ZDRUŽENJE ZA ESPERANTO SLOVENIJE SLOVENIA ESPERANTO-LIGO INFORMACIJE INFORMOJ Leto / jaro 25, št. / n-ro 4 december / decembro 2020 Uvodnik Frontartikolo Niaj planoj de aktivecoj ci-jare ne taugas. La pande-mio de la koronvirusa malsano plue renversas la pro-gramojn kaj malebligas multajn projektojn. Oni devas eltrovi kaj inventi novajn alirojn, metodojn au vojojn. Telekomunikado farigis unuaranga kaj nepra. Pli malfacile estas interkomunikigi kun personoj, kiuj ne primajstras komputilojn kaj sagajn telefonojn. Al tiuj almenau alvenas klasika posto kaj telefono. Karaj geamikoj, ne forgesu niajn izolitajn samideanojn, kontaktu ilin. Viaj skribajo, telefonado au ec vizito estos kore bonvenantaj. Dejavnosti v naših organizacijah pac ne potekajo po letnih programih. Zaradi epidemije in varnostnih ukrepov išcemo in tudi najdemo nove oblike dela. Od poletja dalje potekajo redna spletna srecanja in nacrtujemo nova in bolje pripravljena. Ce je bilo prej obvešcanje s pomocjo telekomunikacij le dopolnilna zadeva, je sedaj osnovna in vcasih edina možna pot. V tej številki biltena je opisanih precej aktivnosti in še nekaj novih bo kmalu zaživelo. Precej teže pa lahko dosežemo tiste esperantiste in prijatelje, ki nimajo racunalnika ali pametnega telefo-na, elektronske pošte, profila na družbenih omrežjih itd. Poslali jim bomo tiskano izvedbo našega biltena pa še kakšno malenkost po pošti. Ostane pa še goreca prošnja vam, dragi bralci, da poklicete v tem težkem casu in zlasti zaradi praznikov svoje in naše prijatelje in somišljenike ter z njimi pokramljate. Veseli bodo vsake novice in vam bodo hvaležni za skrb. O.K. Iz dejavnosti ZES El la agado de SIEL Esperantaj kursoj kaj rondoj en Slovenujo rete Ni kolektis aktualajn datumojn pri retaj esperantaj kursoj kaj rondoj en Slovenujo. La kursoj intencas servi ciujn nivelojn de la lingva scio kaj estas atingeblaj por ciuj, ne koncerne la statistikan regionon au komunu-mon; gravas nur, ke oni havas liberan tempon dum difinitaj fiksitaj horoj. La bezonata ekipajo konsistas el hejma komputilo kun lautparoliloj kaj eble videokame-ro, aldone estas rekomendinda »saga« postelefono por faciligi interaktivajn ludojn, kvizojn, enketojn k.t.p. Kurso Slovenj Gradec: marde je la 14:00 kaj jaude je la 18:00, gvidas Davorin Jurac, enskribo ce davorin.jurac@gmail.com Kurso Kranj: marde je la 18:45, gvidas Gregor Markic, enskribo ce gregor.markic@gmail.com Kurso Izola: jaude je la 14:00, gvidas Peter Grbec, enskribo ce geo9214@gmail.com Antau la komenco de la intervidigo, la enskribigintoj ricevos per retposto la ligil-kodon. Se okazos ia sango de la fiksitaj horoj au datoj, ni informos vin per nova cirkulero de SIEL. Nepre almenau provu enigi en iu el la kursoj por ekkoni la procedojn kaj eblojn de reta komunikado. Pli spertaj konferencistoj povos, interkonsente kun la konferenc-gvidanto, kontribui siajn aldonajn temojn. O.K. Proslava Zamenhofovega dne in Dneva esperantske knjige bo na spletu s pomocjo storitve Zoom v torek, 15. decembra 2020 ob 18.00. Povezavo in kodo boste prejeli z elektronsko pošto. Vec informacij na https://eventaservo.org/Reta Poziv za donacijo dela dohodnine Naša davcna zakonodaja omogoca podariti do 0,5 odstotka odmerjene dohodnine obcana izbrani upraviceni organizaciji. Ce obcan – davcni zavezanec tega ne naredi, gre ta znesek v državni proracun za splošne namene. Vsekakor velja, da darovalca ta donacija ne stane nic. ZES poziva vse esperantiste in prijatelje esperanta ter druge naklonjene osebe, ki tega še niso naredili, da namenijo del dohodnine v dobro naše organizacije, ki bo tako zbrana sredstva gospodarno uporabila za izvedbo programa in projektov v korist vseh slovenskih esperantistov. S temi sredstvi bomo podprli tudi projekte naših kolektivnih clanov EDL, EDM, ŽEDM in ESKDSG. Tistim, ki so že namenili del dohodnine naši organiza-ciji, ni treba letos narediti nic, saj lanska odlocitev velja naprej do morebitnega preklica ali spremembe. Ce ne veste, ali darujete del dohodnine, lahko to preverite na dva nacina: elektronsko z vstopom v svojo dohodnin-sko dokumentacijo v aplikaciji e-davki ali preprosteje s pogledom v svojo dohodninsko odlocbo – na koncu obrazložitve, malo pred pravnim poukom, je navedena obdarjena organizacija in znesek te donacije. ZES zaradi varstva podatkov namrec nima seznama darovalcev. Zahtevo za podaritev dela dohodnine vložite pred koncem tega leta. Ce ste že kdaj prej vložili drugacno zahtevo, bo nova zahteva staro avtomatsko razveljavila. Kako vložiti zahtevo za podaritev dela dohodnine? Na voljo sta dve poti: izpolnitev obrazca »Zahteva za namenitev dela dohodnine za donacije« ter dostava tega na obmocno enoto FURS ali pa izvedba zahteve po elektronski poti preko spletišca e-davki, ce imate digitalno potrdilo. Opravite to skromno formalnost na našem obrazcu takoj, da ne pozabite. Cas do novega leta bo ob množici drugih opravkov in skrbi minil v trenutku. Ce morete pridobiti še druge donatorje, boste veliko prispevali za našo stvar. Seja Izvršnega odbora Zaradi epidemije covid-19 je predsednik Jug sklical spletno sejo Izvršnega odbora ZES kot videokonferenco s pomocjo aplikacije Zoom. Tako se nas je 2. decembra ob racunalnikih vsak v svojem domu zbralo 6 od 7 clanov IO ZES. Dnevni red in nekaj gradiva smo pred sejo prejeli po elektronski pošti. Najprej smo obravnavali možnosti za izvedbo prosla-ve Zamenhofovega dne. Nacrtovanega srecanja v Mariboru ni možno izvesti, zato smo sklenili, da bo proslava v obliki videokonference v torek, 15. decem-bra ob 18. uri. Konferenco bo gostil Janez Jug s stori-tvijo Zoom. Predhodno bodo vsi naši clani in prijatelji esperanta z okrožnico prejeli povezavo in kodo za prikljucitev videokonferenci. Dolocili smo 7 tock programa proslave tako, da bo nekaj stroke in zgodovine esperanta v Sloveniji in nekaj kulture. Programa bo za eno uro, vendar je možno podaljšati konferenco zlasti z razpravo pri tocki, ki je namenjena našim nacrtovanim aktivnostim v bližnji prihodnosti. IO ZES je pozval društva in posamezne clane, naj posredujejo svoje nacrte aktivnosti za cas epidemije in omejitev druženja. Namen tega je uskladitev spletnih aktivnosti, saj trenutno potekajo štirje redni spletni tecaji, a so po vsebini podobni, vsi so namenjeni raznim stopnjam znanja. Tecaje bomo organizirali tako, da bo Peter Grbec prevzel zacetnike iz vse Slovenije, Davorin Jurac drugo stopnjo ter Gregor Markic in ZES pa višjo stopnjo vkljucno s strokovnimi predavanji. Še naprej bo potekalo obvešcanje z okrožnicami, izdajanje biltena ter oglaševanje dogodkov na fejsbuku, Evento-servu in Kurseju. Podan je bil predlog za skupinsko narocilo Zamenho-fove knjige Fundamento de Esperanto pri UEA, saj so ugodna cena knjige (15,- €) in manjši stroški pošiljanja dobra priložnost za nabavo pomembnega vira znanja. IO ZES je potrdil stroške nabave literature za stroko-vno knjižnico in stroške knjižnih daril iz zaloge za leto 2020. Naslednja seja IO ZES bo cez en teden ob istem casu, sicer pa bodo po zacetnem krcu spletne seje bolj redne, vsaj vsak mesec in pol. O.K. Skupno narocilo PMEG 2020 Na pobudo Tomaža Longyke je ZES z okrožnico 21. oktobra pozval clanstvo k skupnemu nakupu nove, to je druge knjižne izdaje Popolnega prirocnika esperant-ske slovnice (PMEG 2020, ustreza elektronski verziji 15.2) avtorja Bertila Wennegrena, clana Esperantske Akademije. Zbrali smo 7 narocil in tako dosegli nižje stroške pošiljanja. Knjige so bile dostavljene v Ljubljano 25. novembra in od tod razposlane narocnikom. Med narocniki je tudi strokovna knjižnica ZES in bo ta slovnica na razpolago tudi obiskovalcem klubskih prostorov. PMEG 2020 je obsežna knjiga na skoraj 750 straneh s podrobno obravnavo slovnicnih pravil in jezikovne prakse z mnogimi primeri. Avtor snov v elektronskih verzijah stalno dopolnjuje in aktualizira. Za ucitelje esperanta je ta prirocnik nujno potreben, saj omogoca odgovoriti na vecino dilem in nejasnosti v esperantski slovnici. Seveda je vsebina PMEG 2020 na razpolago tudi na spletu, kupci knjige pa bodo dobili brezplacen dostop do te najnovejše verzije, ko bo ta pripravljena in objavljena. O.K. Spletni tecaj Izola Kot nadomestilo za tecaj esperanta v MGC Izola je Peter Grbec že oktobra zacel redni spletni niz video-konferenc v enakem terminu, to je vsak cetrtek ob 14. uri. Uporabljena je storitev Google Meet. Na povabilo voditelja se odzove 10 do 15 udeležencev iz vse Slovenije in tujine, saj je tecaj objavljen tudi v rubriki Kursejo na spletišcu Edukado.net. Udeleženci imajo razlicno predznanje, zato so nekatere vsebine enim prelahke, drugim pa pretežke. Vendar se Peter potrudi obrazložiti slovnico in posamezne besede tudi s pomocjo drugih udeležencev. Da ne bi bilo poucevanje prevec šolsko, si je Peter zamislil kvize iz esperantske slovnice. Vsebine je priredil za ta tecaj iz izpitnih vprašanj za KER stopnje A2, B1 in B2. S pomocjo aplikacije za kvize na spletišcu Kahoot.it je pripravil niz kvizov obsega do 35 vprašanj vsakokrat. Na vprašanja so možni štirje odgovori v omejenem casu, a le eden je pravi. Aplikacija izvaja vso administracijo kviza, preverja odgovore, meri porabljen cas za odgovor, tockuje tekmovalce in jih razporedi po uspešnosti. La reta kurso Izola estas la plej frekventata Tako igranje pritegne in cas tecaja bliskovito mine. Ker je Peter objavil te kvize in omogocil dostop vsem, jih za zabavo preigrajte in se pri tem kaj naucite. Ce nimate linka in kode za igranje, se registrirajte v aplikaciji Kahoot!. Nato poišcite pripravljene kvize z geslom v polju za iskanje: Gramatiko de Esperanto. Poleg kvizov so udeleženci tudi pregledali in poko-mentirali slikovne kartice MIGo (Malgranda Ilustra Gramatiko). Te so dosegljive na Pinterest.com, ki tudi zahteva registriranje, na primer preko fejsbuka. Potem imate dostop do veliko graficnih rešitev s podrocij, ki si jih izberete. Zakljucna ugotovitev je, da nas je epidemija in omejevanje fizicnih stikov zbližala na spletu in prisilila v odkrivanje novih možnosti v virtualnem svetu ali, ce hocete, v digitalnem vesolju. O.K. Iz dejavnosti EDL El la agado de ESL Esperantski krožek v Kranju Esperantski krožek v MCK se je zaradi epidemije korone spremenil v vsakotedensko torkovo spletno druženje ob 18.45, ki ga vodi Gregor Markic. Tako so združena srecanja v Kranju vsak drugi in cetrti torek ter v Ljubljani vsak prvi in tretji torek v mesecu. Gregor uporablja odprto aplikacijo Zoom, ki ima stalno kodo za povezavo in ni potrebno za vsak termin posebej vabiti in pošiljati kode za prikljucitev. Krožek Kranj, kakor ga kratko imenujemo, je odprt za vse, ne le za clanstvo ED Ljubljana. Tudi raven znanja esperanta ni pomembna. Gregor izbira razlicne vsebine za ucenje in utrjevanje znanja, pa tudi samo obvešca-nje in pozdravljanje med udeleženci je dobrodošlo. Med napornejšimi vajami je opisno definiranje besed v esperantu ter prevajanje raznih besedil v esperanto. Lažje je tekmovati v testih s pomocjo pametnega telefona (testi s spletišca quiz.let) ali zapeti skupaj pesmico. Pred posameznim sestankom ali pa po njem Gregor po navadi pošlje prijavljenim udeležencem gradivo ali povezave na spletna mesta, kjer lahko gradivo najdemo. Udeležba na spletnih sestankih se spreminja glede na prosti cas udeležencev. Kranjskega krožka se udeležuje do 10 oseb. Dokaj redno sta prisotna tudi voditelja drugih spletnih tecajev, Peter Grbec in Davorin Jurac. Tako se znanja dopolnjujejo in porajajo nove ideje. Vseh tecajev se namrec udeležujejo mnogi iz drugih esperantskih društev – to je izreden dosežek, saj je povezovanje preko regijskih in društvenih meja želja nas vseh. Takega povezovanja nismo mogli pogosto ustvariti, morda dvakrat ali trikrat letno s proslavami Zamenhofovega dne, dnevom odprtih vrat za Dan esperanta ali kakšno izredno konferenco in skupšcino. Do nadaljnjega pa velja poziv: vzemite si urico za spletno srecanje, s tehniko bo težava le prvic, ce nimate strokovne pomoci ob sebi. O.K. Predavanje o spletnem slovarju En termin krožka v Kranju, namrec 24. novembra, smo izkoristili za zanimivo predavanje o slovensko-esperantskem spletnem slovarju, ki ga je Janez Jug pripravil za 5. Memorial Lucije Borcic v Zagrebu dne 20. novembra letos. Na videokonferenci, ki se je je udeležilo zaradi pozne najave le 6 oseb, je avtor v esperantu predstavil funkcije slovarja in nekaj primerov uporabe. Udeleženci videokonference so lahko spremljali razlago na 31 slikah PowerPoint predstavitve, ki je tudi v esperantu. Datoteko te predstavitve smo nato poslali vsem clanom in prijateljem esperanta z okrožnico ZES. Poglejte si jo in postavite morebitna vprašanja, predvsem pa naš spletni slovar uporabljajte! Naš spletni slovar na spletišcu Termania, kjer je postavljenih 81 razlicnih slovarjev, ima med drugim funkcijo neposrednega komentiranja slovarskih sestavkov. Vsak uporabnik lahko v ustrezno polje vpiše opazke in predloge. Komentar se shrani in ga urednik slovarja lahko upošteva pri dopolnjevanju gesel in sestavkov. Slovensko-esperantski slovar Mice Petric je imel ob spletnem rojstvu 42.350 gesel. Konec leta 2018 smo si v clanku biltena zadali bližnji cilj preseci število 43 tisoc gesel. Dokaz da slovar živi je med drugim to, da je bilo 1. decembra letos stanje gesel 43.505. Urednik pa ni le dodajal vsebin, odpravljene so bile mnoge tiskarske in vsebinske napake ter dodana naglasna znamenja na geslih. Za konec pa še moje osebne izkušnje z uporabo slovarja. Slovar Mice Petric je bogat s sinonimi in frazami. Ceprav ti vcasih niso strogo tocni, pa so izredno koristni pri ustvarjanju esperantskega besedila, ker dajejo idejo za razlicne možnosti oblikovanje misli. Ce recimo išcemo esperantski izraz, bomo v tem slovarju našli nekaj predlogov esperantskih besed, nato pa lahko tocen pomen besede poišcemo v PIV. O.K. Prirocnik za osnovnošolske ucitelje Ne, ne gre za nov ucbenik. Gre za zanimivo najdbo pri urejanju arhiva in zapušcine organizacije. Pregledova-nje in razvršcanje arhivskega gradiva zahteva veliko casa in prebiranja zaprašenih dokumentov, a zna biti poucno in presenetljivo. Taka je najdba tipkopisa 89 strani formata A4, s ciklostilom dvostransko razmnoženih ter broširanih z oranžnimi kartonskimi platnicami. Na naslovnici je z roko napisano: Sonja Tavcar, Manlibro por la instruisto en elementaj lernejoj – 1-a parto, 1960. Prirocnik je v celoti v esperantu in vsebuje gradivo za 28 lekcij. Vsaka lekcija ima v uvodu seznam novih besed, slovnicnih pravil in pomagal za izvedbo lekcije. Glavna vsebina lekcije so uciteljeva vprašanja in odgovori ucencev. Ceprav je prirocnik pisan na pisalni stroj, so uporablje-ne velike in male posebne esperantske crke s, c, g, u itd. Prirocnik, katerega je doslej cuval Janez Zadravec, je verjetno eden redkih ohranjenih. Odslej se hrani v strokovni knjižnici ZES, kjer je na ogled zainteresiranim. Vsekakor preseneca njegova kakovostna vsebina in preprosta tehnicna izvedba. O.K. Iz dejavnosti EDM El la agado de ESM esperanto_maribor_logo_stran Zamenhofov dan 2020 Osrednja slovenska proslava Zamenhofovega dne naj bi bila letos v Mariboru. Žal ukrepi za omejevanje epidemije covid-19 ne dopušcajo izvedbe proslave in druženja na klasicen nacin. Zato bo proslava izvedena v obliki spletne videokonference. Program pripravljajo skupaj vse esperantske organizacije v Sloveniji, delo pa koordinira Izvršni odbor Združenja za esperanto Slovenije. Za nekatere bo morda malo težko prvic v življenju sodelovati pri spletni videokonferenci. Ne ustrašite se! Poklicite na pomoc domace ali sosede, ki postopek že poznajo. Važno je le, da se prikljucite s pomocjo povezave, ki jo boste prejeli po elektronski pošti. Tudi ce na racunalniku nimate kamere, boste lahko spremljali proslavo, ostali udeleženci pa bodo namesto vašega obraza videli le napis z imenom. Vsak udeleženec ima možnost na svojem ekranu z miško vkljuciti ali izkljuciti mikrofon in kamero, le spremljati dogajanje ali pa se aktivno udeležiti razprave, kaj sporociti ali kaj pokazati. Torej bodite pripravljeni v torek, 15. decembra malo pred 18. uro. Preglejte svojo elektronsko pošto in poišcite okrožnico ZES, ki vsebuje povezavo in kodo za vstop na videokonferenco. S klikom in vpisom kode v pozdravno okno boste na letošnji osrednji proslavi Zamenhofovega dne. M.V. Spletni tecaj za zacetnike Po dogovoru na seji IO ZES je kot eno od oblik poca-stitve spomina na Ludvika Zamenhofa EDM razpisalo spletni tecaj esperanta za zacetnike. Tecaj se bo zacel 16. decembra 2020 ob 18. uri in bo nato potekal vsako sredo ob istem casu. Tecaj bo vodil Peter Grbec, ucna podlaga pa bo ucbenik Esperanto po direktni metodi in z njim povezana pomožna gradiva. https://esperanto-maribor.si/wp-content/uploads/2020/12/esperarnto-tecaj_1200x628-04.png Tecaj je brezplacen in namenjen zacetnikom ne glede na starost in kraj bivanja ali društveno pripadnost. Vsi, ki želijo spoznati osnove esperanta na prijeten in sprošcen nacin, naj se pridružijo videokonferencam s pomocjo povezave in prijavne kode, ki ju bodo prejeli po prijavi na spletni strani https://esperanto-maribor.si/zacetni-tecaj-esperanta-2020-2021/ ali z elektronsko pošto na naslov društva: info@esperanto-maribor.si. Naj opozorimo, da bodo drugi tecaji na višji stopnji in bodo zahtevali osnovno predznanje jezika. M.V. Iz dejavnosti KD SG El la agado de KS SG Spletni krožek dvakrat tedensko Esperantska sekcija KD SG je aktivna tudi v koron-skem casu. Tudi oni so morali preiti na spletno ucenje esperanta in ponavljanje že naucenega. Mentor Davorin Jurac vodi s pomocjo storitve meet.google dva termina tedensko, to je v torek ob 14. uri in v cetrtek ob 18. uri. Termina omogocata vsem zainteresiranim vsaj enkrat tedensko udeležbo, kadar služba ali druge obveznosti ne dopušcajo niti virtualne prisotnosti na lekcijah. Najvecja doslej zaznana udeležba je bila 10 prisotnih na posamezni videokonferenci, seveda tudi iz drugih koncev Slovenije. Poleg tega pa se nekateri clani sekcije obcasno prikljucijo še na tecaja v Izoli in Kranju. Sekcija je tako predelala skoraj ves Esperanto po direktni metodi tudi s pomocjo PowerPoint gradiv Anne Löwenstein k temu ucbeniku. Pripomocek za branje in prevajanje v slovenšcino pa je bila knjižica Spomenke Štimec Esperanto ne estas nur lingvo. Tudi v bodoce bodo lekcije raznolike, a prilagojene znanju na ravni A2 in B1 po lestvici KER. Ta tecaj naj bi v letu 2021 združeval vse »nadaljevalce (progresantojn)« v Sloveniji. Poleg marljivosti mentorja Juraca je treba pohvaliti tudi zavzetost ostalih clanov sekcije, ki so hrabro preskocili regijske meje in sodelujejo tudi na drugih tecajih. Mi drugi pa z veseljem pridemo na obisk na Koroško, za zdaj le virtualno. O.K. Poemo por la autuna renkontigo Tiun ci poemon la verkistino preparis aparte por la ci-jara autuna renkontigo de la esperanta sekcio de la Kultura Societo Slovenj Gradec. Do, car la pandemio de la koronvirusa malsano malebligis iujn ajn kunsidojn kaj festojn, ni helpas aperigi la poemon kaj oferi gin al plej larga publiko. Ivica Hace (elslovenigis Vinko Ošlak) Malmulte – nu multe mi deziras da kor', da senbru' kaj da pan'! Por ke en blinda malhel' ce la disira vojar' mi de gusta direkt' ne perdigu. Malmulte – nu multe mi deziras, vi voco, por diri al mi meze de la silent', kiam forpasos dolor'? Dum la militoj kaj maljustajar' vi trovas la koron, la panon, la pacon nek en la song'. Mi deziras malmulte – nu multe ekster kaj ene de ni malbruon, trankvilon, por la vocon povi ekaudi, por tempon sovagan ekkapti, por salti en piedingojn meze de l' situaci'. Iz dejavnosti ŽED El la agado de FES El fervoja mondo 3/2020 Austrujo Austrujo ofertas multajn eblojn por ekskursoj. Ekde urboj gis alpaj montoj. Ni elektu turisme allogan regio-non kun Krems an der Donau kaj etspuran fervojan linion Sankt Pölten – Mariazell. Ekzemple veturante el Cehio, eblas elekti iun el modernaj trajnoj railjet au InterCity, kiuj au finas, au haltas enViena cefa fervoj-stacio. De tie ci estas konvene veturi per rapida urba trafiko (S1, S2) direkto Floridsdorf kaj en la stacio Wien Handelskai transiri al kontaktolinio S45 trafikanta al Hutteldorf. Elektra trajnunuo post kelkaj minutoj haltas ce fervoja stacio Wien Heiligenstadt, de kie trafikas trajnoj en direkto Tulln kaj Krems. Car restas kelkaj liberaj minutoj antau forveturo de nia trajno, ni antau stacidomo rememoras postrevolucian tempon (1989 en Cehio), kiam ni ci tien venis en decembro per trajno "Svoboda" (Libereco) el Prago tra Vieno. Kaj same kiel tiam, ankau cijare nin ekinteresigis grandlitera surskri-bo sur unu el domblokoj Karl Marx-Hof. Estas videble, ke Austrojn iu Karl Marx povis neniam enekstazigi. Kaj kvankam estas vero, ke tre gojigis ilin, kiam en la jaro 1955 la lastaj soldattrupoj de Ruga Armeo, danke al subskribo de la kontrakto pri neutraleco, forlasis Austrujon. Post momento tamen venas el proksima Franz-Josefs Bahnhof au Stacio Francisko Jozefo duetaga regiona trajno alinomata Wiesel (Galputoro) kun elektra lokomotivo serio 1144 en direkto sur fervoja linio nomigita post Francisko Jozefo gis Krems. La trajno ne estas plenokupita, ni do okupas sidlokojn dekstraflanke kun elrigardo al Danubo. Aliaflanke rapide preterpasis ekzemple monumenta monahejo en Klosterneuburg, kiu jam pli ol nau jarcentojn apartenas al la plej elstaraj sakralaj kaj kulturaj centroj en Austrujo. Al fervojaman-toj de amasa trafiko ni memorigu, ke guste el Kloster-neuburg al najbara Weidling gvidis unu el la unuaj trolebusaj linioj en Austrujo-Hungaruja Monarhio. Trolebusoj, tiam nomataj kiel Gleislosbahn au Senrela linio, kunligis en la jaroj 1908 gis 1919 stacion en Klosterneuburg kun malpli ol kvar kilometroj distanca civito Weidling. La trajno tamen galopas plu gis fervoja trajnkrucigo en Tulln, kie la linio sekciigas. En direkto maldekstren la trajnoj trafikas al Sankt Polten, kaj dekstren tra fervoja ponto transiranta Danubon male al Krems. Kaj guste ci tien kontinuas nia vojo tra malaltaja pejzago nomata Weinviertel, kio en simpligita traduko signifas vinbereja regiono. Laulonge Danubo gis vinberejoj Weinviertel estas historia teritorio en nordokcidento de federacia lando Supra Austrujo. En sia orienta fino gi estas limigita de la rivero Moravo kaj Slovakujo, en nordo de Moravio kaj de la rivero Dyje. La regiono Weinviertel lau oficialaj donitajoj estas la plej granda vinberkulturista regiono en Austrujo. Sur pli ol 16500 hektaroj da fekundaj vinberejoj onidire estas rikoltata kaj produktata triono (!) da ciuj austraj vinoj. Maturigas ci tie ne nur veltlina verda kiel tipa vario de la regiono, sed ankau bongusta chardonnay au rulanda blanka. Kontentaj estas ankau satantoj de ruga vino, la regiono Weinviertel famas pri siaj varioj Blua Portugal au Zweigeltrebe. En tiun ci regionon estas vere plej bone veturi trajne, car en haltejoj survoje eblas kie ajn eltrajnigi kaj veni gustumi vinon en kiu ajn vinfarejon. Satantoj de bicikloturismo povas sian ekskurson plilongigi ec je kelkaj tagoj danke al kvarcent kilo-metrojn longa bicikla veturvojo nomata Weinstrasse Weinviertel. Sed ni revenu en la trajnon. Post traveturo de la vastaj vinberejoj kaj vingardenoj nia regiona duetaga trajno proksimigas cirkau post sepdekminuta veturo al sia celstacio – Krems, kun plena germana nomo Krems an der Donau. Temas pri kvina plej granda urbo en Malsupra Austrujo. Certe ciu konas Kremsan mustardon, (en germana originalo Kremser Senf), kiu vere devenas el malsupreaustra Krems, kvankam nuntempe ci tie ne plu estas produktata. El fervoja stacio ni ekiras trari-gardi iomete la urbon. Gia centro ne estas maproksi-me, nur kelkajn minutojn da piediro. Post nelonge ni jam trovigas en historiaj stratetoj de romantika urbo kiu nun estas memorrezervejo kaj krome parto de la monda heredajo de UNESCO. Elstaran parton de urbaj enspezoj formas enspezoj el turisma movado kaj krome eblas sipekskursi el Krems gis iomete pli malproksima Melk, kie situas unu el la plej grandaj austraj monahejoj. La unua skriba dokumento pri Krems devenas el la jaro 995 kaj montras al romia deveno. Bazan signifon por evoluo de la urbo havis periodo de regado de la ceha rego Premysl Otakar II-a. Paradajn domojn, en vico starantajn, bone konservatajn gis nuntempo, komencis konstrui urbaj kaj kortaj oficistoj. Ekzemple palaco kun turo el dua duono de 13-a jarcento, nomita lau la posedanto jugisto Gozza, kiel Gozzoburg, ofertas por pririgardo surmurajn pentrajojn, inter tiuj ankau la plej malnovan bildigon de moravia aglino, emblemon de Ceha reglando. Satantoj de historio certe indus viziti kelkajn interesajn pregejojn frunte kun Paroha pregejo de Sankta Vito kaj Hospitalan pregejon de la sanktaj Filipo kaj Jakobo. Trajne en direkto Sankt Pölten Nia planata tempo en Krems malrapide finas kaj ni revenas al fervojstacio de Austraj Federaciaj Fervojoj. Kiel tradicie en ciu stacio ÖBB, ankau en Krems trovigas memserva vendejo de mangajoj, kiu helpas savi vojagantojn de malsato kaj soifo. Gentila junulino ce kaso cion vigle kalkulas, la prezoj estas akcepteblaj, altkvalita alpa trinkakvo malvarma. Ni do rapide transiras al dua kajo, kie jam staras preparita trajno kun du malnovaj motorvagonoj de seio 5047 en direkto al metropolo de Malsupra Austrio Sankt Pölten, en tra-duko Sankta Hipolito. La motorvagonunuo facilmove ekveturas kaj post vojago tra rava pejzago en cirkauajo de Krems ni baldau venas al Herzogenburg, kie aldo-nigas "Traimauera" branco de Okcidenta fervojo au Westbahn, kunliganta Vienon kun Linz kaj Salcburgo. Post plia kvaronhoro la trajno jam bremsas en vasta stacio en Sankt Pölten. Unue ni ekiras por nelonga vizito de la urbo. Kvankam gi estas rava, la vico de originalaj domoj au konstruajoj de moderna arkitek-turo, inkluzive la monumentan stacidomon, ne estas komparebla kun Krems. Por vizito certe indas la centro de la urbo kun sia laulonga placo Rathausplatz, ce kies suda flanko ni trovas urbodomon, la simbolon de la urbo. La placo estas borderita de barokaj urbanaj domoj, kaj sur norda flanko de Rathausplatz staras rokoka franciskana monahejo kaj pregejo kun altaro kaj bildoj de la baroka pentristo Martin Johann Schmidt. Atrakcio estas veturo per etspura fervojlinio Mariazellerbahn Kulmino de nia ekskurso en Malsupra Austrujo estas veturo per elektra etspura fervojlinio, konata kiel Mariazellerbahn. Etspura fervojlinio kun spuro nur 760 mm direktas al 84 km distanca Mariazell kaj survoje gi superas la altecdiferencon da 618 metroj! El pilgrim-loko Mariazell, kiu situas jam en najbara Stirio, origine la linio pluiris ankorau kelkajn kilometrojn al Gusswerk, kie la trafika cesis en majo 1988. La origina Nieder-österreichische-steirisch Alpenbahn estas ekde tempo de elektrizo ekspluatata kun iomete nekutima unufaza alternkurento 6,5 kV, 25 Hz. En la jaro 2010 Austrajn Federaciajn Fervojojn anstatauis nova posedanto, la kompanio NÖVOG. En unuaj kelkaj kilometroj la linio trairas plejparte tra agrikultura monteta pejzago al stacio Ober-Grafendorf, de kiu pli frue iris neelektrizita branctrako al Bischof-stetten. La etspuraj reloj pluiras tra la valo de rivereto Nattersbach gis stacio Laubenbachmuhle, kie iuj trajnoj finas la veturon. De ci tie poste komencas la linio abrupte supreniri tra kelkaj helicoidoj gis kulmina tunelo Gosing, kie ni atingas la plej altan punkton de la fervojlinio – 892 metrojn super marnivelo. En finstacio Mariazell, kiu situas fakte en civito San Sebastian, eblas trajnsango al muzea linio kun normala largospuro 1435 mm. La tramlinio sur dukilometra sekcio ofertas veturon en diversaj tipoj de historiaj tramoj, inkluzive vaporaj. Atenton! La tramlinio trafikas nur ekde junio gis fino de oktobro. Tamen ciuj satantoj de reltrafiko devus noti tiun ci ekskurson kiel devigan, car temas pri vere nekutima travivajo. Precipe por mezeuropanoj el cirkauaj proksimaj landoj. Resume: Elektrizita fervoja linio ÖBB 810 kunligas Vienon kaj Krems an der Donau tra Tuln kaj Hadesdorf am Kamp. Sur la fervoja linio trafikas duetagaj trajnoj formitaj de pasagervagono kun kondukistejo serio 86 – 33, noma-taj Wiesel (Galputoro), kaj elektraj lokomotivoj el serioj 1142 au 1144. Dauriga neelektrizita fervoja linio ÖBB 820 estas kunligo inter Sigmundschernberg, Horn, Krems kaj Sankt Pölten, kie trafikas motorvagonoj de serio 5047 en mempriserva trafiko sen konduktoroj. Etspura fervoja linio Sankt Pölten – Mariazell kun spuro 760 mm estas posedata de la kompanio NÖVOG. Sur la linio trafikas basplankaj modernaj trajnunuoj ET de la firmao Stadler Rail, de tempo al tempo historiaj trajnoj estas gvidataj de elektraj lokomotivoj de serio 1099, liveritaj en jaroj 1910 gis 1914 kaj pli poste modernigitaj. Akomodis: J.M. Finna Avo Frosto ankau cijare sendis leterojn al slovenaj infanoj. Sekretario de FES Maribor havas bonajn kontaktojn kun la finnlandaj esperantistoj. Li bone konas la morojn dum la Julemiko en Skandinaviaj landoj. Tiel komencis nia artikolo en la pasintjara novembra gazeto Informoj. Ci-novembra societa ago estas ripeto kaj plibonigo de la pasintjara. Plibonigo tiusence, ke pro striko de posti-stoj en novembro 2019, infanoj ricevis leterojn nur komence de la januaro – ci-jare. Lau nia scio Postoj nun bone funkcias, kaj leteroj al infanoj devus veni gis mezo de la decembro. Intence nia societo ankau venontjare ripetos ci-agon. K. K. Jula rakonteto el la pasintaj tempoj en postmilita lando Ie iam, antau longe vivis knabineto, kiu nomigis Pirjo. Sia nomo devenis de Birgit, sed si ne tion sciis, si kaj siaj samlingvanoj ne sciis prononci B kaj G. Malgrau tio Pirjo estis sufice felica. Jam venis vintro kaj si guis la negon, precipe la skiadon. Sketilojn si ne havis, sed si ne malgojis, car ankau la aliaj homoj en sia vilago ne havis sketilojn. Siaj vestajoj ne estis novaj, kontraue. La vestajojn si heredis de pli aga fratino au de kuzinoj. Tamen nun estis escepto. Panjo kudrigis por si belan robon. Tio malofte okazis, car en tiu fora pasinta tempo estis malfacile aceti stofon kaj pagi al la kudristino. Sed ne gravis, nun si surhavis sian novan lanan robon, gi estis varma, blua, satinda. La butonoj aspektis kiel brilaj amanitoj. Amuze! Si ofte fingrumis la butonojn kaj rerigardis ilin. Sub la robo si havis purajn cemizon kaj kalsoneton, surpiede dikajn kaj longajn strumpojn trikitajn el lano. Ili iom jukis sian hauton ce la gamboj, sed si alkutimigis. Sia longa densa hararo estis lavita, sekigita, brosita, kombita kaj kunigita en du dikaj brilaj plektajoj. Malofte la patrino lavis sian hararon, eble unu fojon en monato au du monatoj. Estis ja malfacile lavi gin en la brulvarma sauno sen duso, sen krano, la sapo bruldoloris en siaj okuloj. Sed grave nun estis, ke la harplektajojn ornamis du grandaj rugaj bantoj ce la pinto. Ankau la rubandoj estis lavitaj kaj gladitaj! Si sentis sin vere pura kaj bela, esperplena. Estis la 24a de decembro, la plej granda festo de la jaro. Kvankam sia patro ciujare diris, ke la infanoj ne havos donacojn, si skribis leteron al Joulupukki, la fabela bonvola virego, kiu al ciu finna domo kaj bieno venis per sledo tirata de cevalo. En sia letero si petis, ke Joulupukki donacu al si fabellibron. Pirjo tre satis fabelojn, sed ne la timigajn. Dankon al la familia kuracisto, Panjo sciis, ke Pirjo ne eltenas kruelajn legajojn kaj ke la fino neniam estu malfelica. Espereble ankau Joulupukki sciis tion. La leteron Pirjo starigis en la nego inter la siringohego kaj dika pino. Postmarkojn si ne havis, monon si ne havis kaj ne sciis la precizan adreson. Tamen si gaje kaj firme kredis, ke la julaj koboldoj forportos la leteron al la Orelmonto* en Laponio, kie Joulupukki tiam logis kun siaj edzino kaj koboldoj. Pirjo miris, cu li havas tiom da infanoj. La koboldoj ja cie embuskas kaj gvatas, cu si bone kondutas, diris la plenkreskuloj. La tempo pasas tro malrapide. En la tagcambro patro starigis la piceon, kiun li estis preninta el sia propra picearo. Li iom grumblis, ke gi ne plu kreskos por farigi mono-dona ligno. Ne, gi estas starigita kiel festoarbo, la infanoj rajtas meti sur gin ornamajojn, kiujn ili mem faris, kaj la fragilajn vitrobirdojn de Panjo, kaj la acetitajn blankajn kandelojn. La piceo bonodoras kaj belegas. En la mangocambro, kiun la familio uzis nur dum Jula festo kaj dum la naskigtago de la patro, staras tablo kovrita de mirinda tuko brodita de Panjo. La mangilaron kaj porcelanan servicon nun metitajn ili uzas nur dumfeste. Ankau la pladoj estas tiaj, ke tio haveblas nur dum la jula sezono. Dankon al la granda laboro de la gepatroj kaj la hejme bucita porko: sinko, kolbasetoj, fisajoj, diversaj pladoj el karotoj, rugaj betoj, brasiknapo, terpomoj, kaj por deserto rizokaco kun cinamo kaj sukero, kompoto el sekigitaj prunoj kaj aliaj fruktoj. La fresaj orangetoj en malnova ligna ujego aspektas kiel someraj suneto en la vintra malhelo. Ili ankau place bonodoras. Post la frandinda mango audigas bruegokorbego, per kiu oni kutime portas lavitajn tukojn kaj vestojn. Lia vizago aspektas ne homa, car li surhavas maskon kun longa blanka barbo kaj okulvitroj, tra kiuj la okuloj blinkas. Li diras, ke li malbone vidas, kaj petas iun alian legi la nomojn sur la pakajoj volvitaj en buntaj julpaperoj. Surprize! Malgrau la antaudiro de Pacjo ciu familiano ricevas 2-3 donacojn! Pirjo kun granda intereso sekvas la malfermadon: lanaj strumpetoj, lanaj trikitaj gantoj, rozkoloraj subvestajoj, noktocemizoj... Sed kie estas la FABELLIBRO petita de si? El la volvajoj aperas nur skribiloj, farbokrajonoj, kajero... kaj denove pliaj vestajoj. SED KIE LA FABELOJ? Pirjo ektimetas, ke gi ne trovigos en la korbego.... Joulupukki jam foriras dirante, ke li devas iri al siaj cevalo kaj sledo plena de donacoj por aliaj infanoj en la vilago.... Pacjo lin dankas etendante al li glaseton da brando. Pirjo amare pensas, ke ankau en aliaj hejmoj oni tiel regalis Joulupukki kaj ke li ebriigis kaj forgesis sian libron. Si preskau ploras. La kandeloj kaj fajreroj de gojo kaj espero estingigas en siaj okuloj. Si provas kasi sian vizagon per la basko de sia robo. Pacjo kaj Joulupukki estas elirontaj, sed tion si ne volas vidi. Joulupukki iom riprocas la infanojn,ke ili ne kantis julajn kantojn por li. Strange ke li ne scias, ke en tiu ci familio oni ne muzikas, car la patro ne eltenas miskantadon. Ankau li ne plu kantas, sed kelkfoje li ludas violonon, nur por si, sen auskultantoj, kiujn li petas eldomigi, kvankam la eta Pirjo tre satus auskulti muzikon. Violono estas sia plej satata instrumento. Kiam Pacjo revenas tra la pordo, li portas en siaj manoj ne malgrandan pakon. Li diras, ke li trovis gin en la nego apud la sledo de Joulupukki. Li sercas la nomon sur gi, trovas kaj en klara voco legas: Bonan Julon al Pirjo, deziras Joulupukki! Sia espero revenas. La gojofajreroj reaperas en siaj okuloj. La kandeloj pli forte lumas. Pacjo enmanigas al si la pakajon kaj si singarde malvolvas la buntan paperon, sen siri. Malrapide eligas dika libro, guste tiu fabellibro, kiun si deziris kaj atendis. Grandan dankon al Joulupukki! *Orelmonto, finne Korvatunturi, situas en orienta Laponio. Nuntempe Joulupukki logas rande de la urbo Rovaniemi. Li pli kaj pli imitas Santa Klauson. Verkis: "Saliko" Iz zgodovine gibanja El la movada historio Vinko Ošlak: La nekonata rolo de Esperanto dum la proceso de sendependigo de Slovenujo (El la en Esperanto verkita, ne jam publicita libro: La transtempa letero al Hannah.) En la jaro 1991 mia naskiglando per preskau 96-percenta plebiscita rezulto forlasis la sajne federacian kaj ec pli nur sajne socialisman staton Jugoslavujon. Mi tiam, rigardate de la nuna perspektivo, tro forte kaj naive esperis, ke tio signifos en ciuj aspektoj pli bonan perspektivon por mia popolo. Mi ec tre forte min politike eksponis. Ne rekte flanke de la politikaj fortoj, kiuj spite la unupartian, tamen jam iom pli lozan poli-tikan sistemon estigis en Slovenujo, sed precipe per kolumnoj en la revuo Celovški Zvon, kies cefredaktoro mi tiam farigis, kaj per mia iniciato, fondi la tutslove-nan organizajon translime kaj transkontinente lau la modelo de la Juda Mondkongreso, kies centro ne sidas en Israelo, sed en Usono. Okaze de Draga en Tergesto, fakte super la urbo en la vilago Opcine / Opicina, mi proponis, ke ni tuj surloke fondu la organizan komitaton por prepari la fondon de la estonta organizajo Svetovni Slovenski Kongres (Tutmonda Slovena Kongreso). Tuj post mia propono venis al la mikrofono d-ro Dimitro Rupel, slovena verkisto kaj poste slovena ministro pri eksteraj aferoj, kaj li subtenis mian iniciaton. Tiel vere ankorau samtage kunsidis la inica grupo kaj fondis organizan preparkomitaton, kies sekretario farigis mi, dum la prezidanto farigis grava slovena elmigrinto, kies nomo momente ne venas en mian kapon. Verdire la komenca ideo de tiu ci organizo ne estis mia. Jam kelkaj homoj – ciam temis pri verkistoj – gin formulis, tamen neniam tiel konkrete, ke tio kondukus al praktika ago. Ankau la bazan filozofion tiuj sugestoj ne havis. Mi formulis gin surbaze de la origina, do juda kongreso. La ideo estis, ke nacioj en tiel necerta situacio, kiel la slovena, apud sia stato, se gi estus sukcese realigita, nepre bezonas ian eksterteritorian organizajon, kiu ekzistus sendepende de la slovena stato kaj povus lau bezono au en tre streca situacio funkcii kiel savboato, sufice malproksima de la stata »sipo« por ne droni kune kun gi. En normala situacio gi povus esti kuna tribuno kaj servo por ciuj slovenoj lau la modelo de la cefa esperantista organizajo UEA kun sia delegita reto, senkonsidere gian praktikan eblecon kaj eventualajn mankojn. Mia prikongresa »filozofio« estis bone akceptita kaj nia preparkomitato tuj komencis labori. Gia centro trovigis ce mi en Klaudiforumo. Post kelkaj monatoj iu pli rica slovena elmigrinto el propra poso financis por ni etan kancelarion, simplan komputilon ATARI, kiu povis utiligi slovenajn diakritajn supersignojn por la literoj: c, š, ž, kion la sistemo de IBM tiam ne kapablis, kaj ankau honorarian dungitecon por administra sekretariino, kiu min asistis. Si estis studentino el Bonaero, kiu venis por labori dum du jaroj ce la Katolika Agado en Klaudi-forumo. Tiel fraulino Tekavec estis mia kolegino ce mia laborloko kaj en sia libera tempo mia administra sekretariino por la preparkomitato de la estonta Tutmonda Slovena Kongreso. Samtempe okazis alia interesa afero, fakte decida por la slovena nacio, kiel la sekvaj eventoj baldau montris. Mi flegis sporadan telefonkontakton kun s-ino Donce-vic, sekretariino de la Kroata katolika misio en Kolonjo (Köln), do iamaniere mia kolegino. Si foje min vokis por iomete informigi, kio nova ce la slovenoj, politike kompreneble. Kiel la slovenoj, ankau la kroatoj jam fajrece sin preparis por »la tago X«, kiam ankau ili forlasos Jugoslavujon. Neniu povis supozi, ke ili tion faros tagon post la eliro de la slovenoj. Tiel si unu tagon min demandis, cu mi estus preta paroli favore al la slovena memstariga intereso enkadre de la »kroata tago« en la europa parlamento en Strasburgo, kion proponis kaj atingis d-ro Otto von Habsburg, europa parlamentano de Bavario. Kroatoj en tiu momento estis kavaliroj kaj invitis slovenojn aligi kaj uzi okazon al la europa politika mondo diri pri siaj politikaj aspiroj. Mi tuj respondis, ke mi sentas min ekstraordinare honorita, tamen mi ne estas konvena persono por tiu unika okazo, car mi vivas ekster la limoj de la respu-bliko Slovenujo, kio min faras politike elmigrinto, kaj tiel senkompetenta por tiel destina alpaso. Sinjorino Doncevic demandis, cu mi eventuale havas alterna-tivan proponon. Mi respondis jese kaj proponis la homon, politike ekscelente kvalifikitan, d-ron Franci-skon Bucar, kiu poste fakte farigis la unua prezidanto de la unua slovena plurpartia kaj tiel demokratia parlamento. Mi ne bedauras mian proponon, car li sian rolon en Strasburgo brile plenumis kaj riske je sia kapo esence kontribuis al la fondo kaj internacia rekono de la memstara slovena stato. Mi revenu al mia propono, ke d-ro Bucar veturu paroli en Strasburgo … Persvadi lin tion fari ne estis tiel facila afero. Unue, kiamaniere lin atingi, ja mi supozis, ke la komunisma sekretservo Udba lian telefonon kontrolas same, kiel mian en Klaudiforumo. Mi tamen lin vokis kaj diris, ke la tago estas vere bela kaj ni povus iomete kune promeni tra la urbo. Li tuj komprenis, ke mi ne invitis lin gui belan tagon, sed ke temas pri io tre grava. Lia politika instinkto estis tre forta. Post du horoj li kaj lia filo – denove pruvo, ke li konsciis pri la graveco de mia alvoko – sonoris ce nia pordo en Viktringer Ring 25. Por eskapi subauskultadon mi ilin invitis tuj iri tra la urbo. Kaj surstrate mi rakontis al li pri mia interparolo kun la sinjorino el la Kroata katolika misio en Kolonjo. Kaj mi diris al li pri mia propono, ke tien veturu li, car mi tion vidas la plej fekundpromesa sanco. Lia unua reago estis absolute negativa, li insistis, ke mi mem tien veturu, finfine la kroata propono estis adresita al mi. Mi klarigis al li miajn argumentojn, ke tien devas veturi persono de alta politika renomo, ec se momente en malgraco fare de la komunista nomenklaturo. Lia sekva kontrauargumento estis, ke li fakte ne regas sufice bone la lingvojn, en kiuj oni povus paroli antau la tiel grava asembleo. Li diris, ke en la gimnazio li kiel la unuan fremdan lingvon lernis la francan, sed li gin longe ne uzis, do estus problemo. Car mi iomete konis lian biografion, mi memorigis lin pri la fakto, ke li dum la 60-aj jaroj estis stipendiulo de Eisenhower en Usono, kie li studis por habilitigi kiel universitata profesoro pri juro, do li evidente bone scipovas la anglan. Li denove argumentis, ke de tiam pasis multaj jaroj… Tiam mi kiel mian lastan argumenton uzis Esperanton. Mi diris: »Profesoro, mi akceptas vian ekskuzon, se vi subskribas al mi vian eldiron, ke vi, ec iama studento de la tria grado en Usono, ne havas lingvan kompetentecon por paroli en la europa parlamento, car mi jus preparas libron pri Esperanto1 kaj la fakto ke unu el la plej alte kompetentaj slovenaj juristoj spite sian studadon en Usono ne scipovas la anglan, estus tre forta argumento por Esperanto. Tiam li kaj lia filo laute ekridis kaj la pofesoro diris: »Nun vi min kaptis, mi ne havas plu eskapon…« Lia filo aldonis: »Nun vi trafis lian Ahilan kalkanon…« Tiel Esperanto ludis la slosilan rolon, ke la gusta homo parolis antau la europaj delegitoj en Strasburgo kaj ke tiel la decidemo de la slovenoj sendependigi firmigis kaj estis realigita en pleno. 1 Mi ne blufis, mi fakte tiam preparis libron, kiu baldau poste aperis ce la eldonejo Voranc en Slovenio: Pojasnilo prijateljem o esperantu (Klarigo al amikoj pri Esperanto), Ravne na Koroškem 1997. Universala Esperanto-Asocio Por konfirmi la tamen amatorecon de la sende-pendeca generacio, li veturis kun sia franclingva parolada teksto, per kiu li rekte postulis ne plu helpi Jugoslavujon per okcidentaj kreditoj, kaj li pasis la statlimon ce Sežana antau Tergesto. Car li kunprenis iom tro da germanaj markoj, la doganpolicistoj okupigis pri lia eta mondelikto kaj ne trasercis liajn posojn por trovi la tiel brizantan opozician tekston. Kiam li el Strasburgo reveturis, li prenis la vojon tra Klaudiforumo kaj min vizitis por rakonti pri la evento, kiu en Labako provokis tre lautajn kaj minacajn eruptojn flanke de la regimo. Tiel mi pri la tuta aventuro estis informita el la »unua buso«. Multaj, kiuj tiam publike proklamis d-ron Bucar perfidulo de la nacio kaj de la stato, baldau mem savis sian politikan karieron tiel, ke ili mem aligis al la fortoj de la sendependigo. Nun, kompreneble, guste tiuj sin prezentas kiel la »liberigantoj« de la slovena nacio el la jugoslavuja jugo, dum la veraj pioniroj estas prisilentataj. Sed tio jam estas alia rakonto … Obvestila in vabila Informoj kaj invitoj N-ro 916 (2020-11-29) Reviviga projekto de la Virtuala Kongreso Ciuj VK-spektajoj baldau en la JuTuba kanalo de UEA, UEAviva. Pli ol du mil membroj de UEA partoprenis au poste spektis la programrican Virtualan Kongreson (VK) sen lasi sian hejmon. Por konservi tiun unikan sperton, UEA lancis la projekton Viva Virtuala Kongreso (VVK) en la JuTuba kanalo UEAviva (youtube.com/user/UEAviva). Sekve ciuj esperantistoj nun povas libere sperti kaj rememori pri tiu kongreso. Jam du monatojn, iom post iom oni enretigas la programerojn de la kerna VK, tio estas, la spektajojn okazintajn dum VK-semajno (la 1-a gis 8-a de augusto) ciutage inter la 12-a gis 18-a horo UTC. Por konservi la kongresan strukturon kaj por faciligi trovi ciun programeron estis kunmetitaj tabelo () kaj listo () de programeroj, similaj al tiuj de UK. La listo kaj la tabelo estas libere alireblaj ankau en mondafest.net/programo. La diversaj progra-meroj en la listo kaj tabelo estas kolorigitaj lau sia speco, ekzemple Kongresa temo, sciencaj programeroj (IKU, AIS, Scienca Kafejo), distraj (koncertoj, kantaj au muzikaj eroj), kulturaj (literaturo, autoraj momentoj), ekskursoj, prelegoj ktp. Fine de la projekto estos videblaj ciuj spektajoj de la kerna VK-programo. Entute estas 99 programeroj, el kiuj pli ol 70 jam estas alsutitaj al la kanalo de UEA en JuTubo; ciutage aldonigas unu programero. UEA esperas, ke en tiu formo la unua Virtuala Kongre-so de Esperanto plej utile konservigos en la reto kaj estos facile alirebla por ciuj esperantistoj. Kiel servo al la E-komunumo, UEA aparte invitas tiujn, kiuj siatempe ne povis partopreni, sperti la unuan Virtualan Kongre-son per JuTubo. Kion oni legos en la sekvonta numero? Por la sekvonta numero de Informacije / Informoj, kiu aperos meze de marto 2021, ni antauvidas la raportojn pri la vintraj arangoj en Esperantujo kaj la raportojn pri la reta kunveno okaze de la Tago de la Esperanto-libro kaj la Zamenhofa Tago. Krome ni atendas la artikole-tojn pri: - aktualaj retaj kursoj en Slovenujo - kurso MLA en la retejo lernu.net - la faka biblioteko de SIEL dise - kion oni preparas por la 100-jara jubileo de ESL - el la historio de nia movado ktp. La redaktoro rekomendas sin por kontribuoj pri via agado, proponoj, komentarioj, fotoj kaj rimarkoj, kiuj povus interesi la legantaron. Aparte estas bonvenaj verkoj en Esperanto, car ni ciuj bezonas ekzercigon kiel autoroj kaj legantoj. O.K. Pa še to…. Kaj ankau tion ci… Sankta Marteno la 11-an de novembro sangis moston en vinon. Cijare oni ne festis la tradicion multe pro la pandemio de la koronvirusa malsano. Tamen ni memoru la sanktulon per lau li nomita poemo! Tomaž Longyka elslovenigis la Baladon pri sankta Marteno de Anton Aškerc (1856 – 1912) okaze de Zamenhofa Tago 2014. La unuafoja publikigo de la poemo en Esperanto okazis en Informacije / Informoj en februaro 2015. Anton Aškerc Balado pri sankta Marteno Uf, kia vintro! Lupoj cent! Ne vidos viva min tegment'. Kiel, plenluno, vi elciele ridas! Domage ke vi ne varmigas! Bastian, cu vojeraris vi? Cu estas gusta vojo ci… Ventnegas, akre vento blovas, neniu dom' sin tie trovas. Jes, tamen, estas tie ci eta kapel' – šajnas al mi. La kapelet' de Sankt-Marteno, patron' de vina fenomeno! Se mi ne trinkus multon, mi ne ebrinoktus tie ci… Ne ofendigu vi, sanktulo, se plendas mi al vi, karulo, vi sciu ke kabanon mi pli belan havis ol nun vi. Gi ne plu estas mia kvartiro, car vendis gin malica sbiro. Kaj nun Bastian, iam forgul', cifona estas almozul'. Pribojas hundoj min surstrate, tremigas frosto senkompate. Sed vintron, nu, ne timas vi - vestajojn vi disdonas ci. Mantelon cirkau mi surmetu, repagi gin vi Dion petu. Ne haku vi duone gin! Per tuta vi cirkauu min! Nun … tiel. Ne cesas gi brileti! Oh, domago estus gin surmeti… Povus ja iu steli gin malrezistinte al fascin'! De sojloj homoj nin forpelas, sanktuloj ankau nin mantelas. De avaruloj peltojn, fi, tineoj mangas, nudas ni… Ho, mi ripozu, gi varmigas, mantelo, mi enanguligas … Ekmatenigis. En nirvan' frostigis almozul' Bastian. Felicajn Kristnaskon kaj Novjaron! La jaro 2021 estu plena je sano, paco kaj sukceso! INFORMACIJE / INFORMOJ izdaja / eldonas Združenje za esperanto Slovenije / Slovenia Esperanto-Ligo, Štefanova 9, SI-1000 Ljubljana, Slovenija / Slovenujo. http://www.esperanto.si. Maticna št. / kodnumero 1205226. ID za DDV / n-ro por AVI: 93737777. Poslovni racun / bankkonto: IBAN SI56 6100 0001 2538 761 pri / ce Delavska hranilnica d. d.. (Swift-kodo: HDELSI22). Uredil / redaktis Ostoj Kristan, lektoriral / kontrollegis Tomaž Longyka. ISSN 2385-992X Naklada / eldonkvanto: 60 ISSN 2385-9628 URL: http://www.esperanto.si/eo/bulteno-informacije-informoj-0