KRALJEVINA JUGOSLAVIJA UPRAVA ZA ZAŠTITU Klasa 42 (5) INDUSTRISKE SVOJINE Izdan 1. Aprila 1931. PATENTNI SPIS BR. 7822 Carlo Peruzzini, industrijalac tehničar, Milano, Italija. Automatska vaga, koja pokazuje težinu, pojedinačnu cenu i iznos. Prijava od 23. novembra 1928. Važi od 1. jula 1930. Predmet ovog prondaska je automatska vaga,koja pokazuje težinu, pojedinačnu cenu i iznos. Dosad poznate automatske vage, pokazuju isključivo težinu robe. A ova prema ovom pronalasku pored pokazivanja težine, dozvoljava neposredno čitanje iznosa, a da se ne moraju vršiti nikakve računske operacije. Ona se razlikuje u suštini iime, što sadrži jedno klatno, koje se pomera pri merenju, a čije ugaono pomeranje proizvodi proporcionalna pomeranja prema jednoj trigonometrijskoj funkciji tog uglja, kod organa određenih za pokazivanje težine, kao također kod drugih organa, određenih za pokazivanje iznosa cene od merene robe. Priložen crtež pokazuje samo radi primera na šematski način, jedan oblik izvođenja naprave za automatsko merenje prema ovom pronalasku. Naprava za merenje sadrži jedno klatno -—AC— koja oscilira na oštrici —A—, i ima dva gornja kraka: ovaj —B— podesan da nosi tas —D— i drugi, koji nosi pr.đuteg —R— što drži u ravnoteži pome-nuti tas, Klatnova šipka ima jedan uzdužni usek —1— u kome su smešteni koluti —r—i— —s—:, koji su odgovarajući pričvršćeni rukavcima uz šipke —o—i—u , koje pripadaju uređenjima koji pokazuju odgovara-ču^težinu i iznos. Sipku —o— nose dva identična Watt-ova paralelograma —a—b—c—d—i—a’ b’ cr d’— dok je šipka —u— položena na dva Watt-ova paralelograma, koji su slični na-pred pomenutim paralelogramima, —e f g h—i e’ f’ g’ h’—. Ovaj drugi uzglobljen sistem smešten je na skeli —F—, koja se može pomereti u visinskom pravcu. Dejstvom težine predmeta postavljenog na tas —D—, proizvešće klatno jedno u-gaono pomeranje, a tangens ugla uzmicanja biće potpuno srazmeran samoj težini. Merenje pomenutog tangensa vrši se na sledeći način: Kolutić — r— sa svojom osom okretanja pomera se po vertikali —AC— (osi klatna), a pričvršćen je na prečnici —c c’— koja je smeštena za 90° prema vretikali —AC—. Pomenuta prečnica sačinjava osu kretanja za dva Watl ova paralelograma —a b c d— i —a’ b’ c’ d’—. Kad klatno —Q— dejstvom težine —P— izvrši ugaono pomeranje —«— —r— će se pomaknuli u —r’—, a pošto se takvo pomeranje ne može izvršiti drukčije nego samo uzduž lin je —o o'—, vrednost —r— —r’— odgovarajuće potpuno’ srazmerno tangensu ugla —«— pa prema tome i samoj težini —P—. Raspoređajem paralelograma—a b c d—-i a’ b’ c’ d’— kao što je prikazano na slici, m )ći će se postići savršena ravnoteža sistema isključujući sva ki uticaj uzduž —o o’—. uticaj, koji bi mogao kvariti eg-zaktnost pokazivanja i da bude uzrok greš- Din. 10. ke. Stvarno, pošlo su pojedini elementi paralelograma međusobno savršeno podjednako i postavljeni simetrično, to će jednoj akciji u smislu —n o’—, koja pripada raspoređenju jednog od ta dva paralelograma, odgovarati reakcija, koja je potpuno jednaka toj akciji, a koja će dejstvovati u smislu —o’ o—, i koja pripada raspo-ređenju drugog paralelograma, a to će dejstvovati za uravnotežavanje i neulralizi-ranje pomenute akcije. Odatle proizlazi, izuzevši trenja rukavca (koja se mogu podesnim konstruktivnim merama svesti na neznatnu vrednost) da neće moći nikakva akcija proizvedena raspore-đenjem organa ove mere, menjati vrednost —r r’— koja će uvek rezultirati potpuno srazmerno prema merenoj težini. Iznad do sad opisanih delova smeštena je skela —E— koja sadrži dva Watt-ova paralelograma —e f g h— i e’ f’ g’ h’— što su slični napred pomenutim a i oni su sastavljeni od elemenata koji su međusobno potpuno jednaki. Ovi paralelogrami spojeni su pomoću prečnice —u u’— koja sačinjava osu kretanja za same paralelograme, a smeštena je potpuno paralelno sa —o o’—. Ova prečnica je snabdevena kolutićem •—s— koji je namešten kao i kolutić -—r— da se može pomerati uzduž klatnova ose —AC—. Ceo ovaj sistem može se pomoću skale —F— prenositi sa položaja označenog na crtežu dotle, dok se linija —u u’— ne podudari sa linijom —E B—, pa na taj način kolutić —s— kad je klatno u vertikalnom položaju, ili mera prazna, ostaće uvek svojim rukavcem uzduž linije -—AC— Tovareći vagu, klatnova ugaona pome-ranja pomicaće kolutić -—s— proivodeći, kao u napred opisanom slučaju f omicanja proporcionalna sa težinom, ali pomoću kolutića I1—s— biće pomicanja, pored toga što su proporcionalna sa težinom, proporcionalna i sa odstojanjem — u u’— od linije —E B—, kao i sa —A s—. Sad, pošto —r r’— predstavlja konstantan iznos vrednosti težinu, pa ako sa —A s— predstavimo pojedinačnu cenu robe, vrednost —s s’— moraće predstavljati kod stalnog odnosa i : A r, proizvod težine sa pojedinačnom cenom robe, ili pak iznos same robe. Pošto -—A s^— pomeranjem skale —— može da primi sve vrednosti između nule i jednog maksimuma, koji zavisi od[dimen-zija ove sprave, pa tako i vrednost —s s’— može da se menja od nule do jednog maksimuma, ostajući ipak uvek ravan proizvodu —r r’—. A s^— pa sledstveno predstavljajući uvek u odnosu: 1 Ar. vrednost —r r’— (težina). As (pojedinačna cena) Kad sa maksimalan razmak —r r’— razdeli u izvestan broj—x— podjednakih delova, od kojih svaki predstavlja jedan raz-lomak od tog iznosa, a maksimalni razmak —A s— u izvestan broj —Y— podjednakih delova, koji predstavljaju rszlomke od najveće cene, a razmak —s s’— u broj —Z— podjednakih delova, imaćemo uvek ispunjen odnos X’ Y’ = Z’, ili pomeranja —S— biće uvek proporcionalna sa proizvodom težine i pojedinačne cene, pa će tako označivati cenu robe. Kad se podesno primene pomoću ska-zaljki —K—> K’—, koje se okreću po gra-duisanim kvadrantima, pomeranja prečnica —o— i -—u— (ili od —s— i —r—) pa kad se namesti ova sprava na način da se može čitati vrednost odstojanja —u— od liniže —E B— na jednom kvadrantu sa skazaljkam —N— imačemo: Kod —L— oznake koje odgovaraju težinama;kod - N— oznake koje odgovaraju pojedinačnim cenama, a kod —K’— oznake koje odgovaraju proizvodu težine —K— sa cenom —N— Pomenute oznake, pomoću istih osa prenose se na skazaljke, koje se okreću po kvadrantima smeštenim na obe strane vage, na taj način, da čitanje oznaka mogu vršiti istovremeno i prodavač i kupac. Prirodno je u praksi se mogu koliko se želi da menjaju poj dinosti za izvođenje ovog pronalaska kao: oblici, raspoređenje, konstrukcija i primena naprave sa merenje, njene dimenzije i kostruktivne materijali, postolje vage i relativne pojedinosti, a da se ne izlazi iz obima ovog pronalaska. Patentni zahtevi: 1. Automatska vaga, koja pokazuje težinu, pojedinačnu cenu i iznos, naznačena time, što sadrži jedno klatno ili slično, koje se pomera pri opterećenju mere i čije ugaono pomeranje proizvodi pomicanja proporcionalna sa kakvom trigonometričkom funkcijom tog ugla, kod organa određenih za pokazivanje težine, kao također kod drugih organa određenih za pokazivanje cene izmerene robe. 2. Automatska vaga prema zahtevu 1, naznačena time, što su pomeranja organa za pokazivanje proporcionalna u arimetič-kom odnosu sa težinom i sa tangensom ugla, pod kojim se pomera klatno. 3. Automatska vaga prema zahlevima 1 i 2 naznačena time, što se ceo sistem delova koji prenose kretanje pomoću koga se pokazuje iznos može pomerati paralelno samom sebi tako da su pomeranja sistema proporcionalna pojedinačnoj ceni. Adpatent broj 7822 ) i Jr £_____* I*._