KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 84 (1)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1 februara 1934
PATENTNI SPIS BR. 10633
Lutz Alois Victor, Zurich, Švajcarska.
Brana od dva preklopljiva dela.
Prijava od 7 februara 1933.	Važi od 1 jula 1933.
Traženo pravo prvenstva od 8 februara 1932 (Nemačka).
Pronalazak se odnosi na branu od dva preklopljiva dela, koja se pomera pritiskom usporene vode.
Kod poznatih brana ove vrste je gornji preklopijivi deo providen prema donjoj vodi okrenutim nastavkom, koji se oslanja na greben donjeg preklopljivog dela, ili se gornji preklopljivi deo sa svojom do-njom stranom neposredno oslanja na do-nji preklopljivi deo. U obaslučaja pokazao se nedostatak, da se kroz rasporu na vaz-dušnoj strani uzduž linije dodirivanja obe-ju preklopljivih delova gubi voda, a naročite kod nižih položaja preklopljivih delova, kod kojih se ova raspora nalazi pod dejstvom uvečanog pritiska unutrašnje vode, kao i pod sisnim dejstvom vode, koja se preliva preko brane.
Ovakav gubitak vode mora se nadomestiti neprekidnim dovadanjem vode sa Strane usporene vode, što vodi do neže-ljenog taloženja u vodi sadržanog peska u komori brane. Ako pak je dodavanje vode sa strane usporene vode suviše malo onda može brana neočekivano silaziti.
Ovi nedostatci izbegnu se izvodenjem prema pronalasku i to time, da se linija dodirivanja obeju preklopljivih delova brane premesti sa strane donje vode na stranu usporene vode, pri čemu donji preklopljivi deo kod zatvorene brane dopire do nivoa usporene vode i providen je prema usporenoj vodi okrenutim i na dole upravljenim nastavkom, na koji se oslanja gornja ivica gornjeg preklopljivog dela. Time su sprečeni gubici vode kroz rasporu izmedu oba preklopljiva dela. Osim to-
ga dobija gornji preklopljivi deo usled nastavka na donjem preklopljivom delu manju dužinu te se može lakše izvoditi. Stoga raste svakako dužina i time i naprezanje na savijanje donjeg preklopljivog dela, ipak je na raspoloženju dovolj-no mesta za izvodenje istih sa visokim nosačima. Kod gornjeg preklopljivog dela je preimučstveno ako se višina nosača u-zima po mogučstvu što manja, pošto ina-če kraj donjeg preklopljivog dela klizi po njihovoj donjoj strani, ili pak se mora povečati rastojanje osa okretanja preklopljivih delova.
Na načrtu su pokazana dva primera iz-vodenja predmeta pronalaska u poprečnem preseku.
Oba preklopljiva dela 1 i 2, koji se mo-gu okretati oko horizontalnih osovina 3 i 4, tvore, kao i kod poznatih brana sa dva preklopljiva dela, zatvoreni prostor 5, koji se može po želji u svrhu postavljanja ili spuštanja (črticama uertan položaj) dovesti u vezu sa gornjom ili donjom vodom.
Donji preklopljivi deo 2 dopire do nivoa usporene vode 6. Ova j ima na dole upravljeni nastavak 7, na koji se oslanja gornjom ivicom pomoču valjka 8 gornji preklopljivi deo 1.
Prelaz od preklopljivog dela 2 ka nastavku 7 zackrugljen je, da hi se postiglo bolje oticanje vode preko krune brane. Nastavak 7 je preimučstveno rasporeden približno uspravno na preklopljivi deo 2.
Gornji preklopljivi deo 1 je ravan kao u sl. 1 i 2; može pak biti takode malo na gore presavijen.
Din. 10.
Kod primera izvodenja prema sl. 2 je •gornji deo donjeg preklopljivog dela izveden kao sa sviju strana zatvorena cev 9. Usled njezinog potiska vode na gore može se sopstvena težina preklopljivih delova gotovo potpuno eliminisati, tako, da je za izdizanje brane dovoljna vrlo mala razlika izmedu nivoa usporene i doje vode. Tako-de služi ova cev za korisno i uspešno u-kručivanje donjeg preklopljivog dela.
Patentni zahtevi:
1. Brana sa dva preklopljiva dela, čije se telo za usporavanje sastoji iz dveju u
obliku krova jedna prema drugoj opravljenih tabli, naznačena time, da do nivoa usporene vode dopirajuči donji preklop-ljivi deo ima na svom gornjem kraju na dole i prema usporenoj vodi opravljeni na-stavak, na koji se oslanja gornji preklop-ljivi deo sa svojom gornjom ivicom.
2. Brana sa dva preklopljiva dela po zahtevu 1, naznačena time, da je. sleme donjeg preklopljivog dela izvedeno kao zatvorena cev, koja jednim delom svojih zidova tvori zaokrugljenje izmedu donjeg preklopljivog dela i nastavka.
Ad patent broj 10833
SUKA 4
SLiKB 2,



':.v
vh:;;
• /&, v