KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 5 (1)
INDUSTRISKE SVOJINE
IZDAN 1 MAJA 1938.
PATENTNI SPIS BR. 14016
Ing. Jamnicky Fedor, Zagreb, Jugoslavija.
Postupak za miniranje litice u širokom prostoru.
Prijava od 26 jula 1937.	Važi od 1 decembra 1937
Poznati način miniranja litice u širokom prostoru sastoji se u tome, da se na običan način izbuši u litici cilindrička luknja, poželjnog promjera i dubine, a zatim se u istu luknju, pri samom dnu, uspe primjerena količina baruta ili drugog eksplozivnog sredstva; potom se cijela luknja ispuni i nabije odgovarajučim brt-vilom, a zatim posredstvom zapaljivače vrpce eksplozivni materijal privede eksploziji Na ovaj poznati način miniranja litice postizavaju se rezultati, koji doduše o-vise o količini upotrebljenog eksplozivnog sredstva kao i o položaju cilindričke luknje i naravi same litice, nu ipak dobiveni rezultati skopčani su sa nesrazmjerno velikim utroškom skupog eksplozivnog sredstva.
Postupak za miniranje litice u širo-kpm prostoru, koji je predmet ovog pro-nalaska, ima svrhu da upotrebom jednakc količine skupog eksplozivnog sredstva postigne znatno bolje rezultate kod lomljenja litice. Postupak po ovom pronala-sku obuhvača komibinovanu upotrebu skupih eksplozivnih patrona sa jeftinim patronama koje sadrže lako zapaljivu i lake ishlapljivu tekučinu benzola, ibenzina, ili slične tekučine, te zapaljivačih patrona, koje, sve zajedno, u izvjesnim kombinacijama složene u cilindričkoj luknji litice, kod miniranja daju, prema postignutom iskustvu, znatno bolje rezultate t. j. veči uČinak lomljenja litice i srazmjerno znatno manji potrošak skupog ekspioziv-nog sredstva. Upotreba patrona, koje sadrže lako zapaljivu i lako ishlapljivu tekučinu, a koje su patrone srazmjerno vrlo jeftine, znatno pojačava djelovanje eksplo-
zivnih patrona, jer razvijeni vruči plinovi ovih tekučina, u času eksplozije znatno zagriju i ispune šupljinu izbušene luknje, a i druge eventualne manje prirodne pu-kotine u litici.
Slika I na načrtu prikazuje uzdužni presjek izbušene cilindričke luknje u litici sa složenim patronama u kombinaciji za male mine.
Slika H prikazuje uzdužni presek cilindričke luknje u litici sa složenim patronama u kombinaciji za srednje mine.
Slika HI prikazuje uzdužni presjek cilindričke luknje u litici sa složenim patronama u kombinaciji za velike mine.
Slika IV prikazuje uzdužni presjek izbušene cilindričke luknje i izbušenog gnijezda u litici sa smještenim kombino-vanim patronama za vrlo velike mine.
Po ovom postupku miniranja litice u širokom prostoru, kod malih mina (slika I), u ciiindričku luknju (1) litice (2) smje-sti se pri samom dnu luknje (1) najprije patrona (3) sa lako zapaljivom i lako is-hlapljivom tekučinom benzola ili slične tekučine, zatim odmah do nje dvije eksplozivne patrone 1(4), zatim zapaljivača patrona (5), a od ove do kraja luknje (1) nabije se odgovarajuče brtvilo (6). Zapaljivača patrona (5) spojena je sa zapaljiva-čom vrpcom (7), koja izlazi sa primjere-nom duljinom iz luknje (1) i čiji se slo-bodni kraj zapah na običan način. Kad se je Slobodan kraj vrpce (7) zapalio, žar se prenosi kroz vrpcu (7), zapah zapaljivaču patronu (5), a ova eksplozivne patrone (4) i patronu (3), uslijed česa nastaje u unu-trašnjosti cilindričke luknje (1) u litici (2) eksplozija, koja prouzrokuje lomljenje
Din. 15 —
litice.
Miniranje litice u širokom prostoru, kod srednjih mina (slika H), u cilindričku luknju (1) litice (2) smjesti se pri samom dnu jedna patrona (3) koja sadrži lako u-paljivu i lako ishlapljivu tekučinu benzo-la ili slične tekučine, zatim dvije eksplozivne patrone (4), zatim jednu zapaljivaču patronu (5), potom opet jednu patronu
(3)	, ie na kraju nabijeno brtvilo (6). Za-paljivača vrpca (7) ide od zapaljivače patrone (5), prolazi uz patronu (3) i brtvilo (6) te izlazi iz luknje (1) napolje. Slobodan kraj vrpce (7) pali še, eksplozija i lomljenje litice nastaje na način kao i u prednjem slučaju kod malih mina.
Miniranje litice po ovom postupku, kod velikih mina, u cilindričku luknju (1) litice (2) smjesti se pri samom dnu luknje (1) najprije jedna 'eksplozivna patrona
(4)	, zatim patrona (3) koja sadrži lako u-paljivu i lako ishlapljivu tekučinu benzola ili slične tekučine, zatim opet jedna eksplozivna patrona (4), pa opet patrona (3), zatim patrona (4), pa patrona (3), potom patrona '(4) i konačno nabijeno brtvilo (6). Od samog dna luknje (1) ide detonirajuča vrpca (8), prolazi ista cijelom duljinom luknje (1) i napolju se posredstvom običnog eksplozivnog kapsula (9) spaja sa zapaljivačom vrpcom (7) poželjne duijine. Kod upotrebe, pali se na običan način zapaljivača vrpca (7), čiji žar prouzrokuje eksploziju kapsula (9), deto-nirajuče vrpce (8) i patrona u luknji (1), te lomljenje litice kao i u prednjem slučaju kod mina srednje veličine.
Miniranje litice po ovom postupku, kod vrlo velikih mina (slika IV), gdje je potrebno postiči vrlo veliki učinak lomljenja litice, najprije se u litici (2) izbuši ci-lindrička luknja '(1), a zatim se na dnu ove luknje pojedinačnim malim eksplozijama na poznati način izvede šuplje gnijezdo (10) poželjne veličine. Zatim se ovo gnijezdo (10), i to najprije njegov manji dio donji (11) ispuni sa patronama (3) koje sadrže lako zapaljivu i lako ishlapljivu tekučinu benzola ili slične tekučine, a potom gornji veči dio (12) gnijezda (10) ispuni se eksplozivnim patronama (4). Medu eksplozivne patrone (4) umetne se i jedna zapaljivača patrona (5) od koje ide zapaljivača vrpca (7) koja izlazi iz luknje (1) u poželjnoj duljini i čiji se kraj, kod upotrebe, pali na običan način. Po ci-jeloj duljini ispunjena je cilindrička luknja (1) nabijenim brtvilom (6). Ova se mina pali kao i male mine, a prouzrokuje neobično veliko lomljenje litice.
Postupak za miniranje litice u širokom prostoru, koji je predmet ovoga pro-
nalaska, obuhvata male, srednje, velike i vrlo velike mine, a obzirom na vrst mine različita je kombinacija miješanja patrona, kao i broj različitih patrona. Medu-tim, ovih kombinacija može biti i mnogo više nego što je ovdje opisano. Količina, kombinovanje i miješanje eksplozivnih patrona sa patronama koje sadrže lako zapaljivu i lako ishlapljivu tekučinu benzola, benzina i slične tekučine, ovisni su ne samo od učinka, koji se želi postiči kod lomljenja litice u širokom prostoru, več i o vrsti litice i o krupnosti kamenog materi-jala koji se lomljenjem želi dobiti. Tako je kod miniranja uvijek potrebno stručno vodstvo, koje, uvažavajuči sve okolnosti, odreduje količinu i omjer raznih patrona kao i položaj i vrst mine, da bi se posti-gao največi učinak kod lomljenja litice kraj najmanjeg troska skupog eksplozivnog sredstva.
Patentni zahtjevi:
1.	) Postupak za miniranje litice u širokom prostoru, kod malih mina, označen time da se na dnu cilindričke luknje (1) u litici (2) smjesti najprije patrona (3) sa lako zapaljivom i lako ishlapljivom teku-činom, zatim dvije eksplozivne patrone (4), pa zapaljivača patrona (5) spojena sa zapaljivačom vrpcom (7) i nabijeno brtvilo (6).
2.	) Postupak za miniranje litice u širokom prostoru, kod srednjih mina, o-značen time, da se na dno cilindričke luknje (1) smjesti najprije patrona (3) sa lakom zapaljivom i lako ishlapljivom te-kučinom, za njom dvije eksplozivne patrone (4), za ovima zapaljivača patrona (5) spojena sa zapaljivačom vrpcom (7), zatim patrona >(3) i brtvilo (6).
3.	) Postupak za miniranje litice u širokom prostoru, kod velikih mina, naznačen time, da se na dno cilindričke luknje (1) smjesti najprije eksplozivna patrona (4), za njom patrona (3) sa lako zapaljivom i lako ishlapljivom tekučinom, za ovom patrona (4), za ovom patrona (3), za ovom patrona (4), za ovom patrona (3), za ovom patrona (4) i brtvilo (6), a od dna luknje (1) ide detonirajuča vrpca (8) vezana posredstvom eksplozivnog kapsula (9) sa zapaljivačom vrpcom (7) izvan luknje (1).
4.	) Postupak za miniranje litice u širokom prostoru, kod vrlo velikih mina, označen time, da se gnijezdo (10) ispuni u donjem manjem dijelu' (11) patronama (3) sa lako zapaljivom i lako ishlapljivom tekučinom benzola ili slične tekučine, a u
gornjem vedem dijelu (12) eksplozivnim dena zapaljivačom vrpcom (7), a cilin-patronama (4), da je medu patronama (4) drička luknja (1) nabije se brtvilom (6). smještena zapaljivača patrona (5) provi-


Ad pax. br. 14016