö tiumducerent,qu2eacauauenainiuguloprodeunt,&fubpeftoris ofle uer- ^^*cr fusabdomem ad umbilicum ufq;,propemodumfimul cum attenfisipfismar- b.c. 1 6 terijs" excurrunt,ac per coftarumcartilaginü interuallafurcülos inanteriora peftorisdifpenfant,internam potifsimum0 mufculi partem implicantes, cu-ins beneficio brachium peftori adducimus.Num uerö pr^fentes furculi eum permeentpenetrentq;mufculum,unaq; cum fuis comitibus arterijs tandem in mamillas difleminetur,fedulb inter fecandü obferuari uelim.mihinamq; u ’A’ eiufmodi mamillas adeuntes furculi aut uenae repertu non funt faciles,uti mi nus quoq*,huc pertinentes artetias adinuenire queo,ita fane ut mamillis arterias uix ailcribere aufim. Caeterüm brutis quib. alius mamillarü uberum'ue, quamhominifitus accidit,ab illisp uenis propagines in mamillas diffundun- Pk^p.6 tur,quae humiliorem abdominis partem fuis ramis intertexunt, ac quaruu- orluTfJ, trinq; una inibi a cauauena initium obtinet , ubi hsec praecipua fua portione, *' fupra pubis os in inguina fertur, ac in crus extra peritongi cauitatem primum procidit,longe nimirum aq uenarum uterum adeuntium exortu. Atq; in ha- 6 rum quidem uenarum quae ad ab domen tum äiugulo fub peftoris ofTe, tum confafy ab inguinibus fiirfum deducuntur feri e,bruta ab hominibus uix quicquadif ferunt.iliaq,* in omnib. fere ualoru fp^ftatur diftributio, quam in tertio libro Cm y' expre/simus,quam q; non obiter exagiinari uelim, quu hoc Capite,aut unqua Mamillarum alias,de uteri cum mamillis ages confortio. Mamillarü nerui ab illis pendent, mr m mde du quifubditis illis exporriguntur mufculis ,neq; aliter hi in mamillas quam reli-cmtur' quam thoracis cutem deriuätur,praeterr unicum,qui ceteris crafsior ex quin- c Mamillarum to fere coftarum interuallo papilla adit, multosq; farculos ipfi offert. Quam * 4 ^ IZaZurL uer° primario mamillarum muneri idonea, reru Opifex accurate fa- /». brefecerit,int eiliges,fifeorfum unumquodq; fuo ufui adhibueris. Pr^cipuum enim mamillarum officium in omnibus uiuiparis cenfendü efl,tenero adhuc ac iam nuper nato foetui alimentu praeparare.No enim in hoc pr^cipue(quan • quam in quarto de Animaliu partib.libro Ariftoteles id atteftetur) ubera fuerunt creata,ut cordis fede operiat, 8c deinde,u t in mulierib.ueluti fecundario, aut Natura illis quodämodo abutente,ad laftis generatione,& ad illud continendum fubferuiret.Quippe quum neq; pueris, neq; alicui animali ad genera tionem nodum apto,mamillg exurgat,fed uelutinot^cuiufda gratia abfq; pe culiari aliquo in illis corpore,quo a reliqua inter cute Sc carnea membranam pinguedine infigniter difcerni pofsint, duntaxat in illis habedae fint, certü eft, eas primo no propugnaculi uice fieri,quum fcilicet pr^ter tenera papillam ni hil habeant,quo propugnacula illis quib. incumbunt organis,merito dicerent tur. Ad h^c,(i quod incrementum in uiris mamili^ recipere appareat,& quafl alterius comodi caufa,quam not£ cuiufdam habedae fint,id illis magna ex par , teprouenit perafto anno bis feptimo,quüprimü genitale feme ferre ac pube Icere incipiat adeo fane, ut laftis gratia potius,quam munimeti ac propugna culiintumefcere,effoeminatioresq; ipfas mamillas fieri coftet. Na & lac nonnullis uirispoftpubeexprimi, &perfuftufrequentiorecrebraq- ac multam contreftatione prodijfle, Ariftoteles ipfe aflerit, & nos quoq; no femel id con ,/fl* fpeximus.Ggterum mamillas homini ac fimiae,in peftore,non ita aut ceteris fere animalibus, percommode collocari, praeter hoc quödipße brachiorum ac manuum munia no impediunt,homoq; & fimia latum peftus,neq; ut reli qua fere animalia in acutum prominens fibi uendicent?mulier puerü la&ans abundž Sittu ratio. HVMUm FWBllCiA LIBER V. *79 abunde indicat,nobisq; in illo officio uarijs coniefturis colligere promptifsi-mum eft,mamillis comodiorem regionem fefsili animali 8c manibus ufuro (ut ueneris modos taceam)thoracis anteriore regione nulla excogitari pofle. Nam hic fitus laftis generationi propter cordis calorem no eft ineptus, 8c ex abundanti mamili^ cordis propugnaculü & uallum quodda cenferi pofsunt, homini in primis peftus exporrefturo,neq; illo ceterorum fere animaliü mo do humireclinaturo.Deindepr^fens quoq; fitus, reciprocum quendarri calo rem(qui tame magis forte uetriculo &inteftinis neceflarius fuiffet) Cordi re-tribuit.Mamill^ enim lanei penicilli,aut ueftis,aut ipfius in corpore adipis, aut carnis ritu,a corde caloris orficina prius excälfa£t^5caloreillü,reprimendo tegendo q; r eu erb er at. Ite, cor dis thoracisq; continuü motu,cordisq^ inexpugna bilem calore ad laffis generationem plürimü Coferre,qui concočtionis altera tionisq; natura glpefta habet, ab fq;negocio concipit.Porrö mamillas homini elatius,ceteris uerö animatib.humilius, ex Ariftotelis & Galeni aliorüq; philo fophorü & medicorü fuffragio reponi,propter alimeti,aut, ut ipfi dicunt,excrementi quod in lac couertendum erat penuria, no omni ex parte uerü efle arbitror.Primüm enim huc fcopü dirigüt,quöd foetus in utero inferioris corporis partis excrementitiu {anguine innutrimentu aflumit,mamill£ uerö ad laftis generatione fuperioris partis fanguinepr^cipue admittat aliiciätq;. Dein adijciüt, homini in elatiori parte mamillas reponi,reliquis aut animalib.no ite,quod his eius partis excrementü in cornua &iubas,fecus multö quäm mu lieri3exipforüfententia,c6fumatur.Quafi uerö ceru£,uacc£,eque, eiusq; gene ris animatia,uenis qu£ a iugulo deorfum fub peftore ferunt,aut ijs pariter qug ab axilla petente uena peftori inftratis mufculis,eiufdemq; cuti difpenfantur, magis quam homines careret:& in illis ex fuperiorib.corporis partibus ad ute rum fanguis minus quäm mulieri pofsit traflfami:& non multo plus mulieri, depili alias omnino,excremetiin logißimos capitis crines, quäm alijs anima-lib. in cornua 8c iubas, idq; pro portione, deperiret.Sed profefto haec Ariftotelis ratio illi correfp6det,quapleraq;demenftruis]unaribus'uepurgationib. problemata,nefcio an tam uere quäm audafter, medici &philofophi foluut Quandoquidem uerö hsec alio fpeftant, nunc reliqua coftruftionis mamilla Form* mttmil-rum ratione aggrediemur.His igitur forma exterius rotunda, quo minus iniu Umm r““°' rijs eflent obnoxif ,perqua idonea fuit: intus uerö ea parte qua p eft ori comit-tuntur,planas latasq; merito illas effinxit Natura,ut firma inniterent bafi.Te-neram quoq; & prominentem adipifcuntur papilla, ut hac angufto teneroq; infantis ofculo indita, is confeftimlabijs molliulculis conftringat, & inferio- a‘oni*> E CORfOKlS Cceterümin uaforum mamillas petentiü diftributionis ufu explicando, Gale nus admodum eft diffufus , quü hanc ex remotioribus & difsitis partibus de-duftam anfra&uofamq; & gyris multis praeditam efle affirmat, quo fanguis ad lačtis generatione in longis illis dučtibus ac gyris commode pr^pararetur: quum ego interim ignore?qua tande peculiari priuata'ue fanguis,priulquam mamillis offerendus fit,egeat praeparatione, uaforum nihilominus feminalium incefluum duftuumq; haudimmemor.Neq; etiam fuccinčtior uia erat qua mamillis,aut homini aut caeteris brutis uafa tutö diftribui potuilset, quü cause uenae caudicem merito dorfum occupare conftet, 8c Naturae adeo arti ficiumfimul quoqueeuidens fit, quo anterioribus corporis trunciledibus,pe ftori nimirum 8c abdomini uafa exporriguntur,fiue id ad iugulum,fiue ingui na,fiue ad illos etiam ramos lpeQ:emus,qui a cauae caudice & uena pari caren te fecundum corporis latera diffunduntur. At non ita uaforum leriem oblon gi duftus gratia, quem uenae mamillis oblatae (ibi uendicant, expendendam putauerim, atque diiceptationum occafioneindies occurrentium, de uteri cum mamillis confbrtio,dela£lis cum menftruis purgationibus affinitate, de earundem &lačtis copia,de abortibus,potiftimüq; de languinis mutuo nunc ad uterum,nunc ad mamillas dedu&u.Mirum namq; eft, quam eiufmodifpe culationumgratia,Galenus fefeinterdum torqueat, modo uenas abdominis inferiora peten tes, ab illis quae uterum adeunt oriri ( & fi rurfiis alibi lecus te-ftetur)fcribens,modoprolixe trades quiper eafdem uenas fanguis circa uterum in praegnantibus abundans in mamillas furlum repat. perinde fane, ac fi ‘ uenae äiugulo fub peftoris ofie abdomen petentes,8c illg quibus inferior abdominis fedes intertexitur,folae eflent uiae ac meatus du&us'uejper quos uteri cum mamillis fieret confortium,fiue id per uenas fub reftis abdominis mu fculis progredientes,fiueper eorundem ramos per abdominis cutem expen-fos exifteret:quum ego interim eiulmodi confortium, qualecunque tandem fit, ad uniuerfum cauae uenae caudicem potius referendum putauerim. Imo quum Galenus ftudiole languinis ad fuperiora duftum explicare contendit, non mihi uidetur expedere,qui fuis rationibus,languis potius in crura, quam furlum per abdominis regionem in mamillas deflueret, accedente etiam abdominis agrauido utero comprefsione,&nullo etiam praefente orificio, quo humiliores abdominis uenas cum fuperioribus conniuere continuariq; con-ftatVerumnehuncin modum fermo de mamillari! ufu inftitutus, nimium excrefcat, omnium quae hoc libro defcripfimus organorum difle&ionem, nunc percommode aggrediemur. OMNIVM ORGANOR.VM a VINTOHOC LIBRO deferiptorum admmiftrandi ratio,ac nonnulla generatim de Anatomen difcendijdocend^ue ordine. Caput XIX* N PRIMI quidem libri calce dilcendorumafleruando-rumq; ofsium rationem diffufe exprefsi: &in fecundo libro mufculorum & ligamentorum fecandi modum, ut res inibi exigebat, perfecutus fum: in tertio autem libro, quiuenarumarteriarumq; per uniuerfum corpus diftri-butionem compleftebatur,acin quarto etiam, quiner-uis erat proprius, nullus adminiftrandae feftionis incidit fermo, quod fcilicet illum ad praeiens ulque Caput,acpoftremum lexti libri, &penultimum feptimi differendum putauerim. Quum enim fingulis illis CapitibuSj Intuere hic figura cap. 6lib. 5. i Spcfld 5 mufc.ta. dt ef.&fig. ca. iz lih. 3 G,r.er«i-tim* fig. li. 3* »q* t. FUit-iCnji LIBER V. tf8i Capitibus,earum quas fui libri defcriptas habent partium Anatomen proponere uifum fuit: merito etiam eifdemCapitibus uenarum & arteriarum 8c neruorum eiufmodi partibus dedicatorum feftio,ita hic traftanda eft, ut nui lopaftoinfuperioribus abfolutior integriorque inftituipotuiflet.Etfiforte quarundam uenarum 8cartenaruneruorumq;feftio, fimul cum diftismodo organis,feriatim ac neceflariö non comprehendetur, eam ad finem penul timi Capitis libri feptimi,una ftibijciemus. Erit autem haec brachij potifsi-müm & cruris uenarum,arteriarum & neruorum difle&io. ita lane, ut fi pariter,cutis quoque adipis,carnofa? membranae,mufculor um, ligamentorum ac olsium denique mentio fuis locis obiter incidet, uniuerfa diflecandi corporis ratio his tribus Capitibus utcunque enarrabitur .Imo ipfa (quod id fcili-cet,ei quam prorfus complc&i debet traftationi,pauculis adieftis uerbis fieri queat)fic defcriba, ut quum fimul unaq; quis capita haec conexa finget, inftar libri ac canonis fint,quo humani corporis fabricae ftudiofi, eafuo martein pri uatisuarijsq; domi cum fodalibustentandis feftionibus aggredientur, aut in fcholis fecandarü oftenden darum q; parti ü feriem a praeceptoribus expetent, aut quem illi obferuaturi fint ordine iam multo ante cernat, qui fane alius in corporum frequentia,quam cum unum aliquod tantum ad publicam ano-tomen obtingit,eft inftituendus.Egoitaq; f^pius,haud denegata profeftö cor porum copia,hoc que modo fubijciä ordine anatome docui. Parato induftrij t&s ordo m d Eiufmo' alicuius fabri lignanj opera eleganti" theatro, quod nonunquafupraquingen ' ut’parari tos cömode fpe&antes reciperet , in illifisq; medio menta quadam exflru£ta? me Jeruandm. fota, cuius quam negotio accömodißimam fore duceba, fedulo efFeci,ut uariorü homi-ulxpnJt num ofla mihi ad manu effent,qusedam inuice attexta, quadam feiun&a ac in bms ope- arcu]is poiitarpuerorum dico,iuuenü,fenum mulierü 8c uirorü ofla,que tum Idmtl mea,tum aliorum medi ein £ candidatorii diligentia in Italiae fcholis mihi ma gno numero & copia adfuere,fimul cu canis, & nonnunquä fimiae aliquo tq; aliorum animalium olsibus. Ea igitur lerie olsium doftrinam,priufquam integrum aliquod hominis cadauer in fcholas adduci curarem,ftudiofis proponebam, qua primum huius noftri Operis librum contexui. Ceterum propter Anatomes adhuc imperitos, ante ofsium tra&ationem, fimulatq; quadam de humanae fabricae cognitionis dignitate & ulii,prout occafio ferebat, ac dein ordine quo hanc diltendarn putarem,eiulmodiq; alijs quibufdam praefa tus eram,ac uarias una,quibus difle&ionum do&ores humanü corpus diuide re folent,rationes ac differentias propofueram, qui id fimilaribus partibus, ac deininftrumentarijs efformaretur,adnifus fui oftendere. adhibito operi cane aut agno quopiam, quem magna exparte primum cuteliberauerä, ac aperto thorace & peritonaeo, ac infuper caluaria,in eum modü dillecueram, ut fere omnes corporis partes fele obiter Ipeftandas offerret: acfacile quancunq; tan dem inter docendum uellem parte,manu coplefrerer.Quum itaq; de fimila- Similares cf ris partis ex prunisNatur^ principijs conftitutione, ac potilsimu eflentiali for ' ma (propter nouam quae modo non indofte proponi coepit,morborum qui partes cuiuf-fimilaribus partibus accidunt diuifionem ac numerum)egiflem,os tanquam modi' primam fimilare corporis partem propofui, qui id fenfu fimilare eflet often-dens,ac ipfius ufum in luftinendo firmandoq; exprim es.Huic cartilagine fub-ieci,ipfius creanda? necefsitatem addensrac obiter docens,quse de cartilaginis natura a mefuo loco pertra&antur.His ligameti hiftoria fuccedebat,& uarij s differentibusq; oftefis ligametis,ipforu ufus & procreandorü ratio profereba tur.Mox cum ipfis ligametis , quid membrana eflet,quidq; corpori praeftaret nn 3 fermoni «T8z UKV. VE SUL II, *D£ COtfOttS fermoni addebatur,cum aliquot membranarum in cane iam di&oaütägild demonftratione. Quüm itaq; fimpliciu, dein membranarü adorganorü tu-nicas ex fibris coftantes difcrimen docebatur, fibrarum quoq; tra&ationem membranis adhibui,aliquot diuellesinteftitlorü tunicas, Sc fibras in ipfisindi cans,ut qui exfibris quibufdä tunicae nonullae ä fimplicis mebrang coftruftio ne differetes confingant, in propatulo eflet.atq; ita deinceps cü fibris qug inui cem ne&endg erat,carnis in uniuerfum hiftoria addebatur, quam fimplice in iecore,pulmone ac renibus oftenderamifceribus illis,quemadmodü eiufdem quoq; ufus gratia,& crebrö nonihil difleftis.Sed quib.modis caro fibras conti neat,ipfisq; cömittat, in laceratis difcerptisq; quibüfda mufculis, acin cordis difle&a fubftantia, obuiä reddebatur.Vbi aut glandulofi corporis, ac dein adi pis quoq;,quä membranis fere obnafci cernimus,ac medullae in ofsib. aflerua- mentarice partes exfimilarib. illis cofurgant:uenaefcilicet ac arterise <&nerui, ac poftmodum cum fuis tendonibus mufculi,ac totius deniq; digiti ac manus cum cute efformatione proponens,fimulq; ea quae in magnis corporis cauita tibus obuia in cane illo erant, comonftrans. Pofteaqua igitur tyronum gratia hsec docuiflem,abie&o cane,integram ofsiu cartilaginumq; difciplinafcien-tiäq; aggrediebar, qua abfoluta, humanu cadauer in fcholas ferri curauimus, quodniu/culoruacligametorufpeculationi fubferuiret.quam fedulö enim, atq; adeo ex noftro arbitratu in Italicis academijs prsefeftorü diligentia,& erga doftrinarüftudiafingulari amore, ad publicam anatomen cadaueranunc luppeditentur,n& mediocri ufu difcimus:etfi fortafle illa no ita quadrata, £ta-tisq; medise,ac nonnunquä optaremus,exiftät.Poft ofsiü itaq; & cartilaginum traftationem,ea ferie mufculorum,ligamentorumq;,ac omniu deniq; qu i 'i -4- />-»• 1- « « a. S_ _ O _ __ _ noß a~ quoufq; pubis ofsis fede ad pudendi colliculos fuperaueris,ut fcilicet a peftore ad pube ufq;,una quafi feftio(integro interim umbilico)pertingat.Poft hanc, utrinq; ab umbilici latere feftione tranfiierfim ad lübos ulq; duces:id interim ftudens, ut folä cute pertundas, quodinhomine,&potifsimu obefiore, faftu non adeo eft arduu,quu adipis crafsities,ne carnofam uities membrana,prom pteremoretur.Fa£tishuncinmodufeftionibus,cutis angulü, quiexquatuor reftis UVMU*R1 FU3RICM LIVEK V. reftis angulis umbilicü fpe&antib. fuperior dexterq; eft, hamulo, äut finiftra? manus unguibus attollito, acutifsimaq; nouacula cute ab adipe fecernere ftu-deto.Vbi cutis portiuncula liberaueris, hac finiftra manu eleuata, depofitoq,' hamulo,paulatim cute ad mamillas ufq,- uerfus dorfum trafuerfisfeftionibus proxime ad cutefa&is, ab adipe diuides. Hac abdominis thoracisq; parte a cute nudata, reliquae tres pari modo funt de tegendae,ac cutis & cuticulg natura uenit inquirenda,qua?in cute quide nunc abfq; alio negocio fefe offert:cuticu lg uero natura non comode obieruabis, nifi illa ardentis candela?,qua cuti ad~ libfjdtuu hibeas,ui,uefIcul^ modo ä cute abfcedere cogas.Gum cute deinceps 8c uenis ^n4ruyn cib-ucnaru fub ipfe feCUndu abdominis regione,& ab imo furfum & a peftore deorfum aUmmz re. in aliqua excurrentibus adipe quoq; examinata,fi hac homo (uti fere folet omnes diu* jTt'm&ur. exparte c- morbo no enecatf) abundet,illam quemadmodü lam cute ab adipe neam memLra liberafti,a carnofa mebrana feiunges. quod fane nifi acutifsima nouacula nun excurn/i quam apte confeceris. Si uero macilentius obtigerit corpus,adipem carnofa? membranse adhaerere fines.adeps enim tue,quod exigua obtineat crafsitiem, quo minus carnofionsmebrana?naturam cofpeäium u emat, nihil impedit. Vtcunq; feceris,fiue adipe abraferis,fiue adnatä membranae reliqueris,ijfdem per membrana duftis feftionibus,quas a peftore ad pubis os, & ab umbilico ad ilia in cute faciendas retuli,ipfa membrana retufiori fi lu beat nouacula,aut digitorum fere beneficio a fubditis corporib. eft feparanda,utiam fimul cum magna thoracis parte uniuerfum abdome cute, adipe & carnofa membrana deteftum occurrat. Ad huc fane modum adminiftratione in fcholis fubinde fum aggreflus:quanquafi quis uelit,integrü etiam fit in una tantu abdominis parte cute,adipem,& carnofam membrana examinare, 8c a reliqua abdominis fede cutem fimul cum adipe & mebrana abfque ullo artificio laniorü ritu auellere. Verum de haru partium natura,adeoq; adminiftratione, infecundo oHo libro egipr°lixius:ineodeq; libro ratione qua optimed abdominis mufculos, »» mufiuinn. ta. a. 6ta. qui utrinq; quatuor funt,aggrediaris,&c peritona?u nudes,docui. Ac proinde eut in fi feriatim fingulain uno corpore oftendere animus eft,ex fecudo libro abdo-ffi.ca.6 u. rninis mufculoru adminiftratio petenda uenit,in qua etiam priuatimF uena-gfe ca. d rum&garteriaru&hneruorum feries eft examinanda, uenarum quidem ac ii.;4G cr arteriarum,qua? a pubis regione furfum fecundum reftoru mufculorum po feriarum yncr-mfcuZb. fteriorem regione uerfus umbilici fede contingut, &earu ejuse a peftore huc 72mtZ»ja< b • fi cluocl> pertinent,& in proximas fedes quemadmodü 1II5 furculos utrobiq; de- los rejientium. m^cla riuantineruorumaute ab illis produftorü, qui coftaru fpuriarum interuallis ^ offerutur,& alumboru uertebrisad abdominis mufculos(utfuoloco copre- henfum eft)uarie difpenfantur.Ca?terum trafuerfis mufculis undecunq; Peritnhaiapar lud™fig * Perlton^°' liberatis,1 tota illius exterior propemodu fuperficies oculis fubij-k7 mufeu. citur.omni enim exparte euadit cofpicua, pra?terquam quak fepto trafuerfb & tab. a, obnafcitur,& qua ex uertebris & ofle facro origine ducit. Caeterum hominis peritona?u cofiftentia crafsitieq;infirmius exiftit,quam ut leui negocio id um decunq; a fepto dirimi queat:quamuis interim folius manus beneficio perito hmuf.ta. na?um,dum adhuc integru eft,ad fpina ufq; a1 fubditis illi mufculis,&nonihil quoq; ä carnofa fepti fede liberetur,<& fphaera plane oblonga tue referat.Por* ro fi minori negocio peritona?um penitus a fepto auellere lubeat, in porcellis hocpr^ftiteris comodifsime,fipoftqua (ut in homine) aperitona?o tranfuer* fum abdominis mufculü feiüxeris,id ab inferna fepti fede tuis digitis,cultri unce fenfim feparareftudeas.ita nanq; aneruofa etiä fepti trafuerfiparte perito* Hguabfcedet:&: fi deinde in opere perrexeris3ab uniuerfo uetriculi corpore ad n n 4 omenti VESNAMI, T>E C O R? OR IS omenti* ufq; niebranas , ac infuper äiecoris gibboperiton£uauelles,difcesq; mosnui s/tpertio pert- quonam pafto id illis organis tunicas inuolucraq; offerat Poftquä diligenter **mi7 tonaü o' unk peritonaeum cum fuis foraminibus, uenis,arterijs,neruisq; exterius perpende mifutlft 7a7Zm^rl ris," noüacula aut cultello a finiftro mucronat£ cartilaginis latere deorfum ad n **- finiftram ufq; umbilici fede feftio in peritonaeo ducenda eft: mente adhibita, ne cultello altius impafto quicquä fiibditoru uulneres.Hinc ab umbilico eam dem feftionem modice finiftrorfum inclmante ad pubis ufq; regione ( ut aliquo interuallo ab illius medio in finiftrü latus deuiet) tentaiidaeft.Infuper in hac finiftra peritonaei fede e direfto umbilici tranfuerfam fečtione uerlus fini ftrum ilium molieris’, & fuperiorem eius peritonaei fedis parte ad coftas,inferiorem uero uerfus coxam refieÖes.Leuata aut nunc,furiiirnq; nonihil reuo-> luta,feudextrorfuminuerfa peritonaei dextra fede,0 uen| ex umbilico in iecur oifi.?)Q pertingenti animum adhibebis, hancq; qua iecori proxima eft, & ubidunta-xat a peritonaeo abfcedit, finiftra manu apprehendes, & acutiori cultello inter ipfam & peritonaeum iriiefto, tranfuerfis fe&ionibus eam ad umbilicum fenfim accedens a peritonaeo diuides» Quo quum perueneris,non diflefta ue na, ab umbilici dextro latere äd ilia ufq; lectionem in peritonaeo duces ,P eam p>fyu,a. peritonaei partem, qua? nunc libera eft, fuper dextri lateris coftas refle&ens. Ceterum iam adhuc una peritonaei pars, quae in dextro latere inferior eft, umbilico connata manet,nondum ue libera pendet, quare ut & hanc liberes, neque aliquid interim uities, umbilico finiftra manu comprehenfo,ab ipfius dextro latere, feftio in hanc p eri tonaei partem ad pubis ufque regionem facienda eft, quae digitorum aliquot latitudine a pubis ofsiunV1 commifliira in q uitmru dextrum declinet.Inuerfamodo peritonaei particula,quae triangularis adhuc ab umbilico ad pubem ac ueficse * fundum pertinet,8 tres quafi funiculi inui- sifiguM, cem appofiti,atque illi peritonaei parti interius adnati uifuntur,qui ftudiofe K,L‘ cultello acutiori ab ea funt diuidendi, ab inuicemq; poftea attente dirimendi, ne in homine uerfus pubis offa nimium libere fe&ionem producens, ueficae fundum uulneres.Hominis nanqoe uefica, eo quod tota anteriori fede perito nceo connafcitur, multaque pinguedine obducitur,diffeftionum rudibus ita imponit, ut hic ueficam collo cari ignorent: ueficam quaerentes, quadpfis in hominibus perinde atque in bobus & canibus libera occurrat. Quum itaque hsec non ofcitanter expenderis,medium funiculum ueficae fundi medio inna fci,&nufquam aperitonaeoabfcedereobferuabis:reliquos autem duosfecun dum ueficae latera deorfum, penitiusq; ade arterias per pubis ofsium forami-na in crus delapfiiras porrigi confpicies, modo eos a peritonaeo acutiori cui- interii, tello ad illorum ufque cotinuationem liberare non pigeat. Medius funiculus, meatus eft,quo e uefica,quum utero gerimur, urina inter duas foetum inuol-uentes tunicas excernitur. Reliqui aute duo,arteriae funt,quibus praecipue na turalis foetus calor recreatur. Ver um neque h^c tria corpora,neque* id quod u% /?$. m, iecori inferitur,ullam nunc cauitatem habere uidebuntur,fed plane emortua G aridaq; & multo adipe enutrita ac ueluti funiculi apparebunt. Vnde etiam a- ' lios Anatomes latuerunt proceres,ea omnino penitusq; aboleri in natis homi nibus,quemadmodu in canibus fere accidit,aflerentes.C^terum pofteaquam rZ?r*ߣ uenaeab umbilico iecori infertgimplantione fedulö infpexeris, integru eft, ea omenti fit* cum umbilico,que haftenus feruafti,deinde & tres alios funiculos refecare, ar bfermno. njma perfton£i ad ueficg funduf conexu fe&ione ad omentu confer re. Reliqua enim quae in peritonaeo adhuc uidenda fuperfimt,nifi paulatim cr"4^ organa hoc obcinfta abftulerisj uidere nequis. Porro priufquam aliquid loco dimoueas, HVM ESUE.fi, T>E COX? o Ris prefferis,atq; una eademq; opera iecons cauum ac uniuerfum ipfiusfitu obiter examiiiaueris. Prater hec,ea qüoq; operatio uetriculi federn etiä accuratč comonftrabit, dummodo hincinde nunc iecurfiirfum trudens, hüncuentri culum deprimes,manus ducere non detreftes. Lienis porro fede adinuenies, fi inter finiftrü uentriculi latus & feptü tranfuerfum, finiftram manum im-miferis, uentriculumq; cum colo inteftino hac excurrente, in dextrum latus attraxeris.fiquidem tune fuperiüs lienis latio & dimidium ipfius caui fefe uifui0 offerunt: dein fi dextram manum inter lienem &fep tum tranfuerfum 0«> ub. mediam immiferis, lieneq; modice eleuatum uerfus uentriculü protruferis, lituri' ipfiusqüoq;p gibbumapparebit.Quo tamen ha?comnialeuiorinegocio con- P.10'* =f<-prtmueituim ficias,no eritmutile,mterdumaliquodčoftaruminteruallü arfto uulneread ‘t-mtrlai t^oracls u% cauitate pertundere.Simulatq; enim thoracem uulneraueris, fe- deotjum decti- ptum tranfuerfum deorfum cocidens, infigniter flaccefcet: quantüuis etiam berepoßmt. uehementer antea tenfum,furfümq; attra&ü, iecur & uentriculum in thoracis amplitudinem furfiim duxerit,difficilemq; horum infpeftioneobidpara omentum qui uerit.Cseterum omenti membrana iam inuicem funtq dirimedse. quod fiet, q corpm ^ dextra manum omento fubieceris, hacq; inferiorem membranam, finiftra fhgZdM, unk uerö fuperiorem apprehendere,trahereq; fiudueris. hec enim oeyus inuicem pmiurut dirimuntur,marfupij,feufacculi Ipecie cömonftrantes.-qua uifa, inuice membranas adeö diuelles,ut alicubi lacerentur,comodeq; manum in illarü cäuita-tem inieras,&utrinq; in lateribus,&humiliore ometi fine fuperiorem mem branam ab inferiore difcerpas.Nunc inferiorem membrana inteftmis expor-reftam finere c6uenit,&fuperioreadeöpeftorifupertendere, ut elatiüs uen triculum e foa fede eleuet.quöd fi non fuceeflerit,fbdalis manu id facias oportet,ut commo de inferioris ometi mebran^ exortus, qu^q; peripfum ferütur organa,inconfpe£iür ueniant:acdifeaspariter, quo'nam pafto hsecinhomi- rfi.ete,e. nib. colo inteftino mefenterij uicefit,totaealedesquacolum uetriculi fundo j ^ ’p attenditur.In hac enim membrana ubi uentriculo fübfternitur, mmor porta? Q- 6h«* uense truncus ferri, fuosq; in quos digeritur ramos educere,* apparebit. Dein- tspeadu de prseter porta? truncum conipicietur arteria qu£ lieni,uentriculo,iecori,b i tur omni« lis ueficul£,&ipfi dem um omento jfurculos deriuat. fic quoq; hic occurret ar terise radix,quae fuperiori (edi mefenterij difleminat: 8c dein rierui duo, quo- ris>ch*rdJ rum dexter iecori,bilisfoliculo,&dextrgfundi uentriculi fedi,&hac quoque ümb. infi gniuimus. parte ometo fpargiturrfinifter uerö lieni & finiftraefundi uetriculifedi, ipfiq; üniftr^ omenti parti diftribuitur.ante h^ec,omnia in humiliori omenri mem hrana,qua uentriculo fubiacet, corpus glandofum cernitur,uaforü &neruo-rum feriem in illa muniens.H^c obiter,neq; ullo adhibito cultro,in praefentxa funt intuenda,& folis manibus fummisq; digitis fuperior ometi pars ipfius'ue u 4 fe‘e' “circulusdiligentereftinquirendus:queobferuabis,(iuetriculo,fodaiisopera /! ’ * ’ * femper eleuatö,ac uelut ad iuperiora trufö, ab ipfius fundo deorliim uerfus ie * £ coris cauum, ubi omentu fimul multa colligat corpora, Sc hinc per dorliim gum qua arteria magna fep tum permeat, ac infuper fecundum lienis cauü ad uen-triculi fundum ufq; deueneris. Hoc enim duftu fuperior omenti deftribitur Äf# circulusraut fi illud facco marfupio'ue aßimulauerimus^ius orificium.Quo-nam pafto autem ipfius ortum adinuenias, paulopöft dicam.In praefentia e- aeribus no nim uentriculo in fu um locum repofito, illum in finiftrum latus cum intefti-^uT£7mfe trahix curabis: iecur uerö, iit ipfius cauum adamußini uideas, m dex- figuris de pojita fint trum 8c uelut furfiim prötru des . deinde poftquam obiter bilis ueficulam *n *' contemplatus fueris, fečlionem omnium totius corporis mihi moleftißi- tim peta, mam UVM^nZl LIZ3Z U mani maximeq; operofam aggredieris. Bilisnamq; meatus , &nerüorum Sc arteriarum uenarumq; rami ( qui omnes fimul inferiori mebrana omenti adf cauum iecoris colligantur) nunc ueniunt retufiori cultello examinandi,ne a-cutioris cultelli mucrone uenam quampia pertundas,ficq; omnia cruore ob-literes.Offertur itaq; primum neruulus ab humiliori uetriculi orificio iecoris cauo infertus,qui a fexti neruorü cerebri paris propaginib.fuperius uentriculi orificium adeuntib. pedet. Vbihunc auicinis organis diremeris, ä mebrana rum conexu diuidendus eft alter neruus,qui uno ramo iecoris cauum, altero autem bilis ueficulaaccedit.Huic neruo arteria attenditur parem cum illo efficiens diftributione,ac mox poft neruü liberanda. Huius uerö, ut &neruiini tium,paulo poftinuenies.nunc enim fat eft^h^cinuiceiuxtaiecoris cauum fe-parare,inibiq; eorum ferie difcere. Sub arteria,bilis uelicul^ meatus cofiftunt, a port£ uena iam liberandirprimum duo illi, qui ex iecoris cauo ex multis furculis colli^untur^&ilico in unum coeunt meatu, qui una parte in bilis ueficu lam altera in duodenum inteffinu fertur* Vbi hos aportg uena adinteftinum ufq- Sc bilis ueficula diuulferis, iilam pollice adeo comprimes,ut meatus bile turgentes comodius appareat % &num quis meatus ab hac ueficula in uetricu lumpertingat5animaduertas:quemfinoninueneris,acumeatumininteftina properantem leuiterpertundes, ut profluens bilis argumeto fit,nullum pro> i [Et hanc ceflum ab illo meatu tibi incuria praefe£him.Poilremo1 uena portg hic eftexä P#u rami Txxlfgu, minanda,acillicoatq;ipfiuscircufcriptjpnequaexiecoreproditanimaduer-dein ex j ß teris, propagines illius obtufiori cultello funtinquirendae,femper arterige& illis nitefis c]u\ üwintegri nerui,qui ueng per uniuerlam illius ferie attenduntur, diligeti habita ratione. ex‘‘mnand,‘. ferii'x fig. primum itaq; 1'urculos port| aggredieris,qui bilis ueficul^ exporrigunt: dein- ap.f. i^eeutnquifer^ citra arteriae colortium in dextra uentriculi lede, iuxta ipfius inferioris orificij pofteriore regionem modica ramorü ferie digeritur. Hunc fubfequitur,qui dextra fundi uentriculi partem & medium fuperioris omen timebrane perreptat.Poft hunc, qui duodeno nobis uocato inteftino deriua-mufis-U tur, quem fecundum inteftini longitudine in"1 corpus quoddaglandulofiim carneumq; defeendere obferuabis,fi modo(uti iam monuimus )retufiori cui tello uena,illiq; accumbente neruum,arteriamq; nudare ftudueris.Modö ma " 4% / gnam port^" diftributionem deteges,truncum, qui mefenterium adit,obiter tantum expendes.Atq; hocinpra?fentia relifto, ad truncum qui liempotifsi-müm exporrigitur, te conferes.V tq; ipfum comode uideas,uentriculus Sc in-Mmljgu tc^ma tibi ueniunt ad eum’ modü aptanda, quo fituabatur dum inferiorem omenti membrana lpeftaturus,uetriculu fodalis manu furfum attolli ,& in-teftina deorfum premi curares. Patete itaq; nunc tibi fuperiore fede humilio-* ris omenti membran^,accurata cura ramos omnes minoris porte trunci exa rm jf bh minabis,quos omnes aut uentriculo,aut lieni,aut ipfi ometo,coloq; inteftino ri‘‘i«rC?8i ™^om*ne exporrigiadinuenies.Intereauerö quüramos hos inquires, ipfesq; mlxTcr agladofo corporeillos fuffulciente liberabis,omnib. fere arteriam,multis aut iff'”es' neruum att^di obferuabis.1’ Arteriarü radix fefe offeret in elatifsima inferioris 4 librorum omenti membrana? fede,ubi etiä occurret magn^ arterij in mefenteriü dedu m7arterf- cenc^? origo:deinde utrinq; unus fefe offeret neruus,ad magng hac defeenden dslneruos arteriae latera exilies, ac fexti neruorü cerebri paris propaginum, qug cofta €X*Yl'tibus rUm ra^c^* exp°nigutur,foboles.cuius ramuli una cum arterijs dum uenas « id colo fub finiftri renis fede adnafeitur, inuice dirimere conaberis. Hic enim pnSam ilico eius arteriae rami uenis comifsi fefe offerent,rurfus fiiae arteriae radicem G* commonftrantes. quam ubi inueneris, ipfius diuaricationem profequere, ut difcas,qui ipfa cü uena mefenterio fuffulta, refto inteftino ramos exporrigat: dan ** t, parum modo folicitus,etiamfi uenae huius extrema in reftum inteftinum inferi nune non in tuearisrid enimpaulo pöft fiet facilius. Eiufmodiitaq; admi-niftratione omenti, in teftinorum,uetriculi, iecoris, lienis & mefenterij fitus, prgterea guaehis omnibus exporriguntur uenarum & arteriarum &neruo-jqm inteftina rum furculi funt examinandi.Porrö adminiftrationi,qua commode qua? ad-hucinillis organis uidendafuperfun%cernas?alijsq; monftres, nune me accin colore gam. * Maiufculae itaq; inftar femicirculi obliquatae acui filum, quo lit erarum tp.c4.7ii. unda. f^fQCU}i colligantur,traij cies,& hanc per melenteriu fub“ refto inteftino, ubi d facroofsi incumbit duces,& eius inteftini faecibus furfum ad coli amplitudi- t 6figur. nem comprefsis,reQ:o inteftino uinculum inijcies.abfe&oiam quod fupereft filo,faeces uinculo proximas ex refto inteftirio furfum denuo comprimes, 8c interuallo trium digitoru plus minus interpofito,acum rurfus fub refto inteftino fupra prius uinculum traijcies, fecudo reftum inteftinum ita ligaturus, ut inter duoxuincula nihil excremeti fit reliquu. Deinceps nouacula reftum tviifraii inteftinum inter duo uinculadiuides,&fuperiorem ipfius partem fenfim a mefenterio obtuliore nouacula (ne fortafsis negligentior inteftina uulneres) a{K;uhie refecabi s:& dehinc colum,ileum,ieiunu continuo a mefen terio ad ieiuni ufq; Y principium liberabis,inteftinaq; inpeluim repones. In hac funftione coli in- * teftini iüpra renum3 pingues tunicas connexus fedulö eft animaduertendus, ms.J ur>a cum uaforum frequenti ferie fefe in inteftina implicante. Vbiueröadie- >^JadL, iuni ufque principium pertigeris, id perinde atq; reftum, duobus uinculis in- 2 20 mteßinorum tercipies,ita ut elatius uinculum *infertioni meatus ueficul^ bilis proximum tUn 1 r V r • r * r \ • 1 ac qmtn eo uentriculum tantilperrelmquereconiueui, quoulque omniarerem thorace opere dfir-contenta organa aofoluiflem,quo uentriculi orificium,ipfiusq; nerui oppor-tuniüscommodiusq; una cum ftomacho tunc expenderentur. Merito igitur in prüfentia,quo'nampafto uentriculum nunc rite eximas,docebo.quum ue rö ftomachum in thorace aggrediar, qui nam uentriculum adhuc in corpo-reafleruatum,debiteadminiftres,fubijciam.Vnguibusitaq;,quantum fieri licet,in homine,peritonasum a lepto tranfuerfo ad uentriculi ufq; fuperius ori-( *kd‘ä ficium'auellere conaberis, ut tertiae uentriculi tunicas uideas principium. ätlfig.'7- Quod ubi paululum ab illo uentriculi.orificio liberaueris,ftudebiseam tuni-f cam,utcunq; etiam diuulfam, ad uentriculi ufq; fundum‘deducere,ut ab ipfa fiiperiorem omenti membranam coftitui oririq; difeas. Deinde acu fub lupe-riori orificio uentriculi traiecio, uinculum fedulö nexum ipfi inijeies, paulo fupra uinculum ftomachum a uentriculo tranfuerlim liberans.Nunc uentri-culo fodalis manu e uentre eleuato,non tarne penitus (ne uenas rupat)exem-pto, inferioris omenti membranae &mefenterij ex peritonaeo originem di-fces, folis unguibus hanc ä dorfo fenfim diftrahendo utens, uinculis uerö ple-g quodl- raq; intercipiens.8 Ac primum fimul omnibus quein cauo iecoris occurrunt tnodoitafa ' > /'‘*1* * o i ■!* • i i r* i ^ üurm, ut portae Icilicet uenae,arteriae,& bilismeatuiraut fi lubet,lingulis feorfum funi-+,lraui-*m cu^os accomni°dabis:poftha?c arteriarum radicibus, qusemefenterio &in-mu$,aut feriori omenti membranae primum digeruntur,illa fane arteria non omifla Zeit it clua' feminalibus arterij sorta in mefen terium fertur. Atque his omnibus aut z;. unum duntaxat uinculum addi fat eft: quanquam duo (ut in inteftinis facien dum mopriimus)inijcere,nihil prohibeat.Induftis in hunc modum uinculis, uena port£,& reliqua quae interfepta funt,ita ut uincula in corpore maneant, * , diiiidenturi&ocyuslblarun^ manuum munere uentriculus cum mefente- 1 b tt *di r!°*licne ^ omento,ex,uentre exempta,menf^ imponentur.ac ftatim h omen Lle™ ***" fetrperes tipars lieni obnata,unguibus ab illo difeerpetur: ut expendas,qui lienis tunica % tmuUum buUilfig. omento iHitiu ducat.Qiaod uero attetißime,fummaq; diligetia modo, uti «d ««*- &prius,quumlienis uentriculiq;fitum obferuares,infpiciendu fit, num mea tus aliquis a liene in elatius uetnculi orificium pertingat, quaeq; uaforum hic ° o o habeatur e$0 U'RV. v E SU L Ih VE COSTO RIS habeatur5feries, etiamfitaceam,neminem ambigerereor.Ceterum utlienis i Q fubftantiam obferues,aliquot" feftionesipfiinduces:&illo inter duos afferes compreflo, ipfius fubftantiam ab illi infertis uafis, quibufdam fedibus fepara- fofcVfo bis,hac ratione uafä aliquot fola & lienis carne denudata fpeftaturus.Ventri-rmtrbJic*-culum uerö lauandum,&dein ueficteinftar inflandum dabis,ut ipfius capaci mearum tatem,qua?fane eft quam maxima, intuearis: & tunicas ipfius, ut in inteftinis men' faciendum praecepimus,'examines.illumq^poftmodiTinuertas,ac bilis mea-1 w«t7 tus" infertionem imnteftinum,quod adhuc uentriculo appendet,uideas. Por ^uru*'inx6 ro ubi haec omnia exemeris,(i quis fanguis alibi effluxerit, 8c qua? in uetre ad- fim** huc reliqua funt,obliterauerit,fpongia copiofiori aqua potius quam aceto imn buta,femel atq; iterum eluendus eft.nam fi lino abfterferis,plus tingendo obe ris.Solent enim plerunq; exigui uafbrum duftus,multa adipe & membranulis obfiti,difficulter admodum in homine reperiri,idq; magis,fi fanguine obii terentur .Eluto itaq; fanguine, ac obiter ijs quae adhuc in uentre reliqua funt, abfq; feftione infpeftis,iecur no aggredieris: uerum illud,uena? caua? exortus obferuandigratia,tantifperintegrum afleruabis,dum cordisfeftionem una es pertraftaturus. Modo autem circa uertebrarü in lumbis regionem,membranulas primum, qua? uelut fecundam uena? caua? hac exporrefta? tunicam conflituunt, ad/aerum ufque os auellereconaberis:diligenter pra?cauens,ne ° dextram /eminale arteriam,qua? caua? corpus tranfeendit, fimul cum mem o branis adimas.Eft enim ha?c tenuis,<5|; membranae modo albicas,multaq; pin {Tfi&gß guedine in homine obdufta. Quapropter comodeadmodu feceris, fi pnuf t«-p. quam aliquid eorum quae in uentre adhuc reliqua funt, aggrediaris/ arterias p 10 feminales inquiras: ac deinde,ne laedantur, in reliquarü partium adminiftra-semmlcs ar~ tione caueas. Vt uerö id pra?fces accuratius,animum adhibebisq dextra femi- q 20fig.f. tZlßmanZ na^ uena?,qua ex caua oritur: deinde &Tarteria? exortui,qua?inferiorem me- ^ogfk fenterij fedem adit. Inter hgc duo organa partim afeendes,partim defeendes, niteris obtufo cultello cauam uena ex finiftro ipfius latere ab arteria magna dirimere, membranofis fibris,quorum interuentu ha?c uafa committuntur, difle&is.In hocitaq; opere duarum feminalium arteriarum radices in confpe ftum uenient,quoquo arteriae porrigantur, c6monftrabunt,fimodo ab exortu eas ex membranulis,quibus inuoluutur, ad feminales ufq; uenas fedulö, cautuenAcr nullaq;intrahedofaftauiliberaueris.Haecubipra?ftiteris,uenaq;caua, &ma fZeZnpmt gnaarteria,ut cömodiüsin confpeftum ueniät,membranulis,quibuspafsim nat amplitudi- integütur, fuerint detefta?, ramos quos inipfo per uentrem duftu emittunt, Zj}maZdL examinabis/ eos primum expendens, qui pinguibus renum tunicis membra- * ™km nis'ue offeruntur: ac dein cause uena? propaginum,fanguinem ferofum reni-1 [0ßgiät bus deferentium' initia.qua? ubi inueneris,uena? cause propagine dextroreni propriam fuis membranulis deteges: & deinde eius renis pinguem membra-nam unguibus lacerans, quo pafto ren illiu inuoluatur, diligeter examinabis. u Conir . ,0 * • V1 r n j* i u n • » renes tofi' %enum tunica Denudato rene, urmanus meatus, qua exrene prodit, cultello eitinquiren- gUra cure ZdZ’ZTJL dus: deinde 8c arteria? magnse propago,dextrum renem accedes: quo fimul fafoicaexame. integer ren,& uena,& arteria, & urinarij meatus principiu confpiciantur. Li hw cebit autem modo totam renis natura examinare, aut quoufq* alia quaedam diflecueris,renem relinquere/ Vtcunq; uerö id nunc,aut poftea feceris,uena? y hu /fc-caua?,arteria?q; magna?propagines uinculis iuxta dextri renis cauum interci fj^Mgcn pi debent: & deinde nouacula acutiore feftiorefta fecundum renis longitu- ter obfr* dinem in ipfius gibbo uerfus cauum eft duceda: renq; ita bipartitus,uenit ape riendus: HVM^tm F^t'BtlC^i LIH ER V. *9i riendus: fanguisq;, fi quis occurrat,fpongia madente eluendus.Ita enim ilico renis finuum natura, deinde & urinarij meatus in reneprincipiü fefe offeret, nificadauernaftus fueris obefius. Solet enim pinguedo infecundo humani renis finu colle&a, impedimento ede, cur minus finuum natura integre fe-canti fpeftetur. Quapropter operaeprecium fuerit, canis aut caprae renem diligenter prius examinare,& ex illo dein humanum cognofcere. Diuifo igitur fecundum gibbum feu exterius latus rene, primum linus fecüdi, in quem urina colatur, latera digito inquires: & foramini quod in medio ipfius, feu in primi finus, membranefue renum corporis externo latere apparet, ftylum immittes, quiinurinarium meatum uerfusueticam facile protrudetur. Deinde ubi membranei huius corporis, primi ue renis finus anteriorum ramorum cum p©fterioribus ramis coitum., qui non procul ab externo renis perficitur latere, obferuaueris, utiliorum ramorum du&us, & primi fmus reliquum corpus, & fecundi finus formam naturamq; adinuenias, di&a fe£tio-nediuifum & adapertum renem uicifsim claudes 8c recludes, quo mutuus nuper diftorum ramorum coitus manifeftiüs appareat. dein ftylum fecundo finui indes: & ubi ipfius formam expenderis,abanterioribusprimifiinus ramis eam renis abfandes fubftantiam, quae pofteriori illarum fedi obnafci-tur: apofterioribus autem ramis eam adimes,quaeillarum anteriori ledi con tinuatur, ut modo primus finus integer appareat, cui nunc ftylos,quo illum adhuc exaftius cognofcas, indere polsi^: & admirari, quam ridicula ab Ana-tomes profeflbribus de renum officio fuerint haftenus prodita. Caeterüm tunica praeter pinguem membranam, renem inueftiens, facile tibi occurret, fi fe&ionis in renis gibbo du&ae labris animum adhibueris. Solet enim ea tunica ibidem tunc nonnihil ä renis fubftantia abfcedere, 8c dein prompte ad renis ufquecauum unguibus diuelli, ac qualiter haece renis uenae 8c arteriae afcititijs membranis pronafcatur, confpici. Haec ubi in dextro rene intuitus fueris,finiftrum quoque fua pingui membrana liberabis, 8c uenae cause 8c ar-teriae magnae ramum uerfus ipfius cauum excurrentem inueftigabis: ani- ortwex4mett-z *>, ** mum,priufquam aliquid diuellas/ finiftraefeminali uenae adhibens,quam ex ^g'Ci medio uenae cauae rami finiftrum renem adeuntis duftuenafci, citra feftio-nem confpicies. Vt uerö rite intuearis,num a renis finiftri quoque1 arteria, fe-7wmTcui minale uas originem ducat, obtufo admodum cultello (nifi fortefecandi pe-attcnditur ritior fueris) membranulas ä renis uena detrahes,& accurate aliquoufque ue artem' nae feminalis principium quoque ä membranulis liberabis: dein renis uenam ab arteria nonnihil deorfum refleftes: numque ex toto arteriae duftu ramus, qui cum finiftra feminali uena exporrigatur, principium obtineat, inquires. Vbiuero huncnoninueneris,finiftro rene pari ratione cum dextro (fi modo illum fecuifle non fufFecerit) aggreffo, reliquae feminalium uaforum con-h zofe ftruftioni attendito/Arteriarum itaque,&c finiftrae uenae originem iam d loff Pr^US ac* dextrae etiam uenae principium citra fe&ionem a caua oriri confpicis. Vbi igitur uaforum ortum didiceris, &uenas ad arterias uf que fenfim, ex membranis ipfas liberans, deduxeris, fi mafculi obtigerit corpus, penis cutem &fcortum äteftibus adimes. Primum itaque a pubis ofle Tefimmcr^ reftam feftionem per penem in cute duces: & deinde eius feftionis labris ha-tjttnvffi mu^oautungu^us eleuatis, cutem cum carnofa membrana ä penec auferes, adamufsim confiderans in cutis extremo,ipfius cum carnofa membrana coalitum, 6c carnofae membrana? fub glande a penis corporibus abfceflum. ad o o z haec, 6$2 UNS VESELU, VE CO TL? O 71 IS hsec, perpendes ipfius ad glandis radicem ligamentum: deinde & uenas, cutem eam adeuntes: poftremö, nullam pinguedinem adipem'ue inter cutem & carnofam membranam, ut neque in palpebris, hic reperiri. Pene detefto, Sc diductis cruribus, a pubis ofle inter inguina & finiftrum teftem leftio ad podicem ufque ducenda eft: Sc deinde cum penis cute fcortum a teftibus& interfeminio liberandum, feftiombus femper uerfus dextrum latus dedu-TtUinm ßw ftis. Quum uerö teftes cute carnofaq; membrananudas,neillosfuo loco mo txumen. ueas? inuertas'ue, accurate obferuandum eft. Quum primum enim cute nudati funtjipforum fitum,& qua'nam potifsimüm parte uafa feminalia illis ap-plantentur,indagare oportet: ut Naturae difcas prouidentiam, quae teftes ita collocauit, ut ipfius uafa fint tutifsima, illisque ipfi teftes uelut propugnacula praeponantur. lam dextrum teftem cum ipfius uafis & tunicis a finiftro di- / fctufo gitis aut cultello dirimes: &iun£tis, quae iam didufta funt, cadaueris cruri- LfoS bus, dextrum teftem femori impones: ac mox cultello2 uenam & arteriam u*rm feminales dextri lateris, uicinis membranulis ad peritonaei ufque fedem, qua illaehprocidunt,deteges:hic primum in interiori fede peritonaei,poftmo- b 2ofig.e dum in exteriori, qualiter tranfeant, folis manibus confiderans. Dem ftylum foramini,qua egrediuntur,ui ad teftis ufque infimam fedem protrudes, & pe * **/?*' ExHwrk te* ritonaeum ufque ad foramen illud diuides. Infuper fecundum ftyli longitu- €io, mjorum^ dinem cultello foramini quoque indito, ad humillimam ufque teftis fedem, fmltŽ €Xtenorem ipfius peculiarem tuniagn fecabis: hacq; diftenta, explicata'ue,il-Jiusä peritonaeo ortum, &ualidum ad humillima teftis partem Kadnexum, i & praeterea teftis1 mufculum examinabis,Eius namq; mufculi natura,duftus * & forma in confpeftum iam pulchre ueniunt, una cum gracilibus ramulis, a feminali uena & arteria in exteriorem hanc teftis tunicam numerofa ferie*11 ^ m excurrentibus. Nunc itaque teftem 8c uafa rurfus hinc inde diligentius fub- m uti «i-leuans, reuoluensq;, uenam Sc arteriam ab ipfis contermino femen deferen- due[e0 €p w ytfommßmi te uafe ad teftis ufque elatiora" difcernes. Vtuerö uenae arteriaeque infertio-« »aliumare*te nem adamufsim examines,uas femen deferens ab intimo teftis inuolucro feu jtem, ac ipliH4 _ * _ < /-«i jii adeo teßvexa tunica eft° liberandum: non quidem uniuerfum,fed ad eam duntaxat ufque ^ mm' partem, quae uenae arteriaeque finibus eft proxima. Liberabitur autem uas aimmZ ipfum facile, fi tranfuerfas fe&iones inter teftem & uas illud ad fuum ufque principium acutiorinouacula duxeris.quaadminiftratione,uafisetiamillius uid^tß. anfraftus, & ad teftis tunicam connexum,ipfiusqueuelutiporos manifefte animaduertes: & uenae ac arteriae furculos,intimae teftis tunicae oblatos,me- h,i!ct1 lius confpicies. Vtueroprorfus inconfpe&um ueniant,fanguinem ex uari-cofis uenae arteriaeque anfraftibus ad teftem comprimes: & infuper anfractibus uinculo, ne languis refluat, interceptis, teftem fecundum ipfius longitudinem diuides: 8c dein,qui a furculis per intimam teftis tunicam excurren tibus^ &exuaricoforum anfraftuum bafi complures rami ad teftis fubftan-tiam pertingant, qualiterque tefti ea tunica committatur, quaeque dem um ipfius& teftis fit fubftantia, obferuabis. Atque haec primum in uno quidem tefte, dem in altero funt examinanda. Vix enim prima fronte omnibus erunt obuia,qmae haftenus tam ofeitanter ab alijs funt pertraftata. Atq; hinc etiam pari perpetuo adminiftrationenoneft utendum :fed quum commemoratam in dextro tefte tentaueris, integrum tibi erit, finiftrum tuo arbitratu ag-gredi.Expenfis igitur ad hunc modum teftibus,ipforumque nihil reiefto,penis mufculi, & ipfius corpora, deinde uefica, & urinarij meatus, 8c reliquus femen HVMWRI L1*BER V. <^93 femen deferentium uaforum du&us,infertioque cum glandulofo aßiften-te,&omniumuenis, arterijs &neruis,fecandaueniunt. Diduftisitaqüerur- Penkmufcuio* p fus cadaueris cruribus, primump duos mufculos ab orbiculari refti inteffi- rum‘xamen-cdp.*9ifo nimufcul0 in penis radicem,&potifsimum in meatum urinae feminiq; com %uädG. munem pertinentes, aggrediens. deinq alios duos, qui ab humiliori pubis ot * fiumfede originem ducentes, penis corporibus inferuntur, adimes: ac ilico rumyctrteriaru ‘TuKin penis corporum" originem examinabis, acuto cultello dextrum corpus ab ncr“°™™ r z ft'* ofle,unde pronafcitur,quam poteris proxime diuidens. Deinceps uerö in pe- tium examen. 49hb.i nem excurrentibus uenis, arterijs &neruis perfunftorie hic perpenfis, ofla puI* »JT* ?ui $ uticah pubis inuicemfunt’ feiungenda. quod fiet ocyus,fi ueficae corpus a perito- dtrmtndoMc$rpori;. mittantur, perquirere. Poftremo ueficae ceruicemjmeatum'ue urinae femi-nique communem,a duobus penis corporibus ad glandem ufque cultello fe-cernes: ac deinde duo corpora, quoad poteris, inuicem dirimes: quamq; habeant formam,quaque natura ad glandem ufque fint praedita, conlpicies. Vt uero adamufsimipforum excutias fubftantiam,peni nunc tranfuerfas, nunc nteß'mi longasjreäas'ue fe&ionesinduces. Reiefta modo cum fuis appendicibus ue-mufcuiorur». ^ re(c^ inteftini mufculos,&cuenas exquires,quae partim a portae ue- ä nahuc deducuntur,&partimcauaehac infedefimtfbboles. Vbi id quoque praeftiteris, refti inteftinifinem e corpore exfeftum abijcies. Deinde8 cauam uenam, qua primum fub iecore conlpicitur, 8ch magnam arteriam,1 qua fe- hilfst ptum tranfit, deinde ipfarum praecipuos ramos crus adeuntes,uinculo inter- * ? mfc. cipies: ut fimul cum renibus,fi adhuceos in corpore reliqueris, uenas omnes, Perit emi er' arteriasque, ex uentre auferre liceat, ita enim peritonaei difees ortum, & hu-mexmttu jus |e(jjs mufculos,& neruos quoque crus petentes (fi fortafsis illos poftmo-dum aggredi ftatueris) incorruptiores longe habebis. Iecur autem, ut Sc antea dixi, tantifper illaefum feruandum eft, quoufque cor, refpirationisque organa adminiftraueris. Interea uero quum cauae uenae 8c arteriae magna?portionem in peritonaei amplitudine confiftentem aufers, 8c nihil fanguinis fluxu obliterandum amplius metuis, licebit uafa fecundum ipforum duftum longa feftione aperire, ut proprij illorum corporis crafsities (potiß imüm ue rö, ubi ramos ad renes & crura educunt) fefe offerat: Sc expendas pariter, num ea ad fanguinis refluxum impediendum potius, quam ad uaforum robur, uti ego f en tio, conferant. Atque haec quidem organorum nutritionis generationisque in uiro eft adminiftrandi ratio: in muliere uero erit huxuf-Cttwjrnodidi- modi. Primum mamillarum uifuro naturam,".incute ab ipfoiugulodeor- k utßtä *2122 film-ad umbilicum ufque ducenda eft feftio : deinde ä iugulo fecundum c{imzs^ ßtinmuiiere. clauiculam alia ad fummum ufque humerum: cutisque a mamillis, non a-MtmiiUrum liter ac fi in alia corporis fede, ea ab adipe diuideretur, uenit liberanda. Ma-txamefir cute deteftis, uenarum1 ramis, qui ä uenis brachium petentibus, il- l M lis porriguntur, perpenfis, dextram mamillam am mufculo brachium pefto-riadducente auferto, uenarum arteriarumque(fimodo aliquae occurrant) ub.\ examinans propagines,ab illis quae mufculis thoraci incumbentibus deriuan tur,in mamillam afturgentes. Vbi mamillarum corpus a thorace fuerit liberum, & adeps undiquaqueftudiofifsime ademptus, uarijs per mamillarum corpus duftis feftionibus,ipfarum fubftantiam condifcere licebit. Quan-quam haec quoque in uiro inquiri poterunt, is namque,fi colore fufco,& habitu fit obefiore,hic magna exparte eandem cum muliere oftendet fabricam. Dein” uenae 8c arteriae fub reftis latitantes mufculis, pari modo in mu- n mitfe. liere?ac iam prius in uiro fačium eft, expendentur: reliquaque adminiftratio, adua- HVMWni Fa'BRIC^A L13E1 V. ^ «>J- etsßg-i, ad uaforum ufque feminalium0 ortum, mulieri perinde ac uiro communis P >fe>hr erit' Simulatq; igitur mulieris feminalium uaforum originem didiceris,fchs r Z4/7.L. manibus adinueniendus eftp uterus &q uefica,infuperteftes,& mufculi, 8c q uena? quoque cum arterijs uteri fundo 8c ceruici exporreftae: priufquam fci-yicmldmo licet horum aliquid dilfecesjfuis'ue quibus committuntur membranis de-tegas, quippe prius diduftis cruribus, apubis ofieutrinque fecundum puden-Tsfiguram dicolliculos feftio in cute ad podicem ufque ducenda eft, ut deinceps ingui-'urcUeet naaliquoufque opportune cute denudentur: & quaefeftionibus intercipi-* tur cutis, uerfus pudendum a pubis ofsibus etiam feparetur, uuluaeque adh uc appenfa maneat. Pubis uerö ofsium cartilaginem, ut in uiris faciendum prae- semmduMj r ut in xt cepi/ diuides: ac illis inuicem quam poteris maxime ui diremptis, mox QU\^fommcx«me-figurd. {-^1|qs ucnam ac arteriam femmales dextri latens ad teftem ufque ex pingui, dafi g. cui obducuntur,membrana nudabis,ooferuans,ne ramos ab illis,priufquam Fenorum uterifundi humi- YJf/f rum infertionein,&’t deferentis femen uafis proceflum, ipfiusque in uterum Miti f. infertionem, Sc teftis fubfhntiatn formamque examinato, uas illud ex pin-* gfff gui,cui inhaeret/ membrana liberans,quae uefpertilionum alis imagine mul-’ h’k. tum accedit. Quando haec in altero quoque latereobferuaueris, animum r?s e,e’. adhibebis” uenis ac arterijs, inferiorem uteri fundi federn, & ceruicem, nC- horem\ficle Qr' ficamque adeuntibus,qusein grauidisanimalibus accuratifsime,ut f*y t tab. fi. -• . .. -O / • tium. 9o h. quae aleminarijsuafis m uterum porriguntur, ut que etiam omnia uteri re-a ißfig.n. ]iqUa? in confpeftum ueiiiunt, quandoquidem his fupra modum uenae arte-b zrfig.dy riaeque turgeant. bVrinarij meatus, a renibus in uelicam pertinentes, fimi- rariorum b,&c,c. liter ac in uiris,ad ueficam ufque afuis membranulis funt emun dandi, & de- meatuum' inceps uterus cum uefica ex corporeuenit eximendus, difleftis inipfum 8c ueficam procedentibus uenarum, arteriarum & neruorum ramis, & membranulis uterum uafaque illa continentibus, & fibris etiam, iploque adeo peritonaeo, quorunrinteruentu uteri collum intelfino refto ualide continuatur,una amputatis. Exempti iam uteri formam contemplaturus,ipfius cer-e utims uicem" inuolues: quo una ueficae ceruicisin illum pertinentis foramen, & figun. uteri fundi orificium uideas: &,modo opportune ueficam, & ipfius ceruicem, mulculumque ueficae ceruici praefeftum, longa leftione diuidas, ueficae cauitatem,& urinariorum meatuum infertionem, ueficaeque ceruicis cum uteri ceruice coalitum mfpefturus. Quo opere fi puellam, aut alioquin opinione tibi uirginem lecas, hymenis haudquaquam eris immemor. Infu-per uteri quoque ceruici eodem modo ad illius ufque os longam feftionem inferes, ac acutiori nouacula uniuerfum uterum fecundum latera ab ipfius d utin ir orificio ad cornua ufqued diuides:ita enim illius finum,fubftantiam,for-h«r*' mamq; exaftifsime contemplaberis. Porro fi interdum tibigrauidaemu- *****$ i • • i p. ■*- , r- ‘ F l ' 1 * * tnunlurrar lieris cadauer nacto,uterum duntaxat cum roetu,ipiiusque muolucns intueri animus fuerit, ilico a mucronata peftoris ofsis cartilagine, ad pubis ufi que os, acutiori nouacula fecfionem molieris, quae peritonaeum quoque penetret : deinde aliafn utrinque ab umbilico ad ilia duces. Hac namque ratio-neilicofe uterus offeret: & fiin alterum latus illum detruleris, uenae 8c arteriae ipfiinfertae,fupra modum apparebunt turgidae: adeo,ut iplarum ne-e tfig.j.z? que feries,neque ortus latere pofsint. His itaque uenis & arterijs diligenter h-K.fi.Cdt). fprn o -f-i r- ^ ^ c ’ 1 " 1" J ^ JX „ /".»i. Č‘1 * _ inuolucrorura examn. obleruatis, acs uenis per humiliora abdominis confcendentibus (ut fcilicet, o o 4 num tfper ^tN2>. VESELIL VE CO R? 0 R1 s num una quoque turgeant, exquiras)neutiquam negle&is, leuem feftio-nemnouacula fecundum uteri logitudmem tentabis,cauens,ne altius quam f utifiwt uteri eftcrafsitiesjillam dimittas. Poft hanc alias duas, utrinque nimirum u-nam molieris,cum longailla reftos angulos conftituturas. Seftionum labra unguibus apprehenfa, inuicem modice dirimes: & cui'nam potifsimüm u- ß^r0' • teri partifoetus haereat, expendes: ut fcilicet a crafla ea, quam lienis fabricae comparauimus, fubftantia, uteri tunicam dilaceres, oris nimirum uenarum arteriarumque difruptis,quae ex utero in eam fubftantiam pertinent. Quum primum itaque fubftantiae huius amplitudinem connexumque ad uterum in ipfa diuulfione didiceris, eam cum foetufuisqueinuolucris utero eximes, fimul omnia pelui imponens: ut affufa dein aqua, fubuiridis Sc ater fanguis Sc liquor diffluere abluiq; pofsit: qui plurimus ex ea fubftantia, difruptis iam laceratisque uafis emanat :potißimüm quando illam comprimes, ac ueluti rurfus a foetus exteriori inuolucro abrumpere ftudebis. Non leuiter enim fubftantia ea uenit exquirenda, uaforumque per illam feries animaduerten-da.quod quum feceris, ac cultellis ab exteriori foetus inuolucro eam fubftan-tiam utcunque abraferis,foetum cum fuis inuolucris menfae imponito: & quae exterioris huius inuolucri fit forma fubftantiaque,expendito,urin a,qua? illi innatat, per foramen aliquod, aut feftionem, qua inuolucrum pertundes,emifla, Sc dein ipfo inuolucro diuulfo Sc inuerfo: ut interior ipfius fuper-fides in confpeftumueniat,ipfiusqi}§ cum interiori Sc molliori foetus inuo-Jucro nexus pateat, qui per umbilici uafatanquam expunfto duntaxat perficitur. Caeterüm dum exterius foetus inuolucrum ab interiori aufers, lo-tijque, quod tantilper dum foetus utero geritur, inter duo ipfius inuolucra colligitur, locum examinas, diligenter expende, num iduagum inter inuolucra pafsim diffluat: an uerö meatus, urinam foetus per umbilicum deducens, utiplerunque afagaci Natura faftum fuifle comperimus, ueluti in praelongam quandamueficam dilatetur: quae impenfe molli tenuiqueconftans membrana, exiguis uenulis obfita, inter duo uera foetus inuolucra complectitur^ farcimini non uulgaribus difle&ionumprofefloribus fuit comparata, Sc in foetus inuolucrorum clafle, etfi parum admodum tegat, commemorata . His non obiter expenfis, interius foetus inuolucrum perforabis. id namque totum iam fefe offert: atque quum impenfe pellucidum fit, prompte contentum in ipfo foetum,&innatantem ipii fudorem,fpe&andum probet. Longa igiturfeftioneeft diuidendum: ac extraftofoetu,emiffbque fu-dore,inuertendum: quo omni tandem exparte eius intuearis fabricam, um-bilicique uafaperite aggrediaris; Venam dico,& arterias, & meatum, quo foetus urina expurgatur: quae mutuo funt accurate feiungenda,ac rurfus ad rmhiliciuafi- inuolucra foetus referenda. Abfcifsis modo umbilici uafis, una cum foetus rumextmn. jnuo]ucris? &foetuinmenfam extenfo, a clauiculis per molles coftarum car-tilaginesad pubis ufque os feftionem, fed infiniftro magis latere, molieris, quae in thoracem, & peritonaei ufcjue cauitatem pertingat/ Deinde ab um- | f***' bilico uenam in iecur, 8c arterias ad fuos, quibus continuantur,magnae arte-riae ramos, Sc meatum urinam foetus educentem ad ueficae fundum, paruo admodum negocio,quum fcilicet nullo impedieris adipe,perduces,omnem- & 4 cfe« que foetus adminiftrationem abfolues.Nifietiamuifum eflethicunainqui- r*^ lj^66 rere,numinfoetu peculiaris aliquis proceflus*1 a uena caua ad uenalem arte- i aboin riam, Sc1 ab arteria magna in uenam arterialem pertineat. Quandoquidem 6 uerö F^LVRIC^t LIVEZ V. 697 ucr5 praegnantes mulieres uix unquam aci publicam anatom en obtinemus, hanc qua?adfoetum priuatimlpe&atfeftionem,inbrutis animalibus expe-rituri,eafubinde infcholisproponimus: quemadmodum Galeni etiam oc-cafione,totialioquinfe&ioni illa quoque adhibemus animalia, quibus (cripta ipfius in primis conuenire arbitramur. Atque ita ad acetabulorum examen,quum uterum muliebrem qualemcunque tandem traftabis, capra aut ouis, qua?non ita pridem concepifle colligetur,operi eft accommodanda: ut difTefto huius utero, finus illi appareant, quibus acetabulorum nomen ex merito, primoque a Veteribus fuit inditum. Tubercula uerö illa, ex quibus finusifti confurgunt, in uacca? aut capra? non praegnantis utero, quauis tandem ratione adaperto, funt inquirenda. Vaforum autem ab utero infecun-dinam pertinentium, & carnis illius qua?ipfis circumna{citur,inueftigati.o, in brutis qua? parturiam iunt proxima, recre tentabitur, & in mulieribus, & illis,quod ego hacinparte propofui, dilcrimen perquiretur, pari omnino ag-greflu,quo mulierem utero gerentem adminiftrari uoluimus. Haftenus itaque partium hoc libro defcriptarum diflecandi rationem abfoluimus, & corpus nobis praecipue propofi tum,in ea feftionis ferie reliquimus:ut ad cae-terarum partium, quas fimul modo non plene infpeximus, demonftratio-nem,neutiquam futurum fit inutile, quam ultimo fexti libri Capi-te;&penultimo fep timi,nos pertraftaturos promifirnus. LIBRI CLVINTI FINIS» andreae ^Acetabulorum examen» > ANDRE AE VE S AL II DE CORPORIS HVMANI FABRICA LIBER SEXTVS, CORDI IPSl'dVE FAMV.LANTIBVS organis dedicatus?ac mox in fronte figuras fibi proprias offerens,quo minus &hic quoq; eaedem figurse ua-rijs Capitibus pafsim pr ^figantur. PRIMA SEXTI LIBRI Fiqvzu. PRIM AE FIGVRAE, EIVSDE M'CLV E charačlerum Index«. < sen s figura tantam hominis in dorfi cubantis partem exfinlttro latere commonBrat, quan* tarn oftendend* thoracis ßdi fufificere arbitrati fumus, ^ib interiori ita^ thoracisfede,<& latenbus,ac dein ab aliqua colli regione cutem primum hic ademimus: ac dein mufculis, quicoftis obducuntur, refieftis, cotta-rum offa afuis cartilaginibus una cum pe Boris ofje hberauimus: coUarum oßibus ( ut int erfecandumfit) ejfraBis, coBarum cartilagines fur fumuerfus dextrum latus attraximus: ut thoracis cauitas, hancc^ interfi-f lentes membran*, &pulmo, reliqua^ in conJfeBum uenirent, qu* modo in charaBerum Indice fignifica* bmtur. Sinittri lateris coBarum indicantur cartilagines,una cumpeBoris oßejextrorfumJurJumc^ traB*. 3> jB Jntercottales mufculi, interualla cartilaginum occupantes. C, C CoUarum a cartilaginibusfiiunBarum offa. !Dy T> IntercoHales mufculi,interualla oßium adimplentes. E Clauicula hic nuda, atc^ in fuafede adhuc afferuata, cernitur. F ZJenamm, arteriarum, nemorum'^ in axillamperreptantiumferies. Cf Exterior iugularis uena hic, mox auulfa cutefecantibus occurrens. H,tf SiniBra thoracis cauitatem interdiuidens membrana, fuperficie ipfius pniBra hic conticua: quam etiam Z, Jfrt,TS[ & O indicant. I, I Septum tranjuerfum, eafitperficie hic apparens,qua (iniBram c duitatis thoracisfidem refficit. Sedes, ubifimBra interdiuidentium thoracem membranarum,ßpto connafcitur. E H Vena (iniftro p e tloris oßis lateri exporreBa, & tandem inJuperiora ai dominis dißributa. *H Arteria finißrope Boris oßis lateri exporreBa> & (tmiliter ac uena JxC infignita, abdominispetens fitpenor E COUVOTllS jpß codYcldth cdrtilagimbus, ab utrifq^ thoracem mterßcpientibus membranis liberauimus^furßumq^ deduxi-mus, ut illius interiorßperßcies obma ejjet, O* membranarum earumfabrica accuratius adhuc quam in pri' md figurd exprimeretur. 'Teflons os,una cumcoßarum ipficommißis cartilaginibus interior,Jeu thoracis cauitatemJj?e8amßperßcies. *B, C T)ua uena,amgulo peßorü os petentes, 6^ ad elatiorem abdominis ufy fedem excurrentes. T), E T)ua arteria, uenas nuper commemoratas ad umbilici ufij^ regionem concomitantes. F Cflandula fub elatifiimape flor'u oßufiede in lugulo repo fit a, uaßrumcy difiributiom praßefla. Cr, Cj Dextra mebrana thorace inter diuidentiu membranam fedes, qua dextropeßoris oßu Uten adnaßebatur. // Di fla modo membran# dextra,ßupulmonemße flansßperßcies. J I) 1 Smiflramembrana thoracis cauitatem mterdiuidentium membranarum pars, qua ßniftropeßoris oßu laten anteßeflionem connataßuerat. Dißx modo membranafimslraßu pulmonem reßiciensßuperßcies. L, L Interuallum indicatur inter duas thoracem interdiuidentes membrana* inibi conticuum, ubi humanopeflo* ris oßi continuantur. JW, JfrC Hac protuberans regio, cordis indicatßtum. cor enim una cum ipßus inuolucro immotum,inter membranas thoracemmterfipientei hic collocatur. ‘Pulmonisgibbum,fiedesue coBu contermina indicatur, neutra namq3 ex parte pulmonis partes in latera re-ßeximus. TJ er um 2V &* 0 duas fibras dextra partu pulmonis mßnuantilSl quidem elatiorem,0 uerohu-miliorem.at^ ita etiam mfiniHro latere P quidem elatiorem, i9 autem humiliorem proponit. 71, H Septi tranfuerßßdes,quam a mucronatapeßons oßu cartilagine hic S mßgnita, O* dem a cartilaginum qujt S. peßoris oßi non coarticulantur, mucronibus, Uber aut. 7, TJ Cutu deorßumab antenori thoraci*{ede euerßa, eaqßuperßcie conßicua, qua mußulis obducebatur. TERTIA SEXTI LIBRI FigVR^. m TERTIAE FIGVRAE, EIVSDE M'CLV E characterum Index«. Q^roN i sA m duapr ace dentes ßgura, cor du ac pulmonis ßtum abunde mdicant,prafint emfigurant ( uti &ßubßequentes umuerjas) tanquam e thoracis cauuate euulßm dehneauimus: nefi(ingulufiguris trun cum corporis appinxißemHs,negociumfrußra operofius redderetur. Tema itdq3 figura,ademptis modo membranis thoracem inter dimdentibus,cor fiio ueflitum inuolucro tontitoet, una cumpulmone, &fiptitranßuerß portione,cm m hominibus magna amplitudine cordis muolucrum connaßitur. Hic uena caua portionem fiurßum conßendentem, & magnam^trteriamprafcidimus, tanta duntaxat uafi-CB. rum cordis aßeruat a portione, quanta ipßus muolucn origine oHendendaßußficit. ubi emm hic aßnpß, illic inuolucrumpertmacißime caua uena & magna arteria & uena, artenah adnaßitur, ab illu uaßs non fiecus C. quam a cor de,toto illo mteruallo abfiedes, quod a BadCpertinet. C enim cordu baßsfide regione ue indicat. D,E,F Cordu muolucn antenor fedes, cordu figuram nuci pinea non admodum abßmilem reßrsns. X> enim & E baßmnotant,Fuero mucronem* qubF VVMUTXI F^lVKlC^i LIZEZ VI. ^ g ^lb F ai (jfides infignitur, qua cordis inuolucrumfipto tranfuerfio in hominibus,ficus multo quam in canibus adnafcitur. Geterum uenula hic in cordis inuolucro conJJ?icua,non cordts,at ipßus inuolucrißntjdndm(fe in hominibus tam crajjum ualidum£ uißtur,ut cordis color fer illud uix tranfyareat. H Septi tranfuerfipars. 1,1 Septi tranjuerfi nerui. L, Jrf, 2V, 0 9ulmo, atfinguli char atteresfingulas humanipulmonisfibras lobosue inßnuant. QVARTA sexti libri Figv a V ARTAE F I G V R AE, E I V S D E M'CLV E characfterum Index. H^a c figura cordis inuolucrum longafiBione diuifimus: idt| in latera deßeflent es, cor & cordis uaßt an terioriipfirumfide deteximus3corde intenm immoto. Sedes, qua cordis inuolucrum, cordis uafisfupra illius bafim continuatur, adnafcitur ue. *B,3 Cordis inuolucrum, ab anteriori cordis fide in latera reflexum. C,T),E Cordts anterior fides.ac C quidem &* T> ipfius indicant bafim, E uero mucronem. F Vena caua. ^ ^Arterialis uena. - H Magia arteria. Venalis autem arter ia,ni fi corde in dextrum latus (utifexta c flendit figura) reflexo, nulU ex parte conßicipoteÜ. 1 Dextra cordis auricula. - , Sinittra cordis auricula apex. L, L Vena ac arteria, a uafis bafim cordis cingetibmpronata, atq3 hucexpofierioricordis fiede3adeo^ finitiro ipßus latere antrorßim reduBa. M, *N, 0, T Sulmonis indicantur fibra,lobi'ne. Septi tranfuerfi pars, 4 pp aVINTA ^NZ>. V'&SUiH Z) E COR? OZ IS QVINTA SEXTI LIBRI FigVRU. mm 'dVINTAE FIGVRAE, ET IPSIVS charačterum Index* P i^^iE s e x s figura> una cumpulmone cor exprimit, ab ipfius inuolucro iamßflionisfirie penitus lihe rum: ac inßniHrum latus in hoc reßexum}ut uenl,m ‘Pulmonis indicantur fibra. n>o Septum tranfuerßitn. , SEPTIMA SEXTI LIBRI FiqV 7LA. PP * SEPTI/ 7Q 4 eRat. QJR Crafiitiesfubflantia dextrum cordis uentriculum confiituentis. OCTAVA SEXTI LIBRI F/fiUR^A. OCTAVAE FIGVRAE, EIVSDE M'CLV E characterum Index* ita diHenderim,ut membrana ipfius apte in confieRum ueniant. %*A Uem cauxportio,tugulumpetens. D ^Arteria magna caudex. C, D Vena arterialis orificium. Verum finguli charaReres indicant jingula foramina ramorum, in quos arterialis uena caudexprimum difcinditur. E,F,fi Tres membrana, arterialis uena orificioprafiRa. tf, tf Cordis uentriculorum notaturfiptumffiufiniHrum latus dextri cordis uentriculi. atqi ita hic uniuerfa dextri uentriculi cordis cauitas in confieRu eR. / Vna membranarum uena caua orificio adnatarum. K. Dextra hic pendet cordis auricula, adhuc muerfa, & cum cordis fiibfiantia,cuiproxima eR, refiexa. NONA HVMUVLI FsAVRICU L12 EX VI. NONA SEXTI LIBRI FiqVKsSl. NONAE FIGVRAE, EIVSDEM'aVE charačlerum Index, ■ ^P s e n s figura cor refirt, cui umfeßio ex arteria uenalis orificio ad c or dii ufy mucronem ita in~ duBa eB,ut uenalis arteria orificium fimulcum fmifiro cordis uentriculo diBendatur,apparentibus una mem hranit illi orificioprafieBis, &inuerfe cordis finiBra auricula, ut &* hac internam ipfius faperfiaem oBen* deret. ^ Magna arteria caudex. o jB Uena artenalisportio. v- C, C Venalis arteria orificium. 2), T> Protuberans in uenalis arteria orificio circulus. , E,FDua uenalis arteria orificioprafeBa membrana. gi g für* ab humiliori diBarum membranarumfede deorfium adfiniBri cordis uentriculi lateraprotenja. HltfCarnea cordisfubfiantia,eas quas modo g & g infigniuifibras ample Bens. 1 SiniBra cordis auricula, introrfam inuerja. Septum cordis uentriculorum, autfiniBri cordis uentriculi dextrum latus. L HacfiniBri uentriculi amplitudo ad magna arteria orificium confiendu. Jd3M Subfianua cordis, quafiniBrum ipfius uentriculum confiituit, craßities. DECIMA SEXTI LIBRI FiqVR^A. DECIMAE 7oS zjesulu, t>e cozpozis decimae FIGVRAE, EIVSDEM'avE charactcrum Index, T)ec i MsA figura> idem cor,quodinmoxpracedente,proponitur. uerum hic amplius exfiniBricordis ventriculi dextra elatiorij^fide fe Bionem ad arten* magna camtatem ufy duximus, ut dißento quo<^ cm orificio, tres membrana illiprafieBa una condicerentur. ^Arteria mdgna orificium. *B,C,T) Tres membran#,in arteria magna orificio obuia. uerum harum trium (uti inter dijjecandu crebro fit) una* cui *B injcripfimussper medium diJJeBa efl} <& utrim^ altera ipfius pars condicitur. JE, F ^Principia duarum coronalium arteriarum. Cj Coronalis uena &* coronalis arteria hic apparet portio per tranfiterjum dijcijja. tf ^Arteria uenalis orificium, h Ki Dua membrana, uenalis arteria orificio appofita. I* Simflra cerdis auricula introrfim inuerja. Fibra ab humiliori membranarum aduenalis arteria orificium occurrentium fede,adfinittri cordis uentri-culi latera pertinentes. 'N" Carnea cordisfubfiantia,diBas nuperfibras adaugens,ampleBenscy. O ‘Tortio uena arteriofa. Cordtsßbßantia craßines, ubi hacfinittrum cordis ejformat uentricuhm. 2t Cordis uentriculorumJeptum,autpotius finiÜriuentriculidextrum latus. S,S Hic ad arteria magna radicem dura & ueluti cartilagmofa cordis uifitur fubftantia, qua quibufdam animi* hbus euadit ojjea. VNDECIMA ®SEXTI LIBRI FigVR^4. VN DE CIMAE FIGVRAE, EIVSDE JVfO.V E characfterum Index, JfiAB c figura integrum alias cor per tranjuerjum dijfeBum oHendit, ut cordisfubfiatia(ecundum ipfius tientriculos crafiities in confyeBum ueniret, unac^ uentriculorum quafieffigies &prattantiaproponeremur. Caua uena pars. % Dextra cor du auricula. C x^trteria magna caudex. 2? Vena arterialis. jß SiniBra cor du auricula,cuiportio appendet uenalis arteria. ^i c haraBerest cordis bafim infinuant. F Cordis mucro, g, g Dexter cordis uentriculus. SimHer cordis uentriculus. J, 1 Septum cordis uentriculoru:aut ea cordis pars,qua dextrum latusfmiftri umriculi confiituit,ac in dextrum uentriculumprotuberatjillmfiniHrum latus ejformans. DVODl/ HVMUKI MVER VI. DVODECIMA SEXTI LI22LI FigVR^. 707 D VODEČIM AE FIGVR AE, E I V S- deniq? characterum Index* 9 s e n r 1 figura,anteriorpulmonis fides,aqua cor cumififi'conterminis membranisprafieBum fuitjelmeatur: qiu inferiori,t erram^fyeBanti bubuli pedis fidi non admodum imagine abfimilisuifitur. ^ Stomachi, quo cibus in uentriculum finur,pars. Ksityera arteria trunci portio, C Vena arter Ulit. T> ZJenalis arteria. Et F, (j, //' Quatuorpulmoni*fibrae,fiulobi. ZJerum Cj & hfpnuatm pulmonis Je dem indicant, qu. VESLAL II, T> E COR? ORIS \ dVAS PARTES RERVM OPIFEX AEREAE fubftmtidč refidendx fabrefecerit,& qux priuatimuitali Ipi* ritui fiibminiftrentv Caput u V AVM affabre corporis noftri architeftus, cibi potusq; organa extruxerit,quemque ipforum ufus & aftionis gratia numerum, litum, formam, conexum & fubftantiam denique lingulis largitus lit, quintus liber no perrunftorie explicuit.ac proinde prae-fens infirumeta aeream,quae continuo defluit, fubftantiam reftituentia, & calorem innatum recreatia,opportune complefte-tun Quod autem omnes relpirationi pul-fuiq; famulantes particulae, in horum claf lem collocadae ueniant,cuiuis perfpicuum eile arbitror: & minus quoq; relpirationis ac pulfus ufum (quoad nobis animae fubftantiam ignoratibus,hunc nolle datur) quenquam modo latere exi-ftimaunde etiam nunc in illorum ufu explicando,non eft diu haerendü: prg-cipue, quum in lecundo libro, ubi relpirationi fubferuientes proponebantur mulculi,&in tertio, dum arteriarum munus recefebatur, de relpirationis & pul/usnatura ufuq; nonnulla pertra&auerim.Abfolutam namq; horum tra-(ftationem neq; illic,neq; hic aggredffnda duxi:quod hanc priuatos,eofdemq; complurimos libros exigere,Galenus nobis abunde oftenderit. Quando in-Ipiramus itaq;, omnibus corporis partibus fecundum naturam fele habentibus^ caloris ingeniti (quem Galenus animam, aut primarium laltem ipfius inftrumentumefle tradidit) qualitate, nulla occafione adau&a,tunc aerem per nares diftenti thoracis beneficio attrahimus: cuius portio ad cerebrum, Qui aer inre-fj>iratione dige ratur, cordis^ oüpßjubmi- quum per* ocfaui capitis olsisforamina, quibus praecipuae olfaftus organo- d s fi.ap. wjit jjur — t) - I * * I G •• ui* funčiionis rum partes meum bunt: tum etiam,atq; id magis,per meatus pituitam ex ce *bb-iA enumeratio. rebro ad fauces deducentes, aflumitur, Ipiritum animalem nonnihil enutri- b\zfi.ub. te curat, ad tura. Verum copiofiorpernaresattraftiaerisportio,examplisnariumd fora-ckuconem. rninibusin fauces fecundum pofterioremf gargarij ledem ducitur, nonnihil c\ fi,dpi ab illo temperata. Hincf in laryngem,& dein per totam afperam arteriam in frequentes ipfius per pulmonis lubftantiam propagatas fobolesfertur.Poft- Utmu quam uerö aer ab hac lubftantia cordi quodammodo praeparatus eft,aguena- jj lis arteria furculis, pulmoni etiam intextis, ex alperse arteriae ramis elicitur: «/mm. &inh liniftrum cordis uetriculum delatus,tenui admodumq; feruido,quem cor inibi continet,fanguini corftilcetur.Huius aeris qualitate,contenti in hoc f in figuri uentriculo caloris qualitas euentilatur,fubftantia autem caloris (quse aere & ^itxpri fpirituoli fanguinis exhalatione confiat) iftius aeris fubftätia enutritur. Qjiod mente c^p. uero uelut fuliginofum ex hac peculiari cordis funftione congeritur, rurfiis ficfßgZ per uenalem arteriam in pulmonem ablegatur: & ab alperae arteria? propagi s 2 &C*P* nibus exceptum,una cum reliquo aere, quem exiliis arterig uenalis germina, tanquam cordi ineptum,non attraxerant, denuö per afperam arteriam,8c h & l2f D* ryngem,faucesq,-, & nares,concidentis contraftiq; thoracis opera,educitur. Huiulmodilaneinnaturalirelpiratione,aeris duftus perficitur: in non natu- &in l0' rali uerb,aer potißimiim per os attrahitur,efferturq. Vocamus autem uulgb non naturalem relpirationem, qua alterius quam temperatae caloris innati qualitatis nomine utimur: ut quu ea qualitas aliqua excaufain eum modum increuit, HVM^tKI F*4BHCU LIBER VI ?o<> increuit, ut per nares allatus aer homini non fuffidat: aut quoties exufflatio-nem, uocem, eiusq; generis reliqua, ad quae lecundario refpiratio famulatur, tentamus. Ab aeris fubftantiain liniftro cordis uentnculo fanguiniibide coti i tofe.a. tento permixta,uitalislpiritus conficitur: qui exhocuentriculoin’magnam wafLcap. arteriam una cum fanguine impetu ruete ac feruido diffufus, per uniuerfum w Ub.3- corpus fecundum arterij fene digeritur,et calore fingulis membris priuatim innatu reficit,temperatq;, quod ipfius diffufum eft inftauras, haud lecus fane atq; membrorüfubftätia ä fanguine per uenas adduftoreftituitur. Et quem-k Patet in admodum refpiratio, & (anguinis ex dextro cordis uentriculo in finiftrum 7fig-cr s- aftumptio^quantumuis interim haec nobis fit. obfcurifsima) cordi ad ui talis fpiritus, calorisq; natiuirepofitionem faciunt: fic pari ratione materia a fini-tiro cordis uentriculo per arterias reliquo dedufta corpori,aliarum partium fpiritum & natiuum calore recreat. Atq; huius etiam occafionis gratia idem Qefyirationii pulfus &refpirationis ufus cefetur. quod enim infpiratio materiei infmiftro cordis uentriculo repofit£ praeftat, id reliquis partibus in pulfu arteriarum di * mntm' latatio largitur: expiratio autem, arteriarum contraftioni correlpondet. At quibus organis,incredibili diuinaq; artificis ui fabricatis, h^c omniaperfician tur,quaq; ratione haec admiranda Naturae opera compleantur,iam ordine enitar perfequi: ea intenm non repetiturus, quae inprimolibro de thoracis ofsibus, Sc afperae arteriae cartilaginibus, ac in fecundo de eorundem mufcu-lis, &in tertio de arteriarum conftruftioneneceflario perfccutus fimi. Quapropter ut in libro hunc praecedente, ä peritonaeo fermonis cibi ac potus organorum initium opportune inftituimus: ita quoque & hic a tunica coftas fuccingente, non immerito inftrumenta aereae fubftantiae nutriendae dedi-cata,aulpicabimur, DE MEMBRANA COSTAS SVCCIN- gente* Caput 1i* ^/l n d o idem c otta*fuccmgens tunica, aliud nihil quam membrana eB, ne^ ita integre a cosht, ac peritonaeum ab ipßcofflmiß'zs mujculisyliberari poteH' eius imaginem aliundeßtmere non licetj^uam ex figuris internam thoracis amplitudinem fuperfic ' ‘ ’7 ' ' ~ mujculorum tabulatae in oßiumfigunt tlU^mbus ptm aeemmom libriprimi, & tresultim# eiufdem VNICAE membranaf'uecoftasfuccingetis,acwreftoKws »»,»crß- Graecis,uulg6 autem pleura; difta?, fitum,ipfius nomen indicat.haec namq; omnibus coftis (praeterquam duode- gUri/““'*' ama?, a" fepti trafuerfi implantationc prorfus occupata?) praeterea & toti peftoris ofsi fubtenfa: thoracis uerö uer-tebrarü corporibus, & fuperiori fepti parti, thoracis amplitudinem refpicienti,obdufta,figura magnitudinemq,- totius thoracis cauitaticorrefpondentadipifcitur, Pertinet enimparteipfius pofteriore,d prima thoracis uertebra deorfum ad undecimam ufq;, e cuius re i imfc. gione fepti pars arteriamb magnam tranfmittens, confiftit. anteriore autem 5 ipfius parte,a iugulo ad humillimam ufq; peftoris olsis fedem,cui (eptum in -nafcitur,deicendit.In lateribus uerö,a prima cofta ad fuperiorem fepti fuper-nciem,quam thoracis cauitatetnrefpicere diximus,fertur, hanc quoque uni-uerfam, ut & reliquam thoracis cauitatem,fublinens. Ha?c itaq; membrana, perindeatq; thoracis cauitas, figura admodum uariat. Superiore enim parte, ut & thorax,angufta eft, ac uelut in acutü definit: inferiore uerö partelatior quam lu- ‘emjj expnmentim: cmujmodim primis occurrit octaua omnia thoracis ojja fimulproponuntur, ut du#priores Gb libnfigur*. yio ve skalil ide cor? o ris quam fuperiore exiftit.at in lateribus,thoracis quoq; modo,latior quam inferiore /ede uiiitur.Dem anteriore parte breuiorefbpofteriore autemmulto ' longior,ad obliqui fitus fepti rationem,exiftit. nam ä peftoris ofsis mucrone, ad undecimam thoracis uertebram obliquo admodu inceffu pertingit. Rur-fus anteriore parte, ut &in lateribus, membrana haec exterius, quemadmodum & thorax ipfe,gibba uifitur: at pofteriore fecundum uniuerfam thoracis longitudinem,uelut ad internam ipfius amplitudine,imprefsionem, thoracis ritu,obtinet,idq; uertebrarum & radicum coftarum ratione. Vertebrarum enim corpora in thoracis prominent cauitatem: ut 8c coftarum radices, quae a uertebrarum corporibus retrorfum tantilper refleftuntur^ donec de-Memlranahu nuo uerlus anteriora deorfum procedentes obliquentur. Interius omni ex parte laeuis, 8c ueluti aqueo humore perfufa eft: praeterquam ubi proceflus earum ad alia* quofdam membraneos exporrigit,ex quibus aut alias educit membranas,aut f anes nex w. corpUS aliquod fibi colligat.Fit autem id praecipue fecundum uniuerfam po-fterioris fuae partis longitudinem,ad uertebrarum nimirum progref!um,ubi c interfepientes thoracem producit membranas, &dafperam arteriam/ fto-c lku> machum/magnam arteriam, &s fine coniuge uenam firmat, &fibijpfi uin- /?.g,g,h* culis conneftit, illisq; afcititias tunicas offert. Pariter fe habet fecundum ofsis K* pe&oris, & fepti quoq; a peftore ad dorfum ufq; duftum, ubi interfepientes/iüiblT thoracem membranae illi cotinuantur. N{>nnunquam,haud fecus quam pe-ritona?o,internae huius membranae fedi adeps durior adnafcitur: idq, praeci- c. pue,ubiuertebriseftpropinquior,quaq;ipfiusinfignioresuen^porriguntur. ^bcJ‘ v -» •<> ^ i «•» J M .li. — 1 ^ «t. ^ ^ Ä . - __ -_ _ — „ 1 r* in canibus, füibus & fimijs,adne8:it. Hoc enim non femel obferuauimus,idq; potifsimum in laeuo latere,non quidem ad coftas duntaxat,uerum & ad fepti quoq;h partem pulmoni uicinam. Praeterea in hominibus priuatim,qua haec h * fcu membrana thoracis cauitatem fiiccingens, fepto obnafcitur, cordis inuolu-ad v‘ crum'magna amplitudineipficoalefcit,cötinuaturq;,haudfecusquämfiid i ?fig-iG hinc non minimam fui initij partem duceret. Porro haec membrana fuperfi- ad f* cie externa, quod undique adiacentibus partibus adnafcatur,afpera,inaequa-lisq;, inuicem conexarum membranarum imagine uifitur,uix aliqua tamen pinguedine inibi obduäa. Quanquam interim non omnibus partibus aeque pertinaciter connata haereat, ualidiüs namq; coftarum ofsibus ac cartilaginibus, membranaepeculiariterunamquamq; coftam inueftientis (cuius mox meminero) interuentu adnafcitur,quam * internae intercoftalium mufculo-rumfedi.Sic quoq; fepti carnofae parti longe remißius quam neruofaecom- (ecunim • > v ? Jr i -t r • i i r, tertiu G-naeum fuperante: uerüm fimiliter ac ipfius quoq; pentonaei,huiu$ fubftantia ad dorfum L1BEK VI.- ^ ‘ 7« ad dorfiim durior quam iuxta peftus lentitUr:q'uum fcilicet ipfius origo ä uer rmcfium. tebrarum ligamentis,illarum corpora conneftentibus,potifsimumpendeat* Porro ucnis ac arterijs &neruis quoq; abundat, ac primum quidem in pofte- v riore parte ipfi uenacöiugis expers adnafeitur: deinde 8c magna arteria.in lateribus uero fubtenfas habet longas, neq; eas ualde graciles uenas & arterias* t ifig-B, qucefinguliscoftis exporriguntur. Priore autem parte/ uafa ipfi incumbunt, c,d,e. fu5proris ofledeorfum ad abdominisfuperioraprorepetia,&:ramos ineo -ftarum cartilaginum interualla digerentia.Neruos quoq; cötingit quam plu rimos: quippe in iugulo tranfmittit maximas fexti paris neruorü cerebripor tfig.capiti tiones,quceinpulmonem,uentricuIum «Sciecurdiltribuuntur/ neruosq; re-rJt£Q_n' currentes germinat. Deinde etiam ibidem iter,uti diximus,praebet fepti“ ner quis, ä quibus innumeras (oboles membrana haec mutuatur, qua feptum luc-X %faln cingit. Atq; hos quidem neruos intus compleftitur: exterius autem* magni, tur xfixa, ij Jemq; una ferie ad fingula coftarum interualla dedu£H,fimul cum uenis ar~ cundumfco terijsq; ipfi attenduntur.Praeterea inpofteriori fede utrinq; illifubtenduntur ftarum du- fextJ[ parfs neruorum^ propagines, coftarü radicibus exporre&ae, ac tandem y Ä in nutritionis organa difFufe. Ceterum praeter hanc membranam,coftas s^keom' x hb. 4 ai- thoracem'ue fuccingentem,fingulis collis3 alia peculiaris obtigit,quam Grse H\nitur. cos alteram fuccingentem coftas membranam uocaflereor. Tale enim quid * in libro de Conftitutione artis medicae Galenus,morbi lateralis Ipecies fubdi bi ddmea- uidens,indicare uidetur. Eft autem altqr^ haec luccingens coftas membrana, mZTrana inuolucrum, quod omnibus propemodum ofsibus comune cenfetur: ea ni-fit oßi ob- mirum mebrana,quam,quod os ambit,circumofifalem nucupamus. Quem-o/S^-ar- admodum enim oflahuiufmodi membrana obeinguntur, ita quoq; & fingu cunfcripti- lae coftae orbiculatim ipfas ambientem membranam obtinent, peculiare ni-°ne Pd7fit. hilab eiufmodi caeterorum ofsium membranis fibi uendicantem: etfi Galenus interim externa? tantum coftarum ledi illam uideatur afcribere,eamq; nonunicuiq; coftae peculiarem. Caeterum thoracis cauitatem fuccingens ob- ^ linensq; membrana, omnibus quae thorax continet, inuolucrum quoddam euafit. unde etiam ab ufu tunica (uti a fubftantia, membrana) difle&ionum ßta tonßrtt-t rfig.UK peritis uocitatur.Ad ha?c,ipfa quoq;,ut & ’ peritonaeum,ijs omnibus qua? am s,mUr*iih uZ pleftitur organis tunicas exporrigit, eademq; firmata colligat. Quod autem c.d. cum thorace diftendatur,ar&eturque, neminem ambigere arbitror, thoraci enimundiq; adnata,tali conftat fubftantia, qualis&inuolucriloco habetur commoda,ac fimulleuis fequaxq; eft. His accedit,quod pratens membrana fepto tranfuerfo tenui, fed robufto interim,opportune fafto,non inefficax ro *tbuC' kura^lungat: &ipfo,ut8cinbintercoftalibusmufculis,membran^mufeu 4' ,E’ lorum uentrem ambientis uicem abunde gerat: quanquain 8c propria mem branam intercoftales mufculi aliorum mufculorum modo oblcure fortiri ui deantur. Cseterüm uenae & arteria? &nerui, quibus haec membrana committitur, etiamfi ad ipfius nutritionem &fenfurn ufui fint: non tamen eius prascipue gratia,fed uicinarum partium,illi adeo frequentes attenduntur, un de etiam ipfi crebrior cum magna tenfione,pun£tiliq; cruciatu,ut & cerebri, membranis,inflammatio oboritur. DE MEMBRANIS CAVITATEM TH O-racis interfepkntibus. Caput 111. M e m t n s thoracis cauitatem interdiuidetites, non aliter oculis ßihqcere potuimus, quam id prima & fecunda figurapraflare ttnatifimm. MEMBRA- 7 T2 Interjepicti'um mebrnnarum mmenclatura. Numerus. Situs. H C figura trungulm ilLe, que htc deftnbimns > proponitur, li-nectf ßriatim numeri charaEieribus notata* exbiLens. iAND. VE SuA L II, VE COR? ORIS EMBRANA, quam fuperiore defcripfimus Capite, uniuerfam thoracis caüitatem fuccingit, fublinitque. at "membran^quasGreci c^ 7mfCt pti tranfuerfi longitudinem pertingüt, & a tota peftoris ofsis longitudine ad Form*, thoracis ufq; uertebrarum corpora exporriguntur. Atq; his etiam terminis Magnitudo, membranarum amplitudo circunfcribitur,quae triangulum quodammodo ex insequalibus & obliquis lateribus coftis'ue cöforma-tum refert.una enim cofta, quae & breuior eft, äiugulo fecundum pe&oris ofsis longitudinem ad eius ufq; mu eronem, & fepti hic conexum fertur: fecunda uerö hac longior, aiugulo fecundum dorfidu&um ad undecimam ufq; thoracis uertebram procedit: tertia,longitu dine in ter illas media, ab ofle peftoris fecundum fepti longitudinem decliuis jQuo paHo in- ad dorfum defcendens,duas priores coftas cömittit. Membrana? iftae in mu-terfipientesme tua Jj^tia 8c coitu plurimum uariant.fecundum dorfi enim longitudinem, bran peftoris os illic arftius euafit,ita quoque dextra membrana minus inibi a fi-niftra remouetur. Haec membranarum difiunftio fenfim fecundum ofsis pe&oris longitudinem defeendes, capacior redditur, & perinde ac os ipfum dilatelcitradeo, ut tanta in homine hic membranarum confurgat diftantia, quanta undiq; peftoris ofsis cernitur latitudo. Caeterum qua membranae fe-pto tranfuerfof comittuntur,omnium maxime inuicem abfcedunt,inibi tan / tam efformates cauitatem,quanta fepti tranfuerfi membranei circuli undiq; efts latitudo. Cauitas haecin hominibus nihil prorfus comple&itur, praeter cordishinuolucrum, ipfumq; cor, &uenamcauamfeptum penetrantem: & \ 3^.c* Qu\d inter me Jejn 'm pofteriore inferioreq ue fede' ftomach u m,fefe hic a dextra corporum DjE’F,a ifrantti interie- i - r i 1 C ' r • Tu f' dein fiautsrepo- uertebrarum regione iubieuantem,ac cum attentislpli neruis perleptum tutetur* natur. tranfuerfum ad elatius uentriculi orificium contendentem. In canibus uero, Sc reliquis animalibus,longius peftoris os, longioremque thoracem pofsi- lib.Ja,b, dentibus, cauitas haec multo capacior uifitur, nullis membraneis fibris ob-du&a. Dein eius bafis a cordis inuolucri mucrone multum, fecus quam in im /&** hominibus, diftat. & illa quoquein diftis animalibus pulmonis lobum con-tinet,qui fiibfterniculi & manus cuiufdam inftar cauam uenam häc pro- ub.r> gredientem fufFulcit. Hoc enim homines, quum breuioridu£lu ipfis uena quam illis animalibus ducatur, carent, quanquam Galenus, ex fimijs 8c canibus coniefturam faciens,hunc lobum etiam hominibus tribuerit. Praeter diftantias, ä membranis ? qua dorfo, pečtori &fepto committuntur, efforma- HVM^i’RI F^A’BRIC^A LIVEK VI, 71? efFormatas,alia occurrit illi quae feptocotinuaeft,quodammodo comunis,& ad cordis effigiem extru&a. Praefentes enim membrana:' in ipfärum medio cordis inuolucrum, & in ipfo cor, uti diximus, compleftuntur, & pro h uius i.fig.ut moleformaq; dextra membrana ä finiftrain thoracis cauitatis latera' abfee-fig.m, m. Jjr H1S jri‘" medio nulla,nifi perquäm raro, adriälciturpineuedo:" exterius ue- mifig.L* i • r • • • i r * ■ v * v pientium me- ij. rö qua quaeq;fuam thoracis relpicitcauitatem,multol£pe,ac praecipue in ho iran4mni Co ni^2' minibus,adipe abundant,adeö ut° omento quibufdä partibusfimiles, Sc pin- ftitutionemfa 0 ifig.li.r guiores interdum uideantur.Pr^ter adipem, ipfis adnafciturP glandofum cot* er ro?^ pus,uaforumdiftributionibusiniugulopr^feftü*4 Venisquoq; acarterijsab- fig.ciuf.u. undant,fed tenuibus, ac illis quae per omenti mebranas digeruntur perquäm fimilibus.Venae quidem non acaua, ubi feptumpermeat(quanqüamitaGa rumMl/i- o.ctq! lenus docuit )initiumducunt,{edpotifsimum ab illis quae deorfum aiugulo fig.cd*6u. peftoris ofsi exporriguntur. Illae enim uen^ ac arteriae fecundumKarü mein ie argument4 ,Mthic f branarum ad peftus connexü. defcendentes,in progreffii furculos difpergunt m, exanterionb.inpoftenorapertinentes.Deindealiquot foboleshis membra- Hip.O* PUt. u.ifig.b, nis £ uena coiugis experte offeruntur. At prf ter has plerunq;, &potifsimüm ißg’°P% in hominibus,“ alia notatu digna? crafsitudinis diugulo fecundum utriufque hb.; f, f. membranae longitudinem deorfum ad feptum ufq; deducitur uena,fepti ner MfmM. uo concomitata.Septi enim tranfuerfinerui externae membranarü fedi adna ti,deorfum protendütur,aquali fere interualloapeftore&dorfo inprogref-fu diftantes. Atq; hi folum nerui cum uafis & adipe" externa3 membranarum Interjepicntii* regioni,quae pulmonem re{picit,adnafcuntur,eaq;laeuis quodammodo,& aqueo quafi. humore oblita uifitur: interdü etiam aliqua ex parte pulmonem nexus, y xfi.L,l. adnatum pofsidens/ Interna uerö membranarü fedes undiq; afperaeft, tum propter fibras membraneas, quibus inuicem membranae comittuntur, tum eas quibus ualidifsime cordis inuolucro adnafeuntur. Mebranae iftae ea mem 0rtm brana qua coftae fuccinguntur aliquantulo tenuiores exiftüt, ab hac omnibus illis fedibus quibus ipfi committuntur exortae, primarioq;ufu in hoc creatae, ut cordis inuolucrum, ac proinde ipfum quoque cor, ne deorfum ac retror-fumconcidat,infuafede contineant.id enim(&fiabalijsminimeanimad-uerfum fuerit) uiüorurfi Sc mortuorum feftio luculentifsime (fianimu mo do adhibueris )oftendet, quacunque ratione has membranas aggrellus fue-ris.Deinde ad uaforum fecuriorem duftum auxiliantur: &poftremo ex uni-uerfa thoracis amplitudine duas efficiunt cauitates, qui ufus haudquaquam minimus cenferi debet: quandoquidem huius beneficio altera thoracis caui-tate ex uulnere pertufa, 8c pulmone hac fede propter aerem per foramen in-gredientemamotu ceffante, altera cäüitasadhuc illaefa animali famulatur, quemadmodum in uulneratis hominibü%& e üiuis brutorum feftionibus frequenter difcimus.Num autem ab his membranis,an uerö ä membrana co ftas fuccingente organa in thoracis cauitate repofita, afciticias tunicas inuo-lucraq; mutuentur,hic contentiofe haudquaquam difceptandum duxerim: quum plane idem ufus, quod ad eiufinodi tunicas uaforumq; connexus fpe-ftat,interfepientium membranarum 8c membranae coflas fiiccingentis cen fendus ueniat. Praeterea neutiquam inueftigandum eft,num praeter membranas fingulis coftis perinde ac reliquis o fsibus orbiculatim circudataš, una tantum in uniuerfo tnorace coftas intus fuccingens fit membrana, quemadmodum eam defcripfimus:num uerö duae fint ftatuendae: ut una quide dex-tra eflet,ea fcilicet quse dextram thoracis cauitate fuccingeret, una cum dextra interfepiente membrana:alia autem finiftra,quaeibidem thoracis cauitati qq obduce- 7j4 ^iüä>. V E SA Lih E CORfORIS obduceretur, Sc eiusfedis interdiuidentem membranam fimul efformäret. quödprorfus non eflet abfurdum,efietcp peculiaris differetia, qua fuccingens čoftas membrana ä peritonaeo diftingueretur,quum id unicum reuera fit:illa autem tunc duplex haberetur,quemadmodum etiam Galenus libro lep tirno de Adminiftf andis feftionibus utcunq; manifefte cenfuit. DE ASPERA ARTERIA. Caput. 111 U Ad ffeBandam affer* aneri* harmoniam inprimis conducunt figura trigefimioBaui Capitis libri primi,dein eaeju* mgeftmoprimo Capiti libriJecundipraponuntur. N TERTIO libro,ubia arteriarum e corde initium pe" tentium compleftebar feriem, traditum eft, quf arteria? cuius hiftoriam modo aggredior, (impliciter quod aerem continet, arteria u et eribus primum fuerit appellata, & qui temporis fuccellu,quu &uafa uitalelpiritü langui-neq; impetu ruente ex corde deducentia,&inuenarunu mero no amplius habita,arteriae etiam nomine donarentur, haec quidem uala laeues arteriae,illa uero alpera,ab ingquali qua coftat fub-ftantia,fint nuncupata. Atq; ita eo nomine ad hunc ufque diem alpera arteria *Afj>er£ arte - nobis eft obuia.quam no homines modo,uerüm & animalia qu^ pulmonem „numerus. nanci/cun tur omnia, unicam habent longo duftu, inftar caudicis cuiufdam, ex faucibus deorfum protenlam, & clein frequenti fobole per pulmonis fub-ftantiam excurrentem.In faucibus enim" duobus narium foraminibus in oris amplitudinem pertinentibus/ alia duo in humiliori faucium fede correlpon dent:quae quidem non fecundum latus,ut illa,mutuo contermina, fed unum altero prius cernuntur. Ac horum quidem pofterius ftomachi feu uiae cibum potumq; ex ore in uentriculum deducentis initium exiftitranterius uero,afpe rae arteriae principium elf, qu£ hinc deorfum refta nulquain latus declinans, fecundum colli longitudinem ad quartam ulq; thoracis uertebram ducitur, totapofteriorilede" liibftratumhabens ftomachum,uertebraru corporibus, primoq;dorlummouentium mufculorumpari abfq; alterius organi medio innitentem.unde etiam alpera arteria a uertebris tantum remouetur,quanta ij>f commijpt ftomachi eft crafsities. Porro anteriori afperae arterij fedi non eadem toto du tnpr*, ß.u pr^tenduntur.in elatifsima nanq; fede,ubi oris Ipečtat amplitudinem/ os y imaginem referens cum luis mufculis & cute, iplipraelocatur.Hinc uero ad iugulum ac peftoris olsis elatiorem ufque ledem, praeter cutem &illis fubdi-tum ex carnola membrana mufculum, arteriae afperae obtenditur*bifidus mufculus,qui a pe&oris olle enatus,ofsis t/ referentis anteriori parti inferitur, <& deindeh ali) duo a peftoris quoque ofse in humiliorem Icutiformis cartilaginis partem pertingentes, proxime arteriae hic incumbunt. Vbi uero thoracem ingreditur,principia quoque1 mufculorum exclauiculis &peftoris ofle adfc mamilla res in capite proceflus deduftorum, tanquam propugnacula ipli quoque praefiguntur. In iugulo1 glandium inibi uaforum diftributioni fubr feruiens,&uala ipla praeter peftoris os illam obtegunt.Quod tamenipfius corpori proximum eft,in iugulo quidem eft glandium, 8c paulo demifsiusin thoracis cauitate m ramus arteriae magnae in'1 foporales arterias praecipue di-ftributus,quae unacumlexti paris cerebri0 neruis, &p internis iugularibus, a-fperae arteriae lateribus uicine attenduntur, dein ad laryngis radicem utrin-queq gkndulofum,fed rubicans corpus(quod poftea exprelsius deferibemus) ipfiadna- dß‘CC4,iz U.l.ItyO.Qfl 6 mufe. td. utrinqued E. d Poßes iUd fere petere ex 3 fig. en. a lib. x, ut unum ejjct inter L er l, alteru ue ro ipfum fu perius H. f7 mußtet. Efubijeititr F. quod pri ufqud p r4 ca. G. oEiufdetn fig.Net 0. deinQQ? S,S. p f. ca. 6 H> 3 S.autfps-cia hic ulti mafiglii' q %, 3j 4> f ji.ca. »t lib* i M. F*42&IC*st LIZER VI. 7'S ipfi adnafcitur.Quu primum uere afpera arteria ad quartae thoracis uertebrae 1fig.c4.3s corpus ufq;rdefcendit,in duos pares bipartita truncos,unum* dextrispulmo-uxft. z,g. ms lobis,alteruTmiftris exporrigit, qui pulmonis fubftatia undique amplexi, ^ 111 /z f,h. parem cum pulmone fedem occupant. Vnde etia afperae arteriae“ imaginem r«/« U1X ulli reftius quam arbori a radicü propagimb. liberatae afsimilaueris, cuius guwss c*. calldex in duos primum difciflus Iit ramos, & hi rurfus in innumeras loboles *’ 1Tub%. diffufi.Huius nanque caudicis initium, laryngi refpondebit: totus autem caudex reliqua? afperae arteriae parti a larynge ad quartarii ufque thoracis uerte-bram protenfae conuenietirami uero,eorundemque innumera foboles, arteriae in pulmonem diduftibus conferentur. Vt enim caudicis initium radices educens,uarium,neque pari undique conflans forma uifitur,fic &larynx undique pugnantem aifsimilenique figuram obtinet. Superiore enim parte xt, 5,4 /f. prout aut depreilum aut erectum finxeris laryngis operculum,acuta aut de-prefla obtufaque eft. Anterior aütem kryngispars,&latera quoque, aiiterio-lu. rem7 primseipfius cartilaginis luperficiem comnlonftranf, quae fecundum 21 ub’ ipfius longitudinem in medio extuberat, illinc lateribus oblique in pofterio-ra extrorfum procedens. Ad haec,ut huius cartilaginis fuperior pars longe ani plior inferiore exiftit, ita etiä laryngis fuperior fedes hic latior inferiore cerni-* 4,5-, to tur.imo" humillima laryngis fedes, quae fecüda ipfius coftituituf cartilagine, fig. cap.ii amplitudinem latituainem'ue reliqui afper^ arterij caudicis duftuš ädgquat. a *fig. cap. a Pofterior laryngis regio, praecipua fua lede quodammodo plana eft, propter ,3 ub. 1 er infignem primae cartilaginis ad poftenöra fuis lateribus progrellum. alidš e-6jlg'Ctb^. mm haec regio fecundae acb tertiae cartilaginum laryngis gratia, paulo minus b6'7’ii 1* t0t:0 teres elfet:utifan^eftCkuniillimapofterioris regionis fedes,occafionele-c llnfig. eundae cartilaginis humilius prima* procedentis. In pofteriori infuper fede, caP-11 ^ prout tertia cartilago in laryngis cauitatem cotrahitur,aut retrorfum porrigi d 4, r fig. tur,itaquoq; elatiores ipfius apices in interiora exteriora'ue magis prominet, “'kumUM laryngis figurä eniütäteS,Caeterüm reliquus afper£arterig caudex(ut & arbo conßßit rum caudices fere folet) ad ramorü ufq; diftributione fibi fimilis eft, no tarne qumg. abf0]ut£# Naquum cocidit arteria,neq; aeredifteditur, anteriore qüideparte teres eft:uerüm paulo uidetür latior ac deprefsior, hinc ad latera fic orbicula-tim du&a,ut in pofteriorapröcedes,reddatur anguftior. Atq;itapöftetiöf fedes anteriore anguftior eft & plana,uerfusq; interna ipfius amplitudine noni-hilorbiculatimimprefla. Quum aut arteria diftenditur,ipfiuspofterior pars aeque ac prior,&magis quodammodo latefcit, & in pofteriora tum ens, orbi-cu laris teresq;,ut illa, efficitur. Eandeformaferuant omnes afpera? arteriae in pulmonem fparfae foboles,quae arborü ramis afsimilatur,& in omnes pulmo nis partes frequetifsimis germinibus,ut iam diftu fuit, excufretes, üniuerfam fenemillius6 imagini refpondefltecpnficiut. Externa afperae arteria fuperfi ^ 4ferd 3 $ u. t cum. cies praeter diftä laryngis fu perficie in aequalis,fed interim ordinata feriepro- arterU exte->ZCr I lb6 cec^ens uifitur:acquü arteria aere difteditur, a tergo quidel^uisinftaf cotinug cuiufdam mebranae eft,a latenb. uero & anteriore regione insequalis: rnebra na fcilicet,quae cartilagines mediat,tunc ipfis cartilaginib.magis extuberante. rlZZ7/^e contra uero,quu laxa cocidit:na tunc cartilagines mebranea fubftatia emineri tiores protuberant. Ad hgc,inftarmembranaruquaealijs connafcuntur partibus, externa arteriae fiiperficies afpera eft.Pofteriore etenim fede fibrofis aliquot nexibus ftomacho comittitur, & fuperior laryngis regio, quü commu-f 1,3,1 fe. nem cum ftomacho tunicam fortiatur, ualidifsime illius tuniese beneficio 1-cap.xi ub.' pficonnafcitunquemadmodu&larynxftomacho firmifsime'mufculorum qq 1 opera 7vs eoyxtet ab illis infuper diftae, quibus uniuerla afpera arteriaßfoy-X©' nuncupabatur,in orbiculo,arteriae figura imitantur: corpus tamen ipfo- humiliori -rum teres non eft, fed quodammodo quadrangulare, multo interim latius ^ quam crafsius. Dein non eandem toto corpore feruant craßitiem: in medio Ub.u enim craßiores funt quam in extremis, quibus paulatim attenuantur, ac uelut in membranam degenerant. Neque arbitretur quifpiam,illorum fenten-tiadelufus,quiaperfefti circuli figura cartilagines folum definere prodiderunt , ne arteria ftomachum plus aequo comprimeret, eas hanc formam lpe< ciemque in caudice ipfius arteriae duntaxat feruare, in pulmonis uerö fiib-1 ftantia completos effici circulos, quum in pulmonis fubftantia perinde ac \s'ii.i. in caudice fefehabeant, continua ferie aequaliterque mutuo diftantesin ar-teria1 collocatae, & hac denique ex parte quandam dorfi oßium fuis corpori- rTru bus contextus1” fpeciem proponentes, in qua cartilagines quidem ofsibus ue- ^fcd*t4 niunt HVMU’HI FUZKICU LI'SER VI. ^ _ 717 niunt comparanda?,membrana; autem inter illas occurrentcs,cartilagineis li gamentis uertebrarum corpora colligantibus.Committuntur uero he cartilagines, pnmüro propria? cuiulcj; cartilaginis membrana? lnteruentu.Quem" Qui afyerA ar- admodum enim omnibus fere ofsibus,ut Sc laryngis etiam cartilaginib.mem n Qyti c* brana ejuaedä, eo c^uod olsiü fit inuolucru, circumollalis nuncupata obduci^ nantur, iufmodimi t - uoq. rationecirculares afpera? arteria cartilagines fimili mebrana brarurudc LUi^dii r p aiurutcnu integuntur,qua? ex demiisioribus elatioribusq; lui partibus procelius expor-r«w TjTo rigens, illorü interuentu cartilagines inuice conne&it, uelut mebraneum in-extotiutor ter duas cartilagines fefe residentes uinculum efFormans. Neq; folüm inter fmpM cartilagines,ubi abinuicem aequaliter diftant, eiufmodiconfurgituinculum: petitur,uu uerümetiä ab extremis tenuifsimisq; cartilaginü partib. mebranei procefliis n^mtum educuntur,partes eas ita colligantes,ut cartilagines una cumligameto a pro-funtteasnuf illis coflato cötinuum ueiuti efforment circulu. His cartilaginib. mem ZZit branisq; aliae du^ accedunt mebrana?, ab ufu tunica? no immerito appellata. Atq; una quide externam arteria? iiiperficie undecunq; amplexatur , mebra-neis illis cartilaginü uinculispertinacifsime conata.Ha?c tenuis eft,illisq; tuni-cis par,quas peritonaeu & fuccingens coftas mebrana qua? iplis affirmatur ua fis praebent.Iftius tunicg interuetu arteria coterminis partib. colligatur, iplaq; in primis recurretes neruos arteria? quodämodo proprios fecurifsime defert, lntmor tum* uenulasq; laryngem 8c arteria? caudice implicates aflumit. Altera arteriae tu-nica,internam totius arteria? fedem fuccingit, & ad cartilaginum inter fe colligationis robur plurimum auxiliatur, eiteriore tunica multo crafsior & uali dior,multisq; numeris dignior,&interna fuperficiela?uis,pinguiq; quodammodo humore oblita.quamuis interim,non undecunq; eandem (eruet crafsi tiem.quum enim lingua?,labrisq; & palato, &ipfidemuftomacho communis fit,in laryngis cauitate crafsior euafit, & pinguedine inter cartilagines & oizfi.ctp. externam ipfiusfuperficie obducitur. Vbiu ero rima lingula'uelaryngis° con xitib.zf. niuet,ha?c tunica utrinq; ad latera dura callofaque efficitur,ac cum fubftantia colorem quoque immutat: ut enim hic tanquam ä frequenti,dum/piri tum retinemus,compreffu callofior euadit,ita quoque magis ibidem candicat, al-befcitque. Ea parte qua interior tunica ramos arteriae p er pulmonis fu bftan-tiam difFufos fuccingit, tenuior longe quaminlarynge uifitur: in caudice uero arteria?,medio fe habet modo.Per uniuerfa? tame arteria? cauitatem, hanc tunicam reftis fibris quodammodo intertextam efle, exfe&ione didicimus. p 6 mufa. Qua? etiam oftenditp glandulas alterutra parte fingulas ad laryngis radicem ttstcl adnatas,qua?magna?funt,&fungofa?admodum,carnisq;propemodumco-iiiib.z h. loris, fed magis nigricantes,&uenisfatis conlpicuisobdu&ae: quarum in fe- nau' eundo etiam libro meminimus, quum laryngis profequeremur11 mufeulos, ^cuhlaön 'x' hicrurfus neutiquam,ne prolixior fim,repetendos. Afperaitaq; arteria omni gis ( uti paulo ante dicebatur,eam laxare,8c uarias uoces, non autem unicam duntaxat edere ualeamus: & tanta demum thoraci uis inditur ,ut exnoftro arbitratu nunc multum,nunc parum aeris ad folamrefpirationem,aut ut etiam fimul uoci,quam effingere lubet, aer inter expirandum fufficiat,e-mittere queamus. Quam uerö fuerit neceflum fecundam laryngis cartilagi- m genet** nemperfeftum efformare circulum, 8c arteriam afperam hic ad laryngis ra- Uo' dicem haudpofle comprimi, animaduertes, fi diligenter uocis [generationem ex aere ab ampla uia in ftri&am, 8c hinc rurfus in latam impetu de-*6mub!s. dufto, fieri didiceris: atque fimulq gargareonem uocis pleftrum 8c palatum inftar rotundi amplique fpacij conftru&um,& cauitatem fuper id in rtfi-at. iz narium" foraminibus apparentem, & uttiufquelateris5 quarti maxillae fupe-tib.irho. noris ofsis cauernas,ac dentes pariter & linguam ,& labra rimatus fueris: Shfitis. ac demum mufica artificum inltrumenta, illarumque partium ufum his Natura? operibus diligenter contuleris.Neque hic in nominum difceptationeitt Laryngis bgef* incidere uifum eft,rixofe certando de rimae huius & laryngis operculi no-cuh mine, quod falfo uocis proprium, praecipuumque organum pleriquerecen-fent: quandoquidem hoc nihil uoci, nifi fortafsis ad illius aliquam modulationem accommodat, cibi interim & potus tranfglutientibus,in laryngem cafum ( uti primo explicuimus libro) prohibens.Imo praeterquam quod fen-fuid ad uocem nihil facere exuera feftione perfpeftum habemus,ratione id alijs cognitum efle oportuerat. Nullus enim unquam, quo operculum id ti)h4fig. sgeretur,mufculus,ab alijs defcriptuseft :nequeetiam ullismouetur,quam ctuiib.i ijs quos ab offet/referente inipfum inferi commemorauimus,quum inte*-rim reliqui laryngis mufculi ad unum omnes rimae illi dilatandae uel ar£fcan-dae fubferuiant. Vti etiam eius gratia omnem laryngis cartilaginum fabricam extruftam efle,non fine maxima uoluptate cognofces, fi aliquo faltem Natu* rae operü cognofcendi ftudio ardens,uel bruti alicuius larynge in manus fum-p feris,artificumq; in muficisinftrumentis expenderis induftriam,Naturce o-pera proxime fe&antem. Reliquarum etiam afperae arteriae cartilaginum in ipfius caudice fitum no efle uulgare,hinc fane conftat, quöd crafsior mediaq; coordm«tie™ ipfarum pars in anteriore fede iniurijs magis,quam pofterior, occurrente fpe- ** *** ftetur: quodq; cartilagines ubi a perfefti circuli figura in caudice arteriae ne-ceflario propter in fpiratione deficiunt, opportune ftomach ü refpiciurit, quo minus illu coprimant,minusq; ipfius in ciborü aflumptione diftentione pra6-pediät.Tunicas etiaafper^ arteriae Natura no ofeitater extruxit.externa enim ^pr* cartilagines inftar inuolucri munit, ipfiusq; interuetu arteria uicinis partibus riftmic^ colligata firmataq; fecuriüs deorfum prorepit. Interna uerö non folum carti- ß,exhHČhu lagines firmius connexura, fed eafdem quoque fuccin&ura, 8c a grauioribus qq 4 iniurijs 720 U*NT>. V R SU L li, 2) E C0RTÖR1S iniurijš munitura ,crafsiöf externa euafit. Saepe enim aliquid pimitse inutilis a capi te per arteria defluit,necnon potiis aliquid & cibi inter deglutiendü in il lam illabitur. Präeterea äcris qu^dä qualitas, Uel fumi,uel cineris,üel Carbonü, uel älterius cuiufdä facultatis rriedicamentofae,etiam inter refpirandü attrahi tur\ Adde,pus tufsi expeftorandü quandoq; eile malignü & erodes:dein alius quis hümor,utpote flaua bilis,ac atra,aut pituita (alfa intus putredine experta, per alpera arteriam interdu efferri debetra quibus Omnibus obdufta cartilagi nibus tunica,ne illae radantur,& rofiohem alterationeq; ab his non fine graui iplarum uitio fentiat,praecauet. Atq; ütlarynx eiüfinodmoxijs (nimirü ori ui cinior)magis fubijcitur:ita quoq; 8c tunicä hac paulo cralsiore obtinet,quam extremi arteriae furculi^in quib. tunica tenuior euafit, ne plus pulmonis fubftantiae aerem cordi teperäntis uim obtunderet,& aeris in“ uenalis arterig u % % germina afliiniptione,&:rurfus cordisfuliginoforüinalpergramos attraftio lsllb'h 'pinguedini* et nem prohiberet.C^terum pinguedo inter tunica hac & cartilagines in laryn-iLnduUmU- ge potifsimurft repofita,iplaq; etiä tunica hic pinguior fimul cum uifcido,quo rjnonrauo. oblini tur,h umore, ad facile aeris duftum coferre uidentunatq; etia ne in magnis clamoribus, multisq; motib. exiccetur, uoxq; deficiat,plurimü ac-commodare.Huc quoq; faciüt alperae arteria ad laryngis radice utrinq; appo fitaeglandes.humorefiquidem meatum imbuunt, no fluido quidem,fed ui-fcido & pingui, quemadmodum &ipfae crafsioreslpifsioresq; cseteris humorem procreantibus glädulis funt. Quantusuero eiufcehumoris ad uoceufus fit,indiesfiftulas humeftante oleo iffungi uidentes docemur. Neq;profefto eiufmodi humore procreando illae tantu quas diximus glandes fufficiunt,ue<-rum 8c alig laryngi accumbunt, quarü hiftoriam priuato Capite fubijciemus: fimulatq; hic infuper admonuerimus, humorem illum a glandulis continuo zw»™ & paratum,ad mutuam quoque illam laryngis&ftomachi eleuationem & de-tZfcnfnZ traftionem,quae in deglutientibus & refpirantibus accidit,haudmediocri-deftenfiu ra- ter ex ufu efle: perinde ac miris modis ilii etiam opitulatur interioris alperae tl°’ arteriae, cum interiori tunica ftomachi nexus & continuitas. Eius enim pro< pemodum beneficio,quum ftomachus cibum aut potum tranlglutit, ac trahendo feipfumquafideorfum uellit,larynx pulchre aflurgit,&uelutiinoris cauitatem dufta,pofteriori fua fede folida,&non ut reliqua pofterior afpe-rae arteriae pars membranea, accedens, illud ftomachi munus haudimpedit. quemadmodum etiam inlpirantibus, arteriaq; afpera ueluti attraftionem moliente,Iarynx deorlum fertur, fauciumq; anguftia,quo minus ipfiusrima commode aperiri queat,non obfiftit. Vnde etiam larynx(quae expirantibus uocemquemodulantibus furfum fertur) tanto magis ex faucibus uerfusiu-gulum defcendit,quo maiorem ipfius rimae dilatationem molimur: huc fane opem ferentibus5" mufculis,quiape£toris ofle pronati primam laryngis car ti xrmuftd. lagmemineafunftione deorfum protrahunt. a^Tit i G, DE FÄVCIVM GLANDVLIS. Caput v«. 7\ i p l e x glandium genus infaucibus repofitum, uarifsßeSatur figuris. Ucprimum quidem genus fextamufiulor um tabula L infignitur :& infecunda figura, tertia, quarta, quinta Capitis uigefimipri-mijibrijecundi M. Secundum uero genus fexta quoque mufculorum tabula Findicatur, & decmaquar-ta quinti libri figur a E, E. Tertium autem in prima mufculorum tabula U notatur: & in quarta,inter Cj, Q, 2conßßit. a V O NIA M HVM'A'RI FWBRlC^i 721 V O N IA M nonnullarifiglandiumafperäarteriähume flantium paulo ante metio incidit,b aliaeq; eiufde funftio-nis gratia creata? illis accumbunt,non inopportune eas quoq; hic fimul, denominib. interim haudquaquäanxie difceptaturi,profequemur.No minus enim modo,quam alias, ingenti norninu pelago fluftuamus; ex quo ut emer gamus,fauces nobis citra omne contentione uocari liceat *««« •iT«. uelim,uniuerfumfpaciu ab° inferiori maxilla intus circumfcriptu: illud dico, i 6 mufcul ttb.L' b 6 mujcu. ub. f. er inwf'ta.A cifig.ulti-inuru i AG u d r* quod in profunditate ab interna meti fede ad ceruicis ufq; uertebraru corpo-TompVat ra pertingitrin latitudine uero, quicquid inter dextra inferioris maxilla? parte Tmuxuu ^ ^n^ram habetur.Hoc enim Qocgv^cc ueteribus Gr^cis uocatüarbitronquo fexuubu. nomine & larynge, tanqua huius (paci) dignifsima parte,aliquando donarüt: mufcul. Suid^ diftinftione parum obieruates, quä rnafculmi generis uocelaryngi accommodat,fceminini uero faucibus. Eundelocu & i&fLop ab anguftia nuncu-pafle uidetur,quod nulla in uniuerfo corpore fit regio £que angufta,& tot interim organis infarta.Hac enim fidenariud foraminain os defcendut/ &hic mfcuub6 reponuntur larynx uniuerla/ftomachi initium,lingua?g radix cum ofle t/ima tfigur*ca. ginemexprimete,acnumerofisillarumpartiumufculisrprgterea&mufculi fal%g. niaxdlam mouetes,tumh qui ab ofsis cuneu imitatis1 procefsib. inftar alarum «. Ulm efformatis originefumunt,tumk quinonihil huius etiä anguftig caufain me-g rmufja. dio excarnes fafti inferiore maxilla deorsum uellüt. Adde pra?ter tertij, fexti, l,m* feptimi pariu cerebri neruorü1 propagines,'11 uenas iuguläres, &n arterias fopo rales,<& quas nuclubes enarrare glandulas hic cotinerLEftafitharü genus tri-plex:ac° unü quid e,quod iuxta laryngis radice afper^ arterij laterib.adnatu,ifi hfig.J. i pra?cedeti Capite recefuimus/ Secundü uero elatius laryngi apponit: quippe Triplex m fa 7;.4.TjT,c, in fpacio quod nobis hiantib.mediü inter nariü foramina & larvnee annaret, Clbw iUndr i *1 • 1^11 . ^ rr ? genu*. nftzca.iz i r • . * -6 «i icmuuiu u.,'xidi. ac deorium exporrigitur, comum oris tunica, fed ea hic quam alibi tenuiore ümmf. fqng°fi°reqj ueftita.Subftantia cöftatalijsferčglandib. fimili,atimpenfius ra ub.riore,inhocq;propria,ut faliüäprocreet, ac afperäarteria & ftomachu quoq; °6"ubt. cum tota oris amplitudine humeftet. unde etiä apud Hippocrate quarto de p 6 mujcu. Morbis uulgarib. libro,glädula? iftae fpongiaru nomen obtinuerüt. Vocantur auteinfuper Graecisfortaßis no tam quödbis anguftijs cotineantur, qöinufcuL aC quod’ gargareonis latera relpiciant. Si enim hiantis oris cauitatemintuea-tA'E' ris,atque foramina narium & gargareone obferues, quid aliud hic foramina quam duo uelut maria,ipfe autem gargareo inftar anguftce terrae inter illa de-du&ae apparebunt: adeo ut nihil o bfti terit, gargareonem aliquandoa Veteribus,qui pueros in cadauerum fettiombus exercebant, nuncupatu fuifi fe arbitrari .Alias enim fi ad loci anguftiam, inftrumentorumque hacin fede frequentiam, animum duntaxat adhibuerimus, glandes afperse arten te ad-natae, quum in maioribus anguftijs, quam fecundum hoc glandium genus , reponantur,uocitandae forent, uerurn quum illas ab Anatömes pro-fefloribus defcriptas fuifle-,haftenusnon obleruauerim, magis fecundum ge-nus (quod etiam nimis quam ofcitanter alij enarrarunt)ita appellandum duxerim. Caeterüm fecundum hoc glandularum genus amygdalis quoque afsi-r.mf.u. mi*atum) Graeci etiä (»T/cJc/las, ab oppofito fibi muiceforlanfitu nuncupaue- mMt, runt,quamuoceinterpretes tonfillas & amygdalas uertunt. Quamuishtec ’ pofteriora nomina' tertio glandofo huius ledis generi quidam attribuifle uideantur, ter G,Z. Q -722 . VESELU, 7) E C ORT ORIS uideantur,ignorätes interim cum primo genefe fecundü. No tamen hic prae tereunduiH eft,Gi;aecos,quü tumöres pi^ter natura enarrant,glandularu qu£ in fauciü initio fibi opponutur,ac fečundu glandularum genus cöftituunt,inflammationes^/#^ nuncupafle, inflammatione glandularum, Tertium infau quae in faucib. funt:no adij cientes,quae'näill^ cenfeantur. Porrö tertiü genus, * mgüinum&axillarüglandibusrefpondet.numerofumenimfubauriüradi- s i ^ «*»• cibus & uniuerfo fpacio inferiori maxilla circumfcripto continetur,ac cauita tabi tes omnes exafte implet, uaforumq; diduftib. diftributionibus'ue proficitur, has partes qüoq; fua humeftadi ui imbuens.Hoc glandularü genus nullo pecu liari donatu eft nomine:uulgus tarnenhicinijs quib. uefcimur animalibus,& Eotifsinlüm in fylueftrib. porcis,ut & reliquas glädulas,in delicijs has quoque abet,ac AnimellasfeuLačticinia (perinde ac* glandiüin iugulo repofitum) tifig,F. nuncUpat.Nü uerö & iftas quoq; Graeci appellauerint, fciremus fane, niti temporü iniuria Marini uiginti de Cofeftionibus libri,cum Gr^coru om nium qui quicquäin Anatome dignü praeftiterüt operibus, maxima exparte intercidiflent. quartus enim Marini liber inter caetera gladulas traftabat. V t-cunq; uerö fit,hoc tertiu in faucibus glandularu genus no minus quam cetera duo ob uarios quib. implicatur affeftus, & fcrophulas praecipue,perpendendum uenit:hocq;in primis tempore,quando nonidfolü genus,uerüm & alia duo fimuJ cum palato & gargareone Gallicus morbus mifere exercet. DE GARGAREONE. CÄPVT VI. 1 n blante oregargar eonem citra JjjJeßtonem uidere eß^uanquam infexta mujculorum tabula E infi~ gniaturjnJeptima utio STA quöq; corporis particula pluribus donatur nomi-nibus.gargar enim,gurgulio,gargareon, ilbilus ac tintina bulum a uoce ac foni tunücupa tur. Quia uerö inftar uuae fuperius angufta,inferius uerö globi inftar rotuda aliquan do,du inflamatione corripitur, propedet, Vua,feu sm. Quinta ai i\X m. Duodecima ad E,F, H- Decimat ertia ad *B, C3 2?, E. Vafa autem pulmonem implicantia partim exprimuntur prima figur a Capitii tngefimi oftaui libri primi, partim duabusfiguns Capitis decimi quinti libri tertif. IT V M pulmonis" duae infignio res thoracis indicant ca~ Situs puL uitates;in utraq; enim cauitate,inter coftas & altera thora monis' ceinterfepientiub membranarü cölpicüa, pulmo locatur, perinde ac cauitates illae3 geminus.Huius nanq; pars dex- Numeri trä cauitate occuparis, illi quE C0XT0Z1S extuberantesq;uifuntur,pulmo etiam cauus redditur. Quapropter etiarii fit, dextram pulmonis partem finiftra iunftam,bubuli,aut ceruini,aut alterius bi falci animalis calcibus,unguibus'ue iimul cornmifsis, rara quadam fimilitudi ne correlpondere,aut alteram pulmonis partem unius ungliis fpeciem refer-re.Tota enims pofterior pulmonis fedes,lateraq;,anteriori unguium regioni, zu ac lateribus adamufsim conueniunt. Quemadmodü enim ungues anteriori Zg^Z parte linea imprelsioneq; inuicem dirimuntur: ita quoq; 8c pofterior pulmo- M t«bu. nis fedes huic lineae finiilem omnino imprelsiohem,prominentium in thora k thoruct' cis cauitatem uertebrarü corporum occäfiohe,obtinet. Et ut impreßio haec, fecundum unguium longitudinem gibbumq; modice obliquatur: ita quoq; Sc pulmonis hac fede imprefsio fecundum dorfi in ev .eriora incuruationem ducitur. Riirfus ut ungues anteriore parte magis quam pofteriore, contigui uidentunita Sc pulmo ipfe,eo quod interfepientes membranae ab inuice mul to minus ubi dorlo committuntur diftant, quam ubi peftoris ofsi proxima* funt.Deinde reliq ua pulmonis pofterior pars Sc latera, propter thoracis cofta mm inflexus, tit Sc ungues ipfi, gibba cernütur.Porrö unguium parti qu^ ter rseinnititur,pulmonishregio feptum tranfuerlum Ipe&ans, exa&ifsime con gruit. Haec enim, quemadmodum Sc illa, fubcaua uifitur,propter'gibbofam upg%n leptihacinfedeimaginem.Caeterum pulmonis1' regiopeftoris osrefpiciens,k ih-n. ipfius'ue anterior pars, adamufsim refert pofteriorem unguiü fedem uniuer- °’p* ^ fam, quae terram non contingit. Vtenim illa utrinq; orbicularis eft,& amplo interftitio dehifcit, ita etiam haec pulmonis regio: quae tanto pofteriore etiam fede breuior eft,quanto pofterior unguiü regio terram no contingens, longitudine ab anteriore uincitur. Caeterüm alia adhuc imprefsio haftenus non commemorata pulmoni illic accidit,m qua is lateribus interfepientium wi/?g.T, membranarum accumbit. Harum nanq; latera quum cor inibi contineatur, v’ utrinq; extuberant," gibbumq; efficiunt7cuiproportionatumfinüpulmo fibi mfig.ux uendicat,illi corre(pondentem,quem inter Ungues illic cernimus,ubi durio- * M‘ res pili in ipfarum medio occurrunt.Atquehaec de humano pulmone fubau-dita uelim,eoq; non flaccido,fed ut fecundum naturam thoracem implet, di-ftento.° Alias eninl quum concidit, ätquein lobos feu fibras infigniter diftin- °Ytin*et VT’ U°l ftus uifitur,elegans h?c propria^; pulmonis forma deperditur/ Vtneq; enim pfnguk mZiluHK pulmonis partes in duos diftinguuntur lobos,mebraneis fibris in hominibus inuicem haerentes, neq;itainter refecandum feparatu, ac in cane, promptos. cUua?! Hoc loborum interftitium obliqua perficitur linea, eregione propemodum rcSiin ^ quartae thoracis uertebrae incipiente, Sc oblique deorfum in priora, quafi ad tus putmo peftoris ofsis mucronem protenfa:fic ut humilior lobus luperiore exiftat lon ^ °^at' gior.Neque etiam perpetuo in duos folum lobos pulmonis partes fecantur, uerum aliquando in tres, interdum in nullos, aut duos ita inuicem nexos, ut feftionis potius nota,quam reuera diftinftio in quibufdam hominibus uidea m homine nui tur.q Lobum autem qui in canibus fimijsq; cauae uenae caudicem fufFulcit, uti ^ete hSe ti/cllTrZ ^am an tea dixi,nunquam in homine obferuaui,&hunc illo deftitui certo cer-dicem jufiui- tius fcio. Quamuis interim Galeni locus in feptimodeAdminiftrandisdiffe- disPulmo' fire' £tionibus,mihi memoria non exciderit,quo inquit:quintum hunc pulmonis lobum eos non latere,qui reftefe&ionem adminiftrant: innuens,Herophilo & Marino eiufmodi lobum fuifle incognitum, utilanefuit, quumillihomi-num cadauera, non autem cum ipfofimiarum ac canum duntaxat aggrederentur,in quibus praefentilobo nihil eft manifeftiüs; quemadmodum hominem fecanti pulchre etiam conftat illum deefle, tum quod id fenfus indicet, tum HVMUKI LIVEK VI. 725 "rsfigu. d. tum quöd'uenafeptumpermeansfimul cordis penetret5 inuo!ucrum,neq; 6h>n* aliquodprorfasfit interuallum du&us cauaeinterfeptum &inuolucrü,qua-sB» jeincam[)US longifsimumuifitur:undeetiaminillo,uena caua merito hoc quinto lobo tanquam amanu quapiafuffulciri ampleäiq; debuit. Pulmo eX- ms fuperficiei. terna fuperficie laeuis undiq; eft,& ueluti humore lento madidus, attamen in plerifq; hominibus non infrequenter haec fuperficies afpera earum membra- ^ulmonU connatum modo conlpicitur, quae inuicem conafcuntur: quandoquidem in illis nexw-iam dextra pulmonis pars,iam finiftra,iam utraq; etiam pertinacifsime thora cis lateribus fibrofarum nexuum interuentu colligatur,adeö ut id hominibus quodammodo peculiare efle uideatur, ut &fufcus quidam, non autem can-dente rubore rubeus color,& quadam inftar nubium oblineatio, ac in colore inaequalitas,in hominum pulmonibus confpiciuntur: non quidem in laqueo luffocatis folu,aut aliquandiu mortuis,u^rum 8c in illis quibus adhuc uiu entibus cor execatur: quamuis tamen fenfim mortuis pulmones intentius nigricent, concidantq;.In alijs itaq; animalib.non nifiperquäm raro,pulmo ulli thoracis parti membranearum fibrarum medio haeret: connexus autem qui t6ß. y. ii uaforumfit beneficio, illis perinde ac hominibus cenfetur communis.' Afpe-feA. ra en|m arteria dorfo colligata,&in pulmonem profe&a, omnibus animali-utfig. r.ii bus eum seque dorfo alligat,<&u uena quoq; arterialis &x arteria uenalis fimi-fig.c, Hter illum cordi conne&unt.Pulmonis fubftantia,caro eft mollis,fungofa,ra- Pulmoni* * fig. D. rajleuisjaereajacuelutexfpumofofanguinefpuma'uelanguineacocretajmul y1fi.cd.38 tisq; uaforum germinibus fcatens.Vafefunttria.ac primum quidem eft’ afpe h.i.izfi.B. ra arteria, quam iuxta quartae thoracis uertebrae corpus in duos truncos didu ci innuimus, quorum dexter in dextram pulmonis partem, ut finifter in fini-ftram, exporrigitur, & primum in duos ramos feftus,ac his rurfus in plures, hisq;rurfusin alios diuifis, multiplici fobole pulmone intertexit. Secundum zzfi.cd.uas uenalis eft3 arteria,tertium autem" uena arterialis,quarum in tertio libro lU]illffo. cum reliquis uenis ac arterijs neceffario meminimus. Adeo ut de illis hic nihil dxfi.cu.is plane amplius,donec ad cordis conftruftionemdeuenerimus,repetendum h.hnfi.c. ßt y2CC uafaßniiliterac afpera arteria in pulmonem ea digeruntur ferie, ut arterialis uen£ rami, afperae arterij propaginum pofterion fedi attendantur, uenalis uero arteriae foboles anteriori.Atque haec uaforum digeftio undecun que ad externam ufq; pulmonis fuperficiem adamufsim feruatur, no fi tu mo dofemperfibifimilis,uerum& magnitudine etiam. Vt enim multo maior eft arteriae afperae truncus pulmoni infertus,uenae arterialis & uenalis arteri £ primis in pulmonem implantationibus: ita quoque uniuerfo per pulmonem progreffu,totaq; ramorum ferie, foboles afperae arteriae ampliores, patentio-resq; uenarum & arteriarum furculis exiftunt. Huic innumero uaforum implexui,ea quam diximus pulmonis caro intertexitur,atque omnes uaforu am pleftens furculos pulmonem efFormatrquemadmodum propria iecoris fu b-ftantia, cum frequenti uenarumfobole iecurconftituit.Infuper uniuer/um FuimonUm-pulmonis corpus non aliter ac iecoris, tenui quadam membraneaq; obduci- niC£t' tur tunica,principium ab illis uaforum inuolucris ducens,quae a/perae arterig alijsq; duobus pulmonis uafisab interfepientibus thoracem membranis, feu ea quae coftas fuccingit,offeruntur.Quu primum enim haec uafa in pulmonis b *fig.cd.z ducuntur fubftantiä, ea tunicula a propriis uaforu tunicis abfcedes,in pulmo ethic * . , i . h 1'■ \ n • * * * figu. 6e, nistegmentumdegenerat:cui neruuli alextiparisneruis recurretesneruos aW. conftituentibus,&poftmodum in uentriculifuperius orificium diffufiscom municantur.Nulli autem,aut perquam graciles in pulmonis fubftantiä fenfu rr non « W&V. V E SU L1 h T> E C O RT ORIS pulmonisufa, non admodum indigentem diffeminantur.Pulmo enim in hoc praecipue r^C°!?^pZ fa£iuseft,utaeremcordi(quo potifsimum adnaturalis caloris nonqualita-ratio. tem fblum,fed lane 8c fubftantiam indiguit) praepararet, ac demum cor, ui-/cusaliquodfibiappofitumhaberet,ex quo aeremfuis funftionibus aptum femper allicere poflet:& ne quemuis ftatim nos ambientem, eundemque aliter non immutatum affumere cogeretur, praecipue quum Natura nonfo-lum cordis occafione quäplurima animalia refpirare uoluerit, uerum 8c uo-cis quoq; gratia,ad commodam animalis uitam haud mediocriter neceflari^. Quod enim a pulmone inter expirandum redditur, uocis optima cefetur ma tena.Vnde etiam maxime rerü Opifex uniuerlarefpirationis organa in eum modum exftruxit,ut noftro arbitratu aerem attrahamus, eumq; rurlus nunc ualide, nunc remifseuariaq; copia expellamus, quü interim continuus inde-feflusq; cordis motus exnoftra uoluntate neutiquam pendeat. Quandoquidem uerö haec quoque alibi,acpotiisimum in thoracis mufculorum hiftoria, neceflariö latius perfecuti furnus, ad pulmonis coftru&ionis rationem nunc fermo accommodandus uen.it. Pulmo itaq; inftar promptuarij cuiufdam in alperae arteriae ramos aerem ailumit,ut deinde cor per arteriae uenalis propa gines ex alperg ramis, adeoq; peculiari pulmonis fubftantia,illuni fibi alliciat: &rurfus quod cordi inutile eft, per expirationem a pulmone reddatur. Quis igitur alperae arteriae fit ufus,neminem latet, q uemadmodum neq; uenalis e-tiam arteria officium multis eft incognitum:!! quidem id praecipuum fit, ut aerem cordi aptum infe pelliceat, hiiiusq; interuentu cor eunde in finiftrum ipfius uentriculum attrahat. Arterialis uena in hoc maxime fafta creditur, ut pulmoni aptum luae fubft antiae alimentum ex dextro cordis uetriculo expör rigat,quod leue,aereum,fpumofumq; efle oportuit,fi modo pulmo facile co-primi colligiq;,&: rurfus diftendi,fequaxq; efle debuit. Ad quam fun&ionem, uenalis quoque arteria pulmoni putatur efle utilis.nam & haec illi fanguinem fuo nutrimeto aptifsimum defertrquo pulmo tum propter ipfius mollitiem, tum propter continuum motum,tum propter caloris copiam, qua ex cordis uicinia adipifcitur, plurimo prae caeteris corporis partibus indiguit. Quod au tem pulmonis tunica ipfius fubftatiae,qu^forfitan non uulgare,& qua modis omnibus a medicis grauiter expendi inquiriq; optauerim,alterandi aeris uim poßidet, ramoruniq; implexus firmat,inuolucri uicefit, cuiuisperfpeftum reor.Sic quoq; hanciuftifsime tenuem mollem q;, ut prompte cum pulmone concideret,facileq; dilataretur,faftam efle,neminem decet ambigere. DE CORDIS INVOLVCRO. Caput vii i, Hoc inuolucrum membranis thoracis amplitudinem interßpientibus liberum 5 nullae^ ex farte dijje-Bum, tertia oßenditurfigura, adebaralleres Q T>,E,F, Cj: uti afer tum fyettatur in quartafigura ad 1B, 1$. Dem ij?fw quoqueportio in ultima tertij libri figur a ad *B occurrit. EMBRANÄM uniuerfum cor cum fuis auriculis Sc a. ualbrum initijs inftar arculg cuiufdä aut thecgainuoluen- aa tem,in medio thoracemb interfepientiu membranarum ^ collocari antea diximus. Verum in praefentia huius inuolucri fitum paulo altius repetituri,eius effigiem pineae nu cis formae quam fimillimam efle dicemus. Quemadmodum enim ex orbiculari Sc no penitus deprefla bafi,pinea nux in obtufum,nequeimpenfe prominente conum niucronem'ue definit, omniq; Form* inuolu-tri cordis, HVMUKI FU2RICy4 VI _ 7*7 omniq; ex parte orbicularis quodammodo fecundum Jatitudmcm uiiiturriic quoq; & cordisinuolucrum orbicularem bafim, 8c obtufiim mucrone obtinet,pineäq; nuce proxime refert. Caeterüm inuolucri bafis haud cotinuaeft, f ffig.’D, fed ut minimum quinq; foraminibus peruia: ac primum quidemc caug uena? disuUm p*. F- iterprgbet.quahsecfeptud perforat, fecundum autem illud eft,quo ead*'uena L’eaU d? ub!r.* furfum a cordis bafi iugulü petit.terti ü porro foramenf uenä arteriale1 tran£ v f4fe.F. mittit.quartumuero8 magnae paratur arterie,& quintüh arterij uenaliuiam ^ [Ifg.o. offert.Atq;id quodämodo duplexeft,quodarteria uenalispriufquäexinuolu k6fig.G. cro labitur5in duos truncos difcinditur,bina in inuolucro foramina perpetuo fereadeptos:quanquä& uense etiä arteriali duob. quodam odo locis iter prse i i figu.b. beatur.His uafis prgfens inuolucrü ualidifsime obnafcit,quodamodo ab ipfis principium duces.uidetur naq; tertia arterij magnae & uen^ arterialis tunica, & fecunda uense caua? & uenalis arteria,cordis inuolucri principiü ftatuere. Vala etenim medio inter cor & ubi inuolucrü ipfis comittitur fpacio,eiufmo diafciticijsfuis tunicis penitus deftituuntur,notatuq; dignum interuallum inter cordis bafim & inuolucri ad illa uafa coalitum exiftit:& inuolucrum non magis cordis bafim, quam mucronem aut latera illius contingit, quod . Galenus in feptimo de Adminiftrandis feftionib.libro longe re£tiüs,quam in fexto dePartiü ufu,expedit. Ceterum h^c qu£modo enumerauimus forami-na,inuolucri potifsimüm bafis neceflario propter ipfam tranfeuntium uafo-rumferieobtinuitjfefe hic quam maxime licuit rotunda efformäs.Reliquum autem inuolucri corpus nihil trafmitteiß,continuü eft,& fibi undecunq;, prg terquam in forma,qug turbinis quodämodo ritu ex bafi,uti diximus,in ob tu-fum niucrone tendit,refpondes. Bafis haec fummo apice paulo altius quint£ imolum or-thoracis uertebr^ corpore locatur,huic no penitus, fed duntaxat eregione in-cumbens.Bafis enim media eft inter peftoris os, & quarta quin täq; thoracis uertebras,aequaliter ab utrifq;,peftoris dico ofle 8c uertebris,diftas.Item bafis qüoq; a dextris finiftrisq; coftis pariter remota pedet.In progreflu uero, defce füq;,inuolucri fitus uariat.ac alijs quide animalib.longiorepeftoris ofle quam homines donatis,inuolucrü id a dextris ac finiftris pariter fere feiunftu defce-dit,fenfim in anteriora porre&ü: adeo ut ia bafis pofterior, aut fi animal refu-pinum intellexeris,humilior ipfo mucrone cofpiciatur.In homine aut,cui anteriorem thoracis parte reru Opifex breuiore codidit,inuolucrü adeo antror fum finiftrorfumq; proteditur,ut mucro magis deorfum quodämodo pertin prf- gat,quäm peftoris ofsisk pars,cui fuperiormaximeque antica fepti tranfuerfi. vu fub s. pars ac}nafclf;(Jein [q finiftru adeo pertinet, ut dextru mucronis latus uix tho-^ racis medili attingat. In anteriora quoq; adeo mucro procedit, ut finiftru pe-öoris ofsis latus,qua?q;huic coarticulätur cartilagines, cotingat. Inuolucrum Inuolucri cor-hoc fubftatia conftat mebranea, inq; fimilariü partium numeru cum reliquis membranis reponeda. nullis enim nbris intertexta, fed fimplex eft mebrana, utcunq; crafla,& admodü dura,cauitateq; coftituens,in qua cor facile dilatari conftringiq; queat.Cauitas h^cl^uis omnino eft, tenui quodä humore oblita, ac adipe penitus omni deftituta.Exterior quoq; inuolucri fuperficies adipe ua superficies cat.Quanquafecus arbitratus fit Ariftoteles,cordis inuolucrü pingue effe affe °'nex"‘-rens:interfepientib. thorace mebranis forte delufus,qug huic inuolucro obna t^pr^pinguesjidqjpotifsimumin hominibus, uifunt.Cseterum exterior h^c inuolucri niperficies propter fibrofos nexus, perinde ac mebran^inuice cona t£,afpera cernitur.Inuolucri enim laterib.interfepietes mebran^ quodämodo ! [n orbiculatim1 obnafcütur. Anteriore parte,cui illg mebranse no adneftuntur, rr z fibrae \ 728 V E SKALIL £ CÖR9 ORIS fibrae mebraneaeearum membranam cauitateimplentes, cordis inuolucro adnafcuntur.Pofterior ipfius pars uniuerfainterfepietes quoq; mebranas habet conatas.Caeterüm lnuolucri muero,&dextriipfius lateris egregia portio feptiträuerfTnerueo circulo uafidifsime,amploq; admodü fpacio11 conafcif, m7mfa quodhominib. eftpeculiare.Sitnijsquippe &camb.Scporcis inuolucrüafe-pto nTultü diftatrtantü abeffiut ipfi magna fui portione cöne&eretur.adeö fa ne,ut & hinc luce clarius coftet,Galenü hominis uifcera aut ofcitäter,aut neu . tiqua Ipe&afle, fimiasq; & canes nobis defcribente, immeritö ueteres arguiß fe.Pr^terea homini priuatim anterior mucronis pars mebranae coftas fuccin geti fibrofis nexib. h^ret,ea fede qua finiftri lateris fext£ & feptimg coftarü car tilagines peftoris ofsi coar&ant.fed &is inuolucrinexus° inter thorace inter- 0 infam diy idetes mebranas perficitur: nullibi enim ex illarü medio inuolucrü cordis ^teY Q Quihw uäßs excedit3neq; pulmone ulla ex parte nifi illarü interuentu co tingit. Hoc nullas “Jerum impu- ferearterias infe difperfasobtinet,neq;etiauenas,nifiperquamp tenuifsimas, cetur. illis fere exortas,1 quae interfepientib.mebranis tanquain ömentü digerun o]cf. °* tur.quü enim cordis inuolucrü cauä tranfmittit,ab illa uix aliquid mutuatur: qua aütfepto in hominibus c6nafcitur,cömunia cum lepto uafa fibiuedicat! rNeruos quoq; adipfteiturnimis quam obfcuros,ac ab illisdifle<9:os,aquib.s re rzfig.c^ muolucri ußs currentes nerui iam pullularüt.Quod uerö cordi id fit quod dicitur,omnibus lJ'Xfdcm er centim- confpieuum efle arbitror:quü inftar domus 8carculecuiufda ac theeg cor lu-mmra w. cu]ell/sime ampleäi,idq; interfepieqtiü membranarü beneficio fuftinere ui deatur.Pr^terea ut leuius eflet,&: uni durius,ex ualida ipfum extrui mebrana, cumßnodi 4' nemin£ quoq; ambigere putauerim.Ceterü an hominib.fecundü naturam fe /jua in muolu' I I ^3 1 ^ c ^ . 1 • • r* cro olfeructur. habentib. muolucru idaquam cotmeat,quälerofihumoris modomipimsca uitate inter diflecandü repofitä obferuamus, mihi no admodü perfpeftü eft. Quamuis nulla fane humani cordis fe&ione unquä aggreffus fim, in qua non multä eiufinodi aqu£ quantitate repererimrquocunq; etia mortis genere,fiue paulo,fiue multo ante homo interijflet. etia fi adhuc maiore copiam in mulie ribus, quam uiris animaduerterim: nifi illi natura admodü fuiflent humida, aut alias ferofis abundaßet fiiccis.Quinetia minus fere aqug in nuper mortuis adinueni,quäm in his ä quorü feftione diutius teperaflem. Is cuiBononi^ cor uiuo eximifpeftauimus,aquäetiamin inuolucro cötinere uidebatur: uerüm id no admodum comode, utcunq; etiänos tragoediae adiügeremus,expedere licuit.Patauij huius aqu£intuendae cupidi,pullans adhuc cor cü pulmone reli quisq; uifcenb.ilico atq; ex his quos uiuosin quatuor partes diffecat,exeptum erat,in proxima pharmacopol^ officinäinterdü deferri curauimus,acininuo lucro aquam nonnulla reperimus.Viui canes, inuolucri cauitate 8c cordis fu-perficiem humeftas habet,in hisq; nulla diffluetis aquae obferuatur quantitas; quum tame notatu digna(etiäfi fere femper mediocris)in aliquädiu mortuis canibus occurrat.Inporcis uerö uiuentib.plus aqug quam in canib. fpe&atun uti etiam porci iam diutius mortui,illä utcunq; copiofam proponüt. Adeo ut de uiuorü aqua nihil afferere uelim:uerum nulla penitus in illis cotineri(ut ho die omnes ex fpirituin aqua poft mortem couerfo,häc in mortuis reperirfco-tendentes affirmant) falfum efle noui.Quandoquide ( ut faepe antea monui-mus)mebranae nullis partib.conatae,neq;inuice haerentes,perpetuo madidae ac lubricae apparet,ut oculi palpebrarumq; interior fuperficies. Ad hüc quoq; modum mebran^ cerebrü inueftientes, ubi mutuö infternütur,&intern a co ftas fuccingentis mebranae,& peritonaei fuperficies, aciecoris quoq; &intefti norum,reliquarumq; partiu inuicem tantum accurnbentiu? non uerö conna tarum HVMUKl FWBtICU L m E U VI. 7*5 tarum fuperficies madorem lubrici contaftus grada femper commonftrant. Nuncaüt quum cor m cotinuouerians motu,neq; du uiuit ammal uncjuauel momento in ipfius, quod alioquinnomouetur,inuolucro quiefcens,calidilsi mü uifcus meritö cefetur,cur minus no madore duntaxat, ut reliqua omnia, fed & aquam a Natura ipfi priuatim eiufde ufus gratia largita nancifcetur? DB CORDIS SIT V ET FORMA. Caput IX«. S i t r m cordis in faa proportione ofiendit ultima figura tertij litri: dem primd & ßcunJapr^fintk libri figur* idem ofiendunt,quamuis in illis cor fuo inuolucro adlouc obteftumfit 3acinter membrani thoracis cauitatem mterfepientes contineatur, /n prima it affigura id ad L (j?e flatur, infecunda autem ad inferius L& M,M. ?orro cordis formam ex quarta,quinta,&fextafigunspetere licet. ORDIS fitumformaq;, ipfius proxime enarratu com-monftrat1 inuolucrumu Cornamq; pyramidalis etiatur- cwSk tgw*. binatae'ue quodämödo figurae uifitur,nuti piiieae utcunque relpondens, quum fcilicet exlatiore* bafiinc mucrone ( at paulo quam nucis pineae acutiore, ac finiftrorfum ueluti detortum) fenfim definat, multoq; longius quam craflum fpeflrantib. fele offerat. Verum interim humanü cor,quod ad externam fuperficiem totam'ue ipfius molem attinet,no undiq; fecundum orbem aequaliter craffum occurrit. Sua enim latitudo profundita tem non fecus excedit,quam fi quis cor fii anteriore,pofterioreq;fedibus egre gie comprimi, ac in latera prominere aftrueret-.inftar mediae, feu quae utrin-que aliam nucem commiflam habuit, caftaneae quodammodo nucis. Haec comprefsio in dextra potifsimum fede ita accidit infigniter,ut cor fecündum totam ipfius longitudinem inibi acutam potius, quam femiteretem fuperficiem uideatur conftituere.quum tamen auium & quadrupedum corda, non multo latiora quam profunda fpeftentur,nucisq; pineae aut turbinis imagini longe exaftius,quam humanum cor, accedant. Quod fane difcrime Galenus fcribereneutiquam praeterijfset, fimodö hominis corperinde, acfimiarum canumq;,aggreflus fuiflet:hic non fegniterNaturae expendens induftriam, qua,quum homini breuis, fed latus, thorax neceflario obtigit, tot differentias molitur,quibus homine in peftoris ofsis breuitate & amplitudine, & in pulmonis lobis,& uenae cauae du£tu,&inuolucri cordis ad leptum tranfuerfum nexu &fitu ä quadrupedum fabrica differre oftendimus:& quahicrurfus hu manum cor fecundum proportionem multo fimul latius & breuius,quam in illis animalibus, peropportune euafit. & qua denique praeter caetera non uulgaria paucaque difcrimina,alium cordis fitum in homine, quam quadrupedibus longo arftoque thorace donatis, reperiri docebimus: fimulatque ea adhuc fermoni addiderimus, quae de cordis forma infuper commemoranda ueniunt.Tota itaque exterior cordis fuperficies ä bafi ad mucronis ufque ex-d tfig.D. tremum,impenfelaeuis cernitur, nulliprorfus particonnata.d Coronalis ta- cordxßperß-16/zgw.E. men uenae* propagines ä cordis bafi ad mucronem ufque cum coniugibus cies ti iniurijs ferendis pertinacior, 8c uario deniq; robuftifsi^ marum fioraru genere donata, quum interim unius niu- __________fculorum fedis carounica tantum fibrarü fere fpeciem, eamq; fparfim fatis difleminatam obtineat.Porro fpecies fibrarum, quse cor^ dis carne cötinentur (non enim de membranarum uenae cauae 8c uenalis ar--teriae orificioruma fibris modo agimus) haud aeque ac rnufculorü confpicua cortußrk eft; quandoquide nullum prorfus inuenias mufculum , qui uel citra multam difleftionem ilico atq; dete&us eft,fibrarum fuarü differentiam no aliquo fal tem pafto demonftret,eam infuper accuratius proponens, fi forte coftus uel crudus unguibus aut cultro difeerpitur: quum interim com pa&ifsim arum cordis fibrarü fitum&feriem coniefturapotius quam ieftioneaflequamur. Quouis enim modo cordis carnem aut elixam aut cruda reftis ueJ obliquis uel tranfuerfis fe&ionibus aggrediaris, uel utcunquelubet eandem unguibus dilaceres, uix unquam cordis notatu dignam portionem fecundum unum duntaxat fibrarum genus diuelli poffe obieruabis, at omne carnis partem di-uerfis multiplicibusq; (fed tranfuerfis potifsimum)fibris abundare aftrues: non enim in corde,ut fane in ftomacho,uentriculo,inteftinis,&: ipfo etiam di ftento ad foetum utero,fe&ionis beneficio fibrarum fitum adinuenire integrum eft. Quanquam interim triplex fibrarü genusaNatura cordi largitum efie,nobis perfuadeamus,quum ob uarium & rarum quem in illo uidemusfi brarum implexum, & nullum fimplicem carundem du&um:tum etia pro-pter manifeftam cordis fun£Uonem,quam fibrarum in primis,ut mox di&u-ri fumus,auxilio perfici opinamur. Caeterüm etfi ratio fortafsis fuaderetre-öras fibras,quibus attrahendi facultas tribuitur,intimas, & deinde his obliquas,qu^ in alijs organis naturali motu agentibus retentioni pr^efle creduntur,pofitas efle,& extimam fedem tranfuerfas ac orbiculares, qux expellunt, obtinere: non tamen cordis fibris eum fitum aflcnbere pofsimus,quumfe-ftioipfa triplex hoc fibrarum genus inuicem commifcerioftendat,&nunc reftas, nunc obliquas, nunc tranfuerfas, & rurfus reftas 8c obliquas 8c tranf-uerfas perinde ferecommonftret,acfitres priores differentiae fingulis uen-triculis peculiares eftent,pofteriores uerö toti cordi ambobusqueuen tricu-lis fimul dedicarentur. Appello autem in corde reftas fibras, quas in eo perquam elixato, ex ipfius bafi ad mucronis ipfius ufque centrum deduci, tam per cordis uentriculorumfeptum, quam reliquam fedem cofpicimus- tran£ uerfas autem,quae orbiculatim &una tranfuerfum cor uentriculosque ambiunt: obliquas uero, quae quidem orbiculatim cor uentriculosque ample-ftuntur,at oblique fecundum cordis longitudinem procedunt. Suntq; hae in duplici differentia. Aliqu^ etenim in dextro cordis latere bafi funt uiciniores, in finiftroipfimucroni:aliae aut in dextro latere mucrone magis refpieiüt,in laeuo bafim. Atq; his fane fibris p ro cordis mole,fi eä fcilicet ad mufculü con-feras;perqua numerofis,&; carne has cötinente amplexateq;,potifsima cordis rr 4 fubftantia 73 2 ^NT). VES^LLII, T> E CORPORIS fubftäntia conftituitur^cui eade fere cum mufclilorü uentrium fubftäntia accidit copofitio. Vt enirrl fibrae in mufculis carne undiq; habent circüpofitam: fic & cordis fibrae pečuliariipfis carne continentur, fulciunturq;. Quae porro per uniuerfum cor fibraru & carnis fimul fit crafsities^ab alijs fane parum ani maduerfa,tunc demü opportune explicabitur, ubi cordis uentriculos oratione complexi fuerimus.In praefentia aut fuffecerit, carnis fibrarumq; cordis ii-fum,qü£q; infiiper adhuc ad cordis fubftäntia fpeftant, adij cererac pariter iil-nüere,cordis carnem in mucronč quam in bafi fpifsiore folidioreittq; appäft re.Nö ob hoc fane(ut Galenus arbitratur)ne hic cor in fuis cotraftionibüs pt ftoris os accedens,facilius laederetur: uerüm quod ea cordis pars tenuis fit,&: quod ad eam fibrarü re&arum čoncurfus perficitur, qui carne mucronis,& fi alias a reliqua no differat, copa&iorem comonftrat, äd eü prorfus modum quo plerunq; folidiore carnem in niufeuli capite, aut tendinis principio uide-mus,quam ih mufeuli uetris medio,ubi fibrse no adeö atq; in illis locis compa fami* cord* ^ inujcg magis dirimuntur. Carnis itaq; cordis n5 poftremus ufus,cum Uj * mufculoru carnis ufu in fibrarü firmatione correfpodet. Quod uerö propria peculiariq; ipfius fecundum iuftitiahl temperie,ac eflentiali pariter forma, ad prsecipuas cordis fun&iönes,quae in languinis emutatione, &uitalis fpiritus äpparatUjpotißimü confiftunt, opituletur, imo primarius harüfunftionum tih™™ ufat* äütorfit,exaliorumuifcerü fubftantiaratiocinamur.C^terum cordis fibra alteri fiibferuiüt muneri,quo cor fcilicet tantifper dum uiuit animal,& dilata tur & contrahitur,& aliquandiu intU* contra ftione dilatationemq; quiefeit. Quemadmodum igitur cordis fibrae cum mufeulorü fibris nonullaincöpo-fitione fortiuntur comunia,(ic etiä ut & illae motui famulatur,fed prorfus di-uerfo.Mufculorü enim motus arbitrarius eft: cordis uerö naturalis,acabfque lafsitudine,infcrutabili reru Opificis induftria pene indefeffus, arbitrioq; no-ftro minime fubditus,neq; ex cerebri neruis,ut mufeulorü motus, ulla ex parte dependens.Porro cordis dilatatione,qug mucronis ipfius ad bafis centrum eft attraftio, & omnium laterum cordis diftentio, reftae efficiunt fibra?, mucronem uerfus bafim eotrahen tes. Quod fane ita perficitur,ac fi uimineo circulo orbiculatim eadem que ferie coplurimasiuncorü fcirporurnue radices connefteres,& mucronib.illorum fimul colle£Hs,uelut pyramide quandam efformares,ac demü funiculum ex illius uerticis medio per circuli centrü dimitteres,quo deorfum trafto,pyramis breuior,intusq; multo capacior (iun-cis nimirum in exteriora, ac in latera ab inuice diremptis ac fecedetibus) red-deretur.Hinc fi quidem cordis dilatationem codifcere quam optime liceret: quippe uimen quodamodo cordis bafi relponderet, iuncorum autem colle-£tio cordis mucroni: deinde iunciipfi & funiculus illereftis fibris congrue-rent.iunci quide illis refpon derent fibris,qug in cordis lateribus & anterius 8c pofteriüs confiftunt:funiculus autem illis conferretur fibris, qug in cordis carneo0 fepto inter duos fmuspofito frequentifsimae habentur, quanqua quod * * feH> omnimodam cum re&arü fibrarum motu umilitudine obtineret,nihil con-fingere poßimus.Tranfuerfarum aut feu circularium fibrarum aftionem ad ter H & aliquid referre, facilius uidetur, hae enim cordis contraftioni in primis prae-funt,qu£ mucronis ipfius a bafi eft difcefIus,&qugdacordisprodu&io,quam illae moliuntur fibrg,quo ties laxatis reftis impenfius arftantur colligunturq;, haud fecus quam fi prius cotra&um in pyramide illa funiculum iam laxes, ac manibus aut alio circulo in medio pyramidis iuncos introrfum comprimas, itaq; illius cauitate minuas, & interim tamen proceriorem reddas. Nunc uq- ro qui HVMUVLI LIEBER VI. \ rö qui obliqua fibrae quieti pr^fint,hoc eft aliquatilper, prout cordis funftio* nibus ex ufu cefetur,fimul cü aliis fibris ad cotentas materias undiquaq; fe co> trahant,imaginari nö eft arduürpraecipue fi diuerlos cordis pulfus in umo am maliexaminaueris. Quod {anefafturus esiucundifsime ea adminiftratione, quafeptimo libro totiq; adeö operi finis imponetur. Caeterum cordis fibras interim non motuu cordis dütaxat opifices eile uulgo arbitramur,uerum re-ftas ad attraftione,ad expulfione tranfuerfas,& ad retenfione obliquas codu cere etia nobis perfuademus. Preter cordis carne & fibras/ uene fubftantiam p6fi D. 7 ~ ? ^ oh • • - r r in-* 1 ~ r ' i a k ~ tia fecuharei fi.G.cr fi- ipfius enutrietes, tur,quoq; conftent numero, nuc iubiungam, ferm onem a Galeni cum Ariftotele de illorü copia difceptatione om nino cohibens. Humanum itaque cor intus duasinfigni-ter amplas obtinet cauitates,fecundum cordis latera (itas: ßm* H in ---------------------—— unde etia" unam uentriculü finumue dextru/ alteram c4fe. e. finiftrum meritonuncupamus.Horüdexterfiniftrüamplitudineuincit,am^ Form*dex#L Jfig-c* boq;inuice forma plurimum uariant.Dexter nanq; magis deorfum ad cordis a H E COZPOKJŠ inftar exterioris femicirculi,aut ita extru&i camerati fedis c5uexa eft,exterio-ri cordis in his regionib. fuperficiei,qu£ gibba eft,refpondens:in finiftro aut la tere huius dextri finus čauitas internae fornicis autfemicirculi fedis ritu,caua cernitur,propt€r cordis uentriculorü' feptüm femiorbis modo dextra ipfius fuperficie iri dextri uentriculi amplitudinem protuberans. Perinde ac fi cre-Icentis lunae corpus ipfa eflet cauitas,äc exterior quide lunae pars a dextro cir-cumfcriberetur conftitueretur'ue cordis latere.interior aut eius lunae pars ex cordis uentriculorü lepto huc,uti diximus,protuberante, cöftaret. Atq; hanc formam dexter cordis uetriculus a bafi ad mucrone ufq; feruat,fimul cu cordis effigie ex latioribafi anguftior iredditus. Sinifter uetriculus amplaincipit r°rm*Jßri bafi,fenfirriq; in arftü uerfus cordis mucronem definit, cauitate inftar coni, quod ad totam fuperficie fpeftat,orbiculare obtinens.Cordis nanq; uetriculo rumf feptu2 finiftro ipfius latere, quo finiftri uetriculi dextru latus efFormat, A»%i, i. concauum,n5 uerö uth dextro lateregibbü extuberansq;uifitur,&;pare erat I^h’h! fitiem naturaq; cü cordis ' fubftantia finiftrü latus & anteriore pofterioremq; finiftri uetriculi fedes cöftituente obtinet: itaq; prorfus fe habet, quali finiftri uentriculipotifsimum gratia cor coftitueretur,ac ut dexter uetriculus fieret, * tenuis quaedam cordis fubftantia dextro fepti lateri adnafeeretur.1 Vniuerfa &7h• Q» namq; cordis fubftatia, praeter uentriculorü fep tum,dextri uetriculi amplitu fHoc^M/. dinem coftituens,tenuis admodum eft: qu£ aut finiftrum uentriculu orbicu- u fis- fp*-latim ambit efform atq;,dextri uetriculi fubftantia multis numeris crafsitie fu um , perat,& undiq; £que crafla uifitur,pPgterqua in ipfa bafr.ubi uaforü illinc pro- cx mdeci-_ deuntium dehifcentiuq; gratia,cordis carnea fubftatia tanta amplitudine defi aqualis eft,& multis quafi foueis in carnea fubftantiam penitius imprefiis ob- FCju^ßcLl cit,quata orificiorü eft amplitudo. Vtriufq; uetriculi"1 fuperficies perquam in- j? u*c illis aqualis eft5& multis quafi foueis in carnea fubftantiam penitius imprefsis ob- ufacß,qui-fita.Neq;iftae ad latera tantu. cofiftunt,quibus dexter uetriculus finiftru refpi- bus umri~ cit,uerüm (etfi interim fecus ceteris omnib. Anatomen profitentibus uifum fit) per uniuerfam prorfus uentriculorü Juperficiem, nö folum in nuper occi fis animantibus,fedperpetuo,tatifper dum cor ipfiim feruare uolueris, appa-rentes,neq; uftqua uelin exiccato corde coniuentes.Vtcüq; interim hsefoueg fint cofpicuf,nullg tamen,quod fenfii cöprehendi poteft, ex dextro uentricu-lo in finiftru per eorunde uentriculorü feptü permeat: neq; etiä mihi meatus uel obfcurifsimi occurrüt,quibus uentriculorü feptum fit peruiü,quauis illi a difie£tionum profeflorib. enarretur,quü fanguine ex dextro uetriculo in fini ftrum affumiperfuafifsimühabet.Vndeetiäfit,(quemadmodü quoq;alicubi n7fa monebo apertius ) de cordis hac in parte officio, me haud mediocriter ambi-gere.C(£terumpraeterin£qualitatequä foue^ in uentriculorü fuperficieb. ef- o7^.9 format,qu3eq; in finiftro uetriculo nönihil infignior eft,ambo" carneas quaf ^G*10 da explätationes proceftus'ue intus nancifcuntur,qui teretes funt,&graciles, Sein fibrasmebraneas cefsät,humiliorifedip membranarüin ipfis uetriculis pofitarum cotinuas.Cernuntur aüt carnei hi procefliis potifsimum ad uetri-culorum mucrone,humiliorem'ue fede:eosq; ad fibrarü quas cötinent robur D facere oftendä,quü fecundo ab hoc Capite membranam cordis orificiorü na turam perfequar.In utrifq; enim uetriculisq duo habetur orificia, & totide ua 'aut 9 fain eminentiori uentriculorü fede,atq; adeo in .cordis bafi occurretia:& fub-ftantia,quum unum quide uenofum, alterum aüt arteriofum fit, differentia. rjßxM Deinde ambobus uentriculisr mebranae quadam infunt, quas uaforü orificijs paulo poft profici commemorabimus.ac in dextro quide uentriculotresha- e*f^ bentur,uense caug os fpeftantesrin finiftro autem duae? uenalis arterij origini connatae, HVMUFII F^BRIC^E LIBER VE 73? connatae,adeo ut & hin c uetriculis qusedam exurgat differentia,queniadmo dum etiam 8c ipfo ufu,& quam continet materia inter {e differunt. Porrö u-fum uentriculorum una cum cordis uaforum & orificiorum 8c membrana-s 4 fi. r,K. rum &s auriu ufu,priuato Capite merito pertraftabimus,qubd haec fimul o-mnia cordis funftionibus famulentur: quas, nifi harü partium conftruftione plenius defcripta,recenfere abfurdum foret. DE CORDIS VASIS, ET EORVN-dem onficijs. Caput X I I. Condis uaßs eorundem^ orificijs /]?e flandis plerat^ conducuntfigura: ac quinta quidem praecipue uenam cauamproponit adchara fler es C, 2), F. Sexta autem uenam artendem I inßgnitam, & arteriam uenalem Cj notatam3 & maonam arteriam 0 indicatam oßendit. Cat erum fiptima caua uena common- ßrat orificium ad C, C, C. Oßaua arterialis uena orificium adC,Z>. C. 2>ecima mama arteria orificium ad o J VPERIORI Capite,qüätuor cordiseffeuafa,&toti- e,,*Mr4 de orificia, obiter innuimus. Acin uafdru quidenumero funt, uena caua, uena arterialis, arteria uenalis, & magna arteriarquäe omnia fingulis ad cordis uentriculos fpeftan« tibus donantur orificijs. "Vena igitur caua ad dextru cor-dis latus dextrumq; uentriculum refertur: num uerö ab il Io in hominibus originem ducat, non admodum conten tiofe friuolis quibufdapropofitis au toru fuffragijs, aggrediendü duxi, quum feftione(ut rationes fubticea)in natis hominib. nihil aliud quam Caug ortum a corde pendere ( non fecus ac reliquorum trium uaforum)queam colligere. Atq; idem de foetibus, quoad haftenus illorum feftioni in cubui,fateri cogor: non interim Galeni fententiae pafsim mihi reclamantis ignarus.Qua? enim is de uense caua? principio in fexto de Hippocratis & Platonis dogmatibus contra Ariftotelis placitum adducit,omnia in illü ( fi modo id quis propofuiflet) retorquere eflet quam facillimü.Nifi forte illi cum Galeno conueniret, quod iecur fanguificationis officinam effe, haud falfo enunciauerit. quanqua etiam Achillem huc,pr^ter qugda alia,arterij uenofoprincipiü deturbaret. Ex dextro itaq; latere dextri cordis uetriculi ad humiliore ipfius bafis fede,uena caua bfi.cct. 6 u. h amplo patetiq; admodü orificio exoritur,ac ilico ab exortu (qui totius uense 3 Dcc,c! capacitatem amplitudine multü fiiperat, ac uelut extuberas ad cordis fubftan cyß.h,h, tia? terminos/ circulus uifit)furfum ad iugulu, & deorfiim uerfus feptud con *7 fi. a, b ’ tendit:non aut,ut quifpiä forte arbitraretur,* uno caudice ab ipfius exortu ali aut d, e. quoufq; dextrorfumincedes,in duos trücos magne arterig' modo dirimitur. luTlHn u.s.6fig. i. eftq; ea uena,quam quidem quodfanguinem in pulmone defert,uenaeq;pror hfßgßb fbs uicem gerit,Venam:quod uerö arterij corpus nancifcitur,Arteriale appel lari antea diximus.Haec multo minori quam cauah orificio ex dextri uetriculi bafis eia- 4 Tota cap. F. 73. V ES JUL li, T> E C OR? ORIS bafiselatifsimaparteiuxtadextrum latus uentriculorum Tep ti enafcitur,& is/ip magnae* innitensarteriae,finiftrorfumq; nonnihil fuo caudice inclinans, tan-dem in1 duos truncos diffcinditunquorum dexter ad finiftrum latus caudicis magna? arteriae, pofterioremque eius caudicis {edem dextrorfum reflexus,in l*fi- ut, ren*i»*r- m dextros pulmonis lobos digeritur ,finifteruerö in" finiftros. Porrö0 uenalis Tf^^' arteria, quam in tertio libro pariter cum arterialiuenaperfequuti fuimus,at- nsh-l>w. que etiam ab ufu,quöd aerem continet deducit'ue, Arteriam: afubftantia au- °tfUb^t tem,quöd uenarum corpori refpondet, uenalem nuncupari retulimus: inter h- ^ finiftri cordis uentriculi uafa connumeratur: ac ut uenarum corpus adipifci-tur,itaquoq;ex molliori eius uentriculifede principium ducit. Ex finiftroe-nim finiftri uentriculi latere ad eiufdem uetriculi bafis demifsiorem partem, fimilipenitus modo quo cauaex dextrouentriculo, uenalis arteriap patenti p9fig. admodum orbiculariq; orificio enafcitur, ac ftatim etiam ab ortu, aut in ipfo potius ortu,inq duos truncos deriuatunquorum dexter fub cordisbafi produ qifi. w.tf ftus, in dextram pulmonis federn difpergitur, finiftro interim in finifträ pul- llb,} K>u monis partem exporrefto. Quinam uerö anteriori quoq; exortus uenalis ar- . teriaefedirfiniftra cordis auricula committatur, fecundo ab hoc Capite,dili-Magnat gentercommemorabimus.8 Quartüuas,quod adhuc enarrationi deeft,quar- spgm€lL teri*' tumq; cordis conftituit' orificium, magna cenfetur arteria, pari ratione ex fi- jž. niftro uentriculo,qua arterialis uena ex dextro, principium duces. Ex dextro °j0^ Ä enim elatifsimae finiftri uentriculi fedis latere,& ex cordis bafis ueluti centro, u arteria magna enafcitur,aliquoufq; reftax furfum fub uenae arterialis caudice °‘ tiantifper prorepens,donec cordis inuolucrum permeans, in duos diflcinda-tur truncos: quorum unus corporis fuperiora, alter inferiora petit. Atque ita profefto durorum craflbrumq; uaforum, ipfius nimirum arterialis uenae, ac arteriae magnae principia adeo inuicem correfpondent, ut finiftrum arterialis uenae latus dextro arteriae magnae lateri in ipfa origine adnatu fit, amboq; uafa hic ex eminentifsima cordis uentriculorum fepti fede commune principium radicemq; poßideant: quod eoufq; quibufdam animalibus, quanquam Lib.7 de cauae mox in ortu diuifionis conftitit ratio. Eiufluodi namq; aliquid ex fepti- C,c' mo de Adminiftrandisfeftionibus libro colligenda exiftimo,quum Galenus Herophy- meos mriare. HVMUKl L1*B ER V L 737 Herophilum quidpiam illius Erafiftratiq;fententiae repugnans, cenfuifTe in-• dicat.Nifi etiam forfan nonnulli amplior.eiü orificiorü numerum proponen tes,nonilli proximo orificijsdiduftui,aut üicinifsimaeilliuaforü bipartiti oni b ffex. animum adhibuerunt: uerüm ipfis cordisb auriculis,quarum una uenae čauae cr6fig.F. orif^Qo^ altera arteriae uenalis orificio adnafcitur: ita fingulis auriculis fin-r 7 fi.Fco gula afcribentesforamina,feu orificia, utcunq; interim" auricula?extra orifi-fißit extra - uaforum circulum, atq; adeo extra cordis uentriculorü cauitatem & am-in9ßns plitudinem confiftere, lpfisqüe etiam auriculis finus Cauitatesq; potius quam pßit extra ongcia aferibi oportere,non multo pöft docebitur. D)D» DE VNDECIM MEMBRANVLIS d V A-tuor orificiorum cordis* Caput x 111* Jrf^AE membran*fieriätim injeptima, o£laua,nona decima figuris occurrunt.Septima nam^ trespro* ponit) uen a c inftgnit,as. Oclaua tres, in üen& arterialis orificio pofit as, E,F>Cj notatas. Nona duas uenalis arteria orificij, E & F indicatas. Jtäagn# autem arteria tres msm~ B Iranern decima %, C, V infignitaproponuntur. A CORPORA cordis mebranas nuncupamus,quse cordis uaforum radicibus, ipforum'ue exortibus adnata, colore, fubftantia,cralsitie, prorfus membrana exiftunt, materierum regufgitationibus (quantum coieftura afle quimur)praefečiae. Sunt porro ha? omnes undecim nu- MttrE C0K?0%2S tseq-: acnon aliterprofe&ö apparentes, quam (i carneae in cordis uentriculo eflent uirgulae. Haec itaque membrana, propter tres membraneos ab ipfa e- duftos proceflus,trium uenae cauae orificij membranularum loco enumeratur. Quia autem proceflus illi, quum clauduntur, & inuicem conniuent, fpi-culorum fulcis ftru&ura fimiles exiftuntjGrseci quafi trifulcas di- ceres, eos appellauere. Quum enim tres membranei illius circuli proceflus inuicem eregione fui centri coeunt,formam effingunt triangulari cufpidi non abfimilem, illiquepotifsimum,quo in telis Tureae utuntur, qui triangularem quidem efformant cufpidem: fed quo minus oblongum illud ferrum grauaret,utque anguli acutiores redderentur, ipfi inter duos angulos fulcum elimant: adeo ut cufpis exbafiin mucronem definens, fimul tres angulos, 8c totidem fulcos oftendat. uti etiam hic in corde fieri animaduertes,dum inter diflecandum, tres membraneos proceflus inuicem fuis mucronibus commit tes. Caeterüm fi totius membranei corporis cumipfiusprocefsibus& fibris adaperti fimilitudine petis,eam ex coronae forma quodämodo fomes, quam regum capitibus antiquitateinfculpfifle,in illis quae Romae effodiuntur ima- ’ renal» arte- ginibus uidemus. Porrö quemadmodüh uenalis arteria,uense cauae tum cor & *hs* Tifimsbrma. p0re^um intromittendis ad cor materi)s, cSc ortu propemodum accedit: ita quoqj uenalis arteriae membran^ cum cauae orificij membranis pleraq; often dunt communia. Ad'radicem enim exortus uenalis arteriae,* membraneus * 9fi& circulus ex cordis fubftantia enafeitijr, qui in finiftri cordis uentriculi ampli- f fßis tudinem introrfum (ut1 uenalis arteria extrorfum) ducitur,ftat.imq; ab exor F p^im tu ä cordis fubftantia abfcedit, uenae cauae orificij membraneo corpore huc- f^cfc! ufq; quamfimillimus. Verum quum aliquatifper membraneus hic circulus, feu membrana potius,in uentriculi amplitudinem defcedit,inra duos tantum « membraneos proceflus partitur: forma quidem” illis qui ad uenae cauae orifi-cium pertinent,refpondentes,fed mole 8c robore fuperiores.Ex ampla enim n 7ßix> bafi in obtufum mucronem finiunt, longius in finiftri uentriculi cauitatem, L,M‘ quam cauae orificij membranulae in dextri,cotingentes.Horumprocefluum unus dextrum uentriculi finiftri latus,alter finiftrum refpicit. Anterius enim <&pofteriusinuicem dehifcunt. Secundum uniuerfam eorundem humiliorem fedem (quae etiam ut cauae orificij membranularum, crafsiorduriorq; exiftit)0 fibrae feriatim exiliis enafeuntur, quae deorfum porreftae, tandem °G9^'^ eordis fubftantiaead mucronis finiftri uentriculi amplitudinem pafsimcon-tinuantur:& quemadmodü in dextro uentriculo fieri diximus/carnea cor- P dis fubftantia adaugentur,ftabiliunturq,-.Caeterüm quia membraneus uena- H,l0^’N‘ lis arteriae circulus in duos tantum proceflus dirimitur, diffeftionü proceres duas tantum membranulas ipfius orificio praefici aflerüt: quas mitrae epifeo-pali non admodum inepte contuleris, fi modo partem caput ampleftentem ipfi membraneo circulo, Sc huius proceflus anterioripofterioriq; mitrae cacumini aftimilaueris.quum enim duo tätüm hic cernatur proceflus,utcunq; eos inuicem conniuere fingas,'^lyXa^u/as cum Galeno ipfas appellare non po JbierUlis ue teris,quod fcilicet triangularis cufpidis imaginem nunquam referant. Veng ntmemirana?. arterialisq membranae,aiftorummodoorificiorümembranis neq; fitu,neq; forma,neq; etiam roborerelpondent. A' uenae enim arterialis exortu,hae in- fig.ap. i$ trorfum in cordis dextrum uentriculu haud pertingunt: fed tot£ in eius uafis ^#7!^ caudice confiftunt,ita ab orificio extrorfum duftae, ut commemoratae prius membranulae afuorumuaforu orificijsintrorfum pertinebant. Neq; etiam bis unus communisque eft circulus: uerüm tres diftinftae,& non admodum ualida? HVM.A'Kl FUVRICU LIKER VI. 719 • ualidaefunt membranae,fingulae femicirculi modo principium ducentes.Ve na? enim arterialis orificium introrfum,atq; in fuam lpfius amplitudine non-nihilin origine extuberans, fuae amplitudinis fuperficiem in tres femicircu-los extrorfum a corde latefeentes dilhnftam obtmet:qui crafsiores redditi,in ipfam uafis amplitudinem protuberant, ac fuis tuberibus ueluti tres triangulos ita efformant, ut in punfto fe c5tingentes circuli extra fuam fuperficiem, fupra infraq; contaftus terminum, angulos conftituunt. Ab his femicircula-ribus tuberibus membran^ totaipfarum amplitudine, quafifemiplene lunae imaginem referentes, pronafeuntur: nufquam uafi ipfi, praeterquam ad haec tubera,adnatae.Harum membranaru latifsimafedes,quae extrorfum ä corde magis reliquis membranarum partibus remouetur,&folamembranarum latus eft,uafi ipfi haud connatum, non ita inftar circuli diametri refta cernitur,ut fingulae membran g dimidij circuli amplitudinem prorfus exprimant: uerum ea fedes,aut latus, modice introrfum obliquatur, & non adeo alte ex-trorfunVue in medio confcendit,atq; terminis,quibus utrinq; uafi continuatur. Quum itaque id membranularum latus infiar dimidiataeparenthefis ad hunemodum (infleftitur, &ipfarum membranularum exortus, 8cad uafa connexus, femicirculum adamufsim circunfcribit, Graeci has membranulas cnyiLQGJl&s,abillorum C imagine,nuncuparüt.His tribus uenae arterialis mem **terU c vcHi ^aiudis/ tres *n arteriae magnae oftiolo a Natura creatae refpondent,in nullo cap. z infer prorfus ab illis,quam in magnitudine & robore differentes.Magnse enim ar-«a!'rn* tena:' membranula? tanto grandiores ualidioresq; arterialis uenae membra-nulis occurrunt, quanto eius uenae corpus ab arterije corpore duritia ampli-tudineque uincitur. DB CORDIS AVRICVLIS. CAPVT XIII1. Condis auriculas quanafiguraproponitj & infignitafsut&fixta F not mm.Verum dextram auriculam imerfim oflendit feptimaßgurx F, & ottaua J(. Smittram amemauriculaminuer-ftm offert non* figur1, & decimZ. V R I C V L AB cordis, difle&ionum profefloribus uo- Dutmii, cantur, appendices duo, bafiipfius adnati. a fimilitudine *umuU-enim,quam illi in fitu,non autem in ufu, cum proprie di-£hs auribus obtinent,aurium nomine donantur. Dextra Dexu*ml. itaq; auricula, dextro cordis bafis lateri attenditur,b toti cuUf,,m-anteriori exortus uense cau£ regioni fecundum illius lon *"“■ , u - gitudinemita obdufta,ut huius exortus fere lonoitudi- lHmo. ni’dextrf cordls auncul? bafis longitudo refpondeat. Auricula enim efficies pyranudem quodammodo refert: exq; oblonga bafi in mucronem nonual-de acutum,neq; admodum fupra cordis bafim protefum definit. Bafis enim longitudo, lpfius auriculas etiam infigniter diftenta? latitudinem fere triplo excedit: & bafis quoq; auriculae longior multo eft, quam progre/Tus a bafi ad iplius mucronem pertinens.Porngitur autem auricula a bafi furfum antror-lumq,-; adeOjUt nulli auriculam forma,quod ad bafim mucronemq;, & deinde ad cauitatem ac comprefsionem diftentionemq,- attinet, exquifitius contuleris,quam coriaceis tuberibus utrinqueTurearum fellis aflutis,qu£e equis uuium tranfnataturi,ueficarum pilarutrfueinftar magno ufu inflant. Exterior namq; auricula? fuperficies pro illius repletione uariat: quum enim auricula in cordis conftriftione turget, oppletaq; eft,gibba undiq; & aequalis cernitur. Atinamta concidenteq; auricula,fuperficies haec rugofa,ac ueluti plicis s s 2 oblita, a 4 fig.t f fe B, b sfig, B ad C, dut potiiM F fe ptimß*nn*. |3rarum gener e,&modica, eaq; admodum dura,& quafi cuti culari carne eas fibras ampleftenteconftat:adeout auricula fibris cum cordis fubftantia re-fpondeat,at carne (quae,ut diximus,neruea magis, cuticularisq;, 8c fubnigri-cans eft) ä corde differat. Neque ab hac fibrarum cum carne ea commixtione, quae uix cutis craßitiem fuperat, aliud peculiare auricula in fui conftitu-tionem afcifcit: non enim uenas arteriasque Sc neruos priuatimipfiinfertos NeX™ic7u compre^^ndimus. Caeterum auriculae connexus propemodum ita fe habet, finiftrum fui bafis latus extremo cordis fubftantiae, ubi anterior uenae cauae in dextro cordis finu orificij regio confiftit, adnafcitur, aut uerius ab illo extremo auricula prodit. Dextrum autem bafis latus,uenae cauae corpori fecun dum ipfius exortus a corde longitudinem, & in anteriori illius fede connafci-tur, ac ueluti cum uena commune corpus efficitur, tota reliqua parte auricula ab omni prorfus connexu libera eft,& perinde ac cordis corpus,in inuo-Siniflr* cordis lucro quoque cordis continetur, nullis fibrofis nexibus illi commifla. d Sini-mrm a. ßra cordis auricula, pleraque cum dextra poßidet communia: haec namque in anteriori fedec exortus uenalis arterij fecundum ipfius longitudinem con fiftit.Deinde ex bafi in mucronem quoque ceflat. uerum is mucro (qui acu- l filici tior dextrae auriculae mucrone habetur)non adeo atque ille furfum,fed in finiftrum magis, acin latus exporrigitur. Infuper finiftra in proue&ioribus aetate hominibus, dextrae auriculae dimidiatae etiam magnitudini cedit: ut & ipfum quoque uenalis arteriae oftiolum longe minus uenae cauae orificio uifitur. Quod ad externam internamq; attinet fuperficies, auriculae utcunq,* mutuo refpondent: quanquam exterior finiftrae fuperficies rugofior magis, multoq; inaequalior femper occurrat. Interior autem ipfius fuperficies fimi-liter ac dextrae auriculae,inaequalis, & foueis obfita cernitur. Subftantia e-tiamfimiles funt: uerüm finiftra multo durior,ac minus in conftri&ione di-ftentioneqffequax uifitur. Quinetiam fi illam dextrae conferas, uelut marcida exiccataque fpeftabitur, adipe femper magis quam dextra, exterius abundans. In connexu prorfus conueniunt. nam uti dextra uenae cauae, & dextro cordis lateri fecundum cauae ortum adnafcitur: ita quoq; finiftra dextro fuse bafis lateri,cordis fubftantiae, ubi uenalis prodit arteria, connafcitur: finiftro autem latere,ipfi uenalis arteriae corpori. Vfu,ut fuo ordine paulo poft diftu-ri fumus, parum admodum inter fe differunt. Nunc enim omnium cordis particularum ufiim&funftionem feriatim fubijcere enitemur:hic adhuc admonentes, in foetibus &nuper natis animalibus auricularum molem longe maiorem ex proportione occurrere,quam in aetate prouefliioribus: ac infuper in uiuorum fe&ionibus auriculas deficiente cordis motu, etiam ali-quandiu palpitare,moueriq;. CORDIS, CORDIS, I P S I V S'av e HACTENVS CÖ immemoratarum pardum funcfHo & ufus,i'pfarumcß adeö conftručhoms ratio«. Caput XV, O R irafcibilis,feuuindi&£honorisq; appetitricis animae corcwu«m-fedem efle,Hippocrati,Platoni,Galeno^& Stoicis ac Peri- es' pateticis panter omnibus conceflum fuit. Verum ad haec Zeno, ipliusque corroboraturus dogmata Chryfippus, Poßidomus, caeteraq; Stoicorum familia, & Ariftoteles cum Theophrafto,reliquisq;ipfius afleclis, cor principii! fontem q; efle u oluere, non nunc di&ae tantum irafcibilis facultatis,fed etiam eius quae ciborum,potuum, &uenereoru eft concupifci^' bilis: quam altricem Ariftoteles,alij uerö naturale,alij autemfimpliciter con cupifcibilem appellare confueuerunt.Deinde etiam Stoici una cumPeripate ticis, rationis uim, &, ut femel dicam, animae principatum in corde collocarunt,omnium id in animali funftionü atq; officiorum initium eflfe arbitrati. Quanquam interim ijdem inter fe decretis pugnent. Ariftoteles enim,Theo-phraftus,ac reliquum Peripateticorum chorus,& ex Stoicis Poßidonius,irafci-bilem uim,ac concupifcibilem,&rationalem unius quidem fubftanti^ e corde proficifcentis facultates efle afferunt: animae autem fpecies partes'üe efle inficiantur,neq; eas diftinguüt. Chryfippus uero,Stoicorum nonpoftremus, ficut in unam fubftantiam, ita quoq; in unam facultatem 8c iram Sc cupi dita tem cum ratione coegit. At his omnibufVefragatur,ex diuini atq; inter medicos facile primarij Hippocratis, & inter philofophos eminentifsimi Platonis fententia,Galenus,quum in alijsplerifq; locis,tum potifsimüm in noue libris, quos de Hippocratis & Platonis dogmatibusinfcripfit. Illis namq; libris tres animae Ipecies partes'ue natura admodü inter fe difcrepantes docens, firmit fimis,& fcientiam fuo ipfius fuffragio facientibus demoftrationibus compro bat,iecur ciborum potuumq; &uenereoru concupifcibilis anirn^, cerebrum autem rationalis ac principis locum efle,cor duntaxat irafcibilis animae erga-ftulum efle,cocedens.Porro nehicforfitan in aliquem haerefis cenforem impingam,ab hac de animae fpeciebus, earundemq; fedibus difceptatione, pror-fus abftinebo: quum tot hodie, ac potifsimum apud noftrates,uerißimae no-ftrae religionis iudices reperias: qui fi quempiam, uel quum corporum refe-ftiones aggredimur,eiufmodiq; in primis fcrutari oporteret,aut dePlatonis, aut AriftoteliSjfuorum'ueinterpremnijaut Galeni de animafententijs, muf-fitare audiuerint, ilico illum de fide ambigere, ac nefcio quid de animarum immortalitate haefi tare aftruunt: non perpendentes, necefle efle medicis (fi Medio de ani-modo non temere ad artem accedere,neq; inopportune aegrotanti membro remedia inuenire,eademq; applicare uoluerint) de ijs quae nos gubernant fa-cultatibus confiderare,&; quot numero fint generatim, &: qualis quseq; figil-latim habeatur,quo'uein animalis membro fingulae conftitutcefint, fomen-tumq; recipiat:& praeter haec maxime (fi modo id adipifci mentepoflemus) quae animaefubftantia eflentia ue fit. Quafi uerö non citra impietatem, nul-lamqueprorfus fidei labem, quis degrauium illorum autorum decretis nihil proponere,aut etiam lllorü rationes alijs nouis corroborare, aut friuola quo-rundam argumenta refellere pofiet:ac quafi non multo aliter de fanftißim a, quaq; accedentibus pijs operibus fide faluamur,felicemq; aeternitatem homi num animae adipifcuntur, quam de his autorum dogmatibus, ac quasimbe-cillis oc humana ratio fuppetit hoc in negocio opinionibus,loquendü interro ss 3 gandumq; 742 VESULIU T>E COZTOXlS gandumq; foret.Nihilominus interim omni de animae facultatibus,fun&io-nibus,fubftantia,natura, fpeciebus, & earum fedibus, inueftigatione remifla, Cuifun&iom libere afleremus,cor facultatis,atq; adeo fpiritus uitalis fontem, & caloris na-Tr/«jw ^ec^em fomitemq; exiftere,ac pulfuum autorem efle,fingulasq; cordis par Untur. tes illi ad calorem fpiritumque fpeäanti ufui fubferuire commonftrabimus. inmittenufas. Quis itaq; cordisa inuolucri (ut fingula ea ferie,qua earundem prius conftru- * ftionem enarrauimus, perfequamur) fit ufus, peculiare de inuolucro Caput simcordis utcunq; pertraftauit.Deinde &: cordisfitus,antea cömemoratus,inipfö tho-ram' race eft tutifsimus^&i ab omnibus qu£ thoraci extrinfecus noxam inferre pot funt, remotiisimus. Praeterea cor in pulmonis, idfuis lobis ueluti digitis qui-bufdam amplexantis,medio itab cöfiftit,ut aequalem prorfus ex omnibus pulb spefa monis partibus, aeris perc uenalem arteriam moliatur attraftione, &rurlus fuliginoforum recrementorü egeftionem in pulmone tentet,&iuftaetiam c 6/g*G. portione per uenalem arteriam &d uenam arteriale pulmoni fanguinem por rigat. Ad h^c,cor non admodum procul ab ore,per quod refpiratione perfici d neceffum erat,locatu,eam corporis federn nihilominus obtinet, ex qua com- ,5 ub.TP' mode perc arteriae magnae ramos toti corpori natiuum calorem, fpiritumq; e uitalem offerre queat. Quamuis etia, quod ad totum corpus attinet,a medijs u lb'1' partibus tantum fuperiüs recedat, quantum apubisofsiüg coalitus fuperiori g lede diftat.haec enim erefti adultorum corporis exquifitum fere habetur me ltb* Likz.de De* dium: non autem umbilicus,quem Galenus,cordis fitü enarrans,adamufsim Cr&p/«to°Z' €^c medium cefebat. Qjuod porro propter bafim, quam latam amplamq; ob h quatuor grandium ab iilaprodeuntiüuaforum initia efle oportuit, cor non b ,/?, c, exafte rotundum eifeftum fit,etiamfinon dicatur,omnibus manifeftum f^Go^ roma cordi* efle conij cio. Quanquam Natura interim cor fphaericae figurae,iniuri js inno-ratl°' xie ferendis omnium pertinacifsimae, 8c caeteris omnibus capaciori, adeo accedere uoluit, ut cor in maximis ipfius dilatationibus prorfus fphaericum appareat: quemadmodum in ipfius contraftionibus oblongum,& pineae nu cis modo produftum cernitur. Neque etiam alia ratione cor oblongum efle dicim us, quam quöd id in mortuis concidens, produ&umq; femper offendi-tur.Si enim id in mortuis ita diftentum obferuaretur, quemadmodum in ui-uis fe&ionibus id,quoties intenfe dilatatur, breuius quidem, fed latius &pro-fundius fieri fpe&amus:tunc merito non oblongum,f ed rotundum,ac paulo cordhßßan minus totofphaericu efle cenferemus. Quis autem cordis fubftantiae fit ufus, Mufiu. jecjmo Capite,quado cordis cum mufculo cömunitatem, &rurfus differentiam profequebamur, neceflariö coplexi fumus: praecipue tum explicantes,cui potifsimum muneri triplex fibrarum genus,cordis fubftantiam intertexens,dein & caro has ampleftes 8c fuffulciens,praeficeretur.Caeterum1 ue- * 6 £D* na,cordis bafim corong inftar cingens,&ramos per externam cordis fuperfi oromiis ue- ciem deorfum ä bafi exporrigens, cordi nutrimentum fuppeditat :8c coro- k cum pulmone donantur, aq caua uena, quoties cor dilatatur ač diftenditur, * ’ magnam fanguinis uirn attrahit, quem adiuuantibus forte ad hoc uentriculi foueis excoquit; ac fuo calore attenuans, leuioremque, oc qui aptius impetu poftmodum per arterias ferri polsit,reddens, maxima portione per uentricu lorum cordis fepti poros in fimftrum uentriculum defudare finit: reliquam r sfe. autem eius fanguinis partem,dum cor contrahitur arftaturque, per uenam * ‘ arterialem in pulmonem delegat. Cur uerohsec inter reliquas corporis ue~ Merkte Be s i jLcap. nas,arteriae5 tunicas adipifcatur,alibi obiter exprefsimus,quum eam craflam ij «p,3 B, 1-1 / r n /r r • 1 n Jim conpru- c. uaudamq; rattameiie diceremus, tum propter continuos pulmonis & cor-dis motus: tum etiam, ne pulmo tenuis illius quem continet fanguinis, plus quam ad nutritionem fufficere pofsit (etiamfi quam plurimo indigeat) (ibi alliceret: dein ut pulmo, continuo ipfius motu & calore fanguinem in arte-riali uena deduttum fibi magis excoqueret, fpumofioremq; redderet, qualis is iam profe&ö eft, qui per arteriam uenalem ex finiftro cordis finu pulmoni offertur,quum is iam in utroq; cordis finu elaboratus fuerit. Accedit huc,arterialem uenam, organu folinutritioni opportunifsimefubferuiens, quodq; fecundum pulmonis coprefsionem & dilatatione quiefcere, atq; quam mini müm moueri oportuit, magna Natura; prouidentiaalijs corporis uenisim-penfiüsrigidum,craflumq;,&c6preffu dilatatuq; difficilius faftil efie. Hac liquidem ratione uena? arterialis propagines, arteriae uenalis & aJperse diften-tione & dilatatione minus impediüt: quum interim, fi illa? propagines (equa ces eflent,atq; leui occafione diftenderetur,magna pulmonis amplitudine illo dilatato implerent: 8c rurfus copreflo pulmone,prompte fubfiderent,ma gnamq; uim in afpera? arterie propagines ex pulmonis copreffu fieri prohibe * 7 for rent-Atq; hinc fane,dum de uaforü robore loquimur,' dextrg cordis auriculg ulum forfitan petere poterimus. Quum enim cor ualido impetu diftentum, s s 4. fangui- 744 VESELU, T>E COKTOKIS Dextra cordu fangUinem in dextrum ipfius finum ex caua allicit,& quodammodo rapiens, a^?Pß^n- eum abforbet: quumque ipfa uena caua, ut ex illa in alias corporis partes fan-ßru&om ra- gUis,non ita ac ille pulmonis tenuis,gratia nutritionis refudaret,no adeo erat tl°’ io ualidoq;,atq; arteriae, conftat corpore: periclitaretur profefto uena in uali da illa cordis attraftione,rumpi,nifi fagax Natura dextram cordis auriculam creafiet,quae ad cordis motus fequax, & fanguine plena, quum cor dilatatur, fanguine eum quem cotinet, in dextrum uentriculü diffundere poflet: ipfaq; quodammodo in uentriculü, attraftionis impetum folutura, couolueretur, cordiq; inftar promptuarij eflet. Atq; huic ufui auriculae correfpondet cuticu laris cöftruftio,quae leuis,& iniurijs interim perferedis contumax, & ad cordis motus fequax eft.caua autem uifitur,ut continere materia pofsit: &fibris conftituitur,ut attraftioni,retetioni & expulfioni fubferuiat. Neq; etiam carne, quae fibras illas ample&itur, deftitutaeft: uerum quod cordis fiibftantiae, ipfius auricul^ fubftantia adeo couenit,uidetur oftendere, & innata fibi facul tate ad fanguinis leuem quandam cordis uetriculo praeparatione conducere. Ceterum ne irrita cordis,dum dilatatur,in dextrum uentriculü fanguinis ex caua uena fiat attra£Ho,eodefcilicet rurfus,dum cor cöprimeretur,per idem Membranula- orificium Euripi ritu propulfo,“ tres mebranulas cauae uenae orificio Natura ™aoC™lj*Ž- pr^pofuit, quae quide fanguinem dilatato corde in uentriculü ex caua influe- L,M‘ rumufis*. readmittüt: atcopreflo corde,neidein caua refluat,prohibent.Quum enim dexter cordis uetriculus difteditur (quod fit,quoties breuior redditus,in latitudine profunditatemq; infignit er proficit) tunc mebran^ illse laxiores faft^, ad eius uetriculi latera cocidunt: acfanguini,reclufo cauae uen£ orificio,aditu praebet. At uetriculo rurfus cöftriäo,feu(ut in coftnftione fit) lögiore fafto, 8c interim arftato,membranam fibrae, ipfaeq; mebranae propter cordis mucrone ab ipfius bafi magis abfeedente tendütur. & quum uetriculi mucro in eum modü anguftior efficiatur, membranularü quoq; fibrg mucroni uetricu li potifsimü adnatae, inuice colligütur: aeproinde etiä eregione cetri uenae ca uae orificij,filis extremis inuice accedentes,orificiu id occludut:& quo minus fanguis rurfus in cauaprofluat,obftaculo funt.Verum & ad hanc aftione,fan guis iple a uetriculi lateribus copreflus,auxiliaturis namq;, quum uenae caua? orificium petit,adpofteriore membranularü fedem impetu ruitreasq; uerfus orificij centrü tunc coprimens,ut iilg magis inuice conniueant,autor eft: ac fi bijpfi,ne hac illi aditus detur,obftat: uenaeq; tunc arterialis orificium accedit, quod in cordis cotraftionibus patens, fanguine uerfus pulmone tranfmittit. at quo minus fanguis rurfus, dilatato corde, in dextrü uentriculü regurgitet, Membranam * tres mebranae arterialis uenae orificio praefeftae cauet.Illae etenim,quia prin * sfig.e, arterialis uenA . , „ . 1. . „ - J- r r V • F C orißcjratio, apiu cum uenae arterialis origine ducut,aclurlum tenlae,in uenae cauitatem * ‘ cellant,atq;ad uenaelatera cocidunt,fanguine in cordis cötraftionibus proni ptein uena fluere finüt.at quum is rurfus ob cordis dilatatione ad uentriculü uacui fuga retraftus, aut etiä in pulmonis coprefsione uerfus uenae arterialis caudiceprotrufus,ad cor impetu uergit,per uen£ latera defeendes,inter ueng corpus,&pofteriorem membranularü fedem cöcidit,fpaciü quod inter corpus uenae ac m ebranas eft,implens. Vnde etiä fanguis neceflario membranas deorfum protrudes ipfis,ut ad orificij uenae arterialis centrü inuice conniue-ant,orificiuq; claudant,occafio eft; adeo,ut quanto uehemetius cor fua dilata tione fanguine retrahit,ipfeq; pulmo inter expirandü coprimitur, tanto exa-ftius mebranae arterialis ueng orificiü obturätes, fanguine in cor refluere pro hibet. quanquä no ita accurate id prüftet,ut nihilo prorfus fanguinis in primo retraftio- HVMWRI F^A3 Rl C^A L13 ER VI '745 > patetin retraftionis impetu in cor rurfus defluat/Sinifter cordis uentriculus, quod si^}cordk 9 ^gurl' fpiriturn uitalem praecipue contineat Sc conficiat,aeremq; ampleftatur,difle ftionis profefloribus Ipirituolus aereus'ue nuncupatus eft: ac queadmodum "*ratio* ačfigiG. dexter ex caua fanguinem trahit, ita quoque ifte aerem ex pulmone inaarte-*fiz-c>c' riam uenalem attraftum,ad le dilatato corde allicit,illo q; ad caloris innati refrigerationem, &fubftantiae lpiius enutritionem, fpiritumq; uitalem utitur, hunc aerem excoques & praeparas: ut is una cum fanguine,qui ex dextro uen triculo in finiftrum per uentriculorum feptum copiofus reludare putatur,in magnam arteriam,totumque adeo corpus delegari pofsit. Quod autem eiut modi alterationibus, cordis caro praeficiatur, quoad diuinam honunis fabricam cognofcerepofsimus,fatemur. Caeterüm fi quaefuliginofarecrementa ex hac aeris in finiftrum uentriculumattrafti emutatione, ipfoq; innato ca-lore producuntur,ea rurfus per arteriam uenale,conftrifto corde, in pulmo-nem excerni arbitramur. Atq; haec potifsima arteriae uenalis in tunicae ipfius h ifixap, tenuitate conftruftionis eftratio.nam continuo indefefleq; aerem exb afperD‘ contraftione {piritu uitalem una cum fanguine,qui impetu ruit, in magnam arteriam profluere finiit. at corde rurfus dilatato,(pirituq; ac fanguine denuö ad uentriculum trafto,illius regurgitationem in uentriculum prohibent,fan guine nimirum eas uerlus magnae arteriae orificij centrum (ut in arteriali ue na fieri nouimus) coprimente. In cordis itaq; coftruftionis ratione,ipfiusq; partium ufu recenfendis, magna exparte Galeni dogmatibusfermonem ac- rulgttitsSLn* commodaui: non lane,quod undiq; haec ueritati confona exiftimem, uerum tomicommpU n0uo paßim partium ufu officioq; referendo, adhuc mihi diffidam, citu no leuiter 1 . • i i i • i • r acquiefcedum. neq; ita pridem de medicorum principis Galeni fentetiauel latum unguem hic declinare aufus fuerim. Haud enim leuiter ftudiofis expendendü eft uen-triculorum cordis0 interftitium,aut feptum,ipfum'ue finiftri uentriculi dex- g trum latus,quod aeque craffum cöpaftumq; acdenfum eft, atq;11 reliqua cor-dis pars,fmiftrumuentriculucompleftes. adeo ut ignorem (quicquid etiam h de foueis hac in fede cömenter, & uenae portae ex uentriculo & inteftinis fu-ftionis nonfim immemor) quiperfeptiillius fubftantiam ex dextro uentriculo in fimftrumuelminimu quidfanguinisaffumi pofsit: prsecipue quum tampatetibus orificijsuafa cordis in filorum uentriculorum amplitudinem dehiicant: ut modo taceam uerum uenae cauae ex cordeprogreftum. Atque quum haec animo obuerfantur,fimul fefe multa in arteriarum ferie offerunt, de quibus non immerito uenit ambigendum: nimirum nullam fere uenam abfq; comite arteria uentriculum ac inteftina,lienemq; adeo ipfumpetere,& fere totam portg uenam fua ferie comitem libi arteriam afcifcere.Deinde renibus arteriae tam grandes communicantur, ut neutiquam ad illorum calorem duntaxat temperandum, eas produ&as efle queamus affirmare: uti minus adhuc folius caloris natiuigratia tantas arterias uentriculo, inteftinis, lie-niq; infertas effe,polsimus aflerere. His accedit,quod per uenas arteriasq; mutuos materieru fluxus & refluxus efle, ac nihil prorfusgrauitatem & pondus materieru in uenis arterijsq; agere,plurimis argumentis oporteat fateri.Cor-disinfuper membranulae,etfi di&oiam prius ufui fere fubferuiat,non tamen omnem materieru regreflum occupant. Quod uero aures,corde in uiuorum feftionibus per tranfuerfum diflefto, & cordis motu prorfus quiefcente, adhuc moueatur ac palpitent, quodq; infoetibus &nuper natis tam grandes occurrunt,cui non coftare debet maioris alicuius beneficij occafione,quam ua-forum roboris gratia,eas efformari? Atq; ita quoq; longe alia (ne quid de orificij uenalis arterij ad magnae arteriae orificiu collati amplitudineinfinuem) partium dextrum uentriculum Sc finiftrum conftituentium' difcriminis in i confir cralsitie eft ratio,quam materierum in uentriculis afferuatarü.Quinimo alia haud pauca undiq; hic fefe proponunt, quae uulgata Anatomicorum placita figuu in dubium uocant.qug quia omnia referre longius eflet,ipfeq; nihil priuatim mnouare HVJMUNl FWBHIC^A LIH ER VI. 747 innouare (quum fimulin omnibus mihi haudquaquam fatisfaciam) modo ftatuerim, partium aereae fubff antias reficiendae fabricatarum hiftoriarnunc finem imponam: ipfarum adminiftrandi rationem ea ferieiam pertraftatu-rus, qua proxime praecedente libro cibipotusq; & generationis organorum feftioncm abfolui. CORDIS, PVLMONVH, RELI Q_V O R V m'Q.V B refpirationi feruientium organorum adminiftrandi ratio. Caput X V i. R AE S E N S Caput,quo potifsimum earum qua? hoc li bro traditae fiant partium refectionem complefti (latuimus,in orationis ierie, ultimo quinti libri Capiti nunc eft fubii ciendum, qu andoquidem hasc Capita cum penulti-mo feptimi libri Capite,eum in modü digerentur,ut fin-gula partium quaefuis libris explicantur adminifträdi rationem proponant: & interim eum ordinem (quum fci-licet paucis mfuper additis neceflärio alioquin fermoni uerbis, id commode praeftari pofsit) una exhibeant,quo quis in corporum penuria,integram ana-tomen ftudiofis demonftrare queat, aut quo hi illam opportune luo Marte aggrediantur.In eodem itaq; corpore,quo fuperiori libro ufus es,adminiftra-tionem cotinuaturus,illius ceruici fulcrum aliquod fubij cies,cuius ope ea exporrigatur, caputque inpofteriora reclinatum,& fulcro non innitens,uerfus menfäm dependeat.Mox,ut in fecundo libro docui,faciem & uniuerfam an-t teriorem colli fedem cute nudabis. ac primum faciei’ mufculos, qui frontis JMufcuhwm rGr'cr cutem & palpebras,&buccas & labra,& narium alas mouent,aggredieris: in 4 uk k. quorum etiam numerob ille eft, quem labra & buccas mouentium primum b recenfui.Quumigitur8cillum quoq;adminiftraueris,c mufculumape&oris tab.r, ofle & clauicula refecabis, qui feptimi capüt agentium paris alter habetur, ac c ina mamillarem capitis proceflum inieri t ur, a quo illuni nunc dependere fi-d fe* nes,&ad omnes fere" mufculos ofsi v imagine referenti proprios, feftionem C(tp i V. conferes: unaq; a peftoris oflef eos liberabis,qui ab illo pronati, primae laryn-J 4**. gis cartilagini inferütur. Deinde ä peftoris ofIe,& clauicula,& coftis,ad fuam s.t.v,v! ulq; infertionem,g mufculum feparabis,brachium peftori adducentem.infu-L’ pT»n* Per'L illum a clauicula auferes, qui thoracem mouetium primus numeratur, g 5 mufc. Sc eum a coftis etiam diflecabis, qui (capulam pe£iori admouet* hac interim $ obferuata ratione,ut fineulos mufculos ab infertione haerere permittas, quo b 4 mufc. ? .O . . r \. 5 L tabj. poitmodum cum ceteris muicuiis m examen uemrepoisint, qui adhuc lecan * *tabr’ diinillisad quas ipfi referuntur partibus,(unt reliqui. Atq; hanc mufculorum admimftrationem in uno latere moliri fuftecerit: altero latere uenis,arterijs Sc neruis, qui fub cute £ CO TL? O Z IS coSUmmur- attollere, ac ab illo primaq; cofta in exteriora refleftere. ita etiim prima: tho-raas cofta; cartilago, qua cofta; ofsi continuatur, in confpeftum ueniet: quse. tpfarum oßi- cultro non admodum crafio a fuo olle eft liberanda: hic quoq; mente adhi- »inter ei4 imhberauo, necij}(;erprofondiuS demerfus,quicquam iniugulo uitiet.Vbiprimaeco Memhranaru, n i*rp • •! l * j' 1* \ /) C ■ thoracu ampU ite diiiecueris cartilaginem,deinceps ordine reliquas omnes a coitarum oisi-iudineminter- kus cultro dirimes,cötinuaq; lineaintercoftales hic mufculosad thoracis ufq; ^exlmen. capacitate0 diuides.Separatas nunc cartilagines fimulcum peftoris ofle non-0 ut $$$ nihil attolles,eas modo in dextrum,modo in finiftrü latusp defie&ens, Sc tho fuilb1* raceminterfepientes membranas, qua peftorisofsi proximae funt, una cum P utfitin cordis fitu examinans.q Deinceps tranfuerfa feftioner feptum tranfuerfum a J % cx J peftoris offe, & commifsis huic adhuc cartilaginibus, uenit adimendum: & W*ci#[c peftoris oflefua mucronata cartilaginefurfum eleuato, membranae thora-cem interfepientes ab illo fenfim funt diuellendae. quod quuni feceris,uerfus ^ cadaueris caput peftoris os refleftes; moxq; iuxta' glandium,uenam & arte-riamutrinq; fub ipfo prorepentes, retufiore cultello inter membranulas in-quires.quas ubifingulas uinculisinterceperis,os peftoris cumipfius fimul ua r« b,c| 1 fis a thorace auferes: ac membranae coftas fuccingentis fpeciem,' intercofta-liumq; mufculorum,qui inter cartilagines habentur,naturam perpedes. Aut turinsmu mufculis illis non aliter examinatis, os pe&oris aliquantifper repones, dum fcul,ub* thoracem mouentes mufculos fimul omnes poft cordis adminiftrationem oftendere uifum erit. Quo autem ea quae in thorace aggredienda fuperfunt, commodius commonftraretur, confueui primum hamulo hinc inde coftas fuccingentem membrana auellere: & manibus pulmone, fi alicubi illi fibris cohaereret, ab ipfa dirimere: ac infuper perforato coftarü quopiä interuallo, cui pulmo adnexus eft, demoftrare, quo'nam pafto hominis thorax fubinde pertundatunno abolita interim refpiratione,neq; motu pulmonis quiefcete. "Mox diuifis intercoftalibus mulculis, coftas ad medium fere logitudinis ipfa- «ßreutß rum frangere folitusfum. quodparuofitnegocio,fifingulae feorfummanu fortiter apprehenfae,ui euertantur^nffe&antur'ue. Verum pofteaquam faci- * lem illam parandi fceleti rationem adinueni,ut ofia cadaueris illi compingen do fubferuiant, coftas referuari malim integras, & manibus fimul omnes coftas,quantum licet,extrorfum retorqueri: & dein aliquoufq; diuifis interco-ftalibus mufculis, inuicem coftas fenfim dirimi, ita enim fatis patens thoracis efficitur amplitudo,potifsimüm fi fecundum dorfi longitudinem,ac ad thoracis fere medium,lapidem aut globum aliquem fubieceris,cuius ui dorfi gib bus extra thoracis cauitatem promines, intrö in thoracis cauitatem ducatur, Nemorum fe- grandiusq; inter dextri finiftriq; lateris coftas fiat interftitiü. Coftis itaq; hoc m0(i0 diduftis, aut illo modo difruptis, pari femper ratione thoracis organa fiint aggredienda, ac primum a glandio ad fepti tranfuerfi nerueam ufque federn,Xdextrum ipfius neruum a dextra thoracem interfepiente membrana * siniüer i cui teJlo liberabis: deinde, fi uoles, finiftrum quöq;. quem ubi fimul cumy ue- p • na a iugulo pronata exporrigi uideris, illum iuxta feptum rumpes: ac uerfiis turjn ? w ceruicem,utpofteaipfius uideas* originem,reijcies.Mox membranas interfe pientes,cultello fecundum thoracis longitudinem inuicem feiunges: atque a y 1 cordisinuo- cordis ainuolucro liberatas,ipfarumq; ad feptum tranfuerfum conexu,& ue- wru narum arteriarumq; in ipfis ferie perpefis,illas e thorace auferes: id duntaxat \l libtA-n praecauens,ne uas aliquod infignius Icedatur.rami enim membranas interre-ptantes,& cordis inuolucro intertexti,etiamfi diuidatur,uix notatu dignum aliquod fanguinis profluuium concitant.Iam tempeftiuum eft,folis manibus cor cum HVM^LKI F^LVKICU L13 E 2 V L 745> corcum fuo inuolucro hincindemouere, quisq; ipfius fitus formaq; inuolu-eri fint,examinare. quanquam & ad id fummopere cöducit infpeäio, quam prius,eleuato modice pettoris ofle, cordeq; adhucimmoto,membranarum interfepientium caufafieri uolai.Pulmonis quoq; lobi manibusiam funt con tre&andi,ut 8cipforü numerus,fitüs formaq* indagentur: ac tandem cogno-b ffein* fcas,nullam pulmonis partem uense cause,quabinter feptum tranfuerfum Sc ter D’ cor confiftit,in hominibus lubfterni: imö uenam fimul,citraq; interuallü aliquod, feptum & cordis inuolucrü penetrare: 8c qua uena hac ducitur, inuo-c 3 lucrum' magna amplitudine hominüfepto priuatim connafcLQuod ut fpe-d utf&aü flies accuratiüs,inuolucrü cordis loga feäione1 diuidetur,&liquor ipfiinna-$ 4/% tans fpongfa extergebitur: ac demum ä cor dis uafis inuolucrum refecabitur, e adhibito ftudio,ne" finiftri recurrentis neruiprincipiüuitietur.Vtuerö cause uemdU g dutium uen^ per feptum tranfuerfum traiifitum, ac ipfius per thoracem du&um exa ß^T?cr mines, feftionem fepto ad uenae ufq; cäüdicem induces: praecauens,ne duo- guiZZZl ffig.cäp.6 rum cause uensef propagin um in illud excurrentium radices fimul uulneres: g Uf fig c dein furfum paulatim cofcendens, quig caua dextra? cordis auricula? commit ad b. tatur, citra ullam fe&ionem obferuabis. Sic quoq; fupra cordis bafim? a cauae h i fe.G. dextro latere11 uenam fine cöiuge enafeiinuenies: cuius ramos düftumq; me "&X lius difees, fiprimüm dextram pulmonis partem uerfus finiftrü latus eleuaue ris,& poftmodü finiftram in dextrum latus reuolueris.hsec namq; citra alicu ius feftionem, modo reddutur obuia; quanquä exempto corde 8cpulmone* -illa licebit adhuc exaftius intueri.Neq; fane haec obiter funt Ipe&anda.at gna uiter Natura? artificium in uense coniuge carentis duftu principioq; indagan dum eft:diligenterq; obferuandu,num,ut in agnis &porcis aliquando occurrit,uena quaepiam in finiftrum quoq;latus porrigatur, iuxta cause ad cor con i h/cA*j nexum pronata.Porrö cauae in iugulo1 dillributio, retufiore cultello, quo in-fyefla figu cumbens illikglandium adimetur,inquirenda eft.neq; fane alio tibi utendum iT CZ'6 artificio,quamutnoftras ad manum habeas uenarum delineationes: meu iimSi temq; fumma cura accommodes,ne uenam aliquam pertundas.Vbi uerö ca ’* uae ^enem adinueneris,utraq; iugulans,& brachium accedens uense truncus, k x fig.f. & deinde caua uena,ubi fine pari promit uena,uinculis intercipietur:ac quic-quid uenarum inter uincula cofiftet,e corpore adimetur: 8c deinceps abluto languine,ilico ad arterij magnsepropagines,neruosq; recurretes adinuenien 1 couertetur.Cordeitaq;inmanuaflumpto,1 uense arterialis,&:m cLY' ^rterU m4- n 6fig.o! teria? uenalis,ipfiusq;" magna? arteria?radices, qua cordis bafi proxima? funt, «’ intueris: quod faftu eft facillimum,fi cumiplarum coloribus,tum fitui men iu™ E C O 719 O RIS fecundum digitum in arteriae orificium intrufo, ex cordis uentriculo feftio-nem in arteria? amplitudine duces.Quando enim hanc tentaueris,& arteriae magnaeb membranas in ipfarum fede, qua uafis corpori incumbunt,infpexe- b t0 ris,coronaliu arteriarum/ortus tibi occurret, adeo utnuncnihilin cordefpe ®,c,zx ftandum fit reliqui: nifi forte illo uarie diffefto,ipfius fubftantiam,& arteriae e,e°^’ magnae,arterialisq; uen£ difleftis radicibus,os inquirere ftatueris,quod cordi cartilaginea priuatim ab Anatomes profeßoribus afcribitur.Siigiturnullu os,praeter car-COrdu/elamen tilagineas diftorum modo uaforum radices,in homine adinu eneris,illas a reliqua cordis fubftantia refecabis: ut fimul cum cartilaginibus, clauicularu articulationibus,&ahjs quibufdam articulis peculiaribus, ad ofsium cöpofitio-\Aff>er&ar- nem referuari recondiq; ualeant. Corde nunc abiečLO,afperam arteriam (fer teria' uata interim larynge) examinabis: primum quide? ipfius cartilagines, C imaginem exprimentes,& membranas, quibus illae inuicem colligantur: & dein vulmonif. ipfius primam in pulmonem leriem, qua inuenta, aliquam pulmonis fibram feulobum integre a reliquo pulmone abfecabis:ac in uenae arterialis ramum, 8c arteriae uenalis & afperae ramos, ftylos intrudes: horumq; ramorum propagines,diftributionisq; natura inucftigabis. ad quod mirifice conduxerit un-decunq; rupta diuulfa'ue lobi illius membrana,ipfum inter duos afieres adeo comprimere,utpulmonis caro,ipfius'ue peculiaris iubftatia,afuis quibus ob~ nafcitur uafis abfcedat. Licebit modo,afpera arteria ab ipfius capite diuifa,ea-stomachi, que deorfum ä ftomacho trafta, pulmone omnino e thorace auferre, & fto- machi* progreflum adinuenire: qui citra aliam feftionem,pulmone reiefto, * ut fretu una cum neruis fexti paris illum amplexätibus,cöfpe&uifefe offeret. Tamen ut neruorum in uentriculi orificium feriem intuearis, feptum tranfuerfum a ftomacho liberandum eft: ipfaq; infertio,fi forte uetriculus adhuc in corpore aileruatus fit, indaganda. Infuper foramine alicubi in ftomacho, qua collum perreptat,faftojfiftulaq; illi in dita,uentriculum quam poterit maxime inflari curabis:& deinde ftomachoiuxta laryngis radicem diuifb,illum cum uentriculo,aut folum,fi prius fcilicet uentriculum ademeris,e corpore trahes," glan c dulis illis qui in medio ipfius fere duftu plurimum cofiftunt,fimiliter exami- Uh *F,F’ ifcork. natis.Iam quoq; tempeftiuum eflet (fi modo id antea nonpraeftiteris)iecur a fepto tranluerlo fecernere, ac tandem ex corpore auferre. Quod ubi feceris, ipfiusq; formam diligenter cotemplatus fueris, cultello uenae cause iam flaccidae indito, h anc löga feftione aperies,ut exafte pateat ipfius per iecoris fub-ftantiam tranfitus,deinderamoru acauain iecuringreffus.Vbiitaq;duo prae cipuaillorüuideris orificia, alteri ftylum quam poteris penitifsime indes :& ablato uenae port£,quo iam antea eam intercepifti,uinculo,illius quoq; ramo fecundum uenae cauae rami,cui iam ftylus ineft, duftum in iecur procedenti, alterum ftylum immittes: & poftmodum obtufo cultro iecoris fubftantiam abillis ramis,qui ftylos continent,niteris abradere/ut uenaru periecoris cor- f id uduti pus feriem,ipfiusq; fubftantiam difcas, ac demum inter duos qui ftylis diften- ^ BilkuejicuU. duntur ramos,bilis ueficulae meatulos obferues,& bilis ueficula a iecoris cor- w;5 «j» pore erafam inuertas, folamq; fedulo,fi adhuc fuerit afferuata,contempleris, ^z. Poftremd,g uenae ab umbilico in iecurdeduftaeingreffuminfertionemq; ex- 1 pendes,mente dein thoracis uertebrarü corporibus adhibita,ut cultello gran ^ Jn. dem arteriam fecundum longitudine aperias,11 ramorum quos utrinq; in co- h ftasfpargit,uifurus orificia. Ramis his diffeftis, arteriam ex corpore adimito, w & uenae coniuge carentis' propagines expendito,ut & hanc quoq; ä uertebra i fecdP-s rum corporibus liberes. Quo in opere non parum conduxerit,expendere in^ ^ x ternam H V NI FU*B"R1C bri neruorum pars fexto commifliim, una cuma foporali arteria,b interioriq; > p,c^ iugulariuena.&fi aliquantulum afcenderis," quartum quoq; neruorum cere bri par,&d ramos quofdam tertij paris & quinti paris,temporali exporreftos fig e. mufculo uidebis, fi modo unum organum ab alio fenfim feparare non pigue 1^x7 rit.Ad haec linguae' mufculi,uti in fecundo docuimus libro,adinuenientunin b quorum adminiftratione, neruorum in linguam excurrentium propagines, c ac uenae fimul & arteriae fefe offeret.Mufculi etiam inferioris maxillae recon- * lih:4 z. diti,hic paruo negocio occurrüt:f is uidelicet, qui in ore delitefcens,cum tem porali &mafletere maxillam furfum ducit: 8Č is qui äprocefluftylum refe- *»c* rente enatus,ad fummum mentum inferiori maxillae implantatur. Praeterea ap.Zu. ^tonfillae,1 aliaeq; glandes,uafbruni diftributionibus in faucibus praefeftae,tibi [ah6^lu^ hanc adminiftrationem molienti pulchre occurrent. Laryngis autemk mu- gsu.H,i fculijitaprorfus atq;in fecundo monuimus libro,funt aggrediedi: ipforumq; h. nerui,dumdiflecantur,nonperfunftorie ueniunt animaduertendi. Ablato sub.l. * itaq; nunc una cum lingua,ofle v inftginemreferente,laryngeqj,acftomachi initio,inIeriore maxillam ä fuperioriprorfus liberabis, non neglečtis interim peculiaribus hic repolitis1 cartilaginibus: quas perinde ac cartilagines clauicu / figmin* larum cum peftoris ofle articulos intercedentes, ad fceleti conftručiionem fcrt*“Pltl rr- *1*1 1 *1 .... , . r io 119.U afleruare nihil prohibet. Atq; ita etiam pari ratione os v imaginem referens, & laryngis, nafiq;m alarum cartilagines, cum auris Sc palpebrarum cartilagi- « 4 muß ginibus,ad eundem ufum aliquo repones. Nuncpalati tunicam,& eam quae tBt fiq; motibus praefe&os mufculos, tatifper integros afleruare nihil prohibeat, quoufq; inferiorem maxillam, eaq; quae faucibus continentur, feftionis ferie ademeris. Quanquam haec omnia ex fecundo libro cuiuis obuia efle debeant: quemadmodum quoq; ex primi libri calce difcitur, qui coftaeauertebris ad fceleti praeparationem fint auferendae,pe&orisq; os, & cartilagines ipfi coni-mifiae,feruandae. Adeo utnihilobftet,in propofito cadauere caput ä prima uertebranunc liberare,in illoq;,quae fequens liber enarrabit,codifcere: in cuius penultimo Capiteyomnia quae in nobis propofito cadauere adhuc uidenda funt reliqua, commemorabo. LIBRI SEXTI FINIS* ANDREAE A N D R E AE V E S A L 11’ ™ DE CORPORIS HY M ANI FABRICA LIBER SEP TIM V S, CEREBRO PRINCIPIS A N I M A L I S'CLV E facultatum fedi,& fenfuum organis dedicatus: moxq; in initio omnes propemodum ipfius figuras, uti 8c duo proxime praecedentes libri,commonftrans. PRIMA SEPTIMI LIBRI F1 C V X SVf SI/ORIS P ^ / MiSL F r G r SECTIONIS S Em rie dimfimmjntmor(uperficies. 756' <^ŽCHT>. VESELU, VE C OR? O 71 IS P RIM Aß FIG VR AE, E I V S D E M^V E characterum Index* ■ "Dextrum durd cerebri membrand latus,fiu eius membrandpars, dextram cerebri regionem ambiens. 2>,2> SimÜrum durd cerebri membrand latus. QQC Tertius durd membrand finus,jecundkm capitis longitudinem exporreBus, & hic nulla ex parte per fieftio-nem adapertus. 2?, D, D Duo inuicem appofiti duBus, uenarum modo in duram cerebri membranam fecundum ipfius uniuerjum latus excurrentes. E TJenam referens durd cerebri membrand duBus,in quem jexta caluanam Ingrediens exhauritur uena. F, F,Jr his charaBenbus uenuld indicantur,a dura cerebri membrana per caluaridfiraminula ad capitis cute,mem branamc^ caluariam ob cingentem, tranjmijfie, qudMmfiequentiores &crdfwres iuxta F maxime latitantis jedem plerunq3 obfiruantur. (/, (f , j/ Tortiunculd fibrarum, a dura cerebri membrana per coronalem juturam ad caluariam obcingentis membrand conjlitutionemprojtlientium. tfjf ‘Portumculd fibrarurh, quibusfitgutalisjiitura uiam ojjert. 1J Sedes,a quafibraporrigunturperfuturam A Qrdcorum fimilem. ZJnum aurd membrand tuberculum eorum qud indqualibus caluaridfinibus,pierunq3 iuxtafagittalis jutu-rd cum coronali coitum obuijS,adnajcifolenr. Caput, ex quo hanc primam depinximus figuram, tribus eius genens donabatur tuberibus,quorum unum infigniuimus, & utrinq3 ad anterius hf unum quo^[e ojjert. L Cauitasfrontis ofii iuxtafuper aliorumfedem propria, qud interjecandmnjubmie aperitur,fi quandofrontis os nonprocul afuper cilqsferra diuiditur. SECVNDAE FIGVRAE (aVAM S E QJW E N S proponet pagina) eiufdemcft charačterum Index* Se c y n d figurafie Bionisferieprimamfiubfiquens, tertium durd membrand pnum longa fiBione fecundum capitis longitudinem duBa, adapertum commonftrat. Injuper ad huius ter tij jinus later a,per capitis quo^ longitudinem duas deduxiJeBiones,utrwq? nimirum adpnum finguUs, qud duram membranam dun-taxat penetrarunt, & durd membrand latera ab eo membrandfp araruntprocejfu, qui dextram cerebri par tem kfiniÜra dirimit. ‘Prdter tres iam commemoratasfeBiones, m utroq^ latere aliam molitus jum, qud ab auris regione ad uerticem pertingens fio lam quoq3 duram diuifit membrana, ut illa pofimo dum apte a tenui mem branapoffet diduci, deorjum^ (ut hicfiaBum cernis) refieBi. Occurrit itaq^ hic tenuis cerebrimembranapror fiusilldja, cerebrocyproxime obduBa, & uafirum ipfius firiem m haBenus denudata regione eleganter com-monHrans. ^A, ^A, ^A Elatiorjedes durd membrandprocef/ls, dextram & finiftram cerebri part es intercedentis, atep hdcjedes ^A & ^A notata, terttj durd membrand finus coBa eH, caluariam contingens, & hic per medium dijjeBa. 2?, Z> Hic ter tij d,urd membrand.fimus camtas eB inpropatulo. C, C Orificia, uajorumc^ mitia, ex tertio durd membrand finu in tenuem membranam pertinentia. ^Atcy hic quidem uajorum orificia in conjficuofiunt, a Uuo huius finus latere m tenuis membrand partem pertinentium, qud fimUrd cerebri fidi obuo luitur. Orificia autem a dextro latere pronata, hic non cojficmntur: uerum initia occurrunt FU'BRIC^A LIVEK Vil. 7J7 S E CV N D A SEPTIMI LIBRI FigVR^t. 2?j 59. occurrunt uafonm in tenuem membranam, aua dextra cerebri jedi ohuoluimr^ropa^tterum^c D, Z? 2? mfignitorum. E-> E> &c. Tenuis membrana, cer ehr um inueßiens. F, F, F cDuclus, ucifil ue m temi membranafecundum cerebn inuolutionumfinem excurrentia. Cj, Cj, (f ‘Propagines notantur a du flibw fecundum dura membrana latera excurrent ib m, m tenuem membranam pertinentes. HihfJF V ur# membrana portmiesfa tenuimembrana diuulfie, & deorfum refiexa, TERTIAE F I G V R AB (CLV AM SE a V E N S proponet pagina) emfdemq? charačteriim Index* / Ar tertia figurama tota c er ehripar teJupra feflionem confiHente( quam, ido&enfitri, orbiculatimfierra in caluaria molimur) utr an^ cerebn membranam,tenuem mmirum & duram,auu\fimm; ac dum membra-nčprocef]umJ,extram cerebri partem a ßmÜra dirimentem, & in fecunda figur a ad'buc m fiuafede firua-tum,abojjeo dtuifimus fepto,quo odoratus organorum fmut diftinguuntur. T)einproceffum hunc,utipfiusJJ?e-flaretur effigies,fuperfmiÜram cerebrifedem explicatum reli quimus, dextra & fimjira cerebripartilusadeo ab inuicem manuum opera diduflis>ut c alio fi corpora fi feriorfedesfe bicffe flandam offerat. Dextra cerebri pars. CB,CB,CB SiniHra cerebri pars. C, C, C hicpaßim cerebri conuolutiones,gyri & anfraflus indicantur. DyTtiT) T)ura cerebrimembrana proceffus,dextram cerebri partem & fmiÜram int er ce dens,bic q3 €xfua fedefuper fimftram cerebri partem produ flus. Ei E, E Quum primum diffecantes, dextram cerebn partem a finittra diducere cotendimitijunc manu ea uafa efjnn guntur, qua ex temo dura membrana fimum tenuem membranam utrobi^ pertinent. ac proinde quum in huius 75 8 IT>. VESELU, DE COKTORIS tertia' septimi libri Figvzu. bum figura adminifi ratione id quoj^ nobis faciendum fuerit, effraBa eorum uaßorum initia bic oculis Jubij-ciuntur. F DuBus, uena modo in humilioremfedem dur te membrana procejfus excurrens qui dextram cerebri partem afimttra dijler minat: atq^ bic duBw a quarto dura membranae finm anteriorijede enaßitur. (}, (j, Cj DuBus iam ante Finfigniti propagines ,in eundem dura mehr ana proce[Jum ahquoufqfurßum excurrentes. Surculi ab humiliori angulo tertij dura membranafiniti propagati m dura membranaproceffum, quo dextra cerebri pars afiniHra dirimitur. LI Trmcipiafunt duBuum, qui a quarto dura membrana finu,uenarum prorfus modo in tenuem cerebri membranam fecundum fuperiorem calloßcorporis regionem perferuntur, bic^unacum tenui membrana funt auulß. K* fmtmm udfis a quarti dura membrana fmut termmopronati, & fub eo cerebn corpore, quod teßudinißu camera inflar arm conßruBa aßimilamus, in tertium cerebri uentriculum, O* dehinc ad plexus coßitutionem excurrentis^uemfecundafiufietus inuolucris comparamus. L, L Cerebn callofum corpm. Simisutrinc^ adcalloficorporis lateraincerehro confficui: quos hicdliter quammodopraHitimus,exprimere nequeas,quum angußi fint, & angußiores rimas plurimum referant. *N cDurx cerebn membranaprocejfas, dextram cerebn partem aflnitfra mterdimdentis, portio, qua fepto ßu oBaui capitis oßis proceffm connaßebatur,olfaBus organorumfimts dirimenti. 0,0 Tenuis membranaportionesfa cerebro diuulßk. , T Dura c erehri membrana portiones, huc deorfam exfeBionisferie deßexa. Q.VARTÄ QV A RTA SEPTIMI LIBRI F i gv aVARTAE FIGVRAE, E I V S D E M'CLV E charaAcrum Index«. In quarta figur a omnes dura tenmc^ membranarum partes, qua in prioribus figuris occurrerunt, reß-cuimus: ac dein dextram finittramj3 cerebriportionem (eBionis ßrie ita ademimus, ut iam cerebriuentriculi in conjgeBum nenire incipiant, trimum namq)fiecundum dextrum callo fi corporis latus, ubifiinus altero JkZ in tertia figur a notatus confiHit, longam molitifitmwsfieBionem, qua per dextrum cerebri uentriculumJuBa, dextra cerebri partis eam portionem abfiulit,quafiuprafi Bionem habebatur,qua orbiculatim caluariamfer- f»P ...... - ^A, fiA Cerebri adhuc in caluaria rehchpars dextra. rB,cB,cB ParsfiniHra cerebri adhuc in caluaria reliBL * C, C, C ‘Portio cerebrifimHra, qua fieBionisJene a reliquo cerebro ablata, hic refupina iacet. 2), 2), T) Linea partm cerebri anfiaßits, & partim narium cerebri fiubftantia colorem commonHr antes. quic-quid enim extra lineas confiHit, quafii luteum &Jub cinericium magis eH: quic quid intra lineas habetur, ada-E,F. mußim album uifitur. Hac narrationefides E &• Finfiignita, apparent lutea, quibus uero Cj & hfmßri (fi, HI buntur,prorfius alba fiunt, &* nonnunquam rubris maculis interfimBa. 1,I>1 Callofum corpus, utrin^ a cerebri fiubftantia,cui alio qui continuatur,exfieBione liberum. J\, Calloficorporis portiuncula, adhuc finiHra cerebri parti, qua adempta eH,contmua. L, L ^Dexter cerebri uentriculiit. Jkt, M SiniHer cerebri uentriculm, 'Ny "N SimHri uentriculifiuperiorisfiedisportio. 0, 0 Plexus cerebri,ab imagine quam cumficunJanafiufietus inuolucrisfimilem obtinet,oQc/l«s nuncupatws. P> P ^Aranearum modo graciles uena, dextri & finiÜn uentriculorumfiubßantia hoc in loco connata, ac ab illis di duBa uafis,qua nuper commemoratum plexum extruunt. Ü? Venula a iam commemoratis uaßs plexum cfformmtibus, in tenuem cerebri membranam fub callofi corporis antenonfiede huc excurrentes3 & incertaßrie (quemadmodum & umula P notata) inter refiecandum fi offerentes. CLV I N T A QVINTA SEPTIMI LIBRI FigVR^. av INTAE FIG VR AE, EIVSDE M'QlV E characterum Index* Qr IN T.A figura, quod ad relißam in caluaria cerebri portionem attinet3 nulla ex parte cum procedent e figura uariat: atq3 idjolum habet propriu, quod callofum corpus hic anteriorifiuafede k ar ehr o primum liberauimus: acdeineleuatum, inpoßemra refleximus, fiptum dextri acfiniÜri uentriculorum dmellentes, corporis infiar teftudims extruBifuperioremfuperficiem ob oculos ponentes. ^Ab ad itd^o* ,Z>,jD3& E & F,& (f & tf3 eadem hic indicant, qua in quarta Ojtfiy figurA.SicquoL3L3<& JfrC3JW,& 0 & P & Q^eademinfimant. jfc3 R, R "Notatur mfmorcalloficorporisfuperficies. eB enim idfua fede motum,atq^mpoßeriora reflexum. S, T, rU Superior corporis infiar fornicis feutefiudmi* extruBifuperficies, & ueluti ipjm triangularis cirwnfcriptio, quam ab S ad 7^ & a T ad ab ZJ ad S metimur. X, X "Dextrum uentriculum <& fmiÜrum intercedentis fepti inferiorpars3 corpori tefiudmem referenti continua, Z7 Septiiam commemoratijuperior fars3 callofi corpori continua. Hoc namc^ fiptum non aliter quam modo difi ruptum eH3 depingi licuit. Et alia quoc^paratafiat figura, in qua dueamfiguram,nefrußrapaginam obliteraret3reieci. SEXTA HVMAFll FABRICA LIBER VIL sexta septimi libri Fig V RA. SEXTAE FIGVRAE, EIVSDEMUVE characfterum Index* Hae c figur a,quodadcerebriportionem in caluaria rehflamffeflat,etiam quarta correffio det: a quin-ta in hoc differens, quod corpus tefludinis modo fabricatum, anterion fua Jede a cerehrifuhßantia liberaueri-mus, idfurjum m pofferiora reße flentes, ut inferior ipfiusfuperficies in conffeflum ueniret, &> uas illud etiam cerneretur, quod a quarto dura membrana finu pronatum, fitb corpore teftudims modo extruflo fertur, plexuum tandem non minimampartem conffitmt, quos fecundarum imapini ueteres aßimilarunt. \A, A Corpus tefludinis modo extruflum, hic inferiori ipfiusfuperficie, qua tertij uentnculifuperiorem confli- tun fidem,confficuum. B, B Tortio corporis inftar tefludinis efformati in dextro uentriculo, a cerebrißibßantia hic principium ducens. C Tortio corporis teßudinemforma & ufu refer entis, qua exfimflro cerebri uentriculopronafiitur. B>,CD Dexter cerebri uentnculus. E,E Cerebrifini fler uentriculusi F Arteria per inferior empo ferior emcp dextri uentnculi fidem a dextrafiporalis arteria ramo Juram cerebri membranamperfirante,huc in dextrum uentnculum confiendenSi g Arteria infiniflrum cerebri confiendens uentnculum. H Vas a quarto dura cerebri membrana finuprincipium ducens, ac Jub corpore infiar tefludinis efformato, in communem dextri finiflri uentriculorum cauitat em, feu tertium uentriculum properans, totocp incejfu miru modis implexum. 1 Vafis Hinfigniti in duas portiones diuifio. Vafis H"mfipniti diuifionu alteraportio,dextrum cerebri petens uentriculum. ii u L Tortio 7&2 ^4eNZ>. VESLALI h T>E C OR? O RIS £, (pQYtio nuper commemoratiuaßsfiniHrum accedens cerebri uentriculum. M ‘plexus dextriuentriculificundinarum imagini comparam,atq3 ab arteria Fmfignita, O* uafis Hindicati portione,quam notauimm, conflit utut. • - TlexusßniHrum cerebri uentriculum occupans, ac ex uafis Cj & L mfignitis conflatu*. 0,0 /Juiufmodi uenula cerebrifubßantia hic obnafiuntur,ab illu produflauafis,qua & L notauimm. fi? uenis qua cerebrijubfiantia hic offeruntur, ramufiuli extra uentriculoru amplitudinem hac ad tenuem cerebri membranam pertinent. Q Meam ex communi cauitate dextri ac [iniHri uentriculorum,feu a tertio cerebri uentriculo reBadechuis pertinens uerßtspeluim, qua cerebripituitam excipiens, eam infundibuli modo defert. %3 S Canalesßrm'ue leuiter m uentriculorumßtbßantia exculpti, & pituitam ad meam nuper infigniti orificium deducentes. \ ' r ^ 4 SEPTIMA SEPTIMI LIBRI Figunt. SEPTIMAE FIGVRAE, EIVSDEMUVE characterum Index* ? ^ isiE s e n s figura a tribusproxime procedentibus plurimum uariat.in hac namque a cerebri fiub-ßantia, quam in illis adhuc ex fi Bionis ferie reliqueramus,pars ablata cernitur, qua dextri finiHnq^ uentriculorumfidem m HUsfiguris confpicuam efformabat. dein tota quoq^ cerebri pomo, qua cerebello adhuc innitebatur, hic quoq3 refe&a efl: ut dura membrana occurreret procejjus, cerebellum ac cerebrum intercedens. Infuper dura membrana hic conßHentes finus, etiam hac figura aperuimus :&uas a quarto dura membranafinu in cerebri uentriculo spertinens,ex tertio cerebri uentriculofitbleuatum, & a plexibusficundmafimi- hbu* H UM um FUZKLC^i LIVEK VII., 763 libus auulfium, inpofteriora refleximus: ut tertij cerebriuentriculi, Jeu communis dextri finittric^ uentriculo-rum concauitatufides in confyeBum melius ueniret, unk cum eius cauitatis meatibus. Cerebrifiubßantia adhuc in caluaria reliqua dextra pars. *3,3 Cerebrißubflantia adhuc in caluaria ajjeruata finiflra pars. CjQC Linea bic paßim obuia,dhs correšfondent, quas tres modo pracedent es figurafimihter commonstrarunt. Ve rum quia huiußnodi lineajubflantia ue cerebri diuerfitas inibi duntaxat confittit,ubi cerebrum tenui membrana uicinim eB,pracedentesfigura eam folum in lateribus ottenderunt: bac autem, quum tantam cerebri portionem ablatam habeat, ut tam apparens fuperficies in baß non procul a tenui membrana diHet, etiam hoc cerebrißubflantia in colore difcrimen, & diBa nunc linea m bafijj/eBantur. Quod it acy lineu bic intercipitur, ^D, *1). ac D, D, *D mfignitur, Jubluteum efl, &fitbpallidum: quoduero extra lineas conßBit,cuiq^ E, E,E inficn-E, E\E' buntur,album efl,prorfiusj candicans. F Tortioßoporalis arteria,fecundum humiliorem angufiioremc^ dextri uentriculijedemfurfum adflexusßcun dinas imitantis cofiitutionemprorepens. Caterumfiperpenderis, qua namfide hic F reponatur, &* qua nam tn fix t a figura occurrat .prompte obfieruabis, quidext er c er ebri uentriculus (quemadmodum & fini fler) ex pofienorijuajede wßar cornu ar Bat us, deorfum in anterior aper c erebrißubßantiam ducatur. Hic namq3, ubi plusJubflantia cerebri,quam infixtaßgura abßuhmus,praßns arteria portio Fnotata,antrorfum magis uer git, quam F infixta,'eandem quoq^ mßnuans arteria portionem, ubi tam pofleriorem uentriculi fidem con-jfcendit. Utqj id F & (fi (ubfiquentisfigura magis liquido osienduntjn qua huius uentriculi duBus nomine, adhuc plus cerebrifub flantia, quam m hac qua ordmefepttma eB,abfluh. Cj ^Arteriafiporalisportio,fecundum humiliorempoflenoremc^finiBriuentriculi fidem Jurßmprorepens. H Humillimaßdes tertij uentriculi: quam, ut aptius cerneretur, nonnihil diflentamfinximus. 1 Meatus reBa decliuis ex tertio cerebri uentnculopertinens, cerebri^ pituitam adpeluim huic excipiendaparatam defirens. Meatus ex tertio cerebri uentriculo inter cerebri tefles natfSfy in cauitatem cerebello & dorfali medulU com munem pertinens. L (filandula nuci pinea non abfimilis, 0* uaforum ex quarto dura membrana finu c er ebrump et entiu fulcrum. M, !2V Hanc cerebripartem, tenui adhuc membrana cerebri obduBam, tefles nates cerebri appellamus. 0,0,0 T)ura cerebri membrana proceßfus,portio ue inter cerebellum & cerebrum repofita. Qui hanc accedut,aut per ipjam excurrunt inßar uenarum duBus,partim a primofiecundo^dura membrana finibus,partim uero a quarto pronafiuntur. E COXfORIS 1 Dorfalis medullaßnus, calamiquo fcnbimus mucroninon abßmilis, ac mediam cauitatem conßituens uen* triculi medulla dorfall & cerebello communis. XJaja feu duBus uenis quam fimillmi, & hac in cerebellum ab illis uaßs pertinentes, qua in primum& fecun dum dura membrana ßnus exhauriuntur. atq^ ut bi duBusfrequentes admodumfundita etiam nonfernher pari propagantur ferie. L Et hac quoqJ duBus uena pmilis in tenuem cerebelli membranam porrigitur }ab illis uaßs qua hac in parte dtt ram cerebri membranam intertexunt. Jrf Quintum cerebri neruorumpar. *N Sextum cerebri neruorum par. ^ 0 Septimum par neruorum cerebri, atiy hic uidere eB, quotfurculis duopoßrema cerebri neruorum paria prin-cipium a dorfalu medullae initio,nequaquam uero a cerebello,ducant. ‘PjQ, X Sinus occipitis oßis, quibus cor renodet cerebelli figur a. nam 3 cerebello injcriptum, *P congruit. C autem,Q. 2) uero,R. S, St S Dexterfeu primus dur a membrana finus, hic cultelli mucrone adapertus. T,T,F SiniBerßeußcundus dura membrana finus. Jn nulla autem cerebri delineationum, horumßnuum incefjus ita confj>icue}ac in prafinti,oculisfubijritur. DECIMA SEPTIMI LIBRI Figvzu. DECIMAE FIGVRAE, EI VSDEM'CLVE charačlerum Index* hC^t c figura eam cerebriportionem expreßimus, qua dorfalis medulla educit initium: dein cerebellum a dor falis medulla hic confyicuaparte ademptum eH: &* cerebri tefles, Anates, <& glans, pinea nucis imaginem refer ens.acpoftremo cauitas ea dorfalis medulla, qua cum cerebelli cauitate quartucerebriejformat uen triculum, hic pariter exprimuntur. Cerebripm,dorfalemproducens medullam, hicc^ ex reliquo cerebro refiBa. jB Meatus ex tertio cerebri uentriculo in quartum fub cerebri natibus tendens: cuius terminum, in quartum C pertinentem uentriculum, C infigniui. T> Cerebri glans,nucis pinea imagini a diffeBionis profefforibus aßimilata. Hi* charaBeribus, cerebri teftes ac nates indicantur, uidentur namty diffeBionis proceres gratia linea inter E ac F,(? inter (j & confficuafipenora tubera E &* Cj inßgnita,ab inferioribus F & kfnotatis dißin xijfe: ac[uperiorateßes uocauiffe, quod illis glans,penis quafi modo incumbit: inferiora aute,nates, quod mea* tus ex tertio uentriculo in quartum pertinentis terminus,podici conferri poßit. 1, ^ Sedes dua, quibus dorfalis medulla mitium cerebello adnafiitur. Li M, N, O Cauitas dorfalis medulla init i], alteram partem quarti uentriculi conßituens, calami^ cauitati aßimila-ta,quamfcribentes atramento intingimus. Sedes enim L inßgnita, eius calami cauitatisparti recondet, qua. indicifcribentisproxima eH.M autem 2V angulis illis aßimilaripojfunt,quain cauitatis calami lateribus confiftunt. 0 uero mucronem, quo charaBeresfirmamus, exprimit. ? Dor fala medulla hicprafeBa ett,quk in uertebrasprocidens,caluariam egreditur, ,VNDE/ VNDECIMA SEPTIMI LIBRI FKjVR^i. UU 4 D VODE* V N D E C I M AE FIG VR AE, EIVSDEM'aVE characterum Index* bf \A c figura cerebellum d caluana, ipfi*q3 adeo> dorfali medulla auulfom &ßpinum iacet, humiliorem fiamfidem,qua dorfdem fyeßat medullam, commonürans. <_Ac proinde regiones ipßus,quibus dorfall medul U continuatur ,ac ßnum mfuper otfendit,qm alteram portionem ejformat quarti uenmculi, cer ehe lio & dor-fili medulU comunts/Porro ai humiliorem prdfentisfigura’fedem,tanquam ex alio quouis cerebello exfe&os pinximusfines medu partis cerebelli, ut exaftih proce/fuu uermis imaginem refirenm natura cofficeretur. %*A Dextra cerebelli pars, tenui membrana cerebellum mueßjenti liberum, uti etiam totum cerebellubic ea mem brana denudatum apparet. 2> Smittra cerebelli pars. C,c JkZedia cerebelli pars, ac C notat huius partis anteriorem regionem, c uero poßeriorem. !D,d Fmes terminiq3 mediet partis cerebelli: quorum anterior em T> mdicat,poßeriorem uero d. E Cerebelhfinus, qui cum dorfialis medulUfinu quartum uentriculum confutuit. (f, (f Hisfidibus cerebellum dorjali medulU adnafcitur. tf ^Antenorfinis mediapartis cerebelli hic, ac jiah alio cerebello is refeclus effiet, expreffius. / Pojkriorfinis mediapartis cerebelli, a quopiam cerebello exeftus. DVODECIMA SEPTIMI LIBRI FigVKU. ... .|V>K^VV.m.'.V 7f8 infua jede adhucjeruatum. !D SmiHrum olfaBus organum,una cum cerebro mpoßeriora reflexum. E Sedes, cui fimttrum olfaBus incumbit organum, eat^ regio durae membrana hic indicatur, qua odoratus notni« ne hac infide multis,fid exiguu fioraminibmperma cernitur. F Uena caluariam petentium (exta, hic in duram cerebri membranam aliquotfurculis excurrens, Cj Septum,fides olfaBus organis mcifas interdiuidens. tf T)ura cerebri membranaproceffits portio, qui dextram cerebri partem afiniHra dirimit. /, / Cerebrum, quodpaßim excauata[ibiin caluaria camtatirefyondet, hic quoq? adjrontis oßis regionem fibiii feulptis cauernis congruit, &> leuibus tuberibus prominet, qua alij mamillares cerebri uocarunt procejjus. Uena caluariampetentium quinta, cui iterprabetfioramenjecundo nemorum pari exfiulptum. L L,ut&fubfiequentes charatteres, in umbra occipit i) camtatis latitat, &* parui etiam eH momenti: quando- JfrC. quidem caluaria tantum indicat jinum, cui dextra cerebelli pars congruit. JfrC[edem, qua mediam cerebelli *N. 0. partem refpicit. 2V finum, in quem finiHra cerebelli pars reponitur. 0 uero dextrum Jeupnmumfinum m* 7.Q- dicat dura membrana. T autem tertium. 0^ficundum,feu fimHrum. DECIMATERTIA SEPTIMI LIVRl FICjVRU. i m« ffuis c JfVM^ANl FUVRlC^i LIVEK VI. 7*S> D ECI MAE TERTIAE FIGVRAE, E I V S-demcp charačtcrum Index«. bf ae c figura occipitio prorfics innititur: uniuerfij cerebrifitbfiantia3 qu*adhuc reliqua erat, inpofle-rioradeorfim deflexap endet: ut olfaBus organa* & coitus uifomrumneruorum, O* maximifoporalis arte* rta rami3m conßeBum uemrent. iA> T) extra cerebri pars,quam adhuc tenuis cerebri obtegit membrana, Sinitfra cerebri pars. Q C Crebri tubera, d papillarum jimilitudine mamillaresproceffus nuncupata, T)3D Sinusftufides olfaBus organuparat*. _ E, Septum, olfaBus 0 rganisparatasjedes int erdiuidens. F3F Sinus caluan*,quibus mamillares cerebriproceffus C &* C infigniti congruunt, fi (j Utrinc^ notatur nena caluariam ing r e dient lumfex ta. Ff TJ ena caluariam ingredientium quinta. . ... I Vas uena correšpondens, quod m tenuem cerebri membranam a uaßs excurrit indura membrana confi- ß entibus. ‘Principium eorum duBuum,, quiper dura membrana latus excurrunt,perinde acßuem efjent arteris com miß*. . L> L QlftBus orgam, hic una cum cerebro a dura membrana deorfum diuulfi. JfrC J\[eruorum ufinorum coitus. . 2^7 TJfirm neruus5 dextrum petens oculum. O ZJifirm neruusjßniBrumpetens oculum. P Sopor alis an eri* ramus, duram cerebri membranam perforans, ad latus glandis Cerebripkuitam excipientis* Q^ykrteri* T notat*propago, dextrum accedens cerebri uentriculum. % ^Arteri* *p notat*propago3hicin tenuem cerebri fnembßknamfyarßt. S tortiopeluu-jCerebnpituitam excipientis. D ECIM AC1VA RT A SEPTIMI LlfBZl FigVR^t. DECIMAE OL.V ARTAE FIGVRAE, E I V S- demfcß charaflerum Index* C^iP y T hic in fimHram aurem redimi mn iacet} c alium carnatis baß?n exprimens3 dura cerebri membrana ^ JdMT). :: VESA £Uy T> E C OR? O X IS membrana adhucßccirifffän. Atcjtant a nunc duntaxat cerebri dorfiilk^ medulla aßeruatur portio,quan ta cerebn neruorum paribus uidendu fifficit. 'Uijonorumporro neruorum exortum coitum^ rejecui, ne pel-uknimium lateret, quo cerebri pituita excipitur. A, A JHodica cerebri portio, una cum dorjahs medulla initio. \ T$, Id "Merui uißrif, ea parte hic tantum conflgicui, qua caluaria cauitatem egrediuntur. C,C ? eluis, cerebri pituitam excipiens. D hic mpeluim pertmet meatus, cerebri pituitam ex tertio uentriculo deducens. E Dextra jopo ra lit arteria ramm,duram membranam ad latus dextrum glandis perßrans, qua cerebri pituita excipitur. ‘ F SmiBrafiporalis arteria ramm,duram cerebri membranam perßrans. (j Secundum cerebri neruorum par. IT Tertij paru neruorum cerebri gracilior radix. I Tertij parit neruorum cerebri craßior radix, ß Quartum neruorum. cer ebripar, tertij parit craßiori radici conterminum. E Amor radix quinti paru neruorum cerebri. JT(T Quintum neruorum c er ebripar,jeu maior quintiparit radix. M Sexti paris neruorum'cerebri principia acjurculi. O Septimi parit neruorum cerebri principia acfimuli. Si quid in hac figur ajfteBandumfit reliquum, id abfifo charaäerum opera prompte, uel ex proxime pracedentibusfiguris percipitur. decimaq, v in t a septimi EFBRl FIGURA. M J 'i D E C I M AE Q.V INTAE FIGVRAE, E I V S- demeß charačlerum Index* ? i^^tE s e n r i figura portionem eam cauitatit caluaria dura cerebrimembrana adhuc ficcinBam depinximus, qua jupraoßis cuneum imitantis medium habetur, unit cum modo indicandis organis. Abs n nam^fiijjet, integrum caput harum particularum gratia delineare. A,B Meruorumuijoriorumportiones. C SmiBri lateris arteria, qua duram membranam hicperßrans, partim in tenuem cerebri membranam, partim uero in dextrum cerebri uentriculum digeritur. Dextri lateris arteria. E Hicpeluis colle Ba, &• a tenui membrana cerebri omnino diuulfi,propendet, qua cerebri pituita ex tertio illius defluens uentriculo excipitur. F Foramen, quo peluis infundibuli modo extruBafinisglandem petit, cerebri pituitam excipientem. (j,Cj Secundi paris neruorum cerebriportiones. ' DECIMA' HVM^KI FUBRIC^ LIBER VII DECIMASEXTA SEPTIMI LIBRI FiqVKU. 771 DECIMAE S EXT AE FIGVRAE, EIVS- demCj? charačterum Index* c figura nudam definximus glandem, qua cerebri pituita excipitur, una cum pelui, feuinfundibu-lo ,quopituita huc deferetur, quodq^hicflaccidum propendet. lateribus uero, arteriarumfiporalium por- tiones, cpu£ reticular em plexum efformare dicuntur, ita hic expreßimus, uti nobis interfecandum occurrere. ^At({ ut ea arteriarum portionesJeß uariefecantibus offerunt3ita quoc^ uane eas delmeauimus. ^4 Cjldns, cerebri pituitam excipiens. 2? Teluis,(eu infundibulum, cerebri pituitam fuper mocCo diBam glandem deferens. -C, C ^Arteriarumportio, quafe eundum f? ramim ipfius gratia m caluaria exculpti duBum oblique fertur. Siniflrd arten# ramm in dura cerebri membrana jimttrJm latus excurrens. Ey ArteriafiniBr a portio,per proprium foramen ad narium ufij3 amplitudinem pertingens. F3 F Hu fedibus diuerfam arteriarum fedem delmeauimus. ac dextrum quidem F arteriam notat eafirie duBam, ut hic in ramos non dirimatur. finiBrum autem F arteriam hanc in duos ramos, qui mox m unumrurfm coeunt,diffeffam infinuat. g ^Arteria fimBra portio,duram cerebri perreptans membranam,ac partim infiniBrum cerebri uentriculum, partim in tenuem membranam hic cerebri bafiobduBam digeßa. tf frop ago fmiBra artent, per foramen ßcundi paris nemorum cerebn caluariam egrediens, ac nexuum dein uiformm oculum^petens. DECIMA SEPTIMA LIBRI SEPTIMI FiqVRsA. H\a c figura reticular em plexum finximus, cuiufinodi is effe tsifB. deber et, qui Cjalem definptiombus conueniret. Significat it aq3 La B,arterias caluariamfub euntes,moxq^ in mirabilem illum ple QT>. xumdiffufas. C uero & T) ramos,m quos plexus illms propagines colliguntur, quiq3 illisprorfus arterijs magnitudine renodent, quas kA & B indicaumus. Ca ter um E glandem notat,pituitam cerebri excipientem. T r^^le s e n t i figura, arteriarum ad glandis cerebri pituitam admittentis latus reptantium fenem depinximus, quam m omumac boum capitibusfere obferuamus. Hanc autem proponere hbuit,ne quis nos Utere arbitraretur, qua illorum animalium hic cum homine fit differentia. Significat autemmhac figura di-B, C. Bamiamfapiusglandem: B & C artenaruJedem, quaprimum caluariam ingrediuntur. DECIMA/ VE S ^4 Lih "DE C0XT0R1S decimaoctava septimi L12R1 FigUR^i. T ^4 ^ r hac figur d ereHam finximus peluim,feu cyathum, quo cer ein pit uit d in glandem ipfijubditam dißillat. aedem lote finximus quatuor duBus, F. dem, cui pituita mflillatur. peluim,quaheBantes,quain calua- v nae habetur camtate}etiam huc Jaciunt dua figura mox ad finem primi Capiti* libn quarti addita, &fiept ent panum neruorum cerebri delineationem exprimentes, quum uero illic earum indicem non admodum[uccin-Bum necefjano complexifimus, abs re prorjus efiet,eajdem hic quoq^ reponere. Trat er ea figura, oculi conflru Bionem exprimentes3 etiamfi adfieptimum refirantur librum: tamen Capiti decimo quarto, quod oculorum fabrica de dic abit ur3 illaspraponam, quum nulli ait eri quam illifiamulentur Capiti. SEPTIMI LIBRI FIGVRARVM, ET earundem Indicum finis«. CEREBRVM GRATIA PRINCIPIS ANIMAE, quemadmodum & fenfus quoq^ac motus ex noftro arbitratu pendentis^extruäum eile«. Caput i* jQuid ejuintm liler O” ßxtus pertraffartnt. N[. S TRVMENTÄ nutritionifamulaii tia, duobus proxime praecedentibus libris utcunq; aggrefsi fumus.Prior namq; cibi & potus organa (in quorum pr^cipuo uifcere cocupifcibilem animam reddere diximus) enarrauit.Pofterior autem eas partes recen fuit,quibus aereae fubftantiae reficiendae,ač innati caloris augendi recreandiq; munus concreditur:in quorum primario uifcere uim iraicibilis animae infitaefle innuimus, inibi Stoicorum & Peripateticorum fuffra gijs non adeo acquiefcetes,ut & anim£ prin cipatum in corde collocari5neruosqueabillo originem ducere, donaremus. septimi hbri Quapropter quum fenfus motusq; arbitrarij,& principis anim^ (cuius bene-armentum. gcjQ imaginamur, ratiocinamur & memoramus) fomes adhuc recenfenda fuperfit^prsefens liber illi opportune confecrabitur, cerebrum ipfiusq; partes cerebnfun- uniuerfas una cum fenfuum organis pertraftaturus. Quemadmodum itaq; atom, cr /*r corc]is fubftantiae,uitalis animae uis, propriaeq; iecoris carni, naturalis animae tium breups e~ . 5 r ■ r • i / r * * mmeratio. facultas induntur: ac ut iecur craisiorem languinem, naturaiemq; lpiritum, 8c cor finguinemimpetu per corpus ruentem, una cum uitali fpiritu conficiunt, & perinde atq; haec, uifcera per dedicatos fibi canales omnibus corporis partibus fuas exhibent materias: fic quoque cerebrum in proprijs fedibus, fuoq; muneri appofite fubminiftrantibus organis, animalem fpiritum longe clarifsimum tenuifsimumque, & qualitatem fere potius quam corpusparat: quo ad diuinas principis animae operationes partim utitur, partim autem ad fenfuummotusq;inftrumenta,perneruos,tanquamperfuniculo$,continuö diftnbuit,ea nunquam fpiritu,qui praecipuus eorum mftrumentorü funftio-nis autor cefetur,deftituens: no minus fane quam iecur & cor nullas corporis partes HVMUKI FUX II CU L Iß Et VIL 771 partes fuis quas illis impertiunt materijs(tantilper dum ualet homo) indigas relinquunt, etiamfi non femper cum qualitate, tum copia eafdem diffundat. difi.cd. a Herui igitur cerebro id praeitant,quoa magna arteria cordi, &c cauaiecori, a.uUb. 4. ut qui paratum a cerebro fpiritum illis quibushunc mandari oportet inftru-mentis deducant,diligentesq; cerebri fatellites & nuncij cefeantur.Caeterum c fig. c*. 6 animali Ipintui materia fuppetit uitalis fpiritus, in arterij s numerofa feried du d Qu:cqd ram membranam &e tenuem, quibus cerebrum inuoluitur accedentibus detcüuea abundans:&dein aer quem uerfus cerebrum tum per foraminula priuatim l?figH h °dorum occafione in1 oftauo capitis oflfe exfculpta, tum coprimis per ea cal-<■ * fig- uariaegforamina quae palatum & faucesfpeftant,interfpirandu attrahi mul-fsßgl’cLö t0 ant^ diximus. Ac aer quide undequaq; ubi aditum reperit, in cerebri11 dex-ub. i. a,b, trum 8c finiftrum, &horumk medium uentricülos fete infinuat. Vitalis au- g paßim tem fpiritus etfi copiofifsimusin omnibus cerebri membranarum uafis fini circa M ft. bus'ue habeatur,attamen in dextrum 8c finiftrum cerebri uentriculos pluri-? c%'t] mus ä praecipuis arteriarumm ramis fertur, quae ad" glandis cerebri pituitam b 4>*fe excipientis latera porriguntur. Ab his namque non minimae0 foboles tenuis i-4,sLjigu, membranae procefsibusfuffultae, per humillimas dextri finiftriq; uentriculi m,m, fedes ingrediuntur, tandem per totum uentriculoru progreflum in illorum f Totd fig. amplitudinem incedentes. Verum praeter has arterias,^ quarto durae m em-u brana?finuq uasquoddamfubrcorporeteftudiniscamerae'ueinftararcus ex> c.m truftae imaginem referente,in anteriora cerebri per communem dextri fini-cap. i4w. ftriq;uentriculicauitatem contendit.qifbdpoftuarios implexus,ins duastan n is, is /z- dem portiones bipartitum,una ad dextrum, altera ad finiftrum uentriculum o igUCfi e diffunditur,& eius loci arterijs commixtum,1 rete efformat,quod foetus inuo Y.äut 6,7. lucrorum fubftantiaepotifsimum comparatur. Ab aere itaq; in cerebrum in- 8 t grefio,ac uitaliillo fpiritu ob frequentes fane anfra&us ad cerebri ufus magis q 7 fig. v, magisq; adaptato,in cerebri dextro finiftroq; uetriculis,& ipforü comuni co-«ut 6pgu. cauftate tertio'ue uetriculo animalis fpiritus ä cerebri uirtute elaboratur.Hu-r 6 figX iusq; portio ab eo cerebri“ uetriculo per oblongü meatu inter* cerebri corpo s6figuAfn ra 4ua? clunihus & teftib. afsimilätur porreftü, in cerebelli uentriculü fertur, k,l. quem partim cerebelli finüs, partim dorfalis med uligini tij cauitasefformat. Ab hoc uentriculoinv dorfalemmedüllä,atq;itainneruos ab illa propagatos, upcrK in animalis fpiritus no mediocris portio digeritur. Av reliquis autem cerebri uen o-e'"fig*. triculis,fpiritus in neruos ab illis proxime principiü ducetes, ac fic in fenfuum undecima, motusq; arbitrarij organa difpenfatur. Verum interim non admodum anxie *1°£g,h’ difceptamus,num fpiritus illeper aliquos neruorummeatus(ut uitalis per ar-ypfe.H. terias) an fecundum nerui corporis latera luminis modo ad columnam diri, gatunan uerö neruorum dütaxatcotiiluitate cerebri uis ad partes pertingat. Atq; haftenus fane cerebri funftionesin uiuorum animaliü feftionibus admodum probabiliter 8c uere quodammodo poflum aflequi.Sed qui in imagi natione,ratiocinatione3cogitati6e,memoria(autquomodociiq; aliter, nefcio quorü dogmatib.acquiefces,principis animae uires fubdiuidere,aut enumera re uelis) cerebrü fuo fungatur munere,haudquaquä ex fentetia apprehendo, £rutom neq; quicquam infuper ab Anatomico, uel theologoru omnem rationis uim Ln coni ac totam fere principis nobis uocatae animae facultate brutis animalibus adi- _ mentium occafione,indagandum putorquu cerebri nimirum conftru&ione m fimia, canis, equus, felis, & quadrupeda qüae haftenus uidi omnia,& aues e-tiam uniuerfae, plurimaq; pifcium genera, omni propemodum ex parte homini correfpondeant: neq; ullum fecanti occurrat difcrimen, quöd fecus de xx hominiSj nem ab . nk non jr74 tst'Nn ZJ E S^A Lih f) E CORfORiS hominis , quam illorum animaliüfun&ionibus ftatuendum efleprsefcribat nifi forte quis merito dicat cerebri molem homini,perfe&ifsimo fane quod nouimus animali, ob tigifle maximam,eiusq; cerebrum etiam tribus boum ce rebris grandius reperiri: & dein fecundum corporis proportione mox fimices dein cani rnagnu quoq; no fecus obtingere cerebru,quam fi animalia cerebri tantum prseftaret mole,quato principis animae uinb. apertius uicinius'ue do nata uidetur.Verüm quo magis cordis,iecoris,teftiü5hisq; fubminiftrantiü or ganorum,quorü funftiones (ne quid de generatione Sc corruptione dicam) nos cum multis animalib.certe comunes obtinere no ambigimus,natura exa mino,quantoq; minus de principis anim£ munijs aliter quam fanftifsima ue-rifsimaq; noftra docet religio,ftatuendu mihi perfuadeortanto fane magis ad-rtom*scoti, miror, apud fcholafticos theologos perinde ac apud plebeios philofophos le-gijbominis cerebrü tribus donari uetriculis:ac horum primu frontiq; conteram» de ce- minum,fenfus comunis uocari uentriculü: quod ab hoc quinq; fenfüü nerui inftrumetisdeferaturrquodq;deinhoruneruorubeneficio,odores,colores,fapores,foni Sc taftiles qualitates in ipfum pertingat. Ac proinde,illi homi nes prsecipuu primi uentriculi munus efle cenfent,ut obiefta quinq;fen(uu is recipiat, illaq; meatu quo da in fecundum uentriculü,in capitis medio repo fi-tum tranfmittat,utifte deobieftis imaginari, ratiocinari & cogitare pofsit. Secundo enim uentriculo cogitatione,feu rationem tribuunt:tertiu(qui occi pitium fibi uedicat)memori£ cofecrantes.In hunc namq;, fecundü uentricu-lum omnia quae ex obieftis illis, de Quibus abunde ratiocinatus efi:,memoriae mandari ftatuit,comode deponere aftruutfubijcietes dein,tertium uentricu lum ifta, prout humidiorficciorue eft, aut ocyus,aut tardius fibi,uelutin ceram,uel cötra tanquain lapidem duriore,infculpere: & pro fculpturae leuita-te,aut difficultate,quae ipfi delegantur, aut breuiori,aut lögiori teporis inter-uallo afteruare.C^terum hunc tertium uentriculü illa no fibi aut retinere aut infculpere docent, fed fecundi uentriculi gratia: nimirü ut quoties hic de aliquo memoriae finui c6credito,ratiocionariinftituit, ille ocyus hoc quicquid eft,in fecundum uentriculum mandet,ac ueluti in rationis officinam uerfan-dumexporrigat.Huiufmodifane opificis rerum Dei in corporum fabrica artificium nunquam inlpicientium,fibiq; liberas undique fententias arrogantium funt figmenta, non abfquegraui profefto impietate excogitata, quam enim illi in cerebri conftru&ione enarranda aberrent, fequens fermo often-det,eade methodo qua in quinto Sc fexto libris ufus fum, pofl perfunftoriam hanc cerebri defcriptione,ipfius partes feorfum fingulas una cum omnibus fenfuuminftrumentis explicaturus. DE DVRÄ MEMBRANA CEREBRVM A M-biente,& membranula fiib cute caluariam obdngente* Caput i i,. Ž) cerebri membran* in multis occurrit figuris, iryjprima enirn3 externa ipfius exhibetur fides uni- Uerfi.Juprafcijjuram coßßens3qua cercbruofienßri, caluaria diuidere filemus. Secunda uero, eam membra* na partem interna commonfiratfede.uti etiam nona> duodecima} decimat ertia^ & magis adhuc decimaquar-ta internam dura mehr ana fidem illis regionibus proponunt, a quibus cerebrum aut cerebellum in illis figuris idmfi Bionisfirie euulfitm efi. Caterum membranaprocejjum inter dextram &(inifiram cerebri part es de-duElum, refert tertia figur a ad D, T). Illum autem qui cerebello infierniturfiptima figura 0, 0, 0. ^Atque in illis etiam figuris dura membrana occurrunt finus}utietiam optime figura Capitis decimiquarti libri ter-tij. ‘Porro membranam caluaria exterius obduftam nullibipriuatim delineaumm,quum tenuis fitjac oßiun• diefe circmdetur,totaj' ex oßis circumfcriptionepetendaueniau Q.V EM AD- f<7 WUfcU* tab.A* b 1,2,3 fi'ti* f A, B» C, D. c Htec oc-curru fimul m 6 er 7 ji guriscap.6 < hb.t. d i jt-Aj A» B,Bti fig. H, H. dem intota caU uaru baß in 14 figu-e Quac pariter,ut coftas fuccingente mebranam omnia qu£ in thorace collocatur,ambire commemoraui mus:itaetia uniuerfa caluari<£c cauitas cerebro excipiedo adaptata,quadafubducitur1 mebrana, quapropter crafsi tiem,qua caeteris,no cerebri modö,uerüm totius etiä corporis pr^ltat mem-branis,craflam,&ab infigni duritie dura, uti & cuticulare, nuncupamus.Hgc no minus quam periton£U,& coftas fuccinges membrana, unica cötinuaq; ui mem,m*gm-fitur,adeo utipfiusfitu,& extern^ fugfuperficieiforma magnitudineq;,ofsiu cr^’r" mem-nu ft i /z. G, G. oifi.K,cr fub H proximum G. p i fi.ubi H, H comcidit in G,G.aut i fi.ca. 6 li, iB. 54 fixa.iz U, i r ifig.F,F. zrfi.ca.14. ii. 3 x,x. J 7 /?• O> O, 0,0.8 figura V> y. illo introrfum premifinat. Rurfus nullu in ea cauitate narrauimusE finü, que hsec quoq; mebrana non impleat,praeter cuneiformis oßiss finü,cuih glas pituitam cerebri excipiens incubit,& eos finus,qui praecipuis foporari^ arterij fc propaginib. ad gladisillius latera excurrentib. cedunt,ad pituitgq; defluxum cenfentur accömodi. In horu namq; finuü regione, dura mebrana ä caluaria abfcedit,& inter mebranam & caluaria glans ea,difl:£q; arteriaru propagines nexJ,*^™. confiftunt. quü interim per reliqua caluariae cauitate,membrana ofsib. proxi te™* ’pfi™j» me,<& citra alicuius corporis mediü fit attigua, eumq; in modum illi fere pri- ®'cm' mumcomittatur,quo inuice accumbet^ mufculimutuo h^rere coneftiq; lo lent.quanquä eo conexionis genere in capitis bafi mebrana firmius,quam in lateribus,& uertice,& fronte,& occipitio,ofsib.affirmetur. Deinde uniuerfis acutiorib.in caluarig cauitate deferiptis1 ofsiü procefsibus, uti 8c caluari^"1 fo-raminu inhäc cauitate fpeftantiu orbibus,pertinacifsime no fecus conafcitur, quam fi ab ipfis origine duceret. Adh^c caluariae etiä adneftit futuris, at cone xu n5 gque ualido, atq; is eft, que ad oßiü proceflus molitur: quod nimirü ille inftarfimplicis tantülineg, non aute notatu digna amplitudine,huius modo, accidat.Verum interim dura mebrana,non folü futuris cona{citur,fed tenues membraneasq; fibras,etia per illas uerfus capitis exteriora tralmittit,qu£ lupe J riori caluarise parte a diflecantib. abftrafta,in dura mebrana fimplicis inftar li neg" extuberant,ipfiusq; fuperficie alperam oftendüt, futurarumfitum in illa quoq; referetes.Cseterum prseter fibras,externa durae mebranse fuperficiem minus etia aequalem reddunt0 tubercula qu^da in uertice iuxta fagittalis futu rse cum coronali13 coitum,fubinde inaequaliter prominetia,paresq; fibi in cal-iuariaq finus obtinetia,quib,ualide innafeuntur. Vnde etiä h gc non obiter,neq; per tranfenna expendenda ueniunt,ne minus cauti in cauteriorü adminiftra-tione & capitis cotufionibus caluariaperforemus.etenim nullahoruni tuberum habita ratione,membrana una cum offehaud leui malo pertüderemus: quöd in his locis,uti in futuraru quoq; regionibus,illa ab ofle difficulter abfce-dat,& no infigniter ab externa caluari^ fuperficie remoueatur. Praeterea me-branae ad caluaria connexum, & exterioris ipfius liiperficici afperitate/ uenu-lae quaeda adaugent,per caluariae futuras & quadam foraminula partim ex du ra mebrana ad caluariae inuolucra,partim ab ipfis inuolucris ad auram mem branam pertinetes.Porröhaecno toto fuo corpore,ad hunc que diximus mo dum,caluariaeofsibuseftattigua,fedsmagmfui portionem inter cerebrüac cerebellum infinuat,quse uniuerfam cerebelli fuperior e fedem integes, cerebri regionem cerebello incumbentem ab illo interdiuidit,ac ueluti fubleuat. > > ^ xx 2 Quine- 776 UWZ>> V ESU Lil DE' C OR? O 71 IS Quinetiam a media fede huius dur£ membran^ portionis, ubi dextra cerebri pars finiftrarelpicit,&fecundu totam'terti) durae mebranae finus ( que cum nfc-c.c, caeteris illius“ uafis in tertio libro recenfuimus) longitudine, alia quoq; durae b> membranae* portio proceflus'ue educitur,dextra cerebri parte a finiftra diri- u tot*figu mens.Hic proceflus falcis meflbriae imagini aliqua ex parte accedit: na pofte- ’ ‘4 rior ipfius fedes illi durae mebranae portioni continua, quae cerebellu integit, d» falcis baficorrefpodetd anterior uerd,qu£5 fepto finuü olfaftus1 organorum y «^G> connafcitur,falcis mucroni aßimilaripotefhisnanq; mebranae durae procefi ^ ^ fus apofteriori capitislede antrorfum du&us, fenfimfalcis ritu ar&atur. De- eu.XH. ’ inde proceflus huius pars tertio durae membranae finui continua,falcis dorfo & Cs non abfimilis fecantibus occurrit.fiquide extrorfum curuatur,&terti) durae membranaefinusoccafionecrafsioruifitur.Proceflusautparsb callofumce- hfi.i,L. rebri refpicies corpus intro obliquatur, falcis aciei forma referens.Hi durioris mebranae proceflus,nihil omnino a reliquo ipfius corpore,nifi una dunta-xat fedein crafsitie duritiaq; uariat.Vbi enim proceflus cerebelli! integens0 na c 7 figur* tib us cerebria proximus eft,triplo fere quam in reliqua fede crafsior duriorq; d7fL*dß & propemodu cartilaginea euadit,adeo fane,ut canes hoc loco os pofsideant mircuiz fuperiorem cerebelli regione in tegens,cerebruq;,ne id cerebellu premat, fuf- ^x°, x l\i deM* fulciens.Veruminterimneuterhorumproceflui!(etfiGalenusremparüex-rmn.dißefl. pendens fecus docuit)duplicatur,fed uterq; fimplex eft,quemadmodu 8c ipfa membrana,qua cerebri laterib. aut caluariae attenditur. Na etfi tertius durse membranae finus cultello per logitiMinem* difleftus,primo intuitu membra eytinifi. nae'proceflum inter utrafq:, cerebri partes intercedente geminü efle,acuelu- B>B-ti duplicata mebrana conflare oftendit,id tame finus duntaxat occafione uifi tur.Quantüuisnamq; inferiore terti) finus anguli! dirimere ftudueris,mebra nam tame extra finus amplitudine nunquam in duas fubdiuides.C^terum,ut tertius finus in hoc durae mebranae proceflu, no adamußim fecanti imponit, ita quoqfin8 proceflu cerebellu ä cerebro diri mete/primus,^ fecundus, Sc ßg 0 nur* mehr*. * quartus dure mebranae finus falfam duplicationis proponüt imaginem.Ho- o!og luanteriorju- 1 c ^ r t 11 O. # perficüs rum duraemebrana procefluu fuperficiesfpecie cum reliqua interiori totius q lls% membran^fuperficiec6gruit,quauixinteromnescorporis fuperfi cies aliam q. magis fplendida laeuefiiejcS: (quod no obiter expendendü uenit) omni adipe, k‘T* quemadmodii & omnia qu^in caluarip cofiftunt cauitate,deftituta reperias. Quinetiam interior h^c fuperficies aqueo humore loge magis quam exterior perfunditur,&multo candidior apparet:&quu fibris omnibus quibus alteri parti adnafceretur,uacet,impenfius lubrica terfaq; quam exterior fuperficies confpicitur.Porrd quemadmodü exterior fuperficies ofla caluariae relpicit, ita &interior tenue cerebriipeftat' membrana,cui nullius corporis interne- u fi.B>z> tu,quamm duftuü inftar uenarum ab ipfa in tenuem membrana pronatorum E ope comittitur.Quandoquide fi dura membrana pari modo tenui membra- mifig- r, nae,ipfiq; adeo cerebro,ut caluariae conafceretur,ipfa quo minus tenuis mem ?* ^ branaeuaßdiftendicontrahiq;poßint impedimento foret, quodpraecauens 2 Natura,dura? membrana? cauitäte, nonnihil ampliorem ipfa cerebri cum tenui membrana mole,produxit,no fecus ac cordis" inuolucru,ipfocorde infi- 6 Dur& mttra- gniter amplius uifitur. Quanquä interim Natura duram membrana a teniii m c“2n'xZ non adeo,atq; cordis inuolucrum a corde,liberauerit,quum innumeros uena C,D> ' rum inftar duftus dura membrana tenui membran^ exporrigat, mirabili in-duftria horum beneficio illam fibi ita affirmans,ut duftus illi fimul uenae arte riaeq;,&uinculietiauices gerant,Cytorum praefensfermo nuefane exigeret, ut° finuum HVMUKl LIVEK VII. 777 opotißimu ut0 finuum üaforumq; dura?membrang numerum,fitum &natura explica-remifed quu id in tertio libro unacü reliquis totius corporis uenis acarterijs h ub.3- haud öbiter attetaüerim,nö abs re hic chartis pepercero,ac in dur£ etiä mem branse foraminü,qüäe modo fubiungenda eft,enarratione, foramina illa, feu uias potius Sc düöriis praeteribo,qüibus dura mebrana uenas arteriasq;in fuas cauitates 8c finus,üenarum & arteriarum ufum praebentes,affumit, 8c ex illis finibus uafa non paucahincinde profert. Caeterüm uerorum foraminü, qui-P AdE a bus dura cerebri mebrana eft peruia,inibinop modica occurrunt, ubihgcq o-jigu.cri3 ftauo capitis conafciturofsi.Qu^madrhodü enim id odorü gratia exiguis mul fi.ca°6 tisq; foraminib. donatur,ita pariter & dura qu^ipfiinfternitur mebrana, cri-ub.ia> briin modü eftperuia.Deinfeptem neruorü čerebripaiibusitauiämprobet, r 13fi. quo ut horum gratia in utroq; latere ofto exhibeat foramina, horumq;r primum, cxadit o, primiparis alterum tranfrnittit neruü fecundum forame, alterü fecundi pa-, h Tio ris emittit neruu:* tertiü uero minore deducit radice tertij paris, quann dura excidit g, mem|)rana (etfi fecus in caluaria“ accidat)cum fecudo pari no procidit.* quar Ixadi* H. to foramine pnecipua tertij paris radix cum quarto pari ducitur/ quintu ner uifixd. ii uuj0 paratur,qui iuxta quinti paris radice enaicitur,& quinto pari ä nobis ad-fr“n“UG numeratur/ Sextum foramen praecipuae quinti paris portioni cedit. afepti-notatum. munlfexti paris,8c o&auü feptimiparisgratiaexculpütur. Adhgc, dura me-fmlipZ branac uno incöiugatö 8c orbiculari ueroq; foramine pertunditur, quocT incita i er fundibulo cerebri pituitam excipienti uiam praebet.Infuper iuxta huius fora-y nfi.quo minis latera" aliud utrinq; fpe&atur foraftlen,maximu arteriarum cerebrum zp *4 fig petentium ramum tranfmittens. Adhaec, dura mebranaE maximo, eodemq; m. pari carente foramine dorfale dimittit nledullam:cui perinde ac neruis ipfam a tranfeuntibus proceffum,ac uelut inuolucrü quoddam obducit,adeo ut dura b p*4h' membrana neruos dorfalemq; medulla non fecus fere ac cerebrum cotineat, e &inftar tegminis & tunicg illis euadat. Verum dura mebrana etiam pr^cipue diffig. e. extruitur?ut aptis quibufda finibus omnes caluariä petentes uenas, omnesq; ßru&lnkr*-f (fi" duosniodöramosdempferis)arterias excipiat,ipfar um q; materiainfuos tl°’ fs>fig.qu° finus afliimat, eam ita deducentes, ut haec propaginibus inftar uenarü ab illis finibus depromptis in tenuem membrana commodißime deferatur,& dura gfr.14.cct. membrana lagenam imitetur,ex qua tenuis mčbrana, & dein cerebrü mate-nUtereu, r^am ßbi alliciat,in uenis & arterijs uerfus caput träfmiflam. Ad haec,propagi u.aiioquin nes £ tertio dur£ mebran^ finu utrinq; innumera feriein tenuem mebranam rufc^D, deriuatae,cerebra ne deorfum cocidat, uentriculiq; ipfius c6primantur,fic fu e, k, f, r, fpenfum fuftinent,ut dura mebrana pariter cerebri inuolucrü 8c fulcru eua-‘ dat.Ad quod rurfus fummopere conducunt fibrae per futuras a dura mebrana prorepentes,quse illam (quod alioquin,durifsimo ofsi non fatis conafci po terat) caluariae firmant,& quo minus cerebri grauitate trafta,deorfum laba-^ ^ tur,autores funt. Neque id fanepraeftitiflent,nifi Natura peculiare artificium extra caluariä moliretur: quod indies fabri imitantur, quoties clauorü acies, »Uwgetu cre-quando duos fimul compingunt afleres,refleftunt,ne uno allere tra£io,ex al- au° ^ tero clauus prompte uellatur. Ipfa namque fibras has, n o folum per reflexos, & obliquitatis etiam nomine firmantes duftus tranfinifit: uerüm träfmiflas rurfus dilatauit, auxit, atq; in unum omnes adeo commifcuit, ut in m embra-nam quandam tenuem degenerent,qug quod caluari^ obducitur, Graecis nuncupatur. Quamuis interim haecfomninö non citra alterius corporis mediü caluarise adnafcatur:fub ipfa enim alia adhuc tenuis confiftit membrana,alijs quoq; omnibus propemodum ofsibus communis, ac ab amplexu xx 3 quo tenuis mtm-brma. numerus. 77%? &M7>: VE SUL H T> £ CQ tfOZ IS \ quo appellata. Inter reliquas aut ofsium fedes membrana hac priuatas,caluarig interna eft cauitas,cerebro excipiendo adaptata: cuinut quam, ubi duram membrana contingit, eiufmodi mebranula obnafcitur, a-deo ut tanta etiam huius cauitatis fedes, quantae dura mebrana non connafci tur,hac cpoq; membranula alijs ofsibus communi fit obcin&a.Vifitur autem illa fedes ubi durae membrana? glandula cerebri pituitam excipiens3& maxi k v&i ^ mi arteriarum cerebrum petentium rami fubflernuntur. « Ä» tota id DE TfiNVI ClEREBRVM INVOLVENTE hw*< membrana* Caput ni» Te n r i s membrana cerebro obduBa in fecunda quidem ocurritfigura3auulfa autem in tertia^t^ ita etiam cerebello obuoluta fyeßatur in ofiaua. E N V IS cerebri mebrana, fimiliter ac dura,unicadun^ taxat & fibijpfi cotinua eft:nullam fiquidem prorfus fuse natura? portionem aut ad cerebellü, aut ad utramq; cerebri partem,autin ipfis cerebri uetriculis anfra£libusq;,ac utfemel dicam,tota cauitate, quam dura membrana con ftituit,inuenias,quaenon unius tenuis mebrancead eum ; modu fit portio ? quo in animalis cute iam a corpore de-trafta,partes quibus aures,pedes & cauda induebatur, reliquae cuti continuas litw. efledicimus.Tenuis membran^ fit u sex cerebri ac cerebelli cognitione delu- mendus eft.Nulla etenim3exterioris&perficiei cerebri & cerebelli & dorfalis aHjcex ß medullae&neruorum portiuncula cofpicitur, quam tenuis membrana uici- gu™$'tc~ nifsime,& citra alterius fubftanti^ interuentü non integat, fi modob fiiperio- aitntßrie remcallofi corporis fuperficiem exceperis,quse fola eiufmodi membrana, f'fc conh quum dura utcunq; fit,haud continetur. Praeterea omnes cerebri ac cerebelli c änfraftus, in quos tenuis mebrana undicunq; fui partes proceflus'ue ingerit, Mxterlorfuper eius fitum oftendunt,uti fane &ipfius quoq; figuram & magnitudinem. Hec dfixlc> fern. membrana exteriori ‘ fuperßeie uelut aqueo humore oblinitur, fecundum fnet^j* partium quas ambit eminentias extuberans, ipfanamq; uix alibi crafsitie ua- denfigu. riat, tenuifsimae femper membranae innumeris uaforum du&ibusobfitaei-f!™amx7a- niaginem comonftrans. Quippe uaforüpotifsimüm gratia illam rerum O- cVoTßimi m. pifexcondidit,nimiruutinftarL mefenterij fere&f humilioris membranae o-menti,ea uafa tuto deduceret,fufFulciretq;.Quinetia cerebri & cerebelli eft in i» 'fig. uolucru quodipforu fubftantia proxime continet &firmat,no fecus quam ca feorum formae lacpaulo ante coagulatum fuftinent,&fingunt. His ufibus rerum Opifex hac apprime idoneam produxit, tam mollis enim tenuisq; & fe-quaxeft,utaptifsime omnib.anfraftibusfinibusq; fele adprofundifsima ufq; ingerat:& quaecunq; uafa cerebrum expetebat,ea tuto deducere pofiit.Quin-etiam adeo leuis cernitur,ut fua grauitate neutiquam uim cerebro inferat: 8c tam ualida interim duraq; exiftit, ut ä dura cerebri membrana furfum trafta non diuellatunimöillüfufpenfionisimpetum a frequenti numerolaq; & con tinuas uaforum ferieinduftum eleganter fuftinet,a plerifq; eo quod uafa cere- T>T^1 „ZtTZ I3“infta^" inuolucrorum fotus comple&itar^foa/as nuncupata. Quamuis m interim' plexus quidein dextro Sc finiftro cerebri uetriculis, 8c magna quoq; x; iiutm. ex parte jn mecIia ipforum cauitate repofitus,eo etiam nomine donetur, non tam,quod is uelutiin membranute quapiam uarias uenarum arteriarumqüe ?•*•. contineat propagines, ac quod carneam infuper quandam commonftret n! lubftantiam uafis circumnatam,illiquec carni fimilem quam exteriori fotus kl?ufl^ ' .. . inuolucro XrTofat Ct i fi. cd. i li. 4, pratcr ncruos. a ? fi. A, A. etB,B.ifi. exp. i lu 4-A,A. &8/1.R, R, R. totrt ix /r.ff x ft. cd. zlih. 4.B. djfi.A»A. e 3fi. B,B. fQjp'cquid pr^c er ojjii uh.fi. deli-nutur lib. 4* g 7/lg.M, N. biß. Ly L. iöfi. A, A, A. & */?.X,X, Y,Y. c, m j fi.zb e~ Utiori L uerf.Kfur-fum. ntß.abin-firiori L N deorfum. 0llfpečiX' tur in i fig. /ca.ili.q. et hic in 7,8 er i? jigu. piß. L,L. 4fet,r,i. j{ffifStT1, V. r*/?.x,x, Y,Y. J7»s fi. H. *i/5. crfp.i Üb. 4 D. «1» /7gwr ftantice diferimen accurate expenderimus, ac dein foetus inuolucrorum uera compofitio nos non lateat,haud leuiter illorum autoru diligentiam exofcula bimur,quorum rationem Galenus fibiferibit fuifleincognitam. DE CEREBRI AC CEREBELLI IM V M E R Ö, fitu,forma,fmiolütionibus &t lubftantia. Caput i 11i* U/s qudprdjenti Cupite pertvaßdntur oflendendi* > potißimum ßruit tertia figura, ac dein omnes fere ad decimamcjudrtam fedpotißimum primafigura Capitis fecundi, libri quarti, bafim cerebri ac cerebelli cum dorfilis medulU initio proponens* ISSHCTIONVM profefloreš, uniuerfum* cerebrü tmlrim** in*anterius,quodcerebrü, &inbpof[erius,quodcerebel m* lum uocant:deincle anterius ind dextrti Sc finiftrü di uide refolent. no quod uniuerfum cerebrü omnino diuifum* &nonaliqua faltem exparte fibicontinuüfit:atquöd,ut unica manus in digitos, ita quoq; id in diu erfa spartes di- , feretum uideatur. Quemadmodü enim priüs de tenui ce rebri membrana retulimus, ficf etiam dextra cerebri pars, & finiftra, & cum his cerebellu, & dorfalis medulla,neruiq; ad unü omnes,infuper 8Č nates te-ftesq; cerebri,deinde'1 callo fu m corpus, 8c id quodinftar teftudinis effigiatu eft:prseterea dextri finiftriq; uentriculorum* feptum, 8c uermiformes cerebelli proceflus,&: (i quid eft eiufmodi,inuice continu^ partes exiftiit,eademq; fubftantia cöftituuntur,in duritiafolii coloreq; aliquantulu uariante.Infuper omnia quae modo recenfeba, fit-u, ufu, conformatione, magnitudine, Sc alijs quibufdam in partiu conftruftione expendedis, ita mutuo differunt,ut no ali ter quam fi uariae difiunfliaeq; eOent partes, plerifq; Veterum feripta euoluen tibus turpiter impofuerint. Cerebrü igitur quantumuis totafede,” qua cere^ bello incumbit,6c qua fronte fpeftat,penitus in duas partes difleftu fit,& ea- pZlfojfaea dem feftio per tota cerebri longitudine in ipfius elatiori regione admodum tmmwi profunde ducatur,no tamen ob id in medio ipfius iuxta° bafimprorfusdiui-fum cernitur.Quäta enim callofi corporis eft pl6gitudo,tanta quoq;fedes fecundum cerebri longitudine cofiftit,qua dextra eius pars finiftrae cotinuatun atq; ita uel huius corporis interuentu,& eiusq quod inftar teftudinis extruftu eftj&Tepti dextrifiniftriq; uentriculorü, fupra cömunem illorum uentricu-lorum5 cauitat^tertium'ueuentriculü duse cerebri partes inuicefunt conti-nuae.Praeterea in bafi eas quoq; efle continuas oftendit, cum magna 8c fecundum longitudine & profunditate quacotinuantur regio, tum cerebri teftes & nates,omniüq; maxime ex cerebri bafis medio pronafeens dorfalis medul la?£ initiu,quod amplum craffumq; eft, & perinde acillaeduse cerebripartes hoc in loco continuü unumq;.Deinceps,etiä fi dextra finifixacK cerebri partes cmfeäl* V 1 lt.. -I ‘1 • N 1 lis- n z r cerebro fit con* qua cerebellu integunt,nihil minus quam cerebello cotinuse lint,tarnen mre- tm rior cerebelli fedesiam difto dorfalis medulla initio duob.locis“ cotinuatur, quosginde ac omnes paulo ante enumeratas partes,feorfum enarrabo. Quae enim nüc pr^ceflere, haftenus coplefti libuit,ne in cerebri numero quis illud modo diflefturus?me una cü alijs plerifq; hallucinatü arbitretur. Ab proinde xx 4 nunc cere- 78o WHT>. V ESU Lih VE CORfORIS Ctrdeßfitm nunc cerebri cerebelliq* fitü opportune aggrediar, quem ipforum membra-er magnhu- n^&x interna caluariae amplitudo cauitas'ue docent. Qmcquid enim eius *hacpro d°' cäuitatis duabus cerebri mebranis 8č glande pituita cerebri excipiente,& ra- J mis quibufdam maximarü caluariamingredieritium arteriarum no occupa- c* 6 /*.«. tur, id uniuerfum cerebro ac cerebello adimpletur/ Cerebellü decuplo aut fig°u 16 undecuplo minus cerebro eft,atq; unacumdorialis medullae principio eam ^?occfis caluarise cauitatis fedem fibi uendicat, quas pofteriori partea tuberü in calua- figur*,*'1 riae cauitatem, auditus organorum caufaprominentium, & deinde duobus a^^Ut occipitij ofsisb finibus circunfcribitur,qui ut dextro & finiftro dura? membra b \fi.ca. ,x naec finibus,os cedat,caluariae cauitati infculpuntur. Hanc enim inftar circuli |/\lh> b & duftam circunfcriptionem,cerebellum nulla ipfius parte excedit: idq; homi- c9fig. $t$ nibus in occipitium non adeo porrigitur, ut poftrem a cerebri pars in pofte- crT'T* rioranon magis quam ipfum cerebellum uergat, nobisq; uocatü occipitium impleat.Quippe poftrema & elatißima humani cerebelli pars uix eo ufque a-Icenditjubi infima occipitij partis mufculorum exortibus mfertionibusque li berae4 fedes confiftit; adeo ut nullam excarnem occipitij ofsis regionem digi- dsmft*. tis complefti liceat, quam cerebellü infarciat: etiamfi Anatomici illius fitum E,F’ ita recenfeant,ac fi totam in occipitio prominula regionem (ex cuius gibbo uulgus memoriae ingenijq; uim metitur ) cerebellü occuparet:imö elatifsima ipfius portio ad mediam duntaxat'regionem eius interualli pertingit, quod eifi.Un apofteriori fedef foraminis dorfalem medullatranfmittentis, ad fuperiorem ulq;futurae Aliteramreferetis2 fedeÖi exporrigitur: quum interim permulti gT+fi/cl ad illam ufq; fedem, cerebellum conlcendere, fuis bobus & afinis &ouibus 6llb’1 Dt delufi,tradiderint.quod illis fcilicet animalibus cerebellum fuperiori regione hSupra}ne rotundum acuminatüq; fpettetur,non aute humani cerebelli inftar planum diuRsfi. quodammodo & depreffum,minimumq; in fui medio prominens.Caluariae £ugud c 11 igitur fedes cerebello dedicata ipfius fitum, circunfcriptionem, forma ac ma- «Q: ccreleUifor- gnitudinem edocet.Cerebellum etenim,quem admodü&fua fedes,latius eft p’^c quam lögius aut profundius:&humiliori ipfius regione, idq; potifsimüm iux M> n- q* ta ipfius pofteriora,latioris globi imagine exprimit:in cuius medio acuta,neq; ispcfaw admodum lata habetur himpreßio,quä illi inducit‘tuber inftar crafsifsimae li optime * fi. nese in occipitij ofle prominens,eiusq; ofsis robur infigniter adaugens. Porro in anteriori parte,k qua cerebellum ad cerebri nates exporrigitur,id quafi in a- ^4A“? Cerebri mu- r 1 t r r i- r . ' r \ pofitu, gMcr cutumrertur,undique iuaeiedisrormam accurate rererens. Caeterum cere- cr cerebri forma. briformam ac magnitudine, oftendit reliqua caluariae cauitas cerebello non Zarsm 1* oppleta.Vndeetia cerebrum in fu a1 bafiadmodüeftinaequale &uariu.m Vbi enim oculorü fedibus Sc olfa&us organorü finibus innititur, ad finus illos an- ^ A A trorfum" extub erat: utrinq; aut ad finuum latera, propter ofsiü in caluariae ca b,b.* uitatem oculorü gratia extuberantiu prominentia,plana quafi fuperficie0 co-primitur.Deinde opplet duos grandesp cauitates, quae ad ofsis cuneum refe- s^,k,t ren tisq finus latera fpeftatur,quo glans cerebri pituitam excipiens fuftinetur. ^3^ Vnde etia cerebrum hic ofsis quo cotinetur forma,glebae ritu,fibi uendicans, m. utrinque in ipfius bafir tuber inftar medij globi prominens, conftituit. Inho-rum tuberum medio cerebrum5 impreffum cernitur, cuneiformis oßispro- bjU . er ceffuum occafione hic circum finus glandem eam continentis latera pro- ^^Tco duftorum. Quinetiain fimili prorfus modo, bafis cerebri reliqua ipfius fede, ofsium tuberibus auditus organa"continentibus, & fuperiori cerebelli regio- “citre* ni figura correlpondet, omnibus finibus fefe inferens,& amice admodü tube &lonm. nr er C fe- fuperiore ra admittens. Atque ita quoque iri lateribus,& anteriore & pofteriore & crG ^ fuperiorefedibus caluaria? cauitatis effigiem concinne exprimit, inibiinftar CereUm ae oblonga? fpha?ra?utrobiq; uerfusanteriora propter temporucauitatem de- cereh^mmX prefl^rotundu euadens,& in pofteriore parte multo quam in anteriori latius ^ redditum,ficq; ut fern el dicam form atu, ac fi id &cerebellu nullam peculiarem exigerent formarac abunde ipliseflet5fi propria illorü fubftantia magna mole, & fimulquouis modo,utinfefinus uentriculos'ue cerebri cerebelliq; funflrionib. aptos habere pollet,colle&a, in capite reponeret. Eiufmodi enim u mufcuL qUiJ caluari^ bafis finus tuberaq; oftendut,&imprefsiones in teporibus* tem UhS' poralium mufculoru gratia (ne quicquä interim de tä uarijs capitü adferam formis)colpicuce.Caluariae igitur cauitas externe cerebri fuperficiei imagine ' uspefidtur commonftrat,ad qua" feftio cerebrü diuidens,&innumeri quidax gyri ac cir imcgra m cuma£};us quoq; referutur.Vmuerfa enim cerebrifedes illa feftione diuifa,at^ Se&° x} que ut bifulcorü pedes m duos quafi ungues illius beneficio diiiun&a,extimae c,c* cerebri fuperficiei magna habeturpars,quauis intenm difta cerebriformapa a fmifira diri-rum interturbet,quu fcilicet dextra cerebri pars fimftra? accübat: neq^reaail Z7%7h1 lalinea diuifa? partes inuice magis dehilcat,quam quanta dura? cerebri mem-bran<£,& tenuis duplicatg eft crafsities Jn homine etenim(lecus quam in oue) * ^d‘d. feftionem hac occupat dura? mebrana?^ portio procelsus'ue,duas cerebri par tesfeptirituinterftingues.deinutramq;cerebripartem tenuis mebranafeor-Z7fig.ii.r. fum ambitj&implicat.C^terumgynacinuolutiones cerebri,quas~ tenuium inteftinorum anfra&ibus Veteres pulchre cöpararunt,per uniueriam cerebri fiiperficiem undiq; eade frequentia habÄtur.Sunt uero inuolutiones illae, finus permulti penitius in cerebri fubftantia penetrantes, & profefto imagine inteftinorum tenuiü inuolutionibus (imillimi. Neq; opinor illas alicui aptius quam his,aut etiä nubibus q uas rudes piftorum difcipuli, aut in fcholis pueri delineare folent,cöferripoffe:quanquäin fimilitudirie indaganda non admo dum fit laborandum,quandoquide homo hos in cerebri fubftätia apparentes circuma&us cum afinis,bobus,&alijs quae haftenus uidi animantibus cornu nes obtineat.Nifi forfitan aliquis hinc differentia aflümere ftatuiffet,quod ta- Čerebri an jr A* to profundiores homini illos gyros Natura mfmuauerit, quätoipfius cerebri fubftantia copioiior uifitur.Porro in illorü ufurecenfendo no medici modo, tii,%m rß+ uerum &philofophi fe excruciant,cötendentes,num ipforü beneficio horni- P*rt-nesintelligantrquemadmodum Galenus contra Erafiflrati placitu pugnans, in hunc modum illos ad mtelligendum nihil conducere cenfuit.Quum afini u etiam admodum multipliciter cerebrum habent complexum,quos deceret^ rat, ut per illam arteriee uena?que , ut in reliquis corporis partibus, digeri poflent:& tam multa craflaqueeft,ut uerfa? & arteria? in fuperficie ipfiuš tantum excurrentes ipfi nutrienda?, illiusqueinfito calore refocillando ncu^ tiquam fufficerent. Quod prseuidens Matura, fmuofos illos implexus pafsim cerebri y8i isi'NZ). V ESU Lil, T> E COKfORIS cerebri fubftantižeimprefsit, ut in hos' tenuis membrana frequentibus uafis oppkta fefe infinuaret,ita cerebri {ubitanti^ älimentü appofitifsime fubmini Cerebrißßio- fh*atura.Atq; huius etiam nutrimetipotifsimüm occafione cerebruingduas mraU0' partes difle&ü fuit,ut fcilicet tenuis mebranafefe in ipfius mediü implicaret: & B’ B' ac inibi in reflexu s dedutta, cerebri fubftantiä contenta infuis uafis materia enutriret.Haud enim citra eiufmodi cerebri difleftionem,& profundifsimas inuolu tiones,illa cerebri fedes, cjua dextra finiftrarelpicit , enutriripotuiflet. cerehelUimple^ jjuic etrJ fententiae fuffragantur cerebellih inuölutiones, quae neutiqua aeque xmm mio et' ^ cere|3ri inuolutiones alte penetrant,fed paulo minus quam fuperficiari^at frequentes interim admodüq; continua ferie deduft^ üifuntur. fuperficiariae quide,quod exigua pars aleda fit,quodq; facile cerebellü ä profundiorib.anfra ftibus ad1 uentriculü ufq; ipfius perforaretur.frequetes aut, ut copia aliquan- i»»% e tulumleue illam penetratione fuppleat.Porro harü feries quodammodo* tri plex eft,effigie cum cerebri inuolutionib.neutiquä conueniens.apparet nanq; A,B,cer cerebellum ob fuas inuolutiones &impreflum illü,quem ab occipitis ofsis tu bere in pofteriori fede obtinet,tribus partib. efFormari,dextrauna,&alia fini <*. ftra, & tertia media.ac dextra quidefiniftraq; cerebelli partes duos quodam o do globos inuice appofitos referun t,in quorum inani fpacio,ubi fcilicet globi fefenon contingerent/ tertia cerebelli pars reponitur, quae ligni cafei'ue uer-mem imagine exprimit, ob fuas inuolu tiones,que tranfuerfim fecundum ce- c,i * rebelli longitudine mutuo aeque diftantes ducuntur. Partis huius apices uer-fus inferiorem cerebelli fedem reflexuermiformes cerebrim procefliis fuo lo coefformare docebimus. Dextra porro finiftraq; cerebelli pars in fuperiore cerebelli fede parallelas quoq;,& fecundum cerebelli latitudine duftas inuolutiones obtinet,quaedeorfumnprotenfae,qua{i in centru colliguntur,ad ce- wa4a,b rebelli0 fedem,dorfalis medullas initio adnatä contendentes.Tres igitur h<£ ce «fe g rebeüipartesnequaqmunuicedifcretaefuntjfed inuicem cötinuaeunicücor- g! pus,ipfum fcilicet cerebellü conftituuntquod unicum,no autem cerebri mo Galenum rdtio j^ geminum?Galenus a Natura extruflrum efle docet,quod duo dorfa,neque rebelli parum totidem dorfales medullas,hominem habere minime decuifletrquafi ex cere 4j>teaßignajfe* br0(qU0d neceflario uelutiin duas partes diuifum, &fubftantia no efle conti vorfaii, me- nuum afleritj unica dorfalis medulla produci nequiuiflet,ac proinde cerebel p'fecap. duiumitium. |umcorpuSunicüneceflariöprocreatufuiflet, quounicaedorfalimedullae llllb’*' aptum redderetur principiü. Verum mehercule cerebrum in fu£ bafis medio unicum, & non ut in fuperiori parte diuifum, cernitur,& unicam dorfalem q producit medullam,in cuius fuperiori fede mox ab ipfius exortu, Natura" fi- uL+d-numinfculpfit,qua mediam quarti cerebri uentriculi amplitudine conftitui riofe L» J. s ^ . . 1 . r T T r 1 11 r 1 M,N,0. dicemus* reliquam enim eius uentriculi amplitudinem, cerebellum iupplet, s«%«. e> quod utrinque duntaxat ad dorfalis medullae finus latera quafi duabus circu- *GtfJ^ laribus applantationibus dorfali1 adnafcitur, continuum cum ipfa corpus ef- mtur icr feftum.media nanque“ pofterioris cerebelli fedispars,utneq;etiaxanterio ris,dorfali medull^ cotinuajcönata'ue eft,fed tantü tenuismebran^interuetu pofterior cerebelli pars dorfali medullg c6mittitur,&anteriorisfedis media pars dorfale medulla ne cotingit quide. No aliter,mihi crede,quam fi Natura cerebellü codidiflet,ut dorfali medull^ trafmifsu a cerebri finib.fpiritu magis mlib.%.de vju adaptaret,tueretq;. A' cerebello etenim,quantüuis in differetia ipfius duritiei cerebriae*ce- ^ cerebroafsignada,& ratione cuf id a cerebro diuifum fit expedendafolicitus rebelli durities fueris,nullius omnino uelminimineruulipropagine7 oriri reperies.&profe- y spe aermntm. fr fto nulla eft cerebri, qua fronte fpe&at,& qua in occipitiü fert, in duritie difFe ^ ^ rentia: ffVMiAKI FUVZICVt LIFE Z VII 783 rentiarneq; etiam adeo notatu dignum cerebelli, quum tenui membrana id li beratum cernitur,cum cerebro in duritia eft difcrime. At ut cerebri bafis,un- Cerebri, cere' de dorlalis medulla ortu ducit,ceteris omnib. cerebri partibus, &ipfo quoq; ^ cerebello durior uifitur; ita quoque dorlalis fuo principio fenlim durior eua- l°rcr-föftm dit,neq; colore, neq; duritia lupernato ipfi cerebello correfpondens. Cerebel tu° lum enim magis flauumjcinericiumftie eft, perquam paucis albelcentibiis li-zufig. r neisinterftin£tum,&duiitaxatinfui~ finüs fuperficiecandicans.uniuerfuttl uero dorlalis medullae initium cerebello adhuc in capite fubnatü albilsimum eft, ut & cerebri bafis ipfi orignempraebens: quae omniprorlusiriuolutione ac anfraftu, quibus cerebellum fcatet,deftituitur.Porro qu allofi corporis fedes O'nomen. Callofi corporis initium, ßu cu reliqua cerebri Jubßan-u. VE SU LT 1, T> E COR? ORIS DE CALLOSO CEREBRI CORPORE, ET dextri finiftncp cerebri uentriculorum fepto* Caput V+ SrPE^ioi^EM callofi corporisfidem nulla ex parte diuulfim, eleganter proponit tertia figura chd raflenbm Z, L. Injuper hanc fedem,fida cerebrifubfiantia in lateribm liberam,oßendit quarta ad i, /, L Hu miliorem uero callofi corporisJedem Reflandam offert quinta,ad 21,2t, R. ubi etiam ad X, X, dein Ti 7fi-ptum ße flatur hoc Capite pertra flandum. A V L O ähte,omnem cerebri cerebelliq;fubftantiäexte riüs tenui membranacircundatam,eaparte qua membranam refpicit,fubflauä& quafi cinericiam eile retuli. At quaedam cerebri1 pars in externa ipfius fuperficie fele /?>LjL offert,tenui membrana non obuoluta. uerüm intima? ce rebri fubftätia? modo,externa fuperficie candicas, albaq;, & reliqua cerebri fubftantia ad fuperficiem confiftente durior, unde etiam uetuftifsimi Graecorum partem hanc TvMo^/^appellarüt: quos imitatus in orationis ferie,eam partem callofum corpus femper nuncu-paui.Deinde Grgcorum nonnullis id etiam a forma,quodb inferiori fede duo h * h*** rum arcuum modo finuatum fit,& ab ufu quod fuftineat, 4-afao{cfltj uocatur: 5 J R‘ quanquam in cerebro aliud" corpus recefebo,hoc nomine a pluribus magisq; csfi.s, t, ex merito donatum. Caeterüm callofum corpus in medio cerebri confiftit, ii cerebri dextru finiftrumq; & bafis cerebri medium in humiliori ipfius fede, Sc elatifsimam cerebri in uertice regionem fpeftes, & quodammodo etiam ad. priora pofterioraq;attendas.Cano fi enim corporis poftrema pars anterio-ri cerebri fedi paulo uicinior eft,quam antica pofteriori. In cöfpe&um autem fecantibusuenit,dextra cerebri parte a fmiftra manibusd leuiter dirempta. • i • * vi n i r * / dvtifafiu quicquid enim ita diducto cerebro, partes ipiius unire comittereq; apparet, album 8c candicans uifitur, ipfumq; adeo callofum eft corpus, longum quidem, fed arftum.Pr^fens corpus illa fuperficie, qu^ primum didufto cerebro in confpeftum uenit,gibbofum cef ni tuneo quafi pafto, quo capitis uertex fii pra elatifsimam frontis Sc occipitij fede, Sc capitis latera protuberat. Quemadmodum uero cerebrum ita ut diceba diremptum, fuperiorem callofi corporis fuperficiem egregie laeuem sequalemq; oftendit: fic quoq;indicat,corpus id communem cum cerebro partem efle,& non ex cerebri fubftantia? fuperficie qua? mollior & fubflaua eft,fed ex intimiori fubftantia qua? durior Sc alba uifitur,enafci.Obferuantur enim utrmq; ad callofi corporis latera fecundum ipfius longitudinem fingulf finusin cerebri fubftätia, inftarprofundio- tAdMrf. rislmea?infculpti,ac cum fuperiore callofi corporis fuperficie eo magis pate-fcentes,quo cerebrum uehementius, quafi id furfum in latera etiam afturus, ^in p°ik feiurixeris/ Interior autem inferior'ue ipfius fuperficies nonnifi dextro fini-ftroq; cerebri uentriculo adaperto lecantib. occurriüqua? etfi per callofi COr- itdhicccr* porislongitudinem quodammodo finuetur,neq; ut fuperior gibba fit, haud tamen fimplexfpe&atur.nam fecundum ipfius longitudine5 dua?inftarquar gvtrinque ta? circuli partis excauata? fuperficies ducuntur, &in illarum medio tubercu- "Tm-lum quoddam inftar linea? exporreftum uifitur, perinde ac fi altero quidem ^char^ extremo duas quartas circuli partes in callofi corporis medio iunftas, reliquo temdm autem extremo ad laterafurfum protenfas,intelligeres.Tuberculuhoc deor- infanintr-. fum prominens,fenfimq; extenuatu, tandem dextri finiftriq; uentriculorum ««/"««rf! cerebrih feptum efficitur: & tota in terna callofi corporis fuperficies,tan ta dex et tnfiniftriq; uentriculorum eft portio,quanta uniuerfa eft fuperficies. ac dex- fnuwfo traquidem fuperficiei portio dextruuentriculum,finiftraautem finiftrum ruY,r' refpicit. HVMUNI FUVRIC^L LIXE Ji VIL 7*5 refpicit.Porro dextri & finiftri uentriculorü feptum eadem cum cerebro co- DextrlPni_ ftat fubftantia,fed in medio quod ad fuperiora & inferiora attinet,adeo eft te- ßn&umtric*. nue,ut quum clara luce difleftionem admifiiftramus,aut in altero tantü late-re candelam admouemus,fplendoripfius tanquäper uitrumautfpecularem lapidem pelluceat.Commodius tamen hanc fepti regionem madidae hoftise, qualem facerdotesMift^ adhibere iolent,quam duris illis lapidibus compara-ueris.Infuperiore parte qua feptum toti corporis callofi continuatur longitu dini, & inferiore qua fuperiori regioni eius cerebri corporis, quod fornici ca-mergue fimillimum elle dicemus, unitur,ipium crafsius quam in media lede exiftit.humilioremnamq; fepti partem corpus teftudinis modo effigiatu ex fuperiori fua regione educit: quemadmodum fuperior fepti pars ab inferiori callofi corporis regione enafcitur, produciturq;. Callofum corpus una cum fepto nullis uenis,ut necj; 'etiam tenui membrana,uel aliqua etiam exparte attextum eft,fed e uicinis fedibus nutrimentum affumit. Non enim adeo gran- Caflofi corporis dis,craflaq; cerebri eftportio,utpriuatis uafis indigeat, quamuis interim ma-gnum animanti ufum praeftet.Huius (iquidem internetu, dextra cerebripars finiftrse continuatur: deinde dextri & finiftri uentriculorum cerebri feptum i3p, L, l producit,idq; etiam1 fubleuat,ac demum illius medio & auxilio corpus teftu-& Rfitlie ^n*s ]ma§*ni potißimü coparatum attollit, quo minus id magna omnium ce uanty, y, rebrifunftionum noxa, commune duorum cerebri uentriculorum1 cauita-fi’&Yx tem compreflurum delabatur. Cseterum duokfinusin cerebri fubftantia in-attoiiut s, ftar profundioris linese ad fuperiorem emporis callofifuperficiem incifi,prse fispr^nc terhoc quod extima fuperficiariaq; cerebripars callofo corporiproducendo a,a,a6 inepta fit,idq; ex penitiori ädeoq; duriori fubftantia enafei debeat, ad pituitse KL6fig. defluxum ex fuperioribuš cerebri partibus facere creduntur, quam excipien-m h7 et tes per gibbam callofi corporis fuperficiem in anteriora profluere finunt. Ve-kffojal rdm de pituitam expurgantibus meatibus fuoloco agendum eritijiuncau-M- tem uentriculi opportune pertra&abuntur. DE CEREBRI VENTRICVLIS. Caput v u *D e x t ^ r m cerebri uentriculum ofiendunt quarta & quinta figura Z, Z, & fixu Z\ T). Sini-firum autem quarta & quinta figura JM, Jtf, & priiiatim quarta N, ISI. dein fixu E, E. Communem nero horum concauiutemfiu tertium uentriculü exbibetfiptima & oftauafigura Hlcuius meam adquar tum tendens uentriculum infignitur.ipfie^ quartus uentriculus partim undecima figur a E notatur, ymimnona I, & decima Z, M, 2V, 0. ENTRICVLORVM cerebri numero is aferibitur* MrkuU qui cerebello dorfaliq; medullg communis eft, ac quartus hHmcrm' etiam uentriculus dicitur.tres nartq; prseter illum in cerebro, Herophilum imitati,enumeramus:unum quidem in dextra cerebri parte, alterum in finifträ, & tertiuin cerebri,feu duorum primorum uentriculorum medio recen 44,,/r.L, fentes/Dexter’finiftro,prorfusfitu,forma,magnitudi- mxMfi L. 6£gu. ne,alijsq; omnibus quae in partium conftruftione examinari folitä funt,correi hlßom° b 4 fpondetrquare etiam fingula qusede dextro feribentur, de finiftro quoq; nos m,m.6tu dixifle arbitrari conduxerit.In dextra itaq; cerebric parte fecundum ipfiüs lon € t fi.a,a. gitudinem dexter confiftit uentriculus,tantum anteriori fede a fronte,quantum maxime pofteriori ab occipitio,remotus:tantumq; illis fedibus ab externa cerebri fuperficie feiunftus^quantum ipfius uentriculi dextru, exterius'ue yy latus 78S UKV. VESULit, T>B COKfOKlS latus ä fuperficie cerebri diftat, fuo caluariae lateri contermina. Internu uerö dextri uentriculi latusfecundumd callofi corporis longitudinemfiniftriuen-triculiinterno lateriproximü eft.ueq; aliudinterftitiü ambos feparat, quam I>1>1- ‘ tenuis qusedam,&uelut, quod ad fubtilitatem attinet, membranea cerebri portiuncula,quam feptü uocauimus. Verum ubi uetriculiinea cerebri parte confiftunt,quae prorfus diuiditur, ut illa quae cerebello incübit, & quae fronti proxima eft,ibi ipforü latera maxime dirimütur inuiceina pr^ter cerebri me-branaš hanc feftione fubintrantes5etiam plurima cerebri fubflantia uentricu-los feiungit,hacq; ratione uen triculorum inceflusf obliquitas quaedam in la- fobiji-teribus fefe offert. Caeterüm3 anterior uentriculi pars obtufa eft & rotunda, oftlndit™ non uerö,etfi omnes mihi fecus fcribere uideätur, in acutum uerfus olfaftus horgana,aut'uiforiosneruos definens. Neq; etiamhac partealique duftum meatunVue ä fe porrigit,nifi. quod interno lat ere,ut mox dica diffulius,decli-uis ad* tertium uentriculü pertingat.1 Pofterior aute uentriculi regio occipi- L ^ tium refpiciens,obtufa quide eft Sc rotüda, ac deorfum fenfim in cerebri fub- n. ^ fhntiam uerfus priora paulatim cornu in modü arftata tantifper"1 defcendit, L. donecillucperueniat,ubi olfaftus organorü Sc uiforiorü neruorum confiftit N* principium,&qua maximi foporalium arteriarum" rami incerebrü ferun- ksfefub tur.CaeterümhicMuftusfuomucroneinfuilaterisolfaftus organu &uifo~ num neruü neutiquä cefiat.multoq; minus quadä continuitate illud olfaftus c» h, organum perforat,uerum in unä cerebri inuolutionü ibide ad cerebri bafim Y\lpeHut p terminatur,& in fe maxima cerebÄm petentiüq arteriä cum tenuis cerebri Letu4fi. membranae procefluilläfjffulciente admittit, pituitaeq; portione in ipfo col ^^7, leftam adr infundibulü 8ccuathum defert,quehacin fedepituitam excipere sfe«» Permulu Ga- transfundereq; audies.Haec quü dico, innumera Galeni dogmata mihi recla- n0 ue™ mare haud ambigo,quae olfaftus organa cerebri anteriores efle uetriculos ua zurcim 3 cd rie docent, 8c eofde uentriculos tenues fenfim faftosm uiforios neruos fuo mucrone finire:& quod longe alienifsimu eft,anteriores hos cerebri uetricu- t los uerfus5 os cribri aut fpongiae modo in nariüfummo perforatu, pituitä per dufl caua olfaftus organa,tanquä per canale,deducere atteftatur: eiufmodiq; non f)auca, quae potius ex refeftione,quam prolixa quapiä difceptatione difcicolu Aifig.c, uerim. Vniuerfa uetriculi fuperficies lubrica & aqueo humore oblita,& inter ^ ^ diftecandü fubinde eode oppleta cofpicitur.Deinde uniuerfT duftus uetricu- ub. 1 a,b, lifecundum cerebrilongitudineincedetisfuperiorupars,omnis inaequalita-tis eft expers.Inferiore uerö eius* parte efficit inaequale7 finus quidä,expofte- aduet & rioris uetriculi fedis externo latere antrorfum oblique ad comunem uentri-culorum cauitatem prorepens,& ad leuiore pituitae defluxü paratus.Dein ad * r fi.ul. inaequalitatem faciteauetricuir pars,quse deorfum epofteriore uetriculi fe- yJts%m de prorepit.llle nanq; uetriculi reflexus una cum finu illo in caufa eftjUt1 mon terh er h ticulus quodamodo in anteriori pofterioriq; inferioris fedis uetriculi regioni-bus extuberet:qui a dextro latere decliuis ad finiftrü latus,uerfusq; comunem + infcrU communi* ue uentriculorum cauitatefertur.Inferiores enim uetriculi dextri & finiftri par- alfi.L,'u tcs)quae tota callofi corporislogitudine continu£b uifuntur, uerfus utriufque cucauitAtitffeit medium comunemq;iIlam cauitate deorfum inclinant,& non utfuperiores latUeZZ uentriculorü partes & latera,orbiculatae,& ab inuice fepto aliquo direptafpe ftantur.Neq;profeftö aliud eftc cömunis uentriculorü cauitas, quam inferio C6 faß rü dextri & finiftri uentriculorü partiü fub* corpore teftudinis imagini copa-rato defcenfus cocurfusq;, qui inferiori parte oblonga uallem duorüuicino- flfcs.T, rum montiü exprimit,acutum'ue per fuam longitudine angulum efformat, vA6^As .Superiori tfVMUKl mC^Ž LIVEK VIL 787 Superiori uero fede ad teftudinem imitantis corporis effigie c.auitas illa fecun düm concauum orbiculata,teres'ue uifitur. Cuiufmodi uero corpus illud fit, tn-fequenti Capite explicabitunnunc interim uentriculorü fermone tantu in Ri ° tuto,quorüiam duos dextrum uidelicet &finiftrürecenfuimus,&propemo dum etiam tertiü,qui communis amborü eft cauitas, binos a fe educens mea-tus,quorüc unus ex humiliori ipfius fede, ubiacutü angulü per totamfui longitudinem uallis cuiufdäritu exprimit, refta deorfum uerfüs cyathü cerebri ^?'oaL.to dit,angulum:infuperiore uero meatus parte,qua? glandi uaforum tertiüce-i 10 figur, rebri uentriculum petentiu m diuifiompraefečtae, proxima cofpicitur, trani-c. refpoti' uerfalinea an £uli illius latera conneftit, ipfacj; cum illis alios duos angulos co-h^o-nfi- ftituit. Atquehuiufmodi etiam meatus huius' orificium eft, quo is quartum c ia fup er io uentriculum fub cerebri natibus refpicit. Ex inferiori meatus iftius angulo, ioßgJ“p. quä primum inter cerebri teftes ferri incipit/* meatus alius raro educitur, qui 14 U'frt£ Per cerebri fubftantiam deorfum in priora protenfus,ad1 fine eius meatus tari kvbiKcš dem ceflat,que ex humiliori tertij uentriculi fede refta deorfum duci,atq;in ftfat 1» s Cyatlium terminare diximus,in que ambos iftos meatus,cerebri pituita defer hfi.c^zii. reaudies.G^teriim11 quartus uetriculus, dorfalis medullae & cerebelli fini- Quarn neutri *d bus;c6ponitur,no fecus quam fi utraq; manu una fingeres cauitate.Dorfalis i- cuil LtärU mp/i.L.io taq; medulla ex cerebro*1 prodit,ubi tertius uentriculus° meatu uerfus quartu uentriculum primum porrigit,teftesq; cerebri & nates dorfalis medull^ prin e cofiauüt cipio cotinuantur, ac meat u illum tertij uen triculi cum dorfalis medullae ini-qUtric!dum. t10 aequaliter.fic deducunt,ut meatus fuperior fedes illis, inferior autem dor-m fi.ca. z fali medulla incila fit. Poftquam uero meatus ille nates fuperaüit, eius portio orlsfi.K. quaedorfali incila uidetur,dilatari incipit, acp finum efFormat ufque ad eum 10 fi.B. fere dorfalis medullae11 locum, qua caluariam h^c egrefiura eft, pertinentem. m!n, o’ Sinum hunc Herophilus cauitati rettifsime afsimilauit calami quo fcribi- q9fig.h. mus.nam fi huic finui eam calami partem,quam atrameto in tingimus,com-paraueris ,animaduertes profeftö calami orificium,ubi adhuc calamus teres r lofig.c. eft,&leftioni uicinus, tertij uen triculi meatus’fini refpondere, fub natibus prominenti: deinde culpidem quo literas fingimus,fimilem obleruabis infimae finus parti, qua is in dorfalem medullaiam ex caluaria excifuram, ueluti porum anguftumq; meatum producit, duos aute calami angulos, quos inter mucronem Sc elatifsimae feftionis initium fingimus, ipfiusq; calami cauitatis latera,finus lateribus fimilima offendes. Ad huius dorfalis medulle finus caui> * 10 tatis'ue latera,ubi anguli illi cofiftunt,unus5 utrobiq; dorfalis medullae orbicu laris procefius habetur,cui dütaxat cerebellü adnafcitur, & ad quem id conti-nuumcum dorfali medulla corpus efficitur. Huiufmodi igitur dorfalisme-dullaecauitas eft,altera quarti uen triculi parte conftituens.Quae autem in ce-t u fe.E. rebello fpe&atur'cauitas, inter“ duas orbiculares cerebelli fedes,quibus dorfa «» fe.G, meduUg continuatur,& inter eius cerebelli5" partis quam ueluti tertia ipfius xsfig.mc- portionem recenfuimusj&uermisimagini coparauimus7 extrema, exculpi-dlUmfe c tur3lati°r quam logior, non tamen admod$profunda.HB CÖRTOR/S neq; pofteriöf cerebelli pars dorfali medullae ädnafcatur.quauis interim uetri culus ifte tenui cerebri mebrana,& anteriori & pofteriori pärte quodamodo occludatur.In* anteriori enim parte tenuis mebrana, qua cerebellü cerebro Z7 & cerebri natibus cömittit, uentriculum obuoluit ,1 pofteriore uero illius fe- n. ä dem obftruit,tenuis membranae portio cerebellum dorfali medullae ibidem colligans. Quartus uentriculus nihil in fe praeter aqueü humorem, qui in ali) s *nittms!° lk' uentriculis comunis eft,interdiflecandü continere animaduertitur, quemad modum neq; meatus ex tertio cerebri uentriculo in quartü pertinens.At dex ter & finifter uetriculi,praeter huiufmodihumore,etiam plexum quendain h wfi-o, fe continent,quem difte&ionum periti' fecundinis foetus'ue inuolucris com parant.Tertius aut uetriculus* uenofum illud uas deducit, quod multifariam complicatu plexus illius coftituendi gratia a quarto durae mebranae finu pro- d i pagari,in tertio libro docuimus. Deinde anterior quoq; horü uentriculorum v pars ab illo uafec uenulas impefe graciles interdü aflumit,illis quam fimilimas t. quibusf adhaerente oculi tunicam exornari cölpicimus.atq; huiulfnodi uenu Ise uentriculoru fuperficiei adnafcutur facilius,quod durior & callofior fi8fi.capt tres primos ce cerebri fubftantia in uentriculorü fuperficie, quam alibi,occurrat. Caeterum 14 Ä,*‘ rUsZnTmem Galenum,caeterosq; omnes quipoft illum in Anatome nobis quicquaprodi-immnonfuc- derunt,miror Icribere,trium primoru cerebri uentriculoru fuperficie tenui m&t' membrana,uti ipfum cerebrum, cingi obduciq;,quartum aut non ita: quum nulla prörfus alicuius uetriculi meatus'ue fuperficies tenui membrana obuol uatunQuis enim,obfecro,diligenti humanae fabricae partes examinans, ne-que alicuius fcriptis folum addiftus, non uel hinc confpiciet, Galenum pleraque,&pr^cipue in libris de Vfu partium,imaginatu fuilfe? Arbitrabatur namque tam mollem cerebri efle fubftantiam, ut incili ipfi uentriculi in fe colligi debuifl!ent,fi tenui membrana intus non fuccingerentur.dein duriorem cere bello tribues fubftantiam,libi perfuadebat, eius uentriculu citra membranae, quae ipli fulcri loco eilet,beneficium,polle contineri. Ego lane arbitror Gale-num,quu illos libros fcriberet,apud Herophilu,autAndream,aut Marinu,aut alium quempialegifle,in tres cerebri uetriculos tenuis membran^ proceflus partesüe porrigi,no item uero in quartum uentriculu. qua orationeilli uetriculos membrana quapiäueluti periton^o, aut tunica coftis fubdufta fuccingi non indicabantiuerum tenuis mebran£s partes intelligebat,uafa in uetriculos £6h< deducentes,a quibus fecundaru modo effbrmati plexus fabricantur,cuiulmo di pars in quartu uentriculum nulla exporrigitur. Quinetiam praeter id quod uentriculi mebranis neutiqua luccinguntur,illae obftaculo eflent, quo minus cerebrifubftantia interftitio quodam pr^pedita,materia fuis uentriculis obla fentrUuiom tam,in animales ipiritus emutaret. Caeterum praefens Caput, ut uniuerfum uentriculorum ufum iam recenlere,expeteret quide: at quicquid propemo-dum adducere fcriptisq; madare aufus eflem, in huius libri initio, ubi cerebri ufus obiter enarrädus erat,recefui.Nihil enim in praelentia uetriculis aliud tri buere ftatui,quam illos cauitates finusq; efle, in quib. attraftus perinfpiratio-nem aer,uitalisq; Ipiritus ä corde ipfis trafmiflus,priuat£ cerebri materiei for-m^q; uiin animalem fpiritü emutatur.quipoftmodüper neruos ad fenfuum motusq;organadiftribuitur,utiHa huius Ipiritus beneficio, & apta fuis muni) s coftruftione,peculiari fungatur officio,quo mufculimouet,oculusuidet, olfaftus organa olfaciüt,auditus Organa fonos percipiut,&lingua lapores di-gnofcit,& dernu omnis fere pars cuineruus exporrigitur, taftiles qualitates dijudicat. dijudicat.Hunc itaq; in gignendo animali fpiritu ufum uentriculis aflcribere neutiquam uereor:at de principis animae facultatum in cerebro ledibus nihil enarrandum duco. Quandoquide omnes quibufcü uiuimus, praecipuas prin cipis animae uires fimijs,canibus,equis,eiusq; generis animatibus,ut 8c auibus & pifcibus omnino adimunt: & ut caeteras tacea,foli homini ratiocinandi facultatem,eamq; omnibus,quantü ab ipfis capere poffiim,pare tribuutiquam-uis interim homines nullo finu permulta animalia fuperare inter diflecandü confpicimus:neq; fölü numerus idem eft, at caetera omnia ( fi modo mole & temperamenti forte ad iuftitiä integritate excipias)inter fe lunt fimilima. Li^ ceat itaq; uel illorum hominu gratia me ab alio uentriculorü ufu inquirendo abftinererneq; uel hic Galeni placiti memini{Te,quod in tertio de Hippocratis &Platonis dogmatibus libro, medium uentriculü: in libris aut dePartiü ufu poftremum,principalilsimu efle doeet. Ac proindeDeo rerum omniü opifici hymnos canentes,gratias agamus,quod nobis rationalem anima, quam cum angelis (ut Plato etiam mali traftatdrumphilofophoru haudimmemorin-nuebat)comunem habemus,largitus fuerit:cuius beneficio,fi modo fides ad-fit,aeterna illa foelidtate finiemur,quado animae fe dem ac fubftantia non cor^ porum refeftione, aut noftra corporeo aclhuc uinculo obruta,& ex bona cor poris fanitate conttitutioneq; pendente ratione inquirere neceflum erit, nam is qui uera eft lapientia,nos no hoc generabili & putrefcibili corpore amplius, fed Ipirituali fuoq; quam fimilimo conftantes, edocebit. DE CEREBRI CORPORE, TESTVDINIS fornicis ue imagini comparato* Caput vii* S rP e j^i o i^e m huim corporis federn oßendit quinta figura S, Tl V. quanquam em fidis modicam f artem etiam proponat quarta figura L, JbZ3 fextafigura C ubi etiam inferior Jedes ßeßatur adU}U3U. ORNIČIS leu teftudinis modo extruffcu corpus , inii - Teffudi nis in larum cerebri partiü numero reponitur,uel quarü etiam modum *orm* interuentu dextra cerebri parte finiftrae efle continua ne-quimus inficiari.Eft itaq; id unicu,& in cerebri medio re-pofitum,ac pariter utrifq; cerebri partibus commune.Ex Dofteriori enim dextri & fmiftri uentriculorü fede, qua haec deorlum in priora refleftitur, ftatim in ipfo reflexu € C OR? ORIS quemadmodum & ab ufu Graecis 8c hxumop nuncupatur. Čaete> superiorfedes rüm* fuperior huius corporis fedes , gibba, ac pro inferioris fedis feufuperfi- hin'sfLto. ciei cauitatis ratione conuexa uifitur,non tamen ut illa fimplex & cotinua.Su Uoccw™> periornaq;fecundumcorporis huius longitudine in fui medio latioris inftar lineg’ extuberat,cotinuaq; cum dextri&finiftri uentriculorü fepto efficitur, hfi.x,x adeo ut in utroq; fuperions fedis latere una haberi uideatur fuperficies,qug in ipfo corporis ex pofteriori uentriculorü fede exortu impenfe orbicularis, ac tegro oblongae fphaerae fuperficiei tam fimilis cofpicitur, ut nonullis him exortus eo burc0 c^: ufq; impofuerint,ut illos cerebri nates a Veteribus appellatos efle exiftimaue- »»*7m ca rint.Tresitaq; corporis teftudinis modo coformatifuperficies,qu£l£ues onv figurjf** nino funt,& aqueo humore perfuf^,cerebri undiq; fpečtat uentriculos.tota e- t. mm inferior ipfius fuperficies tertij uetriculi fuperiorem fede conficit, 8c fiib ipfa dextri ac finiftri uentriculorü fit cömunio.dextra aute fuperioris fedis fu-rfa- perficies dextrü refpicit uentriculü,finiftra uerö finiftru.Natura igitur corpus iftud eum in modu creauit,ut inftar teftudinis, fuperiorü corporü impetum, quo minus illa corruant, fiiftinentis,tertium cerebri uentriculü amplum fer-uet,fefeq; ipfum haud concidere finat. ad quem ufum,praeter aptam conftru-ftionein, tres eius anguli quibus fe tripodis modo fuftinet,auxiliantur. quine-ticim feptum uentriculorum,callofi corporis beneficio furfum traftum, hoc corpus quoq;fubleuat,&attollit. Quod infuper" uas quoddä uarie implexu, n 8c a quarto durae membranae finu pronatu,ac tandem in dextrü & finiftrum v 7t of-cerebri uentriculos bipartitum, fubff deduci finit, & quo minus id a cerebritm* illi incumbenti fubftantia prematur,continue prohibet. DE CEREERI GLANDE NVCIS PINEAE imaginem exprimente* Caput v 111* Ostendit r b t» fedem,quab uas uenofum exc quarto durg mebranae finu in tertiü cerebri uentriculu,primum porrigi incipit/glan h 6 fi* dulam Natura cödidit nuci pineae aut turbinatae ad eas fi-gur£ fimile,ac proinde Ltovo&IE AN G qüoq; cerebri pörtione federrfueillaru partium Tejtä&na-clalsi annumeramus, quaea dextra cerebri parteb finiftrae tü cenhn n* continuam eile arguüt.Sunt aut teftes hi natesq; aliud nihil prorfus,quam quaedä cerebriportio in hoc fabricata, uf meatus ex tertio rerebri uentriculo quartü accedens, tuto citra alique a fuperiorib. cerebri partibus copreflum deferreturineq; etiam,etfi multitudinis nomine pars h^c donetur,ob id in plures difiunttasq; partes diüifa eft. nam unica cernitur,ele-d7 figi m, ganter ä quadam fimilitudine,uti mox dica,h£c nomina fibiuendicans/Re* sim. fu/üi™k ponitureniminter anteriorem cerebelli fedem, & pofteriorem tertij ueri-er x, x. triculi regionem: deinde inferiori lede Ipečfat dorfälis medullae" initium, fu-u^DPaut Perl°rleam cerebri partem quae cerebello iam inniti incipit* Continuatur au hic quod in tem cerebro,aut ( ut reftius dicam ) a cerebro enafcitur tota anteriore lua fe~ turfub^A, & inferiore.in lateribus uerö,& füperiore & pofteriore ipfius fedibus,nulli a>f,h. particulae cerebri continua eft, fed tantum tenui membrana ut reliqua cere-f7fi.D,n. bri fuperfi cies obducitur.Subftantia ipfius fubflaua eft, illiq;ffubftantise cere- sMmi* bri correlpondet, quae proxime tenui membranae accedit. In fuperiori parte g? iuxta anteriora,ipfig glädula incumbit,qua paulo anteh uafis mirü in modum &7fiv' *mP^ex* deduftuipraefeftaoftendimus.Parshaec, effigiemquandaexprimit, ^ iio fig.E, duabusfibicommifsisnatibus quam fimilimam. Verum quoniam' fuperior pnximm *P^US regi° teftes magis, propter glandem illam quse peni afsimilatur, refert, eß d. ueteres qui pueros iure haereditario domi in confeftionibus exercebant, Mu eam appellauere.Nos itaq; illos imitati,teftes ipfam 8c gemellos nuncupant vo figura \ • • k n •••/»•• / i • * * i ■ n - f,h. mus.C.aeterum quiam poiteriori lnrerioriq; huius partis regione orificium m°s%K Prommel:"me:ll:us,c|uiex tertio uentriculo quartü petit, quodq; id orificium n .o iig.m- ipeciem ani referre uideatur, & in pofteriori huius cerebri partis regione “ im terE'p?f ])ri;fio quaedam inftar lineae traniueriim feratur,fuperiora quodammodo ab inferioribus diftinguens,huic pofteriori inferioriq; regioni yksruip nomen ueteres indidifie arbitronnos autem natulas,aut clunes dicere poterimus.Cie terurn temporis fiicceflii uidentur Graeci haec nomina confudifle, & par-tem hanc, quae (uti diximus)meatu ex tertio uentriculo in quartum deducit, continetq;, modo , modo y\istwappellauifle. yy 4 DECE- d^fi.A, A. b}fi.B,B. c 7, s fi. K. io /ž.B, C, \ to *4» C(L 814 VBSUttl 2>E ČOJtfOŽtŠ pture alicuiprimum impones, & deinde cultelli mucrone ipfius lateri modice indito,fcriptur^ nunc altius nue demifsius accomodabis,qui omnia fpecilli no excauati inftar loge quamfint maiora reddat,confideraturus. Porro ipfius d tunicä,qua tenuifsim^ in cepis pellicul^ modo tenue acpellucida,fed duriore effe diximus,exipfius primum lateribus cultelli mucrone dirimere conuenit: t* 9 %. Sc deinde unguibus ab humore auulfam ,ad fuum in charta locum reponere. Vtueröcryft allini humoris difcas duritiem, poteris illum inter digitos premendo confringere,&poftmodu chartae adhibere. Caeterüm ut tres adhuc reliquas contempleris tunicas,oculi partem ex qua humores deciderunt, fliper finiftrum pollicem euertes:& ilico' qua? ex uiforij nerui fubftantia diflol- ' fig- <*. uitur tunica fefe offeret,aut extenfa adhuc, aut uti plerunq; folet, inftar muci colle&a. quapropter tunc ftylo rurfus uenit extendenda, Sc quantam habeat amplitudinem,cuiusq; coloris & fubftantiae fit,inquirendum.Deinde rurfus erit colligenda,ac denique afuof principio ubiduntaxat firmatur abfe&a, in chartam reponenda.Iaminterna uueae tunicae2 fedes undiquaque eft confpi- g]toußri cua,inqua primum ipfius intueberis colores, deinde hamulo uueam a dura diuellens,h üenarum ex dura in illam tranfitum, Sc nigricante ipfius colorem b ufi.cdp. perpendes.quum uero ad' iridem diuellendo pertigeris,ipfius hic contempla berisad corneam firmifsimum connexum, 8Č pupillam: cuiusque coloris wfig^ uuea fit.qua ä cornea1 abfcedit, atque e corneae regione confiftit. Vueam hoc modo diuullam,& afuo exortu ubifirmifsime dur^ tunicae committitur,dit k vfi-cdp. feftam,in charta repones, Sc folam öam duram tunicam cum pellucida ipfius ^cd^ inftar cornu parte contemplaberis, ipfius examinans crafsitiem, 8c eam par-tem pellucidam. Vbi 8c hanc in fuum ordinem in charta: locaueris, memoriae omnia commendaturus, uelut ab oculi centro ad extimam ufque fuper- ficiem, Schinc rurfus ad centrum fingula enumerabis: &poftea,nifi mole- *x*>l9h' Zimitrauo, ftum fuerit, finiftrum aggredieris,a quo * adhaerentem mem branam,&m mu fi. fculos, ut in dextro adminiftrabis. uerum in duram quae uueam fimul pene-tret,feftionem,nullam duces,fed quam minime compreffo oculo nouaculae mucrone fenfim” feftionemin dura molieris, non quaeprimo inieftu eam nysitcnu -j • • t r* 1 f* • • 1 p n • * 1 * tucllltl diuidat, led quae la? pius iterata, ad uueam ulq; pertingat.iectioni deinceps te- ^ c^% l4t nuem,fed retufum ftylum inferes, ac fenfim uueam a dura dirimes, ut iam commode forpicula durae tunicae feftionem, quae orbiculatim oculum ambiat,illaefa interim uuea perficere cjueas,ut uenarum ex dura in uueam tranfi- tum,3 £, F obiter & quodammodo duflus notant, pituitam a glande deferentes. Foraminum autem &finuum per offa pituitam deducentium nota, exficunda & tertia figuris Cap. 12. lib. primi ueniunt petenda. A L V A RI AE 3 futuras ad fuliginoforum cerebri excre mentorum tranfitü fummopere opitulari,primus liber, ubiillarü ufusrecenfebatur,oftedit. Pr^fens aut locus exigit,ut partes fingula s pituitof^(qua cerebrum propter i-pfius molem,&fubftanti£fuae afanguine difcrirne, abuft dat)e&cretioni famulantes explicemus.Sunt uerö hae po - £feuls enume tifsimum,duo in cerebri fubftätia infculpd meatus, dein ^fJtTZ tenuis membran^ portio infundibuli inftar efforniata,poftmodum glandula infundibuli huius mucronem excipiens, & meatus ac foramina ä glandula hac ad palatum nariumque cauitatem pituitam deducentia. Duos equidem Me4 wnz>. Veselu; t>e con?oris Meatwexm rrieatusfiniseregioneeiuscaluariae' partisc6fiftat,qu£finu' glandula:qua ce c,ß,C4n tio cercbn uen rebri pituita excipitur reponendae cip tu , conftituit. Alter meatus,querarifsi-? fr*1 «m. aut tncuio eduth. ni^ obferuaui,queq; Galenus etiäin nono de Adminifträdis feöionibus libro D praeterijffe uidetur,iam difto loge arftior fecantib. occurrit,ac exf meatu illo d *F-^bdUnlh. ^r^u^0nit)us diduftibusq; firmadis 8c fuffulciendis praefunt. Ad huius plan- ZilTo, dis latera deorfum utrinque" canales duo in ofie cauati defeendunt ac unus p- r.____a. • O r i r ^ 3 , ouifig-c* quidem uerfus anteriora prorepflt in foramen definens, quodp fecundum. tz>u. iG. cerebri neruorum par deducit, quodque contra Galeni placitumq fora- P'+ß'fo mineuifonum neruum tranfmittente multo maius elTe innuimus. Altero Vit‘£ ueroin H V MUKI FWBRICU LIVEK. VIL 7<>S uerö in pofteriora magis defcedit,& per inaequale afperuq; foramen feu rimä r iy ifi. cd* ducitur,quae ad anteriore fede lateraq;f foraminis quod foporalis arterije infi Earuf» p*rüz $«/^A glorem5ramumincaluariae cauitate tranfmittit,habetur. Atq; haecomnia M b pituitae cerebri euacuandae miniftrant. quippeduo meatus , quos in cerebri frMr* h*ae. fubftantiaincifos diximus, ex cerebri uentnculis humorem illum deferüt,ad ^ infundibulumq; defluere finunt. Ipfiim autem infundibulum fuperiüs anv flmaionk n. plumlatumq; extruitur,nonhorum duntaxat meatuü, quiinunum tandem tu' ti fi. ci.x. orificium definunt,occafione,uerum etiam ut* fines illos dextri finiftriq; uen ub,4.char. ^riculorum cerebri contineret , quos expofteriori uentriculorum fededeor-fumin anteriora reflexos, inter cerebri reuolutiones hic definere commemo rauimus: quandoquide & hi fuae fedis pituita deducunt,& in infundibulü ex^ porrigunt.Praeterea infundibulü ea coftat amplitudine, ut (i quid pituitae fu-*peru callofumcorpus8c* (inusilloscolligeretur,quosad calloficorporis late ? g ra fuperiori fua in fede,confpici retulimus,idipfum in infundibulü tenuis me- branae beneficio procüberet.Siue enim eiulmodi humor ab anteriori callofi ac inftar arcus protuberatis corporis fede,fiue a pofteriori defcendat,ad tenue membrana,cerebri bafim inuelfiente defluere,&hinc paulatim in infundibi li amplitudine prolabi poteft.Infundibulü uero ab omnib. his düftibus pituitam excipiens,in anguftum cogitur,ut tandem hanc per unicum &priuatim fibiin dura membrana patens forame ducat,innoxieq; in illius glandulae centrum promanare finat. Glandula aut quadam fubftantiae familiaritate defluxus impetum fuftinens,& quantü conijc^fe poffum,os forfitan ab iniuria uin dicans,pituita hanc admittit, fenfimq; citra ftillicidiü alaterib.fuiseamundi- per quaq; defluere finit,per omnia foramina hic in caluari^bafi tum uenis tum ar cme!^rme os terijs tum neruis ipfis exculpta.No enim hic cum Galeno in nono de Vfii par- 2^2forum tium libro,in quo de cerebri excrementorü purgatione potißimü&ferida- ni^noncoU-git,fateri queo capitis bafim cauernofam, & pumicis in modü extruftam, nui ™ laq; cotinua fquama obdufta efferhacq; ratione a frontis uerticis, occipiti) & temporum cöpofitionemultü differre, ut per illam, ueluti per fpongia pituita longiori mora,& nefcio quo tande raro & peculiari Naturse artificio, trafco-laretur: neq; per patetia alioquin hic neceffario foramin a,nö amplius coafler-uanda,recta deflueret,uti in primo libro,quü ofsis cuneü referetis fabrica per* lequereridiffufe propter quofdä fcripfi,qui me cauernofam illa & multis forä minib. fpogiae in modü obfitam ofsis ftrue, etiä nolle cotueri fingunt:& propter alios quofda,qui uoce cribri aut coli in cunei uoce unico in loco tranfpo-lita,aut immutata,Galenu non fecus atq; ego fentio,de pituit£ per ofla duftu1 totaq;adeo ofsium copofitione iudicaffe colligunt.Decubit itaq; pituita & in palatu per ea quae palatii fpe&ant foramina,& no minima profefto portione lurfUbZhd Per f°ramen fecundi paris neruorü ad oculorum fedis radice,hincq; pery am-* rattere * pium forame cum alijs quäplurimis foraminibus, ceteris ignotu Anatomicis innexu.‘jn narium amplitudine fertur. Verumnö ambigo, alique&hic admiraturu, pimtm nutu quamobre nullushaftenus meatus pituita ad olfaftus* organoriffinusdedu disfig.n, centes,cum Galeno in oftauopotifsimü&nono de Vfu partiu,enarrauerim: tioneper olfib G cr d, quod fane no ob aliud accidit, quam quod nulla prorfus pituitaperhosfinus oftauumue capitis os expurgari autume:mirerq; plurimu,Galenu per tenues ««* illos ac neruis non abfimiles cerebri proceflus,quos olfaftus organo tribui^ itfig.D, mus, ab anterioribus cerebri* uentriculis pituitamqualitercunque tandem D,crE,E* excedentem ad nares deduci, fcripfifle: quum nullus omnino in ipfis meatus fit,neq; etiam in hominibus ea conftent crafsitie, ut uel meatum quo pituita dedi ucere- 79š UKV- VESULtl T>£ CORTORIS deduceretur,coHtinere-pöflentAdde nullum prorfus pituita? du&um ad ol~ faftus organorum finus imaginari pofIe,nififortafsisc anteriore calloficorpo c \nfam ris regionem,qua? pituitam fibi influentem in illaril finuum olfa&us organo-rum amplitudinem dimittere queat:uti förtafsis accidit, fi quando cerebrum nimia omnino pituita uexatur. unde etiam prorfus non naturalis per nares pi tuitae fluxus tunc perficitur,& pruritus, calor, dolor & odorandi uirtutis noxa, eiusq; generis fyriiptomata oboriuntur quam plurima:quemadmodü im dies in deftillationibus qu£ ad nariii fumma pertinet, ac grauedines nuncupa-mus,äccidere experimur.adeö fane, ut fi adamufsim fingula perpenderimus, neceflariöperolfaftusorganorü finus foraminula'ue aut cribri aut Ipongia? modo forata,quum lege naturae homo difpenfatur, nihil pituita? defluere fatendum erit: Sc (i forte cafu defluit, longe magis praeter naturam fluxu illuni efle donabimus,quam quum foramina qua? ad glandis cerebri pituitam exci-- pientis fculpuntur latera, totam pituita non plene deducunt,ha?cq; deorium uerfusd foramen dorfali medulla? tranfmittenda? paratum decumbit:ac cum dquo <*v dorfali prolabens,in dorfum,&dein fecundum neruorum duftum modo in brachia, modo in crura, modo in lumborü mufculos, modo alio quouis pro-manat.utnunc taceam,quamgrauiter Natura ueniretincufanda, que tam pa tentesamplosq;expurgandgpituita?incerebro<&eiufdemmembranis,dum fcilicet adhuc tenuis aqueaq; eft,duö:us feciffet. adeo aute retortos anguftosq; &inflexosinc oftauo capitis ofle,aut etiam in cuneiformi olleproduxiflet* D B Q.V IBVSDAM 'VASORVM PLEXIBVS cerebro affcriptis* Caput X 11* Hvc facit totaferedecimiquarti Capitis libri tertijfigur a} & huius librifigura quarta & quinta ad 0> 0:Jexta ad //, I, L, N: &* dein uniuerfapropemodum decimafexta, & decimafeptima. V A N T V M Galeno diflečtionis profeflorufacile prin cipi a medicis illum fecutisnonnunquaprseter rationem attributum fit,uel beatus ille & mirabilis plexus reticularis a tteftatur,que is nullibi no in fuis libris inculcat,quoq; nihil frequentius medici in ore habent: hunc,etiafi illum nunquam uiderint,ex Galeni fententia enarrantes. Nihil Hicfpefid* enim minus afoporalibusarterijs, quam eiulmodireticu h£}*ßplr70 laris plexus,que Galenus recenfet,perficitur.multoq; minus arteria?,foramen xim figp caluaria?,quod ipfe tradit, ingrediuntur, aut tota? etiam in plexum aliquem ™ßxäp it abfumuntur.Primum enim" tota foporalis arteria dextra ( eft aute par utriu£ fc * z.etfi. que ratio ) caluariam petens,per unum forame indiuifa, uti Galenus comme morat,no ingreditur,uerum ubi ad caluaria? ufq; bafim cofcendit, infignem ^itur in fui propaginem adb forame neruo° fexti neruorum cerebri paris exculptum, C(tt tranftnittit,quae una cum grandi* uena fibi coniuge in dextrum, primum'ue tz llb-1 c* dura? cerebri membran^ finum exhauritur.Secundö, foporalis arteria nequa [b.*?*' quam commune'forame cumf tertio neruorum pari obtinet: uerüm longe maiori induftria, quam Galenus arbitrabatur, rerü Opifex ufus eft. pra?cipuo t^fiM. nanq; foporalis arteria?ramo obliquü &in ofle diu procedens5 foramen ma-chinatus eft:in cuius duftu id forfita fieri uoluit, ob quod Galenus plexu efFor ; ba m. matum contendit.ut enim uitalis fpiritus in multis gyris anfraftibusq; arterig excoqueretur,aptaq;animalifpirku efficiendo materia redderetur, Galenus 1 arteriam ilico atque in caluaria cauitatem ingrefla eft,h in innumeros ramos ^ diffundi dicebat,qui inuicem ita imponuntur commifcentur'ue, ut plexum UT* efFor mare Nullum retictt Urem plexum fui cerebro,uti Gdenm illum defer ibit > exi-flere. HVMUm FJiBRIC^i LI!B ER VII. 7S7 efformare uideantur illi fimilem, qualem in colleäo pifcatorio reti fieri cernimus: aut illi plexui, qui ex pluribusinuicemincumbentibus retibus con-furgeret. Atque hunc implexum inter os & duram cerebri membranam fieri alferit: interim tamen dura? membranae portiuncula, quae os fuccingeret, plexui fubftrata. Deinde ut plexus ille ex uno uafe, aut fi Galenus dextrum fi-niftro coniunftum fingit,ex duobus complicari incipit:ita quoque plexus huius lurculos poftmultam fibique fuccedentem in ramulos feriem,ienlim colligi, ac tandem in duo rurfus uafa definere atteftatur, cerebri uentnculos petentia, & mole illis uafis refpondentia, quae initio plexum efformare dicebantur. Quam uero haec ab omni prorfus ueritatefint aliena, quantam que Naturae ofcitantiam arguant, is demum percipit, quiueram eius arteriae fo-poralis rami feriem didicit, quem per oblongum illud ofsis foramen in cal-uariam penetrare diximus :& ut pleraque taceam, expendit pariter, quam impofsibilefit uafa aeque grandia cerebrum petere, atque incaluariam pri-i fecdp. mum pertingunt: quum tam infignes1 rami durae membranae latera, 8c per ullb'3xrf' foramina fecundi paris neruorum cerebri ad oculos, ac ad narium amplitudinem ab illis uafis, priufquam tenuem accedant cerebri membranam, di-fpergantur. Caeterum quae horum uafbrum, foporaliurrfue arteriarum ue-ra fit feries, in tertio libro, dum cerebri uafa non minus quam reliquas totius corporis uenas& arterias perfequerer, adeo uere &adamufsim deferibere conatus fui,ut hic locus neutiquam eius feriei enarrationem expetat. Ac pro-fc fig.cap. inde etianff plexus illius explicationihicS^oneft immorandum, quem alio-&hlc4,f rum animalium cerebra cum hominis cerebro prorfus communem, ac ue-fig.o.6 fi. luti eundem, in prioribus cerebri uentriculis offendunt, ab illis efformatum i fi.cap.fi 1 arterijs, quae infimas dextri&finiftriuentriculorummfedesfubeunt, qua il-iib.3j.hic ]x deorfum uerfus priora, atque adeo ad cerebri bafisfere medium” pertin-Ogunt. dein ab illo0 uafe, quod a quarto durae membranae15 finu in tertium ce-f,g. rebri uentriculum exporrigitur, admodum profefto uarie, uti & uniuerfus ? Ub..41«' plexus, implicatum, membranaeq; proponens fpeciem, innumeris uafis mu-^Td tu°nunc coeuntibus, & nunc rurfus diremptis, intertextam, & carnea qua-n ifi.cap. damfubftantia ita obfitam, ut Veteres raram hancmembranae,uaforum& *n#‘hd carnis compofitionem,foetuumqinuolucris comparantes,hunc plexum ob o 'fig.cap. id merito ^oföe^,quemadmodum & antea monuimus,appellauerint. Num It lautl <5 uer° eundem plexum, retibus fimul complicatis, inuolutisq;, ac, uti ma-fig.h,i. er gna pifcatorum retia iam faepius quercus corticum decofto lota, apparere fo p 7 fe.T. ^ent5 rubentibus, etiam afsimilauerint, 8c cßitloQJb 7tiiytux nuncupauerint, ex q peteho plexus colligendum eft imagine,quae difto modo rubet, complicatique retis wmlTta- effigiem proponit: quum plexus nulla ex parte motus, in cerebri uentriculis buiis figu- interfecandum occurrit. Si quando uerö tunc expaditur,&ueluti explicabo 1 .r. tur^nq1*j aeqU^ diduftoreti conferre poteris, ac diäam uaforum plexus feriem. quanquam interim nullam mihi denominibus uelim efle contentionem, qui modo plexuum quoq; obiter memini, ne quid forte in cerebri con-ftruftione hoc libro praeterijfle uiderer. Atque quominusid etiam fiat, fingula fenfuum organa feriatim nunc aggrediar. zz D B rlexHs in prto riltu cerebri uentriculis occurrens. O UKV- V ES JL Lil Z>E CORTORIS de olfactvs organo. Caput xiii» ERTIVM libri quarti Caput defcribens, acneceßariö propter neruorum feriem, olfaftus organi conftruftio-nem profequens, arbitrabar me in praefentia prolixius ue riusq; deolfačius inftrumento praecepturum, quam illo Capite nudam ipfius conftru&ione enarrans,faciendum duxeram. Verum quum aliudnihil certius mihi,ftudiole admodum odoratus organi naturam inquirenti, ha&e-nus occurrerit, praefens Gap ut cum illo communeefle uelim. Praeter* duos enim illos neruis non abfimiles cerebri procefliis,qui inb oftaui capitis oßis finus pertingunt,& frontis ofsisc finus,&fubftantiam illis contentam, & durae cerebri membranae ac ofsium* foramina, hic penitus nihil recenferepot fem. Nolo namquehocloco de odoribus,&huiusfenfus medio,& dein temperie, aliquid pertractare: ne meus ifte conatus, qui praeter opinionem iam excreuit,impen/ius,atque adeo in immenfum crefcat. a llk-c> D.i b sß,cap. 6 Ub. i B,A. c 3:4 % cäp.n Uk I K. d 13 D crG,G. DE o c v L o, VI s v s instrvmento. Caput X1111* PRIM A DECIMIQVARTI C^i?lT(JS FigVR^. bfum decem et octo figvrarvm hic sepiatim primam fubfequentium,& earundem characterum Index«. s e c v u d qua ex 21. latere ab aliquo fi e flaretur. TJerum R afieritatcmfedernd^ noiat} cui oculi tumcapalpebrarumpilos refieres, humori cryfiallmo comafcitur. 0 ZZ Z Q.VARTA r i r. y 11 /. L Tura cerebri membrana portio }neruum uiforium obuo luens. M Tura oculi tunica, quam dura cerebri membrana conßitmt. * *N Tura oculi tunica pars, qua cornu mfiarpellucida uifitur. 0,0 Humor aqueus. Jhtufculi oculum monentes. Q^yidharens, alba 'ue oculi tunica. s e c y n p yt. iii. 1111. y • y !• x y /. A' I X. X II. XIII. t>x I I 11. Q^r a k. T ^ filura humorem uitreumitd effiBum commonBrat,quemadmodum is,ßfuam, quam in oculo okinet,ßormam reßruaretjn anteriori ipfiusfiede conßicuus ejßet, quum cryß alimus humor ex illo euul S. ßts ejjet. S enim cauitatem ipfm indicat,in quam media cryßallini humorispars reponebatur. t figura uitreum humorem eademfacie,qua quarta,exprimit: uerum adhuc ipfi cryfiallinus 7. humor T notam innatat. V. S e x t uitreum humorem ex latere exprimit, una cum cryß allino, qui ipßmnatans, ZJ notatur. Septimi figura aqueum humorem (et fi aliasfluidus fit) ex latere na exprimit, quemadmodum m X. oculo confiBit, & adhuc anteriorem cryßallmi humoris fidem integit. X namiy cryßallinü humorem inpra-Ifi find figur a notat, ac 7 eam humoris aquei fidem indicat, qua uuea tunk*pars m ipfio (dum integer eB ocu* lus) continetur,quae a cornea abfcedit,diBatcy a,b. 0 c t,a r ^ figura nitreum humorem a notatum,& aqueumb infignitum,fimulcommonBrat,itd inuicem difiitos, quemadmodum ea dirimuntur tunica, quam palpebrarum pilis non perperamm efifigie aßt- c. milamus. Huius tunicula jedes inter hos humores conßBens,c indicatur. 1S[ o n ^4 figura tunicam anteriori cryßallini humoris fidi obnatam, & inßgniter pellucidam, hicj^ ab ipfio humore liber at am, a latere exprimit. Decime, figura cryfialhmm humorem a latere oBendit, adhuc ea tunicula inteBum, quam nonafi die. gura expreßit. atq3 hic d tuniculam indicat, e uero cryßallini humori* partem wfinuatpoftefiorem, & illa tu mcula non obduäamjedin uitreo humore, quum integer eB oculus, natitantem. Und e c i ßgura anteriorem feupoftenorempartem indtcat tunica quam uuea producit, quac^ g,g. palpebrarum pilis aßimilatur. Cat er um hac circulo g & g notato ab uuea pronafcitur: circulo autem f fifi infignito, humoricryßallmo infiritur,adnafiitur'ue, b,h. jDkodecim^l figura tunicam, quam undecima oBendit, adhuc cryfiallino adnatam continet. h i. enim & h tunicam notant: i uero, humorem cryflallinum. Deci m^ate^tia figura tunicam oBendit, quam reti dififeflionumperiti comparant,quaq^hic 4- a Utere exprimitur, una cum nerui uifirij fubfianna ^ infignita, & cerebri membranis libera. De c i ^ t\a figura uuea tunica internam oBenditfup erficiem. hic enim ipfameuer- l. fim, uti interfiecandum nonnunquam inuo luitur, euertitur'ue,delineauimus. I itaq3 portiunculam notat tu-m. nica, in quam uifirij neruißbßantia dijfoluitur. m fidem, in qua anterior mea regio introrfumfiu mpoße-riora comprimitur. *D e c / MsA 1 n t figura externam uueatmicaßiperßciem exlatere deline at am cotinet,una n. cum nerui uifirijfubflantia, tenui adhuc membrana cerebri obduBa. n enim nerui uifiorijfubfiantiam notat, 0. bic a tenui qua inuo luitur membrana liberam. 0 tenuis notatur membrana, nerui uifiorijfubflantiam integes, p,p. & bic a dura membrana, qua ipßm quoi^ ante ßBionem obuolutt, denudata. p,p uenarum arteriarum^ a q, q. dura oculi tunica in uueam pertinentium fiunt portiuncula,iam exfeBionisfine effraBa. q, q Jedes, qua uued r. tunica anteriori in parte comprimitur, & a cornea abficedit. r foramen, uuea pupillam confiituens. T> e c 1 mu. ro & t uenas arteriasq^per duram oculi tumeam excurret es. u autem & u uueam tunicam >hicpropter du x. ra feißionem, coßicuam, & ramulos dura tunica uafiorum excipientem. Caterum x fidem indicat, ubi dura jy. oculi tunica inßar cornu Uuigatur,pellucidaqf cernitur. Sedi autemy notata,pupilla retyondet foramen. T> e c i m k/l s e p t i m isi figura integram nudamc^ dura oculi tunica externamfiuperficiem exla-tere exhibet,una cum magna uifiorij neruiportioneiin qua et notat ipfius fubßantiam,ß> uero tenuem qua ob-ducitur membranam, y autem duram cerebri membranam, cA uenas arterias^ neruum uiforium concomi-x,y. tantes. Torro x, & dein y,idem hic atqi in decimafiexta indicant. ■ 5DeciMsAoct&?♦ cumipfiusmufiulisnondum difiunflts,a latere exprimit.atq3t neruum indicat uifiorium.l mufculosocu lum monentes, h&h adbarent em oculi tunicam .8 maiorem oculi circulum,feu iridem, ubi adh arens mem-K, brana definit, corneaq^ tunicapertinaaßime adnafcitur. k autem fidem notabit, eregionepupilla fiu minoris circuli confiBentem. 2) e c 1 m kA n o n j/t figura anteriore oculi integri, & apalpebri's tantum liber i,fidem exprimit, atq^ A, hic A carunculam infinuat,in maiori oculifidis angulo repofitam.H uero, 8, & dein a,idem hic ac in pra-cedentefigura indicant. Caterum fialicui oculftenarrationem ab extimis ipfius partibus primum perfequiui-Jum fit, ts innerfi ocuhfigurarum ordinet decimamnmamficundaloco habebit, & decimamoBauam tertia, au^ ita deinceps. RATIONEM A TI O N E M ftrufturae capitis primo libro perquiren- ocuU^tw. tes,oculoru fitum defcripfimus. in fecundoautem libro, eorundem numerum, &ipfos mouetes mufculos, uti Sc palpebrarum quoque naturam, necefiario tradidimus* In praelentia uerö,oculi fphaerae modo rotundi fabricam 0culi enarraturis, eam a centro, aut ab ultima extima'ue ipfius rLTl circumferetia aufpicari integrum erit: perinde ac fi quis oui conftru£tione,ab ipfius luteo ad album, & dein ad tenuem mebranulam albo obdufta,& poftea ad putamen cruftam'ue,aggrederetur:aut illam a cru ftaad tenuem membranula,ac dein ad alburn,&hinc adluteu enarraret:pari prorfus nirniru modo,quo mudi partes,uel a terra ad aquam,aerem, ignem, lunae coelum,ac fic deinceps ad extimum ufq; coelum, uel ab hoc coelo uerfus mundi centrum,recenferemus.Mundonamq; &ouo,oculi fabrica,quod ad conftruftionefpeftat,conferri poteft.Quam3utexaftius tradatur, ac poftmo dum memori^ firmius haereat,a centro primum ad extimam fuperficiem,& poftmodü ab hac ad illud opportunepertra&abimus.Eftitaq; oculi centrum d ifeA.ahumor,quemGr^ci/tft/^Moö^ uocat: uti & nos quoq;,qui&glaciale illum mmrcrj.. ** nuncupamus,a fimilitudine nimiru,quam cum lucidifsimaglacie &exa&ifsiÄ mo cryftallo obtinet,non quidem in cöfiftentia aut duritie, uerum in colore, feu luce potius. Eft enim is humor, optimi cryftalli inftar pellucidifiimus,& omnia quibus iam exemptus,uitri alicuius modo imponitur,impefequorun dam utrinq; extuberantiü fpecillorum ritu adauget.Ea autem eft cöfiftentia, ut äcaeteris oculi partibus per feftione liberatus, humoris liquoris'ue cuiuf dam modo non diffluat: fed molliufculaeinftar cerae,fuam afleruetformam, quae etfi rotunda appareat, non tamen globum adamußim rotundu refert: fed globi fpeciem exprimit, qui anteriori 8c pofteriori parte non fecus copri-meretur, quam fi ex lignei globi penitus exafteq; rotundi medio, fecundum aequidiftateslineas orbem craßiufculü ferra exemiftes,& dein duas globipar tes denuö coglutinafles: adeo utpr^fens humor in anteriora &pofteriora mi nus protuberet, quam fecundum latera, &fuperius & inferius, quodämodo fcilicet ad lentis fimilitudine.unde etiam hunc humore Qochs&M Gr^cis nuncupatum fuifle arbitror.Superficieconftat laeui,&infigniterlubrica:uniuer-htou ?%' ^4’ ipfius anteriori fedib tunicula obnafcitur,inftar tenuifsimae ceparü pelli- Tunicula eefu erto fig.d. culae (quam inter crafsiores ceparum orbes reperimus) tenuis,exafteq; pellu cida,& tranfpares. Verum haec tunicula,eius generis ceparü pelliculis durior hlm- t to.fig.e. eft,nulla partec pofteriore humoris cryftallini fedem cotingens: fed inibi cet d 3 fer. fans,ubi illed amplifsimus cernitur,ac ubi ipfius capacifsimus cöfifteret circulus,fi eum multis aequidiftantib.circulis orbiculatim obuolutü fingeres.Huic j tuniculae nullum priuatim nomen inditum efle uidetur: nifi forte ä cötinua- rum araneae telarum imagine ipfam M Graeci uocauerintrelpondet enim tenuitate,quamuis neutiqua robore & duritia,illis aranearü telis.Ego il lam inter diflecandu,utiiam dixi,ceparum tenuifsimis membranulis cofero: cornu etiam illam collaturus, fi moad id in laminas diuifiim,&lucernis adhi beri folitu,tam tenue ac tranfpares & laeue,atq; haec eft tunicula,reddi poflet. Huius enim fubftantia,a cornu fubftätia nihil difFert.Sit igitur ipfa fecundü in oculicoftruftionenobis enarratu corpus: quod quum anteriori tantum cen - c tri,feu cryftallini humoris fedi obducitur, tielut femiglobus tantum in oculi 'erddnW fabrica cenfendü uenit. Cseterumpofterior humoris cryftallini fedes, in alio rknm sfi T contineturc humore, qui uulgari quide albo uif ro iam refrigerato,colore feu humor' ^ ‘ zz 3 lucidi tate 8o* VESLAL //, CORfORIS luciditate correfpondet: ac non adeo lucidus eft, atq; cryftallinus humor, aut exaftißimü cryftallum.Confiftentia aute,humore cryftallino longe mollior uifitur:& ab oculo exemptus,fuum terminum formam'ue neutiquä retinet, quamuis interim aquae modo non diffluat: fed ita cöfiftat, quemadmodü ui-trum in fornacibus fufum, quodque ferreis canalibus,quibus id ab artificibus inflandum formandum^ a fornace eximitur,obuolui cernimus.Huiufmodi uitro hic humor cofiftentia congruit: at non colore, quum humor, uti prius dixi,refrigerato uitro luciditate fimilis fit:fufum autem,liquefa&uq; uitrum, candenti ferro quam fimillimu occurrat.Quandoitaq; praeiens humor con-fiftentia fufo uitro, luciditate autem refrigerato formatoq; iam uitro refpon-det,v«AGr^cis,nobis uero uitreus merito nücupatur.Hic humor multis numeris mole cryftallinihumoris fuperans,quum adhucin oculo reponitur, lemiglobü imagine refert: cuius plana fuperficies, oculi anteriora fpečlat: rotunda autem,feu couexa,in pofteriora protedit. Anterioris fedis,feu plana? fu f>erficiei medio ffinus imprimitur tantus, quätapofterior eft humoris cryftal f 4fos, inipars.Isnamq; humori uitreo ita immittitur,acfiglobü in aquanatantem jpeclares,cuius media pars in aquam prorfus mergitur, altera fupra aqua con jfpicua.utq-inter eiufinodi globum & aquam nihil mediat,ita quoq; inter cry tiallinum & uitreum nihil omnino intercedit: neq; illi humores inuice fecus committuntur, quam globum alique in duriufcula pulte coplexum fingeres. Porro reliquae regioni ledis anterioris uitrei humoris cryftallino non occupa taes tunica quandam obduci, luo loto audies, quae cilijs palpebrarum'ue pilis 8 'fe ** afsimilabitur,quaeq;orbiculatimline^tantumcrafsitie(utficdicam)cryftal Zfe* ocuh mmlu- ]jno humori,ubi is amplifsimus eft,h adnafci docebitur.Nunc autem1 inuolu- h n frumexnerui . , n . . ., . r , . . h adnafcM uifirijfutfan- erum mihiuenit enarrandum, quo poiterior uitrei humoris fedes proxime tw i ti4joliitu) cr continetur.KNeruus itaq; uiforius, tenui duraq; cerebrimebranis,&aliquot 1 *^,E* retlC9m^t7m. uenis arterij sq; cocomitatus,ad pofteriore oculi ledem fertur: ac illi nonnihil fg.dcm i, uerfus externum oculi latus infertus,fua fubftan tia in enarrandu iam inuolu-erum difloluitur.tenuis aute membrana,neruifubftantiä obuolues,in1 aliam dum cxg. degeneratoculi tunica,qu£Uueauocabitur; &duraquoq;mebranainn,aliam kcu^f^ ceflat,quae dura dicetur,&uenae pariter & arterij (uti feriatim enarrabo) o- auji fig.D culi conftruftione fubintrant. Quum primum igitur nerui uiforij fubftan tia ^ in oculü mergitur, mollior reddita, dilatatur in latum quoddä inuolucrum, er tota 14, pofteriori uitrei humoris fedi obduftü, & non multum ultra mediam oculi „ M fedein anteriora pertinens, & extreme gracilibus&obfcuris uenulis,acitem ertotafi-arterijs intertexta: quae a tunicae huius radice,ac fede qua neruus primum ex- * f)anditur,ipfi exporrigütur.Galenusin decimo de Partiüufu innui t,hoc inuo ucrum aplerifq; tunic£ nomine non dignari.-forfitan quod caeterarü tunicarum modo membranea non fit,fed mollis,& ueluti mucor aliquis ex naribus procidens, quum enim hocinuolucru fecantibus in unum colligitur, & a fua radice propendet,mucore,aut cerebri fubftan tia aqua quapiä dilutam refert: non enim ita fblidum cra{fumq;,ac cerebri fubftatia uifitur. Vtcunq- uero fit, fiue tunica nuncupandü ueniat,fiue minus,coftat Galenum quoq; in libris de Hippocratis & Platonis decretis, & item in oftauo de Partium ufu,hoc inuolucrum tunica appellafle. Neq; ego fcio,quod nomen illi aptius quam inuolu cri,aut tunicae, indi pofsit: quum,uti diximus, toti pofteriori fedi humoris uitrei proxime obducatur,illumq; integat: perinde atque tenuem oui pellicula, oui album tunc cotinere diceremus, quum dimidia oui partem ab alia effra-adhuc oppletä,manibus feruaremus. Eft enim hoc inuolucrü forma dimidiato dimidiato tantum oui putamini comparadum:aut minoripifcatörtim reti, quod uni accömodatur baculo,& ex ampla bafi,dimidiati globi modo in ob-tufum mucronem fertur. Ab huiufmödi enimretis im agin e arbitror in uolu crumiftud Graecis ocfi uero huius tunicaefuperficiesp ea tunica obducitur, quam a dura membrana Tmxtet uiforium induentepronafci dicam. Verum interim huic tunic£,quam tenuis 17 figur£, profert membrana, priuatim accidit, quod exafti globi modo no fitpror/us q tfig.n. rotunda: quum fcilicetq anteriori regione nonihil introrfum comprimatur, i*/ggq”q. aliqua fui parte planam fuperficiem protronuexa&rotunda commoftrans. Quando enim haec tunica ad eam ufq; anterioris oculi fedis regionem pertin r i*,i7 fi. git,fecundum quamr maior oculi ducitur circulus, quem iride uocamus, aut *' ß’J quo album oculi (ut ita loquar) a nigro diftinguitur,&sea tunicae ä dura cere s i fig.n. bri membrana pronatae pars confiftit,quam cornu in luciditate & fubftantia quoq; cöpara bimus, ipfa inquam ab hac abfcedit, quam dura procreat membrana: neq; amplius illam contingens,inibi in pofteriora comprimitur,quail lius parti,quam cornu afiimilamus,fuerat fubducenda: fi modo undiq; a tuni ca, quam dura producit mebrana, aeque proxime obuoluicingiqdebuiflet* Neq; hac duntaxat comprefsione tunica a tenui membrana cerebri generata r donatur: uerurn etiam in huius cöprefsionis medio/ foramine quodam per- uia eft,quodu minorem in oculo apparen te efFormat circulum,& pupilla no-u xstx7fi. bis appellatur, adeo ut haec tunica,uuaefolliculo,a quo peduculus,quo is afifir-y fol matur,euulfus eft, quamfimillima fit: praefertim fi uuamillicparum conci-difle,&(utietiäfit) uacuariintelligas, ubipedunculü extraxeris. Totus enim uuae folliculus tunicae huic refpondebit: ea autem concidentia illi afsimilabi-tur comprefsioni,quam in anteriori parte haec tunica fibi uendicat: foramen uerö,quo pedunculus firmabatur, ipfi pupillae coparabitur. Atq; ab hacfimi-litudine Graeci praefente tunicam lv Sc fäyoc^nos autem uueam appella- mus.Quoniam uerö ipfa a tenui cerebri membrana,x>?og. VB SUM h IDE C O RT OR IS vuu tuniu tunica ab illa fecundum iridis circulum abfcedit,introrfumq; premitur,uuea celores' per totum circuli duftü üalide ipfi adnafcitur, & colore euariat. Vuea namq; to tafuperficie, qua dura tunica proximefuccingitur, perpetuo nigra eft,<3c modicehume&a: in anteriori autem fuae comprefsionis fede uarie tingitur, eumq; femper exprimit colore, qui in oculi iride,feu maiori circulo, fanis hominibus occurrit, cuiusque gratia oculos nigros, aut caefios, aut glaucos dici-ex humorum mus.Neutiquä enim is color ex oculi humorum copia,aut defeftu,aut tenui-^puccuhrl tate,aut pupillg etiä colleffione uel dilatatione,aut oculi ueluti profunditate, coioremnon aut tenuitate Confurgit,alicuf ue confimili caufae acceptus ferri debet. Quod ™amri' etfi. magnum illis forte uidebitur paradoxu, qui integros libros de oculorum coloribus conferciunt: non aliter tamen id probatum uelim, quam eum qui lingulis hominibus(cjuantumuis is uarius fit,& fibiin utrifq; oculis,&in uno etiam oculo interdu difsimilis) obtingit colorem, perpetuo eundem in uuea apparere,{iue integro oculo,fiue effluxis ex dimidio, aut in uniuerfum humo ribus, {iue ipfa uuea tunica per refeftionem ä conterminis liberata,diuulfaq,*, hunc examinaueris. adeo ut de oculorum coloribus haud fecus difputadum arbitrer, quam de nigra, fufca & alba,inipfo etiä utero, hominibus data cute, ac rufis flauisq,* & nigris capillis: uti etiam parem fere cutis & oculorü coloris in uar^s nationibus rationem obferuari cernimus.Caeterüm interna uueae fu perficies diuerfis,fed omnibus interim hominibus ijfdem,interftinguitur coloribus. In pofteriori enim oculi fede, qua haec tunica primum pronafcitur, lubalba eft: mox uiridis,& dein caerulea iridis in modum efficitur, atq; hos co lores adhuc in pofteriori oculi fede interna hgc fuperficiespofsidet,in anterio ri autem oculi (ede uniuerfa impenfe nigricat. & non adeo lguis hic atq; in po fteriori lede uifitur: quod illi potifsimum accidit propter proceffiis, quos a fe hac in parte educit/ tunicam conftituturos,qug anteriori uitrei humoris fedi y * obducitur :8c ueluti3 interftitiü eft uitrei, eiusq,- quem aqueü nominabimus. ^*x%n Tumudlijsct Haecitaq;tunicapIanisduntaxatdonaturfuperficiebus,nonautemconcauis z aut conuexis. Eam fiquidem coftitueres, fi ex tenuifsima araneae tela tantum 1q%CbJI orbe excinderes,quanta eft anterior fedes uitrei humoris: ac dein in hoc orbe c inter * alium orbiculu excinderes,foramen fafturus tam amplum, ac cryftallini hu- ^ * moris eft amplitudo.Huiufmodi namq; orbi prgfente tunicam conferre poP fes,(i illü circulatim ab uuea tunica pronafci,& fuo foramine cryftallino con-nafci fingeres. Verum haec tunica tenuitate araneae telas fere fuperat: 8c pro-cefliilis ab uuea pronatis talibus conftat,ut nigra cilia,feu palpebrarü pilos for rna infigniter exprimat. Num autem tunica,aut aliter nuncupäda fit,non admodum moronmodö qua'nam fede reponatur,& quibus c6mittatur,quacj; fit imagine & fubftantia,explice. Neq; mihi ullum occurrit nomen,quod ipfi aptius indam,quam tunicae: aut,fi uoles,interftitij uel fepti,inter uitreum humorem,& eum quem albugineum aqueum'ue nuncupabimus,repofiti.Iam Dura oculi tu* tempeftiuü fuerit,a duram quoq; oculitunicam fermone coplefl:i,quam a du a TetfZllla ra cerebri mem brana, uiforiuneruuminueftiente,pronafci ac diflblui credi-na Ma. mus.Quum primum enim haec membrana pofteriori oculi fedib applätatur, fir* «w. dilatefcit: &crafsior ac durior ipfa cerebri dura membrana euades,orbicula- b tim undicj; oculo obducitur,tam in anteriora quam in pofteriorapertingens, quanquam interim non pafsim fibi fimilis fit,neq; fimplici donetur nomine. Qua enim pofteriore oculi fedenf cöftituit, & in anteriori fede ad^aiorem* oculi ufq; circulü per tingit,crafla & dura eft (unde 8c nuncupatur) Sc dein durae cerebri membr(an£ modo opaca,8c minime pellucidad Ea uerö ^7 fi:x fede, **** tfVMUKI F^LVRICU LI2EX VI. 805 fede, qua oculi nigrum confiftit, haec tunica in cornu imaginem degenerat, quod exafte leuigatu,uitri alicuius loco lucern^ accömodatur.Neq; haecpre-fentis tunicae pars, cornu in luciditate,qua id etiä fuperat,folum refp^det, ue-rum &fiibftatia quoq;: eft enim haec tunicae pars cornu modo dura,& cornu inftar in laminas diuidi radiq; poteft, perinde ac fi ex laminis aliquot feufqua-mis inuicem copaftis conftitueretur. Atq; hinc eft ea oculariorü medicorum cura,quaefenibushanc tunicae partem attenuari praecipit: quam a tanta cum cornu fimilitudine L^octv&M Graeci,nos uerö corneam nominamus. Quan-quam uideantur Graecorü pleriq; non hanc tantum durae tuniese parte ita ap pellafie, uerüm uniuerfam quoq; (quum ipfainfigniter cornu in modu dura fit) tunica. Interna huius fuperficies,tota ea lede,qua cornu modo non pellu-c 16 fig. cet,uueam tunica abiq; alicuius fabftati^ interuetu fuccingit5ip{iq;e uenarum v*u' arteriarum q; beneficio,uti prius diximus,adnafeitur: quemadmodü etiam il lipertmacifsime ac orbiculatim adneftitur, fecundum maiore oculi circulü, feu iridem. Porro ea lede,qua hae-c tunica cornu inftar pell acida cernitur,ipfa üueanon cotingit: & tatifper atq; oculus fanus eft,ab uuea notabili interuailo inibi diftat, qua uuea anteriöriin fede coprimitur. Hocinteruallu, & uniuer-f imfig. -fumffpacium inter anteriore cryftallini humoris fedem &pupilJa confiftes, gi %o, shumoreillo adimpletur,qui adhuc enarrädus fupereft,ac uerus humor cele- h*™* °r'0tafig tUr*nam a(3u?111 °^°tenuiSfluidusq;quodamodo fecatibus &fuffufiones cu cr s fig.b. rantibus occurrit, &mfigniter aquae modo pellucidus cernitur: unde etiam xijioLT&dik Grecis,nobis uero aqueus nomtea t ur.quanquam pleriq; hunc albo oui humori coparantes, illum albugineü nuncupent:etiamfi arbitrer Gr^cos hunc humore oui albo non cötulifie,quum neutiqua aeque craflus fit, & 111 ul tum illi accedat humori, quem ex recetibus integrisq; ouisigniappofitis refu dare cernimus.Humorifte,uueaetumcaepartecorne£infano oculo non con tiguam fuftmet,&(uti dixi) in priore ac in pofteriore eius partibus cotinetur: & quum in oculo confiftit, termmoq; inibi alieno cocluditur,uitreihumoris modo dimidium exprimit globum,cuius pofterior pars,quse plana conftatfu « perfide, tantum habet finum, quanta antrorfum protuberans cryftallini humoris eft pars. Anterior aute eius aquei humoris fedes,gibba, dimidiatiq; globi inftar fecundum oculi formam rotunda eft. Caeterum externa durae tu^ nicae fuperficies,tota fede qua pellucida, ac reuera cornea exiftit,admodu lae-uiseft,&lubrica:uerum caetera fede itaafperainaequalisq;uifitur,quemadmodum inuicem connata membranae ad mutuum contaftü exafperantur. h *sßg.t Pofteriori enim durae tunice fedi,preterh uenas 8c arterias ipfi implicitas ' mu 1 t(i P P r 1 • r * ^ 1 i • p 1 I ’ aut potiiis *cu*us mieritur, quem muiculorum oculum mouetium feptimum numera-mufcuioru uimus: deinde lateribus,fuperioriq; ac inferiori extern g huius faperficiei fedi-utxfigu- bus,neruofae tenuitates mufculorü inferuntur, quos fex primos oculum mora capitis uentes recenfuimus. &: deinde anteriori quoq; durae tunicae parti ad iridem 11 lib.2. p t . ir* n ~ ir n * o» k i fig. q. ulq; tunica obnaicitur,quce adhuc comemorandaiuperelt, ac Graecis dobre-18 fig-«,«. it • i • t r 1 v v r *T r • r • gurarcap. qu2e pollicis latitudine elatius quam lupercilia lunt, non inopportune aulpi- aperienda. 6 M-1 cabitur: & hinc per tempora ad eminentifsimä mäximeq; pofticam occipitij kuraeiuf. fedem,&illinc rurfus per tepora ad fronte perducetur.Dein ferra,qua mem- up.acutx bris in gangrena auferendis uti cofueuimus, aut alia ab eburneoru peftinum hi eftpl' artificibus petita, caluariam fecundum illam lineam diuides: ftudiofepra^ca- ; rus facile diuelles .*c& deinde cultelli mucrone Graecis uoca- noja, ac aein / ' • r* / i • * • b caluariam- tum 7i%xf awopdp fu m q; hac in lede Tvti&osioy indagabis: ut 8c uenulas ex uerti b * ^luidtlcme c*s cut:e *n caluar^ uerfus duram cerebri membrana, aut ab hac in illam pro-brana exame. fe&as.Iam dura cerebri membrana,aliqua exparte cultello eft perforanda: & mramembra calamOjfiftula'uejaut quo in elicieda urina utimur fyphone, foramini indito, qulexami- feftionis latera ad illum digitis funt comprimendaaitpoftmodum inflato fy nanda, phone,quanto dura membrana cerebri mole amplior fit,codifcas. Suffecerit autem in altero tantum latere eiufmodi forame fieri.nam copiofus qui inflatur fpiritus,undiquaq; duram cerebri membranam diftedit, inflatq;. Verum fi quum caluariam ferra diuideres,duram membrana alicubi ofcitanter difle cueris,illa quoq; fe Tenu'”jffla -^c*a Inlpicies. Porro ut cerebrum dura ipfius membrana nudes, iuxta frontis * n* e * os eam ad dextrum tertij illius finus latus perforabis: & deinde ftylo in fora- men in dito,fecundum hunc cultello ad occipitis ufq; os cotinuo ad dextrum finus eius latus fe&ionem deduces: ac dein rurfus duram membrana cultelli mucronepropter aure,qua ofsi proxima eft, perforabis: hincq; refta furfum ufq; in fe&ionem,fecundum capitis longitudine du£lam,fecando perges.Po-ftremo in capitis uerticeduos mutuö fibiincidentiüfeftionum angulos unguibus attolles, & deorfum traftos a cerebro refleftes, habita ramorü ratione,qui ex tertio durae mebranae finu,&c ijs uafis,quibus dextrum durae mem * x fig. branae latus implicatur,in tenuem cerebri membrana pertinet. Pofteaquam G,G‘ uero &infiniftro durae membranae latere haecpraefti teris, ac dextram cere- f d, bri partem afiniftramodice manuum beneficio diduxeris/feptum a dura D interAf o 7 r a ctBjB. membrana membrana inter utranq; cerebri partem exporreVerum haec cerebri portione ablata infpicere longe erit fatius.acproin- T,enm lit>. 5 Y, n Q .«v* * ' 1 * i• * ’ • ~-T C n 1 rAnA « tere- d,et de lilisductib.qmlecimaum capitis longitudinem tenui mebrana iupra cal- iri reuolutiont n ? fi Jl lofum corpus feruntur expenfis,cultello aut unguibus alicubi tenue membra 0 3 fig- c, nam diuelles,ac deinde fenfim a cerebro ipfiusq;0 anfraftib. eam digitis detra c,C' hes.Cerebrü hac liberatum mibranafuosoftenditanfrafhisiargumetoq; eft, qui a tenui membrana cotineatunquum fcilicet hac detrafta, impenfe dilate fcat,& cocidens prorfus,quodamodo di/Huat.Porrb cerebri anfraftuü altitu Superioris cal-do ac profunditas digitis aut ftylo uenit indagäda.atq; ita etiä folo digitorum P ?fiz;^ munerep elatior callofi corporis fedes,& qui utrinq; hic cöfiftunt finus,inqui m & n m. rentur.Simulatq;uero hos inueneris, utrinq; magna cerebriqauferes portio- \ L 0 .. i r n • 1 ^ • 1 ii nrJ uetricH- rJ+pgu n€ni5pnrnum magna & acutiori nouacula lectionem per dextru,qui ad callo iorum apertio, rum, quam fum corpus cofiftit,finu deducens, quae totam cerebri parte finu illo fuperio-h£fpuia rem,ä fronte ad occipitiu ufq; fimul in dextro latere adimat, plurib. enim reitera tis Tectionibus,operatio turpiter uitiatur. Adempta cerebri parte in men-fam ita repones,ut elatior dextri uetriculi fedes in cofpeftu fit. ea enim quam fieri pr^cepimus feftio, dextrum uentriculü diuidit,fi modo refte fecundum linum qui ad dextrum callofi corporis latus uifitur,admimftrata fuerit. Dextra cerebri parte ad eum modu ablata,in finiftra idem quoq; ( ut & finifter pa teat uentriculus) moliendü eft, per finiftrü iuxta callofum corpus confiften-femfinumfaftalefl:ione,callofoq; corpore quam fieri licebit maxime immo to, diuulfoq;. Id enim poftquam finiftrum quoq; cerebri uentriculum infpe- Dextrifmnri rrji.x,x xeris,uidendo uentriculorunft fepto feu fpeculo,fenfim,& quam accuratifsi- ßHuenmm seTlurd mcfummisutriufque manus digitis modice sequaliterq; attollendum uenit. io^^uexdiCt cUnduU te- quarto finu offeruntur. Vbi enim hos expenderis, duftus quia quarto finu fiibm mcum^ cerekri uentriculos pertinent, eafede cultello funt diuidendi, qua in uentriculos bipartiuntur.Hinceleuati,inpofieriora leuiter refleftentur,nes glan grß.Uio dula nuci pineae comparata fimu^auellatur . haec fiquidem illis duftibus ^,D' fiiafede remotis,in conlpeftu iacet. Veriim haec tentanti,ouillum cerebrum ad manum efle uelim,quod id glandulam illam 8c cerebrih teftes,natesque h 10 fig. e, Terttjuentri- apertius nonnihil quam humanum caput commonftret.Glandula hac in Zfuum locum repofita,digitis* communem dextri finiftrique cerebri uentri- meatuum, r ' O lv-n • r n • 1 * n i culorum cauitatem,quae modo lnitar rimae lpectanti occurrit,diltendes,ac moxk meatum quo pituita uerfus'peluim ex tenui membrana extruftam l?,t fi. i. defertur,una cum” meatus principio intueberis,qui ex tertio uentriculo com mumue hacconcauitateinquartum uentriculum pertinet, quibusinfpe&is, gu.n. p totam cerebri portionem cerebello incumbentem tranfuerfa in cerebro du J?7£K-3 fta fe£Hone adimes, id duntaxat hic praecauens, neq arterias per pofteriorem p pmbu dextri finiftriq; cerebri uentriculoru regionem afcendentes,una difleces.Ap-paret modo durae mebranae' proceflus,cerebellü abipfiincumbente cerebri f,g. portione diuidens:&s illepariterproceflus,qui inter dextram cerebri partem &finiftram ducitur.quapropter tempeftiuum eft,ut quatuor dura membra *>/?.b>b. du™ ;;jr/rf nse finus fimul examines.Tertio itaq; durae membranae finui que dudum per mfmmm. longitudiuem' diflecuifti, plumbeum inferes ftylum,“ quem facile in tres reli msfytum quos eius mebranae finus hinc protrudes: fi mc do utrinq; ad latera primum, m° ^ ■„ Q ubi cerebelli elatior pars ofsi proxima eft,illu impuleris, ita enim dextril & fi- Q-ermo' niftrum,feu primü ac fecundum inuenies.Deinde fi fub radice durpnebrane °m proceflus dextram ac finiftram cerebri partem interuenientis Itylum de-truferis,quartum finum comperies. Quo tamen eos uideas exa&ius, acutioris cultelli mucrone longis feftionibus omnes funt aperiendi: Sc deinde cultello totus durae membranae proceflus cerebello inflratus, orbicu-lari feftione fecundum os dufta,uenit praefecandus ,* autfe£tione fecun- xVticnS cenhtUiitu- dum longitudinem du£ta diuidendus,retrorfumquerefle£tendus,utcerebel ciiin ifi-lo obiter infpefto,cerebrum denuö aggrediaris,communem dextri finiftriq; uentriculi cauitatem diftendens, exaftiusque pituitas ductum immiflo ftylo examinans. eXamlnans.Vt uero tertij cerebri uentriculi meatüin cerebelli cauitatem por reftum obferues,obliquatum ftylum meatui indes, leuiterq; in cerebellu con ciderefines.Stylus enim grauior, fyphonisq; modo incurüatus,etiam non im pulfus fecundum meatus duftum,in cerebellum deuoluitur.Manente adhuc in meatu ftylo, digitis cerebellum nonnihil a cerebri teftibus dirimes, quoad fcilicet ftylum inter cerebellum & teftes ipfos intuearis, tunc enim (idq; prse-yiofi.E,G. cipuein ouis cerebro ) quae pars1' teftibus, &quse5 natibus fimiliorfit, difces. «*° /»«•£> Quod quum obferuaueris, cultello teftes ipfos natesq; fecundum ftylum’di- reß'umct”“ „vtikaš uides,ut meatus ille ex tertio uentriculo ad cerebellum porre&us,euadat tßmsfig. confpicuus: pauloq; accuratius meatus obferuetur a cerebro ad peluim hinc nonnunquam pertinens,pituitamq; eo deducens.Poteris modo tenuem cere i sfi.r.T. belli membranam hamulo difcerpere,&b uenam quae at illius duftibus in po fterioremhumilioremque anteriorum uentriculorum fedem pertinet,examinare. Quippe hanc reperies facilime,modö illam iuxta anticae cerebel\ipar tis cum cerebro connexum inquißueris, qui prasfentis uense potifsimumfit interuentu.Vt autemc coalitum cerebelli cum dorlali medulla cognofcas,ca- ljiv.aa n/t d no • itt i cum cere gur* G,G: pUt quafi in raciem reclinandum elt, oc manu inter cerebellum & dura cere ^ tftwtfig' niembranäoccipitis oßi com miflam,impofita,cerebellum in priora,deor fumq; detrahi debet,quoufq; uniuerfum a dorfali medulla liberatu decidat.itr e9 fgu k ea en™ adminiftratione nihil obftabit, quo minus" uenulas duftus'ue ex pri-/ vitim* j mifecundiq;durae mebran^finuum principijs:autf uenis arterijsq;per tranf llbn rlff. uerfos ceruicis uertebrarum proceffus repentibus, in cerebellum porrigi ui-gto figura deas^ac dorlalis exipfo cerebro ortum, formam, &finum cum cerebelli finu £ » 5 quartum efformantem uentriculücernas. Deinde cerebello in hpronü con- omni uentri hvtißäu uerfo,ipfiusintueberisfmum,&partesfedesq; quibus dorfali medullae con- c^examen-iufixjy* nafcebatur,&praecipue ipfius inuolutionum anfraöuum'ue pulchram ima-crc9d. ginem.aquibusilicouelutmanuducerisad duos inuolutionum‘apicesuer-mibus aßimilatos, & ueluti reuolutionum per cerebelli medium fecundüm ipfius longitudinem deduftarum terminos. Atq; id apparebit clarifsime,fi per eam longitudinem utrinque longa fe&ione ad earum reuolutionum la- procejjiium. tera dufta,easareliqua cerebelli fubltantia liberaueris,exe£tasquein men-fam exporrexeris.itananq; unustibi apparebituermis,illisquamfimilimus, qui ueris tempore efalicibus decidere iolent, aut bombicibus priufquam fefe folliculo includunt: 8c adhuc multo magis,quum iam aliquandiu inclufi fuerunt,folliculum tamen nondum corrofere. At fi uniuerfas illas cerebelli medias reuolutiones fimul non abftuleris, fed duntaxat extrema execueris,duos poteris comonftrare uermiformes cerebelli proceflus:unum quide priorem, pofteriorem uero alterum.Porrö non foliim exe&is ad hunc modum uermi &vti fdaz formibus procefsibus,ipforum imago examinanda uenit:uerum etiam quan-tzfig.uL cerebellu a dorfalis medullae initio auellitur, ipforü ufum praecipuo Audio expendere conduxerit.Inlpe&isitaq; cerebelli partibus, neruoru paria coniu-mufig.cl giaq; inueftigabuntur.quod ut fiat ocyus* manu inter cerebru &frotisosin- Neruomfnp4 t>.ufi. l, ferta,cerebru lenfim attolletur,ut primum ä plerifq; uocatos cerebri1 mamil- rium examen, n vtßaü lares proceflus,&dein olfaftusm organa quae efuis finibus ftylo quopiä aut di-o "fiM* g^touen^unteueHenda,&unacum cerebro furfum in pofteriorafleftenda: n,o*. in quo opere caputnon inutiliter in occiput” reclinabitur, ita enim reuolu-autl+fig. tum?eorum organorü initia pulchre ofteckt. Atq; hic pariter in confpeftum c,c. ueniet° uiforiorum neruoru exortus,& eorundem c6greffiis,&fubillisp pel-u^s pituitae cerebri expurgandae parata. Moxq §c arteriarum in durae mem- Aa 2 branae gia. ' V ESU Lih %>E CO&fOZIŠ brana? amplitudinem ingreflus occurret,quae partim in tenuem abfumun-tur membranam, & partim in dextrum & finiftrum cerebri uetriculos properant. Vt uero exaftam earü fpeflres feriem,& hic quoq; tenue membranam a cerebro diuelles,&: uentriculorü terminos inibi in reuolutiones, no autem in olfa&us organa uiforios'ue neruos finire, nihilq; minus quam a uentriculis in ea organa pituitam excerni,ac per illa uerfus' ottauü capitis os deduci ani- rsß^6 maduertes*s Nunc uiforios neruos a cerebro diuides, & totam ipforü portio-nem in caluariae cauitate tibiconfpicua,ftudiofe refecabis,ne nuper di&äpel- \ uim fimul auferas.ea nanq; hac adminiftratione tota occurrit,pulchreq; cerni tu^qui* meatus ex tertio uentriculo ad hanc pertinet. Sc qualiterillain“ gl an fufig.D. dem ceflet,qüäe durae membranae fabijcitur,facileq;iamproprio durae mem u l6^gt A* bran^ dilatato* foramine fpeäabitur. Coduxerit tamen membrana inibi tan x i$ %f. tifperillaefamferuare,dum reliquos cerebri neruos examinaueris. Capite igitur in fmiftrü latus7 reclinato,& cerebri parte quae adhuc reliqua eft, in fuum * 14 locum utcunq;repofita, cerebrü poftea in finiftru latus deorfumq; refleftes, Sc fecundiparis originem contemplaberis,perindeac* minorem tertij paris * radicemrquadiuulfi,cerebrum adhuc magis in finiftru defle£les,&moxb ter bufo*. tij & quartiparis exortu intueberis.infuper &c quinti paris origo fefe offeret, quam /imiJiter diuidere copetit,utd neruulus occurrat, qui iuxta quinti paris dufig.u radicem principium obtinens' temporali mu(culo,&in oref delitefceti, ma- *■4 mfcu. xillamq; attollenti diftribuitur.§ Sextum quoq; par &feptimum euadent con !picua,fi uarijs ipforum quibus ortu© ducunt propaginibus animu adhibue-ris.Caeterüm quum paria h^c perquiris,11 duftus quoq; uenarum modo ex du */«0^0 rae membranae finibus in tenue excurrentes obferuandi ueniut,& neruorum PotiusferU exortibus in finiftro fi uifum erit latere, fimiliter adinuetis, quicquid dorfalis medullae,aut cerebri in capite reliquum eft auferes,ut duram membrana qua cerebri bafi fubiacet,adhuc integram uideas,& olfaftus organorum finus fo- intfadt raminulis peruios,& undiq; egredietes neruos intuearis: quibus infpeftis,pri Emm utein ac ^cunc^i durae mebranaefinuum originem, & in illos fubeuntia uafa’ e- eßm9ßg. dura membra xaminabis,acutiori cultelli mucrone ipfos aperies. Duftus aut fecundum du m iaßfmt r2e membran£e latera,& in ipfius iuxta fronte bafi uenarum modo excurren-gUndispitui- tes,uel citra aliam feftione funt obuij. ut uero glandula, & quem difleftionis tam exapien- profe£fores ementiuntur reticularem plexum uideas, animum adhibebis du-* benimm arte- TcC membranae1 foramini peluis infundibiliue mediü excipienti,& adhuc peL * **h- r* mr*». u[s portionem adnatam habentirno negligens interim"1 arteriam, qu£ ad fora m 1f fe c, minis illius latera utrinq; dura membranam penetrat. Vbi h^c obiter intuitus D* fueris" acutioris cultelli mucrone fe&ione ex illo foramine utrinq; ad arteria- ninfpc rum ufq;tranfitum duces: & diftentisfeftionum labris, glandula fefe offeret, ^^ una cum arterijs ad ipfius latus ftratis. Verum hae magis reddentur cofpicuae, fi hamulis Sc acutioris cultelli mucrone,quam poteris maxime duramebra-nam hicliberaueris^perueris'ue^c ab arteria dura penetrante membranam plumbeum ftylü ad foporariä ufq; arteriam in ceruice adhuc confiftente, im-pellas.Id nanq; in homine faftu promptu eft, fi modo tuis oculis Galeni nomi ne fidem derogare nolueris.Hic enim,quam pulchra de reticulari plexu in ho minibus comenti fint haftenus omnes, obferuabis: potifsimum fi ouillu aut bubulum cerebrü hic quoq; fe&ioniadhibueris.Prgterea glandula fuafede di mouens,ac ut duritie ipfius experiaris eandem comprimens,perpendes quid Liko.de rßt Galeno in mente uenerit, quod per crafsifsimäoßis cuneu referentis fedem, t*ru (quam lpongiae modo peruiam<& citrafquamae obdu&ione cauernofam & äuerticis auerticis olsium fabrica diuerfam eile fcribit)pituitäad palatum longa mora colari cefuerit.Reli&a modo interiori caluanc lede oculu aggredi conuenit, ad cuius fe£fcionehumanus,firecetius adhuc fuerit cadauer,fuffecerit:alioqui o fi cdp io enim bubulus quam nacifci poterit recetifsimus,fimul quoq; operi adhibebi- ub.z. tur.Primüm itaq;0 palpebrarü, &deindep oculi mufculos,quemadmoduin Oculi dimim. fecundo docuimus libro,in quires: in quo opere neruorü quoq,- & uenaru ar- ^r4U0' q ifi.cap.z teriarumq; per oculoru fedem duftuü habenda eft ratio,q fecundi dico neruo L, rum cere^r^ Par*s ? & minoris radicis tertij paris, quorü ramulos facile adin-uenies,fi eos in pinguedine oculi mufculis obdufta perquifiueris,& praecipue fi ofla ad fceleti conftruftione integra referuare noles, ferra frontis os fuperio rem oculi fede conftituens,inftar triäguli prius execueris: & deinde primum neruos illoš,&poftea extrafto oculo ipfius mufculosindagaueris. alias enim oculus cum mufculis illgfo ofle eflet eruedus,acutiori cultro in oculi circuitu proxime ad os du£tisfe£tionibus,ufq; ad nerui uiforije caluariae cauitatequa cerebrum continetur egreflum. Vtcunq; uerö oculum euulferis, conduxerit Sl8ffempers adhserefcentem membrana quam licebit mcinifsime ab ofle dirime re,imo etiam eius portionem qua internam palpebrarum effbrmat fedem, oculo appenfamferuare. ut interdum adhucinta&is oculi mufculis, cultello % acutiore adc iridem ufque ab oculo, ac fi cutem a corpore auferres,illam exeo «p.14 0. riare?(^ deinde unde ortum duxit rimari pofsis. Aliquando uerö ipfam mera branam no nifi ablatis oculi mufculis aggredieris, perpendes femper hac tota anteriorem oculi fedem,praeter cornea ^unicam feu pellucente durae tunicae partem amplefti:illis uerö,totam pofteriore. Caeterüm oculo & mufculis 8c u vt in i« adhaerefeentemebranau libero,x uiforiü contemplaberis neruu,unacumr ue ** [ nis arterijsq; fecundum ipfum ex cerebro in dura ufq; tunica exporreftis:dein jtU fi; ect. de portione uiforij nerui loga feftione diuides,& cultelli mucrone durae cere yi7fig4cl bri mebranae,& tenuis mebranaeportiones neruü inueftietes,&poftmodum »4*• neruifubftantiäzinquires,utuelut trium praecipuaru oculi tunicarü initia o.-ftendaš,&infupef uiforiü neruum ab oculoa diuidas,ut nihil praeter dura,ceu a vtin it exaftifsimaquaepiafphaera,appareat. Sphaeram hanefummis digitis/iniftrae manus jta apprehendes, ut pollex quidem pupilla, reliqui autem eam fedem in quam uiforius neruus implantatur comprehendat,dein dextra manu acutiori nouacula feftionem quam poteris longifsimain dura oculi tunica tranf-uerfim duces,ut citra coprefsionem omnes oculi humores excidere poßint. Hi enim hac dufta feftione,oculoq; in dextram manum aflumpto, in manus finiftrguola ita funt demittendi, ut cryftallinus uitreo elatiore locum habeat: negocium enim confuderis, fi uitreus fuper cryftallinum reuoluatur. Atque id ne fiat uitabis,fi quum in uolam ex oculo humores prolabi finis, oculü non admodum ä uola eleuatü teneas, Sc pofterior oculi pars, qua uiforius neruus inferitur, uolam magis refpiciat. Sufceptis ad hüc modum humoribus,&re-pofita aliquandiu illa oculi parte ex qua humores prolapfi funt, manü Jeuiter modice'ue inuertes,ut aqueus e uola finiftrae manus profluat, folusq; uitreus b vt figura cum cryftallinob referuetur.Mox confiderabisc tunicäpalpebrarü pilis quam ^1% et fim^mam?ciuae orbiculatim cryftallino humori connata, anteriorem uitrei *4-h,hddi. humoris fedem inueftit, integitq;. Tunicä hanc cultelli mucrone a cryftalli-no humore primum diuelles, & deinde a uitreo fubleuatam, fupra chartam ’ aliquam, cui & reliquas oculi partes feriamini adhibebis, extendes. Cryftallinum humorem digitis ex uitreo quam minime compreflum eximes: & uitreo in fuum locum in charta repolito, illsefum humorem cryftallinum feri- 8i4 V ESU Lil DE CÖXfO&tS pture alicui primum impones, Sc deinde cultelli mucrone ipfius lateri modice indito,fcriptur^ nunc altius nuc demifsius accomodabis,qui omnia fpecilli no excauati inftar löge quam fint maiora reddat,confideraturus. Porro ipfius dtunicä,quä tenuifsime in cepis pellicul^ modo tenue acpellucida,fed duriore efle diximus,exipfius primum lateribus cultelli mucrone dirimere conuenit: fe * fig. & deinde unguibus ab humore auulfam ,adfuum in charta locum reponere. Vtueröcryft allini humoris difcas duritiem, poteris illum inter digitos premendo confringere,&poftmodu chartae adhibere. Caeterüm ut tres adhuc reliquas contempleris tunicas,oculi partem ex qua humores deciderunt, fliper finiftrum pollicem euertes:&ilico£ qua? ex uiforij neruifubftantiadiflol- cfa-<*. uitur tunica fefe offeret,aut extenfa adhuc, aut uti plerunq; folet, inftar muci *4‘ collefta. quapropter tunc ftylo rurfus uenit extendenda, 8c quantam habeat amplitudinem,cuiusq; coloris &fubftantiae fit,inquirendum.Deinde rurfus erit colligenda,ac denique afuof principio ubiduntaxat firmatur abfe&a, in chartamreponenda.Iaminterna uueae tunicae§ fedes undiquaque eft confpi- g'joußre cua,inqua primum ipfius intueberis colores, deinde hamulo uueam a dura li^s‘c“p* diuellens/uenarum ex dura in illam tranfitum, &nigricante ipfius colorem bvfi.cdp. perpendes.quum uero ad' iridem diuellendo pertigeris,ipfius hic contempla beris ad corneam firmifsimum connexum, 8cK pupillam: cuiusque coloris i+ffig-«. uuea fit.qua ä cornea1 abfcedit, atque e corneae regione confiftit. Vueam hoc modo diuulfam,& a fuo exortu ubi firmifsime dur£ tunicae committitur,dif k *$ji.cdp. leftam,in charta repones, <&folamkm duram tunicam cum pellucida ipfius itffi.cap. inftar cornu parte contemplaberis, ipfius examinans crafsitiem, & eam par- *♦ *i*d$ vtem pellucidam. Vbi &hanc infuum ordinem in charta ilocaueris, memoriae omnia commendaturus, uelut ab oculi centro ad extimam ufque fuper-„ f ficiem,&hinc rurfus ad centrum fingula enumerabis: &poftea,nifi mole- vdhaoculi aa C ' P ' fL J* * ' j) , i p « Cdp.14. h. mimfiratio, itum ruerit, iimltrum aggrediens,a quo*adhaerentem membranam,oc mu »nsji.c4 fi.cn. putas, (uaferim ut frontis os qua fupercilia fpecfat, pafsim effringas/ finum ' illum quem continet accurate examinaturus.idem quoq; in olle cuneum imi «sß. a. 6 tante moliendum eft,ut ipfius quoque’ antra crebro apparentia, & quae illis 6-1 C’e. contineturmateriain confpicuo fint,nihilquefeptimo hoclibro defcriptum lateat. Caeterum nunc aliquot mufculorum adminiftratio ( dummodo in Mufcul° uno corpore uniuerfam abfoluturus es anatomen ) adhuc fupereft, quibus ui den dis alterum latus fuffecerit. Aggredieris itaq; mufculos cubitum mouen- dißeftorum ex tes,& qui radium,& brachiale, & digitos mouent: mox tibiam mouentes, 8c qui femoris motuum autores cenfentur: deinde pedis 8c digitorü motuum opifices ita fimul cum ligamentis refecabis,quemadmodum infecundo libro iam multo ante commemoraui.Prorfus enim abs re ducerem,fi illos mufculos, eorundemq; adminiftrandi rationem, uel obiter etiam hic pertraftarem. Quod uerö ad brachij Sc cruris uenas,arteriasque Sc neruos attinet,quum ho rumduntaxatadminiftrationondüexpreflafit,eamnue aggrediar.Primum itaq; a fummo humero äd pollicis ufque unguem in cute fettionem adeö leui ter duces,ut carnofam membrana non uulneres: deinde fečtionis labris inui- Mf- cem dir emptis,omni ftudio laborisq; patientia cute ä carnea mebrana ita au-feres,ut adipe omnem mebrana? adhaererefinas. ftudiofeq; oblerues, ne uenä quampiam,aut neruulü cuti connexü fbias. Sc fi forte alique ramum cuti ex-porrectum negligentia diuiferis,& cum cute aliquoiifq; a carnea mebrana ie-iunxeris,illumacutefedulo refeca,&: carneae membranae ita ut prorepebat, rfi.a. s!l Obtedito,ac dein cutem quemadmodü coepifti adimito, nullibi cutis aliquid, s xfi.cn. it neq; in brachio,neq; in cubito,neq; in manu relinquens. Iamr uenulas Sc ner-tauTfi.t uulos obferuabis,carnofae mebranae qua brachium attollente integit mufcu-uduf. fi. v. Ium oblatos: dein' primum brachij neruu, qui carnofae mebranae aliquoufq; Inter r & in externa brachij fede exporrigitur, infuper“ ramulum tertij neruix inter mu a. fculum brachiü attollentem,& eum qui brachium pe£tori adducit,in carno-u?4.'Z'o> fiam membrana hic in anteriori brachij fede difleminatu.In pofteriori autem cbnr.sx.de brachij fede Sc inferiori regione externi lateris brachijf neruoru furculos ex-Teiufifig. pendes,carnofae mebranae a quarto neruo brachium ingrediete deriuatos,fi-cbur.ss. mul cum3 ramo quem is externae cubiti ledi oblique offert. Mox* fexti bra-**UbXl' chiumpetentisneruiferie uniuerfam expendes.eaenim totacarnofgmebra-*tnfcriMd n3e fiuntaxat exporrigitur.Iam humerariae fecundum internum latus mufcu * dein ej. Ii brachium attollentis* egreflum fpe£tabis,& ramulos quos hinc inde,donec h €l^td« cubfti attingat articulum,dilpenfat. Ad cubiti aut articulum,15 rarnu obferua-ceiuf.fig.i. bis oblique deorfum ad communis uenae coftitutionem, ab humeraria diffii-U[u[dpuUx fiim:fiemc eum qui fecundum radium in pofteriora cubiti ad paruum u/q;fer x. tur digitum,axillaris üenae ramu fibi affcifcens/Ramum uero quem hume-eeluf.fig'r. rar*a ralaus ad articuli cubiti profundiora mittit,fi modo adfuerit,etiam citra fe&ionem expendes, axillaris uenaec portioni animum accommodans,quae ^ mecha Ibgitudine brachij carnofam membrana fubit. Hac enimf ramum geiuf.fi.ut ad communis uenae conftitutionem promere cernes:deins alios ipfius ramos x>y,z- fecundum ulnam, feu inferiorem cubiti regionem, ad brachiale ferri Ipefta-bis: & etiam animaduertes huius portionis foboles per interiorem cubitife-dem uarie admodumq; implicite ad brachiale ufq; Sc manus uolam excurren tes.Deinh communis uenae feriem uniuerfam auoque intueberis, ad fecundi a t i • A a 4 brachium 8i 6 UKV. V ESU Mt, *bB C O K? O & IS brachium petentis nemi1 propagines animü dirigens, quae ab illo producuii- ix ßtCäpM tur,fimulatq; in cubiti articulo carneam membranam ex alto adit.adhaeck ra W-4 *»©. mum quartinerui etiam fpeftabis, quiper externa cubitifedem ad brachiale ufq; fpatgitur. Neruos digitos implicantes, aliquo pafto etiam modo cernis. c^*49* uerum magis conduxerit,eos tum primum expendere > quu radices ipforum ad digitos ufq; perduxeris. Poftqua itaque haec omnia non refeöa adhuc carnea membrana diligenter non fine magno ufu fpe&aueris* illam una cum i-pfis annexis uenis &neruis äfuccumbentibus mufculis auferes: ac mox1 mu- 1 * fculum,cuius beneficio brachium peftori adducitur, adipfius ufque infertio- u ,A* nem ab illis quibus adnafeitur partibus liberabis, idem 8c inm illo molieris,qui « 4mufeu. brachium attollit, 8c ijs quoque qui fcapulam mouentium primus 8c fecun- ^ r dushabentur:deinclauiculam afummo humeroqrefecabis,&' mufculum ps>**-auferes a peftoris ofie &clauicula mamillari capitis procefliii infertum, & hufc.tl" * * eum quiafcapulaofsivreferenti implantatur, 8c eum quoque qui a prima '4^r0* pronatus cofta,tranfuerfisprocefsibus ceruicis uertebrarum inferitur.Caete- t ? t Vbi autem hunc ad externum cubiti articuli latus ufque deduxeris, hramosq; f- /tab.z‘ quoshaftenus in progreflu edidit examinaueris,1 mufculis ab externo hume-ri tubere principium ducentibus,afuaorigine liberatis,ramos quarti nerui il+cUiI expendes,quiillis mufculis offeruntur:& eam fequerisk propaginem, qu£ tan dem externaepollicis regioni,ut & indicis quoque & medij furculos exhibet, ub^tbtr. hanc enim leuinegocio reperies*, fi/ mufculo attenderis bifido tendinebra- Yensdlfy' chiale extendenti.Iam quarti nerui” propago fimiliter inquirenda eft,quae ul- i9,^u nae exporrefta,ad brachiale ufq; excurrit,8c mufculis ab externa ulnae fede i- " nitium ducentibus furculos depromit.Vt uerö reliquum0 tertij quintiq; ner- o ij.c«.» ui,&deinp reconditae axillaris uenaeportionis,&qmanus arteriae in cubito (femanuprogreffurnuideas/mufculorum ab interno humeri tubere origi- iq^. nem fumentium capita ueniunt Iiberandarita enim in anteriori cubiti articu- % li fede uenae & arteriae,& tertij neiHii in cubitum ingreflus occurret: &s ele- nmuf u. uato fecundos quatuor digitorum articulos fleftente mufculo,ipforü ad bra-chiale ufque progreflum etiam obferuabis, una cum quinti nerui ( qui fecun- ©. dümpo- dum pofteriora interioris humeri tuberis in cubitum fertur ) portioiie ulnae tzfigMM exporrefta,&fub medio longitudinis ulnae1 ramum fpargente.quiin cubiti Hb. 4 exteriora reflexus, externae fedi parui digiti & anularis&liiedijfurcuIos öf-fert:queleui negocio,quum in fuperficiepropemodum ducatur, adinuenies. u4.mußul. reliquum uero quinti nerui &tertijprogreffumreperies,fiu tranfuerfum in uh'š' interna brachialis federepofitum ligamentum diuiferis, ac dein exiguo cultel lo uense,arteriae,& illorum neruorum feriem ad extremos ufque digitos perduxeris. Caeterum priufquam cruris neruos <&uafainquires, etiam diligen- ?*****-xconfcici- ter obferuabisneruorü ex thoracis uertebrarum lateribus profilientiu* diftii rUwm&Ll butionem.quam tunc demum opportune inuenies, quum feduld illorum di- umerum ftributione uel in his noftris commentari) s perleö:a5mufculorü difleftionem txamen* perfpe&ifsimam habes,qua hic non minus indiges5quam ante mufculoru ad-miniftrationemabfolutißimaofsium cognitione. Quüitac^ad lumborü ut que uertebras deuentü erit,ab inguine ad pedis ufque pollicem,fimiliter atq; in brachio,fe&ione duces,cutem ad carneauicj,* membrana diuidens: ut dein uniuerfam femoris, tibiae & pedis cute illaefa carnea rh ebr ana, & uenis & arte rijs&neruis,inter hac & cute excurretibusadipfam reli ftis,quoad licebit co* y xfi.c4.ix mode, auferas:moxq;rquatuor neruorum crus petentium radicis exortusq; m.4- char. inquiras neruos elumborum uertebris &facroofle profilientes, fecundum ,7,60,66,' jpforum feriem fubfequendo. Deduftis uerö hunc in modu fe&ionis ordine zeiufdjig. acJ Crus quatuor ipfius neruis,primi nerui* fobole expendes carnea membra-a eiufd.jig. nae in externa femoris fede exporreäar®. dein fecundi nerui" fobolem in an-b fita eii ter^or^ femoi*is fede ad carnea membrana plerunqj difFufam.Hic uena quoq; 'C(t 3 ®. obferuabis per femoris <& tibiae interiora ad pedis ufq;fummu,fimulcufecutt Ib^Tbar di nerui fobole exporre£fca/Tertijneruic fobole carneae membranae oblatam ' 62. inuenies,fi inguini animum adhibueris. Vt autem quarti nerui* ramus incar-d Vbayf neam membranam difFufus occurrat/ primum femur mouentiu mufculum e pmufcui. ab ilium ofTe & facro, coccygeq;ad infertionem ufq;liberabis,moxq; quarti fzfi Ifp ?i nerui truncum eumq; ramum fpe&abis.Quoinuento, etiamFramum quarti hb. 4 char. nerui in carneam membrana iuxta poplitem, femorisq; humiliora diffufum inquires, & dein quarti nerui ramos tibiae cuti multifariam fimul cum uenis liqua quar- depromptos,in carnea membrana perueftigabis.& mox ad inguina reuerfus, Ummindc primi nerui feriem in mufculis occultata,cultello per mufculos quaeres,quod pete. (^in fecundo & tertio facies: quanquam cum tertio etiam arteriae & uenae* g g propagines inueniendae fint,quae per pubis ofsis foramen in femur delabun- tur. Venam autem & arteriam infigniores femur petentes, difle&is uitiatisq; mufculis fenfim adinuenies:& obferuatis ipfarum ramis,progreflum eorundem fequeris,qua fecundum femoris os retorquentur, ac poplitem una cum quarto neruo adeunt.Vbi tria haec, uenam fcilicet,arteriam & neruu repereris,qui in poplite diuidantur perueftigabis,&mufculis ligamentisq; uarie dif feftis,uniuerfam ipforum feriem difees. Quo in opere quantum diJigenti,& non femel tantum repetita noftrarum deferiptionum le£tione,&prompta imaginum ipfi refeftioni adhibitione iuuaberis,ipfo ufu facile experieris.Cae-terüm fi ex ofsibus,quae iam ex pr^fenti corpore tibi funt reliqua,fceletum e& formare,aut alias illa ad oßium doftrinam infjpeftionemque afleruare uifum fuerit, noftra parandorum oßium cartilaginumque uteris ratione, quam ad calcem primi libri tradidimus,itaq; uniuerf^ mor~ tuorum diffe&ioni colophonem adhibebis* Aa $ DE VI- Quid mor tut' rum je H tene, ejuid MIHO rum difcatur» oßium ac car tilaoinu u(us O . »J in uiuo anima te qui uiden- ligmentorum ujm. Muftulorum ufits O* [m* flio ymßeften tur. Kerni in mu-fculis ufa* DE VI V O R V M S ECTIONH N O N N V U la«. Caput X i X«. E R I N D E farie ac mortuorum fefiio cuiufque partis numerum ,fitum^ figuram *fubftantia? proprietatem & compofitioiiem accuratiftime docet: ita quoque uiui ani mantis feftio interim funčtionem ipfam manifefto often dit, interim ad huius inuentionem ratiocinationes percommode exhibet, quare etiam merito in mortuis animantibus primumftudiofi ueniunt exercitandi, ut poft-modum a&ionem ufumque partium inquifituri,prompte uiuum animal ag-grediantur.Caeterüm quum corporis permultae fint particula?, differentibus aftionibusufibusque dicatae-.multiplices quoque uiuorum feftiones efle,ne-minem decet ambigere. In ofsibus quippe, ut feriatim fingula pertra&emus, a uiuorum Anatome petimus,num corporis haec optimum fulcrum aefir-mamentumfint,numq; omnia his adnafcantur,adftabilianturq;.quum enim liiui animantis os aliquod ruptum cernimus,uni uerfum membrum fra&urg fubie&um collabi,neque amplius firmari intuemur: quod quia crebrius cafu obuenit,in o/siiim ufu indagando,uiuorum feftionem no magnopere requirimus. Cartilagines quoque fimili ratione quadam firmare, quum franguntur,difcimus:in articuli uero alicuius difIe£tione,uidemus qüid cartilago prse ftet,etiam fi hanc in uiuo animante non obeamus, atque ita etiam ligamenti ofla colligantis ufus in mortuis quoc$ uifitur,ut Sc ligamentorü etiam träfuer fim tendinibus obduftorum.durn enim1 träfuerfum in brachialis interna fe- ** mufa. de pofitum ligamentü diuidimus* mufcullimq; digitorum fecundos aut ter- f4^Ct tios articulos fleftentem ad fuum principiü trahimus, id uidemus in hocpo- tab tißimum fa£tum,ut tendines,quo minus efuafede exurgan t,contineat, quan e* quam id in cane uiuo etiam licebit cernere,fi obiter cutem ä cubito & manu liberaueris,& cultello tranfuerfumin brachiale ligamentum,Sc alia queein externa ulna? & radij fedead brachiale habentur, diuiferis. mox enim quum canis fuo impetu digitos flečiet, & extendet,tendines e fuis finibus fubleuari cernes.In hac etiam adminiftratione mufcülörum aftionem fpeculabere, quum illos in fe,ubi maxime funt carnei, čolligi,craflefcereque,& rurfus produci gracilesque fieri uidebis, prout collefti partem attrahunt, autremilsi e-duftiq; eam ab alio mufculo in cotrarium uelli finunt, aut etiä alioquin fuam colleftionem non exercent.Neq; id hic in cubito duntaxat eft obferuandum, uerüm altius ab eodem cane cutis eft adimenda, ut brachium uniuerfum axil laq; denudetur,& nerui per axillam in id prorepentes appareant: ex illisq; aliquem laqueo intercipias,cuius ferieminmufculos quofdam pertinere cogno ueris. Verümquum canis neruorum numerus diftributioq; non admodum cum homine conueniatjfuaferim,ut quum hanc feftionem in uiuo cane obiturus es,mortuum quoq; ad manum habeas,in quo neruorum per brachium & cubitum excurrentium feriem didiceris, atque ita neruum aliquem in-ueneris,quiinmufculos quofdam digeritur: uti fere illi erunt, quorum alter in homined tertius eft, ac fecundum anteriorem cubiti articuli fedem in cubitum fertur : alter uerö c quintus, fecundum pofteriorem interioris humeri tuberis regionem in cubitum properans. Huiufrnodi enim nerui in hw*T-cane etiam obferuantur,&iIIisalfcubi priufquam ad cubiti articulum per-tingant ligatis, motus aboletur mufculorum digitos & brachiale fie&en- «&•&•*• tium.unde fi 8c illum neruu,vn etiam uinculo interceperis, qui in homine mihi c i muf. frf. charaäe* res i, x, j, ifVMani Z13 E Z Vil. 8t$ ft, ifi. ca. mihif quartus numeratur,& fecundum humerum ad externum ipfius tuber "lufig’" Porr^tur?etiarn motus abolebitur mulculorum brachiale & digitos extern dentium. Conduxerit autem huiufmodi neruos laqueis intercipere, quo illis modo in hoc,modo in illo neruo folutis,mufculorum motum reftitui obler^ ues.Iam mufculo alicui muris forma donato ( quales hic in cubito occurrunt plurimi) longam feftionem induces, qua? uentrem totum penetret,ut mm fculi illius motum,huius feftionis gratia non perdi expendas. Dum aut tranfi uerfam fečlionem uen tri induces, tantum mufculi motum aboleri uidebis* quanta erit feftionis profunditas.Quum uerö uentrem prorlus diuides, mm fculum ad inlertionem ipfius una parte,alia uerö ad exortum colligi retrahiq; obferuabis. Quod fi alterius alicuius mufculi tendinepraefcindes, mufculum uerfus exortum couelli cernes.Item fi caput diuiferis ,is adinfertione contra^ hetur.Si uerö infertione & caput una abtruncaueris, mufculus ad fuum uem trem fedemq; qua maxime carneus elf cöglobabituriitäq^ mulculorüfunöiö tibi hsec molienti erit obuia.Si aut priuatim nerui alicuius, aut peculiaris mu- fculifunftione inquirendam duxeris,eum neruum &muiculu, utiam inbra chio 8c cubito faciendum precepi,aggredieris.Neq; elf quod hic prolixe com memorem, qualiter in his adminift rationibus canes aut eius generis animalia ligare c5ueniat,quum quifq; pro fua induftria,fi modo in mortuorü feftione adamufsim uerfitus fuerit,h^c omnia re£fifsime fit obiturus.Adeo ut de uiua neruoru mufculoriiq;fedlione, nihildicendü fuperfit, quanqua & deneruis recurrentibus paulo pöft qu^da noua fefb offerente occafione fubijcia. Vt aut Neruorm g intimam uideas nums nerui fubftantia,aut mebran^ illam induentes, animale uim pr . . r ^ illi obdu- primo remurmouentiumuicuLo a luis exortib. liberato, quarturemur pe-nxfoimt tentem nerud inquiras:& huius mebranis a nerui fubftatia detraftis, expedas 17 fi.C4 .14 qui pedis digiti ipfeq; pes adhuc moueantur,ipfeq; neruus concreditu fibi mu htuusjibn nus adhuc utcunq; exerceat. Verüm fi quis medulledorfalis munus rimari fta ^ b vt in 10 tuiftet,uifurus qui ea laela, partes laefionifubditae fenfummotumq; perdant, dtilUi ^CQbit canem ita alleri cuipiä aut trunco alligare, ut dorfum ceruicemq; et uidetur porrigat, quo dein grandiori cultro uertebrarum aliquot fpin^e praefcindi i z-5 fi. L queant,tandemq; dorfalis medulla eafede nudari pofsit, qua illam quis fecan-11/t.4cka. dam arbitrabitur.nihil enim facilius eft, quam tunc uidere motum fenfumq; figura“;, lubditarum feftioni parti u aboleri. Caeteruminuenarum ufuinquirendo, y'n4rtiTn* uix quoq; uiuorum feftione opus eft: quum in mortuis affatim difcamus, eas fanguinem per uniuerfum corpus deferre, 8c partem aliquam non nutriri,in qua infignis uena in uulneribus pr^fcinditur.Item in arterijs, uiuorum fe&io-nem uix requirimus,quanquam licebit alicui" arteriam in inguina proceden tem nudare,uinculoq; intercipere, ac in tueri, partem arteriae uinculo fubtem lam non amplius pullare. Atque ita leui negotio obleruatur in arterijs fingui nem natura cotineri, fi quando arteriam in uiuis aperimus. Vtautem certiores fiamus, pulfandi uim non arteriae inefle, aut contentam in arterijs materiam pulfuum opificem exiftere,uerum a corde eam uirtutependere,pr^ter-quam quod arteria uinculo intercepta non amplius fub uinculo pullare cerni mus,licebit inguinis femoris ue arteriae longam fečfionem inducere, 8c cana liculum ex arundine tam craffum affumere, quanta arteria eft capacitas: & ita illum fe£fioni indere,ut fuperior canalis»pars altius in arteriae cauitate per-* tingat, quam feftionis fuperior fedes:&ita inferior quoque canalis pars, de-* orfum magis ipfa inferiori feftionis parte protrudatur: ac dein uinculuni arteria cyirterumfh, g2b VESUBll VE COftfOKlŠ arterise drcundetur,quod ipfius corpus fuper canalem ftringat. Quu enim id fit,firiguis quidem & fpiritus per arteriä ad pedem ufq; excurrit, uerum tota arteriaepars canali fubditanon amplius pulfat. Soluto autem uinculo arteriae pars canali fuccedens,nö minus quam fuperior pulfum oftendit Quäta uerö uis a corde per arterias cerebro deducatur,poftea uidebimus: nunc Galeni ui-uam in hac demonftratione confeftionem fuinniopere mirantes,qua omnia praefcindi fuadet quae cerebro 8c cordi funt comunia:femper omittens1 arte- ifig.c*p.u rias,qu£per trafuerfos uertebrarü ceruicis proceflus caputpetüt, & etiänon llh%iF‘ mediocrem portione uitalislpiritus in"1 primos durg membrangfinus,atque m7fi.p,p ita etiam in cerebrum deferunf.adeo ut nö mirum fit,cerebrum diutius in il-la adminifträtione fuo munere fungi, quam comode Galenus fieri arbitraba- t,t, tur.refpirat enim in hac feftione diutifsime animal, & alias mouetur. fi uerö currit, itaq; multo Ipiritu indiget,nö multo pdft concidit: quanquä adhuc po-ftea cerebrü animalis fpiritus fubftantiärecipiat,ab illis arterijs quas per tran£ uerfos ceruicis uertebrarum proceflus caluaria petere recenfui.Cgterüm hoc loco,ubi de uiuorum fe&ione obiter tantum pertraftandum duxi,haud pro-pofui Galeni autrefte, autminus refte celebratas uiuorufeftiones cömemo-rare: qu um hic abunde fecero,fi perfunftorie aliquot feftiones proferam fin-Eorum jtt£ pe gulis libris dicatas. Atque quum iam ad quintum ufq;fit deuentum,modö de rnon*° conti- nu tntionis or2anis fermonem inftituemus, quorum munus fere in mortuo- nentur junttio rn. j.r. , . • . . r num examen. rum lectione etiam diicimus. Vldemus emm penton^um omnium lplo com plexorum organorum efleinuolucium:omentum,ut & mefenterium,uafo-rum deduftioni & diftributioni optime fubferuire: uentriculum cibos 8c po tum conficere,hosq; per ftomachum huc deferri. Quanquam & uiuos canes, qui modo paulo aut multo ante cibum fumpferüt, uiuos aggredi,atque ita e-tiam inteftinorum munus rimari,nihil prohibeat.Iecoris autem officium, ut etiam lienis, aut renum, aut uefiese, in uiuorum fe£tione uix melius quam in * mortuorum intueri poflumus.nifi quis uiuo cani lienem exeeare uoluerit,uti & ego aliquando feci, diebusq; aliquot canem afleruaui. Atque ita etiä renem * aliquando execui:uerum uulneris curatio moleftior eft, quam quae hinc fumi tur cognitio iucunda.nifi quis non tam organorum cognitionis ratione has feftiones aggrederetur,quam ut manu exerceat, ac abdominis uulneraapte fuere difcat:quod &ininteftinis ftudiofe experiendum eft, quo quis uulnera-Generalionis ta confuere, atque in abdomen quum exciderint,imponere afluefeat. Verum orgamrum. ac oßium luxationes &frafturae,quas in brutis aliquando moli- mur,exercendis potius manibuSj&reftae curationi inftituendae, quam organorum officijs indagandis conducunt . Porro uiuasfeftiones inftrumento-rum generationi fubferuientium, indies fere in ramicum curationibus,& in animalibus quae caftrantur obferuamus.atque illae propemodü uafis femina-rijs 8c teftibus fpe&andis fufficiunt:nifi quis illam quoq; addere uelit,qua cani ni teftis fubftantiam extunicaipfi proxime obduftaeximimus,aut etiam afe-Fcemm. minarijs uafis teftis fubftantiä una cum illa tunica refeindimus. Verüm in foe-tuumuiuaadminiftratione iucundum eft fpeftare, qualiterfiniulatquefoetus aerem ambientem contingit,refpirare nititur. Atque haecle&io opportune in cane aut fue obi tur,quum non multo poft fus eft paritura.Si enim ipfius abdomen ad peritonaei ufque cauitatem diuiferis,atque dein uterum quoque in unius foetus fede aperueris,ac'1 fecundina ab utero liberata fbetummenße impofueris,cernes per pellucidas membraneasq; ipfius tunicas,qualiterisfru-irra relpirare conatur, <3c ueluti fufFocatus moritur, fi uerö foetus inuolucra CT4^Q? ^ ' R pertuderis, ff V M Ji N f Fjt^RIC^l LIVEK VIK 8ii pertuderis^pfiusq; caputillisliberaueris,moxillumuelutireuiuifcere, & eleganter refpirare cernes. Atq; quü id in uno foetu indagaueris,aliu aggredieris: quem ab utero no liberabis, uerüm apertu ex dičta iam foetus adminiftratio-ne,uteru tantilper inuertes,& prius faflrse fe&ionis labra extrorfum r efle£les, dum alterius proximiq; foetus irifima muolucrorü pars fedes'ue appareat, 8c hanc ad eam ufq; regionem ab utero detegas,qua is exteriori foetus inuolucro connafcitur: & qua ampla ea lienis fubftätiae fimilis caro habetur,qu£ uafa ex utero in exterius foetus inuolucrum pertinetia intertexit.Eft enim hac admi-niftratione uaforü ille nexus integer afferuandus,&: reliquü exterioris inuolu-cri ab utero detegendum,ut per pellucida fcetus inuolucra arterias per ipfa di ftributas & umbilicü fubeuntes, ad utefi arteriarü rhythmü pulfare j 8c foetu fefpirationem nudü conari moliriq; cernasiac dein effra&ispertufisq; inuolü eris foetum tuncrefpirare3&inuolucrorü umbiliciq; arteriarü pulfum perire fpeftes,uteri arterijs adhuc cu reliquis extra ipfum arterijs pullantibus,In cor dis & pulmonis funäionib.pleraq; expendimus,motu uidelicet pulmonis,<& fifmwß,**. num afpera arteria eorü qug bibütur portione affumat: dein cordis dilatatio- ^ ne & conftriftione, aenum ide rhythmus fit pulfus cordis Sc arteriarü, item qualiter uenalis arteria diftedatur ac coprimatur, & qui exefto corde animal ozfiiib 6 adhuc uiuat.In quibus obferuandis3magnopere animali indigeremus lato pe-g,g,cr r, ftoris offe donato,8c mebranas thorace interfepientes tam diftätes obtinen h te,ut diuifo fecundum longitudine peftoris ofle, fe&ione inter eas mebranas ad cor ufq; ducere pofsimus,citra thoracis cauitatu(quib. pulmones cotinen^ tur) pertufione.Verum quum nullueiufmodi animal pr^terhomine,& non caudatam fimia occurrat, in canibus ac porcis,illisq; animalibus quoru nobis datur copia,fe&iones ita funt aggrediedae,ut pr^di&a omnia intueäris.Quod itaq; pulmo thoracis motu fequatur,hinc patet, quöd fe&ione in aliquo cofta rum interuallo ad thoracis ufq; cauitate dufta,l3efi lateris pulmonis pars coci dat,neq; amplius cum thorace diftedatur,reliqua adhuc pulmonis parte thoracis motu fequente:qu milsi & emifsi gratia,(pumofus redditus, pulmonis loco tibi imponeret Incaute enim fecantib. eiufmodi fpuma pulmo effe uidetur, ipfiq; pulmone aliquandiu etiä fua infita ui diftedi opinatur. Vt uero naturale pulmonis cu thorace fequela uideas,ex altero latere dtiaru aut trium mediarü coftarum cartp lagines diflecabis:& feftionibus per illarum coftarü interualla du£tis,fingulas coftas extrorfum refleftes,ipfasq; franges, quo opportuna conftituas fede,per quam lateris illsefi pulmone uidere queas.quum enim thorace intercipientes membranae in canibus admodum pellucidae fint,perfacile eft,per eas pulmonis parte thoracis motum adhuc fequente intueri, ac illis etiam membranis leuiter pertufis confiderare, qualiter & ea pulmonis pars intercidat. Priuf p tfig.lib. quam tamen eas pertundas, conduxerit*5 arteriae uenalis propagines in eam pulmonis partem,quse iam concidit,manibus apprehendere,& aliquoufq; ab ipfis fubftantiam pulmonis liberarerut difeas, num illae perinde atque cor mo q?fUib.6 ueantur. Cordis enim motus etiam hic tibi eft confpicuus, praecipue ficor-* disq inuolucrum diuiferis , & ab illo cor in eo latere detexeris, ubi hand adminiftratio- adminiftrationem moliris.Conduxerit uero hanc in finiftro latere tentari,ut Ccilicet dextra pulmonis pars adhuc moueatur,& una uniuerfum arterise ue-nalis truncum manu comode apprehendas. In huiulhiodi quoq; adminiftra-tiotlenon inutiliter cor dis bafim ample£beris,unoq; üinculo uafa ab ipfa prodeuntia fimul 8c ocyus intercipies , ac dein fub uinculö cor execabis , folutisq; quibus animal colligatum eft laqueis,Currere fines. Vidimus enim aliquoufq; etiam ita affe&os canes,fed pr^cipue feles,cucurrifle. Ceterum cordis motus, ut 8c arteriaru,re£tius fpe&abis,r fi mox atq; cane afleri alIigaueris,fe£tionem r vtipn* a iugulo per coftarum cartilagines, qua illae ofsibus continuantur,in utroq; la tere acuto admodii cultro duces, ac mox ab unius feftionis fine tranfuerfim ad finem alterius feftionis,tertiam feftionem in peritonaei u(q;cauitate molieris,&leuato peftoris ofle cumipfi coar&atis cartilaginibus, &fepto tranfi uerfo ab ijs liberato,pe&oris os ad animalis caput furfum refleftesrac mox di-uifo cordis inuoluero, una manu cor apprehendes, 8c alia arteriam magnam dorfo exporreftam continebis. Quanqua& haec omnia melius obibis in ea uiuafe£tione,quam inter alias utpote uberiorem in fcholis exhibere cofueui, aZfZ fexl atq; hancideo, fimulatq;nonulla de cerebro fubiunxero, perfcriba prolixius, men' utabalijsleuiorinegocio quoq; aggrediatur. In cerebri igitur ipfiusq; partiü examine,parum omnino in uiuafeftione uidendum eft, quu hic uelimus nolimus,uel theologorum noftratium caufa, memoria, rationem & cogitationem brutis animalibus adimere debeamus, utcunq; illis cum homine eadem fit conftru£fio:atq; ita Anatomes fti?diofus,&in mortuorum feftione uerfa-tus,nullaq;haerefiinfe£tus,probe intelligit, quam male mihi confultü uelim, fi quöd alias longe lubentifsime facerem,de cerebri uiua feftione aliquid infti tuerem.Quod tamen ad fenfum & motum attinet,uidere eft,cerebro ablato utrunq; perire. Atq; hic eadem indagandi eft ratio, quam in neruorum admi-niftrationepraecepimus.Numuerö cerebrum fentiat, in homine uenitinue-ftigandum: qui quü id fcinditur, aut premitur,indicet num dolore afficiatur, numue quo cerebrum alteratur, fentiat: uti in capitis uulneribusindies experiri integru eft. Rurfus caluariam canis pofle frangi, 8c cerebri uentriculü aut dextrum aut finiftrum aperiri, ac qui animal motu perdat,illumq; denuo oc-u^lfnfto- clulo uentriculo recipiat,neminem ambigere arbitror. Porro feftione quam mes jfemUtio me defcripturum paulo ante pollicebar,in praegnante cane,aut fue aggredie-'llmaZhZ risrquanquam uocis occafione fuem accipere magis conueniat.canisenim ali rifiUu quandiu ligatus,utcunq; illum afficias, fubinde neq;latrat, neq; ululatataq; uo cis ablationem aut refolutione interdum expederenequis.Primüm igitur ani mal ut fupinuiaceat,anterioreq; colli fedem, &liberu corporis truncu porri gat, afleri ita quam poteris ualidifsime pro tua induftria rerüq; copia,alligabis. - r ^. Noenimarduü H^L C figur* fuem affert, a* CL CT * quem uiuiififtionibtM admini^ v1 eit,allere qUeiTl- ßranduparare filemus, acultt pia fumere , Cui moprimi libri capite cureliejuis ' ' C anatomicisinflrumetispropofiii iOraUlina mlint mus,aUig4U cofiicis, ut modus Üg^dis CrufibuS Ia adfint forami na,prompte afleri duo baculi fubijciutur,illisq; crura aduinciuntur.Inter c^te ra autem,fuperioris maxillae praedpua habeda eft ratio,ut illa ualide afleri fir-< metur.quod feceris catenula,aut corda quapiam robuftiore ante dentes caninos ligata,ac dein cuipiam afl^ris anulo, aut foramini, aut ut commodius duxeris com- H V MUKI FUVRICU LIVEK VIL 823 xeriscommifl^,utfcilicet collum exporre&um,caputq; immotum fit, & interim animal libere refpiret clametq;. Priufquä uerö animal ita uincitur, fpe-öatoribus iam in mortuorü Anatome uerfatis recenferefoleojquae'nam po-tifsimüm prüfenti fe&ione fint uidenda, ne prolixa inter fecandum dein enar spefidfiut ratio operi obfit,idq; forfitan dicendo interturbetur.Mox itaq; longam in coi Nemorum re* figurmZ lofeftionem acutiorinouacula duco,qug cutem &fubieftos illi mufculos ad . piti 9 H. 4. afperamulq; arteriam diuidat:id cauens,ne fe&io in latus aberret, uenamque eomm fern*-impofitd. notatu(Jignamuulneret.dein manibus arteriam afperam comprehendo, & illam ab incumbentibus mufculis digitorum duntaxat opera detegens, ad hu ius latera foporales arterias,illiq; attenfos fexti paris neruorum cerebri neruos perquiro.dein recurrentes neruos lateribus afperae arteriae adnatos etiam ob-feruo,quos interdum laqueis intercipio, interdum praefcindo: idq; primum ex altero latere,ut neruo hic intercepto praefečto ue dilucide obferuetur, qui media uox pereat,totaqj ambobus neruis laefis intercidat : Sc filaqueos foluo^ rurfus redeat, id enim cito Sc citra infignem fanguinis fluxum expenditur, ac pulchri auditur, quam ualidam efflationem animal citra uocem moliatur, recurrentibus neruis cultello diuifis.Hinc ad abdome uenio,& acuta ualidaq; nouacula fub fpuriarum coftarum cartilaginibus, mucrönataq; peftoris ofsis fede fe&ionem inftar femicirculi uno duftu ad peritonaei ufq; cauitatem molior: ex cuius feftionis medio ad pubem ufq; aliam tento, quae prompte fucce dit,fi cultrum aut nouaculam peritonaei cauitati indem,itaq; inteftma Sc ute rumfoetibus diftentü duabus illis fe£tion$>us detege, id fedulö ftudens,uta-a6mtfua[ ftantium quidä pollice * uafis obdat^ quae fub peftoris oflfe defcendentia abdo menpetunt.illaenimfolahaftenus multumfanguinisfundunt.Hicmodo fe- septibanfun b 7 mufa. Qioni uiciniores hortor,ut manub fepto tranfuerfo adhibita, ipfius motu ex- fifun&i°™ ** *' ' periantur:difsitos aut, ut uetriculi&iecorisuelutiin thoracis cauitate affum-ptionem & dimifsionem fpeftent. Interea in altero thoracis latere longam feftionem ad coftarum ufq; olla duco,ad eam fere regionem,qua coftae in car cinterTet tilaginemc degenerant.& dein fecundum coftarum ofla träfuerfas feftiones S6mufta, niolior,utofmincumbentibus mufculis aliqua ex pärteliberem:&infuper fioperofioremadminiftrationemfequi uifumfit,intercoftales mufculos in duobus coftarum interuallis ä tunica coftas fuccingente auferam,ut dein mediam inter illa interualla coftam folarum manuum auxilio a tunica coftas fuc cingente auellam:illaq; a fua cartilagine frafta,& deorfum in latus inflexa, ma gna tunicae coftas fuccingentis appareat amplitudo, quae pellucida pulmonis motum utcunq; commonftret. Hac poftmodum pertufa, uidetur qui huius Vuimnli m. lateris pulmo cöcidat,thorace interim aeque ut prius moto. Vt uerö id magis tuum* reddatur conlpicuum,plura coftarum offa a fuis cartilaginibus libero, quam do&tßpa pofliim maxime hoc thoracis latusd aperiens, ut commode per membranas r/T7V thoracem interfepientes,altera pulmonis pars, quae in thoracis cauitatenon-* dum laefa,pulchre cum thorace mouetur,fefe offerat: ac deinceps illis membranis pertufis,hsec quoq; mox ä perforatione concidere & coJJabi uideatun e qmß z c Nunc in altero etiam latere acutiori cultro,una feftione coftarum offa ä car-^'raretur, tilaginib.libero,& a cartilaginibuspettorisq; offe feptü träfuerfumrefeco,ut cum cartilaginibus,os illud diuulfis thoraceinter/epietibus mebranis,furfum ad collum reflefti queat,cordisq; inuolucrum in confpeftu fit.quod ilico cui tello aperiendum eft, obferuandumque,quantum aquae contineat,& qui cor agatur. Verum cordis motui non diu animum adhibebis, quin potius anima- repofit£> li iam fere propter concidentem undique pulmonem fuffocato fuccurres: 'jf ut dein 824 COX?- rtV' L IB. VIL ut dein adamufsim rarfus corarteriasq;,&foetus in utero cotentos,quamdiu uifumerit,examines.Haftenusenimfariguinis fluxus parum incomodi animali intulit,fi modo illa quae fub pe&oris ofle repunt Fuafa aftans aliquis ob-turauerit,ac pe&oris os iam furfum ad collum reflexum iaciat, itaq; ob uafb-rum obliquitatem illa nihil amplius fundant. quod& inuafis coftis fingulis exporreftis fit,quum coftae effraftae deorfum euertuntur: ipfeq;,dum feftio-nem adminiftras,uafa tantifper dum obliquentur occludere adnifus fueris.Vt uerö uita animali quodammodo reftituatur, foramen in afperae arteriae cau-dice tentandü eft,cui canalis ex calamo aut arundine indetur, isq; inflabitur, ut pulmo affiirgat,ip(umq; animal quodammodo aerem ducat.leui enim inflatu in uiuo hoc animali pulmo tantum quäta thoracis erat cauitas intumet, Num cordis et corq; uires denuö aflumit,& motus ipfius differentia pulchre euariat Inflato aeriam p*r j£ltur feme| atq;iterum pulmone,cordis motum uifu taftuq; quantum lubet pHtJmßt,exa- O L' # J7 ' • i men. exammas,&arteriae magnae caudicem dorlo explicatam,aut in thoracis caui-tate,aut ad lumborum uertebras comprehendis,& fpe&asparitennihilq; tibi manifeftius occurrit,quam cordis & arteriarum pulfuum rhythmus.quo ali-quandiu obferuato,pulmo rurfus inflandus effchoccj; artificio, quo mihi gratius in Anatome nullum comperi,magna pulfuum differentiarum, cognitio paranda uenit.Quum enim pulmo diu flaccidus concidit,undofus,formicas, & uermicularis cordis arteriarüq^pulfusmotus'uefpe&atur. inflato aut pulmone,magnus rurfus & uelox efficitur,mirasq; inaequalitates proponit:&,ut femel dicam,haec adminiftratio eiufinodi eft, qua omnium optime pulfuum Fwtwcxme. naturam medicinae candidatis proponere foleo. Verümin horum examine foetuum gratia nunc no diu haereo, fed in aliqua bicorni canis fois'ue uteri (e-de,feftionem fuper foetum aliquem duco ads exterius ipfius ufq;inuolucrum g spcäa fi penetrantem:quo deinceps ab utero diuulfo,foetum cum fuis inuolucris exi^ mo,& exteriori effrafto inuolucro,per interius ualdepellucidü oftendo, qui r*ub.f. foetus refpirareconetur,quamq; pulchre interiori quoque inuolucro fra£to aerem ducat.Mox proximum foetum,quantum poffum detego,uterum nulla exparte ab exteriori inuolucro diuellens,uthicita fetus uaforum natura &rtertZZ examinetur,uti prius uiuamfoetuum diflefHonem facienda praecepi. Quum ter Ulli motuu h aec molior,per interuallaq; pulmonem inflari curo, nondum cordis & arte-txmm. narum motus latet,uerüm longo admodum tempore animalis uita? fuccurri tur,&cordishauricularummotusetiamprompteexpenditur,perindeac 'ar h*Materiae uenalis,&k uenae arterialisrquas fi non fat fit proxime ad cor tetigifle, in U’fig.iA. aliqua pulmonis fibra ipfius fubftantiž a uafis unguibus difcerpo, & quod hic * G-animaduertendum eft,obferuarifino,' dextrum poftea cordis aperiens uen- 6X ‘ ’ triculum,quo conftet,qui cor illo etiam patente,nihilominus moueatur.'" Si-niftroinfuperuentriculöunaadaperto,autmedia cordisparte tranfuerläfe- mphtetm ftione" ablata, fpeftatores moneo,ut auricularu cordis motü nondu quiefce reintueantur.Dein fi animali ante fe&ione potum colore aliquo infe&üpor eftinu. fi. reximus,idq;cibos uariosferiatimingeflerit, cuiufmodihumorinpulmonis l>b,6‘ afperae arteria ramis occurrat, quaeque ciborum in uentriculo fit feries,perquiro: hac difleftione,toti Anatomicae fpeculationi Colophonem in noftris fcholis perinde addens,atq; huic meae de Humani corporis fabrica hiftoriae nunc illa finem impono. © SEPTIMI ET VLTIMI LIBRI FINIS* ERRATA POST LIBRI IMPRESSIONEM AB IPSO AVTO RE ANIMADVERSA, fic emendabit. In fecunda: pagitixPrxratiorns nerfu 20,AfcIepiadum familia,tra. Paginxfecundgfigura ad ferriam eftreforenda,iüxrä 16 linčani? ^.i.quartaad fup. xuin margine huc attollendum eft, GalJib.de Ofsibus. jz.pars,cubiti ar. 17 in figurae indicis uerfii n.quodl 20.3: libro 23.20 accommodam 24.42duae 31.14 membranea:fibra,qua: 33.47 effigiem inibi 34.22ipfarum 35.23 fur-fumpercaua 37.4 cauiraris & formae cuiufdam qua oculos munire debet ergo 44.33 illud retrorfum 52.36 terminatur 62.48 neruis his 63.37 cauiras ad frontis ofsis leuitatem in neceffaria lpfius lüc oculorum gratia crafsitie & forma,plurimum conferens, ca / paxfit, S£qui offeis uelutifibrišfquammulisqjinterftinguitur,prompte 64.48 formofifsimi 65.32 deNeruorum dif. 66.14. antea V 20 mamillarem 72->8 quam affabre Na. 76.17 quityetiam 28 eonfpieuus 81.18 eft,quo 8 6.13 mucrones infirmans 90.47 proximis ipfi uertebris 97.20 in margine,canibus plures quinqj 101.48 fimum 104.56 medulla? 105.28 quamqj ego 4; mucronem cefiantem con. 106.4 eifodiatur.autquodGalenus id perinde 6 quatuor eius ofia 114.4 uertebrarfi quam'corporibus fuis proponunt compage 119.48 proxima: 113.14 quando in libro de Articulis 16 pertrafht, libro^ de Ofsium narura eundem cfcapula (uti fane'eft uerifsimum)enalci docet. Quan. 125.51 primi 127.1 procefiu 119.18 in margine,ofsium maximum 37 huius 1:4.41 oftenditur 129 16 uoce ( quam Celfus interim appellato nobis cubito tribuit) clari. 142.29 indice 142.29 hoc 147^9 longitudinem,quoniam offa inibi mulro quam mpra infraqj tenuiora(unt,ipfa ab inuicem dirimuntur,& 45 uixpoft- brachialis ofsibus 149.8 quod offa,fi illum 10 qua manu ueluti unico tantam compotita ofle 1^1.1 quatuor digitorum ofsis 2? inarticulatione 29 exiguis uncis 1*3.19 digitorum articulis occurrit,titu cum pollicis öfsiculo refpon. 21 obrinet.Cxteriini ofsicu lis ad mediam articulorum feaem occurrentibus adhuc minora fpectanrur,qux in duris extreme^ fenefc|ntibus uiris ad externam di* gitorum fedem nonnunquam reperimus, tendinibiis digitos extendentibus ad omnes fere articulos caliiin modum innata, aut tendi* mbus ibidem longo attačiu itaindurefcenribus,ut ofleieuafiileuideanrur.i.n 160.44 eas 169-7 contaftu non exci. 176.14. diri* fnuntur,& dein folipedam fere: non autem bifulconirn talo 18^44- i^fcrisproceflum ipc.io ritiojofsiciüorumctj fefamo compa-ratorum, quum hxc adhuc pro rfus iunt cartilagioea,ö£indurafc quodam modo cailofjcqj tendio um feuc.s,haud exiguus aceruus referri luicqucat,non 192.22 utuenac 193.26 fit,puerulorfi ofia coquuntur,quum fcilicetm 194.25fubmtrant 45 resciendas i97. 37 adaptentur 19912 iugalibus ofsibus traie47.24ipfos 648.2 retorqueri 653.ntuberculum 66o.3iperinde 662.49apertx 667.151^ marg.uteri 669.40 fecueris <572.13 tranfuerfim 673.21 complexas continens 675.i9pulmonis ceflario creari uoluerit 33 7 b Abdominis membrana 591a abdominis mufculi 334 a abdominis mufculi trafaerfi 336 a abdominis mufculitr a Hier fid pe* rit on ze o feparatu difficiles, L bid.b abdominis mufculorum adminL ftrat/o duplex 337 b prior,qui fitamufculoru exortu oblique defcendentis ibid, alter modus ab ipforu terminis oblique defcendentis 338 a abdominis mufculorü altera ad* miniftratio,uerfus ipforumini tia oblique defcendentis 33p a oblique afcendentis , redi dC tranfuerfi ibid. abdominis mufculorum delinea^ tio oblique defcendentis 218 a afcendentis 219 a recfH 22^ b tranfuerfi ibid, in Abdominis mufculoru defcris ptioneuarius Galenus 336 b abdominis mufculorum fundio,. nem inepte medicorö uulgus afsignare 33 7 b abdominis mufculorum očlo ad* miniftratio 6S3 b abdominis mufculoru o adolelcente quendä iuris ftudio fum apud Patauinos glandis duos obtinuiffe meatus, cjuo* ru unus femini, alter uero u* rinae deftinatus erat 661 a adoren 205 a adfenafeem 287 a Aegyptiorum mos in uirginibus proxime nupturis obferuatus 6# b Aegyptiorum pudendi muliebris caruculas amputädi mos 653b aer qui in refpiratione digeratur, cordisq* 8£ ipfius fubminiftran tium partium funčhonis enu* merati o 708 a aereae fubftatias reficiendae quas partes natura fabrefecerit, 6i quae priuatim uitali fpiritui fubmmiftrent 708 a aetatem complentes dentes 207 a Agis 208 a Agit os 207 b Alacharam ibid* Alagas ibid» alae naß 184 a alarum nafi mufculus praefentis capitis in altero latere 5,aut om niumpöfio, 290 b in altero la tereč, a ut omnium 11 6^12. ib*. Albadaran ofsiculum 154 a Albertus,Thomas, Scotus,utri* u% clafsis Theologi, de uer^ miformium procefluüufu,notati 792 b Albertia Thomse,Scoti, de cc* rebri uentriculis opinio qua* lis 774 a Alberti Magni de fecretis muliera indočiifsimus liber 667 a Alchatin 207 b Aifaick os ibid.a Algorab ibid. b Alham ibid.a Alharta 208 a Alhofos 207 b dhivc/jooiiouvrn neru i 5-24 a dJiiKv-ro&^Hs fecundufcetus inuolu erum ueteribus cur appellatu 071 b ^73 b Khü)7rwcs mufculi 35^ Alrafafe 208 b alrip. ibid. . Alfahad 20? b Alfelameet 20sa Alfelanuat ibid aliemfermnisc ibid.b Alfochi ibid. alterati color in nutritione alte* ranti fimilis 611 b Althauorat 208 a K(ACC£vyM 2S2 3, K{jlJ&0Vi5 *sb «Weifen &r«f, membrana cu-iufmodi,6čcur a ueteribusita dicfia 071b. 075 b inuolucrum 803 a čtpcpiJZAHvpovN? tunica 517 b 2 my g dal £ faucium que 721b Anatomes profeflbres ridicule hačlenus renum officium pro-pofuifte 691 a ad Anatomes ftudium prouehen-dum, praefectorum Italicorum diligentia BC amor 632 a ad Anatomen cuiufmodi corpus adhiberi conueniat ibid. in Anatome docenda, oftenden-dacp,quis ordo feruandus 7THaut oa^637r«HdicfiaHerodo to,cutis humana 227 a uvd>vv/iov os,facriofsis lateribus co miflum i^b cmticccAi? faucium glandulae qute 721b avTUtVH/a(ov 169 i/l a.2ogb ocvrix*1? ib id. a annulus 397 b anum referens in cerebro orifi-dum 7pi b olo^th di (fla arteria 4 86 a 15-a «7roi/«^w,id eft eneruatio 261 a apoplecfdca arteria 482 b otmccpvffig 5>b ocuoqv&iv cum i-zricpvvcl fubinde ab alijš confundi 10 b appendix 8 a appendices in aetate proue&iori-bus pertinacius idhaerere jb.b appendices interdum ofsium ca-pita Galeno dici 11 b appendices non folum grandio-ribus ofsibus contingere 9 a BC quibus potifsimum eod. appendices finuum medullam c5 tinentes,non effe opercula 8 a appendicu femoris, ilium ofsisj BCc. delineatio cb applantatio s a (rentiae io a appendicum BC procefluum diffe xmvßtfffjSjtov inteftinum 6n b aqua in cordis inuolucro cuiuC modi 728 b. eiuscp caufa ibid*. aqua intercuti laborantis lien cu-iuftnodi 6zyb aqua? in cordis inuolucro repofi-tac, BC cordis motuum examen 823 b aquas nouem libras in puellae ce-rebri cauitaterepertas 24 a aqueus humor 805 a Arabes,tres in penemeatus,cum unus tantum fit* falfo enume^ rafle 65-0 b arabum copia in confidiorie no minum improbata 453 b arabum dodrina,demufculis ui-rilibus BC muliebribus improbata 340 b oculi tunica soib upxov inteftinum du b arcualia ofla 20 6 b arcualis futura ibid. a aresfatu 208 b Ariftoteles de numero coftarum inhomine,notatus ma Ariftoteles quidfub nerui momi- ne prpc/pue intellexerit i9h Ariftotelis de crurum in animalibus flexiones dogma 175b Ariftotelis de auditori/ organi meatibus,lapfus <66 a Ariftotelis fententiade dentium numero notata 5-sb Ariftotelis locus de articulorum motu s?a Ariftotelem,ubi de epiglottide a-git,perperam ab interpretibus intellecftum 188 a Ariftoteliomentipars colon dor fo colligans, pro omento non habita 605- a Ariftotelis de lienis ufu, fenten-tiaexpenfa 629 a Ariftotelis de poftbrachialis ofsi busfententia 140 b Ariftotelem falfo cordis inuolucro pinguedine tribuifle 727 b Ariftotelis de quadrupedum genu articulo lapfus 175 b Ariftotelis de feminalibus arte-rijs fanguine deüitutis opinio reiecfta - 646 a Ariftotelis notata fentedade fen fu cutis 278 a Ariftotelis de fepto trafuerfo feli tentia 34s a Ariftotelis lapfus de futurarum in uiris ac mulieribus di fiter en tia,decp canum caluarfis 32 b Ariftotelis de tertio cordis uentrt culo lapfus 736 b. itemdeuen triculorum numero pro anima lium mole uariarefolito ibid. Ariftotelis nullam generandife-minis uim teftibus tribuentis, fent entia 647 b Ariftotelis de mammillarum rgt* XicJffifententia 677b Ariftotelis de mamillarum fitu ratio, non omni ex parte uera 679 a Ariftotelis locus de ofsium pcF clauumconnexu,8f de fitu tali 18b Ariftotelis de thorace fententia no,a Ariftotelis de ofsium continuita te locus ,9b Ariftotelem feminarum ueficam adeo 111 corporis alto repofita, nonuere arbitratum efie 296a Ariftotelem homini odiocoftas tribuiffe ma Ariftotelislibri de animaliumht ftoria mb Ar iftotele no cfle audiendu, quit ab aure ad cerebrumnullupen dere meatum afierat 66 a armalia ofia 206 b armus fummus 270 b armi fummi nomina ibid. arquato laboranti s lien cuiufmo- di 627 b arteria quid > BC quis eius ufus 43? a Bb z arteria i n D E 1 'arteria ad humiliorem mefenterij arteriae afpera»fubftätia quib. car fedem 49* b arteria ocoqthÄrißoteli quae 4^ a arteria dextri 0Č finiftri lateris ab umbilico in magnam exporre* tfa *f*b tilaginibus conftituatur 716b arteriae afperae tunicas aptifsime extrudas effe 719 b arteriae afperae ufus praecipuus quis yz6Z arteria dextrumbrachium petens arteriae afpera* ufus, ipfiusq* con> 4ssb ftrudionisratio^ijb. fitusra* arteria pubis ofsis foramen tranfi tiq ibid. 492b arteri^coftrudion/sratiö 440 a ens arteria apopledica, lethargica, arteriae corpus quale, 6^duae ip(L fomni fubeteni,quae 482 b us peculiares tunicae 43p b arteria Hippocrati,Platoni 6C Ä- arteriae in femore feries 495 a riftoteli,quae 459 a arteria magna,eiusc|5 ortus 736 a arteriae ac uenae in mufculorum fa arteria magna unde principiu du bricaufus 261a cat, &C in quos ramos ipfius ‘arteriae ac uenae, uentriculum pe* pars afcendeiis digeratur.483 b tentes 599b * arteria magna quartu cordis uas, arteria ac uenae gracilium intefti notum 609 b arteriae SČ uenae coli 8£ redi inte^ ftini tu a arteriae camxmieeori$?8£bilis ue* ficulam petenris ßgixra. .559% arteria cur cauxfolum iecoris fe* di exporreda $zzb arteria cur pluribus tunicis quam uena, conformatae 440 a arteria afpera ex quibus confiet 185 b arteria afperarefpirationls inftm mentum,ac uocis principalifs* organum is^b arteriae magng caudicis biparti arteria afpera ueteribus cur pru tio.48llu diftributionis examen. 749 b mum fimpliciter fuerit appella ta 714 a 'arteriae afperae cartilagines quo> modo inuice colligentur«. 717 a arteria afperae cartilaginu coor* dinarionisratio 719 b arteriae afperae commifla corpora 714 b arteriaeafperaeconnexus 715b arteriaeafperae coftitutionem cur cartilago fub eat 718 b arteriae afperae du« tunicae,exte^ rior*7i7a interior ibid, arteriaeafperae, ÖCipfius cartilagi num figurae *84^.135'a arteriae afperae examen 752 a ftributio, ac primuquas ad fin£ ftri lateris primam coftam obii que tendit, ibid. quae fmiflram axilla petit.487b.que dextra* ibid, maior portio fuperiora corporis petens. 488 b. fopora> Iis finiftra.ibid. dextra* ibid. fo poralis ad caluaria feries 489 a teriae magnae per uniuerfum corpus delineata diftributio 483 a. eiufdemcp in duos trun^ cos bipartitio. 482 a» afeendentis partis delineatio, ibid» quae axillam petit 482b, foporariae utriufque delineatio, ibid. cal-uariam petens 484 a arteriae afperae exterior fuperficies arterig partis defeendentis diftri. qualis^b.iteminterna 716 a arteriae afperae fabricg coilrudio^ nis necefsitas 71g a arteria afperae appellatio quando coepta 439b arteriae afperaefigura*ig4 a eiusqj cartilaginumdefcriptio eod. &C 185 per totum arteriae afperae forma 715- a butio delineata. ibid.b que ad inferiora coftarum interuaL la,feptum,iecur,bilis ueficam, uetriculum,lienem, duodena, coliq^ partem. 484b.485 a. quae ad renes utrinque ibid* arteriae magnae trunci amplioris defcendentiscp in fuos ramos feries 489 b arteriae afperae gratia datum homi arteriae rnagnee truncorum diur* ni collum 77 a arteriaeafperae membraneam fub* ftantia oportuifle extrui 718 a arteriae afperae natura ubi pertrahetur 185- b (714 a arteriae afperae numerus ac fitus arteriae afperae pulmoni infertae delineatio * 707 a uifioms fupra osfacrumfadae feries 492 a arteriae omenti 606 a arterie ortus 45-6 a arteriae magnae fupra os facrum fa da diuifio,eiusqj fupra cauam afcenfus.492.a partium huiu^ fce diuifionis diftributio* ibid- qua pubis ofsis forameii tran^ fit» ibid.b. perfemur,tibiam dC pedem diftributio 493 a&b arteriae magnae &C cauae uene dL ftributionum fub offe facro e-xamen 693 b arterig magnae fuper cauam ue„ nam afcefus,ambaru^fuprafa eri ofsis initium diuifio 492 a arterig magnae feries in perkongi amplitudine quomodo obfer> uanda 690 b arteriae magne inmefenterw c:^ curfus terij humiliorem,dC ad lumbo * rum uertebras, ad carnes abdo miniscp latera ibid.b arteriae ortus fedes 48)* b arteria praecipuamefenterium ac> cedens 491a arteriae ramis, cuius f^ulfum ante brachiale exploramus^ss a. e^ iufdemcp delineatio ,4§3 a arteriam foporalem non ferri per ideforame cu tertio SC quarto neruorumpari 6$b (636b arteriae,iaueflca diftributaeratio arteriae nec^ a cerebro,neq* ab ex^ tremis corporis partibus nafcu tur 4s^b arteriae tertia feries joo b arteria uenalis;eiusq5 ortus 735-b arteria uenalis quid 5-03 a arteriae uenalis appellatio, 3C de* feriptio eim,&Cc* 733 a arterie uenalis eiufdeqj orifictj de lineatio ubi querenda 735- a arteriae uenalis membran« cuiuC modi 738 a arteriae uenalis & magnae mebra* nularumufus 745"b arterig uenalis ad cordis bafim dC pulmonem connex« delinea-tio 702 b arteriae uenalis pulmoni infert« delineatio 707 a arterij uitalemfpiritum festui de-ferentes essb (lis.716 b arteria uenalis pulmoni cur fit uti arteri« uenalis in corpore ratio 74s a. eiufdem ufus 725 a arterij uenalis, dC ^tene arterialis wiotuum examen " §24 b arterig arteriae ad inferi ora coflarum in, tcrualla. 485 b. ad feptum traC uerfum 49° a arteriae ad lumboru uertebras dC carnes abdominis^ latera.49ib arterig coronales. 486 a.earncp de^ fcriptio 6C ortus ibid. arteriaž due 44* a arterie ac ueng renib. fublate. 49* a "itemab umbilico 492b arteriae feminales^ia. earun-dem delineatio 484 a arteria: feminales quando in ortu obferuadae.690 b(pertes.64 riuntur.ib.tertiae caluariampe tentis arteria feries.foo b om> nium delineatio $02 a &C b in Arteriaru ac uenarum natura artificium 44* a SC b arteriarum Anatomes ratio. 6Sy a arteriaru g abdominis mufculos repentiuadminiftratio <58 3 b arteriarum per brachium 6č manu tendentium examen. 8i?b.8irf a 8čb per crura 817 a arteriaru didučHbus fubditae glä-dulae 794 b (ratio ,522 b arteriarum in fecur excurrentia, arteriaru dC uenaru in animali nu^ merus 440 b (atio.494b arteriaru &C uenaru cerebri deline arteriarum bC uenarum in inteftL nis ratio 614 b arteriarum examen s»pb arterias naturam recondere. 488 ä arterias neq* a cerebro,neo? extre mis corporis partib.nafc1.485b arterialis uena, eiuscß ortus^yb arterialis uena quid 503 a arterialis uenae,ac arteriae uenalis delineatio 502 a arterialis uenae membranae 738 b arterialis uenae membranarum 0^ rifidjratio 744 b arterialis uenae orifidj ac membra narum examen 751 b arterialis uenae ufus praecipuus quis 726 a arterialis uene ufus, & ipfius con ftrudionis ratio 743 b afflatr/« ibid. (natura, 16b arthrodiam quando conftituerit äffyn ua.iya.2o.b articulus «a.uaiya#2ob articulatio t;a articuli capitis motib. parati 85 a articuli duplices quib, modis for mentur \7 a articuli offa mutuo efle contigua, INDE neque ab inuiceabfcedere.87a articulum Hippocrates &C Gale^ nusquid nominarint ub articuli 208 a articuliafcendentibus 8£ defcen? tibus procefsibus parati 73 b articuli cur diuerfa copofitionis forma connecfiantur 15b articuloru compofitionis triplex forma 16 a articulorum maxillae ligamenta 2p6 b articulorummotus non eadem ra tio 15 b articulorumquibusdigitor« ofla inuicem.ö^ coterminis ofsibus commituturratio 150 a articulos omnes nonrjfdeagimo tibus ^ t? b artuum capita,non rečle briQvvfe &C HovfivAovr a Galeno dici u b arundo maior cruris.208 b. minor cruris ibid. arundo maior 8č inferior brachij 208 a.minor brachij 207 b fyvtotivotjXgvJcuvoMr cartilago. 187 a afaid 207 b afcam 208 a afeid 207 b afeth ibid* afoan ® 206 a afleros 207 b afferes uiuis feclionibus accommodi 201b aflferum nexus 18 b ols?k'yotA©"1 i7tfa. 208 b ibid. Athlas tiertebra 207 a Athlantisnomea quibufdam fe^ ptimaediintaxat ceruicis uerte brae attribui ibid* ocv%hv ua.2o7a auditorius meatus 66 a auditus inftrumentum.8ö6b. ide anatomicis paru probe cogni tum 516 b auditus organum examen 814 b auditus organi ofsicula quatuor 188 b auditus organi ofsiculorum ufus 45 b. 8£ harmonia ibid. auditus organo parata cauitas magna, bC foramina ab ipfa edu ftoria 627 b (45 b auditus ratio difficilior cognitu aures nonnullis hominibus mo-ueri 28$ b auricula finiftra cordis 74° b auriculae dextrae cordis fubftätia QC nexus ibid.a auris cartilago 183 a auris cartilaginis ufu§ ibid. in Auris pinnula cur nulla cartila ginis portio exporrigatur ib. auris utriufc^ cartilago „ 189b aurium oflk.zoti b fitus 21b aurium iecoris fitus <$is b axillaris uenae dChumcrmx per brachium, cubitum, &C manum feries 4^9 a axillaris uenae in brachio con fide tis feries 47° b axillaris uenae in duos truncos praecipua diftribiitio 471a axillaris uenae portionis cutefub-euntis feries ibid.b ctfav 8tfb aL{vyx di#x uenae ortus 461 a B Aliftae os , feu nux 2osb bafillare os,fiue baxil . lare 205 b bafillare nomen, cuneiformi ofsi priuatiminditum 206b ßcLßplfor.ii b.qui Hippocrati dicsu tur. ibidem 130 b J£c£T@j 26s a Belgarum capita cur fintoblon> ga 2?b B elloarmati mfigtiis i ur/fconfuL tihiftoria ^28 a J0tJVjvo«Äproceflus 38b.2o^b bilis flauae meatus cur inteftinis 8C nonuentriculo implantetur 6z$b bilis flaug natura &Č munus, ib. a bilemflauamquo expurgari con duxerit 624b bilis in inteflina defluxus utilitas 626 b (tio, 6 22b bilis meatuum in iecore fitus ra^ bilis ueficulg examen 75z b bilis ueficule, eiufdecp meatuum delineatio 620 a bilis ueficulaein ucntricula mea^ tus.^oib.in iecore. a Brabantis omentum plumas nomine d/ci 607 a brachialequid 2,0s a brachiale ab ulna diuidens cartL lago i*9ia brachiale mouentium mufculo^ rum adminiftratio.388 a primi SC fecundi.ead.tertij.390 a.quar ti 39ia brachiale mouentiinn mufculo^ rum deferiptio. 378 a. primi, ib* fecundi de tertiij. ibid. quarti 379 a. mufculorum omniu m«/ nus ibid* brachiale mouentium mufculoru deh'neario,primi.22zb. fecundi* 2i9a.tert1j.235a quarti 241b brachiale odo ofsibus conftrui inter fe forma differentibus 142 b brachiale proprio motu in fupC num SC pronum no agi 379 b brachialis addorfumpportio. 175- a brachialis cum radio articulatio 139 a brachialis cartilaginofum os qd* nam ueteribus didam 144 a brachialis cur duo ofsiu ordines 143 a brachialis primu os quot ofsibus conterminum fit,144 b. quot fe eundum SC tertium* ibid. quot quartu, qumtu,fextu, feptimu STodauum 147 ab brachialis ofsis nomina 208 a brachialis offa,quibus fedibus, li gamenus,SC cartilagine obdu* cantur ¥ 143 a brachialis offa quot altjs ofsibus contermina »44 b brachialis offa ncdfentiu ligamen torum deferiptio 385- a brachialis ofsiil delineatio 141 a brachialis ofsium nomina 143 b brachialis quartum os,qug fibi pe culiaria uendicet.143 b. cui ofsi committarur 144 a brachialis quartum os,cui ordini aflcribendu ueniat ibid. brachialis quinti ofsis proeeßus 145 a brachialis redum os appellatum cuiuimodi 144 a fyscxfav> brachium t29a.2o7b ßp&xiovoL quid appellet Hippocra tes 123 a brach ium partium 207 b brachrj parui n omina ibid. brachium totum,manus Hipp.dC Galeno didum 142 b brachtj adiutorium,207 b. canna» eod* brachtj, cubiti SC manus excoria-tio 388 a brachtj motus t?b. SC quot 311 a brachtj motorum mufculus quif piam ä Galeno defcriptus,quo fimie ÖC canes abundant?homi ftes carent. 317 a. eiiifdemep’ de* fcriptio.ibid. SC adminiftra^ tio 3*8 b brachtj motorum mufculus pri, mus >quo patffo duoru loco ha.» beripofsit 312b brachtj motorum fecundus mu» fculus perperam a Galeno in pltiresduiifus 320 b brachtj motorum quintus,circii» uertentium primus, a Galeno nondeferiptus 3tsa brachtj os 129‘a brachtj os feu humeri in omnibus animalibus fcapulae inarticu.» lari 119 a brachrj ofsis nomina 207b totius ligamentoru deferiptio. *85-a. adminiftratio 388 a.3S9 a brachium ac fcapulammouentes mufculi, in q uib us anim ali b us ab homine maxime ifariet 320 a brachiu attollens mufculus quis 314 a brachium attollentibus muiculis deferibendis Galenus uarius, §h*a brachium circumagentes mufem» li tres,atq? eorum ortus 317b brachium deorfum trahens alius mufculus,<^0 fimiae, canes, SC altj permulti quadrupeda ab> undant 317 a brachium mouens quifpiammu^ fculus,male a Galeno afsigna» tus 313 a brachiummouentiuprimus mu» fculus unde 311b brachium mouentium primi mu» (culi fibras uariare ibid* brachiu mouentiu fecundi mufeu li origo dC funeffio 314 a brachium mouentiumtertius mu fculus, nonreeffe a Galenoin» ter circuuertentes brachiu rela tus pf b. &T320 a brachiummouentiumquarti mu fculi ortus ac funčho no rečie a Galeno tradita 315 a brachium mouentiumufculorum adminiftratio*3i8 b.primf 319 a* fecundi,ibid b. ČC320 a* tertii b. quarti. 320 b. quinti, fexti dC feptimi ibid. brachiummouentiumufculorum deferiptio. 3ub.primi.ib. fecun di.314a.tcrttj.3u a.quarti.ibid.b quinti. 317 b. fexti fep timi cp ,318 a brachiumpetentes nerui 541 a brachium petff ori adducens mu» fculus,quo fimie abundat.3i2b item alius mufculus, quo fimie abundant,quemGalenus om» nes quiillum praeceflerunt la-tuiffeiaeffitat 317 a tyiy/zocrQ'dffa , zoöb ßzoyxß' quid 715 b ßfyxioi quae ibid. brutorum ccrebri conftrudtione ab hominis non differre 773 b buccas mouentium mufculorum delineatio, primi 8čfecudi.2i7 b.terttj dC quarti. 220 b. quinti dC fexti.217 b feptimi dC odfaui 220 b buccas dC labramouentiu mufeu* lorum defcriptio.288 a.primi dC fecundi.ib.tertij de quarri.289 a öfreliquoruquatuor*29o a.eo-rundem admimftratio.29t a.pri mi de fecudi.ibid. tertrj de quar ti.2pzb. de reliquoru quatuor. ibid.a dC b buccella 12 b C Aecum foramen 55 a cascum inteftinu cu-iufmodi^b dC 5ioa.in cane, glinb bus dC feiuris cu-iufmodi ibid. cascum inteftlnum unde primum didum. du a. unde principium ducat ibid. casci inteflini non unum, fed duo fibi proxima orificia eile, quo* modo fit in telligend um 5tob Caeci inteftini ortu in cane de ho* mine uariare ibid.a casco inteftino cur natura appen> dicem formarit 5ua CaelijRhodigini lapfus 79 b calaminum os 205 b calamo afsimilatus ab HerophL lo cerebri finus 787 b calcar capitis 205 b calcar pedis 208 b KotAAiKgioif quid 5o5b callofi corporis ac feptiufus 735-a callofi corporis initiu, feu cu reif, qua cerebri fubftantia cotinui tas.784b.fedes &Tnomen. ib. a finus lateribus adiacentes ib» callofi corporis fuperioris fuper* iicieiexamen 809 a calor ingenitus corpori, Galeno calua 205 a (animatos a caluaria ibid. caluaria ad cerebri Anatomen qualiteraperienda 807 b caluaria cur nonfolido offeconfiet 32 a (formata.i4b caluaria cur pluribus ofsibus e£» caluaria,ucluti galea dC murus im mobilis cerebro circumpofita 110 b caluaria canina b caluaria: anterioris humanse dC ca ninas figura,45 b. dC ratio ib.& 59 b caluarias ha fis interna fedes 5ob caluaria: bafim palatum^p expnV mens figura 4g a caluaria figurte 2»a caluariae forma aptifsima qu^ 22 b caluariaeinterrite fedis pars fupe. nor 61 a caluaria ratariae nomina diueHa sotf a caluariae pars, in qua fagittälis futura in coronalem incidit, cur fit mollifsimajiarifsima^ 37 a caluariaeparsfuperior,quaeuoce-turmaxilla 49 a caluariae fedes lapidofä 206b caluariae finus durae membrana uafis cedentes 67 a caluariae fquamae 25- k caluanae cur futurae 32 a caluariae tam integrae quamfemn ctse.figura 25b,z6ab caluariae uiginti ofia 188 b caluariae fenum futuris deftitutae 33 a caluariae tabulae 25 b caluanam a quibufdam eam capi’ tispartem,quae crinibus ornatur,uocari 20 &exactifsimo odoratu pr^edi^ tum 63 b canis caluari^ foramina ibid. canis caluariae interna fuperficie fecus quam in hominis, latum tenuec^ os fpectari 42 a cani inteftinum cascum multo quam homini effe amplius:ne-que ut in homine,omnino ina-nereperiri 61 ob canum caluaria non abfque futu-ris 32 b canum 5C fimiarumcaudatarüfu-turä in fronte bC maxilla mani feftiis imam eile 53 a Canum iecur quäle 619 b canumrenes cur altius fici <531 a canum iecoris fitus 61S b canü bC hominu colo differre^u b canum & hominum Trccytc^oLs co-loris diuerfi ^05b Canum ometi ratio,bC ad hominis diuerfitas bid. feptimi paris 222 a caput wouenthim mufeuiorum pofterioru defcriptio.328b. par eorum primum ibid.par fecun dum.329 a.6d utmiic^ paris mu; nus.330 a. par tertium, ibid* quart«. ib. quintu a c fextu par ib. 0^ horiimfunčtio ibid^ caput mouentium mufeuiorum par fecundum, in homine a Ga leni deferiptioediuerfum, 329 a caput mouentium mufeuiorum iuxta feprem parium ordinem^ admmiftratio 332 a caput mouentium, fed motu non proprio,muf:uloru traditione totam quaere fubDorfi motoribus^ paria prima,ratio caputmöuentes mufculi anterio res,eorucp defcriptio. 331 a. par omnium capitis motorum, fe> ptimum.ibid. functio binis paribus pofteriorum oppofita 330a caput non potufiTe fupra primant uertebram in latus duci5nequc etiam circum agi y 8öb caput fupra fecundam uertebram cum prima circumagi, neuti> quamuero flecti SvCreflecti.stfa caput non potuiife fup'er fecundam uertebram flech' dCreße* cti,neq3 in latus inclinari 87 b caput fupra primam uertebra fie-cti 6C reflectimotu proprio,n5 aut in latera,aut aliterduci.s^b caput fupra prima uertebra circa agi nequaquam pofle S6 a (b capitaßelgarucurfint obloga. 25 capita Genuenfium, Graecoru 8C Turcaru cur globi imaginem exprimant 23 a capita Germanorum cur lata,6č compreifo occipitio, cernatur«, ibidem capita futuris deflituta 33 i capitaofsium,cur etiam Bb 4 ^feuäppeß^ fen appedices a Galeno uocata nb. item, an omnia appendice formentur ^ ibid. c^pi'tä uirorum a mulierurn non multum uariare 3*b capitum in ofsib, alia prominen-tia,aliadepre{fa ‘ na capitum in ofsibus differentiae, ibid.b capituin ofsibus ufus. 13 a. ac dif* ferentiae ibid. carina hominis 207 a de Carnea fubftatia manus inter naž regioni fuperftrata, Arabu ftotäta fententia 364a carnea fubftantia interiori digito ru regioni, ipforuqjradicib. ÖC mediae fediuolaefugftrata^b carneae portiones decimo mufeu lo femoris mouentium atten* fse 414 b caro cur mufculis addita 261 a caro mufculorum, praecipuumo* tus organum ^4 b caro, praecipua mufculi fubftan- tia *bid' carnis in mufculo ufus 261 a carnemillam,quam uafis inter u* terum, &Č exterius foetus inuo lucrum denouo cu fcetu proge nitum circumnafci aftabiliriqj cernimus, an recte ab Hippo* crate,acetabula fuiife nucupa^ ta,quidam cotenderint^ 670 b eadem in mulieribus cotinua, in animalib. autem fparfa cer* ni tur.ibid. eandem carnem Ga lenus ceruis 6£ capris falfo af< feribit ibid. (281b carnofx mebranae adminiftratio. carnofa? membrana in abdomine adminiftratio ^gzb carnofx cuiufdam fubftantie ex* tenori fcetus inuolucro obna taenecefsitas 673a K&gQTts arteria 483 b Hot^7Tö?quid 142b.6^208 a cartilago quid, eiusqj natura, u* fus ac differentia 4 b cartilago,aut os in cerebro 42 b cartilago,206 a cartilago brachiale ab ulna diri* mens 13p a cartilago clauiculae articulati on/s cu pectoris offepeculiaris.ujb cartilagoepiglottalis 116 a cartilago glutinis uice fiibies 5b cartilago in articulis quibufdam tertia ibid.a cartilago inter uertebras luxta Galeni fententiam, quid prae* ftet 3Tpb (360 b cartilago inter uertebras, triplex cartilago innominata quae 137 a cartilago ligamentorum fubftan* tiam ingrediens 5 b cartilago mucronata,fiue 116 a eius ufus ibid. cartilago omnibus articulis com* I N D E X* munis 75 b cartilagofcapulaefinum frequen ter augens 120 b Cartilago fpinarum apicibus ob* nata 74 a cartilaginis fcapulae finumadau* gentis figura 121 a cartilaginis in maxillarum articu lo peculiaris effigies 55-b cartilaginis in öfsiurrt connexu ufus 19 b cartilaginis natura 4 b. 5 a b cartilaginis palpebrarum ufus 182 b cartilaginis temperies 183 a cartilaginis ufus in articulis 5- a cartilaginis ufum communi ofsi* um ufui refpondere 4b cartilaginemoflepromptius dila tari bC co nftringi 5 a carrilag/nes aliquid continuo eri gentes ibfd.b cartilagines minorum natu, dC fe num, quales 6 a cartilagines naiMSjb.aiperae ar* teriae 184 b cartilaginesnudis &Č extantibus particulisadnatae 5 b cartilagines quibus tibiajofsis fi* nus augemur 108 a cartilaginumffperae arteriae areli quis ofsibus diferimen 5a cartilaginumdifferentiae 6 a cartilaginum coftarum cum pe* (floris o(fe,ab ipfarum ofsibus liberatio 748 a cartilaginumnumerus 189 a cartilaginumofsium'que partes, fedesčp diuerfis nominibus ap pellari 2 a cartilagines ofsiumnumeru lon* ge excedere 189 b cartilaginum palpebrarum &C au* rium deferiptio 182 b cartilaginum fubftantia 4 b cartilagines teporis fucceflu of* feas fieri 6 a cartilaginea,quecordis bafi aficri bitur fubftantia, feu cordis os 11 cb cartilagineacordis fubftaria.190 a cartilagine^ cordis fubftantig e* xamen 752 a cartilagineae uaforu radices quo pado inquirendae 117 a cartilagineum in uertebris liga* mentum 71b cartilaginofumligamentu 360 b cartilaginofum os brachialis c|d* nam uet eribus didum 144a caflos os 207 b roctclkAzi? quid U3b.207b caudeos 207 b caudicis uena 45-3 a caua uena ibid. caua uena, dluscportus 735 a caua uena a fe tam grande uena curdepromferit 4^ a cauausna quomodo arteriae ma- gng fupra facri ofsiš initiu fub* ijciatur,&: ipfius feries 475- a caua uena quo pado port£ comit tatur,8£iniecurramos diffun* dat,defcripta 456 b cauae uenae ad iugulum inceflus, dC ipßus imbi diftributio.4^4 b cauamenae caudex in qua iecoris fedecofiftat, ramos cp primum proferat 458 b cauae uenae diftribütionis per tho raceöC iugulum exame 749 a cauae ueng diftributionis deferi* ptionem, aiecoreeife incipien dam 45-7 b caug, SC arterie magnae diftribu* tionumfub oifefacro examen cauae uenae 8C arteriae magnae fe* ries in peritongi amplitudine fa&a,qui obferuanda 69ob cau^ uenae 6^ arterix ad cordis ba fim continuitas 7 oib cauae uene in iecore feries 458 a cause uense membranae 7373. caue uenae nomina 45 8 a caugueng orificio praefectarum membranularum ufus 744 b cauae uene ortus a Galeno imbe* cilliter confirmatus, QC quo pa do 453 b cauae uene ortus apud autores co trouerfus ibid. cauae uenae ortus examen 751 a caug ueng partis eius quae fupra iecur confiftit, expofita diftri* butio 459 b cau£ uene partem feptu tranfeun tem, quse fub iecorefita eft,no effe ardiorem, cotra Galenum 45-5 b.459 b caueuene per collum caputqjfe* ries 4^6 b cau^ueng ^ feptu tran0tus3ac ipfi us in feptum rami, BC in cordis dextrum finu adapertio 460 a caue uene portionis ad partes in* fra feptum träfuerfum locatas diftributaeferies*473b.ad renis inuoIucrum,&ipfos renes» ib. caug uene rami Iuboru uertebris carnibus ^ oblati 47^ a caug uen^ ramos caluariam ex al tera parte fubeuntes, fex elTe numero 496 a (477 a caueueng fob oles in crus digeft^. caua: uene fupra iecur partis du ftributionis feries 459 a caueueng fupra os facrum biper titg delineatio 4^4 a cauilla.cauille 2o5b.2osb (a cauitas auditus organo parata.44 cauitateminterduasfquamas c5 ftituentes frontis os, cur non* nulli olfačtus organum efteaC ferant 03 b cay feles dentes 207 a Cor. Celfi codex,ubi ceruicis ex* plicat uertebrasjuitiatus s6 b Cor, Celfi Goi'.Celflde poftbrachialis ofsi-bus fententia H6 b Cor. Celfi locus de primis colli uertebris uitiatus 86 b Cor. Celli depccfloris olTe ltinato fententia «yb Cor.Celfusin ffs qu.tead Anato-men pertinet, fepelapfus iss a Cor. Celfi de inferiori maxilla lo CUS ■' 11a Cor, Celß de incerto brachialis ofsium numero fententia,x42b Cor, Celfum laryngis operculum perperä lingula appellaffeu 88 a xmavi? 334 b xi rum^ ratio 590 a cibum potumcp ucntriculo defe^ rentisuia? nomina 593 b ciceri afsimilatum ofsiculum , ac ac mira eius uis 154 a Ciceroni parum re&e mefente^ rium,medium inteftmum di-clum 615 b cilia tSzb ciliorumufus ibid* vxcav cur pro gargareone 722 b TrctgotsoČTHf 6 43 a 644 a 645 a circumuerfionismotus *fb claualeos 206 b claues 207 b claui um ofla ibid. clamculx a fcapula liberatio 327 b clamculaead fuperiorem fcapulae procefliim nexus 127 a clauiculae cumpe&oris olle arti* culationis, priuata cartilago 12 6 a clauicula: mira curuitas ibid, clauiculae fubftantia,tubera, ac a» fp er itat es j leuitates dC forami^ na 127 a clauiculae, fuperioriscg fcapulae proceflus ufus 126 b clauiculae 207b, 208 b clauiculxdux xssb clauiculae tuberculi articulatio 123 a clauicularum ad pecoris os artu culatio 12? b clauicularum a pečtoris oflelibe' ratio 747 b clauiculara curmtas,earundemqj ufus iz6 b clauicularum effigies 124 b clauicularuiuguli nomina 207 b clauicularumnumerus tz$ b jtA207 b Clinianx Bacchidis hiftorfa 597 b JtAlV06i mifsi 2o traefitus Ö£^ forma ibid. fubfta^ tia,nexus:item finiftrg 740 a cordis auris dextra, dC finiftra 702b cordis bafis ratio 742 a cordis bafim cingens uena 460 b cordis dextrum latus expreflum 703 a item finiftrum 702 a cordis QC arteriarum pulfus num par fit examen 824 a cordis auriculae duas 739 b cordis dextra: auriculae fitus dC forma cordis dexteauriculaefubftantia 74° a nexus ibid* cordis dextrae auriculae ufus , SC ipfius cofirudionis ratio 744 a cordis finiin-a auricula 740 b cordis finiftrae auricule ufus 74^ b cordis caro 73t a fibras ibid* cordis camis ufus 73 2 a cordis cordis carnem m mucrone quam in bafi fpifsiorem foli dioremcp apparere 732 a cordis cartilagine^ fubftantiaee' xamen ?s2 a cordis fibrarum ufus ibid. cordis redf fibrae quae uocentur 731b. quae tranfuerfae bC oblique ibid» cordis rectarum fibrarSufus 732 b.tranfuerfarum feu circulariu 6C obliquarum ufus 733 a cordis dilatatio quid 732b cordis figura 729 a cordis forma; ratio 742 a cordis inuolucrum quibus uafis bCneruis implicetur 728a.eiuf dem ufus bC conftrudionis ra^ tio 728a* item cuiufmodiinii loaquaobferuetur ibid.b cordis inuolucn delineatio ubi querenda yz6b cordis cum fu o inuolucro bC puL mone delineatio 700 b cordis ab ipfius inuolucris pror^ fas liberi delineatio 702 a cordis inuolucri examen 748 b cordis inuolucri forma 726 h.inL tium727a. fitus, fubfiantia,fu' perficies,8£ nexus. ibid.b cordisinuolucri ufus 742 a cordis, ipficp fubminiftrantium partium examen 820 a cordis membrana: quae uocentur 737 a cor di s membranarum numerus, ibid. cordis motum efle naturalem,mu fculorum arbitrarium 732 a cordis mucronis ratio bC ufus. 742 a cordis neruulus 733 a. eiufdem ufus ' 742 b cordis omnes partes cui fundio,. ni famulentur ibid. a cordis orificiorum membranulas 737 a. earumcjs delineatio ubi quaerenda 73? a de Cordis orificijs Anatomicoru diuerfa placita 736b cordis ofsis fiue cartilaginofe fub ftantiae delineatio 705 b cordis ipfiusq* partium fundio, ö^ufusjipfarum^ conftrudio nis ratio 742 a cordis ipfiq* fubminiftrantiupar-tiu functionis enumeratio 7osb cordis a pulmone liberi, bC dextri eiufdem uentriculi adaper ti delineatio 703 bt 704b.it! finiftri uentriculi a cordis pulfusinnouo animali e> xamen 7?5 a cordis fitus ac formae delineatio ubi qurerenda 729 a.730 a cordis fubftantiae delineatio ubi quaerenda yst^ cordis fubftantiae fecundu ipfius uentriculos delineatio 705 b INDEX, cordis per tranfuerfum difledi de lineatio 706 a cordis uaforum bC orificioru eo^ rundem delineatio ubi queren da 735- a cordis uentriculus dexter cur fan gnineus didus 743 a cordis uentriculus finifter cur fpi rituofus fiue aereus appellatus 74? b cordis finuumfeu uentriculorum delineatio ubi quaerenda 733 b cordis fitus ratio 742 a cordis fitu mediu effc,ut umbilL cu, Galenus maleafsignat742a cordis durioris feu offeae fubftan tiaeufuš ibid.b cordis fubftantiae peculiares ue-nae bC arteriae 733 a. eidemcp tu* nica obnata ibid.a cordis fubftantie ufus 742 b ad Gordis fubftantiam quae infu^ per referantur 733 b cordis fuperficies qualis 729 b. fi tus 730 a.magnitudo ibidb cordis uafa quot, &C quae 735 a cordis uentriculorum numerus 733 b. & fitus t ibid.fuperficies 734b cordis dextri uentriculi bC ipfius orificiorum m^nbranarumcp examen 75,°b cordis uentriculi dextri forma 733 b. finiftri forma 374 a cordis dextri uetriculi ufus 743 a cordis finiftri uetriculi ufus, atqj eius conftrudionis ratio 745 a cordi quid attribuatur 772b cordi triplex fibrarum genus cur a natura tributum 731 b cornea oculi tunica «05-a cornix 10 b corona ibid. coronale os 206 b coronalis futura 32 a coronalis uenae, bC concomitan* ti um illam arteriaru ufus 742 b KO^JÜl/K}ieilKOg(i)vls,bC X0£C0VC[/ 10 b nondum appellatione quid Gale^ nus mtelligi uoluerit 86 a corpus mufculorum fedioni op^ .portunum 291b corpus pofteriori fua fede, qua dorfalts incedit medulla, cur admodum excauetur 77 b corporis parti« deferiptione ab^ foluta,quidinfequentibus ca^ pitibus fit proflandum 807 a corporis humani mediu exadiC fimumquod 742 a corporishumaniofla& cartilagi nes quo artificio infpedioni apparanda 190 a corpus teftudinis formeisue ima gini comparatum 789 a corporis teftudinis modo effbr^ mati examen <<) 809 b corporum ceruicis uertebrarum contextus 82 a ttegcrwy fiue xflff % offa »206 b corti cales futuras ibid. no{> vcpns ofla ibid. coftae i/ö&**,q. d.ipuriasfllegiti-maeaj cur ita uocentur m b coftae fpurig,nothar,uel mendofe 207 b. item uerae ac legitimae, ibid. coftarum fpur/arum cartilagines in acutum mucronem , ueraru non item,definere 112a coftae quomodo feriatim menfae imponendae 199 a coftae uigintiquatuor »ssb* coftarumaduertebras inaequalis inarticulatio 113 a coftarum afperum tuberculu »2 b coftarum finus ibid. coftarum fuperiorum cartilago inualdefembus,ficut etiam in brutis quibufdam animant ib* intus offea efficitur ibtd.a coftarum cartilagineamfubftan* tiam non parem undiq; often-dcrefpeciem mb coftaru cartilagines uigintiqua* tuor 189 b coftarum cartilaginum cum pe^ choris offe,ab ipfarum ofsibus liberatio 748 a coftarum cartilaginibus bC ofsL bus,quaemebrana communis 352 a coftarum dudus \\6% coftarum in compingendo fcele-to qualis obferuäda ratio 199 a coftarum l^uitas bC afperitas m b coftarum logftudo impar, ibid. ai nec par amplitudo ibid. Coftarum numerus tna.b in Coftarum odo inferiortrm in* flamatione an mittendus etiam fanguis 751a coftarum ofleaefubftatiae delinea* tio 108 b, 109 a coftarum offea fubftantia,non ex omni partefibifimilis mb coftarum fubftantia &Č appedix. ibid. (711 a coftis fingulis peculiaris tunica coftas duobus nodis articulatas, duobus conftare capitulis. «3 a coftas illegitimas cur nonnulli jvo^ovsuocent mb coftas odo homini Ariftoteles at tribuit lbid.a coftas fuccingens tunica 709 b, 710 b KQTVhV 12 a LorvTiV quid proprie uocetut 13 a boTvhys wp. yAwys diferimen 12 b »3 a KOTvKijc/la)\* tzb KOTvhyfloby herba 669 a «ort/Ast/Wj cur uteri acetabula dida 669 a coxa 208 a COX^OS t$6 2L> 208 a coxen' coxendix ' a coxendicis os 208 a coxcndins ofsis 3CCi2.1)uli ad U/ teri acetabula collatio 669 b coxendicis ofsis acutus procef-fus 15-9 a coxendicis ofsis appendix 159 a. eius figura 153 a coxendicis ofsis appendix, qua-tuor educit mufculos,quorum ufos figillatim oftenditur 159 a coxendicis ofsis robori quomo-do fit profpedum 158 a coxendicis ofsis fuperiori fedi ift-fculptus fiaus 158 a eiufdemc^ tubera ibid. y.%cä‘iQ\j 206 a tyotvTHgts dentes 207 a craflum inteftinum in colon & re (f-hjmdiuidi tfub craffi inteftim du&us,fituscp, 6u a crafToru inteftinoru tunicx ibi.b Ls'vz 171a L^uccs»{>is di&imufculi 340 b cribri modoperuium os 34 b cribratum os zo6h er iftztumos 207 a croco dii ora imagine, (non au tč magnitudine dC geniculatis caude tuberibus) lacertam re-praefentare 293 a crocodilis non idem motus maxillarum, ut reliquis animanti bus 292 b fc£cTcc$t£wfutunse 206b KgQTBKpwy ofla ibid. crus 2osb crus quid Celfo uocetur ibid,b cruris arundo maior &C minor* ibijL cruris domeßica canna ibid* crurum in hominibus 8£ quadru-pedibusfimilitudo 175 b per Crura tendentium uenarum dC arteriarum examen si? a Kwszhte&sflHS humor 801 a KTI4<$b.20ga 207 a wy/ity 146b, 208 a cubi 207 a cubiformaeos 208 b cubitus »35-a.207 b cubiti flexus ratio 130 b cubiti nomina 207b cubiti ofsiumfigurx 132b 133 a cubiti fedis interng mufcul.nume rus 3S7 b. externa fedis ead. in Cubiti fede externa ligamento rum tranfuerforum adminiürz tio 39 ob cubito adiacentibus mufeulis ob nata: membrana adminiftratio 398 a* eadem quomodo fit obfer uanda 390 a cubitum mouentium adminiftra tio 59ib cubitum brachiali nectentia liga* menta 386b INDEX* cubitum flectentium mufculorS delinatio 227 b. fecundi 233 b. extendentium itide primi 241 b. fecundi 215 b cubitum mouentes mufculi in ca nibus 384 b cubitum mouentium mufculoru defcrtptio 3Sia.fle dentes b4iyovoi 207 a dentes paxillares ibid. dentes puerorum quales 58 b dentes quadrupli 2°7 a detes quomodo maxillis infigan. tur 57 b detes radicib.inter feuariare. ibi. dentes rifori], a quibufdam mor. dentes dicii 207 a* eorundem nomina ibid. dentes fenfu praediti 4M7 a detes foliomniuofsiunudi ibid. dentes fenfus,(apientiae acintelle $us 207 a dentes ferotini 207 a dentes foli cur uim fentiendi obti neant 57a dentes oititywysngfo 207 a dentes utplurimumtrigintaduo» mb dentium a ceteris ofsibus diffe. rentia 57 a dentium alueoli 55 b dentium alueoli &C foflulae 57 b dentium appendices 58 b dentium cauitas ibid» dentium dolori remedium opti. mum 58 a dentium exceflus praefecandi au€ exurendi mos 57 a dentium frequentiam uit£ longi. tudinem arguere 5-8 b dentium nomina 207 a» &nu. merus \ 57 a dentiumnumerum aliquando ua riare 58 a dentium pi&ura>qui maxillis infiguntur $6 b dentium praefepiola 57 b (58 b dentio pueroru appedices quales dentiu radicib.affixineruuli 57 a dentium utriufcjj maxillae figura» 50 b dentium ufus ^gb Deo opt.max, gratiae agendae,q? nobis anima rationale, quam cum angelis communem habe mus,largitus fit y$9 a cutis dida 27g a deftrutfum 207 b Jux^ccyitK 34 6 b tfaqfKTl*mfo mebranae quae 712 a I N D E X, dentes 207 a J)ik(o&oycvd}3MvKob$ \7r17rh0K0111scu \7t[7rfrt<&^7ri7das$:idCc* \7rtQv(n$ ImQvcrty cum c&ept/ pleantur 163 a femoris ofsis nomina 208 a femoris ofsis, una cutibie ofle,6^ fibula, quibus ea ligameta adhuc conata teet,figura 2^4 a femoris pofterior pars cur fima cauacp uifatur, anterior autem gibba 161 a femoris fecundum ipfius longitu: dinem forma 163 a femorisiuperiuscaput 162a femori articulando acetabulum paratum j^gb femora duo 189 a feneftratum 0$ 20s a fibras fibrae «enaram 456 b fibrae rectae,obliquae, circulares, tranfuerfee 457 b fibrarum cordis S^mufculorfirra' tio quatenus eadem aut diuer, fa 73^a fibrarum in fronte feries 282 b fibrarum in inteftinis ratio <514 b fibrarum per futuras a duramem brana prorepentia ufus 777 b fibrarü, quae naturali motui prae, funt, ab fjs quae arbitrario fa? mulantur,differentia 436 b fibrarum motibus naturalibus fer uientmfpecies Sčfundio^^b fibrarum ftomachi motus duplio ces 337 b fibrarum in uefica,uentriculo, &C bilis ueficula ratio 631 b fibrarum ufus 742 b fibras non tantum ad uentriculo^ rum cordis feptu, fed etiam ad reliquam uentriculi mucronis circumferentiam adnafci,con, tra Galenum 737 b fibula 167b» quid Vefalio pro, prieuocetur ibid, 208 b fibula quid a fura differat 16y b fibula fecundum ipfius longitudi nem triangula 170 b fibulas ad tibiae os nexus 16$b> in qua parte de his dicat 169 a fibulaeappendix 170 a fibul« cum talo articulatio 169 b fibulae excarnis pars 170 b fibulae duae »spa filum fe&ioni aptum 202 b focile maius &C minus 20g b focilis maioris &C minoris nomina ibid* focilemaiusbrachij 207b, mi, nus brachij 208 a foetus bubali inuolucrorum figu ra *88 b foetus canini exterioris inuolu-cri delineatio 5-88 a foetus humani tunicaru feu inuo, lucrorum exprefsio $86 b foetus inuolucru primum ac exti, mum cuiufmodi 671 b« 8C quali fubftantia ibid* foetus inuolucru fecundum,«^«' 'TD&efis ob farciminis fpeciemdi clum 671 b.Ö£ 673 b. tertium ob mollicie candoremqj ab agno nomen mutuatu.ibid. foetus inuolucri extimi nomina» 67 ia foetus inuolucra a mulierib.exu* ri uel defodi,ab animalibus ue ro rurfum deuorari <575- a foetus qui fe habeant inuolucra, pluribus fimul exiftetibus tibus 67S\y foetus inuolucroru examen 695 a foetus in utero fitus ^86 b foetus fudor, ac dein reliqua ex, cremeta ubi' coaceruetur 674 b foetus urinae meatus <%sb*6742U cur vftixps & vf mos appelletur. <574 a. iternqug fit ipfius ratio, ibid. SC quomodo inquirendus 696 b fcetus urina 8C recremento uteri ceruicem irrigari atq? diftedi, ad faciliorem partum 67^a. foetui uitalem fpiritum deferetes arteria: 636b foetum humanum 8£ caninum SC bubalü duobus ambiri inuolu eris; ac dein quis exterioris in, uolucri ad uterum fit nexus, quis'ue ufus 6yl^ foetum inuoluens mebrana a qui bufda exiccata,cur afferuari fo, Iita,eiusq3 diuerfanomina^b foetum inuoluens membrana fal, fo non omnibus pueris comu-nis habita, de^j eo mulierum fuperfiitiones ibid. foetuum examen S20 b.824 b foramen ad excolandam in nare pituitam praecipue paratu 62 b foramen caecum 66 a foramen dorfalf medullaeparatu* foob foramen, quo dorfalimedullae a-ptum paratur iter 72 a foramen in oculi fedeomniu maximum quod fi%62 a. quis'ue eius ufus ibid. forame orbicularecurinfedis o« culi radice elatifsimu, bC in cu^ neiformi offe incifum ibid. forame primg uertebr£,dorfalem tranimittens medullam 77 b foramen, fecundum par dorfalis medullae neruorum in pofte-riora tranimittens 80 a foraminis dextrae oculi fcdis effi* gies 62b foraminis maximo finiffraefopo, ralis arterig ramo parati effigies 6f b. eiusepufus ibid. foramina auditus organi cauita, tem ingredientia 66 a foramina caeca in uertebraru cor, poribus 90 a foramina in pöfteriori facri ofsis fede, cur minora quam in ante, riori fpeftentur 102 a foramina neruis emittendis para ta 73 a foraminaneruos tranimittetia,in dorfi ofsibus etiä caelari ibid. foramina o&aui ofsis capitis, dC fedes, quibus olfa&us organa reponuntur, in hominibus 8£ canibus uariari 63 b foraminum capitis, fiue caluariae deferiptio b foraminu očlaui ofsis capitis u, fus 63 a» dC figura ibid. foramina facri ofsis ad neruorum emifsionem deftiraata 102 a foraminu in uertebris neruos in latera tranfmittentiu natura 83 a foraminula per caluariae fuperfi. ci em fparfim ob uia 67 b forficula 202b fornicis feu tcüudinis in modum formati corporis litus 789 b* fubftantia, nexus, inferior fedes 790 a. _ ufus ibid» frontis mufculofa fubftatia 282 a frontis mufculofae fubftantiaead, miniftratio duplex 282 b* prioris 283 a. pofterioris.ibid, frontis cutem moucntis mufculi delineatioubifpečlanda 217 b frontismufculi ibid» frontis os 206b» eiuscp circun* feriptio 46b. dC forma 36b frontis os cum uerticis ofle iun, öum,cur ibi fit crafsius 37 a frontis ofsis nomina 205 b frontem tranfuerfis fecfiionibus non efletentandam 282 b fulcrum 2,o7 furcula, pe&oris ofsis «4 b furculafuperior 207b. itemhu milior ib, inferioris mediu.ib* furculae 207 b, inferiores ibid. u. fufi ofla G 207 a Alea, foetum inuoL uens mebrana,quf bufdam dičla 67$ b Galenus ad gingly, mon tribus ofsib* opus effe no animaduertit 18 a Galenus coccygis offa a facri ofsi bus perite, admodumcp anato, mice ex fimiarum canumqp fabrica diffinxit 105- b Galenus cordis fitummediu effe, utumbilicü,male afsignat 742 a Galenus cur deuenaparicarente tam uarie fcripferit 463 a.464 a Galenus cur omentu modicis 8C laxis nexibus, idcp ad dextrum tantu htus colo inteftino com mitti prodiderit ^05- b Galenus de ceruicis uefiese mu, fculo notatus ^b Galenus de laterali capitis fupra primam uertebrammotu refru tatus b Galenus depenis neruis notatus 650 a Galenus de pituitae in cuneifor, mi offe tranfcolatione defen, fus 40 a Galenus de pituitae tranfcolatio, ne notatus 79s b.8*8 a Galenus de uentri culorum cere, bri prxftanm uarius 78p a Galenus de procefsibus cerebri notatus 776 a Galenus dereticulari plexu fub cerebro notatus 7p^b Galenus de foporalis arterij dex traeper unum foramen in calua riamingreffunotatus 79fb* net^,ut ipfe fentit, comune eflc foramen cum tertio pari neruo rum ibid. Cc z Galenus Galenus de tibiam monentibus mufculis notatus 398 b Galenus de tranfuerfis thoracis proce/šibus confutatur 90 b Calenus deuen£ meatu notatus* 6isa Calenus deuenfs mefentenj ex* plicatus 6i6b.6iya Galenus de uenis omenti notatus 605- b Galenus de uentriculi fitu nota* tUS Galenus deuermiformibus pro* cefsibusnotatus 793 a Galenus de umbilici uena nota* tus 481b Galenus diflečiionis ftudioforu facile prsecipuus 670 a Galenus difTe&ionum profeflb-tum facile princeps 796b Galenus dorfi motores mufculos quatuor poftremos ignorans. 356 b Galenus duo brachij ligamenta ignorauJt 2(51 b Galenus eximium naturf miracis 1 um, awtictumcp 301b Calenus ex firmis QC canibus con iečturam faciens, etiam homi* nibus hunc lohum pulmonis, quo tamen deftituunturaattri* buit 712 b Galenus in boum diffečlione de* lufiis 5-01 b Galenus in ceruicis uertebrarum hiftoriaconfutatus 84 a Galenus in defcribedis brachium attollentibus mufculis uarius* 318 b Galenus in defcriptioe dorfi mu* iculorum notatus 35-3 b Galenus in defcriptione cfsisfa* cri dC coccygis notatus acrefu tatus 103 b Galenus in defcriptione uenaru humerariae QC axillaris partim verus, partim falfus, dC quo pa cto 470 a Galenus in lumborum mufculo* rumfeucarnis enarratione,ab hominis rompofinone,fuis firn rjs delectatus, aherramt.412 b Galenus in Pindaro irridedo magis, quam fpedandis ofsibus occupatus ,76a Galenus in traditionemufculoru imercoftalium uarius 350 a Galenus in uaiorum mamillas pe tentiu diftributionis ufu expli* cando cur fit admodum diffu-fus 680 a Galenus male fenfit,quod parem quafi arriculationemthoracis vertebris tribuerit 89 a Galenus maxilla non unicu efle os afferens, refutatus 55 a Galenus meatuum alterum ex ce rebri tertio uentriculo edudu praeterijt 7?4a Galentis naturae fummus adrmra tor 6 na Galenus nimium faues fimijs,futuras frotisö£ maxillae homini fimiles eflfe, plus fatis fibi per-fuafit 53 b Galenus omnes coftas duobus internodijs articulari,male fen fit 91a Galenus penis mufculos no probe aflecutus 65-0 b Galenus per obliquum motum quidintelligat 139 b Galenus quomodo facrum os dC coccygis defcripferit 103 a Galenus fimiarumuenas ex pro* fefTo docens, hominumuenas nonperfequitur 447 a Galenus tertia cordis finum, cui Ariftoteles arteriarü originem tribuit, ad dextrum cordis uen tr/culummaleretulit 4stfa Galenus tertiu ufum peritonaei, quo id ficci alimenti fuperflua, fepti tranfuerfi accedente ope* ra,propellere aflerit,male afsi* gnat ^ 593 b Galenus uertebrarum cotextum adgmglymonmale retulit t8 a Galeni anatomica demonftratio, quaglandc$jm corpus femini parando non praeeife, confite* tur 647a Galeni fentetia de adipe inter cu* tem manus interne,&tendine illifubnatum,notata 363 a Galeni de trib.animaefpeciebus, aut partibus inter fe natura di* uerfiSjfententia 5-41 a Galeni de arterij magnae QC ueno fx oriRcqslapfus 735- b Galeni locus de arterij ortu 486 a Galeni fententia de aftragali fitu notata 18 a Galeni fententia de proprio bra* chialis motu improbata 379 b Galeni fentetia de motu brachialis ingnü dC fupinu notata 25-^3 Galeni locus de capitis motu in jatus fuper prima uertebra im* probatus 8* b.&deinceps* Galeni de capitis motibus fenten tiarefutata 84 b Galeni de caeco inteftino fenten* tia 5io b Galeni deferiptio de exeo intefti* no,cani redius quamfimiaeac* commodari poile 6tob Galeni de cerebelli duplicitate fententia improbata 782 b Galeni uana ratio de cerebelli fimplicitate 783b.&?34a Galeni ratio de cerebri diuifione notata 733 b Galeni fententia de cerebri reuo* lutionibus improbata 731b Galeni de cerebri torculari appel latio ambigua 5-00 a Galeni fentetia de cerebri uetri* culorum fuperfkie,tenui mem brana cinda, eius^ improba* tio 788 a Galeni dogmata non pauca de ce rebri uentriculis notata, alia o* mifla 786 b Galeni erratu de tribus primis ce rebri uentriculis, quos tenui membranafuccingi aflerit,ex* ponitur 788 a Galeni permulta dogmata de ce* rebri uentriculis parum efle ue ra 786b Galeni fententia, £wAs)y feu artufi capita u&cpvcr&s SC uo* cari docentis,reieda nb Galeni de cordis oife fentet. u6 b Galeni de coftarum articulatione notata fententia 113 a Galeni de coftarucartilaginibus fententia 112 a Galeni loca, quibus inter cute &C tendinem adipe reponi negat, notata 363 b Galeni defenfores de coccyge of fe,a V efalio refutant.106 b.107 a Galeni defenforu impudentiata* xatur,quod eum homines ma* gis quam fimias defcripfifle co tendant ,03 b Galeni opinio, de fibram,mufeu* lorum, buccarum, labrorum,^ nafialarum ortu,notata 288 a Galeni de fibris ad uetriculorum cordis feptu adnatis errat 0.737b Galeni de famis inuolucris dog* mata quatenus cu ueritate con fentiant 67^ b. & 676 a Galeni dehumeri tuberculo inte riore ČC exteriore fententia fal ia 131b Galeni dehumero poflfemur o* mnibus ofsibus grandiore,fen tentia *29 a Galeni opinio de laryngis oper* culiufir,notata 310 b Galeni liber de Ofsibus, cum Syl uij editus commentarijs, qua* lis fit 105- b Galeni libri de Adminiftradis fe* dionibus parte, in qua lingua mufculos recefuit, una cum li* bris deMufculorurefečKone, abfep dubio interjtjiTe 301b Galeni de Vfu partium libri no* tati 379 b Galeni libroru euerfores notantur 1063. Gaieni &Talioruphilofophorum de mamillarum fitu ratio non omni ex parte uera 679 a Galenilocusdemaifeteribus mu fculis notatur 293 b Galeni locus de maxillae fuperio ris futuris explicatur 293 b* alius de eorunde ofsium con* ftitutione ibid* Galeni loca aliquot de maxille fu perioris ofsiu numero, futuris, refutata refutata 5*3 a.294b.6f deinceps* Galeni locus de membranis pro-ceflus uermiformes continen-tibus notatur ^ 256 a Galeni opinione effe falfam, qua ftatuit fecundi mufculi mouen tium digitos, tendinem in primo internodio dilatari 366b Galeni locus, mufculum inter li-gameta bC neruu ponentis efle mediu,improbatur 26t b.262 a Galeni locus de mufculo brachium attollete notatus 313 b.314b Galeni de quarto brachtj motoru mufculo notata fententia 315- b Galeni fu per mufculo quopiam brachtj motore,in hominibus autem non reperto,notata fententia 3*6b Galeni fententia de mufculo tan quam brachium circumuerten te notata 3*5 b Galeni de mufculo quopiam tam qua brachtj m otore notata fententia 3*3 b Galeni fentcntiademufculo primo flecientium cubitum nota-ta 381b Galeni fup cartilagine inter uer-tebras dorfi repoilta, notata fen tentia 359b Galeni ratio, qua cerebellum fim plex efle docet, uaria 5-34 st Galeni de cordis oife fententia* itgb Galeni de crurum inanimalibus flexione,Sčc dogma 175 b Galeni fententia de cubiti Hexio nibus plane imaginaria, notata 383 a» e/ufdem in enumerandis mufculis harum autori-busuarietas ibid* Galeni in cuneiformis ofsis de-feriptione lapfüs 40 b Galeni de digitorum forma fen-tentia 150 a. dČ articulatione* ibid. item,an fint medullae ex, pertia digitorum ofla ibid* Galeni placitis de dorfi motibus fententia contraria 94 a Galeni defemorisadcoxendicis osmotulapfus i6zb Galeni de foetus inuolucris, atq* eius formatione dogmata^ua-tenus uera 6y6a Galeni fententia de foraminis fecundam neruoru cerebri par tranfmittetis magnitudine improbata 6zb Galeni fententia de foraminibus cribrum referentibus,ac pitui-tamcerebri expurgantibus, ficticia 7pfb Galeni de glandulofa carne ad in ferius uentriculi orificium fen tentia Galeni de mufculo quopiam tan quam fcapulam mouente, notata fententia ibid* Galeni fententia,de mufculo lier uofa fua exilitate mediae uolae dC internae digitorum fedis cuti fub nato, improbata 3 <52 b Galeni fententia de quarto thora cis mufculo notata 354 a Galeni fuper primo tibia mouen tium mufculo notata fentetia. 400 a. fuper fecundo ibid.b* fuper tertio 401a. fuper quar to ibid.b.0Č4o2b* fuper quin to 403 a. fuper fexto,que perfunctorie tantu attigit 404 a* fuper nono 406 a. fuper tendinibus tibie mufculorum. ibid. Galeni de quinto mufculo tibiä mouentium fententia 403 a Galeni in 2.de Adminift.fect.fen tentia cum uera mufculorude-feriptione enarratur 399 a Galeni locus de numero mufeu-lorum digitos mouentium,re-ftitutus 3/zb Galeni fuper mufculoru dorfum mouentiumpari primo notata fententia 35-3 b Galeni 5č Ariftotelis demamilla-rum fitu ratione non omni ex parte ueram efle 679 a Galeni fententia <^e tribus mefen terrjs an fit ueritati conformis* <515 b. Sčcuiuimodi 6i6a Galeni de mufculi in poplite lati tantis funeftione notata fenten tia 409 a Galeni demufculorum caputmo uentium pari fecundo notata fententia 329 a Galeni de quarto mufculoru pari, ofsi hyoidi propriorum, notata fententia 29s b Galeni in deferibedo quinto dor fum mouentium mufculorum pari notata fententia 354 b Galeni in deferibendo fexto dor fum mouentium mufculorum pari notata fententia ibid. Galeni opinio de mufculorum fibris notata 270 b Galeni de mufculoru intercofta-liumfundione notata fententia 341*3 a Galeni fentetiadepriino radium mouentiu mufculo notata.380 a Galeni in mufculorumfcapulam mouentium traditionenotata fententia 326b.ac deinceps* Galeni locus de mufculorum ten dinibusnotatus 272 b Galeni fententia de mufculorum thoracem mouentium numero expofita 342 a.b Galeni notata fententia, qua mu-fculos, quibus oflamouentur, tendinibus carer%ftatuit 272 b Galeni indeferibedis abdominis mufculis uarietas rcprehenfa* 33^b , Galeni de mufculis cubitummo-uentibus figmenta 3sib Galeni loca pugnantiade mufa* lis manus digitos monentibus notata 366a.b,36ya.s68aJi,dC 359a.b.37ia.5^374a Galeni locus de mufculis labra mouentibus notatus zssa.dČ 2S9 b Galeni fententia de mufculis pol lici pradedfis notata 376 a Galeni fermonem de mufculis pe dem mouentibus,flmiarum fabri ce, non heminis conuenire* 422 b Galeni fententia de mufculis primis pedem mouentibus notata. 419 b* de quarto mufcir-4io.a* de quinto 421a. cie o ctauo 423 a. de mufcu- lis pedis digitos mouentibus^ 426 a b Galeni locus de naturali expira-tione,quam citra mufculorum opem perfici a flerit, declaratus 349 b Galeni de fecudo pari neruotum brachium fubeunte fentetia er ronea ^42 a, Galeni error notatus, quod pecu liaria ofla,quibus incifbrrj den tes infiguntur,in homine ccn-ftituerit ^ b Galeni loca de ofsiu inter fe com-miflura, a ueritate diferepatia, e multis aliqua enumerata 20 a.b.&T deinceps* Galeni de fynarthrofi ofsiumpe-(floris erratum diluitur 114 a Galeni orationemin fecundo de Adminiftrandis fečiionib.ob^ fcuram atq? imperfečtatn efle, nec undicp fuis in tertio de Par tium ufu placitis refpondere* 416 b Galeni fententia de ofsis cuneiformis confiitu tione ac ufu no tara 4ia Galeni fententia de ofle cuneifor mi tanquam perforato inftar fpongicT,improbata 64 b. 6c quodpituitaillacnoncole-tur ibid* Galeni locus de ofie inter cerebrum ac cerebellum in canib* pofito,explicatus 42 a Galeni de ofle maxillae inferioris tanquam gemino, notata fententia sf a Galeni de tertio quodam ofle in fummi humeri cum clauicula nexu fententia 123 a Galeni fententia, quod ofla digitorum medullae fint expertia,' improbata 15-0 a Galeni loca de oisiu inter fe ff ru-&ura,a ueritate aliena, e multis aliqua enumerata 19a Galeni fententia de ofsibus digf-C c 3 torum totum tanquam folidis /mpro bata \ Galeni de parelia? cartilagine la- pfus '7lb Galeni de pedis $C manus ofsiu pari numero lapfus 181 a Galeni de prtuita cerebri per olfa <3us canales educenda lapfus, wb Galeni de portae uena, ut fangui-nem conficiente, fententia ua-ria 449^ Galeni de primo pollicis offe lapfus t8o b Galeni de acuto ulnae proceflu, quem ftylo comparamus,fen-tenti a 139 a Galeni fententia de proceflu primae ceruicis uertebrae anterio-ri notata 78a Galeni fententia de procefluum in cerebro uermiformium ufu notata 79^a Galeni fententia de procefsibus durae membrana canquam du plicatisnofata 776 a Galeni de quinto pulmonis inho mine lobo error 724 b Galeni fentetia de quinto pulmo nis lobo,cauam uenä fuftinen^ te,notata 462b (3aleni de quadrupedum genu ar ticulo lapfus \6s b Galeni ratio de renum fitu miniane approbanda 631 a Galeni reticularis plexus nufquä inuentus 796 b* fuperqjeo locus e libro De uenarum&ar teriarumfe&ione ibid- Galeni de reticulari in caluaria plexu lapfus 643 a Galeni de facro ofle 8Č coccyge fentetia notata »c^a.ioyb.ioda Galeni defeminaliu uenarumor tu QC ducfhi fententia 642 b Galeni defimiarum ad hominem differctia,notata fentetia 417 a Galeni notata fentetia de finibus indura cerebri membrana con ftitutis 497 a Galeni de ftomachi cum arteria inceflu fententia 594 b Galeni fententia de tendine lato, qui plante cuti fubnafcitur,no tata 419 b Galeni fententia de tendinibus xvn mufculidigitosmouen-tium notata 374 a Galeni opinio dc tendinibus pro cefsusuermiformes continen* tibus notata 793 a Galeni notata fententia de tibiae motuum differentrjs 399 b Galeni de tibiae ofsis finibus fen-tentia notata t68 a Galeni fententia de neruo paris terttj notata ^19 b Galeni explofa fententia,quod neruorum alrj fenfui3alij motui prafint 54-6 b Galeni fententia de neruoru opti eorum foraminibus 5-18 a Galeni in neruorum traditione notata fententia 548 b Galeni locus de neruis e primo de Locis afFeciis notatus ^ta, eiufdem locus alter e libro 3.de Ädminiftrationibus anatom, 542 a , Galeni locus de oculi tunica,e de cimo de Vfu partium 802 b Galeni de omenti membrana, co londorfo colligante,fententia. 605 b Galeni fentetia de acutis ofsium procefsibus notata iob Galeni placitis qua: potifsimum repugnent 20 a Galeni de poftbrachialis ofsibus fententia 14 6 b Galeni ratio de renum fitu, qua dextrum fimftro editiorem efle docet,improbata 631b Galeni fententia in tradendo fca-pulae motorum primo, fecun* do &Č quarto mufculo, notata, 327 a b Galeni feriptain folis fere Anato micis interpretem quam maxi me defider§re, cumfibi no fint undicp confona 671a Galeni locus de tendinu in digi' tos manus infertione notatus, 376b, contraria de his do- eens 377 a Galeni de uenae fine pari ortufen tentia 4^3 a Galeni de uenae caua; per crus fe-rie deferiptiones uariae, QC parum uerae 480 b Galeni irrefutabilis demofiratio de cauae uenae ortu confutata, 4T7 a Galeni argumenta de uenae cauae exortu in Ariftotelem, non o-mnia ex tripode dic^a 4^ b Galeni de ortu uenae fine pari fen tentias fibineutiquamconfia-re 463 a Galeni fententia, qua cauam ue-nam,ubi iecoris gibbo conne-editur, amplifsima efle ftatuit, refutata 4^9 b. 45-6 b Galeni dogma,quo uenä cauam ex corde prodire inficiatur, o-mnino refpuendum efle 45-6 a Galeni locus,a uena caua,priuf-quam ad cor pertingat, uenas inmembranas thoracem inter-cipietes deduci acdiftribui docens, reie&us 402 b» eiufde alius de uen£ arterialis ortu no tatus Galeni deuenaru ortu commentaria fic «fle legenda,ut magis ueritas, quämipfius in illis au-toritas fpetfetur 75-» b Galeni de tuberculo primae ceru i cis uertebrae attributo, notata fententia 7% a Galeni de numero procefluü uer tebrarum ceruicis erratu 82 b Galeni de cauae uenae in ometum du&u error 605- b Galeni de cauae uenae ortu irrefu-tabilis demonftratio confuta* ta 457 a Galeni de cauae uenae principio fententia explofa 735- b Galeni de uena caua uentriculo fubftrata opinio 599 b Galeni de uena pari carente ifen-tentia cur fit tam uaria 464 a Galeni deuenis mefenterijacin-teftinorumlapfus 616 b Galeni de umbilico corporis me* dio fententia 595 b Galeni de uteri cornibus notata fententia 34t a Galeni de uteri uenis in mamillas fefe exonerantib.fentetia 6S0 b Galeni in afsignatione aliquot in lumbis uertebraruuarietas no tata 97 a, eiufdem fententia, lumboru uertebris proceffum affingentis,ad imitationemfi-miaru ac canu,improbata 96 b Galeni proceflum, lumboru Uertebris afcriptum,in hominibus Vefalium nunquam reperifle, ibid* Galenifententfa de nexucorpo> rum thoracis uertebrarum notata 79 a, item de foraminibus uertebraru neruos tranf-mittentibus 90 a, item de co ftaru ad uertebras articulatione 90 b. itemdetranfuerfis infimarum thoracis uertebrarum procefsibus ibid,8č 94 a Galenoignotauenae axillaris di-uifioquaedam 470 a Galeno in humani corporis fabri cae cognitione nimium a ple-rifq? tribui 570 a Galeno quid teftis caput appella tum 641 b Galeno uaccinus caninus'ue ute* rus,non muliebris diflečfos at-quedeferiptus 664b Galeno umbilicus non recfle corporis mediu conftitutus 449 a Galeno ignota non pauca capitis foramina 54 b Galeno non efle credendu,quod, utcunqj internum humeri tuber grande fit,id externo gran dius efse prodiderit 131 b Galenominimeaflentiendum, cp maxillam fuperiorem medull^ expertem,duris q$ ofsibus, nec leuitate indigentibus eflforma tam doceat 49 a Galeno praeteritus mufculus inter brachrj motores quintus, 573 a. Galeno quid fit peculiare 548 b Galeno Galeno tres fecundum polHcis os fledentes mufculi ignorati 372 a Galeno facrum os, 6C coccygisos, ut in fimia fe habent, deferipta to^a Galeno uenae axillaris diuifioigno ta 4*3 b Galenum in abdominis deferiptio ne uarium efle 3?* b Galenum Ariftoteliimpofuifle, q> tres uentriculos cordis conflit tuerit Galenum axillaris uenae diuifione integram latuifle 471 a Galenum in brutorum animalium fedione potius quam hominu uerfatum efle <526: b Galenum canum inteftina magis quam hominum infpexifle 6u a Galenum de capitis fupra primam uertebram,8£ primae fupra fecu dam,8č dein reliquarum ceruicis uertebrarum motibus, longe fe* > cus quam Vefalium, fentire S4 a Galenum rationem unitatis cere' belli paru apte defignafle 782b Galenum mirabilem iiium reticula re cerebri plexum fua imagina^ tione in hominibus confinxifle <55- b Galenum,cor in medio repofitum efle> contra ueterum placita con tendere 730 b Galenum difledionibus mirifice obledatum efTe 417 a Galenum, diligentem Bč eruditum folertemqj QC induftrium audito rem requirere, qui ea quae deca pitis motibus in iz de Vfupartiu libro pertradarit, capere poflit 84 a Galenum foramen finiftrae fopo* rali arterij paratum latuifle 65 b Galenum de foramine dextre ocu* Ii fedis, aliter quam Vefalium, fenfifle 6zb Galenum bC genu cartilaginibus ligamentorum nomen indidifle 256 b , Galenu de gladis cerebri ufu rede fentire 791 a Galenum,Hippocratemin Anato micisnunquameflelapfum, ni' mium audader teftari Czo a Galenum hominis anatomiam nu-quam aggreflum efle 470 a Galenum hominis pedem nunquä difseeuifle 422 b Galenum non hominis cor,fed fi' miarum dC canu aggreflum efle 72p b Galenu non hominum,fed fimia^ rummufculos defcripfifl^ub Galenum pro hominum anatome, ßmiarum nobis obtrufifle 420 b Galenum humani corporis anato^ miam nunquam efle aggreflum, I N D £ X. unde Vefalius comjciat 470 a Galenum neruorum recurrentium inuentoreaefummum admiratorem fuiffe 524 a Galenum parem integrorum digi' torum ac eorundem ofsifi forma minus rede propofuifle 15-2 a Galenum quaedam oflaipfi nonui fa, tanquam in humano edent corpore5 receniere 42 a Galenum fubinde dorfum &C fpi' nam5tn tibiam mouentium mu-fculorum deferiptione confun* dere t^a Galenum ueterum de homine de* feriptiones fuisfimi)saccommo dafle 106 a Galenum uifcera hominis ofeitan* ter, aut neutiquam fpedafle: fL miaso^ ti canes deferibente, immerito ueteres arguifle 728 a Galenum humani penis fabricam nunquam fpedafle <*48 b Galenurnfalfohumerum exterius g?bb um jinterius limum, 8^c. fta tuifle »31b Galenum inuolucronim hiftoria non uere propofuifle 676 a Galenum ut minimum duo Iiga^ menta,anulorum modo tendi/ nes continentiajatuifle 385 b Galenum necp u,neqp 12 mufculo> rum dorfum mouentium dodri nam rede tradidifle 356 b Galenum in lumborum mufculo* rum , feu carnium enarratione, ab hominum compofitione ab* errafle 4Ub Galenum omnes teretes tibia mouentium mufculorum tendines, ac fi lati amplicp eflent, deferü pfifle 406 b Galenum duos mufeulos laryngis operculi latuifle 309 a Galenum non ex omni parte fibi c5 fentire 393 b Galenum os tertium in fuperioris fcapulgproceflu nunquä uidifle 123 b Galenum uacuam ofsiumarticulo rum fedem finxifle,cum fint po tius mutuo contigua 87 a Galenum penis corporum origine non rede aflecutum efle 394 b Galenum in procefsibus fcapulae non undicp Obi conflare 124 a Galenum fibi haud conformia du cere 426 a Galenum fimiarum coftrudione, non hominum defcripfifle 313 a Galenum fimiarum, non hominu Anatomia aggreflum efle 724 b Galenum fimiarum uenas,non ho* minum, perfecutum efle 447 a Galenum fimtjs nimium tribuifle 6°6 a © Galenum unicum tantum tendine tribus pollicis ofsibus comune cognouifle 37 fb Galenum in quarundam uteri par tium deferiptione efleualde an-eipitem,fibicp parum fidere 667 a.lcilicet in uteri formae explica> tione,mufculorum,cornium,ace tabulorum,uenarum ČC arteria* rum ibid. item uaforum femen deferentium 66s a Galenum muliebrem iiterum neqj diflecuifle , neque difcripiifife 664 b Gaienum,non muliebrem, fed uac cinum caprinumue uterudefcri pfifle 341a Galenum de uenaru arteriarumc^ fedione fibi neutiquam refpon-derr ^ 494 a Calenum errare,qu6d uenas mem branaruminterfepientium a ca^ ua,ubifeptum permeet, initium ducere,aflerat 713 ^ Galli facerdotis Bononiae aqua intercutem inxenodochio mor tuihiftoria 627 b Gallicus morbus qux loca horni* nis potiisimum infeftet 722 a yctyyot[jM\i 6o62l gargar 72zb gargareon ibid.b.cur/^oV a uete ribus Grecis nuncupatus 721 b gargareonis nomina 722 b. eiui> demqpfitus, forma > fubftantia, ufus» ibid.b gargareonis praefedio feu derofio, quid incommodi pariat ibid.b gargareoniGallicus morbus infe> ftus ^ ibid.a gargareonem temere a quibufdam excrementorum cerebri recepta culum e(Te,confidum 723 a gargareonem foli inter animantia homini,dC quibufdam auibus ob tigifle 722. b yd?»? unde didus Graecis uentri*1 culus wb yttsgoHuu^h 167 b yihttfflm dentes 207 a gemelli didi in cerebro 791 b generationis organorum examen 820 b V0*^ 207 a genu rotula 208 b. oculus, ibid* genu utriuf(^ due cartilagines ipoa Genuenfium,Grsecorum & Turea rum capita,cur globi imaginem reprefentent 23 a gemini dentes *8 a. 207 a geminos dentes Ciceronem mola res uoeaße fg a Germanorum capita cur Iata,& co prefšo occipitio cernantur 23 a Gibberus fiue gibbus ulnae procefe ^ fus 136 a.zos a y!yyAv{xQJ tg \y yiyyAtpo&Mrhumeriorbita. %s°b glandis pinex nucis fimilis,fitus Qt conftrudio 7pob.ufus. ibidi glandis pituitam excipientis hifto-* ria 794 b Cc 4 glandis glandis cerebri pituitam excipien* tis,ip{]qj accumbendum arteria rumexamen, feu adminiftraiio 812 b glandes hominis,quarum loco in bobus fant mufculi 31° a glandes intefhnorum 610 a glandes laryngis radici adnatae glandes no omnes uaforum diftri' butioni accommodas, huic tan^ tum muneri fubferuire 442 a glandium genus fecundum Hip* po cratem ipongiarum nomen cur obtinuerit 721b glandium in faucibus triplex genus ibid.b glandium in faucibus pofitarü tertium genus 722 a glandium 464 b glandulae cerebri teftula incubentis adminiftratio 810 a.eiufdehiftor/a 794 b* delineatio unde (pedas da 793 b. canales ab ea dučli794 b glandulae, cui pituita influit, una cu pelui dCquatuor ducfhbus a gla* de aut Cmu potius, pituitam de-ducentibus3elRgies «54 a glandula cur, dC quando uaforum dift ributionib.immittatur 441 b glandulae faucium cur Tm%i<&tLicLuo* catae 721b glandulg iub aurium radice ad po^ ft eri orem inferioris maxillae fc' demrepofitae 211 a glandularum in mamillis ratio di-uerfa 676 b glandularum QC pinguedinislaryn gis ratio 720 a glandulae teftibus incubentes sioa glandula uaforum diducffabus roboris gratia inirnifTe, adnexsecp 441a Glandularum que in faucium ini* tio fibi opponuntur3aciecundu genus conilituut, inflammatio' nes, Graecos cdn^-, quae uero in faucibus, appellade 722 a glandularum ftomacho crebro ad> natarum ufus 5-95- a glandularum quae uaforum diftri-butio nib.immittutur defcriptio 441 b. nomina»ead* ufus442b glandulis faucium infeftus morbus Gallicus yzz a glandulas frequentes ubi naturapo tiflimum circumpofuerit 477 b glandes fiue glandofum corpus mefenterio cur natura addide-rit 6\y b glandofum corpus uaforum femen deferentium infertionem excipiens 64fa glandofumomenticorpus 606 b glandofi corporis ueficae collo ad^ nati ufus 647 a glandofum corpus ad uefic^ cer^ uiceminuiris pofitum, etfi uafo rum inibiuariae partitioni ope ferat,excipiendis tamenuafis fe minares , dC peculiari humore procreando,potifsimum famula ri 442 b glandulofi corporis in ipfa uafo -rum diftributione pofiti delinea tio 5^;a glandulofa caro non procul ab in* feriori orificio diftans 597 b yKm 12 b yhnvH quid proprie uocetur 13 a 'yANsw dC JtoTuAs? difcrimen 12 a yA (jjjozkP&q finus 79 a glires atq$ fciuros caecum intefti-numadeo amplum fepe nados effe3ut amplitudini ipibrum uen triculi facile refpondeant:feci' buscg turgidum in fedione ob-feruetur 6\ob yAaTj/equid 188 a.306 bA^iyA^lf lbid. yAatfh qualiterfpedanda admini« ftrami 310 a •yAQTft etymologiae ratio xss a yAa^cc dC imyAc&^ct differre» 310 b yXirioc didra in cerebro 791 b yA 208 b yoiKpoi dentes 207 a yoptyQffie d is a Grgcos £i clenusfecomperiflenegat 6z$b hominum dC canum vxyxgucs di* uerfi coloris 606 b hominum fabricg ratio 638 b hominibus breuior thorax $ qua dnipe* duptdibusanaturadatiis 4ö* b humanae 6C caninae anterioris cal* uariae figura b humani' alimenti ad plantarum nu tritiuam uirn differentia 6oib humanum capue oculorum gratia formatum 22 a humerales mufculi fex »31 a humeraria uena 4 67 a humerariaeuenar iuxta cubiti arti* culum feries 459 b humerariae uenae ortus, QC priuf* quam brachium fubeat, feries 467 a humerus quid 12p a.207 b humerus feu brachij os 207 b humerus fummus* ibid. b.eiuscpu (us 124 a humeri appendix 7 b humeri articulus izo b.cur acoftis remoueatur i2($b humeri caput tl a humeri in anteriori fede afperiras ad quid parata 152 a humeri externum tuber cui radius articulatur »3°b ab Humeri externo tubere fex muf culos enafei 131a hum eri figura S>C deferiptio 128 a humeri foramina in quibus locis ap pareant;, & quis eorum ufus 132 a humeri inferioris fedis internum tu ber 131 a humeri inferioribus proceflTibus nulli appendices »o a humeri orbita Hippocrati ■yryAo/xoa Hs ditfa 130 b humeri offis figura 2 b* 6 a humeri partis faperioris deferiptio 129 a. inferioris humeri partis deferiptio 130 a» item media* rum partium deferiptio 131b humeri tuberculum externum ibu a, internum ead* humerum fcapulae nečlentium li* gamentorum deferiptio 322 a» admmiftratio b humeri 207 b humerorum fcapulis in fceletocon iungendorum rati o »99 b humero excipiendo paratus finus 120 b humeri motus 16 a humeri orbita, cui ulna articula/ tur 130 a in Humeri orbit£, feu rotule fupe* riori fede,cur natura duos finus exculpferit ibid. b humerum poftfemur non effe om nium oflium grandiorem 129 a humeri duo 188 b humeri 207 b humor cryftallinus sota ix\n9 a. eiusqjfi* tus QC nomina ibid.b hyoidis ofsis formatio & uius 70 b hyodis ofsis medium ofsiculu 69 b latera humiliora eiufde7oa. ite fuperiora,& commifla ipfis offi* cula ibid» hyoidis offis quot officula iss b hyodes os quomodo formetur 70 b. eius qj ufus ibid* hyoidis latera fuperiora, & comiC fa ipfis ofsicula ibid.a VT&HVH z9° b fanlmof quid 7 °9 b hypfili 106 a Acobus Niger patricius Genuenfis, iu-risperitiff »»b ianitoruentriculi ori* fidum 596 b ictTgiKor 208 a iecoraria dida uena quae 45S a iecur quid ibides a iecur an crapula abfumatur 620 b iecur anteriori peri$£maei fedi cuius beneficio connecftatur 021 b Iecur ciborum potuumcp 3C uene-reorum concupilcibilis anime lo cus 74lb iecur cuius facultatis animae fedes* ibici. iecoris caui delineatio 560 b iecur homini grandius,8£ quibus maius obtigerit 620 b iecur humanum cur maiorem fui portionemin dextro latere exte* fam habeat 618 a iecur in fibras aliquo pa&o diui* fum,nunquam Vefaliuminfpe' xifle <520 a iecur magnum &C craffum orga' num fieri cur fuerit neceflarium 619 a iecur maxima ex parte coftis fuc' cingi,muniric^ 61$ b iecur nulla peculiari eguifte forma <519 a iecur quare fanguine nutriatur craC fiori 622 a iecur fepto connečlentium praeci* puum ligamentum V6 b» 5^sa iecur fanguinis officina 61S a* 019 b iecur,uentriculus ,lien, prius ueluti in thoraciscauitatem trada.quo modo deorfum decumberepof fint 6$6b iecoris,aut renu,aut lienis ,aut uefi cae officium in uiirorum fedio^ ne uix melius quam in mortuo* rum intueri pofle 820 b iecoris carnis, proprigue fubftantig ratio 622 b♦ uenarum feriei ratid ibid. iecoris examen 75* b iecoris fibrarum ridicula quorunda effida nomina 620 a iecoris fibrarum uentriculum ap* prehendentium figmentum un* de enatum 629 b iecorisfocus 6 20 a i ecoris forma uaria 618 b iecoris gibba,pofterioriscg fedis de lineatiora* cauae 572b iecoris gibbus 5-^7 a iecoris humani formam a canü dC porcorum &fimiarum iecoribtfs uariare <519 b iecoris ligamenta,& ex illis prona* fcens tunica 6ziz iecorisnevui 021b iugula . 107b iecoris nemorum tunicaeuincu* lorum ratio 6Z1 b iecoris officiatnjpüusq} ftručturjs ratio <521 b iecoris fignificatio quomodo per> ficiatur 022 a iecoris fedis figura 561 b iecorisfitus 618 a. eiufdem fi* tus ratio, ibidem. dC examert ös^b iecoris iubflantia 6zob iecoris fubftantia uaOs circumfuia 62t a iecori quid attribuatur 772 b ieiunum &Cilium cur medium uen-trisiuftifsimeoccupent ^3!^ ieiunum inteftinum quare cremorem ocyus tranfmittat 6i?b ieiunum inteftinum quid 608 b ieiuou ab ileo nihilo minus quam inanitione dirimendum 608 b ieiuni inteftini finis ubi con(lku& dus 609 a ieiuni intcftini uena: dC arteriae* ibid.b ileon inteßinum cuiuimodi 6a$ b ileum inteftinum in craffi inteftini principiumdefinere ibid.b ite©' ibid.b ilei SC ieiuni inteftinorum nerui 609 b ilei inteftini initium ubi ftatueit" dum fit, Vefalius coni;cere fa. tis nequit ibid.a Ilium, marejfames, &Tc* apudpoe tas cur facri nomine uocentUr 99b illum os 155b» 208 a ilium ofsis appendix 157 a ilium ofsis appendix quibus mu* fculis occupetur.ibi.b. quibus in terna eius amplitudo ead* ilium ofsis figura z b.dC 6b ilium ofsis fedes facro olsi comifta qualis 156 ä ilium ofsis pars retrorfum magis quam facri ofsis tranfuerfiprO> eeflusexporredte 157a J ilium ofsis fedes,fäcro o fix comifia qualis ilium ofla cur in mulieribus am* pliora l59 k ilium oila, cum ofle facro neden* rium ligamentorum deferiptio 429 b.adminiftratio 43 t fr imperitia quorundam in dinofeen* dis partibus ilmilaribus , taxata 319 a incifbrij dentes 57 a incudi comparatum ofsiculu 44 a, ipfius figura 43 b.indexzoS a. eiufdem nomina ibid.a indufium quibufdam dida foetum inuoluens membrana tysb fn? 430 b iviov os 206 b innommata cartilago quae 187 a inipiratio quibus mufculis fiat 349 b inipiratio naturalis 5C uiolenta, ibid.b infpirationis 8C expirationis necefi fitasategufus 34*a inftrumenti cuiufdam figura, quo duriora offa leuinegotio perforantur 196 b inffrumenta connedendis offibus idonea 202 b inftrumentorum Anatomicorum delineatio 200 a inftrumentorum triplicium nutri-tioni fubferuientium neceffitas 589^^90 a intercoftales mUfculi utrinque tri* ginta quatuor34f a* externi, ibi* interni ibid.b intercoftalium mufculorum defert ptio dC adminiftratio 346 a* terni eadinterni ead. b intercoftaliummufculora munus* ibid.a intercoftalium mufculorum uero* rum fex tantum effe numero* ibid.a internodia 208 a interfcalpili) uertebrae 207 b inteftinum 611 b, xfXpjf ibid. inteftinum caecum a Galeno alicu* bi inter crafliora referri 610 a inteftinum caecum,canibus multo quam hominibus effe amplius, necp ut in hominibus omnino inane repeffri 610 b inteftinum caecum cuiufmodi. ibi* dema inteftinum caecum hominis unde principium ducat 6nz inteftinum caecum unde primum didum ibid.a inteftini c£ci,non unum, fed duo fibiproxima orificia effe, quo* mo do fit intelligendum 610 b inteftini caeci,coli,rediqj imago &C dudus $62 a inteftino caeco appendicem cur na turaformarit 911b I N D E X* inteftinum colon ibid.b inteftinum colon ab hominibus no ad amuffim, ut in canibus,te res effe ibid.b inteftini coli a redo differentia.ibi* demb inteftini coli &C redi uense atqp ar* terip 612 a. nerui ibid. inteftinum craffum in colon dC re* dumdiuidi 6u b inteftini craffi dudus fitusc^.ibid.a inteftinorum craflorum exterior tu nica,cur fit graciliorum interio* ri durior 619 b inteftinorum crafloru hiftoria 610 a inteftinorum craflorum tunicae. 6n b inteftinis craflis cur fit magna amplitudo 0x4 a inteftinum ^AHöt^aK^uAov 60S b inteftinum duodenum 5-63 a inteftinum duodenum a quibufda iKcpvcriyjd eft, exortum feu pro* ceffiim,non inteftinum uocari 608 b . j inteftinum duodenum cur in nui" los anfradus ducatur 6x3 b inteftinum duodenum neruos, fi quos habet,a quib. afeifeat 610 a inteftini gracilis dudus forma 609 a.fubftatia.ifeid.tunicae duae.ibfi eiufdemcp in tria diuifio 608 a inteftina gracilia cur fint angufta 6x4 a inteftinorum gracilium interior tU' nica cur fit interioriuentriculi tu nicamollior <514 b.exterior,cur fit exteriori uentriculi tunica mi* nus carnofä ibid. inteftinomm gracilium uena: 5C ar teriae 609 b inteftinum ieiunum 60$ b inteftinum’/Atcv 563 a.6os b inteftinum longaon 6\\ b inteftinumredu ibid.b princeps ibid. inteftini redi mufculi 296 a. 612 b inteftini redi portionis cu fuis muf culis figura,eiuscg characterum index 2.96 z inteftini redi fitus ratio 614 a inteftina a mefenterio quomodo re fecanda,8č a corpore auferenda 688 a inteftina continuum quidem effe corpus, ied pluralitatis numero uarifs nominibus diuerfas ob caufas donari 607 b (a inteftina cur forma tereti creata 614 inteftinorum a uentriculo exortus, ČC gracilis dudus feu fitus 607 b inteftinorum anfradus cur a natu* ra comparati 013 b inteftinorum caua pars Anatomi" cis qup dicitur 609 b inteftinorum conftrudionis ratio <5x3 b.item fitus ratio ibid.ite fub* ftantias QC tunicarum uenarum ac arteriarum,item fibrarum <514 b.item neruorum 6xja inteftinorum craflorum tunicae» 6nh inteftinum medium an rede a Ci* cerone uerfum pro mefenterio 61$ b inteftinum princeps quod'nä 611 b inteftini redi anularis mufculi de* lineatio 393 a inteftini redi mufculorum examen 69 4 a inteftinomm forme ratio 614 a inteftinorumglandes 6ioa inteftinoru hiftorig breuis enume* ratio 007 b inteftinoru dudus longitudo qua* ta 688 b inteftinorum munera 6x2 b.ac eo* runde conftrudionis ratio & fib tus 6x3 b inteftinorunomina quas Vefalius compledatur 607 a inteftinorum pars caua quae dicatur Anatomicis 609 b inteftinorum in fcortum defcenfus 603 b inteftinorum (edis figura y6xb inteftinorum primum, quod duo* decim digitorum eft longitudi* ne,cur pleri<$ exortum nominet S97 a inteftinorumfitusexamen <5s$-a. e* iufdem ratio 68 8 b inteftinorumfubftantia 6x4a tuni* cx duplices ibid.b inteftinorumtenuium praecipuum munus 6x3 b inteftinoru tunica: cur partim traf-uerfas, partim redas fibras for-tiantur 614 b inteftinorum tunicam interiorem aliquando in aegris putrefeere, exteriore falua 6x4 a inteftinorum tunice 5-63 b inteftinorum tunice qui examinari dx 688 b inteftinis adeps obnatus 612 b inteftinis cur fint tunicae a natura at tributae 6x4 b inteftinis nullasuenas propagari a caua,contra quam Galenus tra* dit 616 b Introdudorrj feu Medici autor a* lius a Galeno a inuerecundumos 206b inuolucrum cordis quibus uafis ac neruis implicetur 728 a inuolucrum fcetus interius 673 b. cur Latinis agnina , & amicu' lumueteribusfit nucupata ibi' dem. inuolucri fastus exterioris ad ute* rum nexus in mulieribus alius quam in cane:8^ alius adhuc in bubula autuacca, quam in mu* Ikre 6C cane fpedatur 672 a inuolucri ufus,& conftrudionis ra 728 a Inuo# {nuolucrum uteri exterius qui a far ciminis fpecie nomen obtinue* rit 673 b mlnuolucrocuiufmodi aqua ob-feruetur 7*8 b» fnuolucra, que foetum mox cum fanguinis quodam ob abfceden tia uafk defluxum fuhfequQtur, mulieres fale afpcrfo fere exure* re,aut aliquo defodere:bruta ue ro permulta , nift ab aftantibus praeripiantur, deuorare 675 a fnuolucrorum ueram hiftoriam a Galeniplacitis multum efle rc-motam 6y6 a Ioachimi Roelants primarij apud Mechlinienfes medici inuentio 661 b Ioannes Centurio patricius Genue fis,iurisperitiflimus mb Ioanes Paulus Guiducius Vrbinas Vefalioamicifsimus 5§b Ioannis Andreae Albtj commenda tio 9^b trafeibili feu uindiftx honoriscp appetitricis animte fedes , cor, 741b lrisoculicirculus,quis 2S6 a (fyjov 13p a, 208 a.425? b icd-po? cur pro faucibus 721 a rm? 13 b Italiae circumfcriptionem referens os 2a fugaleos 42b iugaleos cur a Graecis {vy&pa nun cupatum iugale os ex quibus conflet iugalis offis ufus Iuitj Pollucis lapfirs lugulum pedoris ofsis %v& uertebra: L Abra labra mouentes mufculi 288 a. eorundem admi niftratio 291 a 42 b ibid. 42 b 76 b 114b 207 b 13 b labrorum conftitutio, dein qua-tuor mufculi labris proprtj,feu inaltero latere tertius, 8C poftea quartus,uel omnium $, 6.7.8c s.290 a labrorum fungofa fubftantia 2^2 a lac nonnullis uiris per pubem ex* primi, 8C per fudum fequentio* rem,crebramq3 acmultä contre datione prodijfleAriftotelesaf feriuquodetia Vefaliusfaepe ui difle feteftatur 67s a ladis in mamillis generatio,eiusq$ ratio ^ 679 b. <58 o a iades an rede pro mefenterio,Ga zauer terit 615 b ladiciniaquae 722 a Myonr 354b Myovav os 2oS a Ao^CJWtr os 69^.207 a Aotp&JW«? futura 3*b.2o6a lambdoidisnomina 2o6a,eiufdem futura additamenta 34 b INDEX* lapidofa caluaripfedes 207 a larynx afperte arteriae caput iS6a larynx cur pluribus cartilaginibus conflet sc6b larynx etiam 4>*$vyj dida 721 a larynx quib, cartilaginibus coftet 716b laryngis ac totius afperte arterip car tilaginum delineatio 184a laryngis binimufculi 5cxgb.defcri ptio ibid, laryngis prima cartilago 186a iecunda cartilago ibid» tertia cartilago tS?a laryngis tres cartilagines is9a laryngis cartilaginum bafes 1S7 a laryngis cartilaginum coordinatio nis ratio 720 b laryngis cartilaginu motores muf* culos efle 306 b laryngis cartilaginum finus pro* ceflus ac tubera isčb laryngis cartilaginum una cum mufculis 13 figime , 8C deferi* ptio,earundemcp charaderum index 304 b,305-a laryngis Sfftomachi mutuiafcen* ius 8C defcenfus ratio 720 b laryngis glandes radici adnatae 717 b (da 310 a laryngis yXorfJis quomodo fpeda laryngis ligamenta 30p a laryngis lingula,feu rima,8C praecipuum uocis organum 188 a laryngis mufculi 717 b laryngis mufculorum adminiftra* po sopb. fex communium or* dme.ibtdem. propriorum duo* decim ordine 5tob laryngis mufculorum delineatio» 304 b» communium primiÖC fe eundi 305- b. tertfj 8C quarti ibi. quinti & fexri ibid, propriorum delineatio ibidem» 8C deinceps laryngis mufculorum alios pro* prios,alios communes efle. pro priorum numero 12» deferiptio 8C fundio 30 6 a.b.communium, qui fex funt, deferiptio 8C fun* dio 308 a.b laryngis mufculoru deferiptio 20(5 b. examen '7f4* laryngis mufculos duodecim pro* prios efle, communes odo 306b laryngis operculum 187 b laryngis operculum non efle uocis principaliff organum, cotra Ga lenum 310 b laryngis operculum, trianguli,aut fecundüHipp.hederae folij ima ginem exprimere 187b laryngis operculum unde oriatur* ibid.b laryngis operculi duo mufculi Galeno ignorati 0 30p a laryngis operculi duorum mufculorum adminiftratio,qui e ccm* munibus non habentur fbid.b laryngis operculimiifafl oruni delineatio 306 a .deferiptio 30'sb laryngis operculi fubftsnfra 187 b laryngis operculi fuperftcies infe* rior cocaua,fuperior couexa 716 a laryngis operculi ufus 719 b laryngis pinguedinis 8C glandula* rum ratio 720 a laryngis rima; ufus 719 a laryngis rimula feu lingula,quomodo fpedanda 310 a laryngi appofita; glandula; iBid.a laryngem fuccingens tunica,feu membrana 30p a laryngem tribus cartilaginibus co* ftitut lS6a inFaterali morbo quas uenafecan da 1 * 4T‘a latum os zoyh laude 206 a laude os ibid.b Larariis Hebfseus deFrigeisibid. Auveg 5'°o.a7^b Mvc^feu torcular cerebri joo.a leopardorum pelles 672a Ai7ri(fo&o/!ti oifa 206 b M7Tiquibus offa tä tum committuntur 431b ligamentapedis tranfuerfa ibid.a ligamenta propria canum 361 b ligamenta quibus unicus tantum ufus,8£ quibus multiplex attri* buitur C) 257 b ligamentafacriofsis, 8C ipfi adne* xorum ofsium 429 a ligam entum,tendines 8£ proceffus cerebri dorfalisq* medullae, ner* uos generarim uocari ^07 a ligamentathoracis 35-2 a ligamenta uertebrarum corpora co mittentia 3S9 b ligametorum ab ufu defumpte dif* ferentia quincp 25-5- a. a prima jbidXecunda ibid. b«tertia2$¥ b. quarta 257 a, quinta ibid, ligamentorum adminiftratio 322 b» ligamentorum adhuc reliquorum adminiftratio 435- a (256 b ligamentorum breuis enumeratio ligamentorum capitis adminiiira* tio 333 b ligamentorum capitis ad ceruicis uertebram primam 8C fecunda deferiptio. ibid* a adminiftratio ibid.b delineatio 332 b Iigamentorumdifferentiae uarig QC ab ortu 27S a. ite a partibus quas conneduntibid. a partibus quibus committuntur, ibi.a fubftan tia ibid. a fitu ibi.b a forma ibid* ligamentorum dorfi adminiftratio 361b ligamentorum in brachio, cubito QC manu occurrentium, quae in ftar inuolucroru habeantur3$f a ligamentorum in digitis admifti* ftratio 391b ligamentorum in externa dC inter* na cubiti fede adminiftratio 387b ligamentorum maxillam inferiore fuper fori nedetium adminiftratio 2pdb ligamentorum os (aerum caeteris annedentiu adminiftratio 406 b ligamentorum os facrum ilium oC fibus colligantiu deferiptio 299 b.8£adminiftratio 304 b ligamentorum quorundam infpe* dio 416 b ligamentorum fubftantiam ingre' diens cartilago 5 b ligamentorum thoracis deferiptio dC adminiftratio 35-2 b ligamentorum tranfuerfbrum ad digitos fledentium mufculoru tendinesuius 37° a ligamentorum tranfuerforum in externa cubiti fede adminiftratio 390 b ligamencorüuifddushumor 259 a ligamentorum ufus 8tsb ligamentorum uarius ufus 255 b ligamentoruufusmcolUgado prae cipuus ibid.a Jigamentorum ufus,quae inftar in* terftitrj funt2?7 a.item qug inftar propugnaculi funt 250 b ligamentorum ufus, qug mufculi conftrudionemfubeunt 257 a ligamentis communia 259 a ligamentis tranfiierfis aflcribendae membranae 2^6 b ligametis ofsiu & cartilaginum at ticulos colligari attjj teneri 2^ a iigamecclse cartilagines 256b (tu b Ligures i-njoc-zshtyoi ueteribus d(di ligures nauali terreftri^ pugna ftre nui ibid. b in Liguribus corporum fymrnefria opr* ibid.b limborum uaria infuitio is b lingua cur mufculis egeat 301 a lingua guftatorum organum cuius beneficio efficiatur ibid.b linguae cu fuis m ufculis figurae tres 300 a. earundemqj charaderum index ibid.b linguae fibrarum delineatio 300 a officia 303 b lingua in mufculis quid rarum ob* tigerit 301b lingua; ligamentum 303 b» ofsis ul cem praeftans ibid.b hnguemagnmidmem iufta eftej!* lamcp mufculis regere, quorum cognitio perdifficilis efi 301 a linguae motus in libris de ufu par* tium,qualiter a Galeno trade^ tur ibid.b linguaemufedi 30oz lingue mufculorum cognitio cur fit difficilis ^oiaÖ^b linguae muiculorum examen 75*4 a lingue mufculorum nouem euide* tium deferiptio ordine 302 a*it2 eorundem adminiftratio ordi* ne 303 b linguae nouem mufculorum natura ac fitus delineatus 301b linguae linguae mufculorum fečlio apud Galenum mterijt ib, b linguae os 207 a linguae pars antc fecfHonemcon-fpicua j quibus particulis con. ftet 301b linguae reliqui corporis admini. ftratio 3°4a linguam faucibus alligans liga. mentum quale ibid. linguam mouentium mufculoru delineatio 3°°a ofla 43 a.206 b lumbare os 208 a (??b lumboru uertebrae numero quot, lumborum uertebrae quincp.iss b♦ 207 b lumboru uertebrae quomodo fo. raminibus a ceruicis uertebris uarient 83 a (tio.94k lumborum uertebrarum delinea, lumboru uertebrae quomodomu tuo dearticulentur 93 b lumborum uertebrarum corpora cuiufmodi fint 9? b lumboru uerbraru foramina.95 b lumboru uertebrarum afcendetes ac defcedentes procefliis 96 a. lumborum uertebrarum procef. fus quales 92 b lumborum uertebrarum tranfuer fi procefliis 9?b lumborum uertebrarü uariaefigu rg,Sč delineationes 94 b Lutetiae, a diui Iacobi porta, ad. eä ufcjj quae fancfh' Martini dicitur, iter fexies nomen fuum euariare 6°7.b C^7ia loculi extimum foetus inuolucru longaon iuteftinum 6u b laxationes appendicum in pueris frequetiores cfj articuloru. 33 a M 31 Agoru8£occult£ phi lofophia- fedatoru, de ofsiculo Albada ranfuperftitio.if4a msmp&z&s. malleolus interior. 169b exterior 170 a malleoli exterioris dC interioris fi gura &C defcriptio 167 a malleolo non difsimile ofsicu^ lum i4y a malleolum ab Anatomicis perpe ram pro talo ufurpari 170 a malleoli 208 b malleolorum nomina ibid* malleus 202 b (tio.4jb mallei in auditus organo delinea malum granatum 207 b malum granatum pectoris ofsis cartilago cur uocetur. 116 a ite tefticulorum 203 b (206b mamillaris capitis procefliis. 38 b mammille an ex deuorato a mulie re pilo uexari T&xiwi pofsint 677 a mamillae cur homini elatius, ca?te ris animalibus demifsius pofi* l tae 6j9 a mammillaru cum genitalibus affi nitas, &C utero 679 b mammillarum examen 694b mamillarum forma. 670 b, fubftan tia.ib.&fitus 67 b mammillarum formae ratio. 6-79 b mammillarum munus, SC conftru nis 649 a meatuum urinam e renibus in ue ficamdeducentiu hiftorfa 636 b eorundem artificiofa infer^ tio 637 b meatuum alterum ex tertio cere* hri uentriculoedu(fiumaGalex num praeterijfle 794 a medianum pro mefenteno 6ifb mediaftinum uulgo quid 712 a medico de animae facultatibus ac fede, ad media opportune aegrotis inuenienda? confideran dum 741b medicoru commentu, quo uentri culu a iecore quincp fibris am^ pledli aflerütjunde enatu. čopb medicorum de urinae excolatione commentu duabus figuris ex^ preflirm 632 b medicoru error,de curatione den tium,notatus 58 a medicorum &C philofbphorum de cerebri anfračiuum ufu,coten* tiones 781b medicorum quorundä in fečiio* ne uenarum ridicula contentio 472 b. &473 a medulla,ofsium nutrimentu pro* prium 3 b medulla, qua ofsium parte repo* natur 3 b piytcg 20S a INDEX, meloncholicu fuccum per.portae ramos purgari 449 a membrana 430b mebrana altera coftas fuccingeS quid 7»a membrana carnofaquae.27sb.cur fic dicfta ibid a membrana cerebri tenuis unde etiam^öf ööc/1«? di&a 778 b membrana circum oifalis 360 a membrana pubis ofsis foramen occupans 429 b membranamufcuiisobnata 386a membrana feu tunica coftas fuc* cingens 709 b membrana fingulis coftis peculia ris yti a membranae cerebri tenuis nume/ rus.778a fitus,exterior fuper* fi cies, ufus 8>C conftrucflionis ra tio ibid.b membranae coftas fuccingentis foramina.710 b.fubftantia.ibid. principium 711a membranae coft£ fuccingentis no men 6čfitus.7o^b.magnitudo, figura ibid. membranae coftis fuccingentis fu perficies,quales , quiscp earu ad alias partes nexus 710 a mebranae coftis fuccingetis ufus, &C ipfius coftrudiois ratiojn b mebranae exterius caluariä ob cin gentis creatio dC ufus 777 b membranae praeter carnofam mu/ fculis in cubito obnat» admi* niftratio 388 a membran^ interfcpientes.712 a.&T quo padoinuicem diftet.ibid* membranarum arterialis uenaeo* rifidj ratio 744 b mebranaru cauitate thoracis in* terfepientiunomeclatura 712 a membranaru interfepientiu con* ftitutionemquaefubeant 713 a membranarum interfepientiu nu merus, fitus, forma, magnitu* do 712 a membranarum interfepientiu fu* perficies QC connexus.713 a. or> tus atqj ufus ibid. mebranaru;thoracis amplitudine interfepientium examen. 748 a membranarum uenalis &magng arteriaeufus 745 b inter membranas interfcpientes quid reponatur 712 b mebraneae ueficae figura,qu£ quu foetus urina inter illius inuolu crauagans non defluit, ex mea tu urinam per umbilicum defe rente expanditur tf74 b memoriae os 2o6b mendoia ofla ibid. mendofae futurae ibid. menfales dčntes 207 a menftruae purgationes qui coa* c eruentur, & unde fluant. 662b , 16z a, 20 g a meri fP4a mefenten'um3an rede mediu inte ftinum Cicero uerterit 615 b dC (jLimCfOUOV tb.b mefenterij adeps. 617 b.glädes. ib« mefenterij binae membranae, cur in canibus difficilius quam in hominibusexpendantur 517b mefenterij natura qui indaganda 687 b mefenterij nomina 6t$b mefenterij fitus.ib. fubftantia. ib* forma dC ortus ibid, mefenterij fubftantiae ratio acu* fus 6x6 a (ibid. b mefenterij uenae,arteriae SC nerui. mefenteria tri a GaLpofuifle <% b IxiffQr1 208 a lAtTWtxpzriov i4 tus. 357 b. decimus quintus dC decimusfextus 3?s a mufculus £7T6)^{? 314 b mufculus orbiculatim inteftino obductus 3p7 a mufculus primus alterius lateris faciei ,uel fimul omnium pri, mus ac fecundus 288 a mufculus fecundus alterius lateris faciei, uelomnium tertius &L quartus 289 a inufculus in faperiori pedis fede locatus, &C pollicem, trescp ipfi proximos digitos extrorfum abducens, &C numeror 428 a mufculus in poplite occultatus, qui non recffce a Galeno prgei, puus tibiae flexionis habetur 408 b mufculus inter fcapulam attollen tes a Galeno perperam defert Ptus mufculus fcapulä attollens, quo firma abundat 32^2. mufculus tertius fimi* fcapulam attollens ibid. mufculus quartus fcapulam attol I N D E X, lentium, quae fimiae fibi priua, tim,fecus quam hommes,uen, dicant 325 b mufculus primus in altero latere thoracem mouentium 342 b* fecundus canum thoracem mo uentium, quo hommes deftitu unu.1r.343a tertius hominis, qui cana &C fimiarum, quartus eft.ibid. quintus canum, quo humanus thorax deftituitur, 1, bid.b.hominis quartus , fimia-ru fextus. 344 a. hominis quin, tuš,fimiarum feptimus. ibid.b hominis fextus , fimiarum o, tfauus ibid* inufculus tibiam mouentium pri mus.400 a.fecundus.ib. tertius 407 a.quartus.ibid b quintus 402 b. fextus. 404 a» feptimus. 4o$a.oclauus.ib.nonus 405a mufculus uefiese uir ilis. 39 s a.mu, liebris. ibid, eorumcp ufus, ibid. mufculus ceruicis ueficaa 394 b mufculicaput 261a mufeuli caput tendine non fem, per tenuius efTe 272b mufculi ex carne caput tendine nonfemper eile tenuius 263 b mufculi finis fen ^uda dC tendo 261 a mufculimebrana ibid.b mufculi nomen unde dedučlum 267 b mufculi ftructurae depida ratio 25-9 a 5C b mufculi uenter z6\ a mufculi uenter defigrtatus 25-9 a mufculi uenter ubi reponendus proprie 272 a mufculi uirilis adminiftratio 341 a item muliebris ibid.b mufculi primi brachium mouen, tium adminiftratio 319 a mufculi primi brachium mouen, tium fibras uariari 311b mufculi fecundi brachiu mouen-tium adminiftratio 320 b mufeuliprimi &C fecundi brachi, ale mouentium adminiftratio 389 a.primi digitos mouentium ibid.fecundi. ibid.b, tertij digi, tos mouentium 390 a mufculi tertij brachiale mouen, tiumadmmiftratio.39ob. decL miocftaui QC 17 digitos mouen tium adminiftratio. ibid* de-ciminoni adminiftratio. ibid. 21 dC 22 digitos mouentium, 8C dein eius qui in illorum de-feriptione 23 numeratur 391 . a.quarti brachiale mouentium adminiftratio ibid. mufculi tertij brachium mouen, tiumfubftatia^o^majortusjat-que functio ° 315-3 mufculi quarti brachiummouen tium ortus ac functio, non re* o» tfe a'Galeno tradita 316 a mufculi quarti brachium mouen tium, ortus,fubftantia atqsoffi. cium.315b.316a eiufdem non efie fimplicem motum, fed ua-rium, pro fibrarum diferimine^ ibid. mufculi quinti brachium circum agentis, Galenum non memi, niffe 518a mufculi fexti brachiu mouentiu fubftantia a tep origo ibid. a mufculi ieptimi brachiu mouen> tium fubftantia,origo atqjpe, culiare munus ibid.b mufculi primiacfecundi parium capitiSjOfficium 330 a mufculi prima 4 digitorum ofla, & ptimum fecundumqj polii, cis flectentes ,tredecim nume r® 370 b mufculi digitos mouentiu 23 mu nus, non ad digitos pertinens 37 sb' mu fculi 3.4. 5% <5; dorfum mouentis munus 3^a mufculi mafleteris adminiftratio* 297 a. eiufdem defcriptio 294 a mufculimaxilla deorfum trahentis, ac tribus iliis fuperaddit/, quarticp defcriptio 296 a mufculi in ore delitefcentis admi niftratio*29ö a, eiufdem deferi, ptio 29 ?b mufculi ferti) in ore latitantis, 0, rigo 295-a mufculi penis parüä Galeno ani, maduerfi 394 b mufculi in poplite latitantts.424 a fecundi & tertij digitos mouen tium ibid* mufculi, queearno/a mebrana in fimiarum & canum axillis con ftituit,examen 318 b mu fculi rec^i abdominis admini, ftratio.33sb.tranfuerfi a mufculi primi fcapulä mouentiu adminiftratio.327 a.iecundi, ter ttj,quarti ibid, mufculi fecundi fcapulä mouen, tiu adminiftratio, ut reliquos brachij fcite aggrediaris 319 b mufculi teporalis adminiftrario 296 b (exh iftoria.zpfb inufculi teporalis roburmaximu, mufculi primi thorace mouentis adminiftra t/o.^fo a./ecudi.ib.K tertij canis mu fculi adminiftra tio.ib. tertij hominis, quarti ca nis ibid. quinti hominis, 7 ca, nis.ib.quinti canis.351 a quarti' , hominis,^ canis.ibid.fextiho, minis, ocflaui canis 3^ib mufculi uefiese ceruicis, ipfiuscp ueficx fundi QC ceruicis exame 693 b ■> v mufculum natura inter ligamen^ tum SC neruum effe medium 260 b D d 2 mufculum nuifcukrtn inter UgamentSdč n er uum natura no eflcfncd.111.262b mufculum non a^que nerui ac ligamenti natura participare 261b mufculu primum ofsi v referenti commiffum, caeteris omnibus ualidiorem, ÖC crafsiorem atqß bifidum eife 29 ?b mufculum, qui fcapulam antror-ium agit,a Galeno male pro brachrjmotore haberi. 313a mufculum, quo brachium detra-hitur,fcapulänomouere 326b mufculum uolaeiuo tendinelate-fcentenofemeldeeife 363 a mufculi abdominis 334 a mufculi articuloru motores primi,fuperficiei proximi 270 a mufculi primos articulos fleden-tes, qui tertio mufculo in nu/ mero fuccedunt, ac dece a Ve-fall o enumerantur 427 a mufculi brachium circumagetis tres, eorumcp ortus 317 b mufculi brachium mouentes. 311 a mufculi mouentes brachium atqj fc^pubmin quibus animalib» ab homine quam maxime ua rient 320 a mufculi motuum brachialis opifi ces.378 a.brachialemouentium primus, ibidXecundus,ibid. ter tius.ibid. quartus 379 a mufculiquartibrachium mouen tium adminiftratio. 321 b. item feptimi,quinti bC fexti ibid. mufculi buccarum, labrorum,&C nafi alarum 28S a mufculi caput mouentes' 32S a znufculi folius ceruicismotib.pra: fedi 331b mufculi K^otsH^s didfnul! 5 forti untur mufculu contrarift. 340 b muiculi ininterna cubiti fedc387a in externa, ibid. in brachio, ib. mufguli cubitum fledentes ČČ ex tendentes. 381 a primus fle^ dentium.ibid. b. fecundus,feu fledentium pofterior.382 a pri mi ÖC fecundi mufculorum mu nus.383 a. extendentium pri mus.ibid.b carnofapars qua primus extendentiu augetur, qua fecundum conftituere li-cet. 384 a. tertius extendentiu. ib.quomodo in canibus cubitu agentes mufeulihabent 384b mufculi digitos mouentes uigin-tiodo, 305- a.primus.ibid. fecun dus.3 huc reliqui 376 a mufculi manus digitos mouen-tes 36sa mufculi quatuor digitos quatuor pollici adducentes,feu 19,20, 21,22 4 29 * mufculi dorfum mouentes 352 b mufculi dorfum mouentes fede-cim»353b primus ac fecun; dus,feu primumpar.ibid. ter-tius &C quartus.354a quintus & fextus. ibid. feptimus & o-C terrius.ibid. derimufquartus» 427 b. decimus quintus ibid. mufculi primi SC lecundi pedem mouentium.433a tertij,quarti, item primi digitos mouen, tium,decimifeptimi, item deci miodaui ibid. mufculi pedem mouentes. 418 b. primus pedem mouentium, i-bid.fecundus.419a.tertius. ib. quartus.ib.quintus.420b.fcx-tus 8d feptimus.421 a bC b, oda-uus.422b. nonus 423 a mufculi primi duo penis.393 b.ter tius dC quartus 3 94 a mufculipenipeculiares 392a mufculi duo,qui pollicis primo ofsi famulantur. 37t a. tres qui fecundo pollicis ofsi famulantur ibid. mufculi tres, pollicis os fledetes Galeno ignorati 372 a mufculi radium in pronum bC fu* pinum agentes 3S0 a mufeuliquatuorradium peculia-riter a gentes, ibid. primus.fi bid. fecundus, ibid. tertius, i-bid.quartsis 381a mufculi fcapulam hominis mo, uentes quatuor. 323a. primus, ibid, fecundus,ib,tertius. 326 at quartus mufculifedemattollentes 396b mufculi temporum male affedi, quas noxas inferant 42b mufculi tendinib.deftituti,Čč un-diqjcarnofi 265 a mufculi thorace mouentes 541b mufculi tibiam mouentes 398 b mufculi in pofteriori tibiae fede quot cofiftant.432 a. item quot in anteriori tibiae fede. ib. b.ite quot in pede ibid. mufculi in tabulis depidi, quo-modo intueri debeant 209 b mufculi latefcentem tendinem e-ducentes 388 b mufculi quo ordine a Galeno tra-dantur 362 a mufculi fuu munüs qualiter ob-eant 2^43 mufculi ueteribus,ac potifsimum AriftotelijCarnis nomine appel lati 19 b mufculimuliebris uteri 340 b mufculorum abdominis admini-ftratio duplex. 337 b. prior, qui fit ab exortu mufculorum, ob-lique defeendentis. ibid. alter modus ab ipforuterminis, obi/ que afeendentis 338 a mufculorum abdominisfundio-nem medicorum uulgus incepte afsignare 337 b mufeulorü abdominis rifu s 336 b mufculoruterttj &C quarti brachia le mouentium munus 379 b mufculorum brachium mouen^ tium adminiftratio.3is b. primi. 319 a fecundi, ibid- b£ 320 a. tertij.32J b. quarti, 320 b. quinti, fexti bC feptimi ibid. mufculorum brachium, fcapula, thoracem,caput, dorfumq? mo uentium examen 753 b mufculorum buccas,labra b£ nafi alas mouentium adminiftratio 29\ a mufculorum caput mouentium adminiftratio. 332a. primi paris adminiftratio ibid. mufculorum caput mouentiu fecundum par,im'penfe uariu. 329 a.tertium par.330 a quartum, quintum bC fextum par. ibid. a&b mufculorum capitis 13 bC 14 munus 33t b mufculorum capita maxime carnis expertia non minus quam tendinem fentire 263 b mufculotum capita caXa comiul-fioni eife obnoxia ibid* mufculorum primum par, aut caput, aut primam uertebram mo uentium 328 b mufculorum omnium capitibus neruos non inferi, aut alio-quin attendi, etiamfi alias i* pforum fobftantix neruus inferatur feratur 262 b mufeuloru carni adipem intexi, contra quam alij affirmarunt 264 b mufculorum etiam carni, non car ni fimpliciter, adipe intexi,bou Brabanticoru exemplo oftendi tur.264 b.8č mulierum quoque obefarum ibid» mufculorum colli ueficae de ani adminiftratio.3?7b» eorundem in mulieribus adminiftratio 398 a mufculorum differenti^ quinde-cim.2^a.äfubftantia. ibid» ab ortu.ibid. ab infertione. 266 b ab ea quae mouetur particu la.267 a ab infertione de ortu fimuUbid» a forma» ibid. a fora minibus*2^ a» a magnitudine» ibid. a colore.ibid» a fitu. 207 a a fibrarugenere.ibid.a fibrarum genere de copačtione 27t a ab ipforum capitibus, ibid. a uetribus»272 a a tendinibus» l'bid.a mutua mufculom in offi cio oppofitxone,274 a. a mune^ re ibid«. mufculorum uariae differentiae un depetantur 26$ a mufculorum digitos mouentium 22 dC 23 munus 375- b mufculorum digitos mouentiu, infertionum collectio 377 a mufculorum tres digitos pollici adducenti«,de prima quinqj di gitoruofla flectentium. 434 b* quinti pede mouentiu,ite fexti pedem ouentiu.ib» 14 digitos mouentiu, una & noni pedem mouentiu.ib.decimiquinti, ib» mufeuloru dorfum mouentiu ad-miniftratio»3?s a. primi de fecun di.ibid.tertif,4,p de lo.ibid.b 5-dC 6 35-9 a»7 de 8,11 de i2,ibid.i3,i4, iS 8C16 ibid» mufeuloru effigies cur Vefalius in integras tabulas digefferit 209 b mufculorum de ligamentoru brachium, cubitum čč manum oc-cupantium adminiftratio. 387 a mufculorum fabricae expofitio to tius^b» eiufdem^ delineatio _ ibid» mufeuloru fabricae quid praeftet ligamentum,item quid neruus 25ob mufeuloru femur mouentiu admi liiftratio. 415^» primi mufeuli adminiftratio»4i5 b, fecudi,ter-tij,quarti,quinti,fexti,feptimi, octaui, noni dt decimi ibid» mufculorS femur mouentiu, que ordineGaUnftituerit ’4I1-a mufculorum quinep priniorn femorum munus / 4l2 a mufeuloru humeri,(eubrachij os dC cubiti ofla c^monftrans, fc! I N D E X* eunda figura 25-9 b mufculorum imprefsiones 272b muferečh' inteftini examen. 694 a ' mufeuloru labrorum, dtc» 5-, 6,7,8 adminiftratio- 292 a ite 9 dt 10 adminiftratio.292 a. ite 11ÖC12, item 3 8Č4 ibid.b mufeuloru laryngis alios ,pprios efle,alios comunes propriorü numerö 12 deferiptio ordine 3o6b.3o7a8£b» funčh'o»ibid.co munm,qui fex funt, deferiptio 308 a funftio ibid» mufculorulinguse fe&ione apud Galenum interijfle 3Ql b mufculorum linguae cognitio cur fit perdifficilis ibid. mufculorum mouentium lingua delineatio 300 a mufculorunoue euidentium lin guaenatura dCCitus.301b* deferi pti'0,302 a. adminiftratio 303 b mufculorum manu occupantium adminiftratio 391a mufeuloru inferioremaxillämo-uentium adminiftratio 296 b mufeuloru motu efle arbitrariu, cordis uero naturalem 732 a mufculorum neruea parsko a.li-uida pars^ib.carnea pars ibid* mufculorum nuifterus cur ab alijs diuerfus ftatuatur 174 b mufculorunumerus unde petendus» 27?a.ut a fibris,ab impref-fionib»a capitib. ibid.a tendi nibus,a mutuo connexu, a con curfu 276 a mufculorum numerum no prompte pofledefiniri.274b (237 a mufculorum oculi adminiftratio mufculorum ortus omnium iu-xta Galenum,ab ofle 2 b mufeuloru ofsis v defcriptio.2pp b mufculorum ofsis v proprioru pa ria quatuor. 297 b dC deinceps» non propriorum afsignatio. i-bid.2?9a. adminiftratio unde petenda ibid.b mufeuloru ofsis v proprioruiuxta quatuor paria adminiftratio.299 b eorundemcp functio 297 b mufculorum ofsis vpar quartum fcapularum motibus nonfub-feruire,ut Galenus fenfit» 298 b mufculorum ofsis v referentis par quartum quid peculiare fibi ue dicet 298 a mufculorum ofla mouentiu non pauci tendinibus carent, cotra quam Galenus 272 b mufeuloru palpebras mouetium adminiftratio 284 b mufculorum nouem pedem mouentium munus 423 b mufculorum penis offidum»394 a adminiftratio ° ibid» mufculorum quamlibet corporis partem mouentium hiftoriam, iub cuiufque partium» carum elemento initiali reperiestue^ lut eorum qui frontis cutem, qui palpebras,oculos, buccas, labra, nafialas, maxillam inferiorem, linguam, larynga, brachium, fcapulam, caput, abdomen, teftes uiriles, mulie-brem uterum, thorace, dorfum, manus, pedes, Sčc* *nufculorum,qui a coxendicis oC fis appendice enafeitur 407 a mufculorum quorundam uaforu adminiftratio 747 a mufculorum fcapulam mouentiu adminiftratio 327 a mufculorum fecandi ratio 280 b mufeuloru tendines qualiter differant 272 b mufculorum teftium adminiftra mufculorum thoracem mouentium adminiftratio 3Toa mufculorum mouentium thoracem numerus ac necefsitas» 342 a mufculorum thoracem mouentium enumeratio, quando illi fuo fungatur munere»349 a mufculorum in tibia de pede federn obtinentium, 5C ligamen* torum omnium quae hadenus nonrefedafunt, adminiftran-di ratio 432 a mufculorum tres radices ab uL nae longitudine procedentes, quarum tertig decimus nonus mufculus fipars 373 a mufculorum ufus de fun&io qui fpe&entur sisb mufculis cur addita caro z6i a mufculis cur additx uenx dC arteriae z6ib mufculis nerui non omnibus in capitis exortu inferuntur, dC quomodo 262b mufculis quid nerui uere praeftet 2^3 b mufculis non omnibus neruum mifceri, de quibus.262 a ,dC 265b mufculis omnibus unum tantum fibrarum genus Galenus attribuit 271a mufculis quando tendines annectantur 2^ a mufculis temporalibus natura quomodoproipexerit 42b mufculos non arquas portiones dC nerui 5Cligamenti recipere, de quomodo Z6ib mufculos non omnes ab ofsibus procreari 266 b mufculos omnes a fcapula inhu* meros ufque porrectos, Galenum in quinto de Admini ftrandisfedionibusmire con- fudifle 318 b mufculos ofsi v referenti com-miflbs,partim ipfi, partim alfjs fubferuire partibus 297 b D d i mufeu- mufculos per an/malem /p iri tum fuis fungi munijs ^4 a mafculos tres cur natura fecundo pollicis ofsi attribuent 3 69 b mufculofafrontis cütemmouens fubftantia 282 a inufculofaefrontisfubftantiae duplex adminiftratio ibid.b muftacem Latinos labriquanda portionem uocare 290 b fut/Afltxgv? 208 b /uvAk 172 a. 20 s b /uva/tou dentes 207 a pgTov quid 05-3 b N Änged 207 a nafi alae 184 a nafi cartilagines.183 b duas 189 b nafi cartilaginü mo/ tus tantum uoluntarius 184 a natis 208 b natulae in cerebro 79 ib naturae in neruis digerendis ico-pus 509 b naturae prouidetta in collocatione teßiurn 692 a natura? folertia in ftruftura uerte brarum colli 80 b naturam arterias recondere« 488 a naturam propagadaefpeCiei pro^ uidiffe 633 a nauiculare os 208 b nauic ulari a offa duo ts^a nauicularis ofsis anterior (edes, &C tres ipfius planae fuperficies 178 b nauicularis ofsis finus ibid. 208 b 207 a 208 b 20tfb ibfd.a nauiforme os negnegidi ner di nerualiaofla nerualis futura neruus dexter fexti paris recurres feureuerüuus,fis a.fünfterrecurrens ibid.b neruus iuxta quinti paris radice principiumducens fzib neruus primus brachium fubiens 541 a. fecundi nerui ingreflus* tbid.b.fecundicumtertio con-greflus.542 a. reliqua fecudi feries ibid.b neruus q uib. partib, coftet 508 b nerui m mufculis ufus sts b neru/ nome, quibus corporis par " tibus tribuatur, dC quid pro* prie neruus uocetur, una cu i-pfius differentia &C ufu s°7 a nerui nomine quid ueteres fub-audierint 19 b nerui terttj ad cubiti ufqj flexum progreilus 543 a nerui quarti in brachium ingref-fusjipfiuscpferies ibid.b nerui quinti in brachium ingreC fus, ipftusqj feries cum tertio ?44b nerui fexti in brachiu ingreflus, ac feries 54.7 a neruum nullum tačlus fenfu non praeditum efle 807 a neruum fingulis mufculis, ita ut alrjs diffe&ionu profeflbribus uifiim fuit,non mifceri 26z a nerui in brachium a quibus paribus ducantur 5-41 a nerui müfeulis quid tiere praebe* ant 253 b nerui papillam petentes 540 a neruiquatuor crus petentes.549 a primi nerui feries ibid. fecundi feries.ibid. terrijferies 550 a quarti feries ibid. quartus neruus, qui ueluti plu ribus funiculis conflare uidea tur 55» a nerui reuerfiui cur fadi credan* tur 524 a nerui uentriculi 601 a neruorum a dorfali medulla prodeuntium nudam feriem figura offendens 526 a neruoru cerebri initiu unde 5-15- a neruoru cerebri quot paria ibid. neruorum cerebri fecundum par. 519 a tertium par ibid. neruorum cerebri quinti paris feries bC ortus 5-21 a neruorum cerefirifextu par 522 a neruormu cerebri feptimum par 525 b neruorum cerebri furculos duos Vefaliojpraeter tres Anatomicis notos, adinueniife 43 a neruoru cur alius mollioraut durior reddatur 509 b neruorum congreflus ratio fis a neruorum crafsities 54.7 a neruorum delineatio quaefeptem pariu neruoru, qui a cerebro 5C dorfalismedullseinitio prona-fcunt,ortus demoffrans, QC di, ftributione ferieqj ommu pariu qua? a dorfali medulla in dorfi ofsrb.coplexa origine ducunt, pulcherrimereferens 554 a neruorum differentiaab originis forma 510 a neruoru differentia a cauitate nui la ibid.b neruorum differentia a ferie 510 b neruorum differetia triplex 507 a neruorum difcrimenamollitie &C duritie' ?°4a neruorum femur, tibiam &T pede adeuntiu diftributionis ratio 549 a neruorum implexus brachiu adeuntium a neruoru in brachiu feries quomo do citra fetfione experiri pof-fit 545 a neruorum in dur£ mebranae bafi exiftentiumexamen gub neruoru ortus a cerebro,no e dura eius membrana, neca corde 5o8b'!> ■ neruoru ortus, partim a cerebro, partim a dorfali medulla 507 b neruotum paria, Graecis &v(vyt na,utErafiftratus u oluit, oriri, fos b nsi? quid 6o§ b OOUrtJW/U* 360 b vtyoizHTfM mufculi sffb vu^Cifunde 5-07 b nexus neruofa: tenuitatis obli-que afcendetis mufculi cü traf-uerfo 33$ b nodus 12 a yo&x^fiue fpuria? 85 illegitimae cc> ftae,cur uocentur mb vcotqv yib veprov uertebrae 207 b nouaculae 201a nutritionis inflituendse praecipue caufae 58p b whqh quid 477 a,735 b O biAmuoi futura 32 b 2o5a occipitis os,feu occipitii 38a 20öb occipitis os cur praeter leuitate,etia fit afperum 85 inaequale 38 a occipitis os primae uertebrae cur duplici articulo nedlatur 17 b occipitis os ubi crafsifsimum. 37 b occipitis ofsis capitulaqueprimg uertebrae articulentur 77 b occipitis ofsis circufcriptio 37b occipitisofsisnomina 205b oculus e caluaria quomodo eximendus 287 a oculus gemr 208 b (tus.285b oculi adeps mufculis interpofi-oculi adminifl:ratio.8i3 a,alia eiuf-demadminiftratio 814b oculi conftrucfbo qui enarranda 801 a oculi muolucrum ex nerui uiforrj fubftantiafolutum,85reti com paratum g02b oculi mufculör um adminiftratio 287 a oculi partium ufus g05 a oculum monentes primi quatuor mufculi 285 b I N r D E X. oculi quintus 65 fextus mufculus 285 a oculi feptimus mufculus, ib.b. 85 eius officium ibid. oculi mufculoru prima figura. 285 a fecunda ibid. oculi cur alta fede eguerunt 22 a oculorum colores ex h umoru aut fpirituucopia no cuariari.So4 a oculoru figurae noiiendeeim ex-preifae 7p sb.7ppab oculorum gratia caput efforma-tum 22 a oculorum gratia cerebrum in capite locari, dein cerebri nomine 85 reliquos fenfus ib.b ocuiorumfitus ibid. a. 801 a oculos motu uoluntario moueri 2S5-b oculos qui muniuerit natura. 22 a hS'ovr&sf 207 a 8C ocToVrat Iulius Pollux, 85 Cadius Rhodiginus, difie-čtionum imperiti,male prima uertebram nuncuparunt 7 p b ocTtr? 85 odbvTö«^«? fecundae uertebrg tuber j9b 0imcpocyQr* 5P3 b oiAtKPotvoy 13 5 a ^Aik^v©'* 208 a 5>Asi'Ä • 207 b titevQr1 tbid. olfa&us organum de Olfa&us organo multiplices fententiae ibid. olfacfius organa unde 40 b omentum 602 b omentum canibus 85 fimrjs colo uix connafci <503 a omentu qui diuellendu, fpfiuscp ortus inuefligandus , una cum uafisillo fuftultis 585a omenti arteriae. 5o5a.nerui.ibid, adeps, ibid. glandulofum corpus.ibid.b, ufus ibid. omenti cum colo nexus 505- a ometi fabrica fuis ufibus refpon dere 5o5b omenti ortus ac nexus 604 a omenti fitus.502 b.figura 5©sb omenti fitus ob fcruatio 584b omentifubftantiaebreuis enumeratio 504 a aijlOTZf.CCTH 20 7 b ccy.®' 123a. 207 b. 314 b oQgvw 13 b opifex rerum quas partes aereae fubftanti£ reficiende fabrefece rit, 85 qmepriuatimfpiritui ui-talifubminiftrent 708 a opifex rerum fummus inquemo dum uniuerfa refpirarionis or gana extruxerit 72^a opificisreruminfirutfura afperg arteria folertia 718 b opificis rerum in tfjbrace creando induftria noa h^tycm dentes 207 a ordö in docenda often^endacp Anatomequis feruandus <$8l2l ordo in reliquoru adhuc mufcu-lorutradatione obferuandus, 415 b organum nerui nominepriuatim nuncupatum 5-07 b organa in caua iecoris fede pofita quomodo fpetfanda 585 b organis iecori famulantibus cur non tale feptum, ficut thoraci, circumpofitum uo b oris apertio, organorumcpinfau cibus pofitoru examen y^h bgftmvyiQV 10 3 a.207 b olamium os ibid. ofanum os ibid. ofsiculumadnexum quarti poft-brachialis ofsis cum brachiali' repofitum i46a ofsiculum albadaran 154 a ofsiculum incudi aut molari den-ri comparatum 44b ofsiculum interius duorum, quse ad primum pollicis pedis fpe-danturarticulu omniamagni-tudine 85 duritie uincere 154. a ofsiculummalleolo non admodu difsimile 4? a (tis.čpb ofsiculum medium ofsis v referen ofsiculumincudi,autmolari den ti comparatu.44 b.itemalleolo non admodu difsimile 45- a ofsiculummagis 85 occulta phi-lofophi^fedatoribus obferua tum, quale 15-4 a ofsicuh fecundi ad femoris os co-paratio 4^ a ofsicula auditus organi 43 b ofsiculaauditus organi quatuor issb (4^ b ofsiculorum auditus organi ufus ofsicula in fimia 85 cane fub facro ofle cuiufinodi occurrant, a-deo^ ipforum coccygis ofsis defcriptio 104b ofsiculafefamina dum,curibifitcrafsius 37 a os genu articulo praepofitü 144 a os grandinofum,uarium 2osb os gutturis 207 a ostyov undeuocetur 99b os b» AcittJßJbfödlf ibi d. oshyodes q^modo formetur. 70 b» eiuscp ufus ibid* os v^iAcfyt? 69 b os ilium ^ lyyb os in cerebro a Galeno traditum, quale 42a os iugale ibidb os iugale ex quibus conftet ibid. os iugale cur a Grgcis {vyctpoc nun cupatum ibid» os latum 207 b os laude 2o tendis parata 102 a ofsis facri latera cuiufmodi 101 a ofsis facri pofterior fedes cuiuk modi.ibid.b.ite cur infigniter afpera fit,ac ueluti cariofa ib* ofsis facri fex offa 188 b ofsis facri fpinas omnes deorfum fpedare ibid* ofsis facri fuperior fedes cuiufmo di,item inferior toob.ioia ofsis temporis proceffus ftyli a^ cus ue imaginemreferentis no mi'na.206 b. item uberis papilla repraefentantis nomina 206b ofsis tibiae fecundum ipfius longi tudinem figura 171 a ofsis tibie finus &C tubera, quib* talo articulantur \69 b os u aut A imaginem exprimens 207 a ofsis u referentis duae figurae. 69 a fitus &C nomina ibid. 70 a itemlaterahumiliora ibid. ofsis v refer entis nomina 207 a ofsis t/referentis ofsiculafere un decim iss b ofsi facro quinque ofsibus tanta extru<^o3quid eueniat 102 b offa ad difciplinam utilifsima qug habeantur • 195-b ofiaartualia 20^ b offa articulis mutuo effe cotigua, neq^ ab inuicem abfcedere. §7 a ofla brachialis quib. fedibus,liga^ mentis, dC cartilagine obducan tur 143 a offa brachialium fedecim 189 a offacaluariajuiginti 188 b offa capitis qualib. futuris magna ex parte compingantur »8 b offa xpcAnoaPt 208 b offa coniugalia 200b offa corporis humanipofteriorifa ciepropofita Zof'a offa cur circa conexu molliora» 8 b offa dece fublumboruuertebris, quib.reliqua dorfi pars a lubis ad anu pertinens cöüituit.?? b offa digitorum J2 a offa digitoru in utročp pede qua^ tuordecim t8? a offa digitorum perperam Galeno folidaconftituta sb offa digitorum triginta 189 a effaduo cur natura interdu pluri bus ao Bus articulis commiferit 17 b ofla emundata quo modo iungen da 19621 ofla interfeomnia contigua 14 b ofla lapidea, fiuelapidofa 20 6b ofla AiQo&£h 43 a.206 b ofla lateribus facri ofsis commifTa in pueris tribus ofsibusforma ri >9^ ofTa Ai Ts-ihi^H 20 6 b oflamanusutriufqjočlo 1S9 a oflamaxille fuperioris duodecim 52b.54 a ofla omnia praeter dentes tada, 4 a ofla paria,fiue pariš 206 b oflaparietalia ibid. ofla pecloris humani in adultis quah'a 114 b ofla pedoris humani' feptena Ve falio nunquam occurrifle.ibid. nec Temper eodem numero cer ni ibid. ofla pectoris tria fimul inueta, ma nubij alicuius gladi) imagine referre iffb ofla poftbrachialis quatuor a Ve falio enumeratur,ab alijs plura 146 bi47 a ofla poftbrachialis quatuor cuiuC modifint.147 a.item in appen^ dicibus,ö£mutuonexu ib.b ofla poftbrachialis qui mufculis cedant, &C adaptentur »47 b ofla poftbrachialium odo 1 $9 a ofla prorupte rupi fimilia 45 a ofla, quibus commifTurarum diffe rentijs inter fe iungatur,&qug harum motum edant % 5- a ofla quomodo fentiant 4 a ofla quorum beneficio inuice conectantur 1 9 a ofla rafetae pedis 208 b offa faCri ofsis lateribus commif-ia duo is9 a ofla facri ofsis laterib, comifla inuice in pube coalefcere 19 a ofla facri ofsis laterib, comifla, in puerulis tribus efformari ofsi-bus 160 b (189 a ofla tarfnn utrocp pede quatuor ofla tymparum 206 b ofla thoracis 110 a ofla tibiarum duo 185? a ofla temporum 206 b oflauerticis utcuqj mollia, cur du ris teporn ofsib. comittant.^b ofsiu brachialis cur duo ordines 143 a ofsium brachialis delineationi a ofsium brachialis nomina 143 b ofsiucapiris QC maxillae fuperiox ris foraminu deferiptio cur in-ftituta 59 a (ub ofsiu capitapleracp fineappedice ofsium cartilaginucpinterfe ftru-dura &C contextus 14 a ofsnl cerebri frequens contextus ad quid conferat 32 a ofsium commifliirae, earum^ car- tilagines 4 b: 8C 5 a b ofsium craflbrum fubftantiae cur uaforufurculünflnuentur.90 a ofsium differentia ab ufu.i a. item a magnitudine &C forma. 1 b. &C 2 a. ite ab appendicib.proceisf-b us,capitib us, 8£ alijs quibufda 2 b.item a foraminibus 3b ofsium digitorumtendines 151b ofsiudorfifpinae, ieu pofteriores proceflus 74 a ofsiumdorfi cotextum pofteriori facie, 8č uniueriam dorfalisme dullae neruotumferiem comon ftrans figura. 523 a. eiufdem qj charaderum index 529 a ofsium dorfi impar magnitudo 72 b ofsiumdorfitranfue?fi proceflus 74 b ofsium BC cartilaginum articulos ligamentis colligari arque te^ neri 25-5-a ofsium 6i cartilaginum ufus in uiuo animante qui ufdendus, sisa ofsium humani corporis ex latere delineatio # 204 a ofsium humani corporis fimul co padorum anterior facies 203 a ofsium in calce rüacerandorü, ac dein in flumine emundando-rum ratio 190 a ofsiu in uniuerfum numerus. 189 a ofsium iugalium nomina 20$ b o fs i ulib er, pre ceteris anatomicis libris Galeno tribuendus 107 a ofsium maxillas breuis enumeratio 49 a (ratio. 16 b ofsium mutui contextus duplex ofsium naturalis compofitio cur fada »5- a ofsium numerus issb ofsium nutrimentum proprium, medulla 3 b ofsium partes,fedesqj diuerfis no minibus appellari s a ofsium pedoris 111 canibus &Č fL mijs cuiufmodi ratio 114 a ofsiu pedis dextri delineatio 6 a ofsium pedis figura: 173 a.174 a ofsiumpercodioneparandi mo dus 191a (147 b ofsium poftbrachialis interualla ofsiumproceflus 9 b A ofsium pubis anterior fedes cur fitaipera 16 ob ofsium pubis fuperior pars, quae inuicem comittuntur , cur ex afperetur ibid. ofsium quibufdam fedibus perin de ac fi undiep circüfcriberen-tur,nomina imponi 42 h ofsium facri ofsis inter fe conne xus.tcoa (foru effigies 15-4 b ofsiu facriofsis lateribus comif. ofsiumfacri ofsis laterib. comif> forum ufus *76 a ofsium facro ofs i nexorum,in uk ^40 a 207 b 2c6 a 207 b ris5Čmulietib. differetiavv^b ofsiumilnus ö£ capita cur conftü tuta 13 b ofsium temporum an200 b ofsium teporum circumfcriptio 38 b ofsiumtemporumnomina zočb ofs iumtibix figurae t^a.iööa ofsium uerticis circüfcriptio^öb forma ibid. ofsibus nonfolum grandioribus appendices contingere 9 a o%iov quid ocrcpv& uertebrae O5T-0V os oSIO'J T# _ _ _ oTovv KgtTix 'tLo vitigaav, Galeno, vepm , os circufcribitur 20$ b ^KTH^?aCelfo propter uenarüm limilitudine,albas uenas nun- , clIPari «37 a meatus, quiS^ai^&^K TiKül 7rd(>oi dicuntur.637 a (069 5 ouis pra’gtiatis uterus cuiufmodf ot{/£oL go ibid. palpebrarumfüperiorem cur mö ueri oportuerit z.$^ b palpebrarum mufculifb.a. conftt tutio ibid. palpebras nioUentium mufculo> rö difficile efle cognitione.2S4b palpebras mufeuloru mouentia delineatioundepeteda.2S3a ad miniftrario.2S4 b, defcript,2S3b nmyy.^m quid 606b panniculus carnofus 279 a paniculus carnofus an fint očto abdominismufeuli ibid. papilla,$hAn 6yöb papilla cur fit tenera QC promt* nens 679 b. cur fenfu exa* čtiore,8č neruöru furculis ab* undet.ibid» curÜt fubüatia earum ghndulofa. ibid. papilla conftmcfKonis, &C totius fub^antia:eiufdemratio 679b papiJla?fubftantia 7rzqccxvHluiov 202 b Tm§cmwQJ ibid.a 7mgocqjw«ß> a '7n>cL-m%tor 2oy b 'TftoiTr/r Ijr i2 Ctflvoi, &K ibid. Ttttfyyypct'qtrid/21 a eiascpufijs* ibid, ttq^xjK ^Ients 6l713 paris3iiuepariaoiIa aodb parietalia ofla ibid, 71-upicdyia, faucium glandulae cur 721 b partium didarum adminiftratio in uiris, cuiufmodi fit *n muliere 694 b partium ad pituitaedefluxumprae cipue famulantium,breuis enu meratio 793 b partium pituitaeexpurgadae fub^ feruientiu ufus, dC conftrudio^ . nis ratio 795 a partium fundiones naturales a* lig perlibras fiunt, aliae abfque illis 456 b parturientibus no recludi pubis oiTa 9 b partium generationi fubferuien tium breuis enumeratio 63$ b Patauini cuiufdam hifloiia 6zyb patella t/za.zosb patella qui femoris ofsi conečia, tur i72b patella figurx SC defcriptio. 171 b, fitus &C forma 172 a, patellamomina 20s b patellajfubftant1a.172b.ufas ib» patella duae 189 a patellam cartilaginofum os male dici 172 b patellam 110 efle cartilaginoiam, ut Galenus atqueMarinus fen ferunt ibid* paxillares dentes 207 a paxillum 206 b 7THxy? 135 a.207 b peden i8oa,2osab pcčimis os 208 a penius no a, 208 b pedtus, dC pedus ?> (jLtTUHotgTnov quibuidam 14 6b pedus manus, 208 a.&Tpe(den pe dis ibid.b pecloris cartilago cnfi comparata 20.7 b pedoris humani ofsis defcriptio i»4a pectoris humani ofla in adultis qualia ibid.b pectoris humani oflanon eodem femper numero cerni ibid» pedoris humanifeptenaofla Ve^ falio nunquam occurriffe ib. pedoris inferiorem parte a qui, bufdam siS&uocari 207b pedoris mucronata cartilago, 11? a &C b*207 b pedoris mucronatae cartilaginis nomina ibid, pedorisos,noa*2o7b quale in quadrupedibus» 113 a,eiufde fy^ narthroOs ibid, pedoris os utrinqj lunatum uy b pedoris ofsis ad enfem comparam tio ibid,a pedoris ofsis a cartilaginibus co INDEX, ftarum liberi delineatio 109 a pedoris ofsis cu cartilaginibus, 8£c,adminiftratio 747.748 a pedoris ofsis una cum ipfi coar> datis cartilaginib, interior fu^ perficies expreffa 69p a pedoris ofsis cartilago, curmal« granatum uocetur ti6 a pedoris ofsisfurcula,iugulum5 (?<$ ocyn 114 a pedoris ofsis nomina 207b pedoris ofsis fubftantia,u?b, dC ufus ibid, pedorisofsisfuperiorem dunta^ xat partem a nonnullis s-fyw dici 207 b pedoris offis quot ofla »88 b pedoris ofsium 111 canibus &C fi' mrjs cuiufmodi ratio 114 a pedoris tria olla fimul iunda,ma nubif alicuius gladrj imaginem referre . 1*5-b pedoris fcutum 207 b pedoris uertebrae ibid* 7nS'iov i8oa,2o8b pedij ad digitos articulatio m a pedij ad tarfum coarticulatio,i8o b pedi) defcriptio o ibid,a pedij hiftoria ibid, pedij o(sis nomina 208 b pedij ofla inuttfDque pede quin^ ' que 135? a pedij offa quot.ibid.eorundem ap pend1x.7a.8b. capita «a pedij ofsium interualla isob pedij ofsium figura 6C defcrL ptio 6b pedium quinq? ofsihcoftare.tso b pedij peden 180 a pedis dextri ofsiu delineatio c a pedis digiti 181 a.208 a pedis digitorum figura č.&Čj.a motus 4ib*424a pedis amplitudinem fubeuntis li gamenti defcnptio.417 b, admi niftratio 433 a pedis ac digitoru motibus famu* lantium mufculorum alij in tu biaefede anteriore confiftunt 432b,alij inpofteriori.ib.alij, in pede.ibid."llgillatim.ib, pedis calcar 20S b pedis cruris cauitas, per qua tra-iedofune Hedor ab Achille circu mosnia Troi^ adus, 420 a pedis digitorum motus 424 a pedis digitorummouentium mu fculorum numerus 42 9 a pedis digitorum ratio 179 b pedis digitos mufculoru mouen* tiu adminiftratio,433 a. primi, fecundi, tertrj, quarti, 433 a, &C 434 a 8C b.decimifeptimi de* cimiodaui, ibid, decimiquarti &C decimiquinti, ite decimifex-ti,434b,r^Jiquoru quatuor.ib* pedis digitos mouentium mufeu lorum delineatio,primi 25t a, fecundi« ibiUtertij.ibid* eorum qui primos digitoru articulos fledut,$£fiint decem.b. 252 a.decimiquarti.223a decimis quinti * zz6 b. decimifexti, ibid* decimifeptimi.2i9 a decimio^ daui,2i7 a‘ quatuor mufculoru digitos quatuor pollici adducentium. 250 a, QC.z^i b pedis digitos mouemiummufcu loru defcriptio. 424 a, primus, fecundus,6č tertius, ibid.qua^ liter in fimijs fefe habeat.42čb, decem fequentes primis digL torum articulis pr^fedi. 427 a* decimus quartus dC quintus, ibid. b, dedmusfextus pollice ac tres proximos digitos abdu cens,428 a.decimusfeptimus &C odauus,ib,b,reliqui ad22. uC que digitos quatuor polliciad ducentes 4Z9 a pedis ligamentorum tranfuerfo^ rum defcriptio.43ia, alia, ofla pedis comittentia ib, b admi nfilratio 432. a pedis motus 41g b pedis ofsium figurae 173 a.174 a pedis ofsium numerus t8i a pedis ofsiu delineatio» 173a8£b«. 174 a pedis ofsiumquibus in manu nul lumrefpondeat 179 a pedissH^©^ »soa pedis unius fefamina ofsicula duo decim 189 a pedem a manu uno olfe,cotra Ga leni placitum,fuperari 181 a pedis plantg cutifubnati tedinis lati defcriptio 417 b pedem mouentium mufculorum adminiilratio.432 a.primi 6C fe> cundi.433 a.tertij QC quarti, ib.b quinti.434b.fexti» eod. feptimi Ö^odaui. 435,a» noni 434b decimifeptimi dC decimioda^ ui.433 b. decimiquarti &Č decL miquinti, 434 b, decimifexti, 435 a» pedem mouentiü mufeuloru de^ ferip tio, 418 b. primus, ea d. fecu> dus,temus,quartus» 419 a. SC b„ qumtus*42o b,fextus,feptimus» 42i,aÖ^b, odauus 422 b» no nus.423 a, munus omniu.ib.b pedesac digitos mouentiummu feuloru traditio apud Galenü obfeura ÖcTimperfeda 416 b pedum petentes nerui 549 a pedum ac manuum digitorum fa^ bricae ratio isxb pedum in quadrupedibus & J10y minibusfimilimdo 175- b Pelopisfententiamde uenarum, arteriarum SC neruorum exor-tu3falfam efle 485 b peluis aut cyathus, in quam cere, bripituita defluit 794 a penis conftitutio 393 b (648 b penis conftrodionem fubeuntia penis penis corporum examen 694 a penis corporu ortus,& uenaru, arteriarum SC neruorum huc pertinentium examen <593 a pem's cutis carnea membrana &Č mufculi 6$o a pems fabricas totius delineatio 392b penis figuras,dC quas lpfi adiufta, quartae figuras cum earundem characterum indice 392 b penis glans 649 b penis ipfius duo praecipua corpo ra 548 b penis mufculi' parum a Galeno a^ nimaduerfi 394 b penis mufculorum examen. 693 a penis mufculoru officium 394 a admmiftratio ib id. penis os a barbaris fubindefemo ris os appellari 208 a penis ofsis nomina ibid. penis potifsima fubftantia 548 b penis fitus ibid» penis ftručlurae ratio ibid. penis uense, arterij &T neim 649 b penis unum tantum effe meatu, non tres,ut Arabes imaginan^ tur 6<)6b membrana 777 b ir^i^fctcpau 272 b '7n^/V^o1u@J 20 da 'irfyiomv 4a*^b •jrfyion®' membrana 778 a irfynbmov 591a *7r^iTovcciOf ibid. peritonaeum 110 undicp ^qualiter cradum 5-92 a periton^um quib. partibus per,* mu m fit ibid*b peritonaeum quibus uafis ac neruis imph'cetur ibid. peritonaeum tactus fenfuetiaprg ditum ibid. peritonaeum tranfuerfis abdomL nis mufculis pertinaciteradhas rere #6 b vr^mv&iovVKlTTCtffpCG # 5-9» a 'jr6$iwmQ' v^lw ibid. 'jr^iiomiQ'yprav ibid. peritonaeia partibus extrinfecus ipfiscommifsisliberatio 683 b peritonaei ad ueficae fundum ne^ xus 5-57 a peritonaei apertio,8čuna uaforu umbilici adminiftratio 684 a peritonaei figura, 556 b &C defcrL ptio ead. peritonaei laterumuenas 356 b peritonaei magnitudo 8C fitus. 5-9» a connexus,ortus,forma,fu perficies.ibid. ufus 592 a peritonaeinomina ^a peritonaei ortus examen 694b peritonaeiufus 592 b peritonaeo medicos ridicule ad^ modum taefius fenfum adime* re ibid, peritonaeo quae continentur fun- dionum examen 820 a peritonaeo cotenta quomodo fint refecanda 341 a peritonaeum in fimilarium partiu cRe numero 591a •7n^w«quid i£7b.2osb TTtffOl 208 b petroforum ofsium appellatio un de ; 43a <£axoa«/iH?did:us humor 801 b cpcL<>vyyi7fov 69 b.207 a tentia 34s a Platonem 6C Ariftotelemmufcu^ lorum rationem penitus latuiC fe 264 b “ärAotTi/ ös 99 b.207 b 7TA&)£öU 20 7b plexus in prioribus cerebri uetri culis occurrens 797-b plexus in prioribus cerebri uetri> culis conftitutio 501a plexus reticularis Galeni quid* ibid. b 7rAHK7f0tf 38 b,206 b Plinij in appellatione talilapfus 170 a Plinrj demeftrui fangumis prauf täte QC grzueolčtia. error 661 b plum£ nomina omentü apud Bru xellenfes uocari g čoj a pollex 20S a pollicis nomina ibid. pollicis primi ofsis SC poftjprachia, lis olsium ad brachiale conte* tus . l4?a pollicis os flefletes niufculi tres, Galeno ignorati 372 a pollicis os fecundujirix exträ re^ ^am lineam extendi 1 fi a pollicis ofsis primi ad brachiale contextus 1 j0 a pollicis fecundš os, qui tertio ar-culetur ibid.b pollicis fecundo ofsi cur tres mu-fculos natura attribuerit 359b polus 208 b ttoAvnosov didum cuneiforme os *79 b TioAv^op4>o» dičlum Os cuneo com^ paratum 200 b ‘VAufÄo^ovOS 208 b poplitis utriufeg fefamirta ofsicu^ la duo 189a porcorum iecur quale 6,9 a porcinum roftrum 207 b TTC^ot oirfiKoi ^7^ port^ ad bilis treßculam ibid. ad uentriculihumihus orificiu. ibid. portae caudicis extra iecur diftri-butio 445-a port^ caudicis induos praecipu^ os truncos fečtio ibid.b ad dextram uentriculi fundi fe> dem,öd ipfi proximam omen> tipärtem.ibid. ad duodenum i'nteftinum 44^ a portae dextri caudicis trunci fe> ries 447 b portae uenae diftributionis gra^ tia 448 b p ort ce uenae integra delineatio 444 & port^ nomina 449 a porteuenaenud^delineatio, 8C e-iufdem charačieru index. 443 a portae uenae officium 6iza portae uenae omenti mebrana fuL tae figura 5^9 a portx uenae rami una cum arterffs &C neruis illis attefis,qui exami nandi 687 a portae uenae ramorum officium 5-90 a port£ uenae propagines in intedi na cur infertae 6\y% port^uenx ^paginu feries» 443 a portae uenae rami3una' cum arterijs neruis illis attenfis quomodo examinandi ^87 a portae ramorum in iecoris fubfta-tia feries 44? a portaeuenae ramos priufquam ie^ cori fucculentü id porrigant, rudem aliquam fanguinis for-mam5ut Galenus opinatur, ne-quanquam conferre <521 b porte finatritrunci ieries 446 a portae uenam fanguinem nocon ficere 449 a poftbrachiVe i46b.2osa poftbrachfalis ofsis nomina.ibid. poftbra- poftbrachialis ofla nectentia liga menta !4?b poftbrachiäljium öfia ödro 189 a poftbradiialis ofla quatuor cm'uf modi fint. i47a.itemin appen-cidibus&mütuo nexu ibid. poftbrachialis ofla qm mufculis cedant Be adaptentur »47 b poftbrachialis ofla Vefalius qiia-tuor enumerat lbid.a poftbrachialis cfsiu Be pn'mi pol-Hcis ofsis ad brachiale conne-xus 14? a poftbrachialis ofsium interualla 147b poftbrachialis uoceütendu 146 b praecordia dicla quae 34 6 b praegnantis uäcca*,caprae, ceruae, aut ouis Uterus cuiu(modi.669 a pregnätiü uterus cuiufmodi.6** a pregnantibus uteri os quäle ib. praeputium <5*c a praefepiola dentium 57 b princeps inteftinum tu b pr i n c i pi a h ominem difpenfantia tria efle 110 a proccflus 9 b proceflus a quarto finu cerebri uentriculos petens 409 b proccflus KQvoa 79 b procefliis fecundae uertcbrae dcns appellatus 77 b proccflus mammillaris. 38b.ju«.rc« (Tsr, fcriptorio ftylofimilis,^foc. , S'V/KsiS'Ht , jßtAWO&cAng, i* bid. item,temporis ofsis, portionem iugalis ofsis con-ftituens.39a.uertebrarü 9b proceflus ofsium ib. b procefiiis5queGalenus ex abun* danti lumborum uertebris af-fcribit 96 b procefliis fuperioris feu fummi humeri diliges defcriptio. 122 a proccflus a peritonaeo enati.*92a procefliis appendicibus donatia-lij,alij non 10 a (rat/^a procefliis gallorum criftae compa procefliis tranfuerfi colli uertebra rum in animalibus quales. 92 b proceflus tranfuerfi primae uerte-brae 7s b proccflus tranfuerfi uertebrarum fuperiorumthoracis noue.92a ✓ proceflus ueipertilionü alis con-parati 41b.206b procefliium afcendentium de-fcendentiumnatura sib procefliium differentia 10 a procefliium femoris, inaxillar, dC aliorum delineatio 6 a. 7 a procefliium numerus 82 b procefliium, qui aut olfacftus organum funt, autipfi praecipue iubminiftrant,ortus 516 b proceflum fecundae uertebre den tem appellari 77 b procefliium träfuerforu ceruicis uertebrarum natura 81 a procefliium tranfuerforu colli uer tebrarum du&us 92 a procefliium tranfuerforum fora-men 8ia procefluumuftis 10 b 4I^HW»/jUöV 208 b promanus ibid.a 'ifapuTtiiriS'tov 282 a propagines a tBC 2 finibus durae mebranaeehatae.498 b. a tertio, ibid. a quarto 499 ä proraeOs 206 b prorae futurae ibid. a TT^ökcMaVoiTöi \i7ri^opBJ 5^96 b 75-I/fIV& BC7TV£IVoiH; proceflus.79 b pyxis os a 20 6b Vadratumos cuiufmo-di 20S b quadrupedum cum hominis cruribus ac pedibus fimilitudo 17* b quadrupli dentes 207a quaterij dentes ibid, quatrio tali tuber cur dicat 176b R Abinos fuccofos cecos que,amplii illud coli inteftini initium, fac cu, uel ut ipfi loquu-tur,orbum ö^monoculum neu tiquam efle, turpifs. contendere 610 b Radius 13* a. 20 7b radius, cur motu latera lideftitu-tus 16 a radij ad humeru articulatio 136 a radij ad ulnam articulatio 138 a radij cu ulna dC humero motus, i^a radij duo issb radij QC brachialis externa fedes qualis 140 a radij 8C brachialis externae fedi cur multi 5C uarij finus infcul-pti i4ob radij inferioris hiftoria 133 b radrj nomina 207 b radij obliquitas 137 b radij per ipfius longitudinem 1g-uitas dC afperitas 138 b radijfinus deducendis locandiscp mufculis, dC ipforum tendini-bus apti 140 a radium radrtrm ab ulna in hominibus animalibus brutis muitum di^ ftare 13s a radium brachiali netfentia liga^ mcnra ibid. radium cum humcro nečlentia 1L gamcnta 387a radium in pronum acfupinumo^ uentium mufculorum defcri^ ptio 380 a. primus ibid. fecundus dC tertius ibid.b. quartus 581a, adminiftratio. i^ib radium pronum dC fupinum con^ ftitu entium mufculorum delineatio: primi 231 a. fecundi .229 a. terti) 251a* quarti 247 a radium mouentium mufculorum adminiftratio 391a raiapifeis 2^8 a ramices molles, quos carnofos uulgus appelliiat, ex omenti prolapfu incrementocp potifsi mum progigni 603 b rafcha 208 a rafeta ibid. rafeta pedis 208 b rafetaeofla 208 a rafga 208 b rationisofla 200 b rationisfedes cerebrum 741 a re&um inteftinum 6n b recfhim inteftinuattolletibus mu fculisnullus opponitur 396b rečhim inteftinu quod,8£ cuiuC modi 612 a redi inteftini a colo differentia, ibid. recfžri inteftini tunicaeacfibrae, ue^ naeSč arterije, &C nerui ibid. recli inteftini fitus ratio 613 b recfti inteftini mufculorum deferi ptio 396 a. fedem attollentium ibid. orbicularis 397 a. adminiftratio ibid. delinea^ tio 396 a recli inteftini mufculi 612 b refti inteftini mufculorum exa^ men 694a recrementum duplex in lecons fanguificatione 622 a renis canini &C caprini ad huma^ num differentia 63 3 a renum arteriae 491 a renu cur alter altero elatior 63t a renum fabrica negligetius ab A, natomes profefforibus expen,* fa 631b renum forma 631 b renum in internis fedibus cofor^ matio ^2a renum magnitudo,fubftatia, 631 b renum munus renu numerus,fitus, & ufus, 63 o b renum finus cuiufmodi sss a.b de Renum finibus falfa quorun^ dam perfuafio 632b.633 a.b renum fitu efle pteruncp uarium, 47 sb INDEX* renum tunicae ac nerui 634 b renum tunicarum, totiuscp adeo eorunde fabricas examen.690 b renum uertebrae 207 b renib. oblate uenae &C arteriae,^ a refpiratio naturalis quomodo fL at 708b refpiratio non naturalis uulgo quaeuocetur ibid. refpirationis S>C pulfus idem ufus 709 a ^ refpiratione homini cur fummus rerum Opifex cocefTerit 341 b rete 8C reticulum 606 a reticularem plexum fub cerebro, uti Galenus illudefcribit,mil* 796b 284 b 206 a 803 b 71 b.207 a 18 b 207 b 803 b 207 a lum efle retorta futura foiyxx JIhs tunica /fa* fOCcfift guai oculi tunica ‘ rifori} dentes rifus autor cur lien uulgo dicatur 63 ob roftrum porcinum 207 b rotator proceflus 208 b rotatores femoris ^roceffus 10 a. 4? a ( rotula genu 208 b S Aerum os,fyoy 207b facri nomine cur po^ etae Ilium,mare, fa^ mem, 8£c,uocent. 99 b facrum feu amplum os quid.ibid. facri ofs is anteriorfedes cuiufmo di 101 b facri ofsis appellatio 106 b facriofsis conftitutio 72b.74a. deferiptio 100 a facri ofsis &C coccygis figurae 98 a.99a facri ofsis, ipfi adnexorum ligamenta 429 a facri ofsis foramina neruis emittendis parata 102 a facri ofsis latera cuiufmodi 101 a. item fuperior SC inferior fedes cuiufmodi ibid. facri ofsis lateribus comifla olla, in pueris tribus ofsibusforma ri 19 a facri ofsislateribus ofla comifla, inuice in pube coalefcere.ibid. facri ofsis ofsium inter feconne-xus 100 a facri ofsis pofterior fedes cuiufmodi »o ib facri ofsis pofterior fedes cur infi gniter afpera fit,ac ueluti cario fa ibid. facri ofsis fex ofla 8 188 b facri ofsis fpinas omnes deorfum fpeftare iot b facro offe quinc^ ofsibu^ tantum extruflo,quldeu£niat ioib facrum os QC coccygis quomodo Galenus defcripferit 103 a (jxylu/H 606 a. fagittaleos 2 06 b fagittalisfutura 206 a fagittalis futurae nomina ibid. fanguificationis in iecoremodus ac ratio 590 a.022 a fanguinis in iecore generatio cu^ iufmodi 590 a fanguificationis organum prima riumiecur 022 b fanguineus cordis uentriculus dexter cur appellatus 743 a ioiJ 206 a cwsitQo&cßs os 178 b.208 b fcapula 207 b fcapulaeanguli tres,ac lateru eius plenior deferiptio 120 a fcapula: anterior, feu coftis proxi ma fedes 121b fcapulaebafis . «9 b fcapula? bafis appendices ibid. fcapula: bafis cartilago ibid. fcapulae utriufq? bafis cartilago. 189 b fcapulae bafis qua appendicibus decoratur,fubftantia 124 b fcapulgcaput2o7b.ceruix 120 a.b fcapulae ceruicis longitudo 120 b fcapulaeformatriangularis 119 b fcapulae interioris dC inferioris pro ceffus nomina 207b fcapulaenomina ibid. fcapulae oculus ibid. fcapuke pofteriorfedes, feu dor^ fum 122 a fcapulx fpina ibid.b. 6C 20 7b fcapulae finus cur non admodum celetur: nec eius longitudo &C amp litud o, h um cri capitis lon gitudini &C amplitudini refp5> deat 120 b fcapula fuperior proceffus, qui fummus humerus dicitur, qui> bus tantum animalibus obtu gerit 124 a fcapulafuperioris inferioris^Ia terum differentia 120 a fcapulam in hominibus, 8>Č qua2 clauiculis donantur animalia bus,ligamentorum auxilio cla uiculse contexi 119 a fcapulae duae 188 b fcapularumquatuorügurae 117 b. xisb. deferiptio ibid. item fitus dC nexus 1x9 a. earun^ demuarius ufus ibid. crHfeA©* Galeno quid dicatur 208 b oculi tunica 804b o'KöoAwxoac/'öf cerebri proceffus«. ; 792 a fcoptula 207 b fcoptulum opertum ibid. feriptorio ftylo flmilis procefsus* '■ 38 b fcrotum fiuefcortum quid 640 a feutiformeos 20g b E c fcutifoo fcutiformis cartilago *86 a fcutiformem cartilaginem, in ui-ris prefertini,geniinam obferua^ ri * ibid.a feutam 207 b featum cordis ibid.b. pectoris. ib. fedionis inter cutem ÖC carnofam membranam diierimen, &C dein inter carnofam ÖC fubditos illi mufeulos 2Sib fectionis ordinem pro cadauerum opportunitate efle uariädu 6Sx b fecunda, feufecundina quid 071a fedes caluangjlapidofa dieta. zočb fedes,cui femur ad tibiam articula* tur 168 a fedes inferior 207 b femen muliebre cur fit humidius atejj frigidius uirili 6$zz feminis inuoluntario fluxu labo* rantes,qua fede ulceribus potifsi mum infeftentur 649 b feminaies arteriae 4P* a feminales arteriae qui in ortu ob fer uandae <590 b feminal/um dextram uenam a de» xtriren/suena,fmiftram cx ca-ux caudice nequaquam enafei 6^z a feminaliumuaforumin muliere e-xamen 69 5- a feminalium uenaruminuiris &C mu lieribus feries 474 a fermnaria uafa mulieribus cuiufmo di <55-5» a fenan *0 ftaculo,qao minus cibus e uen-triculo fuperiorareperta S9S a feptum tran(uerCum,feu mufculus utriqß lateri communis 346b fepti tranfuerfi figura qualis 268 a feptitranfuerfiforamina 347 a fepti foramina Galenus ex Hippo* cratis fententia duo, Vefalius autem tria ftatuit 547 b fepti tranfuerfi functionis examen 823 b fepti tranfuerfi munus 34s a ferotini dentes 207 a frra 202 b ferrata compago 18 b oflficula 208 b fefamimsofliculactiiufmodi adnu meraripoffunt 153 b INDEX» fefamina oflicula in fingulis ma ni, bus ut minimum duodecim oc* currere 189 a fefamina ofsicula cuiufmodi fint 15-2 b» quot in manu occurrant 153 a. quot in pede obferuentur* ibid* fefaminisoffib.intendinib*digitos pedis ČC manus extendentibus refpondetium fedm exame 434 b.feptimi &Č s. pede mouentium 43?a. decimifextidigitosmoue tium ibid* trixyw 207 a fibilus pro gargareone 722 b pro ceffus 12t a ffiyixo^Hg proceflus 207 b.finus 135b ffuyy.oni'üf cartilagines quae 710 b fimigab homine in tendine pedi fubnato differentia 417 b Cmixad homine differentia ibid.a fimix caudatg lumborum uertebrä dextra facie expreflam habent 96b fimiefceleton Vefalius Ioanni An dreae Albio Bononie confecit 96h fimiarum &C canum ofla fub lumbo rum uertebris repofita, deicri? buntur, ut Galenum bruta po^ tiusquam h&mines fecuifle pa» tefiat t©3 b fimi)s & canibus pauciores quinqj inlumbis efle uertebras 79 a fimrjsnullum adipem,ficut homi-nibus,inter membranam bC cu* teminteruenire 279 b fimilaresSč inttrumentarixeorpo ris partes cuiufmodi 6Si b fiminea 207 a finus,ad quem decimus femur mo uetium mufculus uoluitur 159 a finushumero excipiendo paratus 120 b finus inter anteriorem SC pofterio* rem coxendicis regionem, quo craßiflimus corporis neruus fer tur i$9 a finus inter tali cum calce commiflli ras apparens 177 a finus offibus quibufdam peculia» ris 2 b finus, ceruicis čp feapulae fuperior pars,cur procerius quam infe* rior extuberet 120 b finus articulationis caufa no parati 14 a finus ad callofi corporis latera ob' Utj 784 b finus 8C capita ofllum articulorum caufa conftitui 13 b finus in thoracis uertebris quales 83 a.in lumborum uertebris qua les. ibid. in ceruicis uertebris quales ibid. finus primae rertebr^capitula fecundae excipientes 97 a finus quibus coflaead uertebraru articulantur corpora s? b finus quibus occipitis os inarticula tur 78 a finus feu acetabula in ofsibus quzs iz b finus uertebrarum impares 83 a finuum in ofsibus ufus 13 a.ae differentias ibid. finuum medullam continentes ap^ pendices,nonefleopercuIa sb mqqovizHps dentes 207 a foporalemarteriamcommune fo* ramen cum tertio pari neruoru nequaquam obtinere 796 b (bporalem arteriam dextram calua riam petentem5per unum foramen indiuifam no ingredi 79 6 b fpatula 207 b ffZMfUOCTMQ? TIüqQ? 644. b ffQHvoi&fh os 34 b.20 6 b vtyiyi{h§ 397^ 170 b.208 b ffcpvgcu malleum, toc trQvgcc talos ab Anatomicis uocari 208 b ipina i5,7a.2o7a fpinacurappellatumtibixos 171a fpina iex humiliorum ceruicis uertebrarum 802 b fpinauertebrarum lumborum qua lis 96 a (pinarum & tranfuerforum pro* cefluum ducfta cur animalia ab homine diferepent 9-b ffTIWcTl/AiOV 207 b (rrnvfvhu b CCTOV^vAof 207 a rmryyoaSit 41 b vimyyoHi/ll? os 207 a fquamam anteriorem frontis ofsis Gallicomorbo erofam5aut uuL nere perfractam,ex cauitate iua tantum aeris emittere,ut cande^ ixlumen extinguat 63 b fquamaeformesfuturg 200 b fquamofa? coglutinationes cur potius in temporibus quam futurae occurrant 34 a fquamofae temporum comiflune 33b rxQt/A« cur pro gargareone 722 b s-fcA vxjuct dida uena 45-8 a stäswH 206 a s-icpccnoux ibid.a rt^vov no a* 207 b. s-hö^ 110 a* i4<5b»207bf 20S a pedis fso a 55A 282 a m b ftomachus cur duabus tantum fi-braru differentijs, fcilicet rectis atep tranfuerfis, indiguerit 5-94 a ftomachus curnon obliquis fibris indigeat ibid.a ftomachus cur non dextram fepti fedem perforet, recta cp in uen> triculum ex dextro dorfi latere porrigatur ibid.b itomachus iuxta quintam thoracis uertebram, cur potius ad dextra arteriae quam ad finiftra expli> cetur» cetur ibid.b ftomachi examen 7fia ftomachi antcri or facfes $68 b. poftcriorfacies 569 a ftomachi fibra: cur duplices fo-lum 594a ftomachi fitus 8£inceflus ibid.b ftomachi obliquus dudus , cur neruis etiam accommodus fit« ftomachi oris elypeus 207 b ftomachi fubftantia, forma SC tu-nica s94 a ftomacho cur glädulae crcbro ad-nata: $95 a ftomachum non eodem curh arte ria magna uti foramine fepti. m b ftomachum no efleanguftiorem, qua uentriculo continuatur, quam in ceruice S9SZ ftyli 202 a svteya.208b tarfi deferiptio 179 a tarfus cur non fit mollis, perinde ac reliqua palpebra 284a tarfi ad brachialis conftructione proportio 179 a tarfi nomine quid Graeci intelli* gant ibid» tarfi nomina 208 b tarfi ofla in utrocppedequatuor. 189 a tarfi tria ofla interiora 179 b tarfi ofsi um formam SC quantitatem uariam efle ibid. tarfi ofsium ftrtiem, Latini plantam minus proprie appellarut» ibid.a tarfi quartum SC extimu os.ibid. b rrc^(T(k\j appellatio 182 b temporalis ÖCmaflTeteris examen. 7^b temporalis mufculi adminiftrd* tio 290 b temporales plagae cur foporiferae Hippocratididce 43 a temporalesfuturae 206b temporalium mufeulorum ladio-ne qua: mala inducantur 42 b temporalibus mufculis quomodo Natura profpexerit ibid» temporis ofsfs cauitas 38 b temporis ofsis proceflus, iugalis ofsis portione conftituens 39 a. procefsus ftyli acus ueirna ginem refereris nomina 206 b» procefsus uberis papillam referentis nomina ibid» temporum mufculi male aflfecli, quas noxas inferant 42 b temporumofsa 206 b. eorumcp circunfcri pti o 38b temporum ofsaquaiiä eise oportuerit 34 a temporum ofsium anfie ic6b* SC nomina ibid» tendo latefcens, cuti planta: fub-natus 4,6 b tendinem capitemufculi curno> nullicrafsioreefse dicant 263 b tendinem ligamento, non autem neruorefpondere ibid.a tendines SC encruationes quado mufculis dentur 26$ a tendines , quibus uermiformes procefsus continentur 793 a tendines uermiformium procef. fuum apud Galenü nihil aliud efse,ni fi tenuis membrane por tiones ibid. tendinum digitoru infertiones» 376 b tenon uertebra 207 a tenuis rnembrang in cerebrireuo lutionibus auulfio 809 a tenuis membrana: dete&io 808 b tergum 2o7 a tefticulorumalumgranatu 208 b teftis caput quid Galeno 641 b teftis inuolucru intimunt cuiuC E e 2 modi modi # 54° ^ tcftis mufculus exteriori lpfius inuolucro innatus ibid*. tcftis neruulus 642 b teto tunicse exterioris apertio, uaforumcp feminaliu detečiio* 69 zb / teftem interdum unum tantum, interdum tres mhommerepe^ riri 619 b teftem finiftrum petentium uafo* rum examen 69 ib teftes ouoru nomen, dC praecipue ab Arabibus,inuenifle 639 b teftes mulierum cuiufmodi 657 b teftes muliebres, uirorum multo minores e(Te 65s a teftium conftru&ionis ad iecur collatio 545 b teftium muliebrium fitus delinea tio 580 a teftium in mulieribus mufculo, rum d efcriptio 34° b. &C ad* mmiftratio 34l b teftium cum fais mufculis delL nea tio $752 teftiuin fingulorum priuata inuo lucra 640 a teftium fubftantiae infertae uenux Ix 659 b teftiumuafa duplicia cuiufmodi* 638 b teftium &C uaforum feminalium examen 692b teftium uene cuiufmodi, earumqj ortus 641b» QC cum arteria connexus 642b teftium in uiris mufculorum de* fcriptio 540 a» eorum ufus. ibid. adminiftratio 541 a teftium tnnlxum ratio 63s b teftium muliebrium dC uaforum feminalium ratio 662 a teftium muliebrium forma 6$s a. Ö^inuolucra ibid.b teftium muliebrium finus,8£ in il lis contentus humor ibid.a teftium QC natium cerebri exame» 8u a teftium 8C natium cerebri nume* rus, fitus, fubftantia, forma, u* fus 791 a.b teftium 5Cpenis a iuis inuolucris detectio 691b teftium inuolucrautrifqjteftibus communia 639 b» priuata utriufc^ 040 a teftium mufculorum adminiftra. tio 541 a teftium partium coftruciionis ra* tio «Hfb teftium fitus ac numerus 639 b* forma dC fubftantia ibid. teftium fubftantia an feminis fa^ cultate fib i ingenita fit pro crea trix teftium fitus examen 692a. Ceftibus fanguine acfpiritum de^ ferentium uaforum numerus INDEX, ortus £41 b teftudinis camerae'ue in modum formatum corpus quid 789 b, eiufdem fitus,fubftatia,nexus, inferior fedes ibid. fuperior fedes &C ufus 790 a teftudinis modo efformaticorpo ris examen 809 b rlipugoy tali tuber cur uocet* 176b tharuca 208 b Therfitae caput cpcfy cur 23 b thorax quid tioa.zo7b thorax cur tot ofsibus coftet 110 b thoracis clypeus 6č fcutum 207 b in Thoracis fabrica rerum Opifi* cem ad quatuor potifsimufco* pos attendere oportuit tua thoracis figura oualis ibid* thoracis figura fequi pulmonem, non thoracem pulmonis ibid«. thoracis ligamenta 35^ a, eo* rumcp adminiftratio ibid.b thoracis motus caufa nob thoracis motum iure arbitrarium eile 341b thoracis nomine quae fignificen* tur 730 a thoracis ofiei necefsitatem teftu-dines pulcherrime edocet nob thoracis ofla ibid.a thoracis ofsiuiS uariae figurae 107 b*io8 a.b.109 a thoracis prima uertebra cum n SČ 12 quid habeat proprium 89 b thoracis fitum cur elatiorem eile quamftomachi oportuerit. 593b thoracisuertebraexn 188 b.207 b thoracis uertebrarum corpora cj-modo inter fedifcrepent 89 a thoracis uertebraru corporibus quid commune ibid.b thoracis uertebraru corporibus etiam fubftantia? ratione quan dam accedere differentia 90 a thoracis motum an mufculi bra^ chium aut fcapulam mouentes adiuuent 349 b thoracis motorum mufculorude-fcriptio 341b. primus in alte ro latere thoracem mouentiu. 342 a» fecundus ibid. tertius canum thoracem mouentium, quo homines deftituunt 343 a. item tertius hominis, qui canu &Č fimiarum quartus eft. ibid* quartus hominis,fimiaru fex^ tus 344a. quintus hominis, fimiaru feptimus ibid.b* ite quintus canum, quo humanus thorax deftituif 343 b. fextus hominisjfimiaruocfiauus 344b thoracis mufculi intercoftales* 34S a thoracis mufculis feptum quocp adnumeratur, &C eius traditio tota ^ 340 b thoracis uertebraru foramina 83 b thoracis uertebraru figuras 87 b«. 88 a. q> item, quot numero ple* run^ 89 a.9?a thoracis uertebraru procefluum numerus 94 b thoracis uertebris tranfuerfi pro* ceftus cuiufmodi 90 a .thoraci cur mufculi interponan* tur no b thoracem mouentium mufculo* rum adminiftratio 350 a* eo* runde delineatio: primi 225b* fecundi 211 b* terti) 240 a* quarti ibid.b» quinti ibid* fexti 23?a> intercoftalium mu fculorum delineatio 227 a thoracem mouentium mufculoru numerus ac necefs itas 342 a thorace, ut Ariftoteles dixit, non efle uniuerfum corporis truncum, quem a iugulo ad pubem ufqj metimur no a thoracem mouentes mufculi ne^ ceflario ad thoracis dilatatio* nem &C coprefsionem fafti, SC eorundem ratio 342 a thoracem mouentium mufculo* rum enumeratio, &Č quando il li fuo fungantur munere 349 b thoracem mouentium mufculo* rum numerus uniuerfus ibid. 8C quando finguli functionem obeant ibid* thorace mouetium mufculorum fex, non intercoftaliufuncflio* 342a. primi,fecudi,terttj.ibid* quarti 344 a* quinti,fexti.ib,b St/(xog 464b Sugoac^Hs cartilago 186 a tibia 107 b.208 b tibiaeappendix 170 a tibiae motus quot 399 b tibiae os i6y b tibiaeos curfpfnaappellatu 171a tibiae os quid Vefalio proprie uo cetur i67 b tibiae os quomodo femori articuletur 16S b tibiae ofsis &Cfibulae appendices* ibid. a tibie ofsis fecundum ipfius longi tudinem figura 171 a tibie ofsis finus &C tubera,quibus talo articulantur 169 b tibiae ofsium figura i^a.id^a tibiaeuenter,fura 167 b tibiam mouentium mufculorum adminiftratio 405 b. primi 407 a. fecundi ibid. terttjjquarti, quinti,fexti ibid.b. feptimi QC odaui 4°s a. noni 407 b* Eo-runde delineatio: primi 219 b* fecudi 203 a» tertij 239 b. quarti &Č quinti ibid.a. fexti 219 b. fe ptimi22pa. o<5foui\sb. noni223a tibiam mouentium mufculorum defcriptio 398 b. primus 400 a* fecudus ibid.b» tertius 401a* quartus ibid.b. quintus 402 b* quintus iuxta Galeni fententia* iuxta ueritatem ibid. fextus fextus 404 a, feptimus&oda uns 405a. nonus 406 a oy appellaffe 544b uafis femen a tefte ad ueficae cerui cem deferentis hiftoria 643 b uafis femen deferentis ftrudurse ratio 6^6b INDEX, uafa bC nerui, quibus peritonaeu implicatur 5512b uaforum corporis robori quomo do natura profpexerit 442 a uaforum per lienis corpus feries, 627 a uaforumfeminaliu circa tefte, ac ipfius adeo teftis examen 69zb uaforum feminalium finiftrumte ftem petentiu ortus exame. 691 b uaforum tefti materiam deducen tium ortus ratio 645 b uaforum teftibus fanguinem ac fpiritum deferetium numerus dC ortus 64.1 b uaforum ad teftes dudus 64z a Uenalis arteria cur fit pulmoni u. tilis 726 b uenalis arteria, eius cp ortus 735b uenalis arteriae corporis ratio* 74? a uenalis arteriae Sčmagnae arteriae membranarum ufus 745- b uena quid 436 b. 8C qualiter a membrana corpus eius diffe> rat ibide uena ab umbilico iecor 1' deduda, quafoztus nutrimentum accipit,quaecp poft partu exanguis mutiliscpefficitur 602 a uena abfqj comUge, &C paris expers dida 461 a uena arterialis, eius cp ortus 735b uena axillaris 453 b uenae axillaris diuerfa nomina a medicis poni 45-4 a uenae axillaris &C humerariae per brachiu cubitumen &C manum feries 46p a uenae axillaris in brachio confi-ftentis feries 470 b uenae axillaris in duos trucos prae cipua diftributio 471 a uenae axilla adeuntis ortus 464 b uenae axillaris portionis cutem fubeuntisferies 471b uenam axillam petentem,priuf-quam brachiu fubeat, aliquot ramosipargere 465 b uena fundat, deferipta 450 b uenae cauae diftributionis deferi-ptionema iecore incipiendam eile 457 b uenae cau^ exortum, 8C ad iecoris gibbum in duos truncos diftri butione, ridicule &C nugaciter hadenus a quibufdam Anato-miciSjliteris proditä efle 620 b uenae cause in iecore feries 458 a uenae cau£ libere ab omnibus par tib.&Tintegra delineatio 450 a uenae cause membranae nomina* 4583.737a uenae caue orifidj incor pertinen tis ufus 743 b uenae cauae ortus apud authores controuerfus 453 b uenae cause ortum e iecore eile im becilliteraGaleno confirmatur, ibid. Ö^quopado. deinceps uenx caue partis,qug fupra iecur confiftit, diftributionis feries«, 4 fpa uenx cauaepartis eiusquae fupra iecur confiftit, expofita diftru butio 45p b uenae cauae parte feptü tratifeun* tem,illa que fub iecore confi> ftit,non ardiorem eile ibid, contra Galenum 456 b uen^ cauaeper coilum cäput^fe^ ries 466 b uenae cauae perfeptu tranfitus, ac ipfius in feptum rami, &C in cor dis dextrufinu adapertio, 4<5o a uenae cauae portio expreffa 438 a uene caue portionis ad partes infra feptum trafuerfiim locatas, diftributaeferies 473b. adre^ nisinuolucru ibid. adrenes ipfos ibid. Uenae cauae rami, lumbora uerte-bris carnibus^ oblati 475a Uenae caua?ramos caluariam ex af terapartefubeutes, fex eile nu mero 4 96 a uenae cauae foboles in crus dige-ftx 477 a ueng caue foboles quo pado in iecoris fubftantiaportae uenae propaginibus committantur, quaep ratione uena caua iecori eas foboles offerat 455 b uenae caug fupra osfacrumbspar tite delineatio 454 a uenae caue totius charaderu deli Ec 3 neationis fieationis index 45’ia uena caudicis # 45’8a. uenas cerebri /ubftantix non in«» nafci, fed ipfias membranis im plicari, mebranasqj uenarum modocauari 490 b uenx communis feries 472 b uenx tompofitionis ufus 458 a uenä coiugis experte quo pado a caua educi oportuerit 460 b uena cordis bafim cingens ibid. uena coronalis 463 a uenx corpus in quo'nam amem-brana differat 45 6 b uenacrafla 433 b uenacrafla didaHippocrati.4^b uenx emulgetes cur didx 474 a uenx cum arteria comixtio de im-plexus 642 b (fitas z6ib uenx 8>C arterij inmufeulo neceC uenx ÖC avterix in primum durx membranx finum exhaute, i' pfiusepfinusferies 497 b uenx ac arterij in teftis iubftan-tiam,ipfius

gurae 94 b uertebraru lumboru foraminap^b uertebrarum lumborum proceflus quales 92 b uertebrarum lumborum afeenden* tes proceflus p6a, defeendentes proceflus ibid* uertebrg lumborum quomodo mu tuo dearticulentur p3 b uertebrarum lumborum fpina qua lis 96 a uertebrarum lumborum tranfuerfi proceflus pcb uertebrarum nexus uarius 18 a uertebrarum omnium quae fupra facrum os habentur,articulatio* num,quae iftis conflent procef* fibus, quae fit ratio 92b uertebra prima in fuo corpore ex* cauata,cur proceflu quodam, 8C tuberculo anteriorifedeaugea* tur 78 a uertebra prima /pina caret ibid.b uertebra prima thoracis cum 11, 8C i2,quid habeat py^prium 8pb uertebrae primae cuih capite articu lationes quales 85 b uertebrae prim £ foramen, dorfaie tranfmittens medullam Uertebrae primae tranfuerfiproceO fus 78,b uertebram primam cum capite fu* prafecundam duntaxatc/rcum> agi, contra Galenum 17 a uertebrae ^o/cSV 207 b uertebra renum ibid.b uertebra fecundaeproceflum den* tem appellari 77b uertebrae fecundae dens 79 b uertebrarum proceflus p b uertebrarum thoracis corpora quo modo inter fe diferepent 89 a uertebrarum thoracis corporibus etiam fubftantiae ratione quan* dam accedere differentiam 90 a uertebrarum thoracis corporibus quid commune 89 b uertebrarum thoracis figurae 87 b 88 a «ite,quot numevo plerum qj spa-93a uertebrarum fuperiorum thoracis proceflus traniuerfi nouem 92 3 uertebrarum thoracis proceffumn numerus 94b uertebris thoracis tranfuerfi'proc ef fus cuiufmodi p0 a uer teb rarum th ora cis fpivx 91 a uertebris quibus n atura motum la teralem conceflerit 87 a uertebram unam in dorfi medio cur utrinqj fufeipi oportuerit P4 a uerticis ofsis nomina z06 b uerticis ofla utcum^mollia cur du iis temporum ofsibus commit^ tantur 14 b uerticis ofsium circumfcr/ptio 36 b. forma ibid* uerticulum n b uerticuli 207 a uerticulorum ofsibus fu forum, quae in pofteriori fede acutum educunt proccflum 3 nomina* ibid. Vefalius in oue, quae non ita diu vt* terum geflerat,quid uere fint u* teri acetabula, primum infpexic 669 a Vefalius in uentriculo finiflro cot dis alicuius uiri nobilifs.atc^ do-cfiiis.duasglandulofe carnis,5^ fubnigricantis, libras reperit. 24 b (b Velalius quas mulieres fecuetit 66$ Vefalij annotationes /n Galeni a* natomica 385-3 Vefalium non fatis aflequf pofle* quid fibiGale. uelit,quod inte> ftin/s, ipficp adeo mefenterio ue^ nas offerri teftetur 6t6 b uefcuct 594 a uefica cur membraneo nerueoue corpore conflet ' 6tfh ueficauringreceptaculum 535-3 uefiegeeruix 637 b ueficae cur mufculus orbiculatim circumducatur 638 a uefic^ forma,fubflatia ac fibrae 5^ a Ee 4 ueficf ueficae meatus licet utris ac mulieribus (dem ßt,uiris tarnen ad feminis quoq? eiaculationem fub fer uire *3 8 a ueiicx fitus 5'35'a ueficg tunica cur durior 63? b. QC 636 a ueficg uense , arteriae ac nerui» ibid.a ueficamcur fua eminentiore parte oblongiorem reru opifex extru xerit 63s b ueficam ex triplici fibrarum gene^ re intertexam efie ibid*b ueficulabilis,homines quofdä ca^ rere,ut Ariftoteles & Plinius cu alrj s afier unt, V efalius ha&etius nondum comperit 625 b ueficulaebilis meatus, cur duode^ no infertus 624 a ueficula: bilis meatus infertionis in duodenum ratio 6tfä ueficulae bilis meatu in uentricu* lo rarifsimum eiTe 601 a ueftigium 180 a.208 b ueteres pueris domi Anatome pro p ofuiiTc 071 b ueterumplerofcp, perinde ac Ga^ ienum,multorum animaliu ana-tomiä cofufam propofuifle 42 a uia cur pro gargareone 722 b uiae uentriculo dbü potumcp de* ferentis nomina 597 b mrginibus proxime nupturis,pro-minulas in ceruicis orificio ca,, runculas,ne longius exerantur atqj propendeat,amputare Ae^ gyptios confueuifie 65-3 b uirginum carnea membrana, infer ta collöueficae, interius hymen SC eugion appellata^ a» cur mulieribus £rangatur3dč abolea tur ibid» uirorum capita a mulieru nonmul tumuariare 32 b uirisacmulieribus idem coftarum numerus m a uiris an mulieribus plures dentes re&e aisignentur 5$ b uirilis membri penisue ftručžura 648 a uirilis mufculi adminiftratio 341 a uirilis tefiis mufculus unde enatus 340 a uirilium teflium mufcuU ibid* uis ratiocinandi an fbli homini re* öt tribuatur 789 a. & 773 b uiforrj nerui num fint perforati 5-17 b uiforiorum neruorum a cerebro di uifio 812 a uiforiorumneruorum coitus cui fi-nui innitatur 6zb uitreus humor soib uiua fe&io,qua Anatomes fpecula tioniin fcholis colopho adhibe fi Colet 822 b uitalis fpiritus in quibus cerebri uentriculis copiofifsimus habea I N ' D E X* turj 8£ quomodo in ipfis feratur v 773 a uitalem fpiritum , animalifpiri-tui materiam fuppeditare*ibid,a ulna 13^ a. 207 a ulnae ad brachiale ductus, 6C infe' rioris ipfius fedis hiftoria 136 b ulngofsisnomina 208 a ulnae procefiuum 5C Onus defcri* ptio 135^ ulnae fecundum ipfius longitudo nem forma,8£ utilitas 137 a.b ulnae QC radio,cur nulla foraminula notatu digna,obtigerint 140 b uln^duse *88 b umbilici uaforum examen 696 b umbiliciuaforumpraefedio 684 b umbilici uena quid appelletur* 481a umbilici arteria rum feries 482 a umbilici uenae initium unde exur ^ gat,quaeue fit ipfius feries 481 a uoluulus 608 b uox qualiter fiat 718 b.719 a ovf> ac inuolucrorum cuiufmodi in partu egreflus* 67% a ® urinarij meatus initiumundepen* deat <334 a urmariorum meatuum ad uefica, ČC uaforum femen deferentium ad glädofum ueficg corpus ufqj examen 663 a urinariorum meatuum examen *91 a utedi appetitusjgenerationis orga nisadsecftos 639 a uterus qualis in non pregnantibus 63ib in impraegnatis qualis* 632 a i uterus muliebris afinae, aceta* bulorum expers 67 oa uterus quib . partibus adnafcatur, ÖC quas folum tangat 660 a in quem modum a peritonaeo liga tuspendeat 6^6 a uteri ac ueficg fitus quiobferuan* dus 695- a uteri acetabula quid uere fint, &C quae primum ita fuerint nuncu^ pata 669 a uteri arteriae uenae 6^9 b uteri canini BC fuilli hiftoria 666 a uteri canis non praegnantis expreP fio fSfb uteri eeruix in puellari aetate cur fit reliquis mollior 6^ b uteri eeruix quibus de caufis induretur ibid* uteri ceru icis cauitas, nullibi nec^ uirginibusneqp mulierib* coitu exercitatis af jguftior, fedeque capax1, qua fundo contineatur, & qua! in pudendum ceifat» a uteri ceruicis internae fuperficieila terum ad inuicem nullum efle in uirginibus connexum 6s$ a Uteri ceruiris ratione diftenfionis non eadem latitudo ibid.b uteri interna ceruicis fuperficies 653K externa <^b in Vteri ceruicis orificio prommu lae carunculae ,^3'b uteri ceruicis ratio 661 a uteri ceruicis fubfiantie 6^7 a uteri ceruicem pro mulieris libidih ne turgidiorem,anguftiorem QC directionem effici ^5- b uteri diuifioinfundum&ceruice 6$ ia uteri forma ^b uteri formae ratio'661 a, item magni tudinisjfubftantiae, fibrarG, fu-perficiei,8^ nexui orificij fundi, ibid» uteri fundus cur puellis multo mL nor,quam pregnantibus,& qui iam diu coierunt,uel aliquando uterum geflerunt 6^6 a uteri fundi orificium 6ss a* prg* gnantium quale ibid* uteri fundi orificium quoties dehi> fdt,orbiculare,ut &C ceruicis ori ficium,reddi 655b uteri fundi orificium fi ita ut cerui' cis orificium ex mulieris arbitra tu aperiri poflet,quae noxa inde confequeretur 6^2l uterifundiceruiciscgparem in n5 pregnantibus longitudinem fta tuerejabfurdiflimumeffe 6^6 a uteri fundus cur leui opera deor-fum ac furfum agi pofsit 651 b uteri fundi finus 6^a, cuiufmodi» ibid» uteri fundi fubflantia 6^6 b uteri fundi tunica ubi fit crafliisi-ma 657 a uteri fundi interior tunica ibid* uteri muliebris magnitudo 6$$ b, item a corpore exempti,figu^ ra 584a uteri nerui 660 a uteri officium, ipfiusqj conforma^ tionis ratio 660 b.fitus ratio.ib«, uteri orificium in coitu non feniper aperiri,nequepenemeo excipi* ^b uteri os,num fecundum Hippočra tis fententiam, omento in admo dum obefis ita comprimi pok fit,ut conceptum impediat 603 a 65-2 b uteri os prggnantibus quale ^ a uteri os quibus de caufis aperiatur* ibid,b uteri fitus,8C cum accumbentibus ipfi partibus contacftus 6$i b uteri ipfius fcrobes, 8l ueficse coilli in illum infertio 653 b uteri duarum tunicarum exterior unde principium ducat 6$6 b wteri una cum illum peritonaeo alligantibus alligantibus membranis a cor* pore exfedi', delineatio 533 a utero jiemus gerendo, hC facilius e* tiam pariendo,quomodo natu^ ra profpexerit (6°a uterum ad generationisappetitu, ad penis iummumtanquam ani mal quoddam,ex Platonis fen, tentia,hiare 6^6 a uterum humanum nunquam fpe-dafle,Galenum, nedum difle, cuifle, quibus rationibus proba ripolTk 66^b> dC 66$ a.b* &C666b> 667 a uterorum atcp muolucrorum anu malium magnam effe differen^ tiam $$9a (722 b uuafeu5tf4>vAii curprogargareone uuea tunica a tenui cerebri mem* INDEX» brana parata 805 a uue£ tunica: colores 804 a vvolfgangi her, vvort patridj Auguftani laus 45 a X iter X,femiternionem: & bb, Aa, quaterniones.Caeteriim in X* uenarum & arteriarum typo5obferuabis ideo femifolium inie Aum, ut ex imaginibus ipii im<-prefsis,uariae portiuncula:, ipfi typo fuis quacq? locis committi queant4Sic & bb,prO' pter intuendam ante initium Libri V♦ Neruorum figuram, quaternio efficitur» o BASILEAE, EX OFFICI- /OUNN/J 0? Oit/N/. U"tino Salutis ter CHi^isr^M farta m Dir. JKenfi ^Augttfto. *yy* Si 7 - ~g-Ai v>*V^-*V^. jj M wä ■■ . ';■ -. ' ^SSRi a, • s»7lf •V ^^,-»-»1Obryzi' ./V, .; ivi & ■ d~JL~& cj

y 1,2 2)uo pollici offa. 2 Z>uo oßieula,pedij oßipollicemßiftinentißppofita, ac inßfiminorum numerum relata. Oßiculußcundopollicis internodioprapoßtu. Reliqua autempedu feßamma oßieula,nullis notis inßgniuimus» * 2 VEMADMODVM canes,muftelae,feles,cuniculi,le r r * r ' ' / I 1 -i cumh ominis pores,urii,limiae, lciuri, ommaq; quadrupeda, quibus pe- cmn>„macl;s. des in digitos finduntur, eandem cum hominibus, femo-ris ad coxendicis os, & femoris ad tibiam articuli ipeciem obtinent: ita fane parquoq; inpoftefiorü pedum ofsibus illis,& huic cernitur contextus.Quippe fi illorum animalium pollicis conftruftionem a noftro differre, Sc magis minusq; ad illum accedere,acpluresinterdü pauciores'ue digitos illis animali bus obtingere fubaudias,nullo prorfus ofle humanum pedem (cui talum, calcis os, nauiculare os, quatuor tarfi, quinq; pedij, & quatuordecim digitorum d quicciuii ofla,praeter non pauca felamina olsicula,a aferibimus) donari lpeftabis,cuipe-1 0 2 !'i nitus fimile,tum fitu,tum articulatione,tum mouedi ratione^in diftis animalibus non reperias: quibus pes illic incipit,ubi Ariftoteles proportionalem no-ftro genu articulü in omnibus quadrupedibus ftatuit. Vnde etiä liquet, quam hoc meum de quadrupedu ofsibus paradoxum,Anftotelis,omniumq; (quod fciam) philofophorum, & inter Anatomicos facile principis Galeni de com- cm-- .y ,. I 7 r P P ‘ P muni Anima* mum animalium greflu,in crurum flexione,extentione,ieisione,SLC remorum cum dorfo duftu,& corporis erečtione,dogmata perturbet. Ceterum ab hac ofsium in illis animalibus cum homine fimilitudine,pedis ofsium fermone ag greflus fum,quo minus aliquis hic mox initio a me requireret, qu^ tot chartis q 4 in tertio continent. mum Atvma-liumgreJJU, \j6 WHIP. VESELI! ti E COZTORIS in tertio de Partium ufii Galenus perlequitur. quando hominis pedem (qui alioquin breuifsimus eft) quadrupedü pede longiore efle fcribit, adeoq; diffu-fehominem in oßium copofitione ab alijs animalibus diftinguit:ac demum tam folicite, cur homo erigatur, fedeatq;, ratiocinatur, in Pindaro irridendo magis,quam fpeftadis ofsibus occupatus. Arbitror itaq;, ftudiofos pofthacho minum & quadrupedü,& auium quoq; offa inuicem collaturos, ac quonam pafto nos quatuor ueluti cruribus innixi progrediamur, quaq; ratione felis aut canis (ne quid de firnijs & fciuris 8c currentibus leporibus dicam) fedeat, aut ereftus parieti innitatur, ac deniq; fingula feorfim, in quo conueniant aut dilcrepent,indagatur os: ut deinceps placita tantorum uirorum adeo lateper-traftata,reftius euoluant: tandemq; admoniti agnolcant,quam manifeftö hu iufmodi ofsium fimilitudo illa redarguat. ac'ffrJfum’ü Hominis itaq;b talus (qui forma canum, urforum, fimiliumq; animalium, r?’ bi!><* fi-gitudinemuelutiinorbem ducuntur:f tertia fecundum anteriorem tuberis terminum,8 quarta autem fecundum pofteriorem feruntur, adeo uthoctali tuber quadrangulare quodammodo fit,ob idq; etiam Graecis 'rijafop, Latinis autem quatrio appelletur. Neq; uerö coftis illis duntaxatpra?fens tuber quar- adc^ldcm tae illi rotula? parti correlpondet: fed rotula? etiam, ad quam funis refleftitur, figj* modo,h finu quodam inipfius medio donatur,quileuiter admodum caelatus, E ad latera’ utrinq; magis protuberat,illik ledi exaftifiime conueniens, quam in i ? fi.f!f! ima tibia? oßis appendicis fede talo excipiendo paratam lcripfimus.Cseterum kcf^^ hoc tali tuber, non fuperiori lua tantum lede, illi rotula?parti afsimilatur, ue- * rüm uti rotula? latera, quibus iplauelutiinfurcula,aut ut alijs placet,in trochlea,fufFulcitur,detrita & la?uia,un&aq; uifuntur: ita quoque tali tuber ad latera,quibus malleolos contingit,comprimitur,Iguiq; cartilagine incruftatum cernitur, quamuis non pari modo utrinque. In interno liquidem latere,1 par- i ua amplitudine &luperficietenus tantum comprimitur,quod fcilicet inferio ris tibia? ofsis appendicis procefliis,interiorem malleolum conftituens,&hoc tali latus comprehendens, non admodum amplo m fpacio, la?ui cartilagine in- m 9 cruftetur.Externum uerö tali tuberis latus” ampliter finuatum, 8c maiori in-teruallo cartilagine incruftatum apparet, ut aptam fedem conftituat, cui° in- 0 i nternum exterioris malleoli latus cocinne c&gruat/ qui magis deorium,quam perfer* interior malleolus,exporrigitur. Vniuerfb itaque hoc tali cum tibise ofle & fi-bula articulo, & mutuo ueluti ingreflu, talus fleftitur 8c extenditur, abfque ? omni fere in latera motu: quo etiam canes tanto magis deftituuntur, quanto illorum tali tuber profundiore quam in homine fecundu ipfius logitudinem sinu* taiiytjui- exculpitur finu, magisq; mutuo ingreflii tibia? coarftatur. Quemadmodum uer° externum interioris malleoli latus afperum Tinum obtinere diximus,ex fb mentaajfumit. qUO r ligamentü cartilagineu,talum tibise ofsi colligans,pronafcitur: ita quoq; r ßg.cap.% eius ligamenti recipiendi gratia internum tali latus afpero’ finu infculpitur, fH' 16 fig. K. perinde ac externum quoq; tali latus* cglatur,ut“ ligamentum admittat,ab in-u%CTg. terno exterioris malleoli latere eduftum.Huiufmodi quoq; ligamentorü ra-x poft b, tione, pofterior talifedes, ad defcriptiiam tuberis* radicem confiftens, afpera eft?ut inibi ligamenta exciperet, ä tibia calcem porrigeret. At preter eiufmodi a * fi.u Y finus oftendit,mufculoru tendinibus,c mTtll dis parati/ Defcendunt autem hac tendo quinti pedem mouentium mufculi, chirdtt' *> &mufcuft fecundum pollicis os fle£hentis,& illius tendo, qui tertia quatuor s eiußent digitorum oflainfleftit. Ab anteriore tali fede,idcp magis ab interno huius Talicam ojje tab.v.E.(edis latere,oblortffa producitur’ceruix,quas aliquoul'q;progrefla,inb caputro SÄ tundum,lubricaq; cartilagine incruftatum definit, quod nauicularis ofsis alto 4 ‘ fmui inarticulatur, cotextum efformans, cuius beneficio pedem modice ob- t JliM fcuroq; motu in latera agi circumduciq; arbitramur. Inferior tali pars,dupli- r*/,w«/«„, fg'0, ci articulo calcis ofsi articulatur,illiq; totus infternitur. ac unus quidem inpo-d iltfi-fteriori confiftit regione,ubi calcis os amplo latoq; prominetäcapite,amplum s“rP; profundumq; talie finum ingrediente. Alter uerö anterior eft, ac uerlus inter- * 4 ^ num pedis latus uergens,fecus quäm pofterior fe habet.Calcis enim os hic ob-f 7.».9 fi- longo ‘ jfinu exculpitur, qm cartilagine incruftatus,3 humiliorem & tranfuer-g Ifig.s. IIm oblongo ]a?uiq; tubere gibbolam talih capitis ledem excipit,quod nauicu- iiji it ^al’i °ßi inarticulatur. In horum articulorum medio,' talus&k calx pariter ex- skuti* k 7.8.? fiafperantur,profundosq; obtinent finus, ex quibus cartilagineapronalcuntur gur. v, v.ligamenta,talum calci ualidifsime conne£fetia.Atq; ifti alperi horum ofiium finus adeö alte cadantur,ut in emundatis ofsibus, & poftmodü inuicem com-mifsis,magnum inter talum caicemq; inibi pateat interuallum, in uiuentibus cartilaginofis illis ligametis oppletum: quae adeö pertinaciter talum calci colligant, ut uix tantillum is fupra calcem moueatur, fuaq; inferiori fede tam fit immobilis,ut fuperiori,qua tibiae articulatur,occurrit uerlätilis. Talus, quum pari undiq; propemodum indigeat robore,neq; mulculoru infertionem excipiat,neq; ijfdem principiu offerat,nulla donatur appendice: quemadmodum Scfi magnum fit os,nec finu quopiam amplo,quo medullam afleruet.adeb ut in tanto luas imaginis formadue difcrimine, intus duntaxat rarus fungofusq; IpeAretur,inibiq;folidilsimus denfifsimusq; euadat, ubiproceffus conftituen-dis articulis aptos exerit. i * fe. 1 Calcis os, Graecis sffrj&wt nuncupatum, omnium pedis ofsium facile maxi- . I *7? fe. mum eft,acfimilifere cum talo conftat fubftatia,1" eaq;parte,quaingredimur, ramfyecians, mtegmrü n0n omnino teres fpe&atur: uerurn tutae bafis,ftabilitatisq; gratia,nonnihil la %Cgurd4. tiufculum,& quorundam mufculorum occaiione afperum &inaequale. Pri-m z £.x, mum enim in inferiori ipfius fede tranfuerfim iuxta pofteriora deorfum prori z ßg/rl minet,ac afperum educit" proceflum,a cuius anteriori fede mufculus princi- z.crsfi. pium ducit,qui quatuor pedis digitorum fecundum os fleftit.Dem illic mu-feuTz. fculofa fubftantia enafcitur, quaternas producens particulas, quibus quatuor ° Tf® digitos pollici adducimus.Horum enim mulculoru educendi gratia,h^cinfe P 14. mufc. rior calcis fedes, latior & inaequalis eft, & proceflus ille ob hoc prominet, ter-H propinquius quäm reliquum calcis corpus accedit, quo minus fcilicet il- ‘ * * lorum mufculorum capita inter calcandum comprimantur. Superior cäkis V>8y9i t ^e<^es?q ^ p°fteriori tali parte ad pofticam ufq; ipfius calcis regionem pertinens, IU refliituh-4 teretis corporis fpeciem refert,priuatim nihil praeter exiguam afperitatem,in ne^tl6rjUm quam tibiae ofsis 8c tali ligamenta inferuntur,comonftrans, 8c a mufculorum exortu 8c infertione Sc articulatione libera. Pofterior autem ha?c calcis regio, extra principium ducentia, oc rurlusaliain tfperitatem,pofterior quoq; talifedes, • 1 ^ 1 • • p • p 1 i tCKUJHCS juihacpedisinreriorafubeunt,uenen- CIL extra tibia? oßis reftitudinem admodum, in hoc retrorfum educitur, ut tibia opportune inftarperpendicularis lineg in pede, tanquam in alia linea tranfoer fimdufta,fuffulciatur, utq; totius corporis robuftifsimus' tendo5 pofteriori r Hmß. calcis parti inferatur.Huic enim depreffe,& utcunq; afpera parti (qu^ in pue ris appendice conftat) tendo implantatur, ex primo, fecüdo & quarto petfem ex n,7, mouen tibus mufculis conftatus.In quadrupedibus autem,ut canibus,ouibus, \ l°sf^ & equis, pofterior haec calcis ofsispars ex abundanti fmum quendam oblon- i“™* gum fibi uendicat, quo tendo is tuto uehitur, qui in illis fecus ac in homine la-tum tendinem plantae cuti fubnatum procreat. Ceterum calcis laterum,quae as AtHs^wte. ampliter funt deprefla,lataq,r internum latus laeue,&infigni ter linuatü con- * fpicitur,ut aptam coftituat ledem mufculorum tendinibus, hac pedis inferio-ra petentibus, tutifsimoq; reflexis. Deducuntur uerö ad internum hoc latus, cat fedcm-praeter praecipua pedis inferiora petentem“ uenam,&x arteriam,&7neruum, u tendo quinti pedem mouentis mufculi, 8c tendines duorum mufculorum, qui ultimos pedis digitorum fleöunt articulos. Hi tendines potifsimü ad po- hri4 /*•*• fceriorem proceflus calcis fedem couoluuntur, cui Natura*5 fmum infculpfit, tali caput excipientem,& anteriorem tali cum calce articulum coftituentem. * h uh-adeo ut is proceflus,in internum pedis latus protuberas, internum calcis latus a7,8>9fi~ impenfe cauum efficiat, unahic opem ferentec interno pofterioris calcisfedis fr2'fč Y latere: quod ideo infignius ad pedis interiora prominet, utdmufculus ab illo c *muß enafcatur,cuius beneficio pollicejn introrfum a ceteris digitis abducimus.Ex- ^ Extemum u ternum autem calcise latus non finuatur,fed afperum & inaequale, ac excarne fo ’ m' efl,fimodo humilioremipfiusf fedem exceperis,quae5 mufculum educit,par- uum digitum ä caeteris digitis in externum latus abducetem.Deinde anterior tab.p. cr huius laterish fedes, aliqua ex parte laeuis,modiceq; admodum in fuperficie fi- gYf?V nuata cernitur,tendinibus cedens feptimi & oftaui1 mufculorum pedem mo gur.g. uentium,qui ad pofteriorem* externi malleoli fedem reflexi,fecundum hanc \ sAnterior edi calcis regionem porriguntur.Caeterum calcis anteriorum partium,1 ea quae e *# cistars- regione magni digiti habetur, 8c proceflus modo in internum calcis latus ex- lk cedit,talo,quemadmodum antea diximus,articulatur,nulli interim alteri oßi 17>? figi contigua. Atm pars minimo digito fitu relpondens, in anteriori fua facie laeuis m fex. eft,& lubrica cartilagine incrull:atur,depreflb amploq; promines capite,quod oßis teffera imitantis" fmuicoarticulatur: quifimiliterlubricaobduftus car- »»,* tilagin e, fup erficie t en u s duntaxatinfculpitur, ea articuli fpecie calci comiflus, quam planis ueluti fuperficiebus fieri dicimus. tegrarum O s s iscym- 0 Nauiculare os, pofteriori fede admodump profundo, & tranfuerfim ob-t«rn referent» jonso s caput:A; tali (uti fupra diximus) excipiente,donaturfinu: inde etiam a *» fig k. ßnW. O ? r r 1 • • im * A * • * C C Ä 1 Ph+fi-O. ^Antenor eßis C ymba?,{eulcapha? imagine, o*«brachialis oßibus conferenda. z «w? Vocatur autem Graecis raf;>6*7>8. plicatis autem brachiale conftituitur. Ex pluribus namq; &minoribusparti-culis apprehendendi organum componi debuit: ex grandioribus uero,pau-cioribusq;,ambulandiinftrumentum.Tria tarfi ofsiuminteriora,planis quo- rrittvfiojjk * dammodobfuperficiebus nauiculari ofsi coarftata,proprio carent nomine: at mterior*- nonnullisfimul omnia appellantur.Quartum autem,extrinfecusfi- $****»&* tum,a cubi feu teflerg forma (quum quafi fex habeat latera) LvSo{As uocatum exumitm 0S' 11, fo x. eft. At q; unumipfius" latus pofterius eft,quodd calci committitur:' fecundum exlfii\ß. anterius, quo continua fuperficie duobus pedijf oßibus coarftari docebitur. f IlI^Mr* s tertium interius eft, quo ipfi proximo tarfi ofsi coarticulatur.h quartü pedis g iz>nfi- exterius refpicitlatus,uixq;laterisnomenmeretur,quum admodum obfcure h iziifii planum fit.* quintum fuperius eft, nulli etiam nexum ofsi, fed pedis fuperiora gur.A fpettans* fextum terram refpicit,nulli fimiliter ofsi commiflum,caeterisq; la-iT/ft teribus longe inaequalius,&priuatim oblogo quodam1 finu donatu, ad quem fig-f. maxima Naturae folertia, feptimi pedem mouetis”1 mufculi tendo reuoluitur. ntifmfc. Quia uerö aliquot huiusofsis latera ad eum modü obfcura & inaequalia funt, t*b.v>x. quodq; os non ad amußim teffer^ imagini accedit, Arabes ab inaequali effigie, & quadam grandinis imagine,id grandinofum appellarunt. Alij rurfus a mul-n s figur, tiplici formailli idemnomen cum cuneum referete capitis" offe indiderunt, ‘ id TffohvfiOfcpoiJ uocantes.Hoc tarfi os (uti Sc antea monuimus) calci coarticulatur, terraeq; innititur: reliqua autem tria fimul cum nauiculari furfum ä terra luikdtfrfj fobl^antu^ut pedem hac fede cauum altumq; conftituant. Tarfi offa quan- Tarß oßium ofla prim# titate Sc figura inter fe difcrepant, nec fuperiori nec inferiori parte aequaliter errurfus * Porr^guntur* Os enim cubum referens, & primum os,quod interius pedis la- **■««#. imiecmt tus occupat,duobus qua? in medio habentur,multo maiora funt. atcj; illorum rToßtm. duorum rurfus grandius eft, quod cubum referetineftitur: quemadmodum & cubum referens,intimo ofle grandius cernitur.Quinetiam os cubum referens, pofterius, ad calcem fcilicet, uergit: intimum uerö os antrorfum uerfus pollicem pollicem multo magis,quam cgtera,eminet.Ex medij s,quod intimo ofsi proximum eft,breue occurrit, non adeö antrorfiim, atq; id quod cubum refereti committitur,produ*>*• ordine locatis indiget,non folum quidem pedij, uerüm etiam & digitorü oßi Tcdij ad tar- bus-P^dij itaq; os,pollici praepofitum, intimo tarfi committitur oßi: quod in-dicem fuffulcit,fecundo: quod medium fuftinet,tertio oßi coarticulatur.duo autem reliqua, ofsi cubum referenti attexuntur:“ perinde ac oftauo brachialis u *fi-**p* oßi ea poftbrachialis ofla comitti pro ditum eft, quibus anularis & medius in- u tuTi, nituntur.Et quemadmodü articuli,quo poftbrachialis os,minimum digitum ad s-fuftinens, brachiali neftitur, externo lateri* ofsiculum quoddam apponi dixi- * ffc mus: ita etiam non raro in peder ofsiculum uifitur, ad externum latus articuli y ß,^ politum,quo quintum pedij os cubiformi oßi articulatur. Porro quemadmo dum tarfi offa non eadem linea anteriori parte finiunt, fic etiam pedij ofiium aliud alio magis in pofteriora porrigitur. Pedij offa illic, ubi tarfo committuntur, lateribus fibi proxima craffaq; funt, & aliqua ex parte planis laeuibusq; fu-perficiebus inuicem coarčtantur. Qua autem a tarfo ad digitos abfcedunt, te- Eedtjoßium nuiora fiunt, atq; miliorum medio" interualla efformant, quibus"mufculofa « mermlia. r€p0nitur fubftantia, cuius auxilio primi digitorum articuli fte&untur. Atque ut pedij ofla illi fubftantig aptiorem fedem porrigant, non adeo acuta tenuiaq; tAu fuperiori KV MUKI FUVRICU L13 E Ti 1. 181 fuperiori parte,atq; ea quae terram lpeftant,uifuntur.Vbi autem digitis articu * lcCdm lantur? omn^exPartep°ftt>rachialisb oßibusreipondent;& appendice dona- tos*rtlcii D,ac 'mfu- ta,in unicum caput definunt,finum primi digitorum oßisfubiens. Pedij os, ^gitorürc p°^c^ pr^p°ßtum, quod* caeterorü omnium craßißimüeft, & caputmagis liqumpe• quam reliqua orbiculatum (ut pollex in latera magis quam reliqui digiti mo-ueretuOp°fsidet, ea parte qua tarfo articulatur, in inferiori ipfius fede terrse cx,iUi' contermina/proceffum exerit, cui feptimus pedem mouentium* mufculus ^ inferitur.EtfimiU etiam occafionepedij os,minimum fuffulcies digitum,qua tab. Vy x, tarfo articulatur,infignem commonftrat proce{Ium,in externum pedis latus f ffol excedentem,in quem oftaui pedem mouentium2 mufculi tendo inferitur. g «mufe. Pedij ofla,h digiti fubfequuntur,qui ex ternis'ofsibus omnes ad eorum quse pedis di- uh'*ni in manu funt, fimilitudinem extruftis conftant: pollice tantum excepto, qui <u inter alios duplici tantumfcoffe extruitur,ut anterior cauitatis pedis fedesfir-rmautm mius terraeinnitatur.Cuiufmodi ueröpedis digitorum articulis,1 ofsiculafefa m ad k,k nio femini comparata adlocetur,fimul cum manus oßiculisiam antea recen-*1,1 Hlv. fuimus,quod eadem propemodum in iftis pedum manuumq; fit ratio.Caete- Pedem a manu k •>* fis- nim illis feciufis ofsiculis,pede a manu uno olle uinci fuperari'ue manifeftum "Zfmlkd. i * fi-iZ eft. hsec enim uigintifepte efformatur ofsibus: ofto nimirum brachialis, qiia- tumjuperari, *’^uxtat. tuorp°ftfrrachialis,& quindecim digitorum.Pes autem uigintifex tantum do natur oßibus: calcenimirü, talo, nauiculari ofle, quatuor tarfi oßibus, quinq; pedij,& quatuordecim digitorum. Atq; id Galeni nomine hic addenda duxi, qui in fecundo libro Commentariorum in Hippocratis librum de Frafturis (ubi is inquit, hominis pedem multis acparuis ofsibus non fecus ac manum efformari)fcribit,pedi non aliter quam manui uigintifeptem adefle ofla: parum mehercule perpendens, fe bis cubum imitans os enumerare: alit praeter idos, alia quatuor tarfi recenfere. quemadmodum fane facit eodem in libro, quum quatuor tarfi ofla cubum referenti oßi,&illi quod cymbse afsimilatur, articulari (fed parum profeftö anatomice) tradit. Caeterüm nunc tempe-ftiuum erit,ungues,Sc quae adhuc reliqua? funt, cartilagines recenfere: fi modo omnia qua? corpus nrmant, fuftinentq;, hoc libro, uti inftitutum fuit, ab-foluenda ueniunt. DE VNGVIBVS. CAPVT XXXIIII. His duabus figuris unguem ita exprefiimus, quemadmoduconfiicifilet, quum a manu ad[celetipr^p arationem coBa, aut pede, dmellitur. ^Ac dextra quidem figura, internam unguts regionem, fiu cauum ipfius denotat, altera interim unguis gibbum oHendente. Ceterum U hic unguis fides indicatur, ante confiBionem apparens. 3 uero fides infignitur,ju£ mollis eft, nullibic^ detegitur, ac ueluti radix unguis cenfinda uenit. A N V V M pedumq; digiti unguibus decoratur, ut ipfis cur£gitim- r* „ • .1 r* • • > T * -i r . vuwhs donati. nrmameti uice lint. Digiti enim luis partibus carneis,qui-bus in extremo donantur,mollia duntaxat corpora appre hendunt. Dura autem,&propter hoc camis naturam pel lentia,uiolenterq; a fe cogentia, digiti fine unguium admi niculo nequeunt amplefli.Ipforum enim caro,quam po-ftea ueluti duriulcula quanaam adipem cuti fubftratam efle docebimus, tunc refleftitur,(ubuertiturq;,ob id firmamento indigens. Quinetiam pleraq; dein commoda ex unguibus homini accedunt, fi quando r radere i$2 VBSULil *DE CORPORIS radere quid, aut fcalpere,aut uellicare, aut excoriare, aut euellere oporteat. rn^Hrl7/re Summus rerum Opifex ruftifsime unguium (qui & munimenta Sc propu-gnacula digitorum cenfentur)duritiem effinxit.Si enim duriores quam nunc funt,inftar ofsis cuiufHam procrearentur, itä quidem ad apprehendendum magis eflent idonei, ut qui ne minimum reflefti reclinariq; pofTent: at rumperentur promptifsime, non fecus quam alia, qua? dura fragiliq; conftant tem perie. Itaque fecuritati fimul & robori prouidens, illos mediocriter duros ex-truxit: ut neq; ufui, cuius gratia creati funt, quicquam incommodaret: neque ipfi (quöd fua mollitie extrinfecus incidentium uim, cartilaginum ritu, exol-r^ncx2 uereP0ffunt)leuiquaq; occafione afficiantur. Ob eandem hanc caufam gibba conftant fuperficie, quod hacfigura iniurijsrefiftendis melius comparentur. Quo minus uerofufpenfi uacillent, ligamento quodam extremi digitorum ofsis iuxta fuum articulum radici, eorum fuperiori termino colligantur. Quoniam autem carni cutiq; illos connafci operaeprecium fuit, haec extrinfecus uniuerfae unguium radici circufldatur, illa interius ufquequacjue ipfis fub-nafcitur. In unguium radicem, non modo arteriam, uenamq;, fed etiam ner-Likid'tAd- uumporrigi,Galenus atteftaturripfosq; exhisfenfum,uitam& alimentum, mmiTUtfdt a]jarum partium modo,aflumere Icribit. Scio quidem, non folum duos" ner- uulos ad unguium ufque radicem ferri, led eofdem cumb uenisfub unguibus Lnb.4. * quoq; ad digiti fummum repere, ungues autem fenfiis omnis interim exper- b manm č tes efle arbitror. Acproindenon leuiter illorum,qui ungues ex oßis,nerui,cu- Tub.j.^ tis (quidam & carnis addunt) concretione gigni cenfent, fententiae accedo. Quod uerouenae,grteriae & nerui, quemadmodum in hortis alueoli, in unguibus non difpefentur, uelhinc conflat, quöd pilorum modo ab radice procedentes lugeantur. Satius enim erat, & hos pilorum ritufemper renouari, atque quum indies atterantur,nunquam non incrementum admittere,quod potius inlongum,quam latum & profundum aflumunt DE PALPEBRA RVM CARTILÄ-ginibus* Caput x X X V* HsAc ßgurafiperiorismßriorüj^ palpebr# cartildginem a relicuis partibus hlerdm delineammus. T R I CLV E palpebrae, tam inferiori, quam fuperiori, u-na contigit cartilago,utcunq; mollis & longa:in palpebra-rumq; extremo,qua illae inuicem conniuent,inter cutem & membranulam palpebras intus fuccingentem, repofi-ta. Huic cartilagini, palpebrarum pili (quos cilia uoeant) infiguntur, inillaq;, tanquam in durius quoddarn folum, inferti eriguntur. Ideo enim cartilagines hae (quas ab illa pilorum ferie, remorumq; in longis nauibus, feu galeris, fimilitudine, ivcgrovg uocamus)potifsimum creantur, ut pilos illos erefitos, neque ceterorum pilorum modo flaccidos dependentesq; contineant.Deinfuperior etiam creatur, ufmufculorum fuam palpebram mouentium implantationi,& oppor- * tuno palpebrae motui fubferuiat: quemadmodum in fecun- do libro,eorum mufculorum naturam explican- ac 3 mufe. tes, non obiter docebimus. ubx’D' DE DB AVRIS CARTILAGINE. Caput xxxvi. .Zr°. n i yA m dur is cartilago a čute, qua obducitur, exquißte liber a, auris totius formam (oblata inte-rim eim pimula) exprmit,illam hicnon dehneauimus. V I S potifsimum aurisin excipiendis aeris conuolutio-nibusgyrisq;ufiis cenfeatur,quibusq; nominibus auris fe-des donentur, m auditus organi conifrufhonis fermone, libro lep tim o exequendum elf.Eh c autem obiter auns re-cenfenda uenit cartilago, quae auris formam referens in hoc formatur, ut cute ueftita, auris corpus inftar uanni conftituat, idemq; comode fuftineat,& ere&umferuet. Eft autem ha?c cartilago mollis & tenuis,tanto femper a capitis ofle uerfus auris extrema euades mollior,quanto auns orbiculo propius accedit, & quo minus fuftinere aliquid debet. Ac proinde etiam in auris pinnula,huius cartilaginis nulla exporrigitur portio, quod fcilicet hanc propendente,neq; erigi neq; fuffulciri oporteat. Ad temporis igitur os haec cartilago durior fentitur, & ut n 2 fi.cap. firmiori radice haereat,craßior.enafcitur enim in orbiculo "foraminis auditus a' meatui in temporis ofle caelati: cuius circüferentia ideo exafperatur,u t promptius auris cartilaginem educat. Quam obrem uerö Natura exhuiufinodi car^ tilagine aurem conftituerit,non uerö offeam aliquam fubftantiam ipfi indide rit,in fecundo Capite executus fum: quum Naturam tantaprouiden tia cartilaginis temperiem finxifle dicere, ut haec ofsis modo nonnulla fuftineat commode: & interim adeo mollis fit,ut occurfantium impetu non rumpatur,fed cedendo leuiter eum exoluat:atq; ita extremas partes iniurijs minus expolitas,quam fi offeae eflent, reddat. DE NASI CARTILAGINIB V S, Caput xxxvit Q^v A m naß cartilagines taBu propemodum ante feBionem debite dignoßantur, nihilominus tamen quarta mufculorum tabula nafts has literis L mfgnitas, utcunq^ proponit. E R V M Opificem,nafi terminum extremumq; cartilaginibus eadem ratione extruxifle, qua auris cartilaginem paulo ante procreatam diximus,quadrupedum nafi extre mum fere comprobat: quod ideo minori amplitudine, quam hominis nafi terminus cartilagineum exiftit, quod non aeque ac hominis nafus ex reliqua faciei fuperficie ex-ab'fadc ^ ■ tuberat.Ab inferiori itaq; nafi ofsiuirffede, qua haec afpe- b eade fig. ra Sc latiora, quam fuperiorib fede exiftunt, duae enafcuntur cartilagines, quae iZadY. Jeorfum inanteriora exporreftae,inuicemq; coniunclae,fenfim molliores euadunt: ac in nafi extremo, ueluti in cartilagineum ligamentum degenerantes,totam anteriorem nafi regionem conftituunt, quae a nafi oßium inferiori : fcde ad nafi terminum apicemq; pertinet. Ab ofleo autem fepto,narium fo- * sfixap. ramina dirimente,quod oftaui Capitisd oßispartem efle,fupra commemora 6 a, b,a. uimus,alia enafcitur cartilago, quee a tota anteriori fepti illius fede antrorfum procedens,internae duarum primarum cartilaginum regioni fecundum ipfa-rum longitudinem adnafcitur, tanto magis ligamenti naturae compos mol-lisq;, quo nafi extremo fit uicinior.Haec pari ratione in ea nafi parte, qug ueluti r 2 ex faciei d i fi.cd.p N ex faciei planicie porrigitur,nafi foramina interdiuidit,qua ofleu illud feptum ipfac foramina ibidem difiungit, ubi fuper palati regione, a nafo ad fauces ufq; ducuntur.His tribus nafi cartilaginibus, aliae duae,utrinque nimirum lingulae accedunt, quae magis adhuc alijs cartilaginibus ligamentorum natura participant,& orbiculatim fingulae unum nafi foramen coftituunt. Cartilagines hae internis luis lateribus inuicem colligantur,& aliarum nafi cartilaginum extre ma in tegunt, folaeq; motu pollent uoluntario,cuius ope furfum deorfumq;,& introrfum extrorfumq; uelluntur,proprijs in hoc donataef mufculis. Harum cartilaginu latiores mollioresq; partes in nafi lateribus,uerfus pofteriora,con-fiftunt,acnafi ale nuncupantur:quod quafi alarum modo nares occludant,referent cp,homini ita inter relpirandum haud uulgarem ufum praebentes. DE ASPER AE gfnibus. ARTERIAE CARTILA-Caput XXXVIII* 9 EI MU TEI C E S I M I o c r A-ui Capitis figura, totius afierce artenx, ab omnibus partibus liber ce, anteriorem faciem exprimens. SE CVNT)iA FI G r A s PE ra arter ice caudicis ta-tum, poßerior facies delineatur, ab re enim fwffet, huic etiamfigu ra, ramorum m pulmonis fubflantia pertinentium friem appingere , quum illam prima figur a abunde oculis fubij-ciat. TEE TEA. 1111. V. VI VII. VIII. IX. c * e zfixdp. 12, 0,0. f ? mufc. tab. F-4 tab. K.HVMUK1 Fina modo in poßerionfecunda cartilaginisßde protuberans. *N, 0 8 Smus inpoßerionßcunda cartilaginis fede,ad lmea illius M notata latera inciß. 7) 8 Duo ßcunda cartilaginis tuber cula,ßu capita,ßnus tertia cartilaginisJubemtia. R,S 9, io,ii Dua tertia cartilaginis partes. T<),io, 11 Hac tertia cartilaginis regio uacua ett,ac duntaxat membranekligamentis occupatur„ ZJ, X j?, 1 o, 11 Tertia cartilaginisßdes, quibusßcunda cartilagini articulatur. 7,19, 10 Tertia cartilaginis pr oceßus, qui lingulam laryngis efformant. J? iOjii Tertia cartilaginis regio,uafirumparti afiimilata,qua manus lauaturis aquam affundimus. d 12,13 Laryngis oj? er culi bafis, qua prima laryngis cartilagini continuatur. b 12, 13 ^Apex,ßii m poßenora antrorJumq3 uerjus dorfum eminens laryngis operculi regio. Trater quindecim figur as modo explicatas,huc cuprimisfitciutfigura Capiti uigefimoprmo libficudipraponeda, quibus laryngis mufiu h explicabutur. mter cateras aute,illas opportune non mmus quamfi hic locaretur, infimes, qua illarufigura-r utres pofirema habebutur,quib. laryngis lingulafeu rma imago,quam fieri potuit accuratißime,delineatur. ICET fextusliber,cordirelpirationisq; organis dedican ybi afyera K3L,M, / fimplicibusq; membranis, feu tunicis, ac demum mulculis ipfius capiti peculiaribus. Ac caput quidem hoc afperae arterij (quod larynge potius quam guttur mihi appellandum putauerim) primum tribus coftituitur cartilaginibus: pxjm^iU quarumbprima,maximaamplifsimaq;&anterior eft, foris quidem gfbba, in- 4 fjng*<*ruU- msautemcaua/cutoquodammodofimilis,nonrotundo,fedpr^lon^o,quali *fe ueteresinpraelijs ufos, c&iTL urcarum aliquot adhuc, in liauibus praefertim, uti fi iib~i g cernimus.Atq; hanc ob caufam difleftionum periti eam evgwfyly (quafi fcuti- u b* formem, aut fcuto fimilem diceremus} uocarunt.Haec in homine fuperiori lede amplior,quam inferiori confpicitur: quod tamen ad imaginis fpeftat fpe ciem, lpfa ambabus fedibusiibirelpondet.c Supra enimd infraq; binos educit c fi-procefIus,utrinq; in lateribus fingulos.ac horum quidem duo fuperiores pro- dcm cerius inferioribus edufti, membraneis uinculis, ofsis t/referentis humiliori- fec,D. busc lateribusf alligantur. Inferiores autem/ lateribus fecudae cartilaginis uer- fC(i' fuspofteriorem ipfius fedem uniuntur. Scutiformis haec cartilago, quaeuiris antrorfum magis quam mulieribus prominet, taftuiq; magis exponitur, fub- gV^E,F. inde gemina, idq; potißimuminuirisobferuatur.In ipfius enim11 medio, ubi cr7jM. breuifsima eft,maximeq; antrorfum extuberat,fecundum fuamlogitudinem g^n' crebro linea ducitur,quae ad amufsim ä membranulis repurgata, duas cartilaginis partes mutuo commiflas etiam ante fe&ionem fuifle arguit.Atq; id fane hominibuspeculiare obtigit, boum enim cartilago fimplex eft, & plurimum ab hominis cartilagine forma uariat: qua fedulö ab architeftis fpeftari uelim. mirum namq; eft, quam fciteboum Icutiformis cartilago propugnaculi forma? accedat,quam q; affabre id (peculatoribus in ipfius elatiori lede (ob priua-tos ipfi incilos finus) accommodum fit, & quam apte bombardarum iftibus retorquendis coparetur: haud fecus profefto,quam fi machina quaedam eflet portatilis, quse duobus procefsibusfuis humilioribus, tanquam duobus palis secfn- terra? infigi,ac exercitui praeponi poßit. ‘Secunda cartilago minor eft prima, itotds fi praexpofui,qüEmi humiliores primae cartilaginis proceflus ipfi uniri diceba. f,r0^: Vt uero firmior eorum procefluum fieret connexus, fecunda cartilago inibi, v,x. qua proceflus ipfi coalefcüt,modice* extuberat,crafsiorq; eft: & in hac utrinq; s s fi. protuberante fede,finus uifitur, fui lateris ualidifsime excipiens.* Inferior car- t s,7)s fi-tilaginis fecundae pars, ubi laryogis pofteriora coftituit,nonnihil tenuis cerni- gUT h' tur,deorfum magis, quam reliqua ipfius inferioris partis fedes, porrefta: idq;, utumufculi ex remotiori fede initium ducerent,qui re&a per cartilaginis fe-eundae longitudinem expanfi, tertiae cartilagini inferuntur. Huic cartilagini 11 nullum nomen eft inditum: ac idcirco peculiari quodammodo nomine, In- nominata ittan tes utuntur, /iej. HVM^iKl FU'BKIC'J. LIVEK L 187 nominata uocari poteft. Si quis tamen fedulo eius effigiem infpexerit, atq; ali-cuius rei formae illa conferre, tandem q; hincnomeindereuoluerit,uix aliam , ipfi conformiorem adinueniet, illo Turcarum anulo,quem fagittates dextro €j-imponunt pollici,ut eius anuli beneficio arcus neruü robuftius trahat. Is enim anulus illa parte, qua pollicis interiora refpicit, anteriori fecunda? cartilaginis fedi fimilis uifitur: qua uerö externam pollicis federn tegit,pofteriori fecund^ X totd cartilaginis regioni utcunq; couenit. x Tertiam laryngis cartilaginem Graeci teuti^l ZuSum fyvTTww Sc ccgvTouvo&Ay uocarunt, quod quum integra adhuc eft, & membrana l*W carü~ up.» M- afperam arteriam intus fuccingente adhuc obducitur, illi ollarum parti fimil- ^°' * * lima fit,qua aquam manus lauaturis affundimus,quamq;Gr^ci£^vTix/i/Kji/,&La tinorum aliqui gutturnium appellarunt.Illi namq; ollarü oris fedi aptius congruit,quam ligneis illis & longis conchis,quibus nautas uela, olitores autehor tos irrigare cofpicimus. fiquidem Sc eiufmodi obliquatis uafculis Graeci hanc cartilaginem contulifle uiaentur, non quidem toti uafculo, fed ipfius mucroni. Vtcunq; fit,tertiam laryngis cartilaginem unicam fimplicemq; omnes de-fcripfere: quum interim membranis fuis liberata,perpetuo duabus conftitua-y 9,10,11 tur7 cartilaginibus, ligamentorum Sc laryngem fuccingentis membran^ dun taxat beneficio, inuicem admodum laxe commifsis. Ac harum una quidem s 67,8 fi dextro fecudae cartilagins* lateri, altera uerö finiftro innititur/ finum laeuem & alte fatis calatum obtinens, quo fecunda cartilaginis tuberculum excipit: gur.v,x. itaq; articulatur, ut ad internam laryngis amplitudinem, ac rurfus extra illam moueri pofsit, haecq; caeteris laryngis cartilaginibus maxime mobilis exiftat. b 5>,io fi- Vtriufq; cartilaginis bafis ampla eft,& anteriori fede in longumb proceflum fi t nit,in interiora laryngis exporreftü. Superiores uero harum cartilaginuc par-fe z. tes fenfim a bafi inuicem3 dehifcentes, ac dein tenuiores, mollioresq;, Sc adi-j«r.r” polae redditae, mutuo uniuntur: & dextrae cartilaginis fuperior pars, finiftrae cartilaginis parti coiunQ:a,eam laryngisc fedem extruit,quae illi uaforum parti congruit,qua aquam manibus affundi,paulo ante commemorauimus.Haec la ryngis fedes adeo mollis flexilisq; eft,ut uomentibus in internam laryngis amplitudinem antrorfiim reclinetur,afperam q; arteriam adeo exquifiteintegat, ut ne minimum quidem exuomitu arteriae ipfi illabatur.Caeterum etfi tertia haec cartilago gemina fit,duabusq; merito fui officij caula extruatur cartilaginibus, ob id tamen eam duarum cartilaginum loco non enumerabimus: fed unius tantum, aliorum Anatomicorum more,nobis habebitur,quo minus illorum placita (etfi cartilagines interim numerauerint potius,quam defcripfe f tot* n, rint) plus aequo turbare uidear. His tribus laryngis cartilaginibus/ alia quae-4 dam accedit, quae laryngis perelegans efficitur operculü, accurate prohibens, °FercHl"m-fig.ap.2i ne quid cibi aut potus in illam dekuat. Enafcitur autem hoc laryngis opercu-g izy '13 fi- lum ampla Sc antrorfiim curuata8bafi,ab interiori fcutiformis cartilaginis re-gur.4. gione,iuxta partem ipfius elatiorem.Hinc introrfumh procedes,trianguli,aut dem figi. ut Hippocrates pulchre docuit,hedera folij imaginem exprimit: cuius bafim liL 4 de operculi a fcutiformi cartilagine exortus, ipfius'ue cum ea cartilagine conne- MerLii' xus efformat. Verticem uerö ea pars conftituit, quae introrfum ueluti ad flo-machi regionem producitur. Corpus hoc, qua palatum relpicit, gibbum eft, ac mollius: qua autem laryngi innititur, cauum/imumq;, ac multo quam fii-periori parte durius. In extremo autem ipfius, quo ftomachü fpeflrat, infigni-ter molle eft: pmguiq; obdučium membrana,ligamenti quodammodo naturam refert, fuperioriq; tertiae cartilaginis fedifubftantia couenit.qua uero fcutiformi committitur cartilagini, etiam multa abundat adipe: neq; inibi adeo r 4 durum, d vo,n figur i j i "fi.up. ii hb. z c. dein I2,,, Laryngklingit durum,atq; in fuo medio,cernitur. Pleriq; corpus hoc,praecipuum uocis orga lprlap2mZ- num ej^ putauerunt,id temereyXco^idla Sc \7riyKü)^iAcc uocitätes: quum tamen as organum, haec nömmapenitus pugnantes,diuerfasq; prorfus partes uetenbus fignificet. IW» enim laryngis1 rimam indicat,quam duo tertiae cartilaginisk proceffus, in media laryngis cauitate pingui membrana obdufti, conftituunt, & quam wiw praecipuum uocis efle organum, fuo loco demonftrabimus. Veteres namque h-d> eiufmodi rimam ^Aa/SiAc/eu lingulam uocarunt,ab ea lingularum fimilitudi * yl° ,h's' ne,quas ex duabus arundinum laminis compaftas, tibijs accomodamus/ETr^ 1 cofrrL yXooTTis autem nuncupatur laryngis operculu, diftae iam laryngis lingulae im- Z^fpiT pofitum,&ne quid inter edendu in eam decidat,cauens. Quod uerö haec no- hb>z* ftri feculi medicos lateant,non ipfi tantum in caufe funt,nihil pr^ter au torum fenfa,citra omne difle&ionis ufiim, feclantes: uerüm Sc Celfus etiam iftaper-' peram (uti fanequae ad Anatomen fpeftant permulta)intelligens, laryngis operculum,lingula appellauit,non expendens,id Graecis briyKtoitiAcc. fuifle appellatum,quod laryngis rimae,quam lingulae fiftularum afsimilamus,incumbat. Quinetiam Celfi (qui forfan laryngis operculum, humanae linguae imagi de par- ni cotulit) errore Theodorus Gaza delufus,in Ariftotele \7nyX(o^iAx lingulam amma- uertit?quum interim Ariftoteleslaryngis intelligat operculu. Vt modöprae-\ teream,quoties apud Galenum,tum interpretu, tum etiam graeci exemplaris hkde rfit fcriptorß uitio,yAcoifh pro lirlyAcoilis, ac rurfus diuerfb ordine, legatuf. Verum hdec latius fuo loco exequar. hic namq; tantum de laryngis cartilaginibus fer-monem inftiturfle fit eft, quanto admufculorum in fecundo libro tračlatio-qeiiejudi carti nem in digem us Ac proinde etiam”1 cartilagines,quae C n oftri formae magna mtoux^ laginesajj>er& exoarte conueniunt, Sc moxfub laryn^e per umuerfum afperae arteriae caudi tu?'®' arteria, Cß- r . n • r* i n • • n c • * laryit- s. cem Sc omnes lphusm pulmoms lubitantiadieeitos ramos,lenatim occur- geh * • i r* t • n • • n i • v* sivtcvi* Lik tibm hum, miics. Oßium nu merm. runt, una cum caeteris ad afperae arteria hiftonam pertinentibus, in fexto libro pertraftabuntur. DE OSSIVM CARTILÄGINVM'aVE numero* Caput xxxix* V Ä N D O dV IDEM parum dubito,plerofq; abfolu-ta nunc fingulorum ofsium & cartilaginum hifioria, hk alicubi illorum numerum,perinde ac in noftris fcholis fcu diofi folent,a me defid erat uros: modo ofla & cartilagines obiter fic recenfebo,ut qufnam certo coprehendi queant numero,quifq; prompte percipiat .In proueftae igitur a?ta _______________cis homine, cui appendices lamfuisofsibysplene coaluerunt, licebit ofla hunc fere in modum numerare. Caluaria? uigmtifunt ofia, ofto nimirum capitis uocata, & maxillae fuperions duodecim: ita tamen, ut frontis os unicum hic duntaxat ftatuamus, 8c deiniugalia & lapidea prmatim non enumeremus, quum quorundam illorumuigmti ofsium partes fedes ue tantum fint,propnaq; circufcnptione deftituantur. Auditus organi ofsicula quatuor funt,duo fcilicet ad fingulas aures. Dentes utplunmum cenfentur tn gmtaduo.Maxillae inferioris os unicum. Ofsis i/reieretis ofsicula,funt fere undecim,ceruicis uertebrae feptem,thoracis duodecim, lumborum qumq;. ofla facriofsis fex, ofsicula coccygis ofsis quatuor: coftae uigintiquatuor. Peftons ofsis tria enumerauimus ofla,alijs autem feptenarecenfentur. fed age, hoc catalogo tria tantum fint: Sc alias, quotquot ex tuo arbitratu uifum ruei it. Scapulae duae,totidem clauiculae,humeri duo, ulnae duc£; radij duo: brachialium r£ arten ce caudice cr ramis i cr i figuris. F^lZtlC^L LIVEK I i3P ofla fedecim, utriufq; fcilicetmanus ofto: poftbrachialium item ofla oö:o,in utraq; nimirum manu quatuor. digitorü ofla triginta,utriufq; fcilicet manus quindecim.Sefamina ofsicula in fingulis manibus ut minimü occurrunt duo-decim.ac proinde iam uigmtiquatuor illa in manibus flatuartuis. Ofla facri offis lateribus commifla,duo,utrmq; nimirum unum.femora duo.in utroq; poplite duo lefamina ofsicula. duo tibiarum ofla. fibulae dua?, patella dua?,calces dua?,tali duo,nauicularia ofla duo: tarfi ofla in utroq; pede quatuor, pedi) ofla 2n utroq; pede qumq;, digitorü oflam utroq; pede quatuordecim: pedis umus lefamina ofsicula uel minimo numero funt duodecim. Ac proinde fi hsec ofla in unum numerum rei)cies, uniuerfa erunt (fire&e addo) treceta&feptem: quibus fipeftoris oflaquatuor adhuc adijci uelles,& duomaxilkeinferioris ofla ftatueres,&cordis deniq; cartilaginea fubftantiam in ofsium claile unius ofsis loco haberes,treceta & tredecim cofurgerent. Porro fipriuatim omnes infuper appedices, eo quod ofla fint, propria omnino in pueris faltem circun-fcriptione terminata,enumerare lubebit, facile diftum nuper numeru femel, ac rurfus dimidio duplicabis, quod uel hinc colliges, fi uertebras, Icapulas, femora,tibiae ofla,& alia,qua? multis appendicibus donantur,in memoriam re-uocaueris: ac dein etiam recorderis, unam fubinde appendice pluribus quoq; efformatam efle partibus: uti in illa euenit,qua? fuperiori fcapula? obtigit pro-ceflui.Rurfus,fi ofla,ut in pueris uifuntur,fubduxeris,Dij boni,quantü oßium aceruum cumulabis ? quum occipitis os fere tribus, & multa? uertebra?, non habita appendicum ratione, duobus, plurima? autem tribus conRent oßibus: quumq; peftoris os in illis quoq; pluribus, quam in ijs quiiuftum attigere incrementum,ofsibus copingatur: & offa,qua? facro coarftantur,etiam fingula tribus fabricentur ofsibus. adeo ut cuiq; fuo uoto numerü ofsium confingere fit integrum. Quanquam in certo cartilaginum numero diffiniendo, plus ad- qa,« huc fit opera?, quum tam reperiantur uaria?, ac non in omnibus setatibus ea?-dem. Nihilominus, ut num quauis tandem ratione m numeru redigi pofsint, expendas, ea? primum recenfeantur, qua? ofsibus funt prorfus continua?: ut utriufq; auris cartilago, ex temporis ofle pronata: dua? nafi, ä duobus nafi ofsibus exorta: ea qua? a narium fepto pronafcens, ad nafum quoq; refertur: ui-gintiquatuorcoftaru cartilagines: ea? in quas totius dorfi oßium fpin£,&:mul ti eorundem tranfuerfiproceflus finiunt: ea inquam peftorisos exacuitur: bafis utriufque fcapula? cartilago: ea qua? ofsis coccygis mucroni obtigit: exigua?,qua? ultimis digitorum manus & pedis obtigerunt ofsibus. Dein omnes la?ues Sc lubrica? cartilagines, quibus ofla ad articulorum fabricam incruftan-tur,qua?q;nonfecus quam articulorum fuperficies,funt quamplurima?,ac tre centorum & quinq; oßium numerum longe excedunt.Infuper qua? in appen dicum cum fuis ofsibus conexu fpeftantur, qua?etiam diftum ofsium nume-rumiuperant, pra?ter eas qua? ofsium quorundam partes mutuö in pueris pri uatim committunt. Adduntur his, qua? in facri ofsis oßium mutuo contextu interueniunt,ea qua? pubis oflainuicem neftit.Item illa?,qua? ligamenti natu^ ra participantes, etiam ofsibus funt continua?: ut ea? quibus ofsis v referentis ofsicula compinguntur, ea? qua? uertebrarum interueniunt corpora, ese qua? funt inter triape&oris ofla: ea? qu£ occurrüt inter facrum os, & ofla ipfi com-mifla: ea? qua? ofsicula coccygis ofsiš mutuö iungunt. Ca?terum earum qua* ofsibus non funt continu^,utriufq; oculiftatuuntur dua?: quarum una in fupe riori, altera in humiliori confiftit ipfius palpebra, alarum nafi dua?. in laryngč tres pra?cipu£: quarü prima fubinde?tertia autem perpetuo reperitur gemini 1*0 VES'ALll DE CORfOKIS laryngis operculum: cartilagines C imaginem exprimentes,quae in afperae ar teriae caudice,& ipfius in pulmonem digeftis ramis funt innumera: cartilaginea cordis bafis fubftatia. Poftremo,quaein articulis funt libertae oßibus non prorfus continua?: quales nonnunquam in duobus humilioribus primae uer-tebrae ad fecundam nexibus du£ occurrunt,& aliquando in utriufq; lateris hu meri ad fcapulam articulo una. femper autem in articulis maxill^ inferioris ad temporum ofla,duae: in clauicularum cum peftoris offe, 8c dein cum fuperio ribus fcapularum procefsibus,quatuor: in utroq; genu duae. quae uerö inter ul nam Sc brachiale quodammodo fpeftatur libera, radio eft continua. Quum itaq; cartilaginum tam multiplex fit ratio, non facile ex cuiufq; lententia ipla-rum numerum diffinire poflem.ac proinde iam tempeftiuum erit, modum fubi) cere,quo olla & cartilagines ad difeip linam parentur, aut per Anatomen difcatur: ad eam uidelicet methodü, qua femper poft partiü deferiptione,illarum fecandi artificiü (prout id fuo loco aptius fieri polle putauero)fubij ciam. aVO ARTIFICIO HVMANI CORPORIS ofla 3c cartilagines mfpecfhom apparentur* Caput x u ONSVEVERVNT m edici, Hippo crati cg arti digne incumbetes,non mediocrilabore ofla,qu£ ad difciplinam fer uantur,apparare, fiue eainuicem iunfta,fiue fingulafe-paratim eflent infpefturi. Solent enim fulpeliim, uel alias mortuum cadauer,magna ex parte primum carnibus libe rare: & uifcera,nullo foluto corporis articulo,exfecare.po ftea oblongae arcae ita difleftum corpus immittebat,hanc calce opplentes,ac nonnihil aqu£ dein alpergentes. Deinceps ubi arca ad hunc modum oftiduo obferuaflent, eam undiq; anguftis foraminibus perforatam, rapido illigabant fluuio, ut calx unä cum marcelcentibus iam carniü reliquijs, temporis fucceflu deflueret,ac undiq; ab oßibus ablcederet. Poft dies aliquot, exemptum cadauerpaßim cultrorum beneficio emundabatur,mente adhibi ta,ne aliquis ofiium connexus in eo opere diffblueretur,ligamentaq; olla colli gantia (quorum Icilicet interuentu in pofterum adhuc haererent) integra cu-ftodirentur: ac demum omnia,praeter oßium articulos,niteret.Emundatum cadau er,eo fitu,quo id aut fedes, aut ereftum, hacq; aut illa forma copofitum Ipeftari uolebant,loli exponebatur: ut ligameta folis aeftu reficcata,ofsium articulos ineo politu continerent. Verum haec praeparandi ratio,praeterquam quod molefta,fordida,ac difficilis eft, nullos fere oßium oftenditproceflus,ap pendices, capita, finus, & eius generis reliqua, in oßibus praecipuo fane ftudio fpeftanda: quod fcilicet hgc omnia infigniter nigricantibus ligamentis adhuc obducantur, adeo, ut hic oßium mundandi repurgandfue modus, ad doftri-nampenenihilaccommodet.Quemadmoduneq; ridiculamufculorum,ten dinum,ligamentorum,neruorum,uenarum & arteriarum uidendi ratio,qua hactenus Medicinae candidatis noftrae artis profeflores impofu erunt, quic-quam commodi adfert: fed duntaxat ftudioforum animos cohibet,ne eorum quae iam dicebam organorum demonftrationem a Rabinis illis expetant. Hi namq; afferebant,illa folum e corporibus in aquarü gurgitibus (fi Dijs placet) emaciatis,non autem e nuper mortuis difcendaefle.quafi uero quicquam eru ditione dignum, in corporibus ad eum modum coaptatis, prorfus'ue hac ratione corruptis,difcipofsit. Cgterüm quo'nampafto aliae corporis particulae fintag- oßitim in calce maceradorum-, ac dein in fiu-mine emundan , dorum ratio. FU'BRIC.A L13EX, l 191 fintaggrediedae,fuis locis affatim profequar. Offa autem,utmodöfubijciam, °ß^mPerc6-leui negocio concinnabis,fi difcendi faltem cupidus, Sc quod in difleftionum di mdL. ftudioib Galenus in primis requirit,laborum patiens,ac induftrius fueris. Ali-cundeitaq;naftus cadauer,qualecunq;id fit (quamuis tamen morbo emaciatum, longe aptius cenfebis) uas unum,carnibus & uifceribus Sc cuti reponendis,& finguini denique admittendo,ad manum efle curabis,una cum magno grandiq; lebete,aut cacabo, cuiufmodi 1II1 tunt, quibus lixiuium mulieres igni adhibent, lsnamq; coquendis oßibus eft aptißimus, illiq; ofla op Fortune 1111 j-cies. Pr^terea & ampla papyrus charta'ue in affere quopiä diftendetur,ut huic cartilagines non elixandae applicari, feriatimq; imponi pofsint. Mox acutiori cultro orbiculatim per frontem & tempora & occipitium,feftionem tenta-bis,ad caluariam ufque penetrantem. Ad huius deinceps feftionis orbiculum, fora caluariam diuides,parum folicitus,etiamfi cerebrum uities,aut paulo hu milius elatius^e caluariam diuidas: quandoquidem nunc duntaxat ofla ac car a uadmU tilagines intueri,feruareq; propofitum eft. Diflefta igitur caluaria,cerebrum mfo«. ^1S m anibus exipfa eu ulfum;uafiinij ciendum eft: ac caluaria? pars, a reliquo 6dfextaß capite adempta,cacabo indetur, liberata tamen prius ab illa uerticis cute. lam nu Imi utranq; aurem proxime a temporum ofle abfeftam, feorfum in chartam, cui n~ Aftr“ta cart^ag*nesadhibentur, collocato, una cum palpebris, &nafi extremo, quod bi mib m cartilaginibus conftat, qua? uicinißime ab illis quibus committuntur oßibus, oßib.canir finiul cum cute funt refecandae.Deinceps maxillam inferiorem a fuocum ca- Ugmibwcj,; ..p., *i • • • • r* probe mfti pitis oisiDus connexu liberabis: ac cartilagines,quas pnuatim in lphus cum ca-apitcdii Gite articulis haberi diximus, cultello a ligamentis articulü continentibus di£ quidudno- lecabis: eas chartae illi,cui prompte haerebunt,feriatim applicans. Quando in-Ifer^orem maxillam adimis,& eam obiter cute & lingua (reliftis, fi uoles, mu-finguhs fc~ fculorum applantationibus) liberas, ac tandem in cacabum rei)cis, integram re diäio-nibm dlio quoq; laryngem,cum ofle v referente,& lingua, 8c ftomachi afperaeq; arterise qum cbdrd portione, e faucibus auferes, ac charta?illi non aliter emundata impones. Iam Tdhfatd! äpeftoris ofsis mucrone ad pubem ufq; feftione molieris, ad omentum ufq; penetrantem.cui deinceps aliam feftionem, quae tranfuerfim a dextro ilio ad liniftrum pertingat,adiuges,&abfq; deleftu omnia quae peritonaeo continen tur,laniorümoreeuelles,eaq; uafiinijcies. Abdominis cutem una cum ipfius mufculis obiter ab oßibus diflecabis: &fanguinem fpongijs excipiens,eum in uas exprimes. Dein aiugulo ad peftoris ofsis ufq; mucrone,adeo profundam duces feftionem,ut illa ad peftoris ufq; ospenetrante,fimul cum cute mufcu-los thoraci inftratos, a coftarum oßibus, earundemq; cartilaginibus, adimere poßis,& clauiculae fimul nudae,carnibusq; liberae appareant. Quippe hae acutiori cultello a peftoris ofle ueniunt liberadae,&«cartilagines his articulis propriae (quemadmodum inferioris maxillae cartilagines aggreflus es) accurate funt adimendae,& dein chartae feriatim adhibendae. Peftoris os, una cum coftarum cartilaginibus,ftudiofe ä coftarum ofsibus liberabitur, feftionibus acu tiori &nonadmodu craflo cultro per cartilagines inibi duftis, ubi coftarum ofla in has degenerant. Atq; id prompte obitur,fi modo memoria non excide rit, primae coftae cartilaginem a peftoris oßis medio magis 111 latus, quam fecundae coftae cartilaginem ferri. Neq; tantum cartilagines peftoris oßicoar-ftatae,a coftis funt dirimendae: uerüm etiam omnes fpuriarum coftarum cartilagines, quae uel intercoftalium mufculorum interuentu fuperioribus cartilaginibus haerebunt. Difiunftis hunc in modum cartilaginibus, peftoris os ä iugulo attolles;&id uenis Sc arterij s a iugulo adipfum porreftis, Sc mebranis quoq; I9z UKV. V ESU L 11 VE CO 71? O RIS quoq; liberabis,quae thoracis cauitatem interfepiunt. Poftremo cartilagines 4 fepto tranfuerfo refecabis, &ipfas fimul cum peftoris ofle non aliter mundatas, in chartam repones. Dein alterius lateris lcapula una cum clauicula ä thorace diflecaturus, longam foftionem a fummohumero per brachium & cubitum ad pollicem ufq; duces,&fcapulam,humeru,cubitum,& manum cute carnibusq; nudabis, non admodum anxius, etiamfi aliqua tendinum carnisq; portio ofsibus adhuc appenfarelinquatur, adeo,ut etiam fuffecerit,reliä:a ma nus cute,illam aliquot foftionibus hic atq; illic fcindere,quo poftea leuiori ne-gocio manus elixetur. Modo clauicula äfuperiori fcapul^ proceffu fecabitur, mente adhibita, num pr^ter illum proceflum, quem fummum humerum ap pellamus,& clauiculam,inibi aliud tertium os occurrat.Hoc ubipr^ftiteris,ac peculiarem eius articuli cartilaginem charte adhibueris, clauiculam in cacabum conij cies,fcapulamq; ab humero, Sc deinde humerü ä cubiti oßibus fepa rabis:& cubitum cum manu connexum relinquens,fimul omnia in cacabum quoq; locabis.Priufquam tamen fcapula cacabo indetur, opportune feceris, fi cartilaginem,fcapulse finu,quo humeri caput excipitur,aliquando augentem, a lcapula diremeris,charteq; cum ceteris cartilaginibus applicueris. Iftud fimi liter in altero latere eft praeftandü, ac ilico ad thoracem denuo accedendum, ex quo primum pulmonem cum corde Sc fopto tranfuerfo execabis: & priuf-quam cor in uas conijcias, cordis bafim per tranfuerfum ä reliquo cordis corpore diuides: Sc deinde bafim rurfus a uafis, quse ab ipfa prodeunt, fic auferes, ut ita uenx arterialis Sc magnae arteriae orificia illaefa habeas, ac poftmodum (fi uifum fuerit) in cartilaginum numero illa feruaturus, chartae applices: aut etiam, num mutua illorum duorü uaforum radix os qüoq; in homine fit, expendas. Vbi igitur reliqua qu<£ in thorace inueniuntur,in uas reieceris,cadauer in pronum uertes: Sc utcunq; licebit,ceruicem,reliquumq; dorfum,una cum tota thoracis amplitudine, carnibus emundabis: ftudiofe caues,ne coftam aliquam (utpote fragilem) rumpas: aut nimium uicine carnem diffecans, pro-cefiiim aliquem uities. Atq; id adhuc magis cauendum eft,quum iam fingulas coftas feorfum a uertebris thoracis es liberaturus. Etenim refupinato cadaue-re,cultello acutiore coftae cuiufq; capitulum a uertebr^ corporis finu uenit fe-parandum: Sc deinde ligamentis fenfim diuifis, a tranfuerfis quoq; uertebra-rum procefsibus coftse funt adimendae, obiterq; repurgate, in cacabum mittendae. Crura ad eum modum,quo brachia & manus aggreftiis es,attreftabis, femur uniuerfum carnibus emundans,mox Sc tibia,&pedem. Quum tamen genu nudas,Sc adpofteriorem radicis inferiorü femoris capitum fodem,num inibi fofamina qua?pia confiftant ofsicula, expendis, ex tendmibus anteriorem aenu fodem occupantibus,patella execabis, & in cacabum non focus ac femur comj cies ilico, atq; id ä coxendicis ofle tibiaq; liberaueris, & cartilagines refo-cuens,quae tibiae olsis finus,femoris capita excipientes,adaugent, quippe Sc illas non inopportune chartae agglutinabis: ac deinceps tibiae os,una cum fibula <& pede,cacabo indes. Id ubi in utroq; crure praeftitum erit,& ofla facri ofiis lateribus coarftata, aliquantulum repurgata fuerint, cartilaginea ligamenta, uertebrarum'corpora intercedentia,ad amußim uemunt execanda,& chart£ foriatim accommodanda. Ligamentis igitur,qu^ uertebrarum corporibus in luperficie obducuntur, acutiori cultro ademptis, mter oßis lacri fummum & cartilagineum ligamentum,os lacrum ac infimam lumborum uertebram in-teru eniens,foö:ionem tentabis,quae ligamentum id ab ofle facro diuidat. Rur Ius inter infimae lumborum uertebrae corpus,& elatiorem diftinunc carti a- HVMMNI FU*B-%1C E CORTOllS oßium quae e terrafodiuntur,habes aceruos: qui mihi primum cognofcendis olsibus uacanti, adeo uberem fuppeditarüt copiam, ut longo indetefloa; Ipe-ftandi ufu edoftus,etiam obuin&is oculis cum fodalibus interdum deponere aufus fuerim,unius medi* hora; Ipacio nullum os ex tot aceruis porrigi polle, quod,cuiufinodi eilet, taftu non dijudicarem. Atq; id eo faciendum erat ftu-diofius, quo difcendi cupidus, magis praeceptorü opera,in hac medicina? par-MmmJtittp te (quod uere dixerim) deftituebar. Porro quod ad coftorum ofsium con-* gm} 2? <^£ffer, uiupsßeBionibus admmittrandis idoneus. C, C 'Uariaßramina, quibw laqueospro animalis mole adhibemus, quum fimora & brachia uincimus. ID, T) Eiußno di anuli manibuspedibmq^ ligandis adaptantur. E Huic anulo maxilla faperior, libera inferiori, catenula alligatur, ut caput immotumßruetur, ac interim nec^ uoxynec^ reßpiratio uinculorum alias occaßonepraepediantur. F, F Duterja nouacularum genera, quibusfyongia accumbit. C Cultelli, ad earum ßeciem formati, quibus calami adaptantur. H ZJulgaris qui menfie adhibetur culter. / grandis ac ualidus culter. Cultrice buxo parati. L Hamuli. M ZJarijßyh,unacumßpho»e. *N~, 2V Obliquat ce acus cumfilo craßiore, quibus literarumfaßiculos colligamusC n Minores acus, quas uulnenbus fiiendis accommodamus. 0 Serra. ? Forficula. Malleus ligneus. % ^Arundines, inßandopulmoni & ali/s quibußampartibus idonea. S Filum 200 WRT>. VESULIl DE COKTORIS DE INSTRVMENTIS, Q^V AE A N A T O ME S ftudiofo debent elle ad manum» Caput xli, ^N^TO MICORVM /NSTRVMEft. TOl^rM DELINEATIO. S Filum L ter adhibentur4 cultri aliquot illoru,quosmenfaeapponimus.quorum unum rulg*ret Sc alterum maiorem eile conuenit,fed retufum 8c craflum,ferreum q; potius autu' quam chalybeum, aut faltem non impenfe fragile. Si uifum fuerit, poteris his e k. adijcere" duos e buxo,aut ligno guaiaco confiftos: atq; ex his alterum tenuem Buxei - & oblonga cufpide fcindes, alterü uerö latum Sc orbiculari cufpide efle fines. Verum illos raro admodum fe&ionibus adhibeo,quum retufioresnouaculae f h• femper fint ad manum. Licebit etiamf hamulos duos effingere,illos referen- Htmuli. tes, quos Capitis initio appinximus. Confueui autem illos parare ex furculis, quae Italoru menfae indies apponuntur, Sc ä pyramide nomen fibi uendicant. Si enim utraque eiufnlodi furcula crura magis lima attenuaueris, & dein eorum apices oblique nonihilinftar femicirculi inflexeris,hamulum tibi elegantem paraueris,cuius mucrones lima ex arbitrio acuere eft integrum, atque ita unum hamulum obtufiorem, alterum uerö acutiorem comparare iuuerit. Quanquam interim reliftis hamulis, ungues fubinde operi in eleuandis qui- bufdam 20* unv. VESELU DE COR? ORIS bufdam corporibus utilius adhiberes, nififiniftrae manus umbra fettione ob-st)L tenebraret. Infuf>ers ftylos longos, breues, & crafsitie uarios, ex argenteo aut s w. aeneo filo tibi diflecari curabis, & quofdam ex mollifsimomaximeq;fequaci plumbo,ab aurifabro quopiam educi trahiq; inftar filorum fines.Hi enim una cum porcinis aliquot fetis, ad uarios ufus, & praefertim ad obliquorum du-&üum foraminumq; naturam inueniendam, mire conferunt. Iuuerit quoq; fyphonem adefte,ii fortalsis illum per penem aliquando ueficae indere liberet, ut ineo opere reddereris exercitatior. Et quemadfnodum nucleum fy-phoni affinximus, ita quoq; quibuldaftylis illum adhiberi,& quofdam etiam lyphonis modo incuruari conduxerit. Neq; profeftö mediocriter utiles funt ityli aliquot, inftar mediae canalis extrufti: ita nimirum, ut fyphones parantur, in quorum cauitatemfeftao tentatur,ex quae ueficacalculus euellitur: aut ad eam ftylorum formam, in quibus pilofi. ierici textores fericum in pilos feriatim fecant. Conferunt namque illi ftyli in feftionibus, quibus membranam longa fečtione diuidimus,cauentes,ne quidfubditorum aut in membra-^icwuarU. na complexorum laedatur. hAcus quafdam habere conuenit, inftar ^literae, & n. aut ( obliquatas, quod ilico praeftabitur, ii uulgares acus ignitas, ac ueluti du-ftiles redditas,obliquaueris.Conduxerit uerö has efle magnas &paruas, ut filum funiculosq; graciles tranfmittant. Praeter incuruas has, &retufiori quali cufpide prseditas acus,'tales quoque ad manum fint,quibus io confuendis uul « neribus utimur,aut quibus cnirothecae aut pelles alioquin confuuntur: ut cutem aliquando fuere ualeas,quoties metuis, te abfente, aliquid a fpeftatoribus nium. difcendicupidisuitiandum.HisacubusK filum adaptatur fericum,quo uulne- * ra committuntur,aut peculiare aliquod,fi forte quapiam confuta difiolui tur bariq; ab alijs, quum abes, uereris. Gseterum ad uafa religanda, communi illo uteris filo, quo literarumfafciculos colligamus, quod praeftantifsimü ex Germania in Italiam adfertur: apud alias autem nationes imbecillius &crafsius, ForfcuU. minusq; intortum & laeue reperitur.1 Forficula,nonnifi abfcindendispoftli- 1 p* gationem funiculiseft accommoda, quod etiamquouisobitur cultro.01 Ser- m o. ra uerö,quam interdum operi adhibemus,ea coducet, qua gangrena, aut eius generis affe&ibusuitiata membra praefcindimus: cui muneri illae magis funt idoneae, quae ape&inum artificibus petuntur, quam quaeimpenfe tenues, 8c Mallem ob id nimium uibratiles, apud chirurgos magno fupercilioferuantur."Mal- » Q* leus, fi quando illo ad° grandiorem cultrum impel!endum,quum aliorum a- p R. nimalium effringes caluarias, aliudue os illo difcindes,quiuis fere erit accom- * £ canuU. modus. Non inopportune etiam ex arundinibus oblongi aptabunturp cala- f r. mi, quibus minifter aliquis hoc ilkd'ue corpus commodius quam folle infla- * Inßrumeucon re poßit.q Forpicum uerö, quibus aeneum filum in ofsium compaftione in - textu cap. "ea"fidf" torquemus, 8c aliarum,quibus id pra?fcindimus,uti &' fubularum,&' «neo- 'x\Bc, rum filorum, & dein“ inftrumenticuiufdam, quo ofla prompte terebrantur, %.<>««- ^tfmsumU rationem, in praeceden te Capite complexi liamus. Alleres uerö, quibus ma- gno ufu uiuas obimus fe&iones,paratu quoquefaciles funt: &illos ad .^er finem lep timi libri defcribemus,ubi uiuorumper-fequemur Anatomen. ■HVMANI HVM^tm FU311Ca LIVEK h 20} HVM ANI C OR S1MVL COM^UCTO F *4 S 1 E S. PORIS O S S I V M ■R V M WRTEMOt i:p 'f\\ v v . . ^\Vw ^am^NN ’/.* Ul"•< » 1 ■nrrrnmTTTmmmrmm v?-/: ’: 204 HVMANI COR' E X LATEL E ANZ). V ES A L I 1 P O RIS O S SIVM DELINEATIO. iwnnniwwiMi>iiii)Mwiinw>»wiwTiiiii)'M)iii)ii»in»uiiiHj> mrnmrnmrrfmrrm ! rnmrnirnnmmmrrmmwmmmmmmwiimmhmmmmmmMmwfirwvTrwrvm rnffrrmr^mmrmrrrrmTrr^rmfTnmtTrrmmrrrmr?^wrrmrrmmr,v?mT?n™m. V I V I T V R I : g eni o, C^tE T E 1{_*A MO H_-T J S HVMUm FWBKICU. LIEBER 1. 205 CORPORIS HVMANI OSSA, fOSTEXIORl MKt, F^ACIE ? HO? 0 SITU Äteä&jrv ^VA'))uy'(Hj)i 4 t 206 VESELI! DE CORTORIS CHARACTERVM, aV I TRIBVS VNIVERSVM fceleton exprimentibus figuris adhibentur,Index,una cum uari)s ofsium nominibus. tur,quemßngnlis charaßerwus modo in Indice ßubijcia, quo potißmum inßitui oßium nomina (ßdcitra wforum rationem) afinbere:primum ed collocaturus, quibus totofermoms contextu pracipue utor: dem Cjrtcd, mox (fi.qua aliaßnt) Latina,probatioribus recepta autonbm: id^ ita, ut or do Me uim quandam habeat. Hk fuccedent Hebraa,uerum ahqua ex p arte adhuc trabica, quumfcihcet ex Hebrao ^Amcena interprete pro pemodum omnia, a familiari mihi amico Lazaro Hebraeo de Frigeis (cum quo in ^Auicenna leßione uerßrjß leo) fint tranjeripta. uAtc^ illis nominibus ideo latinas lit er asfubiungendas duxi, quod horum pier aci} m ^Arabum libris latinitate donatis adhuc occurrat: ac proinde etiam mentopofl hac locum habebunt alia m Latinis «_Arabum interpretibuspafsim obuiaßmulcum ijs qua in noÜra atatis manuahu medicorum libris lemntur. Ositaq3 (fracis nominatur esio^Hebrais autem xxzy hezem. Cartilago autem hajce- chußm. Caterum oßium nomina opportune außicabimur a caluaria, qua (firacu dicitur hgcd’ic/a v LvT@^3Lood\i6c,(rKot(pioii. Calua,cerebri galea. ^Atq3 itanonnullis tota?n capitis molem,uti in coemiterijs occurrit, aut alio quin uulgo pingitur, uocare libuit: aliquibus uero eam dumaxatpartem, qua crinibus ornatur, cuius circulus si^ciin & irsšpic/fao£L(&’ nucupatur. tV£nn thjch hamoah,xwz^ chederath hamoach. theca & olla capitis, teßa capitis, &fiutella captis, a fi an. Sutura, quibus capitis oßa muicem committuntur,generatim uocantur ßelauimßnans direzdn, ador en, complofi. ^A 2,3 Sutura coronalis,n hachlilij^TWr? chafithij. arcualis,ßtura puppis. X 2,3 (firacorum maiufiulumA refirensfutura,&abvßmilitudine v^ifäGiJlHg. ^'ycb lamdij. laude, bjjßlißtturdprora. C 3 Sagit talisfutura, ö(Zo7uödct,f>oc£jlo&op. Cuneißrme,palati os> bafillare: qmmuisßc etiam appellent occipitis os. tVYÖH OTTO moßau hamoach. 2?axillar e,paxillu, os c olat orij, os cribratum, cauilla: quanquam & it a talum quoq} uocent. y 2 Sedes caluaria, quam lapido jam dicimus. d 2 Cuneißrmis oßuproceffus, ueßertilionum alis aßimilati. hezgem chenaphif. F 1,2,1 Hac fides,fimul cumßa coniuge in altero latere,uocatur oßa lugalia & comugalia.lvy®[Lccm2yyzi<^V&J‘ yöodlib rvJvyooJly3hocy\L$b$. mn rvVBtfP hazdmoth hazogh. Offaparis,par ia,qm nomina ilh etiam tempo rum aßen- KV MUKI FWBK1CU L n El L 207 rum affcribunt oßibus,anfa oßium temporum, arcualia offa. Oflauum capitis nobis enumeratum os, quod cnbro, aut colo, <& quibußlam ffongia confertur, oh id,^ !j8fj.o<(cfl\g & cürojj/oföU nuncupatur: uti & uulgo crifiatum dicitur, nullibififi offert m tnbm h is integram oßium compagem exprimetibus tabula, quum m interna tantum occurrat caluaria amplitudine, quemadmodum oHendit oBauafigura Capitisßxti, ad L, M, CN Hu charaBenbu6,m tribus figurisfere confficuis,dorJum notatur, quod^ony(k, UMmQcc, vufoy, iS^oc j}ina,tergum,bominis carina, n*vw fcidra nuncupatum, multis extruitur uertebris, cnrovMhsig, cubis. yyfyfo chuliotb. 'Uerticults,oßibws fuß,qua inpofieriorißde acutu educuntprocejfum, quißina, qcmgw-ßa,Simmea,adßnafiem,ßnaßm uocatur. Cat er um ab 1 ad indicatur ceruix. ^xyy\(§r, col- lum.zauor uelgbarron. 7enon,athlas, quodnomen alijfiptima ceruicis uertebr a dwitaxat tribuunt. ‘Porro a K^ad L uertebramfigniuntur thoracis,8ü>focn.(&,3 aliquando &mTv,[juiTcc oßamium, ofanum, qua nominaßibßcquentnam oßiaquibußdam tribuuntur. ISl itaq^ inßcnbitur coccyx os. h£khv§> cnrovJlvXioy, o^oTTvyiojj. ftyj? haaze. Caudaos,albofos: demreliqua,qua oßifacro ex quorundam interpretumßnt entia aßßcripßmus nomina. 01,2,3 7 e Bor is os. styvoy. quo nomine nonulhfupenorem oßis partem appellant, infrior em tunc svötsh' nuncupantes. 7\\m bezem bebace. tborax, aßer,caffos,ßut um cordis. Superiorem huius oßis fidem, quawgulum confiituit, uocant furculam fuperiorem: & fidem inferiorem,appellant furculam humdiorem. T 1,2,3 Jxlucronatape Boris cartilago, enficoparata.%icpo<{ alcbangri: quibus nominibus uniuerfium pe Boris osfubmde donatur. Jfrčalumgrana-tum3enfifioidis,cultralis, epiolottalis cartilago,ßutum,clypeus oris flomachi,medium furcula inferioris, h 2,3, &c. ufq^ ad iz. In tribus figuris duodecim thoracis coHa, tam uera ac legitima, quam nothaßuria 'ue, uel mendofia indicantur. r&\?kks>{<^Aneboraßormis, C lite-ram referes pr oc efus. yvp baijn hacatepb. Oculusfiapula, quo etiam nominefiapula jfrna nuncupatur. S 1,2,3. Humeru6,fieu brachij' os3ß,^oc^joop.!Brachium.ßnt quibus ulna uocetur.^y^T^ cha7ie bazeroba,^^ ha-zad. ?aruum brachium,adiutonum brach i],canna brachij, afith. T,Vi, 2,3 7ota hac fides,cubitus nucupatur.Tffy^vgjtohyjH.cuAy/og&vytott'Cubitus,ulna: qua nomina etia in-feriori huiusfidis ofii tnbuutur.^y^ zadm,yyy\ zeroha.u^yvcW 'V/vTficte bamudim. iJ4fiiid,afeid,alfabad. X 1,2,3 Superius in cubito os, radius nobis appellatum. LfqKig,7rot$oL7tH\i°V‘ 'Vi’QJ? bamudbaehon. Focile t 2 mmus 208 VES. VE hVM^ini CORT. £1%. I minus bracbij,cdnna,arundo minor brachij. 71>2>3 Cubitunfirius os, ulnanobu diBum, eifiiemq^cumtoto cubito uocibus donatum. v^TTHy^oy. bamudhatacbthon.Focile maius brachij,canna, dc arundo maior & inferior brachjj. Hum proceffum, infe-v- cunddfigura v infignitum,, (frači nuncupant Mugcu/op^Lföir^kyKtoi/cc: Latinorum quidam gibberum, §• gibbum, additamentum necatum.Proce ff us autem f infignitus,acßylum referes, sv?$& ^ 1,2,3 Patella. ^lvXh, iw\{Mv\i2, ii.vXa.Kfvs, nsy\n, HjSy^SK iuKyowrts. Jbtola, fiutiforme os,genu rotula. rQ*O^Wn TV baynau maghen babarcuba. Oculus genu,polus,adaicon,rajga}alrafifie,aresfitu. n>2 i, 2,3 Hac pars uniuerfia Celfi crus nuncupdtur. quanqua (faleno dicitur, quicquid a coxedicis oJfe,ipfis 'ue inguinibus, ad extremum ufy digitorum pedis pertinet:femur nimirum, tibia, <& pes ipß. Nominatur itaq3 fi-c:ss pars bac,Yl & 2 mterfipta, tibia, Li/h^u, pyer fioeb. Quibus nominibus buius quoq} fidis grandius mte-rmq3 os, cui $ in/cripfmus, obuium efl, quod tibia osfere nuncupamus, 7&>MM{uoy, & interdum ocutiwh-IXLoiJ appellatum, byV\7\ nsp cbanrbagadol. Focile maius, & arundo, & cama maior,fiu domettica cruris. T. Caterum exteriusgraciliusc^ os, Y infignitum,ac fibula nobis diBum, appellatur 7T^poi/H,7rDcfccKi>Hiuop. Sura. chane baebaton. Focile mmus, canna, & arundo minor cruris. <$,ys 1,2,3 Inferiores tibia ofiis & fibula fides, malleoli appellata, infigniui: &* etiam unus, qui a prima thoracis cofta,in anteriorem tranfierfirumproceffuum ceruicis uertebrarum fidem inßrtus, Cin oBaua mufiulorum tabula notatur. 1 ClauicuU anteriorfides, qua excarnis occurrit. ^ Mußulus brachium attolles, cum principium a clauicula,fummo humer 0, &>fiapulaffina enafiitur: at hic ipfiuspars jjeliatur,a clauicula &•fummo humer0pronata. L Mußulus,brachiumpeBori adducens. M ‘TeBoris of, excarne appdrens. nam mufiulus peBori brachium adducens ad oßis latus,primum carnem effe incipit. & quamuis dexter fimftrum neruofio, & membrana modo tenui exortu contingat,ob hoc tamen in uiuis adhuc hominibuspeßoris os nonprorfius occultatur. Sub axilla N latitat,partem notans mufiuli,brachium deorfim uerfus dorfim detrahentis, acfiquentita bula T indicandi. 0,0 digitorum imago,mußuh aliquot infirtiones indicat, qm m 0B0fiiperiores thoracis coftas inßrtus, inßi rationißamulatur, & in otlaua mufiulorum tabula F Gr Finßgnitur. (Pi IHa digitorum eßfigtes, exortus eft mufiuli abdommis oblique defiendentis, quem pluribus charaßenbus hic notare non libuit: quemadmodum nec^ reßo etiam abdommis mufiulo notam adhibui,quodprorßus adhuc fiub obliquorum ner uo fis tenuitatibus, & mufiulo brachium peBori adducente,reconditus fit: utcuq? etiam tubera, quafi eundum abdommis longitudinem porreBa confiicis,reBi abdommis muficulifint. qua quo mi nus extuberent, obliquorum tendmum tenuitatibus non inhibentur: quemadmodum neq^ cutis crafimes in non admodum obeßs obfiat, quo minus eadem ante fiBionem fieBentur. Antenor cubitumfleBentium mufiulus. 'K Sub axilla 'R reconditur3 notans diBi tam mußuh, interioris capitis carnoßm partem, peculians mußuli ritu bic extuberantem. t 4 S,S Mußulm 2i2 MlMD. VESELU 2) E C O E? OR/S S, S Mußulm poflerior cubitum fleflentium, quem duobiis inßgniui charafleribus, nefedesillis charafleribus notatas,diuerßs effe mußulos quis arbitraretur. EMußulm ab inferiori^fiapuU cofla enatus,cubitß extenßonifubfirniens. V Superior mufculus eorum quiradium inpronumagunt. Ckterum qmmprxfimisfiaur* cubitorii & manuum non eademßtfacies, baudinopportune dextro &>ßmiflro laten V acfabfequentes aliquot charafle-res adhibui. X Mußulm,ante indicempofthracbiali infer tux,idf fle flens. 7 Mußulm, latum tendmem in manum producens. Sedes autem, qua utrimq ad huius t endin is latus in cubiti longitudine protendit ur, nullo q3 c baracler e infignit ur,mufculus efl,flexionisßcundiquatuor digitorum articuli aut or,quem qumt a figura © indicat. X In dextro cubito indicatur mußulus, ab interno humeri tubere principium ducens, quire flo brachialis oßi inßrtm, brachialefie flit. a In utroqg cubito mußculus notatur, radium in flupinum ducens: qui ab humeri ofle natus, inßriori radij appendici implantatur. b In utroq? cubito mußulus inßnuatur, bicorni tendine brachiale extendens. c In utroque cubito indicantur duo mufiuli, ex id?ia originem ducentes: quorum unus tendmem brachialis oßi offert, pollicem fiiflmenti: alter mbmos dißeflm tendmes, unum primo pollicis oßi,alterumficundo & tertio mßnt. d Inflmflra manu hic occurrit tendo mußuh,pollicem uerfus indicem euertentis, e Infiniflra manufle flantur tendmes, in exteriorem mdicisßdem exporrefli. 3; 4>5i 6 In flmflra manu notatur tranfluerflum ligamentum,in cubiti externaflede conflicuum. uerum numeri chara fler esßorßm indicant, quot in hac manus juperflcieflnus anuhf diflecantibus apparerepo flunt. Sunt au tem omnes quatuor radioproprij, illuf tendmibm addptati,in quorum regione numeru conflpicis. In dextro cubito etiam 6ßeflatur,idem quodinflniflro indicans, ß Mußulus m dextra manu ße flatur, externum uoU latus occupans, ac parnum digitum a extern abducens. g Md internum latus muflculi finflgniti, fi offert portio mufiuli duorumparui digiti primum osfle flentium exterioris,fiu os illud m externum latus magis mfie flens, h In finiflramanu,fides mufiuli indicatur,pollicem indici proxime adducentis. i In dextra manu mußulus occurrit,pollicem ob indice plurimum abducens:atq3 addemißius huius latus,por tio eius mufiuli uifitur, qui primum pollicis osfle flentium eflfuperior. 4 Tunica, teflemacipflus uafdfiminariainuoluens, quahacinuirisprorepunt. Mulieribus enim hac uafa, cum reliquisgenerationi famulantibus organis,in alto corporis reconduntur. I Mäflmflri teßis latus l occultatur, notans glandulas cauitatem hic in inguinibus replentes, quadnflgnis ue-na cum arteria crus adit, (filandulu enim refiflis, hic magnusexurgeretflnus. m Mußulus,a pubis offie inflemur procedens, & in oflaua tabula 2 notatus,femurlp monentium oflauus. n Hacprorepunt duo mufiuli, quorum alterfemoris motorumfixtus habebitur, in oflaua tabula © notandus: alter uerofiptimus, in eadem tabula A indicandus, o Mb ilium ofiepronatus mußulus,qui tibia infirtus,illius motorum primus efl. p MI pubis oßium commififura enatus mußulus, ac tibiam mouentiumfi eundus. q Sextus inter tibiarnmouentes mufculus, cuius carnoß fubflant ia hic conficitur: tendo autem ipflus adeo tenuis efl,ut frbieflorum illimufiulorumcircunfiriptionemnonobliteret. Quapropter etiampnuatim hic fi non o flendit,quemadmodum neqj in fecunda mufculorumfigura. in tertia tamen quarta,adhibita fci licet fleflionis quadam ratione, utcunque oculu flubijeitur, in hac quidem chara flere $,in illa uero $ no- tatus. Treeßns mufculus, efl cum alijs inibi adfiperficiem repofltis, nuper diflo membraneo tendine fixti tibiam mouentium mufiuli obducatur, attamen fefio flendit: quemadmodum neq3 in mufiulops,integra adhuc cu te, conßeflumfugit. Hotat autem r pnuatimfiptimum tibiam mouentium mufiulum. fl Mußulus Jupra coxendicis oßu articulum principium ducens,&mter tibia motores nonus. Verum & hic membraneo obtegitur tendine,mufiuli tibiam mouentium fixti. t Mußulus, H V Muni FUZRICU 11% E K Ih 213 t Sifufculus,ßemoris os uniuerßim quodammodo ampleßens, tib/amj^ monentium oßauusßxti etiam mn-Jcuhtendme hic obteßus. u Sedeš bac u notata,aißniHrnm[[eßatur genu,eHq3 quartitibiam mouentis mußulipars. x,y Totahxctibiaoßi.qmininpnoremradtjappendicemwfirtus,radiumwfupinum ducit• J JoCußculus, bicorni tendme brachiale extendens. ZJ Mußculus indicem,me dium, anularem pracipue extendens» X Jtyluficulus,extenflonu parui digiti primanus autor, Y Mußulus brachiale extendentium inflerlor. a Mußulus 2i& UND. V ESU L11 D E COR? ORIS a JxCußulus brach idleßeBentium inferior. b,c Duo hic indicatur mufiuli, quorumfuperior b mßgnitus, brachiali inßritur: inferior autem, cui c infcriptum eft, in duos diducitur tendmes, unumprimo pollicis internodio inßrens, alterum clmbui fuperioribtts eiufdt internodijs mpLmtans. ‘ J d e Tendo mufcuh pollicem admdicem euertentis. Verum modo tempeßiuum efl, & dextro brachio animum accommodare: acpamm eafdem not at,fias infimflrofeSa^partim uero nouaf intueri, idem igitur (igmficat *Ndc cN,7>,S,j,a.fiduix hic mußuli a inßgmti lineaconjjmtur. dein b,c,&4,5,$,&d ac e idemmde-xtra, quod infimttra manu referunt. Uterum priuau dextra manutnoufunt huiußnodi. ^ oAntenor cubitumflectentium mufiulus. f Mufiulus flipenor radium in pronum monentium. g Mufiulusfluperior brachialefle flentium, h Latum in mia producens tendmem muflculus. 1 Mufiulus gibbam fiapuU Jedem occupans, quiextrorfium brachium circumuertens, illud monentium fipti> mus numerabitur. 4 Mufiulus brachium monentium tertius, quo illudretrorfim ad dorfim elatius,quam iam fignando mufiulo ducitur. ' < F T'rufentem mnßulum, qui brachium mouentium quartus habebitur, nona tabula 0, & deteBum adhuc ma gu decima 0 oHendent. *u4t quum externum flecundumue ipfius lam nullibi opportunius quam in hac tabu la oft ende tur, hic aliquot charaBeres adqcere erit operp>p Exortus abdominis mufiuli oblique defiendentis, qui mutuo cum mufinli lam difli, & aliquot o mfigniti infler tiombus ingrediuntur. Quod autem m uniuerfla abdominis flede confiicitur, obliquus ille e fl mufiulus: quan-quam rc Bus abdominis mufiulus nonnihil propter obliquorum tendmum tenuitatem (quemadmodum <&* antefle Bionem ) hic extuberet, q Principiumprimi tibiam mouentium mufiuli,t^uemfi quenti figur a 2 notatum cernes. Hic aut em in dextro fiemore q etiam indicatur. r Mufiulus tibiam mouentiumfixtus, qui latum pro ducit tendinem, omnibus fere flemur amplexantibus mufiulus obduBum. uerum quum ifle membranaepropemodum ritu tenuisfit,fubditorum ipfimufiulorum rnfpe-Bionem multo minus quam cutis ipfa hic occupat. Mufinlnm hunc in tertia tabula quarta chara- Bere 3 notabimus. fl‘Portio muflcuh tibiam monentium noni, quem m quarta tabula $ exprimam, t Mufiulus tibiam mouentiumfeptimus,membraneo tendinefixti tibiam monentis mufiuli obte Bus. u Mufiulusfimflrufemur mouentiuprimus. Qui uero dextrumflemur agit, etiam magna ex parte hicfeofflert. x .Regio maior u exterioris' ueproceflfusfemoris,quem rotatorem dicimus. y Conjj?icua,iam ablata cute,fecundifiemur monetis mufiuh pars. Reliqua autem primoflemur monent e mufiulo n fuperm indicato, & illo quem latumproducere diximus tendinem, quem^ r notaumus,occultatur, cc Quartus tibiam mouentium mufiulus, qui hic externo ipfius latere eftfyeBatifimus, ac nullibi m dextro crure apparet. ß In ntroq3 fiemore tertius notatur tibiam mouentium mufiulus. y In dextro tantumflemore indicatur fecundus tibiam monentium mufiulus. dl In dextro crure bis dlpofid, mufiulum indicaturus, quem qumtumfemoris motorem enumeratumflum. In 'v fimHro FWBllCa LIVEK 11. ....... J yrrrrrtrrsjirrewr 11HV fil IWrrp HtWjl 1/HW3, Ul c MWWI.I'« ' j'M ~ temmdicat, l ueropoßenorem antenoris partu portionem, quantaßilicet ßß hac figura (quod & de cetera adbuc magna ex part e latitantibus mufiulu mtelhgendum esi)ßeBandam offert. V Mufiulus hic extuberans, tibiam monentium oBauus cenßbitur. ntd Excarnis tibia ofiispars: uerum interior malleoluspriuatim m notatur. A In utroi^ crure/uram conßituentium indicatur mußulm,quem pedem monentium primum numerabimus. {JL Mufiulus m utro^ notatur crure,pedem monentium fecundus, v Cjracilhmus totrn corporis tendo,a mußulo enatus,quipedem monentium tertius habebitur. | Maximus fiiram conßituentium mußulus,acpedem monentium quartus. *57 Mufculus, tertios quatuor digitorumpedisfleBens articulos. f Portiuncula mufiuli3quipedem monentium quintus erit, s Tranfiuerfiim ligamen,ab interno malleolo m calcempronatum. ' t Mußuhupollicem m internum latus ah alifs abducens digitis. v Ligamentum, mußulo ßcunda quatuor digitorum internodiaßeBenti obnatum, & lati manus tendim ui-cem infanta gerens.