z..c:oo { ( VERENIGING VRIENDEN VAN SLOVENIE Združenje Prijateljev Slovenije Lipa ·- - ~ Indien onbestelbaar retour aan: Teldersweg 185 3052 TG ROTTERDAM (ISSN 0928-8376) INHOUD Predsednikova beseda / Van de voorzitter 1 Ontwikkelingen in Sloveniš - december 1999 / januari 2000 2 Sloveense lessen in Zuid-Limburg 4 Smučanje.v Sloveniji Skišn in Sloveniš 6 7 Een steuntje in de rug 9 Počitniški utrinki Terugblik op de vakantie 10 11 Na kosilu v Sloveniji Uit eten in Sloveniš 12 13 France Prešeren (1800 - 1849) France Prešeren: Kam? / Wohin? 14 20 Poziv / Oproep 21 Voor u gelezen 22 Sloveense muziek uit Zwitserland? 23 Poletna šola slovenskega jezika/Zomerschool Sloveense taal 24 Tabor mladih Tolminska 2000 in Istra 2000 Jeugdkamp Tolminska 2000 en Istriš 2000 25 25 Kmetija naprodaj / Boerderij te koop 27 Otroški kotiček Het kinderhoekje 28 29 Kuhajmo z Bojanom / Koken met Bojan 31 Vacature Nike Europe BV 32 Vereniging Vrienden van Sloveniš: Wat u moet »eten! De Vereniging Vrienden van Sloveniš is opgericht op 7 juli 1991. De Vereniging Vrienden van Sloveniš is een zelfstandige en onafhankelijke landelijke organisatie die zich ten doel stelt met name op cultureel, economisch en maatschappelijk gebied de samenwerking tussen Nederland en Sloveniš resp. Nederlanders en Slovenen te bevorderen. De Vereniging beschouwt zichzelf als de gešigende plaats voor ontmoetingen tussen Nederlanders en Slovenen. De Vereniging wil voorts in het bijzonder een ontmoetingsplaats zijn voor de Slovenen in Nederland. (uit artikel 2 van de Statuten) Veleposlaništvo Republike Slovenije: Ambassade van de Republiek Sloveniš: » Louizalaan 179 1050 Brussel 0032 - 2 - 646 90 99 PREDSEDNIKOVA BESEDA Kakor je "Slovenski dan" novembra 1999 padel v vodo, ker se je prijavilo premalo gostov, toliko bolj je bil uspešen "Pre­ šernov dan" 13. februarja. Na ta kulturni dan je prišlo kar 44 članov in nečlanov in skupaj smo preživeli lep in družaben po­ poldan. Po kratkem kulturnem sporedu smo ob slovenski jedači in pijači lahko malce poklepetali in kar prehitro je napočil čas slovesa.' Sicer pa se bomo spet videli na Občem letnem zboru, ki bo 7. maja v Delftu en na pikniku 25. junija v Austerlitzu. Za oboje Vam bomo poslali vabila. Na žalost predstavnica slovenske ambasade iz Bruslja ni pri­ šla v Delft, kot je bilo dogovorjeno, izvedeli pa smo, da bo slovenska ambasada v Haagu odprta najverjetneje še pred letošnjim poletjem. Bojan Gorički VAN DE VOORZITTER Nadat we wegens te weinig belangstelling de "Sloveense dag" afgelopen november moesten afgelasten, kunnen we van de "Dag van Prešeren" zeggen dat het een succes was. Deze culturele dag werd bezocht door maar liefst 44 leden en nietleden. Met z'n allen hebben we een leuke en gezellige middag gehad. Na het korte officiele gedeelte, hebben we, gesteund door Sloveens eten en drinken, lekker met elkaar kunnen praten en al te snel moesten we weer afscheid van elkaar nemen. Maar we zien elkaar weer op de Algemene ledenvergadering op 7 mei in Delft en op de Sloveense picknick op 25 juni in Austerlitz. Voor beide krijgt U van ons nog een aparte uitnodiging toegestuurd. Helaas is de vertegenwoordigster van de Sloveense ambassade in Brussel niet naar Delft gekomen zoals we hadden afgesproken. Maar we hebben vernomen dat de Sloveense ambassade in Den Haag vermoedelijk voor de komende zomer een feit wordt. Bojan Gorički ACTIVITEITEN tot de zomer 7 mei 2000 zondag ALGEMENE LEDENVER­ GADERING 15 uur Delft 25 juni 2000 zondag SLOVEENSE BARBECUE 14 uur Austerlitz l ONTVVIKKELINGEN IN SLOVENIŠ - december 1999 / januari 2000 door onze ccrrespondent in Slovenie, Alexander Vink Nieuvve gevechtshelicopters Op 13 december werd bekend dat het Sloveense Ministerie van Defensie een keuze gaat maken tussen twee gevechtshelicopters. Het gaat om de Amerikaanse AH-1/W SUPERCOBRA en de Italiaanse A-129 INTERNATIONAL MANGUSTO. Tevens werd bekend dat het ministerie de komende jaren gaat investeren in de wapens omdat deze in slechte staat zijn en verouderd. Coca Cola weg uit Slovenie In december is Coca Cola begonnen met de verhuizing van de fabriek in Žalec naar Bosnie. Als eerste is het afvulsysteem verplaatst. Men sluit niet uit dat er arbeidsplaatsen verloren gaan. Volgens Coca Cola is de Sloveense markt te klein en is dat de re­ den voor dit besluit. Andere bronnen beweren dat de echte reden van de verhuizing van de fabriek is dat Slovenie te duur voor ze is. In de nabije toekomst zal Coca Cola afgevuld worden bij VINO Brežice. Dit bedrijf vult al jaren Schweppes af (Schweppes is sinds december 1998 voor 100 % van Coca Cola) en heeft nog capaciteit over voor ± 35 miljoen liter verschillende Coca-Cola soorten. Nieuvv Pensioen-systeem in Slovenie Op 1 januari is in Slovenie een nieuw pensioen-systeem in werking getreden. Dit werd in het parlement aangenomen met 50 stemmen voor en 19 tegen. Het nieuwe systeem bestaat uit drie opties: 1. A0W en WAO in tegemoetkoming (solidariteit tussen de generaties) 2. AOW met vrijwillig aanvullend pensioen en WAO 3. Pensioen en WAO na bewijs van vrijwillige persoonlijke spaarrekening Begroting 2000 goedgekeurd Op 21 januari heeft het Sloveense Parlement de begroting voor het jaar 2000 goedgekeurd met 46 stemmen voor en 23 tegen. De begro­ ting voorziet 1021,3 miljard tolar inkomsten en 38,4 mil jard begrotingstekort. Minister Buitenlandse Zaken stapt op Op vrijdag 21 januari is de Minister van Buitenlandse zaken, Boris Frlec, om persoonlijke redenen afgetreden. Premier Drnovšek heeft de Sloveense ambassadeur in Washington, Dimitrij Rupel, voorgesteld om de afgetreden minister op te volgen. Sinds 1990 waren er zes ministers: 1990-1993 Dimiti j Rupel, begin 1993 herfst 1994 Lojze Peterle, Zoran Thaler (1), Davorin Kračun, Zo­ ran Thaler (2). In 1997 kwam Boris Frlec. Die was jarenlang am­ bassadeur van Slovenie in Duitsland geweest. 2 Nieuvve tolprijzen Sinds 1 december 1999 gelden in Sloveniš voor personenauto's de volgende tolprijzen (100 SIT = f 1,10): Šentilj - Maribor Hoče - Arja vas Arja vas - Vransko Ljubljana - Divača 130 SIT 430 170 580 Divača - Fernetiči Naklo - Ljubljana Vipava - Vrtojba 100 210 220 Nieuvve Benzineprijzen Sinds eind januar! zijn de benzineprijzen als volgt: Super gelood 98 Euro loodvrij 95 133,70 SIT 119,70 Normaal loodvrij 91 Diesel 114,00 128,70 De benzineprijzen worden bepaald door de staat. De diesel- en stookolieprijzen worden echter niet door de staat bepaald en schommelen met de wereldmarkt. Šport Skien Dames Op 29 december werd Nataša Bokal 2* in Lienz, Pretnar werd 4', Dovžan 11‘ en Hro­ vat 13". Op 6 januari werd Špela Pretnar 2' in Maribor. Bij de afdaling in Gortina d'Ampezzo werd Suhadolc 3" en Bračun 8*. STAND WERELDBEKER SLALOM: 3" Pretnar SUPER-G: 3" Suhadolc Skien Mannen Onlangs werd Vrhovnik 2* in Kitzbuhl, eerder was hi j in Frankrijk 1* bij de slalom. STAND WERELDBEKER: 16" Vrhovnik SLALOM: 2* Vrhovnik, 9* Košir, 11* Kunc EK-voetbal in Nederland en Belgie Het Sloveense elftal zit in groep C met Spanje, Joegoslavie en Noorwegen. Het programma: 13-6 Sloveniš - Joegoslaviš in Charleroi 18-6 Sloveniš - Spanje in Amsterdam Arena 21-6 Sloveniš - Noorwegen in Arnhem Špela Pretnar Internet Het Sloveense bureau voor toerisme heeft eind december zijn internetadres gewijzigd. Oud: http://www.tourist-board.si/ Nieuw: http://www.slovenia-tourism.si/ NIEUWS UIT SLOVENIE http://www.2 4ur.com/ http://www.delo.si/ http://www.dnevnik.si/ http://www.večer.si/ ZOEKMACHINES: http://www.eon.si/ http://www.slovista.net/ http://www.slowwwenia.com/ http://www.tobi.si/ 3 Cursussen Sloveense taal en cultuur De belangstelling voor de cursussen Sloveense taal en cultuur neemt toe. Dit semester worden ze op drie locaties in Nederland aangeboden. Landgraaf, Utrecht en Arnhem zijn de plaatsen waar tal van mensen zich inspannen om Sloveens te leren. In deze en de volgende Lipa komen de docenten aan bod om hierover iets te vertellen. Het spits wordt afgebeten door mevrouw Metka Boon-Pleterski uit Landgraaf, die al zo'n 20 jaar de Sloveense taal en cultuur overdraagt. SLOVEENSE LESSEN IN ZUID-LIMBURG Metka Boon-Pleterski Economische crisis en armoede dreef vele Slovenen in de tijd tussen Eerste en Tweede Wereldoorlog naar het buitenland om werk te zoeken. Zo settelden zich ook in Zuid-Limburg, naast andere bevolkingsgroepen, veel Slovenen, want de kolenmijnen boden genoeg werk. Na jaren dachten veel gezinnen om verschillende redenen niet meer aan een terugkeer naar hun vaderland. De Sloveense gemeenschap in Zuid-Limburg was groot genoeg en nauw met elkaar verbonden. Van deze eerste generatie Sloveenen zijn er nog maar weinig over, maar intussen leven hier talrijke afstammelingen. We praten nu over de derde en vierde generatie. Ondanks het feit dat deze mensen volledig geintegreerd zijn, leven de Sloveense geest en cultuur nog steeds. Er is nog een vereniging, een zangkoor en een dansgroep. De door hen georganiseerde activiteiten brengen veel Slovenen nog regelmatig bij elkaar. Behoefte en doel van het samenzijn verschillen van die van vijftig jaar geleden, maar zijn nog duidelijk aanwezig. Ook op het gebied van de taal is er een tendens om deze niet verloren te laten gaan. In het verleden verzorgden enkele bekwame mensen uit de vereniging Sloveense lessen. Ik zelf ben een Sloveense die door trouwen met een Nederlander, vierentwintig jaar geleden, in Zuid-Limburg kwam wonen. Op een dag, inmiddels ook al twintig jaar geleden, werd ik benaderd met de vraag of ik Sloveense lessen zou willen geven. Een week later zat ik met zes geinteresseerden te beramen hoe we dat zouden doen. In Sloveniš had ik germanistiek gestudeerd maar ik had geen ervaring met hoe je de Sloveense taal aan buitenlanders zou onderwijzen. Maar de uitdaging was groot en vanaf toen ging alles heel snel. Thuis heb ik een geimproviseerd klaslokaal ingericht, ik zocht haastig naar het lesmateriaal en we gingen van start. Sinds toen, tot de dag van vandaag, heb ik onafgebroken les gegeven. In al die jaren heb ik veel ervaring opgedaan en een bepaalde methode ontwikkeld. Ik stel me flexibel op en pas me altijd aan aan de behoeften en wensen van de leerlingen. Ik krijg te maken met mensen die vooral geinteresseerd zijn in eenvoudige spreektaal, zich niet echt in grammatica willen verdiepen, maar wel over een ruime woordenschat willen beschikken om er in de praktijk gebruik van te kunnen maken. Er zitten mensen van zeer verschillende leeftijd, vooropleiding en kennis bij elkaar en daarom is improvisatie noodzakelijk. Naar mijn gevoel lukt het aardig, we boeken mooie resultaten. De motivatie van de leerlin­ gen is geweldig en iedereen doet zijn best, ondanks het algemene "tijdgebrekprobleem". En wat zijn bij de mensen de redenen om 4 Sloveens te leren? Aan de ene kant gaat het om een stukje nostalgie, om het gevoel van de afkomst te versterken. Aan de andere kant spelen de "roots" weliswaar een rol, maar gaat het vooral ook om het praktische aspect. Er zijn ook niet-Slovenen bij, die toch om verschillende redenen sterk met Sloveniš verbonden zijn. In de lessen wordt serieus gewerkt, maar we kennen ook gezellige uurtjes. Bij speciale gelegenheden is er ruimte voor het Sloveense lied en komen er Sloveense specialiteiten op tafel. Het is het Slovenie-gevoel, dat ons allen bindt, dat wij gemeenschappelijk hebben en met elkaar delen. Dit geeft de cursus een apart tintje. Zo komen dezelfde leerlingen al jaren terug, want "het hoort erbij". Hat mi j bi jzonder verheugt, is dat wij sinds vi jf jaar met het Ministerie van Onderwijs in Ljubljana zijn verbonden. Dit betekent directe professionele hulp en steun uit het vaderland, vrat zonder meer een extra stimulans is. Tot slot wil ik vermelden dat ik op het moment met vijfendertig leerlingen in zes groepen op verschillende niveaus werk. De leeftijd van de leerlingen varieert van vierentwintig tot zeventig jaar, de lessen vinden plaats op drie avonden in de week, in totaal tien uur. Ik vind het leuk, dat ook op twee andere locaties in Nederland Sloveense lessen gegeven worden. Ik wens mijn collega's en de cursisten veel plezier en succes toe! Small ceUar under rhe big oak 1997 MBRLOT-CABERNET Select wine - vrhunsko rdeče vino 12.5% Bottlcd by the producers Gašperin Obljubeb. Neblo - Drnovk. GOHISKA BRDA. SLOVENIJA LJ-25/99 - Scries 1/4200. alb/vol HPA 172 0.75 L SCHERMER WlJNKOPERS& DlSTILLATEURS Geldelozeweg 17 1625 NW Hoorn SEDERT 1782 tel. : 0229-217 777 fax : 0229-218 765 SPECIALIST IN SLOVEENSE VVUNEN 5 SMUČANJE V SLOVENIJI Irena Vreček Ali ste vedeli, da edino Slovenci uporabljajo svojo, neskandinavsko besedo za ta šport in opremo, ki jo ta šport zahteva? Spuščanje po belih strminah je v Sloveni­ ji zelo star šport; pravzaprav se je za­ čel iz nuje. Prebivalci Bloške planote, najbolj mrzlega dela Slovenije, kjer sneg obleži kar nekaj mesecev, so smučali že v sedemnajstem stoletju (če ne še prej). Valvasor je to "čudno iznajdbo, ki je še nikjer nisem videl" opisal v svoji knjigi Slava Vojvodine Kranjske (1689). Smučanje nekoč... Skien vroeger... V dvajsetem stoletju so se pojavila prva zimska turistična središča, med njimi Kranjska gora (na mestu, kjer se je od 11. stoletja nahajala Borovška vas), ki je slovela predvsem po svojih sankaških progah. Smučanje je zahtevalo prave zane­ senjake, saj so bile vlečnice in žičnice redke in so se smučarji za en spust mo­ rali sami vzpenjati na hrib. Skoki na smučeh so navdušili inženirja Bloudka. Po njegovih načrtih so leta 1935 v Poncah pri Planici zgradili tedaj največjo smučarsko skakalnico. Smučarski skoki na planiški velikanki so postali pravi poleti, saj so znašali več kot sto metrov. Sloven­ ski skakalci so se začeli uveljavljati v svetovnem merilu; prvi je bil Janez Polda, najbolj znani pa Jože Šlibar. Leta 1961 je na Oberstdorfski velikanki preskočil 141 metrov, kar je tedaj pomenilo nov svetovni rekord. Smučanje kot oblika rekreacije je postajalo vse bolj priljublje­ no. Pojavila so se prva smučarska društva, osnovne šole so začele uvajati zimsko šolo v naravi. Elan, ki je leta 1945 začel izdelo­ vati alpske smuči, se je razvil v moderno tovarno. Za sloves Ela­ novih smuči je poskrbel Ingemar Stenmark, od leta 1974 pa vse do leta 1989 nepremagljivi švedski smučar, ki je Elanu ostal zvest ves čas svoje smučarske kariere. Poleg slovenskih smuči so se v tem času uveljavili tudi slovenski smučar­ ji. Leta 1975 je Bojan Križaj postal svetovni mladinski prvak (Boyan, sin Eda Nijpelsa, je dobil ime po njemu). Svoje kvalitete je dokazal tudi v članskih vrstah belega cirkusa, kjer se je nekaj let obdržal v samem vrhu. Bojanu Križaju so sledili Boris Strel, Mateja Svet... Navijali smo zanje in spremljali nji­ hove nastope po televiziji. Vrste na smučiščih so postajale vse daljše, število smučarskih prog se je pove­ čalo. Razvila so se nova smučarska središča (Kanin, Rogla). 6 ...in danes ... en nu Bojan Križaj In čeprav smo v zadnjem času vsi obnoreli za nogometom, mislim, da ostaja smučanje še vedno na prvem mestu v slovenskih srcih. SKIEN IN SLOVENIŠ Irena Vreček Wisten jullie, dat de Slovenen het enige volk zijn dat zijn eigen, niet-Scandinavische woorden gebruikt voor deze šport en de uitrusting die ervoor nodig is? Het afdalen van de witte hellingen bestaat in Slovenie al vanouds: eigenlijk is deze šport uit nood ontstaan. De bewoners van de Bloke-vlakte, het koudste gebied van Slovenie, waar de sneeuw enkele maanden blijft liggen, skieden reeds in de zeventiende eeuw, zoniet zelfs eerder. Valvasor heeft "deze rare uitvinding, die ik nergens anders ooit gezien heb" beschreven in zijn boek "Roem van het hertogdom Kranj". De eerste vintersportcentra ontstonden in de twintigste eeuw. Een ervan was Kranjska Gora (op de plek, waar zich sinds de elfde eeuw het dorp Borovška Vas bevond), bekend om zijn slee-pisten. Skien was toen echt een šport voor fanaten, want ski-liften waren een uitzondering. Om een afdaling te kunnen maken moest men eerst op eigen kracht op de ski's omhoog ploeteren. Het was een zekere Bloudek, een ingenieur, die door het skispringen gefascineerd raakte. In 1935 bouwde men naar zijn bouwplannen de grootste skischans, in Ponče bij Planica. Het springen leek wel vliegen, soms meer dan honderd meter ver. Sloveense skispringers werden wereldberoemd; de eerste was Janez Polda, de bekendste Jože Šlibar. In 1961 maakte hij een sprong van 141 meter in Oberstdorf, hetgeen hem het wereldrecord skischans-springen opleverde. Planica Skien als recreatie werd meer en meer populair. De eerste skiverenigingen ontstonden en vele basisscholen namen de winterbuitenweek op in hun programma. Het bedrijf Elan, in 1945 begonnen met de productie van ski's, groeide uit tot een moderne producent van ski-uitrusting. Elan werd wereldberoemd met name 7 dankzij de Zweedse skiSr Ingemar Stenmark, vinnaar van vele skiwedstrijden in de periode 1974 - 1989. Al deze jaren bleef Sten­ mark loyaal aan Elan, vele aanbiedingen van andere fabrikanten ten spijt. Ook Sloveense skiers kregen bekendheid. Bojan Križaj werd in 1975 wereldkampioen bij de junioren (Boyan, een zoon van Ed Nijpels, heeft zijn naam aan hem te danken). Križaj bleef enkele jaren aan de top; hij werd gevolgd door Boris Strel, Mateja Svet... We duimden voor ze en we keken naar de TV-beelden. De skiliften zijn freguenter geworden, de rijen ervoor niettemin langer. En er zijn nieuwe ski-oorden ontstaan (Kanin, Rogla). Rogla Sinds de laatste maanden zijn we weliswaar helemaal gek van voetballen, maar al deze gekte ten spijt is skien - naar mijn mening - nog steeds šport nummer ddn in de Sloveense harten. ■^P \ 1- IKTORS / BALKAN RESTAURANT Geopend van vvoensdag t/m zaterdag van 17.00 tot 23.00, op zon- en feestdagen van 16.00 tot 23.00. Keuken geopend tot 22.00. POSTOJNA Grote Overstraat 30 - onder 7411 JC Deventer Tel. 0570-619356 Fax 0575-491005 Maandag en dinsdag op afspraak geopend voor groepen vanaf ± 20 personen. Viktor Šolar 8 EEN STEUNTJE IN DE RUG Fred Holsink Van Dirk Leentvaar uit Oostzaan ontvingen we de volgende bijdrage, waarin hij vertelt over zijn contacten met Sloveniš. Geen vakantie- en/of familieverhaal, maar een gedreven en gemotiveerde * story” van intermenselijke hulp. De 45-jarige Dirk is gehuwd en heeft een dochter van 13. Zijn geliefde vakantieverblijf in Slo­ veniš is Višnja Gora (Dolenjska). Tijdens een bezoek in 1992 reed hi j dit dorp binnen en werd geraakt door de aanblik van een barakkenkamp met vluchtelingen uit voormalig Joegoslavie. Hij trof er schrijnende toestanden aan. Dezelfde dag nam hij nog contact op met de leiding van dat kamp, het Sloveense Rode Kruis, en vroeg hi j hen of hi j iets voor ze kon betekenen. Het aanbod om iets te doen werd erg gewaardeerd en is uitgegroeid tot regelmatige (2 a 3 keer per jaar) ritten naar Sloveniš om daar, in overleg met het Sloveense Rode Kruis, op verschillende lokaties vluchtelingenkampen te ondersteunen. Dirk had in 1992 de stichting “Vluchtelingenhulp in Sloveniš” opgericht die zich bezig hield met het financieel en materieel ondersteunen van kinderen die de dupe waren geworden van de oorlog in voormalig Joegoslaviš. Langzaam maar zeker zijn de vluchtelingenkampen in Sloveniš gesloten en is het accent van de stichting ook komen liggen op het helpen van Sloveense kinderen die om welke redenen dan ook niet zo veel geluk hebben als andere kinderen. Het gaat dan vooral om kinderen met een chronische ziekte en handicap. Hi j heeft de daarop volgende jaren zijn hulpactiviteiten meer gericht op kinderen met medische en sociale problemen in ziekenhuizen. Onlangs werd het Kinder z iekenhuis in Šentvid pri Stični verrast met allerlei nieuw therapeutisch materiaal. Hij krijgt of koopt de benodigde spulletjes in Nederland en brengt ze zelf op een aanhanger naar Sloveniš. Ook hebben onlangs zo'n 55 patišntjes van Turistična kmetija dat zelfde Kinderziekenhuis genoten van een busrit en in “ Tu­ ristična Kmetija Gro­ fija" een heerlijke Majdo in Janez VRHOVEC avond beleefd met een leuk etentje en een VIR PRI STIČNI 30 gezellig programma. 1295 IVANČNA GORICA Overigens is deze geS (061) 778-141. 777-116 legenheid een aanrader om eens langs te gaan. Ook het Reva1idatiecentrum in Vipava wordt door hem waar hi j kan ondersteund. Vorig jaar is daar een project Paardentherapie opgezet en vanuit Nederland betaald. Dit is een therapie waarbij gehandicapte kinderen de gelegenheid krijgen om paard te rijden. Hiervoor zijn echter allerlei specifieke zaken nodig zoals speciale zadels e.d. Er zijn nog vele wensen te vervullen en Dirk is nog lang niet uitgeholpen. Voor dit jaar heeft hi j alweer een aantal nieuwe projecten op stapel staan en hi j hoopt dat ik daarover in een van de volgende Lipa' s wat meer kan schrijven. Als u in contact wilt komen met sturen: ioeaoPworldonline.nl 9 Dirk kunt u hem een E-mail POČITNIŠKI UTRINKI Slovenija -11. august 1999 - 3.00” zjutraj Ton in Mojca Nodelijk Še 9 ur in 20 minut do sončnega mrka. Zunaj neurje in dež, se bodo napovedi o koncu sveta uresničile? Za vsak slučaj vstanemo, si pripravimo nahrbtnike, da se povzpne­ mo malo višje, da ne bomo imeli mokrih nog. Ob 5.006 prispeli na Pokljuko, še vedno pada kot iz škafa, še vedno se bliska in grmi. Pol ure kasneje se razvedri in se odlo­ čimo obuti gojzarje ter se odpravimo na pot. Sem ter tja še pade kakšna kaplja, pot nam križajo črni gorski močeradi, ki menda obljubljajo boljše vreme. Kot prvi tisti dan prispemo k Vodniko­ vemu domu, kjer so že pripravili imeniten čaj, šnopc je pa tako in tako vedno dober. Kmalu se odpravimo naprej proti Kredarici (tudi tam imajo čaj in šnopc), oblaki okrog Triglava so pa že ze­ lo blizu. Kredarica V megli plezamo navzgor in tam srečamo še več strahopetcev s po­ sebnimi očali (menda vsepovsod naprodaj ???) in temnimi lečami. V mrazu smo eno uro čakali, da se je sonce zakrilo. . .oblaki so se razkadili in bili smo obdarovani s krasnim razgledom. Videli smo morje tja do Piranskega zaliva, Tirolsko, Padsko nižino in vso Slovenijo. Po mobitelu smo poklicali domače v Borovnico. Ko se je sonce spet pokazalo, so se od bog ve kje spet privlekli oblaki in zakrili nebo. In tudi mi smo se odpravili nazaj v doli­ no. V Planiki še nekaj toplega pojedli. Ob 17.3011 smo že bili pri avtu, s suhimi, a zelo utrujenimi nogami. Lep sprehod, se vam ne zdi? 10 TERUGBLIK OP DE VAKANTIE Slovenie -11 augustus 1999 - 3.00 uur 's morgens Ton en Mojca Modelijk Nog 9 uur en 20 minuten tot de zonsverduistering. Buiten onweer en regen, zullen de rampvoorspel1ingen tdch uitkomen? Voor de zekerheid staan we op en pakken we de rugzakken in om op weg te gaan naar een hoger gelegen gebied, dan houden we zeker onze voeten droog. Om 5.00 uur aangekomen in Pokljuka, valt de regen nog steeds met bakken uit de hemel, verlicht door de bliksem. Een half uurtje later wordt het toch droog. We besluiten onze bergschoenen aan te trekken en gaan op pad. Na nog genoten te hebben van enkele regendruppels, en na een pad vol met zwarte hagedissen te hebben afgelegd, bereiken we "Vodnikov dom" waar de thee en de šnopc goed smaken. Dan verder op weg naar "Kredarica" (ook daar hebben ze thee en šnopc), de wolken rond de Triglav kunnen we nu al goed zien. We klimmen door de mist naar boven en op de top aangekomen blijken er nog meer "gekken" met speciale brillen (overal te koop ??) en andere donkere glazen te zijn. Na een koud uurtje wachten is de zon al grotendeels bedekt en... trekken de wolken weg en worden we beloond met een fantastisch uitzicht. We zien de zee tot de Baal van Piran, Tirol, de Po-vlakte en heel Slovenie. Nog even rondkijken en dan wordt de afdaling ingezet. Even een hapje eten in "Planika" en om 17.30 uur, met droge, maar zeer moeie voeten (en benen), teruggekomen bij de auto, in Pokljuka. Lekker vandelingetje toch? 11 NA KOSILU V SLOVENIJI Killein Rootlieb Bojan Gorički Dober mesec po tem ko je papež v cerkvi na Slomškovem trgu v Ma­ riboru Antona Martina Slomška proglasil za svetega, smo prav blizu te cerkve odkrili ribjo restavracijo NOVI SVET. Takoj, ko smo vstopili v restav­ racijo, smo opazili bar, malo naprej pa več zelo okusno ure­ jenih prostorov v mediteranskem stilu. Ker je restavracija raz­ deljena v več (sicer ne preveli­ kih) prostorov, lahko sprejme kar precejšnje število gostov. Pri Novem svetu imajo zelo pes­ tro ponudbo v glavnem ribjih je­ di, jedilni list pa je sestav­ ljen v angleškem, nemškem, ita­ lijanskem in slovenskem jeziku. Ko smo jedilni list temeljito proučili, smo se odločili, da bomo začeli z juho. Izbirali smo lahko med ribjo in paradižnikovo juho ter juho iz šampinjonov. Odločili smo se za ribjo juho, ki nam je bila nadvse všeč. Po juhi pa smo naročili lignje, polnjene s pršutom in kaj boljšega si skoraj ne bi mogli izbrati. Ta jed je zelo posebna in posre­ čena kombinacija rib in mesa, ki jo pri Novem svetu servirajo s kuhanim krompirjem in blitvo. Medtem pa so k naši mizi prišli še muzikanti, ki so nam zaigrali in zapeli nekaj prelepih dalmatin­ skih viž. Tudi kavica se nam je zelo prilegla. Za zaključek večera pa smo se ustavili še v Irski restavraciji PUB Patrick J&B v Poštni ulici, ki je le dve ulici proč od ribje restavracije. Ob kozarcu pravega irskega piva Guiness (in pri ma­ lo preglasni glasbi) smo zaključili še en večer v Mariboru. Naslov ribje restavracije / Het adres van het visrestaurant: tel.:00—386—(0)62—2500486 Gaat u verhuizen? Laat het ons dan weten. "NOVI SVET" Slomškov trg 5 2000 Maribor Se boste selili? Sporočite nam. Secretariaat "Vereniging Vrienden van Slovenie" Teldersweg 185 3052 TG Rotterdam 12 UIT ETEN IN SLOVENIŠ Hillem Rootlieb Bojan Gorički Ongeveer een maand na de zaligverklaring van Anton Martin Slomšek in de grote kerk op het Slomškov trg (Slomšek plein) in Maribor, ontdekten wij vlakbij deze plaats het visrestaurant NOVI SVET (Nieuwe wereld). Bij binnenkomst viel ons als eerste de bar op. Hat verder doorlopend kwamen we in het restaurant-gedeelte, met typisch mediterraan aandoend interieur. Doordat het restaurant verdeeld is in verschillende vertrekken viel het niet op dat men hier een flink aantal gasten kan herbergen. De (vis)kaart was uitgebreid en in vier talen uitgevoerd, namelijk Engels, Duits, Italiaans en Sloveens. Na de kaart grondig te hebben bestudeerd, besloten wij tot een soep vooraf. Er was keuze uit vissoep, tomaten- en champignonsoep. We besloten de vissoep te nemen, wat een goede keus bleek te zijn want hi j smaakte meer dan voortreffelijk. Daarna viel de keuze op inktvis met pršut (rauwe ham), wat alweer een schot in de roos bleek te zijn. Een aparte combinatie van vis en vlees, die bij "Novi svet" geserveerd wordt met gekookte aardappelen en blitva (een soort spinazie). Ondertussen waren er muzikanten aan onze tafel verschenen. Ze brachten enkele allerleukste Dalmatische liederen ten gehore. We besloten de maaltijd met koffie. Als afsluiting van de avond bezochten wij de Ierse Pub Patrick J&B, twee straten verderop in de Poštna ulica. Daar brachten wij in de Ierse sfeer (met een iets te harde muziek) nog een gezellig uurtje door met het drinken van een echte Guiness, om daarna voldaan en tevreden huiswaarts te keren. ŠTAJERSKA METROPOLA 13 FRANCE PREŠEREN (1800 -1849) Silva Hagen-Škoda 13. februarja je naše društvo prire­ dilo slovenski kulturni dan. Na njem smo se med drugim posvetili življe­ nju in delu našega velikega poeta Franceta Prešerna. Marjeta Tomšič je v Lipi 1/2 (april) 1996 in 3 (julij) 1996 v rubriki "Znameniti Slovenci na tolarskih bankovcih" dokaj obšir­ no predstavila Prešernovo življenje in njegovo poezijo. Kljub temu smo se odločili, da mu v današnji Lipi ponovno, a ne tako obširno, namenimo pozornost. Ravno letos namreč slavi­ mo 200. obletnico njegovega rojstva. Ob 200. obletnici Prešernovega rojstva, 3. deceibra 2000, bo v Vrbi odkritje bronastega odlitka lavčnega originala iz leta 1865. Ter gelegenheid van de 200ste ver jaardag van Prešeren wordt op 3 deceiber 2000 in Vrba een bronzen afgietsel ontbuld van een originele gipsial uit bet jaar 1865. France Prešeren se je rodil 3. decembra 1800 v vasici Vrba na Go­ renjskem. S sedmimi leti je odšel k staremu stricu, ki je bil duhovnik v bližini Grosupljega. Odtlej je veči­ no šolskih let prebil daleč od doma, v Vrbo se je vračal le na počitnice. Osnovno šolo je obiskoval v Ribnici, gimnazijo pa v Ljubljani. Že od ma­ lega je bil odličen učenec. Finančna pomoč stricev mu je omogočila študij na Dunaju, ka­ mor je odšel leta 1821. Proti pričakovanju sorodnikov, ki so že­ leli, da bi postal duhovnik, se je odločil za študij filozofije in prava. Zato so mu strici podporo kaj kmalu odrekli in od ta­ krat se je moral preživljati sam. V letih, ki jih je preživel na Dunaju, se je poglabljal v italijansko pesništvo (Dante in Petrarca) ter v nemške predromantike in klasike (Burger, Goethe, Schiller). V tem času je med drugim spesnil prvo slovensko balado "Povodni mož" in šaljivo ljubezensko pesem "Zvezdogledom". Teme Prešernovih prvih pesmi so bile večinoma ljubezenske, to tematiko zasledimo tudi v njegovi kasnejši poeziji. Značilno za njegove pesmi je, da so pisane v jeziku preprostega človeka. Nekatere svoje pesmi je pesnik prevedel v nemščino ("Dekletom" - "An die Madchen") , nekaj pa jih je celo spesnil v nemškem jeziku ("An die Slowenen, die in deutscher Sprache dichten" - "Slovencem, ki pesnijo v nemškem jeziku"). Leta 1828 je doštudiral pravo in se vrnil v Ljubljano, kjer je delal kot pripravnik, leta 1832 pa je v Celovcu opravil sodnoodvetniški izpit. Kljub šestim prošnjam mu vse do leta 1846 ni uspelo dobiti samostojne advokature. Vzrok za to najdemo v nje­ govi svobodomiselnosti, liberalnem nazoru, globoki narodni zave­ sti, tudi v pesmih, ki so v tistem času veljale za pohujšljive in v zabavijivih napisih, s katerimi se je šalil na račun starokopitnežev. V Ljubljani je delal kot odvetniški pripravnik. Tu je navezal tesne prijateljske stike z učenim knjižničarjem in jezikoslovcem Matijo Čopom. Čop, ki je bil velik poznavalec li­ terature, je Prešerna spodbujal. Z njegovo pomočjo se je Prešeren v nekaj letih razvil v vrhunskega klasika romantične lirske in epske poezije. V lirskih pesmih je uporabljal osebnoizpovedne, ljubezenske in živijenskofilozofske teme. Le-te so opesnjene v 14 verzno-kitičnih oblikah romanske poezije (soneti, glose, tercine). V romancah in baladah je Prešeren uporabljal predvsem špan­ ski osmerec z asonancami. Do objave Prešernovih pesmi je sloven­ ska poezija poznala samo preproste pesemske oblike. Svoje pesmi iz dunajskega časa in nove pesmi ("Slovo od mladosti") je Preše­ ren objavljal v pesniškem almanahu "Kranjska čbelica" in v "Ilirskem listu". Leta 1832 je spesnil cikel "Sonetje nesreče". Le-ti so nje­ gova opesnitev razočaranja, minljivosti in smrti. Prešeren je v ljubezni doživel veliko razočaranj in mnogo njegovih pesmi je posvečeno dekletom, ki jih je nesrečno ljubil. Primicova Julija je bila tista, ki je tako ranila Prešernovo srce, da se je iz bolečine rodila globoka, brezčasna in neponovljiva poezija. Ju­ lija je bila hči bogate ljubljanske družine in za Prešerna še slišati ni hotela. Vrh v svojem ljubezenskem pesništvu je Preše­ ren dosegel s ciklom "Gazele" (1833) in s ciklično pesnitvijo "Sonetni venec" (1834). Ravno v Sonetnem vencu, ki je posvečen Juliji, vidimo, kakšno brezkončno paleto najrazličnejših čustev je Julija prebudila v njem, tako silnih, da jih je moral preliti v čudovite in neponovljive verze. Sonetni venec sestavlja 14 so­ netov in "Magistrale". Zadnja vrsta vsakega soneta je hkrati prva vrsta naslednjega soneta, vse prve vrste pa tvorijo Magistrale, kjer je v obliki akrostiha (prve črke vsake vrstice, brano od zgoraj navzdol) zapisano "Primicovi Julji". Vendar pa Sonetni venec ni samo izraz ljubezni do Julije. Je tudi izraz pesnikove ljubezni do domovine in želje po zedinjenju slovenskih pokrajin. Leta 1835 je Matija Cop utonil v Savi. Njemu je Prešeren posvetil svojo najobsežnejšo epsko pesnitev "Krst pri Savici", v kateri opeva upor Slovencev zoper tuje osvajalce in pokristja­ njevanje v 8. stoletju. Pesnitev niha med svobodomiselnostjo in krščansko vernostjo. Z njo je postavil spomenik rodni Vrbi, saj je dogajanje lokaliziral na Bled in v bohinjsko dolino, lepoto triglavskega pogorja pa opeva tako, kot jo je moč videti iz Vrbe. Leta 1835 se je Julija pripravljala na poroko in tragični konec ljubezni do nje je Prešeren opisal v "Povenčnih sonetih". Pesmi, ki jih je pesnil po Julijini poroki in do leta 1840, govo­ re predvsem o brezpogojni vdanosti v usodo. Leta 1837 se je pove­ zal z mladoletno Ano Jelovškovo, ki mu je rodila tri otroke. Po­ ročiti z njo se ni hotel niti mogel, Ana pa je otroke oddala v rejo. Njej je namenjena pesem "Nezakonska mati". Po letu 1840 se je posvetil preprostejšim, ljudskim oblikovnim načinom pesmi. Ta­ ke so pesmi "Pod oknom", "Mornar", "K slovesu". Te ljubezenske pesmi so posvečene njegovi novi ljubezni do Jerice Podbojeve. V letih 1844-1846 je pisal predvsem spominske elegije, npr. Valen­ tinu Vodniku, Matiji Čopu. Svojo najpomembnejšo politično pesem "Zdravljica" je napisal leta 1844. Le-ta zaradi cenzure ni smela iziti do leta 1848. V njej se izreka za obrambo samostojnega slovenstva in za demokra­ tično enakopravnost vseh narodov. Po osamosvojitvi Slovenije je predzadnja kitica Zdravljice postala slovenska himna, glasi pa se takole: Žive naj vsi narčdi, ki hrepenč dočakat' dan, da, koder sonce hodi, prepir iz sveta bo pregnan, da rojak prost bo vsak, ne vrag, le sosed bo mejak! 15 ZDRAVLJICA ,W,ri ■ja—IK -oi--nce -nam sla- dko, ki 'mu -tiajpred ue- sc - 1o zdra ■aiI/i-co, bratje črno za­ -naj -na—ro — dl' ki trt- pe- -ne oo- ča- kal /ra xad-nje še, uti-jct— +|j ko- zar-ce zase. uidi-dni i N K h 1 i ' i f fc f |y -4— E i ' j —* Yb1\- ■Me. Lr- ti * •natn^o- zi—ulja zi-- 1e, 5r-rti—so nam de— 2C---b, Bod ko- det 5o-nce ho — di , -pr* op de RADIO EVIVA-website www.eviva.ch In de ledenkrant van deze zender "Eviva-Zytig" is in de jongste uitgave een levensverhaal (in het Duits) opgenomen ter gelegenheid van de 70* verjaardag van Slavko Avsenik. Deze verjaardag op 26 november 1999 is verder ook niet onopgemerkt gebleven. Behalve aandacht voor radio en TV verschenen er diverse publicaties (o.a. in het Sloveense tijdschrift JANA (nr.44-1999)) over het fenomeen "Gebroeders Avsenik" en de door hen ontwikkelde Oberkrainer-sound Indien iemand belangstelling heeft voor deze artikelen, kan ik zorgdragen voor een fotokopie. Euro House Nederland Viktor V. Solar Buitenkamp 27 7214 BH Epse, Holland Tel. 0575-494703 Fax 0575-491005 Autotel.0653118079 Import- en Exportbemiddeling 23 POLETNA ŠOLA SLOVENSKEGA JEZIKA ZOMERSCHOOL SLOVEENSE TA AL V Centru za slovenščino kot drugi/tuji jezik Filozofske fakultete v Ljubljani že dve desetletji organizirajo teča­ je slovenskega jezika. Teča­ jev se je do sedaj udeležilo že več kot dva tisoč udele­ žencev iz 50 držav. Tudi le­ tos organizirajo julija Po­ letno šolo slovenskega jezi­ ka. Poleg učenja slovenščine poteka v Poletni šoli še pes­ ter spremljevalni program, ki je sestavljen iz predavanj, delavnic, kulturnih dogodkov in ekskurzij. Ob zaključku tečaja prejmejo udeleženci potrdilo o udeležbi tečaja v Centru za slovenščno kot dru­ gi/tuji jezik. Het "Centrum voor Sloveens als tweede/vreemde taal" van de Faculteit der Letteren organiseert al twee decennia cursussen Sloveens. De cursussen werden tot nu toe door meer dan tweeduizend deelnemers uit 50 landen gevolgd. Ook dit jaar wordt in juli de Zomerschool Sloveense taal georganiseerd. Naast het leren van Sloveens vindt in de Zomerschool ook nog een gevarieerd nevenprogramma plaats, met lezingen, workshops, culturele evenementen en excursies. Deelnemers ontvangen aan het eind van de cursus een certificaat van deelname aan de cursus van het Centrum voor Sloveens als tweede / vreemde taal. Trajanje tečaja 2 tedna: 2.7.2000 - 15.7.2000 16.7.2000 - 29.7.2000 4 tedne: 2.7.2000 - 29.7.2000 Duur van de cursus 2 weken: 2.7.2000 - 15.7.2000 16.7.2000 - 29.7.2000 4 weken: 2.7.2000 - 29.7.2000 Število ur pouka 4 ali 6 šolskih ur na dan, od ponedeljka do petka od 9.00 do 12.30 (in od 14.00 do 15.30) Aantal lesuren 4 of 6 lesuren (66n lesuur = 45 linuten) per dag, maandag - vrijdag van 9.00 tot 12.30 (en van 14.00 tot 15.30) Vsebina jezikovni tečaji in spremlje­ valni program Inhoud Taalcursussen gramma Cene - 70.000,- SIT (± f 780) (2 tedna, 40-urni tečaj) - 90.000,- SIT (± f 1000) (2 tedna, 60-urni tečaj) - 130.000,- SIT (± f 1440) (4 tedne, 80-urni tečaj) - 150.000,- SIT (± f 1670) (4 tedne, 120-urni tečaj) Pri js - 70.000,- SIT (± f 780) (2 weken, 40 lesuren) - 90.000,- SIT (± f 1000) (2 weken, 60 lesuren) - 130.000,- SIT (± f 1440) (4 weken, 80 lesuren) - 150.000,- SIT (± f 1670) (4 weken, 120 lesuren) Namestitev organizirana (doplačilo) Accommodatie georganiseerd (bijbetaling) Informacije Filozofska fakulteta Tečaji slovenščine Aškerčeva 2,31-1000 Ljubljana http://www.ff.uni-1j/ center-slo/index.html Informatie tel: 00386 (0)61 241 13 20 fax: 00386 (0)61 125 70 55 E-mail: center-slo@ff. uni-1j.si 24 en nevenpro­ TABOR MLADIH TOLMINSKA 2000 in MEDNARODNI KULTURNO-ETNOLOŠKI TABOR ISTRA 2000 Slovenska konferenca Svetovnega slovenskega kongresa prireja v prvi polovici julija 2000 taborjenje mladih na Tolminskem. Tabor je namenjen druženju mladih iz Slovenije, starih od 12-15 let, z vrstniki, slovenskimi rojaki iz zamejstva in sveta, ter medse­ bojnemu spoznavanju in povezovanju. Tabora naj bi se udeležilo okrog 70 mladih, polovica iz domovine in polovica iz tujine. Poleg spoznavanja in odkrivanja slovenske kulturne dediščine Severne Primorske so na programu tudi obiski muzejev, krajev in krajevnih znamenitosti, arheoloških najdbišč itd. V prvi polovici avgusta 2000 pa organizira Slovenska konferenca enotedenski kulturno-etnološki tabor v Slovenski Istri, katerega naj bi se udeležilo okrog 40 slovenskih dijakov in študentov iz Slovenije, zamejstva in sveta (polovica iz Slovenije, polovica iz tujine). Osnovni namen tabora je širjenje splošnega znanja s področja kulturne in naravne dediščine Slovenske Istre, učenje slovenskega jezika ter navezovanje stikov med mladimi Slovenci širom sveta z vrstniki v domovini. Več o vsebini taborov izveste na redakciji Lipe, lahko pa se tudi obrnete na Slovensko konferenco Svetovnega slovenskega kongresa, ki že zbira prijave za oba tabora. Slovenska konferenca Svetovnega slovenskega kongresa Cankarjeva c. 1/IV tel: 00386/61/126-33-26 1000 Ljubljana fax: 00386/61/222-125 SLOVENIJA e-mail: ssk.up§eunet.si JEUGDKAMP TOLMINSKA 2000 en INTERNATIONAAL CULTUUR-ETNOLOGISCH KAMP ISTRIE 2000 De "Sloveense Conferentie van het Sloveense Wereldcongres" organiseert in de eerste helft van juli 2000 een jeugdkamp in Tolmin­ ska. Doel van het kamp is het samenbrengen van jeugd uit Sloveniš (12-15 jaar) met leeftijdgenoten, Sloveense landgenoten, uit de aangrenzende gebieden en elders in de wereld. Aan het kamp kunnen ongeveer 70 jongeren deelnemen, de helft uit Sloveniš, de helft uit het buitenland. Naast kennismaking met en ontdekking van het Sloveense culturele erfgoed van Noord-Primorska staan op het programma bezichtiging van musea, interessante plaatsen en bezienswaardigheden, archeologische vindplaatsen etc. In de eerste helft van augustus organiseert de Sloveense Confe­ rentie een zevendaags Cultuur-etnologisch kamp in Sloveens Istriš. Aan dit kamp kunnen ongeveer 40 Sloveense leerlingen en studenten uit Sloveniš, de aangrenzende gebieden en elders in de wereld deelnemen (de helft uit Sloveniš, de helft uit het buiten­ land) . Basisdoel van dit kamp is uitbreiding van de algemene kennis op het gebied van het cultuur- en natuurerfgoed van Sloveens Istriš, het leren van de Sloveense taal en het bevorderen van contacten tussen jonge Slovenen uit het buitenland en hun leef­ ti jdgenoten uit Sloveniš. Verdere inlichtingen over de inhoud van de kampen krijgt u van de redactie van Lipa. Ook kunt u zich wenden tot de Sloveense Conferentie van het Sloveense wereldcongres, waar de aanmeldingen voor beide kampen al binnenkomen. (adres zie boven) 25 Leden1 van de Vereniging Vrienden van Slovenie kunnen met het vliegtuig voor: /450,(ex. Luchthaven belasting) Retour Amsterdam - Ljubljana Kinderen t/m 1 jaar 80% korting Kinderen van 2 t/m 11 30% korting /m. šm/tr/L Voor informatie en reserveringen: Doelengracht 4e, 2311 VM Leiden tel: 071 - 5665845 Fax: 071 -5665847 Het betreft hoofdleden en kinderen, geen gezinsleden van 18 jaar en ouder hoevvel ieder gezinslid natuurlijk ook zelfstandig lid kan worden. Prijsvvijzigingen voorbehouden. KMETIJA NAPRODAJ V vasi Nezbiše, oddaljeni približno 4 km od znanih Atomskih to­ plic, prodajam kmetijo na približno 2,5 ha zemlje. Tako kmetija kot gospodarsko poslopje sta v slabem stanju. K posestvu pripada še 1,5 ha zemlje, razdeljene po treh parcelah, ki so od matične kmetije oddaljene od 300 m do 1 km. Na eni od parcel, velikosti 1 ha, se nahaja vrelec mineralne vode, ki pa še ni raziskana. Vse parcele so povezane z asfaltno cesto. En del zemljišča je gozd. Posestvo je zelo primerno za kamping. Cena: DM 80.000,— (vsi ostali stroški na račun kupca) Vse nadaljnje informacije vam bo dal lastnik: Stane Jurjec Bukovec 102 2314 Zg. Polskava Slovenija tel.: 00 386 62 836781 BOERDERIJ TE KDOR In het dorp Nezbiše, op een afstand van ongeveer 4 km van het bekende kuuroord Atomske Toplice, bied ik u een boerderij te koop aan met een grondoppervlakte van ongeveer 2,5 ha. Zowel de boer­ deri j als de schuur verkeren in slechte staat van onderhoud. Tot de boerderij behoren nog drie percelen van in totaal ongeveer 1,5 ha groot, van de boerderi j verwi jderd van 300 m tot 1 km, alle te bereiken via een geasfalteerde weg. Op een van deze percelen bevindt zich een bron met mineraalwater, die nog nader onderzocht moet worden op een eventuele heilzame werking. Een deel van de grond bestaat uit bos. Het geheel zou zeer geschikt kunnen zijn voor het exploiteren van een camping. Vraagprijs is DM 80.000,— kk. Alle verdere informaties zij te verkrijgen bij de eigenaar: Stane Jurjec Bukovec 102 2314 Zg. Polskava Slovenija tel.: 00 386 62 836781 27 *■■*■■*■***■*■*■*■******•*■******■*•*■*•*■*■**■*■* * Zdravo, otroci! * * * * * *. * * *. Kar dolgo časa sem razmišljala, kaj naj tokrat pripravim za "Otroški kotiček". Lažje bi mi bilo, če bi mi sporočili, ali vam je ta rubrika sploh všeč, in pa, kaj želite, da v njej objavim. V roke sem vzela stare Lipe, jih prelistala in ob ponovnem prebiranju prispevka gospe Ineke Gorički o "Mlinu na Muri" sem se spomnila slovenske ljudske pravljice o revni sestri, ki je šla bogati sestri pomagat v mlin. Čeprav ni dobila nobenega plačila, je obogatela. Več vam pa ne izdam. ******************************* ************** OTROŠKI KOTIČEK Bogata in uboga sestra Nekoč sta živeli dve sestri: boga­ ta in uboga. Bogata je imela velik mlin na štiri kamne, uboga sestra pa ni ime­ la drugega kot dvanajst otrok. Lačni so bili od jutra do večera in še ponoči, saj mati ni imela ničesar, da bi jim dala jesti. Nekoč je bogata rekla siromašni sestri, naj pride mlet k nji v mlin. Sestra je prišla in je ves dan mlela za bogato sestro, zvečer pa jo je prosila za peščico moke. Bogata sestra jo je zavrnila, da ima dovolj moke na sebi. Ubožica je zajokala in šla domov. Ko je prišla domov k otrokom v izbo, je stresla moko s sebe in bolj ko jo je stresala, več je je bilo. Revni sestri nikoli več ni zmanjkalo moke. Obogatela je in srečno poženila vse svoje otroke. Vsakemu je dala za doto vrečo bele moke in še prodajali so jo. Njena lakomna sestra pa je obubožala. Uganka Slovence v svetu druži, veže, do pameti, srca nam seže, v tujini je kot sestra Nada, iz pisem šepeta in vabi rada, in vriska, poje, šepeta, ljubeče združi draga dva, že v zibko položi jo tvoja mati, nikomur je ne smeš prodati. Ivan Cimerman 28 ****************************** Beste kinderen, Ik heb lang moeten nadenken wat ik deze keer voor het "Kinderhoekje" moest voorbereiden. Het zou voor mi j makkelijker zijn als jullie me lieten vreten of je deze rubriek leuk vindt, en vrat jullie willen, dat ik publiceer. Ik heb dus oude Lipa's gepakt en doorgebladerd, en toen ik het artikel over "Mlin na Muri" van mevrouv/ Ineke Gorički aan het herlezen was herinnerde ik me het Sloveense volksverhaaltje over de arme zus die haar rijke zus in de molen ging helpen. Hoev/el ze geen loon kreeg, verd ze rijk. Meer verklap ik niet. ****************************** *************** *************** HET KINDERHOEKJE Rijke en arme zus Er leefden eens twee zussen: een rijke en een arme. De rijke had een grote molen met vier stenen, de arme niets anders als twaalf kinderen. Die hadden honger van 's morgens tot 's avonds, en ook nog 's nachts, want de moeder had niets om ze te eten te geven. Eens vroeg de rijke zus aan de arme of ze bij haar in de mo­ len kon helpen malen. De zus kwam en ze maalde de hele dag voor de rijke zus. 's Avonds vroeg ze haar om een handjevol meel. De rijke zus wees dat af en zei dat ze genoeg meel op haar kleren had. De arme begon te huilen en ging naar huis. Toen ze thuis bij de kinderen in de kamer was, schudde ze het meel van zich en hoe langer ze schudde hoe meer meel er was. De arme zus ontbrak het nooit meer aan meel. Ze werd rijk en haar kinderen huwden allemaal gelukkig. Ieder kind kreeg als bruidsschat een zak wit meel en ze verkochten die ook nog. Haar gierige zus verging het slecht: ze raakte aan de bedelstaf. Raadsel Het verenigt en verbindt alle Slovenen, het spreekt tot verstand en hart, in het buiteniand geeft het hoop, het fluistert uit brieven en nodigt graag uit, het juicht, het zingt, het fluistert, vrienden en geliefden bindt het aaneen, je moeder heeft het al in de wieg gelegd en aan niemand mag je het verkopen. Ivan Cimerman KRIŽANKA / KRUISVVOORDPUZZEL Rešitev sestavi iz črk na osenčenih poljih in jo vpiši v kvadra­ tke. Stel de oplossing samen uit de letters in grijs-gestrepte vakjes en schrijf die in de vierkantjes. Vir / Bron: Babica pripoveduje, Slovenske ljudske pripovedi, Založba Mladinska knjiga, Ljubljana, 1992 (čet 'bdtab6ou 'oion 'sbubub 'sei ';sjt 'baos 'bibls 'qejqo 'uoiBg '!(bCu 'uotab) («npeqos =) yoiqs :tenndpjoo«sTiu5) ep uba buissojdo / Aagises 'IVVmoaOH "IYYJ, asiHHACns + / vaasaa VNiaaiV* 'mmois : laspeBJ geq UBA burssoido / e>(uebn Aagisaa 30 KUHAJMO Z BOJANOM Kokoš v gobovi omaki Za današnjo jed potrebujemo naslednje sestavine: - 1 kg narezane kokoši (prša, bedrca, krilca) 250 g šampinjonov 1 čebulo 1 žlico rdeče paprike sesekljan peteršilj 1 liter kokošje juhe malo olja poper, sol in česen Kokošje meso posolimo in ga spečemo na vročem olju, da lepo zaru­ meni. Meso nato vzamemo iz posode, na istem olju pa prepražimo najprej čebulo, nato pa dodamo še na lističe narezane šampinjone, sesekljan peteršilj, poper, česen, papriko v prahu in kokošjo ju­ ho. Juhe dodamo le toliko, da dobimo gosto omako. Dobro premešamo in v to omako spet položimo perutnino ter jo na nizkem ognju du­ šimo do mehkega. Po potrebi lahko dodate še malo kokošje juhe. To jed lahko ponudimo z rižem, lahko pa tudi s širokimi rezanci ali pa z njoki (Lipa 5, oktober 1998). Servirajte s solato po lastni izbiri in kozarcem dobrega vina. Dober tek! KOKEN MET BOJAN Kip met champignonsaus Voor het gerecht van vandaag hebben we het volgende nodig: - 1 kg kip (boršt, bouten, vleugeltjes) 250 gr champignons 1 ui 1 eetlepel rode paprika gehakte peterselie -11 kippenbouillon - olie - peper, zout en knoflook Het gezouten kippenvlees braden we in de hete olie totdat het een mooie gele kleur heeft verkregen. Hierna nemen we het vlees uit de pan en fruiten we in dezelfde olie eerst de gesnipperde ui. Vervolgens voegen we hieraan de gesneden champignons, gehakte pe­ terselie, peper, knoflook, paprikapoeder en tenslotte de kippen­ bouillon toe. Slechts zoveel bouillon toevoegen dat u een redelijk dikke saus krijgt. Hierna de kipdelen in de saus leggen en laten stoven tot het vlees zacht en gaar is. Indien nodig kunt u alsnog wat bouillon toevoegen. Dit gerecht kunt u serveren met rijst, lint-pasta of njoki (zle Lipa 5, oktober 1998). U kunt opdienen met een salade naar eigen keus en met een glas goede wijn. Eet smakelijk! 31 VACATURE NIKE EUROPE BV NIKE European Headguarter is sinds januar! 1999 gevestigd in Hilversum. Vbor de afdeling Partners zijn wij op zoek naar 2 Customer Service Representatives Sloveniš per zo spoedig mogelijk. Deze afdeling onderhoudt contacten met die landen die buiten de EU vallen en andere bijzondere regelingen op Im-Export gebied hebben dan de EU-landen. In de afdeling Partners zijn b.v. Polen, Turkije, Hongarije, Kroatie, een deel van voormalig Oost-Duitsland en ook Slovenie gevestigd. Een Customer Service Team bestaat uit een Customer Service Manager, 2 teamleaders die operationeel de diverse Customer Service Representatives (CSR) aansturen. Een CSR is de keyplayer binnen Nike. De CSR onderhoudt contacten met klanten uit zijn native country. De klanten zijn de winkels in dat land die Nike producten verkopen. De klanten kunnen productieinformatie opvragen bij de CSR en orders plaatsen, zowel telefonisch als per mail. De CSR voert de orders in het Processing systeem en checkt of de goederen voorradig zijn in de warehouses in Belgie. De CSR heeft dus diverse contacten met verschillende Nike afdelingen. Het vervoer van de goederen wordt door de CSR eveneens geregeld. De CSR zorgt dat hij/zij een goede relatie opbouwt met de klanten uit zijn native land, in dit geval dus Slovenie. Wij zoeken mensen die in een informele dynamische werkomgeving willen werken in teamverband. Een MBO opleiding met enige werkervaring zou zeer passend zijn. Hogere opleiding mag ook. Men moet dienstverlenend ingesteld zijn en de Engelse en Sloveense taal beheersen. Voertaal binnen Nike is Engels. Men dient te kun­ nen werken met Word/Excell. Contractvorm: een vast contract met 2 maanden proeftijd. Salarisindlcatie: min. f 3.200,- / max. f 4.400,- bruto p/m afhankelijk van ervaring en opleiding. Reiskostenvergoeding en pensioenregeling. Er wordt gewerkt met een bonussysteem. Nike is prima te bereiken met treinverbindingen met Utrecht en Amsterdam. Het treinstation ligt naast Nike. Mocht u meer informatie vallen hebben, neem dan contact op met Stevie Manuputty, manager Nike Flexcenter Hilversum, tel.: 035-6266988. Het adres: NIKE Europe BV Colosseum 1 1213 NL Hilversum 32 BESTUUR Voorzitter Bojan Gorički Beethovenstraat 19 4536 AG .Terneuzen o 0115-613722 Vice-voorzitter Fred Wolsink Wisselt 75 7021 EH Zelhem e 0314-623195 Penningmeester Siem Edink Otterlaan 13 2623 CV Delft e 015-2562010 Secretaris Walter Bril Teldersweg 185 3052 TG Rotterdam o 010-4613212 Lid Irena Vreček Teldersweg 185 3052 TG Rotterdam e 010-4613212 Lid Silva Hagen-Škoda Leeuweriklaan 11 4005 ET Tiel e 0344-622414 COLOFON LIPA LIPA Jaargang 9 nummer 1 februari 2000 Redactieadres Leeuweriklaan 11 4005 ET Tiel e 0344-622414 Redactie Silva Hagen-Škoda, hoofdredacteur Jan Bongenaar, redacteur Irena Vreček, redacteur Vaste medewerkers Bojan Gorički, Alexander Vink, Fred Wolsink, Willem Rootlieb Drukwerk R & H, Tiel Oplage 155 exemplaren Lipa is een driemaandelijks Vrienden van Slovenie. verenigingsblad van de Vereniging Uit deze uitgave mag niets worden overgenomen, tenzij met bronvermelding. Een exemplaar is te bestellen door f 5,- over te maken op giro 6318199 t.n.v. de Vereniging Vrienden van Slovenie te Delft. De bijdragen voor de volgende Lipa graag v66r 10 mei 2000 inleveren bij de redactie. Meningen die in de Lipa worden geuit worden gedeeld door het bestuur. niet noodzakelijk ADRIA AIRWAYS THE AIRLINE OF SLOVENIA Tel: 020-316 42 20