I
ttms*
■
t
, m
p ify; vm
*	-	-i	s'S'	■
. •	4. "?• e -s.-)■'•
. <1
_ ^	■	i	.	■	■ ^/4 S
1 ''-‘‘V- ■, vV ..V;/	,'y,	.	«
[ x '	•	e
..l'	;	-V:'	^
f;'V * i/ S*jfep'*x
m. \x.%m
"mm vp
v : • • , •	_	'-rr';. y'/ > / ;• y | WJ
.fV" "V.
•-I#
IA f •/■$4 /■:■■
'yX: .; '	;.	.	•
V;
- -J	f-'.	M
i,	[t	.
f# >
■ . f*. 9 i' . ' h
.' i' '«'I-
Bfifr «kS»
WfS
'•Wf w
v.:.
• ■’, , x$\ r\ «m '&WMm i -s fS <
,> -' r i i
. J:	<.S
#,# •", .;•}	mi
i
P
/VCM h, kif rt
K/,	,	^7,	/
A
7(f%hv 0 0 ^ v’,
* r
' / Xy'
I
**
. E. ~ ^
r ^ u . cb O
E Cf fe t?^
.c »Q 7, n - g
G y ^5 d rVi
StQh: 3
ti ,B 1 b
^ t4 z: 2 'O £ S 5 E -r-.tti, »
65
i
'J5	""	•	^	:.';
c	c~	c:	55	v'S	■"
"S	e	k	2	2x	-'-•-
^	P	3	r	'8	-i
i\	W*	«A	lee	^ K	•-Tf
ti	w	k	H	l	'4 '
w	‘3	S	u	•£	• I	. 7
5 ^'*S B S g- L’
^	P	^	ti	3	a'	-tC
i 1 m 141,
<5 5 <5 s E ■*! ;! -
o
S b	^ . i 15
5	C	Z?- rB-*	S	^	M 5	:«t
2	r<	5	v*	C	v r	-.w
SSHC	^	^	~	“•
^ p w	^	^	^	.-•	:d
. ; x o	SX	b	■ =
u	w	iz	^	$vs_c	5	•'?
•>	w*	Xf	r ,	3	. e	*2	"C
J? tj £5 V? I , v - i
h ^ vr- h ^ - l-F v i 5 b: n t ^	* o '.
^ ti ~	^	:>
^ ^ S 3 a I
_ 2 p- 3
O Hr1 h* C b ‘*3	-0
2 b n ^ e S B- 3 -c •§ 1 ..s
~J E. b => V" /-E > d_E E 5 el; 1
k
lj	p	C
"c	^ j	X1	VE	^	^	E	"ti	n	6
' B	»	E	t:	^	#	S	.b	5
V§C	^	^	b	ti	ti<	§	e	c;
.	3	..^	^	^	P	b	U	3	<■ rE
— ^	"'‘i	^	|	5	b—.	C	5r	P	^ 1
 i	w	»■*	^ t„	n	rv
•d	B	>u	5	.. E1.-5	S	,;.5
611 te isusigi
•> b 3 p r< /, Cl
^ w» "“t
g i,3 « „
® 3	-S	I a I	V	*§ fe 3-5	*3
q 3	£ Zc	-6	«5 43 E p	g
^ 3	e	Sj^-I	2	5^.n §	e	l
E 5 r-
f :5-i c S
G - t ^ S
E b E E
b r4 ^ d
I 2t? 3 |<t - 1 !
H- 'k Ca w , '
S P ^ p- v ^ -fc	b?:	*
P q ■ E	P	f
»— . JT,	r*««#	i
•-^T^	:	v7^	t
ti -p' ti
T~R Z
f* u ^ p
—r
D a b: E
3
I
9
a
r
s - 5
» 5 _Q
S S-s ^
S	|>	;7>	"	'
F'	i	t»	^	t.	:
1 :	i	5.	T.	F	5-	^
a	E\	a---	« v	■>
E" 51 =»-1 -1 ^ 55 s 5’ i, ^ ;
| ^ B’	0M-	it;
1 l:!;-? s^S-Eri!- ei
i- k*- ^ 1-1: ?-:• a
^ a
v' =- ' - 5.- -
■’’?. ^ ?*..
^	^	s
3	^	E	«3	^ *	2'	^■■‘	‘ ILf
O	Ij	^	.- --	2-V	>	$
i	2,3	|	fu	i-	I-	I 5
q* V£
I» ^ §>v
1 ST* >?> c
v r?
EpiiMae Nancti Mieronymu
A**&-CA >£v#^k-rf-A< A-A^v^vj6*r*~yt(	^	*fefiiL*J*JL
&d AfeJa *
■ fyi- -o-ai"	(o7s	•.,<-	J,-'; CH.-W ,-«V
ivppvtd-K ai^pj' 'vttrvtL -mzfcyiyc o&rrHi.
1 l^vvc Mory pr^uLyn^-y- -noSto i+*r ec ;
/
NCIPIT tabula cpirtola^ Beati Hieronymi praefbyterLTam prims q Secudx partis,
- PRIMAE PARTIS Expofirio fymboI^Ruffini Aquilegienfis prxfbyteri Ad laurentium papam Mihi quidem fideliffime papa laurenti ad feribendum animus no eft tam cupidus,	Car;	i.
Expolitio fidei beati Hieronymi prxfbyteri Ad Damafum papam.
r	CRedimus in deum patre oipotente cu£to$& uifibiliu 8t iuifibiliu coditorc	Car,	viu
Libellus Sanciti Auguftini contra quinque herefes.
Debitor fum fateor non neceflitate.fed qd eft uehementius caritate	Car,	viu
Expolitio fidei Niceni cdcilii.ln qua docec fiim quo aequaIe.coxternu.8dcofuftatiale patri rr	?Js In uni^ patrem oipotetem oium uifibiliu & iuifibilium creatorem	Car;	xi,
Epiltola dri Hieronymi Ad Damafum papa an itrinitate tres hypoftafes fint cofitendx
Uu miam uerulto oriens iter fe populo^ furore collifus idifeifla domini tunicam	Car.	xii.
Tract itus incertiaudtoris De fidei credulitate.& conuerfatione chriitianorum
Dauid gloriofus in pfalmo fic dicicdn uniuerfam terram exiuit fonus eorum	Car,	xii,
Tradatus tiii Hieronymi De efientia trinitatis & membris domini
Omnipotens deus.pater & filius & fpus fadus unus arqj trinus unus uidelicet i natura.Car,	xv,
Epidola Bci Hieronymi Ad Damafum.pa.cui i firia debeat communicare
Importuna i euagelio mulier tade meruit audiri.&daufo cum feruishoftio	Car,	xvii,
Epidola Bri Hieronymi Ad Marcellam contra montani hxretici infaniam
Teltimonia de ioanms euangelio congregata tibi quidam montani fe&ator ingeflit, Car^ xvii. Primus liber faryncus beati Hieronymi contra iouinianum
P-fuciadmodudiesfutg^factiexurbeRomafres.cuiufdalouiniani comerariolos	Car,	xvii.
becuaus liber Bci Hieronymi contra iouinianum
Secuda ^poitio e.eos qui fuerint baptizati a diabolo no poile tetari.Ef ne hoc itui te Car, xxviii» Liber Beati Hieronymi aduerfus hduidiu.de perpetua uirginicare beaex mariae
N jper rogatus a ff ibus.uc aduerfus libellu cuiufda Heluidii refpddere rfacere diituli, Car, xxxvi. Epiftoia Beaci Hieronymi prxfbyteri contra uigilantium hxreticum
Mulca in orbe mditra generata funt.Centauros 8d Sirenas, Vlulas, Onocratolos.	Car,	xxxix;
Epiltola Beati Hieronymi A4 Ripanu;Blaffemiam Vigilantii de no ueneradis reliquiis deteftantis Acceptis primu litteris tuis non refpondere fupbiae eltucaute id facere temeritatis	Car.	xxxxi.
Altercatio luciferiani 6C orthodoxi cuiufda edita a beato Hieronymo cotra luciferianu.
Proxime accidit.ut qda luciferi fedator cu alio ecdefia: aluno odiofa loquacitate.	Car.	xxxxi.
Epiftoia Btl Hieronymi Ad Crefiphote de libero arbitrio cotra pelagianos haereticos
Ndaudadtenucfalfoputas.fedamanter.itudiofeq} fecifti ut noua mihi ex ueteri	Car.	xxxxy<
Primus liber dyaiogi Bti Hieronymi contra pellagiu.fub noibus Attici Critoboli.
Atticus.Dic mihi Cricobole. ne e qd a te icriptu audio pofle hofem fine Car. xxxxyiif, SEcuhdushbereiufde dyaiogi contra pellagianos.
Cntobolus.Multa qde de icnpcuns memoriter.copidfe($ dixifti.Et quafi quibufda, Car. Jiii. Tertius liber emfdem dyaiogi contra pellagianos,
CRitobolus.Deledtatus ium tuo^: multiplicatione fermonu de quibus fcnptu eft;	Car,	Iviii,
Epiltola Beati Hieronymi AdAuitu de erroribus origenis in libris periarcho
Ante annos circiter.x.fanctus uir Pamachius ad me quafda fcedulas mific qux origenis Car, Ixi. Epiftoia Beati Epiphanii Ad loanc hierofctlimitanum p beatum hierdnymu egraeco tranflata
Doniino dilediilTimo ffi ioam epi!‘copo.Epiphanius.Oportebat nos dileSimt^	Car;	txiii.
Liber bti Hieronymi Ad Pamachiu cotra loannem hierofolimitanumepm.8^ Rumnum^
Si iuxta paulu apoftolu quod fentimus orare no pofTumusiac ppnx metis cogitatione,Car.	IxV.
Apologia Beati Hieronymi Ac Theophilum papam Alexandrinum,	,
Epiltola tua.haereditatis dominicae te indicans pofiefTore qui pges ad pfem apoftoIiSi Car	Ixxi;
Epiftoia Bti Hieronymi Ad Theophilum epifeopum i qua de litteris gratias agit.
BeatifTimo papx Theophilo.Hieronymus Salute.Meminit beatitudo tua ^ eo tepore. Car. Ixxii.
Epiftoia Theophili epifeopi Ad Hyeronymu.Vidtos Origenianos nuncians.
diledtiflimo amantifTimo fracriiHieronymo.Theophilus epifeopus fadtus eps	Car,	«xii.
Epiftoia Bti Hieronymi Ad Theophilu gratulatoria p detedtis & uidtis haereticis.
Beati flimo papje T neophilo.Hierony mus.Nup tux beatitudinis pcepi feripta	Car,	Ixxii.
Epiftoia Beati Hieronymi re^p6fiua.icrepatidis haeretico^: fufcipientis officium
BeatilTimo papae Tneophilo.HieronymusiDuplice mihi gratiam beatitudinis tux.	Car;	Ixxii.
Epiftoia TneopiiiliepiTcopi. Ad’i;emnymum^ fugari fint origenis fedtatores.	_	..
Donaino diledt.fTimo amitiiTuna fratn.Hieronymo.Theophilusepifcopus.Didici, Car. Ixxii* Epiftoia Epiphanu epi Ad Hieronymu de profligatide origenianx hzrefeos ^ Theophilu,
Domino amantilfimo filio,ac iri Hieronymo.Epiphanius i domino falute GeneraUs. Car, Ixxui.
Epiftola Thcophili Ad Epiphanium epiTcopura
Domino dile&ifilmo ffi & coepo Epiphanio:Theophilus i domio chrifto falutcm Car# Ixxih» Epiftola Beati Hieronymi Ad Thcophilum epifcopum.in qua librum illius fummis laudibus effert BrifTimo papxTheophilo.Hieronymus Salutera.Ex eo tempore quo btimdinis tua:	Car.	Ixxni.
PR^efatio Rufflni aquilegienfis in libros piarcho origenis.in quo dicit fe Hieronymum imitatum SQo q plurimos ffum fcientiae feripturarum deliderio prouocatos popofeifle ^	Car.	Ixxni#
Epiftola Pamachii & Oceani Ad Beatu Hieroymu.ut de callida Ruffini metione i pfatoe habita fe purget Sandlusaliqsexffibusfcedulasadnoscuiufdadetulit.quacOngenisuolume ^ Car. kxiii. Apologia Bti Hieronymi Ad eofdemrefponfiuaJn qua docet fe Origenis dodtrinam no dogma fectatunu Schedulae quas mififfis. honorifica me affecere cotumelia ficigenium pdicantes	Car.	Ixxiiiu
Apologia Ruffini pfbyteri aquilegienfis Ad Anaftafium urbis romanae epifeopum
Audiuiquofda cu apud britudme tua cdtroucrfuri fiue de fide fiue de aliis nefeio	Car.	IxxV.
Epiffola Anairafii romanae urbis quado Ad loan.hierofolymoy e^m de Ruffini nomine refpondentis Probate qdem affedhonis e hoc.ut laudabiliter de facerdote.facerdos loquaris;	Car.	IxxV.
Liber primus controuerfrarum Ruffini aquilegienfis aduerfus Btum Hieronymum Ad Apronianum.
perlegi feripta tua Aproniane cariffime.qux ab amico & ffe bono de oriente ad uijje	Car.	Ixxvi.
Liber fecudus cotroucrfiarum Ruffini cotra dodorem prxclariffimum Beatum Hieronymum
Superiore qdem libello dogmaticas eius obie&rones quas aliis ipigit imerito	Car.	Ixxxii.
Epiff ola Bti Hieronymi Ad Ruffmum pfbyterum aqlcgienfem de callida laudatione conquerentis.
Diu te romae moratu fermo proprius idicauit.Nec dubito fpiritualiij parem ad patria.Car. Ixxxvii.' Liber primus defenfionis Bti Hieronymi contra Ruffinum Ad Pammachium;& Marcellam.
Et ueffris & multorum Ins didici obiici mihi in fchola.tyranica Imgua canu tuorum. Car. Ixxxviii. Liber Secudus defenfionis Bti Hieronymi contra Ruffinum Ad Pammachium.& Marcellam
Hucufqj de criminibus imo ^criroibus mels.q i me quoda fub dolus budator igeffit.Car. Ixxxxii« Epiftob Beati Hieronymi Ad Ruffinu refponfiua.i qua fingula eius maledidfa refellit.
Ledis Iris prudetix tuz .qbus i me iueheris & laudatu quoda tuil que ue^ collega Car. Ixxxxvii Epiffola Beati Hieronymi corra uigiJdriu.i qua de tradudione librorum Origenis fe purgat.
luftu qde fuerat nequaq tibi litteris fatiffacere.qui tuis auribus non credidiffi	Car.	cAU
Epiffola Bti Hieronymi Ad Tranquillinum quomodo Origcnem legere debeat
Maiora fpiritus uincula effc q corpoRd fi oli abigebas nunc probauimus.	Car.	C.iii.
Epiftola Bti Hieronymi Ad Marcum plbyteF fupe: pofiulaM fide.
Decrcuera qde utedu mihi pfalmiltaz uoce dicetis.eu cohftcrt aduetfu me pdor ob. Car. c.iij. Epiffola Bti Hieronymi Ad Pamachiu & Marcelia de ffudio Theophili epi alexadrini cotra origenianos Rurfu orieralibus uos locupleto mercibus.6<: alexadrinas opes primo roma trafmitto.Car. c.iii. Epiffub Bti Hierony.Ad Pamachiu de obtradoribus fuis q lib^d fuu aduerfum iouinianu carpebant.
Chriffiani iterdu pudoris eff.et apud amicos taceie.&: humilitate fuam magis.	Car.	c.nii.
Liber apoloeeticus Bti Hierony.Ad Pamachiu i defenfione libro^ contra ioumbnum
Ouod ad te hucuf^ no fcnpfi,ca fuit filctiu tuu.Vercbar.n.ne fi taceri feriberem	Car.	c.iiii,
EuiffoTa Bti Hieronymi. Ad Dominione cotra Garulum monachu detradorem fuum.
Litters tax 5t amore pariter Tonat 8L qrela', Amore tuu quo fedulo monens.	Car.	c.vii.
Epiftola Bti Hieronymi Ad Marcellade fide noffra & dogmate haeretico.
Teftimonia de loanis euangelio cogregata tibi qdam motam fedator mgeffit.	Car;	c.viii.
Epiffola Bti Hieronymi Ad Oceanum de unius uxoris uiro
Nuo fili oceane tore putabamiut idulgctia pricipis caluma fuftineret reo^.	Car.	c.vin.
Epiffola Bti Hieronymi Ad Ahpiu & Auguftinu epos eo^ auxilio hxrefim caeleftina extida gratulantis Dominis uere fadhs atqt oi affetiiSe ac iure ueneradis Alipio 5C Auguftino.	Car.	c.x.
Epiffola Bti Hierony. Ad Augufti.de zelo fidei c5rra haereticos gratulatoria.
Domino fc6 ac btirimo pap$ Auguff ino.Hieronymus.Omm quidem tempore. Car.	c.x.
Epiffola Bti Hieronymi Ad Auguftinum de haeretico^ perfidia.
Multi utroq; claudicat pede & ne fradis qdem ceruicibus iclinantur.	Car.	c.x.
Epiffola Bti Hieronymi ad Marcellinum & Anapfychia de origine animx
Dominis uere fidis at» 0i officio?, caritate ueneradis filus Marcellio & Anapfychia:. Car.	c.x.
Epiffola auguftini hipponenfis epi Ad Beatum Hieronymu De origine animx.
Deu nrum q nos uocauit i fuu regnu 8t gloriaiS^ rogaui.& rogo ut hoc qd ad te feribo Car#	c#x.
Dialogus ab icerto audore ex uariis Icriptis & epiftolis Auguftini at^ Hieronymi excerptus.
Cu apud uos czeleftis eloquetia puriflimi fontis & littera^ oium flueta redudet. Car.	Gxiii.
Epiffola Bti Damafi papae Ad btum Hierony.de.v.qftionibus ppoitis ad feribendum excitantis.
Diledo i xpo filio Hieronymo pfby tero.Damafus i domino falutem dormietem te. Car.	c.xv.
Epiffola Bti Hieronymi refpofiua Ad Daitiafu.tres tatu ex qn^ qftioibu-; jpoitis differes.
Btiffimo papae Damafo.Hieronymus.Poffq epiffola tuae fandi tatis accepi	Car.	c.xy.
Epiffola Bti Hieronymi Ad Damafuiubi explanat uifioem efaiz.qui uidit dominum fedentem.
Et fadu e ano quo mortuus e Ozias rex.uidi dominu fedete fuper thronu excelfum Car.	c.xv.
Bpntola Bci Hieronymi Ad Damafum papam.Dc feraphin.&f ealculoj
Septuagita.Et mifiu e ad me anu de feraphi':AquiJa.& Theodoti5.Ec aolaait ad,me. Car#	c.xviii.
Epiftola Bti Hieronymi Ad Euagriu pfbyterum De Melchifedech.
Mififti uolume mihi	ideft	fine	titulo & nefcio	Car,	c,xvimV
Epiftola Bti Hierpny. Ad Terantiam De uera circuncifione
Superiore epiftola.qua ex me cofultatioueftradepropfit.qaatp	Car.	c. xviiiu
Epiftola Bti Hieronymi Ad Ruffinum pfbyte^ Romae De iudicio Salomonis ifefiioepuuli.
Multu i utraip pte crebro fama mentif.& ta de bonis malaiq de malis bona ^ Car.	c.xxiiii,
Epiftola Bti Hieronymi Ad Vitale pfbyte^ de Salomoe.& Achaz ex dinumeratione tepo^
2enonaucierus.p quem mihi dicis tuae fandtitatis litteras efletrafmifias ^ Car; c.xxiiii, Epiftola BtiHierony.Ad Dardanu de terra repromifiiois fccudu anagoge fefu fupiore terram ee uiuentiu, .Oticis Dardae xpiano^ nobiliifime:5C nobiliu xpiaifiime q fit terra repromifiiois Car.	c.xxv,
fcpiltola Bti Hieronymi Ad Fabiolam.De uefte Sacerdotali
Vkp hodie i ledione ueteris teftamenti fuper faciem Moyfi uelame potitum eft, Car,	c.xxyi,
epiftola Beati Hieronymi Ad Marcellam De interpretatione Ephod
Epiftolarae officium eft de re familiari.aut de quotidiana cduerfatione aliqd feribere. Car,	c.xxviii;
Epiftola Bti Hieronymi Ad Fabiolam De xlii manfionibus filiorum ifrael per haeremum
In feptuagefimo feprimo pfalmo.que iuxta euagelifta Matheu ex pfona domini.didu.Car^	c.xxviiii«'
Epiftola Bti Hieronymi.De diuerfis generibus leprarum
Admirabile diuinae difponis examc.qua: exhiberi fibi deus ac deferri uoluit	Car,	c.xxxiii,
Epiftula Bti Hierony. Ad Damafum papam,De filio prodigo.p illu fcdm Iram pdore poenitentem.
. latitudinis tux iterrogatio difputatio fuit:5d tic qfifie uia eft dedtfie quaefitis, Car,	c.xxxiii.
Libellus Bti Hieronymi Ad Hedibiam explians duodeciqueftiones
I , 2nor^ 4ultuftidti mihi ardore notiiTima es:&C de extremis Gallia finibus	Car,	c,xxxvi,
c vS ^ler°nymi Ad AJgafiam de undeci qftionibus noui teftamenti.
rillUS meus apodemius.q iterpracSe nois fui Joga ad nos nauigatioe fignauit	Car.	C,XXXX,'
Epiftola Beati Damafi papa* Ad Beatum Hieronymum De inrerpreratione Oianna fciTcirantis.
Diledifiimo filio.Hieronymo.Damafus epilcopus in domino Salutem.Gometaria. Car. c.xxxxvi; Epiftola Beati Hieronymi Ad Damafum tefponfma.Ofanna fecundum hebraicam ueritatem'intepptantis Multi fuper hoc fermoe diuerfa finxerutie qbus nf Hilarius i cometariis Mathei	Car.	c.xxxxvi;
Epiftola Bti Hieronymi Ad Amando praefbytero De diuerfis quarihonibus.
Breuis epiftola.longas non ualet explanare quaeftiones	Car,	c,xxxxvi.
Epiftola Bti Hieronymi Ad Marcellam De quinqj quaeftionibus
Magnis nos puocas qftionibus:8<: torpes ocio ingenium.dum iterrogas doces*	Car.	c, xxxxvii*
Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcellam De blafphebia in fpiritum fandlum irremiffibili,
Breuis eft qftmcula.qua mififti.&: apra refpofio eft.Si.n.de eo qd i euagelio feribif. Car; c.xxxxvii, Epiftola Beatoru Cromatii.& Heliodori epo^.Ad Btum Hiero.librum de ortu.B. Maria: poftulantium^ DileSiflimo ffi Hieroymo pfbytero.Cromatius.&: Heliodorus epi.Salute i domio. Car,	c.xxxxyinV
Epiftola Bti Hieronymi Ad preditios epifeopos De eadem re refponfiua
Dominis fadtis dt btiffimis.Cromatio.& Heliodoro epifcopis.Hierony.exiguus	Car.	c.xxxxviii<
Exp ofitio.feu tranflatio hiftorix Anna:, & machim de conceptu uirginis Maria:
- Petitis a me.ut uobis referiba qd mihi d quoda libello.q de natiuitate Sce Maria:.	Car.	c.xxxxyiiu
Epiftola Beati Hieronymi Ad Mineriu.& Alexandrum monachos De refurredtione carnis*
fP ^ J>fedtidis articulo fandti ffis nf i Sytinniiiq ueftra mihi (cripta detulerat	Car.	c.xxxxviiii«
Epiftola Bti Auguftini Ad Beatum hieronymum De interpretatione gnecorum feriptorum prouocantis# Domino diledtiffimo.Sd cultu fincenftimo caritatis obfequcdo at$ ampk^edo fn.Car. c.li, Epiftola Beati Auguftini Ad Beatum Hieronymum Dc referiptione uirorutmlluftrium.
Domino diledh{rimo,& cultu fincenffimo caritatis obferuando.attp apledtedo ffi.	Car,	clii.
Epiftola Beati Auguftini Ad Beatum Hieronymum. Ad refcribendum prouocantis.^ Ad interptationem feripturarum ex gtiEco fecundum.lxx.interptes exhortantis.
Domino uenerabili,8£ defiderabili fco ffi,8<f compfbytero Hieronymo. Auguftinus.Car.	c.hii,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Auguftinum.Ad tres priores epiftolas refponfiua.
Domino uere fandto,& beatifllmo papa: Auguftino.Hieronymus Salute i domino.Car, c.liii» Epiftola Auguftini Ad Hierony.fe purgantis de libro.quem aflerebatur contra eum Romam mifmc Domino cariffimo.S^ defideratiirimo.& honorido i xpo ffi.Sf compfbytero Hiero. Car,	c.lvi,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Auguftinu contentionem fuper epiftola ad galathas detradlantis v Domino uere fcd.^btiflimopapsAuguftino.Hierony.In domino Salute,In ipo Car.
Epiftola Bti Hieronymi Ad Auguftinia De quadam expofitione ipius Hieronymi in epiftolam Aduau, Domino uere fco & btiftimo papx Auguftino.Hierony.in xpo Salutem,Crebras.	Car;	c.lvi,
Epiftola Beati Auguftini Ad Beatum Hietonymum.de pdi(fta epiftola fe accurate purgantis.
Domino uenerando.6d defideratiffimo frudC compl bytero Hieronymo, Auguftinus.Car.	c.ivil
Epiftola Bti Augufti,Adpfidiu,ut pdidfcam epiftolam Beo Hieronymo corra fe comoto tranlmittat
Domino btiffimo merito uenerado fri St cofacerdoti Prsefidio. Auguftinus,	Car,	c.!vitte
Epiftola Augurti. Ad Btum Hicrony.De Repraehenfione Petri a Paulo.non fimulata.fed uera.
Domino diledhffimo.6£ in Chnfti uifceribus honorando fcd ffi & compf bycero	Car.	c.Iviii.
Epiftola Auguftini ad Btum Hieronymum.De eo qd feribif i canonica iacobi.Siqs totam lege feruauerit# Quod ad te fcripfi honorande mihi i chrifto ff Hieronyme qres de aia huana	Car,	c.lxi«
Epiftola Bti Hieronymi De corpore,& Sanguine domini noftri lefu chrifti
Magnitudo cxleftium beneficioru anguftias humanae mentis excedit	Car.	c,Ixiii.
INcerta Omelia Super Euangeliu Secundum Matthaeum:'«{
Sandus euangehfta docet nos neceflitatem iopize tolerantes fubfidii ca,	Car»	c.lxiii#
Petri Pauli Vergerii iuftinopolitani fermo de laudibus Sadii Hieronymi i anniuerfario natalis cius Sandiifimu dodorem fidei noftrx Hieronymmcuius dies folenis adeft.	Car.	c.lxiiii*
SECVNDAE PARTIS.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Cyprianum pfbyteru pfalmum.lxxxix.q Moyfi inferibitur expoentis
R1VS TE Cypriae pfbytero^ ftudiofiflime de illoiji numero fup qbus.	Car.	c.Ixv;
M	^eatl	Hiero. Ad PRincijpia uirgineexpofitio pfalmi.xlini.Erudauit cor meu.
I	Scio	me Pricipia i chrifto filia a p!aerif<£ rephedi q> iterdu fcnba ad mulieres.Car.	c.lxyiu
Beati Hieronymi expofitio pfalmi.xli.Sicut ceruus defiderat ad fontes aquarum Oe pfalteriu fagaci mete pluftrans muq iuenio q. filii Chorae aliqd Car.	c.lxx.
Expofitio pfalmi.c.xvii.Cofiteini domino quoniam bonus.p modum cocionis
In oi pfalterio.dominus nf iefus chriftus ^phetaf atep caif .Si qde het claue dauid	Car,	c.lxx*
Epiftola Bti Hierony.Ad Marcella De pfalmo.c.xxvi. Videlicet.Nifi domius xdificauerit domum Btus Paphilus martyr.cuius uita Eufebius Cefariefis eps tribus ferme uolumimbus.Car, c.lxx, Prologus Bti Hierony.Ad Damafii papam in expofirione citici Epithalamii canticorum fecudu Origenej Btiffimo papx Damafo.Hierony. Origenes cu i exteris libris oes uicerit i Caticis. Car. c.lxxi. Trailato dua^ hoelia^ Origeis in Carico catico^ c grxeo i latinu, Vbi prio ponitur ipius Origeis pfatio De cantico catico# didurus.-quomodo didicimus p Moyfe qda' ee.q no folu fanda Car.	c.lxxi.
HOMEL1A PRlMA.exOrigene tradud,?. Ofculef me ab ofculis oris fui.Quo^ Or.	c.lxxi.
HOMEUASECVNDaexorigenetraduda Abeo loco i quo feriptu e. Nardus. Car.	cjxxviii,
Cometariu(ut credif)Bti Hierony.i Catica catico^ i.iui.Omelias diftiau ficut probare uidetur eius afler> tio in libro uirorum illuftrium.ubi fe.iiii.homclias in cantica canticorum fctiphiTe comeorat. Nota tamc C£ in hoc uolumine ipe liber uirorum iliuftrium eft incorreptus.Nam tantum facit mentionem de duabus homeliis.cum tamen fint quatuor.
Epitalamiu hbellus.i.nuptiale carme i modu mihi uf dramatis a falomoe cSfcriptus Car* clxxv, HOMEL1APR1MA	OSculef me abofculo oris fui meminifleopportet illud	Car. c.lxxviiii,
HOMELIA SEC VNDA F VSca fii QC formofa filiae hierufale ut tabernacula cedar. Car.	c.lxxxii.
HOMELlA TERTIA Eccc es fpeciofa .pxima mea.Ecce es fpeciofa Oculi tui Car.	c.lxxxx.
HOMELI A Q^VARTA SVrge uei^xia mea.fpeciofa mea.coluba mea.quoma ecce Car.	cdxxxxvi.
Epiftola Bti Hieronymi ad Cyprianu.quid apud haebreos differantiuel fignificent.Min.& Men
Frater cariftime cypriae fato pnofces.qa fi feribaf extrema lia q apptjidtur.Min. Car* c.xcviiii; Sermo Bti Hieronv.de natiuirate dominica in ipfius diei comendatidem. Vbi aliqua de crucis trophso Hodie Verus fol ortus eft mudo hodie i tenebris fxculi lumen ingtefum eft Car.	c,xcvimV
Sermo Beati Hieronymi De Epiphania exponens gnecum uocabulum.& de faluatoris baptifmo ptradas Dies epiphaniorum graeco nomine fic uocatur.Quod.n.apud nos apparitionem Car.	c.xcviiii.
Sermo beati Hierony.De.xl.ad abftinentiam iuitans.De reptatione faluatoris 6C myftico exitu de xgypto* Qu5 miles femp exercef ad pliu.& fimulatis idibus.ueris poftea uulneribus pparaf.Car,	,cc.
Sermo Bti Hierony.in uigilia pafese De imolatione agni typici.ubi q habe f.i exodo.xii.c.de ipfo agno tem pore modo manducandi myftice iterptatur: docens tempore efus agni et a ^priis uxoribus abftinendum.
Hodie ffes cariffimi populus ifrael.& uere ho uides deu.hoc qppe iterptat ifrael Car.	<*♦
Sermo Bti Hierony.De dominico pafcx.illius diei gloriam attolles: & docens feptimu i odlauum.& fabba tum in diem dominicum mutatum
Non queo ffes cariffimi que mete cocepi;& ore proferre fermonc.& cordis mei Car.	cc.i.
Sermo Bti Hiero,De relurre&oe datminicaa quo;& daemonu metu;& defideriu pf um i defclefu xpi ad ifc ros contemplatur
Exulta c$lu;& i lattitia eft0 terra:dies ifte amplius nobis ex fepulchro radiauit Car.	cc,i.
SERMO Sandi Hieronymi Ad Paula;& Euftochiu:ac reliquas uirgines deaflum ptione gloriofiflime dei genitricis Marix femper uirginis
COGITIS ME o Paula.& Euftochiu imo charitas xpi me copellit q uobis dudum Car,	cc.ii.
Sermo Bti Hiero.De afTuptoe eadeiq anuciatoisacarnationisiuirginitatis attollit ifignia
Scientes ffes dilediffimiaudorinfomultu nos debere cdditos.plus redcmpt°s cc,v^
Tradatus Bti Hiero. Ad Euftochiu De uiculis bti petri;declaras undefolenitas ifta habuerit fmtium Aepifllmo rogatu o uirgo chrifti Euftochiu a me tua depofeit chatitasmt tibi tuif$ Car,	cc.yii. ,
Libellus De hebraicjs tocis; uel loco^d diftatiis.que Btus Hiero.Eufebiu imitatus fcripfit
Euiebius.q a bto Paphylo martyfcognometu for ritus eft.Poft decem ecde fiafticae Car* cc.ytii»
Epiftola Paulae:& Eudochii ad Marccllam hortatoriamt urbe feccdes migret in iudaea,i
Meofuracharitasnohabeti&inpadetiancfdtmodu.&defideriunoiuflinet,	Car2	cc.xvi.
Tranatus Beati Hierony.De dece tetatiombus ifraelitici populi.qbus dominu irritauit in deferto.
Hxc funt uerba.qux locutus e moyfes ad ocm ifrael i crafitu Iordanis i folitudie, Car.	cc.xviu
Epitlola Beati Hieronymi Ad Paulam urbicam De alphabeto hebrso^.
Nudius tertius,cu cerefimu otdauudecmiu pfalmu tibiinfinuare conarer	Car,	cc.xviii,
Epiflola Beati Hiero.Ad Marcella.De.x.noibus qbus apud hebrseos df deus,& fingulanola latieexpones;
Nonagefimu pfalmu leges in eo loco.q infcribif.Qui hitat in adiutorio altiflimi. Car.cc.xviii. Epiftola Beati Hiero. Ad Marcelli tria uerba hebraica expones. Videlicet. Alleluia.AmeMaiantha.
Nuper cu pariter efiemus.no p epiftola ut ante cofueueras.fed pfens ipfa qfifti;	Car.	cc.xvui,
Epiftola Beati Hiero. Ad Marcella.Quid fignificet.Diapfalma latine quod in finepfalrooije feribif.
Quz acceperis reddenda funt cu foenore.fortifqj dilatio ufura parturit.	Car.	cc,xix,
Epiftola Beati Hie ronymi.Ad Dardanu.De diuerfis generibus mufico^.
Cogor a te.ut ubi Dardane.De aliqbus generibus mulico^.ficur res docet.uel	Car,	cc.xix.
Epiftola B^ati Hiero.Ad Marcelli De uitiofa expofitione Rheticii Gallici in Citiea Cantico^.
Nup cu Rheticii auguftudanefis epi:q quodi a cdftitinopolitano iperatore fub.	Car.	cc.xx«
Liber De uiris illuftribus editus a Beato Hiero.Cui qua: addidit Genandius anedturur.
Simon petrus filius ioimsipui Jx galileaeiuico bethfaidaifrater andrex apoftoli,	Car.	CC.XX.
Incipit Viro£: illuftriu poft Hieronymu Genadus quodi pfbyter Maftiliefis foelicirer.Et primo capitula.
lacobus cognometo fapiens.Nizibena: nobilis pfa$£ modo cmitas eps.unus ex	Car.	cc.xxvii.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Defideriu;que ad loca fandta uifenda & mutuu afpectu inuitat.
Ledo fermone dignationis tuxtque mihi no opiniti tua beniuoletia tribuit.	Car.	cc,xxxi,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Defideriu De peipuis ecclefiafticis fcriptonbus:& eo$t cometariis.
Vk nuc acriter.mi frater Dcfideriiut tibi quafi de lumiaribus.q firmameto, Car,	cc,xxxi.
Epiftola Beati Hierony. Ad Magnu oratore urbis Romxtcur f^cularium Ifa^ uteretur exemplis,
Sebefiu noftru tuis monitis ^fecifie.nd ra epiftola tua.q ipfius pocnitudfe.	Car,	CC.XXXH»
Epiftola Beati Hieronymi Ad Pamachiu De optimo genere interprandi.
Paulus apoftolas pfente rere agrippa de crimibus refponfurus quo pofTe ite 111 gere.	Car,	cc*xxxu«
Epiftola Beati Hiero. Ad Sutifa 6C Fretela ifinuatis in fingulis pene pfalmis in quo.lxx, interptum editio.ab hebraica ueritate difeordet,
DileailTimis fribus.Sunniae.& Fretebe,& czteris q uobifcu domio feruiut.	Car,	cc, xxxiiii.
Epiftola Damafi Ad Beatu Hiero.petctis pfalteriu fecudu editione.lxxuterptu couerti ateg emedari, Damafus eps.fratri & compfbytero Hieronymo.in domio falute.Dum multa, Or,	cc.xxxix.
Epiftola Beati Hieronymi,AdDamafum refponfiua,Vbi fuggerit De Gloria pfi;& Alleluia in fine plalmo rum.apud Romana ecclefiam concinendo.
Beatiffimo papse Damafo fedis apoftohcae urbis romae.Hieronymus fupplex.Legi. Car.	cc.xxxix.
Epiftola Beati Hiero,Ad Paula.& Euftochiu De pfalterio qd* rurfus fecudu.lxx.editdem correxerat, Pfalteriu Romae dudu politus emedara.& iuxta.lxx.interptes licet curfim^ Car.	ccxxxix»
Epiftola Beati Hiero, Ad Sophroniu de noua editione pfalterii fecudu hebraica ueritatem.
Scio quofda putare pfalteriu i qnqj libros ee diuilu. Vt ubicuq^ apud.lxx.iterptes. Car, cc.xu Epiftola Beati Hiero,Ad Paula,& Euftochiu De fingulis pfalmis.qad fingula faluatoris feftagtineant. Quia me dulciftime filiae meae i fpe mifericordiae dei petiftis, ut uobis diuerfos.	Car*	cc.xL
Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcellam De collatione editionis Aquilae cum hebraris^
Vt tam pui epiftola fcriberc.caufx duplicis fuit;q? & tabellariusfcftinabat.	Car.	.cc.xl,
Epiftola Bti Hiero, Ad Paulinu De duabus qombusiqbus ppeditus itcrptatois omeio refpddef no potuit, Voce me ,puocas ad fcribeduiterres eloquetia:S^ ipiftoiari ft ilo ppe T ullium	Car.	cc,xl,
Epiftola Beati Hieronymi ad Paulinu De opere Didymi de fpintu fando.
Cum in babyIoneuerfareri& purpurata: meretricis eflem colonus, . . n r	Car.	cc,xl,
Epiftola Chromatti.& Eliodorii Ad Beatu Hierony.poftulantium ex archiuis bufebii cefarienfis martyrilogium perfcribi,	, „
Domio fando fratri Hiero.Chromatius.& Eliodorus epi i domio falute.Cu,	Car,	cc«xli»
Epiftola Beati Hieto* Ad Chromatiu:& Eliodo^ refpdfiua De eadem materia,
Chromatio:& Eliodoro fadis epis.Hieroymus pfbyter.Coftat dominu nhn iefu,	Car.	cc,xli.
Prologus Beati Hieronymi in libru De infantia faluatoris ex hebrseo traditum.
Dominis fandis.ac btifllmis Chromatio:6i Eliodoro epis Hierony.exiguus xpi	Car,	cc.xli.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Paulinum De omnibus diuinx hiftorix libris.
Frater Ambrofius.tua mihi munufculapferesidetulit&fuauinimas litteras,	Car,	cc»xli,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Amicu quendamiuel Ad Crefiphontem De homine pfedo*
Ecce ite$& ad te fcribo:& nihil dignu.qd' prudentia tua legere deceat f uenio,	Car.	cc.xlnf.
i Epiftola Beati Hieronymi Ad Cretiphote urbicuiq ifcribifiDe obedictia:Scientia,iurameto,Vidicta. Praefumptoem mea excufare conarenfi me nd.6^ tepus,& ca fimul^ tueref.	Car,	cc^Iix.
Epiftola Beati HieronymiiDe tribus uirtutibus;Fortitudine.Sapientia.a<: Prudentia^
Ttes quodamodo uiitutes dei affumespphera,Fortitudine,Sapietia atg prudetia.	Car.	cc.U.
Epiftola Beati Hiero, Ad Caftorinam Matcrtera.De odio fugiendo.& pace cofequeda.f
IoanfS.ide apoftolus.& euagelifta in epiftola fua ait.Quicu^ odit.	Car«	CC,liW
Epiftola Beati Hieronymi Ad Arhleta.De inftitutione filiae.qualiter educada fit«
Beatus apoftolus Paulus fcribit Ad cbrithios:&: rudem xpi ecclefiam.	Car«	cc.liiu
Epiftola Beati Hieronymi De honorandis parentibus.
Parentu meritis fubiugans filios oipotens deus feruiedi in officiis pofteris dedit. Car.	cc.liiii.
Epiftola Beati Hieronymi, Ad Nepotianum.De uita clericorum.
Petis a me Nepotiane chariffime.Iitteris tranfmarinis & crebro petis,	Cau	cc.Iv<
Epiftola Beati Hieronymi Ad Oceanum.De Vita Clericorum.
Sophronius:Eufebius.Hieronymus Oceao fuo falute.Depcatus es ut tibi breniter. Car;	ccdvii.
Epiftola Beati Hieronymi. Ad Euagrium,Qualiter pfbytei dc Diaconus differant.
Legimus in efaia.Famus fatua loquif.Audioqueda in tanta erupifieuecordiam.	Car.	cc.lvii.
Epiftola Beati Hiero. Ad Damafum De oblatioibus altaris & elemofynis.a pfbyteris. noa laicis uedicadis* Nouent fandta audtoritas papa uenerande quia de qftione quam clientulo tuo.	Car;	cc.lviii.
Epitfola Beati Hierony. Ad Rufticu narboncfem epm De uita QC couerfatoe epi.5^,vii.gradibus clericoy. Sufficere qde fidei tux arbitror cduerfatione iandta qua habes in xpo iefu.	Car.	cc.lviii.
Epiftola Beati Auguftini epifcopi De Paftoribus.
Spes tota nfa qa in xpo:&: quia ois uera di. falubris gloria noftra ipfe eftj	Car,	cc,Jxi.
Prologus in regula uiuedi fandimonialiu.Qua Beatus Hiero. Ad Euftochiu 8i exteras uirgies infcripfit< Tepefces in mebris^cliuu corpus ad terra ex qua exiit.iaqj rugofa fronte fenem,	Car,	cc.lxvi»
Epiftola Beati Hieronymi Ad uirgines deo dicatas.De inftitutione uirginum,
Quata i cxleftibus beatitudjgLVirgitas Sadta poffideat.poft feripturay teftimoia. Car. cc,lxxiii. Epiftola Beati Hicronymi.Ad Euftochiu filiam Sandix Paulx.De Virginitate feruanda.
Audi filia.'^ urde,&: inclina aure tua.& obliuifccre populu tuu.&: domu pfis tui.	Car,	CC.IxxV.
Epiftola Beati Hierony.Ad Demetriadem uirginem.De continentia uirginali feruanda.
Inter oes materias.Quas.ab adolefcentia mea uf<$ ad hanc xtatem uel mea,	Car,	cc.Ixxx.
Alia epiftola Ad eande Demetriade uirgine l"u.b noie Hieronymi inferipta De Virginitate.8^ Vita pfedta.
Si filmo igenio.pari^ fretus fcietia.officiu fcnbedi facile me iplere poffe credere. Car.	cc. Ixxxm,
Epiftola Beati Auguftini Ad luliana Demetriadis matrem De priori libello ad demetriade feripto. -Domie debitis in xpo officiis honoradse.SC merito illaftri filiae iulianae, Alipius. Car. CC.IXXXIX, Epiftola Beati Hieronymi Ad Mattel filiam in gallia comorates.Pnmu prologus eiurdetn epiftolae.
Retulit mihi qda frater e gallia fe hfe fororc uirgine.matret# uidua.q in eadem Car. cc.xc. Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcellam De laudibus Afellae uirginis, #
Nemo rephedat q? in epiftolis aliquos aut laudamus aut carpimuj cu in arguedis	Car,	cc, xci<
Epiftola Beati Hiero. Ad Celatia.qualiter iter honores faeculi ateg i coiugio deo placere poffit 8d coniugi.
Vetus feripturx celebrata fnia eft.efle pudore quo gloria iueni£.& gfa.8^ efte.	Car.	cc,xcn.\
Epiftola Beati Hieronymi Ad Innocemiu papam De Muliere fepties percuffa.
S$pe a me inoceti poftulafti.ut de eius rei miraculo quae noftra aetate acciderat.	Car,	cc.xcv.
Epiftola BeatiHieronymi Ad Furiam De Viduitate feruanda,
Obfecras lfis.6^ fuppliciter depcaris.ut tibi refcriba.imo fcriba.quo uiuere debeas, Car.	ccj(CV<
Epiftola Beati Hieronymi Ad Saluina De Morte Nebridii Viri fui.
Vereor.ne officiu putef ambitio.^ q> illius exeplo facimus qui ait.Difcite a me.	Car.	cc.xcvii,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Geruntiam De Monegamia.
In uetere uia nouam femita qrimus.&: in antiqua detrita^ materia.	Car.	cc,xcviii»
Epiftola Beati Hieronymi Ad Principiam uirginem De obitu.&: Vita Marcellae 5
Sxpe.dd multu ftagitas uirgo xpi pricipia.ut memoria fandae focminae Marcellae, Car; ccc.i. Epiftola Beati Hieronymi Ad Eliodo^ nddu epm. Vt domo.Diuitiif^ relidis.ad heremum accedat.
Quato amore di cotenderim ut pariter in heremo moraremur.cofdum, Car. ccc.ii. Epiftola Beati Hieronymi Ad Luciniu bethicu.Vt in fanda conuerfatione pmaneat,Nec retro refpiciat.
No opinanti mihi fubiro lix tux traditae funnq quato infperatae tanto gaudioy,	Car.	ccc.iii,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcelli De coditioe fteculariu occupationu di humans mutabilitatis.
Ambrofius quo chartas; fuptusinotarios miftrante.tiinumerabiles libros uere.	Caf*	cccuiii,
Epiftola Beati Hieronymi Xd Exuperantiu.Vt abieda militia fxculi.ac fpraito conubio.deo militet.
Inter oia q mihi fandi fratris tui qntiliani amicicix pftiterunt.hoc uel maximu e. Car.	cccuiu.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Prsefidm diaconu De rone exiti pafcalis.
Hieronymus Prariidio ftatri.Salute.Nulla res uetus inqt comicus.ta facilis e qn	cccMiu
Epiftola Beati Hieronymi Ad Ruffinu pfbyte^.cuius ad orietem gratulatur aduetum.
Plus deu tribuere q roga£.&: ea f$pe concedere.qux.nec oculus uidit nec auris	Car.	ccc,vi.
Epiftola Paulini.& Therafix Ad Sebaftianu heremi cultorem.
Sado di merito dilediffimo fratri,Sebaftiano.Paulinus 6i Therafia i xpo domio.	Car.	ccc.vi,
Epiftola Beati Hierony. Ad queda milite.ut relida fxculi militia sterno regi icipiat militare;-
Et fi ignotus tibi fim facieda tame de corde cognoui.qa filius meus i domio.	Car.	ccc,vi.
upiftola Beati Hieronymi De teftamento Geruntff.
Sadi mei fenfus affedtu uobis uaco.& fi iterim loco fegregor.na SC uidcre uos, Car. VITA Pauli primi heremitae ^cipue heremi cultoris a Beato Hieronymo cofcripta.
Inter multos faepe tradlatu e,a quo potiflimu moacho^ heremus hitari caepta fit. Car. Epiftola Beati Hiero. Ad Paulinu hortatoria ad couerfatoem moaftica.K ftudiu fcnptura^.
Bonus hd de bono cordis thefauropfert ea cj bona fut.8d ex frudtibus arbor Car. Epittola Beati Hieronymi Ad Rufticu monachum De uita monadica,
Nihil xpiano foelitius cui pmittif regnu ca:lo^:nihil laboriofius q quotidie de Car. Sermo Beati Hieronymi Ad Fratres De Vigilia^ fandlitate.
Dignu e frcs aptucf prfus.fatif($ cduenies de fdis uigiliis nuc dicere &^ferre. Car. Epiftola Beati Hieronymi De Vita monachi captiui.
Qui nauali plio dimicaturi fut.ante i portu 6C in traqllo mari fledtut gubernacub. Car. Epiftola Beati Hieronymi Ad Floretiu De ortu Amiciciae.ubi illius effert uirtutes.
Quatus btitudis tuae rumor diuerfa populo^ ora copleuerit hic poteris aeftiare. Car. Epillola Beati Hieronymi Ad Floretiu De uiciffitudine irarum iuitans.
In ea mihi parte heremi comorati.q iuxta fyria iaracenis iugif diledtois tuae. Car. Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcellam De muneribus acceptis.
Parua fpecie,fed caritate funt magnaimunera accepiffe a uirgie.ArmilIas,EpiftoI5. Car. Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcellam de muneribus gratias agens.
Vt abfentia corpore fpus cofabulatoe folemunfacit unufqf^qd'pu3let.Vos dona. Car, Epiftola Beati Hieronymi Ad lulianu diaconu fe excufans De filetio irarum.
Antiquus fermo eft.Medaces faciut.ut nec uera dicetibus credatur.	Car.
Epiftob Beati Hieronymi Ad Nicia hypodiaconu aqleg12e.De uiciffitudfe Irarum.
Totpilius comicus tracfcas.De uiciiiicudie lfa>;.Sola inqt res eft.q hoies abfetes. Car. Epiftola Beati Hieronymi Ad Chromatiu.Iouinianu.& Eafebiu De epiftola cogratulans.
N5 debet charta diuidere:quos amor mutuus copulauitaiec p fingulos officia mei. Car. Epiftob Beati Hieronymi Ad Chryfogonu monachum aquilegiae.
Qui circa te affcdtus meus fit.chariffimus abobus Eliodorus tibi potuit fideliter. Car. Epiftola Beati Hieronymi Ad Antonium monachum.
Dominus nofter huilitatis magifter.difceptatibus de dignitate diftipulis unutm	Car.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Theodofiu.& cseteros anachoritas:Suffragiu ofonu iplorans.
Qua uelle nuc ueftro iterefie couetui:& admirandu confortium.	Car.
Epiftola Beati Hiero. Ad Afella De fidis amicisrqui coram blandiebantur.
Si tibi pute gfas a me referri poffe.no fapia.Potes eft deus fup pfona mea.	Car.
Epiftob Bieati Hierony.Ad Virgines hemonefes:qua^ fcripta pcaf.licet fe fateaf indignum.
Chartae exiguitasudiciu folitudis eft;& iccirco logii fermone.breui fpatio.	Car,
Epiftob Beati Hieronymi Ad Marcellam De onafo.ubi iuehit cotra detradores,
Medici quos uocat chirurgicos crudeles putanf:& miferi funt.An no miferia.	Car;
Epiftob Beati Hieronymi Ad Marcelbm.Contra detradores.
Poft priore epiftola.in q de hebrxis uerbis pauca pftrixera ad me repete pbtu e,	Car.
Epiftob Beati Hiero. Ad Caftrutiu.ubi colbbf cu de excitate quae ci contigerat.
Sadus filius meus heraclius diaconus mihi retulit 9 cupiditate nfi aeditii	Car;
Epiftob Beati Hieronymi Ad Marcellam de aegrotatione Blefillae.
Abraha tentaf in nlio.K fidelior iuenif .lofeph 1 xgypto uedif ut patre pafcat &	Car*
Epiftob Beati Hierony. Ad Marcella i aduerfisjpbata.iftitues ad toleratia paffionum»
Magna humilitati nfae fiducia feribedi ad ueneratdem tua xpi charitasjdedit.	Car,
Epiftob Beati Hieronymi.Ad Virgine exule.oftedes mala pfentia fpe certa ede futurorum.
Si deus ac dominus nofter xpus iefus.fecuritate.pace tranqllitate.qete.^>fpeiitate,	Car.
Epiftola &ati Hierony. Ad Amicu aegrotu.q docet hoiem a deo p flagella curari.
Quaq certiiume noueti experietia tua alieni cofobminis leuamibus atqj remigiis. Car, Epiftoia Beati Hiero.De pferedis obprobriisiq in qbufda exeplaribus Ad^ Oceanum infetibif.
Diuerfo^ obprobrii tribubtoes multiplicesiqbufda ifidiatibuste fuftiere cognoui. Car. Epitaphiu Nepotiani pfbyteri Ad Heliodo^ epm editum a Beato Hieronymo.
Grades materias igenia pua no fufferut.& in ipfo conatu ultra uires aufa fuccubut, Car. Epiftob Beati Hieronymi Ad Paula fup Dormitoe Blefillx filix fux.
Quis dabit capiti meo aqua.g^ oculis meis fonte lachryma^iEt plorabo,no ut	Car.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Tyrafmm De obitu filiae.
Benedidto 3C diledtifllmo pareti Tyriafio.Hieroymus.Charitatis tu$ fcripta pcepi. Car, Epiftola Beati Hieronymi Ad lulianu De filiis.&! uxore defuntftis». .	.	^
riUus meus frater tuus aufonius.in ipfo ia pfedois articulo cu mihi pfentia fui.	Car,
Epiftola Beati Hieronymi Ad Pamachiu De dormitoe Paulinx uxoris.
Sanato uulneri.& icicauicc fupdudbe cuti.fi medicina colore reddere uoluerit.	Car.
ccc.vfi.
ccc.viu.
ccc,ix.
CCC.X.
ccc.xii.
cccxiii,
CCC.xiiiiv
CCC.XV,
ccc.xv.
CCC.XV. CCC.XV. D ccc.xv.
CCC.XV.
cccaKV.
CCC.XV.
CCC.XVU
CCC.XVU
ccc,xvii.
cccjLviu
ccc.xvii.
ccc.xvii.
ccc.xviii.
ccc.xviii,
ccc.Xix.
CCC.XX,
ccc.xxiii.
ccc. xxiitti
ccc^xv,
cccxxvi;
ccc.xxvi.
ccc.xxviii
Epitaphium Fabiolx Ad Oceanum. A Beato Hieronymo editum'/
Piures ani funt.g? fuper dormitione Blefillx Paula uenerabilem foemina,	Car#	CCC.xXixj
Epiftola Beati Hieronymi Ad Marcelli de exitu Leae.Cuius fanda conuerfattonem deferibit.
Cum hora ferme tertia hodiern5ediei.Ixxii.pfalmu.ide(t tertii libri pricipiu	Car.	ccc.xxx#
Eptdola Beati Hieronymi Ad Theodori uidua hifpanam de morte Lucinii.
Lugubri nutio cofternatus fup fdi.& uenerabilis mihi dotmitoe lucinii uix breue. Car# ccc.xxxi Beati Hieronymi Aa Euftochiu uirgine epitaphiaifeu cofolatoria epiftola De Vita,& Dormitione Admirabilis foeminx.Sands Paulae matris eius.
Si cu&a mei corporis mebra uerterenf i liguas;& oes artus huana uoce refonaret.	Car«	ccc.xxxf<
Prologus in uitam fandi Hilarionis a Sando Hieronymo fceliciflime editam.
Scripturus uitam beati Hilarionis.habitatore eius inuoco fpiritum fandu,	Car:	ccc.xxxvi«
Epiftola Beati Hierony. Ad Rufticu.quc.poftpmiffam cu coiuge cotinetia lapfum cohortatur.
Quod ignotus ad ignotu audeo fcnbereifadx acillx *pi hedibi$:& filix rccx Car.	ccc.xl.
Obiurgatio Beati Hierony.acerrima in Sufanna uirgine.a diacono corruptam.
Puro leuius ce crimc ubi ho peccatu fuu cofitef.q ubi celas mala iuitus detegif. Car:	ccc.xli#
Obiurgatio i Sabinianu diaconu.9 Sufanna uirgine deo dicata ipigerat ad mina,
Samuel quoda lugebat faule qa poenituerat dominu 9» unxiifet eu rege iup ifrael.	Car.	ccc.xliu,
EpiftolaBeati Hiero. Ad Euagriu pfbyteai argues q> leuita lapfum 1 cofolatu reliqrit.
Nifi uererer beatiflime frater.nc iter fimulatos amicos iob mihi portio poneref. Car.	cccxlvj
Epiftola Beati Hieronymi ad Sandum Auguftinum epifcopum.	...
Domio uere fd6,& btiftimo papx Augdftio Hicroymdsi xpo lalutc.ano pteritq.	Car.	cccxlv#
Epiftola quxdam Beati Hieronymi fine alio titulo cui mittatur.
Cu in urbe leges ateriori tpe comeafiemimiu fu cotnftatus 9 te totu ibide minie. Car.	ccc.xlv#
Epiftola Beati Hieronymi Ad Ripanum.fine alio titulo.
Domio uere fdo.acq; oi afteddc uenerabili RiparioiHieronymus in xpo falutc. Car.	ccc.xlv.
Epiftola Beati Hieronymi Ad Apronium,
Nefcio qua tetatoe diaboli fadu Iit ut tuus labor;& fandi innocecii pfbyteri. Car.	ccc.xlvi#
Epiftola Beari Hieronymi. De locis.& nominibus hxbraica^ queftionum.
Cu in pricipiis libro^: debea ftcuturi opis argumerappdere cogot prius refpodere. Car.	CCC.xlvu
Epiftola Beati Hieronymi Ad Gaudenuum»De Pacatula puella continetia: deftmata.
Caufa e difficilis paruulx fciibere.qux non intelligit qd loqris cuius aium nefeias. Car.	ccc.xlvi.
Epiftola Theophili epifeopi. Ad Epiphanium papam admonitoria.
Domio dilediffimo fratri Si coepu Epiphaio Thcophilus i domio falute.Domius. Car.	ccc.xlvii,-
Epiftola Beati Hieronymi Ad Paulum fenem concordia:*
Huanx uitx breuitas da‘natio delido^: e;Et in ipo fxpe lucis exordio mors fecuta. Car.	cccxlvii.
Epiftola Valerii. Ad Ruftinum.Ne ducat uxorem difTuaforia.
Loqui phibeor Si tacere no poflum.Grues cxli tepeftates nutiant uarias.Vlulae. Car,	ccc,xlvii,
Epiftola Beari Hieronymi De celebratione Pafchx.Sine aliquo titulo cui mittatur.
Ledis Iris tbis ubi me comouifti.ut debitu reddere De refiduis enodadis qonibus. Car.	ccc. xlviii#
Epiftola Beati Hieronymi De duobus fihis;Frugi.& luxuriofo,
Omniu qdem de feripturis qonum abfolutioalli foli ita ut eft.nota eft.q dixir, Car.	ccc,lii.
Epiftola Beati Hiero.Sup epiftola pauli Ad Romanos.i.fecudu Origene pfbyte^ ad herachu fratrem,
Volete me paruo fubuedu nauigio ora tranqlli lir toris ftringere:& minutos, Car.	ccc.liii:
Beati Hieronymi.in epiftola Ad Romanos Liber primus ad Heraclium.
Paulus feruus xpi.uocatus apoftolus.de Paulo ia dixiusireqramus nuc cur feruus. Gr.	ccc,Iiiii#
Epiftola Beati Hieronymi Ad Abigaum Hifpanum cxcum,
Quaq mihi multo^ fim cofeius pddru:& quotidie i ofonibus flexis geibus loqr, Car.	ccc.lvi,‘ f-
Epiftoja Beati Hieronymi Ad Parnachium,& Oceanum exortatoria.
Quf aethiope mitat ad balnea.& b nigredine no auferat illiicerte uel pecuia accipit. Car.	ccc.lvi.
Epiftola Beati Hieronymi Ad fandum Auguftinum t pifcopum,
Domio uere fado.& oi affedioe mihi uenerabili pfi Auguftio.Hieronymus i xpo. Car,	cccJvii.
Obiurgatio in eu q fe dicit penitetem.& confeiTa peccata reiterat.& in fxculo couerfaf.
Ad te furgo hoiem.que itio ee fidele.Ad te icrepatio mea feftiat que fentio effe, Car.	ccc.lvii#
Epiftola Beati Eufebii Cremonenfis.Beatiffimi Hieronymi prxfbyteri difcipuli. Ad Beatum Damafum epm portuefem.& Theodoniu chriftiaiflimu RomanoB^fe^ natorem.De Vita.& Tranfitu fandi Hieronymi Dodoris eximii,
Pfi Reuerediftimo Damafo portuefi epo.& xpiaiftimo Thcodoio roanoe: featori. Car:	ccc.lvif.
Seqmf regula monacho^ ex uariis epiftolis at^ tradatibus Beati Hieronymi excerpta,
Martinus eps feruus feruoy dei,Ad ppetua rei memoria.Et fi^> cudo^ xpi fiddid. Car:	ccc,lxxVU«
FINIS TABVLAE.
'iRegiftrum.
Expofitio Symboli & propheta crucis
pterea exofus b
euangelium Modo autem enim deus Beati Hieroe
ftolo^ maiorum 1
losprofefius dicitunquia pertrahor, ad logicam m
ipfa praefatio expofitiones lum in pfentiarum cam fibi
Importuna prouocat tem.Hoc ti funt
d
ne infantes dies mihi j node gradu Cicero
e
tatis uarietas zuroth,& templo funt cente/imi f
mente fedinat anis ideft fandtum in euangelio
g
becillitatem dicitur Ego obtinentem cit fed
h
ficut Dauid &iuftitia dit dominus mis faluaretur i
multa enim aetatem queris eftenim qua: contra:
K
noluit ante Schedulae Et quos
n
efle confeflus Alii pofiidebant fic fufpicatur fatiabilem o
uiuo marito ei:teftimonia fus eft.
&:de me
fi prxter annorum um laudare peccabit in me q
cum paradifum inter Edon datum eft cucifi natura r
fermone Et profe&i Et profedh de tis ligna
ad operiendum ut compleretur Rebecchx mutari poteft t
quocp prophetam iudxi habere Et profedti euangelio u
daeummt
uiuentium
argroto tinguae meae x
ftinaeputadse gebat temperans A
Diui Hieronymi heri & hodie in omnibus comparatioem B
fadtus fum foelixmon fed fueris bit.Vnde C
ille qui raptum fe fecerunt ad optu D
proferemus uineis e quantum curis qui non eft
E
apparuit refpondebat trecentas uulpes militate Tublimius
F
qq carne omnibus eflet matrem agnouit nu gehenae G pro qua tas fepata fus reges bytes. Thema H
ad feptimu chriftiancs uaticinantes tetd
I
Geluidius ris ponderis infamat
FINIS
quidam
K
AcclETcoKupid uertentes, co inuenifle uel inuidia L
abrahae filium ergo ut
fuiife u-rtutem famuiis inimici M
Beatus apoftolus uefpertinum.Sic aletis me dodtrina N
ut in illis fic hsec feciflet go cum iam fuper montes O
Et fi tibi proferre uobis pro laudibus P
cecinit ipfa non erat
tronarum nomina quaerat
Q_
q mortuo dinem.Et fulgore tis ad hoc R
quae ducit lia&
minus munda Sola ne.
S
nuptura es meruit me feratur ille mina prae T
mis rigabat lum & terra
de caelo' mus uenit
V
qcquid in pofleffione cis hoc habet. Et X
Aufidos.quoy Neuius tens aut meis moritura
Y
omnes uenas fi dici poteft tatemqj conuertit pondus
Z
li eius eft etiam conuertentut paradifi A A obuiam tota celeritate fandte latilibus.de BB effitetet deus ut reuocarent fuper candelabrum CC priuatus eft ad te ut carnes ne nofter DD ad redtse omnis illa hora completorii EE Sequitur
De obedientia oculi huius ralitate liberalitas
F F fpiritu pfallam gxterius uitam.Sed
y
Expolitio Symboli Rnffini Aquilcgienfis prxfbyteri ad Laurentiam papamtln qua fingulos articulos dei noui ac ueteris teftamenti autoritatibus confirmat: &C hxrefes contrarias defiruit» Epiftola Prima»
IHI Quidem Fideliflime Papa Laurenti ad feribendum animus non eft tam cupidus: q nec idoneus: fcienti non efle abfcp periculo multorum iudiciis in> /y	genium tenue 6C exile comittere.Sed quonia(ut cum ucnia tui dixerim)id te^
41	mere in epiftola tua per Chrifti me facramenta qua? a nobis maxima cum re>
uerentia fufdpiuntur aftringisiut aliquid tibi de fide fecundum fymboli tra^ ditionem rationemcp compona:quis fupra uires noftras fit pondus praecepti (Non enim me latet fentetia fapientu:qua? probe admodu didt: quia de deo & uera dicere periculoium eft)tamen fi expetitionis a te impofita? neceiprate orationibus iuues:dicere aliqua obedientia? magis reuerentia q ingenii pfum ptione tentabimus;qua? quide non tam pfedo^ exercitiis digna uideatur: q qux ad paruulo^ in Chrifto & incipietium librenf auditu» Equide comperi nonullos illuftriu traSato^ aliq de his pie & breuiter edidifTe.Photinu ucro hxreticu fcio eatenus fcripfib femon ut ronem dido^ audientibus explanarenfed ut fimpliciter fidelitercp dida ad argumetn fui dogma tis traheret:cu in his uerbis fandus fpiritus ,puiderit nil ambiguuinil obfcurumil a reliquis diiTonans mde ri:quia in his uere copletur prophetia qux dicit»Verbu,n»conlumans & breuians iniquitate: qa uerbu bre' uiatu facit dominus fup terra.Nos ergo fimplicitate fuam uel uerbis apoftolicis reddere fignare tentabf* musmel qux omifla uidenf a prioribus adimplere,Sed ut manifeftius fiat argumentu uerbi huius ut dixP mus breuiati:cam qua ha?c traditio ecclefiis data eft ab origine repetemus.Tradunt maiores noflri q> polt afcenfione domini cu p aduetum fpiritus fandi fupra fingulos quofq; apoftolos ignex lingu$ fedifient: ut loquelis diuerfis uariiftp loqrentur: per qd cis nulla gens extranea: nulla lingux barbaries inacefla urderef inuia:pccptu eis a domino datu hoc ad pdicandum dei uerbu ad fingulas queqj ,pficifci nationes» Difcef furi itacK ab inuice norma fibi prius futura pdicationis in comune conftituunnne forte alii alio abdudi di uerfum aliqd his qui ad fide Chrifti inuitabanf exponercr.Omnes igif in uno pofiti,*& fpiritu lando reple ti breue iftud futurse fibi ut diximus pdicationis indiciu in unu conferendo qd fentiebat unurqfq? compos nunt-atq; hanc credentibus danda efle regulam ftatuunt.Symbolum aut hoc multis 6d iuftiftimis ex caufis appellari uoluerunt»Symbolum,n,gra?ce 6C indiciu dici pot & collatio: hoc eft qd plures in unu conferunt» Id.n.fecerunt apoftoli in his fermonibus in unu conferendo qd ulrufquifq; fenfit»lndiciu aut uel fignu iccir co dicitunqa in illo tepore ficut Paulus apoftolus dicit 8C in adibus apoftoloru refertur multi ex circueurt tibus iud^eis fimulabant fe efte apoftolos Chrifti;& lucri alicuius uel uentris gratia ad pdicandu proficfice^ bantunnominantes qde Chriftu fed non integris traditionu lineis nunciantes»Iccirco iftud indiciu pofue/ iunt:p quod agnofceref is q Chriftu uere fecundu apoftolicas regulas praedicaret.Deniq; in bellis ciuilP bus hoc obleruari feruntiquonia 8£ armo^> habitus par;& fonus uods ide^ mos unus eit, Atqj eade inlti> tuta bellandi nequa doli furreptio fiat:fymbola diftinda unuiquifep dux fuis militibus tradit: qua? latina? figna uel indicia nucupanf :ut fi forte occurrerit qs de quo dubitef fymbolu prodat fi iit holtis uel locius» Iccirco denicK hxcnon feribi chartulis aut mcbrams:fed requiri in credentiu cordibus tradidcrunut certu efict hxc nemine ex ledione qua? interdu puenire et ad infideles folet fed ex apoftolos traditione didiciP fe»Difcefluri igif ut diximus ad pra?dicandu iftud unanimitatis &! fidei fu$ apoftoli indiciu po u re: non it cut filii Ada difcefluri ab alterutru turre ex latere codo & bitumine coftruentesicuius cacume u.q; ad ca?^ Ium ptingerctifed monumeta fidei qua? ftaret aduerfum facie inimici e lapidibus uims & margaritis domi> nicisa:dificates:qua necn uenti ipcllerentineq; fulmina fubrueret» neq;tepeftatuac pcclbi^ turbines,pmo ucrent,Merito igif illi ab inuice fepaiidi turre fupbia? sdificantes lingua^ cofufipne danati iuntme unuP quifeu poflet aduertere pximi fui loquela»Ifti uero q turre fidei coftruebat omnm lingua^ Icienna & agni tionc donati funtiut illud peccatuhoc fidei obaretur indiciu. Sed iam nobis etia de ipfis aliquid cqtrcdan> du eft margaritisiin quibus primo i loco fons & origo ponif:cu dicitur Credo in deu prem oipotetc, y e^ prius qincipiade ipfis fermonu uirtutibus difputaredllud non ipune comqncnduputo diuerfis ecclems aliqua in his uerbis inueniunf adieda.In ecclefia tame u rbis roma? hoc no deprehenditur faciu:qQ eo pio pterea ee arbitror 9 necp ha?refis ulla illic fumpfit exordmiSd mos mihi feruat antiquus eos q gratia bap mi fufccpturi funt publice.i.fideliu populo audiente fymbolu reddere:# uticp adiectione huius faltem t/ monis cor? q pr^eceflerunt in fide non admittit auditu. In ccctcns aute locis ftUutu itelhgi dat prop er nullos htercticos addita qua?da uidenfm qux nouella? dodnna? fenfus credcref excludi,Nostan^ r-
dine fequimui:que in	H^^DraKtiquia	e:&	cre
itibus remucrator fit.bed 0? propheta dicit Nili credetis no intem^ ^» v l . ^ n	.	 .v.	liauino	nr	nfund(
uiuerit uenturos imbres:allutu^ quocp ioiis teporem :quiuu,	ante
'ducatiac uentis fpiratibus numat.Nih.l deniep eft: quod in mta genpoffit: ft
Quid igitur mirum fi accedentes ad deu credere nos primo omm pfitemur:
fit uita commumstioc autem iccirco in principiis pmifimus; quia pagam nobis obuc	^
noftra quia rationibus defiat in fola perfuationc confidat:^ ideo oflendimus nec agi nec Itare aliquid pof' fe nifi praxeffcrit uis acdendi.Deniq; matrimonia contrahuntunquia crcdif fucceflura poftcritas,& pueri difeendis artibus tradunf;quia magiftro^ in difdpulos tranffundenda creditur difciplina,& iperii infignia unus fufcipitldum credit fibi populos 8t urbes armatu etiam exercitum pariturun^Quod fi htec fingula ni fi prius crediderit futura nullus aggreditur: quomodo no multo magis ad agnitione dei crededo ucniatur. Sed uideamus quid iam breuialishic fermo lymboli proponat.Credo inquit in deum patrem oipotentem, Orientales ecclefite omnes pene ita tradut. Credo in unum deu patrem omnipotentem rurfum in fequen ti fermone ubi nos dicimus 3C in chriftu iefum unicum filium eius dominu noftruulli tradunt; 8^ in unum dominu noftrum iefum chriftu unicum filium eius; Vnum fcilicet deu 8t unum dominu fecundu antori/ tatem Pauli apoftoli pfitentes.Scd de hoc in fequentibus locis repetemus.Nunc interim quod ait in deum , 5i:	patrem oipotentem uideamus. Deus fecundu quod opinari pot humana mens natura; ipfius uel fubftatite
qux cft fuper oia appellatio e.Pater arcani & ineffabilis facramenti uocabulu eft.Deum cu audis fubftantia intetiigetfine initio;fine fine;fimplice:fine ulla admixtionc:inuifibilcm:incorporeu;ineffabilem:in$ftimabi le:in quo nihil adiunctumihil creatum finfine audore.eft enim ille qui eft omnino omniu audior. Patre cu audis filii intellige patre;qui filius fupradiette fit imago fubftantix.Sicut enim nemo dicit dominus nifi ha beat uel poffeffionc uel feruum cui dominetur;& ficut nemo magifter dicitur nifi difcipulum habeat; ita Sd pater nullo padto quis dici pot nifi filium habens.Hoc igitur ipfo noie quo deus pater appeUaf cu patre pa> riter fubfiftere etiam filius demonftramr.Quomodo aut deus pater genuerit filiu nolo difeutiasmee te cm riofius ingeras in profundo arcani; ne forte dum inaccel& lucis fulgore pertinacius pferutaris exiguu ipm qui mortalibus dmino munere coceffus eft perdas afpedtu. Aut fi putas in hoc omni indagatois genere uttv dumiprius tibi propone qux noftra funtiqua; fi conlequeter ualueris expedire tunc a terreftribus ad cade/ ftia 8d a uifibilibus ad iuifibilia ppato.Expcdi prlo fi potes quomo mens quee itra te e generet uerbu; & qd fit I ea memorise fpus;quom5 hxc cum diuerfa fint rebus & aclibus unii tame fint uel fubftatia uel natura; 6d cu e mete fpcedat nunq tame ab ipfa feparetur.Et fi hxc quis i nobis & maxfe nfa fubftatia hentur tame tato nobis occulta uident quato afpcdtui corporeo fuifibilia.De aptioribus rcquiramus.Fons quomo in fe generat fluumfquo aut ipu rapidu fertur flucm:'Quid e q> dum unu 8d infepabile fit fluums St fonsmec flu uius fonsmec fons ftuuius itelligi aut appellari pori& tame q uiderit fluuiu uiderit St fonte.Exerce te prius i ho^; explanatione:8d difeute li potes qu^e habenC in manibus;8d tuc ad ho^ fimiliora ucnicmus.Ncc pultes q> te ftatim de terra afcedcrc fuadea fup cxlos.fed prius te fi placet ad iftud firmamcntu quod oculis ui/ det cducaiSd ibi fi potes natura huius uifibilis lumis difeute quomo ignis ifte cxkftis generet ex femetipo fplendorem luris: quomo et ^ducat uaporem. Si cu tria fint in rebusiunu tame funt in fubftatia. Quod & fi hsec fingula inueftigare potueris;fcito adhuc dmmx generatois myfteriu tato ce differetius St emmetius: quato creator CTeaturis potetionquato artifex opere fuo pftantior;quato ille qui femp e eo q ex nihilo ecc pit effe nobilior.Crededus cft ergo deus effe pater unici filii fui domini nfi no difcutiedus, Neq; eim fas eft feruo de natalibus dommi difputare.Coteftatus eft pater de cadis dices Hic c filius meus dilcdtusa quo mi/ hi bene coplacuiapfum auditc.Patcr ipfum dicit eftc filium fuu;& ipfum audiri iubet.Filius dicit qui uidet me:uidct &pfem meu.Ego St pater unu fumus.Et ego ab eo exiui;& uem' in huc mundu.Quis e q iter has patris St filii v.oces medius fe difcuffor iterferat; St dimnitate dmidanaffcdtu feparet: fubftantia rupatffpiri/ tum fecetmeget eftc ucj% quod ucritas dicit;Eft ergo deus pater uerus tanq uentatis pater; non extrinfecus creans:led ex eo quod ipfe eft filiu genera's:i.quia fapjens fapientia:quia iuftus iuftitia';quia fempiternus fem piternuiqa imortalis imortale:qa iuifibilis inuifibilciqa lux fplendore:qa mens uerbu. Quod aut diximus orietis ecclefias tradere unu uc^ deu patre oipotentcm St unu dominu;hoc non mtelligedu cft unii nume ro dici fed uniuerfitate. Verbi gfa Siquis dicat unii homine aut unu equu;hic unu pro numero pofuit. pot eni St alius ho ee St tertiusmel equus, Vbi aiit fecundus uel tertius no poteft iungimnus fi dicat no unitatis fed uniuerfitatis e nome. Vt fi exepli ca dicamus unu fole; hic unus ita dicit; ut uel alius uel tertius addi no poftit,Vnus e,n,fol,multo magis ergo deus cu unus df;unus_no numeri fed uniuerfitatis uocabulo nunem pafn.q ppterca unus didf 9 alius no fit.Similiter St de domlo accipiendii eftiq? unus fit dom ms iefus xps; ,, ,f	per que deus pater dominatu oium tenet,Vndc St fequens fermo oipotente pnunciat deu omnipotes autc
ab eo dicit 9 oium teneat potetatii.Tenet aut oia pater per filiu ficut St apoftolus dicitiQuia p ipfum crea ta funt oia uifibilia St inuifibilia;fiue troni fiue dominatioes fme pricipatus fiuc ptates, Et ad hcbrzeos feribes dicit Quia p ipfum fecula inftituit;& ipm coftituit heredem uniuerforum.Quod fi pgr ipfum fccu la inftituit pater;& p ipfum creata funt oia:8d ipfe eft h^res oium;per ipm ergo St potentatu oium tenct:qa ficut lux de luce St ueritas de uerltatedra de omnipotete oipotens natus eftmt i apocalypf1 l®anis feriptu e. Et requie no habet die ac-noac dicetes.Saiftus fandus fandus domius deus fabaoth:q erat ^ q e 8C qui uSy turus cft orpotens.Ommpotens ergo didf q. ueturus eft,8d quis eft alius qui uenturus eft nifi iefus chnftus filius deKHis addif inuifibile ipaflibile.Scicndu 9 duo ifti fermones 1 ecclcfix romana; fymbolo no haben tur.Conftat aiit apud nos additos hcerefeos ca Sabelln illius pfedo q a noftris patripaftia appellaf ,i,qux pa tre ipm uel ex uirgine natu dicit;& uifibile fadu efte uel paftum affirmat in carne. Vt ergo excluderet talis ipietas de patre uidentur ha:c addidifte maiores;& inuifibile patre atq; ipaffibile dixifle.Conftat.n, filiu no patre incarnatu;& ex carne natu:& ex natimtate carnis filiu uifibile St paflibilem fadum,Quantum autem expedat ad illa deitatis Imortale fubftantia qux una eicadcq; cu patre e:ibi nc^ pf necp filius neq? fpiritus fandus uifibilis aut paffibilis credifSecudii dignatione uero carnis aftuptae filius Si paftus i carne c.Quod
& propheta pdixerat ubi ait Hic deus nofter non reputabitur alter ad eumtqui inuenit ocm uia difciplinxi & dedit ea lacob puero fuo:& ifrahel dilecto fuo.poft hxc in terris uifus eft:& inter hoies couerfatus eft.Se> quitur poft hoc Et in lefum Chriftu unicu filium eius dominu nfm Jefus hebr^i nocabuli nome qd1 apud	1
nos fajuator dicif .Chriftus a chrifmate.i.ab undtioe appellaf.Legimus en! in libris Moyfi q> Aufes Naux fi lius cu eledtus eflet dux populi comutato noie de Aufe lefus cognominatus fit:quo fciiicet oftcderetur hoc efle nomen;quod principibus 8c ducibus conuenirenhis duntaxat qui falute fequentibus fe populis daret»
Itaq; & ille lefus appellatus eft;qui eductum de terra xgypti popuIum:8d de erroribus heremi liberatum in terra repromiflionis induxit.Et hic lefus qui populu de ignorantis tenebris cdudtuiS: de mundi erroribus euocatum introduxit ad regna cslo^.Chriitus quocp uel pontificale ucl regiu nomen eft.Na prius SC potu fices ungueto chrifmatis cofecrabanf 8t reges.Sed illi ueluti mortales & corruptibiles ungebat .hic uero fan dto fpiritu perunctus xps effiicif :licut feriptura de eo dicitique unxit pater fpiritu fco mifib de cslis.Et Eia ias pngnauerat dices ex pfona filiiiSpiritus domini fup me:fppter quod unxit meteuagelizare me mifit pau^ penbus.Quia ergo oltedimus quid fit iefus qui populu faluct; & quid fit chriftus qui pontifex fadtus fit in seternummunc ex cofequetibus de quo dicatur ilta uideamus.Vnicu filium inquit eius dominu nfm. Poft hoc docet nos quia lefus ifte de quo diximus: 8t Chriftus de quo expofuimus unicus filius dei & nofter do> minus eftjne forte humana putes ifta uocabula terrenu te aliquid doceannidco fubiungit Vnicu hunc efle filiu dei dominu noftru.Vnus en! de uno-nafeif :quia 6C fpledor unius eft lucis;& unu eft uerbu cordis, nec in numeru pluralem defluit incorporea generatiomecin diuifionem caditmbi qui nafeit nequaqa gencran te feparatur. Vnicus e ut meti fenfusmt cordi uerbumt forti uirtusmt fapientia lapieti» Na licut folus fapies , pater ab apoftolo dicif:ita Si folus filius fapientia nominaf,Vnicus ergo filius e.& cu fit gloria: fempiterni' un\cu> tate:uirtute:regno:ptate: hoc quod pater eft:o!a tame hsec no fine auSore ficut pater fed ex patre tag filius habet.cucp fit ipfe o!um caput:ipfius tame caput pater c.Sic e!m feriptu eft:Quia caput chrifti deus c. Filiu lane cu audis: nolo generatione carnalis natiuitatis aflumas:fcd memeto hoc de icorporca dici fubftatia & natur»e limplicis.Si e!m ut fupra ia diximus ucl in eo quod cor generat ucrbuiuel mes fenfum: uel lux ex fe parit fplendoremihil ho^ requirit :ncc ulla in tali generatoe fragilitas cogitatur:quanto purius & lacratius de horu omm creatore cenfendu eftfSed fortafle dicasafla qua memoras infubftatiua eft generatio.nem en! lux fubftantiuu facit fplendore:aut cor fubftantiuu generat uerbu.Filius aut dei fubftatialitcr aflerif gcne> ratus.Ad hoc primo omm illud dicimus cu ct in exteris ^feruntur exeplamo per o!a tame fimilitudine fer uare poflunt rei illius:cui pberc putanf cxemplumfted unius alicuius partisipro qua uidcnf aflumpta:fimt litudine tenent. Verbi gfa: Vt cu in euangelio*dicif ;Simile eft fegnu cxlo^ fermeto quod abfcodit mulier "7
4
oftcnderef ex parua pdicatioe uerbi dei humanas mentes fidei fermento pofle coalelcere.Similiter <S^ cu di> citur:Simile eft regnu cxloi^ reti miflb in mare:quod ex omni genere pifciu abftrahit.Et in hoc nuquid pu tandum eft:q> naturae lini:quo rete operamunae nodis: quibus maculx nectunfiregni cxloru fubftantia p o!a cofcraturfSed ad hoc folu uidef affumpta comparatiomt oftendcref quia ficut rete de profundo maris pifces adducit ad littusata de ,pfundo fxculi huius errore humanx a!x regni cxlo^ pdicatioe liberant.Ex obus conftat exepla non in oibus his quoijc exempla funt ce fimiliatAhoquin fi eade cffentoiauam non exe
nln rlirr-rpnf.fy/l ----------------------------------------------------------- jllnrl	rlirpnrln pOtHi milia Creatura tnlic
,. ,. r . _ _ --- - folus eft qui ita natus e:nec coparatione aliqua pot 1	_	-	_	r
tudine in lubltatia cu facfturis fuis habere pot ille qui fadtor e omm. Hic e ergo Lhnltus ielus unicus nlius dei qui e(t dominus nf.Vnicus 8^ ad filiu referri & ad dominu pot.unicus eft enim uere filius:8d unus domi
nus iefus xps,C$tcri qppe filii licet filii dicatunadoptois tame gfa dicunf no ueritate natura,& fi dicut alii domini:cocefla tame nd igeita ptate dicuf.Hic uero folus e unicus filius:8r folus unicus domius,ficut & apo
dixit unicu filiu dci:& dominu nfminuc dicit:Oui natus e ex fpiritu fancro ex maria uirgine. Hxc iam iter
unice nafcif, Nota funt oibus & i euaseliis decatata de hoc feripta J?pheta^;qua: dicutig» mrgo cocipiet.« Panet filium,Sed K partus ipfius mirabile modii Ercchiel propheta ante iormaucrat: Maria figurali ter par tam domini nominans» qua fciiicet dominus igrefms eit mundum.Dicit ergo hocmodo.Portaautequz tefpicit ad orietem claufa eritmon aperietur:&! nemo trafibit p ea:quonia dominus deus llrahe	P
cam ta
uirginis claufa:fcruata uirginitate permanfitJgitur fandus fpiritos refertur dominicse carnis:^ templi eius creatorJncipc iam hinc intelligcre etiam fpiritus fandi maieftatem. Conteftatur enim 8C euagelicus fermo de ipfo.Quod cum loquenti angelo ad uirginem & dicenti:quia paries filium:& uocabis nome eius lefum: Hic enim faluum faciet populu a peccatis fuisdlla rcfpondiflet;Quomo fiet iftud quonia uirum no cogno' fco^dixit angelus ei Sps fandus ueniet fup te:& uirtus altiffimi obubrabit tibi,& io qd nafcef ex te fcum uo cabif filius dei. Vide ergo cooperate fibi inuice trinitatem Spiritus fandus uenire dicitur fup uirgine;& uir tus altiflimi obumbrare ei.Quce eft autem uirtus altiffimimifi ipfe chriftus qui e dei uirtus & dei fapietiaJ' Cuius aut hxc uirtus eftfAltillimi inquit,Adefl: ergo altiflimusiadeft dt uirtus altiflimiiadeft & fpiritus fan dus.Hxc eft trinitas ubiq? latens di ubiq; apparens uocabulis perfonifq? difcretaiinfeparabilis uero fubfta^ tia deitatis.5: quanuis folus filius nafcatur ex uirgmeiadeft tame 8i altiffimusiadeft di fpiritus fandusiut 3i conceptus uirginis fandificetur di partus.Verum haec quia ex feripturis ppheticis aflerunf poftunt fortaP fe iudaros quanuis fint infideles di increduli confutare.Scd pagani folent ridere nos:cu audiunt praedicari a nobis uirginis partu:,ppter quod paucis di eo^* obtredationibus refpondendu eft. Omnis partus ex tribus ut opinor conftanfi adultx aetatis fit foeminaifi uirum adeat:fi non fit illius uulua uicio ftenlitatis occlufa* Ex his tribus in hoc partu que pdicamus unum defuit: Vir fcilicet:& hanc partem(quia qui nafcebaf non erat terrenus ho fed cxleftis)per fpiritum cxleftem dicimus falua uirginis incorruptionc copleta. Et tame quid miru uidedfi uirgo conceperit:cu orientis auem quem phoenice uocant.Jn tantum fine coiuge nafei / uel renafei conftetmt femper una fit:& femper fibi ipfa nafcendo uel renafcedo fuccedatCApes certe nefeire conmgiamec foetus nixibus edere oibus-pala eft.Sed di alia nonulla deprehenduntur uti huiufccmodi forte nafcendi.Hoc ergo incredibile uidebif diuina uirtute ad totius mundi reintegrationc fadu;cuius exempla-etia in animaliu natiuitate ccrnuntur.Et tame mirandum e cur hoc gentilibus fpoflibile uideat: q credunt Minerua fuamde cerebro louis natam.Quid ad crcdedum difficiliustaut quid magis cotra natura eftfHic fcemina eftihic naturae ordo feruatunhic conceptus di partus teporibus fms editur, ibi nunqua fbemineus iexus:fed uir folus di partus,Qui illa credit,-cur ifta miretur fSed di Libcru dicunt de femore eius nacu,Ec> ce aliud portcntigenus;& tamen aedif, Venere quoq? qua aphroditen uocande fpuma maris:Gcut di onv nis eius copofitio oftedit: credunt efle progenita,De ouo natum Caftorc Pollucemcg cofirmant. Ex formi f ca myrmidones.Et alia mille funt qux quis contra natura rerum uenientiadpfis tame funt mfa credibilia; ut Deucaliois di Pirrhae lapides ia<ftos:&: hominum ex his fegetem natam .Et cum hxc tot di talia figmen> ta crediderintiunu eis impoflibiie uidetunquod adolefcens idemina dimnu germen non hominis Ultio fed deo fpirante conceperit, Qui utique fi ad credendu difficiles funtaliis tot di tam turpibus monftns fidem nequad comodare debucrant.Si uero faciles funt ad credendumiulto proptius haec nra ta honefta di ta fan da recmeiq illa ta idigna di ta foeda credere debuiffent.Scd dicut fortaffis; quia poffibile quide fuerat deo; ut uir^o cocipcretipoflibile etia fuerat:ut pareret;Sed indignu eis uidernut tanta illa maieltas per genitalis fceminse tranfiret cgreftustVbi quauis nulla fuerit ex uiricomixrone cotagioifuit tame ipfius praeputii ob fcoenae attrectationis iniuria.Pro quo paulifper eis fecudu fenfum fuum rcfpodcamus.Si quis uideat par> uulu in profundo coeni necari;6^ ipfe cu fit uir magnus d potens extremus ut ita dixeri ingrediaf coenu.Ut paruulii liberet morietcipollutus ne a te accufabit hic uir; q paululu calcauent lutitan ut milcriccrs lauda bitnnquod uit? cotulerit morituro^Sed hxc etia de comuni homine dicfta funt. Redeamus nuc ad natura erus qui natus eft.Quatu putas natura folis illo iferior eft^Quatu creatura fine dubio ereatore.Intuere nuc fi fojis radius in ccem alicuius uoragine dimittaturmuquidna' aliquid ide pollutois acquirit'Aut obfcoeno xum illuftratioifolis dicif in iniunarignis quoq; quatona eft inferior his de qbus fermo eft;& nulla maceria uel obfccena uel turpis adhibita eidgne polluifle credit,Cu hxc ita ee in rebus materialibus coftct;tu in illa fuperemineti di icorporea natura:qua: fuper oem igne di fup omne lumc eftjpollutonis aliquid putas ac ob fcoenitatis incidere^Tunc deinde etia illud aducrte.Nos hoiem a deo creatu de tenx limo dicimus: quod fi obfcoenitas deo reputat' opus fuu requiretiimulto magis ei reputabit opus iftud ab initio fabricati,Et fup; fiuum e diccficur p obfccena tranfienticu no poftis dicereicur obfcocna cddident.Et ideo obfcoena hxc ce no natura fed obferuatia docuit,Cseteru oia qux funt in corpore ex uno eodccp luto formatamfibus tantu 6i officiis naturalibus diftinguiint,Sed ne illud quide abfolutiohe uacare huius quadiionis omittamus;qd/ fubftantia dei quas omnino eft incorporea inlen corporibus uel capi ab cis principaliter non poteft; nili ah> qua fit media fubftatia fpiritalisiqux capax diuini fpiritus poftit efie, Verbi gratia ut fi dicamus: lux omnia quidem membra corporis illuftrare potclba nullo tamen eorum nifi a folo oculo capi poteft* Solus eft emi oculus qui capax eft lucis.Et filius ergo dei nafeitur ex uirgmemon pricipaliter foji carni fociatusifcd in ani ma inter carnem deumque media generatus, Anima ergo media di in fecreta rationabilis fpiritus arcemer; bum dei capiente.abfque ulla quam fu'picans iniuria deus eft natus ex uirgine. Et ideo nihil ibi turpe puta dum eftmbi fandhficatio fpiritus inerat.Et ala qux erat dei capax particeps fiebat etiam carnis. Nihil ibi di cas impoflibilembi aderat uirtus altiftimi,Nihil de humana fragilitate cogites;ubi plenitudo inerat diuini; tatis.Crucifixus fub Pontio Pilato;& fcpultusidcfccndit ad inferna,Docet Apoftolus Paulus illuminatos ce / debere oculos cordis noftri.ad inteliigendum qux fit altitudo diuinitatis latitudo 6i profundum.Altitudo ergo di latitudo di profundu deferiptio crucis eft: cuius eam partem qux in terra defixa eft profundum ap' peliauit,Altitudinem uero illam qux in terram porrecfta fublimis erigitur.Laritudinem quoque illam qux diftenta quoque in dexteram Ixuamque manus protenditur.Cu ergo tot fpccies mortis fint; quibus de iaac uita exitus dari hominibus folet;quia uult nos Apoftolus illuminato corde feire rationem; cur ex his blbus
erucis potius fpecies ad mortem dele&a fit SaluatorisfVnde fciendum efi: quod crux ifta triuphus eratTri> umphi enim eft S^ infigne eft, Trophaeum deuidti hoftis indicium eft. Quia ergo adueniens Chriftus ficut Apoftolus dicit tria pariter fibi regna fubierit(Hoc enim idicat ubi ait.Quia in nomine lefu omne genu fle Satur c$leftium:terrcftrium &C infernorum:^ haec omnia fua morte uincebat)Conuenicns myfterio mors quxfita eft: ut in aere fublimatus;& aeris fubiugas poteftates:ui<ftoriam diis fupernis 3C caeleftibus traderet,
Expanfas autem manus tota die fandus propheta dicit eum tenere ad populum qui eft in terra:ut 6C incre^ dulos conteftaretur:& inuitaret credentes. Ea uero parte quae fub terra demergitur: inferna fibi regna fubi iceret.Et enim(ut breuiter aliqua etia de fecretioribus perftringamus)ab initio deus cum feciflet mudum: profecit ei & pr^pofuit quafdam uirtutum taeleftiu poteftates:quibus regeretur 8C difpenfaretur mortalia genus.Quod ita fadum Moyfes indicat in deuteronomii cantico ubi dicit. Cum diuideret excelfus gentes ftatuit terminos gentium fecundum numerum angelorum dei.Sed 6C horum nonulli ficut & ipfe qui priiv ceps appellatus eft mundi:datam ibi a deo poteftatcmmon his quibus acceperant legibus temperarunt,nec humanum genus diuinis obedire:fed fuis parere praeuaricationibus docuerunt.Et hinc aduerfus nos pecca torum chyrographa feripta funt:quia ut propheta dicit:Peccatis noftris uenundati fumus precium nanque animas fua: unulquifque confequitur:cum concupifcetix fatiffecerinPer iftud ergo unufquifque chyrogra phum ab illis redtoribus peflimis tenebatur:quod chriftus detraxit adueniens:&! hac eos poteftate denuda^ uit, Idque fub ingenti niyfterio Paulus idicat cu dicit de eo:delens quod aduerfus nos erat chyrographum:
& affigens illud cruci fute:tradidit principatus 8C poteftates triumphans:eos in femetipfo redtores. Ergo illi quos humano generi praefecerat deusiin tyrannidis contumaciam uerfiiimpugnare commiffos fibi homies aggreffi funtt& peccati proeliis debellarejficut Ezechicl propheta myfticis defignat eloquiis cum dicitjin il>
Ia die procedent angeli feftinantes exterminare aethiopiam.eritque inter eos perturbatio in die aegyptiiquo niam redtitudo uenit,Ergo omni potentia eorum nudata:Chriftus dicitur triumphafle: ablatamque ab eis poteftatem hominibus tradidiftefficut ad difcipulos fuos dicit ipfe in euagelio: Ecce dedi uobis poteftatem calcandi juper ferpetes 8C fcorpiones 6C omnem uirtutem inimici.Illos itaqj qui accepta poteftate male abii fi funtaubiedtis quodam fuis fubiecit crux Chrifti.nos uero hoc eft humanum genus edocet primo omnia ufque ad mortem refiftere aduerfus peccatumlibenter interitum pro pietate fufcipcre.Tunc deinde obe dientix nobis in hac eadem cruce proponit exemplum: ficut in illis qui aliquando redtores noftri fuerant: pofuit contumacis poenas. Audi ergo quomodo apoftolus uult per crucem chrifti obedientiam nos doce> re.Hoc inquit fentite in uobis:quod in chrifto lefuiqui cum in forma dei effennon rapinam arbitratus e ee fe squalem deoffed femetipfum exinaniuit formam ferui accipiens :in fimilitudine hominum fadhis:& ha> bitu reperms ut homoffadus eft obedies ufque ad mortem:Mortem autem crucis.Quia ergo ille magnus magifter eft qui fecerit 8C docueritiideo qus prius etiam fufcepta morte feruanda docuit: ipfe hsc primus moriendo feruauit.Sed fortafle terretur aliquis in huiufcemodi dodtnaiquod quem pauloante cum deo pa tre diximus fempiternumiac de eius fubftantia efle progenitum:quemque regnomiaieftate: sternitate una ^ cum deo patre efle docuimusmunc de eius morte tradtamus.Sed nolo terrearis o fidelis auditor.Paulo poft i “ 'j^ iftum quem audis mortuum: rurfum immortalem uidebis, Mors enim ab eo mortem fpoliatura fufeipif,
Nam facramentum illud fufcepts carnis quod fupra expofuimusjhanc habet caufamiut diuina filii dei uir> tus: uelut hamus quida habitu humans carnis obiedtus, Et ficut apoftolus Paulus ante dixit habitu inucv tus ut homo:principem mundi inuitare poflit ad agonem:cui ipfe carnem fuam uelut efcam tradens hamo diuinitatis intrinfecus teneretur inferto,Et profufione immaculati fanguinis(Solus eft enim qui peccati ma cuiam nefciQomnium peccata deleret duntaxatiqui fanguine eius poftes fidei fus fignailent. Sicut er/ go hamum efca contedtum fi pifeis rapiatmon modo efcam ab hamo non remouetifed iple de profundo efca futurus educiturflta & is qui habebat mortis imperium:rapuit quidem in morte corpus lefumon fenti ens in eo hamum diuinitatis inclufum.fed ubi deuorauit:h$fit ipfe continuo.S- diruptis inferni clauftris ue lut de profando extradtus trahiturmt efca exteris fiat.Quod ita futuru fub hac eadem figura Ezechicl du/ dum propheta fignificauerat dicens:Et extraham te in hamo mco:& extendam tc luper terram:Campi im> plebuntur de te:& coftituam fuper te omnes uolucres cxh:& faturabo ex te omnes bcftias terrx.Scd & pro pheta Dauid dicit Dedit eum in efcam populis xthiopum.Et lob de eodem mytterio fimiliter proteftatur: ait enim ex perfona domini loquentis ad fe. Aut adducis draconem in hamo:aut ponis capiftru circa nares eius,Non ergo damno aliquo aut iniuria diuinitatis Chriftus in carne patitur.fed ut per ifirmitatem carnis operaretur faluteidiuina natura in mortem defcenditmon ut lege mortalium detineretur a morte: fed ut p fefe refurredurus ianuas mortis apcriret.uelut fi quis rex pergat ad carcercmiSd ingreflus aperiat ianuas:re/ foluat cathenasmincula feras &: clauftra comminuat:^ educat uinctos in rcmiflIonem,& eos qui fedent ire nebris & in umbra mortis:luci ac uitx reftituat.Dicitur ergo rex fuiffe quidem in carceremon tamen eam ditione qua fuerant exteri qui tenebantur in carcere.fed illi quidem ut poenas foluerent: hic uero ut abiol/ ueret poenas.Cautiflime autem qui fymbolum tradiderut;etiam tempus quo hxc fub Pontio Pilato geita ^ funt defignaruntine ex aliqua parte uelut uaga & incerta geftorum traditio uacillaret, Sciedum lanc eit:qa . in ecclefi^ romanx fymbolo non habetur additunuDefcendit ad inferna;fed neque in orientis ecclems a/ betur hic fermo.Vis tamen uerbi eadem uidetur efle in eo quod icpultus dicitur. Sed quoniam erga ienp/ „ turas tibi diuinas amor & ftudium fubiacctifine dubio dicis mihuoportere hxc magis euidentibus dimnx feripturx teftimoniis approbari.Quanto enim maiora funt qux credenda funtitanto idoneis magis dubitatis teftibus indigent,Vera quippe eft & confcqucns hxc propofitio.Sed nos tanquam icie^n i	»
re loquentestteftimoniorum filuam breuitatis caufa derelinquimus.Pauca tamen ex multis etiam fi in hoc requiritur:adhibeamus:fcientes ftudiofis quibufque fcripturis diuinis latillimum teftimoniorum pelagus patere*Primo ergo omnium fciendum cftiquod ipfa ratio crucis non omnibus una cademque c{t;fed aliud gentibus:aliud mdxistaliud credentibus fapit.Sicut & apoftolus dicit.Nos autem Chriftu praedicamus cru cifixumdudaeis quidem fcandalum;gentibus autem ftultitiam:ipfis uocatis iudxis & graecis: Chriftum dei ueritatem & dei fapientiam.Et alibi. Verbum enim crucis pereuntibus ftultitia c. His uero q falui funt ui> tus dei eft.Iudaei autem quibus ex lege traditum fueranChriftum in aeternum manfurum:fcandalum patie bantur de carne eius;quia refurredtionem recipere noluerunt,Gentibus autem ftultitia uidebatur deu mor tem fufcepiire;quia ignorabant myfterium carnis afliimptae.Fideles uero qui & natum & paflum in carne fufcepcrant;& a mortuis refurrexiflcimerito uirtutem dei credebant eflejquas uicerat mortem.Primo ergo hoc ipfum quod iudau quibus prophetae haec praedixerant non eflent credituri: fed illi qui nunquam haec a prophehs audierant,Audi quomodo per Efaiam prophetico fermone lignatur,'Quibus non eft inquit an nunciatum de eo uidebunt:8C qui non audierunt intelligent.Quod autem his qui meditabatur legem dei: a pueritia ufque in fenedutem non credentibusiad gentes elTet omne myfterium tranffercndum:idcm Efa ias hoc modo praedicit.Et faciet inquit dominus deus fabaoth omnibus gentibustin monte ifto bibent 1$ titianr.bibent uinunuungentur unguento in monte ifto.Tradet haec omnia gentibus.Hoc enim confilium omnipotens fuper omnes gentes.Sed dicerent fortafle nobis illi qui fe iadant in fcietia legis: blafphematis: qui dicitis dominum corruptioni morti & paflioni crucis fuifte fubiedum.Legite ergo quod icriptum ha> betis in lamentationibus Hieremiae ubi dicit;Spiritus uultus noftri Chriftus dominus comprehefus eft in corruptionibus noftris.in quo diximus.Sub umbra cius uiuimus in gentibus, Audis quomo rppheta Chri> ftum dominum comprehenfum elTe dicit: & pro nobis ideft pro peccatis noftns corruptioni traditum^m cuius umbra(quoniam populus ille iudaeorum permanfit incrcdulus)gentilem fubiedum efTe dicinquia ui uimus non in ifrahel fed in gentibus,Quod fi operofum non uidetur: q poftumus breuiter fingula qua: in euangeliis referunturtqualiter in prophetis prsedida fint: defigncmusmt hi qui prima fidei elementa tu(ci> piuntiteftimonia hxc habeant in corde defcripta.nc ulla eis unquam de his qua: credunnambiguitas inimi ca furripiat,.Edocemur per euangelium: q> iudas unus de amicis 8C conuiuis chriftiitradiderit eu. Audi hoc quomodo pramuncietur in plalmis:Qui manducat inquit panes meosrampliauit aduerfum me fupplanta^ tionem.Et alibi:Amici inquit mei & proximi mei aduerfum me appropiquauerut 8C fteterut. Molliti iunt fermones fuper oleum:Et ipfi erunt iacula,Vis uidere quo modo moliti funt!1 Venit inquit ludas ad lefum: 8i dixit ei.Aue rabi:& ofculatus eft eum.Per molle igitur ofculi blandimentunv.execrabile iaculum prodi> tionis infixitJnde dominus ad eum dicit luda ofculo filium hominis tradis triginta argenteis:’Audis fuppla tationem eius ampliatam efte cupidine proditionis^ Audi 8t de hoc propheticam uocem.Et dixit inquit ad cos:Si bonum eft in confpedhi ucftro date mcrcedem meam aut abnuite.Et poft h$c:Et accepi inquit trigi ta argentcos:& mili eos in domu domini in conflatorium,None hoc eft quod in euangeliis feribitur?Quia ludas poenitentia dud:us;reporrauit pecuniam:^ proiecit in templo*,5<: difceffit.Bene autem mcrcedem fua dicit:uclut imputantis &. exprobrantis affe&u.Etenim tam multa bona opera apild eos egerat;ca:cos eoru illuminaucrat:claudis pcdes;paralyticis greflumimortuis quoque,reddiderat uitam, Pro his igif omnibus bonis mercedem eius reftituunt mortem triginta argenteorum xftimationem pefatam referunt. Refertur item in euangeliis:# uTcfas eft.-pr^dixit hoc fermo propheticus per Efaiam dicesiVe ammx eomrmqui co gitauerunt cogitationem peflimam aduerfum fcipfos dicentes. Alligemus iuftumiquia inutilis e nobis. Sed dicct aliquis;Nunquid hxc de domino intelligcnda funtfNunquid dominus ab hominibus teneri poterat: & ad iudicium protrahtfEt de hoc te idem propheta conuicet. Dicit enim his uerbis ipfe.dominus- in iudi> cium ueniet cum fenioribus 8t pricipibus populi Judicatur ergo dominus fecundum prophete teftimoniu, non folum iudicatunfed etiam flagellis c$ditur:& palmis in faciem uerberatur;& confpuitur,^ omne# nobis perfert obprobrium indignitatis.Et quia hxc ftupcfcenda erant omnibus cum pr$dicaretur ab apo> ftolisjccirco etiam ex perfona ipforum propheta exclamat & dicit,Domine qs credit auditui noftro i credi bile enim efttut deus dei filius paftus ifta dicatur &L prodicetur, ergo & prodicuntur per prophetas: ne qua credituris dubitatio nafceretur Jpfe ergo ex fua perfona chriftus dominus dicit.Dorfum meum dedi ad fla> gella:& maxillas meas ad palmasfaciem non aucrti a confufione fputorum. Scribitur etiam illud iter co teras eius paftiones:# alligantes eum duxerunt ad Pilatu,Profignauit etiam hoc propheta ubi dicit. Et alii gantes adduxerunt cum exenium regi larimmifi fi obiiciat aliquis & dicat.Sed Pilatus non erat rex, Audi er go quid in confequentibus refert euangelium, Audiens iquit Pilatus eum efte de Galileatmifit ad Herode: qui erat tunc rex in Ifrahel.Et bene addit nomen larim quod eft filuefter. No enim erat Herodes de domo Itfahehnec de illa uinea ifrahelitica;quam eduxerat dominus de ogypto:^ platauerat in cornu in loco ube ritfed erat filueftcnidcft ex filua alienigenarum,# ideo redte filuefter eft appellatustquia de ifrahelitico uy tis nequaquam palmitibus pullulaflet.Sed # hoc quod dixit propheta exchiumtconuenienter aptauit.Tuc enim Herodes # pilatus,-ut euangelium tcftatur:ex*inimicis in concordiam rcuocati funt;Et uelut reconci liationis fuo exenium iuftum:fibi inuicem mittebant lefum. Quid intereft dumodo Icfus ut faluator diui dentes reconciliet:# pacem reparet:ac etiam concordiam reddat (Vnde etiam de hoc feriptum eft in lob. Dominus reconciliat corda pneipum terr^,Refertur item quod cum Pilatus uellet eum dimittereiomnis populus fucclamaueritiCrucifige crucifige eum.Praenuciat hoc quoque Hieremias propheta dicens ex per lena domini ipfius, Fada eft inquit hereditas mea mihi ficut leo in filua dedit fuper me uoccm fuam pro
pterea exofus fum eam,& propterca inquit dereliqui domum meam.Et iterum alibididt.Supra que aperui ftis os ueftram^& aduerfus quem rclaxaftis linguas ueftras^Cum iudicaretur fcribif tacuiiTe.Multx de hoc fcripturae teftanmr.In pfalnufta dicituriFadtus fum ficut homo non audiens; & non habens in ore fuo icre> pationes.Et iterum.Ego tanquam furdus non audiebam;& ficut mutus non aperiens os fuum,Et itera ali> us propheta dicitSicutagnus coram tondente fe;fic non aperuit os fuum in humilitate; iudicium eius fub> iatum eftJmpofita ei fcribitur corona fpinea,Audi de hoc in canticis canticorum;Super iniquitatem Hiera falem mirantis de iniuria filii dei patris uocem;& dicetis» Exite di uidete filix Hierufalem coronam qua co xonauit eum mater fua.Sed 8i de fpinis ita alius propheta commemorat.Et expedtaui ut faceret uuam;fecit autem fpinas 8i non iuftitiam fed clamorem»Verumtamen & myftcrii fecreta cognofcas. Oportebat eu qui peccata mundi uenit auferre;etiam terrx maledidta purgare»qux pcccante protoplafto fententia prxuarica tionis acceperat dicente domino,Maledida terra i operibus fuis;fpinas 8i tribulos producet tibi» Propterea ergo fpinis coronatur lefusmt prima illa condemnationis fententia folueretur,Ad crucem ducif;& in Jigno totius mundi uita fufpenditur. Vis ergo de hoc propheticis teftimoniis confirmarifAudi Hieremiam dice^ tem de hoc» Venite 6i iniiciamus lignum in panem eius;& conteramus eum de terra uiuentium. Et iterum Moyfes ut deflens eos dicit;Et erit uita fufpenfa ante oculos tuos;& timebis per diem 6i nodtem;& non cre des uitx tux.Sed tranfeurredum nobis eft» lam enim propofitx breuitatis modum excedimus; di breuiatu fermonem longa diflertione diftendimus.Pauca tamen addemusme penitus quod coepimus prxteriiffe ui> deamur.Scribitur lefus in latere percuEis;aquam fimul di fanguinem profudiffe» Hoc quippe myfticum e< Ipfe enim dixerat;Quia flumina dc uentreeius procedent aqux uiux;fed produxit di fanguinem; quem pe^ tierunt iudxi uenire fuper fe di fup filios fuos.Produxit igitur aquam;qu2e crederes diluat.,pduxit di fangui nem;q codenet kreduIos,Pot tame et itelligi illud qd duplice gfam baptifmi figurauerit: Vna q daf p aqua baptifmi;alia q p myfteriu jpfufionis fanguinis pquiriftVtrunque enim baptifmum nominatur,Quod di fi hoc quaeris; cur non ex alio membro fed ex latere potius produxifle dicitur aquam di fanguinem^ Videtur mihi per coftam mulier indicari» Quia ergo fons peccati di mortis de muliere prima quae fuit primi Adam cotta procenitifons redemptionis ac uitae de fecundi Adam cofta producitur. Scriptum efbquod in pafUoe eius ab hora fexta ufeg ad horam nonam tenebra: fadta: funt. Accipe 8i de hoc propheta: tefhmonium dice^ tis.Occidet tibi fol meridie.Et iterum Zacharias propheta Jn illa inquit die non erit Iux;& frigus di pruina in uno die;& dies ille notus domino;& necp dies necp nox;& ad uefperam erit lux.Quid tam euidens a propheta dici poterati'Vt iam tum hxc non tam futura prxdici q narrari prxterita uidcanturf di frigus di prui nam prxdixitipropterea enim Petrus calefaciebat fe ad ignem;quia frigus erat;& patiebatur frigus non tem poris;fed fidei. Addit etiam;8d dies illa nota domino;& ne^ dies necp nox» Quid eft neque dies neque nox£ non ne aperte de infertis diei tenebris:' di reuocata rurfum luce diileruit.non fuit illa diesmecp enim incepit ab ortu folis.Necp integra nox fuit.no enim peraflo dici curfu fpatia fibi debitamel ab initio fufcepitmel ad ultimum determinata perduxit.fed fugata per impiorum facinusdux reparatur ad uefperam, Poft hora eni nonam depulfis tenebris fol redditur mundo,Et iterum alius de hoc ipfo teftimonium dicit; di obfcurabi£ fuper terram lux.Docet euangelii prxdicatio;^ etiam milites diuiferunt fibi ueftimenta lefu; di fupra tunicam eius miferunt fortem»Hoc etiam curx fuit fpiritui fandto prophetarum uocibus proteftari cum dicit, Diuiferunt fibi ueftimenta fua;& fuper ucftem meam miferut fortem.Sed ne de illa quidem uefte;quam dicunt milites illudentes induiffe eumrideft de uefte coccinea prophetx filuerunt,Audi eni quid dicat Efaias, Qi^is eft hic qui uenit de edomfrubor ueftimentorum cius ex bofra.Quare rubicunda funt ueftimeta tuad & indumentum tuumttanqua in torculari calcatum^Vnde di ipfe refpddit Torcular calcaui folus filii fyon, bolus eft qui peccatum non fecit:& abftulit peccatum mundi,Si enim potuit per unum hominem mors in-troire;quato magis per unum hominem qui deus erat potuit uita reftitui (Refertur etiam q> aceto potatus litmel uino myrrhato:quod eft amarius felle.Audi quid de hoc propheta prxdixerat.Et dederunt inquit in efca mea fel:& in fiti mea potauerunt me aceto. Ad qux refpondens iam tunc Moyfes dicebat de populo il-lotex uineis fodomorum uitiseorum;& palmes eorum de gomorris.uua eorum uua feilis; di botrus amaritudinis iplius.Et iterum exprobrans cos dicit.populus ftultus di no fapiensihxc domino retribuifti (Sed di in canticis eadem pramuncianturmbi etiam hortus in quo crucifixus e defignatur. Dicit ergo intraui i hor tum meum loror mea;fponfa mea;& uindemiaui myrrham meam;ubi euidenter uinu myrrhatum quo po tatus eft declarauit.Et fpiritum poft haec fcribitur reddidifte.prxnunciatum fuerat di hoc p prophetam dicentem ex perfona filii ad patrcmiln manus tuas cdmcdo fpiritum meum. Sepultus perhibetur;# lapis ma gnus appofitus ante hoftium monumenti. Accipe etiam de hoc quid propheticus per Hieremiam fermo p-dixerit.Mortificauerunt inquit in lacum uitam meam:# pofuerunt lapidem fuper me. Euidentifiima hxc fepulturx eius indicia Tpheticis uocibus defignata funt. Accipe tamen # alia. A cofpedtu iqt iniqtatis aola-tus eft iuftus;# in pace eft locus eius, Et alibi;# dabo malignos pro fepuitura eius. # item alius, Kecubans dormiuit ut leo;# ut catulus leonis:quis fufeitabiteum (Sed etiam quod in infernum defeendit; euidenter pronunciatur in pfalmis ubi dicit.Et in puluerem mortis deduxifti me.Et iterum, Qux utilitas m J*ieo;dum defeendero in corruptionem^Et iterum,defeendi in limum profundi:# non eit iubitatia, bed ioannes dicit.Tu es qui uenturus es in infernum fine dubio:an alium expedtamusf Vnde # petrus dicit:q cnriftus mortificatus carnemiuificatus autem fpiritu qui in ipfo habitat;eis qui in carcere concluli er icendit fpiritibus prxdicare;qui increduli fuere in diebus Noc;in quo etiam quid operis in mlernum g , Gcclaratur.Sed # ipfe dominus per prophetam dicit tanquam de futuro.Quia non derelinques amn
in infernotnec dabis fandhim tuum uidere corruptionem. Quod rurfum prophetice nihilominus oden dic impletum cum dicit;Domine eduxifti animam meam ab inftrno-.faluafti me a defcendentibus in lacum:Se > quitur poft h^c.Tertia die refurrexit a mortuis.Refurredtionis quippe gloria in Chrifto clarificauit omne quod prius infirmum & fragile uidebatur.Si tibi pauloante non putabatur cile poiTibileiufque ad mortem ueniflc immortalem:afpice nunc quia qui deuidta morte refurrexifle diciturmon poteft ee mortalis,Sed bo nitatem in hoc intelligc creatoris.quia ille eo ufq; te fequendo defccndit-.ufq; quo tu peccando deiedtus es» Nec creatorem omnium deum impofiibilitatis accufes;ut tibi putes opus eius caduco lapfu potuifie coclu' di:quo ille falutem operaturus peruenire non poflet.Inferna 8C fuperna nobis dicuntur: qui creata corporis circunfcriptione conclufiiintra regionis prxfcriptae nobis terminos continemur. Deo autem qui ubiqj eft; & nufquam dcelfiquid infernum eftfaut quid fupernum^ Verutamen in aflumptione corporis etia ifta con-' plentur,Refufcitatur carotqux repofita fuerat in fepulchro. ut adimpleretur quod didtum eft per prophe^ tam;Quia non dabis fandtum tuum uidere corruptionem.Rediit ergo uidtor a mortuisunferni fpolia fecu trahens,Eduxit enim eos qui tenebantur a morte:Gcut 8t ipfe prsedixerat ubi ait. Cum exaltatus fuero:onv nia ad me ipfum traham. Attedatur autem de hoc euangelium cum dicit. Quia monumenta aperta funt;8£ multa corpora dormientium fandtorum refurrexerunt:	apparuerunt multis: & ingrefli funt in fandam
ciuitatem illamifine dubio igrefli funt ciuitatemide qua apoftolus dicit. Quae autem furfum eft Hierufale libera efhquae eft mater omnium noftrum:ficut & ad hebraeos iterum dicit. Decebat enim eumippter que omnia:8^ per quem omniatmultos filios in gloriam adducetemtaucftoremtfalutem eorum per pafliones cd' fumare.Igitur confumatam pafliombus carnem humanam quae mortem ceciderat per protoplafti lapfum; icfurretftionis uirtute reparatann dextera dei fedens in altiifimis collocauitmt 8t apoftolus dicit.Qui fimul exdtauit nosifimulcp federe fecit in cxleftibus.Hic enim erat figulustqui ut Hieremias propheta docenuas de manu fua colapfum 8C confradtum:rurfum eleuauit manibus fuis: & reformauit: fic placuit in confpe&u eius.Placuit autem ita:ut corpus quod mortale 8i corruptibile fufccperat de fepulchri petra leuatum;&: ims mortale atep incorruptibile effedtum:iam non i terrenis fed in cadeftibus 5t patris dextera collocaret.Plenae funt his facramentis feripturx ueteris teftamenti.Nullus fuper hoc propheta: nullus legis lator aut pfalmcv graphus filuit.fed omnis pene facra de his pagina loquirur.S: ideo fuperfluum uidetur immorari nos ad congreganda teftimonia:Pauca tamen & admodum pauca ponemusiad ipos fontes diuinomm uoluminum re mittentes eos:qui potari abundatius cupiunt.Dicit ergo ftatim in pfalmis. Ego dormiui;& foporatus fum; & exurrexi:quoniam dominus fufcepit me.Item in alio.Propter mi feriam inopum & gemitum pauperum: nunc exur^am dicit dominus.Et alibi ficut iam fuperius diximus:Domine eduxifti de iferno animam mea: faluafti me a defeendetibus i lacum. Et in alio loco.Quoniam reuerfus uiuificafti me.& de abyftb terrx ite rum rcduxifti me.EuidentifTime in oduagefimo feptimo pfalmo de eo dicitur: Et fa&us eft ficut homo ne adiutorio inter mortuos libcr.Non dixit homo;fed ficut homotqui defeenderat in infernu: fed iter moc tuos liber erat.quia a morte teneri no poterat.Et ideo in uno natura humana: fragilitatisn alio diuinx ma> ieftatis poteftas oftenditur.Ofee autem propheta etia de tertia die manifeftiflime pronunciat hoc modo.Sa nauit inquit nos poft biduumdn die autem tertia refurgemus;& uiucmus in confpedtu cius.Haec autem ex perfona eorum dicinqui cum ipfo die tertia refurgentes:de morte reuocantur ad uitam. Et ipfi funt qui di> cunnDie tertia refurgemus:& uiuemus in cofpe&u eius.Efaias uero aperte dicit,'Qui eduxit de terra paftcv rem magnu ouium.Sed quod 5: mulieres uifura: cent refurredtone eiusifcribis & pharifeis & populo no cre dentetetia hoc pdicit Efaias his uerbis.Mulieres qua: ucnitis^ab fpecftaculo uenite. No cni eft populus hens intelledtu.Sed etia de illis mulieribus qux poft refurredtione perrexifle ad fepulchru dicunf: Qt quxfifte eu; 8t no iueni(Tc;Sicut de Maria Magdalcna:qu$ referf uenifte ad monumentu ante luce: & no iueto eo flens dixifle ad angelosiquia tulerunt dominu:& nefeio ubi pofuerunt eu.Etia de hoc ita pdicitur in canticis can ticorum. In cubili meo quaefiui quem dilexit aia mea.ln nodtibus quxfiui euidi non inueni, De illis quoq; qui inuenerunt:& tenuerunt pedes eiusipraedicitur in canticis cantico^.Tenebo eum: & non dimitti cum: que dilexit aia mea.Hxc iterim pauca de multis.Breuitati eni ftudetesiplura coaceruare nopoflumus.Afce dit ad c$los:fedet ad dextera patris.Inde ueturus eft iudicare uiuos & mortuos. Confequeti breuitate in fi> ne fermonis hxc cotinentunin quibus quod dicif quide palam eft.Scd confequenter quo fenfu intelligi de beant qux dicunf afcendifTe:^ fcdcre:5<: uentu^ eftemifi fecundu dignitate diuinitatis itelligas:aliquid per hxc humana: fragilitatis uidebif indicari.Cofumatis &em his qu$ in terra gerebantur: 8C anima de inferni captiuitate reuocata:afcedere memoraf ad c$los:ficut ppheta pdixerat. Afcedcns i alturcaptiua duxit capti uitate.dedit dona hoibus:illa,f,dona:q Petrus i adtibus apoftolo^ de fancfto fpiritu dicebat;Exaltatus igif i dextera dei effudit hoc donu:qUod uos uidetis 8£ auditis. Domi ergo fpiritus fandti dedit hoibusiquia captj uitate qua prius diabolus p peccatu deduxerat i infernu:chriftus p mortis fu$ refurretfdnem rcuocauit ad cxlos. Afcendit ergo ad cxlosmo ubi uerbii deus ante no fuerat:qppe qui erat femp in c^lis: & manebat in patreifed ubi uerbu caro fadu ante no fcderat.Denicp qa nouus ifte igreffus porta^ caeli xdituis &: pncipi^ bus uidebaf midetes natura carnis fecreta caeloru penetrante dicut adinuice;ficut Dauid plenus fpiritu lan^ <fto denucianTollite portas prlcipes ueftras:et eleuamini porta: $tcrnales:et itroibit rex gloriae. Quis e ibe rex glori^fdominus fortis & potes domitis potes i proelio.Qiia: uox uticp no pp diuinitatis potentiam led pp nouitate carnis afcedetis ad dei dextera ferebaf,Dicit et alibi ide Dauid: Afcedit deus i iubilatione:et do minus i uoce tubx.In uoce cteni tuba: mos e uidtore redire de prcelio.De ipo quocp et illud dicif.Qui edi ficat in caelo afcenfionem fua.Et item alibi,Qui afeendit fup cheiubim:uolauit fuper penas uento^.Sedere
quocg ad dexteram patris.carnis aflumptae myfterium efl.Nec^ enim incorporali natura: connenicnter i(la abfcp afiumptione carnis aptanturmecp fedis cseleftis perfedio diuinx naturae fed humanae conquiritur.un de & dicitur de eo:Parata eft fedes tua deus ex tunc a faeculo tu es,Parata igitur a faeculo fedes eftiin q domi nus lefus fcffurus erat,in cuius nomine omne genu fiedtatur caeleft:ium:terreftrium ifcrnorum: 8i omnis lingua confiteatur ei:quia dominus lefus eft in gloria dei patris.De quo & Dauid ita refert. Dixit dominus domino meo fede a dextris meis:donec ponam inimicos tuos fcabellu pedu tuo^, Quse tamen di&a domi nus in euangelio difleres dicebat ad phari(kos,Si ergo Dauid i fpiritu dominu uocat eum: quomodo filius cius eftlper quod oftendit fe fecundum fpiritum dominum:fecundum carnem filium efle Dauid. Vnde 51 ipfe dominus iterum dicit.Verumtamen dico uobis ammodo uidebitis filium hominis fedentem ad dexte xam uirtutis dei.Et Petrus apoftolus dicit de chrifto:qui eft in dextera dei fedens in caelis. Sed & Paulus ad ephefios fcribens:Sed operationem inquit potentiae uirtutis eius:quam operatus eft in chrifto fufeitas cum . ? a mortuis;& federe faciens in dextera fua.Quod autem ueniat iudicaturus uiuos QL mortuos: multis quide diuinarum feripturarum teftimoniis edocemur.Sed prius q propheticis hxc eloquiis praedicfta doceamus: illud neceflario arbitror admonendumiquod ifta fidei traditio quottidie nos uult de aduetu iudicis efle fo licitos ut actus noftros ita pr$paremus:tanq reddituri imminenti iudici rationem» Hoc enim erat quod 8£ propheta dicebat de uiro beato. Quia difponit fermones fuos m iudicio. Quod autem dicitur iudicare ui» uos & mortuosmon ideo dicitur quod alii uiui alii mortui ad iudidum uemannfed quod animas fimul iu> dicabit 8C corpora;in quibusmiuos animas:mortuos corpora nominauit.Sicut 8C ipfe dominus in cuagelio dicit.Nolite timere eos qui polTunt corpus occidere:anim$ aute nihil poflunt facere.Sed timete potius eu: qui poteft 8C animam & corpus perdere i gehenam.Nunc iam paucis fi uidetur etia per prophetas haec prae.
afpedtu eius^qa ipfe egredicf ficut ignis conflatorii:^ ficut herba lauantium bt fedebit conflans &L purgans ficut argentum &: ficut aurum,Vt autem euidentius agnofeas quid fit ifte dominus de quo haec dicutur au di quid di Daniel propheta pronuciet Videbam inquit in uifu nodtis:&: ccce cum nubibus caeli quafi filius hominis ueniens ufq? quafi ad uetuftum dierum pcrueniet;& in cofped-u eius oblatus libent ipfi datus eft principatus Si honor Si regnu Si omnes populi tribus linguae ipfi feruient,*& poteftas eius potcftas sternas qux non prseteribit:& regnum eius non corrumpetur.Ex his ergo edocemur non folum de aduentu Si de iudicio fed Si de poteftate cius Si regno:quia poteftas ceterna fit;& fine corruptionis fine fit rcgnumtficut 5^ in euangelio dicitur,& regni eius non eft finis, Vnde ualde alienus a fide eft qui regnum Chrifti dicit aliqui do finiendum.Scire tamen debemus 9 lalutarem chrifti aduentum hunc conatur inimicus ad decipiendos fideles callida fraude fimulare;& pro filio hominis qui expediatur uenturus in maieftate patris fui: filium g
niet in nomine fuo:& ipfum recipietis.Et ite^: dicit;tunc uidebitis abominationem defolationis ftantem 1 loco fancto ficut dicit Daniel propheta qui legit intclligat.Daniel ergo de aduentu erroris iftius plenius SC latius in fuisuifionibusedocet.ex quibus ualde operofum eft nunc exempla ponere: quae fatis amplis nar/ rationibus dilatantur:&! ideo fcire de his plenius uolentem ad ipfas magis rccenfendas remittimus uifiones^ Sed Si apoftolus dicit de eo Ne quis uos feducat ullo modo:quoniam mfi difceftio uenerit primum:oJ reuc> latus fuerit homo peccati filius perditionistqui aduerfatur Si extollitur fuper omne quod dicitur deus aut colituriita ut in templo dei fedeat oftendens fe tanq ipfe fit deus.Et paulo poft:8£ tunc rcuelabitur iniquus: quem dominus lefus interficiet fpiritu oris fui:& euacuabit eum illuminatione aduentus lui cuius eft adu&* tus fecundum opera fathana: in omni uirtute fignis Si prodigiis medacibus.Et item paulo poft;& ideo mit^ tet illis deus operationem errorismt credant mendacio:utiudicentur omnes: qui non crediderunt ueritatri propterca ergo propheticis & euangelicis atep apoftolicis uocibus nobis pronunciatur hic error: nequi pacf uentu chrifti aduentum creda't antichrifti:fed ficut ipfe dixit Cum dixerit uobisibcce chriftus hic aut eccc illicnolite credere,Venient enim multi pfeudo chrifti Si pfeudo prophet$:& feducent multos,Sed quomo do demonftrauerit indicium ueri chrifti uideamus.Sicut fulgur inquit de oriente rcfplendet uf($ in occide^ $cm:ita erit aduentus filii hominis.cum ergo aduenerit dominus lefus chriftus tedebit: Si iudicium ftatuet: ficut Si in euangeliis dicit: Si fegregabit oues ab hxdis ideft mftos fegregabitab inmftis ficut & apoftolus fcribit.Quando omnes nos ftarc oportet ante tribunal chrifthut recipiat unulquilcp propria corporis pro^ ut geffit iiue bona fiue malaJudicamur autem non folum pro geftis fed etiam pro cogitatis fecundum q> -x ipfe apoftolus dicitllnterfeinuicem cogirationibusaccufantibus:autet defendentibus in die quo mdica> bit occulta hominum» Sed & de his ifta fufficiant. Poft hxc ponitur in ordine fidei. Et in fpiritu lanCtaca t qu$ in fuperioribus paulo latius de chrifto funt tradita ad incarnationis Si paflioms eius myitenum pcrti> nent:quae dum media intercedunt perfonx ipfius coaptata fantfi fpintus commemorationem paulo lon 1 us reddiderunt.Cxterum fi fola diuinitatis ratio habeatuneo modo quo in principio dicitut^aomac Um Patrem omnipotentem;& poft h$c In iefum chriftum filium eius unicum dommum no^
Situr Etin fpiritu fandto.llla uero omnia qu$ de chrifto memoranturad difpcfationemtarns utd^ fpedant.Igitur in fandi fpiritus commemoratione adimpletur myftenum trinitatis, Sicutenim unus pater;^ alius non eft pateriSd unus dicitur unigenitus filius:&alius unigenitus flliu	nocabuiafecer>
Smdus unus ctSi alius non pot efle fpiritus fandus, Yt ergo fiat diftmdio p»ona^
mintunquibus ille pater intelligatur.ex quo omnia:& quia ipfe no habeat patrem.lfte filius tanq qui ex patre natus fit;8d hic fpiritus fandtus tanq dc utrocp procedens;&: cundta fandificas.Vt aut i una cademcp tri^ nitate diuinitas docea£;ficut dictu eft i deo patre credi adie&a ppofitioe iniita & i chrifto filio cius; ita 8t in fpiritu fando memora£»Sed ut manifeftius fiat qd diximusiex cdfequctibus approbabif, Scquif nanq; poli: /. uM-r^ i hunc fermone Sandam ecclefia catholicairemiriione peccato^;carnis refurredionem Non dixit in fanda ecclefia catholicamec in remiflione pcccato>;;ncc i carnis refurredione.Si enim addidifiet in ppofitionem una cu fuperioribus eadecp uis fieret.Nuc aut in illis quide uocabulis ubi de diuinitate ordinat fides; i deo patre dicif &: in chrifto filio eius & in fpiritu fando.i exteris uero ubi no de diuinitate fcd dc creaturis & de myfteriis fermo eft in prxpofitio no additunut dicat* in fanda ecclefia;fed fanda ecclefia credcdam eife; no ut deum fed ut ecclefiam deo congregatam.Et remifTionem peccatorum credant efle: non in remiflionem peccatorum;^ refurredionem carnis credantmo in refurredione carnis.Hac itaq; ppofitionis fyllaba crea/ tor a creaturis fecernitur;&: diuina feparantur ab humanis.Hic igitur fpiritus fandus eibqui in ueteri tefta/ mento legem & prophetas;in nouo euangelia & apoftolos ifpirauit. Vndc & apoftolus dicit Omnis feriptu ra diuinims intpirata utilis eft ad docendum.Et tamen qux fint noui ac ueteris teftamenti uolumina: q fc/ eundum maioijd traditione p ipfum fpiritu fandu infpirata creduntur;^ ecclefiis chrifti traditaicopetens ui de£ hoc i loco euideti numero ficut ex patru monumetis accepimus defignare Jtaqj ueteris teftameti omm primo Moyfi qnque libri funt traditi Gcnefis;Exodus;Lcuiticus;Numcri;Dcuteronomiu, Poft hxc lefuf/ nauc ludicu Qmul cu Ruth,Quattuor poft hxc regno^ libri;quos hebrxi duos numerat Paralipomenon: q diepd dicif liberi Efdrx duos;q apud illos finguli coputanf Hefter,ppheta^ uero Efaias Hieremias Ezechiel & DanieLpterea.xii.^pheta^: liber unus Job quocp & pfalmi Dauid finguli funt libri, Salomonis uero tres ecclefiis traditi:,puerbia;ecclefiaftes;cantica cantico^Jn his cocluferut nume^d libro^d ueteris te/ ftameti.Noui uero quattuor euagelia Mathxi Marci Lucx & loanis, Adus apoftolo^d quos deferibit Lu/ cas,Pauli apoftoli epiftolx,xiiii,Petri apoftoli epiftolx dux, lacobi ffis domini & apoftoli unajudx unaJo annis tres,Apocalypfis loanis.Hxc funt qux patres itra canone c6cluferunt;ex qbus fidei noftrx afiertioes coftare uoluerut,Sciedu rame eq>&alii libri funt q no canonici fed ecclefiaftici a maioribus appellati funt ideft Sapictia qux df Salomonis;&: alia fapietia qux dicif filii Syrachiq liber apud latinos hoc ipfo generali uocabulo ecclciiafticus appcllaf;quo uocabulo no audor libelli fed feripturx qualitas cognomiata e,Eiuf> dem ordinis libellus eft Tobix & ludith & Machabeopd libri.In nouo uero teftameto libellus qui dicit pa/ ftoris fiue hermes;qui appellaf dux uix uel iudiciu Petri.Qux oia legi quide i ecclefiis uoluerutmon tame nferri ad autoritate ex his fidei cofirmanda.Cxtcras uero icripturas apocryphas nominarunquas 1 ecclefiis le^i noluerut.Hxc nobis a patribus ut dixi tradita funttqux ut dixi opportunu uifum e hoc i loco defigna/ re°ad iftrudione eoRd qui prima fibi ecclefix ac fidei elemeta fufeipiunut fciat ex quibus fibi fontibus uerbi dei haurieda fint pocula,Tenet deinde ratio fidei fanda ecclefia.Gaufam iam fuperius diximus cur no dixe^ rint et hic i fanda ecclefia.Hi igif qui fupra i uno deo credere edodi funt fub myfterio trinitatis;credere et hoc debet una effe ecclefia fandau qua eft una fides & unu baptifmau qua unus deus credif pf, & unus do> minus iefus chriftus filius eius;8d unus fpiritus fandus,Ifta eft ergo fanda ecclefia n5 habes maculam aut m gam.Multi em' & alii ecclefias cogregarunut Martion &. Valentinus & Hebion & Manichxus &. exteri oes hxretici.Sed & illx ecclefix no funt fine macula uel ruga pfidix,& ideo dicebat dc illis ,ppheta Odi ecclefia malignantiuiS cu impiis no fcdcbo.De hac aut ecclefia qux fide chrifti integra feruat audi quid dicat fpus fandus in canticis cantico^; Vna eft columba mea una eft pfeda genetrici fux, Qui ergo hanc fide i eccle/ fia fufeipitmo declinet in concilio uanitatis;& cu iniqua gerentibus no introeat, Conciliu nacp uanitatis eft quod ait Martiomqui negat patre Chrifti deu efte creatore;qui p filium fuum fecerit mundu,Conciliu ua/ nitatis eft qd Hebion docet ita chrifto credi deberemt circucifio carnis & obferuatio fabbati & facrificioru folenitas exterx® omnes obferuantix fecundum legis litteram teneantur.Conciliu uanitatis eft qd docet Manichxus;primo qui fe ipfum paraclytu nominauintum deinde qui mudu a malo fadu dicit;deu creato/ rem neganteftamctu uetus repudiat;una bona alia malam natura fibi fuice aflerit repugnaf; coxternas aias hoium fecundu Pythagoreos i pecudes & aialia & beftias redire p diucrfos nafcedi circulos aftruit: refurre/ dione carnis noftrx negatipafiione domini & natiuitate no i ueritate carnis fcd i phatafiis fuiffe cofirmat. Cociliu uanitatis eft qd Paulus famofatenus & eius poft hxc fucceiior Photinus afleruit Chriftu non fuiffe ante fxcula natu ex preifed ex Maria cocpifte;& no eu deu hoiem natu;fed ex hoie deu fadu exiftimat,Coci liu uanitatis e qd Arrius atq; Eunomius docuit q filiu dei no ex ipfa patris fubftatia natuffed ex nrhilo crea/ tu uoluit,Cociliu uanitatis eft & qd illi aiunt;q. filiu dei qde de fubftantia patris fatenf; fandu uero fpiritu feparat & fecernut;cu uti^ una eademcp uirtute & diuinitate trinitatis oftedat faluator i euangelio cu dicit Baptizate oes gentes In nomine patris di filii di fpiritus fandi;& eft aperte ipiu fepari ab homine qd dimni/ tus iungiCCondliu uanitatis eft & hoc qd olim cogregauit ptinax &: praua contentio;affercs chriftu carne qde humana fufcepiffemo tam6 & aiam rationabilem;cu uticp di carni di fanguini di fenfui humano ac me ti una eademqj falus a chrifto collata fit,Sed & illud conciliu uanitatis eft qd Donatianus per afncam tradi/ tionem ecclefix criminando contraxit;^ qd Nouatus folicitauit lapfis pcenitentiam denegandoicx iecudas nuptias cum forte iniri eas ncceffitas exegerit condcnando.Has ergo oes uelut congregationes malignatiu fuge;Sed di eos fi qui illi funt qui dicuntur afterere q? filius dei non ita uideat uel nouerit patre ficut nojei ipfe di uidef a patre:uel regnum chrifti effe finiendumtaut camis refurredione non itegra naturx fux fub/ ftantia reparadamffuturum dei iuftum erga oes negare iudicium;diabolu debita abfolui danatioe pcxnai^'
Ab his inqua oibus fidelis declinet auditus.Sah&a uero ecdefia tene;qu$ deu patre oipotentc & unicu fili um cius letum chriftu dominu noftru & fpiritu fandu cocordi & cofona fubftatix rone ,pfircf: Filiuq? dei natu ex uirgineipaflum p falure humanatae refurrexifle in ea carne qua natus eft creditteu deniqt uetu^t iia	r
dice omm fperattin quo 8C remiflio peccato^ 8t carnis refurrectio pdicatur,Veru de remiffione peccatoru	z
fufficere debere fola crcdulitas.Quis enim caufas aut rone requirat ubi indulgentia principaliter eft: cu ter :riv0 reni regis liberalitas difcuflioni no fit obnoxiatab humana temeritate difcutif diuina largitio^ Solent.n. cu irrifiqne aduerfum nos dicere paganitq» ipfi nos decipiamustqui putemus crimina quas opere comitia funt uerbis pofte purgaritS^ aiunt,Nuquid pot qui homicidiu fecit homicida no etTc^ adulter no uideri q adul teriu ppctrauitfQuomo ergo huiufcemodi criminu reus fandus nobis effici fubito uidebifYSed ad hxc ut dixi melius fide q rone refpodeo.Rex.n.eft omm qui pmifittterrx cx\i($ dominus eft qhxc polliccf.Non uis ut ei qui ex terra hoiem fecittcrcda qd ex criminofo me faciat inocente^Et qui me cu eflem caecus fecit uideretuel cu eflem furdus audiretq mihi claudo greflum reddidit fnocetia mihi pdita poterit recuparecEt tame ueniamus ad ipfius teftimoniu,Occidere hoiem no femp criminofum etfed malitia no legibus occide re criminofum eft.Non ergo fadu me 1 talibustqa interdu & rede fittfed aius male cofulens danat» Si ergo ams in me qui criminofus eft effedus:& in quo fuit origo uitii corrigaf tcur tibi uidear no pofle innoces effici qui prius fueram criminofusfSi enim ut fupra oftcndi conftat q? no in fado fed in uoluntate fit crimen; ficut mala uoluntas audore malo daemone peccato me & morti fecit obnoxiutlta in bonu uoluntas muta> ta audore bono deo inocentiac me reddidit 6C uitze.Similis ca & i exteris criminibus.Hoc mo fides noftra non inuenitur naturalibus rationibus adueifaritdu remiflio peccato^ non geftis qux mutari non poflunt: fed aio que de malo in bonu uerti certu eft dcputef.Sed & ulterius (ermo ifte q relurredione carnis pnun ciat fumma totius pfcdionis fuccinda breuitate concludittQuauis et de hoc non folii a gentilibus fed ab haereticis fides ipugnef eccleiix.Na yaletius refurredione carnis oimo negat:& manichxitficut fupra ofte dimus. Sed ifti Efaia qde ^ppheta dicete Refurgcnt mortui:& fufdtabunf q funt in fepulchris audire noluc runttncc Danielem fapientiflimu .pteftantetQuia tunc refurgent qui funt in terrx puluere. Hi quidem in uitam xternathi aut in obprobriu 8e confufionc xterna,Tamcn ueJ in euageliis qux recipere uident difcc> re deberent a domino & faluatore nfo Saduceos docente didhl Quod aute refurgant mortui; Non legiftis quomodo dicit Moyfcs i rubo deus Abraha deus Ifaac deus lacobtdeus aut e no mortuo^: fed uiucntm.In quo et quae fit 5d quata refurredionis gloria i fuperioribus memorauit cu dixinln refurredroe aut mortuo ru necp nubet necp nubenftfed erut ficut angeli dei,Refurred6is ergo iufto^ gloria angelis cu hoibus con fert.ftatim.n.ut refurrexerint no itepi i terra cu pecudibus fed i cado cu angelis uiuent, Quos tame ad hoc io uitx purioris admiferitftllos.f.q ia nunc conferua animx fux carne caftis pudicitix frenis obedietix fan di fpirims fubiugauerint:& 01 ea uicio^ labe tenuata atep i fpiritale gloria fandificatois uirtute mutatam angelo^ quoq* meruerit inferre cofortiis.Sed infideles clamat 8C dicunt.Quomo pot caro quae putrefada diffoluiturtaut in puluere uertitunmaris et interdu profundo forbetunfludibufcp difpergiturtcolligi rur^ fum & reintegrari i unu corpusex aia hominis reparari^Ad quos prima interim rcfpdfione fermonibus Pauli faciamustdicetis eistlnfipiens tu quod feminas non uiuificaftnifi prius moriaf» & quod feminas non corpus quod futui* eft feminastfed nudu granum triticitaut alicuius exteroi* feminu.dcus aut dat corpus prout uult.Quod aut in feminibus quae in terra iacis p annos fingulos fieri uidesthoc in tu? carne quae lev ge dei feminaf in terratfutu^ efle no credis.Cur quxfo ta anguftus & inualidus diuinx potetix xftimator estut difperfum unmfcuiufq; carnis puluere in fua rone colligit^ reparari pofle no credas^ An no cefeast cu uideas q, et mortale ingeniu demerfas i pfundu terrx metallo^ uenas rimafY& artificis oculus aui* uidet
i quo iperitus terra putat.Hxc cur qde no cocedimus eitq fecit hominetquando tanm is q ab ipfo fadus e afleq poriEt cu auri ppria uena:& argenti aliatxris quocp longe difparetferritp ac plubi diuerfam intra fpe cie terrx latere mortale dephedat igeniu diuina uirtus fuenire pofle ac difeernere no putabit uniufcuiufq; carnis ppriu fenfum et fi uideaf difperfus^Sed ad hxc tentemus animas qux defiriunt I fide naturalibus ra tionibus adiuuare.Si quis diuerfa femina in unu pmifceat:& hxc indifereta feminettuel paflim fpargat i ter ramone uniufcuiufq feminis granum quocunq loci iadu fueritteopetenti tepore fecundu naturx fux fpe^ cie germen pducettut ftatu fux formx fuiq corporis reparctflta ergo uniufcuiufq carnis fubftantia quis uarie diuerfeq> difpfa fittro tame ipfa qux ineft unicuiq carni eft imortalistqa iniortalis animx caro eft ex eo tpctquo feminatis in terra corporibus primu ueri dei uoluntati arrifincolledu terrx attraduq fubftan tix fux fenfum reddittac reparat in illa fpecietqua mors aliquado diflbluerat.Et ita fit unicuiq animx: ut no ad cofufum aut extraneu corpusifed ad fuu quod habuerat reparefXofequeter pot p agonibus pfentis uitx cu aia fua caro uel pudica coronarimel ipudica pumri.Et ideo fatis caute ecclefia nfa fide fymboli dq> cet,qux i eo qd exteris tradif carnis refurredioneiuno addito ^noie tradidit huius carnis relurredione.
Huius fine dubio:qua het is q ^fitef fignaculo crucis fronti ipofito.quo fciat unufquifq fidehu carne iua
ii munda feruauent a peccato:futu^ efle uas honoris utile domino ad oe opus bonu paratu.bi uero conra riiinata i peccatisifutuBi efle uas irx ad iteritu.Ia uero de ipfa refurredois gloria & de pmmiois magnitudi ne;fi qS plenius fcire defiderata oibus pene diuinis uolummibus iueniet indicari.Ex qbus nos comomtois tatumo gratia pauca pfenti loco memoratesifine iniuftdi a te opufculi faciemus Jgit apoltolus Faulusqr j^tgat mortalis caro aliis multis aflerit argumetis dicens,Quod fi refurredio mortuo^no e ergo nec	r
ftus non refurrexir.Si aut Chriftus no refurrexitiinanis eft prxdicatio noftraiuacua e & ndes noitra.	F
io poft-Nunc aut Chriftus refuxrexit a mortuis initiu dormientiu:quonia qde p homine mors tx p
refurredtio mortuo^. Sicutn.i ada oes moriuturara in Chritto oes uiuificabuntur.Vnufquifq? aut in fuo
LvVVV.	viwLyjj V4ivv/tv/v3	IClUl^ClllUbUlvii	UUL	AliiULauiiiJUJ.*llLlC UV lil U1113	—---^
mus.Omnes qde dormiemustoes aut imutabimur.in momentoan idtu oculiiin nouiflima tuba. Canet em tuba;& mortui refurgent icorrupti;^ no imutabimur.Sed & ad Thenhlonicefes nihilominus fcribes dicit. Nolo aut uos ignorare fratres de dormientibus-.ut cotriftemini ficut exteri q fpe no habet. Na fi credimus
Tofi ir	X	Q/	 Q	f	Ar%ttn r>r\r' z4	Vzii-i*! r r>	-	lirtKlCmtlC
minus i iufTu & i uoce archageli & tuba dei defcedet de cxlo:& mortui q j Chrifto funt refurget primi det de nos q uiuimus q reliqui fumus fimul cu illis rapiemur i nubibus obuia Chrifto! aerati ira femp cu do mino erimus» Ve^d ne exilfimes hxc Pauli folius qfi nouella pdicatioc fignari: audi ct qd Ezechie pphetL olim per Ipiritu fandtu prxlocums fit.Ecce inquit egoaperia fepulchra ueftra;& educa uos de fcpu chris ue ftns.Iob quoq; nwfticis redundans eloquiis audi q cuideter refurredtione mortuo^, prxdicet c iquit arbo> ri fpesifi enim abfeifla fueritate^ pullulabit & uirgultu eius nunq deficiet.Quod fi fenuerit in terraieft ra> dix eius.Si uero i petra emortuus fuerit trucustab odore aqux reflorebit:& faciet frutice ficut nouella. Vir uero fi mortuus fuent:abieritC& mortalis fi ccciderinultra no eritfNon tibi uf i uerbis his cu quoda pudo> re arguere hoies & dicere.Itane ftultu cft hoium genusmt cu uideat excifx arboris trucu rurfum pullulare de terralignu emortuu itc^ uita recipereapfis ue lignis qde aliqd fimile de femetipfis ncc arboribus opi neffVtaut fcias q> ueluti interrogatis mo legendu fit qd dixinmortalis aut cu cecideritmo refurget^ de con fequentibus probat,Subiungit nacp ftatim.Si.n.mortuus fuerit homomiuet.Et paulo poli dicit.Expedabo
Vj VIIVIL. UV1 UUL1W11V VIJlVI.U, 1U1J V	Viv*	VV/ll	*	l	J	IIALVVXV	VtAXXJAJ	X-Vl	X^VL'-/VS
enim adiundtu eft huiusmide q confonu fit oibus his:qux de diurnis uoluminibus memorauimusi Quid enim aliud indicatur in dictis lob qux fuperius cxpofuimus:qa cu dicit refufeitabit pelle mea;qu5e hxc nuc haurita.qux ifta tormeta ppctif.none aperte dicit huius carnis refurredtione futura:huius iqua qux tribu lationu &: tentationu cruciamera qux funt nunc fuftinetfSed & apoltolus cu dicit.Oportet.n. corruptibile hoc fduere icorruptione;&f mortale hoc iduere miortalitate.Nuquid no corpus fuu quodamo cotingetis «SC digito palpatis eft uox^Hoc ergo quod nunc corruptibile corpus eft:refurre<5tionis gratia icorruptibile erit. & hoc qd nuc mortale eftnmortalitatis uirtutibus iduef .Vt ficut xps refurges a mortuis ultra ia non mori turusimors ei ultra non dominabiftita &qin chnfto refurgentmec corruptione fentient ultra ncc morte: no natura carnis abiedtaifed conditione cius U qualitate mutata.Erit ergo corpus qd refurget a mortuis in corruptibile & imortale no folu iufto^ fcd et peccato^ Jufto^ quidemt femp poffint pmanef cu Chnfto, PcccatORd uerotut abfcp interitione fua debitas luant poenas.Quod aut iufti femp cu domino xpo pmanc> antlia & in fupioribus edocuimusmbi oftendimus qa apoftolus dicit.Deinde nos q uiuimus:qui reliqui fu> mustfimul cu illis rapiemur in nubibus obuia chrifto in aera;& ita femp cu domino erimus. Nec mireris;(i caro fanctoR' in tanta gloria ex refurredtioe mutabif:ut i occurfum dei fufpefa nubibus & aere uccta rapia^ turteu ipfe apoftolus expones quantu coferat deus his qui diligut eudicat.Qui trafmutauit corpus humili tatis noftrx cdforme fieri corpori claritatis fux.Nihil ergo abfurdu eft.fi fandto^ corpora dicant nubibus in aera fuftolli:cu ad forma corporis chrifti quod i dextera fedet dicanf reformanda.Sed & hoc ianctus apo ftolus uel de fe ucl de exteris fui loci uel meriti addidit:& dixit.Qiiia confufcitabit nos cu chrifto; limulq; faciet federein cxleftibus.Vndecuhxc&eo^ fimilia qplurimafandi dei inrepromiftiombus habeant in  ^ ov.. Vim difficile credere et illa aiix nnhetx Drxdixeranauod iufti frilirpr fnlo-^hur
jiLuL luiioc ncut ipienaor nrmaiuvw *	««unuiu»	«l	nuc^.»
ac firmameti huius fplendore decoratos:quibus uel uita ucl cduerfatio angelo^ dei paraf i cadis' uel cofor mandi dicuntur ad gloria corporis chrifti'Ad qua gloria faluatoris ore pmiftam refpiciens fandus apofto/ lus dixit.Quia feminatur corpus aialeirefurget corpus fpiritale.Si enim ue^ eftificut certe uerum eft: q> ftos quo(p 8C fandos angeloR; confortiis fociabit diuina dignatio;certum eft q> & corpora eorum m fpirita lis corporis gloria uertet.Nec hoc tibi contra naturalem corporis rationem uideatur elle promiftum. Si.n, credimus fecundum ea qux feripta funtiq? accipiens deus limum terrx;plafmauit hominem:^ hxc fuit na tura corporis noftrimt uoluntate dei terra uerteref in carnemicur tibi aut abfurdum aut contrarium uide^ tur;fi iifdem rationibus quibus terra proficifci dicitur in corpus animaletrurfum corpus animale in corpus profirifri fpiritale credaturfHxc quide at^ his fimilia multa inuenies i feripturis diuinis de refurredioe m ftoRi.Dabit aut et peccatoribus ut fupra diximus icorruptionis 8t imortalitatis ex refurredione conditio: rvL.,, v..f>.c rlpnc minfftrnt 1^1	elorixiita	ne ccamrihns nd nrrxiv„v»^»x z-^n fnfionis miniftret
get de terrx puluere.hi quide in uita xternaihi aut in confufione 8t obprobriu xternu.Si ergo itellcximus qua uencratione deus oipotens pater dicatur: quoue facramento dominus nofter iefus chriftus unicus cius filius habeaf:& qua pfedione fandus eius fpus nominetiut^ fanda trinitas unu fir p fubftantia:fed atteCtu
r -r . J-r  	_	J	f.i.-t-in'inVrvV_ • . i L.V < z-i-rMZ» r>ifiiiit-ic.ziz4^ ..-.y-Vc-tz-i nWlVriC (limni ifl
terna aeiceniusiquo iciunwivia ^lunaioc aia^«: ut.	xvuwcua	vapnuitasiqu	aivviua	-
ueturi iudicis expedatioifed di fandxecclefix aduerfus cogregatoes uanitatis:qliter haberi debeat agnitio: q facrop* uoluminu numerus:queue hxretico^ uitada coueticulaiut^ l peccato^ remifiioe duiinx libera
tati neqtiaq ro naturalis obfidat.Et ut carnis note rcfurrcdtionc no folu diuinsc uocis fed Si ipfi domini Si faluatoris no(rri exeplu Si cdfcqucntia naturalis ronis aflignct.Si inqua hoc fccundu traditionis fupra cx pofitx regulam confcqucnter aduertimusideprecemunut nobis Si omnibus qui hoc audiunt concedat do> minus fide quam fufccpimus cuftoditarcurfu confumato expectare iuftitix repofita corona:&! inueniri im ter eos qui refurgunt in uitam aeternam,Liberari uero a confufione Si obprobrio aeterno per chnftu domi nu noftruiper quem efl: deo patri omnipoteti cum fpiritu fando gloria Si imperiu i faxula feculo^» Amc» Expofitio fidei beati Hieronymi pfbiteri ad Damafum papa Jn qua h$rcfes plurimas de trinitate 8i icar^ natione uerbi ipie fentientes danat:petens fua fide a Damafo coprobarf	Epiifola	fecunda*
Redimus in deu patrem oipotente cundo^z, uifibiliu Si inuifibilium conditore. Credimus Si in , ^	dominu noftrum lefum chriftuip que creata funt omnia:ue^ deu unigenitu Si uei% dei filium:
v	non fadu aut adoptiuu fed gcnitu:&: unius cupatrc? fubifantijeiatq; ita p oia xqualc deo patri:
ut nec tepore ncc gradu nec poteftate poflit efle inferior.Tanntcp confitemur efie illu q eft geni tusiquatus eft ille qui genuit.Non aut qa dicimus genitu a patre filiu diuina 6^ ineffabili generatione; aliqd ei tepus afcribimusifed nec patre aliquado coepiflemec filiu.Non enim aliter confiteri poffumus aeternu pa
^v.uviuuuiLc^uciiiitaw.uuuiiduud.Neceft prorfus aliquis in trinitate gradusmihil quod iferius fupcriufue dici poffit.fed tota diuinitas fui perfedione aqualis elhut exceptis uocabulis quee proprietatem perfonam indicant;quicquid de una perfona dicitur:de tribus digniffime poffit intelligi.Atcp ut confundentes Arriu unam eandecp dicimus trinitatis effe fubftantia:& unii in tribus perfonis fatemur deuata ipietatem Sabeb lii declinantes tres pfonas expreilas fub proprietate diftinguimusmd ipfum fibi patrdipfum fibi fjliunpfuni fibi fpiritu fandu efle dicentes;fcd aliam patris;aliam filii;aliam fpiritus fandi eile perfonam.nonj|nim no^ mina tantumodo fed etiam nominum proprietates ideft perfonas uel ut graeci exprimunt hypoftafcs hoc c fubftantias confitemur.Ncc pater filii aut fpiritus fandi perfonam aliquando excludit;nec rurfus filius aut fpiritus fandus patris nomen perfonamq; recipitifed pater femp pater eft;fiJius femp filius;(piritus fandus iemper fpiritus landus.Itacg fubftantia unum funnperfonis ac nominibus diftinguuntur Jpfum aut dei fili
turae noura: nuumii-iii---------------------------------------------------------------------------------------------- --	  p	*	.
non permutando deitatem; ncc ut quidam fceleratiftime opmanturffpmtu fandum diamus fuifle pro fe, mine;fed potentia ac uirtute creatoris operatum.Sic autem confitemur in chrifto unam filii effe perfonam: ut dicamus duas effe perfedas atq; integras fubftantiasudeft diuinitatis & humanitatis;quae cx anima con> tinctur SH corpore»Atcp ut condemnemus Photinum qui folum SL nudum hominem confitetur in chnffo: Ita Anathematizamus Apollinare Si eius fimiles;q dicunt dei filiu minus aliqd de humana fufcepiUe natu> ia;& uel in carne uel i anima uel in fenfu affumptu homine his propter quos affumptus eft fuiffe diffimile* que abfcp fola peccati macula quae naturalis non eft nobis confitemur fuifle coforme.lllorum quoque fimi liter exeeramur blafphemianr.qui nouo fenfu aflercre conantur a tepore fufcepta: carnis oia qua: erat dcita
i i  j ■	<-r	n,_____________ —	i___*>ilP rraffufri^nr nnlln nnn ha^refie rlirrr<*
aliud efle mutata;qui ta deu imperfedu in filio q homine cdfitenfiut nec deu ue^d ncc homine tenere crc> danf .Nos aut dicimus fufceptu a dei filio paffibile noftrumt diuinitas tpambilis pcrmanerct.Pallus elt em dei filius non putatiueffed uere omnia quas feriptura teftafiideft efuriem:fitinr.lafntudine;dolore:morte;8^ eunda huiufmodi.Secundum illud Palliis eft quod pati poterauideft non fecundum illam lubltantia quae afTumpfmfed fecundum illam qux aflumpta eft Jpfe enim dei filius fecundum mam deitatem impaffibilis eft ut paterancomprchenfibilis ut patcr;inuifibilis ut pater;& quis ,ppria perfona filu ideit dei uerbu fufee^ pit paflfibilc homine:ita tamen cius habitatione fecundum fuam fubftantiam deitas uemi nihil palia elt: ut tota trinitas:quam impaffibilem confiteri neceflc eft.Mortuus eft ergo dei filius iecudu Icripturas iuxta id quod mori poterat.Refurrexit tertia die.Afcendit in c^lu-.fedet ad dexteram dei patrisirnanente ea natura carni:in qua natus Si paflus eftan qua ct refurrexit.Non,n,cxinanita eft humanita isiubltatia-.fed glorifica^ ta;in $tcrnucp cii deitate manfura. Accepta ergo a patre olum poteftatc;qu$ i cazlo lunt Si iterrameturus c ad iudidum uiuorum Si mortuorummt Si iuftos remuneret Si puniat peccatores.Kclurrcdioncm ena car rus confitemur.:^ credimusmt dicamus nos in eadem in qua nunc tumus uentate membrorum efE repara dos.qualefcs femel poft refurredione fuerimus effedi i ppetuu perman furos. Vnam effe uimm	*
fed praemia ,p labore dmerfa.EcotrariQ pro mo delidoru peccatorum quoq, efle iupphciatBapn tenemus quod iifdem facramenti uerbis in infantibus quibus etiam m ^ ^ribus afferimus e^e n
toprusfu(:iic.^F^iirenniimcKdmiusraifiiia|iian,NouuSOT«Wa
,ru effe;& madata dei
fontia>,E0Rd quoqz condenamus errorem eas ante peccaffe:uei in c^elo conucrfatas fui mitterenf,Exeeramur eo^ blaffcmia;qui dKunmpoffibile aliquid homini a deo pcept , non a finguhs fedab omnibus in comune poffe feruan.uel q01?™,®
cum cataphrvgis damnant.Anathcmatizamus etiam illosiqui di ihum neceflita	damnamus
cunt;& ed proptei affumptu homine non omma facere potmffe qua uolmt Jommam quoque damnan
hserefim qui dicit nullam in futuro merito^ elTe dillantiam nofq? eas ibi habituros effe uirtutes: quas hic habere neglexerimus,Liberum fic confitemur arbitriurmut dicamus nos femper dei indigere auxilio: & ta illos crrare:qui cu Manichxo dicunt hominem peccatum uitare non poflerqua illos qui cCi louiniano afle> runt hominem non pofTc peccare, Vterq; enim tollit arbitrii libertatem,Nos uero dicimus homine femper oC peccare & non peccare pofleiut femper nos liberi cofiteamur cflc arbitrii.Hccc fides eft papa beatiHime: quam in ecclefia catholica didicimusrquamcp femper tenuimus Jn qua fi minus perite aut parum caute ali> quid forte pofitum efttemendari cupimus a te:qui Petri dt fidem fedem tcnesSin autem noPra confelliq apoftolatus tui iudicio comprobatunquicunq? me culpare uoluerit:fe imperitum uel maliuolum ucl etia non catholicummon me haereticum comprobabit. Arnen.
Libellus fandi Auguftini cotra quinque h$refes:In quo paganos:IudaeostManichaeos;Sabcllios:Arriofq? conumcit;&utriufque tehamcnti fentcntiiS confutat,	v
EBITOR Sum Fateor no neceflltate:fed qd e uehemetius caritate.Non ta ad copelledu pot effe // ,'f	molcftus exactonq ad rcddendu deuotus eft debitor.Sed ut iplca qd pmifi adiuuate mc fandis
(- v'	oronibus ucftris.ut dominus oipotens det gratia fermonibus meis &L fatiffacia ipfis metibus ue/
ftns & aunbus.Si meminifle dignamini q i tpe affuiftisiqnque hoftiu genera eile diximus: cotra qu x expugnadi idutias poftulauimusmt necellaria pparare pollemus,Promifius ille dies illuxit.nos quoq; ipigre ad certamen domino adiuuate ,pceflimus.Adiutoriu noftru a domino:q fecit caelu & terra, Donabit certati uidoria:q certanti donauit audaciamon nos hoftiu turbamon bellantiu formamon quafi fulges ui> trea terreat armatura.Goliam magnu robuftu armis terribile ingetiq; turba munitum Dauid folus paruus atcp inermis uno lapidis idupftrauit totaq? allophylo^ caftra turbauit:atcp fugauit.Quidna aliud petra co tra Golia manu Dauid miftamifi Chriftu cotra diabolu ex femine Dauid figiiificamtf Aggrediamur iam: SC eo^. qux diximus quincp genera hoftium proponamus.Pagani dicunt: Quid eft quod nos exhorretis arq? abiicitis tanq multos colentes dcosfEcce uos deu qui prodicatis colendo filiu habere dicitis:& fine alterius comixtione lexus natu elle configitis.Iudoi dicunquottiodo unu colitis deu: quado 6C homine que patres noftri crucifixerunt dominii dicentes hoibus extorquetisait tanq' filiu dei uenerenf 8C colant^Manichoi di eunt phantafma eile quod dicitur dominum chriftum foemineo potuifte nafei ex titero.Non enim inqumt dignum eflemt tanta maieftas per fordes & Iquallorcs fcemino tranfire credatur.Sabelliani ideft patripafua ni dicunt.Vnus eft deus pf 6d filius,quonia qui pater eft ipfe eft &c filius.Na & fi aliud dixerimus:didt multi coio.Amani dicut.Alius eft patenalius eft filius:fed minor eft: fitius.Quomo.n.fieri potuit genitori geni^ tus extet squalisCEcce funt erro^ rppofit£E quaeftiones quafi hoftiu politze acies.Cotra iftas acies pcftiferas
r+lu*if loru extinguanf.eft galea falfitatis 8C gladius fpiritus quod eft uerbu dei,Quifqs fidelischrifti multum his
— — fuerit munitus armismon cuiufq; formidabit pfonainon terrore teporis a certamine reuocabit, Eia fratres
certamen in promptu eft:fcruet opusmrget aducrfarius.-fpicula paratiiacere tetat, Nemo expatiefcat, plures nobifeum funt:q cum illis.Nobifcum eft Moyfes ille magnus amicus dciiquiUt hoftem uincerct proeliam tem ad cadum palmas extendit,Iam tunc figuram chrifti oftendit ipfe diuino fperio tu mentis ponti uolueh
& diuina fiducia die fui curfus metas ne perageret ftatuit;& nocti ne accederet imperauit.Ipfe gentiu reges
6t debellare fuperbos.Verum etiam uirtutes oftendere:^ patientiam cuftodireJpfe cum inimicos fuos per fequeretur no pniciofus: St cum uinceret no extitit impius.Nobifcum funt alii atey alii uiriiqui omnia futu ra prteuiderunt & prxdixerunt.Non eft ergo quod terreat nos.Expectate:audite:orateantenor St anterior circame ucftra fit oratiomon diutius immoremuniamep quod propofuimus profcquamur.Qiiid dicis pa> gane^deus inquit delectatus eft filiodndiguit coniugioifi horruit coniugiumifolus eft fine filio-Qm^ enim poterat inueniri fimile deo:quod coniugeretur deo:8<: filium pareret deoCDeinde fi ut dicitis habet deus fi
puLLidL muciuii iunue deo:quou	imvim	w ui.u,Lyciiiuc 11 ut uicitis naDct	u'-
liumdam non unum colitis deum,Quid agimus: Ab Atlophylo miflum excepimus.Quid remittemus qd licet miferrimum telum perueniat ad illum quid prodeftfQuaretquia durus eftiquia lapideus eft: idola co^ lit.Scriptum eft:Similcs illis fiant qui faciunt ea:&: omnes qui confidunt I eis. Sanctas fcripturas no accipit. Quaeramus ergo lapidem quopercutiaturpercuftus qualTetunquadatus cominuatur:communitus in pul uerem conucrtatur 8t conuerfus in puluerem compulatur: compulfus feratur: fatus faciat ffu&um: non igni qui confumatur:fed qui horreo recondatur, Hermes qui iatine Mercurius dicitur feribit librum qui Aoydcr teAeioct appellat id eft uerbu pfcctu magnu nomen libri huius: qa magnus eft de quo feriptus eft liber.Quid em pfe&ius uerbo > quia folus c iter mortuos liberi'Audiamus qd joquat' Mercurius de uerbo pfecto,Dominus inquit 8t omnium factor deo^ fkculu fecit dominum:& poft pauca ut oftenderet qd du xerit repetit St dicitQitonia ergo huc fecit primu St folu St unu:bonus aut uifus eft ei St pleniffimus oium bono^.Quantu plenilTtnius loannes dicat euagelifta. De plenitudine eius nos oes accepimus gfam ,p gfa. Bonus aut ei uifus eft St pleniffimus omnium bonorum.Et fequitur l$tatus eft. Cui uel cum quo Lretatus dt:dicat ipfe Sapientia dei filius dei.Ego era cui aggaudebat Ergo Letatus c;8t ualde dilexit tanq unigenitu fuumiQuem primo fadum deiiunigeitu appellauit poftea.lte alio loco fic dixit filius benedidti at® bona:
uoluntatis cuius nomen no pot humano ore reparari,Qu^rebas paganae coniuge dei.Audi Mercuriu para fronte:exdpe lapide.Cade ut crigaris;Fragere at confirmeris;deftruerc ut xdificens Jdtus lapidis no cute di uidat frontismon uena rupat fanguinismo aperiat fouea uulneris:(ed fignu fadat cruds,Coniuge dei qux* ris Abiiciaf ex corde tuo ipura puritas.Coiunx dei eft bona uolutas quomo pater iit deus:& filius fit deus: nec tamc duo dii fcd unus eft deusitecu difputare no debeo,quia nifi credideritis nullatenus intelligere po> teritis.Et tamc filiu dei dominu fateor.Mercurius hoc lapide peufius lapideusjdefinat ee iacrilegus.Audia^ mus et qui uates co^.Sibylla de eode dicit, Aliu inquit dedit deus/iliis hominu colendu.Quantu apparet i his fentetiis Mercuru 5d Sibyllx Sabellius iudicaf. Mercurius & patre dominu dicit & filiu;& Sibylla dicit aliu.Sabellius dicit no aliu qui eu patre ailerit efle quis filiu optimum ualde eft:fi modo non unu tantum: fcd et ad quotofcuncp mifius puenire potuerit;aduerfarios in uno idu peutiamus,Ite Sibylla dicit ipm mu
cofilio.Ecce ad pericula quata piuocamur.Sed quia deus unq fuit fine cofilioiet contradicere Arriano ung pr potuit effc fine filio Quid agis paganefAperi auremoli cf6 ficut afpis furda qus obdurat aure; ne uoce audiat incatantis Non tibi mea uerba ,pfcro,tuus c Mercuriusicui iter deos tatus honor cui tu fcp allatus eft: a uobisiut eius noie die domini uocaretisjpfum auditcupfc te couicat;ipfe expugnet;& cu te uicerit illi cre das:5£ mihi credas.Mercurius aut dixit.Dilexit deus unigemtu fuuJpfe dixit filius benedicti dei atqj bona: uolutatis.Et ne de eius nomine tsediu iterrogatois fuftinerenfecurus adiuxit,Cuius nome no pot humano ore laudari.Quid Mercuri ab hominibus dicis nome filii dei narrari non poffecA te narreftqui non homo fed deus ab hominibus aritimaris^Eloquif ad filiu fuu dices.Eft aut inquit filii inenarrabilis ferrrio fapien^ ti$ fpiritus fandi,None hic eft In principio erat uerbufDicit Hermes fermo iftc fapietisb habet matrc,Seq> tur de folo dco.Dominus e oium dominate deo mortaliu.Et quid ab hoibus iudicari n5 pot^addit & dicit Sup homines eft nome filii dei,-narrare no polium quia deus no fum.Dicat homines quafi homines qct non fum:cgo cognofco qd fumrSermo fapietix de domino deo e.No ergo ibi pagane humanu fufeiperis aut fin
ne qd tale de patre 8C filio dicatfEt daemones credut & cotrcmifcunt.Nepe i euangelio trafeiite domino di> cunnnouimus qd fis filius dei;Venifti ante tps torquere nos,Vtina quomo dsemones iudicemtfic homines agnofeeret faluatore.Quid dicit iudsus!’Vnus e nobis deus patenpter ipfum alte^ no nouimus, illu uero que dicitis chriftuipatres noftri non deu fed homine occiderut.Ncpe hoc eft qd dixi, Vtina quomo daemo/ nes mdiccific hoies agnofeeret faluatore,Ecce daemones uiderut & tremueruntihoies uiderut & occiderut: dsemones cofefii funt;hoies pfecuti funt.Qux infelicitas e;& quata miferia ipares et daemonibus hoies iue: niri^lte hoies credut;daemones pereunt.hoies fananf;d$mones puniuf. Sed h$c mutatio eft dexters excel fi no pfumptio hominis de fuis uiribus cdfidetis.Cotra iftu iudaul non laboro,pugnet cotra eu codices fuir pugnent lex & ,pphetae.Aut uitftus &C humiliatus faluabif;aut fupbus & pertinax punief.Dixit dominus ad Moyfen diccs.Ecce ego mitto agelu meu q pcedat te;& cuftodiat te i uia & ftroducat i loeu que parauit ob ferua,n,& audi uoce eiusinec cotenedu putes. Adhuc audi qd metuas ne iqt cotenendu putea,Quarefqa no dimittit cii peccaueritis & eft nomen meu in illo.Quis eft ifte magnus cui dedit deus poteftatem 8d nome£ Dominus uirtutu ipfe eft rex gloria,Et unde ^)bamus;qd cu dicit angelusiangelus debeat intelhgi deusflit
cu ui(§i
ne hofpitalitatis liberatus periculo ciuiratis;& teporale cuafit incediu;& aeternu cofecutus eft pmiu.Difcite rnnlmni	 i.	i	i	^	>	r	 -j_____t	hnmnnitnrp
quia angeli loqui dicuntur.Quid dixerunt angeli^Salua anima tuamoli refpicere poit tcrgu:quia nemo po> nens manum iuper aratrum & refpiciens retroiaptus elt regno dei.Nec ftes in omni certa regione: terrenis non haereas uoluptatibus; fcd in monte faluu te fac.fpcs tua deus finne & tu timiliter pereas cum fodomi> tis.Dixitcp Loth ad eos. Vide hominem uidentem non cscum ficuti iudau &: labellianimeq? lippientem cut Arriani:fed oculos fanos habentemtficut catholici chnftiani.angelos uidmdeum intellexit. Quid dixit angelisfdixitcp Loth ad eos.Domine fi inuenit feruus tuus gratia cora te:& magnificafti mifericordia tuam qua fccifti rneemut faluares anima mea,Magna res cu uolo mdxu ferire ficut Moyfes fortiffimus uir halta iua uibrauit & mifitmt per mdxu 8C fabellianu trafirct;Amanumcp percuteret. Quid agis Loth fandte. An gelos uides:& non unu fcd duos:&: dicis domine ad unu uerbii facis;unu pcaris;& no metuis ne alteri miu> riam facere uidearis.Abfit.recedite iudxiirecedite fabelliani;qa no uidetis.Recedite Arriani:quia_pa^ mde tis.Ego uideo qd uideoinec contenomec curo.Duos uideo:aequales mdco:unu rogo nulh iniuria lacio: qa Patre 6C filiu nemndeo.Ni ut itelligibs me nd falli cu duos tanq unu depreconuidete utrum duo an unus humerus meis refpodeat pcibus.Pedit ut in modica ciuitate ^xima refugiu haberet & uidcret.Relpondet ei; Videamus quot funt qui reipondent Verba libri fecreta. Dixit$ ad eu quafi rcfponfio nngulans e . hxc fequere uideamus.Ecce et in hoc fufcepi pccs tuasmt tamen fubuerta urbe pro qua ocutus es. temna, & faluare ibi quia non pofium facere quicqidonec ingrediaris illuc,Vide iudaee dic ange um cc* dis Arriane patrem QC filium dicentem nec eunde patre que film £pter fabellianos fed patrem & fihum.
dis quid didtu efl.Sufcepi pccs tuastaudis quid dicit no fubucrta urbe:audis no potero facere quicq Judsus legat angelumtintelligat deu ♦ Sabellius legat duos uenifle;8i non contemnat fed errorem fugianne ad igne perueniat.Scd ut plenius oftendimus dictu Angelu debere intelligi deunnLedtionis huius fequentia recitem musJgitur dominus inquit pluit fuper fodoma dt gomorra fulphur dt igne a domio de cxlo* Quid e domi nus de domino nifii filius a patre ficut e & alio loco.Dixit dominus domino meo fede a dextris meis; donec poni inimicos tuos fcabellu pedu tuo^Jte in exodo Apparuit inqt Moyfi angelus domini i flama ignis de rubo»Et uidit quonia rubus ardebat igne:& non coburebaf«Et dixit Moyfes trafibo &C uidebo hoc grande uifumtcur uti^ rio coburitur rubus^Cu uidifiet aut dominus qd accedit uideremocauit eu dominus de ru bo.Ecce ipfe angelus ipfe domius:& feqtur dices.Moyfes Moyfes,Et ille dixit.Quid eft domine^Ait illi do^ minusme accefferis hucmifi folueris calciamctu de pedibus tuis.Locus.n.in quo tu ftas terra fancta eft Ad' huc audi qd dixerit eitEgo fum deus pfum tuofjd;deus Abraha:& deus I{aac:&: deus locob. Et ideo iudseus fic audiat agelu:ut itelligat deu;& timeat deu.Sabellianus fic itelligat patremt no minuat filiu.Iefus et ficut liber dicit;q eius iferiptus e nomine cu aduerfus hoftes dimicaret i ipfo coftimmspcinctu uidet uip> ftante cotra fe euaginatu tenetem gladiibperrexitqj ad eu;& ait nf es an aduerfario^fq refpondit nequaqua.fed fu princeps exercitus domini;& nuc aduem.Cecidit.n.Iefus ad terra 8i adorauit.Et nuc fequere iudex duccm_ tuu,Vidct& iterrogatiadorat,Vifio comunione habet.Videf enl & quod agnofcif.Ergo uifio comunione habet;interrogatio ignoratione adoratio fidc.Que uidetvhominc.Quis eft ifte homoClpfe e q cotra inimv cas getes ,pnuciabaf;defiderabaf;expe<ftabaf eius aduetus.Quis e princeps exercitus domimcno ne ipfe eft: q in euagelio iterrogatus quis eet;refpodit dixit principiu qui loquor uobis^Quid turbaris lefus^ Quare fremuerut getes;& populi meditati funt inania Aftiterut reges terree & pricipes couenerut aduerfus domi> num 8C aduerfus Chriftu eius. Vides armatumoli metuere no contra uenioifed pro te;quia non fum miffus nifi ad oues pditas domus ifrahel.Quid e lefusiqd uidesuterrogas Qt adorasChoiem mdeo;fed prx filiis hdf-nu eft qd no intelligo 6d audio que no uideo.fed quod credo.qa fides ex auditu,Auditus aut p uerbu chrifti. Quid ergo queerisfaduerte ddequere hoiem.uideo fed pix filiis hominu eft qd no itclligomefcio qd mihi corufcat;ut de latebris fulgidu aliqd fplendet» Vade ad eu q uenit ad meipfcrutabonquc uideo hoc grade ui fum. Que uideo St ho eft;&non eft honmo ho ^)pter mamchxu & plufq homoppter iud$um;perge lefus mcus;dux meus:pge,Quare qa nifi cu te inqris me acquiris, Ecce uenio homine inuenio itus nefdo qd in> telligo;Obfcu^ eft nondu uideo,Tecta eft facies Moyfi uelamine ipedit faciesdatet ueritas, no agnofeo qd fit opus iterrogatio.Dic tu ho nofter es;an aduerfarioi^^Si aduerfario^» eft & homo e 8i inimicus Si nofter eft;& homo eft 3t faluator nf cftipoft me uenit Qi ante me fadus eft.Si lefus e:Saluator e.Interroget lefus le/ fumuterroget priore priorjfed tame minor maiore iterroget.Dchcicns crefcete figura iterroga ueritate ,im mo figura iterrogat ueritate ut lucefcat dies remoneant tenebra tpales ecce uenio,Scio quia fpus carne 8i ofla no habet.Adhuc latet myfteriuuterrogo ue^taudio uerbu;renioueo bellurmadoro dominum,In eo q, iefum uidet no cognofciufuriofam mente iudxopt fignificabanqui fi mdxus cognouiffi:tnuq dominu glo xix crucifixifict.In eo aut audiedo credidit &C adorauit iftu fignificabat;de quo feriptu e Populus que no cognoui feruiuit mihi;& in auditu auris obediuit mihi,Audi adhuc,Quazrebas deu genuifle filiu. Audi qd dicit pf p Efaia ^pheta Nuquid ego qui alios parere facio ipfe no paria dicit dominus^Ergo qui exteris gc^ neratones tribifi;fterilis remanebo dicit dominus deus mus.Cui dictu eft filius meus es tu;ego hodie genui te. Quid me ftimulas Arrianefirrides cu audis hodie apud dominumuq craftinus diesmunq hefternus e di es.no fuccedetibus ac decedctibus trafigitur mefis diebusmo horx mutanf ;no uariatur mometa {ubi dies nec termino cocludif nec initio coartat, Audiat adhuc mdxus qd p,ppheta dominus dicit audiat arrianus: audiant & omnes qui filiu dei aut non efle aut effe minore dicunnego inquit deus & non eft alius. Et quid de filiocDomine fi tu folus es deus; audi adhuc quid feftinastin memetipfo mraui, Vbi eft iuratio nulla eft dubitatio;in memetipfo iuraui.Egrediet de ore meo iuftitix uerbu.Ecce habet filiu egredietur de ore meo uerbu iuftitix & no reuertef.Quid eft no reuertetcNe Sabellius dicat;qa ipfe filius e q pf egrefium uerbu no reucrtit;quia pater pf eft;fifius filius e.Silcat aliquatuluihxret inimico^ loquacitas nulla habens uere< cudiaaplcat domini fententia.Et filio dei aut nullus aduerfabitiaut qui aduerfarius extiterit,Egredietur in qt de ore meo uerbu iuftitix;^ no reuertet;quia mihi curuabif omne gcnu;& p me iurabit ois ligua domi no,6i filius Dauid. Audi ergo in domio diamex funt fumx iultitix & fperiu. Ago ergo & qui poftea ad eu uenict:& cofundet oes q repugnat ei. Ite nuc oes pagani iudxi hxretici aduerfamini & repugnate filio dei; ad eu uenietis;&: confundemini oes qui repugnatis ei,Non parua de filio dei fecundum diuinitatem locuti fumus;& refiftentibus in quatu potuimus aduerfariis no pepercimus.Nuc uolo ad eius icarnatione accede re;& manichxus obfiftit ipurus.Quarefquia filiu dei no uult dici et filiu hominis. Et ubi eft quod feriptu eft Rorate cadi defup;& nubes pluant iuftu;apiat tcrra;& germinet faluatore;& iuftitia oriat fimul.ego do minus creaui euJte ecce paruulus natus eft nobis;&: factus eft pricipatus fup hume^ eius:& uocabit admP rabilisxonfiliarius deus;fortis;pater futuri fxculiiprinceps pacisJte uirgo i utero cdcipiet: & pariet filiu^ uocabif nome eius EmanueLDidt aliqs cu manichxo.Cotra manichxu noua tela no antiqua funt necefta ria;qa nouu no uetus accepit teftametum,Sed mihi qui cotra utrafq; fufcepi certameiundicg arma funt ne> ceflaria;maxime quia ifta noua de ueteribus fabricata funt.ergo 8C illa no abiicienda; & ifta portanda^ funt. Diuerfis.n.telis diuerfi cocedunf aduerfarii, ordo itacp ifte fequedus eft ut feques de euagelio no filea dejp' phetis. Sed ego inqt manichxus nec Moyfe accipio nec ,pphetas. Et quid aimus de Paulo apoftolo; qui m exordio epiftok fux ad romanos fcripfit Paulus inquit feruus lefu chrifti uocatus apoftolus fegregatus in
fuagcliu dei quod ante promiferat p prophetas fuos in fcripturis fandtis de filio fuo q faflus eft ei ex femine Dauid fecundu carne. Quid eft.n. in quo j?phet$ cotrarii fint euageliofDixit^pheta Rorate caeli defuper ^ uubes pluant iuftu. Veniat angelusipdicet uerbuiaperiaf terraiaudiat Maria ;& germinet faluatorc,rpphe ta dicitiecce uirgo cocipiet in utero & pariet filiu:6f uocabif nome eius Emanuel.Hoc etia euagehfla cu di' ceret fccutus expofuit dices Nobifcu deus.fruftra manichaze conaris aducrfanppheticis.Etia apoftolus di' cit de filio q fadtus efl ei ex feie Dauid fecudu carnc.Quodpphetx pdixerut &! dixerunnhoc apoftoli prx" dmaucrut &uiderut.Qui erat ifadtus eftiqd erat qd iatius e^uerbu erat :caro fadus eft.filius dei erat:fadtus elt filius hois.Dcus erat: ho factus e. Sufcepit humanitate:no amifit diuinitate:fadtus efl- humilisimafit fub limis.Natusefi: homo deftitit ee deus.natus eft paruusdatet magnus.Qui libeter apledtif natumo abhorret
mater eft mea fcd manu fabricata eft mea.Si potui fquinari cu ea facere:potui iquinari cu ex ea nafcercr. Si> cutitraiitu meo illius no eft corrupta uirginitasjfic mea no eft ibi maieftas maculata.Si folis radius cloaca^ iqraes liccare nouitjinqnari no nouit:qto magis fpledor lucis $tern$ in quo nihil inquinati incurrit quod cuq; radiauerit mudare potapfe pollui no pot.Stulte unde fordes in uirginematreiubi no eft cocubitus cum 01c Patre; Vnde fordes in ea qua; nec cocupifcedo libidine nec pariedo pafla eft dolore^ Vnde fordes in do nioiad qua nullus habitator acceftiteSolus ad ea fabricator & dominus ueninuefte qua no habuit iduit:ea(p licut claufam inuenit reliqt.Sic ille folus natus eft iter mortuos.Sic 8t iftius ex q natus eft matris pudor fo^ lus eft integer.Eua inobedies m eruit pocna:Maria obedies cofecuta eft gratia.Ula gaudio .phibito maledb cta;h^c^crededo angelo bencdida.Illa nobis morte cotulitthaec uita pepit.Quid agis manichaeefchriftianu pmismochriftum defendis. Taceat imuda uanitas: qa mudata eft ueritas. V cii adhuc pfequi manichxum: led ifeftu patior Arrianuiq cofidit de uirtute lua:& gloriaf de potetia fua.lam quide cu aliis refpodercmus: nec ipfi tacuimus:fcd ia nunc feruato ipfius ordinemideamus quse fpicula iaciat.Nullius terreat pfona pote tis ois caro fccnu.y ides quotidie fcenu crefcere:fcenu florere.Quid expaucfcitftales frudtus deferta germ i' nat terra. Agricola noaccufo, fed quaefo ubi mihi c^O boni agricolae quid agitiVquare uocatis^uidef quod maloifta plena fit terrazhinc fpin$:hinc tribuluhic fcenu furgit.Spinas inccditeitribulos eradicatezfoenu fic
fugatizterra tradita eft in manus ipii tribulatio 8C neceftitas.Domine da nobis auxiliu de tribulatoemt falus bois no fit uana fed uera.Quid dicis Arriane^lnterroganti te quaefo refpodeasmolo defpicias puulumon te gradis forma iuuanno magna protegut arma fronte penetrat galeata. Dic ergo mihi quid interrogo.Credis in deum patre oipotetefCredoinquis.Interrogo.Credis in lefu chriftu filiu eius dominum noftru^Credo u quis,interrogo.Credis in deu & hofem natu de fpiritu fancfto ex uirgie mariaCCredo iquis bene facis.adhuc interrogo Sicuti & pater eft deusiita &: filius deus eft.Ita alius eft pater:alius eft filius.Et maxie etia aqualis patri filius xqualis inquis.Quid reftatlEccead oia quae interrogauimus refpondit.In eo qdcredere fe dicit deum patre 8C deu filiumicotrarius eft mecu pagano.In eo qd credit chriftu deu & homine natu de fpiritu
....	. --—.......—.......................vV»Jpfipfidereuolunnonobifcu fed'
bi aliquid ufurpet.Haereditas ifta fic nobis^mifta eftmt indiuifa poflideatunno partibus diuipef,Simul coi ligamusine diuidedo pdamus,Paupertas folicitu me facit.rogo temoli foras preter me colligcrcine incipias fpgere.qui eni mecum no colligit fpgit.Quafi oblitus fum cu quo agebaifed no oblitus interrogo Arrianu: que delidero efie catholicu,Dicit aliquis. Ad oia quae uoluifti refpodit.In refpofionibus illius nihil inuenit aduerfi.quid aliud quaeris^expedta fratennoli faceremoli iudicare.habeo adhuc qd iterrogemoli te cito illi comittere.Reiponfio claret: uirus latet.qd dixifti frater: Aequalis eft patri filiusfsquaus eft inquis.Ea mo ui gilia:mo manifeltabif qd latebat.Quomo forte in utroq? dicis $quale patri filiu.operatioe an origine:pote ftate an aeternitate:an forte in utro^^abfit inquit: opatione & poteftate aqualis e no xternitate. Quid eni fieri potiut geitus squalis fit igenitofEn adeft ille qui mecu qfi cohsrcs abulat«dolus apparuit:qui latebat, mecu poffidere putabaf :Diuidere uult fed no omitto,prorfus refifto:leges habent ut teftatoris uolutati m oibus pareatur.Siquis cotra teftatoris uolutate facere uoluerincareat haereditate. Sed filent leges iter arma no prorfus.Ad hoc laboraf:ad hoc pugnafiut legibus feruiaf:teftametuTfero?uerba teftatoris recito Si net qd diuidaf ibi inuenio.fed fi no het qd diuidafdeipfo teftameto refift°-QB°d het teftametu audi.Pace me am do uobisjpace mea dimitto uobis;h$c eft hxreditas. 8C quis ipfe teftator:lege teftametum:^ memes cu •Ppheta de deo loquif.a te magnificabif ufep ad terios orbis terrs:^ erit ilte pax.Gloria m excellis uco.cxi lerra pax hoibus bons uolutaris:no diuiforibus tantis unitatis:fed oibus bons uolutatis.Iple elt rmeoi tas:ipfeeteftator.ipfu qusris diuidere.QuidptirisunuTiunudiuiferisantegrunihilhebis-.Uarnanans re Srudelis:ipia: meretrixterubefee iudica'te Salomone.Meretrixne unu uiuu ne undccuncp coceptu.iacp partu perdet.nopmifit diuidi filiu fuu:& tu diuidisdominu tuu.Illa 8c fi meretrix tamepiatquia mater, aut meretrix & lupa:quia no mater.qd paris pfocasiqd no paris cogrcgas.Qucmo ahenu JaCtaszquia^ru ^ negas, uifcera tua durauerutiillius trcuerut.Quid dixit.^Date illi pue^;^ nolite diuidere eu. hliu ^
fed melius apudillu gaudeo uiuu integrurq diuifulugeo mortuu.filius meus elt.Sed quid puero marer,pde ro:fi uira qua no cofero aufero^ Volo illius crudelis a paruulo repellere ubera:fed magis cogor iudicis time re machaera.Date illi filiu meu:meus e natus:fed migret ad illaitotus apd1 me manet affedhis.Date illi puei^ tarumo auieraf uita mebro^ :n5 diuidaf itegritasmiihi no eripif pietas;quid dixit^Date illi pue^inolite di uidere eu.Ecce ego dico totu poiTide: 8C noli diuidere ha^reditateifine piudicio pater maior eft,filius minor ell.O ptes O iufhtia o xqzas una ps maior eftialia minor^Nd cofcetiomo faciopte:qa n5 diuido pace.Sim. ia frada fuerit pax:ia no erit paxJllibata ee no pot apud que fides integra no e.Vnde qa mccu no uis pofiide re hxreditate:no potes obtinere.poftremo fi mortuo no pcis;fed pfide ftudesiuade iterpella mdicc, Videa/ mus qd ibi dicturus c.hes iudice ordiariu.NoIo mihi adducas ex diucrfis ptibus alias arq? alias pqteftates. no mihi armigenfed h gifer necefiarius e:Et ubi iuftu iuenio^autubi eu iucnis^Audi,ppheta dicete Domi/ nus iudex nf idominus legifer nofter :ne condenadu putes. Audi qd feqf»Dominus rex nfapfe faluabit nos, Ecce hes iudice.Si pa^: c:rex eiante te e fic eft in c$lo:ut no deferat terra,Cadu iquit &: terra ego ipleo.Ecce uobifcu fu uicg ad cofumatione fxculi.Et nobifeu LdC cu pfe eft qa nec patre dimifit cu ad nos defceditmec nos deferuit cu ad patre afccdit Jpfu iterpella ipfi dic.Domine dic fratri meoiut dmidat mecu hereditate. Audi refpdfu diuinuiaudi iltu iudice:audi pace fugiete lite.Quidait amiceiqs me coftituit iudice aut diui/ fore iter uos; Vis diuidere pace:8<: qris habere pace iudice Judex tuus nolo ee.pax fuilitigare no noui.Cofen tientibus afliftoJitigates fugio.Cu inimicus efles pfi meoirecociliaui te p me.Quomo ergo a pfe meo fepa bis mefego cu efles logemeni ut reducere te:cu iter motes & filuas erraresiqueliui te a ter lapides ligna in ueni te Jn lapidibus onendebasi& his h erebasiqa ligna & lapides adorabasme lupo^ feraruq; auido ore la* niareris collegi teihueris meisportaui te:pfi meo reddidi te.laboraui;fudaui:caput meu fpinis oppofuiima/ nus meas clauis obiecidacea latus meu aperuit.Tot no dica iiuriis fed alpitatibus laceratus fuifanguine me/ um Fudiiaiam mea pofuiiut mihi coiungcre te;& tu dimdis me. Audi qd refpodeat difcipulo:q fiiiu nouerat & patre q"rebat.ait Philippus domino, domine oflede nob/s patre & fufficit nobis,Et dominus ad cu, fi ue> lis Arriane audire cu apoltolo erraftiicu apoftolo rediicu apoftolo fic illius obiurgatio et tua curatio,Quid ait domiusfraro tpc uobifcu fu Philippe.Ego ueni te patri meo applicare;^ m noli fepari.Quid qris qii ali um pter mefQui me uidet uidet & patrc,Tata e i nobis ueritas tara fimilitudo tata cantasmt ego in patrem fim & pf in me,Sentio Sabelliane quid mufitasJn Arriano me cocluderciab Arriano me auocarc fcftinas. Sed in noic pfis & filii & fpus fandli no tecu fed unius dei cu illis refpodeo te no pfeio.Quid dixit dominusf Qui me uidetiuidet & patruno dixit ego fu filius fimul & pr.fed dixinEgo i pfe:& pf i me e, & q me uidet; uidet 8C patre. Pofitio unius fyllabae q dicit 6C difcernit:8d patre difcernitSC filiu:teqdcmoftratnec patre here nec filiu.Dic mihi Arriane patre deu dicistdi maxie.qd filiuJpfu quo^ deu cofiteor.Bene agnofeis qa cuin came pnuciaref ueturus:de ipo dixitpphcta.Dicitepufillaimes cofortammi:&: nolite rimere:ecce de/ us uefter ultoem adducet retributiois.deus pucnjet:& faluabit nos.agnofco in eqqd' te agnofeere dicis.pro phetae noaduerfaris.qd ergo dicis depatrefdeus e.qd filius^deus eft.Coaztcrnus e patri filius^ non.ergoerat tps quado noerar filius:ergo fuit tps quado no fuit filius.nd ergo oiapipm fadta funt.Ia,n,erat tps quando no erat filius.Si erat tps qua'do no erat filiusjoanes cuagehfta no debuerat dicere In pricipio erat uerbu; fed in pricipio erat tps.Ioanes dicit oia p ipm fadta futi&Arriaus cdtradicit.Dic Arriane ude fcis qa erat tps qua do no erat filiusfAn tu forte didurus cs:8C loanes unde fcit^qa fupra pectus domini recubuit:^ ide haurie/ bat qd in couiuio domini bibebat:qa in pricipio uerbu erat.rame dic quado i pricipio erat uerbu;& uerbu deus eratrArrianus ubi eratnefciodi audes dicere ibierat,Notu e.n.Sd legit quo tpe natusimeritocp danatus fit.notu efl etia' quado uixerit:quo md mortuus fuerit,&: ideo no audes dicere de Arriano ficut de uerbo fu/ it,&e qa nec tuc fuitmec md elt.Sed ut in oibus excludat Arrianus:audi qd p Salomone dicaf.Dominus fe dt regiones & fines hitabiles fub ctelo.Cu pararet cxlosiadera illi.Et poft pauca.Ego era apd' illudifpones; ego era quado faciebat fortia fudameta terr$;cgo era cui aggaudebat,Sed dicis tpe agif.Vtj^ fuerit ante q efll t tps audi ipm n npheta diccte.Ex tpe iq t.qd eft ex tpe^nuqd ex quo tps coepit ee^Non fic ipie Arriane; no fic; fed ex tpe ante q fieret tps ibi erar.qre ia quado nd erat;q ante tpa no erat Jn pricipio erat uerbu.Meli us gr^ce df Aoycb q npe uerbu fignificat & rone.y ides ergo qa femp erat;de quo audes dicere nd erat. Aut fi dicis aliquado deu fine uerbo aut fine roe fuifleda no filio tatu;fed & pfi aduerfarius eris.Ego fqt ex ore al tifllmfpdii.qs uerbu^ uerbu hoc qd efloanes dicat:& deus erat uerbiiergo uerbu & cuius erat uerbumon duo fed unu fut.no iqt na uerbu polterius e eo cuius e uerbu, Vndeappet pfem filio ee minore.negas itacp filiu dei ee deu.nd nego iqt:&: patre deu dico 8C fiiiu deu dicojfed patre maiore;film minore.q diu pf maior filius minor^dic mihi qa uideo re calculari uelle £eternitate;Quot anis pcedit deus pf filid fuu^ Vbi die na/ tiuitatis filii legiftufiln dei dico nd dico filii dei &: hoisiubi ergo die natiuitatis eius ex pfe legiftifCu quo ma thematico creatoris fide^cofteliatdem qfifti atep tradtaftflqua hora;q‘ mometa; quos nueros :qs minutias mometo^ natiuitatis eius q oia codidir collegifti^Cdqefcat ergo haeretica no religio^ed fupftitio.De chnV fti initio defecit caIculatio;qa cu audit fine initio aeternitasmulia qrif $tas,Si pf deus &: filius deus: pf ma^ ior filius m inorna no unus fed duo fut dii.Quid ergo e qd dicit p npheta Ante me nd eft formator deus; & poft me no eritfQuid dicis Arriane^cui iftas deputas uocesfSipfis fut dicedo Ante me no c formator deus; & poft me no erit auusiaut ipe pf no eritiaut filius nd erit.Si tatu.n.diceret Ante me nb eft formator deus; nec adderet & poft me no erit;!ibe^> tibi hxc uerba erat pfi tatumd appJicare.Cu at feqf Qt dicit & poft me no erinfecudu te ut dixi fe & patre & filiu negat deu Jte fi filii fut haec uerba patre fuu & deu negat & patre* Si.n,nd dicef t Ante me nd e fofator deusifed tatumd poft me entipoflet forfita dici filiu folu fuifle locutu*
Mo at cu dicit ate me n5 e formator deus:& poft me n6 eritipatre fuu nec dcu dicit'ee nec patre. Ite fi pfis x fut hxc uerbatqs dicit cui dicit filius meus es tu:cgo hodie genui te* An forte medacio arguedus eft^ Sed fi filii uerba futiqs dicit cui dicit pfufcpmo opaf:An forte & iniuriofus pfi iudicadus c 8i igramsfSed nunqd ingrate diceret poftula a me & dabo tibi getes haereditate tua terios terrae. An ferte qd dicet aut fallere uo^ luitjaut ut minus ali^d de ^>pheta dicamus finxifle credcdo duos fibi cofabulitesndeft patre & filiu;& dice te pfe Ante me no e formator deus;adiuxit & filius dicedo;& poft me no eritJnimica fut q agimus an diui" na^O fcelustproh dolor pce parce haeretica ipietas.cu tibi deunon capiastnos quoep ad blafphemia ,puocas no hxc fca docet ecclefia.pf pf etfilius filiust&ille nuq fuit pf;& ifte nuq fuit fiiius.abo sterni ;nec coeput eejnec defiftut.Qiiod pf loqf jfilius Ioqf:qa uerbu pfis e.& qcF filius loqfipf loqt; qa pf uerbi eft.ipfu ucr bu dicitaierbu qd'ego loquor a me ipo no loquor.cocedite qto creatori:^ i creatura fi poteftis capite creato re.Ecce ignis 8i Ipledor duo fut.alter ex altero einec fine altero alter eft.ignis pnfpledor filius.& rpc fi pofllt dicere qd'luceo a me ipfo no luceorfed q me mifitiipe mihi dedit ut lucea.Ignis.n.ipledore mittit. & ficuti filius dc pfe deo dicitiita & fpledor dicere ponlgnis roecu eftrextigue igne:& ipledor nunq parebit,Ifte ignis & Ipledor pf Qc filiusiunus fine coiuge pnalter fine mfe filius eftinec diuidi alter ab altero potjcu fit alter ab alterojinitiu tame alterius ee no pot fine altero.Hxcaut pofle a creatore tributu e creaturae qcfpot ipe cre ator.Ajcedat paganusraccedat Sabcllianusiaccedat Arrianusicotepletur lucerna;in ipa uideat qd1 indeo ui dere no poflunt.no facio iniuriaifi tati creatoris cupiens oftedere poteftateiignis flue lucernae tatilia offera fimiIitudine.Scriptu eftiluccrna pedibus meis uerbu tuu domine QC lumen femitis meis.& de deo didtueft: Ignis cofumes e.accedite ergo:& lucerna diiigcter coflderateiufafqj fatuitates & tenebras fmouete.paganus itueaf;& illic fine coiugio patre ce difeat & fiiiu:& quo mo natus e filius.Si caecus fio es; ibi uide iter igne & Ipledore; quaere mediu.Si nullu e mediumullu e coiugiu;noli aplius pferutari mediume magnu patiaris icc diu. Accedat Sabellianusiuideat duos in unu igne & fpledorejnuqd no retfte dicere p6t;fpledor ego in igne:
& ignis in me:ficut filius dicit Ego in pfc;&: pf in me. Accedat & Arrianusmideat 8i ipfe alte^: ex alteromec tame nafei pofie altc^* fine alteromemo co£> prior;nemo poftcrior.Co^ui fut pf 8i fiiiusjfplendor 8L ignis: nec ignis fine fpledorejnec fpledor fine igne ee pot.aut certe mitte manu:diuide aite^ ab altero;oftede mihi fpledore fine igne;aut certe igne fine fpiedore.abfit.-ardere tatumo poteris.-fepare alte^ ab altero no poteris. Sicut.ndgnis & fpledor alter ex altero eftinec alter fine altero ce pot;nd illis ortus q no eft fed xtermtas atc$ fubftatia una eft.ignis & fpledor teporales fut:pf & filius aeterni fut. Sut dico qa pf & filius deus: dico quia unu dualitas in ^lejunitas eft i deitate,alte^d fecit unius natiuitastfed unu oftedit ee dminitas.cu dico fnius alter eftrcu dico deus unus eft, Alius eft qa filius eialiud qde no eft qa deus eft.Erubelcite ArnanuT ui dho minis ia iudicati in cruce pedetis Pilati no fut aufi carnifices c6fridere:& uos caritate dei-in cselo (edentis v mo caritate domini diuidere conamini, Vos in ifernu ruitis;ia illa tunica nunq rupitis.Ite p,ppheta domius dicit;No erit deus ultra meidominus iuftus di faluas no e pter me.Hic Sabellianus ftultus.V t em & unu em dccp patre Qi filiu talibus fe teftimoniis credit muniri.Cotra Arriani ut^bet aliu ee patreialiu efle filiu alia ,pferut teftimonia;& dicutan tatu alius eft pfialius eft filius:8d alius eft maior alius minorrnt pf dicat filio Dedit te in luce gentiuiut filius dicat Dominus mifit mc.Quatu intelligo lux ifta getiu ta clara e atep pfpi^ cuaiut hxretiti ea coprsehedere no ualetes atep pfpicere csecati no in ea poflint abulareifed potius oberrare. Amanus aliud;Sabellianus aliud,Quale bellu^qd ad hoc catholicus!’Arma iqt q portat mea fut;mihi mili^ tatiabo cotra fe pugnat fed p meiut abo deficiat:^ no alter ad alte^ trafeat;fed ad mepperet;&! ego alid' un de peutiatur utricp ^fera.Tu Arrianc dicis maiore ee q mittinminore q mittit .Interrogo te qs e maiorcui pparaf aliqd uenieti an q ppaticuiexhibef officiu an q exhibet^Vticp fi hoium genus imerroges; relpodet illu efle maiore cui pcedif;uel cui officiu exhibef.Tu inde uis,pbare minore filiu qa miflus eit.ego oitendo eu q mifit pcedere eu que mifit: nec altem eoa: dico maiore quia no audeo dicere uel minore,biaiaspphe' ta dicitiHaec dicit dominus Chrifto meo dominoicuius apphedi dexterajut fubiicia ante lacie eius getes:& dorfa regu uerta:&apia cora eo ianuas;& portae no claudetur,Ecce ille q miferat Prurior factus eft,Quis,n. maior aut fupior ante minore ianuas apiet^uel quo id faciet nifi paululu ante pce lient. Audi adhuc.ik porte iqt no claudet iquo ergo ante te iboiuides q miferat 5i comitaf &i pcedit.la tu difeerne qs fit maior qs lit pri or.ego nulla diferetione uidco:fed potius aeq litate cofpiciOiFilius dicit de pfe;milit mepf.pf filio dicit:ego ante te ibo,Recedat de medio difeordiofa calamitasiaeqlitas hxc exhibet no dilpibtas. Adhuc feqre:uel elatius apparcat:quis,n.dicit ego ante te ibo.K gloriofos terrae humiliabo^Hic	tu paganeiaudi quid di-
catpphetamon mihiiego qd uolui fcripfi.Codex i quo fcnpta funt legatur.In armario mdxi habentur. Ini micus meus teftis e meus.Ab ipfo qre;aperi;lege;& crede.DorfaIquit regu uerta:& gloriofos terras hui ia-bo.None uides reges terrx qui ate pfeqbanf chriftianos nuc efle chnftianos.none uides ipfos qui humiliabat ecclefia huiles ttroireecclefiafndne nuc eos uides here defenfores quos ante hebat plecutoresCEgo ^ ate te jbo;& gloriofos terras huiliabojportas xreas cdtaiidi uedtes ferreos cofriga;& dabo tibi thdauros ab fcdditos:& archana fecreto^iut fcias quia ego deus qui uoco nome tuu deus Urahel. Audiat Sabemanus.ae Us dicitiergo duo fut qui dicit;& cui dicit. Audiat Arrianus:cgo deus	no eft aplius;extra me no e eus ui
uinitatis.ex quo aduerfus iftas hxrefes duas certado laboro;pene fu fatigatus. Veni domine meus ictu piia^ tor fortifl3me;priceps exercitus dotninr.qui diabolu uicifti & fecuiu: apphede arma 5C fcutuAexurgcinaa lutormmihi.Praeceflurusinplm:&uidturusin mudo adorauitnotanquirtutisipotcscueetoipotes.itd ut nobis^pter quos uenerat huilitatis magifteriu exhiberet. & quid dixit! Pater clari rica filiu u .	'
nanus malcdidlus dicit; uides quia minor eftjclaritatc nohcretmfi patre pe tiflet.cxpedta fio; quidfeiuna .
Tu hoicm uides:in q formafno folu pfe fed et angelis minor e:ho patet:deus latettTu mihi ottedis hoiem huileiaperi oculos tuos:& dcu uide fublimemoangelis minore fed pfi aeqle.Pater iqt clarifica filiu tumeccc minore. Adhuc feqremt & filius tuus clarificet taccce seqle.Inucnimus filiu agnofcete patrei& adorate:eicp coiundtumo ut putabaf ingratil Videamus qd de filio dicat di pnaflupfit lefus Petru lacobu 8>i loane frem eius:euagelii uerba fut:& duxit illos in mote excelfu feorfu:& traffiguratus e are eos:& refpleduit facies cius ficut fohueftimeta aut eius fca fut alba ficut nix.Ecce apparuit ei Moyfes & Hellas cu eo loquetcs.^Moyfes & Heliasilex 5i prophetae loquebatur cu illoioftcdebat que puiderat manifeftabat que prardicaueraUoqba tur:putes qd loquebanf ;ut iudrei c5uicerenf:manichxic6fuderetur:pagani couiccretunhaeretici jroprime remncatholici cofirmaretur.Loquebanf lex 8C pphetxiafperitas & leuitas;triftitia & mafuetudoipceptum & adiutoriuiferrameta di medicustubra 6i lux:pco di dux:fnia di mifericordia.SC qd poft haec. Relpodes at Petrus dixit ad lcfu;Domie bonu eft nos hic ee;fi uis faciamus hic tria tabernacula:tibi unu: Moyfi unili di Heliae unu.Quid dicis fce Petre^Mudus pturiti& tu fecretu petis. Vides ergo tot getes in unu conuenire:& tu reqe qris.uides tenebras mudi:& tu lume abfcodis.Nemo accedit luccrna:& ponit ea fub modio:fed fup cadelab^tut luceat oibus q in domo fut.Vidifti tutuideamus di nositenebrae fut:no offendamus in paganis no erremus in haereticisiluceat nobis lucernaidoceat nos ucrbu in carne. Videamus qd dicit euagelifta: ui* deamus fi admiflTu e cofiliu Petri; Adhuc iqt eo loquete:ecce nubes lucida obubrabat eosiecce uqx de nube dices:oes audiamusmeo aures claudanaudiat pagani irrifores;audiat iudaei pfecutores;audiat maichxi pha tafma feminates:audiat haeretici erronei litigatores di audiat di maxie audiat.audiat di catholici fideles dei eledtores.ifti audiat ut iftruatur;illi ut corriganf.aut ifti audiat ut feducatunilli ut punianf.Quid dixit uox de nubcfHic eft filius meus diledtus:in quo mihi bene coplacui.Vbi eftis q aduerfamini i filio dei^ Pf dixit hic e filius meus dile<ftus;& tu dicis no het filiu deus,Tu pagane qd foris ftas;& murmuras[itra huc i fchola dei:api aures cordis tui:audi uoce domini di fimile filiu!dei,qd agitis iudxi q occidiftis filiu dei^ quo fugie^ tisfubi uos abfcodetis^Qui motes!' q petrae fup uos calurx funt?& fi in cauernis petrai^ uos abfcdderitis:in de extrahi uos dicit dominus,Sed di uos uenite di itrateicofiliu meu audite defpare nolite quonia fut reliqae hoipacifico,Sxuiftistoccidiftisifanguine Chrifti fudiftisiin piculo eftis Filio dei increduli fuiftis.Quid face re nuc dcbetismifi credetes ut baptizemini;bibatifqj fanguinc que fudiftistnd e qd horreatistfufus e faguis medici di fa&us e medicametu phrenetici;qd dubitatis^Guftate di uidete;qucnia fuauis eft domius.Quid tu manichaee qdiu phatafma foniaris^Euigiia di uideinubila tonat.5; qd tonat!' Hic e filius meus diledius. Vide in terra hoiem ue^iaudi de ca:lo dcu uerututrucg uc^ ee cognofce.i.deu di hoiem filiu dei & homfs unu eudccK ee hoiem.St deu cognofce;& placabis deu.Caue ne offendas in lapide:& mortis patiaris ruinam qa qd* foniaris uanitas eft.-qd' deus tonat uirtus eft. Audi tu Sabelliannaudi de cado patretuidein terra filiu: 6i noli dicere Ide pf q filius eft. Audi Sabelliane di in pfe di filio noli errareifed fequere unitate. Domie au> diamus qd dicis de filio.Hic e inquit filius(Vide in terra hois filiu;audi de cxlo dei ee filiu)meus diletius; i quo mihi bene c6placui,& qd ille ipm audite.Deo gfas itonuit pceptu deo;6^ remotu eft cofiliu Petri.Gra lias tibi deus uirtus;gfas tibi deus pf,-q di filiu tuu oftedifti;6<: mihi duce dedifti,Recedat Sabellianusucce/ dat Arrianus;recedat csters peftes:recedat ois iniqtas atep dodria.doceat deus &: no Arrius; doceat filius 6i no aduerfarius.Dic dominus meus lefus doceiut difea qd* docta.Sabellius diciulpe pf eft filius. Arrianus dicinalius eft pnalius eft filius.pf maionfiiius minonaduerfaf ;clamat;Iitigat:pugnat;turbas cogregancotra Chriftu dimicat Ille fanguine fudit ut redimat,ifte pecunia fpgit ut perimatifpeluca fabricatullic catholicu pfocav.chriftianu uocat paganuibaptizato ingerit baptifmu cotra id qd1 feriptu eftiQui femel lotus eft no mdiget denuo lanari.GIamat ho chnftianus fum;qd me dicis ee qd' no fumfclamat fidetis fum;&: ille dicit: accipe a me pecunia.clamat redeptus fwdi ille dicit;accipe a me au^,aut qd dasfaut qd aufers^Das pecunia aufers gfam.das ptiu;ut auferas quo cptus fu.Quidemis ab eptofptiu meu no au^ fed fanguis e chrifti. no me feducismo me decipis;quatucucp mihi coferas no mihi tolles ptiu meu;pccunia tua tecii fit in fteritu.na ptiu meu no het ptiu.Clamat-ho fidelis fum.exufflas.Quid rogo chnftiano referuas^ln quo patre di filium di fpum fandtu exufflas^An forte noua fidemouu baptnmamouu deu de trafmarinis ptibus adduxifti!7 Dic meus Paule:doce diuini iuris perite fpdfi amice ho ifte mo uenit;me no fubuertetifidei unitate fcidintrinita te diuiditmo fibi cofentiete rebatizare cotedit.Quid facio in lefu chrirto!1 p cuageliu tu me genuiftiibaptiz zatus fum.An forte aliud baptifma di alia fides!’Abiit iqt,una eft fidesmiiu baptifma;unus eft deus pf ofurn la credidi;ia baptizatus Ena patre heo dominu,quare homicida patior Arianum Subueni domine deus le/ fu;accinge gladiu fup fcmur tuu potetiflime:& egredercid: occide eos oipotetiEme.In fe ait uiuant;m te de finat pfequi me.Sabelliani te lubtrahut; Arriani minuut.tu qd dicis de tefpf dixit ut te audiamus.Cu re au^ dimus ipm audimusmno idu utrofep peute aduerfarios:peat iquit uaniloqui di metis fedutfores Arrius di fabellius.-no dixit ego di pf unum fum;fed ego di pf unu fumus,Ergo fi pater di filius unu futumo quia ?du bitater unu futmo duo fed unus deusino in unicu aliquidppheta fcripfitded ueru dixit domino dicete An> te me no eft formator deus:& pter me no erit,Docuit uirtus uirtuteiS: gladio bis acuto oem pemit errore. Si adhuc reludtanf h$retici;audiat catholici diffinitiua fentetiarqua fequatur. Audite patre quid dixerit lio. Audite filiu quid de pfe dixerit uel de fe.Siqs uobis euagelizauerit pr$ter id qdbccepiftis janathema fit. Diximus de pfe di filio qd potuimus & quam potuimus fi tame aliud digne potuimus.de fpu fco tacuimus fed no eu fepauimus.Quicquid.n.depatre di filio diximus:# de fpu fandto diximus:eft.n,cum illis & in illis aequalisiunusmo minor aut tertius deus.Quid aliud dica fatigatusfQui fpum fandu a pfe di filio xtermta te fubftatia uel coione feparatteu^ negat fpum ee patris di fitiiiplenus eft fpu fmudotuacuus fpu fatfo.ldeo
enim deus df caritastqa no ptibus diuidit unitatcifed icffabiliter coagulat trinitate.Tpfa ed.n,trinitas unus deusiturris fortitudinis a facie inimici:credctes in fe cuftodit ipfe in f$cula fxculo^. ^
Expofitio fidei Niceni concilir.In q docet filiu coxquale co$ternu&c6fufc(taua'epfi;8d Arriucofodit: docet quoqz fpum fandtu dcu ec:& a pfe filiocp ,pcedere* ^	^ Epiftola Tertia. ^
Redimus in unu deu patre oipotetaoium uifibiliu 6>L iuifibiliu creatorc;& in unu dominu nf m Ic^ c fum chriftu filiu cius natum de fubftatia dei pfis: qd1 grxce oy-couaioN.i.cofubifatiale deu de deo: lume de lumine:deu ue^ de deo uero nam no faciii ficut hxretici^dicut.p que oia uifibilia & iuifibi lia fca funtita in c^lis q in terra.Qui,ppter nos hoies &^)pter noftra falute icarnatusiho fcus: paflus: refurre xir tertia die.Afcedit ad c$los:uetums ide iudicare uiuos & mortuos & in fpum fandtuzq de pfepcefiit pro prie;& deus efl: uerus ficut filius.Hos aut q dicutierat tps quado no erat filius natus:& prius q nafceref non eranaur ex nihilo fadtus fit:aut mutabile aut couertibile filiu dei dicut ee Hos anathemazat catholica & apoftolic uerut-
creata? carni Saluatoris afcribenda fut utiq? non diuinitati.quia deus in fcriptura & homo dicitur.Quia er go ,ppter nos 8C hd dicif:no debemus qux fut carnis deo afcnbere:8<: qu$ funt dei carnis exiftimare ,ppria. Siqd igitur minus autin$quale:aut ipotes dicif in fcriptura:aut fubicdu aut huile.-carnis eius eft affuptx. Quia uere natus eft de carne:& qa cu hoibus.xxx.& plus anos couerfatus eft;& uere hcbat pati.& ideo ue> rus hofppter carne accipif :8e uerus deus incarnatus eft in carne:pafius natura paffibili no deitatis. H$c em q* pati debuerat caro hois trafgreflbris-.pro hoibus pati dignatus eft deus p carne pafiibile. & ut diuinitatis eius inenarrada potetia in re uifibili pr^didfa fentiamus:& bonitatis eius diuitias id eft p paflione peccato^ re mi (Tam credctes:in eu cofeqmur.Quale eft igif malu hoc^ut audiat qs gratia domini nfi Icfu chrifti qui pro nobis fecit fehuilias ut nos exaltemunhuanis fenfibus 81 uocc haeretica no folu no intelligere:infupetia piculofis blafphemiis ad irritu ea adducere atqj ultro ei aducrfari dicete fcriptura, Scitote.n, gfam domini noftri lefu chrifti.quonia diues cu eet:,ppter nos paup fadtus cft:ut nos eius pauptate diuites exiftimamus, Abfit igif in filio dei aliqd plus minufuc aut in loco:aut in tpe:aut in potetia:aut in fcietia:aut in arqlitatc:
fed femp.no aliude fed de fua fubftatia forte fecudu uerbuco^ aut midcs aut ipotes priinfup etiaaut tepo> ralis agnofcif.Et cu apte hoc uetet fcriptura & execref;quo teporale deu queadmodu getiles ueneratunipi etia fimiliter adorat^Na fi teporalis efttnec uerus pot ee.& fi no uerusinccp potes oia.Et qd ia huic tali deo crededu eftiq erat aliquado quado no erat:& ex nihilo natus eftfdicete fcriptura Si audieris me ifrahel: non erit i te deus reces.Si ergo reces :no debet uerus credi.Si aut fempiternus:qppc hic fempiternus deus erat: q loquebaf in oibus fandtis:& lege dedit Moyfi in mote Syna:& oia potes:& oia^fcies,& Ad$ in paradyfo uv fus eft 8i in pdeftinatioe carnali futura enucias ei:5d cu lacob 1 uftatus eft:& queadmodu huana fragilitas ca
uerus deus no do us q creatori no in tpe intelledta
is no pot ecinecp creatura creatura faluare dicetc fcriptura.Et coluerut &: femicrut creaturae potp pri:q eft benedidtus deus in faecula.Vides igif 9 paganitatis eft hoc potius q chnltiamtatis.bt q> e natus:fed femp natus erat de pfe dicit Apoftolus.Inuifibilia.n.eius 3 mudi creatura p ea q fca fut: 1 cofpiciunf tam fempiterna eius uirtus 8C diuinitas.Vides igif chnftus filius dei ett;no teporalis iternus Oti^ a» r.,ua^ j.w 5;, «ime p	^ainarnr in cuagelioiqcr nafeit de carne
dicit fcnptura.Erat lume ueru qd1 illuminatoem hoiem ueniete 1 huc mudu.Et ite^ipe euagelifta beatus loanes.Hic eit iefus chriftus deus uerus.Et q> femp erat:ait ipc In pricipio erat ucrbu.tx uerbu erat apud deu & deus erat uerbu.Et q> oipotes e filius oium creatortait ipe euagelifta beatus.Uia p iplu fCa fut.Si ergo oia p ipfu fca funt uifibilia & iuifibilia:quo dicit ante paflione faIuator:q> de die & hora nemo nouitmecp ange. Ii caelo^tnecp filius hois nifipffAttedens igif uides :q, ppter utilitate hoium dixit le nefeiete pfinmonem: ne negligetiores eEciaf hoies.Na & huilitaris fu$ ca hoc dixit^pter carne paitipisjqaqfi homo hominibus Klitate oium tamifrpc ~az ~a-ZA^ r	atoi	inlinuas	,die	aute	8L	hora	no	eis	ape
Pris:& fapietia dei xterna 8t fempiterna:& imago dei uifibilis^ab iuibbili natus no f^us.Ma e aut caro &plafmata:in q deus eratiqua & indutus erat ppter iuifibilitate^ ipojTibilitate uifioms tus erat foluifed extrifecns KmtrinfecusiK in calis K in tcrraiS oia cotmens & iplens omma. Nihil ergo i-perfetiu in filio dciinihil inaequalemihil ipotesaiihil teporakinihil icognituioia ueraioia ipafiib «.ma m gentiaioia requalia patrildicete SaluatorciNemo nouit filium mfi pateriK neo nouit patre pilihlius.K cui uult filius reuelare.Vides squalitate filii ad patremfCum ergo patrem nouit filius menarradun ^	^
praehefutdie nefcit 8t hora qua ipe fccitf Abfit a fenfibus nfis hoc.Ire^ fpe faluator dicit.Da illis p£: ut ho norificet filid;ficut honorificat pfem. Aequalis ergo deo cft filius dicete apoftolo.qui cu in forma dei cflet: no rapina arbitratus eft cu ect aequalis deo.fed femetipfu exinaiuit forma ferui accipics.Hutniliauit fe ufaj ad morte:morte aut crucis, Vides 9 utrucp feriptura no abnegat in filio^Et 9 dei efl: uirtus oiporctis oia fci entis:& oia coplctis:oia da'tisioia habetisnudicatis: creatisifaluatisi&g creatx naturae e.i.camisjius:& pati entis 5^ ploratis 8i qua fi no potetisioia quafi fubiedtuSd caetera huic fimilia. No ergo debet ee cofufio rc^l quis coiuncti mortalis fmortalis.Immortalitas dei rei mortali eft c6iudta,ppter noifra falutcm:& credif.Et poft paflione corpisiin quo apparuit etia in eo pmanes in ppetuutut 8^ illi q crucifixerutteu afpiciat;& ipalli biie,f,ui eius dium$ naturae p materia cofpicabile fuiti netes cotcp!ctur;8d iudiuu uifibile terminef:&my>-fteni fecfti fcietia fuel fpotetix eius maieftas & boitas cudtis hoibus cognofcaf.Quid 9 8d fpirittl fadtu ue^L deu iueimus i fcriptura:& de pfepprie ee:&: cu pfe 81 filio fempfSed 8i regnare 8C creare: 8£ ubicp ee 8d faluare & uiuificare & peccata dimittere^Et oia coplere & fanctificare:& iudicare 8i. docere:& oia fcire & in habitare:Et queadmodu filius dei:ita &: fpus fanctus pfona tertia:ficut filii &t pfis.Tres.n.pfonx funt qbus credimus uerx:aequales tdiuinaeiunius fubftatixiid eft de pfe filius:& fpus fandhispprie & uere de pfe q ,p> dit.Primu igif accipe:9 de pfe eft ^pprie & fpus fandtus dicetc feriptura.Verbo dei caeli firmati funt:& fpu oris eius ois uirtus eo^.Et Saluator ait.Cu aut uenerit paraclytus:difciplina fpus ueritatis q de pfe ^cedit: ille de meo accipiet.quonia ipe me glorificauit;& ueniens annuciabit uobis.Et foluit totu ftau interpretas dominus:oftedens primu 9pfona fit fpus fandius dicesdlle de meo accipiet.&: ut ne ficuti feruu aut creatu ra aut parte potete moftret patreimox perfoluit interpretas:8d dixit.Ideo aut uobis dixi:9 ille de meo acciV piet:quia oia quae pfis funt mea fant.Si igif ea qu^e pfis eade filii funt:ea oia fpus fandti funt.Nihil ergo i 01 bus decft filiozqd' no ad eius attineat poteftatemihil qcf no ab eo fadtu fit:& eius nutu ac moderamine non regat .Cu ergo oium heat poteftate filius in oibusmihil deeft oium.Hoijd igif oium het poteftate 8t fpiricus fandtus.-quo^: & filius.Sic eni dicit de fpu fandto faluator.IUe iudicabit mudu 81 couincet:& docebit de pec cato & de iuftitia 8t de iudicio.De peccato qde qcfno crediderut in me.de iuftitiaaut quonia uado ad pfem meu.de iudicio aut quia princeps huius mudi ia iudicams eft. Vides ergo qd* fpus fandius annuciat filiu 8C docet de filio;& filius de pfe & de fpirim fandto;& fpiritus fandius docet de pfe 8i de filio.Trinitas igif quia uera eftiincnarrandacft;inuifibilis cft:oipoteseft.Sefepdicatifefeanuciatdignateroicreatura uifibili&i uifibilimo ualeti quide dignaterzaut narrare aut mirari aut coprxhedere aut iueftigare:aut queadmodu eft huanisea fenfibus occupare.Coftat igif ifirmari homine fandtae ueneradsecp trinitatis inenarrada gloria ma ieftatis aut potetia,Huius igif trinitatis narratio fi excediuquato magis fruttrabunf qui audet iter patre 8C filiu & fpiriru fandtu aut loeu aut tps aut aliqua cam huana poerefq no folu quid fit deus uellexerutzfcd nec &. qd fit ho attedere potucrut.Nihil ergo in trinitate fubitaneumihil nupimuznihil tcporalemihil ipotesint hilmaiusmihil minusmihil inxquale.Trinitas uenerada;dcpcada:trinitas incnarrada:inueftigada:mc6phey denda.& qd' inuifibiliu re^ fides eft nobis:dicitapofto!us. e aut fides fpanda^ rem inuifibiliu examiatrix. In hac teftimoniu meruerut feniores.Et ite^c in eua'gelio,Deu nemo unq uidit.Et iterum fpus ubi uult fpiV rat:& uoce eius audisifed nefeis unde ueniat:aut quo uadat.Quod deus eft fpiritus dicit Petrus beatus apo dolus. Vt qd metitus es fpui fandto Anania.Noes metitus hoibus fed deomon dixit patri aut filio aut fpiriy tui fandto. Vides igif.l9 deus eft fpiritus fandtus:8d 9 ubicp eft dicit fandius ppheta.Quo fugia a fpiritu tuo dominefaut a facie tuaiquo uadafEt 9 oia copleat ipus ficut filiusiait^pheta. fpus domini ipleuit orbem terraru.Et ita in adtibus apoftolopc:H$c dicit fpus iubes feparate mihi Barnaba 8t Paulu ad opus quod uo^ caui eos mittere Et itepe apoftolizplacuit fpiritu fco 8C nobis.Et in libro regnope dicit deus iudaeis; Regna> uerut no p me necg per ipiritu meu.Et in^phetis ita .dominus Ifrahel cocitauit fpiritu domini.Et qd” habi> tet in hoie fpus fanctus:quo films dicit & apoftolus quonia corpora ufa teplu eft fpus fan<fti;q habitat i uo bis.Et 9 oia nouerit fpiritus fandius dicit apoftolus ita.Alii daf p fpum uerbu fapietia:. Alii uerbu fcientiae in eo fpiritu. Alii fides. Alii lingua^ genera. Alii interpretationu in eo fpiritu. Alii gubernatio.Hxc aut oia ©peraf unus atepide fpus diuides oibus ficut uult.No dicit ficut iubcf fed ficut uuluoftedens no creatura fed ue^ fpiritu de deo ec:& oia pofte ficut filius.Vnde ftati ait apoftolus.Qucadmodu neo nouit hoium q funt in hoie nifi fpiritus hominis qui eft in eo:Sic 8i qux funt dei nemo nouit nifi fpiritus qui de deo eft.Spi ritus eni dei perferutafet alta dei. Vides queadmodu omnia fcientem fpiritu fandtu & oia potete &: ubicp ee & oia creafle 8C oia faluare fandta nobis feriptura anuciat.Vnde & faluator in euangelio blafphemia fpiritus fandtine9inhocne9infuturofaeculohoibusftatuitdimittedadiccs.Ideo dico uobis 9 ois blafphemia &oe peccatu dimitte?hoibus;blafphemia aut fpus fandti neqj hic neq; in futuro dimittef hoibus. No uticp dicebat blafphemia alia fpus fandti iudaeis :mfi hoc aut deus no erat aut de deo^prie no eft' Na inuenimus 9 iudaei no audet denegare fpiritumtfcd in feripturis fic ubicp legetes aut creatura' accipiut fient angelu aut ipfu pfem exiftimat:& tertia pfona accipiut:aut copofitu arbitra'tur deum pfemicu fit^pria: natune ficut & pf.Ex his et fpu altero putat eu cofiftere 8i uerbo cum fit magis hoc cdpolits rei 8i creati q uerae diurnae incorporeae ac fimplicis:quae folet a iudxis hxc fic intelligiiK paganis interdu.Nobis igic unus pr & unus filius eius uerus deus:& fpus fandus unus uerus deus 8i hi tres unu funtmna diuinitas 8C una poteria 8i unu regmi.Sut aut tres pfona: no du$ no una.no (ecudii reuelatione aut coiledtiunc aut cofufione fed femp ma nctibus pfonis diuims.Ha^ fides daf in baptifmo ab his 8i remilTa daf peccati:^ ni13 a:terna “nc aiNua • bitatione fpaf. Huic trinitati credetes uiri fandti 8i beati patriarchaejpphetae apoftoli & martyres 8i marty nigram meruerut:# fpem uitae perenis adepti funt;# regnu cxloi^haereditatione no abigua lunt fortiti»
Beati Hieronymi ad Damafum papa fcifcitatis an in trinitate tres hypoftafes fint cofitcds: & qbus apud x i i Antiochia coicare debeat*	Epiftola	Quarta.
Vonia uetufto oriens inter fe populoi% furore collifus;indifcifIam domini tunica 31 defup texta mi'* q nutati p fru^a difcerpit:& chrifti uinea exterminat uu!pes:& inter lacus cotritos q aqua no habent difficile ubifons fignatus:& hortus ille coclufus fit pofft intelligido mihi cathedra Petri 8i fide apo ftolico ore laudata cefui cofulcdaiinde nuc mex aix poffulas cibumdeplim chrifii ueftimeta fufcepi. Nccp enim tata uaftitas elemeti liquetis & interiaces logicudo terraruime a peiofx niargarits potuit inqfitione rphibere.Vbicuq; fuerit corpusiilluc cogregaf aqlx.^fligato a fobole mala pfimomo;apud ucs folos icor-' rupta patru feruaf hereditas,Ibi cefpite terra foecudo dominici femis puritate cetenos frudtus refert. Hic obruta fulcis frumeta loliu auenafcp degenerat.Nuc in occidete fol iuftitix orif ,In oricte aiit lucifer ille q v-i t* * ri 1 r-Nf-i	 r	r._- t t i - -»- t 1 /41»11 n	.r-1-11/ac *iniep3 nrifn	,	har	C	teffa
inuitat ta
wa ueje	un^d	icrrea	cx	xrernu oppenuc n-cuiu.v^uu^	«.ui mv	—--------
me huanitas.A facerdoteuidtima falutis;a paftore pfidiu ouis flagitotfaceiTat iuidiairoam culminis recedat  .-.r--. •_ o.  i I^/in/Ar- Urr/-» ciilli* t-.fiM-.ii ti i fi rhriftn fpnne Slbcatitudi'
ivihuujiuc Luimgiduiiqua: lyiia lunuiu uarudiid:iiii‘-uvLvi.iuiav.iivu^uiiu iavuu vwnjim w*  -
fpaciis a iandtimonia tua fempexpetereddeo hic colleg;as tuos aegyptios confeflores fequon& fubonerarns namhncnna nanirnlaHplirpfm Mnnnm' Vitalp.Mplirmrpfnno.i>nnrnPanlinu.OnicucKtemno ColllSltt
exigit.Qui qfo ilta apoltolipdideruuQuisnouus magf getiu^Paulus hasc dicitdnterrogamus qd tres ny-' poftafcs pofle arbitref intelligiitres pfonas fubfiftentes aiut.Refpodemus nos ita credcre.no fufficit fen lus: nome efflagitat:qa nefeio qd ueneni i fyllabis latet.clamamus fiqs tres hypoftafes aut tria enhypoftata hoc eft tres fubfiftetes pfonas no cofitefianathema fit.Et qa uocabula no edicimus:hseretici iudicamur.Siqs at hypoftafim ufian intelligesmo tribus perfonis una hypoftafim dicinalienus a chrifto cft;&! fub hac cofeftio> ne uobifcum pariter cauterio unionis inurimur.Difcernite fi placet obfccro:no timebo tres hypoftafes dice re Si iubetis:codaf noua poft nicena fides;&: fimilibus uerbis cii arrianis cofitcat orthodoxi.Tota fa!culari> um litterarii fchola nihil aliud hypoftafim nifi ufia nouit.Et qs rogo ore facrilego tres fubftanas pdicabitsf
■e t n i - r_i-—^<1- A 4 .‘4	m?;	fini	pft	n	rreafa	fnnr
eft q exordiu no habeneftentice nome uere tenetilccirco 3Z ad Moyfen de rubo loqf,Ego lu q iu.bt rurlu: q eft me mifit.Erat uticp tuc angeli caeluterra uel maria.Et quomodo coe nome effentisepprie fibi uedicat deusfSed qa illa fola natura eft pfecfta;& in tribus pfonis deitas unapfiftitiquae & uere una natura e:qicp tria ee hoc eft tres ee hypoftafcs.i.ufias dicitifub noie pietatis tres naturas conai anerere.& fi ita eft:cur ab arriais parietibus fepamur pfidia copulatiftuganf cu beatitudine tua Vrfinus.cu Ambrofio fodet Auxetius.Abfit hoc a romana c-— m.Umo. ^ honmt-Suffiriat nobis dicere una lubltatia
tres pfonas:
ue tacedai* fiue doceda^ hypoftafeon def aucftoritas.Et ne forte obfcuritas in quo loa dego te^ fallat; p nlos Iram ad Euagriu pfbyte^tque optie nofti dignare feripta tranfmittere.bmul et cm apud_ Antiochi am debea coicare fignifices qa Capefes cu tharfenfibus haereticis copulan£;8£ nihi abiunttq ut aucfto ritate coionisnoftrae fulti tres hypoftafes cu antiquo fenfu prodicet,	, , ,^0.q, - r • u n-;
Tradtatus no Dcati Hieronymiifed falfo ei tributus:tame pius de fidei cred -litateA coucrfatione chnlti/ anorum,	,	Epiftola	quinta.	„	.	r	j	^
Vdxos 5^getiles iftituit de trinitatis eflentiaiaeterna filii generato^creata futuniuerfa:de i dine creaturaru de procreatioe prioR^ paretu:& necefiaria p uerbi huamtate redeptoe:5d lcarl\ * couerfatoisipafiioisirefurredioifcR myfteriistde fpu fanftoiacrefurrccftioeniortuoru:^ 1|Por, alorum edifferes.Delde de chriftianoru coucrfatioe ptradastdiuitibus^ paupibus ma falutis oftendit. mi p mifericordia:iftis p patietia.De fexu quocn difputas uiros ad cotinctia comgaletVxores ad ^	,
umt Vtroftp ad pia &C f ligiofam liberorum educationem erudit.# fpcitimoreipatietiauuftitia. tiem chriftianum informat*
^ oa eoru.cx hoc igit intemgi dat lono ate ppatos.i.naci p	av*^	5	fu
-a- deipuenireme rudimetis uacillatibus dicaf nobis domini uoceincrcpatis.Siin	mdxos#
iftis: qd maius e:qs dabit uobis? fed qa uideo certa ec forma: qua egredi no	j	pxiftimo	nifi
gr^cosideftgetilesipriusdedfiadifferamus,ludaeisenl mhilaliudadueritatefidei cr v ^
lefu chriftu filiu dei:p ipm faTuari genus ifrahel:&: baptizari et i noic eius.Reliq.n.fciut p fegem&,pphctas. At uero getiles qbus uetus error e 8i maior e labor tali admittedi & docedi futordie.&: prio qde ut ab ido' lis & ab oibus uoluptatibus hoium totis pcordiis recedatiut aputatis 8£euulfis radicitus malis boa pomnt 6i religiofa pedtoribus feiari.Hoc e unu deu crcderciipm timercidcide fcire cudta ipe fabricauerit.g? anv uerfa mudi uel q fca fut ipo iubete 8t uolcte & faciete cdftiterir.Efie corpus icripruraezqd^iut lex uocef:aut ^phetxiqd' h$c idicet;qd' qde feriptu fit p hoies & no ab hojbus.Spus.n.dei q ofa fcitufpirabat hojes fan^ dtos q loqrenf :aut q dcftrueret prauitate:aut p^dificaret fidejaut fpe erigerec:aut iudiciu cominarcf :aut,p miffa firmaret.Deindc crededu illis lefu chriftu filiu deirp que cudta deus fecerit,fine quo nihi! c fadlu: que in pricipio fermone.i.ronc uniuerfitatis accepimus apud deu fuifie.Sic.n.gioriofus euagelifta loanes ini iciat dici.In pricipio erat ucrbu;& ucrbu erat apud deu:&: deus erat uerbuihoc erat i pricipio apud deu.Oia p ipm fca fut;& fine ipfo fadtu eft nihil.Deinde ee fpum (andtu:q cudta q deus p fermone fecerit aiauerit: 5d cofirmauerit unuee baptifmu quo hoies regeneret in deo.Crededu etrelurredlione mortuo^ in eadecar^ ne.iudiciucp futuru deiiquo fecudu fca hoisiuel malis poenae repfentefiuel bono^ opem deflinata pmia tri buatur.Tata eft df ia couertetiu iudaeo^ di credetiu getiliu.Quis fit at deus 6c qlis & quatus:qs & qlis filius: & q s fpus fadtus.Tres.nmnu fut.Sane illd fcif coueit prudetix ufae nos d deo haec loq 8i fcif pofie;q aut ipe d fe apd hoies manes uoluit fciriiaut ea q homini pmifiu eius licuit accede f.No i teris illu qrat hoiaut jter fi gmeta coponatme cui fimile credat.Deu.n.uera fides ita femp expofuitmatu no fadtu; icophenfibileaazftia bileiinuifibile & inpafTibile,& id folu ueru deu:q qda ncgauerinqda fecerindifpofu ntiordiaucrit; exorna^ uerinoptimunuftuimifericordeiudice.Etid fexcufatus eftoishomo:qfadtorefuu no cognoueritin tpe agnitionisihlturus poft exitu iudice iufttnq no fuo tpe couerti fe putaueriufed exptento.Hoc fas c de deo credere.hoc q credideritiabftines fe ab of iiufiitiaibona 6i iufta opatusixterna fqe hebit in uita.h,ibete ue ro fi!iu:n6 ftati ut hoiespcreati futiita dicere me exifties generatu.fcd ut decet de deo credere;deu filiu here ex fe qdc natumo diuerfa eiusfba nec maieftatiseius fBa diuifa;acp hoc pafiibilis uideatinec d ore dei fimile nfi fermone eeplatuiut Iris & fyllabis coftetme filius deicopofitus ac p hoc diffolubilis teneat.Nec natu ex nihilo ficut fliq fca furine fimilis & arqiis cu eseteris q fef fur iugeredlfed ficut fcir q generauir;3^ ipe q gene ratus e ipfo dormo i euagelio dicete.Nco nouir pfem nifi filiusineq? filiu qs nouit mfi pf.Ite in fcriptuns^ le/ gimus.Myfteriu meu mihiimyiteriu meu eft mihi,Er re uera abfcodiru ee de generaroe illaiin q nullus iter fuitinec mometu qdc teporis,Ante fiecula qdc 3i anteq fufpicari qs auderetmatus e filius dei qd'gr3:ca lin gua dxpONON dicut, Sp.n.e filius;qa femp pf.Nefas eft.n.deo aliqd affignare poftmodu;qd'antea no habue rit cu deus femp pfedtus fittut et qd'pptcr nos pottmodu fuerit fabricatu:apud illu ia fuerit, &fi no in fub' ftatiaiplcna tame difpone.No.n.minus ipotes erat femel o!a faccrc:fed ut ordiata &: gradatim difpofitaiuni uerfa p fuo gradu 8i honore fubfequeref :&! ne pafliua & nulla inter fe atiquiora ihonorificata pmanerent. Na fi q nfi ca a filio dei natiuitas fufcepta eft icopr^hefibilis e;no nudata mortalibus:qco magis illa qax nulli nifi deo pf i 8i fibi foli e cognita^Na Gabriei angelus ad Maria ita loqfificut euagelifta teftaf. Spiritus fanctus fupueniet in te;3i uirtusaltiflimi obubrabit tibi.Quod obubraf :abfcudif;nec oibus notii eft. Er^ go fi hxc natiuitas q nfi ca e depofitamobis incognita eft:qto magis illa q* a nobis loge remota qd dico a nobis 8i noab oi cxlcfti creatura^Sufficit ergo hoc qd* uidimus:qd, diumitas noffe nos uoluir. Nec ultra cognitio porrigeda cine facrilegus unufquifcp tcneafiqa coceftbs terios fuerit cognitiqis egrefius, Chriftu igitur accipiitius dei filiu ab initio fapietia ueraifermone,i,rone:fpum:luc6ui5;brachiu;uirtute:fortitudine
ueritateipane:uinuiuita:hoftiuipaftoie:& alia pluria q pp hoies fut ut ces i illo uiua't,q unulqfq^pceftu tpis feriptura edocete pdifcet.Si igit dei filiu cognitu cofitemur.pipm deu pfem fcimus & faecula & uifibilia & luifibilia codidifte.No.n.fas e ex eo,deu opatu crcdereiex quo mudus geirur^ fu$,i.natiuitatis initiu fupfit aut ccftaffe & defiflb crcdedu c poft mudi fabricaicu deus loqf &: dicatiPater meus ufq* nunc opaf.odu illi uel antea uel poftmodu filius amouct reqe ille aifignet qfqs illu ifatigabile nefeit:# ignorat q, ilii nihil acci deritifed femp fit qd' ge^ca lingua cx2leoo.enon ,i,nd indigete uocatifit fp fpus;&: in oi pfedus.Efte igif plu#' rima q' p filiu fecerit.quoR: aut fola nobis fut noiaiaut necipa fut cognita.Quati.n.futthromfquat^ pote^ ftatesfqtac domiatoesfqn pricipatusfqti fpusfqti angelifQuot fut ilia q nec oculus uiditinec auris audiuit: nec i cor hois afcederdt^CSuata ct claritate putamus ee i iuifibilibusfiNec $ftiare poiTumusicu in his q no^ bifeu funt admirada fint mailnter oia.n.et mudus que cdfpidmus p filiu fabricatus e.& quide luce qua pe rera fieret pfpicua ee iu(rit:& fecit.cui diei nome ipofuititenebris nodis addidit nome,Dtinde firmametu qtf inter aquas depaufaictofteditiqd' cxlu uoluir nucuparime ue terrena uifu cxleftibus mitoentur, fed eet qd' inter huana di diuina difcerneret.la.n.ex nihilo materias ipas ex qbus oia fieret elenieta condiderat, poft hoc aquas in unu cogregari di couenire pcepitiut arida moftraref.Hxc quoq? no funt priuata noibus. Na cogregatas aquas uocauit mareifepata arida terrae uocabulu uoluir poffidere.Sed hxc minus inftrudta uideba't .Benigna itaq; foecuditate his addidit di decore;& miro mo illa primo generare peipiesiquse nouif fime fuerat fabricatamo ordine turbasiut ignarus fadturx fu^ifed uoluit poftremu primu habere aliquid: ne in omnibus iaceret extrema.& primis fecuda coiuxitine pria iferiora cotenerer. Sic dei filius deus artifex patre iubente moderatus eftiut ordinem imitandodifpofitionemmeliusordinaret.Namterra omnia pa^*
bula ligna quocp cum fuisrxdiuiuis feminibus imperauit educere. C$lum quo<^ luminaribusiid eft fole &luna&:ftellis ornauir,quibus aut diei aut nodis fines oftenderetiaut fignis rufticos & nauticos eru/ diret. Maria quoque inclufa in terrx limitibus fua animalia procreare mandauit. Antea uidelicet ip; fas materias ammauerat: ut nafcentibus poftmodum animantibus ;aias cdmodaret,Sed quo fcecudiore
x i i i
ne iperiii capeffebat.na cu iufiioe 6t opus aftabat.Sed quonia multu itcrcranc^kftibus fub fzeculari terrena
militudineifi imago feruaref illefa. Ad imagine uero dei no putes efle forma hac hois exteriore fada (Abfir Quism.credat deu ad cuius imagine fadtus e ho:hfealiqua pte q* no audiat^Qu^K no q funt undicp uideat^ Quae no oia opef^Hois.n.exterior formamo undicp uidettno undic^ auditmd undi<p potes efDcus aute to
ho corrupiftfed iterior quotidie renouat ,Hic eft ad imagine dei fadtus, que vov/v id eft mente uocamus.q deo poffit fimjlis ee.tuc qde du ipaffibilis du ic5cufTus:du btus 8i fcus:& fine fine fuerit coprobatus. libem quoqj arbitriu & capacc amm deditmo fine lege uiuendizne uagus & folutus a lege arantibus oibus a^qret♦
-.J	—2:______ —	ni_'	.	r-1-	.	«	-	•	.	•....  r-	—	r	..........
quot^,puifuc,ut
accepit,qua^quae legis x t	 tl	^
fuu id efl: filiu:pfeda ac exornatauidifletioia q cu hoie eratiipfius tradidit poteftati^Cui cii oia mudi cofpv ceret madpataiunus ex angelis i pnicie magis fuaihoi miferadus midit.Na cu efiet ipfis no peccare Jibe^ 8d licituifi iufla dei feruarctiin beatitudine pmanere:dei lege & iufia p muliere trafgredi pfuafit* ut horeus Ge ret madato^i dei:&: in fentetia cadere t.Eiedus eft igif i huc mudu.Na i paradifo du fine peccato fu i fiet :h albicabat, fed ga poft trafgreffione hofes generaueritzuniuerfu hoium genus fecu ad morte ufq; pduxit.nd de futuris tame bonis uel iuftis.qdoqde libe^ erat & poftmodu no delinqrc ♦ di deus no cefiabat quotidie cO' monere,Tuc diuina bonitaspf na pietas larga:multiplicirer h5i jDuidcbat.Etprimo qdc p iuftos patriarv
•	f	*	f	.	K	>T	~»11 -- O t wk	r*	•	fysA	*-*r* s i *-* O zn O z-V •« Vr* «i •-> I «-% ■ i -/Y-__._'f	•	^	1	*	.	f	_
mine mceref .Ex uirgine igif fpiritu domini fupueniete:........_._v	^	1	.
fti natiuitas celebrata eft:& oes trafegit xtates.ut oes ferre difeeret deu.Hxc oia etia a lege « a ^phetis^ante
funt pdidh,ut mira oibus kredula non fieret fubitatone,& pteriti hoies qbus hxc his oculis nidere no coti
git:fparet qi fine dubio in aduetu eius q pdicabat :a cdtagio poiTet ^etern^e mortis euadere.bic igit in terris „.-r. * J t-   r ,-	,	•	_iT"___  Ms n in mnnrp exeDlU maielbtk
fuftinere difcipuli;eius fcilicet q uniuerfoRd hoium uitia ac peccata adhuc curada fufcepat.Quod fi deus tan tus uenifletiut claricate fua 8i poteftate hoibus oftederctzforfitan ois creatura manda & caiura fuccuberet.
ac ipletisiq aut lex aut ,pphet$ pdixerat:aut falus hois exigebat in nouifiimozp morte hois imortalis morie baf,ut fublara mortalitate hoibus imortalitatem donaret.Sufpefus igif ligno:p0P^-° mdaico proclamate: apud quos tanta magnalia pfeceranut in co ois inuidia diaboli uinccrefim quo inmdushoiem fefellerat ini micuszad morte pperabat,-futurus fcilicet mortis mors.nacR referatis inferis oc ipretis:drcucalcatif^ omni
buS iis*  o> j- r	«	, «	•	n.	_	_	oz/nPi*^nteS in Vp illiiMAininirt/V 3u IU''
peros__________
ipfos manere in poenisdiberat
mortalisnamadfuperoseuadebat,S_„_ _____________________________________ .	.a	.	»	n.	x/,npTn	oa
quia iam fuerat pallusihoc fcilicet docesiquia cu deo quifq s fe c6iunxent:mori uideri no Pot5?;*, i r ri-n-tum tamen ad fuppliciu inimicorum fadumzfi extinda in inimico uiram homini d^dinennm tatem.Et ut diabolo Si eius angelis poena maior acccderetzcu triumpno homine qui carne h	~ ,
moritura:in caclu angelis Si poteftatibus fandtis moftraturus inuexindeo patri liberatu	f	;
nus.moxpro fe uicarium dimifit fpiritum fandtumzquemdifdpuhs proximus paffionipm. _ _ _ * a mbus credentibus di auxilio effet & fancftificationi.hic ordo credulitatis noftra: de Chruto. 3ea s ^ iam mentionem fecimus fpirims fantfti: dicemus credendum eue in fpiritum fanaum.pc q
quse poftmodu fieret^ ifpiraret & fcificaret fu a: effe fubdatiae.tame tres unu funt pater filius 51 fpus fcus. Deide crededu unu ei .e baptifmuiquo hofes purificati & dei filii fadtiu fide cofigncnf.quo uniucrfa ucl na* tiuitatis ucl erroris uetcris hois dclida purgarenf Jn quo no corpoi% dcponunffordes:fcd cofcictias purx in terrogacio bona eft in deu de refurredtide domini nfi lefu xpi.Poft hxc ordo exigit credere refurredhonem mortuo^ ieade carne.Coflat.n.nec fas eft aliud dicere.qa deus & fapies & pfcius fit; meliufcp elegerit ut (a/ pies 3t picius fadtu hoiem aecernu efte q no efle.Quod fi melius no efletii copedio habuerat ante q fecifler# Quod autxternus fit ho:qfit ex corpe 8t aiatferiptur^: plurimis i locis docet nos.fed pauca adexeplu pona# Salomon clamat diccsiDcus codidit hoiem ad imortalitate.Nec imerito in Gencfi ,phibef poft peccatu hd ad arbore uit$ acccdcreme uiuerct i azternu.Vtiq; ut imortalis pferuaref ho:qd erat nifi qa imortalis a deo facftus fuerat:& (mortalitate corpus no capicbat.Sed credo hoc mouere le<ftore;g> ho a uire ligno^)hibeaf a deo,'ignoras 5C (hoc hoi ee puifum Ja.n.erat i trafgreflioc.S: a peccato poflidebaf. Ante ergo hac morte q a deo^) remedio hoibus attributa e:ex q p fepatione corpis 8C aix fit finis: 8C euulfio peccati:fi ad arbore uits accefliilettqa necefie fuerat coicatioe uitx fieri $ternu:in imortali hoie necefle erat ppetuu pmanere pecca^ tu.Ergo &! hoc cSfulte & utiliter hoipuifueftmt pcccato aputato iteruetu teperatae diftblutioisiuera fadtu ra dei cxclufo malo excitcf (uita.ergo femp e ho:Sed cur morimur i hoc mudofSupius coprchefa e ratiomo (terire hoiem fed fcpari.nec abfumi materiasiex qbus hoium corpus eft fabricatu,fcd ad refurredtiois die ut timeat dei iudiciu referuari.fas enim no cftiut aliq d defit deo nos iudicati: cu certu fit dei iudiciu poft fine huius seui deftinatii.Na hoc quoq; infinuadu eft expurgari necefle eft totu hoiemtquonia oes aut i uirtu> te iucnienf efte aut in crimine,& hoc copetitiut remunerenf q bene gefterut fecuduuoluntatc eius: & mali aeternis fuppliciis dcftinenf, Vnde nos appetimus pcepta legitima:^ uitamus aduerfatut obfequentes pmia cdfeqmur.Cotenetibus.nideus morte cominaf & poena.haec oibus ilinuada.6^ ab oibus credenda exiftimo. Nuc ergo de pfona tradtemus.In pfona duo fut obtineda:paup& diues,Et diuitibus qde huius mudi praeci piedu eftmo alta fape.necp fpare in icerto diuitia^ fuai% fedin deo uiuo:q pftat nobis abudater oiatad fadtu boni opis diuites cftc.fed in bonis fadtis coicatores efte.thefaurizare fibi bonu i futuatur apphedat ea q* bo na eft uita.Deide fcire debet no ideo acceptas efte & hfi diuitiastut his folis beatitudine fe hfe cofidat. Si ma ie utanf illis.& ne defpiciat paupes.ne ue minifteriu malitistaut (ftrumetu diuitias libidinis coputet.aut pter le libi traditasiau t fe nunq illas amifturos exiftimet.Poftremo fciat difpefatores gratix dei fe efte cofti> tutos a deo:ut &! in diftributide uoliitas certa eoj% uel bona uel praua nofcaf,& fciant magis fibi acceflifle p abundatiatnifi fapietes fuerint tetameta potiora.difcat erogare diuitiastfed ad coparatione (mortalitatis di> liribuat facukates.ut fint fimiles deo:mifericordes no pfufi ac .pdigi rei dominicx iudicenf 8<Z fidenter qde hoc agat:& cu humilitate, Ait.n.Paulus apoftolus q fideter feminatifideter &: metet. Et ite^ hylare datore diligit deus.No exiftimet finiri pofte:^ uniuerfum opis coteplatide pcepto^ dei dephedif .Cu & ab ipfo ac ceptae fint & necefTarix.& ea utiliter augere & miniftrare confueuit.Vnde.n.tpalia deefle poflunt: cu ppter ipfa fi bene progenf :$terna pmifta fint & parata^ Veritas loqf q eft Chriftus dices.Qui dimiferit ppter me do mu aut uillaiaut paretesjaut reliq cetuplu accipiet (ifto feculoii futuro aute uita aeterna.Et fi hoc qda te poripfecutiqis aferibunego aut ficaudio dominu noft^ monetc:q)ppter fe quolibet tpe ad quodeu^ opus fcum fuerit pceptu eius (pletumobis ad futu^ pmiu deftinatu.Ne uero fimus follicitiiqa cura gerit deus ,p nobis:Clamat jipheta dices:& paupere 5^ diuite ego feci.& p oibus zeqlis cura eft mihi. Cura gerit deus, & qs metuit ne eius minuaf pfimoniu:unde deo iubete progaf,Timeamus magisme fi trepidi & fteriles 5L (fi> deles fuerimus (bonis opjbusiegeni at(p inopes iudicemur,Timeamus potius (pleri triftitiaiqa & de huiuf-modi diuitibusa euageliu in unius licet pfonaiad exeplu tame rettulit dices. Abiit aute cu audiflet cotrifta/ tus:qa fuit habes facultates multas.No timeatme difficile regna (grediaf cseloi^.fit (mo humilis, fit largus: ut beatior ex hoc iudicefffi nec in ifto feculo nec in futuro fentiat egeftate.det paupimt deu f$neret:deu cd putet debitore,fciat ppofita efte mifericordia facrifidis dicete domino.bti mifericordesiquonia ipfi miferi' cordia cofeqnf .gloria cofecuturi 5L requie.Sed in iis diuitiis in qbus alii 5i corrupti & depditi iudicanf. ifte fructus mftjtix ac mifericordia: accipiat coronaipaup uero ita cofoladus eftmti fciat in pauptate cofiderada magna fibi bona effc;& primo qde:q> a deo utiliter fit fibi^uifu.pfciu deu (firmitate cius cofiderafle.# fcifle q> diuitia^ larcina:&: foilicitudine ferre no poftet.deide fentiat quatas tetatioes;& qta picula tranfierit no(e pauptatisma & fi affluetia deeftiq frequeter uirtuti cotraria eft:ad a( tame diuitias dtocius fine (pedimeto i PauPc5c traiidCerte qbUs malis caruerit:cofideret:caret (uidia:emuIatioe:(fidiis:dolo'fuDbia:cotcnti6e:8d his q hoi i hoc Ixculo diuitix folet coflare,luxu.n.re^:&: ubertate copia^ a(us foluif udor metis (fringif. mrtus corporis eneruaf, At in pauptate no lafciua fut couiuia.no turpes potatioes:o(a fobria: o(a rigida o(a humma no abiedta.quonia cofeietia pura 5L uirtute fut plena.no en? abudas eft extraneis facultatibus:fed iu ftus elt.no tacije ad diuitias a(;id eft uirtutes huius mudi diues accedit.Filius.n.dei a difficilius ait diuite in^ troire in regnu cxlo^iuti^ iteiijg,,. paupere facilius.Nec fe ob pauptate alienii efte a cura dei exiftimet.Na «Ppheta teftat dices:^ paupere &: diuite ego feci.& $ oibus aeqlis cura eft mihi.Non eft enim deus pertona* rum acceptor,nec pro illo fe curam profitetur gerere tantum qui in fxculo diuitiis pollet, fed pro omnibus & pro pauperibus curam luftinet;remuneraturus quem inuenerit aut in diuitiis humilemiaut in paupertate patientem.diftnbutioeft uelutitotius corporis humaniminifterium.qU:pr3t fingulorum membrorum olticia:confideret hominis corpus: effe unum quidem corpus: fed plurima membra. nunquid omnia funt aut oculus aut pes aut re iqua membra^Sed ficuti ait Paulus dodor gentiu* in fide & ueritate quae inferio ra lunt mebraimaiorem his tribuimus honorem.Et quemadmodum uirtus finguloru membrorum in fuo
ordine atqj officio demoftraf :ita i totius generis humani corpori ueluti mebra pauptas 81 diuitix collocati x i i i i
tur.Et paupis patietia:& diuitis huanitas dei examine coprobanf.Exultare debet paup &! deo gfas ageretqa
multis pfimonii nexibus liberatus eft.in die ^batiois no grauaf copedibus: facilius liber feqt dominii nub
lis nexibus iplicatus.no defit etia ab ipfo i qtil pot mifericordia iufta in egenos. qa ficut iuftus efficif de fua
frugalitate iferioribus 8i no habetibus progator.no uercf ne ipfe deficiattcu in ufu fandlx miniftratiois ha/
beatproptijTima uolutate.nihil ei deerit que p ^pheta fpus corroborat.No occidit deus aiam iufti fame.Et
dominus in euagelio:QBxriCe primu regnu dei;& oia h$c apponenf uobis.No cupiat diues in hoc fxculo
fierime mala plurima fibi acqratrdicete & monete gloriofo Paulo, habetes igif uidtu 8C ueftitu his coteti fi/
mus,Qui aut uolut diuires fierincidut itctationeiS i mufipula:& defideria multatq* merguthoies in pditio
ne.imo ii uera fide & ppter falute credere optat:c$leftes fibi diuitias coeptet 8C coparentiqs unufqftp iufti/ risr R' miTprirnrriifT' Ps roliV,^	 —____*	0-1.
Nuc ia de fexu loqmur.Sexus ille eft mafculus & foemina.i.uir & mulicr.& uir qde poftea:qu$ fupra copre/ hedimus ad iftitutione uitx melioris etia illud debet cu oibus cuftodireiut uxore lua diligat ficut Chriftus ccclefia.ut^oi genere unanimi & cocordes rite poffint deu de oibus depearideuantes manus puras fine ira 8C difceptatioe.fed oia fiat ad aedificatione 8i iftrudtione deifica.Deide coiundtiois uinculu pudice & cu oj ca/ ititate genevet:6d tuc coueniattquado uel generatiois eft c.6teplatio:aut oronis n5 reuocat tepus. Ofone aut illa coputoiquas oi facrameto^ myfterio at^ coicatide celebraf.Cxte^ eft depeatio & adoratio: ex homo/ logefis di iterpellatio eft 8C uotu:q oia fua habet tpa.Vi^ igif decet itedto capite oraremo comatu:qa cofu/ fio eft uironcefiu efle fimplicemo ia<ftatu;no fucatu.ut non folii uideaf uerbo credidifle: fed & exteris uitas fux fpecie pftct.yiro.n.oi coperit facerdotare deo.& ideo debet ta i cathecifmo q etia i laica uita couerfatio ne fua miidiffima exhibere.ut 8i fi ipfe munere & officio facerdotali non fungafiuitx tame fimilitudine fa/ cerdotibus coxquef. At uero mulier difeat obfeq uiro:etia dominii illii uocas.Sd qde oes uiros reuereaf :fuo tantu feruiat.qa ois mulieris caput uir.fciat 8i hxc cafte uiuere cii uiro fuo.qd' 8C ille oibus modis faciat ita: ut nulla alia praster uxore nouerit.Nofcere etia debet tpa couetionis:&abftinere a coiuncftioe: uel cu tepus eft ofonis:uel cii muliebria patif :uel cu poft partu ftra tpa purgandis fe efle cognouerit.No.n.ad ipudicitia
 z-zMiiil-intr	nl- cypnprafinni nhprpr nKfpnniii .DiO^r fit ________________________-r	i. n- __________
^cedere no ftudeat cii capillo^ crifpati6ibus:aut circudata auro aut uefte ptiofa.fed ut decet fceminas chri ftianasrpmittetes caftitate no tantu uerbistfed & p bona couerfatione.Sciat fe tacere debere in ecclefia. loq enim ibi illi no eft cogruu.debere obfeq no tantu maioribus natu 8C facerdotibusiue^ etia oibus fratribus, neq* fe ulli pponere uiro coteplatioe fexus.quonia di cu oia legitima pcepta pfeceritiin uiru cofumabif pfe/ du.imo appetat uirtute cofecutura gloriaifexus ifirmitate no tardate;fandtitate 8i uirtuteai:& oi cotinetia 8i paffione deuota uirisiuftiffimis coxquef.Ia xtatu fermo habeaf in manibus.Et primo qde arbitror ifan tia differeda do<ftrina:qux qlitate uel tpis uel xtatismerbu dodtoris no pot fuftinere.Sed qbus oibus bene/ ficio xtatis in malitia & inocetia naturale dari pcepta no poflunt.in ho^: tame admonitione parentes funt coftringedi.qqaccedete xtate ecclefia no deeritjnec ceflabit admoncdo.Pueris tame illud ifinuadu: primo : nullo audiedi defint tepore:qa nec femel poffint oiapdoceri.Deide innocetii fimplicitate coniungat: ne leritia in malitix Dfeueratione cotinuet.cuftodiedu quocr 8i obferuadume i exteris aetatibus corrupanf.
cafti 8i pudici pmaneat.& frequetius ad ecclefia fciat couenire debere.qa frequetius fut armadi;qbus adhuc
r,	a	...	 r._______-	r	»	i	-u.-m rimnrf./v antP/-.5^
domino nro
copia necefia
fperada funttnulli alii eft obfequc
.imo oibus oblequeduiqa deus uultmo qa ab ipfis tpalis fperari debet aJiqa pmuned qa nos dei ecclefia i in his legitima ipere intedimus.Proftremo gratulanda eft his in primo exordio liberi arbitriiifi ad deu
etiam
acceflerint.utpote oem xtate fua bono fidei coparates:q> non cofumpta state m crrorc^qd’ etia poftmodu doleret:fed q> adhuc pueri & inocetesad dei no tantu ueniaiqtu ad gratia accelliilent cofcquenda. luucnc uero hoc fut admonedi modomt fi uxores habeat:doceanf cafte uiuere cu uxoribus fuis.alicna fcl^lcelc^ tu efle cotingere.In hoc enim dabit experimetu 8i documctu renunciafle ie uera: uitx ptentxifi poitq creai deritiin melius uitx fit fadta reformatio.Tuc enim definit efle geribs:& efle miiciat cbriftianus: U umuma kgis cauta cuftodies:caftu fe exhibeat di pudicum.Si uero uxores no habent; conftringcndi lunj ut aut na/ beant:aut omnino fe contineant.ne putent fibi eadem licere:qux gerebant antea:Renunciaflc fe d	A	‘
re diabolo: non uerbis fed fabtis. Admoneantur & fciant interdidam efle fornicationem OC adulterium,	{(lo
nullam foeminam licere contingere excepta uxore. 8L ipfa deifjce comparatam. Iraq; aut illis duc.^ uxor: aut conferuanda continentia, Sane ne territi fidem differant i fciant malum efle propter i
ditia no credere deterius efie ipudicos poflq crediderit iueniri.8i hos hoies moncdos efle exidimotut oibus ppter deu obfcquanf ♦Domu fua bene regere difcat.fi filios habeat:pi$ eos tradtct:& inftruat rebus deificis,
. Hsec.n.iut figna fidei nra^fi no folu credidenmus:uei?4: etia aliis qu$ credimus tradiderimus. C5fiderandu iuuenibusmt in oibus bonis fadtis aetate fua fupent.aiotp 8d uircute fortes:& apud interiore hoiem iuuenes deo iudice collocenf.Gratuladu etia iis q no oi aetate cofumptaifed in ipfo aetatu calore:& in ipfa adolefcey tia flagitioije diabolo SC imudis fadtis renuciauerinr.ut renouati exhibeat fe deo pueros in malitia in tentato nibus iuuenesiin cofiliis 8i cogitatioibus fuis fenes & graues milites Chrifti.Sciat fe in pace debere efie follis citos:& in pfecutioe fortiffimos.Ita nome militix dedifTe.S.: donatiua fic fe ftipedia fperare uitx xternae: ut pter quotidiana pacis certaminaiq cotra diabolu cui renuciauimus gerimusmfecutidis pugna & plia cogite mus.no corporis fupplicia meiuedaifed confiderada pmifTa.Captiuitas potius & fub hofte aeterno feruitus: & exiliii cxlefcis pf ix 8C dei iudiciu:8£ ifultatio inimici:8d mors aeterna:&: xterna tormeta ptimelceda funt* Cofideremus nos oes efle mortales:&: necefle efle nos mori,& q gloriofum & prxdicadu fit: g id qcf necefle eft patiiexpugnef1 in gloria^Aptadus efi: ois fermo ad deftrudtione idolatrix.6d martyrii corona laudada: 5C offarie ad expugnadu hofte;& ad eius iacula repelleda miles Chrifti munitus fccdatds cui cuagelizaf aterro gef qd agat fi miles eft uel officialis.an iudex.ruflicus an urbanus,negociator aut agricola.uel opifex. ucl in quo adtu uita 5C coferuatione fua fftimeritzutex hoc allocutio no defit.Ineo enim maxime qs peccatun quo quotidie uiuit.Moneaf igif milestne cocuciattoffidalis ne calunief :iudex ut moderef; rufticus ut no mmv muret:urbanus ut no fubdolus 8i circufcriptor fit:& ne in rebus malis fuu exerceat ingeniu. negociator ut empta no peioret,agricola ut annona n5 captet.opifcx ut no illudat uel fallat.Eft aut fides ut definit apofto lus Paulus.fubftatia re^ qs fperamus:& iudex re^ qs no uidemus.Credere dt uidere qs no debet: ea qux deus ^>mi(it:potes fit ut pmifla funt facillime puenire^Hxc nobis fuifibilia ante oculos ponit.ad hac gref^ fi di. diaboli di poteftatu huius mudi:& ha^e tenebra^ uniuerfa deferimus:& deo cu fiducia pximamus.Cre dere.n,& fperare necefle eft:q deus iuffit.Cuqj ea q diabolus fferueritiabnegamus.fide Ipes leqf.Itdcp de ipfa loqmur.Eft igif fpes expc&atioreije ofum qs in fide habemusip qua faluamunPaulo fcribece apoflolo: Spe enim faluati fumus.Spesautq uidcf no eft fpcs.qd'aut uidet qsiqd fperatfSiautqd' nouidemus fpamus: p parietia expediamus,hxc in fe habet timore.no illu dico cuius obhmfciidi que foras debet mittere qfqs in fi de uiuitifed qeft unus de fpiritibusiqbus repleflefus ficut Efaias teftaf.Exiet uirga de radice lefieiS; flos de radice eius afcedet:8i reqefcet fup eu fpus dominidpus fapictix 8i ftelledtas:fpus cofilii di fortitudinis: fpus fcietix di pietatis.& replebit illu fpiritibus timoris domini.illu fpum que Dauid canit dicens: Timete domi nu iufti eius.unde di beati efflciunf:eode pteftate di diceteiBeatus uir q timet dominu.Iilu timore dicit: q caftus'eft di pudicus.Qxioma timor caftus inqt Dauidpmanet i fxculu faeculi.Ergo duplex etia timor e.Et unus appetedus adi alius fugicdus.Eft igif timor appetedus admonitio di cuftodia rc^ ofum: qs credimus 6i fpamus.Timemus.n.iudiciuiqa fpamus di metuimus dominu.qa forte illu iudice credimus. Sed quonia caftus timor eft dei;& eft caftitas fpecies cotinetix.de cotinetia di eius uirtutibus nuc uidef tradtadu.Eft aut cotinetia appetitus ofum re^ malai^ refrenatio.mala^; addut dicetes diffinitione ifta coem effe in rebus bo nis di malis.Na q fea bonis retinetmo eft bene cotincs.fed a malis redte.Sed in ofbus fane pceptis duplex co fideratio di docirina efle debet.& hoc retinedu di obferuadu in exteris arbirror.unde cu una parte traclaue ris.TOtraria noueris.& ita re^ ipfa^» inftitutio exigit.ut cu altera parte tenueristaltcra necefle eft ut deferas. MaloRd fane fubftatia ab initio efle coperimus.qppe fqbedietia iuxta bonu malu eft;& his fcilicet q nufq fut male coparates boni tutela feruaf .Cotinetia igif doceda eft;& teneda in malis rebus. In bonis aute auiditas eius exigeda eft.Quod Dauid pnuciat &: docet dices:Beatus uir q timet dominuu pceptis eius cupit nimis. Ite cotinente efle debere in malis:# appetente bono^ f aliopmonet pfalmo fic dices.Cotine lingua tuam a malo:& labia tua ne loqnf ffidiofa.Euita a malo:& fac bonu.qre pace:# cofeqre ea.Placet etia' de cotinenti' bus cdfcrre,Multos.n.uideo iuxta coiundtione coiugalecctinetes tantumotq coteplatioe deus iudicat con/ fcientia fingulo^# f reliqs cotinetix ptibus oibusgetilibus efle deterrimos.Si.n.cofideras qplurimi illo^ 6i iracudi fut di ebriofi di ,pcaccs ^	ex	f°fma	ueluti	cotinetix	magis	iflati:pcuflbrcs;maledici:cupi
di:tumidi;multu fibi placites:# magis iudicesiilla ipfam qua fe pferut hfe cotinetia: fomite di flama # ma^ teria magis fubmiflra{fc {cotinetix. Cu uticp hxc primo leruada finu qbus quotidie coprehcdimur. & tuc magis i oibus aliis uitijs uirtus cotinetix retineda;# adtofumatione no coiudio refpueda:fcd pudicitia p> poneda eft.Na cu apoftolus Paulus eeclefias moneretmd iforme madauif cotinetiaifed in qbus appeteda # iuenieda fitific monuit dices.ut fit in^t famfta corpore di fpiritu.diffinies no efle cotinete: q r>5 utracp parte continetiflimus fuerit coprobatus.ut magis plurimas fic flagrare cupiditatesfficut exitus docet: di uniuerfa genera poena^ppeti-uelintmel qlibet ecclefix fniam fuftinere:q a familiari couerfatide difcedere: nefeietes deu dixifle de talibus:Quicum refpexit muliere ad cocupifcedu ea;ia mxcchatus eft ea i corde fuo.Non pof funt huiufmodi excufare culpa fua:» no ad cocupifcetia oculos fuos porrexerint:quado fub uno di fimul cu bat tedotau t in uno dormiut ledo. Vnde & rephefi fpiritaliter hoc agere nfiten?:adiicietes extraneis noia affeduum uel pietatis.fane quoniam di diaboli fubftantiam accipimus fpiritale: debet addi: fed neqmtix # malitix fpiritalisiadco propter fcandalum ecclefix # ruinam;cum a fe nec perfuafionemec inrerdido maio rum nammec metu prxfentis fententix:uel futuri iudicii diuelli pofiint;cum fortiflimos etiam quos legiti' mx copulauerunt nuptixdeue iurgium feparet. Quid hoc mali eft;qu$ maie indiuidua caritas: ut alienx confanguinitatis affedus feparari non pofiint ^ Turpe eft dicere: quod illos non pudet facere, Certe uel ab ofculo non funt imunes;quod eft pignus di ara ferpentis.Sane cum inciepauens;mox hxc proferunt uerbat
pofTe itegritate corporis fui coprobari:cu ab ipfis prius metis reqraf itegritas.qq nec ctia corpore oino pof- xv fint examinari,No.n,c6fcicti$ latebras hoibus fcireiaut nudare pmiflum efl: dicete feriptura: ho in facie ui> dendeus aute in cordc.dcus folus itima & fecreta circufpicit.fed manifefta eft uox domini monetis:a fru&i' bus eoi^ cognofcetis eos.Si conderetis qlis eo^i afpedtusiq torua fronteiq iuerecuda refpiciut: §tu audaciz in multis magis q coflatiae gcmt.lmpudicus in qbufda cultuscfti&affedatus icefius ^feflione iadiantixidi ad hoc huiufmodi pfeifionis ueluti deuotio ^>cedit:ut ^>pter nome qd1 folu portat uijginitatis: appetibiles fiat.lnde eft qd' fe iudicat.cu fe caelare debuerinndeo exhibetes tantumodo obfequiu luu:a quo remunera> tionc pudicitia expedatjK fperat.cogrefli ad limina domus dci;ad ofonis hora itedto capite iniicianf.Inter/ pretates apoftolu coniuetibus corruptoribus fuis:de mulieribus maritatis no de uirglnibus ftatuiiTe.nefcie«' tes q? ubicp mafculos cuiuflibet aetatis uiros noienoes foeminas mulieris appellatide dcfignet.Scio me exceP fum feci fle a ,ppofitio tradlatu cotineti$:fed necefiario ut deinceps oeshoies cuiuflibet fexus plena cofcicn tia lciat;3: a qbus fe abftineat:& qute debeat cuftodire. Aut fi in una fpecie & quolibet genere cotinctix fue^ m obteruator;nec ad alias uelit monitus accedereino fe iadlet in numero eflfe cotinetiuine 81 ipfam parte in q libi plaudebatiobftinatione uideaf amittere.Ergo q ad continetia docef:& uult accedere non in corpore: aut in una pte corpis tatumodo debet cotinetia qu^rere:fed in toto animi motu continctix debet obferua tiones agnofcere.Na q iracudia retiner.is magis eft cotines:q q lingua a couitio:a maledidtota detradione:a ?^acio:a piurio:^ a exteris lingux malis abftinet.ls uereeft cotines:q uniuerfa officia mebro^ a malis af icaibusjubtrahit.q ipfum dcniq; cogitatu a tota neqtia c6pefcit:& 01 denegat iniqtati, is plenus c cotines:
& illu no cu hoibus coparoifed cu angelis fandis fimillimu recognofco.Nuc ia uobis de patientia:5f de eius bonis loquedu eft.Eft igif patictia oium iniuriaijd 8C paffionu toleratia i & defpedionu atep expedationum oium fine peipitatioe fufferetia.qua fi qs itellexerit & habuerincotraria uitx grauia baiulatioia bona conti' netnororc habet fpcmrqua fupius cSprehedi.affincs expif cfle fibi res bonas ocs,Pati£,n.lifcetcr:qa fperat.K iperado tolerat Jmpaticter enim ferfiqd' no fperaf.oi aute uirtute pfer£:qd' fpe prxeute dignofcitur.Aut fi ipes fructus patietis fubfequa£:hxc matre gaudet fideigubernaculu habet dei timore: & fpem ac cotinetia genus 8C ppinqmtatejnde gloriofi dei teftes efficiunf: dum fidepfeni:du dei timore folliciti: du cotinetiae difeipuliidu filii fpei duce fapictia repiunf.Deide coheredes Chrifti; dii iilu ufep ad morte patietix uirtuti' bus imitanf.Inde iufti du oia patieter operanf.Sed ia de iuftitia diileramus. Eft enim iuftitia fmgula^ reru dt pfena^t xquiffima diftributio:qua qs obtines 8C cui qsadhaeresmita fua difpofite&fine turbatioe cofdv uaticuftodit in oibus xqtate.fcit qd deo debeat,qd fandis 8i coxqlibus reddat,qd no deneget poteftatibus huius faeculi.qd fibi retineat,qd pximocopetat.qd alieniscocedataut ccgruat.Iuftu.n.eft deu colere:^dili gere ex toto ccrde;& ex tota aia;& ex tota uirtute.fandos 8t coazqles honcrare.tributa pedere poteftatibus. fupbu no efieifed magis mite & humile.^ximos tanq fe diligere,alienos 8t inimicos non pfeq odio: fed ama re.fubieducfie prioribus uel xtate maioribus:qa & dominus nofter cu effet oium dominus:a loane Bapti/ fta q maior in natis mulie^iquia prior ab illo in natiuitate hornm crat:baptiZ3£.& fic ipleri oem iuftitia £/ teftaf.Ex hac mifcricordia nafcif.obfcquiu deificu gencraf.In his oibus quifqs luenif, non imerito in Chri fto dicif pmanere.quonia hxc oia Chriftus eft.Paulus gloriofus nos iformat & iftruit de Chrifto dicesiQqi eft nobis a deo iuftitia & iuftificatio & fcificatio & redeptio Jte alio locoiQui eft mifcricordia & pax 81 dile dio:qua grxei oryo^rrHH uocant, ad qua nuc trafitus facimusiquia in oibus maior eft «Inter extera fic fateaf beatus Paulus. Manet aut tria hxc fides fpes & diledioifcd maior his diledio eftj. Ergo eft diledio uinculu mopi cafta & fincera 8C fine xmulatioe.Caritas confumatio oium mandatoi^ibreuis regula oium pccptq^: qua qs cu habueritioia habet.fine hac in alia oia remanet iperfedus.Et ut cognofcat ueftra prudetia quatu caritas ualeatilegimus refpofum domini in euagelio dicetis:Cu.n.iterrogare£ fic3?»Diliges dominu deum tuu ex toto corde tuo:& ex tota aia tua:& ex tota uirtute tua,& diliges ^>ximu tuu tanq tc.ln his duobus^p» ceptis tota lex pedet & pphetx. Vides in hac fola uniuerfa legis cauta pedere,uerc qfqs hac habet: ia deus 6d dei fihus dicipot.Ex hac fola deo poterit limilis efle.Cofidera deu q diliginnunqd iperatmunqd timetinu' quid fidit,No;.ed tantudiligit,Deus iquit Paulus cu dilexiftet munduimifitunicu tmu luu in fimilitudine carnis peccatnut de peccato codcnaret peccatu in carne ♦ Inde 8C Paulus pponit illa oibus rebus bonis dices:
Et fi locutus fuero liguis holum 8i angeloR^caritate aut n5 habea;nihiffuni*ac fi aerametu tinnies aut cym balu cocrepans.Et fi habuero ,pphctia;Sf cognouero oia myfteria8t oem fcictia:5v ii habuero fide ita ut mo tes traffera:& diftribuero oia mea in cibos paupe^:& fi tradidero corpus meu ut ardeaxaritate aute no ha' bea nihil fum.Caritas magnanima eftxaritas benigna eft.caritas no xmula^u® cogitat malu;no gaudet fup iniuftitia.gaudet aute in ueritate.oia fuftinetioia creditioia fperat caritas nunqexcidit,Ergo qhac ueluti (pc cie uoluerit inuerexotx illx feripturx funt referadx,oisaperiedalex.pPhct^lfinuadi:oes uirtutes Chnlti: adusimadata ifinuada. Apoftolo^ quo^ dodtrina apienda:penitus 5^ docenda eft.Et quis oes qs fupra tra' tiauimus fpeciestad plenu tradam hoibus incoprehefibiles fmt.-roultotame magis ea in q oes cofumant o: pendet:maxime cu loanes euagelifta iterdixerit nobis in epiftola fua difputare de ea.cu illam &: dei f mu eue dicit 81 deu pfem fic docesideus diledio eft,Si pot q s de toto deo difierereipot & de diledioe qua: dcuselt. Ergo fi facnlegiu eft de deo tantu quantum no licet difputare.-tacere religiofum & alienum no erit, de dile' ctione 8i enim fentienda tanta funt: quanta & de ipfo deo: quoniam deus diledio eft. Vnuiqui ,9 igitur ie cognofcat,quia fi quis in fe habet diledionem:habitaculum eft dei.quia deus qui diledio cit manet m illo, docet iam finem fpecierum in diledionis plenitudinem omnium rerum bonarum conlumare: maxini cum omnia fint tradata. Aut fi quid prxtermiftum eft: in mundi plenitudine uideaturefic condumn*
Venia ante oes a tua poftulo fincerifTima fanditateiorans ut tua fandlitas quae peritior in uia dei & fandior coprobata eft;in oibusin qbus mediocritas mea uel ptermifitmel inueta plenius explanare no potuit: cor/ redta reformare & fupplere dignef. Aut fi pbaueris:uteft a nobis opufculu coeptu te petete St deo adiuuan/ te pfedumo habere qd' defitun ofonibus ta tuis fcis: q oium frat^d memoria mei habeas. Vt fciant aemuli fidei meae pftira elTerdne;& coucnire cum ccclefia recognofcant:& magis magifterium fumantiut no folum gratulenf nos crcdidinetue^ etiam aliquantulum inimicis 8t credentibus profuifle.
Tradatus beati Hieronymi de efibntia trinitatis St membris domini: cuius effedhim fubiedum indicat argumentum.	'	Epiftola	fexta.
Eum trinu in pfonis: inuifibile:icorporeu:incomphenfibiIem:!mcnfum:immutabilc;fimplicem:5d d	immortale docens infert;Cund:a q* in feripturis uel de motibus animae uel de humanis membris tra
duntnn deo no carnaliter fed fpiritualiter St figuraliter intelligedaifingularitcr in membris & moti/ bus dei in feripturis tradita;myfticu & fpirituale fenfum exponens.
Mnipotes deus pater St filius St fpus fandtusmnus at<$ trinusiunus uidelicet in natura; trinus in pfo o	nis;folus mifibilis;folus imefus atqj icoprchcfibilis;folus icircufcnptusifolus incorporeus St imorta
lis;ubiqj pfens fed lates;ubi<p totus fed imefus.lnuifibilis eftiqain eiTenria fua uideri no poteft apo/ ftolo tefi:ate;q ait;Que uidit nullus hoium;fed nec uideri poteft.Et in euagelio:Deu nemo uidit unq.Incor porcus elbqa nullis mebioi% lincametis copofitus eft fiue copadtus exiftirificut ueritasin euagelio didt.Spi ritus eft deus;3^ q adorat eu;in fpintu St uentate oportet adorare.lmmcfus eft;qa quatitas cius uel qlitas; a nullo metiri pot.Cui Salomon in fua ofone fupplicas ait:fi cxli St cx\i cxlopt te no capiunquato magis do/ mus ifta qua aedificaui.Incircufcriptus eft;qa dreuferibi no poteft.lilocalis eit:quia de loco ad loeu nequaq trafit.nec quolibet detincf.ipfode fep Efaia teftimoniu phibete;C$lu fedes mea c; terra fcabellu pedii meo ru.Et p Hieremiaicselu St terra ego ipleo.Cuius imefitate ppheta in pfalmis cofitcs ait.Si afccdero in cxlui tu illic es;& cetera.De cuius imeutate adhuc i libro lob fcriptuefttexcelfior cxlo eft.Et unde agnofcisfLon gior eft terra.Immefitas eius latior eft mari.Qip cxlu St terra iplet^cuidubio nullus locus eft eius praefetia abfens.fup oia qppe eft regedo at<^ iperado.fubtus eft oia fuftinedo at(p porta'do;nd podere laboris;fed ifati gabili uirtute.Immutabilis eft;qa ab co qcT cft:o!no mutari nopotupfo dicente p Malachia pphcta;Ego do minus St no mutor Jdeo deus Imutabilis dnqa mifericordia ciusara;furor;poenitctia;obliuio;recordatio;& alia his fimilia ei no accidut.fimplex.n.natura eft;8d Imutabilis;&: iperturbatame^ aliud eft ipfe:&aliud qd' habenfed ipfum eft;qd' habct.&: qd1 eft imortalis eft:qa mori no pot apoftolo dicete:q folus imortahtate ha bet:3«! luce habet iaccefliblle.que uidit nuilus ho. fed nec uideri pot.V bicut^ aut facra feriptura Iparfim p di uinos libros i deo motus aiaeifeu humana mebra dcfcribit:i.caput:capillos;oculos;palpebras;aurcs:nares;os labia:cor;lmgua;imagine;ute^:manu dcxtera:finiftra;digitos iiue digitu;alas;fcapulas;poftenora:pedes. Ite motus alx ira:furore;obliuione;paenitetia:recordatione;& his fimiliamo carnaliter iuxta hiftoria a retie f/ teliigetibus fumeda;funt.ficut a ludxis St plenf<^ haereticis carnaliter fapietibus;q deu corporeii atep locale opinanfaed fpiritaliter oia de co itelligeda St cotucda iunt.Si qsm.deo humana mebra feu motus aiaemiore humano ineffe credit;,pcul dubio i corde fuo idola fabricatiCii ut didtu elt;figurahter in deo caput legimus ipfam eflentia diuinitatis eius qua: oia praecedit;# cui oia fut fubie&ajiteliigere debeamus.capillos uero ca/ picis eius fcos angelos feu umuerfos clcdtos accipi oportet.De quo qde iacrameco i libro Danielis feriptu e: alpicieba donec throni pofiti fut;# antiquus die^ !edit:ueftimetu eius qfi nix candidu;# capilli capitis eius qfi lana muda.Hoc.n.figmficat p ueftimeta candida der.qd' # p capillos capitisiiuueius fcos uidelicet ange/ los;# multitudine fco^ dealbato^. Vel certe ideo capilli eius lanx mudx coparanf: ut p hoca'tiquus die^ credaf effl-.Oculos deus dicif hfeo qd' oia uidet.# nihil eum latetJn cuius coipedu ait apoftolusmulla creatura iuifibilis eft.oia.n.nuda # apta lunt oculis eius.Alitcr.n.oculi retpetiu gratix eius itelligunf; ut eft illud in plalmo; prxceptu domini lucidu illuminas oculos.palpcbrx domini oculta # icoprehelibilia iudi/ cii fui Ipiriralis m diuinis libris eius inuidde qbus occultis # icdprehenfibilibus facramentis atq; iudiciis in pfalmo legi£;palpebrx eius iterrogat filios holum id eft ,pbat. Aures dicif hfe dominus j)pterea;quia oia au dit.Nihil eii iub fUctio latet.de quo in libro fapictix dicif; Auris cxli audit oia;# tumultus murmurationu no abfcodit.Nares dei ifpiratio eius in corde fideliumt eft illud in libro regu.Afceditfumus de naribus eius: id eft lachrymofa copu&io pcenitentiu ifpiratioe eius.Facies dei cognitio ueritatis; leu cognitio diuinitatis eius ad hoieside q cognitide in pfalmo feriptu eft:Oftendc nobis domine facie tua,hoc eft dona nobis cogni tione tua;qux cognitio n fihu oibus hoibus innotuit ipfo dicete in euagelio: Nemo nouit prem nifi filius: St cui uolucnt filius reueiare. Aliter uero facies dei figmficat iuifibile eilentia diuinitatis filii dei;de q ipfe do minus ad Moyfem p ipfum angelu refpdditipoftenora mea uidebis.facie aute mea uidere no potens.Os ue/ ro dei filius dei pris;id eft Chrntus dominus.de quo Efaias ,ppheta ex ludxorum pfbna aftatus ait;Quia os eius ad iracudia ^uocauimus.aliter uero os domini fermo eius fiue uifio accipif.de quo fermonc dei prxdi ctus ppheta ait.Os domini locutu eft.hoc eft uerbu filius dei pfis:p que oia fafta funt. de quo in pfalmo di ci£;uerbo domini cxli firmati fut.Et alibi.Mifit uerbu fuu:# faturauit eos.Et in euagelio.ln principio erat uerbu.Lingua domini myltice fignificat fpiritu fcumip que deus pf fecretu fuu maniteftauit hoibus.unde i pfalmo;!igua mea calamus feribe uelociter fcribctis.Labia dei myftice utriuftp teftameti cofonatia itelligu/ tur.de qbus duobus teftametis i,puerbiis dicif.Et diuinatio i labiis eiusiiiudicio no errauit os eius. Brachi' um uel brachia dei patris filius eius & fpiritus fandtus itelligitur. ficut eft illud in Efaia;?Et brachia mea po" pulos iudicabunt. Brachium dei patris fingulariter filius eius accipitur; de quo Hieremias ad ipfum a3C e
Et nunc domine deusrqui eduxifli populu tuum de terra aegypti in manujforti 8i brachio extcto. Ideo aute x vi filius dei brachiu dicif :quia creatura eledta ab ipfo cotincf .Dextera dei pfis unigenitus filius accipif.de quo in pfalmo ex pfona hois affumpti dicif iDextera domini fecit uirtutetdextera domini cxaltauit me. Aliter ue ro dextera domini gloria pfis 8i sterni beatitudinc fignificat de quo in pfalmo ex pfona pfis dicif ad filiut (ede a dextris meis.dicif aute dextera dei ois ele&a creatura in cslo 8t i tcrratficut p finiftra eius itelligif re proba crcatura.i.dsmones oes ipii:q ad Isua pofiti sterna fupplicia fuftinebut.Manus dei pfis filius cius accipif eo 9 p ipfum ofa fada funt. Aliter uero manus dei potefras itelligif .de q poteifate i libro Hieremise dicif.Sicut lutu in manu figuliata uos in manu mea domus IfrahelJte nonunq manus domini flagella acci pif.de cuius pcuffioe in Sophonia ppheta feriptu efbExteda manu mea fup luda:6d fup habitares ifrahel: Si difpdade loco hoc reliqas IBaal.p q domini pcuffioe beatus lob de feipfo ainmanus domini tetigit me.Digi tus domini fingulariter fpus fcus accipif.a quo fpiritu fando lex in duabus tabulis lapideis feripta narraf in mote Synai.lpfe.n.fcripfit q feribeda didtauit.i.fpus fandtus.de quo fpiritu fco dominus in euagelio; Ego in digito meo eiicjo demonia.qd' alius euangelifta apte declarans aitiSi ego in fpiritu dei ciicio demonia. Sicut enim digitus cu manu uel brachio:manus uero uel brachiu cu corpore funt in natura unu: ita pater 8C filius & fpus landtus.tres qdc funt in pfonis.una uero fubftatia diuinitatis.Digiti dei pluraliter fandti itelligunf phetaetp quos fandtus fpus legis ac ppheta^ libros fua ifpiratioe defcribit.de qbus in pfalmo dicif: Videbo caelos tuos opa digito^; tuoi^.Per cxlos enim libros legis & ,pphetaijr,p digitos uero fandtos ut didtu eft p' phetasimyflice infinuauit.Imago dei patris inuifibilis; aliter namcp eft imago dei pfis in filio fuo: quem non aliunde fed cx femetipfoihoc eft ex fubftantia fua:& per omnia fibi fimilem & aequalem genuit. Aliter uero in anima hominis: quam no ex fe.i.dc fubftantia fuaificut plericjj haeretici opinati funt genuit: fed cx nihilo creauit.Sicut aliter eft imago cuiufcp regis in filio eius:que cx femetipfo fibi fimile gcnuit.i.ho hofem. Aliter uero in annulo fiuc in c$ra imago eft fprcflaiquae no cft:qd' ipfe filius q naturaliter hoc eft qd' SC pf .Cor dei pfis eft arcanu eius fapietjae mylhceiex quo uerbu id eft filiu fuu ipaffibiliter fine initio genuit;ipfo dicente: Erudtauit cor meu uerbu bonu.Alas deusdicif hfe;pro eo q> more auis eledtos fuos tanq pullos fub fe colli git:fouct;& ab i fidus diaboli & maloj^ hoium pregit.Vnde ^pphcra;Sub umbra alai% tua^,ptege me.Scapu las hfe dicifiquia ifirma mebra ecclefix qfl in fcapulis portar.ficut in pfalmo dicif; Scapulis fuis obubrabit tibi. Venter dei fccreta origo fubftatix eius accipif .Vndc in pfalmo.Ex utero ante lucife^ genui te. Aliter uterus dciiincomphefibilia iudicia eiustej rimari nequeutiinfinuanf myftice.de quo occulto iudicio eius in libro lob feriptu eft.de cuius utero egreffa eft glacies;& gelu de caelo qs genuit,Pofteriora filii dei incarnatio cius accipif:dc qua pofterioritate filius in mote Synai ad Moyfemp angelu loques air.Pofteriora mea uide^ bis.facie aute mea uidere no potes,Pedes dei ftabilimctu di uirtus eius eftieo q> ubicp pratfens eft;& uniucrfa ei fubiedfa futitilllo ipfo dicete p Efaia ^pheta.Caelu mihi fedes eft:terra aute fcabellu pedu meo^. Aliter pe des filii dei icarnatio itelligif :qu$ diuinitati fubiedta eft tanq capiti pedcs.Sicut.n.p caput diuinitasiita p pe des eius humanitas eius exprimif.de q in exodo feriptu eft;Viderunt lefum dominu:hoc eft Moyfes Aaron 8i Nadab & Eliud &i feptuaginta de fenioribus populi fub pedibus eius qfi lapis fapphyrius:&: quafi cadu cui ferenu fit.Sicut aute p lapide fapphyriucceleftes uel fandtos angelosiita p c$lu ferenu fandta ecclefia eledto^: cx hoibus afTumpta figuraliter dcmoftrare uoluit: fup qs duas creaturas ho affiimptus filius dei in ppetuu regnande quo in pfalmo dicif .Oia fubiecifti fub pedibus eius. Aliter aute dei pedes id eft lefu Chrifti;fignifi cati funt fandti pdicatores.de qbus in deuteronomio feriptu cftiQui appropinquit pedibus eiusiaccipiet de dodtrina eius.Veftimetu filii dei aliquado caro eius:quae adiuinitate eft affiumpta i in diuinishbris figurali^ ter accipif ;de quo idumeto carnis Efaias ait:Qijis eft ifte q uenit de Edormtidtis ucftibus de bofraf Rurfus ueltimeta eiufde domini fandta accipif ecclefia;quse p fide 8i diledtione ei coiundta eftideq dicit in pfalmo. Dominus regnauitidecore iduit.Et in pfalmo alio ad ipfum dgminu cofeffione Si decore iduifti:amidtus iu mine jicut ueftimcto.Palliu ia didta eius ecclefia itelligif :de quo in libro genefis feriptu eltdauit in uino fto ia luainoc elt in paflione 8i fanguine carne fua.Calciameta domini nfi lefu Chrith mythee fignificat incarna tione eius:qua ex mortalitate humani generis affiumere dignatis eft:de q icarnatioe fua ipfe p ^pheta in pfal J . mo ait.ln Idumea exteda calciametu meu:id eft in plebe getiliu manifeftabo icarnatione meam.Greffiis dei aductus filii dei in mudu:& regreffus adpfem de qbus pfalmus ait:Vifi fut greuus tui deus:greffus dei mciV De utero uero nafcedo;pofitus eft in praefepio.quia poftq oia ipleuit:p qbus a pre miffiis uenerat:appenfus eft in ligno crucis.de cruce aute depofitus fecundu corpus:fepultuseft:^ fecundu aiam ad ifernudefcendit. Tertia aute die p potetia fuae diuinitatis carne fua de fepulchro fufcitauir.Et poft die refurredtiois qdrageffi mo die uidetibus apottohs afceditlin c$lu:5d fedet ad dextera pf is:id eft ad gloria eius.Hi funt.n.greffius filii deinfte defcefus Si afcefus eius.-q frequeter in facris feripturis legif.Afccdere dicit deusicu filius carne ex no bis affiumpta in cadu uelut captiua duxit captiuitate.quia natura humani generis quae a diabolo inmun o captiua retinebaf affiumes loeu in c$lu ubi nunq ante fucrat:tanq captiua deportauit, Abfcondere lacie lua deus legif;cu hoibus qbufdaco^. exigetibus culp:"s:cognitione fuaabfcodit:ficut in populo ludxo^ nunc iplem uidemusiqa negates filiu deifficictia lud^i ita pdiderut:ut fimiles fieret getibus qux deu no nouerut. Oftedere facie fua dicif deus;cu refpccftu gratix fux qbus uulc fciliceteledtis fuis:in cordaco^l occulta ilpv rati6e i(inuat:& ad diligedu fe:amore fuii ifundit.Sedere dicif deus no corporaliter humano moretfed pote tiauter fUp ocm creatura regnadoea poffiidere.Vnde c illud i pfalmo.Regnabit dominds fup oes getes deus V. fuP.kde fua.Sedere aute deus dicif fup Cherubin qcf iterptaf plenitudo fdetiae:p qd figm icantur ia ai angeii;fiuc mentes fpiritalium uitorum; in quibus deus inuifibiliter praffidet 8i regnat, In illis enim
dcnqiri fcientia eius Si diledlione pleni funt.In proue^biis quippe Salomonis: Anima iufti fcdes cfr fapieria?. Sapiczitia uero dei patris Chnftus eft:qui in animabus fan&oijd dei fedcre dicitur, Dcfccndcre deus in mun> dum dicif iquando aliquod nouu quod ante no fecerat in creatura humana opera£:ficut filius dei patris de' fcendifle narrauquado uera carnem ex Maria uirgfe ^)pter redemptione noftra fufcepit.Sd deus homo fieri dignatus cft no amittendo qd' eranfed aiTumedo quod no erat.de cuius affumptione id eft incarnatione ut in pfaimqjcriptu eftdnclinauit caelos Si defeendit Si caligo fub pedibus eius.Gelos inclinauit: qui aduentu fuu prcnucians:angclos fiue ^phetas mifitiq aduentu eius hoibus nuciarent.Caligo fub pedibus cius: quia impii hofes ob fua malitia incarnatione ciusagnofcere no potuerutmeeadhuc pofiunt. Stare deus dicif: cu nos infirmos id eft fuam creatura.-ad poenitentia Si coucrfionem patieter fuftinct.ut eft illud in Abacuc pro pheta;Stetit Si menfus cft tcrra.& difioluit getesud eft ftetit ad fupueniendu:^ difibluit credctcs in fe a uin^ culis peccato^.Tranfirc dicif deusicu de cordibus quorunda hominu in quibus antea per fide codebatur: poftea fubrepente pfidiamel quolibet delufto ab cis recedit Si ad alios trafit.qucadmodu dc ludacis ad getes. de hxreticis adcathalicosifeu de qbuilibet irreligiofis Si negligetibus £ uitio fuo recedere dicif: Si ad alios trafirc.qd' no localiter aut uifibiliter ted iuifibiliter occultoc^ iudicio facere cofucuit. Ambulare dicif deus: no dc loco ad loeu trafeundo:quia impiu eft ita crcdere:fed ambulatio cius cft in cordibus fandto^. dclcdta/ tio ficut feriptum eftiEt inhabitabo in eis:& ambu!abo:5d ero illoi^ deus. Vel certe dei ambulare eft in fan^ dtis pdicatoribus fuis de loco ad loeu trafire.Loqui dei eft inuifibiliter fine uoce uel quolibet ftrepitu in me tibus fantfto^ uoluntate fua atq; redtu intelledtu infpirareifcu futura ficut in fandtis jpphetis reuelare. qux locutio dei ut quida uoluntitribus modis accipit. Primo nacp modo p fubie&a creatura: ficut ad Mcyfem in rubo Si igne apparuit:uel ficut ad Habraa atep lacob Si ceteros fandtossqbus in angelis apparuit. Secudo uero modo in fomnis;ficutad lacob Si ad Zacharia ,ppheta Si ad lofcph fponfum Marix Si aliis fandtis: qui bus fecreta reuelare uoIuit.Tertio aut modo necp p creatura uifibile neqp p hoiemifed occulta cu infpiratio/ ne iuifibiliter corda eoi& tangedo efficitificut in libris ,ppheta^ feriptu cft:cu ipfi ppheta: fubito afflati fpv ritu fandto exclamat dicentesihxc dicit dominus:dci eft bona adta ,pbare:ficut Si illud in genefi: Vidit deus cundta qua! fecerat Si erant ualde bonaud eft nelHgctibus efle bona dcmoftrauit. Aliter uidere dei eft mala hoium lacter reprobare.ficut eft illud in Efaia ,pphcta;Et uidit dcus;&! apparuit malu in oculis eius.Itc alv ter uidere dei eft nos uidetes faccre.ut cft illud in pfalmo:Proba me domine:& fcito cor meu,Modus ifte lo cutionis in libro lob fimiliter reperif:ubi de fapictia pfis poftq plurima infignia locutus cft dc deo patre ad' iunxit:tuc uidit illa:& enarrauit:& meftigauit:8t iperauitudeft uideces fecit acq; pdicantes: Si inueftigantes aten aliis nunciatcs.Ccgnofcere dei eft cognofcetes facere:ut q prius de fc qles efient incogniti erant *. p eius interrogatione Si probatione quales efient fibimetipfis cogniti fierct.tale eft illud in lege Moyfi de populo ifraelitico:Tentabo inqt eos:utru cuftodiant mandatu meu an no.Nefcirc dei dicif quofda reprobos repro bare:ficut in euagelio dicit:Nefcio unde fitis.recedite a me oes qui operamini iniquitate.C^larc dei dicitur: cu creatura fua:qua no uult perire:fepe caftigat:coprimit:at(p flagellatiSd flagellado adducit ad fe.ucl cxlare dei dicif :cu nullu peccatu impunitu uult relmquere.luftus eft enim: Si ideo ofs iniuftitia execrabilis eft illi, quia ut didtu cft nihil ipuru patif fpunituJrafci dicif no animx motu uel quauis alia pturbatide: qux oino illi accidere no potefbfed creatura delinqueti.i.hoibus impiis Si peccatoribus iufta dicif inferre ultionem: hoc eft reddere illis quae merenf.& hxc eft ultio diuina.ifte furor eius dicif.Poenitere deus dicifmo q> more hominu de rrafactis opibus pcemtcat.q enim ofa nouit ante q fiantipro fuis proteritis atiibus poenitere no potcft.fed pccnitetia dei eft ftatuta mutareud eft de bono exigetibus culpis malu: ficut de Saule legif poemV tuifie de6:q>coftituit cu rege.ucl ficut nuc uidemus in populo Iudaeo^:qui cu efiet populus deiiob ipietate fua fadhis eft f>7na^o^a fathan$.De malo uero in bonti ficut accidit in populo gentimqui cu prius non effiet populus definde autcp gratia chrifti populus dei fadus eft.Hoc qppe modo occulto dei iudicio ludas Chri fti^ditordeapoftolatus lapfus gradu in inferni baratro demerfus eft. Latro uero poft crime rapacitatis: de cruce ad paradifum trafflatus eft.Hac quo<$ mutatione de bono ad malu ut didtu eft:fiuc de malo ad bonu: quia occulto iuftocK dei iudicio p fententia iuftitix fux fiue p mifericordia eius fiat: poenitetia dei dicimus: ficut expreffiius in hbro Hieremiae feriptu eft. No poenitere dei eft ftatuta nullo modo mutare.unde eft illud in pfalmo.Iurauit dominus:&l	poenitebit eu.Et pater ad filiu;Tu es facerdos in xternu fecundu ordinem
Melchifedech.Sacerdos.n.dei patris didtus eft filius definon fecundu diuinitate fed fecundu humanitateiin qua fe pro nobis p paflionf Si morte fuam acceptabile facrificiu deo patri optulit. Si ipfe eft facerdos qui Si facrificiu.Obliuifci dicitur deusicu qbufda impiis Si peccatoribus no miferef.-qd' uticR no facit^pter crude litateiqux in deo no eft; fed pCr occultu iuftuq; iudiciu fuum.Indurare dicif deus quorunda corda maloru: ficut de Pharaone rege $gypti fcriptu eft.no ^ ofpotens deus per potentia fua cor: corda induretiqd' impiu eft ita credereifed exigetibus eo^ culpis cu duncia cordisiquaipfi fibi oia mala npetrado nutriunt non au> ferfiquafi illos obliuifcif quos iifto iudicio fduratos finit. Dormire dei eft,-cu umgeitus dei pfis lafrumpta carne £ nobis mori dignatus e. cuius morte redte dulcis fuiffie pdicafiipo di cete p Hicremia ^pheta; Jo qii i fomno excitatus fum: & uidi:& fomnus meus dulcis e mihi.Aliter dofire deus df:cu fides eius jter ,plpita^ tes huius rnudiii quoruda corda fideliu no uigilanfed dormit.hac dofitatone ipfe fignificauincu f mari iter fludhis maris doriuit. Vel certe dorire dei e axius tarde fubueire.ficut e illd f pfalmo:Exurge:qre obdormis doine^ Vigilare dei e;f defenfide fuo^. elc(fto^:& ultioeinimico^ fuo^ maifefte fedemoftrare.
Beati hieronymi prxfbyteri ad Damafum papam obfecrantis: ut fibi refpondeat cui in Syria debeat con> municare.	Epiftola feptima.
Mportuna in euagelio mulier tade meruit audiri,& claufo cu femis hodioimedia licet nofle ab ami xvii i	co panes amicus accepir.Deus ipe q nullis cotra fe uiribus fupari potzpublicani pcibus uincif. Nini
uc ciuitas quae peccato periit,'fletibus ftetit,Quorfu ifta ta logo repetita pricipiofoidelicet ut paruu magnus afpicias.ut diues paftor morbida no cotenas ouc, Chriftus in paradifu de cruce latrone intulit.Et ne quis aliquado fera cduerfionc putaret:fecit homicidii poena ee martyriu.Chriflus i qua^digu filiu rcuer tetem l$tus ampleditur.& nonagintanoue pecudibus derelidismna ouicula quae remaferatihumcris boni paftoris aduehif.Paulus ex pfecutore fit pdicator.oculis cafalibus excaecaf:ut mete plus uideat. & q uidtos Chrifti famulos ducebat ad cociliu iudxoruape poftea de Chnfti uiculisgloriaf. Egoigif utate ia fcripfi; Chrifti ucfle i Roana urbe fufeipies: nuc barbaro Syriae limite teneor. & ne putes alterius hac de me fuifle fentetia;qd mererer;ipe coflitui.Ve^ ut ait Getilis poeta.Caelu no animu mutatiqui trans mare currit.
Ita me inceilabilis inimicus poft tergu pfecutus efttut maiora in folitudine bella nuc patiar.Hic eni pfidiis fulta mudi Ariana rabies fremit.Hinc in tres partes fcifia ecclefia ad fe rape feftinat.Monachoru circa coma netiu antiqua in me furgit audoritas.Ego interi damitoifiqs cathedrx Petri iugif:meus eft,Miletius:Vita lisatcp Paulinus tibi hsercre fedicut. poilem credere: fi hoc unus a (Tereret,nuc aut duo metiunf autoes. Io circo obteftor beatitudine tua:p cruce domini:per neceffitate decoris fidei noftrse 8i paflione.ut ^ apofav los honore fequcrij:fequaris dc merito.ita in folio cu duodeci iudicaturis fedeas.ita te alius fenc cu Petro ci gat.ita municipatu cilicum Paulo cofequarismt mihi litteris tuis apud.que in Syria debea coicare fignifices, noli defpicere afam pro qua Chriftus mortuus eft,
Secudus tra&atus de ipugnatiqibus diuerfa^hxffu & h$reticoi& beati Hieronymi ad marcella cotra Mo tani h^retici ifania:q pmifiione fandi fpiritus i fe dicebat ee copleta oftedens no eo tantu fed in aliis eius dogma a catholica ecclefia difcrepare.quis aut fuerit ipe motanus & quo tpe hjerefis fufeitata fit habes qui to hiftorix ecclefiafticae libro.	Epiltola	odaua.
Eftimonia de Iqinis euagelio cogregata tibi qda Motani fedator ingeflmin quibus faluator noder t	fe ad patre itum mifluruq5 paclytu pollicef.Quse i qd^mifla fint tepus:& quo copleta fint tpe:apo
Itolo^d acta tefiat,Decia dic dixit poft afccfum dominijhoceft qnquagefima poft refurredione fpi ritum fandu defcedifle linguafip credentiu cile diuifasuta ut unufquifcpomm getiu fermone loqueref.qua do quidam adhuc paru credentiu mufto eos ebrios anerebant,& Petrus ftas in medio apoftolo^d omnifep cduetusait: uiri Iuda:i St oes qui habitatis in Hierufaleihoc uobis notu (it: &L auribus percipite uerba mea. No.n.ficutuosxftimatis hi ebrii futmaeft hora diei tertia.fed hoceftqd' didueftper lohelpphetailnno^ uifiimis diebus dicit domius.efiuda de fpiritu meo in ocm carnei&pphetabut filiik fili$eo^:& iuuenes uifiones uidebut:& feniores fonia fomniabunt.&quide in feruos meos & ancillas effunda de ipu meo,Si igi tor apoftolus Petrus fuper que dominus fudauit ecclefia & prophetiam & promiflionem domini illo tepo re copletam memorauitrquo mo pofTumus nobis aliud tepus uindicare^Quod fi uoluerint refpondere: 8C Philippi deinceps quattuor filias prophetafle.& prophete Agabu reperiri,^ in diuifionibus fpus inttr apo> ftolos & dodores^iphetas quoqj apoftolo feribete formatosiipfucp Paulu apoftolu multa de futuris haere fibus 6C de fine faeculi^phetaffeifciat a nobis no ta^phetia repelli:qus domini fignata efl: pa(fione:q eos nq recipiiq cu feripturae ueteris QC. nouae audoritate no cogruat.Primu in fidei regula diferepamus. Nos patre & filiu QL fpiritu fandu in fua unuqueqj perfona ponimusilicet fubftantiacopulemus:illi Sabellii dogma fe dantes trinitate in unius perfona: anguftiis cogur.Nos fecudas nuptias no ta appetimus q cocedimus:Paullo iubente utuiduae adolefcetulx nubatdlli in tantu putat fcelerata coiugia iterata: ut quicuq; hoc fecerit adulter habeaf,Nos una quadragefima fecudu traditione apoftoloru toto anotepore nobis cogruo ieiuna* mus,Illi tres in anno faciunt quadragefimas:quafi tres pafii fint Saluatores.No quo pertotum anum ex/ cepto Penthecoften ieiunare no liceatifed q, aliud fit necemtate:aliud uoluntate munus otterri.Apd nos apo itolo^ loeu epifeopi tenet:apud cos epifeopus tertius eft.Habet.n.primos de pepufa phrygia» patriarchas, fccudos quos appellat Cenones.atcu ita in tertiu.i.pene ultimu loeu epifeopi deuoluutur.quafi exinde ambi tiofior religio fiat:fi quod apud nos primu eft;apud illos nouiffimu fit,Illi ad oe Pe^ dehdu ecclefia obfe/-rant fores mos quottidie Iegimus:malo poenitentia peccatoris q morte.Et nunquid qui cadit jio refurget: dicit dominus, Et cduertimini ad me filii c6uertetes:S£ ego curabo cotritides ueltras.Kigidi aut fut.no quo & ipfi peiora no peccet:fed q, inter nos & illos fiticb illi erubefeut cofiteri peccata quafi iuftimos dum pomi tetia agimusifacilms uenia>meremur.Pr$termitto fcelerata myfteria qu$ dicut de ladante puero:& de ui duro martyre cofarrata.malo iniqua nd credere:fit falfu omne:qd' fanguinis elt.Apta eft couincenda blai' phemia dicetiu:deu primiiuoluifle in ueteri teftameto per Moyfem #,PPh??s faluare mudu.fed quia non potuerit explere:corpus fupfifl"e de uirgine:&in Chrifto fub fpecie filiipdicate morte obifTep nobis.bt qa per duos gradus mudu faluare nequiuerit:ad extremu per fpum fandu m Motanu Prifca & Maximiiia mia nas foeminas defcedifTe:& plenitudine qua Paulus no habuerit dices:ex parte cognofcimus:&: ex partc,ppne tamus:& nuc uidemus p fpeculu in enygmate:abfcifu 8C femiuiru habuifie Motanu.Haec fut qux coargan one nd indigent.pfidia eo^ expofuiffe;fupa(re eft.Nec necefle eft ut (mgula delirameta quatfterunoreuior epiftolae fermo fubuertaticu & tu ipfas feripturas apprime tenesmo ta ad eorum mota fis quaeltones:q quia kntiremameuoluerisfeifeitari.	...	-	.	r	'	t-tiVv
^eati Hieronymi contra louinianu haerefiarcha Satyrici libri:cums dogmata qlia fuennqus be ronymus deilruit & refellitiinfrafcriptu indicat argumetu.
Ex libro Auguftini de haerefibustad quod uult deum diaconum louinianus.
Ouinianus haerefiarcha de monacho clericus docebat ficut ftoici pfbiteri oia peccata parfa rffc :nec i pofle hoiem peccare lauacro fgeneratois acceptomecpdefle ieiuiaiuel cibis aliqbus abftinccia. Virgi nitate uiduirati: coiugatofqj foficatoribus ct poft pocnitetiam seqbatiadeo ut facrae uirgies pucctx artatis qda in urbe romaiubi hoc docebat nupfcrit.unius quo^ merin:pmii:retribut6is:ordinif(p oes iuttos ec ate deu.Cito tame fcda hxc opprefia extida & ad nihilu caflata eft f-uelate beato Hieronymomec ad ali quoru facerdotu deceptione pucnit:Damafo papa: Valentiniano augufto Arcadio & Bautone cofulibust Beati Hieronymi cotralouinianuSatyricus liber primus. Et Epiflrolge nonx. Cap.I.
AVCI admodu dies fut:# fandi ex urbe Roma ffes cuiufda louiniani cometariolos trafmiferut: ro p	gates ur eo^ ineptiis refpodere:& Epicuru chriftiano^d in euagelico atcp apoftolico uigore coterere.
quos cu legiib:& 010 no intellexifTcmiccepi reuoluere crebrius.& no uerba mo atq; fentctiastfed (in gulas pene fyllabas difcutef moles prius fcire qd diceret:# fic uel,pbare ucl redarguere qd dixifTet. Ve^ feri proru tata barbaries eft:# tatis fpurcitiis fpurciflimus fermo cofufusmt nec qd loquatmec qbus argumen tis uelit pbare qd loquif:potueri intelligere.Toms.n.tumetitotus iacet:attollit fep fingula:# quafi debili^ taruscoluber: in ipfo conatu frangif.noeftcotetus noftro:id eft huano moreloqui.altius quida aggredif. Parturiut motesmafcef ridiculus mus. Quod ipfe.
No fani effe hoismo fanus mret Oreftes,
Prstcrea fic moluit oia:# qbufda iextricabilibus nodis uniuerfa pfbatmt illd plautia^ Ifa^t ei poftit aptari Has qdem praeter Sibylla leget nemo.
Na diuinadu eft.Furiofas Apollinis uates legimus.Et illud uirgilianu:Dat fine mete fonu.Hcraclytu quocp cognometo CTKOTEivdvndeft tenebrofu fudates philofophiuix intelligut.Scdqaad noftru atviyarcmcrTHy: cuius libros multo difficilius eft nofletq uicere.qq # in uidoria no parua fit difficultas.Quis.n.cu fupare q^ aticuius affertione penitus ignoretfEt ne ledorc logius trahatcuiufmdi eloqueris fit:# cuius uerboru flori bus ornatus icedanfecudi libri fui moftrabit exordiu.qd hefterna crapula rudatis ita euomitiSatiffacio iui ratismo ut claro curra noie:fed ut rumore purgatus uano uiua.Obfecro agru nouellge plantationuarbufta tenentudinisierepta de uitio^: gurgitibus audieria comunitaagminibus.Scimus ecclefiam fpe fide caritate inacceflibile inexpugnabile.No eft i ea fmaturus ois docilis ipetu irruperemel arte illuderepot nullus. Ro go qux fut hiec porteta uerbo^fQuod deferiptiois dedecus^None uel per febre foniare eu putesmel arrey ptu morbo phrenetico Hippocratis uiculo alligadu^Quotiefcucp eu legerombi me defecerit fpiritus: ibi e diftindio.totu incipif.totu pedet ex altero.nefcio qd cui cohxreat:exceptis teftioniis fcripturap<i: qu$ illo uenuftiffimo eloquetize fuze flore mutare no aufus eft.reliquus fermo qi materise coucnit;qa nulli couenit. Quse res mihi aliqua fufpicione intelligetiae deditmelle eu ita nuptias pdicarcmt uirginitati detrahat.Qua doTn.minora maioribus coa:quanf:inferioris coparatio fupioris iniuriaeft.Ne^uero nos Mattionis &jma nichxi dogma fedates:nuptiis detrahimus.nec taciani prfeipis Encratica^L errore decepti; ocm cogitatum fpurcu putamus.q no folu nuptias;fcd cibos quoq; quos deus creauit ad utedu danat # reprobat. Scimus in domo magna no folu uafa ee aurea #argetea:fed# lignea # fidiiia:# fup fudamentu Chrifti qd Paulus architedus pofuit:alios xdificare aum:argetu:lapides prxciofos.alios ecotrario fcenuiligna # ftipula. No ignoramus honorabiles nuptias # to^ imaculatu.legimus prima dei fentctia:crefcite # multiplicamini # replete terra',fed ita nuptias rccepimus.ut uirginitate q de nuptiis nafcif pferamus.Nuquid argetu non erit argetu;fi auru argeto peiofus efff Aut arboris # fegetis cotumelia eft:fi radici # foliis culmo # ariftis poma pferanf # frudus^Vt poma exarboreifrumetu ex ftipula:ita uirginitas ex nuptiis Cetefimus # tricefimus frudus qd de una terra # de una femete nafcaf:tame multil differt in numero.Triginta referunf ad nupti> as.Na # ipfa.digitoR: coiundioiquafi molliofculo fe coplexas:#foederas maritupfgit # coiuge.Sexaginta uero ad uiduas.eo cfm anguftia # tribulatione fut pofitx.Vnde # fupiori digito deprimuf.quatotp maior eft difficultas cx parte quoda uoluptatis illecebris abftinereitato maius eft pmiu.Porro cetefimus'numerus diligenter quaffo ledor attede:de fmiftra trafferf ad dexteram.# iifde quide digitisffed no eade manmquP
bus in lama nupta; fjgnjficatur# uidux:circulufacies;exprimituirginitatiscorona.H$cde ipatictia ma>
gis q iuxta ordine dirputatois dixeri.Cu eni adhuc de portu egrediar:# ruderibus uela fuftolla:in mediu me qonu pelagus fubitusloqucdi $ftus arripuit. V ndephibebo curfu,# paulifper finus cotraha.necindulgebo mucroni:ia nuc pro uirginitate ferire cupieti.Balifta qto plus f trahifnato fortius mittitur.no eft danu dila> tio:ubi certior fit ex dilatioe uidoria. Propona breuiter aduerfarii fentetias.# de tenebrofis libris eius qua/ fi de foueis ferpetes^iicia .necp fini uenenofum caput fpiris maculofi corporis ^tegi.Pateat qd* noxiu c:ut poflittdteri cu patuerit. ^	Cap.ll.
Icit uirgies uiduas & maritatas:quae femel in Chrifto lotze fut.fi no diferepet extexis opibus: em.de d ee meriti.nitifapprobare eos q pica fide i baptifmate renati fut:a diabolo no pofte fubuerti. Tertm ^ppoit abftinetia cibo^ & Clj gratiaru adioe pceptioem eo^mulla ee diftatia.Q^artu5 5xtrel!nu i ommtqui fuu baptifma fcruaueritmna \ regno caelo^ here fmueratoem.H$c fut fibila ferpetis atiq.his co filiis draco deparadifo hoiem expulit.Na his et faturitate ieiuniis pferedoifpromifft cos ?mort?:^, tutur°s quafi nuqua poflet corruere.# du diuinitate aeqle deo pollicef.-expulit eos de paradifo.ut q nudi # expedy ti # abf^ nulla macula uirgies domini cofortio fruebat :deiedti in ualle lachryma^tunicis cofutis # pelli/ ciis ueftiref.Sed ne ledore diutius morenfequar ueftigia partitoisexpolitx:# aduerfus fingulas,ppocs cius: feriptura^ uel maxie nitar teftimoniisme querulus garriat feeloquetia magis q ueritate fupatu.Quod fi ex pleuero;# illu utriufcp teftameti nube opprefleroraffuma exepla fecularis quotp litteratur$;ad qua # ip
.puocat.docebocg et inter philofophos 8L egregios in republica uirost uirtutcs uoluptatibus.i.Pythagoram x v i & Platone 8L Ariftide:& Ariftippo 81 epicuro 8C Alcibiadi ab oibus folcre pferri.Vos qusefo utriufcp fexus uirgines 8t cotinetes mariti quoq? & bigamimt conatus meos oronibus adiuuetis.cudo^ i coe louinianus hoftis e.Naq aeqliaoium ailerit merita:ta uirginitati facit iiurii:du ea nuptiis copatrq nuptiisHic eas licitas
qa ide fcortator & poenites:in regno caelo^et uirginibus adxquaf.Proponi igif manifc{fioribus uerbis 8L habetibus aliqua cofequetia argumeta eius & exepla 5 nuptiis.eodcq; ordie oia q ab eo didta fut:digeri.Nec molcftu ledtori fit:fi luufea eius 8L uomitu legere copellaf,liberius antidotu Chrifti bibet:cu diaboli uenca pceflerit. Audite patierer uirginesiaudite quxfo uoluptuo filTimum cocionatore.imo quafi Sirenarum can tus, & fabulas claufa aure trafite.ufas ferte paulifper iniurias putate uos cum domino crucifixas:phanfeoru audite blafphemias;	Cap.lII.
Ria iqt dei fentetia e;^)pter qd dimittet ho pfem & mfem fua:& adhsrebit uxori fu$:& erunt duo p	in carne una,ac ne forte diceremus hoc feriptum in ueteri teftamcnto: afTerit a domino quoq?:id
ipfum in euagelio cofirmarizqd deus coiunxit ho no feparet.ftati^ fubnedht:Crefcite & multiplica^ mini 8C fplete terra,& p ordine fplicat EnosiSethiCaina: Malalehel:Iareth:Enoch:Matufale; Lamech:Noe oes habuifle uxoresex dei fentetia filiospcreaficiqfi generatois ordo 8L hiftoria coditois humana: fine co iugibus 8C liberispotuerit enarrari.lfte inquit eft Enoch q abulauit cu deo:& raptus in caelum eft.lfte Noe q cum eilent uti(^ multi uirginesppter xtate folus cu filiis 8t uxoribus naufrago orbe faluatus eft, Rurfus poft diluuiurquafi altero principio generis huani uiroruS: uxo^ paria iungutur.& ex integro generatois in (huraf benedi&io:Crefcite&multiplicamini& replete terra. Infuperetiacomededard carnium licentia relaxatur. Et omne quod mouetur uobis eritin efcamficut olera herbarumtdedi uobis uniuerfa.cur/
in typu ecclefia?:cui defecerant muliebriaimaledidtione fterilitatis partus bencdidtoc mutafTc.q? Rebecca ie rit quafipphetes iterrogare dominu.& audieritab co duae getes duo populi in utero tuo funr.q? lacob in uxor fcruierit.S^ exiftimate RacheI uiri ee dare liberosrae dicere da mihi liberos fi no morianRefponderit: nuquid p deo ego fu:q te coclufitfln tatu inquit fciebat frudtus nuptiarum ee dominimo mariti.Quod lo^ feph uir fandius atep caftiffimus & oes patriarchae uxores habueritiqbus p moyfem xqliter benedicat deus,-luda quoq;^)ponit 8C Thamar.di occifum Onan pftringit a dominotqa fratri inuides feme nuptiaru dedita
de patris pfert eiiquce c^fa fit luges.Vcnit adSamuel altem Nazareu dominiiq ab ifantia nutntus in taber> naculo eft domini:^ ueftitus ephod badigd1 interpretatur ueftibus lineisidicitcp eos filios ^>creafie mec fa/
^	narrat	quafi	grade myfteriu;q> requierit fpus Heliae in Helifeo?& cur hxc dixerit tacetinifi for
te Helia quoq; 8d Helifeu habuifle uxores arbitratur.Trafit ad Ezechia.Et cum in eius laudibus imoretimi ror cur oblitus fit dicereiamodo filios facia.Iofiam uiru fandtiffimuifub quo in teplo deuteronomii liber re pertus eft.Ab holda uxore Sellu inftrudlurefert.Daniel quocpSC tres pueros inter maritos ponit:& ad euan geliu repete trafcedens Zacharia & HelifabethiPetru ponit & focru eius;c$teroicp apoltolos.Et cofequen^ tenmfertdices.fi aut uoluerint affumere uana defenfione:8d obtedere a rudis mudus eguerit incremetoiau diat Paulu loquete;adolefcetiores uiduas uolo nubere.& honorabiles nupti$«^ euh^ imaculatu:& muli^ er alligata eft uiroiquadiu uiuit. Si aut mortuus fueritmubat cui uult tatu i dommo. fct Ada no e ieducftus. mulier aut feductarfca eft in preuaricatione.falua aut fiet p filios generationem pmalerint in fide & dilecti one 8i fandlificatione cu fobrietate.Certe cefiet hic illud apoftolicu:^ qui hayet uxores:fic fint quafi no ha beatinifi forte dicatisppterea eas nuberema ia couerfe funt retro poft fathana:quafi ex uirginibus nulla ca> dat.& no fit earu maior ruina.Ex quo manifeftu eft uos Manichsoru dogma icctarnphibetmm nubere bt
tia pp pfente neceftitate,placuit tibi ut fis fca corpore & fpu.no fupbiasieiufde ecclefiae membrum <
&nupt$funt	CapJIlL	r
Imius fortafte fueri in expofitoepponu eius:^ legeti faftidm feceri.fed uti le ratus fum cutia mo ix n	mina eiuc^nafi inftrutfta ar,5	r/	mrd	hoftile	exercitu	cum	fuis	turmis	ac	duemus
*	* U L» L/kVke t' A- **	lid	lilii	1*	H	^	^	i»	/T»"
losinec paucoru ero paffim cogregatioe cotetus.toto certadum eft agmine,& mcopofiti hoftium cune trocinii more pugnates:inftrudta ac ordinata acie repelledi. Appona in prima frote apoftolum Paulu. a io nmmu duce fuis tclisiideft fuis armabo fentetiisifcifciratibus.n.fup hac qone Corinthiis;pleniii	P
dit doctor getiu 8C magifler ecclcfix.gcquid (latuerit hiaChridi in illo loquetis lege putemus. Simulqi ne jedtoris tacita cogitatio:cum esepimus fingula quseppofita fut diluere:fempadapoftolu fe reft'i'uet.& itu>; dio ualidifTimapd qonum priora negliges:ad extrema feftinet.Inter caetcra Corinthii p Iras quaefieratt utru poft fide chrifti celibes efle deberet:& cotinetix ca qs hebat uxores dimitercdAn fi uirgines credidinctini ret niatrimoniafEt cu ex duobus ethnicis unus credididet in chriduiutru na credes reliqueret no crederet Et fi ccnt ducedae uxorcs:chriftianas tatuiia4>Uubcret:an &! ethntcasf Videamus igit qdad hxc Paulus Ursflf refpoderit.de iis aut qux fcripfiftis mih ifbonile homini muliere notavere, pprpr fornicatocs aut unufqfcp uxore fua habeat:& unaquae^ uiru fuu Habeat.uxori uir debitu fddat.iimiliter & uxor uiro.uxor^prii cor poris no habet poteftatcfed uir. fimiliter & uir corporis fui no habet poteftate:fed mulier.nolite fraudare / inuiccnifi forte ex cofenfu ad tps uacetis ofoni.Et ite^ ad ipfu reuertiminime tentet uos fathanas,pptcr in cotinetia ueftra.Hoc aut dico iuxta indulgetiamo iuxta iperiu.uolo.n.oes hoies ee ut meipfu.fed unufqfcp I .ppriu donu habet ex deo.alius gde ficralius aut iic.dico aut innuptis & uiduisibonu eft eis fi fic pmaferint ( ut cgo.Si aut fe no cotinennubat.melius cd.n.nubere q uriitCeuerramur ad caput teftimonii.bonu eft iqt homini muliere no tagere.malu eft ergo tagere.nihil.n.bono cotrariu eftmifi malu.Siaut ma!u eft di igno^ fciturndco cdcedff:ne malo qd deterius fiat.quale eniillico bonu eftiqd* coditione deterioris cocedifcNu> qua eni fubiedflct: unufquifcp uxore fuahabcatmifi pmififlet propter fornicatione aut.Tolle fornicatioes: & no dicet unufqft^ uxore fua habcat.uelut fiquis diffiniattbonu eft trititio pane uefci:& edere purifiima fi mila.Tame ne quis copulfus fame comedat ftercus bubulmcocedo eimt uefcaf hordeo,Nuquid iccirco fru metu no habebit puritate fua:fi fimo hordeu pferaf f bonu eft illud naturaliterrqd copatione no habet ma li:qd piatione alterius no obubraf .Simulq; aiaduerteda eft apoftoli prudctia:Nd dixit bonu eft uxore non habere:fed bonu eft muliere no tagere:quafi 8i in tadlu piculu fit.quafi q illa tetigerinno euadanqux uiro> rum ptiofas aias capit:qux facit adolefcetiueuolare corda.Alligabit qs in finuigne: &no coburcff Autam bulabit fup carbones ignis & no ardebitcQuo mo igitur q igne tetigerinftati adurif :ita uiri radius & fcemi nx fentit natura fua;5^ diuerfiitate fexus intclligit.Narrat & getiliu fabulae Mitra & Erichthoniu uel in lapi de uel in terrarde folo a?ftu Iibidfs ecgrncratos. Vnde & nf Iofeph:qa tagef nolebat illa aegyptia fugit ex ma nibus eius.& quafiad morfii rabidiillms canismepauhfper uirus ferperipalliu qd tetigeratubiccit. Propter fornicarione aut unufq fcB uxore fua habeat^ unaqu^eq; uiru fuu habcat.no dixit unufqfcp ^pterlormca^ tione uxore lua ducat^alioqn hac excufatione fibidini frena laxaflet.ne qtibtienfcucp uxor moritur: totiens duceda fitaliame fornicemur.fed unufqfcp uxore fuahabeat:(i ea inquit habeat fua utafiqua hebat ante q crederet.qua bonu erat no tagcrc.& poft fide chrifti Jorore tatu nofletno coiugc.nifi fornicato tadu eius ex cufabile fnrprpr.nynr proprii corporis no habet poteftate:fed uir.fimiliter & uir fui corporis no habet pote ftatetfed uxor.Ois hzec qo dc his eft:qui in matrimoriidlunt:an eis liceat uxores dimittere:q^ &: dominus rrieuageTiopTohibuit.Vnde Srapoftolusaitibonueft muliere no tagere.Sed qa qui femcl duxit uxoremjnifi ex cofenfu no ualet fe abftinercinec dare repudiu nopeccatiifddatcoiugi debitu.qa fpote fe alligauit:ut red dere cogeref.Nolite fraudare inuicemifi forte ex cofenfu adiPs:_u£_uacetis orationi.Oro te quale illd" bonu eft:qd orare prohibeCQuoTcdrpus chrifti accipi ndpmittit^Qiiadiu (pleo mariti officiumo ipleo cotine> tis.lubet ide apoftolus i alio loco:ut femp oremus.fi !emp oradu eftmunq ergo coiugio feruieduzquoniam quotiefcucp uxori debitu reddoiorare no pofiu.Petrus apoftolus expimetu habes coiugaliu uinculo^; uide quo mo informet ecdcfiaiqd doceat chriftiancs.fimiliter uiri cohabitares iuxta fcietiam qfi infirmiori ua> fculo muliebri rribuctes hcnore.& ficut coheredes multiplicis gratiaemt no ipediatur ofones urce.Ecceeo de fenfu quia eode & fpu fpediri dicit ofones officio coiugah.Quod aut ait fimiliter iccirco ad imitatioem puocauit uiroszqa ia fupra uxoribus pcepat dicesiut uideat uiri in timore cafta ueftra cduerfatione. quarii fit no exterius copofitio criniu:&: diftidtio auri;& in cultu ueftis ornatustfed abfcodims cordis hoiin corru/ ptione mitis & filentis fpiritus hoc eft coram deo places. Cernis quale coiugiu inter uiros uxorefq; pcipi> at;Cchabitates iuxta fcietiazut nouerit qd uelitrqd defideret deus:& tribuat honore uafculo muliebri,fi ab ftinemus nos a coituihonore tribuimus uxoribus.fi no abftinemus:pfpicuu eft honori cotraria effe comme lia Ad uxores quocg ut uideat (quit uiri cafta couerfatione uram & ornatu in abfcodito cordis hoie in icor ruptioe mitis & filetis fpus.O uere digna uox apoftoli & petra Chrifti.Maritis uxoribufm dat lege: danato carnis ornatu caftitate pdicat 8i ornatu interioris hofs i corruptoezmitis & filetis fpus.-quodamo hoc dices: quonia exterior uf ho corruptus eft.& beatitudine korruptdis qux^priu uirginu eft;here defiftis:imitami ni fcorruptoem fpus falte p fera poenitctia.& qd corpore no poteftis mete pftare.Has.n.Chriftus diuitias 81 hos ufae coiundtionis qu$rit ornatus. Ve^ ne qs putet ex eo qd requif ut uacetis ofoni.8^ ire^ reuerti eos ad id ipfu apoftolu uelle:& n5 npter maiore ruina hoc cocedere.ftatf ifert ne tentet uos fathanas pp inconti neria ueftram.Pulchra ni mird indulgcda.&ite^i 9 ad id ipfu reuerti coce‘ditqdefubelHt fuo uocare noie: 9 tetatoi pfeft fathanxiq, cam habet rcdtinetiadaboramus quafi obfcu^ differerctcu expofuerit le ipe qui fcripfitzhoc aute fquit dico iuxr-i mdulgethm:non iuxtaipa:mm:6Cmufritamus adhuc nuptias no uocare indulgftiaHedprsceptumTquafihon eodem mo 8t fecuda & tertia mfimoniaconccdanfiquafi no & fornis catonbus per poenitetia fores apianf ecclefiae.Quodt^ his maius inceftis.na illu uiolatorem nouercae: que in prima ad Corinthios epiftola tradiderat fathanse m interitum carniszut fpus faluus fieretdn fecuda con
trahit.& neabudariori triftitia obforbeaf ff laborat. Aliud eft uelle quid apoftolumzaliud ignofcere.In uo>-lutatepmcremunin uenia abutimur. ViS fGf quid uelit apoftolusftunge quod fequit.Volo autem oeshp^ mip^sjdljblimeipfui^^ tus qui Paufi	erit.Foelixqui audit apoftolum prxeipienteminon ignofee
te.Hoc iquit uolothoc defideromt imitatores mei fitis:ficut & ego Chrifti.Ille uirgo de uirgine:de incorru/ xviiii pta incorruptus.Nos qa hoies fumus:& natiuitateSaluatoris no ponumusimitaritimitemur falte couerfa^ tionejllud diuinitatis eft 8i beatitudinisrhoc huanx coditionis e 8d laboris.Volo oes hoies fimiles mei ee:
ut du mei fimiles funfimiles fiat 81 Chnfti.cuius ego fimilis fum. Qui.n,ichriftu credindebet ficut ille am>
fidera alid'donu uirginitatis fit:alid'nuptia^.Si eni cade ect merces nuptia^& uirginumuq dixi flet pofl: pceptu cotinetia:;fed unufquifcpppriu habet donu ex deo.alius qde fic.alius aut fic.Vbi proprietas fingulo rum efliibi altrinfecus diuerfitas.Cocedo & nuptias ee dei donu:fed inter donu 8C donu magna diuerfiras e. Denicp 8C apoftolus de eode poft inceftu poenitere ecotrario inquitidonate ei 8t c6folamini.&: fi cui aliquid donafl:is:&: ego. Ac ne putaremus donu hois cdtcnedu:addidit:na & ego qd donaui propter uos cora chri> fto.Sed qd donamYdiuerfa fut dona chrifli. Vnde 8i lofeph in typo eius uaria het mnica.Et in pfalmo.xliiii, legimus. Aflitit regina a dextris tuisiin ueftitu deaurato circudata uarietate.Et Petrus apoflolusificut cohae redes ait multiplicis gratiae dei. Quod fignificatius grxce df ttoiKiAhct id eft: uarie.Scquit dico aut in nu <
DtlS Uldllis? hnrrn pic fi	nprwifpyit-if ut- crrn inr fp f/At-i"N/fplinc pnT pft mlL
fuipponit ex’eplu.& foelices uocanli fic pmanfermt.Si aut no fe cotinentmubat.idiplu qd* fupratppter for^ nicationes aut & ne teptet uos fathanasppter incotinctia ueftra.redditt^ cam cur dixeritifi fe no cotinetinu bat.Meliuscft eni nubere q uriad eft melius nubereiqa peius eft uri.Tolle ardore hbidis.& n5 dicet melius eft nubere,Melius.n.femp ad coparatione deterioris refpicitino ad fimplicitate icopabilis per fe boni, uelut fi diceretimclius eft en? unu oculu haberetq nullu.Melius eft.n.uno inniti pede;& altera corporis parte baj culo fuftetare:qua fradtis cruribus repere.Quid ais apoftoIefNo tibi credo diceti:& fi iperitus fermonemo tame fcietia.Qtiomo illd de huilitate dcfcedit.q no fu dignus uocari apoftolus:&! mihi minimo oium apO' ftolo^S: tiqua abortiuoific & hochuilitatis didtu puto.nofti fermonu pprietates.Qua ob re 8C de Epime/ nide & de Menadro;& de Arato quaeda fumis teftimoniaiubi de cotinetia loqueris di uirginitate, Bonu eft eis homini muliere no tagere.& bonu eft cis:fi fic pmaferint ut ego.&: puto hoc bonu eisee: ppter inftante neceflitate,& qa bonu eft homini fic ee.ubi ad nuptias uenis:n5 ditis bonu eft nubereiqa no potes iungere q uri.fed dicis:mclius eft nubere q uri.Si p fe nuptiae funt boaeinoli illasicedio copare.fed dic fimpliciter bo nu eft nubere.Sufpeda eft mihi bonitas eius rei qua magnitudo alterius maliicogit ec malu iferius.Ego aut no leuius malu:fed fimplex p fe bonu uolo,	Cap,Ve
Vc ufcp primu capitulu edifertu eft.ueniamus ad fequentia.Iis aut q matrimonio iundtlfuntlpcipip h no ego fed dominustuxore a uiro no difcedere.Quod fi difcefleritmanere inupta,aut uiro fuo reco ciliari,&uir uxorefuanodimittat.Naexterisegqclicon^odominus.Siquis ff uxore habetinfidHe* 6gh_aec confentit habitare cu illomo dimittat illa &C caetera ufep adeulocu ubi ait.unulquil^ licut ubcauit eu deusuta abulet,Et ficut in oibus ecclefiis doceo.hic locus ad prxfente cotrouerfia no pertinet.Docet eni iuxta fentetia dominimxore excepta ca fornicatois no repudiada.& repudiata a uiroimarito alteri no nube> re,aut certe uiro fuo recociliari debere.His aut quos in matrimonio dephendiflet fides.hoc eft fi unus cre* didiflet de duobusipeepit ne credes repudiet no credete.Caufifqj expolitis q> candidatus fidei fit infidelisifi
IX I 1 ^	Z,	1?	O	<^3	■	f*^ J	rr	^	^	e	«	i	a	-1	—. 1	^	a—	-	—	J	^ J o 1	f & 1* 1 1 /^1 1 1*^ 1*1 I I 1 1 I 1*1	P	P	f1
guntur getilibus:6d tepla Chrifti idolispftituut.nec intelligut fe corporis dus pte eeteuius Kcoftx fut.Igno fcit apoftolus infideliu coiuncftioniiqux habetes maritos: in chriftu poftea crediderut, no iis quae cu chrifti
nn.T* pfTi-nr *	 r:___<	-i-i	i	«-i-i___z1___i-. ■ -i ___________t
cu infideli.Qui aut cofenfus teplo dei cu idolis^ Vos eni eftis tepla dei uiuidicet enim in me fxuituras fcia plurimas matmna^licet eade ipudetia qua dominu cotepferuntiin pulice g^oium chnltiano^minimum debacchaturasitame dica q> fentio.loquar qd me apoftolus docuitino illas iuftit1$ elle.led iniquitatis.no lu cisifed tenebra^mo Chriftiifed Belial.no tepla dei uiuetis:fed fana 8i idola mortue^. Vis aptius difeere: 9 chriftianx 010 n5 liceat ethnico nubere audi eude apoftoluiMulier inquit alligata eltiquato rpe uir eius ui> uit.q, fi dormierit uir eius liberata e,cui uultmubat.tatu i dominond eft chnftiano.q fecudas tertiafcp nupti edeedit in dominoiprimas cu ethnico phibet. Vnde Abraa adiurat feruu fuu 1 femore fuo;hoc eft ? chri
tione fecit in Ifrahel 8d in Hierufale.Polluit en? fancftu domini:& dikxit & habuit filia dei alieni.difpdat do minus uirutq fecerit hoc magiftru & difcipulu:& de tabernaculis Iacob:& offerete munera domino uirtu' tum. Hxc iccirco dixiiut q nuptias uirginitati coparant:fciat falte tales nuptias dygamiae & trigamis iubik ciendas.	Cap.VI,
3   ______________________
te deprehenfus:infert fubito ^rabo^arcftcundii & ethniciiferui & liberi,& fub methapora earu nuptis difputat 8C inuptis.circucifus aliqs uocatus eft.-no adducatprxputium.Inp^tiouocatuseypQg
arcucidatur,Circuncifionihileft,&prxputiumdUe^hfer^tiajBad^o^ueLeft»Vmi^m9
nocmone uocatus eflnn ca permaear.Seraus uocatus cs:no fit tibi cuise fed 8d fi potes liber fieriimagis re,Ouhntin domino uocatuse leruus:Iibertus cft dominuSimiliter 8c qui liber uocatus eft:feruus cChn iti.prio cpti c(lis:nolite fieri ferui hominu.Vnufqui[cp ergo i quo uocatus e frater in eo pmaneatapud deu._ Acprimu qa nonulloshacintclligctia rcprxhefurosarbitroriintcrrogarelibetquaefitcofequeriautde ma riris 8C uxoribus difputas repete trafiret ad coparatione ludxi & ethnicirferui &: jiberiiEt rurfu hac difpura tione finita rediret ad uirgines dices:de uirginibus aitt pceptu domini no habeo.Quid fibi uult inter coiu^ gia uirginitate iud^ei & ethniciiferui libericpcollatio^Secudo quo poflitintelligiirircucifus aliquis uoca tus eilmoadducatpputiu.Nunquid g femcl amputatu habet pputiuipot fiuelit rurfus illud adducere? De^ ni^quo fenfuexponendum fit;qui enim in domino uocatus eft feruus libertus eft domini? Similiter qui liber uocatus eft feruus eftchnfti? Quarto quo modo ille qui praecepit feruis: obedire dominis carnalibus: nunc dicat: nolite fieri ferui hominum? Ad extremum quid pertineat ad feruitutem uel cir cuncifionemmnufquifcp uocatus eft ffiin eo pmaneat apud dcu.na 5C cotrariu e fuperiorifentetix. Si enim illud audiuimusmolite fieri ferui hommutqua rone poftumus f ea pmanere uocatione qua uocati fumus? cu multi crediderit habetes carnales dominosiquibus nuc feruirephibetur.Porro ad circucifionc: qd facit pmanere in ea uocatione in qua uocati fumus.cu in alio loco ide apoftolus clamitet: Ecce ego Paulus dico uobisiquonia fi circucidamini;Chriftus uobis nihil proderit.Reftat igitur utcircucifio & pputiu:feruus 5^ libenfupiori fcnfu coaptetur:& de antecedetibus pedeat.Circucifus aliquis uocatus eftmo adducat prxputi um.Eo inqt tepore quo uocatus es;& crcdidifti in Chriftmfi circucifus uocatus es ab uxore;& celebs cras: noli ducere uxore:hoc eft noli adducere pputiumec circucifiois 8i pudicitiae libertate onert s farcina nuptia ru«Rurfu:fi i prxputo quis uocatus eftmo circucidaf.habebas iquit uxore cu credidiftimoli fide Chrifti pu tarc cam diffidn.qa in pace uocauit nos deus.circucifio nihil eft:& pputiu nihil e.fcd obferuatio madaroru dei.Nihil eni prodeft abfq; opibus caelibatus & nuptiae.cu et fides quaepprie chnftianom e; fi opera no ha^ buennmortua ec dicafhac lege uirgines quocp Veftae & iunonismniuirae in fandta^: queat ordine nue> rari. Vnufquifcp in qua uocatioe uocatus ean ca pmaneat.Quado credidinfiue hebat fiue no habebat uxo^ rciin eo pmaneat quo uocatus eft. Ac per hoc no ra uirgines cogit ut nubatiq repudiaphibet.Et ficut habe tibus uxores tollit licem dimittedi eas :fic uirginibus nubediaputat facukate.Seruus uocatus csmo fit tibi curs.fed & fi potes liber fieri,'magis uterc.Etia fihes fqt uxore:6? illi alligatus es:& foluis debitu:&: no habes rui corporis poreftatc.atqj ut maifeftius lcquar:feruus uxoris es:noli,ppter hoc habere triftitiamec de amii fa uirginitate fufpires.Sed et fi potes cas aliquas inucnire difTidiiiut libertate puditise pfruarismoli falutem tua cu iteritu alterius quaerere.habeto paulifp uxoremee peurras moratcm.Expedta:du fequif .Si t geris pa^ tienter:coiunx mutabitur in forore.Qui eni in domio uocatus eft feruusdibertus eft domini.Similitcr qui liber uocatus cftiferuus e chrifti.Reddtt cas cur nolit uxores deferi.Iccirco ait pcipioiut in chriftu dc genti litate credetcs:inita ante fide mf imonia no relinquat.quia q uxore habens crediditmo tato dei fetuitio de^ tinetunqto uirgines &: inuptx.fed quodamo eft Iiberior:& feruitutis illi frena laxanf .Et du uxoris e feruus ut ita dica;libertus eft domini.Porro qui uxore no habes credidit:& liber a feruimte coiugii uocatus e a do mino:illeuerc feruus eft chrifti.Quafta fcelicitas no uxoris feruu ee:fed chrifti?Nd carni feruinfed fpu?Qui cni adhxret domino :unus fpus eft.Ac ne foifitan in eo qd fupra dixeranferuus uocatus estno fit tibi curx. fed & fi potes liber fieri:magis utercifugillafte cotinetia uideref:& in famulatu nos tradidifle comgumafert fentetiaqux oem cauillationeaputet:ptioempti eftismolitefieri ferui hoium.Redepti fumusptiofo fa'gui^ ne chnfti.imolatus cft,p nobis agnus.& afperfi calidiflimo rore hyfopi:omne pituita noxiae uoluptatis exeo ximus.Quibus in baptifmate mortuus eft Pharao:^ uniuerfus eius fuffocatus eft exercitus.Cur rurfu $gy ptu quaerimus:5^ poft mana angeloru ciDUiallia cepe & peponesiS» carnes uarias fuipiramus»
Cap.VII.
Aritoru &: cotinetiu difputatioe pr^miffaitade ad uirgines uenit.& ait.De uirginibus w prrppi do m	tninind habeo.cofi liu aut do^taqua mifericordia co fg^tus^dominqmt fini fiddiSiAeftio ergojjoc
b^meFp^^^fn ft jte necelTitate.q uoriiam^QDUeilhoJiUDi fig^gj-fic aduerfarius tota exultatoe baccatur.Hic uelufforriinnio ariete uirginitatis muru quaties:Ecce iquit apoftolus profitef de uirginibus domini fe no habere pceptu.8? qui cuau&oritate de maritis & uxoribus iufleratmo audet iperare qcfdomi nus n5 prxeepit.Et redfe qd eni praecipifaperaf.qd1 iperarurmeceiTe eft fieri.qd' necefle e fierimifi fiat poe na habet.Fruftra eni iubef :qd in arbitrio eius ponif :cui iufium e.Si uirginitate dominus iperaft*etjuidebat nuptias cddenare:& hominu auferrt* feminariumnde & ipfa uirginitas nafcif.Si pcidilTet radiceiquo fruges qu$reret?Nifi ante fudamera fecift*et;qua rone xdificiu extrueret;& opertu^ cuncfta defuper culme ipone rct?Multo labore foflbru fubuertunt motes.terraru pene inferna penetra'tur;ut inueriiat au^.Cucp de gra> nis mfutiffimis prius coflatioe fornaas:deinde callida artificis manu fuerit monile copadtumon ille beatus uocaf qui de luto extulmfed qui auri utif pulchritudine.Noli igitur admirari iter titillatdem carnis:&: iceti ua uitio^.agelo^ uita n5 exigimur;fed docemur.qa ubi cofiliu dafmfferentis arbitriu e.ubi prxceptu: ne^ ceflitas leruieris.pceptu inqt domini no hco,cofiliu aut do:taqua mifericordia cofecutus a domio.Si no hes pceptu domini:quare audes dare cofiliu de quo no habes iuflione?Refpodebit mihi apoftolus.Et uis ut ego mbeaiqd' dominus optulit potius q pcepit?llle creator & figulus feies fragilitate uafculi qd1 operatus cftmir ginitate inaudientis poteftatedimiht.Et ego dodtor gctium:qui oibus oia fadtu5 fum:ut oes lucrifacerem: onus ppetuae caftitatis ftati i pricipio credetiu iponam ceruicibus ifirmoR:? Difcant prius ferias nuptia^: meent ad tepus orationi,ut accepto guftu pudicitiae; id femper habere defiderennquo ad modicum dekcta
ri funt.Dcmmus tentatus a phanfeis utrum fecudu lege Moyfi uxores liceret dimittere:omnino fieri prehi x buir. Quod difcipulicofiderates: dixerunt ei:Si talis eft ca hois cu uxoremo expedit nufcere.Quibus ille re fpondit no oes capiut uerbuifcd qbus datu eft.Sutm.eunuchi q, de utero mfis ita nati funt,& iunt eunuchi q ab hoibus eunuchizari funt:& funt eunuchi q fe caftraucrut ^pter regnu cadcru.qpot capere capiat,ln^ patulo eftrcur apoftolus dixitrde uirginibus autpceptu domini no heo.^fedto qa pmiferat dominus: non oes capiut uerbuifed quibus datu eft,& q pot capere capiat.pponit aycoNoeETaicrjdtft numerariis pmium. inuitat adcurfum.tenetin manu uirginitatis brauiu.oftcdit puriffimu fotc:8d damitat:q fitiuucniat: & bi^ bat.qui pot capere capiat.No dicit uelitisinotitisibibedu uobis atep curredum.fed quoluerit: qui potuerit currere atep potareiille uincetulle faciabif.Et ideo plus amat uirgines Chriftustqa fpote tribuutiqd fibi no fuerat iperatu.MaionTcp gratiae eft ofierre qd no debeas:q fddere qd exigeris, Apoftoli uxoris onere cotepla to:fi talis eft inqunt ca hois cu uxoremo expedit nubere.quo^domius femetia probasiRedtcquide fentitis ait:^ n5 expediat hoi ad cxlc^ regna tedeti accipere uxore:led difficilis res eft& no oes capiut ucrbu iftudr ue^d quibus datu eft «Alios eunuchos natura facit:alios uis hoium.Mihi illi eunuchi placet: quos caftrauit no neceffitas fed uolutasdibcter illos i meos finus recipioiq fe caftrauerut ^>pter regna caelopd,& ob meum
rnlfnrv*	—	..	rm'. c* -	t	r»	^ \ r . _H__/i----------------------__________________y*z«lz-\n• jQ
ing.t ca^
pere capiat.Gradis fidei eft;gradi(q; uirtutisidei teplu ee puriffimuitotu fe holocauftu offerre domino.& iu xta eude apoftolu ee fandtu 81 corpe 8L fpu.Hi fut eunuchi,*q fe lignu aridu ob fterilitate putates:audiut per Efaiam:q> pro filiis & filiabus loeu heant in cxlis paratu.Ho^d typus eft Abdemelech eunuchus in Hiere^ mia & fpado il le regina? ca’dacis in adibus apoftoloru:q ob robur fidei uiri nome optinuit. Ad hos 8L Cia?' mes fucceflor apoftoli Petriicuius Paulus apoftolus meminit feribit cpiftolas.oemep fermone fuu de uirgfe nitatis puritate cotexuit,6d deinceps multi apoftolici8<! martyres &illuftres;ta in fanditate q in eloquetiaui rnquos ex,ppriis feriptis nofle pfacileeft.Exiftimo.n.iquit hoc opus bonu ee^ipter iftate neceffitate.Qux ai	nec5riltas:clux fpreto uinculo coiugaliiuirginitatis appetit libertate^Ve pgnatibus & nutrietibus in
illo die.No hic fcortamo hic lupanaria codemnatunde quo^d danatione nulla dubitatio eft:fed uteri tume/ fcetes:& ftatu uagitustS.7 frudus atq; qpa nuptia^.quonia bonu e hoi fic ee.Si bonu c hoi fic eetmalu e ergo hoi fic no ee, Alligatus es uxorimoli qrere folutione.Solutus es ab uxore: noli qrere uxorc.Habet unufqftp noftru terminos fuos,redde mihi meum:& tuu tene. Si alligatus es uxorimeilli des repudiu.Si folutus (um ab uxoremo qua?ra uxore.Vt ego no (oluo coiugiadi femel ligata funttita tu no liges qd folutu eft. Simultp fignificatia cofiderada uerbo^d eft,Qui uxore habct:& debitor dici£;& ee i pputio;& feruus uxoris:&q> ma loru feruo^deft alligatus,Qui aut fine uxore efbprimu nullius debitortdeide circudfusitertio hbenad extre mu folutus,Curramus p reliqua,necp.n,nos patif magnitudo uolumis diutius in fingulis imoran.Si aut ac ceperis uxoremo peccafti. Aliud e no peccaretaliud benefacef.Et fi nupferit uirgo no peccauit.Nd illa uirgo qua? femet dei cultui dedicauit.Haru eni fi q nupferit hebit domiatione:qa prima fide irita fecit,Si aut hoc de uiduis didu obiecerittquato magis de uirginibus pualebit^Cu etia his no liceatiquibus aliquado licuit. Virgines.n.q poft cofecrationc nupferintmo ta adulterae funt qinccftx. Ac ne uidcref in eo qd dixerat:& fi nupferit uirgqmo peccauinrurfu cxlibesad nuptiaspuocare.ftari fe refrenauit:& ahd iferedo ifirmauitqd coceflerat dices,Tribulatione tame carnis hebut huiufmoi.Qui fut iftitq tribulatione carnis hebuntfqbus fupra indulferat.Si acceperis uxoremo peccafti.& fi nupferit uirgotno peccauit.tribulatione carnis hebut hu iufmodi.Nos ignari reruiputabamus nuptias falte carnis habere laetitia.Si aut nubetibus etia in carne tribu latio eft;in qua fola uidebanf habere delitias.qd erit reliquu^pter qd' nubatifeu in fpiritu 8L in anima:& in ipfa carne tribulatio fit.Ego aut uobis parco,Sic ait obtedo carnis tribulationeiquafi no maiora fmt: ppter qux nubere no debeatis,Igitur hoc dico fratresitps breue eft.reliquu e:ut qui habet uxores lic fint tanq no habet.s.Nequaq ia de uirginibus difputo:quos nulla abiguitas eft ee foelices.Ad maritos uenio: tejms bre/ ue eftidominus prope eft,et fi nogetis uiueremus anis ut atiqui hoiesttame breue putadu eet: qd' heret alfe quado fine.& ee cefiaret.Nuc uero cu breuis fitmo ta la?titia q tribulatio nuptiaru:qd accepimus uxores! quas cogemur cito amittere^Et q flent inquit & gaudet:& emut:&: ututur hoc roudoific fint quafi no fleat. gaudeat;emat:utan£ hoc mudo,pterit,n«figura huius mudi.Si mudus trafiuquo uniuerfa claudufumo fi/ gura 8L couerfatio huius mudiiquafi nubes pteriuinter caetera mudi opa nuptis PJ^teribut.neqj eni erunt poft refurredone cdiugia.Si aut mors finis e nuptia^icur necefiitate no i'uolutate uertimus^Et 9 mitis ex torquedu efticur no fpe prxmio^ offerimus deo^Qui fine uxore eft:follicims e“ qu$ domini fut: quomo/ do placeat deo,Qui aut cu uxore eifollicitus eft q fut mudiiquo placeat uxori,& diuifus eft.Intueamur cu/ raru uirginis;manticp diftatias.Virgo domi'o:maritus uxori placere defiderat.K ut uxori placeat, follicitus eft de his qux funt mudi.qua; cu mudo uticp trafitura funt;& diuifus c» m multas.f.follicitudinu parresmn feriaru^ diftradus.No eft huius loci nuptia 1* anguftias defcribere^ quali m coibus locis rethonco exulta te fermonc:plemus fup hac re cotra Heluidiu:& in eo libro que ad Eultochiu Icripfnarbitror abloiutu. uer te 6d Tertullianus cu adhuc eet adolefcesilufit in ifta materia,Et pr^ceptor meus Gregorius Nazianzenu, Virginitatem 6c nuptias differes gr$Cis uerfibus explicauit.nuc illud breuiter admoneoiin latmis codicibus huc locum ita legi.Diuifa eft uirgo & mulier. qd,qq heat fuu fenfum:& a me quocp pro qualitate loci lic edi fotu fit:tame no eft apoftolice ueritatis.Siquide apoftolus ita fcnpfitiut fupraitraftulmius.Sollicitus e.qux funt mudi.quomo placeat uxori.& diuifus eft,& hac fententia defmita:tranfgredi£ ad uirgines & cotinetc-. &r aitmmlicr inupta & uirgo cogitat qua? funt dominf.ut fit fanda & corpore 8L fpintu.No omnis^ ^
uirgo efi-.quac aute uirgomticp & inupta eft.Quanq ob elegatia didliois:potucrit idipfu altero uerbo repete re:mulier inupta 8t uirgomel certe definire uoluiflc qd eet nupta id cft uirgorne & meretrices putemus mu ptasmulli certo matrimonio copulatas.Quid ergo cogitat inupta 8C uirgofQux domini futuit fit fandta 8C corpore 8i fpu.& fi nihil aliud eetiut nulla merces uirgineaplior fequerefirumcerctei hxc fola pr$Iatio:co gitare quae domini fut.Stati^ docetiquae fit ipfa cogitatiotut fit fandta 8t corpore & fpu.nd his fimilis qua»* ru corpus integru e(f; & aia corrupta.Sed illa uirgimtas hoftia chrifti efticuius nec mere cogiratiomec came libido maculauit.Ecotrario qu$ nupta eihcogitat qux mudi funt.quo mo placeat uiro,Sicut q uxore het: fol licitus e quae fut mudi:quo placeat uxoriific nupta res mudi cogitat quo placeat uiro.Nos aut no fumus d hoc mudo:q in maligno pofitus e.cuius figurapterit.de quo df ad apofiolos:Si efieris de hoc mudo: ama ret utiqt mudus fuu erat. Ac ne forfitan putaref onus grauiffimu caftitatis nolctibus iponere (fati iungit cas fuadedi 8t aifHoc aut ad utilitate ueftra dicomo ut laqueu uobis iniiciam: fed ut ad id qd honeftu eft: & intete facit feruire deotabfip ulla diftradione uos adhorter.Proprietatc grxea latinus fermo no explicat • quibus em uerbis qs poffit dicere Trpocr7o u^-on outov ouAcpEpdv Acyco duxtva fbpdxovumne-rrlfbdAs) dAAct 7Tp&J toeuct hX-U-ov Kcn' EurrapEApon a z^epicr ttocct yayj i Vnde & in latinis codicibus ob tranflati onis difficultatem: hic penitus non inuenitur .Vtamurigif eo qduertimus.Noiponit nobis apoftolusla queumec cogit ee qcf nolumus.fed fuadetqd honeftu eft & decoi^ intete facit feruire domio:& femp efie iollicitu.& expedare parati domini uolurate.ut cu quid iperauerit quafi ftrennus 5d armatus miles:ftati im pleat qd1 pceptu eft,& hoc faciat fine ulla diftetatoe:quac data eft fecudu Ecclefiafte hoibus huius mudi: ut diftedaf in ea.Siqs aut cofideratuirgine fua.i.carnc lafciuire:&ebulire in libidinemecrefrenare fe poteft:du plexcp ei icubit necefutas:aut accipiedse coiugis aut fpncd$?qd uult faciat.no peccat:fi nubat.faciat iqt qd uulcmoqddebet.No peccat fi ducit uxore.no tame bene facitifi duxerit, na qftatuit in corde fuo firmus: no habes neceftitatcpoteftate aut habes fuae uolutatis:& hoc iudicat in corde fuo feruare uirginitatem fua: benefacit.Igimr & qui matrimonio iungit uirgine fui:benefacit.& qui nd iungit:melius facit. Signanter & zpprie fupra dixeratiqui ducit uxoremo peccat.hic qui feruat uirgine fua bene facit. Aliud eft aut no peccare: aliud eft bene facere.declina inqt a malo:& fac bonu.Illud declinemusthoc fequamur.in altero initiu:in al/-tero pfedtio eft. Veru ne i eo q? dixin& qui matrfonio iugit uirgine fua bene facit:exiftimet aliquis obferua^ tione noftra no ftare:p)tinus hoc ipfum bonu extenuar:& obubrat coparatione melioris.Sd dicit.& q no iun ginmelius facit.nifi illaturus eet:melius facinnunq pmififtet bene facit.Vbiaut bonu & meliuseftnbi boni & melioris n5 unu eft pmiu.Er ubi nounu praemiutibi uticp dona diuerfa.Tatu eft igif inter nuptias &. uir^ ginitatemiquatum inter non peccare St bene facere.imo ut leuius dica:qtu iter bonu & melius. Cap.VHu Inita difputadoe cSiagio^ 6C uirginitatisnnter utrucp cauto moderamine praecepto^: ut nec ad fi' f	niftra nec ad dextra diuertereufed uia regia gradere€:& illud ipleretme fis iuftus multu:rurfu mono
eamia digamiae coparat.dd quo nuptias fubdiderat uirginitati:ita digamia nuptiis fubiicit.& ait:Mu lier alligata eft quato tpe uir eius uiuit.q. fi dormierit uir eiusdibera eft.cui uult nubat :tatu in domio. bea* tior auferif.fi fic pmaferinfecudu cofiliu meum.puto aut q? & ego fpiritu dei habeam, cocedit fecudas nu* ptias:fed uojenbusifed his qu$ fe cotinere no poffutme luxuriate in Chrifto nubere uelint: haberes damna tione q> prima fide irrita fecerint,&: hoc cocedit.qa mult$ abierut retro poft fathana.Cxte^; beatiores inqt erunnfi fic pmanfermt.cotinuocp fubiugit apoftolica audloritateifecudu meu confiliu.Porro neaudoritas apoftoli qfi hofs leuioris.uiderefiaddidit.puro aut q> & ego fpiritu dei heam.ubi ad cotinetiapuocatubi no hois fed fpus dei cofiliu eft. Vbi aut nubedi cocedit uenia:fpum dei no nofanfed prudetise librat cofilium. ita Gnoulis relaxas:ut unufquifm ferre pot.iuxta huc fenfum oia illa funt accipicda.Na qua: fub uiro eft mu lienuiueteuiro alligata eft legi.fi aut mortuus fuerit uir:foluta eft a lege uiri.Igif uiueteuiro uocabif adulte ra:fi fuerit cum altero uiro.fi aut mortuus fuerit uir eius:foluta eft a lege.ut no fit adulteraffi fuerit cu alio mro.Et illud ad Timotheu .Volo ergo iuniores uiduas nubere:filios,pcreare:matreffamiliase6nullaoccafi onc dare aduerfario maledi&i gratia.Ia eni quxda couerfae funt retro poft fathana.& reliq his fimilia. Quo mo eni uirginibus ob fornicatois periculum concedit nuptias:# excufabilefacitiquod p fe no appetitura» ob eade fornicatione uitadam cocedit uiduis fecunda matrimoniaiMelius e enim licet alterum # tertium unumuirumnoITetqpiurinios.id eft tolerabilius eft un[ homini proftitutamefTeq multis. Siquidem # illa in euangelio famaritana fextum fe maritu habere dices:arguitur a domino:^ non fit uir eius. Vbi enim numerus marito^effiibi uir qui J>Prie unus e^effe defiftit.una cofta a principio in una uxore uerfa eft. # erunt inquit duo in carne unaino tres necp quattuor.alioquin ia no duo:fed plures.Primus larnech fanguia rius # homicida una carne in duas diuifit uxores.fratricidium & digamia eade cataclyfmi deleuit poena.de altero fepties:de altero feptuaacfieflepties uindicatu eft.Quantum diftat in numero:tantum &in crimine. Quam fandla fit monogamia hinc oftendif .*q) digamus in clerum eligi non poteft.# ideo apoftolusad Tk motheum.uidua inquit eligatur non minus.lx.annorum;quae fuerit unius uiri uxor.Hoc omne prxceptu de his eft uiduis:qu$ ecclefi$ pafcuntur elemofinis.Et iccirco $tas prefcribitur.ut ille tantum accipiat pau peru cibos:qua: ia laborare n6 poflut.Simulcp cofideraiq? qua: duos habuit uiros:et fi' anus & decrepita ett # egensiecclefise ftipes no meretur accipe.Si at panis illi tollif elemofin$:qto magis ille panis q de caelo de* fcedirique q idigne coederit:reus erit iuiolati corpis # faguis chrifti.Quad hxc teftionia quae fupra polui: in qbus uiduis cocedif:ut fi uelint: denuo nubanqda interpretanf:fuper his uiduis:quas amims maritis fic inuenit fides Chrifti.Nec eni cofequeseftet: ut apoftolus poft baptifma uiro mortuo:iubeat alteri nubere: cum habetibus quot# uxores praecepitmt fint fic qfi no habetes.# ob hanc caufammo effe uxo^ numerum
dcfinitu:quia poft baptifma Chriftitetia (i tertia & qrta uxor fueritrquafi prima rcputcf, Alioqn fi poft ba> x x i ptifraa primo mortuo accipif fecudus:qre no fecudo & tertio 8L quarto & quinto mortuo: accipiaf fextus:
& reliq; Poteft enim accidere:ut ifelicitate quada uel iudicio deizfuccjdetis nuptias repetitas: adolefcentula plures accipiat uiros.&: anus primo marito in extrema fenedhite uiduef .Primus Ada monogamus.fecundus agamus.Qui digamia pbant:adhibeat tertiu Adam digamu:quc fequanf. Ve^ fac ut eocefferit Paulus fecu da matrimonia:eade lege tertia cocedit & quarta:& quoticnfcucp uir mont.multa copellif apoftolus uel^ le;quze no uult.Circucidit Timotheu.rafit in fe caluitiu,nudipedalia exercuit:coma nutriuit: & totondit in cenchris.Et certe caftigauerat Galathas.Petru^ reprehedinq? fe ^pter obferuationes ludaicas a gentibus fe
fibi mulieres ita poft morte mariti fecudu cocedi:ut tertius quartufep cocedif:erubefcat alte^ aedpeme tri> gamis qdrjgamis coparenf .ubi.n.unus excedif,'nihil refert fecudus an tertius fit dqa definit efie monega-* mus.Oia licet.fed no oia expediut.no dano digamosnmo nec trigamos.& fi dici pot odtogamos. plus aliqd infera.etia fcortatorc recipio poenitente.Quicqd aeqliter licetiaequa lace pefandu cft,	Cap.lX.
r-< A	11 /"x	i «-i	A ■ e	- — —.	—__ __f_^. O t	 A	J	^__1	'~~F — —^ Q 7 t-JF Alti ^
>	ueiae opponi t ne tru oc aeteros apoltolostnos quocp de bemus currere peaae uetugva quxiuvuu. o
docere caftitate femper operi nuptiat# fuifleprx)ata,Ac de Ada qde& Eua illud dicendu:$> in para» difo ante offenfam uirgines fuerint poft peccatu <% extra paradifum ftatim nupriae.Defde 9 hoc ipfum inter pretef apoftolusippter hoc relinquet homo patre & matre fuam:& adhaerebit uxori fu$;& erut duo in car ne una.Statimcp fubiungitifacrametu hoc magnu eft.Ego aute dico in Chrifto 8i in,ecclefia.Chriftus in car ne uirgonn fpiriru monogamus.unam enim habet eccleliamide qua idem apoftolusmiri inquit diligite uxo res ueftras:ficut & Chriftus ecclefia.Si Chriftus famfte & caftetfi abf<^ ulla macula ecclefia diligit; uiri quoc^ in caftitate uxores fuas diligant,& fciat unufquifqj uas fuum pofiidere in fandtificatioe 8C honore: noin pal> fione defideriijficut 8C gentes quae nec fciunt deum.necg enim uocauit nos deus in immunditia;fed in fandti ficatione.exuetes nos uetere homine cum operibus fuis;& induetes nouu qui renouaf in cognitione fecun-' dum imagine creatoris fui.ubi no eft mafculus SC fcemina:Grxcus & Iuda:us;circucifio & praeputium: Bar> barus 8C Scytha:feruus 8C liber:fed 8C omnia in omnibus Chriftus. imago creatoris no habet copula nuptia»* rum.ubi diuerfitas fexus auferf;8C ueteri hoie exuimunSC induimur nouo • ibi in Chriftu renafdmur uirgi> nem.qui & natus ex uirgine:& renatus p uirgine eft.Quod aute ait Crefcite & multiplicamini;#replete ter rammecefle fuit prius platare filuam # aefceremt effet qd1 poftea poffet excidi.Simul(p cofideranda uis uer bi.replete terram.Nuptiae terra replentiuirginitas paradifum.Sed & hoc intuedu dutaxat iuxta Hebraicam ueriratciq? cum feriptura in primo & tertio & quarto & quinto 8d fexto die expletis operibus fingulorum di xeriti# uidit deus quia bonum eft:in fecundo die hoc omnino fubtraxit nobis intelligentia derelinques, no cfle bonum duplicem numej^iquia ab unione diuidat;# prsefiguret foedera nuptia^:. unde & in arca Noe, omnia animalia qusecunqj bina ingrediunfamunda fut.lmpar numerus eft mudus. Quanq in duplici nu^ mero oftedaf # aliud facramentu.qi ne in beftiis quide 8t imundis auibus.digamia coprobata fit.bina enim 6C bina igrediunf immuda.# feptena qux muda funt;ut haberet Noe poft diluuiutq» de impari numero fta tim deo poffet offerre.Si autem tranfferf Enoch;# feruaf in diluuio Noemo reor iccirco tranflatu Enoch. q uxorem no habuerit;fed 9 primus inuocauerit deum.# crediderit in Saluatore.de quo Paulus apoftolus in epiftola ad Hebraeos plenifiime docet.Porro Noe quiquafi fecuda radix humano generi feruabaf: utitp cum uxore & filiis debuit referuari.Quanq in hoc myfteriu feriptura^ fit arca illanuxta apoftolu Petru tyy pus ecclefiae fuit.m q odio animx falux fadfx funt.Quado ingredif in eam Noe:tam ipfe | nlii cius ab uxo ribus feparanf .Quado uero egredif in terra;iungun£paria. & qff in arca id eft m ecclefia fuerit feparatumt in mundi couerfatide focia^Simulcp fi arca plures habuit manfiones # nidulos:# bicamerata:# tricamera ta:# diuerfas beftias:# pro qlitate aialium habitationes quocg maiores uel nunores^cltinio g, diuerfitas ilz la manfionu pfigurauerit ecclefia ueritate.	„	CapX
Vod aute nobis obiicit in fecuda dei benedidhoe comededaM carniu ficentm datarquac in prima co/ q celia no fueratifeiat quo modo repudiu iuxta eloquiu Saluatoris:abinitio no dabaf .fed ppter duri> ciam cordis noftriiper Moyfem humano generi coceffum eftific # efum carniu ufa ad diluuiu igno tum fuiffe.Polt diluuiu uero qfi in heremo murmurati populo coturnices?ita detibus noftris neruos # ui> ruleriflc carnis igeftas docet aooftoliH frr,h5c	«n^r.iiffe	1	adipletioe	tpum	recaoitulare	oia:
circucmois appoinu>.q“ uci manus plus 1 nobis creauent q necene	Apua	ucmi	1	,	.	'f . pr
teuolauit # alpla:# extremitate retraxit ad principiuinec repudiu nobis dare pmittif:nec cirS^cl .	^
comedimus carnes diceie apoftolo;bonu e uinu no bibere:# carne no comedeh & uinu.n.cu	p
diluuium dedicatu cft.	^	cap.	.
q	Vid loqr de Habraa utipfe afferit trigamo:q fignu fidei 1 cirmeifioe fufcepitfSiimimmuru^
,	us nume^imitemur # circucifione.necp.n.i pte fedtadus:# 1 pte fpudiadusc.Por _ ^ ]acob
beccae uir xpi pfiguratrecclefiacp digamiae fugiibt lalciuia.Si aut duas bigas uxo^ # cocubina^
& no uult aduerfarius acqcfceretlippiente Liam deforme at^ fcetofam:Synagogce typum ptulifTc: Rachel uero pulchra & diu fterileiecclefix fignificaflc myfteriuifciat eo tepore hoc fecifle lacob:quado erat ircr Af fyrios^ in mefopotamia Laban durifiimo domino feruiebat.Quado autc fanda terra ingredi uoluit: & in mote galaad extruxit aceruu tcftimonii.i quo nihil iter farcinaseius mefopotamiae pofleflbr.iucneratiiuras fc nunq ad loeu in quo feruicrat reuerfu^:.& ad torrerem laboth cum angelo ludatus: claudicare coepit:^ ifAaTuHEupov eius emarcuitdatimcp Ifrahe 1 fortitus eft nomen,& illa quondam dileda coiunx pro q quo/ dam feruierat iuxta Bethleeun q erat uirginitatis pr^co dominus nafeiturusse fflio doloris occidit; SC cofor tia mefopotamia? euagelira in ciuitate moriunf.Miror aute cur Iudaj3£ Thamar nobis ,ppofuerit inexeplu: nifi forte & meretricibus deledaf :aut occifum Onan q> fratri femen iuiderit.qfi nos qualecunq? feminis flu xum abf^ libero^: ope coprobemus.Perfpicuu efl: de Moyfeq? periclitatus efil-t in diucrforioinifi Sephora: qua? iterptaf auis filiu circucidiflet:& pputiu nuptiaye cultro euagelico defecaffet.lfte nepe Moyfes efbq cu uidiflet uifione magnai&angelu fiue dominii loquentein rubomequaq ualuit ad eu accedere: nifi folmflet corigia calciameti fui:& abieciflet uincula nuptia^.Nec miru hoc de amico &: j)pheta legifero dciicu ois po pulus acceflurus ad monte Syna:& dei auditurus cloquiuitribus diebus fandificari iuflus fit: & fe ab uxori/ bus abflinere.Quod qdc fcimusflicet ppofterx facia hiftoria? ordine confunderc:etia ad Dauid fugiente ab Abimelech facerdote didu.Si mudi funt pueri ab uxoribus,& illerefpodit ab heri 8C nudiuftertius.Panes.n, ,ppofiti5is qfi corpus Chrifti de uxoi^ cubilibus cofurgetes edere no poterat,Et nobis in trafitu eft cotepla/ dum 9 dixit:Si mudi funt pueri ab uxoribus.uidelicet q? ad muditias corporis chnfti ois coitus imudus fir. In lege quocp pcipifiut potifex nifi uirgine no ducat uxoreme uidua accipiat.Si eade uirginis uiduxe^ condi tio eft.qre altera recipit zaltera reprobafYEt facerdoralis uidua in domo iubef federe pfis fui: nec fecundum nofle matrimoniu Si foror uirgo morif facerdotis:quo modo ipfa ad patris exequiiszita pater ad ea iubef ac cedere. Si uero nupta fmqfi aliena cotenif .Qui uxore duxerit: & q platauerit uinea uelut ppagines filioru: ,phibef ad bella pcedere.No.n.poteft domini feruire militia: feruus uxoris,&: de fpeculis mulie^: ieiunatiii quafi depuriflimis corporibus uirginuflutcr in tabernaculo fundif,&: imrinfecus in fanduario ta cherubin q ^)piciatoj%:& arca tcftamcti 8C mefa propofitionis 8t candelab^ QC turibuli! ex auro mudiflimo fut.Necp enim in fanda fandoi% inferri poterar argentum,	Cap.XIL
Vid moror in Moyfe;cu mihippofitu fit curfim celcritercp didati fingula breuiter pftringere:& itel q	ligeris quafdaJincas duccrefTrafcenda ad lefum Naue.q ante didus eft: Aufes fiue ut redius habet
in Hebraeo Ofce id eft Saluator Jpfe.n.fecudu cpiftola luds faluauit:& eduxit populu Ifrahel de egy/ pto.& in terra repromifiicis fduxit.Hic Icfus ftatim ut uenit ad lordanciaquae nuptia^ qus femp in lege flu xerat:arefadac funt:& fteterut.SC ficcis pedibus ac nudis populus ois trafit;8c ucnit in galgala. ibien fecundo eft circucifus.Quod fi iuxta littera accipimus:pcmtus ftare no poteft.Si.n.duplex haberemus prxputiu. uel abfeifla pellicula ite^ nafccredrede fecuda circucifio haberet locu.Nuc aute hic (ignificafzq, lefus cultello euagelii populuzq p deferta uenerat:circucidit & circtlcidit cultello petrino,ut qcfin Moyli filio ante pr$fi# gurabaf in paucis,lid fub lefu duce ipleref in cudis.Sed dt ipfa praeputia in unu cumulu coaceruata:& fepul^ ta:& terra obruta:& ablatu obprobriu egypti:& nome loci Galgala qcf iterpretaf reuelatio:oftendut. du iii pputio ambulaueritpopulus p defertu.-oculos eius fuifle cscatos.uideamus & cofequetia.Poft euangelii cir cucifione:& cdfecratione.xii.lapidu in loco reuelationisiftatim pafca celcbraf Jmmolaf eis agnus. 8C fands terra: uefcunf alimetis.Egredif lefus.occurrit ei princeps militia: gladiu tenes.id eft uel pro circilcifo popu/ Io pugnare fe m6ftra's;uel defecas glutinu nuptia^.Similiter» ut Moyfi praeceptu fuerat:& huic dicit: folue corrigia calciameti tui.locus enim in quo ftastterra fanda eft.Quia fic erat domini armatus exercitus in tu/ bis facerdotalibus qfi ad euangelica' pdicatione fub typo lericho mundus fubuertif.Et utinfinita prsterea (necp enim nuc ppofitu eft mihi oia ueteris iftr umeri apire myfteria)quin(p reges q in terra repromiflionis ante regnabat;refifteba'tcR cua'gelico exercitu lefu pugnate fupanf:hoc puto itelledui efle pfpicuu: ^ ante q dominus populu fuu educeret de egypto:& circucideret eu:uifus:odoratus:guftus:auditus;tadufcR regnaue rint.& his qfi pricipibus fuerint umuerfa fubieda.Quos lefus ad fpelucam corporis c6fugientes:& ad tene/ brofum locu:id eft ipfum jngredietes corpus iterfecir.ut p id occiderenf :p qd' ante regnabant.Ve^ tam te/ pus eft,ut caftitatis lefu uexiilu leuemus.Moyfes feribif habuifle uxore,Moyfem aute 8C dominus nofter 8C apoftolus iterpretanf in lege.habct Moyfem 8t pphetas,& ab Ada uftp ad Moyfem regnauit peccatu.etiam fup eos q no peccaucrut:in fimiiitudine prsuaricatiois Adae.nulli^ dubiu eftn' utrom teftimonio Moyfem lege fignificare,Sicut ergo legimus Moyfes:id eft lex habuerit uxore:oftede mihi lefum Naue uel uxorem habuifle uel filios.& fi potueris mditrareiuidum me efle fatebor.Et certe pulcherrimu terr$ Iud$e in par^ titione accepit locu.moriturcn no in uicenario numero:qui femper in feripturis ifauftus eft: in quo feruiuit Iacob:& uenditus eft IofePh;& quem diligit Efauzaccipiens in eo quaedam munera,Sed in decimo. de cuius laude crebro diximus.fepeliturcR in Thamnat farethad eft in perfediflimoprinciparu.fiue in numero oppe/ timenti nouflut uirginu fignificaret greges.Saluatoris auxilio coopertos in monte Ephraym.hoc eft in md te frugifero.ab aquilone montis Gaas qui interpretatur commotio.Monsenim Syon latera aquilonis:ciui/ tas regis magni,'qua: oppofita eft femper inuidiae:^ per fingulas tentationes dicit: mei uero pene moti funt pedes. Cumqj in fepultura lefu: liber qui ex nomine eius appellatur: expletus flt: rurfum in Judicum ucy lumine: quafi uiuens refurgenftp defnibitur. & fub aNaKEipcxAocioo-E^ ra j]iiUS praedicantur. Etle/ gitur: mifit lefus populum. & abierunt filii Ifrahel: unufquifqj in haeredftatem fuam, ut pofliderent ter/ ram.Et feruiuit populus domino eundis diebus lefu. di caetera ♦ Statim^ fubiungitur. & mortuus eft lefus
Nauc fcruus domini centum decem annorum.Porro Moyfes uidit tantu terram repromiflionis t&t intrare xxrf n5 po!uit:& mortuus eft in terra Maab,& fcpeliuit eu dominus in ualle terrae Moab contra domu Phegor*
& no cognouit uir fepulch^ eius ufq^ in dic hanc.Coparemus utriufcp fepultura.Moyies in terra Moab mo rifdefus in terra lud^eJlle fcpelif in ualle contra domu Phegonqd' interpreraf ignominia, pprie qppe Phe gor in lingua ebraea priapus appellaf,hic in mote Ephraym ab aquilone motis Gaas.Et eft in uerbis fimpli> cibus femp diuina^ feriptura^ fenfus anguftior.Quia apud iudaeos gloria erat 8i in partubus & parturitio nibus,& maledidla (terilistquee no habebat femen in Ifrahel,& beatus cuius erat femen in Syom& domeftici in hierufale:& in benedidioe maxima ponebaf :Vxor tua ficut uitis abundans in lateribus domus tuae.Filii tui ficut nouellae oliua^in circuitu menfx tux.Iccirco fepulch^eius pofitu in ualle deferibif cotra domu idoliiqd^prie libidini cofecraf.Nos aute q militamus fub Icfu duce ufep ad pfente die ignoramus ubi Moy fes fit (epultus.Cotenimus.n.Phegor & oem ignominia eiustfeietes q> q in carne funr.deo placere nopoflut#
Et dominus ante diluuiu quoq; dixerat;Non pmanebit fpus meus in hoie.qa caro cft,Qua ob re 6d Moyfes mories plagif,nupti$,n.finiunf in morteaiirginitas poft morte incipit coronari,	Gap,XIII.
Ampfon quocp rpducit in mediu.nec decaluatu quonda domini Nazareu a muliere cofiderattq licet f	typum teneat Saluatorisiq? meretrice ex getibus adamarit ecclefia:&: multo plures hoftiu moriens q
uiuus occiderititame coiugalis pudicitix excpla no pbet.Et certe ifte eft fecundu pphetia lacob, q cu cocitus equi pnicirate ferrefia ferpete peufius retrorfum cecidit.Delbora aute di Barath 8i uxore Heber Cynci cur cnumerauerit prorfus no itclligo:cu aliud fit bello^ principes 8i hiftorix ordine texere: aliud figuras aliqs fignificare coiugii.quae in illis omnino no coparet.Porro q> pfertleptx patris fide lachrymis uir ginis filia: p nobis facit.Et nos,n,no tam uirgines fxculi q eas quse ppter Chriftu funt uirgines pdicamus*
&a plcrifcpebrxo^ reprehendif pater uoti temerarii.qa dixerit Si trades tradideris filios Ammon in mani/ bus mcisiqcunq; exierit de domo mea in occurfum mihiicu reuerti coepero in pace a filiis Ammon erit do> minoi&oSeraJllud holocaullum.Si canis inqunt fiafinus occurriffetiqd faceret^Ex quo uolutdei difpenfa tione efle factumt q improfpedte uoueraticrrore uoto^ filix morte fentiret. Si aute Samuel nutritus in tar bernaculo duxit uxorciqd hoc ad piudicium uirginitatisfQuafi no hodie quoqi plurimi facerdotes habeat matrimonia:& apotlolus epifcopu deferibat unius uxoris ui_£d:baberem filios cu omni caftitatc, Simulq; no fcendu ^ Samuel leuita no faccrdos nec pontifex fuerit. Vnde & faciebat illi mater fua ephothad.fup humo rale uidelicet lineu.qui habitus pprie leuita^d & minoris ett ordinis.unde 5: in pfalmis no nominaf inter cerdotcs:fed inter eos qui inuocant nome domini.Moy fes inqt &C Aaron in facerdoribus eius;&: Samuel in/ ter eos qui mocant nome eius.Lcui enim genuit CaatmCaath genuit Aminadab: Aminadab genuit Chore: Chore genuit Aflir: AfTir genuit HelcanaiH deana genuit SubiSub genuit Tou:Tou genuit Helm.Helm ge nuit leroamderoam genuit Helchana:Helchana genuit Samuelcm.Nullicp dubium eft facerdotes de Aaron di Eleazar di Phinccs Ilirpe generatos,Qui cu di ipfi habuerint uxores:rede nobis opponercnfifi errore En craticaifc dudti corenderemus matrimonia reprobada.ft no eflct noder potifex fecundum ordine Mclchife/ dech fine patre fine matre «-/evecxAdycToo- ided fine nuptiis. Et re uera magnos frudlus ex liberis Samuel capit,ut quia ipfe placuit dcoitales genueritiq domino difplicerent.Quod fi Booz di Ruth nobis obiicit ad coprobandam digamiam:fciat in euangelio ob rypum ecclcfix etia Raab meretrice in ordine maio^ domi ni enumeratam.Porro q? Dauid ducetis pputiis emide iadlat uxoremmouerit illum di alias habuiffe dpluri mas:8C Michol filiam Sauhquam pater alteri tradideranpoftea recepiflc:& iam fenem Sunamitis puella: ca-lefadtum efle complexibus.Nec hoc dicoig? de fandtis uiris quicq detrahere audea:fed ^ aliud fit in lege uer fari: aliud in euagelio.Ille occidit Vriam Etheumimoechus extitit in Berfabe.Et quia erat uir languinarius: n5 ut pleriq; exidimant .ppter bella:fed ^)pter homicidiu templu domini aedificare ^hibctur.Nos autem fi unum de minimis fcadalizauerimus:8£ fi fratri dixerimus racha:& no redte uiderimus: expedit ut mola afi/ naria ligetur circa collum noftru:& rei erimus gehennx:& adultenu nobis in folo afpectu rcputabitur.Tra fit ad Salomonem.^p quem fe cecinit ipfa fapietia:5£ cum uxoriu eum dicat:at^ in illius laudibus immoref: miror cur no iungat di illud de Cantico canticoi^tSexaginta funt regina::5^ ouoginta c5cubinae;& adolefce tulae qua^ no eft numerus.Et illud de regno^: tertio;q» feptingetas habuerit uxores: & trecetas cocubinas: di alias Inumerabiles.Hx nempe funr.qux auerteru.t cor eius a domino,# rame ante q plures haberet uxo/ res:# carnis uitiis laberef :in principio regni di adolefcctix extruxit domino templu.unufquifcp enim no de futurisifed de prxfcntibus iudicaf .Quod fi Salomonis exempla ei placetiiam no digamus erit: di trigamus» fed nifi feptingetas habuerit uxores di trecetas cocubinasttypum eius # meritum implere no poterit.Obie/ cro te ledor:# idipfum fxpe comoneoiut fcias me qux loquor neceflitate dicereinec detrahere iis qui in le/ ge prxceflerintifed feruiITe eos temporibus di coditionibus fuis:& illam domini impleffe fententiamjUeici te di multiplicamini:# replete terra:# q, his maius eft:futuro^ typos prxbuiire. Nobis aut quibus diatur. tempus in	pdrfuDerpO	nr	u.vx________nn habeat:ahud nrxrf nii & uirgmitatem a
Saluatore
it:^poftuitarccupata:#.xv,anno^fpatia^)telatadixerit:amodofiliosfacmmjfciat _ ^ rofulafab no hfiifed legip hoc:pf filiis nota faciet ueritate tua.Nec mi^: fi Olda uxor Sellom^p- .	.
lofia Rege ludx-.ia captiuitate uicina.# ira dominiftillate fup Hiemfale:cu hxc normafit fcnptura|d,u ficientibus uiris fandisimulieres in uirorum laudentur obprobna.fuperfluum autem elt de ua
cum ebraei ufq; hodie autument illu ? 3L tres pueros fuifle eunuchos.ex illa dei fententia qua Efaias loqf ad EzechiamtS^ de filiis tuis qui nafcenf ex tc to!lctr& faciet eunuchos in domoregis.Rurfuftp in Daniele legf" mus:& dixit rex Afphanez pridpi eunucho^rut itroduccret de filiis captiuitatis Ifrahel:&: de femine regio: & deTyrano^ pueris in qbus ndeflet macula pulchros facie:8d itelligetes fapietia.Et argumetanf :fi de femi ne regio eledi funt Daniel & tres pueritde femine aute regio eunuchos fore feriptura pdixinhos efle q eunu chi fadi funt.Si uero & illud oppofueritiqd' in Ezechiel dicif:Noe & Daniel 8i lob.in terra peccatrice filios & filias liberare no po'3e;Refpodedueft:q> iuxta hyppothefm di&u fit Necenim eo tepore Noe & lob erat: quos multis ante feculis cognouimus.Et eft fenfus:ii tales 8C tales uiri fuerint in terra peccatrice:filios fuos 8C filias liberare no poteruttqa iuftitia pf is non liberabit filiu.nec peccatu alterius alteri reputabif. aia enim quae peccaueritipfa moriet.Sed 8L hoc dicedu;Daniel iuxta hiftoria libri eius.cu loachim Rege captu co tC' pore:quo Ezechiel quotp dudus eft in captiuitate.quomodo ergo potuit hfe filios q adhuc puer erat:& ex> pleto trienio itrodudus eft ad Regis obfequiu^Ac ne qs putet Ezechiel ia uiri meminifte Danielis & pueri: Fadu eft inqt in anno fexto regis fcilicet loachim,in menfe fexto in qnta mefis. & ego fedeba in domo mea 8i fenes luda fedebat cora me. At(p in eade die ad eu dicif. Si fuerint Noe 8C Daniel 81 lob ♦ Erat igif Daniel adhuc puer:& notus populoiuel ppter iterptatione fomnio^e regis uel ppter Sufannx liberatione: & occu fionc pfbytero^.Et pfpicue coprobaf eo tepore.quo hxc dicebanf de Noe:& Daniele di lob.adhuc pueru fuiile Danieleinec potuifle hfe filios 8i filiasiquos fua mftitia liberaret.Hucufq? de lege. Cap.XIIII.
Enit ad euageliu:& pponit nobis Zacharia 8i HeIifabeth:Petru 8i focru eius:S^ cofueta uecordia no u itelligit.iftos quo(p iter eos q legi feruieruudebuiile numerari.Netp enim euageliu ante cruce Chri fti eft.qd' paftione 8i fanguine ipfius dedicaf .Iuxta qua regula & caeteri apoftoli.ut ei ex fupfluo inte ri coceda:habuerut qda uxores: fed quas eo tepore acceperat: quo euageliu nefciebat.Qui aflumpti poftea in apcftolatu relinquut officiu cdiugale.Na cu Petrus ex pfona apoftolo^: dicit ad dominu:Ecce nos reliq^ mus oia;Et fecuti fumus te.Refpdditei dominus.Ame dico uobis quonia nemo eft q dimiferit domu: auc pareres:aut fratrestaut uxore;aut filios ppter regnu dci:q no recipiat multo plura in feculo ifto: 8i in fecu> lo futuro uita atterna.Si aute nobis illud oppofuerit ad ,pbandu:q> oes apoftoli uxores habuerint: nunquid no habemus poteftatc mulieres uel uxores circunducedi. qa yuHH apud grscos utrucp fignificanficut cae/ teri apoftoli 8Ccephas 8i fratres domimYlungat 8i illud qd' in graecis codicibus eft.Nunqd no habemus po> teftate forore$.'mulieres:uel uxores circuducedi» Ex quo apparet eu de aliis faniftis dixifte mulieribus: quae iuxta moreiudaicu magiftris de fua fubftatia miniftrabat:ficut legimus ipfi quocp domino fadlitatu. Na 8C ordo uerbo^ hoc fignificat.Nunqd no habemus poteftate maducandi 8i bibedi:aut forores mulieres circu ducendi!1 Vbi de comededo 8t bibedo:ac dc adminiftratioe fumptuu pmittif :Se de mulieribus fororibus fic inferf mfpicuu eft no uxores debere itelligitfed eas ut diximus qua: de (ua fubftatia miniftrabat. Quod & in ueteri lege deSunamite illa fcribif:quae folita fit Helifeu recipe:& ponere ei menfam:& pane:8Ccandelabru; & esetera. Aut certe fi yuNatKofcr uxores accipius no mulieresiid qd' addif forores: toliit uxores. & oftedic eas germanas in fpiritu fuiflemd coiuges.Quaq excepto apoftolo Petro no fit manifefte relatu de aliis apo> ftolis:^ uxores habuen't.& cu de uno feriptu finac de caeteris tacitu: itelligeredebeamus fine uxoribus eos fuifle:de qbus nihil tale feriptura fignificat. Et tame ille q nobis obiecit Zacharia 8i Helifabeth: uel Petru 8C focru eiusifeiat de Zacharia & Helifabeth loane fuiffe generatuiid eft de nuptiis uirgine:de lege euageliu: de matrimonio caftitatem.ur a propheta uirgine uirgo dominus 8i annunciaref 8i baptizaretur.Poflumus aute de Petro dicere:^ habuerit focru eo tepore:quo credidit.^ uxore iam no habuerinqq legatur in perio dis:8t uxor eius 8i filia.Sed nunc nobis de canone omne certamen eft.Et quia ad apoftolos ^uocauit:^ prin cipes difciplinse noftrse 8C chriftiani dogmatis duces uirgines no fuerint.ut eos interim uirgines cocedamus no fuiffe.Necp enim hoc prxter Petru ^bari poteftmouerit hos efle apoftolos ♦ de qbus Efaias uaticinatur; nili dominus fabaoth reliquiflet nobis femen.quafi fodoma eftemus:^ fimiles gomorrx fuiiTemus.Qui er' go erant ex mdxismirginiratem qua in itidaifmo amiferant in euangelio habere no poterant.Et tamen loy nes unus ex difcipui1s qui minimus tradif fuifle inter apoftolos:& que fides Chrifti uirginereppererat: uir> go permalit.S? ideo plus amaf a domino:8t recumbit fuper pe<ftus Iefu.ex quo Petrus qui uxorem habuerat: quod ipfe interrogare no audctallu rogat ut interroget.Et poft refurredtionem nunciante Maria Magdale* ne q> dominus refurrexiEtiuterq? cucurrit ad fepulchru.fed ille puenit.Cumtp eflent in nauf.Sd pifcarentur in lacu genefarethilefus ftabatin littoremec fciebat apoftoli que uiderent,Solus uirgo uirgine recognofcit, 6i dicit Petro.Dominus eft.Rurfum poft audita fententia:^ ab alio cingendus effet Petrus: & ducedus quo noIler:& crucis fuilTet illi pr0phetata:& ille diceret:domine quid iftef noles deferere Ioannem:cu quo femper fuerat copulatusidicit ei dominus.Si uolo eum efle quid ad te (Vhde 8i fermo exiuit inter fratres iU lum difcipulum no moriturUmigx quo ofteditur uirginitatem no morimec fordes nuptia^ abluere emo' re marcyrinfed manere in Chrifto.^ dormitione eius tralitu efle no mortem.Si autem obnixe edtenderit lo annem uirginem no fuifle:8t nos amoris peipui caufam uirginitatem diximustexponat ille, fi uirgo no luit: cur exteris apoftolis plus amatus fitf At fi tu dicisifup Petru fundaf ecdefia.licet idipfum in alio loco tuper oes apoftolos fiat:5^ cudti claues regni cx\o$i accipiut:&: ex aequo fup eos ecdeffe fortitudo folidentamen ^pterea iter.xii.unus eligifmt capite coftituto:fcifmatis tollaf occalio.Sed cur no loannes eledtus eft uirgo, Erati delatu eft.qa Petrus feniot erat.ne adhuc adolefces ac pene puen^grefle itatis hoibus pferret ma/ gifter bonus qui occafione iurgii debuerat auferre difcipulis:& qui dixerat eis Pace meam do uobis: pacem relinquo uobis.& qui uoluerit inter uos maior efle;minimu$ omnium fittin adolefcentem quem dilexerat
cautam prabcre uideref inuidis.Vt aute fiamus loanncm tunc fuitTe puerammanifeftifTimc docet ecclc/ fiadiccc hiftorice.g? ukpadTraiam imperiu uixerit.id eft poti pafTione domini fexagefimo anno dormierit. Quod nos in libro dc illuftribus uiris breuitcr pdrinximus.Petrus apoftolus e(t:& loanes apoftolus ma nrus & uirgo.Sed Petrus apoftolus tantuiloanes & apoftolus 8t cuagelifta 8C ppheta. Apoftolus: qa fcripfit ad ecclefias ur magifter.Euagelifta.qa libru cuagelii codidir.qd' excepto Matthxo alii cx.xii.apoftolis no fe cerut.Propheramidit enim in pathmos ifulaun q fuerat a Domitiano principe ob domini marryriu relega/' tus Apocalypfin ifinita futuro^» myfteria cotinete.Refertaute Tertullianus:^ a Nerone miflus in feruetis olei doliu:purior 8! uigetior exiueiitiq itrauerit.Sed & ipfum eius euageliu multu diftat a cxteris.Matthx^ us qfi dc hoie icipit fcribereiliber generatiois lefu Chrifti filii Dauid filii Habraa.Lucas a facerdotio Zacha rix.Marcus a pphetia Malachix ^)phet$ 8i Efaise* Primus habet facie hois:^)ptcr genealogia.Secundus fa/ cie uituln,ppter facerdotiu.Tertius uoce leonis:Tpter uoce. clamatis in deferto:parate uia domini, retftas fa^ cite femitas eiuj.Ioanes uero nofter:qfi aqla ad fupna uolat:8^ ad ipfum patre puenit dicensi In pricipio erat Uerbu:& uerbu erat apud deu:8£ deus erat uerbu.Hoc erat in principio apud deu.Expofuit uirginitasiquod nuptix fcire no poterat.Et ut breui fermone multa c6preheda:doceacp cuius priuilegii fit loanes: imo i loi ne uirginitasia domino uirtrine marer nirtrntniraini difrinulo rnmpndnf. Vriv raflb labore fudamuS-Obii-»
—	a. V» V4 VW vt V«VzVV4»ii 4	1.	Jl	VU	l	jL	J a VLU V1	V«t4	Xlk. I XllX\JpC IlVXatlWlJVtlJL	^--
dile<ftioe& fan&ificatioe cu fobrietate.Cofideremus cur apoftolus ad hac fentctia:& unde peruenerir.Volo ergo uiros orare in o! locodeuates fandtas manus fine ira & cogitatioibus.Cofequenter itai^ mulieribus dat pcepra uir$:& ait.Similiter & mulieres in habitu ornatotcu uerecudia 8£ caftitate ornares fc.no itortis crini bus;aut auro:uel margaritis:fine ucfte ptiofarfed fecundu q> decet mulieres pmittenrcs pietate p opa bona< Mulier in filcrio difeatteu oi fubietftioe.Docere aute mulieri no pmittomecp dominari in uiro. frd fubdita
_	v	 r'---—~’:r	mviiivi	t_A	vuiid viui.uv / ivin vjjuuuiua ii viuvvi>-
no potuerit:fed Gua.8£ q> poft offen!am dei:ftatim uiro fubiedta e:8c ad maritu illius fadba coucrfio.Quodcp errore uetere illa quae femcl coiugio copulata efh&: redatia in coditioneEusc filio^ ,pcreatione deleret.ita tame fi ipfos filios erudiret in fid«&diledtide Chrifti;^ in fcificatioe & pudicitia.No enim ut male habef in latinis codicibus:fobrietas eft legeda: fed caftitas id eft crco9poauHH.Vide igif quo modo ex hoc quoq? ipfb
beris;& danu radicis 8C carne flore copefcet & pomis,	Cap.X V.
Vpra in trafitu ubi nobis aduerfariusppofuerat Salomone multinubuiq tcplu dei extruxinftri&im s	refpodcramtp qftides reliqs currere.Nuc neclamitet;8d huc 8t alios in lege patriarchas: & pphetasi
& fandos uiros a nobis efle temeratos:,pponamus huiufipfius:q multas uxores & cocubinas habuit de nuptiis uolutate.Nemo.n.melius fcire pot:qd fit uxor uel mulienillo q paffus eft.Loqf ergo inpuerbiis; mulier ifipies 8C audax:inops panis efficif .Cuius panisfNepe q de cado defcedit.Statimq: fubiungir.Terrige nae apud ea percut.S<: in ^>fundu ifernu incurrut.Qni funt terrigensetq apud ea prreut ^ Vticpilli q fequunf primu Adajqde terra eft:& no fecundu illu q de cado eft.Et rurfum in alio loco.Sicut in ligno uermis:ita p> dit ui^> fuu uxor malefica.Si aute alTcrucrisihoc de malis coiugibus didu efie:&: ego tibi breuiter refponde bo.Qua?.n.mihi incubet neceflitas uenire in dubiu.un^ bona an mala futura fitrqua duxero. Mf lius eft im quit habitare in terra de!erta:q cu uxore litigiofa:& iracunda.Qua rapd fit uxore fine his uinis iuen',ri:nouit ille q duxit uxore.unde pulchre Varius geminus fublimis orator.Qui no inqt litigatrcadebs eft.Melius eft: habitare inangulo tedi:q cu uxore maledica in domo cdi.Si domus cois eft mariti & uxoris: erigit uxore in fupbia:& cotumelia uiro facit:quato magis fi ditior uxor fuerit;& in domo eius uir materit ^ Indpit.n.non uxorifed domina efte.& uiro fi offenderit migradu eft.Stillicidia eiiciut hoiem in die hyemali de domo fua. Similiter & mulier maledica de ,ppria domo aftiduis qppe iurgiis & quotidiana garrulitate facit pfluere do> mu eius:8^ eiicit eu de aedibus fuis:id eft de ecclefia. Vnde & fupra ab eode Salomone pcipif:fili ne fupfluas. Et apoftolus ad ebrxos.Propterea inqt debemus itedere amplius his qu$ dicunf ;ne ferte fupfluamus.lllud uero qs taceat;qd' ftib enygmate feribif ^Saguifugx tres filis erat dile&oe dilecbe.fed ift$ no faturauerunt ca:& quartae no fumcit dicere:fatis eft.Infernus:& amor mu.Vieris;^ terra qu$ no faciaf aqua:8^ ignis no di' cit:fatis eft.Si fangmfuga diabolus eft;diaboli filix funt diledioc dile^iquae faciari iterfedo^ cruore non poftut.Infernusi&amor mulieris:^ terra arens:8< ignis exxftuas, Ndbicde meretricemo de adultera dicit, fed amor mulieris generaliter accufafrq femp ifaciabilis eft:q extindus accediq: & poft copia' rurfum inops eft:amma uirile enoeminat & excepta paffloe qua fuftinet:aliud non finit cogitare. Simile qd & inre5^n I parabola legimus.Per tria mouef terra.quartu autem non poteft ferre.Si feruus regnet: & ftultus i panibus:& odiofa uxor fi habeat m> bonu:& ancilla fi eiiciat dominam iuum.Ecce & hic inter maio^ ma/ gnitudinem uxor ponif .Quod fi refponderis:fed uxor odiofa:dicam tibi quod & fupra. Ac p hoc piculum imminet.ferrigraue eft.Qui enim ducit uxoremdn ambiguo eft:ur^ odiofam an amabilem ducat.Amoi lius inferno & arenti terra? & incedio comparaf.	Cap.XVI.
u	Emamus ad Ecclefiaftemde ipfo quoq? teftimonia pauca ponentes, omnibus tempus elt.K tempu
omni rei fub cxlo,Tempus paricdudd tepus moriendi.tcpus plantadi.tcpus euelledi; qa p a
pepimus i lege cu Moyfcimoriamur ineuagelio cu Chrido platauimus i nuptiisieuellamtis p pudicitia: qcf plantatu eft.Tepus amplexadi:& tcpus loge fieri ab amplexu.Tcpus amadi:& tepus odiedi»Tcpus bclli:5^ te pus pacis.Simulqj nos comonetine lege euagelio pferamusme puritate uirginitatis putemus nuptiis aequan da:Meliora fut dices nouiffima fermonistqinitiu eius.Statimcp fubiugit;ne dixeris qd factu elt.qa dies prio res meliores erat:q hi.qa no fapieter iterrcgalti de hoc.Et reddit caufam qre dies pofteriores meliores funt cj priores;qa bona inqteft fapieria cu hacreditateJn lege.n.fapietia carnis mors fequebaf occidesjn euango lio fapietia fpiritus hereditas expedtat aeterna,Ecce hoc iueni dixit Ecclefiaftes: hoiem unu de mille iueni. 6C muliere in his oibus no iueni. Verutame repperi:cj> fecit deus hoiem redu;^ ipfi qus:Q'erut cogitationes malas,Redtu hoiem iueniiTe fe dicit.Cofidera uim uerbi.In hoie 8t uir & foemina cotine£,& muliere inquit in his oibus no inueni.Legamus principiu genefeos.& iueniemus Adaihoc eft hoiem ta ui^t q fcemina nun cupari.Cu ergo boni creati fimus 6: redi a deoiipfi uitio noftro fumus ad peiora delapfi.Sd qcj in paradifo re dii in nobis fuerauegredietibus de paradifo danatu eft.Quod fi obicceris ante q peccaret:fexu uin &: foemi n$ fuifii: diuifumi& abfcp peccato eos potuiffe coiunguqd futuat fueriraccrtu eft.Netp.n, dei poifumus fci re iudicia:^ ex nfo arbitrio illius fentetia^piudicare,Hoc qd1 fadu eftiin ^patulo eft,^ q in paradifo uirgi> nes pmaferutteiedi de paradifo copulati fut. Aut qd nocebatifi paradifus nuptias recipit: 8i nulla eft iter ma ritu uirgineq? diuerfitas:ctia in paradifo eos ante fociari[Eiiciun£ de paradifo & qd' ibi no feceruntan terra faciut.ut ftatim a pricipio coditiois humanx:uirginitate paradifus;&: terra nuptias dedicaueritJn oi tepore fint ueltimeta tua cadida.Cador ueftiu fempiternus uirginitatis eft puritas.In matutino feminauimus femc noih^:& ad uefpera no ceflemus.Qui feruiuimus i lege nuptiisjuirginitati i euagelio feruiamus, Ca.XV II, Rafeo ad Canticu cantico^,& qd' aduerfarius totu putat efTe ,p nuptiis:uirginitatis continere facra^ t	meta moftrabo. Audiamus qd loquaffpofa ante q fpofus eius ad terras ueniat.patiat iferos:pcnctret:
ac refurgat:fimilitudines auri faciemus- tibi cu dirtidioibus argeti: quoadufcp rex i accubitu fuo eft ante q refurgeret dominus;& Euageliu corufcarenno habebat au^: fponfa;fed fimilitudines auri, Argentu autc qd’ in nuptiis fe hfe poliice£:habebat uariu atep diltindu in uiduis:cotinentibus:ac maritatis. Deinde fponfus refpodet ad fponfam.^ ca docet;q> ueteris legis umbra trafierit:& ueritas euagelii uencrk.Surge ue ni^pxima meailponfa meaicoluba mea.quonia ecce hyems trafiinpluuia abiit:abiit fibi. Hoc de ueteri tefta meto.Rurfu de euagelio & uirginitate,Flores uifi fut i terra:tepus fediois aduenit.None tibi uidef idipfum dicere:q &C apoftolus:fupeft ut q habet uxorestfic fint qfi no habeant,& manifefiius de prxeonio camtatis: uox ait turturis audita efl in terra noftra,Turtur auis pudiciffimademp habitas in fublimibusitypus eft Sa!^ uaroris.Legamus phyfiologos:8C repiemus turturis hac efie natura:ut fi pare pdiderit:alteri no iunga£.& in' telligemus digamia etia a multis auibus reprobari.Statimcp turtur dicit ad turturejficusptulic groftbs fuos. id eft ueteris legis pcepta ceciderutiSd de euagelio uites floreres odore dederut.unde & apoftolus.Ghnfti bo nus odor fumus.Surge ueni pxima mea:fpdfamca.& ueni tucoluba meaun uelameto petrae iuxta .praura^ le:&: oftede mihi facie tua:&: audita mihi fac uocc tua^quonia uox tua fuauis:& facies tua fpedofa, du uuitu tuu tegeres cu Moyfe:& uelametu eflet i legemec facie tua uidebamec uoce dignabar audire:dices.Et fi mul tiplicauerids pces ueftrasmcc fic exaudia uos.Nuc aut reuelata facie conteplare gloria mca;& petiz firmiili mar tegere ^murali.Quod audies fponfaiaperit facrameta pudicitiae.fratruelis meus mihi:& ego illiiq pafer tur iter liliaihoc eft iter uirginu cadidiftlmos choros, Vis fcire qle uerus Salomon & pacificus nofter loliu: qles habeat armigeros:Eccc ait ledus Salomonis.lx.potctes in circuitu eius:de potetibus Ifrahel.oes feretes framea;& dodi bello.uniufcuiufcp uiri gladius i femore ipfius.Qui i circuitu Salomonis fungladiu habet in femore ficut Aoth ille iudex ca^orepo^iocr id eft abidextenq iterfedt hofte piguiflimuidd totu carni de ditu:oes amputas uoluptates.Ibo inqt ad mote myrrha?:ad eos fdlicet q mortificauerunt corpora fua;& ad colle libanuad purifiimos uirginu greges:& loqr fpofe mex.Tota fpeciofa es amica mea:& no eft macula in te.Vnde & apoftolusiut exhibeat inqt fibi fanda ecclefiamo habete macula ne^ ruga. Veni a libano fponfa: ueni a libanoiuenies k ptrafibis ab initio fidei a capite fanyr di hermon a cubilibus leonuia motibus ieopar/ do^,Libanus AlvKcrcr^ocr id eft cador iterptaf.Veni ergo fpofa cadidiffima,de q alibi dicit: Qu$ eft ilta q afcedit dealbata:8c trafit p uia huius feculi:ab exordio fidei;8^ ex fanyr:qd'iterpta£ deus lucerna:.iuxta illud qd1 i pfalmo legimus-.lucfma pedibus meis uerbu tuu domine:^ lux femitis meis;& hermon id eft c5fecra> tioc,&' fuge leonu cubilia:^ leopardo^ motestq no poffunt mutare uarietate fua, Fuge inqt cubilia leonu: fuge fupbia daemonu;ut p0ftq mihi fueris cofecrata:poflim tibi dicereiuulnerafti cor meu foror mea:fponfa uulnerafti cor meu in uno oculos* tuo^:in uno ornameto colli tui.Quod dicit huiufcemodi eft.No repu> dio nuptias:^ habes finiftru oculmque tibi dedi ,ppter ibecillitate eo^ q reda uidere no pofiunt.Sed magis mihi dexter uirginitatis oculus placenq fi cacatus fueritiomne corpus i tenebris eft. Ac ne puraremus:euni amore carnis 8i nuptias fignificare corporeasiilico excludit huc fenfum.K ait uulnerafticor meu \°ro5m^ fpofambi fororis nome eft:fufpiC10 ofs foedi amoris excludif.Qua fpeciofa fut ubera tua a uino: de qbus fupra dixerat: fratruelis meus mihi i medio ube^* mco^> c5morabit:in pricipali cordis.ubi habet lermo dei hofpitiu.Qua fpeciofa fut ubera tua a uino.Quod iftud uinu efbqd' fpofe mamas pulcherrimas facitia pu diciciae iade foecudarfNepe illud de quo fpofus in cofequetibus Ioqtur:bibi uinum meum cum lade meo. Manducate proximi mei 6i bibite:6* inebriamini fratres.Vnde& apoftoli dicebantur mufto pleni: Multo inqt no uino ueteri: quia uinum nouum in utres nouos mittitur:& non ambulabutin uetuftate litteraened m nouitate fpiritus: hoc eft uinum: quod cum inebriauerit adolefcentes 8i puellas: ftatim uirginitatem tiunt: di in crapulam caftitatis erudant: di expletur illud uatidnium Zachariaeidumtaxat iuxta ebraicam
aimo icnpcueii.-aaaucent regi uirgines poir ea.pxime eiusanerenc tiDiun Jaetina oc exuiratict
 1 teplu regis.Sequifihortus coclufus foror mea fponfa:hortus codufus fons fignatus. Quod cLv
fum eft atq; fignatu.-fimilitudine hahet matris dominiimatris & uirginis.V nde &L I fcpulchroSaluatoris no uojqd' i petra duriffima fueratexcifum:nec ante nec poftea quifq pofitus eft,& tame hxc uirgo ppetuarmul taF	mater Uirginu.Seqfm.emifTiones tuae paradifus malogranato^d cu frudtu pomo^. In malogranis &
pomis oium uirtutu fignificaf in uirginitate coceptusjfratruelis meus candidus in uirginitate.mbicudus in martyTio.Et qarubicudus & candidus eftnccirco ftatim adurif.Guttur eius dulcedincs;& totus c6cupifce> tia.Spofus uirgo laudatus a fpofa uirgine.laudat uiciflim uirgine fpofam:8i dicit ei.Specioft fadli fur greifus tui in calciametis filii Aminadabiqd' interptaf populi fe fponte offeretis,Virginitas,n.uolutaria eff. ideo grenus ecclefiae in caftitatis pulchritudine collaudanf.No eft huius teporis in more comentarii oia de Can ticis canticorum uirginitatis pandere facramenta; quia & hxc ipfa faftidiofo Ic&ori nares contradtura non ambl'S°* ,	Cap.XVIII,
^ v-t	V	ni*
Oquat Efaias fpei noftrx fideiq; myfteriu.Ecce uirgo in utero cocipiet:& pariet filiu.6^ uocabis no> men eius Emanucl.Scio ludceos opponere folerc i hebraeo uerbu aha Ima no uirgine fonareifed ado>
-------  ~ 'O a *eO	ta	Vil	A* liW	Vt	jv	V*	v	W	C	n	t	l	C	»	♦	A	V4	vi	V	1
uirgine.qa no oisuirgo abfcodita eftjnecab homm fortuito feparata cofpedtu.Denicp &. Rebecca in Genefi ob nimia caftitate.& ecclefis typumtque in fua uirginitate fignabatiahalma fcribif no bcthula.ficut manife ftum efte poterit ex fermonibus pueri Habraa quos loqfin Mefopotamia,& dicindomine deus domini mei Habraajfi tu dirigis uia meatpqua ego igredior.ecce dum ftetero fup fonte aqu$:uirgo quce egredif ut hau
riaf 3nna?A' Hi vpm nH	iV-»v	    j_n,	-l ...or____
hauriat aquaiin hebraico fcriptu eft ahalma.i.uirgo fecreta:&: nimia parcntu diligentia cuftodita, nui ccnc oftedat mihiiubi hoc uerbo appellent & nuptae:& iperitia cofitebor.Ecce uirgo in utero cocipiet, &C pariet filiuSi no pferf nuptiis uirginitasjfpiritus fcus cur maritata:cur uidua no elegitfNa illo tepore erat Anna fi lia Phanuelis de tribu Affer ifignis pudicitix;& femp uacans eronibus &. ieiuniis in teplo dei.Si conuerfatio tantu & bona opa 6d ieiunia abfp uirginitate fpus fci ad fe mererenf aduentutpotuit & ifta mater efle domi «i	reliona.Snrpnir teinnr SZ defnPYirnirem filia fvon. Ou5 fi1i5 diverat t annellanir niro-inp
paristerupe SC clama quse no parturis.quonia multi filii deferte magis q eius quee habet ui^t.Ifta de q p Hie remia loqf deus dices:Nunqd obliuifcef fponfa ornameti fuiiaut uirgo fafeiae pectoralis fuieDehac in eade pphetia grade miraculu eft.qa foemina circudederit ui^:8d uniuerfitatis parente uirginis uenter incluferit. Efto inqt nuptia^ & uirginitatis fit diuerfa coditiojqd ad hoc potes dicerefSi uirgo 8t uidua fuerint bapti^ zat$:&ita pmaferinttquae erit iter utraqj diuerfitasfQuod de Petro & Ioane:Anna 8i Maria dudu diximus hoc pfeti loco pficiat,Si,nuter uirgine & uidua baptizatas nihil itereftiqa baptifma nouu holem facittcadc
rnAiririp	f."	fiturxt	Q,"	n	Aferif»»	nilDtiae nihil nnrrr?
ginitatis pmia cofequenf. Aliud eft puriffima mente 8t nulla recordatioe polluta deoiugere
•fi3 amnlpvmi*nirV ___________ fT._o, _ J'	•_________________„	r.v.-.nIdrp.Hiprpmi^K	i
lui in uuiua matrisaucu nui pnuiicgio iruitiqa uirguna V a.p; :uafa quoqj tepli Babylonio uaftate direptaiifte folus liber ab holtibus elt:oc ca uidtoribus accipit ftipedia 8L Nabuzardan cui de fandtis fco^ Nabucodonotor
Et cuoes capti fint:
captmitatis
enim ei dominusiq? i die illa apiref os eius:8d loqueref:& no taceret amplius.D^S^f^ttende: donec uxor uiueretmo habebat libertate populu c6monedi,Morif uxortK coiugale uinculu fo.uif.6Z abfc^ ulla trepida tioe femp in officio pphejali eft.Qui.n.liber uocatus eftmere eft femus chrifti. non ego beatas efle uid uas: qu$itapoftbaptifmumaferint.necilla^» detrahomeritoiquxcuuirisicaffitatepuuiat, Sedficutihxvnz' ioris apud deu praemii futiqua nuptx coiugali officio feruietesiita &: ipfe $ftuo 310 patianftuirginitatc libi prxferri.Si enim illas fcra pudicitia poft defpumatas corporis uoluptares engn cotra maritas: cur no mira perpetua caftitatcm efle fe nouerintf	" Cap.XlX»	t
Ruftra iquit hxc loquerisrqa 5Z epifeopi 8Z pfbyten '8Z diaconimnius uxoris uiri 81 habent es linos. f ab apoftolo coftituutur. Q^q modo de uirginibus apoftolus dicit feno habere pr$ceptu.Ktamen datc6filiu.qfi mifericordiacofecutusadomino:6Z hocaginnomni illa difputanone.ut uirginitate prxferat matrimonio:# fuadettqd' iperare no audet,ne iniicere uideaf laqueu,# plus iponere po er .q p teft hominum Minere natura: ita 8c i ecclefiaftico ordine coffituedo.qa rudis ex getibus coltitucbat ecc.e fia.Ieuiora nup credetibus dat pceptame territi ferre no poffent.penicg # Apoftoli # feniores	/
mis litteras mittuntait non amplius imponatur oneris his: qui de gentibus crediderunt: ni i u ^ * ,' * ab idolatria:# a fornicatione;# a fanguine:# a fuffocatis,# quafi paruulis ate^infantibus lac po u
non folidu cibum.nec prarcipiut de cotinentia.ncc de uirginitate fignificar.nec ad iciunia puocanr, neq; di^ eunt illudzqd' in euagelio ad apoftolos dirigit tne habeat duas tunicas.nec pcra.nec es in zonis. nec uirga in manu.nec caldamcnta in pedibus,Aut certe illud: fi uis pfedtuscffe:uade & uendeoia ma:8d da paupibus: & ucni fequere me.Si enim adolefces ille:q fe iatffaue rat cuda fecifTe qux legis funt:audies hoc tridis abiit: qa habebat pcffefllones multas:& pharifad huiufcemodi domini fententia fubfannabanquato magis tanta gc-' tiu multirudo.cui fumma uirtus erat aliena no rape:n5 habebat necefle pceptu de caftitate, & cotinetia per petua.qbus feribebaf :ut abftineret fe ab idolis.8<: a fornicatione,# in qbus audiebaf fornicatio. & talis for> nicatio qua: nec iter getes qdc eft.Sed # ipfa epifcopalis eledio mecu facit,No.n.dicineligatur epifeopus: q una ducat uxore:# filios faciat.fedq una habuerit uxore # fijios in oi fubditos difdplina.certe c6fiteris:nd pofie efle epifcopu q in epifeopatu filios faciat. Alioquin fi dephefus fueritmo qfi uir tenebif :fed qfi adulter danabit. Autpmitte facerdotibus exercere opa nuptia^ut ide fintuirgines.qd' mariti.Aut fi facerdotibus no licet uxores tangere:in eo fandi funtzqa imitant pudicitia uirginalc.Sed # hoc iferendu.Si laicus & quiz cuncp fidelis orare no potzniG careat officio coiugaliifacerdoti cui femp pro populo offereda funt facrifida: femp orandu eft.Si femp orandutergo femp carendu matrimonio.Na # in ueteri lege.q pro populo hoftias offerebatmo folum in domibus luis no erantrfed purificabanf ad tepus ab uxoribus feparati. #uinu# fice/ ram no bibebat.q folent libidine .puocare.Eligunf mariti in facerdotiu.no nego?quia no funt tati uirgines: quanti necef&rii funt facerdotcs.Nunqd qa in exercitu fortiffimus quifq; eligedus eft: iccirco no aflumenf # iferioreszcu oes fortes efle no poflintiSi exercitus uiribus tantu ftaret:# no etia numero militurabiicere/ tur ibecilliores.Nuc # fecudat^ # tertia^ uiriu gradus affumif:ut turba # numero exercitus copleatur.Et quo modo inqes frequeter in ordinatioe facerdotali uirgo negligif:& maritus afiumif ( Quia forte caetera opa no habet uirginitati congruetia.aut uirgo putaf :# no eft aut eft uirginitas infamis.aut certe ipfa uirgix nitas ei parit fupbia,# du fibi applaudit de fola corporis caftitatezuirtutcs exteras negligit.no fouet paupes# pecunix cupidior eft.euenit iterdu ut triftior uultus.addudu fupciliuacefTus popa^e ferculis fimilis offen^ dat populu.# quia nihil habet qff rephedat in uita,-habitu folu oderit # inceffum,Multi eligunf no amore fui.fed alterius odio.In plerifcp fuffragiu meref fola {implicitas.#alterius prudetix # calliditati quafi mali/ tix opponif.Nonunq errat plebis uuigiq; iudiciu # in facerdotibus coprobadis: unufqfcg (uis moribus fa/ uer.ut no tam bonu q fui fimile quxratppofitu.Euenit aliquoties:ut mariti qux pars maior in populo eft: maritis qfi fibi applaudat.# in eo fearbitrenf minores no eile uirginibus-.fi maritu uirgini pferat^Dicam ali quidrqd' forfitan cu multops offenfa didturus fum.fed boni no mihi irafcenf :qa eos peccati cofcietia non re mordebitJnterdu hoc # pontificu uitio accidit.q no meliores:fed argutiores in cle^ eligut:# fimpliciores quofcR atm inocentes ihabiles putatruel affinibus # cognatis quafi terrenae militiae officia largiunt: fiue di/ uitu obediut iuffioi.Quodm his peius eft:illis clericatus donat graduszquope fut obfequiis deliniti. Alioqn fi iuxta fentetia apoftohmo erut epifeopi mfi marmupfe apoftolus epifeopus effe no debuitzq dixitmolo aut oes fic effe ficut ego fum.Et loanes idignus effe horigradu xftimabif:# oes uirgines # continetes.qbus qfj pulcherrimis gemis ecdefix monile decoraf.Epifeopus # pfbiter # diaconus no fut merito^ noiazfed offi cio^.Nec dicififiqs epifcopu defideratzbonu defiderat graduzfed bonu opus defidarat. $ in maiori ordine coftitutus poflit fi uelitzoccafione exerceda^ habere uirtutu, ^	Cap.XX*
Portet ergo epifcopu irrephefibilceflemt nulli uitio macipatus fit.uniusuxoris uiruzquna uxore ha o	bueritzno habeat.fobriu; fiue ut melius i grxeo dicif uigilate.id e hh^Aeov pudicu. hoc enim figni
ficat aaopdna ornatu # caftitate # moribus, hofpitalc ut imitef Habraa: # cu peregrinis imo ipe/ grinis Chriftu fufeipiat dodtore.Nihil enim ^deft cofcietia uirtutu fruimifi # creditu fibi populu poffit in/ ftrucre.ut ualeat exhortari in dodtiina:# eos q cotradicunt redarguere.no uinoletuzqa femp m fandis fan/ do^ eft,# n offert hoftiasiuinu # ficera no bibet.quia in uino luxuria eft.Sic bibat epifcopuszutan biberit ignoref.no pcuffore.i.q cofeietias no peutiat fingulo^.necp enim pugile deferibit fermo apoftolicuszfed po tifice iftituit qd facere no deberet.docet nuc e regioe qd faciat.fed modeftumo litigiofumino cupiduzdomu fua bene regentcffihos habete fubditos cu oi caftitate. Vide quata pudicitia exigatinepifcopo.ut fi filii eius ipudici fuerinipfe epifeopus effe no poflit.# eode uitio offedat deu:quo offenderit Heli potifexzq corripue rat qde filiosffed qa no abiecerat delinqueteszretrorfum cecidit:# mortuus eftzlucerna dei ante q extingue/ ref .Mulieres fimiliter pudicas & reliq.In oi gradu # fexu tenet pudicitia principatu.Cernis igif^ epifeopus pfbiter # diaconus no ideo fint beati;quia epifeopi uel pfbiteri fint aut diaconiffed fi uirtutes habuerint no minu fuo^ # officio^. Alioqn fi diaconus fandior epifeopo fuo fueritmo ex eo q, inferior gradu eft: apud Chriftu deterior erit. Abfit,aut Stephanus diaconuszq primus martyrio coronatus eft: minor futurus eft in regno cxlo^ multis epifcopis # Timotheo ac Titozquos ut fubiicere no audeo:ita nec anteponere.Quo in legioibus # exerritu fut duces:fut tribuni:fut ceturioesifut feretariiiac leuis armaturx:^ miles gregarius:# manipuliicomiffacp pugna-.uacat noia dignitatu:# fola fortitudo qrif :Ita in hoc campo # plio:quo contra dxmones dimicamusmo qu$rutur noia fed opa.# gloriofior ille fub uero imperatore Chriftozno qui nobi Iior:fed qui fortior eft.	Cap.XXl»,	,
T diciszfi oes uirgines fuenntzquo mo ftabit humanu genusf Par pari ifera.Si oes uiduae fuermuel in a	mfimonio cotinetes: quo m5 ftirps mortaliu ^pagabiffHac rone nihil oinoerit: ne aliud efle deli/
ftat.Verbigratia.fi cudi philofophi fintiagricolx n6 erut.Quid loqr de agricolisftio oratores: non iurifcofultimd reliqua^ artiu pceptores.Si uniuerfi pricipes:qs erit milesSi oes caput: cuius uocabunt ti' put:cu extera mebra defueriri Vereris ne fi uirginitate plures appetierit:ceffent eile lupxzceffent adulterae.
ne infantes in urbibus uillifcg no uagiat. Quotidie moecchom fanguis effundif: adulteria danatur: & inter 2 f ipfas leges 8t fecurcs ac tribunalia flagras libido danatur, Noli metuere ne oes uirgines fiat.difficilis res eft uirginitas,& ideo raraiqa difficilis,multi uocati: pauci eledti.cupe plurimo^» effiperfeuerare pauco^. unde & grade pmiu eoru:qui perfeuerauerit.Si oes uirgines ee poflcnt;nunq & dominus diceret:q pot capere ca^ piat.& apoflolus in fuadedo trepidaretide uirginibus aut prxceptu domini no habeo.Et cur iquies: creata funt genitalia:& (ic a coditore fapietiffimo fabricati ffimusiut mutuu noftri patiamur ardore:& geftiamus in naturale copulafPericliramur refpofionis uerecudia:& quafi inter duosjcopulos 8t quafda neceffitatis &C pudicitia: CTu^-rrAnya^cco- hincat^ inde uel pudoris uel caufx naufragiu fuftinemus.fi ad,ppofira refpon/ deamus:^udorc fuffundimur.Si pudor iperarit filetiuiquafi de loco uidebimur cedere:& aduerfario fericdi occafione dare,Melius eft tame claufis qd' dicitur oculis: Andabata^ more pugnare: q diretfta fpicula cly/ peo no repellere ueritatis.Potera quide diccre.Quo mo Pofterior pars corporis & meatus:p que alui fterco ra egerunt relegatus eft ab oculis:&: quafi poft tergu pofitus:ita 6C hic q fub uetre eft addigeredos huores & potusiqbus uen$ corporis irriganf:a deo coditus eft,Sed quonia ipa organa & genitaliu fabrica 6d nfa foey minaruq; difcretio:& receptacula uulu$:ad fufeipiedos 8i coaledos foetus codita:fexus differetia praedicar: hoc breuiter refpodebo.Nunq ergo ceflemus a libidineme fruftra huiufcemodi mebra portemus. Cur eni maritus fe abftineat ab uxorefCur cafta uidua pcrfeueret^Si ad hoc tatu nati fumusrut pecudu more uiua^ musf Aut qd mihi nocebitffi cu uxore mea alius cocubueritf Quo mo eni detiu offidu eft madere:# i aluu ea qux fut mafa trafmittere:# no habet crime qui coiugi mese pane dederitiita fi genitaliu hoc e officiu: ut femp fruaf natura fuaimea laffimdine alterius uires fuperet:& uxoris ut ita dixeri ardetiffima gula fortuita libido reftinguat.Quid fibi aut uultapoftolus:utad cotinetia cohortefffi cotra natura eftlQuid ipfedomi nus qui eunucho^ peipit uarietatesfCerteapoftolusiq ad fua nospuocat pudicitia:debet coftanter audire: cur portas ueretru o PaulecCur a fexu foeminaru barbaipilis:aliacp mebro^d qualitate diftfguerisfTuae no i tumefeut papillaemo dilatatur renesmo pedtus artadtuox obfoletior eft.fermo fortior:# hirfutu fuperciliu. irultra hxc oia uiro^hes:ficqplexu no uteris foemina^.copelloraliquid loqui;# infipies fieri,Sed uos me ut loqui audea coegeiris.domius noiter atq? faluatorrqui cu in forma dei eenforma (erui dignatus eft aflu' mere:fadtus obedies patri ukp ad morte.morte aut crucis.Quid necefle eranut i his mebris nafceref rqbus ufurus no eratf Qui certe ut fexu oftedereuet circucifus eftfCur loane apoftolu & Baptifta fua dile&ioe ca* ftrauit:quos uiros nafei feceratfQui in Chriftu crcdimusiChrifti fedtemur exepIa.Et fi noueramus illu iu^ xta carne: fed ia nuc no nouimus eu fecudu carne.Certe 1 refurredtione eade erit corporu fubftatia:qua nuc utimunlicet audtior gloria,Na # Saluator in tatu ipfum corpus habuit poft refurredtionedn quo crucifixus eft;ut manus pforatas dauis:# lateris uulnus oftederet.Porro fi claufis ingrefius eft hoftiisiqd huano^d cor poru natura no patitunergo & Petru # dominu negabimus uera habuifle corpora: qa abulauerut fup aqs: quod cotra natura eft.In refurredtione mortuoru no nubentmecp nubetur.fed fimiles erunt angelis. Quod alii poftea in cxlis futuri funnhoc uirgines in terra eecceperut.Si angelo^: nobis fimilitudopmittitur: iter angelos aut no eft fexus nec diuerfiras:aut fine fexu erimus;q» angeli fu t.aut certe 9 liqdo coprobaf: refurge tes in^priq fexu:fexus no fugemur officio.	Cap.XXII,
Eru quid agimus argumetis: #/ppoiitiones aduerfarii callida cupimus refpofione fu peraret Vetera u	trafierut.ecce fadta funt omnia noua,curra per apoftoloru fententias.Et quo mo in Salomonis exem
piis breues expofitiuculas fubdidi ob intelligcdi facilitate:ita # nuc caftitatis # cotinctis chriftiaae excpla replicabo.# de multis teftimoniis quafi unu corpus efficia:quo#nihil qdad^pudicitiaptineat: prae^ termitta:# nimisplixitatis deline faftidiu,Scribit iter caetera Paulus apoftolus ad roanos.Que ergo frudtu nabuiftis tuc in illis:in quibus nuc erubefeitisfaa finis illoRd mors eft.nuc uero liberatia peccato:feruiaute dei fadtimabetis frudtu ueftru in fandtificatione.fineuero uita aeterna.putoq> # nuptiaru finis mors fit.fru dtus aute fandtificationis:qui uel ad uirginitate uel ad cotinetia ptineuuita pcfaf aeterna,ac deinde.ltacp fra> tres mei # uos mortificari eftis legi p corpus Chrifti.ut fitis alterius q ex mortuis refurrexit: ut frudtificetis deo.Cu.n.euemus in carneipafliones peccato^: qux p lege erauopabatur in mebris noltris.ut frudtificaret morti,Nuc aut foluti fumus a lege mortis.i qua detinebamur.ut feruiamus 1 nouitate fpus.# no in uetufta^ te litterae,faciebamus ea quae carnis erat.# frudtificabamus morti.Nuc aut qa mortui fumus legi p corpus Chriftiifrudtificemus deo.ut fimus eius:qui ex mortuis refurrexit.Necnd# in all°loco cu praedixiffet: fcio qa lex fpiritalis eft.Et cu de uioletia carnis:^ crebro nos fpellat facereiqd' nolimus: latius difputafTenad ex^ tremu intulif.lnfelix ego ho:qs me liberabit de corpore mortishuiusfgratiadfi p lefu Chriftu dominu no> ftru. Et iteru.lpe igitur mente feruio legi dei:carne aut legi peccati.Et nihil danatiois eft his:qui fut 1 Chri> fto iefu:q no fecudu carnem abulant.lex eni fpiritus in Chrifto iefu liberauita lege peccati # mortis, Ac ma nifeftius in cofequetibus docet chriftianos no ambulare fecudu carn&fed fecudu fpiritu dices.Qui.n.fecun du carne funt:qu$ funt carnis fapiunt:q uero fecudu fpiritumiquaefunt fpiritus fentiunt. Na prudctia car> nis mors eft:prudetia aut fpiritus uita & pax.quonia prudetia carnis inimica eft deo.legi aut dei no lubiicit. nec enim poteft.Qui aut in carne funt:deo placere no potiunt. Vos aute in carne no eftis:fed m fpudi tame fpiritus dei habitat in uobis.# reliqua ufm ac} fliu l0cum:in quo ait:ergo fratres debitores fumus no carni: ut fecudu carne uiuamus.Si aute fecudum carne uixeritis:moriemini,Si aute fpiritu fadta mortificaueritis: uiuetis.Quicun(tj emm fpiritu dei aguntur:ii filii dei funt.Si prudentia carnis inimicitia eft in deum:# qui m carne funt: deo placere no potiunt.arbitror eos q feruiut officio coiugali:^ prudetia carnis diligant,# in carne fint.A qua nos retrahes apoftolus; # iunges fpiritui:deinceps loquif. Obfecro uos fratres per mi eri'
cordia dci:utexhibeatis corporaueftra hotha uiueterfandtaideoplaccteironale obfequiuucdrum.Et nolite coformari huic fzeculo.fed reformamini in nouitate fenfus ueftri.ut ,pbetis qu$ fit uoiutas dei bona & bene places & pfeda.Dico eni pgratia quae data eft mihiioibus qui funt inter uosmo^plus fapere q oportet faper fcd fapere ad pudicitiaino ad fobrietate.ut male i latinis codicibus legif :fed fapere inquit ad pudicitia.Siqui de graece feriptu e Etcr to crcatppoN em; cofidercmus fentetia apoftoliiReformaminiinqt nouitate fen'us ue' ftriiut probetis qu$ (it uoiutas dei bona & bene places & perfedta.Quod dicinhuiufcemodi eft.Coccdit q' de deus nuptiasicocedit digamia.^ fi necefle fucritifornicatoi 8C adulterio pfert et trigamia.Sed nos qui cor pora noftra exhibere debemus:hoftia uiua:fad:a:placete deo:ronabilc obfequiu noftrumo quid cocedat de/ usifed quid ueliticofideremus.ut probemus q fit uoiutas dei bona ^beneplaces & pfedta.ergo qd" cocedit: ncc bonu ncc places eftinec pfetiu. Reddit^ castcur hoc fuadeanfeietes tepus:qa hora eft ia nos de fomno furgere.Nuc autppior eft noftra falus:q cu credidimus, nox pceflit, dies aut^appropiquauit. & in extremo: induimini dominu lefu chri(tu:& carnis cura ne feceritis in defideriis. Aliud e uoiutas dei-.aliud indulgctia» Vnde ad Corinthios feribesait:Ego fratres no potui loqui uobis ficut fpiritalibusifed qfi carnalibus, ficut paruulis in Chriitoilac uobis potu dedimo efca.necdu eni poteratisifed nccp nuc poteftis. Adhuc eni carna/ les effis qa qui aialis eftmo percipit ea q fpiritus dei funt.ftultitia eni illi eftmec poteft intelligcre:qa fpirita/ liter diiudicamr.lfte n5 perfedto caftitatis ciborfed rudi nuptia^ ladte nurrif.Sicut per hoiem morstfic per hominerefurredio mortuoru.Quo md in Adi omnes monunCficin Chnfto oes uiuificabufScruiuimus in lege ueteri Adatferuiamus in euagelio nouo Ada.faduseft eni primus ho Ada in aiam uiucnte;& nouifli/ mus Ada in fpiritu uiuificante.Primus ho de terra terrenusifecudus ho de ccelo caeleffis.Qualis terrenus; ra les & icrreni.& qualis caeleftis: tales & cadeftes ♦ Sicut portauimus imagine terreniiportemus ctia imagine carkffis.Hocaut dico ffesiqa caro & fanguis regnu dei poffidere no pofluntmecp corruptio incorruptelam po.fTidcbit.Hoc ta cla^z eftiut nulla expofitionc queat manifeftius fieri.Caro inquit & fanguis regnu dei pof fidere no pofiunt:& corruptio incorruptione.Si corruptio ad omne coitum per tine tnn corruptio aure pro/ pr:e caftitatis efhpmia pudicitia nuptix poffidere no poffiint.Scimus.n.quonia fi terrena domus huius ha bitationis deftrucTa fueriaxdificatione habeamuscx deoidomu no manufadaifempiterna in caelis. In quo gemifeimus habitaculu noftrinqd' de czlo cft fupindui cupientes.Cupimus.n.egredi de corporei habita/ re cu chrifto.^)pter qif & ftudiofifume nitimur fiue in corpore fiue extra corpus placere deo. Et ut plenius exponeretiquales nos efle uelletun alio loco docet dicestDefpondi.n.uos uni uiromirgine caftam exhibere chrifto.Quod fi ad tota ecclefia credetiu uolueris referretSt i hac defpofatioe chrifti:& maritatas & digamas & uiduas de uirgin.es cotineriihoc quocp p nobis facit.Na du oes ad pudicitia & prsemiu uirginitatis inuitat: oftcdit tudtisgradibusuirginitate ee priore.RurfutpadGalathas:Ex operibusiqtlegisj_no iuftificabif ofs caro.Opera legis & nuptix funt.unde & maledicatur in ea: qui no habet filios.Quae fi cocedunf etia in eua gelio:aliud eft indulgetia infirmitati tribuerejaliud uirtutibus pmia polliceri.	Cap.XXlII.
lea &: ego nuptiatoribus meisiqui poft caftitate & diuturna cotinetia fudat ad coitu:& pecudu more d	lafciuiut;fic infipietes eftisiut cu coeperitis fpiritutnuc carne cofumeminifTata paE eftis fine cafApo
ftolus q> cotinetix quibufdam nodos relaxat: & dimittit frena currentibus ppter infirmitatem car nis hoc facit. Contra quam feribens denuo loquitur dicens.Spiritu ambulate:& defideria carnis no pficie/ tis. Caro enim concupifcitaduerfus fpiritum: & fpiritus aduerfus carne.No necefie eft nuc de operibus car nis diccre:qa lo^u eft.d: facile pot de apoftoli epiftola fumere:q uoluerit.Dica ta'tu de fpmcuius frucftus fut caritas:gaudiu:pax:16ganimitas:bonitas:benignitas:fides:mafuetudo:cdtinetia Oes uirmtes fpiritus quafi folidiEmu fundametu:6^ fublime culme cotinetia fuftetat.& protegit.aduerfu huiufcemodi no e lex. Qui aut funt chrifti:carnefua crucifixerut cu uitiis & cocupifcetiis.Si umimus fpirituftpiritu &: abulcmus. Qui cu chnfto cami noftra & paffiones eius defideria^ crucifiximus:quid rurfum ea quae carnis funt agere cupi musfQuodcuq; feminauerit homo:hoc&: metet.Qui feminat in carne fua:de carne metet corruptionem» Qui aut feminat in fpititurde fpiritu metet uita sterni. Aeftimo ^ qui uxore habet qdiu reuertif ad idipm: ne tetet eu fathanasiin carne feminet 8d no in fpiritu.Qui aut incarne feminat no egoifed apoftolus loquif q> metat corruptionc.Elegit nos in chrifto deus pf ante mudi coftitutioneiut effiemus fandti&: fmaculati co ii co. Ambulauimus in cdcupif^nis'carnls facietes uolutate eius.& ccgitatione.&: fuimus filii irx: ficut 8t ca:teri.Nuc aut correfufcitauinK cofedere nos fecit in caeleftibus! chrifto lefurut deponamus fecundu prio rem couerfatione uetere homineiqui corrumpif iuxta defideria erroris.^ aptari ilia benedidti0 poffit:qu$ miffiam ad Ephebos epift0ia;taii fine cocludit.Gratia uobis cu oibus qui diligunt dominu in fcorruptione, Conuerfatio noftra in c$iis eft. Vnde Sf Saluatore expediamus dominu noftru lefum Chriftu^ tranffigura bit corpus humilitatis noftrx coforme corpori gloriae fuae. Quaecutp ergo funt uera:qu^cl5cfi pudicaiqux cuncg iuftaiqusecucp ad caftitate ptinctianis copulemur.h$c lequamur.Recociliauit nos chriftus in corpo> re fuo deo patri p morte.& exhibuit fandos & imaculatos & abfcp ulla reprehefione cora fe.In quo & circu cifi fumus circucifione n5 manufada in expoliatione corporis carnis:fed circucifione chrifti cofepulti ei in baptifmo:in quo 8t cu furreximus.Si ergo refurreximus cu chrifto:ea qu$ furfu funt quadramus, ubi chri/ ftus eft in dextera dei fedes.ea fapiamus qux furfum funtmon qu$ fup terram.Mortui enim fumus:& uita noftra abfcondita cft cu chrifto in deo.Cum enim chriftus apparuerit uita nfa: tunc & nos apparebimus cu ipo i gloria.Nemo militans deoumplicat ^ negociis faecularibus.ut poffit ei placere: qui fe elegit, apparuit eni gfa dei oibus hoibus erudies nos ut abnegantes impietatem: & fxcularia defideria:&: cafte Si iufte Si pie uiuamus in pfenti feculo.	Cap.XXIllL
les mihi deficiettfi uoluero omnia caftitatis de apoRolo percepta memorare,ida funt: de quibus ad 2 6 d apoftolos dominus loquebaf.Aduc multa hco uobis dicere:fed no potedis ea portare mo.Cu aut ue nerit ille fpus ucriratis:docebit uos omne ucritatc.pod cruce chridiidati in adibus apodolo^ una domus Philippi euagelidar:quadrigajpducit uirginu filia^.ut Cxfarea in qua cx getibus ecclefia per Ccturi one Corneliu fuerat dedicataiet uirginu puella^ pbcret exepla. Cucp dominus i euangelio dixerit lex & fi' phetx ufep ad loanem.idx quia uirgines erat: ct pod loanem prophe tade referunf.Nccp eni poterant ucte ris tedameti lege retineruqua: uirginitatis fulferat claritatc.Trafeamus ad lacobum q frater domini dice^ batur:tantx fandtitatis tantaecp iuditix &: perpetuse uirginitatis:ut lofephus quocp hidoricus ludxoi^ pro^ pter huius nece hierofolima fubuerfa referat.Hic primus epilcopus ex iudaeis hierofolimx credetis ecclefix ad que Paulus cu Tito Barnabacppgebattloqtur in epidolafuaiNolite errare ffes mei diledti:omne bonu datu:& ois pcrfccda donatio defurfum ed defcedens a pfe luminutapud que no ed differentiaiaut auerfiois obubraculmuolcns genuit nos uerbo ueritatismt fimus primiciae creatura^: eius,uirgo mydice uirginitate docet.Oc pfedtu donu defurfu defceditinda quolibetifed a patre luminuiq dicit ad apodolosiuos edis lux mudi.apud que no ed differentia iudaei ftue gentilis.nec illa umbra quae uerfebaf in legeipmit eos:qui d na tonibus crediderut.fed uerbo nos genuinSd uerbo ueritatis.qa umbra & imago 8C quaeda fpes ueritatis pcef fit in legc:ut fimus primicix creatura^: eius.Et quomo ipe primogenitus ex mortuis,'oes in fe mortuos fa' fcitauitific ipfe uirgo primicias uirginu fuai& in fe uirgine dedicauit,Petrus quocp qd de uocatione gentium fentiat:c6teplemur:Benedidtus deus inquit & pf domini nodri lefu Chridi fecudu magna mifericordia lua regenerauit nos in fpe uitae p refurredtione lefu chridi ex mortuisiin hsereditate incorrupta & imaculata 8£ imarceflibileiqux feruatur in caelisiin uos qui uirtute dei cudodimini per fide.in falute;quae praeparata ed reuelari in tepore nouilpmo,Vbi icorrupta pdicaf haereditas:& imaculata:&: fmarceffibilis:& pparata 1 cae lis:& intepus nouiffimu referuata:& fpes uitae aeternae:quado n5 nubet ne<p nubenf :ibi aliis uerbis uirgini tatis priuilegia defcribuf.Na! fequetibus hoc ipfu docetipp hoc accidi lubos metis uedraemigilates pfede: fperate in ea grati5:quae uobis defereda ed in reuelatione lefu chridi q fi filii obedietia? no coformemini prio ribus ignoratiae ufae defideriis.fed fecudum eum q uos uocauit fandtu:8C ipfi fandi edote in omni coucrfa-tione.Scriptued.n:Sadi edote:qa ego fandus fu.neqj.n.cormptibiliauro SCargeto redepti fumus:fed ptio fo fanguine imaculati agni lefu chridi:ut cadificemus aias nodras in obedietia ueritatiszrenati no ex coitu corruptibiliffed icorruptibili per uerbu uiuetis dei 8C permanetis;^ ficut lapides uiui xdificemur in domu fpiritale fandum facerdotiumofferetesfpiritalesmdimas;pChridudominunodrum,Nosem fumus ge^ nus eledu:regale facerdotium:gens fanda:populus acquifinonis.Chridus pio nobis carne mortuus t d,Ar> memur eade couerfatione qua Chridusiquonia qui paflus ed carne:qeuit apeccatomt nequaq in defideriis hoium:fed i uolutate dei;f liquu i carne tepus exigamus.Sufficit.n,nobis pteritu tcpus:quado abulauimus 1 luxuriis 8t defideriis caeterifcp uitiis.Gradia nobis & ptiofa uirginitatis ,pmifla donauit. ut p hac efficiamur diuinae cofortes naturaeffugietes ea quae in mudo ed cocupifcetia corruptiois.Nouit dominus pios de tenta tione eripere;& iniquos cruciandos in die iudicii referuare.pcipue eos qui pod carne in defideriis pollutiois abulat;6c danationes defpiciut audaces 6d^)caces,Idi,n,quafi irronabilia iumeta in uetrem & libidine,pni fut blafphemates;qui in corruptione fua corrupenf.recipientqj mercedeiniquitatisduxuria q putat delitias ee.i iudicia fordes 8C maculas:&! nihil aliud nifi de uoluptatibus cogitates:Qtfi habet oculos plenos adulterio:&: infaciabili libidine:& decipiut aras necdu Chridi caritate robuftasdoquutur eni uerba tumetia,Et indodos facile illecebris carnis irretiutirepromittetes eis libertate:cu ipi ferui uitio^ finnatqj luxuriae 6^ corruptois. Vnufquifcp eni ei fubiacet pafiioniza quauicitur.Quod fi fugietes coinquinatioes mudi per fcientia falua-' toris nodri lelu chridijiifde rurfus fupanf quae ante fupaueranfada fut eis nouifilma peiora prioribus,Meli uic^eis erat no ede uia iuditix:q pod agnitione retrorfu couerti:& relinquere fandu mandatu:quod eis tra ditu fuerat,Copletucp ed in eis ueriffimu illud nuerbufiCanis reuerfus ed ad fuu uomitu.Et fus lota ed in uolutabro luti,	Cap.XXV*
Olui omne loeu fecudae Petri epidolae poncreine logu facereffed titumodo odedi fpus fandi uatici n	nio buiusteporis 8C dodores & haere Gm prenuciata.Deniq; manifedius eos denotat dices: V enient
eni nomiiimis diebus illufores feducetesiiuxtappria defideria abulantes: X extera,Defcripfit fermo apodolicus louinianu loquete buccis tumentibus;& inflata uerba trutinate:repromittete i cxlis libertate: cu ipfe corruptionis femus fit atepluxurixea: nis reuertesaduomitu fuu.Nacu moachumee fe iaditet: & pod fordida tunica:& nudos pedes;& cibariu pane:& aqux potu:ad cadida uede:8e nitida cutem:ad mufi fum 3C elaboratas carnes:ad iura Apitii & Paxamii:ad balneas quocp ac friticulas Sc popinas fe coferanmam fedu ed;^ terra cxloiuitia uirtutibus:aere prxfert Chrido:&: purpura coloris eius putet regna cxloru.bt ta men ille formofus monachusxradus nitidus:dealbatus:& quafi fpdfus dmp mcedes:aut uxore ducanut xq le uirginitate nuptiis probet.aut fi no duxeritffrudra cotra nos uerbis agit: cu opere nobi fcum fit.bcd txio.i nes in eade uerba cocordat,Nolite diligere rnudumece ea qux in mudo funt.Si quis diligit muduino eit ca ritas patris in eo.quonia oe quod in mudo ed:defidenu carnis eft.& defideriu oculo^ & fuperbia huius iik t$:qux no ed de patreffed de mudo ed;&: mudus prxterit;&: defideriu ems.q aut facit uoluntate deimianet m ^fernu.Madatum nouum fcripfi uobis.qffed uerifllmum:^ m Chrido & in nobis.quia tenebrx pixte nerut:& iux ^ lucet.Et rurfu cariffimi nuc filii dei furnus.^ nec du apparuinquid futuri fumus.bcimus aut quia ti apparueritffimiles eierimus.quonia uidebimus eum ficuti eft.Et omnis qui habet hanc tpem, ca 1 cat iemetipfum:ficut 6d ille cadus ed.In hoc perfedta ed nodra caritasffi fiduciam habeamus in die m 1
ut quo ille eftific 81 nos fimus in hoc faeculo.Epiftola quoq; iudx tale qd fignificat.Odietes & carnis poiU' ta tunica.Legamus apocaiypfm Ioa*nis:5<: ibi repiemus agnu fup monte Syon.Et cu eo centum quadraginta quattuor milia fignato^ habetiu nome eius:& nome patris eius fcriptu in frontibus fuisiqui catant caticu nouu:&f nemo poteft dicere caricum illudinifi hi qui empti funt de terra.Ifh funt qui cu mulieribus fe non coinquinauerut.uirgies em permaferut.hi fcquutur agnuiquocu^uadit.Empti funt.n.cx hoibus primitiae deo di agno;&! in ore ipfo^ noeft iuetu medaciu:& fine macula fut.de fingulis tribubus excepta tribu Dan: £ q reponit tribusleui.xii.milia uirginu fignato^ creditura dicutunquicu mulieribus no (ut coinquinati. At ne putaremus de his diciiqui fcorta no norutiftati intulitiuirgines enim permaferut.ex quo offendit:om nes qui uirgines no permalerut;ad coparatione puriffimse 8i angelicae caftitatis:8d ipfius demini nofin lefu Chnlti efie poliutos.hi funt qui catat caticu nouuiqd’ nemopor caneremifi qui uirgoeft. hi funt pnmiciae dei 6i agni:& finemacuIa.Si uirgines primiciae dei funnergo 8i uiduae 8i in matrimonio cdtinctesierat poft primicias ideftin fecudo 8i tertio gradu.nec prius perditus populus faluari poteritinifi tales hoflias caffitatis deo obrulerit:& imaculatum agnum puriffimis uidtimis recociliauerit.Infinitum eft de euagelio dece uir/ ginum exponere facramcntumiquin^ftulta^d&quintpfapientum.Hocfolumnuc dico q. quo mo abfcp exteris operibus uirginitas fola no faluatific oia opa abltp uirgimtateipuricateicotineriaicafficatc: iperfedta funt.Ex quo nequaq nos illud poterit ipedire;qd'aduerfarius obncitlfuifle dominu in Chana Galilex;& nu ptiajjd fefta celebral6:quado aquas uertit in uinum.HoGn.breuiffime refpodeboiq) qui odtaua die circunci fus eft:8d pro quo par turturu di duo pulli colubaru die purgatiois oblati funticu exteris anteq patercf: Iu/ daica coluetudine coprobauit.ne illis occafioneiufte fe interficiedi tribuere uiderefiquafi legem deftrues: danaftp naturam: quanq 8i hoc pro nobis faciat.Qui.n.femel uenit ad nuptiasifemel docuit ee nubendum. Er tunc uirginitati poffet officere.fi nuptias poft uirginitate;& uiduitatis caftimoniamoin gradu tertio po ncremus.Nuc aut cu hxreticoi^ fit danare cdiugia:& dei fpernere coditioneiquicquid de laude^ dixerit; nu^ ptiarumilibenter audiuimus:Ecclefia eni matrimonia no danatifed fubiicir.nec abiicitifed difpefat.fciens ut iupra diximus.in domo magna no folu ee uafa aurea 8i argctea.fed 8i lignea 8i fidtilia,& alia ee in honorem: alia in cotumelia,&: quicut^ fe mudauerineu futuru ee uas honorabile 8C neceflarium i omne opus bonum prxparatum,	^	Cap.XXVI.	^	^	-
Aris abude^ chrifl/ax pudicitix:& uirginitatis agelicx:d diuinis libris exepla pbuimus.Sed quonia s	intellexi in cometariis aduerfarii prouocari nos ena ad mudi lapientia.q> nunq hoc genus in faeculo
fit probatu.& nouu dogma cotra natura religio noftra,pdiderit,percurra breuiter Grxcas di latinas Barbarafcn hiftorias.SC docebo uirginitate femp tenuifTe pudicitiaeprincipatu.Referut fabul x.Atlanta ca/ lydonia uirgine:femp in uenatibusifemp in filuisind tumetes uteros foemia^-.faftidiacp coceptuurfed expe^ dita & caftam amaffe mrtute.Harpalice quoq? uirgine thracia intigms poeta defcnbit.& reginam uolfcorU Camillaiqua Turnus cui auxilio ueneratilaudare uolesino aplius habuit qd diceretmifi uirgine noiaret.
O decus italix uirgo,
Calcodecus quo^ illa filia leo uirgo perpetua peftiletia patrix feribitur fpotanca morte foluifle. 8i Iphigo nix uirginis ianguis aduerfos placaffe uentos.Quid refera Sybillas Erythrxam atep cumana:& odto reliqsf Na Varro dece fuiffeaummat.qua^ infigne uirginitas eft:5d uirginitatis prxmm diuinatio.Quod fixolici genere fermonis Sybilla eEofdouAH appeliatunrede cdfilium dei iola feribit noffe uirginitas. Cafiandra' quo que 8i Chryfen uares Apollinis ac mnonis uirgines legimus.Et facerdotts Dianx Tauricx & Veftx inume labiles extiterut.quaru una Minutia propter iufpicione ftupri uiua defofia eftaniufta ut reor pcena; nifi gra de cnme putaref ixfa uirginitas.Certe romanus populus quato honore uirgines femper habueritftnc appa' iet;q colules Qi iperatores di m curribus triuphates;qui die iuperatis gentibus trophxa referebant;# omnes dignitatis gradus eis d uia cedere folitus fit.Claudia uirgo ueftalis cii in fufpicionem ueiflet ftupri;# fimula erum matris	in uado tyberis hxreret;ad comprobida pudicitiam fuaifertur cingulo duxifte naue:qua
multa milia hoium trahere nequiuerat.Melius tame inquit Lucani poetx patruus cum illa eet adtu :fi hoc qd1 euenit:ornametum potius exploratx fuiffet pudititix;qdubix patrociniu.Nec miruhoc dehoibus:cu Mincrua quoqj& Diana'uirgines deas finxerit error gcntilm.# mter.xii.figna cxli:quibus mundum uolui putatiuirgine colIocarint.Magna iniuria nuptia^ut inter fcorpios qde # centauros & cancros # pifces # egocerotas.i.capricornos:uxore maritucp coftrixerint.Triginta Atheniefium tyranicu Phedonem in, couv mo necaffetjfilias eius uirgines ad fe uemre mfterut:#icorto^ mof nudari.ac fuper pauimera patris fangui ne cruetataupudicis geftibus ludere.qux paulilper diftimulato doloris habitmeu temulentos couiuas cer^ nerenquaii adreqfita naturx egredietes;iuice fecoplexxpcipitauerut i putcu.ut uirginitate morte feruaret# Dcmotois Ariopagitai%principls uirgo filia audito fpofi Leofthenis iteriturq bellu lamiacu cocitaranfe iter ferit;aflerens quanq intadaeflet corporeitame fi alteru accipere cogeref;quafi fecudum acciperet:cu priori mete nupfiflet.Spartiatx & Meflenii diu iter fe habuere amicitias in tatuiut ob quxda facra etiam uirgines ad fe mutuo mittcrent.Quoda igitur tepore cu quinquaginta uirgines Lacedxmonio^ Meflenii uiolare tetaflennde taro numero ad ftuprum nulla cofenfit.fed oes libetiffime pro pudicitia occubuef t.Qua ob re graue beilu # logiflimum cocitatum eft.# poft multu teporis Mamertia fubucrfa eft. Ariftoclides Orcoe/ ni tiranus adamauit uirgine Stimphahdeiqux cu pfe occifo ad teplu Dianx cofugift*^ # fimulacru eius te r.eretinec ui poffet auelha eode loco cofofla e,ob cuius nece taro ois arcadia dolore comota e;ut bellu publi ce fumeret;# nece uirginisulcifceret. Ariftomenes meflenius uir iutliffimus uidtis lacedxmoniis:# quoda tpc nodturna facra celebratibusiquxuocabaturhiacynthina; rapuit de choris ludetiu uirgines.xii, # tota
no&e gradu cocito fugies exceffit de finibus Spartano^.Cuq; eas comites eius uellct uiolaretmonuit quatu potuitine hoc faceret:& ad cxtremu quofda no parceres interfecit.caeteris mem coercitisiredeprae polita a cognatis pucllxrcum Ariftomencm uiderent cxdis reu ficri:ta diu ad patria no funt f ucrfa?:q diu iudicu ad/ uolutaegenibusidefenfore pudicitias fuas cerneret abfolutu.Quo ore laudadas fut Scedafi fili$ in Leuans Boetiaeiquas traditu eft abfente patre duos iuuenes ptercuntes iure hofpitii fufccpifie.Qiii multujndulgen tes uinoiuim per nodte intulere uirginibus, Qu^ amiffa! pudicius nolctes fupuiuere: mutuis ceciderunt uulncdbus Juftu efl: &L Lucrinas uirgines no tacereiqus cu Iliu mitterent ex more,'p anos circiter mille nub la obfcoeni rumoris pollutas uirginitatis ulla fabula dedit.Quis ualeat filetiopterire feptem Milefias ujr/ ginesiqus Galloru impetu cu&a uaftateme quid indeces ab hoftibus fuftieretiturpitudine morte fugerut. pxmln fm" nlAis mrtrinihnc	mams	nndiritia	cursccq	uita.Nicanoruidlis	The/
uti-p luuucinb.uuius uirginis captius amore lupaius tii.v-uiub luiu^iu	-	—
fcilicet captiua optare debuerattfenfit pudicis metibus plus uirginitate ee:q regnu,^ interfc cta propria ma/ nuiflcs & lugens amator tenuit.Narrat feriprores grscis & alia Thebana mrgineiqua hoius Macedo corm pejattdiffimulafTe paulifper dolore:^ uiolatore uirginitatis fus iugulafle poftea dormietedecp inter feci ii e cu gaudio. Vt nec uiuerc uoluerit poft perdita caftitate.nec ante moriiq fui ultrix exifteret. Apud gymnoio/ phiftas Indis quafi per manus huis opinionis audtoritas tradiftg, Budda principem dogmatis eorum: ciate/ re fnn nircrn or-norwif	rviiril	Ap	mmema	nnnm	dp	ranire	lnnisi&!	liberum	patie	ce	-0C-
Platois:& Anaxilides in fecudo libro philofophis Peritione matre Pjatois phatafmatc Apollinis oppila ie/ rut, Sd fapictias pricipe no aliter arbitratur nifi de partu uirginis editu.Sed & Timasus feribit Pythagors mr gine filiam choro uirginu prsfui{Te:8d caftitatis eas inftituifle dodrinis.Diodorus focraticus quinq; filias di alcdticas iiignis pudicitias habuifle narraf. de quibus 5d Philo Carneadis magifter pIcniiTima feribit hiitona ac^ne nobis dominu faluatore de uirgine procreatu romana exprobrarut potetiataudores urbis & getis ius Ilia uirgine 8d Marte genitos arbitrant:,	Cap.XX VII.
Aec de uirginibus faeculi: curres per multiplices hiftoriaszSd propansfermo perftrinxerit.ueniam ad h maritatas ;qus mortuis uel occifis uiris fuistfuperuiuere noluerutme cogerenf fecudos nofle concu bitUS.Et quas mire unicos amauerut maritos, ut fciamus digamia apud ethnicos etiam reprobari. Dido foror Pygmalionis multo auri 8t argenti pondere cogregato: Africa nauigauit ibicp urbe carthagine c6didit.& cu ab Iarba rege Libyas in coiugium peteref ipaulifper diftulit nuptiasidoncc coderet ciuitate.ncc multo poft extruda in memoria mariti quonda Sichasr.pyra maluit ardere q nubere.Cafta mulier Carthagi ne codidit:6<: rurfum eade urbs in caftitatis laude finita eft.NaHafdrubalis uxor capta & incefa urbe:cu fe cerneret a Romanis capieda eeiapprehefis ab utrocp latere paruulisiiliisiin fubiedu^domus fuas deuolauit incedium.Quid loquar Nicerati coiugdQuas ipaties iniurias uiri:morte fibi ipfa cofeiuinne triginta tyrra norumiquos Lyfander uidis Athenis ipofueratilibidine fuftineret.Arthemifia quoepuxor mau;oli infignis pudicitix fuifte perhibetur.Quce cu eet regia CarixiSd nobiliu poeta^ atep hiitoricoru laudibus paicetur: i hoc uel maxie effertur i q? defundu maritu fic femp amauit: ut uiuu 8i mirae magnitudinis ac pulchritudi nis extruxit fepulchru.in tatu ut ufa hodie oia fepulchra ptiofaicx noie eius Mauiolea nucupent .Teuta II/
lyrioru regina ut longo tepore uiris fortiffimis ipcraret:& Romanos fepe frageret:miracu ° ~ jlc?'I2cru*t
caftitatis.lndi ut oes pene Barbaruuxores plurimas habet apud eos lex eftmt uxor carmim udefudo ma rito cremetur.Has igitur cotedut inter fe de amore uiri:& abitio fumma certantiu eftiac c	'
tis:digna morte decerni.Itam uidrix i habitu ornatucp priftionuxta cadauer accubat: aplexa	d.& [deo^
fculas:& fuppofitosignes pudicitiae laude cotcnes,p«o quse fic moriflfecudas nuptias no rqrit,Alcibiades ille focraticus uitiis Atheniefibustfugit ad Phamabasd.Qui accepto ptio a cru iuifit cu iterfici,Cuq5 fuffocato caput ect ablatu:5i miilum Lyfandro in
pars corpis tacebat infepulta.Sola igif cocubina cotra crudeliffimi hoftis ipcrm.int"™™aneos^& irntnete diferimieifuneri iufta perfoluit:mori paratap mortuo: que uiuu dilexerat.Imlte* „ ^r03e chriftianx fal te cocubinaru fide.& pftet liber$:quod captiua feruauit.Strato rcgulusSydonis n uppria fe udes coio/ dereine imminetibus Perfis ludibrio foretiquoru foedus ^gyptn regis focietate gr cratire trahebat ior/ midine:& gladiu que arripuerat circufpedasihoftiu pauidus expedabat aduetu.LLe ia latp capiedum uxor intelligesiextorfit acinace de manu:& latus eius trafuerberauit.Copofitocp ex morecadaueri ie monens iu/ periecitme poft uirginalia foedera alterius coitu fuftineret.Xenophon in Q,"^a!^ls	fi
Abradote uiroique Pathia uxor miro amore dilexerat collocaffe fe iuxta corp laccruid: cofoffo	.
guine fuu mariti infudiffe uulneribus.Iufta caufam regis occidendi Puta^ ^r:?Un ^ ajitUS	Darii
iuo & ignorate monftraucrat.Iudicauit eni fe noamariiquce & alteripon^ .^.^ndi.Rhodogun^	rDOntc
poft morte uirimutrice qux illi fecudas nuptias fuadebat occidit, Alceft	x ferut pro Ad	Ttroj-
defunda.Et Penelopis pudicitia Homeri carme eft,Laodomiaquoq;Pocraj% ore cantat :occif P	.. .
Prothefilaonoluiffefupuiucre,Adromanasfoeminas trafea.Et primaponaLucrcnaiqux	^ triunoha/
lia: noles fupuiuereimaculacorporis cruore deleuit.Duillius g pnmus Roma: naua.i c5rc, • jt- m5(>runi tnriBilii uirgine duxit uxore tantx pudicitixiut illo quocp ^u 0 Pr0 Cx? ‘rf rIt:%nHu -81 tnftis ‘fe do/
3tnouirin.!s in fpnpy/Vtremeticomorp innunHSiureioaudiuit exprobrari lioios f *	'rv\t
luiffetmt huic ultio mederemrtfeciftem iquit ; pudica^ nobilis fasmina.64 fi ignoramt mti
uiriig? fic patierer mlit.&Z g? maritus ifelicitate corporis fui:no uxoris fadidiotfcd maledicto fenfit inimici. Certe quae fecudum ducit maritum;hocnon pot dicere, Martia Catonis filia minoncu quxrercfab caicur poft amiiTum maritu denuo no nuberetirefpodit no fe inuenire uiruiqui fc magis uclict q fua. Quo dido oftendit diuitias magis in uxoribus eligi folcre q pudicitia. & multos non oculisifed digitis uxores ducere, optima fane restqua auaritia cociliat.Eade cu lugeret uiru:5d matronae abea quaercrent.que dic haberet lU' dus ultimum:Ait que & uitae arbitronqux ita uiru queerebat abfentemide iecudo matrimonio no cogita bat.Brutus Portiam uirgine duxit uxore.Martia Cato no uirginemtfed Martia inter Hortcfium Catonccp difcurrit.& fine Catone uiuerc Martia potuit:Portia fine Bruto n5 potuit.Magis cni fe unicis uiris applicat fceminae;& nihil aliud noITeimagnum ardoris indulgentiae uinculum cft.Aniam cu propinquus moneret: ut alteri uiro nuberct;ec cn! ei 8C xtatem integra & faciem bonarnequaq inquit hoc faciam. Si em uiru bo' num inuenero ut ante habuimolo timere ne pda.Si malmqd necefle eft poft bonu peffimum fuftineref Per tia minor cu laudarcf apud ca quaeda bene morataiquac fecudu habebat maritu:refpodit:felix pudica ma tronamunq pter fcmel nupfit.Marcella maior rogata a matre fua gauderet ne fe nupiiffejRefpondit ita uab demtapliusnolim.ValeriaMeflallarumfororamifTo Seruio uiromuliiuolcbat nubere. Qua: interrogata cur hoc facerenaitfibifemp maritu Seruiuuiuere.	^	^	Cap.XXVllL
Entio in catalogo fccminaijd multo me aplius plura dixifteiq excplo^ patif c6fuetudo:& a ledore s	crudito iufte pofie rcphedi.Scd quid faciaicu mihi mulieres noftri rpis apoftoli ingerat audoritatef
Et necdu elato funere prioris uiri memoriter digamiae pcepta decatent^ut quae chriftiiae pudicitix defpiciunt fide:difcat falte ab ethnicis caftitarc.Ferf Aureolus Theophrafti liber de nuptiisdn quo quaerit an uir fapies ducat uxore.Et cu definiftlt.fi pulchra cet:fi bene morata;fi honeftis paretibus:fi ipfe fanus ac diucs:fic fapiete aliquado inire matrominiu ftati intulit:ha:caut i nuptiis raro uniuerfa cocordant.No eft er gouxorducedafapicti.Primu eni ipediriftudiaphilofophiae:nec poiTequenq libris &! uxori pariter infer' uire.Multaee qux matrona^: ufibus neceftaria funt:prctiolaeueftts:aurum:gcmae:rumptus:ancil!^:fupel' lex uaria:ledic$;& exedra deaurata,Deindc p noctes totas garrulae coqucftioes.illa ornatiorpeedit in pubi i cumihxc honorafab oibus.ego I couentu foeminaru mifella defpicior.Cur afpiciebas uicinaf quid cu ancil lula loquebarisfde foro uenies quid attuliftif No amicu habere pofTumusmo fodalc.alterius amorctfuu odi um fufpicaf.Si dcctiftimus pcepcor in qiiber urbiu fueriunec uxore rchnquereinec cu farcina ire pot. pau^ pere alere difficile cft: diuite ferre tormetu. Adde quoniam nulla eft uxoris elcdio.fed qualifcunt^ obuene c. a <1 VfH. m rit:habenda. fi iracunda:fi fatua:fi deformisifi fuperba: fi fetida,quodeunep uicii eft poft nuptias difeimus. l	V	.	Equus afinus bos canis Si uiliffima macipiaiueftes quotp & lebetestfedile ligncu:calix Si urceolus fidtihs:^
L	banf prius:8i fic emutur.Sola uxor no oftendif-.ne ance difpliceat q ducat .Attcdenda eft femp cius faries:
uj	Qi pulchritudo laudada.nc fi altera afpexeris:fe aeftimet difplicere:uocada dominaicelcbradus natalis eiusdu
randu p falute illiusiut fit fupftes optaduihonorandanutrix cius & gerula:fcruus paternus Si alunus:8i for/ mollis afiecla:8i peurator calaniiftratus:Si in loga fccura(| libidine exedus fpado.fub quibus noibus adul teri delirefcut.QuofcucK illa dilexerit igratis amadi.Si tota domu regeda ei c6mi(eris:feruiedu eft.Si aliquid tuo arbitrio rderuaueris:fide fibi adhibere no putabit:fed in odiu uertef ac iurgia.Si nifi cito cofulueris:pa rabit uenena, Anus & aurifices Sd ariolos & iftitorcs gemma^ lericarucp ueftiu fi itromiferisipiculum pudi , citixeft.fi^hibuerisifufpicionis liuria. Ve^ qd pdeft etia diliges cuftodiaicum uxor feruari impudica non poffinpudica no debeatflnfida eni cuftos eft caftitatis neceftitas.^ illa uere pudica diceda cft:cui licuit pec/^ care fi uoluit.pulchra cito adamaf.foeda facile cocupifrit.difficile cuftodit:quod plures amat.Moleftu e pof fidere:qd'nemo habere dignef.Minore tame miferia deformis hetur:q formofa feruaf.Nihil tutu eftuquo totius populi uota fufpirat,alius formaialius ingcnioialius facetiistalms liberalitate follicitat.aliquo mo uel aliquado expUgnaf:quod undi<$ inccftif.Quod fi,ppter difpcfatione domus & langoris folatia 8<: fugam fo litudinis uxor?sducunf :multo melius feruus fidejisdifpeniat;obediensaudoritatidomini;8<: difpenfatioi cius obtcmpans-.q uxor qua: in eo fc seftimat domina:fi aduerfum uiri faciat uoiuntatcm.id eft quod placet: no quod mbef, Aftldcre aut egrotiti magis pofiunt amici 8i uernulae beneficiis obligati.q iib qu^ nobis b ^ putet lachrymas fuas:& haereditatis fpe uendat illuuie 8t follicitudinem iadtans:laguctis aium defpcratione coturbet Quodfi ipfa ian2uerit:coegrotadu eft;&: nunqua abeius ledulo rcccdedu.Aut fi bona fuerit & fu 1 ScU cv fd. auis uxor qux tatne rara uifa eft:cu parturiente gemimusteu periclitate torquemur.Sapies aut nuqua felus ec por.habet fecu oes qui (unt:qui<p un(lu5 fucrut boni.Sd aium liberum quocutp uult traffert.Quod cor/ pore no poncogitatiene copledtif*^ ^ homm iopia fueririloquit cu deo.nunq minus folus erinqcu folus fuerit.Pcrro libero^ caufa uxore ducere, ut uel nome noftrum nd intercatiuel habeamus fenedtutis prxfi dia:8c certis utamur haeredibus ftolidiffimu eft.Quid eni ad nos ptinet recedetes e mudoifi noie noftro ali us nomineffCu & filius no ftati patris uocabulum referat:^ inumerabiles fint:qui eodem appellenf nomi ne. Aut quae fenedutis auxilia funt nutrire domi:qui aut prior te forte moriaff Autpuerfiftimis moribus firi Aut certe cum ad maturam xtate uenerititarde ei uidearis mortf Hseredes adt mclicres & certiores ami ci funt & prepinquirquos iudicio eligasiq qu°s ucIls nolls habere cogarisdicet certa haerediras fit :dum ui/ uis bene abuti fubfta'tia tua:qtuo labore quaefita in incertos ufus reliqre,Hxc 5^ huiufmodi Theophraftus difteresique no fuftudat Chnftiano^:qUOo, couerfatio eft in caelis;Qui qUOtidie dicuticupio dhTolui &: ec cum ChnftofHaeredem nimiru deiiderabit hoiem.cohaeres Chrifti:Et optabit liberosmepotumq? ferie de ledabituriquos forfitan fit occupaturus Antichriftus:cu legamus jyioyfem 6i Samuelcm filiis fuis alios ptu Jifteaiec putafte liberos:quos uidebjt domino difpliccre,	Cap.XX VI1IL
Icero rogatus ab Hirtio ut poft repudiu Teretiaerfororc cius duceret: omnio facere fuperfeditrdices 2 8 c	no pofTe fe uxori & philofophix pariter opera dare.IHa interim coniunx egregia:&! qux de fontibus
tullianis hauferat fapictiamupfit Saluftio inimico eius.& tertio Meflallae coruino;& quafi per qucf» dam gradus eloqueris deuoluta eft,Socrates Xantippe 8t miro ncpte Ariftidis ducis habebat uxores,Qus $vcrut-c* b”1^ cu crebro inter fe iurgarentur,&ille eas irridere eflet folitusrcp ppter fe foediifimu homine: fimis naribus: recalua fronte:piiofis humeris:& repadis cruribus difceptarent^nouifTime uerterucin eu ipetu:& male muh J-' r—— n- ^	*'	'	  r	'	r	r-’—'	'	•	Xatifv
dlatu fugienteq; diu perfecuts funt.Quoda aut tepore cu infinita couitia ex fuperiori loco ingercti Xa pe reflitifTetiaqua perfufus.imudamihil aplius refpodinqrapite deterfo,fcieba iquit futurumt ifta tonitrua
hymber fequeref.LiSylls Foelicis fi no habuiflet uxorciMetella coiux pala erat ipudica.Et quia nouiflimi malanoftra difcimusud Athenis cantabafSylla ignorabat.fecretacp domus fus primu hoftium couitio didicit.Cn.Popeio Mutia uxorem ipudica qua Pontici fpadones 8i Mithridatics ambiebant caterus cu eu putarent cstcri fcientem pati:indicauit in expeditione comilito.&f uidtore totius orbis trifti nuncio cofter^ nauit.M.cato ceforius habuit uxore Adoria Paula humili loco natam:uinolenta;metis ipotem.6d qd nemo pollet credere Catoni fuperba.Hoc ideo dico.ne qs putet fi paupere duxerit:fatis fe cocordispuidiflc. Phi> lippu regem macedonu contra que Demofthenis philippics tonatatroeunte ex more cubiculumxor exclu iit irata.q exclufus tacuit:& iniuria fua uerfu tragico cofolatus efl.Gorgias rhetor librum pulcherrimu de cocordia.grscis tunc inter fe difildcntibusaecitauit olympis.Cui Melanthus inimicus eius:hoc nobis iqt de cocordia prscipinq fe & uxore & ancillula tres in una domo cocordareno potuit. Aemulabafqppe uxor eius ancilluls pulchrimdini:& caftiflimum uiru quotidianis iurgiis exagitabat.Tots Euripidis tragoedis in mulieres maiedida funt.Vnde & Hermion loquif:Malaru me mulieru decepere cociliajn Lepti urbe fe mibarbara:& pofita in folitudine moris eftmt nurus altera die focrum olla mutua poftulet.Cui illa ftati ne gat.ut fcias illud ueru ee Teretiirquod cofulto abigue extulinQuid eft hoc:oes focrus oderut nurus. Legi>
mnc	^^v 1      * _ -____________________________      -	r*	r	r>» n — n % i •    
coueniens aio fofpiti uitiu,turbat cofiliaialtos SC gcnerofos fpiritus frangit.a magnis cogitationibus ad humillimas detrahit.queruIos:iracudos:temerarios:dure iperiofos:feruilit^r blados:oibus mtiles ipfi no umime amori facit.Na cu fruedi cupiditate infaciabilis flagratiplura tepora fufpicioibus: lachrymis: coque
ftinmhnc nr1,>	r...-	r.	,	r	i	.	  •	•	r.	^ntid	Phfnnptv!	pofita	eft. &'
ris pedtus colligabat dtu labris uir& uxor
L  --------   .	.	 vavLyvc.	aiuoi’	COlUgCluw	-. — y- „	l
feref in coitum.nihil eft foediustq uxore amare quafi adultera.Certe qui dicunt le ca reipublics:& gcnei humani uxoribus iungiiSi liberos tollereamitenf falte pecudes.# poftqua u^om ueter intumuerit:non gv
dar filizic- «az- .-«m-tmrpc nYnriKMo O. -t. .r_ i . .  tnatrimoiaiadnlfpriic rr^Wa^ft-TUt.CX-1-' TC
_ dUciuaeudb	^ucra	csnnes lats luntipan r , .
^ pcipere caftitate:# mariti audoritate tenere qui nupfit^Dodimmi uiri uox eft pudicina m! nenda;qUa amiffarois uirtus ruit.In hac muliebriu uirtutu principatus eft.Hsc pauperem comeda i: dmir extollitideforme redimit;exornat pulchra.benemeretur de maioribustquoru fanguinem furtiua .obole no uitiat. bene dcliberisjquibusnec de matre erubefccduminec de patre dubitadum eft-bene imy
e»*
pter me ubi me pmat.Scribft Herodotus:q> mulier cu uefte deponat 8C uerecudiam.Et nofter comicus for tunatum putanq uxorenunq duxerit.Quid referaPafiphaemCJyieneftra:# Eriphyla.quarum prima deli> tiis flues: qppe ut regis uxor tauri dicit expetifle cocubitus.alia occidiOk uiru ob amore adulteri, tertia pz didi fle Amphiarau:# faluti uiri moile aureu ptulifle.quicqd tragoedis tumen&r domos urbes regnaq? fubz uertinuxo^ pcllicucp cotetio eft, Armatur paretum in liberos manus,nefands apponunf epuls.& propter unius mulicrculs raptu:europs atep afis deccnalia bella cofligut.Quafda rpudiatas altero nuptia^ die fta tim nupfifle legimus. V ten$ reprshedendus maritus:# cui ta cito difplicuit:# cui ta cito placuit.Epicurus uoluptatis aflertor: qq Metrodorus difcipulus eius Leotia habuerit uxore:raro dicit fapientiineuda coniu gia.qa multa icomoda admixta funt nuptiis.Et quo mo diuitix # honores # corpogt fanitates # extera q in differentia noiamusmec bona nec mala funnfed uelut in meditullio pofitapfu # euetu uel bona uel ma Ia fiunttita # uxores fitas in bono^d malo^tp cofinio. Graue aut ee uiro fapieti uenire in dubiu:utru bona an mala dudurus fit.Ridicule Chryfippus duceda uxorem fapientipcipitme loueGameliu & Genethlium uiolet Jfto eni_mo apud latinos duceda uxor no erittqa loue no habet nuptiale.Quod fi deo^d ut putat no^ mina uitae hoium piudicat:offendet ergo Statore Ioue:qui libenter federit.
Cap.XXX.
Cripferut Ariftoteles # Plutarchus # nofter Seneca de matrimoio librostex quibus # fuperiora no f nulla funt:# ifta qux fubiicimus.Amor formx ronis obliuio eft:& infanixpximusffoedu minimecp
rnnnnla - r r	.	i___Tr.t;__ r r	frincri>	a	ma<rnkrotvifarinmT>nc
qua a cotnmelia externi corporis uidicat.Captiuitatis nulla maior calamitas e: q ad alienam libidine trahi, uiros cofulatus Uluftraticloquetia in nome aeternu effert militaris g!oria:triunphufq? nona1 getis colecret* Multa fut qux pclara ingenia nobilitet.Mulieris uirtus proprie pudicitia e.Hxc Lucretia Bruto requauitt nefeias an et ptuk rit.quonia Brutus ndpoffefemireafoeminadidicit.Hxc aquauit Cornelia Graccho: Haec Porcia alreri Bruto,notior eft marito fuo Tanaquil, lllu inter multa regu no a ia abicodit antiquitas. Hac raro inter fceminas uirtus altius faeculoru oium mcmoriae;q ut excidere poffet infixit,Imitentur ergo nuptae Theanu;Cleohulina;Gorgute:Timoclia:daudias at($ cornelias:& cu apoffolu malis mulieribus di gamia uiderit ignofceteilcgat ante q religio noftra fulgeret in mudomnicubas femp habuifle inter matro/ nas decus.pillas fortuna: muliebri facra fieri folitumullu facerdote dygamumullu flamme bimaritu.Hie rcpbatas quo<^ Athenienfiu ufq$ hodie cicutae forbitde caftrari;& poffq in potificatum fuerint ckdi:uiros effe definere.
Beati Hieronymi cotra louinianu< _ Secudus Liber Incipit. Gap,XXXI.
Ecudappofitio eftteos q fuerit baptizatis diabolo no pofle tctari.Et ne hoc ftulte dicere uideref: s	adiecit.Quicucp aut tetati fuerit:oftedit eos aqua tatu:&! no fpiritu baptizatos.qffm Simoe mago
legimus. V nde & loanes dicit: ois qui natus eft ex deo:peccatu n5 facit.quonia feme ipfius manet i coiSi no pot peccare.qa ex deo natus eft.Et in hoc maifefti fut filii dei:& filii diaboli.Et in fine epi ftolae:ois qui nattis eft ex deo:no peccat:fed generatio dei coferuat eu.St malignus no tagit eu.Rc ucra fortis obiedtioiSc q indiffolubilis pmanerer.nifi ipfius loanis teftimonio folucref .Stati eni intulinfilioli cuftodite uos a fimulacris.Si ois q natus eft ex deomo peccat:# a diabolo tetari no potiquo praecipit ut caueatme ten tetur^Et in eade rurfus epiftola.Si dixerimus qa peccatu no habemustipfi nos feducimus.# ueritas in nobis no eft.Si cofiteamur peccata noftra:fidclis eft # iuftusmt remittat nobis peccata:# mudet nos ab oi iniqui tate.Si dixerimus:qa no peccauimus:medace facimus eu:# uerbu eius no eft i nobis. Aeftimo q? loanes bap tizatus ad baptizatos fcripferit:# q? oe peccatu ex diabolo fit.Ille peccatore fe cofitef :# fperat remifiione poft baptifma peccatorii.# louinianus meus dicitme tagas metquonia mudus fii. Quid ergo: cotraria fibi apoftolus loejf^Minime.In eodeqppe loco cur hocdixeritiftati ediflerit.filioli mei hoc feribo uobis:ut no peccetis.Sed # fi quis peccauerinaduocatii habemus apud patre lefum Chriftu luftii:# ipfe eft ^piciatio £ peccatis nfis. no p noftris aiit ra'tu:fed etp totius mudi.Et in hoc fcimus 9 cognouimus eu:fi madata eius obferucmus.Qui dicit fe nofleeu:# madata eius no cuftodit:medax eft:# in co ueritas no eft.Qui aut fer' uar uerbu ciustuere in hoc caritas dei pfecta eft.In hoc fcimusiquonii in ipfo fumus.Qui dicit fe in ipfo ma nere:debet ficut ille ambulauit:# ipfe ambulare.Proprerea iquit feribo uobis filioli meuois qui natus eft CX deomo peccat.ut no peccetis:# ta diu fciatis uos in generatoe domini pmanereiq diu no peccaucritis: imo q in generatione domini Derfeueratipeccare no pofrunt.Quae eni comunicatio luci # tenebris^Xpo # beli ai^Quomo dies & nox mifceri no queutific iuftitia # imquitas:peccatu # bona opera.Chriftus & Antixps. fi fulceperimus Chriftu in hofpitio noftri pedtorisiilico fugamus diabolu.Si peccauerimus:# p peccati ianu am ingreflus fuerit diabolusiptinus Chriftus recedit.Vnde # Dauid poft peccatuiRedde mihi ait lamtiam falutaris tui.f.qua peccado amikrat.Qu; dicit fe noffe eu:# madata eius no cuftoditimedax eft.#in hoc ue ritas no eft;Chriftus ueritas appdlatur.imo cft.Ego fu inquit uia # uita # ueritas.Fruftra nobis 1 eo applan dimusicuius madata no facimus.Scieti bonu # no facieti illudipeccatu eft.Quo mo corpus fine fpiritu mor tuu eftific # fides fine opibus mortua eft.Nec grade putemus unu deu noffeteu # daemones credat,# cotro mifca:. Qui dicit fe in ipfo manere:debet ficuc ipe abulauit:# ipe abulare. Eligat aduerfarius de duobus qd uuk,optione n.damusimanet m Chriftotan no maetfSi manetuta ergo abulet:ut Chriftus.Si aut temerariu eft:fimilitudinc uirtutu domini pollicerimec manet in Chnftoiqa no ingredif ut chriftus.Ille peccatu no fe cit.ncqriiietus c dolus in ore eius.q cu malediceret :no maledixit.# tanq agnus cora todete:ficno apuit os fuu.ad que uenit prfceps mudi iftius:# menit 1 co nihil.q cu pecccatu no feciffct:^) nobis peccatu eu fecit deus. Nos autiuxta cDiftola lacobimiulta peccamus ocs.# nemo mudus a peccatis,ne fi unius qde diei fue' rit uita cius.Quis<n y jonabif caftu fe hfecor^Aut qs cofidet mudu fe ee a peccatis^Tenemurcn rei in fimili tudine puaricatois Ada, Vnde # Dauid:Ecce ait 1 iniqtatibus coceptus fu;# 1 delidtis cocepit me mf mea, # beatus lob Si fuero iuft'us,*os meu ipia loquef .# fi fine crimie:prauus iueiar.Et fi purificatus 1 niue: # lotus mu dis maibus:ratisme forde nxifti.& exeeratu e me ueftitu meu.Ve^ ne penitus defpemus:arbitrates nos poft peccata baptiitm no pofle faluariiftati hoc ipm tcpat.Et fi qs peccauerit:aduocatu hemus apd patre k' fu Chriftu mft u.& ipe 5ppiciatio p peccatis noftris.no p noftris aut tatu:fed et p totius mudi.Hoc ad crez detes poft baptifma loq£,& aduocatu p dlidhs eo^dominu pollicef.Nec dicinfi qd peccaueritis aduocatu hetis apd pfemChriftu;^ ,pe e Dpiciatio p peccatis ufisme eos diceres no pica fide baptifma cdfecutos.fed aduocatu iqt hemuslefuChriftu.# ipe e^pitiatio p peccatis nfis,& no folu p nfis peccatisffed et^ totius mudi.In roto aut mudo & apoftoli funtioefq? crcdetes.Ex qbus liquido coprobafpoft baptifma pofle pecz cari.Fruftra.n.hemusaduocatu iefu Chriftu:fi peccari no pot. Cap.XXXlL	r
Etrus Apoftolus ad que di&u fuerat:q lotus e no necefle het ut iteR, lauet:# m es Petrus!^ ruF hac p petra aedificabo ecclefia mea':ab acilla pterritus negat.Et ipe dominus;Simo Simoniecce iqt Sathanas poftulauit uos:ut cribraret ficut triticu.Egoautrogauip te:nedefiCeret fides tua,Et 1 eode loco: Vv gilate # orateine itretis 1 tentatoem.fpus qdc proptus eft. caro autem ifirma Qu°d fi ante crucem diiftum refponderis:certe poft crucem in oratione dominica dicimus: dimitte nobis3ebita noftra: ficut # nos dimittimus debitoribus noftris,# ne nos inducas intentationem, fed libera nos a malo. Si non peccamus poft baptifma: cur nobis pofeimus peccata dimitti :quas in baptifmate iam dimifla funtfquid oramus:n
intremus in tentationem	ut liberemur a malo: fi diabolus tetare non poteft iam baptizatusf Aliud autc •;
eft fi ad cathecuminos hxc oratio pertinet:8d non conuenit fidelibus 8C Chriflianis.Paulus eledionis uas ca ftigat corpus fuu;8^ in feruiture redigitinealiis pdicansiipfe reprobus iucniaf.Et datus eft mihi inq.t (limu^ lus carnis angelus fathanxiq me colaphizet.Et ad CorinthiosiTimeo ait ne ficut ferpes dcccpit Eua i aftu' tia fua;ita corrupanf fenfus ueftri a fimplicitatc.q cfl in Chrifto.Et alibi:Cui aute aliqd donaftis: & cgo.na & ego qd' donaui;fi gd donaui rppter uos in pfona >pi:ut no circuueniamur a Sathana.Non.n, eius ignora^ mus aftutias.Et rurfumiTetatio uos no apprehedatmifi humana.Fidelis aute deus:q no dimittet uos renta ri fupid qd'poteftis;fed faciet cu tetatione etiacuenmiut poffitis fuftinerc.&qfibi uidcf darciuidcat ne ca^ dat,Et ad Ga!athas;Currebatis bene.qs uos ipediuit uerirati no obedirefEt alibi: Voluimus ode uenire ad uosiego qde Paulus:&: femel & ite^.fed ipediuit nos fathanas.Et ad maritos:Et ite^» reuertimini ad idipfu: nc tetet uos fathanas ppter fcontinetia ueftri,Et rurfumidico aute fpiritu ambulate: & defideria carnis no pficietis.Carom.cocupifcit aduerfus fpiritu:& fpus aduerfus carnc.hxc inuice aduerfanf fibitut no qua’ uul tis illa faciatis,Ex utroqj copadi neceile eft:ut utriufcp cotra fe fubftatiae bella patiamur,Et ad Ephebos.No C u ° S C0^U(^:at10 aduerlus carne & fanguine.fed aduerfus principatus & poteftates:aduerfus redores te^ nc^ra^d iftai&taduerfus fpiritalia neqtia in c$leftibus,Et xftimat aliqs fecuros & dormictes nos efte debere poft baptifmii,Nec no&ad ebr$os:Impoftibile eft enim eos:q femel funt illuminati: & guftauerut donum c$lefte:6^ participes fadi funt fpiritus fandi:guftauerut(p nihilominus bonu dei uerbir.uirtutcfcp feculi fu turi;8i plapfi funtirenouari itei^ ad poenitetia.rurfum crucifigeres fibimetipfis filiu dei:S! oftentui habetes. Certe cos q illuminati funt:&guftauerut donu caelefte;& participes fadi funt fpus fandi:guftaueruntq? bo^ nu dei uerbumegare no pofiumus baptizatos.Si aute baptizari peccare no pofiuntiquo modo nunc apofto-' lus dicit;& plapfi funt; Ve^i ne Motanus & Nouatus hic rideanq cotendunt no pofle renouari p pocnitetia eos:q crucifixerunt fibimet filiu dei:& oftetui habueruticofequeter huc errore foluit.& ait, Cofidimus aut de uobis diledifftmumeliora & uiciniora falutisita 8i fi ita loqmur.No.n.iniuftus eft dcus:ut obliuifcafopc ns ii citri: 5: dilediois qua oftediftis in nofe ipfiustq miniftraftis fandis,&nuc miniftratis.Et re uera grandis eilet imuititia deijfi tantu pcccatu punfrct:& bona opa uo fufcipet.Locutus fum inqt apoftolus:ut ita uos a peccatis retrahere:# defpationis metu facere cautiores. Carteja cofido de uobis dilediibmi meliora 3i uicu niora falutis.Neq? enim iuftitise dei eft:ut obliuifcaf bonoiji ope^ 8i miniftermq^pter nome cius & exhi buiftis # exhibetis in fandos:# tantu meminerit peccatoj^.Sed #apoftolus lacobus fciens baptizatos poft k tentari:# ,ppria corruere uoluntatejbeatus ait uir:q fuftert tentatieneiquia cu pbatus fuerit: accipiet co^ rona uit$:qua repromifit deus diligetibus fe.Ac ne putaremus fecundu illud genefeos ubi feribif; Habraa a deo fuifle tentatumos quocp tetari a deotnemo inqt cu tentaf dicat:quonia a deo tentaf, deus enim itenta^ ter malo^ eftjpfe aute nemine tentat.Vnufqfc^ ucro tentaf a cocupifcetia fua abftradus illedus.dehinc cocupifcentia cu coceperit:parit peccatu.peccatu ucro cu cofumatum fueritigenerat mortem.liberi arbitrii nos codidit deus.nec ad uirtutes nec ad uitiatnecefiitatc trahimur, Alioquin ubi neceffitas eftmec damnatio nec corona eft.Sicut in bonis opibus pfedior eft deus(no eft enim uoletis necp curretisjfed miferetis # adiu uantis dei)ut puenire ualeamus ad calccjfic in malis atqj peccatis femina noftra funt icctiua;# pfedio diabo ji.Cum uiderit nos fup fundametum Chrifti aedificare foenumtbgnaiftipulaimnc fupponit incedium. Aedft ficemus ergo aui&:argetum:lapides ptiofos:# tetare noaudebitiqq & in hoc no fit certa # fecura pofteflio» Sedet quippe leo in ifidiistut in occultis iterficiat inocetem.Et uafa figuli ^>bat fornax.hoies aute iuftos ten tatio tribulatiois.Et in alio loco fcnbif :fili accedes ad feruitute dchppara te ad^tentatione. Runum ide la* cobus 3oquif:Eftote fadores uerbi:# no auditores tantu.Siqs auditor efti^ no fadtor: ifteliiriili^ eft uirotq cofiderat uultu natiuitatis fua? in fpeculo.Cofiderauit illud:# ftatim recedes oblitus eft qlis fit, fruftra mo^ nuit ut jungeret opafidei:fi poft baptifma peccare no poterat,Qui tota lege inquit feruauerit: & peccauerit m unonadtus eft oium reus,Quis noftR» abfcfc peccatofCoclufit deus oia fub delicto:ut oibus miiereaf, Pc> trus quoc^ nouit inqt dominus pios de tetatione eripere:# de falfis dodtoribus.Hi iunt fontes fine aqua: # nebulx turbinibus exagitatx:quibus caligo tenebra^ referuaf. Supbia enim uamtatis loquetes pelliciet in defideriis carnis luxuriae eos:qui paululu effugerat:Etad errore reuerfi funt.Ndne tibi uidef pinxi fle fermo apoftolus noua [peritis fadione^ Aperiut enim quafi fontes fcietistqui aqua nohabet.dodrina^ pmittut imbreiuelut nubes ^pheties ad quas pueniat ueritas dei:# turbinibus exagitant dzemonuiatcg uitio^.Loz quunt gradia:# totus eo^d fermo fupbia eft.Immudus eft aute apud deu oisiqui exaltat cor fuu. # qui pauz luium refugerat a peccatis:ad fuureuertunf errore:# fuadent in luxuria cibo^d carnifc^ delicias,Quis enim no liberer audiatimaducemus # bibamus # in xternu regnabimus^Sapietes & prudetes prauos uocanr.cos uero q dulces funt in fermonibusiplus audiut.Ioanes apoftolus: imnio1 loanc baluator feribes angelo ephe fiecclefi$:fcio inqt opa tua:# labore # patietia tua.# qa fuftinuifti jppter nome meu # no defecifti.bed ..a bebo aduerfus te pauca:q> caritate tua prima reliqfti.mcmor efto unde cecideris,Et age poenitetia. •- prima opa fac.Sin aute uenia tibi;# mouebo cadelabsd tuu de loco fuo nifipoenitetia egeris.Similiter exteras eccle
fias Smprna:Pergamu:Thiatira;Sardis:Philadelphia;Laodiceaad poenitetia puocat.# mfireuertant ad opa priftina:comina£,Et \ fardis paucos hfe fe dicit:q no coinqnauerut ueftimeta fua. # abulatun iunt cu eo in aibis;qa digni fut.Qui aute dicit:mcmeto unde cecideris:# ecce miflurus e diabolus ex uobis carcereiunez remini:# fcio ubi hitasiubi fedes eft fathanx:# in mete habe qhter accepis;# audiens^# ferua:# poenitetia age;# reliq;uticueidicit:q credidit:# baptizatus e:#ftas quodateorruitp delictu,	Gap.AAA *
P Aulifper de ueteri teftameto exempla diftuIeram: quia jolent ubicuncg contra eos ia^tdiccrei _ _ (pphetae ufe^adloane.Cxte^d quis ignorat fub alta diTpcfatioe dei;oes retro fcos eiuide lui e
cuius nuc chriftiani funtvQuo modo ante Habraa placuit in coiugio:fic nue uirgines placent in ppema ea* ftitate.Seruiuit ille legi 8>C tepori fuoiferuiamus 51 nos cuagelio tempori noftroiin quos fines faeculo^ de^ currcrut.Dauid cletius fecundu cor dominirq oes eius fecerat uolutatcs.*& q in quoda pfalmo dixeranludi' ca me domine:quonia ego in inocetia mea igreflus fum,& in domino fperas no ifirmabor. ^)ba me domine: & tenta me.ure renes meos;& cor meu.poftea tetatus a diabolo:& poft peccatu poenites loqf: Miferere mei deus fecudu magna mifericordia tua.Magnu peccatu magna deleri uult mifericordia.Salomon amabilis dq mini:& cui bis deus fuerat reuclatus:qa amator mulie^: fuir:a dei amore!difceffit. ManafTem ipiiflimu rege poft captiuitatc babylonica.-in priftina dignitate liber diepi reftitutu refert. Et lofias uir fandus in capo Ma gedo ab aegyptio rege cofodif Jefus quoqp filius lofedech facerdos magnus qcj in typo pcefferit Saluatorisrq noftra peccata portauit:& alienigena fibi ex getibus ecclefia copulauintame fecundu littera poft facerdotiu fordidatus iducif:& ftat diabolus a dextriseius:& candida illi ueftimeta deinceps reddunf. Superfluu eft de Moyfe &' Aaron fcribere:q> ad aqua cotradidionis offenderint deu;& rerra repromiffionis no itrauerint. cu beatus lob angelos quo<$ & oem creatura peccare poffe comemoret dicens;Quid.n.nunqd homo cora deo mudus eft: Aut ab opibus fuis fine macula uirvSi cotra feruos fuos n5 credit: 61 aduerfum angelos fuos pra> uum qd reppit:quato magis habitares in domibus luteis:de qbus & nos ex eode luto fumus^ Tctatio eft ui' ta hoium fup terra.Et cecidit lucifenq mittebat ad uniuerfas natioes.Et ille q in paradifo delicia^ inter.xii, nutritus eft lapides:uulncratus a mote dominuad iferna dcfcedit, Vnde & Saluator in euagelio uideba inqt fathana qfi fulgur de caelo cadence.Si altiffima illa fublimitas cecidit:quis cadere no poliat^ Si in caelo ruinx: quaco magis in terraf Et tame cu ceciderit Luciferumo poft cafum coluber antiquus: uirtus eius i lubis eft: &: poteftas eius fup umbilicu uentris;obubranf in eo arbores magnae;& dormit iuxta iuncu;& calamu:& ca ricem Jpfe eft rex oium qux in aqs funr.ubi fcilicet uoluptas & luxuria:&ppago 6C irrigatio nuptia^.Quis enim denudabit facie ueftitus eius^Et portas uultus eius qs apiet^Saginanf in eo nati6es:& partiunt phoeni cum getes. Ac ne forfitan tacita legetis cogitatio putaret eas tantu phoenicii getesiqs 6L populos aethiopum fignificari:qbus draco in efcam datus fitiftatim de iis q p mare huius faeculi trafeunt;& ad portu falutispue/ nirc feftinar:dicif:Et in nauibus pifcato^ caput eius ftat ficut fcudo ffatigabilisireputat fcri% ut paleas:& (v cut lignu putridu $s.Et omne auru maris fub eo eft ficut lutu.feruefcere facit abyffum ficut uas aeneu.aefti' mat mare ficut deletu;5i tarta^: abyfli ut captiuu.Omne altum uidet.Si arbitraf louinianus meus facile fibi eum pofle fuccubere.Qnid loqr de fandis uiris 8t de angelis;q cu creatura dei fintipofTunt uticp recipe pec catufFiliu dei tetareaufus eft.& prima eius 8i fecunda fententiarepcufTustnihilominus caput leuat.8i tertio uulneratus ufqjad tepus recedit:differes magis tentatione qauferes.&nos nobis blandimur de baptifmate: Q uod ficut priora peccata dimittinfic in futu^ feruare no potmifi baptizati oi cuftodia feruauerit cor fuu.
'	Cap.XXXlIII.
Andem puenimus ad cibosmbi 61 tertiae quxftiois nobis opponif difficultas. ad hoc creata efle oia: t ut ufui mortaliu deferuiret. Et quo modo homo rationale aial qfi qda habitator 8i poffefTor mudi deo fubiacet:& fuiiueneraf audoreiita cuda animatia aut in cibos hoiurmaut i ueftitu:aut ad fciny dendu terra: aut ad fubuedione frugu;& ipfius hois efle creatatunde & iumeta ab eo £ iuuent: appelletur,-Quid e Dauid homo qd'memor es eiusfaut filius hois quonia uifitas eu^Minuifti eu paulominus ab agelis: gloria & honore coronafti eum:& coftituifti eum fup opa manuu tua^.Oia fubiecifti fub pedibus eius oues & boues uniuerfas infup&pecora campi. Volucres cxli&: pifces mans:qpambulat femitas maris.Efto inqt bos ad arandmad fedendu equusteanis ad feruanduicaprx ad lac:oues ad lanitia coditae fint. Quis uflis por cor: abfcR efu carniu^qs capres:ceruuli:damul$:apn:lepores:& huiufmodi uenatio.Quid anferes filueftres & domeftictfqd anates.qd ficcdulaefqd attagen^qd fulicafqd turdus/Cur in domibus gallina difcurritffi no comedunf h^coia fruftra a deo creata fut. Ve^ qd opus eft argumetis cu mamfefte feriptura doceat omne qd mouef ficut olera herbae data nobis in dci;8C apoftolus clamitet oia muda mundis: & nihil reiiciendu qd' cum gratia^ adione nra:cipi£;& uenturos in nouiffimo q phibeat nubere:& uefei cibis:quos deus crea uit ad utedum.Ipfe dominus uini potator & uorator a pharifaeis appellaf: 6t publicano^: couiua 8t peccato/ rumiZachseiprandiu no recufansmades ad nuptia^ epulas.Porro aliud eft fi ftulta cotetione dicitis eu ifle ad nuptias ieiunatu^Sf in pofte^: m°rc dixifle hoc comedonllud no comedo ♦ nolo uinu bibere qcf ex aqs creaui.In typo fanguinis fui no obtulit aqua fed uinu.Poft refurredione pifce & fauu comedit: no Zizania nuces 81 fdrbitiuculas.Petrus apoftolus no expedas ftella more iudaico:fed hora fexta in folarium prafurus afcendit.Paulus in naui pane fra^it no caricas.Timotheo doleti ftomachu uinu fuadet bibere no piratiu.De cibo^ fi placet abftinctia qfi nd&fupftitio getiliu coftu matris deu obferuet & ifidis.	Cap.XXXV. -
Equar ergo ueftigla npofitidis expolit$.&: ante qad feripturas ueniam.doceacK ex eis deo grata ieiu s	nia:5d acceptabile cocinctiatargumetis philofopho^ argumeta c6pona'.& pbabo no Empedoc lis 3C
Pythagorae nos dogma fedari: q ,PPter ^eteu^ux^o-iv id eft trafanimationem omne qd' mouetur & uiuitzcdendu no purat;& eiufde criminis reos arbitrant :qui abiete quercum fucciderint: cuius parricidae fut:& uenefici:fed uenerari coditore noftR::q in ufus hoium eunda generauit.Et quo modo bos ad arandu: equus ad fededu:canes ad fcruaduicaprx ad lac:ouesad lanicia coditae futiira fues BC ceruos & capreas & le/ pores:&csetera;fed illa no ftati ad comededu creata ee:fed i alios ufus hoium.Si.n.omne qcf mouef 8C uiuit: ad uefcedu fadum eft:&: praeparatum gul$:refpondeat>mihi cur elephanti;cur leones:urfi:lcopardi:lupi.cur
uipere:fcorpii:culices;pulicefqi:curuultur;aquila:coruus:accipiter:curcete:delphines:phocx:minut3e(pco/
deolx condita: fint:Quis noftrum leonemiquis uiperam;quis uolucreiquis ciconia: qs milumquis reptan>
tes in littoribus uermiculos unq comedcritfSicut igif hxc ^prios ufus habctiita poflumus dicere caetc/ 5 o ras befl:ias:pifces aueszno ad efum:fed ad medicina creatas.Denicj carnes uiperx unde tyriaca coficifiqtis re bus aptas fintinorunt medici.fegmcta eboris.in medelas uarias aflumunf.fel hyemeoculo^ reftituit clari> tate.ftercus eius di canutputrida curat uul nera.Et qd' forfiitan legeti mi^: finhois fimus quatis curatioibus proficiat:Ga 11 icnus ENd-rrAoicr id eft in fimplicibus docet. Aiunt phyfici;q> pellis colubri qua exuif: deco&a in oleotmire dolore auriu mitigat,Quid ita inutile uidcf nefcictibusiut cimicesfSi fanguifuga faucibus hx ferit:fumo eius excepto:ftatim euomite difficultas urinx huius appofitione laxaf. Porco^ aure & anferu 61 gallma^:phafianorucp adipesiqd comodi habeatioes medico^ declarant libri.quos fi legeris: uidebis tot curatioes effein uul ture:quot mebra funt.Paui fimus podagrae femore mitigat.Gruis:ciconi$;fel aql$:fan guis accipitrisjftnitio camelus:ranas:chamelc6tes:hyrudinis ftercus & carnes:qbus morbis apzse fint dicere: fi mihi ^ppofitmeilet de medela corpoi% difputare.legat q uult Ariftotele & Theophraffu ^fa: Marcellu Sy dete:& noltru Flauiu hexametris uerfibus differentes, Plyniu quoc^ fecundu:& Dyafcoride: & casteros tam phyucos q medicosrq nulla herbamullu lapidejnullu aial tam reptile q uolatile natatile: non ad fu$ artis utilitate referut.Igif cu mihi dixerisicur porcus creatus tftjfiatim tibi refpcdebo puero^i more ccrtantiu* cur uipersfcur fcorpiiYNec deu fupfiuo^: iudicabis artifice.quia plurimae 8i beftiae 5L uolucres funtiqs tus fauces recufet.Sed ne cotetiofum hoc Si pugna magis uideaf effe q ue^iaudi iccirco fues 8i apros &L ceruos 6i reliqs aiantes creatasmt milites 8£ athletaetnautarirhetoresmietallorucp foffores:8i casterf duro opi mam cipatithaberet cibostqbus fortitudo corpo^ ncccffaria eft.qui portat arma & cibaria: q pugnis 61 calcibus fuainuice mebra debilitatrq remos trahuntrquo^ latera ad clamandu dicendiicp funt ualida: q fubuertunt motes:&: fub diuo 8i ibribus dormiut.Cxte^ noftra religio no ttukthv id eft pugilem:|no athletas: no nau-» tas:no militesmo fofforcsifed fapietise erudit fetatote,q fe dei cultui dedicauit,& fcit cur creatus fit:cur uer fetur in mundorquo abirefeftinet,Vnde & apcftolus loquif. Quado ifirmor iquititunc fortior fum vEt fi exterior nofier homo corrupif:fed iterior renouaf de die in die.Et cupio di{lblui:& effe cu Chriffo, Et car^ nis cura ne feceritis in defideriis.Nunqd olbus pceptu effine duas tunicas habeantCne cibos in peraiaes in zo naruirga m manuicalciamentu in pedibus^ut uendar uniucrfa qux poilidettdentcR paupibus: 8i fequanf le^* fum, bed lis utic^ q uolut efie pfcdti alioquin a loane Baptiffa aJiud peipif miliribusialiud publicanis.Domi mus aute dicit in euagelio ad eu q fe iadhuerat legis uniuerfa copIefle:Si uis pfedlus eiTe; uade uede oia qux habes:& da paupibus;5f ueni fequere me.ne grauc onus noleti uideref iponereiin ,ppria audietis uoluntate dimifit dices:fi uis pfedus effe.Qua ob re QC ego tibi dicaiSi uis pfedus effe:bonu eft uinu no bibere:& car^ nem no maducare.Si uis pfedus effe melius eft faginare aiam q corpus,Si aute adhuc paruulus es: Si coco^ iura te deledatmemo eripit faucibus tuis efculetas dapcs.Maduca & bibe,8i fi tibi placetjculfrahele lude co furges Si canito:maducemus di bibamusicras enim moriemur.Maducet Si bibatiq poft cibos expedat inte^ ritu.q cu Epicuro dicit:poft morte aute nihil eft,& mors ipfa nihil eft,Nos paulo credimus itonati:efca uen tri:& uenter efcis.deus aute Si hunc&illa dcftruet,	Cap.XXXVL
Aecautc de feripturis pauca pofuimus:ut cogrucre noftra cum philofophis doceremus.C$te^> quis h ignoretmnaquacp gente no coi lege naturxifed his quo^d apud fe copia eft uefei folita? Verbi gratia: Arabes Si Saraceni Si ois heremi barbaria camelo^ latfte Si carnibus uiuit.quia huiufccmodi animal pro tepore Si fterilitate regionu facile apud eos Si gignif 8/. nutrifJi nefas arbitrant :porco^ uefei carnibus, Sues.n.qglade:caftaneis:radicibus filicu Si hordeo aiifolet:aut raro apud eos aut penitus no meniunf. Si fi anuenti fuerint:alimeta no habet qu$ fupra diximus.E regione feptetrionales populosifi adefumafino^ ca melorutp c6pellas:fimile putabut eoa» uefei camibusiac fi lupu comedere coganf uel coruu.In poto Si phry gia uermes albos Si obefos q nigello capite funt:& nafcunfin lignogi carie pro magnis redditibus pater fami lias exigit,Et quo modo apud nos attagen Si ficedula:mullus Si fcarus in deliciis computant: ita apud illos JuAo^crWov comedifle luxuria eft.Rurfum orientales Si Libyx populosiqa p defertua cauda heremi uafti tate locufta^nubes repiunfilocuftis uefei moris e.Hoc ue^» effe loanes quoq? Daptiit^.pbat.Cdpellc phryz gem & poticumt locufta comedatmefas putabit.Coge fy^ africu Si arabe:ut uermes poticos glutiat: ita cos afpicietmt mufcas:millepedas Si lacertos.Quanq Syri Si crocodilis terrenis: Afn etm lacertis uiridibus uefei folcat.ln sgypto Si palxftina ^>pter boum raritate nemo uacca comedit: tauro^: carnes & boum uituloru affumut in cibos. At in noftra ^uincia fcelus putat uitulos deuorare.Vnde & iperator Vales nup legem per oriente dederatme quis uituloi* carnibus uefceref-.utilitati agriculturae puidens:^ peffima iudaizatis uub gi emedans cofuetudinemip alitibus Si ladetibus uitulos confumetis. Nomades Si trcgloditae Si (cythx SL hunno^ noua feritas femicrudis uefcunf carnibus.Porro khthyopagi gens errans in litcore maris rubnffu' per petras folis calore feructcs affant pifces,& hoc folo alimeto uidtitant.Sarmatae:Quadi:Vandali Si mm^ merabiles alia? gentes equo^ & uulpm carnibus deledanf Quid loquar de exteris naticnibus:cu iple ado-lefccntulus in gallia uiderim Scotos gente Britannica humanis uefei carnibus:& cu per filuas porco^ grtges Si armetorum pecudum^ reperiant:paftorum nates Si foeminarum papillas folcre abfcidcre:&: has loiasci^ delicias arbitrari^Scotorum natio uxores nprias non habct.bt quali Platonis politiam legent: a uv tonis fecftetur exemplum,nulla apud eos coiunx propria eftifed ut cuitp libitum fuerit: pecudum mere la> fouiunt:Perfx:Mcdi;Indi:& Ethiopes:rcena non modica:^ Romano regno paria: cum matribus & amis. cum filiabus Si neptibus copulantur. Maftagetx Si Derbices miferrimos putant: qui egrotanone moriam tur,&: parentes:cognatos:propinquos cum ad fenedam uenerintiiugulatos deuorant: n Ctiuselie dictn . uta fe potius qa uermibus comedanf.Tibarcni;quos dilexerint fenes fufpcndutin patibUiis.Hircasn
eribus & canibus fenniuiuos piiciunt.Cafpii bcftiis mortuos ^iiciunt.Schytae eos q a defundtis amati funt: uiuos infodiut cu oflibus mortuoi^.Badd canibus ad hoc ipfum nutritis obiiciunt fenes.Quod cu Alexandri pfedtus Nicanor emedare uoluiiletipenc amifit puincia,Coge'a:gyptiu:utouium ladte ucfcaf .Impelle fi uales Pelufiotentut maducet cepe,Singulae pene in argypto ciuitatcs fingulas bcftias:8<: moftra ueneranf. Et quodeunep uoluerintihoc miolabile 8t facru putat. Vnde & urbes quocp apud cos ex aialiu uocabulis nucu> panf.Leonto:Cyno;Lyco:Bufyris:Thymius qd' iterpretaf hircus,Et ut feiremus,'quales deos femper aegy' ptus recepifletmup ab Hadriani amafio urbs eo^: Antinous appellata eil.Pcruides igit 9 n5 felu in efu; fed fk in fcpulturis d( in conubiis:&: in 01 couerfatioc unaquaecp ges fuo ritu Si ,pptietatibus uidtitet.^ hoc eam naturx lege putareiqd' didicit. Ve^ fac efum carniu cudtis natioibus ee comune:5<: paflim licere qd' paflim gignif,Quid ad nosiquo^couerfatioin caelis eft^Qui fup Pythagora Si EmpedocleiSd oes fapietia! fedtato^ rcs,*no ei debemus cui nafcimunfed cuirenafcimur.q repugnante carner&ad libidinu kentiua rapiente me dia fubiugamus.Efus carniu;6f potus uiniicarnifcp faturitas feminariu libidinis eCI:. Vnde & comicusiSine ce rcre inquit 6e libero friget uenus. _	_	Cap.XXXVlL
£r quintpfenfustqfi p quafda fenedrasmitio^ad aiam itroitus eft.No potefi: ante metropolis Si arx p	metis capiinifip portas cius irruerit hoftihs exercitus,Hoi&pturbatioibus aia pgrauaf:6d capif afpc>
ctuiaudiruiodoratuifaporeitadtu.Si Cyrcefibus quifpia deledtetifi Athleta^ certamine: fi mobilita'' te hiftrionu:fi formis muliei^jfpledore gemaru:ueftiu:mctalloru:& ccetcris huiuicemodi p oculorum fene/ ftras aix capta libertas e[t,8<: iplef illud ^)pheticu;mors itrauit p fencftras ucftras.Rurfum auditus uario or gano^d cantu:& nocu flexionibus delinif.&carmine poeta^:, Si Comoedo^mimorumcp urbanitatibus Si ftrophis.& qcquidp aures itroiens uirilitate metis effceminat.Odoris aute fuauitas Si diuerfa Thymiama^ ta Si amomu:cyphi;oenathe;mufcus:& pegrini muris pelliculaiq? diffolutis Si amatoribus conucniatmemo nifi diffolutus ncgat.Porro cibo^: auiditas q^auaritix mater fit;& aium quafi qbufda copedibus degrauatu in terra teneat:qs ignorati’Propter breue gulae uoluptateiterrae luftranf Si maria,& ut mulfum uinum peio fufep cibus fauces noflras trafeatitotius uitx opa deludamus.Tadus aute alieno^ corpo^ Si foemina^ ar^ detior appctitus:uicinus infanise eft.Ob hunc fenfum cupimus,*irafcimur:geflimus:inuidcmus;aemujamur: folliciti fumus,&expleta uoluptate,'p quanda plenitudine rurfus acccdimur.quxrimufq; facere :?qd' cu fece rimus;ite^> pcenitcamus.Jgif cu p has portas qfi quidaperturbationu cunei ad arce nofta metis itrauerit: ubi erit libeitasfubi fortitudo eiusfubi de deo cogitatio maxime cu tadtus depingat fibi etia pteritas tiolu^ ptatesfEt rccordatioe uitio^ cogat aiam copati,&: quodamodo exercere qd' no agit,His igit ronibus iuitati multi philofopho^ reliquerut frequetias urbiu:& hortulos fuburbanos:ubi ager irriguus:8«i arbo^ comat? Si fufurrus auiu fontis fpeculuiriuus immurmuras:& multx oculo^ auriuq^ illecebrze funt. ne p luxum Si abundatia copiaR» ake fortitudo mollefceret:& eius pudicitia coftupraref .Inutile quippe eft crebro uidere? p quae aliquado captus fis,& co^ te experimeto comittere:qbus difficulter careas.Na Si Py thagorci huiufce modi frequentia declinates in folitudine Si defertis locis habitare cofueuerut.Platonici quotp Si Stoici in te ploijd locis Si porticibus uerfabanf.ut admoniti anguftioris habitaculi fandlitateinihil aliud q de uirtutibus cogitaret.Sed Si ipfe Plato cu eflet diues:& toros eius Diogenes luteis pedibus conculcaret: utpoE't uacare pbilofophfleielegit Academia uilla ab urbe pcul no folu defertaifed Si pcftiletemiut cura Si affiduitate mor bo^ libidinis fpetus frageref .difcipulitp fui nulla alia fentiret uoluptatemifi ea^ re^ qs difeerent. Quofda legimus effodifle fibi oculosme p eo^ uifum a contemplatione philofophiae auocarenf. Vnde Si Crates ille Thebanus niedto in mari no paruo auri podere: abite fquit peffum mato cupiditates:ego uos merga':ne ipfe mergar a uobis.Quod fi qs exiftimat:& abundatia cibo^ potionu^ femp frui:& uacare pofTc fapietto:hoc eft Si uerfari in ddlciis:& delicia^ uitiis no teneri feipfum decipit.Cum enim pcul ab his remoti tope capia mur natur$ illecebris.^ cogamur ea cupere quo^ copia no habemusiqto magis fi circundati retibus uolu ptatu effe nos liberos arbitremurfSenfus nofter illud cogitatiqd1 uidet:audit;odoraf :guftat:attredtat. Si ad eius rei trahit appetitu:cuius capif uoluptate.Quod mens uideat: Si mens audiat: & 9 nec audire quippia? nec uidere poflumusmifi fenfus in ea qu$ cernimus Si audimus fuerit itentus. Vetus q'uoq$ fentetia eft.-diffi cile eft imo ipoEbitodeliciis Si uoluptatibus affluetes no ea cogitare qu$ gerimus: fruftraqj qda fimulant falua fide Si pudicitia & ftegritate metisffe abuti uoluptatibusicu cotra natura fmcopiis uoluptatu fine uolu ptate pfrui.Et Apoftolus hoc ipfum caues dixerit:Quae aute in deliciis uiueseft uiduaimortua eft.
Cap,XXX VIII.
Enfus corpo^ qfi cqul- futifine rone curretes.aia uero i aurigae modu retinet frena curretiu. Et quo s modo equi ablq. redtore peipites ruunt:ita corpus fine rone Si iperio ato in fuu fert interitum, Alia quoq; coparatio ato Si corporis a philofophis ponif,corpus pue^:anima' pedagogu effe dicentibus. Vnde Si hiftoricus:aia; impen0:corporis feruitio magis utimur,alte^ nobis cu diis: altej^ cu beluis coe elt. Igif nifi uitia adolefcctis Si pueri prudetia pedagogi rexerit: ois conatus eius & [netus ad Jafciuia ^perar, fff ne qttuor fenfibus uiuere pofiumus.id eft fine afpedtu:auditu:odoratu:at9 coplexu. Abftp §u^u autc ^ Cl' bis [poftibile eft humanu corpus fubfiftere.Adefte ergo debet ratioiut tales ac tatas fumamus efcas;qbus no oncref corpusinec libertas ato pgrauef.quia 5^ comedendu eft;& deabuladu:& dormiendu:& digerendum. Si poftea [flatis uenis incctiua libidinis fuftincda.luxuriofa res uinu;& tumultuofa ebrietas, Omnis aut qui cum his mifcetunnon erit fapiens. Nec tales accipiamus cibos: quos aut difficulter digerereiaut comeftos magno partos:&: perditos labore doleamus. Olerum Si pomorum ac leguminum ? Si facilior apparatus eft: di arteimpendiifqj cocorum non indiget.&finecurafuftentat humanum corpus: moderateq; fumptus.
quia nec auide dcuoraf^ qd' irritamenta gulae no habetdeniori digeftione concoquif. Nemo enim uno & ; duobus cibis iifqj uilibus ufcp ad inflatione uentris onerat :qua: diuerfitate carniu &C faporis deledtatioe co^ cipif:cu uariis nidoribus fumat patinae;^ ad efum fui expleta efurieiqfi captiuos trahunt, Vnde di morbi ex faturitate nimia cocitanfimulticp ipatientia gulae uomitu remedianf.&jqd' turpiter igeflerunt: turpius ege> rant,Hippocrates in amphorifmis docet crafla 8i obefa corpora q crcfcedi mefura ipleuerinnnifi cito abla^ ttoe fanguinis minuanfan paralyfin 8i peflima morbon^ genera erupere,& iccirco efle ncceffana deptionc: ut rurfum habeat in quae poflint crefcere.No.n.manerc in uno flatu natura corpoj% poteft: fed aut crefcere femp;aut decrefcere habet.necpofTc uiuereaialtnifi crefcedi capax fit,Vnde & Gallienus etiam doctiflimus Hippocratis iterprcs athletas quo^ uita Si ars fagina eft:dicit in exhortatice medicinx nec uiuerc pofle diu: nec fanos cflc.aiafq; eo^ ita nimio fanguine 8i adipibus qfi luto iuolutas nihil tenueinihil c$leflc: fed fcmp de carnibus:^ uidtu:& uctris igluuie cogitare.Diogenes tyranos Si fubuerfioesurbium: bcliatp uel hoftilia uel ciuiIia:no pro fimplici uidtu olei^ pomoru(^:fed pro carnibus Si epulat^ deliciisaflerit excitari.Quodq; miradu litiEpicurus uoluptatis aflcrtor:oes libros fuos replcuit oleribus Si pomis,& uilibus cibis dicit efle muendu.qa carnes Si exqfira: epula: ingeti cura acmiferia pparenf.maiorct^ poena habeat in qu$rcdo:q u» luptate in abutedo,Corpora aute noftra cibo tatu Si potu idigere. ubi aqua Si panis fit: Si caetera his fimtlia; ibi naturxfatiffadlu.qcqd fuprafuedtmoad uita: neccflitate fpe<Sare;fedad uitium uoluptatis,Bibere Si co medere no delicia^ ardore:fed fitim famecg reftinguere.Qui carnibus uefcunf adigere etia iis quae no funt carniu.Qui aute limplici uidtu abutanf eos carnes no reqrere,Sapietiae quo^ opera dare non poflumus: fi nienfa: abundatia cogitemus,quae labore nimio:5^ cura diligeti atqj idigeti indiget,Cito explef naturx nccef fitas:frigus Si fames fimplici ueflitu Si cibo expelli poteft,unde 8i apoftolus haberes inqt uidtu Si ueftitu his cotenti fumus.Delitiae Si epula^: uarictatesifometa auaritiae funt.Gradis exultatioaix efl:cuparuo cotetus fueris cibomiundu hre fub pedibus;& oem eius potetia epulas:libidines:,ppter qux diuitiae coparenf: uili-' bus mutare cibis;& crafliore tunica copefare.Tolleepula^: Si libidinis luxuiiamcmo qu$retdiuitias:quaru ulus aut in uetre aut fub uentre eft.Qui egrotatino aliter recipit fanirate: nifi tenui cibo Si caftigato uidtu: qux Aeuth AicaTcc id elt tenuis dieta dicif.Quibus ergo cibis recipif fanitasthis Si feruari poteft: ne qs puz tet morbos oleribus cocitari.Si aute Milonis illius Crotoniata; uires olera no miniflrat.-qua? nafcunf S alu^ tur ex carnibus:qd necefle eft uiro fapieti Si philofopho Chrifti tanta hfe fortirudine:q athletis 8i militibus neceflaria eftfQua cu habueriuad uitia ^uocef.Illi arbitranf carnes fanitati c6gruas:q uolunt abuti libido ne;8i in ccenu demergi uoluptatuiad coitu fempex$ftuat:Chriftiano fanitas abli^ uiribus nimiis neceflaria eft.Ncc turbare nos debettfi rari fint huius ppofiti fedtatores:qa rari funt Si amici boni Si fideles Si pudici Si cdtinetes.fempercp uirtus rara eft,Lege Fabritii c5tinetia;Curii pauptate:& in tata urbe uix paucos inuc> niestquos fcqris.Noli timere ne fi carnes no comederis:aucupes Si uenatores fruftra artificia didicerint, Le>
corpus fragunt Si animaJrridet Oratius appetitu ciboi^qui cofumpti reliquut poenitetiam.
Sperne uoluptatesmocet empta dolore uoluptas.
Et cu 1 amoeniffimo agro i morfum uoluptuofo^: hoium fe craflum pigue<p defcriberettlufit his uerfibus* Me pinguem & nitidu bene curata cute uifes:
Cum ridere uoles Epicuri de grege porcum,	Cap.XXXlX,
Ed Si ex uiliflimis cibis uitada facietas eft.Nihil,n,ita obruit aium:ut plenus uenter:& exaeftuans:^ s	huc illucq; fe uertes:& in rudtus uel in crepitus uento^: efflatioe refpiras.Qqale ill ud ieiuniu eftiaut
qlis illa refedtio poft ieiuniu cu pridianis epulis diftedimur:& guttur noftru meditatoriu efficif latri na^,Dumcp uolumus plixioris inedix fame carere;tantu uoramus:qtu uix alterius diei nox digerat, Itacp nd tam ieiuniu appelladu eft:q crapula ac fetens Si molefta digeftio,Dicearchus in libris antiqtatu Si deferi ptioe Gr$ci$;refert fub Saturno id eft in aureo feculo:cu oia humus fundercnnullu comedifle carnes.fed
litatifq; Si fupraferiptus Xenophon Si Theophraftus &: oes pene feriptores Grxcix teftes fut.Cheremd Stoicus uir eloquetimmus narrat de uita antiquo^ $gypti facerdotu q> olbus mudi negociis curifq; poftpofitis femp in teplo fuerint:& re^ naturas cauiafcK ac rones fide^ coteplati fint: nunq mulieribus fe mifcuerint. nunq cognatos Si ppinquos ne liberos qde uiderint.ex eo tepore quo coepilient dmino cultu deferuire iSC carnibus Si uino fe fempabftinuerint: ppter tenuitate fenfus Si uertiginecapitis:que ex paruo cibo patieba tur.Si maxime ppter appetitus libidinis:q ex his cibis Si ex hac potide nafcunf,pane raro uefcebanf:ne onez taret ftomachu,Et fi quado coniedebatitonfum pariter ifopum funiebant in cibo. ut efcam graulore
das:altci% fanguine efle dicebat colore mutato,Cubile eis de foliis palma^;qUas Bayas fcabellu accliue:&: ex una parte obIiqUu;in terra pro puluillo capiti fupponebat:bidui tnduicp inedia luitm tes.Humeros corporis q nafcunfex ocioiSi ex mafione unius loci nimia uiftus caftiganoe fiebat,fo ephus in fecuda ludaica: captiuitatis hiftoria:& in odtauodecimo antiquitatu libro:& cotra Appione: duobus uo luminibus tria deferibit dogmata Iudxo^:Pharifeos;Saduc$os:Eifeos.Quqrum nomllimos miris en laudibus;^ Si ab uxoribus Si uino Si carnibus femp abftinuennt:& quotidianu ieiuniu uertcrm i
Super quo£> uita 8C Philo uir dodtifTimus ppriu uolumen edidit.Eantes Cizyccnus 8i Afclepiades cyprius: zctate qua Pygmalion in oriete regnabanfcribut efum carniu no fuifle, Eubulus quocp qui hiftoria Mitra: multis uoluminibus explicuitmarrat apud Perfas tria genera Magoi^.quo^ primos q fint dodtilTimi & elo quetiflimi excepta farina & olere nihil aliud in cibo fumcre.Apud Eleutina etiam uolucribus 6C pifcibus 6^ qbufda pomis abftinere folemne eft.Bardefanes uir babylonius l duo dogmata apud Indos gymnofophiftas diuidir*quo^alte^ appellat bragmanas.alte^:famaneosrq tantx cotineti$ fmnut uel pomis arbojK iuxta Gangem fluuiumel publico orizae 6C farinae alanf cibo.Si cum rex ad eos uenerit,adorare illos folitus fit: pa ccqsfux prouicis in illo^: pcibus arbitrari fita,Euripides in creta louis pphetas no folu carnibus fed co' dtis cibis abftinuifle fert ♦Xenocrates philofophus dc Triptolemi legibus apud Atheniefes tria rantu pcepta in tcplo EleuBnx refidere fcribit.honorados paretesiuenerados deos:carnibus no uefccdu. Orpheus in car^ mine fuo efum carniu detefl:a£,Pythagora::Socratis:Antifthenis:& reliquo^ frugalitate referre in cofufio^ ne noftramifi & longu eflet:& ,pprii opis idigeret officio.Hic certe efl: Antifthenes qui cu gloriofe docui fiet rhctorica:audifiet(p Socratetdixifie ferf ad difcipulos fuos:Abite:&! magiftru quxrite.egom.ia repperi ♦ Sta/
ris 8C Xenophon teftis eft in fympofio:& inumerabiles libri eius quo^i alios philofophico:alios rhetorico ge
ua minatus efttnifi abiret.Cui ille fubieciffe dicif caput:at(p dixiffemullus ta durus baculus erit: q me a tuo pofiit obfeqo feparare.Refert Satyrus:q illufirium uiro^: feribit hiftorias:q> Diogenes palliolo duplici ufus fit (pptcr frigusipera £ cellario habuent.fecucp portarit claua ob corpufculi fragilitate:q ia fenex mebra fu/ ftetare folitus erat Et H^.Epo{bi'ocr id eft diarii uidftis uulgo appellatus fit.in pfente hora pofces a quoIibet:&
/-itxin U-iK«>nn>'ittr»in	upirihiilic^ZV	nnrfirmiicrinifam	nn? fp rnfnrnnprpr in nnlintnnlnni
trione.& utcucp fol fe lclinauerat:Diogenis fimul ptoriu uertebaf.Quoda uero tepore habes ad portadum caueu ligneujuidit puei% manu cocaua biberet elififle illud ferf ad terra dicens:Nefcieba ^ natura hfet po culu. Virtute eius&cdtinetia morsquocg idicat.Na cu ad agone olympiacu q magna frequetiagraecix cele brabafjia fenex pgerct;febre i itinere dicif apphefus accubuifle in crepidine maemoletibufq; eu amicis aut i iumetu aut in uehiculu leuaremo acqeuit.fed trafies ad arboris umbra locutus eft: Abi te quacfo: fpectatu pgite.hxc me nox aut uidorepbabit aut uidtu.Si febre uicerotad agone uenia.Si me uicerit febris:ad iferna dcfcedam.Ibicti p nodte elifo gutturemo ta mori fe ait:q febre morte excludere. Vnius tantu philofophi exe pium pofui utformofulinoftri & trofuli;& uixfummispedibusadumbrates ueftigia:quoi% uerbai pugnis funt:& fyllogifmi in calcibus q pauptate apoftolo^ QC crucis duriciam aut nefeiut aut cotemnunt : imitenf
faltemgetiliumparcitatem; , ,	,	.	,1/r	„
Aec de argumetis philofophoru exeplifcg dilterui.Nucad exordiu generis humani,i,ad noftra tran/
h fiens:docebo primu Adi 8C in paradyfo accepifle pceptu.ut extera poma comedestab una arbore ie> iunaret.Bearitudo paradyfi ab% abftinetia cibi no potuit dedicari.Quadiu Adi ieiunauitiin parady fofuit.comedit;&: eiedus eft.eiedufcp ftatim duxit uxore.Qui ieiunis in paradyfo uirgo fuerat:fatur i terra matrimonio copulaf tame eiedtus no ^tinus accepit licentii carniu uefceda^. fed tantu poma arbo^ & fruges fegetu&herbaRd olera ei tradunf in cibu.ut exui quotp paradyfi no carnibus q in paradyfo no erant; fed fimilitudie frugu paradyfi uefceref.poftea uero uides deus:q diligeter appofitu eflet ad malitia cor hois
_ j .1 r ». • r	rnn nnflertn erar rarntnna rarnis dilmiinrndpnanif^A/
qd’ licebat.nec midatu in caufam uerteret puaricationis.Quanq ^tucex parte imperatu de immudis aiali bus ieiuniu fit.na cu alia muda dicanf talia immuda;& in arca Noe de imudis binaide mundis itroducuntur impanaiSd utim imudoB^ cfus ablatus fit;ne fine caufa dicerenf imuda;ex parte ieiunium dedicatu eft:doces abftinctii oium ln quorudam recifione.Cur pdidit Efau primogenita fuafNone ppter cibuflmpatietiamq? gulx lachrymis emedare no potuit.Eiedus de xgypto populus IfraheI & in terra repromifliois ladte & mei le manitem itroducedus‘XgyPtias carnes ^ pepones:allia($ defiderat.Vtini iquit obiflemus peufii a deo in terra xgypti:quado fUn ollas carniu fedebamus.Et ite^:Quis nos uefcet carhibusi' Venerut in mete nobis pifces quos in xgypto comedebamus gratis:& cucumeres:6d pepqnes:& porri;& cepe;& allia. At nuc anima noftra arida:nihil nifi manna oculi noftri cofpiciut. Angelo^ cibu cotemnetes:carnes xgyptias fufpirabant. Moyfes quadraginta diebus di nodtibus ieiunus in mote Synatetiam tuc probas: no in pane folo uiuere ho/ mine:fed in omni uerbo deiicum domino loquitur.populus autem fatur idola fabricatJlle uacuo uentre le/ gem accipit feriptam digito domini Jfte maducans 8i bibes:cofurge% luderetaurum conflat in uitulum:«&: xgyptiu bouemprxfert domini maieftati.Tot dierum labonunius horae faturitate periit.Frangit audadt« Moyfes tabulas.fciebat enim dei fermonem nonpofle audire temulentos:incrafiatuseft & pinguefactus: ix dilatatus:# recalcitrauit diledtus;# dereliquit dominu:qui fecerat eum: 8i abfceflit a deo falutan luo ♦ Vn/ de # in eodem deuteronomio pr$Cipitur:ne cum manducaueris & biberis;# domos optimas xdificauens: ouibus & bobus tuis multiplicatis # argeto # auro extollatur cor tuum:# obliuifcaris domini tui. Denicn maducauit populus:# icrafiatum eft cor eius.me uideret oculis:# auditet auribus:# corde cotineren# uul tum ieiunatis Moyfi:# iuxta Ebraica ueritate:dei cofabulatioe cornutu paftus # piguior populus fuftinere no potuit.Qua ob rem dominus nofter atqj Saluator no ob differetia uirginitatis # nuptia^ ut qda putat
fed ob ieiunioifc cofortia Moyfcn & Helia tranffiguratus in mote fecu ofbenditin gloria. qq Moyfcs & He-lias typum ppnx legis pphetaruqj moftraucrint:(icut manifefte feriptura cuagelii teftaf,dicebat ei exitum, que copleturus erat in Hierufale.pafTionc enim domini no uirginitas 8C nuptix: fed lex nunciat ,pphetse* Quod fi cotetiofe in Moyfe nuptias;in Helia uirginitate dixerint demoftrarhbrcuiter audiat Moyfen moi' tuu 8i fepultuiHelia igneo curru raptu:ante imortalc efie coepifle q mortuu.Scd nec fecuda cofcriptio tabu abf^ ieiunio potuit ipetrari.Quod ebrietas pdideratiincdia repperit.Ex quo oflcditur poffe nos p ieiu nm redire in paradifum.unde per faturitate fueramus eiedti.In exodo aduerfus Amelech oratione Moyfi: 81 totius populi ufcp ad uefpera ieiunio dimicatu eftJefus filius Naue ftatione ipetrauit foli & Iunx ♦ & inedia plufq unius dici uidtoris exercitus ^telauit.Saul ficut in regnoi^ primo libro feribif: maledidtus inquitqui ederit panem ufq; ad uefpcraidonec ulcifcar me de inimicis meis.Et no guftauit omnis populus eius: &-tota terra pradebat.Tatacp fuit audloriras ftationis femel domino deftinat$;utIonatham qui caufa uidtori^ ex^ titerandeprehederet fors:& ignoratiae crimen declinare no poflet,patrifq? in fe edeitaret manu 8i uix populi precibus faluaretur.Helias quadraginta die^: ieiunio praeparatusrdeum uiditin mote Orebiaudiuitcp ab e<^ quid tu hic Hcliaf Multo familiarior iffa uox:q illa in genefi: Adam ubi es^llla enim paftum terrebat perdi tum.hsc ieiunati famulo bladiebaf.Cdgregatu Samuel populum in Mafphat: indidlo ieiunio roborauir.& fecit holfibus fortiore. Afij^rio^: impetu;& potetiam SennacheribiEzechiae regis lachrymx faccus & humi Jiatio uidtus fregit:prollrauit:&: uicit.Et ecotrario ciuitas Niniue imminerem iram dominiueiunio^ mife^ ratione detorfit.qua & Sodoma placaflet 8t Gomorra:fi uoluiffet agere poenitentia. & lachrymas pcenitem ti$ patrocinate cociliare ieiunio. Acab Rex impiiflimusiut fentetia dei fubterfugeret:& euerfio domus eius differref in polterosueiunio ipetrauit & facco. Anna uxor Elchane inane cibo uetrem filio meruit implere. Periclitatur i babylone Magi ois coiedtor &C auriolus &arufpex exdif. Daniel & tres pueri reuelationc me/ irnf ieiumQ,^ paffi leguminibus pulchriores fut & prudetiores his:qui de mefa regis carnibus uefcebantur. Deide feriptu eft.-g, Danieljribus ebdomadis ieiunauerit: panem fuaue no comederit: caro 8t uinu no intra uent os eiusioleo undtus nq fit.& uenerit ad eu angelus dices:Daniel homo miferabilis es. Qui deo mifera> bilis apparuerat poli iciuniu:lconibus in lacu fuerat horribilis.Qua pulchra res qua; placat deudeones miti gatldaemoncs terret.Mittif ad eum(licet hoc in ebraicis uoluminibus no menerimus)Abacuc mefloR; pra/ dium portas.Tale enim difeopho^ inedia meruerat hebdomadis. Dauid periclitantefilio poft adulterium E£o.uoAoyEcnv in cinere di ieiunio facit dices.Quicinere tanq pane manducaba;&: potum meu cu fletu mi fcebam.Et ffirmata fut in ieiunio genua mea.5^ certe iam audierat a Nathan.Dominus abftulit a te hoc pec catu.Sapfon &: Samuel uinu di ficera no bibunt.Erat.n.filii repromiffiois:& per abftinetiam ieiuniucp coce/ piti.Aaron di cceteri facerdotes igreffuri templuiomne qd" poteft inebriare no potatme moriant.Ex quo itel ligimus mori eostq in ecclefia no fobrii miniftrarint. Qua ob re exprobraf Ifraheji: potu dabatis Nazareis meisuinu.Ionadab filius Zechab pcepit filiis fuisiut no biberet uinu ufq* i sternu,Quibus cu offerret Hie remias ut biberet:& illi bibere noluiffentdoquif dominus p ppheta.quia obediffts pcepto lonadab pfis ue ftri no deficiet uir de ftirpe lonadab filii Zechabiffans in cofpe&u meo cudtis diebus,	Cap.XLI.
N foribus euagelii Anna filia Phanuelis uniuira iducitffempcrq? ieiunas.Et dominum uirgine lon/ i	ga caftitas: longacp ieiunia fufcepere, Prxcurfor eius di pco locuffis alif & filueffri meile: non carni/
bus.habitatiocp deferti di icunabula monacho^ talibus incohanf alimentis.Sed Kipfedorninus ba ptifma fuum.xl,dierum ieiunio dedicauit:8£ acriora daemonia docuit no nifi oratione di ieiuniis polTc iupe/ rari.Cornelius centurio ut fpiritum fandlu accipet ante q baptifmatelemofinis meruit crebri, (p ieiu n iis. Pa u lus apoffoluspoft famem di fitim di caeteros labores fuos di pericula latronummaufragiidolitudinis: crebra ieiunia enumerat.Et difcipulo Timotheo doleti ftomachum:& infirmitates plurimas fufhnenti fuadet uini modicam potionemdam noli iquit aquam bibere.Cui autedicit:iam noli aquabibere: oltedit cum aquam ante potaffe.Quod no cdcederetmifi crebrae infirmitates di dolor ftomachi pouulauent.Reprobat quidem apoftolus eosj.9ui prohibebat nuptias:& iubebant cibis abftinere.quos deus creauirad utendum cum gratia rum adtione.fed Martionem defignat di Tatianum di caeteros h$reticos:qui abftinetiam indicat perpetua: ad deftruenda di cotemneda di abominada opera creatoris.nos autem di creaturam omnem laudamus dei: di maciem faginaejabftinentiam luxuri$:ieiunia pferimus faturitati.Vir quippe in 'aD°ribus laborat fibi: di uim facit in interitum fuum.Et a diebus loanis Baptiftx ieiunatoris di uirginis regnum cxlo^i uim patitur: di uiolenti diripiunt iIlud.Timemus enim ne ab aduentu xterni iudiris:fialt in diebus diluuii: & euerfioms Sodomx de Gomorrae deprehedamur maducantes di bibentes:# nuberes:^ nuptum tradetes. Nam & di|u
abftineregentiliu
abulas.Noli cibo tuo illu pdereip quo xpus mortuus eff.no ergo blafphemef bonu noff^
regnun
dit manducare omnia. Qu
dei efca di potus. Ac ne
ia. Qui autem infirmus eft:oleramaducet.Etrurfum:Aliusiudivaidicm
alius iudicat omnem diem.unufquif^ in fuo fenfu abundat.Qui fapitidiem domino fapit.Et qui maducat; domino maducat.gratias agit enim deo.Et q no maducandomino no maducat,& gratias agit deo. Qui.n» infirmi erant in fide adhuc,•& alias carnes mudas alias arbitrabanf imundas:&: inter diem & die efle aliquid xihmabat. Verbi gfa fa'dius efle fabbatutSd neomenias;# fcenophegia;q reliquos diesuubenf olera madu' careiquae idiffereter comedunf ab oibus.Qui uero firmioris erat fidehoescarnes # oes diesiarqles efle cre^ debat.Illudaute qd'pponere aduerfarius aufus eftidominuuoratore# potatore uini a Pharifaeis appellatu efle;# q ad epulas ierit nuptia^;# couiuia no defpexerit peccato^;cxiftimo q, nobifcu faciat. Ifte.n. eft do/ minus ut arbitraris uorator q qdraginta diebus Chriftianop,: ieiuniu fandificaf; q beatos appellat efurietes # firietes;q efcam hfe fe dicitmo qua difcipuli fufpicabanf;fed qu$ in ppetuu no piret.q dc die craftino co/ gitare ,phibet,Qui cu efurifle & fitifle dicaf ;# ifle frequeter ad pradiaiexcepto myfterioiqt^in typu fux pal flois expreflit;#,pbadi corporis ueritatemec gul$ fcribif fer ui fle nec uetri.Qui diuite purpuratu;ppter epu las narrat in tartaro;# Laza^; paupere ob inedia dicit efle in finu Abraae:q quado ieiunamus ungi caput; # iauari praecepit facie;ut no gloriae hommifed domino ieiunemus.Qui comedit qde poft refurredione par te pifeis affi # fauumo ppter efuriem # gutturis fuauitateifed ut ueritate fui corporis coprobaret.Na quo/ ticfcunq; mortuu fufcitauit;iuflitei dari maducareme refurredio phantafma putaref.Et Laza^d poft refur/ rcdione;ob hac caufam fcribif cu domino inifle couiuium.Nec hoc dicimus; 9 negemus pifces & extera fi uolutas fuerit in cibo efle fumenda.fed quomodo nuptiisuirginitateiita faturitati # carnibus ieiunia fpiri/ tumcp prx feri mus. Si aute Petrus hora fexta prafurus afcedit in coenaculutfortuita efuries no facit prxiudi ciu ieiunio^.Hocm.modo # dominus quia adputeu famaritanx hora fexta feflus refedit;# bibere uoluiti oibus incubit neceflitasiuelintnolint hoc tepore bibedi.Potuit aute fierimt uel fabbatu cflet uel dies domi nicus;# poft bidui triduicg ieiuniu;hora fexta efurierit.Nunq enim crediderim apoftoluifi ante una die cce/ nauerat;cpulifq; diftetus fuerat:alterius diei efurifle meridie.Qqod fi ccenauit pridie # fequeti die efuriuit ante prandimexiftimo q? ufep ad facietate no comederifq tam cito potuit efurire. Porro fi p Efaiam loqtur deus.-q» no tale ieiuniu elegerit dicensan diebus ieiunio^z ueftroifc meniunf uolutates ueftrx;# fubiedosp/ cutitis.# m iudicia # in lites ieiunatis:# ceditis pugnismo tale ieiuniu elegi;dicit dominus. Quale elegerit: docet.Frage efurieti pane tuu.# paupes fine tedoanduc in domu tua.li uideris nudu;uefti.# domefticos fe minis tui ne defpicias.Nd igif ieiuniu reprobauit.fed qle uelletjoftedit.Neqj enim uetris efuries accepta eit deo;qua lites & rapinx # libidies deftruut. Si non uult ieiuniu deus;quo modo in leuitico prxcipinut fepti mo menfe decima mefis ois populus ieiunet uf<$ ad uefpera^Et q no afflixerit aiam fua;moriaf^Et extcrmP nef de populo fuo^Quare fepulchra cocupifcetix ubi carnibus deditus populus ruitmfcp hodie in folitudi/ ne pfeueratfEt craflus populus ortigomora fcribif ad colera ufep ruaafle^Cur homo dei; ad cuius pphetia manus aruerat regis leroboa;qui maducauit cotra cdidtu deitilico pcuflus eft(Et leo q afina cuftodiuit inta/ dta;Prophetx leuati fe de pradio no pepcitfQui ieiunus miracula fecerat;prafus ilico faturitatis poenas luit* Sed # lohel clamitat;Sanrificate ieiunimprxdicate curatione.ut moftraref ieiuniu fandificari exteris operi bus;# fandificatu ieiuniu curatioi^ficere peccato^,Quo modo aute uirginitati uere^no piudicatimitatio uirginu diaboJi:ita#ueris ieiuniis coftulfidis # Cybele:# quorunda ciboijd in xternuabftinentia.maxime cu apud illosjieiuniu panis fagina carniu copefcef .Et ficut figna qux faciebat Moyfes imitabanf figna xgy/ ptioRdtfed no erant in ueritatema uirga Moy fi uirgas mago^ deuorabat;ita # oia q per xmulationc dei fa/ cit diabolus.-no religionis noftrx fupftin"o;fed noftra arguif negligetia:id noletm facere qd* bonum efle:etia
fxculihoies no ignorant.	^	^
Varta ppofitio eft louiniani qux # extrema;duos efle ordines ouiu ponit # hircoru. alte^ iufto^: q	altcRd pcccatoR^.alios ftare a dextris;alios a finiftris # audire iuftos. Venite benedidi patris mei pofli
dere paratu uobis regnu a cdftitutide mudi.Peccatoribus uero dici.Difcedite a me maledidi in igne xternuiq pparatus eft diabolo # angelis eius. Arbore bona no pofle malos frudus facere: nec mala bonos. Vnde & Saluator loqtur ad ludxos; V os de patre diabolo eftis:#cocupifcetias patris ueftri facere uultis.De cem uirgines pponirftultas atep fapietes.# quinque qux oleu no habuerut remafifle extrinfecus.alias uero quinque qux fibi lu^e bono>: ope^ pparaueranthalamu intrafle cu fponfo. Afcedit ad diluuiu:# ait.Qui erant cu Noe iufti.,feruati funt.q uero peccatores;oes in coe perierunt. Apud Sodoma # Gomorra exceptis duobus gradibus bono^ malorucp:nulla diuerfitas iuenif .Qui eft iuftusteripif ,q peccator: pari uoraf ince dio.una falus liberatis.unus iteritus remanetibus.Ne paululu qde a iuftitia declinadu: idicio eft uxor Lotht Si aute inqt mihi opponis.qrc luftus laboret in pace:aut in pfecutionibus;fi nullus pfedus eft: nec maiora p miafScias hoc eu facere;n6 ut qd plus mereaf.fed ne pdat:qd' accepit. In xgypto quocp dece plagas xqliter oes fentiunt peccatores.^ fimfles tenebrx domino # feruo nobiIi#ignobili;re2i iminet # uulgo.Sado ue/ ro dei # populo Ifrahel una erat lux.Sic # 1 mari rubro iufti pariter trafeut.peccatores pariter obruunt.Sex/ ceta hoium milia excepta imbelli xtate # fexu: in deferto xqualiter ruunt.# duo qui iuftitia pares erat:xq liter liberanf.p quadraginta annos eundus 1 frahel fimiliter laborat # morif.Gomor manx uniuerfis xtati bus una in cibo mefura eft.ueftitus pariter no deterif.capilli fimul no augenf .barba in comune non crelcit, calciameta ex xquo oibus durat.Nd icalluere pedes.cibus in ore cunfW ^qualiter fapit. Ad una manfiq/ nem pari labore # mercede pgebant.Ois ebrius xqualehabet pafcaixqies fcenophegias: xquale fabbatu: xquales neomenias.Septimo requietionis anno abfcp pfona^ diferetioe dimittif in iubilaeo uniuerla cu/ dis debita relaxanf ;anp ad antiqua pofleflione uenditor redit.Parabola aute in euagelio feminatis:in qua in bona terra centefimus # fexagefimus # tricefimus frudus exoritur;# e cotrarioin terra mala triplex fteriii'
ftatia eft inter cetu &t fepteific &. in hoc numero no facere piudiciuiubi huius terrs fertilitas pdicaf. pferti cu & euageiifta Marcus retrorfu numeret:trigintarfexaginta: centu.Dicitdominus;q maducat mea car/ ne:& bibit meu fanguine:in?me maneti& ego i illo.Sicut ergo fine aliq differetia graduu Chriftus in nobis eftnta QC nos in chrifto fine gradibus fumus.Ois qui diligit me:fermone meu feruabit.& pf meus diliget eu & ad eu ueniemus:& mafionc apud cum faciemus.Qui mftus eft;diligit,qui diligitjueit ad eum pater & fili us:&: in eius habitat hofpitio.Vbiaut huiufcemodi habitator eftiputo 9 nihil dceiTe poflit hofpiti.Si aut di cinmultae mafiones funt apud patre meu;no in regno cxlopc diuerfas fignificat mafiones:fed ecclefiaru in toto orbe nuerum:qu$ coftat una per fepte.Vado inqt 8t pparabo uobis locuino loca,Si haec repromiffio ,pprie,xii, apoftolo^ eftjergo Paulus cxclufus eft de hoc loco:& eledois uas fupfluus putabif & indignus.
Inanpc PJ Iirnkm'	   -	.___________________________-o, ’ .-T '	«/--.n.	n.l	rplmc	nnr,
liter in cibus habitatore oftcdcret deu.N6 pro his rogo tatutfed pro illis qui credituri funt per uerbu eoj^ in me.ut ficut tu pf in me:&ego in te unu fumusjita oes unu fint in nobis.Gloria qua dedifti mihiidedi eis. dilexieosificut me dilexifti.Et quo mo nos fumus pfSC filius & fpiritus fandus unus deus:fic & unuspopu lus in ipfis fit,hoc eft quafi filii cariffimi diuinx colortes natur3e:fp6fa:foror:mn& quaecuncp alia putaueris uocabulaiunius ccclefiae cogregatio eft.quse nunq eft fine i'p6fo:ffe:filio una het fide.nec conftupratur do/ gmam uarietate.nec haerefibus fcidif .uirgo manet.Quocucp agnus uadittfequif illu.Sola nouit caticuchri fti.Si aut inquit mihi oppofucris.ftelia aftella differt in claritateiaudies differre ftella aftella:hoc^ fpiritales a arnalibus.Oia mebra aequaliter diligimusmec oculum pponimus digitomec digitu auriculx.fed fingulo ruamiifione mebroru cois dclor eft. Aequaliter introimus in hoc faeculu:& xqliter de eo egredimur, unus aut Ada terrenus:& alter cxleftis.Qui in terreno fuerit a finiftris eft:6d peribit. Qui in caelefti a dextris eft: & faluabitur.Qui fatuse fratri dixerit & racha:reus erit gehennse.Et qui homicida fuerit & adulter: mittef fimiliter in gehenaJn pfecutione q incedifiq fuffocafrqui decolafiq fugerit;qui in carcere inclufus obierit: uaria quide lu&x generaifed una corona uitio^ eftJnter eu fratre q femp cu patre fuerat:& qui poftea poe nites eft receptus: nulla diuerfitas eft,Operariis primae horae:8d tertiae dtfextx 6i nonae 3C undecima: unus denarius aequaliter redditur.Et quo magis admireristab his incipit pmiujqui minus io uinea laborarut.
Cap.XLllI.
Is & huiufcemoi diuinaru fetipturaru teftimoiistquae adpuerfitate fui dogmatis callidus difputator h	inclinat:quis no tetef etia eledo^d dei^Et ^ loanes apoftolus Antichriftos dicit ueniffe multos;haec
uera eft Antichrifti pdicatioiquae inter loanem 6L ultimu pcenitete nulla facit ee diftatiam. Simulcp mironquo mo ferpes lubricus 6L Proteus noftenin uaria^ fe mutet porteta forma^.Qui.n.in coitu 8t in la turitate Epicureus eftffubito in retributoe merito^ Stoicus efficitur.Hierofolymam Cittio: ludaea Cypro: Xpm Zenone comutat.Si no licet a uirtutibus paululu declinare:&oia peccata funt pariaieiufdeqj criminis reus eft: q efurienti pane furripuerit;& q hoiem occiderit:tu que^ maximoru fcele^ reus teneberis. Porro aliud eft:ii dicas te minima qdem habere peccata,& cu oes apoftoli & prophetae iuxta idquiuiecuda ,ppo^ fitione differuiipeccatores ee fe plagant:folus de iuftitia glorieris. Ante nudo eras pedeimo no iolu calciatq; fed 5t ornato.Tuc pexa tunica & nigra fubuccula ueftiebaris fordidatus & pallidus:&: ca“ q	re .
tas manu.nuc lineis & fericis ueftibus & Atrebatu ac Laodiceae indumetis ornatus icedis.KuDcn Duccaeim tet cutisicomae in occipitiu frotea toruantun^tenfus eft aqliculusiinfurgut huen:turgetgutt.^de obefis faucibus uis fuffocata uerba pniuC certe 1 tata diuerfitate uidtus & ueftitus:nccefte^e	1^1	ee	pec^
tur ad atiquu^pofitumt ouis poflis eius ee ad dextera,aut fi priore fetetia puerfapqem etia comutaris:uelis nolis qq barba raferis:inter hircos numeraberis.Vcr: qd prodeft lufcu uocareluicu:a accuiatoris docere v coftatiaicum propofitionu feries diluenda fit^Oues QL aedos a dextra & finiftr^duos imtoru & peccato^ ee
no ignoramus.In fodoma & gomorra ereptu iuftu:6d ipios igne c6fuptos;oibus plpicuu e.X.quocg pla§^ P cuflam xgyptuddlfrahel fuiffe fofpite nouimus.In mari rubro tranfife iuft°s^ ^haraone cu fuo e^e_r demerfum:etia in fcholis catant paruuli.Sexcenta milia in deferto cecidi q increduli fuerint:& du
^cotrario malos nulla ee diftantiafnihilq? referremtrum in pecore aliquis aries fit:an ouicula^t^ PJ11^^ iana habeatian fecuda^Vtru fcabidu pems fit & morbidu:an uegetu atqj fufultas^Maxie cu E^cmei oues ronabiles & diuerfitate inter pecus & pecus fuaepphetiae audtoritatedemoftret dicestEcce g pecus & pecus &:;nter arietes & hircos:& iter pecus pingue 3C maciletum,^ eo ^lateribu	lmr
gebatis:6^ cornibus ueftris uetilabatis oia infirma pecora:dqnecdifpergeretur.Et utfei	q	.t-$:
pccoraiftati itulit.Vos aut greges meiioues pafcux mexihoies eftis.Idipfu ergo erit Pa	;	f ^ C1j
q cum patris uxore dormieranqa in ecclefia poft poenitetia receptus e,Et quia fimul a	e
apoftolo claritate fulge di t: Et quo modo in uno agello ufcp ad meftemnn cofumatione m u di:zizania pa r ^ ter frumenta<p fuccrefcut^Qua cdfequetia pifccs boni 8C mali fagena Chriiti 8t reti euagelio cotinet»Cur i typo ecddix in arca Noe diuerfa animalia:# pro qualitate merito^diuerfae funt mafiones^Cur altitit rc^ gina a dextris tuis;in ueftitu deaurato circudata uanetate^Cur lofeph in forma Chrifti uaria habuit tunica. Cur apoftolus loqf ad Romanos:Vnicui(^ ficut deus diuifit mefura fidei&ut.n.in uno corpore multa mc bra hemus:oiaaut mebra noeudeadu habetnta multi unum corpus fumus in Chrifto:finguliaute alter aj terius mebra.Habetes aut donationes fecudu gratia qux data eft nobis differetesifiuc prophetia fecudu me fura fideiifiue minifteriu in miniftrado?fiue q docet in dodrinaiqui exhortaf in exhortado:q tribuit in lini plicitate:quipefhn follicitudine,# reliqua. Et i alio loco alius iudicat die plufq die.alius iudicat omne dic. unufquifcp in fuo fenfu abudat.Et ad Corinthios.Ego plataui Apollo ligauit.fed deus icremetu dcdit.ltaq; neq? qui platat eft aliquid:ne(p qui rigat:fed qui icremetu dat deus.Qui platat & q rigatmnu fut. Vnufq-cg aute ,ppria mercede accipiet fecudu fuu laborem.dci eni fumus adiutorestdei agricultura eftis:dei xdificato eftis.Et rurfu alibi.Secudu gratia qux data eft mihi:ut fapies architedus fundametu pofui:alius aut fuper' xdificat.Fudametu.n.aliud nemo pot ponere:pter q qd' pofitujefttq eft Chriftus lefus.Si quis aut fupxdifi^ cat fup fudamentu hoc au^:: argetudapides ptiofos;ligna:foenu;ftipula:uniufcuiuf(p opus apparebit.dies.n. domini illud manifeftabittquonia in igne reuelabit	fingulo^ opus qle fit.ignispbabit.Si cuius opus ma'
feritrqd' fupersedificauitmiercede accipiet.Si cuius opus arferindtrimetu patief Jpe aut faluus erinfic tamc quafi per igne.Sic is cuius opus arfit & periit:# danu fuftinuit laboris fuiiperdet qde laboris pmiu. fed ipfe faluabiturmo rame abfcp probatione ignis.Ergo iis cuius opus maferit: qd fuper$dificauit:fine ignis^)batio ne faluabif .# inter faluatione utiqj erit diuerfitas aliqua.Nec no in alio loco: Sic nos iquit exiftimet homo: quafi miniftros Chrifti # difpcfatores minifteriope dei.Hic ia quxrif inter difpenfatoresiut fidelis quis iue^ niatur.Vis fcirc:quonia inter difpcfatores fit multa diftatia^Nd dico de malis # bonis:fed de ipis bonis qui ad dextera ftant. Audi cofequeter.Nefcitis quonia qui in facrificiis operanf :de facrificiis comedut.qui alca> rio deferuiuntide altario participanf .Sic # dominus difpofuit his:quieuageliu anuciat: de euagelio uiuere. Ego aut no abutar horu aliquo.no fcripfi aut hxciut fic fiant in mc.Melius eft mihi mori:q ut gloria mea quis euacuet.Si enf euagclizaueromoe mihi gloria,neceflltas quippe mihi icubit.Ve.n.mihi eft: fi no euage jizauero.na fi uolutatehoc agoimerecde habeo.Si autnolesidifpefatio mihi credita eft. Quae eft ergo mer> ces mea fut euagelizas fine fumptu pona euageliu m Chrifti.ut no abutar poteftate:quse data eft mihi in cua gelio.Cu.n.eflem liber cx oibus:oium me feruu feci:ut pluresJucrifacere.Nuquid potes dicere peccare eos: qui uiuut de euagelio? Et qui de facrificiis participaf ? Vticp no. Dominus.n.difpofuitmt q pdicat euageliu: de euagelio uiuat, Apoftolus at q no abutif hac licetia:fed laborat maibus fuisme que grauct:# die # nodte operatur:# miniftrat his qui fecu funtmticp ideo hoc facitmt plus laboras:plus aliqd mercedis accipiat.Cur ramus ad reliqua.Diuifiones aut gratiaru funt:ide aut fpiritus.# diuifiones minifterioru funt: Ide aute do> minus,Et diuifiones operationu funtdde aut deus: qui operaf oia in oibus.Vnicuicp aut data eft operatio fpiritusduxta id quod expedit.Et iteru.Sicut corpus unu eft:# mebra plurima habet:oia aut mebra corpis cu fint multa:unu corpus eft:fic # ChriftusiVem ne dicas in uno corpore diuerfa mebra unu habere meri^ tumiftari gradus deferibit ecclelix # ait:quofda quide pofuit deus in ecclefia:primu apoftolos:fecudo pro/ phetas:tertio docftores.Denicpuirtutes # gratias curationu: opitulatoes:gubernatoes:genera linguaru.Nu quid oes apoftolifNuquid oes prophetxfNunqmd oes do<ftores?Nunquid oes uirtutesfNuquid oes gratia habetes curationuf Nunquid omnes linguis loquuturfNuquid oes iterpretaf f Aemulamini aute dona ma/ iora;# adhuc excellctiore uia uobis demdftro,Cu(p de caritate uirtutis latius difputaflet: adiecit. Siue pro/ phetix euacuabunt :fiue lingua: ceftabunfiue fcientia deftruef.Ex parte eni cognofeimus:# ex parte ,pphe/ tamus.cu aut uenerit qd perfetftu eft:euacuabif qdex parte eft:# in cotinentibus:Nuc aut manet fides:fpes?
# caritas tria h$c,Maior aut horum eft caritas,Sedhmini caritate:aemulamini fpiritalia:magis aut ut pphe tis.Et iteru:V0i04ai5t oes uos loqui liguis.magis autpphetare.Na maior eft qui>phetat:q q loquif linguis; Et rurfu-.Gratiasago deo:q? oium ueftrum lingua loquonubi diuerfa funt dona:#aIius maior # alius mi/ nor eft:# oes fpiritales appellatur.certe oues funt:# ftant a dextris:# inter oue # oue eft aliqua diuerfitas. Loquitur qde de humilitate Paulus apoftolus:ego fum nouiflimus apoftoloruiqui no fu dignus uocari apo ftolus:qa pfecutus fu ecclefia dci.Gfa aut dei fu id qd fu:# gratia eius in me uacua no fuinfed ap lius 01 bus illis laborauit.No eg0 aut fe(j gfa deitqux in mc eft.Verutame i eo q fe humiliauoftedit pofte apoftolos ali os minores:alios ce maiores.Et q uti(p uas eletiionis dicif,# cudis aplius laborauitmo c iiuftus deusiut ob liuifcaf operis eius,# difparmentu aquali mercede copefet,Dehinc legimus;Sicut in Ada oes moriunf:ita & in Xpo oes uiuificabunf.unufquifcp aut in fuo ordine.Quonia unufquifa in fuo refurget ordieiuticp di uerfa funt merita refurgetid.No ois caro eade caro:fed alia hoiumialia pecorumialia uolucru:alia aute pif« um.Et corpora caeleftia:# corpora terreftria.fed alia quide cadeftium gloriaialia aut terreftriu. alia claritas folisialia claritas lunxialia claritas ftellaru.Stella.n.a ftella differt in claritate Jic erit # refurredtio mortuo/ rum.Quod m fandtus dodus interpres ficexpofuiftiiut diceres fpiritales differre a carnalibus. Ergo # fpi' ritales # carnales in csleftibus erunt:# iam no folu oues: fed et hirci tui cofendet regna c3eloru.ftella a fteE la differt in claritate no opes & hircr.fed oues # oueszid eft ftella # ftella, Denitp alia inquit claritas folis: # alia claritas lunxme ftella # ftella toiu humanae multitudinis affereres genus.fole pofuit # lunamiquos cet te inter hircos no poteris numerare.Sic inquit erit # refurredtio mortuoru: ut iufti in claritate folis luceat*'
# qui in fequeti gradu funtilunx fplendore rutilet;ut alius Lucifer fit:alius Aidturus:aliusOdon:alius Ma/
zuroth.& caetera ftellaru uocabuTatqn$ facratac in lob uolumine cotinctur. Ocs eni ait maifeflari nos opor 3 4 tet ante tribunal Xpiiut recipiat unufquifcpqux geifit per corpusifiue bonu fiuc malu, Ac ne forfitan dicas: ante tribunal Chrnti nos manifeftari; ut boni bonaimali recipiat mala:in eade epiftola docet.Qui parce fc' minat parce & metet.Et qui feminat in bcncdidlionibus:de benedidtienibus & me tet.Certe q plus &f q mu nus feminande parte fur dextra.Et cu unius femetis genus fintitame mefura & numero diffcrut.Scnbit ad Ephefioside Paulus: ut nota fieret nuc pricipatibus &'poteftatibus in C3elis:pcrecclefiamultiplex& uaria . fapietia dei.Cernis g in diuerfis agminibus ecckfiae uaria & multiplex lapientia deipdice tur. Nec no in ea^ deepiitolaiunicuicpaut noftru data eft gratia:iuxta mefura gratix Chnfti.nomefura Chrifti diuerfa Iit: fed tatu gratiae cius infundif:quatu ualemus haurire. ^	Cap.XLIllI.
Ruftra igitur oues & hircos quinq? & quintp uirgfes Afg}7ptios:& Ifrahelitas 8^ cetera huiufccmo' f	di replicas.quia non eft in pfenti retributio:fed in futuro. Vnde & dies iudicii in confumatione pro^
mittit .qa nuc no eft iudiciu.Sinecaeni appellaf dies extrema iudidi:fi mo iudicat deus.In praeienti rr^n1a^amus;^U(^amurIatcP pugnamus:ut 1 fine pueniamus ad portu.coroe muntriuphemus.Tu aut puer le oi lubrice prajfentis fxculi couerfatione 1 fumro^exeplapponis: cu utiqp hiciniuftitia fit.ibi iuftitia;do-nec intremus in fandtuariu dei:& intelligamus i nouiftimis eopd. Noaliter landtusiahter peccator moritur, in eode mari nauigatibus:eadc traquilliras & tept ftas eft.no aliter latro:aliter martyr occidif.Nec alio mo' do de adulterio &! proftibulis:alio de caftis matrimoniis nafcutur hben.Certe dominus & latrones xquali iudu io crucifixi funt.Si ide eft huius foculi futuricg iudiciu:ergo qa hic pariter crucifixi funn& in futuro fi militer habebutur.Paulus & qui eu uixeranfimul nauiganfimul fuftinet tepeftate:fimul nauifludtibus di(Ti pataun littus euadut Negare no potes:qn inter uidtu & uincictes diuerfa fint merita.Et quo mo unu apofto ^ mi[1lt“cP nau^ra8,ufRefert poftea Paulus reuelatione.& eos qui in nauf fuerat:dicit fibi a domino ee dona tos.Nuquid is cui donatur;&qui donatununius meriti fut^Dcce (andti peccatrice poilunt eruere ciuitate? Loth cu hliabus ereptus eft de incedio.liberati eilent&: generiifi exire uoluiftent.Et ccrte multa differentia elt mter Loth & generos eius.Liberatur Segor una urbs de Pentapoli.Et quseeiufdc meriti eratiatCK uni fen tetix lubiacebat.cui Sodoma^&f Gomorra Adama <SC Seboym fandti p ibus cuftodif.Eccediuetfu meritu f Loth 8i Segor:& tamede incediopariter euadut.Latruculi quiabftnre Dauid uartauerat Sicelech &: uxores eo^:& liberos in prxdaduxeraridie tertia cedutur i capo.& quadrigen hominesafcefis camelis fugiunt.dic aliqua inter eos q c$fi fut:8d q fugere potuerut ee diftana.Lt gimus in euagelio turre Siloe cecidifie luper de ce di odo uiros:& obrutos occidifteiQrte iuxta fentetia Saluatorismo foli fuerat peccatores:fed in formidi ne reliquo^ puniti funt:ut peftilcteflagellato;ftultusfapictior fitrvt.Siomniu pectato^una e -uppliciu; iniufte alius occidit per morte alteriusialius comonef.Opponis mihi G >mor manejunaqp mefura di ue^ ftim Si capillos di barba di calciameta ex aequo fuiffe lfrahclita^:quafi no di nos Chnfti corpus aequa ircr accipiamus. Vna eft in myfteriis fandhficatio domini di feruimobiiis di ignobi!is:rvgis di militis.qq pro acci, pietiu meritis diuerfu fiat:qd unu eft.Quieni indigne maducauerit di biberit;reus erit uiolati corpis & fan guinis Chrifti. Nuquid quia di ludas de eode calice bibitide quo di exteri apoftoli; unius cu reliqs erit me ntic’ Quid fi no uis recipere facrametufCerte oes xqualiter uiuimus:unu trahimus aere: eode humore irri gamuruifdc cibis pafcimur.Porro fi alimcta cocopd arte mutatur in melius;& fit aliquid fuauius codituris: huiufcemodi cibi no naturx fatiffaciut:fed uoluptati xque efunmus:$que algemusdimul attrahimur fri' gore:xftibus & calore diflbluimur.Sol quocp ipe di luna di ois aftroru chorus di pluuix & mudus: aequali ter nobis currut:& iifdc oes iuxta euagehu ibnbus irrigamurtbdi di maliuufti & fiufti.Si plentia exepia fut futuroru:ergo 8i fol iuftitifo xqiiter mftis di peccatoribusifpiis di fandtis: Chnftianis & ludaeis ateg getilv bus oriet :cu feriptura dicantimetibus aut dominu:orief fol iuftitfo.Si timetibus orict: ergo coteptoribus cc pieudopphetis pccidet.Oues quae ftat a dextnstad regna caeloru itrodutunfthirci 1 tamni detruduf. Pa rabola iltaino °uiu iter fe merita;& ecotrario dferibit hircoru:fed iter oues di hircos tatu diftatia facit.Necp
•n.ioibus ocisdocef oia. fedunaqcRfimiIimdoadidfferf:cuiusfimiiitudoe.Sicutadece uirgmu no tori
us generis huaniifed folicito^ 8i pigroBd exepia fut.quoR» alteri domini fep pftolat aductuia^en fono & ic r
ti$ fedates luturu iudiciu no putat, Vnde di 1 fine pabofo df ;uigilate:qa nefeitis die ne<^ hora; Sed in dilu'
uio liberatus elt Noe:& ois orbis interiitioes caroerat:& proptereapierut.Aut nu eiufde meritidices filios
Noe &: Noeippter que filii liberati futfAut male didtu Cham in eode pones loco:in quo & patie;qa de di!u
uio fimul liberatus elt.In paffione Chrifti oes dedinauerunfimul iutiles {ut:^ no fuit q faceret bond:
no fuit ufep ad unu.Audebis ne igif dicenfic negafle Petru di cateros apoOolos q fugeriit:quo mo Caypha
& Pharifoos:& clamate populu crucifige crucifige taiefEt u - de apoftolis tacea:eiuide ne fcelcris tibi uide^
bitur reus Annas di Cayphas: di ludas,pditoncuius di Pilatus:q noles copulfus eft cotra dominu ft rre fente
tiafQuato maioris meriti fuit iudas;t5to maioris criminis eft;& quato inaioris criminis:tato maioris poe
n$.potctes eni poteter tormeta patietur. Arbor mala frudtus bonos no facitinec bona malos.Si hoc ita e.re
Iponde mihirquo mo Paulus cu eet arbor mala pfeques ecclefia Chriftufecit pcftea frudus bonos, di mdas: cu effet arbor bona:figna faciens cu apoftolis.-poftea uerfus i^ditorc fecerit frudus malosfTa chu ergo nec
arbor bona malos frudus facit:nec mala bonos:qdiu uel in bonitate fua.uel in malitia pfeuerar.q, ois
oraeus aequaliter facit pafcha:& feptimo ano liber efficitur;# iubifoo id eft quinquageltmo umu ib poliet
no redit ad dominosihoc no de pr$fenti df:fed de futuro:qa in lex diebus huius taeculi feruietesnn leptimo
dieuero &1 $tcrno fabbatoliberemunSitame uoluerimuseeIiberi:duadhuc feruimusin laeculo.Siaut uo
iuctimus;pforabitur nobis auncu aan teftimonid inobedietix;# cu uxore, di filiis noftns quos punimus
en
liberatiiid e cu carne opibus fugiter feruieus. Parabola aut fem'antis q ex utracp ptc ternos frudlus faciti iuxta apoftolu fup fudametu Chrifti alius xdificatau^argetu: lapides ptiofos:alius ligna:fcKnu:ftipui3t cu Si in domo magna diuerfa uafa fint;perfpicue patet,Et huic uclle cotradicereiaperrifnme iprudetiae e.Ta mc ne exultet in mcdacio:# exeplu apoftolo^ in pradudiciu cetenarii & fexagenarii & trigenarii afferat nu meriffciat in Matthaeo & in marco apoftolisiq fua uniucrfa dimiferattcentuplu repromiffu.in euagelio aut Lucae multo plura TroAurrAEiCTioHa;^ penitus in nullo cuagelio pro cctu fcriptum ee fcptcm.fecp aue fah faniiaut ipenti^reu teneri.nec nocere nobis:qa in alio euagelio a cetu:in alio a triginta incipit numerariicu ois fcriptura maxic uctus.-minore pponat nueru:8i fic ad maiore gradati confcendat. Verbi gra:ut dicat aii^ que fuiile anorii quin<^ & feptuagmta:& cetu.ncc tame quinqj & feptuagita plura poterut ee;q cctu:q p«o ra funt noiata.Si no accipis in bona parte diucrfitatc numeri.c.&.lx,&.xxx.nec in mala parte accipies.Et ide uitiu erit femistqd fecus uia cecidit:&: fuppctras:& fup fpias.Si &illa tria:& haecuel in bona ucl in mala par' te fingula funt;ffultu fuit pro duabus rebus fex fpecies numerare.plerti cu in Matthxo &: in Marco & in Lu ca narrata parabola Saluator femp intulerit:q habet aures audiedi audiat. Vbi nihil eft qdintrifccus lateat;
' fruftra ad intelligetia myitica prouocamur.	Cap.XLV.
I aut pater & filius mafione faciat apud credetes: Si ubi Chriftus hoipes e; ibi nihil deefTe exiftimas; s	puto 9 aliter Chriftus habitaucrit in Corinthiisialiter in Ephefiis.Hoc eft aliter in iis; apud quos
Paulus apoftolus peccata multa reprendit:& aliter in iisrquibus facrameta a fateuiis ignorata differ' uit.aliter in Tito & Timotheo:aliter in Paulo, Certe inter natos mulieru non fuit maior loanne Baptifta, ubi aut maior df meceffe eft ut caeteros habuerit minores.Et qui minor eft in regno caeloruimaior eft illo. Vides ergo 9 in cadis fit maximus 8C minimus.& inter angelos quoqpSd iter uifibiles creaturas tit multiplex Si infinita diuerfitas.Quare dixerut apoftoli domine auge nobis fide,'fi oium una mefura eft^Et domius ad difcipulu;modicae fidei quid dubitaftifln Hicremia quocp de faturo regno legimusiEcce dies ueniut dicit dominus:utferiadomuiIfrahel;&domuiIacobfcEdusnouu:nofecudupa<ftu:qd pepigicu pfibus ueftris. Et poft paululu:dabo lege mea in uifceribus eo^: St in corde eoru feriba illa;& ero eis in deu;6d ipfi mihi in populu;& no docebit uir ultra^ximu fuu;& uir fratre fuuidices cognofcite dominu,Oes.n.cognolcet me a maximo uftp ad minimu.pfpicue ex edtextu ipfius locnfuturu Chrifti regnu,ppheta defcribit.Et qua confe quentia ibierit minimus &: maximus: fi omnes xquales futuri funt^ Vticp ea qua &in euangelio df; Qui docuerit St fecerit,'hic uocabit maxius 1 regno cxlo^. Qtii aut docuerit;^ no feceritierit minimus.In coui uio Saluator pcipinutinferiorepracoccupemuslocumecu maior ueneritide fupiori turpiter extrudamur. Si cadere no poffumus:fed tatu p pccnitetia fubleuamunqd fibi uult fchala illa in Bethekp qua ageli defeen dut :atcn cofcedut^q de cadis ad terra ueniut^Certe inter oues St ad dextera ftabandu ibi effenc.angeli de C3C lis defcedut:& louinianus de eo^d poffeffione fecurus eft.Quis aut rifu tenere queat in eo;q, multas maiioes apud patre:ecclefias arbitretur in toto orbe diffufas:cu manifeftiffime fcriptura doceat fecudu euageliu loi/ nismo de ecclefiaru numeroffedde caeloru mafionibus:^ aeternis tabernaculis;quaeppheta defiderat: domi no fuiffe fcrmone^In domo iquit pfis mei mafioes multse funt.Si quo minus dixiffem uobis;qa uado uobis parare locum; St ft abiero 8t prxparauero uobis locu:iteRd ucnia St accipia uos ad meipfumiut ubi ego fum; St uos fitis.Locus St mafiones quas pparare fe dicit Chriitus apoftolisiin domo uticp funt patrisiid eft in re' gno cadorumo in terra: in quapfensapoftolos relinquebat.fimulcp fenfus feriptutae intuedusidicere inquit uobis qa uado St pparabo uobis locudi no mefiones multa: effent apud patre:hoc eft fi no unufqftp mafiO' ne fibi no ex largitate deiifed exj)priis operibus prxpararet.Et ideo no eft meu parare fed ueftru.qa St iudac nihilpfuit paratus locus:que fuo uitio pdidit.iuxta que fenfum St illud intelligedum.-qcfad filios df Zebe' dei-.quoru altera finiftrisialter cupiebat federea dextris. Calice quidc meu bibctisffedere aut a dextris meis fiue a finiftristno eft meu dare uobisifed quibus paratu eft a patre meo.No eft filii dare;&: quo patris eft prae parare^Paratx inquit funt in cxlo aduerfx St plurima: mafiones:plurimis diuerfiftp uirtutibusrquas no per fonae accipiutTed opera.Fruftra ergo me petitisjqffin uobis fitu eft:qd' pater meus illis parauit; qui dignis uirtutibus ad tata afcefuri funt dignitate.Porrocp ait iteru uenia:& accipia uos ad meipfum;ut ubi ego fum; St uos fitisippriae ad apoftolos loquitunde quibus St in alio loco feriptu efbut quo mo ego St tu pf unu fu' musific St illi in nobis Unu fint:q credideruuqpfedti funt;qui poffunt dicere pars mea dominus.Si aut non fut plurima: mafiones;qUo mo St in ueteri teftameto St in nouo aliu ordine potifex tenetialiu facerdotes:di um ieuitxtaliu iaitoreS;aliu xditui^ Et i limie Ezechielisiubi futur$ ecclefi$;&: csekftis Hierufale ordo dc fcribitunfacerdotes q peccauerat regradatur i xdituos St in hoftiarios;& cu fint in teplo dei.hoc c a dextris; no funt inter arietesded inter minimas oucs.ln fluuio quocg illo qui de teplo egredito irrigat falfum mare: Si uniucrfa uiuificat;multx fpccies pifdu defcribunf.C^are in regno cslo^ archangeli funt:angeli; throni dominationes:potcftates;chembi:& feraphh&oenomeqd' noiafmo foluinpraefenti faeculoffed et iniutu ro.Sine ca diuerfitas nominiicftmbi no eft diuerfitas meritoru.Archagelus utim alio>: minoru angetorum archagelus eft.& poteftates ^ dominationes habet aliaffuper quae exerceat poteftate;# m qux fubieOta dO' minctur.Hoc 1 cxlis e;hoc in myftcrio dei.ne nos folito more irrideas atq? fubfannesili iperatorem^ poiuen mus;&: praefectos eius St comites;& tribunos;&ceturiones;& riianipulos;& reliqnu militix ordine.
Lludauteqd aitmefeitis qa corpora ueftra teplueft fpiritus fancftntulde friuolum eft; cu fcriptura i	diuina foleat St unu pluraliter;& piura fingulariter appellarc.SC tame fciat in teplo quo<$ ip.o multa
ee mafiuculasiee exterius atriu;ee interius ueftibula;ee fanctuieffe (anda fandtoru.iunt St culinae m
teplotfunt & cellariola:funt torcularia:^ uafo^ receptacula. Ita & in tcplo corporis noftrirdiuerfa funt 3 f merita.Nd xque deus oes inhabitatjnec ad eade mefura oibus ifundit, de ipiritu Moyfi aufertur: & lepru/ aginta prasfbyteris datur. Puto aliam efle abundantiam fluminis: aliam nuulorum. Heliae fpiritus Heli/ iaeo duplex daf.unde & duplex gfa fecit figna maioraJlle uiuus mortuunfte mortuus mortuu fufcitauit.il le fame iprecatus e populo:ifteobfefik duitati fub una die hofliles copias pbuir.licet hoc qdaitmefeitis qa corpora ufa teplu eft ipiritus fandtude cuSa credetiu dicat ccclefia: q pariter cogregati.unu Chrifti corpus efficiut.Hic ia qrit I corpore:q pedibus Chrifti dignus fit:q capitc:q oculus cius fitiq manus. Quod 6C duce
una ee.&qua: primu ccepit a pedibus:ea gradati' ad uertice perueniffe.Sed & illud qd obiecitmd pro his ro^ go tatuifed^) illis q credituri fut p uerbu eo^: in me:ut ficut ego pf in tc:8£ tu in me unu fumus:ita oes unu iint in nobis.& ^ ois populus Chriftianus unu fit in deoquafi filii cariifimi diuinx co for res naturae.iam fu pradiximus. & nuc plenius iculcadu eft:n5 nos fecudu natura:fed fecudu gratia unu ee in pfe & filio. Nccp
. i&mebra diligunf fcilicet a corpore.Quot quot.n.receperut Chnflu dedit eis poteftate fieriiq credut in noie cius q no ex fanguinibusme^p ex uoluptate carnismcqj ex uolutate uiriifed ex deo nati funt, Verbu caro fadtu e:ut nos de carne trafiremus in uerbu.nec uerbu defiit ee qdiuerat.nec hd pdidit e e: qd' natus eft.Gioria au&a e:no mutata natura. Vis fcire:quo mo cu chrifto unu corpus efficiamur? Doceat te ipfeq cddidit:q comedit carne mca;& bibit fanguine meu:hic in me manet: & ego in illo. Sicut mifit me uiues pater:& ego uiuoppter patre;^ qui comedit me; uiuitppter me.lfte eft panis:q de cxlo defcendit.Sed & loanes euageiiftaiq de pedore chrifti hauferat fapietia;in eade uerba cocordat diccsJn hoc itelligimus 9 in eo manemus.& ipe in nobis:quonia de fpiritu fuo dedit nobis.Si qs cofeflus fuerit: quonia lefus eft filius dci:deus in eo manet:& ipfe in deo eft.Si credis in Chrifto:quo mo QC apoftoli crediderut:unu cu eis in Chri
detes his noibus fignificanicotra te facit.Sieni unus ordo ecclefiae eft:6C no het plurima mebra in uno cor^ poreiqd necefTe eft ut fpofa foror uocef 8i mffNifi alio^: fp6fa:alio^ foronalio^; mf fit? Stat quide oes adi dextcra.fed alius ftat ut fpofus:ahus ut frater:alius ut fiiius.Filioli iquit mei quos iteru partuno:dcnec chri ftus formef in uobis:putas ne eiufde ee meriti eos q parturiunf qui parturit? Vnde & ftulte aflerere uolu ifti oia mebra aequaliter nos diligere.nec oculu pponere digitomec manti auriculaeifed in finguloru amifii one mebroni dolore ee cdmunccu apoftolus doceat ad Comhios:alia mebra ee honeftiora.alia uerectidio ra:6d qu$ uerecudiora lunt:maiore honeftate circiidari.quae uero p fe honeftamoftra no indigere folicitudi ne.Eiulde ne ordinis arbitraris & meriti os & aluiifoculus & meatus;per quos fimus egenf ci urinafLuctr^ na inqt corporis tui;eft oculus tuus.Si oculus cxcus fuerit:totu corpus in tenebris eft.Si digitii aputes:fi li> mitate auriculx:eft qde dolor:fed no tatii dami.nec tata cu dolore deformitasiqta fi oculos eruas:tmces na tes:os dilleces.Sine aliis mebris uiuere poftumus: fine aliis 010 no pofTumus, Siit peccata leuia:funt grauia. Aliud eft dece milia taleta deberejaliud quadrate.Et de ociofo qde uerbo 8C adultcriosrei tenebimur.fed no eft idc fuffudidf torqueri.dC erubefcere;& logo tepore cruciari.Putas noftru ee qd1 Icqmur; Audi apoftolu Ioane.Qui fcit fratre liiu peccare peccatumo ad morte petat.& dabit ei uita peccati no ad morte.Qm uero
peCCaUtritad r 1------------1	  —	-	r-----------------   1---^»r»rPrPtn»r.mPfr#>mUSUfJniaf Si n
maioribus:
F^aumt peccatu ad-----------------------------------------------r_ r  _________ ...
no obfiftas mihv.qa noexaudia te.Si aut oes aequaliter 6? itroimus faeculu:^ eximus de iaeculo:& hoc piudi ciu futurom efticrgo aeqliter & iufti 6C peccatores hebimur apud deiiiqa nuc pari mo oC generamur di mori mur.Quod ft duos cotedisee Adataltetu terreniitalteru caelefte:& qui in terreno luent eos ee ad iiniftra; q uero in caelcitiieos ee a dextris;Refpode mihi interhut dc duobus fratribus iterroge.biau m terreno fuitian in caelefti:Nulli dubiu eftiqn 1 terreno eu fuiffe refpddeas. lacob i quo fuit?Dices ^tinus in caelefti. Et quo mo in cadefti fuit:cu adhuc Chriftus no ueniftet in carne;q fecudus di caeleftis Ada dr. Aut igif oes ante im carnatione Chrifti iueteri reputabis Ada;8? iufti quoqj i terreno hoIe:6? ad finiftraerut inter hircos tuos. Aut fi ipiu eft ibi Ifaac ponere.ubi Ifmahehibi lacob.ubi Efauubi fandtos.ubi pcccatoresmouiffimus Ada ex co tpe nuerabifiquo Chriftus eft natus ex uirgine.Et argumetu duo^d Ada no^ficiet ouibus 6i haedis tuis: qa in prio Ada Qi oues di haedos couincimus f uifTe:& in uno atqj eode hoi'e:alios a dextris dei ftetiiTe:ahos a iimftris.Ab Ada.n.ufcp ad Moyfen mors fuper oes dominata eit:et fup e0$ 3 n5 peccauerut in limilitucune puaricationis Adam.	Cap.XLVIl,
ut no fis reus gehenxiaut fi peccator fuerisiet de leui crimie duceris ad tartaru.Os inquit qd mentv ^occidit aiam.Suipicor te aliquado ut homine fuifle metitu.ols.n.ho medax ut fit folus deus uerax:^ m Itihcef in fermonibus fuis:& uincat cu iudicauerit. Aut igif ho no erisme medax fisiaut fi qa ho es:medax .a cns:cu parricidis di adulteris punieris.nulla emuter peccata diuerfitas:& no tibi hebut tatas gratias:quos de rS11? ^blime eleuas: qtu irafeetunquos ppter leuc quotidianutp peccatu in exteriores tenebras r r ' fiftiSi aut in pfecutioneiq tufiocaf; di q decolatur: di qui fugerit:& q m carcere retruius ooieutim uarusi
S:x. generibus una corona uidome eft:& hocp nobis facit.In martyre.n.uolutastex qua ipfa mors nafcirur' coronaf.Meu e opponere megctiliu furori.& dominu no negare.Ia f illoti arbitrio e:aut decolare,'aut ure*-re:aut recludere i carcereiaur uaria adhibere genera poenam qd fifugero:&:in folitudineabiero:eade erit co mna mortctisiga eade Si. ci mortis eft Chriftus,Ad illud uero q> dicisiinter eu ffem q femp cu pfe fuerit: & q poftea poemtcs e receptusrnihil penitus difcrepare: Adiicio fiuis:& drachma una: q pdita fuerat:&: iuctam ludta ee cu reiigs:& oue una qua nonagitanoue ouibus drelidtis bonus paltor i'qfiuit:5d rettulir.explefle nu meru cctenariu,Sed aliud e poenitere ee:& lachrymis uenia depcantaliud fcmpee cu pfe,Vnde p Ezcchieie ad reportada oue pdituqudda filiujloqf paftor & pf fufcitabo padtil meii tecu:& fcies qa ego dominus: 81 recordaberis:^ cofunderis:ut no fit tibi ultra apire os p cofufioe tua: cu placatus fuero tibi in oibus quS fedfti.ut nihil minus iufto habeat poenitetes:fufficit eis p 01 poena fola cofufio, Vnde & in alio loco df ad eos:& recordabimini uiaru ueftraru pelTima^:& oium fceleru qbus poluti eratis,& difplicebit uobis in co fpcdlu uro in oibus malitiis ufisiqs feciftis.Et fcietis qa ego domius:cu benefecero uobis,ppter nome meu: . 8i no fecudu uias uras malas:ne<p fecudu fcelera ueftra peflima,Arguit quocp a pfe filius:g> faluti fratris iuv deat:& cuageli laetef i caeloalle liuore crucicf .Quanq duo^: frat^d fimilitudo frugi & luxuriofuno ad meri ta totius generis huannfed uel ad iudaei ptineat Xpianicp pfonasmel ad fando^d 8C poenitetu, Sup q pabola libellu quoda Damafo epo:du adhuc uiueret dedicaui.Porro fi operariis priae horae 8i tertiae & lextae & no nx 5C undecim$:unus denarius reddif ab eis incipit pmiu:q nouiffimi in uinea laboraucrut:& hic no uni us tpis:& unius aetatis hoiesdefcributunfedab exordio mudimfcpad fine uocatisnu facrameta funt diuer^ faruiprima hora uocatus e Abel & St th.Tertia Enoch 8L Noe.Sexta Abraha Ifaac & lacob.Nona Moyfes QC ^>phet$. Vndecia getiliu populus.Cui prio fddif mercesiqa i crucifixu credes dominuidiffieultate fidei ma gnitudme meruit pmioru,Multi($ reges 8C pphetae qfierut uidere q" uidemus:& no uiderut.Vnus aut dena riusmo unu eft pmiuifed una uita;& una de gehena liberatio.Caetem quo mo ad idulgetia pricipale diuer^ foru criminu rei dimit tutur de carcere:& unufqfqj p labore uel opibus fuisiin hoc uel in illo ftatu uitae eft ita 8t denarius quafi idulgetia ueri prfcipis:oes p baptifmu emittit de carcere.Ia noftri laboris eft^ diuerfi' tateuirmtu;diuerfanobispmiapr$parare.	Cap.XLVIII,
Vc uftp per ptes ad^ppofita refpddimus. feques fermo in coe ad oes relpodebiLdominus ad difeipu^ h los fuos:Qui uult iquit inter uos maior ee;fit oium minimus.Si oes i caelo aeqles futuri fumus: fru' ftra nos hic humiliamusmt ibi poflimusee maiores,De duobus debitoribus qngctoijd denario^d oC qnquagitateui plus dimittif:plus amat. Vnde 8C Saluatondicoinqt tibi remittuturei peccata multa:quoni'' am dilexit multu.Cui aut minus dimittitunminus diligit,Qiii mius diligit-.Sd mius ei dimittifiutiqj 1 mio/ n eradu erit.Paterfamiliaspficifces tradidit feruis fuis fubftatia.aliiqnq^ taleta:alii duo:alii unu.unicuicp fe cudupprias uites.Simile qd 8L in alio euagelio fcribif ho nobilispficifces in regione loginquamt accipet fibi regnu;& reuertercf ;uocauerit,x,feruos:& dederit eis fingulas mnas.de qbus unus lucratus e,x.ninas:ali us qncg di finguliiuxta uires fuas 8i emolumetumel.x.uel qnq? acceperit duitates,Porro alius q unu taletu fiue una mna'accepaL-qd1 accepit ifoditifiue in fudario colligamt:& domini referuauitaduentui.Prio cofidc radu:cb iufti no fpepfedus labora't:ut uult nf Zend.fed ne pdat qd' acceperat.ifte q mna di taletu infoditznc pderenqcfacceperanno pcccauit.magifcp laudada eft cautio referuatis:q cafTus labor eo^:q fme laboris prae mio dcfudarutiDeide 9 hoc ipm taletu qd auferf a timido uel negligete feruoino def ei q minus lucri fece ranfed q plusad e □ fup.x.pofitus fuerat ciuitates. Si nuerus no facit ordineiqre dixit dedit umeuiep fecudu fuas uires.Si eade lucra fut qnm taletoru;&,x.cur ei q minus lucri fecerat no dece;& ei qui plusmo qnqj tra dunf urbes^Ouod aut domius no his cdtetus fit quae habemus:fed femp maiora defideret;ipe moftrat di/ ces.Quare nodedifti pecunia mea ad trapezetas^ ego uenies cu ufura exegifte .Quod qde di Paulus apo' ftolus icicsipteritoBd obliuifcifad ea q 1 ate fut:fe extedit.id e quotidixpficit.nec feruat 1 fudario delica^ te gratia qua accepit fed auarus negociator renouaf de die 1 die.5C deferefeere fe putatmifi femper creuerit. Sex urbes fugitiuorum deferibuntur in lege: homines interficere nolentes: di ipfe urbes facerdotales funt. Interrogare hbet: fueitiuos iftos inter hircos tuosian inter oues noftras colloces^Si hirci efient: occideren tur ut homicidse c$tcri*nec miniftrorum dei intrarent ciuitates.Si oues dixerisiuticp non erunt tales oues. quae abfc^ luporum metu tota libertate pafcatur.Er probabitur tibi oues quidem eas efTe:fed erroneas a de xrris efTe:uerum nonftare: fed fug"re:donec moriatur facerdos magnus: & ad inferna defeendensdiberet animas fugitiuorum .Gabaonitse occurrut filiis Ifrahel:& caefis aliis getibusiin lignarios di aquarios relero uantur.Taticp apud deu meriti funtiut ftirps Saul ob eo^ imurias fit deleta.Inter quos eos collocabis.lnter hircos:fed no fut interfeai; Et fetetia domini iudicanf oues.Sed dicit feriptura diuina:q> no fint eiulae meri ti cuius di Ifrahelitae.Vides ergo q)ftet qdea dextris:fed multo inferiori gradudnter Dauid uiru iandtu: tx Saul rege peflimu mediuslonachas fuit.Que nec inter hxdos pofTumus ponere:qapphetae amor dignus e. nec inter arietesme pare eu faciamus Dauid.maxfe cu di ipe interfectus fit,Erit igif iter oues;ied m itenori ordie.Et quo mo iter Dauid & Ionatha':ita iter oue di oue cogeris fufeipere differetias.Seruus qui cognomu uoliitate domini fui:& no ppauitmec fecit fecudu uolutate eiusmapulabit multis.q at no cognomt o. no ic cit:piagis uapulabit paucis,Oi,n,cui multu datu e: multu qref ab eo.& cui comedat multu: plus exigu a ilio.Ecce (eruo di feruo plus miufue comittif&p qlitate comiffi atq; peccati :plag3^ nVer"s irr°c L' T ota mdxx terrat Tribuucp deferiptio futurx caldix in cxlis typus eft.Legamus lelu naueilegamus zz chiehs extremas ptes,& uidebimus qcqd i altero quafi p hiftoria i terra diftnbuif :in altero 1 cxlis Ipmt ter repromitti. Quid fibi uolut indeferiptoe tepli fepte di ocftogradus.^ Quid rurfa 1 pfalterio poit eiem
cetpfimi odtaufdccimipfalmiiqbus myfticu eradimur alphabetu:p gudeci gradus uftp illuc pucimustur pof 3 6 fimus canere: Ecce nuc benedicite dominu oes ferui domini:q (tatis i domo domini i atriis domus dei nru Quare duae 8d femis tribus traf iordane habitauubi pluria fut iumeta^&f noue & femis reliqu$;uel expellut priftinos habitatores de fedibus fuisiuel cu ipfis habitatfCur Leuitica Tribus i terra pte nqaccepitifed do^ minus ps eius e?& iter ipos Leuitas & facerdotestad fadta facto^ ubi cberubi &^>piciatoriu e; poti fex folus igredifYQuare reliq facerdotes lineis tatu utuf ueftibus:& no habet idumetu auro:hiacyntho:coco:purpu ratbyffocp cocextu^lnfcriores gradus Leuitx 8i facerdotes &: plauftra & boues accipiut^Maioris ordis ipi ge ftat arca domini hueris fuisifi tollis ordine tabefaculi:tepli:ecclefi$:fi oes q a dextris fut:corpus unu ut uul go df £Hcro^-ce ad militia,pdit: neqcq Epifcopi;fruftra pfoyten fine ca diaconi fut. Quid pfeuerat uirgies^ Qilid laborat uiduse^Cur maritae 6 cotinet^Pecemus oes:& poft poenitetia ide erin
i*n i3 rnpnimnc fprm	.4	^	____ o/  fl	onrmnifln/>nQ
- Quid pfeuerat uirgies? erimusiqdapoftoli fut. Ve' in fublime
 ---....-------  naatlLvk.	1L LU—	 a	.
rii ia coepimus terra pfpedare de pelago:& poft motes gurgitu:& fpumofos fiudtus & nauem uel n eredta:uel in mari pcipite:paulati feffis & laguetibus portus aperif.	^ Cap.XLVUU.
Iximus de nuptis:uiduis:uirginibus. Viduitati uirginitateiuiduitate ptulimus matrimonio.bxpofi' ^ d taeft-rripi kotthid eft cocifio apoftoli: dehuiufcemodi qonibus di(putaris.fingulisopimombus re' fpofu eft.Saccularis quo^ litteratura ueit in mediu:q uirgicsjuerit:q uniuir$:& ecotrario qs inter' du heat moleftias uiculu coiugale.Trafiuimus ad fecuda ptitionen q m gat eosiq tota fide baptifma coiecu ti fut deidepofTe peccare.Et docuimus ^excepto deo:ois creatura fubuitio fit,no uniuerli peccauerint* fed q? peccare polTint:& fimiliu ruina ftatiu metus fit.Tertio uenimus ad idunia.Et qa aduerfarii duplex^' pofitio fuerat.uel ad philofophostuelad diuinaru feripturaru ,puocantis exeplamos quocp ad utracp relpon dimus.Quarta id e extrea diuifio:oues 8C haedosidextra & fini(tra:iu(tos 81 peccatoresan duos ordies diftri' bueratiuoles oftedere nulla iter iuftu 8C iu(tu:peccatore & peccatore ee diftatia.Et ut hoc fpbaretnfinita de fcripturisexepla cogefTeratiq fi fuo fenfui cogruetiatcuius nos qoni & argumetis 8i exeplis refpodimus feri' pturaru.-ueterecp zenonis fetetia ta coi fenfu:q diuia ledtionccorriuimus.Nuc reftatut Epicuru noftru fuda te i hortulis fuis iter adolefcetulas & mulierculas alloqmur.fauct tibi craifi:nitidi:dealbati. Adde fi uis iuxta Socratica irri(ione:oes fues & canes.& qa carnc amas.-uulrures quotp:aqIas:accipitrcs & bubones.nunq nos Ariftippi multitudo terrebit.Quofcuq? formofos.-quofcucp calami(traros:quoscrimie c6pofito:quos rube tibus buccis uidero:de tuo armeto fut.imo iter tuos fues grunniut.de nfo grege triftestpallidi: fordidati: 6C quafi pegrini huius fxculi licet fermoe taceat;habitu loquuf & geftu.Heu mihi qa pegrinatio mea .plogata eihabitauicu habitatibus cedarmidelicet in tenebris huius mudi qa lux lucet i ttnebrjs:& tenebrx ea non cophedcrut.Ne glorieris ^ multos difcipulos heas.filius dei docuit i ludaea: &.xii.tatu iilu apoftoli feqbaf foli.Torcular iqt calcaui folus:& de getibus uir no e mecu.llle \ pafiionejolus remafit;& Petri quocp erga eu tfpidauit coftatia.pharifaeoijd aut dodtrlae ois populus applaudebatidicrs crucifige crucifige talemo hemus rege nifi Gefaread e uitia feqmunnd uirtutes:epicuru no chriftudouinianu no apoltolu Paulu.Quod mul tiaqefcut fentetise tuae: idiem uoluptatis e,n5,n.ta te loqnte,pbat:q fuis fauet uitiis.ln circulis platea^: quo tidie fidtus ariolus (tuitor nates uerbcrat:& obtorto futta detes mordetiu qtit.nec tame deelt q lenmpot' fit iduci.&: pro magna fapiecia f putas:fi plures porci poft te currat:quos gehenae fuccidix nutrias potr pcoiu tuu:& balneas q uiros pariter & foeias lauat.ois ipatietia:q ardete prius libidine qfi uerecud^ ueltibus^te' gebatinudata e & expofita.q ate i occulto erat:nuc i^patulo fut.Oftedifti tales di(cipulos:no	i i. ocglc
cit dodtria tuaiut ne peccatu qde pceltetia habeat. Virgies tuaeiqs prudetilTimo cofilio:qd ^	^	Berat:
nec audierat.de apoftolo docuiftnmelius e nubef q uriioccultos adulteros i aptos uerterut maritos.No lua/ fit hoc apoftolusmo eledtdis uas.Virgilianu cofiliu cft.
Coiugiu uocanhoc protexit noie culpam.	.
Quadrigeti ferme ani fut:q> Xpi pdicatio fulget \ mudo.Ex quo inuerabiles h$ref	fciderut.
.T^iprfucnpnp^,^.	o5c..—	n,r.i.^pcmaeifter luxuriae«turoimmo
•lli.ua uu»  ----------------------  UWJ.VA.	H.Udb	pcviu	U1	UtX.	VUIU1	-	-
& feruate unufqfcp aiam fua.SC nolite cfdere pfeudopphctis: q dicut pax paX'°c" domini:teplu domini.Prophetae tui uidcf c tibi falfa;6d ifipietia.no apuef t nqtate ’
r-rvor ~	nlphp	fna	nt	rihii	rN-iVc-.N.,	'	:_________________________ ^nriuitate	nu
no e pax.qfcp igeinat:tcplu ^ raa:ut tcad poeitetia^uo'
te.No.n.poteflis ipief opa nuptiarumifi mulfii 8i carnes 8C nucku fup(er^s.Viribus opus ca J » to caro cofupta marcefcit.Nolite metuere fornicatione.Qui femd1 Xpo baptiza tusc:cac =d defpuma5as hbidfes folatia nuptiaru.Quod 6C fi cecidmtisiredttegrabit uos
fuiftishypoCTitaeieritis i poenitetia folidae tidei.ne^ turbemini :putates inter mihi 6C	,b^. -,„n3
ec huiliore gradu daf qde ueniaifed corona tollerc.una em.rtributio.q ad dextera fte e	. vca ulfanien
caeloru* His cofiliis fuuulci tuipaltoribus nfis ditiores fut:5d hirci plurimas fecu capra	“ " ^
tes in fcms fatfti fut.ftati ut mulieres uiderit hinniut:& ipatietia fuatproh nefastfcripturaru folafexemp-is. fed 8C ipa: muliercula mifera:& no miferabiles pceptoris fui uerba cataces.g.d*n.nifi femefqrit deus.no io lu pudicitiaifedet uerecudia pdiderut.maioricppcacitate defedut libidinc:f exercet.Hes pterea in exercitu tuo plurcs fucceturiatos. hes fcurras & uclites i pfidiis craflbs;coptos:nitidos:clamatores:g te pugnis calci bufq; dfedat.Tibi cedut de uia nobilcsitibi ofculaf diuites caput.Nifi.n.tu ueiflesiebrii atcp rudtares padyiu itrare no poteratimadte uirtuteamo uims:hes i caftris tuis di amazoas exerta mama;&: nudo brachio 5L gyU ueietes cotra fe uiros ad pugna libidinu ^uocates. Et qa opulcms pffa'ilias es: i auiariis tuis no turtures: ted upupae nutriuf:q tota fetidas uoluptatis luftra circuuolet< Me carpeime difiice:obiice crmina q uoluerisar^ guae luxuria: Si delicia^, magis mc amabis:fi talis fuero.ero.n.de armeto tuo.Sed ad te loqriq fcripta l frote blafphaa Xpi cofeffioe delefti:Vrbs potesmrbs orbis domiamrbsapoftoli uoce laudata iterptare uocabulu tuu.Roma aut fortitudis nome e apd grtscos.aut fub litatis iuxta hebrxos.Serua qd diceris.uirtus te excelfa faciat: no uoluptas huile.Maledidoem quajibi faluator i apocalypfi comiatus e:potes effuger p poeitetia: hens exeplu Niniuita^.Caue louiniai nome:qd de idolo driuatu e.Sqlet Capitoliu:tepla louis & cerimois cocidef c.Cur uocabuiu ems&uitia apd te uigeati'Adhuc fub Rcgibus:& fub Nua popilio facilius maiores tui Pythagora: cotineciazq fub cofulibus Epicuri luxuria fufceperut.
Incipit argumetu fequetis libelli. Genadius de uiris illuftribusj Eiuidius Auxetii diftipulus:Symachi imitator: fcripfit rligiois qde ftudio:fed no fecudu fciam lib^: h nccp fermoemee^ ofonc mtidu.quo ope ita facta^, fcripfa^: fefu ad fui puerfitate fledere coatus e.ut teffioniis anerere uoluerit fcam Maria poft natiuitate domini, que uirgo pepit.Iofeph fpofo fuo iuda.&: ex cius cofortio filios fufcepiflejq ffes domini appellati fur. Ite de eode Auguftius de hatrefibus, Eluidiai exorti ab Heluidio.Ifti uirgitati beatx Marix cotradicut.ut ea poft xpm alios et filios de ui h	ro fuo lofeph pepiffc cotedat. Sed nimi^: iftos ptermiffo heluidii noie afiaritas epiphaius appcllauit.
Incipit liber beati Hieroymi aduerfus Heluidiu de ppetua uirgitate beata: Mariae. EpiftolaJCIh n Vp rogatus a ffibusrut aduerfus libellum cuiufda Heluidii ffpondereifaccf diftuli.No difficile fue iit hoiem rufticanum: 8i uix quetp prls ibutu litteris fup ueri afTertioe couicereffed ne refpodedodi gnus fieret:q ufeeref. Huc accedebat cb uerebar ne homo turbuletus & folus i uniuerfo mudofimul Si laicus 8i facerdosjq ut ait ille loqdtate facudia exifti'at.& maledicef oibus bonae cofcietis fignu arbitrat : accepta materia difputadi aplius feipet blafphcare;6C qfi de fublimi loco i totu orbe ferre fetetia:me<^ qa ue litate no polTet laceraret couiciis.Vqa hae oes ta iuftae filetii mei caufe ob fcadalu fratru:q ad eius rabie mouebaf iuftiori fine cefTarut:ia ad radices ifrudtuofae arboris euagelii fecuris eft admoueda:& cu ifoecudi tate folioRd tradeda flamistut difeat aliquado reticef :q nuq didicit loq.lgif fantius mihi luocadus e fpiritus: ut beata: Marix uirginitate fuo fefu ore meo defedat.Inuocadus e dominus iefusmt facri uetris hofpitiu:cU ius noue mefibus ihabitator fuit.ab 01 cocubitus fufpicione tueaf.Ipfe quotp deus pf e ipeandus. ut matre filii fui uirgine oftcdat fuiffe poft ptu:q fuit mf ate q nupta.No rhetorici capu defideramus eloq :no diale/ tiicoru tediculas: nec Ariftotelis fpieta coqrimustipa feripturaru uerba poneda fut.ut ipfis qbus aduerfum nos ufus e teftioniis ruicafiut itelligat fe 8i legere potuiffe q fcripta fut:& no potuifie q pietate roborata fut cognofcere.Pria eiusppofitio fuit.Matthaeus loqf:Chrifti aut generatio fle erit. Cu eet defponfata mf iefu Maria iofeph prius 5 coueniret meta eft habes i utero de fpu fa'<ftoJofeph aut uir eius cu eet iuftus 6i nollet ea traduceremoluit occultedimittef ea.Hxc aut eo cogititeiecce angelus dominiin fonis appuit ei dicesjlo feph fili Dauidrne timeas accipere Maria coiuge tua. Quod.n.nam e i ea.5d de fpu fadto eft.Ecce iqt hes de fpofata no comedata ut dicis.Et uti^ no ob aliud defpolata nifi quadocp nuptaru. Nc^.n.de no couenturis Euagelifta dixiffet prius q coueniretiqa nemo de noprafuro dicit ate q praderet. Deide ab angelo uxore ap^ pellata & coiutia. Audiamus nuqd feriptura pronuciet.Exurges iquit lofeph a fono fecit ficut pcepat ei an / gelus domini & accepit uxore fua':& no cognouit ea:donec pepit filiu fuu.Curramus p fingula:& ipietatem iifde qbus igrefla eft uefti^iis pfequetes pugnatia iter fe dixifle uerba doceamus,Defpdfata cofitcf:^ ftatim uxore uult ee qua cofefluseft fpdfa. Rurfuqua uxore noiandicit no ob aliud defpofatamifi quadocp nuptu/ ra.Et ne pani hoc arbitrcmurjhes inqt defpdfata no comedatind e nec du uxoremec du maritali mculo cq pulata.i eo uero qd'ait:necK.n.de no cdueturis euagelifta dixiffetiPrius q coueniret:qa neo de no prafuro di cit ate cj praderet dolci ne an ridea nefcioiipitix argua an temeritatis accufefQuafi fi qs dixerit ate q i portu pradere ad africa nauigaui1 no poffic ftar fmamifi i eo portu pradedu qdoqp lit.aut fi uelimus dicere Paulus apoftolus ate q ad hifpa'jas pScret:ro3e i uicula coiedtus e;aut certe illd heluidius ate □ poeitetia ageft morte jpuetus e;ftati aut paulo poft uicula ad hifpaias fit euduiaut heluidio poeitetia ageda poft morreiCu fcriptu ra dicat In iferno aut qs cofitebif tibi.aut no potius fit itelligedu q, ate ppofito licet f^Pe cofequetia idicet: tamc nonuq ea tam q priUs cogitabaf oftedanude nec necefle fit ut cogitata fiat:cu alid io iterueneritineea q cogitata fut fieret. Igif Cu euagelifta dicat prius q coueiret^ximu nuptiaRd tps oftedit:& m eq ia re mine, ut q prius fpdfa fueranee uxor iapet. Quafi dixerit ate q ofcula aplexufamifceret:ate q rc ageret nupmru. iueta e habes i utero.Inueta e aut a milio alio nifi a Iofeph:q fpdfe ute^ tumete pene ia licetia maritali tx cu riofis oculis dephcdit.Nd tame feqf ut prioribus docums cxeplis eu cu maria cdueiffe poft ptuicmus couei edi defideriu uteri coceptioe fublatii e.Quod at i fonis df ad iofeph ne tieas accipe Mana uxore tua:& rur iu Exurges at iofeph a fono fecit ficut pcepiTei agelus domini:&accepit uxore fua:nullu mouef det:qfi ex eo q» uxor e appellata fpdfa ee defierit: cu hac ee feriptura: dimx cofuetudine nouerius.ut fpdfas appellet uxore • ficut f feqntibus deuterondii teftioniis approbaf: Si qs iqt iuenerit uirgine defpdfata uiro i capo:& m dor ierit cu eaimoriaf.qa huiliauit uxore pxi fui.8^ i alio loco.Si at fuerit adolelcetula dipdfata uiro.cx iu rit ho ea i ciuitate:&: dor ierit cu eaieducetis utru^ ad portu duitatis illius.^ lapidabuflapidibus:# mor
Adolefcctula gdetqa no pdamauit i ciuitate.uir at ga huiliauituxote pxi fui.K eradicabitis malignu ex uo bis metipfis.necno 6C alibi,Er qs e ille hoicui defpofata e uxor;^ no accipiet eat’Vadat & f uertac i domu ua, ne forte moriaf' i bello: forte ho alius accipiat eam.Si cui aut fcrupulus comouefqf defpoiata & no potius fine fpofo fiue ut fcripfa appellat marito uirgo cocepinfciat triplice fuifle ronc.Pno ut p geneologia loleph cuius Maria cognata eranorigo quoq; Marix moftraref.Secudo ne iuxta lege Moyii ut adultera lapidaret a ^trvnrn	mOnHic	nntinc	n	mariti.Ouis.n.i	Tpeillo	cfdidifiet uircini
de fco ea fpu cocepifleiueiiTe ad ea agelu Gabriele:dei d tuline madatu:ac no magis qn aauitera iuxta exepiu Sufanx fentetix oium codcnafient^cu hodie toto ia credere mudo argumetet iudxi,Efaia docete de Maria & uirgitate eius Ecce uirgo i utero c5cipiet:&pariet filiu; i hebrxo iuuccula feriptu ee no uirgine.i, ahalma no bcthula:aducrfus quos ialio loco copetetius dilfereus.Dcicp excepto lofeph & Helifabeth &ipa Mana&
i —	r.-	...	-	-	'	t	r-- vi-- -n-f	nf	r*r	#’n'irrc>lV{f'V»
upiinunc uuigi exprimeres q uera hiltorix lex e premeu aixent ^aiuaiuns.ui	y1', - n, - f"
dubiu qn Symeon.Et cu iducerct pneR: lefu paretes eiusiut facerer de illo fecudu cofuemdme legis.tx a.ibn Et erat pf illius & mf admirates fup his q dicebanf de eo.& rurfu:Et ibat paretes eiusp annu i hieru.aie i .o leni die pafchx.Ac deide:Et copletis diebus cu reuerteref remafit puer kfus i hicrufalc:& noccgnoutTui pa
^ iicocicogitaDaiuLv
mittere eaa taru fuu no eflb q coceptus fuerat c6fidebat.Sed ia fatis doccdi magis q rcfpodcdi (ludio dilpu^ tatu efttcur lofeph pf dominitcur Maria appellata fit coiunxu quo &C hoc breuiter cotinef cur fres eius^qda c(Iedicaf,Vei% qa luu loeu huic qfliuculx referuamus;8Cad reliq feftinat ofojnuc illud e difieredu quo icri ptura dicattExurges aj5t lofeph a fono fecit ficut pcepit ei angelus domini:# accepit uxore fua:# no cogno/
m> pq Hnnpr nenir fi!in P/ nnr^nir nomp pin<: Tefn.i nno nrimn nrinrrfarinc fnnflnn l.^hnrp	roffnofcc
Q1 lit.ruU dti LUltVt lijagii y asi ivivtid w	'-f*>	v*
des qfpia poterit fufpicari.Dcide uult docere:^ doec fiue ufep aduerbiu certu tps fignificat:quo copleto fiat
id qj ufqj ad illud tpis qd'pfcriptu eft no fiebat uelut i pfeti.Et no cognofcebat ca donec pepit filimApparet
inqt cognita ee poft partu;cuius cognitione filii tatu differebat gencratio,Et ad hoc approbandu cogerit de
fcnpturis exepla qplurima more andabita^t gladiu i tenebris uetilas:# ligux fonu ad cofodieda fui tatu cor
poris mebra cocuties.Ad qff nos breuiter refpodemus;# cognofcebat # ujcj fermone i fer i pruris fc is dupli
citer itelligi,# de eo qde qff feriptu e cognofcebat quocp ad coitu ee refcredunple diftcruit nullo dubitan te
qn ad fcietia fxpe referaf, Vt ibi Remafit puer lefus i hierufale:# no ccgnoueft paretes eius.Nuc illud e otte
dendu:ut quo ibi cofuetudine feripturx fecutus eftffic etia hic donec eiufde feripturx audlorirate fungat: q
fxpe certu tps ut ipfe difieruit i eius afluptioe fignificatffxpe ifinitumiut e illud qd deus ad quofda loqt ip- f. I. r. o» j n, -_____________________________  r.___illi fpmiprir drus ee defiltet: E r Sn 1 uatoi
i euagenoaa apottoiosjtscce ego inqruoDitcu mm oidus qicdus ui«-p	---	,	«f	;rr*
minus abfcedet,# tunc qdo.xn.folhs iudicaturi funt.xii:tribus ifrahcl domini cSfprtio fraudabunf. Paulus  -.	u,-	^	vfti	a	in	aduetu	eius	credidere: deide finis
cu traoiaent regnu deo # pritcu aeuruxcrit oem pncipatu a oem PuV-V	Aiftn f,,
re donec ponat oes inimicos fub pedibus eius.Oia.n.fub pedibus eius fubieut.Effod	,N	nc>
gamus de eo q pafius eft cruce:q poftea federe iubef a dextris.Quid fibi uult	'	Lnpr ^
gnare donec ponat oes inimicos fub pedibus eiusfNunqd ta diu regnaturus eft	*	•	Pja
inimici fub pedibus eiusf# poftq illi fub pedibus fuerit regnare delifteticu uti^ t	8 egnare icipiet:
inimiri rrvnir,i- ^ r.,u	-_____:	rr^a,^	Sirutoculianciiixin	manibus	domi'
iicciucvui»wuumiduuumiuuucunrmaonecmncrcdvuii.i-.iguidui^rrr- z-^	;	. jrrvc ,.
q diu mifericordia ipetret:# poft ipetrata mifericordia oculos torqbit ad terras.aho loco dicmOculi mei defecef 11 falutare tuu:# i uerbu iuftitix tux.Potera fup hoc inumerabiha exep a cogerere:# oem lace^ fcetispcacitate teftionio^ nube cxlare.Ve&: adhuc pauca lubiiciatut his fmu ia ip e libi lector lucniat.Loq tur i genefi fermo diuinus Et tradidef t lacob deosalienosiq erat i manibuseo^,#in aures q erat mauricm lis eoa:,Et abfcddit eos lacqb fubtus terebitu:q" eft i ficimis:# pdiditeos u ^	odiernu die Jte in in
uteronomiilEt defundtus e Moyfes femus domini i terra mo p uerbu do	. epeliert eu in SX ^
mu phegor.# nemo Icit fepulch^ eius ufep i die iftu.Certe hodiernusd ^pis exifcmadus £ n„ ftoria ipia cotexta e.Siue Moyfe dicere uolueris auctore penthateuciif v. a eiufde iftaur ^ t recufo.Nuc hoc qrifmt id q<Sdm e ufep i die iftu:ad illa fferaff^e.q libri eam fiuccofcripn^ igif poft illa die tot ia ano^ ufep ad nos uolumibus exadis aut idola q fub terebito codita f 5 ? ^ Moyfi tumulu meftigatffqa obnixe affer,t poft doec # ufepee ^ip^lfftadmnofunq^ doec:qn potius aiaduertat feripturx fadtx idioma;# nobifeu | quo hxfitabat itelhga^ poffet abigi fi n5 fuiffet feripta fignificariicxtera uero nfx uelbgt x aercliqSi.n.ad	P	&	jjiud u
his q uiderat Moyfe fepulch^ eius potuit ignorariimuito magis to fxculis ptereu • telligit de lofeph euagelifta id idicaffe^quo fcadalu poterat mouen no ca cognita ec a mro luo ut multo magis itelligeremus cognita no fuiffe poft partuia qtucfe abftiuit cu ad	audierit	dicete:
duaf.Ad fuma illffreqrotqf fe abftiuentlofeph uf^ ad ptus die, Refpodebit uaq? q bv
Quod.n.i ea natu cdc fpu fco e. Ad qtf nos iferimus:& certe audierat lofeph fili Dauid ne timeas accipe Ma ri.-! uxore tua.phibitu ei fuerat ne relinqret:ne adultera exittimaret uxore.Nunqd di. a cogrefib coiugis fepa ratus fueracicu uti(^ ne fepararef magis fuiffet admonitus^Ec audebat inqt uir iuftus dei i utero audies filiu de uxoris coitu cogitare pulchre.Qui ergo fonio tatu crediditiut uxore ndauderet attigereiis poftq pafto^S uoce cognouerat angelu domini ueniffe de c$lis:& dixifle ad eos nolite timere.Eccc euangelizo uobis gau> diu magnuiqcferit oi populo.qa natus eft uobis hodie faluatonq e Chriftus dominus! ciuitate Dauid;^ cu eo laudes militia: cocinifie caeleftis Gloria i excelfis deo:& fup terra pax hoibus bonae uolutatis:q Symcone iu(lu iter aplexus paruuli uiderat pdicate:Nuc dimittis feruu tuu domine fecudu uerbu mu i paceQiiia ui derue oculi mei falutare tuuiq Anna ^phetjfTaimagosiftella.Herodeiangelos uiderat q inq miracula tara co gnouerattdei tepluifps fci fedeidomini fui matre audebat attigeretEt certe Maria cdferuabat oia uerba hxc coferes i corde fuo. Ac ne ipudetcr neges ifta ignorafle lofephiEt erat inqt Lucas pf illius 8: m£ admirantes fup his q dicebanf de eo.licet tu mira ipudctia haec i grscis codicibus fallata cotedasiq no folu ocs pene gra: cix tradtatores i fuis uoluminibus reliq"rut:Sed nonulli quocp e latinis ita ut i graecis habet atrupferut. Nec Isecefle e nue de exeplario^: uarietate tradtareicu oes 8i uereris & nouae fcripturae iilrumetu i latina fermo/ nc exide traflatu fit:& multo purior manare crededa fit fotis unda q riui.Hxc ais apud me nug$ fut;& argu metatioes fupfluae:^ difputatio magis curiofa q uera.Nuqd no potuit fcriptura dicere;& accepit uxore fua: & no fuit aplius aufus cotigere earficut deThamar dixit & luda^ Aut defuerut Matthaeo uerba:qbus id qd* i/ telligi uolebatpoilet affarifNd cognouit iqt ea donec pepit filiu.Poft partu ergo cognouit: cuius cognitio^ ne ad partu ufcp diftulerat.Si ta cotetiofus cs;ia nuc tua mete fupaberis. Nolo mihi aliqd' iter partu & coitu tps iterferas.Nolo dicas mulier qcut^ cocepit & pepit mafculil imilda eritifepte diebus fecudu dies feceffio/ nis 8i. purgatiois fux imilda erit;& oZtauo die circucidet carne pputii eius.&.xxx.tribus diebus fedebit i fan/ guine puro:& oe fcilm no taget;& reliqzStati ea iuadat lofephiftaci audiat p Hieremia Eq ifanietes i foemias fci fut mihimnufqfcp ad uxorepximi fui hiniebat.Alioqn itare quo poteritino cognouit ea ddec pepit filiii: fi poft purgatiois tps cxpedat;fi,xl.rurfu diebus taro tpe dilata libido differ£:polluaf cruore puerpa: obite/ trices fufcipiat paruulu uagietetmarirus lafla teneat uxorefSic icipiat nuptiaeme euageliita mentitus fit.Scd abfit.ut hoc de mfe Saluatofis 8C uiro iuito fit exiitimadil.Nulla ibi obitetrixmulla muliercula^jedulitas i/ terceflir Jpfa panis iuoluit ifanteiipfa & mr & obitetrix fuit.Et collocauit eu inqt in pfepio: qa no erat ei lo/ cus idiuerforio.Qua: fnia 81 apocrypho^ delirameta c6uicit:dil Maria ipfa panis iuoluit ifante;& Heluidn explere no patif uolutaten diuerforio locus no fuit nuptiap.» , Ve^ qa ia fatis abudeqj refpodimusi ad id qd: .ppofuerat ante q coueniret:& no cognouit ea donec pepit filiu.Ad tertia ueniedu e qltioneiut iuxta difpU/ tatiois eius ordine etia noftrx refpofiois ordo ^>cedat. Vult.n.alios quocp filios Maria pcreaiTe: & ex eo qd' fcriptu ei Afcedit aute lofeph i ciuitate Dauidiut^fiterefcil Mana uxore fua pgnate.Fatfu e aut cu ibi eflet: ipleti fut dies ut pareret;8t pepit filiu fuu primogenitu.mtit approbare primogemm non pofle dici nifieu q habeat & fres;Sicut unigenitus ille uocef q paretibus folus iir filius.Nosauteita diffinimus.Ois unigenitus e primogenitus:nd ois primogenitus e umgenicus.Primogenitu ee no tatu poft que & alii: fed ante que nui
lus Oe Iqt dominus ad Aaronqd'apit uuluaaboi carne qofferf domino ab hoieufcpad pecus ubi erunt.
tatumodoptiis redimat primogenita hoium 8C primogenita peco^ fmildo^.Defmiuit fermo dei qd fit pri mogenitu Oe inqt qd* apit uulua Alioqn no e primogenitus nifi is tatu que fequut fres.ta diu facerdotibus primogenita no debenfiq diu & alia fuerit ^creatame forte partu poftea no feqnce unigenitus fit & no prio genitus.Redeptio inqt eius erit ab uno mefeiaeftimatio qnc# fidis fecundu ficlu fandu.xx.oboli fuuTanm mo primogenita mtuloRc 8C priogenita ouiu & priogenita capra^ no redimes:qa fanda funt. Cogit me fer/ mo deimt oe mafculinuqtfapit uulua fi de mudis aialibus fit deo uoueaiii de imildis redima' dans ptiu facer doti.Poffil refpodcre 8t dicere:Quid me i unius mefis ftringis articulofqd priogenitu uocas: que ante q ffes feqnf ignorc^Expeda donec nalcaf fecudus.Nihil debeo facerdothnifi di ille fuerit ,pcreatus.*p que is q an/ te natus e icipiat eiprio^enitus.Ndne mihi ipfa apices loqnf me ftultitix redarguet eu eife didil prioge/ nituiq apiat uulua';no □ habeat & ffesfDenicp iterrogodeloane que coftatefie umgenitu: an &priogfnitus fueritiutru ne & ipfe fecundu lege £ toto ei legi fuerit obnoxius? Ambigi no pol. Certe de faiuatore icriptu/ ra fic loqfiCil expleti efTet dies purgatiois eo^ fecundu lege Moymduxeruteu i hierufaletut offerret eii do/ mino:ficut fcriptu e i we domini.Qty"3 oe mafeuluadapies uulua fcum domio uocabif,& ut daret hoftias fecundu qff didu e i lege domini par turtu^:aut duos pullos coluba^.Si h$c lex tatum ad pr iogenitos pti/ netipriogenitu aute fequetes faciut:n5 debuit lege priogeniti teneri:q de feqntibus ignorabaf .Sed qa tenef lege priogeniti et ille que ffes ca:teri no fequunf icolligifeu priogenitu uocaruq uulua apiat;# ante que nui lus fit:no eu que ff poft genitus fubfeqf.Moyfes feribit i exodo:Fcum e aute circa media node: # dominus pcuiTit oe priogenitu i terra xgypti a priogenito Pharaonis q fedebat fup thronu eius uf^ad priogenitu ca/ ptiux:q e ad lacu:# oe priogenitu pecoris, Refpdde mihi hi q tunc ab exterminatore fuerit iterepti prioge/ niti fueftan # unigenitifSi priogeniti tatu illi uocaf q fres habet:ergo ab itereptioe unigeniti liberati lut. li aute # unigeniti cacfi futicotra fniam fadu e;ut iter priogenitos # unigeniti moreref. Aut unigenitos libera bis a poena:# ridiculus eris:aut fi cofiteberis iterfedos igratis obtiebimus # unigeitos priogcitos appelJarl. Extrea £pofitio fuit(licet idipfu i priogenito uoluerit oftcdef)ffes domini f euageliis noiariiut ibi:Ecce mr eius # fres eius ftabar foris quaeretes loq cum eo.Et alibi: Poft haec oftendit capharnau ipfe # mater eius # frater eius.Et ibi:Dixerut ergo fres eius ad eu:Trafihic:# uade in iudxa':ut # difcipuli tui uideat opa tua:q facis.Nemo.n.aliqd i occulto facies qrit ipfe i pala effe:Si haec facis;manifefta teipfu huic mudo.Ioane deiup [ferete;Nc^,n.ffes eius tuc credebat in eu.Itc Marcus # Matth^us;Et docebat eos i fynagoga eo^ipatna
fua;ita ut ftuperet 8i dicerettVnde huichxc ois fapictia &L uirtutesf No hic cft fabri filiusf no mater eius di' l 8 cif Maria:& fres eius lacobus 8C lofeph & Simon & iudas:& forores eius oes apud nos filr^Lucas quocp f adi bus apoftoloijd ita refert;Hi oes erat iftates unanies i ofone cu mulieribus & Maria mf lefu 8C fnbus ipfius:
Nec no 8t Paulus apoftolus i eade hiftorix uerirate pari uoce cocordat: Afcedi aut fecudu reuelatione: & ne mine uidi nifi Petru & lacobu fratredomini.Et ruriu i alio loco:Nunqd no habemus poteftate manducadi & bibedifNuqd no habemus poteftate uxores circuducediificut Si exteri apoftoh & ffes domini & Cephasf Et nc forte aliqs iudxo^; teftimoniu no admitteret:q etia noia frat^ illius edideruttiimili eos afieres in fra^ tribus errore deceptos quo ipfe xftimado (ut lapfnargute pcauit: Si ait hxc eade uocabula ab cuageliftis in alio loco noiari;& eofdeee ffes domini filios Marix.Matthseus loqf.Erat aute ibi Si mulieres, haud dubia qn ante cruce domini etia mulieres mukx a loge expedatesiq' fecutx fuerut lefum a galilaea miniftrates illi. Inter qs erat Mariajnagdalene Si Maria lacobi Si lofeph mater Si mater filio^d Zebedei.Ite Marcus: Erant aute Si mulieres a loge afpicietesuter qs erant Maria magdalene Si Maria lacobi minoris Si lofeph mater Si Salome.Ibicp poft modicu & alix multx q afcederat cu eo i Hierufale.Nec no Si Lucas: Erant an Maria ma gdalcne Si loana Si Maria iacobi Si exterx cu cis.Hxc iccirco replicauimusine calunicf Si clamitet ea q pro fe faciat a nobis efie fubtrada;& (hiam fua no teftimoniis feriptura^ fed lubrica difpuratioe couulfam. Ecce inqt lacobus Si lofeph filii Marix quos iudxi ffesappellauerutiEcce Maria iacobi minoris Si lofephtis ma ter.nainoris aute lacobi ad diftidione maioris q erat filius Zebedeiificut Si f alio loco marcus ponit: Mana aute magdalene Si Maria iacobi Si iofephtis uiderut ubi ponereftrafa&o fabbato emerut aromata:& ue^ nerut ad monumetu;& uticpainQua mife^ erit Si ipiu de Maria hoc fentire:& cu alix foeminx cura fepub turx lefu habuentimatre eius dicamus ablenteiaut altera ee Maria nefeio qua cofingamus: pferti cu euagf' liu loanis teftef pfente ea illic fuifTe quado illa de crucc dominus iam uidua ut matre loani comedabat. Aut nunqdeuageliftx fallunf Si fallutiuteo^: Maria matre diceret quos iudxi ffes efie dixerunriO furor cxcus Si in ppriu exitu jnes ueiana.Dicis ad crucc domini matre eius fuifle pfente: dicis loani difcipulo ob uiduita te Si folitudinc comcdaraiqfi iuxta te no hret qttuor filios Si inumeras filiasiq^ confortio frueref. Viduam quocp nofasrqd' feriptura no loqf .Et cu eia euagelifta^: exepla pp>onas:fblius tibi loanis uerba no cSplacct. Dicis trafitorie ad cruce domini ea fuifle pfenteme cofultopterifle uidearis:& tame q cu illa mulieres fuerat fiies.lgnofcere nefeietimifi uidere cofulto reticete. Audi itaeploanes qd dicatiStabat aute iuxta cruce domix ni mater eius Si foror matris cius Maria Clcophx Si Mana Magdalene. Nulli dubiu eft duos fuifle apoftox los lacobi uocabulo nucupatosdacobu Zebedei:& lacobu Alphei.lftu nefeio que minore lacobu: que Ma/ rix filiumec tame matris domini feriptura comemorat apoftoluiuis eflfe an n6f Si apoftolus eft:Alphei filius erit:& credit i Iefum:& no erit de illis ffibustde qbus feriptu eiNecp.n.tuc ffes eius credebat^in lefum.Si non eft apoftolus:fed tertius nefeio qs lacobus:qud e ff domini putadusf Si quo tertius ac diftidioe maioris ap/ pellabif minoncu maior & minor no iter tres fed iter duos foleat pbere diftatiaj Si frater domini apoftolus fit Paulo diceteiDeide poft trieniu ueni hierufale uidere Petru: Si mafi apud illu diebus.xv. ahu apoftoloru uidi neminemifi lacobu fratre domini.Et i eade epiftolaiEt cognita gratia q data eft mihi Petrus Si lacobus Si loanesiq uidebanf colunx efle.Ne aut huc putes lacobu filiu Zebedeidege adus apoftolo^: ia ab He rox de fuerat itercptus:reftat coclufiomt Maria ifta q lacobi minoris fcribif mater: fuerit uxor Alphei: Si foror Marix mf is dominirqua Maria cleophx loanes euagelifta cognoiat a pfe fiue a gerilitate fami lix: aut qcuqj alia caufa ei nome ipones.Si aute ide tibi alia atep alia uidef:q> alibi dicaf Maria iacobi minoris mater;& hic Maria Cleophx:difce feripturx cofuetudine eude hoiem diuerfis noibus nucupari. Raguel focer Moyfi Si lethro dicif.Gedon nonullis caufis imutadi nois ante pmiflis fubito Hieroboal legif. Ozias rex mda uicifx fim Azarias uocaf .Mons thabor thabiriu dicif «Rurfu Hermo Phoenices cognoiant fanior:& Amoreus cox gnomiat eu fanir. Eade cxli plaga tribus noibus appellaf nageb thema dario.Lege Ezechiel Petrus Si Simo dicif Si Cephas.Iudas lacobi Zelotes:! alio euagelio Tadeus dicif .Multaq? aliaq ad exeplu ho^ ipfe fibi de oibus feripturis ledtor poterit cogregare.Nuc illud e qd^conamur oftedere:ut ffes domini appellcnf filii ma terterx cius Marix:q antea no crederes poftea crediderut:licet fieri potueritiut uno ftari credete alii diu iere duli fuerit:& hac fuifle matre lacobi Si lofephtis.i.Mana Cleophx uxore Alphenhac ditfta Maria iacobi mi noris.Quae fi eflet mater domini:magis ea ut! oibus loris matre illius appellaflet:& no alio^:diccdo matre alterius uoluiifet itelligi. Ve^! haepte cotetiofu fune no traho.Alia fuerit Maria Cleophxialia Maria meo bi Si iofephtisidumo coftet no eade Maria iacobi & iofephtis ee qua mfem domini.Et unde ais ffes domini dufti funt:q no erat ffesfla mic doceberis qttuor modis! feripturis diuinis ffes dici natura:gente:affe<ftu:cox gnatioe.Natura Efau iacob.xii.pfiarchxiAndreas Si Petrus lacobus & loanes.Gete q oes iudxi inter fe ffes uocanfmt! deuteronomio:Si aute emeris ffem tuu:q eft hebrxusiuel q elt hebrxa:feruiet tibi fex annis: Si feptimo anno dimittes eu libejfc abs te.&! eode coftituedo:coftitues .up te principem que elegerit dominus deus tuus:eu qui ex fratribus tuis fit.No.n.poteris coftituere fup te hoiem a ienigena. qa no eft frater tuus.
Et rurfumiNe uifo uitulo fratris tui uel oue eius erratibus per uiainegligas ea;Reuerfione reduces ea fratri tuo:& reddes ea fratri tuo.Quod fi no appropinquat tibi frater tuusmeqj noucris eum:colliges ea intra do/ nium tuam:& erunt ea tecum donec queratea frater tuus:8£ reddes ei.Et apoftolus Paulus:Optabam iquit ego ipfe anathema eflea Chrifto pro fratribus meis cognatis fecundum carnem qui funt ifrahelitx. Porro cognatione fratres uocantur: qui funt de una familia ideft patria: quas latini paternitates interprxrantur: cum ex una radice multa generis turba diffundif.ut in genefi.Dixit autem Abraham ad Loth: Non iit ma inter me Si te;& inter paftores meos Si paftores tuos; quia fratres nos fumusubiqj elegit fibi Loth regione
iordam*s:8{ eleuauft Loth ab oricte:5Z diTceflerut unufqfcp a fratre fuo.Ht certe Loth non eft frater Abrahac: ied filius ffis eius Ara.Thara gppe genuit Abraha di Nachor & Ara;& Ara genuit Loth.Et rurfum: Abraha autc erat an noj^.lxxv.cil exiret de carra.Et fumpfit Abraha Sara uxore fua;<^ Loth filiu ffis fui.Quod fi ad> huc dubitas iracrc ffis filiu nucupariiaccipe exeplu.Cu aute audilEt Abrahaiqa captiuus dudtus e Loth fra ter fuusinumerauit uernaculas fuos trecetos dece 8t odto.Et cu cxdc nodurm ipetus defcripfiflet:adiecit 5^ reduxit oem eqtatil fodomoi*:& Loth fratre fuu reuocauitSufiidebat h$c ad ea quae diximus approbada. Sed ne in aliq cauiileris;&: te qfi lubricus anguis euoluasiteftimonio^: ftringedus es uinculis; ne qrulus fibP lestSZ dicas te magis argumetatiombus torcuofis q feriptura^; ueritate fupatu.Iacob Ifaac filius ac Rebeccae cu ffis i fi dias metues mefopotamia grexiffcttacceflit dC deuoluit lapide ab ore putei: & adaquit oues Laban ffis matris fuz.Et ofculacus eft lacob Rachel:& exclamas uoce fua plorauit; & Idicauit RacheI qa frater eft pfis eius;& qa filius Rebeccx eft.Ecce hic eade lege q frater fororis fiiiusappcllaf.Et ire^.Dixit aure La^ ban ad Iacob:Quonia frater meus es:no feruies mihi gratis.Dic mihi q fit merces tua.Expletis ita(p.xx, anis cu ignorate focero uxoribus filiifq? comitatus reuerteref ad patriatcolecutus eft eu Laban in monte galaad» Et cu idola q RacheI occultabat qlita no luenitlct in fardnis;relpondit Iacob:&: dixit ad LabaniQux culpa mea eft;8£ qd' delictu meuiqd' pfecutus es me,& qre ferutatus es qia uafa mea f Quid iuenifti de oibus rebus tuisfPone hic in cdlpedtu frat^: tuo^ & fratru meo^:& redarguet iter nos duos.Refpode q fint ifti ffes la' cob & Laban:q tiic fuerat in pfenti.Eiau certe frater lacob abiens erat:& Laban filius Batuhel ffes excepta forore Rebecca no habuit.Innumerabiiia iiit iftiufmodi libris iferta diuinis, Sed ne longii fadarad extremi diuifiois parte reuertar.i.Sd affedu ffes dici:q in duo Icindif in fpiritale & in coe.ln fpiritale qa oes chriftiani ffes uocanf.ut ibi Ecce q bonu QC q iocundu hitare ffes in unu.Et in alio pfalmo laluator;Narrabo inqt no men tuii ffibus meis.Et alibi: Vade dic ffibus meis,Porro in cdeiqa oes hoies in eoe ex uno pfe nati pari ger manitatis coiugimur.Dicite ait his q oderut uosiffes nfi eftiStEt apoftolus ad Corinthios: Si qs frater noiaf fornicator aut auarus:aut idolis feruiestaut maledicusiaut ebriofus:aut rapaxicu ciufmodi nec cibu fumeres & extera his fimilia.lnterrogo nuc iuxta que modu ffes domini in euagclio itelligas appellari, mxta natura. Sed icriptura no dicitmec Maria: eos uocas filios di lofeph iuxra gente.ocd abfurdu e;ut pauci ex iudaeis uo' cati fint ffesicu oes q ibi erat hac lege iudxi ffes potuerut appellari iuxta atiedtu humani iuris ac Ipus. Verd fi fic q magis ffes q apoftoli quos docebat itrinfecus:quos matres uocabat & ffes. Aut fi oes qa hoies:fratres ftultu fuit nuciari qfi ,ppriu:ecce ffes tui quaeretes te:cu generaliter oes hoies hoc iure fint ffes. Reftat igit ut iuxta fupiore expofitione fratres eos itelligas appellatos cognati6c;n6 aifedtumo gentis priuilegiomo na' tura.Quo Loth Abrahxiqud lacob Laban elt appellatus fratenquo 8c filice Saphaad accipmt ckru Iter ffes fuosiqud & Abraha ipfe Sara forore fua habuit uxore.Et.n.aic V ere ioror mea eft de pre: fed no de matre.i, ffis eft filia no fororis.Alioqn qk eft ut Abraha uir iuftus pfis fui iilia coiuge fumpleriticu i primis hoibus ^pter auriu fandlitate idiplum Icriptura no nolet malcs itelhgi q pferri;^ deus lege poftea lanciat 8c mlef. q accepit forore fua de pfe fuo uel de mfe fua;&: uiderit turpitudine eius:& in ipfa uiderit turpitudine illius; obprobriu e:ex terminabunf cora filiis generis fufiturpitudine (ororis fux dttexitipeccatu fuu accipiet, Im-pentifllme holum ifta no legeras:^ toto feriptura^ pelago derefido ad iniuria uirginis tua rabie cotuhfti i cxcplu eius que fabulx feruucu uulgo eflet ignotus;& nihil boni pollet facinoris exccgitare:quo nobilis fie retDianx icedifte tcplu;& nullo^dete facrilegiil ferf ipfe in mediu ^cefiifte clamitas leie icendiu lubieciffe; fdfdtatibusephefiprfeipibus q ob caufam hoc facere uoluifletirelpodifie ut qa bene nd potera; oibus male inotefcere.Et hoc qde grxea narrat hiftoria, Tu uero teplu dominici corpis fuccedifti; tu cdtaminafti fan' duarm fps fcuex quo uis qdriga frat^:& foro^ pceflific cogerie.Denicp cu mdxis uoce locuta dicis; None hic eft fabri filiusfNdne mater eius dicifMana^ ffes eius lacobus 8C loanes & Simo & ludas:& forores eius oes apud nos fut/Oes mfi de turba no df.qs te oro ante hac biaiphemia nouerat»yqs dipodio fupputabat^Cd fecutus eft qd* uolebasmobilis es fadus Ifcelcre.Ego ipfe q cotru te fcnbo:cu I eade urbe tecu colifta;qre bal butis 8C erubefcisCalbus ut aiut aterue fis nefcio.Prxtermitto uitia lermois;qbus ols liber tuus fcatet.Taceo ridiculu exordiutb tepora:o mores.No qroeloquetia;qua ipfe no habes I ff e Craterio rcqfifti.No inqua fla gito ligux nitore,au-e qro pietate. Apud xpianos aut foloeciimus e magnus dC uitiu:turpe qd uel narrare uel tacere. Ad calce uenio^ te cornuta iterrogatide cdcludo.ficq; tecu agaiqfi fupius nihil egeri. eode# md dv-<ftos efle ffes domini;qUO lofeph didtus e pf .Ego inqt dCpr tuus doletes qrebamus te.Mater hrec loqunon iudxi.& ipfe euagelifta Eeferes Et erat pf & mater illius admirates fup his q dicebanf de eo:& his fimilia:q ia enumerauimusa qbus paretes uocabaf« Ac ne forte de exeplano^ ueritate cauferis;qa tibi ftultiflime plua' fifti grxeos codices ee falfatos ad loanis euageliu uenioa' quo plemfiime feribif dnuemt PhiliPPus Nathana el:&ait illi:Que fcripfit Moyfes i lege.-ft ^phetx Inuenimus lefum filiu lofeph a nazareth. Certe hocituo codice cotinet.Refpode mihi quo lefus fit filius iofephtque cdftat de fpu feo eeocreatu.Vcrc loleph pr mir. quis fichebes dicere no audebis.An putabat .^Eode md xftimenf & ffesrquo xftimacus e & pr. bed quonu ia e cautibus & cbfragofis \qq^ enauigauit ofo:padeda fut ueia;& I epilogos illius irrueduu qbuslciolus libi uifus Tertullianu in reftimonium uocattSd Vidtormi pidlauioncfis epifeopi uerba proponit.Bt de Ter tu Ilia no quide nihil amplius dico qecclefix holem no fuiffe.De Vidorino uero id aiferotqd' Si de euagcliltis ira tres eum dixifle domini non filios Manx.Fratres aute eo fenfu quem fuperius expofuimus ^pinquitatemo natura. Verum nugas terimus;& fonte ueritatis omiflb:opinionum riuulos confedamur.Nunquid nopov fum tibi totam ueterum feriptorumgr$Cix commouere;Egnatium:Polvcarpum;Hirenxum: iultinu ma tyres;multof($ alios apoftolicos & eloquetes uirostqaduerfus Hebione ii Theodotum byzantiumivaje^
tinti hxc cade fentietcs plena fapietiae uolumina cofcripferuntfqux fi legiffes aliquado plus fapcres, ^cd me ? $>■ liusputo breuiter ad fingula refpodereiq diutius imorado uolunien extcdcrc.in illud nunc impetu facio: in quo tu uirginitate & nuptias coparadoidifertus ede uoluidi.Rifimus in te puerbiuxamelu uidimus laltita tem.Dicis Nunqd meliores funt uirgines Abraha Ifaac Iacob:qhabuere coiugiaf Nunqd no quotidie dei manibus paruuli fingunt in uetribus:ut merito erubefeere debeamus Maria nupfiflc poft partum^Quod ii hoc illis turpe uidef:fupefl ut no credat etia deu p genitalia uirginis natu.Turpius eft.n.iuxta cos deu p uii> ginis pudeda gcnitu:q uirgine fuo uiro nupfiife poit partu.Iunge fi libet 8£ alias naturx contumelias nouem mefibus utc^>infolefcentem:faftidia:partu:fanguine:pannos,lpfe tibi deferibatifans tegmine mebrana^ fo lito couolutusdngeranf durapfcpiaiuagitus paruuliioctaux dici circucifiottepus purgatioisiut pbet imun dus.Nderubefcimusmo filemus.Quato funt humiliora quae p me paffus eftitato plus illi debeo. Et cu oia replicaueris:cruce nihil cotumeliofius pferes:qua pfitemur Qc credimus;& in qua de hojtibus triuphamus.
Sed ut haec qux feripta funt no negamusiita ea quas no funt feripta renuimus.Natu deu ene de uirgine cre> dimus quia legimus.Maria nupfifTe poft partu no credimusiquia n5 Icgimus.Nec hoc ideo dicimusiquo nr ptias c6demnemus(ipfa quide uirginitas frudtus eft nuptia^fcd qd1 nobis de fandis uiris temere asltimare nihil liceat.Poflumus enim hacasftimatiois poffibilitate cotedereplures quotp uxores habuifie lojephtquia plures habuerit Abrahaiplures habuerit Iacob:& de his efleuxoribus fratres domini.qd' pleric^ no tam pia q audaci temeritate cofingunt.Tu dicis Maria uirgine no pmafiffe.ego mihi plus uendico etia ipfumjoleph uirgine fuiile p Mariatut ex uirginali coiugio uirgo filius nafceref.Si enim in ui^ fandtu fornicatio no camt:
& alia eum uxore habuifle nd feribifiMariae autc qua putatus eft habuiflfeicuftos potius fuit q maritus:Ke^ linquif uirgine eu manfiffe cu Maria:q pater domini meruit appellari.& quia dei coparatione uirginitatis nuptia^ fum aliq didturusiobfecro ieSurosme me putet nuptiis detraxidc in uirginu laudeiSd aliqua fecifle diftantia iter fanflos ucteris teftameti 8C noui.i.iter eos q habuere coiugia:& hos qui a coplexu mulie^ peni tus receflcrut.Vc^pro coditide tepoijd alias eos tuc fubiacuifTe fententiae;& alias nos:in quos fines faeculo^ decurrerut.Qua diu lex illa pmafir Crefcite &t multiplicamini:&: replete terra:&: maledidta fterilis qusenon parit femen in Ifrahehnubebant oes;&: nubebanfrS: derelidtis pareribus fiebant una caro. Quado uero uox illa ptonuit Tcpus breuiatu cftireliquum eftiut qui habet uxores fic fmcqfi no habetes.adhaeretes domino unus cu eo efficimur fpiritus.Sd qrefqula fine uxore efl::cogitat ea q dei funnquomodo placeat deo.Qui aut cu uxore eft: folicitus eft quae funt huius mudiiquo placeat uxori.Et diuifa cft mulier,uirgo q non eft nu^ pta:cogitat quae funt deiiut fit fandta corpore di fpiritu.Na quae nupta efttccgitat quae funt mundfquo pla> ceat uiro.Quid oblatrasfqd repugnas? Vas ele&iois hxc loqtunDiuifaeft dices mulier Si uirgo. Vide quan tae felicitatis fit q Si nome fexus amiferit uirgoua mulier no uocaf .Quae no eft nuptateogitat quae funt dox minirut fit fandta corpore Sdfpiritu. Virginis diffinitio fandta efle corpore Si fpiritu ♦ qa nihil ,pfit carne hfe uirgineifi mete qs nupferit.Quae uero nupta eft:cogitat quae funt mundi:qud placeat uiro.Ide tu putas efle diebus Si nocftibus uacare ofoni:uacare ieiuniis.& ad aduentu mariti expolire facie:greflum fragere:fimula' re bladitias.llla hoc agituit turpior appareat:& naturx bonu ifufcet iniuria.Haec ad fpeculu pingif: Qi in c5^ tumelia artificis conat pulchrior efle q nata eft.lnde ifantes garriut:familia pcrftrepitiliberi ab ofculis & ab ore depedenucoputanf fumptusupedia pparanf.hinc coco^accindta manus carnes teritihinc textricu tur> ba comurmurat.nuciaf interim uir uenifle cu fociis.Illa ad hirudinis modii luftrat uniuerla penetmliaffi to> rus rigeatifi pauimeta uerterinf.fi ordinata fint poculaifi pradiii pparatu.Refponde quasfo inter ilra ubi fit dei cogitatio:& hae felices domus.Cxte^ ubi tympana fonatitibia clamitatjlyra garrincymbalu concrepat: qs ibi dei timorfParafitus in cotumeliis gloriafngrediunf expofitx libidinu uiaimae:8d tenuitate ueftiu nu dae ipudicis oculis ingerunf.His ifelix uxor aut laetaf aut perittaut fi triftaf onendit maritus. Si hinc iurgia cdcitanfihinc difeordia feminariii repudii.Aut fi aliq iuenif domusnn qua ifta nd liant: quae tame rara eft? ipfa difpefatio domusdibero^: educatiomeceflitates maritiicorretftio fcruulop^qua a dei cogitande no auo cent? Defecerut inqt fcripturaSarae muliebria:poft qd' dicif ad Abraha: Oia quaecuncp dicit tibi Sara audi uoce eius:quae no eft in partus anxietatibus Si dolore:quae deficietibus menftrui cruoris officiis mulier „efle defiftitia dei malcdidhoe fit libera.nec eft ad uiru cduerlio eius.fed ecotrario uir fubiicit ei: & domini uoce peipif iOia quaecunep tibi dicit Sara audi uoce eius,& fic icipiunt uacare ofoniiqa q diu in coiugio debitum foluifioradi pterif inftatia.Nd negamus uiduas no negamus maritas fandtas mulieres iueniri: fed q uxores efledefierintiquae in ipfa neceflitatecoiugiiimitanfuirginucaftitate.Hoc eft qdapoftolus breuiter Chrifto in fe loquete teftatus eftinupta cogitat qux tot mudiiquo placeat uirofnobistup hoc campu itelligetix de> relinques.NecK tame alicui neceflitate iponit aut laqueu:fed id qd honeltu elt luadetiuoles oes efl*e ficut fe> ipfUm.& qd de uirginitate domini pceptu no habeanqa ultra hoies elt:« quodamodo ipudetis erat aduer/ fum natura cogereialiocp mo dicere: Volo uos efle qd* angeli funt. Vnde & uirgo maioris eft meritfldum id cotemnitiqd' fi fecerit nodelinqtinihilominus in cohxreribus ifert Colfliuautc do tanq mifericordia cofe^ cutus a dominomt fim fidelis.Exiftimo ergo hoc bonu efle pptenftante neceflitate: quia bonu eft homini fic efie.Qux eft ifta neccflius.Ve pgnatibus Si nutrietibus i illa die.Ideo fflua fuccrefcinur poftea recidat. Ideo ager ferif ut metaf .15 plenus eft orbismos no capinquotidie bella fecantimorbi fubtrahunt: naufragia abfdrbet;& nihilominus de terminis litigamus.Dc hoc numero funt illi q agnu fequunfiq ueftimeta fua no coinqnauerut.uirgines.n.pmaferut.Obferua qd fignificet coinqnaucrut.Ego no audeo exponereme hclui'' dius calunief .Quod aut ais qfda efle uirgines tabernarias:ego tibi plus dico efle in his Si adulteras:£<: qd ma gts mireris;clericos efle caupones;# mdachos ipudicos.Sed qs no ftati itelligamiec tabernaria uirgine; nec
adulte^ monachumcc clerfcu po(Te efTe caupone^Nunqd uirginitas eft culpa i Sed fimulator uirgiriitatis in crimine eft.Ego certe ut ali;s pfonis ptermillis da uirgine ueniamtquae irtitorias exercet artes: nefeio an cor pore qcf fcio fpiritu uirgo nopmanet. Rhetoricari ft mus:& i more declamato^: paulula lufimus. Tu nos Heluidi coegi(ti:q iam euagelio corufcate eiufde uis efle gloria uirgines & maritas.Et qa arbitror te uerira' te fupatu ad detradione uitae mex dC ad maledidta c5ucm(folent.n.hoc & mulierculae facere: q' uidtoribus dominis male optant in angulis)illud dico pueniens gloriae mihi fore tua couicia:cum eode quo Mariae de/ traxifti ore me lacercs;& canina facundia femus domini pariter experiaf St mater.
Argumentu fequetis Libelli excerptum ex Genadio de uiris illurtribus.
Igilatius pfbyter natione Gallus hirpanix barcilonefis ecclefia parochiae tenuit.Scripfit St ipfe quide u	zelo religionis aliqua.fed uidtus ftudio humanae laudis:& pfumens fupra uires fjas:homo lingua po
litusmo fenfu feripturae exercitatusiexpofuit prauo igenio fecunda Daniclis uifioneifandtopz quoqj reliqas minime ueneradasiuigilias no cuftodiedas.& alia locutus eft friuola: qux in catalogo haereticorum riecellario exponenf. Beari Hieronymi Praefbyteri in Vigilatiu haereticu, Epiftola.XL
Vita in orbe monffra generata funtiCemauros & firenas:ululas St onocratolos in Efaia legimus.Iob m	Leuiathan St Bchemoth myftico fermone defcribit.cerbe^ St ftymphalidas aprucp erimantium St
leonem nemam: chimera attp hydra multoi* capitu narrat fabulae poeta^.Cacu defcribitVirgilius. triforme geryone hifpaniae pdiderut.Sola Gallia moftra no habuit: fed uiris femp fortibus St eloquentifii/ mis abundauit.Exortus eft fu bito uigilatius feu uerius dormitatius:q imundo fpiritu pugnet cotra Chrifti fpiritu.^ martyr neget fepulchra uenerada.damnadas dicat efle uigilias.nunq mfi in pafca alleluya cantam dum,c6cinentia h$refim:pudicitia libidinis feminariu.Et quomodo Euphorbus in Pythagora renatus efle phibe£:fic St in iftolouiniani mens praua furrexit.ut&in illo St in hoc diaboli refpddere cogamur infidiis. cui iure dicef;Semen peflimum para filios tuos occifioni peccati patris tui.Illeromana: ecclefia? aueflorirate damnatus iter phafides aues St carnes-fuillas no tam emifit fpiritu q erudtauitflfle caupo callaguritanus St in puerfum ppter nomen uimli mutus Quintilianus mifcer aqua uino;& dcartificio pnftino fua? uenena pfi/ d'X catholica fidei fociare conafdpugnare uirginiratc:odiflepudiciria:in couiuio farculanu cotra fandto^ ieiunia ,pcJamare;dum iTer phialas philofopha£:& ad placctas liguries:pfalmo^ modulande mulcef.uttan tum fter epulas Dauid St Idithim St Afaph St filici^ Chore cantica audire dignet, Haec doletis magis effudi aio q ridetis:dum me cohibere no pofTum:8d iniuria apoftolopd ac martyr furda nequeo aure trafire . Proh nefas epifeopos fui fceleris dicif hre cofortes:fitame epifeopi notandi iunt;q no ordinat diaconosimli prius uxores duxenntmulli cxlibi crederes pudicitiaumo oftendetes q tandte uiuant:q male de olbus fufpicahf» St nifl pgnatvs uxores uiderint clerico^afantefcp de ulnis matru uagietes;Chriili facrameta nen tribuunt. Quid faciet orieris ecclefixfqd^gvpti 8t fedisapoftolicaetq aut uirgines clericos accipiur.aut connctesiauC fuTxores habuerintimariti efle defiftutf Hoc docuit dormita'tius:libidini frena pmittes:^ naturale carnis ar dore q in adolefcetia pleruq? feruefeit fuis hortatibus duplicasnmo extigues coitu foeminarum. ut nihil fit; quo diflemus a porcis:quo differamus a brutis aiantibusiquo ab eqs.de qbus feriptu eft:Equi ifanietes i foe minas fadi funt mihflunufqfq? in uxorem pximi fui hinniebat.Hoc efl qd loquif p Dauid fpiritus fandus: Nolite fieri ficut equus St mulusiqbus no eft itelledus.Et rurfum de dormitatio St fociis eius: In chamo St freno maxillas eoi* coftringeiqui no approximat ad te.Sed iam tepus eft:ut ipfius uerba ponetes ad fingula refpodere nitamuriFieri enim poteftiut rurfbm malignus iterpres dicat fida a me materiaxui rhetorica de> clamatioerefpondeaiftcut illa qua fcripfi ad Gallia;mam 8^ hlix iter fe difeordatibus. Audores funt huius didatiunculi mex fandi pfbyteri Riparius St Defiderius:q parochias luas uicima iftius feribut efle macu/ latas.miferuntctt libros p fratre Sifinniu:quos iter crapula ftertes euomuit:& aflerut reptos effe nonullosrq fauetes uitiis fuisrillius blafphemiis acqefcat.Eft quide iperitus:& uerbis St fcietia St fermone incoditus: nec uera qde poteft defendere.Sed ppter hofes faeculi St mulierculas oneratas peccatis.Temp difcetes:&: nunq ad fcientia puenietesiuna lucubratiucula illius neniis refpodebome fando^ uiro^: q ut ha?c facere: me depea/ ti funtiuidear litteras refpuiffe.Nimi^ rcfpodet generi fuoiut qui de latronu St conuena^ natus eft femine: quos coful Popeius edomita hifpania:& ad triuphum redire feftinanszde pirenari iugis depofuit: St in unum oppidu cogregauit;unde St couena^ urbs nome accepit.Hucufcp latrocinef cotra ecclefiam dei:& de Teuto nibus amis celriberifq, defcedens icurfet Gallia^ ecdefiasiportetcp nequaq uexillu Chnftiifcd *figne diabo li.Fecit hoc ide Popeifis etia in orieris partibusmt Cilicibus St Ifauris pyratis latronibufcp fupatis: 'ui nois ly ter Cilicia St Ifauria coderet duitate,Sed hxc urbs hodie feruat fcita rnaio^: St nullus in ea ,dorm^ tafius.GalIiae uernaculfl hofte fuftinet:& hoiem moti capitisiatcp Hippocratis uinculis alligandufledentem cernut in ecclefiazS' iter cetera uerba blarphemia?:ifta quocp dicente.Quid necefle eft re rato honore no io* lu honoraretfed etia' adorare illud nefeio qdiqd' in modico uafculo trafteredo colis^t rurlum i eode nuro. Quid puluere linteamine circudatu adorado ofcularisfEt in cofequetibus:prope ritu gcntilm uidemus tup praetextu religidis introdudu in ecclefiis fole adhuc fulgetezmoles c$reo^ accedi:# ubicunqjpuiuiicuium nefeio qd in modico uafculo peiofo linteamine circundatu ofcula'tes adora't.Magnd honorc Prxb^5nuiu;f modi hoies beatiflimis martyribustquos putant de uiliflimis caereolis illuftrados: quos agnus qui elt mme dio throni cum omni fulgore maieftatis fuze illuftrat.Quis enim o infanu caput aliquando martyres adora^ uitfquis homine putauit deumfoone Paulus St Barnabastcum a Lycaonibus lupirer # Mercurius PutarC tur:# eis uellent hoftias immolarejfciderunt ueftimeta fua:& fe homines efle dixerutf non q? meliores n eflTent olim mortuis hoibus loue at^ Mercurioifed q» fub getilitatis errore honor eis deo debitus oeier
Quod 8t de Petro legimusigCorneliam fe adorare cupientemtmanu fubleuauit:& dixit :Surge.nam & ego 40 homo fum.Et audes dicere illud nefeio quid qd'in modico uafculo trafferendo colisfQuid eft illud nefeio
1	-	aic7lus5 L nPc Augultus Arcadius:qolia beatibamuelis logopolttepore deiudxa traitu
jit thraciaCUes epifeopi no folu facrilegi fed 8i fatui iudicadi: q rem uiliffima 5^ cineres diiTolutos 1 ferico 8C uale aureo portauer ut. Stulti oium ecclefiaR' populirq occurrerut fandis reliqis: 81 tata Ixtitia funt iocuda^ tirqii plentem muentecp ^)pheta cerneretiatce fufcipcret.utde Palxftina ufcR ad chalcedonc iugerenf popu ^ ffl/i111113 9 m , rift* laudes una uoce refonareti'Videlicet adorabat Samuele 8i no Chrifl:um;cuius Sa^ j|luc , cu,m ^ /Pphetcs fuit^Mortuu furpicaris:8^ iccirco blafphemas Lege euageliu.Deus Abrahamideus aacideus lacob.no eft deus mortuo^:fed uiuo^.Si ergo uiuutihonefto iuxta te carccre no clauduntur. Ais Q im uei in linu Abrahaemel 1 loco refrigeriimel fubter ara dei aias apoftolo^ & martyr cofediflemec pofle e luis tumuiis 8i ubi uolueritadeffe pfentes.Senatorixuidelicetdignitatis funtiut n6 iter homicidas teter/ imo carcerehed in libera honeftaq; cuftodia in fortunatoRd infulis 8t in campis elyfiis recludanf.Tu deo le/
Et
ne
-t cu diabolus 8t dxmones toto uagenf in orbe:& celeritate nimia ubicp pfentes fintimartyres poft effufio/ e languinis iui ara opienf iclufi:& inde exire no poterut^Dicis in libello tuo:q> dum uiuimus:mutuo ,p no Po(IumusrP°ll:qaute mortui fuerimusmullius fit p alio exaudieda oratio.pfertim cu martyres ub nrarp n r-pr!^?1015 ?jD^ccr^tc^'Pctr2re no q ucrint.Siapoftoli 8t martyres adhuc in corpore coftituti poftut hnmn Mdcbctci^e folicitiiquanto magis poft coronas uidorias & triuphos$, Vnus • rw n- .r> r 11 us3rmac°^ 1 perrara deo ucniam.6<: Stephanus imitator domini fui: & primus martyr in Chrifto.,p pfecutoribus uenia depcaf:&: poftq cu Chrifto efle coeperinnminus ualebuntf Paulus apoftolus duceta leptuagintalex fibi dicit in naui aias codonatas:& poftq refolutus efle coeperit cu Chrifto: tuc ora claufurus eft:& p his q in toto orbe ad fuu euageliu crediderutimutire no poterit^Meliorcp erit vC gilatius canis uiuenstq ille leo mortuus^Rede hoc de ecclefiafte pponereifi Paulu in fpiritu mortuu cdfite/ rer.Deniq; fandi no appellanf mortuitfed dormietes.Vnde &. Lazarus q refurredurus erattdormifle phibe tur.&: apoftolus uetat theflalonicefes de dormietibus cotriftari.Tu uigilas dormisj& dormies fcribis:& pro
Nifi forte balfamu mihi di barbellu 8i thefau^: Manichaei:& ridiculu nome Leufiborae pferas.& qa ad radi ces pirenaei habitasmicinuftp es Hiberiae Bafilidis antiqfflmi haeretici Si iperitaejcietixacredibilia portenta
tlfpnilpricA/ lii-M-iriic-	, XI .-r ^»^-."«1—   - ~fi' «•» f-iz-Vd»-C—I _______________________________
placueritilegito fidas reuelatioes oium patriarcha^ Si ^)pheta^.8d cu illas didiceris inter mulie^ textrinas Jmo legedas ^)pone in tabernis tuismt facilius p has nenias uulgus indodu ^uoces ad bibendu.Cae r ^ clara luce accedimus:ficut fruftra caluniaris.fed ut nodis tenebras hoc folatio teperemus,& uiV
cantato, reos aute
domini uoce correpti fut.Necp.n.Chriftusidigebat unguetomec martyres lumine csreo^:& tameilla mu lier in honore chrifti hoc fecindeuotiom metis eius recipif.Etquicuncs accedut caereosifecundu fide fuam habet mercedeidicete apoftolomnufqf^ in fuo fenfu abudat Jdolatras ap^l^s huiufcefmodl hoiesf No dif/ fiteor oes nos q Chrifto credimustde idolatrix errore uenifie.No.n.nafcimur:fed renafcimur chriftiam. Et quia quonda colebamus idolamunc deu colere no debemusme fimili eu wdeamur cu idolis honore uenera ri.Illud fiebat idolis:& iccirco deteftadu eft.hoc fit martyribus:& iccirco redpiedu elt. Na Si abfc^ martyru rehquiisip totas orictis ecclefiasquado legedu efteuageliu:accedunf luminarja iam fole rutilatemo uticp ad fugadas tenebrasifed ad fignu laetitixdemoftradum.Vnde Siuirginesill*euagelicaefemp habet accefas la/ pades fuas.Et ad apoltolos dicifiSint lumbi ueftri pr$cindii& lucerns ardetes m manibus ueftris.Et de Io anne Baptiftaillle erat lucerna ardens Si lucens-ut fub typo luminis corporalis illa lux oftendatur: de qua m pfalterio legimusiLucerna pedibus meis uerbum tuu domine:8d lumen femitis meis.Male facit ergo roma> nus epifeopustqui fuper mortuo^ hominu Petri Si Pauli fecundum nos ofla ueneradaifecudum te uile pul/ uifculum offert domino facrificia;& tumulos eow Chrifti arbitratur altariaf Et non folum unius urbis: ied totms orbis errat epifcopiiqui caupone Vigilarium cotenentesiingrediunt Bafilicas mortuoj^:in qbuspuh udiffimus Si fauilla nefeio q iacet linteamine colligatamt polluta oia polluat:& qfi fepulchra pharilaica fons dealbata finticum intus imundo cinere iuxta te immunde oia oleant atqj fordeat.Et poft h$c de bara/ thro pedoris tui coenofam fpurcitiam euomens audes dicere.Ergo cineres fuos amant animae martyrum: C/rCul^olant eos i fempera prxfentes funt: ne forte fi aliquis peccator aduenerit: ablentes aud,to n0" poilint.O portentum in terras ultimas deportandum. Rides de reliquiis martyrum	cum auctore hui
hserefcos Ennomio:ccclefiis chnfti calumnia (truis,nec tali focietate terreris:ut eade cotra nos Icqris: quae ille cotra ecclefia loquif, Oes.n.fedtatores cius bafilicas apoftoloijd 8i martyr no igrediunt :ut jcilicet mor/ tuu adoret Eunomiu:cuius libros maioris auctoritatis arbitranf q cuagelia.& in ipfo credut efle lumen ue^ iitatis:ficut alix hserefes paraclytu in Motanu ueniffe c5tendut.& Manich^eu ipfum dicunt efle paraclytUi Scribit aduerfum h$refin tuazqux olim erupit aduerfum ecclefiazne &: i hoc qfi reptor noui (celeris glorie/ riszTertullianus uir eruditiflimus ifigne uolumen qd* fcorpiacu uocatredtiffimo noie. qaarcuato uulnere in ecclefix corpus uenena diEidit.quae olim appellabat caicia h$refis:& multo tepore dormies uel fepulta: nuc a dormitatio fufeitata efl.miror q> no dicas nequaqppetrada martyria,deu enim q (anguine hircojy taU roru^ n5 quazratzmulto magis hoium no reqrere.Quod cu dixeriszfmo 8t fi no dixeris ita habeberis qfi di' xeris.Qui,n,rcliqas marty^afleris calcadas efle:,phibes fanguine fundizq nullo honore dignus eft.De uigl'' liis & pnodtatioibus in bafilicis martyr f$pe celebradis in altera epiftola qua ferme ante bieniu fancto Ri/ pario pfbytero fcripfera refpodi breuiter.Quod fi ideo eas aeftimas refpuedasme faepe uideamur pafcha cele brare: &: no folenes poft annum exercere uigiliaszergo & die dominico no funt Chrifto offerenda facrificiaj ,jne refurredtiois domini crebro pafcha celebremus:& idpiamus no unu pafcha hfezfed plurima. Error aute & culpa iuuenu uiiiflimaruqj mulie^zqp node faepe deprehedif ;no e(t religiofis hoibus iputadus: qa & in uigiliis pafchx tale qd fieri plerucp couincif:& tame paucoi* culpa no piudicat religioi: qui 8i abfcp uigiliis poflunt errare uel in fuiszuel in alienis domibus, Apoftolo^; fide ludae pditio n5 deftruxit * Et noftras ergo uigilias malcealio^ uigiliae no deftruetzqn potius pudicitix uigilare coganf :q libidini dormiunt,Quod.m femel fecifle bonu eftzno potefl: malu efle fi frequeter fiat.aut fi aliq culpa uitada eftmo ex eo 9 farpe: fed ex eo 9 fit aliquadoiculpabile eft,n5 uigilemus itacp diebus pafchaeme expedata diu adultero^ defideria com pleanf :ne occafione peccadi uxor meniatme maritali no poflit recludi claue. Ardetius appetif: qcqd e(t ra-' rius.No poflum uniuerfa pcurrerezquae fco^ pfbytero^ litterae coprehedut.de libellis illius aliqd j)feram. Argumctaf cotra figna atqj uirtuteszq in bafilicis martyr fiut:& dicit eas icredulis pdeflemo credentibus: qfi nuc hoc quxrat qbus fiant;& no qua uirtute fiant.Eflo ergo (igna fint ifideliuiq quonia fermoni & do' drinx credere noluerutifignis adducanf ad fide;&: dominus icredulis figna faciebat: & tame no iccirco do/ mini fuggillada fut figna,qailli ffideleserat.Sed maioriadmiratioi erutzquia tantae fuere potetiaezut ctia me tes duriffimas edomaret;& ad fide cogeret,Itaq? nolo mihi dicas figna ifideliu fut: fed refpode quo modo in uilifflmo puluere & fauilla nefeio quaztata fit figno^ uirtutucp pfentia.Sentio fentio ifeliciflimce mortaliu qd doleaszqd timeas,Spiritus ifte imudus q haec te cogit fcriberezfaepe hoc uiliflimo tortus.eft puluere: imq hodiea torquef;8d q in te plagas diflimulat:in caeteris cofitef.Nifi forte in more getiliu ipiorucp Porphyril & Eunomiiihas prseffigias daemonuefle cofingas:& no uere clamare daemones: fed fua fimulare tormenta. Do cofiiiu.Ingredere Bafilicas m3rty^.& aliquado purgaberis.menies ibi multos focios tuos: & nequaq cX reis martyr q tibi difplicet:fed flamis luifibilibus cobureris,5d tuc fateberis qcfnucnegas.Sdtuu nomen qui in Vigilatio loquerisilibere pclamabis te efle aut Mercuriu ^pter numo^ cupiditate: aut Nodurnu iuxta Plauti Amphitrione:quo dormiere in Alcmenae adulterioiduas nodes lupiter copulamtiut magnx fortitu dinis Hercules nafceref :aut certe Libe^ patre p ebrietate & cantharo ex humeris;dependete:& femp rube/ te facie:& fpumatibus labiis effrenatifcp couitiis. Vnde di in hac pukia cu fubitus terremotus nodis medio oes de fomno excitafletztu prudetifllmus 3i fapictiflimus mortaliu nudus orabas:& referebas nobis Adam & Euam de paradyfo eiedos fic orafle,& illi qde aptis oculis erubuerutmudos fe efle cernetes: 8C uereda te/ xerut arboRd foliis.tu & tunica 8i fide nudusilubitocp timore pterritus;& aliqd habes nodurna^ crapula^ fando^ oculis obfcoena parte corporis igerebaszut tua idicares prudentia.Tales habet aduerfarios ecclefia# Hi duces cotra martyr fanguine dimicat.huiufcemodi oratores cotra apoftolos ptonat.mio tam rabidi ca/ nes cotra Chriffi latrat difcipulos.Ego cofiteor timore meuzne forfitan de fupftitioe defcedat. Quando ira/ tus fuero:& aliqd mali in meo aio cogitauero:& me nodurnu phantafma deluferit: Bafilicas martyr (trare no audeboata totus 8i corpore 8C aio ptremifco.Rideas for(itan:8d muliercula^ delirameta fubfannes.Non erubefeo ea^> fide;qu$ primx uiderut dominu refurgentetq mittunfadapoftoloszq in matre domini Salua toris fandis apoff olis comendant. Tu rudato cu faeculi hoibus.ego ieiunabo cu foeminis: imo cu religiofis uiriszq pudicitia uultu pr$ferut:& pallida iugi cotinetia ora portates chriffi offedunt uerecudia.Videris mi hi dolere & almdzne fi moleuerit apud Gallos cotinetia 8i fobrietas ate# ieiuniumztabernx tuse lucr,a n° haz beat:& uigilias diaboli ac temuleta couiuia tota node exercere no poflis.Prxterea iifde ad me relatu eft epj/ ff olis:9 cotra audoritate apoftoli Pauliamo Petri:Ioanis;& lacobizq dextras dederut Paulo 6i Barnabx coz municatidis:&: pceperfit eismt paupe^ memores effent: tu ,phibeas Hierofolyma i ufus fco^ a!H fumptuu folatia dirigi. Videlicet fi ad hoc refpoderozftati latrabis mea me caufa' agerezq tata cudos largitate donaffi: ut nifi uenifles Hierofolymam:& tuas uel patrono^ tuo^ pecunias effudifl*es:oes periclitaremur fame.bgo hocloquonqd' beatus apoff oluS Paulus in cudis pene epiftolis fuis loquif: 8i peipitin ecclefiis gentiu per una fabbatiihoc eft in die dominico oes coferre debere.qux Hierofolyma in (cor: folatia diriganc1 ^ difcipulos fuosiuel quosipfiipbaucrint:& fi dignu fuerit:ipfe aut dirigat.-autpferat qd' colledu eft. In adi/ bus apoftolo^ loquens ad Felice prxfide: poft annos ait plures elemofynas fadurus in gentem meam uem Hierofolymam:^ oblatioes & uota:in qbus (uenerunt me purificatu in templo.Nuquid in alia parte terra/ rum & in iis ecclefiis quas nafcetes fide fua erudiebatzquae ab aliis acceperatzdiuidere no poterat, bed lanctis pauperibus dare cupiebat:qui fuas pro Chrifto facultatulas relinquetesiad domini feruitute tota mente co' uerli funr.Longu eft nuc:li de cudis epiftolis eius 01'a teftimonia reuoluere uolueroiin qbus hoc ait: & tot
mete fefiinatiut Hierofolytna 81 ad fandta loca credetibus pecunfs diriganf.no in auaritia:fed in refrigeriu, 4 no ad diuitias c6gregadas:fed ad ibecillitate corpufculi fuftctadam:& frigus a 19 inedia declinanda. Hac in iudsea ufq; hodie pftuerate cofuetudinemo folu apud_nos:fed 8C apud hebracosiut q in lege domini mediti' tur die ac nodte:&: patre no habet in terra:nifi folu deu fynagoga^:& totius orbis foueantur minifteriis. ex aequitate dutaxanno ut aliis refrigeriu;& aliis fit tribulatioifed ut alioru abudantiamialioi^ fuftentet inopi' am.Refpodebis hoc unuque^p pofle in patria fua facere.nec pauperes defuturos:qui ecclefise opibus fuften> tadi fint.nec nos negamus cudis pauperibus etiudxis & Samaritanis:fi tata fit largitas; flipes porrigendas.
Sed apoftolus facienda qde docet ad ocselemofynam:red maxic ad domefticos fidei.De qbus & Saluator in euagelio loquebaf.facite uobis amicos de mamona iniqtatis:q uos recipiat in aeterna tabernacula. Nuquid ifti paupes inter quoru panos Si fgluuie corporis flagras libido dominaf ;poflunt habere aeterna tabcrnacu/ lafq nec prxfetia pofudetinec futurafNo.n.fimpliciter paupcres;fed pauperes fpu beati appellanf.de quibus feriptu eft.Beatus qui udligit fuper egenu& paupere;in die mala liberabit eu dominus.ln uulgi pauperibus fuflentadismequaq intelledustfcd elemofyna opus cft.In fandis pauperibus beatitudo efl: intcljigetis.ut ei ^ tribuat quicrubcfcit accipcf;& cu acceperindoletimetes carnalia:& feminas fpiritalia.Quod aut afferis cos melius facere q utatur rebus fuis;5<! paulatim frudus pofleflionu fuaru pauperibus diuidenttq illos qpofiel fionibus uenudatis femel ofa largianturmo a me cis;fed a domino refpodebif .Si uis ee perfcdusiuade &’ ue> de oia qua* hes;&! da patipcribus;8v ucni Si fequere me. Ad eu loquitur qui uult efTe perfedusiq cu apoftolis patrem nauicula 8i rete dimittit.Ifte que tu laudasdecundus Si tertius gradus efbque Si nos recipimustdum mo fciamus prima fecudis Si tertiis pfercda.Nec a fuo Audio monachi deterredi funt a te linguis uipereis Si morfu faeuiiIimo.de quibus argumetaris Si dicis.Si oes fe clauferint Si fuerint in folitudine; quis celebrabit ecclefias^qs feculares hoies lucrifacietfquis pcccatesad uirtutes poterit cohortariiHoc em mo fi omnes te' cu fami fint:fapies quis ec poteritfEt uirginitas no erit approbanda.Si em oes uirgines fuerintinuptix non eruntnteribit humanu genusiinfantes in cunis no uagiennobfletrices abf<^ mercedibus mcndicabut;& gra uifiimo frigore folutus atq$ cotradus dormitantius uigilabit in Itdulo.Rara eA uirtus;nec a pluribus appe titur.atcp utina hoc oes eilenttquod pauci funt.de quibus df:mu!ti uocati;pauci aut eJedi,& uacui cent car cercs.Monachus aut no dodorisfed plangetis hecofficium.qui ucl fe uel mudu lugeat: 5^ domini pauidus pAolef aduentu.q feiens ibecillitate fua Si uas fragile quod portatitimet offendere ne ipingat: corruat: at(p frangatur. Vnde Si mulieru maxieqj adolefcctularu uitat alpeduiSd in tatum caAigator fui eAmt et qux tu ta funt pertimcfcat.cur fquies pergis ad heremiduidelicet ut te no audiammo uideaiut tuo furore no moue ar:ut tua bella non patianne me capiat oculus meftricistne forma pulcherrima ad illicitos ducat amplexus. Refpodebis hoc non eA pugnareffed fugere.Sta in acie;aduerfariis armatus obfiAc.ut poAq uiccrisxorone' ns.Fateor ibecillitate mea,Nolo fpe pugnare uidorisemc perda aliquado uidoria.fi fugero:gladium dimit' ta.fi Aeteroiaut uincedu mihi eA:aut cadcdu.Quid aut neceffe cA certa dimittere;^ incerta fedari^aut fcu to aut pedibus mors uitada eA.Tu q pugnas;& iuperari potes;& uincere.Ego cu fugeromo uincar in eo q? fu gio.fcd ideo fugio: ne uincar.Nulla fecuritas eA uicino ferpete dormire.pot fieri ut me no mordeat: tamen pot ficriiut aliquado me mordeat,Matres uocemus forores Si fi!ias;& non erubefeimus uitiis noAris nomia pietatis obtederefQuid facit monachus in cellulis foeminarumfquid fibi uolut fola Si priuata colloquia;6C arbitros fugientes ocultfSandus amor ipatientia no habet.Quod de libidine diximusireferamus ad auariti am;8d ad oia uitia qu$ uitaf folitudine. Si iccirco urbiu frequetias dectiamusine facef copellaniunqux nos no ta natura cogit facereiq uoluntas.Haec ut dixi fandoru pfbyteroR' rogatu unius nodis lucubratione di daunfeAinate admodu fratre Sifinnio:^ propter fandoru refrigeria ^gyptuirc groperate:alioqn ipa ma teria aperta habuit blafphemia:qu$ indignatione magis feribetis q teAimonioru multitudinem nagitaret. Quod fi Dormitatius i mea rurfus maledida uigilauerit:& eodeore blafphemo quo apoltolos Si martyres lacerande me quoq; putauerit detrahedumequaq illi brui lucubratiucula: fed tota nocte uigilabo; & fociis illius imo difcipuhs uel magiAris:q niti tumetes uteros uiderint foeminaruimaritos earum LhriAi miniAe> rio arbitrantur indignos.
Beati Hieronymi praffbyteri ad Riparium prcefbyterum blafphemiam Vigilantii de non uenerandis reli quiis deteAatis.	EpiAola.XlH.	.	_	.	. t
Cceptis primu lfis tuis no refpodere fupbiaz c; icauteid facere temeritatis.Uc nis.n.rebus iterrogas;
a	quae Si proferre Si audire facrilegiu eA. Ais uigilantiu qui KaTcc	hoc uocaf noie.ni Dor
mitantius redius diceref»Os fetidu rurfus aperire:& putore fpurciiumu cotra fandoru martyru,py ferre reliqas;& nos q eas fufeipimus appellare ciherarios Si idolatraszqui mortuoru hoium offa ueneremur.
O infelice hoiem:& 01 lachrymaru fonte plagedum;qui hxc dices no fe intelligit ec famaritanu Si iudxum» q corpora mortuoru £ imudis hent;& et uafa qua: in eade domo fuerint pollui fufpicanfffequetes occiden tem littera:& no uiuificatem fpiritum,Nos aut no dico martyrum reliquiasaed ne fole qde Si luna.non an Belos:no archagelosmo cherubinzno feraphin;& omne nome qd noiatur:& in pfenti fxculo Si in tuturo co jimus & adoramus.ne feruiamus creatur* potius q creatoriiqeA benedidus in f*cula.Honoramus aut re> iiquias martyrumteum cuius funt martyres adoremus. Honoramus feruosmt honor feruorum reaundet ad dominuiqait:Qui uos fufeipittme fufcipit.Ergo Petri Si Paulimiudacfunt reliqa:? Ergo Moyli corpu^ fculu imundu erit^qd' iuxta hebraicaueritateab ipfo fepultue domioCEt quotielcucp apoltoioru dc £pnL tarum Si omnium martyru bafilicas ingredimuntotiens idoloru templa ueneramur^ AcccnlicK ante tum los eoium cerei idolatris infigma funtlPlus aliguid did;quod redudet in auflons caputiK inianimi ccic-
Ili iv.pwAvui.'-' pvjiim	angeli VjUl VdUlUla UCIL1UU3 UlC Utili V , U1U11UV VtiUtiLiVAi uivp ^^---^	I
banr excubias^ur poft multa fecula Dormitantius fomniaretumo etudtaret imudiffima crapula:5d cu lulia
fpusfaluv	,	___
portione tua ponebas,Et in alio loco.In matutino interficieba oes peccatores terr$:ut difpdere de ciuitatc domini oes opantes iniquitate.Et ite^.Ndne odieteste domine odio habuit fuper inimicos tuos tabefca* Pcrfedto odio odera illos.Si no funt honoradx reliqufe marty^tquo mo legimusipraeciofa in cofpedtu do mini mors fandtoru eius^Si offa mortuo^ polluunt conrigentes;quo mo Helifeus mortuus mortuu juIci tauit^Et dedit uita corpori:quod iuxta Vigilantium iacebat imundu^Ergo oia caftra Ifrahelitici exercitus: & populi dei fuere imudaiqa lofeph patriarcaru corpora portabat i folitudine:& ad fandta terra imudos cineres pertulerat^Iofeph quocpqin typo pceflit domini faluatoris noftri fceleratus fuinqui tanta abitione °'lacob in Hebron ofla portauitiut imudu patre auo & attauo fociafc imudis:& mortuu mortuis copularet; O pcideda lingua a medicisnmo infanu curandum caputiut qui loqui nefcindifcat aliquando reticere.Ego uidi hoc aliquado portetum:& teftioniis fcripturarumquafi uiculis Hippocratisuolui ligare furiofum.Sed abiit:exceflit;euafit:erupit;& inter Hadriae fludtus:Cotii(p Regis alpesiin nos daciamado clamauit, qcquid en i ames loquitunuociferatio 8d clamor eft appelladus.Tacita me forfitan cogitatoe reprehedastcur in abfe te inuehar.Fatebor tibi dolore meu.Sacrilegm tantu patienter audire no poiTum.Legi.n.Syromafte Phinex es:aufteritateHely$:zelu.Simonis Chananei:Petri feueritate Anania 8C Saphyra trucidantistPaulicpcolba^ tiaiq Hclyma Magu uiis domini refiftete:aeterna caecitate danauit.Non e crudelitasp deo:fed pictas, Vnde 6c in lege dicitur.Si frater tuus & amicus & uxonquae eft in finu tuo deprauare te uoluerit a ueritateifit ma nus tua fuper eos:Sd effunde tanguine eoi&:& auferes malu de medio Ifrahel.lteru dica,Ergo martyr inmu^ dx funt reliquiae^Et quid pafli funt apoftolimt imundum Stephani corpus tanta funeris abitione praecede rent:ut faceret ei pladtu magnumt eorum ludtus in noft^: gaudiu uerteref .Na quod dicis eu uigtlias exeera ri:facit & hoc corra uocabulu fuu ut uelit dormire Vigilatius.^ no audiat faluatore dicere fiaNo poturis una hora uigilare mecu.uigilate & orate ne irretis in tentationc.fpiritus promptus eftifed caro infirma.Et i alio loco Propheta decatat.Media nodte furgebamt cofiterer tibi fup iudicia iufticiae tuae. Dominu quoq? i euangelio legimus perno<fta(re:& apoftolos claufos carcere tota notiae uigilaflejut illis pfallentibus terra q teref:cuftos carceris crederet:magiftrams Sdciuitas terrerenf. Loquif Paulus.Orationiinfiftitc uigilates in ea.Et in alio loco in uieiliis frequenter.Dormiat itacp Vigi!antius;6t ab extermiatore Aegypti cu Aegiptiis dormies fuffocetur.Nos dicamus cu DauidtNon dormitabit necp dormietrqui cuftodit lirahelmt ueiat ad nos fantius Ethinqui interptatur uigil.Et fi quado^pter peccata noftra dormieritidicamus ad eum.Surge: ut qd dormitas domi>; excitemufcp illu:& nauicula fludtuate clamemus,Magifter faluos nos fac. Perimus, Plura ditiare uolueraifi no epiftolaris breuitas pudore nobis tacedi imponeret.# fi librorum ipfius ad nos uoluiffes mittere catilenas:ut fcire poflemus ad qux referibere deberemus. Nuc aut aerem uerberauimus: & non ta illius infidclitatcm:qux oibus patetiq noftram fide aperuimus.C^teru fi nolueris logiore nos ad uerfum eu libru feribere mitte nenias illius & ieptias:ut loane baptifta audiat pdicante.Ia fecuns ad radices arboR; pofita eft.Ofs em' arbor qus no facit frudtu bonu excidef :# in igne mittetur.
* *^r - r ____________r-..i.	z,vrprnmm p* Ifidnm lihmnti-innflptvmoloeiam.
fidiae Arrianoru cdfiftctes
qff crediderurfme qd' fe credere fimulauerut.quos catholica ecclefia materno recepit finu tanq Pe/ tru poft fetum negationis. Ha'c illi matris caritate fuperbe accipietesieofg recipe uoletesiab ecdefiae coiO' ne recefferut.Et cu ipo luciferoTuo autioreqmane oriebat cadere meruerut.
Altercatio Lucifcriai sfOrthodoxi cuiufda^edita a beato Hieronymo pfbytero corra Lutiferianu ifcripM# Roxime acciditiut qda Luciferi fetiator cu alio ccclefiae aluno odiofa loquacitate cotedens: cani' p	na facudia exercuerit. Afferebat quippe uniuerfum mudu effe diaboIi.Et ut ia familiare eft eis dice
rejfatiu de Ecclefia lupanar. At ille cotrario ronabiliter quide # oportuno loco # tempore deien debatino finc Ca Chriftu mortuu fuiffemec abfurdoru tantum ca dei filiu defcediffe* C2Bld P1013'
du audientia & circulum lumina ia in plateis accenfa foluerent,# inconditam difputatione nox itermmpe/ ret:cofputa pene inuice in facie recefferunt.Hoc tamen his qui affuert ftatuetibus:q> in fecreta porticu prio mane coueniref :quo cq ia t nlacitum oes coueniffent uifum e utriufe fermone a notariis excipi. Atcp ira cudis refideribus HELLADI VS LVCIFERI AN VS dixit.Hoc primu mihi ffpSderi uolo utru Arnaichri ftiani fint an nonMERQNYmVS ORTHODOX VS.Ego plus inquit interrogoiut^ ncomncs hacrety ci chriftiani finffLVCI.dixit.Que hxreticu dixeris chriftianu negaftj.ORTHO.Oes ergt^xreticiChrn ani no fut.LVJa fupius audifli.QR .Si chriftiani no funndiaboli funt.LV.Nemo dubitat.UK.M aut oia Ii funt.nihil refert hxretici fint an getiles.L V.Nd refello.OR.Igif pr$fiXu inter nos hemus de hxrenco loquedum ficut de gentili.L V.Phne fixu.OR.Quaere mo ut libet;quonia' inter nos coftat nunc haeretic gentiles ee.LV, Quod interrogatio mea cogere uolebat expreffum e haereticos chriftianos no ee. [Nun ftatcoclufio. Si Arrianihaereticifut;&hxretici oesgetiles funt:&Arrianigetilesfunt;# ita coitat nlV13 cietatem ecclefiae effe cum arrianisideft cum gentilibus, manifeftum eft ergo ueftra eccleliam quae ao
anis idelt a gentilibus epifcopos fufcipitmo ta epifcopos recipere q de capitolio facerdotesiac p hoc antichn fti magis fynagoga qChrifti ccclefiadebcat nucupari.OR.Ecce iplcta e prophctia:parauit mihi fouea & ipe incidit in ea.LV.Quonamo ^OR.Si arnani ut dicis getiles fut:& arriano^ conueticula caftra funt diaboli; quo mo in caftris diaboli baptizaturecipis^LV.Recipio:fed poenitete.OR.Prorfus qd dicas non intelligisr qfq ne getile recipit poenitetem? LV. Ego fimpliciter in exordio fcrmois qes h^reticos getiles ce refpondi. Ve^ qa captiofa refpofiq fuit:pri$ qonis tibi palma trades ad fecuda ueniaan qua aio laicu ab arrianis ucni ente recipi debere poenitete.dericu uero no debere.OR, Atqui in pria qone qua obtinuiffe me dicisiet fecu da obtinui.LV.Doce quo mo obtinuens.OR.Nefcis 8i laicos & clericos unu here Chriftumec aliu neophv tis aliu epifeopis ee deu^Cur ergo no recipiat clericosiqui recipit laicos poenitctesfLV, No efi: epifeopi ipfu lachrymas fudere pro peccatis:& corpus attredtaredominiiNoeil: epifeopi ad fratru genua(puolui:& de fub limi loco euchariftia miniftrare populo. Aliud eft lugere qd1 fuerisialiud negledo pcccato in ecclefia uiuere gloriofum.Tu q hefterno die facrilegus creatura dei filiu pdicabas:quiquotidie peior iud$is blafphemia^ lapides i chriftu iaciebas:cuius manus fanguine plenae funneuius ftilus lancea militis fuitiad unius horx co uerfionem uirginem ecclefiam adulter ingrederis.fi peccafTe te poenitetiofficiu depone facerdotis; fi te non-
erit latius difleremus.LV.Nulla declamatio hic e.Dolor patietia fuperan^pene ut libet:argumetare ut \i< bet:nunq perfuadebis ide ee epifcopu quod laicu pcenitetem.OR.Quonia obftinate tenes alia ee roneepv fcopnalia laici ad copendiu tetationisnribuo qd1 poftulasmec me pigebit loeu te faciente manu tecu cofere re.expone mihi quare laicu ueniete ab arrianis recipiasiepifcopu no recipias.LV.Recipio laicuiqa erraffe le c6fitetur;& dominus mauultpoenitetia peccatoris q morte, ORTO, Recipio & ego epifcopu; qa &errafle fe cofitetur;& dominus mauult poenitetia peccatoris q morte.LVCI.Si errare fe cdfitetuncur epifeopus pfe ueratddeponat facerdotiu.cocedo uenia poeniteti.OR.Refpondebo tibi 8t ego Termonibus tuis.Si laicus er rade fe c6fitef:quo mo laicus perfeuerat^deponat facerdotiu laici id eft baptifma 6C ego do uenia poenitenti.
^	1	Ai	4	T*	<0	1 La	i	^	zi	sA	z->	/1	r*	z-i z> R/	j	•	1	z™.	-Q	/	z-i e-%-^ 4ai «	^	I/-1
denat Si no licet epifeopo poeniteti perfeuerare qd'fueratmo licet laico poeniteri in eo permanere: propter quod poenitetia cofitetur.LVCI.Recipimus laicos:quonia nemo couertitur fi fcierit baptizadum:& ita fiet ut nos fimus caufa perditionis eoy fi repudientur.ORTHO.Tu in eo quod recipis laicu unam anima reciv piendo faluas;& ego in recipiendo epifeopumo dica unius ciuitatis populostfed uniuerlam cui praeeft ^uin ciam ecclefiae fociotque fi repella multos fecu in ruina trahet,Qua ob re qu$fo uos ut ea rone qua in pau/ cis recipiendis habere uos exiftimatistetiam ad totius orbis falute concedatis,Quod fi difplicet &. tam duri eftis imo tam irrationabiliter indaemetestut eum qui dederit baptifma hoftem chriltiteum qui acceperit fi lium putetis: nos nobis aduerfa non facimus;aut epifeopum cum populo recipimus quem facit chriuianu: aut fi epifcopu n5 recipimus:fcimus etia nobis populum reiiciendu. L V. Oro te nomine Chrifti no legilti de epifeopis didtumtuos eftis fal terrae.Si autem fal infatuatum fueritun quo falieturued cx ad nihim eft uti^ lemifi ut proiiciatur foras:8^ coculcetur ab hoibus.Sed QC illud quod populo peccatore iacerdos deu exoret; ac pro facerdote nullus fit alius qui deprecetur.Quae quidem duo feripturarum capitula in lententiam co^ currunt unam.Na ut fal omne cibum coditmec elt aliquid pro fe tam fuaue quod ab.cp eo gultu demulce^
iict,j.«-iiiii,iiucpcriiDiaine:txUtiemeiaiCdUi^t-i-uiiiuciiupt:cLtiid;auuua»''r7 . „	f-	n	- r •
dimentum^ Sacerdos quippe p laico offert oblatione fuamnponit manum fubieaoireditum neti fpintus
inuocar.atcp eu qui traditus fuerat fathanae in interitum carnismt fpiritus faluus fieret indidta m populum
oratione altario recociliatmec prius unum mebrum reftituit fanitati;q oia fimul me ora conauerit.tacile qp  ____________________   -	.	c .	..	^	,	.a	c.-____1____t 'j.v.vniiczradulainisnrpnifpcrfK
in eundem locum non poflereftituizquia aut poemtens facerdotio carebitiaut in honore perliltes reduci in ecclefiam no poterit per ordine poenitetis.Tu mihi nuc infatuato fale ecclefiae iaporem cotaminas.tu enim eum qui,pie<5us foras iacere deberet! ftercore a cundtis hominibus coculcadus iuper aftariu repois.Et ubi erit illud apoftoli prxceptu^Oportet epifeopum ee fine crimine quafi difpeniatore d^4 Et iterum.pbet aut fe unufquifcRt&ficaccedat ubi dominica denudatio eftme miferimus margaritas noltrasate porcos,Quod fi de omnibus generaliter didtum intelligis:quato magis de facerdotibus praecauedum eft:cu et de laias ic habeatuESeparamini inquit dominus per Moyfen a tabernaculis iftorum hominum duriEimorum:& no> lite tangi ab omnibus qui funt eorumme fimul pereatis in peccato eorom.izt rurfum in duodecim prop tis.Sacrifida eoRd tanq panis ludus;omnes qui maducat ea cdtaminabunmr.bt m euangelio;domi ^ cerna inquit corporis eft oculus tuus ideft ecclefia: lume eft epifcopus.bi aut oculus tuus fimpkx eit.totum corpus tuu lucidum erit.Sacerdote enim fide uera pdicante ex omni corde tenebrae difcutiuntur,	<.
teddit.Nerpm.lucerna acceditur 8i ponitur fub modiumtfed fuper candelabrummt luceat oibusqmindo,
r-~ •*	. _.	^	y4z>i>r»	^•	r	:__i   r»niTror)n Inrrpz4i>»tir fini t3ntlim lUCC3i*
fi dimittere qui ipfc peccator cflfquo mo fandhim facrilegus faciet^unde ad me lume introietrcum oculu meus caecus fit^ Proh dolor atichrifti difcipulus ecclefiam Chrifti gubernat.Et undeeft illud:Non poteitis duobus dominis feruirej? Sed &: illd1: q cdicatio luci ad tenebras? q cofcnfus Chrifto ad belial? Legius i uete fi teftameto.Ho in quo fuerit macula 8£ uitium:no accedat offerre doa domino.Et rurfum. Sacerdotes qui accedut addominu deum ut facrificenmundi fintine forte derelinquat eos dominus,Et in eode;5? cu aece dunt miniffrare fandta:no adducat in fe delictuine morianf.Et multa aliatquaz profequi in finitu eff.fed Itu^ dio breuitatis omiito.Nc^.n.numerus tcftimoio^ifcd audtoritas ualet.Ex quibus oftedif uos per mo di cu fer metum tota ecclefiae maffam corrugiffe. Et de eius manu hodie euchariftia acdperciqua heri quafi ido-lumrefpuebatis.OR.dixit.Multa quidede facris uoluminibus memoritercopiofeqj dixiftufed cum totum circuieris faimimeis cafibus cocluderis*Sit quippe arriano^ cpifcopusjioftis Chriftiifit infatuatum faldir lu cerna fineigniculoifit oculus fine pupillamepe eoperuenies;ut falire no poflmqa fal ipe no habeat.no illumi det csecusmo accedat cxtindtus.Tu aut cu coditu cibum ab eo deuoresicur infulfum arguis coditore? Igni' culus eius in ecclefia tua lucet:& lucerna eius criminaris extinda. Oculos tibi prseber: di caecus eff. Qua' ob oro te:ut aut facrificandi ei diligentia tribuasicuius baptifma probas: aut reprobes eius baptifma; que no exiffimas facerdote.Nccp.n.fieri potmt qui in baptifmate fandus fit:fit apud altare peccator,LV.Sed eg<> recipio laicum poenitete per manuu ipofitioneSd mocatione fpiritus fandiffeiesab hxreticis fpiritu fandu no poffe coferri.OR. Oes propofitionu ueftraru calles ad unii copitum cofluut:8d pauidorum more ccruo rum du uanos penaru euitatis uolatus fortiffimis retibus implicamini.Na cum in patre 6? filio & fpiritu fan do baptizatus ho teplum domini fiat:cii ueteri xde deftruda nouii trinitatis delubrum ardificet: quo mo dicis fine aduetu fpiritus fandi apud arrianos pcccata poffe dimitticQuo mo antiquis fordibus anima pur^; gatur:quae fandum no habet fpiritum?Nec^.n.aqua lauat anima:fed prius ipfa lauaf fpii:ut alios lauare fpi> titaliter poflit.Spiritus inquit Moyfes domini ferebatur fuper aquas.Ex quo apparet baptifma non effe fine fpiritu fando.Bethfaida lacus iud$$:nifi per aduentu angeli debilitata corporaliter mebra fanare non pote rat .Et tu mihi aqua fimplici quafi de balneo anima lotam,pducis,lpe domms nofter lefus Chriftus qui no ta mudatus eff q lauacro fuo uniuerfas aquas mudaumfhtim ut caput extulit defluentodpiritum fandum accepitmo q> unq fine fpiritu fando fuerinquippe qui de fpiritu fando in carne natus eff: fed ut illud nobis moffraretur uerum ee baptifma,'quo fpiritus fandus adueniat.Igitur fi arrianus fpiritum fandum non pot dareinec baptizare qde potiquia ecclefiae baptifma fine fpiritu fando nullum eft.Tu uero cum baptizatuni ab eo recipis:& poftea inuocas fpiritu fandum: aut baptizare eum debes: quia fine fpiritu fando baptizari no pot:aut fi eft baptizatus in fpiritutdefine ei iuocare fpiritu:que tuc cum baptizarefaccepit.L V.Obfecro te none lecifti in adibusapoftolorum eos q iaaloanne baptizati fuerant:cu aditerrogatione apoftoli refpo diffent fe nec auditu quidem cdperiffe quid eet fpusfandus:poftea fuiffefpiritumfanaum cofecutos? Vn/ de manifeftum eft poffe alique baptizari:^ tame no habere fpiritum fandum.OR.No ta iperitos diuino^ columinum eos qui audiunt puto ad hac quaeftiunculam diffoluedamdongo ut fermone opus fit^V erum prius q quid in ea fentia loquariaufculta iuxta fenfum tuum quanta feriptura^ turbatio oriatur. Quid eft hoc qd' loanes in baptifmate fuo aliis fpiritum fandum dare no potuit:qui Chrifto dcdit?Et qs eft lite loa-nes? Vox clamatis fdefertoiparate uia domini: tedas facite femitas dei noftn. Ille q dicebat Ecce agnus dei: ecce qui tollit peccata mudi.Minus dico ille qui ex mfis utero damabat.Et unde hoc mihimt ueniat mater domini mei ad meffpiritum fandu no deditique Philippus diaconus eunucho deditique Ananias Paulo de dit. Audader forfitan uidear Ioa'ne pferre cudis.Audi dominum loquetemiNoeft in natis mulierum ahqs maior loane baptifta,Nulli enim cotingit prophetarum 8i anuciare Chriftum:& dgito demoftrare.Et quid mihi neceffe eft in talis uiri laudibus imorari:cu a deti patre et angelus nuncupet ?Ecce inquit mitto angelu meu ante faciem tua; qui pparabit uia tua.Plane angelu qui poft materni uentris hofpitium heremi fecreta fedatus:paruulus de ferpetibus lufinqui oculis expeditibus Chriftmnihil aliud eft dignatus afpicere:q elo' quiis dominiqux melle 8^ fauo dulciora funt:digna deo uoce erudiuit.Et ne quaeftione morerjfic decebat crefcere peurfote domini.Ifte ergo talis tatufep fpiritum fandu no dedit:que Cornelius Ceturioante q ba' ptizaretur accepitRefponde quaefo cur no dederit.fed ignoras. Audi quid feripturae doceant. loanes Baptv fta no ta peccata dimifinq baptifma poenitetix fuit in peccatoru remiffione:id eft in futuram remiffionem: qux eft poft ex fanchficatione chrifti fubfecuta. Scriptum eft emjfuit loanes in deferto baptizans:^ prxdi' cans euangelium poenitetix in remiftioncm peccatorum.Et poftmodum.& baptizabanf ab eo in Iordane confitentes peccata fua ut enim ante prxeurfor domini ipfeffic di baptifma eius prseuiu dominici ba£tilma> tis fuit.qui de terra eft aiebanterrena loquitur;& qui de fupernis uenitifupcr omnes eft.Et iterum; fcgo ba/ ptizo uos in aquaiille baptizabit uos in Ipiritu fando.Si aut loanes ut cofeffus eft non baptizamt in ipiritu? necpjpeccara dimifit;quianullihominu fine fpiritu fando peccata dimittuntunaut ft coteonoie argumem^
qudmui.c^uvviyvvvu.auimittitUiberarapeneciu	-	r„,.-a0
non eftmili quod in cruce di in refurredione Chrifti eftata tu in peiuerfum duceris irreligioiu^aicem loanenllum oportet crefcere.me autem minui.Sd cum ferui baptifmo plus q habuit tribuis:dcmim^ma
jvdiiL.mum upuiivt. vi.v.ivvic.me autem mmui.v» vu.w	pius	q	c;	n	„•	r»
ftruis.Cui nihil aplius relinquis.Quorfum iffa tendit affertio?uidelicet ut no tibi durum mdeatur.ex ii ir | a loane fuerant baptizati;poftea per impofitione manuum apoftolorum fint fpiritumfandum coiecuu. conftet eos nec peccatorum quidem fme fubfccutura fide remiffmne confecutos.Tu uero qui ab arnani ^ cipis baptizatumadeo tribues baptifma quod pfedum eft. Et quo pado quafi modicum quod ei dciu
fandhimaduocas fpiritumtcum baptifma Chrifti fine fpiritu fandto nullum fitf Verum longe exceffi: cum 4 5 xqua fronte aduerfarii exercitus concitus fim impetum fummouereileuiora minus tela direxi.loannis aute baptifma in tantum perfedtum fuit;ut conftet poftea Chrifti baptifmate baptizatosiqui ab eo fuerant bapti zatiJta enim hiftoria refert.Fadum eft autem cum Apollo efiet Corinthi; & cum Paulus pertranfiret fupj ores partes Afiaezdeuenit Ephefum:8£ cum inuenifiet quofdam defcendentes dixit ad eos. Si fpiritu fantftu accepiftis:cui cf diditfis^At illi refpoderunt.Sed nec fi fpiritus fandius fitiaudiuimus.Dixit aute ad eos.i quo ergo baptizati eftis^Refpoderunt in loanis baptifmate.Sed dixit Paulusdoannes quidem baptizauit baptif-mo poenitentiae plebem:dicens in aduenientem poft eum ut crederet.hoc eft in Icfum in remiflionem pecca torum. His auditis baptizati fuht in nomine domini nfi lefu Chnfti,Et cu ipofuifkt illis manus Paulus:c5 tinuo cecidit fpiritus fandius fuper eos.Si ergo baptizati funt uero di legitimo ecclefia: bapti(mate;& ita po/
(lea fpiritu fandtii cofecuti funt: & tu apoftoloru fequere audloritatem: & baptiza eos qui Chrifti non ha^ bent baptifma:& poteris inuocare fpiritum fandlum.LVCIFERlANVSdixit.Qui dormientes fitiunnaui de fauces fluminibus ingurgitant.Et quanto plus hauferunt tanto plus fitiuntnta mihi & tu uideris aduer fus quaeftiunculam;quam propofuiihinc at<p illinc argumenta quaefifle:8<: nihilominus eandem quadtionc uis perfeuerare.an nelcis & iam ecclefiarum hunc efle moremiut baptizatis poftea manus imponatunod ita in uocetur fpiritus fandtusfexigismbi feriptum fit in adlibus apoftolorum: etiam fi feripturx audlontas no fubeftet.totius orbis i hac parte cofenfus iftar prarcepti obtinet . Nam & multa alia qu$ per traditionem in ecclefiis obferuantur:audloritatem fibi feriptae legis ufurpauerut uelutin lauacro ter caput mergitaretdei' de egreflbs ladlis 8C mellis pr$guftare concordiam ad infantiae fignificationem die dominico: di per omne penthecoften.nec de geniculis adorare:& ieiunium foluercmiultac^ alia quae feripta non funt: rationis libi obferuatio uendicabit.Ex quoanimaduertis nos ecclefiae cofuetudine fequiilicetanteaduocatione fpiritus conftet aliquem baptizatum.ORTHODOX VS.No quidem ab uno hanc efle ecclefiarum confuetudine: ut ad eos qui longe 1 maioribus urbibus per praefbyteros 8i diaconos baptizati funt;epifcopus ad inuocati onem fandti fpiritus manum impofiturus excurrat:quale eft ut leges ecclefia: ad h$refim tranfferas:SC uirgi nis tux integritatem per meretricum lupanaria fpurcari patiaris. Epifcopus fi imponit manum: eis iponit: qui in redla fide baptizati funt:qui 8C in patre SC filio 6t fpiritu fandto tres perfonas unam fubftantiam credi derunt. Arrianus uero cum aliud nihil crediderit(claudite quaefo aures qui audituri eftisme tanta: impicta-tis uocibus polluamini)nifiin patre folo uero deo &i 1 lefu Chrifto Saluatore creatura;^ in fpiritu fadto utri ufqj feruo:quo modo fpiritum fandum ab ecclefia recipiettqui necdum remiflionem peccatorum confecu ras eft^Spiritus quippe fandius non nifi in mundam fedem inceditmec habitator eius templi cniciturxums antiftes non habet ueram fidem.Quod fi obloqueris quare in ecclefia baptizatus nifi per maus epifeopi no accipiat fpiritum fandtum;quem nos afferimus in uero baptifmate tribuiidjfce hanc obieruationem ex ea audloritate defcendere:quod poft afcenfum domini fpiritus fandius ad apoftolos alcedit.bt multis m locis id effe tantum fadlum reppimus ad honorem potius facerdotiuq ad legis neceiutatem. Alioquin fi epilcopi tantum imprecatione fpiritus fandius defluitdugendi funt qui in uillulis aut m caftel hs aut in rmotioribus locis per prxfby teros 6C diaconos baptizati ante dormieruntiq ab epifeopis inmferentur. bcclefiae falus m fummi facerdotis dignitate ac ueneratione confiftit:cui fi non exors quaedam di ab 0I£nf s f ™lnen^ poteftasitot in ecclefiis efficientur chrifmataiquot facerdotes.inde ideo uenit:ut fine chn	™,>°,pl
iuflione necp praefbyter neca diaconus ius habeat baptizandi.Quod frequenter fi tamen ii	:	ci
mus licere laicis.Vt.n.accipit quis:ita di dare poteftmifi forte Eunuchus a Philippo diae	P	,	n
dto baptizatus fuifle credendus eft.de quo feriptura hoc loquitunEt defcendcruntamb	q . Da>
ptizauit eum Philippus.Et cum abfcederent ab aqua:fpiritus fandius uemt
ciendumputas:quiacumaudiffentapoftolitquierantHierofolimis:quiarecep^et^m rbumdeLm! ferunt ad eos Petrum di loanneiqui cu ueniffent adeos:orauerunt pro eisiut acclFr^eT ? pn ™ iandtu,no> dum enim deciderat fuper ullum illorumtCur ita fadlum fit in confequentibus dic ♦ P "lm aiti Sed folu baptizati erant in nomine domini lefu. Tunc imponebant illis manus:& acc^ieban p mum fandtu. H°c loco fi & tu fimiliter te facere dicis:quia hxretici non baptizauerunt in fpiriiu ‘Ipr	a apo
ftolis no fuiffe baptizatum.indiuifam eandem habuiffe ecclefiam:eundem domi	lelum Chnftum prae
dicafferdiaconum fuiffe eorum:qui poftea manus impofuerunr.Tu uero cum ap a Arrianos non eccleiia dicas effeifed fynagogamec clericos dei:fed neaturx di idoloru cultoreszquo modo m difpan caufa eandem afferis rationem te tenere^LVCIFER1 AN VS. Valenter quidem di	faciem
repellisffed po^.tf	nuda a fpiculis ^orti no protegis.Eft^^PP^pud A«^
ma perunt
perunt.totumnot,	iJruiicit:ocargumcniuium^	r-------^ j.pr,i\ca*
Arrianus baptifma no habet:& quo modo facerdotium habet^ Laicus p _ no eft;& quo ^	^
pus effe poteft^ Mihi recipere medicum non licentu recipis rcgem.Vos fti caftra tradins.&:	Pdj
fuga reficiendus eft.ORtSi priorum meminiffesaam fcires tibirUmnd[omnv qui cum
cendifequeris:aqueftionumlineisexcidiftimorequorundamloquacmmpotius q facun	{
difputare nefeiuntitamen litigare non definunt. Ego enim non ^ m Prxfenti
defendo: 5 illam curfus mei metam circueo: eadem ratione a nobis epifeopum
cipitur.Si erranti concedis ueniamiSd ego ignofeo poenitenti.fi m fide fua baptizatu, __ P _ _ ..
potuit:5d in fide fua facerdotem conftitutum conftituens no inquinauit.Subtilis eft hae e . f-
ces animas re uera
imae facile decipiuntur.Deceptio tam laici g epifcopi communis efl:. At epifcopus errare non potuit, xv wwva de Platonis & Ariftophanis finu inepifcopatumeliguntur.Quotus eft qui non apprime in his crudi tus fitfDeniqjex litteratis quicunq;hodie ordinantunid habent curseinon quo modo feripturarum medul las ebibatifed quo modo aures populi declamatorum flofculis demulceant. Accedit ad hoc 9 arriana h$re fis magis cum fapienriafaeculifacir.&argumentationumriuosde Ariftotelis fontibus mutuatur.lg^t uulorum inter fe certantium ritu quid dixeris dicam.affirmabis;affirmabo.negabis:ncgabo.Arrianus bapti zat.ergo epifcopus eftaaon baptizet tu refuta laicum:& ego non recipio facerdotem.Sequar te quocunq; i€' risiaut pariter in luto hxfitabimusiaut pariter expediemur.LV«Sed laico ideo ignofeendum eftiquia eccleli am dei putans fimpliciter accefTic;& iuxta fidem fuam credens baptizatus eft.OR.Nouam re afleris ut cbn ftianus quifq fadtus fit ab eo qui non fuit chriftianus. Accedens arrianus in qua fide baptizatus elK Nempe in ea quam habebant arriani; aut fi iam ipfe bene credebat:& fciens ab haereticis baptizatus eftzerroris ueni am non meretur.Verum hoc penitus abfurdum cftiut difcipulus ad magiftrum uadens ante (it artifex q do ceatur. At modo ab idolorum uenerationeconuerfusnouerit chriftum melius q ille qui doceat. At dicis impliciter in patre filio 6£ fpiritufanaocrediditiSiideobaptifma confecutus cft. Quxeft ifta qucefo fimplicitasinefcire quid credasffimpliciter credidit.Quid crediditteerte aut tria nomina audiens tres deos crediditiSC idolatra effeaus eft.aut in tribus uocabuhs trinonimi credens in Sabellii hxrefim incurrit. Aut edodtus ab arrianis unum e(Te uerum deum patrem filium & fpiritum fandtum credidit creaturas.aut extra hoc quid credere potuerit nefeio nifi forte homo ia edodus in capitolio homoufiam didicerit trinitate, fcie bat patrem dt filium 8L fpiritum fandummon naturaifed perfonis effe diuifos.Sciebat & filii nomen inpfe 6C patris nomen in filio,Ridicula penitus affertio ante de fidedifputare q credereiate myfterium fcire qini tiatus fit. Aliter de deo fentire baptizantem:^ aliter baptizatum.Prxterea cum folenne fit in lauacro poft trinitatis confeftionem interrogare:credis in fandam ecdefiamfcredis in remiffionem peccatorumdn qua ecclefiam credidifle eum dicisrin arranorumffed non habent.In noftramjXed extra hanc baptizatus non po tuitineamcredereiquamnefciuit.LV.Quoniamadomnia argumentaris:&: emifla a nobis fpicula fcuto orationis eludis;unam haftam iaciam; quae umbonem tegminis tui;& uerba crepitantia ui fua penetretmec diutius patiar fortitudinem arte fuperari.Laicus etiam extra ecdetias fidem baptizatus poenitens recipitur, Epifcopus ucro aut poenitentiam non aget;& lacerdos eft;aut fi poenitentiam egerit: effe epifcopus definit. Quam ob rem rede nos laicum fufeipimus poenitentem:& Epifcopum fi in facerdotio perfeuerare uult re/ pudiamus.OR.Sagitta quae contento neruo dirigitur difficile uitatur. Ante enim ad eum ad quem iada elt perueninq obice clypei fruftretur. E contrario tuse propofitiones quia fine ferri acumine mittuntur hofte non ualent perforare.Hanc igitur haftam quam totis uiribus mififtitdequa nobis mmitarismt aiunt uno di eitulo r.’pdlam.Neq? enim hoc modo queritur an epifcopus poenitens effe non poffitifedan haereticus ba/ Dtifma habeatiqui fnit conftat baptifma non haberiquomodo poteft effe poenitens ante q chriftianus^Pro bamihiab arrianis uenientem laicum habere baptifmum: & tunc ei poenitentiam non denegabo. Si uero
chriftianus non cft;fi non habuit facerdotem qui eum faceret chriftianum;quo modo aget poenitentia ho> mo qui nec dum credit^LV.Oro te utphilofophorum argumentatonedepofita chnftiana mecum fimpli/ citate loquaris Si tamen non dialedicos fequens:fed pifcatorcs.-xquum ne tibi uidetunut Attianus Epifco pus ftVORTHODOX VS Tu cum epifcopum probas: quia ab eo recipis baptizatum:& in hoc reprehen dendus es.quare a nobis parietibus fepararis.xum in fide & in arrianorum nobifeum receptione confentias LVCIFERI AN VSJam fuperius rogaui:ut non philofophice:fed chnftiane mecum loquans.OR. Difcere uis an contendis^L V. VticK contendo:quia fadi f ui a te quaero rationem.OR.Si cont endis iam tibi refpon fum eft.Eadem enim ratione epifcopum ab arrianis recipio: qua tu recipis baptizatum. Si difcere cupis: in^ meam aciem tranisrcdcrc. Aduerfarius enim uincitut: difcipulus docetur.LV,No poffum ante effe difcipU Ius q magiftrum audiam nrsdicantem.OR.Quomam iergiuerfaris:& fic uis a me doceri; ut aduerfarium in tergo habeam;tuo animo te docebo,Confentimus in fide:conlentimus in hxreticis recipiendis:confenti amus etiam in conuentu.LV. Hoc non eft docereffed argumetari.OR, Quia tu pacem cum fcuto petis.o^ nos oliux ramum eladioinferimus.LV.En tollo manus;cedo:uicifti,Verum cum arma deponam (acrame ti:in quo me iurare compellisiquaero rationem.OR.Gratulor interim tibi:& Chrifto deo meo gratias ago: quia animo bono a falfiratis ardore ad totius cibi te faporem contulifti.nec dicis more quorundam Saluum me fac domine:quoniam defecit in me fpiritus.quorumuox impia crucem Chriftieuacuatidei filium iub/ iugat diabolo:& illam complorationem quae a domino de peccatoribus prolata eft non de uniuerlis nomi/ nibus didtam intelligitiQtlx utilitas in fanguine meo dum defeendo in corruptioncm^Sed abiit ut iruitra deus mortuus fit. Alligatus eft fortis;& uafa eius direpta funt. Allocutio patris impleta eft.Potlu!aJ*me , bo tibi gentesihaereditate tua & poffeftionem tuam terminos terr$.apparuerunt fontes aquaru;iX reueiat funt fundamenta orbis terrarum in fole pofuit tabernaculum fuummec eft qui fe abfcondat a catoreeius. de eo plenuspfalmifta canittlnimici defecerut frameae in finemiSC ciuitates eorum de^ruxim.btuDiqu fo ifti funt nimium religiofi immo njmium prophaniiqui plures fynagogas afferunt ee q ecde“ay r -	ie
do deftrudta? funt diaboli ciuitates:& in fine hoc eft in iaeculorum confumatione idola corruerunt.Si iiam per totum orbem non habet Chriftus;& in fardinia tantum habetmimium paupcrfadtuseir.cti uo tannias;gallias:orlitem;idorum ponuios:barbaras natoes;& totum femel mundum poliidet latnanas. q modo ad angulm uniuerfx terrx crucis trophaea collocata funt?Nimirum aduerfarius P0te^pmi au£e fto hibenam Qi celtiberos liuidos hoics^thiopumtp prouiciam dignatus eft poffidere.Quod li de ilia q
in euangelio feripta eMbi fententia blandiuntunputas ne cum ucnetit filius hominis fuenict fidem fu per 4 4 terram^Sciant illam fidem nominari:quam ipfe dominus aiebat:Fides tua te faluam fecit,Er alibi de Centu rione.Non inueni tantam fidem in ifrahel.Et rurfus ad apoftolds.Quid timidi eftis modica! fidei,Nec non & i alio loco.Si habueritis fidem ficut granum fynapis dicetis huic monti tranlmigra:& tranimigrabit.Ne^ enim centurio:aut illa muliercula quae per duodecim annos fluxu fanguinis tabcfcebat;in trinitatis facrame ta credideratiquse poft refurredtonem Chnfti apoftolis mantfeftara iuntiut merito fidc^ horum quae i mjv fterio eft: laudaretur.Scd fimplicitas mentis 8C deuota deo fuo anima approbata eltt,Dicebat enim in^ corde fuo:Si tetigero ueftimcntum eius tantumifalua fiam.Haec eft fidesiquam raro inuentam deus pronuciauit.
Harc eft fides qux etiam apud cos qui bene credunt;difficile pertedta inuenitur.Fiat tibi mquit deus fecum dum fidem tuam,Hanc ego fidem audire uolo.Sienim fecundum fidem mea fiat mihi peribo.kt certe cre^ do in deum patrcm:credo in deum filium:6d credo in deum fpiritum fandtum.Credo in unum deum: & ta^ men fecundum meam fidem nolo mihi fieri,Sarpe quippe uenit inimicus homo: & inter dominicam mefie rizania interferit.Necp hoc dico ^ maius quicq fit q facramenti fides:q puritas animxifed indubitatx ad deum fides arduae reperiuntur. Verbi gratia dictum fitmtquod uolumusperfpicuum fiat,ad oratonem al^ fiftomon orarem fi non crederem,fed fi uere crederem illud cor quo deus uidetur mundarem: mai us derem pedtusigenas lachrymis rigarem:corde mollefcercmicorpore ihorrefceremiore palleremiiaccrcm ad domini mei pedesieofqj fletu perfundcrem:crine tcrgeremihxrerem certe trunco crucismec prius amitte--rem q mifericordiam impetrarem,Nunc uero creberrime in oratione mea aut per porticus deambuloiaut de foenore computoiaut addudtus turpi cogitatione etiam qua: di&u crubefcenda funt gero, Vbi eft ftdes, Siccine putamus oraffe lonaffic tres puerosftic Danielem iter leones;'(ic certe latronem i cruce^Et hxc ego exempli caufa ad itelligentiam fenfusprotuli.Cxterum conueniat unufquifqjcor fuum:8^ in omni uitaim uenict q rarum fit fidelem animam inuenire:ut nihil ob glorix cupiditatemmihil ob rumufculos hominu faciant.Necp enim ftatim qui ieiunat deo ieiunauaut extendens pauperi manum:deo foenerat. Vicina funt uitia uirtutibus .Difficile eft deo tantu iudice ee cdtentu.LVCIFE. Pramenifti iterrogatione mea,hac eni feriptura mihi i ultimo referuaba.Et fere oes noftriamo ia no mei: hoc qfi ariete i dilceptarioibus ututur: que cdfradfu ac cominutu uchemeter gaudeo.Sed qua:fo te;ut mihi oem cam quare ab arrianis uenietes ec-clefia no recipiatmo qfi aduerfarioffed difcipulo explices.Na cu tibi uerbo refpodere non pollim:afo tamen ....	ru?	Xnh	R eerp rnftarinn Enfebio & HiDDatio coenomie unitatis & fi aci ifidclitas no aeno
ICeDat.naUlU	--------_	.	,	,	,	.—
ne no fcidi.Prxferti cu fuperficies expofitois nihil facrilegu pracferret.credimus aiebat i unu deu prem oipo
tente.hoc etia nos cofitemur.Credius i unigenitu dei filiu q ante oia faecula:^ ante oe prlcipiu natus eft ex
deo.Natu aut unigenitu folu ex deo pfeideu ex deo:fimile genitori fuo pri fecundu fcnpturas:cuius natiui-
tate nullus nouitmifi q folus eu genuit pf .Nunqd hic ifertu eierat tepus qdo no erat» Vel de nullis extantia i_________  -r	_	j	."*vr,_	r-rL-	a*	nipl-.yr nniffemtu folmex fnln nfe ndftn
natumo lactu.natiuitas luiuniunt. uuicicudi	^	—r-
ritu fadtomatus ex Maria uirgie:crucifixus a potio Pilato.tertia die refurrexinfedet ad dextera dei pns: uen turus iudicare uiuos & mor tuos.Sonabat uerba pietatis;& iter tati mella praeconiidiemo uenenu i icrtu pu-tabat.De ufix uero noine abiiciedotueri fimilis ratio pbebaf. Quia i feripturis aiebat no luemt: & multos fimpliciores nobilitate fua fcadalizabat.placuit auferriino erat curae epifeopo de uocabulo:cu lenius eet in tuto.Denim ip0 ln tepore cu fraude fuife i expofitoe rumor populi nuciaret: Vales mirfenhs epilcopus;qui
f>o rnfrrinfpri^  nrypfpAnfo py infTii R paic Stznodo aderat! ofeilUS C le AttianU DCn
clefia:qux e apud Arrianu:& epifcopdru fimul 8C laicoru turbis cocurretibus: Mizoiusepifcopus ^uinciae Byzatinxicui prima; ab oibus deferebanf lita locutus e.ea quae funt iadlata p pubheu: iX ad nos ulq; piata: alique a nobis fan&itatiura: legere pra:cipimus:ut quae funt mala:& ab auribus: & a corde nro abhorrere debetiomm una uoce danenf .Refpdfum e ab umuerfis epifcopisiplacet.ltacp cuClaudius epifeopus ^)uin-
• .	ov	 r____t-1 „i_     — forahinf IfCrprp rnpr,ifTpf r \/^lcS lU3S CC nCEas PYrlimonirr/V
du fcripturasianathema fit.Ab uniuerlis cofonatu eianathema fit.Si qs filiu dei non dixerit aeternu cu patre anathema fit: ab uniuerlis coclamatu eianathea fit.Si qs dixerit creatu filiu denut lunt creatx creaturaeiana thema fitifimiliter didu eianathema fit. Si qs dixerit de nonulhs extaribus filiu & no de deo pf e: anathema fit. Oes clamauerut.anathema fit.Si qs dixeritierat tepus quado no erat fmusianathema fit.ln hoc uero cun di epifcopi:& tota fimul ecclefia 8c plaufu quoda & tripudio Valetis uqcc lulceperut.Quod fi qs a nobis h du putatiferinia publica ferutef.Pknx funt terte ccclefiaru arca: & reces adhuc memoria e.Supfunt hoies. qillifynodo interfuerunt;& queritare firment.Ipfiarrianihaec ita ut diximusigefta nondenegant.Lum . ergo cudi Valentem ad caelum laudibus tollerent: & fuam in eum lulpmonem pccnitetia damnarentauc Claudius qui fupra legere coeperat: ait, Adhuc lunt aliqua quae fuperfugerunt dominum & fratrem meum Valcntemiqux fiuobis uidetur: ne quis fcrupulus remaneatiin commune damncmus.Si quis dixerit thi-. um dei effe n quidem ante omnia fxculaifed non ante omnino omne tempusiut ei aliquid au it rat: aname--ma lit,Dixerunt cundi.anathema fit.Multacp alia quae fufpitiofa uidebantur:ad prohunciationem Elau.-Valens condcmnauit.Quae fiquis plenius dicere cupitun Ariminen.fynodi adis reperitet. vncejx nos i
prxhbauimus.His itaque geftis concilium foluitur;l$ti homines ad prouinciam reuertuntur.idenim .
gi & bonis omnibus curae fueratiut oriens atq? ocddcns caonis fibi uinculo ned:erentur:fed diu fcelera no latent:& cicatrix male obdudta in corpore dirumpif.Coeperunt poftea Valens & Vrlatms caeteri^ neqtiac eorum fodi egregii;uidelicet Chrifti facerdores palmas fuas iadtirareidicetes fe filium non crearura negaffei fed fimilem cacteris creaturis.Tunc ufiae nome aboletu eft:runc nicenae fidei damnatio coclamata elf, ingev muit totas orbistS; Arrianu fe ee miratus eif.Igitur alii intra fua coione remancre:alii ad cos cofeiTores qui fub nomine Athanafii cxulabant:ccepcrunt litteras mittere,no nulli iftam focietate meliorum difpofuionc planxerunt,Panci uero(ut fe natura hominum habet)errore pro cofilio defenfauere.Periclitabatur nauicu^ Ja apoftolorummrgebant uentitfludtibus latera tundebatur.nihiliam fupercrat fpdidomms fufcitafamp^ rat tempe(tati;beftia moritur; tranquillitas rediit.Manifeftius dica.Omnes epifeopi qui de propriis fedibus fuerant exterminati:per indulgctia nouipneipis ad ecclefias redemit, Tuc triuphatore fuu Athanafm a:g)Z/ pms exccpit.tunc Hilarium de praelio reuertete galliaruecclefia coplexata eft.tunc ad reditu Eufebii lugU' bres ueftes itaiia mutauit.CScurrebant epifeopi quiariminefibus dolis irretitiifine cofeientia hxrctici fere/ bafjcoteftates corpus domini & qcqd in ccclefia fandii c;nihil mali! fua fide fufpicatos.Putammus aiebat ■*fenfum cogrucre cu uerbis.nec in ecclefiis ubi fimplicitasiubi pura confeflio eftialiud in cordc claufum efle: aliud in labiis proferri timuimus.Decepit nos boa de malis exiftimatio.No fumus arbitrati facerdotcs Chri fti aduerfus Chriftum pugnare. Multam alia quae breuitatis ftudio prxtereo.ficntes aflerebat;parati & fub fcriptioncpriftina&oes Arrianorublafphemiascddenare.Hoclocointerroga iftos nimium religiofosqd de cSfefforibus agendu putauerinL Depolitis inquient ueteribus epifcopismouos ordinaffe tentatum elt. Sed quotus quilcp bene fibi cofcius patitur fe deponifPrxfcrtim cu oes populi facerdotcs fuos diligeres pe/ ne ad lapides & ad interemptione deponentiueos cduolaucrintimafiiTcnt aiunt intra fua comunionc.hoc e dicere irrationabili crudelitate orbe totu diabolo codenailent.Cur dinaffent eos;qui Arriii non eranteCur ecclefiam fcinderentin concordia fidei permanete^Curcpide credentes bene obftinatione fua faceret arda/ nos^ Na cum in lynodo nicenaiqua: propter arriana perfidia cogregata efbo&o epifeopos arriaos fufceptos fciamus, 5: epifeopus ia in mudo nullus finnifi quos fynodus ilia ordinauitiquo mo pomerut aquerfu eos facef,',ppter quos exiliu fuflinucrut.LVCI.dixitiAd id tande uenifliiut tucrecepti fintarriai.quinaqu^fc; OR.dixir.EufcbiusepiicopusNicomedicn.TheogonuscpifcopusniceusiSacras tuc prsfbyter libya:;EuSc bius czfarez PaleferinseiSd reliqui quos enumerare logu eftjpfe quotp caput horu:& ca maloru Arnus prae foyten&f Corohius diaconusiqui poftea fub Thcodofio Antiochenus epifeopus fuit;& Achelas lefior.hi qp pe tres Alexadrins ccclefise clerici audtores huius hxrefeos extiterut.L VC.dixit.Quifpia eos negans fuiile fufceptosiquo mo reuincef^OR.dixit. Superfunt adhuc hoies i qui illi fynodo interfuere. Et fi hoc parurti eft:quia propter teporis antiquitate rari admodu funtiSd in omni loco teftes adeffe no pofTuntdegamus adta nomina epifeoporum fynodi Nicenac.S^ hos quos fupradiximus fuiue fufceptos:fcripfiile omoufion in/ ter exteros reperiemus.LV dixit Si potes oftede polt fynodu nicenam illos in perfidia declinaffe. OR.dixit Recte ppofuifti.Solent.n.oculis claufis denegareiqui credut fadum ee quod nolut.Sed quo poftea declina/ rut; ppter quos fynodus cogregata eftfEt quoru epiftolae & libri impietatis ante fynodum editi uf<p ad pr$/ fente diem durctf>itur cum illo tempore trecenti & eo amplius epifeopi paucos hoies:quos fine dano ecclc fiae abiicere poterant fufceperint:miror quofdam no certe mcenx fidei fedtatores tanta duritia exiftere.ut tres cofeiTores de exilio reucrtentes no putet id ob totius orbis falute necefiltate facere debuiffaqd tot 8L ta ks uiri uoluntate fecerunt,Sicot dicere coeperamus poft reditum cofeftbrum in Alexandrina poftea Synodo conftitutum eft-ut exceptis audtoribos hxrefeos:quos error excufare no poterat: poenitentes ecclefix foci aremurmon quod Epifeopi poflentec:qui Haeretici fuerant:fed quod coftaret eosiqui reciperentur:hxreri cos non fuifg Aff nruseft huic fentenux occidens, & per tam neceflanum concihume fathanx faucibus mundus ereptus eft. Ventum eft ad afperrimum locumiin quo aduerfum uoluntatem & propofitum meui quo corde bono erga Luciferum fum;fecus quicq dicereiq 5L illius meritu & mea humanitas poffit exiftfe mari.Sed quid faci^nVueritas os referatt& inuitum longius ad loquedum pedus impcllitJn tali articulo ec clefixan tanta rabie luporum fegregatis paucis ouibus reliquum gregem deferuit.bonus quide ipfe paftor: fed multam pr$da bdtns relinques.Praetereo illa quxquida ex maledicis quafi fatis firma defendunt.hoc illu non amore ecclefix:fed nois in pofteros trafmiffione feciffe.necnon 8C fimultate quam aduerfus Eufe/ bium propter Antiochena diiTenfione fufceperat.nihil iftorum de tah uiro credoiunum quod etiam in prae fenticonftaneloquar.uerbiseua nobis diflentiremo rebusifed cos quide recipianqui ab arrianis baptiima confecutifut.LVCUixit Oualoge alia;&: ut nuc intelligoierror magis q fpei proficientia mihi ante afiere/ bantur. Veru gratias ag0 Chnfto deo:qui in pedas meum ueritatis lumen infuditine adhuc ore facrilego uirgine eius fcortu diaboli clamare.Reltot unumiqd' quxfo ut differas.quod aduerfum Hilanu dicendum fitiq nec baprizatos quide recipiat ab arrianis.ORTHO.dixit.Hilanus codiaconus de ecclefia receflit lolus qux utputa turba fit rnudi.nem euchariftii coficere pouepifcopos & prafbyteros no hens.necp baptiima Ime euchariftia traderc.Ec cu a homo mortuus fit:cum hoie pariter interiit & fe<fta:quia Polt ie nullum ae ricum diaconus pot ordinare.Ecclefia autem no eftiqux no habeat facerdotem.Sed ominis paucis homini/ bus:qui ipfi flbi & laici funt;& epifeopi: aufculta quid de omni ecclefia fentiendum fit.LVCI, dixit, 1 nbus ut aiunt uerbis re itta grade difroluifti,& quide du loqueris uideor mihi tecum facere.Si uero obticueris ne fcio quid rurfum fcrupuli nafcituriquareab h^rcticis baptizari fufcipiutur.ORTHO.dixit.Hoc elt quod & ego dixi, aufculta quid de omni ecclefia fenuedufit.Ifteeni(utais)fcrupulos multos titillat, bt longu forrafle ero enarrando; uemm tanti eft lucrum ueritatis; ut non lileamt Arca Noe ecckliae typus tu
Dicete Petro apoftolo. In arca Noe pauci.i.od:o animae falu$ faftx funt per aqua.quod & nos nuc fimiliter baptifnia faluos faciat.Vt in illa ofum aialiu gencraiita 8£ in hac uniuerfa^ gentiu & moru hoics funt, Vt ibi pardus & h$di:lupus & agni:ita & hic iufti & peccatores.i.uafa aurea & argetea cu ligneis 8C fidtilibus co^ morant.Habuit arca nidos fuos:habctecclefia plurimas natiocs.Odto ais: hofum in arca Noe fecutx funt. Et nobis Ecclefiaftes iubet dare partes feptcidare partes odo.i,credere utriq; tcftamcto.ideo qda pfalmi pro odaua fcribunf.Etp octonos uerfusiq fingulis Iris fubiedti funtiin centefimo decimocdtauo pfalmo iuftus erudif.Beatitudinesquocp qs dominus diicipulisin motepronuciasecclcfia demoftrauinodto funt. Et Eze chiel in aedificatione tepli odtonariu nume^affumit. Multaq; in hunc modu p feripturas fignificata repe^ ries,Emittit itaq; de arca Coruus;& n5 rediit.Et poftea pace terrx coluba denuciat.lta &: i baptifmate eccle fixideterrimo alite expulfo,i.diabolo:pace terra: noftra: coluba fpiritus fandti nuciatia triginta cubitis inciV piens:& ufq? ad unu cubitu paulatim decrefcens arca coftruif,Similiter & ecclcfia multis gradibus cofiftens: ad extremu diaconis:pr$( byterisiepifcopifcp finif .periclitata eft arca in diluuio piciitatur ecclefia in mudo, EgreHus Noe uinea platauit:& bibes de ea inebriatus eft,Natus quotp in carne Chriftus;& ecclefia platauit: & panus eft,Nudatu patre irrifit maior filius:&' minor texit 6C deu crucifixu illuferut Iud$i>8d honorauerut gentiles.Dies me dcficietifi oia arex facrameta cu ecclefia copones ediflera.Qui fint iter nos aquila:: qui a> lubx;q leonesiq ceruiiq uermiculi;q ferpetes.qd' ad praefens negociu ptinet breuiter expedia. No folu in ee clefia moranf ouesmee munda: tantu aues uolitantiled frumentu in agro feritur,& Iter nitentia culta. Lappa:q; tribuli & fteriles dominanf auence.
Quid faciat agricola^Auellat loliiVSed tota pariter melTiscuertif,Quotidieinduftria rufticanaaues fonitu abigit,‘imaginibus exterret,hinc flagello crcpitatihinc formidines tendit, Attamen aut uelcces caprextaut la fciuus onager icurrit.hinc in eftbfla horrea mures fiumeta coportant.hinc frequeti agmine fegete formica populaf.ita res fe habet.Nemo fecurus agru poffidet Dormiete patrefamilias inimicus homo zizania fupfey minauit;ad qua eradicanda cu ferui ire ,pponerct:dominus ^)hibuit:fibi feruas paleaRd & frumeti difcrctio> ne.Haec tunt uafairaeS: mi(ericordix;qux in domo dei abapoftolopdicanf. Veniet ergo dies quado thelau io ecclc.iae aperto p fer et dominus naiair^ fuxiqbus exeuntibus iandlidicct.Exnobis exieruttied no erant ex nobis,Si enim fuiffcntex nobisimanfiiTent utiq; nobifcum.Nemopoteft Chrifti palmam fibi aflumere: nemo ante diem iudicii de hominibus iudicare.Si enim iam mudata eft ecclcfiazqd domino refemamus^Eft uia quse uidetur apud homines redta,nouiinma autem eius ueniut in profundum inferni in hoc iudicii erro re q" poteft cfle certa fentetiafConatus eft beatus Cyprianus cotritos lacus fugeremec bibere de aqua aliena. Et iccirco hxretico^i baptifma reprobastad Stephanu tuc romase urbis epifcopu: q a beato Petro.xxvi.fuit: fup hac re africana fynodu indixit.fed conatus cius fruftra fuit.Deni^ ipfi epilcopi q rebaptizandos hsretix cos cu eo ftatueratiad antiqua cofuetudinc reuoiuti nouu cmifere decretu,Quid faciamusfltaeftmobis ma iores noftrf,& illis fui tradidere maiores.Scd qd depofterioribus loquarfApoftolis adhuc in fatculo fupftiti busuidhuc apud iudsea Chrifti fanguine receti phantafma domini corpus aflerebaf, Gallatas ad obferuatiq^ nem legis tradudos apoftolus iteru parturit.Corinthios refurrectione carnis no credetes pluribus argume^ tis ad ueru iter trahere conaf.Tunc Simon magus & Mcnader difcipulus eius dei fe afteruere uirtutes: tunc Bafilides fummu deu: Abaxas cu trccetis fexagintaquincp editidibus cometatus eft: tuc Nicolaus q unus de fepte diaconibus fuitidie noducp nuptias facies obfcoenos quocg auditu erubefcedos coitus fomniauit.Ta^ ceo de iudaifmi ha:rcticis;qui ante aduentu Chrifti lege tradita difTiparuntiqd' Doficeus Samaritano^ prin ceps pphetas repudiauitiqd' Saducei ex illius radice nafcetcs etia refurredtione carnis ncgaucrunt.qd' pharP fei a^iudxis diuifi ,ppter quafda obferuatioes fupfluas nome quc($ abfeidio fufceperunquod Herodiani He rode rege fufccpcrut pro Chrifto, Ad eos uenio h$reticos:Qui euagelia laniauerut:Samrninum quendam 8C Orphitum & Chalda:a8CTheoitu 8c Carpocrate&Cherintu & huius fucceffore Hcbionem& caeteraspe^ ftestque^: plurimi uiueteadhuc loanne apoftolo eruperunt,tamen nullu eorum legimus rebaptizatum. Quonia aute talis uiri fecimus mentione: de apocalypfi quo^ eius approbemus hsreticis fine baptifmate debere poenitentia cocedi.Angelo ephefi deferta caritas iputaf;in angelo pergamens ecclcfiac idolothetum eius & nicolaita^: dodlrina reprchenditur,item apud angelum thaidiatiro^ hiezabei prophetifla:& fimula erorum efese & tornicationes increpantur.Et tamen oes hos ad poenitentia dominus hortat fub commina tione quoqj futurx poenae nifi couertantur.Non aute cogeretpeenitereifi nd enet poenitetibus uenia com ceffurus.Nunqd dixit rebaptizent qui m nicolaitarum fidem baptizari funtfuel iponantur eis manus: qui eo tempore apud pergamenos credideruntfquod difciplinam tenebant Baalm.Q mn potius age inquit po> nitentia:fin aute ego ucma tibi cito:& pugnabo tecu in rumphea oris mei. Verum fi uoluerint hi qui ab Hi lario inftituti funt;& oues fine paftore efie coeperuntiea de feripturis proferretquae beatus Cyprianus ad hx teticos baptizandos in epiftolis fuis rcliquit:Sciant illum no eoru qui fe lequi noluerunt fentenria quidem in comunione eorum permafitiqui fentetix fux cotraierantifed hortatu potius fuiffe .ppter iMoua tum:& alias tunc hxrefes multas enafeetesme quifq ab eo fine damnatione erroris fui reciperet. bermonen deniqj fuum que fuper haere ad Stephanu romanu pontificem habyintahfine cSpleuit,	ad colcientia
tuam frater canffime 6C pro honore communi & pro fimplici diledhone protulimus aedetes etiam tmirc^ hgiois tuae & fidei ueritate placereiq 8C religiofa pariter &: uera fut.Ca!te^ fcimus quofda quod lemei ibioe> rutinollc deponeremec ppofitu fuu facile mutare:fed faluo iter collegas pacis & cocordis uiculo qda^pria qu$ apud fe femel funt ufurpata retinere.Cjua in re no uim cuiq facimus;aut lege damus: quado nabea. in ecclefia adminiftratio uoluntatis fu$ arbitrium fuum liberum;	unufquifi^ fit praqpofitus rationem
fui domino redditurus, Ad louinianu quot^ de haereticis rebaptizadis fcribens:in fine libelli fic locutus eft« Haec ribi breuiter pro noftra mediocritate refcripfimus frater cariffime: nemini pferibetesaut pmdicantes quo minus unufqf^ epifcopoijd qd' putat facianhabes arbitrii fui libera poteftate.Nos qtum i nobis elt: pter haereticos cu collegis &epifcopis noftns cotendimus:cu quibus diuina cocordia 8i dominica pacem te/ nemus.maxime cu apoltolus dicat.Si quis aute putauerit cotentiofos efle: nos talem cofuetudicm n5 habe/ musme ecclefia dei fcindaf.a nobis patieter &i leniter caritas animi:collegii hononuinculu &3ei;c5cordia lay cerdotii eft,Pr$terea aliud quidda iferimus;aducrfum qd” ne mutire quide audeat Hilarius deucapolim ut' bis.Si enim haeretici baptifma no habet:& ideo baptizadi ab ecclefia funtiqa in ecclefia no fuerutdpfe quotg Hilariusnoeit chrift»anus.In ea qppeecclefia baptizatus efhquae femp ab haereticis baptifmu recepinante q Ariminefis fynodus fieret:ante q lucifer exularet. Hilarius romanae ecclefiae diaconus ab hxreticis uenietes in co q> prius acceperantibaptifmate fufeipiebat ♦ Nifi forte tantu arriani haeretici: 8t ab iis aliu baptizato re' cipere no iicenab aliis licet.Diaconus eras o Hiiari;8<: Manichxos recipiebas.Diaconus eras;& Hebionis ba/ ptifma coprobabas.repete poftq exortus eft Arrius totus tibi difplicere coepifti. Segregas te cu tuis feruulis: nou u balneu aperis,Si te angelus aliquis aut apoftolus baptizauitmo refringoiqd' fequeris.Si uero in finU meo natusifi uberu meoy ladte nutritusiaduerlum me gladium leuas;redde	dedi ♦ Et efto fi potes;alite£
chnftianus.Meretrix fum;fed tamen mater tua fum.Nd femo unius tori caftitatem ♦ talis eram quado coce/ ptus es.cum Arrio adukeriu cdmitto.feci & antea copar cu Hebione:cum cherintho Nouato.hqs amplexa/ ris:hos in matris tux domu iam adultos recipis.Nefcio qd te unus adulter offendat,q? fi negandu quifpia pu raucrit haereticos a maioribus noftris femp fuifle fufceptosilegat beati Cypriani epiftolasiin qbus apud Ste/ phanu Rdanx urbis epifcopu iueteratae cofuetudinis lacerat crrorc.legat& ipfius Hilarii libellos: quos ad> uerfum nos de haereticis rebaptizadis edidit,& ibi repiet ipfum Hilariu cofiteria Iulio:Marco: Silueftro: dt ceteris ueteribus epifeopisifimiliter in poenitentia oes haereticos fufceptosmec tame fibi & ueritati manfue tudine praeiudicare dcbere.Synodus quoc^ Nicenaicuius paulo ante fecimus mentioneioes hxreticos fafce pincxceptis Pauli Samofateni difcipuhs.&: qd' his maius elhepifcopi Nouitiano^e fi couerfi fuerint praefby/ teri gradu fcruac.quxfenteria 81 Lucife^e impugnati Hilariu:dum idem & clericus eft & baptizatus.Pote/ ram die iftiufmodi eloquio ducere.^ oes ,ppofitionu riuulos uno ecclefiae fole liccarhVeru quia tam mul/ tum fermocinati fumus,prolixitas cocertatonis audietiu ftudia lafiauit:breue tibi apertatp animi mei fen/ tenua profera.in illa effe ecclefia pmanenduiqux ab apoftolis fundata,'ufq; ad die hac durat. Sicubi audieris eosiqui dicunf chriftimo a domino lefu Chriltoifcd a quoqalio nuncupari:utputa Martionitas: Valentinia nos;Montefes:fme Campatesifcito no ecclefia Chriftiiled antichrifti effe fynagoga.Ex hoc enim ipfo qd1 po ftea iftituti funtteo fe effe idicanquos futuros apoftolus prxnuciauit.Ne etia ipfi fibi bladianf: uel fi de fcrP pturaed capitulis uidenf fibi affirmareiqd' dicunticu diabolus de feripturis aliqua fit locutus,8£ feriptura» no in legedo cofiftant:fed in itelhgedo.alioquin fi littera fequimur: pofTumus & nos quocp nouu nobis do/ gma coponere.ut aderamus i ecdefiam no recipiedos qui calciati fint:6£ duas tunicas habeat«LVC1FER1A N VS dixit.No te uicifle $ftimes:uidmus utncg.utertp noftru palma refettitu mei:6C ego erroris.utinaq? mi hi fic femp difputare cotingatiut ad meliora proficiens deferam;quod male teneba. Vnum tamen tibi confi teor:quia mores meo&t apprime noui:facilius uinci pofleiq perfuaderi.
Beati Hieronymi prxfbyteri ad Crefiphontem de libero arbitrio cotra Pelagianos haereticos: qui deigra> tix adueifantes cundta ad humana referunt uoluntatem.	Epiftola.XV.
On Audadenut falfo putastfed amater ftudiofe^ feciftiiut noua mihi ex ueteri mitteres qftone: n	gux ate Iras tuas pleroicp i oriete decepit,ut p fimulata huilitate fupbia difceret,&: diceret cu dia
bolo.In cxlu afcenda:fup fidera cxli poni thronu meu:& ero fimihsaltiflio.Quae.n.pdt admiffa maior effe temeritas: q dei fibi no dica fimilitudineifed xqlitateuedicare^ breui fentetia oium haereticogc uenea copledifq de philofopho^ 8C maxie Pythagorx 8C Zenois prlcipis ftoico^ fo" te manarut; Hla.n.eoL q grxee appellat Tra6H nos ptur batoes polfumus dicere: aegritudine uidelicet & gau; diu:fpe & metu.qu0^duo pfetia.-duo futura fut.Afferut exianiri & extirpari poffe de metibus;& nulla fibra radicecp uitio^ i h0fe oino refidere meditaiide 8C affidua exercitatioe uirtutu, Aduerfu quos & pipatetici q ex Ariftotelis fonte defcedut:fortiftime difputat.& academici noui quos Tullius feqf, & eosc no dico res q nullae fut; fed umbras 8c mometa fubuertiit.Hoc eft.n.hoiem ex hoie tollere:& in corpore cdftitutu effe fi/ ne corpe:& optaf potius q docere:diceteapoftolo:Mifer ego homo:qs me liberabit de corpe mortis huius. Et qa epiftolaris breuitas no pot oia coprehedereiftridim tibi uitada deferiba. Vnde di illud uirgilianu eft. Hinc metuunt:cupiuntc£:doiet;aaudentq5;neqj auras
Dcfpiciunt:claufitenebris&c rcerec^co.
Quis enim poteft aut n5 geftire gaudio^ut moerore cotrahi:aut fpeextolfoaut timore terreriiQua ob rem
& grauiftimus poeta Flaccus fcnpfit in Satyra.
Nam uitiis fine nemo nafcitt0ptimus ille eft
Qui minimis urgetur.	j	a.	•
Pulchre qda noftro^: aitiPhilofophi patriarchae haeretico^ ecclefiae puritate puerfa maculauere doctrina: ut nefeiat illud didtu de humana fragilicate.Qilid gloriaf terra 8i cinis^prxfcrtim cum de iifdem apoltolus dicat: Video aliam lege in membris meis repugnante legi mentis me$;&ducentem me in captiuitatem. b iterum.Non enim quod uolo hoc ago:fed quod nolo id operor.Siquod non uult operatunquo modo Itar poteft hoc quod dicitur :pofTe hominem fine peccato efiefiueht.'Qua ratione poteft effequod ueiif
cum;
xUf.
putenti_________r_______ t	^
dtores dicutcffe no poflejqd' nunq fuifle demdftrant:djcete fcriptura.Omne qd1 futu^eft; priori tepore. Neq? nunc mihi necefle eft ire p fingulos fandto^iSl qua fi i corpore pulcherrimo neuos quof dam 81 maculas dcmoftrare. qd plcri^ noftro^ fimpliciter faciunt cu paucis fentetiolis fcriptura^i poifint hxreticopc 8i p eos philofophoge argumeta couinci.Quidm.dicit uas eledtionisl Coclufit deus oia fub peo catoiut oium mifereaf.Et in alio loco.Oes.n.peccaucmnt: 8t idigent gloria dci_. Ecclefiaftes quo^ p quem fe cecimtipfa fapietia libere ,pteftaf:Sl dicit: No eft.n.homo iuftus fup terraiq nopeccet.Et ite^iSi pecca ue^ rit populus tuustno efl enim homo q no peccet,& qs gloriabif caftu ie hfe cot(8i no eft mundus a fordemec fi unius diei fuerit fup terra uita eius.Vnde & Dauid dicit;Ecce enim in iniqtatibus coceptus fum:& in pec^ catis cocepit me mater mea.Et in alio pfalmo:Noiuftificabif in cofpedtu tuo oisuiuens, Qi^od teftimoniu fub noie pietatis noua argumetationc deludunt. Aiuut enim ad coparatione dei nullu efTe pfeduzquafi fcri> ptura hoc dixerit.Nccg enim ait No iuftificabif ad coparatione tui ois uiuens,fed no luftificabit in cofpe&u tuo ois uiucns.Quando.n.in cofpedu tuo hoc intclligi uultiqd' etia qui hoibus fandti uidetur: dei feientiae ateg notitice nequaq fandi fint.Homo.n.uidetin facie:deus autein corde.Si aute infpiciete deo &oia conte-plante:que cordis arcana no falluntmullus eft iuftus:pfpicue oftedif hsereticus no hoiem in excelfa iuirolle-re:fed dei poteria: derogare.multaq* aliajq fi de feripturis fandis uoluero cogregaremS dicam epiltolae: led uoluminis quocpexceda modu.Nihil noui afferunt qin huiufcemodi applaudere pfiidia fimplicesqde 8£ in^
& quia hoc ecclefiai^ prunctes aures ferre no poffunt:fimulat fe fine peccato qdc & no grcecu fermoncidvancxpTHTov dicere audereiqfi aliud fit fine peccatoialiud dNccrrap^H^ToN: 8< no gr^ cum fermoneiq apud illos copofims eft duobus uerbis fermo latinus exprefferit: fi abfq? peccato dicis coia-irapluloN dicere difliteris.Dana eos ergo q teememorp 7h7oh prasdicarrfed nofacis.Nofli.n.qd itnfecusadi fcipulos tuos doceasialiud ore c6memoras;8caliud caelans cofcietiamobifcp alienis & indedis loqueris p pa-rabolaituis aute myfteria cofiterisiac hociuxta feriptura te facereiadas.Qma didu eft turbis lefus parabolis loaucba£:& ad difcipulos in domo dicit.Vobis datum eft fcire myfteria regni cado^: illis aute no eft da> tum Sed ut dicere coepera expona breuiter principiu di focio^i tuoru noia;ut animaduertas qualiu confor-rio gloriaris Manichxus eledos fuos quos inter idaeashd eft formas Platonis i catleftibus collocatidicit oia carere peccato.nec fi uelit poffe peccare. Ad tanta enim eos uirtutu culmina trafcendiffe ut carnis operibus illudant.Prifcillianus in Hifpama pars manichaei de turpitudine cuius te difcipuli diligunt uerbu perfedio-nisjdi fcictia: fibi temere uendicantes foli cum (olis clauduntur mulierculis;# illud eis inter coitum ample* xufq; decantant.
Tum pater omnipotens fcecundis imbribus xther Coniugis ingremium \xtx defeendit:# omnis Magnus alit magno commixtus corpore foetus»
men nigredinis teftaf:# pftdise tenebras edidit Jibru 8i fentetias; TTfpi c^	“^^r"?comouef-& ut fim
uel iperturbatione poftumus dicerejquado nunq aius ulla pturbatioe cotagione & umo	o	f	V?
plicter dicammel faxum:ucl deus eftHuius libros p oriente gr«os:K	f	fo	enume»^	nni "
tinos plericp in occidere ledtitanqui libru quocp fcripfit quafi de monachis:mukol»i eo numerat q nunq fueruntiS: quosfuiffe feribitOrigeniftasabepifeopisdamnatoseffenodubmeft	, niuidehcet & Eu
febium 8i Euthymiu:# ipfum cuagrium;Origenem quocp 8C Ifidorum # multos	«q	dinumerare tc
dium eft:# iuxta illud Lucretii.
Ac ueluti pueris abfinthia tetra medentes Cum dare conatur prius ora pocula circum
ContinKatidulcimellisflauocgliquore.	«	-	r	rr	i	«
Ita ille unu loannein ipfius libripofuit principioiquem8i catholicu #	r^n	^re
occafione exteros quos pofuerat haereticos ecclefix introduceret,illa aute tem ateimmo ifama emsq digno poffit explere iermone q? libru Sixti pythagorei hominis abiqj ^ V ^ - ^nici ln3utat0 jpo. ti martyris:# romanx ecclefiat epifeopi pnotauit.in quo iuxta dogma pyth g icu homine exxqu ’ & de eius dicut effe lubftatia.Multa de pkdt.one d.cunfmt 9 uolumen Ph. "loph1 neferut ma^no mine bibant de aureo calice babylonis.Deniq; in ipfo uolumme n“llaftf L/r f^u!!aP.att1^ =, uoS Piu apoltolopiinulla Chrifti fit mentiomt cpifcopum 8C martyre	COte-dat: nbru Mimu fex
rima cotra ecclefiam ufurpatis teftimonia.Fecerat hoc & in fanfli ap^‘ ’	r >’r^ noie,U„ LmDhih martv
libroy defenfiois Origenis Eufebii CaetariefisCque fuiffe arnanu n roo qui nefaaQnommePampMimar^
ris piwtaret: quo falicet egregia illa qttuor Origenis Tripi apXfflN a°!'a?ll,?a	1	™ivImra1mo*ubi	fcri
adhuc & alium nofce tui erroris priepemidodrma tua Origems amufculus tftdneoenimpfato^ubi Icn ptum eftjut de exteris tacea; Infuper 8i ufeu ad nodem erudierunt me renes mei: affent uirum fana	♦
quorum uidelicct # tu numero es;cum ad uirtutu uenerit fummitateme in node quide ea pati, qux
funtjnec cogitatione uitiorum aliqua titillari.nec erubefcas de focietate talium renues cope nominaiquorti blafphemiis iungeris.Iouiniano refponfum eft:tibi refponfum credito.nec fieri poteftzut diuerfus fit eorum exitustquope cft una fentetia.Cu hxc ita fe habeatzqd uolunt miferae mulierculae oneratae peccatisiquxcir/ cunferunf oi uento doctrinae:femp d'ifcetes:&: nunq ad fcientia ueritatis puenientes:& caeteri muliercularii focii prurictes auribus:&: ignorares qd audiatiqd loqnf ;q uetuftiffimu coenu qfi noua fufeipiat teperaturai q iuxta Ezechiele liniut pariete abfcp teperamcto;& fupueniete ueritatis pluuia diffipanf Simon magus hae refim codidit:H?Ien$ meretricis adiutus auxilio.Nicolaus antiochenus oium imuditiap: reptonchoros du xit foemineos,Martion Roma pmifit mulierezq decipiedos fibi aios ppararet. Appelles Philomenem fuaru comite habuit dodtrinape.Mdtanus imundi fpus pdicator multas ecclefias p Prifca 8t Maximilla nobiles opuletas fceminas primu auro corrupit;^ deide hxrcfi polluit.Dimitta ueterazad uiciniora trafceda,Arrius ut orbe capet:forore pricipis ante decepit,Donatus p africa ut ifelices quofcp fetetibus polluerat aqs: Lucii' Ix opibus adiutus eft.In Hifpania Agape Elpidiu mulier caecu caeca duxit in foueazfucceflbrecg fui Prifcilfia' nu habuit Zoroaftri magi ftudiofiflimu:& ex mago epifcopujcunudta Galla no gente fed noie Germanam <jiuc illuccp currente alterius & uicinae hxrefos reliqt haerede. Nuc quocp myfteriu iniqtatis opaf duplex fe xuszutrut^ fupplatatiut illud ppheticu cogamur anumere.Clamauit pdix:cogregauitcp;n6 pepitzfacies diui tias fuas no cu iudicio.In dimidio diept derelinquet eu;& nouiifimu eius erit ifipiesJllud uero qd' ad decipie dos hoies quofq? poftea huic fentetiae coaptarur no abfcp dei gratiaicu prima legetes fronte decipiat uro in' fpedtu:& diligetiiTime uentilatu decipe no poteft.Ita.n.dei gratia ponutzut no p fingula opa eius nitamur:8£, regamur auxiliotfed ad libe^ referut arbitriu:& ad pcepta legis ponetes illud Efaiaeilege enim deus in adiu> toriu pofuitzut in eo deo referedae finfgratiae;^ tales nos codideritrq noftro arbitrio poflimus & eligere bo na:& uitare m3la:& n5 itelligut iftaidicetes q? p os eo^i itolerabile blafphemia diabolus fibilet.Si enim in eo tantu dei eCt gratia:^ ^prix nos codidit uolutatis;& libero arbitrio cotenti fumus: nec ultra cius fdigemus auxiliorne fi idiguenmus libe^ frangaf arbitriuiergo nequaq ultra orare debemusmec illius daemetia pei' bus flcdtere:ut accipiamus quotidie qtf femel acceptu in noftra eft poteftatedfiiufmodi hoics tollut ofone! & p libe^d arbnriuno hoies,pprix uolutatis fed deipoteria fados eiTe iadar.q nullius ope idiget.Tollanf 8£ ieiuniazoifcp cotinetia.Quid.n.mihi necefie eft laborareiut accipia p induftriaqd' femel meae fa&u eft pote' ftatis^Hoc qcf dico no mcu eft argumetu unius difcipuloi^ eiusumo ia magifter &! totius dodor exercitus: & cotraapoftolu uaspditiois p fyllogifmos & no ut fui iatiat fyllogifmo^fpineta decurres:fic philofophac & difputat.Si nihil ego abfcp dei auxilio:& p fingula opa eius eft omne qd1 geflero: ergo no ego q laboro: fed dei in me coronabif auxiliu fruftraq; dedit arbitrii poteftate:qd' iplere n5 pofTum nifiipfe me femp adiuue' rit.Dcftruif .n.uolutas;qu$ alterius ope idiget.Sed libe^ dedit arbitriu deuszqd’ aliter libe^ no erit: nifi fey cero qd1 uoluero. Ac p hoc ait: Aut utor femel poteftate;quas mihi data eftmt libe^ feruef arbitriu:aut fi al^ terius ope indigeozlibertas arbitrii in me deftruef .Qui haec dicit:qua non excedit blafphemiaKq haeretico^ uenena no fupatf Aflerut fe p arbitrii libertate nequaq ultra neceftariu hf e deu: & ignorat feriptu qd habes qd1 no accepiftiYfi aute accepifti:qd gloriaris qfi no accepisf Magnas agit deo gratiasiq p libertate arbitrii re/ bellis in deu cft,Qua nos libeter ampledimunita diitaxat ut agamus femper gratias largitorizfciamufip nos nihil efteznifi qfdonauit in nobis ipfe feruauerit:dicete apoftolo:N6 eft uoletis necp curretistfed miferentis dei uelle:& currere meu eft.Sed ipfum meu fine dei femp auxilio no erit meu. Dicit,n.ideapoftolus:Deus q opaf nobis uelle & pficere.Et Saluator in euagelioiPater meus ufep modo opaf ego opor, Semp largitor femp® donator eft.No mihi fufficit qd' femel donauitmifi femp donauerit.Peto ut accipia;^ cu accepo rur fus peto.auarus fum ad accipieda beneficia dei.nec ille deficit i dadomec ego facior in accipiedo. quato plus bibero:tato plus fitioJegi enim pfalmiftx uoce cantari.Guftate K uidete:quoniaJuauis eft dominus. omne qd1 habemus bonu euftus eft domini.Cu me putauero ad calice puenifle uirtutu: tunc bibam principium* Principiu enim fapientix timor dommi q expellif at^ deftruif caritate. haec eft hoibus fola pfedtio:fi ipet' fedos eiTe fe nouerint.& uos inquit cu oia fcceritis:dicite ferui inutiles fumusrqd' debuimus facere fecimus. Si inutilis eft q fecit 0[a;nd de illo dicendueft q explere no potuit? Vnde & apoftolu$:&ex parte accepifTe:# ex parte coprehediffe fe‘dicit:& nec dum effe pfedtu praeterito^ obliuifci &! in futu^ fe extedere q femper praeterito^ obliuifcif^ futura defiderauoftedit fe plentibus no efle cotentu.Quod aute rurfum iadtitant libepd nobis arbitriu deftrui:audiat ecotrario eos arbitrii deftruere libertate: q male eo abutunf aduerfum beneficiu largitoris.n Uls deftruit arbitriu?ille q femper deo agit gratias:& quodeun® in fuo riuulo fuit ad fonte refert:an q dixit.Recede a meiquia mundus fummo habeo te neceirariu.Dedifti.n.mihi femel arbitrii libertatemt facia qd1 uoiucro.Quid rurfum te igensiut nihil poflim facere: nifi tu in me tua dona copleue/ risffrauduleter ptedismt dei grana ad coditionem hominis referas:^ no in fingulis opibus auxiliu dei requi ras:ne fcilicet liberum arbitriu uidearis amitteret cum dei cdtemnas adminiculu:hominu quaeras auxilia. Audite qusfo:audite facrilegum.Si inqt uoluero curare digitumimouere manumifederciftareiambubre^i fcurrere:fputa iacere:duobus digitulis nariu purgamenta decutere,-releuare aluumiurina digerere:femp mi' hi auxilium dei neceffarium erit?Audi ingrate:immo facrilege apoftolum praedicatem.Siue manducatis^: ii' ue bibitis:fiuealiud quid agitis:omnia in nomine domini agite.Et illud lacobi. Age nunc qui dicitis hodie. & cras proficifcemurin illam ciuitatem:& faciemus illicannum unum: ut negociemur & lucremur qui ne fcitis de craftino.Quae enim eft uita noftrafAura eft enim fiue uapor paululu appares ^ Deinde dilputat pr eo qd' debeatis dicere,Si dominus uoluerit 6C uixerirpus ut faciamus hoc aut illud.Nunc autem cxultatis^^ fupbiis ueftris,omnis iftiufmodi gloriatiopeftima eft.Iniuriam tibi fieri putas:^ deftrui; arbimi libertatcn *
fi ad deu fcmp audore recuf rastfi ex illius pedeas uoluntatc:& dicas.oculi mei fcmp ad dominu: quonia ipfe 4 eucllet dc laqueo pedes meos»Vndc audeas lingua pferre temeraria unuqucq? arbitrio fuo regi. $1 fuo arbv trio regif:ubi eft auxiliu dei.& fi Chrifto redorc no indigenquo modo fcribit Hicremias: no eft in hoie uia eius:& a domino greflus hominis dirigunf ^Facilia dicimus cife madata:& tamen nullu ^ferre potes ‘q uni-uerfa copleuerit.Refpode mjhi facilia funtzan difficiliafSi facilia pfer qs ea iplcuerit:& cur Dauid in pfalriio canat,Qui fingis dolore in pcepto;& ite^ ppter uerba labioi& tuo^dtego cuftodiui uias duras. Et dominus in euangeiio.Inrrate p angufta porta:& diligite inimicos ueftros:& orate p his q pfcquunf uos.fin aute diE-ciliaicur aufuses dicere;facilia efFe dei madatarq nullus ipleueritcNoIrelligis tuas iter ferepugnare fentetiasf Aut.n.facilia funt;& ifmita eft multitudo homm:q ea ipleuerinnaut diEcilia;& temere dixifti efie facile qd^ difficile eft.Soletis & hoc dicere poffibilia efie madata:& rcdle a deo data:aut ipofribiIia;& no f his efte culpa qaccepe madatajfed in eo q dedit ipoftibilia.Nunqd pcepit mihi deus uteffem qcf eft: nihi! iter me efTet & dominu creatorcmt maior efiem angelo^: faftigio:ut habere qcfangeli no haberi De illo feriptu e qfi j)priu: q pcccatu no fecinnec dolus iuetus eft 1 ore eius,Si hoc 8C mihi cu Chrifto coe eft;qd ille habuit ppniri alio^ quin p te tua fentetia deftruef. Afleris poffe hoiem efle fine peccato fi ueiit:& poft grauifiimu fomnu ad deci ^ piedas rudes aias fruftra conaris adiugeremo abfcp dei gratia. Si enim femel homo p fe pot effe fine peccato; qd neceffaria eft dei gfa^Sin aute fine illius gratia nihil poteft facereiqd necefie fuit dicere qd1 no poteft^Po^ teft inqt efte fine pcccatoipot eflepfedtus fi uolucrit.Quis.n.chriftiano^ no uult effe fine peccato; aut qs p/ fe&ione recufariSufficit.n,uclle:& ftati feqf pofle fi uelle pcefterit.nullufcp chriftiano^; q nolit effe fine peccato,oes ergo fine peccato crut.qa utiepoes cupiut effe fine peccato:& in hoc fgratus teneberis; ut qa nullu autraru queq fine peccato pferre potesioes fine peccato ee pofte fatearis.Pofiibilia inqt madata dedit deus.
Et qshqcnegattSed qud hxc itelligcda fit fentetiaiuas elcdtiois aptiftime docet. Ait,n.Quod erat ipoffbile legisan q ifirmabaf p carnetdeus filiu fuu mirtes in fimilitudine carnis peccati.& de peccato cobenauit pco* catu in carne,Etitei%;Ex opibus legis no iuftificabif cis caro,Quod ne de lege Moyfi tatu dictu putes:& no deoibus madatis;q' uno legis noic cotinenf:ide apoftolus feribir dices;Cofentio.n.legi dei iuxta fteriorc ho mine.uidco aute alia lege^n mebris meis repugnate legi metis mexxSi captiuante me in lege peccati; q eft in mebris meis.Mifer ego ho:qs me liberabit de corpore mortis huius^Gratia deip lefum Chriftu dominu no ftru.Cur aut hoc dixerit alio fermone demoftrat.Scimus.n.q> lex fpiritalis eft.ego aute carnalis fum:uenun> datus fub peccato.Quod.n.operormocognofco.No.n.qd' uolo illud opor.fed qd1 odi; illud facio. Sin aute qd* nolo hoc faciotcofentio legiiquonia bona eft.Nuc aute nequaq opor illudifed qcf in me habitat peccatu, Scio.n.g no habitat in methoc eft in carne mea bonu,Velle,n.adiacet mihi.pficere aut bonu no menio.non enim qff uolo bonmhoc facio.fed qd'nolo maluihoc ago.Si aut qd1 nolothoc faciomequaq ego opor illud;
Sed qd* habitat in me peccatu. Redamabis:# dices:Manichaeo^ dogma nofce: # eope q de diuerfis naturis ecclefiae bella cocinnat:afferetiu mala effe naturaiqfmutari nullo mo poffit.Et>hoc non mihi fedapoftolo 1> putaiq nouit aliud effe deuialtud effe hoiem:alia carnis fragilitateialia fpus fortitudine.Caro.n. defiderat cdj tra fpintu;# fpiritus cotra carne;# h$c inuice fibi aduerfanf ,ut no qux uolumus;ip!a faciamus a me nunjj audies mala efle natura,fed quo fit carnis fragilitas differeda:ipfo q fcripfit docete difcamus.Interroga eu q-re dixerit.no enim qtf uolo:hoc opor.fed qd1 odi malta illud facio. Quas neceffitas illius ipediat uoluntate; quae tata uis odio digna fperet faceretut no qci uultffed qd* odit# no uult facerecopejlanRcfpodebit tibuo homo tu q csiqrefpddeas deofNunqd dicit figmetu figulo;qre me feciftj hdAn no habet poteftate figulus luti de eade mafla aliud qde uas facere in honoreraliud aute in cotumelia-Obiice deo fortiore calunia: qua^ re adhuc cu in utero eflent Efau # Iacob;dixerit.lacob dilexi.Efau aute odio habui. Accula eu iniqtatis; cur Achar filius Charimide Hierichorina pda aliqua furatus fit;# tanta milia hoium illius uino trucidata fint. Qua ob re filii Heli peccauerint;# ois pene populus extindustarcacR fit capta, Dauid peccauitmt enumera^ retpopulu:# cur in toto Ifrahele tata hoium caefa fint milia.Et ad extremu(qdff°Iet nobis obncere cotuber nalis uefter Porphyrius)q rone claemes # mifericors deus ab Ada ufa? ad Moylem;6^ M?yle iifqj 3d adue> tu Chrifti:paffus fit uniuerfas getes perire ignoratia legis# madato^ dei.Negenim Dritama fertilis ,pukia tyrano^ # fcythicx getes oefcp ufg ad oceanu p circuitu barbarae natioes Moyien pphetakp cognouerat. Quid neceffe fuit eu in ultimo uenire tepore;# n5prius q inumerabilis periret hoium multitudo (Quam quxftione beatus apoftolus ad Romanos feribes prudetiffime uentilanignoras harc^# dei cocedes fcientiar. Dignare # ifta nefeireiquae qris.Cocede deo potetia fui.nequaq te idiget defentore.hgo miferabilis; q tuas expedio c6tumelias:q illud femp lego;Gratia falui fadti eftis:# Beati quo^ rem 111$ iunt miqtates. & quoru tedla funt peccata. Vt de mea fragilitate loquannoui me multa uelleiqu* facKda lunt; # tamen implere no poffe.Spiritus enim fortitudo ducit ad uitaffed carnis fragilitas ducit ad mortc.bt audio dominu comonen tem:Vigilate # orateineftretis in tentationcSpiritus proptus eftrcaroaute mrirma, Fruftra blafpht mias ignorantia auribus igeris: & nos ais liberu arbitriu condenare.Damnet ille qui damnat.Oterum nos ex eo differimus a brutis animalibus:g liberi arbitrii cdditi fumus.fed ipfun] nberu ut diximus arbitrium. _ ei np titur auxilio;iliiufcK per fingula ope indiget.Quod uos no uultis.Sed id uultismt q femel habet liberu arbi/ triu.-deo adiutore nd egeat.Liberum arbitriu dat libera uoluntate.# non Itatim ex libero arbitrio homo ia> citffed dominiauxilio;qui nullius ope indiget. Tu ipfe qui perfedtam # deo laudabilem m oibus lulhtiam iadlitas:& peccatore te efle cofiterisirefpode mihi uelis an nolis carcrc peccato; Si uis qnarelnxta it ntetiam tuam non imples: quod defideras^ Sin autem non uisicontcmprorem teprxceptorum dei efie demonitras.
Si coteptor esiutiqj #peccator,Si peccator audi tibi feriptura loquete;peccaton dixit deus; Quare m enar-
v croa aciuu nu uib laurre poit tergu tuu ^ncis.tt nouus apoiroius oroi terra^ lacieaa ixnu rnis.Sed no eftita ut loqris.aliud in tua mete uerfaf.quado.n.te dicis peccatore. & polle hoiem fine pec eflejfi uelit:& illud uis ftelligiite qde fandtu elTe;6d omni carere peccatoifed p humilitate peccati nome
cato
affumeremt
luaene pone, tsue no eum noura poinu ^uicudicicueaute genciauici puuc
tame poflit efletqeiTe uoluerit.Rogo q* eft ifia argumetatio:pofl*e effe qd' no fueritfPof
in fnflims fir iPTirirpc^Pf tipCrtn rm nrV m n.irtiai
is:cx apoitoiis luille nequeas approoareiauai ceLienuuu.a nrnpncitatemue rumcirate.Taut ipeim» iefiloqre qd* credisipublice prxdicatqcifecreto difcipulis loqueris.Quidicis te hfearbitrii liber libere qd* fentisdoqueris^Aliud audiut cubiculo^: tuojpe fecreta:aliud"noftro^ populi. Etenim n nd ooteft arcanos tuoRd onera (uftetareinec cape lolidu cibuiqd' infantix lacte cotentu eft.
tate:qre no
qtd pro t<
riiifed aki. Aut it cotrana noirro aogmati aixentisun eo umecmusiqd' oes cognofcent ecclefix qd fentiatis. Sentetias ueftras .pdidiffcifupafie eft.patet prima frote blafphemia.No necelle habet couinci: qc? fua ftatim ^zxfpfTinnp hLifnhpmrn pn-.Minnmini nobis rpfndfinnptaua uitare nullus nnfpdtnifi n oino nd frrihir. Vn>
noftro dogmati dixeritis
profeflione blafphemiu eft.Minamini nobis refpofioneiqua uitare nullus poteftinifi q orno no feribit. Vn/ de noftis qd didturi fumusiut refponfionem paretisf Forfitan ueftra dicemus:6d iccirco ingenii ueftri acuetis ftilu.Eunomiani:Arriam:Macedoniani;noibus fepatiupietate cocordesmullu nobis labore faciut.Loquun tur.n.quod fentiunt.fola haec haerefis eftiquse publice erubefeit loqiqd' fecreto docere no metuit. Magiftro ru filentiu pfert rabies difcipulope.Quod audierut in cubiculisiin tedtis pr$dicant;ut fi placuerit auditori-' bus qd' dixerinttdeferaf ad gloria magiftroi%,Si difplicuerittculpa fitdifcipuliinon magiftri.Ideo crefcit ue> ftra haerefis:8d decepiftis plurimosimaximeq? eos q adhsret mulieribus:& fciunt fe peccare no poiTe. Quia femp docetis:femp negatis:& audire meremini illud propheticu.Gloria illis in partubus: & parmritionibus da illis domine.Quid dabis illis!Vulua fterile:&: ubera arida.Feruet aiusmec poiTum uerbum cohibere.Epi ftolaris anguftia nd patif longi opis magnitudine.Nullius in hoc opufculo nome^)prie tangif. Aduerfus ma giftru puerfi dogmatis locuti fumus.Qui iratus fueritiatep fcripferitifuo qfi mus pdef indicio: ampliora in nprn rprMmfnp nnlnpra fnfrpnmrus.Multi anni funticb ab adolefcetia ufcR ad hanc a?tare diuerfa fcriDli opU
do tibi placueritmeges qd' locutus es.aut fi certe errafti qfi homo libere cofitere: & difcordia^ iter fe redde
cocordia.In mente tibi ueniat tunica faluatorismec a militibus fuiiie cofciflam.Frat^ iter fe cernis iurgia:&
rides atm Ixtaris-qd' alii in tuo noietalii in Chrifti appellent .Imitare Iona:& dicito.Si ,ppter me eft illa tepe/
n—	me*& mittite in mareJUe humilitate deiedtus eft in pfundumt in typu domini gloriofus refurge
mbia ad aftra fubftolleris:ut de te loqtur lefus, Videba fathana ficut fulgur cadete de cado.Quod ipma aaaura luuuuuci	nhfihprhtlnb	Infanhat.R/	a,____
ftasitollite ret.Jupfupb
ru noibus facra feriptura cotexta eft:qq m pmiHo ope plenius li gratia dominus dederitididturus firmtame in pfenti epiftola hoc breuiter ftrinxifle fufficiatiqd’ iufti appellentmo qd' 01 uitio careat; fed ex maiori par/ te uirtutu comedenf Denicp 8d Zacharias filetio codenaf :& lob fuo fermone rephedif :& lofaphat & lofias: q iufti abfcp dubio feripti funnfecifie narranf :qu$ domino difpliceret.Quo^ alter ipio auxiliu tulit:^ cor reptus eft a ppheta:alter cotra pceptu domini ex ore Hieremix occurrit Machao regi $gypti:&: interfecftus eft.& tame utere» iuftus appellaf .De caeteris no eft huius teporis fcribere.netp enim a me : fed epiftola flagitafti.Qui didadus eft ex ocio:& oes oblatratioes eo^ Chrifti auxilio deftruedx.qd' nobis fan(fta^ fen ptura^d teftimoniis alTeredu eftiin qbus quotidie credetibuslcqtur^deus. Illudcp te p fand$ & illuftns do/ mus cocialobolu pcoriatc» comoneome p unu:aut multu tres homuculos fufcipiattanta^ ^ces haerde001 aut ut pa^ dica infamiaim ubi primu uirtus & fanditas laudabat;ibi pfumptidis diabolici ^ fordidiiiimx focietatis turpitudo uerferef Sciantcfi q huiufcemodi hoibus opes fuggerutihaeretico^ multitudine cogre gare:&: Chrifti hoftes facere;^ enutrire aduerfarios eiusftruftra^ aliud lingua ptendere cum animus ientire aliud coprobef. Argumetu dialogi fubfequetis cotra Pellagiu excerptu ex Gennadio de uirisiUuitnbus.
Ellagius hxrefiarches ate q fpderef hxreticus fcripfit ftudiofis neceiTaria tres de fidemtatis p	libros.Et p aduali couerfatone xgloga^ ex diurnis feripturis liber unuscapuulo^iaiciisin
modu Cypriai martyris pfignatu.poftq haereticus publicatus eft fcripflt h^elei lux lauena.
Item aliud argumentum ex epiftola beati Hieronymi de.xii.tradtatoribus.
Ellagius de quo apud fideles fermoeft de quo etiam mihi grauiscau.a dilputationis uer p	borum pene in toto orbe annunciata eft: quem omnes ecclefiae quafi lupum de ilua coni
mirent aureum colorem fuper nigrum uenenum componens; fontem primi mellis dulce
amaritudinismalitiaccomifcuitJteIfidorus.viii.aetimologfa^.PellagfaniaPellagiomonachoexorti.HiliV 4 bcru arbitriu diuinx gratix anteponur:dicetes fufficerc fola uoluntate ad iplcda iuffa diuina,
Prologus dialogi beati Hieronymi pfbyteri rete fidei cotra Pellagianu monachu hderetici dogmatis rep/ toreique fub Attici Cri toboli noibus uoluit appellari,	Epiftola.X	VI,
Cripta iam ad Crefiphonte epift ola:in q ad iterrogata refpondi:crebra fratru expoftulatio fuit:curp> s	minum opus ultra differre.In q pollicitus fum me ad cudas eo^i: g’cxTrcce ei orv/pdicar: qurdliucuias
refpofuru.Nulli.n.ed dubiu:qn Stoico^ & pipatetico^ihoc elt lietens academi$:ifta cotetio finqd’ aliieo^ afferat -rraert: qs nos pturbatides poffumus dicere:a?gritudine:gaudiu:fpem timore eradicari & ex* tirpari poffe de metibus hommralii fragi cas atep modcrari;&: qfi ifrenes equos quibufdam lupatis coerceri, fentetias 8C Tullius in Thufculanis difputatioibus explicat.&: Origenes ecclefialticac ueritati in ftro^ matibus fuis mifcere conaf,ut pterea Manichaeu:Prifcillianu;Euagriu hypboritadouinianu: & totius pene S^rix h$reticos:quos fermone getili Abin & Paanin.i.puerfos 61 maffillianos graece eututcccj uocant. quo^ ru oium iita fnia effpofle ad pfedione:&: no dica ad fimilitudine:fed squalitate ei humana uirtute 8C fcien> tia deipuenire,ita ut aflerat ne cogitatioe qdc 6C ignoratia cu ad cofumatiois culmen afcederint: poile prcc3A . re,Et q*q fupiori epiftola cotra errores copi p angulfia teporis pauca pftrinxerim: hic liber que nuc cudere nitimunSocraticoi% cofuetudine conferuabit.ut ex utra^ parte qd dici poflit exponat:& magis pfpicua ue> ritas fiaticu .ppofuerit unufqf^ qd* fenferit.Illud aute Origenis ppriu eft:& ipoffibile effe humana a princi pio ufq; ad morte no peccare natura.Et rurfum efle poffibile:cu fe aliqs ad meliora cduerterit: ad tanta forti tudine pueniremt ultra no peccet, Aduerfum eos aute q me dicut hoc opus inflamatu iuidix facibus feribez re:breuiter refpodeboinunq me hsreticis pepciffe,& 01 egiffe ftudio;ut hoftes ecclefis mei quoq; hoftes fie re^Heluidius fcripfit cotra fands Maris uirginitate ppetua.Nunqd uteirefponderem:dudus iuidia fum: que oino in carne n5 uidiflouinianus cuius a te hxrefis fufeitaf :romana fide me abfente turbauit: ta eliguis 6C fic fermonis putidi:ut magis mifericordia dignus fuerinq midia.Illi quocp refpodimt potui. Ruffinus no uni urbnfed orbi bIafphemias_Origenis:& Trepi apKccn libros quantum in fe fuit itulit. Ita ut Eufebii quocg primu libru defenfiois fub nofe Paphili martyris ederet:& qfi ille paru dixiflennouu pro eo uolumeeuome ret.Nu midemus ei.-qa refpondimus^Et tata in eo eloquetiar fuere ilumina:ut me a feribedi atep didadi (tuz dio deterreret''Palladius feruilis neqtis eande hxrefim iftauratc conatus eft: &: noua traflatioms hsbraics mihi calunia iftruere.Nu & illius igenii nobilitati iuidemusfNunc quo^ minilferiu iniqtaris opa£:&r garrit unufqfcp qd' fentit.Ego folus fumtqcundo^d gloria mordear.Ettam mifermt iis quocp iuidea: q nd meren tur midia. Vnde ut oibus approbareime non odiffehoiesifed errores:Nec aliquo^ magis ifamia qrere:q do Iere uice eo^:q falfi nois fcietia fupplatanf: Attici & Critoboli noia pofuitp quos 8C noftra pars & aduer fario ru qd fentiret:cxprimere,qn potius oes q catholica fedanf fide:optamus 6C cupimus danare hsrefin: hoies emedari. Aut certe fi in errore uoluerint pmaneremo ifta noftra culpa effe:q fcripfimus: fed eo^ q medaciu prstulerut ueritati.Breuitercp caluniatoribus refp5demus:q fua in nos coferunmanichxo^» effe fententis: hoium danare natura;# libe^ auferre arbitriu;# adiutoriu dei tollere, Rurfumq;aptiffime ffanis hoc ho' mine dicere effeiqd1 deus eft.Et fic igrediedu uia regiatut nec ad finiftramec ad dextram declinemus. Appeti tucp ppris uolutatistdei femp credamus auxilio gubernari.Si qs aute falfo fe ifamari clami tat.# gloriaf no ftra fentire;tuc uers fidei pbabit affenfum:cu apte abfqp dolo aduerfa danauerit,Ne audiat illud rppheticu. Et in oibus his no eft couerfaad me puaricatrix foror eius ludaex toto corde fuo:fed in medacio.minorifcp peccati eft;feq malu.*quod bonu putaueris;q no audere defedereiqd' bonu pro certo noueris.Qui minas:inz iuriaipauptatcq; ferre non poffumusiquo modo flamas Babylonis uinceremusfQuod bellu icruauir.pax ft te non auferat.Nolo timore pfidia difeeresu uera fide mes Chriftus reliquerit uolutati,
Initiu dialogi beati Hieronymi pfbyteri cotra Pellagium fub noibus Attici & Critoboli, Epiftola.XVII, TTIC VS,Dic mihi Critobole. Vea: ne eft qd' a te feriptuaudio^ pofle hoiem line peccato ee;fi uelit: a	& facilia dei effe pceptafCRITOBOLVS.Vc^d Attice.Sed no eode fenfu ab aemulis accipitur; quo a
me didtu eft.ATTl.Quid.n,ambiguitatis in dido eft:ut diuerfx itelligetix tribuat occafiof Ncc qro ut de utroqj pariter refpodeas.Duo,n,a te ppofita fut.Vnu poile hoiem fine peccato elleffi uelit,Altei%:faci lia dei eiTe pcepta, licet ergo fimul dite fint;tame p partes fingulas diiferan^urquoyd una uidef fides: nuh Ia fit in fahpi diuerfitate cotetio.CRI.Ego Attice dixi hoiem abfcp peccato poiie ec:li uelit.No ut qda male dici calunian£:abfq? dei gratiaiqd1 etia cogitare facrilegium eft:Sed fimph‘clter P°^e*li uelitiut fubaudiaf dei gfa.ATTl.Ergo # malo^: in te ope^ audor eft dominus^CRI.Nequaq ita ut xltimas, Sed fi qd i me boni habeoullo fuggerete #adiuuatecoplef. ATTLNode natura qro:fed deadu.Quis.n.dubitat deu oium crea toref Hoc mihi refpodeas uelim.qd-agis bonmtuu eftian deifCRI.Meu eit:# denut ego oper:& ille admuet. ATTl.Quo modo haec oium opinio eft;ut dei auferas gratiaTEt qcqd hoies agimus;pprix ta'tu afferas uo> lutatis^CRI.Miror attice:cur erroris alieni a me caufa ronecy flagites:& idqrasjqcffcriptu no eft:cu plp^uu fit;q(i fcripferim.dixi hoiem fine peccato effe:fi uelit.Nuqd addiduabfq? dei gfafATTl.Sed ex eo:qa no nd" didifti;uideris negare,CRhExco qd1 no negaui:dixiffe xftimadus fum. Necp enim quicqd non dicimusme" gare arbitradi fumus. ATTi.Cofiteris ergo hoiem fine peccato eftem uelit;cum dei gratia.CRL Non folu fa tcor;fcd & liber pclamabo.ATTl.Errat ergo:q dei gratia tollit»CRI.Errat:quin potius arbitradus eft ipius. cu dei nutu oia gubernenf;8^ hoc qd1 fumus:# habemus appetitum propriae uoluntatis:dei coditoris fit oe neficium.Vtenim liberum poffideamus arbitrium;# uel ad bonam uel ad malam partem declinemus proz pria uoluntate: eius eft gratiae ? qui nos ad imaginem # ad fimilitudinem fui tales condidit ♦ ATTI, Nui 1 o
Critobole dubiu e^:ex eius cundta pedere iudicio:qui creator ell omm.K quicqd habemus illius beneficio deputandu effe.Sed qro hoc ipfum qd1 dei afleris gratiaetad coditionis ne referas bencficiu» An in lingulis re> bus putes efle qs gerimusiut fimul illius in oibus utamur auxilio^ An femel ab eo liberi arbitrii codici noura uolurate uel uiribus agamustqd' uolumus^Noui.n.plerofcp ueftp^ ita ad dei cundta referre gratiam.ut no in partibus fed in genere;hoc cft nequaq in fingulis rebusifed in coditioe arbitrii itelligat poteftatc. CRL N°n
n,------------------ stfeda me utruncp dicif.ut & deigratix fit:q> tales coditi fimus.# p fingula opa illius adm^
. AT.Coitat ergo iter nos in bonis opibus poli: ppria uoluntate nos niti dei adiutorio: i ma
eft ita ut autumas niculo fulciamur
i ciominus cuitodient ciuitaceuruura uignar q cuituun w.uv	nui
.... j rifu dignis ad alios fenfus retorqre nitunfcCRI.Quid mihi neccfie eft -------------------   .
fum habeasi'ATTI.Tuu refponfum cuiufmodi^Bene fentireian male^CRlTO.Et qu$ me cogit neceffitas: ut cotra alios pma fentetiac'AT.Difputatiois ordo & ratio ucritatis.an ignoras omne qd' dicit :aut efle: aut
bendu;# teperatu pumice terere:manucp aptare lfis:taccre;loq;federe:ftare:ambuIare:currere:comedcre;ie^ iunare:flcre;ridere:# cetera huiufcemodimifi deus iuuerit no poterimus^ AT.luxta meu fenfum non pofte: pfpicuft eft.CRI.In quo igif Jibe^ habemus arbitriut# dei in nos gratia cuftodif^ fi ne hoc qdem abfcp deo polTumus faccre^AT.Nd fic donata eft liberi arbitriigratia:ut dei p fingula tollaf adminiculu.CRLNo tol/-\it dei adiutpriuicu creaturae ex femel dati liberi arbitrii gratia coferuenf .Si.n, abfqj deo &. nifi p fingula ille iuueritmihil poflum agere.nec p bonis me iufte opibus coronabitmec affliget ,p malis.fed in utrocp fuu uel redpietiuel danabit auxiiiu. AT.Dic ergo fimplicitcnq? dei auferas gratia.Quicqd.n.tollis in partibusinecef fe eft ut # in genere neges.CRI.Nd nego gratia cu ita me a deo affera conditmut p dei gratia mc$ datum fit uolutatiiuel facere qd;uel no facere. AT.Dormitat ergo deus in opibus noftris femel data liberi arbitrii pote ftatefnec oraduseft;urin fingulisrebusnosiuuetfcu uolutatis noftrce fit #,pprii arbitrii: uel facere fi uolu^ mus.-uel no facere fi nolumusfCRI.Quomodo in exteris creaturis coditionis ordo feruaf: fic cocefia femel liberi arbitrii poteftate noftrx uolutati oia derelidta funt. AT.Ergo ut dixi no debeo a deo p fingula auxilio depcari:qd, femel meo datu eftiudicioCCRl.Si in oibus illecoopafmo eft meu fed eius qadiuuat: imo qui i me opafzpfertim cu abfcp eo facere nihil poffium. AT.Oro tc:n5 legifti.No.n. uoletis neq; curretis fed mife^ retis eft detf Ex qbus itelligimus nofti% qde efle uellezSc currere.Scd ut uoluntas noftra copleaf # curfus:ad dei mirericordia ptinere atcR ita fierizut # in uoluntate noftra &. in curfu libe^fcruef arbitriu.# in cofuma tione uolutatis &cuirus deicufla potetiae relinquanf.Sed nue mihi fciiprara^ teftimonia replicanda funt: quomodo p fingula dei a fandis flagitef auxi m.K in fingulis opibus fu,s illo admtore & ptetiore uti dcfide rene Lege totu pfalteiiu'oes fco^ uocesmihil erit nifi ad deu in cudis opibus depcatio.Ex quo pfpicue ofte
ptiofa ifta eft conditio.& dc dialedicoy arte defcedens.Mihi aurenullus auferre poterit liberi arbitrii potez
(fate,ne fi in opibus nottris deus femp extitentino mihi debeaf mercesifed ei q in me opatus eft, AT. Fruere
liberi arbitrii poteffateiut contra deum armes lingua tuam,& m eo te libepc pbesdi tibi liceat blafphemare. i r ^	^ s •  ii,-j—/V ndicria rnfffTinmcfiKr*	lucf*	clarilPrnr.Mnr	rpiiprfin-inr
.Kb^c	:ad Ppetuu.Quicqdenimad breue dederisthoc concedas:# in ppetuum.
ATTI.Quid dicasmo fatis itelligo.CRI.Ita ne durus es:ut manifelta non fentiasf AT.Non me pudet nefeire
ordine poffe #trecetis # tribus milibus.E qdiucu^ fe uoluerit obferuare.AT.Dic ergo fimpliciter i pone
eo ut dicisihomo fumtquo modo cu uelim;# fatis cuipia no peccare delinquodCRI.Quia uolutas iperfeda eft.Si.n.uere uellestuere utiqz no peccares. AT.Ergo tu q me arguisino uere cupeifine peccato esrqa uere cu/ pisfCRLQuafi ego de me dica:que peccatore efle cofiteor;# no de paucis # raris: fi q uolucrut no peccare, AT.lnterim ex meo tuo^ iudicio;# ego q iterrogo:# tu q refpondes peccatores fumus.CR.bed poilumus no efle.fi uelimus. AT.Dixi me uelle no peccare:te quotp hoc fentire no dubiu eft:quo modo ergo qd utera
xuijv.uc,	m.no lacue	viai.u.iiuiem	r\
Iit: aliquos fuifle cotedo.Sed fimpliciter pofle ee:fi uelit. Aliud na^ eft efle pofle:	gr2CCe	.	r
aliud eft efle:qd' ipfi appeliat EHEpy1C(Hi poflum efle mcdicusifed interim no fum, Poflum efle fabenled nec dum didici.quicqd igit poflumdicet nec du fimitameeroifi uoluero. AT.Aliud funtartes.aliud id qcr lupe^ artes eftmiedicina # fabrica.Et artes exterx iueniunf in plurimis.fine peccato aute efle ppetuo: diuinxjo lius eft poteftatis.Ita($ aut da exeplumiq abfi^ peccato fuerint in perpetuum. Aut fi dare no potcsiconiite
/
becillftate tua:K noli iponere i caclo os tuututpec&fee poiTeiftultoru illudas auribus.Quis.n.tibi cocedctr pofTe hoiem facercrqd’ nullus un§hoinupotuentfAn tu ne dialedticis ibutusgde es^Si.n. poc h6:no poifc tollif.Si aut no pdupofTe fubuertif. Aut cocede mihi alique potuUTeiqd' fieri pofTe contedis. Aut fi nullus hoc potuituuitus tenebris nullu po^^e:qd, poiTibile iadtitas.lnter Diodoru & Chryfippu ualctiiTimos diale tiicos ifta cotctio c.Diodorusid folii pofie fieri dicitiqcfaut fit ueruiaut ucni futuru fit.Et qcqd futurum fitad fieri necefle e, Quicqd aut no fit futu^ id fieri no pofie. Chryfippus uero & qua: no fut futura:pofie fi eri dicitmt fragi hoc margaritutctia fi id nuq futuru fit.Qui ergo aiut hoiem pofie ec abfq; peccato fi uelit: no poterut hoc ueni pbarc.mfi futuru docuerir.Cu aut futura icerta fint oia & maxieea qux nuq fada fut? pfpicuu c eos id futuru dicereigd1 no fit futuru Ecdefiafte hac cofirmate fetentia.Oe qti futuru e:ia fadu c i priori fieculo.CRI.Oro te ut mihi hoc refpodeasipofiibilia deus madata dederitian ipqflibiliafAT.Cerno quo tua tcdat afiertio,Sed de hoc i pofierioribus difieredii e:ne du mifcemus quxfiionibus quaefti6es:obz fcura audietibus itelligetia reliqmus.Referuatoergo hocqd' fatemunpoflibilia deu dedifle madata:ne ipfe audior nuftitjae fitifiid exigat fierizqd' no pot fieriiNuc illud ipleiqd' ,ppofueras: pofie hoiem fine peccato---, ee.fiuelir. Aut emedabis eos:q potuerunaut fi nullus potuitiliqdo cofiteberis:hoiem i ppetuu uitare pecca ta nq pofie.CRl.Quonia urges me ut dejqd' dare no debeoilllud quaefo c6fidcra:qd' domius dixerit.-Facili us ee camelu p forame acus itrare pofie:q diuite i regnu cafiorii. Et tame dixit fieri pofieiqd' nuq fadlu elf, Ne(p,ntcamelus pforameacusfgrefius e.AT.Miror hoiem prudete ^pofuifleteftioniu qd' cotra fe faciat. In hocm.no qd1 fieri pofiit didu e.Sed fpofiibile ipofiibili coparatu.Quo mo.n.camclus no pot itrare p fqz rame.acus:ira 8C diues no igredief regna carioruiaut fi potueris oftederc 9 diucs igrediaf regna cxloru Scqz tur ut &: camelus itretp forame acus.Nec mihi abraha& exteros quos i ueteri teflamcto diuites legimus exeplo Aponas q diuites igreffi funt regna cxIorujCu tame ipis diuitiis ad boha utetes opa diuites ee defiez rintamo cu no fibi fed aliis diuites fuerit:& difpefatores magis dei q diuites appelladi funt,Sed nobis euage Jicapfedtio reqrcda e.In q pcipifiSi uis pfedus ee:uade& uendeoia tua:&da pauperibus.S<: ueni feqre me. CRI.Du nefeis pprio captus es laqo, AT.Quona mo^CRI.Ex fnia domini afitris pofie hoiem cc pfedtum. Quado.n,dicit Si uis pfedlus ee:uedc oia qux hcs:&f da paupibus &f ueni fequere metoiledir hoiem fi uolue iit & fecerit qux pcepta funtjpofie ee pfedu. AT.Validifiimo qdc pugno me pcufiifii.ira ut caligo mihi an
eepfcdus,ATtTergiuerfaris:& i eode luto hxfitas.aut.n.qd' pot fieri aliqdo fadtu eiaut fi nunq fatfiu eft fie
ri no pofie cocede.CR.Quid ultra differo^Scripturaru audoritate uicendus esiut extera ptermitta.Nonne
his duobus teftioniis tibi iponef filetiufi qbus lob &Zacharias Elifabethtp laudanf C Ni fallor,n,in lob ita
feriptu e.Ho qdam erat in regioe Hus noie Iob:& erat hd ille uerax & fine criminemerus dei cultonabflines
fe ab 01 re mala.Et iteruiqs eft q arguit iuftu meu fine peccato^ loquif uerbis tuis pignorantia^ln euange
lio quoq; fecudum Luca;fuit i diebus Herodis regis iudx facerdos qdam nomie Zachariaside uice Abia.8^
uxor illius de filiabus Aaron:& nome illius Helifabeth,Erat aut abo iuftiante deuiincedetes 1 oibus madaz
tis & iuftificatioibus domini fine qrela.Si uerus dei cultor e;6d imaculatus:ac fine crimieioc q abulabat 1 cu^
diis iuftificationibus.deide iufti funt 1 colpedtu eius:puto q> peccata careat,&: nulla re idigeanq ad lultmam
ptinet, AT.Propofuifti teftionia qux no de alterius feripturx loco:fed de	abl°luta	unt.Na	&
lob poftq peufius e plaga:multa aduerfus dei fm'am;fpuocas eu ad iudiciu:dlxifle couincit .a ^ utina fic iuz
dicaref uir cu deo:quo iudicaf filius hois cu collega fuo.Et iteru;qs mihi tribuat adiutore;ut dciideriu me
um ojpotes audiat;SC hbru fcnbat ipfe q iudicatfEt rurfum;Si.n.fuero iuftusios meu ipia loquet fi abfcp
crimie:prauus iueniar.&: fi purificatus niue & lotus maibusifatis me forde rixilti.cxccra u c 1 me ueltimen> •• c. J.. '-v 1 • r	z'	.	-	.	■	•	'	f-i.-.: _ _t, •	j- .^/«^phnclcia. beo.n.fnm fpnpv»
feripturx plenx funt.CR.Quid ergo refpbdebis ad illud exepluiqd' ponit euagelifta loanes^Scimus q dis q ^ j   nprrflt,fed 2enpr.ir!>\ r4o,"	rr,iii(Tnnc	no	tagiteu, ocimus ouoniam exdc
um ooceoo 11 Dl ee	u naius e ex acu.pcuwiu nv i»—- ^	-	    ,	,	z	.	-
teft pecca re ;qa ex deo natus e;q cofeqntia idc i eode loco loqt;Si dlX^1"UA ^on,1j .PecLatL! ^ Si c5dZ,
nos feducimus:& ueritas i nobis no efignoras rdem;hxfitas;atcp	:Audl eude cuagel •
mur peccatanfazfidelis8Ciuftuse:ut dimittat nobis peccata nra;6d mudet nos aboi miqtate.Tuc^
fti fumus qdo nos peccatores fatemur.Et iuftitia nfa ndex^pno mento.fed ex dei cofiftit mirer cord a.d
te fada fcripturaduftus accutitor fui e i pricipio ferm6is.& i alioJoco.Dic tu peccata tu^^
clufit eni deus oia fub peccatoiut oibus mifereaf.Et hxc hois fuma e iuftitia:qcqd potuerit habere u
tis;no fuu putare ceifed domini q largitus e.Qui ergo natus e ex deo;no peccatiqdiu feme dei man
»<, 49
nopot peccarc.^aex deo natus e.Sed qa i agro dominico dormiete pffamilias iimicus ho zizania ruperie-minanEt frumeco bono du ncfcmsiloliu auenafq? fierilcs fatur nodturnus i ter ferit. Ideo pabola iffa euageli ci priffailias formidada e:q purgat arca;& frumeto horreis codito paleas ueroru flatibus difpgedas;& uren^ das ignibus dcrcliqr.Vndc & i Hiercmia feriptu iegimus:qd paleis ad frumetuidicit dominusf Pales aut a fmmetoi cofumatioe fsculi fepanf.Ex quo approbaf du fumus i corpore ifto mortaHimixta; eecu trirv co:qd' fi oppofuerisiqre dixerit.Et no pot peccarc:qa ex deo natus e^Audies.& ubi erit pmiu uolutatisfSi.n. ideonopeccatiqa peccare nopotdibcm tollef arbitria:& neqqnoflru fict:Sed naturs bonum:qus peccata no capiet,CRI.Dudu faciliora ,ppofui:ut tc ad maiora cxcrcere.qd ad illud dicere potes; qd quis fis igenio fus nulia uaiebisarte fubuerterefPrimu pona deueteriteftameto.deide de nouo. Veteris nflameti priceps Moyfes c.Noui dominus atcyfaluator.Moyfes loqf adpopuIu.Per^edtieflote i cofpcctu domini dei uri. Et Saluarorad apoftolos.Eflote pfedtiificut pr ufpfcdlus e.Auc.n.pofflbile e audictibus facererqd' Moyfes <5^ dominus pet put. Aut fi ipofflbile emo c culpa eoruiq obedire no pofiunt: fed eius qipcfTibilia pcepit.AT. Jiic locus apud ipitosiSd feripturaru fadaru meditatioem ufucp fciam no hentesiuidef opiom tuae pria fro 'te bladiri.Catteru difcuflus facile foluif.Et cu teflionia feripturaru aliis copaueris tefifoniisme fibi fpus fan dus fp qlitate locoru 81 teporu uideaf ee cotrariustfecudu illud qd' feriptu e.Abyfius abyfiu iuocat in uoce cataractaru tuaru.Ttlc ueritas apparebit.Id e Xpm poffibiha pcepifie dicete.Eflote pfedi. ficut pf uf caele^ flis pfeclus e:&: tame apoltolos no fuifie pfectos.CRI.No dico qdapoftolifecermfed qd Xps pcepir. Netp .n.culpa^patisc:fcdeoruqaudierut^piu:qd, utiq^ pomilTc fieriiex iuflitia eiusq ipabat agnoicit.AT.Pul/ chre.Nolo ergo mihi dicas poffc hoLm fine peccato ee fi uelit.Sed pofie heiem id ec:qdJ apofloli no fuerut, CR.Ta ftultu me putasiut audea hoc loqf AT.Licet no loqrisjtame ex ppofitioe tua ipfa cofeqntia rerum ordie muif .Hoc loqris.Si.n.pot ee ho fine pcccato:qd' apoftolos no potuiffef pfpicuu eipofiet ee fup apoflo los hoiuttaceade patriarchis;5^^)phetis:quoiu i lege no fuit pfedtamfhtiaifecudu illud apoftoli.Oes.n. pec cauerut:& idiget gloria deiiiuflificati gratis p dei gratiaip redeptione:qu$ e f Xpo Iefu:quc rppofuit deus p piciatorc.CR.Hxc argumetatio tortuofa eieccleiiaffica fiplicitate iter philofophoru fpineta cocludemusf Quid ArillotelK& PauIofQuidPlatoni^PetrofVtijle.n.priceps philofophoru:ita hic apoltolorufuit: fup que ecclefia domini ftabili mole fudara c;qux nec ipetu flumfsihec ulla tcpeftate cocutif. AT.Rhetori caris.^ du mihi obiicis philofophia:ad oratorii caftra tranfcedis. Veru audi qd ide dicat orator tuus.deiine coibus locistdomi nobis ifta nafcut.CRI.Nulia hic eloqntia emullus oratorii tumonquorii definitio e:dice re ad pfuadedii accomodate.Sed pani puro fermoe quaerius ueritate:aut dominii no ipoflibilia prcecepiffe: ut fint i culpaiq poflibilia no fecenittaut fi no poffut fieriino eos q ipoflibilia no faciutifed eii q ipoflibilia p cepittqd' nefas didtu fiticouici iiuftitiae.AT.Video te cotra mores tuos uehemeter ee comotu.-SC ,ppterea at eumetari definaifed parup te iterrogaboiqd de illo apoitoli loco fentiasique feribit ad phih"ppefes:no qa ia accepinaut ia pfedus fu.Perfequor auttfi coprehedaa quo & apprehefus lu a chnfto.Fratres ego me nec dd arbitror copnhedifle.unu aiit pofterioru obliuifcestad ea qu$ priora futme extendensauxta ppofitu fex quor ad brauiii fupn$ uocatois dei.i chrifto iefu.quot quot ergo pfetfi hoc TapiamusiSd fi qd aliter fapitis • hoc quom deus uobis reuelauin^ caeteratquae te fcire no dubito;^ nos breuitatis itudio proterimus.Dicit fe necdii c6prehcdifle:6qnecdu:& neqq ec pfedtiiifed iftar fagittarii ad ppofitu:& ad (ignu mcuJa dirigere: que fignificatius graeci ctkotton nonuantme fagitta ad ptedeclinas alteraapitu oltedat fagittariu. Et aiferit proteri toni fc fep obliuifci;& ad priora fcp extedi: p quo docet protenta negligeda:& futura cupiendaiut qd' hodiepfedu putauindu adtneliora & priora extedif: cras ipfecflu fuifle couicat. Aup ita p fingulos gra> dusidii niiq i ftatiocifed fep f curfu c ipfedu doceat qd hoies putabamus ee pfectu folaq; pfcdidcm 6d uera iuftitia dei iatii uircutibus coaptadaifcdm ppofitu iqt Perfequor ad braum fupno uocatiois dei i chrifto ie fu.Oapoftole Paule ignofee mihiiqfi homuculo mea uitia cdfiteti.Si audacter iterrogemus dicis te nccdu accepiflc:& necdu cophedifle:^ necdu ee pfetiu:& proteritoru fcp objiuifci:& ad priora te extendi.fi quo mo poEs occurrere i refurrectioe mortuoru:& cofeqbrauiu fupno uocatiois;&quo flati ifers quotquot cr go pfecti hoc fapiLls fiac fapiaus diuerfa.n.funt cxcplana.5: qd fapius fiue fapiaus nos eepfctiosfcophediffe qd* no cophediusfaccepifle qd no accepiusfee pfectos q nodu pjedi fumusfQuid ergo fapius imo qd lape^ re debemus pfe<fli no fumus;ipk^oynos ce c5fiteii;&: necdu cophediflemecdu accepiflefHoc eflhois uera fapia ipfedtu ee fe nofle Atcp ut ita ioqr ciidtoru i came iuftorii ipfeda pfedio cfl, Vnde 8C in ^ucrbiisleg! mus ad icelligeda iuftitia uera'‘Nifi,n.cet 8i falfa iuftitiamuq dei uera iuflitia diceref,Et i eode apoftolu loco feqf;Et fi qd aliter fetitiS;& hoc uobis deus f uelauit.Re noua' audio.q paulo a'te dixeratmo qa ia accepiraut qa iam pfeclus (u. Et uas clcdliois ci ,p cofidetia hitatis i fe chnfli audebat loq;an expimetu qrl„tis C1t“s 9 ltl me loqt xpsf& tame fipheiter fatebaf fe no ee pfedu.nuc uero qd fibi £prie denegabat mitut i turbamuu gitep cil cotens: oC ait quotquot er^o pfedli hoc fapiaus.Sed q rde hoc dixerit exponit i fcqnnbus.Hoc iqt fapiaus q uolumus fecudu humano fragiliratis modulu eepfeaiinecdu nos accepifle:nccdu cophcdiiiemec dii ee pfedos.&fqa necdu pfeai fUmusi& forfitan aliter fapius q pofeit uera & pfecla pfedtioiti qd aliter iap mus & aliter inteJiigms q dei het fcia.& hoc nobis deus reuelamtiut pcemur cii Dauid:at(p dicaus. t<cuei oculos meosiSi coliderabo mirabilia dlege tua.Ex quo pfpicuu e:duas i feripturis fadtis ec pfcctioes: duaiqi iuflitias:& duos timores, prima pfectioem 5^ icoparabile ueiitate pfe cla^ iuflitia dei uirtutibus coaptaaa. Secuda' aut quo coperit nfo fragilitati-Iuxta illud qd' i' pfalmis dicif;N5iuftificabif i confpectu tuo ois 0' ues:ad ea luflitiaiq no coparatioeded dei fcietia dicif ee pfcdla.Iob quo<$ & Zacharias 8t blilabetri dti fun t fecudu ea' iuftitia q poflit i' iniaftitia aliqndo mutari;& no fecudu illa qux nuriq mutari pouix q
dicif Ego fum:^ no mutor,&: hoc c apoMusalio loco fcribinEr.n.no e glorificandu qd' glorificam eft ,ppter excellente gIoria.g>uicelicct legis iuftitia ad coparationeeuagelicx gratix no uideaf ec iuftitia, Si.n, ait qd* deftruif gloriofu e.mulro magis qd' pmanenent in gloria.Et iteru:expte fcimus.&ex pte ,pphetaus. Cu aut uenerit qd' pfedtu eidettruef illaiq ex pte funt.Et uidemus nuc p fpeculu i enygmate-.tuncaut facie ad facic.Nuc cognofcoexpteituc cognofca;ficut & cognitus fum.ut i pfalmisiMirabilis fada eft fcia tua ex meteofortata e;& no potero ad ea.Et iteru:exifti'aba cognofccreihoc labor e in cofpedtu meoidonec itroea i faduariu:& itelliga i nouiffimis eoru.Et i eode loco.ut iumetu fadtus fu apud te:& ego femp tecu.Et Hie remias.Smltus fadus e ois ho a fcia.Et ide Paulus apoftoIus«Fatuu iqt dei fapietius e hominibus.Et multa aliatquae ftudio breuitatis omitto.CRL Argute mi Attice:memoritcrc$ dixifti,Sed labor tuus:& multiplex temonioru replicatio me$ pti jtficit.Neqj.n.ego hoiem deo c6paro:fed aliis hoibusiquoru collatioe q ftu^ diu dederinpot ec pfedtus. Ac p hoc cjndo dicif;H6 pot ec fine peccato:fi uoluerit:iuxta menfura hoismon iuxta mefura dei dicif,maieftatis cuius coparatioe nulla creatura pot efte pfedta.AT.O Critobole hxc‘me^ inoras mecu facis,& ego.n.hoc fentiomulla creatura fecudu uera cofumataq; iuftitia pofte efte pfedla.Ca> teru aliu diferre ab alio:&! diucrfas ee i hoibus iuftitias.nulli dubiu c:8t uel ma iore ee aliu uel minore,& tax-me (ecudu ftatum 6C mefura fua pofte iuftos noiari:qalioru coparatioe non iufti funt. Verbi gratia Paulus apoftolus uas elcdtioisiq plus oibus apoftolis laborauitiuti^ iuftus eratiq feribes ad Timotheu Ccrtame bo nu certaui:cur fum c6fumaui:fide feruauiide extero repofita eft mibi corona iuftitixiqua reddet mihi domi nus in illa die iuftus iudex.no folu aut mihiifed oibus q diligut aduentu eius Juftus erat 6i Timotheus difei pulus eius & imitatonque docet qd agere debeat:8d que modu tenere uirtutu.Putamus ne una & eadem in utroq; fuifte iuftitia^ no plus hfe meritoru eu:q plus i oibus laborauitfMultx mafiones fut apef patre: qa & merita diuerfa.Stella a ftella differt in gloria.& in uno ecclefix corpe mebra diuerfa funt.Het fol fulgore fuu.Luna quo^ nodtis tenebras teperat.& qn^fidera alia q uocatur erratia:diuerfis& curfibus dC luinibus exlu pagrat.Innuerabiles fut alix ftellx:qs micare i firmameto cernius.In fingulis diuerfa funt lumina.Sd ta me in iua unaquxcppfedta eft.ita diltaxat ut copatoe maioris pfedhoe careat.ln corpore quocK cuius mebra diuerfa futiahud oculus.-aliud mausraliud pes agut.Vndc & apoftolus dicit. No pot oculus dicere maui: no es mihi neccfiaria. Aut itepz caput pcdtbusino deiidero opam uram. Nuqd oes apoftoli: nuqd oes ^)phctx: nuqd oes magfimuqd oes cudtas hent uircutesfouqd oes doatoes hent fa'itatufnuqd oes liguis loquiif.''mi qd oes iterptafr xmulaini dda maiora. Oi'a at hxc opaf unus atq;idc fpus:diuides^pria umcui^utuult. In quo diligerer attede q> n5 dixeritffecudu qd1 unuqdqj meb^ cupitffed fecudu ^ ipe uult fpus. Net^.n.di/ cere pot uas figulo fuoiqre ita uel ita me fecifttf Aut no het figulus ptate de eode luto.aliud uas facere in ho noreialiud in cotumelia.Vnde cofequeter adiecit.semulamim dona maioraJn fide 6C induftria plus exteris charifmatibus here mereamunmelioref^ fimus iistq copatoe nfi in fecudo ueftertio gradu pofiti fur.ln ma gna domo uafa diuerfa funalia aurea:alia argetea;xnea:ferrea:ligneaq$,Et tame fecudu modulu fuu;cu xne um uas pfedu fitxopatoeargeti uafisiiperfetiu dicif.Rurfutp argeteu aurei collatioe deterius eft.At^ hoc mo du fibi inuice coparafupfeda & pfedta fut oiaJn agro terrx bonx ex una femete tricenarius & fexagena nus:& cetenarius frudtus exorif :ipfis nueris mdicaf ipar ee qd1 nafcif .Et tame in fuo genere pfeda funt fim gula.Elifabeth 8C Zacharias quo teftionio quafi ipenetrabili uteris clypeo nos docere pofluuquato inferio/ res fut beatx Marix matris fan<ftitate:qux cofcietia in fe hitantis dei libere ,pclamat. Ecce.n. ex hoc beata me dicet oes generatoes.Quia fecit mihi magna:q potes eftiSd fandtu nome eius.Et mifericordia eiu s a pro genie ypgenics timetibus eu.Fccit potetia in brachio fuo.ln quo aiaduerte;q> beata fe ec dicauno ,pprio me rito at(^ uirtuteifed dei in fe hftatis clemetia.lpfe quoq; loanesiquo maior no fuit inter natos nmlieifcipare.' tibus fuis melior eft.No.n.folu hoibusffed & angelis teftionio domini copaf .Et tame q cuCtis hoibus erat maior in terraiminimo in regno cxloije minor fuifle,phibef.Quid mi^: in collatioe iancto^ alios ee meli/ ores:8£ alios inferioresicu ecotrario hoc liqde intelligi poftit^Ad Hierufale df:qu$ multis peccatoru erat co fofla uulneribus.iuftificata eft Sodoma ex teino 9Sodoma p te iufta fitrquae in xtemos collapfa cineres au/ dit.Per Ezechiel Sodoma reftituef in antiqsffed 9 copatioe fceleratoris Hierufale haec iufta uideaf .illam, dei filiu trucidauit.Haecj>pter abudatia panist&p luxurix magnitudine exceftjt modu libidinis.Publicaus in euagelio q peutiebat pedtusiqfi thefau^ cogitationu peftimaru:& cofcietia delictoru oculos no audebat tollere: fupbietis Pharifei collatioe fit iuftior. Et Thamar fub fpe meretricis fallit mda.Et ipius fnia q dece/ ptus eftimeref audire.iuftificata eft Thamar:magis q ego.Ex qbus oibus apptphatino folu ad coparatione diuinx maieftatis ho ies nequaq ee pfedosifed ne angelo^ qde & extero# hoiumjq uirtutu culmia cofcen derut:cu & tu q melior es alterius collatioeique ipfedtu ee moftrauerisirurlu ab alio te peunte uincaris:ac p hoc no heas uera pfeftione:qux fi pfefta fitmulla re indiget.CR.Et quo mo Attice ad pfedtione diuius fer/ mo^uocat. AT.Hac tde q dixi:ut fecudu uires nfas unufqfqj qtu ualuerit extedaf.Si quo mo poflit puenir: & coprxhedere brauiu fupnx uocatiois.DenicR oipotes deus cui docet apoftolus. iuxta difpclatione carnis aftuptx f Biiciedu filiuiut fit deus oia i 01 bus:plpicue dmoftratifibi cucta eeTbiecta.Vnde Propheta lubie tiione fui i finepfumit dices.None deo foh fubiedta erit aia mea&b ipfo.n.e falutare meu.bt qain corpe ec/ defix caput chnftus efttquibufda adhuc repugnatibus mebris:uidef corpus quoq? capiti n5 ee tDiectu.Naqj patitur unu mebR^icopatiunf oia.& totii corpus dolore unius mebri cruciaf. Quod dicoiita manifeltius fietjq diu hemus thefauru iftu in uafis fidtLlibus;& fragili carne circudamuriimo mortali corruptibili.Be atos ee nos credimnsffi in fingulis uirtuubus:ptibufqj uirtutu:deo fubiedti fumus.Cu aut mortale hoc idu/ tu fuerit imorcalitate:# corruptiuu hoc in corruptde ueftitui& abforpta mors fuerit in Chrifti uitftonaituc
deus erit oia in oibus. Vt no fit tatu in Salomone fapietia:in Datrid ai mafuetudoiin Helia & Finees selust in abraha fides.in Petro cui didtu eft;Simd ioanis amas mefpfedta diledio.in cledionis uafe ftudiu pdicadi» Et in cxterisiuel bina:uel trina: Sed totus i cudis fit:&: oi uirtutu choro fando^nuerus glorief: & fit deus oia in oibus.CR.Nullus ergo fando^:q diu in ifto corpufculoefticudas pothfe uirtutes? AT. Nullus:qa nunc ex parte ,ppheramus:& ex parte cognofcimus.Nec.n.pofiunt oia ec in omnibus hominibuszquia non eft imortalis filius hois.CRLEt quo legimus:Qui una habueritzoes uf here uirtutesfAT.Participatioe: no ^Dprietate.NeceTe cft.n.ut finguli excellat in quibufda.K tamc hoc qd' legiiTe te diciszubi feriptu fit nefeio. CRLIgnoras hac phiIofophoi?£ ee fniam.AT.Sed ndapoftolo^.Necp.n.mihi cur$ eqd Ariftoteles: fed Paulus doceat.CRLObfecro te.Nonelacobus apoftolus feribinq in uno offederinee oium eu reu^AT. Ipe
locus fe interptaf.Nd.n.dixerat unde cocpat difputatio.q diuite pauperi in honore ptuleritzreus eft adulte'
- i • • t.	1______________________________________________________   „	-l."	.J_-r_____
cu grauibus copanf.Nec ferula dignu uitiu gladio uindicadu eft:nec gladio dignu fcelus ferula coerccdum CRI.Efto ut nullus fandoru oes uirtutes heat:hoc certe dabis.in eo qd pot facereifi fecerit;ee pfedu. AT» No tenes qd fupra dixeri^CRI.Quidna illud eftfAT.Perfedu ee in eo qd fedr,& ipfedu in eo qd1 facereno pomit.CRLSed ficut pfedus elhn eo qd'fecitiqa facere uoluit.ita & in eo p qd ipfedus e:qa no fecitipfedu ee potui ile: fi facere uoluifiet. AT.Quis.n.non uult facere.qd1 perfedu eft ^ Aut qs no cudis cupiat flore? uir tutibusfSi totu reqdsiab oibus tollis reru diuerfitate & gfa^s diftatia:& creatoris artificis uarietatem.cuius facroppheta fon^at carmie.Oia in fapictia fecifti.Indignef Lucifer qre fulgore Iunx non heatiLuna fup fuis defedibus &C labor caufefrcur anuu folis circulu fingulis mefibus expleat fol q*raf ;qd offederitiut Iunx cur/ fu tardior fit.Clamemus & nos homuculizqd caufx extiteritiut hoies &: no angeli fadi fimus: qq magr nf o apXcfib- .uueruftuszde cuius hxc fonteprocedunnoes rdales creaturas xquo alleritiure conditas.ut inftar qdriga^: & curruu de carceribus exeutesa medio fpatio uel corruat uel pteruolet;8<: ad optata pueniar.Elc phati tatx mohs:Si Griphes in fuagrauitate caufendcur qternis pedibus icedancu mufex culicefcp 8^ este ra huiufcemoi aiantia fub penulis fenos pedes hcanr.3^aliq uermiculi fmt:q tatis pedibus fcateatmt inucra' biles fimul motus nulla acies cophendat.Dicat hxc Martid;& oes hxrticiiq cfatoris opibus illudut. Vf um decretu hucuf{$pueniet;utdu lingula caluniandmanu iniiciat deoicur folusdeus fitfcur iuiderit creaturis: ut no oes ^de polleat maieftatefQuod licet no dicatis(Necg,n.ta ifani eftis)ut apte pugnetis deoitame aliis uerbis loquiminiire dei hoi copulatestut fit abfqj peccato:qd'5t deus eft.Vnde apoftolus fup diuerfis itonas gratiis loqf .Diuifioes donationi! funt.ide aut fpus.St diuifioes minifterioru futtfed ide domius.&: diuifioeS opationu. Vnus aut deusiq opaf oia in oibus.CRI.Nimius es in una at<p eade qftioemt pfuadere coeris ho/ mine uniuerfa fimul here no poflezqfi aut iuiderit aut no potuerit deus pftar imagini & fimilitudini fux:ut .. r._ -r j _. ^ r 	...-at Pn-n mp nimiiT; an tuta folutaDDoni«;:& no iteliieis aliud
ru. Arriai dei filio
id picfturxhoc ee uentate, V crus equus Ldpuiu ipdiw trdiuuidv.pieius pancu nxret in cur no cocediinqd' tu oi hoi tribuis, Alii no audet pfetftu in xpo hoiem cofiteri: ne fufeipe in gan£;qfi potetior fit creatio creatore.Et idipfu tatu filius hois.-qd' dei filius,Aut igifppoe
eo nois peccata cogant
fumus, Ac n hoc fiue poftibilia dedit deus madata fiuc ipoftibilia:pot ho fine peccato ee fi uelit, AT. Quxfo ut patierer audias,no n.de aduerfario ui(ftoria':fed cotra medaciu qrimus ueritate.Deus poftibiles dedit hua
Cueloquedffimus orator de rhetorica & iuris fcietiadifputas dixerit.-pauci unu pofTut:utrucp neo. Vides ergozg? & deus poflibile luftentfEt tame id qd'pofiibile e per natura';nullu pofte coplerefDedit itaqR pcepta diuerfa:uirtutes tiarias;qs oes fimul here no poflumus.At^ ita fit:ut qd i aiio:aut primuiaut.totu elt in alio expteuerfef.Ettamendfltmcriminezqnohet oia.Neccodenef exeoiqd*nohenSediuftincet ex eo:qa poiTidet.Defimt apoftolustqualis epifeopus ec debeanferibes ad Timotheu.oportetepm ee irrepheimne. unius uxoris uiru:fobriu:pudicu:ornatu;hofpitale:docile:no uinoletumo pcuflbre:fed maluetumo litigio' fumifine auaritiaidomu fua bene regeteifilios habete fubditos cu oi pudicitia. Et nd ncophytume innaru iiudicium incidatdiaboli.OpOI!tetauteu etteftimoniudeforishabere.neiobprobriuicidat:5:laftue^ aboli.Tito quocp ieribes dilcipulozqles epos debeat ordinareibreui fermonedemoftrat.ldeoreliqui tev
txmt qux reliqua funt corrigas^ cdftituas p ciuitates prxfbyteros:ficut ego prsecepi tibi.bi qs elt line mine: unius uxoris uinfilios hens fidelesznec in accufatione luxurjx:aut nd fubiedtos.Opor tet aut epm, line cneifme accufatde.Hoc.n.magis dvEVKAHTON ficut dei difpefatore:nopnu:nd iracundumo mnoien • non pcufToreaio turpis lucri appetitorem,Sed hofpitale benignu;pudicumuuftum‘,fan6tum:connnenr
obtinete dc&rinx fidele fermoneiut poflit exortari i dodtrina fana.Et cotradicetes coarguemur diuerfaru f pfonaru uaria prxccpta nue fiiea:circa madataepi me tenebo. Vult certe deus tales efie epifcopos:fiueprX' fbyteros:qles uas elediois docet.Primu qd1 dixit. Irreprehcfibilistaut nullus:aut rarus,Qjjis c.n. q no qfi in pulchro corporetaut neumaut ucruca habeat.Si.n.ipfe apofiolus dicit de Petroicp no redo pede kciTerit in euagelii ueritate.& i tantu reprehcfibiiis fuerit:ut 8L Barnabas addu&us fit i eade fimulationc:qs idignabi' tur id fibi denegarnqd' prlceps apoftoloru no habuitfDeide unius uxoris uiru Jobriu:pudicu:ornatu:hofpi talecpiut reperiasullud certeqd1 fcquif 2Li2.cxKti kon: qui poffit docere: n5 ut iterpretaf latina fimplicitas: docile:cu caeteris uirmtibus difficulter iuenies.uinolentu queep, & pcufrqrc:&: turpis lucri cupidu repudiat apoftolus:& pro his cupit mafuetutabfcp iurgiodine auaritia.Et ut demu fua optie regat.Qijodcp uel diffi^ cillimu eft:ut filios heat fubivdos cu oi pudicitia.No.n.fufficitppria here pudicitiainifi ea filio^ & comitu ac miniftroru pudore decoref Dicete Dauid. Ambulas in uia imaculata hic mihi miniftrabat.Cofideremus quo cp o-ivrcKrm pudicitiae filios hente fubditos in 01 pudicitiaiut non folu ope:fed fermone quo(p:& nuti busfeabftineatab ipudicitiis.Ne forte illud icidatHeliiqcerteicrepauitfiliosfuos dices.Nolitefili^eino ^ litemo bona fama audio ego de uobis.Corripuit:& punitus eftiqa no corripere debuittfed abiicere.QBid fa ciet q gaudet ad uitiafq emedere no audet^q cofcietia fua metuit^ qd* cudus populus clamitat:nclcire fe fimulat^Quod^ fequif arHNECHpuTOH ut ena a nullo accufefiut bona opinione ab iis q foris fimt habeat: ut etia maledidis aduerfario^ careat.Et quibus dodrina difplicet:p!aceat couerfatio.puto ^ no facile Iit re»-perire:maxiecp illudiut potes fit aduerfariislrefiftere:8£ peruerfos opprimere.Sd fu pe rare dcdtinas.ut no ne»' ophytus epifeopus ordinefiqd' uidemus noftris teporibus ,p fuma eligi iuftitia.Ncquaq uticp apoftolus ne ophytu refutaretrfed baptifmu uetera peccata cofcindit.Nouas uirtutes no tribuit.Dimittit 6Caicet.Et di" miffo fi laborauerit pmia pollicef. Aut nullus inq aut rarus eft q oia heat qua; habere debet cps* Et tame fi unu uel duo de catalogo uirtutu epi cuiq defuerint.no tame lufti carebit uocabulo.Nec ex eq danabif qd: no het.fed ex eo coronabif qd' pofiidet.Oia.n.here & nullo indigere uirtutis eius eft q peccata no fecit.nec dolus inuetus eft in oreeius.q cu maledicercf no maledixit.q cofidenter uirtutu cofcientia loquebaf. Ecce uenit princeps mudi huius. &C in me inuenit nihil.Qui cu eet in forma dei nequaq rapina arbitratus eft aeq" le fe ee deo.Sed fe exinaniuit forma ferui accipics:& fadus eft obedies uf<p ad mortc:&: morte cruds.Propte rea donauit ei deus nome fup oc nome. Vt in noie lefu fledat genua carleftia terreftria & infcrna.Si ergo in una eDifcopi pfona pauca prarcepta aut nequaq aut difficulter fuenies:qd facies de omni hoie:q cuda debet iplere madata.Et ex corporalibus cofideremus fpiritalia.Alius ueiox pedibustfed no fortis manu.IJle tardus incefiuifed ftabilis in plio.Hic pukhrahct fac^ifed rauese uocis eft.alius tetraifed dulci modulatoe cantat.
lllu ingeniofu fed oblmiofu.Hik memoreifed tardi uidemus ingenii.ln iplis cotrouerfiisiin qbus quodam mipri infimnsinnoecfimiliter nel in nnemiicuel in narratioibusiuel in cxceflibusiuel in argumctisiaut exc
l„uimirurnciuiiuuuuuuuic;c.lll(.iuit jiiyiamiiow	     ,	n	-	.	'	,
fumus oes.Rarufcp aut nullus eft diuim:q in oi fubftantia fua paria uniuerfa polfidcat.Po i iha pcepit de^ us:& ego fateor .Sed hxc poffibilia cuda linguli here no pofiumus.no ibecillitate natura;:ne ca unia facias, fed ai laflitudine q cudas fimul & femp no poflit habere uirtutes.qd' fi & in eo arguis creatoreiqre te talem tSajdencg deficiasatglaffefcas.dica iteymaior erit rephefioifi eu
COQiaeriliq ucncias atep laiieicas.UlLd nepe Uidiur trin icuuvnu.u t u ------------.	u	.	r	p R
rit.Sed fi diccstfi no poflutergo peccatu no habeo:habes peccatu:qre no fecerjs’q1<^r^sJrriror aroi 'r. fumcp ille:cuius tu coparatide deterior es:uel tui i alia uirtute;uel altcrius;eriuollatioepei n ’ rfrn.ni-' ut quecuqj primu putauerisminor fit eo:q fe in alia parte maior eft.CRl.Si no p5t ho pW,», r,, ^ ludxis fcnbit apoftolus:Ei q potes eft coferuare uos fine peccato;& coftituere ar\r^f.	1*Pa
culatostquo teftionio coprobaf pofle hoiem ee fine peccato:& macula no here. AT. Non iteiiigis qppofue ris.Necp.n.ho pot ee fine peccatoiqd' tua het fentetiaifed potifi uoluerit deusihoicm leruare ime peccato: 6^
?ats cs fiberalitatismt fauore tibi apud Amazonas tuas cocilies«Vt in alio loco fcripfcrisifdetia icgis et fce minas here debere:cu apoftolus doccat ee taccdu mulieribus in ccclefia.&: fi quid ignorat domi uiros juos debere cofulere.Nec fumcit ribi dediffe agmini tuo fciam fcnpturaruimTi earu uoce caricis deledtcris.lu^ gis.n.S^ ponis in titulo di foeia: deo pfaliere debear,Quis.n.ignorac pfallcdu efie foeis in cubiculis tuis: abfq; uiroru frequetia 6C cogregatione turbam:’Veru tu doasqd licet;ut qd uerecude facere debcan&t abirp ullo arbitrio magfiaudoritatefpclamet.xiiii.titulo.Addis pterea feruu dei nihil amam de ore fuoifed femp x^dulce eft Si fuaue debere^ferre Si qfi alius fit feruus denalius dodtor Si facerdos ecclefix prioris oblitus
filici	—	1	?	-	^ i	..	y	„	S___^ — -fl ^	J _f ri 'ylt+F***
peca. _____________________________________________________________   ,	    1
replicas:^ inculcas.xxxi.faccrdote fiue doctorc nemini adulari debere,Sed ardercr oes corripere: ne 8i k o-eos qui cu audiut pdat,Tata nc eft in uno opere difTbnatiamt qd prius dixerismefcias&im.feruus dei nihit amaru de fuo debet ore ^)fcrre:fed femp qd'dulce Si fuaue e(t: Aut facerdos & do&or ferui dei no erutiqui ‘i
nnlli nrlnlirvfprl aildatier OES increoarer Aut fi farprrlne /Vno fo
hoc propriehxreticoru fit:& eoru q decipere cupiut audietesidicete apoftolo.Huiufmodi eni Chrifto mino noftro no feruidufed fuo uetn.Et p dulces fermones Si benedidtides leducut corda inocetiuifcmp in fidiofa:callida:blada e adulatio^Pulchre^ adulator apud philofophos definif ,Bla'dus inimicus: ucritas am» ra eftjrugofse frontistac triftisioffcnditcp corredtosvVnde Si apoftolus loquif .Inimicus uobis fadtus fum:ue ritate dices uobis.Et Comicus obfequiu aicosmeritas odiiiparit.Quapropter Si pafcha cu amaritudinibus coedius: Si uas eledtiois docet pafcha celebradu:in ueritate 8<fincencate« Veritas in nobis fic Si finceritas: 8i amaritudo ilico c8feqf,Illud uero qcH alio p5is locotoes uolutateppria rcgi:qs chriftiaoru pot audire^Si.n# no unusmee pauciinec multi.fed oes regunt ppria uolutatembi erit auxiliu dei. Et quo mo illud exponis^A domino greflus hois dirigunte no in hole uia ciusiEt nemo pot qcqaccipemifi datu fuerit ei defup.Et in alio loco,Quid.n.hes:qd'no accepifliYqdglomris;quafi no acceperiscdicete domio faluatore.No defcedi de caelozutfacia uolutatcmea,’feduoIutatcemsquimemifitpams.Etina$ioloco:Paterfifieri pot tranfeat a me calix ifteiVerutameno qdxego uolo:fed ficut tu uispf.Et in ofone dominica.Fiat uolutas tuaificut i ca^ lo & in terra,Qua fmx temeritate aufers dei oe pfidiufEt qd1 in alio loco fmftra conaris adiugere abfcp dei gfarquo mo fencire uelisiex hoc loco intelligif:dd gratia eius:no ad fingula refers opaifed ad coditionis ac ie gis:& liberi arbitrii ptatem.lxxii.Illud ueto du in iequeti ponis capitulodn die iudicii iniqs Si peccatoribu no parcedurfed aeternis eos ignibus exurcdos:ferre qs pdtfSt interdicere te mifericordia dei:& ante dic iudl'* Cii de fentetia iudicis iudicareiut fi uoluerit iniquis bi peccatdlibus parcef :te praeferibete no pofTit. DicisJH Scriptu eft.n.in.ciii.pfalmo.Deficiat peccatores a terraiSi iniqui ita ut no fint,Et in ElaiaXUoburetur iniq 5^
rores fimul.Ei no addidit i$cernu.Et q reliquiir deu cofumabuf ippne hoc de hxreticis loqf :q rectu fidei ramite reliquen tes cdrumabuf ili noluerit ad dominu reuertiique derehqueroti qua fentetia & tibi parata e: fi neglexeris ad meliora couerti.Deide emus e temeritansiiniquos & peccatores iplis iungerciqa nobis lic definiufiois ipius iniquus && peccator cmec reciprocaf :ut poiTimus dicere;Ois peccator«iniquus etiam ipius e Imni-tas n.pprie ad eos'pcrrinet.-q notitia dei no habetiuel cognita trafgreffione mutamt. Peccatu
^	■■	^	A/ininr^ftc nnlnoreifinifarp. Vlirlp frrmni » N/Tnlrifla
arwa viuucliaio QeiXUirCtVy^i0 v ----- r------r—------------  •--------------O—r——— *-------
ditione funt prsiudicati.Nc^ peccatores in cofilio iuftoru. Aliud eni eft gloria perdere refurgedi:aliud perj^ reppctuo,Venictinqthora:inquaoesquiifepulchrisfunt:audietuoceeiusi& egredienf qui bona fecerut in refurredtionc uitx. Qui aut mala egerunt in refurredtione iudicii. Vnde Si apoftolus eode fenfu:quia eo dem& fpiritu loquif ad Komanos.Quicu^cni fine lege peccauerutifine lege peribut. Et qcu<p in lege pe^ cauerunper lege mdicabuf.Sine lege ipius e;q impius i xternu peribit.in lege peccator credes in deu: q Pe legem iudicabiust nopibir.Si peccatores Si imquijeternis ignibus exurufino times fentetiam tuf :qUi1m9i/ um &: peccatorem te eifc dicis.Et argumentaris no hoiem eife fine peccato,fed efle pofte.Ergo f°lps w uef:q nunq fuitmec eft-fed futurus eft:aut forfitan nec futurus:& pereant omnesiquos retro fuiUe legimus. Tu ipfe q Catoniana nobis inflaris fupbia:&: Milonis humeris intumefeisiqua temeritate P/cc^	> fo>
wu yuicub	^ iiueiiectu icripiui^Lu wi,i^«lv.,^i.iuiuccnopoiie,xA.^- .. ~	.	a]70^di
pare no debere idodu. Aut.n.magiftrum a quo didiceris,pferre cogeris:aut fi magi«« tans^	^
dicerit;& docuerit teqd' ipfeignorabanreftat ut no rede facias:qindodtus ufurpas Icictiam icrjmra _ „ ^ mf prius qdifcipulus eeccepifti.Nififorte huilitate folitamifm tuuiadlitasdnumiqdocet orni iu. < ^ cu Moyfe in nube Si caligie facie ad facie audias uerba dei,6<: ide nobis cornuta fronte jpcedas.nec no
tinfcd repente mutaris in (toicu:5Z de Zeonis nobis tonas fupercilio.lxxiii.Chriftianu illius debere ee patie tiarmt fi quis fua auferre uoluerit:gratanter amittat.None nobis fatis cft patienter perdere: qd1 hemus:nifi uioleto at<p raptori agamus gratias?# eu cudtis benedidionibus rpfcquamurfDocet euangeliu eitqui nobi«-fcum uelit iudicio cotendere:# per lites ac iurgia auferre tunica:etiam palliu ee ccdendu?Non praecepitmt agamus gratias:# laeti noftra pdamus.hoc dicoino 9 aliquid iceleris i hac fetetia fit, fed q, ubiqz mediocria
ecclefiafticus in adminiftratoe facrifido^ cadida uefte^cefferit.Cauete clerid:cauete rnoachimidux & uir gines:piclitamini:nifi fordidas uos atep panofas uulgus afpexerit.Taceo de hoibus faeculiiquibus aperte bel Ium indicitur.Et inimicitiae cotra deuifi peiofis at(p nitetibus utanf exuuiis.clxiiii. Audiamus # czetera.ini micos ut proximos diligedosiftatiq; oppreffurus grauiflimo lethargo ponis,# dicis.clxi.Inimico nunq eile credcndutqd' fibi ec cotrariu etia me filente:pfpicuu eft.Sed dices utruq; uocibus feripturae cdtmerimS aiad uertes quo fenfu in fuis lods dicta funt.Prsceptu eft mihiiut diliga inimicos:# ore pro pfecutonbus.Nu^ quid iuflu eft:ut ita diliga quafi proximos;# cofanguineps # amicos?ut inter xmulu # neceffariu nulla di*4; ftantia fitfSi inimicos diligo qfipxios;amicis quid amplius exhibebo? Aut fi hoc dixerisdllud tacere debue rasine cotraria fibi in eode loco dicere uidearis.Inimico nunq ee crededu,Sed quomo diligatur inimicus # lex docet Jumetuaduerfarii fi ceciderit:fubleuadu,Et apoftolus:Si efurierit iimicus tuus;ciba 1llu.f1 fitierit da illipotu.Hoc.n.faciens carbones ignis cSgrcgabis fuper caput eius.no in maledidtu # codenationem:ut pleriqj exiftimat:fcd in corredtione:refurrcdtione:# plenitudincut fupatus beneficiis odii igneiexcodto fri gore caritatisanimicus ee defiftat.cxxiii.addis pterea:regnu catlo^z etia in reftamcto ueteri fpromitti.Poifqj
pinquabit enim regnu caelo^.# de Saluatore feriptu eft.Et eo tepore coepit pdicare # dicere; Poenitetiam agite.appropiquabir.n.regnu cxlo^.Tu aut nos Manich^os uocas:cur legi euageliu pferentes:in illa ubra: in hoc ueritate ee dicamus:# no intelligis ftultitia tua iprudenriat copulata. Aiiud eft danare legcm:qd' Ma nichxus faciat:aliud legi pferre euageliuzqua: apoftohca dodtrina eft.In illa.n.feruidn hocpfens domius Io quitur.Ibipmittitunhic iplef.lbi initia;hicpfcdtio eft.In illa ope^ fudameta iadunf:hic fidei # gratix cui • «#t(in"w»nc»nrp<rrp<yii nrpnrnric dnArTa mnftref. (^enrefimus titnlnc pff	C«,
operis beati martyris Cypriani feribetis ad Cyrinuee fateaf :no intelligit fe in eode ope dixifte cotrariajlle [
liiii.titulo tertii libri ponitmemine fine forde & fine peccato ee.ftatimcg iungit teftimonia;in quibus feriptu
cft apud lob.Quis.n.mudus a fordibusme fi unus etia diei fit uita eius in terra?Et in pfalmo.l.Ecce in miq
tatibus coceptus fum:# in peccatis edeepit me mf mea.Et in epiftola loanis.Si dixerimus:qa peccatu no ha
bemusmos ipfos decipimus:# ueritas in nobis no eft.Tu ex diuerfo afferisipone homine (ine peccato ee.bt
ut hoc ueru dixiffe uidcarisdtati iungis.Et dei madata facile cuftodire;fi uelir.qux aut rarus raut nui lus im
pleuit.Si.n.facilia funtvdebet a pluribus cuftodin.Sin aut ut cocedamus tibi:rarus qfq ea explere pot; mani
feftu eft ce difficileiqd1 raru eft.atqj ut hoc augeas:# magnitudine tax uirtutis ouedas:quod.i.de bono co^
fcietiae thefauro erudtare conaris:Ponis in titulo.cxxiii.Nec leuiter quide ee pcccandum.br qd iit hoc leui
tenne forte i ope te aliqs dixiffe exiftimaret; idncdis.cxxxi.Malu uero nec cogitadumecp illms ientetia: re^
cordarisiDelidta qs itelligi .?ab occultis meis muda me domie;Et ab alienis pce feruo tuo.Cu ecc ena etiam  _______________, ,P	«.r	1___.•_________ _________firear.Tn ranmi
fima feripturaru fpatia pagranda futzut docea errorem # ignorantiam effe peccatu» e ro e;noi
fti:q uiderit muliere ad cdcupifcendu:iam moecchatus e ea in corde fuo.Non ergo lo us a pectus # 1 ■	z_________r.r.j..	..	•	 rr—rr	a	^	r.n(TnmUS	ma	a rnoifar
elegi incetiua
qa fcripmraru etia ignorantia habere peccatuVVnde # lob offert hoftias % hj™ fuls!ne forte p ignoranda cogitatioe peccauerint.Et q ligna cediufi fecuri ac ferro fugiente de ligno ho fuerit occi,us:pgere iubet ad urbem fugitiuoru:# ta diu ibi ee:q diu facerdos maximus monaf.i. redi^r fa n g u le Sal uatoris .Aut in do no baptifmatis:aut i poenitetiaquae imitaf baptifmatis gratia;p ineffabile ctomentia Saluatoris;q perire queqinec deledtaf mortibus peccatoru:fed ut # couertanf;#	’^°gp*qux e ifta m	•
i peccato tenear erroris:cuius reatu no habet c5fdetia?Nefcio me peccane: eius rei q neicio;pcenas	«
qd plus faciatfi fponte peccauero?ATTI.A me fentetiae # difpofirionis dei caulas reqris?Refpo^debit Tae iterrogationi tuae liber fapientife.Altiora te ne quaefieris; Et foruora te fcmtatus ne fueris.	'
li effe fapies multuiEt noli argumetari plus q oportet.Et i eode loco Jn fapietia # i fimphcita^^^ , - ^ . rite deu. Ac ne forte huic uolumini contradicaszaudi apoftolu euangehea clagente tuba .O a	. f
ru fapietia # fcientix dei:q inferutabilia funt iudicia eius:# inueftigabiles uiae eius.	ai5,
fum domini? Aut quis confiharius fuit eius? Ifta; funt qu$ftiones:de qbus & in alio loco	a
# ineruditas quxftionesdeuitaifciens quonia lites generat. Et Eccle[iaftcs:dc quo ccrt „	,	- •
biguitas:Dixi inquit fapies efficiar;# ipfalonge fadta eft a me:profunda^funditas:quis ea menit.a me q
quare figulus aliud uas fecerit in honore:aliud in cotumeliatEr no uisaeqefcere Paulo pro fuo domio reipo dcri.O homo tu qs es;q refpondes deofAudi ergo breuiter teftionia feripturarumt ftulta imo impia fci.cira tio in perpetuu coticelcat.Loquitur deus in gencfi.Non adiicia ultra maledicef terrxppter opa hoium: qa appofita eft mes hois diligerer ad mala a puentia.Abraha & Sara audita repromitfione filii Ifaacridet i cot' de fuo:& tacita cogitario no latet fcientia dei. Argumur in rifu & ipfa cogitatio qfi pars infidelitatis reprehe diturtattamc no ex eo q> rifereidiffidetix codenanf ;fed ex eo qdpoftea crediderut iuftiti$ palma acceperut* Loth nefeit in cocubitu filiarum qd fecerit;& inebriatus ab eis no het crime cofcietiir.Et tame error in ui' tio cft. Argue fandfu uiru lacob: quare Rachel formofam dilexerit:^ qua & feruiuit multo teporc:&in Li£ primo cocubitu fuerit ccrrtftatus.& acquicfce tande huan$ fragilitati qux etia pulchra corpa diligit:& de/ formia dereftatur.Luget lacob morte filii fui Iofeph;& multo tepore confolatione no recipit filioru:refpoH detq; lugens 5^ gemes. Vada ad infernu.SC probat fe hoiemidu iuftus ignorat qdadu fitdeiufto filio lofeph. In Exodo feriptu c.Si percuffent aliquis quepia:& mortuus fueritimorte moriaf .Sin aut no uolens:fed deus tradidit eu in manibus ems:dabo tibi Iocu;ad que cofugiat.-qui occiderit.In quo notadu	deus tradidit
homine in manus eius:&: ille qui occidit per ignoratia exilio codenatur.In Leuitico lex expoif. Anima fi pec ' cauerit in cofpedtu domini no fpote ex oibus pceptis domini quae no oportet fieriifeceritcg unu ex cis: fiue pontifex fueritifiuc omnis iynagogaiSd reliquus populus:6<: poftea didicerit peccatu fuuiqd' peccauitp igno rantia:offeret munus hircu in capris mafculu imaculatu:& ponet manus fuas fuper caput eius: interficiet# illu m loco ubi madlanf holocaufta cora domino:qa p peccato eft.Stan'# in fcquctibus.Si tetigerit aliquid imundmqd' no liceat tangere;& fecerit pignoratia:&: poftea didicerit: fiue promiferit aliquid:& fuent obii tus:pnunciabit peccatu fuuiin quo peccaife fe pfpicit:&! offeret domino pro his quae peccauiuagna fiue ca/ pra pro peccato,& pcabitur ,p eo facerdos fuper peccato:& dimittef* ei peccatu.Sin aut no prxualuerit ma/ nuseius:ut offerat oue pro peccatiseius:qbus peccauit:duos turtures aut duos pullos colubaru offeret do/ mino:unu p peccato:& unu in holocaufto;6^ portabit ea ad facerdote.& offeret facerdos pro peccato quod peccauiu^ dimittetur ei.Cxtcraq; his fimilia:qux ffudio breuitatis omittome faffidiu ftomacho tuo facia» In cofequetibus quo# narrat Moyfesrq in confecratioe Aaro 8i. filioru eius obtulerit uitulu pro peccato:5^ pofucrit Aaro 8t filii cius manus fup eu fup caput uidelicet uituli:qerat pro peccato:^ madtaueric euiQC tu/ Ierit eu de eius fanguinei&pofuent fup cornua altaris in circuitu digito fuo:at# altare mudauerit.SimiliteE inaricre fecerit:^ de fanguine eius tetigerit auricula eius dextera:& manu dextera:& fumitate pedis dextri# Et poft multa alia q narrare logiffimu eft:& enumeratis diebus.vii.ita legimus.Fadtu eft: quo# die odtauo; & uocauit Moyfes Aaro & filios eius;&: oes feioreslfrahel:& dixit ad Aaro.Tolle uitulu de bobus p peccatis & ariete in holocaufto i maculatu;# offeres deo i cofpedtu domini;# fenioribas Ifrahel loqre dices.Tollite hircu de capris uiuup peccato:# uitulu imaculatu aniculu in holocauftu. Dixit# Moyfes ad Aaro:Accede ad altare:#'fac p peccato tuo reliq.Rurto# eleuauit Aaro maus fup populu:# benedixit eis.Def cedit# cU feciffet p peccato # holocaufto & falutari,Mulier generat liberos lege naturali:# imuda e:fi mafculu pepit diebus.lx.fi fcemina diebus.lxxx, Accufa creatore cur imudu qcq nofeuqd1 ipe codidit.Et nofolu ipa imu> da e:fed # oe qd' tttimit Cu# dies inqt purgatois eius copleti fucritifup filio aut filia offeret agnu anmcu • Iu imaculatu:#puilu coluba^:# turturep peccato;ad hoftm tabernaculi tefti facerdoti qofferet l cofpe/ du domini:# expiabit pro ca facerdos.De leprofo quo# qd in die purgatiois ems offeraf pro eo uidimap peccato:duocK turtures;# duo pulli coluba^unus p peccato:alius in holocauftu .bt q fluxu femis patif: eode facrificii ordinep peccato # holocaufto Iiberaf.Etad extremujfert .Timoratos facite filiosifrahel ab
' DuofcK hircos accipiat ab uniuerfo populo.unu ex eis offerat p peccato fuo;# unup pecca riere i holocauftu. Alter hirco^ cudta peccata fufeipit populi in typu domini Saluatons:# pf
te i holocauft
to populi:# ariere
putat ei iniquitas
dfumatiois
duo turtures:# duo puifl colubaru. Vnus pro peccato;# alter in holocauftujn die quo# ^ offerfagnus cu holocaufto1# 3gna,P peccaco;Et poft multa feriptu e.Et nuc magnificefTortitudo dominn ficut locutus e dices;Domius loganis # multae mifericordiae auferes iniqtate # Icelera:# mudas no iaciet u noccte;pro quo.lxx.iterpretati iunt;# emudas no mudauit reu;# folus etia poft idulgetia reus htj)pnae co fcientiae.Cu# an ignorauent populus:# fecerit unu ex his q facere no debuit pter cerioniaru logu ordine i fert# df.Offerte hircu caprae p peccato:# placabit facerdos# oi fynagoga filioto lfrahel:#PPlciabit:ei,ao mius:qo ignoratia e;# ipi0^c 0blatione.fua' i facrificiu dno p peccato fuo i cdfpc^fteIus^u.0"iam-^. o, rut.Ibi# addifffi a ia una peccauerit p ignoratia offeret capra anicula' pro peccato ignoratia: cora aomio. deprecabit pro eo facerdos:eo q ignorauent^) peccato ignoratia: cora domino:# rogabirpeo:a,ppiudu ei.In caledis fingulo^ mefiu offerfhircus caprarup peccato dno .In pafcha quo# P dicsodto.aaK.xv.n , fis primi uf# ad.xxi.die facrificium pro peccato eft,In penthecofte hircus pro peccato ottertur a in caicn menfis fepcimi quando tubarum clangor concinitur eade hirci pro peccato religio comeruatur, dei q ^ decimo eiufdem menfis feptimi; quotuam ieiunium eft uf# ad uefperum; offertur hircus caPrarum p
peccato pter eu hircu:g ante holocauftu p peccato ex lege madtaf ii diebus quocp Senephegix: quado figc^ f baf tabernacula i die.xv.eiufde mefis feptimi ufq*ad die.xxn.iter uidimas fempp peccato hircus offerebaf: ut illud fpieaf bn Dauid.Tibi foli peccaui:& malu cora te feci:ut iuftificeris i fcrmoibus tu's:8d uicas cu iu/ dicaris^Sex duitates eligunf exilii eo^:q no fpdteifed p ignoratia;uehadtu lapidisiuel ipulfioe manus:uel io comel lafciuia abfq; inimicitiis ifelicitate magis q uolutate peccauerut:& tame no abfq? cric futidu relegaf* in ppetuu:^ ante coftitutu die nec fupplicatide:nec pcio eo^: reuerlio ipetrari & redimi pofiit i df utciono^ mio.q liber pterito^ enumeratio e.pfpicue demoftraf :no i opibus nfis atep iuflm"a;fed dei mifericordia nos coferuari dicete domino p Moyfcn.Ne dicas in corde tuo:cu fubuerterit eos dominus deus tuus a facie tua»
In iuftitia mea itroduxit me dominusmt pofTidea terra hac:& ipietategetiu dominus cofumet eos a fa cie tuatno i iuftitia tua: & diredhoe cordis tui itrabis ut poffideas terra eo^ifed ipietate eo^ dominus deus tuus cofumet cos a facie tuamt fufeitet uerbmqd' locutus cft pfibus tuis:Abraha;Ifaac:&: lacob:& fcies q. no iuftitia tua dominus deus tuus dabit tibi terra optima;ut poffideas ea;qa populus durae ceruicis es.In eo au te qcfdixinPerfedus eris cu domino deo tuo quo fenfu dixerit ex fequetibusapprobaf .Cu igreftus inqt fue^ ris terra:qua dominus deus tuus dabit tibimo difees facere abominatione getiu illapi. No iuenief i te qtra^,; ducat filiutuel filia fui pigne:diuinatioibus:uel oibus auguriis & maleficis artibus & incantatioibus no fer' uiesmt iterreges magos 8C ariolos;& mortuos.abominatio.n,domini e ois q facit hcec.Et ,ppter has abomi' natioes dominus deus tuus cofumet eas a facie tua:pfcdtus eris cu domio deo tuo.Deniq? ifert qa getes iftse qs tu pofllddbis ariolos &diuinos audiut.Tibi auteno dedit dominus deus tuus, Statimqj fubiugit ppheta unu ex te de ffibus tuis ficut me fufeitabit dominus deus tuus:ipfum audies. Ex quo oftedif pfedtu hic dici no q cudas uirtutes habeaufed qpfedtu & unu fequaf deu.Narratcp fimiliter de coditide exulu:q p ignora' ni peccauerunquo & qdiu cofugeredebeatiatqj fubiugit.Quado xdificaueris domu noua facies loricula te So tuo i circuitume fanguinis reus fis cu aliqs ceciderit ex ea.Et ite^.Si fuerit in te uir q no fit mudus a no' durno fluxu:cgredief extra caftra:& no igredief mediu caftro^eicucp aducniet uefpa lauabit fe aq:& poft oc cubitu fohs igredief mediii eo^Delefu filio naue duo tatu pona teitioniaipeccauit Achaz: dC totus popU' lus offendit,Dixircp dominus ad lofue;Nd poterur ftare filii Ifrahel i cofpedu inimico^ fuojjeifed dorla ucr tent aduerfariis fuis:qa (adu eft anathema in eis.Er n5 adda ut fim uobifcu: nifi corritu fuerit anathema de medio ueftru.Cu^ facrilegiu qrcrcf ;6C fors latete meniflet reuaterficiunfcu Achaz filii eius:& filia::boues: afinnpecora;^ tabernaculu.&: quaecucp hfe potuit-.ignc deleta funt.Efto 9 ipfe peccaueritzqd comifere filiif qd boues.qd afin^qd pecoraCFac deo caluniaiqre unus pcccaucrit;& pars populi trucidata fit? Cur & ipfe la pidaf 01'a q hfe potuerit ultrix flama cdfump(erit?Dicamus & aliqd aliud,No erat inqt ciuitas:qua n5 tra didit dominus filus ifrahehabfq* Eneo q habitabat 1 Gabaon oes pugnado ceperut.qa a domino fadu erat: ut iduraret cor eo^.& pugnaret cotra ifcahehut iterficerenf,& no fieret 1 eis mifericordia.5dpiret: ficut pce pit dominus Moy fi.Si domini fadtu e uolutateiut pace no recipercunec fufeipent ifrahehdicamus iuxta apo ftolu:Quid ergo qnf ♦ Volutati.n.eius qs potrefifterefDe Samuel & Malachi lonathan fauu mellis guftauit 1 fceptro:& illumiatis oculis piclitaf nelcies fecerit.Hoc,n.fcriptura teftaf: 9 ignorauerit a pfe ee pceptu: ne qfq guftarendonec uidtona domini copleref .In tatu aute iratus eft dominusiut lors meniret occultu: 8C ipfe fateref dices.Guftaui i fumitate fceptriiqd' e 1 manu mea paru mellis;&: ecce ego morior.bt poftea iter'
tura corpis iiliustquonia abieci eu.Aliter.n.uidet hoialiter deus.Ho.n.mdet 1	f. v v1*,	n
modu p ois erratip ois corrigif :ut pateat huanae metis ifirmitas.Miphibofeth baul .mus	r icit dolo a Ke
cab 8£ Baana filiis Remmo Berotite.Cua nuciaffent Dauid:& caput aduerfarii I^0P?rc i?cci“ ‘un1: uid dicete: V iri ipii occiderut	iuftu in domo fua & in ledtulo fuo. Certe Miph^o e mltus non er at; &
tame in eo iuftus appellaf :g, abfq; noxa iterfedus eft.Oza leuites cu arca domini tra t hierufale:& lafcv uietes boues plauftru in parte altera declinaftent:mifit manu:ut fuftetaret in clinata. 3 a 1 q;i equi t .1 rat us elt furor domini in Oza;& pcuflit eu deus ibi p isnoratia:^ mortuus eft iuxta arca dei. votnltatuu^ Dauid 9 pcufterit dominus Oza:timuit dominu 1 illa die:& ait.Quo igrediefad me arca domini. Dauid iuftus:& P' pheta:& uniftus i regetque elegit dominus fecudu cor fuuiut faceret cutftas “^t3t|s/1^s;uJ uidetignoratia
domini furore punita terrefiat^triftaf.nec qriteaufa a dominoiqrepcum r^.	‘lec^	^mi^e
tremifcit.Praecepit Dauid pneipi exercitus loabiut numeret populuiftaticp	P ra comemorari&P
cor fuu:& dixit ad dominuipeccaui uehemetenqa hoc feci.cu iuberet uttot.un^ qd diceret
tame fe ipfe rephedit:# ^ hac culpa.lxx.milia homm angeli gladio trU^Ldpf> ’^ ?10 C0Eletlsrt!rPAbia oro'
niis utrafip palmas tedit ad dominu.5: ait;Cu peccauerit tibi populus*n _ mm ho:q no pcc *	,p
pheta Salonites nefeiebat ad fe uenire uxore Hicroboam.dixitcp domi Ecce uxor	-	l	.	'
ut qu$rat uerba a te pro filio fuo:q xgrotat iuxta hoc:& iuxta hoc.loquaris ad ea.He ita
teiueniud eu muliencuius filius mortuus erat:& amplexa pedes	RePellet^atUn5	fundaret
xic ad eu Uir dei:dimitte ea.qucnia aia eius in amaritudine eft.Et don ,nus cxlamt a me.
smhi.ln libro dieru legimus.fuerut filii Sobal patris Cadathianmiqpphetabat ex dimidm^t iee^ bmi aut
tem Alma Beihlee 6C N .tophat hi corona domus loab.S^ q pphetabat ex dimidio Sarai 8C cactcra»b
uticg fandli erar qui rpphetabar.5<! tamen pfedta no meruerut accipe pphctia.Nequaq de futiiro fccundu tro pologiaifed iprxfentia^ iuxta hiftoria pphetates.Abacuc ^pheta caticu fuu hoc ifcdbit titulo.Oratio Aba cuc pphetx pro ignoratibus.Locutus.n.fuerataudader ad dominu:& dixerat.Vfq? quo domine clamabo: & no audies? Vociferabor ad te uim paties:&: no faluabis?Quare oftendifti mihi iniqtate & laborem: uidere prxda 8C iuftitia?Cqtra me fadtu eft iudiciu:^ cotradidtio pote tionpp ter hxc lacerata e(t lex,8{ non puenit ufq; ad fine iudidu:quia ipius prazualct aduerfusiuffuippterea egredif iudiciu puerfum:pro quo fe ipfe re^ prehedens q? p ignorantia fit loeutusiferibit canticu poenitetiae.Si peccatu no erat ignoratiar fupfluo feribie libru pcenitudinis:&: uoluit id lugereiqd' pcccatu no habet.In Ezechiel extrema parte: ubi p aedificiu tepli in mote Siti ecdefise multa poft faecula futurae facrameta narranf :primo die & feptimo die mefis primi one runt ui6h'mae:pro peccatis oium:in quojp erroreraut ignorantia peccauerut,Septe quoq? diebus pafchx hiE cus femp pro peccato madtef.feptimi mefis qntadecima die:ide pro peccatis facrificio^ ordo celebratur.Et poftalia plurimazquae nocfi: ifl:iusteporisreplicare:fcriptueft:Eratautc ibi locus ad occidete:dixitq;ad me: ifte ed locusiubi coquere debet facerdotcs hoftia pro peccato:& pro ignoratia. Hiercmias loquif ad deum# Scio domine qd' no eft hois uia eiusmec uiri eft:ut ambulet & dirigar greflus fuos. Idcocp prauu eft cor hois &ifcrutabilerqscognofcetilludfln puerbiisIcgimus.Eftuiaquxuidefredtaefleapud hoies:&nouiffima eius ueniut in rpfundu iferni.Ecce8t hic manifeide ignoratia codenafrcu aliud putat homo:& fub fpecie ue/ ritatis ad iferna delabif .Multx inqt cogitatioes in corde hois;fed no tame illius uolutas.iquae incerta & flU' dtuans:atcp mutabiliscftifed dei cofilifiobtinct.Quis inqt gloriabif caftu fehfe corfEtqs cofidct mundus eife a peccatofDulcis eft enim homini panis medacii.Et poftea iplebif os eius calculo.A domino greflus ho minis dirigunf:morta!is autequo modo fcire poterit uias fuas?Ois uir uidef fibi iuftus:filius malus iuftu fe facit:& no laudat exitu fumfed corrigit corda omm deus.filius malus excelfos habet oculos:^ palpebris fuis eleuaf.Eft.n.iuftus q perit in iuftitia fua. Vnde dicif ad eu.Ne fis iuftus multurnec qfi per fapientia qu$ras fupfluame forte obftupefcas.Quxcu^ enim laborauerit homomt reqranno inucniet.fi dixerit fe fapies im telligererreperirc no poterir.Cur enim filio^ hominu repletum eft malitia,
Secudus liber eiufde dialogi cotra Pellagianos,	Epiftola.XVIII.
RITOBOL VS.Mulra ode de feripturis memoritencopiofe^ dixifti.Et qfi qbufdam di fcuffis nubibus:daru uifus es ueritatis lumen aperire.fed qd ad remfHis enim cundtis te/ (limoniis uideris hoium accufare natura.acp hoc inuidia referre ad deurfj tales hoies co' diditmt obliuione 8L ignoratia; peccato carere no poflint.Ex quo pfpicuu eft hoiem pot/ fe fi uoluerit no peccare.ld.n.fecit qd* uitare no potuit. Vbi aute auferf poftibilitas:aufet tur & uitiu.Nemo enim in eo codenaf:qd'Jacere no potuit. AT.Sxpe dixi te n5 i te 1 liger e conatus meosrnec cofiderare qd tu argumeteris:fed quia qu^ deus iuiTerit pro obliuide: errore^ ignoratmtqfin peccato offerunf facrifiaa.Siuehoc male iuxta te:fiue bene iuxta me. Deus Pra:ce/ pirtmeu eft obferuare <& iuflitJtuu dei iulTa reprehedere.CRI.Quonia mm facis pfpicuae uentati: & trahis me ad blafphemia:coceda tibi hoc in ueteri lege pceptu:de q feriptu eft,Vetera trafierut:Ecce fadta funt oia noua.Nunqd & de euagelio poteris hoc approbaretur puniat qfpia pro eo qtf nefciatfEt ante pccnas luat:q reus fit cofcietia/AT.Du ignoramusiManichzus nobis cofurgit repeteiq lege dicat aboIita;&: folos noui te llameti legedos libros ,CRLQuid.n a me audiuifti:ut hoc autumesfEt lex enim pf ibus data: pro tepore iu/ fta & fanda eft:5<: uenieteeuageliipfetftioemfliora ceflamt.AT.Ergo neqqobferuadu eft;qd' legepeipitur; CRI Ou-eda obferuadatqdaptermittenda funt.AT.Quonia te uideo efte dodilTimuidic mihi:q de ueteri teftamero obferuare debeat q relinqre.CRI.Madata obferuare debemus:qu$ ad uita 8C mores ptinet cor rigedos‘de n bus didlu eft Madatu domini lucidu illuminas oculos.Qu$ aute ad cerimonias legis: & ritus facrificioR;. ptinefrelinqueda fut.ATJgnofce mihiicu legis & oium fcnptura^ fcientia iadtites: ndaiaduer tis qd uelini dicere CRI Hoc itelligo^d' loqris:fed no qd1 taces.AT.Tacere uideonq tatis exeplis docere tc uolui:peccaf hoiem d ignoratia:^ ,p peccato ut i lege hoftiasrita &! euagelio offereda poenitudinefCRI.Da teftioniu noui teftametitubi error 8t ignoratia & ipoflibilitas madati teneae’ crime.AT. No necefle e multa ^ferremnu pferaicui cotradicere no poteris. Vas eledtiois pfpicue loqf .Cdfetio.n.legi dei iuxta iteriore ho^ mine.uideo aute alia lege i mebris meis:repugnate legi metis me$:& captiuate me i lege peccati: q e(H me/ bris meis.Mifer eg0 ho qs me liberabit de corpe mortis huiusfGfa dei p lefu xpm dominu nfm.CRj*Prom lifti teftioniu:qd'p toe facit.Liberati ergo de corpe huius mortis p gfam domini nfi lefu xpimeqq ultra pec care debemus. AT.Liberati q de fumus baptifmo Saluatoris.fed mihi ediflere qre dixerit:uideo alia lege i me bris meis repugnate legi meus mcx:& captiuate me i lege peccatiiq* i mebris meis e.q e ifta lex regnas in me bris hoi's:& repugnas legi metis ciusfRefpode fimpliciter.TacesfAudi cude apoftolu pdicate;qa .n.opor no ccgnofco.nan.qd' uol0 opor.-fed qd odi illud facio.Sin aut qd1 uolo hoc facioicofetio legi:quonia boa eir, Nuc aut neqq opor illud:fed qd' i me hitat peccatu.Scio.n.$ no hitet i me:hoc e i carne mea bonu.uclle.n. adiacet mihi.-opari aut bonu no fuenio.no.n.qd' uolo bonu:hoc ago.fed qd' nolo malu:h°c tacio. bm aute qd noloihoc ego facioineqq ego 0por illud:fed qd hitat i me peccatu.CRl.Miror te hoiem Prudetencit ligere apoftolu ut eu expfona fua:& no ex alio^: hoc dicere fentias.Qui,n,c5fdetia i fe loquetis unnm no re proclamat:an experimentu quseritis eius:qui in me loquitur ChriftusfEt in alio locoiCurlum con.um ui fidem feruaui. de cstero repofita eft mihi corona iuftitiseiifte hoc de fe dicere poteratioperari bonum inuenio?3<: non quod uolo bonum:hoc facio.fed quod nolo malum: hoc ago ? Quid illud erat boni: qu uolebat facere;& non poteratfEt quid iUud erat mali: quod nolebat: & tamen uitare non poterat,
fion ex fai perfona hoc-dicit.fed ex perfona generis humani: qua: uittis fubiacct ob carnis fragilitate, ATTI. Parum mihi tollismt totu tribuas.Egoenim unu hoiem licet apoftolu itelligo fubiacere peccato: tu totum humanu genus afleris.qd' fi ue^: eftan genere tenemus & fpecie na 8C apoflolus ho eft:& fi ho cfl:uel de aliis «ei de fe qfi ho loquif :MiTer ego hoiqs me liberabit de corpore mortis huius^Et quonia non habitat in me: hoc eft in carne mea bonu/Corruptibilc enim corpus aggrauat aiam:^ deprimit terrena habitatio fenfum multa curantc.CRI ,Si loqris:qfi ego hoc ex pfona generis humani accipia:& no ex pfona peccato^:, AT,Et tibi hoc coceditiutex pfona peccatoris hoc loqf apoftolusfSi.n.expfona peccatoris hoc accipias: debeat diceretmifer rgo pecca tor;& no mifer ego hS.hoqppe naturx eft;peccator uolun tatis. Nifi forte 8d illud qd' feriptu e(t: Vanitas uanita tu Gi oia uanitas;ad peccata referf:& noad oes hoies.Et ite^; Verutamc & m ima gine pambulabit ho.ac deideiHo uanitati afiimilatus eft:dies eius uelut umbra ptraieunt.Si hoc Pauli tefti/ monio no moueris:audi aliud eiufde:cui cotradicere no potes.Nihil mihi cofcius fum:& cartera. recolenda dicit teltimonia,Miremec mc ipfum ludicoinihil mihi cofcius fum.Qui hoc dicebatmullius uti^ peccati fi' bi cofcius eratiSed qa legeratidelidta qs itelligitiEt funt uiaeiq uidene uiro iuftse.nouiflima au te ea rcfpp ciutin ^>funduiferni.Eti^:oIs uir uidef fibi iuftus.deusaute corda hominudirigit.iccircotepeiabat fciT. tentiame forte p ignoratia deliqfiet.maxime cu feriptura teftef.eftiufluszq perit in iuftitia fua,Et alibr.iuife qa iultueft fcdfabetis:ne opinione ueritatis a iuftitia declinemusirecordatis Saulis 81 Achaz.CRl.Ne edte^ dere uidear:&in diucrfum abfcp mefura fune trahere:falte hoc mihi cdcede:iuftos f feripturis plurimos ap> pellari.AT.No foiuplurimos:fed mumerabiles.CRl Si inumerabiles iufti funt;&f hoc negari non poffit qd mali locutus fumtpofleefle hoiem finepeccatotfi uelitfhoc eft aliis uerbis dicere pofieiuftu fine peccatote; in eo iuftus eft, AT.luftos efle cocedo, fine oi aute peccato:oino no aftentio.&.n.abfqj uitio: qd' grsece di' cif Kottoct hoiem poffe efle aio: fine elTe nego.id enim foli deo copetit.oifcp creatura peccato fubiacen dv idi get mifericordia deiidicete fcriptura:Miiericordia domini plena eft terra. Et ne qfi maculas qfda in fandis uins uidearpfcrutaririn qbus errore funt Iapfi;pauca pfera.q no ad fingulosifed ad oes in coe ptineatjn rrP ceiimopnmo pfalmo fcriptii eft;dixi ^nuciabo aduenum mcdniqtate mea domino: SC tu dimififti ipietate cordis mei.branmq} fequif pro hac;hoceft ipictace,-fiuc iniqracc:(utrucp enim intclligi pot) orabit ad te eis fanCtUS in tepore oportuno.Si fanctus eft;quo modo orat jpiniqtatefSi iniqtate habenqua ratione fandus appellaf fluxta illu uidelicet moduiq & in alio feribif.Septies cadit iuftus;5c refurget.Et iuftusaccufator fui eft in pricipio fermonis.Et alias.Alienati funt peccatores a uulua:errauerunt ab uterodocuti funt falfa. Vel ftatim ut nati funnfubiacuere pcccato in fimilitudine puaticatiois Ad$;qeft forma futuri. Vel certe ftarim; ut de utero uirginali natus eft Chnftus:dc quo feriptu eft,Ois q aperit uulua fandtu domino uocabif, Oes hsrcticierrauerutmo intelligetes myfteriu nanuitatis eiusmiagifep ad fpeciale natiuitatem Saluatoris q ad oium hoium referri poteft hoc qd1 dicif.Qui aperit uulua fandtus uocabif domino.Solus.n.Chriftus clau^ fas portas uuluae uirginalis aperuitiq tamen claufat iugiter pmaferut.Haec eft porta orietalis daufaip quam folus potifex igredif 8i egredif:& nihilominus femp claufa eft.Illud quo^ qd* in uolumine lob feriptu eft; Nunqd mudus erit homo cora deofautin opibus fuis irreprehefibilis uir:fi aduerfus famulos fuos non ere* ditfEt cocra angelos prauu qd repperiuquato magis in iis q habitat domos luteas: e qbus & nos de eode lu> to fumusfQuod fi alTerucris;hoc dici ex plbna Eliphat themaniteareliige no ab eo dici.fcd ab il lo q fub pfo na angeli in uifione:& in reuelatioe loqf ei fentetias dei,Sed efto ut loquaf Eliphatrqd' plpicue angelus loqy tur.Nunqd no hoc ex pfona lob £prie dicif:Tentatio eft uita hois fup terraTEt fi ego peccauirqd ego poffu faccrefEt qre oblitus es: nec fecilti iniqtatis meae obliuioncf&emedatione peccati mei f Quo modo cmm poteft cfte iuftus homo fup terra apud deuEt itei&,Si fuero iuftus noaudiet me:fed iudicio eius idigebo.Et rurfumiqa fum impiuscur fruftra laboro^Si lotus fuero nitro:& mudus mudis manibus:fatis me forde tin^ Xifti.Si pcccauero cuftodies me.Ab iniqtate aute me no facies inocente.Et fi Ipi^ egerome mihi, Et fi fuero jiuftusmo potero refpirare.Pleus.n.ego fumignominix.Et ite^.Quis.n.erit mudus a lordeCNec unus qde; etia fi unius diei fuerit uita eius fup terra:# numerabiles mefes illius.Quod fi dixeris pnomen qs:no p ipof fibili:fed Iterdu pro difficili accipi;Refpodebo tibi.Et ubi eft illud qd* temere ^tulifti. Facilia dei effe mada/ ta:# ea facile pone coplerizdicete feriptura. Vir in dolore laborat fibi;# ulIT1	pditioi fuae;ut oppreffa:#
fubiugat a:# moriete carnemiuat i eo fpiritus:ridicula<^ illa expolitione Demofthenis ueftri no dixifte lob. Quis erit mudus a peccatq^Sed qs mudus a forde^Pr$tereo:qa probare conaufordes panno^d fignificari in imantiaino uitia peccatoru. Aut certe fi no fic intelligit:dicite uosiquid fentiat.Tam etiam inuolutus didlor eft;# nimio uerbo^ fqualore cooptus;ut fufpitione magis q itelligentia letftori prxbeat.ad extremu infert: Ego autem ad hoc quid refpondebo^Manu pona fup os medifemel locutus fum.In fecundo no addam.Ec/ ce lob nofter imaculatus:# fine querela:# abftines fe ab oi malo:quali fine iuftitia coroaf :ut mifericordia dei indigeat. Hoc eft illud quod in prouerbiislegimus,Quis gloriabitur caftum fe habere cor.ut qs cofi ditfe mundum effe a peccato^ Fac quod #hic:non pro mipoftibili;fedprodifficilidixcrit.Tolleergo fen tentia: # rade de libro tao.vfacilia dei efle madata.Quod fi illud loams apoftoli oppofuerisimadata eius nq funtgrauia.Et de euangelio. lugu meu fuaue e:# onus meu leue:Facile rculceris.-leuiaeudixiffe euagelii ma dataiad coparatione fupftitiois iudaicaeu q uaria cerioniaru genera quxrebanfiquae iuxta littera # apofto/ » dei fniatll nullus potuit explere. Vnde # i adtibus apoftolo>: fcribif ;nuc ergo qd tentatis ponere iugu fup ceruice difcipuloruiqd' netp pfes nfi;neq; nos portare potuimus:ftd p gratia domini lefu faluari credimus: queadmodu # illi lacobus feribit apoftolus.Si iudicas legeinoes fadtor legis:(ed iudex.Ille iudicat lege:q di cit aliqd no iuftcprxccptu;# ignorantia no habere peccacu.Et fruftra ofterri uidlimas ,p errorc:qd'peccati
non habet co;Cientia.Neq;,n.in lege ratio qu$rif:fcd audtoritas.Ide m eade dicit fpiftola.Ira uiri militia dei non opaf.& qs nodru carere polfit ira:de q feriptu cft.Ira pdic etia fapictes.Significaterq;no ira dei:fed iram uiri pofuit.Ira.n.dci iufta eft.ira aute uiri depturbata mete ,pcedit,Vnde in pfalmo dicif:lrafcimini:& no Jite pcccare.q uerficulus que fenfum habeat;apo(toius docet.Sol no occidat fup iracundia ucftra.-ut peccatu orno fit uel leuiterirafciiiuilitia aute ira celeri poenitudine mitigare, Vnde rp ociofo uerbo reddituri fumus ratione in die iudicinEr in eode cuagelio Iegimus:qirafdf ffi fuo fine caufa:reus erit iudicio.licet in plcrif-p codicibus antiqs fine caufa additu fiuut fcilicetme ctl caufa qde debeamus irafei. Quis hoium poterit dice-re:^ ira q abf<£ iuditia cft:in fempiternu uitio carea^Et ite^ neglorieris in cradinu. Nefcis.n.qd aduenies pariat diesx Vnde feriptu eftine beatu dixeris qucpiaante morte.qdiu.n.muimusn certamine fumus:& qdiu in certamincinulla eft certa uidtoria.q etia apoftolo fortiflime pliatia futuro foculo re fer uaf .Dominus atep Saluator fubpfona affumpti hois loqfilnfipietiflimus.n.omm hoium (um.& noeft hois prudetia in me.Ec in,lxviii.pfalmo:Deus tu (is ifipictia meaifed fatuu dei fapientius efthoibus. In Ecclefiaftc quoq; feriptu e(t: Iu multitudine fapietisemultitudo fcieti^.&qaddit fcietia:addit dolore itellcdlusiqipfedl-ioecareat. Et ex y;o qd1 nouitiquata no noucrit:& odio inqt habui uita:quonia malu eft opus qd opor fup terra.oia enim ua nitas;^ pfumptio fpusmemo fcinqd futuru fit.qa ficuti elliqsannuciabiteiYSunt iufthad quos puenit quafi opus ipior^.Et funt ipii:ad quos puenit qfi opus mtlo^.Hoc iccirco dicif:qa certu iudiciu folius dei eft: & quos putamus iuftos:f$pe peccatores iueniunf ,& quos ecotrario peccatoresiapud dei fcietia iufti funt.qua^ tucuntp laborauerit ho:ut inqratmo repiet.Et fi dixerit fapies.nofle feaucnire no poterit.pium.n.unus oc^ curfus efticordacp filioj% hoium repleta funt malina.&: in certo ftatu:q greeee TtEpi (pepia dicifjmufcx mori tursetfiue utin hebraico habet;mortua! dcmoiiunfiatq* corrupunt fuauitate olei.qs mortaliu aliquo errox re no capif ?Que hacretico^d & falfopd dogmaru uenea no maculatf Tepus inqt eft:ut incipiat iudiciu de dox mo domini.Si aute primil a nobis:qs finis coi^ q no credut euageliotEt fi iuftus uix falucf:ipius & peccator ubi parebitfCerte iuftus efbq i die mdicii uix faluaf.faluaref aute faciletfi nihil hfet macul^.ergo iuftus eft in co q? floret multis uirtutibus,& uix faluaf in eoiqd'in qbufda dei idiget mifcricordia, Quattuor fut ptur batiocsiqbus genus uexad'humanu:du$pfentes:i% dux futur^.du$bono^:;S{ dux malo^;. Aegritudo quae gr^ce dicit Autth	gaudium qd illi ycrpav ucl h2lovhV uocant qq IiAdvH uoluptas a plerifq; dicatur,alte
ru maliralre^ boni.excedimufq; mefura:fi gaudeamus lup his:q no debemus:diuitiis:poteria: honoribufpi inimico^: ifclicitate:ucl mortibus.aut ecotrario praefentiu malo^d dolore cruciamur aducrfis;exiliis:paupta te:lagore;&! mortibus ^pinquo^Tqd' apoftolus fieri ^hibet. Et rurfum fi cupiamus ea q arbitramur bona: hacreditates:honores:pfpcritates oium lepiiQl corpopd fuauitate.SC cetera :qaopd pfentia gaudio fruimur. & metuimus illatq putamus aduerfa; qbusadpfcau carere iuxta Stoicos Zenone uidelicet & Chryfippum Doftibile cft.cui fentetice ois feripturae fandtx cofentit audtoritas.Vnde & lofephus Machabeo^ feriptor hi ”'fr5g, K «g"poffc dixit peurbatioes aimo erad.cari. & ^nque Thufculana^ qftionu Coronis libri his difputatioibus referti funt.Pugnat.n,iuxta apoftolu aduerfum nos fragilitas corporis:^ fpiritalia ncqtiae in caelcftibus manifefta funt dicctc opa carnis& opa fpus:& hxc (ibi inuice aduerfenfmt no q uolumus ipfa faciamus,Si no qd uolumus facimusifed qdnolumus illud opamunquo dicif pofTe hoicm fine peccato efie fi uelidEcce apoftolus.Ocfcp credetes qd uolut iplerc no poftunt.Caritas opit multitudine peccato^: non ta' pteritOBd q pfentiume ultra dei in nos manete caritate peccemus. Qua' ob re de muliere peccatrice dicif: Dimitrunfei peccata multa. Ex quo itelligimus no noftrx folu efte poteftatis facere qduelimusded 6C c\X' metix.Si noftra' adiuuet uoluntate deus lux appellaf:&! tenebra in eo fut uito, quado dicit nullas tenebras in dei luminerepiritoftedit ofaalio^ lumina aliq forde maculari.Demm&apoftoliappellanf lux mudi.Sed no eft fcriptdcb in apoftolonz luce nuito fint tenebrx.Et de loane fcnbif .Hic uemt i teltimoniumt teftimo niu phiberet de lumincmt oes crederet p illu, No erat ille luxded ut teftimoniu phiberet de lumie.Erat lux ueraiq illuminat oem hoiem uenientein huc mundu. Vndc & deeo feriptu eft. Qui folus habet miorrahra te;& luce habitat inaccefflbilc.Et certe legimus imortales angelosamortales thronos:&:dominatioes:c$te^ rafc$ uirtutes.Sed folus deus eft imortalis.qa no eft p gratia ut caeteraded p natura.Qua' ob caufam ide apo^ ftolus fcnbit Deu foiu efte fapietc.Cu 8t Salomon & multi alii fandti fapietcsuocenfiEt dicaf iuxta hebrai' cu ad pricipe Tyri:Sapietior Daniele es tu^Quo mo ergo folus luxdolus imortalis:& folus fapiens appellaf: cu multi imortales & luces 8t fapietes findSic pfedtio hoismo ex naturaded ex gfa uemesaperfetfos eos:q p fetii uidenf efTe demdftrat Q uod aute feriptu cft.Et fanguis lefu filii eius mudat nos ab 01 peccaroita m co feffionc baptifmatis:q m clxmetia pknitudinis.Sed aliud eft mudari a deotaliud p fe efte fine uitio, Iuxta ib lud lob.Luna no fpledet*.& ftelto no funt mudae i cofpectu eius:qto magis ho putredo:& fih'us hols!frmSSt Omne.n.os obftruif;& noxius eft mudus deo:qa ex opibus legis no iuftificabif ois caro cora eo: nullacp du ftatiaeftpfon3J^.Oes.n.peccauerut:& idiget gloria deitiuftificati gratis p gfam ipfius.Sin aute fcnbmexilti mamus f/dciuftificari hoiem fine opibus legisdi qde unus eft deus;q iuftificat circucifione ex lege: ppu^ tiu ex fide:Manifefte ofteditmd in hois meritoded in dei gfa ee iuftitiaiq fine legis opibus credetiu lulcipic fide. Vnde feqf:pcccatu nf i nd dominabif .Curfqa no eftis fub legeifed fub gfa.N5.nf oletisme^ currens,
fcd mifcrctis tft dei. Vnde & getes ri no fc^abanf iuftitia coprchederut iuftitiaJuftm33!1^^ fl^* 5 ^
aute feques lege iuftitto:i lege iuftiri$ n5 pueninquonia nd ex fide;fed cx opibus oftenderut i lapide ontn^ fiois.Finis.n.lcgis Xps ad iuliitia oi credeti. Cudx	epiftoto apoftoli hoc habet principiu, ^5a uo^ ,
pax a deopfe&Xpo iefu domino nfo.Et fimili fineclauduf,AdCorithios quoq? fcribif• Vtnoidigeatis _ la donatioe iexpedta tes reuelatione domini nf i iefu Xpi:q & cofirmabit uos uf<$ i fine fine crien die aom
noftri icfu Xpi.licet ergo nulla id igeamus donatioe:tamc expediamus reuclationc domini nri iefu Xpi: qui f f
tuc nos in oibus c6firmabit:5d oftedet fine crimineicu dies domini noftri icfu Xpi 16C mudi finis adueneriti
ut no glorief ois caro i cofpedtu cius.Paulus platauinApollo rigauitifcd dominus kremeru dcdittergo ncq?
qplatanncg q rigat eft aliqdifed q icremctu dat dcus.ipfius.n.agriculturaiipfius ^dificatio fumusJuxta gra
tia dei:q fapies architector ponit fundametu.Nolite inqt uofmetipfos decipe. Si qs fapies eft in uobis in \X'
culo ifto:fatuus fianut fit fapies.Sapietia enim mudi ftultitia eft apud deu.Dominus cognofcit cogitationes
homm:qa uanx funt.S; ite^.In nullo enim mihi cofcius fumifed nec in hoc iuftificatus fum: qa q me iudi>
cat dominus eft.Dicif &: uobis:q fine peccato uos efte dicitisiqd habetisjqd' no accepiftis^Si aute acccpiftisi
qd gloriaminiiqfi no accepitis^la faturati eftis:ia diuites fadi eftis.& ut fciamusino ex nobis: fcd ex dei cum
<fta pedere iudicio:uenia inqt citius ad uosifi dominus uoluerit.qenim dicit ueniamad uos:oftedit fc uelle:
moftrat cupe pmittit aduentu.Sed ut cautius hoc loquaf ifert fi dominus uoluerit.fi qs enim putat qd nof>
femecdu nouit ficut nofte oportet:uas eledtiois humilitate deietftusumo cdfcictia fragilitatis iux loqf.Ego
fum minimus apoftoloi&;q no fum dignus uocari apoftolus.quonia pfecutus fum ecclefia dei: gf a aute dei
fumiqd' fum:& gfa ipfius in me uacua no fuitifcd oibus illis amplius laboraui.no ego autifed gfa dei q me^ <:
cu eft.dicit fe plus oibus apoftolis laborafteiftaticp labore fuu ad dei refc rt auxiliu.No ego inqcnsifed gratia
dei q mecu eft,ficut 3C in alio loco loqf .Fidutia aute tale habemus p iefum Xpm ad deii ♦ No quia ex nobis
ipfis luffidctes fimus reputare aliqdiqfi ex noftro.fed fufficietia noftra ex deo eft:q & dignos nos fecit mini
ftros noui tcftameti.Nd enim iuftificat ho ex opibus legis nifi p fide iefu xpi.unde ifert & nos in iefum chri
ftu credimusiut iuftificemur ex fide Xpi dc. no ex opibus legis.qa ex opibus legis no iuftificabif ois caro.fi.n.
cx lege iuftitia.ergo Xps fine caufa gratis mortuus eftan lege maledidtio eft.Scriptu eft.n.Maledidtus ois: q
nopmanet in oibustq fcripta funt in libro legisait faciat ea.Chriftus nes redemit de maledidtione legis: fax
dius ,p nobis maledidlio.Si.n.data eftet lex:q pofiet uiuificareiuere ex lege eflet iuft itia ♦ Sed coclufit feriptux ra ma fiin nprrnfo-nf	«	r.vi»	.«f,,	  i_____«	  .	•	„	n.	r	■	i.	•
ge iufti ficaminiia gfa excidiftis.Haec cudta peurromt oftcndaa nullo lege efte copleta	p lege madataoia
q cotinent in lege.Deuseft.n.q opat in nobis:& uellc srpficcre laboratapoftolus: &iuxra iuftitia : q in lege cftjfine qrimonia couerfatus;oia $ Chrifto ducit qfqlias.ut iueniaf in Chrifto no habes fuaiuftitii: q ex lex ge:fed qux ex fide Chrifti eft a deo.Vnde feribit ad Theftaloniceles.Fidelis aut eft dominus: q feruabit uos: 8C cuftodiet a malo.ergo no liberi arbitrii poteftateifed dei clatmctia coferuamur.Ac ne putes argumctatio mibus uanistq mouet audietibus qfti6es:ueritate fidei pofle fubuertiude apoftolus feribit ad Timotheu: O Timothee depofitu cuftodi;deuitas ^fanas uocu nouitates:8d cotradidiocs falfi nois fcietia:qua qda^mitte tes circa fidem errauerut.Bonitas.n.^ mifericordiaSaluatoris noftrimo ex opibusmftitiar.q fecimus:fcd fe cudu fua mifericordia faluos nos feciuut iuftificati illius gfaihxredes fimus lecudu fpem uit$ xmnx.Hxc breuiter qfi ex latiffimo atq; pulcherrimo apoftolicx dodrinae prato carpfimus;ut durx frotis ipudetia co^ teraf.Trafeamus ad euangelia:&: apoftolicos igniculos clariflima Chrifti lapade copleamus* Ois ait q irafeif Ei itio fine caufaircuserit mdicio.Qvii aut dixerit rachaiqditerptaf uanus & abfqjcerebroireus erit cocilio: haud dubiu qn fando^ 8C angelici fenatus.Qui aute dixerit fatusetreus erir gehense ignis,Quis noftru pot huic uitio no fubiacere^cu etia £ ociofo uerbo reddituri fimus ratione in die iudicitf Si ira 6C termonis iniux xia atep iterdu iocus iudicio:c6cilioq*:& gehenx ignibus delegaf:qd merebif turpiu re^: appetitio^ auarix tiaiq radix eft oium maloy^Si inqt offers donu tuu ad altare:^ ibi fueris recordatus qa frater tuus habet ali qd aduerfus teidimitte ibi donu tuu ante altare:& uade primu recociliari ff i tuo: & tuc ueniens offeres mux nus tuu Jvlex eft poteftatismt no habea aliqd cotra fratre meu» Vt aute ille aduerfus me habeat: aut no hax beanin illius uolutate cofiftit.Quid ergo faciaifirecociliari nolueriffobfecre:fledta genua;ied audire cotem net.an obtorto collo nolete in ms amicitix traha^Et q eft maior inimicitia: q amicitias neceffitate fodaret
nH.virr^^.r  ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ tm, ^	N5	^
Ulf qmaottelasitata lubito abicidere caritate:s<y—p	icrmo	ui.c	tiu
tio no.qd aut aplius c.ex malo e.fortita de ufa fchola repiaf ;q nuq metitus fit«' ncc audierit illud ^pheticu & apoftolicu.Ego dixi i exceflu metis meaetois ho medax. Et nelciat feriptu i alio loco.Os qd1 mentiv *oc^ dit aiam.Verberati maxillaialtera iubemur opponere.Tolleti tunica:ctia palliu cocedcdu eft. Angarianti ie mille paffibus:duobusmilibus'collapbeda funt.Pcteti te:da.& uoleti a te accipere mutuujne aduertaris.bi duos numulos habuero:& alius popofcerit:autdaboipfi:6: mihi medicadu erit.aut fi no dedero;trafgreiior legis fueniar. Illud aut qff dicif.Diligite inimicos ufos:benefacite his q oderunt uos:6: orate ^pfeqn5lbus ^ caluniatibus uos.Forfita f uro coetu iuenif.apud uos rara auis e.Qui peccata fipliciter cofaci :meret nu militate claemetia Saluatons. Quod«$ feqf.Caucteme iuftitia hoc ehelemofyna uram faciatis cora hoinix bus:ut uideamini ab eis. Nefcio qs poftit implerc;. Ad largiendum fmftum panis & binos numulos pr^co conducitur, 8L extendentes manum huc illucqt circunfpicimus.qux fi nullus uideriticontradrior tit. bito unus de mille inueniatur:qui ifta non faciatiRelponde quaefoiubi funt facilia mandata (Nolite inquit ioii' citi efte de craftino.Craftinus enim dies folicitus erit pro fc. Sufficit diei malitia fua. Vosdecraftino no cogitatis; & inftar auium pfentibus cotenti eftis. quo^; epiftolae biblinae uolitant tras flumina acthiopis*
diviu vx auguiid Uld	aUCll UU Ulid.tX puUCI IUni»x^ lUClllUC CdflNU UlAlv•<rj.51■c,ulu,,l- f ^
difficillima eft.Sed q inuenidt,Pauci.ndueniut;& multo panciores igrediunf p ea.Filius inqt hofs no habet ubi caput fui! reclinet.Qui dicit in Efaia.Sufcipite laffum:& hxc eft reqes mca.fi no habet ubi caput fuu re^ clinct;& quo reqefcitidicens in alio loco.Sup que reqefcamifi fup humile:& quietu:^ tremente uerba mea: ubi eft madatoi* facilitas^Multi hoc qd1 fcriptu eft.No ueni uocare iuftosifed peccatores ad pcenitentiadim pliciter accipiutiiuxta illu fenfummo indiget fani medico:fed ii g male habet.Alii uero iterpretanf coadtius. no ueni uocare iuftos.nullus enim ad pfedtu iuftus eft:fed ex aliq parte peccatonfed peccatores qbus mun^ dus refertus eftidicete Dauid.Saluu me fac dominetquonia defecit fandus:8d corrupti funt:&abominabiles fadti funt in adinuetioibus fuis.Oes declinauerutifimul inutiles fadi futmo eft q faciat bonu: no eft ufq? ad unu.Nolite inqt poflidere auruinecp argetumecp pecunia in zonis ueftrismo pera in uiamo pane: neqj duas tunicasmecp calciametameq^ uirga.Hxc inqes pcepta apoftolica funt. Et certe Petrus apoftolus caligas ha> buifle narraf idicete ad eu angeIo:pcinge tc:& calcia te caligis tuis:duas aute tunicasiut de exteris tacea: pU' • ?to 9 &: ego & tu poftideamus.fi tame amplius no habemuszhxc dico.Et iteru:iteru(p:ac p fingula ingeraiut erubefeas ad fentetia fuaifacilia dei efle madata.Fratre tradet frater in morte.& pater filiu. cofurget filii con tra paretes:& iterficiet eos & eritis inqt odio cuctis hoibus ^pter nome meu.& qa facilia iufterat: 8C fciebat facile ea pofie c6pleri:^>pterea ut rei facilitate oftedereticopulauit dicens.Qui pfeuerauerit ufqj in fine; hic faluus erit.No ueni inqt pace mittere fup terra;fed gladiu:ueni diuiderehoiem cotra patre fuu: & filia cdtra matre:& nuru cotra focru.Et ne oia peurredodongiore fentetia faceret:uno cucfta fermone comphendit di' ces.Inimici hois domeftici eius.Cucp pofuiftet:q amat pfem:aut matre fup me:nd eft me dignus.Et qamat filiuraut filia fup me:no eft me dignusicrux Xpi facilis eft.Nudu poft Xpm pgere ludus eft:iocus eft. Et ubi pmia q difficultate fupata qrunf.No colligunf zizania in pfenti fxculome & frumentu pariter eradicef.pa/ lea dominica futuro iudicio referuaf:qdo iufti fulgebut qii fol.Et egredienf angeli;& fepabut malos de me/ dio iufto^.Petrus mergif:& meref audire.modicx fidei qre dubitaftifSi in illo modica fides:in quo magna fit nefeio. De corde inqt egrediunf cogiratioes peflim$ homicidia adulteria fornicatioes furta falfa teftimo nia blafphemix.hxc funt q coinqnat hofes.^cedat q in corde fuo hxc no efle teftef plena in corpore ifto mortali iuftitia cofitebor.Qui uult inqt faluaieaiam fuapdet ea:& quipdiderit aiam fua ^pter me: falua fa
oium pofuit.Ocs.n.qux fua funt qfunt:& no ea q dei funt unus bonus deus dici£:& magiftri q fi hois boni
iaf:qa nec camelus igredi poteft p forame acusmec diuites puemre in regna cxW Quis noftru non lauat exteriora calicis & parapfydis:# heriora habet nequaq fordibus inqnata^Quis fepulchro^ extrinfecus deal batoifc pot fimilitudine declinare.^Ne & nobis dicat lefus. de foris qde uidemini hoibus mfti.Intus aure ple ni eftis hypocrifi & iniq tate:quis & aliis uitiis carere poflumus.Hypocrifeos macula hfe no pofleiaut pauco ru eft aut nuIIoRd.Paterinqt fi poflibile eft trafeat calix ifte a me.Verutame no ficut ego uoloifed ficut tu uis pater.Filius dei q dixit.Et fada funt:madauit:& creata funt 01'a.Secundu hoc 9 filius hois didf fentetia te/ perat. Pater fi poflibile eft.uerutame no ficut ego uoloffed ficut m.Et Critobolus meus addudto fupeilio lo quifjPoteft hd fine peccato efle fi uelit. Apoftoli audiut.Sic n5 potuiftis una hora uigilare mecu.Non dixit. Noluiftis Sed no potuiftis.Apoftoli mei una hora uigilare no pofiuntifono moerore:& carnis fragilitate fu/
co^.Dominusdicifno potuiflein Nazareth ne una qde facere uirtute.& ifidelitatis alienx ftupore retinef: & uos poteftisomne qd uultis.Deniq; in cofeqntibus feribit.Abiit in finibus Tyri & Sidonis:&: igreflus do
ritate:& 01 carebis fcadalo.Si filmsdel all9d in carne & ^pter carne no potuifTe narraf mos q toti carnei fu/ mus2& quotidie fPus opibus repugnamus cotra apoftoli fentetia q uolumus cudta faciemus^Petrus apofto^ Ius tria uult facere in mdte tabcrnacula.unu domino:altc^ Moyfutertiu Helixmefcies qd loqf timore pter ritus.&: nos pythagoricx philofophi* rudamus fupbia.de die & hora cofumatiois ultimae:^ angelos caelo/ ru & filiu ignorare refpoditiS: uos plena fcietia pollicemini.Carnis ifirmitas deo habitatore gaudebat.^ ta/ men mefura fragilitatis fux excedere no potuit, ut n6 7co2lok6iv: id eft putatiue iuxta ueteres hxreticosfled uere dei filius hois filius crederef.Apoftolos paruper relinques cecidit in terra pnus:# orabatmcens.Pater fi poflibile eftiCur quxfo fentetia ambigeter exprimebatiq i alio dixeratiq apud hoies ipoflibiliaiapud deu poflibilia funt^Sed homo paflurus hois loqf uerbis.IIle dicit.Si poflibile eft;una hora ptereanTu dicisipol/ fibile eft omni tepore peccata uitare.In qbufda exemplaribus & maxime in grxeis codicibusapxta Marcum m fine eius euageln fcnbif.p0ftea Cl5 accubuiflent undecim apparuit eis Iefus:&:exprobramt icredulitate duncie cordis eorum.quia his qui uiderant eum refurgentemmon crediderunt.!^ ilh jatiffaciebant diceres. Sxculum iftud iniquitatis & incredulitatis fubftantia eft: qux non finit per immundos fpiritus ueram o apprehendi uirtutem.iccirco iamfnunc reuela iuftifiam tuam.Cuifi contradicitis:illud certe renuer non audebitis. Mundus in maligno pofitus eft. & 9 dominum fuum fathanas tentate aufus Iit: & uictu
atcg cofufus rcccfferit ufcp ad tepus utiq? pafTiois.Et fuccfibr louiniani audet log eos g plena fide baptifma f 6 cofccuti fut:no pofle tetariumo aliis ucrbis pofle hoicm baptizam fi uoluerituicquag ultra peccare. Zacha rias iuftus audit ab angcloiga no credidifti ucrbis meisjeris taces:& no poteris log ufq; i dic natiuitatis eius. Pater Lunatici de apoftolis logf.Rogaui difcipulos tuosiut ciiceret eu.i.d$mone:&: no potuemt. Et ipfi di fcipuli irerrogat Saluatorc;Quare no potuimus eiicere illu^ audiur c$tcn:^)pter incredulitate ueffra. Cur quxfo:ga oia poflb domino feruabafutrauit cogitatio in apoO:olos:gs eo^ maior eilet^ Et emedanf dodri na Saluatoris:du minimus maior agnofcif:& humilitas fublimitate mutaf.Nd recipif ab urbe Samaritano/ ru.ga facies eius erat ciuis hierufale.Iacobus & loanes ucre filii tonitrui:& zeli ardore feruentes. Phinees 8C Hchas igne de caelo deducere cupiut:& corripiunf a domino.Qui uti($ no corriperentunfi abfq; errore uo/ juilknUbatcuiliopopuliihoceftcu dominoig cduerfus di*it:Si gs uenitad me;& no odit patre fuu & ma/ tre tua a uxore &£ filios 8d ffes & forores:infup & aiam fuamo pot meus cfle difcipulus.Et in hoc loco terne/ ranis pclamabo:pot ho fi uclit oia peccata uitaretfacilia funt madata eius.g merenf audire a domino Salua 5 6 m^os uos	dicitis cora hoibus.Dcus aute nouit corda uedra. ga qd1 apud hoies excelfu
dtrabominabile eft cora deo.ImpoiTibile ingt eft ut fcadala no ueniat:puto g>peccatu fcandalu fit:qd' p fcan <, dalu uenit.Nifi faHor.n.cjKoAonS^ o-Kav2ia:AdH apud grxeos ex offvnfionc& ruina nomen accepit, propte/ rea m multis offcndimus^oes:fac ut no cormerim.certe offendit no in unoifed in pluribus.arbitror g> & in aliquo offendilTeipcccatu fit.Dixerut dominoapoftoli:Auge nobis fide.Qui refpodit eis:Si haberetis fidem qfi granu fynapisiqd' uticp minimu eft oiurn feminu.& Critobolus meus fidei nobis motibus itumefeit. Di cebat aute ingt & parabola illis g> femp oportet orare:& nung deficere.Fruftra femp oramus: fi in nfo arbb
ritoued tua da:meua:& apud hoies neqg pofTibile liberi arbitrii potcftate:qd, nutu donatis accipif.Nd fuf/ fiat apottolis dudu fup dignitate qfiifc.-gs eo^ maior eiTet.Sed in jpfo ncceflitatis & paiTiois articulo feribif de eis. racta eft aute cotentio iter illoszgs illo^ maior cfretzOptimu re uera tepus iftante cruce de dignitate cotendere.bimon ingtbimomecce Sathanas expetiuit uoszut cribraret ficur triricu.Ego aute rogaui te-ut
ruit illi angelus de c$lo cofortas eu.Haud dubiu:gn dominu faluatore.Et facftus in agonia:plixius orabat, fadtufq? eft fudor eiusdicut gutt£e fanguinis decurretis in terra,Saluator i paffioe ab angelo cofortaf ,Et Cri tobolus meus nd idiget auxilioihabes liberi arbitrii poteftate,& ta uehemeter orabatiut guttae fanguinis ex parte pruperctique totu erat in paffioe fufurus.Quid ingt dormitis^Surgite & orate: ne itretis in tetatione. debuit iuxta uos dicere.Quid dormitisf Surgite & refiftite.hbe^.n,habetis arbitriu: & femel uobis coccffa a domino poteftateinullius alterius idigetis auxilio.Si.n.hoc feceritisino itrabitis injtetatione.No poflum ait ego facere a metipfo aligdifed (icut audio iudico.Arriani obiiciut calunia.fed refpodet ecclefia:ex pfona ho/ minis hsec diciig aftumpms eft .tu cotrario loqris:poflum fine peccato efleifi uoluero. Ille nihil poteft ex fe facere:ut hois idicet ueritatem.Tu potes oia peccata uitare;ut adhuc in corpore coftitutus ccvtioeov efte te/ doceas.negat ffibus & ppinqs ire fe ad xenophegia.Et poftea feriptu eft. Vt aute afcederut ffes eius: tunc 3C ipfcafceditad folenitatemo manifefteifed qfi in abfcondito.Ituru fe negauit:&: fecit qd1 prius negauerat.La>
rrar Dnrnhi/riiic-  r * r  j KAni.-fpc
ois mudus lubditus fiat deo.In euagelio fecundu loane in multis:& gr$cis:& latinis codicibus inuenitur de adultera muliere:quae accufata eft apud dominu.accufabat aute & uehemeter urgebat feribae & pharifxi iu xta lege ea lapidare cupictcs, At lefus inclinas digito feribebat in terraieoi^ uidelicet qaccufabant:& omniu peccata mortaliu:fecundu qd1 feriptu eft in ppheta.Relinquetes aute te iup terra fcribant.Tande caput ele/ uans dixit eis.Qui fine peccato eft ueftruiprimus mittat fup ea lapide.Hocqd' dicit fine peccato:graece feri/ ptu eft ONcmap1 HTocr.q crg0 dicinaliud efte eft fine peccato:& aliud avccuapIn^oNiaut gr$cu fermone no uo uerbo expnmatiaut fi expflum eft a latinis:ut iterptatiois ueritas habet pipicuu eft ocNaarap^n'!ov nihil aliud ene:niti line pcccato:5<: ga accufatores oes fugiut(dederat,n.uerecudi^ eoi£ yaemetifllmus iudex fpa/ tiu recedcdOrurfum^ in terra feribes terracu defpiciesipaulatim difcedcre: SI oculos illius declinare coepe/ runt.folufcpremafit cu muliere:cui locutus eft lefus. Vbi funt g teaccufabatvnemo tc condenauitfqux ait. tiullus domine.Rclpodit ei lefus.necego te codenabo.uade 8i amodo nolipcccare.f-ra^cepit dominus ne ul terius peccaret;ficuti & alia fimiliter in lege madauit.Scd utru ea fecexit nec ne;fcriptura no dicit; Oes ingt q ucnerut ante me:fures fuerut Qi latrones.Si oes:nullus excipif.Qu1 uenerut ingt;no g mifli funt.de gbus •Pphcta ait,ipfi ueniebat aje:8d ego no mitteba eos:quo uerbo folius Chrifti potetia referuaf: gad ^ ueI^' fUf eum n5 receperut.pum efTcm ingt in mudo cu cisrcgo feruaba eos in noie tuo:qd'dcdi eis:& cufto “Iui:S<: nullus ex eis periinnifi unus filius pditidis.no dixit:dedi eis liberi arbitrii poteftate: ut ipfi de fuo la/ jjore ialuarenfed cuftodiui cosiego feruaui.Deniq; ifcrt.Nd petozut eos auferas de mudo: fed ut cuftoz nVl	a maIo»in adtibus apoftolo^ feriptu eft. iter Paulu & Barnaba propter loanem qui cognominatus
tit Marcus,orta diftenfionc ita ut feparenf;& Bai nabas Marcum. & Paulus fylbm aftumerent in euangelii miniiteriutn,Paulus feucrioriillcclcmentior.utertp in fuo fenfu abundant . Et tamen difienlio habet aligd humanx fragilitatis, in eodem uolumine legitur. Tranfierunt phrygiam & gallatiam regionem: prohibiti
a fpirim fandto loqui uerbu in Afia.quo maledidlo in ipfa puincia puto ufq? hodie hsereticosiq cotra fpjrir fandtu faciunt plurimos repiri.Cuq? ueniffcnt ait in Myfia: tentabat ire in Bithyniaifed no dimifit eosipiri' tus lefu.Nota q? fpiritus Icfu fpus fandtus fit:q in alio loco ,ppter unitate fubftariae pris fpus appellat.Voiue runt loq in afiai&phibenf a fpiritu fando.Tcntat ire in Bithynia:& no eos pmittit fpus lefu.Satis iportune. fi eis faciendi uel no faciedi femel dederat liberi arbitrii poteftate.Seqf,Tepora jnqt ignoratix refpides deus nuc praecepit hoibus ubicp pocnitetiaagere.Significanter pterita in lege teporaitcpora ignoratiae dempltra-; uit.Rurfum ait. Venia ad uos deo uolentc.Cur interpofuit uoluntate deiifi habebat fui arbitrii poteftatem; lacobus apoftolus.Si qsait feruauerittotam legeioffenderitautein uno.-reus eft olum fadtus. Quis noitri_ in nullo aliquado peccauitfSi aute peccauitiqd' negari no pot;&! p unu peccatu oium eft reus peccato^; in0 fuis uiribusifed dei mifericordia faluaf.Si qs in uno no peccauitipfcftus eft uir.Si aliquado in fermonepecca fti.ubi eft apud te pfumpta pfctftio^maxime cu fequaf.Lingua aute hoium nullus poteft domare: icotmens nialuiplena ueneni mortiferi.Rogo te:ut mihi refpodeas fi lingua incotineseft malu:& plena ueneni morti'' feri:& nullus pot domare lingua mortaliu:& tanti criminis reus es: Vbi in ppetuu peccato^ fuga^ Vnde bel J' la:& unde rix^ inter uos^None ex uoluptatibusiquae militat in mebris ueftrisf Aut mebra no habetis huma naiaut fi homo no poteft cfle fine mebrisicofitemini uoluptate atep luxuria i ueftris artubus militare.Dauid q dixerat cofidetenpba me domine:& tenta me.ure rene meos & cor meu: qa ante oculos meos mifericor/ dia tua eft:& coplacui in ucritate tua.Er ite^:Ego aute in inocetia mea igrefius fum:&: pes meus ftetit in di' redto.qq iudicii ueritate dei mifericordia mitigaret:tamc qa hocaufus eft dicere:relinqf paruper fragilitati fu£e.& ut uos dicitis arbitrii libertatii&paduiteriu lapfus in homicidiuipoftea loqf;Mifercre mei deusifecU dum magna mifericordia tua.Et fecundu multitudine miferatdnu tuai% dele iniqtates meas. Nec hoc dico: quo uiru fandtu accurem:de quo feriptu eft:q? fecit oes uolutates dei.Sed q? multis aliis bonis hxc uitia coni peniarit:& faluatus fit mifericordia dei:cuius iudiciu eft in poderibus.& ad que Afaph loqf .Cibabis nos pa^ ne lachryma^u^ potu dabis nobis in lachrymis in mefura.nctp.n.iniuftus eft dominus: ut tantu peccata co denei;& bono^: opum no meminerit. Vnde & in alio locoide Dauid canit:Ego dixi in abundatia mea: non mouebor in arrernu.Domine in uolutate tua pftifti decori meo uirtute. Auerufti facie tuam a me: & factus fum coturbatus.Dixi.n. j)nuciabo cotra me iniqtate mea domino:&: tu remififti ipietate cordis mei.Iufto^ pcipiureuela ad dominu uia tua;& fpera in eu;& ipfe faciet.Et educet qfi lumen iuftitia tua:& iudiciu tuum tanq mefidie.Salus.n.iufto^: a domino:qa no eft fanatio in carne eoijd a facie irse eius.Et quotidie iuxtaapo ftoluiq dixeratiNo.n.habitat in carne mea bonuugemifcunt dicctes.Renes mei ipleti funt illufi6ibus:& n eft fanitas in carne mea.Breues.n.pofuit dies noftros:&: fubftatia noftra quafi nihil in cofpedtu eius.uniueria uanitas ois homo uiuensiucl uiuens in corpore uel uiuens in uirtutibus.& tame oia uanitas.Incerto.n.ftatU fluduat:8d dum no timet in fereno:patif tepeftatc.Cu.n.efietin honoremo itellexit.coparatus eftiumentis infipietibus:& fimilis fadtus eft iliis.pro nihilo inqt faluos faciet eos;haud dubiuqn iuftos.q no^prio meri; to:(ed dei faluaf clxmetia & delidta noftra a te no funt abfcodita.hoc ex pfona Chnlti dicit .fi ille.-q peccatu no fecitinec dolus inuetus eft m ore eius:pro nobis doluir:& peccata noftra portauitiquato magis debemus noftra uitia cofiterifRenuit inqt cofolari aia mearcofideras delidta qux fecera.Recordatus fum dei: & \xU' tus fum:cogitas mediius clsemetia coferuandu.Nodtecu corde meo meditabar^ fcopeba fpiritu meum:^ dixiinunc cccpi: hxc eft mutatio dextra excelfi.iufti uox eft;q poft meditatione fomnii & confrietis cruces ad extremu ait.Nuc ccepi pcenitentia agereiuel fcictis lumen itrare. & hsc ipfa de bonij ad meliora muta/ tio no meaR; uiriu:led dextrs & potetis dei eftan sternu mifericordia sdificabif .Nullu.n.tempus eft:quo no xdificefmifericordia i fingulis qbuf^ fandto^.&: his qui de peccatis tra'feunt ad uirtutes. A fagitta uoli' te per die-a neeocio pambulate in tenebrisiqs noftru poterit liberanfbcce enim peccatores intederut arcu: ut fagittei in obfcuro redtos corde.nolut prauos uulnerare:fed redlos corde.Sagitta p die uolitat: p hsreti/ cos in fandae intellieetia fcriptura^.Negociu in tenebris & nodte pambulabat pphilofophos:qp obfcun tate fermonu iuolut re cupiut ucritate.Platati in domo domini in atriis dei noftriflorebutiplatati in domo domini iufti funt;in ecckfia cofirmati.Sed ii no in prsfentia^:fed i futuro in atriis dominiflorebut: ubi eit certa & fecura pofleftio Mifericors Sd miferator dominusiloganimis & muks miferatiois. Suauis dominus oi'bus:& mifericordia eius fup oia opa illius.Tanras audis mifericordias:& in tua audes uirtute cofidere^Co/ fiteanf tibi domine oia oua tua.Sed de cudtis opibus dei & hoies (unt.ergo oes hoies fua peccata cofiteant. Legimus in Samuele dictu de Salomone.Ipfe aedificabit domu nomini meo:& firmabo regnum eius ul^ in fempiternu.Ego ero ei m pa tre:& ipfe erit mihi in filiu.Et ite^.Si inique egerit:corripia eu in uirga homim mifericordia aute mea no aufera ab eo.Cu egiffet Dauid gratias deo:ad extremum huUtiSC hsc ett lex hois. Domine deus femp refpice ad clsmetia' tua;6^ i firmitate carnis dmino auxilio fuftetare. Q£ld miniinqt cc uobis filii Samiae. Maledicat Semei. Domms pcepiteitut maledicat Dauid.Etqsrefpddebit ei:qrehoc teci ftif Volutas.n.dei n6 difcutiedaifed cu gratia^ adtioe patieda eft.Et in alio loco dommps madauit: qt diuy paret cofihu Achitophel bonumt adduceret fup Abfolon malmcuius certe cofilmerat qfi colilm dei.eequ^ ratioe poteftas liberi arbitrii maiore poteftate iubuerfa eftfleroboa q peccare fecit lfrahel:arguitqre rciiqri pceptu domini.Diciturq^ adeu.Dedi tibi regnu domus Dauid: & no fuifti ficut feruus mcU!,Uaujr:^ ftodiuit madata mea:& ambulabat poft me in toto corde fuo:&: fecit placitu in cdfpedu meo.fcrgo ix po» bilia funt dei madara:q Dauid feciffe cognofcimus.& tamen laflefcere fandos ad ppetuitate mftitis.In m-tisregibus legimus de ftirpe Dauid;^ nd fuo meritoifed Dauid patris uirtutibus conferuati finri qui iecer f placitu m cofpedtu dei.Et uenitur ad Aza regem ludaide quo feriptu eft.Fecit Aza redtu i cofpectu domi
ficut Dauid pater eius.Cuc^ in multis laudibus eius comemorata eet hiftoria: ad extremu intulit: fed cxccl ra no abftulit. Attame qa cor eius perfedtu erat cu deo oibus diebus uitx fux.Ecce & iuftus dnqppe cuius cor pfetiu erat cu deo:& tame in eo errauit:g> excelfa no abftulinq Ezechia:& lofia legimus abduliffv.Helias in cuius fpiritu & uirtute uenit loanes baptifta:ad cuius iprecatione ucnit ignis de c$lo;& Iordanis fluenta cli uifa funt:timuit lezabel & fugitdaflufcp i folitudine fedit fub arbore:& pflus anguftia morte regauit dices. Sufficit mihi dominettolle anima mea:necp.n.melior fum patribus meis.Huc iuftu negare gs pot: Et tamen no dica muliere:fedhomini foemina formidare:de ai pturbatoedefcedit:qu$ uitio carereno pottdiccte Da uid,Dominus auxiliator meus:n5 timebo qd faciat mihi ho.De lofaphat rege luda fcdptu efl.Et fuit domi nus cu lofaphatiq abulauit in uiis Dauid patris fui prioribus.Ex quo intelligirur primas eu Dauid habuiffe iuftinas:& nouiffima no here peccata,No fperauitait in Baalhfed in deo patris fui:& abulauit in pceptis illi usi&.no iuxta peccata IfraheLCofirmauit^ dominus regnu i manu eius;8< dedit ois luda munera lofaphat.
reuerteref Hierufaleioccurritei Hieu filius Aman Iudacus:& ait ad cum: ipio pbes auxiliu:&: iis qui oderut dominu:amicitiaiugeris.Et iccirco ira qde domini merebarisifed bona opera iueta fut in te:eo ^abfluleris lucos de terra luda: di ppaueris cor tuu:ut reqreres dominu. Ac ne putemus pteritas iuftitias hoc peccato & icrcpatone pphetica fuifie deletas: poftea de Ochozia ftirpe eius fcriptu e:q> inuenerit eu Hieulatete i Sa maria:addudu<^ occiderit.^ fepelierut inquit eu:eo ^ eet filius Iofaphat:q qusefierat dominu in toto cor' de fuo.De Ezechia fcriptu eft.Fecitredbu in oculis dominiiuxta oia:quae fecit Dauid pater cius.ifte abftulit cxcelfa:& cotriuit ftamas:& incedit lucu.xdtriuitqj ferpete $neu:que fecerat Mo^fes. & itcru in domio deo ifrahel cofifus eft,& poft ipfum no fuit fimilis ei in cudtis regibus iuda:& qui fuerutate eu. Adhatfit domio: 8i no receflit ab eo:& cuftodiuit madata eius:qpcepit dominus Moyfi.Et erat dominus cu eo,& in oibus i quibus incedebat:fapienter agebat.Cucp rex Aflyrioru Senachenb cepiffct uniuerfas urbes iudx:mifitad eu Ezechias in Lachis dicesipeccauivRecedc a me.-quodcuq; iufleris dabo. Impofuitq; rex Aflyrio^: Ezecbiae treceta taleta argeti:& triginta taleta auri.&! dedit Ezechias oem pecunia.-quse iuera cfl in domo domini:SC in thefauris domus regis Jn tpe illo cocidit ualuas tepli domini:&: clypeos quos deauraueratioia dedit regi affynoru.Cucp de eo tata dicat:no timuit neceflitate cogete:quae domio cdfecraranrcgi offerre aflyrio.df^ ad eu.ego cuftodia ciuitate hac:,ppter me 8d^)pter Dauid feruu meuinoppter tc:qa fupiora fecifti:quado ce tu.lxxxv.milia exercitus affyrioru angelo cedete proftrata funt.lllud quo^ diligetius attededu:q> feriptura comemorat.xgrotauit Ezechias ufep ad morte.ueit ad eu Efaias filius Amos dices.Pr^cipe domui tux:qa morieris tu.Qui auertit facie fua ad parie(e:& orauit ad dominu dicesiObfecro dominemiemeto quo abu' l.meri in cdfpetiu tuo i ueritate & corde perfedto:86bonu i oculis tuis fecerLfl^uitcp Ezechias fletu magno. Certe iuftus erat Ezechias:^ corde pfedto iturus erat ad dominu:plorare no debuit.quaeris rone fletuu» Si
meo:(Duxdei appellaficuimors fuerat nuciata.qahumilitate proftramseft)Haeciquit dicit dominus Da' lid patris tui.Audiui oratione .ua:uidi lachryma tua.addif* ei tepus uitx:&: de Affyrio^ maibus liberatur.
uafa tepli trafferef Ezechia iuftu
mini cocitatur:& poftea Efaixueticinatioe cognofcit. De filiis tuis eunuchierutiticoiauaia babylone.ob qui culpa etia in libro dieru fcriptu eft.Cecidit Ezechias elatoe cordis m .certe
nemo nifi ipiusdenegabit.Dicas peccauit i qbufda:&iccirco iuftus eedefinit.fed hoc feriptura noloqt.No enim ex eo 9 pua peccauiniuftitiae nome amifit.fed ex eo 9 multa bona fecitaultiuocabulu pollidct. Hoc totu dicoiut feripruraru fan^aru teftimoiis coprobef.No ex eo peccatores efle lultos^ alii peccauerut.fed ex eo iuftos pmanere: 9multis uirtutibus floreit.De lofia fcriptu eft.Fecit redtu mcolpedtu domini:& am bulauit in uia Dauid patris fuiino receffit neo? ad dextra nea ad fimftra'.# tame cu eet iuftus tepore neceffi tatis dC angufti$:mittitad Olda' prophenffa uxoreSellu filii Tecux filii Aaras cultooes ueftm.Et hxc inqt habitabat hierufale m fecuda.haud dubiu qn urbis parte figmficetiqu* uerion muro ualtabaf.Et illa refpo dit.haec dicit dominus deus ifrahehite & dicite uiro qui mifit uos ad mean quo occulta & regis & facerdom &oiumuirorureprehenfioeft^ nullus uiroru fantius potueritreperin:qui pollet futura pdicere.uemq? iterficitur lofias a Pharaone rege egyPti:eo 9 noluerit audire uerba domini ex ore Hieremiae pphet^i ut in Paralipomeno fcriptu eft; noluit lofiaTreuerti;fed parauit cotra eu bellummec acquicuit ermon Nechao ex ore dei.Et infertur.Mortuufcn eft:& fepultus in naufoleo patru fuoru.& uniucrlu	iamentaQ
Iufale luxerut euiprxcipuecp Hieremias.cuius omnes cantatores at9 catatrices ufep in P^ntCp	ro a rerm0
°nes fuplofia replicant.^ quafi lex obtinuit in ifrahel. Ecce fcriptu fertur m lameutiorubu ♦ f	% - anaz
nibusdei per quelibet no acquicuiffe peccatu fit.De ipfo Hicremias loqmtur(qq hoc pk ^	. n-rlSe
g°ge intelligat de domio Saluatore) Spiritus faciei noftrx Chriftus dominus captus eft P .	f
Cui diximus. Sub umbra tua uiuemus ingetibus.Moyfes cm locutus e dominus ftcie ad toae.K laiua^^ eft aia eiusiad aquas contradidionis offendit.nec meruit cu fratre Aaron terra reprom ,	teft
bus QC pfalmifta canit. Abforpti funt iundipetrae iudices eoru.audiet uerba mea: quoma placuerun ^
fcnfus.Iudices populi iud^oru Moyfes 8C Aaro dcuorati fut a peccato populi iuxta petra:de qua aquam flu enta manarut.6^ certe cu ifti iufti fuerint:& obedierint fermonibus dei:qui per ie fuauiilimi funttDeni(^ fe' quitur.de cadauenbus in folitudine mortuo^iquafi craEtudo terrae dirupti funtfuper terra.Difperfa funt offa nfa fecus infernu.In Ofe$ loquif deus.Deipofabo te mihi in iuftitia &iudicioiStaricp fubiungic.Ec mi fericordia:& miferationibus: & in fide:ut largitoris pmio recognofcat q> ipfe fit dommusJn eode fcriptum eft libro.Dcus ego fum:& no ho:in medio tui (andtus.Et no ingrediar duitate uitioru: fcilicet cociliabolu. Ipfe folus hac no ingreditur ciuitate:qua aedificauit Caymiin nomic filii fui Enoch:quae oia facerdotu quo tidie ora concelebrant: dndvocr avor-accpTHTdcr :quod in lingua noftra dicitur. Qui folus es fine peccato: qua: laqs iufta fniam tua fruftra deo repueamnfi eft cois cu caeteris.No.n.iuxta Amos eduertimus luititiam in abfmthiu;& frudus iudiciiin amaritudine.Loquunf nautae atep rectores in libro lonae.Rogamus domi
ne;
eft ............................  „	^
•^centuncuiUs opera ndinorut.Et ad extremu:ficut placuit tibi domineffic fadtueft.Nd quxruc iuftitia fen^ tentiae deiffed ueritate iufti iudicis cofitef.Micheas lachrymabili uoce tcftaf.Periit feme de terraiSd rectus in hoibus no eft.oes in fanguine infidiatur.unufqfcp fratre fuu uenaf ad morte.Malu manuu fua^ dicur bo nu.Et iteru.Qui optimus corde inter eos eft:quafi piurus eft.Et qui redtus quafi fpina de fepe.t-fcec hoium iuftitia eft:ut iuxta uerba ciufdepphetaemec amicomec coiugimec filiis fit crededu.qa inimici heis domefti ci eius:qua fentetia etia fermo dominicus coprobauit.Vnde datur cofiliupcr eude propheta.Indicabo tibi o hd quid fit bonu:& quid domius qrat a temticp facere iudiciu:8d diligere mifericordia;6<: folicitu ambulare cu deo tuo.Nuquid dixit;habeto squalitate dei:&: no hoc qcF maximum eftifolicitu abulare cu deo tuofat nunq fecurus fismt oi obferuatia cuftodias cor tuuiut cofideres quonia i medio laqueo^ abules:& fub mu/ roru pinnis ingrediarisiut illud quotidie mediteris. Iuxta femita fcadalu pofuerunt mihi.Superbis.n.refiftic deusihumilibus aut dat gratia.Qui cautus & timidus eft;pot ad tepus uitare peccataiq fecur us eft de iufti' tia iua;rcpugnat deoalliufcp auxiITo deftimtus:infidiis hoftiu patet.Coputrefcant dicit Abacuc offa mea: Si fubter me uermes fcateantttantu ut requiefea in die anguftixiut afceda ad popuiu forte meu.Hic tribulati' ones 8i anguftias;afflidtioncq$ animi deprecaf :ut in futuro uiroru ia cu Xpo regnatiu numero fotietur.Ex quo perfpicuu eftihic pugna atqj certame:6i in futuro ee uidtoria.Iefus filius lofedech: qd1 itcrpretac iuftus domini:facerdos magnus;indutus deferibitur ueftibus fordidis:qui peccatu no fedt:Sd tamenoftra peccata portauit. Ad cuius dextra ftabat Sathanasmt aduerCaref.Diciturtp ad eu poft pugna atep uidtoria:au ferte ue ftem fordida ab toidi ecce abftuli a te iniquitate tua.& haeres louiniani loquif Sine 01 omnio peccato fumi fordida ueftimcta no habeo:Pprio regor arbitiio:maior apoftolo fumulle farit quod no uult;& qd'uulc no facitiego facio qd* uolo;8( q^nolo no facio.praeparata funt mihi regna cxloruamo ipfe ea mihi meis uirtu tibus pparaui.In quo Ada tenetur obnoxius.Et aliirqui reos fe putat in fimiiitudine puaricatiois Ada. Ego folus cu mea caterua no teneor. Alii elauti cellulis:& foeias no uidetestqa miferi funt:Sd uerba mea no audi' untitorquetur defideriis.Ego etia ii mulieru ualler agmimbusmulla habeo cocupifcetia'.De me.n. didtu eft;
iufcemodi homines loquitur deusiue nobisiqui fapitntes elhs toud uosiK mtelligentes ucftiojudicio.Efai as iuxta hcbtaicu olorarSi dicitiue roihuga tacuiiga imuda habes labia;»: m medio populi imuda habentis labiatbabitans uidi doniinu tibaoth oculis meis.llle uiituro merito dei fruebatui afpedu:& cofcientia pec catoru labia fua fatebatur imuda.Nd q- locutus effet aliquid qtfuolutan domini repugnaretiuel 9 filuiffet uel timore uel pudor pterritusmecarguiffet libertate prophetica popuiu deliquente. nos peccantes aliquan do corripimusiqui adulamur diuitibus:& perfonas accipimus peccatorum turpis lucri gratia.mfi forte tota eis loquamur cdfidetiaiquorfi opibus indigemus.ut talia no agamusiut abftineamus nos ab 01 fpecie pecca toru.Certe ueru tacuifiepeccatu eft.qq apud.lxx.no fit fcnptuiqa tacui.fed qa copundtus fum cofcientia fci licet peccatorumt illud cdpleatur propheticu: Verfatus fum in mileria;duminfingif mihi fpina.ille pecati fpina copungituntu uirtutu floribus uernas.Erubefcet inquit lana:& cofundetur fohquado uifitaueritdo' minus fuper militia c$fi in cxcelfis.hoc eft quod &: in alio loco feriptu eft: Aftra quotp no lunt munda in co fpedtu eius.Sdaduerfum angelos fuos peruerfu qd repent;luna erubefeit;^ fol cofudif;# c$lft,0Fntclliri°* & nos iutrepidi atqj Iactantes:qa 01 caremus uitioioccurremus iudicis maieftatuquado tabefeet montes;ere di uidclicct in fupcrbia.& ois militia c^loru uel aftra:uel angelicae dignitates .& coplicabunt itait imncx li;Sd ois exercitus eo^ inftar foliorum defluet.quoma inebriatus eft inquit in caelo per Idumaea defcedet gladius dei iebriatur i caelis:^ tuu/oliu erit in fanditate fecuruf In ldun«a deiceaeu qux interptat uel fanguinaria uel terrena;ut,pphetica audontate difeamus omne terra muai inaigcrc m » ciOiVnde feqt :Vidima domini in bofra:qua guine.Iuxta qcfpoit apoftolus:Caro &: fangui -citpatrimt qd me genuiftiYSe matri qre me p poffim in ppetuu carere peccato'Quare tale
atep fragile^Oes ficut oues errauimus;& oium noftru domius peccata pbrtauit.lntuitus en.rnuiub^-”. , fpexitmullucp repperinq mdicaret iufteiq fui i olbus faceret uolutatc.Et iccirco brachiu eius laiute p
& iultitia Tua faluauit oia:ut ois mudus fubnciaf deo:8; illius dsmetia coreruef,Fuimus.nu'muditno pauci: f 8
 ^	1___  -	A	J	•___r. i < » rr i • i i •. i ___
quo te daemetix mex libertate donaucra.Deni^ i cofeqntibus loqf ad eaiquado faluator non fuo merito: fed eius mifericordia.Recordabor padi mei tecu i diebus adolefcentix tuaj;& fufcitabo tibi padu fempiter
.Ecce aperte diuino fermone moftraf :qd:_________________ __	___	_________________________
cente:^ iulti quoqj & pofl: peccatu i ftatu priftinu refticutijos aperire no audeat.fed cu apoftolo dicatiq no fum dignus uocari apo(tolus:qa pfecutus fu ecdefia dei.Denic^ 8C i alio loco p eu de ^pheta ad eos:q illius milencordiacoiecuti funt.loqf deus.Et recordabimini uiaru ufa^:5d oium fceleru ueftroru: qbus polluti eratiSj« diiplicebit uobis i cofpedu uro i cudis malitiistquas feciftis.S^ fcietis qa ego dominuszcu benefece ro uobis propto: nome meu:no fecundu uias ueftras malasmetp fecudu fcelera ueftra peffima.Erubefcamus at£^ dicamus:qa loquuntur hi q ia pmia cofecuti fant.Loquamur peccatores fuper terra,& in fragili morta Jic^ corpore cottirutijquod fandos uidemus in caelis dicere:& ia incorruptione 6t imortalitate donatos. Et dicitis in quit; No eft reda uia dominitcu ueftrae uiae prauae fint.Pharifeo^ eft hoc fupercilimut peccata pro pnae uoluntatis referat ad coditoris iniuria:& illius iuftitia calunief.Sacerdotes tepli myftici qd* interpreta tur eccle fia:fi 1 ii Sadoch cu ueftimentis minifterii no egrediunf ad populu;ne huana couerfatione Candifica ti maculent, Et tu in medio uulgi;unufqj de populo mudu efie te credis.Hieremia ppheta breuiter percut rentes fenfu magis q fermone carpamus.Currite inquit in exitibus hierufale;& quaerite i plateis eius ficubi reperirepoteritis uirutqiuxta iuftitia uiuat & fide;&ero propitius ppter eu.Quauis.n,dicant, uiuit domi/ uraudulcntenurat.Et hoc ipfum in medacio refutat peccatoru facrificia.Vefcendas tradit offerentibus
cefferut ab eomullus eft qui loquaf bona:& agat poenitena a peccatis fuis.Sequutur^prias uolutates; quaft equus proptus ad pramu.Intedunt lingua fua quafi arcu.Mcntiunf qfa:8d no eft i eis ueritas. Amicoru quotp
iuftitia.Si aethiops ante mutauerit pelle fua;& pardus uarietate fua;8d uos poteritis facere bonmcii didiceri/ tis mala.Ergo pellis aethiopica & pardoru uarietas;difcipliae eft:no namrseiquae docef & difcifttamen aufer ri no pot:uitio mollita malignimifi per euicui oia poflibilia funt.V nde loquif ad eu;qui folus uerus medv cus efbfana me domine 6t fanabor.Saluu me fac domine;& faluus ero.Tu es gloria mea 81 fpes mea,Si,n. ad coditione mea infelicitate^ refpiciamihil aliud nifi hoc poffum loqui,Maledidus ho qui annuciauit patri meo dices.Ecce natus eft tibi puerjfiat ho ille fimilis urbibus quas fubuertit deus.Quare.n.in uulua no fta tim perii^Et fuiflet mihi fepulchru mater mea:K uulua eius infernus fempiternus. Quare egreflus fum ex utero:ut uidere labores & miferias^ cofumerenf dies mei in erunis^Tantu de fua conditione fecurus eft;6i fic cofidit in fortitudine;ut morte pferatuitx.Nouerat.n.uulnus fuum;&potetia eius que caelare nihil pot: 9 loquitur per^)pheta,Deus appropinquas ego;&! no^cul.Qui.n.caelu replet 8i terramullus pot uitare eius notitia:& cordis occulta cselare. Qui ferutatur renes introfpicit;& ut fciamus dei ee bonu oe qa gerimus. Ego inquit pia tabo eos:ut nequaq eradicetur:& ego dabo eis cogitatione & fen fum : ut itelligant me.fi co^ gitano & fefus daf a deo:& itelledus domini ex illius q nofcedus e:radice pullulatmbi e liberi arbitrii tam fupba ladhtatio? Volumus fcire coditione noftra^audiamus hiftoria.Ioachim Rex ludaicucri^ focii eius 8C
gnamur per finguia auxiliu dei:& ad illius nutu cuda gerere negligimusjeu legamus jpdos uiros etia horni nu idigmlleplidio.Periclitaf' Hieremias & manifefte dnq» auxilio ei fuerit manus Diian lilii Saphanme tra#
Dimitta peccata eo^:& iniquitate illoR» ultra memor no ero.Qua aut habuerint fandi uiriin lege ueteri iuftitiaifequeti fermone demoftrat.fi filii IfrahehK filii luda iniquitate fecere perpetua in confpedu meo;ab adolefcetia fua ulcp ad die prxfente;& ciuitas Hierufale ab initio coditionis fuae ufq* ad die euerfionis fua:;
5 uult perire qd' fecit, Noh timere lacob dicit dominus,Ego.r
quas dilpfi tejte uero ipfu pire no fadaffed caftigabo te cu iuftiriai^ ita miferebor tui:ut te inoxiu.n6
^ Vn*	placeres	deomo	fuor.M
claemetiatcui oE creatura fubieda eft;& indiget mifericordia eius, Audiat harretici.q eleuanf p joperbia. ^ dicut,ecce ipft nobis fecimus cornua, Audiam illud qd' audiuit Moab, Audiuimus fuperbia.loab lup _
tCt ualde.Altirudine illius 5^ datione & gIoriatione;& inflatione cordis ego cognoui dicit domius: quoma nequacj iuxta inflationeeius:&: fortitudo illius cft.Diciturcp ad huiufcemodi hoics.Inimici aut eoi^iaut du biu qn gregis dominucofinrjat dicetes.no peccauimusicu peccaucrit in pulchritudine iuftitiae;& in expecta tioe patru.Deide uis fcire quado ofa peccata finiat .Audi eude,ppheta:in tpe illo dicit dominus: Quxrctini quitas i hifrahehS: no erir.dx: peccatu iuda:& no inucnief.Cur qfo fequif ;qa propicius ero ilhus^V bi aute^v piciatio eftipcefleratante peccatu.Tolle igif pofle:& cocedo ola dona'ce deo fubfiflere.Bonueft pftolari eu filentio falutare domini:bonueft ponere in puluere os fumdare pometi fe maxilla:faturari obprobriisifpeni habere in domio.Si.n.abiccit 8i miferebifiuxta multitudine mifericordiaru fuaru.Ne^.n.humiliauit corde fuo;&: abiecit filios homm:Fru(ira murmurat hd pro peccatis fuis.Scrutemur uias noflras;&: qu^ramus: ^ reuertamur ad dominu.Leuemus corda cu manibus ad dominu in caeluidicamufcp ei.lnic^ fgimus;& ad ira cudiapuocauimusdccirco tu iexorabilises.Daniefpphetaloqt ad Nabuchodonofon^ domfef excelfus re gni hoium:&: det illud cuicuq? uoluerit:^ extremu at($^>iedtu coftituat fuper iliuddnterroga eu qua ca ulti ,.7115 atm defpedtu coftituat in rege:& faciat qcfuoluent.iK difcute utru ipfius uolutas mfta fit.de quo fcriptu > eft.Qui fufcitat de terra builc;& de ftercof eleuat paupcre.ut collocet eu cu pricipibustcu pricipibus populi fui. An forfitan iuxta te abfcg iudicio at^ iufticia gloria quaerinaurecp populare:ut hiiiles erigat in regnul' 6^ potetes huilitate comutetfAudi^pheta dicete.Oes habitatores terrxquafi nihili fputati futapud eu. Fecit eni quodcuq? uoluit in cxlo S:in terris.& nemo eft:q refiftat uqlutati eiusiaut poiTit dicere:quare hoc feci' ftkcuius fut oia opera in ueritate:&: uix illius iuftitia;& fuperbietes pot ipfc huiliare.Anthiochus Ephipha' nes rex crudeliflimus fubuertitaltare.ipfaqpuftitia fecit coculcari:qa coceftu erat ei a domino. Caufafqj rcd dit^pter peccata plurima.crgo non fecit quod ipfe tantum uoluit. fed quod dominus propter peccata po^ puli conceftit. Deniqj fequitur;# non ex^pria fecerit fortitudineifed ex eius imperio:qui prxcepit utfie' ret.Illud autem in oratoe fua loqtunPeccauimus;iniq?cgimus:iniufte geftimus:& receftimus a mandatis tu is:& extera huiufcemdi foletis dicererqd' 8t Dauid 8C DanicI 6t oes pphetx no £ fe;q fandti erat; ed ex perfo na populi fut locuti, Aduerfu qua opinione ipe re(podebit;& dicet.Cu adhuc orare:# cofiterer peccata mea:
& peccata populi mei ifrahel. Vides ergo q> ta pro peccatis fuis qjp peccatis populi dominu (it depeatus:# ef fuderit depeatoes fuas f cofpedtu domini dei fui. Vis iteru nofle;quado peccatu # iniqtas finiat fQuaq diuer fa fit audtoru iterptato. Audi etideppheta.Lxx,hebdomadae copletx fut fup populu tuu:& fup emirate tua fandamtcopleanf iniqtares.# fine accipiat peccatu ntdifpereat iniqtas:# reuelefiuftitia fempiterna. Qua' diu ergo ille finis adueniat:#corruptiuu hoc atep mortale icorruptoe # imortalitate mutefmecefte e nos fubiacef peccatomo naturae & cdditoistut tu caluniaris uitio:fed fragilitate 8d comutatoe uolutatis huanae: quae p mometa uariaf,qa deus folus eft imutabilis.Quxris ubi Abehubi Enoch:ubi lefus filius Naue: ubi Hditeusicxteriqj fanao^ peccauer it.N5 eft neceffe nodu ifcirpo quaerere.utina' pofiem & manifefia retice re peccata.fi uis a me ueru audiremefcio.Nihil I'^t mihl cofcms fu:n.ec tame 1 hoc luftificatus fum.Ho uidet i facieideus 1 corde,Apd1 eius cdfcietia attp cdfpedu nullus iuftificat.Vnde & Paulus loqfc6fideter;Oes pec caueft;# fdiget gloria dei;# cdclufitdeus oia fub peccato.ut oium mifereaf,# extera q fxpc fplicauimus. Tertius eiufde Dialogi liber cotraPellagianos,	Epiftola. .XlX.
RlTOBOLVS.Deledatus fu tuoru multiplicatoe fermonmde qbus feriptum eft In multiloqo c	no eftugies peccatu.fed qd ad camfCerte hoc fateberis eos q Chrifti baptilma cofecuti (ut no he/
re peccatu.Et fi abfm peccato funiuftos ee.Cucp femel iufti fuerit;fi egerit folliciteipofte i fempi ternu iufticia cuftodire.ac per hoc oe uitare peccatu, AT .No erubefeis explofa' at^ da'nataJouini ani fniam fequi^Et illc.n.his teftrofflisituifa nitif argumetis:imoro jUms mm fe&risdn oricte docere * fiderasiq oli Rdx'# dudu i africa codenata fut.Lege ergo qd illi ripoiu Iit:# tibi ripoiu dicitojn dogmati bus.n.# qoibus difteredis no pfona:fed ca qreda e.# tame hoc fcito Daptifmu pterita doare peccara.-no futu ra feruaf iuftitia Oux labore # iduftria:ac diligetia:# femp fup oiadei clxmetia cuftodif.ut noftru fit roga re.iilius tribuere^meatur.noftru icipsreullius perficere.noftru offerre qd1 poftumus.-illius iplere qd non poftumus. N1 fundo m 1 u s xdificauerit doma? .iuanu laboraueiut;q xdificat eazmfi domius cuftodierit ciui tate: iuanu uigiiabit q cuftodierit ea, Vnde # apoftolus pcipitdic currite ut cophedatis. Oes qde currunt? fed unus accipit corona'.Et i pfa!mo fcriptu eft.Domie ut fcuto bonx uoluntatis tux coronafti nos.Noftra eni uidtoria & corona uiefforix illius protedde # clypeo prxparatur:# hic currimus ut i futuro coprehei> damus,ubi accipiet corona' q i hoc fxculo uidor extiterit.cCCe fanus fadus esua noli peccare.me qd deteri' us tibi f iar.# nefeitis qa templu dei eftis:# fpus dei habitat i uobis.Si qs templu dei uiolauent:difperdeteu deus.Et 1 alio loco.DomiUs uobifcu eft?q diu uos eftis cu eo.fi reliqueritis eum:# ille relinquet uos.ln cu' ius putas delubro;atq$ facrario Chrifti puritas permanentepliq? ferenitasmullo nubilo contrittatur.bunoe ^ femper uultu habere n6 pofiumustquod de Socrate falfo philofopho glorianftquato magis ammu.multae facies homium:fic # corda diuerfa.fi fieri pofletmt femp aqux baptifmatis merfos tenerecruohtatianos de' fuper peccata no tagarct;fpus fan(^us meref,Sed ipugnatinimicusmec ui^us receditifcd icmp in ilidiis ei« ut fagittet in occulto redos corde.In euagelio iuxta Hebrxosiqd' Chaldaico fyroq? ftrmonefted hebraic^ litteris fcriptu eftquo utunf uU hodie Nazareni fecudu apoftolos;fiue ut plericp autumatuuxta Mattnap um:qd' in Cxfariefi hetur bibliothecamarrat hiftoria.Et ecce mater domini:# fratres eius dicebat ei. loan nes baptifta baptizat 1' remiflione peccato^.Eamus # baptizemur ab eo,Dixit aut eis.Quid peccauizut da # baptizer ab eofNifi forte hocipfuqj^ixi ignoratiaeft.Etin eode uolumine,Sipeccauent inqt trar
tuus 1 uerbo.# fatis tibi fcceritifeptiesindie fufcipe eu,Dixit illi Simon difdpulus eius;fepties 1 die,'Keip°
CtOilUfcniUS CII icrmo pcVLdII*l^lldllUll dpuiiuiivuatw	uuimua	d^vnvivzj,^
fup oes hoies peccatores erat.De quoru celeri couerfioe pfalmus caninMultiplicatx funt infirmitates eoru: pofteaaccelerauerutiqbus teftioiis fi no uteris ad audtontateiutere falte ad iniquitate:qd oes ecclefiaftici ui ri fenferint.Fac alique baptizatu uel ftatiiuel in ipfis diebus morte fubtradtu:& cocedo tibi qcf cocedere no debeomec cogitaffe aliqdmec locutua quo errore & ignoratia laberef ,No ideo fine peccato erit: qa uidebif no fupaflbfed fugiffe peccatu* Ac no potiusiqa dei milericordia de peccato^ carcef liberatus migrauitad do minu.Hxc & nos dicimus pofle deu qcqd uolucrit:& hoiem pfe&^)pria uolutataqd tu affcris fine peccato ee no pofle,Sin aut pot fruftra nuc iungis:& gratia qua potes no idigetQuod fi no pot abfcp gratiamulte tu dixifti pofle:quod no pot.Quicqd eni ex alterius pedet arbitriomo eius eft que pofle cotedisrfed illius fine quo eu no pofle pfpicuu eft,CRLRogo:quae eft ifta prauitasamo abfq* rone c5tetio:ne hoc quide mihi das: utegreflus aquas baptifmatis fine peccato fit^ AT, Aut ego fenfum meu uerbis explicare no ualeo:aut meexy plicanteitu ad intelligedu tardior cs.CRI.Quo na mofAT .Recordare qd 8L tu dixeris:& ego qd loquar.P/? fuifti homine fine peccato ee fi uelit.Ego ipoflibile hoc in hoie ee refpodeomo qa ftati de baptifmate ho pec cato no careat fed illud tepus quado fine peccato eftmequaq polTibilitari huan$:fed dei grati$ deputatur. Tolle igif pofl*e:& ego ee coceda.Quo md.n.pot:q per fe no potf Aut quae illa ipeccantiaiquae ftati corporis huius morte finituri Aut certe fi ultra uita protraxerit:delidi 81 ignoratiae piculo fubiacebit.CRLDialectv
uu	via	muiiuua	jul-uivu» vti viuw.vx	—	  j—
fieri pot:tribus coftat teporibustaut pterito:aut pfetiiaut futuro.Hoc quod aflerisipofle homine fine pecca cato ee fi uelitimoftrat fadtu ee de pteritotaut certe nuc fieri.de futuro poftea uidebimus.Quod fi nullu po tes oftendere:q fine omni ok> peccato aut fuerit aut fit:reflat ut de futuro tatu difputatio flt.Interi in duo bus teporibus praeterito aut pfenti uidtus teneris.Si aliquis fuerit poflea maior patriarchis:^phetis:apoflo^ lis^qui peccato careat:tuc futurus de futuro fi potueris pfuadeto.CRI.Loquere ut uis:argumetare ut libet, Nunquamihi liberu arbitriu extorquebisiqc^femel coceflit deus.nec ualebis auferreiqd' mihi tribuitdey us pone fi uoluero. AT.Exepli gfa:uno tantu utamur teftionio.InueniDauid filiu lefle uiru fecudu cor me Um;q faciet oes uoluntates meas.Dauid fandtu ee no dubiu eft,& tame q eledtus cft:ut oes dei uolutates fa/ ceretialiqua feciffe reprehenditur,uticp pofllbile erat ei facere:q ad hoc eledtus eftmt omnes dei uoluntates faceret, nec deus inculpa eft .qui praedixit eum cundtas fuorum praeceptorum facere uoluntates. fed ille
■ ' i- cl - r . xt	i	-	■■ ./TL r  AiyoinmnisfirPTpriioliiMtPs.Hnr/V
mus:qdiu chorda nullo uitio laxaf in cithara.Quod fipaululu remiferitiquo qui aduerfus flumc lebum tra hit:fi remiferit manus:ftati retro labif:& fluentibus aquis quo no uult duaT:Sichuana conditiotfi paululu fe remiferit:difcit fragilitate fua:&: multa fe no pofle cognofcit.Putas ne apoftolu Paulu eo eppre quo ferv bebat lacerna fiue pcnulaiqua reliqui troadx apud Eutarpii ueniensiafferre libros:& maxie me ranas de cx leftibus cogitafle myfteriis^ n5 de his qua: in ufu cois uitae uel corporis neceflana fut. Da m _ o^miqui no efuriatmo fitiat:necKaIgeat.no doleatmofebricitetmo torminibus 8i urinae difficultatibu queatur. Et ego tibi coce&poffehoiem & nihil niB de uirtutibus cog, tare.Csd.^po^u^m.mftm	p0,
tificezqcaederefperaueratifniamdirigit.pcutiettedeus.paries dealbateiubieft ^panen ^tor s.qui quafi agnus dudus ad uidtima no aperuit os fuu^fed clxmctcr loquitur uerberati. Si	acutus iumiary
gue de zelo feu de peccato.Si aut bene qd me csedis^No apoftolo detrahimus,fed §l°^iPvx?	P	;
q in carne paflusicarnis iniuria fuperat 8i fragilitate.ut tacea illudiquod comemorat aer aerarius: mul ta mihi mala oftedit.reddet illi dominus in illa die iuftus iudex.CRI.Cogis me ut loq r.quod ladudu ge^ ftio.ft tame erupetia uerba no promo. AT.Quis eni te^hibet;qd' fentis dicere	r5u2.	e-s
nu eft:8< nos bono fraudare no debes.aut malu:& iccirco no noftri gratia:fed pudore liluiiti.CRI. Dica alv quado qdfentid.Ois difputatio tua illuc delabif:ut natura accufes.K culpa reteras ad deu:q tale hoiem co/ didit.AT.Hoc illud erat qd' nolebas:& uolebas dicereteic quaefomt oes tuafruant prudentia.Rephedis de
um:quarehoiemfecerit:hominem.reprehendant&angeli:curangelifint.Omniscrcaturacaufef:quareid
fit:quod condita eft:& non id quod condi potuit.Scilicet nunc mihi Pu^ . -	c^matmncuhs lu
e.6d a culice ata formica ufqj ad cherubi & feraphi ueia.Cur no fingula imdiori ftatu coditafint.Cuq? excelfasueneropoteftates: caufabor:&:dica qredeus folus tantumdeusfit.&noomnia deos'e;
fpoiTibilitaris iuxta teiautinuidix reus erit.Reprehendeeum:cur S^dia	n	hoc	mudo	tau	muidia
dat.& aufer corona cu certame abftuleris.CRI.Non fUm ta uecors^^erar^
mors itroiuir i orbe terraru.Sed hoc doleoicur uiri ecclefiaftid-^	8 orufibiufurpa_,_ ^
lat liberti arbitriti.quo fublato Manichaeoru feda cdftruitur.AT:Eg hberu tollo arb	arbl/
putatioe mea nihil aliud egfinifi ut oipotentia dei cu libero	libero	arbitrio
mumtquj dicis hominem nihil pofle faceremifi deus femper admerit. AT.Si i c^Pa c i Ouinpc per iungit dei adiutoriumiergo ille laudetur:qui dei tollit aUxilium.CRI, Non tollo dei cuius gratiam poflumus.ied utrun<$ fuis finibus terminans.ut dei fit gratix.-q dedit Uberi ar ^ .. P
cem:& noftrae uoluntatis facere quidmel non faceretquo & facientibus premium:& non facientibus poena feruef»AT.Videns mihi quafi obliuiofus ee.8^ qfi nihil fupradidtu fit:pereafde difputatiois^ lineas reuertu Hoc.ndoga difcrcroc coclufu e(t:ut gratiam fuam domiusrqua nobis cdcefTit liberu arbirrm in fingulis ope ribus muettatq? fuftentet.CRI.Qijid ergo coronat innobisiatcplaudanq^ipc operatus eiKAT. Volutate noftra-.qux obtulit oc qd'potuit.& labore quo cotedit;ut faceret:^ humilitate quae femp reipexitad auxili um dei.CRI.Ergo fi no fecimus qcf pcipit:aut uoluit nos adiuuare deustaut noluir.Si uoluit: 8t audiuit: tame no fecimus quod uoluimusmo nosifed ille fuperatus eft.Sin aut uoluit adiuuare:p/|® culpa eius qui uoluit facere:fed illius qui potuit:& noluit facere.AT.Nd iteiligis 2liAku.u.oo-6n mu in g/ade bla fphemia^
tenebitur reus:cur in euangelio fit locutus.None duodeci ego elegi apoitoJos;& unus de uobis diabolus et Interroga euicur ludi elegerit proditore^Cur ei loculos comiferitique furem efle non ignorabat.Vis audire ratione.Deus plentia iudicatmo futura.Nec codenat ex praefentia:que nouerit tale fore:qui fibi poftea dif-pliccat.Sed tantx bonitatis eft:& ineffabilis claemetix:ut eligat eu:que interi & bonu cernit:& fcit malu fu>
It- tlUUUVIt» Vvk.UUU UUliliV dULV VUdtUS. UV#1 ipUCIJllCiJ» l.llVldUlI^d3 liLTl lici 111 Ulv	ivwviutwio atili»
iudiricii dei:qui reddat unicuicp fecudu opera eius.Nc^.n.ideo peccauinqa deus hoc futurunouerat. Sed p fciuit deus quafi deustqchile erat^pria uolutate futurus.Accufa ergo deu medaciiiquare dixerit per lonam* Adhuc tres diesST Niniue fubuertef.Sedrefpodebit tibi per Hiercmia.Ad fumi loquar cotra gentem;# re> gnu;ut eradice 8C deftrua;# difperda iJiud.Si pccnitentii egerit gens illa a malo fuoiquod locutus fum aduer fus eazagam 6i ego poenireriam fuper malo quod cogitaunut facere ei.Et ad fumi loquar de gente Qc regno ut xdifice #plante illud:fi fecerit malum in cofpectu meo;ut no audiat uoce mei poenitetii agam fupet bo no quod locutus fum ut facerem ei.Indignabatur quondam 8d Ionas:cur deo fuerit iubente meritus:ied n ffi moeroris arguiturtmalens cum pernicie mumerabilis populi uerum dicere q cu tantoru falute metiri.r nitur eni exeplu.tu doles fuper hedera:fiue cucurbitau qua no laboraftimetp fecifti ut crefceret:qu«£ fub una node nata eft:# una node periit:# ego no parca ciuitati magnaenn qua funt plus q centum uigintl milia ho minutqui nelciunt quid fit inter dextri # finiffri fuaTSi paruuloru aetate # iimplicium:quos certe peccato> res fuiffe no poteris approb»e:tanta fuit hominu mulmudoiqd dicemus de uttmfcp fexus artate diuerfaf q juxta Philone prudetiffimu philofophoru:ab Infantia uftp ad dectepita ieneflute feptenano otdme deuolm tundu fibi fic inuice $taru incremeta fuccedutiut quado de alia tranfeamusad aliam (entire minime ualea> mus.CRI.Tota argumetatio tua huc tendit.ut graeci dicunt oute^uo-.oh nos hbemm appellamus arbiti> um uocabulo tribuas re auferas.Tu enim autiore peccatoru facis depm:dum affens nihil homine p fe poT
mS mo	n5	ir^nCRi	Ja mm tollo manu-:cedo:U,c,a,.Si tamc umcere eibu, mati udle fub
uertcre.no rebus-fed fermonibusd.no uentate.Ted medacio.Poffum.n.illud tibi apoftoh refpodere: #fi ^ peritus fermone-nn Mme fcieti3.Quido,n.loqueris:coa<ffus argumetationu ffrophis tibi uideor anentire.
Me	^	s	_lT.^•«if linniz-ji^ifnnrarionprna pv frNfihiic	a/	r-hnltia^
Cu aut tacueristex aio rurfus elabiTTut liquido appareat difputatione tua no ex fotibus uentatis # chriftia^ na fimplicitatetfed ex nhilofopho^ minutiis # arte defeendere. AT. Vis ergo me rurfu uti teftioniisjcriptu raru:# quo iaftat difciDuli tuimullu argumentationi tuae pofle #Tblematibus refponderefCRi.Nd folum uolo:fed # cupi0ldoce me de feripturis fandhsiubi fublata liberi arbitrii poteftate fariat homotqd'
derit mihi pane ad miducadu»# reduxerit me cu falute in domu patris mei:erit mihi dominus in deu.# la^ pis ifle que pofui in titdluterit mihi domus dei.# oiaguaecucp dederis mihi:decimas offera tlb^^ p°„is
uccurru	uucant	caltra	tiei.FOlicd	uusiimi	vudi151.1v	iuu	ii^ura	nois:cx	«i	.	.r.
fupplantatore lacob rediEme dei nome accepit.ne^.n.ad fratre crudeliffimn audebat	tatut
prxfidioroboratus.Scriptueffincofequentibus.Ortuseftei fohpoftqtranliuitPhanuel.qtimt p facies dei. Vnde loquitur & Moyfes.Vidi dominii facie ad facie:# falua fadaeft afa mea.no ^prietat . raeifed dignatoe miferatis.Orif ergo nobis fol luffitiaeiquado uultu dei cofirmatur Jofeph	calTJ
tur carcere.Ibiq^ iferf:q> cuftos carceris oia poteftati eius fideicp comiferit.Catp reddit:qa dom us ra eo # quaecut^ fariebat;^>fperabanf a domino in manibus eius. Vnde & Eunuchis foma luggeru t.	_	^
uidet fomum inextricabilemt per hanc occalionem liberaref lofeph ;’pf pafceret # lres;e^pms tepv
mis raluareftSequimr* Dixit aut deus ad Ifrahel in uifione nodlis: Ego fum deus patru tuoru;noli timere de^ fcedere in xgyptu.In gente.n.magna facia te ibi:& ego defcedam tecu in agyptu.fid dcduca te inde:& ponet lofeph manus iuper oculos tuosiubi hic eft liberi arbitrii poteftas^Etnotomm:quodiren6audetad fili um,& gcti fe totu comittere dominu nefcietiidei patris auxiliu eftXiberaf populus dc xgypto in manu for ti:& brachio excelfo:No Moyfi Aarontfed eius qui fignoru miraculis populu llj^erauir.&, ad extremu per cuflit primogenita xgyptiiut q prius retinebat ptinaciter:ardenter exire c6pellerct*Salomon loqf. Edo co^ fidens in dominu in toto corde tuo Jn tua aut fapientia ne exaltcris.in oibus uiisjuis cognofce euiut redtas faciat uias tuasJntellige qd loquaf ,Nec in fapietia noftramec in ullis uirtutibus cofidedu:fed in folo domio: a quo greffus hois dirigunf,Deni<^ pcipif :ut oftedamusei vyas noftras;& notas ee faciamus:qux no labore ^ppriotfed illius adiutorio atcg clxmetia redle fiunt,Vnde fcriptu eft.Redta fac in cofpedtu meo uia tua.fiue ut alia exeplaria haber.Re&a fac in cofpedtu tuo uia mea.ut qd1 tibi redtu eft:ctia mihi redtu.uideaf ,Ide Salo mon loquif.Deuolue fuper dominu opa tua:& firmabunf cogitatoes tuae,Tuc eni noftra cogitatio confio matunquado oe qd1 agimus:quafi fup ftabile & folidiflima petra domini adiutorio deuoluimus: eicp cudta reputamus, Apoftolus Paulus cu dei beneficia celeri fermone narrafict;ad extremu intulit, & ad haec qs idb ncusf Vnde 8C in alio loco dixit,Fiduciam aut tale hemus p Chriftu ad deu.no q> fufficientes fimus cogita^ re aliquid a nobisrquafi ex nobis.fed fufficientia noftra ex deo eft.q & idoneos fecit nos noui tcftameti mini ftros.no litteraifed fpu.Littera.n.occidit.fpus aut uiuificat.Adhucaudemus per liberuarbitriu fuperbire,& abuti beneficiis dei in cotumelia largitorisfcu ide uas eledtionis aptiflime fcnbat.Habemus aut thefaurum iftum in uafis fidtilibus:ut abudantia fortitudinis fit ex deo:& no ex uobis. Vnde & in alio loco retudes hae^ reticoru impudentia loqf.Qui gloriafnn domio glorietur.Nec^.n.qui feipfum comcdatiipfe probatus eft; fed que deus comedat.Et iteru.Nihil.n.mihi defuit ab iis:q fuper modu funt apoftclidicet nihil fim.Petrus loquif ad dominu:fignoru magnitudine coturbatus.Recede a me:qa ho peccator fum.Et dominus ad difri pulos.Ego fum uitis:& uos ramiiqui manet in me:& ego in eo,ifte affert frudtu multu:qa fine me nihil po/ teftis facere.ficut rami & flagella uitiu ilico cotabefeut cum fuerint a matricepcifa:ita ois hominum forti' tudo marcefcit:&: deperit:fi a deiauxiho deferaf.Nemo iquitpot uenire ad memifi pater quimifit me traxe iit eu.quado dicit.Nemo inquit pot uenire ad meffrangit fuperbiente arbitrii libertate.q, et q uelit ad Xpm pergeremifi fiat illud qd,fequif .Nifi pf meus c^leftis traxerit emneqcq cupiar:&: fruflra mtaf.SimuI &: hoc aiaduertedum.q? qui trahit no fpontecurrit,Sedautretradtas;& tardus.autinuitusadducif.q no pot fuis uiribus 5^ labore uenire ad lefumiquo md pot oia fimul peccata uitare^ Et uitare in perpetuu;& dei fibi po tentis nomeaffumerefSi.n.-ille aHa^<xpTHToa-;& ego avcaxccplHloatqus ner me & deum erit diftantia? Vnu adhuc pona tcftioniu; ne tibi & adiutoribus tuis faftidiii faciam. Affuero que.lxx.iterptes apT^p^HV uocatffdnus auferf ab oculis; ut commentarios in fe fideliu replicas miniftroruinueniat Mardochsu;cuius indicio de infidiis liberatus eft:ut & Hefter comendabijior fieren& cundtis populis iudaeoru iminente uita/ ret nece.Certe rex potetiffimus:q ab india ufep ad feptetrione cudu poffidebat oricntc:poft largiffimas epu las;8d cibos toto orbe quaefitos dormire cupiebat:& fono requiefcereiac liberu arbitriu implere dormiedi; nifi dominuspuifor bonoru oium ipedifiet naturs ordinemt cotra natura tyram crudelitas uinceref.Lon' gum e;fi uoluero cufla fandtaru feripturaru exempla proferre.Totus fermo fanctoru ad deu oratio eft.tota oratio:& deprecatio extorquet clsmetia creatorisiut q noftris uiribus & ftudio faluari no poiiumus: illius .f* mt- rviiCe-n'si/	py	narte ccflat arbittiu.ouod in eo tan'
mus laboramus:an nitimur illius opere di. auxilio implere ualeamus.CRI.Ego	in	finy
gulis operibus noftrisffed in gratia cdditionis & legis fentiri auxiliu dei:ne liberu franger ^ ^“^Caete^ funt pleriq; noftro^:q oia qux agimus;dicat fieri pfidio dei. AT.Qui hoc dKitiuencrecceiiabit.Aut ergo QC tu ifta dicitomt noffer ee incipias:aut fi no dicisialienus erisicum us qui noftra no	♦VKl.Tuus erodi
mea dixerisamo tu meusffi aduerfa non dixeris.Sana corpora c6fiteris;& ai$	^anita
te,Vt eni morbus 8d uulnus in corporeata peccatu in anima.Qui ergo fanualiquad^	m
parte:qua caro eft:quare no fanu dicas & ex ea q fpus ef AT.Sequor^pofitionc tua,
Nunq hodie effugiesmeniaquocuc^uocaris,	~	u	•	(
uet;& no uidebit morte^quae cudis inteta eft mortalibusmo naturae diholutoeifed morte lud ^pheticu. Anima quae peccauerit:ipfa morief.Alioquin hac coeni ^ ortc:qua & bruta fo ,,	‘
Enoch 8i Helii nondum uidiffe cognofcimus.Da mihi corpus qd nunqlanguermautquodpoft IanoOrem perpetua fanitate fecuru fit:& dabo tibi anima;qu$ nuqua peccauent.Nec poft mrtutcs dcinceps pcccatura br.praefcnim cu uicina fint uitia uirtutibus.Et li paululu dedinauenstaut errandunbibr.a^
dedu.Quatum.mter fediftat pertinacia & perfeuerantiafparfimoma&ftugalitas^iberahtas^
dentia s< cailiditasffortitudo 6i temeritasf cautela & nmidnas.quoru alia ad bonaialia referuntad mala.q^ quidc Qi in corporibus inuenif,fi felli prouideris temperado:pituita fuccrefcit.fi humores liccare iei > -
iardcfcit fanguisibile uihaf:& luteus color orapfundit.Certe ut cudta medfcoru adhibeamus diligetia:^ ca ftigatis uiuamus cibis:3d morboru fomitibus caramus cruditateioccultis qbufda 5^ foli deo cognitis caulis: uel frigore inhorrefeimus: uel febre exardefcimus:uel tormibus eiulamus.& ueri medici Saluaroris iplora^
mus auxiliu.Dicimufcp cu apoftolis.Magifter faluos nos fac:pimus,CRI,Efto: ut nullus potuerit oe uitare peccatu:in pueritia:adolefcetia:8^ iuuetutemuqd negare potes plurimos iuftos& fandtos uiro
uiros poft uitia oi
uerbu caro factus:carnis detrimeta 5£peccata noptuIit.Nec qa ad breue poflumicogis mc ut pofiim iugiter# poEm iciunare:uigilareabulare:lcgere:pfallere:federe;dormire,nuqd inppetuu^CRLEt quare in feripturis fandiis ad pfcdta iultiria prouocamuriut eft illud Beati mudo cordc:quonii ipi deu uidebut,& Beati imaoi lati in uiarquonia ambulat in lege domini.&: dei loqueris ad Abraha.Ego fu deus tuus.placeto in confpedtu nieo.dt! efto fine macula uel querela.Et pona teftametu meu inter me & tc.SC multiplicabo te nimisSi enim lYd pdt fieri qd' feriptura teftatur: fruftra pcipitmt fieret. AT^Diueris teftioniis feripturaru eade qone teris in theatrales prxftigiasiq unu eudecp hofem perfonaru uarietate mutaraiin Marte Vcneregpducut.ut qui prius rigidus & truculetus iceiieratjpoftea foluaf imoilicie foeia^.hoc qtinuc qli nouu obiicis;Beati mudo corde:& Beati imaculati in uia:& edo fine macula:8d extera huiufcemodi apoftolo refpondete couidu eft» Ex parte cogno{cimus:& ex parte^)phetamus.& nuc p fpeculu uidemus in enygmate.Cu aut uenerit qd1 p* fedu e.id qd* ex parte fuerandeftruet. & mudu igif conqcfpoftea fit uifuru deu:& beatitudine uirx imacu latx; 5^ imaculatu cu Abraa uiuereiin ubra poifidemus & imagine.quis aliquis patriarcha fit: quis ppheta; quis apoftolus dicitur eis a domino faluatore. Si uos cu fitismalitfcitis bona dare filiis ueftris: quito magis pater uefter qf cxJise:dabit bona petetibus fe^Dcni(p5^ Abraa: cui didtu c. Efto finequereladine macula, cofcientia fragilitatis fux ceddit pronus in terri.Cucp locutus eet ei deus.Sarai uxor tua no uocabit ultra Sa rai:fed Sara erit nome eius;& benedici eU8t erit in gentes;& reges getiu ex ipfa erur.Stati iferf.Cecidit Ab ra am in facie fui.nfinp 8i dixit in mete fua. Sicetenario nafcef filius:^ fi Sara.xc.annoru panet^Dixircp Abra/ am ad deudfmacl uiuat in cofpedu tuo.Cui refpodir deus.Etia.Ecce Sara uxor tua pariet tibi filiii: & uoca/ bis nome eius lfaac.& reliqua.Certe audierat a deo.Ego fu deus tuus: placeto i colpedtu meo &c efto fine ma culaiquare no credidit qd* deus repromifitffed rifit in corde putas fe caelare deuftfc aperte ridere no audetis, Denicp canfas icrcdulitatis expones: dicit in corde fuo. Quo mo pot fieriiut cetenarius de nonagenaria uxo re pariat filiu^Viuat inquit Ifmaelin cofpedtu mo:que femel dedifti.difficilia no quxro.cotetus lum beriefx
CIO
tua
ycura.-qudic iviuyics.q priUS	------ ,	„	T	~	„------------  c	■'
uideat cognofceterfqu^ qa dixerat fe uidifteiaudita domio.Nopotes uidere facie mea cie mea:& uiuct. Vnde & apoftolus ait.Inuifibile folu deu q 8C luce habitet faceffibile: di que nullus holum
ait il!e:q narrat:fed quitu pdt mortaliu fenfus accipere.Quod aut putas beatu ee:q fit imaculatus in uia:6d
ambulati
complere
Itercora
nemo iultificari
ambulat:^ ad calce uenire feftinat.Certc q i
qperuenitadfme
mus uobifcu.cu uera & abfcK oi forde perfedio in carieftibus referuef:quado fpofus loquitur ad fponfa. To ta pulchra ex amica mea:& macula no eft in te.Iuxta qd'& illud intelligit mt fitis irrephenfibiles ^ fimP ficut filii dei imaculati.q, non dixerat eftis:fed fitis in futurum difierensinon in pradenti ee coteftans. ut nic labor fit at^ contentioabi laboris uirtutifqjpmia.Denicp loanes fcribit.Dilediffimi filii dei du apparuit qd erimus.Scimus qa cu apparuerit:fimiles ei erimus:qua'do eum uidebimus ficuj eit.Quaq cr go filii dei fimus:tamen fimilitudo dei 8i uera contemplatio tunc nobis repromittitur: quando apparuem in claritate fua.de hoc fuperbi$ tumore:^ illa orandi prorupit audacia.quia feribens ad ul“uam:qu?I”°^ fandli debeant orare pronuncias Ille enim merito ad deum extollit manus: ille preces bona conlcienna
flindif tnni nnrpft dicere. rn.J!:	J__V«P >	.	flrtt	abomnlfrail
,ui	imicreans	preces	runuu;	v^iiimamcunjecian	pnani*1 r.. ' ^nrn/
_ n -uangeho loquebatur. Deus gratias ago tibi:quia non fum ficut exten homine.rap res miufti adulteri. & ficut hic publicanus, ieiuno bis in fabbato. decimas do omnium qux Pollld^vl
Qui etiam in ei
res iniufti adulta..   r^^avanus. leiuuu uiam iaL/va».u. uevimas uuui»»*— -a-	*	.nOirii,
Je agit gratias deo quia ipuus mifericordia no fitificut exteri hoies peccata deteftans: nonaiiuinens iuiuw
Tu dicis.dominc tu nodi qua fan<da?;qua inoccntesiqua purx fint ab oi fraude iniuria 81 rapina:qs ad re exv pando manusJlle bis in fabbato fe ieiunare dicitiut affligat carne uitiis lafciuiente; Et ois fubflatiae fuae dat decimas.Redcptio.n.aia: uiri ppriae diuitise.Tu cu diabologloriarisijbp fidera afceda.Pona in cxlo thronu meu:8C ero Gmilis altifiimo.Dauid loqf. Lumbi mei ipleti funt illufioibus: & coputruerut cicatrices mc$ a facie infipietise mese.Et ne itres in iudiciu cu feruo tuo.& no iuftificabit in cofpedtu tuo ofs uiucns.Tu fan' dtu & inocente & puru te efle iadtas:& mudas ad eu expadis manusmec fufficit tibi in cundtis cpibus gloria^ rimifiab oi fermonis orifcp peccato mundu efie te dicas inferes qua iufta:qua imaculata labia;6^ ab oi meda cio libera,Ille canit ois aute homo medax.Et hoc ipfum cofirmat apoftolica audoritasiut fit deus ucrax.ois aute ho medax:& tu ab oi medacio imaculata 8i iufta libera poflides labia.Efaias plangit.heu mihi mifero: quonia copundus fumiqa cu fim homo 8C imuda labia habea:in medio quo^ populi imuda labia ha^bentis ego habito.& poftea feraphin ignitu carbone forpice coprehefum defert ad pphetx labia purgada: no ut ~' loqrisarrogatis.fed fua uitia cofitetis.Iuxta illud qd* in pfalmo dicif .Quid def tibi: aut qd apponattibri lingua dolofam.Saffitr^* nntpric amra» rn rarhnnibus defolatoriis.Et ooft tantu tumoreioratifqj iadatia
ces fundo.Si (andus csifi inoces:fi ab oi forde purgatus;fi nec fermonetnec opepeccafli;dicete lacob.qui uer bo no peccat ifte iuftus eft uir;& poteft refrenare lingua fua;quo modo mifericordia deprecaris, ut uidelicet plagas te 8i fundas pces.qa fandus 8i purus es & inocens imaculatifq? labiis & ab 01 liber mendacio cLi fimi" lis poteftati.Si Xps orauit in cruce.Deus deus meus ut qd dereliqfti me.ldge a lalute mea uerba delictorum meo^;.Etrurfum.Patcr in manus tuas comedo fpiritu meu.& pater ignofce eis.qd' enim faciut nefciut. q & nobis ages gfas dixerat.Confitebor tibi domine pater carii 8t terrat,Sicut docuit apottolqs fuosiut quotidie in corporis illius facnficio credetes audeat loq.Pater nofler qes in cariisifandificef nome mn.llli nome dei: npr	»rV,i‘n Ct*	»• Tn y4.Wc nz-iO-."	CmAo»	/V	n %nnrpntp^ fli/ n nnrflp manUS
ne dicur.o< dimitte nouis aeoita noitraiq inis ruerat in xpi corenione aimnw.^i i u anu^b m. iduvw ru puritate manuu & muditia eloquii gloriaris,quis fit hois pfcda couerfioiK poft uitia atcp peccata uirtutu plena pofTeflio.nunqd poffunt ficeffe line uitio:qu5illi qftati de xpi fontejpcedut. Et tame iubenf dicere, dimitte nobis debitano(tra:ficut 8t nos dimittimus debitoribus noftrisdNo humi.itatis medacioait tu iter/ pretaris:fed pauore fragilitatis humanae fua cdfcietia formidares,Illi dicutme nos iducas in tetatione. Tu cu louiniano loqris;eos q plena fide baptifma cofecuti funt tetari ultra & peccare no polle. Ad extremu i fcrut. Sed libera nos a malo.Quid pcanf a dominotqd' habet in liberi arbitrii poteftate.O ho nunc mudus fadtus esinlauacro.De te dicif :q eft ifta;q afcedit dealbata fup fratruele fuu.ut lota qde fitued cu odire no ualeat puritatetnifi a domino deo fuftentef.Quo cupis dei mifericordia liberari j_q paulo ante libera us es apecca" tisinifi hac rone q diximustut cu oia fecerimusmos inutiles efie fateamur.Oratio ergo t^a/	-5*fu
tetelice mmmo beataui iultmaqefieia no nifiincario credit: apud te loia	cu	nui..
an occideret Leuarede terra:an prxcipitare de c^loud mulierculae tribuere;quod no audeant ufurpa td Si autem pietas:ueritas:atcg iufiitia no iueniunf in terrismifi in una muliereiubi rut lulti tuitquos abl^ peccato in terris efie iadhbas^Qu* duo capitula orationis & laudis foles cumtuisiurare difcipulismon eiTe tuatcum perfpicue in eis fiili tui Iplendor eluceat.6d tanta fit uenuftas	teaudineoincede
gradu: quae fecreto doces: mittifq; uenalia;publice no audeas profiten.O	Pr§ter ^mfran"
nemo conferibit libros.utquicquid uideris difplicercmd tuum fed B!ienU1^ , n tendas.Et fp ti erit ingenii: ut leporem tui fermonis pofiit imitartfCRI.Non poiTum
tia ueftrorum iniquitate uerborum.Oro te: quid infantuli peccauere.nec _ icntia cisfpunt! left.non ignorantiaiqui iuxta lona prophetam manum dextram ncfciun ^ram’ Pecca^ x Juciatus potiunt perire: genua labanuagitus uerba no explicatibal buries ling dct»& xternae mi miferispraeparan^ AT.Ah nimium difertus efie coepifiiiut no dicam c °-clues: P^ftq dl‘clPu ; j.{re mniros* in mag&os. Antonius.n.orator egregius;in cuius laudibus Tullius perfonat:difertos eloquentem adhuc neminem. Noli ergo mihi orato^ & non tuis Aonbus ,udcrc:pt r qu	P
ru atcp puerorum aures decipi. fed fimpliciter dic mihi qd fentias. CRLHoc dico:cocedasmihi^ fine peccato*n peccare no poflunt, AT,Cocedam;fi in Chrifio fuerint baptizati. nec rn	{>d
fententia: tu$;qua dixifti: potie hominem fine peccato etiTe: fi uelit«Ifti enim nec pofiunt: nec u
interficias?ATJlleha^reticu uerficitiq efle hxre	t	,
moriaris:uiuas catholica fidei.CRLSi nos fcitis ha?reticos:cur non accufatis?AT, Quia apoftolus me docet haereticu poft una & fecunda correptione uitaremoaccufare,fcies quia puerfus fit:& luo iudicio damnatus. AlioqnJftultiirimu eft fup fide mea ex alterius pendere iudicio.Quid.n.fi te alius catholicu dixerit:ftatim ne aflenfum tribua?Quicuq; te dcfenderit:& puerfa credete bene fentire dixeritmo hoc agittut te infamia libe/ ret:fed ut fe ifamet pfidix.Multitudo focio^ nequaq te cathohcujfed hxreticu efle demoftrabit.V e^ hsec eccIeMico calcenf pedejne qfi paruulis fletibus triffior quaeda imago moftref.hoc nobis pftet dei timor: ut oes alios cotenamus timores,proideaut defende qd* credisiaut relincp qd' defendere no potes, Quecucp in defenfione tui adduxerismo patro nu:fed fociu noiabis.CRI.Dic quxfo:6^ me oi libera quaeflioejqre ifan tuli baptizan£?AT.Vt eis peccata in baptifmate dimittanf’.CRLQuid,n.comeruerepeccati?quifq ne folui tunno ligatus? AT. Me iterrogas?Refpodebit tibi euagelica tuba:do(florgetiu;uas aureuin toto orbe refplc des.Regnauit mors ab Adam ufep ad Moyfen:etia in eos q no peccauerut in fimilitudine puaricatiois Ada: qui eft forma futuri.^ fi obieceris dici hocjefle aliquos qui no peccauerututellige eos illud no peccafle pec/ caturqd' peccauit Adaipuaricado in paradifo pceptu dei.Csete^ oes hoiesiaut antiq ^ppagatoris Adam: aut fuo noie tenenf obnoxii.Qui paruulus eft:paretis in baptifmo uinculo foluif.Quieius eft aetatis: qux pof/ fet faperc:^ alieno & fuo Xpi fanguine liberaf.Ac ne me putes haeretico fenfu hoc itelligere: Beatus martyr Cyprianus:cuius te in feriptura^: teftimoniis dirigedis xmulu gloriarisan epiftola qua feribit ad epm Fidu de ifantibus baptizadis:haecmemorat,Porro aute fi etia grauiiflmisdelid:oribus:& in deu ante peccatibus: cu poftea crediderintiremifla peccato^ daf;& a bapti(mo:atcp gratia nemo ,phibef:quato magis prohiberi no debet infans: q recesnatus nihil peccauinnifi qdfecundu Ada carnaliter natus contagiu mortis antiquae prima natiuitate cotraxit?Qui ad remiflam peccato^: cocipiendaihoc ipfo facilius accedit: q? illi remittunf no propria:fcd aliena.Et iccirco frater cariflime hxc fuit in cocilio noftro fententia a baptifmo; atej a gratia dei:q oibus mifericors 5? benignus S?pius eft;nemine per nos debere ,phiberi. Quod cu circa uniuerfos ob/
faciuntiq deprecanf.Scripfit dudu uir fandus:&eloques eps Auguftinus ad Marcellinu:q poftea fub iuidia
de Marcellinu cotra eos q dicut ide qd' uosipofle hoiem fine peccato effe fi uelit:ablcp dei gratia. Et quartu nup ad Hilariu cotra doSrina tua:multa puerfa fingente, Alios quo9 fpecialiter tuo noie cudere dicif: qui necdu in noftras uenere manus.Vnde fupfedendu huic labori cenfeome dicat mihi illud Uratii, In filua ne
fpiritu fandu baptizetis ifantes in regnu cxlo^.Aut fi unu:& in paruulis:& in magnis habetis baptifma:etia infantes in remiflionc peccato^ baptizados in fimilitudine puaricationis Ada,Quod li inmfta uobis uidet alienor remiffio peccatoria no idiget q peccare no potuintrafite ad Amafiu ueftrmq pterita in caelis:^ an tiquadelifta foluidicit in Mptifraoiutcuius i caterisaudotitate duciramiietiainhacpte errore feqmini.
Incipit tertius tradatus prima pa«is dc erronbus Ongems.Hadenus beati Hieronymi de fide & cotra di
eum eiufdem hcerefis cotinetur.	Incipit Argumenta excerptum ex libro beat i Auguftini de hserefibus<
Rigeniani Orisenis adamatu fedatores:q & mortuo^ refurredione repellut: chriftu aute creatura o	& fpiritu fandu itroducetes:paradifum aute 8t caelos« oia alia allegorizantes.Haec qde de Origene
Epiphanius.Sed q eu defendutiunius eiufdcq; efle fubftatix dicut docuiffe patre & filiu 6d fpirItF^ fandumcq; refurredione reppulifte mortuo^.quis 8t in iftis eu couincere ftudeanq eius plura legerur.. ^
tione ronalis uniucrf$ creaturae.Quism.cathohcus chriftianus uel dodus uel idodus no uehemeter exnor reat ea' qua' dicit purgatione mal^etia eos q hac uita in flagitiis & facinoribus & facrilegi* at^ ipietar bus qlibetfinierut?lpmetiap0ftremo diabolu aro; angelos eius quis poft logiffima tos recno dei Iucick rcflitu,yc, riirr,i<: nnft lonffiflima tpa oes q liberati fumnvnH hxc mala denuo qtiaui.
fpietate aduerfus philofophos:a qbus ifta didicit Origenesa libris de ciuitatedei diligenlLmec
Ntc annos arciter.x.fcus uir Wmachius ad me qfdam fcedulas mifitjq Origas piarchon ite p ^ uolumina cotineret: imo uiciata.Hoc magnope poftulasmt gratea ueritate latina Et io utraq; pte feu bene feU maie dixiflec ille;q fcripfit:abfcK iterptis pfocinio romana ugua c g fceret:feci;utuoluic.mifitcpeilibros;qUOSculegifletexhorruit.6?fclud« fcriniojneplatnuulgusmult ^ aios uulnerarena quoda ffe q hebat zelu dei.fed no fciam ad legedu rogatus:ut traderet	ir“ri L1$;
turo:ppanguftia tpis fraude no potuit fufpicari.Qui acccpat legedos adhibitis notariis opus oe deiu t
& multo celerius q pmifcrattcodice reddidit.Eadeq; temeritate:&: ut leuius dica ineptia:	male	furripn^	6
rattpeius aliis credidit,Et quia difficile grades libros'8i de rebus myfhcis difputantes norat^ poffunt fcruare copendiatpfertim q furtim celcritercp didtanfuta in illis confufa funt ofa.-ut & ordine in plerifq; & fenfu c#-reant.Qua ob rem petis Auite cariflime;ut ipfum ad te exeplar dirigarqd' a me olim traflatu:&: nulli alii tra/ ditu a fupradidto fratre puerfe editu eft. Accipe igif qd1 petiflided ira ut frias dereftada tibi in eis efle qpluriv ma.& iuxta fermone domini inter fcorpiones & colubros incedendurut eft illud ftatim in primo uolumine: Chriftu filiu dei no natu effe fed fadtu.deu patre per natura iuifibile etia a filio no uidcridilm q fit imago im tnfibilis pfis coparatu patrimo efle ueritare.Apud nos aute qui dei oipotetis no poiTumus recipe ueritatcm:
imaginaria uentate uidcri.ut maieftas ac magnitudo maioris quodamodo circufcripta fentiaf in filio. Deu patre efle lumen inc6prehenfibile;Chriftil collatioe patris fplendore efle pparumqui apud nos pro ibecillita
coparas.Deu patre oipotente appellat bonu & pfetftx bonitatis:Filiu no efle bonu:fed aura quanda & imagi ne bonitatis.ut n5 dicafabfolute bonus:fed cu additameto paftor bonus 8i extera,Tertiu dignitate & hono re poft patre & filiu aflerit fpiritu fandfu.De quo cu ignorare fe dicatiutru farius fit an ifedtus: in poftcriori^ bus qd de eo fentiret expreflit.Nihil abfcp folo deo patre infedtu efle cofirmas.Filiu quotp minore a pre: eo 9? fecudusab illo fit.Et fpiritu fandtu inferiore a filioiin fandtis qbufq; uetfari. Atqj hoc ordine maiore pris fortitudine efle q filii & fpiritus fan<fti,&: rurfum maiore filii fortitudine efle q fpiritus fandli. & cofequeter ipfius fandh" fpiritus maiorem efle uirtutem exteris;qux fanda dicunf.Ctiq? uenifiet ad rationabiles creatu ras:&: dixifiet eas p negligetias ad terrena corpora efle delapfastetia hoc addidit,Gradis negligetix atep defv diae eft:in tantu unuqueq; defluere atq; euacuarimt ad uitia uenies irrationabiliu iumeto^* poflfit cratio cor pore colhgari.Et in cofequetibus:qbus inqt moti difputati8ibus:arbitramur fua fponte alios efle in nume^ ro fando^8£ minifterio dei alios ob culpa propria de fandimonia torruetes in tanta negligetiam corruifle! ut etia in cotrarias fortitudines uerterenf.Ruriumq; nafri ex fineprincipiu:& ex prinripio fine & ita eunda uariarf.ut 8£ q nuc homo eftipoflit in alio mudo daemon ficii.QCqui daemon eft;6C negligetius egeritiin crafi fiora corpora religef.i.ut homo fiat.Sicq; pmifcer oia:ut de archagelo poflit diabolus fieri. Et rurfus diabox Eus iti angelu reuertaf.Qui uero fluduauerint;& motis pedibus nequaq corruerinnfubiicienf oino difpeiv fandi & regediiatcp ad meliora gubernadi:prmcipatibus:poteftatibus:thronis:dominationibus. 8C forfita ex iishoium cdftabit genus in uno aliquo ex mudista quo iuxta Efaixcxlu & terra nouafient.QBi uero no fue rint meritiiut p genus hoium reuertanf ad priftinu ftatu; fient diabolus 6d angeli eius & peffimi dxmonest ac pro uarietate merito^ in fingulis mundis diuerfa oEcia fortienf JpfofcK dxmones ac redores tenebrarii in aliquo mudotuel mudisdi uoluerint ad meliora conuerti fieri hoiest&lic ad antiquu redire prinripmdta dutaxat ut p fupplicia attp tormetatqux uel multoiuel breui tepore fuftinuerinnin hoium eruditi corpori
tius:& rurfum dxmones:fi uoluerint capere uirtute^puenire ad angelica dignitate.Corporales quo<p fubfta tias penitus dilapfuras.Autcerte in fineoium hoc efle futura corporaiqd' nuc eft aer & caelu. Et fi qcf aliud corpus fincerius 6i purius itelligi poteft.Quod cu ita fit:qd de refurredide fentiat pfpicuu eft. Solem quoqj & luna:& aftra cactera efle animatianmo quo modo nos hoies ob quxda peccata his fumus circudati corpo ribus:quae craffa funt & pinguia:fic&cxli luminaria taliatuel talia accepifle corpora: ut uel plus uel minus SuceatiSddxmones ob maiora delida:aereo corpore efle ueftitos.Omne creatura fccundu apoltoluiuanitati
ne erui.q	iunt,M3ead meliore itatupueniet: qa oiueru motus <x uarix	„	parte aiuei'
fum accipiet ftatu.i.ut 8C angeli hoies uel dxmones:& rurfurricx iis hoies uel angeli Hat. Cuc^ oia uario fer'-mone tradafiet:aiTercs diabolu no icapace efle uirtutis:# tame necdu uelle capeuirtute:ad extremu fermo/ ne iatiflimo difputauitangelu:fiueaiam:aut certe dxmone:quos unius aflerit efle naturxifed diuerfa^ uo/ luntatu p magnitudine negligetix dc ftultitixnumetu pofle fieri,&pro dolorepoena^:8C ignis ardore ma»
anqt iuxta noftra lententia no iint dogmatatfed quxfita dtuatq;P^a-11L ^nims itradata uideienv. i» ^ cudo aute libro mudos aflerit inumerabilesmec iuxta Epicuru uno tepore plurimos & fui fimiles: led polt alterius mudi fine alterius efle pricipiu.Et ante hunc noftru mundu:aliu fmfle mundu.& poft huc alm luil> fe futu^.& poft illu aliu.Rurfum(p exteros poft cxteros.Et dubitat utru futurus fit mudus alteri mundo; ita ex oi parte c6fimilis:ut nullo iter fe diftare uideanf articulo. An cerre nunq mundus alteri mundo ex to> t° indiferetus 6C fimilis fit futurus,Rurfuma poft modicu:fi oia mqmt ut ipfc difputationis ordo compes Jfttfine corpore uixerinticofumetur corporalis uniuerfa natura:8^ redigetur in nihilumiqux ahquado eit <fta de nihilo,Eritq? tepus quo ufus eius etia neceflarius fit.Et i cofequetibus.Sin aute ut rone feriptura^i audoritate moftratu eft‘& comiptiuu hoc iduerit in corruptione; 8C mortale hoc iduerit imortalitateiao*
fotbcbif mors I uiti:oria:& corruptio i icorruptione.& forfita ois corporca natura tollef e medion qua fola poteft mors operari.Et poft paululu.Si hxc no funt cotraria fidchforfitan fine corporibus aliquando uiuex mus,Sin aute qui pfed:e fubiedlus eft Chrifto:abfqj corpore itelligif .Omnes aute fubiiciedi funt chrifto: od nos erimus fine corporibus:quado ei ad pfedtu fubiedti fuerimus.Et in eode loco.Si fubiedti fuerit oes deoi oes depofituri funt corpora.& tuc corporaliu re^ uniuerfa natura foluef in nihilo.Qux fi fecundo neceni' tas poftularinob lapfum rationabilia creatura^ rurfus exiftet.Deusm.in certamen & ludtamen aias dereli' quinut itelligat plena cofumatacp uidtoriamo ex propria fe fortitudine;fed ex dei gratia cofecutas.Et iccirco arbitror pro uarietate caufa^ diuerfos mudos fieri;6£ elidi errores eo^iqui fimiles fui mundos efie conten' dunt.Et ire^.Triplex ergo mfpitio nobis de fine fuggenf.e qbus qux uera 8C melior fitiledor iquirat ♦ Aut enim fine corpore uiuemus:cu fubiedti Chrifto fubiiciemur deo.& deus fuerit oia in oibus. Aut quo modq
z-t-iriH-n fiiKiiripf' dpot/V in nnn fnpduS artabunflita OH fnhftatia trprlicrpf' in nntima
lauimus carAaHH 8C quicquid illius circulo continefidiiToIuef in nihilu. Illa uero qua ocnti|o&vh ipfa tenet: & cingif: uocabif terra bona.necno 6C altera fph$ra:quae hac ipfam terra circuambit uertigine: & dicif cX' lumun fandtopd habitaculo cofemabif .Cu haec dicatrnone manifeftiffime gentiu fequunf errores^ philo> fopho^ delirameta fimplicitati igerit chriftianae^Et in eode libro.Reftat ut iuifibilis fit deus. Si aute iuifibi lis per natura eft:nc<p Saluatori uifibilis erit.St in iferioribus nulla alia aiatquae ad corpus defcedit humanu: puram & germana fimilitudine figni in fe prioris expreffitmifi illatde q Saluator loqf .Nemo tollet animam mea a me.fed ego pona eam a me ipfo.Et in alio loco.unde cu ifinita cautione tradtandu eft: ne forte cu ani>
yjL	x_a-v-	a***	^	'-a-	 ^	T	     —---
nit dominus:cu falua fadta fuerit aia efle ceffabit.Illud quoq^ pariter reqrendumtru ficut perditu aliquado non fuit perditum;& erit tempus quando perditum non erit;Sic & anima aliquando no fuerit anima:& for^ te tempus: quando nequaq anima perfeuerer. Et poft multum de anima tradfcwum haec nulit voucr .i.mens
eft:q, no eo tepore4quo fadtus eft mudus:folis aiamel quodeuep ea appellari oportet:efie coeperit. fed ante q
Cia diftributx funt. Ignis quocp gehenae & tormetaiquae feriptura fandta peccatoribus cominaf: no ponit itl fupplitiis fed in cofcietia peccatoauquado dei uirtute 8£ potetia ois memoria delidto^ante oculos noftros pomf.Et uduti ex qbufda feminibus in aia derelidismniuerfa uitioM feges exoiif, Et quicqd feceramus in uitaiuel turpe uel implumis eosi in cofpedu nottro pidura defcnbif :ac ptentas uoluprates mens intues co feientise punif ardoreiSi poenimdinis ftimulis cofodif .Et ite^c.Nifi forte corpus hoc pingue atep terrenu ca liS??,^nebt$nonunad$funtip£rq^rolumMoltocm^o;mineaff^mftmahutM mmuntemrfum
rem:aliae in contumeliam materiarum caularumcp merita prxceneruu.ct m eode loco. mxta nos autem ex praecedetibus meritis uas auod in honore fuerit fabricatum:fi no dignum uocabulo fuo opus feceritiin alio fxculo fiet uas cotumelix.Et rurfum.uas aliud quod ex anteriori culpa cotumeliae nome acceperanfi i fenti uita corrigi uoluerifin noua creatione fiet uas fandtificatum:& utile dominoun omne opus bonu P*' ratum.ftatim^ fubiungit Eso arbitror pofle quofda homines a pamis uitiis incipietesiad tantam nequitia peruenire:fi tamen noluerint ad meliora couerti:& poenitentia emedare peccatamt 8t cotrariae fortitudines fiant.Et rurfum.ex inimica cotrariif# uirtutibus:in tatum quofdam per multa tepora uulneribusfuis a° bere medicina:& fluentia orius delidta coftringeremt ad locum trafeant optimorum,Sxpius diximusmin Bitis ppetuifcp faeculis:in qbus anima fubfiftit & uiuitific nonullas earu ad peiora corruere: ut ultimu mai tiae locum teneant:& ficquafdam proficeremt de ultimo mahtixgradu ad perfedtam ueniant coniumata^ uirmtem: quibus didis conatur oftendere:& homines.i.ammas pofle fieri dxmones. Et rurfumaaemon in angelicam redigi dignitatem.atcR in eodem uolumine.Sed 8C hicrequirendumiquare hun^naanima.n ab hismuncab aliis uirtutibus ad diuerfa moueatur.Et putat quorumdam ante q uenirent m ^r^re^ rita prxceflifleiut eft illud loannis exultantis in utero matris fu$:quando ad uocem faIut^!^ naie latfe/ digna fe confabulatione eius Elifabeth confitetur.ftatimcp fubiungit.& econtrario pdruuli.ucet penci
umu d tenera acidis pviuucat:quos derellCtOS enc apuu piuuiucntiam dencui»	-	o	..yfdcs
)di infama fuftinerennnon eft eius qui nihil uult abfcp deo fieri:& oia illius iuftma gubcrnan.K de mudo.Nobis aut inqt placet 8c ante huc mudu:aliu fuifle mudu:& poft illu aliu futuru.Vis diiccr » pu corruptionem huius mudi:alius fit futurus^Audi Efaia loqnte,Erit cxlu nouu;& terra.noua:quae ego
pmanere in cofpeflu meo» Vis nofTe g> ante fabricam ifiius muhdi:alii mudi in proterito fuerintf Aufculta 6 3 Ecclefiaften.Quid eft:quod fuit (ipfum quod erit. Et quid cft: quod fadtum eft^ipfum quod futurum eft.
Et no eft omne nouu fub fole:qd' loqt & dicat.Ecce hoc nouu eftJam.n.fuit in feculis priftinis:quse fuerut ante nos.Quod teftimoniu n5 folu fuifleifed & futuros mudos eflctcftaf.no quo limul &: pariter oes fiant: fcd alius poltaliu.ftatimcp fubiungit.diuinitus habitaculu:& uera requiciapud lupos $ftimo itelligi» In qua creaturae rationabiles comorates ante q ad iferiora defccderent:	de	iuifibilibus	ad	uifibilia	commigrarer:
ruentefep ad terraicraftis corporibus indigeret:antiq beatitudine fruebanf. Vndc coditor deus fecit eis con-' grua humilibus locis corporat mundu iftu uifibiie fabricatus eft mimftrofcp ob falute 8t correptione co^ qui ceciderunmifit in mundu.e qbus alii certa obtineret loca:& mudi neceflitatibus obedirct. Alii iniuncfta hbiofficia fingulis qbuftp tcporibus:q nouit artifex deus:fedula mete tra&aret.Et ex his fublimiora mundi
gubernaculis feruiutiquos angelos eius effe credimus.Et poft paululu.Que re^ ordine totius mudi regit^ uidetia:dum aliae uirtutes de fublimioribus corruut:alfe paulatim labunf in terrasdfts uoluntarie deicen^ dut,Aliaepeipitanf inuite.Hae fponte fufcipiutminiftcriamtruetibus manu porrigant, llfe cogunf jgrate: & tato tepore in fufcepto officio pfeuerat.Et ite^.ex quo feqf :ut ob uarios motusiuarii creenf & mudi. Et poft huc que incolimus:alius multo diftimilis mudus fiat.Nulluf(p alius diuerfis cafibus & profedtibus: uel uirtutu pmiismel uitio^ fupplitiis.8^ in pfenti:& in futuro atep in oibus retro:& in peiora teporibus pot merita difpefare:8«: ad unu rurfum fine cudta ptrahereiut folus coditor oiurn deus:q fcit caufas: ppttr quas altos dimittat fua pfrui uolutate:& de maioribusad ultima paulatim delabiralios icipiat uifitare:ik gradatim qfi manu data ad priftinu retrahere ftatu:& in fubl mibus collocarc.Cucp de fine difputare ccepiffenhaec in^ tolit.Quia ut crebro ia diximus:principiu rurfus ex fine generaf.-quaerif utru & tuc futura fint corpora; an fine corporibus aliquado uiuendu firicu redadta in nihili fuerint,& icorporaliu uita icorporalis cile creden> da fit:quale & dei nouimus.Nec dubiu eft:qn fi oia corpora ad mundu iftu fenfibile ptineat; q appellanf ab
tura rationabihu BC icorporaliu effe dicamus:. cuck corpora fuerint:ftatim corruptio fubfeqf .Poftea aute liberabit de feruitute^corruptiois:quado recepe> rint gloria filii dei.& deus fuerit oia in oibus.Et in eode loco.Vt aute incorporeu fine oiurn rcrii effe creda> musdlla nos Saluatoris oratio puocatun q ait»Vt quo modo ego & tu unu fumus: fic & ifti in nobis unum fint,Et enim fcire debemus;qd fit deus;8£ qd fit futurus in fineSaluator: & quomodo in fandtis Jimilitudo patris 81 filii repromiffa fit»ut quomodo in fe illi unu funufic 81 ifti in eis unu fint.aut fufeipiendu eft;uniuer fitatis deu ueftiri corpore»& quo mo nos carnibusffic illu qlibet materia circudari.ut fimilitudo uitae dei in fine fandis poffit xquari.aut fi hoc idecens efbmaxime apud eos:q falte ex minima parte dei fentire cupiut maieftate:& igenitx atcK oia excedetis naturae gloria fufpicari,E duobus alte^: fufeipere cogimunut aut de^
61 q. oia corpora iteritura cofirmet.ut fimus abfqj corporibusiquo modo prius fuimusiantc£craffis corpo ribus ueftiremur.RurfumcK de mundoa: uarietate difputans;& uel ex angelis da?mones; ut 1 d dxmombus angclosUiue hoies CosISftan^ econtrario ex hoibu, d^monesiK o.a ex fine cofirmat.Nec dubiu efbcjn poft quxda iterualla tepoy rurfus materia fuMiftatS roip ra f at,& mudi diuerfitas cdftruif propter uarias uoluntates rationabiliu creatura^iquae p<^ Per	^	, u!45ad
fine oium rerum paulatim ad iferiora delapfa tanta malitia receperunut in cotrarmmuerterent ;dum nolut feiuare pricipiu:& icorrupta beatitudine poffidere.Nec hoc ignoradu: q>m1?	\	crcamr$ u'($
ad fecundu:tertium;& quartu mundu feruent principiumec mutationi in fe ‘oCU. j.	. la^ucr<? r,am Pa
rum de priftino ftatu amiffurae funtiut pene nihil pdidiffe uideanf.& nonulfe gra	na ln ultimu peipita
d$ fint barathru.Nouittp difpefator oium deus in conditione mundor fingol15 a	luxta meritum & op
-	-	-	   1	"	nequitia:
plalmatio
nis domini.ut illudaf ei ab angelis:qui exordii amifere uirtute.Quibus	vnUd C0rnat
fi huius mundi homines peccatoresiin alio mundo poffe diabolos S^ dsem	^t rurfummuc	,
nes;in alio mundo poffe uel angelos uel homines procreartfEt poft dijPuta _	„	onS1^niam	unum
creaturam corpoream in fpiritalia corpora & tenuia dicit effe mutandam,	damqj lubftantia
corpus mundiftimum & omni fplendore purius conuertendam:#	e nunc humana	,.	,
teft cogitare.ad extremum intulit:& erit deus omnia in omnibus:ut un	rfa natura corpore o
eandem fubftantia;qu* omnibus melior eft.in diuina fcilicer;qua f»a f melior. In operis eius extremus eft;hic ab ecclefia Chrifti damnanda exterferit.& forfitan quo modo^itomudo qu moriuntur feparatione carnis & anim$;iUxta operum differentia diuerfa apud inferos obtinet ^ de caeleftis hieruialem ut ita dicam adminiftratione moriuntur:adnoftri mundiinfer”^^ qualitate meritorum diuerfa in terris poffideant loca. Et iterum. & quia comparauimusdeifto^
ad inferna pergentes animas; iis animabus quae de fupenoii cxlo ad noftra habitacula pem
quodammodo mortuae funt:pmdeti inueftigatione rimandum eftjan hoc ipfum pofTimuseriam in napuf' tace dicere fingula^.ut quo modo q* in ifta terra noftra nafcunf aiaeiucl de iferno rurfum meliora cupictcsi ad fupiora ueniutiS^ humanu corpus ailumutmel de melioribus locis ad nos ufej} defcendut: fic 81 ea loca^ fupra funt in firmametoalix ai>poiTideac;q de nfis fedibus ad meliora rpficiat,Ali$ q* dc cxleftibus ad fir/ mametu ufep delapfe finnnec tantu fecere peccatiiut ad loca q icolimus truderenf. Quibus didtis nitit ap^ probarc:& firmametu,i.c$lu:ad copatione fupioris c$li efle iferos:8d hac terra qua incolimus collatioe fuv
mruillii-v c/,«.-1	fnn	nnnis	fur tint-	nn'.iliK	irerflUS C»
& p falute dxmonu deu futu^:q> fut ii ad quos uerurus eft liberados ♦ Qi;od ne forfitan de nfo fenfu pute/ mur a(Terere:ipfius uerba poneda fut.Sicut.n.p umbra euagelii umbra legis ipleuinfic qa ois lex excplum 8C umbra eft cerimonia^; cadeftiu diligetius reqrendumtru redte irelligamus lege quocp caelefte:8d cerimonias fupni cultusiplenitudine no hfeded idigere euagehi ueritateiqd' in loanisapocalypfi euageliu legimus fempi ternuiad coparatione uidelicet huius noftri euageliirqd’ teporale eft,& in trafiruro roudo ac faeculo pdicatu# Quod qde etia fi ufep ad paflione domini Saluatoris inqrere uoluerimusiqq audax 8^ temerariu fit in caelo eius qrere paflione:tame fi fpecialia neqtiae in csleftibus fut;& no erubefeimus cruce domini cofiterippter deftrudione eo^iq* fua paftioe dcftruxiticur timeamus etia in fupnis locis in cofumatioe feculo^: aliqd fi/ mile fufpicariiut oium loco^ getes illius paffioe faluenf {'Rurfucp blafphemas de filio fic locutus e.Sim.pa/ tre cognofcit filiusiuidef in eo 9 nouit pfem poile eu comprehedere*Vt fi dicamus artificis aium artis fcire menfura.Nec dubiu quin fipf in filio:8C coprehedaf ab eo.-in quo eft,Siaute coprehefione ea didmusiut no folu fenfu qs & fapietia coprchedanfed & uirtute 8C poteria cuda teneat,'q cognouit: no poflumus dicere q> coprehedat filius patrc:patcr uero ofa copreheditJnter oia aute & filius efbergo 8C filiu coprehedit: ut fcire/ mus caufas qbus pater coprehedat filiu:& filius patre no queat coprehedere.haec uerba fubnedit ♦ Curiofus
 .•_____________•____,	r	r_________r  —_____________________________ _	r-i	•	,r_.-_r_.	.-11..^	pf>.Pa/
& purius a femetipfo cognofeif i 9 a filio	quocp	abolitione corpo^tp hoc rurfum fenti-#
re couincif.Si qs aute potuerit oftcdere icorporale:rationabilecp naturarcu expoliauerit fe corpore uiuere p femetipfam-.&in peiori coditioe efTetqdo corporibus ucftiebaf :i meliori qdo illa depomtmulli dubiu eicor/ pora no prfcipaliter fubfiftereifed p iterualla 8C ob uarios motus rationabihu creatura^ nuc fiernut q ns in/ diget ueftianf,Et rurfum cu illa deprauatioe lapfuu fead meliora correxerintidifiolui in nihili: & hac femp fucceflioe uariari.Et ne parua putaremus ipietate elTe coiy quae pmiferat in eiufde uoluminis fine coiungit: oes ronabiles creaturas,Lpatrc Si filiu Si fpum fanau;ange!os:poteftates:dominationes: catteraf^ uirtutes: ipfum quocghoiem fecundu aia dignitate.-unius effe fubftatis.ftelleduale inqt ranonabileq, natura' fentit deus & unigenitus filius eius 8i fpus fandusifentiut angeli Si poteflatestcacteraea uirtutes: fentit iterior ho'
    /■r/rmr.TB
no uult de dei nfis efle fubftatiatne diuimtate in partesfecare mdeatmatura oipotentis dei angelis hoibuf^ largif ,Cu hxc ita fe habcat.qux ifania eftipaucis de filio & fpiritu fandto comutatus: quae apta blafphemia pferebat:c$teraita ut feripta funnptulifle in mediu^ ipia uoce laudaflefcu uticp &illa & ifta de uno ipieta tis fonte pcefTerint^Aduerfum oia feriberemee huius eft teporisi& oes q aduerfus Arriu SdEunomiuMani chaeucpt&diuerfas fcripferut hxrefesihisquocp ipietatibus refpodifle credendi funt,Qui ergo hos uolueril legere libros:& calciatis pedibus ad terra repromifliois pgeremec ubi a ferpetibus mordeaf: 8C arcuato fcor/ pii uulnere uerbereMceat prius huc libru:& ante q igrediafuiatq fibi caueda fint nouerit»	r	,
Epiftola beati Epiphanii ad loane hierofolimitanu p beatu Hieronymu c graxo traflatatln qua feexcuiar q>in monafterio beati Hieronymi icofulto eo pfbyte^ ordinaritioftedens fe iure fecifle.Deinde ilm como ictine Origenis erroribus iplicefiquos ex ordine narrant detegitXXl,
Si.n.fandta fcriptora loqfmleri eo^ no pderut eis;q arroga'tia clericatus coducere nobispoterit. qui no folu cogitaii5e & fenfu:ue^ etia fermone peccamus^Audiui qppe:^ tumeas cotra nos, oc irafcaris:& me nitaris feribere in extremos fines terraetut loca ^uinbafqp n^no J™r^p„c m't iu/
timonq nos debet illo tremore co,	- - ~	• n.
dicio(No9 magnopecure r,r,--..
fup aqsiqua: cito cu feculo trafeuntmihil tibi nocuimusmihil iiuri$ fecimusmec qcquioleterextonim In monafterio fratru;& fratru pegrinon^q nuitis nihil tuae debuere;# ppter noftra pamitate «littera 4 ad eos crebro direximusmoionis quo» tule coeperut hfe difeordiame uiderenf qda duritia (X colcl^nf" antiquae fideiiab ecclefia fepari ordinauimus diaconu.8^ poflq mimftrauit rurfupfbytep4 fup quo aeou
gratulariarelligens g> ob dei timorem hoc fumus facere copulfi.maxie cu nulla fit diuer fitas in facerdotio 6 4 dei:& ubi utilitati ecclefiae puidef.Na & fi fmgulae ecclefiae epo^hent fub fe ecclefiast qbus cura uidef im< pedere:& nemo fupaliena menfura extendifname pponef oibus caritas- chriftitj qua nulla (imulatio e.nec conliderandu qd fadu fittfed quo rpre & quo moiSC '1 qbus:& quare fadu fit. Cu.n.uidiflt m:qa multitudo fandto^ fratru i monafterio cofifteret:^ fandti praefnyteri Hieronymus & Vicentiusppter uerccundiam & humilitate nollet debita noi fuo exercere iacnficia;& laborare i hac pte miniltermqux chriftianoru ptaeci> pua falus eauen re aut 81 coprehendcre feruu dei no poiTes:q te eo g graue onus faccrdotii^nollet fufcipere: faepe fugiebat;fed nec alius qs epifcoporu facile cum repiret.Vnde ck latis miratus fumiquo difpenfatjoe dei ad nos uenerit cu diaconibus monafterii & exteris fratnbusmr mihi fatiftacerenqa nefeio qd aduerfum eos habeba triftitiae.Cu igif celebraref colledta i ecdefia uilix:q eft iuxta monafteriu noftrungnorantem eu: 8t nulla penitus habete fufpitioncip multos diaconos apprehendi iuflimus:^ teneri os eiusine forte liberari fe cupiens;adiuraret nos p nome chrifti,5i primu diaconu ord inaumstpponetes ei timore dei:&: copelletes ut miniftraret.ualde(p obnitebafudignu fe ee coreftas. Vix ergo copulimus eui&pfuaderc potuimus teltimo^ niis fcripturaru:& ^pofinoe madatoru dei.Et cu miniftraret 1 fandis facrificiisirurfus cu igenti dintcultate tento or.eeiusiordinauius prxlbyteru:6d iifde uerbis qbus antea fuaferausupulius ut federet i ordine praeiby teri.Poft hxc fcripfimus ad fandos praefoyteros moafterii 8t exteros fratres:^ icrepaums cos; qre no Icrip' fiflent fup eo:cu ante anum multos eo^d qri audiflemzcur no haberent q fibi domini facrameta cdficercnt:
& illu oes fuo pofcerent:teftimonio:8d grande utilitate 1 comune monafterii teftarenf»quare tuc repta op/ portunitate no fcripfiflent nobismei^ fup ordinande eius aliqd popofeiflent. Hxc ita ada funt ut locutus fum f caritate Xpitqua te erga paruirate noftra hfe credeba;qq 1 monafterio ordinauerim: & no \ parrochia q tibi fubieda fit.O uere benedida epo^ Cypri mafuetudo & bonitas:& nfa ruftjcitas fenfu tuo arbitra/
111 digna mifericordia dei,Na multi epi coionis nfx;& pfbyteros f nfa ordinauerut puiciatquos nos cdprex hedere no potueramus.Et miferunt ad nos hypodiaconosiquos fufcepimus cu gfa. Et ip fe cohortatus fum beatx memorix Philone epm:& fanduTheoprobumt ecclefiis Cypri q' iuxta fe erat:ad mex aut parrochix Uldebanf ecclefia ptinere:eo q> gradis efletiSt late pates Quintia ordinaret pfbyrcros: 8C xpi ecclefix puide> ret Nunq aute ego ordinaui diaconiflas:& ad alienas mifi jpuintias: ne<p feci qcq ut ecclelia fcindere.Quid * ribiuifum eftrfic grauiter itumefcere:& iadari cotra nos p ope deijqd' in xdificatione:& no in dtltru/ dione fratru fadu eftfSed 8C illud uehemeter admiratus fum;q> meis locutus es clericis.-afieres te p fandu p fbyteR^&abbate monacho^Gregoriu madafte mihime quenq ordinare.Etego hoc pollicitus lim dicens, Nunqd iuuenis futmaut canones ignoro^ Audi igif ueritate in fermone deume hoc noaudiflhnec noflemec iftius fermonis penitus recordari.Sufpicatus aute fumme foifitan iter multa qfi ho oblitus eflemEt ob hac caufam iandu Gregoriu feifeitatus fum;5d Zenone pfbytey;q cu eo eft.E qbus abbas Gregorius telpondit fe hoc penitus ignorare,Zeno aute dixitjqa cu ei pfbyter Ruftinusmefcio q aiia tratitone loqrt t :etia hoc di xent.Putas ne aliquos ordinaturus e fandus epsfEt hucuftp fenfiffe fermone,Ego aute Epiphaniusmec au/ diui qcqinec refpodi. Vnde diledifiimemo te pueniat furormec occupet idignatiomec Iruftra mouearis.oc aliud doles; te uertas ad alia: ut peccadi occafione iuenifte uidearis.Quod ppheta deuitas dommu ptat di/ ces. No declines cor meu 1 uerba malitix ad excufandas excufatioes 1 peccatis Jllud quoep au es admiratus ium;q> qda q folet ultro citro# portare rumufcuIos;8i iis q audierut femp addere: ut rrlltlt^s ffes cocitente quo# turbauerut:&dixerut:^in ofonequado offerimus (acrificia deo:folea	-P 0
Domine pftaloanimt rede credat.Noli nos in tatu putare rufticostut hoc ta apte dicere potu	%
hnr in	ftmnlinrpr farp-ar nnnr; -ilipnaS aUreS J5tull.n-	P	^
- * —- Jtntate:uei certe ita.Tu pfta domine & cuitoduut mc	y.
cafio fermonis fe mlerit;8d habuerit oro cofequetia,Quapropter obfecro te diledm	♦
bus tuis pconpfta mihi:5d tibi.utfaluerisfficuti fcriptuefta generatioe puerfa;^ r^e - . r ,
& a cudis hxrefibus dilediffime.Video.n.n, noter hac caufam ois noftra idignati	^	^lxerl™
uobis Arnipauv.a.ana^nxreieonradice:ddparete lauaarenoaeoetis«^ vr- ~	"	. .	.	’;
monere:cotradixiftis.& triftitia at# lachrymas nobis adduxiftis.No folu aute ^	cd	a 1105
mos catholicos q jtererat.Inde ut itelligo hxc cft ois idignatio:& ifte furor.Et	namini:$	m	t	ta
tis aduerfu me epiftolasmt huc illuc# firmo uefter difcurrat:& ppter tes rup,t^cantate:quamuoshabuimus! tatu.ut feceritis nos ena
ergo fiue oculi nfiffme manusffiue pedes fueritisffimftra fuftinebitis.Q^ ; f -fil	Adare	illius
ffinere:&eo^ q fide fua bonis opibus exornatmt audiat Origemsdodr	#	cred	P bun^ hl$
pdicationi.no pot filius uiderepatreme# fpiritus fandus uidcrefiliu.H^inbbris mPlCCP^ m:ftc inc5
uerbis legimus;^ ita locutus eft Origenes.Sicut.n.incagruu eft	f	ow/ ^ ^I^re patiatur: q> ani/
fequens eft opinari:# fpiritus fandus poffit uidere filium. Illud ftu0 Ws ^ngene dicentep mfumlI mx angeh fuerint in cxlisift poftq peccauerint in fupernis daedaseffein iftum mundum. ^ credentium los & fepukhra: fic in corpora ifta relegatas poenas antiquorum luere peccatorum,	PdeDrauans men/
- non temph Chrifti eficfed carceres damnatorum (Exinde ueritatem hiftonx alkg° nUnc ^Veritanimas: dacio; infinita uaba multiplicat ,#iiroplices quof#uaria pcrfuafione fupplantans nunc anentamn
iuxta grxcam setymologiam 'fuXctcrcrrroTdu 'fu/pilicreai ,i,ab angclefccdo. iccirco uociratas; qa de lelhbus ad ifcriora uemetcs calore priftinu amiferiht.nuc corpus hoc, ob id iuxta gnscos Zzucc ♦1,uincu ^ fme iuxta alia proprietate cadauer diciiqa aiae de cselo ruerint ♦ a plerifcp aute fecundu uaria?grxci fermo ^ fupelledtilem corpus.i, o-onaa-H^cdhocen: memoria interptarizeo g, ita aiam in fe claufam habeatiquo pulchra & tumuli cadauera mortuo^.Et fi hoc ueru eft;ubi efi: fides noftrafobi pconiu refurredtionis. u apofiolica dodtrina;q in ecclefiis xpi hucufcp pduratf ubi illa benedidho ad Ada:3<: ad femeeius: dt ad No »
mano no pofllt aias p benedidionc dareinifi angeli peccauerint:&: tot in cxlo fint ruinaeiquot in terra nat uitates.Dimitteda nobis eft dodlrina apoftolo^» & rpphetai^ 8C legis; &: ipfius domini Saluatoris in euag^11, ptonatis.Ecotrario Origenes pcepit;&: legedat;ut no dica cofiringit dijcipulos fuosme qs oret in caelualc ' dereme peius itea; peccas q in terris ante peccaueratzpcipitef in mundu .-qq ifiiufmodi nugas di deliramct foleat ipfe fcriptura^ icerptatione puerfa;^ aliud fignificate q_ucru eft;affirmare;dices.Priufq a malitia hUy miliarenego deliq.& illud reuertere aia mea i rcquie tuamecno & aliudzEduc de carcere afam mea. Et i ali° Ioco,Cofitebor domino in regide uiuo^.cu alius ^culdubio fenfus fcnpturae diuinx fit; qua ille in haerem1 fui maligna iterptationc detorquet,Quod faciut 8i Manichxi & Gnoftici:& Hebionit$;&: Martionis fecla tores;& a lix hxrefcs numero.lxxx.q de puriffimo fcriptura^ fonte aflumetes teftimoniamo ita iterptanu ut fcripta funt.fed fimplicitate fermonis ecclefiaftici id uoliit fignificarciqd' ipfi fentiutJlIud quocp qd1 afie' rere nitif:do!ea ne an ridea nefcio.Dodtor egregius audet docere diabolu id turfum futu^d effeigd1 fuerit;# ad eande redituru dignitatc;& cofcenfujjd regna c3elo^;,Proh nefas.qs tam uecors & ftolidus hoc recipiat;ut fandtus loanes Baptifta di Petrus Sdoanes apoftolus & euagclifta Efaias quoqj di Hieremias & reliq^pheta? cohaeredes fiat diabolilm regno caelo^^Prxtereo friuola eiusexpofitione fup tunicis pelliciis:quanto coatu quatifcp egerit argumetis;ut tunicaspellicias humana efic corpora crederemuStC^ui inter multa ait. nunqd coriarius aut corticarius erat deus;ut coficeret pelles aialiu:& cofuerct tunicas pellicias Ada di Eua^Manifc flu efl ergo inqt;q) de corporibus noftris loqf.Et fi hoc ita efi:: quo legimus ante pellicias tunicas di ante in' obedictia'di de paradifo ruina Ada loquentemo fecudu allegoria;fed uere hoc nuc os ex ofiibus meis 8i caro
quae corpora c5tegebat Ada di Eua foliis ficusipoftq comederut de arbore uetira i Quis aute patieter ic Origene lubricis argumetatioibus refurredtione carnis huius negantc:ficut declarat manifeftifiime in uoiu mine explanationu primi pfalmi;& in aliis multis locisMut qs audiat in tertio cado donate nobis Origene paradifum;6eillu que fcriptura c6memorat;de terra ad cadeftia trafferente:5toesarbores;q fcribunfingcn6
xit fcriptura diuina:depofuit deus v^aa cx c,ua m	con»»
paradifumiS: no adiecit eos fub paradifo.pofuit rophea flamea;& cherubin cuftodire itroitum ligni uitae.8: no afcenfum.S: fluuius egredif ex Edemno defcedit ex Eden.Ifte diuidif in qttuor pncipia. nomen uni Phi fon;&! nome fecudi Geon.Ego ego uidiaqs Geon, Aquas aqs his carneis oculis afpexUfta efi gcon que Hie remias demoftrat dices.qd uobis di uix $gypti:ut bibatis aqua geon turbida.bibi & de magno flumine eu'
fo comede sifimilia funt fluminibus Si ay .Si aute aq q ceimf uere aqeftinecefle eft ut & ficus uera fit:K alti figna.& Ada uerus ftati a pricipio Plafmatus m corporetficut & Eua.K nom phantafmate & poft rumam(u uult Origi nes) DDter peccatu;pofica corpus accepit.Sed dicis.legimus q> fandtus Paulus raptus fit uf<£ ad ter tiu caelu &: ufcRad Daradifiibcne dicis quado ponit tertia caelu.& poftca addit:& in paradifu; oftedit alibi ee c$lu;& alibi paradifu IlU uero pfiigias qs nd ftati abiiciatatcp cotenaddicete Origene.deaqs q fup firmaf
luuii^ Vndc apti funt fontes aby^ilSd totus mudus optus eft aqs,Sed furor holum eft iudhis fiultiriaetq querut illud qd1 {^ue^s dicif.Audi fifi fermone pfis tuiiSd ne abiicias lege mfis tux.di couerfi fuf ad^
reli
erro
tabcfcaflnimica & digna odio Origeis ueiba fut:K deo repugnatiatK fcis eius,&no i®3-C0i?u^to fabricuit inumerabilia.Necg.n.nuc mihi ppofitu eft aduerfus oia Ongems dogmata difputare. Nihilm^^brP Origenesmec in mea generatioe fuitinec ppter afiqs res mudi K haoeditateodiu adueriui”"*u pu|naiqp fcepi.fed ut fimphatet fatear do]co;& ualde doleotuides plurimos frart^S: eoy paPu^9 no minimaiK in graduquoq, facerdotu maximu puenerut eiuspfuafioibus decepj^.«puer'mma
na;cibos factos efle diaboli.ln qbUs copletu eft illud qtf dicif.Supoem munitione ludit.Kcic^ ms ti
& cogregauit ficut arena captiUitate.Te aute frater liberet deus:& fandu populu Xpuqui riM «editus	^
oes fres qjecu fut:K nnxieRuffind pfbytesi ab haerefi Origenis:& ab aliis hxrelibusK jipter unuuerbuiaut duo q cotraria fidei futimultae hatrefes abiedae funt ab ecclefiaiqtomag s	^
reticoshabebif:g tatas pusrfitates:& ta mala dogmata cotra fideadiuenit dei;« ecclefiae holtis excitu.
multa em mala etia illud aufus eft diccre^didifle imagine dei Adatcu hoe in nullo penitus loco fcriprora fi gnificet.Si aut ita eetmunq oia quae in mudo funt:feruirent femini Ada.Luniuerfo generi hominu i ficut S£ lacobus apoftolus loquif .Oia domate fubieSa fut humanae naturx.Nuq.n.uniuerfa fubietia eflcnt hoi> bus:fi no herent hoiesJuxta id qd* uniuerfis iperent imagine dei.C6iunges aut atcp cofocias fcriptura diuia
interpreta/ &uxo/
nec no poft alteras,x4gencrationes ufcp ad Abrahte ab Abraha ufa ad Dauid;alias generationes.xiiii. quae xxiiii, generatioes fimul faciut anos duo milia centu dece & fepte.Spiritus fandtus i tricefimo odtauo pfal^ mo:cu quxreref de omnibus hominibus:q) i uanitate abularent;& peccatis eflent obnoxii loqf:uerutame i imagine dei pambulabat omnis homo.Ncc no poft Dauid etia fub Salomone filio eius legimus tale qddam fup dei imagine nominatu,Dicit.n.i fapietia:quae titulo eius ifcribif:creauitdeus icorruptu hominc:& ima gine fuae j)prietatis dedit ei,Etrurfum:poft anos millenos centenos undenos.plus minus in nouo legimus teftamcto;q> non perdiderut hoies imagine dei.Iacobus.n,apoftolus:& frater dominiicuius fupra memini/ mustinflruit nos ne Origenis laqueis capiamur:here hoiem imagine & fimilitudine dei.Nam cu de lingua hominu latius difputaffetiadiecitJnftabile malu.in ipfa qppe benedicimus deu & patre;& in ipa maledici/
cu gloria & imago dei fit.imagine fimplidter appellas fuo noie;fimilitudine aut gloria! appel latioe fignifr
pierit.Alii fufpicanf:q> filius dei corpus habiturus eet ex Maria;Sf ipfam ec imagine, Alii fcnfum.alii uirtute* Ifti baptifma:hi g> ho ad imagine dei domief oibus,hebrxoru more haec uel illa ru<ftates:quos oportebat ta tu effugere difcnmemec negare quae loqf deus:& credctes fimplidter faluos fieri:deocp cocedere^ donaticis fuae certame:5d uera fcientiaii qua potiffimu per te hoies codiderit ad imagine & fimilitudine fua.Qui hoc teliquetes multis fe qonihus iplicarut:& p has in coenu demerfi funt peccatoru.Nos aut dilediffime credi/ mus his: quae locutus eft domms,& fcimus q> in cudis hoibus imago dei perroaeat* ipfitp cocedimus noffe: in qua parce h5 ad imagine dei cdditus fit.Sed necp illud qd'qda in epiftola loanis legcntesjno intelligdt:que qua decipiatzubt loqf ,Nuc filii dei fumus*8£ nefeimus quales futuri fumus. Nouimus aut qa ai ille reuela/ tus fuerit:fimiles ei erimus.uidebimus.n.eu ficuti eft.Hoc.n.pptcr gloria:qu$ tibi reuelanda eft fandis eius: didu e.ficut 8C i alio loco legimus. A gloria i gloriaicuius gloriae ia i ift° foculo fadi arrabone & portiuncu/
ncDdv.nuu dutqai pauasdiximuside oidus itemgeaue.ur ipieat iiia:qu	7
ipfu: inter beatos nuerabif .Beati.n.mudo corde:quonia ipfi deu uidebut.Cu haec ita fe he nt dilecnliime; cuftodi anima tua:& define circa nos murmuraf.Dicit.n.fcriptura diuina.nollite murmurar adiuice ficut quida murmurauerut:& a ferpetibus perierut.magis acquiefce ueritati:^ diligcntc^tc di ngeioc ueritate. Dc us aut pacis pradlet nobis iuxta fua chemetiaiut coteraf fathanas fub pedibus chriuianoru;& abiiciaf omis occafio puerfame fcidaf I nobis uinculu cantatis:& pacis redae fidei predicatio.Praeterea qa audiui quofda murmurare cotra me.qa quado fimul pgebaus ad fadu locu:q uocaf Betheliut ibi colletia tecu ex more ec clefiaftico faccret&ueniftem ad uilla:qUx dicif Anablathamidiftemmibipteries lucerna ardete:& iterrogaf fem qs locus efiendidiciiTem^ efle ecclefia:^ itraffem ut orareauem ibi uelu pedens in toribuseiufdem ec defiac tin<ftuat<p depi&te habens imagine Chriftiiuel fandi cuiufda.N6.n.fatis meminncuius imago fue/ tit.Cu ergo hoc uidiffem in ecclefia Chrifti cotra audoritate fcripturaru:hois pendere imagine:fcidi illud# macris Aedi rofiliu cuftodibuseiufde lonWM„r.Pt£ m^rrnu po nhnoluerent# enerent.lllicK cotra murmu
turu efle pollicitus fum# ilico efle miflbru.Paululu aut moratu fuit 1' medio:du quaero optimu uelu £ eo mittere. Arbitrabar.n.de Cypro mihi efle mittendilNunc aut mifiqd' P?tui «perire# pcor utiubeas pra: fbyteros ipfius loci fufeipere uelu a latoreiqd' a nobis miflu e# deicep; papere 1 ecclefia Chrifti iftiuimodi
uela:qux cotra rehgionenoftra ueniut:n6appendi.Decet.n.honeftatc tua hinc magis habere iohcimdine.
ut fcrupulofitate remotaiqux digna eft ecclefix Chrifti# populis q tibi creditifuntutumef.Palladiuuer^ Galathaiqui quonda nobis carus fuit# nunc mifericordia dei idiget;caue.qa Origenis haerefin predicat ot docet.ne forte aliquos de populo tibi credito ad peruerfitate fui iducat erroris,
Argumetu excerptu ex Genadio de uirisilluftribus, _	^
* Oannes hierofolymoru epifeopus fcripfit aduerfus obtredatores fui ftudii hbrumun quo oltendi fe Origenis ingeniu non fide fecutu.Sed beato Hieronymo magis credendu qui zelo fidei iequerv
ti opere illum haeretis redarguit.	Incipit	liber	fandti Hieronymi ad plmachii! cotra loane hierofo
lymitanu epm: 8d Ruffinu pfbyteru aflertorc Origeisa quo loane epm tanq fedtatore erroru Origeis coar> guit: cotra quos difputat,fe quocp de ordinatione iuoru cxcufat,loane incuiatiquod Epiphanio no refpon^ dcrin& fynodo adeile noluerit,	Epiftola.XXII,
I iuxta Paulu apoltolu quod fentimus orare no poHumusrac^prix metis cogitatione fermo non ex/ plicat: quato magis periculofd eft de alterius aio iudicare; 5L finguloru didtoru at(p uerbops inuelti/
hnium nn.i pfl- ad rl^nietian3:& m a1i>nn nprraro fui quiTck miferet»
Si ergo
fufpitione uitet mailCIX./itcp ita nct;ui IU ^dtgui>;Lamuiaj-i-^icuLuii ;nun uaricuvu», tv»,— cus iudicef, Nofti Pamachiuinofti me ad hoc opus n5 inimicitiismd gloria: cupiditate defcedereifed proug/ catu litteris r"ic pv ardore fideiinec uelle:fi fieri Doflet:oes id faperemec ipatientiae ac temeritatis uotTe repz
hendiiqui poft tricniu loquor.Denicp mfi ad apologia:de qua nuc icnbere mititui:mu!toru animos diceres Pturbatos:& in utraqj parte fludtuare fentetia; decreuera i icxpto filentio pmancre.faceflat itatp Nouatus: errantibus manus no porrigens.Montanuscu infanis foeis ^fternaf.iacetes in barathru pdpitantesme leue tur,Quotidie peccamus oes:& in aliquo labimur.Qui ergo in nos clxmentes fumusirigorem contra alios no tenemusiquin potius oramus:peumus:obfecramus;ut aut fimpliciter noftra fateaf:aut aperte defendat aliena,Nolo uerboru abiguitates.Nolo mihi dici:qd'& aliter poflit icelligi.Reuelata faciegloria domini co/ teplemur.Qaudicabat quoda 8L Ifrahcliticus populus in utrotp pede.Sed Helias q interpretatur fortis domi niiuG# quo ait claudicatis in utroqj ueftigio^i elt doius deus meuszambulate poft eum.fi aut Baalifequimi/ ni eu.Et ipfe dominus.Iudsei filii alieni metiti funt mihi.fiiii alieni inueterauerut:& claudicauerut a femitis fuis.Certe fi hxrefeos nulla fufpitioeft:ut cupio:& credo:cur no uerbis meis meu fenfum loqf fqua ille fini/ plicitate uocat:ego malitia interptor:pluaderc mihi uult q? pure credatipureergo 8C loquaf. Et fi quidem unu ucrbu:uel unus fenfus cet ambiguus:fi duodi tres ignora'ti$ ueniam tribueremec ca quae aut obfcura:
rlsiUii fiinr+A/> rprtic R/ twrfrkimic	MiTrilPm	nn^	fimnlirtrnc pf!1*	fnn	/V	3
figurata controucrfiam fmbere.qcfiftcnucappctitioliminfcholisdidicimusmoftra aduerfu nos dimicat
  rr.. - r. i__________L—. J.. i  Om anV
fcientiam:ergo crimen qd1 totu pendet in uerbo:neget cofidentenac libere faciat inuidiam aduerfario fuo
ne apud eos q ignorant inoccntiaeiu^diffimulatio cofcienna mdicefifi taceat.hcet fuperfluum fit eius plX fentiam quacrereiSi cnorquerefikntium cuius apud te htterastencas.Scimus omnes qdt.b, rcripfer,,;qdi te argueritin quo ut tu uis caluniatus fit.Refponde ad fingula.per epiftolae huius gradere ueftigwnec pun> dum quidemi&aDice calunix tranfeas.Si.n.egeris negligenter:8; ut ego tibi credo juratncafu aliqua tranfi-«isittatim ille clamabit Si dicer, hic te uidu teneo.hic totius negocii cardo uerfaf.no aeque immiti audiunt & amici.Oui inimicus eibetia in fcirpo nodu quatritiamicus praua quoq* reda mdicat.laibunt feculi litte raamantiucacaeeludiciaiquzcuforfitanfacrisudlumimbusoccupata010neglexens.nunq de amicoru inHir/nnind iiprnHt teftimoniutquodab mita uoce profertur.Alioqm fi amicus pro te dixerinno
^ hu,ufmodi loqucnfinimic, tuiiqui t.bi forte no crcdat. 8i mo> uere cupiant (tomachu Cstcru ego que nunqua uolens Izfiftiicuius femper in epiftohs tuis nomen cogeris uentilanndo ^filiumai t aperte aut fidem ecdefiz pdicesiam loquarijiut credis.difpenfatio Si.n.ac ifta prudes uerboni idodos decipe pot,Cautus auditor 6i ledor cito dephendet mfidias.Si cuniculos gbus Uetitas fubuertitur’aDerta in luce demo(trabic.Et Arriani quos optime noltiimulto tepore jipter fcandaiu nois homoufion fe‘danar fimulabati uenena erroris circulinebat meile uerboru. Sed tade coluber toruo"»
cos«cniaii-.ivvi iiiiuspptt.r unj morbida uuv.av.a,.,.	ua.auliis	;aiapas; cruce*"-^X. . r ,
fuis hueris portauitad cados baiula's Si patiens delicata peccamcc.Tu beatiffimus papa « ™“8'“ Url.„ata ftesifolus diuesifolus rapicS.fo!us nobilisiac difertusicofcmos tuos:Si redeptos fanguinc dommi tui. rug frote & obliqs oculis derpicis,Hoi: eit illudiqcfab apottolo przcipiete diditiftifparati km|™ 'a ‘Itacto oipofceti »os roemideea qua. in uob]S e(t fpe.Fingenos occatione quzrereiSi fub	“res	V	y
fcifma coficereuurgia cocitare.Tolle uoletibus occafionemt poltq de fide fatiffecens.Si oes noaos.qui tra te nedufiabfoluensitucligdooibus pateat no dogmatuifed ordiatois ee certame.mii torte pruoei filio ideo de fide iterrogatus taces.ne uidearis hzreticus fuireicii fatiffeceris.Oia ergo cnmia qBus acc po tur hoiesirefutare no debef.ne pofts negauerit crimiofi fint.At cotenis laicosidiaconosiatip Plcyr“ '(i tes.n.utgloriarisiSi iaditas in una hora mille clericos facere.Habes papa Epiphaniuiq te aperte mums ^
ns hKretKUuocat.Ceitenec£EtateiBecfcktia;necuitKmmto;nec totius orbis tdtiiuonioiniaioriu ;
aetate qtmisaaenis ad fena fcribis.fi fcientiamo fic eruditus ad dodlu. litet te fautores tui difertiore Dcmox 6 6 fthene:acutiore Chryfippo:fapientiore Platone cotendat.Et tibiipi forte pfuaferit. De uita aut di. fide nihil aplius dicame te laedere uidear.& tpeiquo totu oriae excepto papa Athanafio at93 Paulino:Amanomm 8i Eunomianoru haerefis poflidebatiquado in occidetalibus 8i in ludseae exilio cofeflbribus non coicabas.llle uel pfbyter monafterii ab Eurytio audiebafiuel poftea epifcopus Cypri a Valente no tagebaf.Tatx.n.uene rationis femp fuit:ut regnates h$retici ignominia fua putaret;fi tale uiru perfequerctuf.Scribe igif ad huc R.efpode epiftolse eius.fentiant exteri fide:eloquetia;prudetia tua,no tibi folus difertus ee uidearis. Cur ab alio,puocatus:aliorfu arma couertis^Palxftinis interrogaris;^ refpodes xgvpto.Tuis lippietibus ungis ocu losmo doletu.Si placitura nobisialteri loqristfatis fupbe.Si aliud q qu$rimus:fatis fupflue.Sed dicis epifto^ lameapbauit me cotra Arriu:c6tra Photinu;cdtra Maichxu bene locutu. Quis.n.te hoc tpe arguit arriauf qs tibi mic Photini Maichxicp crime ipigidoli ifta emedata fut ateg cofefla.Nd eras ta (lultustut aperte de^ fenderes hxrefin;qua fciebas ecclefix difplicere.Noueras te fi hoc feciflesiftati loco mouedu.&: foli tibi deli tias fu.pirabas.Sic fententia teperafthut nec fimplicibus difpliceresmec mos offenderes,bene fcripfiPi.fed ni hil ad cani ptines. Vnde nouerat alexadrix ecclefix potifexdn qbus arguerisfquo^; a te cdfeffio poftularcfY Debueras tibi obieda proponere:^ fic ad fingula refpodere. Vetus narrat hiftoria;qda cu diferte diceret:fer returq? ipetu ac uolubilitate uerbormcaufacg olo no tagef t;prudes auditor 8i iudexzbene iquit: 8i bene, fed quo iftud ta beneflmperiti oculoru medici ad oes oculo^d dolores uno utunfcollyrio.Qui arguif in pluris bus;& in dilutioecriminualiqua ptermittiuqcqd tacuerit;cdfitef.an no refpodiftiadcpiltola Epiphanii;8d ^>pofuifti qux ipfe diffolueresfNimiru hac fiducia refpodifti.Nullus fortiter a femetiplo cxdif.Elige ex du obus qd* uis,Optio tibi dabif.aut refpodifti adepiftola Epiphanii;aut no.fi refpodiftiicur maxia Si plurima de his qux tibi obieda funnreliquiftifSi no refpddifti:ubi eft illa apologia tuann qua gloriaris apud limplP ces» Et qua ignoratibus caufam huc illuccp difleminas^OSo tibi ut ffati^>babo:de fidei Ipe chnftianx qdnu capita obiedta funt.Tria tatu tagis;& pteris.In exteris grade filetiu eft.Si ad fepteabfolutiffime refpodiffes; hxrere tatu in uno crimfc;& qcP tacueras hoc tenere.Nuc uero q‘G auribus lupu apprehederis:nec tenef po»* tesmee audes dimittere.Ipfa quo<p tria quafi negliges att^ fecurus.-qfialmd ages: 6i in quibus aut nulla aut parua fit quxftio prxteruolas atep perftringis.Et ita opertus 8C tedtus incedis:ut plus cofitearis tacedo:q re nuas difputado.Quis nd^tinus tibi poteft dicere;fi lume qff in te e;tenebrx fut;ipfx tenebrx quatx erutf Si tres quxftiunculx de quibus uifus es aliquid dicere:fu(pitione S( culpa no caret;& fraudulenter.-ac lubriL ce feriptx coarguutunqd faciemus de qncp reliquisiin quibus qa nulla.ambigui fermonis dabaf occafioinec illudere poteras audietes:maluifti 010 reticere;q apte qd1 tedu fuerat cofiterifSicut.n.incogruu eft dicer qd pofllt filius uidere patrenta icouenies eft opinari;^ fpiis fandius poffit uidere filiu.Secudu q> i hoc corpore; quafi in carcere fut aiae rclegatx:& ante q ho fieret in paradifounter ronabiles creaturas in cxleftibus como ratae funt.Vnde pofteain cofolatione fuaaia loqf in pfalmis.Prius qhuiliarerego deliqui.Et reuertere aia mea in requic tua:& educ de carcere aiam mea:&: extera his fimilia.Tertiu 9 dicat Si diabqlu & dxmones aduros poenitetia aliquado;& cu fandis ultimo tepore regna turos.Quartii tuicas pellicias huana corpo^ ra interptef :qbus poft offenfione Si eiedlione de paradifo Ada Si Eua induti funt.haud dubiuiqn ante i pa> radifo fine carnc:fine neruis Si ofiibus fuerIt.Quintu q» carnis refurre<ftoem:mebro£:qj copagem; Si fexu: quo uiri diuidimur a foemis apertiflime negetua in explanatione primi pfalmi:q in aliis multis tradatibus; Sextu ut fic paradifu allegorizenut hiftorix auferat ueritate:pro arboribus angelos;^ fluminibus uirtutes cxleftes intelliges.tota» paradifi cotinetia tropologica iterpretatoe fubuertat .Septimu q» aquas:qux fuper cflos in feripturis ee dicunfifandas fopernaftp uirtutes:qux fup terra Si infra terra cotranas & dxmoiacas ee arbitret .Odtauu q» extremu obiicit imagine Si fimilitudine dei;ad qua ho coditus iuerat.dicit ab eo pdi» ta:& in hole poft paradifu no fuiffe.Hx funt fagittxiqbus cofoderis;hxc telaiqbus in tota epiftola uulnera ris;excepto eo;q, tuis genibus aduolutus;fandacR camcie fepdfito paruper facerdotis honoreifuftincs depre catur falute tua.Et hisuerbisloqtunpfta mihi idi tibimt falueris;Qcur feriptueft:agenerationepuerfa;&re cede ab hxfefi Origenis:&: a cudis hxrefibus dilediftime.Et infra^pter defen/ione hxreieos aduerfum me odia fufeitatestrupitis caritatetqua in uobis habuiun tantu ut faceretis nos etia pocni. ere;quare uobis cornu nicauerimus.ita Origenis errore Si dogmata defcndcntibus.Dic mihi difputator egrcgie;de odto capitulis? ad qux refponderis paulifpende exteris taccs.Pria illa blafphemia;qnec filius P^tremcc filiu pot uidere fpi ritus fandtusiqbus a te telis confoflaeft^Sanda' inquit Si adoranda trinitateeiuide iubitatix:& coxternam;
8i eiufde glorix Si diuinitatis credimus. Anathematizates eos;q grade:aut paruu:aut iequale;aut uifibile in deitate trinitatis qcqua loquutur.Sed ficut incorporale inuifibile ^xternp dicimus patre:fic incorporalem inuifibile Si xternu dicimus-filiu Si fpiritu fandtu.Nifi hoc diceres;ecclcua no teneres:& tame no quxro.ac fi ante no dixerisino uetilabo.Si uero amaueris eos q talia pdicauerfnq ifta dicetes:exilia fuftinebant.C^iiis fit ille:qui Theonx prxfbytero fpjritu fandtu domini inecclefiapdicate:clauferit aures;forafq? cu fuis cocv tus fugeritme tatu audiret piaculuiftatito fera couerfione fidele me fufeipiatis iquit uoloimifcrabilis ptexta tus.q defignatus coful eft mortuus:h6 facrilegus;^ idoloru culrorffolebat ludes beato papae Damalo dice/ re.Facite me Romanx urbis epm;& ero protinus chriftianus.QB^d mihi logo fermone^ ^ laciniofis ptodis Arrianu te no ee demoftras.Aut nega hoc dixiile euiqui arguif»aut li locutus eft.taliajeu dana q dixerit.Vis fcire quatus fit ardor bene credetiuf Audi apoftolu.Et fi uel ho ait.uel angelus de cxlo aliter euagclizauerit uobis;q anuciamus:anathema fit.Tu mihi ut crime extenues;^ diffimulato noie criminofi quafi iecura lini ora Si nullus i blafphemiis arguaf ? ocioti fide artifici fermone cotexis. Dic ftatu& epiftola tua hoc habeat
exordimanathcma eizq talfa aufus eft fcriberc.Fides pura mora no patif.ut apparuerit fcorpiusnlico cottren dus cft.Dauid inuetus fecudu cor dominiznone inquit odientes te domine oderaf& fup inimicos tuos taoe^ fceba^Perfedo odio odera illos.Ego fi patrezfi matrezfi uxoreifi filioszfi germanos aduerfu Chnnu meu au> diuiflem ifta dicetesiquafi rabidus cais blafphematia ora Iaceraflem:& fuiffet in primis manus mea fup^ eos. Qui patri 8i matri dixerutmo nouimus uoszhi ipleuerut uolutate domini.Qui diligit patre aut matre lup chriftutno eft co dignus.Obiicif tibi ^ magifter tuus:que cathohcu uocasique defendis obnixc:dixcrir:iili/ us no uidet patre:& filiu no uidet fpiricus fandtus:6d m mihi diciszlnuifibilis pniuifibilis filiusiinuifibilis 'P1 ritus fahvhiszquafi no angeli & cherubi 8C feraphi fecudu natura fuam oculis noftris inuifibiles fint.Certe Dauid etia de afpedu cxloru dubitastuidebo inqt cxloszopa digitoru tuoru.uidebo no uideo.uidebozqua' do faciereuelata gloria domini fuero coteplatus.nuc aute ex parte uidemus;& ex parte cognofeimus, C2JJ36 ritur an patre uideat filius:& tudicistinuifibilispf eft.Dehberaf an filiu uideat fpiritus fandlus;& tu refpon' deszinuifibihs eft filius, Verfatur in caufazan fe inuice trinitas uideanhumanx aures tanta blafphemia ftrt6 no fuftinet:5^ tu dicisiinuifibilis trinitas eft.In laudes exteras euagaristporas.in his qux nullus inquirit: aU' ditore aliorfu trahis.ut quod quaerimusmo loquaris ueru hxc ex iuperfluodidta fint:donamus tibi ut non fis Arianusamo pluszut nuq fueris,Cocedimus ut in expofitoe primi capituli aduerfum te nulla fufpitio fit; o> rr—f,> Irtriimc fjmnliritafp A/ tpcu loomnr.Na mnn Fnmhaius accufauir teint-ArV
Ari-'
lud:
liille tibi nihil refpoderat:qd necefle eratzut in uno ecclefiae tracftatu de cudis degmatibus ho non fatis d ques difputares^de trinitate:dc afiumptioe dominici corporis.de crucctde iferissde ageloru naturaide aiag (tatutde refurredione Saluatoris 8C noftra:8t forfitan iter caetera oblitus es feriberemt pfentibus populis dc tali ac tato uiro intrepidus diccres:& oia una faliua cotmuaresfubi fut ueteres ecclefia: tradatores:q uix fin culas quxftocs explicare in multis uoluminibus potuemtf ubi eledois uas tuba eua'gelii:rugitus leonis no/ ftriitonitrus getiu:flumina cloquetis chnflun$:qm myfteriu ntro generatoibus ignoratu» ffundu d.d tiara rapientis & frientiadei magis niiraf^ loquitfubi Efaias mrgm.s demonftrafra m una quaft.oe fuc cubes aitigeneratoem eius quis enarrabit?Repertus eft faeculus noftns haud gradis homucuius:q de cua.s ecdefiae quaftionibns uno lingua: rotatu fole clarius corufcaret.fi nemo a te poftuIabat;& tranquilla erant biaiftulte tata difputa'di uolmfti fubire difcrimina.fi ia tuc in fidei fandificatione loquebarisiergo no eft orz dinatio prafbvteri caufa difcordiauque coftat multo poft tepore coftitutu.fefellifti abfentesi & littera: tuar Pegrinis auribus bladmf.Nos hic eramusicuda nouimustquado cotra Origcne in ecclelia tua papa Epipha;
is kalnenrpc Ainin deliru fene loquebammimone ance fepulchru domini mifio archidiacono pcepilti» ia difomac rZrZfrrrtta u\s hxc cuiq prxfbyteto fuo cora plebe iperauit epsfNone cu una cu dei fer^
mus tradis
uo Anaftafio ptreretis ad crucctSC ad eu ofs xtatis 6d fexus turba cdflueret offeres paruulosipedes deofculas* fimbrias diellcvcnfv no Doffetpmouere gradu;fed in uno loco uixfludus inundantis populi fuftineret; tu tortus inuidiagioriofufeneclamitabas^necerubuifti in eius ore dicerezq, uolcs 6C de induftria moraret; Recordare qu$f0 j]jlus diei:quado ad hora feptima inuitatus populus fpe folaiquafi poftea auditurus Bp1' phanium ect detinebatur-qd tuc edeionatus fis.Nepe cotra Anthropomorphitaszqfimpliatateruftica deu here mebra:qu$ in diuinis libris feripta fut arbitranf.Fures & indignas loquebaris;oculos 8t manus detot nc rnrnnrk	illn fnfneAii facere ffu timmp	orearido;re>
is^Atq coluna ueritatis ac fideizq de tato
: leipo q prudeter& uerecudezq huibter referat cofidercmus.L ^ ud uiv	,VLUri	eiicmus:& plens ledtio^uocaffet audiete illo:5^ uniuerla ecc	^	jri
afticis dogmatibus h$c locuti fumus:quae 8C femp gfa dei idefmeter m ecclefta docm u . w incce h ous.Rogo q eft ifta cofidetia^q tatus animi tumorfGorgian leontinu cudi philolophicc orai lacerant;g> aufus fit publice fella pofita polliceri refponfuru fe;de qua qfcp re interrogare uoluillet. .5 honor iaceidotii;5^ ueneratio nois iefciuaflet;5^ fdre illud apoftolitnefciebafratrcs;qapvnnicx e
uu popuiu.vi ui-uQi.ox quauelletide quit & nos qda die ante eu locuti eflemus oibus ecdefiafticis dogmatibus h cathecefibus ^	—
JC UlUlU t	IdULtlldlI>;CX	upcit.	IA.	IVI.
puocaffet audiente illo: 8t uniuerfa ecclefia:de fide Si. ou
quadi diejcu pfcn
uuu*w...----' '••«luvua uvvivimtuv jiw wx v»*'
morari Demofthene;q pulcherrimi oratione contra Efchi
«««w&Ak.	lv	vjvi«wa	viAvtvvi ivuj ivv
busecclefiafticis dogmatibus difputafc.No e(
xm W	4	l-._Ii, .. —.	i_1	e-^%	w	T1	__	1	I	•	**	1™^	_	1	_	_
inquit nr
lapore coaitatcuius te occaliopuocaret:ut repete ad penculu mgenn delceaeres; cr nm udi anertitudims tus fluuius inundaffet poteras argui;^ no poteras ex tepora de cudis dogmatibus dicere.Veru qd hoc elK aliud^mitns;& aliud exibes.Cofuetudo aut apud nos iftiufmodi eft :&iisq baptizadi funt:per.xl. dies publice tradamus fandi adnraH-;	r*	«r^fens	ledio	ouocauinut	de	cudis	dogmatibus	una	hora
ir.xi.cnep! replicare doctrina;Din aut ca iciereDas;qux p iuw
ut de cudis dogmatibus dicerestuna Iedio,puocauit^Sed Si hic ibigue loquiuPot
ihrrp fnl#»haf in prrlpfi-i KinfiVadislh^C fllh IinillS ledois OCCaflOC DftrinXCrit.eiUll
eri ut que p.xl.dies trahere folebat inecclefia baptizadisthxc lub unius ledois occaiioe pltrmxerit.eiumem ' eloquetiae eft:& pauca multis:&: multa paucis uerbis pofle dicere. Hoc quo^ intelligi daf $ poftq illu a ledio^uocauimflarnatus ardor dicedi:p.xl.dies nuq tacuerit.Sed Si ociofus fenex eius ore depedes;du iauditas fcif defiderattpene dofies occiderinutraqj tollerida futtforfita Si hic fimplicirer mof fud lit lo-us.Poamus fliqn qbus poft laciniofae difputatois labyrinthosineqq dubiatfed apti poit Imam: Si miros
Latiis fnnc hrtr fint* rnrhiAir.C'n h-vr inrx r\CZm Innifi ppmnc*/V inlpnnfl" nnc ratlla hnnOflSlOlie Cl lUDOm
cutus
iuiuui;(x orare in popuiis lauais cupiaq pronaDas.uocer pienna ac ptcmis.mc p iu-tU exinde trieniu fuas iniurias deuoratipriuatatp fimultate cotepta fidei ritu corredione poffulat. Tu q fu-ptibusabudas:& totius orbis religio lucru tuu eft:grauiflimos illos legatos tuos huc illucq; tranfmittis; Si dormiente fenead refpondedu fufcitas.S: re uera cui tantu honoris detuleras:iuftu eratmt tua pfertf extpa lia dida laudaret.Quia uero folet interdu hoies laudare^uos no probat:^ alieni ftultini caifisnutrire pco niismo folu tua dida laudauitifed laudauit Si miratus eft.& ne miraculu quocp paruu eeticatholicae ee fidei omni populo declarauit.Hxc q uere dixerit;8d nos teftes fumustq audiuimus ad quos tuis uocibus uenit e* mimic fpmprp fp mmnniraffp dirpc.R ncratufctz ab 01 monafterioiut ad te de Bethleem reuerteret tantoru
fluas cantilenas longo fermone comcimus.Trafeamus ad fecuda qonz:in qua quali nihil iibi^politu .
rus Si rudis dormire fe fimulauut legetes faciat dormitare.Sed de reliquis qu$ ad fide ptinet: fermo nobis erat.i.omm uifibiliu Si inuifibiliu caeleftiu fortitudinu;& terreftriu creaturam; unu « eude ee coditore deu d.fandi trinitate iuxta Dauid dicete. Verbo domini caeli firmati fut:& fpu oris eius ois uutus eoru.qrf fim pliciter oftedit Si hois creatio. Ipe. n.e q accepto limo de terra plafmauit hofem:& pgf am PP	mtiiatiois
aiam donauit ronabile:& liberi arbitrii nopte aliquifuae naturae iuxta quoldaiq hoc	f V*e,'PPJ1
am coditione:^ de fandis angelis aeque ordiutur fecudu diuina fcriptura de deo dxcete.C^q	geios lu
os fpiritus:& miniftros fuos igne urete.de quibus debemus credere;^ imutabihs naturas fi»	dit no
bis diuina fcriptura dicesiangelos quocg q no cuftodierut fuu pricipatuifedm " c “ HU magni dei uinculis sternis in tenebris cultodiuit.ga imutati fiitiSi ex ^pria dignitate <X gloria ma0is q dei in daemonu ordine abifle eos coenouimus, Aias uero holum Si aneeloru ruina aut   ne neri necp
xx puenerlt:crafTioribus corporibus circudari.nouiflime huanis carnibus illigarmpiol^ dxmoes q pro oarbitriocumprincipefuodiabolodedeiminifterio receflerunnfi paululumrelipifcere coepennt;hua carne ueftiri.ut hac deinceps poenitetia poft refurredione eode circulo	" ^arn^5ncrat^re^tafr r
uifione dei et liberati aereis xthereif^ Corporibus:& tuc ola genua curuefdeo.celeftmiterreftti
'tuxSi fit deus ola in oibus.Cu ergo ifta quxratuncur tu omiflis fup 9b“ P f ?? PUr? Creaturas :o certamls egredienstloge alienis difputatioibus Imorans^Credis ^.^uda ijjbiles & luifibil us deus feceritzhoc Si Arrius cofitef;q dicitillu inuifibiliujhuncuifi « ^ a^^creat0^. ne2arfDum de huius fatiffeceris q6ne;credes q, uniuerfitatistrinitas fitcreatrixdftu	rriam & hanerna ? *p
fondu no coditore led coditu blafphemates.Sed qs te hoc teporemfimula Amanu^Diasaias homm n^^^ parte dei ee naturx;qfi Maichaeus nuc ab Epiphanio fis uocatus.Deteftans eos q aiasex angelis aiieruttie n:& illoti ruina noftra dicut ee fubftatia.Noli diffimulare qd'noftimec fimplicitate qdT n° hes fingere. n^ Origenes unq dixit ex angelis alas fieriicum ipfos angelos nomen elTe officii doceat:nonatur$.ln librism periarchon & angelos Si thronos Si dominationes:poteftates Si redpies mundi & tenebray.^ omne nom
quod noiaturtnS folu in pfcnti feculojfed 81 in futurotdicit aias ce eoru corporuiqua? uel defidcno ocl nifterio fufceperir.Sole^ ipm & luna & oium aftro^j choru;ee aias ronabiliu quonda & incorporaliu cr turaruiqua: nuc uanitati fubiedtaeiignitis uideiicet corporibustquse nos iperiri 8C rudes luminaria mudiap pellamusdiberabuf a feruirute corruptois in libertate gloris filioru dei.Vndc ois creatura cogemifdt: tx p iurit;& apoftolus deplorat dices, Infelix ego h6:qs me liberabit de corpore mortis huius^No eft iliius tp
 j_____________'1	-	V,.	.	.	-	r	-i	\	  '__XZr	in	CXDI3
ns tenria, ritantc, ex!
fluis quseftonibus occuparis. Origcnerelinqs intadtu;^ cS(ra Martione Apollinare:Eunomiu:Arriu:IVia/ nichxuicxtfro^cp hsreticoru ineptias debacchansimanu peteris:^ pede porrigis:&: tame dogma qd' reti' nes: late ter infinuastfic nos ruflicos placasmt tuis penitus no diTpliceas.Dicis ex angelis daemones:potius q aias fieniquafi no8iipi dsmonesiuxtaOrigeneihoce piu;aisfintaeriicorporis;&hoc eft ipium:ex ds' monibus poftea: fi relipiunt huans ais fint futuri angelos fcribis efTe mutabiles,& fub eo qd' pium eftiiM quod impiu eft introducismt multis periodisais fiat ex dsmoibustno ex angelisded apparentibus ex mani feftius ficri.finge alique tnbunitis poteftatis fuo uitio degradatu per fingula militis equeftris officia ad ty
■  fit.  __________________________________r.r-1	mi."fpn^fnr^Hnrpnarinc» rvll
^	i-------------------------      Q-"
du.i.ad carne & faguine defcedere.nec fieri pofferut de cetenario nuero fubito qsad unu numcru pcipnet? nifi per finguios nueros:quafi p fchals gradus ad ultimu uf(pperueniat;& tot mutare corpora:quot decS' lo ad terra mutauerint manfides.hs fune ftrophs ueftrs at(p pftigis:qbus nos pilofiores & aiales hoies di' citisiqa n6 recipiamus ea qus fpiritus fut.Vos Hiero(blymits etia angelos deridetisjptrahunf in medio vC' ftra myftena:& de geliliu fabuhs dogma c6textu:chriftiais auribus publicaf.Hoc qcfuos imitamini oli i P-a toe cdtepfimus.Cotcpfimus autiqa Xpi ftultimrqa fatuu dei fapietius e hoibus.no pudet chriftiaos & iac^r
«4nrpt“nft /4p rpknc	Ithftr»	fpnrpfinc^nhuc Innues maffiS 0 aU
[afletiex tuc ea dicere aiam nucupataiqux prius uei asmoiuei ageius oatnau*.^-ipiritus fornicatois aut in parte cotraria dominatio:poteftas:adminiftrator fpiritus:aut nucius appellata uf« Sic fuit aia ante 5 Ada in paradifo formarefdn quolibet flatu&ordine:& uixit at erat aliqd. Neqj.n. poffu mus incorporale & aeterna itnobile torpete^ fentire.Necefle efl.n.ut aliqua caufa pceflenucm quae prius fi ne corpore fuitipoftea circudata fit corporeific cotra natura ec in corpore.Ergo telurredio corporis cotra natura erinfed no fiet refurreflio cotra natura.Ergo iuxta fentetia noltra corpus qd cotra natura c.refurges anima nd bebit Dicis animam non ee de dei fubff antiaipulchre. da'nas.n,impiiirimu Manichaeuique noiare pollutio cft.Dicis ex angelis afas no fieriiacquiefco paulifperihcet noueri quo fefu_d.xens.qa ergo didicimus qd negesmolumus fcire qd credas. Accepto fquis de terra limoplafmauit deus hoiemiSt pergfam^pnaein/ fufflatdis anima donauit ronabilemtK hberi arbitrii n5 parte aliqua fuat naturauuxta quolda' q hoc impie pdicantifed ppriam coduione.Videte quanto circuitu quod non quaerimus eloquaf.fcimus g, de terra deus plafmauithofem.nouimus q, infufflauit in facie eiusiSt factus eft m aiam muete.no ignoramus:® aia ro-nabilis f.t & proprii arbirniiSt fcimus ® dei illa coditio fit.Nemo dubitat errare Mamchatu: q dicit eu efle de dei fubftar.d unr tinne inrerrogo.Anima ifta dei codiciodibeci arbitriiirationabilismea de fubftaria cte atorisiquado farta (ifutru eo tepore:quo de limo fadtus eft hd;^infufflaru eft fpiraculum uits in facie du$' an qux prius fuerit*& inter rdnabiles creaturas & incorporeas erat at(p uiuebatidei poftea infufflatde dona ta fit.Hic taces-.hic fimplice 5d rufticu te fimulas & fub uerbis fcripturztica qux feriptura no fentit: abfcdd)^ In eo locombi dicis q, nullus qrit: no illa parte aliqua ee diuinx naturaeauxta quolda':q hoc ipiepdicatnll» magis debueras dicere-qd' oes quaerimusmo ea qux prius fuerat.-no ea qua ante codideranqux inter ronaW lesat^ incorporeas & inuifibiles creaturas multo ia tepore uerfebanf.nibii horu loqueris, producis noois Manichxum:&’  o,tn-pne.6d ficut paruulis cibu pofcetibusdudirrn nnvda offprnr gerulaeiut auo^
Wiii.vv dDICOndlS	  r----ijUvCUd OllClUi £?—	f tj -
cent metes eoru:fic tu nos ut rufticos auocas:& alia refpodes.ut du alterius pfon$ nouitate tencmunqcr u lumus no quxramus.efto hocnoloquaiis;^ fimplicitas tua nihil in fe heatjqffcallide taceas:q ergo ac aia mei dicere inceperas:6e de tata re ante exordiu coditois huanx repetere:cur diipcfatde pendete ad angeios ad difpefatione dominici corporis repete trafeendis.^ cauta m medio ptermiflamon foluisdubianra; ea luto haerere nos pateris'Si fufflatiotquod no uis:& qd' nuc relinquis abigu&huan# ** c5 “of lfJdifi' cuius faciem nd infufflauit deusmndeanimahabuidTaceode Euaiquae in typo ecclefisde cofta“ir^. cata no debet poft tata fecula nepotu calunia fuftinerc.Caym & Abei primi ex primis hoibus unde hab
reanimasfOcdeincepshuan4%0“busaiaycc,,ft<cxordi,sfVr^cxrad,ceiux»brutaanimal,a:utquO
wo corpus ex corpr.fic anima generefex apimafan rationabiles creatura defiderio corpogi pauian aa ra delapfae nouiffime etia buanis illigat* copibus iintl’An certe quod ecdefiafticU eft lecundu eloquia uatorisipf meus ufqj modo opaf:& ego operor. 6i iilud Elaisjq format fpiritu homrs in ip_0.« in pwm q fingit p finguios corda co^.quotidTe deus fabricef aiasfCums uelledediTe eft.S coditor ee no ceilar.o
qua: cotra hrec folearisdicere:^ adulteriora nobis atq^ mflfra.pponcrc: qux longior pugr.a eO.nce huius tc 6 8 poris patif anguftias.Eadc cotrouerfia 6C in uos retorqueri p6r:& quodcuq> m coditore pfentis teporis ui' detur indignuihoc et di donate eo no eft indignu.Nafci de adulterio no eius culpa efl: q nafcif: fed illius qui generat.quo:n.in feminibus no peccat terra qux fouetmcc feme qd' in fulcis iacif.nec huor 8i calor qbus te perata frumeta in germe pullula t:Sed uerbi gfa fur &' latro q fraude exinde eripit f( mfajSic in generatoe ho minu recipitterra.i.uulua qdTuu eft;& receptu cdfoueticofotum corporat: corporatu in mebra diftinguit.
Et inter illas facri uetris anguftias dei manus femp opatMdccp eft corporis & aix creator,Noli defpicere bo/ nitate figuli mi;q te plafmauit:& fecit ut uoluit.lpe eft dei uirtus 8i dei fapietia:q in utero uirginis ^difica^ uit fibi domu.Iepto inter uiros fandos apoftoii uoce numeraf, meretricis eft filius:fed audiiex Rebecca 6t Ifaac Efau genitusihzfpidus ta mete q corporeiquafi bonu triticu in loliu auenafcp degenerat.qa no in femiV nibusned in uolutate nafcctiu caufaeft uitioru atep uirtutu.Si offenfa eft nafei i corpibus huanisjquo Ifaac: Sapfomloanes Baprifta de repromiffione nafcunfflntelligis qd fit uita fua audader & liberepfiteri.pone er rare me:apte dico qd' fentio.Et tu ergo aut libere nfa,pfitcrc:aut coftater tua loquere,noli ftatuere te i acie mea:ut rufticitate fimulataan tuto heas:cum uolueris pugnatis terga cofodere.No eft iftius teporis centra Origenisdogmata cofcribere.alteri iftud fi Chriftus uita dederittoperi dedicamus.Nuc qrif ad ea qbus ar-guit refpodere:6d fimplex fit di aperta eius refponfio.Trafeamus hic ad famofiftima de refurredione carnis 6i corporis qftione.in qua te rurfu ledor admonitu uolomt timore 6i iudicio dei me fcias loqui:& te audire debere.Neqs.n.tantse ftultitix fum:ut fi in expofitioe illius fides mera eft;& perfidix nulla fu(pitio:qu$ram accufandi ratione,&: du uolo aliu notare culp$:ipe noter caluni$,Lege ergo de refurredione dotoinicx car nis:quae fubdita fut:& cu legeris di placuerint(fcio.n.placitura ignoratibus)fufpede iudiciutexpeda paulifp: at<p ufeg ad finem refpofionis nfac cohibe fentenua:^ fi tibi poftea placuerintuc nos calunia: denotabis:paf fione quoqj eius i cruce di morte ac fepulturaiq uniuerfa feruauittac refurredione ueritate di noputatiue co fitemunq di primogenitus ex mortuis primitias maflae corporu nforumiqfi in fepulchro pofitas puexit ad caeludpem riobis relurrediois i refurredioe ^prii corporis tribues.unde di oes fic fperamus refurgere. quae »n.iuxta apoltolu feminat i corruproeirefurget f icorruprioe.q feminat' f ignobilirateifurget i glona.Semiaf corpus aialeifurgct corpus fpiritale.de qbus 8i faluator doces locutus e. Qui.n.digni fuerit feculo ilIo:di re furredioe ex mortuismeq? nubctmccp nubetmetp ultra mori poter ut; fed erut ficut ageli dei.xu fint filii re furrediois.Rurfu i alia pte epiftol$:hoc eft I fine fuoru tradatuu ait;auribus illudes nafcietiujftrepitu refur rediois ac pompa ac uerboru abiguitate liberauit.fed netp a fecudo gloriofo aduetu domini nfi lefu Chrifti itermifimusiq ueturus eft i gloria fua iudicare uiuos di mortuos.ipie.n.fufcitabit oes mortuos:& ate fuu tri bunal faciet efle;8^ unicuicg reddet fecudu 9 egit p corpus;fiue bonu fiue malu:fdlicet ut coronadus 1 cor/ pore q> cafte egit 8i iufte:aut codenandus 9- uoluptatibus pariter iniqtatibufcg feruiuit.hoc qd' i euagelio le gimusa cofumatioe mudi:fificri poteft;feduci etiaeledos 1 hoc operat capituloicu turba iperita:aut uulgus idodu mortuos di fepultos audit refurredione mortuoru ueritate:^ no putatiue cofiteri:ac primitias maf/ fz nforu corporu:5d deu corpore ad caeleftia puenifle.auditq? refurreduros no i peregrinis alienifq; corpo/ ribus:quae affumuf 1' phatafmate:fed ficut furrexit dominus 1 corporeiqd' apud nos 1 lado fepulchro codi/ tu iacuit;ita di nos i ipfis corporibus qbus nuc circudamur di fepelimuru die iudicii refurreduros.& ne hoc paru qs xftimaretiaddidit i extremo capitulo:^ unicuicg reddet fecudu 9 egit i corpore:fiue bonu;fiue ma lu:fcilicet ad coronadu 1 corporejqd' cafte egit di iufte;aut codenaduqd* uoluptatibus & iniqtatibus feruiV uit.hxc audies idodu uulgus 1 tato mortuoru lepulti corporis refurredidis fqnitu nulla ftropham: nullas infidias lufpicatur.Credit efle quod dicitur.Sandiores enim funt aures populiiq facerdotis animus. Iterum atqjiterute^ledorcomoneoiutpatientiahabeas;&difeas qd'egoquoq?p patientiadidici.od tamen anteq uultu didiois euolua; 8i dogma Origenis de refurredide breuiter exponamon poteris uimlcire atidotimifi uenena pfpexeris.Ulud diligenter oblerua:^ caute relegens memora 9 nouies refurredione nominas corpo rismec femel qde carnis inleruicfufpedum tibi fit quod de induftria praeter mi fit. Dicit ergo Origenes i plu ribus locis:& maxie i libro de refurredioe quarto:6£ 1 expofitoe primipfalmii^ in ftromatibus duplice er^ rore uerfari in ecclefia nforu:6d h$reticoru:nos fimplices di philofarcas.i.amatores carniu dicere^ eadem ofla di fanguis & caronde uultus di mebra totiufcK corporis particula refurget i nouiiiima die:fcilicet ut pe dibus abulemusiopemur manibus:uideamus oculis; auribus audiamuszcircufcramufcp uentre ifaciabilem:
6i cibos ftomachu cocoquete*Cofeques aut efle qifta credamuszdicere nos9an°bis comededu fit di bibe du:digerendaftercorai&effundedushumorzducedxuxoresjliberi^creadi.quo,n.mebragenitalia;fi nup/ tiz no erutfquo denteszfi cibi no moledi funt^Quo ueter di cibi:fiiuxtaapoftolu & hic di illi deftmenfrip/ fo iteru clam a'te; caro di fanguis regnu dei no poflidebutznca corruptio icorrupione.hxc nos inocetesdi ru fticos afferit dicere,haereticos uero 1 quoru parte funt Martion:ApellesiValentinus;Manes:nome ifanix pe «itus di carnis di corporis refurredione negare;& falute tatu tribuere animszfruftrac^ dicere:nos adexeplu domini refurreduroszcu ipfe quot^ dominus i phatafmate refurrexerit:K non folu refurredio eiusned ipla «atiuitas To2LoKEtv .i.putatiue magis uifa fit: q fuerit. Sibi aut utracpdifplicere fententiam: fogere le&no ftroru carnes: di hsereticdrum phantafmata:quia utracp pars in cotrarium nimia fit. Aliis id efle uolentibus quod non erunt;aliis refurredionem corporum omnino denegantibus.Quattuor inquit elemeta funtiphi lofophif^ nota 8i medicis: de quibus omnes res di corpora humana copada funt; terra: aquataer: di ignis, Terram in carnibus;aerem in halitu:aquam in humore: ignem in calore intelligi. Cum ergo anima caducu hoc foedumqj corpufculum dei iuffione dimiferit; paulatim omnia redire ad materie fuae fubftantias. car/
nes in terra elabithalitu m aera mifceri:rumore reuerti ad abyfTos:caIore ad aethera fubuolare,Er quo rrio fi fextarium ladtis & uini mitras in pelagus:fi uelifcp rurfum feparare quod mifiumeftiuinum quidem bL -a quod mi feras mon perire:tamen non polTe quod fufum efl: feparati; fic fubftantiam carnis fanguinis non perire quidem in originalibus materiismon tamen in antiquam fpeciem redireinec pojTeex toto eadem ee. quae fuerint.Cu aut illa dicantur foliditas carniumnanguinum ius:craflitudo neruoruiuenarucp pplexio:^ ofTmm duricics deneg.if, Aliararioe refurredhonecorporu cofitemur coru:q fepulchris pofira fut: dilapfa<$ in cinere,'Pauli apoftoli;& Petri apoftoii:5; fingulo^: fmgula ,nec^.ntfas eft;utin aliis corporibus aice pecca'
— Z rhrffrn frtncyiiin»	L/lllS
VilUllV	r	   V4W	   *
futuras materias in medullee pricipiis tenct.& quo mo tara arboris magnitudo:trucus;rami:pom3:folia no uidef in femieifut tame in rone femfsqua grreci ^iethpou-cxoon uocat:	in	grano	frumeti	cft	intrinfecusr
furgedi antiqua pricipia: Sc quafi ccvTepiocv
finu terrae cofoue'
poru manet qux-  r ^--------------------------------------------------- „	  ,
tur.Cuaut iudiciidiesaducneritiSd in uocearchageli:& innouiffimatuba tremueritterraimouebunt Itati
r m	^ — 1  ^	/•	rxon	t	ex	O/-	Ve-x	*•/>!	ri	f,ti	*>!*♦-
qa de grano tritici ac femete uerboruex pte ia diximusmuc de acino uinacii difTcramus.granu paruum elt: ita ut uix duobus digitulis teneri poflit, V bi funt radices^ubi radicu;&; truci:&: ^ipaginu tortuofa pplexio» VbipapinoruumbraculaSl&uuarupulchritudofuturauinaparturiesfAridu eftqd' tenef:54 pene uix cer^ nitur.fcd in ficco illo grano potetia dei & occulta rone femetis fpumatiamufta finuanf,hoc ligno tribuis
Vx	ii nA^i	It	r*	rwnit	rs-io	Tn	riz^i	rivifri"	fi/	mr-	/ii	/
% VZ 1 VZX.V. v. ^ V. M J t * i L* 1 Vi w>	w.l* t ♦ J 1 4 v JL V 1 * l V IU W 1VI1 V* IX Jl |VVC»V4t«  -^
inferiores ptes uel flercora uel libidfes effluat.Si affers iftas ineptias rutticoru di carnisn qua deo placere no pofiumus,'quafi inimici obliuifcerisrefurretioem mortuo^,Seminaf in corruptoetfurget in incorruprio^ Semfaf in cdtdeliaifurget in gloria.Semiaf in infirmitateilurget in uirtutc,Semiaf corpus aia!e:furget cor^ pus fpirirale.Nuc oculis uidemus:auribusaudimus:manibus agimus:pedibus ambulamus.In illo aut corp
fpiritali totiuidebimusitoti audiemus:toti operabimuntoti ambulabimus:5<l traffigurabimur.i.metaltema tice mebroru qbus nue utimuridiuerfitas denegabif.Aliud nobis fpiritale 8t £etherium,pmittif;qd' nec ta dui fubiacennec oculis cernif-'nec podere pgrauaf:8d pro locoru in qbus futuru efl: uarietate mutabif.Alio ouin fi exde carnes erut 8i corpora q' fuerut;rurfu mares & faemrae.-rurfu nuptiae uiris hirfutum fup erciliu: 6arba prolixa .mulieribus genae lenesi&anguftapedtorai&codpiedo&pturiedo foetus uentenS: femora di latanda funt.Rcfurget et infantuliirefurget 6i fenes.Ilh nutnedi funtihi baculis fuftetaduNec uos o fimpli/ ces refurredio domini decipiat:^ latus 8i manus moftraueritiin littore iteteritiin itinere cu Cleopha ambu lauerir,'^ carnes Qi offa here fe dixerit.lllud corpus aliis pollet priuilegiis.de uiri feniine & carnis uoluptate no natu eft.Comedit poft refurredlione fua:&! bibivdi ueftitus apparui titigedu fc pbuit.ut dubita'tibus apo
ilolis fide faceret refurredtois.Sed tame no diffimulat natura aerei corpis & fpintalis.Claufis ingtedif hofh •n, - r	■_______i •_.^.«pfrir.Rran/V nnhis nnfl refnrrpAnpm hibedu efl & cnmpdpdn‘/V nnft
ols ca-q, in expolito» fidei tux ad decipiedas aures ignoratiu nouies corpus:& nec femel carnes nomias: du in corporibus cofitcri^idc carnes ec q» corpus.S, ide e no diuerfu fignifleat. Scio.n. te hoc ee diauru-putaui ide corpus ee qd; carne:fimpliciter fum locutus.Quare no carnes potius noiastur corpus fignifices*^ idifferenter nuc carnemuc corpusiutSd corpus in carnei caro in corpore demonftret* Sed mihi credemo efl fimpiex filentiu mu. Alia eni carnis:alia corporis definitio efl.ois caro efl corpus:n°n nmnp rnn>,^ 'n z-. „ «-«nrip ou^ fang-iiinpincnistofiibusineruiTciz rnflritrif.Cnrnnc riri P/ raro dicaz
tibus digitis,Tidetes dicitis:omnis gloria filix regis imrinlecusto: introduxit me rex in cubicu	ror
quare corpons:& no fanguinis refurredione dixeristfcilicet ut nos rudes carnem te dicere putaremus in pore;& ii qui perfedi funtiintelligerent carnem in corpore denegari.Dcnicn apoflolus in epiltoia ua aa v, locenfcsiuolens corpus chrifti carneum & non fpiritale:aereum:tenue:demonflrare:fignlhcantf .^„ rot dicens.Et uos cu effetis aliqu^ aiienati a chrifto:^ inimici fefus eius in opibus mah$;r5Cbnclliauit “* u pore carnis fux per mortem. Rurfumq? in eadem epiftola. In quo circuntifi eftis: c^cnoiionemon m fada in expoliatione corporis carnis.fi corpus carnem folum fignificat. &: non efl nomen ambiguu nec ad diuerfas inteliigentias ttah^ft.fatisWrflue carpoteuni & carneum dicit: quaQcarononmt* Iigaturm corpore. In fymbolo fidei & fori noftrae: quod abapoftolis traditum cft: quod nonlcn in charta & atramento: fed in tabulis cordis carnalibus poft confeffionem trinitatis & unitatem «c te:omne chnftiani dogmatis facramentum carnis refurre<aione includitur.Ettuin tantum mcorp^ ris & item corporis; SC tertio corporis; atufqj nouies corporis i ud temone: uel numero immorar».
femel nominas carnenrqd' illi femel nominant carnem: corpus uero tacent. Sed & illud qd1 argute fubne^ di:is.& 6caucs;pmdetercp diflimulas fcito nos itelligere.his enim teftimoniis ueritate refurredionis probas: qbus Origencs ncgat:8^ de dubiis icerta cofirmas certa fidei domu fubita tepeitate fubuertis, Semmaf inqt corpus aialetfurget corpus fpiritale.ncqjcnim nubetmeq: nubenul fed eruntficut angeli in ca:lis«Qu$ alia excpla aiTumeresifi refurredione carnis ueritate & n5 putatiueiut loqueris cotircrcris: Poft illa qbus ignora tiu bladituscs auribus:q)in ipfis corporibusun qbus mortui fumus & fepulti refurgemus: hoc potius adiu^' ge 8i dictquonia fpiritus carnc Qc offa no habet:licut me uidetis habere:&; pprie ad Fhoma.Infer digitu tuu in manus meas:& manu tua in latus meu;& noli efie icredulusded fidelis,Sic & nos poft refurredione eade
habebimus mebra qbus nucutimur.eafde carnes 8dfanguine&:offa:quo^ in feripturis fandis opamona^
tura dananf .Dcniq? in Gencfi feriptu eft.No pmanebit fpus meus in hoibus iftis:qa caro fut.Et Paulus apo ftqlus de prima dodrina & opibus ludseoR:,No acqeui ait carni & fanguini.Et ad fandos qui uti^ in carne erat dicit. Vos aute in carne no eftis:fed m fpiritu.fi tame dei fpiritus habitat in uobis.negas enim eos in car ne:quos in carne effe coftabatmo carnis fubftatia:fcd peccata danabat.Hxc eft h$c cft uera reiurrediois co
riofumt mortalitatis 8i ifirmitatis liuete uefte depofita imortalitatis auro:&(ut itadica)firmitatisatcg uirtu tis iduamunuolctcs non fpoliari carnc:fed fupueftiri in gloriadomiciliu noftruiqd1 de c^lo eft fupinoui defideratcs-.ue deuorcf mortale a uita.certe nemo fupinduifmifi q ante ueftitus cft.-lic 8C dominus nofter in monte traffigurams eft in gloria.no ut manus ac pedes carteraq? mebra pderet:& fubito in rotuditate uel fo lis ucl fphxrae uolucref ,fed eade mebra folis fulgore rutilatia:apoftoloi% oculos pftrigeret.unde &C ueftime/ ta eius mutata fut in cadoremo in aereme forte 6C ueftes eius afferas fpiritales.Et facies inquit fulgebanficut fol, Vbi aure facies noiaf:acftimo q> dt caetera mebra cofpeda fut.Enoch traftatus eft f carneiHelias carneus raptus eft in cariu.Nec du mortuirSC paradifi ia coloni habet quoq; mebraicu qbus rapti fut:atqj trailatiiqd' imitaf ieiunio:illi poffidet cofortio deiiuefcunf caelcfti pane:6C faturanfoiuerbo dciitrunde habentes deum: que &cibu. Audi faluatoredicete:^ caro mea reqefcit i fpe.Erin alio Ioco:caro eius no uidet corruptione. Et rurfumtofs caro uidebit falutare dci:& femp igeminas ,pferat magis hxc Ezechiehq offa iunges ofllbus: 6i educes ea de fepulchris fuis:& fup pedes ftare facies;carnibus neruifep coftringit:6d cute defup tegit, tonet Job tormeto^ uid:or:&: tefta rades putridx carnis fanie miferias fuas refurredtidis fpe & ueritate folef .Quis mihi det inqtmt feribanf fermones mei^qs mihi det ut exarenf in libro ftilo ferreo:& plubi lamina uel celte fculpanf in filicefScio.n.g redeptor meus uiuit;& in nouiffimo die de terra refurre&urus fum; 6d rurlu cir^ cudabor pelle mea:5^ in carne mea uidebo deu:que uifurus fum ego ipfe.&! oculi mei cofpecturi funt;& non alius.repofita eft haec fpes mea in finu meo.qd hac ,pphetia manifeftius^Nuilus ta apte poft Xpmiq ifte ante chriftu.uult uerba fua in ppetuu durare.ut & nulla poffint uetuftate deleri. exarari ea uult in plubi lamina: & fculpi in filice.fperat refurredtioneamo nouit:& uidit;q> uiuit xps redeptor eius:& in nouiffimo die dc ter ra refurredturus fit.nec du mortuus erat dominus & athleta ecdefiaeiredeptore fuu uidebat ab inferis reftuv ncnte.Et rurfum circudabor pelle mea:& in carne mea uidebo deu.puto^ no loqt qti amator carniu;qs pu tridas fetetefeti cernebat.fedex fiducia refurgedi cotenitprcefcntia folatio futuro^, Rurlum ait circudabor pelle mea.Et ubi eft corpus aethereufobi aereum^ fpiritui &C aurae fimile.certe ubi pellis & carombi olla 8C nerui8Cfanguis&uenxiibicarnisftrudturaabi jDprietas.Etin carneinqtmea	?^.cam
uidebit falutare dei:& lefum deuituc 8C ego uidebo redeptore & faluatore & deu meu. Vid bo aute ifta car ne:q menuc cruciat:qux nuc pre dolore diftillat.iccirco deu in came cofpicia:qa oes ilirmitates meas fua re furredtioe fanabit.Ndne tibi uidef* ia tuc lob cotra Origene fcribere:& p carnis ueritate: in q tormera lufti^ nuinalte^ cotra haereticos hfe certamefDolet.n.fi tata fit fruftra perpeffus;# alia fpin aliter refurgenteufta
 ____________ ----------------:fi noeofdeoculosapiataduidendu deu; _	,	„	A
ubi ergo eritlobftollisea in qbus fubftitit Iob:6^ donas mihi inane uocabulu rdurgeptis.quo finauim poft naufragiu reftituta uelis ac neges fingula de qbus nauis coftruif:ego libere dica: qq torqueatis oraitraha^ tis capillos:applaudatis pededudaeoi* lapidefinqratis:fide ecdefiae aptiflmiecohtebor.refurrediois ueritas catholicae fine carne 8C offibusffine lansuie & mebris itelliei no pot.ubi caro < i a & faguis 8C mebra *
iuitus licet ueritate coge
caelo nuptias celebrari.fed ubi fexus e:ibi uirS^foe^^ynae^
fpiritaliu uirtutu i cxiu vvicurari.iea udi lexus euoi uiha.* ,'-3'
te cofeffus cs,& dixifti aut coronadus i corpof:q, calte tgit Si iuftef ut codemdus i corpore:» uoIuptatiD^ iniqtatin?rprni.n> Tnllpcorpusi&ponemrn^/Vnirnr^faeram nonegalti. Quis.n. uiuiteu giona pue ici
ru nobis fimilitudo pmittif: ^ beatitudo illa: i q fine carne SC iexu iui agen; nobis i carnt» nabif.Mea rufticitasfic credit;& ficintelligitfexum confirenfincfexuum operibus: Omnes relurgere.ct fic cos angelis adxquari.nec ftatim fuperflua uidebitur membrorum fefurredioiqua: cantura lint ohic fuoicu adhuc f hac uita pofiti nitamur opera no iplere membroru,Similitudo aut ad angclosmo homin
in angelos demutatioifcd .pfedtio fmortalitatis gloriae ed.Argumcta' uero illa puero^z S^infahtiu SC tenti &cibo^&: ftercpp^rgbus aduerfum ecclefia utcris:n5 funt ruaiquaz degctiliu fonte manaruLeade.n. oppo^ nunt nobis aethnici.g cbriftianu cfle te dicis:gentiliu arma depone difeat illi magis a te refurre&ione carnis cdfiteri:q tu ab iliis ncgarc.aut fi & tu de numero hoftm es:oftcde tc libere aduerfariumr aethnicorum Ju-ety pias uulnera.dono tibi nutriculas tuas:dono decrepitos fenesinc hyberno frigore cotrahat. frute ena torv fores artificia didicerunfcieteslfraheliticu populu per.lx.annos:nec unguiu-.nec capillo^ icremeta fenfm^ & qd' his maius eft no funt attrita ueftimcta co^mec inueterauerut calciameta eo^.Enoeh di Hclias; de q' bus dudu diximus tanto tepore in eade pmanet xtate qua rapti funt.Habet dcntes:uentre:gcnitalia:& canie nec cibismec uxoribus utunf .Quid potentia dei caluniansCq poteft de medulla ilia. & de leminario ueftro mteriorimo carnes tantu de carnibusifed corpus educere:& aliud ex alio faccre:& dcaqua.i.uilitate carnium pdofa & aerii corporis uina mutare potefhatqj eade potctia.qua de nihilo cucta fabricatus eft: reddere qu^ fucrutzqa multo minus cft rcftituere qd' fuennq creare de nihilo.Miraris fi de ifantibus 8i fenibus ipcrfedt1
liganf in mebris: difcurrut i uenisiin offa duranf.Vis di quartu genus humanse generatiois audireiSpus fan tius fupueniet in te;&: uirtus altiffimi obumbratait tibi.Proptercaqd' nafcef ex te fandtu uocabif filius dei» Aliter Ada.-alitcr Euaialiter Abelialiter lefus xps.Et in hoibus diuerfis exordiisiuna hois natura no differt: refurredtionc carnis oiumcp mcbro^ifi uelim probaret ad fingula teftimonia iungere explanatioesimultis libris opus entifed prxfens caufa hoc no defiderat.Propofui.n.no Origeni in oibus refpoderetfed fraudulen tae fatiffadtiois aperire myfteria. Attamc qa logus fui in aflertione c8traria:& uereor ne dum fraudes padere ftudeoifcandalu ledtori relinqua; aceruatim teftimonia ponateurfimep pftringaiut toto cotra uenenata eius argumetatione feriptura^; podere dimicemus.qui uefte no habet nuptialeinec feruauit illud madaru:candi da fint ueftimeta tua fcmp:manibus pedibufq? coftrigifme recubat in couiuiodedcatin folio: ftet ad dexte^ ra dei;mitnf in gehenambi fletus oculo^: di ftridor dentiu cft.Capilli capitis ueftri numerati funt. fi capilli* puto facilius detes.fruftra aute numeratiifi aliquado piturimeniet horarqua oes q in monumetis funaudiet uoce filii dci;&: ,pcedet,audiet auribus;^pccdet pcdibus.Hoc 6C Lazarus ante iam fecerat.^cedet aute de mo numetis.i.q in monumetis illati fueratmeniet mortui;& refurget de fepulchris fuis.in eos.n. q a deo eft dulla ex ofilbus ipfo^.Tuc implebif qd1 dominus loquif per propheta.Populus meus Itra in cellaria tua a i quantulutdonec ira mea trafeat.Cellaria fepulchra fignificatide qbus hoc utiqj proferf qd coditu fuerit, bt exibut de fepulchris (bis ueluti hinnuli de uinculis folutiigaudebit cor eo>»:6t offa eo^ ficut fol orienf > ue/
cofufione *terna'.tuc uidebut iufti ipi°^ P06035 at9 cruciams:quoma uermiseo^ no morief; & ignis eo^ no extinguef erut in cofpedtu ois carnis,quoquot igit habemus hanc fpemdicut exhibuimus mebra no^ ftra famularia imuditix & iniqtati ad iniqtate:ita adhibeamus ea famulitia iuftitix ad fandificationemt re> furgentes ex mortuis in nouitate uita: ambulemus.quo modo & uita domini lefu manifeftaf in noftro mor tali corporei q fufcitauit lefum xpm a mortuisiuiuificabit & mortalia corpora noftra;,ppter inhabitarem fpiritu eius in nobis.iftud.n.eft; ut i nobis q femp mortificatione i corpore nfo circutulimusiuita quocp k' fu manifeftef! corpore nfo mortaliiid eft in carne mortali fecundum naturam: ffterna fecundum gratiam. Vidit & Stephanus ftantem lefum ad dexteram patris.& manus Moyfi mutata eft in candorem niuis,& de'
redtiois uocabulu fienificat no aliud ruere:aliud refufcitari.& Q adncit mortuoru carne j>pheta demoftrat» qtf.n.i hoie morif .hoc & uiuificaf. V ulneratus ille itieris hiencho totus referf ad ftabulu;& delidtoru P13' gae imortalitate fananf .apta funt 8i fepulchra i domini paffioe.quandofol fugit:terra tremuit:& multa cor' pora fandtoru furrcxerdt:& uifa funt i fantfta ciuitate.Quis eft iqt Efaiasiq afeendit ex Edomfuluida uelti^ meta eius ex Boforiflc formofus i ftola cadida.Edon aut terrenus iterptaf aut cruetuSiBofor aut caro:aut i mbulatioe paucis uerbis totu refurredtiois myfteriu demoftratud eft di ueritate carnis & augmentu gloris. 8i eft fenfus.Quis eft ifte Q afeendit de terra:afcendit de fangume.Cuius ueftimeta iuxta pphetia Iacob:q ai' ligauit pullu fuu ad uitc-S torcular calcauit folusimufto rubentia funt de bofor.i.de carne fiue tribulanonc mudi.lpfe.n.uicitmudu;ideomrubraQifuluidafunt ueftimetaeiusiqafpeciofusforma fuitphmsnomm ppter gloria triuphantis i ftola candida comutata funt:& tuc uere de chrifti carne copletum c. Qua: eit m qux afeendit dealbata nitens fuper fratruelem fuum. Et quod i eodem libro fcribitur.Fratruelis meus ru eundus flue candidus.Hunc imitantur:qui ueftimenta fua no inquinauerunt eum mulieribus.uirgines.n^.
.	muui.v^yv^uiiAcrutiq	ciamauerunt	vruuu^	viumigetalem, i nuu» — -----r ( -
ipfi &: mulieres eoruullx mulieres qbus dnus locutus eft crucem portans,Filiae hierufalem	^ i
roeffed fuper uos flete 6i fup filios ueftros.Tuncangeloru uaticiniu coplebif;q ftupetibus apoitohs eure ^ c$lu dixerut.hic lefus q a uobis afluptus eft in cxlmfic ueniet:queadmodu uidiftis eum euntem m c$.
Quilctft aute iccirco dominu dicerepoft refurredionc.xl.diebus comediflc cu apoftolis; ne phantafma pu 70 taref,& hocipfum qd* comedit in carne 6C in mebrisiuifus eftin phatafmate cofirmare:aut uerueft qd* uide baf;aut falfum.Si ue^» eftiergo uere comedit.Si aute falfumiquo^cs faifas oftedere uoluit: ut refurredionis ueritate pbaret^Nemo.n.faifo ueru probat.Ergo inqes & nos poft refurredione comefluri fumus. Nefcio.
No enim fcriptum eft.&f tamen fi credaf no puto fim comefi;urus.Legi.n.no efTe rcgnu dei cibu & potumire promittes nobis:quae oculus no uiditinec auris audiuitmcc in cor bois afcenderunt.Moyfes & Helias qdra> ginta diebus ieiunauerut ac nodhbus.hoc hoium natura no patif.fed qd' homini ipoiTibile eftjdco ipoRibiV le no eft.Sicut q furura pdicirmo Ittreft utru pollx.annosan poft centu ucntura pnucienga una eft fentetia futuro^.Sic q.xl.diebus pot ieiunare&uiuereumo no pot ieiunare;fed uiuit uirtute dei;& xterno tpe pote/ tit abfq; efca potu uiuere.Quare fauu comedit dominus ut refurredione pbaretmo ut tuis faucibus mei Ia pmitteret.pifce in prunis alium petiittut dubitates cofirmaret apoftolos i q ad illu accedere no audebantt qd putaret fe fpiritu uidere no corpus. Archifynagogi filia fukitafiSd cibu appetit.Lazarus qtriduanus mor tuus refurgit:^prandes iducifmoqaapud iferoseiunebanfed qa difficultas opis fcrupulofitate fidei inqre bat.Quo ucras manus & ueru oftedit latusdta uere comedit cu difcipulismere ambulauit cu Cleopha: uera lingua locutus eft cu oibusiuero accubitu difcubuit in coena;ueris manibus accepit panem:benedixit:ac fre git:& porrigebat illis.Quia aute ab oculis repete enanuitiuirtus dei eft:no umbra! & phantafmatis. Alioqn & ante refurredlionctcu eduxiftet eu de Nazarethiut pcederet in iupcilio montis: trafiuit p medios.i. Japfus eft de manibus eo^t.Nunqd iuxta Martione dicere puftumus;q> ideo natiuitas eius in phantafmate fuerir.q» cotra natura qui tenebaf ejapfus eftiqd* Magislicet;hoc domino no licetf Apollonius Theaneus feribitur:^ cu ante Domitianu fteterit in cdfiftnouepente no cdparuit.Nolite potentia domini Magoijd pftigiis adxq' retut uideaf fuiffeqi^no fuit:& putef comedifle fine detibusiambulalTe fine pedibustfrcgiffe pane fine ma/ nibusdocum effe fine lmgua:& latus moftraffc fine coftis.Si quo mo inqcs no cognofccbat eum in itincreffi ipfum habebat corpus qd* habuitfAudi icriptura dicente.Oculi eo^d tenebanfmeeu cognofcerct. Etrurfu. aperti fut oculi eo$&:3Ccognouerut eu.Nunqd alius fuit quado no cognofcebaf^Et alius quado cognitus et Certe unus atqj ide crat.Cognofcere ergo & no cognofcere oculo^ fun.-no eius q uidcbafdicet &. ipiius fue-rit.oculos.n.tenebat eo^dme fe cognofcere t.Deniq? ut fcias errore q uerfabaf in mcdiomo corporis domini; fed oculor fuifle claufo^tapti funt oculi eo$i inqt dC cognouerut eu. Vnde& Maria Magdalenx qdiu non cognofcebat Icfum:^ umu quserebat inter mortuosihortulanu putabat:agno(cit:& dominu uocat. Poft re/ furre&ione lefus ftabat in httore.difcipuli in naui erat.ca^eris no cognofcetibus euidicit difcipulus que dili gebat lefus Petro.dominus eft.Prior.n.uirginitas uirginale corpus agnofcit.ide erat: & no ide cibus uideba/ tur.Statimc^ fubiungi£,& nemo audebat iterrogarc eu tu qs estfeietes q> dominus eft.nemo audebat;qa deu fciebat. Velceban£ cuprandeteiqa hoiem QC carne uidebat.no ^aliter deusialiter homo e flet. Sed unus atqj ide filius dei.cognofcebafut ho;adorabaf ut dominus.Scilicet nuc mihi philofophandu eftuncertos effe fen fus noftros:& maxime uifum.Carneades aliqs ab Iferis excitadusmt ^ferat remujn aqua fradu uideriiporti cus lotius angnftiore^tmrudos ocul turriu aneuIusicolubaRi colla ad fingulas couerliones colore mutatia.
teris ufurpareirefpdde mihiiad alexadrinu epifcopupaMina qd pertinetlNifi fallonhoc ibi decernit :ut pa Iseftinae metropolis csfarea fit;5r totius orictis antiochia, Autigif ad exfariefem epifcopu referre dei ueras, cui fprrta comunione tua comunicare non noueras. Aut fi procul expetendu iudiciu eratiad Antiochia po' littera dirigendse.Sed noui cur Ofarea:ciir Antiochia nolueris mittere.fcicbas qd fugeres: qd uitares, Ulfti occuoatis anrihnc n-trUpOio firprptei dehirn M^rrncolitano tuo hon/ir^ rpddere.Nec hoc dico:Q> Pz
«»x.&viiuct4jLunoui cur	nuiiuviudnv»  ^
maluifti occupatis auribus molcftia facereiq debitu Metropolitano tuo honore reddere,Nec hoc dicoiq? P' ter amicitias:qu$ fufpitione gcncratiquicq in generatioe rcphenda.fed qa apud icerrogates magis & p^ntteS * purgare debueras,Mififti religiofiflimu hoiem Ifido^ pralbyte^iuiru potente tam ex ipfa Iceli itus disnitatpin Himn-v irplhWtiaetcurare etia eostci aio uehemeter a£»rotant;fi tamen fenfum fui
*■*- ruucids.miuiu rciigiuuimnu uviuni iuuu^,	f^ituic wm ia	—	.
bitus dignitateiq diuinx itelligetia!:curare etia eos;q aio uehemeter aegrotantifi tamen fenfum fui langons habeat.Homo dei mittit hoiem dci.nihil itereft inter pfbyte^ & epifcopu.eade dignitas mittentis & mim» hoc fatis iperitedn portu ut dicif naufragiu.Ifte Ifidorus q in cxlu tuis laudibus tollifudipfum infamaf Aie xadri^ezqd' in hierofolyma.ex quo non legatus adueniiTe uidef ;fed focius, Ahoqn p ferant & Ira manu eius
nec noltris minis terrcaf.Pollicef fe anteq legatioiseflet ulla fufpitio:ucnmi% Hierofolyma:& aduentu fuU ilico aduerfario^ cuneos pterendos.Et iter cartera his etia uerbis utif.Quo fumus in aere difibluif;& caera ad uicinia ignis.ita diflipabif qui femp ecclefiafticae fidei refiftesinuc p hoies fimplices eande fide inquietare rz-irinf R nernreIp^onn hnr frnhirtante ei neniarmd rihi uidefdAnadnerfirincnel leeatus^Iite eftauem noS
ligetraitam potens;& tata inceflus ac habitus dignitateiut qfi fpiritalis Hippocrates langore aia^ noftraru fua potuerit prafentia mitigare.Si tame nos uoluerimus fuaemedicinx acqefceretcuret fe tali medicamine; q etia alios curare cofueuit,Nobis diuina illa itelligetia pro Chrifto ftultitia eft,Liberer nottra rufticitate li guemusme collyrio ueftro ipie uidere difcamus,tute uero fandtimonix ,p optima uolutate; qfi ad fine uf^ pdudta fit.depcamur dominu in fandtis locis node & dierut reddat pfeda mercede; & corona uira largiat» Rede gratias agis.nifi.n.ucniflet Ifidorus tu in tota palxftina tam fidele fodale no inucniffes.nifi ille tibi P'
iulus littera^;,Cu ergo huc uenilTet:& acceffiffet ad nos tribus uicibus:6d admonuiffet tam diuinat fapietias tu$:q pprix itelligcntite habetia uerba medicinainec ^>fuit alicuimec pfuit ei quicq.ideot^ ad tres uices di' iV -iri ^f^oCTiCTc t-it- a; ? .ipniFdo mvfticii numeiv coferuaret.a theonhili pnif. orM mortarii nohic Innbaf;
no habes epifeopo
cpncopome no dis eas readerec.^"	^--r  ---------------1 v , s V	exui»
deretraquu fe utrifen tribuit &■ qU1’3 fine emplaftro uenerat:8d medico^ armameta no habebat: iccirco eius medicina no pfuit.Hicronymus inqt & q cu eo funt:& fecreto 81 cora oibus frequetiflime; & fub iurifiura/
cocordia dogmatu Jfidorus q ut hsec fignificaret:eius focius eratihomo dei 8i pfbyter theofebeftos 8i uir po tes & facro ac uenerabili iceiiu & diuinac itelligetra & hippocrates chriftiano^ uocaf.Ego mifellus dum in
folitudine delitefcoia tanto potifice repete trucatustplbyteri nome amifi.^ tame ifte Hieronymus cu pano»
fa turba 8c fordidatis gregibus qdlfidoro illi fulmini aufus eft refpoderetait ne forte ille no crederet:# opprt meret eos pfentia*# mole corporis fui:n5 femebfed frequetiflime lurauerut fe eu:de quo quxftio erat: fci^ orthodoxumec unci in fufpinoe habuifle hxrefeos.O apertu ipudenf<$ medaciu.O teftimonium pro fe nec Catoni creditu.ln ore enim duoi% uel triu tefliu flat omne uerbu.alicui ne didutaut tibi aliquado madatU eft:q> fine fatiffadioe fidei comunione tua fubircmusfQuadoperuiru difertiflimu #chriftiamfflmu Arche lau comite q fequeftcr pacis erat coditus locus foederis iuit.ndne hoc in primis poftulatu eftiut futurae con> cordis fides iaceret fundametaf Pollicitus eft efle fe uentu^.Inftabat dies pafchxifreques monacho^ turba uenerat:expcdabaris in loco.qd faceres nefciebas.repete madalti aegrotare te.nefcio qua algoris ut ilia die te no pofle uenire.Ludio nedu eps hoc loquiffPone ueru efle qd* dicis:perfrigefcas.Ecciefi$ caufam ncgiigiSe Tot uiro^ # chnftiano3(, & monacho^ patientia tentasf Noluimus tibi occafione dare.uidebamus.n.ltro^ pham dilatiois tux.iniuria patietiauicimus.qd feribit ArchelausfMonetaltero & tertio die manere:U uelies uenire:# ille occupatus(muIiercula.n.Uenirc no ccflauit)dum naufea' euafifietmoltri penitus oblitus e. pou duos ergo mefes tande expedatus uenit Ifidorus:q non ut tu fingis pro te teftimoniu:fed cautam poituiar^ fatiffadiois audiuit.Cu.n.obuceret nobis qre ei comunicaftis fi hxrcticus erat; Audiuic ab oi_bus:comunit uimus nihil de hserefi fufpicantes.Poftq uero a beato papa Epiphanio couetus tam fermone q httcris re p dere cotepfit:cudis monachis ab eode Epiphanio fcnpta uenerut.ut abfa fatiffadide fideimullus ei rem comunicaret.pflo funt lra:nec fUp hac re dubitari pot.Hxc funt q fratru turba refpdditmo ut tu ar§u^ -ris:ex eo te no efle h$reticu:qa aliqUado no didus iis.hac.n.rdne $grotare no debebit: q ante aegrotati fanus fuit.Quado aute eseptu eft de ordinatioe Pauliniani;#alio^ q Cu eo funt uetilari: tuc mactes ie r hediicu ppter caritate atep cocordiacocederenf eis oiajhoc aute folu expeteref;ut licet ab alns cctra r g las ordiati eflent:tame fubiiceref ecclefix dei:ut no fcideret eainea npriu fibi faceret pncipatudn noc acqefcetes coepunt ^ponere de fide:# oibus notu facere:^ fi no arguerenf ii q cu Hieronymo pvxi ny
Cfant; nil culparent in nobis, Sin autem arguerenf erroris & culpae? cum^penitus non queant de iftiufmodi 7 i quxftionibus difputarerfatiffaSione errati rpprii no inuenientes ad ifla c6fugmnt:no quo fpcrarei nos pof-fe couinci:fed fama noflra Ixdere niterenf.Quod pplexa oratio eftznemo uitiu irerptarons putet, talis,n &C
refidefled rame rcfponde qd1 quarrerismt oibus luceatmo de fidcifed de ordinatioe efle ccrtame.qdiu em aterrogatus de fide tacueristpoteft tibi dicereaduerfariusmoeft ordinationis caufazfed fidei. Si ordinationis <aufa eft (luite facis:de fide iterrogatus tacere.fi fidei ftulre prsetcdis ordinationemPorro qd dicis te petifTc ut fubiicerenf ecclefiae dei:& no (cmderet eaznem propriu fibi faceret principatu:de qbus dicas no fatis ftelli go.fi de me & de pfbytero Innocetio:!atis multo dormifii tepore: q poft annos tredecim nuc excitatus hxc
1	C*	/-v»■%% 13 f . A	*	n	%	•11	^frx/xrx/x 11 eix-xxl zii -ir*	VlUlC	t	HOH	11	f"	f	f*	1
pri:ad uifiratione noflri iterdu ucnire:n5 ur tuuzfed ut alienuzeius uidelicet a quo ordinatus eft.q>fi hic etia efle uoluerit:& in exilio noftro quietus in folitudine uiuerezqd tibi debet: nifi honore que oibus debemus EpifcopisdFac a te ordinatuude ab eoaudicszqd' a me mifello hoie fandla: memoria? Epifcopus Paulinus au diuit.Num rogaui te ut ordinarerfSi ficpraEfbyte^ tribuis:ut monachu nobis noauferas:tu uideiis de ludi ao tuo.Sin aute fub noie pra:fbyteri toihs;&: mihi ^)pter qd faeculu dereliquitego habeo qd* femper habui: nullu difpcndiuin ordinatione paflus cs.& ndinqt fcindereteammc^ propriu Ubi faceret principatu.Quis fcindit eccleiia^Nos quo^ ofs domus Bethlee in ecclefia coicai i An tu:q aut bene credis: & fupbe de fide ta^ ces:aut male:&' uere (cindisecdefia^Nos fcindimus ecclefia:quiante paucos menfes circa dies Penthecoften cu obfcurato foletois mudus iam iaq? furup^ iudice formidarct:qdraginta diuerfx artatis & fexus praefbyte^ ris tuis obtulimus baprizados^&f cerce qumq? p (byteri erant in monaflerio;qui fuo iure poterant bapfzare: fcd noluerut quicq cotra ftomachu tuu £acere:ne & harc tibi de fide retia ndi daretur occafio. An ru potius fcindis ecclefia:q pcepifli Bethlee prsefbyteris tuisme copetetibus noftris in pafca baptifmu traderent: quos nos Diofpolin ad cofeflbre 3C epifcopu mifimus Dionyfiu baprizidos.Ecclefa fcindere dicimunq extra cellulas noflrasdocu ecclefiae no habemusfAt ra fcindis ecclefia:q mandas clericis tuismt fi quis Paulinianu ab Epiphanio epifcopo confccratu pfbyte^ dixeritzecclefia prohibeaf intrare. ex quo tepore ufqj in praefcnte die uidemus tantii fpecu domini;8d hsereticis intratibus fufpiramus procul politi,nos ne fumus:q ecclefiam jdndimusf An ille qui uiuis habitaculuimortms fepulchru ncgat^qui fratrum exilia poflulauitfQuis potifli mu illam fera totius orbis ceruicibus iminente cotra noftras ceruices fpecialircrjcitauit:Quis ofla iandlcpc inoxios cineres fcindes hucult^ uerberari ab imbribus finit f His nos bladimctis paftor bonus inuitat ad pace;& npnu arguit facere principatu:qui oibus epifcopis reda duntaxat fide teneribus & coione & carita/ te fociamur. An tu folus ecclefia es:& q te offenderit a Chrifto exdudidSi ad ^priu deuenimus principatu: oftende nos in parrochia tua habere epifcopu.Qjtibi no comunicamusjfidei eft.refpode 8C ordinationis erit* Occafionequocp fingut alia littcra^;qs dicut fibi fcripfifle EpiphaniU.qq dabit ille ratione pro oibus quae gefta funt ante tribunal Chriftitubi roaiOr & minor ab% ulla pcrfona^? acceptione iudicabit.a tamen quo modo poiTunt illius niti epifi:ola:quade ordinatione Pauliniani illicita;# ill°£? qui cu eo 1
jungittquo modo poifuntillius niti epiftolatqui de ordinatione Pauliniani illicita: ^J^qm cu eo funtta nobis coargutus fcripfitfficut & ipfa epiftola eius in exordio fuo fignificatino habemu p . ct qu$ elt illa epiftola:qux in exordio fuo de Pauliniano loquif^Eft ne aliqd poft exordiujcmus tu imes facere metio nef A te eft coargutus a?tatis:qua Paulinianus erat,Pr$fbytepe ordinas:# legatu mittis	ocm: tantrcp ha>
bes fiduciaiut ubi Pauliniamimetitus es pueBdfilluc pue^ mittas praefbyte^: Jtem<p	Tyrix ec^
defix diaconu facis prxfbytt^^: cotra nos armasulliutq; in nos abuteris	11 'ou licet ecclt fae
uia calcare.tu quicqd fecerismorma dodrinx eft.no erubefcis ante tribunal Chn i icandu tecu Epipna mu fpuocare^Qux(equunf poft hoc capitulu:h$c funt.mefa? fuae # domus cotuber mu iputat Epiphanic:
«c iuipirione4uiuvVs^w»«vM»tviwacllmUenaemnosiiaeiienaDtn.s».w- c - , mi. r:;	.
acritcrme periurii epifcopu conuincere uidear.Prsefto funr plures epiftolae Ep Puu.una ad ipfuu1- , epifcopos palseftinqs:# nuper adjomanu pontifice.in qbus dicit fecum cora multis de dogmatibus argue temmo mcruifle reiponfuirntotuc# noftrx paruitatis teftis eft mopauerium. ^	^nnkhiero
Beati Hieronymi pra?fbyteri ad Theophilu papam Alexandrina Apolog a.ln qua calunias lo
tomitanirefellit:#Origcnisfedatorcmoftedit*	^	n.	i,c	innuebaf'Pa
Piftola tua hereditatis dominica te indicanspofleflbre^ui pgens ad patrem apoftohs loqueoat ,Ka €	ce mea do uobis:pace mea relinquo uobis.illius quocy fehcitais compotem tt-efctdlata -m qu
beati pacifici nuncupanf .Bladiris ut patenerudis ut magiftcr.lnftruis ut pontifi xrh a .Dnmo n-, in maieftate uirgxifed in fpintu benignitatis 6C lenitatis # maiuetudimsiut humilitatem Chnm.pnmo lim fermone refonarcs.Qu,! mortalium gcnus.no fulminas # tonas:fed in pfepe uagiens&iaccslaAia crucc.Legimuseniru in typo illius ante pdidum.Memento domme Dauid: # omtus manlLetuoim .
E in ipfo poflea pfentatu eft.difcitea me:qa mitis fumt& humilis corde.Vnde 51 multa de facris uolumin ' bus fup pacis laude pftringestac p uarios fcriptura^ campos more apum uolas qcqd dulce 8i aptu cocordi fuit artifici eloqo meiliufti.A te curretes igif ad pace imitati fumus.Expofita ad nauigandum uela; crebrior exhortatiois tux aura copleuinut no tam retradlatibus & faftidiofis;q ut auidis plenis faucibusidulcia pa cis flueta biberemus. Ve^ qd faciemusiin quo^d poteftate uolutas tantu pacis eft:no cifcdtus^Et qq upluI1j tas quocp apud deu ppofiti fui mercede habeatitame impfedtu opus etia uoletes moerore cotriitar. fcies 8i apoftolus pfedtiflima uidelicet pace in utriuftp partis uoluntatd cofifterejquantu inqt ex nobis elticU oibus hoibus pace habetes.El ^>pheta:pax pax.Et ubi eft pax^Nihil.n.gradc eftipace uoce ptedere: 5C opere
A f « « « J e' — - . 1* - -I -1 —	e	1	r*	f"V-»	•-%	1^ * t* P f1 Y1 fy C* 1	X	Z	s-x	Tei	1 r* /Qz r\C fi
lutu,Pace q' no aduerfarios fubiicitifed amicos iugit.Quid dominatione pace uocamus.8<: no reddimus uni cuiq; rei uocabulu fuu^ubi odiu eftrappellenf inimicitiae.ubi caritasubi tantumodo pax uocef. Nos neceC' clefia fcindimusmccpa patru c8munide diuidimur.Sedab ipfis(ut ita dica)cunabulis:catholico fumus ladte nutriti.Nemo nacp magis ecclefiafticus efttq qnunqh$reticus fuit.Sed ignoramus abftp caritate pace: fine pace comunione.Legimus quocp in euagelio.Si offers munus tuu ad altare:& ibi recordatus fueris: quia fra/ ter tuus habet aliqd aduerfum te:dimitte ibi munus tuu cora alcari:& uade prius reconciliari fratri tuo. Et
accipe: _____________________________________________ .	_	_
Quaefo teiut patieter me audiasmec ueritate adulationeputes.Quifq ne tibi inuitus comunicat i Quifq ne cxteta manu uertit faciei iter facras epulas ludae ofculu porrigiti'Ad aduentu igif utreor tuu no pauet mo nacho^d turba:fcd gaudeticertatim tibi ^cedunt obuia.Et de heremi latibulis exeuntes:fua tc cupiut humi litate fupare.Quis eos copellitexire^Noneamor tui^ Quisp heremu fepatos in unu cogit^Nonne tua dile; dtio^Amari.n.pares debet.Amari pares & eps debenno timeri.antiqua fententia eflrque metuir:qs odit.que odir:pcriifIe cupit.Vnde 5(. in noflris litteris cu initia paruulojjdin timore cdfiftatipfccta diledtio foras mitz tit timore.Nd qu$ras monachos tibi efTe fubiedtos ideo magis fubiedtos habeas. Tu offers ofculu: illi colla fubmittut.Exhibes milite^ducefpctrasiqfi unus in pluribus es:ut fis unus ex pluribus.Gto idignafiiber-'
mus:q in fcorpionibus cedit:8d lubis patris habere fe putat digitos grofTiores:cito regnu mafueti Dauid dit/ fipat.Cette romanus populus ne in rege qde fupbia tulit.Dux ille Ifrahelitici cxercitusiqui dece plagis afniz xerat segyptu:8d ad cuius iperiu caelu & terra & maria feruiebaninter cudtos hoies: quos tunc terra genera' uihmafuetifTimus pdicatur Et ideo p.xLannos obtinuit prlncipatuiqa poteftatis fupbia lenitate & manfue' tudinc tempabat.Lapidabaf a populo:& pro lapida'tibus rogabat:qma potius deleri ipfe uult de libro dei:nc comiflus fibi grex pereat Cupiebat illu imitari paftore;que iciebat etia errates oues fuis humeris porramru» Paftor inqt bonus ponit anima fua pro cuibus fuisBom qppe paftoris difcipulus optat anathema effe fra. tribus fuis atcg cosnatisrq funt Ifrahelitx fecundu carneJEt fi ille pire cupitme perditi perea't;quanto magis bonis paftoribus nimietate puidendu eftme ad iracundia puocet filios fuos^& nimietate diuitise etia leniifi mosafperos eiTecdpellant^Epiftola cogit me breuius loq.Dolor logius.fcribit in fuis illis ut ille uuk pacifk cistut ego fentio mordaciflimis lieteris:qd'nunq a me Ixfus fitmec didtus hxreticus. Quona igif modo me
dogmatibus qu^dionc*. Et q eu ratio copellebarificut ipfe tame fcribitiinde iter populos difputare unde ne' mo qrebat^Scit n prudf tia tua piculofas effe huiufmodi qftiones:&: nihil efle tutius qtaceremifi forte necei fe eft loqde gradibus.Certe qcf illud tantu igeniuflumenqj eloquetix fuit:ut in uno ecclefix tradtatu cun^ <fta coprehediffe fe dicit:de q bus fingulis nouimus eruditifiimos uiros infinita uerfuu milia cofcripfilfr^" hoc qd adnosfNoueritftlc q audiuinfeiat ipfe q fcripfit:me($ ab accufatioe fui ipfe etia liberet. Ego necJO' terfuimec audiui,ynus e populo fum:imo ne unus qdeiqa multis clamatibus tacui.Cdferamus arguetis ac/ cufantifcp pfonas.Sd cuius uel meritu uel uita uel dodtrinafpccErit:illj magis accomodemus fide. Vides ne q, claufis ut dicif oculisifuma qu$^ pftringa':no tam eloques qd- mente cocepirq idicans qd reticca^mteiic xi te:6^ pbaui difputatione tUa.qd,.n.ecclefiafticae paci coiuleres: qfi fireneos cantus obturata aure pcraniis. Alioquin qa a parua aetate facris litteris eruditus esmofti quo fenfu unuquodcR dicafiqudin ambiguis len tetiis tuus lermo liberatus;& aliena no danet:& noftra no deneget,Sed fides pura & apta no qua^ic Itropnas & argumeta uerboi*.Quod fjmpiiciter credif ifimpliciter cofitendu eft.Potera qde libere ,pclamare:^it gladios quoqj ignel^babylonios dicereicur aliud refpodef q qrif frur no fimplex nec apta cofeflio. I otu met:totu teperaritotu relinqt ambiguu:& qfi fup ariftas gradif.Veru ftudio & appellatioe pacis.Ieruete
 ^,uiqtamDi2uu;cx. 4“	v	vxuimaiocxappt-,,“ . ^	v/vdv
macho uerba no quo modo qranf rt;fpodet:ac libere ladere Igfus ipfe no audet.ego intenro	y
nemo tacct.e feruo elericu fadtu crirninaf ;cu & ipfe nonullos eiufcemoi deiicos habeat.^ Honc miu
ftinerecalunia;an faceretAccufare que poftea duigas:an peccati uenia tribuere ( Quid minus ferendu de fyy copantha sedile fiernan cofulefScit & ipfe qd tactaiqd loqnqd & ego audierimiqd' pro Chnfti metu forrafy fe no creda.Origene me arguit uertifie in latmu.hoc no folus ego feciifed & cofeflbr Hilarius fecit.K tamen uterqj noftru noxia quaec^ detrucansmtilia traftulit.legat ipfe:fi nouit. Arbitror,n.eii afildua cofabulatione & quotidiano latino^: coiortio Romanu no ignorare ft rmone.Aut fi certe penitus no ibibit; Itcrptenf ei q fqlet, & tuc fciet & me in hoc ipfo laudandii efieiqd' detrahit.Sicut.n.p interptationc &f idiomata feriptura-ru Origeni femp attributa trafiuiilic fpietate dogmatu coftatifiime abftulidic ueritate ieruaui. Nunqd ego in turba mitto Ongene^Nunqd ut caeteros tratiatores fcio meialiter hreapoftolos:alitcr relidtos tradtatoz res^Illos femp uera dicere; iflos in qbufda ut hoies errare, Nouu defenfiois genus: fic Origenis uitia no negay re;ut cu illo caeteros criminis uidelicet que aperte defendere no audeas;multoi$£ fimili errore tuearis.Sex mi lia Ongenis tomos no poterat quifq legere;quos ille no fcripfit,faciliufcp credo tt fte huius fermonis q audio rem efie metitu. Fratre meu caufam dicit efie difcordiae.hoiem qui qefeit in monafterii cellula; & clericatu no honore interptaf; fed onus.cuc| nos ufq? ad pfente die fidta pacis oftefione ladlauerit: occidctaliu (acery dotu comouit aures:dices eu adolefcentulu & pene pue^ in parrochia fua Bethlee pfbyte^ coftitutu.Si hoc ueru eil;cudli Paixftini epifeopi no ignorat.Monaftenu.n.fandli papae Epiphanii noie uetus addidtu:in quo frater meus ordinatus eft pfbyter in Eleutropolitano territorio;&: no in Helienfi fitu eft* porro artas eius;6i beatitudini tuar nota	cu ad.xxx.anno^ fpatia iam puenerit;puto ea in hoc no efle rephendenda: q io*
xta myQeriu aflumpti hols in Xpo pfcdta cft.Recordef legis antiquar;& poft.xxv.annos a leuitica tribu eli<* giin facerdotiu puidebit.Aut fi in hoc teflimonio folo hebraica ieqmf ueritatemouerit.xxx.anno^; fieri fa cerdote«Ac ne toiiitan dicatiuetera trafierut;3t fadta funt ofa noua:audiatcu Thimotheo:adolefcentia tua nemo cotenat.Certe ipfe quado eps ordinatus elimo multu ab ea in q nuc frater meus ezdiilabat atate.Vel fi hoc in epifeopis licetiin pfbytens no licet;ne p antiphrafin a fuo noie diferepare uideanf; curifffc aut eius aut minoris xtatis;&qcfhis amplius eftjmimllru alterius ecclefix ordinauit pfbyte^^Quod ii no poteilpa ce habere cu fratremifi cu fubdito;3^ ordinatidis fuae epm renuentejoftedit ie no tam pace cuperejq fub pacis occafioe uindida.Nec alterius qetis & pacis ocio effe cotentuidumodo integru habeatjqd' minaf; etia Ii ipfe eu ordina{Tet;& hic fecret i amator qcfcere uellet ncquicq exerceret.^ fi ecclefia fcinderet: nihil ei debez-ret praeter honore;cudis facerdotibus debitu,Hucufcp anfradtus eius imo cate goria & laciniofus cotra nos fermo .ptradus eft.Cui ego qde epiflola breuiter praeteriens refpodi, Vt ex iis quae dixi iteliigat qd tacueris »|nouerit nos hoies effe ronale aiil;& prudetia fua pofle itelligere.Nec ita obtuli cordis ut iftar bruto^: ani
   —. t -   1 .	.	r	^	C	_	^ *	1	•	K T. ^ _ _ . _ . . C - .   .	^ r^l 1 •ne zxl	ieeee.	I*
mus q> illis q pace uelle hfe le falfo iadlat;eas reddere noluerut.Eligat itaq? 9 uolut.aut bom lumusjaut ma-
ii.Si boni;dimittat qefcere.Si mali;qd maiori aexpetut focietate^qtu ualeat humijitatis exeplu didicitjq nuc
diflimulauq fuo cofilio olim difiundta fociauit.pbat fe nuc ad alterius uoluntate copulata diiccrpere, Nup * • r' ' . - -	.	-	- _______ imniirar oro onetita /V
Nos foli qecclelix coicamusjecclefia fcindere dicimur,oro te no xqua eft ifta poituiauo. vt aut illos nobii/ cu expeliatiaut nos cu illis teneatmifi q, in eo magis honorat;quos (alte ab haereticis exilio feparant, Monay chus proh dolor monachis:& minaf & ip0Itat exiliu.Et hoc moachus apoftolica cathedra habere fe iadtas* non nouit tyrocinatio ifta fuccumbere;^ fpendcti gladio magis ceruices;q nianus lubiicit. Qmis.n.monay chorum no exui patrixmo exui eft mundi^Quid necefle eft aucftoritate publica;^ reicripti impediis:& toto orbe difcurfibusftangat faltem digitulo^ ultro exhibemus,Domini eft eit terra & plenitudo dus.Chnltus loco no tenef iclufus.prxterea qd feribis nos per te;& per romana ecclefia communicare ei a quo mbemur communione feparari^No neceffe eft ire tam longe;& hic in palaeftina eodem modo ei iungimur. Et ne noc quod procul fittin uinculo Bethleem prxfbyteris eius:quantu in nobis ejt comunione fociamur.ex quo poc fpicuu eft dolorem proprium caufam ecclefia: no putandummec ftomachu unius hominisjimmo per uium aliorum generali ecclefiae uocabulo nuncupandum.Quapropter quod in principio epiftol* dixnetia nunc repetomos uei|e pacem Chrifti optare concordiam.^ te rogare:ut illum moneas:pacem no extorquere: ied uelle.Sit prxteritarum noftrarum contumeliarum dolore contentus.Et uetera uulnera faltem noua oblite
excedimus brachiajamicos & paretes habeat:^ fentiat in Chri(lo:fiait ofbus fan5is:ita 81 fibi nos efTe fu^ iedtos.Caritas paties eftxaritas benigna eftrcaritas no gemulaf :no inflaf :oia fuftinetroia credit; Cunctarum uirtutu mater cft caritas:& qfi fparfum triplex apoftolica fentetia roboraf;Dicente:fides:fpes:caritas.Creai
musifpcramuscatcp ita p fide & fpem diledtiois uinculo copulamur.lccirco enim & nos patrias noftras dimi fimus:ut quieti abfcg ullis fimultatibus in agris 8C in folitudine uiueremus.ut potifices Chriftiiqui tamen r
tur facerdotibus Chrifti.qui enim eos recipitmo tam eos recipitcq illuicuius epifeopi funt.Sed contenti fin honore fuo.patres fe fciat eflemon dominosimaxime apudeos:q fpretis ambitionibus faeculimihil quieti ^ ocio pra;ferut;Tribuat aute of onibus tuis Xps deus oipotes:ut pacis no fidlo noie: fed uero & fideli am01 fociemunne mordetes inuicem confumamur ab inuicem.
Beati Hieronymi prsefbyteri ad Theophilum epifcopum.in'qua de litteris gratias agit: & cotra Origenia^ nos haereticos excitat.	Epiftola.XXIM*
b
Siois.Si
cere coueniret.Et nuc fumptis dignatiois tuae cpiftobsifrudu alique coepifle me uideo euagelicae le/ iois.Si.n.duri iudicis fententia crebra mulieris inflexit petitio:quato magis paterna uifcera iterpellatide fe'
ferre terminos:fempercp meminiffe romana fide apoftolico ore laudata:cuius fe efTe participe alexadrina ee' clefia gloriaf ,Sup nefaria haerefiiqd' multa patientia gens:& putas ecclefix uiribus incubates tua pofle cor^ rigi lenitate:multis fandis difphcet.ne dumpaucope poenitentia pftolarismutrias audacia perditoru.& ui$ fadi robuftior fiat.Valc in Chrifto,
Theophili Epifeopi ad Hieronymum:uidos Origenianos nuncians,	Epiflola.XXV,
Ilediffimo & amatiffimo fratri Hieronymo Theophilus epifcopus,Sandus epifeopus Agatho cu di d	lediffimo diacono Athanafio in ecclefiafhca diredus eft caufa.qua cu didicerismo ambigo quin no'
firu fludiu probes:& in eccldix uidoria gloricris.Nacp Origenis haerefim in moafteriis Nitriae Qpv dam funofi hoies ferere& fundare cupietes:pphetica phalce fuccifi funt.Quia recordati fumus comond
cuftodire;& oes nouas fopire dodrinas.	..
Hieronymi ad Theophilu gratulatoria pro detedis uidis haereticis^	Epittola.XXVI*	#
Eatiflimo papxTheophilo Hieronymus.Nup tuae beatitudinis pcepi fcripta:emedatia uetus filetiti* b & me ad folitu officiu ^uocantia.Vnde licet p fandos ffes Plufculu Prifcu 8C Subulu tuus Termo cei faueritttame qa uidimus dios zelo fidei cocitatos raptim Palaeftinx luftrafle regioesiK difpfos rego/ los ufq; ad fuas latebras pfecutos:breuiter fcribimus:q> totus mudus exultet:& in tuis uidoriis glorief.Ere/ dua Alexadri$ uexillu:# aduerfus haerefim trophaea fulgetia gaudes populo^ turba ^fpedet. Made uir/ tute:made zelo fidei ofledifti qd' hucuf<$ taciturnitas difpefatio fuitmo cofenfus.Ubere.n.reuerentise tua:
cotra urbis huius dolere potifice qui nihil tuis litteris pcepifti.& temerariu fuitide eoqd' nefdebat ferre feH tentia:camen reor illu nec auderemec uelle te in aliquo laedere,1 r ,. .	.	-	^
Beati Hieronymi prxfbyteri refponfma increpationis haeretico^ jufcipientis offiau^illius fententia^ Romani pontificis fidei cogruere cogratulantis. # Epi[tola.XX VU.
Eatidimo napz Theophilo Hieronymus.Duplice mihi gratia beatitudinis tuae litterae pftirerunt:# b	& fandos & uenerabiles Agathone ebm:& diaconu Athanafiu habuerint portitore:# aduerfum
leratifiima hxrefin; zelu fidei demotirarint.Vox beatitudinis tuae in toto orbe pfonuit:# cudis xp*
dente epiftolas mifera:ex parte hxretico^ ttrophas:me$ linguae hoibus indicas:ex difpelatione dei fadum putomt eo in tepore:tu quocn ad Anaftafiu papam fcriberes.Et noftra dum ignoras:fententia robora^*V* ru a te nucadmoniti;mag,s ftudiu accomodabimus:ut hic 8C procul fimplices ab errore reuocemus. Nec meamus fubire odia quorunda.Nec.n.debemus hoibus placere:fed deo:qq ardetius ab ilhs defendat naer
fis:q a nobis oppugnef.Simuloz obfecro:ut fi q fynodica habes:ad me dirigas: quo polfi*» 5?0!1	“ iflo/
doritate firmatus hberius 8;c6fidentius pro Xpo orarefeiare.Vincentius plbyter ante biduuiqhacepifl ti darem de urbe uemt:&fupp]jdter ,c lalutat:crebmi$ fermone c&elebtat Rom^ «fion^Toaideny Xpm epiftolis liberatam.Annitere ergo papa amatiflime at(p beatiflime:# per oem occalione ad ocaae
lesepifeopos fcnbetut mala germina acpta:ut ipfe figmTicas:fuccidere falce no celtent.	hmocrita5
Theophili epifeopi ad Hyeronymu prxfbyteBdtquod fugati fint Origenis fedatores. # quod mpocr eiufdem fautores euitet.	Epiftola XXV1U*	.
d	Omino dilediflimo:# amatiffimo fratri Hieronymopracfbytero Theophilus
tas tua nouerit Throdoy tnoadiuicmf^ Miu coprobauiiy cuanobis Roma nauigamius ew
netiam & mafuetudine monachoriiQuo mo extindis 8i fugatis Origenis fedatonbusjpax ecclefix reddita fit;&: difciplina domini coferuef.At^ utina apud uos quo® deponeret hipocrifintq occulte dicunf fubru ere ueritatc.De quibus no bene fcntientes in his regionibus fratres hoc me fcribere,puocamt. Qua qb rem cauete:^ effugite huiufcemodi hoies.Et iuxta qff icriptu eft.Si quis no affert ad uos ecclefiaftica fide; huic ne aue dixeritis.Quaq ex fupfluo facia:hxc tibi fcriberejq errates potes ab errore reuqcarertamen nihil' no cet prudetes & eruditos uiros pro folicitudine fidei comoneri.Oes ffes q tecu funt noie meo falutari uolo, Epiphanii epifcopi ad Hieronymu prsefbyteru de profligatione Qrigenianx hsrefeos g Theoz philu epmicuius epiftola interferit gratulatisv	Epiftola	.XXVI1II.
Omino amatiffimo filioiac fratri HieronymotEpiphaniusin domio Salute.Generalisepiltolatqux d ad oes catholicos fcripta eft: ad te^pricptinetiq zelu fidei aduerfus cudas haerefes habes Origenis proprie: 8i Apollinaris difcipulos aduerfaris, quorum uenenatas radices;6<: in altum defixam impie tate omnipotes deus protraxit in mediiuVt in Alexadria proditaeun toto orbe arefeeret,Scito em fili camii me Amalech ufq; ad Itirpe ee deletui in mote Raphadin eredu trophaeu crucis.Et.n.quo mo porrectis in altu Moyfi manibus uincebat Ifrahebfrc dominus cofortauit famulu fuum Theophiluiut fuper ahareeccle fiae Alexandrinae cotra Origene uexillu poneret.Et impleref in eo quod dicifffcribe fignuhoc.qa delebo m
ferit dominus.ut qd* femper clamabaztanti potificis teftimonio,pbarcf.la aut puto & te aliquid operis edi diffe:& iuxta priore epiftola qua te fuper hac re fuera cohortatus;climaffe librujque tuae lingua hofes legat» Audio.n.8< ad occidere quomdam hominu naufragia pemcmf!e:qui non cotenti pditione iua:uolur plures mortis habere participes.quafi multitudo peccatiu fcelus minuanut numerofitate lignoru maior gehenae flama fuccrefcat.SanCtos fratres qui tecum funt in monafterio domino feruientes:& tecum Qi per te plurimum falutamus.
Omino dilectiffimo fratri & coepifcopo Epiphanio Theophilus in domio Chrifto falute.Dominus d	qui locutus eft ad^ppheta Ecce coftitui te hodie fup getes 5t regna eradicare 8C fuffodere & difperde-
iciSC rurfum aedificare ac platare fingulis teporibus eadem:ecclefiae fu a: largitur gratiamt integrum
bros euagelico enfe truncauit:6C fecudu Nittiae monachoru agme cotagione peftifera Uber auit» Pauca ergo ex his quae gefta funtiin generali epiftola qua ad oes in ede direxi:prout patiebat anguftia temporis compre
fcopu.& fi quos alios putaueris mittere;ut cofenfu omm dC ipe Origenes noiatim:dc nxreiis nefaria codene tur.Didici.n.q» caluniatores uerze fidei Ammonius Eufebius di. Eutinius nquo^haereli urore bacchantes Coftatinopohm nauiearintiut di nouos fi quos uoluerint decipiat» di uetenbus fuse ipietat _ ociis coiunga
z-~' i?	n	•	-r.. .	• . i/-	.	.	rir	i i	at ««aeprarn rMiinriarn OU2l 1 UlCinO iUtltei
fcripta perueniat:mit”te indutoiu uiru Si alique de clericisificut Si nos de ipf»	L™?
nachoru cum aliis fandis Si cotmctiffimis uiris mifimus:g pofiint cuctos m pkntpocerequx gdta funt. 8i ftiper oiaquadumusmt fpenfas ad dominu fundas pcesiquo poflimus ena ltl1 ^	ni	- iaC^
feq»No»n»parua Ixtitia di i Alexadria di per tota segyptu populoru corda perfuafit»bxq paucihoies eieCti funtiut puru corpus ecclefiae permaneret.Saluto fratres q tecu fut.Te plebs q»3-110	.	1	d0™10	lalutat,
Epiftola Beati Hieronymi pf by teri ad Theophilu epm.ln qua libru imus lumis laudibus effert;
PYrufans ni pplprinc nn	1 ^m. a/LXt
fia hic inde rumoribus exagitatus fumiut uix uolume tuu potuerimin latinu fermone uertere.Opti me eni nofti iuxta uetete fentetia no ee trifte eloquetia:maxime fi ad sgtuudin animiacctdat corpissgi' tudo.Et hac ipfam epiftola febre aeftuansiSi qntura lam diem decumbens kdulo nimia feftmatione dicta^
uiibreuiter indicas beatitutoituaeimagnu me labore ruftinuiireintraflatioMeius.utocsfentetiaspanue,
nudate trafferreiSi gtxcs eloquetiat latinu aliqua ex pte refpondereteloquiu.ln prinapio philolopUMis. & generaliter ages du oes erudisiunu iugulas.ln reliquis aut qd' uel.5v-.	cft.rhetoricaeel
Sisphilofophol8iDemoftheneatcppiatonenobisc6focias.Oquara^cuturmluxuria:quaaspcomisex
tollif cotinetia.Si de mtinus fapienae diicpimis diei ac noaisdunx curfus ac folis r«,oe;mudiidius natu
dominus)no ur,pprias ducimus necejTitatcstfed ut fandtoru refrigeria:qbus illa folicite femiebat. xuicta uenerabilis te filia tua Euftachiuzquae nulla pro matris abfentia recepit cofolationeite uniuerfa irarcrnita fupplidterfalutat»Librosquosdudu fcripfifTe te nunciafti;uel legendos nobis:uel uertendos iranirrutte* Vale in Chrifto.
ronymu 3i RuEnu exorta e cotetio:cu callide in ea pfatoe Hieronymi metio habita crederetunficut mox fubiedta teftaf.	Epiftola.XXXL	_
Cio qplurimos fratru fcicriae feripturaru defiderio prouocatosipopofciife ab aliquatis eruditis uiri s & grsecaru litterarii pitisiut Origene Roanu faceret:& latinis auribus eu doaretJn qd^etia cu frater & collega uefter ab epo Damafo depcams:omelias duas de catico caticoi% i latinu traftulifTet ex grf co:ita i illo opere ornate magnificet# pfatus emt cuius legedi Origenc:3i auidiffime pquiredi defideriu co^ moucrct:dices illius aiae coueniretqd' didtuyft.Introduxit me rex in cubicula fuu afferens eu:qd' cu in c$te ris libris oes uincat in caricis canricoru:Etia ipe fe uicerit.Pollicef fane in ipa pfatione fe 8i ipfos in cantico canticoru libros:^ alios qplurimos Origenis R5anis auribus largituru.Sed ille ut uideo in ftilopprio pla/ censtre maioris gloriae fequif :ut pf uerbi lit potius q iterps.Nos ergo re ab illo quide caepta fequimur &l,p/ bataifed no aequis eloquetiae uiribusitati uiri ornare poffumus ditffa, Vnde uereor ne uitio meo id accidat: ut uir que ille alteru poft apoftolos ecclefiae dodtore fcietix ac fapientiae merito coprobauitrinopia fermois noftri longe fe inferior uideaf .Quod ego faepe cofideras reticebamec depeatibus me frequeter i hoc opus fratribus annueba.Sed tua uis fideliffime frater Macharutanta eft:cui obfiftere ne imperitia qde pot: ^pter
ultra dxx.libellos Origenisiquos omeliticos appellauitialiquantos et de tomis in apoflolum feriptis traffu> liffct in latinutin qbus cu aliquata offendicula inuenianf in grxcoiita elimauit oia interptando ate# purgaz uit:ut nihil in illis qtf a fide noffra diferepet latinus ledor inueniat:hunc et nos licet no eloquentix uiribus difciplinse tame regulis inquatu poffumus:fequimur:obferuantes fcilicet ne ea quae in libris Origenis a fe' ipfo diferepantia inueniunf ate# cotraria^)feramus:cuius diuerfitatis cam plenius tibi in apologeticoiquern Pamphilus^) libris ipfius Origenis fcripfit:edidimus breuiffimo libello fuperadditorin quo euidentibus u arbitrorpbamctis corruptos ee in qplurimis ab haereticis 8t maliuolisdibros eius oftedimustSd iftos peip1^ quos nuc exigis ut interpter .i.piarchomqd' de principiis uel de principatibus dici pot:q funt re uera alias obfcuriffimi 8C difficillimi.De rebus.n.ibi talibus difputattin qbus phiiofophi 01 fua aetate cofumpta nihil l' _ — i t.- .	1	creatoris	fideiS^	creatarum	rem ronpm^nn-S viiv	«•rn/
libris fua
ques: du breuiter trafire dult obicuriusptulitmt manifeftior fieret locustea quxde ipa re in aliis eius li apertius leeeramus:adiecimus cxplanatoi ftudetesmihil tamenoftru diximus.Sed licet i aliis loris dicffa ma tame redidimus Hoc aut iccirco! pfatoe comouime forte caluniatores iteru fe criminandi putaret inuenil fe materia:fed uiderint ipi qold peruerfi & contentiofi hofes agat.Nobis interi tantus laborffi tamen oran' tibusuobisdeus iuueririccircofufceptuseff.no utcaluniofommora(quodfiennonpot:licet forte etiam
p futuri regni fid-^oer refurredtois ex mortuis facramentuip illum q pgatus e diabolo & agelis fuis aeternu Jgneffic no illu lom xterna hereditate poffideat: ubi e fletus dt Itridor detiu:& ubi ignis eoru no extiguet: & uermiseoru non morief.ne qs addat aliqd huic Icriptursme auferatme inferatme imutet.fed coferat eu excplaribusmnde fcripferit:^ emendet ad littera: & diftiguat.8? no emedatu uel no diffindi u cpdice no heat, ne fenfuu difficultas-h diffindlus codex no fit: maiores obfcuritates legetibus generet.
Pamachii & Oceani ad beatu Hieronymu prxfby teru comonetiuiut de callida Ruffini interptatioe 8i me tione illius in pfatione habita fe purget.	EpiftoIa.XXXIIt	.
Antius aliquis ex fratribus fchedulasad nos cumfdadetulitiquaOrigeis uolumeqd'
s	birunin latinu fctmond uerfum teneret.Et quoma in his multa futiqug tenuitate noftri genu per
mouet:qu$q, minus cathoiice ditia exiflimamus:fufp:camur etia ad excufatione autions mmta a libris eius ce fubtratia:qu$apcrt5 ipietate eiufde moftrare potuiflentiquadumus orseitantia tuatmut n fpecialiter no ta nobis 5 uniuSfisiq in urbe habitatiprofetiuy opus digneris ipendere.ut	'	d
Origenis ad fideiqueadmodu ab jpfo auftore editos eftituoiermoe manifeltes,& la?holic5 reeulal
pollata futiprodas.Et qu$ etia in his fcheduiis quas ad fantiitate tua dircximusiuel cdtra catnoliea reg uel iperite edita futiredarguasatq, couicas.Sane fubtiliter inpfatioe operis fui mtiione taato noietus dii tatis exprefimquod a te promiffu opus ipe copleritnllud ob!ic#ages etia te fimili ioe lentire. i^urga b fufpitoes homm: & couince criminante: ne fi difiimulaueris:c6fetireuidearis. „ r o... » AnrPrcs Apologia beati Hieronymi ad eofde refpofiua.In qua docet fe Origeisdodlrina no dogma tettatu.oo j illu ita legedummt exceptis bonis cotraria fidei refpuanf tlllius quoa errores detegit:^ pfatione m im penarchon carpit.illo^^ iterptatione uitiofam danat.	Epiftola. .XXXHIs
Chedula: qaas mififtis honorifica me affecere cotumeliaffic ingenid pdicares:ut fidei tolleret uerita 7 4 s	te.Et qa eade in Alexadria & Romx ut in toto pene orbe boni hojes fuper meo noie iadare confue
uerut:& tantu me diligutiut fine me hxretici ee no poffintiomitta pfonas:rebus tatu 8i criminibus refpodebovNecgm.^deft maledicetibus remaledicere:^ aduerfarios talione mqrdcre:cuipcipif malu,pma Io no reddere:fed uincere in bono malu:faturari obprobriis:& altera uerberari pbere maxjlla, Obiiciut mi' hirquare Origene aliquado laudauerim.Ni fallor:duo loca funt:in qbus eu laudaui.pfatiucula ad Damafu in Omeliis caticis canticoru:&! pocmiu in libro hebraico^» noium.Quid ibi de dogmatibus ecclefi$ dicif^ Quid de pfe & filio 8C fpu fando^Quid de carnis refurredoejQuid de aix ftatu atqvubjtatia^Simplex iter
Qux.n.ltultitia eftific alicuius laudare dodrinazut fequar & blafphemiafbt beatus Cyprianus 1 cuuiiiduu
magiftro utiftut eius fcriptapbat.Cuq? eruditi QL arderis deledef ingenio:Motanu cu eo Maximmac^ no le
quitur.Fortiffimos libros cotra Porphyriu feribit Apollinaris.Ecclefiaftica pulchre Eufebius hiltoria texu-»
it.alter eo^ dimidiata chrifti introducit oeconomiazalter ipieratis A mi apertiflimusppugnatoreln V e iq
Efaiaszq dicut bonu malu:& malu bonu:& qui faciut amaru dulce:& dulce amaru.nec bonis adueriaricr ^
fi honeftu qd habuerit detrahedu eftznec amicoru laudada funt uitia:8£ unuquodcp no pfonarmfcd reru po
dere iudicadu eff.Mordef & Ltrriliusjqd' incopofito currat pede:&: tame fales eius lepofq? laudat .du eilem
iuuenis miro difcedi ferebar ardoremec iuxta quoruda pfumptionejipe me docui. Apollinare Laodicenum
audiui Antiochias frequeter & colui.Et cu me in fandis feripturis erudiret nunq illius cotetiofu dogma fu^
x 4* fz-Vt-Miiii	A na ini i) igV
1IJU ♦1A1 lA-lVAHi» VA « V *c* j	IICIVIUI	LAlVliVJ*CjLA	IVIC	Lvd 1I1W ClV/UCtA.	X	a	a	WAV	-	A	—
ciffe difcedi.ucni rurfu Hierofolyma &: BethJeem.quo Iabore:quo precio Barabanu nodurnu habui prrece Dtore^Timebat.n«Iudaeos:& mihi alteru exhibebat Nicodemu:horu omniu frequerer in opufculis meis fa^ cio metione.Certe Apollinaris & Didymi inter fe dogma cqtrariu eft.Rapiar me ergo urraq? turma diucrfu
_ -r\  — r fV nvnnAir nrlifn» hnipc /V rrpntpc aliniiac npfpfrarvmi"m
crime diicipunm noiem ciuanu a. icuc uwgiuiuuiAt-n.iwv	-r-	-	-r	f	7"^-™	—7 —
pore in calunii referuata eft.Nihil pter honore 8i falutatione cotinetiinepta funt haec & friuola. Arguite po tius ubi haerefin defenderimbi paruu Origenis dogma laudauerim in ledioe Efaiaeun quo duo icrapnin cla matia defcribufiillo interptante filiu 8d fpiritu fandu.no ne ego deteftada expolitionem	duo teitamenta
mutaui^Habetur liber in manibusante.xxx.annos editus.tot opufcula mea:6i maxiccometam mxtaoppoi tunitate locoru:gentilem feda lacerat.quod aut opponut cogregaffe me ,lb^c‘ ^ minestutina omniu tradatorum habere uolumina:ut tarditate ingemi eruditionis dilig gregaui libros eius fateor.Et ideo errores no fequoriqa fcio uniuerfa qu$ fcr^it.Cted^ _ .q _ ri^ ftianus:chriftianis loquor.uenenata funt illius dogmata:aliena a fcriptuj^ fandis mm^P euacua	*
ei inq legi Origene.Et fi in legendo crime eft:fateor.& noftru marfupiu Alexadrinas char	*
Si mihi creditis origenifta nunq fui.Si no creditis nuc effe ceffaunqd' fi tiec ^^^fal^accufanti Sed liben me ad defenfione mei.cotra Amafm ueftru faiberemt fi no creditis negatneredaus fakeaccd
tius mihi erranti credif q corredo.Nec miru.putant.n.me fuu ee auMvCTHV»	? zda . ?ute
osznolle pala dogmata cofiteri.Ipforu.n.decretu eft:no facile margaritas ante porc^	*	aum
fandu canibus.Et cu Dauid dicere.abfcondi in corde meo eloquia tuaiutno pecce «^inaho loco fuper iufto.qloqmf inquit ueritatecumpxio fuo.i.cu iis q domeftici fidei funt.Ex “ ho fufroreg^SA"eoCj du iniitiati fumus debere audire medaciuzne paruuli atcpl a dentes folidioris cibi	cemur. Quod
«priurioru atq; medacii inter fe omne	:fextus	ffromatu	liberi	in quo _ tentetia noftrum
tgssass&sssfs^^
SSSSSS3SS»
aliofoluatmurio.AfublcnptionEtcrgmcrfanf;quxrutq;fuffragia:aliusnonpoUummqu]tdan3rcqd
damuinalms nihil fuper hoc a patribus ftatutu eft.ut db totius orb.s^uocaf auSontas: fubfcnbcnd.nccei
uno med.caminFoMlmo.bos
fariorum cofeffionem tencanut aliter haereticusialiter catholicus audiat.quafi non code fpiritu ^ Ap___ delphicus atcp Loxias oracula cecinerit Croefo & Pyrrho diuerfis teporibusifed pari illuderes ftropha.bx^ pii caufa pauca fubiicia.Credimusinqunt refurredtione futura corporu.Hoc fi bene dicaf;pura cofeliio ew Sed qa corpora funt cacleftia & terreftria:& aer ifte & aura tenuis iuxta natura fua corpora noianficorpus p nut no carnc.ut orthodoxus corpus audies:carne putetihaercticus fpiritu recognofcat.Hxc eft eoru pnm decipula.qux fi dephcfa fuerininftruut alios dolos:&: inocetia fimulat:& malitiofos nos uocat,&: qfi hmp citer credentes aiut:Credimus refurredtione carnis,Hoc ucro cu dixerittuulgus indodtu putat fibi	*
maxie qa id ipm 61 in fymbolo credif .Interroges ultra:circuii Ifrepitus comouef :fautores claitar, Audiiti furredtionecarnis.Quid quxris aplius^Et in peruerfu ftudijscomutatis nos fycophatarulli fimplices lantur,Quod fi obduraueris fronte:Sd urgere coeperis:carne digitis tenesian ipam dicant refurredturaiq11 ccrnifiqux tangitur:quacincedit;& loqtur:Primorident:deinde anuut.dicentibufq^ nobistutru capiH°s ^ dentesipedtus & uctrcimanus 8C pedcs:caeterof(p artus ex itegro refurredtio exhibeat.Tuc uero rifu fe ren^ re no poflunt.cachinocp ora foluentcsitofores nobis neceffarios & placetas & medicos ac iutores ingerunt»
JL	IWLWACA.	*.v_l	J	<	V*	4.	C*	Vi VV1	l	J	V	Ul	V4v.ll	VV.	L	VV1 VOl-lJ V VV V/lll UU^ XV* —
gere:qbus refurrexit & Chriftus.Sed fac me errafle in adolefcetia:& philofophoru.i.gcntiliu (ludiis erudP tudn principio fidei dogmata ignorafle chriftiana:& hoc puta (Te in apoftolistqd' in Pythagora & Platde 5^ Empedocle legera:Cur paruuli in chrifto atg ladtetes errore fequimini^Cur ab co ipietate difcitisiq nec du
m	^ Vw — ^ -T _ __ _ Z^. „  Z* __	.f • d	t	f**	1	"	/*•	.	•	T	•	-	.	•	•	‘	-_—«•	fyV
couertamur ad dominutq fecit nos.no expediemus poenitetia diabohWana eft illa pfumptio: 6C in gehen _ trahes^fundu.hic aut credif uita:aut amittif.Si Origene nunq fecutus fumtfruftra infamare me cupitis^ difcipulus eius fuinmitaminipoenitetEtCrcditiscofiteti:credite&: neganti.Si ifta ut ais inquit noueras t q1 eu laudafti in opufculis tuis^Et hodie laudaremifi uos eius laudaretis errores No mihi difpiiceret ingeniUi
tre referri ucl ad filiunr&I fandificatoem utriuftp pfona: fub eius noie demdftrari. Quis mihi iterdicere teftme lega inflitutiond eius librostqtiibus cotra getes fcripfit forti(Time:qa fupior (entetia deteftida es? A£' pol linaris corra Porphvriu egregia fcripfit uoiumina.pbo labore uiritlicet fatuu in plcrif^ dogma coteni. cofitemini & uos in quibufda errare Origene:& uim ultra no facia,Dicite eu male fenfifle de fiiio: peius de fpiritu fandlo-aiarum de c$lo ruinas impie^tuliflcirefurredtioem carnis_uerbo c6fircri:c$teru aflertione
lega c$tera n-c uenena ia metua':cu antidotu pbiberomo mihi nocebinfi dixero Origenestcum in exteris H bris oes uicerinin catica catico^ ipfe/e uicittnec formidabo fmamtqa illu dodlore ecclefiaru quonda' ad^ lefcetulus noiaui nifi forte accufare debuitemus rogatus opufcula tra(fereba:& dicere i ^)Iogo;hic cuius in' terptor libros hxreriruscft.Caue ledtor ne legas.fuge mpera. Aut li legere uoluenstfcito a malis hoibus & haereticis corrupta erqux tranflulnqq timere no debeas.Ego.n.oia qux uitiata fuerut correxiihoc eft ail^
k6v haereticos cofiteminii&in alios;
GiicuicrcLct ex cacteris libris eius cCavwvuic,	—	-a—Lamuus u	r «pii
uolui:& difilmulans crimiaino feci inuidia crimiofo,Aiunt 8C medici grades morbos nd efie curadosiied a mittendos naturatme mede]a langore exafperet,Cetum gnquagmta anm>pe funt: cx quo Origenes morm
us eft tyn.Quis latinota aufus eft un§ tranffetre libros eius de refurredtidefPf riarchonfStromateas.
pifamae opus feipy uoluit jnfamarl!-Necdireitioies fumus Hilariomec fideliores ViSorino-q eius tracta tus no utmterptesdcd ut autioresAipni operis traftulerut.Nuper fanflus Ambrofius fic H"amer°nl"lu
fupra dixi libros. V t malaeius fueuieoru ifultareerroribus:. is.Etcu lacob diceret odiofu i
iccedes eruditmi»10r1 ,, .faua .	w£>lt,ul zelQ dei:led tame no iCtuuu icietiatut ferro truncaret geitan,	c
ntiadaipiuras memoriter tenuit.Et in ftudio cxplanatois earu;diebus fudauit ac noabus.MilleKeo piius tractatusiquos in ecdefia locutus cftxdidit.mumerabiles pterea cometarios quos ipe appeli
Et quos nuc ptereo.ne uidear operu cius indice texere* Quis noftru tanta pot Icgcrc: quata ille confcriplitc Quis ardete i feripturis aium no mire^Quod fi qs ludas zelotes oppofuerit nobis errors eiusiaudcat liber Interdu magnus dormitat Homerus.
Veru operi longo fas eft obrepere fomnu.
Et ignofcere.no imitemur eius uitiaicuius uirtutes no poflumus feq.Errauerut in fide aliijtam grxei q lati/ ni:quoru no neceffe efferre noiatne uideamur eu no fui meritoifed alioru errore defendere.Hoc no eft in quies excufare Origeneifedaccufare caeteros:pulchre:(i eu errafle no dicere:fi in fidei prauitate;falte apofto lu Pauluiuel angelu de caelo audiedu credere.Nuc uero cu fimpliciter errore eius fateanfic lega ut eseteros: qa fic errauit ut cxteri.Sed dicas:fi multoru cois eft erroncur folu pfequiminifQuia uos folum laudatis ut apoftolu.tollite amoris urrEp(boAHH :8C nos tollimus odii magnitudinem.Caeterorum uitia de libris fuis ad hoctantu exccrpitisiut huius defendatis errore.Origene fic fertis in cx\u:ut nihil eu errafle dicatis. Qiiiqs esaflertor nouoru dogmatu.*qu$fo te ut parcas roanis auribuszparcas fidei;quae apoftoli uoce laudata eft. Cur polt quadringentos anos docere nos niteris qd ante nefciuimus^Cur,pfers i mediuiquod Petrus 66Pa u lus edere noluerutfVf(p ad huc die fine ifta dodtrina mudus chriftianus fuit.Illa fenex tenebo fideu qua pu er natus 'um.Pelufiotas nos appellat:& luteos aialef(p &carneosiq» no recipiamus ea qux fpus funr.il 1 i fcili/ cet Hiero(blymitae:quoru mater in caelo eft.No coteno carnejin qua chriftus natus eft:8d refurrexinnon de/ fpicio lutu qd* excodtii in tefta puriflima regnat i caelo.Et tame miroricur carni detraheres uiuat carnalitert U inimica fua foueat:8£ nutriat delicatemifi forte iplere uolut feripturi dicente,Amate inimicos ueftros: 86 benefacite his qui perfequutur uos. Amo carne cafta;uirgine:ieiunate.amo carnis no opera: fed fubftantia. amo carne:quac iudicada fe ee nouit.amo illa:quae £ Chrifto i martyrio cxdifdaniaf texurif .Illud uero qd auerura quibufda hrereticis 56 maliuolis hoibus libros eius ee uioIatos:q ineptu finhinc probari pot. Quis prudcciondodtiorieloquerior Eufebio & Didymo aflertoribus Origenis inueniri potfQuoijd alter fex uolil minibus i aer crrroAoyiacr .i.defenfiones feribesjita eu ut fe lenfifle cofirmat. Ai ter fic eius errores nitif ex/ cufare:ut tame illius ee fateaf.no fer/ptu negas:fed fenfum feribentis ediflerens.Aliud e:li qax ab haereticis addita funtlDidymus quafi bene didta defendit.Solus iuentus eft Origene$:cuius feripta in toto orbe falfa/ remr.86 quafi ad Mithridatis litteras ois ueritas uno die de uoluminibus illius raderef.Si unus uiolatus eft libermu uniuerfa eius operaiquat diuerfis locis 56 teporibus edidit.-fimul corrupi potuerurilpfe Origcnes in epiftola qua feribitad Fabianu romanae urbis epifcopuipoenitentia agittcur talia fcripferit.86 caufas temeri tatis i Ambrofiu refert:^ fecreto editau-publicu ptulent.66 quida nuc amoco- ofoucnV aliena efletquae dif/ plicet.Por ro qd*Paphilupferunt laudatore eiustgratias illis ago meo noie:^ dignu me putauerut:que cum martyre caluniarent .Si.n.ab inimicis Origenis libros eius dicitis ee uiolatos;ut ifamaref:quare mihi no lice at dicereiab amicis eius 86 fedatoribus copofitu ee fub nole Paphili uolume;q> illu teftimoio martyris ab i/ famia uidicaredEcce uos emedatis i Origenis librisiqd' ille no fcripfi t, 86 miramini: fi edat aliqs libru:que ille no edidit.Vos i edito ope poteftis coargui.ille q nihil aliud edidit: facilius pater calunia? . Dateqdlibet aliud opus Paphili.nufq repietis;hoc unu e.Vnde igif fciarq? Paphili fitf Videlicet ftilus 66 faliua docere me potent.Nuq creda;q>do(ftus uir prfos igenii fui frudtus quaeftidibus 86 ifamiae dedicaret.& ipfum nomen apologetici oftedit excufatione.No.n.defendif nifi qd1 i crimie e.Vnu nuc ,pfcra:cui cotra dicere uel ftulti fitiuel iprudetis.Sextus liber Eulebii fup Origenis defefionejpricipiu ufep ad mille fernae uerlus libri iftius: q Paphili^dicif cotinet. De reliqs feriptor eiufde opis pfert teftimoiatqbus nitif approbare Urigene fuifle
e opufculu:q fexn libri capite detrucato;caetera mebra fociarit.Si cocedaus ex fupfluotui dumartyris(ante.n.f''“'~r“ — * *	.*«» —t— .—	•
amaliflimi ad epiftola ueftra celeri fermone didlauuuicesppofitu.ut cotra eu fcribereicuius igeniu ante lau daueraimales aeftimatide piclitari q fide.Hoc mihi orxftiterut amici mei:ut fi tacuero reus:fi refpodcro ini micus iudicer:dura utracg conditio,Sed e duobus eligam quod leuius eft. Simultas redintegrari poteft.blaf phemia ueniam non meretur. Quid autem laboris in libris tranfferendis periarchon fuftinuerimmeftro m dicio derelinquo.du 86 mutare qppii de grxeo no eft ucrtetis:fed euertentis.86 eade ad uerbu exprimaeme qua| eius qui feruare ueht eloquii uenuftate.	Argumentu.	,
Vperidri tranatu irritatus Ruffinus pfbyter Aqlegienfts cotra beatu Hieronymu taq aemulu^ob s tredatore retorfit ftilu duobus uoluminibusullu argues qu^infrafubdunf.Sed cu laapadmbele Origenianx hxrefis incufatu audireuapologia Anaftafio eiufde urbis epifcopofcribittfidetoaexpo nens:de inter^tatoe fe purgas:56^teftas de origine animx nihil uclle dimmre.Sed paru ea purgatioe pncir*
Rudiniprsefbyteri Aquilegienfis^ fe Apologia ad Anaftafiu urbis Roanaeurbis epm.
Vdiui quofda cu apud beatitudine tua cotrouerfuri fiue de fide fiue de aliis nefcio qbus qftionibu a couenirettetia mei nois fecifle metione.Et tua qde finitas uelut ab ipfis incunabulis p ecclelmlticx traditois regulas inftitutatde abfente fibia bene 56 in fide 86 in caritate dei cognito calumantibus n accomodauit auditu. Quonia a me tame appetitae aeftfariois mex fama puenitixquu putauuut quonu
reuiferaiSimulcp ta loginq itineris labor fragile me reddit ad iterados labores;litteris meis fatiffai tudini tuaeino ut de fanda mete tuaiquse uelut dei quodda facrarium aliquid iniquu no recipit: fpitiois abftergere:fed SC xrnulis aduerfu me forte oblatratibus:baculu queda cofeffionis mcx q
rnrtnffprr^. Onanfc im>n»	rpnnrpirn	in	Alpradrina	ecrlf
Ut-IV l/v-j-
...macula lu; quo abig?re
HJUMII vai.vviiuui OCCAliIlS;qu£e(P Iluc	ux	*iuv	11	qUISCLl.qui	vivi i.vina«.v	.
ftra cupitmel audiremel difeere fciat qd'de trinitate ita credimusjqd' unius naturae unius fit deitatis: uniu eiufdeqj uirtutis aten fubftatiae.nec iter patre & filiu dC fpiritu fadu fit^rfus ulla diuerfitasmifi ^ ille pr & hic filius:& ille fpiritus fandus.trinitas in fubfiftetibus pfonis.unitas in natura atep fubifatia.Filiu quoy dei in nouifllmis diebus natu ee cofitemur ex uirgfe di. fpu fandotcarne huanae naturas atq? aiam fufcepulc| i qua di pafTus eft Si fepultus:& refurrexit a mortuis.in eade ipa refurgestqux depofita fuerat in fepulchro: cu q carne fimul at($ aiatpoft refurredione afcedit in caelos. Vnde 8i ueturus expedaf ad mdiciuiiudex W
  -r n.	_	c	or	«rxlTr-T»	f^r»t-«nr	inrpcxrp	A/	riprf»>A<>	fim-ii-n.t-ifiV.-...
nouraenn qua nue uiumiua.uv ui	...	uu..-	-	^
nio eius mebro aputatoiuel aliq corpis pte defeda.Sed cui nihil oio ex oi natura fua defitmifi fola corrupto» hoc.n.,pmittit fandus apoftolus:q> feminefcorpus in corruptione:& refurgat in incorruptoe.& femiefm i' firmitate:^ refurgat in uirmte.feminef in ignominia:furgat in gloria.Et qa feminef corpus aialeirefurgat fpiritale.Hxc nobis de refurredione tradita funt ab iis a qbus fandu baptiima in Aquilegienfi ccclefia coti fecuti fumus qux puto ipfa efleiq etia apoftolica fedes tradere foleat Si docere.dicimus quotp Si iudiciu fu-' turuiinquo iudicio unufqftp recipiat^>pria corporis# ut geffit:fiue boa:fiue mala.qd' fi hoies recepturi fut p operibus fuistquato magis Si diabolustq oibus exiftit ca peccatiiDe quo fentimus illud qd1 feriptu efi: irt euageliotqa Si ipe diabolus Si oes ageli eius cu iis qui opa eius faciut;& criminatur ffesjcu ipo pariter aeter' n[ ignis hereditate patief.Si quis aut nrga t diabolu ignibus eternis macipadmno ee parte hereditatis dej cu ipojfed ea in igne accipianut fentiat ucru ee qd' negauit:Audio Si de aia ee qones comotas.Dc q rejitn* recipi debeat qrimonia;autabiici:uos #bate.Si aut de me qd fentia qrafifateor me de hac qonc apudqp]^ rimos tradator^ diuerfa legiiTe.Legi.n.quofda dicetes:q> pariter cu corpore p huani femis traduce:etia aia * fundaf.& hi quitu poterat id fermonibus cofirmabat.Quod puto Iter latinos Tertullianu fenfifle uel L3' datiuifortafTiS Si alios nonullos.Alii afferat q> formatis in utero corporibus deus quotidie faciat alas 6^,n^ fudat. Alii fadas ia olu.tucjcu oia deus creauit ex nihilornuc eas iudicio fuo difpefet in corpore.Et hoc icU' tit Origcnes:8^ nonulli alii graecoru.Ego uero cu haec fingula legeri(deo tefte dico)qa uft$ ad pfes certi ue» definiti aliqd de hac qone nd teneoifed deo reliquo fcireiqd fit in uero:& fi cui ipe releuare dignabif.Ego \3 me hxc fingula:^ legiiTe me nd nego:& adhuc ignorare cdfiteor:pter hoc quod manifefte tradit ecclefia:dc um ee Si aiaru Si corporu coditore.Sane qa audio et inde difputatu.-q, qda Ongeisa fribus rogatus de gr£' co traftuli in latinujputo q, oes intelligant hoc pro folo Jiuore culpari.Si.n.alqd eft qd*difpliceat in audtore: iA	 rf„//^irnr	in	arxeis	hetunroeatus	fum	ut	latinis	oftedere. Grxcis fenfibus uerba
utui wua tarumo.uue ergo i«««	------ --------?	r	v’	;	,*T	-— ^ ^
mo etia illud adiecifficut in pfatiuncula mea defignaunut inquam poffem ahquata decidere Jila tame quae mihi in fufpitione ucnicbat:qd, no ab ipfo Ongene ita diflailed ab aliis uideref iferta:#pter hoc q, de eifde i_ _•	rarholicc	dictu lesera. Ncoereo mihicxhoc alo te ice ac uenera hilis or
tuta erirfi hir nn rnr^Oriseis.n.neqj defefor netj affertor fu:ne^ prius iterps, Alii ate me hoc ide opus fece rat.Feci&ego poftreus rogatus a ffibus.fi iubef ;ne fianiuffio obferuari debet in pofteia.fi culpat q anteiuf fionc feceruticuloa a pris icipiat.Ego.n.pter hac fide qua fupra expofui:& qua ecclefia roana Si alexadria aqlegienfis noftra tenctiqcB Hierofolymis pdicaf jalia nec habui unqmec heo i ifto hoiernec hebo.Et liqul' aliter creditiquifqs ille e*:an3thea fir.Reddet autin die iudicii rone hi q offendicula & diffenfiones& fcadal
Beati An^ftafiiRSans urbis Epi ad lo.hierofolymo^ epm cofultationi ipius de Ruffini noie refpoden tia:^accufantisiq,ip,aOrigcisdogmatatraftulerir.	Epiftola.Xxxv,	_
Robatae qde affetfois eft hoc:ut laudabiliter de facerdote facerdos loquaris.Pro taro igi^ PconI in merita m».	rnruliftimt amori tuo gratias agorita MpA™	fandliratis:^
. —^	anecrois cu -  -------------------------.	-	   ivv|uuiji»,riv	i*»'
in merita mea effufiffinte cotuliftimt amori tuo gratias agojita fpledore tu$ fandin
1	y-v	1—	w	.	Y	_	J	z-x	M	_	1	-1	,	zx	f	£
Autfiinrc
me tatu de cxleftis animi ifUUs ferenitate laudafti.T ui.n.epatus ordo pfpicuus p diuerfu orbe u< etia ad nos fpledoris fm detulit daritateJn me gppe totu amicitiae tribuistexaminj nihil rE™¥'	Dl)
me laudasitu quo» fimiliterrelaudadus no esfObfecroigifobutm^iutme metipw ,au“r“a“Xl'uc' plex.n.ca me hoc polcere coftrititme cofacerdotis tui fenfibus aut dolore falfa laus ingerat.aut puaore rafuccedat.Sed ad cauta «uett^Ruffinus de quo me cofulere dignatus esTcofc.et.s ^ het arb.mud^ na maieftate.apud qua fe itegrodeuotois officio ipe uideritiqliter debeat approbare. Ongenesaut dia IUS m noftra lingua copofita deriuauitiante qs fuerit: inquepeefferit uerbainoftruppolitu nelcmit.qa ro fit anum mei ftudiuicu tua paulifper hoc cofera fandtitate.Hoc igitur mente cocepnqdq ubis noUM r pulis de traflata Origenis Jedtione patefecit:quada puris metibus uelut nebula excitans iniecta:n
(loloru maiora traditoe firmata:uelut deuiis afra£hbus illu noluifTe diiToluere.Difcerc hoc loco libet: quid 7 6 agat i roana lingua traflatio. Approbo fi accufataudtore:& exeeradu fadtu populis ^>dit ,ut iuftis tade odiis
fola &. qux pria apud catholicos chriftianos uera fides ia ab apoftolis exide u fcp ad tepus plens tenefuopi
natae titulo aflertiois euerteret.Abfit haec ab ecclefia roana nequaq catholica difciplina Nuqpfedo eueni^
ct:u t aliqua hoc admittamus ratoeiqd* iure merito^ danamus.Qua^pter in toto orbe Chrifti dei nfi dinii
fapuidetia^bare dignabif:accipere nos 010 no pofTe:quae ecclefia maculet:^)baros mores euertanaures cir
cuftatiu uulneret:iurgia:iras:difrenfionefcK difponat.Quare nofce qle epiftola ad ffem & coepm noft^s V e
neriu diligetiori cura pferipta paruitas nfa trafmiferitdibicg hac cofeientia feceri:qd'no iupfiua laboru for/
midine metp uano tiore folicitet.mihi certe cura no deeritteuagelii fide circa meos cultodire populos: par>  ,.r j-_ r '	i	—ivt-t^ric r^npnirptneaua jDranx inter>
ucuuias metes imilia 1U1	 y	? o •	> ipAinn#»
tacere no potunbeatiffimoru prkipu manafle refp6fa:quibus unufquifcp deo feruiensiab Urigenis lectione
reuocef.danaducg fnia pricipu:que ledtio reu^fanajpdiderit.Hadenus fniae meae forma ^ceiierit.k^uoa te ucro uulgi de Ruffino querela folicitatmt quofda malis fufpitioibus pfequarisihac etia opinione conltrmga diuinae lediois exeplo.ficut feriptu e:No ftcut uidet ho ita & deus. Na deus uidet in corde:ho in ^acie* ta<^ frater cariffime 01 fufpitoe fepofita Ruffinu fcito^ppna mete Origenis didla in latinu traftulit: ac pbauit* nec diflimilis ab eo eft:q alienis uitiis pftat aflenfum. illud tame fcire cupiojita haberi a noftris partibus alv enu:ut qd agat ubi feitinefeire cupiamus Jpe denitp uiderit ubi poflit abfolun
Argumetu in libros inuedtiuos Ruffini Aquilegtenfis»
Vffinus ex apologia ad Pamachiu:uel(ut uerius arbitror)ex accufatioepublicaigrauiori (limulo agi r	ratus inuehit in beatu Hieronymu hoc prio libellotfide fua de carnis refurredtione coteftansimagis
Hieronymu in eo ipo fuis cometariis erraffe dices;& fua! interpratois cas iuftifiimas aftrues:q> non gloriae cupidus:fed dei tiore ecckfiarpfutura traduxerit.	Argumetu ex Genadio de uiris illuftribus.
Vffinus Aqlegiefis ecclefiae pfbyter no minima pars dodtoru ecclefia?; & de trafferedo de grarco i Ia tinu elegas ingeniu habuit;&: poft aIiqua.Sed & obtredlatori opufculoru fuoru refpodit duobus uo Iuminibus:argues & couincens dei fe intuitu & ecclefia utilitate auxiliate domio igcniu agitauffie. Illu ucro ftimulo armulatois incitatu5ad obliquu ftilu uertifTe»	#	,	,
Cotrouerfiaru Ruffini pfbyteri Aquilegienfis aduetfus dodtore illuftrilGmu beatu Hieronymu ad Apro/
nianu liber primus.	Epiftola, XXX VI.	,	,	. ,	,	n.
Erlegi feripta tua Aproniane cariffimeiqux ab amico & ffe bono de orjete ad uiru nobililiimu Pa/ p	machiu miffa traftulifti ad me.recordatus fum fermois pphetici; q ait,Filii hoium dentes eo^ arma
& fagittae:& ligua eoru machera acuta.Ve$i ad hxc uulnera q ifl^gut ex lingua inter hoies medicus pene nullus eft.Et ideo couerti me adlefu eaelefte medicurq mihi atidotu pptetiuimu dedit de euagelii iui pyxideplatuiqd' ui doloris fpe futuri apud fe iufti examis folaref.Potio ergoipa qua tepauit eiusthaze erat uerba.beatiinqteftis: cuuosperfecuti fuerit: & dixeritaduerfuuosoemalumetietes.ua	eoeexuitate;
quonia merces ueftra multa eft in c$lis.Sic.n.pfecuti funt &^>phetas q erat ante uos. Et eg 9 q u me ell hoc medicameto cotetuside reliquo filere decreuera:dices apud	fK (eduat mrkiv
cauerut
ego cur
deus chriftus didtus fit ho
minus meus
u.LdL multos UllCliui na v^uct. au cu	L	.
lor cotra uotu meu 6d ^>pofiturefpodere:ne forte reticedo uidear crime agnofcere.g nuo c$tcracn> rxzAn dpnpiipr».o^i^ a . r-r- r_id r, r. A^maximu icadalu eenerat. Duia
mina
aut falfum
to iuedtiois te textu idefineter icufet:& oblaceretf Nos omiffa oi hironia # hypocriieos tergmerfatione.
    _ Uti ii'-' Xl	^	~	-	y.1*	nOallUS	3LvUltlIHulj*	1CU	^	,	*-	°	'I	!#i/4	pii
mus.Et ideo ftudeusiut no tatu i nobis fermoiqtu ueritas lucear.Sed prius q P a purgare extera: |	^ .
ate oia uere dixiffe cofiteoriqd ait fe no reddere maledidtu % maledicto.hoc fa is ueru e.no.n,^ ma * fedp benediais^laudibuscomtia&malediSareftimit.Neq; utaituerberatidextera nuxillaionen ane ?a.Sedpalpati^leuigatimaxilla:morfdiprouitidetisifigit. cu.n.nos^dpquetiaacftudiu audaue iu^ nerptado dumtaxat ex Grxcis:& fidei eius nufq derogauerimusalleutr 91 nobis damnat.^ homvncm etiamipfenobis concedat: fi forte aliqd autafperius:aut incomptius dicimus: qa 1PeI^ isonem ad refpodedu laceffiuit :ique fciret no poffe p multa dicedi arte : ^ eloquentiae copiam id agMe. ut is quem Ixfum uellet ac uolneratuinec uulneratus uideatur efleinec l^fus.hoc ergo eloquentis gen^ »01^0 requ ratur: qui ad culpandum feu uituperadum leui tumufculo commotus uelut quis ce.nrfr^^‘^rp(red ooiedas depellere a fe maculas cupit: neceffitate fibi refponfiqnis impofita 1 non q	hoc
5 uere refpondeat cogitabit.^ quoniam inter pricipia ipa ait: qfi fine me Imetici ee no pollmt.pnm
nobis oftededueft:c£ ncc cu ipo nec fineipo hzeretici fumus.ut cu de nobis coftiterit gd famusitu.-c^ ' ne de alioru gde didtis ad nos retorqueri poffit ifamia.Ego ficut 8t ipe 8d oes norutiate anos fere.xxx.i fterio ia pofitusjp gratia baptifmi re^eneratusifignaculu fidei cofeeutus fu f fandtos uiros Chroatiulou
Qr	 -	7	oz-z-lofii	zinr\e> n 1 fpr	^fUt»rt>r	tTlCOTINE X/'
mifibilisncoprehefibilis trinitas;^ fibi fobiut eftiad perfedtu nota.qa neo nouit filiu nifipnnecp Patr, nouit ni fi filius.Et fbus fcus e:q fcrutaf et alta dei,& io caret oi uifibilitate corporea.Sed iteliedfuali ih° a
^z., i r. ., r , r...	-	fvlv.irr^i.; -__________r..-	.,iu	r	♦•«..nit-are	dlz
lita fuerat i fepu!chro:refurrexit a mormis,Et cu ipa eade carne glonficata afcedit ad cxlos.unde & expecta tur ueturus ad iudiciu uiuoru 8C mortuoa:,fed &. fimili modo nobis quotp fpe rcfurredois dedinut eodem ordine eadem confequentia pari cadec^ forma qua ipe domius refurrexitmos quo^ refurreduros ee creda^ mustno nubes 6d auras tenues ut calunianfjfed hxc ipa in qbus nuc uel uiuimus uel morimur noftra corpo ra recepmritNa quo uei% erit q> refurrectoem carnis crediusinifi in ea uerse 5t itegrae carnis huius natura lel ueffAbf^ ullis ergo pftigiis uerae &C itegrx carnis huius nfaeii q nuc fumus:refurredoem fatemur. Ve^ ad maiore rei fide addo aliqd aplius.& caliiniofo^ neceflirate copulfusifingulare & peipuu ecclcfix nfa: mylte riu pado.Et.n.cu oes ecclefise ita facramctu fymboli tradat:ut poftq dixerit peccatore remifiioneiaddat cal nis refurredione fada aqlegiefis ecclefiaidei fpu futuras aduerfu nos caluniaspuidentembi tradit carnis re-' furreddem^ddit unius,pnois fyUaba^ ,peoq> exteri dicut carnis refurredoemmos dicimus: huius carnis refurredione.quo.f.froteut mos e in fine fymboli fignaculo c5tingeres:& ore carnis huius uidelicet qua co
t-rtyimnctrpfnrrp/l-inn^ Tafpfpcmpm iiPMpnifv i/tuprfii nrte Ifcrti-i* rrllnniiAi sAitu nflriiiiiic. PiT np alifld h3C
inuemut:adhuc male loqces Ifgux caluniadi locu.Mebra iqt fingula noiati nifi dixeris: &: caput cu capn
fuis:maniKinedpctnpnfrp.arn?P3 n fnb npnfrp fiiftnifieynrpfTiiic defitrnaueris: carnis refurredlionem	.
: caeteris dubitaus^ cu certu fit^
rreaVTpeoDft^rSp^&
«manuan^djnob.sXpsdedenttorefurreao.sexepluaUys nitiut alitet fe refurredto JpuKnq refurrexent il e;g prius reiurredois aditu patefecit.Vnde et iliud uerv tatehuius cofeir.ois affirm-in» natura cjdecarms hu.use ipainec ulla aha q refargettpurgata tamea uims tefureet corrauroe depofita.ut ucm fit illudigd1 dicit apoftolus.qa femiaf i corruptoeifurget in icortuptoe. feiafin incrnoriti.-fureet in aloria feiaf corpus aialeifurgetcorpus fpiritale.Tanq ergo fpintale& gioriofu
&fcon!SiSlecorraj?fuiscp°iis®”°a' ea®Pt's rna^'^ rau*'f1
fitunobisxpiferuatexcpludicutapoftolusdicit.Quitjjfformab.rcorpushmlitausnra cotormecorpori
iupraexpofuiecrlpfnfiica fides coftct.Et cla^ fit g, ad icuiadu no moueat ahquediueriitas fideufed puex» tasai .VcRi qUnni-r >nnr ioco cu de refurredoe carnis arguejetiutei mos e:mifcuit feriis ridicula & 1U“K,. dicesimulieres qfd-i de nfisjmamillas fuas tenetesiuel leues cotradates gcnas:cu plaufu femoris dC uerJJSna cere folerc.qd nobis ndeft refurredio:fi corpus ite^ fragile refurget^Futurx ageloru fimiles hebimus	^
turatqs hic muliercnhs icufeuSd fi laceratoe dignx fintnpe mdent. Aut fi eu fe putat q pdicat:no eefuuta ne mordefmel certe fi	imiter fert fuas mulierculas ueris 8c no fidismecj cometitiis fmorderi.hiciq p
uiderit.Nos iteriq,ine limiferit ipleusmo fddrus talione.Sed ut uideo ifti cui difplicetmulicr:q , s f furre^oe fragik corpu^^tur£*fine dubio placet ei fragilitate corpis pmafura.Et ubi e qd*	{	Cot
Semfaf iifirmitate:furgetinuirtute.Semiat corpusaiale:furgctcorpus fpiritaletquame pore fpineal^Et qd refurget i uirtuterquo moite^ fragile entan uirtute qd fragile e:quo m^riUNone^ ^ hus dicut muherculxj tu:q negat ultra fragihtate corpis domiaturafQuid illas irri^n5^ocuerut fragi
cete:qa corruptibile hoc iduet fcorruptoem# mortale hoc iduet miortalitate.ApoftoJinodcxucr	q
le corpus fura^ee:qd refurget a mortuisifed ecotrarioi uirtute&i gloria refurre^%d^^dun^d uerc nucpferstNifi forte a ludxis aliqbus noua nuc lege^mulgaf ecclefixmt et ifta di^£ u0iup?atibus cof
de refurredde talis opmioiqd refurget qdeifed ut carnalibus delitiis & luxuriis:c^tenlcp u0JrPc5 .d{s^Sed pons pftuaf.Qux a't alia e fragiiitaf cofpismifi corruptela mebro^jirritato gulae:^ Kicameta imiu . ^ patimini q*fo uos:fi tame xpm amatisu icorruptoe abfcp his ee corpus: qd ffurgit a mor tuis.r i	^
quando cefiare.Credamusin refurreaione definere etiam licitos coitusme 6i illici» mbrcp3»1 4 fub uen rum non fit obliuio.quid tam folicitetquid tam curiofe difeutitur & pertradatur eentenoc e q credatiSf tre fundEt nos carnales & delitiofos ee dicitis:cum uos ut uideo ab his cefiandtiinec i reiurrect
ncg.n.natura carnis huius i q ouc uiuimus: refurgcre denegemus: neq; turfu carnis uitia piter moluamus. 7 7 Sed caro quide refurgetiSd-no alia pro alia:fed hxc ipfa.ncc natura pdetifed fragilitate & uitia deponet, Alio/ quin nec imortale entiqd' fragile pmaferit.Etideo nos ne^ uobifcu:ne(p fine uobis haeretici fumus.Eccle^ fix.n.fides cuius nos aluni fumusimedia incedes iter utruqj difcrimemctp naturx carnis uel corporis qd* re furget a mortuis denegat ueritatc.neq? cotra apoftoli fcntetia icorruptione futuriregni dicit a corruptione pofiideda,No ergo carne neq; corpus pditis;utais:aut amputatis mebris refurgcre dicimus: fed totu & ime gru corpus:corruptioe tacu & ignominia ac fragilitate depofita:at(p oibus mortalitatis uitiis pariter aputatis ita ut nihil prfus ex natura fua defit Ipintali illi corpornqd' reiurget a mortuis: nifi illa^ corruptio, Latius q ^pofuera huic uni titulo de refurre&ioe refpodi:ueres ne ite^ p breuitate aliqbus caluniis pateremus, 61 id no folu corpis in quo caluniaf :fcd 8C carnis fecimus frequeter metione,& no folia carnis :‘fed addidimus hu^ ius carnis.& no folu huius carnis:fed & natura huius carnis comemorauimus.nec coteti fuimus hoc:,Sed ne tnebro^: qde refurrediois itegritate diximus defuturaJta tame ut fecudu apoftoli definitionc:corpus qd're corruotibili irnrnmnhileiPYionnhili ffloriofu:ex fraeili immortale:ex aiali fpiritale credat ♦ ira ut
dei cio:
Quid nuc fupefLNihil arbitror qtu ad fide ptinet.Sed in eo te inqt arguoiqd1 Origene iterptatus es;q reiti tutioneoium dicit futuran q no folu oes peccatores abfoluedos:fed & ipm diabolu & angelos eius quadoqj dicit relaxados effe de poenisrut reftitutio oium cofequeter pofllt uelligi.Et aias ante dicit creatas efle q cor pus:eafcp de cxlo dedudas;& corpibus ifertas.Ego nuc nihil $ Origene agomec apologeticu £ ipfo feribo* Siue.n.ftat apud deu:fiue lapfus enpfe uiderit.fuo domino ftatiaut cadit,Sed cogor 1 aliqbus eius facere me' tione,qa du illu arguit rhetor noftermd ia obli<p:fed pala mucrone diftri&o me petit;& totus ferf in me ♦ K qd dico me petitflmmo uero ut in me defaeuiannec iftitutori fuo parcit.du putat fe ex his q' iterptatus fum libellis eius poffe in me aliqd caluniaz retorqrc,qa iter extera qux culpat in nobisietia iuidiofus hoc addidit dices:me hoc opus ad iterptandu elegifle :qd' neq? ipfe necp alius qs uete^ iterpeu delegifiet, huius ergo rei caufam primo cur hoc opus potiflimu adorfus fim, qa hinc maxie mordeor q potero paucifllmis & uerifli> mic flhfnlua.licet id apud te fili carifiime:q re ut gefta eft:bene no(ti:fupfluu uidebif. tame 8C ignorares con
5111 > dux	_o»i________	/-xic	clp	nrtnic* ncV rti-iltt
aliqd dicebat oftefum,m nauis ei qda dcmoftraref eminus aduetare p pelagus:q cu portu fuiffet igrefTamo/ dos fux hsefitatiois ablolueret.Exurgcs uero cu de uifu foiicitus cogitaretmos fupuenifleaiebat 1 tpc,qbus cotinu0 & opufcula fua & abiguitate idicauit & uifum.Quid porro Origenes que opiimiffimum apud grx
ufum huiufmdi opis habuifle:
rmone fibi notitia tantu eo^d q
logetico fuo.cotinuoid fibi pofeit in latinu uerti.nullu diceba me ufum huii;
fermone tricennali ia pene icuria torpuifie.pftitit tame depeans ut qlicu<£ le ^	nleninc cnvnA.
cupiebat oftedere.Cucp id quo potui fermoe feciflem:maiori defiderio accefuscftadi I p P _ ^ f ®
fcedaiex qbus pauca illa q traftuleratuidebanf affumpta.cxcufante me ur§cre.u^ uehcmeter infiftereriv teftimdnio couenireme fibi ad opus bonu q fe iuuare poffentiauxilia dencgare.C 9 defideriu cius fecundu deu efle pfpicere;acqeui tande:& iterptatus fum qde.lnpt^cuiistamcn utnufcp opis:8^ maxime in Paphililibello que primu traftukra:expofuiprimuoem fide	P r ,a [um me
qde ita crcdere:ficut fides catholica eft.Si qd aute uel legeref uel iterptaref a me;	-rps -, .1^CI™C$ ^acc'
v«>tinnp.ln iflis uern niarrhnn lihpllic on-i ninrl admonni.nd' rfi in infis libris lUC	qoa de ilde ita C3'
ut idemea
nu careat tene q« —-——^ *ii icgcao error iitiex iis q nuiu iv^r- AfatiimmU D^Uili nnft aliqta funnfimplices ad ueifuum capita habet notas.Siaccufatoris mei duP>lc[scxP';"uncuja ?aPhlll£ fiui Sena diximus,'qlitcr ergo fenuat Origencsaenoi libelli huius edoceat.Dc	traditi notis eft a fandis
q huius carnis dicimus,fiue ergo corpus refurredu^ dirimu^kcuduapoftola dicimu^ ft,cc s humanu ille.fiue carne dicimus:fecudu traditione fymboli cofitemur.Sulta.n.adinuetio caluni$ _	pftoIum diciz
aliud putare efle q carne ♦ Siue ergo carne fecundu comunem fidcmJiue corpus fecund	P ^	^
mus quod refurget:ita credendumefl:ficut apoflolus definimt.Quia quod refurgeu	fur/
in gloria & inconuptibile ac fpiritale corpus. Saluis ergo praerogatmis futuri corporis uei carnis.
redHo carnis credenda e{l integre atcp perfedtemt 81 natura carnis eadem fernetur: 8Z incorrupti ac ^Pir* . corporis ftatusgloria non ilringaf.Sicenim fcriptu eft:quiacorruptio incorruptioneno poiudebit.n _ funt qux in Hierofolymis in ecclefia dei:a fandto facerdote eius loane pdicanf,H$c nos cum ipfo & dldl. ' mus & tenemus,Si quis pr^rer hxc uel credit ucl docenuel a nobis aliter credi q expofuimus:putat:anarl? ma fit.Noftrx ergo fidei documetu fi quis hfe uultihabeat ex his.Si quidaute lcgimus:aut afTerimus:aut m terptamur;Salua huius fidei noftrx ratioe facimus: fecundu apoltolu probares oiatqd' bonu eft obtinentes, ab 01 fpecie mala nos abftinetcs>Et fi qui hac regula fequunf :pax fup illos:ft fup Tfrahel dei, Cum igit hse ego ante q caluniato^» aliqs exurgerende mea fide pfatus fimme quis forte diccrenq? ab ipfis admonitus u coadus;hoc modo dicereiquxante no fenfera.cucp me fi quid illafterptandi neceflitas popofcifret:integr fidei me$ ftatu fadtu^ efle pmiferim.quo modo adhuc locus caluniatibus daf ^ Cu utiq; prima cofefljon me$ uox ab of fufpitide cotrarii dogmatis tutu me faciat ac munitu.Prxterea.mut 8i fuperius praedixi: a°' mini fermone didicitquiaex fuis unufqfq? uerbis &C no ex alteriusmel iutlificabif uel codenabif .Sed nihilominus praefatiuculaiqua in ipfis periarchon libris pmifimustqualiter iterpretationis noftrae fide oby feruanda dixerimusiex ipfis aeque fermonibus comprobef.Aequu nacp eftetia ex ipfa: quae ad rem nuc pti/ netanferi.Na cu honoris gratia metione feciflemus huius uiriiqui nuc haec adducit ad crime pro eo qcfante nos ipfe prior Origenis qplurima fuiffet iterpretatus;&: eius uel eloquetia in explicadomel in iterpretado di ligetia laudafTcmusieu^ nobis fequedu in ope fimili diceremus pqft aliquata etia hoc adiecimus. huc ergo etia alo nos licet no eloquetiae uiribus:difciplinae tame regulis in qtu poifumusifeqmur: obferuates hoc ne ea quae in libris Origenis a femetipfo difcrepatia iueniunt at(p cotraria ^feramus.Memeto qui legisme hic te breuirer didtus fermo praetereatique dixuqa no profera ea quae in libris Origenis a femetipfo difcrepatia inueniunf atqj cotraria.No enim generaliter ,pmifi me no prolatu^ quae elfent fidei cotraria: fed qu$ libri ipfi fibi diceret cotraria:uel quae a femetipfo diferepatmo quae a me uelab aliquo alio difereparet. Non ergo ex hoc fermone furripietes inimici calunias generetiut dicant me promififTe.Quia fi qd cotrarium efbuel di
fionis tnex tale uinculuno tenes.Sed coiungamus etia caetera:cuius aduerfitatis inq caufas plenius tibi f ap0 logetico:que Paphilus in libris ipfius Origenis fcripfinedidimus breuiffimo libello fuperaddito: in quo eui' detibus(ut arbitror)^)bametis:corruptos efTe in qplurimis ab haereticis 8C maliuolis libros eius ofledimu • & prxeipue iftos quos nuc exigitis:ut iterptemur.i.periarchoniqd' uel de pncipiismel de principatibus dic poteft:qui funt re uera & obfcuriffimi 8d difficillimi.de rebus.n.ibi talibus difputat: in quibus philofophi oi fua aetate cofumpta iuenire nihil potuerut.Hic uero nofter quatu potuit egitiut creatoris fide:&: creaturarU ratione:qua illi ad ipietate traxerat ad pietate ifte couerteret.Etia hic diligetius infpice; & no te praetereat $ creatoris q de fide diximnvereatura^ uero rationeffeietes ^ ea qu^ de ca:lo dicunfad fide pertinet.Ea uero
^	^	.	 1	C .. J ~ A1	-imiio <i"r-n !-m yrrrz-i nz-ic in 1 iKric	-.1."	•	l
aut pr$termifimus:aut fecundu ea regulam protulimus:	,	.
quid 8t hic fcaute aliqd diximusfNunqd dixi q, fecundu fidei nofte regula protuli i1 Quod uticp erat ia pe/ nims praeter modu ratione fterpreta'tis:« ex graeco in latinu uertetis excedere.Sed fecundu hanc regula',ptu jifTe me dixi-qua ab ipfo frequeter fuenimus affirmata, Ite his illud addamus fiqua fane uelut peritis iam & fcietibus loques'dum breuiter tranfire uult:obfcurius protulitmos ut manifeftior fieret locus: & ea quae de ipfa re in aliis libris aperte legeramus:adiecimus:explanatidi ftudetes.Nihil tamc noflrii diximus.fed licet io aliis locis didtaffua tamen fibi reddidimus.Puto q> etia apud iniqffimos iudices fufficere mihi poffit fola cofeffiotqua dixi-nihil noftru diximus.fed licet in aliis locis didtaffua tamen fibi reddidimus. Nunqd me i" aliquo obnoxiu fecivNuquid promifi me meu aliqd di&u^Vbi elt qff accufanffqd' calunianffqd' confm^ gunt me dixiffe^Ouia mala tuli:&: bona dixi:& quaecu<p bona funt traftuli:erubefcat aliquado:&: definit ia pferre:& diaboheu in fe opus ffes criminado fufeipe. Audiat quia nihil noftru diximusffed licet in aliis lo' cis dida:fua fibi reddidimus.Et ne nos abftp dei mifericordia huic opi manus exiftimet comodaffeiuideant nos hxc ipfa ante pdixifieiq faciu t.Poft hxc.n.addidimus etia ifta.hoc aute iccirco in pfatione cdmonunne forte caluniatores ite^ feaiminadi putet fueniffe matem.Quod dixi ite^ illa caufa e:qa &: fcMf ePl lo*?' nis epiftola de fide ad fcumTheophilu feripta aiminati funquado corpus humanu aliud nefeio qd hngeDat. q carnc.iccirco ite^ pofm.Sed uideris inq.qd puerfi & cotetiofi hoies agar,nobis iteri tatus labor: litamen oratibus uobis deus iuueritiiccirco fufceptus eft.no ut caluniofis os qd* fieri ndp6t(licet forte hoc deus ta
:ia rcyuoleabus materia pbcrcmus.uc aut (ejas^a i fide
j	tanonoriticaw;id«w.^uunulacramew;/"""— y;	, uSi
mi:q fe dicut credere refurredtione carnis futura.Qui uel hoc ipfum fi" crederet.quodeit n u nq hxc tam cnminofa & nefanda comitteret.Vbi tame in his qux pfati fumus: aut Ongtnes laudi uf ^ ad cxl um:ut criminatunelatus efte Vbi apoftolus aut propheta aut aliquid tale a nobis quale ipie fcnpferandi&um eft f Aut in quo protfus alio inueniunt criminandi locum» Fidem noftram pram
quae puto g> in oibus cu cofeffioe ecclefiadica cocordct» Intcrptandi obferuamia diffinximus: cuius re aera 7 nobis in qplunbus exeplum ipfe pbuerat:qui nuc accufator extitit.quid .ppofiti in fterpretando geffcrim: defignam iam.fi plene id aur minus plene adimplere ualuiia legetibus coprobefra quibus uel laudari uel ri> deri folet: no tamen ad crime uocariicu in altera linguam pprie uel minus proprie aliena uerba uertuntur. Verum quonia eo^ fecimus mctionejqui qa haec ipfa quoquo modo funtitamc nifi falfi fint: ea nullatenus criminari potuiflentiin ipfum caput manus falfarias inieccruticonuenies puto huic apologiae noftrfe id ife> rere.ne mc ftudio fubtrahere putet hoc quo illi additoifalfa crimina obtedunt.Et.n. cu in quoda fupradidti opis loco:que iterptati fumus:qu$ftio hfef aduerfum eosiqui deu corporeu dicat: & huanis eu mebris ha/ bituqjdefcribat.qcfaflxrere peipue ValctinianoR:& Anthropomorphita^ ha:rcfes folent:cuii£h accufato res nfi nimis(ut uideo)dextras dederut:&: Origenes cotra eos ecclefiaftica fidedefendes 01 genere icorporeu deu efle;& iccirco etia inuifibile confirmaret:puocate fe ordinequaeftiois rcfpodit contra haereticosm hoc loco qda qux a nobis in ifto modo uerfa funt in latinu.Ex primo libro piarchonipoft aliqta.ue^ ilto aiTerz tiones minus fortafle audtoritatis hre uideanf apud eos:q ex fandtis feripturis de rebus diurnis iltitui uoJut: di ide fibi approbari quxruttquato dei natura fupeminet cor po^; natura. Vide ergo fi hoc apoltolus etia no ait:cu de xpo loqf dicesiq eft imago iuifibilis dei priogenitus ois creaturae.Non.n.ut qda putat: natura dei aliqbus uifibilis eft:& aliis iuifibilis.qa non dicit apoftolus imago uifibilis dei hoibus:aut iuifibilis peccato/ ribus.Sed ualde confta er pnuciat de ipfa natura dei dicesiimago [uifibilis dei.Scd&Ioanes in euangelio au ces:deu nemo uidit unqtmanifefte declarat oibus q itelligere pofiuttqa nulla natura e: cui uifibilis elt deus# Non qfi q uifibilis quide fit p natura:& uelut fragilioris creaturae euadanatqj excedat afpedtu.fed quoniam naturaliter uideri ipotfibile eft.Sed fi reqras a me:qd etia de jpfo unigenito fentiatfi ne ipfe qde uifibile dica natura dei:qui naturaliter iuifibilis tftmon tibi (tati uel ipiu uideaf eileiuel abfurduiratione qppe dabimus confequcter.aliud quide eft uidere:aliud nofcere.uideri & uidere corporeu eft. nofci& nofcereitelledtualis naturae efl.Quicqd ergo ^priu corpo^ eftthoc nec de pfe nec de filio fentiedu eft.qdfad natura nero ptinet deitatisrhoc inter pfem & filiu coftat.Denicp etia ipfe in euagelio no dixit.Quia nemo uidit patre nift filius: necR filiu nifi paterifed ait.nemo nouit filiu nifi parer;ne<^ patre qs nouitmifi filius.ex quo manifefte idicaf:
Q) quicqd iter corporeas naturas uideri 8i uidere dicif;hoc iter pfem 8i filiu nofcere dicifiSCnofci p uirtutc frictix-no per uifibilitatis fragilitate.Quia ergo de icorporea natura & inuifibili nec uidere ppne dicif nec tiiderriccirco necp pater a filiomecp filius a pfe uideri dicif in euageliotfed nolci.Quod fi pponat nobis a\u ouis:qre didu eftbeati mudo corde:quonia ipli deu uidebu t:Multo magis ex hoc(ut ego arbitror) affertio noftra affirmabif .Na qd aliud cft deu corde mdereimfi fecundu qd1 fupra expofuimusj mete eum itelligere ater, cognofcereflftud eft caput qd1 ifti qu$ ad ifidiadu mihi de oriete trafmifiiifunt no folu puerfa itellige/ tiaiue^etia uerboRd adulterio conati funt ifamare.qd1 ego iccirco ut dia quoa nonulla dus qde iterpreta> bar faiptoris fufpedu hfe no potuiineqt ptermittendu indicaunquia no in eo ahqd de coparatione pns ac ii Ui dicebaf :fed de ipfa deitatis natura qu^rebaf :fi ei aptu ullo genere uifibilitatis uocabulu uideref. reipodi ut fupra diximusnis haereticis qui iccirco deu uifibile effe afTcrutiquia &: cor^“ prie corporis eft. Vnde 6i illi Valetiniani:q> fupra diximus haeretici: corpora iter &	^nerafle	pa>
tre 8i generatu filiu dicunt.Refugies ergo(ut opinor)Origenesuifionisappeliattonctanq ^ p ^aucme/ jiusefle in natura deitatis ratus.i.in patre 8i filiu uti lilo lermoneiqd1 ipfedommm defim	:	.
nouit filiu nifi patermeq; patre quis nouit nifi filius.oem ergo occafione {uPa 4‘^hxrel	x
cludedaifi notione in natura deitatis potius diceret q uifioncidu uifio oCC,a^inlie^u^ eUaeelii talis au do cis.Notio uero unius naturae iter pfem di filiu feruat idiffociabile ueritateipcip^, q ^	.	r.v	,»
ritas eft:fimul 8i cautela p hoc plurimu credidit fore: ne Anthropomorphitx ^	v in.erix r -j	--
deu.Haec ratio qua no fiebat aliqdifferetiatrlnitatis:uifa mihi no eft debere penit	o,v * j	r	a
in graeco icautius fortafte pofita dedinauimus.Sit fane adhuc in iudicio Iegetiu:ut^ huinfrpm^i^r di&s haerefes utile aut minus utile uideaf .Tamen ponamus q, etia ii qui norut de,^ !™™kc™odl fenfl bus iudicare:qbus cu peritia adeft 8i dei timonq nihil per contetione:ne<pp jnan.Aas	*(rl
: mus ab iuidia 6i fauore 6i odio uacandicat no multu ad iftru<ftione:uel ad VPU&?A	r	•	-5
caput iftud ualeremuquid na id no licet ptenrefEt tanq minus ualidu ad dcPf ^ bl	J^C^as
refPone quia fit ociofuminuquid &criminofum^Quo modo loco criminisdu?' , ™ ^ inter patre &i filiu & fpiritu fandtu cofirmaf f No puro hoc ita cuiq	^ Q
ipfis criminatoribus meis aliquid in meis litteris uifum efi*e:qd' pofTer o|endett»Dem^ n4 fi hocputaften^ ipfa ficut traftulera mea uerba pofuifTent. Sed nuc aufculta quid faciut^ S	require	fi u	P
cxeplu.In eo loco ubi feriptu eraufed fi reqras a me:quid et,5 de ipfo	^
lem dica natura dei qui naturaliter inuiiibilis eftmonbi ftatim uel T^j^afud ablurdu^on
quippe dabimus cofequeter.ilh fcripferuntino tibi ftatim abfurdu:uel P	^	efle.quia	^	v^(pet	jfte
no uidetiita nec fpus fandus fiHum uidet.hoc fi in foro pofitus:uel B	2	”	<>nueref	ex	legibus
quidemonafterioRomaquaficaluniandiperitiffimusmiftbseft;noruntoesquid con^ 5 .|, ^ < piiblicisicuiufmodi criminis reus effet.Nuc ucio quia fxcularc ujta
$,2	P
'xr/M-tiLo cor»
6C mandauit praefbyteris miqtatis falfis eu confcriptionibus purgereiquafi qui benedixiflet.i^lafphem ^ deu & rege.Sed quis in hoc felirioriilla qux madanaut hi qui madato iniquitatis obtcperat.Grauia n$« ut opinor in ecclefia pene huiufmodi facinus inauditu eft. Sed addif adhucaliqd.Reqris qd lUud, Vtre dices fiant:& infidiatores fentetias ferat.Na errafle fcribenteiaut lapfum efle in fermone: nouu non elt.cx opinor uenia dignu eft.qa & fcriptura dicit.In multis.n.offcndimus oes.q aut in uerbo no offendinhic P dus eft uir,Erratu putaf i uerbo:Comgaf:emedefifiijd utilitas poftulat;S< auferafdnferi uero q no iut i pta Iris alienisi&falfa iterferiad hoc folumt uita ffisifaraes:temerare aliena fcripraiut fcripcori iferas no * ut fubrcpas auribus populo^iut coturbes corda fimplidu:ut nihil aliud ex eo nifi apud hoics opinioni m cula coferas,uidete fi alterius eft opusmifi illius q ab initio medax fuit:&: ffes criminado diabolus.ucrinii tor nome accepit.Na cu falfa huiufmoi fniamapud Mcdiolanu recitarct:& a meq iegebatdalfa ee diceren^' iterrogatus a quo accepiftet exeplaria:refp5dit matrona qnda fibi dedifle,de q ego q'cu(p illa eft: nihil dic •
j r,-•	■» n. i - r -V..-.»» z4d»«/V npfiri" rufiPifit"	«	vini	iiiri	IDliUS*
gru emcdata cxeplaria retinetisii.quia ficut filius no uidet pfemiita nec fps fcus filiu uidetii. q<i ego no: unq no fcripfided ecotrario qa ille falfauitadico.Si qs negat $ no ira uidet filius patreificut pr filiu.& no n» uidet fps fcus & filiu &:pfem:ficutpf filiu 8i fpum fcum:anathema fir.uidet,n.& ueriffimeuidet.Sed ut deo» deudux luce.& no ut caro carneifed ut fps fcus no corporeis fenfibustfed uirtutibus ueritatis. Si qs hxc gatifit anathema in aeternu.qaute uos coturbatificut dicit apoftolusiportabit iudiciu qcu^ eft ille.Men^^ ni fane: 9 aliqs eo^ cu argueref falfafle haecaefpodit mihinta in graeco hfe.Meaute in latino imutare uo/ luiftc.ln quo omitto illud exeq:qa nec qde ue^ dicut^fed tame ponamus qa fic eft in gr$co:& ego in latin0 hoc no fcripferavpmifera.n.me in pfatiuculis tale aliqd fatftu^tqd' fi facere: ut qcf ubi offendebat in latio0 comodius icribereiqd abfq; .pmiflb uel qd abfcp rone noftra facerefTu certe q hoc in latinis meis exepla^ bus no luencras: in tuis chartulis hoc unde fcriptu IcgebasfEgo q iterptatus fummo fcripfi.tu q me accufaS; & meas tales Iras no tenes:crime mihi unde coponisfHaud ideego accufari debcomnde tu me falfu fecifti«rC
> fenfu quoifti cofinguteeplatu
in Iris meis iueniffet:& uere fcrupulu alique ex ipfa ledtioe ccpilTetxu me ficut ipfe nofti: R omae pofitu
fenfine dubio nunq eleeiflec abfente lacerareique potuit grauius cofutare pfente. Sed iftu qa falfi coicietia deterrcbatrad me qde cuius erat fcriptatq uolebat criminari no detulit.fed g domos® matronas® monafte
na:p fmgulos
ftim ex urbe decederer,ne uel eo
me latini coenofcut cia Origems bona:& ignorat malanftos ipfos quos nuc ego traftulera redincerpratus e. & ea oia q ad me uel iprobabiiia ptermiffa lut rfemit.quo fcilicet nuc cotra fniam fua' Romani p ipm Orig= nis cognofcat mala'6C ignoret bona.hinc etia nd folu Origeneffed 8i me metipfu in fufpitione haeretis conai-adducere.hrr	flebiliter	canes	fuos:q	me	p	urbes®	uicosmiter	trafeunte	caliiniatiu btratibusinle/
ter circuuenisiNunqd no & ego legifNunqd non 8i ego iterptatus fumfSed lege ea q iterptatus fum
utis qtotiibros cdjcripfitiio qbus oibus penepconia eius ufqjacl c$lufert:qtotiaanis&kai aboi Ipo-nnfrpynbusaDlnrirr.,-.^ i n,-.-r hrtrmndndereflemr?/V—---j^nminU.hac vngeni
. ^	apoftolosecclefiagi magiltru.K nuc ite^ fcribit menerut eu cu ipiis hereticis K geminus coo ,
tu,Quo mo fe ex cotetioe c6mutct dlcat:na illu que.xxx.fere anis cotinuis leges K fcribes apoltolis ui nuc ha-rtticu ^nucio.Nuqd aliquos n0U0s eius libros m5 legit;quos a'te no legerat. Sed exiscUd eu;& tue apoiloluiSi nuchaereticu dicit:& nullo modo hoc ita fieri potuit. Aut.n. tunc redte dixit huore quoda contentone puertifiae audiedus non eft. Aut li tunc male dixitifii modo fc ipfum conde
Jbt quid inqt abfcindif poenitctiat No errat 8C in uerbo maxime: licet quide de errore poenitere»bed limui aliqs pcenitetia agmfimul accufatifimul iudicat:fimul(p codenaLQuafi uero fi q meretrix una fenodte: aut duabus a fcortado cotineatidebet cotinuo leges de pudicitia fcribere:& no folu leges condere: uerii 8L fepul^ chra fubruere ofum qu$ ia defundtx funt foemina^iq? eas fufpicef fui fimile uita duxifie: poenitetia ages 9
f 1 r* t-»i ■«-« L	*****	(	i	■	»	■	—J	1	_	1	•	i	n	a-,	w	-er*	11	f	11" k il	CTIC	*	a	z"i	^
uulnus &: ite
tix ueritas eft:ubi idulgetiac decretu ipfe fibi poenites didat^Qui poemtet pro iis q male locutus eftiui
fuu no ite^t male loquedo curat:fed fi ledo. Sic, n.fcriptu eft.Peccaftiiquiefce.Scd mic ipfe te reii ftatuis:-
rii reatu ipfe te abfoluis.Et ex reo ipfe te iudice facis,H$c ia no tua q irrides in nos: fed noltra q ita nos ini* deri patimur eft miferia, Verutame ueniamus ad hos duos cometanosiquos caeteris cibus opufculis fuis co demnatis ac renuciatis folos excepit:& qcafte fe in his 81 cotineter egeritiuidcamus.Ex his.n,folis 5^ fide fua ^bari uult.Et qd* Origeni in oibus aduerfef.pferanf ergo ifti q ei foli ex oibus fcnptis fuis placct.Un epifto la Pauli ad Ephcfios libri tres:S: in Ecclefiaff e(ut puto)unus,Sed mic interim q primus occurrit in epiltola ad Ephcfios cometaiius relegaf.Etia ibi cofociu & cocorde fymmytten ut ipfe ait;i iis qux arguit approbo. Et primo oium de qbus irridet mulierculas:q (e dicut poft refurredtione no habituras fragile corpus: quae angelo^ futurx fint fimilesiqd ipfe fentiat uideamus Jn tertio commetario^ libro in epiftola Pauli ad Ephcfios fub eo capitulo ubi feriptu eft:q uxore fua diligir.femetipfum diligit.nemo.n.unq carne fua odio habuit,& poft aliquara ita ait.Foueamus igitur & uiri uxores:ut aix noftrx corpora,ut & uxores in uiros:8d corpora rediganf in aias.& neqqfit fexuil ulla diuerfitas.Sed quo apud angelos no eft uir neq? mulier: ita 8t
ftl h^rcticos dicis.Vbina ultra corpus qrimusifi in aiam redigif^Enr ergo ia totu aia:8C nufq corpus.Etite* ru fi uxores in uiros comutabunf tp eo qd' fubiuxifti:ut neqq fit fexuu diuerfitas:qfi hoc ut oftcdercs quia fexus foemineus iteribit:ex co qd1 redigef in uiruifolus aute manebit u rilismefeio qde fi hxc tibi de fe dice re foeminaM fexus ipfe pmittat.tame 8C fi ab illis cocedaf ;qua cdfequetia poteris oftedere ibi uirile fexu efle necefTariuiubi fcemineus neceflarius no ^baf^Quia naturali quoda uinculoin tanm fexus alter eget alteri us:ut fi alter no finaltcrius opus no fit.Et.n.fi lutea forma ex refurredide hd hfe putat :quam in paradifo ha
buit
citis
uel paradifus utrum fexu patiafuiel fimilitudo angelo^iut tu quoc^ faterisinullum oino recipiat. Et miror quo ab aliis exigas de fexuu diuerfitate fenteria:de q tu uoles difTerereitatis te inuoluis nodis: ut euoluere te nullatenus poffis.qto redius faceres:fi nos quos culpasiimitarens in tahbus.&hgecfohdeo	ha>
bet noffe pmittcrcs:& te potius ignorare fatereris:q ea fcriberes:quae paulo poft ^a mii cofeietia fua tefte nuc diceretino dicq:fi in aliquo opufculo meoifed ri nico negligetius fc Iris fcnbi per portas i!os:qu$uoIu mihi no credi
te negat &fexu:uiaete quo moiplelcriDitincpiuoiaiua:qacuipviaw—-	.
Sed nos te qde h$c feribentemo folu no arguimus h2ereticu:fed & fatiffacimus tanq g o. Mulieres ta> me ill$ qs tam idignis & ihoneftis cotumeliis laceraftiiexhibebut ante tribunalCh", ' /^C5U?; "ls 1C0y metanisdoces:& illaqu$ oblitus tui rurfum cu cotumeliis feribis.^ibiutraq^reat _ . t.ubiccllabit lam fauor hoi'um:&: redepti laudibus plaufus filebut,& tecu pro his uel geftis uel dichs^. udicabunt apud iuz (lu iudice Chriftu. Veru pgamusdifeurere qd etia de q[ftionibus fcribat.hoc.n.a P lne^ m qbus de car nis refurredtide fic uariat caeteramt qftiones Jte ex cometario^ libro de/pi^olaP ^d ephcfios de eo capi tulo ubi dicit apoftolusSicut elegit nos in ipfo ante mundi coftitutione	^imaculan cora
ipfo:ita ait pro coftitutioe mudi in graeco feriptu habet hcxto^oAbh ^°,u farr r, , P Pm *u¥arxcc* P)OAh:qd'conftitutio fonat,Vnde8Cnos,ppterpauptatelingux8Creru	ut^	uim
ru & fermo latior 8t linguae felicior fitteonabimurmo ita uerbu ex uerb . .	Mnrd	mittif	a
uerbi quoda explicare circuitu.KaTap)oAH,n.#pprie dicif:cu qd dcor P ja - r ^ fenore 1^ fublimi.uel cu aliqua refumit exordiu. Vnde 8i hi qsdiufutura^	nihi
i.initia fundameto^ icciffedicunf. Voles itaqj Paulus	qa	fit
lo;n5 creatura no cdditione no fadtura: fed KaTafboAHN ,i.initiu ^ „ "r "letl ad eu	anteceffcrit
Manichxu&caeterash$refes:quxfatiore8Cmateria'ponunalmd^u deneaturaefa^ -ipfo-hoceft creaturasifed ofa ex nihilo extitermt.Quod aute eledtos nos ut ^musfandi & miaculati	P.
deo:a'te fabrica mudi teftatus e:ad pfeietia dei ptinencuioia f^ura ia Ma fut Et anre q fan ta.Sicut &: Paulus ipfe pdeftinafi utero mhs fux.Et Hierernias 1 uulua fcificaf :eligif;roborat ^ ^pheta 1 getibus mittif .Hucufg edidit unaexpofitione.^dfubcuiuspfona da fitno exprefiit.hoc tanm egit 9 ex cofequetibus reprobat priora,Aitm.in cofcquetibus,alius u	q ,
conatur ofV ndeRvVndc manifede odendit:^ per illam priorem expofitionem non offendatur iuflma ^ quod utiq; ipium eft.Sed p i(tu que dicit aliu:cuius aflertione fine dubio uolcs apud oes indubitata St ca lica demoftrare:dedit tale teftimoniu:^ hac fua aflertione iuftu efle deu conef ofl:edere:q) no ex PTXl.	£
fcierix dciifed ex merito eledto^unuque^eligat.Dicitaute uifibilescrcaturas:c$lu terra maria:6^ ota q intra ea funt alias fuifle iuifibiles creaturas.-in qbus 3i aias: q ob qfda caufas foli deo notas deiectae fint uc fum in uallc ifla lachryma^ in locu afflidtiois pegrinatiois noflrat:in quo fandius coftitutus orabat ut fede priflina reuerteref dices.Heu mihi qa icolatus meusplogatus eft.habitaui cu habitatibus cedarjtnu fcola fuit aia mea.Et in alio loco.Mifer ego homo:qs me liberabit de corpore mortis huiusi^Et aljbi.Meliu efl: rcuerti 6i efle cu xpo.Et alibi. Ante q humiliarer ego deliq.& extera his fimilia.Itatp prius q aix inqulU. prxcipitarenf in mudu.Magifter dicis mqunt:&: no dicis:q funt ifti q hxc inquiut:q>aix eflent prius^q Pf^ pitarenf in mudu.Nonc rede inqt dixi:qa talpa es:& nihil uidesCDixi ia fupius qa illi haK dicut:q deu lUttu efle aflerut:que uticp fi cor haberes me ipfum efle itelligeres.necp enim ita ipius fummt aliu me 8t diucrluru efle ab his flatua:qdeu iuflu defendunqd1 oes utic$ facimus qui fanu fapimus.Dic ergo magifter dic i qd ilt* q tu es inauntvltacp prius q aix inquiut peipitarenf in mudu:& mudus exaiabus fieret cum habitatricibus fuis in ifirnu deicdus ipfe elegit Paulu deus:& ei fimiles cora fe q erat fandi St imaculati, Nemo aute eli^ nifi de pluribus:S<: ubi fut aliq uilioresabi ppetraf eledio.Quo modo aute in Babylonix captiuitate quadu a Nabuchodonofor in Chaldea dudus efl populus:mifli fut ^phetxtEzechiel: Daniehtres pueri: Aggeus ot Zachariasmo 9 ipfi meruerint captiuitate;fed ut eflent in folatio captiuo^i:ita 8t in illa diredide mudi eoS qui ante q mudus fieret eledi eratia deo miflbs efle in eruditione 8t magifteriu aia^: peccatricu: ut pdicatiu ne eoi?4 reuerterenf ad eu locu unde corruerat.Et hoc efle qd' a Moyfe in odogefimo nono pfalmo dicitur# Domine refugiu fadus es nobis in generande St p>genie:ante q motes firmarenf fieret terra St orbis terra ru.Qqo fcilicet ante q mudus fieret:& uniuerfa generatio pricipiu fumeret: fandis fuis deus refugiu fuerit# Hatc funt q in illis quos folosexoibus opufculis tuis eligis:&f ad codenandos exteros relegi iubes comenti riis fcribis.Mundu ais fuiife iuifibile;ante q hic uifibilis fieret.In quo mundo cu reliqs habitatoribus ang^ fcilicet St ai'x erat.Iflas aias ais ob quafda caufas.foli deo cognitas in hoc uifibili mudo nafei in corporibus# &:quxantehabitauerat cxlu:apud prius fxculumuc hic habitat terra':fcilicet no extra caufas aliqsiquas ip inibi uiuedo comiferint:&: ais qd1 fandi quiqjjut efl: Paulus:& exteri fimiles ei p generatides fingulas ad er ditione ea^ a deo pdeflinati funut eas pdicatioe fua ad illa habitationeiunde collapfx fuerat reuocaret. hoc copiofiflimis (criptura&i teftimoniis firmas.Et quae fut aliaquaefo dida p qbus Origene in ius uocas.q alia funt in qbus eu danari iubes^ Aliu ne in tuis danas^Et fi ut tu fuades-.huiufcemodi dida danada funt: res tu primus fentetia Et oro didis talibus ipfe prior te ipfum codcnabis.Nccp.n.tibi iam ultra ullu remalit effugiu.Nullx hic (Irophx pro qbus exteros arguis habebut locu.In ipfa & enim poenitecia tua poft coMCU fione iam emedatusSconefluiite libris auctomare dedittimidelicet ur ex ns tua femem deiis qu$ dana a-	____c, ideo a hic (cripta fut tanq fi modo harc pnuues & definias audieda fu t. bt
hic talia dehnisiqlia dicis cite danaaa.aeu nv	w s	------- ~7.--------------  "7	t
ubi fmutas exponetis pfonaf Vt uideamus a eft lUeiquc tah? dias aRiuere. Ais «go: alms uero eft q deu ftu conaf ortedeteidios qua: iam fupra diximus.Sed ifte que dicis ahu deu mftu afTertioehac fua ut ais often dit.& a tcaliiK IV diuerfus eft.De te ipfo qd fentisiTu negas mftu dTe deufMagiftcr dum tu multu mdes: S fatis ar^	icurriffe	oadvoldiloN:	Sf	ex utracp parte cocludi.Autm,iuftu deum
nesaKif ™ ^	9	harc dicit. Aut fi ut ois cofitef ecclefiaietia tu deu iuftu efle cSfitearisitu
es q h$c dicis-Sf tu es q primus excipis fentemiaiqua in aliu fers: 8i tu q tuomet ipfius mucrone confoderis. "	*	^j^rtifrimosiudices&futu^deiiudiciupftolates.Noqacodenaredebeateuij
„	-	r—-.oz	fnn rrahp nn nirlpr-^pHpmcdare SdadllPra nrpnifpfia rpnrvnrp VprU
Sufficere nninrar -miid iufliflimos iudices St futuR» dei iudiciu pltolates.No qa codenare debeat eu:aie ftucauideUt^oculo fra^us fuu& m fuo trabe n5 uide&demedare &aduera pceliitetia reuocare. Verun= forte latuerit eu locus ifle unus in his libris quos ad liqdu fe recefuiffe putauerat:& quo^; cxeplu exteris oi bus codenatis ad cofcflione fidei ,ppofuerat:reqramus quo etia in exteris fentiatJde in eode libro de eo ca' pitulo ubi feriptu efl-fe^undu placitu uolutatis fux in laudeglorix fux:poft pauca ita ait. Inuadunt W1 hoc loco occafionc.q antc coflitutione mudi aias putat cu angelis & exteris uirtutu cxleftiu noibus incxr fli hierufale fuiffe ucrfatas*qd' nec fecundu beneplacitu deimec in laude glorix eius Si gratix poflitlte1*1^ alios nudos barbaros feruos debilesialiofcp diuites romanos nobiles liberos fanos in dmerfis oris & dIL~r parte generariinifi cau fe 6ccflcrint:qbus ex meritis hxc aiaj* unaquxcp fortita efl.Et illud qd' ad romanu feriptu eft:qda putat nofli -st nec norut. An no habet poteftate figulus luti de eade mafla facercr ^1,5. honore:aliud in cotumehaM ad eunde fenfumreferutiutquo momala uita feu bonadabori^a ueiiao • fruflra in hoc mudo agif ;nifi crcdamus dei efle iudiciuiita Si diuerfitas in hoc mudo nafcetiu imi na au guatmifi aia^ merita pceflerint.Sed.n.iquiut hoc no ita accipimusino fecundu beneplacitum uoiutan_^ erit.nec in laude glorix & grati* eius alios elegifle ante coflitutione mudiiut eflent bn^ ^immacm * haberet adoptione Pet lefum xpmiahos ultimx conditioni & poenis ppetuis deftina^^™*^^!" exoriref ex utero:odifle Efau prius 5 digna odiis ppetraretmifi caufe pceflerinnqn*iul	de	his
Quid expreflius hac aflertione^qd ^idetius uel ab Origene uel a quoq eorum qu^ dogmatibus uel cogitari uel dici potuit?Quod fcilicet diuerfitas Si inxqlitas q eft hic m hoc mua	^
tiu ad dei mmftitia referaf.Caufam dicis dedifle ipfam fibi unaqua» aiam:exhis fcilicet mot|P quos prius in cxlefti hierufale:qux eft mater oium uiuedo geflerunt.K hoc inqt no ex meapiona ai	c
(ed alium dicere defcripfi.Dixi qux dixiiquia inuadunt quidam occalionem. Nec ego nego:q» oe an
trideariStSed ifte alius que hxc dicere aistutru tibi cocors c6fonans:an uero cotrarius fit 31 inimicus: non 8 o denegafti.Cu enim alium iftum cotrariu tibialiquem nominas:foIes ponerequxda didta eius, fed ftatim ea deftrucre 3C ipugnaremt Martiois & Valetini & Atrii & caetcro^.Cu uero aliu qdc noias:& didta eius cu ua
 r _-l_---------------•	r__miiMic ♦	 -___1.-/T2_:	Oz
cu fub aliena pfonaTua fentetia rpfemt.Fiut ifta ab oratoribus:cu aut offedere aliquos metuutiaut iuidia de^ clinare cupiut.Na fi tu te ex hoc defefum putas;qd' i his didtis aliu noies:multo erit excufabilior ille:que ffi> mulas.Na ille no folu hoc 1 cofuetudiehabetmt dicat alios ita dicere:8d qbufda ita mden: fed multo cautius dicit ille de talibusife hoc no definire:fed opinari magis, Quod fi alii melius uifum fuerit: ut his omittis illa teneatunuide quata ille cautioe ufus eft.& tame a te ad danatione uocaf .Tu qa tatu modo aliu noias.-effugif
1	t—T V7	1 r*	ZM 1 «1	^	1	^	■*	*_e	*	^	-	■».«-	*	J — —   — — —* 1	»%•*>	^3	^	fy 4* ^ VI	1	01*3	Ca
:ut fimus ilau
degi^
qd'grxeei  .........................................      ^	4 „---- ....
tos fecudu ^)pofitu eius:q uniuerfa opaf iuxta cofiliu uoliltatis fuae.Nucuero ^pofitiois adicctio ad ijlano: nelligetia trahitrde q fupius difputauimus:exponetes hoc qcF feriptu eft: q benedixit nos in ol benedictioe
tione mudidta etia nuc fpcraiTe ante dicamur i xpo:ex tpe quo eledti & pdeftiati: & benedidii fumus i caele/ ftibus.hucufcp irerim;quae.n,fequun£ maiora fut.Nuc ergo gfas ago deo:q> me podere grauiflims fufpitio/ nis releuauinFortafic.n.uidebar aliqbus:de alio ifto cotetiofius uel caluniofius agereicu fecudu rhetorica fi gura iftu que dicit aliu ipfum phibere efie.Sed ne q ulli audito^: nuc prorfus dubitatio remaneret: qs eflet jfte alius de quo fupius dixerat declarauit.Tanq uere bonus magifter&q nullas uelit ex didtis fuis ambigui tates difcipulis remanereidignatus eft i hoc loco illu que fupra aliu dixerat euidetius qs ettet oftedere. Ait er go.nuc uero ,ppofitiois adiedtio ad illa nos itelligetia trahit:de q fupius difputauimus.exponentcs illud qd' feriotu cft.q benedixit nos in oi benedidtione fpmtali:in cadeftibus i xpo. Et qd,ibi ex pfona alterius didtu: ut minus itelligetibus putabaf :ne qs error his quos iuflerat:ex iftis libris qd de Origene fentiret fententia fua nofcere remaneret:ad fua pfona nuc rcuocansmec aliu alique noians:dicit ea q fupius legimus:q> fcilicet ficut ia nos benedixerat in oi bencdiftioe fpiiitali i caEleftibus:& elegerat ante coftitutione mudi:ita etia fpe raffe dicamur i xpotex eo tepore quo cledi & pdeftinati:8dbenedidi fumus in caekftibus, Abfoluit ergo me (ut puro)iple fuo teftimonio oi fufpitioe calunisetqd' alius ifte non fit alius q illeipk*Sed & maiora adhuc ex
fuu aliu itroducit.&: dicit. Alius uero hoc dogma no fuftincs qd* ante fuerimus^ fpauenmus i xpo:q in ifto corpe deeeremusrillo itelligetia traffert.Hoc in loco oem fuu fetoraqfcp illeelt;ilte eius alKisexhalauit.Di/ cat.n.nobis hic que uult aliu efle q hoc dogma no fufferat:q> ante q i hoc corpore degeremus:# fuerimus:#
' anari iubet Origenc)que uult hic aliu itellexilTeiceu alique contrariu
fpauerimus i xpo(Hoc eft.n.pro quo danari iubet Origenc)que uult
adogmatatqd
q definis
fibile fuifle aias:cu angelis # exteris uirtutibus:in fupiori hierufale in cxleftibus c^^ap	* uiu^°
traxilTe caufas fibi diuerfitatis uel nafcedi in hoc mudomel alias qflibet coditioes tole	• t ergo ilta ca
irpHtv.  	-«.-..r:x cvu^rpHcudixeris.nxreticudefienabi
haneticu defignabis
rurfum euadif^Quocun^ te couerteris h$rebis.Nd dica nullus fubtrahedi te:	.	e.	-»
de paululu fit copia. Sic tibi Alexadri tui ariftotelici cometarii pfuerefSic	J
& tatoisi philofophoM grxee & latineufupei & ludaies eruditiois	angUc'fd'!
ftricabilesdeuenires.Ettamiferabilitercoartareris:utnecadalpesP0^serr.rnpm- .V Parc?.muj.o.
feredu eft litteris.^ ut ipfc ait opi magno fdnus no eft afcribeduS:qq	of rm r^^v mif^
§ flagello linguxiquos libitu fuerit uerberet.Et fi qs minusaduiabi^f^	cus	di fcnptis_,^_ ^
p diuerfa centu codicibus defignef .Tame nos no ipfum:fed patriarcha i	auichqmcop
fpelucaminimicufuuSaulicueupottetiugulare:noluit:fedeipepcinqd'.	.	^i^nobisahq ^ ‘
no folu uerbo:fed &. re attp opeietia fi fateri no uult:corde tame ^cofcictia m	^mUs eum de
dare ueniam nefcit:qui fine ullo humanitatis refpedtu de didtis alter	♦ ^ itcnm c ^ q •
fpeluncamf^quo in illam incidat.de qua etiam fi omnes conem^^
9Pptfierimtinfupioribusillismbiittuddogmacofirmabaf ab^:qluftudeu conabaf que dixit uere ne alterius pfona fuerit talisiqle riuc cadenariuultfH c uero ubi cotrariu^ in fupioribus didta futialm feipfum dixeriti’P6t.n.fieti:ut cofciusfibifitnta	fe^u ^	^	a;
id no potuerit explicare,Sit ergo uenia:# ponamus ia hoc loco iftu aliu:huc efle ipfum q no recipit g
rurfus tedat diligetius pfequamur.Ait itacg.Alius uero hoc dogma no fuftincs:g>ante tuermms.oc rimus in Xpo:q in ifto corpore degeremusiillo icelligentia traffernut dicat in aduentum domini aiu ^ quado in noie eius omne genu fledaf icxleftiu 6C terreftriu & iferno£u& ois lingua cofiteat ;qa domin ^ fus xps in gloria cft dei pfis.Cu.n.ei fuerint uniuerfa fubiedatalios uolutate alios neceffitate iubnciena * eos q ante pfentia maieftacis eius fperauerint in eu; futuros effe in gloria laudu eius: & uocari irpoHA ^ Taa.eos uero q repti fuerit neceffitate credetes eo tepqre:quo nec diabolus di. angeli eius poterut neg gnanteefle fperates;fed no in laude gloriae ciusiqd1 qde Si nuc ex parte uidemus expleri quia alia (itnl -eius q uolutate fequaf deu;alia q neceflltate.uerutame fiue p occafione;fiue p ueritate;tantu Chrilius a cief;dumodo fciac & fperates q? pro diuerfitate fpei diuerfa lint pmia recepturi;o!s in hoc loco admittit _ , uillatiois occafio.In fupionbus dixifti;^ hi q ante fperauerut in Chrifto;illi funt;q ante q in hoc uifibu1^.
ftiu terreftriu Si iferno^duobusei modis erit fubiedta.Quida uolutatetqda neceflitate.& uolutate an luu iedos fcos oes q p uerba pdicatiois modo ei credunt; Si iltos uocari TTpOHAiriKdTcccr .i. q ante fperauerun in Chrifto.Neceffitate aure fubiedtos;q nunc qde p pdicatione uerbi no crediderat.Tunc aute ia negare n
uenia opinione no fentetia alterius arguisztu in regno Chriftiad pmia fecuda pduris.Et hoc uis itelligi:<loia
fimt nihil irpr^H1 iifni nprif-ifp in nprpiTirarp Ync mmirip^tiM nihil rpfprr* t-iprpfTirifp in nnliifirp ryprlatU**
qd' domi difcif.Na un'9 fi tu es nucalius:qprimu dogma illud no fuftmcs;q<f aias in carieftibus fuifle diei ante;q in corporibus nafcerenf;tu es fine dubio q diabolu 8i angelos eius atcg oes icredulos no folum ueo donasmeru eria fecudis munerandoseile pmiis polhceris.Si uero hoc fecundurefugisttu eris primi illius^ -gmatis pater,Et miror qu5 ifti prudetes Si eruditi uiriiq haec eius legut fcripta:& quibus nuc illa ab illo bunf:ridear de me;q> me talpa noiet.& no fentiat fe magis ipfos ab eo talpas iudicari; quos putat naec in libris n6 uidere defoifa.Si.n.putaret eos legetes itelligere poflemunq ad codenada ea q ipib magiucr d°, , ifto^d libro^ habere iuiTiffet exeplu:in qbus ea ipfa plenius 8i manifeCtius cotinenf :q codenare nos iU3u ' Oftedimus iterim iftu ipfum afferere 1 iftis cledtis cometariis fuis ea q danari inalrerius libris iubet.i, 9 fuerint in cxleftibus ante 5 in hoc mudo in corporibus nafcerenf. & q> oes uel peccatores ucl icreduii cUU1 diabolo & angelis eius -co tepore quo omne genu fledtef lefu cxleltiu teireftriu Si iferno^mo folu uenia & cipienueru etia ad fecuda orni* uocabunf.Sed quonia haec rei nouitas non dubito q> fide difficile mereaf:Ut qs credaf ea danare q aftminftio qd defideratis. Vt fi poflumus talia ex cifde libris ^feramus exepla: Si taiu
• 1	T . . r.  . _ " •T'	It-X	lihmtzx. in f*om\i finf> vnc /V npc f-in Ai" fni fiinrtt
Ex eo capitulo*ubi dicit apoffolus ut offederet faeculis fupuenietibus abudates diuitias gratis fuae in boni' tate fup nos in xpo lefu poft pauca.-qd' nos inqt q quonda lege tenebamur iferni :8i ^pter uitia at^ peccata ut opibus carnis;ita eramus 3^ fupptitiis deftinatimuc in xpo regnemus;fedeamul($ cu eo. Sedeamus aut r»o in humili quocucp locoifed fup oem pricipatu:poteftate;& dominatione.&: omne nome qd' nofatu eft:n°^ folu in hocfa^ulo-fcd etia in fu t uro. Si. n. xps refufeitatus eft a mortuis;St fedet ad dextera dei in caeleffibu fup oem pricipatu k potcftate Si uirtute:& nos fedebimus regnabimuf^ cu Xpo neceiTe eftmt fup his qux fedet ille;fedeamus,Sed q diliges letior eftiffati dicet Si reqret.qd ergo maior ho angelis^ cudis in ^ lo poteftatibusf O uod qa piculu eff refpodcre;pridpatus.*poteftates;ac uirtutes;&: dominatiues;& omne n men qd* noiaf/ndlolu in hoc feculotfed etia in futuro;maxime qa oia fubieda funt xpi pedibus; no ad d na parte:fed ad cotraria refert:ut dicat eile eos angelos refugas.Et principe mundi huius; Si lucife^ q nian oriebafffupqbus fandi feffuri funt cu xpo.Ulis quocg tribueres beneficimq nuc iferni&male tibertateiu abutetes uagenf	p	peipitia corruat peccato^.Cuaute tales habuerit fefforesiiuxta (edentiuuoiu
tate icipier gubernari.Nunqd Si hic ambiguitas aliq derehda eftmt locus hic egeat affertoref Vbi cUiaerV me nulla illius ahi flbi	pf0na;dicit angelos refugas:# pricipe mudi huius:# luciferi	fu
turan fine xpo fup fe fedete # regnate cu fanetis fuis cSlortes ac fociosmo folu regni eiusded # uo^ta“* turos.Secudu uolutate nacn xpi # ofum fando^ eius agere; hoc eft ad fumma beatitudine puemile. ^ enim eft aha pfedio ofonis q lupplicare nos docuit patrimifi ut fiat uolutas eius ficutin c^o a m rerra. nn^fn natieter audite.^ J r - . x Vr.fic rlncrmarihnc in lihric pinr z-r..- ^.mluetC, 1 ata.n,lUt.Ui _
'smeccfleeft ut # fubie&os habeat:# timetes fe:# feruietes fibi:#cosfta ^ diftributioes officio^:: no folu i pfentiaR/;fed etia i faturo f$culo ciu .	k
pricipatus & dominatioes
tufline roboretur.Quae
los^feSus & honorestafcefiones ec 8L defccfioes:uel crefcat alius: uel dccrefcat. Et fub alia atcp alia ptatetuir g i tute:pricipatu:atc^ domiatde fiat.Cur magifter ut tuis tecu ucrbis agaipoft quadrigetcs fere annos: quietas & fimplices hxc latinor ii metes doces^Cur nouas uoces qs ab apoftolis neo iufcepit ifuetis auribus mgerisC Quxfo te ut parcas Roanis auribus:parcas fidei:parcas uoce quae ab apoftolis laudata eft.Cur in medio pro fers qd' Petrus & Paulus edere noIucrut^Vfa quo tu haec feriberesmd uftp quo ego iterprarer.ut doces; fed uf(p quo tu hxcante.xvJereanos fcriberes;(ine his mudus xpianus no fuit^Quid.n.tu modoces: q> in futu^ ro faeculo adhuc afcefioes&defcefiones fiatfEtproficiat aliqui:& aliqui decrefcadErgo illud qcfdicis i hoc faeculo uitaacqritur uel amittif :no e ueru.an occulti het aliqua interptatione^ No.n.poenitctia agis j) his q in iftis cometariiscotmetur Jte qd ecclefia unu corpus:no folii Si hoibus:fed & angelis & oibus uirtutibus c^leftibus intelhgedu fit:ex eode libro de eo capitulo in quo feriptu eft:8£ ipm dedit caput fuper ocm eccle fia poft paucamo folu fqt hominu:fed et angeloru cu<ftaru($ uirtutu Si rationabiliu creaturam ccdefia in^ telligi potcir.lte qdai'x;qa in ilia priori uita nouerat deu;modo eu no quafi ignotu cognofcat: fed quafi poft obhuione denuo cognofcat ex eode libro ira dicit.Quod uero i agnitoe eius.i.yHtoO-i qda fic itejligunt: ut inter oct voTccn Si yncximihoc eft inter notione Si agnitione illud iterfit q> notio illud fit qd’ite no fciuimus;
Si ea poftea fcire coepimus. Agnitio uero eoru q poitearecordamur;& priore quadi uita in cadeftibus fufpi^ camunpoftq in corpora ifta deiedti Si obliti dei patriswuc eu preuelatoem cognouimus: fecudu illud quod feriptu eireminifcefiSd cduertetur ad dominu oes fines terrze,^ multa his fimiiia. Quod aut ait iteru: qa da hxc dicutzputo me fatis euideter in fupioribus edocuifle.Qi^od fi quado poitzqa quida haec dicunnec ta men ifta quse dicunf deftruit;ifte ipe fit qda uel alius maxie cu ia cocordes his fentetias abfcg ulla interiedo ne pfonae ab eo dicftas frequeter oftederi.Sed qd adhuc eftzqd ei dilplicet in alioiEt aftra inqt uel extera q i caelo funnronabilia dicit Si delidi capacia. Videamus ergo qd ipe de talibus fentiat in eode libro ex eo capi' tulo:ubi feriptu eftzoportet.n.eu regnare:doec ponat inimicos iuos fub pedibus fuis. Poft aliquata poteft i" quit ita reipdderiiq? abfcg peccato nullus fit.Et iidera ipa no funt muda cora deozoifq; creatura paueat crea^ toris aduetu. Vnde crux Saluatoris no folu ea quse in terris fut:fed et q in carlis eratzpurgafie phibef.ltem q> ^pter corpus huilitatis Si corpus mortis hoies filii irae appelletunex eode libro de eo capitulo feriptu eft; bi eramus natura friii irx ficut cxteri.Poft aliquatamos uero iqt dicaus eeprimu oes hoies natura filios irxp^ pter corpus huilitatis Si corpus mortis.& ^ ab adolefcetia mes hoium appolita fit ad malitia Jte q? pria fit aize fa<ftura:5<: deinceps corporis plafmatio ex eode libro fub eode capitulo poft multa;& diligenter inquit obferuazqa n5 dixit ipfius figuratio fumus ateg plafmatiotfed ipfius fadtura.plafmatio qppe origine de terra e limo trahit.fa&ura uero iuxta fimilitudine Si imagine dei fupfit exordiu.Quod in cetefimo.xviii, pfalmo fimul pofitu tanquadiuerfa fignificat.Manus tu$ domie fecerut me:& plafmauerut me.Fadtura primu lo^ cu tenet.deide plafmatio.Quid adhuc aliud eftzqcfcodenari uult^Dicat.ut id de eius libris imo^ de eius cor^ de #feramus,Quodmaquit una natura Si aiaru Si ageloru moleftu eft hoc,Sed uideamus qd ipe de hoc fen tiat in his librisiquos nobis ad cofeftiios cxcplu Si ad crededu regula ponit,Ite ex eode libro de eo^ capitulo; ubi feriptu e: uenies euagelizauit pace his q loge Si his qui .ppezqd' cu de ludsds & getibus prjmu didtu ex* pofuiifettpoftmodu addidit hxaSi hxcquide iuxta uulgata interptatoem didta funt.Cae teru q illd' apofto li legitide Chrtfto memorates pace facies p fanguine crucis fux his qux in terra erat:8d h>s quae i cxlis: Si cx tera quae in eode dicunf locoznd putabit nos qui iuxta fpiritu Ifrahel uocamur fuifle longe;6d ludxos q tan tumqlfrahel nucupaf in carne fuiflejppe.Et hac tota itelligetia ad agelos uirtutefqj cxleftes:& ad aias tepa^ uit huanaszqd in fuo Xps fanguine terrena Si caeleftia copulaueritiquae inter fe diifidebat.bt bonus paftor morbida ad motes reuedtas oue:fecerit ee cu cxteris.dragmacR qux perieratidragmis qux laluae fuerit copu lauerit.yides quata diuerfitate naturae facit iter aias Si angelos^quata eft iquit iter oue Si ouesja inter dra> gma Si dragmas.Sed pauca addidit dices:qd' aut ait ut duos coderet i femetipo i unu nouu hoiem; quod Si magis uidet fupiori de iudxis 8C getibus fenfui couenirezfic fute intelligetiae coaptauit:ut dicat hoiem iuxta imagine 8£ fitnilitudine deifadluzeade poft recocihatione forma recepturuzqua Si nuc ageli habet:& ipe per diderit.Nouu aut hoiem dicitee:qui quotidie renouatur:& hitaturus eft in nouo mudouicut oues ab oue: Si dragma a dragmis differut:ita Si aias cu angelis ee dicit,& eade forma qua nuc habet ageli prius ho habu erixiSL pdiderit hoiem habituru dicitin futuro,Si natura:fi fpeciezfi forma no differat:quo nullus pudor eft erudito homini fuas fentetias fub alterius noie codenare, maxie cu hoc ita no fecudu uulgata expofitionem: fed fecudu apoftoli fen fu dici debere decernas.Sed uideamus qd ad hxc in eode loco addif.poft pauca fic in quit,Et inftauratione noui hois tuc plene perfedtiea copledazcu cxleftia terreftriatp fuerint copulata:& in uno fpiritu Si fenfu eadecp fentetia acceflerimus ad patrc.Nefcio qd tale ^ jn alia cpift0la:fi quis tame vecu pit prudetibus quibufep ledoribus Paulus fubindicat diceszhi oes teftioniu fidei accipientesmo receperunt ^miflionea deo p nobis aliquid melius prouidetezut no abfcR nobiscdfumarenf.Propterea uniu^la crea^ tura cogemifcit nobifcu:qui in tabernaculo ifto coeemifcimus;^ codolet q a timore dei in utero cocepius: & dolemus;»: pftolaf reuelatione fifioru dei:ut de uamtate feruitutis cui nunc eft fubiedbdiberetur.» fiat unus paftor Si unus grex:ut oratio domini c6pleaf:dices,Fiat uolutas tua:ficut in cxlo Si in terra. Utleltia 6^terreftria ideft angelos 8dhoies;ficut ante una forma gefierut;» unu ouile habucrut;ita Si m futuro dicit ee repanda. Quia Chriftus uenit utrucp facere unu grege;» hoc futuros hoies ee dicis:uel q? nuc lunt ange li;uel ate ipi hoies.i.aix fuerut.Et qudquaefo te ta amicezimo ia nec amice: fed fcurriliter mulierculas ir^ ndebasiqux cu plaufu uetris Si femoris negarent fe poft relurredionefin corpore iteru fragili futuras, led miles angefisiuel id ipm futuras ee;quod angelosfEt hxc cu tanta irrifione dici a mulieribus arguiszqux
udealiu arguftn fuo fi nu cor egi c fartd^Er poftea q late porauerinK magnifice fuerit medus imrciponc q teftes,pduxerir;iuris quocp iuradi dcderir facrametaipofl: hxc oia furtu ipm:p quo aliu ia fe couiciue pur y ueratide finu eiusexrrahaftTu deinde arguis a!ios:g> interrogati de talibus: no,pmpie nec ftati rcfponciea « hir ir\?Ap	 J	in	ixiift-nl-.	f.1-1	nrndpnrihnc	nhnf-w	Ir/TnrihllS	PinlllS	fublUUl/
1U11W dui Wt.ivirc;duc aUDItare nosaieiiiuati^i umie nu	tuum	tuillgt.1t:	iV. ^	;V,
q fubindicamus tibiJa fi reuelata funt illa:qux oculus no uiditmec auris audiuit;6^ in cor bois no aiceder » fed tibi uenit qd'pfedu	deftruda tibi funt ea qux. ex parte funtidama de his & pdica. Et qu.^ apolm'
lu fubindicaiTe dicis;tu pindicatq no folu ea qux fubidicataiueru&qu$c6firmata abeo feribis eenuc da^ nas.H^c.n.oia qux nuc anathematizari iubesidu apoftolidida exp6is:aftruxeras.Et taq illius fefibus hafc inferta ee docueras.Quid adhuc aliud eftqt^danare exteros iubetfQuod corpus hoc inquit carceret uiu mii	Airiit. pj iham afam no ire a {Ter ut: fed redire auafi ad ea locambi ia ante fuerat. Pro feraus erso
corpus __
_r — ........... coerceri	necreuerti;& ee cU
1 ex eifde cometariis libro tertio capitulo:ubi
CnnitOIUL pci.lv. Vt.tf 1	pvl.	UU	VIV V^WW * v.	1J V Itil 11J l A
dicit.pro quo legatione fungor in cathenaipoft aliquata per illu iteru fuu aliu:q ipe edta dicit.alius uero^z pter corpus huilitatis:&: cathena ifta qua circudaf :& necdu fcimus fecudu qcfoportet nos fcire:& per fpecU lu uidemus in cnygmatenfta eum dixi fle cotendit.Et tucuere pofle in cofidetia euangelii aperire myfteridj cu cathena depofuerit:& de carcerc liber exierit.Nifi forte in ui nculis abfcp uinculis cdputandus eft: qni cduerfatione het in cxIisiSd de quo dici pot.Vos aut in carcere no eftismec in carne.‘fed in fpiritu:fi tame fpi ritus dei habitat in uobis.Ite de eade re ex cometario epiftolx Pauli ad Philomcne fub eo capituloiubi sir* falutat te Ephrafas cocaptiuus meusipoftaliquatamifi forte recoditualiqd Si facratu(utqda‘purar)i uerbg captiuitatis oftedif:q> capti pariter & uindi in uallehac dedudti funt lachrymaru» Vides quo mo hxc tanq myftica & facrata dicit heri apud quofditquoru tame & ipm unu eeiin multis fxpe docuitpus:Sed uti figu" rap^qua feietiae myfticx uideaf inuidia declinare.Hxc inquit quo mo fe heant uideris.Nuqd Si oiarcimu da ee in unu Ifatuiatcp in unu corpus redintegradosmo folu hoiesded & daemoes & angelos refugas.Dictu a me nnrpi rpfpTrp-nic mihiinauit no fiatifed auod ex alterius ofonadixi alterius fit.Si ad faheexinde dl
tmexquo totu corpusCOpaCtuCX	.	r.	.	-r----,	.
ra uniufcuiufq? mebri augmetu corporis facit in xdificatoem fui m carirate.fic expit in fine reru cu deu ui dere coeperimus facie ad facie:^ in mefura puenerius plenitudis Lhnttnde cuius plenitudine nos oes acce pimusnta ut Chriftus no ex parte finfed totus in nobis:&: relidtis initiis paruuloru acuerimus in eu m'ru:ue quo propheta dicit ccce uir oriens nome eft illi,& loanes Baptifta comemorat poft me ueniet uir:q ante m fadus eft:quonia ante me erat.Tuc in occurfu unius fidei & unius agnitois filii dei:que nuc p uarietare tiumo una nec eade fide agnitois cognofcimusitotu corpus qd prius difiipatu fuerat:& in diuerfa laceratu» in fua copasinp in	- „„j;rrrf‘ira ut una fubminiftratio eadec» operatio & unius itatis confumata pte
xtate.fuu manus habet augmctu;fua pedes fentiut incremetaiuenter du nefeimus iplcturihum du . oculi dilatanf.Et oia mebra per partes iuxta mefura fua fic crefcutiut tame no fibi fed corponuidean ^ geri.Ita ergo & in reftitutione oium.-quado corpus totfos ecclefia: difperfum atep laceratum ^	rcetc
iefus Chriftus fanaturus adueneritmnufquif^ fecudu mefura fidei & agnitione filii deuque ideo agn
ditimntja prius nouerati&poftea nofle definitifuum redpiet locu. 8i indpiet id efl*e:quod fuerat, ita tamen s ut no iuxta alia haerefim oes in una xtate fint pofiti.i.oes in agclos reformenf :fcd unuquodq; mebru iuxta mefura fua 8i offidu pfe&u fit.Verbi gratia ut agelus refuga id ee inrip’"at qd1 creatus eft,& ho q de paradifo fuerat eiedus:ad cultura item paradifi reftituaOfta aut uniuerfa fic fianut inuice inter fe cantate iugatur»
Et du cogaudet mebru membro:& inalteriuspucdtione l$tatur:Chrifti corpus ecclefia primitiuoru habv tet in caelefti hierufaleiqua in alio loco apoftolus uocat matre fandtoru.H$c tua didta legut oes latineiqus et nuc tu quoqjiubes eos legeretubidicis:q» oes ronabiles creaturae q fub unius ronabjJis afalis exeplo intel liguturnta in unu corpus reparadae finntanq fi' unius hois mebra diuulfa rurfus in eiufde corpis folidtatem Eiculapii arte reparent :in quibus qde diuer Ia futura definis officiamtpote mebro^/ed corpus unu hoc eft unius naturae & hoc oium unu corpus primitiua ecclefia uocas:& corpus ee noias Xpiicuius corporis fuum mebru luo ottidoreltituedu ais ee angelu refuga:q eft utiqj diabolus.& in hoc qd'ab initio creatus eft repa radu.bimuiter 8C hofem aliud mcbj^ ad cultu paradifi tanq colonu originariu reuocadu.& haec nulla ut fie ri lolettcu de rebus talibus pedetetim:cauteqj dicitur:alterius interieda perfona^fequeris ,Vt uel dubitaf-je te aliquis in rebus ta fecretis 8i abfcoditis exiftiaret:ficut Origcnes ifte cuius te 6i difcipulu no negas & £> ditorciaterisnemp facere inuenif in talibus.Sed abrupta SC definita fnia:tanqua fi angelus qref in Daniele aut Lhriltus in Paulo mortaliu auribus futuroru arcana enucias faeculoru. Et ais nulli ueteru eledta a Chri tto plebs fideliu credas.Si Origenes aliqd de diuinae difpefatiois fecretioribus fufpicatus eftinemo recipiat, bt fi Clxmesiaut ille apoftoloru difcipulus:aut illae alexadriae ecclefiaeiSd ipius magifter Origeis tale aliqd dixerut.Etia fi Gregorius ille Poticus uir apoftolicaije uirtutu.Etia fi ifte alius nazianzenus 8d Didymus uv desppheta abo magiftri mei:qbus fapietius in fide nihil het mudus.Oes ifti ut Origenes errarutifed accipi> ant erroris fui uenia.qa & ego aliquado erraui:& nuc poenitetia gero:fed uenia accipere debeo.Origenes ue> rocu eade quae egodixentietii fi poenitetia egitmenia no accipietnmo pro his quae oes dixius:folus ipe da' net.lpe eIJqoiamala fecit.lpc.n.^didit.Vndeeft totu qcqd nos loquimunqcqd fcribimus:qcqd didi pu> tatur erudi ti:& qade grarcis bois latia facimus n6 bona.Neo ergo quequa horti audiat.Sed hxc fola fufeipi teiqux in meis cometariis inuenitis;8£ maxfe in epiftola ad Ephefiosiin quibus Origenis dida uehemetiili*' me c6futaui.Ego aut fcrutaui:ut credere & tenere debeatis refurredione carnis ita futuraiut corpora couer tanf in aias:& uxores dirigantur in uiros:& qd'ante mudi coftitutioneraia: in cazleftibus fuerit. Et inde ob qfda cas foli deo cognitasun ualle hac dedudae fint lachriaruiK qd'corpori mortis iferrse fint & qdin fine (xculoru ois natura ronabilis in unu corpus reftituafificut ab initio fuitiita & ho ad paradifu reuocef an gelus refuga fupra Petru QC Pauluicui ipi ad paradifu: utpote hoies:ille ante i id qtf ex initio creatus e repare tur:& fiant oes fimul ecclefia primitiuoru in cxleftibus;6d fint du in officiis quidem fingulis quibufeg funt mebra chrifti, V niuerfitas uero cudoru pfedu xpi fit corpus.haec tenentes o fidelesiprudemefip difcipuli Iftas meas idubitatas definitioes cuftodietesiOrigene tamep his ipis didis c5denates bene agetisiualete.Vi des quia totu cu irrifione agisf Et poenitere te ideo dicisiut fallas eos quibus fcribis^Na & fi uere te poeniteat? ut debetiqd facies ob oes illas aiasiquas per tot anos haec tua ta uenenata(ut ipe ais)dodrina decepit^ Deide qs unqua per tua poenitetia emedabif ;cu ifte ipe libellusiin quo & poenites 6c accufator & iudex eszaudito' res tuosrurfuiad hsec ipa dt legeda 8C teneda trafmittatf Ad ultimu etia fi hxc ita noecnt:ipe tamen tibi et poft pcenitetiam omnis aditus uenix pdufifti. Ais.n.etiam ipm Origenem poenituifte pro his didis:hbello poenitentiae ad Fabianu tuc urbis Rdanae epm dato:& tame poft poenitetiatpoft cetu 8i quinquaginta an^ nos mortis fuae in ius eu trahis:^ ad danatione uocas.Quo mo ergo pro his didis tibi uenia dabifpoeniteti: fi ille qui ate te pro his poenituit uenia no meref £ Similiter ut fcripfilti: fcripfit.ut pcenituiftiipoenituit. Aut fimiliter p poenitentia debetis abfolui: aut fi negas uenia poenitetiiqd' ego no opto:tu perurges nos pariter codenari fecudu quada euangelii parabola.Oblata eft domio a ludaris adultera ut uiderct quid de ea fecun> dum legem iudicaret.Ille mifericors & miferator ait dominusifi quis ueftru peccatu no habetimittat fup ea lapideiSf tunc oes inquit difcefierut.Et ludxi quide licet ipii & incrudeli tame erubuerut confcientias luas: ne cum ipfieilent peccatores,-in peccatores uiderctur ulcifci.Et latro ille de cruce dicebat ad alium latrone: qui fimul pendebat in cruce & blafpheniabattquia nec deum timesiuel q> in eodem nos fumus iudicio.Nos cum eadem qux in nobis futteodenemus in aliismec cu ludaeis erubefeimusmee cu latroc mitefeimus.
~ , -j vl r , ArBumdu fecudu libri eiufde Ruffini» „
Oc fecudo libro iub apologis fpecie Ruffinus in beatu Hieronymu maledidta cogerit dices:cu hV h bellis fuis eo maxie qui de uirginitate feriptus eft:oem ordinem ecclefiar bccrare: fandu Ambrofiu carpere:oes feriptores ineptix aut ipentix accufare:periuriu quotp deteitabile comittere:qui cotra abiurationemo folu libros facculares legatifed illis fe iadet &C efferat impio Porphyrio:&: Baraba pr^cepto^ re glotietur:& in deu blafphemus fuerit:que fociu habere dixerit Origeneique iprobat dece pfatiucuhs in c$lu extuleritiS: apoftolis coa^qrittS: uetus teftameturqd' apoftoli cdmedarutinoua traflatide fubuertent.
Inripit fecundus liber controuerfiarum Ruffini cotra dodore prazclarifiimum beatum Hieronymum.
Epiftola,XXXVII. ...................... .	,	r.
Vperiore quide libello dogmaticas eius obiedioesiqs aliis ipigit imeritorin feipm tefte retorlimus.
8 huc uero ia explicitis:& poft tergu teiedis his quae fideijiicinae funt caulatoibusiconfidentius ei de earteris teriatoibus refpddebimus.Eft.n.et illud accufatois eius grauiffimu caputiquod fimilitei ut caetera medacia ueritatis falce refecadu eft.Ait.n.cofoederatos ee quofda Origeni ad periuriu. Et iliud my' liicae eius traditidis arcanu abfcoditu ee in fexto ftromatu libromec ab ullo alio iter tot faecula niu a fe folo
dephcfu.V eru ne ri(um ei moueadi' iurifiuradi facrameto alienu me ee cofirme:a cofoederatoe piurn p re uia ad manifeftatoem ueritatis inceda.Er ei qd'facilime^bare po(Td:nec habuiffe me unqua libros ♦ nec ante legiiTe a quoq gfticos.Et ficut no poffum excufare de eo qd quale fit nefcio:ita nec acculari qde fum de cotqcfuel fi fitipeitus ignoro.lfte tame q arguit uel ab illo traditumel a difcipulis eius diciiqai^P $ eft:q loquitur ueritate cd ^xio fuoipximus no fit nifi ille qui pfedtus fit & fymmyftes>& ite^ qd^pottoiu
cometariis libro feciido fub eo capitulo ubi fcriptu eft:,ppter qcfdeponetes medaciu loquimini ueritate unufquifip cu proxio fuo:quonia fumus iuicc mebra:poft pauca:ppter qd'inquit Paulus ipe, pfedtus in a cpiltola loquebafifapietia aut loquimur inter pfedtos.Ergo hoc eft qcfiubctiut unufquifq? myftica at(p 1 dei funt plena loqf cupxio fuo.ut St dies diei erudtet uerbu:8t nox nodti indicet ic_
<X caligo lub pedi DOS VlUb.muyicx	m turumc	Vtai	ucu	v.»»-
fuit tenebras latibulu fuu.Loquaf itacp ueritate at(p myfteria unufqfcp cu pxlo fuo nec det fanctu canibusi necp mittat margaritas ante porcos.Sed quxcucp oleu habuerint ueritatis: illas in thaiamu fpofiSt penu^ gis inducat»Videte quaefo uos;& diligetius plpiciteifi aliu alique in oibus his quae fcnbitimfi fe Si fua dift3 codemnet.bi inimici fui lacerare eu St arguere pro feriptis fuis uellet:quo alio ordineiquibus aliis aduerjus eu fentetiis uteren&nifi qbus ipe aducrlii fe tanq aduerfum alios utitur^Codenatio aduerfum eu fi^fereda fit epiftola fuajfufficit fi folu nome imutes.textus.n.criminu nec in aliu oio quepia ficut in ipm couenit (<>' lu.Qi^ae codenari iubet;haec iteru obferuari iubet.q agitiarguit.q deteftaf:operaf« Beati difcipuii eiusiq ed audiut uel imitanf*. Verutame quonia periurii dogma,ppoi£:nihil ad meifi ifte uel aganuel fcribat;qa apud nonnullos fratrfi hac etia nobis inurere conatus e macuIa.Et nuc itej$: iterare p litteras: fecudu ab ipo data
unitate cathohcsr.Sed uelinuc poftea d de me ut ipe flatuinahathemati fatiffeci:elaborare paululu fi paw
ter arrinitie»A/	o/	«urpriiari	ninrin	dicit:OUOS heat CUlt
is eos«
timidus ee cupio.Polfrcmo 5^ fi obferuare no poflumierraKTe me nouerit.hoc ergo no dica.tame fiue erre iU his:fiue cauearifleinteri caufam cdmiffi alicuiustqua me in talibus arguatmo^ hebit.Ego aute qualiter apud vfl-.T r~.— r ,	 r0A	Aj	iiprifTimi	nifii nhfpniflfiaiiteni ex (rrintic eius nhaho
aduerfueu perduci» Vt fciat fe no ab inimicis argui:fed a femetipo redargui,Libellu queda" de coleruada uir ginitate;R5$ pofitus fctipfit.Que libellu oes pagani St oes inimici dei apolbtx pfecutores;& quicutp fun« qchriftianu nome odio hentteertati fibi defcnbebat: pro eo 9 ibi oem chnftianoru ordine: oem gradum' oem^)fefilone:uniuerficK pariter foediffimis exprobrationibus infamauit ecclelia.bt ea crimina q gentiif» falfo in nos coferre nutabafafte uera eeumo multo peiora a noftris gentq illi criminabanfiaiTeruir» Nip11 illas ipas uirgmes:de quaru uirrute feribere uidebafufamat.Et dicit de eis his uerbis» Aliae uirili habitu u£ fte mutatarerubefeunt fe fcemias ee:qd' natae funt.Crime aputat;& ipudeter erigut fauces eunuchinas. qux ciliciis ueftiunf 6^ cucullis fabrefadtis:ut ad infantia redeannimitantur noduas St buboes.Dicit & le alia de his nbra erauiora»fed ne uiduis quide parcit. Ait nan<p de ipismulla illis nifi uetris cura:S^ qu^ ^
YL1 fiinf iiP»,.—- , , S	 CcA	R/	mnmrhnrn r»»	X	-_lurPtCtil0
retexcre.lflitiu tim6 lacerat|js ,6ms pona:ex quo facilius coiicere polTitis qtu in fequetibus augefaj inue diQ.biint alii inqui,(dctnc., ordis hoibus loquor)qi5pfbyteriu&diaconatu ambiunut mulieres lic
ne piatas huilior uia ipargattuix .pumu. ium„ ucmgia, j ales cu uioei»--r-aeftimes q clencos.Et po|>ea ff fpatiati no ta uitia q crimina lacerdotu uel miniftroru cxprobias.cuiig _ coru;&: falutat&s ad matronasmo folu decoloramtiueru ma exeerabile fecitiquo modo	_
chriltiano^c cocMit&infamaul[,rlbjqUO(pndpcata_udite_.Redibo,n,po(texceiru‘qued^^|"° r ,ut pofuera.-japter qd^Si hbelli huius res popofeit fieri metione:& olteda' apud iftii tam 11C1C0^“P,^ 5 je [Ctipus quoq; fuis dephend, ea no erubefcatJgif m hoc ipo libelloicu moneret fxcularescodices leg. no
mr fr?, ^ ^	Plalteno	OratiusfCd	euagelus	MatoiCu apoltolis	W
tur fraterifi te uiderit m idolio recubete^Et extera cu dixilTct eiufmodi quibus aliena ee a chritto atierer
nm-R	etu	reuelatione	quada ad fe diuinitus fada faus	u3l/
L rrnprpA ,n,%po.	%	renuciafTet:&: ad deu fuiffet couerfus:fauore rame f^culant _ ^cis
de tcncrct;nec facilepofTet tali carere defiderioiS^ pro hoc fubito iquit raptus in fpintuad mbu
ptrahor.Vbi tantu lumis 81 tanta erat ex circudanfiu claritate fulgorismt piedtus in terram fur fu afpicere g ; no audere,Interrogatus coditioneichriftianu meee refpodi,Et ille qui pfidebatimetiris ait:Ciceronianuses no chdftianus.Vbi thefaurus tuus e;ibi 8d cor tuu.Illico obmutuii& iter uerbera(ia eni caedime iuiferadeo/ fcientice magis igne torquebanclamare tame c$pi:& eiulas dicere.Miferere mei domie: milerere mei, Hxc uox inter flagella refonabanTadead pfidentis genuapuoluti q aftitcrant pcabanfiut uenia tribueret adole fcecis;& errori loeu poenitetiae comodarenExadturus deinde cruciatuifi gentiliu litteraru libros aliquado legiflem.Ego q tato cdflritius articulo uelle etia maiorapmittere:deierari coepi:& nome eius obteflas dice^ re.Dommc fi unqua habuero codices f$culares:fi legeroite negaui.ln hxc uerba dimiflus reuertor iquir ad fuperos. Audifti q nouu q honorificu iurameti (ui expofuerit genusf Refidente in tribunalibus ipo cbrifto domino afiiftecibus angelis & intercedentibus pro fe inter uerbera &cruciatus:iurat fe faeculares libros nec habituru unqua nec leduru.Relegantur nuc quaefo quae fcribittfi una eius operis pagina elnquae no eu ite> rum Ciccronianu pnucietiubi no dicatifed Tullius noftenfed Flaccus noftenSi Maro.Ia uero Chry lippum & AriflideiEmpcdodem & caetera gr^coru audoru nofamt dodhis uideafzS^ plurim$ ledtionis tanqua fu mos & nebulas ledtoribus fpargit.Denicp inter caetera etia Pythagorae libros legifle fe iadtat: quos ne extare quide eruditi hoies aflerut.Sed ifte ne aliqex parte iuramentu fuu de audtoribus getiliu pteriret: et ea q no funt feripta legiiTe fe fcribit.Sed in oibus opufculis fuis fere multo plura & prolixiora teftimoniade his tuis q de prophetis nofirisuelapofiolis ponit. Puellis quocp & mulierculis feribens quae nonutiqj nifi ftrisferiprurisaedificaricupiut:^ debet: exeplaeis Flaccifui:&TulliiuelMaronisintexit.Iaueroinilto bello que de optio genere iterptadi intitulauitzubi pter rttuli anotationeinihil^optimuifedtotu pemmum eft.ibi eni afleuerat haereticos illos quibus nuc comunicat:& icurrit in illa fentetia apoftoli noftri no fui(ill£*
eni fuu aut Flaccu dicit aut Tulliu)qait.Qui.ntnodifcernit;fimaducat:danamseft.Inilloer^olibello ut afferat q? nullo genere uerbu de uerbo interptari ro finatiquo ei iteru ronabile uifum efticapita itegra didte' ta ex codice Cicerois inferuit.None ipe dixerat:qd faciat cu pfalterio OratiusfCu euageljis MarolCu apo/ ftolis Ciccro^None fcadalizaf fratenfi te uiderit in idolio recubetefin quo utiq? ipe fe idolatrix reu flatuit, Si.n. q uiderit legete hocrfcadalizaf :multo aplius q fcribcte.Sed quonia qui ad idolatria deuoluifino plene nr. -r- ...	'r-tribunalibus: afrifleti"
:tc negaui.& tuc no fo^ diuiniseos uerbis & Termonibus ecdefiafticae aedificati
rat caufas dubitationis;q a me pbatois oportere depofctf Sed in hoc licet oes fciat effeuerum qd,dicimusi&
"> -	,	.	,	.	--	--.i..______C.»»,lpfrirttnn nnr tarilic hpri rrtrlf*
mortuosmec folu mortuos:fed & eosiquos fp are laudauerat:8d no folu
profera tefie aduerfu eu pualiduifid cui pferibere no potupm iteru fe 8C fua^fera fcripta,Qyauis ergo oes 1 belli eius hoc tefteturiS: fupflua de hoc mea uideaf aflertioitame utedu aliquo	*
plenum his qui forte feripta eius no legerutiuideaf ee quod dicimus.cu libellos eius	^
num fcripfitireprehedifTcmicuida Domnionibeatae memoriae fenirqfibihocipm md cauerataUe relcri>
bens excufat:6e dicit.nullo genere potuiffe fieri fe erraffeihoiem q oium haberet fcienti m ergo enumerat fet uel fyllogifmoru genera; uel dicedi ac feribedi artes:quas uidelicet ille q rephend r gHoraretjcotmuo fubiungit hoc;ftultus inquit egozqui me putaueri hoc abfcR philofophis fdre no pol «qm meliore ttih par te elegera ea;quae deleret:q quae fcriberet.Fruftra ergo Alexadri uerti cometanosin q icq me doaus magi fter TTEpi Etcj cxycoyHv Porphyrii introduxit ad logicam.& ut huana cdtenanme caula uregonu Naziaze/ a/ n.rdimnm in fcriDturk f in- rr-x/Xx,-r.   LJi> «n- zim" rhnflo dixitlte negaui; fi uel habuero gen^
tamur.cotinuo dicetur nobis.Erras hozdeus no irridefmec fyllogifnd	wtpfidusi
xunf.Vt uideo frater male nbiaurp,catus esto, mtrodudor tuus fit Porphyrius.Quotc mtrodu W^us. Si ad mu iocu ubi ipe e: ibi 6< fletus & ftridor detiu e.Ibi.n.K apototg: & mimici denfoi^ & pmuru i ‘ habitant,Non bonum introduaorem tibi eleyfti. Magis fi acc.pis confihum meum: ad illum n°s ductorem paritet conuertamusiqui introducit ad patrem.qui dixit, nemo uemt ad p^ ] ? chattulis leo frater: 0 credis, SC fi non credis idoleo te fufpitiones ahem penurimn antiquis	„	jbj
perferutari; cum in tuo ore iugis ac fine fine periurii inexplicabile facrilegmm perfeuerrt.wnne recte jio^ couenietillud diciiquod apoftolus didt.tuaut q iuda-us cognomiansiK rcquiefcismf£.Kyoiaiis	5;
inftruflus per lcge;cofidis te ipm duce effe cscoruilumen eorum qui in tenebris funtt eruditore n upic
tnagiftru infantiuthabente
nomoecchadutmoeccharis,^..	     v	,
tis.Et qd' c ulcimu & grauifTimuinome dei p re & philofophia tui blafphemaf ftcrgctes-Sed traicamus jurn hic ad alterius obiedti purgatione.Si tame couidtu fe piurii 8i puaricatiois fimuhperurgete etia cdtietw u fatcf, Ahoqn fi ificias catietia' teftcs qpiurimos fratru habere poflum:q i meis cellulis maneres i more Uuu ti:§p!urimos ei Ciceronis dialogos defcripfetur.quoru 8t ego qterniones cii fcriberetifrequcter i mani^u tenui di relegi.Et mercedes multo largiores q p aliis feripturis folet: ab illo eis daref agnoui.Mthi quo(^ ipfi aliquado cu de Bcrhleem Hierofolyma ucniiTct:8^ codice fecu detuhiletn quo erar unus dialogus Ch ey ronis:8d ide ipfe grarcus Platonistg? dederit ipfum codicc;& aliquadiu fuerit apud me: nullo genere negare pot»Sed qd imoror ta diu i zeiqux luce eclarior^Cu ad hxc ofa qnx fupra dixi'us:etia illudaddaC ubi cciiet oe cometu:Q) l monafrerio pofitus i Bethleemiate no multo adhuc teporeiptes gramaticas exeeutus lic« Marone fuu comicofq; ac Lyricos &. hiftoricos audtores traditis fibi addifccndu dei timore puerulis expo" nebanfcilicetut&prxceptor fieret audtoregctiliu.Quos fi legiflet tatumo chriftu^ fe negaturu iurauerat. fed uideaus qd adhuc aliud culpetlgetiliu ce dicit h^ec dogmata.Ecce q fentetia fe ipe codenet.Getiiiu dicit dogmataiqux ipe cofcribitilabififed porrigeda manus eftmo eft nimie purgedus.Du.n,totus in eloquentia uoIitat:6C uitupatioibus atq; iuedioibus ferfamemor fui fit;& a rone deuoluif.Noli frater te metipm; etia m no ncceffariis temere codenaretnd cotinuo inter getiles deputadus esiuel tu uei Origenesifi ut ipe dixiltii uolctes dei iuflitia defedere Si refpdderc cotra cos:q uel fatoiuel cafu cudta moueri dicut:& uoletvs oliede' rc iuftitia ee ckipuidetiatqu^ moderaf uniuerfa dfciftis ixqlitatis caufasiunaquacp fibi afam ia ex anteno-' ris uirx qua in crckftibus habuiimoribus ac fenfibus coparaiTetuel et fi dixiftis bonx illi SC incomutabili ac fimplici natura trinitatis couenireiut ocm creatura fua in fine oium reftituati hoaqcfex initio creata efl:6^ poft 16ga:& fpatiis fkculoru cxxqta fupplitiaiq deus no ta irafeetis q curatis affedtu infert unicui^.qppc q comotois caret uirio;& medetis Si curatis uicc fine ftatuat aliquado poena^»Hxc ergo q uera dixeritis deus uiderintame ipiftaris nomultu mihi cocinere uidetur i deu:nec getilitatis aliquid,Maxfe fi hac mete dicv tis quauis roe dei fahat iuftitia defendere cupietcs.Pro his ergo noli te fatis coturbaretnecp teipm (upfluoj aut poenitctiae fubiicias:aut codenatoi.Sed illud efi: re ueraiunde te defcndereiaut excufare no poifumiq* n°. folu getilitenucru Si fup oem getilitateumo ipietatea te didtupbafig? in hqcipo libelloicuius fuperius feci mus merioneideu focru here dixifli.Et qd ta ipuru uelpfanu: a quoq getiliu poetai^ falte dici potuit, itu ^ tu eft.n.fi requiri de te:ubi hoc in feripturis fandtis legens. Qyaero fi uel Flaccus tuus aut Maroifi Flautu Comicus aut Tcretius.certe fi uel Satyricus qs inter oia fpurca fua & ipudicatiftud nefas in deu ex fuo ore^> tulerit.Fefellit te credoilia res Si dccepinq? puella ad qua fermo fiebat:ipofa chrifti dicebaf mt^pterea et tre carnalcifocru dei app»llada putarcs.Et nefeiebas g haec no fecudu carnis ordine dicunf ;fed fecudu fpUS gratia.Spdfa.n.ex eo appellaf ^rmo deiiquafi facrata quoda conubio iungaf aix huanx.Si aut tali coiun' tiione etia mater puelli chrilfo per fide facraf iredius etia' ipam fponfam chriftr.q (ocrum dei appellare fO tuiffes.Na reflat tibrur Si patre puellae foceru dei dicas:ut forores etiam eius cognatasipuellam nuru dei#' nucics.Sic du totus Plautina K Tullianae cupis doquetiae fedtatoruideri;oblitus esiquo apoftolus oem eo clefia.i.paretes cu liberistmatre cu filiabusicu foronbus fratres soesfimul una' noiet uirgine uel Ipoiam di-ces.Statui aut hoc ipm:oe's uos uni uiro uirgine catti exhibete Chntto.Sed tu du no Pauiu fed Porphyriu y trodudtore te habere gloriaris,•ipm Porphyrm fequedom adueifu Chriltu & aduertum deu libros ipios ac facrilreos fcrinG>*/V ab 160 ut ais intro dudtus in iftud blafphemiac barathru decidilti.Quod fiuere £ mate' didis tSs uS^	irrides ifta diccdo; fi no mete Philonicus Si cotetiofus ,ppter hoc folui^
etiam te infamare no refusisidumo aliu decolores:fi n5 arte fed fide didoru tuoru poemtudinen egeris;pro hac tagrauiturDicK blafDhcmia age poenitetia.hinc.n.in deum blalphemafti.Na* de creaturis aliquid diccre Si errare:maxiefino cotumelis uotoifed du iuftitia dei ut dicisicupit afTerere:qs effluatino eft nimis bile comifTum.ln cxlu tedere osigraue eft.Iniuftitia uel cotumelia f excelfu loqpnitiofu eft.Hoc lugeat:q difficile curaf .Na anis eft-a cu morbo regio laboretiSi: de ipo capite 8i uultu ac uita periclitef'; magnop1 clametiq) no leue ponvehiu pedis aut pfacilis ungulae fux oftenia curefflllud aut minimii qde eft.& rt:lP0*L fide uix dignu:qa enumeras dodtores fuosiquos fe de fynagoga dicit ee mercatuiftimuias nos fubiug^’11^ em inquit ipe me docui-ficurquida' nos fine dubio intuensnn quos oe lacerandis fuae pddus inuexir.^rn^ ror hoc eu dicere uoluiffexu maiore in me Si ueriore heret obtradla'di matenaiq, magis inter mw°s * E
w  ------------  uoiuilietcu	maiore	III ^	------ ,—nidgis ■ .n., ,n
claros magifiros diu moratusinihil dignu coru uel magiftenoucl mftitutoibus habea. tota uita iua no totos.XXXidks AkxadriX ubicrat Didymusicomorams dtp totos pene l,b™,,llfrn'dl fate^ fe iadat; Didymiuideris ee difripulu i K KcteHyHTHN .i.pccptore in feripturis fand»	^
mu.Et oisilfa udatia m Uno mefe quseQta eft.Ego qui fex anis dei caufa comoratus fuin- “	pS
uallii aliquot alus diebusiub, Didymus de quo tu folo te ladasiSi ubialii mhilomius il>° tu ne facietenus cydc noftiiSerapjo & Memtes uin natura & moribus & eruditione gerptinl<uulL"“".„ei nex Petri martyris difciPu!us:& ut ad hcremj magiftrc Macharms Antonii difcipulUs ^ aitcr ^acharius Si 1 ipi a deo difcebatiquata' egot-fi hoc ita deceretiaut ex{
-------z.	 ^	uactdttCtIUStXi^‘-'3 , Hnr^hint; 4
Macharms Antonii difcipuius & alter Macharius Si ffidorus d<: Pa'bas oes amici deiiq nos h$cdoc ba ^
ipi a deo difcebatiquata egot-fi hoc ita deceret.-aut exptdirende his oibus here iadatis materi» p
erubefcoihaecct retexesidu uolo tibi oftedere nd ut tu dicismoftro ingenio magiftrosifed qd p	djdr;
giftris de fui fle magis igemu noftru.Veru qd ftultus ego fandosenuero xpianos mros.No^pt 1	. $
qa ipi nos docuimus; fed qa Baraba eius de fynagoga magiftru no fufcepimus:5^ p E,°"	.
ad logicam no fumus introdu&i.Ignofce mihi £ hoc:qd,malui ante fpcritus & idodus uidcri: qBarabae di fdpulus dici.ppofito.n. Chrifto fimul & Baraba:ego quafi iperitus Chnftu elegijta tu ut uideoicu illis cla mas:q dicut no huc fed Baraba.Na Porphyriustuusidic quxfotqd te docuit:q ad uerfum chriftianos 61 ad^
1-111.11 llclUVL U ^luvin Vv viumt 11 Del IIS CUI 113 Iinainuiv.ni'-	" — -	-/	<_> a —. , ——- —-------
eledtus docuit te refurredtione carnismo in uirtute fed in fragilitate fperareilitterx occidetis amicu fieri: 6C inimicu fpiritus uiuificatis.Et alia quseda fecretiora:q fi res popofcerit:poftmodujpfcrenf in tepore.Sed qd in logu fermo^ducif ^Couitiis eius & iniuriis n6 refpodeamus.Laceratoibus eius:ad quod opus quotidie fti lu eius Porphyrius exacuitmo obuiemus.Ad haec.n.Iefus noftertno Barabas magifterifilere nos docuit. Ad
illnrl npniamnc*iif	;r_____r.______: __i —fn-i PYrnfat^p npl n nnftra arf.ufatoe COrcripllt.Alt.n.eiie
EUI uiu uuginaticuminil de nde dictu ilt.CX a penitus in im.quarcius ipc	VIM.,»»»
!e nuc ad fynagogse gratiamo ad chriftianoru aedificatione rephedit.& quams ei futticere ad Mcnnu ageou debeat:qd' ea in alienis litteris culpattqpferunf ex fuis:tame 6L in hoc q ueru dixeritiuideamus.bx piatioe iterpretationu i Ezechiele.xiiii,omeliis:fiueoratiuculis Origenis:fcribes ^uida VicetioiMagnu ett iqt mi amice qd^poftulasiut Origene facia latinu:& hoiem iuxta Didymi uidetis fniamtaltem poft apoltolos eccie fiam magiftru:etia roams auribus done.Et poft aliquata:&! illud inquit breuiter admonestut fciasyngeis opufcula in oem feriptura ee triplicia.Primu eius opufcula excepta funtzq graece fcholia nucupant Jn qbus ea qua: fibi uidebanf obfcuraiaut quze here aliqd difficultatisifumati breuiterep perftrinxitzfecudu omclv ticu genus;de quo 6C praefes iter pretatio c.T ertm qd" fcripfit ipfe T omosmos uolumia poftumus nucupare. In quo ope tota igenii fui uela (piratibus uentis dedit:& recedes a terra:in mediu pelagus aufugit.Sdo te cu pere ut oc genus traffera didti6is.praemifi caufarcur no facere ponem:hoc tamc fpondeo.qa fi orate te lefus reddiderit lanitatemo dica cudta:qa hoe dixifle temerariu cft:icd p multa fim trailaturus ea lege qua tibi fae' ne conftitui: ut ego uoce prsebeanu notariu.Ite de canticis catico^ pfatio Beatiflimo Pap$ DamafoiOrige nes cu in exteris libris oes uiceritiin cantico canticoru ipe fe uicir,Na undeduoluminibus explicatis: quae ad uisinti ufcR uerfuum milia peruenerut: primu.lxxdnterptes deinde Aqla: Symmachu: Theodotionem; & ad extrema nnta editionetqui in Adtio littore inuenifle fe feribituta magnifice aptecp differuitjut mihi ui deaf in eo copletu ec qd'dic,f iinttoduxit me Rex in cubiculu fuu Jllo itaepope ptcrmifToiqa ingetis eft ocii laboris & fuptauztatas res ta digne in latinu trafferre fermonezhos duos tradtatuszquos in more quotidiani eloquii paruis adhuc latetibufqj copofuit:fideliter magis qornate interptarusium; uultu tibi feniuu eius: no cibu ofterensiut aiaduertas qtu fint illa aeftiandazqux magna fint:cu fic polunt placeretquae parua tum. Ite ex pfatoe cometarii in Michea feripta ad Paula 6L Euftochiu poft aliquatama » dicut Ongems me uolu mina copilare & cotaminaremS dicere feripta ueteru:qd'illi maledidtu uehemes effe eximmanea laude ego duco maximazeu illos imitari uolotq cudtis prudetibus & uobis placet Jte ex Pfat0^7£SJmFn ,^ noiumtpoft aliquata ita aitzac ne forte cofumato xdificiotqfi ex pte abefTet manus.nom t	uerba^	£v
noia interptatus fumamitati uoles ex pte Origene:que poft apoftolu eccI^arpuh ?a^fj Iud2eus omiferat: negat.lnter ccetera.n,ingenii fui pclara monumeta et in hoc laborauit: ut qcf Philo	$
hic ut chriftianus ipleret.lte de epiftola ad Marcella: Ambrofius quo chartas:fumptus:	te;
ta mumerabiles libros vrerc Adraiatius noftenK noftei Calcctcius explicul5•	”4^
rlp ArheniQ frrir^ft>i«ir	«ifi" Oriapnf1 AfpMfpVn IpAinne fupfi*tc«n ^	®	nu,nill
licauinqua ex parte corrupta Achatius dehinc Euconiuszq eiufde ecclefi^^°ttCrs/uEm?in n^br^
Origene^ Aut inge
autecclefixma
folu comedare uideaf. Hoc
dicit apoftolu
.i— .«vm.tame iccirco	ci^tuii:ubl eu tale ac tatu mru oicn.*- ••	r	V	rr	rrf,	fcv>tla	eius
uelppheta defendi:^ ufep ad cxlu ferruhunc puto fermone laudis eiusmfcnptu,&ficubifort	^
laudauimus:&tales funt oes meaeinillu laudeszp q uibus in te,h?^r^n^/ccedlt^ nos quide et nec iputan flbi dignu ducit.Veru quia no dignatur xquale nobifeu perfona here in ludicio,^ no q
ex fufpitionibus foliscondenatnjpe uero ne^exchyrographis
uan feripturae fadtx debere fentet,a:qu$ m&t abf4 pfonay	dixhZuibus
ita fatiffaciamus pro nobis. Aut eni tu fi interptatus es Origcne.culpadus es,^Sr° ena ( reu_redpfert ille culpaf;bene feci:& legi debet & teneri. Tu ficubi laudafti ingemu eiusuel fcien ♦ frntxs:copre/ ubi eu ita iaudauerizut fide excufareino xque qdczfed quocuqs traxeris fequor.hbell q i i i i i
f- C	^ --1  — K »«fcys-wa	^UlS	ha	w«**<	«llCAJUb	IUU	Wl-lV-l 1 LZt. J-l. 11 vs* f —
ht.bt qanuc ociofum e apud latinos grxcoru uoluium idice texerc:deeo q lacine fcripfit: aliq conmcmoz rabo.ut itelligaus nos Epimenidis dormire fdnu:& fhidiu qd1 illi pofuerunt i eruditide feculanu lirteraru?
iiDrocxm.nidiu umciiaru ijon auo;in exoao cxcerptan Jeuiticoexcerptaicx polt multa Jre iqt Monobibla:Periarcho libri qttuonde refurredtioe dialogos duos. & cu oia enumerailct eius opufcula fccundu idicuji fide:addit & dicit; Videtis ne & grscos pariter & latios uius labore fuDatosi' Quis «n;unq tata legere potrqnta ipfe cofcripfit^Pro hoc fudore qd accepit prxmitf Danaf a Demetrio epifeopo exceptis Palxftinx & Arabix & phoenicis atqj Achaix facerdotibus.In da'natide eius cofentit urbs rorna. ipfa cotra huc fenatu cogit;no ,ppter dogmatu nouitatemo J>pter hxrefim:ut nuc aduerfum eu rabidi ca> nes fimulanfed qa gloria eloqueris eius & fcietia: ferre no poterat.6d illo dicete oes muti putabaf. Hoc q' te fcripferi:& ad pauperis lucernx igniculu cito fed n5 cauto fermone didtaueri; poteftis itelligercifi EpicU ros &Z Arifhppos cogitetis.fi qs tibi tucquxfo cu ifta ad pauperis ut ais lucerna: igniculu cito fed no cauto fermone dicrares amtiuet,ppheta;& clamafietio feriptor cohibe hac uoce;reprime ftilu:erit,n.tps SC no mul to pofticu tu fcifma ab ecclefia facies;8<! utjp ipo fcifmate colore aliqueexcuratidis menias; iftosquos nunc mirabiles ornus facis librosacipies ifamare;6< iftu que mo Calceceru tuu uocas;& pro merito laboris lauda»' bilis ais Adamatiu noiatu;didlurus es no ta libros ad utilitate af$;q uenenata dogmata cclcripfiiTeihuc que negas a Demetrio in caufa fidei ee danatu.& huc que negas # dogmatu nouitate incufatu; tu exeeradd pro dogmatunouitate dices.&ea qux dicis aduerfu eu nuc canes rabidos fimuiare;h$c tu ipe fmiulabis. Roa^ nu quot^mt nuc fcnbis epilrolis tuis comonitoriis:iurametis;fatellitibus drcuuolantibus;etia tu contra eu oges lenatu.a tale uice pro oibus laboribus fuis Calcetero tuo reddes.Et ideo caue hxc nuc fcnberc:ne cu
amicis parcitrdumodo Ixdat inimicos.Tu quocp etia hoc fupergreflTusztibiipfi no parcisidumodo no ininii/ cos coficias fed amicos.Ite ex pfatSe hebraicaru qonu poft mulca: de O rige ne aut fileoxuius nome fi parua licet coponere magnismieo noie inuidiofu eft.q cu in omeliis fuis quas ad uulgus loquaturzcoem editionem fequaf:in tomis hcbraica ueritate fuperatus:& fuoru circudatus agminibuszinterdu lingua? peregrinse qu^ rat auxilia.Hoc unu dico;q> uelle cu inuidia nomis eius here etia Icientia fcripturaruzfloccipedens imagines umbrafq; laruarmquaru naturae ce dicitunterrere paruulos:&: in angulis garrire tenebrofis. Veni ego iam nec mirari debeo nec coqueri ab his qux in me aginq tantis uiris di talibus no pepercit. Na & fadtx memo rix fandtii Ambrofiii epm qualibus figuris lacerenqualibus obtredtationibus lecet f his ipis;in qbus mhuP
mitaret co
taret.q ob re petiffistut iftiufmodi nugis coteptis falte.xxxix. Adamatii noftri in Luca omeliasificut i grae habetur interpreter.Molefta re 8i tormeto fimile;alieno(ut ait T ullius)ft6acho;& no fuo fcribere.Quod tame iccirco niic facixqa fublimiora no pofcitis.Si quide illud qd1 oli Rox fanfta Blefilla efflagitaueranut. xxvi.tomos illius i Matthxu: 8i qntp alios in Luca;&.xxxii.in loane noftrx Jigux traderemec uiriii mea^f*
lerti cu a finiftra ofeine coruu audia crocietem.Et mini in modu de cundtaru auiu ridere coloribus: cu tus ipe tenebrofus fit.Fateor itacp ante q ille obiiciat in his Origene tradtatibus:quafi pueni tabulis ludere mt uirilia eius & fenedutis feria;qux fi licuerit:& potuero.fi domius ut in latinu fermone uerta dede'
negare tantu 6£
noaltmus Jn Luca cometarius fertur:deinde fcit me here epiftola fua';in q hoc ipm & de aliis:* excufans m
ld1i f0iIk,Uem qa ePiftolaillaetia fecretioraquxda' cotinet q interi mo publicare nolo ante tps:ex ab
adhuc fimihbus approbabimus.Interi Origenislibrosmt fupra oia admiratoe extollit * digt*Qu°dfi e i terpretef roana lingua cognofeet qtu boni:& a'te nefeieriti^ fcire nuc coeperit.i.f Matthxu iqt.xxv.hbro» marrh» rk 1 Le'tolUfti fut quos magnificat.In qbus eade ^prfus oiaifed latius * copiofius q * 1 f ^ Sed n	q	Urs me ar§uit cotinef.Quod fi ifte^mittit fe iftos iterptatuRc.-me qrf/P fimihbus^icu
1m nK11,13 PP^Jciti fumus jDbaturos nos auomo laceret ui^ioi admiratoe dienu Ambrofiu epm^q
* iure qritu uiuere;uolui aliqd garrif de fpu Ico
f lufde urbis pontifici dedicare. Etecce olla illa quae in Hieremia poft baculu cernif: a facie coepit aqlonis 8 ardere:&pharifaeo^coclamauitfenatus:&nullusfcribauelfidtusifedoesqfiididtofibiplio aduerfumme iperitix fadlio coiurauit.Ilico ergo uelut poft liminio Hierofolyma fum reuerfus,Et poitRomuli cafam: & nudo#; lupcabdiuerforiu Marix;&: fpeluca Saluatoris afpexi.ltacp mi Pauliniane frater; qa fupradidtus pon tifex Damafus:q me ad hoc opus primus ipuleratiia dormiuit in domino;ta tuis § uenerabiliu mihi ancilia/ ru xpi Paula: & Euftochiimuc adiutus of onibus canticurqd' cantare no potui in terra aliena: hic a uobis in Iud3ea,puocatus imurmuro:auguftiore multo locuexiftimas;q faluatore mudi:qq fratris genuit parricida. Et ut audtore titulo fatear;malui alieni opis iterprcs exiftere;q ut qdam faciutaformis cornicula more alie nis me coloribus adornare.Legi dudu de fpiritu fco quofda libcllos.Et iuxta Comici fniam;ex gracis bonis latina uidi n5 bona.Nihil ibi dialedhcumihil uirileatmdiftridtuiqd' ledtore uel in gratis in aftenfum trahat; fed totu naccidumiollemitidu at^ formofum.&exqutis hicide odoribus pigmetatu.Didymus ucro meus oculos habes fponfae de cantico cantico^a&illa lumina q in candetes ia fegetes fublimari lefus pcepit; jxal altius ituet;& antiquu nobis more redditmt uides uocefppheta.Certe g huc legeritdatino^ cognofcet fur ta. SC cotenet riuulostcu coepit haurire de fdtibus.Impims fermone efttfed no fcietiarapoftolicu ui^ ex ipfo Iti 1 o exprimes;tam fenfuu noie;g fimplicitate uerbo^.audiftis quo que antea coruii dixerat & totum tene> brolummuc interim cornicula dicat alienis fe penis uel coloribus depingente.& g turpe laceret;ac nihil uiri le habere dicat ui^;;g ad ecclefia^» Chrifti gloria eledtus a deo eft:g in teftimoniu locutus eft in cofpedu pfe cutojfc regu:& no eft cdfufus.Ambrofius fcus de fpu fandto no folu uerbis fed & fanguine fuo fcripiit(Obtu lit enim pfecutoribus fanguine fuu)qd' in fe fudit.fcd a deo ad alios adhuc referuabaf labores.Qui etia fi fe/ cutus eft grxcos catholicos noftro^: fcriptores:& aligd de eo^ dicftispfumpfittCocinuo no hxc debuit eile tua fumma curathic labonhoc ftudiuiut pro hac caufa iterpretareris libru Didymi de fpiritu fandlotut furta £lius cognofcerenfzg fortaflls etia neceflitate fcribedi paiTus eftmt infanietibus tunc haereticis refponderet, H^c clt chriitiani modeftia^Sic monita feruamus apoftoli dicetis;nihiJ p cotentione nea p inane gloriafDe inde qrozuute^d eade repeti.m g prxdicas no furandu;furans.Paulo ante interptationeMichea! obiedta ti bi dicebas;qii Qngenis didta furareris.Tu furtu gde no negafti.fed ais gd mihi f Illi maleditfu uehcmes exi/ ftimat. At ego hac laude duco maxima:cu illu imitari uolo;qui cudtis prudetibus & uobisplacet. Tua furta laude tibi prxftat maximatalios furta fua apud te coruos & corniculas faciunt.fi tu Origeneque alteR^poft apoftolos dicis:redte facis imitariiqd cocidis eumtqui fccutus eft Didymu:que nihilominus &: ,pphetam no minas:& apoftolicu uiru defignas^Si ergo neq^ tato ac tali uiro Ambrofiopepcifti i & ei que alteru poft apo/ ftolos fcribis;at^ oibus placere prudetibus:at(^ mille aliis laudibusmo duobus ut dicis fed umuerfis fcnptis tuis ufcp ad cxlu extuliftitrurfum h$reticu;que ante apoftolu facis;& Didymuipfum huc que nunc ^pheta uidente 8C oculu habente fponfae de cantico cantico^;& apoftolicu uiru lenfuu noie dcfignas:ite^ eu puer> fum dodlorc criminarisiSd inter hsreticos ut aisicenforia tua uirgula fegregas;qua uirgulaa quo accepis ne» fcio.Na Pctru femel fcimus claues a Chrifto accepifie.ifto modo ccforias uirgulas gs fps eroget: tu uideris;fi ing iftos ocs:quos tuo ore laudafti;tuo ore rurfum codenas.gd ego ad iftos pulex de me coqueranfi me nuc laceres.-que & epiftolis tuis ante laudaucras.&! in cronicis tuis Floretino & Bonofo pro uita* ut ais nobilitate coiunxeras^Etia ne illud cius admirabile fadtu filendu eftme pudore icutiamus audietibus: g> Marcellini co fulis nepteiqua Romanx nobilitatis prima paruulo filio Roma: derelidto hierofolyma petiifle;& ibi ob in/ fignc meritu uirtutis Tecla noiata in ipfis cronicis fuis fcripferat: poft id de exeplaribus fuis erafit; cu adus fuos uidifTet diftridioris difciplin^ foeminae difplicerefCdpellimur gde plura adhuc de fcriptis eius cogre-garc:ut agnofcaf g ueru fit & hoc qcF fcribitig in duabus tantu praefatiunculis Origenis meminerit.Et hoc no fide fed ingeniumo dogmatiften fed iterprete laudas Adhibui iteru dece * Sed ne dilatari nimis fermone: onerofum fit;fufficiat interim haeciin gbus eu & qfi]apoftolu laudat:# qfi ecclefiay magiltru, Et quia non pro fidemec p dogmatu nouitatemt rabidi nuc canes limulat;aduerfus eum mouet ordo romanus.Et quia ipm fegt :g oibus prudetibus & ipfis placet.Et oia illa quae ifertce fupius eius pfatiuculae coteftaf .Vhxc quoquo mo lmt;quodcu(p habes tu cu iftis uel antiqs uel nouellis fcriptoribus;fiue eos tu apoftolosiliue ite tu uenenarios fcribas;fiue ,pphetas eos tu;fiue puerlos uoces dodores:ad me ifta gd Ipedat .Tu pro his ua> rietatmus tuis.,p cotumeliis # laceratioibus bonosd rede poenitetia egeris:Mihi qre dicasifi fecuti fut erra> te:feqnf # corrcdu. Abfita me.nung ego uel te uel aliu errate fecutus fumifed i uirtute xpi; nec te nec aliu qucg nifi ecclefia catholica feqr.Tu g fcripfifti talia;# fecutus es eos;quos errafTe credebas: qui ta idigne de deo fcripfifTe couidtus es:tu age poenitetia.fi tameputas tibi blafphemis crime ignofci.Nuqd mea aliq^fer re poteris fcripta fimiliaa gbus me uel i iuuetute errafTe couicasfficut tu no ta cofiterisig couicerisfEgo me iterptadi difciplina tatumo imitatu te dixi uel fecutu.in nullo alio.iquo etia tibi oenriniuria fadta dicis ♦ ga fecutus ftl qd* te uidera i Omeliis fecudu Lucx euageliu fecifTe.Vt ubi de filio dei no redte i grarcofueneras Pteriresa illo loco ubi dicittMagnificat aia mea dominu:# exultauit fps meus i deo falutan meo; nolti qa de aia ficubi illa q folet dici no ptericris;fed ea adhuc et ex te qbufda aflertioibus lucidius fcripfensmt ullo »°co. Ecce ut fadta e uox falutatiois tu$ {auribus meis:exultauit ifas i utero meo.Vbi dicis qa no erat hoc pncipiu fubftatiaz eius.# de tuo addidifti atcg natur$.Hxc # mille alia his fimilia i iterptatoibusiliue i ipfis cmeliis;fjUe i Hieremiamel i Efaia;maxie at i Ezechiek fubtraxifti.De fide at.i.de tritatetcu aligtis i locis ali ter Jueniffej.q tibi uifa fut pterifti.Hoc genus iterptadi uterq? noftru tenuit.Quod fi alius culparetitu utiq? relpodere deberes:g prius hoc feceras.Nuc ipfe ide culpas fine dubiotunde ipfeculperis.uerbu de uerbo iti' terptari antea # ftultu efle # malitiofura pronuciafti. i hoc fecutus fum te, Nungd de hoc uis ut poenitea
me:quia tu modo mutafli fentetia^Et ad uerbu te interptatu dicis^Si q in fide minus $dificabat ut ndoiamec in oibus penitus amputares.Deni(p in omeliis Efai$.uifio dei filiu 8L fpm fandtu rettulit.ita u traftulidi adiicies ex teiqd1 fenfum audtoris ad claemetiore traheret inteiledu.Ais.n» quia ifia duo lerapnin. dominus fut lefus Xps 8i fps fandtusiS: e.x tuo addidiftimec putes trinitati diffidere natura:fi noium tcruan officia.Haec 81 ego in qpiurimis feci talia.6^ aut defecauhaut ad faniore itelligentia declinaui. Pro his me m bes agere paenitetia',No puto hoc te fentire.q> fi p his:ne<$ tibi necp mihi poenitendu	qbus aliis mitas
ad poenitetia^Scripta mea nulla extattin qbus error meus aliqs corrigedus eftitua extat multa:qu$ ut uldc nuc fecundu fniam tua uniuerfa dananda funt.Excepas tibi comentarios in epiftola ad Epheiios. In qbus te putaueras aliqd emcdatius codidifTe<Etia ipfe uidiftiiq fimiles p oia efle Origenis fenfibus iuenti funt; iu1
fV nlnc	X	 oi/fi/iO-nfic	/•SriMPr»	Cr	«-Iifi	-inCp	tibi	df*	hlV	PYrInfi-fTtic	rM-OMifPM-V CiniltatCiU»
hic q iu m mecuicolcuu	^ m»	#	— -^	—
turus es:fi agas poenitentia bene facies.Certu efttn.q> poeniteda funt cudta quat fcripferis ♦ Quod fi hinc me aliqs culpandu putattquare oino aliqd de Origcne interptatus fum.fi hoc culpafiego in hoc ope poftremU5 fum;&: neceffie eft ut culpa a primis icipiat.Et tame nemo comiffiim punit qd'ne admitteref :anten5 uetuit^ Iicuit:fecimus.Si qd phibet lex obferuari in pofteru folet.Sed danari dicit qs debere cu audtore fuos libros* Sed qd facimus de ifto audtore qui eade fcribitificut fuperius pleniffime oftedi.Similc excipiet eandetp fente tia.Ego hoc nec urgeo nec optoiiicet ille mecu hoftiliter agat.fed ut uideo ipfe fibi exqrit: hoc temere alioS codenando coquint.Vepd ut itej% tecu ex tuis uerbis loquanipfe feribis in iftis medtiuis tuisime iterpratide mea hoc oftediflaqd' ego qde eilcm catholicus;Origenes aute que iterptabar haereticus, Ais,n, hoc eft diy cereiqa ego fum qde cacholicusafte aute que iterpretor haereticus. Ais,n,hoc legi: fi ut dicis: toto ope meo hoc oftednqd adhuc aliud qusaifYNone hoc mtu agifiut & illu hatreticu;i& me cath licu dica i Si hoc dP xifieme:& hoc toro meo ope fatis egiile teftaris:quae tibiia accufationis caufa fupfuit i Quo pfecit tua ifra
opus fuit te uerptari malitiolius ea:q fecundu tuu iterpretadi more fuerat trailata: licet icultiori jermont^ Quid certe opus erat auditores tuos illuderet illis aliud opinatibus te aliud agere^llli.n, hoc exiinmant;# tu aduerlum eos agasiq Origene catholicu defcndut.Tu uero illos arguis & accufas:q eu haereticu deligna/ tut.pptcr hoc forte me iuitabas ad poenitentiamo intelkxcra.Veru tame fcito me ne de hoc qde poenitudk ne gerere:quin dica.no oia quee in libriseius iueniunf tanq catholica efie fufcipiedatquae utru fua fint ut di Cisian ab aliis ifertamt nos mitamus.deus uiderit. A nobis interiiubi ad fidei faftigiuiSc ueritate uentu fuerit refpuunf .Tu tamen dic*qd eXPOfcis a nobis^Haereticu uis ut dicamus Origene?Hoc feciffe nos culpas. Sed fi catholicuipro hoc nosaccufis.Defigna manifeftius qd uelisjfti funt oes fales tui de Alexadri & Porphyrii & ipfius Ariftotelis acumine cogregati.Haec eft ois ilia ia6tatia:q te a prima aetate ufqj adfenedta: in Grama tico^ & Rhetor & philofopho^ Icholis ac difciplinis pdicas elTe uerfatuiut ^cederes Origene pnuciam^ rush$reticu.& in ea ipia ofone:q i illu ferebas fniam accufares eu:que afferebas^ illu hxreticu defignaue^ tit. Vides qa nufq cura ueritatis:ac fideiinufqreligionis ac iudicii cdteplatio:fed fola maleloqucdi:ac lacera/ di ffes:exercitata libido uerfaf in lingua?Sola huana in corde cdtetio?Sqla iuidia 8C liuor in mete?In tantum _ i. ^ .1 . . j rr»   fp a mp ? lir<>f rn nrnnintirlio-nareracciDeres-Tcynnfrp Mnhvr-i. nefei^
_____________________tvV	   ~	,	notata
coquereris?Ad7lTaVfane eTus fcufatidis parte fupfluu uideaf uel refpodere aliqd: ubi pietatis & religiofe did* martyris P5phiii;aut falfa dici uult;autetia fi uera finnfpneda decernit. Cui ia ifle honore deferat? Cuipmt* Omnes apud iftum ersci feriptores atiq ecclefiaftici errauerut.Latis uero quo deroget: quo carpat fingulos uel uetem uel nouom:diuer fa eius q legit opufcula recognofcit.Sed nuc ne martyres qde apud eu habef po>
erraflfe marm:e»ut noie toanyris abfurda 6C ipia cofcriptioem ab alio cticeret eife	s	«fprcTii	auti
tnohcus habeatur:etiam fi in aliquantis uideatur erraffe.llli erroris uenia non detut: euam n ea aicat. m maeifter meus eft. Et hic hcet iudaeus fit & de fynagoga fathanae condudus: uerba uendat ad pretiu » .
ftiid	1	meUS	eP*^Pre^cratut	omnibus:quia	a^id	ipfos folos feripturarum ueritas
ftud audontatis uniuerfa pariter iniunxiffet ecclefia: Qi exigeretur a te i ut de fingulis uel de omn
iudicaresmonne graue 8£ pcriculofum onusme tibi imponrretur: excufare debueras ? Nunc uero in tanrum s 6 quotidiana derogadi meditatione ^>fecimus:ut ia nec martyribus parcamus.Sed ponamus 9 non fit martyris libellus iftetfed cuiufcucg unius de ecclefiamunqd fuis uerbis ufus elhqfcp ilic eft feriptonut meritis cede dum uideaf audtoris^De ipfis Ongenisuoluminibusponitexepla.&: qd de fmgulis fentiat: no fuis defenfo-riis uerbis:fed eius ipfius q accufabaf oftedit.& ficut aduerfum te mo multo meis uerbis uehemeticra funt tua fcripta:ita illu no excufantisaudoritasifed fua didta defendut.Et ideo fupflua eft deau&ore qftio:ubi de fenfio talis cfttq*aiTertore no egeat.Sed ad illud ia neqflimu kufatiois cius caput & inuidiofifiimu ucniendu eftumo no inuidiofum fed inuidu. Ait.n.qs prudetiu ucl qs fando^L aggredi uoluic in latinu uertere: qd tu aufus esfEgo ipfc inqt faepe rogatus a multis no feci,Et qde fanch qre hoc no fecerintifacilis cxcufatio c.No enim edeinuo q fciis 8C prudes eft latinustetia lingux graecx notitia fufficieter habet. Nec fcirati eius detrahit :cui deeft peregrinae lingux notitia. Aut ite^» nocotinuotfi fcietia qs habet graeci fermonistetia uolutate f terptandi habet, Aut etia fi habet no ftatim difcutiedus eft illciq pauca 1 terptatus eftiqre no plura? A ut cur noillatfed illa?Libcrtas eft.n.in huiufcemodi ope»& eft uel in arbitrio fcribetistuel indefiderio depofcentis,
& tame de fancfto Hilario dicittS^ de fandto Vidtorino.quo^ alte^ iterptis titulo nihil orno arbitror traftu line degrxco.alte^ ipfe dicit Heliodori cuiufda pfbyteri ufum fcietiatut quae ille fibi hauriret ex fonte grae co^;ipfe latino ea fermone digereret pro eo:qd'aut nihikaut paru gr$ce noiTet. Illi ergo cur hoc no fecerit:
& facilis & manifefta eft excufatio.de te fane miradu eft qre hoc feceris.Quid.n, magis audax: uel qd apHus remerariu libros iftos iterptari Origenistquo^ ia pene oem cotinentia in aliis libris fcripferas?Quo^ oia ia didta q* rephenfibilia nuc dicis fub ,pprii nois fermone protuleras?An ut diuina^: feriptura^ libres quos ad pleniflimu fidei iftrumetu ecclefiis xpi apoftoli tradiderutmoua nuc a ludxis mutuata fteipretatiene muta res?Quid tibi ex his duabus caufis magis uideaf illicitu?Na Origenis di&aifiue placet ut hois difla placet.fi uediiplicct:ut hois falfa didta fadie cotenunf.Ifta uero q nuc tu uerptaris:& p ecclefias & monafteria: p oppida 8C caftella trafmittis quo mo fufcipiemusCTanqdiuinajan tanq humana?Et qd facimus 9pphetaRd uel legis lato^s hoibus tirulanf?Quod ueriora haecabs te q illa quxapoftoli^baueruttaftirmanf?lftud comitium dic quo mo emedabit flmmo nefas quo mo expiabif ?Si.n.in explicada lege aliqd aliter fenfifte:danabilc apud te ducif :ipfam lege puertere in aliudtq apoftoli tradiderut:quories danabile iudicadu eft? Cur non ma gis p huius aufi temeritate dicamus:qs ex tot & tatis prudetibus 6C fcis uiris:q ante te fuerunttad iftud opus aufus fit manu mittere?Quis pfumpferit facras fci fps uoces:& diuina uolumina temerare ? Quis pter te di-uino muneri &apoftolo^ hereditati manus itulent?Et qde cu inges copia fuifle ex initio in ecclefiis dei:& peipue Hierofolymis eo^d q ex circucifioe crediderant referaf .In qbus uticp utriufqj pfedta fuiffc fcientia:8d kgis peritia ,pbabile:adminiftrati potificatus teftaf officiu.Quis ergo in iftaerudito^uiro^: copia au fuse inftrumentudiuinu:qd' apoftoli ecclefiis tradiderilt:^ depolitu fcifps copilare?Aut_n6 eft copilare: cu qda qdeimutanf:3^ error dicif corrigi?Na oisilla hiftoria de Sufannaiq caftitatis exeplu pbcbat ecclefiis deiab ifto abfeifa eft di abiedtaiatq; pofthabita.Triu puero^d hymnus q maxime diebus folenibus in ecclefia dei ca nif:ab ifto e loco fuo penitus erafus eft.Et qd p fingula cdmemoro:de his quoijd coprehedere numerum ne queo?Dequo ut omitta illud dicere:9 feptuagita duo^d uiro^d p cellulas iterpretantiumna di cofona uoce: dubitandu no eft fps fd ifpiratioe probata:& maioris id debere efte audoritatisiqid qd' ab uno hoie;fibi Ba raba afpirate tranflatu eft. Vt ergo hoc omittaiuide qd dicimus.uerbi caufaiPetrus R.oman$ ecclefiae per ui ginti & qttuor annos pfuit.dubitandu no eftiquin ficut c$tera:q ad iftrudtione ptinetzctia libro^d iftrume-ta ecclefia: ipfe tradideriuquse uticp ia tunc ipfo fedete 01 docete recitabanf .Quid ergo?Decepit Petrus apo ftolus chrifti ecclefia'?* libros ei falfos?# nihil ucritatis cotinetes tradidit.Et cu fciret qd1 uerum eftihaberi apud Iud$os:apud chriftianos uolebat haberiiqd' falfum eft?Sed fortaffe dicinquia fine Iris erat Petrus. Et fciebat qde ludaeo^d libros magis efte ueros q iftos q erant in ecclefiaaed iterpretari no poterat ppter fermo ms iperitia.Et qd?Nihil in ifto agebat linguam fpiritu fandtu caelitus data?No ergo oibus linguis loquebaf apoftoli.bed cocedamus:qa no potuerit Petrus apoftolus facere:qd' hic modo fecit.Num * Paulus fine Iris fuit?Hebrsus exhebrxisifecundulege Pharifxusiedodtus fecus pedes Gamalielis.qf^a * ipfe Romae pofi tustfi qd Petro defuiffe putas no potuit adiplere?Quo modo ergo ifti q peipi^^. dilcipulisiut attederet le-(ftioni^medatas eis* ueras no dabat ledhdes?Et q peipiut ne attendamus iudaicis iabulis & genealogiis: q quaeftioes magis pftant q aedificatione?Et ite^ cauere nos iubet * obferuareimaxime eos:q ex circucilione funt:quo modo no prxuidebat p fpiritmqtffutuR' eflet tepustpoft quadringetos fere annos:quado ecclefia cognito eo 9 ab apoftolis n5 fibi effet tradita ueritas fftrumeti legatos mitteret ad iftos:quos illi tuc circun cifione uocabat:obfecras * exoranstut fibi de ueritate qnx apud ipfos eft aliqd largirenf ? Per totos iftos q-dringetos annos errafle fe:* ignorafte Ueru eft fateref ? Adfcita qde fe efte ex getibus fponfam chnlto p apoftolos:fed no ab eis ueris monilibus exomataiputafTe fe lapides efte preciofos.Nuc aute deprehedme: 9
no funt uerx ilte gemm$:qs fibi apoftoli Chrifti ipofuerat.Erubefcere fe ad publicu ^cedere: falfis * non neris lapidibusadornata.Et ideo rogare fe;ut uel Baraba illu que ahquandoiut chrifto nuberet fpreuerant: tnittatad fe:q poffit cu uno ele&o ex fuis uiro ornameta fibi uera:q apoftoli no prxftiterat reparare. Quid ergo miru eft:fi me minimu * nullius numeri hoiem laceretfti Ambrofiu fecetifi Hilarium: h Lactantium: li Uidytnum reprehedat?Nec multum de iniuna mea dolere debeo pro eo 9 opus meum iple denuo agrel-ius eft:cum mc< lxx..interpretibus aequauerit contumelia ? Sed * illud quomodo accipiendum eft: quantum acceffifle ad incredulitatem ex hoc fadto gentilibus exiftimatis?non,n,latent eosiquae apud nos aguntur, Scientes enim legem noftram modo emendatam efte uel mutatam: nonne dicunt apud femctiplos errant ifti nec eft apud eos aliquid ucritatis? Ecce cu ipfi uoluntfteges fuas corrigunt * emendant. Certum
eft aute errore pceHifiembi emedatfo fubfecuta efl.nec diuinum uideri pofieiqd' ab hoie mntaf.Hoc nobis pttitirimefafapietiaiucoes ifipietes etia a getibus iudicemur.NoIo fapietia:qua Petrus di Paulus nodocu • nolo ueritate:qua apoitoli no pbauerut.Tua uerba funt poft qdrigetos annos no debere fimplices aures nouse dodtnn^e uoce pullarnModo tu dicistois q putabat Sufanna nuptis &! muptis excplu pudicinc pditifleierrauit.No eft ue^& ois q putabat:# puer Daniel fpiritu fco fuerit repletus: di arguerit adultero fenesterrauit.no erat ueru.Et ois ecclefia p orbe terra^ fiue eo^e q incorpe funnfiue eo^ q ad dominu xeruntiue illi icf martyres fuerint:feu & fci cofefibres qcuncp hymnu tnu puero^ in ecclefia domini cecinC'' rdnoeserrauerun&falfa cecinerut.Modo ergo nobis poft.cccuannos legis ueritas empta pretio defynagc^ ga,pcedit»po(tq fenuit mudus:Sd cudta purgenf ad fineifcribamus in fepulchris uete^mt fciat 8i ipfi 9 ^ 1,
lumina;q appellanf hexapla:^ qd Origene iftu quado tibi placet codenanduiquando placet imitandup^tf' ds.Verifimile eft:ut eu defenfore adhibeas:^ reu.Audtore fadti tui hfe potes eu:que 8i primus condenas: oc ad codenatione eius epiftolis tuis romanu cogis fenatu. Ante hoc phibere debueras.Nemo fuccidit arbore:
r-f,'	in fni r-in fi firit* pine PYrilnnurniiic infp rmrnhaf fide.SltlP hoc fecit Orip^pnpc*finP nOO
focios criminis qrere.Noli ergo 8C tu focios criminis q*rcre.fed purgatione fadti reqre. Verutame uideamU5 qd tale etia reus 8i adtor fimul Origenes fecerit,Ego illius necunu locuex feripturis diuinis de hebrxis iue^ nio traflatu. A te oes feripturas uideo efle mutatas, Et quo fadtu tuu illius fimile uideri potfApoftatae qde & iudaei iterptati funt ea:quo^ ledtioe ludaei maxie utunf.Et qa frequetenfi difputatio accidiiletiuel ImU'' tat j eife aliquataiuel dee de uel abudare in noftris feripturis metiebanfmoluit Origenes nfis ofl:edcre:qualiS apud iudxos feripturaj^ ledtio tenercf:&! in ,ppriis paginis uel columnellis editioes eo^ fingulas qfcp deferv pfit.&ea qapud illos funt addita uel decerpta certis qbufcp fignis additisad uerficulo^» capita defignauit;^ in alieno no fuoope fiias tantu mo notas fixit,ut fciremus no qd nobis,*fed qd iudaeis aduerfum nos errati' bus aut deeile aut abudare uideref,Quod tale efietrqle fi qs accepto breuiculoun quo militu nofa cqtinet» nitar ffpicercjquati ex militibus fupfmnquati in bello ceciderint.^ reqres q ifpiccre mifluseft ppria notaj
dti:uel ille uiuetis caufam accipet.fed # eos q ab aliis fuerint pereptitifte annotatiois defignauit idiciis.Ita e go fecit 8i ille ea q pfalios iterptes fiue pempta fuerat feu etia abundatius ^>lata:^)priis qbufda fignis.i.afteri' fci 8i obelifei notulis defignarit.Cxte^ nec uerbu aliqd' de fuo falte unu iferuit.necg nris exeplaribus fideH1 fecit in aliquo uacillare‘fed ea q minus uidebanf fecundu curfum Irx plena 8i lucida fpiritalis intelligenti^ oftcdit referta myfteriis.Ouid igif tibi Origenis fadu in hoc potpftare folatitfcuius netp opus fimile aliq^ oftedere potest in quo tantu laboras:ut Ira occidat cofequente;du ille ecotrario fps umificatis eife conet
ludiis caperis carimme
•Jiiniu piacet, IN a quo mo tu(ii iauu	^	^—.
fpiritales eftisiiftruite huius modi in fpiritu mafuetudims)ij:a efferbuiltiiut in nullo prorfus fpiritalis Iftito
ta,
ne ^	   —
emedadus.Scripta adTe(ut‘ais)fratru mifla funtdepofcetiu:culpas iterptis argui .‘Quid tu uir fpiritalis agis’-Quid formx&exepli i rebus talibus ceteris pbesfFfis turpitudinetno folu nudata his q foris funt nucias: fed obteda denudas,Ponc q, no te imitatus hoc feciifed ebrietas aliq fubrepestficut Patriarchae fecit: nuda' uerit turpitudine nofha.Nu q d maleditfione cofecutus foresifi obuerfus icedesjleui palliolo referipti tui co texifTesobprobriunoftru^Etfiuelafiesepiftola'uigilatis:queftilusnudaueratdormitaris^al"td - "Z re potuera his:q ad me tal6epiftola miferat.Vt mfi ita refcripfifiemiaut iterptatus eflem ad uerbu ea q tues iterptatus ad felumietia ego Origene feq uiderer.Nddu dico q fit illaiaut qlis epiftolaitame UU1 n. bilis Pammachn cotinet nomeniquid fuiffet abfurdumifi ei tale aliquid refpondifles.frater no elt temere a alterius opere iudicandum.Nam &ku ipfe nofti quid feceris: quando aduerfum louinianu Komam mm bellos:cum eos quidam aliter intelligerennq ego me didafle memineram.None cum iam a plurimis leg tur:& offenderentur pene omnesteum quibus etiam efle te ipfe putabasiexemplaria iam de fo^jiam dc p . blico fubtraxifWEt hxc no ad alium aliquemifed ad me remifiltiicaufam pariter,'quia multIP/1^?„nlad Ium pati uidebatur infinuans^Quo modo ego apologeticum denuo fcripfi 81 qua: aliter mtell gebant ao telligentiam tediortm.pro ut^tuSeuocaui.^uum eft ergo:ut quod nobis fieri uolumus:alus n°", mus.Sicut enim meos libros mihi remififtimt a me emendarentur,‘ita 8i ad illum fuos remitte, di quod $ pabiie indetur infinuajut ipfe fe fi in aIiqU0 errauitemedet.Tumpr^terea di nos iam m multis exercui
ingenium.Et multa hil miru eft fifludtuauit
EIS ICgCUOUS ppuilics»t-tc» liuciua: lUiC lUwnucv	UVU	UlllCUUUS	piidl* 5
&in tc foediffima obtredtadi libidine:&,in me refpodedi neceflltate miferabile uidcnt.Si.n.ut dixi de tuis \u bris cotra louinianu fcriptis:in qbus nuc eade q illu argucbas:ipfe iueniris aficrereinuc uero i tatu piaberis! ut fordes nuptia^inec martyrii cruore dilui poiTe cofirmes:& iftud qtfed Manichaeo^ dogmatisiemedatio ne tibi hfe facile uifum cft in his libris:quos ia edideras:& defcribedos plurimis pbueras: qd erat difficulta> tis in mc no meu opusifed iterptatione alieni ogisifi qd forte in eo erratumo rdtled liuor fuggefTerat emeda/ re^Maxime cu adhuc ellct in fchedulis;qs nodii ad plenu relegcra iiel explicuera:qs no editas menerutf No> ne pfacileemedari poteratea:q adhuc emedata no fuerat^Ve^ no hiaubi qcfculparet nihil habeat.-fed totu inde mordef:du p hoc pdi timuitmnde eft oc qd1 ipfe dicitmnde dodus:unde feriptura^ uidef iterps. Sed iccirco caufa q ad iterptandu addu&us fum expoiuitut fciat me no cotetioneiut ipfe agere folet: uel aemulae tione aliq ptuli(re:fed ncceffitate q fupius edocuiiad boni & utilis opis iftrumetu: Vt aliqd ex hoc uel odo^ ris uel colorisaccipet illciq rudis ipfe opufculu codebat atiquu./fut no uidemus uetuftas $des nouellis aedi ficiis pfuiiTe^Et iterdu aiTumif lapis de abditis & abftrufis antiquae domus partibus;qnou$ domus fronte fWnrpffl/ PvnrMPi- lorrpfTiim!!1^ irprdn rnni nnnpila» foitrudiois^pdifirm unius atiouae trabis ftabilitate mu
uc ucicu uuiuu <iu nuudinifi tignu tigno;& lapide lapidi iuxeritismifi porticu de porticu;.,..».....-------  -	^
bro.Et hoc fieri poteraunifi fcceifu de fecefiumifi cloaca de cloaca traftuleritis.Habere.n.domu magna etia hoc neceile eft.Hoc nacp ett uerbu trafferre de uerbo.qd' a te ante iprobabilemuc uero laudabile iudicatu e. Sed tu qde tibi & qnoliceulicere defendis.nobis aute q licita funtiipingis ad crime.Na cum tu facras Iras di uolumina diuina pmurasilaudari uis.nos etia fi te imitates de hois fermonibusaliqd qcfrninus aedificare cre dimustpterimusa his nobis uenia no das;in qbus exeplu dedifti, VeiM agat hoc iftemt fibi uel licere uel expe dire putat.Egoiteri ut recePeamus in fine ea q fparfim ,p noftra purgatide refpodimus:cu de me dixerit: qfi r. nn nnfTemioftedi fide mea.&de refurredtioe carnisiom maeis errarptn rnrnnc rt -frpfnr
lieres redigi in uirus	...	—...» ,rw.vuuc
excitatus uel gloris cupidustfed deitimore^uocatus: atiquac materix trafuexeri copiasmouellae cdftrudtio nis xdificiis pfumras;& tdauetera rubigincaobdudta deterferimo utciuilebellu mouerpfed uthoftile de/ inm pm"5 rannrrm manus falfariasmiecerutnfemi.&adulteriu blafDhemix in filiu dei 8d fpm fandtu
alienu a meo noieuea ipio^ iceiere oc ao ipus aoeui cuc luuuuuiu.iu nngui»	quua	w	iv
gene arguere dicebatmt nos pulfare fe crederet;^ ifamaf opus traflatidis nfxioltedi ex ipfis cometariis fuis. cx qbus fide fua expedare debere dixcrat:K pbarnq, 8: de aiae [tatu & de reftiwtione oium: de diabolo atqj refugis angelis eius eade q in illo culpatiipfe etia fcripferit.Sed di 9 aiae in corpe hoc iuot3^ uelut i carcere te nerenf :ipm dixi ile conuici.unu quocp efle corpus totius naturae ronabilisti,angelo^ a aia^ in ipiis eu feri/ pfifle cometariis approbaui.Periurii etia cofoederatione apud nullu ita:ut apud ipm oltedi.lacratiiiima ueri tate coferuari: Adsecc di pfediore dodtrina no efTe olbus publicada in ipfis comentarusipm docere conuici. Tu deide Eeculares libros;p qbus fedeti ata uerberati p tribunalibus Xpo dixeranfiunq .egero; 11 habue> ro getiliu codicesite negauimuc non folu legere di hfe:ue^ etia oem fu$ dodtrinx ladbntia in his eu gerere demdftraui. in tantu ut etia p EicccypYHN ipiiiTimi Porphyrii iductu fe efle gloricf ad logica.Et cu genhu dogmata effe dicerettquo fentiret uel de aia uel de exteris creaturis;ipm multo foedius ge 11 us dixifle; 9 deus focru hfet oftedi.Sed &: cu fe dixiflet in duabus tantu pfatiuculis Origenis memimiie: ut igenioii ma/ gis qapoftolici uiri;breuitatis caufa,x.folas pfatiuculas ptuliiin qbus eu no folu ut apoitoncu uiruaed alte/ iu poft apoftolos;& q?eu cuoibus prudetibus feqref aflerui.pterea euideter oitendimus.exmore huic efle: ut bonis oibus deroget.Et in hoc fe putet aliqd efledi opinatos quo® uiros:5c q ahq nois in If is habuerit; rephedat.Oftedi etia qidigne miniftros di facerdotes lacerauerit dei. Sed ne monachis qdem ac uirginibus ipfis q$ laudabatull is couetibus pepcerit;atcR oem chriftianoi^ ordine di gradu li e is oedis ifamauerit.S» -Ti.c —m>n Ambmfintrninc	«i____ninm ui^et ♦ q idigne di tUTDiter lacera/
ris oibus didis ud feriptis fuis poenitere fe dicanno quo uere poeniteanied quo angultatus i hoc uencin. uv aut poenitetia fibi effet fimuladaiaut no poiTet mordef ud lsder«que uolebat. illos tame ut dm hbros iibr excepit folos:tanq minime poenitedos,Et ,deo nolui eiusnucMKMfcnptacotHmgereiutdeiltispEociolis couinceretunde quibus ipft iam fibi locum clauferat poenitedi.Poft oia uero oftedi $ facros c	* 9
apoltoii ecdefiis tam fandi fpiritus fideledepofitum commedaaerant.permutauit. u°Eet in hominum opufculis uertedishpfe maiore periculo eloquia diuma fubuerterit^upifl iam.ut unu quifque qui hoc cognofcit: tali iudicio fauoremfuum alteri noftium conferat: quali mdiao a deo cupit feiudicarimefuamlsdat animam i dum alteii fauorem praeftat imuftum. Cognofcat autem per te _ canflime; di fandius uir ille; cuius epiflolam amicus meus muectioneuel accufationehaclua protu
chriiti adiutoriomo (ludiis: fed inocetix fauendumcc in caufa ueritatis (tudiofe agendu efte magis g rc!J^ fe.Prxcepm eft.n.dominimt no fecundu facie:fed redtu iudicemus iudiciu.Ouia ficut i unoquocp minim '
    'r ««vivit, liuiua	vu	vj	uvi	«.njvvwi t	—i 	*. «
: curaret.Meos uero no codices:fed fchedulas iperfcdhs iemedatas: furto cuiufda nebulonis & fraude luo tradtas:fibi^ delatas:cu me in ibi haberet pfente:mihi qde no offerret netp coquereref^Sed ne icrepare que* aut etia arguere dignaref;uel p amicu certe alique aut etia p in^micu: fed ad oriente mitteret di diffringeret lingua eius hoisiq ea teperare no nouerat.Quid cotra religione facerct:fi me pfentc potius cdueniffettinta' tum ne collcqo eius uidebamur idigniiutab eo nec argui merercmuffEt p nobis chriftus mortuus eft^/P noffra rcdeptione fanguine fuu fudit.Peccatores qde;fed de ipfius grege fumus:& iter eius ouiculas nantf' ramur.Ve^ qa.pptcr deu comepfit nobilitate fua:& totu fe exaequauit humi!ibus:optimu qde opus eius in fide xpu& qd* exeplo effe exteris debeat:cofitemur.Iccirco.n.eu noluiffemus humanis ftudiis contentioni' bufqj raptarr.ne in aliquo fidei fuse fentiret detrimetu.Certe cu legerit g ea ipfa:de qbus exteros arguit: ma gifter ille in ipfius eledtis etia poft poenitentia comctariis docuerittq fuu no fit:q ue^ iudiciu feruet uidebi' mus.putabit .n.prior error fuifle ignoratixifi eu emedauerit argutio. Nos aute quis neceffitate compulfi.TC fpodere uifi fumus ei q nos amarifiime pulfaueratiattamen 8i £ hoc ipfo uenia petimusffi qd forte alperius jpfecuti fumus:qa deus cofcietix noftrx teftis eftiq? multo plura reticuimus q protulimus .Silere aute cotra cofcietia criminatiiminime potuimus.Cu ipfius pene fidei fux nonulli deberet iadlura ducere filetiu noff^# Poffea q ifta didaui frater aliqsrq ex urbe a uobis ad nos uenerancu relegeti mihi affifteret: ait ptermiflunj cffeunu adhuc excufatiois locu:que ibiaudiffet ab obtredatoribus kufari. Dicebat aute de eo qcf feriptu c in pfatiuncula meajqa dixerim de ifto q me nuc pfequif:&accufat qtf in his qux de Origcne iterptatus eff? cunonulja offendicula effe uideanf f grxeonta tame ea iterptado purgaucrit;ut nihil in his qd' a hde noffra dilcrepet latinus ledor fueniat. Aiunt inqt de hoc capitulo.uides quo modo 8i collaudauit mterptationcin eius;& teftimoniu dedit ipfe:g> fine offendiculo fint ea q ille interptatus eft:& ipfum fecutu^ fccfTepmili^ Cur ergo &eaq ipfe traftulitabftp offenfioe n5 funt:ficut 8i illius feripta effe ipfe teftatus eft J' No miraris q» ibi femp culpari mereonubi iftu laudauero.& redte qde:tame ueniamus ad re.Dixi eu purgaffe in latina tra latione: fi q illa offendicula fidei uidebanf in Grxco.Et no imerito: ita tame ut eade & a me coprobem ge/ fta.Na ficut ille in omeliis de Efaia duo feraphin filiu & fpm fandlu effe iterptatus effec addes de fuo: nem<>
ego cujpadus fum*fi fecundu mea' qde fentetia qux fcripfit reda funt.ffecundu uero fuu iudiciu cotenenda, Hoc quitu ad trinitatis fide ptinet:ubi utiq; blafphemix crime ducifjq? dixi duo feraphin filiu effe 8i fpirv tu fcumifi fecundu fua' fentetia q aduerfum meagitiipfe iudicif. Secundu uero fuuiudicm qd1 i feriptiseius
dioc aute carnis puto in tra'flan6e noffra eade cotineri.q in ecclefiis pdicanf .Caetera uero q de creatura^ rj tioibus dida funra» nihil ad fide deitatis ptineatiia fupius diximus.bed li ilte hoc mo ad calunia uocat: qu^
ipfo ,pbat.Nouu aute hoc iudicii genus effmbi accufatore meu ego ipfe defendo: di ubi tu demu me ille fu
tua neceffe cmt cu fuo auaore danenf.Et ficut nihil f fuit Ongem:g,a te laudatus eft.ita nec tibi,pderit:$a me excufatus es.Me.n fea necefle cft ecclelis catholicae fententiam fiue aduerfus te fiue aduerfus tuos aata. Eatus Hieronymus Ruffini maledictis laceffitus duobus libellis ad Pa'machiu Si Mar«Uam'e tuet, b Tertia qu0($ ep,ft0,a refp6fiua ad Ruffinu fingula makditia refelliticuius ut clarius modeina c°pro befipracmitteda eft epiftolaad euphumaniter fcnptaiq de fufpitione coieda in eu ex piatione no*, piarchon conqueritur.	.	...
Beati Hieronymi ad Ruffinu ofbvteBi aqlegienfem de callida laudatioe coquerentis epiftola: qux in a quibus uoluminibus falfo ifcribit ad Pamachiumffed ad Ruffinu magis feripta uidedficut beatus Hiero y
d rioique matris ludus ire nhibebat:nP ma2is cora doIeres:n» mv sUfens ferre poteras.q> queren ^ macho fuo unuqueq^ feruire:
ciliatas amicitias nullu iterceff,ffe racoretquo quepia Ixderemusiqum potius cum oi cautioe Fomdim ne faltem cafus in maliuolentiam uerteretur • Sed quid poflumus facere i fi unufquif^ iuffe puta
quod facit? & uidef fibi remorderi potius q mordere?Vera amicitia qd" fentit diflimulare no debet, Pr$fa> tiuncula libro^d-rrepiapKcovad me miflaeft.qua ex ftilo itellexi tua efleJn q obliq? imo apte ego petor, Qua mete fit fcripta:tu uideris.qua itelligaf:& duitas patet.Potera & ego:q fepiflime figuratas contrcuerfias de> damauiialiqd de uetere artificio repetere:& tuo te more laudare.Scd abiit a mcuit qd* reprehedo in tenmv ter.qn potius ita fentetia tcperauimt di obiedu crime effugere:^ amicu quantu in me ed; nec tefus ludere. Sed obfecro tciut fi deiceps alique fequolucrisituo tantu iudicio fis cotetus.Autm. bona funt q appetimus: aut malaSi bonamo idigEt alterius auxilio.Si mala:peccantium multitudo no parit errori^patrociniu. H^ec
cinv^aimvncaac iignincamus:ne mordetesmuiccituiumanumau	tuo.
tuo^mulla occafione ipatietibus dareme non oes fimiles mei menias:q poffint figuratis laucribus delectari, N hoc libello callide fe laudatu a Rudino in praefatioe Hieronymus docet periarchon: odendit cur i eofde libros ex itegro ipfe tradulerit. Arguit q> Paphilo martyri libru defcnfiois Origenis ilcrmat ab Eufebio didatu.odedit fe in epidola ad Pamachiu illu no laefifleifed hxrefis fufpitioes repuliueAJo/ metarios fane fuos:& expofitiones di lententia de baptifmo:que ille danabat mef: dC de periurio pro lectioe gentiliu fe purgat,	^
Ad Pamachiu di Marcella pro fe contra accufatore di detradfore Ruffinu defenfionis fandi Hieronymi dodtoris illudriEmi liber primus incipit,	Epidola,XXXIX,
T VESTRIS & multo^ Iris didici obiici mihi in fchola: tyranica lingua canu tuoi%ex inimicis
___________________  qfi	culpa	numerus	peccantiu	minuat.Et	in	pfonis:_____
rebus fit accufatio,Scribunf cotra me libri.Ingerunf oibus audiedi: di tame no edunf ut fimpli-du corda pcutiat:& mihi facultate p me auferat refpodedimouu malitize genus accufare: qd* prodi timeas^ fcribereiqd' occultes.Si funt ucra q fcripfit:cur publicu timuitfSi falfa:cur fcripfit?01im pueri legimusntem peratis efle arbitror feribere quicqiqdfoccultati uelis.Rogo qs ed ide dolor?Quid $duat?qd ifaniut?Quid pcone reppuli figuratu:^ nolui me fubdolo ore laudari:q> fub amici noie inimici ifidias dephendi: frater di collega in pfatiucula uocor,8i fatis apta exponunf crimina mea:qd fcripferuqbus in cxlu Origene laudibus leuauenm.Bono aio feciffe fe dicit,Et quo mo nuc eade inimicus obiicit:qtunc aicus laudauerat? uoluerat me ab fterptatioe qfi pmiu feq:8^aud:ontate opis fui ex nodris opufculis mutuari. Suffecerat femel dixiffe; qd* fcripfera.Quid necefle fuit eade rurfus iterare:^ frequeter igerere?Et quafi nemo mihi laudati crederet
. r. j • n	. JKT» n.. - r • i	ar	nd mpmir npilla Timp tpfriv
cae drophis in fcholis fepe lufifle?Siplicitate obtedere non pot:in quo artifex depnendit malitia. Semel aut multu bis erraffe fit cafus.cur prudeter errat di crebro?Et fic p totu texit eiroremiut mihi non liceat negare qd' laudat?Prudetis fuerat di amici pod recociliata fimultatejetia leues fufpitioes fugeretne qa ortuito fecif
gris amicitiis officiu ptermiflum iprudetiaemel utgramus iterptemur negtigeuae exculatioe de endit, Pod reditu in gratiatfi qd ed comiflu id no negledutfed uiolatu putaf.nec iprudetix:
huius fermonibus pleni funt,Et martyre Vidtorinu:q fimplicitate fua in eo pbatjdu nuiii m^if ilidias. De his oibus taceti& qfi colunis ecclefiae ptermiflis:me folu pulice:& nihil hoiem p angelos colectaf: nifi forte eade fimplicitate:q amicu nefeius accufauitallos isnorane fe iuret,Et qs ei crederet uiro eruditifiimo:& qui
- .1_________firriM*nn.  -	°	j*	r_	j.<____nene luaamiierffjm jecgtisme/
tanta
•««-cuiatus tacere debui,bt ouiutata nabeo Iacie:atcR ut ita dica:n^*v-	~	+
aqua diluereme ille mihi feciffe putaref iniuria.Hxc uox nec hois edjnec ad hoiem apte amicu ptmet crmii
na eius
hxretici
ut ipfe uult uideri: compulfus erat in latinam linguam uertere quod nolebat. Quid
tem8ttantis marisata terrarum diuifumfpatiis inferere quxdiom?opponereinuidiae populorum, u
plus mihi laudado noceret;^ fibi ,pdeflet exeplofNuc quo^ quia renui Iaudatorem:& uerfo fiilo	~
no effeiqd' meus aduerfariuspdicauitjdicif fureret tres cotra me libros uenuftate attica rexuine: ea^e a_ cufans qux ante laudauerat:& obiicies mihi in trailatioe Origenis nefaria dogmata. de quo in pfatiuncu laudatiois fux dixeratifeqr regula prxdeceflb^:^ eius pcipue uiri:cuius fupius fecimus metione.q cuuiti Ixx. libellos Origenis quos omeliticos appellauir:aliquatos etia de tomis in apofdolu fcriptis: traftuliflet ‘jj latinunn qbus cu aliquata offendicula iuenianf in gr^coiita ehmauit oia iterptandoiatcp purgauit:ut ni in illis qd1 a fide noitra difcrepetilatinus ledtor iueniat.Huc ergo etia nosilicet no eloquetix uiribus:diKipJ nse tame regulisiqtu poffumusifeqmur.Certe h^ec illius uerba funtmegare no poteft, Ipfa ftili eltgatia oW mo cdpofitus:quodcp his maius eft:fimplicitas chriftiana audtoris fui charadtere pbat. Aliud eft fi 6^lta.	'
febius deprauauit:& accufator Origenis meicp ftudiofus in uno eodecp ope QL illu & me uel erraffe uel bej2 fenfifle teftatus eft.No poteft me nue inimicus haereticu dicereique a fide fua dudu no difcreparepfatus el * fimulcp &: hoc ab eo qro:qd fibi uelit fermo moderatus &L dubius* Nihilcp inquit in illis qd1 a fide nfa difcre pet latinus ledtor iueniet.Fide fua qua uocant^Eane q romana pollet ecclefiafan illa q in Origenis uolun11; nibus cotinef^Si romana refpoderitiergo catholici fumus;q nihil de Origenis errore tranftulimus» Sin aute Origenis;blafphemia fides illius eff.dum mihi icodatix crimen ipingitife h^reticu ^>bat. Siue bene credit: laudator meus cofeffioe fua me affumit in fociu.Siue maleioftedir me ideo ante laudatuiqa participe fui tabat erroris.Sed aduerfus illos libros:q per angulos garriunt»5d furtiua accufatione me mordet: cum edit* fuerint:& de tenebris ad luce ^cefferintiatcp ad nos uel ftudio frar^, uel temeritate aemulo^: potuerint pu^ niretrefponderecOnabor.Necg.n.magnope formidandu efirquos metuit audior fuis padere: & tantu cofce^ deratis legedos effe decreuit.T uc aute agnofea crimiataut diluaraut i accufatore q funt obiedta retorquebo Et ofieda:q> hucufcp filetiu modeftiae fucritmon malx cofcietix.Interim apud tacitu ledtoris iudicium put gatu me effi uolui:& grauiffimu iter amicos crime refellereme prior Jaefifle uidear: q 8C uulneratus riequaq cotra pfecutore tela direxi:fed meo tantu uulnen admoui manu.Que obfecro: ut abfcg piudicio perfona^ culpa in eu referat:q Iacefliuir*nec laefifle cotentusiqfi aduerfus elingue fempep tacitu^ tres elucubravit bros.Et	Martionis	de meis opufculis fabricatus eff.Gcftitams Si illius repente dodtrv
na;&f mea ffperatam uecordia cognofcere.Fortaffe breui tpe didicinqd' docere nos debeat, &_qd' illum frir^ nullus putabat:fubitu eloquetiae flume oftedere,Sic pater ille domini faciatific magnus Icfus icipiet coferr manu ♦ Quauis librauerit accufatiois fuae haftas:& totis aduerfum nos uiribus itorferit:credimus in deu uatore:q> fcuto circudabit nos ueritas eius.Et cu pfalmifta cantare poterimusifagittae paruulo^» fadtae lui* plagx eoRi.Et fi coftiterint aduerfum me caftraino timebit cor meu.Si fteterit aduerfum me praeliu: in ho
cu graeco ilico aiadueirrd Origencs de pfe & filio & fpu fando dixerat. Et qua; romanac aures ferre no pote rat in meliore narte ab iterpte cdmutata.Caetera aute dogmata de angelo^ ruinaide aia^ lapfu: de refurre; dtiois plfigiisjde mudo uelttermudis Bpicuritde rcftitunoneoium in squale ftatu.S multo his deteriora q longu effet retexeremel ita uertifVe ut in graeco menerat uel de cometanohs Didymi q Origenis aptiffimus #pugnator eft^exaeaerata SZ firmiora poluiiTeiut q in trinitate catholicu kgeratun alus htereticu non caue ret Alius forfiMn n°n5 effet amicus eius dicerenaut totu muta qff malu effaut totu pdeqff optimu putas* bi^ppter fimoSes^ox^aqu^ ab h^reticis addita fimulasdn peregrinu no uis trafferre fermonccedo ^ qd eft noxiuSin aute ueritatis fide in traflatioe coferuas cur alia mutas;&: alia dimittis intatiafQuanq ap^ ta cofeflio eft in eode oloeo emcdaffe te praua & optima rejiqffe.bx quo no iterptis libertateffed fcript°rl audtoritate retinehpnf Si ad in his qux uertifti hxreticu coprobef;& manifefti criminis arguere: iccirco f ueneni calice circulincre meile uoluiffout fimulata dulcedo uirus peffimu tegeret. Haec di multa his durio ra inimicus diceret & te no Iterprete mali opis:fed ut ad ftipulatore unius ecclefis traheret.Ego autem u| met tantu defendiffe cotetus:in libris periarchon fimplicitenqd' in graeco habebafexpffimo ut crederetK dor his qux interptabar-fed ne crederet illisjquae tu ante traltuleras.Duplex m 0pe meo uriliras fuit^du^ h^reticus audor ndif-s/ no ucrus iterpsarguif.Ac ne qs me putaret iis c6fentire:q uertera iter^tatiois n ceffitate pfatione monui di docuJiqbus ledtor no deberet credere.Prior trafiatio laude audtoris cotmet.iec da uituperationedlla ledore puocat ad credenduaftaadno crededu moneUbidi ego mutus laudator ai monhic in tantu no laudo qfftraffferoiut cogar accufare laudante,Eade resmd eade mete ptedta eit, imn unu iter diuerfos exitus habuit Abftulit quae erat;dices.ab hxreticis deprauata:&: addidit qux no erat.a rens abeode in locis alusd?fp™ mfnpfa loco moftraueritmnde tra'ltuliffe fe Mihi ftudii fuit nihil mutare de nero. Ad hoc interpretabar ut maleiterptata couincere.rotatis me iterp temiProditor fuiipdidi hsretiddai°ecclefia ab hatrefi uindicare.Cur Ckigene in qbufda ante laudaueriu^ piatus huic operi oftedit liber,Nuc fola iterptationis mea: caufa reddi£;qua: cu pietatis habet uoluntat ^ debeo ipietatis argui:prodens ipiu:qd' quafi piu ecclefiis tradebaf.Septuaginta libros eius: ut meusn ^ rius criminaf in latmu uertera,Et multa de tomis.Nunq de ope meo fuit qugiho.nunq Roma com . qff neceffe erat latinis auribus traderemd' deteftaf & Graecia^Quod orbis accufatfbgo p tot annos ta ta conuertens non fcandalu fui,Tu ad piimu di folu opusdgnotus prius temeritate fate es nobilis, v
iuxta fe catholicu.i.iuxta nos Arrianu ee,Horu tu primu libru uertis fub nofe martyris. Et miramur fi me homuculu parui pcii:Origeis laudatore uelis:cu martyri calunia feceris:paucif(p teftfoniis de filio dei & fpi ritu fandto comutatisiq fciebas difplicitura Roanis:cxtera^uftp ad fine integra dimififti.Hoc ide faciens in apologia :quafi Paphiliiqd' & i Origenis periarcho trailatde fecifti.Si ifte Paphili liber eft de fex librisiqs erit prius Eufcbitfln ipfo uoluineiqd'tu Paphili fimulas:fequetiu Imroru fadta metioeft.In fecudoquocg Qt reli quis dicit Eufebiusiquid in prio libro ante ia dixerit.Et q> eade repetere no debeat.Si totu opus Paphili eft; cur reliquos libros no traffers&i alteriustcur nome imutas^Taces ip$ res loquefmidelicet ut crederet Mar tyri:q Arrianoru pricipe deteftaturi erat.Quid tibi animi fuiffe dica amice fimpliciflimette ne potmf^ hx* retici hois libris1—*•—' Jr^ ■	——xi.—r^rvo, n^^rc hireredefenforpsf
eni Eufebius amator & pco di. cdtubernalis Paphili tres libros fcripfit ejegatiffimosmita Paphili coti netes: In qbus cu extera miris laudibus pdicaretihuilitatecp eius ferret in cadu:et hoc [tertio libro addidit. C^iis ftudioforu amicus no fuitPaphiltfSi quos uidebat ad uidtu neceflariis indigereipbebat large q poterat.bcri pturas quocp fandtas no ad legedu tatuifed &: ad habedu tribuebat proptiflime.nec folu uiristfed & foemis: quas uidiiTet ledtioni deditas.Vnde& multos codices pparabat.ut cu neceflltaspopofcifletmoletibus largi ref.Et ipe qdepprii operis nihil 010 fcripfit:exceptis epiftolis quas ad amicos forte mittebatnn tatu fe huili tate deiecerat. V eteru aut tradhtus feriptoru legebat ftudiofiffime:& in eoru meditatoe uerfabaf .Defenfor Origenis 6i laudator Paphili dicit Paphilu nihil 010 fcripfifle: nec^prii qcqua codidifle fermonis.Et hoc di cit ia Paphilo martyrio coronato.Nec heas fuffugiuipoft editos ab Eufebio libros;hoc Paphilum fcripfifte. Quid faciesfEo libro que fub noie martyris edidifti:uulnerat$ funt confcietia:plurimo^.Non ualet apud
epiftolas eoruiK epiftolaru nomini teftioniu opponaf {'Quod fecifti in libris periarcho;hoc facito 8i in ifto uolumie	Audi	cofiliu	amici.no	te poeniteat artis tuxiuel dicito tuu no ee:uel ab Eufebio pra:
f bytero deprauatu.Vndepbari tibi poterit:^ a te tranflatu eft^No manus tua tenef :no tantx es eloquetix; ut nullus te poflit imitari. Aut certe fi res ad.pbatoem uenerit:& impudentiam frontis opprefferint teftimo> nia plurimorutpalinodian Stheficori mure catato.Melius e te poenitere fadi tui: q & martyre in calunia: 8i deceptos in errore pfiftere.nec erubefeas de comutatoe fniaemo es tatx audtoritatis 8i famxiut erralle te pu deat.Imitare metque plurimu amas:fine quo nec uiuere nec mori potes.& mecu clama quae ego laudatus a te in defenfione mei locutus fum.Eufebius exfarienfis epsicuius fupra memini iniexto libro^ hoc ide obiicit Methodio epo di martyriiquod tu in meis laudibus criminaris.» diciriquo aulus elt Metho/ dius nuc cotra Origene fcribere:q hoc di hoc de Origenis locutus eft dogmatibus. No el mus loci pmar tyre loqui.Necp .n.oia i-locis oibus diflereda funtmuc tetigifTe fufficiat hoc ab Armo hoi	nci clariiTimo
6i eloquetiffimo martyri: qd' tu i me di amicus laudas:& offenfus accufas. Habes Qccalion ^ ae prxjenu loco fi uelisimihi caluna ftruencur nuc di Eufebio detraharque i alio loco ate ^udam JMteru % „
qa Eufebius q hos libros codidit:Arriaus e. Siaufus fueris me hxreticu dicere:memetoprx atmculx peri/ arch5u q fidei tuae me ee teftaris.fimul($ obfecromt amicu quoda tuu expoftulate patiet ^auaus.uotra ali os digladiaris:aut facis calumaiaut pateris.Ouos accufas; di i qbus accufaristordinistui nt.reae an pperat ,«A**iric.lVTihi	i	.r_i______z______t.'dico qd IplC no facerem.
tio mea fuggillatio putaf opis tui^Quid potera facere.'Miffa mihi e laudatio tua.i.accuiatio mea.ta fortiter me ^lixem laudauerasmt fi tuis laudibus acqeuiffenr.oes hxreticu me putaret.Vide qd romanae ad meepi ftolx claufura teneat.Purga fufpitioes hominu:& couice criminate.ne fi diftimulaueris: cofenfiffe ul<1^ ' Tali coftridus articulouterptaturus eofde libros:aufculta qd fcripferi.hocmihi praeftiterut amici mei.no dixi amicus meus:ne tibi uiderer arguere:ut fi tacuero reus:fi refpoderoiinim j sjudicer.Dura u[r ^ . .
!!^-edc, d4°bus eli8^':9^*i“^£'^rl??J^asjeditEgrarip6t,Bl3^fph™wuema no mmf.Ammaducms,^
, .icrpntus enes noiua	meo	noie ranoc	- ~-r-	----:—^	-	- .
latos.Nuc aut iniufte doles.i eo ope a me tibieffe refpofuu quo a tejaudadoaccufams fum.^a em m iau
de uocastoes accufationem itelligut.coftet apud te <paccufaueris:no idignabcnsq, re_fpoderi.boubon» aio fcnpreIis!& ho inoces Si amicus fidiflimuside cmusnuqcgreffumeore medaciu i menelc us uulnera ns:qd ad me □ pcuITus fumiNo iccirco curati no debeoiqa tu me bono amo uulnerafti.totoUus aceo.uri det uulnus i pedoreicadida prius fanguine mebra turpanf :K tu mihi dicis.noli manuadhibereuulnm.n ego te uidear u ulncraffc^Qua-j & ipfa trandatio magis Origene q te arguit,Tu em emedalie qua: addita t
rbitratus
■ fatii
m.utc iiivu.uw iuu iuuiuu e. v rnuia icripra ceiona icctoris uirguia lennar» i ow ma fafiio cotra harrcticos & accufatores meos dirigif.Quid ad te:o & Orthodoxu 8L laudatore meu te eiie cis* Si afperior fum in h$reticos:5d illoru in publicu Itrophas proferoilxtare in fuedttoe mea: ne fi po ^ -haereticus ee uidearis.Quado fine noie cotra uitia fcribifiqui irafcif accufator fui eft .Pruderis bois eit*e fi doleat diffimularc c6icietia:& cordis nubilu frotis ferenirate difcutere.Alioqn fi qcfcotra Origene & e tores eiusdicif:in te didtu putastErgo 81 epiftolx PapaeTheophili & Epiphanii & alic^t epo^:quas nup ipfis iubentibus tra(luli:te petutite lacerat.Impatoris quocp fcriptaiqua; de Alcxadria: ^aegypto Origei pelli iubct;me fuggercte didtata fut*Vt Roanx urbis potifex miro eos odio deteftefimeu cofiliu fuit. Vy tus orbis poft trailatoem tua in odio Origenis exarferit: que antea fimpliciter leflitabatimeus operatus c lus,Si tam poflum:miror cur me no metuas.Ego ille moderatus in epiftola publicatq diligeter cauiine qul in te didtu putares:fcripfi ad te ftati breue epiftola expoftuias fuper laudibus tuis.Qua qa Roae no eras:am ci mei tibi mittere noluerutieo 9 te doleret cu fodalibus tuis indigna noie chriftiao de mea couerfione iac1-tare,Cuius exeplu huicuolumini fubdidi:ut fcias qtu dolore:quata moderatde necefiitudinis teperaui.Au/
 - -s*	Ao	cnVflwli	R/	n	n m 1 n	mCTiVivt» fmf i c ^nnnrrlVt* fnnprrilil r 13*^
illa epiftola Gregoriu uiru eloquetifiimu no potui nominarefQuisjapud latinos par fui eftfQijo ego mag1/ ftro glorior & exultoifed eos tantu pofui q in reprehefione erant; Vr fimiliter me Origenejno ob fidei uerP tateded ob eruditiois meritu legifle teifarer.Ipc Origenes & Clxmens 8t Eufcbiusiatq; alii q plures; quid0 de fcripturis aliqua difputat;& uolut approbare quod dicut;fic folet fcriberejreferebat mihi hebrseus: 5^ diui ab hebr$o;& hebrsoru ifta fnia eft.Qrte et Origenes patriarche Huillu;q teporibus eius fuit n°*at; tricefimu tomu in Efaiaan cuius fine edifferit.ue tibi ciuitas Ariel;qua expugnauit Dauidiillius expofitio conduditiut cum aliter prius fenfiile fe dicattdodu ab illodd quod eft uerius efle cofitetur. Odtogejim13 . quocp nonu pfalmumtqui feribitur oratio Moyfi hois dci&: reliquos.xi.q non habet titulos fecudu Hu11.^ expofitionem:eiufde Moyfiputat.ncc dedignaf hebr^ea feriptura interpretasg fingulalocaiqd hebraeis U1' deaf;miferere.Ledtis nup papae Theophili epiftolis: in quibus Origenis exponit errores dicif obturaffe ad/ res fuas;6^ audtore tanti mali clara cu oibus uoce clamalfe & dixiffe ufep ad illud tepus fe ignorafTeiq? ta nt' fatia fcripferit.no recufo-nec dico q> alius diceret forfitan no potuiffe eu ignorareiqd' interptatus eft.CuitlS apologia feripta ab hxretico fub noie martyris edidit;cuius defenfione etia^pno uoiumiepfeiTus eft.aduer fum qcfin fcquetibus fididtadi fpatiu fuerit difputabo.hoc loquor cui cotradicere no poteft. Si fibi licet no irellexifle quod tdftulinquare mihi no liceat ignoraffe libros periarchomquos ante n5 legi;& eas ta'tu orne Jias legiile quas traftuliun quibus nihil ee malijpfius teftioniu eft.Sin aut cotra fentetia fua nuc me in eis ar' gumin quibus ante laudaueratjundic^ Mus tenebif.Aut.n.iccirco me haereticu hoiem laudauinqa eiuf' de mecu dogmatis erat,aut nuc fruftra inimicus accufat.que prius ut orthodoxu pdicauit.Sed for lita' tucet     r,  	a/	nic	iratus	Drofcrtiacforius	c$lauerat,Ouaq no mereaf fide inrnft5tia;t>
inimicitiae iufpitioneneant	f
ut aut cu illo aea Dcenitetia':& Origenis mala ignoraffe me iurem: ac nuc primum a papa Theophilo didid* fe ipietates eius.autcerte docea me quide bene fenfiffejfed illum more fuo intelJigere.Nc^.n.fieri potioti** eifde ad Ephefios libris; quos ut audio criminaf; 8C bene & male dixern& de eode fonte dulce amaruq? Pr0 cefferit.ut qui toto opere danaueri eos;q credut aias ex agelis coditasjfubito mei oblitus id defedereiq^^ te danaui,Stultitia mihi obiicere no pot;que difertiflimu & eloquetiffimu i fuis opufculis pdicauit.Alioq0 ftulta uerbofitas & garruli fabulae potius hois q eloqueris putada eft.Quid in illis librispprie accufet ign^ ro.Fama,n,ad me cnminu eiusino feripta uenef t.& ftultu mxta apoftoiii pugnis aere uerberare. Tamc in 1 certurdpondeb0;donec ad certa peruema. ,	meu docebo n:nex:quod puer dididimus
nera diflionu,& pr6 a, jrate materiae no folu rentenasjfed & fcnpturaru uerba U3riari.ChryfiPPu,s “ ""X ter inter fpineta uerfamur Demofthenes 8C Efchines cotra fe muice fulminat.Lvfias K Ifocrates dulciter n unt.Mira m lingulis diuerfitas.fcd oes in fuo fenfu pfedi fum,Lege ad Herenniu Tuli» librosdege rhetor cos eius.aut qa illa fibi dicit incohata & rudia excidiflTe de manibus: reuolue tria uolumia de Uratore.iny bus introducit eloquetifrlmas igius teporis oratores Craffum & Antoniu dilputa'tes.K quftu Ur,,“Lv
que ia fenex fenbit ad Brutu;mnc intelliges aliter coponi hiftoriaaliter orationesialirer dialogostaliter p
‘tolas:aliter cometar,os.Egom c5metar,isad Ephefios fic Origene & Didpmu « Apollmare «utus fu» qui certe cotrana inter fe habet dogmata;ut fidei mex no amittere ueritate.Cdmetarii qd operis naDca ^ tenus dijfta;edifferunt.qux obfcure feripta funtjpleno fermone manifeftat;moltorufentems replican^
dicut.huc locum qda fic edifferut;alii fic iterpretatur;alii fenfum fuum 8C intelligcntia his teltirnonils mtunf ratione firmare.ut prudens lector cum diuerfas explanatones legerit;^ mulroru uel pbanda v probanda didiceritiiudicet quid uerius fit:8d quafi bonus trapezita adulterina: monetae pecuniam repr non diueii$ interpretationis & contrariorum inter fe fenfuum tenebif reusjqui in uno ope quod eoi»
expolitiones pofuerit plurimoriuPuto ^ puer legeris Afpri in Virgiliu & Saluflium cometarios:Vulcatii in orationes CiceronisrVidtorini in dialogos eius & Teretii comoedias pceptoris mei Donati $que in Virgili um:& alio^: in alios:Plautu uidelicct;Lucretiu:Flaccum:Perfium:atcp Lucanu.Argueinterpteseorum:qua re no una explanatoem fecuti funt:& in eade re qd uel fibi uel aliis uideatur enumeret.Praetermitto graecos: quoru tu iadtas fcietia.&: du pegrina fedaristpenc tui fermonis oblitus es.ne ueteri puerbioifus Minerua do cere uidear:& in filuam ligna portaredllud mironq> Ariftarcus noftri teporis puerilia ifta nefcieris.Quaq tu occupatus in fenfibus Qt ad inftrueda mihi calunia cernulus gramaticoru & orato^: pcepta cotepferis:parui> pedens	poft anfradtus reddere:afperitate euitare co(onantiu:hiulca fugere didionemdicu
lu eft debilitati & fradti totius corporis uulnera pauca moftrare.No eligo qd*reprehcda:eligat ipe quid quo uitio careat. Ne illud qdc focraticu noffe debuerat.fcio qd' nefcio.Naue agere ignarus nauis timet.Abrota* nu a^gro no audetinifi qui didicit dare.Quod medicoril et^mittut medici,tradtat fabrilia fabri. Scribimus indodti dodtic^ poemata pafTim.Nifi forte fe litteras no didicifle iurabinqued ilji & abfcp iurameto pfacile credimus.uel ad apoftolu cofugiet ,pfitete:8d fi iperitus fermoneifed no tame fcietiadlle Hebraeis litteris eru ditus:& ad pedes dodtus Gamalielisique noerubefcinia apoftolicae dignitatis magiftru dicere grxca facun^ dia rnrpnph-if»iiol	Vt	Adirino	piik	nn	in	npffnflfione	UCrborUlled	ill
corruetcmuq pro tribunali Feftus diceretafanis Paule infanistmultae te litterae ad infania couertut. Vt qui latinis muflitas:& teftudineo gradu moueris potius q incedismel gr$ce debes fcribereiut apud hoies grxci fermonis ignaros aliena fcire uidearis.Vel fi latina teperaueris ante audire gramatica:ferulae manu fubtrahe re:& inter paruulos parte	arte	loquedi	fcribereiquis Croefum	qs fpiret & dia^
riosditterae marfupiu no fequuf.Sudoris comites funt & laborisifociae ieiunio^e no faturitatisicotinetiae no luxuria^.DemofthenespIus olei'q uini expedifle dicito oes opifices nodturnis femp uigiliis pueiffc.Quod ille in una littera fecit exprimeda.ut a cacro difeeretitu in me criminaristqre ho ab hoie hebraeas litteras di^ diceri.Inde e q? quida ieruditij>rudeter remanet:du nolut difeere qd'ignorat.Nec Oratiu audiut comonen te.Cur nefeire pudens praue:q difeere malo^Loquitur 8C fapientia:quam fub nomine Salomonis dicimusiin mali uolam animam nunquam intrabit fapientiamec habitabit in corpe fubdito peccatis.Spiritus enim fan
—	i-.	. C. J— —orarlar i	Alllldpfi	fi llllfcri
^triaetimUClUIUpUia UH^viw*.vva*.»*v.x1UH1i«v,x.v.^vWw.. ------------------------------   J	-r	  *
teftametu fuis Beffo^e cachino mebra cocutiat.Atcp inter fcurrarum epulas nugae iltiulmodi irequetentur. Quotidie in plateis fidus Anolus ftultoru nates uerberatobtorto fcorpione detes mordentium quatit. Et miramur fi imperitorum libri ledore inueniat Jndignatur quare Origeniftasfcripferim iter feorgusme   i.- Ki-r-i.t  i i^rt i fpvt-n Ommatu Uneemsun auo Platois feiv
icutcnuuruao^macoponesuidiuuuiv	a	-	0-_r
cSi.n.ut pauloante rediffime dicebamus:deo indeces:& inutile medaciu elbh01busquado(^utile;ututanf eo quafi codimeto ata medicaminemulli dubiu e:qn huiufmodi licetia medicis dad	. jprudetibus
'S&^SSSl^SSSSS^^
bit neceEtas metiediidiligenter attedatmt fic utaf interdu medacioiquo mo codimct	ut
feruet mefuram eius.ne excedat termios:qbus ufa eft ludith cotra 01oferne:& P “t*1. hmulatione uerboru.Imitetur Hefter:quae Artaxerfis fentetia diu tacita getis ueritate correxit.bt r pnmis patriarcha lacobique legimus benedidides patris artifici ipetraffe medacio.Ex quo pfpicuu	lta	IBetIt.1	fueri/
musmt magnum nobisex hocaliquod q	f bonuuud.candi fimus
ytub D co;qu	aiicipnna;cx ineoraicv uu.w.—_______________r__________» f_rPYDn
cometariolis masiadorate filium,Et turfum omne pfaltetium in tomanuu	s fonuiquafi imem	P.
fitiomsantiquzcpofuerimadorate pure,quod uticpee cotrariumomn.bujMet.Et re uera^ofcendum e ignoret linguae Hebraica uericatem:q interdu & in latinis hxf.tatmefa u uerbu de uerbo nterptemr. S ii.deofculamini dicitunquod ego uoles triffetK non putidum fenrummaysfecumUu ut dicere:adorate.Qm'a,n.qui adorat folet deofculari manu:8< capita fubmittereig, fe & .dolis feciffe negat dicesifi uid. folecu furgeret & luna' inccdctcmclare,&tetatumd>m aff	g h
memst ofculatus fum manu mea ore meoiqu^iniquitas maxia eft & negatio cotra deu® f, braei iuxta lingua: (uagppriecate deofculatione g ueneratione ponut,ld traftuhiqifipfi1 fi|u|coi$
uerbiieftbar.Baraut^iud illos diuerfafignific«.Dicitur.n.&fibusmt eft illudiBariona Eius columtej»
Bartholomeus filius Tholomeii& Barchmeus K Barchifeus S Batabas. Trmcum quo($& fpinarum tal
i comentariolisiubi uberras c difieredi;dixera:adorate filiu i ipio corpore:ne uioletus uidcrer ircrprt^.	^
daicx talunix locu darc.-dixeri adorate pure fiue eledte.qd' Aqla quocp & Symmachus traftulerit.C^ui0 go ecclefiafticx fidei nocetifj doceaf ledtonquot modis apud hebr^os explanef fOrigeni licet tertio trac
re:	#	mumcrabilesmudositroducere:&rationabilescreaturasaliisat(paliisue(hre	corpori	•
ChriCtucp dicere fepe palTum:& fepius pafluru;ut qd* femei profuit:femp profit aflumptu.tibi quo^ P tata aflumis audloritateiut de hseretico martyrcde Origenis libris hxreticoRd adulteria meriaris:mihi n
________  , .	-r_______.x'	i	-... A/nliXU ed»
difcere.ut uideres quata filua fit apud hebr^os abiguo^ ncium atcp uerboru.Q^x res diuerfae itcrptar materia praebuitidum unufquifq; inter dubia qd1 fibi cofequetius uidef:hoc trafttrr.Qtpd ad pegria tc m td^Reuolue Ariddtele &C Alexidru Ariftotelis uolumina di(reretc:& quata ambiguoru fit copia eorum ^ dtione cognofces.ut tande definas amicu tuu in eo rcphendereiqd' ne p fomniu qdem aliquando didicii11'
aymui yuwvp w «----------------------------------------- —--------0—  -----------—--------------— -*—
de operis fcripferim fubiicia.lllud quoq^ i pfatione comoneoiut fciatis Origene tria uolumina ii Ia corcripfiifeique 81 nos exparte fecuti fumus,Apollinare 8C Didymu quotia cometariolos cdidifle.Exqtfi bus licet pauca decerpfimu5:& no nulla qux nobis uidebanf adiecimusifioe fubtraximusiut ftudiofus ftati in pricipio ledtor agnofcat hoc uel alicnu ee uel noftru.C^uicqd ergo in explanatoe huius epiftol$ uitii p0'. tuerit demoftraredi ego illud in graecis uoluminibusiunde iiatinu ucrtiiTe me dixi:oftedere no potuero: cri ic agnofca,& meu crit:qd alicnu n 1 n5 audere coferre:pona ipa teffii
quo loquitunficut elegit in ipfo ................—...........—----------------------------------------------------------------------   -r	•	rti
fic interptati fumus:ut eledtione iuxta Origene eorum diceremusmon qui prius fueratifed ad dei pcieR referemus.Deni^ diximus:^ ait eledtos nosiut eflemus fandti 8C imaculati cora ipfo:hoc eft: deo ante iau cam mudi teftatus efhad prxfcietia dei pertineticui oia futura ia fadta funt:& ante q fiat uniuerfa funt nor _ Sicut & Paulus ipe pdeftinaf in utero matris fuae & Hieremias in uulua fandtificatuneligif :& roborat m typo Chriftipphcta getibus mittif.Certe in expofinoe ifta nullu crime eft:& Origene dicete c6traria:nosCc clefiafticu fenfum fecuti funiUS,Et qa cometatoru eft officiu multoru fentetias exponere:& hoc me fadtu^ in pfationepmifcra;ctia Origenis abfq; iuidia nois eius explanatdem pofui dices.alius uero qui deu iuftum conatur o(tedere:q, no ex piudicio kicux fux:fed ex merito eledtoru unuquetp eligatrdicit ate uifibiles cxc ataras:caeiu:terra:maria,& ofa qux in cis funt fuilTe alias inuifibiles creaturas;! qbus 8C aiasiquae ob qfdam caufas foli deo noras deicdt^e fint deorfum:in ualle lachrymam:in locu afflidtioms & percgrinatiois noftr^i in quo fandius colli tutus orabatiut ad fede priftina reuerteref dicens,Heumihi qa incolatus meus prologa> tusefl.habiraui cu habitantibus cedarimultu peregrinata eft anima mea.Et i aho loco^ifer ego homo:
te;conaf oftedere ia no oftedit,Si aut i eo fcadalu pateris:quare latiffima Origenis difputatione breui ferm^ ne comphenderi-^ ledtori fenfum eius aperuerim:at<£ ex eo tibi occultus illius uideor ee fedlator:qa ninu ab eo didlu ptermiferim uide ne hoc iccirco fecernut ueftra calunia declinareme me diceretis qu^ ab titer funt didta t3cuifll>.& illum in gratco robuftius difpuftare,Pofui ergo omnia licet breuius qux in g?*' co reppcrimt nihil haberent difcipuli eius noui: quod latinorum auribus ingereret. Facilius eni nota qr pentinq contemnimus, Expofita aut interpretatione eius quid in fine capituli dixerimus :aufcuIta,No cnimaitapoftoius elcei-cnosaConftitutionemundi:ut eflemus fandi 5dimmaculati: fed elegit nos uten mus fana. 8d immacu1ati,hoc eft qde fandi 8C imaculati ate no fuimusmt poftea effemus, Qaod S^ de Pacatoribus ad meliora couerfis dici pot.Et ftabit illa fentetia.no mftificabif i cdfoedu tuoois uiucs.li tons uita fua: i oi quo i tol5do lfto uerfatus e tepore.Quod qde ita mtellead 6C aduerfum eu facit; q ate q mu£ dus fieret:animas dicit ee dedas ppter fanditate 8C nuilu uitm peccatoru,N5.n.( ut ante ia dixius) eligu^ tur Paulus 8C q ei fimiles funt q erat fandi & imaculati:fed eligunf & pfciunfmt i cofequeti uita p opa arq* uirtutes fandi & imaculati fiat.Et audet qfq poft huiufmoi ientetia';nos Origenis hxrefeos accuiare, ue & odo ferme ani funticx quo iftos didaui librosieo tepore quo Origenis nome florebat i mudo:quope_ archo illius opus latina autes ignorabant,Et tame pieflus ium fide mea:& qd mihi diipli^et oftendi. quo etia G i ceteris aliqd haereticu moftrare potuiffet inimicus.no tadoemam puerforutqux hiccxma ^
moftrare potumet inimicus.no tadogmatu E^m f^ter ofledi qui3
lacula erroris.Secudu locu que mihi ab eo rephdum frat^ a(j
faepe da'naui:qua' ^mifcui tenerer macula erroris
ualaefriuqlus c:& apta' fui^fett calunia'pona breuit
pricipatibus ac poteftatibus &uirtutibus & dominationibus dicere:etia hoc addidi* ^ceiie e ut iu	^
habeat;^ timetes fe;& feruietes fibi,& eos a a fua fortimdine roborenf ;qux diftributiones otiicioru.
Iu i prxfcntiam:fed ctia ih futuro faxulo erunt;ut p fingulos ,pfedus & honorcszafccnfionfs & defcenfiocs: uel crefcataliquid:uel decrefcat:^ fub alia atqj alia potcttate:uirtute:principatu:& domiatione fiat. Et poft exeplu terreni regisitota^ palatii defcriptioneiper qua diuerfa minifterioru dei officia demoftrabaiaddidi: & putamus^deudominu dominoruiregcqjregnatium:fimplicitantu minifteriotecotentum.Quo mdar^ chagelus no diciturmifi q prior e agelo^:fic principatus & potedates & dominatoes no appellanf; nifi fub/ iedtos aliquos habeat inferiores gradus.Sin aut putat iccirco me Origene feqzqapfedtus 8t honores & alcen fiones & defcefionesdncremeta & munitoes in expofitione mea pofuiifciat mulm intereffe de angclis;& fe/ raphin & cherubin dicere dxmones:& hoies fieri:qd'affirmat Origenes:& ipos inter fc angelos diuerfa offi>
angelos merita ee diuerfa:5^ tame in angelica oes pfiftere dignitate.Nec aduerte ledtor de angelis hoies fieri: nec rurfu hoies in angelos reformari.Tertius eft rephefidis locusiq» dicete apoftolo ut oftederet in fxculis fuperuenictibus abudantes diuitias gratiz fuae in bonitate fuper nos in Chrifto iefumos triplice expofitoem pofuimus.In pria qd nobis uideref: in fecunda quid Origenes opponeretnn tertia qd Apolliaris fimpliciter explanaret.Quoru fi noia no pofuizignofce uerecudix meae.non debui eos carpere: quos imitabar ex pte: 8C quoru in latina lingua fentetias traffereba.Sed dixiiq diliges ledtor eft:ftatim requiret & dicet.Sd rurfus in fi netalius uero hoc qcfaitiut oftederet in fxculis fupuenietibus abundates diuitias gratise fuaeiad illa intellige tia trafferet: ecce iquies fub diligentis ledtoris perfona Origenis fententias explicafti, fateor errore, non de/ buidiligente dicere:fed blafphemum.qd'fi fcciftcm:& aliquo fciflem uaticinio te iftiufmodi nenias fedtatu rum;etia calunix uerba uitaftem.Grade crime fi Origene diligete dixi ee ledtore:cuius.lxx.libros interpre/ tatus fum:que in caelu laudibus tuli:pro quo copulfus fu ante bienium breui libello tuis cotra me pcoiis re fpodere.Ecclefiaru magiftru a me didtu ee Origene in tuis laudibus obiicis«& putas:qi pertimefeere debeaifi diligere ledtore me illu dixifte inimicus accufes . Solemus & negociatores parciflimos;& frugi ieruos:& mo deftos paedagogos:& argutifiimos fures diligeres uocare. Et in euagelio uillicus iniquitatis prudeter quxdi fecifle dicif;& prudetiores funt filii huius faeculi filiis lucis in generatoe fua.& ierpes fapietior oibus btftiis; quas fecit domius fuper terri.Quartus rephefionis locus exordiu fecudi libri poflidetan quo Pauli teftimo
tyrio intelligi:^ Roae in uincula coiedtus hac epiftola miferit eo tpe quo ad Philemone & ad Colocenfes & Philippefes in alio loco feriptas ee moftrauimus.Vel certe qa in plurimis locis ledtu eft uinculu ai$ corpus: hoc dici quo quafi claufa teneaf in carcereidicimus ppterea Paulu corporis nexibus coerceri: nec reuerti & ee cu Chriftoiut perfedta in getes per eu praedicatio ipleaturdicet quida alium fenfum in hoc loco introdu/ cantrg? Paulus prxdeftinatus & fandtificatus ex utero matris fuae ad pdicatoem getiu ante q nafceref ;poftea uincula carnis accepit.Et in hoc loco triplice ut fupra expofitione polui.In pria quid mihi uiderefiin fecun/ da quid Origenes aflereret:in tertia qd Apollinaris cotra illius uades dogmata fentiret.lege graecos cometa rios uf^ huc;& nifi ita reppereris crime fatebor.Quod eft in ifto loco peccatu meu Jllud mmiru quo fu/ pra refpondi:quare non eos a qbus didta funt noianm.Superfluu erat p fingula apoftoli teitionia eqru noia ponere:quo^,me opufcula trailatuifc in pfatoe fignauera.Et tame uindta dicit aiam:doec ad Uhriltu redeat; QC in refurredtiois gloria corruptiuu & mortale corpus incorruptoe & imortalitate cdmutetmo abfurdx iri/ telligetix eft. Vnde & apoftolus Mifer ego inqt ho:quis me liberabit de corpore mortis huius. Corpus mor
locus ualidiffimus efthn quo exponeres illud apoftoli teftioniumrex quo totfi corpus K copadu & cogluii natu per oem iundtura fubminiftratios fecudu operatoem in mefura uniufcuiuf^ mebn augmetum corpo ris facit in aedificatoem fui in caritatedatiflima Origenis expofitione & eofde fenlus per diuerfa uerba uol/ uete breui fermone coftrinximusmihil exeplis & affertonibus illius auferentes.Cu^ perueniffemus ad fine: haec fubiecimus. Igitur & in reftitutoe oium: quado corpus totius ecclefi* nuc difperlu atep laceratu uerus medicus Chriftuslefusfanaturus aduenerinunufqftp fecudu menfura fidei &:agnitionis filii dei:que ideo agnofeere dicitunquia prius nouerat:& poftea nofle defiitifuu recipiet locu.Si mcipiet id ee qd'fuerat.ita ta men ut no iuxta hxrefim alia oes in una artate fint.i,omnes in angelos reforment ded unuquodcp mebrum iuxta menfura offiem fuu perfedii fit. Verbi gratiatut angelus refuga id ee incipiat:quod creatus e.ut ho qui de paradifo fuerat eiedtus:ad cultura iteRi paradifi reftituatur.ft reliqua.Miror te homine pmdetiflimu no intellexifle arte expofitionis me$tQuado eni dico(ita tame ut no iuxta aliam hxrefim oes in una xtatc fint pofitu.omnes in angelos reformetur)oftedo:& ea de qbus difputo ee haeretica:& ab alia haereri diicre/
Pare.Quae funt ergo dux haerefcsfVna qux dicinoes ronabiles creaturas in agelos reformari. Altera qaiie/ nt unuquoda in reftitutoe mudi id fore qd^oditii eft.Verbi ^ratia.qa ex angelis daemones funt: rurm 0$, m°nes angelos fieri:8d aias hoium ita ut funt coditxmo in angelosifed i id quod a deo funt co^^retorma n.ut &: iutti & peccatores xquales fiant.Deniqj ut fcias me no mea explicafte fniam:fed inter e paraffe: quari5 utra^ in gracCo 1( gera:difputatdne mea hoc fine copleui.Iccirco (ut fupra dixirnu^hxc apud nos obfcunora funt: qa aAAHyopiK^cr dicuf in grxco:dZ oes uix	fidealiamaham	unguam
tranfferantur ad uerbum quibufda quafi fentibus orationis fenfus & germina fuffocanf: mU hic eadem n graecoreppererisiquicqd didtum e meu putabo,Sextu quod &extremu mihi obticere dicit n tame n
min
rev SCrTVCi
medio frater oblitus eft.Curillu locuapoftoli interptans ubi ait, Qui uxore fui diligit fcipfu eni unqua fua carne opincu morbo regio laborares pthifi & cicere dc diflillatoibus morte uita? ^ , oderit corpora:&: ftati qd ipe fentirc adiunxi.magis itaq;ad tropica intdligctia fermo referaf. Qu^o d tropiceidoceo ucru no ee qd1 diciturifed allegoria nubilo figuratu.Ponamus tame illa uerba qusein nis libro tertio cotinetur.Dicamufq? illa carne quae uiiura fit falutare deiaia diligatiS: nutriar & foueat can difciplinis erudies;& ca:lcfti faginas panei&chnfti fanguine irrigasiut refeda 8C nitida pofllt libero curlu u ro fequi:& nulla debilitate & podere pgrauan,Pulchre etii in fimilitudine chrifti nutrietis & fouentis ecc ^ fiam & dicetis ad Hierufale.Quoties uolui cogregare filios tuosmt gallia cogregat pullos fuqs fub alas fu3^ &: noluiftif Anims quocp fouet corpora fuamt corruptiuu hoc induat icorruptoem: 3L alaru leuitate iwpc' fum in aere facilius (ubleuef.Foueamus igitur uiri uxores noftrasmt animae noftrce corpora:ut dc uxores in uiros & corpora rediganf in aias:8^ nequaq fit fexuu ulla diuerfitas.Sed quo mo apud angelos non eft uir & mulienita &: nos qui fimiles angelis futuri iumusiiam nuc incipiamus qc quod nobis in caeleftibus repromi1 fum eft.Supra fimplice expofitione qux nobis in tefttonio ifto ee uidebaf expiTimus dicetes.Quaru ad plicc intelligetia ptinet & fanda inter uiru & uxore caritateiprxcepto hoc nuc iubemur ut nutriamus & fo ucamus cdiugesiut fcilicet eis uidu & ueftitu:& ea q funt necefiaria pbeamus.Haec noftra fnia efl.Igitur oc quod lequitur dicetesiopponi nobis potefhoftedimus no ex noftraded ex corradicetiu intelligi debere na.Quse cu fit breuis & abfoluta refpofio:& iuxta id quod fupra diximus:et allegorix umbris de eo qd* e ad id quod no erat deprauatattame acceda propius:8d feifeitabor qd tibi in hac difputatione difplicear.Nemp5 qa dixeri aias ut uiros fouere qfi uxores corpora fuaiut corruptiuu hoc induat icorruptioneino muto natU'' ra corporuifed augeo gloriarncc no q(f fequif alaru leuitate fufpefum in aere facilius fubleuef;: qa alasaiTtf' mit.i.imortalitateiut leuius ad cceiu uoletmo pdit ce qcifuerat.Sed dices mouet me qux fequuf .FoucamuS igitur & uiri uxores 8C aiac noflrx corpora:ut 8C uxores in uiros;& corpora rediganf in afas:& nequaq fit fc; xuu ulla diuerfitas.fed quo mo apud angelos no eft uir necp mulienita & nos q umiles agelis futuri fumus ii nuc icipiaus ee i rerrisrqd' nobis l cxkftibusrepromiflum elt.Redtc moueret nifipcft priora dixiiTem: ti#1 nunc iripiarnus efle quod nobis f cxlefhbus repromiffu eft.quado dico hic ee fcipiaus i terris natura no toF lo fexuuifed libidine 8t coitu uiri& uxoris aufero dicete apoftolo.Tepus breue reliquu e:ut & q habet uxo' res fic fint quafi no hcant.Et dominus interrogatus in euageliotCuius de fepte fratribus in refurredtioe efle deberet ait> Erratis nefeientes fcripturasmecp uirtutedei.in refurredtoe.n.ne^ nubet necp nubent:federuC ficut angeli dei in cselo.Et rc uera ubi inter uirum 6d mulierem caftitas eft: nec uir incipit eflemec foemin3' fcd adhuc in corpore pofiti mutantur in angelosdn quibus non eft uir neq} mulier.Quod 8C in alio loco ab eodem apoftolo dicitur Ouicucp in chrifto baptizatieftis:chriftum induiftismon eit iudxus neq; gr$CUS? no femus necp liberinoi inaiculus luxp faemia.Ois.n.unu uoseffis i Xpo ielu.Sed quonia de cofragofis $ afpis locis enatauit oro* haerefeos crime ipatiu rota frons libertate rerpumsiad alias eius accufatois pres: qbus nos mordere nititur trafeaus.E ubus pria e me hoicm maledicu omm detraflore i pceflores meos ge' nuinii femp infigere D- t unuicuius in opulculis meis nome taxaueruuel que iuxta arte Uliusifigurata laude pftrinxerim.Sinaur cotra inuidos loquonSa.Lanuinu uel affiniu Pollionem de genere Cornehorum ftilf mei mucro couulncratifi hiUriculx & mdx metis homine a me lubmcueoiSi ad unu ffipne cunfla iacula dirigo,■qd uuinera foa partitur in multosfQu. ex ipacientia refpodediioftcdit fe ce q penf .Obiicir mihi mi' xtu periuriu facrilegio-qd’ in libro quo ad mffitueda Chnffi uirgine loquonante tribunal iudicis dormiens pollicitus (im-nunlme litteris feculanbus daturu opera;«& nihilominus danatae cruditois interdu memie tim.Nimiru lite eft faluffianus Calphurniusiq nobis p magnu oratore no magna mouerat qone.cui libello
dii effiqtfpbat cofeietiz fingulorii.Quis ueffiu no meminit infantia fuatiEgo certetur tibi hoium frue fimo rifum mouea'mt imiteris aliquado CraiTumtque femcl m mta dicit rififfe Luciliustmemim me purt1* curfitafiep celluias' feruuloru'die feriam duxifie lufibus.& ad horribiliu pfonas pauete de auix finu traem
mihi multa ad puni recotdaf infan tia.Si litteras didicilTestoleret tefta ingenioli mitquo femel lanarii cochilia nulla!anua. dl|u jt, Eriaafini Si brutaaiaha quis i logo itinerenouenit fecudoamerticui • Miraris fi ego litteras latias n5 fum oblitustcii tu grateas fine magiltro didicerisiSepre modos cocm ionu dialeflica me elemeta docueruttqd fignificet c£i<auor: quod nos .pnunciatum poirurous
uerhn fi/ noicnulla fenrpti-> r..	^rurlu-iiDfcudomcni	areutiactrnnU.r^^t-n fraudesaurare ponu
ta^me arguar fcirc:qd' didici.Et tu qui me parua de cur fcnbere aliqua aufusfis:& uim difertiflim „	.	—
C0P»ifoia^ Iumc‘riaflationum uanetasibominiq oratoria uix primis	rnm6	inte
ftafti. Aut ego fallonaut tu Cicerone occulte letfitas.Et ideo ta difertus es:mihi<p edmms eiusmrn^ris; disiut fo us iter ecclefiafticos tradatores eloqueris flumie glorieris.licet magis philoiophos	m -
fpmas Cleantis;8/ c5tortaChryfippin5exarte qUa nefcis;feddeingenii magnitudinCfEt quonia.
loquaris. Quid.n.ad tc ptmctifi alius no intelliganqd uelis dicereiqa n5 ad oes fed tuos loquerisCDenicj? 8C ego fcripta tua relcgcns:qq interdu no intelliga qd loqns:& Heradytu me legere puteitamen no doleomec me pceniret tarditatis.Id.n.in legedo pationqtftu pateris in fcribedo.hoc diceres:fi gppii uigilans ^mififie. Nuc aut nouu ipudctiae genus obiicit mihi (onum meu. Vtina celebritas loci & fandtoru de roto orbe coue tus fineret rrie diuinas (cripturas leeere.In tam fpatia n5 heo externa meditadi.Sed tame qui fomnu crimia^
tur:
yroyc
Seni-
coueniam, Caue qfo: No tibi luf
ne per trabe tua feltuca mea uideas. Inmtus loquor:& retradtate lingua dolor m ueroa vopcim. imu uui ,Ui ficiuntiquae dc uigilaie cofingismifi & fomnia crimineris.Tata hes curiolitate mcoru aduumt quid dor ens fecenmidixerim ue me difcutias.Praetermitto quae contra me loquens propofitum tuu detur baltn qu^ in depompationem ofum chriftianorum: &uerbis 8C ope feceris. Hoc unu denucio:& repetes iterumc^ ne riiq; monebo. Cornutam beftia pctis:& nifi cauere illud apoftoliimaledici re gnu dei no pomdebut;a mor^ dentes inuice cofumpti eftis abinuiceaa nuc fentires:de paruula fubdolaqj cocordia magna tibi in mudo or ta ee difcordia.Quid tibi\pdeft:apud notos pariter & ignotos in nos maledidta ccg;erert^An qa Ongeniltae n5 fumus;in caelo nos peccafle nefcimus:in terris arguimur peccatoresf Et ideo in cocordia rediuimustut mihi loqui cotra haereticos no licere t.Vbi illos defcripferouure appetitu putes.Quadiu nq rer ueba lauoa-' tionc tuaifequebaris ut magiltru:fratre & collega uocabas:& catholicu in olbus iatcbaris.Poftq uero agno ui laudes tuas:& me indignu tanti uiri pconio iudicauinlico uertis ftilui& oia laudata prius uituperas de eo/ dc orc 8t dulcc,pferens & amaru.Sentis nec qd taceafQuot xftuati pedtori uer ba no comodefEt cu pialmi/ fta loquanPone domine cuftodia ori meo:&: hoftiu circurtatiae labiis meis. No decifes cor meu i uerba mali tix.Et alibi.Cu cofifterer aduerfu me peccator:obmutui.& humiliatus fum 6c filui a bonis.Et rurfus:Fadtus fum quaG hd no audiesmec habes in ore fuo redargutionesifed pro me ultor tibi dominus re podebitiq ciz cit pcrpphcta.Da mihi uindida;& ego retribua dicit domius.Et in alio loco.Sedes aduerfus fratre loqueba tisik aduerfus filium matris tux poebas fcadalu.Hxc fecifti & tacui.exiftimafti inique:^ ero tui fimihs. arx eua te;& ftatua cotra facie tuaiut in te uideas c6denata:qux falfo in alio crimiaris. Audio pterea obiici mihi a Chryfogono fedatore eiusicur in baptifmate dixeruuniuerfa peccata dimitti: & mortuo^bimanto nouu uiru in chnfto refurgereiatcn iftiufmodi facerdotes in ecdefiis ce nonullos.Cui breui Icrmoe relpodebo. ha bet libelluiquc in crimen uocatiille relpodeat.hunc fua difputatioe fubuertat di fcnpta tcnptis arguat.Qui '	-	rugatifcR	naribus	cocaua	uerba	trunaf: 8C fadlitatc apud uulgus ignobile imm
 A.^,n lanarrototu moru&nouu cuchnltoin Da/
aufteritate fi5tis:& cctradis rugatilcp naribus cocaua ueroa iruuat; oc	-r--	—
lato rigore metitur. Audiat nos iterupclamantesmetere Ada in lauacrototu moruoc nouu cu chnltom ba/ ptifmate fufcitaii.perire coitu.i.terrenu & nafei fuper cxlelte.Hxc dicimusmd (luo]	i
quxfticne teneamurifed interrogati a fratribustquid nobis uideref :refpodimus:nulU Pi.u°^a^t« lequi qdT
uelitinecalterius decretu noftra lentetia fubuertctes.Nccp.n.ambimUsad facerdotm.q a	mrnrJ
nec huilitate danatarepifeopatu auro redimere feftinamustnec eledtu potifice a df°;reb	P :•
iugu lare: nec fauedo hxreticisihxreticos nos docemus.pecunias nechemus:nec here uo ♦	m
du & Utftitu his coteti fumus.lllud de afcefore motis dominici iugiter decatantcs^ui pecunia fua no dedit
adufura;&munera fuper inocetenoaccepit.Quifacithocmomouebiturinxternu	.	g	q	cit.
um corruit in xternum.	Argumctu	in	fecundulibm	contra	RunmU;
Oc libello Hieronymus Ruffini apologia ad Anaftafiu Romanu epm Icnpt3^^ Ongems defe
h	fionisabeoeditu ud traflatu:arguitdiccs:nd imam tantmfedctqux uer bor	atcrefcripht
arguit falfitatis pro epiftob poenitetixdub eius norme fcripta: & calunia ligibatois Jxxunterptu co/ futat:oftedcns ex infertis pfatiunculis eoni ftudio nulquadetraxiffe.	.	..«
Sandti Hieronymi praribyteri dodoris illuftnfnmi defenfionis fux cotra Runmum.ad Pamachium liber
fecundus incipit#	Epiftola.XL.	n.	/r a
Vcuf^ de criminibus imop criminibus meis;qux in me qu5da fubdolu^audator ingeffit:# difd/ h puli eius coftantius arguutmo ut debuiifed ut potuitmoderatojabore ref^duPropolitu quiPF^ h, »Omn ta alios accularcia mp	annloeia	eius.qua	lancto	Analtatio	Romanx
n	puiiciuscuHaiiiiu»a.5uuvnuutciebui;ledutpotur.moaeii»^—-	»	_	--
hi c(t:n6 « alios accuiarcig me defendere. Veniam ad apologia «us-qua uncto A
urbis epifeopo fatiffacerc nititur.Et in dclenfione fuiimihi rurfum caluniaroinirumtam  ___________________________________ -	.	^	--	...mecumaut libiref;
tatucp me diligirfut
.anos paretinus icuu«Lua.uuiiet eos aeierere quos ia	7	^.
i itineris labore fragilior ad iterados labores eet infirmusupm uenue uoluiffe.
ratores fuos mififfe baculu litteraru:que ille teneret in.dext5r^n-	ls 1°?
?1>	ini	cui	fcribitpnn	in	f,A<>	fi/	raritate	dei	Pbatillimo:quo	KOc
Qiiodqa
cotraiTabigcret canes.Si
cotra latrat
- «wtutae sltiatois eius lama creoreicitiDeide cuius e	f,	. z p
apofto!ipetat;Domineaugenobisfidci&audianSihabuerir.sf.de:utyanHfinap.s.5:adiplu d at pttm
Modicx fidei qre dubitaftifQijid loqt de caritateiqfide « fpe naaioi eft;6( qua Paulus 0Put	9 PlU
mit. fine qua & martyrio fanguis effbfusicorpufqj flamis traditu corona no hcrpmio^.Haru utracs fihi uedicatzut tame cotra fe habeat iatratores:q nifi fflidti poti ficis baculo rcpeilatunlatrare no cenent, lud ucro ndiculuiq^polt.xxA.anos ad paretes ii: rcuerfu ee iad:at;ho qui nec patre het nec matrc.& qu°s u, uetes iuuenis dereliquitimortuos fenex defidcrat.nifi forte paretes militari uulganq? fermoe cognatos 3 ^ fines noiat.quos qa no uukdcferereme ihuanus putaret aut durusnccirco patria derelidta Aquilegis ba=-^ tat.Periclitaf Rom$ illapbatifiima fides eius:& hic fu pius & lafiulus poft.xxx.anos p molhfiimu flamini* iter uenire non pot.Siccpptendit logi iticris lafTitudinetquafi.xxx*anis femper cucurreritiaut biennio AqJe/ gicE fedes pteririitineris labore cofectus fir.Carpamus reiiquai& ipa epiflolse cius uerba padamus. Quauis igif fides noflraipfecutois hxreticoru tepore cu in fandta alexadrinaecclefia degeremustin carccnbus & exi liis quarp fide infercbatur^>bata fit:miror^ noadiecerir uin&us Icfu chrifli:^ liberatus fum de ore leonis* & Alexadrix ad beftias pugnaui;& curfu cofumauitfide feruauiifupereft mihi coroa iuflitiac Quae malu exi' liaiquos ifte carceres nofat^Pudet me apertiffimi medacii:qfi carceres & exilia abftp iudicu Itntenis irroga tur. Volo tame ipfos fcire carceres:^ quaij^puindajjd fe dicat exilia fufti'uifre*& utiqj het copia de multis cat ceribus 8£ infinitisexiliis unu aliquod noiandi.prodat nobis cofeflionis fux adta;qu$ hucufq? nefeiuimus? Ut iter alios Alexadriae martyres huius quocp gefla reciteusi&: contra latratores fuos poffit dicercide cattefO nemo mihi moleftus fit,Ego.n.ftigmata domini noftri lefu chrifli i corpe meo porto,Tame&fi qs tftquel tetare fide noftra cupit uei audire uel difcereifciatqj de trinitate ita credimus:&: rdiqua.Supra contra canes tuos baculu epifeopo porrigisiquo pro te munitus incedat.Nuc quafi abiges dicisrSi quis eft q tetare fident noftra cupitidenuo dubitas;cu multoru latratus ad te uf(^ pueniut.No dilcutio parup elocutiones tuas;qS & tu cotenis 8t defpicisitatu fenfibus refpodebo. Alius a te qrif;& pro alio fatiffacis cotra Arni dogmata; ii Alexadrix i carccribus]3i exiliis dimicauerasno uocc fed fanguie.Nuc fup Origenis haerefi tibi calunia mouetur.Nolo cures qux fana futiuulncra medicare.Trinitate dicis unius ee deitatis.Hoc toto credt nteii
macho refpodeasjaia ifta qua' fufcepit Iefus;crat ne ace q nafceref ex ManaMn in origine uirginali.q de ip* fco nafcebaficu corpe fimul creata #Vel ia' in utero corpe figurato ftati fadla & mifla t ft de cx\o( E tribus unu qd fentias fcire defidero.Si no fuit ate q na iceret"ex Maria; necdu ergo ala Iefu;& agebat aliquid ac pt°z pter merita uirtutu poftea fca e aia eius.Si coepit ex traduce;huanaru igif aiarum;quas aeternas fatet brU' toru afantiumjq cu corpore diffoluufiuna coditio e. Sin aut figurato corpe; ftati crcaf 8C mittit;fatere im1' plicitcr;& nos fcrupulo jibcra.Nihil ho^e loqueris;fed occupatus m ahisiiimplicitate abutcrisi&: pftigiis P° pacp uerboru hxrere no finis qdni.Quid inquiesfaone qo erat de rcfurreaioe carnis;8t poenis diaboli, re ergo brcuiteripurec^ refpdde.Nd quaero qd* icribis eade carne rcsurgereiin q uiuimusmuilo mebro ap^z tatomec aliqua pte corporis defttia.Hcec.n.tua uerba lunt.Sed quxro qcfOrigenes negatiut^ in eode lexU? quo mortua funt corpora fufcimf:Et Maria Mariadoancs refurgat Ioanes;an comixto fexuat<$ turbato;ncC uir nec foeia finfed utruq; uel neutru.Et an ipa corpora (corrupta & imortalia;& ut argute pmones; mxta apoftolu fpiritalia pmaneat in aeternu;& no lolu corpora;fed carnes & fanguis ffufus uenis & ofiibus irriga/ tus:qu$ Thomas tetigit. An certe paulati' refoluant in nihiIu;8C ad quattuor ude copadfa fut elemera retra ha'£,Hocaut dicere debueras;aut negarei& nS ea loq q fubdole Origenes fatef;ut qli fatuus 6t puer ipubes nullo mebro n^c aliq corporis pte defccla.f.hoc timuimusme fine nato 8C auribus (urgeremus,& aputatis fc ttifa geitalibus eunuche^ in carlelti Hicruiale ciuitas coderef.Porro de diabolo fic Infam tepat. Dicimus quoega: iudiciu futuruun quo iudicio unu fquifcp recipiatjiprii corpis:putgefiit;tiue boa fiue mala.Qti°d li hoies recepturi fut p opibus fuisiquato magis QC diabolus;qoibus extitit capcccatiYDe quo illud fctniusj qd1 fcriptueieuagehVqa Se ipc diabolus;^ oes ageli eiusicu his q opa eius faciut.i.q criminat fratribus; cU ipo pariter xterniignis hcereditate poticf.S; qs ergo nrgat diabolu xternis ignibus ma'cipari;ptcm cum ip° sterni ignis accipiarmt fciat quid negamt,Repetamus fingula.Dicimus inquit futurum iudiciuma qu°nlU/ dicio fuper uerboru mriis tacere decreuera.fed quia difhpuli eius mirant eloquetia,perptons pauca perut^ ga,dixerat iudiciu fumru;fed homo cautus timuit folum dicere m quo & poiuitan quo iudicio; ne fi no cudo rcpctiiTet iudiciunrnos obliti fuperioru p iudicio afinu putaremus.lljud quoa qcfpoftca infert;q minantur fratres cu ip0 pariter sterni ignis hereditate potietur:emfde eft uenuitatis.Quis.n.unq audiuic potiri ignibus 6t frmfupphths^Sed hograecus uidet mihi fe ipium irerptari uoluifTe.& pro eo qd^pnd^s d,CItur, r & apud nos uno uerbo dici pot h^redirabut; copofitius & ornatius djxi^h^redita te potietur Jftmfmodi nugiS;&: acyrologiis ois eius fcatet oratio.Sed reuertamur ad fenfum.Gradi diaboiu lancea pamf;q oibus extitit ca p/ccidi.fi p opibus fuis quafi ho redditurus eft ratdne.St cu agdis iuis aeter m ignis hereditate potietur.Hoc enf deeranut hominibus tormeto fubditis;ille non potiret ignibus actt nisjquos tanto tempore defideraaerat,# uideris mihi calunia m hoc loco facere diabolo; & criminatorcn omnium faifis criminibus accufare Dicis.n.qui oibus extitit caula peccati.Et dum m iHu reicrJ cnmf^ niines culpa liberasjtoUifq*arbitrii poteftate;faluatore dice'te;q> de corde noftro exeut cogiutoes maiaem
micidia;adultcria:formcatoes;fm;ta;faifa teftionia;biafpheix.Et rutfu de luda i euageho legius.poit buc
imrauit m eum fathanasiq ante bucelia' (ponte peccauerat.Et nec huilitatemec clatmentia laluatoris fi eft ad poenitentiam.Vnde apoftolus.Quos tradidi inquit fathansmt difeant no blafphemare.Ennaii	'
co.Tradidihuiuimodi fathanxin itentucarnis;ut fpiritus faluus fiat. Tradidit eos fathance; qlitort pumendumiqu! ante q traderentur uoluntate ppna biafphemabaft.Et Dauid.ab occultis iquitr^-me domie;&ao alienis parce feruo tuo.Breuiter di fux uolutatis errore Qi uitiorum Icentiua iigninL
iedmmusafcedcntrlocuinos peccaiTe qui dederimus
*Qiuod aute impearis fnbus;hoc efl: criminatoribus uiauv-iv,
tres mihi uidenspmerejq diabolu fubleuare:cu eifdc;quibus hoies chrimam ignibuspumedus fitjgnes au» tem zeternosiquos itelligere folet Origenesiputo q> te no fugiaticofcietia uidelicet peccatc^ 81 poenitudine: interna cordis urente.De qua Qi Efaias loquif»Vt:rmis eo^ no morief:& ignis eo^ no extinguef. Et ad Ba> bylonc feriptu cft.habes carbones ignis:fedebis fupeos.Hi erut tibi in adiutotio.Et in pfalmo pcenitens au/ diat.qd def tibisaut qd apponaf tibi ad lingua dolofam.Sagittx potetis acutx cu carbonibus delolaroriis: ut ligua dolofamifagittce pcepto^d dei,de qbus i alio loco,ppheta dicir.uerfatus iumin mi.ena: dii cofingif fpinamulnerctatcp cofodiant:& peccatoRi in ea folitudinem faciat.Ulud quo<^ teftimoniu in quo dominus loqtMgnc neni mittere fup terra;3i que uolo femp uqardeatiftc iterptaf.Oescupio agere paenitena:&: exeo quere fpiritu fco uitia at^ peccata.lpfe.n.fum de quo'feribitideus ignis cofumes.No ergo grade elt de diabo lo dicereig? & hoibus pparatii eft.Magis debueras(ut fufpitione falutis diaboli: $ declinareOdicere Pditio ij* tius es:&: no eris in sternu.Et ex pfona domini loqueris ad lob de diabolo.Ecce fpes eius frultrabit emK ui detibus cudtis pcipitabif.Nd qfi crudelis fufcitabo eu.Quis.n.refiftcre pot uultui meofQuisaute dedit mi hi:ut redda civOia quae iub caelo funnmea iunt.No parca eiiSOaerbis petetibust&ad depeandum copolitis. Ve^ h.Yc pofiunt qfi fimplicis hofs excufari.Etcu eruditos no iubterfugianapud idodlos puire inocentiae fimilitudinejqd' fequif de aia^: ftatu excufari oino no poteft.Dicit.n.audio 8i de au qltiones elie cometas* de qua re utm recipi debeat querimonia aut abnciiuos pbate.Si.autc di de me qd lentum qimiufateor me de hac quseftione apud qplurimos tradfato^: diucrfa legifledegi quofda dicetesiq» pariter cu corpe p huma/ ni corporis traduce etia aix diffundanfhxcqbus poterat a&rtioibus c6firmabat,quod puto iter iarinus Termllianu fenfuleiuel Ladtantiudbrtafiis & nonullos alios,Alii aflt runt: q> formatis in uttrqcorporibus: deus quotidie faciat aiasiSC infundar. Alii fadlas iam ohm.i.tuc cu oia creauit dt >is cx nihiloinuc eas iudicio fuo nafei difpefet in corpore.Hoc fentit 8i Ongenes:&: nonnulli alii gra:co^.Ego uero cu hrec fingula lege» IIm:deo tefte dico qa ufej? ad praefens certi 6C definiti ahqd de hac quaeiiione no teneo, ft d deo reliquo fcire qd fit in uero:8i ficui ipie rcuclare digna bif. Ego tame haec fingula 8C legi fle me no ncgo;&: adhuc ignorare cofiteor pter hoc qd* manifefte tradit ecckfia deu efle 8iaia^t& corpori cdditore.Antc q de fenfibus difpu-nrTha»phrafti uerba mirabor. Audio inqt de aiaquaeftides c6motasefi"e:dc qua re utm recipi debeat qri
fuieloqtiutpiusceomrepnendedoiaborciq HiemicriDendOtMaexutmu— Iegerim:& adhuc pendete fnia qfi notiu aliqd ptulifIet;adiecit:ego tame haec fingula oi.^g •< me no n gus & adhuc ignorare cofiteor.O infelices ais qux tatis uitio^, laceis uulneranf.no eas puto iu	ng' ms *
rore tantu laboraficicu de caelo in terris rueret:& crafiis corporibus ueftirent :ut nuc & ui	l	i:tn	ns
hic ide collifasmt ptermitta	9 de humani feminis traduce diffundiaiadicif.Scioiter^
fiisnos uerbo^ no (okre uitia rcphedi.fed ex paucis oftedere uolui cuius temeritatis i » baculum, fcribcre;qd'ignores,ut iimile prudetia 8i in tentibus reqramus.Mntitepiftola.i.robu	t ^
manx urbis amef epifcopus.&’ in ipiaquxftioc pro q canes latrat:dicitle nclcirei-qu ^ lanrf- ‘JJ ? quo fibi caluma comouef;qd necefle elt apoiogia!mittere:qux no habet dcfenfiqne m ••	g ae coich
fionefHoc eft lufpit;.6es hoium no fopireifed iere re .T res fup auR» (tatu ponit fnias:	^	L	UQCS	§u
lajinqt me legiiTe no nego:6d adhuc ignorare cofiteor. Arcefila aut Carneade putes.qo	pronunciant:
licet QC ilios iupet cautioe.Ilii.n.oium philoicphoRc iuidia no ferctes:q> uita e wwtolkict. uerihmilia reppe rutmt ignoratia re^pbabili ailertioe teperaret.ifte te dicit icertu:& e tribus omon _ir qd utrufit. Si hoc erat refpofurusiq euro ipulicut tatu potificc llaewe fuse tefte faceredNimiru tocdbeft laffitudo: annoyitinerecofeflusRoma'ucmrenopomit.QuataSCaliantfcimus:ramei^ritixnrae reflesnoq^ mus:Dc pfe:f.ho:&pu fcotde natm.tatcdomm^luatonstlup q Ea.as camta.generatione
Mbiti Audadcr lo$f & m)dtrau cibus retro feculis ignoratu iciv ti*	^	a	E	s	corpo
ignoratu cudis fcadalu facit.Scit quo modeu mrgo g ncrarittSinefcitqu	p fit natus. A ^ s m
tu coditore fatef dominuSme aiaeante corpora fuerintifiue cu corpojf natanf exoraiisjliue »iur , uterojfiguratiftK corporibus imittanf.ln oibus nouimus autiore domm . t «. hoc nu^ bi obiicia deusian abus eat fecerit.Sed e tribus qs pofmtiq iit ,llaF inia uera ne;c.fle ft diut.Vide n. feuni t.b.^cuaa tURiccircotetriuignorantia'cofiteri-.neunudanarecogaris,KTcrtulhanoScUdatioide P	feaj
gene cu illis iugules,Quantu memoria fuggeritmifi tame falior nefcio me legiffe Ladantiu	j	-m
atam dicere.cltejd te feribisidic m quo libro legmsine ut me dormieteiQc	^fle
tU5f ^U!rfeans.sSin hoc contabundus incedis&cautus.Ditis.n.putointer latmoSTtrtul ianum lem.E^
nel Ladantium.Forrafle 6£ alios nonullos.No folu de aiape ftatu dubitasiled de aud^ f™rcnu put tamen aliqdintereft.de aiabus aute agte nefcis;& mfcieda cofitens.De audonbus ftc nolle ,te dicis, ut t u
potius q pfumas.In folo Oi
male^Neicio inqs.Quid mc ,6,v iiinmrauciiuijiam.ncuciiiuiiauuiit.i3uui.tic.  -------------------------------^
ne forte no credam iperitise tu$ &: arbitrer te callide reticere gcf noftinuras deo tefte:# ufep ad pr^lens c di definitualiqd de hac qftione no teneas:& deo rclinqs fcire qd fit in uero: 8C fi cui ipfe reuelare dignabitu • Per tata fazcola tibi uidef nullus fuifleicui de hac qftione dominus reuelaritf No patriarchamo ^>pheta: n apoftolusmo martyrfNe tibi qde qdo in carceribus Si exiliis morabarisihuiufcemodi facrameta patuerun» Dominus in euagelio,Pater inqt reuelaui nome tuu hoibus.Qui patre reuelauinde aiarum ftatu docuit, miraris fi cotra te fratru fcadala concitenficu id nefeire te iuresiqd' Xpi eccleGa fe nofle fateaf ^Exponta ti fua:imo infcieti$ cofeifione trafit ad aliud:5^ excufare fe nitif :cur libros piarchon in latinu uertent.Et no feribit ad uerbu fane:qa audio etia inde elTe difputatu q? quxda Origenis rogatus a ffibus de grxeo in latin traftuliiputo q. oes itclligat;hoc pro folo liuore culpari.Si.n.aliqd eft qd* difpliceat in audtore:qrc id ad itev prete detorqueffSicut in graecis habefirogatus fum:utlatinis oitendere,Gr;ecis fenfibus tierba dedi latm» tantumodo.Siue ergo in illis fenfibus laus ineft aliqmo eft mea.fiue culpa fimiliter no eft mca.Audio inquit etia ide elTe difputatu:qprudeter accufatione fua difputatione uocat:^ qu^da Origenis rogatus a fratribus? degrsecoin latinu traftuli.Quae funtillaquxdatNome nohabent^TacesfLibelli accufato^: loquunf: p^° ait;q> oes itelligat hoc pro folo liuore culpari.pro quo liuorefNum iuidet eloquetiae tuaef Aut feciftiiqcfnui lus holum unq facere potuitfEcce Si ego Origenis multa traftuli.Et prxter te nemo nec midermec calunia tur.Si enim inquit aliqd eff qd* difpliceat in audtoreiqre id ad iterprete detorquef fSicut in graecis habef :ro^ gatus furmut latinis oif edere.graecis fenfibus uerba dedi latina tatumodo.Siue ergo in illis ienfiibus laus lelt aliq:n5 eft mea.fiue culpa fimiliter no eft mea.Et miraris fi de te hoies male fentiat:cum de te aptis blafphe' miis dicasfSi eft aliqd qd1 difpliceat in audtore:oibus qua: in illis libris didta funndifplicct.Et tu folus dubP
 . O / ...»	i	••	^	♦	z-n	•- ««.x ^ V zi	i	z-v->	J^zi	1-x	. ■ zJ ^ D-V D	i	r*	11 ► /ni
traflatiois feruafles fideimihi neceflitasno fuiftenftcrprarione falfam uera interptatione fubuertere. Noui? cofcietia tua qua* addiderisiqux fubtraxcrisiquze in utracp partc:ut tibi uifum fuerit imutaris. Et poft
des.& tame danare no uis,Elige e duobus qefuisioptio tibi dafifi bona eft iterptatio tua:lauda.Si mala co demnaniernm pyrnCat fnbnccftit alia ftrooha.Dicit enim oui imo etia aliud adieci ficut in pr^fatiucu
Origenc^ta didtaifed ab aliis uiderenf efte iferta propter hoc:^ de eifde rebus in aliis aucftoris eiufdt* lo-tholice didtu legera Mira eIoquetiat& attico flore uariata.quin imo etia & qu$ mihi ad fufpitioncm ueni^ banryufum illu elTe hax. Roma uerboy portEta trafmittere.Copedita putas lingua eius & inextricabilibus nodis ligata uix in humanu fonu eruperc.Scd ad caufam redea.Quis tibi dedit hanc licentia: ut multa de in/ terptatioe decidetes^Rogatus erasmt greeea in latina uerteiesino ut emedaresiut alterius ditia .pferresmon ut tua coderes no feciffi: te*qd' rogatus esirccidedo plurima cofitens. Atcp mina pcidifles mala:8Z non in ra/ none maloR/ tua multa rofuiires.E qbus unu proferamt ex hoc cognofcanf Si cztera. In primo libro piar/ choniubi Origt nes lingua facrilcga blalphemamucj» filius patre no uideatitu etia caulas reddis: qtikx ems qui (cripfmK Didymu inteiptaris.	„	, . Inquo ille caflb laboreconaf alimucrrorc dvltti*
re,® Or,genes bene dixerit quide.Sed nos limplices hoies Si acures	nec	illius	fapiet»;
nec tuatqui iterptatus esutelligcrepoflumus.Praefatio tua qua nommas:& in qua me miris ornas laud ibus, te reu peffimae traflatiois facit.Dicis.n.q. de grateo multa decidensilicet taceas qd1 addideris. Qus decidito ,	,.5	...v^TfpAmata.nnvrerprmftibonaanmal^VMnzhnna.Nfvv	»	mihtranV
quem interpretatus esTefoondc utrum bona an malafint.Mala tranfferre non poteras.Semel enim q"®.® < hareticis addita fuetat-amourafti.nifi forte haereticorum amputare debueris: 8i Origenis errores m Jatm integros uertere. Dic ergotquare Origenis mala in larmum uerteristut audore mali,pdercs:an ut lauaar , Si prodisiin pfatione cur laudas^Reftatmt qfibona ptuleris.fed hzc oia probanf mala.Ig»f un,“s “ ®L „10 Si iterpres rei criminis erut:& implebif illa ima: Videbas furem:& currebas cum eo.K cum adultem por nem tuam ponebas.Non elt neceiTe rem planam argumetanone dubiam facere.quod feqnnur “'Pon unde iiii fit orta fulpitio hsc ab hgreticis addita. Quia inquit de iifdem rebus in aliis ,otiSDc™S,™n mtei
uiiut.imiitujia '^‘Fmonaecabhaereticisaaunu. v^uia.uv1UiiUvuiut:mreDusinaiii>,w^ D (_irifCrn inre£
ris catholice didtu legcram.Videamus quod primum eft: ut ordine uenerit ad fecundum .modo W multa Origenis mala;h$c maxime hxreticatDd filium creaturam/piritum fandum	fuJf
innumerabiles aeternis fibi faeculis fuccedentes.angclos uerfos in animas hominum-animam oaiuauor ^ fe ante qua m nafceretur ex Maria,& hanc efte qu* cum in forma dei eiTetmon rapinam arbitrata ^	4 $
lem fe effe deo;fed fe exianiuit formam ferui accipiens.Re^rredtionem noftrorum co*$?™^Ju^coYnot* ut eadem membra no habeat:quia ceffantibus mebro^ officiis fuperfluo membra reddaturapiac^^ y ^ tenma & fpiritalia paulatim euanefccre:& in aerem tenue atep in nihilum diflipari.ln reltltuM“ n _.,uirmrc$:
quando indulgentia principalis ueneiiticherubin & feiaphin;thronos:prinripatus;dommanoncs.u
pote(latestarchangelos:diabolumtd5emones:animas omnium hominum: tam chridianorum g iudxorum 9 4 gennliujunius codirionis& mefur^ fore.Cuq; ad forma &C libra aequitatis pucncrint:& ronabiles creaturas oium corporum fece depofitamouuside mundi exilio populi reuertetis moftrauerir exercitus:tuc rurfus ex alio principio fieri.mudu aliu & alia corporajqbus labetes de caelo afe ueftianf.ut ueredum nobis fitine qui nuc uiri fumus:poftea nafcamur in foeminas.&f qux hodie uirgoipoftea .pftibulu fit. Hxc in Origenis libris fgo hxrctica doceo.tu oftedeiin quo eius ope his cotraria legeris.Nolo dicas:qu$ deeifdc rebus 1'aliis locis ciulde audtoris catholice dida Iegera:nec me mittas ad fex milia cius Iibros:quos legiffe beatu papa Epipha^ niu criminaris.Sed ipfa loca noia.nec hoc mihi fufficiatmifi eadc dida ad ucrbu ptuleris. No eft fatuus Ori genes.af ego nouucotraria fibi loqui no poteft.Igitexhac fupputatioe illa fnia nafcifmo haeretico^ efle qua: amputafti:fed Origenis.cuius ideo mala iterptatus esiquia putafti bona.& tibi tam bona q mala illius ampu tadaicuius fcripta in prologo coprobafti.Sequif in eade apologia Origenis:ego nc<p defenfor fummecafler^ tormcc primus irerpres, Alii ante me hoc ide opus fecerat:feci & ego rogatus a fratribus.fi iubef ne fiat: iuf* fio obferuari folet in poftejK.fi culpanf qui ante mflione fecerut:culpa a primis icipiat]. Tande euomuit qd* uolebat.Si ois animi tumor in noftrae accufatiois erupit iuidia.Vbi iterpretaf libros periarchon me fequi fe dicitiubiaccufaf :cuLhoc fecerit meu ponit exeplu.St fecurus periditas fine me uiuere no poteft. Audiat igif qcf nefeire fe fimulat.Ncmo tibi obiicmqre Origenc itcrpretatus es^Alioqn Hilarius & Ambrofius hoc cri» mine tenebunf.Sed qa itcrpretatus hxretica piationis tuae laude firmafti:ego ipfe que in crimc uocas: ideo Ixx.omelias cius traftuli:& nonulla de tomismt & mala in bonoji iterpretanone fubtrahere:& apte in libris periarchon ad coarguedam trailatione tua:qd ledor uitaret oftedere.Vis Origenein latinu uertere (Habes multas omelias eius 8C tomos:in qbus moralis tradaf locus:8d feriptura^ pandunf obfcura: hxc iterpreta/ rc+hxc rogatibus tribue.qd primus labor tuus incipit ab infamia^Cur trailaturus haeretica in defenfionem eope pmittis qua fi martyris libru^Et id romanis auribus igerisjqd' traflatu totus orbis expauitf Aut certe fi ideo iterprerarisiut eu hxreticu arguasmihil degraeco mutes.Et hoc ipfum pfatione teftarejqd' prudetiffi-me Papa Analtafius in epifi:ola:qua cotra te fcnbit ad epifcopu ioanem:fuo fermone coplexus eft:me liberas qui id feci<& te argues qui facere noluifti.Ac ne forfitanhoc quotp neges:fubieci exepluni eius: ut ii no uis audire fratre monente:audiasepifcopu caluniante.dicis te n5 efiedefenforemecaflertore Origenis:iam nuc tibi profera librum tuum:de quo in famofa illa praefatiuncula pclari operis tui his uerbis loqueris.Cuius di-uerfiratis caufamiplenius tibi in apologeticotquem Paphilus in libris fuis fcripfitiedidimusibreuiffimo libel lofuperadditoiin quo euidenbus(ut arbitror)probametis deprauatosefle in qplurimisab hxreticis&mali uolis libros eiuso [tedimus:Et peipue iftos quos nuc exigis ut iterpreter.i.piarchon.No tibi fuffecerat Eufe biijuel certe:ut tu uis Paphili pro Origene defenfio:nifiqd'ab illis minus didu putabas:tu qfi fapietior & do dior adderes^Longu eftifi uelim totu libru mu huic opi ifererei&ppofitis capitulis ad fingula refpodere:qd in his uitio^, fermo habeat qd emedatiojK aflertioiqd iconfeques textus ipfe uerbo^.Vnde laciniofe difpu tatiois faftidia fugies:^ in ar&u uerba copingesitantu uerlibus refpodebo.Statim de portu egredies nauem fpetit.Rcfercs.n.de^pologia Paphili martyris:qua nos Eufebii Arriano^ pncipis(pbauimus:dequa dixerat; pro ut potuimus:uel res popofeit latino fermonedigeflimus nulit;illud e qd defiderio^ uir Machari te admonitu uoloiut fcias hac qde fidei regularqua de libris eius fupra expofuimus efie tale qux & ampiedada 8c teneda fit.In oibus,n.his catholicu inefle fenfum euideter pbafiquis Eufebii libro multa lubtraxerit: & in bona parte de filio 5^ fpiritu fando uifus fit cdmutare:tame multa in illo fcadala repeiiunuSd aptiflime blaf phemiae: quae ifte fua negare no poterit catholica efie ,pnuncians#Dicit Eufebiusamouttu uis^Paphilus in ifto uolumine filii& patris:miniftru fpiritu fanduino de eade patris fihicp fubftantiaiaias horninu lapfas efie de cado:& in hoc qd' fumus de angelis comutatis in reftitutioe oium aequales:& angelosa daemones 8i homines fore:& multa alia tam fpia & nefaria:quaz etia replicare fit cnmims.Quid faciet allertor criminis & i-terpre^PaphilfiSi in his quee emedauit tata blafphemia eft;in illis qux abhxreticisfallata cotmgit qta facri> legia corinent.Cuius opinionis caufam hac fufpica£:q> uir necpftultusmetp ifanus dicere ubi repugnatia no
fiis inucnienf iferta^Nunqd in eode opere eiulde HbtUdC iterdu(ut diximus)ftatim m confcquenti capitulo oblitus fui efie potuitf Verbi gratia;ut q fupius dixeratmufq inueniri in 01 fcripturaiubi fpiritus fcus: fadus uel creatus efie diceret icotinuo fubiiceretiinter exteras creaturas fadu efie fpintu landtuCAut ite^:q patre dt filiu unius fubftatixiqd' grxee onooVaton dicit defignauitun confequetibus itati capitulis alterius efie Jabftatise SL creatum poterat dicere cum:quem paulo ante de ipfa creatura dei patris pronuciauerat natum. Hxc ipfius uerba funnnegare no poteft.Nolo dicas uerbi caufaiut qui fupenus dixerat:fed ipfum ^bru no-jjunambi prius bene dixerat:& poftea male.ubi fpiritu fandum & fdium d5 Patris kribes efie fubltatiar in cofequeribus afieruerit creaturasmefeis ne me Origenis habere oia. Legifib qplunma f Ad populu pnaieras.cgo te intus & in cute noui.uir dodifiimus Eufebius:dodifiimu dixi no catholicu: ne more lonto ?lhl? in hoc calunia ftruas.p fex uolumina nihil aliud agitmifi ut Ongene fux oftedat fideiii.Arnanx ph «i^.Et multa ponit exepla.Et hoc coftater sbat.Tibi ergo 1 quo fdnio Alexadrini carceris reuelatu eit:ut q ille uera .pfitef jfalfata cofingas^Sed forfita hic ut Arrianusiab hxreticis additau occafione fui traxit errons; aeiolus niaie fenfifle cotra ecclefia putaref.Quid relpodebis p Didymo:q certe 1 trinitate catholicus e, Cu ius etia nos dc fpiritu fando libru in latina linguam uertimus.Certe hic in iis: qux ab hxreticis in Origenis operibus addita funncofentirc jno potui t.&injp fis Periaxcho quos tu interpretatus es libnsibieues dictauu
VJWC*-	1VW*M	111	VV1M ^dllC tiLVJ^l Ut-Utdl.^lUdUt-l-V VVIlldV.l 1UV UUIUAUV ~v.	—-r,	|	r-,	J.^y
in aliis dogmatibus & Eufebius & Didymus aptilfime in Origcnis feda cocedunt.Sd qd1 oes eccie probat:catholicc ditium efle dcfendur,Videamus tame qbus argumetis pbare nitif Origenis ab^$r tvt fcripta uitiata,CI$mes inqt apoftolo^: difcipulusiqui romanae ecdefoe pofl: apoftolos epifcopus a m fuitilibros edidinq appcllanf	♦i.recognitio.In	qbus cu ex pfona Petri apcuoli dec
na qfi uere apoftolica in qplurimis exponaf:in aliqbus ita Eunomii dogma ifenf:ut nihil aliud q ipie b rQ mius difputare crcdafifilul dei creatu de nullis extatibus afleueras.Et poft alia qplixu eft feriberciqd qu ait de his fentiendu eftiq? apoftolicus uir haeretica fcriplmVAn id potius crede ndu:g? puer fi hoies lub ui ru fantio^ aflertione dogmatu fuo^ nofe tanq facilius credenda:iterferuerint ea:q‘ illi nec fcripfme cre di funt.Clxmente quocp alexadrinx ecclefiae pfbyte^! uiru catholicu feribit in libris fuis interdu dei hy dicere creatu:& Dionyfiu alexadrinae urbis epifcopu uiru eruditiffimu contra Sabeliiu qttuor uolumim0 difputante in arrianu dogma delabi.Et fub his exeplis illud agit:ut no ecclefiafticos & catholicos uiros fenfitTc:
tisia catholicis fentif uei intelligif uirisme fimili caufae no diflimilis no fufficiat excufatio.Sed qd cotenc ut quicqd in libris oium repif ab aliis corruptu fitf Id fi ita eftmihil eo^ eritiquo^ fertur nominibus.Se hi> deputabitur: a quibus dicitur effe uitiatum. Quanq 3C illorum non erit: quorum kerta funt noia. at^ jra fiet:ut tibi ofa oium fintmihilalienu fit.Hac defenfionis pturbatione nec Martion nec Manichxus nec W rius nec Eunomius accufari poterut.qa quicqd nos ab his ipie ditiu obiecerimus:difcipuli refpodebunt:no a magiftris fuis ita ditiuifed ab inimicis efle uiolatu,Hoc genere & ifte ipfe tuus liber tuus no erinfed forma meus.Et meus libenquo tibi accufatus refpddeoifi in illo aliqd rephederismo erit meus.fed tuusia quo ref' hendif.Et dum oia ad hsreticos refert;qd ecdefiafticis tribues;qbus ppriu nihil relinqs^Et quo mo iqu^s in libris eopi uitiofa nonulla funtfSi me caufas uitio^d nefeire refpoderomo (fatim illos haereticos iudicab^ Fieri,n.p6t:ut uel fimpliciter errauerintmel alio fenlu fcripferinuel a librariis iperitis eo^: paulatim fchP1. corrupta fint.Vel certe ante q in Alexadria qfi dxmoniu meridianu Arrius nafceref :moceter qda 8C
iiiu UvlcilUlJtlvU dllUa tlLvUidD»nt-L. vi-iiAiv j-Liiuo+ivii vi-iixiAiaviv^c	/»	V	fl5
genes in haereft fociosfrone ifta pferres.Nuc a te quaerif :haec quae in Origenis libris feripta reperiunt:
(int an mala.Taces:& pro his alia loqris.Clsemcs hoc ait:Dionyfius in ifto errore rephendif.AnalfafiUS eP , r _______________.r..-	j.-»	AnnOnlorv	frrmra	fimiliter	deorauata	funt. Ono mni Pj mir ah .iliis tlD*
tetus.No fum qd1 arguis.fi tu cs qd' accufans.ipfe mderismec abfolutio mea memec reatus te: aut inoce^ aut obnoxiu criminisapprobabut.Praemiffafalfatioe ab h$reticisapo(toIoy:& umufcp Clxmetis atqj nyfii uenit ad Origene & his uerbis loqf .ipfius hic coqueretis:* deploratis fcnptis ac uocibus probauimuS' Quid.n.adhuc ipfe in carne uiuesifentiesmidenfcp ppeflus finde libror luo^ uel fermonu corruptioibus? uel adulterinis editioibus ex ipfius epiftola:qua feribit ad quofda caros fuos Alexadria euideter docetun^ timcR exemplu fubiungit epiftolx.Et q fal/itate feriptura^ Origenis haereticis iputaupfe incipit a falfita*; no ito fterototus ut habef in erxco.Nec id latinis ifinuas qd* iple i fuis litteris ,pfite£:cu illa epiftola t ta Pe metrifl AiSdrin j urbis PStlfee laceret m totius orbis epifeopos & clericos inuehaf: & fmftra abeccl^ fiis excomunicatu efle fe dicannec uelle in maleditiis referre uice:ne fcihcet maledicus uideaf efle ho:qui tantu cautus fit ad malediccnduiut ne diabolo qde audeat maledicem.Vnde * Gdido Valctiniani dogi^ tis fetiatori caluniadi occafione dedent.-q diabolu falua'd$ dixerit effe naturae.Hic diffimulato argume^ epiftolx fingit oro Orizene q, ille no loqf.Vndc epiftolx ipflus parte paululu ex fuperioribus traftuh:# hi iunxitquxabipfbcomatitedolofetptraflatafunt.utquocdfihofupioratacueritletioragnofcat.Cdtrala^ . dotes ergo ecclefi$ generaliter difputasia qbus idignus comunione eo^ fuerat iudicatus;hatc intulit.QB^ neceffe efl de ^phetai^ fermonibus dicere;qbus fatpifiimepaftoribus;* maioribus natu:* faccrdotibus^a nnrinihnc	..	r	o/.»wTMnf	Oiiae abfcK nobis de fantiisfrrinrnricpluTPMi	i*liC|Ul®
mile etia in Zacharia legimus,increpet tibi dominus diabole:* icrepet dominus in te: qui cle8IjHier Itacp * nos cupimusincreparia dominoeos qui nolunt cum humilitatea proximis Michaele:increpet tibi dominus diabole:* Zacharia fimilitenutrum increpct: an no increpet aeus m ^ lum ipfe uiderit.Etfi increpatiquo modo increpet ipfe cognofcat. Et poftea mulra quae pronxumeiii . re addit. Nos hoc fentimus q, eiicicntur de regno cadorum; non quia grandia	e^o	qu^
lormcatores * adulterii mafculorum concubitores * fures :fed&qui minora deliquerunt exeo fmptum eft: neque ebnofi: neque maledici regnum dei poflidebunt: * tam in bonitate q in leuer
effe menfuram. Vnde euntia nitimur agere confilio: in uini quoque potu* in moderatione lerm ^,
nulli audeamus maledicere.ergo cum propter dei timorem caueamus in quempiam maieaictac
tecordantes illius didli no fuit aufus fudiciu inferre blafphemi$:quod dicitur de Michaele cotra diabolum* 9 > Et in alio loco.dominationes qde reprobatiglorias aute blafphemat qda eo^;q hbeter cotetiones reperiut* aferibut nobis di noftrae dodtrinx blalphemiaifup qua ipfi uiderit quo modo illud audiannecp ebriofi: necp maledici regnu dei poflidebutdicet pf em malitix Qi pditiois eo^t qui de regno dei eiicienf dicat pofTe falua> riiq? ne qdc mete qs captus dicere poteft.Cxtera quide ex eade epiftola tranltulit pro Jioc fine in uerbo^: Origenis icerpretati fumus:ergo cu rppter timore dei caueamus in quepia maledidta coferre:& rcliqrifte frau
luyia au ucrou irailUiliniS qux aDUlO nu UCIU* mniticu	'7	;	^
di fenfuum habeat diflbnantia pfpicietis.Obfecro ne molefta fit uobis ^lixior iterpretatio. Icarco oiaemm uertimustut quo cofilio fupiora tacueratr^baremus.Habef dialogus apud graecos Origenis:& Candidi Va/ ietinianx haerefeos defenforis:in quo duos andabatas digladiates ipedtalTc me fateor.Dicit Candidus filium de patris efle fubftatia.Etras:^ eu	id	eft	^latione afferit.E regione Origenes ium
Arnu,*&: Eunomiu repugnat eu uel ,platu efleiuel natume deus pater diuidaf in partes. Sed dicit fublime a
1 ^ ♦■V (V. X	(Xla	A/	fpfll	IIPH111 tlt" Q illOIlC*
no eum periturae efie fubftatixifed uolutate ^>pria 8i corruiffe 8i pofTe faluarf, Hic Candidus uertit in calu^ nia:qfi Origenes dixerii diaboli natura efie faluanda.qd* ille falfo obiedtu hic refutat ♦ Et rtelligimus in hoc
Mnrn	nh	irmn"	A/	ir%	z-^x>r^»ric	lit%ric»#4p nt-Mier nnnrt	flllf	.	nliontl
KJia vjuu*. ii<yL.A.vLJiva luiittuuciui	duic	^pciiiuuu	imua j: vaihjui^uo
funt.Nihil Origenis eritifed eo^d quo^d ignoramus uocabula.No.n.fufBcitgraecos 6i antiquos caluniari; de qbus pro uetuftate tempoijd 6C loginqrate regionu habet licentia quicqd uoluerit metiedi. Venit ad latinos: Qi primu ponit Hilariu cofeffore:^ poft Ariminefem fynodu liber illius falfams ab haereticis fit.Er ob hanc caufam cu in cocilio cpifcopo^: ei quxftio moucrcf:pfern libru de domo fua iuffitiq nefdente fe in feriniis fuis haereticus tenebaf.Cuq; piatus fuiffet:& ab oibus haereticus iudicatus: audtor libri excomunicatus de cocilii couetione difcelTerit.Sd tante audtoritatis fe putatmt familiaris meus narrat dominus: ut nemo ei co^ tra cdfeflbre ifta fimulati:audeat cotradicere.Refp5de qucefo;Synodus a qua Hilarius excoicams eft: in qua
r	 :r________________________ r«r-.r	.id	rofonantia.	Dnre	n	pnnnnn
Hifpanice certe:qui ob caufam fy nodus cdgregata ht,Nihil ho^d noias:fed uiru eloqueummu & contra Aelianos latini fermonistubamt Origene defenderes:excoicatu a fynodo criminans.ied cofenoris calunia uv cuncR tolerada eft.Tranfit ad inclytu martyre Cyprianu:& dkit Tertulliani libruicui titulus elt de trinitate; fub noie eius Coftantinopoli a macedonianae partis haereticis ledtitariJn quo crimine mentit .Na necTer^ tulliani liber eftmec Cypriani dicif fed Nouatianiicuius & fcribif dtulo:&au<ftoris eloquium (tili,pprietate demoftrat.Et fupfluu puto apertas ineptias cofutareteu mihi mea ingeraf fabellaia fynodo d hcct: & fub noieeiufdeamiciDamafiromanae urbisepifeopiegopetancui tileecclefiafticasepiftolas madidas credidit: di Apollmario^ uerfutix defcriban£.q> Athanatii libru ubi dominicus	r^/^{bd a m^a^it^
ita corruperit:ut in titura id qd raferut;rurfus fcriberet.ut fcilicet nd ab ilhs	nn„ri
tur.Quxfo te amice canflimeiut in ecdefiafticis tradiatibusiubi de ueritate dogmatumq xit .tx de ialute aia^noftrat^ maio^ flagitaf audoritasihuiufcemodidelirameta dimittas:^ pradio^c^naru^ tabulas p argumeto no teneas uentatis .Fieri.n.pot:ut etia 6 a me ueRs audifti:alius q huius rei ig	us emdicat a te
efie copofitu:& qfi mimu Philiftionis uel Letuli:ac Marilli ftropha elegati lermoe coiicta.^iio no pueniat femel effrenata temeritasfPoft excomunicatione Hilani:poft Cypriani	, c	- Qf5	, °s
poft Athanafii me dormiete litura fimul di iferiptione erupit aliqdo cotra papa fcP1P“amu J* dolore pedo^ iis fui:quo eu in epiftolaiqua ad loane epifcopu fcripferat haereticu arguiuin apo og Pro yrigene digerit» di his fermombus cofolaf,Quin potius apienda e in hoc loco ueritas iates.No.n.poiiibile i ta iniquo iudv
h'nguas habere putatdeOrigene male loquedi fex milia iibroj* eius i^^qp unma multitu	^
K cofeffus eft,Qmfiuti<p(ut’P5*ccte folct) j) cognofccdisciu^
ad cognofceduaut.xx.certe ut qplunmu.m.Sex milia autmi hbros legtre non ia elt	diendus	eft.
“S"?fc»c:fedt0!2Pe"EUltat,USaclr«runt:Qu,Idt
J ^ r ecclefia dilputarelatius ioicnt:c^ui libros Icrmcrc;leflione detei' dum fua nolunt furta cognofciiSi mgrati fumin magAmm: icmco f.mphces ab dhus kCt.oM dea^
rcnt,Nom1Datlm debes dicere:8£ ipfos homines denotare.Ergo beati epifeopi Anaft	fententia	t
Venerius & Chromatius; Si omnis tam orientis | oeddenns cathohwtum fynodus .qui pan lentem
quia pari & fpiritu rilum haereticum denunciat populisifures librorum illius iudicandi funt f Et quan o ecclefiis pdicantmo fcriptura^ myfteria:fed Origenis furta comemorant^No tibi fufficit pafTim contra o detra&atiomifi fpecialiter cotra beatu 8d ifigne ecclefise facerdotc fhli tui lancea dirigas (Quis eft ille q u necefiitate euagelizadi p oes getes:& p oes linguas hfe fe putatide Origene male loquediiq fex milia librop: eius fe legiiTeiqpIurima frat^ multitudine audiete cofefluseft^In q multitudine caterna fratru: tu quocp medius erasiquado ille in fua epiftola qrif :,p Origenis haerefi nefaria a te dogmata efle pilata. Criminando ne elfiqre gr$ca& Syrica 8t hebrea & aegyptiaca lingua ex pte:& latina nouerit^Ergo 8i apoltolus & apoiu* lici uin q linguis loq*banf in crimine fut;& me triligue biliguis ipfe ridebis.De fex milibus aute libris; quo> ab eo Jedos eilecofingis.qs credet aut te ue^ dicereiaut illu potuifle metiri^Si.n.Origenes fex milia fcripl11 fet librosipotuerat fieri ut uir eruditus:& ab ifantia facris If is ilhtutus:,p curiofitate & fcietia legiflet alien3' Quod uero ille no fcripfitiquo mo ifte legere potuit^Numera idice libro^eius:qin tertio uolumine Eu^z biiiin quo fcripfituita Paphili cotinenf:& no dico fex miliaifed tertia parte non repies.Habemus epiftola 'd pradidti potificisiin q huic caluniae tuaeidum adhuc effes in oriete refpodm8£ aptiflimum medaciu oftcdit? qd1 libera ueritatis fronte cofutat.Poft hacc & tanta audes in apologia tua dicere te no efle defenfore Orig^ nis:at9 affertore illius p cuius defenfioe Paphilus & Eufebius tibi pa^ dixiffe fut uifi. Aduerfum q' uoluni* na:fi dominus uitae huius dederit fpatiu alias refpodere conabor.Nuc tantu tuisaflertionibus obuiafle fufv ciat,Et hoc breuiter prudente iftruxifie ledtore me iftu libru:qui fub noie Paphili ferebaf midifle primu ptu in codice tuot& qa no erat mihi curx qd £ hxretico diceref: fic femp habuifie qfi diuerfum eflet opU$ Paphili & Eufebii.Poftea uero qftione mota (criptis eo^i refpodifle uolui(Te:& ob hac caufam legifle qd pro Origene unufqfcp fentiret:pfpicue<^ dephendifte:q> primus liber,vi»uoluminu Eufebii ipfe ef!et;q unus fu^ noie Paphili a te editus eftita grxee q latine imutatis dutaxat fenfibuside filio & fpiritu fco:q aperta blafpb6 mia pferebat.Vndeetia ante annos ferme.x.cu dexter amicus meus:q pfedtura adminidrauit pvorii merny gadetiut audto^ noftrte religiois ei indice texere:iter exteros tradhtores pofui 8C huc libru a Paphilo editd' ita putas effe:ut a te &: tuis difcipulis fuerat diuulgatu,Sed cil ipfe dicat Eufebius Paphilu nihil fcripfifie ex# ptis breuibus epiftolis ad amicos:&: primus liber lex uoluminu eade & iifde uerbis cotineatiq* fub noie P*#1 phili a te fidia funpfpicuu eft te iccirco libi% huc difteminare uoIuiiTeiut fub pfona martyris hxrefes itrodi3 ceresteu & de ipfo libro que Paphili fimuias:mu!ta puerteris:& aliter in grxco:aliter in latino fit: fraude tu3 errori meo fputare no debes.Credidi enim eius efle libru:que titulus pferebat: ficut piarchon: di multa Origenis opa:plurimorucp grxcix tradtatoj^.-quae aut ante no legi:aut nuc copellor legere: qftioe hxrcfe°s fufeitatamt fcia q uitare debeaiq pbarc.VndeSt in adolefcetia omelias tantu eius:qs loquebaf ad populuii11 qbus no tanta fcadala tenebanf:fimpliciter rogatibus traftulimullis piudicas ex his quse pbanf illa fufcipe? q manifcfte hxrctica funt.Certe ut copendiu logi fermonis facianicut ego oftedo me ab his accepifle libru:# de tuo codice trafcripferuffic tu doce a quo exeplar accepis:ut q auctore libri dare aliu no potuerit: ipfe fal' fitatis reus teneaf.Bonus homo de bono cordis thefauro ,pfert illa:q bona funt .Atcpex pomo^ dulcedine generofi feminis arbor aernofeif .Scribit frater Eufebius fe apud Afros epifeopos: q ppter ecdefiafticas cai^ fas ad comitatu ueneratrepiftola qfi meo feripta noie reppenflenn qua agere poenitetia': & me ab hebrxis fl* adolefcetia fdudtu efle teftarermt hebraea uolumina in latinu uerterea qbus nulja fit ueritas, Quod audic* obftupui.Et qa in ore duoi% uel triu ftat omneuerbmuni^ tefti neq; Catoni crededu eftndipfum multoF me ex urbe fram feripta docuerutifcifcitannu an ita fe haberet:& a quo ipfa epiftola difleminata eflet in uul gus. lachrymabiliter fdicatiu.q hoc aufus eft facere:qd aliud noaudeatfBene 9 malitia nd habet tatas ui#5 quatosconatus.Pcrieratinocetiaifi fempneqtixmncftaefletfapietia:&totuquicqdcupit caluniapualer#» Stilu meu qualecucR eft:ipfas pftigias «alterius pfonaiqua fe frauduleter idueratiqseitit oftedit.Ergo ille % epiftola fub noie meo finxerat:# male hebm uolumina traftuliflem:obiiceredicif:mein.lxx,codenationc feripturas fandas iterpretatu.fiue falfa funt fiue uera qux traltulian crimine manea: dum aut in nouo opc me fateor errafl*c:aut reces editio ueteris codenatio fit.Miror quo in eade epiftola homicida 8i adulte^: &13 crilegu & parricida' me efle no dixerit^ qcquid pot tacita metis cogitatio intra fe turpitudinis uoluere.Gr3 nas ei debeo agere:q, cu tata filua fit criminu:unu mihi erroris uel falfitatis crimen obiecerit: Ego ne contra Ixx.iterpretes aliqd fum locutus: quos ante annos plurimos dihgetiffimc emedatos: mex lingua ftudiolis dedi.quos quotidie in couentu frati% ediflerofquo^ pfalmos mgiter canto^Ta ftultus era:ut qdJ in pueritia didicnfenex obliuifcj uelle^Vniuerfi tradatus mei ho^ teftimoniis teftati funt.Cometarii in.*"; PP™1™ * mea &:.lxx,editione ediflerut O labores hoium femp icertno mortaliu ftudia cotrarios fterdu fines haben tia, Vnde me putaba bene mereri de Latinis meis;& noftro^ ad dilcendu aios cocitare: qd' etiagrxoueriu de latino poft tatos iterptes no faftidiut:indein culpa uocor:& naufeatiftomacho cibos ifero. Et qd 1 hoi tutum finfi mnocetia criminofa fitfDormiente patrefamilias inimicus homo zizania fuperfeminamt. c» terminauit uineam aper de fiiua.^ finaularis ferus depaftus eft eam. Ego taceo:& Irae nd mexloquut con tra me.Ignoro crime:& in toto orbe clfiteor.Heu me mater mea:ut qd me eenuifti uirmqiudicer^ diic nar 01 terrxfOes prxfatiucula: ueteris iftrumeti qua^ ex parte exempla fubiecflhuic rei teftes funt.K luF (>quodIn llhjdidumeft*aliterq tibiditfumeftferibereJncipiaigif aGenefi:cuius elt.Ueiiderii mei defideratas accepi epiftolas:qui quodam prxfagio futurorum cum Damele meniobiecrantis: ut tranflatum in flnguam larinamde Hebraeo fermone Pentateucum noltrorum a bus traderem. Periculofum opus certe 8i obtredtatorum latratibus patens: qui me afferunt in.lxx* pretum fuggillationem nouapro ueteribus cudere.ita ingenium quafi uinum probantes: cum ego
prologus tah fortitus eftb?
me tefhtus fim me prouiriliportioc in tabernaculo dei offerre quae pofijm: nec opes alio^ alterius paupta/ 9 te foedari,Quod ut audere:Origenis me ftudiu puocauitiq editioni antiquae traflatione Theodotionis mi" fcuit aftcrifco 8C obelifco,itffella Si uem opus omne diftmgucns; dum aut illucefcere facit q minus ante fue/
ranr inr fnnflni zin-nrH incriilaf rrifnrlir» miviprii n	S»	aDOltoIoR^	auctoritas	timilllf.llllt.	Incl"
bris audteticis pferunttcaufas erroris no eft meu exponereJudxi prudeti fadtu dicuteffe coli-iome Ptolemx us unius dei cultor apud hebrseos etia duplice diuinitate dcphederct.Quod maxle iccirco faciebatiquia in Platonis dogma cadere uidebaf .Denicp ubicun^ facratu aliqd feriptura teftaf de patre & filio Si fpu lando: aut aliter iterptati funtiaut oino tacuerutiut Si regvfatiffaceret;& arcanu fidei no uulgaret,Et nefcio qs pri/ mus audor cellulas Alexadriae medacio fuo extruxerit:qbus diuifi eade fcriptitarint.cu Arifteas eiulde PtO"
<  -------------  —	o/	c/	rv-,0	rn#>	Tnfpnhnc	nihil	t.ilp	TPtrnlPYinttied	in	Urtc
Damica cogregaros cotuime icrmat no^pnetane.Auiua civn,uatc;aiiua iiciyic-ciicaui hic eruditio Si uerbo^: copia ea q itelligit traffert.nifi forte putadus eft Tullius oeconomicu Xenopnotis oc Platonis Protagora:& Demofthenis pro Ctefiphote ofone afflatus rhetorico fpiritu traftuliffe: ut aliter de iifde libris pdxxdterptes.aliter p apoftolos fps fandus teftimonia texueritmt qd* illi tacuerut: hi feriptu efie metiti fint.qd igiftdanamus ueteres^Minime, fed poft prio^d ftudia in domo domini qd1 pofTumus labora^ mus,Illi iterpretati funt ante aduentu chrifti:& o? nefeiebat dubiis rxulere fentetiis,Nos poft paffione Si re/
noiamusipolt catnoiogu oiuinz icripturx nxc itumq cu na ic iiducauuuiLviv	.uwiw
henfione seftimes antiquo^.ln tabernaculu dei offert unufqfcp qd1 pot, Alii au^ & argentu & lapides peio/ fos.alii byflum Si purpurat cocol offerut Si hiacynthu.nobilcu bene agef fi obtulerimus pelles & capra^ pilos.K tame apoftolus coteptibiliora noftra magis neceffaria iudicatiunde & tota illa tabernaculi pukhrim do:& p fingulas fpecies ecclefia: preerentisifuturaea diftindio pellibus tegit 5^ ciliciis:ardore(p folis Si iniU" ria ibriutea quse uiliora funt ^hibet.Vide qto cotra.lxx.iterpretes tumea fupciho i ut dios aum & preemfos lapides 8C purpura:me pelles Si pilos capraRd i tabernaculo chrifti obtuliffe,pfitear.Pona Si md teftimoniu: ne nuc me reijd neceftitate copulfum dicat mutaffe fnias.In libro tepo^.i.paralipomenon. q e raicc dicit dabreiam ad fanduChromatiu papa praefatiucula ufus fum.Si.lxx.iterpretupurai&ut abeis ingraecu ueria pft editio Dmanererifnnflnp me mi Chromati eoiTcooniv fidiftime atcR dodimme ipelleres, u mi ne
ixgypius ni.iaa.iuis ciicniu lauaarauctore.Loltantinopoiis mq;ad /intinuvu^ — c r,	^, s .
,pbat.Medi$ iter has puintix pa!a:ftinos codices leguntiquos ab Origene elab rat®sf ,» pv- , .aPhrllus uulgauerutitotufqjorbis hac iter fe trifariauarietate copugnat.Et certe Origenesnol ^excpla copoiuit, iiii.editionu e regione fingula uerba deferibesiut unus diffenties ftati caeteris iter	, ^Icj1^us arguatur:
Sed qd1 maioris audacia:eft in editioe.lxx.Theodotidis editione mifcuit:aftenfcisuid licet defignansiq mi" nus ante fuerant uirgulis q ex fupfluo uidebanf appofita.Si igif aliis licuit	iufcepant;&
poft.lxx.cellulas: q uulgo fine audore ladaffigulas cellas apuereihocepi me no fufeipiat latim meiig miolataEditioe ueteruita noua codidi ut	^
apoftohsaufloribus #bei bcupfi nup iibru de optimo genere	? d,e CUa,f110'^l ocu
pto uocaui filiu meu.K quoma Nazareus uocabif uidcbut in que cop,®.^?	rllud apo htumilia: i
jus nduiditinec auris audiuitmecin cor hois afcederutiq pparauit ^cUS ^- r?	‘c^cacter2q? Ai
hebrreo^ libris iueniri.Certe apoftolus & Euagcliftre.Lxxuterpretes noumt.Et unde eis hoc dic •ft
‘'«•no habefdSC Xps deus nofter utriulq, teftameti conditor in euange 10 fecundu loanne: acredtt inq m me ftcuc didt fcripturatHumina de uetre eius fluet aquae uiua. uti» lc"p™ ^:	Sa'u.at2r 1 s- dotr j,
ftaf.ub, fcriptueft.Lxx.no habetiApocrypha nefeit ecdefia.Ad h*r$osi|f reuertendu nus loquif,0,	pvxnu	6fumunt.Ha>r ..Pfpn, loauonKobtredtatoribus meis tantu reipodeo.q
cuminalns
Cauterum
probentiquod In mereProbant,quafi uirtus & uitmm non in rebus fttffed cum audtorc mutet^ memini editionem.lxx.tranflatorum olim de grgeo emendatam mbuiffe me noftns.necmimicum ae
aeftimari eo^»:quos in couentu frat^ femp ediflero.Et qd' nunc dabreianim.LUcrba die^ interpjatus fumi iccirco fcci;ut inextricabiles moras & filua noium:q fcriptoi^ cofufa funt uitiojfenfuuq^ barbarie aptius: 8C per uerfuu cola.i.mebra digerere; mihimetipfi &t meis iuxta Hifmeniu canesjfi aures furdae funt cstero^.ln Efdrx quo^ uolumine fimilia pfatus fum.& poft multa hxc addidijqd' illaturus fum:aeqffimum eft*Edid i aliqd qd* no habef in graeco.uel aliter habef q a me uerfuna eft.Quid iterpte laniatftnterroget hebraros. K inTic iiirQ"nnl-inc	 ..«i	t-iol	AvmrrZr	firlpm.Pnrm	n	1	m/4 oO-.f. «-1 mCic nrV Airit nmliSimiM
pietiffimo cuida nup apud graecos acciditjut iterdu fcripturx fenfum relinquestunius cuiuilibet itcrptis queref errore.Nos aute q hebraex Iiguae falte parui habemus fcietia:& latinus nobis utcucp fermo no deeit? ut de aliis magis pofiimus iudicare:^ ea q ipfi itelligimustin noftra lingua exprimere. Trafiboad lib^Iobi que poftdxx Jterptu cditioneiqui Origenes Obelis aftcrifcifcp diftinxit ante annos plurimos latino fermo^ ne datu.cu rurfum iuxta ipfum hebraicu uertere:fic locutus fum.cogor pTinguIos fcripturx diuinse libros aduerfario^ refpodere maledidis.q iterptatione mea reprehefionedxx-interptu criminanf * qfi no & apud graecos Aqla Symmachus di Theodotion uel uerbue uerbomel fenfum e fentumel ex utrocg comixtu 8C mg die teperatu genus traflatiois expflerint,& oia ueteris iftrumeti uolumina Origenes obelis aftenfcifj^ difti vpn> nnnsnpl addirnt npl HpThpndnrinp fnmnrnsrrflflarini antinnrpifprmr? nhis defuifleod' additu eff.Di
didicimus:^ in latino pene ab ipfis incunabulis inter gramaticos 81 rhetores 8L philofophos detriti luniu *■ Quod fi apud Grsecos poft.lxx.editione ia Chrifti euagelio corufcate ludaeus Aqla8LSymmachus ac Theo dotion iudaizantes hxretici funt receptiiq multa myfteria faluatoris fubdola interpretatione caelarut:^ ta men in hexaplis habetur apud ecclefias:& explananf in ecdefiafticis uiristquanto magis ego chriftianus dc parentibus chriftianis natus^ uexillu crucis in mea fronte portasicuius Itudm fuit omiffa repetereidepra^ uata corrigere;# facrametaecclefi* puro # fideli aperire fermoneiuel a faltidiofismcla malignis ledoribus no debeo reprobanvPfalteriu quom quod certe emedatiflimu iuxta,Ixxuterpretes noltro labore dudu Ro> ma fufccpitrturfumiuxta hebraicu uerres pfatione munim.K fic in parte plogi fum locutusiga igif nup cu hebrxo difputa's quada ,p domino faluatore de pfalmis teftimoma ptuliltnuoldq; ille te illudere p termones pene finsulos afferebat no ita haberi in hebrxomt tu de.lxx.interptibus opponebas Itudiofiffime portu lateut rinrt An 15 Svmmachu St Theodotionemoua editione latino fermone tranfferre.Aiebas.n.te mag« iterpretu uarielate uirbaritSi amore quo laberismel trartationeiuel iudicio effe cotetu. Vnde impulfus a te: m,   rr____________________________  ^pheo:rurfum	me	ohtreflatoai	latratibus	tradldi:maluinz tp nires notius
cnnuo credetm plalmos legeretaliud ludiis lingula ueroa camniatiDus relpodere,Salomonis enaro quosolimiuxta,lxx.additisObelis&afterifcisinlatinuuertera:exHebraicotraffetes:& dedicas fandhsqn fcopis Chromatio & Heiiodoroihoc in praefatiunculae me$ fme fubieci.Si cui fane.lxx.interprew magis eo
no placet.-habct ea a notus ol.m emedatinecp enim fic noua cudimusmt uetera deftruamus.Vemam «au
Eraia:Kparte plogi eius fUp.lxx,mterpretatione fubmga.Que cu magis euagelifta 9	hi
umuerla chnfti:ecclefi$($ ‘wfteria flcad liqdu pfecutus effitiut no de futuro uatidnariifed de przrer ftoria texere crederefiei-vx uJ.. j j.j.- \ jnAr rnniicio noluiffe tuc tennnv iw ,„rrrntes fidei fuae jlacr _ ^ pfpicueeth animaduer itcrprctatic cofequi no . ribuspcor;
^ «c'piciant:ne uiaeant nu ca luuiuuaea ex oau	.	j
: autem breuiter refpddcbo;me no negafTe eu propheta que ftatim in frote proiogi
c!Te cofefTus fa:Sed qd hebrxi dtcerent:& qbus argumentis fua niteretur probare fentctia: uoluiiTe moftra/ 9 7 re:8C docui fle ledtorc ecclefias chnfh' huc,ppheta iuxta Theodotione legere:& no iuxta.lxx.traflatores.Quo rum fi in ifto libro editione dixit multu a utritate diftare;&: redo ecclefiaru chrifti iudicio reprobatamo eft meae culpae q dixi:fed eo^: qui legut.Ih proptu funt.iiii.editionesiAquilae Symmachi.lxx» & Theodotionis* Ecclefiae iuxta Theodotione legut Daniele*Ego quid peccauirfi ecclefiaru iudiciu fecutus fumi’ Quod au te refero qd aduerfu Sufannx hiftoria:&hymnu triu pueru^ & Bel draconis fabulas; qua: in uolumie hebraiV co no habef hebraei foleat dicere. Qui td in me criminatunftultu fe fycophata,pbat,nan.qd ipe fent re:fcd qd cotra nos dicere foleant explicaui.Quoru opinioni:fi no refpodi inplogo breuitati (tudesme no pfatio^
ne;fcd libru uiderer frrikpr/>«tMi»v. n,.-	__n»vt n Ao nnn nS pfi hninc tenoris diflcrereralinnr, a/p
eorquod afierui Porj q multis ucrfuu mili phyrii fcripferi.Qui
pdamatc.ncmo eni 1 o o.  ______________________,__o_r
fis;no fcifcitatibus.Et tame mi^or quo Theodotione hxreticu &: iudaisante Iegit;& qualifcuncp peccatoris chriftiani traflatoem faftidit.Quaefo te amice dulciflime qui ta curiofus es;ut etia fomnia mea nouerisioiaqj qux per tot anos abfcg metu futura fcripfi calunix;in accufatione uocasmt refpqdeas quo mo eogt quos ac^ cufas pfationes libroru accufes:qu$ quoda uatirinio futura; calunia; rcfpoderut;ipletes,puerbium.prius an> tidotu q uenenu.Quid nocet ecclefiis noftra traflatio^Magnis ut fcio fuptibus redemifti Aquilae &i Symma chi 5^ Theodotionis quintaeq* 8t fextx editionis iudaicos traflatores, Origenes tuus;6C ne forte queraris figurata te laude percuflum.Origenes nofter(noftru uoco ob eruditione ingeniimo ob dogmatu ueritate) in oibus libris fuis poft.Ixx.intcrpretes iudaeo^: traflatoes explanat 8C ediflcrit.Eufebius quocp & Didymus ide faci ut, Praetcrm i t to Apollinarerq bono qm de aio:fed no fecudu fcictia de oium traflationibus in unu uefti-metu panos affuere conatus eft. &: cSfequctia feripturae no ex regula ueritatisifed ex fuo iudicio texere. Apo ftclici uiri feripturis ututur hebraicis.ipios apoftolos 8C euageliftas hoc fecifle pfpicuu eft.Dominus atq; fal uator ubicuq? ueteris fcripturce meminit:de Hebraicis uoluminibus ponit exepla;ute illud; Qui credit in me ficut feriptura dicmflumia de uetre cius fluet aqu^ uiuce.Et in ipfa crucaHeJi heli lamazabathani: qd' interpretatur deus deus meus refpicein me: quare me dereliquifh; & multa his fimiiia. Nec hoc dicimus: q, ,lxx, interpretes fuggillemus; fed quo apoftolorum 5d Chrifti fit maior aucftoritas. & ubicunque dxx. ab hebrreo no difcordatnbi apoftolos eoru exepla fumpfnTt-.ubiuero diferepat: id pofuifle igr$co;qd' apud he br$os didicerat.Sicut ergo ego oftedo multa in nouo teftameto pofita de ueteribus libris; quae Uxx.no ha-bcntur:& h^c feripta 1 hebraico doceoific accufator oftedat aliqd feriptu ec in nouo teftameto de.Ixxaterg tibusiquod in hebraico no habea£;5t finita contentio eft. Ex quibus omnibus approbat & .Ixx.interpretu editione;quae legetiu uetuftate firmata eftmtile ei ecdefiisida ite getes audiut Chriftu ueturu ce; q ueniat,
& caetcros interpretes c6probados:qa no fua:fed diuina uolumina triftulerut.Sf familiare meu id a chriftia
. ,r r r ,r-	r	n	.	•	J	-	1	_.1 CnO.n-imr. Kxrpfil
rie criminu eius tota mete fufpenfus;nifl ^ leuius eft^pfeflu inimicum cauere;q hoftem la entem fub amici nomine fuftinere.	.	t
Beati Hieronymi pfbyteri ad Ruffinum pfbyteru refpofiuann qua fingula eius maledicta r el 1 ; & eum Origenianae hxrefis fedfatore maledicucR detradtore oftedit, Epiftola.Xli» ^	-,
Eflis litteris prodetis tuar;quibus in me inueheris:& laudatu quonda mu que uerum collega loque 1	baris:& fratrem: nunc libris ad refpondendum pro fe prouocasiterrefque cnnitmbus.lntellexi illud
Salomonis in te efle completumiln ore tlulti baculus contumeliaetEt non I^C1P1 “s uer'3a PrUz dentis*, nifi ea dixeris: quae uerfantur in corde eius. Et Efaias, fatuus inquit fatua loquitur, tx cor eius ua< na intelligit: ut compleat iniquitates: & loquatur contra deum mendacium,QuifUiuicccile iuit accufatio nis uolumia mittere:& malediSa proferre in mediufSic i ultia parte epiftols denuciata morte me deterres: ne audea' refpodere criminibus imo laudibus tuis.Eade qppe & pdicas 8i accuto® de uno tote dulce ama/ rum procedit.Vnde obfecro te:ut uerecudia & pudore qua a me exigis:pti°r exnineas.cx qm medacii alteji triminarisidefinas ipe metiri.Ego nulli fcadalu faciomec acculator interi tm fum.No.n.colideto qd tu me/ rearis-.fed qd me deceat.St Saluatoris eloquiu pertimefeo dicetis.Qui fca'dalizauerit unu de putillis ito: 3 in me credutiexpedit eitut fufpedaf mola afinaria in coUo cius.-K demergatin^tundu maris. Et ue mudo a Icadalis.NecetTe eft.n.ut ueniat fcadalatfed ue homini p que fcadalu uenit.Potera <x ego m te falfa cogerere. & dicere me uel audifletuel uidifle qute nullus ignorat.ut apud ignorate5 tpu etia ueritas:& furor co Putaref.Sed abfit ut imitator tui fu:& quod in te reprehedo:ipfe faciadlle loquaf fpuiciuastq pot fpMca co «ittere.Malus ho de malo cordis thefauropfett ea qux mala funt.Exabudaua cordis osJoqf.Habeconer lm Iuctu;qd' amicus quoda tuus nuc accufatus turpia tua no uult obucere;& hoc dicoaio	,
‘U3f Radios ptimefca-fed quo magis accufari uelimiq accufaretS pammuria q facerejfciens pMpm ab apo/ ftolomo uos metipfos ulcifcetes cariffimitfed date loeu ir^.Scnptueftm.mihiuidida;Kcgor«nbua^
dominus.Scd fi efuricrit inimicus tuusteiba illu.Si lirimt«»ro»iUi-Hp&n.tos^^^^« {upet caput eius.Qui.n.fe ipfu uidicatiultione domini no meref.& «me ante q refpodea epttolK tuae.cxpo ftulare tecu libet muftifflme monachormbons pfbyteriimitatorchnlh ftem tuupotes occidat,queiita »u oderis homicida es.Hoc a faluatote didicitout uerberati maxillapbtres alterafSic ipfe refpodit Paullo
ri fuo.Si male locutus fuzteftimoniu ghibe de malo.Si benetqd me caedisfMorte minarfstqua 81 .erpetes ni' ferre poiTunt.Mors omm eftihomicidiu pcfiimoru.Quid em nifi tu me occidcriszego imortalis erov Quin potius hco gratia:g> facis de ncceiTitate uirtutc. None di apoftoii faluis iter fe amicitiis diflenfemtfCu Pau^
1.-.^	1____  ^	\	/f^«»Vrr-ifi*r\*nnr\c rhrifi 1 PllSfl
fore fuu coluna ecclefix uocat;& exponit pdicatione ne in uacuu currerctiaut cucurnflet.None in religio2 etia liberi a parctibus:&coniuges a maritis falua pietate diflfentiudVos fi ita habetisiut hemuszcur nos od!/ ftisfSi aliter creditiszquid uultis occiderel’An q a uobis diilenferitocddedus eftftefte iuoco lefum cofcicti^
ne uidear tacedo crime agnofcere;8t lenitate mea mala: cofcietia: fignu intersteris; hoc e ueru dclcmatu tu um:no ex dialcdtica arte qua nefciszfed ex carnificu officina di meditatdeplatu.Si tacuero criminofus ero:» refpodero:maledicus.Tu me ergo di ,phibes di cogis ad refpodedudn quo utruq; moderabor; ut di obicdb dilua:6d ab iniuria tcperc.Quis.n.eu no timeatzq eft paratus occiderefSequarq; ueffigia^pcfirionis tuce fer^ uas certa in illis eruditiffimis libris:quos ate q legere cdfutaui.Dicis te accufatione mea ad eos tatu mififl21 .    u.v Wfi	nlnrpc‘r?n	n/i-irt	innprffd	ari	a»riifirarinnprhriffiais lonnprlii pO P.t
feriniis tuis & amicoru tuoru latcbatzadme quo mo mea crimia puenerut^Et audes dicereite no ad oftetad oncifed ad a:dificationc:quafi chriftianu loquizq de lene fenex tata cofingis:qta no diceret de latrone horni cidafDe fcorto meretrixfScurra de mimofq pturis mihi motes criminu^ gladios quos defigas in iugulum meuttato ante tepore exacuisflccirco ne csereales di anabafiii tui p diuerfaspuintias cucurrerunt:ut laudes meas legerent!’Vt panagyricu mu per angulos 8i plateasjac muliercularu textrinas recitaretfHaec eff tua ilto
feriptoru refpodere opinionibus:&! uolatia toto orbe iacula falfitatisxlyppeo uentatis cxcipereSeqf inepv ftola tua.noli multo auro redimere notariu meuificut amici tui de meis piarcho fchedulismodu emendatis* nodu ad puru digeftis fecerutjut facilius falfare poffentzqffaut nullus haberet: aut admodu pauci. Gratis a me iniffum fufeipe codicciquc cenfu magno cuperes copatu.No te pudetpoemii^Ego auro redimere nota^ riu tuufEt qstalis ac tatus e:ut audeat cu Croefo dl Dano pugnare diuitiis? Vt fubitu dearatu; di no CralhJ
cuq? te offenderit quinis innoxius eit; Uico cnminoius net.nesm.per quoa r^ian^ eu uicta pudicitia.quod Gitti magiftri pmlit tina.tat^pptcr q^Iudas tradidit domina fau.Videamus «me gd meus ncccfflr.as defchedulisfuisnec du emedatis;8i nodu ad puru digeftis falfauerrt.Et obid facilius ei faifat® fuerit:» aut nullus eas haberettaut admodu pauci,Et ante fcrip&S nue eade deo mediarepteftonme n6,pbaffe accuf^ tioneeiusjneccuiufquachriftiannnctotonu.f^id-n.neceireeftmmulto^fca^oruiMa^ferr^uaeft
fchcdulaszquas falfaretztu profer tuas;qux falfarae no fint.& fipbaueris nihil in eis hxreticuituc ille crimie tenebitur falfitatisiquis mutes; quis corrigaszcatholica no^babis.Si.n.error eff i uerbis aut in paucis feni1'
^	iUUlUCdtC vUIXLAvam».-- —:----£---------------- e	  ,	ApC
qd bes emedaremifi cuda mutaucnsfQuod fi facere uolueris:ia no libros alienos iterprctabcrisifed condes tuos.Hoc aut cuiurmodj argumetu fitino intclligo.qa mquit lemedatse & nodu ad puru digeil* eratlcne dulsiiccirco facilius ab Eulebio fallats funt. Aut ego tardior fu:aut mihi fatis fatuu 6i obruium uidet Ji nodu emedatae nec ad pUru digeft* erat fchedulac:»error earu Eufebio iputefmon id imputabit MieDio. fed mo» 3C tarditati tux;gemedare ceflafti.Et in eo folo erit ille culpabilis^ feripta tua ci°d,fremna uit in uulgusjquae tu paula?; emedare decreueras.Sin aut ut tu uis: eas falfauit Eufebiusiqd cauiaris ai»p-redis iemedatas & necdu ad puru digeftas in publicu jirupiffei'Et emcdatte.n.K»5£^C , nuflus unt falfitate.NuHus iquit eoshebatlibrosiautadmodupauci.In unofermonequata diuerlitas. bi nu eos hebatiquo apud paucos era'tiSi pauci hebant:cur,nullu habuiiTe metirisiCuaut dicas apud paucos f ^ fe:8i te ipo cSfitete fubuerfu ri,!g> nuilus habueritiubi e illud:» quereris auro redeptu notamuuu. D mc notariuquatu auru datu finubup queaut cui datu.Vticp .pditore tuu abiecifti	eXein
a tuo cofonio feparafti.Vide ne magis illud ueru fit a paucis illis amicis tuis & Eufebio Kczetens da piariaxjure ita iter fe cogruutiat» coletiutmt ne pudo qdc aliqd ab altero differat. Deinde cuius pruu .. c:dare exeplar illisiquod nodu emedauerasiScript* ad puru no era't fchedulae:& emedados errores tu
alii poftidfbat.Scntis ne no haerere iter fe medaciuf Et qd tibi in articulotpis^fuit: ut rporu fnias fhbter fu^ 9 3 geres patere difcuflum^ tuis te uerbis redargui^Ex quo apparet iuxta ielyti oratoris elogiu te uolutate ha^ bere metiedi:arte fingedi no here»Sequar ordine epiftol3e:& ipfa ut locutus es uerba fubnedta, Eloquetiam ut dicis tu3:& in pfatione mea laudafie me fatcor.Sd et nuc laudarcniTi tu ea contra Tullii tui fniam multa
n r—•- r______  I	•	r	"X	/	V.	   t-iA	IiKnrpr	  ^
no ta Itultus eraiut rephedere:qua nemo pot fortius accufaremifi tu ipfe du fcribis,Scd uolui oftedere codi' fcipulis tuis:qui tecu no didicerut Iitteras:qd per trigita anos in oriete ^)feceris:qui	proca
citate difertitudine;&: maledicere oibus bonx cofcietiae fignu arbitraris» Nec tibi ut dicis ferulas adhibeo: nec^ athenogerota meu fcutica Ql plagis litteras docere c6tedo»Sed qa flume eloquentis: tuae: atep dodris oes tradatores ferre no poffumus:& ingenii acumine pflringis oculos noftrosu tatu ut oes mos inuidos pu t«:ccrrati opprimere te cupimus.Ne fi femel in feribedo optinueris pricipatu;& in eloquentix arcelteteris: cudis nobis q aliud fcire uoiumus: mutif no liceat.Ego philofophus rhetor gramaticus dialedicus hebr$ ustgrrecus latius triliguis:hoc mo & tu bilinguis eris:q tata hesgraeci latini^ fermonis fcientia: ut & Grxci te latinu;8i Latini te gra?cu putet. Et papa Epiphanius TTENTayAQTrdcrtqa quinqueliguis cotra te:& Ama fmm tuu loquif.Simulcp admiror q temeritate cotra tataru artiu uiru audeas dicere. Tu q tot difciplinaru oculis uigiliasjquo mo uenia donadus esifi erraueris»& no ppetuo pudoris filetio cotegcdus» Quod cu legif fem:& me putare alicubi in fermone lapfu(q.n.in uerbo no peccatzifte pfedus eft)3d fufpicarer tu aiiqd meo rum,platuru ec uitioru:fubito intulit ante biduu mihi qpficifceref haru baiulus in manus uenerut:qu$ in me deciamafti,Vbi eft ergo quod minaris & dicis.quo mo donadus es ueniaifi erraucris^ no ppetuo pudo ris filetio cotegedus^nifi forte p anguftia teporis no potuifti ea in ordine digerere. Aut alique de eruditis c5' dudurus erasiq in opufculis meisgemaru eloquetize tuae ornameta pqreret.Supra fcripfilti gratis a riae mif-' fum codice fufeipeique cefu magno cupes coparatu:&: nuc huiiitatis pftigns loquerisumitan te noluiifed re feftinate eo q ad te remeabat:malui paucis ad te q ad alios pro tuis maledidis latius feribere. Et interim au dadter frueris iperiria tua.Semel.n.cofeflus es dicesTupflua tibi rephefio fuit in paucisiqpfefla nobis hetur in oibus.Nec repheda qd'c6paratu codice proepto polueris:cu coparatio aequaliu fineptio peii anumerato; 8L feftinate eo qui ad te remeabat: fordidiflimae elocutionis TTEpicraoAdyia tantum lenfibus refpondebo: di te nequaqua foloecifta ac barbaruifed medacc fubdolu ipudicu couincaSi ad me tatu epiftolam fcribisiut me comoncas:^ emedatu uelisme caeteris fcadalu facias:& aliis furetibus iuguletur aliiicur libros cotra me
arguismoad me fcripferas£&ego tuis refpodebo tibi fermonibus:que emedare cupiebas magifter indodte^ Eos ne q no peccaueratfAn mc:ad que no fcripferas^Brutos putas ee le<ftores:<x oes^ no intelligere prudetia -..zh___1______1 r o, r i j- • _	v„	i	me	lecreta	admonitione	nacrirpc?
clyppeu pugioi tuo:& tibi quafi religiofus Qi fandulus perfona huiiitatis fpoms 8^ dicis, bi erraueraiqre ferv bis aliis?& no me ipm redarguis^hoc ipm in te retorquebo.Quicqd eni me no fecifle cau aris^qrc no ipe fe cifti^Velut fi qs pugnis aliqueicalcibufcp collides:fi refiftere uoluerit dicat ei.Nonetibipcepu e^qte pcufle
 -------------------- J	pietiniside quibus Ezechiel loqf.quali uulpes ----- 1	,
fculta qd feceris.Ita me in tua pfatione laudaftiiut obiicerenf mihi laudes tuae;& nifi mealicnu tato lauda^ tore dixiftem:haereticus iudicarer.poftq reppuli crimina.i.laudes tuas:& abftp inmdia tui nois: retpodi cri^ minibusmo crimiatoriiat^ ut me catholicu a te ifamatuspbarennuedtus fum in h^reticosaralceris: furis: 6i lucukntiiTimos libros cotra me cudis.quos cu legedos & catados oibus tradidiiiesicertati ad me de Italia 6i urbe Roma at(p Dalmatia feripta uenerunt.-Q bus me laudator priftinus ornaflet pconus.Fateor ilico ad obieda refp6di:& me no ee haereticu totis uiribus pbare conatus fu.Mifi$ hos ipos apologiae mea: libros ad eos quos tu uulnerauerasmt uenea tua noftcr fequeref antidotus.Ob hac culpa nnttis mihi & priores li; bros 8i re cete epiftola plenam iniuriaru Qi criminu.Quid me uis facere bone amice. Tacea. Videbor crime agnofcere.Loquar^Terres me gladiis tuis:& accufatimTe no ia' ecclefiafticaifed tribunalium comiaris. Quid fecLQuid comeruitln quo te IxfiYqa me negaui hxreticu^quia te laudibus duxi indignu' quia toretico^ frauduletias8C piuria apto fermone defcripfLQuidad te:q8C catholicu & uerace teje iadtasiq hbetmsnie
cu ambo catholicosfc uideri uelint^Omittamus h^reticoru patroaniU.& nulla erit internos^ de feruore quo Origene ate laudauimusinuc laudatu eu toto orbe danemus lungamus dextras aios copuie mus:6i du^s oneusatq, occidetis	alacri feqmut keffu.Errauimus.uucnesi emede,
mur fenes.Si frater es:me gaude corredu.Si amicus fu* couerlione tua debeo gratulari Quadmmtcr nos iurgiu fuetitiuidebimut reda fide necefiitate dicerino uoidtate,Inimicitia: nfs iuice nobis tollut temonm
uerac poenitctix.Si unu crcdimusifi ide 81 uolumas & nolumus: cx quo firmas nafci amicitias et Cariha tc/ hxrericos pariter odimus:& uetere xqi danamus errorerqd cotra nos tedimusfcu eade oppugnemus: cade defendaus.lgnofce mihi:g) Origenis eruditione & ftudiu fcripturaru ate q eius hxrcfim pleius nofiemj in iuuenili retate iaudaui.& ego tibi dabo ueniaig» apologia librorucius cano fcripferis capite.Ante biduti q ad nos epiftola fcriberes:libellcs meos in manus tuas ueniflTe teftaris.Et iccirco no habui (Te fpaciu cx ocio
    r-. . i.	-	.	„r   :_	 r__• .___•_	c,	—«..•Uv /-rpApt
refpodedi alioqn fi meditatus i nos paratu f<^ dixiiTcsifulmia iacerc no crimia uidereris. Et quis tibi credet hoi uerariflimoiut negociator orietaliu merciu q & hic deportata uedere nccefie hebat:& ibi cmerc: q huc rurfus adueherettbiduu tara aqlegire fucrit:ut rapti 81 ex tpe^cotra nos dictare epiftola cogereris^ Libri eni tuiquos Jimafti ptricniuidifertiores funt.nifi forte no fuit i pfentiaifc q tuas emedarct nenias.Et iccirco c
fe:ut (tih ipfius elegatiapbat.aut fi tumultuaria didtatio e(t:nimiu te negligete:q cu exteporalis talis fis me' ditatus deterior fueris.lllud at q^tergiucrfaris;^ dicis te ea traftuliffe de gr$co:quae ego prius latino fermo ne traftuleriind fatis intelligo qd uelis diceretnifi forte adhuc cSmetarios ad ephefiqs criminaris,& qfi nihil tibi fup hoc refpolUfit:obduras frotis ipudetiimec auribus obturatis uoces recipis icatatis.Nos in cometa' riis & iilis 5d aliis &:noftras & alioru fnias cxplicauimusiaperte cofitetes q funt h$retica:q catholica Hic eft eni cometariorii mos 8C explanatio regulatut opiniones i expofitioc uarias pfeqf.8^ qd* ucl fibi uel aliis uidc atunediffcrat.Et hoc no fold fandtaru iterptes fcripturarujfed faeculariu quoq? littera^: cxplanatdres faciut: ta latinae lingua: q grzcae.Tu in libris piarcho idipfu obtedere no potes.arguet.n.te pfatiuncula tuaiin qua polliceris detrdeatis malisiS^quxab haereticis addita fuerattoptima remaiifie.ut qcqd ibi uel bonu uel ma lu dixeris:ia rioci iputcf:quetraffers.fed tibi:q interptatus es.nifi forte haereticoru errores emedare debuer ras:& Origenis mala^fcrre i mcdiu.Sed dc hociqa nos remittis ad codiceiatc tibi refpodimusiq tua feripra legeremus.De Paphili Jibroinoridiculofa ut tu fmbisifed ridicula mihi forte res accidit: ut potlq Eufebii afleraeri ee no Paphili^d extremu hoc dixeructiam me ennos plurimos hoc putafie q> Paphili fuerit:^ a re cxeplar huius uoluminis mutua tu. Vide quitu timea cachinos tuoszut etia nuc eade fgcra.De tuo Codice quali Paphili exeplar accepfus.Credidi chri(liano:& credidi monacho.no putaui tatu fceleris a te pofle con fingi.Poltea uero p iterptatione tuaiquaeftioe cotra Origene toto orbe comota i quaeredis exeplaribus dnt getior fui.& i caefariefi bibliotheca Eufebii uolumina repperionTSAoyTacr opiyftNOucr .Quce cum legiU>-? primu eu libru deprehedi:que tu folu fub nomie martyris edidifti de filio &: fpiritu fandou bona partetii plerifcft blafphemiis comutatis.Et hoc uel Didymumel temel aliu fecifie nefdo que qd- tu apertiffime in li' bris piarcho fecifTe couicerisimaxie cu ide Eufebius(ut ia i duobus libris docui) fcribanPaphiJu nihi lpprii
fonte habttzqdfeauafctia me tacete no dubitas. Veru fac ab alio quolibet amatore Origenis libris huius timlui&autiorisuocabulu cotnutamicur hoc i latinaligua-ueitisf Videlicet ut teftimoiomartyris oesOri genis feriptis crederefpmiffa munitioe tanti audoris & refostoec tibi fufficit dodifflmi uin apologiamifi fcnbas & ppriu uolume p defenfi5e eius.-cjbus p multos diffemmatisituto ia libros periarcho uertis e grae o:8i hos ipfos pfatioe comedas dicesi nonulla i his ab haereticis deprauataiquae tu de alioru libroru Orige i. n — r r . . , ribi amiroru mena/ afnia cotradicat. Uneeis Dnherira nhx/fira D'
.Eloqu fiteris.Cu tu ut nihil
Q’ a m" rraflatas Orieenis.lxx. omelias:& nonullos tomos i apoftolu iadtesn qbus fic cudta limaue ili' illis qd' a fide catholica difcrepet:larinus ledtor meniatmuc eofde libros haereticos criminaris:
m latioru auribusineeras:# ielytu martyreitua quatu m te eu irauatoe dctormesfTu qde alia mete reci;v' no ut martyre argueres-n5 ut me accufaresited ut origenis p nos feripta defenderes. Attame cito romana dc apoftolica uoce hudara•iltiufmodi pftigias no recipcre:ct fi angelus aliter amiciet q femel pdicatu aPav li audtoritate munita no poffc mutari.Ergo frater fme a te falfatus eft hber(ut multi putat)fiue ab alterom r nn pfuadere coi
_____implicitarem».
effudit^)' meas i
SSsss^s»53S3^^
na terefpodeasqrimonias.Ptopoi^t t.biqc^nemo obiicit:& diluis qcfnullus accurat.Ais.n.$inm e is legeris.Dic gs tibi permiiit ut interpris:qu$da auferresiquaedi mutaresiquarda	A'«ne-au#
•pfnnHpc.A/Mfri triplnniipric . . f.	».ii<!auaeda	dC Vngenc.4
fic fufpicafratius ille & quida ego (im.lnterapol!inarc5dDid)7mum & explanationis fi-ilusfi: dogmatuma/ 9 ^ gna diuerfitas e.cu in uno capitulo diuerfas pono fentetiasinu contrarios fefus feq crededus fumi' Sed hxc alias. Nucquaero a te:qs tibi obiecerinqre de Origene uel abftuleris quaeda;uel addiderisiuel mutauens:^ te qfi i eculeo appefum iterrogauermbona funt:an mala qua: traftuhfWFruftra fimulas jnocentia:iit inter rogatione fluita uera pcotatione extenues.Ego no accufaui qre,Origene ,p uoluntate trafluleris. Hoc.n.K ipfe feci;& ante me Vid:orinus Hilarius Ambrofiufcp fecerut.Sed qre trailatione hxretica praefandis tuae teflimonio roborafttf Cogis me eade rurfus iterare;& p meas lineas icedere.Dicis.n. i eode plogo te ea quae ab hxreticis addita fuerat amputafTe:K p his repofuiffe bona.Si haeretico^ mala abflulifti;ergo qux dimi fifti uel addidiflijaut Ongenis erunt aut tua:qux uticR qfi bona pofuifti.Sed multa i his mala negare no po/
i • i zj i	—	J	jf~\	...	—	*	-______i_i_____________fiiprnr*rnmnr3in Fvrxr-.n»
teris
caufas
fub haereticoru nucupatione danaueris:8^ ex pte fufceperisfqa n5 n --------------,	tr
Hxc funt de qbus quaefiui utru bona efTent an mala.Qux i pfatide laudafti:qux aputatis pellimis:qti op ^ tima mafifle cofciTus es:& te i uera: argumetatidis appedi eculeo.ut fi bona dixeris:haereticus cophendarise fi malaiftati audiasicur ergo qux mala funt» pfatide laudaflii!Et no illud adiuxitqd1 tu callide fimulas: cur qux mala eratiadlatinoru notitia traflulifli^Mala.n, offendere interdu nd docetis erfeduitatis.ut caucat le tior.no ut fequaf errores.ut nota cotenat:qua: nonunq ignota miraculo funt. Et audes poft hxc dicere:^ egoautior taliu feriptoru fim.tuaut ut iterpres» qbusemedare aliqd potueristplus egeris^ q iter^resun q^ bus no potueris:folu iterpres fueris.Ratioe ifta dicerisifi libri tui periarchoprs:fatiucula no haberct.Q^od & Hilarius i trafferedis eius omeliis fecit.ut 8i bona 8C mala nd iterpreti fed fuo iputarenf autiori.Si no di> xifles aputalfe te peffimaiSd optima rcliqfTemtcu^ de luto euaderes. Hoc eqd1 deflruit ftrophas ingenioli tui 8i te hinc ide coflritiu euadere nd finit.Nec i cantu abutare fimplicitate letioris:& fic oes q tua icriptu ra letiuri funtibrutos putcs.ut cu uulncra putrefeere finas:fano corpori re iponere emplaflra no rideat. De carnis refurretiioe qd fentiastia in apologia tua didicimus:nulIo mebro aputatomecaliq pte corporis defe tia.Hxce tuae fimpticitatis pura 6C apta cdfeffioiquaaboibus Italixepifcopis afferisee fufcepta.Crcdcre dicetimifi me dubitare de te ifte liber: no Paphili faceret. Et tame miror quo ,pbauerit italia: quod Roma contepfit.Epifcopi fufceperunqd* fides apoftolica codemnauit^Scribis quoq$ me litteris indicafTejg, papa Theophilus expofitioem fidei nuper ediderit:qu$ ad nos necdu puenit:^ pollicerisig? qcqd ille fcripferit: tu fcqris.Ego me hoc fcripfiffe no nouimec iftiufmodi unq litteras direxifie.Sed tu iccirco ad icerta confen tis:& his quae qlia futura fint nefcis:ut cena declines;^ ad eoru non tenearis affenfum.Duasfynodica ^pa fchale eius epiflolas cdtra Origene illiufcp difcipulos:8^ alias aduerfum Apollinare & eunde Origene p hoc ferme bieniu iterpretatus fum:8d i aedificatidem ecclefise legedas noflrae lingu$ hoibus dedi.Aiiud opem eius nefeio me traftulifTe.Et tame tu q papae Theophili dicis te i oibus fentetia jeqicaue ne hoc magiltn oC cddifcipuli tui audiac.Sd offendas dplurimos;q me latrone:te martyre ur cat.ne irateat is tibi:q contra papa Epiphaniu ad te epiflolas dirigesihortabaf ut permaneres i fidei ueritate.ut no mutares u^o terrore iente tia.Quac epiftola holographa tenef ab his:ad quos piata e.Et poft haec more tuo loqu ♦	^ quo upra
dixerasicgotibietiafuretifatiffacia.Nuncdicis qdtibi uidef:habes ne ultra aliqd: qu	amatn^
oibus itudns defendebasiquado eu per iperiale fcriptii recipere facerdotiuiqo cpnvv^a» iftigabas.Nqprius ^ me refpodebo:q dealios: liuriis loquar.Cuius e huanitatis.cuml ue $m tiae.iiulra realioru mileriis:5d uulnera cutiis aliena mdftrarefSic ne te docuit ille famarites/cmmeceadltabulum re portare^oleu plagis ifundef mercede flabulario polliceri^ Sic reuetia oueireperta d,r^ *^ai§L nilu kgi$ effe fufceptu.Efto ego te laeferim:&: qbufda ut dicis flimulis ad maleditio^ ifania ^uocan.qd meruitjio lates: ut nudares cicatrice eius:& obdutia cute ifperato dolore refcideresfNgne enafiilledignus effet cotu meliisuu facere nodeberesfAutego fallor:aut illude uermqd' plurimiiatinat^Ongeniltaru hoftes i illo pfequi.Sd fub occafione unius i utruqj fceuire.Si papae Theophili fenttiiis deletians.a^ nefas putas pontift cu decreta couellnquid de caeteris dicissquos ipfe danauit^Quid de papa
uidef:ut tantx urbis facerdosmel inoceti tibi fiuria facere potuerinuel abfenti.Nec hoc dico q, de epifeo poru fentetiis iudice:aut eo^ cupia flamta refeindiffed qd1 unufqf^	^r^r5CJat ^ hhi
fe nouerit quo mo de fuo mdicio mdicadu fit.Nobis i monafleno hofpirali	rdi e.oelcp ad no .
tes laeta huanitatis frote fufcipimus.Veremur.n.ne Maria cu lofeph locu no memat i dmerforio. ne nobis lefus dicat exdufusMpesjra:8d no fufcepiflis me.folos h^reticos no reapimus:quos uos lolosjeapins^ Ptopc.r.ra gppe nobis e P^slauare uenietium no merita diicotcre.Reco daj,lrat«cofefiio ^ eun
r "-o'‘uus: v is icire unuc	amare:cx tu	—---------^	ima	Ueret
^gypto & Alexadriatfe Hierofolyma c6tulit:6d huic uoluit copulan.ut quoru unus effetd^r. unaheret
& accufatio. Quos ille reppulit: fpreumabiecit.dices fe nd effe inimicu
pere.qcf ptius tetauitdoloris fuiffemopfidiaeinec alterius appetiffe mocennaifed fua £ n .. . . uicieiuj; um putas poft fentetias facerdotupoft iperiale refcriptuiqd* qte fit nouerit ipe q mer ^ ^ _
de hisiq danati palatia obfidetfEr fadlo cuneo fide chrifli in uno homine pfecunf.Meae aut comOnionisiK papa! Theophilimullu alium tefte uocabo nifi ipfum que a me Jaefu fimulas:cuius cpiftolas ad me temp da tasretia eo tepore no ignoras:quo mihieas reddi phibeas:8d quotidiemiflls tabellariis mimica eius:amicu no(tru:& familiari(Timuiadtitabas:6d ea quae nuc ipudeter fcribis;metiebaris:ut illius cotra nos odia cocita res:& liurire dolor fidei fieret oppreifio.Scd uir prudes 8L apoftolicae fapieti$ tepore ac rebus ^)bauit:5^ no ftru l fe animu & ueftras cocra nos ifidias.Si difcipuli mei(ut fcribis)tibi Romx ifidias c6citarur:& datas fchedulas te dormiete furati funt.Quis papa Theophilu aduerfus pduelles i xgypto fufeitamt, Q3lS regu fcita^Quis orbis i hac pte cofenfumCEt gloriaris te ab adolefcetia Theophili fuiile auditore & diteipu lu;cu & ille ate q eps fieret £ humilitate fibi itita nuq docuerit^Et tu poftq hic epifeopus fadtus ez Alcxan^ driae no fueris!' Et audes dicere i fuggillatidem mei magiftros meos nec accufomec muto^ Quod fi ueru c« fufpeda mihi facis couerfione tua mec.n.dano ut criminaris iftitutores meos.Sed metuo illud Efais ♦ Vc q dicut malu bonu: & bonu:malu.q poniit tenebras lucci& luce tenebras.q dicut amam dulce:& dulce am^
apud Alexadria comunioe maculatu^Da libru:^fer epiftolamufq oino reperies:& eade licetia inio ipudeti» mentiedi: q putabas oes tuis termonibus credituros addistquado teftimoniu de feripturis in cii ta iniuriofe pofuifti:ut ego id repetere meo ore no audea^No audes repeteretq tacedo amplius criminarisf Et qa no ha/ bes qd1 obiicias:fimulas uereciidia: ut ledter te putet mihi parccrezq meties nec tua: aimaeprperciCh Quod e illud teftimoniu de icripturistqd' de tuo illo pudetiftimo ore no exeatf Aut qd i fandis libris poteft turpe mcmoraricSi erubefeis loq:fcribe falteiut nos ^cacitatis ^)prius fermo conuincat:ut extera fileam: ex hoc
amicus laudas:& inimicus accuias.Sdoa quo illius cotra me rabies cocitata finnoui cuniculos tuos.Sipb' citate qua oes praedicat no ignoro.^p illius ftultitia tua i me malitia debacchata fit:que ego Ci epiftola mea
i.  .■ t i.r _____________________—	-___r.____________i-_________x	ntnn	le/
 -------------------------- fquofigasgradumo	reperis^,	.........—r-------------  .	,f
buiffe trafmitti: cui miftaeft.Rurfum i mftitia feribetis arguistetia fi feripta lir ab illotfiue no feripta ad ^ nihil ptinereteftaristq praecefibns eius habeas teftimoniu.^ rogante Roma ut ea illuftrares prxfentia tua* oppiduli tui amore c6tempferis»Si a me fida epiftola fufpicarisxur ea in romanae ecclefix carthario no req ris^ut cu deprehederis ab epifeopo no data:manifeftiffime criminis reu tcneas.& nequaq aranearu mihi op ponas cafflculos:fcd fottiffimo me « folidimmo coftringas reri.Si aut romani epifeopi e:ttulte fadsiab ea exeplar epiltolat peteteicui mito noeft.S n5 ab illo:q miferit.8< deonete expeflare tcRimoniumttaiius atl tiorem & tefte habeas i uicino.Vade potius RomaiSi prxfens apud eu expottula cui nb, &abrenn s inoce ti fecerit cotumelia' Piimu ut n5teriperetexpofmoem fidei mae:qua ou ut fmbis itaha coprobauit:& ba/
i d.riiii	 pniftnlacrnrrafparlnrientem	ranr#»af
tata? urbis potifex.uel ab alio obiedu temere lulcroit. Vociferare «clamita p copita;Kr pia .......
meus hber &: fi meus eftifchedulasiemedatas Cufebms furto abftuht.ahter ego edidiiimmo nec edidi»
Vni eas dedi-aut certe caucis,& ta fcelcratus inimicus ta negligetes amici fuerutmt oium codices ab eo p^ liter falfarenf Hoc frater cariftimc facere debueras:& no ilh tergu obuertes i me trafmarinas maledidoru tuoi^ fagittas dirieere Q uid.n.uulneribus tuis pdeftifi ego fuero uulneratusf An folatiu percufli e;amicu fccu uidere morienre^Svntii ia i domino morietis ,pfers epiftola: & uiuetis Anaftafii dida centenis.
•n.tibi utais:officere odr cb te ignorate aut fcripfitaut forte no fcripfitfEt fi fcripfitifuEcittibi totius orbis teftimoniuiqa- nul. • uerd uidefiut tatx urbis facerdos uel inoceti iiuria facere potueritmel abfenti.lnnoce te te uocas^ad cuius itemretatione Roma cotremuitf Abfente.qaccufatusrefpondere noaudesfEt taturn romanx urbis iudiemfums-ut magis obfidione barbarica q pacatx urbis uelis fentetiam fuftinere.fc-itoff prxteriti ani ego epifto^^nxenm.Recentia ad oriente feripta qs miMn qbus papa Anaftaftus mtge M mr flnrihusMir ni	m»!!#»	Aetenaereia	nos	accularp.	mimieaunv
:& ioqueris.Nuntjd & ego no poflum enarrareitu quo de urbe i
afperu dixcro:ftarimmihiifcriptione& gladios ccmmans.Et mterim homo eIoque«ri"™us	.	0
rhaorica fimubs te	dic!s,ut	q	ob.eda probare no poterastquafi
ia.Hsc eft tua rota fimphcitas.Gc amico parcis:Si referuas te ad tribunalia iudicu ^ ^	fjantibo5
duparesobiecens.Visnoirepfcatomsmex deurbeordine^Narrabo breuittr.Menfeaugulto	n	„
etefus cu fanflo Vincentio plbytero & Adolefcente fratre & altis monachis q nuchteroioiymte	c	0
turmauiminromanoportufecurusafcediimaxia me fandorufrequetia nfequete.Veni Kn	^
littorepaululu ftetiiubi ueteres didici fabulas;^ prxcipitefallacis Vlyxis curfum & lyrena^ cm v- r
faeiabile carybdis uoragine.Cucp mihi accolar illius loci multa narrarer: daretep c5filium:ut no ad Prothc i o o colunasifed lonar portu nauigire:illumtn,fugietium 8C turbatorumihunc fecuri hominis eflTe curfum:ma» luip maleas SdcydadasCyprupgere.Vbi fufceptus a uenerabili epifcdpo Epiphanio.-cuius tuteftimonio gloriarismcni Anthiochia:ubi fruitus fum coione pontificis cofefTorifcp Paulini.& dedudtus media hyeme 6C frigore grauiiTimo itraui Hierofolyma.Vidi multa miracula.& q prius ad me famaptulerat;oculoru dicio cdprobauulnde cotendi $gyptu:luftraui monafteria Nitriar:& iter fandto^ choros afpides latere per fpexiiptinus cocito gradu Bethleem mea f uerfus fummbi adorauipfepe &t icuabula faluatons.Vidiquocp famofiiTimulacumecmemcrtitradidi ocio:fed multa didici:quar ante nefcieba.Quid aut de me Romae
------icopinga	Hoc	foluprudetiae	tuae	dixifle fufficiat;	,	^	. r
tim retorqueri pot.ln lantii Epiphanii noie miraf tua tergiuerfatid;ut poft opufculutpolt oratione: ne^ ges eu cotra te potuiile fcribere:quo mo fi cotendas no potuiffe eu mori:q paulo ite uixerattaut certior Iit tui reprehefio:q poft pace excomunicatio.Ex uobis iqt exierunt:fed n5 fuerunt ex nobis.Si eni fuiuent ex nobisimafiiTentutitpnobifcu.Hxreticupoftuna&alccra comonitioneuitadum apoftolus prxeipinqui uti(p ate q uitef atep dineftecclefiaftici greci. portio fuit.Simulq? rifum tenere ndpofTum a quoda :pru^ dete comonitus i laudes Epiphanii perfonas. Hic e ille de itius fenexihic eft
las:e qbus unu profera tuae fidei teftimoniuzut no imerito nuc a te laudatus efte uideaf.Te aut frater libe> ret deus:& fandlu populu chriftirq tibi creditus eft:S£ oes fratres q tecu funr.&maxie Ruffinu pfbyteru ab
dogmata cotra liL,  	^	^ .	• j n..
tus;fic laudatus igrederis.lfta e epiftola:qua de cubiculo fratris Eufebu numis aureis pduxiftiiut calunia^ reris Iterptemiut me aptiffime teneres criminis reutquare ,p honorabili cariffimu tranftulifTemSed qd ad te/q prudeti cofilio cuda moderaris:& fic medius icedisiuc fi iueneris qtibi creditmec Anaftaiius cotra te: nec Epiphanius fcripferitinifi ipfa epiftolx reclamaueruit:& fregerint tuae frotis audacia;(lati iudiciu utri uf<$ cotenas:& no ad te ptineat:fiue fcripferintdiue no fcripferintiqa de [nocete &abiente teribere no potu erint,N$c i fandu uiru hxc mala cofereda funnut oftendaf ore qde 6C ofculp pace dediue:mala aut & do* 5u i fuo corde feruafleSic,n,argumetaris:8d haec funt uerba defenlionis tuae.lp»135 cueaduerium te epiuo* Ia Si orbis agnofcit:& audeticam i manus tuas ueniffe couincimus:& miror quo pudoreamo qua ipudetia
negesiqd* ueni eflf *	'	-	    '----1 fu0 cotde dolum
uit,Cur no illud u ofculu no refutare mutare uarietates
SsSssatesaeassm
tueffe dcmoftrcs.poft egregia argumetatione ponis i daufula.Abfit hoc a oins fantiis.ae ucltra Ichola fo,
lent ifta .pcedere; Vos nobis pace ^fkifcentibus dediftis:6C a tergo iacula uenenis armata learos. e< in hoc
cade prudetia imo declamatioe diiertus efte uoluiftiipace dedimusmo hxrefim fulcepim .lunximus dex*
trasiabeutes ^fecuti fumus:ut uos effetis catholicimo ut effetis haeretici. Volo tame ic quz tunt ilta iacu 1» ..««oMiratmia* nni> rprmi	_zr___\7._—OmlintanUS CUieDlUSl IxUttinUS prae*
nf i colilii:fed dei prudetmut miff, ad aliud :cotra nafcete h$rdim	i	more loiepn
tura fidei ardor fubleuaret.Qao no erupat femel effrenata audacia ‘ Ali^u cnme ftbi obiecit; ut	imxii
fe uideamur.Quod abf<$ noie didu ea fe referti purgans externa peccata tatuide fua fccurus c lurat.n.fe epiftola no fcnphffead afros fub noie meo: i q cofitear	j?"^ludacjs mcda^ia r *
mittit libros eade oia cotinetestquae nefeiffe fe iurat.Et miror quo Fudetiaeius cu altcriusneqnacouene nt.utqd' aiiuS i Africa metitus eihic edeorditer ueru diceret;ftiU9 ems elegatia nelcio ^ rari» i ibi foh licet h^retico^ uenena traffcrre:& de calice babylom cudisgetibus^pinar^Tu lana fmp tu^?Side gr^co emedabisid^ aliud ecclefiis trades legedu:q q<^ femel ab a^ftolis fulcepu^Muii pofUxx, editioem qua diligentiffime emedata ante anos pjurimos meae imguae ^oib	h	* pt •	•	j -r-nurai
mdaeos etia ipla exeplatia ueicerejqu* ipfi ueriffimacdfitetur.m quadoaduerfumeoschnrnams difputa
tis aliis locis:& i fine fecudi libri: ubi accufatoi tuae refpoditfcripfifle me memini,& popularitate tua:q mihi midia apud fimplices Si (peritos niteris cocitare: pfpicua ratoe cdpefcui.iliuccp ledtore trafmittedum puto# Hoc (tadhl prxterire no paceanne doleas falfatore fchedularu tua^: cofefforis apud me gloria poflidere:ca tu eiufde criminis reus poft alexadrinucxiliu St tenebrofas carceres a cudtis Origenis fedtatonbus martyr oc apoftolus noieris.Sup excufatioe (peritia: tuae ia tibi refpodi.Sedqa eade r<>petis:& qfi fuperioris tu$ defen fionis oblitusirurTum admonesmt fciamuste p.lxx.anos grscis uofuminibus deuoratis latina nefcireipaU' lifp attedeime n5 pauca (te uerba rephendere.alioqn o(s tibi fcriptura deleda etfed uoluiile oltcdere difd^ pu jis tuisiquos magno ftudio nihil fcire docuifti:ut (telligeret cuius uerecudiae fit:docere qd1 nefcias: fcribc re qc^ ignorcs.& eande magittri fapientia etia i fenfibus quaereret.Quodq^ addis peccata putere non uerba? medaciu;calunia:detradtatione;falfum teft(oniu:& uniuerfa c6uitia:S<: osqd' metif occidit aiam. monefcp ut ille fetor nares meas penetret.credere dicetimifi fadta cotraria dephendere.qfi fullo & coriarius moneanc pigmerariumt naribus obturatis tabernas fuas praetereat. Facia ergo quod praecipis: clauda nares meas: ne ueritatis SC benedidionu tuaru fuauiffimo odore crucienf Jn laude 6i detredtatide mea qa uarius extitifti!
ircrnmpMms pctfir rihi licere de mp /V hpnp Si male diceremuo Si mihi licuerit Orippnp Si Oi>
eiuit-in  ______________-_____________________________approbare	&(j)bare.Ponaexeplu:utqd'	no (telligisl
prudes tecu iedlor (telligat.In Tertulliano laudamus (geniuifed danamus haerefim.In Origene miramur fci entia fcriptuza£2:& tame dogmatu no redpimus falfitate.In Didymo uero 6i memoria prxdicaus di fup tri nitate fidei puritate: fed i exteris qux Origeni male crediditmos ab eo retrah(us.Magiftrorum enim non uitiaimitada funt;fed uirtutes.Gramaticu qdaafru habuit Romx uiruemditifTimu.& (eo fe xmulu prx^ ceptoris putabatifi ftridoreKguxeius 81 uitia tantu oris exprimeret.In prxfatiucula periarchd fratrem mc noias Si colIega:me dicis eloquetiflimu:fidei mex prxdicas ucritate.His tribus detrahere no poteris.cxte^
fi nr rv» llf 1 iK P f • n O nfVi/.lr.r fu.-. An MIA	C"\‘t	Rf	«inltonri	A	errn 11 f-ltt-viSd
me (pingere.Extra hxc tria fi qd (me reprehedensmo tibi uideberis efie contrarius.Ex q fupputande illa fumma nafcif:& te errare ea (me rephendenteiqux prius !audaueras;& me non efie (uitio:fi i eifde hoibus 6i laudada pdice:& uitupanda rephenda.Trafisad a(a£dftatu:8£ plixius fumos meos (crepas.at(p ut ibi hcc at ignorareiqd" cofulto te feire difl3mulas:quxris a me primu de caeieftibusiquo md angcIi:quo mo archan geli fmr.qux cis uel qlis habitatio:qux ue*(ter ipfos differetia.aut fi nulla oino:qux folis fit ratio.unde aug' meta lunxiunde defedusiq uel qlis fit fideru curfus.Miror quo mo oblitus fis illos uerficulos ponere. Vnde tremor terris:qua ui maria alta tumefant Obiicibus ruptisirurfufqj in fe ip^a tegant,
Defedtus folis uarios:Iunx<^ ^oores.
Vnde hominum genus Si pecudumiundeimber Si ignes,
Ardturum piiadafqj hyadasrgeminofip triones.
Quid tantum occanc/properent fe tingere foles Hiberni:uel qux tardis mora nodtibus obltet.
aut tonitruataut fulmiaV Vt pofiq me hxc nefeire refpodero:totu tibi liceat de animabus ignorare:# unins
fc.-r—-i..- -	'	.	Tll	n	n	finrrulir	r%inr|1<flllTlfK	mpne	f.ollirr.V	noS
nihi phyfica oppdistut fruftra Socrates ad ethica trafies dixeritiqux fupra nosmihil ad nos. Ergo nifi
qd ipfe de aiabus
^viv-vcni HldUUfi	~	---- f. f . . .	, lUUlldU
.a corpora accepetit.Extat hbcr Didymi ad te:quo fcifcitati tibi refpoditmoeos multa	pmlana
Po^ carceres tatu eis tetigifle fufficere.Magf meus & tuus eo tpfe quo tu ab eo .fta qu^ba -tra exp a «ionu i Ofee ^pheta libros ad meime rogate diflauit.Ex quo apparet qd tesqd tD= do™ef^u»a oetipy dea de natura rey.Si eiTetlocus poiTe tibi uel Lucrem opinioes iuxta Epicurutuel Ariftotclis tuxtapcrip teticosmel Platois atqj Zenois fecudu Academicos Si Stoicos dicere.Et ut ad ecdefia	ryg
ucntatisimulta #.Genef,s # ^phetaru li bri # Ecclefiaftesmobis de huiufcemodi qu$ftloirb^S Aut fi hxc ignoramusrquo mo & de animaru (fatu debueras (apologia tua o(um rej* ign^amiam co ^ n’ , humatoribus quxrere:cur a te unu impudenter expeterent:cum ipfi tata nefcuent.U trireme cupletiffimamjquxqrietalibus & xgyptils mercibus Romanx urbis ditare ucneratpaupertatem.i ximus ille es: Vnus qui nobis fciibedo teftituis iCt&EP nifi de Oriente ueniiles etuditiflunus uii
adhuc inter Mathematicos:^ hoies chridiaiii quid cotra fatum dicerentrignoraret. Merito a me qua?ris de iol AftroIogia:& cxli ac fideru curfuiqui tantai^ merciu plena nauem detpliftijfateor pauptate.non fum itatut tu in oriete ditatusite multo tepore Pharus docuit,'qd' Roma nefcircr, Inftmxit aegyptus qd* Italia hucufcp no habuit*Scribis apud Ecclefiafticos tractatores tres dc aiabus efle fnias.Vna quam fequif Origenes, alte/ ram qua Tertullianus 8i Ladtariusdicet de Ladtatio aptifiime metiaris. tertia qua nos fimplices & fatui ho> mines qui no intelligimus.qd' fi ita fit:iniuftus a nobis arguaf deus.Et poft hetc iuras te nefcire:qd fit ueru#
Dic oro teiputas ne extra ha:c triacfiealiqdan quo ueritas fit^&in tribus iftis medaciufAn de tribus unum efl*e qd1 ue^ fit^Si eftaliudrcur difputantiu libertate angufto fine cocludiSt&cumedacia protuleris;de uen> tate taces.Sin aute e tribus unu ueru eft:5^ reliqua duofalfa funcur fimili ignoratia ignoras falia cum uerisi An iccirco ue^ difllmulastut tibi tutu fit;cu uolueris falfa defendereM fut fumi:hae caligines:qbusex ocu Iis hoium conaris lume auferre. Ariftippus noftri tpis:qui plena cundta^ merciu nauem romano iuehis por tu:& fella publice pofita Hermagora nobis 8i Gorgia exhibes Leontinu.Dum nauigare fe(tinas:unius quae/ ftiuculse mercimoniu in oriete oblitus es.Et ite^ clamitas:^ Aqlegiae atcp Alexadrix didicilTe te iadhs: ^ fit deus & aia^d & corpo^ creator.De hoc fcilicet qftio uentilaf utru deus an diabolus alas fecerit : an non, Vtru afac ante corpora fuerinnqd' uult Origenes:& egerint aliqd;,ppter qd' fint crafils corporibus illigata.
An in more gliriu torpetes cofopitaecp dormierint.Haec tacesiqux oes flagitat,&ad illa refpondes: quae nui Ius inqrit.Fumos quocp meos frequeter irridesjeo q> fimule me fcirejqd' nefcia.& enumeratione riodtcgd rti de uulgus induca. Tu uidelicet flameus imo fulmineusiq in loquedo fulminas flamas ore coceptas tenrre no potes. Atcp ut ille Barcochabas audior feditiois iudaiese flipula in ore fuccefam anhelitu uetilabat:ut fla/ mas euomere putarefiita &C tu nobis alter Salmoneus oia p qux icedis illuftras.Sd nos fumofos arguis;de q/ bus forte dicaf;q ragis montes;& fumigat.nec ftelligis qd fumus in ppheta fignificet locuflarum: & q> pul/ chritudo oculo^ tuo^» amaritudine fumi noflri ferre no pot. De crimine aute periurii quia me remittis ad codice tuu;& ex magna parte in aliis libris tibi Calphurnioq? refpodi:nuc breuiter dixifle fufiicict te exigere a dormiere qd* nunq uigilas prxftitifti.Magni criminis reus fumtfi puellis & uirginibus Chrifli dixi fecula/ res libros no legedos:8e me in fonis comonitu promififle ne legere.Tua nauis romanx urbi rcuelationepro miffaialiud pollicefidd aliud efficit.Mathematico^ uenerat foluere qu$flione:6e foluit fide chriflianorum.
OPioniu & egacu hadriaticu ateptyrrhenumare plenis cucurrerat uelis:in romano portu naufragiu fe ciTNo te pudet iftiufmodidelirameta coquirere:^ mihi fimilia obiiciedi iponere neceflitatej’ Eflo alius de te fomniu uiderat gloriofum:uerecudi$ tuae fuerat 8C prudetise difiimulaie qd* audieras.dd no qfi magno te (limonio alterius fomnio gloriari.Vide qd iter tuu & mcu fit fomniu,ego me humiliter reprehenfum refc/ ro:tu iadlater laudatu efTe cogeminas.Nec dicere potestnihil mea refert qd alius uiderit:cu in luculetifflmis libris tuis hac te ad iterpretandu dicas ratioe comotume uir illuftris de te fomniu perderet. Hic eft ois cona tus.Si me piuru docueris: tu haereticus no eris. Venio ad grauifflmu crimciin quo polt reconciliatas amici/ fias me ifidelitatis accufat.Fateor iter cutia maledidtaiquae uel obiicit uel minaunihil a me ita repelledu ez q fraus:doIus:ifidelitas.Peccare.n.hois e.Infidias tedere diaboli eft»Ergo ideo i Anaitaln imolato agno de/ xteras luximus: ut tuas romee fchedulas furaremur^ut imiffi canes iemedatas chartulas te dormicte corro/ deret ? & hoc credibile e ante nos accufatores parafihq tu crime admitteres.Scilicet noueramus qd i aio uo lueres^qd alius de te (oniaturus efferi Vt ipleref in te grsecu ^uerbiu.Et fus doceret Mincrua, bi Eufebium ego ad latradu mifera:qs Aterbii cotra te 8C cceteroRt rabie cocitauit^Nonnc ille eltq&mc nxreticu ex tuis
Mnimiritiic	rr.	  rbufUS	dcitll	nUOQ	CU	UldetC	3U/
poterinqa accufator tui eftjante d fcus Epiphanius ueniffet hicrofo)yma:8^ ore qde cx o.cmo tibi pacem da ret:mala aute in fuo corde feruaret ante q nos eis i fuggillatione tuiepiftolas didtaremus.u aereticu feribe renqueofculisorthodoxum coprobauit.Aterbius cotra te latrat Hierofolymis. &: mu ci oabiiictflenfiilet baculu no lfa^:fed dexterae tuaeiquo tu canes abigere cdfuefti.Cur inqt falfatas meas icncculas fufcepiftii Quare poft iterptatione mea aulum es in libris piarchon ftilu figeret Aut fi errauera ut no: debuifti me pri/ uatis Iris cduemre.^ fic mihi bladirijquo & ego tibi nuc in epiftolis meis bladior.H^c tota mea culpa eft:q> te fubdolis laudibus accufatus:purgare me uolui.Et hoc fine fuidia nois tui: ut qcr m ioius accufaueras : ad multos referre:no tibi haerefin obiicies:fcd a me repelles.Nunqd fciui qd* iralcereris.ti cotra haereticos feri/ bere^Dixeras te de Ongenis libris haeretica fuftuliffe:fautore te hsretico^ ia no ene credeba ♦ Et ideo non in te:fedin haereticos luedusfumaquo fi uehemetior fui:ignofce mihi.Pntaui $ ix tibi placere. Furto^ fidiis miniftroBd meo^ dicis fchedulas tuas in publicu piatas fuiffe: q latebat in cubiculo tuo: uel apud eu folu erattq re fibi geri iniuxerat.dd quo mo fupra cofiteris:» aut nullus eas habuent:aut admodu paua.bii cubiculo tuo latebatiq ratione apud eu erat;q fibi re geri iniuxerariSm aute unus cui ^ptae fuerat occulta
*	eoifto
c
I
Stores	non	coetcucrimaj^tfbrproferamlitteMS	eorum:	in	quibus	wehpocrileos	at'
guunt:q» te fciens haereticum tacuerim^ dum pacem incautus prasbeo mteftina ecckfi^ bella mlcepi. ^fcipulos uoc«:quime tuum condifcipulum fufpicantur • &	parcioi fui in refellendis laudibus tuis.
putans me tau efle fymmyftcn.Hoc mihi pflitit prologus tuustut plus me amicus laederes q inimicus. Sc>
«-10I fiKi nfnafprnr^f	an nnpr-i.ii-.ni ,i.-^prsnr fp pfTp 'na»rpfirii.ft Hpffndprpiinlnprnthoc folli DrOliciaiUt UlC
fcmpante laudabas uehemeter infimulat.Quid me uis facere^ut difcipulos accufarores pro torta in amicu iacula:meo fufcipia pedore (De libris aute nEptorpKCH debes mihi & gratias agere ♦ Tu.n.1^ dicismoxia qu$q^ detruncans meliora pofuilh.Ego ita ut habebant ;exprefTi.Ex quo & tuaapparet fides: 06 eius que iterptatus es:haerefis.Scribebaf mihi de urbe a uiris in xpo pcipuisirefpode criminacime fi tacuerit
fpnfiITpi-iVA„«r.nf/-pV»mr.iir OriVrpnic nerfutias DdiTPMir npnpna haprpfrOUianl»'
- -J opis no habes participes:Nunqd & tu de.lxx.iterptibus ■
Ecce & ego multos ut dicis libellostde grxco in latinu traftuli.habes poteitate & tu rurfum cos uertedi: ut • uolueris.& bona enim & mala fuo iputanf audori. Quod & 1 te ficretinifi dixifles te amputafle haeretica: & optima traftulifiTe.Hic eft enim nodus tuusiqui folui no pot:aut fi errafti ut homojpriore dana fniam.Sed quid facies de apologetico tuo:que pro Origenis fcripfifti opibus^Quid de uolumine Eufebii: in quo cuna
opere refpodifTeman quo me no laeferas:uideri potera in iniuria tua trafferre qd' uerteras: ut te uel impitui uel fubdolu demoifrare.Nuc uero nouu quserimonise genus:doles tibi in eo eflfe refponfum: in quo a te ac/ cufatus fum.Dicebaf ad iterptatione tua Roma fubuerfa:poftulabat oes a me huius rei remediu.Non quo ego alicuius mometi eflemded qui petebatime efle aliqd arbitrabanf.Tu amicus erasiq illa traftuleras, qd mc uis facere^Obedire deo magis oportetian hominibusfDomini cuftodire fubftatia:an furtu cxlare cofe' ruifAliter te no placabomifi 8C ego tecu accu fanda ccmifero&i nulla fecifles mei nois mentione: fi me noti ornafles egregiis Iaudibus:potuera aligif habere fuffragiu:& diuerfa obtedere: ne rurfus intefptata t raffer/ rem.Tu me amice tu copulifliiut aliquot dies in hoc ope perdere: ut pferre in mediu quod Charybdis de' buit deuorare;&: rame Ixfus amicitiae in te iura feruauit& quantu in me fuit:fic me defendi ut te no accufa^ rem,Tu nimiu fufpiciofus & querulusiq ditfla in hsreticos ad tua profers cotumelia.Quod fi aliter amicu_ tuus efle no poflummifi Si haeretico^ amicus fueroileuius tuas inimicitias q illoti amicitias fuftinebo.N uum quocp me putas finxifle mendaciuiut epiftola ad te meo noie coponeremzqli olim feripta: quo bon efle uidear 6i modeftusitu nunqoino fufceperis.Hsec res pfacile pbari poteft,Multi romse eius exemplat1 habenante hoc circiter trieniu:q tibi eam mittere noluerut:fcietes quae de meo noie iadtitares:& quam id1^ gna propofito Chriftiano ac nefanda cofingeres^Ego fcripfi nefeies quafi ad amicu .Illi no reddiderut ei:qu6 inimicu nouerat:parcetes 8i meo errori di tuaz cofcietix.Et fimul argumetaris;qd'fi tale tibi epiftola fcripfi ram:no debueram contra te in alio libello multa mala fcribere.Hic eft totus error tuus.Sc h^ciufta quseri/' monia.q, qu$ nos in haereticos dicimusitu in te didta cdfingis.Et nifi illis peperceripus:tc putas efle uiola tu. An ideo pane tibi no damus:qa haeretico^ cerebro lapide illidimus^Et ut noftra epiftola no ,pbes Papae qu0q5 Anaftafiiifimili dicis fraude fubnixa.de qua tibi ante refpondi:qua fi fufpicans ipfius non efle:habes: ubi apud nos arguas falfitatis.Sin aute eius efliut huius quo^ anni cotra te epiitolpbat:fruftp:& falfo fal fam arguere niteris‘cu ex illius uera epiftola noftra uera efle doccamus.In excuiando mendaciu tuum:q cie gans efle uoluifti.s/ne fex milia Origenis libros pferasiPythagorx a me exigis monumeta. ubi eft illa fiducia qua iflatis buccis celeberrime pfonabas teiqux in alus libris Origenis legeras.emedaflein libris irEptcg k^h Si no ahenaifed fua reddidifle fuis:De tanta librorum filua unu frutice ac furculu j)ferre non potes.Hj funt ueri fumrha: nebute:quas dum in mccriminaris:in te extidtastdiliipatakp in me cognofcismec tracra ceruice deiicisifed maiori ipudetia q fperitia dicis me negare:qux in proptu funt.ut cu montes aureos po11* citus fuerisme feorteu qde nummu de thefauris tuis proferas.iufta cotra me odia recognofco:& uera in nos debaccharis infania NiTi enim ego:quod no eftiaudadter exigereitu uidebaris hfeiqd' no habes.Pythagor^ a me libros flagitas buis enim tibi dixit illis extare uolumina.None in epiftola meaiquam criminarism*” uerba fumiSed fac m?errafle in adolefcetia:& philofophu id eft geciliu ftudiis erudinia pricipio fideugn» rafledogmata Chriftiana Et hoc putafle inepiftolisiqd’ in PythagoraiSd Platone 6i Empedocle legera. U dogmatibus eo!k:n5 de ].'bns iocutus fumiquae potui in Cicerone Bruto ac Seneca difeeredege pro Vatini oratiunculaiSt aUasmbi fodalicioBi mentio fit.reuolue dialogos Tuilii.Refpice oem ora Itali* magna graecia dicebatur & Pythagoricorum dogmatum incifa publicis litteris a:ra cognofes. Cuim emu funt illa Chryfaca parrheamenta { nonne Pythagoran quibus omnia eius breuiter dogma» continent^ & in qua latiffimo opere philofophus comentatus eft Iamblichus imitatus ex parte Mo*»”® 01	-
quentiffiroum. & Archippum ;aPc Lyfidem Pythagoraeauditores,Quorum Archippus^RUdcs g
.d eft Thebis: fchqlashabuere qui Lemoriter tenentes pr$cepta dotioris: a quibus illud cft E^opi rrtEON TranTaTracri Km EKK0TrTE0M,aa1E,iEicai u.EV tou
tHT^uXHO-. ctKoAdcn™ AETHcryacrlpod-. erroterm^ tho -n-dAsacji. >'X6v^3a funt omnibus °Akct rravToT 7rpccya«rTCa- air/TpiaN quod in latmum ita poirumusueitere:foganua ™“°™ifcoI/ mois & abfcidedailangor a corporeamperitia ab animoduxuria a uentreia duitate fcQlt'°;a “ ” ja in commune a eundis rebus intemperaftia,Pythagorica Si illa picccepta runt.Amicorumon commuma.Etamicum feipfum effealterum.duoruinqs temporum q maxime habendamcuram.	(olj,
uefperi. eorum qux aduri fumus; & eorum quas geflerimus, poft deum ueiitatem colendam ♦ q
homines deo ^ximos faciat, Illacp enygmata qo$ diligetiffime Ariftoteles i fuis libris pfequififtateram ne i o t tranfiliasiid cft ne praetergrediare iuftitia.Igne gladio ne fodiasdratu uidelicet & tumidu ammu uerbis ma,-ledicis ne lacciTas:eorona minime carpenda id tft leges urbiu coferuadas.cor no comcdendu: id eft maerore de aio proiicit ndu.Cu profedtus fueris inqtmeredeaszid eft poil merte uita iltam nedefideres.per uia publi cam ne ambulesudeft nemultoijd fequariserrores.Hirundine in domo no .ufcipiendaiid eft garrulos & ucr bofos hoies fub eode tedto no habedos.Oneratis fupponcdu onus.Deponentibus no tcmamcandu; id eft aduirtuteincedetibusaugmetadaprxcepta.tradetesfeociorclinquedos.EtquiaPythcgorica dogmatale gifie me dixera:audi qd apud grxees Pythagoras primus inueneritJmmortales t ne animas. Et de aliis cor* poribus trafire in alia. Quod quide & Virgilius in fexto ameidos uolumine feques ioquit.
Has omnes ubi mille rotam uoluere per annos:
Lethaeu ad fluuium deus euocat agmine magno:
Scilicet imemores fupera ut cduexa reuilant
Rurfus:&incipiat in corpora uellereuerti.	,	,	-n	u	^
Seprimu fuific Euphorbu:fecudo Calliclc:tertio Hermotimmquarto Pyrrhmad extremu Pytnagoram. cx poft exteres tepe^ circulos ea qua: fueratzrurfum fieri;nihilqp in mudo uideri nouii. Phiioiophia meditatione eflemortisiquotidie de corporis carcerenitenteaia? educere libertate
d.difcctias rcminilcetias	multa alia:quae Plato in libris fuis:& maxime in Phedrcne Tsmaeccy £ eqt.
Na poft Academia 8C inumerabiles difcipulosifentitns multu fu$ deefie dedrina: ut mt ad magna uraxia. ibic^ ab Archyta Taretino & Timaeo locrefi Pythagorae dedrina erudituselcgana & lepore Sot ratis tu hu ius milcuit difciplinisiqux oia noie comutato Ongt nes in libros fucsmpicpKev tranPuhiTe couincif. In quo igif erraui:fi adolefces dixi me ea putafle in apoftolisiquae in Pythagora 6f Platone & Empt docie lege* ram^No ut caluniaiis:& fingis in Pythagorae & Platonis & Empedoclis libris:fed qux m illis iuiile lc§t ra:& aho^d me feripta eos habuiffe docuerut.Et hoc genus elocutionis frequetiiTTmu c fhut (r dicatquse in Socra* te legi dogmata:puraui uera.No quo Socrates libros ullos fcripierit:kd qux Jt giapud PJatcncm:6e aiios So
librcsifcddogmatakgifremedixi;& te fruftra errare me tuu protegere medaciuuoluifieiutmfi ego unu li bru Pythagora: ptulcroau lex milia Origenis libros pdideris.Vemi ad cpilogos.i.maledida tua: in quibus me ad poenitentia cohortaris:& nili touerfus fuero.i.nifi te accufante filuetoimihi minaris innritu. Et hoc fcandalu redundatu^ in caput meu denuncias:q te hoiem leniffimu:& mofaycac mafuetudims tefpcnfiunc gnea ad iferiptionis ifania .puccaucnm.biiretmm teiadas crimina:qu$ rbi foli amiciffimo fim confefius* & haec in mediu platURd;meifq; me coloribus effe pingedu: & deberememinitie9 iacuerim ad pedes tuos: ne gladio oris tui amputares caput meu.Et poft multa in qbus furibudus exultas reuocas te: & dicis:optare pacetcu dcnuciaticne dutaxattut dekeps tacead.ut no fcnba cotra h$reticos:nec au ea re p	ere accuiatio
ni tuae.Si hoc fecero frater ero & colle ga:& uireloquentiftimus:&amicus ac fodalis:& q	larus eft: oia
quae de Origene traftuliicatholica iudicabis.Sin autc mutiero:& me comoueronlico & ip	ro & haere*
ticus & tua indignus neceflitudine. Haec funtpcoma mea.fic me hortaris ad pace:ne gem	| J^iac a*
chrymas dolon liberas effe cccedis. PofTem & t go tuis te coloribus pirgcre:& 1^anircf	V, 0 * 1
cere quicqduel fcio uelnefcio.&eade licentia imo furore & ametiaiuel falia:nel ucra CCZ	^
qui: & te puderet audire.& obiicere tibi:quae aut accufante danaret:aut accufatuiutcx rft .,/1 m f' tion facereiut qd ipudeter fcnberemere reteribere iudicaresded ^>nil fit a monbus ch	. t dum alu
co$l petur fanguine fuu ofterat:& fine gladio uolutate:hcmicidce fmt.Thoc bonita 1. u	q. ma.uetudv
gii SC firoplicitaiicouenit^ de uno peccatorisfterqiinio:&: odore rofa^ & fqetore pr0[c^s	au( ^*^ cotra
fententiaprophetaleama^ dicis eft'e:qd' qli dulce laudauerasmec ncctilecft ut in eccJtiiai icis iraetatibus rem tnbunale uentilemus.Nihilcp fup hoc amplius audiesmifi illud e triuio:cu dixeris qa uis: audies & qd* no uis.Aut fi tibi uile uidef uulgare ^>uerbiu &C hd fapietiffimus magis philoiopho^: av pocta^ fententiis deledarislegific illud Hcmcricu	.	.	,	Hoc	tolii reqro
ab eximia fandtitate & ceniura tuaicuius tata eft puritasiut ad fudaria ^ femiemna tua dae mones rugiaticu* ius excplu m (cnbedo fcqns.Quis unq catholicos: m diiputatione k&W	ei:aduerlum que di
fputat:obiecerit?Sic te docuerut magiltri tuifTaiibus iftitutus es dlfiiplinis. V t cui rc Ipondere putuens ca put auferas:Et Iingua:qux tacere no poteft:fecesfNec magnopere glorurisdi tadasiqd1 fcorpicnes poiiunt
rro Chrifto.Scnpferunt multi cotra Mamone:Valamum:Arriu:& buncmiu:a quo eis obit da tu 1
do.Nonetoti m ccuinceda hxn fi kubu.nmtflfiat mach.ns h*rct.corum couialdepfldiaadmaledidtafetoferant.McEuftuchiusAntiocbenusepitcopusfilm;
Sic Athan^usalrxadtmautbispotifexitettia Ariemumputauitnianu,Duas.n.qrooHuuspnushn^pM.
umes poflea hfe mofttatus eft.Talia & codilupuu tui & niagnnuc deemlde tcelete fa«rd^e t™ngvi^ auro.i.tuis tuorucp uiribus oppugnat fidei ucntate.Quid loqr dc haereticistq licet fori*	• ^	c xmi,
Xpianosi Aduetfu ipiilTimos Ctild aup Porphytiiiquatifcripiete nrcylQuss au obiedioe u er latus cft:Qux no chartae ecddiaftiaetted libelli debet iucuciu cotmere. Aut qutu
eaufa cadas:8d crimine fuperesfNS neceffe efl: ut cum periculo tui capitis accufes uno percuflbre codudloi fatis potes facere defiderio.Et fcandalu timere te fimulasiqui dudu fratremuc accufatu: femp inimicum, es paratus occidere.Er tamen miror quomodo ho prudesifurore puentus uelis mihi beneficium tribuere: ut educas de carcere anima mea.Et non patiaris tecu in tenebris huius faeculi comoran? Vis ergo me tacere:nc accufemfDepone gladiu:& ego fcutu abiicia.In uno tibi cofentire no poteromt parcam hxreticis.ut me ca^ tholicum no pbem.Si ifta eft caufa difcordiae:mori pofiumitacere no pofTum.bcbuera qdem de omni feri ptura tux infanix refpdderc 8i diuinis uocibus in modii Dauid citharizatis lenire furorem pedtoris tui.Sed cotentus ero unius libri paucis teftimoniis:& oppona fapietia ftultitiae:ut fi humana cotemnis; falte diuina no negligas. Audi igif quid de te:& de oibus inuidis: ac maledicis & cotumeliofis loquaf lapiens Salomon: infipiemes duminiuriis cupidi funt impii fadi oderut fenfum.Ne fabriceris in amicu mu mala.Et neinitnj ceris aducrfum hoiem fine caufa.Impii exaltant cotumeha.Circucide a te os prauu:&: iniq labia longe repel leabs teioculos cotumeliofi:linguainiqui:manus effundetes fanguine iuftiicor fabricas cogitationes malas: & pedes feftinates ad malefaciendu.Qiii nitif medado pafcit uentos:8dfequif aues uolates.Dcrelinqtenim uias uinex fux di axes culturae fuae fecit errare^perabulat aridu ac defertu: di colligit manibus fuis fterilita tem.Os procacis appropriat cotritioni:& qui ,pfert maledidta:ftultiilimus eft. Anima benedida ois fimpleX uir,animofus inhoneftus eft.per delida labio^ incidit in laqueu peccator.ltinera ftulto^i reda in cofpedU fuo.Stultus eade die odendit ira luam. Abominatio eft domino labia mendacia.QBi cuftodit os fuuiferuat animam.Et qui temerarius eft labiisiterrebit femetipfum.Malus cum contumelia agit mala: di infipies eX' pandit malitia fuam.Quseres apud malos fapientia:& non inuenies.Suis itineribus faturabif temerarius.Sa piens timendo declinat malu.Stultus cofidens mifcef ei.loganimus uir multus in prudetia eft:pufillanimus ualdeimprudcs eft.Qui calurnniaf paupeie:!aceffit fadoreeius. lingua fapientu bona nouid di os ftulto^: pronuciat malu.Vir animofus parat rixas:& imundus eft apud deu:omnis qui exaltat cor fuumJManui nus inferesiniufteino erit ipunitus.Qui diligit uita:parcic ori fuo. Ante cotritione procedit cotumelia. Et ante ruina mala cogiratio.Qui affirmat oculos fuos:cogiratpuerfa;&:,puocat labiis fuis oia mala, labia ftu» ta dicut eum m mala.Et os audax morte inuocat.Malignus uir multa detrimenta patief. Melior eft pauptjt iuftusiq medax diues.Gloria eft uiroiqui auertit fe a maiedidis.qui aute ftultuseftitalibus fe obligat. No» amare detrahereme eradiceris.Suauis eft homini panis medacii, poftea iplebif os eius calculo: qui operatu thefaurosdingua medads uana Ceda^iS^ ueniet in laqueos mortis.In aure ftulti noli qcq dicereine forte iri deant fapietes fermones tuos.Claua:6d gladius di fagitta gniciofa funt;Sic di uir qui cotra amicu fuu falnim dicit teftimoniu.Sicut aues auolat 8i pafleres;ita maledidu uanu no fugueniet illi.NoIi refpodere ipruden» ad iprudetia eiusme fimilis ei fias.Sed refpode ftulto ad ftultitia eiusme fibi fapies effe uideaf. Qui infidiat amicis fuis:cu uifus fuerit dicitiquia ludes feci.craticula carbombus:& ligna igni:& uir maledicus ad tumui tu rixx.Si te rogauerit inimicus tuus parces uoce magna ne cofentias eiifepte nequitiae funt in aia eius.Gra
— -	°	r	— ---------- —-----------------------------------------------zelusipa
iens»
fapies difpefatin partcs.Films malus gladios de'tes habet di cultros molasmt cofumat jn ifirmos ex terra:« paupes cx hoibus His ergo dodus exeplis nolui mordere mordentemec uice talionis iplodereimalui^ infa nia excitarefuribudi:& unius libri antidotu uenenato pedori ifodere.Sed uereor ne nihil j)ficies:illud Da Uiticu rannrp rnnellar&! his me fermonibus cofolan. Alienati fut peccatores a uuluazerrauerut ab uterodo cuti funt falfa:furor illis fecundu fimilitudine fcrpentis:ficut afpidis furdx di obturatis aures fuas:quae no" audiat uoccicantatis fapieter.Deus coteret deteseo^un oreipfo^ molas leonu confringet deus. Ad nihilu
deueni etia tanq aoua decurres.Intedit arcu luu donec ifirmenf.bicut exra qu$ fluit auferemr.fup cecidit
ignis:& n5 uidtTiicYole.Et ite^ Ixtabif iuftus cu uiderit uindida ipio^:manus fuas lauabit in fanguine P= tioris.Et dicet homo:fi uticp eft frudus iufto:uticpeft deus mdicas eos in terra. In extrema epiftola fc»b^ manu tua:opto te paci diligere:ad quos breuiter refpodebo.Si pace defideras:arma depone.Bladicti polfum acquietet re:no timeo commante.lit iter nos una fides;& iheopax fequef.
Beati Hieronymi pfbytcn contra Vigilantiu epiftolann qua de tradudione libro^ Origcnis fe purgat.»
accufatorefuiiimperit4pfidiaecRcodemnat.	Epiftola.XLlI.	j
Vftu qmde fuerat nequaq tibi litteris fatiffacereiqm tuis auribus n5 credidifti. nec^enim kbcduix i potes acqefcere;qui uiuo fermoni no accomodafti fide:fed qa chriftuspfede nobis humditans™ piat in fe tribui,:dans ofculu ^ditori:& latronis poenitentia in patibulo fico:qu$in pfennquo locutusfum;meiM Ongene leg,ffe:uel legere ut Apollinare i» 'c®r"°u “inibu$
res:quos inquibufda libris no recepit ecckfia:no quo oia dicam eiredamnandaiquarj,1.1j}°?f “?*g™e;ute<
cotincnfifcdquodquad5 teprehendeda confitear.Verum quia operis mei eft:8c ftudl'",U' s^ manu
plurimis diuerfos flores carpamo ta pbatums oiaiq qu$ bona funt eleSurusiaffunio mmios m ™n ura mnlric mnlta copnrvC-^.r.	, -H-j	frrinrn efhniA lpapf#>c.^.,~ i   r.ir retinentes.Vnueiar
ut a jor
Ego ne haerencus^cur me qu$fo hcerctici no amatfru OrthodoxusiQui etia cotra fcientia i . oc 6 alia pr$dicante;aut mirus rubfcripr1[tj;& prxuaricator es:aut uo!es:& hsreticus.UiroilimjS/P™ • e ^
pnas puintias reliqftian qbus feflam tuam hbera plcrii$ fronte defendunt.Etelfgirameadm.ec _ jtS qui omnia contra eccleliam dogmata reprehendo :& publica uoce condemno. Origcnes naretic •
3d me qui illum in plerifqs haereticum non nego i Errauit de refurredione corporis. errauit ae aro.
flatutde diaboli poenitetia. Et qd* his maius eft filium dei Si fpiritum fandum in cometariis Efais fcraphin i o efle teftams ed.Si erra fle no dicere cn:8^ haec quotidie non anathematizare eflcm erroris illius focius«Ne<p enim ita debemus bona eius recipe:ut mala quocg fufcipe cogamur. At ide & fcripturas f multis bene iterpta tus eft:& ppheta^d obfcura diflcruin&Z ta noui q ueteris teftameti reuelauit maxima facrameta. Si igif q bona fut;traftuli:& mala uel aputauiiuel correxi;uel tacui arguedus fumiCur p me latini boa cius habet Si mala ignoratcSi hoc crime eftiarguaf cofeflbr Hilarius:q pfalmo^d irerptatione:& omelias in libro lob ex libris eiusnd eft ex graeco in latinu traflulic.Sit in culpa eiufde cofefliois Vercellefis Eufebiusiq oium pfalmo^ co
/"i"	i	_	i	- T i •	tn<^111 CPCtl TTH11111f*	/\e*
tam me defendcre:q focios criminis uidear q'rere.Ad teipfum uenia. Cur tradatus eius in lob defcriptos ha
Si qfi cenforia uirgula alioseiicere debibliothecaialios recipe^ cu tibi placuerinme uel catholicu uel haere ticu .pnunciarCt Nobis no licet puer (a refpuere.5^ danareiq fxpe danamus. Lege ad Ephefios Hbros: lege extera opufcula mea:& maxie in ecclefiaflen cometarios;& liqdo puidebis me adolefcctia nunq alicuius auexo ritate deterritu acqeuifle hxreticx prauitati.No paru eft fcire qd' nefcias.prudetis hois eft nofie mefura iua; nec zelo diaboli icitatu iperitiae fux cundtii orbe tefte facere.Scilicet gloriari cupisrut in pf ia tua iaeflites me no potuifle refpodere eloquetix tux Si acumen in te Chryfippi fotmidafie.Chrifliana uerecudia teneor: Si cellulx mex latebras nolo mordaci fermoe referare.Alioqn ^iferre.Trdcrav THNapia TEpi av Kat TpoTtctiaM NEG3T£pd)N concxpopOH .i.omnia plia tua Si trophxum paruulorum quotp humero portatum:^ eorum uo> ce catatu.Sed hxc aliis aut loquedataut rideda dimitto.Ego chriftianus cu xpiano loques obfecro te frater;, ne plus uelis fapere q fapisme uel mocetia uel fimplicitate tua uel certe ea q taceote no itelligete exteri i-telligflttftilo pferas,& ineptia^: tuaj% eueflis cachmupbeas. Aliud a parua xtate didicifti: aliis afluetus es di-fciplinis.No eft eiufde hois Si aureos numos 8£ fcripturas j>barc;deguftare uina: 8i pphetas uel apoftolos I-telligere.Me laceras.fandtu ffem Oceanu in culpa hxrefeos uocas ipfbytero^ tibi Vincetii Si Pauliniani Si ffis Eufebii iudiciu difplicet.Solus es Cato romani generis difertiffimus:q teftimonio tuo Si prudetix uelis credi.Recordare qfo illius diei:quado me de refurredioe Si ueritate corporis pdicateiex latere fufluitabas applaudebas manu:& orthodoxu clamabas.poftq nauigare coepiftitSi ad intimu cereb^ mu fentinx; putre dopuenitituc noshxreticos recordatus es.Quid tibi facia^Credidi fandi pfbyteri Paulini epiftolis: & illius
*-V* m IXAV- X V«1 liv A^c« WV VX- iit i. i ^/11V.1 LUVV.	J	Aii WV. L* •	v*	^	r	J.
luit.n.apud me diflimulare qd* noueratiq portitore cliemlu fuisJfis accu fare,Sed memetipfumarguo:q alte rius potius acquieuitq meo iudicio,& oculis aliud cernetibustaliud fchedulx credidnq uideba.Qua ob rem define me laceflere:^ uoluminibus tuis obruere.Parce falte fiumis tuisiqbus notatos librariofacoducens; eifde & feriptoribus uteris Si fautoribus.q te ideo forfitan laudatiut lucru in fcribeoo laciat.bi hbet exercere Igeniuitrade te gramaticis atqj rhetoribustdifce dialedicaifedtis iftrucre philofopho^.u_
falte
nefeit
iicivittvN.	aiv uuii V cFu vli lliuu auuta	k/uciuiLiii.i urtuv	i	,	r	j	/r*-
Si nome cotrariu tibi KocTccnTiopcxaiH.i.P contraria expolitione pofitu.Na tota mete dorm	. pfundiifi
mo nota fomno ftertis qlethargo.Inter exteras qppe blafphemiastqs ore facrilegoptuhfti.aufus monte de quo abfcifuseft in Daniele lapisifine manibus efle diabolu;8d lapide Chriftu-QB'q^ia aiiumpfit corpus Ada:q diabolo ante p uitia cohxferatinatu efle de uirgine: ut a morte hoc eft a ret,0 peidenda linguatae p partes Si frufta lacerada, quifq ne xpianus deu patre oipotcntem piona diaboli iterptat ^ tato piaculo totius orbis aures maculariSin iterpretatione tua quifjtno dica catnouco^: ed hx retico^ flue getiliu unq recepittpiu fit qd* locutus es.Sin aute tantu nefas nunq audmit mm eccleiia: Si p tuu primuos ipr''r''	-	-	-............—	^mte iai i
cinere tantu
uans.
qua docet ppter ilhus eru
J Beati Hieronymi pfbyteri ad Traquillinu quo modo Origene legere debeatnn qua < «rtione;no omo eius comentanos tetpuedosifed ita legedos;ut bona eligant .uitetur^
contraria.
Aiora fpiritus uincula effe q cwSfflohm ambigebas
tua hxret animo:# ego tibi chnfti amore coiungor.Vereenim ^fimphcner eadid	uod dl>
tun innnnr Infa fchcdula & muti anirp. lirrprarum infpiiatin nos tus mentis afM	_
dolco f,mul & gaudeoidum aut fupplatati fut fimplicesiaut ab crudito uiro erratibus fubuemt.« qu» me* parmatisqusrisfentetiamiutrufecundufratremFauffinumpcmtusrefpuendushtynfecudum quoidam legendusiex parte ego Origenem propter eruditionemificintcrdum legedum arbitro .q	btinos
banum & NouatumiArnobiu SC Apollinare:» nonnullos ecdefiafticos fcnptores gtscos. pariter 8 latin
utbonaco
in amore cius nimiumel in odiu ftomachi fui prauitate ducunumdcc mihi illi maledicto ppneuco mDiduu retVe iis q dicut bonu malu:& malu bonu.q faciutama^ duke:& dulce ama^.Necm* .ppter dodrina pra^ ua fufeipieda funt dogmata.nec ^)pter dogmatu prauitate:fi quos cometarios in feripttiras fandas utiles cdj ditipenitus rcfpucdi funt.Quod fi cotetiofum iter fe amatores eius:& obtredatores fune duxerint i ut mhi mediu appetantmec feruet moduzfed totuiaut pbeuaut fprobenlibetius piam rufticitatezq dodam blafph
miam eligam.Sandus frater Tatianus diaconus ipendio te falutat.	-	.	.
Beati Hieronymi prxfoyteri ad Marcu praefbyte^ fuper pditulata fideiubi de profecutionibus haeretico^ conquerif,	Epiftola.XLlllL
Ecreuera qdc utedu mihi pfalmiftse uoce dicetis:cu cofilteret aduerfu me peccator obmutui: & huy liatus fu:& filui a bois»Et ite^.ego uero taq furdus no audieba;& taqjnutus’no apies os fuu: fcu,5 fu ur ho no audies.Scd qa caritas oia fupat.&: ^pofitu uicit affedusmo ta liuria facietibus f ddo uice: q tibi rerpedeo poftulati. Apud Xpianos.nmo q patif(ut ait qda)fed q facit cotumeliaimifer cft.Et prio qde: ante q de fide mca:qua optime nofti tecu loqr:aduerfus barbarie iftius locr.uerfu cogor clamare uulgato. Quod genus hoc hominumiqu^e ue huc tam barbara morem Permittit patriafoofpitio prohibemur arena?.
Bella cientiprimacp uetat cofilterc terra.a extera*
Qure iccirco de getili poeta fumpfimusiut q xpi pace non feruatipace falte difeat ab ethnico, Ha?reticus uo cor homoufian pdicans trinitate.Sabelliana? ipietatis arguor: tres fubfiftctes ueras itegras pfedafq? pfonas: idefefla uoce pnuncias.Si ab Arrianis merito,fi ab Orthodoxis:q huiufmoi arguut fide Orthodoxi effe de/ fierur. Aut fi eis placctihxreticu mc cu occide te hxreticu i cu cegypto hoc eft cu Damafo Petro^ codenent< Quid unu hoiem exceptis fociis criminant fSi riuus tenuiter fluitmo eft aluei culpa:fed fontis. Pudet dicere
Nihil alicui peipui
populos feduca
maducet,Hxcuenerabilisfandepneu qligemimicuqlidolorecofcripfentteftiseltleius* lacu!,nu» ^ femp tacebo^Dicit dominus.No mihi cocedif unus angelus hercmi.Quotidie expofcot fideiqfi fine fide natus fim.Cofiteonut uolut.no placet.Subfcribomo credut. unu tatu placenut h!c receda.la ia cedo, Abru ^ «.r,	 ./nmns	ffes.Ecce	difcedef	cuniutiimo	penitus	difcedutimelius	ee	dicetesuter	i
ceo fidei	teftes heo aures tuasicx uu ins vurnuuu.quc iclu ucs q niu	idiuwui^
'Beati Hieronvmi ad Pamachiu & Marcelia de Budio Theophili epi Alexadimi cotra ongenianes ccgrato ' i.In q epiftola fua de pafcate S c6tiaipfam hzrefiih traduflam fe dicit emitteteiut oriens fide cathedra
Epiftola.XLV,
Petri cofirmet.
1	au(frnnpm>f Pr fcusdemote riididii.uinora coucw.uwmvvs.	iccidc	in	vanucocanciLUjx-.
inumbra cius cocupiui S fedi:& frudus eius dulcis infauabusmeis. Vere nuc copkf Efai* uaoc iiu pdicantisiin die illa erit altare domini i medio terrae aegypth V bi abudauit peccatu: fupabundauit ia.Qui puuiuXnm foueratiadultu fidei calore defedut.Vt qp illos effugerat Herodis manusteffugiath^
'	AlexadriaurbereDDulmtotoorbefuEatTheonhiInQtsdoue	Lucas	it1
m.Qui puuluXbm foueratiadultu fidei caiore deteaut. v t qpmosenugeratHerodis manustetiugi^-reticu blafphemate O ue denietrius Alexadria urbe reppulit:toto orbe fugat Theophilus:ad que Lucas icr pfit adtus apofl:Qi0 '	amore dei nome luenit,Vbi nuc e coluber tortuofus i Vbi uenenatifiimauiper r
Prima hominis facies*	Innorum.	<
Prima hominis facies-uteroedmifla luporum,	<
Vbrhirefisid ribiiab'at i mudoiEt me K papa Theophilu fui iadabat errorisilamtu<pipud£nfflmo^ca
ad iducedos fimplkes noftru metiebaf affenfufOppffa e eius audtoritas &: eloquetia & i more d^mon
rft.Cua eoa: feripta teneafmoce negatiqd' i Iris cofitet.qd neceffe eobfidef Propouuc.m»-™- ,ft fas luftrare regioes^ clariffimu pdtifice Xpi eiuftp difcipulos rabido ore difcerpef Si uera loqmm p erroris ardore ardore fidei comutare.o d maledicor panos hinc ide cofuitisf^ co^ rarpui £t os
pellis $thiopica,&! pairdi uarietas fi i nodro corpore ncaus apparuerirf En papa Theophilus tota Origcne ar 104 guit libertatehxreticu efle.Nec didla defendunfed fingutab haereticis imutata.multoruq; dicut libros fimi liter deprauatosiut iliu no fua fide:fed alio^z tueaf erroribas.ueru hxc aduerfum haereticos di£ta fintiq iniu fto cotra nos odio faeuietesrmete fatent1 arcanu:8^ uenena pedoris irremediabili dolore teftanf ♦ Vos chnftia ni fenatus lumina accipite;8d graeca & latina etia hoc ano epiftolamme rurfum h^retici metianf :a nobis ple
fermone trafferre.Quod utru nec ne cofecutus firrr.ucftro iudicio dereliquo i qua fciatis 1 qttuor partes efie diuifam.In primo credetes hortaf ad dominicu pafcha cclebradu.ln fecudo & tertio loco Apollinare & Ori gene lugulatdn qrtod.extrcmo;hxreticos ad poenitetia cohortaf.Si qd aute hic minus aduerfus Origene di dtu eft:& in pteriti ani epiftola cotinef ;3d hxc qua modo uertimus breuirati ftudes: dicere plura no debuit. Porro cotra Apollinare fuccida fides & pura^feffio no caret fubtilitate dialccticaiqua: aduj-rtariu fuu extor to de manibus eius pugione cdfodit.Orate igif dominummt qd1 in gr^eco placet; 1 latino no difplicear.& qci totus ories miraf & pdicattlaeto finu Roma fufcipianpdicationem quo^ cathedrae Marci euageiiftae cathe
te danam e.Cui multos ipeamur anosmt haerefeos rediuiua plataria p illius ftudiu logo tpe arefadta moriaf. Beati Hteronymipfbyreri ad Pammachiu de obtredtatoribus fuis:qui libru fuu aduerfum louinianum carpebat.-quafi nimius fuiffetin laude uirgind&: iterpratione nuptiali cotra quos dicit fe apologeticon mit tere qui (fatim ifra fubiicif.	Epiitola.XLV,
Hriftiani iterdu pudoris eftietia apud amicos tacere;^ humilitate fua magis (ilctio cofolari; q retra/ c	dtado ueteresamicitias ambiriois crime icurreretQuadiu tacuiftiitacui.ncc unq expoff ulare fup hac
reuoluime no amicu qua:rere:fed portione uiderer expctere.Nuc aurem ,puocatus officio Ifai&ipri mas partes femp habere tetaboi&f no ta referibere q fcribere.Vt &: uerecude hucufcp racuifre;&: ucrecudms loq ccepifie cognofcar.De opufculis meis cotra louinianu: q> 8C prudeter 8C amarer feceris; cxeplaria fubtra hedo optime noui,Sed nihil pfuit ifta diligetia:cu aliqti ex urbe uenietes mihi eade Icdfitaret: q fero me ex> cepilTe referebat»!n hac quocppuiciaia libri fuerat diuulgati;5d ut ipfe legiftimefeit uox mifla f uerti.No fum tarx felicitatisiqtx plenicp huius tpis tradfatorestut nugas meas qdo uolueri emedare poffim.Stati ut aliqd fcripfero;aut amatores meijaut iuidi diuerfo qde (f udio:fed pari certamine i uulgus noftra difieminat &: uei in laude;uel i uitupatide nimii futmo meritu ftilnfed fuu ftcmachu fequetes.lta^ qd1 folu facere potui;apo logeticu ipfius opis tibi mifi: que upoa- EcpcDNHcrcc & te pofccnte edidi. Que cu legeristaut ipfe p nobis eae* teris fatiffaciesiaut fi tu quoc$ nare cotraxerisnlla apoftoli iTEpi KoiTUH.i.amputatione; in q de uirginitate 8^
fed docereSi aliqd fcripferint magis ex opis eo^: c6patione:mea irerptatio neglig^Legeqf
oes effe ficut meipfum:adiecit tataletopaulo tati crifatan na cetifei.qd' hicqfo peccatu meum eft.q duritia?
citata. Audio potificis & populi uolutate pari mete cogtuere.Minus eft tenere faccrdotium, q meren libros xvi.pphetay:quos in latinu de hebrzeo fermone uerti.fi legeris:8Z dcletiari te hoc oge comptro: puocabis nos etia caetera claufa armario no tenere.Traftuli nup lob in lingua noftri.Cuius exepiar a lantia Marcella
patri & DomnionnSamuele quocp Si M ilachm.i,quattuor legu libros,Qux fi legere uoluerist^babis qua/ te difficultatis fittdimna fcnptura & maxime pphetas itdligere.Si mterptumtiotquae apud fuos punffimo curfu orationis labunturtapud nos fcatere uitus. Porro eloquentia qua pro Chntto i Ucerone cotenisti par uulis ne rcqras.Ecclefiaftica interpretatio et fi habet eloqi uenuftateidiffmiulare ea debet;8i fugere, ut non ociofis philofophoru fcholistpaucifq; difcipulisiCed uniuerfoloqtur hoium generi.	_	,
Liber apologeticus beati Hieronymi ad Pamachiu i defenfione hbroru cotra iouimanu.i quo docet ie no danaffe nuptiasifed illis uirginitate .ptulilTe.&apoftoh capitulu benignius etiam pro nuptiis a fe q caetens
PrVodadtebuculqs nofcripfi.cafuitfilctifimfilverebar.n.neferibere:mokftumemagis q 9	officiofu putares.Nuc at .puocatus dulciffimis Iris tuis 5i huiufcemodi !ns:q me ad
r matis jpuocaret:8i codifcipulu quoda 8i fodale 8i amicu obuus ut amt manibus excipio.d meora opurc5ord paro;ita tametf, ante te placatu iudice habueroumo 6,oratote meu fup oib^qi me a^
Suuntur iitruxf ro.Hoc.n.Si Tullius tuus:8i ante illum i breui 8i iolo uolumine fcripfit Antonius primam cautam efTe uiflorfeidi diligenter caufam :pro qua diduruses: difcere Reprehendunt mequidam.g mli/ bns: quos aduerfum louinianum fcripfimimius fuerim;uel in laude uirgmum: uel in . a P,, rum.& aiunt condemnationem quodammodo effe matrimonii; in tantum pudicitiam praedicare.ut nuna
poffe uideaf inter uxore &t uirgine coparatio dcrelinqui.Ego fi bene .pblematis memini: inter louinianu 8^; nos ifta contctio efl:q>ille exsquet uirginitati nuptiasmos fubiiciamus.Iljc pa^ uei nihil,-nos muitu uereiie dicamus.Deni^ iccirco teipoft dommu facietczdamnatus eft: 9aufus fit ppetuae uirginitati matrimonium coparare. Aut fi id ipfum uirgo putaf & nupta: cur piaculu uocis huius romae Viflorinus audire no potuit; Virgo a uiro:no uir a uirgine gcneraf.Mediu efic nihil pottaut mea fentetia fequeda eftiaut louiniani.Si rep hedonq? nuptias uirginitati fubiiciotlaudef ipfe:qui coparat.Si aut danatusefl: qaxjles putabat.dananoeius mei opis teftimomu fit.Si faeculi hoiesindignanf in .ninori gradu fe efletq uirginestmiror clericos 8C mona^ chos & cotinctes id no laudareiqd' faciut.Caftrat fe ab uxoribus fuis;ut imitenf uirginu caftitate,Et idipfum uolut efTe maritas qd* uirgines.aut iuganf itacp uxoribus fuistqbus renuciauerattaut fi fe abftinucrmetia ta^ cctes cofitebunf melius efleiqd' nuptiai^: opi ptulerut, An ego rudis in fcripturis:& nuc primu facra uolumi na legcs:line3:&' ut ita dica.tenue dicedi filu iter uirginirate & nuptias feruare non potui? Videlicet nefeieba didtuinoliefVe iultus multu:5ddum unu latus pro tego: 1 altero uulneratus ium. Atqjut manifeftius loquar: dum cotra louinianu prefib gradu pugnoia Manichseo terga mea cofofla funt. None quxfo ftatim in prici^ pio opis mei iftapfatus fumiNec^enim nos Martidis & Manichaei dogma fedtates:nuptiis detrahimus.NeC Taciani pricipis Encratita^ error decepti:oem coitu fpurcu putamus.q no folu nuptias: fed & cibos quocp: quos deus creauit ad utcdum;damnat:& reprobat.Scimus t domo magna: no folu uafa aurea & argetea efle: ied &L lignea 5C fitiilia,& fup fundametu Xpiiqd1 Paulus architedtus pofuinalius fupxdificauit aururargetu? lapides ptiofos.alius ecotrario fcenu:ligna:ftipuIa.No ignoramus honorabiles nuptias 8C cubile imaculatu. Legimus prima dei fmam.Crcfcite & multiplicamini:& replete terra.fed ita nuptias recepimusiut uirginita/ tem:quae de nuptiis nafcif feramus.Nuquid argetum no erit argetuifi auru ptiolius elu Aut arboris & fe^ getis cdtumelia eft:fi radici 8t foliis culmo & ariftis poma pferanf & frudtus? Vt poma ex arbore:frumetum ex flipulaiita uirginitas ex nuptiis, Cetefimus 5? fexagefimus 8C triccfimus frudtus qq de una terra 8C de una femete nafcaf :tame multu differt in numero»Tngita referunf ad nuptias: qa 8? ipfa digito^: coiudtio quafi molli ofculo fe coplexas 6i fcedcras: maritii pigir & coniuge.Scxagita uero ad uiduasteo q> in anguftia 8C trP bulatioe fint pofitx.unde 8t fupiori digito depnmunf.qtoq? maior eftdifficultas ex parte quodam uolupt^ tis illecebrisabflinereitato maius & pmm.Porro numerus cetefimus:quaefo diligerer le&or attende:de finlz ftra trafferf ad dextra:& iifde qdem digitis:fed no eade manurqbus in l^eua nuptte iignificanf: 8? uiduae ciz culu facies exprimit uirginitatis corona.Oro te:q h^ec ioquif danat nuptias?Auru mrginitate:argetum di ^ mus matrimoniu.Ceteiimu & fexagefimu 8t tricefimu frudtu de una terra expofuimus:3£ de una femete gcz neraridicet multu differar in numero.Et quis unq tam iniquus letior eritmt no ex meis didtis:fed ex luo mC fenfu iudieeriEt certc multo claemetiorcs erga cdiugu fuimus oibus pene latinis & grxeis tradlatoribus: <1 centefimu numeBd ad martyres referutifexagvfimu ad uirgincsuricefimu ad uiduas.at^ ita fit iuxta illorum fiiiamiut de bona ttrra;& dc pfiffamilias femine excludatur mariti. Veru ne m pricipio cautustin reliqs for^ fita iprouidus fucrim.none poft partitione opufculiicu ad quaeftiones uenire ftaii ituh. Vos quxfo utnuf^ fexus uirgines 81 continetes:mariti quotp &: bigami:ut conatus meos orombus admuetis: cudto^ in cdmu^ ne louimanus hic hoftis eft:quo^ ego of onibus idigeo:8? quos adiutores mei opis pcor: eos poffiim Mani/ chaei errore danare?Curramus ad reliq.Ne^.n.epiftolae breuitas patif diutius m fmgulis imoran.Interptan tes illud apofto'i teftimoniumxor pptn corporis fui no habet poteftatc:ied uir. bimiliter & uir corporis fui no habet poteftateffed uxor.hoc fubiuximus.Ois h$c quxftio de his eit:q m matrimonio funt: an eis liceat uxores dimittereiqd' 6C dominus in euageUo.phibuit.Vnde 8CapoftolusBomi eft ait homini uxore uel mu lipr»  - ,n t3(^u eius periculu fit;q fi qui ea tetigerit no euadat. Vnde 8C lofeph quia illu tangere
unulq!^ ,ppriu habet donu ex deoialius qde fiaalius autcfic. Vbi ^prieras finguloBd eft: ibi altrinfecusdi uerfitas.Cocedo & nuptias efle donu denled iter donu 6C donu magna diuerfitas eft. Deniqi ^ apoA ^ n7v quoda poft iceftu poeniteti^^cotrario iquit:donatc ei & cofolamini:& fi cui qd donaftis:&: ego-Acnepu taremus donuhois cotenendu addidit.Na &egoqd' donaunfi qddonauippter uos coram chriim»muei funt dona chrifti. Vnde lofeph in typo eius uaria' habebat tunica.Et in pfalmo.xliiiideg^us; ^“ ;^ g a dextris tuis in ueftitu deaurato circundata uarietate.Et Petrus apoftolus. Sicut cohaeredes ait mui p grat^ dei: qd* figmficatius gratis dicif mKOiAHO-.i.uariae.Rogo qua: eft ifta contetioidaudereo . aptiffimu lumen afpicerefln ecclefia diximus efle dona diuerfa;& aiiud donu uiigmi^jf aliud nup Et poft paululu.Cocedo & nuptias efle donu dei,Sed iter donu & donu magna diuerfitas nu uoce aptiffima pnuciamus danare dicimurfPorrofi lofeph in typo domini ^apiUmic^usmn ^ diftindta in uirginibus uiduis cotinetibus ac maritis eft:& poteft uideri quafi alienus.qde tunua en ^ cu 8C ipfam regina:hoc eft ecclefia faluatoris in ueftitu deaurato:eadem uarietate cirm^tam aixerimr ^ & in cofequctibus de coiugio difputatesieundem fenfum fecuti fumus ♦ hic locus ad plentem cot _ ^5 no p tine t. Docet enim iuxta fniam domini;uxorem excepta caufa fornicatidis no repudiadam ♦ <x 11-
triuo maritojalteri tto nubere:aut certe uiro fuo debere recociliari.Et i alio loco.Mulier iquit alligata eft qua i c to tepore uir eius uiuittQuod fi dormierit uir eiusdiberata eft a lege uiri;cui uult nubat tatum i domino,i, chriitiano.Qui fecudas nuptiasitertiafcp cocedit i domino.Primas cu ethnico ^hibet. Aperiat quaefo aures obtre&atores mei:8d uideat me fecudas 8L tertias nuptias coceffifTe i domino:q fecudas fk tertias no danaui primu potui danare matrimoniufln eo quocp locotubi iterptamur capitulu apoitoli:Circucifus aliqs uoca tus e.no adducat praeputiuJn praeputio uocatus e:nd circucidafdicet qde prudetillimi iterpretes fcriptura ruihoc de circucifione:8^ feruitute didtu effe cotedant.N5ne apertiffime fcedera feruauimus nuptiarui' Di' ximus eni.Si i praeputio qs uocatus e;no circucidaf.Habebas iqt uxore:cu credidim.Noli fide Chrifti cau' fam putare diffidiiiqa i pace nos uocauit deus.Circucifio nihil e;& prxputiu nihil eded obferuatio madato ru dei,Nihil,n,pdeft abfa operibus caelibatus & nuptiaetcu etia fidestquae ppriae Chriltianoru e:fi opera no habuerittmortua effe dicaf .Et hac lege uirgines quocg Veftae & lundnis uniuirasa lanCta^ queat ordi^ ne numerarLEt poft pauluiuiSertius uocatus estno fit tibi curx.fed & fipoteft fien liber;magis utere^etia
loco ubi tradtauimus cur dixiflet PaulustDe uirginibus aut domini pceptu no habeoiCoiiliu aut ao.tanq mifericordia cofecums a dominotut fim fidelisiita uirginitateptulimusiut nuptia^: ordine feruaremus.,! uirginitate dominus iperaiTettuidebaf nuptias condenare;& hoium auferre feminariuiunde 8L ipfa uirgmi
 _________C'	• r -i-rr . j- '____~	C.___ ovf-MiPrPt' MZ
:ulme perpetua caftitate:qsuel_____________________
mo aedificiu uel culme uideat:6£ fundamentii qd' aedificiu & culme portat:ignoret(Porro & i alio loco p' ponetesapoftoli teftimoniua quo ait alligatus es uxori noh quaerere folutidem:Solutus es ab uxore: noli querere uxoreillico hxc fubiecimus.Habet unufqfq; noitru terminos fuos.redde mihi meu:5<! tu tene tu um,Si alligatus es uxori tuaeme illides repudiu,Si folutus fum ab uxoremo qu^ra uxore.Vtego non foluo coiugia:fi fcmel ligata funtata tu nd liges qd1 folutu eft.Sed &C ialioteftimoio qd de uirginitate & nuptiis fenferimusmianifeftiffime declaraf .No iponit nobis apoftolus laqueu; uec cogit effe qd* nolumus: fed fua det qd1 honeltu eft & decorui&itente facit feruire domino:& fempeffe folicituz&expedtare parata domini uolutate.ut cu qd iperauerittqfi ftrenuus & armatas miles ftati ipleat qd* piecepm eft.& hoc faciat fine ulla diftetioneiquas data eft fecudu eccleliafte hoibus huius mudiiut diftedant i ea.m iinequocp coparatiois nuptiaec & uirginu difputatione noftra hoc fermone codufimus.Vbi bonu &' melius eiibi boni & melioris no unu e pmiu.& ubi no unu e pmiuiibi utim dona diuerfa.Tatu e igif inter nuptias & uirginitate: quatu iter no peccare & benefacereumo ut leuius dicaiquatu iter bonu & melius.Porro i cofequetibus cu diciusj
parat.Et quo nuptias fubdiderat
i fcripturis fandtis finiftra:qu$ de
daeo^ & gentjliu feqmur libidine^ femp‘a:ftueus ad cunu.jLvcxua.»	„-nuDtl> mdemne^
lata pudicitia ipudiciti* retibus iplicemur.Via aut regia fitiita appetere	elj5	de
Praeterea qs ta iniquus meoy opufculoji iudex erinut pria matrimonia danare medica .	deiecudis
dixiffeme iegeritiCocedit apoftolus fecudasnuptiasifeduoletibus.Sedhisquxfe c Sc dj / luxuriate i Chrifto nubere uditihabetes danationc:q> prima fide irrita fecerint,^ h kiprnt retrorfu Doil fathana. r-rrpo,	prnrtft	fir	nm5fpn>	rntinUOtH	lUblUglt	apOltOllCa	auctOtlta
pofitis ergo teltimoniisa qbus apoftolus fecudas cocedit nuptias:ftati *u	.	uirginious	ou
fornicatidis piculu cocedit nuptias:& excufabile facit qd1 p fe no appet^irapeade to^	cocedit ui-
duis fecuda matrimoma.Melius e .n.licet alteiv & tertiu unu uiru noiTe.g p ♦ ♦ olerabihus e un
duis fecuda matrimonia
mini uimus trimoniu referat.cu ois
^iinoniu reierawvu	ae digamia cx trigamia	o	o//«Hirinn
tione hoc calce fignauimus.OiaJicettfed no oia expediut.N6d^n^'S^°^ ^ nec trigamos. ^ teft odtogamos.Plus aliqd iferatetia. fcortatore recipio poenirctc-Q^ q ter l^?1^	^	triea-
c«Erubelcat caluniator meus dices me prima danare matrimoniaiqua legit non dano d §	)aud|re
mmus nuptias codenare.Danare dicor nuptiasicuius hic fermo e. Nullitp dubiueft wcera^ Eleazaiific Finecs generatosiqui cum &ipfi uxores habuenntiiedle nobis opponerenturdi errore bncr
rum contedcremus matrimonia reprobanda:Tatianu Encratica^i principe qabiicir matrimonia: repherv dimus;&ipfi nuptiascondenamus.Rurfumcpubi uirgines & uiduas comparo:qd de nuptiis fenfern& qu mo tres gradus uirginitatismiduitatiftp uci continctix & coniugii fecerim:declarant ipfa qu$ fcriprajunt* Non nego beatas efle uiduas:qu$ ita poft baptifmu maferintmec illa^ detraho mcritorquae cu uiris i catti rare ndnrar.Sed finit h-v rminrtc Arwi annri rten funt n mint^ coiusali nfTirir» fprnietesilta Si iofe SEQUO p3
iMuii	enc	uiauas;qu$ ita pou oapuimu maicnin.m-viimt^ utrrano	vu	-------
tate pdurat.Sed ficut hse maioris pmii apud deu funt q nuptx coiugali officio feruietesuta & ipfe xquo p3 tianf aio uirginitate fibipferri.AdGallatas quoc^ teftimoniu apoftoli pponetes.Ex operibus iegis no iulti/ ficahifoK rarn!hiiiiif>#>iv.oz4iirnlimns.om	nUDtiX	funt.Vnde/V maledicuf ieaiaUCE n6h3/
6mi3
aftifi
polhceri.bccepfpicue nuptias dicimus coccdi i euagelioued tame eaiae i luo omcio pmanctesipremia tatis capere no pofle. Qyod fi idigneaccipiut:manti no mihi irafcafifed fcripturis fandtisdmo epis	pr^
fby teris di diaconibus;6C uniuerfo choro facerdotali& leuitico:q fe nouerut hoftiasf offerre no pofTedi feruiat cdiugaii.Sed eo loco ubi de Apocalypfi teftimoniu pofuimusmone manifeftu e:qd de uirginibus uiduis 8C coiugibus fenferimusfHi funt q catant caticu nouuiqd1 nemo pot citare: ni fi q uirgo c.hi funt pd mitise dei & agni Qi fine macula,Si uirgies primitix dei funtiergo uidux & i matrimonio cotinentes erunt pofi primftias;hoce i fecudo & tertio gradu.In fecudo 8i tertio gradu uiduas ponimus & maritasiSC hxretb co furore dicimur dinare nuptiasfMulta funt qux p oem libru cauto moderamine dc uirgmitatetde uida^ is:de nuptiis diximus.Sed breuitatis ftudio unu adhuc poni teftimoniuicui non reor cotradiduriimifi e u q aut fe inimicupbareuolueritraut uecorde.Na cu propofmffem 9 dominus iflet ad nuptias 1 chana gaiilcXi poft quxda etiahxcaddidi.Qsim.femel iuit ad nuptias;femel docuit effe nubedu:& tuc uirginitati poflet officere;finuptiaspo(t uirginitate;& utduitatis caftimoniimo f gradu tertio poaremus.Nuc aut cu hxretv co^: fit dinare c6iugia:& dei fpernere coditione: qcqd de laude dixerit nuptia^» libenter audimus,Ecclefia eni no dinat matrimonia:fcd fubiicinnec abiicitifed difpcfar.fcies (icut fupra diximus i domo magnamo (o lu eflfe uafa aurea di argenteaifed Si iignea Si fidtilia:& alia eife i honore:alia 1 cotumcliam.Et qcucp fe mU' dauerineu futuriiefle uas honerabile:& neceflariu i oe opus bonu prxparatu.Quicqd iqua de laude dixe' rint nuptia^dibeteraudimus.Laudarinuptias libeter audimus.& nuptias codenamusfEcclefia matrimo^ nia no danatifed fubiicit, Velitis nolitisimaritus fubiicif uirginitati:& uiduitati ecclc fia nuptias:Sed nuptis i fuo opere pmanetes fubiidt:n5 danat.nec abiicitifed difpenfat.In poteftate ueflra e:li uclitis fecudu P11"1 tix gradu fcandere.Quid idignaminitfi 1 tertio ftites nolitis ad fuperiora ^pperarerigif cu toties & ta cre ledtore admonueriiSC p fingula pene tradtamu milia cautus uiator icefferfime ita recipere nuptias;ut eis C tinetes uiduas uirginelqz prxferreidebuerat prudes 6i benignus ledtor etia ea qux uidef dura.xflimare de —.—:	^	j'i-Urorriminari mediuerfasfemetiasptulifle.Quis.n.tihabes;6C fici feribedo
IT/ J w	z^r> /'411	+	C	z-j 1 "l 1" 1* 111	»-v	^
rig.
uir
ter
ter uirga idocedoioc me i imrisiuis;^ r -------------------------  vf	,	,	,--r.-----
mamOrnc	Hn/>rmie-DuCRatii^usdidfaredemuro,Etcuip(eunguctis	delioutus	lisicruetum^
^reusfom,»^ domuettefolos «mueri>d
hocdico-cinrincen^nofrcDUdnareiq mc mderit uulneratu.Nolo tale ccrtame adeasu quo dtu te £ tegas: & torpete dextra finifl'3 c!ype^ circuferas.aut fenedu tibi e-aut cadedu.Nd poflum te xftimare uidtoremj nifi aduerfaria uidero trucidatu. Legiuso eruditiflimi uinafcholis pariter & Ariflotelica illa de Gorgiae ^ tibus manatu-fimnl didrimus plura efle uidelicetgenera didtadi.bt iter extera aliud eEgymnafticos icti bereialmd dogmaticos In priori uaga efle di putanone:& aduerfano refpodetemmuc hxc nunc illa p?0' nere: Argumetari ut libet:ahud loqzaiiud agere pane ut dicit oitenderetlapide tenere.In fequeti aut aperta fros;& ut ita	r ‘	e.	Aliud e aaxreretaliud definire.in alrero nuernadri* i altero docedu
octatis fontemanaio.^wv.,,™^..^ ..^«,vu^qa limsaptu.^ uerfuu milv
uerba no fenfuu^Qui fenfus n5 uidor.zfpngenesMEthodmtibutebius: Apollinaris ^ dl3boli bus fcnbuntaduciEs Ceiium & porphyriu.Co!iderate gbus argumetis:& qlubric.s P“ f[] eos a fp,ritu cotexta fubuertat.E, %3 it£rd^ /ogunf lo9: qd1 no fentiat: fed qd- nrceffe
dicutureflegentiles.Taceod?latinisfcriptoribus;Tcrculhano:Cypriano:Minutio:Viitormo.i-ac
iario:ne no me ta delendifieiqalicre uidear acculaflTciPaulfl apoftolu ,pferam:quc	Ephetios^in
mihi no uerba audire;fed tonitrua. Legite epiftolas eius & maxie ad Romanos:ad Gjlj3^^'rn.x irrl(ex:
abusrnriic?z-»mrMinpnnfi>M,^n. o. 9, , r:_____?	—	r.__ Ac nf-reri teltamciu.q di
rulticani;
Videtur quxda uerDa nmplicia:& qli inoccL».-	e
y iacerenec decimarenoucrit ifidias.Sed quocuncp refpexeris.-fulmina funt.Hxret in vauw ^ ^ quod tetigeiiLtemum uenit;ut fuperet Jugam timulatiut occidai.Caluniemur ergo illum»
fi:Teflimoma gbus cotra ludacos: uel coctfras haerefcs ufus cs:alitcr! fuis iod$:a!itcr f tuis epiftolis fonant i o $ Videmus exepia captiua.fcmierut ribi ad uidtoria:qu$ i fuis uoluminibus no dimicat. None nobis loqtut cu faiuatore:aliter foris:aliterdomi loqmuri!Turbaeparabolas:difcipuli audiut ueritate. Proponit phariTse' is dominus quaeftioes:^ non edifferit.Aliud edocere difcipulu:aliudaduerfarium uincere.Myfterium inqt meu mihi:myfteriu meu mihi & mcis.Indignamini mihi ^ louinianu nodocueri.fed uiceriflmmo idignaf. ii illum anathematizatu do!et.& cu laudat qd1 funt:accufantqd,efre fe fimulanr.Quafi uero rogadus fuerit ut mihi crederet:& no mitus ac repugnas in ueritatis uinda ducedus.Et hxc dicerem: fi uinccdi (ludio ccu tra regula fcripmra^ qppia locutus iuiiTtm:& ficut uiri fortes i cotrouerfiis folet facere:culpa pmio redime re.Nuc uerocu itrrpres magis apoftoli fueri q dogmatiftes:& cometatoris fim ufus officiozqcqd du^ Uidc tur ei magis iputt f queexpofuimus:q nobis q expofuimusinifi forte ille aliter dixit:& nos fimplicitate uer# boru eius maligna iterptatioe detorfimus.Qui hoc arguit de ipfis fcripturis^ibet.Diximus fi bonu e mulier re no tagereimalu ergo e tagere.nihil.n.bono cotrariu e:nifimalu.Si aut malu e:& ignofcif:i6 concedifrnc malo qd deterius fiat:8d C3etera:u% ad ^pofitione alterius capituli.Hoc io fubieciustqa apoftolus dixerat, h c, ni muliere no tagere.Propter fornicatione aut unufqfcp uxore fua habeat:&I unaquae<^ fuum habcat.ln quo differut uerba mea a fenfu apoftoliinifi forte in eo ^ ille ^nunciat ego dubito.llle defi> nitifgo icircitor.Illeapertedicir.bonuefthomini mulierem non tangere ego quotidie quaero:fi bonum dt mulierem non tangere Si dubitantis eft: non confirmantis. Ille dicit, bonum eft non tangere: fgo quid bono contrariu ee pofiittadiungo.Statimc^ inconfequetibus animaduerteda apoftoli prudentia.Non dixit» bonum eft homini uxorem non habere:fed bonum eft inquit mulierem no tagere qfi 6C i tadtu eius peri^ culu fit:qfi q illa tetigerit no euadat. Vides igif no de coiugibus nos exponere: fed de coitu fimpliciter du fputare:q> ad coparatone pudicitiae & uirginitatis:& ageheae fimilitudinis:bonu c homini muliere no tage re^Vanitas uanitam:oia uanitas dicit Ecclefiaftes.Si oes creaturae bonar:ut a bono creatore conditx: quo m° umuerfa uanitas. Si terra uanitasmuqd & cseli & angeli &. throni dominationes pote flates c^tera^cR uic tutestSed quae p fe bona funtmt a bono creatore coditaiad copatione meiioru uanitas appellaf. Ver bi era» tia,lucerna lapadis coparationep nihilo edapas ftellae copatioe no lucctifleJIa lunse c6fer;5<: caeca e.Luna fo tiiunge:& rutilat.Sole chrifto c6fer:& tenebra: funt. Ego fum inqt q fum. Oem igif creatura fi deo cotulc ris no fubfiftit. Ne tradas iquit Hefter hereditate tua his q non funt: idolis fcilicet & datmonibus. & certe erat idola Si daemoes: qbus ne traderef orabat. In lob quoqj legius:a Baldab didtu de ipio.Auellaf de tabet naculo fuo fiducia eius;& calcet fup eu;qli Rex iteritus:habitet i tabernaculo eius focii eius q non e. Haud dubiu e:qn diabolus:q cu habeat fociosmo aut haberet nifi effet:tame qa deo periit no effe dicif .Ergo fecu du hunc copationis fenfum:malu diximus muliere tageredicet uxoris nulla fada fit metjo:qa bonu e non tagere.Et fubiecimus uirginitate frumetu nuptias ordeu fornicatione ftercus bubulu nucupates*Vticp fru mentu Si ordeu creatura dei c. Veru i cuagelio:maior turba ordeaceis paibus;minor frumetaceis pafeitur» Homines [qt Si iumeta faluos facies domine.Aliis uerbis ad ipfum locuti fumus:quadoauru uirginitatem; argetu nuptias dixius:8t cetu qdragfta qttuor milia uirginu fignatoru:q cu muhenbus no (ut coinqnati. lnquooftediuolumus:oesquirginesno pmanferit:ad copatione puriflimx 81 agelicx caftitatis:6c ipfius domini noftri iefu chrifti efle pollutos.Quod fi cui afpeijc Si rephenfione dignu uidef tantam nos inter uir# ginitate Si nuptias fecifle diftatia:qta iter frumetu Si ordeu etiegat fandli Ambrofii deuiduis libru.& iuc# niet illu iter exteratquz de uirginitate Si nuptiis difputauit:etia hoc dixific.Negita coiugiu pra:tulit apo* ftolusiut ftudia uirginiratis extiguerettfed a cotinetix pfedtioe icipiesyd icotinctia: remedia delccndit.Et cu brauiu fupernae uocationis fortibus dem6ftraiTet:deficere tame i uia nemine palfus eftata plaudes prio ribus:ut no defpiceret St fequetes.Didiccrat eni St ipfe qa dominus lefus:aliis pane ordeaceu ne i uia defice# tentialus corpus fuu:ut ad regnu tederet dem6ftrauit:St i c6fequetibus.No ergo copula nuptialis qfi culpa uitandaded quafi neceffitatis farcina dcclinada eft.Lex.n.aftringit uxore ut i laboribus St mltim filios ge# nerencouerfio eius ad unuuirum fitiuteiipfi dominef.Ergo laboribus St doloribus i generatione filiole adiicif nuptamo uidua.St dominatui uiri fubdif copulata:nduirgo.Et i alio loco.Pretio iqt emptieftismo lite fieri ferui hominu.Videtis q euides coiugalis fit definitio feruimtis.EtpoftpuiiUu.M igif bonu coiugi umiferuitus malu:qd e qoado nequeant fe iuicc fandificare:fed pderefVmuerfa quae nos de uirginitate ac nuptiis lato fermone diftudimusalle breui artauit copendioii paucismulta coprehendes.uirginitasab eop/ fuafiocotinetiaeinuptiae remedia icontinentix prxdicanf. Et fignificatera maioribus ad minora defcedess Virginibus brauiu fupernae uocationis oftedit: nuptas ne i uia deficiatxofolat.Alios laudat: alios no defp^ cit.Coniugiu ordeo: uirginitate corpori Chrifti coparat.Er puto multo minore diftantia inter frumentum effe St ordeu: q inter ordeu St corpus Chrifti.Deinde nuptias dicitzSt qti neceiTitatis farcinam dedinadam:
& definitione efle euidentimmx feruitutis.Et multa alia:qua: i tribus libellisde uirginibus latiffime^fecu llrr 9bus uniuerfis perfpicuu e:me nihil noui de uirginibus nuptifrp dixifletfed maioru i oibus lecutu
c e ^utentia: ta huius uidelicet q reliquo^: qui deeccleliafticisdogroatibus difputarut.quo^ 2 mulari ex
opto negjjgent^am.p0tius 5 aliojfc oblcura dilieentiam.Tumeant contra me mariti:quare dixeri.yro tc quale iliUd bonum eft:quodorare prohibettquod corpus Chriftiacciperenonpermittitl’Quandounpleo naariti offiCiu.non impieo cotinentis.lubet idem apoftolus in alio locoiut femper oremus.lijemper oradu eit.nunq ergo coiugio feruiendum.Quoniam quotienfcunq^ uxori debitum reddo:orare no polium. Hoc quare dixerim:peripicuum eft:quia interpretabar illud apoftoli ditium. Nolite fraudare inuiceminiu forte confenfu ad tempusmt uacetis orationi.Paulus apoftolus dititiquando coimus cum uxoribusmos orare
non poiTc.Si per coitum quod minus eft impeditanid eft oraretqaanto plus quod maius ettiided corpus
-Zl:	 £*________________  J	.	   J.i.c*_________________________nn-vfnneC
An iccirco arguor:g> de meo auius fum adiicerc:quale iilud bonue:qd' corpus Chrifti accipere no pmirtit* Ad hoc breuirer rcfpondebo.Quide maius: orareian Chrifti corpus acciperei' Vtiq?accipere corpus Chrv fti.Si per coitu qcf minus e ipedifimulto magis qd1 maius eft.Diximus ieode uolumine panesppcf tidis ex lege no pomifle comedere Dauid & focios eiusmifi fe triduo mudos a mulieribus refpodiffent, non uti<p 3 meretricibusiqd' danabatura legeifedab uxoribus qbus liciteiungebanf.Populuquo^ quado accepturus erat lege in mote Syna:tribus diebus iuflum effe ab uxoribusabftineri. Scio romee hic efle cofu tudincrur fideles.femper Chnfti corpus acdpiantiqd1 nec rfprehedojnec .pbo.Vnufqtcg eni in fuo fcnfu abundar.Sed ipfo^ cSfcietiam couenio:q eode die poit coitu comuniciti& iuxta peifium node flumine purgat. Quare ad martyres ire non audent?Quare non ingrediatur ecclefiasl' An alius i publico:alius in domo Chnftus e» Quod in ecclefia n6 !icet:nec domi licet.Nihil deo claufum e:& tenebrae quocp lucent apud deum. Probet fcunufqfc» & fic ad corpus Chnfti accedatmo $ dilatae comunicnis unus dies: aut biduu (andtiorc efficiat Chriftianuiut quod hodie n6 mcruiicras uel perendie merear:Sed q» dum doleo me no cdmunicaflTe corpo; ti Chnfli abflincam mepaulifp ab uxoris aplexumt amori coiugis amore Chrifti praeferaidura eiSC no fere. du.Quis hoc facculariu Kiftinere poteft^Qui poteft fuftinereffufl ineat.q no poteftapfe uidtrir.nobis cura 6 no qd unufq ^ poffitiaut uelitffed qd feripturae prxcipiittdicere.Iilud quot^ i cometariolis meis eiufdtna ap<3foli carpifu qbus dixiiueru ne qs putet ex eo qd* feqturmt uacetis orationi.Et iteru ad i i ipfum reuer/ «iminijapoftolu uelle hoc:& no ppter maiore ruina'cocedere:ftati ifertme tentet uos Sathanasi^pter icoti/ nentia ueftra.Pulchra nimiru idulgcntia:& iteru reuertimini ad id ipfum:qd/ erubefeit fuo uocare nomine; qd* tenrationi praefert Sathanziqff caufam habet icontincni. Laboraus quafi obfcuru dnTercre:cu expo> fuerit fe ipfe q fcripfit.Hoc aut dico iuxta idulgentia; no fecudu iperiu.Et maflitamus adhuc nuptias no uo
id ipfum;&: re ipfam tacetinoeu noiare pala coituifed uerecude offendere.An qd' feqtunqd' teranoi fert Sathanzcjqd' habet cam icontinetiasfNone alio ucrboru ordine id ipfum e:ne teter uos fathanas pptt iconrinetiam ueffra^An qa dixi:5C muffitamus adhuc nuptias no uocare indulgentiajfed praeceptu: Qii° fi dum edputef apoftolo q ait.Hoc aut dico fecudu idulgentiamo fecudu imperium:6C no mihi q exa p prsepoffero ordine:nec fenfum necuerba mutaui.Tranfeamus ad reliq.epiftolari eni breuitate feftinat ora tio.Dico iquit apoftolus nuptis 6C uiduis:bonueeis fi fic pmanferint:ut ego.Siaut fe no continennnubant* Melius e eni nubere q uri Quod capitulu nos fic iterpretati fumusrpoftq nuptis coccfferat ufum coitigiis o	 •	e. .	.id	nnnMc iV	fili	nnonit	excnlumi/V	Mi™*	.10/
tet uos fathanasnnrcr icontinentia ucftr a.Redditcp cam cui dixeritjfi fe non cSnnet nubant-mclius e nubere q uri Ideo melius e nuberema peius e uri.TolIe ardore libidinis;8i no diceMa melius e nuoere.Me lius femS ad coparatione deterioris refpicitino ad fimpteitate mcoparabilis per fe bommelut fi diceretMo lius e unii ocuM habere qnullu.Et poft paululu.cuapo(tropha kdflcmad apoftolum ituli.Si per k bon* nupti* funt; noli eas icendio cSparareifeddic CmpUcirer bonu dt nubere.Suipedta elt mihi bonitas eius rei. qua' magnitudo alterius maliimalu efle ifenus cogit.Ego aui no leuius malu.fedfimplex per fe bonu uolo. Vult apoflolus fnuDtas&uiduas abfqjcoim pmanere:8iad exeplu fui ,puocat:3t feliciores uocanfi lic Frf maferit.Si aut fe cecinere no poffunt;&: ardore libidinismo ta ccrinena uolunt q fornicatione rcftinguere.
melius eft,	' * "	----^----------------------------------------------------
tes:fed [ter
nicariboni* tui; QQcmrjjv iww   	.. . _.	^	f_______________________
tx intcgritatYsmeceiiis beatirudims quat angelis coparat. Si dixero melius e uirgine effe q nupta: bono lius ptzfctuli.Siaut alte^ gradu fcccroimelms eff nubere q fornicariabi no bono meliusifed malo bonu F* tuh.Multa diucrfitas citer id melius qd' nupriis:^ iter id qcr fornicationi anceponif.Obfecro te:qd m n-^
^Z^l-^^ofeLloquoriarg^
bulatione carnis habebunt humimodidueriino ignari reyiputabamus nuptias falte carms naK« amiSiaiit nubetibus & in carne mbulatio e;in qua lola indebantur habere delitias;q"““,“‘3„rl^L
ter quod nubanticu di iwiejSi ifantu uagitus
‘-drne triDUiaiiu m» ^--------«worrc	,	no	matrimo'
: I Piritu ac in anima & in -P&«rne tribulatio fit:Qu* b*cC""^""diximus nup
....v.j. „d,uu uuyu» itiiogt mortcsidiuortiaidanad jtnus:& catera hmufmoditribula i	j.
na^lDu adhuc uiueret fana* memori* Damafusilibru contra Heluidiu de beat* Mari* uir|i a ^ petua tcnpfibusu quo nectite fuit nobis ad uirgmitatis beatitudine pradicadam: multa de moiemi nuptia^ Num uir egregius & eruditus in fcr/pturisiSt uirgo ecdefi* uirgmis dodor *" ‘L, Klj»• bc tcprehuidniln libro quo$ ad Euftochiuniiaiulto dunoia de nuptus	nenw	lupa	hac
f
fas eft. Amator quippe caftitatistprxconium pudicitiae ftenta aure captabat. Lege Tertullianumtlege Cypn i o anumdege Ambrofium:8£ cum illis meuelaccufa:uel libera.lnuenra: funtplautinae familiae & iciolsetan tum ad detrahendu;q in eo fe do&os oftentare uelint, fi oium didta laccrent:& i una atq; eade cauia S' me &aduerfarium id eutrucpreprehedant;&cue duobus altem neceffefit umcereiambosuidtosefit* cotedat: Porro ubi de dygamis 8L trigamis differentes dixiustmelius eft licet altem & tertiu unu unoffeplurP mosiid eft tolerabilius e uni homininftic utam effe:q plurimisiNone ftati cur hsc dixerimus fubiecimus, Siqdem & illa i euangelio famaritana fextum maritum habere fe dicesiatguit adomino:q> non fit uir eius. Ego etiam nunc libera uoce ,pcIamo no danari in ecclefia digamiam imo nec trigamiam;& ita licere quinto &i fexto 81 ultrarquo mo & fecudo marito nubere.fed quo m5 no dananf iftx nuptiaenta nec praedicanf< folatia miferise funtino laudes cotinetix, Vnde 8L i alio loco dixi,ubiunus maiitus excedit nihil refert fecu dus an tertius fitiqa definit effe monoeamus.Oia licer.fed no oia expediunt.No dano bigamosumo nec tn gamos:& fi dici potefl: odtogamos:habeat quxlibet odtauu maritut&definat effe proftituta. y emam & ad illum locuii quo arguor quare dtxeri duntaxat iuxta hebraica ueritate in die fecudo n° a“ditu jicut m prio & tertio & reliqsiuidit deus qa bonu c:ftaticp fubieceri nobis intelligentiam dereliqui.No elle bonu aupn-cem numeruiq ab unioe diuidat:& prxfiguret foedera nuptiali, Vnde & i arca Noe oia aimalia quxcuncp .bina igrediunf imunda funtilmpar numerus eft mudusdn hocnefcio quidreprehedat iteridekcu a ie, utru qa feriptu eft:& feriptu effe n6 dixius.An qa etia fi feriptu efbnos aliter itellexiusiq fcriptinae tas patif.Scriptu noeffe i fecudo diemidit deus qa bonu eftmo meu accipiat teftimoniuifed cucto^L bebrae orumi&alioi^ iterpretutAqlae uidelicet Symmachi Thxodotionis.Siaut feriptu no eft cum i cxtensdie bus feriptu Iit aut reddat alia pbabiliorem cam:qre no feriptu fittaut finoreppererinfgrati fufeipiant qa a nobis didtu e.Porro fi i arca Noe oia animalia qux bina igrediutur imunda funt:& ipar numerus mundus ii8t hoc feriptu eife nemo dubitanqre feriptu fit edifferat.fi aut n5 edifferunt qd1 a me expofitu emelint no Jint fu(cipient:Aut pfer meliores epulas & me couiua utere. Aut qualiacuq; noftra coenula c6tctusefto;fci-licet nue enumerandu mihieftiqecdefiafticoru de ipari numero diiputarutiQxmcns Hyppolitus. Orige-nes:DionyfiusiEufebius;Didymus.noftroru<pTermJlianus:Cyprianus?Vidtorinus: Ladantius: Hilarius. Ouoru Hilarius de feptenarioild e de ipari numero difleresiqux 8C quata dixerit ad Fortunatu liber iihus tdfimonio e. An forfitan Pythagora & Architan tarentinu;8C Scipione i fexto de Republica de ipari numero pfera difputates^Et fi hos audire noluerit obtredatores meiigramatico^ fcholas cis facia cqclamaremu mero deus ipare gaudet.Grade piaculuteucrfae funt ecdefixiorbis audire no poteft;fi mudiore uirginitate dixius effe q nuptiastfi pare numem ipari fubieciusi8{ ueteris teftameti typos euangelicae ueritati .pfecifie -a •_________r'—.________; i.!  ad eunde ienfum ctinetia.un-
caufx mex ate habuiiq rogare.Igif hoc extrema uoce pteftonme nec danafle nuptias ncc danare;refpodif-fe aduer fariomo meoRd ifidias formidaffe. Virginitate aut i eselu feromd qa habeotied qamagis miror; qa
nohabeo.IngcnuaSduerecudacofeflioeiquoipfecareasndialiisprsedicare.Nuq q gaui corpore terrae
bsereozauium non miror uolatus^Nec columbam prxdico;^
Radit iter hquidumtceleres nem commonet alas^	_	_	„-1.	„iroinit-c ^ r-
Nuilos fe decipiatmemo blado adulatore fe pcipitet.Pria eft uirginitas a natmitatejecu	S a* a cu
da natiuitatemo 6 meus fermo.Antiq fentetia e.Nemo poteft duobus dominis femire.ca	P ‘ ^
ro cocupifcit aduerfus fpiritu;fpiritus aut aduerfus carne,haec ad iuice fibi aduerfanfmt , faomus.Quado aliqd tibi afperu uidef i noftro opufculomo ad mea uerba re Wias,f^, f	P1"13 “ndc
mea tracta funt uerba.Chriftus uirgo;mater uirginis noftri uirgo ppetua mater & uirg . u ,n. clau&s nv greffus e hoftiis;& in fepulchro eiusiqd' nouu 8C in petra duriflima fuerat excilum;nec ntea qs, nec pct cea politus e.Ortus codufus eft fons fignatus;de quo fonte ille fluuius manat iuxta iohekq mgat torrentem: uelfuniumelfpina^peccato^.funiuqbusantealligabanf:ipina^qux fuffocabat _e 4 cmpamsfamilP as.Hxce porta orientalis(ut ait E2echiel)fcmpclaula&lucida;& operies	DreS,	an	.
iu:p qua fol iuftitiae:& pontifex nofter fecudu ordine Melchifcdech ingredit ^SJ,c01nV Ke«Ppndeant mi-hi:quomolefusigteffuseclaufish-a-- -' 1 - -J----1...^Merandud.ollacarncromoftraue
ritine ueritas corporis phantafma t go poft partu;mater ante q nupta, nitatis dedicauere principia, Apofti
neseligunturiautuiduitautcertepyn.MLcraonuixccrnupuuiw’*5s— _• ^ ‘ ,-----------------,^w<i»rere
fi fudantibus nobis femp ad coitu pmia pudicitiaedencgenf^Volumus op p	edere	uxo^ ^^
coplexibusri numero uirginu & uiduaru regnare cu chritto. Ide crS?h(ab^^mcs pmm SZin8^ul-
SSSS«$SSte5SS^
A^aaaassxiaagss^
trmioide cSpitistde platefs circuforanu monachu:rumigerulu;rabuIu:uafru tatam ad detrahendumiq per trabe oculi fui fcftuca alterius nitaf eruere: cocionari aduerfum me;8d libros quos cotra louinianum fcrip fitcanino dente rodere: lacerare:c6uellere.Huc dialedticu urbis ueftrx & plautin$ familia colume non k' giffe quidem KaTHyopuacr: ideftprxdicamenta Ariftotelis:non 7rEpiEp^.nv£iacr: id cft de interpretariO' nemon TOTruKa;ideft locales fedes argumento^;;non faltem^Ciceronis Tooduo-: id eft partitiones; fed pe’t imperitorum circulosimuliercularumq; av.u.Trocria;:id eft couiuia fyllogifmos texere: &! quafi fephifmata» noft-ra callida argumetatione diflbluere.Stultus ego q me putaueri haec abfq; philofophis frire non pouc» q meliore Oiliparte meam Icgcriqux deleret q quae icriberet. Fruftra ergo Alexandri uerti commerarios: quicquam me dodlus magifter EicraycoyHv introduxit ad logicam:& ut humana contemnam fine caufa Gregoriu Nazianzenum &! Didymui fcripturis fandh‘scathetifias:ideft purgatores habui.nihil mihi ,pkit hebrxorum eruditio: & ab adolefcetia ufcp ad hanc aetatem quotidiana i lege:pphetis:euageliis:apoftolifcp mprlititin lMnpnriicpOhnmoahfauenr3*cenrnrp nerfedtus TTHEuO-aToCOPocr ENeonvnn-M^dl fnir^ifer C3
 &
ad carne Sd ad deu aliqd referes i utra^ parte;hoc e 8C pro iuftitia & cotra iuftitiam difputare» liberatus eft
digitis partiri caufamiSd fyllogifmo^ fuoru retia tedere,Na fi applofiflet pedeutedifiet oculosirugaflt t frd; teiiactafTet manumerba torna(Iet:tenebras ilico ate oculos effudiflet iudicibus.Nec mirii fi me dt abfcente etia ia diu abfcp ufu latina linguae femigr$culu:barbaru^ ho latiniflimus 5d facudiflimus fupet:cu praeien te louinianu lefu bonae qle 6c qtu uiruicuius nemo feripta itelligeret q fibi caneret tantum;& mufiscloquc tije(ux moleopprefTerit.Quaefoigif patercariflimeiutmoneaseu:neloqturcotra ppoiitu fuumecailita/ te habitu pollices uerbis deitruatme uirgo uel c6tines(ipfe eni uiderit qd eiTe fe iad:et)maritos uirginibus coparet;5d fruftra aduerfus homine difertiflimu tato tepore digladiatus fit. Audio prxterea eu libenter uif' ginu 31 mduaru cellulas circumire;# addudto fupcilio de facris iter eas litteris philofophari:qd in «ecreto: qd in cubiculo mulierculas docet.ut hoc Iciant efle uirgines:qd' maritasiut flore statis no negligatiut co' medac# bibant;# balneas adeat:muditiasappetat:ungueta no fpernat.An magis ieiunia # pudicitia" # ^ uiem corporis,Vti9 ilia praecipit qux plena uirtutis funt.fateaf ergo publice qcf domi loqtur. Aut !i 5d dp' mi eade docet quae # publiceia puella^; cofortio feparadus e.Miror aut no erubefeere iuuene # monachU» ut fibi uidef difertuicuius de ore ueneres fluunt.q tatae i fermocinado elegitiae eft:ut comico fale ac lepore cofperfus fitduflrarenobiliu domos:haerere faluationibusmatrona^treligionenoftrapugna facere:# fide Chrifli cotetione torquere uerbo>::at<p inter haec fratri fuo detrahere. Vti<p fi errare me arbitratus e(i mul# tis eni offendimus oes:& fi qs in uerbo n5 peccat hic perfedtus eft uir) debuit uel argueremel iterrogare pel litteras.qd' uir eruditus # nobilis facit Pamachius:cui ego refp6fum dedi:ut potui.# epiltola longiore diP ferui:quo unuquodcK fenfu dixeri.Imitatus falte fuiflet tua uerecudia'; q ea loca: qux fcandalu qbufda face te uidebanf: excerotode uolumie per ordine digefllftiipofcens ut uel emedarem uel expoere:# no ta't$ me putafti demetix-utin uno atqj eode libro # p nuptiis:# cotra nuptiasfcribere.parcatfibi:parcat mihi:par> car nomini Chtjftiano.Monachu fe ede no loquedo & difcurfandoifed tacedo S fededo nouerir. legat Hte« remia diccnte*Bonu eft uiro: cu portauent ingu ab adolefcentia fua ♦ Sedebit folus # tacebit:qa tuiit fuper fe iueu.Aut fi certe i oes feriptores ceforia accepit uirgula' # iccirco fe eruditu putat;qa louinianu folus in^ telligiheoDDp nuerhiu balbu melius balbi uerba cognofcere:oes cofcnptores pellamus Attaloiudice.Ipk quoq^ bumianus couiua littera: iuftifTimae ^clamabitiqffme danat epifeopi no eft ratio:fed cofpiratio.No lo mihi ille uel ille refpodcar.quo^ me audtoritas opprimere potelt:docere no poteft.Scribat cotra me uir. cuius & ego lineua mtelli^o.que cu uicero;oes homfes fimul uiceri.ego eu bene noui,Experto credire:qu^ lus In dypeSaffureatiquo turbie torqueat haftam»Fortis eft^# in difputado nodofus:# tenax:# q
fcir.nec cofiderat qd-fed auatu dicat:# in tanta uenit opinione eloquetix ut foleat didta eius curato^ elie didtata.Quot^s | cirCuIis ftomachari fecit: # adduxit ad coierat Quotiens cofpuit # cofputus aly fceffitfSed hxc uulgaria fnnt-# a quolibet de fedatonbus meis poflunt fiernad libros ruoco.ad memoria in pofteros trafmittendalodmut fcriptisiut de nobis tacitus leder iudicet.utquoego difcipuIoF§r^^ duco:ficexhuiusnomine Gnatoici uel Phormidici uocentur.non eft grande i Ddnionegarrire per angu Ins?# medicoru	fpnrerrim.hic henedivii-wn»10«, OriDturas noun.m a
lamjcommoueat fc& qCqUid potctt,fcrjptiS oftcndandet nob,s occationem rclponded. dfcmmd,
poflumrefpoderefiuelup0irumgenuinadeteIsefusifigere.Etnosdidiciusli«eras:^ ‘useffeditipu» Ise rubtraximus. De nobis quoq; dlcj pot Foenu habet i cornuilonge fuge.Sed magis uolumus ene anci^^ mea pofui 3d fl,g,:,ll3:&' facie meam no auerti a cdfutioe fputotu.q cumaieoiceret . ^
«makdmt.&poftalapascruceiflageiia.blarphOTiasnouiffime^cmcifigentibus dtpcamselt dicfn P ^
]gnolcetis.q#eni faciutmefciunt.&egoignofeo errori framstinteliigoiquia diaboli arte deceptus	jt{
mulierculas teiolus fibi # eloquens uidebatur.poftq roma mea opufcula pcrueneiut;qii semulu exn
& de me quotp captauit gloriam,Vt nullus cfTet in terris:q no eius eloquetiar difpliceret:exceptis iis quoru i o potentiae no parcicfed cedit.imo quos non honoranfed metuitiuoluit fcilicet homo peritiiTimus ut uete>
intelliget alia uim fori efleulia tricliniimo aeque iter fufa 8d calathos puella^':&: inter eruditos uiros de di-uinx legis dogmatibus difputari. N uc libere 8L ipudeter iadtat in uulgus St pft repit.dinauit nuptias:&: inter meros tumetesifantiuuagitus&leaulosmaritoru:qdapoftolus dixerit:racct:utmefolu iniuidia uocet, Cu aut ad libros ucnerit:&: pede pedi coculerit:# uel ppofuerit aliqd de fcripturis:ucl audierit ^ponentem: tuc iudabintunc hxrebit.,pcui Epicurusdonee Ariftippus.fubuki non aderuntifoeta faopha no gruniet# Et nos tela pater ferruq* haud debile dextra Spargimus;&nottro fequif qcuulnerefanguis
Forro n no unit lcnbere:&tanta maledidtisagendu putanaudiat tot iteriacentibus tcrrismuctibus: popu> Jisualte tx hoc claoris mei.no dano nuptiasmodano coiugiu.Et ut certius fentetia mea teneauuolo oes qui *ppter noctuinos forfitan metus foli cubitare non pofiunt uxores ducere,
T	Argumentum.
leronymi ad Marcella cotra Montani hxretici ifaniaiq .pmiffione fandti fpiritus i fc dicebat ene co> h	pletamjoftedesno i eo tantu:fed in aliis eius dogma a catholica ecclefia diferepare. Quis aut fuerit
ipfe Motanus;& quo tepore hsrefis fufeitata fiuhabes qnto hiftoriae ecclefiafticae libro,
Beati Hieronymi ad Marcella de fide noftra;& dogmate haeretico.
r • > ' z	5^.te^af;deci3 die dixit poft alcefum domini:hoce qnqaagefima poftrefurredtionc
Ipin u anctu de icedine:Jinguafq? credetiu eilediuifaszita ut unufqf« oium gentiu fermone loqueref:qua> do qda adhuc pa^d credetiu eos muflo ebrios efle aflerebant.Et Petrus flas in medio apofloIoR-ioifcR coue tus ait, V iri ludati; & oes qui habitatis in Hieruialeihoc uobis notu auribus peipite uerba mea. No ,n, ficut uos aniimatis ii ebrii funt.na cfl hora diei tertia.Sed hoc eft qci didlu cfl per ,ppheta loel.In nouiflimis diebus dicit dominusieffunda de fpiritu meo i oem carne;6C pphetabunt filii di filix eo^;& iuuenes uifio^ nes uidebuntiSd feniores fomnia fomniabunti^ qde in feruos meos &i ancillas effunda de fpiritu meo.Si igj tur apoftolus Pctms:fuper que fundauit dominus ecdefiam 5i ^miffione domini illo tepore copletam me morauitiquo mopofiumus nobis tepus aliud uedicare^Qqod fiuoluerintrcfp6dere:& Philippideinceps qttuor filias fpphetafre,‘& ppheta Agabu reperiri:^ in diuiiionibus fpiritus iter apoftolos & dodtores ,pphe
teris & nou$ auctoritate no cogruat Primu i fidei regula difcrepamus.Nos patre &i filiu & fpiritu fandtu in fua unuquccp pfona ponirausilicet fubftatia copulemus.Illi Sabellii dogma le&ates trinitate i unius peifo* nx anguillis cogut.Nos fecudas nuptias no ta appetimus q c6cedimus:Paulo iubeteut uiduae adolefcetulx nubat.Ilii i tatu fcelerata item coiugiamtqcuep hoc fecerit adulter habeafdNos una qdragefima fecudu tra> ditione apoltolo^ toto ano nobis cogruo ieiunamus.i Ili i ano tres faciut qdragcfjmas:qli tres pani fint fal-uatores.No quo & p totu annu excepto penthecofte ieiunare no liceat: fed qd1 aliud fit necciiitateialiud uo luntate munus offerri apud nos:apoftoloR^ loeu epifeopi tenet:apud eos eps tertius e. Habent.n.pnmos de pepula phrygix patriarchas.fecudos quos appellat zenonos;atcc ita i tertium.i.peneukimu locum epifeopi deuoluunnqu cx ide a_bitiof10r religio fiatifi qd1 apud nos primu eiapud illos nouiffimufiUlhadoe pene delictu ecclefix obierat foresmos quotidie legimus,Malo poenitetia peccatoris q mortc:& nunqd qui cadit no murget dicit dominus:S<: couertimini ad me filii c6uertentes:& ego curabo contritiones ueftras.Rigidi aut funt no quo&ipfi peiora no peccenfedqd'hoc iter nos & illos finqd' illierubefeat cofiten peccata dfi iniukiinos du poenitetia agimus facilius ueniapmeremur.Praetermitto fcelerata myltcna quae dicutur de ladete puero & uiduro martyre cofarrata malo iniq no credere, fit falfum oe qd' fangumis e.Aperta e con^
uinceda blafphemia dicetiu; deu primu uoluiife i ueteri teftameto P Moyfcn & £P“L‘tas faluare mudum, bed qa no potuit explereicorpus iumpGITe de uireine:& i Chnfto fub fpecie filii prxdicantc morte obiffe P nobis:& qa p duos gradus mudu faluare nequermad extremu p fpiritu fandu i Motanu Prifca & Maximil lam ifanas foeminas defcedifle:& plenitudine qua' Paulus no habuerat dices ex pte cognorcimus:& ex pte p phetamus:& nuc uidemus p fpeculu i enygmate abfcifum:& femiuiru habuifie Motanu.Haec funt quae co^ argutione no idigetipfidiaeo^ expofuifTe fupafie eft.necefieeft ut lingula delirameta qua: ^fcrunbreuior ^piltols fermo fubuertaticu di tu ipfas feripturas apprime tenes no ta ad eo^ mota fis quxftiones q qdlcn# lltena a me uolueris feifeitari. ^ Argumentum.
,	Eati Hieronymi ad Oceanu deteftatis taq hzreticos eos:q putat polt baptifmu ptiora obitare con/
iugi3:& jipterca bigamia taliu ordinationi obftare. Vbi expoit capitulu illud apofiqli Vmus uxoris mi»m Ulta»Deidclaude efficacia^ baptifmiexeplis effertatq; fcntenms.& poftremo reliqquc« capitula 2	epifcopo reqrit ^feqf, Aduerte tame qd* priori (entetix de bigamia refragat Auguftius di Ambroli-
Bp°rU£ fentent13 comprobatur in decretis.xxyi,dif.c.Acutius cum fequentibus.
Vz icronymi ad Oceanum de unius uxoris uiro,	,	Epikola.xlviin.	_
Vnq fili Oceane fore putaba; ut indulgentia prlcipis calunia fultineret reo^: di de carceribus exe
tesipoft fordesac uefligia cathcnaru:doleret alios relaxatos.In euagelio audit fuidus falutis aljenaeiamice, ego bonus fu: qre oculus tuus neq e( Coclufit deus oia fub peccatozutoibus mifereaf.ubi abudauit peccat fupabudauit & gratia, Csefa funt ^gypti priogenita:& ne iumentu qde Ifraheliticu in ^gypto dcrelidlu c.bt cofurgn mihi chaina hxrefis. At(p oli emortua uipera cotntu capuc leuat.quee no ex pte ut ate co ucuerat. fed totu Chriiti fubruitfacramentu.Dicit.n.efTe aliq pcccata:qux Chriftus no pofiit purgare fanguioe ,uo. & pfundas fcxle^; priftino^ ihxrere corporibus atq? animis cicatricestut medicina illius attenuaii nc quear.Quid aliud agitmifi utChriftus fruftra mortuus fttfFruftra aut mortuus e:fi aliquos umificare P?. teft.Metif loannes Baptifta:& digito Chriftu & uoce demoftras:ecce agnus deiiecce q tollit peccata rnudim funt adhuc i faeculotquo^: Chriftus peccata no tulerit, Aut.n.bftedendi funt nq eife de mundc:qvos Chriuj ignoret idulgetia. Aut fi de mudo funt: eligendu e duobus alteru.liberati a peccatis;Chrifti potetia pbat,no liberati: qfi adhuc rei ibecillitatc demoftrat. fed abfit hoc de oipqtete credere:'q> i aliquo ipores fit,oia quS pater facit:& filius facit fimiliter. Infirmitas filii redudat ad patrc.Cu&a ouiculae mebra portata funt. rotae apoftoli epiftolx Chritii gratia ffonat.Et ne pa^: uideref fimplexgratia: nucupato:gratia inqt uobis 8C p*x multiplicef.multiplicatio pmittif: 8i a nobis paucitas affirmaf, quoi% funt ifta noiti .pblcmata, Cartcrius hifpanix epifeopus ho 8t tetate uetus & facerdotiomna ate q baptizaref:altera pofl: lauacru:priore mortua duxit uxore,& arbitratis eu cotra apoftoli feciffe fentetia. q i catalogo uirtutu: epifcopu unius uxoris uirU
gregabif :ut Ariminefis fynodi multitudo fuperef.Sed ideccns e fic unu tueriiut piures accufar
uitare nefciretdixino cfle peccatu,Rurfum aliud ^pofuit.i baptifmate bona opa dimmittuuan maia; Et i11 hoc ide fimpliciter refpodi peccata dimitti.Cu me fecu^ putare:cceperut mihi hinc Ide cornua ierefeere: & abfcoditx prius acies diJatari.Si iqt uxore ducere no e peccatuibaptifmu aut peccata dimittit:qcqd non di' mittif;referuaf;ilico mihi qfi a forrifllmo pugili pcufTus eflemiite oculos caligo obuerfari cuepit.Sraricp re/ cordatus Ghryfippi fophifmatisifi metiris:& qux uept dicis metiris: & i me reuerfus couerti i aduerfanu ,p' pois ftropha.Quxfo inq te:ut refpodeas.Baptifmus hoem facit nouu:an nof Vix dedit qdJ nouum beer ^ gradati intuliiex toto nouu facit:an ex pte^Refpondit ex toto.Defceps iterrogauimihil ergo ueteris baptifmate referuaf.Mouitcaput.coepi ^itinus texere.Si baptifmus nouu hoiem facit:& ex toto nouu cr atmihilcp i eo ueteris hois releruaf ino pot nouo iputariiqd* i ueteri quoda fuit.Primu fpinofulus nofter oD mutuit* poftea uero Pifoniano uitio cu loq nefeiretitacere no potuit.Sudarc tame frdsipalleregenxitreni2 te labiaibaerere linguaifaliua ficcari:8< plus tunore q aetate cotraht.eiupit aliqdo.Nonne legtlli ab apoltolo unius uxoris utae affumi i facerdotiul» re no tepora defminfga me lyllog1fmis/pUocaue,at:& uideba tede re hoiem ad iterroeatiucubs tortuofasifua cotra illu tela iacteba, Baptizatos inq apoftolus elegtt t epifcop* tutan cathecuminlsi-Rerpodeie nolebat.Ego tu id ipfum igoereiS ftcudoac tertio Icifcitan coepi.Niobani putaresiquae nimio fletuflapide uerfae.uerto me ad aud.toresmihil itereft o bom mdices aduerlariu 0,51/ lante-iandormiete l-geinifi g, facilius e qefceri q reluflati mcula meaere.Si apoftolus no cathecuminos m cleivelpcri>»fpri fiArhs fidelisauteqepis ordinafmitia cathecumim noiputabut fideh.Torqueba ithufmo/ di bicuto* rnhm- erhate lethargicu duigeba.Ofcitabat tatui& qfi p mftis crapula rudas & naufeds euo
mGmftls d“ ^	aP°ftoli	una	3d	T,Poth™! a'Kra ad T}'
tu.ln oria rrrinr.1 prar fi ns eDifcopatu defideratibonu opus defiderat.Oportet ergo epm irrephenfibile c^d* unius uxoris mae fobriu prudete ornatu hofpitale dodoremo uinoletuinopculloreifed modeftumohng® fuimno auaru-domu fua bene regete: filios habente fubditos cu 01 caftitate.Si gs aut dornui fuse P<«®; ” , fcitiquo mo ecdpfiv dei diligentia adhibebit^No neophicume i fupbia elatus i mdiciu kidat diaboli.OP v tet aut eu & teftimoniu habere bonuiab his q foris funtmt no i obprobtiu icidat & laqueu diaboli. Ad i1 ftati i principio h.v,- madata ponut .Huius rei gratia reliq te certemt ea quae deerat corrigas;# cdftituas P uitates pfbyteros ficut ego tibi difpofui.Si qs e fine crimine unius uxoris umfiiios habes fideles: nd i actu
tioe luxuri$;aut no fubditos.Oportet ergo epm efle fine crimine tanq dei difpefatoreino^teruumqirac
du:no uinolentO:noncuflbre:nd turpis lucri cupidu:fed hofpitale benvuolu prudente iuftu fandu cotinei obrinente eu;q feca|5 doddna' e;fideie fermonemt pofiit exhortari \ dodrina fana:# cdtradicctes r ^ re.In utra9 ep,ftQla.fmc - - fiue pfDyterifqqapud ueteres udeepi& pfbyteri fuerint;	0	dubitat,
tatis efi;hoc$tatis)iuben? monogami 1 cie^eligi.Certe de baptizatis apoftoli fermone efie n-n^0 . jr; Si ergo oia qux inordinatoe quxrunf epiicopimo praeiudicat crdinadoilicet ca a'te baptifmano Quxnt em qd fit;& non qd fuerit, qre folu nome uxoris impediat,Quod folu PdCGat^urenutabiGoi3 peccatu nofuimccirconoe dimifiia i baptifmate.renouaaudro.qa peccatu non fuit;\pr^n extraordinarias fcorta#publicx colluuioisfordesupittasideum.-parncidmm#iceftusinparentesia |m	ja^
uoluptates umufcp fexus mutata natura chrifii fonte purganf,Vxoris ihxrebut ^acU;fn^,L a (als;in niispfcrenf.Ego notibiiputomeretriciiexcrcitus:exoieto^>gregesteffafioneni ian nlnfrahis auamidf0 omnicoenotibidinu uolutabra:& tu mihi ofimemortuam de (epulchro uxorculam	^	p.enf.
accepi ne facerem quod fecifti. Audiant ethnici mefies ecclefiae: de qbus quotidie horrea	u matfig/
Auaiant cathecumini.-qui funt fidei candidati;ne uxores ducant ante baptifma;ne honuta i g caUeaS nia;fed fcotto^qc attico^4ritu;ac dc repubiica Platois^mifcuas uxoresicdmues liberos naD». ^
qualecucguocabulu coiugisjne poftq in Chrifto crediderintmoceat eis: q aliquado no cScubinas nec mere/ i o liices:fed uxores habuerint.Recolat unufqfcp cofcientia fua:& totius uulnera piagat statis. Cucp ur^ mdi / ce prio^; fe exhibuerit deiidto^:audiat icrepante lefum.Hypocrita eiicc primu trabe de oculo tuo;& tiic ui/ debis dicere feftuca de oculo fratris tui.uere Scriba^ & Pharifceotfcfimiles:culice liquares & camelu glutie tes.decimamus menta 8<:anethu:& deiiudidu prstermittimus.Quid fimileuxor & fcortu^Imputaf ifelici/ tas coiugis mortuaedibido meretritia corona f «Ille fi prior uxor uiuerenalia coiugc no haberet: tu ut paffm caninas nuptias iugeres:qd potes excufare^Forfitan timuifle tc dicasrnifi matrimonia copulaflcsmoh pofTts aliquado clericus ordinari.lile in uxore optauitliberositu in meretrice fobolepdidifli. lilu naturs& b< ncdi dtidi domini feruiete Crefcite & multiplicamini:& replete terra:cubiculo^ fecreta tcxcrut: te fudantem ad coitu publica facies execrata eft.Ille qd1 licebat uerecudo pudore cslauit:tu qd' no licebat fpudenter omniu
  1 r _ f rr.n.: T1r -	.	A	.	r	*	i	.	-	.fT. ^	• 1	'in	tc*	-i	/41
dtificati eftis in noie domini lefu Chrifti;&: in fpiritu dei noftruoia peccata donata funt. bene & fideliter co^
giuerfatio^Et acumen of piftillo retufius^Quia no eft pcccatu:peccatu eft.qa no eft fordidu:fordidu ^ dimifit dominus quia no habuitiqd dimitteret.^ quia no dimifit:iccirco manet:qd' dimifium no iuit.Qua tam uim habeat baptifma:& aqus in Chrifto fandlificats gratia paululu poft docebo. Interim mxta uulga* re j:uerbiu:mals arboris nodo malus cuneus reqredus efi.Hocqd1 dicit unius uxoris uiru poteft aliter diu fcri.Ex iudsis erat apoftolus. Prima Chrifii ecclefia de Ifrahel reiiqis cogregabaf.Scicbat lege cocefium: & exeplo patriarcha^ ac Moyfi familiare populo nouerat i multis uxoribus liberos fpargerc.lpfis quocp facer dotibus huius licetis patebat arbitriu.Prscepit ergome eande licentia ecclefis fibi ucdicct iacerdotesine bi na pariter & terna coiugia fortianf :fed fingulas uno tepore uxores habeatine cotetiofum clames eflc qd1 di> Ximus. Accipe & alia explanationcme tibi foli licear.no uoluntate legjifed lege iungere uolutati.Quida coa^ iterptanf uxores pro ecclefiisiuirospro epifcopis debere accipi.Et hoc in Nicena quoq$ Synodo a patri' bus efiedecretutne de alia ad alia ecclefia epiicopus trafferaf: ne uirginali paupculs focietate ccteptaiditiO' ris adulters qusrat amplexusiut quo md culpa & filio^ uitiu in logifmisiid eft in cogitationibus accipiaf: domuf^ difpefatioad aiam referaf & corpusuta & uxores potificu dickcclcfias.De qbus in Efaia fcriptu e. Mulieres pperates de fpecftaculo uenite.no eft.n.populus habes itelligetia.Et rurfum.mulieres diuites (urgi te:&audite uocemea.Et in ^)uerbiis:Muliere forteqs menietfHonorabilior eftpcio.is lapidibus: qtalis e, Cofidit m ea cor uiri fui.Et in eode uolumine.Sapietes mulieres aedificauerut domu ? liipies aute deltruxit manibus.Nec hoc inquiut epifcopis uideaf idignu:cu de deo quocp fcriptu fit.Sicut ^fpicit uxor uiru luu: fic defpexit me domus Ifrahel,Etin Apoftolo.defpodi.n.uos uni uiroiuirgine catta exhibere Xpo. Muliere aute id eft yivEKa: iuxta Grxci fermonis ambiguitate: in his oibus teftimoniis uxore potms itelhgi. Viole ta eft inqes;& fatis dura etia haec iterptatio, Redde igif fcriptur$ fimplicitate ^'.net tra te legibus di micemus.Quaera&aliud.Si qs&ante baptifmu habuerit edeubina illa mortuabup ^	xorcduxey
ritiutru clericus fieri debeat an no.Rcfpodebis poffe fieri qa cocubina habuentmouxor. ^ g ^ str^ bulae & iura dotalia no coitus:ab apoftolo codenaf .Multos uidemus ob nirnia pauptate.	^	i
nare;& ancillas fuas habere p uxoribus;fufceptof($ ex his liberos colere ut £PrI0^ °	£ s‘
reftolaillimeruerint;c6feftimapoftolo collafubmittet:&inuiti iter uxoreseasrecipccog	. tc pnn
cipale refciipm eade tenuitas ipetrare no qeueriticu romams legibus fdta ecdete qd1 dicif unius uxoris uiru:unius mulieris poffit itelligi: ut ad coitum magis referat g aa aotaies tabulas. Hxc uniuerfa jiferimusmo quo uerre & fimplici iteliigetia refiftamusifed ut doceam*»	P™as latias
fic itelligereiut Icripta funt.nec euacuare baptifmu fa!uatorisi&: totu patibuli [acra™“ „	faCi;re.Reddamus qd” paulo antej)ir.ifimus:& de fchola rhetosc aqru laudesiK baptifmu	mudus:nec
du ible rutilatemcc pallete lunamcc attris micatibus incopofita & iuifibije maiene >	gc magnitudine:
Aoyiav caelu.i.famain ex aqs fomf uocabulu.& aquz q fup cados fut in lau™». ydl,c. v nue « m c.-
chiele.cryftallufupcherubinuidefextefum.i,c6pada:&dcnfiorcsaqu:c.Pim™°cags3>uiuatiegrcdit. „
pennatos fideles de terraad cadu leuat.Fabricaf ho de limo.& itra manus dei aqua|i acrameta ““fan ^ taf paradifus in Eden;& unus fons in qttuor pricipia diuidif.q poftca egre^cs de ‘eplo^ cotra fo1^lumb3 Uades:amaras aquasmortuafcpuiuificat.peccarmudus:&fineaqua^d,fac fpititus fandtiexpulfoalite teterrimoiitaad Noe quali ad Chrinuin Iordanedeuolat:& ramorc luminis pace orbi annuciat.Pharaocu exercitu fuo nolds populu de. «'r=d^g>Tto:. qpobapnlma^^^ f ucaf ,Et inpfalmis de iterfeflioe illius fcribif.Tu cofirmafti 'U uiriute tua marc;m cofregifi ^	ad
"U1 ags; tu cofregilti capita draconis magni. Vnde& reguli & fcorpionesarctiaqua-qiM	oao,	dul/
aqs uenerintihydropas ik lymphaticos faciut.Myrra mutat facrameto ctu.is&.lxx.palro R coratis lcgis gurgitibus irrigant. Abraha & Ifaac puteos fodiut:& repugnat a_llophyl....Al ™'g^uae b fabeae cuitas iurameti regmicp Salomonis nome Ium. t a fontibus.Rebecca menit aqs fupplaiatoris ofculo falutat. Moyfcs filias tacerdotisMadian aperto puteo ab imuria uindicat. p
meitvv	iuv	iouciviu iuiaams aqudb icr^nu	iLipu	^uiLatc.rrimu ng,uvi	------
ritanauocaf nd puteuif tiesiuitaf ad potu.Nicodemo dicit occulte .:nifi qs renatus fuerit ex aqua & fpir,t~ fandtoino itrare eu in regna c2elo^::qa ab aqs cceperat:finiuit in aqs,Latus chrifti pcutif lancea: & baptiiml atc^ martyrii pariter facrameta fundunf.poft refurredtione mittit apoftolos ad getesipcipit eis ut baptizent
:nec ante recupat afpedtu q curet bapnfmo excitate, Eunuchus Candacis Regina: xthiopu ledionc ^ywUica chrifti baptifmatipparaf imutat cotra natura xthiops pelle fua:& pardus uarietates fuas.QiJiJ0^' ms accepant baptifma:qa fpiritu fandtu nefciebat:ite^; baptizanftne qs putaret exgetibus ac iudxis: aqs ne fpiritu fandto ad falute pofle fufficere,Vox domini fup aquas:dominus fupaqsmultas:dominus diluui11 inhabitare facit,detes cius ficut grex detonfatjdrq afcenderut de lauacro:oes gemellos habetes foetus: & ifoe/ eunda no cft in eis.Si no cft infoecuda nec fterilis:oes habet ubera ladte roratia qux cu apoftolo pofTunt dice re:filioli mei quos ite^ parturio:donec chriftus formef in uobis:& lac uobis potu dedi no efca.Michaeas de
funt iniqtates:& quo^ teda fut peccata.Beatus uir cui no iputabit dominus peccatu. Arbitror c£ pofiumus QL nos huic aliqd catico iugere.Beatus cui no iputabit dominus uxore. Audiamus & Ezechielem filiu hois quomddeeius uirtute ^nuciettquihois futurus eft filius,AiTuma uos de gentibus: & afperga fup uos aqua munda:6z mudabimini ab oibus imuditiis ueftris:& dabo uobis cor nouu:& fpiritu nouu, ab oibus inquit mudabo uos fordibus.ln oibus nihil ptermittif,Si fordes emundanf:quato magis muditix no coinqnanf' dabo uobis cor nouu &: fpiritu nouu.ln Chrido.nJefi' necp circucifio aliqd ualet:neq?pputiu:fed noua n*' tura.unde catamus canticu nouu.& uetere hoie depofitomq ambulamus in uetuftate Irae: fed i nouitate fpi ritus,Hic eft calculus nouus:cui nouu nome fcribefiqd' nemo fcit legere nifi q illud accepit ♦ Quotquot.n# baptizari fumus in Chrifto Iefu:in morte illius baptizari fumus,Cofepulti.n,fumuspbaptifmu in morte.ut quo furrexit Chriftus a mortuis p gloria pfisdta & nos in nouitate uitae ambulemus,Totiesnouitatem musiSt tam maculofum nome uxoris no pot ulla nouitate deleri.Cofepulti fumus Chrifto in baptifmate:t> rei arreximus p fide operatiois dei:q fufeitauit eu a mortuis.Cucp eftcmus mortui in delidis & i pputio ca nis noftrxtcouiuificauit nos cu illoidonas oia delidaidelens qd' aduerfum nos erat chyrographum deeret, qd erat cotrariu nobis:8d ipfum tulit e medioiaffiges illud cmci,OIa noftra cu Chrifto mortua funt: uniuet
^ juiun c^uLopi uita aeicrioitiLuiu**,v pitidodoregentiu fufcipianius.Simul obfecrqme quis m	,	r	,	,	r	^	,
fe quae fcripfi exiftimet-fed in ecclefise utilitate. Vt.n.oratores & philofophi defcnbetes quale uelint effe pfe <ftu oratore & philofophuind faciut iniuria Dcmoftheni 5: Platonufed res ipfas abft^ pfonis definiut: Sic in deferiptioe epifeopi di in corz expofitidc quae feripta funuqfi fpeculu facerdotii £ponif, lam in poteftate &
i»*	r- . rt. r. -L- -fUVz-i-mf nr «ipI Arx]pre» earl	cr.1llclPt*P	nQi/
uirtutes m unu
fo uerbo rephefione dignu eftiqs eft ille q abfcg peccato. „ .	,	  »	.
Neleii* talis elieifjad cuius coparatione rede grex exteri noientur.Uefiniut rhetores oratore q fit uir &o' nusidiccdi peritus. Ante uita:fic lingua irrephefibilis quxrif.ut dodus merito fufeipiaf, perdit.n.audoritaf tenr dicedncuius fermo ope deftruif. Vnius uxoris uiru.de hoc fupra diximus.Nuc aute admonemus: ut ii ynius uxoris uir etia ante baptifmu quaerif :cxtera quo($ qux pcepta fut:ante baptifmu reqramus. Ncqif' copem untuerfa poft baptifmu:# unu hoc madatu itelligere ante baptifmu.Sobriu fiue uigilate vHfcxTuccr qppe utrum fignificariprudenteiornatuihofpitaleidodorc.Sacerdotes q miniftra't in teplo dei: phibent m nu ^ iicera biberemc in crapula # ebrietate aggrauenf corda eoi*; & ut fenfus 0fficia exhibens deo^uigeac femp.# renuis fit.Quod rfcIt prudete:exciudit eos q fub noie fimplicitatisexcufant ftultitia Remotu.
na tuerit:o!a mebra in uitio erunt. Ornatu quo^ ernTc«7i(J,i.intefioeft P”^“^erc rephefibihs q uitia no het:irrephefibilis appellaf.q uirtutibus polletiornams e.Pomimus ^almd itelhg^ ex hoc uerbo mxta illud Tulln Caput eft artis docere qc? facias.Sunt.n.qda ignoratcs mefura fua.# tatx liditaris ac ueeordiaem, ^	fceffu	K	i	habitu	$ i fetmoneco^^ fccxpedftib^ mteu & q .
itelligetes qd fitornatu^omunt fe ueftibus di muditiis corporis:# lautioris mef*
fdrW10^0IJt ~^c usfotdibusfoediorfit.QuodautdodriaafacerdotibusSxPe ^filentio fut legis:# ad TitU ptousfetibif Jnnoces.n,#abi<$ fermone c6uerfatio:quatu exepto^eft*^^ nocet.Na ^latratu canu baculom Daftoris lupo^ rabies deterreda eft.no uinolentumo percuffore. uirtu» bus uitia oppofmt. Didicimus quaks effe debeamus: difeamus quales non efle debeant facerdotes.u
mluxum ^ & CO,men«“mm:ucn«rq; mero rfuans.ul dcrpum.tm
in luxuna uoluptasan uoiuptatc ipudicitia cft.Qui luxuriaf uiues moituus eft.ergo 8 inebriat K mor
& fepultus ctl, Noe ad unius horae ebrietate nudat femora fua:qu$ p fexcetum annos fobrietate cotexerat. i i o Loth p temulentia nefcies libidini mifcet inceftu:& que Sodoma no uicerat uina uicerut.Percuflbre autem epifcopu ille c6denat:qdorfum pofuitadflagella.& maledidus noremalejiixitifed modeftu.Duobus malis unii oppofuit bonuiut temuletia & ira modeftia refren f.no litigiofumrno aua^.nihil enim ipudetius arto gatia rulhco^dtq garrulitateaudtoritate putat:&f parati femp ad lites in fubiedtu fibi grege tumidis iermoni bus tonat. Auantia in facerdote uitanda di Samuel docettnihil cora populo eripuifle fe cuiq ,pbas: 6i apofto lojx pauptasiq refrigeria fumptuu a fratribus accipiebat:& praeter uidtu atep ueftitu nihil fe aliud nec habe remec ueile gloriabanf .Qua ad Timotheu auaritia:ad Titu turpis lucri cupiditate aptiffime notat. Domd fua bene regenteino ut opes augeatino ut regias paret epulasino ut cselatas patinas ftruat:& phafides aues le tis uaporibus coquatiqad offa pueniat:6d fupficie carnis no diflbluantartifici teperametoiSed ut qd* popu lo pcepturus eftiprius a domefticis exigatifilios habetem fubditos cu omni caQitate.ne fcilicet imitentur fi Jios Helitq in ucftibulo tepli cu mulieribus dormiebat:& religione pda putatesiqcqd optimu i hoftiis erat: in fuas delitias couertebant.Non Neophitume in fuperbia elatus in iudiciu incidat diaboli.Mirari fatis non queo:qu$ hoium tanta fit cxcitastde uxoribus ante baptifmii difputare:& re in baptifmate mottua: immo cu Chrifto uiuificata in calunia trahereteu tam apertuieuidefq? praeceptu nemo cuftodiat. heri cathecumv nusihodie potifex.heri in amphiteatrothodiein ecclefia.uefpe in circoimane ialtari.dudu fautor hiftrionu: nuc uirginu cofecrator.Num ignorabat apoftolus tergiuerfatioes noftras:& argumeto^ ineptias nefeiebat: q dixit unius uxoris uiruiipfe madauitirreprehenfibile fobriu prudente ornatu hofpitale dodtore modeftu: no uinolentumo percuffore:n6auarum:nd neophitu. Adhxc oia claudimus oculos: folas uidemus uxores. Quod aute ait ne in fupbia elatus icidat in iudiciu diaboli;qs n5 exeplo uep^ ^bet^gnorat mometaneus fa» cerdos humilitate di mafuctudine ruftico^i.Ignorat bladitias chriftianasmefcit fe iplum cotenere. de digni» tate trafferf ad dignitate.no ieiunauit:nofleuit:no mores fuos fepe reprehedit;& affidua mediratide ccrre» Xit:n6 fubftatia paupibus erogauit.De cathedra quodamodo ducif ad cathedra.i.de fupbia ad fupbia. ludi» ciu aute 8i ruina diabolimulli dubiu quin arrogatia fir.lncidut in ea qui in pundto horz: nec dum difcipuli iam magiftri (unt.Oportet aut eu 8i teftimoniu habere bonu ab his q foris funt.quale pnncipiuttalis 6i clau fula.Qui irreprehefibilis eftmo folu a domefticisifed ab alienis cofono ore laudaf.Alieni 6i extra ecclefia fut ludiiJh^reticijatra gctiles.Talis ergo fit potifex chnftiiut q religioni detrahutiuitx eius detrahere non au» dear. At nucpkrol^ cernimusiuel fauore populi in auriga^ modu precio redimere: uel tanto oium hoium odio* uiueremt no extorqueat pecuniaiqd' minime ipetratgeftibus. Hic fili Oceane folicito timore pquire* hxc magiftri ecclefiae cuftodire debebat.hos i faceidotibus eligedis canones obferuare: no iuxta ,ppna odia & priuatas fimuitates:carpentec^ femp audore fuu inuidia lege chrifti iterpretari.Vide qtum fit teftimoniu huiusique arguat mariti:cui prxter uinculu coiugale:& hoc ante baptifmu:nihil aliud ab xmulis obiici po» teft.Qui praecipit no mcecchandu:ipfedixit 6i no occides.Si no moecchamunfed occidimusitranfgrefTores legis lumus. q tata lege feruauerit: & offenderit in unoffit oium reus.Itaqj cu oppofuerint nobis uxore ante baptifmum:nosab us oia quse poft baptifmu pcepta funt requiramus.prxtereut qu non licet:& obiiaunt quod coccflum eft,	_	„
Hieronymi ad Alipiu di Auguftinu'epos eo^d opa at(p auxilio haerefim exicftina extincta gratulatis: di ex» cufantis qre cdrra libros Aniani pfeudo diaconi refcriberediftuliflet.	EpiftoIa.L.
Ominis uere fadtis atep omni affedtioe ac iure ueneredis Alipio di Auguftino epifeopis Hieronymus d	in Chrifto faiute.Sadtus Innocetius pfbyter q huius fermois tft portitor: anno pterito qfi nequaq i
africa rcuerfurus:mea ad dignatione ueltra feripta nd fumpfit.Tamen deo gratias agimus; 9 ita eue» «itiut noftru filentiu ueftris epiftolis uinceretis.Mihi eni ois occafio gratifVima eft;p qua icnbo ueitrae reuc retiae.tefteinuocas dcu:q> fi poffet fieri affumptis alis colubx ueftris ampkxibus iplicarer.bemp qde p meri to uirtutu ucftra^tfed nvic maxime qa coopatoribus di audtoribus uobis h$refis caeleitina mgulata e:quac ita ifecit corda multo^mt cu fupatos danatofen effe fe fentiatitame uenena mentiu no omittant, di qd1 iolu poffunt nos oderint:p quos putat fe libertate doced$ hxrefeos pdidiffe.Quod au te quaeritis utru refcripfe iim cotra libros Aniani pfeudo diaconi celedefis:q copiofiffime pafcif:ut alienae blaipnemiae uerba fnuola me iofos lihrnc in	rr	-	-	r_~	  F.niebio	pl	bytero	fufrenifli»	r	non
Qicatis nihil aliua loqi. 1 ume mmtu egimus:ut du epiftolae meae relponociu	ic	.pacrci;	^
fphemias fuas oibus patefaceret.Quicqd.n.in illa miferabili (ynodo diofpqlitana dixifte fe denegat: in hoc ope cofitef.nec gradeeft ineptiflimis neniis refpodere.Si aute dominus uita tribuerit:& notario^ fius copia':paucis lucubratiuculis refpddebimusmo ut couincamus haerefim emortua: fed ut imperma at^ blafpherniaeius noftris teporibus cofutemus.MeliufcB hoc faceret fanditas ueftrame copellamur cotra ^ricu noftra laudare.Sandi filii coes Albina Piniamus di Melania plurimu uos falutat. Has ^ru tia Bethleem fando pfbytero Innocetio dedi pferedas.Neptis ueftra Paula miferabihter pcat. ut memores cius fitis;5£ multu uos falutat.Incolumes uos di memores nici domini noftn lefu Chrifti tuea mini uere fandiatep 01 umaffedioneuencrabiles patres. . . n	o	c^.	tt
Emfdead Auguftiode zelo fidei cotra haereticos gratulatoria di de odio di de pfecutio	,	’	P	*	*
Orninol^ndoacbeatiffimopapae AuguftinoHieronymus.Omniquidemtemporebeatitudinem d	tuam eo quo decet honore ueneratus iuna^ habitantem in te dilexi dominum laluatorem.
*1-----------i _............    UVUVV3	tlLUUll-	11VIV1	VI 114 iv 1U1V imu»	*-------,
cu pcreunbus comoran.Scir qd dica prudctia tua.Madte uirtute in orbe celebraris,catholici te coditore tiqu^e rur lum fidei ueneranf:at^ fufpiciut.& qcf fignu maioris gloriar efttoes hxretici dereftan£,& me p^n pfequunf odiomt quos gladiis nequeat uoto iterficiat.In columen 6C mei memorem te Chriili domini cl£' naetia tueaf domine ucnerade & beatiflime papa,	,	»
Ad eunde eiufde de haeretico^ perfidia;^ ut opinor de origenianis Joquifrqaoi*» hyerofolima per loane epifcopu impium dogma deciderat.	EpiftoIa,LlL
Viti utro^ claudicat pede:8^ ne fradtis qde ceruicibus^ klinanf.habetes effedtu erroris priftinitcuni m	prxdicadieande no habeat liber rate.Sandti fratre s q cu nodra funtparuitate praecipue fandae ac ue/
nerabiles filix tux fimpliciterte falutat.Fratres tuos dominu meum Alipiu&dominu meum EuO' dium ut meo noie falutesjprecor corona tuam.Capta Hierufalem tenef a Nabuchodonoformec Hieremi^ nuit audire coQIia.quin potius xgyptu defiderat ut moriaf in taphnes:& ibi feruitute pereat fempiterna. Adenus de hxreticis eorucpdogmatibus & apologia^ cotra eo^: calumnias feripta funt prxmi^ h Nue incipit quartus tr^datus primx partis principalisi&primo de origine aixquxftio ptermittit?
qux ad fide ptinet;&! ex Origeniserrore defcedit.
Beati Hieronymi ad Marcellinu & Anapfychia de origineaix catholico^ atcphxreticorum fententiasrc ferentis.	Epiltola.LIlI,
Ominis uere fandis ateg 01 officio^ caritate uenerandis filius Marcellino Si Anapfychix Hierony' d	mus in chrifto falute.Tandeex Africa ueftrx Iras unanimitatisaccepi:&: no me poenitet ipudentix*
_ qua tacetibus uobis epiftolas meas frequeter ingefliiut referiptu mererer: 8i uos elle fofpites no aliis
■m ri	nz-vfifT.	t-.	«	T	n..._  fl-—_____I__7____—
putat a ia. An a propria dei fubfiantiaiut Stoici Manichxus SC Hifpanix prifcilliani hxrefes fufpicant. An theiauro habeanf dei olim coditxiutqda ecclefiafticiftulta pfuafionecofidunr. An quotidiea deo fiant ; # mittant in corporaifeciidu illud quod in cuagelio feriptu eft.Pater meus ufej modo opa£:& ego operor.An certe ex traduceiut Tertullianus Apollinaris & maxima pars occidcntaliu autumanut quo modo corpus f Corpore;fic anima nafcaf ex aia:&: fimili cu brutis animatibus coditioe fubfiftat.Sup quo qd mihi uideaf i ^ opufculis cotra Ruffinu fcripfiHe me noui:aducrfus eulibellu:que fandx memorix Anaftafio epifeopo T°' manx ecclefix ediditan quo lubrica Si fubdolaamo ftulta cofefllonetdum audito^ fimplicitati illudere n* tif fux fidciiimo pfidiceillufitiquos libros reor fan(5tu parente ueftru habere Occanu.olim enim editi fuuc multis Pvuffinilibrisaduerfus calunias rcfpodentes.Certe habes ibi uiru fandtu 8i eruditu Auguftinu epifc° pumtq uiua ut aiunt uoce docere te poterit:& fui imo per fc noftra explicare fmam;& Ezechielis uolumcn olim aggredi uolui.-&: fponfione creberrima ftudiofis ledtoribus reddere;fed in ipfo didtadi exordio;ita ani' mus meus occidcntaliu nuin(ia&:;& maxime urbis romanx uadatione cofufus eft;ut iuxta uulgare prouer>
 -	• "	 .	t_Cri&e #<>rt,ic pfT#» l-irhn/m-io, t-Jnf ^nf1»	»»<>•>
ai
ptura de ___________________________  ,	r	r	r
inltar torretis cudta fecum trahes;ut uix manus eo^ mifericordia chrilti potuerimus euadere. Quod fi & xta inclytu oratore filet inter arma leges;quato magis fiudia feriptura^qux S: libro^ multitudine Si fijf0
raDioix;quoi%. f : « —; c>—«C*A
feribere no poturquos cu legeris Si ueltibula uideris;facihs comedtura ermqualis ipfa fit futura domus.beu
credo in dei mifericordiam nos audiuit in difficillimo principio lupradidi ogis:^ ipfe adiuuet Si in penul» mis nnhpf-Y,   ■«	^u.tc (Incr P/ Maecs: bella narran£;5i in extremis in nhnc	&	inexv^c3/
Tphetx partibus in qbus Gqg Si Magcg bella narran£;& m extremis in qbus facratiffimi Si inexpl^ bilis teph xdificati0,uarietas mefuraq; defcribif.Sandus frater nolter Oceanusjcui uos cupitis comendar • tatus Sc talis fc eruditus in lege dominiiut abf<$ noitro rogatu iftrucre uos poffit.& noftra fup cuem qh$ft libus fcriPtura^ pro modulo cois igeniiexplicare fmam,Incolumes uos Si prolixa xtate florentes.
chtiftus deus noftertueaf,afpotes domini uere fandi.	.
Beati Augufiini hlppomcfis epiad Hkronymude origine aiaiubi fcifcitafab illoifi illa fnh	Z
qd nafcenbus fmguijj 3^x dc n^u0 creata: infundant:quo mo fit fatiffaciendu qucerctiiubi"""“"“.m reatu;quo trahat in c6denatione':nifi p faaametu baptifmi illi gratia xpi fubuenerit. r , ^gX fra ei bu noftru q nos uoc‘m[ { fu5 regnu Si gbnaiSd rogauiiSi rcgofut hoc qd' ad te d	Hieronymetcofules te de his d nefeio frudtuofum ecnobis ueJit.Quand.n.temulto q ego lu
tc maioreitamc et,5 ipfe fenex cofulo.Sed ad difeendu qd1 opus eftfnulla mihi ^	“^lc;
qma & f, fenes magis decet docere § difcereimagis tamen difeere q qd doceat iSnorar"^ „X tuscari «ms fero m omnibus anguR* mel!quai patior in difficillimis quxffionibus q m	anno^:
Wtisabrenna.ut uw poffim meas dare uel recipe Iras tuasip itetuaila no die^no ,r‘X a ml nS debm cu fi fiet, poffeqquotidieteprente habere uelleicu quo loquerer quicqd uelie.Nec 'deotamenodrtu^. re qd potuufi no potui totuqd' uolui.Ecce uenit ad me iuuenis religiofusicatholica pace frater.state ^ honor copreffivtrr nofter Ornfi.i, ...wi r. plnnn«fle.iY»^, n.. j.-^.urile uas i domo ^ |^gjacliis
trocidartmt.Nam inde ad nos ufq? ab oceani littore properauir, fama «citus: a me poflet de bis quse fcire i i i uelletiquicqduelletaudire.Ne^nullucepitaductusfui frudtu primoyedememultu fam$crederet:dein> de docuihoiem qd* potui.qd' autem no potuiiunde difcere poflet admonui;atcp ut ad te iret hortatus furru Qua tn recofibu uel pceptu meu cu libenter & obedieter acapenrogaui cuiut abs re uenies per nes ad pro/ pna remearet.Qya eius pollicitatione tenes occatione mihi credidi a domino efll- coceflamiqua tibi fcnbe/ rem de his qu$ p te fcire cupio.Quacreba enim que ad te mitteremee mihi facile occurrebat idoneus & fide agedi & alacritate obedicdi SC exercitatioc pcrcgrinadi.Vbi ergo iftu muene exptus fum.-eii ipfum efie qua> le a domino petebaidubitare n5 potui. Accipe igif quae mihi peto apiriiac diflerere nd grauens.Quarflio de aia multos mouct.in qbus 5( me eflfe cofitcor.Na qd de aia firmiflime teneamo tacebo.deinde fubiunga: qd mihi adhuc expediri uelim. Aia hois imortalis eft fecunduquenda modu fuum. No enim omni modo ficuc deuszde quo didlu eft.quia folus habeat imortalitate.Na de aiae mortibus tantfa (niptura multa comemo/ rat. Vnde eft illud:Sine mortuos fepelire mortuos fuos.Sed qd1 ita morif alienata a uita dd:ut tame $n natu/ ra fua uiuere nooino defiftatdta mortalis ex aliq caufa iuenif :ut ena imortalis no fine ratione dicaf. No tft »n.pars dei aia.Si.n.hoc cfTet:ci modo icomutabilisatcp icorruptibilis efiet.Quod fi eflctinec deficeret i de/ teriusinec^ficeret in meliusmec aliqd in femetipfa uel incipct habere qd’ no habebat: uel defineret habere qd* habcbat:quantuad eius ipfius aAdiocs ptinet.Qua uero aliter fe habeatmo opus eft extrifecus teftimo nioiquifqs feipfum aduertittagnofcit.Fruftra aute dicif ab eistq aiam dei parte efie uolunhac eius labem ac turpitudine:qua uidemus in nequifiimis hoibus.hac denicp ifirmitate 6i $gritudine:qua feni imus in ojbus hoibusindex ipfa iiliefle:fedexcorpore;qd itereft unde cegrotet.quae fiefiet incomutabilis; aliquo mo un^ de libet segrotare no pofiet.Na qd* uere incomutabile & icorruptibile eftinullius rei accefiu commutari uel corrupi poteft.Alioqn noachillca tantu:ficut fabulse feruntifed ois caroefiet inuulncrabilisdi nullus ei ca* fos accidiflet.Nd eft itac^ natura incomutabilisiquse aliquo modo:aliq caufaialiq parte mutabilis cft.Deum aute nefas eft nifi uere fumeq; incomutabile credere.No eft igif aia pars dei.Incorporea quo(p efie aiam &fi difficile tardioribus pfuaderi pot;mihi tame pfuafum efle fateor.Sed ne uerbi cotrouerfia uel iupfluo faciam Uel merito patianquonia cu de re c6ftat:no eft opus certare de noie:fi corpus eft: ois fubftantia utj efientia: uel fi qd aptius nuncupaf id qcfaliquomodoeftin feipfoicorpuseft aia, Ite fi ea fola incorporea placet appel lare naturaiquae fummse inc6mutabilis:& ubicp tota eft:corpus eft aiaiquonia tale aliqd ipfa no eft. Porro fi corpus no eftinifi qc^ per loci fpatiuahq longitudine latitudine & altitudine ita fiftif uel moucf: ut maiore fui parte maiore loeu occupet:& breuiore breuiorcminulcp fit in parte qm totoino eft corpus aia.Per totu quippe corpus qtf animatmo locali diffufionetfed qda uitali itentione porngif.Na per oes eius particulas to ia iimul adeftmec minor in minoribus efi:in maioribus maior.fed alicubi intcfiustalicubi remiffius.& in cv bus rora:& in fingulis totaeft.Nccp.n.aliter qtf in corpore etia no toto fentititamc tota fcntit.Na cu exiguo puncfto in carne uiua aliqd tangif iquis lotus ille no lolu totius corporis no fit: fed uix in corpore uideatur: aiam tame tota no latet.Ne<$ id qd1 fentif:per corporis cuda difcurrit.fed ibi tantu fentiftubi fit. Vnde er> go ad tota mox puenitiq f no in toto fitmifi quia & ibi tota eft ubi fit.Nec ut tota ibi fit caetera deferit. Vi/ uunt enim8; iila ea praclentembi nihil tale fadu eft.Quod fi fteret;8d utrucp fimul fic^t: umul utrucp tota pariter no lateretipro inde &’ in oibus fimuli&: in fingulis particulis corporis fui tota umul elie no poflet; (i per illas ita diffunderef ;ut uidemus corpora diffufa p fpatia locoy minoribus fuis partibus minora occupa rc:8^ amplioribus ampliora.Qua ,pptcr fi corpus aia efle dicedaeftindtft certe corpus quale terrenu eftmec quale humiduiaut acreutaut xthereu. Oia qppe talia maiora funt in maioribus locis;&: mincra in minori/ bus:& nihil ecpi in aliq fui parte totd adeft fed ut funt partes locoa^ita occupanf partibus cerpe.^.V nde u telligif aiatfiue corpus liue icorporea diceda fit propria quanda habere naturaioibus his mudan$ molis cie/ metis exceiletiore fubftatix creataiquar ueraciter no poffit in aliq phantafia corporahu imaginuiqs pt r ear> nis fenfuspeipimus cogitari;fed mete itelliguuitacK fentiti.Nem hoc pinde loquor;ut te qux tibi nota lunt docea:fed ut apem qd firmifiime tenea-ne me quili cu ad ea uenero quae reqro nihil dc aia uel fcietia uel fi de tentre arbitret .Certus etia fum anima nulla dei culpajnulla dei neceflitate uel fuaiffd ^pria uoluntate in peccatu efie collapfammec liberari pofie de corpore mortis huius (ux uolutatis uirtute tanq fibi ad hoc fuf ficietetuel ipfius corporis morteifed gratia dei p lefum chnftu dominu noftru. Nec oino efie anima ulla m genere humanoicui no iit neceflarius ad liberatione dei & hoium mediator hd leius chriltus. Quaecucp aut iine gratia mediatoris 6C facrameto eius m qhbet corporis xtate de corpore exierit:&: in poena futura;& ulti tao iudido receptura corpus ad pocna.Si aute poft ecneranone humana':quac iadta vlt ex Ada': regeneret m Chrifto ad eius ptines fotietate:& requie poft morte corporis h3bjtura:& corpus ad gloria receptura' .Hatc iunt qU$ de aia firmifiime teneo.nuc accipe obfecro qd rcquira';& noli me ipernere:fi te no fpernat qui pro nubis dignatus eft fperni,Quaero ubi aia cotraxent r^tu;quo retrahat m codcmnationcietiam infantibus morte praeuetistfi ei per facramentuiquo etia paruuli baptizanf;Chrifti gratia no fubuenerit.No enim es ex llIls qui modo noua quaeda garrire coepetundicetcs nullu reatum ex Adam efie tra£u. qui p bapufmu m i' *ame lo$uaf .Quod te fapere fi fcire:imo nifi te id no fapere fciremmequaq hate abs te quatrere: aut quaere/ P«aic.fcraa tenemus de hac te iniam tUa cocinnctc caihol.roc lundatiffime hdtnga & ommamu^ mloquia redargues adhibuiftiteftimonm ex libro lob.Nemomundus in confpcdu tuo;nec infans cuiuselt
dici unius uita iupterramideideadiunxiftiitcnemurcR rdm fimilitudinem puaricationis Adati 6t liber tuus
in lonam prophetam fatis hxc infignitun dilucidecBdeclarat;ubi ieiunare paruulos propter ipfum ongina/ peccatam; merito coactos efle d&ifti no ioconucmenter abs te quatroihunc reatum anima ubi contraxi •
%
Vnde oporteat eam etia in illa artate p facrameta chriRianae gratis liberari. Ego qoide anre aliquot ann° *
cum libros quofda fcribcre de libero arbitrio:qui in multo^ manus exierut:& habent a plurimis quattu opiniones de ais icarnatide,Vtru ex illa una quae primo homini data eft exterae ,ppagent .An lingulis qu buftp nouxetia modo fiat: An alicubi ia exilteresjuel mittanf djuimjusiuel fponte labanf in corporaata p taui elfe tradfadasiut qlibet eaw uera eflet no ipediret itentione meaiqua tucaduerfus eos quatis pote tau . ribus ageba:q natura mali fuo pricipio pdita aduerfus deu conanf iducere.i.cotra Manichxos.Na de ^ri lianiftis adhuc nihil audieraiq no multu ab iftis difiimiles blafphemias fabulanf.Ideo qujnra opinione no addidi.qua in tua epiftola iter exteras comemorafti:ne aliquapteriresmbi de hac quxft ioe iterrogati relcr pfifti religiofae memoris uiro:nobif<$ in chrifticaritate gratimrno Marcellino aia no fit pars dei. Prin* quia no de icarnatioe eius:fed de natura quxrif :cu hoc quxrit. Deide quia hic hoc fentiut illi contra qu 3geba;& id maxime ageba:ut creatoris iculpabile inuiolabilecp natura a creaturx uitiis & labe fecernereic illi a lubliatia malitcui propriu pricipiutpridpefcp tribuut ipfam boni dei fubftantia ex parte quae capta ei corrupta & oppreflam ad peccadi necefiltate perdudfa eiTe cotendut.Hoc itacp excepto hxreticx opinionis
corruptatxoppreiiamaa pcLLauiiicvcimaivpciauuw
errore cx quattuor reliqs opinionibus:quxna fit eligeda fcire defidero.Quscucp.n.eligcda eft:abfit ut ipU^ gnet hanc fideide qua certi fumustomni ais etia paruuli ifantis necefiaria efle liberatione cx obligande pec cati:eacB nulla effe nifi per lefum xpm 8C huc crucifixu,Proide ne logu faciamus;hoc certe fentis: q, fingulas aias fmgulis nafcetibus etia modo deus faciat. Cui fnix ne obiiciaf ^ oes creaturas fexto die confirmauerit deus:& feptimo reqeuerit adhibes tellimontu ex euagelio.Pater meus uf($ nuc opaf; & ego opor. Sic enim ad Marcellinu fcripfiftin q epiftola etia mei comemoratione beniuoletiiTime facere dignatus es: qd1 hic haberet in Africa:q ei ipfam facilius explicare pofiem fniam.Quod fi potuiftemiuon ille hoc abs te ta longe pofito inqrerenfi tame id tibi ex africa fcripfit.Na quado fcriplerit nefcioitatu fcio (j de hoc bene cognoue' rit cundatione meaiunde me icofulto facere uoluit.Quanq fi cofuleret eria magis hortarend' gfas agerem? q> nobis coferre oibus poiletmifi tu breuiter referibere q recondere maluifies. Credo ne fupfluo laborares ubi ego cflem;que putabas id optime fcire qd* ille quxfierat.ecce uolo ut illa fnia etia mea fit: fed nodu e»^ cofirmo.Mififti ad me difcipulos:ut ea docea';qux nodu ipfe didici.Doce ergo qcT docei.na ut docea mu a me flagitapeifq? me ficut alia multa 8i hoc ignorare cdfiteor.Et fortafte quis in os meu uerecudent: tan apud fe dicut:Tu es magifter in Ifrahel;& hxc ignoras^Quod qde dominus ei dixinq erat unus illoij<::q^ _ dekdabat uocari rabbi.unde etia ad ueru magiftru node uenerat:qa fortaflis erubefeebat difeere: 3 d0 x cofueuerat.me aut potius magiftru audireiq uelut magiftru deledat audiri.Recolo.n.qd dixerit eisiqu Y exteris eltgit.Vos aute inqt nolite uocari ab hoibus rabbi.Vnus.n.eft magifter uefter Xps lefus. Ncc ali docuit Moyfem p iethroinec alius Cornelia etia per priore Petru: nec alius Petru etia per pofteriore Paul'r A quocua ueru dicif alio donate dicif :q eft ipfa ueritas.Quid fi ideo adhuc iftabelcimus^ ea neq? orand»
cati peccares in Ada:ex quo caro eft ^pagata peccati. Aut li no peccanq luftitia creatoris ita peccato obliga alienoicu exinde ppagausmebris mortalibus iferunduteasmfi pecclefia fubuentu fuentrdanatiocofequ» tur.cuinearunoteftatendfit.uteispcflltbaptifmigratiafubuenin.Totigif am miliaiqux,nmortibus paruulo* fineidulgeria chriftiani facrameti de corporibus exeUt:quaxqtatedamnanf :fi noux creatx nui lo fuo prxcedere peccato:fed uolutate creatoris fingulx fmgulis nafcetibus adhaeferut.qbus easaimadisi^ le creauit & dedit-o ut io? nouerat:q> unaquxqj ea^ nulla fua culpa fine baptifmo Chrifti de corpore fuerat exitura^O uonii ieif ne« de deo poflumus diccrciq, uel cogat aias peccatrices fieri uel puniat inocetes:neq? negare fafnobis eft eas qux fine Chrifti facrameto de corporibus exierint:ctia paruuloy no nifi in danati netrahi;Qbfecro te quo hxc opinio defendif:q credunf aiac no ex illa una primi hois lieri oes: fed ficut n una umuta finealis finsulx.Ea uero qux dicuf aliazcotra hac opinione facile me puto poffe refellere, licu eft illud;quo e| fibi nuida uidef urgere:quo cofumauerit deus oia opera fua fexto die:& feptimo reqeuer • fi nouas adhuc aias creat O uibus fi dixerimus:q> ex euagelio in fupradida epiftola pofuifti.Parer meus u ^ modo opaf,Refpondct opcraf.didueft iftitutasadmimftradomonouasfftituedonaturas.nefaiptur^b, nefeos cptradicaf mbi aDtiftime legif cofumaffe deu oia opera fua.Na q, eu feriptd eft reqeui(k:unqj a c dis nouis creatur,,	3 crnhernadis.aa tuc ea quae no er.mt fprit.» nbnc faciendis req^-ui
lai.uLut cx duui» «MIC)«, puces.ex terra autem aiuviw.ivviiuuj,duimana,ieaquuu ^	intelligitur au
cent manifeftum eft.nulla enim erat auisznullus pifcis;nulla arbor: nullum anima1 ;^arentur,|cd nuc his creatis requieuine qux non erant:* creata funt ideft ceiTaffene ultra qua: non erani «	^	^
quod dicitur animas nefeio qu0 fonte iam exiftentes mitteremec de fe ipfo tanquam uas P c dirc; fed remec de una illa originaliter traheremec pro delidis ante carnem commiflis carncisuim p _ laui pouas creare fingulas fmgulis foam cuia nafcenti: non aliquid facere dicitur:	ctac(c	iteW^
cnitn fexto die fecerat hominem ad imaginem fuamiquod uti<$ fecundu animaro rauonaie
Hoc & nuc fadtmS inftitucdo qd' no cratifed multiplfcado q^erat.Vndc &f illud aerum eft a rebus qua: no erat inftituedis requieuit:&? hoc ueru eftiqd' no folu gubernado qux fecit:ue^ etia aliud:no qd* nodum: fed qciiamcreaaerat numcrofius creado uf<pnucopaf,Vel ficigif uelalio modo quolibeteximusabeo qd1 nobis obiicif de reqe deiab opibus fuisme ,ppterea no credamus nuc uf<p fieri afas nouasino ex rl Ia una: ied ficut illa una.Na qd' dicif qre facit aias eis quos nouit cito morituros:pofTumus retpodere parentu hinc pec cataiuel cSuinci uel flagcllaritpofTumus etia redtc illius moderandi relinqucre:que fcimus oibus teporaliter trafeuntibus rebus:ubi funt etia aialiu ortus:& obitus curfum ornatiflimu atqj ordinaniTimu dare: fed nos ifta fentire no pofle:quaefi fentiremus deledatioe ineffabili mulceremur.Nan.fruftra p ppheta: q hsec diui nitus ifpirata didicerat:didtu eft de deo q pfert numerofe iaeculu.unde mufica .i. fcieria fenfus ue bene moz duladiad admonitione magnae rei etia mortalibus ronales habeubus aias dei largitate conceff*a eft. Vnde fi homo faciediartifex carminismouit qs qbus moras uocibus tribuanut illud qd* canif decedctibus ac fucce detibus fonis pulcherrime currat dc trafeanqto magis dc uscuius fapietia per qua fecit oia loge oibus artibus pfereda eftmulla in naturis nafcetibus di occidetibus tepo^d fpatiaiquae tanq fyllabse ac uerba ad particulas fxculi huius ptinet in hoc labetiu re^d tanq mirabili canticoiuei breuius:uel pdudlius q modulatio pcogni ia & pfinita depofeit pterire pmittitcHoc cu etia de arboris folio dixerim:8i de noffro^d numero capil oru: qto magis de hois ortu 8i occafu:cuius uita teporahs breuius pdudiufue no tendif :q deus difpofitor tepo^ ru nouit uniuerfitatis moderamini cofonarerid etia qcf aiuntiomne qtf in tepore coepit efle: immortale t ile n5 poffeiqa oia orta occidunSd auda fenefcutiuc eo modo credi cogat aium humanuadeo efle imcrtalciqd' ante oia tepora fit creatus no mouet fide noff ra. Vt enim alia tacea coepit efle i tpe imortalitatis carnis xpi; qu$ tameiam no mqri£:& mors ei ultra nddominabif. Illud ueroqd* in libro aduerfus Ruffinum poluifti quofda huic fni$caluniari:qd'deudare aias adulterinis coceptibus uideaf indignum:Vnde conanf aftruere meritisgcftx ante carne uitac aias qfi ad ergatlula huiufcemodi iufta pofle pducimo me mouet multa cogi' tantem qbus haec poifit calunia rvfutari:& q? ipfe reipodifti no efle urtiu femetis in tritico:qd' furto dicitur efle fublatutSed in eo qui frumeta furatus ett:nec iccirco terra nd debuifle gremio fuo femina cofoucre: qa fator imuda proiiceret ea manuielegatiflima fimihtudo eff.Qua 8i ante q legere nulla mihi obiedio iffa de adulterinis foetibus in hac quadftioe faciebat anguftias generaliter intueri mu ita bona deu facere;ctia de no' ftris malis noffrifcp peccatis.Animalis aute cuiufcucp creatio habeat piu pmdemccp cofideratore ineffabile 3aude creatori excitatiqto magis creatio no cuiuflibet aialis:fed hois^Si aut caufa creadi quamf nulla citius ti melius refpode&mii qa ois creatura dei eft bona:& quid digniustq ut bona faciat bonus deus:qu$ nemo pot facere r.ifi deuslHxc 6i alia quae poftiim ficut poflum:dico aduerfus eos q hanc opinione: qua credunf abe:ficut illa una fingularis fieri labefa&are conanf .Sed cu ad poenas uentu citparuulo^ magnis ;mihicre' de coartor anguftiismec qd refpddea prorfus menio.Nd folu eas poenas dico qs habet poft hanc uita illa da> natio quo necefle eft trahanfifi de corpore exierint fine chriftianae gratix facrametoifcd eas ipfas qua: i hac uita dolctibus nobis ucrfanf ante oculos:quasenumerare fi uelim prius tepusqexcpla deficiet. Ldguelcunc aegritudinibusitorquend' doloribus:fame di fiti crucianf:debilitant mebris:priuanf fenlmusmexanf ab in> mudis fpiritibus.Demoftrandu eft itaq;qud ifta fine ulla fuamala caufa iufte patiant .No.n.dici fas eft: aut ifta ignorate deo fieriiaut eu nd poflerefiftere facietibus:aut iniufte ifta ucl facere uel pmitrere. Nunqdnam ficut illa aialia irrationabilia redfce dicimus in ufus dari naturis excellctioribus fi uitibfislicut aptiflime in euageiio uidemus:porcos ad ufum defideratu cdceflbs efle damionibusihsec & dc hoierectepcflumus dice Animal eft.mfed rationalc:& fi mortale. Aia eft ronalis in illis mebris:quae tatis afflictionibus poenas luit, Deus bonus eft:dcus iuftus cft:deus oipotes eft.hoc dubitare oino demetis eft.Tanto^ ergo malc^ q fmnE in paruulis:caufa iufta dicaf .Nepe cu maiores ifta patianf ifolcmus dicere: Aut ficut in lob merita examina^ ri:aut ficut in Herode peccata puniri.& de qbuldi exepiis qua: deus manifefta efle uoluit: alia qus obfcura funtlhoiem ediectare cocedit.fed hocin maioribus.Dc paruulis aut qd refpddea edi fi ere: ii poenis tatis nuU Ia in eis fut puniedapeccata.Na uticti nulla eft in illis statibus examinada iuftitia. De ig* nioi& uerodiuerfi/ nd dird^Ona? ode in nnrnni.v	r„ j	i .'V.	... j,.-_____________i.-t annaret in gradibus.quorum
tate qd dica.''Qua: qde in paruulis latct.-fed ab ipfis exordiis naturalibus dudu appar<:t !n gradibus.quorum nonulli ta' tardi & obliuiofi funt:ut ne prima q de ditee IfaRd elemeta potuerinr.Quida uero tara: lut fatui tatisiut no maitu a peccatoribus differat.quos Morid -s uulgo uocat.Refpddef tonaiie corpa hoc faciunt, fed nunqd fecudu hac fniam:qua defendi uoluimusiaia fibi corpus elegit^ in efigedo cum fallercfjerrauit' cu in corpus cogere? nrare neceflitate nafcedi alia corpora poccupanbus aia^ turbisupfa aliud no iue^ ficut in fpedaculo aliquo locuiita carne nd qua uoluir:fedquam ualuicoccupauit. Nunqd hic di talia
Ppflumu i'u aia^, (ingulis
patiun^dix! aliqd in libris illis de libero arbitrio^ qle fit;& cur mihi in ifta qua habemus i manibus qu^ no fufficiat;mmabo:& eum ipfum de tertio libro locum excerptu his Ins inieram. Nam irafe"a^e hnc?Uclatibus autem corporis quibus affligunfparuuliiquoru per aetate nulla peccata funt: fi d,nf	?nf non Prius § ‘P11 homines effe coeperunt:|maior querela di quafi mifericors depromi
dicif quid mali fecerutait ifta pateren^Quafi poffit efle inocetiae mentum ante q quifq nocere aliqd poU bus armaUteLboni allftuid °Peraf deus:in tmedatide maioru cu paruuloru fuorum qui eis cari fun.doicrv-ous ac mortibus flagellanf:cur ifta nd fiant.-quado cu trafierint pro no fadtis erunin quibus fada funt.pro/ Pter quos autem fada funt:aut meliores erunt:fi temporalibus incommodis emendamrecftms elegerint m Uete.aurt excufationem in futuri iudicii fupplido non habebunt ifiuitae huius angoribus ad aeternam
cruciatibus duritia maio^ co/
qd ipfis in fecreto iudicio^ fuo^bo
nae copefatiois refcruet deus^ Quonia gq nihil rcdte fecerintuamc nec peccates aligd ifta ppeili funt.No.n»
umceret c$teras;me fecuriffimo fieret; quado edj
Sis diligetiori difputatioe difcuflisiquaecu^ illa^: redte umet fecundu oes id qd* ageba:inuidtu pfiftere demdftraba.Nuc ue
iceunau oes ia qa ageoaanuivtu ^uucit utmuui<*i™.Nucuero una uolo fi poflrum ratione redta eligere oibus,& ppterea huius ipfius de qua nuc agimus defenfioneiin his qux commemoraui de illo libro uerbi meis attetius Cmesiualida firmat^ no uideo.na uelut firmamenta eius illud eft qd1 ibi dixi. Quis aute noui □) paruulis;de quo^e cruciatibus duritia maioijd cotundidiaut exercef fidesiaut mifericordia pbatur. QB1^ {nq ergo nouinqd ipfisparuulis in fecreto iudicio^ fuo^s bonae copefatioisreferuet deusfQuonia qq nih» retie fecerintitame ne peccates aiiqd ifta ppeffi funt.Sed hoc no imerito dici uideo de his qui uel pro chriu1 noie ac uera religione tale aliqd etia nefeietes patiunf :uel facrameto chrifti iam ibuti funtiquia fine focicta' te iam unius mediatoris liberari a danatioe no poftuntiut poflit eis etia pro illis malis quae hic in diuerfis at/ flictionibus ptulerut copenfatio illa pftari,Nuc aute cu ifta quxftio no poifitabfolui nifi etia dejiis refpoiV deaf :qui poft grauiftimos cruciatus fine facrameto chriftianae focietatis expiratiquac circa eos copefatio co' gitada eftiqbus infup QC danatio praeparata eft^Na 8c de baptifmo paruulo^; in eode libro no quide fuffic# ter:fed quantu illi opi fatis efle uidebad utrucp refpddiiq? etia nefeietibus & fide fua nondii habetibuspdel^
V614V «^1V	♦ik.V*	Ut	V/iUiLLCJUlU J VV VLyU.lliliaii.4U3 Vd VjUtV, UJLVUA	♦	14VV
nunqd fimiliter cocenere paiTumus,'^ per unu homine mors:&: p unu hoiem relurredlio mortuo^ enim in Ada oes moriunfific & in Chrifto oes uiuificabanf ,Per hacm.apoftolici dodtrina diuina dap fnfam fatis euideter elucennemine ire in morte nifi p Adammemine ire in uita sternainifi per ChrntU; ^ eft quippe oes & oesiquia ficut oes hoies per primaihoc eft per carnale generatione ptinent ad Adam» i hoies ad fecunda.i.fpiritale regeneratione ueniucqcuntpad chriftu pueniut.Ideo ergo didtu eft: ^ ;ul/ & ibi oes.qa ficut oes qui moriunfmo nifi in Ada moriunfataoes qui uiuificabunfmd nifi in Chrilto u ^ ficabunf,Acp hoc q fqs nobis dixerit quenq in refurredtide mortuo^ uiuificari pofte: nifi in Chrifto tanq peftis comunis fideidcteftadus eftjte quifqs dixerit q, in Chrifto umificabunf etia paruulv.q fine facrame eius participatioe de uita exeuntlhic ^fedto & cotra apoftolica pdicatione uemt: & tota codemnat ecci^! .nk,-	l____ ‘ jV, ^rnnhc f.ftinaf & cumfzqa fine dubio creditur aliter eos m chrifto uiuificat»
iam cotra louinianu difputasK expones lona prophetarficut paulo ante comemorauiifide ueraciffima de»' niuilti,Credo & in aliis locis opufculojK tucy:que uel no legnuel in prafentu norecordor. Huius ig.f da nationis in narmilos caufam reqroiquia ne^ aiarumifi nouae fiut finguhs fingulaiuideo effe ullu in illa & te Demtii.npr a dm dinar^£^“cdo:qud uidet nulluhabere peccatu. Anjorte diceodu eft in paruulo ea1/ nem fola' effe DeccativNoua uero illi aiam fieri qua fecundu dei pcepta uiuetean adiutorio gratiae dei:& W carni edomiti ac fubiete poflit (corruptionis meritu coparan,Sed quia m paruulo afa nodu id agere R ^ nifi Chrifti acceflerit facrametu:p hanc gratia carni eius acqrit :qcr illius moribus nodu potuit. Si aute illo facrameto a(a oaruuli exieritiipfa quidc in aeterna uita ermundeeam nullu peccatu potuit feparare- ^ ro uero eius nrireiiireetin Xpomo pcepto ante morte illius lacrameto.Hac opinione nunqaudiuiinung gi:fed plane auH.ni /V credidi ppter qd* locutus fum;&: quia ueniet hora quado oes qui in monumetis iu audietuoce nceda qui bona fecerutin refurredione uitxjpfa eft dequadiaf;& p unum hoiem r ^r.^!?ii? Inoit“^dpfa eft qua in Chrifto oes muificabuirf.C^ aute male egetut in refuiKfiio^^po
te octauu me natmitatis no effe paruulu baptiranau.-non carne led aiam dixit ^	Uidcndu	1»“
baptizaripoiRicu fuis qbnyg coepifeopis cefuit.Sed cotra Cypriani aliqua	„o fentiac; q ex
^t^5e n.° uiditifcntot quifeg qd1 tibet.tantu cotra apoftolica manifeftifliina fide nemo Ki» j^unl %p”® delido oes hoies m codemnatione duci pdicat.ex qua codenatioe non liberat mb gtatiau P more:°f dommu noftru.In quo uno oes uiuificant iqmcumpuiuificanf,cotraecdefis	6	&	mortui
mo fentiatiubi ad baptifmu fi ^pter fola paruulorii corpora curreref ibaptizandi atter -	nafcetib0$e
cum na fintiquaereda caufa eft at<^ reddeda;qre daronenfaiaeiquae noux cieant iingun q »
fi pzxter Chriflf facrametum paruuli morianf.Danari.n.cas fi fic de corpore	fandta	fcriptura	81	fa
ccr,
 _______________________0.„	,	,	'Eccle
«anu Miytuc,itxim.vuucrtet i terrapuluisficutfuitt8£fpintusrcuertef addominu*gdeditillurittaconfir mat fententiarqua uolumus effe noftra.Plus.n. hic fuffragaf tis:q ex unaputanr ocs etie anias.Na ficut ccn uertif inqunt puluis i terra ficut fuit;& tame caro de q hoc didlu c:ad hoiem no reuertittex quo ppagata e: fed ad terraiunde primus ho fadus eftiSic & fpiritus ex illius unius fpiritu ^pagatusmo tame au eu rcuertiv tunfed ad dominu;a quo ilii datus e. Veru q a hoc teftimoniu ita p iftis fonatiut no oi md huic opinioni qua defcdi uolo uideaf efle cotrariuiadmoneda tantu credidi prudctia tuame talibus teftimcniis cx nis agiutns me coneris eruere.Na licet nemo faciat optadoiut ueru fit qd1 uei% no «tamen fi fieri pollet optare:ut hxc fentetia uera elTetificutopto.ut fi uera ciabste hqdifiimeatcp iuidlifTimedefcndaf.Harc aut dinicuiras
ka. <au ini uul lucquarni;!! dia: JLiJLujpaiL£ODCQicit:r ucuiuni {jUomiuuwwvuL i yaiuuua n uv»	"	7^
ifta finierit puniunf^Eade prorfus i utraqj fentetia difficultas e.Illi fibi uidef de hac facilius exire quaitioc; qaias afTcuerat ,p meritis uita! prioris Cingulas fingulis corporibus iplicari.Hoc cni putat efTc i Adamimon in carnc icilicenmi.T» nnaizara eft rx AH5 fnnnliria nrdpwi nno rp.itn inminr pratia Chrifli liberat DufiliOS
jru 1 diit* lu^ciiutc una peccare aiasicx iaepraecipitari i carceres carneos no creaoino acqeicuinu cumcuuu, Prio quonii nefeio per quos circuitus fieri id aiut ifti ut poti nefeio quata uoluina feculoru itt ^ ad ifta rar-» ci na corruptibile carnis & fupplitia ptndeda redeudu fit:q opinione qd horribilius cogitari pofTit ignoro, Deideqs tandeiuftus defuntius eide quo no fi ifti uera dicutifoliciti efiedebeamusme i finu Abrabce pec^ cans 1 flamas illius diuitis deiiciaf^Cur.n.no & poft hoc corpus peccari poflitifi 8C ante potuitfPoftremo Io> ee aliud c i Ada peccafte. Vnde dicit apoftolus In quo ocs peccauerut:& aliud e extra Ada nefeio ubi peccaf-
ut nue iiLuviit. iu nv m.x^^uttuia uui uLiiuvit-iiogciuotis ardetibus exoptciSi expetie<	r„ --.......	— -—
huius rei auferat ignorantiaitame fi qd* abfit minime merucroipatientia mihi pe^a a domino deo nohronn que fic credimusiut aliq nobis no aperiri etia a pullantibus nullo md aduerfus eu murmurare debeaus. Me mim rimusipfisapoftolisdidlu.Muitahabeo uobisdiccreifednopoteftisilla portare mo. In his qtu ad me attinet etia hocdepute.Nec q hoc fcia me indigner idignume hoc ipfoetii eoum- ar idignior.Multa cni alia fimiliter nefcioiqux comemorare uel numerare no pofium:& hoc tolerabiliter ignoi an .m , metuerem ne aliqua ifta^i opinionu cotra illud qd' firmiftima fide retinemus icautisobrepetet mcticus: edante q kiam quaena ea^d potius eligeda fit:hoc me no temere fentire ,pfiteor ea:qux uera t ft no aduer ^ o u n, jniae ac fundatiffimae fideiiq chrifti ecciefiatnec paruulos hoies recentiffime natos a danativne creu auiip grau z am nominis chnftiiqua i fuisfacranictiscommendauitpofte liberari, . lj	™
Dialogus ab icerto auflorciex uariis fciiptis 8i epiltolis fan^oy Auguftim aKpHlcrq mi «cerpms at<$ colleflus.ln quo de origine animal unde culpa corraxerit difputaf .In cuius pfationedmerlae catholico^ at^hgcieticoydeeaquaftioneicmentiaerefeiutur
Vm apuduos caelettis eloquetia punfflmi fontis 8i litterayc oium fluenta redudentiac folida fecun/
t	dd uertice famtas ueitra cudta firmo flatu mebra cotineatimiror ftupore metis attomtusicur ft,!!,,
cidiu ifulani riuuli dignemini hauriremitores corporis infirma medetes,M3§IS v rg° quae de grcccq"
tummuiuauifontibusfitientibuspfera;atcBlatino^latices limpidiffimos adueitricordis tecreta pduca.
Ongenesigif qnullu ^prie de aia edidit libruii catalogo ecclefiafticspdicatioisamxtaciesmetione: h^c
dicit.dcaia uero ut^ ex feminis traduce ducaf: ita ut ratio ipfius uel fubftatia ilerta ipims corporis fcmim>
bus habeaf :an uero aliud habeat initiuifi genita eiaut no genitaiuel certe fi extnnlecus corpori idifmecne,
no fatis manifefta pdicatioe diftiguit.Ite i iibro que de epiftola apoftoliad Titu fcnpfit.S! qS ait tonc™
toanx anice reqraticu de ea neqj ex feminis traduce ducafinccp qd honorabilior & antiqor corpo^ copap
bt tradiderit ecdcfiaftica regula^ppter qd* multi nec coprchedere potueruntah er fentin oportere d^an^^
toncifed & q aliter fentire uel diflerere uifi fimtia nonullis i fufpitioe^bef.uemtnou! aliqdirro
aut ide ipfe Origenes i pfaus opufculisifed & Eufebius Caifariefis:&: P.philus martyr: Bafffiusq |
^^gonusiD.chanufqiS- Ruffinusfl,militer i fuis unius fubfl5t« oes effean.as^&.mortaksKronaOUc
^ «bitrii ac uolutatriiiudicidas quocp cfle p Us qu= i hac uita geffemtieffe tame eas	a q um
uerlacrcan., o,	Jr.____7-,	o	fineulos	nafcetm:	ad	picuiieneaiui.antrz
miMr£n^:^'hmuYcor!wra!Teak’knekm7naridiJqdi‘ur-fldaipfo!!eaffirmarefoieunoaliud dicutntc^an^	}te	A
m q mfufflationem fpiritus dciallam fcilicet quam initio fadlurx mundi deus uuffla	*
ipfa dei effe eam fubftantia profitetes.Quo modo non iffi uidebuntur quodam modo h$c prster fcriptu/ rae regula & roem pietatis afrcrereiqd1 fubftatia deieft qux peccat^Si aia quas de fubftantia dei eft peccatnn' fuper etia 9 & poenis fubdeda fit pro peccato.Sed & illud fe qd' per abfurdu e incurrere no uidenqa necelie eft ea fi mu i cu corpore morn&efle mortale;fi fimul cu corporeiuel feminata ucl formata uel nata e.Tu de/ de illi,i.Apollonius;Tertulh"anus:Pompcius Arnobius:Lacftantius;at^ Apollinaris:q unam qdem ex nullis fubftatiis a deo fadta efle dicut aiam.i.illa quae pria fadta eft 1' Adam:& ex Ada oium holum alas exiftere;» fecudu corporale fine dubio fucceflione traduce quocp fieri ala^zietia ipfi q aliud cftedutmifi alas eiTe naoi talcs.Si.n.ficut alalia extera ex folo femleoriufnta etia de holnibus fentimus: utcu corpore fimul leodci^ femine etia ala defendaf: qd didas de his q impfedli adhuc&de uetre abforfi funtf 8L q nonnuq etia ante q mafculo^ naturaliu receptaculi femina fint fufcepta depereutdn qbus fine dubio inuenif ^ fimul etia 1 qux naturali roe feminibus Ifertx erant alaeiextindtae fint pantcr& corruptx^Sjue ergo ex ifufflatioe don.it ni funtifiue ab una quse prla fatfta eftinecefiariu eft fimul ut cu corporibus corrupanfific eandem corporali bus etia origine fumut fecudu ipfopcratione. Autenl nihil olno ex rationabilitatq; immortali ala participi uit illudtqd' adhuc 1 uetre correptu e.Et repulfa e illa ratio qux affirmatjea in feminis traduce fimul cu cor ponbus feminata. aut fi participat: neceflitas Iminet cofiteri mortale efle anima:qd' fides noftra uricp no re/ cipit domino declarate defundo^ alas & colloqum apud Iferos habuiffeiSd Lazari fcilicet in beatoru fedi/ bus ouatem:& diuitis flagratem 1 incendiis.Efle na<^ alas Imortalesmo tantu diuini fed 6t philolophorum pleni funt libri.Quod taliter efle Theobrotus Ambratiota 1 Platonis libro Socrate difputatc didicerar.q ho
r.Ki pir»» nS fimmr ar G> alfi(Timnnrcprinirnmr miirniHn nnllii nnft- mnrfr anflimat n (.are indu"f/
iu itimriui.ut ul iiiu> uta icctuu idpicicaiuud ncuuia uuiua cituna iuuiun;Ut di ipfc ta laudabilis Ut putanr dodtor homicidae ipfum fe priuatune publice occideref: occiderit.Sic quocp.Cato ledo 1 node ad lucernas Platonis libro q Imortalitate afa: docet:ftrido gladio:reuelam manu pedus femel iteruqj pcuflit .Redeaus ad!ilias pterea fandege nobiliflimas difputatioesjno in academix nemorofxobfcuns redas umbraculis? cxlefti illuliratasex lumle.Bcatusita^ Hieronymus ta fandu Vidorinu martyreiq plerofqj catholicos cutusrfc potius ficri;q jipagari alastfecudu illud qcf 1 euangelio feriptu etPatcr meus quotidie operaf:& operorteredere fignificauit.Sandus quocp Auguftinus hac opinione 1 odo admodum uoluminibus uer tueri cernif.Sed cu origlale peccatu paenafqj paruulo^tq fine baptifmate moriuf: declaraf nitida deo fac in Ada;5^ ex ipfa olum holum alas exiftete: tam fuis argumentis: q feriptura^z teftimoiis ut e illud alae ft03"
-■   r. T. 1	pcrre>Cr?i>	Af>	fpmnrp	illinc? amrtlp/Q-i" ««pnCfuc r-r\r^t>ri£' l_J,.V..^/1Lrri/-.nlbUS
ocatus uauaioiusepilcopus awp* ^	uuu^ uidriyr;vu
bifcu colloqum familiariter habuiffetig tota oranois fuae feneeuidentifflmis approbatioibusufuse. Ar ue> ro fandus Ambrofius que ia fuperius iter uiros apoftolicos memoraums ihoneftu mqt putoaiascu cotpo' ribus eenerarimt aia nafraf ex aia.qcr nec aiae ipfi copetit.-aut fi certe fingulz caelefti poteftate fadae funttSi ex ipfisc*Kr*nati £nt^xex una Adse aia credibile uideri csteras nalci.fed no coueinqa foli deo hoc pof fibile fuir-nr fimnWapneraretmec exteris cocederef qd' ta myfticue 1 caufa Saluatonsiur no folu a folis ge Ulibusuei ludSsmc^ rtSa^ Chriftianos fe dicur icredibile putef .Photiniahn.hac fide fpernut:non crediit deu seneraffefNa' fi eo tepore igi£>° fem.naf corpus & aiajcofta fublata legimusino tame aiamna »■1«, r& , r. n _ r. - L-u.wr ni.imua no nata e:fi detrada 1 narte.Sed nec hoc fenotu e.Pronheta.n.^3
cens.Si qspercufTcrit muliere 1 utero habete Qi abortiuerit;fi formatu fuerindet aiam p ala. Si aut tum fuerit mul&cf necunia. ut pbaret no lefle alam ate qua forma. Itacg fi ia forma corpori dafmo 1 coce^ tu corporis nafaf cu femine deriuata.na fi cu femle:&: ala exiftit ex alaimultx alx quotidie poreut: cu leiu
fluxu quoda no nfecit natiuitati.Sed fi prius refpiciausmidebimus qd fcq debeaus.Cotempkmur faduram
AdxJn Ada*.n.exemDlu datu e ut ex eo Ite Uigaf :qa ia formatu corpus accepit alam.Na ootuerat deusaiau imo terrae admifcei^ fic formare corpus.Sed ratio ifirmaf qa primu oportebat domu c6pa^na».«» bahirafore iHimv	oO.f	Cirm	hahirare	nn	nnr	irtpnf r. /^'.'1 pr(?o corporis lin
tnamfeftu fit ordine exempli a deo traditu immutari no poffe.q ergo animas exuna^pagan^ in, ^ m corpora juxta exemplu primi hominis a deo quotidie fieriianathema fint. A VG VS i lincte ir cg0 jonyme coiules te de his qux nefeiotoro deum ut fruduofum efle nobis uelit. fim state maiorem: tamen etiam ipfe iam fenex confulo. Sedaddifcendum quod opus ett.nulla m
pot: q?1'a	fenes ?agis decet docereq difcereimagis tame difcerejq quid doceat igno^ j(U?.
RO,Beate papa Auguftinc in feriptura^» fi placet campo fine noftro inuicem dolore laude m
annorum exiftimare nos numeromec fapietiam canis reputesifed canos fapietia fcriptura teftaretcani homi nis prudetia eius.Noli ing fidem penfare temporibustnec me iccirco meliorem putes:g> prior in chrifti exer citu coeperi militare.AVG.Accipe igif:&qu3e mihi peto apcrire:atcp dilprere 06 graueris.Quxtlio deaia multos mouetu qbus & me efle cofiteor.ni qd de aia firmiflime tenea n6 tacebo.HIERO,Metirisnos uir la*lba?. tacis:8c Paruos magnus extollis:ultima'qp parte couiuii occupas :ut patriffamiliac iudicio proueharis. bea uelle fateor: fed enitipferotmagiftru renuesicomite fpodeo.peteti daf:pulfanti aperif:qU$resinuenit: di icamus 1 terratquo^: nobis icietia pfeueret in cselo. A VG V. Certus etiam fum aiam nulla dei culpamulla dei ncceflitate uel fua:fed ppria uolutate i peccatu efle collapfammec liberari pofle de corpore mortis hu^ msmel lux uolutatis uirtute taq fibi ad hoc fufficiete:uel ipfius corporis morte:fed gratia dei p iefum chri/ itum dominu noflru.HIERO, Anima imortalis iuifibilis 8C icorporalis eft: fecudu gratiore dico corporis noitri tubirantiardico uel eo certe tepore punief:& fuppliciu fentiet: quado priflinu corpus receperit:ut cu quo peccauiticu ipfo puniaf, AVG V.Dicif coceptio humana lic pcederc:pnmis fex diebus qfi ladis habe^ at !immtudme:fequetibus noue diebus couertaf i fanguine:deide.xii.diebus folideturireliqs.xv^formetur ^lniamcta oium mcbroi^. &: hinc ia reliquo tepore uf(p ad tepus partus magnitudie^augcaf. HlbRO.Sicut nefeis uia fpiritus 8£ aix igredietis 1 paruulu:& ignoras ofliu & ucna^i uarietates 1 uetre prae gnatistquo mo ex uili elemeto corpus hois in diuerfas effigies artufqs uarief de eodem femine aliud mole lefcat in carnibus:aliud durcf ioflibustaliudi uenis palpitet: aliud ligef 1 neruis:ita dei opera fcire nopote> tis q factor e oium.A VG, De animae fcarnatioe ut^: ex illa una qux prio homini data e:fic certe .ppagcnf. An fingulis qbu nouae etia m5 fiat. An alicubi ia exiftetes: uel mittanf diuinitus:uel fpote labat 1 ccrpo-ra.Quxna fit cligendaiopinio fcire defidero.HLERO.Super aix flatu memini ueflrs qu^fliuculxiimo ma xime ecclefiaflic^ quxflionis.Vt^: lapfa de caelo fit:ut Pythagoras philofophus oef<^ platonici & Origenes putananppria dei fubflatia:ut Stoici Manicharus & infana prifeiliiani ha:refis fufpicafian l thefauro habt af dei oh codiraemt qda ecclefiaflici fluha pfuafioecofidut:an quotidiea deo fiat: & mittaf 1 corpora: iecundu illud qd' 1 euagelio feriptu e. Pater meus ufep mooperaf;&ego operor:an certe ex traduce:ut Tertullianus Apollin3ris:5i maxfa pars occidentaiiu autumatmt quo mo corpus ex corpore:ficaia nafcaf cx aia;& fimili cu brutis animatibus coditioe fubfiflat. AVG.Hoc certe fentis q> fingulasaias fingulis nafcetibus etiam mo deus faciattcui fentetise ne obiiciaf: q? oes creaturas fexto die cofumauerit deus:& feptime reqeuerit: adhi> bes teftimoniu ex euangelio:pater meus uf(p nuc operaf.HIERO,Qiiid.n,ambiguitatis 1 didto e:ut diuer* fle itelligentia: tribuaf cccsfio^Coflat:^ fuphoc nulla cotentio e.AVGV.Docecrgo qusefo:quse doceam: doce qd' tenea.Et dic mihi fi aia: figillati in fingulisihodieqj nafcentibus fiutiubiin paruulis peccentmt idi geat 1 facrameto chrifti remiffione peccati peccantes in Adamiex quo caro e ppagata peccati.aut fi no pec^ canqnaiuftitia creatoris ita peccato obliganf alieno^ Cuexide ^pagatis mebris mortalibus iferunmnut eas nili per ecclefia fubuentu fueritidanatio cofeqtur. cu in ea^ poteftate no fitiut eis pofiit gratia baptilma tis fubuenire.HIER, Alienati funt peccatores a uulua: errauerutab utero:locuti funt ialfa.flati ut nati funt fubiacuerepeccaton fimilitudine puaricatiois Ada::qeft forma futuri.Ulud quoq, qd* 1 uclumine lob ferip^ tum e:nunqd mudus erit ho cora deo aut 1 operibus fuis irrephenfibilis uirf Si aduerfus famulos fuos non credit:& cotra angelos fuos prauu qd repperit;quato magis i his q habitant domos luteaste qbus & nos de eode luco fumusf Nullus em abf^ peccatomec fi unius qde diei fuerit uita eius,Si eni ftellae no funt mund% in cdfpechi dehquato magis uermis 8^ pucredo:& hi q peccato offendetis Ada tenet obnoxii? A VG V .Obfe cro te quo hxc. opinio defendif :q credunf alae no ex illa una primi hois fieri oesiled ficut illa una unuita fin gulis fingulx.Ea uero qu$ dicuf alia cotra hac opinione:faciIe me puto poiTe refellere.licuti eft iil ud.qd’ q/ dam fioi eam uidef urgere:quo cofumauerit deus oia opera fua fexto die: K feptfo die reqeuitifi nouas ad«< huc aias creat.Quibus fi dixerius:q) ex euangelio fupra pofuifti.Tater meus uf<^ nuc operaure! podet ope/ tatundieflu e inlhtutas admimflra'do:no nouas iftituedo.HIERO Hic locus apud iperitos &feripturarum ianflai^ mediratioem ufumqj & fcictia no habetesiuidef opinioni tu$ pria fronte blandiri. Caeteru dilcuf/ fus lacile ioluif.&! cu teftimonia fcripturaRd aliis coparaueris teftimoniis:ne fibi fpiritus ^andtus pro qhtate loco^ teoo^ uideat efle c6trarius:fecudu illud qd1 feriptu e.abyflus abyflum luocat in uoce cathcrada rum fua^.Cerno quo tua tedataflertio.fed de hoc i pofterioribus difleredu e:ne du mifcemusqua:ftioni/ busquxfl!ones:obfcuraaudietibusi>lligetiarelinquamus.AVGVS.Ve^e9arebus qu$noerat inflitu endis reqeuit.&hoc ueru eig? no folu gubernado qux fecitiuead etia aliqd no qa nodu e: fed qd* ia creaue/ rat num roflus creado ufep uuc operaf .Vel fic ergo uel alio quolibet mo eximus ab eo qd', nobis obiicirar de reqe dei ab operibusmeppterea no credamus nuc ufq? fieri amas nouasmon ex illa una;fed ficut illa una.
q> dicif .quare facit alas eis quos nouit cito monturos:poflumus rejpodere parentu hk peccata uel con/ u’nci uel flagellari.HlERO.Super quo.qd mihi uideref ii opufculis cotra Ruffinu o!im fcripfiffeme noui. sduerfum eum libellum que fandhe memoria: Anaftafioepifcoporomanae ecclefia dedit.in quo inbrica^ fubdola cofeflione dum audito^ fimplicitati illudere nititdiue tidei imo perfidia: iliulit.A vu V. ^°d in libro aduerfum Ruffinum pofuifti quofdam huic fentetix calumniari:^ deum dare animas adul '	c°nceptibus uideaf indignum.unde conatur aflruere meritis geftae ante carne uitae animas quafi ad
ergitiuia huiufmodi iufle pofle perduci:no memouet multa cogitatemtquibus hxc potefl calunia refuta/ ti. t quodipfe refpondiflimon efleuitium fementis in tritico quod futto dititur efle fublatumifcd ineo qui frumenta furatus eft.Nec iccirco terram non debuifle gremio fua femina confouere: quia fator imuiv Qa ea proiecerit manu:elegantiflima fimilitudo eft.quam 8^ ante quam legerem:nullas mim obiedtio itta
ntro^t^O -jhat
Srnt frC-
'V Vv >■ ■ ' «1Am
Uio.
<; av$
adulte rinis foetibus in hac qu$fiionc faciebat angutlias:generalitcr intuenti multa bona deum facere etiam de noftris malis prauifc^ peccatis. Animalis aut cuiufcucp creatio fi habeat prudetem piucp cofideratoreiin^ effabile creatori laude excitat: quanto magis creatio no cuiuflibet aialisjfed hominis^Si aute caufa creandi quaerit mulla citius &: melius reipondeturmifi qa creatura dei bona e.& quid dignius q ut bona faciat deus bonusiquar nemo poteft facere nifi deus^ Haec 8£ alia quae poiTum:& ficut pofium dico aduerfum eos q opi mone hanciqua creduturarx ficut illa una finguiis fieridabefadare conatur.HIERO.Antonius eni orator egregius:in cuius laudibus Tullius pfonatidifertos feait uidifle multosieloquente adhuc nemine. Noli igif mihi orato^ & no ruis floribus ludere:p quos folet iperito^s at^ puerorum aures decipi, fed fimpliciter dic qd fentias. A VG V.Cu ad poenas uentu e paruulogd:magnis mihi crede coartor anguftiismec qd refpodeam prorfus inuenio.no folu eas poenas dicojquas habet poft hac uita illa danatioiquo necefle e trahaftfi de cor/ pore exierit fine chriflianse gratiae facramcto.Sed eas ipfas qux in hac uita doletibus nobis uerfanf ate ocu los:quas enumerare fi ueii:prius tepus q exepla deficiet;laguefcutaegritudinibus:torquef doloribus: fame & fiti crucianf:debilitanf mebrisipriuaf' fenfibusmexaf ab imudis fpiritibus.Demoftrandu eutiq; quo ift^ fine ulia fua mala ca iufte patianf .No.n.dici fas e:aut ifta ignorante deo fieriiaut eu no poffe refiftere facien/ tibustaut iniuftc ifta uel facere uel permittere.HIERO.Diuerfis teftimoniis feripturaru eadem i quxftione uteris i theatrales pftigias:q unu eunde^ homine pfona^: uarietate mutata i Marte Venereq?pducut:ut q prius rigidus 8£ trucuietus icefleratipoitea foluaf i mollicie foeminaijd.AVG VSTI.Dute iram fenferotni' hil aliud q ucnia deprecabor.HlERO.Qusefo ut patienter audias.no eni de aduerfario uidtoria:fed contra mendaciu quaerimus ueritate. A VG V. Nunqdna ficut aialia irronabilia redte dicimus i ufus dari naturis ex celletioribus:5^ fi uitiofisificut apertiffime i euangelio uidemustporcos ad ufum defideratu coceflbs efle dee monibus:Hoc etia de hoie redte pofTumus diceref Aial e.n. fed ronale;^ fi mortale.aia e ronalis I illis mem/ brisiqux tatis afflidtionibus poenas luit:deus bonus;deus iuflusideus oipotes e:hoc dubitare oino demetis efl.Tato^ ergo malo^iquae fiut iparuulis caufa iufta dicaf.Nepecu maiores ifla patianf: (olemus dicere: aut ficut i lob menta examinamaut ficut i Herode peccata puniti: & qbufda exeplis qux deus manifeftajf fe uolumalia qiiae obfcura funt homum coiedturse cocedif.fed hoci maioribus.De paruulis aut qd refpdde amus edifll rejfi ratis poenis nulla in eis funt punieda peccata. Na utic^ nulla e in illis aetatibus examinanda iuflitia.HIERO.Dedir ecckfiaftes prio oium mete fua ad fapietia reqreda:& ultra licitu fe extedens uolm cas rdnefq; cognofcere:qre paruuh corriperenf a dxmonc. Cur naufragia 8C iuflos 8C ipios pariter abforbe/ lennVtpd & haec & his fimilia cafu eucnireuan iudicio dei:Et fi cafu:ubi,puidetia:Si iudicio:ubi iuftitia dei» AVGV.Doce igif qd dicere:qd fentire debeausmt coftet nobis ratio noua^ aia^c finguiis corporibustfigd latiq; fadta^.HlERO. Videris mihi obliuiofus eiTe:6C qfi nihil (upradidtu fitpeafde difputatiois reuerti li'
catu.An forte diceduTincarDulo carne fola efle peccatiinoua' uero illi aiam fleritq fecudu dei prscepta ai' ueme i admtorio "ratia; chrilti:& ipfi carni cdoito ac fubiugatae pofiit i cormptiois meritu coparari.HlE/ RO,Demus operlur pnidofiflima haerefis de ecclefia auferafiqus femp fimulat poenne'tia'i ut doce'di i eo defiis habeat facultate';® fi apta fe luce j.didem;foraSexpu|fa moriaf.AVG V.Quatredaca atq; reddenda eftiqre danenf aix:qas noui creat' finguiis qbufqt nafcennbustfi pmeichrrftilacramctuparuul, monan tur.danart n eas fi fiede corporeexierit:8d fanfla feriptura & fanfla e teftis ecclefia.Vnde illa de aiaja noua tu creatioefentetia-fi bac fide fundatiflima no oppugnatifit St mcaifi oppugnat no fit & tua.Nolo mihi di'
caf- J, hac fentetia debere accipi qd1 fcnptu e. Qui finxit fpiritu hois in ipfo;& q fingit figillatl corda eoru. aliqd fortiffimu atq; luidhfiimu reqredu eiqcfnos no cogat deu credere ullam aiaru fine culpa aliq danato tem. Na uel ta'tundc ualetiuel plus e forfita creare q fingere:8d tame Icriptu e.cor mudu crea i me deus.Neu putari p6t aia hoc loco optare fe fieri prius q aiiqd efler. ficut ergo ia exifles creaf inouatione iuftiri^ a exifles fineif rnfirmatide docflrinx.Nec illud qd* i Ecclefiafte feriptu e:tuc couertef i' terram puluisn»
i . O i	O	.	*	 -	*	—	J	<	11	 -		1	/r+	CTHinc ftl*
ideo fic ia
cur fuit;& reuertef fnintus ad dominu:q dedit illu i.lti cdfirmat fentetia';qua uolumus efle noflra'-Plus en» hocfuffragaf eis q exFuna pUtant oes effe aias.Na ficut couertif iqunr puluis in terra ficut fuit:& tame caro *m! ces*	de q hoc dicflu e ad hoiem no reuertif :ex quo ,ppagata c:fed ad terra unde primus ho fadtus e:Sic& ‘P^tus
vWtyfmi j
5t?trttX"Vo
j —«taanoiemnoreuciut.vA^-^r-o^--. --nujaviua
ex ipfius unius fpjtitu npugatusmo tame ad eu ruertif: fed ad dominu a quo illi datus e. Veru qa hoc temo niu ita # iftis fonatmt „6 lino huic opinioni quadefedi uolomidcaf effe totrariuadmoneda tantu creaio. prudetia tuame talibus teftimoniisex his angurtiis meconeriseruere. Na'licet nemo faciatoptad° mu e. fitiqd utjjc no eflname fl fltrl poffi:t;optate ut hax fentetia uera effer.Et fic opto: ut fi uera c.abs te iiqoi me atqj mediffmie defendaf.HiE.ppofuilti teftimomaiquat no de alterius feripturae loco. ieaaepprii bnsabfoluta lunr.Reuertaf puluis in terra fua unde fumptusc;& fpiritus reuertaf ad de™’n“9 f Ex quo latis funt ndenduq putat aias cu corporibus fien:& no a deo fed a corpo^ P/^mwar6 non ho' cato reuertaf m terra.& rp,ritus d t ajdeuq dedit illumimanifeftu e:deu parente efle	3
T •	tnines.AvG.IIIa' utro opinione'™f.antoeSnec difeutere uolo nifi necefle fit.at, titinamifldequa
z	nunc agirnustfi uera «fic abs te defendaturmt hoc necefle ia no fitiquis aute defideKm: rogem.uotis
nbus exoptenu&expecleiutpcr te mihi dominus huius rei auferat ignorantiaitame fi quodabfit.miW^
meruero—- ■	^	z-x.	.	-	*—•'
AVa ~IW
r">
j-iir cvtm
~bcO Jd
jpccm:a cxpecie;uc prr te m,hi domjnus nuius rti aurcrat ignorantiarum «i—- -	{ell(U/
,n . r Patietiammihipetaadominonoflro.HlERO.luxta beatum apoftolumiunutqui^iniu ^ abunda..alius quidem ficialmsaut fic.Certe quicqmd dici potuit: & fublimi ingemo de ltr’F	. me tu
rum hauriri fomibusia te pofitum at^ difertum dt.Sed quxfo reuerentiam tuam parumper patiaris m
om laudare ingenium. Nos.n.inter nos eruditionis caufa diiTerimus. Cee ferum $muli&: mixime harretid: cu diuerfas iter nos fentetiasuiderintideanimi ca!uniabuf racore defcedere.Mihi aut decretu cil te amaret fufciperetcoleretmirari.tua^ didta quafi mea defendere.AVG.Qui aias ex una ppagari afferunr.qua deus homini primo dedittattp ita eas ex paretibus trahi dicunttfi Tertulliani opinione fequunf: jpfcdo eas non fpiritustfed corpora efle c6tendunt;& corpuletis feminibus exoriri.quo puerfius quid poc di: i^HIER.Qui dicut prius aias fuifie q natae funt:& non corpori fecundu excplu primi hois a deo quotidie fieritanathema fint. A VG V.Quis negat n5 unius tam fed ois aix creatore fadtoreq; dcutnifi q eius eloquiis apertifilmc re ftagaftSine ulla ambiguitate per ppheta dixicoem flatum ego feci aias fcilicet intelligi uoles.HJE. Domi/ nus i euangelio uidete iquit ne cdtemnatis unu ex his pufillis.Dico.n.uobis qa angeli eo^ femp uident faci em patris mei q in caelis eft.Magna dignitas animapdtut unaquaecp habeat ab ortu natiuitatis i cuftodia fui angelu defignatu.Sufficiat nobis memorata credulitasi& noflra tadem finiatur oratio.Ecce deo fauete feci quod flagitaftitimo quod potui.ratione animdC iuxta exeplu primi hoministd^ uerbum Saluatorisa domi^ nodeoquotidie fieriuamcp formato corpori darittotucp curfumeiusbreuiter licet faltibus potius fidici fasefttqpaflibus pro feftinationeadfineufqjperduxi.atcp ,p tenuitate ingenioli mei per cudtosecclefixma' giftrostprariertim per duos pinguedinis libros. AVG.uidelicet&HieronymuafTifteres aureo dextra Ijzudq; candelabro inftar duo^ exh luminariumtcognitidi ad hqdum tradidi.de q plurimis coru opufculist.ua eis follerti uigilantia;& fagaci perquifitioe inueftigata rtflitues didtatloquiueluti prarientes alternis uicibus te ci.Quid ta redlutquid ta uerutquid tacatholicutqd fole clarius adinlbudlioemoium magis utile:uel co.ra haereticos certetqui inimica aduerfum nos mente defxuiuntiquid tam irreprehefibile^ Vos ergo catholico/ rum uiroru praecepta tenaciter aflcquedo:iufli haeredes fed & neceffarii mcniemini:q latiali eloquio polkn tes fapientioribuspraeferamini: & non magis ftilJantis liquoris: ficut prxfatione comprendi:'q mundantiU fluuiorum ubertate rigati redundetis fluentis fandtorum.
Incipiunt Epifloix beati Hieronymi de quaefhonibus nereris & noni teftameti in unum congcftae.
Secunda pars principalis totius uoluminis;qux de feripruris iacris chriflianu hofem erudit.
Epiftola beati Damafi urbis romanae epifcopl ad beatum Hieronymu de quin(p qua:flionibus ppofitis ad feribendum excitantisimonentis frudtum ftudiorum i fcnbendo confiftere.-qua^ qua^flionum tituli f epp
ILECTO i chrifto filio Hieronymo prgefbytero Damafus in domio falute. Dormi d	entem	te 8C longo ia tepore legente potius q fcribcnte:qu$fliuncuiis ad te muTis ex»
citate difpofuimd quo & legere no dcbeai(Haec cni ueluti quotidiano cibo alif & pin guefeit oratio) fed quo ledhois iit frudlus ifte fi fcribas.ltacp quonia 8^ heri tabellario ad me rcmiffomullas ia te epiftolas habere dixifeexceptis iis qs aliquado in heremo didtauerasicifcp tota auiditate legi ate^ defcripa:& ultro te pollicitus es furtiuis nodi um operibusahq fi uellem pofle didare.Libennr accipioab Ciivreteqd rogare uolu craifincgafTes.Necttueroullaputodigniore difputationis nr$ co a uianone ioreq fi de fcnpturis fermocinemur inter nos.i.ut ego itcrrogeitu rdpon deas.Qua uica m»
hil puto i hac luce iucudius:quoaix pabulo oia mella fupanf.Qua dulcia inqtprop t ..g turi mcoeio/
quia tua:fuper mei ori meo.Na cu iccirco(ut ait praecipuus orator)hoies a beitiis ditie reus 9 q po umus; qua laude dignus eihq in care exteros fuperatun q hoies beftlasateceliut. Accingereigit.	hib»
icda (uRt differe:fi.rujs utrug moderame:ut nec propofita folutione deMcremieccp^olabreu.tate. Fate cr quippe tibi eos quos mihi ia' pride Ladatii dederas iibrosiideo no libenter lego:qa ^ P	1
eis uf<£ ad mille fpacia ucrfuu tedutur:& raro de noftro dogmate difputatiquo	- (ir ;
neret idgitudo:& ii qua breuia funtifcholafticis magis fint apta q nobis:de metris 6c rCyi u litu & phiioio phisdifputantia.Quid fibi uultqd' in Qenefi fcriptii eft:ois qui occiderit Cayn^kpjcu	us exoiuct. _i
oia deus fecit bona ualde:quareNoe de mudis&imudisaiahbusprecepiucuimu u	e bonu poflit.
Et in nouo teftameto poft uifionc:qu$ Petro fuerat oftenia diceti. Abiit domina a m .quonia comune 8£ imudu nuq introiuitinos meu.Voxde caelo refpondit 9 deus mudauititu ne	nsCCur deus Io
quitur ad Abraha:q>quarta progenie filiiIfraheleffent de egypto reuerfuri^P?1 E °> cs knbit.Quica aut progenie exierut filii Ifrahel de terra egypti. Quod uticK nifi exponaf uidete liecotr a	Cur A ora ha
fldei fu$ fignu in arcucifione fufcepitfCur ifaac uir mftus di deo carus;no illi cui uoiuit;fcd cui noiuic
P BeanTdkronymi refponfiua epiftola tres tatu ex qncp quxflionjbus PPofitis differes. & de circucifice ac diferetioe mudo^ atep imudoru aialiu ad Termllianu Nouatianu:GriS^nccB remit tes.L V1L
puid f.bi uult qd- i Genefi fct.pJS^	mfeShfbcf'
IfrLl diffoidfiqua Abrabx qrta ^genie rrpromitnf: & aMoyfc qnu ^gemefatia phiUt. Lur.Ifaac ulr mftus & redas cui noluit deceptus errore benedixit.	r.of	arrito notario-
« Eatiffimo papx Damafo Hieronymus.Poftq epiftola tua: fanditatis accepi:conflfl	.	.	*
b «exuptretiperaui.Quoadoffidupr^pararo quod era uocepreptumsamemih-gcbam,Interi tame & ego lingua:& illearticulu mouebamus.cum fubitohebr „
00 pauca uolumina:quac de Synagoga qua.', ieaurus acceperat.Et ilico habes'nq t	poftulaums^ »
dubm: & quid facerem nefeientemata feftinus exterruinut oibus pretermiffis ad lc	^	^ _
quod quidem ufq? ad prxfens facio. Verum quia heri a diacono ad me miflb ut tu puras epiftolanuur ego fenrio:cdmetaiiu te expediare dixifti;breue refponfione ad ea defideransiqux fingula magnoru uoluminu prolixitate indigent tqutcco 01 EaxE^-iacra ribi confeftim difcufTuduabus tantum qucefliunculis praeter/ mifTismo quo no potucri:& ad illas aliquid refr odere;Sed qd* ab eloquetifllmis uiris Tertulliano noftro fci licet & Nouatiano latino fermone fint cditx:& fi noua uoluerimus afferre fit latius difputandu.Certe expe
tio qd placeat:Vtru ne cpiftoian breuitate fentetias tibi uelis digernaut finguloRd libros confid.Nam Ori
" -	~	*	•	'	- c:. _	/r..................imndis
—: loquar,Didymi de fpiritu ----------------------------------- -	r---------
mestantumodo doimitareiq ledtione fine ftilo fomnu putas. Ante latis itacpproblematibus quae epiuolae tux fubicccras:quid mihi uideref anexui.uenia poftulas;&: feftinationis pariter & mora^:. Feftinationis qa ad una lucubratiuncula di&are uolueri multorum opus dierum.Tarditatisiqa alio opere detentus:non fta tim ad interrogata refcnpfi.
PRIMA Quafftio,
Vid fibi uultiq? in Genefi feriptu e.Omnis qui occiderit Cainffeptem uindijffas exoluetf Ante q de q	quaeftione aliquid dica mus; redtu uidt f:ut editiones interpretia fingulo^ cu ipfo hebraico confert
tes rmone digeramus;quo facilius feripturx fenfus poflit intelligi. Vagomerlo adonai lachen chol ohorg cain ciuahadaim iucham^ Aquila;& dixit ei dominus.Propterea omnis qui occiderit Cainrfepteplicl ter ukifce£.Symmachus;& dixit ei dominus.Nd fic.fed omnis qui occiderit Caimcbdomada fiue feptimus uindicabitur.Septuaginta St Theodotion;& dixit ei dominusmon (icSed ois qui occiderit Caimfeptc uin/ didas cxoluet.Poftq Cain occiderat fratrennterrogatus a dominombi eft Abel frater tuus^ corumeliofe re/ fpondir.nefciomunqd cuftos fratris mei funffQuam obrem maledtdtionc danatusmt gemes & tremesuP uerct fuper terraznoluit ueniam deprecariifed peccans peccata c6geminas;tanru purauit nefas:cui a domio no poffet ignofci.Deniq^ relpondit domino,Maior e iniquitas mea:q ut dimirtar.i.plus peccauiiq ut mere/ ar abfolui.Ecce eiias me hodie a facie terrs:&a facie tua abfcodar:& ero gemens & tremes fuper terram:# erit ois q inuenerit me occidet me.Eiicior iquit a cofpedu tuo:& cofcietia fccleris tremebundusduce ipfa|? ferre no fuflinesiabfcondan ut latitc. Erit<$ ois q inuenerir me occidet me,Dum ex tremore corporis Si. riata: metis agitatu eu effe itelligmq mereatur iterfici.Veru deus noles eu compendio mortis finire cruci tusmec trades poena::qua fe ipfc danaueratjairmd fic.i.no ut exiltimas morieris;& morte pro remedio accv pies;ueR> uiues ufcpad feptima generatione;&: cofcietiae tuse igne torqueberis.ita ut qcuncp te occiderit: fe/ cundu duplice iteliigemia aut in feptima generatioe aut feptimo te liberet cruciatu. Non q, ipfe q occiderit Camtfcpte ultion.bus fubiiciedusfitifedg fcpt£ umdidasiquae inCam tanto tepore cucurrerunt: foluat m interfeflo occides eu qui uit* iuerat dereiiaus ad poena .V taut qd1 dicimus maifeftius f.anquotidianx co
..	u	„_____________iofiinc iri nf-irrimii na iniTnni nrimn fn-i' /v ni-,V,.—
fino^ciTod^ te dct^muk^iibtTCt^rdciatibusiKfecunduyx.qdcediciSem dic fenfus nobis mdef.De eo
aut
eft
tq, Aqlapofuitefeptepliciter:& Symmachus hebdomada fiue feptimus ulcifceftmaioy noftro^ irta fnia elt;a putant i fentia generatione a Lamcch mterfeSum Cam. Adam qppe genmt Cam.Cain genuit Enocb. Eno-h fr-nnh r^imn r iinan g nuitMalalehel. Malalehcl genuit Mathufale. Maihufale genuit Lamech» qfeptZ^h ?HTn5fpomegut i quoda hebneo uolumie fcribifuterfecit Cain.ut ipfe poftea cofitef: q* uiru occidi i uulnere meo # iuuene in liuore meo.Quonia fepties uindicabif de Cain. De Lamech aut fepy tuagks feptits Hoc a dide Cain g>f feptima generatione a Lamech i terfedtus fiu&iuxtaaliacdiiioem p0^ nam ruisfcekribUsdederit:g> tot generationibus gemes & tremes uiueretfupterramihil obfcuri arbitro
remafifle.Nuc illud aff nd irerrogaueras:du aliud agimus irrepfiuqu^ fint.lxxvii.uididx: qux in Lamecn exoluedae funt. Aiunt ab Adam ufq? ad Chnffu generationcs.lxxvii.Lege Lucam euangeliffa: Si menies it effe ut dicimus.Sicut er»o feptima generatioe Cain peccatu eft diffolutumo.n.uindicabit deus bis in id ip 6C q femel recepit mala in uita fuainon eofde cruciatus paticf in mortetquos eft paffus in uitaiita 8i Lamec peccatud.totiusmudiatq? fanguinis q effufus eichrifti foluef aduentu. qui tollit mudi peccatarqjauit tium fuu i fanguine Uu*f& torcular calcauit folustq de eode ad cxlu rubicudus afeendes:# clamanb gelis miraculu praebuit.Eleuate portas principes uellras;&: inproibit rex glorix & cetera,	.-	hoc
da hebrzcusf apocryphtseo^ libris.lxxvii.aias ex Lamech ^genie reperiritquae diluuio def* » ujndj/ numero dc Lamech fada'eik uindidta' cb genus ipfiusufcp adcatadyfmu pfeuerauerit. A11* S„rrl iuo. dis Cain uaria lufpicaCPrim^ ^,jS aff^t	pcccamtqd' norede diuiffrit.Secudug»
Tertm qffdolofe egerit dicesitrafeamus f capu.Quartu qff uerfecerit.Quitu qd	^Iptimii	qa	nec
nuqd cuftos fratris inei	qcffe ipfu danauenttdiccs.maior culpa tua e q utdim^ ,^h7vmis
danatus egerit poenitetia fccudu Niniuiras:^ Ezechia rege ludarq fminete morte ueniaiacny ^ rut;ut q danati fuerat no perirettfed auetes poenitetia ipetraret milericordia dei.Na traaut	ni/
fimo deoadeo ufep adfeptegeneratioes fuiffedatu:ut falte malis loge	l°
tetia ageretiut mereref abfolui.Nonulli feptenariu numeru plenu & pfedtu iTerptaUdemum cis tcftioma c6trahetes:& huc ee feniu que fupra pftrinxius.Quod q iter fecerit Camabigf aU0(jens oiafuppliciatrifeuteliberaritpoena.Sutautq&decuagelioiterrogationePctr11^1^1,
peccabit i me frater mcus:8f dimitta ei uf(p fepticsf Dicit ei Iefus.No dico tibi fepties fed uf<p feptuagies fepti i i 6 es,Et putat morte atqj peccatu i feptima^genie fabbatizaffe qndo Enoch raptus e;& no iuenicbat ;qa traf-ftulit iliu deus.De feptuagita aut & fepte illa expofitione fequunf i aductu chriftnmortis atq^ peccati acule um efle cdfradlu,Pona & aha opinioneme qd uidear ptergrcffuStQuida feptimu anu remiffionis:& qnqge fimu Iubilaei:& qdrigetefimu nonagefimuiqd' uolut itelligi feptuagies fepties:multis modis iterptanf: afie
uftp fup hoc locu tu ce fufficiat.Quia &C ex his q refperfimus igete tibi difputatiois filua poteris ipe coficere: Scies Origene.xii.8t.xiiiu Genelim libru de hac tatu qftioe di&aftc. SECVNDA Quxttio.
Vrdeusloqfad Abrahamiq, qrta pgenie filiilfrahelelTent de$gyptoreuerfuri;& poftcaMoyfes c fcribit. Quinta aut pgenie afcederut filii Ifrahel de terra xgyptLQuoduuq; nifi exponaf uidef ce c6trariu,Hocuero pbieacu legiffe coepi mecu tacitus arftuare:# e ueftigio Genefim Exodu pcur/ rens:repperi loca i qbus fcripta funt:qu$ uidef facere quxl>ionc,Ac prio exiftiaba fpmtalibus fpiritaha c6/ parado idifiblubiliaeeificuti & multa funt alia.Na 8i Mathufale.xim.anis poft diluuiu uixiffe fcribif :nec ta mearcar—n---	^	^	*	-	r_.j	--------
rano
& fadlu e poft qdrigetos & trigita anos exuit ois potetia domini de terra aegypti.Agar quocp Ifmaele qfi la <ftetc&teneruporratihueriscu.xviii,fermed<aptiusreperiafanoij:,&ridiculufic tam grade iuuene ma tris credille ceruicibD.Roboa uero filius Salomois.xli.aetatis fuazano regni fupfit exordiu;6d regnauit i hie* ruiale anis.xvi.cu uti<p pf eius duodecioano regnare icipies,anis.xl.regnauerit&.xi.filiu generare nequerit, Du haec di. multa iftiufmodi mecu folicitus uoluere:apm t mihi hoftiu q habet claue Dauid:& itroduxit me in cubiculu fuuipoiuitq; me i foramie petrx.utpoft ipiritu faeuieteipoft terra: me$ motmpoft icediu igno ratiae quoiurebanuox ad me aurae leioris accfderet:dicercq?:iuci que qfiuitaia meaitenebo eu;& non dimit ta.Eteni cu uideaf icriptura iter fe efle cotraria utrucg uc^<: c cu diuerlu fit.Egrefli funt qrta generatioe filii Ifrahel de terra azgypti.rcplica genealogia Leui.Leui genuit Caath.Caath genuit Amra. Amrageuit Aaron. Aaro genuit Eleazar.Eleazar genuit Finees.Caath cu pfe fuo Leui igreffus e aegyptu.Rurfu Eleazsr patre fuo Aaro egreffus e de aegypto.A Caath ufqj ad Eleazar coputaf generatioes qtmor.hcct qda uelit ab Am. ra uf« ad Fineesiut nos i Eleaza^ fecms puenire.Si uero uolueris difpare numeru oftedereiquo fecudu Ex odu qnta generatioe egreffi futfilii Ifrahel de terra xgypti. Tnbus tibi ludae & ordo numeref. luda genuit Phares.Phares geuit Efro.Efro geuit Ara. Ara geuit Aminadab. Aminadab geuit Naafo. Naafon geuit Sal* mo.Phares cu pfe fuo luda igreffus e aegyptu.Naafd priceps triba luda i deferto defcnbif :cuius filius Salmo
copediu uenia: & dica! hebraeo no ee diuerfu. Aqla naq? q no cotetiofius ut qda putatded ftudiofius uerbu iterptatus ad uerbu i eo loco ubi feptuagita pofuerut;qnta aut generatioe afeenderunt filii Ifrahel de terra aegypti: ita tranftulit. Ka! EvorrAHcranEvot aHEfbHaan uioi hopaMAorroaTiiyriO" aiyvrrrou ia cft & ar* mati afcederut filii lfrahel de terra aegyptidicet £ eo 9 nos armati dixiusifecudu graeci lermonis abiguitate iftrudti fme muiti:,ppter fupelledtile q aegyptios fpoliauerut poffit iteltigi.exiftimati cunoiitate ee finitam: maior quacredi ardor exorif: &ad fimilitudine Hiereix diffoluor udi($:& ierreno pofiu. v^uare.lxx.qnta
terptatides no difcordat.ois pugna de uerbo e uahamuci.qd' eifde litteris fcribif .Heth me fin icd me utru na qnqjtan muitos foet^Et qde qna hoc fermde dici plurali nuero negare no pofiumus. Ve^qncp plurali nueroino qnta ut illi iterptati funt; fingulari.Sed nec generatio iuenif adiudaiqux tigua nebrxa dor dici* tur;ut fi eet qnta generatioeifermoe legeref ilIoRd amefa dor.Nuc aut amefin id e	qnti	tatu	ferip*
ti funt;& fit qfi fenfusiqnti aut afcederut filii Ifrahel de terra argypri.qd' qa mius uidebat itelligi;adiuaa ge neratio e. Aqla uero & i c$tcns;&: 1 hoc maxie loco^pne traftuliifeiois ludaea di lynagoga^ coclamat uni*
iod mem.Sed paftores roi;amatores kguf rei. Vnde euenit ut ubi Hierufalc 1 Prophetis cu amatoribus fuis fonicatiois fcelere arguif tibi i nfis codicibus p amatoribus pafto^ nome fit imutatu^cio haec molefta ee ledori.fed de hebraeis difputate no decet Ariftotelis areumeta coqrerc.nec ;ex Humie Tulliano eloquentix ducendus eft riuulus. Nec aures Quintiliani flofculis; di fcholan declamatione mulcendx. g-d ur* quotidiana fimilis;& nulla lucubratioe redoles:oratio neceflariae.-quaercexphcet: fenfum 5d,£e.naJ;fcbv « manifeftet nonqus uerborum copofitione frondefcat.Sint
CIS fpumatia uerba trurinet.mihi fufticit fic loqmt itelligar di ut de fcnpt^is loques di difputas fcnptura^ muter fimpheitatem,	^	TERT1A	Quxftio
Vr Ifaac uir iuftus & deo carus no illi cui uoluit;fed cui nolmtideceptus error benedixit.pitlero pau c	typos:&: ea quae a maioribus nf is fup hoc loco funt fterptata;ptereo:non quo opimoi eops nen
A X fed quo m hoc tatl5 qua2rasiQuaf uir iuftus aliud ignorauerit;& cotra ad q^ diftridta refpdfio e. nullu hoiem excepfeeo q ob nfam falute carne e dignatus iduere. plena habuit' fc fdetia.& cerriffima ueritate.Deniq5 Paulus ex pte cognofcitiK ex pte pphetat: di nuc p peculu ui
p 1111
tui utiui-i	i-uijucidiub	moyii	i	lacerauiiuubuci;au u^cuu umiubiiu ludAiuni	-
fet HcIiab:ait.Eccc coradomio Xpus eius.Et dixit domius ad Samuel noli refpicerefacie cius ne^ natur?: quonia rt probaui eu.qa no quo uidet deus:ho uidet.Hd.n.uidet i facie.deus aut ifpicit cort Et per fingulos filios feptc ignoras uf^ ad Dauid nefcitTe dcfcribif.Helifeus quo^ q duplici glorificatus e fpiritui cuius oi
1^1 m>-3 PY 310	J	3j4	ptt	ntinifTI>r	1	HPrlor	oiiie	flphillfPl*	COmiillCtl'-^ *
reuelata &
juni^,iiuidtd Utru quxclb icucjatd-liv lULi-ivtW «u mi^uia»	  V	-	*7 i-vaivjw	e
fuppliciter depcari: ut expoat fibi qu$ fint illa quae uideat, Vnde no miru e &i ifaac i fua maxie utilitate ncy
 1	   dcdim	llolnorAfit^'	Pilo	orxO-#»^	fr3rrp	fi	DOiy
puto diuire difpefatiois fuifleiut oculis csecaref;&: cu ipe diccrct:uox qde uox lacob eimaus aut maus Efau^ tame no itelligeret minore ce filiu:q ad benedidtioem fratris preptor aftirerat.Quonia aut polliciti fumus: & de eo i figura qd fignificaret adiugereiHippoliti martyris uerba ponaus.a quo 8C Vidtorms nf non pluiiz mu difcrcpat.no q oia pleius cxccutus fitded quo pofiit occafione praebere ledtori ad itelligetia latiore. Kaf ac portat imagine dei pfis.Rebecca fpintus fandi.Efau populi prioris & diaboli.Iacob ecclefiae fiue Chrifti*
C .„m>If33r.roin3nopni orhic nilprfir omlic nyMn-ifTvfiAp npriflf* df* »111(10?/^ rpllVTioiS lume atC CU nCfflC-
forma fpiritus fandtiiqux futura nouerat
hxdi p peccatoribus accipiuf. Quod duosiubef afferreiduo^ populo^: fignificaf afluptio.^ teneros
I30f^ OP. Z~X	1 /D	-Q / 1 f-n	1	Z1->	/a	ei	l-x—. e-e*^»e-e I 1 1 ^ • 1 1 C.	te	yx-1	yx	rx	«	12	Z	1	VI II-11 C O* Z* f 1 Illi	1 ^lU tU
pupuiub.pcncs qux eius oracnns circuaarae iunt;peccara urnuicp lur pieoisiqucc v,utmu»»vvl„^ cruci fecu pariter affixit.Quod Ifaac qritablacob cur tacito uenerit: admiraf celerecrederiu fide,
e frauduleter excogitat:dices incot
tuiici.v^iuidigif iniqtas e inimicaiuftitix—.— -	--	.-':y°:™*—v' -
de fuo. Appropinquat dies oaffiois pns menut iterficia lacob fratre meu. Diabolus friadas iudaeos i Cai f
.. - - i-x y i	„	J  ifprfpzM-inic n(rf>zlpc A nnirmpf innf nipe riilTI^Vr
dominu niz iud$o
rSpoTuToS,^
credete nolaerufad lacob minore populu benediflioem ec tranata. Neq; tame maiore fihu penitus fui® defnpAn c^uintrwrrit olenitudogetiu:tuncoi'sIfrahel faluusliet,
Beati Hieronvmi pfby teri ad Damafu papa': ubi explanat uifionc Efai$: q uidit dominu fedente fup excelfuieande nd ut ucteres de deo patre (ed de filii unigeniti gloria iterptatis.	Epiftola.Lviii*
T fachi e ^'no ouo mortuus e Ozias rex:uidi dominu ledete fup thronu excelfu & eleuatu & cXZ e Ante d de uifide dicamus ptradtedu uidef :qs fit ozias.quot anis regnauer it. q ei i exteris getiblis ‘ coeui.Etde nfoa qdeficutiregno^&prxterito^ libris legius:fuituiriuftus:& fccitredtu i cotp dtu domini.xdific-is rpnlni&aqux dutiu fabricas:offeres uafa:& £ hoc merito aduerfarios fupans. quo «iisvimii	-	^	eP	.	*	,	2-	f fnn fnprin nnhctaS.Hif n Hin nivit-	f^rrloSlCOgnomf
es eo^i ignoinia.Qua corporis pte laccruus dun idmia .ptegebat, qua i fcz* lau in ici ce fpreffioe fignari.de q Dauid exultauit dices:iignatu e iup nos lume uultus	^mll/
^lus:,pcaxfudx lapidis idu iteriit.Rcgnauit aut Ozias anis qnqgitaduobusiquojpre P ,_u„ »ius:apud Athemefes Agae(tQr udecimus iperabat.Poft cuius morte Efaias ^pheta h^c £erjtqljs; uoiuc re nitimuriuidit.id eeo ano qu0 Romulus romai ipn coditor natus eificut manifeltu 1 ^ ^ & fa£um & lint legere temporu libru:qUe nos in latinam linguam ex grxeo fermonc traftulimus. ^ q leuatum. pr^ manno quo mortuus eft Ozias rex. Vidi dominum fedentemfuper thronum e^cellu_ Snmfn re<re:^
aperto fefe lumine pdiderut.Tale qdda & in Exodo fcriptu eft du Pharao uixit: populus Ifrahcl ex luti &la ii 7 teris paiearuqj ope prefTus no fufpirauitad dominuidu ille regnauitmcmo quxfiuit dcu patre, Abrahaliaac &C lacob.Quado ucro ille mortuus eihfufpirauerut filii lfrahel:& ut fcriptura diciri& afceditclamor eorum ad dominii.cu utiq? iuxta hifl:oria;tuc magis gaudere debuerit & ante fufpirare du uiueret Pharao.Ezcchiel quoq; ^phctate Phaltias filius Bannaise occubuit:& poft peflimi ducis interitu cecidi inqt fup facie mea: & clamauiuocc magna8idixi.Heu mihi.heu mihiadonaidomineiinconfumationetu facisreliqasIfraheliSi ergo itelligas in Ozia &L Pharaone & Phaltia 6^ carteris iftiufmodi cojrarias fortitudines:uidebis quo illis ui> uetibus nullus noftru uideataut fufpiret:& in pocnitctia corruat.No regnetait apoltolus peccatu in morta' li ueftro corpore. Regnate peccato xgyptiis extruimus ciuitatesiin cinere uerfamur & (ordibus: g frumeto paleas:pro folida petra luti opa fedtamur.Seqf uidi dominu fedente fup thronu excelfum & eleuatu . Vidir & Danicl fedente'dominu:fed no fup thronu excelfu & eleuatu.Pollicef & alibi uox diuina dices:uenia:6f fe debo.& iudicabo populu in ualle lofaphariqd' iterptaf domini iudiciu.Q^i peccator eft &i meiiimihsmidcc dominu fedetein uallclofaphatmo in colle:n5 in mote.fed i ualle &: i ualle iudicii.Qui ucro luttus & blai^ fimilisiuidet illu fedente fup thronu excelfu & eleuatu.Vt aute & aliud iferaiqdo eu mente ptracto regnare thronis dominationibus angelis exterifep uirtutibusmideo excclfum thronu eius.Quado aptem colidero: quo genus difpefet humanu:& pro noftra falute faspe defcedcre dicaf ad terrasiuideo humile &pximu ter^ rae thronu eius.Seqf :uidi dominu fedcnre fup thronu excelfu & eleuatu;8d plena domus a maieltate eius: oc feraphin ftabat in circuitu eius.Quida ante me ta gr$ci q latini hunc loeu exponetes dominu fup thronu le denteideu patre & duo feraphimq ex eade fubftatia pdicanf dominu noftru lefum Xpm & fpiritu lanctu u terptati funt.Quo^ f go audtoritati quis fint eruditifiimimo afientio.Multo fiqde melius eftmera ruftke q falia diferte ,pfcrre.maxime cu loanes euagchfta in hac cade uifioe no deu patre: fed Xpm feribat eiTe cofpez dtu.Nacu dc icrudelitate diceret Iud$o^:ftatim caufas icredulitatis expofuit dices Et ideo no poterat credere i eu qa dixit Efaias:aure audietis & no iteljigetisific cerneres afpicieris:5Cno uidebitis. Hoc at dixit :qdo uidit gloria unigcniri:& teftificatus e de eo.In pfenti uoluine Bfaicz : ab eo q fedet in throno iubcf: ut dicat. Aure audietis; & n5 rtelligetis.Qui aute hxc lubenut euagelifta iteIligit:Xps eft.unde nuc colligif no poiTe Scraphin Chriftu itelligiicu Chnftus fit ipfe:q fedeat.Et licet in adtibus apoftolo^ aduerfus iudaeos iter fe diffideres Paulus dicatibenc fpiritus fandus locutus eff per Efaia ppheta ad patres noftros dicens. Vade ad doduIu iftu:& dic. Aure audietis;^ no itelligetis.& uidetes uidebitis;& no pfpicietis.Incrafiatu eft.n. cor populi buius:& auribus fuis grauiter audierut:& oculos fuos dauferur.ne quado uideant oculis:& auribus audiant corde itelligat:& coucrtanf ad me:& fanem illos.mihi tame pfonac diuerfitas no facit quaritionc: cu fcia 8C Chriftu di fpiritu fandlu unius effe fubftati$:nec alia fps uerba effe q filiimec aliud filiu iufliffe q fpiri
-r o' r ,/• r.. i . j. ..........  •	n.--__r\_.__^1,..	fi.ff.irvi	^itltyloria	nlen^rrlinirir hapr np>
& plenitudo eiusmos quocn dicamus:cos effe in terra plenos gloria q poflint di eT£in°s plenituame eius accipimus.Ifta domu fapictes mulieres aedificat;^ ifipietes diffipat ^anl^s'^/	a}fs
erit in nouiffimis diebus pparatus mons domus domir.nn fummismotibus;& ele	, ^co .cs*
domusideq&alibi fupradidtus Paulus facrata uocete(tat:& Moyies qde fidelis in tot	eiusiqli	famu
lus in teftimoniu eoRd q diceda erat.Chriftusaute ut filius fup domu eiusicums domus	s;fi	tamen
pricipiu fubftatixeius ufcKadfine firmiterteneamus.De hac&ad TimotheuloqChxca	o.ut	c’as
queadmodu oporteat te coueifati in domo dei q eftecclefia.SequiflSZ Seraphinitaban	J*
av.«iL<.tx.v.uivt;udi.Dacms;ianaUS:iCUy.auiniuub ucus Jduduui.^iv.^v.- --- nnndiiaK.ic	(X
lumus fcire q fint feraphin ffatia in circuitu dei:dus fex al$ unius:& fimul adiute-^-^	UL}C}ta
cie;& duabus pedes:& duabus uolet:cu fupius in circuitu dei ffare dicanf:aut quq	tu: cu duo
fmt:8£ alibi uolet.qd fit illud;$alter ad altes: clamitet:& ter fandti nome	IUpl?s	d-°.mu-S
plena gloria:^ nuc terra effe dicaf ,q* cu no minimu puluere moueat.&prima fta	icultate iterp
tatiois obiicianin coe dominu depcemur.ut mibiquoccde altari carbo mittafm o p ato^ lorde aeter> fa;primu poffim dei facrameta colpicerc.dehinc enarrare quae ul"der0lS5rAp^"imUr nd f^PCan°C ^°^Sal-hebraeo^ iuenimusiardor aut icendiu aut principiu oris eo^ iterptanf^aeMUs qd fit hoc incediu.Sal uator ainigne ueni mittere in terra':& que uolo utardeat:duobus difcipulis ^™us i" «mere dominus f pturas aperueratia Moyfe & oibus pphetis incipies;poftq referati funtoc^l eo^norcetes eu dixerm ad alterut^mone cor noftrum ardens erat in nobis:dum loqueref in uia:^ aP«etnobis fcripturas.Et m ^ teromio deus ipfe ignis feribitur effe cofumens.Et in Ezechiele quoff h -	-S?	ad pc,d(^^upium. Et
igneusi^ eloquia domini eloquia cafta:argetum igne examinatum:probam tenx. PurSat« ep pnccndil5 ^ulta alia:qu$ fide omnibus icriptis uoluero replicare:pcrl6gum eft.ergo quarimus ubi fit i falutare.nulli dubium;quin in facris uoluminibus:ex quoF	hommu
co uero qd1 fequif iprmcipium oris eorumiquomodo pofiit ad lcr1rPJ^i^^rrl‘u)erco^ hocomne^erbu musmo tam interprari q mm fcnptuiis inferre uideamur.Inmu oris & comtinis eloqui ^ p ^ ^ fa
9 loqmurihebrcea'lingua ex qua uctusteftametu kriptu	ant^	uarietasinoes
bricatione turris p offenfam dei lingua^ diuerfitas uel uajietasatrributa cft: tunc f	^ ^	eft?
difpfa eff natioes.lgif & icendiu & initm oris in duobus aiaduemf ufta™ctls:^ cir , interpretatus c,
cu p ea dominus ipfe difcaf .Sex alcc uni;K fex alae alteri.V idtonnus noftcr in,xii.ap	*	P
nitate^Quado Thronos dominatioes poteftates angelos totucp myfteriu c$lefte codideratrSegf: duabui uelabat pedesino fuostfcddei.extremu qppe eius fcire qs potcQuid poft confumatione feeculi fit futurum* Qiiid poftq genus hoium fuerit iudicatu:q feqf uira^An rurfum alia fit futura terra: & poft tranfitione alia rurfum elemeta:uel alius mudus folcp codcdus fitfPriora annuciate mihi:& i nouifiimo q' futura funt:& dv cam:qa dii eflis ut ait Efaias:fignificas nemine pofle qd ante mundu fuerit:& qd poft mundu futui^ fit: narrare.Et duabus uolabat.Media tantu cognofcimusiq ex fcriptura^d nobis ledtioe pandunf.Quado mU/ dus fadtus firiquado plafmatus ho:quado diluuiuiquando lex data fit.ut ex uno hoie uniuerfa terra^: fpacia copleta fint:& in extremo tepore dei filius p noftra falute fumpferit carne,Caetera uero q diximus: ifta duo feraphin in facie pedibufq; tcxerut:& clamabat alter ad alte^.pulchre pofitu eft alter ad alte^.Quicqd.n.in ueteri legimus teftametoihoc idein euagelio repimus,& qd1 in euagelio fuerit ledtitatu:hoc ex ueteris tefta meti audtoritate dcducif.nihil in eis difionuinihil diuerfumeft.Et dicebat fancftus fandtus fadtus dominus deus fabaoth.in ambobus teftametis trinitas pdicaf .Quod aute fabaoth & Saluator nofter efie dicaf :acciV pe exeplu in uige fimo tertio pfalmo. Virtutes q domino miniftrabatad caeleftes alias fortitudines clamabat: ut pandat ianua domino reuerreti.TolIite portas pricipes ueftras.fiuc ut Aqla iterptaf. Attollite portae capi ta ueftra:& itroibit rex gloriae.Rurfum ille que idutu carne cofpiciutmouo myfterio ftupefadtae iterrogat,
/^nir f>(r ifrp rpv crlnri'y/Arrirxiiifrti	nirf nfii infp pH1 rpvnrlz%rin> filinn m npnMPH irrinirt
UU1A1111UJ lauavtlitwJLlVUUk-p Vja UUlvUkjjtlwA A*UCJ £711d UVAIIJUU UIIIULU V» VIVIIJIIJU	*	liV'
braeo fit pofitu dominus fabaoth qd* iterptaf Aqla dominus militia^dominus quoq? ipfehicqttuor Ifa^ eft:qd' ^)prie in deo ponif :iod he iod he id eft duabus & duabusda.q duplicata ineEabile illud & gloriofum dei nome cEiciut.plena eft uniuerfa terra gloria eiusiHoc adhuc feraphin dicif de aduentu domini faluato' ris.qud in oem terra pdicatio illius porrigafapoftolo^d fonus mudi limites pcnetrer,Seqtur:&: eleuatum eft fupliminare a uoce q clamabat.Legimus in ueteri teftameto 9 femp dominus Moyfi:& Aaron ad holuu tabernaculi fit locutus.qfi ante euageliu necdu eos i fandta fco^ iduxerit.ficut dei ecclefia poftea itroduvt eftjdicesatroduxit me rex in cubiculu fuu.Quado ergo dominus nofter defcedit ad terras fupliminaf iUU •i.qfi quodda obftaculu:p qd' itrare cupietibus getibus no pmittebaf tfublatu eft«8i uniuerfus hic mundu» fumo ipletus eft.i.gloria dei.Vbi aute in latino eleuatu legimus in grseco fublatu ponif.fed qa uerbi abigu^ tas utroca mo iterptari pofnoftri eleuatu eft iterptati funnp ablato.SC domus ipleta e fumo. deus ut fuptf diximus ignis eft.5 hic cu i Svna m5te defcediflet ad Moyfem:ad aduetu eius uidebanf lapades difeurretes» & plenus ois mons fumo-unde in pfalmis dicif :q tagit motes & fumigat.Exigue ergo quonia tota fubftatia  • J; iiMinprfiim mundu:SC ut ita dica rarior fumi natura difueif. qua nos canie/
tutesqfdain c$lis eilbexpofuindante tribunal dei exifteteslaudeteu:6dindiuerfa minifteriamittanf.maxi  j 	.	—. ?o, „1, «nftina nerrata alin exnarre funnliciis nursari merenf. Onndautem
uero m lupionbus c6rentietes:i extrema parte diffentiut; Na fupliminare fublatu illo tpe pdica't:gdo uelu tepii fciffum eft:& uniuerfa domus llrahel
erroris nube co
iNdiugnminarelublatu Hio rpt	^A ' j rr  —-
fufa.qdo lofephus refert facerdotes ex adytis tepli uirtutu carleftiu audille uoce Tranfeamus ex his fedibus. FO n.v ^	.	i—-,	me	Mudeo!^	n	hphr^u	fermone	ita	elimauprif	*	nr	?fpr	frrib-ic	porum
lua ucjdiv layv.m. «UQS □ in CaDtimtateQUCII	Liviu^ld.JUPliminareUCIU	,prprrr
ipleta' fumo ficut fupra diximusieuerfione hierufale & icendiu tepli expofuit. Et qa femel el^.c^^ia Dur' fniamietia ea quae necdu a me funt tafla cotmgamus.Forcipe de q altaris carbo compheto6"-	F a(J
gata:rppna Efaiae aiTeruit paEoneig fub Manaffe interfedus eft rege, & tunc uero purga”5 lacu a q ^°™inu,Ecce egoimitte me,& dixitio miferego:quonia copundus fumidonec Ozias uimt. no mr u Efaia effe te miferumino c6pungclis;non moucris.fed quado ille mortuus eftitunc annuaduems o da habere te labiaitunc mdignu teeffe cognofeis uifionedei.Vtina aute& ego compungar.,»-P nopub' dionedei pdicatione dignus efficiar.qma cu fim homo:8i no munda labia habea:8£ m mc^o qu^xv, imunda labia habetis babite.Efaias ut ,uftus tatu in fermone peccaucratiideo fola labia ha°^a , m pie no cofcientiam.Ego uero quia & oculis uideo ad cocupifcedu:& manu fcandalizor 8i pede, ix on ^ brorum parte delinquo: habeo omnia1 immunda SC quia femel fpiritu baptizatus rurfum tum	p
fecudi baptifmatis Chrifti purgatioe.i.fgnis indigeo.no funt ut qda putat in fcripturis uerba fimplifiatpluri c.x v iii mu in his abfconditu eft. Aliud lfa:aliud myfticus fermo figmficat.Hcce dominus in cuagelio ringif linteo: peluem adiauadu pedes d fcipulo^ pparatilrrui fungif minifttrio.eftout doceat humilitate: ut nobis iuicc miniOremusmo abnuomo recufo.Quidt g> Petro recufanti dicitmifi iautro pedes tuos no habebis parte mecu^Et illcrefpoditrdomine no folu pedes;led & manus 6C caput^Alcefurus dominus ad carlu: qaap< ftoli uthoies "  ................................... -	...	.	.i	  i	jf.i	n-
nteis
cetis
„ , -	„	t	 -ilimomu	laboris	q?	eo	uft^p
getibusutgetiles:utetiappriauePigiaaliqexptepoliuerint.lgif ucadppofitu reuertamur:licuti apoitoli purgatioe idigebat pedutfic qa Efaias tatu in ft rmone pecraueratdabia habebat fmunda. &' qua'tu ego arbi. tronqaOziain tcplu irruente no corripucratincc iuxta Helix excplii libera uoce ipiu d< fignaratdaHa habe bat fmuda.In medio quoq? populi imunda labia habetis habitc.Efaias qccpundtus tft;& fe mile^d coteitat: purgatioe dignus cfficif.populus uero no folu no agens pocnitetiaifed nefcies qde qa labia habebat fmiida: purgatioisremediu no meref.Prouidedu igif fubhocexcplo no folu ut ipfi fimus lulli; fed ncc tu peccatori bus moremurtqa & hoc in peccati ac miferix parte ducit p-pheta. Sequit :& rege dominu fabauth ego uidi. Aiunt iudxi Efaia a maioribus fuis iccirco itereptuiquia tu Moyfes pofteriora dei uiderit: hic dominum fa baoth oculis carnalibus uidiffe fe fcribat.fup hoc deo dicetememo facie mea uidebit;& uiuet.Quos iterro^ gemus quo fe deus in lege aliis pphetis in uifioe & fomno dicat ofiednMoyfi uero facie ad facie colloqui, di quo ftet illa fniamemo facie mea uidebit & uiuetxu facie ad facic fead Moyfcm locum efle fateaf .Refpon/ debututicpiuxtapofilbilitatehumana deu uifummoutefbfedutuoluit fe uiden .Quibus& nos dicimus eode modo ab Efaia eiTe uifum:rellate fuma:ut Moyfes deu aut uiderit aut no uideuc.Si uidit:uidit ergo 3C Efaias;q uidi fle fe dices ipie e Iterfedtus a uobis.qa deus uideri pot.Si no uidiuinterficite Moyfe cu Efaia: quiaeiuide mcdaciireuseft;diccs fe uidific eu q uideri no pot.Quxcunq? in expofitione eius Joci fup Moy fem habuerit itellcduietia nos ad Efaix teperabimus uifionc.Seqf 6i millu eil ad me unu de feraphin & ma nu fua habebat carbone:que forcipe fumplerat de altari:&: tetigit os meu 6d dixit. Ecce tetigit hic labia tua: & abftulit iniqtates tuasi^- peccata tua purgauit.Secunau oes editiones qs fupra expofuimus: fme duo tefta meta itelligerc uoluerisifiue aliqs apparitrices in cxleftibus uirtutes:fiue i fignu captmitatis futurx; umbra qda ueritatis futurx pfiguratamuc accipe feraphin.Nos qa prima fniam fcqmur; cuagelicu tedametu mifz fum afferimus ad pphcta:q> habes in fe utrac^ madataiid eil & fua & ueteris teffameti ignitu fermone dei du piicipcepto^d acie coprehedit:& ladtis labiis qcqd fuerit ignoratix;hoc fiqde nos labia iterptamur imuda: purgatiois iux pepulit ucritate.Hac forcipe lacob m fchala cofpicit.hic efl gladius bis acutus.hxc duo minu ta q mulier mittit in dona dei hic ff ater duos denarios habes, q in ore pifeis reptusi^p domino & Petro reddi tur.hac q duplici unidis retinet uirtute:carbo coprehefus mittif ad ^)pheta:que & in.cxix. pfalmo cu ^>phe^ ta deu rogaret dices;domine libera aiam mea a labiis iniqs:& a ligua dolofa:& poit iterrogatione fps fci: qd def tibiraut qd apponaf tibi ad lingua dolofami Didu eftdagittx potetis acutx cu carDonibus delolatoriis.
huic. Aure audictis:& no Itelligetis.lnterrogitis funt uerba dominiino lubetis que debeat mittere:« qs itu> rus fit ad populu.Cui facilis pphetarefpondiuecceego.mitte me.Et poff pollicitatione mbet.-ut dicattuade & dic populo huiciaure audietis:^ no itelligetis.& cernetes afpicietis di no uidcbitis:& cxtera;q iplius^phe tix fermo cotexuit.Audiui ego i hoc loco no parui hebrxi mei difputatione.cuius pauca pona ut ieniu hois aduertas. Aiebat de Moyfe & Efaia:qs melius fecerit reqramus. VtR: ne Moyies:q cu a co mitteret ad popu luaitpcor dommemo fum dignus.ft rurfu puide ahu que mitras. An Efaias;q cu no fuiliet eledus ultro fe obtulit dicesiecce ego.mitte me.nec ignoro dicebat piculofu effc de fcoi* merius dnputare.dd aliqd uel mi' nus uel plus differere uelle de eo:que dominus coronauit.fed qa ipfedixinqritedC menietis: puliate & apief uobis:etia nos n5 u t de aliquo detrahamus:fed ut fcripturx feniu icietes ad eius nos dirigamus excpla:debe' tnus inqrere.qd' pot facere qftione.Qui Moyfi mqt affertor eftihuilirate eius pdicat ac maiuetudinc;q» fe dignu mdicas mimfferio dei maior etkdtus ht.Efaias uero qa ultro fe obtulit: icipies^phetare a malediais r^pit:aurx audietis:# no itelligetis & cxtera.Ob qd' ide muita mala ppeffus:# ab 01 populo $ ifano habi' tus:cu itfR; ei uox diuina dixiffet clamaifcies qd fupion facilitate feipium otieres ptuhfTetinon ait ecce fgo. mitte me.sed iterrogamt qd illud eifetiqd' clamare deberet.Et dixi.QBld clamabof Cui fimileeiHudiHie temia. Accipe calice uini meri huius de manu mea;# potionabis oes getes ad qs ego te mina;# bibet;ixu<> nie.t;# ifanict:# cadet a facie gladii:qUc mitta i medio eo^.Q^°>d cu au!,t «Pphetamo renuit no iccudu
etia Hierufale coprehcdi.Denicp fter exteras nationes # accepi ait cahce de manu domini. # patioi getes ad _qs miflt dominus.# Hierufale & duitates iuda:# reges eius & pricipes eius ad ponedas folatione;&: in Inuiu & fibilatione.j) q pphetia licet! plerifq? codicibus ordo fit puerfusjqd lalo locodicat. autcuita.Seduxifti me domine # fedudtus fum.tenuifti me:# poimffi.fadus fum i dernum.tota die exmun Uibiannatione.Et ecotrario q affertor eft efaix dkcbatiiila ^fertijppheta no tam fuo mento q milencorai
dei cSfifhmtpoftq a Seraphin audierit.ecce tetigit hic labia tua:& abttalit iniqtares tuas: peccata tua put' gamciocton iluiiTc torpere.de ultro in minifteriu dei qfi a peccatis liberutzelo fe obtuliiTe fidei. Moyfes ue^ ro qa Ocularibus eruditus fuerat difciplinisiiSc’ Icerfcdo xgyptio cofcictia eius aiiq ex parte fordueratiunde & uox ad eu de rubo fada fit dices:ne acceiferis huc:folue calciameta de pedibus tuis.locus enim i quo itas: terra fan<3aeft;& fcicrit fibiaduerfus magos aduerfus Pharaone peiTimu rege futu^ efle certamen: fe excu> ia fle dicetejpcor domine no fum dignus: £ quo i hcbrxo legiftnohabeo labia circucifa.hx.interptibus po" tius qd' dixi uerbu de uerbo cxprimctibus.Bx quo m.anifefte poflit uelligi Efaia redte pofl: ctrcucila labia iu dei fe obtuli fle minifteriu:^ Moyfem adhuc icircucifis labiis ta graue minifteriu recufafle. Aure audietisiSc no'
tepus: ^
fme capituli explanaYio multiplex feqf:8^ excipietis ia explicuimusc^ras;hucu!cg di(ftafle fufficiat.qaS^ o tioqux no ,pprie manus ftiloexpolificu p fe incultaeftitum multo moleftior fit:fi taediu fui ,plixitate cogc minet;&oculo^: dolore cruciati auribus tantu ftudeamus 8C lingua.
Eiufde ad eunde Damafumpapa de Seraphin & calcukxubi exponit qd* fcqf in eodem diuerfos fterptes Efaice.vi.c.Et mi (Tum eftad me unu de feraphin;& i manu eiuscalculus:3c tetigit os meu:<Si rei i q de eodem# Eptuaginta:& miflum eft ad me unu de feraphin. Aqla 5( Theodotion:d^ uolauit ad me unu de fera f phin.Quotidiead nos mittit feraphimquotidie igemifcetiu atcpdicmtiu:0 miferego quonia copu dtus fumiorapurganf.S^ cu a peccatis fuerint liberati:pparat fe minifterio dei,Quod aute creceri in^ terptes qd* .pmiffum efle uolare dixerintutellige ueloce diuim fermonisaduentu fup eos:q digni focietate il Ilus iudicant.In genere quoqp diuerfitaseft.Septuagira Aqla 8t Theodotion feraphin neutro genere traftute rut:Symmachus mafculmo.Nec putadu fexu effe in uirtutibus dei:cu etia ipfe fpiritus fcus fecundu pprieta
gnificari:q idioma fonare lingux.Siqde ipfe deus mifibihs 3i! i corruptibilis oibus pene linguis pferf genere mafculino:cu in eu no cadat fexusdllo^c quotp pius licet attamc coarguedus error eft:q in ofonib us 8t obia tionibus fuis audet dicere:q fedes fup cherubin di feraphin.Ni& fup cherubin federe deu feriptu eftiuti q fedes fup cherubin oftedere.Sup feraphin uero federe deumulla feriptura comemorat.8d nec ipfa qdelet phin circa deu ftatia excepto plenti loco in feripturis famftis oibus iuenimus.Septuagira di i manu habeo carbone:que forcipe accepat de altari;6C tetigit os meu.Theodotion:& in manu eius calculus in forcipe:qu ^ accepat de altari:6: tetigit os meu.Symmachus;& in manu eius calculus in forcipibus: que tulerat de aleati? & detulit ad os meu Quatu ad hiftoriaptinermidcf deus federe in replo hierufale;& ante eu de altari fecUrt du.lxx.ad Efaia carboMerri.de altari uero fiue kefl fme holocaufto^.Qu mtu aute ad myfticos itellccftus ille ei ignis mittif:que Hieremias ferre nd poterat.Qui cu ai$ noftrx arcana penetraritma nos difToluit; ira a ueten heie in nouu excoqtiOt m iUauocepoffumus urupere.uiuoauteia noegoded era dei; qusei me eft. forcipes quoqi fecudii interpres cseterosdicctin facerdotah femp iupelledilefucnnti dmerfas granas debe, mus actipeiqbus multifarie & multis modis olim deus pfious nris locutus eft m ,pphetis,qa in hebrteo pro carbone calculas ksif.ctctcns quocp iup hoc colonatibus uidet mihi lermodiumus calculi appellatione fr gnari,Sicut,n.calculus genus eft lapidis dunffimiS; rotudi & 01 puritate leuiflimiuta fermo dd: q mfh» rcticoiv ntcR oium aduerfariow pot cotradiflioibus cedere calculus dicif.De hoc calculo Sephora fua fi h» drcucdit.&lefus populu purgat a mtiis.SC m Apocalypsi dominus polhcef mncetibus: ut accipiat calculo-& fcnbaf fup eu nomen nouu. Vident aute mihi Si.lxx.in eo $ antea traftulerut; ide fenfifle qd1 ceteri. <xv ep=^ qppe que nos carbunculu iterptamur: genus lapidis fulgidi atep mtetisique etia in.xii.lapidibusiuen mus.Siue igif calculu fiuc carbunculu lapide accipimus m calculo dmini fermonis ueritas & ngonin caro culo lucesdodrin i &. maniflfta moftraf.Eloqa.n,dominieloqa caftajargetu igne pbatu terrae: purgatum feptuplu.Et alibvn^datu domini lutidu illuminas oculos.Quod aute ait in manu habebat carbone: mao itelhgamus opati^ne ut ibiiin manu lingux mors 8C uita:& m pfalmojcadct in manu gladii. Aut cerre ucr manus appamit-ut p 'mfitudine humanae forma: dtl manus cernif porrigetisippheta no rimeatuuxta q 6i ipfum deu & angelos le in humanas uidimus mutaffe formaszut metus uidetibus demeref. dixitiecce tetigit hic labia tua:&aufert imqrates tuas;& peccata tua purgat.Aqla: ecce tetigit hiciaw	^
omini dicetisique mitdi&qs ibit ad populuiftuiAqla Theodotion & Symffla*u „» ; alius uUr<, v..^u,:quc mittaiEt qs ibit nobisiDe coparatioe Efaia: 8i Moyfi quo alius minift«mrecu	. dcurroI,
fe offeres dura ppeflus iit in alio loco difputauimus.fed ne uideremur aliqd pterifK eo%'?. Hebrxo fIt no uocat uel deutrofis:& in qbus uniuerfam fcietia ponutmuc breuiter illud atdnga^W6	^ hoC pj
fitu:& qS ibit nobisfSicut.n,in Gcnefidicifffaciamushoiemadimagine & fimihtud ^ n ^ Ulbus ua to didu & qs ibit nobisfNobis aute qbus aliis exiftimadu eftmifi patri & filio & rP!rir“1 ca m^as.In dit quicunoiecfiv obfeaf uolumat, d.	n,	nnius	loauerisnfnna nnonifidiumitati	..ventis
enim aia in cegitatioe traquillitatc fentit.qdo fupra petra fundata eft:8d fides eius alta radice fixa efh uniuer/ fi tentationu fludtus fibiptrafeut:&ei noptrafcut:q tenraf.Notandu autem quoad id qd dominus dixerat: que mitta:& qs ibit nobis^Propheta ex pte refpdderit.ecce egoimitte me.&defequcti tacuerit, ite) liges nub lu hoiem dignu ee q deo pgeret.&: oe iter fuueius faceret ee q mitterenquahuilitate domius aduenes; q fe feqndi putaret idignu:ipauit feqntia dices. Vade.Septuagita:^ dixit ego iumrmitte mc. Aqla & Theodoud: ecce adfuimitte me. Symmachus:ecce mitte me.deus q uocat ea q no fut qfi fit:& q dixit ego fu:q fu. Et aiv bi:q e mifit me:quofcucp uocauerit:(fati facit fubfiftef .qd fatis claretexeplis i uiuece Matthxo euage)il>a:& i Lazaro qtriduano iam mortuojq ftati ut fut uocati a domino:# ille fepulchru auaritiae reliqt:& ille iuetse mortis.Quonia oia quee abfcp co funtmo funt.Vnde jipheta purgatus a uitiis aufus eft dicereiecceego fum, licet in latinis codicibus ,ppter interptu uarietate fummo fit appofitu:Quida obferuandu putatiad quos p* phetas mittetis aut miffi fermo dicaf :qd' eft grzcx apoftolus.Et hanc effe differetia uolu t:ut qcuep mittan tun# pphetx fintipariter # apoftoli.ad quosuero mittetis fermo n5 poifttatu pphetx fint.qdego fupfluu puto.Er qa femel ad tradlatil iftius uocabuli uenimustfciedu Sylea collega Pauli ligua hebr$a apoftolu dici: g cu co nonullas cpiftolas fcribit.Et uitiofe- Siluanus legifp S^leaicu Siluanu i apoftolopd adtibusno legaus.
tu:
du hebraeos Se fuifiepriogenitus Nce:expones et qd'eo feribif genclis.xvi.apud apoftolu ad hebraeos,
Ififti uolume mihi ccvSh vaiohcc ^ottctom id eft fine titulo:# nefeio utru tu de	Epiftola.LlX»
m titulo nome fubtraxeris,‘an ille q fcripfitiut periculu fugeret difputadi:audtore noluerit cofitcn. qd' cii legincmiitellexi famofifiima quxftione fup potifice Melchifedech:illuc plurimis argumetis efie pdu<fta:ut docere conarus fit:eu q benedixerit tato patriarcha: diuinioris naturae fuifie.nec de hoibus cefti" mandu.Et ad extremu aufus eft dicere fpiritu fandtum occurrifle Abraha:: # ipfum efie qui lub hois figura uifus fit.Quoautc fpiritus fandius pane uinutp ^tulerit.# decimas pdxqs Abrahauidlisqttuor regibus re portaretucce pit.-oino tagere noluir.petifcg ut qd mihi uel de feriptore ucl de qftione uideaf refpcndea. Fa^ teor uoluidiftimularefnrammecmepiculofo mifcere tradlatui.in quoquodcucpdixifUmrrepheibres habi turus forc.Sed rurfum cu epiftola legere:# meniflem extrema pagella miris^meobteftatidibus adiuratu ne fpernerc peccatote:reuolui ucte^ libros:ut uidere qd finguli diceret;# tibi qfi de multo^» cofilio refponde* remiftatig in frote geneleos prima omelia^ Origcnis reppi feripta de Melchifedechan q multiplici fermox ne difputas illuc deuolutus efttut eu angelu diceret.Iifdec^ pene argumetis qbusfcnptor tuus de fpiritu fan cftonlle de fupnis uirtutibus eft locutus.trafiui ad Didymu fedtatore eius:# uidi hoiem pedibus in magi (tri i fle fniam.uerti me ad Hippolytu Herenaeu Eulebiu Caefarien. # Emifenu Apollinare quo^ # noflru Eu> ftachiuiq primus antiochenae ecclefise eps contra Arriu clarifiima tuba bellicu canticu cecinit. & dephendi hoij£ oium opiniones diucr lis argumecatioibus ac diuerticulis ad unu copitu pueniffejut diceret Mtkhife/ dech hoiem fuitlc ac chananeu:rtge urbis Hierofolymxiquae pnmu faleipoftea hiebusrad extremu hicrufa leappellata fit.necmiru efie fi facerdos deialtiftlmi deferibaf abfcpcircucifioc #legalibus cerimoniis # ge nere Aaronicu Abel quoes # Enoch & Noe placuerint deo:# uidtimas obtulerint. # m lob uolumine legix mus:q> ipfe# oblator muneRd fuerit;# facerdos;# quotidie £ filiis fuishoftias imolant.# aiunt ipm quoc^ lob no fuiffe de genere Leuided deftirpe Efauilicct aliud hebrad autumet.Qud autc Noe inebriat us in do^
molua# nudatustatcpdenfus a meridiano filio typum faluatorispbuit:#Chanpopuiiiu
quocp amator meretricis # paupis Dalidae multo plures hoftiu mortuus q uiuus occidmtiut anniti expri^ meret paflioneioefqs pene fandi # patriarcha # pphetx in aliq re figuram cxpUerint laluatoris.bic # Mei chifedech eo q, chananeus fuerit:# no de genere iudzoi* in typu pceiTifre iacerdotis filn dei.de quo diaf m cetefimonono pfalmo.Tu es facerdos in xternu fecudu ordine Mclchifedech.Ordine aute cius multis mo» dis iterptanf folus # rex fuerit # facerdos:# ante circucitione fundlus faccrdorio. ut no getes ex mdxis: fed iudaei a getibus facerdotm accepintmeq; untius oleo facerdotali ut Moyfi P^P1.3 conitituunt; led oleo cxultatidis # fidei puritate.necp carnis & fanguinis uitfimas imolauerit;# bruto^ aialiu exta.i. qcquid fup efca' eft fuicepit.fed pane # uino fimplici puroq; facrificio chriftus dcdicauerit facrametu:# multa aha qu$ epiftolx breuitas no recipit.Praeterea plen us eltradlatu i epiftola ad hebr^o$:qua oes grgeci rccipiut;# no; nulli latinotoi^ifte Mekhifedcch.i.rex iuftus rex fuerit falc.i.rcx pacis (inepfeame mre.Et quo hoc itellige
a ccede ho'ftiu reuerteti;# ncc ante nec poftea eius nome feraf ad feriptu. Affirmat aute apoftolus q- Aaron facerdotiu.i.populi iud^o^:# pricipm habuerit & fine.Melchifedech aute.i. Xpi # eccltfiae # i Pccr!^ ? in futu^ xternu fitmullucp habuerit auSore:#q, tra'flato facerdotio legis quoc^ mutatio fiat.#
^c^la & mote Syna: fed de Sarra libera & arre fyon egrediaf u^bu	lex dei de	p-
finihaterei pa:mio exaggerat dicesifup qu0 multus nobis fermo e&iterptabim no qa“ °p0
luem	a ]i,ms teporis no ruit.Hcbrxism.i.iudscis pfuadebat no la Melibus gbuspafi m pae
ret facra teetu. Vcm tame fi uas elediois ftupet ad mv(teriu:& de quo difputat ineffabile cofitef. quato ma>
E,s noj «rmicult& pulices (oladebemus fcietia miuet.x cofiter.iK ampbffimadomu'paruoqfi foramme
oftendereiut dlcamus duo facerdotia intet fe ab apoffolo coparara prioris populi & poltcnors.hthocagit tota di.puratiQuemt ante Leui K Aaron facerdos fuerit Mdchifedech ex gcnttbus.cums tantum prsce, roentummt futuris facerdotibus iudxoy in lumbis benedixerit Abraham:tomm<$ quod iequitur m iauu=
fed qbufda pudtis attp copediis infinita fignificasjut in parua epiftola multoi^ fimul difceres uolutates. j:u quia amante ncrrogas;& uniuerfa qux didici fidis auribus inftiliada funt: poni 81 hebrxo^c opinionczoc ne qd defit curiofitati ipfa Hebraica uerba fubncdta.V malchi zedech melcch falem ohzi leehm uaiain ueun choehn leelehlio uaiuarecheuh uaiomar baruch abraha leel ehlion chone famain uaarz ubaruch eiehlion acer migen zarecha beiadecha uaiten lo maahfer michol.Quod iterptaf in latinu hoc modo. Et Mekhiley dech rex Sale,ptulit pane & uinu.erat au te facerdos dei excelfi.benedixittp illi & ait.Benedidtus Abraha dcu excelfo.q creauit cxlu &L terra.& benedidhis deus altiffimus q tradidit inimicos tuos in manu tua ♦ 8C dedit ci decimas ex oibus/Tradutqj huc efle Sem primu filiu Noe lk eo tepore quo ortus eft Abraha habuilk a-ta tisannostrecctofnonaginta:qita fupputenf.Sem pofldiluuiu anno fccudo:cu centu effet ano^c genuit M' phaxar.poft huius ortu uixit annos qngetosihoc eft fimul fexcetos. Arphaxat annos natus,xxx.& quincgg2 nuitSalem.q& ipfe tricenarius pcreauit.Heberque.xxxiiii.anno^legimusjgcnuitTc Phaleg. Rurlum Ph3/ leg expletis annis.xxx.genuit Rcu.Qui 8i ipfe poft tricefimu 8L fecudum natiuitatis fuae annu edidit Serug*
ad generatione Abraha trecetos nonaginta annos.mortuus eftaute Abraha cctefimo feptuagefimo statis fuce anno.Rone dedudta inuenif Sem abnepoti fuo decimi gradus Abraha fupuixifTe anos.xxxv. Simulcp ^ hoc tradut ufep ad facerdotiu Aaron: oes primogeniti ex ftirpe Noe cuius ieries 8( ordo deferibif fut rint facerdotes:& deo uidimas imolarint.& heee efle primogenita qus Efau fratri fuo uediderit lacob. Nec efl*e miru fi Melchifedech uidori abraha obuia pceflerit: & in refedioe ta ipfius q pugnato^: eius panes uinuqi
linguae mixtura demoftratifed oppidu iuxta fcytopolin qd* ufq; hodie appellaf Sale.64 oftedit ibi palati^ Melchifedech ex magnitudine ruinagd ueteris opis.oftedes magnificentiaide quo in pofteriore quoq; genefeos feriptu eft.Venit lacob in focod id eft in tabernaculafecit fibi ibi domos atqj tetoria traii131 in Sale ciuitate regionis Sicheniiq eft in terra chanaan.Cdfideradu quo<p eft ^ Abrahs a csde hoftiu rcuct ternquos pfecutus eftjufq? dan:q hodie paneas appellaf no de ma Hierufaleifed de oppido metmpoleos ^ che in itinere fuerinde quo in euagelio quotp legimus.Erat aute Ioa'nes baptizas in ennon iuxta Salim quij* aquse erat mulrs ibi nec refert utru Sale an Salim noief ;cu uocalibus in medio Iris praro utant Hebrsu pro uolutate kdoivaro! uarietate tegionueade uerba dmerfis fonii atep accetibus ^ferant. Hac ab erudi' tiffimisgetis iliius dididmusiq in tanto no accipiut fpmtu fando uelangelu fbifTe Melchifedech: ut etiam certiffimu hois nome afcribat.Et reuera ftuitu eft id qd' m typo dicif .eo gXp; facerdotiu fine no habeat. & ipfe rex 8i facerdos nobis utrucp donauentmt fimus genus regale & facerdotaM quafi angularis «pis P» ricte utrucg coiunxeritiut de duobus gregibus bonus paftor unu efficeret grege.fcio quofda teferre ad ceva YO-thn; ut hiftoriae auferat ueritate:& dicat no fuiiTe regeifed in imagine hois angelu demSftratmcu i tan[“ Wtanf Hebi^iM^lchifedech rege Saldfifiu NoeSem oftcdereiutante hoc feriptu ftcrefaant. Egrefliis aute rex Sodomos in occurfum eiihaud dubiu quin Abraha poltq reuerfus eft a esede Chodonaomor.^ gu qui cu eo era'r m ualic Salcihoc eft uallis regis de qua ftatim feqt:& Melchifedech rex fale ^tulit pane
• 1 .V..1; a.	. _	 ,.l"V	C/	11 ________f";.,Iir I w	”	 J.	.
ritu fandu pnuciauifut illud ueriffimu coprobaritiqd' apud greeeos ponifnperitia cofidentiai eruAno nwre creat.Ego poft lon„a- ggrotatione uix in qdragefimae diebus haec fabricare potui. SUu al teri m y pparareipaucosdies□ fUneratinMatthaeiexpofitbecofumpfi.tata^auiditateftudiaomiffarepenu • exercitationelingu$ fifmtmocuerit corporisuajitudim. _ Argumentum. . n-rteeffepccptai Arnale circucifione ad fpiritale itelligetia referes:pnmu edocet in abdita corpo»f P«« Jan. c ad fignificandu fpirituale circucifione uitio^i & bona opationehoibus exeplp	x impje iviani>
da:q 3t cudis adibus gloria refugitiSthumanacarneobubrara maieftate	feu	figura
chaeus Arnufqp blafphetnac.Deide oftendit myftice iftituta m carne ppvmiiSt qd' ^' 5s o ueteris ac no eius qcf gerenou erat in mete no illa fuifle falute:q> exeplu lob fcircuncifi demd^v^cuu * ui teftameri partesrq no tam carne q carnis te mtio^ cdcupiTcetias circuciderint.	y
, Beati Hieronymi pfbyteri ad Terentia de uera circucifione.	£piltoia,LA. _	*
vpiore epiltoia qua ex me cofultatio ufa deprdpiit:q9 ad tuu & fororis m*	&&
f ciftoisrapids tralcurriiquonia ncidtus itineris mei i quo cofcdta e:nd folu ei hma n	^
. .. .. Sione opis lUidmlicet me & ilia terreat:q limaY .Quod fi no placet iPohta:	(miG	Dcni^
ludicu mereanf iformia.qq ego illa no ad iudicu fubfelliaiied ad fauetiu mihi corona tranum
fcntctia nonpdifTetmifi fuifletpuos de fecreto ucrccudix uelut manu quada caritatis eduSa. fed quoniam iam illa meliore facere no pofTumiplacuit mihi: ut femel emiflu repetes:apud tc uerbu retradaretc uius con/ uerfatio circucifiois eft iterptatio:& uita totius legis enarratio.Ex eo fiqde lex uidef obfcuratquonia raro in quo cofpiciaf exiftat.dei.n.uerbu uita nos aliud uiucdo q uita eftjuerbu dei facimus obfcuru.Quod fi ea uita q folu uita eft uiuerernusinarratioe legis eius opus no eratiqua facilius erat uidere g loq.quadoqdem no in (t-rmone eft regnudeiifed in uirtute,Nobis ergo ex abudati licet apud tediflerdtare i qcf didicimus i te tibi pderetq f nobis uita tua pftitit neeftet obfcuru Sed qd nouu loqmunfi aut tu qd locuturi fumus: hoc uiuis.aut fi apud te qd'in te didicimus:hoc loqmurfcii 6C memor eo^ q meminitimonita no qrat:& dodtus no ea qua? ia calicunqrat.Tu qde filia diledifllma circucifioe uiuis.mihi tame ppofitu eft illud tecu loqui: qre no in digitomoin aurc:aliaue corpis parte fiat circucifio iudaeo^.q utiqj fine rone efle diceref; fi a deo' uenta nOeflet.Njhil.n finn	J-i-.-i „^r,U«n- nf nZ+or	ripnfrt*	i	,"11
c,viii
 1JUH1 aD n0je rien ime rone mauauit.rvaiione oigeninut terra hxl cut i	4u«i icuq
uerent imobi!is,utaq^ uense altioribus motibus coderenfia qbus orta flumina du p multa fpatia decurrut lat$;potadiufum p oem tradtu curfus fui aiantibus exhibcret.ut ipfum mare aqs ifluetibus no excrefcanfed ut uelut ueter qdalaticu aqs fitire uideafme uel fontibus in azternu manatibusiuel fluminibus fine fine cur^ retibus:uel pluuiis aflidue ruetibusippetuo terra diluuio tegeref.ut caelu pter plenitudine illa lucis i fole no «urnis etia fideribus radiaretine qd' corpus egenu luminis haberemus,Si ergo haec trafitoria ut ipfe ait: lu& terratrafibutific fapietiadefcripfinutaliter ea nopotuifleeffe credamusjqd hoiesipfosp quibus hxet nuc ita cxcogitauinordinauituftituitifine rone forte uiuere pmifidquo^ adoptio eft filioli 8i gloria & tefta mentu;&: legis latio & obfequiu &! pmifla^Ex qbus etia eft Xpus fecundu carne :qcft benedidtus in fecula# Arnen. Abiit ergo ut a qbus etia fihu fecundu hofem uoluit oriri:eis no plena rone codcrcf teftamentu. Sed quonia tam euideter coftat oia ordinata p deu plena efle ronistut aflertore noegeanuideamus unde digrefli fumusiq cama eft ut ea parte corporis qnx fecretior 8C occultior eftjaut ea quas a grascis (pvcricr a nobis dicif natura ad circucidendu dominus elegeriuq uti^ ob fignu quo uolebat famulos luos in Abrahx femine cen feritid potuiflet eligerejqd' in ppatulo pofitu ab oibus cerneref:& alio noie uocaref.ubi ncc in figno obfcu^ ritasmec cofufio eflet in noie.fed utracp h^c imago rone habuit geminae ueritatis.qua dum loqnipende pa^ tientia.ut q circucifioneilla in uita tua no effe credebasmuc uitii tua in illa tircucifione confpicias.Ac primu de fecretiori parte corporis:qd figurabat aduerte Jllud fine dubio qd' poftmodu dominus moftrauit; ne iu^ ftitia noftra cora hoibus faceremusded in occulto cora eo foloxui foli nihil occultu cft:& que folu remune^ ratere bono^d nouimus effe fadto^.Na hic noftra circucifio no uidef :quonia ftultitfe uelamine uelut uefte tegif mudialtNec fane a nobis magnope defiderandu eftiut coteplationi oium circucifio apte fubiaceat. ne merces opis ppnes eos finquos uolumus hac uidereidicente domino: Arnen dico uobisireccpunt mercedem fua.fed ita modeftejita uerecude habeda eft:6d uelada iuxta ea imagine qua abundation honore ueftimusjut no uidetes ea uideannfed quaereres rimatefeg itus nos iuxta apoftolu quos fedudotes putat: ueraces efle fa* teanf.quos nihil habere credebanoia poffidere cognofcat.quos mori iudicabatiuiuere in azternu teftentur, Hxc eft gloria circucifiois occult^.hxc partis uerecudce illis ad uideduinobis in noftro corpore no uereda:. hoc teftimoniu gloriofum:cu couerfi amare cupiut:quos odifle gaudebat. Vnde no in carne pala: fed in oc> culto cordis iud$i efle debemusino Ira fed fpiritu:populus ex deo no ex hoibus acqri:ut uerea mur audire a domino .Populus hic labiis me honorat:cor aute eo^ loge eft a me.iuxta illu qui qd ptinebat ad labia:magi
mete noftra ab illo luifibili noftro deo uidef ;ut no eu a quo iuocef audiret:fed eu a quo crederef attederet» Oculi.n.domim fupiuftosfli ad iuftitia corde credaf.Veru aute nos credere toto corde metimur: fi ab hoi* bus accipimus honore.Accipimus.n.ab hoibusjfi elernofinas noftras tuba populo pdicatura pcedat: qs nec P ofnciu mmiltradi dextera cu finiftra coicare coceffum eft. Accipimus ab hoibus honore: fi ieiunia noftra & abftinetia cibo^ populi oculis fradior tnetitx ifirmitatis comendet inceffus: & fauore uulgi trifti uultu aduocatus pallor acqratjfi no caput ad imagine feftiuitatis iniungif.Sed fi foli deo ieiunia comedates poffu-ftius dicereiuolutane facnficamus tibi domine. Vides filia ne pe q> uiuis;^ couerfatione tuam fecretx illius circucifiois agnofcisipopuli oculis iudicada! couiuio uocato^:fefu aut euageli(t$ fociada Matth^o.Sed ad
ab hoibus & ea q faciebat:^ ipfe qs eflet agnofei. Ac primu poft cxUM illa dodrina de mote dcfcedcnsig Pulo^d fe admiratiu ftipatus agminibustleprofi hois fordes emaculas:^ falutis tantx beneficio no laude: ^ ltat6 cdi hoiurn ore defiderat.fed ftbi foli qd' eft effe cofeius:^ maiore no idiget teftimonio.lubetniu rnff101 narrare lua uirtute.fecretu quo^ diuinsc maieftatis qd' myftenu icarnationis occuluit:ab eo q lana^ daf rUerat uult filerijnegloria qfi homo qrere uiderefiquaalio more & myftica rone fufcepit.Na utleoften _ «lacerdoti;^ munus deo offerat iperauit.& hoc munus qd' pcepit Moyfes in teftimoniu ilhs: ut du tacet SiviS.1 i	hois fperauitdegis potius ma .iataiqua Moyfi deus ipfe dedit efficiat.S.7 du hoiem quem carne
u ratdaudare ,phibef:dcum fe ucrum uidef innuereidum no quafi homo prxdicaduseft: cm ut deo iUnt -urauonum uoca foluenda, nec in platearum uilibus carnaiiter celebrandus; qui fpedaliter fit adorandu
in templo.ac fi dum fecundu hoiem nil regritifecundum deu addit huic fimiliatut ueritas locupletiori re monio fulciret.Quacrit a difcipulis fuis habcaf in populocgrcgiustilli noiant ^phetas.Quid ip.i fentia fohcitus exculpit.Cui beatus Petrus.Tu es inqt Chriflus filius dei uiuitexclamat dominus beatu; cui no ro iflud rcuelafiet & fanguisifed pater eius cj eifet in caelis.Tunc QC Petrus uocaf a petra; polrqapguiarc i a petra primus agnouit Jubet rame poft multas donatas Petro benedidiopes potctiafq? uirtutisme qs diicjpu Jo^ diceret qripfeeiTetChriftus.Miraratiomouultpdicarnqd' gaudet iteHigiiagnofci amat; & oditoitedi» fic myilcriu obcedtae circucifiois exerces.Na mauult fe inuetu cfie q ,pditu;ut uirtus fua illu no fauor mani fellaret alicnus;qq in hoc pcepto 3C aliud itelligetix genus occurrat. Verat dominus hoc unde Petra lauda perat pdicare;onendedus uti($;fi cotrauoluntare eius qd' Petrus fenferat faterenftquonia fi facultate loqu ^ di fe tribuere uoluifietiexcufatio pditori pdeftinata uidebaf .Poteratcp dicere:pmiliili nobis discipulis tuis» ut te oibus paderemusmccimputadu mihi efttfi alio ad te aliqs aio uenit:q ego te tuus laudator oltcdi. bed quonia quicqd phibef illicitu eftia nullo fe uoluit digne ce$ebrari;dum a luda pderef idigneJubet ergodl fcipulisme cui dicat q> ipfe eft Chriftus.Tedit fnia itcrdidtalis in Iuda;& puifum mgulat paitoreupfo uerbo pcepti maicflateiignasiqux eratdefignada pcepto.Refert euagelilta his uerbis.Tuc impauit difcipulis ld$; ut nemini diceret;q> ipfe effet chriftus.Et ludas pditor his;q cu ipfo uenerauait.ipfe eft tenete eu. In uerbd phibitionis declinatio obfecudatiois incurrit;& ne obtetu ad excuiatione effe pofTet obliuio; ifelix memu ria in facnlegu uolueda fuggelTitidum ipfe pdif de fermone quo cauetific utric^ ratio no aequanda fubiiftit# Na & dominus ofiedit fic ie pdendu efifbdum pdit;fed ignofee q> in aliu tramite difputatiois cenfus dei ue* bo copiofior excefiitilicet te aplius cofifteret fuppreffa q pdita:6 magis de his rebus fiiere tibi q dici copio^ fius ira fceris:q domini iudicia pro auro Si preciofis lapidibus cocupifcisiin qbusmel tibi fauu^ copenhs:# defiderio^ no cares etia plenitudine &fif4tureris. Ac ^>inde fadtu adhuc exepld ab ipfo domino repetamus? ut iuxta lege in ore duo^: uel triu teftiu omne uerbu cdfiftat;5d que ^)di fe diximus noluiIfe;etia fe uiaen uo luifie doctamusiurno ab aliis fe modo honorari paterefrueru etia ipfe fibi in quamu fieri poterat: de.birau1 detraheret dignitatc.Lazari amici fui morte no audit;& nuciat,faciebat hoc de deitate:qd miruf Vt cu loc ^
“ r *	V	UlU«Uvl	Ut Jt-li 1U1U1CS UVCUriClUL ICllU IldUllUiUi C idvttiy lituiVtVlllli- vw	!
aio iubet efieifi credat Lazaru uiuereifi ille no funt dubitaturx confirmat.uidet etia multitudine Martse Marixiqusead folatiu comes coueneratJnftemuieinqteuagelifta fpiritu:& turbatus eft;&ait. V bi.nx pofuifiisfqd eft hocfquae cofufiois caufafq formidinis^Quid aut erubefcit;cu Qi. uirtus fit habitura _ lu:6^ deitas no fit fubiedta terrorifQux fepulchri ta incoiulta reqfitio^ Vt omo credas de turbato cotu 0(f ^fedbUUe deus nofter q difcipulis coftater dixerat de abfente;Lazams mortuus eft.q fororibus eius cofid^ ter pmiferat de mortuo refurrccturus cftifub noua nefeio qua cofufide fepukhru quxrit: q fi hoc folu qu1 oia 8t noiret;& pr^ftare poteranignoraret.no planu hoc efi.na alius iteliedtus occulitur: xn dibtis pmiliili^ fupioribus fatis fe diuinitas nublicarat. Aderat turba Iudceo^:ta'tis femper non amica miraculis. In planum deustfi noaliqd fecundu hofem uideref ignorare pcefierat. furbatuseihnqt.i.fctuleta carnis diuinitas iu^ deeo^e oculis n5 ndeda mifccfad ignora'tia humana' deitas udanda reuocaf.bi: turbat & tons cu excita/ tus qfi a liquore limus:purirate liqdi denfat demeti:^ dua^ reru una cufufio difcnminepprntatu dum ie/ paf excludif. Air naortubi eu pofuifiisfEt hic turbatus iudaeis deicatecariat in hoie:& iptedon diuimtans in r.infn» nrtif.xv iannrantid mortalitatisobducitiut cu pofilt in fufeitado Lazaro deus adorari?
luicitat lilios Abrana::tiJiosyui»w^ --r—	 -	-	/	D>	r	;	—a
yt eu i firmi ac debiles ad pofctnda opem falutis nullo moftrate cognoicantia piecutorcs uel inimici que nere debeatinifi ^daf ignoret.Hic eft ille liber itus 5^ foris fcriptusthic fecretus &:publicus:hic apms & opcr tusihic paginis fuDioribus uidedusiiterioribus no uidedusiqa incoprehefibilisJntus fi qde fcriptuseft cum #Ppheta dicat feneratione eius qs enarrabiriForis feriptus eft cueuagfliftaaiuiiber gencratiois lefu Xvi i'1 Dauid:filii Abraha Intus feribit cu deus dicit.Erudtauit cor meu uerbu bonu.Foris feribif cu vatii Ecce uits;o rnrf^L* o,	uocabis nome eius Emanuel.Intus feribif n loannc.ln oricipio
l-s e^Cuius caro Si fanguisiNungdna Petri ipfius caro S fanguisrobftaba-Rqn filius ied ipfius domini caro & fanguisan qbusdum cermfiqd erat dei filmsino credebat effeq^crar.mip enim hoibus uidebaf deu credereicu hoiem uideretiSi tanta illa maieftate in q ibabitat ois pl ^ ^ nitatisiqua' ipfe no capit mudus;in corpuiculo defpectx etia imaginis iclufam.Ait er8°^°„fdj„cnt gr ho b. & fanguisime effe dei f,liu>didetdt Nam ^ "5 F3tiunf me h°c credi.Deniq; «pr^ ^^t a iquem mo efti&gs cognofceteufEuidetcr ergo illi fecunduoculu iudicantes;me aut H^ia	'^£3
unumex ppbetis loquunf:quomi hofem etre habitu carnis agnofeunt. fed tibi reuLdauitpaie	^
caelis eft Quado rcuelauitfQuo tepore deus cii Petro locutus cftfReuelauit inqr pater ®, J	efurjjt,
hoc eft dicere opibus crcdidiftuqux loquunf filiu dei.Sed.n.foris (criptus eft bber dte. cu	^ fcrlbif:
Iptus feribificum quintp panibus multa hominu milia faturauit.Fons feribificuanisit «u •
cum paradifum latroni pmittit in cruce. Foris fcribificu fpiritu moriens fecundum dationem humana! car nis emittit.lntus fcribif cu i paflioe fol fugit:dies abfcodiftterra cocutif,Foris fcribifxu fepelif.Intus feri»* bif cu tertia die fepukhri liminibus emotis erumpit i luce.Foris fcribif:cu apoftolis clauoi* & lanceze uub neribus oftefis.efci etia poftulat.lntus fcribif,ut iter eofdeapoftolos claufis hoftiisq itrare uifus no fuiflet snnflrpf.XpH mim	r-,1	 i.l—• «M-mir	nnmmn tnprpe	-i
.	-•*,	—r---------------uiidqc^poruideri;-----------------—-	----------------
homine breui qfi charadtere fignauent.Sic.n.ait.C2uod fuit ab initio fratres quod audiuimusiecce iibri, if lius iteriore parte. Quod feqtur;& uidimus oculis noftris:;6d manus noftrze palpauerut de uerbo uit$,Ec> ce libri pars exterionqux oculis a maibus fubiedta hominu:& uideri & tradtari por.Hac pte libri Manichae
ionnrnrMiifipe rttM	o,„-ir r. - mr. ^	^<1-^ .n oc filincrlpi" m"n"	nnn nnr
tibus recognofcutiuifibile i homieqd' facillimu eite debuittno agnolcut.O caecitas O ignoratia ueritatisicx 01 ratione dananda pfumptio.Ifti funt q deo ipfi fe praeferunffc crededo i carne coftitutnfpiritaliter fe uiue 1 re pfiteturtqd' deu no credut potuifle.Minor.n.fine dubio ab iftis deus eifi qd* ifti poiTuntulle non potuit. Na iili poffunt i carne coftituti aliena capere natura,Cur ille i carne pofituszfua feruare no pofTit» Videlicet ut femp deus fitine corruptelae admixtus icipiat efle corruptus^Mira difputatio: deu deftruit cu honorat. Maioris,n.uirtutis e obtinere i terrena fubftantia deitatezq deu fpiritaliter i deitate durare.Quid ergo mira bor in deo.nifi 9 cu ho efle dignatus fita homie g> deus eenaperuit^No qd* ipfe deftitit efle: qd1 fuerat; fed ^ carne fecit ee:qd' deus e:q> i excufatione materiae uitiofxiaia fit ipfe fine excufati5e,q> du ,p nobis pecca' m fadtu efletipeccator efle no potuit,Sed hic Manichaeus.Arrianus iteru fuperiorepte libri utracp circuple
fimilitudine paterna metif. Deus.n.efle nifi patri.i.-deo iimilis finnon por. fimile aut efle necilluq foris
J JJlVJOwW* ^	we—	r	•	—	— —-- —	-	—-------------------------------------------------- ^	-O
tionealter generefftame fi forte patri p oia fimilis fitidicef ab ore eiuj ^fcdus. Quis iuidet domini uerbu de corde patris erudatumec aliunde 1 fpiritu q ore platiietia iuxta comune oium fenfuu patri fimile iudi^
opinatiois colligamustfed forma uit$ ate oculos coftituaus;& ca ipfa tradtabile miremur a q qcqd obfcuru efle poterit;effundef,Qua Manichaei no uidetesi carne;Arriani no itelligentesi fpiritu: unius libri pagia^c cofoederata diflecuere iundtura;&I mdiatore duorucofertis manibus hxretico^: furore ruperut.Sed qd mi rtbfi hos nimiu fibi i fingulis paginis fapietesiac de mudiali philofophia uenietesaata opti apti^ libri coca* thenatiois fubtilitas pteriuitfCu eu nec iudaei q ipfiuserat:cu 1 fua ueniflet agnouerut, du de c$lo fi> gnu poftulatiqfi caeleftia no eflentiquae 1 falute uel debiiiu uel mortuo^ cxlefti uirtute luciebat: obcaecati infidelitate fuaiuideda etia no uiderc meruerutJratufcc e dominus;cur 1 ipf® deitatis con eneret operatio. Illud de iudiciis fapietix fuae pcurauitmt 8t forma ferui duplicabitis haberef qbusno p u^tute .iua diui nitas radiafTet: his oimodis pofitus coteptuiarrueda f ipfo iuxta faeculu uideref huamtas: tx cu dnum fuu i fpiritu ifrahel no receperiticur uel fratre fuu i carne luda reciperet & cognofceret, Ne^.n.xquu eratiut q maiora fubrueret;& q facrilegiu ut uolebat $ft'mari comitteret ignorates;nd homicidium aceret icietes, Deni<$ 8C lonae fignupmittit ifidis.& mifer qde populus 1 uno eodetp hominedeicoteptor iui occideret.S: que iuxta lege fua no agnouiflet ut deu;huc extra lege fua gentiliter danaret utreu.Hxc itacp ignobilia paf
hofnem fe defpeau uelata ftudiofe diuinitate piecit.necRuideri 1 fe uoluinq^po poterat.no agnofei qd ho toines obferuare fub fpecie fecretae circucifionis expedietiquos pter natura exeplo humihaut & pceptoidv-cens.Confultius uti($ facietifi etia cu oia fecerint dicat;Serui iutiles fadli fumusjqd: iperatu e fecimus, quo nia fiducia pfumptionis elatismt unus a dextris:& a finiftris alius i regno eiusletieatpoflulantibusupfe do/ minusillisrefponderit;qillpr	^	,1c	~	,nn
ab eo opponif ;q iuxta carne humiliat elatos.C^am ubi itrepide popofceruuredte quidem dicitiilisdedere ^ dexteram aut ad flniftram non eft meum dzfe" uobis.Nunquidnam hic fe potentia indignum efle pro ^-9d f-bi l‘«re n5rtcftaf alt:Pater ndemmdicanfed oe md.au dedit f.l.o;Ncea,tmmdare “°bKa,fic petcnbus fuperbei ifolentetielate; de camis tumore: non fpmtm lenitate. Na ego 9 ili fe'S ‘bus dare Sratii c5fueui,.lta d°minus dii humilitate K ™rbo&aau ucre audicnic^dMct, cur
cificmis:qu$pUCtg^°^§)j|da3upeftutde;pfaci>cuS	uadtemusiquae figura fitiCurnon^Jctilocil
cundamur& manu;dicete domino.Na fi oculus tuus fcandalizat teierue eu:& Amanus mafcandalzat te abfemde eam ait.qua tanta ibi pfiguratio e:ubi per una partem corporis totus oino homo arcuncims elfe «edatuti&cumhocnospoft Chnftum cucunodamur incordei Vemaus ad regenerationis noftraefacra>
lemaqppuu'
______circucidebat
u regna generat ex uerno; per ueroa urcuucmc a mudo.Mc natp didmus v, w cius:qaonia qcqd c in mudo cocupifcetia carnis e:&: cdcupifcetia oculoru e:& at>' nurio fxculi qua? no e a patre, illa ergo pmifiio & circuncifio eiqua non patimur ut feruitfed exibemos ui liberi.Necpoftq nati fuerimus:celebramus»fcd utrenafcaf oEcrimus.01'9 i pcindu baptifmatis idumeto nudati;fo!a fando^ oculis cotritione ueftimunnecad fpedem natura noftram;arfura filiorum uefte u»3' mus;qa i euangelio arbor foliis exuberas,'cu 1 ea frudtus no eiTet repertus exarult.fed cudta carnis repudiata naturaifexus miemorestnil ueremunnec cu prio illo terreno homine;Ada ubi estdeu fugietesaudius.Pi^'' putia itacK Ada trafgrefibris acqrere;per fubiedtione cxleftis obedicsiae refpueresmatura circucidimus uv tioBi;6d per una corporalis mebri formaroes exercentes i pputiu fenfuspfeqmunac trucamusmo.n,natura?
eo ^uidefi nVpweft mHet ctedewjfignu uifibilcjpmittit dicendo,[^bit deus uefter ipfe fignu.EcCf' uirgo 1 utero c6cipiet;8d pariet filiu: di uocabif nome eius EmanueLEt ipfi ludaei cu dnum lai carne cofp1/ ccretiSifide eius mttutibusdenegarentifignupoftulat de cado nempe utcrederct:fiuiderct,Deus ergo pto teporercu Abrahs nofter.tas paribus fi poffet ueftigns igrednn fide e efliois fuaeinota m figno hoc uoluit eflejno iuftitiam.ut g mudiale natura aiae refpuiiTetjei «rcuerfio carnalis appareret i corpore.ac uelut p hoc qd- uidcfipoEt itelUgi.Sic multa quae a i>phet,s populo denuc.abanf:ab ipfis prius a qbus pconabanfieP feda funt NnHncfrantiuitate filiosIfrahel effe ducendos;p pphera iratus dominus mmabaf.certe ditium iam ad par^d o?um	itrare,Vadit tame nudus ipfe ppheta p populos;^ i fe qd'aliis uat|
cinabamr nftpnrlir Videt uukusino audir,Et 1 Efaix corpore;quae fibi erat uentura cognofcut, Fit fignum dem	amaritudine	fentit ^pheta captiui.Sic abraha defignat i carnaqd' exerc^
iidei.deide poft illi -amis circuciiione luxui eratpiemtuao luuiu^^qre maiora aonuc 1 rtbrana -«r rimeta quaerehif/rnr t natrio poftmodu tetaf affetiu: fi ia 1 illa circucifioe beneditiiois fuma tenebat ^ GuoniaSb^U17LMni,ibebaf effe uirtutis:quaerifafingulari uiro: Vtru ne a ia' & patri* 6C co&*
«01 renuciaffet'8^ circucidi fe palius eec;nu parcerer oc miu.v^ucuui aa uicuma no trntis e; pignoris ipiecate fit carnali pietate fublimior.Lucraf orbitate;du parricidiu meditaf. & cu in terrisiflellas ^ flllis anumerareiubef f cxlis.carnahfcp defpetior naturae i natura fideru mani coteptnr	-______/	^f>rniv.Sic	fidelis	no	filioned pceoto; du mandam dnmini
5 unico no par^1
fiderdcollocaf.^
udiurae 1 natura naeru^*—5 fedpcepto: du mandatu domini re^0"d tenr3
■‘^c n51^ eJac figura no mebri.fic natpra noftra deus uoluit denudari;ut no i	J-^tid cStemptus
derenaut abitio fudaret;aut affetius carneus pmineret Jed ab oibus pputiis dei amor P - -	0,
exueret.Dixit qda fatyrus gct^J poeta.Probitas Jaudaf &!alget.Teftim0n1u hoc ue^ pulusmulla multitudo abfihs nullus a'pletiif:& 1 mudo iftouelut 1 nouercali domo horret, deopta qdiu no uefte fu$habuit dienicatis.Agc fi uidet :totu tramite ueritatisPPa!rl ,
neceffarii$
niua ueftigia decurramus.ut circucffione qu* iantiificat dempftremus.Trafeo 1(aaf5“ °rx 0U(?d $que q
in circucifionis forma c6fiftit<RebCCCaCg ppter phpiiftinoruiTidiasforore de uxore m	irjbuum
magni facrameti fit:tibi exiftimadu relinquo.Taceo lacobpduas annoR* hebdomadas m	« * ceilitas
r"'"---------------------- Vius	fifios	quos	P	patria benediaioem & fan Altate naturalis qumda nec. All,
______ M	•	f-____________________n apfummecirLr.xu,
femitute mercante.Omitto eius fi!ios:quosp patria beneditiioem & fantiitate narurdi contincbat.Ad lob ueniaif aliam generationis lineam de Ifaac germina iam plaplumm ostercditatum per Efau genitum primitiu* beneditiionis extorre primogeniti digni
na iam ^apiumme^ primogeniti dignitatibus exp
inter Edon princeps q deo placeret mentu, Hic tome an circucifionc naturale aequanimiter pofTit ferre te i 2 2 tatur.Fit paup ex diuite.Sed hoc etia faeculi hoines cotcnere noucrurtTot orbitatibus uulneraf :quot fuccef fidibus gloriabaf. Exclamet forti uocemudus cefu:nudus&! filiismudu fe exifle de utero matris fux; nudu ctia iturtl fub terras:dominu dedine:dnum abftulifle.O uiru natura fxcuii refpuctcm.no fe lachrymismon fe gemitibus: no fe etia tenebris tradidiffe.fed potius detrimeto merito^: dolc^ uidtcr,*& fj egeus aff-dtu fit fortior cu ffirmatur:^ 1 ualle lachrymas: turri occupat gloriaru.Vbi es ifol.es mmiu carnis Iuda?afCcfer cu hoc uiro pede:cotede:& gloria attollere maio$£ fupba uirtutibusdatufcp tuu benedi&is nobiliu patriar> cha^circucingenoibus:ut teiuftificationu uetusilla uirtus &auo^ fpledor appareat.Iob te aduerfum jps cedit f mediu:fanguinis audtor es no erubefeesmee per Efau iconceifam benedicliois (orte traffufione me^
n ? illa	    «/1-1.	J fVlit «-«pi ^ Afa nnep nprrniiprir-infi
rasJlluabfpein deo pofita totmalo^tetameta noauocat.teadeafpc bono^ oium bladimcta no puocat. Ille manu domini fenties benedicit i uulnere.Tu uirtutibus de Pharaonis iugo exutamo fubiaces.Huic illi & procircucifis uenia poftularecocedif:tibi uelut icircucifx Amorreus pater & mater igerif effe Ethea:ut manifefte liqueat: 8i illum per uirtutes opum n5 g obferuatia circucifiois benedi&ionc (ibi reftaurafie: qua pauus amifm& te p iadtatia circucifiois uirtutes negligete ea benedidhone qua lacob fola fubtilitate acq/ fiejat:pdidiffe.Qm"d.n,fibi iudeeo^ arrogatia noufurpet.Iob ifta q deo placuit: quo getis noc mca:»Et cir^ cucifus forte:quonia de Efau circucifio iiucufq: generaf.Nec maus leues i hoc no circucifio fuerat pdica ta: fed uirtus.necan fine pputio uixeritifit qu$redu:fed q nihil labiis fuis peccauerit fit tenedu.Ad alie/ nigenas ad quos puocatiueniamus.quonia nulla nobis arbore exeploru ager diuino^: 01 ligno feracium plarario^jnec 1 eo germia de uimine :fed de fruge cefenf.Oftedamus i ifrahelgloria peregrinam:& bene didiois germe in ligno fluxifle no fuo dicimus Ruth:quo magis cofundaf i fcemina. Promittif p ,pphez tas de radice lefle uirga p noftra falute ^ditura.nunq flos codefccnderet.g uel folus utiq; pleni agri odore flagraret prae confortibusmifi eu odore unguetoru fup oia aromata Ixtitix oleo pater unxiflet.Hic tamen lefle auia no Ifrahelitica habuit: fed Moabita.Cui tatu pegrina? cocedif:qtu nulla de patriarchar^ germie nmeref:ut fuo utero deflinatx benedidtiois feme accipiat:& Ifraheli no Ifrahelita parturiat dignitate:cor> nuo; populi fuia alterius populi benedidioiba aliea fuftollat.Vnde iftud oropmeruitfCredo qa dicit focrui fus.populus mus populus meus e;& deus mus deus meus e.O uirtutc uiris etia pfereda, Abrah$?fidc kircu cifcc getis mulier imitaf.q uirilis circucifio dereliqt;8^ p aliea ueftigia meritu iuftificatiois igredif ,a qba ma ior c^ca hxreditas deuiauit.Dnos fuos Moabita contcnit:cu Ifrahel cotenitaiienos.llla i unu deu fuo^ ia oblita c6iurat:& tu poft multitudine fornicaris idolo^.hiceligif a dno^hinc fit Ifrahelita mete ^no genere: fide no fanguiemirtute no tribu.hic ufqj a deo benedicifmt ^)pheta^ mo^ mater uocet & reguJicet pror fus dicere clarius regnu cxlo^d uf pati:& a ui facietibus luaditdiripiipoflideri.Nec luftihcatione getis eufed uitae.quado no circucifi p fruge pbitatis auli fadificatiois itroeut. SC circucifi i caue aula geniti:p pudeda geftoi^ fcept^; fandtificatiois amittut.Sed rurfu ad benedidu uelut.xii.tribuu fangmnciredeaus.ut in eo ia tuc praecedes ecclefiaflici myflerii acritatis ubra pbef.Logu e fingulo^: formas enuerareianctog: coru<^ gefta ruis filia dilediffima ena: :are uirtutibus.qd fiuq> lofeph de domo xgyptii regis ue e,pi^cb nudus aufugerit. Quid fit: ^ hic populus maretrafient:& Pharaonis no trafiit exercitus:& Ipecies labetis fub hominu pfona mutaf .Quid e:q> ipfu mare euadetibus xgyptu lacob filus occurrat * l ibi haec eunda examiada 8d iuxta tua uita & iuxta ecclefis myfteria dereliquo.ut i his ueritate circuciliois aicana:qua i Aa ro afpiciestuacuata forma figni iudaici no mirerisJgif quonia Aridi' uniuerfa diceda iuntme m iogu lermo ^)cedat:feges milii ois ifrahelita getis e iuadeda:& i ea ipfius circucifiois uetiladus efledtusdelus naue popu *	-	0	r	' -r. no tota heremus
peccati meritu )pe cauetmehabeaf obtufi:Ni
ubitlefu illas fpecuiate uiainerzgigates ibi eite fortiflimos qrebaf :cu	tormiaarci.^
cucidit & oculos:ne alienigena^ coiugia cotra licitu cocupifcaualiudqj ii'11] ^gtoipus ueht poflidere qt tas.No.n.fi no circucidaf :fed fi hxc negligar.p ira dni moriunf ,quon^ il;ud %nuc benedidtimo mentum benedicedi.led pleni funt oes libri:plenaexepIo^ uetuftasiq nopfe^^^10 cuius mebrnfedram^ no ftrae circucif,6e dnus deleat ;i q fecu etia' ille maior ofum ^pheto^ oanes circucidat.no ueAif mollibus. 2° fultis ad gula dapibus faginaf .fed i hoc mudo pene fine mudo ^.^^^derio^ deferes cura mun. dia!e.fetofa dum uii* horridat tegmia no decorant.humifero efuimelleo tenuiter (udore faturaf.quae alia circucifio pr$ftatiordebebit inqriiDeni^ hic noagnu illuique i ubra uentatis foliti erat mdaei habere ^ pafcha:p qUe mudi peccata no poterat abolerufed iUu ueru agnuicums^cis efretmortalitas cruore ^ teli6tis.xc.& noue ouibus geftari paftoris ueri humeris primus agnoumdicendo.ecce agnus dei.ecce qui tol lu peccata mundi. Illud etiam in eo mirandum e; heremum ekgittdomim praedicaturus aduenmm.non in tempiismon loquitur in plateis multitudinem pedturus horrefdt:& cur uox e clamatisifi dedinamr auui
V.V	m	IdllVL	iUwUiU	VI	C.V	UUJJ wo «WUldl.lCU dV VjUW	-------.	,	^
ruptxcouerfatioe rcducat.utipphetanouauitauidctes diuinamiraridifcanftq?dibusuitiiscircuciiosc panaf. Locus ergo ipfe forma dodtrinx c:& ipfa pdicatio folitudo c uirtutu.Operaf habitatio:du urbiuir quetia folicitus reIinqtauditor;& heremu a cotagion ’ mudi uclot atheatro hoc uoluptatu auulfus^ igredI.^
Prrshihpi* Aprsin* Mn A i L-- - oV.ir iieOiaia nn	/*irrnnTinnf*	illam	^
wuiva uvuiduiiurcuciuamunui riDrana	in» noidiict: «iv vuva.Mx^
fut.fed fidei pater no pot cife nifi credetiu.& filii no de figno circucifionisifed de operis fimilitudic recogn fcuf.His ergo cu ihibebanfine fe Abraha parete iadtirarcnillud oftedebaf:n6 qa fignu fidei illius:fed qa lv gnii patriu no haberet.Tuc aut rite filii Abrahx funt dicednfi ad forma paretis no facie:fed uita refpodeanr. Si ad uerbu domini nec patria diligaf:& filius pofTit occidizcu ipfe etia totus ho illa q ,p nobis mortuus CP* ii iubeat caritate comori.Sic Simeon fenexmuc dimittis ait domine feruu tuu i pace: Quia uiderunt ocui mei falutare tuu.Forma e uticgig? q Chriftu uidet:ia fit fsculo moriturus,& haec e circucifio no adhuc niu tabernaculo fignificatiois adubrata:fed pfiguratioe ueritatis occultaietia i luce facis imagine expoliata desiqua Abraha prior myfterio^d pene omminiitiator oftederaricu polt uerbu dnilocufibi a filiis Hetm no ubi uiut renfed ubi moreref acqrit.Magi quo^ adorato dnome cui geti ut docuimus: pputiu corpora' le fraudi efiet ad gloria:fuis fe affedibus circucidere cu thefauris fuis Xfecretis metiu patefactisiafo^ motU$ madtauere munere.eofqj morbos p quos aiiqd aut cupimus aut metums aut do!emus:uelut ante pietati ara di mifericordiae altare foderut.ut uel i aura auaritiaiuel i thure idolatriatuel i myrrha fieret dno fubie#3
min pine nri/-n	i h-ir nptr-i fij	npni ni a* rnnidi"facf#V
tus q tenebit 6C allidet paruulos fuos ad petra.Sub his ergo mage^d & noibus di oblatioibus ofmode ilk d* uino^d iterpollator exuif :quonia deus erat i Chrifto mudu reconcilias fibhQuis, n.ii aut auru fibi audeat poi!iderc:fi dm' eftfaut idolis thura cocremareifi Chrifti fint^aut mortuu nifi mortuus fcpelire:fi myrrha i uiui eft^Denig 8ia diabolo uelut triu alea teffera^ dominus ipfe tetaf.Na 6i cotinetia i fame:& rebg10^ adorado:& uita i peipitio piditaf.Sed facile cuda fupauit,qa pater 8i rex bonoru oium thefauroru:^ lac dos repofitoru ante faecula myRenoru:& refurredio dcRinatus fuit mortuoru.Magi tame ex illo uetera^ ^ tsc reliquere ueftigiamouu iter igrefii:uacui farcinis no uacui benedidioe cataucnit.Reucrtcre aia mea quie tuatqa dominus benefecit tibi,nec ille ad que dnus igrefTus emo oi dicif pputio circucifus uitioru.
6idimidiuex fublfantia fua dategeis.SCficuiqdfraudauit:reddit iqdruplu.llle uti<^qdnum non potera uidere:du diues effetmifi poftq de terra i q cor ipfius uidebaf effe:cu thefauro fycomoru q dnus efTet tran/ fiturus afcendit.Tuc uelut de cognata neceffitate a crucifigendo cofpe&us I arbore cognofcif:& filius di^
. , i	.	__ .	Qp/4 ntmni-i	proh	filii	Ahrnhi*»m	p-fio	I
orbitatibus lachrymatetimo q i putredie corporis fui depeccato potius coiugisqfno uulnere fufpirate.Illa
-	.	^	'_____; ^.lipna PPtP innf» nirilicanvilii mpfnpf^.Huc renrnmiiTifMc	TetT***
ibluudfS pparate;&l redas fcitas i heremo faciete. Aliu porro dimitti defaeculo depeate 6C pace ^ malle qmudt hns uero luis affedibus fpohatos i' auro thure 8i myrrha couerfationu itinere mutatoiqPL
_ i -	r	<____Tftil Ffia rxvlr 'yroTitrxc	f.liro	ffPlinric	flllO	^
nesfuifTed
di nouu coepimus aquaru
coqd' ipfi
mefura corpori mudatio fpiritalis excedes:ebrietate no cselat gloriofam,Nobis tame ab illo e icipi] a quo hauriedi fitis e ichoata ut cx defiderii magnitudietfacrae ifufiois plenitudine doceaus ex uino n
(fificada,pcedut,i hoc iu(tificat3 fudaf.ita qdille fpatihicaccipit.IUi dicif.-fade te i	,p
eia'te pifcatotehomm,,!,, dicifii fcmine tuo benedicef patris getiu.huic dicifuuditib.sdu .^^ f£/ rahel.llli dicifi fteilis erit nome tuu.huic dicifitlbi dabo claues regni csloru. Ac Pjl™ ^onftrarur altr®' minis benedidi ipjef.hicate fcmeipfum cuagebzaturus affiftif.Abrahs ,p
rum. fed Petro tradutur regna cxlormuidelicet ut in eo fine Petro nec filii Abrahsc P0*11»1 _ kculi fl3II)u$ no quo circucifus fit mxta gete fua apud dominu gloriaf; fed dicit. Ecce nos	lauitm»^
te:qd eritnobiVQux lutifta oiaapud eu:q prxter iRrumetu artispifcatori^ mbd habra >q ^ quxadcocupifcetiasmundusigerit:qu$praeputiapofTuntdici: ficogreganfadPnoremCp 0** hementius procidenda fuccrefcunnfi quo cum prouentu metitx felicitatis adulantur, n	lu#I1nC
mentis noftrae naturam circunueftije nituntur, ut maioribus tenebris ipfumj etiam quou
ritaris Abraha reformaf i' Petro.ofa reiicfle teflaf.no i alto fludtuat:am"s cura no gerifinec focrus ^gra fv ne dno uifitaf.Ois fingularis uiri affedus [Chriftoe.huc £equif fubftatix coteptorrfludii negliges;aflinita tis oblitus:& id qd1 Abrahae ut faceret fprratu eftihic ia fecifle n6 cxlat.uidelicet ut fimili circucifioc: ficut uirrutis haeres eft: fiat hxres & gloriz.Oia inqt reliqmus:&: fecuti fumus te.qd erit nobis^Hoc efl dicere, to tis ume prioris uitiis defecatisn forma utris i pruina iacetis:du te fequor.exarui.nihilq? i hoc mudo pter te: quo ipleri cupcrc:clcgi.cuius no fruftra huiufmodi Accitas fandh fpiritus ubertate penfaf.pqua ebrietatem noux gratix i fe apoftolus ipfe:du linguis ifideliu ifamaf :agnouir.Sed & exteri apofloli eiufdc mufli fpua> uere feruore:& unius botrionis fupflueti maduere uidemiaiq tame i odore eius nedaris ad beati Petri fimi litudine cucurrerut.Afpice illos geminu fidus i terrismec fcaflum tonitrui filios nucupatosicymbadmu.-pa» trec^ deferentesmee uidus folicitudine dubita'tes:nec officii ufibus ihxretesmec poteftate patria reucretes
ludu arida: manu ;iatuc& Mcyfiut
pedu folueret uicula:prxceptu eft:q fpeciofi pedes euagelizatiu pace^Et ideo no funt uelada: qux pulchra -V	dni.nec	mortuis	ueftieda qux uita diligit.Huc rurfus refpicit de thelonxo publicanu qflii
danateicofuetudine refpuete.& nomeadus fidei noie:ut ab oibus oinoino pars corporis:fed natura prorfus injqux cofuetudinis circucifa moftref.Totu dicere noux uocatiois examemifi i fimilibus couenirct:&! can de uirtute haberet diuerfitas pfona^i.natura^ mundiale multitudo licet hoium:uno tame cotcptu reruue lut falce fuccidcret.Et quado fatis abude<^ exepla 8C uete^^tulimus: 6Cnouoru: metif^ curfum ne uelut exea node ad ignoratix fcopulos deuenirettfandoruimaginibus qfi p fermonc cxli notadis fideribus in' ffruxfus.nuc ex obfecuro nodis egrefli:non folu die 8t foleifed ipius foiis 6i lumis lumezfub quo errari non poncotcplemurjlloru.n.quxrit ipfa multitudo iudiciu;S<: i copia forma^ neceile efl ut eueiat. Subinde fi^ militudo flama^: & fxpe nautis cdfufejattonitisp pauordut lucifer uefperu;& uelpcr luciferu metiaf: folis fine focietate parilifolaeftclaritudo mirada: cu dubia etia fub nubilo a fimilitudine fituedicata A paruit. Ac per hoc etia nu dnus quonia carne fumpfit:6d hd efle dignatus etaliqd tale fecerit reqramus.ut uelut fo> le fub nubilo: ita fub fpecie corporali etia id qd* radiaucrit admiremur.aliucp potius opponausiq ipfum ali unde fumpfifle credaus.Quc aut aliu p fide humana diuinacp i hoc fxculi pelagoimiq fine metu naufragii nauigatesiad dirigedu ueritatis fequemunq illu q difdufa penitus parilitate fui folus etia cu ,p nobis in nfa carne obfcuraf limefus Qui nec i hoie pot cxlaritdu mortalitatis natura fubflatia diuinitatis exupat.qui no elemetu:fed uirtus elemeto^ en quo tenemus initiu 8dc6fumatione& medietate oiumiper que folum folis & ani curfus funt:& ftella^ difpofitioestmefiu quo^.mutatiSesiquonia f ipfo uetera trafierut:& fada funt oia noua.Et cu mago^ iter eius ftella duxerit:qd miru erit:fi nos quocp geftoiu eius claritas uelut ipfo thefauro uniuerfo fulgoris iftruxeritf Atqj utina ad certa datdem tati fpledoris & lumjs noflroru oculoru aucrtaf ifirmitas.ut ille fe fubtraheret:& negaret inqs.noifed pala ofbus cxleflis fplendor apparerer.Modo ad eu fequax mes amica uolutate couerrafa folo iueiet plenitudindquaguttatip	cpljigcb3t.Oda
uo die circucidite lofeph hxreditate:^ matre utiq; qfi ho q pmiflus fuerat ipfi Abranx:cu de circucifioc doceref:dicete dno.Et eritteftametu meu i carne ueftra i teftametoxterno.Dei teflamem m noltra carnc efle:dnd i noflra came dignate:qs dubitati' Illud^ teftametu xternu uideri qcf citharis a plalteriis pfallerc tur.cuius rei q plixa e dirputatio:& neceffana uidef efle tranfeurfiome p ramoru copia robur ipm ppofitae
mirpriv	__ <-• rr -	m • .nr. i • r- cinc inlete □ QrerPl/v vifip f..
& difputatioibus aligbus circucidamur:du de circucifioe tradaus:quado nobis ad excufanda etia iperfria
fta teftaf.Vulpes foueashent:^ uolucres cxli nidos ubi reqefcat.filiusaut hoisnohet ubi caput fuu recli' net.Rogo hic ubi fub Cyrino cefus iueftigatiofubi edidu Cxfaris^ubi neceflitas ^htedi.ubi lofeph ipfa^ fefliofNoua ratio illic het nihihqd' deferiptor meniat.& uere.Nulla.n.dnum foculo macipata deledatmec fibi ufurpat qcqd uel Cxfari uel mudo uoluit ee captiuu:doces nullu duobus dms polle feruire. Qrcucidi tur ergo hxreditate lofeph & Mariainihilcg fibi de mudialibus uedicat fub tributaquticp eis dixeranNe'
...v.uo   r	Viid	JUIUIIIUU	---. *zTr 0,1 ,,	-	„	.—, v—
. -1 telligeret ho hxc fibi 1 fua mente ee facieda.nec fane fuis parcit ettecti bus.na eu gladiu qu<
CUcidebat docedo: A qs amauerit patre 81 matre fupra me:nd e me dignusifua qouertit i uifcera:^ Abi ip 1 fa credetibus e fadurusicu dicit;QuX e mater mea;&: d funi fratres mei.O myfleriumiatre Maria libi dnus abiuraticu extra uerbi eet audietia coflimta: eo potiflimu tpre: quo uerbu pdicaref a ucrbo:& ipfum le minifliada difcipulis miniflraret.qd' aptius poftmodu 1' illa unguen effufioe patefecit:dicedo:Me aut no lemper habebitisJrafcif ergo cum eum magiftru uitx doceda non eligat:q eam matrem per uirgine partu' nendi elegit,^ Cur ad eum quem extraneiietia tam facile interpellare poflent:mater nollet intrare, nam fra tres necdum credebant in ipfo.Quis hic erit rogo:qui excufatione preferat aut gratix aut amori, fi & Mari am merflo nulla uincit:& Chriflu dnum noflrum nemo fupat pietateff lla,n: mater negat a filio:ut uera 1
«	qui
circuncifio doceatur,quoniam magider 81 parens uitae debuit uiuere:quod docebat efle uiuendum.Hic e ^ ille gladius femoralistquo leuitae fuos ppinquos & pximos ocdderut:quo etia dnus ipfe a patre mbef accv gi:que ocs capiut q feipfos cadrauerut^prer regnu caeloru: que gladiu dnus mittit i terras, ut filiu cpate' ret a patretfilia a matre fuamuru a focru fua:hoc gladio etia beatus Paulus ecclefia circucidit diccs.Kenqui* eft:ut q habet uxores.-taq nohabetesfint:& qemutitanq nopofil deces	q utunf hoc mudo;taq norr
utanf.nic totius iufrrtise uirtus:hic ratio e circucifa oi carne.i.parcntu:fratru:cognatiohu: afBnitatui nuH^ aplius amare q dnum:ut ad crucis imagine dei uerbomo ad aliquos mudi adtusimoneamur affixi matre co mcdarc difcipulo.Res loqf ipfa z cur ps corporis p qua ludius fe autumat iuftificari defedtioi adiudicata ui deaf.adeo ut difficilius fuerit modu adhibuiffe fermonizq argumeta reqfiffezSi: hac uera efle circuciflone. fi abrenucfates mudoiex quo iuxta carne noftra natura e:3C paretibus:& qux fidei fcadalu faciut circucilis» oculo ctii & manu: nudi & foli debiles etia fi fieri pot dnum fedtemur.Catatcs uere:quoniam pater meus oc mater mea dereliquerut mezut a dn5 mereamur aflumi:& corporea denudati naturaz fpiritaliu indumentis adtuu gloriofius ueftiamur fcietes quonia qff de carne nafcif zearo e.& qff de fpirituffpiritus e.dicete apoftg lo.Et fi cognouimus Xpm fecudu carnc.uepd ia nue no nouimus i quo nobis mudus crucifixus e:& nos mu do.ut ppuriis quae funt i fupficie cduerfatidis abfciflismudu illud 8i folu noffrae generatiois fecretuiqd1 fupy fluis tegebaf appcat.Si.n.foenu qtf hodie e & cras 1 clibanu mittifideus ficueftitzqto magis noszfi fide modi cos no efle puideritfCultello itacp petrio corporis noftri circucideda e natura.Petra aut Xpus e,cuius cultel
tium eialius natura fua uidebit efle fubftatiae.i.ut ficut prius ho terrenus a terra: ita fecudus caeleffis icipiat efle ex caelo.Ncc dicat ia cuius circucifa e natura patre praeter eu q i cxlis ezfe habereifedpr^cepto dni luci do illumiatis ocuiis federe ad dextra uirtutis filiu hofs agnofcat.Obterendae funt oes animi uoluptateszrelv queda fludia deledationu.quoma hic circucifiois e uentasino figura,Nitendu i fumaiut cudis naturalibus amputatis:cduerfatio noflra tedatad c^lu.ubi Xpus c ad dextera dei« Q^od ita ueru erit:fi ludiifi iocus:» couiuimfi fermo pene familiariu dcferaf:& tame qcircuciduf arefcutzut n5 nos mudozq uita: imaginesiuj muszfed mudus nobis mortuus efle credafmec glutinari eo^ aliq qu$ circucifa funtiinimici arte finat: ic clamemusffedit fanguis circucifioisiut cu i nobis uitx calcul ?s coepit operari: i quo noie nouu folus no ille q accepitzno timeamus i loco reuelatiois occidi.qnimo & iputates aliq noftro dno p amore.Na 8C ope rius ibi beignus admittif:ut fupius i beato Petro nouae gratix fufceptore didicius:tota credulitatis noltr32 harmoiautortis uehemetiusp arce fidibusirefulteus.ppter uerba labio^» tuo^ dneego cuftodiui uias tuas» An ne e aliqd ta dugd-ta ferreuzq repugnare naturae^Ec cu oia \ mudo p deu nobis fmt fadtaiipfos nos uelut
n.	-r, -	..	.-c .■miAorfi’ miirliin» inftttn nnbic fp rn nihiix dinifiis nnlrhrifiirlihise fin'c tfV
ne ad imagine obtieefecre mortuoi^No uilumo auditumo odoremo taoumo lapon capi.ct i natura cot' poris natura corporea no haberefHoicmcp fe $ ho fit; obhuifcifEu tame hoc ipfo ® abiatmo tenernga uere 9 ho r,t teneatt&eomagi’ agnouerit.Tu g duru epraefenm f.b, abdicareidu mu.tiEt futura fperare poft u tai-Etnaturacorpor”hocutdixiusmifi arcucifamo panfifacilecp fegeftn ladare i fu,sifib,cernes terras.fi bi mari.rf.ht nJlc folr & uniuerfa aftra feruire:& quado fe fraudari a terreftnbus patiefzcu dninef bL c$lo» Tatoy ergo ekmEtord^ f^rtono circuueta famularaiuf^ad obliuione fuae coditiois iducif;& totius-iihlimtr-tmnriiiiicereipfa:exeoq>fibiobfequufpraefumitelemeta.hicmotes ferobibus fodiendo»
hicualles fubltruSioilidsoppkndoihicinaria^olibusartioin^arrtia irriguis facu^dojnucftagnapd^
o e q reliquat domuiav
noitr$iDutationa piuum*jwj	  v	^itiivjudt w,*—^ ^	^
siaut fratresiaut uxore-autfilios J>PKrK'8nli dei:9n° «cipiat cetuplu i tpre hoc:& i feculo °f.tur° :erna hsrcditabit.Et talibus pmiflioibus ui$illaedura::qs ob uerbu dni neceiTe e: moliut.ln ^ bere, dia «19 multa retributl0 c His mercedibus iuitamur.quos & cogitidii uelle nos	di>
Deniq; cu uerbu uit$ durudiceret ee fermone:& ob hoc turbatioes g eu fcquebaYiabfce*^ * uPo!umus; fcipulos fuosnugdna&ipu abire uelle'rmgritiratus.adeoeligit potius fenobis boaoja deixr	ft-
q iputare fi cogimuridicete dnS.fi.n.uoles hoc agoimercede accipio.fiaut mitus:difpe6”° "‘e‘,t;melebif
l-ii./*	fi-iiirxril.nvit-	-	t—ii.	X	ziiit»	nni	i	feamnr#»<4pinn5	^.-.u^n.ipfdlXlUS g	_
LU, UDUS no uaieDut.quonia tales etia uia illa quae Jaw c <x ipatioiazuix capiet.^- - £Dara'£. diuina ^ diflicultatuppe modu muros qbuscxleftiaab humanis uelut ^uitix cuiufda	lta	^phetarj;
micatnx munificetia hberalitafc^ depIanat.Et ficut tubis facerdotalibus muros il.11"5 ^ ,nmLunf uid^* uocibus turrim noftri iterituseliditzfi mo cotra fpem in fpe credetes & quoda c0^a rfLiTAmux* & hac^ folicnti trafpedtu i fraudem pfemium caducoru promiifa tanq manibus iam apphenla m
cucifi natara in alia<$ natura trafpofiti mete illa SL aio teneaus:q nec oculus uiditmec auris audiuittnec i cor i 2 4 hois afcederutiq pparauit dnus his q diligut eu. de quo^ nuero noe nifi q pdemoftrata fupius circucifio/ nemmelut cu dno cofixus 1 cruce femp peccatis fuis paflione e dignus.Ulu uero dnum noftru dignu tali paP fione no credes dixerit:dne memor efto meircu ueneris i regnu tuu.Que du adhuc loqfiipfednus ^mptus interpellatis auditor cofolari(ut cofueuit),p fua pietate dignabif;dicedo:forti aio efto.Ame dico tibi; hodie mecu eris in paradifo.
Beati Hieronymi ad Ruffinu pfbyteru Romae de iudicio Salomois i fedlioe paruuli fecudu tropologia p duas meretrices ecclefia & fynagoga' exponetis:q> fynagoga filiu p cerionias legis extixerit.Epiftola^ Lxii.
Vltu i utraq; pte crebro fama metif:6^ ta de bonis mala q de malis bona falforu ora cocelebrat. Vn m de 8d ego gaudeo qde fup tcftimonio erga me fanditatis tuae:& amore fandi pf byteri Eufebii. Nec
dubito qn me pudice pdicetis;fed tacitu ueftraeprudetiaeiudiciuptimefco.ltacp obfecromt magis
> indicii Salomois fup iurgio duaijd mulieru meretricia; quam ad fimplice hiltoria ptinetipipicua e;$ pu^ — ano^.xii.cotra xtatis fua! mefura dc itimo humanae naturae iudicarit affedu.unde 6C admiratus et& pti» muit iliu ois ifrahehqd' fcilicet eu manifefta no fugeret;q ta prudeter abfcodita dcphendifTet.Quatu ad ty picos ptinet ltelle6tus;dicete apoftolo hxc oia 1 figura cotigebat illis(fcripta funt aut de nobis; i quos nnes foculo^: decurrerut)qda grarco^z autumat fup fynagoga di. ecclefia fentiedu;& ad illud tepus cudta referes daiquadopoft cruce &relurredi6em taiifrahelq i getium populo uerusSalomo.i.pacificus regnare eoe'
A/	A/	s	♦tiniI»!	A/ hfSf
v-	l J W. AXjI V4	%.	k-	X	l*	A A A- k. W J. JL CT V* J W V4	i V Jf XV-X- M A	•
nerat filios fornicationis 6C deideadultcri.SC Ezechiel q hierufaleqfi meretrice arguit;g) fecuta fit amato/ res fuos;8^ diuaricauerit 01 trafeuti pedesdupanarcp 1 loco celebri extruxermaiaduertemus Xpm iccirco ue/ nifiemt meretrices donaret matrionio:8C de duobus gregibus unu ouile faceret.mediotp pariete deftrudo; in eafde caulas	rtrinc mrxrhiftac rficrrPCrarer.HflP funt duas UirKCiauaC iunffuf* 1	#4»	^k.ic- rxosi
Zacharia
& i Simois leprofi domo Saluatoiis feribif ieiTe couiuiu;uti<$ no qa leprofus erat eo tpre quo habebat hox
fpite falu3tore;fed qa leprofus ate fuerat.Matthaeus quoqp 1 cathalogo apoftolo^publicanus dicit ;no quo
pmaferit publicanus poft apoftolica dignitateifed qa prius fuerit publicanus.ut ubi fupabudauit peccatum
fupabudaret 8i gratia.SimuIq; cofidera qd dicat ecclefia cotra fynagoga caluniatrice.hgo 8i mulier hxc ha
bitaus i domo una.poft refurre&ioem.n.dni Saluatoris una de utroqj populo ecclelia cogregata c.& quam
elegarer peperi inqt apud ea 1 cubiculo.Ecclefia.n.de getibus quse no habebat prius lcgc,c< pphetas peperit j __________________ /r- X -1^	 r__^/r.	j.w, ? Carirn rarifORZ.Introduxit mc rex 1 CU
te.Du.nJegis feqf obferuatia;6e gratix euagelii iugu Mofaycx dodtrinx copulat ^^^^errore coopta Iboppreflitcg eu mf fua dormies;qux non poterat dicere ego dormio;!# cormeuuig . Media node fur res tulit filiu de latere ecclefix dormietis;# i fuu collocauit finui Relege tota apoitou ad galathas epiftola:
nurum con,ra foclfi ful3:Si inimici hommis domeltici cmsiS tcutnatura naturae dnus.uult» fecutiu urn nfq, uoluntatem uiuentem filiumun legem gratiamg dm.dere.non 9 hoc Probenfed » ad arguendum ca luma fynagoga; hoc uelle fe dicat.Ula qua: nolebat ecclefia: film m gratia umereinec per bapti mum fiber» tillibenter habet diuidi pueruminon ut pomdcattfed ut interficiat ecclefia que fat fuum eire.libenter con
ccdit aemuIzEidu uiuat faltem apud aduerfariam.ne iter legem diuifus 5<f gratia: faluatoris mucroe feriatur» Vnde dicit apoftolusiecce ego Paulus dico uobis:q> fi lege obferuatis: Chriftus uobis nihilpdeft. Haec lu allegoriae nubilo didla funt.Cxteru optfe nouit pmdetia tuamo eafde regulas cfle i tropologiae ubris: qu in hiftonx ueritate.Quod !icubipedeoffendms:5^ fapieti ledtori friuolu uideaf cciqd' fcripfimus:culpa au dtori referat,Nos.n,& hzec ipfa i kdtulo decubetesdcgacp xgrotatioe cofedti:uix notario celeriter fcribcda didammusrno ut iplcremus materia:fed ne tibi i pricipio amicitiapdaliqd iperati uideamur negare.Ora no bis a dno fofpitatezutpoit.xii.mefes qbus iugi lagore cofedtus fumipoffim aliqd dignu ueflra: fcribere uol tati,& ignofceifi fcates oratio folito curfu no fiuat.Nd,n,code lepore didtaus: quo fcribimus, qa i altero iaz pe ftilu uertimus:ite^qux digna legi fintifcripturi.In altero qcqd i bucca uenerit:celerifermone couoluv mus.Caninu libeter uidi:q narrare poterit q difficile & piculofum manus dextera: ufq; i praefcntem dieirH quoiltadiclauiuulnusfuftinuerim. ^	» «	.	*	j
Beati Hieronymi praffoyteri ad Vitale pfbyterum de Salomone 8£ Acnaz ex dinumeratione teporumido ccntis eos adhuc impuberes genuiffe,	Epiftola	Lxiii,
Enon Nauclerus pque mihi dicis tuae fandtitatis litteras ce tralmifiasiuna tatu & breuc epiffolarH
i___—•	ArviihiWr	rprirli/4i>?fnli>a	n-innnfrnla	rntinete.	S.irifrt!	mirnr	nri rnnkp fnpn>»nr <-ii i henC
arbitror d boe
bi caufasiqre Salomo 6C Achaz,xi.anoj% filios geuiffe dicaf,Si ,n, duodecio ano Salomd fupIfrahel accepit )periu:&%xl. anis regnauit i hierufaleffilius eius Roboa cu qdragefimu anu agereraetatisipatri fucceffit in re gnuipfpicuu e.xi.ano^ fuiffeSalomone fiuc.x.qa dece mefes a coceptu ufq} ad partu fibi mf uedicat.Rurfu Achaz filius loatha cu.xx.eet anoru: rex coftiturus e fup duas tribusd.luda &c BeniamL regnauitq; anis.xyi» quo mortuo Ezechiascu uicelimu 3t qntu annu ageret xtatis: pfi fucceflit iregnu.Ex quo nelhgif Achaz
quocp.xi.fiue.xii.anoEzechia' filiu^creaffe.Er fiqdc f hifforiisaliter haberetJxxdterptestaliterhebraicajue
nras:confugere poteramus ad folita pfidia:& arce lingua tenere uernacul^nuc uero cu & ipm aucicticu oc c$ten fterptes pariaudloritate cofetiatino i fcripmra fed i fenfu e difficuItas.Quis.n.crederet mortaliu: ^ xi.ano puer generaret filiu^Multa 3t alia dicuf i fcripturis:qux uidef icredibilia: di tame uera iunt. Nc^ «n.ualet natura cotra naturx dnum.aut pot uas figulo dicere: qre me ita fcciftif Aut no ei iicettqd' ,p nlirtc li fignoat<p porteto fit:ut lege naturx facere nq poffe.quo mxta lege fieri naturae no pofiitvNurn qanoltr
-1.,—1^..,	     X	l-io	Hnnrn	^"artiri	mirtniiMinn	np*ria«5V A,	ti/*,	1i r.1
muliercula cu expofim nutriret ifante:& ftillaret cibos:5d nutricis officio fugeref:cubaret<£ cu ea paruulus q uf(^ ad decimu ia' puenerat anu: acciditiut plus q pudicitia patif :fe mero ingurgitaret.accefaq} libidie frn»nic  j	ifir^.nria	ebrietas	alterius	nodis	8i exteram, deiceos fecit cofuctudinp
du duo mefes fuerat euoluti:^ eccc fremise uterus ftumuitiQuid plura^difpefatioe dei fadu eft: ut q cotra
r- t. .	__/4piflhnreh.if?A narnra* rinnnd^rpf.lmnleto fermnnpniir.rli>ir'nihil
extruxerit idola eetiu plurimaRc:5<: fuerit no ut prius idida id e amabilis dniffed amator mulie^. Aliter mi"
fo»«e- j - .	.	-i'.'S	/V	1	T^nr>rp	nrrnftii»	fti*»	rillYPrtr	rof^rvMi	peiorirrt2 GllS
:—l'*1 u<iue hlioru bnoonicx	a	5^-uu;	^	ucnccic	anm	i	.
lioru Ifrahel,Ex qUo perfpicud e homines a parua cetate libidini deditos i imatura eo^ fobole demdftrari.^ ena eo tepore peccare coeperinttquo natura nd Patlf,Ad fumma lIiud dici poteft.-quod in regno Dauid bai mot, fum.xii.effet anofeifolium patris obtinucritS poftea quia ficiptura reliquit incertum:ut«a m uuerr Dauid regnanteiam al jqU0(: annos: qui fibi 5Z non Salomoni imputentur mortuo aut patre polt mius regnamt ams qdraginto	4S faieparete regnauit.atq; ita & initiuregni Salomois: & teropf	^US‘P„
rcgnauitiab hirtoru dem5ftratum,Nec tamen omnes annos uits illius qnquaginta tantu 8t duorum an z
rum circulis cdtineri.Sin
ur.iegeipium	  ^	vzZiasicaaw— . ,
feparata:&: filius eius loathan ipermmrexerituudicauerir^ P0^^ rv.x_ n . - .-n.-.-.r. r.n mtrinri/v	„/r.....fexaeci
tpretatus miii» ^nmaz	  >	.	n	rAdice'11'
ea omnis tu.-quoniam cominuta eft uirga Perc^ ^pfnr „* pzccbia5, ius abforbens uolucrem.Hoc eft de Achaz	nopuj*
cominetur ac dicar: ne Ixteris Philiftea
colubri egredietur regulus:& fenie
0 „	1	eius	ablornens	uoiuLicm.noc	eit	ae	jj-i^„1un«r	noPu,1
ex quo intellig, non uoluit ftatim p0ft m0rtempatris filium imperio fubrogatuffed uel fedit on bu P ^ uel qbufda mterregnis:aut certe premetibus malis:.& hinc ide cofurgentibus bellis regnu eius tume
In rebus obfcuris diuerfas ponimus opinioesiut no ta fcribere q loq tibi cora uidear, Cxtept apodolus inter/ i 2
^)deft haerere in lfa:& uel fcriptoris errore uel annose ferie caluniarncu manifeftiffime fcribaf :lfa enim occi ditifps aute uiuificatfrelege oes & ueteris & noui teftameti Iibros:8d ranta anno^ repies diflbnatia:& nume ru iter luda & IfraheLi.ker regnu utrum cofufum:ut huiufcemodi hxrere qflionibusmo ta itudioii q odiofi hois uideaf .Munuicula tame a te miffa libeter fufcepi:& ipedio pconut i amore quo nos appetere coepifti: ad fine ufqj pdures.no.n.coepifie fed pmafifle uirtutis eft.Noftra uiciffim p defideriu miffa fufcipe.
Beati Hieronymi ad Dardanu exponentis terra repromiffionis fecundu anagogen fenfum fupiore terram effe uiuetiu:& terrae illius qua iudxi fecudu occidete Iram itelligut anguftias defcribetis. Epiftola.LXUlI. Vaeris Dardane chriftianoR: nobiliffime;&: nobiliu chriftianiflimeiq fit terra reprommiois: qua lu^ q	dxi redeuntes ex aegypto poffederunt:cu a maioribus eo^e ia fuerit ante poffeffa: ac proidc no iit £'
mifTa;fed reddita.His.n.uerbis uteris in calce epiftola: tuaeiqd* iterrogas uiderisillud lentire;qd plu rimis noftro^ placet:alia repromiffiois terra effe qrendaide qua & Dauid loqf in pfalmotcredo mdere bona domini in terra uiuentiu.Et dominus in euagelio.Bti mitesjquonia ipfi poflidebut terra. Vti<$ Dauid qdo hoc cantabat in fpiritutin terra repromiffiois erat.8^ no iolu in luda^e finibus morabaf: fcd multa^ incir^ cuitunationu uidtorextiteranq a torrete $gypti:qeft Rhinicorus:uf(p ad Euphraten fluuiu tendebant ;di/ cens in alio locoiin Idumae extenda calciametu meu.mihi alienigenae feruiet.Quo ergo fe credebat accipe; qd1 ia uidtoria poffidebat^Et ne forfitan legetibus ludads ambiguu derelinqc:q iit illa terra qua uidere cupie banipfo fermone demdftrat dices:credo uidere bona domini in terra uiuetiu.ergo terra iudxx q illius ditio nis eratmoefl terra uiuentiu.i. Abraha Ifaac 8C Iacob:de qbus dominus in refurredtiois quaeftide dicitino elt deus mortuo^ded uiuentiu.ueru terra 8C regio mortuoruide quibus loqf Ezechiebaia qux peccauerit ipfa morief nd mortui laudabut te domine.fed nos q uiuimus benedicimus domino:q in refurredioe occur/ furi fumus domino SaIuatori:dicete apoftolo.hoc enim dico uobis in fermone domini: quonia nos qui uiui mus;q relinqmur in aduentu dominimo pueniemus eos:q dormierunt.de qbus 8i Hieremias loqt :derelin^ quetes te fup terra fcribanf.Quodqj Dauid ^mittiticredo uidere bona domini:ad fpiritale nos pipicue tra* hit itelligentia.Qux.n.bona rex alia reqrebatiaut quo idigebat;q tatae potcti$ fuinut ptis p illu opibus Sa lomon filius eiusjquo nullus in orbe terra^ ditior iuitic5tcncus effet^Sed in terra uiuemiu bona illa quae re bat:qux nec oculus uiditinec auris audiuitinec in cor hois afcederut.quae pparauit dominus diligetibus fe. Oiiod aute in euagelio dicitibeati mites quonia ipfi poffidebut terraauxta Iram fibi uidef effe cotraricuNo jluerrae poffeffio mafueto^ eft & mitiuiq fxpe etia a paretibus dereli&a pdunt ^ptemafuetudine: fed uf-roai fortiu SL uioleto^:;q funt ad bella .pmptiffimi.Denitp di in pfalmo,xliiii.q fub noie Salomonis ad Chrt fl-i ecclcfism eius facrametu referttfcribittAccieere sladio tuo fup femur tuu potetiffime. Specie tua & pul
Moyfcmifub cuius pfona lex itelligie’ in fimilitudine puaricatiois Ada:qeft forma luturi , vommus icire q <i> Ucpc terra manifeftins'?! etramnc	nnc	AirZr	Airit	dnusiouonia	eritis	uos	i	terra	uolii"
coopatorcs fumusrdciagriculturatdei sdificatio aeftis:& muka aha q iccirco no rcplicome fenfum uidear lc
1 nr tii.-J_______________________________  o,	«ncrlnrcat311'
ccdar.multu icolafuit aia mca.Vbicutp aut habitator terrae legif ;& priora:&: media:& extrema trademus. & liqdo fcripturaijd poterit regula coprobariifemphabitatores terrae peccatores appellari, de qbus inapoca lypfi loanis illud exeplu eft:uc habitatoribus tetrx. Abraha ad que primu fatia eft repromiflloidicete domi no:tibi dabo terra hac;& femini tuo:iuxta Stephani primi in Chrifto martyris cocione nec ueftigiu qde Pe^ dis huius terrae dicif accepiiTe.Ita.n.fcriptu eft.Tuc egreffus de terra ChalcUeojd habitauit in carra ♦ 8C inde, poftq mortuus eft pater eiusimigrauit in terra;in q uos nuc habitatis:& no dedit ei poirefiionetnec ucftig113
—	J-	—_________________ oi	ir*	/omini	P1MC	PII.	Af IIP fnvflfia Ip/Hriric	tra
tur Abraha:obediuit egredi in loeu que accepturus erat in pofIeflione;& egreffus eftmefcies quo iret. Fide pegrinatus eft i terra pmiffiois qfi in aliena.in tabernaculis habitas cu Ifaac SC lacob coheredibus eiufdepz miffiois expcd:abat.n.fundametu habente ciuitate.cuius artifex 8C creator deus eft, Et ite^: cum de Abel &
pfiam.Et fiqde illius recordabanftde qegreffi erat.habebat tepus ut reuerterenf.nuc uero meliore defide'
meri audoritate firmata fur.Ii lud nfis dicendu eftthac epiftola q ifcribif ad Hebrsostnon folu ab ecdefnj orietis:fed ab oibus retro ecclefiz grxei fermonis fcriptoribustqfi Pauli apoftoli fufdpitlicet plericp ea: ue Barnaba: uel Clametisarbitren£:& nihilintereflecuius fit:cuecdefiafticiuiri fit:& quotidie ecclefiaj^l^ dtioe celebref.Quod fi ea latino^ cofuetudo no redpit iter feripturas canomcasmec graeco^: qde ecclei , apocalypfin loanis eade libertate fufcipiut;& tame nos utracg fufcepimusmeqq huius teporis cofuetudi
q hac terra:q nuc nobis Chrifti paflioe 6C refurredtioe terra repromifliois effedra eftipoifefra putat a populo iudaro^ poftq reuerfus eft ex $gyPto qtu poffederit.uti^ a Da ufep Berfabeeiq* uix.clx. miliu injongu fp^
ron;& azotu.Idumzeos auoq; a meridiana plagamix.xxy.ab Hierofolynja milibus fcyatos:Arabas:& Agare nos:quos nuc Sarracenos uoca t.in uidnia urbis Hterufale;pudet diceie latitudine terra repiomilliomsine ethnicis occafione blafphemadi ded.ffi' uideamur. Ab loppe ufg ad ujculu nofty Bethlee.xltn.nuha fut ari fuccedit uaftiiVima folitudotplena ferociu barbaropcide qbus diciftcotra facie oium frat^t tuoijt habitabis.
& quo& fadt poeta cioquetiffimus mettoneXataq; uagates Barc». A Barca oppido: qd-m folitudme fit-1
eft:quos nuc corrupto fermone Afri Bancianos uocat.Hi funt q plocop qlitatibus diuerfts noibus app«g
torrete ccgyptl.q -^xt3 rhinicorura mari magno ifluit:^ ab occidete ipm mare Palaeftinx Phoenicis coeles Cilitiaecteptendif abaqlone Taurumonte &Zephyp. ufg Emathrq appellaf Epiphania Syriae.a oriente uero p Antiochia &: lacu Cenereth:q nuc tybenas appellat:& iordane q mari ifluit falinarmqcf nu mortuu dici&rSs iordane aute daap femis tribuum poffefrio eft rube & Gad 8C dimidia tribusMana»^
Ego fatebor h$c tibi " -	—j., . -	.....
oipotete deo colui{fe
nunc Helia lebufeos expellere no ualuerit:fed maferit cu eis in fcandalu exeplu^	J milid uedt®
teplum mu coditu eft:areae Orne fuerint Iebufei:& ipfum teplum.lxx.mihu iatomoru^ixxx, _	,
ruihoc eft.d miliu exceptis ppofltis 0peru * multitudine habitatiu tecu icircunciforu.ab etnn ^ fit. Nec hoc dico m fuggillatione terrx iuda^ut haereticus fycophata metif :aut quo aulera mito ^ tc,q fundamenta eft itdligeti$ fpiritalisfted utdecutia fupciliuiudaeorum:q fynagogxanguit ec tirudmipferunt.Si.n.occidcntem tantum fequunturlfam:6dnon fpiritum uiui.icanttn . abunda^3* repromiflionis ladte S£ meile manantem,Sin aute per tropologia didtuni putat pro rerum
& nos terra cofeffiois terracp uiuentiu terrae uepriu pferemus.dicete domino ad Moyfem de abiedtioc I fra^ i 2 6 hclis:& aiTumptioe gctiuidimitteme ut delea populu iftu.& facia te in gente magna.Et eode pfe ad filiu: po ftula a me 31 dabo tibi geres:h$reditate tua 5t pofleifionc tua terminos terrae,Et aptius p Efaia.pa^' tibi e(t ut fis puer meus ad fulcitadas tribus Iacob:& faeces uel reliqas ifrahel cogregadas.dedi te in luce cudis geti' bus:uc fis faluator uniuerfae terrae.Ex quo pfpicue dcmoftraf oia illius populi in umbra di typo & imagine pceffiUe.fcripta aut efle p nobis in quos fines feculi decurrerunt,Multa iudaee fcelera c6mijifti;cudis circa te feruifti natioibus.Ob qd* fadu^ Vtim ppter idolatria.Cucp feruiresicrebro miferrus tui efl: dcus.Mifitiu^ dices 8i faiuatorestq te de famulatu MoabitaR: Si Ammanita^ Phihftiim quocp di diuerfa^ getium libera^ iut,Nouiflime fubregibus offendifti deu:& oistua puitia babylonia uafta'tc deletaeft.p.lxx.annos repli fo litudo pmafit:a Cyro rege pfa^ cft laxata captiuitas.Ezras quocp hoc & Neemias plenifTime referut.Extru du e teplu fub Dario rege pfa^ atg Medo^: a Zorobabel filio Salathiel di lefu filio lofedech facerdote ma
urbibus & pcipueifukauere Hierofolymx.Adextremu fub Vefpafiano &:Tito urbs captaitcphkp fubuer» fum e.Deide ciuitatis ufq; ad Adrianu pricipe p qnqginra annos mafere reliqae: Poft euerfionc tepli paulo minus p qdringctos annos 6i urbis di tepli ruinae pmanet.Ob qd* tatil facinusfCerte no colis idola: led etia feruies pfis atcg Romanis di captiuitatis pffus iugongneras alienos deos.Quo cl^metifilmus quonda deus: qui nunq tui oblituseftmunc per tanta ipatia temporum miferiis tuis non adducif :ut foluat captiuitatem fed ut uerius dica:expedtam tibi mittat Anrichriftu.Ob qd1 inq facinus: di tam execrabile fcelus auertit a te oculos fuos.IgnorasfMemeto uods parem mo^ifanguis eius fup nos;& fup filios noftros:& uenite occidamus eu;&: nottraerit hereditas & nd habemus rege nifiCasfare.Habes qd1 eligifti:ufcp ad fine mudi feruitu rus es C$fari donec gentiu itroeat plenitudo:& fic ois Ifrahel faluus fiet:ut q quonda erat in capite: uerraf i cauda.Haec tibi uir eloquctifilme in duplicispfedturxhonore trafadtomucin Xpo honorationtumultua-ria 3i breui lucubratioe didtaui.nc uiderer oino reticere.eode.n.tpe.imo eode mihi die: 5i ]rx tux reddite funt:8£ meae expetitaetut aut tacendu fueritzaut icompto eloqo refpondendu:quo^ alte^: pudoris:altemm caritatis eft»	Argumentum.	,	„
E ueftibus faceidotalibus tradtaturus primo de cibis di primitiis facerdotu;& de obferuatione ponti d	ficis ac de tabernaculo di uafis facrificii pferaf .Deinde de ueftimetis facerdotu atq; pontificu ueteris
teftameti tradtat illa hiftorice myfticc^ deferibes.
Beati Hieronymi ad Fabiola de uefte facerdotali.	Epiftola.LXV♦
hodie in ledione ueteris teftameti:fup facie Moyfi uelamen pofitu eft: loqf glorificato uultu: di u	populus loquetis gloria ferre no fuftinet.Cu aute cduerfi fuerimus ad dominu:auferf uelamen: occi
des Ira morif:uiuificans fpirims fufcitaf.dominus.n.fpus efl::& lex fpiritalis, Vnde Dauid orabat in pfalmo:reuela oculos meos:& cofiderabo mirabilia de lege tua.Nunqd de bobus cura eft deo^ Vticp no mul to magiside iecore bouis:arietis di hirco^:& armo dextro:petiore;& uenrre quo fiercora digerunt: quoru duo in efum accipiut facerdotes:tertiu Finees meref in pmiuide uidtimis fa 1 utaribus adeps quo pedus ob^ uoluif:& pennula iecoris offerunf fupaltari.ipfum uero pe&us di brachiu dextru dant Aaron:& filiis eius legitimu fempiternu a filiis Ifrahehfenfus in corde eft:habitaculu cordis in pedtore.Quaenf ubi fit aix prin :tpale:Pjato in crcbro:Xps moftrat in corde.Beati mudo corde:quonia ipjj deu uidebutia de corde pcedut
dotes deo:ut poftq ope dixerint deo;holocauftu tuu pingue fiati&Z edeupifeetia libidinis feminariu: igne fps fandi cocremauerinttmereane' accipe pmiu pedus di brachium.In pedore mudas cogitatioes: legis notitiaj dogmatu ueritate.In brachio bona opa di pugna cotra diabolu:& armata manuiut qd mete coceperint: exe pio pbet.Iefus.n.coepit facere di docereiipm quo^ pedufculu appellaf: ETrie&uct d.addi tamen tu: fiue prici-
facerdotis topamtioe uirtutu eiusa cu-" a domino ♦ Carteru
bere opis qd1 ducat ad tarta^ufed dextru brachiu ee feparatumt opa facerdotis coparatic dis hoibus fepata fint.Hxc de uidimis di iis q offerunf in altari;&: q facerdotibus dant & alia tria exceptis primitiis hoftia^:# de priuato:# de macello publico:ubi no religio fed uidus necefiltas eft:facerdotibus mebra tribuuf:brachiu maxilla di ueter.de brachio ia' diximus.maxilla eloquete eruditucp
efcis.deus aute di huc & illas deftruet.ft ecotrario de luxuriofis quorum deus ueter eft:& gloria in cofufione eorumiuituii puluerem:qutm adorauerat ifrahel:in cotempru {uperljiuonis in potum accepit popu.us: ut difeat contemneretquodin feceflum proiici uideat, pr^cipitur facerdotibus: ne miniftraturi in templo ui-num & ficeram bifiantine ebrietate di crapula: di curis huius uita: praegrauentur corda eorum. nec partem habeant in terrainifi folum deum ut nulla debilitate infignes fmtinec truncis auribus :tolo oculodimis natibus : claudo perde:cutis colore mutato: qux omnia referuntur ad animae uitia. Voluntas enim m nomi-tie;non natura damnatur «Si quis e facerdotibus femine fluxerit: ad facerdotalem menlam prohibe
domd
ucr^euiz
accedcrc,ccotrarfo ufdaa cuius cu Sara dcfeccrintmuliebria ppter cotincnria S caftiraterecipifin ^ pfis:& de repli xrario alit.qd' fi filios habuerinreddif foboli fuseiutiuxtaapoilolu his mmiurv .q uer* duae funt;& q de facerdotalibus fuftentanf cibisinullius alterius amore teneant«uicinus ^ ^ rcen3rj ,a/ ciudunt a couiuio faccrdotu*feruis cibo^ reliqx cdcedunf.iaiuuc fidebant Phigellus & Hermcg	*
recipit bat Onefimus,Primitiae cibon^ St olum frugu atcp pomo^ oncrunf antiftituut habes uictu a H ftitu abfq; ullo ipedimeto fecurus 6t liber feruiat dommo.primogemta mudoig aiahu accipiunt laccrdo & imundoRdpretia,hoiumquocg primi partus redimuntqa codino humana nafcendi e(t coisiptm aeq ter otTerf'fic moderatu & kucmt nec diues itumefeatmee tentus pgraucf.Ecitui 8Z iamrores accipiunt deci masi& rurfum decimas decima^ offerut facerdotibus: tato illis minores: quato ipf, maiores populaxlvi ; ciuitates adhabitandii leuitis & facerdotibus feparanf .fex urbes fugitiuo|i tras Iordane & itra_Iordane O Kunt •& finis exilii Si mors ponficis Si uniuerfa q fcftinus fermo pftrmx!ti& quope pulfaui tantu i ntc aptru' facramera-ad cudos ptinet facerdotes.Potifexaute quantis polleat pnuilegusldica breuiter. capur ingt WU no difcooDiefhabet cidarim:6C nome dei portat in frote.diademate ornatus e(t regio: ad pfedta Chnt-i uc-' nit xrate-fempei-is gloria pre gedus eft:& ueflimeta fua no fcindettqa candida funttqa Ipoilutat qa agnum feauctia-k de attofx ouis cofecta uelleribus.Thamar amifTa pudicitia (cidit tunica.Cayphas pdito facerdo' tiorupit publice ueftimera.fup oem anima qua: mortua eft n6 igredif.Vbicuc^ peccatu eft: di in peccatum morsdlluc potifex no acccdet.aia quae peccauerit:ipfa morief.Quams ille fit diues:ille potes: & multitudo nem offerat uidlima^ifi mortuus cft:no tangit a porificemo uidef.Quod fi refurgit t St ad uoce Saluatoris egredit de fepulchro;& fafeiis peccato^: folutus iceditatrabitad eu p6tifex:& ibi faciet mafione: & cu refut gete pradebit.fup pfe fuo & matre fua no inqnabif.MuIta nos facere cogit affedtus,& cu ,ppinqtate refpicia
  	r./-sn»«^V	rnri-xrirtc	R/	offi>n/4imnc	rrpifnrg' Otii iimar nfpm futi	pH-	dpn	rlicrmic	difriDll
fuas a fas gdiderut^Supcr pfe St matre pollui uobis no licetiquato magis fuper ffe;fororibus:cofobrinis:fami liaiferuulis^Genus regale St facerdotale nos fumus,Illu attedamus patre q nunq moriftautq pro nobis m<>
fcurriflet laqueos: nifi expeditus & nudus pfequetiu declinaffet fpctilReddamus paretibusj q paretu iu * fi tame uiuut.Seruietes dominoffilios fuos pferri fibi glorianf,&: de fandis no egredief:& no polluet lan ficatione dei fui.p ociofo quocp uerbo ronc reddituri fu mus.& omne qd* no aedificat audietes: in pericu uertif loquetiu.Ego fi fecero:fi dixero quippia;qdJ rephefione dignu eff:de fandis egredior: Si polluo uoca bulu Chnftinn quo mihi bladionQuato magis pStifex St emfcopustqueoporteteflb fine crimine : titatu^ UirmtuiUt fempet moref in fantiisiSf paratus fit uidtimas offerre pro populoifequefter homm K deucarneS agni facro ore cof,cies:quafandu oleu Chnfti dei fui fup eu eft Non egredief de fantiome ueft.mentu qX indutus eft polluat. Quoquot.n.in Chrifto baptizati fu musiChnftu iduimus Seruemus tun,ca:qua accep. mus fandtaicuftodiamus in fanflallle MStanus habitatonq de hierufalc defcedebat m hiencho: non pr.us  cAipnrmedicametu lene:& mifencordia teperatu.&qma debuit neeligc
uirgine accipiet
& fu udo mi «in ifprnrflrio‘a auditin pfalmo:tuesfacerdos in aeterna fecundu ordine Melchifedech:& chariaiaudi lefu faccrdos maxime:« cui fordida peccato^ noftro^ ueftimcta tollunf :ut recipiat gloriiiq^
,	-	.	r-__..«rlnc pfTpr.Sed ne ns me nitn facere fcriDtUr$DUtet:& fir amare ChrifluiUth
fforiae aufera
gloria domlnfeloH^famuloy ubicii(^ oportunitas fe loci tuleritffic de uerolumie difputabo: utd<> riuef ad eos;qbus Chriftus donauitiut lume fint.Potifex iffeique Mofaicus fermo defcribit:uidua:eieda^
l  ____________ maritus	effmortuus.Eieda qux a marito uiuete^iicif«MeretriX
qua: multo^ hbidin^atet Sed accipiet uirgine:& de genere fuo.no alienigename in mala terra nobilium minu frumeta degeneret n5 meretrice:qu$ multis expofita^eft amatoribus, N5 eieda:quae etia Pnor - ^ ^ gio fdigna fuit.No uidua'*ne oriffina^ meminerit uoluptatuifed anima illa q no habet macula °rhri cu Chrifto renouaf de d^S de Sa apoftolus loqf .Defpodi.n.uos uni uiro uirgine cafta exh.bere Chrt fto.Nolo difcipulacoiugen^^tihci^quicq habere de ueterehoie.Sicofurreximus cu ^br^^a\^monioco
meretrice no ducit uxore. Vidua eft cuius marffus eft mortuus
gitabannec ad uirginalc uenerat puritatem. Petri cofortio idignus fuit.Copulifti me Fabmia	^
Aaron tibi feribere ueftimetis.Ego plus obtuliiut de cibis St primitiis facerdotu:^ de obier ^ urbe prxfatiunculam ftruerem. Egreffa de Sodomis: St ad montana feftinans: non uis habit tranfuolanS fegor.T ranfeendens Profelitos pmeris Ifrahelitas:dimittens Leuiticum gradum	tlb; difolicuere
faccrdotcs ad pontificem uenis. Sed dum ueftes eius St rationem diligenter inquiris* noirr r f	in
confortia. Et tu quide optato frueris ocio:& iuxta Babylonem Bethleemitica forfitan ru	UqCU\^
effrenata tandem pace reddita: uagientem de pr^fepi audimus infantem: St quermiomasci ad tuas aures cupimus peruenire. Legimus in Exodo tabernaculum: menfamicandelaDru ^ , erI^cUiiip3 nas:tentoria: coccumibyfTumihyacynthumipurpurainiex auroiargento; acre i uafa diuena.
cliuifum in atfia.xii.pancs p fingulas hebdomadas mefe ipofitostin cadelabro fepte lucernas altare hoftiis ho 127 locauftifq? expofitu^cathcdrasifcyphosituribulatphialasimcrtariolatpaxillosipenes rubras:piIos caprap^: & ligna iputribilia^ata 8L talia offerunf in tabernaculo dei:ut nullus defpet jalure. Alius aururfenfum^alius ar gentu:eloquiu,aiius uoceixris exhibeat.totus mudus in tabernaculi dcfcribif facrameto. primu & fecundu
lipftihnhl niKnc r>->for Antia n /Vrofi.»	falifnt.In fandtlS UCtO fcORd.Qil ad aPtllfTai& in C3Z
su.v».	ni-vitua.m.	uuitit.ua	Lll.xlhpantMUUvuvuin	....-—	r v	 T-	r	----
aftra demoftrat.Et ne logu faciaCneqj enim ppofitu mihi nuc efttde tabernaculo teribere) uenia ad facerdo^-talia ueftimeta.Etante q myftica feruter itelligetiaimore ludaico q' feripta funnfimpliciter exponamt poflq
eioftf>ii 111 #4r-	  .	.	-_^ni♦riir (711 InIV rdllGlS D3nrf T	.
ros ^ arietes trahutiportatq; onera:& in officio miniitrad! lunt:etia li lapn tucrintux itmuid icu^dUc, n.nu
pateat qcf opertu eftJnde & gradus altaris phibcnf fierime iferior populus afcendetiu uerecuaa conlpiciat:
uocatur^ ligua hebr$a hoc genus ueftimenti:mafchinafie:graece ttcKicjkeAh :a nris foemmaliamel bracnx   _ ' r. r . „ 7 r ._t / - av,-r-w-iK.i,-v/V nFr mi Vpfnafianusod Titus
■ ‘e *	l	y	n	Jt4 I Li L/ Vi v i. Lt- i- fcl l f V*»	J^/IV vi c_	Jv	*. V.	J-7	[	jfr	- ' f	Tvl
repcipif)h5ec foeminalia de byfTo retortaiob fortitudine folcre c6texii& poltq kifa fuerint:acu coj^1 * •n.poifent in tela huiufcemodi fieri^Secudaex lino tunica eft poderis.i.talaris:duplici findone, qua a iplam lofephusbyfiina uocattappellaturcp cotonapthti, xiTc:>N hebraeo fermone in linea uertif ♦ haec adhaeret corpori:8: ita ardta eft:& ftridis manicisiut nulla oino in ueftejit ruga:& uftp ad crura defcedat.uolo p lege tis facilitate abuti fermone uulgato:folct militatts hfe lineastqs cami fias uocat: fic aptas mebris & aftridtas corporibuszut expediti fint uel ad curfum uel adplia dingedo iacula:tcncdo clypeu; enfem hbradoiSfquo-cuncp necefiltas traxerit.Ergo 8C facerdotes parati in minifteriu dei utunf hac tunicazut habetes pulchritu/ dine ueftimeto^ nudo^: celeritate difcurrat.Tertiu genus eft ueftimcrirqd' illi appellat abanechzncs cingU' lu 8d balteu zona pofTumus dicere^Babylonii nouo uocabulo henna uocac. Diuerfa uocabula ponimus; ne os erret in noie,hoc cingulu in fimilitudine pellis colubri qua exuit fenetfturezfic in rotundu textu e:ut mar
y."1	__	.	-r-	^	<	„n.	—r..L.*z.v«wVMa	ftaminp	lnyfTinzN	o	r_„
MrSnd tunicare qua fupra diximusuter umbilicu & pedus hoc flringut balteo; q quattuor digitom habesIatimdine.SC ex una parte ad crura dependcsicu ad facrificia curfu & expeditioe_opus eft i in lamu hu^ meru rctorquef.Quartu genus eft ueftimeti rotudu pilleoluzquale pidtu in ulyxeo cqfpicimus: qfi fphaera media fit diuifa.Sd pars una ponaf in capite.hocgraeci 8L nfi thiarainonulli gale^ uocat»no habet acume in fumomec totu ufa ad comas caput tegittfed tertia pte a frote inopta relinqt.atqs ita in occipitio uitta coftri dus eftzut no facile labaf ex capite.Eft aute byffinu:^ fic fabre opatu linteoloiut nulla acus ueftigia forinfe cus pareat.His qttuor ueftimetis.i.foeminalibusitunica lineaiciguio qfpurpurTCocco.byffiozhyacyn cotexif;^ pileotdequo nuc diximusita facerdotes qpotificesutunf.Miq auteq«	f^bk malkr^ ^n
quo^ primu e maiUtunica talaris tota hyacynthinazex talaribus eiulde coloris	^
ma ucru jjtc.i.aapeaes.lxxildut tintinaouiditx louae maia punicaviiw‘ ^ z-1 . duo tintinabula unu malu cu'ter duo mala unu tintinabuluzut alterut^ fibi m.^nred’rmo^mrus a* t:,£ co titinabula uefti appofira futiut cn ieredif potifex in fanda fco^totus uocalis inccaat.m ^ ^ums Itat i. U
legififciamus
meminii& ois
leuita fuit
cocco
purpuraz
'-vicAiuiauua i nmilltuainc iaceiuuiuiu»r- . tv -toita tenuitate mauntM qbus fatia fila totquenf cu fubtegmine triu colo^nyatyranuo	_
cuflaminebyffino:&effidf palliolumitapulchritudinispftriges W”csu5 ‘n”°d,u calaaMn^ abfip cucullis cotta petius nihil cotextu eft:6< locus futuro ronali
los lapides claufos Si aftridosautoiqhebraice dicunf foom.Ab Agla^ ^	.	-	1	ot!m	lapidu:
m.a.lxx.fmaragdi traferunf.lofephus fatdonicas uocaticu hcbrzeo	h	popo-
uelpfiamdepfiademoftraret.Etinfingulislaprdibusbiffenapriarcha^^“^^usjftahefiticusp P lus diuidif.ln dextro humero maiores filii lacobiin teuo minore‘	‘8^'g	fed	Cunicte
"oiapopuIi:p quo rogaturus eft dnumiportet i humeris,Septi»uueft	eft	mefuragar	•
fupradiais toanusatedeqfoaioiut q cficutur itelligas.hebraice uocaf ofnm.grsce aute AoY'°n-nos io"
«ale PoiTumusappeilare.uti ipfo ftatrnofe fcbsm^icueireqd- d”‘™'Pa"useft br=msex^oi& q,««
r „:ynthus pciofiiTimus in i ^ lapidum fcripfere naruris: - «-^ici.Aii.trxbuu fculpta funtnoia. hos de cjbus extruit caeleftis Hierufale &! inp
hc^inofbuszS^fpecieuirtutuzuelordoueldsuerfitasidicatiPerqccuorronalisangulos qttuorannuhiun aureizhabctes cotra fe in fuphumerale alios qttuor ut cu appofitu fuerit AoyuoN in loco quBn ephod dixv
mni	+f>n,-,u%*ru	M-mfun.	fihv	nirric	roDnlpnf	hi7ir-Tm«-Vtinic	nnrrn	np ma2nitUz
tc uirta hyacynthina coftrigaturjtotaq; potificis pukhritudinejdei uocabulu coronet & gregat, Diximus q uel coia cu facerdotibuszuel q fpecialia potificis ueftimeta fint;& fi tata difficultas fuit in uafisfi&ilibusiqta maieffas erit in thefauro q itrifecus latet^Dicamus igitur prius qff ab hebrxis accepimus: & iuxta more no ffru fpiritalis poftea itelligetix uela padamus qttuor colores ad qttuor elementa referunf.ex qbus uniuerfa Rvffiis rprr.v dpnura^ma ex terra 2i2nif*P(irDura marnaaexeim rnrleolis tieif H^acvnthus aeri*
vuivyj-ia iiiiniAit	r *-'/	^
ZnafiavoH iterptarus eftj ^ cocco iuxta latinu eloquiu apud hebr^os tolach.i.uermiculus fcribifi& iuftu
cnale cu ephod fortius ftrigif-
frigoris 61. duplex iter utracp teperies
ad morals uemlt, undcMu e(t:ut rone foJis & lanoc & anni KmeiiuK tepo^ & hoiaF: tepettam quo» ...	    nnfceremLKiarrinieres	ifcita2deofaDlCtia:&mfnhitofnreatrcdoctUre
Idipfumeg0
uno iuc
& pterita reliquetiaiad futura Jeffipar.
   tunna'ur amiv-.^- q ifafora fut:igne K purgatioe idigcre.q furfumiin codl'!?™ f in
puritatepfiftere.Et qu5 h/cin habitu facerdotisauri iamma eft defupiita in Ezechiel elefly ^PJ - ; ^ uertice coilocaf.luaa ere0 erat ficut fupra ex pte diximusmt potifex dei creaturaat oiu w P°,“. la Dro bus fuis idicareticufla indigere mifericordia dei:K cu facrificaret eiiexpiaretur uniuerfalis cod f nx i,e, libens ac paretibus & ,pp,nqs;ft.d ptocunfla creatura Si uoce & habitu pcaretur.Tetiff»«eJ°	, De
braicamiSi infinita fenrUur5flluj alteri teporireferuatesiquaedafuturs domus flrauimus ronua	ur#
foeminalibus lineis hoc folet dicerezratio femina & generationu ad carne pertines terrae p fJ^ifTimis
fem oes peccnuerut^pceptis dei lauadi fu mus.K cu parati ad idumentu Chrifti: tunicas pelliceas depofueri/ i 2 tousttunc iduemur uefte linea nihil in fe mortis habcteifed tota cadida.ur de baptifmo cofurgetes cigamus lubos in ueritare:& tota priftino^ pcccato^: turpitudo caelef.Vnde & Dauid:Beati quo^> remiffae lunt ini quitates:& quo^> tedta funt peccata.Poft foeminalia 8i linea tunicaiduimur hyacynthino ueftimcto:& incv pimus de terrenis ad alta c6fcedere,H$c ipfa hyacynthina tunica a.lxx.vrroTixoa .i.iubucula noiaf:&j)prie potificis eftiGgnificatq; ratione (ublimiii no patere oibus:fed maioribus at«^ pfedis, Hanc habuerut Moy> fes & Aaron & .pphetae oes:qbus dicif :in monte excelfum afccde tuiqui euagelizas Syon. Nec fufficir nobis prio^ ablutio peccato^(bapti(mi gratia dodrina fecretior)nifi habuerimus & opa, unde iungif &ephod,i. fuphumeraleiqd' ronali copulamur no fit laxu netp diiTolututfed haereat fibi iuicem:6i in auxilio fint. Ratio
,	^	nfe lapides habes:&qttuorordines:quosqttuor puto efieu	„	1
iuftitia & teperatiatq fibihxretinuicei&dum mutuo mifcenf duodenariu efficiutnume^vuel qttuor eua> geliaiq inapocalypfidefcribunf plena oculis & domini luce iradianta mudi illulntd uno qttuor: & i qttuor fingula.unde QC TuTwxtkj 6t cxAH8Eia,i.manifeftatio uel dodrina 8i ueritas in pedore facerdotis eft. Cum.n» indutus qs fuerit uefte multiplici:c6feques efttueritate qua corde retinetifermone pferre. 6dob id in ronali ueritas eft.i.fcietiatut nouerit q doceda fint,& manifeftatio at<p dodrina ut pofiit iftrucre alios qd* mete co cepit^Vbi funtiq mocetia facerdoti dicut pofle fufficcre^ Vetus lex nou$ cogruir. Idipfu Moyfes qd1 & apq' ftolus.IHe facerdotis fdentia ornat in ueftibus.Ifte Timotheu 8t Titu iftruit i difciplinis.Sed 6C ipfe ueftime/ ro^ordo pcipuus.Iegamus leuiticuino prius rdnale:& fic fuphumerale: fed ante fuphumerale: & fic ronalet a-madatis tuisinqt intellexiiprius faciamus.Et fic doceamus:ne dodtrinxaudoritas cafTis opibus deftruaf. hoceft qd' in ppheta legimus.Seminate uobis in iuftitia:&: metite uobis frudus uirx. illuminate uobis iu* men fcietix.Primu feminate in iuftitia:& frudu uitx aeternx metite.poftea uobis fcientia iudicatc.Nec fta> rim abfolutapfedio eft:fi qs fuphumerale & ronale habeatmifi hxc ipfa iter fe forti copagine folidenf:&: fiv bi iuici nexa finttut 6C opatio rom:& ro opibush$reat*& his pcedetibus dodrina feqf & ueritas.Quattuor
tibus figulis coparef .plenius qtitamemoraftefufficiat.qd' &fcus papa Epiphaniusegregiu fup hoc uolume edidit qcV fi legere uoluerisiplenifTima fcictia cdfeqristEgo ia mefura epiftolae excedef me itelligo:& excipie tis caerasuideo eftt copletasmnde &. reliqtrafeoiut tande finiaf oro,lamina aurea rutilat in fronte ♦ nihil.n, nobis pdeft oium reRderuditiomifi dei fcietia coronemurdineis induimunornamur nyacynthinis: facrato balteo cingimur.danf nobis opa.ronale in pedore ponif.accipimus ueritate.p^rc ermo dodrinaJmpfpe>-da futuniuerfaifino tam decoro currui dignus qraf auriga:& fup creaturas creator ^^ ^. regat ipieq codi dit.Qmod olim in lamina moftrabafmuc i fignd oftcdif crucis,auro legisifanguis ^ § P.	*	,^c
fignuiuxtaEzechielisuoce:gemctibusfigebafinfr6te.nucportantescrucedicimus. §	^	P	^
men uultus tui domine.Bis i Exodo legimus peipiete domino & Moyfe iufta facicteiod	S11/3	P°
tificisJn leuitico de fepte tantd deferiptu eft;& referf quo Moyfes ffem fuu Aaron ^lis 1^u,er^ j	^
more oruto^ didimiioiamiexponti lut.unde QL apoltoius de uirginious
loqfifoeminalibus ego noueftiomec iponoalicui neceftitate.Qui uult facerdosee.iP^ieuelriat. O quats uirgines:& qto^: fpata pudicitia i die iudicii dehoneftabif.qtoR’ ifamata pudicitia	iuqkc coronabit.
Ipfi igif affumamus fccminaha.ipfi nf a uerecuda opiamus.no qramus allcn,os °‘:nrr,,'	eSilnt gemtaliaiuc
nulloy oculis pateat.nequado itramus fanda fedtofi q apparuerit turpitudo:mortemoriamur. Ia Icrniofi nif;&ad fupiora trahor.Tata debet elTe fcietia & eruditio potificis de,‘ut^faeir. “ uocalia fint.ueritate mete c5cipiat:& toto ea habitu refonet & ornatu.S q^d^u.qcqd loqf: Iit do"" Populo^,abfq; tintinabuhs.n.8( diuerfis coloribus SZ gemisipluribuf^	is	mrtutu	fanSa	0
di pot.nec nome antiftitis poffldere.Hzc ad una lucubratiucula ^t„n„a1lltt°r£:	fflioe
b»us iclamarettppero fermone didtauiiq memorne tenere potera.S 9 dmmrna ronah peSori5 mn toceffera,fatis itelligcsimagis me loqued. ipetu q iudicio fcribetis	«"etis	mrb.d“m	ne
' *dicc Optimus Tertullia^	df ^,r0" rfme tolli ti™us ?umi^i	^
„ ,s '„a uobis jipter celebritate urbis fuerit inuetusiqua* ne me(Ma - Uus flumini
gnoru uit0 igemisifed meis fum uiribus atftimadus. u -,M^riflreronr\ wK e d ft ndf o ”0.ecPhodiq docet m feripturis ephod dupliciter poni P fuphu^aliponfiasmuitiphciuarwaKmmncti & •apidibus ornato K ,p lineo fimplici & cadido qd1 erat oibuseoe faccrdotibus, . J? d'jm5 adfen, Pjftolare officium eft de re familiari aut de quotidiana co	atioe ahqd ^cr1^ ,i tionv$ taie
tes iter fe pfentes fierfidu mutuo qd aut uelint aut geftu fu nunciauhcet mterd
couiuium do&rina: quo^ fale codiaf:Ve^ tu dum tota intraSatibusoccuparismihil mihi fcnbis:n1^J . me torqueat:& fcripmras legere copellis.Denicp heri famofiflima qftione^pofita poftulafii: ut qdjcnn ftatim refcdbere;Quafi uero pharif$o^ tenea cathedramt quotiefcun^ de uerbis hebraids iurgiu en*
natire grade celerius didto q debeodicet de feripturis fds difputatino tam necefiaria fint uerbaiq fenlus.9. eloquetia qrimusiDemofthenes eligedus aut Tullius eft.fi facrameta diuinamoftri codices: q de hebr^o _ latinu no bene refonat ^uidedi.In fronte epiftolae tuae pofuerasiqd fibi uelit q> in regno^ libro primo ic ptueft;EtSamueIfempferuiebatantecofpedludominicmdusephodbad:&diploidem habebat puliU3 * qua fecerat ei mater fua,& afferebat ei de diebus in dies:cu afcederet cu uiro fuo facrificare facrificiu dlt’r '
T.	-	—	■	■	#	r*	e	j*	*	•	t*	.	_	  .	....	rt_	_	_	1	11 n 1 fTPfl U3
giile te fcribis:ubi uenit homo dei ad Heli;& dicit ei:h$c dicit dominus:Manifefte oftedi me ad domum pa tris tui ex oibus tribubus ifrahelicu effent in terra segypti feruietes in domo Pharaonis, & elegi domu prl tui ex oibus tribubus ifrahel mihi in facerdotiu:ut afeenderet ad altare meu:& incederet icenfum;&l P?rta' rent ephod.Totucp libri ordine ^fecuta etia de illo loco exeplar fumpfiftiun quo Doech Idumeus iufm re' gis iter fecit facerdotes.Et couerfus iqt feriptura Doech Syrus mOrtificauit ipfe facerdotes domini; 8i occi' dit in illa die trecetos quinqj uirostfiue ut in hebraco legif dxxxv.oes q portabit ephod & nobath ciuitatep1 facerdotu occidit in ore gladii a uiro uf^admuliereiab ifanteuf<$ad nutriente:& uitulu:& afinu;& ouein ore gladii;& faluatus eft unus filius Abimelech filii Achitob,& nomen ei Abiathar;^ fugit poft Dauid.^noU me teneo;quin pblematis ordine refpofione puenia,Vbi nuclegimus & oes portantes ephodbadfHoc qrc
•vw,. ,4«	vu ivciuiu uciLcuit in 3icciecn;naDes epnoa in manu judit* icuuuudiu	-	.
nit Dauid i Sicelechmbi cu regis aduetus & ciuitatis timeref obfidioidixit Dauid ad Abiathandefer epho«
: ueftimenri genus: fculptile at^
—tue nu yumi. n^noicu errure pcucuiuiu idiuivj^ pUtantiU ephOU vx t v p lccz qu$ poftea noianf ide hoc argeto qd1 Micha matri dederat fuifle conflatu;cum feriptura fic referat; tx a pit mater eius haud dubiu quinJfuit uir MicharS-C domus eius dei:& fceit ephod & theraphym:8£ ipleuit u num unius de filiis fuis:& fadtus eft ei in facerdoce. Si aurr putas ea quae fupius appellata funt fculptile at^ coflatiletephod & theraohvm deinceps ndfariidifce efTe no eade. Siqde poft matris idolu qcT djcif fculptilj atep coflatiletfecit Micha eohod 3<: theraphym Jicut ex cofequetibus approbaf. Et refponderut quincp uirl qui abierat cofiderare terri‘6^ dixerut ad fratres fuos:ecce noftis qde m domibus iftis ephod & theraphym2
cerdotionoief NMSamuelquhllocindtusreferfdeuitesfuit.&facerdotes Nobathoc dignita?is
no hahefronado Dauid fumtaSaul uenit ad Abimelech; & eiadiU
*uumius ett uclhmetoipoit epnuu iu	vpuvu	-------—4UVU liUV	,,4
ubi fculptile Qc coflanle lf gi^heetidolu fit:tame qa p errorem religio putabat ;ad ueneratione eius ficut ao dei^minifteriu ephod & theraphym infigne cqficif.Theraphym qd fitifi fpatiu didtadi fueritiprofequemur.
ct’t fuphumctosI[53jy^Q^™^|gtueftimctu,Dcindeiungif&hiaccipk'ma'uriJ&hyLynthu&
nnrnnra/V	^	^	z>r>nc	fPYfilp	nivit-f	—	1.-_^"*r'	^vnnl JlDvrk tiv u
funt Aarot^aceSotis^^jQ^^us^cei^tmoyfi.Etfettititfughumcrale de auro K coccino & bylTo tetorta.Sed qa in exodo hoc genus ueft.meti pcipif tantu ut fiat $	Jt moy
no tame eo Aaion uettif ,in Ieuit]co qu5 facerdotalibus ucftimetis idutus fuerit expl^^f^N ad1 nos fes Aaron & filios eius:& iauit eos aq?& Ueftiuit eu tunicaiSicixit eazona; K ueftiuir£u y^° & C^X1£ Ed fubtunicaiefiue tunica qua fubtus u4e(tirus eft pofTumusiterptariiK ipofuit f»phU"’^Uelephod [ecundu fadura fuphumeralis^ coftrinxit ea in ipfo. Vides naes hunc funhumerali	P	^
mdic'h nefd°9u? cln8ehafifed nete logius traha hfchabe fcntaia, Vbicuq; ^,xX V^^bi iterptariuo codicibus noftris ett cano- .i.fuphumerale legif; in hebrao feriptu eft ephod. Oti0^1	fubi	ali>
luerim;& alibi in interptatu reliquerint.n5 eft mei iudiciiicu hocipfum in pluribosfecermt.ut g ^ ^ ter atep aliter expfterint nouiffima trailatiois varietate laflati ipfa hebraa uerba pofumn.q	bebr^0
ilh inoriov dixerunt Si EVawrcc.i.ueftimentu & fug ueftimemm djxitiqd’ fcihcet tunica & quod
fermone uocaf mail fuperiore tanicamiticejoim ucro.i. ijcLcctiov quod hebraice dicif cphod cu fuperius 12 9 pailiu fignificet:quo tota facerdotalisptegamr ambitio,Quseris forfan fi ephod facerdotale fit palliuiqua^ re in quibufda locis addafbarf Audies barmfum tenere no poffum.Nam cu apud hebrreos dicaf badiipfos quoq; Jxvx.interpretesific traftulifle manifeftu fitrj)bat ut bar fcribafierror obtinuit.bad aute Hgua hebrai ca linu dicifdicet linum effertin (ignificatius exprimaf .denicp ubi nos lcgimus:& facies femorale lineu:ut opperiatur carnis turpitudines a lubis ufq; ad crura eo^Jn hebrso pro lineo bad ponitur.Qua fpccie uir quo<^ ille qui Danieh" mofi:raf:indutus e,Et extuli oculos meos & uidi:& ecce uir unus ueftitus e batdin. quo plurali numero ueftes lineae nucupanfppterea aute Samuel &. odtogintaquincp uiri faccrdotes cphod lineu portafie referutunquonia facerdos magnus folus habebat licentia ephod n5 lineo ueftiedi.uemm ut feriptura comemoranauro hfacyntho purpura coccino byfibqj cotexto.Caeteri habebat ephod no illa ua^ rietate diftindtu:^ exjdi.lapidibus ornatuiqui 1 humero utrocp refideba't:fed lineu & fimplex:&: toto can. dore puriffimu.Ve^ quia fupra pmiferaime fi fpatiu didtadi fuiflettde theraphym quoq; breuiter diflertu
n	»	z	i	_	 i_	a .i Tmmrpr^rvrmn<: nnc
WVAUL1 J11U ^lLlUltCl*UX llilllL lUUUlil UiLVD*t311Vl.LV IJlLi ili	V	0	_
nutii.6^ ecce cenotaphia in lecto pro cenotaphiisiin hebr^o theraphym.i.morphomata polita funt,cx no decor capra^> ut noltri codices habetifed puluillus de caprai^ pelle cofutus:qui intofis pilis caput inuoluti in letiulo hominis metiref ,ut aute utriufqs fermonis ueritate pariter explicemun Ofee cominaf deus a fe populo fornicate omne gratiam ablatu^ dicenstg? diebus multis fedebut filii Ifrahel fine rege & principe: fine facrificioifine altari;& fine faccrdotioiSd manifeltationibus.pro facerdotio & manifeltationibusiin he/ braeo ett fine ephod.iuxta.lxx.quo^ qui fenfum magis q uerba iterpretati funnfacerdotiu interpretari the raphym, Theraphym ucro.i.figuratioibus ucl figuris uaria opera qux theraphym uocanf itcllige.Na 8i i Exodo exterifq} locis ubi defeributur ueftes plumaria arte cotext£e:opus chcrubin.i.uariu atq; depidtu fa dtu effe deferibifuta tamen ut uau littera cherubl no habeat,quia ubicuq; cu hac littera fcnbunf:anima> lia magis q opera fignificat.luxta igif huc fenfum &C micha cu uefte facerdoraliicartcra quoq? qu^ ad facer dotale ptinent ornametumip theraphym fccifie moflratur.Qua uellem nunc tibi omne habitu faccrdotis exponere:&p fingulas ueftiu fpecies dmina oftedere facramcta.Vei^ quia in hoc ipfo breuitatem epiltol^ exceirimus:8d lofephus ac Philo uiri dodtilTimi Iud$o^:multicp de nottris id latiflime^fecuti funtiquoru ut aiut uoce audies me:qu$ de extero uelfs pfens precutato prefentc:ut fi quod forte nefeimusifine tefte: fine iudice ifida aure moliamur.Nos ut fisihebrxo^ ledione deteti in latina lingua rubigine obduximus: in tantu ut loquetibus quoq; nobisiftridor quida no latinus iterftrepat.unde ignofee. ariditati, & fi imperi tus fum iquit fermone apofl:olus:fed no fcientia.llli utrut^ ro deerant unum humiliter renuebat. Nobis utruqj deeft,quia & quod pueri plaufibile habueramus amifimusmec fcientia qua uolebamns;cofecuti fu/
mus.iuxtaEfopiana fabula du magna fedamur:etia minora pdentes,	-	it u-n. •
Beati Hieronymi pfbyteri ad Fabiola de.xlii.manfionibus filio^: Ifrahel per heremuallas hiltonce myflix cecp deferibens, EpiftoIa.Lxvii,	,	,	r	^	j.
N feptuagefimo feptimo pfalmo que iuxta euageliltam Mattheu ex pfrfona d dictu credv i musidece plaga^ in xg>7pto & egreflionis Ifrahel in folitudinc narraf hiftona.Luncinuih dubiu
fitifada die quae feripta funt:quafi aliud littera fonetialiud claufum fpintusrcn * Pcna 1^ult 1 parabola™tv.PM.1^^,.,----- r-. • _ ___l	 j_______or.«*,4,-miictfi^Datrcs noltri nanauerunt
nobis
^	t	1	vi	w	vlL	1.	j vl Ulvl WA» x.1 ^iin v*111G-K.V- cX V-l L v. til v ^	^f-
funt aute ad comonitione nofl:ra;in quos fines fxculoi* deuenerut.Et nolo uos ignorare rratres;quomam patres noftri omnes/ub nube fuerut.-Sd oes per mare trafierut:^ oes per Moyfem baptizati mnt 1 nube 6i in man:& oes eande efca fpiritalcm ma'ducauerut:o: oes eudem potu fpiritalem biberut, bmebant aute de fpiritali cofequente eos petra.petra aut erat Chriftus.Si ergo pars hiftorix itineris ^.f^^P^^ahter ac cipitur:& extera qux ab apoftolo pro anguftia teporis prxtermifia funneiufdem e e getix couincen tur.Na idemppheta quu alio loco dixerat;habitaui cu habitantibus cedar:mulm mcoia mlt amma mea: abfentia terrx fandx no ferre fuftinesdachrymabiliter igemifeit & dicit,Haecjecordatus lum: & effudi m me anima meamrdonec tranfea in loeu tabernaculi admirabilis ufq; ad do^utr^L^e f \ultationi^ ^ feEonis fonus epulatis.Et in alio pfalmo.Reuela oculos meos:& cofidcrabo mirabjiia cie lege ma. Paulus quoqj kx fpiritalis eft.Ec ipfe dominusffi crederetis Moyfi:8d mihi ^deret jd- me^	Et	euan
geliu fecundum Lucaimnc incipies a Moyfe & oibuspphetis interp/etabafil^incudis fcripturis,q«^ ^ ^fo dicta erant Jgif iudxi paruuli;& qui f0ildl5 dbl3 ^tire nequeutifed adhuc lade nutriutur ifanti^ie gant Pharaonc carneu mare rubru per quod ad India nauigaf/ manaco^ fim,k:5: oiaq^fcn funnaudiat corporaliter,Lepra domorum:& lepra pellis:6d ffaminis.taurum homicidam:& umentm adulterii reum.Sd hebrxippter_uxorcm ac liberos feruire cupietcs auic ObilLt perforata.Nos a
nrtes Capharnau agrum quodam pulcherrimum cu kfu egrediet^ d fertuipa^camur P mcnt. c5*
mn?,vleCesfumus:&iumento^fimileshordeaceis.fi rationale^1“ eis&^ "Lptus-fradus Ph j quod in terra cadens & mortuum multos frudtus attuht.Noueplagis percuffa e xg> P^^^ ^ Pharaomt dimitteret populu dei.ad cxtrcmuprimogenira perdidit.ut primogenita ifra	niuuiis
renf,quipriUstencrccupiebantdftantcrexpelluc.Exrerminatortrafit,&terraGeffenp ,	P ,
rrigata no audet attigere,erat,n.poffes eo^4 agni cruore fignatiiSC ope loquebanf. I j0	P	r
uulrus rui dominc.Vnde & appellat- ipfa foleniras phale:qua nos trafitu appellare pofliimusieo de peio^ nbus ad meliora pergeres tenebrofam xgyptum relinquamus.Sed iam tepus eft;ur,pmifra coplentes; ma/ fionum -iracl ordinem ,pfequamur.Scripcum eft in ultimapce uoluminisnumero^iquod apud hebia^us appt liarur naidabar.Hxc fune caftra filio^d ifraehq egredi fur dc terra a^gypti p rurmas fuas i manu MoX' fi &Aaro;qs gr^ci apreis uocac.nos^pter lingu3:,ppricrarem fignificatius mafionesifiue qa de exerciru di' citur caftra traflulimus.Fir auc catalogus mafionu a prima uftp ad ultima:& numeratur limul quadraginz tadux.de qbus Matrhxus loquitur abAbraha ufq; ad Dauid generationes.xiiii.8^ a Dauid ufq? ad tralmi/ grationem Babylonis generationes.xini.& a trafmigratione Babylonis ufq; ad Chriftu gcneratioes.xnn-1* fimul generatones.xhi.p has currit uerus hcbrxus q de terra trafire feftinat ad cxlu:5<! xgypto fxculi de*' reiidfa;terra repromiflionis ingreditur.Ncc miru fi in illo numeri facramcto pueniamus ad regna cxlorii; fub quo dominus ate^ faluator a primo patriarcha puenit ad uirginem quali ad iordanemiqux pleo gut' gite riues fpintus fandti gratiis redudabat.Quod autem in manu Moyfi St Aaron egreflus feribitur: irellv gc legem 6i facerdotiu;opcra Si cultum deuquo^: altei^ altero idiger.Nihil.n.,pdcft exercere uirtutes: n i' fi noueris creatorem.nec dei uencratio pficit ad (alutemmifi pcepta conditoris ipleuens.His duabus ma' nibus quafi duobus feraphin in confeEonem fanctx trinitatis erumpimus dicenresiSan&usifandtusifam ctus dominus fabaoth.	«L	MANSIO,
m Oucrunt itacp caltra dc Ramcfle mele primo.xv.die mefis primi. Altera dic poft pafcha egrefii fut filii ifrael in manu excelfa.in cofpedtu oium xgyprio^;^ egyptii fepchebat quos pcuflcrat domi' hus cx eis omnem pnmogenitu in terra xgypti;& in diis co^: fecit dominus iudicia.Ramefle a quibufda interpretatur comorio turbuletaiaut amaritudo comotiocp tinex.Nos aut uerius xftimamus exprimi tcv nicruum gaudii. Ad hac urbe quas i extremis xgypti finibus eraupopulus cdgvegatus efl::q in defertu exi" re cupiebatieo q» tumultu fxculi derelinques mouebaf a uitiis priftinis;& a comcdcntcprius tinca pecca" to^::S^ ocm amaritudine uertes in dulcedine;ur dei uocem in byna monte defuptonatis audirer.Quod at uerba diuina & eloquia fcnptura^ in ipfius fx.uh & mudi rota;tonitruas appclJennpfalmifta declarat di" censmox tonitrui tui deus in rotaid: deiparris uocem in baptifmo faluacoris audientes tonitruu putauc" runr.Cunq; comoti fuerimus ad euangelica tuba:& excitati tonitrui gaudio eximus in menfe primo:qd° hyemsprenit;&! abiit fibi qdo uens exordiu eft;qdo terra parturitiqdo cucta rcnouanf;&: eximus.xv.die mefis primi in crallinu pafchx pleno menfis lumine;poO efum agni imaculati;8^ calciatos ped- s hab ntc de apoltolo;^accinctos pudicitia liibosiet baculos in manibus pparams.quis.n.in xgypto.xiin.mcUS p3*' fcha facientes comederimus agnintamen tuc nobis lux plena copletuviqdo in manu excelfa RameiTcm di mittimus:qu5e excelfa driuel q>	pcuUerittuel	q>,pccxenc	Ifrael	uidencibus	xgyptiis:q	admirantur
nos exire de feculorer torquentur fuidia:5^ poftea nv^s tenere cupietes in pfecuriombus fuffocatur.qdo et «egyptii fepehuntprimo^ nitos fuos:& pfes mortui tern nis opibus opprimut mortuos filios fuos.Mibi uidetur argyprioru prio ?cita dogmata ee philofopho^tqbus deceptos hoies atq; irretitos tenebat. Qu£ cu Ifrahcl umus effugent circuda'r mortuis fuisme exeuriu imitentur exemplu.porro qd feqtur In diis eo" rum fecit ludicia-iiue ur.ixx.trailulerut ukioes.iHud hebrsi autumat;^ node qua egreflus e populus ofa in cegypro templa delfruda fmt;fiue motu terrte:fiue idu fuImmum.Spiricahtcr aut dicimus;^ egredien tibus nobis de e-rvntoxrroR; idola corruat^ ois puerfa^ dodrinat% cultura quat.at. II. M AN^iO. T pficientcs filii Ifrahel de Ramene;calframetari funt \ Sococh. Secuda mafio.ln hac coquunt pa" c nesa-mios-er primu tendut tabernacula.unde & ex re locus nomen accepit.Sococh qppeiterptat in liima nfa tabernacula fme tecoria.Et ob hoc feptio menfe qntadccima die folcmtas tabernacu" cft.Curn ergo exierimus ex sgypto primu tabernacula figimus; fcientes nobis ad ulteriora pergedu. Tuc non comedamus de fermeto malitix et nequitia:;fcd uefcamur azimis finceritatis er ueritatis.-domi" ni pcepta opere coniumantes;cauete a fermeto Phari&o^Jn hac nobis peipitur mafionemt femp egrcl# bonis ex $gypto memores fimusmr celebremus tranfitum.i.phafe dominimtpriogemta nri uteri cudra^ mrtutu propriogemtis qua: percufla iunt domino confecremus.	J	j	j.	MANSIO.	a
T,pfedti de lococh: caftrametati fut in Etha:q clt i extremo folitudinis.Tertia mafio offertur polt e	tabernacula in qua pnmU uidetur dominus node m coluna nubis;& per diem in coluna ignisse
. ^ pcedatpopulum etduxirieris fiat.Etha nobileufonatfortitudoateppfedio;dequa et Daciidca"
mr.Tu dimpift, flumina erha.i.forres.Gtandis cfl: forritudo $gyptum dimitcere;&: in extrema fol-mdine
comoran.Ex quo itell,gimus loeu Sococh adhuc luxta a^gypti fuiife regiones.ln eo q> dicituriq ett m ex' tremis finibus lolitudinisioftenditur cofinia effe heremi et xgypti.Prxparemus nobis forauidine.aiiu mamus pfedu robur;UC lnter Crro^ tenebras et cofufionem nodis:fdctia:Xpi lume apPatear-ytesquo 9 nufter habeat protegentemrnt his ducibus ad fandam terram peruenire ualeamus.
Rofediq; dc Etham ad Phiahiroth quod elf cotra BceIfepho:et caftramerati fut e rcg^Magda» p Quarta mafio eft Phiahirothtq interptatur os nobilium;fcribiturcB p littera heth.t^uidam ma _ hiroth uillas putat; errorq? maifeftus; cp,p fupradido elemeto ayn littera legant.Bceltcpho i hg ^ noftra uerritur domius aqlois:aut afccfus fpeculx: aut hens arcana.porro Magdal magnitudo ueitu ^ Aflupea igf fortimdie nobilitamur i domi'o;et Beelfephon idoli arcana cotcnimusnlliulm magnmc > et turrita fupbia' declinamus.Non.n.eft ab auftro unde domius uenit:& a meridie in qua i polus re •noi ibus;fcd pofleifor aqlonis ueti frigidiflimiiex qua exardefeut mala fup terra^q cu iit ^dmim _ dexter uocatdaliu fibi affumes uocabulu uircutis ac dextr$;cu totus fit i finiltiaii •» M
T,pfedh' de Phiahiroth:tran(ierunt p medmm mare in deferto i &fambulauerut uiam trium dierum in folitudine Ethan: caftrametari funt in Marath, Quinta manfio eitin Marath; e quae interpretatur amaritudo. Non poterant ad rubri maris gurgites peruenire & Pharao/ nem cum fuo exercitu uidere pereuntem: nifi poftq habuerunt in ore nobilitates.i, in domini cofefiioe uirtutes.quado crediderut deo & Moyfi famulo eius:8d audierut ab eo.dominus pugnabit pro
rafmigratiuipoft aflupta fortitudineipoft cofefliois nobilitate Aegyptii & Pharao rurfus oc-currut.unde difcimus cauedas femp ifidias:& iuocada mifericordia dei:ut ifequete Pharaone pollimus effugere:^ nobis in fpiritali baptifmo futfocef:Egre(ris de mari rubro occurrit heremus fyn:qu$ eft folitu> dntiV han dirifrin nna tnknr.  r j-___________________^	rxnmprnf	nd	mnratn	ex	amarimdinp
pulo lege & iudicia:& tetauit eu.Vbi.n.magnitudo gratmibi magnitudo difcrimis.Nec terrearis: fi pofl uidtoria uenias ad amaritudine,qa ueru pafca facieres azima cu amaritudibus comedar,8d tetatio pbatio-neipbatio fpcifpes paritfalute,Apud medicos quotp qu$da atidota noxios humores tcpantia ex amaritudine terminan£:dicete fcriptura:q ad tepus piguefacit fauces tuasmouiffime uero amarius felle inuenies»
VI. MANSIO.
Tpfedi de Marath: uenerunt in Helym.ubi erat.xii.fdtes aqua^ &!,lxx.palmae:ibi(p caftraeta-c ti fut. Sexta manfio i arietes fotefq* ucrtif.qpulchcr ordo uirtutu:poft uidoria tetatio:poft te-_ tationem refedtio.de amaritudine uenimus ad arietes & robuftos pricipes gregis:qd apud Eze-
''x r- --------•	-	-	-	-	   -	copflerit	ouesralii	lenes & placabiles fuerit
:afferte domio filios arietu.Sextae mafioy
bus & Paulus refert:^ apparuerit dominus psimu.xii.deide apoftolis oibus:alios uolens itelligi primos: 8C alios fecudos Chrifti difcipulos.Bibamus de hmdi fotibus:& dulces frudtus uidtoriae deuoratcs: ad mafio>
nes reliquas praeparemur.	VIL	MANSIO.	.,,-r	uc	-	-r-	a
Rofedticu de Helym caftrametati fut ad mare rubruiqd hebraice dicit laluph.beptia malio elt, p	Et qrif quo poti: trafitione maris rubri:& fotis mare:5t Helym:rurfu ad mare rubru uenerint
nifi forte i itinere pgetibus finus quida maris occurreriniuxta que caltrametan fut.ahud elr.n. trafire mareialiud ipxio figere tabernacula.Ex quibus monemur etia po	uagelica jioctrina;
& cibos dulcifrimos triuphoR^ apparere nobis iterdu mare:5d pterita difcrimia Ponlri1S^S9 differetix fit trafire mare:8t marepcul afpicere. Verbu lafuph apud hebraeos ex mari a . -Suph aut & rubru & fcirpus uocaf.unde poffumus fufpican:® uenerit ad palude qda	'
<3° 6C iuris pleus fuerit.Quod aut oes cogregatides aq> fcriptura fadta mare uoc^mu H .	* s
mafio i Exodo no habefifed fcriptu e p ea go de mari rubro uenerut ad defertu Syn.q elt iter ^	& Sy-
nai.xv.die mefis fecudi egrefiiois eius ex egypto.i.xxxi,poftq egrefii fut de Ramelle,	V m» m ^
Tpfedi de mari rubro caftrametati fut! folitudie Syn.Odaua mafio licet e fepria fit.Sed fciedu q> ois ufce ad motem Synai heremus fyn uocef;&ex^	ocus
nome unius mafiois accepit:ficut 5d Moab ta urbis qpuintise nome emln	e	quinq^
mafioes fut.Iafuph de q fupra diximus:8t heremus fynia: Dephca:8dHjriusS Kaphidim^e q, bus loqmut i cofequetibus.Syn aut itcrptaC rubus uel odiu:quoM utruncp facit ad m	s intelleaus:q>
poftq uenerimus ad eu locuide quo fit nobis domius locututusigrade odiu mcrcamurimmia cailoquete i illa domio no perire.Et nota $ i oflaua mafioe i q torcularia noftra fut.-un* « omuus plalmus hoc n> tulo pnorafidefertu capimus rubruquia plures filii defertsimagis q eius q het u’^'.	X1*11:	M	ANS*°'
TpfeSi de deferto Syn caftrametati fut i Dephca.Nona maTio.hocnomcapud Hebraeos cnfma e ideft pulfatio dicif iuxta qd & dominus ampullate di aperief u°b‘Sl'n “™o aut hebraicoF
minu adhaefione remiffionea traftulimustqd ledore ™rba^nerhiUr k u°r«Pr5 hic tia fcribere.lbi.n.iuxta hoc ql uulgo habef ed.dimus/i medm uerbu fcr.baf p «hJittro^
ihebraicouoluinefcripmreppipheniqdelemetu magisPu*j?n.on .5® r.r- I??t: „	findio
ybusfterpautr^acmruptareppim^Smfimq^reruditos^	UltX°toCtp r.
ferre q, hl;bralco n5 habenf;Kde male iterptatis fidasexplanat-oesqreremt, pfent,legat ^ rev phcandittera ponctesp lra:eo 9 res & dalech paruo apice dahguato: iterpretaf curanone.at» exide tro*
P Rofedi d™Depto “ateametati fut i Habs.Deda mafio iExodononhakfimdjfqifyn^ iemo cotineri; eode narrate libro.^fedta c ois multitudo bhoy ifrahel de	r	*	fi
iois vocas
fionesfuasiuxtaosdomini;&uenerutRaphidim.cxquopfpicuuepluresmafionesciufde rcgiois
tribui: ipieriq; fcripturaipanc angcloai maducauic homo. Xl. MANSIO.	x ,
Rofedh d Halus caftraerati fur i' Raphidim;& no erat ibi aq populo. Vndecia mafio e qua ui£ P leter iterptata i libro hebraico^i nominu reppuuidir os fufficics eis:aut certe uifio oris '°*11 ' fiue iuxra pprietate liguae fyrx reniiflio manuu.Haec& i exodo legifipoft rpfedtionc de hemo fymquxrif i ea populus ob ardore firisifos de petra Oreb erupit &,pfluit:& qa rcptaufr u deu locus Raphidimitcptatois quo^.i.mcfle fortitus e nome.Moyfes afcedit i mdte.lefus cdtra Amaicc militat.ad crucis fignii fupaf* inimicus.remiflis oratis maibus holris uidtor ifeqf.Sed & Moyfes fup lap1 didtu a Zacharia q fepte hebat oculos:& i Samuelis uolumie appellat abenefer.i.lapis adiuroru;5d utrancp manu eius Aaron & Vr:id motanus lucidufcp fuftecat. Deuitiq aduerfario fupueit lethroiadducit Seph0' ra & utrucK filiu.datcoriliu.lxx.fenio^i:&: in rypu ecclefiae de getibus cogregatre legis iminutio euangcllC> fuggcrcte coplef.Pulchre at difiblutio ac fanitas fortiu raphidim dnuel^pter diflipatu Amalechiuel pi'0/ pter fanatu Ifrael.Sin aut remiflione manuu iuxra fyros raphidim fonat,‘dicemus,ppter offefa populi; q0,1? cdtra dominu murmurareniftud loco nome ipofitu. Hacc tagimus potius q exponimus:breuiter idicah/ Coteti:q> poft fermentum halus Qi maflam ecclefix foleant multiplicia deCmonu aduerfum nos teptame' ta confurgere.	XII.	MANSIO.^	,
Tpfedti de Raphidim;ca(lra pofuerut i folitudie Synai.Duodecia mafio e.Statim tibi ueniar1 e mete apoftolo^: numerus.una de plunbus;fed maior oibus no feparat 1 ordie:& pcellit i meri' to.Ad huclocu.xlvii.diepueniut feriptura diccte.Mefe tertio egrefilonis filio^ ifrahel d a:gy/ pto i die hac rrafierut i folitudine Synanpfeiftiq’ de Raphidimiuenerut i delcrtu SynanS^ ea' ftrametati fut i heremoifeditq? ibi ifrahel e regide mdtis;&: Moyfes afcedit ad deuiuocauitq; eu dnus	,
& reliqua,Et rurfu uade inqt ad populu,^ fandifica cos hodie & cras:& lauct ueltimera fua:fintq; Para.r'-die tertiu.qa tertia die defcedit dnus i mdte;quo fumate & fulgore &C toitruo:caligie uoce: tuba m°r(ra corda terrctibus:Moyfes loquebaf;& dnus refpddebatei:fupputemus nume^,8<! meniemus qnqgc 1 dic egrefliois Ifrahel ex egypto i uertice motis Synai lege datamnde & petecoftes celebrat lolcnitas: ^ itea euagelii facfa i fpus fdi defcefioe coplef.ut (icat priori populo qnquagefimo die uero iubilxo &-UL ano remiffiois & ueris qnqginta 8i qngetis denariis;q debitoribus dimittunf lex data e.In apoflolos qh tp & q cu eis erat i.cxx.moyfaic^ aetatis nuero coftitutis defccderit fpus fctus:& diuifis liguis credcciU 1 tus euagelica pdicatioe mudus expletus fit.Logu eft;fi replicare ueli;qd ilege pceptu c:quo fabricatum bernaculu:qux uarietas hoftia^;qu$ diuerfitas;qu$idumeta pdtificis;quae facerdotu & leuitar^ cerim6i$;qd egermquo populus numeratus fitihoc ta'tu dica:q> media ps exodi:&: totus leuiticus liber.^ numero^ pcepra no modica;^ p fingulas tribus populi diftributio;& oblatiocs pricipu i hac mafione d^' feriptx fintimultoruq? uoluminu difputatio huic joco uix fufficere poflitJnterptaf autc Synai rubnm^ unus ut fupra i folitudie Symfed plures:ut ibi pricipiu fiuhic pfedio.ibi folitarius numerus:hic multiplt: aliud e,n.una:& aliud oesgfas poflidere. ^	^	^	XIII,	MANSIO.
ftati a fpu dudus c i dfertu;& teptabaf a diabolo.ltacp & ifrahel poft familiare cu domiq k’n\ neipoftq mote fynai comoratus c ano uno & diebus quattuonmira difpefatioe caftroru fus C in folitudiem Phara';qux iterptat onager aut feritas.ibicp fuccubit malx befti^ faftidics	F3X
ne:6csgyptio^ carnes defideras:quado multos fubitu uorauit icediu.& itercedete Moyfe humum uo .
mma_c6fupf1LTl5c accipiut coturnices;&: ufep ad naufea ac.uomitu deuorat.eliguf .Ixx.pfby teri.-uadu
hottm tabernacuii Duo remanet Heldad & medadmo ipii negligetesifed huilitate fubmifU;du fe hon arbitraf idign0s,undc gz abfentes^pherat.Satoratocg populo du adhuc dex eent i ore coruiim dei aic
0ccidit pingues eoi*.& eledtos ifrahel ppediuitme ad malu uelocirer curreret.unde^ap^ I^riadimifli lch c6cupifcctix:(ivc ut m;lxx.legimus:memoria defideni.Ex q nos ^f^^pturaru pietia dimifiimus fXCularc;5r ^gypnas ollas cotepfimusmo debere murmurare cotra	rurfus
fimus fepulchra dealbata:q foris apparet hoibus fpeciofa.itus aut plena tuo^&omn,fputci,ia	_	Xllil.	MANSIO. r fo,imd,nC
- Pukhris cocupifcctiaecatlrametari fut nAfcroth. Quitac*fc r; murmurat & i tf' e	Phara:qin atria uerr.f.In hac AarqS:>!ana,ppter Aethioprfla titra	J'c
pu zeli aduerCus ecclefia de getibus cogregata populus mdsoaa lepr« l?r^ i ipleat. Et h*6 omd; i a tabcrnacului& pridmd rccjpit fanitateidonec ftatutu plenitudinisSc"1 P ; fCpUichris c3, nmffr; ea°r ”	9	P0®f°fumata in duodecimo numero uirmte Ifrahel g	mrmeu	ing^
fe ca™£S fS7P«as defldetauit.Rurru iacit aliud fudameru&atr.a id ett	^ n ®
refice A n-°blS & eOS 9	"deretSC	g	cecidetut	poffe	refurgere.pofims	e	enim	Mos m t yo
relunetiione mortuoy multo^ft ipfe logf p#pbeta'inuad 3 cadit.no refulget. XV.
Tpfe&ide AfcrothrcaOrametati fut in Rcthyna:,p q fupra in hoc eodcq; libro legimus, Pofttj t C .pfedtus e populus de Aferoth.caftrametati fut in folirudine Phara.Hoc c aut qnradfcirr a nici-fio.Et notadu:g> reliq mafioesixvin.qua^ nuc breuiter catalogus dcfcribif a Rerhyna ufey ad Syongaber.i.ufcp ad.xxxii mafionc:fub Phara folitudinis noie cotmcafnn qbus uniuerfa q feri pta fut diuerfis teporibus gefta fentimusiq qa no fut p mafiots fingulas diPributa:a nobis queep in coe dP cef:ut poltea ueniamus ad reliq.Rethyna trafferf fditustaut niipcrus.qq plenq; Archero apud gr$cos:alP ud genus arboris fignificaf cdtedat.Iuiperu aut & primus graduu pfalmus;iuxta uenrate Hebraica foat. ubi fcriptilQuid def tibi aut qd appdaf tibi ad lingua doloiafEtpphcta refpodetifagitt^ potens acutsc cum carbonibus delolatoriis.Fcrut aut lignu hoc igne multo tpe coferuareata ut fi prunae ex eius cincf fuerint optariufcp ad anu pueniat,Ex quo dicimus poit fepulchra cocupifcctiae 8t ucftibula trafue nos ad lignuiqd multo tpe calore tenct:ur fimus ferueees fpiritu:8^ claru fonitu atq; in altu exaltata uoce euageliu domni pdicemus. Ab hac itacp mafioe uf($ ad.xxxii.iftiufmoi corinef hiQori^.Duodecim exploratores mittuf ad terra fandta.Botrus reterf in ligno:& Chrilh breuiter palfio demoltraC.Murmurat populus iud$o^;giga^ tu ipetu reformidas. Pugnat cotra Amalech & Canancil uolete deo:&: uictus itelligit q debeat i terra fai> dta exercere facrificia.Datha &: Abiro &c filii Chore cofurgut cotra Moyfe & Aar6;& terr$ uoragie glutiu/ tur.Inter mortuos & uiuetes potifex mediusitunbulo armatus igredif;& curres ira dei facerdotis uoce p/* hibef,Virga Aaro & florejpferr & folia:6<: i seterna memoria uires ficcitas cofecraf.Necdu teplu f^ruabat cdituimecdu facerdotes 8t leuite obtulef iacnficia:& pres eo^ myfticus fermo deferibit. Vitula runa i ho-' locaufto cocremafi&Z cinis eius piacularis atpfio e,quo>: oium figur$ jDprios libros flagitat;& melius reor tacere q pauca dicere.	XVI,	MANSIO.
T,pfedh de Rethynaicadrametati fut l Remophares.Sextadecfa mafio c;q iterpretaf grarco fer^ mone	lanne mahpunici diuifio.qdalii malugranatu uocat.Cuius arboris frudtus in,feri'
pturis dupliciter accipit ;aut i ccclelige gremio:q ocm turba cfdcriu fuo cortice tegitiaut i uarie tate & cofonatia uirtutu.iuxta illud qd feripeu c;Multitudinis aut credctiu erat cor unu: & aia Una,fic<jdiuiG futfinguligradusiutocscadccopagcteneanf.	XVII. MANSIO.
T,pfecti de Remdphares:cafl:rametau fut i Lebua-Septiadecia mafio efbqua f latere poffumus uertef,licet qda Lebboa trafierentes male cadore iterptati filt.Legimus xgyptios lateres i Exo>-dotquos populus facies igemuit.Legimus i Malachia latere:p qbus Idumea deftrudtis politos lapides reponere nitif.Et latere i Ezechieln quo obfeflk Hierufale pidtura defcnbif. Ex qbus diximus in itlere iftius uit£e;& de alio i aliud traiituinuc nos cf fceremuc decrefcef:&: poft ordine ecclefiafti cufaepe ad lateru opera tranfmigrare.	XyiJI.^ MANSIO,
T^)fedi de LebuaCallrametati fut i RelTa.Deciaodiaua malio i frenos uertiufi eni poftpfedtu rurfu ad luti opa difcedimusulrenadi fumus,& curfus uagi atep Pc]P^es fcnptura^ maculis db rigedi.Hoc uerbu quatu memoria fuggeritmufq alibi i fcripturis lactis apud hebrazos^ iuenifie me nouiiabfm libro apochrypho q a grxeis migrogenelis.i.parua gene ^appdiaf.i bi i edifica/ tioe turris^ ftadio ponit a quo exercet pugiLs & athletx;t% curfo^ uelocitas copr	*~1C1C & pfalmilla
i freno & chamo maxillas eo^d cdftrigeiq no approximat ad te.Et apoifolusmefcitis q M a \K^ntlsI OGS qde curruufed unus accipit palmaific currite ut cophedatis,	. ^ Yli]j, ^r.	~	.
T„pfedti de RqTa.caftrjmeuci fut i Caalcha.Nonadeda mafio irerptafecckf.a.uag.currctmm greffus frenis ad ecclefia retrahuf:&: fores qs ate reliqratirurfu itrar fc“lnat- Dul T^fedi de Caalthaicartrametati fut i mote Sapher. Vicefima mafio mt5rP”f f	&	1
mote decoris e colhtuta.de q 8C qrtidecimi plalmi priapiu lonatiDomie qs	r	nacu
Io tuoiaut qs reqefcet i mote fa'ao tuo. Vide qd profmt frena.a uims	°™cut	ad mr.
tutu chorosiSi i Chritto mote pulcherrio hitare faciutiifte iuxta Damelc lapis «cibs de mote cfuit i mote magnu:& ipleuit oem terra.llte mxta Ezechiele uulnerauit pncipc Tyri.rtu u i tla,a & Mv chea populi cofluut dicetesiueite afcedamus i mote dominuSi ad domu dei lacob.ix aoceoit nos uias fuas: & abulabimus in femitis eius.	Xxl. MANSIO-
T,pletii de mote Saphertcaflrametati fut i Harada.ViceDroapria	‘™rra?lu.-	Qti3
pulcher ordojifedtmq egreg.a textura credetmlPoft opus l3t“‘^f "„”"1 frcos 1 £C^ fii itroducimurtpoft hitanoem ecclefia: ad Chnftu mote afcedmius.iquo p0rlti ftupdnus arq; miramurtut nolter i laudibus eius fermo fupef muenientium m eo.q nec oculus uiditinec au-'
risaudiuimec in cor hominis afeenderet. XXII. MANoiu.
T jjfefli de Haradatcaftrametati fut i Maceloth.VicefimarH3 mafto i c$m ucrtif.lnha--„	coflftit multitudo credetiu.Ecclefia pnmitmo^ uirtutu " ^C0™la-Tu™« P°m ANSIO
«teiEcceqbonu & qiocudu hitare tres i unu.Et dnus hhaf fadt un'tU/rt”°“L do™°-{Sfed
" T,me:6c nihil mini aterira ioco paicua? idi vx,»-	^
ifertuurgia tua 8i baculus tuus ipfa me confolata funt,^ elt lenius.
gratiam quam acceperam.	XX1111.	MANSIO.
erroris ca maifeda c.hoc eode uocabulo 8C eifde Iris fcriptu inueio pfem Abraha:q in fupradij .	.	apocrypho	genefeos	uoluineiabadtis	coruis	q	hominu frumeta uaihbanabadtoris uel dpuj
foris rortitus e nome.Ita & nos imitemur Thare:& uolucres caeli q iuxta uia fatu triticu deuoraf feftinar?
poterit.qd uel ad ppofitos ecclefia^ uel ad cuftodia refer aix tux:ad qua leo diabolus p diuerfa uitio^ f0/ ramina1 ingredi nititur.	^	XXV.	_	MANSIO.
T^pfedti de Tharc:ca(trametati fut in metcha. Vicefimaqnta mafio uertif in dulcedine. Afc^ difli in excelfuiadmiratus es uirtutu choros:timuifti ruinaiabegifti infidiatores. Dulcis te
dices:
foror .	___ _	.	_	_
Vnde QC Sapfo q abegerat a frudibus fuis aues:& uulpes q exterminat uineas colligauerat;;ieone« interf^ cerat rugiete:fauu menit in ore mortui.	XXVI.	MANSIO.
T^fedti de Methca:caftrametati fut i Afinona.Vicefimafexta mafio i ligua noftra feftinatione fonat.luxta illud qd i pfalmo fcribif.Veniet legati ex egypto.Pro legatis i hebrxo feftinates te' gimus.ut poftq dulces frudus laboris meiruermstno fimus qete coteti & ocio:fed rurfu ad ub teriora^perates obliuifcamur pterito^:& i futura nos extedamus. XXVII. MANSlO* Tpfedi de Afinona:caftraetati fut i maferoth. Vicefimafeptfa mafio uicula fiuetiifciplias fdat? ut feflio gradu pgamus ad magfos;^ eo^e teramus limia &pcepta uirtututac myfteria feript^ raye uicula putemus a:terna,Iuxta illd qd i Efaia df;&: Sabyn uiri fublimes ad te trafibut:# tui ert.poff te abulabut uicii maicis.Et Paulus uindus lefu Xpi:duplicia fut i feripturis uincula:q qdiu rupit
UO'
eius
 	_	-V«W~
copledetme.	,	XXVIII,	MAbISIO.
Tpfecti de Maferoth,caftraetati fut i Boeica.Vicefimaodaua mafioltrafferf i filios necefiitatis feu ftridoris.fi ab uno icipias nuero:& paulati addes ad feptimu u% pueiasruicefimufodaUS et' ficif nuerus q fint ifti filii necefiitatis pfalmus ipe nos doceat. Afferte domio filii dei.afferte do mio filios arietu.Oux e tata necefiitas q noletibus iponaf^Cu diuinis feripturis fueris eruditus: & leges eapt ac tefioia uicujTfcieris ueritatis cotedes cu aduerfanisdigabis eos:& uidos duces i captiuitate:&: d ho
ferit defertos prius getiu populos;pparef i
templo^
Gadgad. V icefimanoa mafio iterptaf nutius fiue
Tpfedi deboeica
Crudeles fumus i occifioe eoymo parcat manus noftra armu aut extremu auricula: de ore leo' ms extrahere.Maledidtus q facit opus dni negligetenSC qphibet gladiu fuu a Eguie, Vnde & Dauid i ma' tuno iqt iterficieba oes pdtores terrse.De nutio aut & accmdtioe hacc breuiter poEimus dicere.g. filiis ne cenitatis gtides ad uirtute ftimulos fuggeramus:cu ds nutiauerimus pmia futurogc:& accidtos inire bella nulla docuerinius.HoR, triu qcqd magifter fecentun mote cofiftit.	XXX.	MANSIO. ,
T#fca. de mote Gadgadicaftrametati fut i lethabatha.Tricelima' maf.o boitas puener,mus ad pfeau ui> i faccrdotalc gradu & i artate plenitudinis Chriftiu qua & Ezectod «at iux,a fluum cobaripnifumus cu Dauid i tricefimo pfalmo canere.ln te dne peraurno co/ fudarinaeternu Pafior em' bonus ponit aiamp ouibus fuis. wvt. MANMU.
T^fedh de lethabatha cafirametan fut i Hebroa.Tricefimapria mafio	d
id e trafitus f,ue rr^r^ AH hac uemt uerus Hebrams id efi	fiue	trafitor.q	dicere poi-
dni fup
igemifcutquotidie.Hscrecordamsfg.&effudi i meaiam mea-quoEtrifiboilocutabcrn^unadnurau»
Hs uf91 domu dei,Multo e:fi de oibus feripturis fup uerbo traTitiois uel excpla coiugere.
Tpfccti de Hebroaicaftrametati fut in Afiogabet.Tricefimafecuda mafio traffert i hgnaw . . ue dolatioes hoistqd figniftcatius gtzece df	fcribifq;	p am Ifamino ut gr^ci «
errat p gimeliunde i fohtudie mnltitudo lignoy mifi g> feduli fli diligetis magiftri difapha moftrat c
tis ligna mformia:& dolatisiFacietiTq; uafa diuerfaiq i domo magna.necefTaria funpofTur Jignatioes uiri fal 13 2 tuu &. oium arbo^: genera ac p hoc credetiu multitudine figurandicete Dauiddnuenimus ea 1 capis filuse* Hucufcp folitudo Phara dcce 8C odio cotinct manfionestquxdefcript^ in catalogo in fuperiori itinere non ponuntur.	^	XXX111.	MANSIO.
T,pfedh' de Afiogabencaftrametati fut 1 deferto Symhoc e cadcs Qu^erif rur odlaua mafio nuc tnccfimatertia ec dicat Ifed fciedu 9 prior p faeth Iram fcnbitaterptatq; rubus fiue odiu. hxc aut p fade:& uertif 1 madatLt,llludq5 qd iugit cadesmo ut plericp exiftimat fadta dnfed murata
r.	.	v	T	X	A	YACil	JV_	Cia	lA-IV/X	w	A.T	JV.	1M1-VZ -»'-‘-5* ^	—----------/---------
pontus^nec ipfi ad terra repromifiiois trafcedere ualcannec credere populu ad folitudinem huius mudi Mucere.Et nota 9 poft morte^phetix & aqs cotradidlidis idumxu carneu azcg terrenu trafire nopofuntt
rr~f.	uncia:	tx	negato	craiiiui luulil, v Di.n.maaaiu;iDi oc pctum.uui putuiu.iL/i
onefa. ibi mors.Hxc e mafio de q pfalmifla cait. Comouebit dnus defertu Cades, XXX111L MANSIO Tpfedti de Cadcsrcaflrametati fut 1 moteu extreo terrx Edo.Afceditqj Aaro facerdos 1 motem Or iuxtapceptu dni:& mortuus cibi ano qdragefimo egreffiois ifrahel de terracgypti mefe qn to pnadie mefis.Erattp ibi Aaro cetuuigiti anoa» quado mortuus e 1 more Or.Et audiuit Ca»
nana*n«:r#»v	^	J	r	  r-__• rr-_ r i- • r ,1_ -t -i- - „r-	.	.	~r-
tiiwviii. 1-----------------------------— ~3— --------------  —	—	*------------------1	u,<jic	mutis	pc
tifice mortuu.ut dignus locus meritis illius moltraret.Morit aut eo ano:quo nouus populus fpromifljo-nis terra itraturus erat 1 extremis finibus terrx idumxo^.Et qq 1 mote facerdotiu Eleazaro filio dereliq^ rinlexc^eos q ea ipleuentpducat ad fumu:tame ipfa fublimitas no e trafflueta iordanisifed f extremis ter* reno^: opu finibus,^ plagit eu populus.xxx.diebus.Aaro plagifilefus no plagif.ln lege defcefus ad iferosi 1 euagelio ad paradifu trafmigrato. Audit quo^ Canaxus 9 uemfTet ifrahel;^ 1 loco cxploratoi%rubi quo^ da offedifle populu nouerat ieut pliui& captiuu ducut ifrahel.Rurfuq’ 1 eode loco pugnaf:& tuc uictor ui cifiuidti fupantjappellafc^ nome horma.i.anathema,Eade dicere mihi no e pigru.-legetibus neceflariu: 9 femp humaus (latus \ huius fxculi uia fludluet:8d alius i ualleialius 1 capisialius moriaf i motemee 1 mote fimplicitenfed i motis mote.ii excelfo uertice.Cuc^ nos dei auxilio deftitutos homsmaferitidpxeritcp ca^ ptiuosmo defpemus falute;fed ite^» armemur ad pliu.pot fieri ut ukamusiubi uich mimus,&: 1 eode>loco triuphemusiubi fuimus ante captiui.	XXXV, MANSIO. ET. Xaa VI.^
Tpfedti d mote Oncaftrametati fut 1 Selmoa.pfedliqj S felmqa uenerut in Fhino.Hx dux ma--fioes tji ce fima qn ta :S£ tr ice fima fex ta! ordie hifiorix no iueniut.fed icrjptu cp cis: egrefii funt de mote Or:p uia maris rubri:& circuierut terra Edo.Ex quo oftedit 1 limbus atcj; circuitu terr Edom eas pofitastnec fecurdnm morem legitur ♦ Et profedti de monte Or:cal rametati funt i Sclmonarfiue in Phinon fed poft ambitum terrx IdumxoRi uenit ad extremum.cx ait profecti filii ifrahel caftrametati funt in Oboth.Nec dixit profedti funt de illo 8C illo loco: quia duas manliones fi> letio ptermiferat ♦ qs cu 1 fupputatioe tacueritireddit i fuma.Pria mafio Sclmoa iterptat imagucula, Sccu
—	.....----- ‘	-	 ™,’~'deu8£Moy
triuphauit;
nota jutraq?manfiohyporopiticosappelIaf,nae:xpteuidcmus:S:exparteFrophctamus;& nuc pei fpc'
culu uidemus in enygmate,	XXXVH»	MANMU,
Tpfedti de Phinoicaftrametati fut i Eboth.xxxvii.mafio uertif 1 Magos fme Phytoesjuel fecu' du uerba Helui lagenas grades q cu mufto plenx fuerir;abf9 fp^mle illco dirupuf. Pugnauc/ rut Magi cotra Moyfen & Aar6;& a muliere q erat i Endor;# nebat iuxta feptuagita interpres fpiritu Phy tone.iuxta hebrxos Magu regis Ifrahelis illudif.Mult$/ur preltigix & inumerabiles Jaqi qbus capiuf huanxifed nos dicamus i dno cofidctes laqus cotritus c;dt nos liberati fumus:& fi abulaucro 1 «nedio umbrx mortismd timebo mala quonia tu mecu es.Cadct a latere noltro mille;& dece rniha a dex> tns noftristno timebimus ab icurfu & dxmoio meridiao.fed obturabimus aures noftrasjne audiamus uoz -	'	•	•	-	-	"	cordis	rone	mdftraf;&:	confeflione	fidei	q
vv  v	c.Sed	nos q hemus pciofidimu thefauRi 1
. buTq fragi pofluttita ut qda uix tcfta remaTeritu q bauriri poflit aqux pufillu; omni cuftodia frendemus cor noftrum.	XXXVIH» MANblO^^	r,
T^fedti d Eboth; caftraetati fut i leabari i finibo moab.xxxvm,mafio aceruos lapidu trafeutm fca
r 1111
cit Moaojcorra lolis orruiolredit iuxta Ifam;gj hucuicp i finibus terrx idumanK fuentitx nuc ueiaiuu ‘ mios Moab.-dc alia^uicia ad alia trafeutes.iMo.n.fp uni uirtuti dada e oga.fed ficut fcriptu eiibut de uirtu te I uirtuce;de alia trafeudu eft ad aliata hxrec fibi & iter fe nex^ fut;ut ^ una caruerit:oi'bus careana t3' me trafire de alia ad alia;eoR: e,pprie;q folis lufticix ortu cofiderat*	XXXIX,	MANSIO,
T^fcdti de leabanjfiue ut i' fecudo loco apud hebraeos habes Hybimicaftrametati fut i Dib°n/
tudie finiu Amorrei;eo arno i terminis Moabita^ & Amorreo^;& poft h$c uenerut ad puteuiubi ce' cinit ifrahel carme hoc.Afcede putee que foderut pricipes:&: apuerut duces populo^» i datore legu 5^ in baculo eius;& d folitudie i Marthana:& de Marthana ad torretes dei:&: de torretibus dei ad exceifa:^ excelfis ad uallc q e i regioe Moab i uertice phafga:qrpfpicit cotra defertu.Hxc loca f finibus AmorreorU
, - -	' .	  op	Ce>A rr-3fi 1-iic‘ncr- rMlin
 _____________________________   ^	i	ho
Ses hitmel multa loquufiflati.Syn aut trafierimus termios Moab;q d iceflu generatus ei8C receifit a uero pfeiftari nobis occurrit puteusique nemo de plebe foditinullis ignobilisifcd prfcipes 8t ducesrq iura dane populis.&: canetes carme Iaq putei:& I dei mueribus gratulatespphctat:q> trafituri fint:& ad q' pueturi 1^ ca.qj fcilicet de deferto ueniat I Marthanaiqd iterptat domu,& d Marthana ad Nahanieliqd df ad torren^ tes dei.& d nahaiel ad Baothjq iterpraf excclfa fiue aducies mors:quado coformes efficimur mortis Cbri' fli,& de baoth occurrit nobis uallis huilitatisjq tamc pofita e I uertice motis phafgaiq iterptatur dolatu5; q? nihil heat fforme 6C rude;fed artificis fit politus maurq mos ffpiciat (olitudine:q hebraice df ilinu.QB^ do,n,fuerimus i uirtutu culmiecoffitutiituc totius mudi ruias & oium pdlo^ ffpicimus uaftitateipeneo liti fumus currete ofone dicefjqre Dibogad iterptef fortiter itelledla tetatio.Poft DibSgad gerif ^ tra Seo rege amorreoi^ SC Og rege Bafa,&: difeimus q> cu uenerimus ad fumu:& d fote pricipu regu^ bi rimus:afcedetes ad motephafgamo debeamus eleuari I fupbia: fed^pofi ta nobis ecotrario folitudine nou rimus,Ante cotritione enl eleuaf cor uiri:& ate gloria huiliaf.	XL. MANSIO,	,	f
Tpfedli de Dibogadicaftraetati fut i Almo d Blathami.Quadragelia mafio uertif i!cofeptu pla ga8i fiue obDrobriU.Et p hac difeius oia dulcia 8t illecebras uoluptatu I faeculo cotcnedas: neC letori nos dere uio mudin quo e luxuria.mel no offerf I facrificiis dei.& exra q dulcia cotiet? no lucet i tabernaculo- TpH oleu purfflimuiqd de oliuaej)ferf amaritudie. Mel.n.diftillat de labiis mulieris !SftSs.Squoputo'i^ta myftlcos itelkdus^fe® l°^ha:8f lortedepheru uix populipabo liberatu
fiois at
celiiabfoz ullo fine tcdit.ln oem terra exiuit iouscius.-cx i unes uiu^^ncc uciua ipnus, oimuiq
9»hitati?trafeutiuf motibus fita fit:^ adhucpfetffu fdigeat.Poft motes em plunosad capeftria _
lordais fluera defcedimusiq iterptaf defcefio,NihiI.n,ut crebro diximus;ta piculofu effiq gloria cupidas
& ia^a'tia'&: aius cofcia uirtutu tumens.	XLli,	MANSIO.
cxlactarid.ux,	.t r-,r; ...	-i___il
& extrea mafio eteurfim < fin t gefta narreus.Refides i ea populus a diuio Balaa':que mercede duxerat Balach filius Seuhoridei iuflioe benedicif:& maledidio mutaf i laudesiaudit uoce dni exppnf. ore cofonate On,.c o«.,u,y Iacob:61 cofurget ho <J ifraheliSi peutiet pricipes Moab:& uaftabit cuflos »»
id uenerat ut
& dimidia tribus Manalfe mtra iordan/i hereo pofieffione accipiut.pluria.n-hebant iuenta. ee neca poflet hitar cu Kpio.Oocef populus ut i terra lafla idola dftruaf.K nujlusjJ priori hi
------------^ibif	oli cupitapuitia;& duaru femis tnbuu hfditas fepaf.Nueraf tnbuu pricipes: q te
fla deant itroire.Quadragitaduas urbes cu fBurbafis fuis ufqj ad mille pafius p circuitu leuitae accipic nuero quot & ite fut mafioes.Et adduf fugitiuoK fex alia: ciuitatcs.tres itra Iordane	'
Qui fugitiuo^ fufcipi:q iterfici deant;& uf<$ ad morte potificis maximi ffemarizfuccedit ueu
fecuda lex meditato^ euangeliiribicg breuiter dicimustqu^ inter Pharan & Tophcl & Labam & Aferoth 13 3 & loca aurea abiedto luda infeliciffimo.xi.diebus uia Dechoreb:p uiam mons Seon ufcp ad Cades Barne Moyfes populo fit Iocutus:8£ extremu canat caticu.i quo aptiflime Synagoga j)iicifi& ecclefia dno copU' lafdmpiguatus c dt icraflams ac dilatatD:& recalcitrauit dilcdtus:8<! obliture dei faluatoris fui.Et ite^ ge^ neratio pefiima;filii ieruditi:ipfi ad xmulatione me prouocauerut i eo q no erat deus.Irritauerut me i fcu[ ptilibus fuis;8d ego zelare eos facia natioes & cotra gete ftulta irritabo eos.Benedicuf filii ifrael.Et rurfus i Simeone iudas miferadus exchidif, Afcedit Moyfes ad mote Naboiin uerticc Phafga q c contra iericho:6d ofteditdnus'	.	.	-	/. ......./rr.o,—r , t r- «
mare mag: fteria^Qu
darififuerit ^........................
femeta uerbi dei. Et de qba propheta d?dt:iierfa7us fu i miferiaidu mihi cqfigif fpia.Et tuc pparatus defi ciete mana fub duce lefu Iordane trafeattSd circucifus cultro euagelii:primu coedat de eadem pae:& occur
—u--'—cognolcat ea» C^uia redte viicv vimtvA.	  «	_
Beati Hieronymi prxfbyteri de diuerfis generibus lepra^; oftendens illa^ fubtilem deferiptionem aa pec catum magis animx q morbum corporis pertinere»	Epiftola.LXVIU»	^
Dmirabilc diuia: difponis exame»Qu$ exhiberi fibi deus ac deferri uoluit magno cofilio ot io
us
erlnacfolidap:
dere pofie abfolutu pdicati6iscarme agnouir^is deus pfedta harmoia folida: uocis itonuit.lnde e q> figu
uit»Alia.n,lepra in parietibus dcmoftraf»Alia huano notafin corpe,alia i uafculisialia in uefteialia defignaC an ftamine.Deide q in hmoi uulneris loco crebra barba pellicula deputanf ,Quid.n»dica^Tot funt genera quot colores» Alia pal!ida:ah"a tetratalia rubicuda»Deide fi hoies lepra qd e ifitu naturx uitio polluanf :qd hi faciunq grauioribus morbis corpORd pgrauanf {Sed age ia uideamus genera lepra^mt medela^: caufas
adueticiaialia inata dephedif »Quae oia nifi fpiritaliter fentianf:rdne itelligctix fimplicis no admittunt. Na diuina fapia legis fu^pfudu in huius extrema faeculi regioeiqfi t^plufuono^coecratu antra duitatis alterius moenia collocauit,Cuius coftru&io atep opus quis magnificu uideafateri tanf ornameta uitioR^;fed interioris fciae aditus referare no poflut,Quare orada c	g	«u	pub
fantibus nobis intelligentiae patefeat ingreffus.Iubcf igifdiuerfa lepra^ genera faee ^ f z» ^ ^ ^n,‘ fpicere.at^ ea^ habitus uel colores pleniori cofideratide dephendere. A coloni, ’ p	P	O'
gnofdiquos tame ad peccatu magis alae q ad morbu corpis maifeftu e ptmere.Omerh^ fas ai indicat maculas.Cu igif pallida lepra cofpicifdagues & $gra fides aise denotaf.Cu aut rubic^ hedifimes furore atep iracudia inflamata 81 hdicidii cruore rcfpfa cognofcif.Cu uero a^a»tuc h^renco^ fufeata 8d male muda cofcla codenaf .Sed alia lepra in capiteialia oriri phibef in kar *	* ' hei qui
deu patre uidef tatumo blafphemareiut Maich$us:q no folu eu factae denegat mud .ue^ malo^pfitef ce aud:ore»Hi fut q lepra in capite portare uidenf,	*' *"* •"'r	m
portatunhi funt q blafphemare uidef in filium
iit;& coopueiit oem flore maculatois a capite ufq; ad pedesmifu raccrdQtis dimdiabif oidehit.n.fac^^^^
&. ecce lepra coopmt oem pte corpis;& mudabit diu facerdos a maculan«.guomaalDu mutabifJn hac le
^ fut.Libidine quocp celeriter mudare poteritifi ieiumis frequetimmis&abftinet^ ^nnueriued his oibus medela p facerdote pcepit dmis adhiberi.Dicit.n.ee	_	C	ub^noib	_	.	*
^ igif fcdm figura grauio^ peto^
at grauiora fut:difciplia debet ecclefiafiicx regula & oroe purgari.Qux uero ?[an^ 113 jpv ^ ^nufqfcs feruat ,Et inde eft $ i hoc loco ait.unuqucq; fcdm q» het pp curatione facnficiu oif
no poflit<& io hmoi ho extra caflra iubef expelli.Hoc e fane crimc qd admittif i fpiritu fcum blafphcnii ♦f.ficut ipfe dnus in euagelio ainqui pcccauerit in fpu fcdino renpittef eimccp hicineq? in futuro,Adiedt a fcriptura diuina lepra ee in uafculisilepram in parietibusdepram in ueftibusdcpra in ftamine.fed quo i his reba lepra ee poiTiupenitus ignoro.q quia uita careuet fenfu carere neceffe e,fed ego arbitror cu in parieti bus domus lepra ee referaf;h2eretico^ pfidia notari.Quid.n.no^olluifubiadultera dodtrins blafphcn-113 pdicaf,Ideo hanc lepra facerdos iubef a parietibus emudare;ut catholicae ueritatis dodtrfa maculoia h£' reticoru uerba depellat.Cu aut lepra in uafculis df ec:fppria corpis dlida moftranf.Vafa aut holum corp1 bus copat aplus.hutes inqt thefau^d huc in uafis fidtilibaJn (tamine aut lepram hens patu fe in oibus deo pbeat;ut mercede ab ipfo cofeq merbaf;& in die iudicii fecurus inueniefifi nulla dei offenfa in eo repiat»
Secundus traftams fecunda partis principalis,	,	.
Incipiunt epiftolae at($ tradtatus beati Hieronymi fuper qua^ftiombus noui teftamenti.
fadta a prfeipe regionis pponif porcisfSiliqs comeditfAd patre redit^Accipit annulu & la^Et fmolaf ei uitulus faginatusfQuis fit maior ff^Et quo de agro uenies fufceptionc fflS mideatf&cattera q in euagelio plenius expliCcinc, Addis iCup;fcio mulros diuerfa i hac lectioe dixifle:^ fra tre maiore lud$u:minorc sftiniafle gctilepopuIu.Scd qro quo iudaico populo poffit aptari,ecce tot a^npS feruiui nbi:& nunq madatu tuu pteriui;& nunq dedilli mihi h$du;ut cu amicis meis epularer.Et illud.H Inu femp mccu es;d! oia mea tua funr.Si aut ais de iufto 8c pdtore uoluerimus ee parabolaiiude no porcr!
frM	111-	 O	z	  '	C-_: J	1	■  V, x if- i zxvlxr» f	ix	Ili-*1
puiiseius:qrecup(adribusS:puDiicanismduuvatujd5iu1,^,auu,v,u^r^1.vvv^llvin,dlu
fedmalehentes Eutesaut difeite qd fit:mifcricordia uolo;& no facnficiu.No uem uocare iuftos:fed peto^ res ad pniam,Marcus quoq; in eade uerba cofentitJgif ut diximusiois ex lege qo nafccbafilex quoq; lulti^ 11$ tenax cla>mfria no hebat.fed qcuq; adulter;hdicida.‘fraudator;& ut breuiter dicamiortali cnm e tene^ bafmulla uenia pnix laxabaf a crimie.oculu,pculo:dcntc,p deteianimapaia mbebanf exolucre.Ofs i ta^ declinauerut fimul (utiles fadti eratmo erat q faceret bonumo erat uiq; ad unu, V bi aut abudauit peccatu, lupabudauit sfa Et mifit deus filiu fuu fadu ex muliereiq deftructo medio parieteifecit utruq; unu;&:aL^ Iteritate legis euigelii qfa tcpauit.Vnde & Paulus ad ecclefias feribestgra uobis inqt:& pax a do patre nro? & dno lefu Xpo» Aa q no ex merito retnbutaifed ex donare cocefla e.Pax uero q recociliati deo fumus bentes^Picia^0t‘|dn^m noftru iefu xpm:q donauit nobis delida nfa;&: deleuit qd erat chyrographu mor tis cotra nos affiees illd cruci:^ prfcipatD:&f pta'tes fecit oftetuntrmphas eas (lignoiq at maior pt ec cl^m ^ tiaiq ut filiusdei hoic f.hus nafcereffdecc mcfiu faftidia fu(tieret:ptus expedaret aduetu^iuolueret panis, fubncerefparetibus^n fmsulas adoleret aetates^ poft cotumelias uocu alapas & flagella:crucis quotp^no bis fieret malediau:ut no°s a maledido legis abfolueret^Patn fadus obedies ufq;ad morre:^ id renqd ante ex pfona mediacons fuerat depeato diccsipf uqlo ut quo ego &: tu unu fumus:ita fint.ergo qa ad hoc ueneratmr ad erat ipoffibile legnqa neo ex ea iu(tificabaf;(effabili	^	Wu
mediatoris iuclul y^rrrt i1r  ------------^lu uuu IUUJUJ;
fint.ergo qa ad hoc uenerat-ut qderat ipoflibile legnqa neo ex ea iu(tificabaf;(effabili mifericord
publicanos & pdores ad pniampuocabat.Couiuiu	co^	exPetes:ut i couiuio doceretilicur
ee poterit ehq euagelia	t^ipaprit:Ouo	&:	cibus	eius	& norm /v rlpoknbrio 5^ umuer i
inub ul pcLores ad pniampuocabat.uouiuiu quutp eui% expetesiut i couiuio doccrev.^	^
:r,c a:g cuagdia foilclu	plegednQuo & cibus eius & potus & deabulatio K um^ria
ifalute hommpcuraric.Hoc uidetes Scnbz & phanfeaduerfus lege eu	"	0	u(
imi potatoriamicus n„ki. a/ n/>ntv.Na ate reDhederartnV,,	in	fabbatis.unuserg	.
n ^ j uniubjpuit$:q paaoris hueris e rei icta./ma oragm$:qua mulier aCCJ^‘' Tertia uero duo^ ta ea uicias ad %titia couocauit dicesicogratulamini mibi:qa (ueni dragma' qua idldertrSLfqvhno e i(b rum fiho^de q ut difputare pauca iuffifti.Et de oue qde ac dragma licet adunu ptineautdleau.noc ^
Iztmam qutbus non fit neceflatia poenitentia,unde uehementer admiror Tertullianum in eo libr 9
de pudicitia aduerfum pniam fcripfit:^ fniam uetere noua opinioc difloluitthoc uoluifle fentire:g> publi> 13 4 cai 6C pSores q cu dno uefcebaf :ethnici fuerit dicete fcriptura:no erit uedtigal pedes ex ifraehQuafi uero & Matthxus no cx circucifioe fuerit publicaus:& ille qui cu pharifaeo in teplo orans oculos ad cselu no au debat exigeremo ex ifrael fuerit publicanus. An no Lucas memorat:& omnis populus audies & publicani iuftificauerut deu baptizati baptifmo loanis^ Aut cuiq credibile pofiit uideri ethnicu teplu ingreflum:aut doinum cum ethnicis habuifle couiuium:cum id maxime cauerenne lege foluere uidcref:& primum ue-
no^ ne intraueritis.Ex qbus oibus edocemur in publicanis no ta getilium q generaliter oium pdtd^i.i.q
na eo^ getilium tatum populus poffit iutelligiJtacp ne logum faciadpfa euagelii uerbappona:^ in modu cometarii quid mihi uideaftad fingula quxm fubncai.Ho quida hebat duos filios.hormnem deum dici multis teftimoniis approbafmt ibi:duo^: hoium teftimoniu ue^ e.Ego de me teftimoiu dico:a q mnit me pr.ln alia parabola paftoran alia prfamilias nucupaf .In alia uinea locatiin alia inuitat ad nuptias:& di' uerfis fimilitudibus re fignificat eade;ut iud^o^d reprobet fupbia:8d in coe oium pdtoru fiue gentiliu liue ifraelitaru pniam^)bet.Quad at ait duos filiosioes pene feripturs de duoru uocatiqe populoru plen$ lut facfis.Et dixit illi adolefcetionPf da mihi portione fubae:q mihi cotingit.Suba dei e oe qd uiuimus:fepi-musicogitamusun uerbaprupimus.Hoc deus a:qliter uniuerfis 8C in coe largitus e:euageliftajdicete:Erat lux uera:q illumiat oem hoiem ueniete i huc mudu.lfte e dexter oculus:qui a fcadalis obferuadus eft.h$c lucerna corpis.hoc taletuzqd no eft in fudario colligadu.i.delicate ociofetp trad:adu:nec in terra defodiedu terreis.f.cogitatioibus obfcuradu.Qui diuifit eis fubftana;fignificatius i grxeo legifiKai AihAeN fiuroicr toV (bldN.i.dedit eis liberu arbitriu; dedit mentisppria^ libertate:^ ut uiueret unufqfq? no ex ipio deiifed obfeqo fuo.i.n5 ex neceflitateifed ex uolutate.ut uirtus hfet locuiut a ceteris aiantibus di(taremns:du ad
Dauid quocpiqa nullus abfq? eo locus fitipdicaf:quo filius pegre^ficifcif:8d a patre difceditfSciedu igfmo locoru fpatiisifed affcduiaut ee nos cudeo:aut ab eo difcedere.Quo.n.ad difcipulos loqf.Ecce ego uobifz cu fum oibus diebus ufqs ad cofumatione faeculiuta ad eos qui fui iadtatia pferut;& ee cu dno no merenf: dicit difcedite a memo noui uosiqui opamini iniqtate.Recefiit ergo iunior filius cu uniuerfa fubftantia a patre;& pegrepfedfus e.Et Cayn egreffus a facie dni habitauit in terra Naith qd interptaf fludtuatio.Qui cuq^ a deo receditiftau faeculi fludlibus qtif:8d mouenf pedes eius.Na poftq moti funt hqies ab oriete & a uero lumine recefieruntunc aduerfusdeu ipietatis fuae aedificauere mrrimitunc dogmatu fupbias corixe' runttuoletes curiofitate no licira in ipfius exh alta penetrarei&uocatus e locusilie Babe].i,conjulio:&: ibi dilTipauit fubam fua uiucs luxuriofeduxuria inimica deo:inimica uirtutibuspdit oe f ^ Pnsi& ad pfens uoluptate delimes;futura no finit cogitare pauptate.Cuq* cdfupfifiet oiaifaaa	. , J.P reSIQ
ne illa. Accepit a patre facultatesmt inuifibilia eius p ea q erat uifibilia cognofceret.K^ ^' turarucofequeterintelligeretcreatore.Quiueritateininiufticiadetines:^deoidolacol s.naturxbona
fulgebit fup uos^A^cStm 6 ^iaregtoqui polTeite tumus mn^corde atqi Pur^ uiu tat dicesicredo uidere bona dni in terta uiuetm.Et ipfe coepit egere:8Z abiitiK coiunxit ie um de principi.
fceretporcm.PorcusaialjmundueiqdMtro&fordibusdelefef.T^fPy^^p^y
manufafla cruore pecudu:& uidimis pafcif ,Et nouiflime fagiatiore qda hottia iplms hois morte faturat.
Mifit ergo eu in polfeffione fua.i.fuu effecit effe famuluiut pafceret	anim5
bat ipkre uetre fuu de fihqs porcom:8£ nemo illi dabat.ld qd BzcCa	dr	mer
B8SSS5SS3lFa«
ratifciens etre iam mortuMcuti multos idolatraf uidemus panis mifer a & egeftate	^
bus,pphet,cus fermo coplef.oibus meretricibus danf mercedes.Tu aut dedifti mercedeommbusamaton bus tuis;8c no accepifti mercedes,Poffumus aute & aliter filiquas mterptarndaemon .
poetat^:fecularfs fapiccia:rhetoricoi% popa ucrbo^.h^c fua oes fuauitate deledlat:&! dum aures uerfi dulci modulatioe curreribus capiuntianima quocp penetrat:^ pedoris interna deuincunt*Ve^ ubi c fummo ftudio fuerint ac labore pledamihil aliud ni fi inane fonum 8i fermonum ftrepitu fuis ledon
muda fuerit effedaitunc trafeat i pictoris aplexus.Hxc fi fcdm Iram intelligimusinone ridicula funtflta<| & nos hoc facere folemus:qdo philofophos legimus,'qdo in manus nfas libri ueniut fapi$ ikcularisdi^ in eis utile repimusiad noftru dogma couertimus.fiqd uero fupfluu de idolistde amorejde cura feculari ^ re^ hxc radimus.His Caluitiu iducimus.hxc i unguiu more ferro acutiffimo defecamus. Vnde 8t apon°^ us^phibetine in idolio qs recubat dicestuidete aut ne hxc licetia ueftra offendiculu fiat ifirmis.Si.n.qs dent eu q het fciam in idolio recubetemone cofdetia eius cu iit infirmaisedificabif ad maducandu idol°^ theta:& pibit q ifirmus c in tua fela fratenppter que Xps mortuus eitfNdne tibi uf fub aliis uerbis dicere? ne legas philofophos:oratores:poetas:nec in eo^d ledtioe reqefcas^Nec nobis bladiamunfi in eis q fut fc*1' pta no credimusicu alio^d cofcia uulnercf:& putemurpbare q du legimus no reprobamus, Alioqn qle enc ut exiftimemus apoftolu eius q uefcebaf i idolio cofciam coprobaiTe;&: eu dixiile pfeduiquc feiret de id°' lothetis maducare^Abfit ut de ore xpiano fonetdupiter oipotens:& me hcrcule:& me cafton& extera niay gis porteta q nuia.At nuc etia facerdotes dei omiflis euagehis &fpphetis uidemus comoedias legereramato ria bucolico^ uerfuu uerba canere;tenereVirgiliu:& id qd in pueris necefiiratis e;crime in fe facere uoluta tis.Caucdu igifjne captiua uelimus here uxoreme in idolio recubamus,aut fi certe fuerimus eius amore de cepti:mudemus ea:&: purgemus oem fordiu errore.Ncc fcadalu patiaf ff;p quo Xps mortuus efhcu in ore xpiani carmina in idolo^d laude copofita audierit pfonarejn fe aut couerfus dixinquati mercenarii in do'
mifericordis bonu:fed ut a deo terrena, felicitatis & ioga? uitxpmiu cofequanf.qui aut ifta defiderst:^ lito copellif ad obfequiu pcepto^me eo^d puaricatione q iufia funncarcat cocupitis.porro ubi metusJ e non elt diledio.pfeda qppe diledtio foras mittit timore,Na q diligitmo ideo ipata cu(todit:qa aut tim ^ poena^d aut pmii auiditate copellififed qa hoc ipm qd a deo iubet c optimu.Sefus iracp ifte eft.Qu^nn ^ iudxis ob pfentia tatu bona a dei obfeqo no recedut:& ego egeftate cofkior^Surges ibo ad patre nlCi^ e chre ait furges.patre qppe abfente no fteterat.pfto^d iacere;iufto^d flare c.Ad Moyfc df;tu uero hic cu.& ceteffo .xxxiii.pfalmo:ccce nuc benedicite dnilm oes ferui dnnq ftatis i domo dm.Ad benedi(ftonC dni ftatesppheta i domo dni cohortaf.&: dica illiipf peccaui in cxlu 6C cora te;ia no fu dignus uocari filluS tuus,} ligna _
h';& ex entiu i
upihnlumpnraidpimiolM	qoi eiifli fatun Ia Mi r™nc8l g oram e» pfo"
futurojyyd eiufde peumt adueru.& p uerbu fuu qd carne fumprit ex u.rgmeireditufiln fui lumoris ant‘' cipansfkurres .'cubuitfupcolluipfms.Anteuemtad terraiqilJedomucofeffiomsitraret.Incubuit frPct collu ipl.us i corpus fumpfit huanu.Si ficun loanes fup pedtus recubumq fecreto^ eius effedus e p«ciPc5 ita & iugu fuu kue.i.mandaroji fuoy facilia pcepta ex gra magis q ex merito fup iumore-filiu coUoc^-Et ofculatus ett eu-iuxta illud qd in catico caucorum ecclefia de Ipofi prtolatmaduetu depca's:ofcul« m ofculo otis fui Nolo mihi dices p mopfen nolo ppphetas loquaf.ipfe meu corpus affiimat.ipfe me obicu kf in carneiut & illud auo» qd in Efaia fcnptu eft huic fm$ coaptemus,Si qris qre:& ad me habita m tu,Et ibi qppe fl- ,>ia damare iubef ex feynqa feyr pilofus & hifpidus iterptaf:ut 8i antiquu gent” . fignificethorrore Ub nari fimihtudinerefpodentenigra fum fedformofafiliaHierufalc.DixitautilUm usipf peccaui in caiu & Cora' te,ia' no fum dignus uocari filius tuus.dicit fe no efle dignu filium nucupl^' di tame ex natursUoce ex^ fubfta'tia qua'illipf fuerat aliqdo largitusiin nome trepidus uentauseru pit.pf inqens peccaui in cxlu.fruftra igif gda' argumetanf nome pris in fantiis ta'tumo couemre^um & deu' patre uocet.-qui fe fflij nofcc5fitef Idignummifi forte 10 patre audet uocareiqa plena Dixit aut pr ad pueros fuos.celeriuspferte ftola pnore:& iduite eum ftola' qua' Ada' Pefcad°J^7rcJis in' la qua: in alia parabola indumentum df nuptiale.i.uefte fpus fanfliiqua' qui no habuentmon pot reg
MMiiinin.Rr  	,	   oinc	fitrnacnliim	 fecundum	lllUu.in	q
lufticix feriptura figmficatmt ibi fa dium eft uerbum domini in manu Achaei prophetae^ ad Hier ornaui te inquit ornamcnto;& impofui tibi armilla s circa ma'us tuas.Rurfum ad eum ^fn frontibus dere;alms locus fignaculi demonftratur.pertranfi per mediam Hierufalem:^ da fignac^r^^nt JlCCie uiro^: gementiu QC dolentiu in oibus iniqtatibus qux fiut in medio eop4«QB3re ut P	^
fignatu eft fup hos lume tmltus tui domie:&? calciametu I pedibus eius,Sponfi gppe pdiderat dignitate:&: 1S nudis p edibus pafcha celebrare no poterat,H$c funt calciameraide quibus dnus ait:6d calcuui te iacitho:
pheticucoueniret q fpeciofi pedes euagelizatiu paceteLiagelizatiu bona.Et afferte uitulu faginatu;& occi^ dite:& maducemus;& epulemur.quoma hic filius meus mortuus fuerat;& reuixit:pierat;& iuetus elt. Vi' iulus faginatus qui ad pniae imolaf falute:ipe faluator e:cuius quotidie carne pafcimuncruore potamur. Fidelis mecu ledtor itelligistqa eius piguedie faturari in rudtu laudis eius erupimus dicctcs.Erudauit cor meu uerbu bonu.dico ego opa mea regnlicet quida fupftitiofe magis q ueremo cofiderates textu pfalmi: ex patris pfona arbitrent hoc itelligi.Quod aut ait epulemur:quoniam hic filius meus mortuus fuerat:^ ieuixit,pierat:8d iuetus eibad eude parabolx fupions ptinet ienfuman q dnfic dico uobis.qa gaudiu erit cora angelis dei fup uno peccatore pniam agete.Et cceperut epulari,hoc couiuiu quotidie celcbraf,quoti die pr filiu recipit.Sep xps credetibus imolaf.Erat aut filius illius fenior in agro.Hucufq? dc pfona filii iu/ nioris difputatu e:que fecudu pfente parabola in publicanis & pdtoribus qui a dnd ad pniampuocabanu debemus accipe.Secudu myfficos aut itelledhis dc futura quocp uocatione getiu^phetari.Nuc ad feniore filiu iermo trafgredifiquc multi fimpliciter ad oium fco^ pfona:multi^)prie ad ludxos referut;& de fam Sis qde no diffidlis iterptatio effiin eo qcF dnnunq madatu tuu pteriuiilicet illud uideaf obfiftere:qd re» uerfioni fris iuideat.In iudxos aut cu liuor in fratris falute couenianhoc repugnatiq? nuq fe dicat cius p' leriffe madatu.de quibus quid nobis uideaf ;fuis in locis conabimur explanare.Erat aut filius illius fenior an agro:in terrenis opibus labore defudisiloge a gratia fci fpus:& a cofilio patris extorris.hic eft q aittagru emu5d necefle heo exire 8C uiderejillu.rogo te habe me excufatu.Hic qui mga bou emit qn^tS^ legis one^ re depffusiterrcnq^ fenfuum uoluptate pfruif:hic qui uxore dudta ire ad nuptias non p6t;&: effedus caro nequaq unu pot ee cu fpiritu.In huius pfona et illius parabola: oparii cogruuc i q prfa tertia fexta nona ho ra.i,uocationibus uariis mittuntur ad uineam:SC indignantur fibi undecima hor£e operarios coxquari.Sd cumueniret & appropinquaret domuiiaudiuit lymphoniam &: chorum. Illud quod in quodam pfalmo fupfcnbif^ melechihuic fenfui conuenit.Siquidc melech chorus in unu edeines df .Male aut quida de la* tinis fymphonia putat efle genus organiteu edeors in dei laudibus edeetus ex hoc uocabulo fignificetur. Symphonia qppe cofonatia exprimit in larino.Et uocauit unu de pueris;^ iterrogauit qdna ecn t hxc.S: jnuc iterrogat ifracl:quare deus in getiuaiTumptione l2etef;& aemulatione cruciatus pfna fcire no pot uo> Euntate.Qui ait illi quonia frater tuus uenit:& occidit pf tuus uitulu faginatmquunia icolumem illu rece^ pit ca laeticiaeic^ pari in dei laudes toto orbe uoce cocinif .falus eft getiuffalus e pdd^.l^tanf angelnois in gaudiu creatura cofentit;& de folo dicif ifrael.lratus at noluit urareiirafcif feabfente fratre effe fufceptut
gat filiuiut keticiae domus pticeps fiat.Rogat aut pf papoftolos:rogatp euageln pdicatorcs.E qbus Pau>
Ius ait.pcamurp xpo recdcitiamini deo.Et alibimobis oportebat.primu annunciarc uer u dei:ied qare^
puliftis itiud:& indignos uos iudicaftis xternae uitxiecce conuertimur ad gentes.ipie autem relpondcs ait patri fuo:ecce tot annis feruio tibi,Pater fupplex ad concordiam deprecatur.‘ille mlticiam	m lege elt
confequens dei iufticise non fubiicif.Porro qux maior iufticia dei:q ignofeere poemtentibus.lilium fufei* pere redeuntemeEcce tot annis feruio tibW nunq mandatum tuum preteriui.quali hoc iplum non Iit p> tenre mandatumffaluti aItenus inuidere;ante deum fe iaftare iuftici$;cum nemo coram eo mundus ht.
nunc iufticia:
Quare,-,— _	^ -i—vit-w v/x viw-> —— .* i,
cia q ex lege e:fine rephefione uerfatus fit.licet mihi uideaf magis feiadtare iu^us.q uera dicere ad exez plu ilhus pharifei dicctisideus gfas ago tibhquia nd fum ficut ceteri hoium raptores.imuftnadulteri:^ cut & hic publicanus. Oro te none tibi uf ea q ille de publicano dixeratidicere nte ae tre.Hic e qui come; dit oem fubftam fuamiucs cu meretricibus. Ad id at qd' ait;mandatu tuum nunq ptermupatris fermo no c5gmit.non,ti.confiimauerat uera cITe q duer.it filmstfed .rafcete alia rone compefcuit.fili tu iemp mecu es.Nunquid ait bene qmde dids.& fecifti euntia q iuOeraScd mecuro cs kmp.tnecum es lege qua ”inge tis.mecum es dum mihi K in captiuitatibus erudiris mecum es no quia prsecepta mea compleuens. ed » n'0 .'?5§am regionem abire non Paffus fum.mecumes ad extremumffecandum illudqff loc^u sfum ad p uid.Si dereliquerint filii eius legem mcam:&: in iudidis meis non ambulauerintifi lul|,cia a P muennt;& madatamea non cuftodierinttuifitabo i uirgainiquitateseorum:&inflagellisiniufticias rum.mifericordiam autem meam non auferam ab eis.quo teftimonio & id in quo filius femo g atui, falfum eire conuincitur.dum in dei iudicis-non ambulati eius mandata no facit.Et q^oiftanonfa, ciens cum patre femper fui(ve doceturfdum peccans uifitatur m uirgaiS: uifitato milericord anon negaf, Nec mirandum patri eum aufum fuiffe menriri:qui fratri potuit muidereimaxime	^
da impudetius metiaf dicetes.None i noie tuo comedimus dt bibimus;^ uirtutes multas lecimus.demo-
nia eiecimus^Quid acro:(i't & ofa mea tua funtifuo loco cogruetius expIicabif.Et nuq dedifti mihi ns ut cum amicis meis epularer.Tatus inquit Ifrael (anguis effufus eftitot hoium c$fa funt mih'a:& nullus rum nne extitit falutis redeptor.lpfe lofias a placuit in cofpcctu tuo:&: nup Machabxi:q^ tuahsredira pugnabat:cotra fas fcftatis hoftiu gladiis iterepti funt;& nullius eruor nobis reddidit libertare.Ecce adnu romano fpio fubiacemus.no^phetamo facerdosmo iuftus qfq imolatus eft nobis.Et p luxuriofo ™lo,uZ getibusip peccatoribus totius creaturae creatoris gloriofus fanguis effufus eft.Cuqj meretibus minora dederisameritis	*	   1	”	  —	.-c^Mirno/
rius ut tecu epularer fenti.Reuerfo filio tu ea mete
qua fuides fratrijqua a patris recedis afpedtu:& femp in agro esmunc quocp uis eo abfente inir couiuiu.Nud dedifti mihi haedu.nunq pf deteriora dat munera.hes uitulu faginatuamolatuagredereim^ dua cu fratre.Quid haedu qris cui agnus efl: miflus^Et ne fimules te nefeire miflus eftdoanes tibi eu m heremo demoffrauit.Ecce agnus deiiecce qui tollit peccata mudi.Et pf qde qfi clxmes 8C poenitetiam tribuens te hortaf ad uitulu.no imolas hsdu que ftare fcit ad finiftra.Tu uero in fine faeculi ipfc tibi es h#' dii imolaturus Antichnftu:&: cu amicis tuis fpiritibus Imudis eius carne faturandusiexpleto uaticinio.Tv* cofregiffi caput draconis magni:dedifti eu efca populis ^thiopu.Cu aute filius tuus q deuorauit oem fub-ffantia fua uiues cu meretricibus uenit:occidin:i ei uitulu faginatu.Cofitef 6C nuc ifrael faginatu m tu Ium fuifle q c^fus eff.Intelligut uenifle xpm.fed torquent midia:& nolut fratre no peute faluan.Ipfe aut dixit illi.fili tu femp mecu esiQC mea oia tua funtifiliu uocanlicet itrare nolctcm.Quo aut dei oia ludxo^ funtr nuqd angeli throni:domiatioes caeterseq; uirtutes^Ofa ergo itelligamus legepphetas eloqa diuina.Hscei dedit:ut in lege eius meditaref die ac nodfeifecudu illu canone que fepe expofuimus fcripturaru.Oia non ad totu refereda efle;fed ad ptem maxima:ut ibi:omnes declinauerut fimul iutiles fadti funt:& alibi;oes 5 uenerut ante me fures fuerut dl latrones.Et Paulus ad Corinthios.oibus inqt oia fadus fummt oes lucri' facerc.Etad Philippefesioes.n.q fua funnqrur.non ea qux funt lefu Chrifti.Quanq nihil unq illi ne§ai crededu fitrque ad fuu uitulu hortat"edcdu.Epulari nos oportet 8C gaudere:quonia hic frater tuus .
nc fnprar»^ rmiivir	ZtiSrtie	irrif	PS nnc niiipr/1 nnUp r> nnpniretiflIO fuetamUS m^	-
JJltldl.lULIllL.tX limill	HUC	UldUUUUL.UU	111	UUl	pVJUiL	  -t/	Apn/
uerfis fimilitudibus de eade pdto^ fufceptionc fignatu.Et qdc in ethnici pfona didta fint &! iudaei.y i ^ mus aut quo fup fco generaliter 8t peccatore parabola ifta poffic itelligi:& de careris qn iufto coueniatm ab]>if.lllud eft in quo lebeti fcrupulus comouef:cur iuftus faluti peccatoris mideanSi in tatu iracudia rc pleat-.ut ncc fratris miferlcordiamec patris pcibus nec totius domus iucunditaje fupef.Ad qd breuiter te' fpondcbimus.Oem mudi iftius iulhcia ad dei coparatione noefle iuft.cia.Quo.n ex peccans Hierufalefl Sodoma mftificafmo quo ipfa fit iufta:fcd quo maioribus delitiis fiat miora delidtaata & hoiem uniuerfa iufticia no elt deo collata iufticia.Denicg Paulus g dixeratiquotquot ergo pfefli hoc fapiamustm alio loco cofitef & damitat Opfundu diuitiay lapictfe & (cicax deug licrutabilia funt ludjcia eius:& m meftig^ biles uite eiusfEt alibfcx pre cognofcimus:&ex pte pphetamustS: nuc per fpeculu uidemus in enygma> te Ft ad mminc-xcrmOr e^o ho*os me liberabit de corpe mortis huius^Ex qbus oibus edocemundei fohy us pfeda ee iuftic/a*q folefuu oriri facit fup mftos 5t iniuffos.dat pluuiaferotina:& matunnam meretibus paritet & no memtibus q de uids angulis & plateis mirat ad nuptias:Sd deitus quofda ia qfi fecuros exf^l lit forac pr ni ' -. j filii poeniteris ipfa redire no poteranuel nolebat:qrit.& iuenit.&: meta fuis b mens reportat.multu.n.emdo laborauerat.Vt aut doceamuriin fcosquoq; cadere pofle midia':« Cohde^
p^uuiaiiefre ia dece	-------- -------------——	o----	- - gg
tur eo^.& q *aio^„ fnnnptate exercent in eis.Non ita erit inter uosifed qcuq; uoluerit iter uos maio
fit uefter mini(ter s/nuicucK ueftril uoluerit iter uosefle primus:fit ueffer feruus.Quofiliushoisn0*
it miniftrarKfed miniffrire & dare aiam fua redeptionep multis,Nulli piculofumulli uideat ee blaiP
iu:cb & in annO^, „ r  ____.1,1	diximus	Dotuiffe fubrepe:cu etia' de aneelis hoc didtu putemus.bide
mu:q>& in apoftoioc,',i,di>malu diximus potuifiefubrepeicuetia'de angelis hoc didtu putemus.M
quippe no fu^ mSda i^fpeSu eius:^ cotra angelos fuos puerfu qd itellexit.Et i pfalmis
bif ih cofpedtu eius ois uiues No ait no iuftificabif ois hoifed ois uiues.uno euageliftamo apoftol
lae comouere:in q ptotu die oparii mittunf ad uinea:& in prima hora uocanf Ada^	dieocloflv
Noc.in fexta Abraha.in nona Movfes.in undecima gentiu populus:cui df.C^^bicJM	^ Ioines
Et illi refponderutmemo nos coduxit.Ouod aut extrema hora nfi fit Saluatoris aduetu ♦	,
annOnluc dirrnctFrarrpt	.	.n.	c*-m firnr^ndin-icr.'» ^«^.-.u-.n.tciienitJnUCan
ax.v,xxxiuLduerutaaucrium patretamilias dicctes:hi nouimmi uenerut:^ una-----	^	eius»9
bis leciltuq portauimus podus diei & arftus. Videnf qde iufie diceremo aquale debere
a pna hora ad node uf<£ fudauerat;& eius q una hora fit in labore uerfatus.Sed ipa lumc;
tem:cu alterius iuideat felicitati,Deniq? 5d dominus oculu in eis arguit iuidete dices:amice an oculus tU'-us necj eitiqa ego bonus fum^Vnde & ab apoftolo folus iuftus folus dicit imortalismon quo angeli iniu^ fti fint di mortalesifed quo ipfe fit imortalis 8i iuftus:cui collata uniuerfa iufticia iniqtas inuenif» Vtaute in hac eade parabola qua nuc£pofuimus:iniufticia intelligas codudto^attede paulifper;q pria hora co^ dudtus efhplus meref ab eo qui hora tertia miffus cft ad uineam*rurfum horae tertia: oparius fextae horae opariu antecedit,& fexta: horx nonx horae uincit opariu.Quo igif nouifiimo ocs inuidct;6d cande in fe iufticia non reqrutfT u qui hora nona coducftus cs:cur inuides ei qui.xi.hora cft miiTus i uinea^Quodcu> qp refponderis:quis diuerfum afterueris laboreiut & pmiu maius in diuerfo labore merearis;eidc apd fcx> tum fniae fubiacebis.Et tu qui hora fexta codudtus esmouifiimo inuidesicur tecu denariu.i.arqualc cofez quaf falutedicet faluris pro labore diuerfa fit gloria: eade de te pot tertius diccrc:& de tertio rurfum pri-mus.ue^ ipfi inter fe ob non equale labore & uocaticnis fpacia diuerfa arquale pmiu libeter accipiuntJn nouiffimo tatu opario,i,in getiu falute difcordat:& domino iniuria faciut;^ fub oibus parabolis arguuntur iuidiae.Non ambigo qn iculta tibi mx puitatis uideaf oratioded fepe caufatus fum expoliri no pof-fe fermonemifi queppria manus limaueritdtacp ignofce dolentibus ocuhs.i.ignoicc didati maxime cum in ecclefiafticis rebus non quseranf uerba ied fenfus.i.panibus fit uita fuftentanda non filiquis.
Beati Hieronymi prcefbyteri ad hedibiam epiftola explicans,xii,qua:ftiones,	LXX*
Prologus»
Gnota uultu fidei mihi ardore notiffima es:Si de extremis Gallia? finibus i bethleemetico rure la> i	titate ad refpodcdu,puocas de fanda^e qftiuculis fcripturapetp holem dei filiu mcu Apodemium
comctariolu dirigeszqfi uero non heas in tua^uincia difcrtos uiros di in lege dei pfedtosmifi forte expimctu magis noftri q dodtrina flagitas.*&: uis fcire qd d his q' ab aliis audiftimos quoq; fentiamus.Ma-iores tui Paterius atq? Delphinus:quo^ alter ante q ego nafcerenrhcronca tomae docuit.alter me ia ado/ Jefcentulo oes Gallias profa uerfuq; fuo illuftrauir igenioiiam dormicccs 8i taciti me iure rephedunq» au>
ietia legis dciiqua nemo accipe ponniti ei data fuerit a patre luminujq illumi-huc mudu;& ftat medius crcdcriu.-qui in noie eius fuerint cogregati.Vnde li-
nat oem hoiem uenicnte in
busmadatueft
ac mare
 ____________________________igif_________________
rumfale qbus dixcratiuos eftis fal terraeimeu munufculu codiaf.quia omne facrificiu;quod abfcp fale cft: domino no offert.Nec fulgore fecularis eloquetia? dcledens;quc uidit Iefus:qji rulgur cadente de c$lo» fed potius eu refpice qui non habet decoremec faciemihomo in plagis pofitusia fc^ns krre infirmitatem 8i quicquid ad ^pofita refponderoffcias me non confidentia rcfpondifle fermonis. e eius fideiqui pollicitus eft Aperi os tuum;& ego implebo illud»
Prima qi^ftionis folutio;quomodo quis poflit efle perfectus:^ quomodo uiuere debeat^ndua fine libe-
F“upious paivii-.s^i	uiucs ccu,p noois paup laetus elt.q loqt in,xxxvi»;r‘ f - o, -
paupiSJ dniis foliatus c^> me.Staticg.xL pfalmi de eo exordiu eft. Beatus 9 >te' 'g c ,^3cnu & paupere. Intelhgentiaopus eft.ut poft itclltgetix btitudme fciaf qd fit egenus«	9	medicitate&
Iquallore cooptus c:SC tame no recedit a uitiisifed de qbus apoftolus	-	memores eto
naus.ob quoru refrigeria laborabat Paulus & Barnabas i ecclefiis getiu.ut collecte herct p prima fabban-& hac ipfa oblatione no p aliosifed p fc dferre feftinat iis q fuas.p
fifunttqdixeratpfifuo:Kmruuxoribus:&liberismonouimusuos.“lu«te Pns:^auoi rut diecce dnum faIuatore.Mf mea & ftes mei hi filtm faciuc uolutate pns mci.Et hoc_dicimus.no quo i
'OS\f cfedctes pauKS icredulis pferamus.ETiter ibos xpan°s C11.*	ea-
ut» Vnde Qi anolbolus naffiua i oes mifericordia obasuferoMaxie m doefticos fidei.Doefticus ndei e,q ea-
religione cSiungff.qti^na a cofortio fra testatis p^ccata	^
^ Pfr$clP^ ut li efuriueiint demus eis cibu.fi fitierindemus eis poture iacientes:congenmus carbones lup eaput eo^djquato magis de hisiqui no funt inimici:^ q xpiam funt.atcg fci, N ^ ^,r ,. , ^	‘
hoc.n.facies carbones ignis congregabis fup caput eiusiin malam paitem accipicndu
—   —' » » » VAX, k_/ V. A ^ * we	»	«	•	—	—	—— — •	^ i — ——W	i
ut. vjuivu» ivujjiu cu,Sagit ce potetis acutactcu carbonibus dcfolatoriis. V t quo ac aiwn «««-«-«ir	;	^
fublatus,pphccx Jabia purgauinita & inimico^ noftro^ peccata purgenf»5^ uincamus in bono maj.urn' benedicamus maledicetibus,& imitemur patre.-qui fole fuu oriri facit fup bonos & malos: & pluit lup i ftos & imftosjgif & tu qui paucos habes filiosiplurimos.fac tibi amicos de iniquo mamona:qui te recip ant in eterna tabernacula.Pulchre dixit de iniquo.Omnes.n.diuitiae de iniquitate defcedunr.5^ nili alte y diderinalter no pot inuenire, Vnde &. illa uulgata fenteria mihi uidef elTe ueriffima.Diues autiniquus.a iniqui hxres.Quod cu legis dodor audiflcttdd ferre no poflet:quia habebat diuitias multastcouerlus minus ad difcipulos ait:Quadifficile qui diuites funt itrare pofTut I regna cxlo^.no dixit impoEbile:# difficile.licet excplum pofuerit ipoEbilitatis-.facilius e camelup foramen acus trafire:q diuitem itrare i gnu dei.Hoc aut no tam difficile e;q ipoffibile.Nunq.n.fieri pot:ut camelus trafeat p forame acus. Nun9
&: pofteriora dorfi eius I pallore auri.Dorfum noftru quod primu i for me erat:& graui farcina premebatut; habeat nitore auri;quod iterpretaf i fenfu:& alas deargetatasiqux itelligurur eloquia fcriptura^;&: regou dei itrare poterimus.Dicut apoftoli fe oia quse fua fuerat dimififlc:8d mercede pro hac uircutc audadter & 'pofcut.Quibus refpodit dominus,Omnis q reliquit domu aut fratres aut forores aut patre aut matre auc uxore aut filios aut agros,ppter nome meuxetuplu acdpiet;& uita xterna poffidebit. O quata beatitudp pro paruis magna reciperejaeterna pro brcuibusipro morituris femp uiuetia:^ habere dominu debitore» Siqua aut uidua habet liberosiSd maxie fi nobilis familia etegentes filios no dimittat.fed ex $qualitate:ot meminerit primu afa; fua::^ ipfam putet eede filiis:^ partiat" potius cu liberis q oia filiis derelinquanln^ mo Chriftu Jibero|i fuo^ faciat cohxrede.Rcfpddebisidifficile e;duru e:&’ cotra natura.Sed domin11^ dies tibi refpodente.Qui pot capere capiat.Et fi uis ee pfecdamo tibi iugu ne:effitatis iponit. fed ^ ti tu^ libe^ cocedit arbitriu. Vis ee pfedta;^ i primo ftare faftigio digniratisifac quod feccrut apolto ^ de oia qux habes;& da pauperibus:5t fequere faluatore.8^ nuda folat^ cruce nuda fequaris & fola. No eile pfccta;fcd & fecudu uis gradum tenere uirtutistdimitte omnia quxcutp habes.da filiisidappinqs* mo te rephendinfi iferiora fedterisidumodo illa fcias tibi iure prelatatquce elegerit prima. Dicis: hoc ap ftolo^ elt &: uiroR».muliere aut nobilem no pofleoia ucndereiquce multis adiumetis uite huiusindigfj/ Audi igif apoftolu comoncnte.No ut aliis refrigeriumobis aut tribulatio.fed ex xqualirateiueftra abud^ tia illoa: fuftentet inonia ut & iHo^ abudantia ueftrae inopia fit fupplemetum.Vnde inqt dominus,Q^1. habet duas tunicas*det altera no habeti.Quid fi Scychix frigora fint;^ alpinx nmes:qu^ no duabus ^ m bus tunicisifed uix necudu pellibus repellutur^Quicqd ergo corppri noftro fufficere potiSd humans fu^ currere ibeciliitari-nuos nudos naturapfuditihxc una appellada e tunicat qcqd i prsfcntibus alimentis neceffiriu e;hoc unius die, uidtus appellaf.Vndeprscepm e.Ne cogitetis de crajtino:hoc e' de futuro te' pore.Et auoftolus haberes inqt uidtu & ueftitu.-his cotem, fimus.S, plus habesiq tibi ad metu ueftiturn^ neceffiriu eftullud erogarS in ,llo debitrice efle te noueris.Ananias K Saphpra apoftoli meruere fentetia* quia fua timide referuardt.Ergo ne inqes puniedus ctt;q fua no dederit,Mm,me puniti fum qa metiri oo
m deliciis e{t uiues:morrua cn.m. m uuuum	t uudin oc oaiuinam icripnuiw- r .
nius diclum putamus Quomodo accipienda fit illud faluatons apud Matthcu.Dicam aut uobis no amodo de hoc ecnimineuitis ufq; m diem illu quo biba illud nonu uobifcum i' regno patris mei. ^xx • X hocloco adam mille anno^ fabula ftruutun qbus Chriflu regnatu^ corporaliter efTe coten e dut:^ bibitutv uinu quod ex illo tempore ukpad columatione mudi no biberit.Nos aut aucu mus pane aueni fregit dominus.-dcdjtq; difcipulisjefTe corpus domini faluatoris ipfo dlcc^J h c eos, Accipite & comedite Hoc eft corpus m_cu:& calicem illu effiide quo ite^ locutus eft. omnes,Hic eft,n.fa	' nouj teftametiiq prp multis effundefin remiffione peccato^dfteeftc,!^
de quo ™J>Phetale^muSiCalicetn falutaris accpiaiSC nomen domini iuocabo.Et	,1'
ans q pdarus eft.Si.n.panis dc C210 defccdit.-corpus eft dommi:& uinu quod difdP^^Smus cU lius eft nom teftameti; q effufus eft in remidionc peccato^dudaicas fabulas repellamus.&aiceda™ domino coenaculu magnS.ftram- atq, mudarum:8Zacdp,amus abeo furfum caliccnom	^	^
cu eo pafcha celebrares inebriemur ab eo uino lobnetatis.No.n.eft regnu dei cibus gaudju &C pax m fpintu fanflo.NecMoyfes dedit nobis panem uejeifed dominus kfus ip c couiua a^^ ummnpfe comedens:& q comcdifullms bibimus fangu,nem:& fine ipfo potare no poflumus.« qu^^^ i facnficns eius de genimineuitis uerreiK uines Sorech:qu$ iterptaf eledairubentia multa calc nouu ex iis uinu bibimus i regno patrismequaq in uetuftate litterxifed i nouitate fPlr1^	Datriarcba
nouu.qu°d nemo pot catare nif, i regn0 ecclefiieiquod regnu patris eft,Hunc panem &	n[U
comedere cupiebat dices,Si fuerit dominus deus mecu;& dederit mihi panem ad uefccndu.Si uei
anum pdicateJVieus cibus elt ut tacia uolutatc eiusjqui me mmuaimpiea opus eius.Faciamus igit uokv tate eius;qui mifit nos:8C ipleamus opus eius:& Chriftus uobifcu bibet in regno ecclefix fanguinem fuu,
Qux caufa fitiut in refurredtione domini & apparitione euagelifta: diuerfa narrauerint.	LXXIIII,
N qbus primum quaerisicur Mat-thxus dixcritruefpere fabbati illucefcete in una fabbati dnum furrexifle: & Marcus mane refurredtione eius fada efie comemoretuta fcribes.Cu aut refurre^ xifTet una fabbatitmane apparuit Mariae Magdalena::de qua eiccerat fepte d$moia:& illa abies , nuciauit iis qui cu eo fueratdugetibus & fletibus Jlli(p audietes quod uiueret;& qd uidifTet eu credideruttHuius qftionis duplex folutio eft. Autm.nd recipimus Marci teflimoniu:qd in raris ferf euage liisiOibus graeciae libris pene hoc capitulu in fine no habetibus-.pfertim cu diuerfa atep cotraria euageliftis exteris narrare uideafiaut hoc refpondendu;quod utercp ueru dixerit.Matthxus qdo dnus furrexerit ue* fpere fabbati.Marcus aut qdo eu uiderit Maria magdalenx.i.mane prima fabbati.lta.n.diftinguedu eft.Cu aut refurrexiflet,*& paru per fpiritu coartato:inferedu:prima fabbati mae apparuit Mariae magdalenaeu.ut quiuefpere fabbatiiiuxta Matthxu refurrexeratimane prima fabbatiuuxta Marcu apparuerit Mariae mag> dalenae.quod qdc SC loanes euagelifta fignificat mane;eum alterius diei uifum efie demoftrans.
Quo iuxta Matthxu uefpe fabbati Maria magdalenae uidit dnum refurgete:& loanes euangelifia refert ei mane una fabbati iuxta fepulchru flere.	LXXIIII.
Na fabbati dies dominica kelligeda efhqa ois hebdomada in fabbatu & in prima & fecuda & tertia & quarta 8£ quinta & fexta fabbati diuidif :qua ethnici idolo^:&! clcmcto^ noiba appeb lant.Denicp & apofiolus colledta pecuniasiqux indigetibus pparabaf:in una fabbati pcepit co^ greganda.Nec putandu eft Matthxu & loane diuerfa fenfiilc.-fed unu atq; ide tepus media nox dis fcilicet 6C gallo^: cantus diuerfis appellafie noibus.Matthxus.n.fcnbit uefpe fabbati.i.fero no incipiex
luce
fequetis diei.Et loane no abfolute dixifie.Vna aut fabbati uenit Maria magdalcnx mane ad fepulchrutfed addidifie;cu adhuc eflent tenebrae.Eiufde igif atep unius teporis.i.medise nodis atep gallo^d cantus alteru fineialteru dixifie principiu.Mihi^ uidef euegeliua Matthseu qui euageliu hebraico fermone confcripfit: no ta uefpe dixifie q fero.& eu qui interptatus eft ambiguitate deceptumo fero interptatu efietfed uefpere. qqSdcdfuetudo humani fermonis teneat fero no uefperu fignificare:fed tarde,Solemus,n.dicereifero uenv fti,i,tarde.& q facere ante debueras:fac falte fero,i,tarde,Sin aut illud obiiciftquo eade Maria q prius uide/ rat dnum refurgete:poftea ad fepulchrum eius flere referat ;hoc diceda eftiqd & fqla 3C cu altera fiue cum aliis mulieribus memor beneficio^ q in fe dnus cotuleratiad fepulchru eius frequeter cucurrerit,& nunc adorauerit que uidebatmunc fleuerit que q*rebat abfenteXicet qda duas Marias Magdalenas de eode uico Magdalo fuifie cotedat,& altera efie quxin Matthxo cu uiderit refurgete:altera qu$ in loanne eu qrebat
lacobi & lofeph matertera fuifie cotedatmonulli ut fe liberet qftione in Marco uolut una ec de Mariis:fed
fed crebro ad fepulchru domini cucurrificipfertim cum terremotus:& faxa dirupta:&: fol fugies;& rerum natura turbara;6d quod his maius eftidefideriu Saluatoris fomnum ruperit fcrminarurm Quo iuxta Matthaeu Mana magdalenx uefpe fabbati aduoluta fit pedibus Saluatons.cu lecudu loane aU' dierit a dominoiNoIi me tageremecdu enim afccdi ad patrem meum. r . \ .
\x prius uiderat dnum refurgete cu altera Maria;& eius pedibus fuerit aduoluta:poftea reuer
fa p node(domi,n.ob defideriu eius manere no poterat)uenit ad fepulchru:cucp lapide cu quo monumentu fuerat claufum uidifiet ablatuicucurrit ad Simone Fetru & ad alte^ difcipuluni? oue lefus amabat plurimu;& dixit ek Tnlprnr dnum de monumeto:& nefeio ubi pofueruc eu.
fientlinteamiafeparatatocludariuquo caputdm'fueratinuolutuf	—
cums corpus no inuenerat in fepuIchroiMaria ftabat ad monumetu fons plorans.Cucp fe inclmafiet.uidit
toeiosinaibis;ed^
lu uenit hora mea.ut ex eo qd appellauerut muliereyrgueret fruftia ploratem;K dicerct.l^id ploras tatu aut Maria Magdalenae obftupefafla torpuerat:» f>de maculis territa qfi in caligine pollidebat.ut ne angelo^ qde pfentiu fentiret afpeaumifed muliebriter rerpoderej;& diceret.ldeo pl°r0;aa tulc™t dnum meu;& nefeio ubi pofueruteu.0 Maria fi dnum credis dnum tuuiquo arbitraris ab hoibus fublatu.Nc
fcio inqt ubi pofuerut eu:quo nefcis:que paulo are adoraflifCuq; uideret angeIos:& quos cernebat igno^ rarcr;(tupore prerrita huc atcg illuc facie circuferebarmihil aiid uidere dfideras.C5uerfaqi retro uidit ieiu ftate:& nefciebat qa lefus erar,ndq> iuxta manichaeu 8C alios hxreticos forma dnus uultuq; mutaf!et;ut,p uolutate diuerfus ac uarius uideref.fed 9 Maria ftupefacfo miraculo hortulanu putareuquc tanto ftudio reqrebat.Ita & dnus iifde uerbis qbus &:'ange3i loqf adlea,mulier qd ploras^addiditq? de fuoique quxris*-At illa rcfpodes.domie fi tu fuftulifti eu:dicito mihi ubi pofuifti eu;& ego cii tolla.Hic dnum no de cofev; fione uera! fidei faluatorc uocanfed humilitate & timore hortulano arbitraf ablatu;& ignoras ibccillitatc fceminea;tata^ fe uiriu repromittit:& credit ut corpus uiri & pfed:$ a:tatis:qd ut c^etera tacea cetu libris myrrha: circulitu eratrreftiaret ab una & pauida muliere pofie portari.Cucp lefus appellaflet ea:atq^ dixib
7V Jf   •- .	••	r*	_	1	_	  —	^	«•-»	t*>fiIT-Xn,  —	1	/*	1	r>	_	f_ 1_ -
glflru UUVdliCX. U1UC 4Uaid IUlUUiiv v^uv	-----------------r--'—1	11HU IClUlgCUlC lUtic,*--**-
uocat.ltacK ad ea q qrebat uiuetc cu mortuis:qu$ errore foemieo & ibecillitate muliebri huc illucq; cur^
- o.y .....  _	*	^z-z-vfv	z-nitTC'	H	H11	‘ /V Airit Mz-xlt*	_pnl
ad patrcifed holum fraude fublatuimeo tadu indigna es.Hoc aut dicebarmo ut fludiu qretis obtuderet: fed ut difpefatione carnis afiumptx in diuinitatis gloria fciret ec mutata.Et nequaq corpaliter uellet elVe cu dnoique fpiritaliter credere deberet regnare cu patre.Vnde & apoftoli maioris fidei funt:qui abfq; angelo^ uifu abfq? ipfius faluatods afpeduipoftq corpus eius in monumeto no reppererancrediderut eu ab iferis furrexilTe.Alii putat primu efle qd a loane narratu cftiueniffe Maria magdalen^e ad fepulchru:& ui' difie reuolutu lapide a monumeto:& polfea regreflam cu apoftolis Petro 8C loaneifola ad monumetu re' manrifTe:& iccirco adhuc icredula a dno fuifle correpta reuerfamtp domuirurfum ad fepulchru uetifie cu Maria;# ab angelo monitamiexeutcqj de monumeto adorafle dnum;# tenuifle pedes eius;qdo ab eo pa> riter audierunauete.# ille acceflerut;# tcuerut pedes eius;# adorauerut cu.Qux in tatufpfecerut;ut mit-# tat ad apoftolos;# audiat primumolite tfere.Scdo ite nuciate ffibus meis;ut ea't 1 galilaeaabi me uidcbut.
Quomodo cuflodicte militum turba Petrus # loannes libere ingrefii funt fepulchrum nullo prohibente cuftodum.	^	LXXVL
Ac uidelicet caufa;qa uefpere fabbati q lucefcebat in prima fabbatuuenit Maria magdalen^ ^ altera Maria uidere fepulchru.Et ecce terr^motus fadtus eft magnus. Angelus quoq? dnl delcc dit de cado:# accedes reuoluit lapide;# fedebat fup euieratcy afpcdlus eius ficut fulgur:# ueitv mentu illius ficut nix.Prx timore aut cius pterriti funt cuftodes:# fadti funt uelut mortui.Igit
e.	.	r%^ifs(Tz»	♦ Q/ C.«— J" 1
Maria magdalen$:d
lapide reuolutu
dicaflequodfadumdf.Etfepulchrumuacuumreuolutionelapidis:#Iuiottedifle pn uidebantur fplendore faciei ipfius # horrorem tenebrarum fulgoris claritate uincente.
pr^fentiatqu^
Quo Matth$us # Marcus feribat apoftolis mandatu pmulicres:ut irent in galiM dnum reuifuri:cu LU' cas # loanes hierofolymis ab illis uifum efle phibeant» ,	LXXV1L	, r
Liud e undecf fe offerre difcipulis:qppter metu md$o^ abfcoditi erat qdo ad eos claufis igre‘" fus eft ianuis.Et putatibus qd uiderefin fpiritu:manus # latus obtulit clauis & Jacea uulneratu» , ^ Aliud qdo fecudu Luca pbuit fe eis in multis argumetis p dies.xl.appares eis:# loques de regno dei.Et couefces pcepit eis ab bierofolymis ne difccderet.In altero.n.^) cofolatione metiu uidebaf:# uide baf breuiteriturfumq, ex oculis tollebaf Jn altero aut tata familiaritas erat # pfeuerantia:ut cu eis pariter uefceref,Vnde#Pa4sap0ft0iuSreferteuqngetisfimulappuiiTedifcipulis.EtinloanneIe^'mus.qo pi fcantibus apoftolis in iitto‘e fteterit:# parte affi pifeis fauucp comederit.q uexx refurredtioms indicia iuu In Hierufalem autem nihil horum feciffe narratur.
Quid clamor # ueli petrarum difeiffio # refurredtio mortuorum fignificentiqu^	funt m cmifflone
fpiritus Salua toris.	LXXVIII,
™ clamat uocemagMem™^-
;& terra
iifdem
Matth$ic6metanisdifleriiimu^p^™^ j^y^diuin^^t^^^^f/vponereaMmgdouoW^
&rurfu accipe ea.Dcnig ceturio uide's eSdixifiead patte.In manus tuas comedo/pintu n eu-Ki" s. ntu dimififfeicomotus figm magnimdie ait.Vere dei filius erat ifte.Velu quoq; teph laim e in aw r
'Jf i	jvlh:	uu lumuva.vA.	-w.vqivl uurjna lUQXO^Q Ulfll'
td dei filiu itelligere noIuerut:& monumeta apta fut i fignu futurae refurrcdtiois.-mulracp fcoRd corpa cxeu jCA-pulch/is ucner^cin fan(^a ciuitate.& appuerut multis.Sadta duitate hierofolyma debemus accipe ad diltidione ofum ciuitatu:q tuc idolis feruiebat.In hac.n.fola fuit tcplu:& unius dei cui rus & uera rei i' gio.a no oibus appuerutifed multis:q refurgete dnum fufccperut.Deide iuxta anagogen dicedu e:q, i'cla> mate leiuiS; emittere fpiritu fuu uelu fdfTum fit in duas ptes a fumo ufq; dcorfum:&: oia legis fint rcuela* ta mylteria.ut q prius tecodita tenebaf mniuerfis getibuspderenf.In duas aut ptes in uetus 8c nouu refta> mentuia a iumo ufi^ deorfu ab initio mudi qdo ho coditus eft:& reliq q fada i medio facta narrat hi(fo> tia ufcg ad cofumatione mudi.Et qrcdu quo uelu tepli fciffum fit exterius an iterius.mihiq; uf in pafTione
nni illnri npln	  *.	^	.	.	-	i	_	r-_.-r	r.  ii-l.-Z' -________________________________________
: nobis abfcodita funtidomus dei facfa uideamus.qd fignificet duo cherubintqd oraculuiqd uas aureut in quo mana recoditu fuit.Nuc.n.p fpeculu uidemus in enygmate.8£ cu hiftoriae nobis uelu fcifium fitiut igrediamuratriu dei:tame fecreta eius & uniuerfa myftena q in caelefti hierufalc claufa retinenftfcire non poiiumus.Igif in pafilone dni terra comota eft.iuxta illud qd fcriptu eft in Aggxo. Adhuc ego femel mo^ uebo cxlu & terra.& uenict defiderarus cudis gctibus.ut ab oricte &C occidete ueniat;& recubat cu Abra^ ham Ifaac & Iacqb:& petrae fcifla: funt dura corda getiliuifiue petrae uniuerfa uaticiniappheta^:q 8t ipfi a petra Xpi cu apiis petrae uocabuiu fufceperut.ut ocqd i' eis duro legis uelamie claudebaf :fdfiu pateret ge> tibus.Momimeta quocp deqbus fcriptu cftiuoseSis fepulchra exmnfecus dealbata:q* itus plena funt oifi> bus mortuoy«::io funt apta:ut egredercf de his q prius ifidelirate mortui erat:&f cu refurgete Xpo atcR ui'* liente uiueret:& igrederenf c^lefte hierufalc:&: hcrct municipatu nequaq in terra fed in cado.Morietefq; cu terreno Ada:refurgerct cu adi fupcadefh.Porro fcdm Iram nulli uiolctu cflc uideaf mortuo Saluatorc appellari hierufale fanda ciuitatetcu ufep ad deftrudione eius femp apoitoli replu igreifi fint:&' ob fcadalu eo8£ q de iudseis credideriulegis exercuerint cerimomasJn tam aut hierufale amauit dnus:ut fleret eam 8C plageret:& pedes in cruce loqref .Pf ignofee illis:qd.n,faciut nefeiur Jtacy ipetrauit qd petierat.multa^ (la^ tim de iudxis milia crediderilt;& ufep ad qdragefimu fcdm anu datu e ei tepus pmx.Poft quos pfcueratiba illis in blafphemiaiegrefli funt duo urfi de filuis getiu romanorum Vefpafianus &: Titus;& blafphemates pueros afcedete uero Helifaeo in domu dei(hoc.n.iterptaf Bethcl)uoce cofona illudctes iterfeceruttatq? Ia» cerauerut:& ex eo tpe Hierufalc no appellaf ciuitas fcaded & fcitate 8C priftinu nome amittens fpiritalitcr uocaf Sodoma:& a?gyptus:ut acdificef pro ea ciuitas nouatqua flumis impetus l3etificat:8<: de cuius medio egredif fonstqui totius orbis amaritudine mitigauitmt miferabilis Ifrael ruinas tepli nudatis plagat lacer* tis:8£ in Xpo turba credentiu noua quotidie uideat ecclefise teda confurgere;& dicat:Syon anguftus mihi locus.impleamrtp illud quod in Efaia feripeum eft:& erit fepulchrum eius incly tum.
Quomodo Saluator fecudum loanc infufflauit fpiritum fandum i fandos apo(lolos:5d fecudu Luca pofl: alcenfionem fe miflurum repromittit.	LXXIX.
Vius qftionis pfacilis folutio eftifi docere apoftolo Paulo fpi3s fci diuerfas gfas nouerimus.Scri bif.n.in prima ad Corinthiosidiuifiones donoijd funtUde ue oro fpus:8£ diuifiones minilterio^,
feretio fpintuujaln genera ligua^talii iterptatio fermonu.Haec at oia opaf unus atq? ide lpus:diuides fin* gulisput uult.Ergo dnus q poft refurredione fua iuxta Lucx euageliu dixerat.Ecce ego niitta pmifiione patris mei in uos.Vos aut fedete in ciuitate quoadufa induamini uirtute ex alto:^ mxta eudem in apoflo* lo^d adibus clt locutustpcepit eis ab hietofolymis ne difcederct:fed expedaretpmimone patris:qua audi* Itis iqt p os meu.qa loanes qde baptizauit aqua. Vos a't baptizabimini fpiritu fco no polt multos hos dies. Rurfum in fine euagehi fcdm loaneieo die quo refurrexerat.i.die dnica:claufis lanuis ad apoftolos itroifie narri/.fl;	fcdonflYimlMct/V	iH.i.n*	c	•	r	'	-	  «-.irfO	UOStC^	CU	hnr	rlivVfTL.-Vtifnffla*
*iarraf:& dixiiTe ^iti& dixit eis
Prima igif die refurredionis acceperut fpus fci efam:q pda dimitteret:^ baptizarct;& filios dei faceret;5^ ipiritu adoptionis credetibus largirenf :ipf0 faluatore dicctc.Qu°^ remifentis pdaircmittenf eis:8C quo* rum retinueritisireteta erut. Die aut petecoftes eis aplius repromiifum eltiut baptizarenf fpiritu icoitx in* ouerenf uirtute ex alto:qua Chrifti euageliu cudis Ereti bus pdicaret.iuxta illud:qd Uxvii.pfalmo kSin™s* dnus dabit uerbu euagelizatibus uirtute multaiut heret opatione uirtutu & gratia fanitatum & pdicaturi ^^Betibustacciperet genera linguai%:ut iam tuc cognofcerendq apoflolo^ qbus deberet getibus nu* ciarc.Deni^ apoftolus Paulus qui de hierufale ufqj ad lllyricu pdicauit;& inde p roma ad hifpama ire fettt hno agu deoiq? cudis apoftolis uariis Iingu WafiQui.n.cudis B5l>s anuciamrus erat;multaru lingua^ accepat gram.Qua: repromiflio fpus fci die decia poft afcefione faluatoris expleta eft;Luca refc* t9/C^Du(p coplerenf dies petecoftcsierat oes pariter in eode loco:& fadus	^
niaduenietis fpus uehemetisi&repkuit tota domu ubi erat fedetcs;6< appuerut ilhsdifptit^ g
.Etpphetabi itate.Et id ip
UJCi.in racu.n.fpu fco baptl2.uu iui;ui Icpit-IVVLWIC. Mvmub UUl erat icut-n-a.vx -r — is inuenirct oprarailinguafq; diuidcret:& fecudu Efaia:qui imuda labia here fe dixeranpurg^ i' rMirinc Arlir^rpnr ^ in F* faia auide funlimiarp r^nli Ar fniflp romotum;^
ru pcroRs! gram acLcpciai;yuii«-d uvl.i^v.avv	------------------------ au d^utiviv -- .
pta c6memorauimus:8: qd magis necefTariu erandiuerfitate lingua^ uniuerfaruq; getiumt annunciaturi Chriftu nullo idigeret interpte. Vnde &. in Lycaonia-cu audiffent Paulu & Barnaba loqui liguis fuisideos in hoies couerfos ce credcbat.Et re uera idumecu^uircruns fpus fci gfa eftiqua poffidetes iudicu tnbuna^ lia & regu purpuras no rimebar.Promifcrat.n.dnusprius q paterefiS: dixerat.Cu aut tradet uos:nolite co' girarc quo aut qd loqmini.Dabif .n.uobis in illa hora qd loqmini.No.n.uos eftis q loqmini:fcd fpus pfis ufiiq loqf i uobis.Ego aut audadter QL tota libcrtatepnucioiex eo tpe quo apoftoli dhd crediderut:femz per eos huifie fpiritu fandtuinec potuiffe figna facere abfq; fpus fci gfaifed p modulo atep menfura.Vnde faluator clamabat in tcplo dicesrqui fitit ueniat ad me:& bibat:& q credit i me ficut dicit feripturaiflumia He uetre eius fluuet aa uiua^.Hoc at dixit de fuiriruiciue acceoturi erat crederes in eu,& in eode loco ifert»
linter
deuc>
Ud^CUU JcCLdilL»1 UilUUL lUlJgUine^p ApU.OC lUppilCIlS 1U1S CUrUIJdUL»lNUUU	Cldl	ipiis	Jll dpna*!**-*-	£
tre eo^ fluebat gf$ fpiritalcsiqa dnus necdu fuerat glorificatus.Qux fit aut gloria:ipfe in euagelio 10(3U^ Pf glorifica me gloria qua apuB te hui prius q mudus cet.gloria faluatoris patibulu triuphatis eft.Cruci ' git ut hd:glorificaf ut deus.Denicp fol fuginluna mutaf in fanguine:tcrra motu fohto cotrcmifcinapiup iferiimortui ambulatifaxa rupunf ;h$c eft gloria:de qua loqbaf in pfalmo.Exurge gloria meaiexurge ptaP tenu & cithara.Ipfaq; de fe refpodit:gloria & difpcfatio carnis aflumptaziExurga diluculo.ut ipleaf uigel^ rni primi pfalmi timlus D afllimptioe matutina.hfec dicimus-.non » aliu deu aliS hoiem cfle credamus:5i duas pfonas faciamus in uno filio dciificut noua h=rcf,s caluniaf.Sed unus atq, .de f.hus dei& fdms bois eS (jcqd loocaliud referimus ad diuitra cius glor.a:almd ad noftra falute Pro qbus no rapma arbitratus c:cffe fc Ecquale deoifed femenpm exinaniuitiforma feru. accipesifaflus pbcd.es pr, ufq; ad morte.morte aut crads.Et uerbu caro fadtu eft:& hftauit in nobis.Mirorjiut Montanu & ifanas foemias eius abortiuos elTc# pbetasidno nmittete atq; dicetc. Vado:& aliu paraclytu m.tra uobis_.5; ppftca Luca euagelifta narrate 9 apoltoli acccpcmt qd praiiTum eiid multo poft tpe in fe d.cete fuiffe coplem, Apoftohs.n.pmiirum eft. Eeo mitra fnnnffnnr nitris mei in uos;& uos fedebitis in cmitate.quoadufq? induamini uirtute cx alto:# exurglls in apoftcdos infufflauft:& no in Montanu Pr.fallaS' Maximilla.&.llis.i.apoftolis ai,.QuoF dv
— -n . .	-t.	.	^	•	n,	rpfinnpriricr^r^ri	fnf AnnifollS ina nrchlftnp/4iG-<v4/»r«?r .-.k hi>rOlO/
^ mnerationu # totius cotoiauuo.^i aui	vVlujdlui.tx jpus icus coiojdiui -
ne pfis & filii & fpus fci q> itellig^ deus baptizant credetesrquo^ unu diuinitatis 8i cofolatons eit w ,,xvn:ergo & Una natyra eft,Hic fpus fcus no folu in apoftolis:fed etia in,pphetis fuinde quo Dauid oraua dicesifpiritum fanaa tuu ne auferas a me,& Daniel fpiritu dei habuifle narraf,&: Dauid in fpiritu loqm dixiffe dnum dno fuo fcde a dextris meis:donec pona inimicos tuos fcabellu pedu tuo^.Nec fpirltu phetauerutpphets;^ uerbo dni cz\i firmati funt:& fpiritu oris eius ois uirtus eo^:& qcqd efl:hocide& fpus fanaj n _ - fe fpl-rJtus fandius cum mittaf a patre &: pro filio ueniat:# m al1^ ar| loco fpus dei patris etchnfti fpus appellaf.Vnde&:in adtibusapoftolo^qui loanis baptifm^uemr ptizati:# credebat in deu patre # Chntlmquia fpmtum fandum nefciebantiitei* bapn^nfumon.c rum accipiut baptifma.Abfm.n.fpiritu fando impfedu eft myfterium trinitatis.Et io eo^m “omm trus Anani^ # Saphyr$ dixiiTe narrafiq» metientes fpintui fandto non fint hoibus mentin.iea aeo.
'dicimus nunqd in^ femen:ficut fa'
Quid fignificet illud quod ap0ft0ius paulus difputat ad romanos fcribes.Quid ergo diai quitas apud deumfAbfit uf^ ad eum iocum ubi air.Nifi dominus fabaoth rcliqft^ P^bis doma fadti fuiflemus:# ficut gomorra Cimiles fuiflemus,	LXXX.
Mnis quide ad romanos epiltola interpratione idiget:& tatis obfcuritanbus muoluta c^ .^]s itelligeda ea fpu s fandt. .digeamus aux.lioiqui per apoftolu hac ipfa d'dault;^f urcro hican quo qdam uolctcs dei feruare iufticia;ex praecedentibus caufis: dicunt eiectu
Rcbccc$Iacob:&abiedumEfautficut&Hieremias&BaptiftaloaneseliganfinuterotS' ipfe apoilolus i rS P, ac in euangeliu ante q nafcaf.Nobis aut nihil placetmtfi quod ecdefiafticu eft:& publica in eccleiia dicere non timemus:ne iuxta Pythagora 8t Platone & difcipulos eoi^:q fub noie chriftiano intro/
a   ,—--------------;	"	* /^ l	^	w—r —uuiccnrunanointro/
ducunt dogma gcntiliuidicamus aias lapfas de caelo efle:& ,p diuerlitate merito^ in his uel in illis corpo/ ribus poenas antiquoa: luere putoj^ MultocK melius eft fimpliciter impitia cofiteri:&: frer caetera q nefei/ !a^^s ‘ocl obfcuritate effugerem dii uolumus dei^bare iuftidaiBafilidis & Maichxi hxrefin de/
musietia
P \”s lecudLI carne de Maria generatus eft uirginc.Er tam cotinuo cordis dolore torquef :ut ipfe optet anathema eftea Chrifto.i.folus pireme oe Ifraheliticu genus peat.Et qa hoc dixeranftatim ueniente c regioncpuidit qftione.Quid ergo dicis^Oesqui ex Ifrael funt:pierunt:& quo tu ipfe & caeteri apoftoli;&: 1 inica	aicj P°Puli multitudo Chriftu filiu dei recepiftisCQua ira foluit Ifrael in feripturis fandis dupli-
citer appellat ,^Et in duos diuidif filiosjn unu qui iuxta carne e;&: in altegt q iuxta repromifiione & fpiri-um.Habraha duos habuit filios Ifmael & Ifaac.lfmael qui fecudu carne natusih^reditatc pfis no accepit? iiaac q de repromiflloe generatus ex Sara eftffeme dei appellaf,Scriptu eft.n.in Ifaac uocabif tibi femend» no qui filii carnis ti filii dei:fed q funt filii repromifllonis ifti teftimanfin femine:& hoc non folu in Ifmael ^ Ifaac accidifle couincimusjfed etia in duobus Rebeccx filiis Efau & lacob.quoi^ alter abiedustalter ele/ ctus eft,Et hoc totu dicit ut in duobus prioribus ffibus Ifmael & Efau populu iudxo^c abiedu efle figni/ ticet.In polterioribus autihoc eft in Ifaac & lacobjeledu populu gentiu.uel eos qui ex iudxis in Chriftum credituri erat:^ quonia hoc uoles approbaie,ppofucrat teftimoniu nafcetium geminoa? Efau & Iacob:de q bus icriptu cit,Maior feruiet minori.Et in Malachia legimus.Iacob dilexi.Efau aut odio habui,-uenietcq? e latere quadtionc ore fuopponit & diilerit;& hac foluta reuernf ad id:de quo ccepat difputare.Si Efau &: lacob necdunati eratmec aliqd egerat boni aut malnut ueJ^mererefdeu:ueI offenderet:& eledio eo$t atq* abiedio no merita fingulo^ uel uolutate eligctis:& abjicietis oftedit.Quid ergo diccmnsflniquus edeusf Secudum illud exeplum quod loquit ad Moyfemimiferebor cui miferms fuero:& mifcricordiam prsefta/ bo;cui miferebor.Si hoc inqt recipimusmt faciat deus quodeue^ uoluerit;& abfcp merito 6^ opibo uel eligat alique uel codemnet»Ergo non eft uoletismecp curretis,fed miferentis dei maxime cum eade feriptura hoc eft ide deus loquaf ad PharaonemJn hoc ipfum excitaui te;ut oftedam in te uirtutem meam:& annu-cief nome meum in uniuerfa terra.Si hoc ita eft:& pro uolutate fua miferef ifraeli:& indurat Pharaonem: ergo fruftra qurif atep caufafmos uel bona non fecifleiuel fecifle malajcum in poteftate ipius fit 8C uolu-tate abfc^ bonis 3C malis opibus uel eligere aliquem uel abiicere.pfertim cum uoluntati illius humana fra/
dis te liberi efie arbitrii:6i facere quod uis:uel tacere uel loq,Si,n,in fimilitudine uafis fidlilis te a deo crea-tum putas:& illius non pofle refiftere uolutatijhoc cofidera qa uas fidile non dicit figulojquare me fic fe-cifti^Figulus.n.habet poteftate de eodem luto aut eadem mafta aliud uas in honorem facerejaliud in cotu-meliam.Dcus aut aequali cudos forte generauit;6i dedit arbitrii libertateiut faciat unufqlcp quod uult fi-ut bonu fiue malum.In tatum aut dedit oibus poteftate:ut uox ipia difputet cotra creatorem (nu:& caufas uolutans illius pfcrutef,Sin aut deus uolens oftcndere iram:& notam facere potetia fuamiiultinuit j multa patientia uafa iras apta ad interitum;ut oftenderet diuitias glorias fu$ in uafa xntfericotGix qu$ ppara-uitin glonatquos & uocauit non folum nos ex iudasisffed etiam exgetibus;ficutin O ee icit,Vocabo no plebem mea plebe meam;&: non diledam diledam.^ erit in loco ubi ditium eft eimon plebs mea uosnbi uocabunffi n dei uiui & extera qux fequunf.fi inqt patientia dei indurauit Pharaonem:& multo tepore pomas diftulit ifrahelismt iuftius codemnaret;quos tanto tepore fuftinuerannon dei acculanda eft patietia & infinita clxmetiaifcd eorum duritia qui bonitate dei in perditionem fuam abuli lunt, Alioqn unus eft folis calor:# fecundum effentias fubiacentes alia liquefacitialiainduranalia folumalia conftringit.Liquaf •n.cxra:# indurat lutum:# tamen caloris non eft diuerfa natura.Sic # bonitas (X clxmetia dei uafa ira? q apta funt in interitum.i.populum ifrahel idurat.uafa autem mifericordia? quas prxparauit in gloriam qux uocauit;hoc eft nos qui non folum ex iudxis fumus:fed etiam ex gentibus no oluat irronationabilirer # ab%iudicii ueritateifed caufis pcedentibus.qa alii non fufceperut filium deualii autem recipe fua fponte u°luerut,Hxc autem uafa mifericordix non folum populus gentium elhied etiam hi qui ex iudxis crede-re uoiueiunt;a; unus credentmm effeflus eft populus.ex quo oftendrf non gentes eligiifed hominum uo* ^totcs.atq; ita fadum eftiut impleret illud quod didtum eft in Ofce.Vocabo non plebem nitamplebem ^am:hoc eft populu getium,& qbus prius dicebat'non plebs mea uos.nuc uocanf filii dei uiui.Quod ne getibus dicere uiderefietiam eos qui ex ifrahelitica multitudine crediderut uafa mifericordia: S ouS n aPPdl«,Clamat enim Efaias pro ifrahehfi fuerit numerus filiorum iftaelquafi harenamai^ ,u* fientihoc eft etiam fi multitudo non crediderititamen pauci credent^erbum emm confuma-ouHnt<? eu,atum in fua deus equitate librauinut humilitate & incarnatione Chriftieos aluosfaccr. qui in eum credere uoluiffent.Hoc ipfum St in alio loco dixit Efaias,Nifi dominus iabaoth teliqffet nobis
I i”
iemcmficut Sodoma fedi fui"flcmus:&f ficut Gomorra fimiles fuiflcmus.Cuq; tcflimonia ^pofuiflen^bu duplex uocatio pra:dicic;&gentium 8>Z populi iud^op^ tranfit ad cohzerenrem diTpuratione;& iccirco up cingenrcs qu$ non fedtabanc iufl:iciam;apprehendifle iufticiam;qa non fupbierinnfed in Chriftum crcdv
Air
nsiied miferentis dci,&! cuius uuit mifcref:5^ que uulr idurat deus:& uolutati eius qs pot -_________
irolum refpondiffe.O ho q terra &Z cinis cs:audes facere quaeftionem dco;8d uas fragile atep tefl:aceum:re/ bellas conrra figulum mum>Nunqd figmetu pot dicere ei;q fe finxmquare me fic fecift^Aut non habet poteftate figulus luti ex eadem mafla facere aliud quiddam uas in honoreialiud in cotumeliaf Aeterno igit filentio conricefce;&: fcito fragilitate tua:& deo non moueas quxltioncmiqui fecit quod uoluif.ut in ah°s clxmensan alios feuerus exifteret.
Quid fit quod apoftolus feribit ad Corinthios in fecunda epiftoIa.Aliis odor mortis in mortemialiis odor uizx in uitam:& ad hxc quis tam idoneus,	LXXXI,
Orum loci huius capitulu,pponamus:ut ex pcedentibus:&! fequetibus poflint intelligi media ex utroq; cotexta funt.Cu ueniffem ait Troademzppter euageliu Chrifh;& hoftium mihi aptu efiet in dominoino habui requiem fpiritui meoieo no iucnerim Titum fratrem meuifed uale faciens eisi^fedus fum in Macedoniam.Deo aut gfas qui femp nos triuphat in Chrifto lefui^ odore notitia! fux per nos manifelfatin omni locoiqa Chrifti bonus odor fumus deotin iis qui falui fiunt: & in iis q peunaliis qdem odor mortis in mortetaliis odor uit$ in uitamiSd ad h$c quis tam idoneus Nd m.fumus ficut plurimi adulterares uerbu dei:fed ex finceritateifed ficut ex deo cora deo i Cbrifto loqmur.
hqltiu aptu eet i dnoihoc e plurimi credidiilentifiue per figna atq; uirtutes q i me opabaf deusifpes ect na fceris ecclefise fidei:&! in dno fuccrefcecismon habui reqem fpiritui meoihoc c fperata cofolatione iuenirc non pomiieo q> Tim fratre meu nojucnerimifiue que ibi repicdu putabaifiue que ibi audiera degerejuei qui ucturum efle fe dixerat.Qu^ aut fuit tata cdfolanq:&: qute reqes fpiritui in pfentia Titi.que qa no in^ uenitiuale facieseisnfedus efi:in macedoniaf Aliquoties diximus apoftolu Paulum uia: fuifledoctifliIllu: & eruditum ad pedes Gamaliclis qui i apoltolo^» adtibus cocionat 8d dicit.Et nue qd habetis cum hoibus iftisfSi.n.a deo c ftabitifi ex hoibus dellruef .Cuq; Paulus haberet fcietiam fanc1:a^ feriptura^ fermois:
ergo Titum interpte ficut beatus Petrus Marcum.Cuius euagehum Petro narrate:#illo fcdbcteicopofP
tum eft.Deniq1 Sc dux epiftolx qu^e ferunf Petri (filo inter fe # charadfere diferepat ftruduraq? uerbop*
Ex quo intellieimus pro neceffirate reR^diuerfis eum ufum Iterpretibus.Ergo # Paulus apoftolus cotri>
(fatur,-qa pdicatioms Iu$ impr^fentia^ fiffula organumcp:per quod Chrifto caneret non iuenerat.Perre^
xitcp in macedoma a Papho.apparuerat enim ei uir Macedo dices.trafies adiuua nosiut ibi meniret Titum
& uilitaret fratresiuel pcrfecutionibus,pbaref:hoc eft.n.quod dicit.Deo aut gratias qui femp triuphat nos
in Chrifto lefu-pro eo q> eft triuphat de nobis fiue triuphum fuu agit per nos,Qui in alio loco dixerat.Sp*
Oculum fadti ftimus mudo:5<: angelis # hoibus,Deni($ narrat in confequennbus.Nam cum ueniftemuS
Macedoniammullam requiem habuit caro noftra:fed ocm tribulatione pafli fumus:foris pugna:,'inrus n'
moris,Sed qui cofolaf humilesicofolatus eft nos deusiin aductu Titi,Non foluaut in aductu eius fed erLa
in folatio.Ergo npterea uale facies Troianisifiue troadenfibuspfcdus eft macedoniaiut iueniret ibi Titu:
^ hcret iterptationis euagehicg folariiiquem itelligimus no ibi reptum;fed poft tribulationes perfecu-rmnpc	^	>	 T.hur.rMnlri	—rr____- l -	-	.	,.v. r^hnlto
Martia: pro Chnfti noi» cruoris effufo:& iter tormeta Ixtma.Cum.n.qs uiderit tanta	r n,
Martyresiatcg torqueri;& in fuis cruciatibus gtoriaruodor notitite dc, diffemmaf i getes.-St fibi ^o, gitano loqmr.g, nifi Uerum cffi,t cuagehu:nung fangu,ne defendert f.Neq;.n,delicata St diumis rtudes ac fecuta confcifio eft;red in carcer]bus;m plagisiin petfecutionibusnn fame.-in nuditate^ r™pnus
it eft fenfusinms Chriftj;	jor	^umus	dcoi&^dicationis	ndfx	^1,^t	cre,
den,1*3	9-a hoi“'fu-°arbitrio detendi funtCnecpenim bonum neceffitate	«
*™es corona acapiatucteduli fUppMs mancipenf:ideo odor noftet qui per fe bonus eit.u rmte eoy »
dirigi911* ciP™,1 non/ufapiut:in uita trafit aut mortem,ut g crediderit fajui lant"9 r,nQ „(1 rui"' Per^ar,Nec hoc miradunt de apoftolo:cum etia de domino legerimus,Ecce hic P	miuda»
m flnrCLUrreti-nTUlt0?i:&il1cui cotradiceftfolifq; radios tam 1tca“f£l1?fdndg K fic in floribus quo in ftercore luceat,Nec tamen folis radiis poiluuof .Sic X Cimftl bonus odoi qui
mutari potmec fuam natura amitteretcredetibus uira citucredulis mors.Mors autem non ida comunis 140 quam cum beftiis morimur & iumetis:fed illa de qua feriptu eft.Aia qux peccauerit:ipfa monef.Ergo &C uiraarbitrada eftmo hxc qua fpiramus & icedimus:^ huc illucq? difcurrimusired illa de qua Dauid loqf: v_,rcdo uidcre bona dni 1 terra uiuctmm. Deus em' uiuo^ non mortuo^.& uira nodra abfcondita c cum UiHiro in dco.Cum aurem ChriOus apparuerit uita no(tra:tuc & nos cum illo apparebimus in glo' na.Nec uobis inat o Corinthii mri"i ofn>	nnUtc	rtriiranhnc	nerirarealii rrpHar-nln  ir- -i.-.-
uero morte moi ncc credetes uita
4 elrS 3u.xrat §,oria:que pdicat.ln eo aut 9 fe negat non effe:ficut multos qui uenditent uerbu dei: oltcdit elie qplurimostqui quaeftu putent effe pietate;^ turpis lucri gfa oia faciunqui deuorat domos uiz duarmle aut ex finceritate quafi miflum a deo:Sd pfente eo qui fe mifent oia in Chrifto & pro Xpo loqmt cama Piationis dei triuphus fit xpi eiuftp fit gloria.Et notadum 9 myftenum trinitatis in huius capituli line moitref.bx deo.n.in fpu fando coram dei patre in xpo loqmur. Ad coprobadu aut pe Troade per* rexit Macedonia:de apoftolo^ adibus poni teftimoniu.Cu aiit ptrafiifet in Afiiidefccderut troadc:& uw 110 per node Paulo oftefa eftmir Macedo qdam erat ftans &: depeans eum:ac diccs»Trafiens in Macedonia admua nos.Quod cil uidiflTetrftatim quxfiuimus pficifciin Macedoniamicerti fadi m uocafiet nos deus cuangelizare eis.	^	^	^
Quid fit 9 in epiftola feribit ad TheiTaloniccfes prima: Ipfe aut deus pacis fandificet uos per oia: & Itcger ipus uefter QC ala & corpus fine qrela in adueru dni noftn lefu xpi feruef.	LXXX1L
Amofa qfhmfed breui fermoe tradida.Supra dixerat fpiritu nolite extiguere.qd fi fuerit Itelle/
dum:itati feiemus qs ilte fit fpus;q cii aia &C corpein die aductus dni coferuandus eft.Quis en! . r . P?Iier cr£dere:q, iftar Bimx q extida definit efle qd fuerar:extiguaf fpus fcus;-Sr fuflineat abo^ litionc fui:q fuit quoda 1 Ifrahel.-qdo p Efaia 3£ Hiercmia &: fingulospphetas dicer poreranHsec dicit dnus & nuc I ecclefia P Agabu loqf: Hxc dicit fpus fcus.& ipe Paulus.Diuifioes aut dono^ funtude uero fpus. & diuifioes mifterio^: futnde aut dnus.&: diuifioes opationu futnde at deus:q opafofa i oibus, VnicmcK at daf manifeftato fpus ad id qd expedit. Alii p fpiritu daffermo fapietixialii fermo fcietix fecudu eude fpiriz tumialii fides ineode fpiritu:alii opatio uirtutmalii gratia fanitatum in uno fpiritu:aliipphetia:alii difere^ tio fpirimu.Oia at hxc opaf unus atq; ide fpus:diuidcs fingulisput uult.de hoc fpiritume a fe auferref:ro^ gabat Dauid dicestipiritu fandu tuum ne auferas a me.q qdo aufert no in fubftatia fuiifed ei a quo auferf extinguif.Ego puto unu att^ ide fignificare;fpiritu nolite extlguerc:&: qd in alio loco fcnbmfpiritu ferue^ tes.In quo.n.feruor fpus multiplicata iniqtate & caritatis frigore no tepefeinin hoc fpus nequaq extlguif, Deus igif pacis fandificet nos per oia uel I olbus: fiue plenos atq? pfedos. Hoc.n.magis fonat oAoteAeict Deus enl appellaf pacisiqa per Chriftu ei recociliati fumusiqui eft pax noftra;qui fecit utraq; unum:qui 81 in alio loco pax dei df.fuperas oem fenfum:qu$ cuftodit corda cogirationefq; fando^.Qui autc fandifi' caf fiue perfedus in olbus eftiin hoc fpus 8t ala.& corpus in die dni conferuaf.Corpus fifinguloi** mebro^ rum utanf otficiismerbi gratia fi opef manusipes ambulet:oculus uideanauris audiandetes cibos molant: ftomachus coquatialuus digeratiauc fi nulla mebro^d parte trucatu eft;& hoc qfq pot credere apoftolu credentibus depearuut i die iudicii Itegru olum Chnftus corpus inueniancu oia corpora morte diftbluta fint. Aut fi:ut qdam uolunt;repta fuerit adhuc fpirantia:habeant debilitates fuas:8d maxime martyrum:6£ eo^d qui pro Chrifti nomine uel oculos offofibs uel amputatas naresiuel abfciffas manus habet:ergo intez grum corpus eftide quo diximus in alia quarftione tenens caput:ex quo omne corpus conexum atq; com* padum accipit augmetum in admlftrationc corporis Chrifti.Hoc corpus ecclefix eft.Ec qcucp huius corv poris tenuerit caput:8d caetera mebra feruaueriuhabebit integrum corpus quatu accipere pot humana na-* tura.luxta huc modu Qt animx integritas coferuada eftiqus dicere pot;Benedic anima mea^dominumtqui
pr$cipif nobis Salomone dicete.Tu aut defcnbe ea tripliciter m cofilio & cofdentiamt refpondeas uerba ueritatis iis quijpponunt tibi.Triplex in corde noftro defcriptio:8<: regula fcripturai^ eft.Primaiut Itelliga^ museamiuxtahiftoriam.Secudaiuxta tropologia.Tcrtiaiuxta Itelhgctjamfpintale.ln hiftoriaeopt qux [cripta funt ordo feruat .In tropologia de littera ad maiora cdfurgimus.Et qcquia in priori populo carna* liter fadum cft:iuxta moralem interpretamur locu-& ad animae noftrsemolumeta conuertimus.In ipirv-lali eeopeia: ad fublitniora tranfimus: terrena dimittimus:de futuros beantudine & caeleftibus dilpura/ mus:ut praefentis uitac meditatio umbra futurx beatitudls iit:quos fi Chriltus tales inuenerinut & corpo^ *e ^anima & fpiritu integri conferuenf ;& perfedam habea'r triplicis in le Icientiae ueritatemmos iua pace *5n !ficabit;&: faciet efle perfedos,Multi fimpliciter hunc locum de refurredione intelliguntmt ipiritus ot anima & corpus in aduentu domini coferuenf.Alii ex hoc loco triplicem in homle uolut attirmare lub/ Itantiam.Spiritus quo fentimus. Anima qua uiuimus.Corporis quo incedimus.Sunt qm ex anima tantum corpore fubfiftere hominem differentes:fpiritu in eo tertiummon fubam uelinr ftelhgi:'ed enicientia: per qua&: mes in nobis;& fenfus;& cogitatio;& alusappellanf;& utit^ non funt tot fubftantis quot noia. ^ illud eis oppofitum fueritibenedicite fpiritus Qt anima? iuftorum domino;fcripturam non recipiunt.
dicentes eum in hebraico non haberi,Nos autem in prafenti loco ut fupra diximus fpiritum qui cum aia
& corpore integer confcruafmon fubftatiam fpus fandtirqux non poteft iterireifed gratias eius donatio-' nef<$ accipimus;qu$ noitra ucl uirtute ueluitio & acceduntur;S4 extinguuntur in nobis.
Prologus beati Hieronymi in librum ad Algafium de quzdionibus.xi.noui teflamenti,
Epiftola,	LX)0(II1,
Ilius meus Apodemiustqui iterptarione nois fui longa ad nos nauigatione fignauinS^ de oceani littore at(£ ultimis Gallix finibus roma pterita qfiuit Bethlecmmt meniret in ea cadcfte panei dC faturatus erudtaret in dcum:ac dicerer.Erudauit cor meum uerbum bonumidico ego op mea regi;Detulit mihi in parua fcedula maximas qltiones qs a te datasimihiq; tradedas diceret ad quarum ledtionem iteliexi ftudiu reginis Saba in te efk copIctumtqu^e de finibus terrae uenit audire ia' pientiam Salomonis.Non qdem ego Salomomq ante fe:Sd polt feicudtis hoibus pfcrf in fapietiaifed tu rez gina appellada es Sabaiin cuius mortali corpore non regnat peccatu;& qux ad dnum tota mente coueria audies ab eo.Couertere couertere Sunamitis.Eteni Saba in ligua noftra couerfione fonatjfimulq; aiaduer' tiig, qftiuculce tux de euagelio tatu 8£ de apoftolo pofitaeudicat te uetere feriptura aut non fatis legere aut n5 fatis itelligere:q tatis obfcuntatibus &C futuro^ typis iuoluta e:ut ois iterpretatioe egeat:8<: porra orie' talis de q ue^; lume exorif:^ p qua pontifex igredit & regredif: fep claufa fit: 8C foli pateat Chrifto.q h3' bet clauem Dauidiq aperit 6C nemo claudittclaudit 5^ nemo aperit,ut illo referate itroeas cubiculu eius;^ dicas.Introduxit me rex in cubiculum fuu.Propterea fatis miratus fumicur purifllmo fonte uicino negle' dtotnoftri tam procul riuuli fluenta quxfieris:6d omifTis aquis Syloe qu$ uadut cum filentio:&: delideres aquas fyortqua- turbidis feculi huius uitiis fordidanf.Habcs ibi fandtu uiru Alechium pfbyte^iqui uiua ut aiunt uoce 8C prudeti difertoc^ fermone poflit folucre qua? reqrismifi forte pegrinas merces defideras: & pro uarietate guflus nfo^ quoqj eddimetop. te alimcta deledtat, Aliis dulcia placetmonullos amara de/ letfat.Hofji ftumachu acida renouamllo^ falla fufletant. Vidi ego naufea &C capitis uertiginc antidoto qd appellaf TriKpct.i.amara fepe fanari;^ iuxta Hipocrate dulcia amaris curari:^ cotrario^: cotraria ec reme' dia.Itaqj noflra amaritudine illius nedtareo meile curato.Et mitte in myrrham lignum crucisifenileq? Plz tuitam iuuenili audtoritace compefce:ut poflis tota cantare.Quamdulcia gutturi meo eloqa tua domine fuper mei ori meo.
Cur loanes difcipulos mittit ad dnummt iterroget emTu es q ucturus es:an aliu expedlamusfcu prius ipfe de eode dixeriuEcce agnus dei:ecce q tollit peccata mundi.	LXXX11I1.
E hac quxftione in cdmentariis Matthxi plenius diximus.Vnde apparet qa hxc iterrogas:ipfa te uolumina no habere.Tame ftringedum eft breuitenne oino tacuifle uideamur Joanes mitte/ bat difcipulos faos in uinculis cdftitutusiut fibi quires illos doccret:& capite trucandus illum doceret efle fedtaduique iterrogatioe fua magiflru oium farebaf.netp.n.poterat ignorare:quem ignoratibusillu dem5ftrauerati& de quo dixerat.q habet fpolamjfpofus efl;& cuius no fum dignus calcia/ menta parare & illu oportet crefcere;me aut minui.Deuqj patre intonate audicranhic efl: filius meus dile/
ausmquomWbenecoplacui.Quodit^dRtuesquemrusesynahuexpedamusi-hucqaoqifenfuha/ berepoRSdo q, ipfe fis:q tollere uenifti pdamudi:fed qa adi feros defccfurus fumictia' hoc Iterrogoiutru & illuc ipfedeMdas An ipiu finhocdedei filio credere:aliu^ miflurus fis,Hoc aut fcire dcfideroiut qm terris hoibus nuciauiieria in iferis nucieifi forte ueturus es.Tu.n.es q uemfli dimittere captiuitate:^ uenv fti foluere eos*a in uiculis tenebar.Cuius fcifcitatione dnus itelligesiopibus magis q ferm one refpodet.bc loani pcipit ndciari-uidere c$cos:abulare claudosdeprofos mundariifurdos audire:mortnos furgere.^ q? his maius eft;nauDCc cuaedizare.Paupes aut ucl humilitate uel dimriismt nulla iter paupere diuitetp difta/ tia fit falutivL	irnliter.Tuc	quocR ilert.Beatus q no fuerit fca'dah>ar.K in mf.No Ioa'nem led
«s noiem uiai uluuis ueto^ flatu in partes uuiiua ivjhjuu.ul que ante Jaudaueratme cv	r	.	nt	auI3
quo prius dixerat:ecce agnus deimuc iterrogeuutru ipfc an alius fir.qui uel uenermf1 omnis prsdicatio falfa fedlaf lucrat gloriam qua:rit humanammt pcr glonam nafcantm compe^ grit eum camelorum ueflitum pilismulli pofTe adulationi fuccumbere.-qui locufhs uefcitur ac meiie mu Itrnopes non qusrereirigidam qU$ & auileram uiramiaulas uitare palatiiiquas quamintqm ° neo 6c mollibus ueftmntunqui ,n domibus regum funt. Dicitq; eum non folum ProPhrC™ n^em0li/ uentura prxdicere:fed pluseffe q prophetam,quia quem illi uenturum efTe dixcruntihic ue^ " ^ irrauit dicens. Ecce agnus deiiecce qui tollit peccata mundi.Praefertim cum ad faftigmm p P pulto acceflerit priuilcgiumiut cui dixerat ego a te debeo baptizariupfc eum baptizauerit.no1 P ^
Vlltlll LV.Li.13 V.UVLV3 iiUlCi C*ULL.HL.*LXU,11,111 dll^lU^llViiLivej.v».	"-"O ,	 -n^ii.viv.3
grauiffimo fomniat.Ncc fufficit hoc in loams laudibusmifi ipfe pdicas baptijmu poenitentiae prius dixine teferaf*. pniam agite:appropiquabit,n,regnu caelo^e.Vnde & diebus pdicatiois eiusircgnu c^lo^: uim pa^ tifcut q. homo natus eftiangelus efle defideret:8d terrenu aial caelefte qrat habitaculu.Lex.n.&pphetae: uf/
1 z-.^X i  — _ i -	.	r	.	r-	._- or i  J .‘Ho	mc	rpfrimoniV^	1^
.	.--Joanesuetu^--
utero ialutaritiS^ exultatione corporis nuciauerit,
Quid fignificet quod in matthxo fcriptu eft arundinem quaflatam non confringet: & linum fumigans non extinguet.	LXXXV,
D cuius expofitione lociitotu qd Matth^us de Efaia^pheta afiumit teftimoniu poncdu ipfius uerba Efaiaeiiuxta (eptuaginta iterptesiipfucp hebraicumicui Thcodotion Aqla bymtm" chufqj cofentiut.Sic ergo de quattuor euageliftis folus Matthaeus pofuit lefus aut fciens recellit mde:& fecuti fut eu multi;^ curauit oes;6i pcepit eis ne maifcftu eu faceret; ut ipleref qd didueft p clai/ amppheta dicente.Ecce puer meus que elegi.Diledtus meusa quo bene cdplacu.it aia mea» Pona fpiritum meu fup eu;&: iudiciu gentibus nuciabit.No cotendetmec^ clamabitme^ audiet qfq in plateis' uoce eius» Arudine quafiata no cofringet;&:linu fumigas noextinguet;doneceiiaat ad uidtoria iudiciu;& i noieeiuf gentes fperabut;Pro quo in Efaia mxta feptuaginra nerpreces fic fcriptu c.Iacob puer meus fufeipia eu.lfra hei eledtus meus fufcepit eu aia mea.Dedi Ipiricu meu fup euaudiciu gentibus^pfert.No clamabinneqj dv
' '‘	^	0''	r-“—^ *' ueritate,pferc
.Nos aut ex fpiritum : eius. Calamu qC-
;8t linu fumigas no extinguet.ln ueritate docebit iudiciu.Non erit triftis ne(^ turbulentus;    i- i i z.r.-i Marrh^n enacrelifta nn nereris
fatu no
quod delacob&de Ifrahel fcriptu e^Quod beatu Matthxunololum not ^	^
Lffe legimus Exseggptouocauiffliumeu.jpquo.lxx.traftuleruuExaOT o ^	a&	j
nifi fequamur hebraica ueritate ad dnum faluatore no ptinere maifeftue.fe^u^^p^
in terra iu^
inferioris fnie ultimu uerbu efle iudiciu:& pauca uerba q m mcuiu.uw,	(r-.	tj	-	-
termifir.Rurfuq;:qd apud Hebraeos legifiSC in lege eius fperabur jnfulsiMatth^u P q ba iterpretas:p lege 6£ ifulis nome nofuinSi getes.Et hoc no folu i pfenti locoifed ubicug ae ueten telta.
tibi e uocari pueru meuiut cogreges tribus Iacob.Ha:c euinea foreth;qinterf rafcicc.mc etihus amatif fimus:! quo fihi coplacu.t aia mea.no q, deus a!am heanfed 3, in aia ois	dTuerfL^^
in deoaia noietuncu unmerE human, corpons mebra fecddu
dinis:fpiricu fcientis& pietatis 8C timoris dominuq m fpccie colubgdeton^^Peu de quo&loanesBa Ptifta a deo patre audiffe fe narrat.Sup que uideris fpiritu fandu ucmente8i me m eo.ipfe e.& m um gdibus nuciabit.De quo & i pfalmis legimus.Deus iud'c*dcStenffl/licut ^uus & ipfe loqt in euangelio.noent pater mdicat queyfed omne >odlV“ 3^t iu«a illud mind tou us apotto duduseftaduid,ma:nocotendnin fubuerfloneaud.enufflne^lamatnt «a ludquodto».&^ ^
eu aa uiuiuw.«— ——— luuucmunc auaicnuu,*^ • ,rrau_i	r'-, .nHiciu; led cia
«W fcribit.Ois clamor & «a & amaritudo auferat a uobis.No	l	agufta	m	.
"orc'Neq;audiet qfqinplate.s fmefons uoceeius.Omnis.n£°r"	.,amm
ducit ad uitam»Vnde in plateis uox illius non auditur, 9	|ut; non fua uoce
patiofamcg uiam non ingredienstlcd arguens attp condemnan .	q	n^ulerut	calamu	fra/
ol??	*“quic	q1*3®»;®	^^^jiiadus	e	ifrahehqui
du no coteret.Calamus fradus q fuit antea uocalis;# inlaudes	Dr^ “ ^ aStur de eo.lncrepa do
quonda impegit in angulare lapide;&: ceciditifup eu;fractufq? m jl/0 elt.Propterea	turbidas; quas
fiaine beftias calami.^ in lefu uolumine torrens appdlaf canna:,hcalami qui aq
>q? fumigans no cxtinguct populu de gentibus cogregaturq exondto legis naturajis ardore mi amaiiiuini:& q noxius oculis e tenebrofaetp caliginis iuoluebat erronbus.Quc no folu no fftrinxit &■ * degit in cinerczfcd ecotrario de parua fcintiila &: pene moriente maxia fufcitauitincedia:ita ut totus orbi arderetigne domini Saluatods;quc uenit mittere fup terra;&: in oibus ardef defiderat.Secudu tropologi qcqd nobis uidef de hoc locotin cometariis Mattha:i breuiter annorauimus.Ifte aut q arudine quanatarn no cdfregir;& hnu fumigans no extinxiniudiciu quocp pduxit ad uidoriaicumsiudicia uera fur:iultilica in femetipfismt iuftificef in Termonibus fms;&: uincat dum iudicat ,& tadiu lume pdicationis eius in mu^ do refpledeatmulliulcn coteraf & uincaf mfidiisidonec ponat i terra iudiciu:&: ipleafillud quod fcriptu111 efi;Fiat uolutas tua ficur in cxlo & in terra.& in noie eius gentes fperabunfiue i lege eius fperabut inful^' Quo eni infulse turbine flatuq? ueto^ 8C crebris tepeftatibus feriunf qdaifed no iubuertuf in excplu eua^ gehea: domusiquse fup petra robufta mole fundata efbita & eccktix quae fperat in lege & in nofe domini faluatoris loquunf p Efaia.Ego ciuitas firmaiciuitas quse no oppugnat.
Quem fenfum heat qd i euagelifta Matthtco fcriptu e.Si qs uuk uenire poft me:abneget femetipfu.QuS clt fui abnegatio^aut quo q feqf (aluatore feipfum negati	LXXXVI.	^	,
E quo in tertio cometario^ eiufdc Matthxi libro ita breuiter locutus fu.Qui deponit uetere hoiem cu opibus eiusinegat feipfu dicens»Viuo aut ia no ego:uiuit uero in me Chriftusitolli t^ cruce fua;& mundo crucifigif.Cui aut mudus crucifixus eft;feqf dnum crucifixu.Quibus ntic hxc addere poflumus poftq oftedit difcipulis fuisiq? oporteret eu f Hierufale multa pati a facei dotibus 8t fcnbisidd principibus facerdotu,'& occidi aflumes eu Petrus coepit increpare & dicere: abfit a te domfeino erit tibi hoc:q cduerfus dicit Petro:uade pott me Sathana:fcadalu es mihi:qa no fapis q dei funt. fed qux hoium Humano qppe timore pterritus paflione domini formidabat;& quo audies multa P^ri* occidi timebatiSicaudiens tertia dic refurgetigaudere debuerat:& tnftitia paffionis: refurretiionis mitigare.Vnde illo,p timore correptodoquebat ad oes difcipulostfiue couocauit turba cu difcipulis iu ' ut Marcus pofuittaut iuxta Luca dicebat ad cudtos:fi qs uult pofl: me uenire abneget femetipfum;& toli cruce fua;&: fequat mc.Cuius exhortationis hic fenfus cft.No e delicata i deuifed fecura cofeffio.Qui i m credit debet fuu fanenine fundere.Qui.n.pdiderit aiam fua in prsrfentiducrifaciet ea in futuro . QuotidlC credcs in Chriftil toflit cruCC fua«at feipfum.Qui ipudicus fuit uerfus ad caftitate teperantia luxuria npp-at Oui formidolnf.w./v rimidus aflupto robore tortitudinisipnorc fe cfle nefcit.Imquus fi feqfiufticy Stultus^fi ^°^cea^:de‘ uirtu,e;dei fagientiainegat ItuItina.Quod fdcnres no folu plccutionis tpe;&neceffitate martyrinfed in omMcoucrfat,«:opcre;cog,tanoe:fermoenegamus nofmet, §>f<K:quod tote fuimus:5< c6fiteamur
credimus i
ineil^&praa ro morruifuimus ^ucf.gamur cu .pfoD.camuf^uadapoftolus Paulus docu.t. Cu Chrifto rrunfmis fu Et mihi aut abiit gloriar,mifi in cruce domini noftn lefu Xpup que mihi mudus crudfmK pft.A/ pon mnrin Oui cu Xpo crucifixus cifpoliet pricipatus & poteftates & tduphet eas i ligno. Vnde & in euageho fecudu* kancmn typu coy:q in domfo credituri erat:& fe cu illo crucifixuriiSimd Cy' lenius porrat cruce eiusiqua iuxta alios euangeliltas prior iple portauir.
Quid uult fignificare quod in code Matthico fcriptu e:ue ggnatibus & nutrientibus i illis diebusiK orate De fiat fuga ueftra hveme uel fabbato.quod ex fupionbus gedere mamfeftu eft.	LXXXV1I.
Vm n pnatreliu Chrifti cudis gentibus fuerit pdicam:5rueneritcdfumatio:uiderintq? abomi
natione deiolutionis q didta eft a Damelepphetaiftate in loco fandto.Tuc pcipif iis qm iud^3 fduut ^gid^ad mdrc^ q m tecftomo defcedant tollere ahqd de domo fuaVq in a^ro ne ^ ucrtanf auferre tunica fua*;de qbus in cometariis eiuide Matth$i plenius diximus.Stati($ con jugifiVe pgnatibus-& nutrietibus in illis diebus.ln qbus diebusfQuado abominatio defolationisJteten in loco fancto.QUo‘d n(j - 1liyra ifam de aduentu Antichriftipdican nulli dubiu e.Quado pfecutiois n
tas fupra cimus
:a eius i motibus fanflis^ motes in circuitu eius» & dnus i circuitu populi	nu^ ^ f dlz
ira mote pofita:& difca]damus nos pelle litterx:nudif<$ pedibus cu Moyfe akc* ^ fcm	do/
Trafies mdebo uifione hac magnaiutpoflumusintelhgere pregnantes ammas^u*	;S;
ftnnapt: & ferm6is dei initia fidei conceperunt;& dicunt cum Efaia.A timore taodommeco	p	for
partunuimus: & pepenmus fpiritom faiutis tuaeiquem fecifti fuper terram.Sicuti.n.iemm p	>
mantur in uteris:& tadiu non reputatur homoidoncc elementa confufa fuas imagines na	^	c0JXl
annita fenfus ratione conceptus nifii in 0pera proruperit:Adhuc uentre retinef;Et cito aoor	p
uiderit abominationem defolationis ftantem in ecdefiaiSd Sathanam tranffigurari in angelum lucis,Er de iftiafmodi Paulus apoftolus ioqtur dicens Filioli mei quos ite^ parturio:donec Chrjftus fermef i uobis» Has ego reor iuxta myfbicos intellectus efle mulicrcs:de qbus ideapoftolus fcnbit:Mul.er feducfta in traf' greflione fada e(t;faluabif aut p filio^ generatione:fi pmaferit in fide & caritate &: fdrate cum pudicitia. Qugc fi de fermone diuino aliquando generaritinecefle elt qu^egenerata funt crcfccre.-& primum accipere lac infantmdoncc perueniant ad folidum cibum & ad maturam cetatem pleitudinis Chrifti.Omnis.n.qui ladte alitur: iperitus ett in ratione mttici^. Paruulus.n.eft. Ha: igitur anima: qua: necdum pepereunt; fme qua: nedu potuerunt qua: generata funt alerexu uiderint fermone hsreticum flatem in ccclefia: cito Icandalizant & pereunt:& in rcpeftate atq; ofccurionibus pmancrc no poflunnpfertim fi ociu habuerint bono^ ope^:& noambulaucrmtin uiaiquce Chriitus eft.De hac abominatione hatftica: puerfeq; doctri dicebat apoftolus:q> homo iniqtatis & aduerfarius eleuet fc cotra omne qd dicit deus & religio: ita ut audeat ftare in teplo dei:8<! oftedere fe q? ipfe fit dcus.cuius aduentus fecudu operatione fathana: di ea qua: cocepta funfacit perire abortio.Sd quae fut nata ad pueritia & pfeda a:tate puenif no pofie. Qua ob re ori' dus elt dnus:ne in exordio fidei 8d crefccntis a:tatis oriat hyems:de qua feriptu eft.Hyems rralitiabiit fibi; ne ocio torpeamus:fed iminente naufragio fufeitemus dormiente dominunr.atq; dicamus.Prxceptor fab ua nosiperimus.
Quid fibi uelit quod feriptu cft in cuagelio fecudum Luca:& no receperut cumiquonia facies cius erat ua^ dens in hiemfalcm. ^	^	LXXXVIII.
Eftinans dnus pgere in Hierufalcmtcoplerent dies afiuptionis eius:& pafcha celebraretide quo dixerat.Dcfiderio defideraui hoc pafcha comedere uobifcu:& bibere caliccide quo ait.Calicem que dedit mihi patennon uis ut biba illuvOmncq; dodtrina fua patibulo roboraretnuxta illud r5H°d fcnptum eft.Cum exaltatus fuero a terra:oia traha ad me.Offirmauit faciem fua:ut iret i hierurale.Onirmatioc.n.&: fortitudine opus eft ad paffionc fpontemperanti. Vnde Si Ezechieli cui dixerat deus Fili hois in medio fcorpionu tu habirastS: ne timeas eos:offirmaui inqt facie ruam:&: dedi facic tuam seream:& frontem tua ferreaiut fi forfitan furrexiflet cotra eu malleus uniuerfe terrre:quafi incudedurifib ma refifteret:malleu<p cotercretide quo feriptu cif.Quomb cofradtus cft;Sr cotritus cft malleus uniuerfe terrXtdi mifit nuntios.i.angelos ante faciem fua.luftu enim eratiut dei filio angeli miniftrarenr. Siue ange> los apoftolos uocanqa & loancs peurfor domini angelus appellatus eft.Cuq; ingreffi effent uicu Samariae; utppararent ei:no fufceperut illuiqa facies eius erat uadens in hierufale.Hoftili inter fe Samaritani atep d^i difeordat odioidd cu oes oderint gentestpprio cotra fe furore bacchanf ,Du utriq; de legis pofleffione cotendut:8^ in tantu fe mutuo pfcquunf :ut poftq iuda:i de Babylonia fut reuerfiiedificationem templi fa» maritani femp ipedierint.Cumq; uellent 3i ipfi cu eis sdificare teplum:refpondcrut iudxi; No licet nobis & uobis aedificare domu domini.Deniq^ fuma iniuria pharifei exprobat domino.None dmoniu habes:
8£ famaritanus es{& in parabola de hierufalc dcfccndentis hiericu famariraus ponit ,p ligno atq? miraculo: malus benefecerit,& ad puteum famaritana: feriptu eft.Non.n.coutunt famaritani iudatis. V identes aut famaritani dominu hierufalc pgere.i.ad hoftes fuosiquod audierat a difcipulis eiustq ad paraduni hofpitiu ueneraniudxum efle cognofcut;& quafi iudseum atq; alienu Si eu q ad inimicos pgerct lulcipef noluerut. qq 8d alia nobis fubiiciaf intelligentia:q> uolutatis domini fuerit:no fufeipi a famantamstqa reltinabat hie rulale.ibi^ pati:& fanguinc fundereine occupatus fufceptione famaritica;& dodtrina gentis illius: paiiiois differret dietad qua uenerat fultincnda. Vndc dicit & in alio loco.No ueni nifi ad oues pditas domus lira* hel.^ apoftolis pcepit.Ciuitates famantano^ no intrauer, tis:uolcs tollere omne occafione plecutionis m, daica::ne poltea dicerenttcrucifiximus eu.qa fe inimicis noftris & hoftibus lUxerat.Facies igit eius erat p, gentis m hierufale^Et iccirco iuxta alia intclligentia no receperut eu Samaritaeiqa fcltmabat igrcdi hieru' ialem, Vt aut eu no reciperent fuit dominica: uolutatis.Deniq? apoftoli in lege ucrfatnin qua tatu mlhcia nouerantioculu ,p oculotdetep deteulcifci mtut iniuria.Sdimitari Heliaiad cuius uoce duas pentecotax das mulcum ignis abfumpferat. Dicutq? ad dominumiuis dicimus ut ignis d^c?"^rJrl^1o;&cconfumac cos.Pulchre uis inquiunt dicimus.Na dc Helias dixerat.Si homo dei fuugnis delccndat iup uos.Ergo ut ax poitolo^ fermo efficientia habeatiuolutatis eft domini.Nifi.n.ille iuflbriufrultra dicunt apoftoluut ignis defeendat fup eos.& quodamo uerbis iliis hoc loquut.Si ad ferui Helis iniuria ignis defeendit de cxlo:X no Samaritas;fed mdxos cdfupfit incediutqto ma-ns ad coteptu filii dei m ipios bamantas debet flama f^ uire^E regione dnus q no ad iudica'dil uenerat:ftd ad falua'du:nd in	m humilnate;no in patris
gloriaifed in hominis uilitateucrepat eos:q, no meminerint dedrina: fua::^ bonitatis euagelic^u qua dix Xerat;q te pcufTeiit i maxilla;pbe ei & al tera':& diligite inimicos	.
Quis fit uilhcus iniquitatis qui domini uoce laudatus elt. LXXX1X.
LteradeeuagehoLucxqua:ftiunculaDpofuifti.Qu>sficullllC,USiniyatis:q domimuoce laux datus e.Cuius cu uclle fcire ron6:& de quo fote^cefferirireuolui uolume euagehcu,& iter ca> tera repperi:q> appropiquatibus faluatori publicais:&z peccatoribus ut audiret emmurmurabat n , Pharii Scriba: dicel.s.Quarelft^^atores (ufapit:& comedit cu eis.^i locutus eft cis parabola centu ouiu:& unius pdit$:q' iueta paftoris humeris reponata e.Et cur ect,pp0^;ftanimlit.L)ix c° uobis fic erit gaudm i c^lo fup uno pddre pniam agcteimagifq fup nonagitanouc luftis.qui 1,0 idigent pma. Aliam quocp parabola dece dragmaF;un,u(q; pdizx:8i repta::cu^pofuifi*et	.
dico uobis gaudm erit cora agelis dei fup uno petore pniam agcte.Tertia quo$ parabola^poiumhommis
habetis duos fihos;& diuidentis iter eos fubitantiam.Cumq? minor facultatibus perditis egef ccepiflet:5d comedere filiquas porco^: cibtureuerfus ad patre fufceptus ab eo eft.Frater quocp inuidens fenior i patris uoce correptus eilig) lactari debuerit:8<: gaudere:qa frater eius mortuus fuerat;& reuixit;pditus:5^ inuctus
bas;& Pharifeos,*qua parabola ad ckemetia difcipulos hortarent aliis diceret uerbis.Dimitte &l dimitte
f!ir UohistiSf l"n /"«r-irtz-mio /41V1 iV--> 11Cmrp Vir~i	ic r^imitTlte fiohi^ rlpKifi	AVnr	nos	dimitti'
qui habebat uillicufiue difpenfatoremv'Hoc.n.oi KONonocrtiigniticat Villicus aut^>prie'	.
nator e; unde & a uilla uilhcus nome accepit: oi nervojuloo- aut tam pecunia q frugum;& oium qu$ dnus
dnum fuu:q» diffiparet fubftatia eius.Quo uocato dixinqd hoc audio de te^Redde ratione difpcfationis
piat me in domos fuas. Vocauit itacg fingulos debitores domini fui:5^ dixit primo.quatum debes domino meofQui dixit eiteentu cados oleiiait illi: tolle cautione tuam: 8t fedens cito: cribe quinquaginta ♦ Deidp alio locutus eft.Tu aut quacum debesf At ille relpodit;centu choros tritici:dixitcp illi: tolle cautione tua: 8t fcnbe ocloginta.Et laudauit dnus uiilicu fiue dtfpenfatore iniquitatis:q> prudenter fecerinqa filii fa:cu^ li huius prudentiores fut filiis lucis i generatione fuaiEt ego dico uobis:facite uobis amicos de iniquo ma mona:ut quado defeceritisiredpianc uos in reterna tabernacula.Qui fidelis eft in paruo & in multis fide' lis eft.Qui in minimo iniquus efb& m multis iniquus eft.Si ergo in iniquo mamona fideles non fuiftis;qd ueftrum eiliquis credet uobisfEt fi f alieno fideles no fuiffis:quod ueftrum elbqs dabit uobis:' Neo feruus duobus dominis feruiet.aut enim unu habebit odio:& altera diliget:aut unu audiet:& alteru cotenet. N° poteifis deo feruire & mamome:Audieban t h^c omnia Phanfei:q erat auan:&: fubfanabant ill u, T otu p3' abols huius textu pofui:ut no nobis inteliigentia aliunde qu$ramus:&: in parabola certas nitamur inu ^ nire pfonas:fed interpretemur ea quafi parabola: hoc eft fimilitudine: qure ab eo uocaf:quod alteri pxxAAETairhoc eft ailimilaf:&: quafi umbra preum ueritatis cft,Si ergo difpenfator iniq mamonae a ' ni uoce lauda£:q> de re iniqua fibi iufticia ppararit:8d paffus difpendiu dominus laudat difpefatoris prudc ^ tia:q> aduerfus dnumqdem fraudulentenfed^) fe prudeter egeritiquato magis Chriftus q nullu damnU iti' ftincre p5t:6t pronus eft ad cla^mentiadaudabit difcipulos fuos;fi in eos q crediti fibi fuumifericordes fu^' rintfDenique poft parabola intulit.& ego uobis dico:facite uobis amicos dc iniquo mamona Jniquu aute mimona n5 hebraW fed Tyrosi lingua diuitfe nucupanf.-$ deimyate colledhis eft.Si ergo iniyas bene difpefata uertit in iutoa^quato magis fermo diuinus» quo nulla eft .mgtasicj apoftohs cred.tus eft;f, be/ ne fuerit difpenrams-difDffatores fuos leuabit m c$luiC^a objem feqfig fidelis eft in mimmoihoc eft in carnalibusr&in mulus fidelis eriuhoc eft in fpiritalibus.Qui aut m paruo imquus eftmt no det fratribus ad utendum qd a deop omlbus eft creatuiifte SC in fpiritali pecunia dimdenda imquus cri_t;utno,p necdTi> tate‘f>d n nfnn,r	dnmini	diuidat.Si	aut	carnales	diuitias qux labutmo bene difpefatis:ueras $ter/
nedasfVnde & feribe 5C pharifsi q erat auariiaduerfu fe dicta intelligentes parabolaifub fanabant euicarna lia certa & nfentia fpiritalibus ac futuris & quafi incertis pponentejtTheophilus antiochenas ecclcfi# i£/ ptimus poft petri5 aDoftolu epifcopus:q quattuor euagelifta^ in unu opus dicta copingens:ingenii fui bis monumcM	H^c	fup	hac	parabola in fuis comentariis elt locutus.Diues q hebat uiilicu fiu^ ™
fpefatoremtdeus omniDOtenseft:quo nihil eft ditius.Huius difpenfator Paulus q ad pedes Gamaliehs la' cras litteras didicifle^c dei fufceperat difpenfanda',q cu cepiflet credetes in Chrifto pfcq:ligarc:occidcre:^ ocm domini fui diffinare fubftantia: correptus c a dommo:Saule Saule qd me pfequeris duru c tibi con
(fimulu calritr'.^ rx-P	ftriafniiia	masifter	fui	fii,nillirMc«A//-r.rrr>,^^ifriDulus	Scoper
ad loanem Baptifta efre fmitos)Menducaf erubefcoiut q dodtor fuera iud$o^:cogar actibus <	.	^
Io Anania falutis ac fidei medicare dodtrma',Facia igif qd mihi utile ec intelligomt poftqP1^^ jn Chri> uillicatione mea:recip,at me chnftiani in domosfuas;Coepitcpeis q prius uerfabanf	c luao
fto crediderant ut arbitrarent fe in lege iuftificadosidicere lege abolita^phetas pt^bebat cenmm ca' fuerannreputan in ftercora.Vocauit itacp duos de plurimis debitoribus.Primum qUI	Lw de cente/
dos oleiieos uideheet qui fuerant ex genribus congregati^ magna indigebat	panitentium
nano numero qui plenus eft atq> perMus:fecit eos fcnbere qUmquagenariuni:qmP^ / .nra dt:narli eftauxta mbiteum & illam in euangelio parabolam:m qua alteri quingenti:	da	nutritus erat:#
UntUr cundum autet^ uocauit populum iud$orum:qui tritico mandatorum d^ nj refurre/ /h^np”C1 cen«narium numerum:& coegit ut de centum odloginta facerem* cre^rlbat0 tranfiretad <ftione.qu$o(ftau^diei numero continetur:# de odto completur decadibus: ut de ia	euangeln
primam fabbati.Ob hanc caufam a domino pr$dicatur;quod bene fecerit: # Pr0 ^ute *
clementia de legis aufteritatc mutatus fit.Quod fi qusfieris quare uocef uillicus iniqtatisiin lege q dei c r 4 iniquus erat uillicustq bene quide offerebat;fcd no bene diuidebat Credes in patre:fed filiu pfequens. ha> bens deu omnipotentctfed fpiritu fandtu negans,Prudetioritaqt fuit Paulus apoflolus in tranfgreflione le gis filiis quonda lucis.q in legis obferuatioe uerfati;Chriftu q dei patris ueru lumen eft pdidemnt.Ambro fius qde mediolanenfis epifeopus qd de hoc loco fenferittin cometariis eius legere poteris. Origenis & Di' dymi in hac parabola explanatione inuenire no potui:& utru abolita fit tepo^ uctuilatetan ipfi no fcripfe^ rint;incertu habeo.Mihi iuxta priore interpretatione hoc uidef:q> de iniquo mamona debeamus amicos facere no quoflibet pauperes;fed cos q nos poiTint recipere in domos fuas:& in acerna tabernacula. ut cu eis parua prxbucrimusirecipiamus ab eis magna;& dates aliena:no(tra fufcipiamus.& feminemus in bene di<3ione:ut metamus benedidhone.Qui enim parce fcminat:parcc &c metet.
Quo fenfu aedpiendu fit quod in epittola legimus ad Romanos:uix.n.,p iudo qs morimr.Nam pro bono forfita quis audeat monf.	XC.	_
Vae hxrefes ex occafione huius teftimoii:qd no intelliguttdiuerfo quide errorened pari ipieta^ te blafphemat.Martion.n.qui iuftu deum creatorem legis facit:&ppheta^: bonu aut euange^ lio^d 8c apoftolo£::cuius uult ee filiu Chriftu duos irroducit deos,Alterii lultu.a alte^d uonu, &,p iulto aflerit uel nullos uel paucos appeti fle morte:Pro bono autem,i.Chriflo 1 numerabiles Martyres extitifle.Porro Arrius iuflu ad Chriftu refert;de quo didtu eft.Deus iudiciu tuu regi da:6d iulu-cia tua filio regis:& ipfe de fe in euagelio.No.n.pater iudicat quenqtfed omne iudiciu dedit filio:& ego iP cut audio:lic iudico, Bonu aut deu patre de quo ipfe filius cofitet .Quid me dicitis bonuCNemo c bonus nili folus deus pater.Cumcp hucufq; blafphemiae fuce deuios calles potuerit inucnirean cofequentibus im^ pingit:& corruit,C^omodo.n.p patre quis audet morii&p filio uix morificu^pter nomen Chrifli tatus Martyru fanguis effufus fitfQui igif fimpliciter huc exponit locujhoc pot diccrc qd in ueteri lege; in qua iufticia eft;uix pauci inueti fut:q fuil fuderint (anguine.In nouo aut inftrumcto 1 quo bonitas effcatq; clae> snentiaanumerabiles extiterut Martyres.fed ex eo qd pofuit forfita quis etiam audeat mori:&: pedulo gra> du fententiam temperauitdnueniri pofie nonullos;qui audeat mori,p euageliozoftcdit no fle accipiendum: fed ex fuperioribus & inferioribus fenfu loci huius debere tratiari.Diccns.n.Paulus fe gloriari in tribula» tionibus;qa tribulatio patientia opcraf:patientia,pbationc:,pbatio uero fpem:fpes aut no cofudit quae ex eo certam habeat^miflionejquia cantas dei diffufa efl: in cordibus noftris p fpiritum fandtu q datus cft no bis;fecudum illud quod deus dixerat pppheta.Effunda de fpiritu meo fup omne carne. Mirabat bonita» tem Chriftijqjp) ipiis & infirmis & peccatoribus mori uoluerir.Sd no opportuno tpetde quo ipfe dicit. Tcx pore opportuno exaudiui tc;8d in die falutis auxiliatus fu tui:&! rurfum.Ecce nunc tcpu^acceptabile: ecce dies falutis,Quado omnes peccauerunt fimul inutiles fatii futmo fuit q iceret bonutno fuit ufa ad unm Incredibilis ergo bonitas &C clementia inauditaimorip impiis, Vix.n.p iufto a bono alique fuu fanguinc fundere cotingit metu mortis cudta terrcte.Nam inueniatur intcrdiuut aliquis pro re m a & bona audeat mori.Charitas aut dei qua habuit in nobis hinc maxie coprobaf:q> cu adhuc P^cca.or,	„	.s
£ nobis mortuus eft;& fublata ett de terra uita eius;&,p iniqtatibus populi ductus 1nf1r ‘ _ P°^tauit peccata noftra:&: tradita e in morte anima illius:& cu iniqs reputatus cft:ut nos ‘	n.	£	^
tores;pios &C robuftos & iuftos faceret. Nonulli ita interpretant.Si illcp nobis imp catoribustquanto magis nos abfcp dubitatione ulla pro iufto &: bono Chriflo	n ^
Sd bonu no putemus efle diuerfummec aliqua proprie fignificare pfonamtfcd abfolute mitam rc	bona,
pro qua difficulter interdum aliquis inueniri ponqui fuum fanguinem fundat.
Quid fibi uelit qd ad Romanos feribit apoftolus occafione accepta peccatu p madatum operatu cfl in me omnem concupifcentiam.	XQ.	,. yr.
Onamus totu te(limoniu;5d fingula Chrifti auxilio diflerentes:qd	^imPllciter 1’n'
dicemus.no prxiudicates tuo fefui-od uelis intellieererfed noflram fententiam bremter explv cantes.Quid ergo dicimusCLex peccatum eftfAbfit.Scd peccatu no “Snom mfi p legep.Nam cocupifcentiam nefeiebammifi lex diceretmo cocupifces.Occafionc aut accepta.peccatu per ma datu operatum eft in me omnem concupifcentiam.Sine lege enim peccatu mortuu erat.Ego aut uiuebam aliquado fine lege:fed ubi uenit mandatum:pcccamm rcmxit.Ego auKr""0“™Snf"m:& "’ue"'U”duS
hi mandatum:quod erat ad u,tam:hoc efi'e ad mortem.Pcccatmn.o«afione ac^ mandatum W
*ne:& p,Hud occidit.uaq; lex qde fandae mandatu fandtu & iuftu	Sr° modu pec
ni.°rs ettfabfit.fed ut peccatu appareat peccatu p bonu mihi operatum^ mortemt fiat fuPra "J” Pod cas Peccatu p madatum.Scimus aut qa kx fpiritalis eftiego aut «r"a'is u™ ugnudatus fub p - -=n,m operor ignoro.Non.n.quod uolo hoc agorfed quod od. illud facio Si aut quod uolo ho^ V 0 femro leg, ufa bona eft.Nunc aurem iam non ego operor <llud*dquodhabitat m me pe^n-hc on
»no ha>at in merhoc eft in carne mea bonum uelle eim adl3C" ^h’nFfflcere	nl ego ope
•n-quoduolo facio bonurfed quod nolo malu hoc ago.Si autem quod nolo ego hoc facm aam no ego ope
ronlludrfed quod inhabitat in me pcccatum.inucnio igitur IcScn’ oIentl ™.h jfac“ltcm aliam leaem in »alum ad.acet.Condeledtor en.m leg. de, fecundum interiorem hom.nem.V.deo autem aliam l^em ^
membris naeis repugnantem legi mentis mca::& captiuum me ducentem m S
mebris meis.Infelix ego homo quis me liberabit de corpore mortis huiusfGratia dei per lefum chriduni dominum noftrum.Quomodo medicina non eft caufa mortisiii oftendat ucnena mortiferadicet his mali hojes abutanf ad morce;& uel fe intcrficiantiuel infidienf initnicisiSic lex data ell:ut peccatorum uenena m6lrraret;& hoiem male libertate fua abutenteq prius ferebatur iprouidus:& p precipitia labebaf: freno legis retinear;& copofitis doceat incederegreflibus:ita ut feruiamus in nouitate fpiritus:& no in uetuuate litter^.i.uiuamus fub pceptoiq prius in modu bruto^ aialium dicebamusimaducemus & bibamus t cras enim moriemur,qd fi fubintrante lege:quar docet qd facere:5^hibet qd no facere debeamus:uitio nouro 8C incotineria feramur cotra fcira legahaiuidcf lex ca efle peccati.qux duphibet cocupifcentia: quodamo^ do eam inflamare cognofcif,Sxcularis apud graecos fententia eft;Quicqd licet minus defideraf.ergo eco' trario qcqd nd licet: fomentu accepit defiderii. Vndc & Tullius de parricida^ fuppliciis apud atheBicn/ fes Solone fcripfiflc negatme no taphibere q cdmouer uideref dgif lex apud c6teptores;& legu pcepta caK cates uidef efie occafio delido^::duphibcndo:qd no uult fiernligat eos uiculis madato^:q prius abCq^J^ ge peccatesmo tenebanf criminibus.H^c diximusdege q' p Moyle data eif itelligentes. Ve^ qa i cofeqn/ tibus1 feriptu eftdex dei & lex carnis at<p mebro^uq pugnat aduerfu lege metis noftrae;& captiuos nos du^ tit in lege peccati:limulcp quattuor leges cotra fe dimicates in uno loco fcnptas efie cognofco.No abfc^rC arbitror:fi reqram quot genera legis ih feripturis iandlis efle comemorenf «dicif lex q p Moyfem data eft: fecudum illud qd feriptu eft ad Gallatas:Quotquot eni ex operibus legis futjfub maledidto fut.Scriptum eft.n.Maledidtus omnis q no pmanct in omnibus q feripta fiit in libro legismt faciat ea,& rurfu in eaderu epiftola.Lex,ppter puancanoes pofita eft:donec ueniret femen:cui repromiffu eft difpofita p agelos i manu mediatoris.^ iteru.Ita<p lex paedagogus nofter fuit in Chriftoiut ex fide iuftificemur ♦ Poftq uenit fi' desmequaq ultra fub pazdagogo fumus.Omnes eni filii dei eftis p fidc;q‘ eft in Chnfto iefu.hiftoria quo^ q precepta no conncnfcd qcqd fadtu fit refert:ab apoftolo lex appellaf.Dicite mihi qui fub lege uultis ec: noaudiftisJege^Scriptu eft eni qa Abraha duos filios habuitiunu de ancillai&alteru de libera.Sed qui ex anciliaifecudu carnem natus e.qui aut de libera prepromiftlonc.Sed 8C pfalmi lex appellanf: ut cdpkrec fermo q in lege eo^ feriprus c;qa odio babuerut me gratis,Efaia! quoq;,pphetia lege apoftolus uocat.In k ge feriptu eft:quonia in aliis linguis & alus labiis loqtiar populo huic:& nec fic me exaudient dicit domi-nus.qd iuxra hebraicu &: Aquila in Efaia feriptu repperi.Appcliaf etiam lex myftica fcriptura^, fcienna* Scimus quia lex fpiritalis eft.Si: extra ha:c omnia naturale legem feripta m cordibus noftris ide apouo|l,s docet.Cu eni gentes q* lege no habetmaturaliter ea q legis futfaciutafti lege no habetes ipfi fibi fur lex«quj indicant opus legis feriptu in cordibus fuis;teftimoniu phibente illis cdfcientia.lfta lex q i corde fcribitur? oes cotinet nationes:&: nullus hominu c q hanc legem netciat.Vndc omnis mudus fub peccato:& uniucr-fi homines puaricatores legis funt:6<: iccirco mftu mdicm dei eft:fcribentis i corde humani genens. Qu0(? tibi fieri noluerisialteri ne feceds.Quis.n.ignoret homicidiu:adulteriu:furm:6<: omne cocupifeentiam ec malu.ex eo q fibica nolit fieri.Si.n.mala efle nefciretmequaq dolerenfibi cc illata.Per hac naturale lege ^ Caym cognouit peccatu futi diccs.Maior c ca meaiq ut dimittar;& Ada &: Eua cognouerut peccatu fuu: &^prercjabfcdditi fut fub ligno uitar.Pharao quo^ anre q lex daref p Moyfem:ftimulatus lege natune; fua crimina cofiref • & dicir.Dnus iuftus:ego aut &: populus meus ipn.Hac lege nefdt pueritiaugnorat m-fantia:^pecca's abfer ma'dato no tenef lege peccati.Maledicit patri & matri;# parentes uerberat;# qa nec-du accepit lege fapietiar mortuu eft in ea peccatu.Cu aut ma'datu uenerit;hoc eft tepus itelligenria* appetentis bona:# uitaris mala:tuc incipit peccatu reuiuifcere:# ille morurcufq; effe peccati, Atq? ita fit ut t£S intelligentix quo dei ma'data cognofcimusmt pueniamus ad uitaiopet in nofeis morte;fi agamus neglige' lius:# occafio fapienti^e feducat nos;atq; fupplantet;# ducat ad morte.No quomteJJigentia peccatum fit» Eex.n.intelligentix fanda:# iufta:# bona eft:Sed p intelligentia peccato^ arc^ uirtutu mihi peccatu nafei turiqd priufa in rei libere peccatu efle no nouera', At($ ita fatfu eft:ut qd mihi pro bono datu eft:meo uino
mutef in	r	^,>-?«nnnnrH	nprhn	ntarad	exnliraHi i	n______- _	ha-
;upifces redimi tui.Nos aut p cocupifcetia' oes ptur batioes ammx ligmticatas pntamus.qbus moe :&gaudemus;timemus;# cocupifcimus.#hoc apoftolus uas eJe&ionis:cums corpus teplucrat iF-
no cocupifees remus
re penitenoai&fubpiona f fra|,jltate deferibit codiriois humana::q duo^ hominu terior* & « ns pugnatiumantra fe beiia ppeuf.interior ho cofentit & fcnp® & naturali legi:$ boa/u K^a &mlta. & fp,ritalis.B«eriot cg0 in^rnalls fuiuenudams fub peccato,qd.n.opor nelaf% qf °Q|u; fcd quod odi.Si autem extc?lor fadt qUod non uult:& operatur quod odiuoltendit bo"U^ defi*na uo^ & no fe operari quod eft malumtfed habitans in fua carne peccatum hoc elt uitia corC .frtlf m Kccatu 'Uptans;qipptcr pofteros.-& feboie infita eft humanis corporibusiSC fi fines fuerit egrefia uerm in^cc f co,f4cJ«:& accufator fui tradet icentiua uitio^.Quomd & i fermoe & i c°f	* q/
bus Irnn ^	* “8«et:&patiaf qd no uult.Nolo dicere taciatine fidos uiros m*ar^ufire.
chanaT^lrf1!1 ■ “a us & >maculatus:iuftus aci cuitonrecedens ab omni ujemnak'» ^. bus Domm lbrcth,crant a«bo m confpedu deiiambulantes in omnibus roan^tis&mftih^ bus Domini abfque querela. Et ptgceptum eft Apoftolis; Eftote perfedi ftcut Pater uciter c*
pfedtus eft,Nun|aut hoc apottolfs imperaretmifi fcirct hoiem poffe effc pfedu.Nifi forte hoc dicamus:14 4 g> recedes ab omni malo:emendatione fignificet de erroribus pueritia: & de uitiis lafciuientis statis: rrafk tu ad corredtione attp uirtutes.IuSicia quocp q in Zacharia &C Helifabeth prsdicat foris cfTe.Cocupifccn/ tia no q nuc habitare in mebris noftris dicif uerfari intrinfecus:fed apoltolis no pueris pcipif ueru iam statis robufts.ut aiTumant pfedtione qua 3C nos cofitemur 1 state efie pfedta.Nec hsc dicctes adulamur umis:fed audtoritate feqmur fcripturaRd:cb nullus homo abfq; peccato fit.fed cdclufir deus oes fub pecca
nTHnc	  .	c.	-r	Tt-rot-ii-nc	rlnlns 1 nre flllS. A/ ndp R/ n
„	niju	uuid	vvjivinw	-------------------1	r	r'	■	a
.«j:imo homo fub cuius pfona apoftolus loquebafiagit gratias laluatortiq? redeptus ht iagume eiv des in baptifmo dpofuerit:& nouu Chrifti aflupfent ueftimctu:5d mortuo ueter hoie natus ht ho nouus; q dicat.Mifer ego ho:qs me liberabit de corpore mortis huius ^Gratia dei p lefu chnftum dnum noltrum. Quod fi cui no uf fub pfona fua hoc apoftolum de aliis dicere exponauquo Daniel que iuim lui cJ10' uimus:qfi de fe dicat cum p aliis deprecaf.Peccauimusiiniq* fecimusuniufte geffmius:impie egimusiqc re^ cefiimus ac declinauimus a madatis & indiciis tuis;& no audiuimus feruos tuospphetas:qui locuti iut in Hoie tuo ad reges noftros 3C pridpes 6C patresifid ad oem populu terrs.Tibi domie iufticia.nobis aut co|u' fiodllud quoq; qd in trigefimo primo pfalmo driPeccatu meu cognitu tibi feci:& iniquitate mea no ablco di.Dixi cofitebor aduerfu me iniufhna mea domino:& tu remifilti fpietate pcccati mei.Pro hac orabit ad te ois fandtus in tpre opportunomo Dauid &t iufl:o uiro:&: ut fimpliciter loquar:,pphets:cuius uerba nar> ranf:fcd peccatori cogruit.Cumq? iuftus fub pfona poenitentis taliapfudiflet;a deo meref audire ♦ Intelli' gere te facia:& docebo te in uia hac qua ambulabis cofirmabo fup te oculos meos.ln trigefimo quoq; fep/ timo pfalmo:cuius titulus efl: in comemoratioem:ut doceat nos lemp peccato^ noftro^ memores ec de^ ber»*& agere poenitentia:talc quid legimus.Non eft pax ofiibus meis a facie peccato^ meo^.Quonia mu nrares mes eleuats fut fup caput memquafi onus graue grauats fut fup meXtorrupts fur & putruerut ci catrices mes:a facie infipientis mes.Afflidus fum &incuruatus fu ufepad fine.Totus hicapoftoli locus: g, jn fupioribus 81 in cofequetibusumo omnisepiftola eius ad romanos nimiis obfcuritatibus inuoluta e; ut fi uoluero cu&a differeremequaq mihi unus liber:fed magna 8i multa erut feribenda uolumina.
Quare apoftolus Paulus in eadem ad Romanos feribit epiftola:Optaba ego ipfe anathema efie a Chri (topfratribus meis ac ppinquis meis iuxta carnemiq funt ifrahel.quo^ adoptio & gloria 8i teltamentum 6d legis latio & cultus & repromifiionesiquo^ patres;& ex qbus eft Chriftus iuxta carncm;qui lup oia dex benedidusinfsculaamen.	XCII.
muuian0 an angultia^n piecutioian tames an nuuitas.a,^	mecp	futura: ne«
fido aut quia nem mors:ne<$ uita;ne(£ angelv.ne^ principatus.ncq,pra. _	-	^	dei-aua ha
fortitudomecK excelfainecKpfudummecK alia creatura poterit nos fepara	rhrifin Snvno
fcemus m Chrifto iefu domino noftromuc fub iureiurado cofirmet & dicat.uentatc	manrna;8, C5tjy.
mentionteftimoniu mihiphibente cofcientia mea in fpiritu fando.quonia trl^ma	came:& reliaua
nuus dolor cordi meo.Optaba.n.anathema ec a Chriftop fratribus meis &ppmqs m , *	^	*
Si.n.i deu tantx e caritatis:ut nec metu mortis nec fpe uita: nec pfccutide nec fame ne	P
io nec gladio pofiit fepati a caritate eius:& fi angeli quocp & poteftates & uel pfetia uel lutu oc oes c$io tu fortitudines & excelfa pariter acpfuda & umuerfa fimul creatura ci igTuatiqd nequaq ^t en tame no feparef a caritate dei:qua het in Chrifto iefu: Qua: eft ifta tata mutatioumo lauditapruaetia.utp cantate Chdfti nolit habere ChnMcEt ne fi forfitan i^credamusaurat & cofirmat i Chr.fto-K cofaet^ f^ te> fte inuocat fpiritu fandtuife here trifticiai/v nri Ip.ip fnrrnirStfrd maena & incredibiic.tx haber dolorem
10gatis deup popuio iuu»ujK atq; aicctis.bi dimittis eisipeccatu luuud.^	D.n"	c	nnnit
tuotque fcripfiftiiprpicicmus eunde & Moyfi 5; Pauli apud creditu fibi^uS ^ aha fua'# ouibus,Mercenarius aut cu uiderit lupu uenienteifugit.ti no fut ™soues.Et hoc ipfu eft dic “•Optabam anathema efie a chrifto:& dele me de hbro quf fcripMi.^cnlmdekntUr de libro"™" ^um:& cum iuftis no feribunf lanathema fiut a domino.Simulq? cein“L°, h°'ul? 903»» “""carnem Ctiut pro illo cupiat mon:& folus pireidummodo omne in mu^am om	a facit. Vi>
5°^ Perpetuum: fed in prxfentiarum.Quito.perdiderit animam	rlftoLfalu	tota die * re*
de & de quatragefimo & tertio pfalmo afiumit excmplu.Qu°niam f	mortlflcaf^	iru fuum fan,
£ni ?Usutoues occi^on^s,uult erS° apoftolus perire V?	occifionem	fo*
guinem funderciut multorum anima: conferuentur.^od autem anathema mterdu & dj m Henmultis ueteris inftrumenti teftimoniis probari poteE Et ne leuem putemus efie tr.toc^
caufam,doIoris;iungit Qi dicit.Pio fratribus meis 8t propinquis iuxta carnem. QiF1 P P ‘l
pellat & ffes iuxta carneii fpmtu a fe oftedit alienos, Quorz e inqt adoptio qux fignificatius grscs Ici f,; no6mfYrfp nknc	^	f,!,oc	apnni&exaltaui.I>jUU
tx ncb mxid Larnca ipinru a ie oitedit anenos, i^uo^: e inqt aaopuo qua:
aia de qbus quonda dnus loqbaf,Filius primogenitus meus Ifrahel:8^ filios genui & exaltau »
ilii alieni metiri fut n.:ihi:& quopd gloria ut de cudis getibus ehgeref in peculiare populu deizcx q
ui oeccrio: dicit filii alieni
...............“'dUuLlb	LUdi^CUl	     'j)	‘-V	1^VIV.V.V^  -—	'U ic tTl3/
cukus.i.uera religio &pmiffiones:ur qcquid reprominu elt patribus copleref in filiis.Et qd oidus — ell.-ex qbus Chnftus de Maria genitus uirginemt fciremusiqs ifte fit Chriftus-.caufas doloris fm un0 rr mone cdphedit.q eft iup omnia deus benedidus in faecula amen.Vt ifte tatus ac talis ab eis no fcipere ♦ de quo^ (lirpe generatus eft.Et nihilominus laudat iudicii ueritatemme fententia dei in,ppinquos cx tres fuos difplicere uideaf:&: uel auftera eife ucl nimia.In quibus igitur tanta fuerunt bonaidolet cur n
Quid uelit intelligi quod idc apoftolus feribit ad colocenfes.Nemo uos fuperet uolens in humile mentis & religione angelo^: quae no uidit ambulans fruftra iflatus fenfu carnis fuae:& no tenens caput i quo totu corpus per nexum & coniundionis fumminiftratum;& conuintum crefcit in augmentum dei reliqua.	XCIII,	.
Llud quod crebro diximus:&: fi imperitus fermonemo tamen fcientia nequaq Paulu deWn litateifed de confcicntix ueritate dixiflezetiam nunc approbamus,Profundos enim 6i reccdu0 fenfus lingua no explicat.Et cu ipfe fentiat quod loquafun alienas aures puro no pot tran(ferr^ fermoe. Que cu i uernacula lingua habeat difertifllmuiquippe ut hebrxum exjiebr2eis:& eruditus ad Pe/ des Gamalielis uiri in lege dodiifimiifeipfum iterpretati cupiensiinuoluif.Si aut in gr$ca IJgua hoc ei 2C/ cidit qua nutritus in Tharfo Qliciae a parua xtate ibiberatiqd de latinis diccdu elf ;q uerbu de uerbo eX' primere conantesiobfcuriores faciuteius fentetias;&:ueluti herbis crefcetibus frugu ftragulat ubertatem* Coabimur itacp TrapacppacrTiKcoo- fenfus eius euoluere; di trita fimplicitare eloquii fuo ordini reddef q; iundur$:ut fimplici ftamfe uerbopi fila decurranpuroqj fub tegmine apoftolici fermonis textura m '
t-—'* *• i\ ?	    _	.I.. _ r* - ..	_1_- 1—	^	J	z-v a /E vJ*"
^ 1 ucildllJlC puiuub	JliiJCtcCiUC.1	muilb	w	yaiiiia hl/*	^VClfl
dic.Multaq? fut uerba quibus iuxta more urbis diguincix fax familiarius apoftolus utif.Ex quibllS _ pii gratia pauca ponenda funt. Mihi aut parum eft iudicari ab humana die: hoc eft airo aNepcoiriHH ^ pexer; di humanum dico:hqc eft cmepoirmoN AEYcaouKaTEvayKHo-aujjLao hoc eft non grauaui uo nunc dicitur u-h^eict vjx&g' KafbpccfbEUETO. ideft nullus brauium accipiat aduerfum uos.Quibus oe multis uerbis ufm hodie utuntur Cilices. Ncc hoc miremur in apoftoloifi utatur eius linguae confuetu ne:in qua natus eft*&: nutritus:cu Virgilius alter Homerus apud nos patriae Tuas feques cofuetudine icei
uitalem doctrinae cscleftis accipit fucu.ut oja paulatim membra uegettnf;& p occultos uenaM meatus W' datur defecams faneuis cibo^:&: mimftref at(^ fuccrefcatumo teneat tcperantia corponsmt de fote cap tis rigati artus crefcat in pfedionc denS: ipl^f faluatoris oratio. Pater uolo ut ficut ego & tu uuu fumus-& & ifti m nobis unu fint.ut potta nos chrittus tradiderit patriifit deus omnia in oibus.Tale 9d SC m ^ bis & in fenfibus &in genere locutionis obfcurimmx fcnbit ad Ephelios. Veritate aut loquetes in car n.u teicrefcamus in illo p oiaiq eft caput chriftus:ex quo totu corpus copadtum di conexum per omne iun tam fubminiftrati6is*fecudu operationem in menfura unuifcuiuf^ mebri augmentu corporis facit & ‘ ficatione fui in carirate:fup quo in comentariis eiufde epiftolx plenius diximus.loqmur aut uniuerla c
traeosqcredete #	   .	, . .	115
itoloifc no
portei.quid uub mmus Chrifti libertate donau.tx uund pcccato^ portare delinimus.	^
umbra funt fututo^ & imaKlnes Uenturae felicitatisiut in quibus mdai ha:fita't iux» i«cr^ -terramos iuxta fpm trafeamus ad Xpmiqui ad diftinaione umbra^ niic corpus appdiar •	.	.
poreueritasefti&mcorpusLbraSium:fic mfpmnlutelhgetiamundus°^rfJ^tfnPh00». & tota fetliuiras 61 ppetu$ calenda:	terna	requies	expetiada cft.Quacrimus %d,d?^„w-rureite: a bea'
htate & religione angeloymut qau|ftfum habeat.Ex quo dominuslfcums eft ad mus hinc :& relinquef uobis domus ueftra deferta. & locus i quo dominus fpmtalm crucif xu ^ dc0 pms uocaf & fodoma: oisiudaicat* obreruationu cultura deftruda e.& quafcum	p	Aroos
offcrutifed angelis refugis & fpiritibus imundis.Nec miru fi hoc poft pafiionc domini faciant, P
quocgppheta dicaf ad eos.Nugd hoftias 81 uidtimas obtuhte mihi.xl.annfs in deferto domus ifrahcK 8t i4f anupfjftis tabernacula moloc:& fidus dei rephaffiguras quas feciftis ut adoretis eas.Quod plenius i cocio ne iudaica Stcphaus martyr expones Qt iuolucshiftoria ueterc fic locutus e;& uirulu fecerut i diebus illis: obtulerut hoflias idolo:5^ letabant i operibus manuu fua^.Couerfus aut deufeft:&: tradidit eos ut co^ lerenr militia cceluficutfcripmefi: in libropphcta^.Militiaaut caeli no tantufolappellaf & luna & altra rutilantiaifed omnis angelica multitudo eopec^ exercitustq hebraice appellanf fabaoth.i.uirtutu fiue exer^ cituu.Vnde &t in euagelio iuxta Luca legimus.Et fubito fada eft cu angelo multitudo militia: cadeftis lau dantiu deu& dicentiu.Gloria in altiflimis deo:& i terra pax hoibus bona: uolutatis,Facit em' deus angelos fuos fpiritus:& miniUros fuos igne urentc:& ut fciamus femp cos q colebat idola licet in tpe hoftias uide^ renf offerremodeoeas obtulifTetfed angelis p Ezechicl plenius difcimus.Dedi eis iuftificatioes 8c precepta no bona.No cni fanguine hirco^: aut tauros: qnt deus:fed facrificiu domini fpiritus cotnbulatus;cor coz tritu & humiliatu deus no fpermt.&ppterea □ uitulu fecerut in oreb;& coluerut fidus rempha: de quo in ^pheta Amos plenius diiTeruimusradorauerut figuras quas ipfi fccerut:8^ tradidit eos:ut femirct militiae caeli:q nuc ab apoldolo df religio angelo^:. Pro humilitate i graeco TairEi vo^pocruNH legit idefl: humix litas metis fiue fenfus. Vere .n. humilis fenfus 8C miferada fufpitio deu credere hirco^ atep tauro^d fanguL ne deledtari 5£ nidore thymiamatis:que fxpe hofes declinamus. Quod aut feqf;Si mortui eftis cu Xpo ab elemetis mudi:qd adhuc taq uiuctes i' mudo decernitis^ne tetigeritismeq* guitaucritismec^ cotredtauerix tisrquar fut ofa i iteritu ipfo ufu fecudu pcepta 8i dodtrinas hoiumiq fut ronem qdem habentia fapientiae: in fupftitione 8^ humilitate:&: no ad parccdu corporimo in honore aliquo ad faturitate carnis.hunc nobis habere fenfu uf.Curramus p fingula;&: obfcuritate fenfuu at(^ uerbo^d Chrifto referante padamus. Si bax ptizaji eflis in X6o;& cu Xpo i baptifmate cofepultiimortui at ab elemetis mudi:,p eo quod e elemetis:cur mecu no dicitis.Mihi aut abfit gloriari nifi in crucc domini noftri lefu chriititp que mihi mundus crucifix xus ci8C ego mudo^Nec audiffis dnum dicctem ad patrem de mudo no funt:ficur & ego no fu de mudo:& mundus odit eosiquonia no fut de mudoificut & ego no fum de mudoifed ecotrario qfi uiuctcs in mundo decernitis.Ne tetigeritis corpus hois mortui.nec ucftimetu:5^ fcabellua quo (ederit mulier mcftruata.Nex ck guftaueritis carne fuilla:3d lepo^:S<: fepia^ & loliliginu muren£e:& anguila^Sd uniuerfo^ pifciu:q fquax mas 8i penulas no habet:q ofa in corruptione & in interitu fut ipfo ufu & ftercore digeiut.cfea.n.ucntri:Sr uenter efcis:& omne quod intrat p os:no coinquinat hoiemifed ea q de nobis exeut.Secudu pcepta inquit:
& dodtrinas hofum fecudu illud qd Efaias loqt .Populus hic labiis me honorat cor uero cius longe c a me, Fruftra aut colut me:doccnrcs doctrinas holumpcepta. Vnde & dnus corripit Pharifaeos dices.lrritu fe ciftis madatu deitut traditioes ueftras ftatueretis:Deus.n.dixit honora pfem & matrem:& qui maledixerit patri uel matri morte morief.Vos aut dicitistqcuqi dixerit patri uel matri:munusquodcuq;eft ex menibi ^derit:^ no honorificauit patre fuu:aut matre;5d reliqua.Quibus infert.Et irritu feciftis madatum dei:px pter traditione ueftram.Quatce traditiones pharifa:o^ finnquas hodie ^EUTkpon.oucj uocat:& qua anix les fabul$:reuolucre nequeo. Necn.n.libri patif magmtudo.Et pleraq; ta turpia iuuut erubefea dicef.Dica tamen una in ignominia gentis inimica:.Pra:pofitos habet fynagogis fapietimmos	^do	°Pcri	dc^
legatosiut fanguine uirginis fiue menftruatreimudu uel fmudumifi oculis difeernere	p uent: guffatu
^>bet.Propterea qbus iufiu e:ut diebus fabbatoa: fedeat unufqfcK i domo fuar& n(^r .,r ar locoi quo hftat:fi quado eos iuxta Iram coepimus artahut noiaceannoabulennoften . u e eanft
camus fedendu femp effe in fabbato;& de locoin quo quis fuerit occupatusjpcitus no rc^dcdu:fed id_qd ipoffibile legis eft:in quo infirmaf p carnenv.fpintali obferuatione coplendu fit.Segtiqu	9 tone
habentia fapientiaeihoc loco qdem coiunflio fupflua eft.qd in plerifq; locis^pter >P9rj™ r, l sfi Sramanc$ apottolu fcciffe repimus.Ncq;,n,fcqtur uel alia c6iuui3io;q" foletei ppofitiomaibi qdc pontu tuentitefpo^ dere.Videf igif obfetuatiSes ludaicx apud ipitosiK uile plebicula" imagine hab^°	j“an$cP /aPlenz
tiae.Vnde 5Z dotiores eoy ao^oi .hoc eft lapidtes uocanf. Et fi quando certis diebus traditiones fuas ex/ ponuntldifcipulis fms folent dicere 01 ao<p0i 2S.12.aaK0ucriH id eft fapientes docen raainones. pro fup ftitione i grsco EeeXoepHcrKEia. iam pofitum eft hoc eft falla religio: & pro homintare TOTre.no.ppocruNH. qusmagisuirtutemfolet fonareq uitiumtfed hic TcnreivomponEiN.fc sLnliri» daUm fcntiatiatqs terrea at>E»Hv autem anuaToc. cuius nome latinus fe£m° n°“ . ‘	-
cenducorpori.Noparcut mdaeicorporibusfuisiafluptioneciboi*rrh"terd“^habet£mm Rntes q no habent.Ex qua neceffitateidebilitates itcrdfi & morbos	^
ora munda fint mundis.mhilo($ poffic effe pollutu:qd cum gratia^ a*°nfX “S m!& 1C“	a qbus
®S^teatu:Utfaturitate:8i adimpletione carnisihumanos arcusucgeKt.arafuftemet.Elementaaut a^ “fepultiamo mortui fumusdex Moyfi;& omne uetus teftamentu mtelhgcndu eftiqbus quafi ab etemcM
Icllgionis exordiis deum difcimus.Quomodo.n,elementa aP^* amur. rf5!^as —n fua Et geome/ mus:&ad texend i oratione loga meditatione ncedimus. Ars quoq; mufica habet elementa iua.Mgeome.
9 ^««is pnotatunp ethica nos ducut ad theologica.-K ab clemens occidetis	b	„	feruare	d
facmt ad fpmtu uiuificantem.Qui ergo mundo & elementis eius mortui fumusino debemus ea leruare q
mundi funt.qa f altero initiudn altero perfcdio eft»
Quid fit I
cati;& reliqua,	XC1111L
N prima ad ThefTaloniccnfcs dixeranDe tpribus aut 81 mometis fratres no neccfTe habetis u fcribam uobis.Ipfi.n.diligenter fcitis:qa dies domini ficut fur in nodteiita ueniet, Cu.m dixei pax & fecuritasituc repentinus illis itabit interitus ficut dolor in utero habctis:5d no enugicn * Supra.n.ad cos fcripferatthoc uobis dicimus i uerbo dominica nos q uiuimustq ffidui in aduentu domini no pueniemus eosiq dormierunquonia ipfe dominus in iufiu 8£ in uoce archageli tuba dei defcedct de ca:lo;& mortui q in Chrifto fuurefurgcnt primi.de!de nos q uiuimusiq rfidui fimul rapiemur cu illis in nubibus obuia domio in aera:& jic femp cu domio erimus.Itatp cofolamini lil}C ce in uerbis iitis.Quod audictes Macedones no intellexerunquos fecu uiuctcs apoitolus uocct;& q dica refidui: q cu illo rapiaf in nubibus obuia domio.fcd arbitrati futidu adhuc effent in corpore;^ ante q gt3/ ftarct morte:Chriftu in fua maieftate futuru.Quod apoitolus audiensirogat eos:&: adiurat p aduentu dev mini noftri kfu chrifti:ut n5 cito moueafmeg p fpiriru neq? p fermone neqj p epiitola tanq ab eo feripta» quafi inflet dies domini.Duos aut efle aduentus domini faluatoris:& oia^pheta^ docent uoluina:5^ eua; gelio&j fides:^ primu in humilitate uenerinSd poftea fit uenturus in gloria;ipfo dominoptcPcate q ante co
giat ad motes:& q in tccfto no defcedant tollere aliqd de domo fua.Et iter^ tuc fi qs uobis dixerit,Ecce hic Chriftus aut illiemolite credere.Surgcnt.n.pfeudo Chrifti & preudopphcraziS^ dabut figna magna 8C giatita ut in errore inducanf fi fieri ponetia eledti.Ecce pdixi uobis.Si ergo dixerint uobis Ecce in cklcxto efbnolire exirc.Ecce in penetralibusmolite crcdcf.SicuLn.fulgur exit ab oriente;^ paret ufep i occidetejv* ita erit aduentus filii hoistAc ddndatuc apparebit fignu filii hois in c$lo:& uidebut filiu hois ueniente id nubibus cxli cu uirtute multa &: maieftate;& mittet angelos fuos cu ruba uoce magna:8d cogregabfi t-^ dos eius a quattuor uentis;a fumo cxlopt ulc^ ad termios eo^,Rurfuq? d arichrillo loqf ad indteos. ucni in noie patris mci;5<: no credidiflis mihi.li alius ueniet in noie fuonllu fufcipietis.lgif TheiTaionicc ‘ ^ aiosiucl occafio no intelledlx epiftolaeiuel fidla reucllatioiq p fomniu dccepat dormictesuiel aliquo^
aviuviiuv Ui. CALUijjV	 :	-1----------- d	\	1	.	r	,	.	„------  l_
qt uenerit difceffio primu» qd graece df aTrocrracna ut oes gentes q romano ipeno fubiacct; recedant aD eisi& reuelatus fuerit bo neccati.i.oflefusique oia ppheta^ uerba pnunciantjho peccatiiin quo fons oium peccatOR»efb&fiimsnditionis.i.diabolUpfeeflumuerfo^pditioiqaduerfaf chnflo;& ideo uocaf antv chrifius;6C extollif fUp omne qd dicif dcusiut cudta^ gentm deos fiue pbata oem &: uera religione fuo cal cet pede;& in teplo dei uel hierofolymis ut qda putanaut certe in ecclcfia ut uenus arbitramurtfederit oite
nucfcribopepiflola;cuapud uosefiempfenti	,	»-	-r.	,	,
fi pceffifietantixps Et nuc qd detineatricitis.utreuelet in fuotpc.hoccq caiitmt Antichriflusinpfeprif tu no ueniat-optimc noflris Nec uult apte dicere romanu iperiu deilrueduiquod ipfi q iperantrteternu tat.Vnde fecudil ADOcalypfim loams i frete purpuratae meretricis feriptum elbnome blafphemi^i.ro^^
, : pte copief Tantu ut romanu fperiuiqd nuc uniuerfas getes tcnet:recedat:& de medio fian^t^ . Anticnnilus ueniet fon^ iniqtatis:que dnus lefus iterficit Ipiritu oris fuiidiuina uidelicet poteflate: u- n maieftatis iperiotcUius iufiificifecifTe eftind in exercitus multitudinemo i robore militumo in. auxiho.fedjlatim ut lllc aducncrIt;interficief Amichriflus.Et quo tenebra: folis fuganf adu?ht^o Jkni ftratione aduentus fui;cfi dni3s deftrUet atq? delebit.Cuius opa Sathante funt opa.Ec ficutm Chn , tudo dminitatis fuit corporaiitenita in Antichnfto oes erunt fortitudines:& figna &$dl£X\ov(i d-mo fa mendac,a.Quomod0Pn”Sej.q opabafp Moyfem mag.fu.s reftitere medadis1& rauit uirgas colata medacil anticbrilt. Chnft. ucriras dcuorabt.Scducuf aut n, fut pparat, bt qma tadta qftio poterat comouenicur.n.cocelfit deus ocm eu babae mr™ g ,, fcdu“n.elflerJ P^Ktti eledK deitSojuno pue,t q(honc& q3 oppom P,"^- fP £rC
JO
ro
Mnifi?i$ rCript“	*terra orta c.Qui ergo caritate & ueritate no reccpmutw touatore
falui fieremimittet illis deus no opatorc:fed ipfam opationc.i.fotem crroristut crcdat v _ t , f teiat dax e ipfe;& patei eius.Et fiqdem antichriflus de uirgine natus clTetiK primus uemffet in mudum.p
uidxi habere exciifatione:& dicere:^» putauerint ueritate:& iccirco mendaciu p acritate fufceperint.Nunc' aut ideo iudicandi funtumo^culdubio codenandi,g.a Chrifti ueritate cotepta poftea mendaciu; id efl mv tichriftum fufcepturi funt.
Beati Damafi papae ad Hieronymu de interpretatione ofanna fcifcitatis. Epidola,	XC V.
lle&iflimo filio Hieronymo Damafus epifcopus in domino falutc.Comentaria cu legere grseco latinocp fermone in euagelioRd interptatione a noftrisa.orthodoxus uiris olim ac nup fcripta q de eo quod legif Ofanna filio Dauid:no folu diuerfaifed etia corraria fibimetpferuntur.Studiu ergo dile&ionis tux depconut ardenti illo ftrenuitatis ingenioiabfcifis opinionibus: ambigui, tatibufcg fcrupulofistquid fe habeat apud Hebr^osiuiuo fenfu fcribasiut de hoc ficut de multis tibi cura: noto in Chrifto lefu gratias referant.
Beati Hieronymi ad Damafu refpofiua Ofanna fecundum hebraicam ueritatem interpretantis.
Epiftola.XCVI.
Viti fuphoc fermoe diuerfa finxerut;e qbus noftcr Hilarius in comctariis Matthxi ita po.uit. Ofanna hebraico fermone fignificat redeptio domus Dauid.Pnmu redemptio lingua hebrxi ephod iterpretaf.Deinde domus beth.Dauid uero i hoc loco no ec nome ifertu oibus pater. Alii opinati fut Ofanna gloria dici.Porro gloria caboth appellaf.NonulIi gratia :cu gratia tho daifiue anna nucupef.Reflat ergo ut omiflis opinionu riuulis:ad ipfum fontcunde ab euageliflis fupcu eflirecurremus.Na quo illud necp [gr^cis netp in latin;s codicibus poflumus inuenire:ut copletef' id qd didtu eft p^jphetas.Quonia Nazareus uocabif.Et illud.Ex xgypto uocaui filiu meuiita & nuc ex hebrx-is codicibus ueritas exprimenda efl. Vndein hac uoce uulgus 8t maxime cofona iter fe paruulo^ turba rupiridicente Matthaeq.Turbx aut q pcedebat.S: q fequebantxlamabat dicentes. Ofanna filio.Dauid Bc, nedidtus q uenit in noie domini.,Marcus uero ira pofuic: clamabat dicentes ofanna benedidtus q uenit in noie domini‘.|benedid:u qd uenit in noie domini regnu patris noflri Dauid Ofanna in excelfis.lcancs quo q; pari uocecofentit. Et clamabat Ofanna benedidlus q uenit i noie domini rex ifrahcl.Solus Lucas uerbu ofanna no pofuitiin reliqua iterptatiois pte cofenties, Benedidlus q uenit rex in noie dominijpax in terra; & gloria i excelfis.lgif ut diximus ipfa hebrsea uerba poneda fut:S oium iterptu opinio dirigeda: quo fa, ciiius qd fup hoc fentiendu finex retradlione cudto^ ipfe fibi ledor qd fcquat inueniat.In centefimo.xvii. pfalmo ubi nos legimus.O domine faluu me facto domine bene^)fperare,benedidus q uenit i noie domi/ ni:ln hebtaeo legif Anna adonai ofiannat Anna adonai affiena baruch abbadafen adonai.Quod Aqla S}T:> machus Theodotion & qnta editio: ne qd in latino mutare uideamunita exprimunt, o Kupig o domine; CTtttfoy&H faluum fac: q Kupi6 o domine eu^loo^oh^h «i. bene profperare: EvAoyau.EHoa benedidlus o EpxoxreNocr q uenit oVo^-aTi Kvpiou in nomie domini.Sola fexta editio cum interptibus.lxx.ita cogi
«««. .w.w.   fermo fignificet.Scienduq^ qui» i .iw	r	. ^ ^-
litteris feribif aleph no heitcrtiu uero heth no he.Symmachus igif qi cctefimo.xvn.pfalm cu oium iter, pretatione cofenferatiut nobis manifcfliorc tribueret itellcdu.ln centefimo.xv.pfalmoubidi;U doniie v hera afam meaiita interdatus eftiobfccro domine libera aiam mea'.Vbi aut.lxx,	obiecro traitule.
rutrAqla &: exteris editionibus	interptantibus in hebrxo feribif annaiue^ita ut in principio aleph
habeat no heth..Ex quo aiaduertimus fi ex aleph feribaf anna;fignificari obfecro.Si aut ex nem elle com» dionetfiue itenedioneiqua:apud grxeos ponit	Sums
ptatione latinus fermo no exprimit.Sed quoniam ha: minutix & ifliufmodi difputanois arcanuppter bar bane linguae pariter ac littera^ legenti moleftia tnbuut:ad explanadi copendm uemomt a^a ea q d.cxvii. pfalmorq manifefte de Chriflo^phetat;^ in fynagogis iudxo^ creberrime legebat, v nae ^ populus no> tior eranhos uerfus efle afluptosiq, ille q repromittebaf de genere Dauid:uenent ialuaturus ifrahel: dicem te Dauid.Lapidc que reprobauerut sedificantesihic fadtus efl in caput anguli. A domino fadtu efl iflud;5r c mirabile in oculis noflris.Hxc efl dies qua fecit dominus; exultemus & latemur i ea. U domine faluu me fac:o domine benepfperare.Benedidus q uenit in noie domini.Benediximus uobis de domo dommi:deui dominus & illuxit nobis.Vnde & in euageliflaru feribtura cdmemoraf:pbaril$os fcnbas fup hoc indi'
* & ladletiu pfecifti laude.ceteiimu ieptimu decimu odtaui plalm1^	j	ue^
ede exprimi poterat Benedidlus q uenit in noie domini;oium euagelma^ fcriptura cofentit.De uerbo ue ioofian»,,  ______.r:	r.nfprar	traffpr^» — z.n.... «ii^inia6^in amen:&m plenfc^ fadlu uidcmus.
«t^Ppe ut medicus:# q euageliu gr$cis fcripferit:qa fe uidit^prietatc icrmois tralterre no^-.-^ hiatus eft tacere:qui id ponere:qd legent, faceretV.onc.Ad furrtaftcut, nos m ^3^”“ h lefliones quafdarut mfultado dicamus uah:& in admirado pa^n doledo hei.Sc «nus iperarc:(ti,ais detibus fpiritu coarOiusiSC cogimus; tatu fibilu in fonado fcilicet z.lta cx hehra-i
t 11
rchquaspprietateslmguae fu$ habet interiedionc:ut quado uolut dominu depcari:ponat uerbu pete affedtu:^ dicat: Anna domine;^Jxx«dixerut:o domine;ofi.ergo faluifica interptaf. Anna imerrectio dcp catis eftifi ex duobus his uelis copofitu uerbu facere;dices ofiannatfiue ut nos loqmur ofanna media uoC ' li Ifa elifatficuti facere foJcmus in uerfibus Virgiliiiquado Me ne incepto dcfiftcre uidacScadimus: nince. ptode, Aieph naq? littera prima uerbi fequentis extrema uerbi prioris:ioth:inuemens exciufit. Qua^pte ut ad qftionis origine reuertamur:ubi nos legimus i latino.O domine faluu me fac:o domie bene coplace* benedidlus q uenit i noie dominiuuxta hebraeu fenfu legere poflumusiobfecro domie:faluum facobfecro domie.-pfperare.Bencdidtus q uenit i noie domini.Saluu aut iac dnut fubaudiamus populu tuu Ifrahel: ii'
 -r j - r~x  ■ . \ —i_________Ormnnp r^C-nknv	harraril3«
iv/iu; au 4.V11U.1CU LX 1 La.lU.Ul- Ici x-liv.	^	    "	“	1	  ;
diocritate fenfus meiibreuiter ftri&imq* didaui.Cxteru fciat beatitudo tua i iftiufmodi difputationiDu molellia in legedo no dcbef furripef qa facile St nos potuimus aliqd emetiri:q> ex.una uoce folueret qlti0^ ne:ficuti St exteros fecifle moftrauimus:fed magis codecet ob ueritate laborare paulifp.Et peregrino aure accomodare fermoni:q de aliena ligua fidta falfam ue referre fententiam*
Hieronymus Amado pfbytero de diuerfis q’flionibus quai% prima e qd fignificet illud euagelicu fecuduu1 Matthxu.Nolitefolicitiee de craftio:fufficit,ntdiei malitia fua, ^	XCVIl.
Reuis epiftola logas no ualet explanare q*fl:i6es;& in ardu multa|cocludes ftrigere uerbistqd fey fibus dilatatu eft.Interrogas qd fignificet illud in euagelio iuxta Matthxu, Nolite foliciti: ee de craflio.Sunicit.n.diei malitia fua.Crailinu i feripturis fidis futuas tps fignificat, ficut 8t lacob i Genefi loqf,Exaudiet me cras iufticia mea»8d ubi altare extruitur a duabus tribubus: Rube: # Gad:& dimidia tribu manafle;& a cudo Ifrahcle.ad eas legatio mittiucu Phinees potifici f fpddiflct: Icdrz
Quod auradiicitifufficit diei malitia fuaihoc modo itellige.fuEcit nobis de pfentibus huius fxculi tare angufiiis.Quid neceile e fenfu ad incerta St futura extedere:q aut cofeq no poEumusiaut forfita ot meti pdamusf KctKia cnl qua latinus uertit i malitii:apd grxeos duo fignificat:& malitia St afEdione:qu KaKocrtv grxei dicuc:& hoc magisp malitia trifferri debuit.Quod fi cotetione qs ducif nolens KOCKictv a ^
n,n,_ -r	iguftiaSlfed	I	r-r. '----r——.1—nfiicii »
iratioe dicamus,
fecudo qfifti loc
 ----------  COI	pUS	C.O U13—	. - .. ,	- ,	. —,.	- r ~ - - - rr 17	  <«
uerba ueniamusme de extimis partibus;& ut ita dica cauda capituli tota fentetia noffe cupiamus. CorpUS inqt no fornicanoi fed domio:& domius corpori,Deus aut & dominu/ufdtauitiSZ nos cu illo fufeitabit P uirrute fua-.Nefcitis qa corpora ueftra roebra Chnfti fut.tolies ergo mebra chrifti:facia mebra meretricis: Abfitian nefcitis:qa q<oiugit fe meretricimnu corpus e^Erut.n.igt duo i came una.Quiaut coiugit fc do* mioiunus fpiritus ^.Fugite fornicationcioc peccatu qdcuq; fecerit ho:extra corpus e:q aiit formeaf :in cor pus fuu peccat. Et reliqua:fandus apoftoluscotra luxuria difputasi&ifupionbus dicesiefca uetri: &ucter efcis.Dcusaut & huc & illa' dertruet:c5fequeter uenit ad fornicatione.Eteni luxuria mater libidinis e:uem
tteqsdiftetuciboii	‘	   "	............
dineiordo uitio^: i
dupoenitudine habet:-------- „	.	,	.	n	^
tedi:preritos ftimulos patif:&: titillatione carnis St icentiua peccati.ut p hxc q corrigi cupimus cogitares, rurfu fit matcr;a deliquednaliter extera peccata forffecus fut.Quicqd.n.egerimusa ahos agimus: form^ tio no folu cofciam fornica'tis:fed St corpus maculat.Ac fecudu Imam dominia' q ait Propter hoc reliqu^ ho pfem st matre-^ adhxrebit uxori fux:& erut duo i carne una;etia' ipfe cu mef trice unu corpus emcir. St peccat i corpus f^du teplu Chrifti facit corpus ee meretricis. Dicaus &aliter:ne ulla'grxco^ fmam Pz terire uideamur. Aliud e peccare p corpus:Ahud i corpore.furtu homicidiu St extera abfq? foficatoe pccz cata p manus admimftramus extrlfecusEornicati® fola i corpore noftro exercef a nobismo p corpus i ajios & p ppontio minifterm het i fe aut pafilone.futq ita edifferat q, fecudu feriptura' uxor uiri corpus	q
cuq; fue peeeate
redioe	eude	]ocu;ln	yUv,	-----K-giureiaonecpu»™-	,
fub pedibus ru^O,a.n.rubieaa f-t fub pedibus cms.nomffima aut & inimica deftrucfmors.cuauta«^ rit qa oia Tubiefla (ut el;haud dubiu qn pter eu q fubieat ei oia.cu uero fubiefla « fuem oia.mc^le us fubiicief enq fibi fub.ecit oiaiut fifdeus oia i oibus,& mitor te hoc a me qrere uoluifle.cu ianctus n f latius piflanen.epifcopus undecimu libru cotra Arnanos hac dftioe & folutioe copleuerit. 1 amc pauca te dicamus.Oc i hoc fcadalu e,d"s patri fub,edus ee dtcalqd e turpius fiue fepe p,etatis e:& i pfalnio fcribif.None deo fubieda erit aia meafan crucifigi & 'fu	-„«s	fi
ledidtus.n.ois q pedet i ligno.q ergo n nobis maledidus fadus e:ut nos de maledidioe hberaret.m ^ g nobis fubiedlus fitiut nos patri faciat ciTe fubiedoslDicens in euagelioiNemo uadit ad prem mu p
& cu exaltatos fiiero a terratoia traha ad me,Chri(lus in his q fideles fdt: fubiedtus eft patri:qa oes crcden> 14 7 tes imo omne holum genus corporis ipfius mebra reputarur.In his aut q fcreduli fut.i. iudseis & ethnicis & haereticis infubiedtus ee df:qa ps mebro^ eius no e fubiedta fideiJn fine aut mudi cu oia mebra regna^ te uiderint Chriftvu.corpus fuu:etia ipfa fubiicief Chrifto.i.corpori fuoiut oe Chrifti corpus fubiiciatur deo 81 patri:5d ut fit deus oia in oibus.no ait ut fit pater oia in oibustfed ut fit deus:qd,ppriu nome eft tri^ nitatis;&: ta ad patre q ad filiu 8t fpiritu fandtu referri pot.ut humanitas fubiiciaf diuinitati.humanitarc in hoc loco dicimus no manfuetudine Si clxmentia:qua gneci q)iAaN0pcO7reiccN uocant.fed oc hoium genus. Porro qd ait:ut fit oia in oibusjhoc fenfu accipiedu eihdomious atep faluator nofter nuc oia no eft.efi: 1' oi^ busifed pars in fingulis.uerbi gfa in Salomde fapientiaiin Dauid bonitasiin lob patientiaiin Daniele cogni tio futuro^d Petro fidesan Phinees Si Paulo zelusan loane uirginitasan caeteris cxtera.Cu aut re^ oium finis adueneritauc oia in oibus crit:ut finguh fandto^ oes uirrutes habeatjut fit Chriftus totus in cudis, Repperi iun&am epiftolaL Si comentariolo tuo breue chartula'an qua hxc indita ferebanf.Quxrendu ab eo,i,a me; utrum mulier relido uiro adultero Si fodomita;S^ alio p uim accepto pofiit abfip poenitentia comunicare ecclefiaemiuete adhuc eo;que prius reliquerat.Quod legens illius uerficuli recordatus fum:ad excuiandas iuftificatioes i peccatis.Oes enim hoies uitiis noftris fauemus:8£ qdppria facimus uoiutate.ad naturae referrimus neceiFitate.Quo fi dicat adolefcens:Vim pationcorporis me ad libidine ardor ipcllit; ipfa organa mebro^» geitaliur&f copofitio corporis foemineos qrit amplexuslEt rurfu homicida i egeuate inqterandigeba dbo:tegmerfcorporis no hebamudeo alienu fanguine fudime ipfe fame Si frigor morerer refpddeo itaq^ fotori q a nobis fup fuo ftatu qritmo noftras fed apoftoli fententias;an ignoratis ffes. fcieti^ busm.Iege loquortquonia lex dominaf hoi quato tpre uiuit.Mulier.n.q fub uiro emiuete uiro aftrida eft legi.Quod fi mortuus fuerit uir eiusdiberata e a lege uiri.ergo uiuete uiro adultera erit: fi duxerit altcru uiru.Et i alio loco;MuIier ligata e:quato tpe uiuit uir eius.Si aut dormierit uir eius liberata e:cui uult nu^ batitatu in domino.Oes igif cautioes apoftolus aputans:apriifime diffiniuit uiuete uiro adultera efle mu^ liereifi alteri nupferit,Nolo mihi,pferas raptoris uioletia:matris pfuafione:pfis audoritate: ^pinquorum careruaiferuoifc infidiasiatc^ coteptu parentuidana rei familiaris qdiu uiuit uir licet adultenlicet Sodomi^ tadicet flagitiis oibus cooptus:&: ab uxorepptet hxc fcelera derelidus:maritus eius reputaficui alte^* ui>;
ulter eft:q ea acceperit.Vnde Si apoftoli graue coiugii farcina itelligetes.fi ita e inquntino expedit homini uxoreaccipere.adquosdnusiqpotinqtcapecapiatiftatim^ fubexeploeunucho^triumrginitatis infert beatitudine;q nulla carnis lege retinet.neq; fatisaiaduertere potui;qd fit qduoluit dicere:alio uiro p uim accepto;qd eft p uim accepto^Cogregata uidelicet multitudinemolete rapuit;^ qryioftea no raptore -nra dimifir^i pp^ar librns mnvfi R/ innpm>r dpfnnfara niroifi in ciuitate fuerit opprCua:& no clamauerit;
q ut didtmim pafla efttut altero iugeref:fi uult corpus Chrifti accipereja no aau^ reputariragat pcenv tentiahta dutaxat ut fecudo uiro q no appellaf uir:fed adulter a tpe poenitetix no	e. ^ “ e^T-u^ UIy
defiS^ femel diledu no pot derelinqueremec pferre dnum uoIuptati:audjat apolto	™	e*	0	Pote^
ris calice domini bibere;& calice dxmonioRi.no poteris mefx domini comumcar.	momorum.
Et in alio loco.Qux comunicatio luci ac tenebrisfQui cofenfus chrifto & Belial.	I1<?i?UOr*lmQ
no nouaifed uetereiq ueteris teftameti audoritate firmaf.Si reliqrit fecudu ui^	Prj.°y
rimopot.fcriptueft.n.inDeuteronomio.Siaccepithduxore;^habueritea:&notoeneritgrami colpedu cius^pter aliqua foeditate:fcribet libella repudii:^ dabit in manu eius;& dimittet e^de ^1^ ™a • Cun(B egrefia alte^ maritu duxent;& ille quo® oderit eazdederit® ei libellum repudu;& uel certe mortuus fueritmo poterit prior maritus recipere ea in uxore;qa pollutae;5<:	ms lada e
cora domio.Nec peccare facias terra tuamua dominus deus tuus tradidit tibi pom	- oblecro te;
ut cofoleris eaumo^uoces ad falute; putrida: carnes ferro idiget;& cauterio, nec e meaiciae culpaded uul> neris;cu crudelitate clxmetimo parcit medicusmt parcat,fxuitmt mifereaf»
‘Beati Hieronymi ad marcella de qn^ qftionibus noui teftameti:quar^ prima e.Qux mt illa q nec oculus Wditmecauns audiumnec 1 cor hois afcenderunq pparauit deus diligetibus le. tpiltola. XCVim.
Agnis nosjpuocas qftionibus;^ torpes odo igeniu du iterrogas;doccs.pritpa tua fdfcitatio fu^ itfq fint illa:q nec oculus uiditmec am.s audimtmec in cor ^ederut;q pparauitdeus diligut eu.Et quo rurfus idc apoftolus iferatmobis aut reuelauit deus p fpmtu fuu: Si fi ru^u apoftoloiitelllgere debcamusi$ & ille alus reuelauerir.Adqbreuisrelpofto «no debere nos q.
feqfiut ipfe aliis rcuelaucrit.Alioqn audiuit & f paradifb uerba ineffabilia:q aliis narrare no poterat: au_ . narrauit: nequaq ieffabilia fur,	Sccuda qftio firitd qua dicis legifTc te p trafitu in opufculis meis: 9’ a^e
q ftant a dextris;^ h$di q ftac a finiftrisixpiani fint?at<p gentiles &C no potius boni:& malimd mzjnwi hoc aliquido dixifle:&: fi dixiiTem no eflem i errore ptinax.Quatu aut didtanti fubito occurritu iecudo lumine cotra louinianu fup hoc capitulo difputafle me noui.6C no folu fup hocifed &: d eo qd jn eade qu ' ftide caditiubi pilees mali a bonis pifeibus fepabuf.Quod ergo ibi plene didu eftinuc omittcdu uidetur» Tertio iterrogaueras qd dicit apoftolus in aduentu faluatorisirapi quofda uiuetes obuia in nubibus: ita no puenianf ab his q in Chrifto dormierut:uif(p noile:ut^fic occurrant in corporibus:& no ante moj&' tuncu & dnus noiter mortuus fit:& Enoch at(^ Helias fecudu apocalypfim loanis morituri efie dicant m fciJicct ullus iit q no guftauerit morte.Hoc ex ipfius loci cotinctia fciri pot:q> fandi q in aduentu faluatO' ris fuerit dephenfi i corporea eifdc corporibus occurrat eiata rame ut igloriu corruptiuum & mortai gloria &Z incorruptioe 8£ imortalitatemutef.ut qlia corpora furredura l"int:in tale fubftaria etiam uiuo^ corpora trafformef.Vnde dicit in alio loco apoitolusippter qd nolumus expoliari fed fupuelhri,ut ablor^ beaf mortale hoc a uitatne fcilicet corpus ab aia deferat:fed aia habitate in corpof fiat inclytu qd ante in' gloriu fuit.De Enoch aut & Helia quos ueturos apocalypns refert & cfle morituros no eft iftius tcmporlS difputatdicu ois ille liber aut fpintalitcr itelligedus finut nos £eih'amus:aut li carnale iterptatoem feqmut iudaicis fabulis acqefcedu fit:ut rurfu aedificet hierufale;8C hofti^ offeraf i teplo:& fpiritali cultu iminU^ to carnales obtineat cerimonias- Quartu eft qd qfiftuquo in loanis euagelio poft refurredjonem dicat ad Maria magdalena Noli me tageremddu eni afcedi ad pfem meu;& rurfu i Matthceo feriptu fit:q> ad uez Ihgia faluatoris mulieres corruerincu utiq; no fit idipfu tagere poft refurredione pedes ejus;& no ragere# Maria Magdalena ipfa e:a qua fepte dxmonia expulitmt ubi abudauerat peccatu:fupabudaret gratia.quS qa dnum hortulanu putabat;& qfi cii hofe loq"baf;& qrcbat uiuctc cu mortuis:rede audiuit Noli me tanz gere,& c fenfus:no mereris meis haerere ueftigiismec adorare qfi dnummec eius tenere pcdes:que non aefti> mas furrexifie,Tibi,n,necdu afcedi ad pfem meu.Ca:ter$ uero mulieres q pedes tagunndnum cofitent;^ merent eius h$rere ueftigiis:quead pfem afcedifte cofidut.qq etia fi eade mulier in diuerfis euageliis &te'
phemafte:alius narret altc^d ee cofeflu.Extrema fcedula cotinebat ut^: poft refurrediondxl.diebus -icipulis cduerfatus fit:&: nuq alibi fuerinan latenter ad cxlu afccderit:arcp defcederit:& nihilominus ap ftolus fui pniam no negarit.Si dnum dei filiu cdfideres:dc quo fermo eft;dc illu efie q loqtur.None ^ & terra ego repleo dicit dnus;& de quo alius,ppheta teftafiCaelu mihi thronus eft:terra aiit fcabellu
unius
corpufculi paruitate fi
fecari no pdtmec locis diuidi:fed cu ubiq? fintotus ubit^ e.erat igif uno codeq? tpre
&	itohu‘s& cd aneeiis:&: i pie BC i extremis maris finibus erat.ln cibus iocis uahbahchio
Thom^nlndia-cUtotri^bmzicu Paulo in Hyrieo: cu Tito m Creta:cu Andrea i Acbaia:cu fmgul.s aP» ftohs &: apottolicis uiris in fingulis cuSif», region.bus.Quod aut dr quotia deferere uel no deferere: no-naturg illius terminus pomr.ied eo^ menta defcnbuf apud quos effe uel no efie dignaf.
Argumentu fequentis Epiftotot e ^	EpiftoJa,	,
Piftola beati Hieronymi ad Marcelli de blafphemia i fpiritu fandu de eo qd i euagelio fcribif* Ouicutk dixerit uerbu cdtra filiu remittef' ei.Qm" aut dixerit cotra fpiritu fandu no remit^ einecu ihoc feculo neq; in fururo.ubi danat Nouatiam lentetia q ea uerba referebat ad eos qu chriftum in tormentis negauifientiquo^ iexpubile cenfebat efie peccatum.
Ad Marcelli de blafnhemia in fpiritu fandu irremifiibili,	Epiftola,	XCIX.	;	.
Reuis eft qftfacuJa qua mtfilti:& apta tefpdfto eft.Si.n.de eo qd m euagelio fcribif • QSf
no teneri.^ ^ '-uionianterfeti:isTF,1,,-lJ1",v‘'' —	vv6uduat;<x	i taru	lis	irremifiv
dos eosife dei filius ueniffe refpoderit, Vnde de toto ipfius fcnpturx ordine couincedi funno us mm bile efie dida' blafphemii-.q tormetis cSpulfi:# uariis euifcerati cruciatibus dnum	“	qaJ
cu i uirtutibus uideat opa dei «i.mvpnf ^ clamitent dxmonis efie uirtute:# oia figna 5	'	'	^n/
i i uirtutibus uideat opa dei calfinicnf dC clamitent dxmonis efie uirtute:S<: oi'a figna q
, ‘UL uuceatmo pone wmana cuci a lathana:^ regnu	ner ie no eue diuiiu^u.^-- -	bu
Ifdere creaturaiquo cmfde poterit efie uolutatisifanare languetes'' Et feipfu 5 obfefiis|ugarecorp	.
Probet ita^ Nouatianus alique de iis □ facrificare compulfi futiante tribunal iudicis relpodine o y
cuagelio fcripta futmo a filio deiifed a belzebub pricipe dsmonio^i ei!cpfcdl:a:& tuc poterit approbare*ir^ 14 s temiflibile in fpiritu fanSu efle blafphemia.Vtaut & acutius aliqd iterrogemus:refpodeat:gd fit cotra fili> um bois dicere uerbu:& i fpiritu fandtu blafphemare.Ego qppe aflero iuxta fenfu illiusieos q chriitu 1 pfe cutide negauerintreotra filiu bois dixii!e:8£ no in fpiritu fandtu blafphemafle.Quun.iterrogafian chriflia' nus fit:& chriftianu fe ndefle refpoderitiuticp negado chriftuihoc c filiu hoisifpiritui fa<£to no fccit iniuria.
Si aut Chriftu negadotnegauit 8£ fpirituiediflerat h$reticus:quo no peccet 1 fpiritutq filiu bois denegauez rit.Aut fi fpiritu fandtu hoc loco itelligedu pfem putat:patris nulla e a negatore metio fadta:cum negaret Petrus apoftolus eo tpe quo ancillx iterrogatioc pterritus dnum negauit 1 filiu hois:aut in fpiritu fandtu uidef comifiile peccatu.Si id qd ait nefeio hdiemiredicule uoluerit iterptaritno Chriftu eu negafle;fcd bo mineimedacem faciet faluatorciq fe hoc eft filiu dei negadu efie pdixerat.Si aut negauit filium dei;undc Si amare flcuit:5^ trina negatione;trina poftea cofeffioe deleuit:manife(lu c peccatu i fpiritum fanduadeo no pofle dimitti:q, habeat blafphemia.ut cu uideas in uirtutibus deuibezebub calunieris i fadis.Doceat igif alique nega ore belzebub uocafTe Chriftu;5^ ultro refera gradu:negatore no pofle uenia cofcq polt ruina. Quia aliud eft tormetis credere & fe chnftianu negare: Aliud Chriftu diabolu diccre.ficut tibi ipfa feriptuy rajatqjcotextus leda attentius poterut demoftrare.Fuerat qdemplixus difteredu.Scd quonia amicis oTqui ad ncftrum hofpitium conuenerutiprxfentiam noftram negare no poffumus:& ut tibi ftatim no relpodc^ i^mradmodum uifum eft arrogantisdatam difputationcm breui fermone comphendynusiut no tam epi^ ftolam q:commentariolum didaremus,	F
Epiftola Cromatii Si Heliodori epifeopo^: ad beatu Hieronymu librum d ortu uirginis Mariaeiq a beato Matthaeo euagelifta editus dicebatur:trafferri poftulantiu*
Epiftola.C,
Ilediffimo fratri Hieronymo prrefbytero Cromatius & Heliodorus epifeopi falute in domino. Ortu Marix reginx uirginis fimul Si natiuirate arq; infantia domini noftri lefu Chrifti in apo> cryphis iucnimus libris.in qbus multa cotraria noftrae fidei cofiderates fcripta recufanda credi' mus uniuerfame p occafione chrifti Isetitia antichrifto rraderemus.Ifta igif nobis cof deratibus extiterut uiri dei Armenius Si Virinustq diceret faditate tua beatiffimi Matthau euageliftae manu feriptu uolume hcbraicu meniftedn quo Si uirginis matris Si faluatoris ifatia eflet fcripta:St iccirco tua caritate p ipfu dnum noftru lefum Xpm expetimusiquatenus Si illud ex hebrxo latinis auribus tradas no tantu ad p cipiedu q fut Chrifti infignia:quatu ad haeretico^ aftutia excludedatqui ut dodrinam malam inftitueret; bonam chrifti natiuitatem fuo mendacio mifcuerunt: ut poft dulcedinem uix mortis amaritudinem occultarct.Erit ergo puriffim$ pietatismel ut rogates fratres exaudiasmel epifeopos exigetes caritatis debi tum quod idoneum credideris recipere facias. Vale in domino;& ora pro nobis.
Beati Hieronymi ad pdidtosepos de eadcrcrcfpofiua, Epiftola. CI.
Ominis fandis Si beatiffimis Cromatio & Heliodoro epis Hieronymus exiguus Chrifti feruus in domio falute,Qui terra auri cdfcia foditmo ilico arripit qcqd foilap udent lacerata:fed pri' us q fulges podus uibratis iadus ferri fufpendatuteri uertedis fufpedcQikpccIpitibus imoraf:
& fpecialiter q nodu lucris augef arduu opus iniugificu hoc fuerit mim a - ra bcatimdie np' peratu:qd nec ipfe fandus Matthxus apoftolus Si euagelifta uoluit 1 apto cofcribi.bLn.hoc lecretu no ectr cuagelio uticp ipfius qd edidit addidifTetifed fecit huc libellu hebraicis litteris oblignam.queui^adeo edi dmut Si manu ipfius liber feriptus hebraicis litteris a uiris religiofiEmis habeat:q etia a luis prioribus per fuccefius tprm fufcepcrut.Hnr ant- mfn l.hrn niin alirni rraffprpndn tradiderutitextu eius aliter atq; aliter
pfitihic liber editus no xdificatioiifed deftrudioi materia exibuerit:& 9 talis^baref infynodo:cui merito aures ecclefix no pateret.Ceftct nuc oblatratiu morfus.no iftu libellu canonicis nos lupaaaidimus fcnptu ris:fed ad detegedu hxrefeos fallacia apoftoli at® euagelifta fcripta trafferimus. In quo ope no ta pns iU' betibus epifeopis obtepamus:q ipiis harreticis obuiamus Amor igif eft Chrifti:cuilatillacimus credctes ^ nos fuis orationibus adiuuent:q ad faluatoris noftri ifatia fanda p noftri potuerit ooeoictia pi
>uenire.
Expofitio feu trailatio hiftoris Annae Si loachim d coceptu uirginis Maria^put a beato Matthaeo fai
ptu fetebatur.^^	refcnba	qd mihi de ^odd iMloqdet1^ana$ a
habef.& ideo fcire uos uolo multa in eo falfa iueniri.Quida na^Seleucus q paffioes ru cofcripfitihuc libellu copofuit.Sed ficut d uututibuseoF&miracuhs p ,os fatiisuera^xtt. . ,	de dodrina uero eoi* plura meritus e;Ita & hicmulta n°	lf^
Hebraeohabeftuerbuexuerbotrafferrecurabo.fiqdemfarctueuag^^Matthaaeffdclibellulyu teo,
porui(rc;& in capite euagelu fui hebraicis litteris obfignatu °FF	hberc	dico*quod
t iiii
rabo:& no alia dica g quzE aut fcripta fut ibiiaut cofequeter fcribi potucrut.Igif beata 81 gloriofa femp u go Maria de regia & familia Dauid oriuda in ciuitate Nazareth nata hierofolymis i teplo domini nutrita fuit.Pater eius loachimimater uero Anna dicebaf.domus paterna e Galilxa 8C ciuitate nazareth, Matern11 aut genus ex Bethlecm erat,Vita eopt fimplex & redta apud dnumiapud hoies irrephcnfibilis erat & PJ3* Na ocm lubftantia fua' trifaria diuiferut, Vna pte tcplo & templi feruitoribus ipendebanaliam pegrinis &■ paupibus erogabat;tcrtia fux familix ufibus & fibi referuabat.Ita ifti deo carhhoibus pii:p annos circiter» xx.callu domi coiugiu fine libero^,pcrcatioe exercebant. Voueruc tamen fi forte deus donaret eis lobo c: eam fe domini lermtio macipaturosicuius rei gratia 8C teplu domini lingulis p annu feftis frequetare lok' bant, Fadtu elt aut ut encaznio^ feftiuitas appropinquaret, Vnde cu nonullis cotribulibus fuis hierofolyz ma & loachim afcendit.Ea uero tcpeftate Ifachar ibi pdtifex erancucp inter exteros conciucs fuos etiajoa' chim cu oblatione fua uideret:defpexit eu:6C munera eius fpreuitunterrogas cur inter foecudos infoecudus iple itare prxfumeret:dices munera nequaq deo digna pofle uideriique ip(e,ple indignu iudicallet:fcriptu/ ra dicete maledidtu oem effe q no genuiflec mafculu in ifraheLDicebat ergo prius eu ab hac maledidtione fobolis generatide foluendu;& fic demu in cofpedtu domini cu oblationibus efle ucturu.Cuius obprobrh obiedu pudore magno fuffufus loachim ad paltores q cu pecudibus eratdn pafcuis fuis feccfTit.necp.n.do' mu repetere uoluitinc forte a cotribulibus fuis q fimul aderat;& hoc a facerdote audierat; eode obprobrh elogio notaret. Ve%cu ibialiquadiu efletiquada die cu cflet fqlusjangelus ei domini cu imefo luie aftitit# q cum ad eius uifidnie turbaref;angelus q ei apparueratuimoreeius cdpefcuit;dicens Noli timere loachim? neq? in uilione mea turberis.ego.n.fu angelus domini miflus ab ipfo ad te;ut annuncie tibi pces tuas efle exauditas;8c elemofynas tuas afcedifle in cofpedtu eius.Vides qppe uidit pudore tuu;& audiuit fterilitatis obprobriu no rede tibi obiedu.Peccati.na^ no naturx ultor c deus: 8C id cu alicuius utei* daudinad hoc facinut mirabilius denuo apiat;& no libidinis efle qd nafcif:fed diuini muneris cognofcaf, Prima.n,gentis ueftrx Sara mater none ufqj ad octogelmm annu ifcecunda fuitf& tamen in ultima fenedutis xtate genu-" it lfaac;cui repromifla erat benedidio oium gentiu.Rachel quoq; tantu domino gratairantucp a fando la/ cob adamata diu flcnlis fuiaSd tamen Jofeph genuit no folii dominu xgyptiifed plurima^ gentiu fame piz lura liberatore,Quis in ducibus uel fortior Sapfone uel fandior Samuele,& tamen hi ambo deriles roh*
___________________fpiritu	fando replebit adhuc ex utero matris.Omne fmudu neq; madu
bit netp bibet.netp inter populares forinfecus turbas:fed in tcplo domini couerfatio eius eritme qd d ea iz niftru uel fufpicari falte pofllt uel dicnltac# xtatepcedcte ficut ipfa mirabiliter ex fterili nafcef;ita medp*' rabiliter uirgo generabit aJtiflirni filiu:q lefusuocaf fecudu nois etymologia faluator oium gentiu erit, bt hoc tibi cor; q annuncio fienU erit.Cu pueneris ad aurea in hierofolymis portaihabebis ibi Anna uxorem tua:qux de tux regreflionis tardatioe modo folicita:tuc in afpedu tuo gaudebit.His didis angelus difcefz fit ab eo.Deinde apparuit Ann$ uxori eius:dicens Ne timeas Annamey phatafma putes effe qd uides.Ego em' fum angelus illefo nreces & elemofynas ueftras optuli in cofpedu dei;& nuc miflus fu ad uos;ut annu» cie uobis nafeitura' filia-aus Maria uocata fup oes mulieres erit benedida.Hxc a natiuitate fua fatim do/ mini gfa plena tribus abladationis fu$ annis in domo paterna pmanebinpofaa feruitio domini matipata a templo ufq? ad intelligibilcs annos nd difcedet.lbidemg ieiuniis & orationibus node ac die deo leruics ab omni imundo fe abftincbir.ui^ nuq cognofcetifed fola flne excplotfine maculaifine corrupti6e;fine uiz rili comixtioe uirgo filiuiancilla dnum & gfa & noie & ope faluatorc mudi gencrabit.ltaq; furge; afeende hierufalem:& cu pueneris ad porta' qu* aurea eo 9 deaurata e uocaf;Ibi,p flgno uiru xuup cuius icoluz initatis flatu folicita es:obuiu habcbis.Cu hxc igif ita euenennr.icito 9 qux annuncio fine dubio copicn da erutdgif iuxta angeli pceptu utercp de Joco in quo era't;,pmouentes afccderut hierufalc.&: cum ad loca pueniflent angeiiCO uaticinio defignaruhbi fe inuicem obuiauerut.Tuc de mutua fua uilione
fiidminuipmiflll	- ^ hiiares expedabat.Cocepit ergo Anna;& peperit filia';& iuxta madatu angeli.1-
paretes uocabat nome eius Maria.Cuq; trium anno^ circulus uolueref;& abladatiois tps coplemm W' ad teplum domini uirdne cu oblationibus adduxerunt.Erat autem circa templum iuxta.xv. Srad^uf pryn.
“ Muinim uirgine cu OOJduumvw» ---------------------------------   vuvd	lunpjum	iuaiu.a	Vf	z?
mos,xv,afcenfiQnis gradus,Nam quia templum erat in monte conflitutumjalrare holocaufli quod
mundioribus induerentmimo domini cundot figillatim gradus fine duce'tis & Icuadis manu 1«
ut perf^tatim hac du5taxar ca- mhi) dcc» putaresJa gppe dominus i migm»	(ucn,$n^
qd opabafiSi qufcfututa eiret hmus mjraculf .diciogmoftrabat.Igif facrificio - Sd.s dimifcrut. eg,s cclcbratoi& upto iu0 gfedoiuirgine intra ftpta tcpli cum alus uirgimbus „rofidcbat'& iux» Ipfi uero domum regreffi funt, Vlrg0° utem domini cum ataus ,pceflh & uirtutibus P»f di£ n ■ ab Pfalmiftam pater & matet derelinquerunt eam: dominus autem affiimpCt eam.	, ,	, » b0
angehs frcquentabatur;quot1dle dJna mfione fruebamnquat eam a malis omnibus cu l ■ ms omnibus redundare faciebat. Jtaq; ad quartum decimum annum uf<£ Peiue™^' -aucrant-' mhil de ea mali reprehenfione dignum confingere poffent; fed 6i boni omnes qui eam n
uitam & conuerfationem eius admiratione dignam mdicarec/Tuc pontifex publice dcnuciabattut uirgics i /j qux in teplo coftituebanf:&: hoc seratis tepus ipleflenndomu reuerteren£:& nuptiis fccudum more getis Extaris maturitatem opam darent.Cui mandato cum cxterxpnx paruif!ent:fola uirgo domini Maria hoc fe facere non pofle refpddindiccs.Se qdc 6C parctes fuos 8C dni feruitio macipafle:& infup fe ipam dno uirginitate uouifl*e:qua nunq uiro aliquo comixtionis more cognito uiolare uellcr.Pontifex uero in angu/ Itia coftitutus animiicum netp cotra feriptura qu$ dicit uouete &C redditemouu infringendu putarennea more genti infuetu itroducere auderet.-pcepic ut ad feftiuitate qu$ Iminebatioes ex hierofolymis & uici^ nis locis primores adcfTenriquo^ cofilio fcire pofiet:qd de ta dubia re facicdu eflet.Quod cu fieretroibus in coe placumdnum fup hac re efle cofulcdum.Et cudis qdc ofoni incubentibusipotifex ad cofulcndum deum ex more acccfiit,Nec morateudis audietibus de oraculo dt deppiciatorii loco uox fada eibfecudum blaix uaticinium reqrendu effe cui uirgo illa comedari defponfari deberet.liquet.n.Efaia dicere.Egrc>-
Eubae coiediiletiipm efle cui uirgo comedari defponfari deberet.Erat aut inter exteros lofeph ho de do mo & familia Dauid gradseuus.xudis uero uirgas fuas iuxta ordine deferetibus folus ipfe fuam fubtraxir. Vnde cum nihil diuinse uoci cofonum apparuiflet:potifex iterato deum cofuledunipQguittqui refpondit Solum illu ex his qui defignati eratzufrga fua non attuliflerq uirginc defpofare deberef.Proditus efl itacp lo^ ieph.Cum.n.uirga fuam attuliflet:& in acumine eius coluba de cxlo uenies conjediflenliqdo oibus patuit ei uirginem defponfanda fore.Igif nuptia^ iure de more celebrat^iofe qdc in ficmlCem recedit duitatem: domu fua difpofiturus:&: nuptiis ncceflariapcuraturus.Virgo aut domini Mana cum aliis fepte uirgibus coseuis & colladaneis quas a facerdote acccpat:ad domum parewBfuo^» in galilxam reuerfa eft.His uero diebus primo.f.aduetus fui in galilxa tpe miflus efl ad ea angelus Gabriel a deo:q ei conceptu dominicum narraret:& coceptionis uel modu uel ordine exponeret.Deniq? igreflus ad eazcubiculu qdem ubi manebat Xgenti lumle pfuditiipam uero gratatiflime falutas dixit.Aue Maria uirgo dn! gratiflimaiuirgo gra plena: dnus tecuibenedicfla tu prx oibus mulieribus:benedi<Sa p oibus hadtenus natis hoibus.Virgo aut qux ii angelicos bene nouerat uulms;5^ lumen cxlefle ifuetum non hebarinecp angelica uifioe territameqj lumis magnitudine flupefacflatfed in foloeius fermone turbata efl.3: cogitare coepit qualis ifla falutatio tam io*
i"_i	t>nrt'<'M/4prpf-,npl	niipm	finppfTpr	Wahifnra	Wnir rntrirorinni ancrplnc z4VnV^..V.,^ rn..-_
apud dominumtquia caftitatem elegifli.ideocp uirgo fine peccato concipies:^ paries filiu.hic erit magnus: quia dominabitur a mari ufq; ad marc:& a flumie ufey ad terminos orbis terrx.Sd filius altiflimi uocabif» quia qui in terris nafeitur humilisnn cxlo regnat fublimis.Sd dabit illi dominus deus fedem Dauid patris dus:& regnabit in domo lacob in xternum:& regni eius non erit finis Jpfe quippe rex regum & dominus dominantium efl::& thronus eius in fxculum feculi.His angeli uerbis uirgo no incredula:fcd modum fcv re uoiens refpondit.Quomodo iflud fieri ooteflcNam cum ipfa uirum iuxta uotum meum nunq cogno^ fcam:quomodo fine uirilis feminis incremento parere poflum. Ad hoc angclus.Nc exiltimes inquit Maria humano more concipias.Nam fine uirili commixtione uirgo concipiesiuirgo pancsruirgo nutries.Spi^ ritus enim fandus fuperueniet in te:& uirtus altiflimi obunbrabit tibi contra omnes ardores libidis.Ideo> J ^iod necetur ex te folum erit fandutmquia folum fine peccato conceptum:& natum uocabitur filius dei.Tunc Maria manibus expanfis 8i oculis ad cxlum leuatis dixit.Ecce ancilla dommi(necp enim domias nomine digna fum)fiat mihi fecundum uerbum tuum.Longum forte 6t quibufdam tsedioium ermfi cun^ da hmcopufculo inferere uoluerimusiqux natiuitatem dominicam uel prxceflifleud u eetna fui (Te le^ gimus.y nde his omiflis quxin euangelio plenius feripta funt:ad ea qux minus habentur narranda acce> damus.Iofeph igitur a iudxa in Gahllam ueniens:defponfatam fibi uirginem uxorem ducere intendebat, lam nacp tres fluxerant menfes:& quartus inflabat ex eo tempore quo fibi defponlata merat.interea paula-tim utero puerperaybtumefceteipuerperum fe manifeftare coepit.necp hoc latere potuit lofeph,Nam fpofi more liberius ad uirginem-immiens:^ familiarius cum ea loquenSigrauidam eiie deprashendit. Aeftuare itac^ animo Si fluctuare coepittquia ignorabat quid libi potiflimum eflet faciendum.neq; enim eam traducere uoluitiquia iultus erat.ncc^ fornicationis (iifpiciQne infamare:quia piusdtacp cogitabat clam diflblue-coniugium:8^ occulte dimittere eam.Hxc auteinxo cogitante:ecce angelus domini ei apparuit in fom-nis dicensdofeph fili Dauid noli timere:hoc e(tne uelis fornicationi.s fufpicionem in uirgie habereiuel ali-quid finiftrum cogitaremeq? timeas eam in uxorem ducefc.'Quod.Firn 10 gnatum efl;& nunc animum tuum anginnon hominis fed fpiritus fandi efl oDus-PaSet.n.ommu uirgo lola deLtfliu:& uocabis nomen
eiUi; lefum.i.faluatorcm.ipfe enim faluum faciet populum fuum a peccatis eorum.igltpr lolfhtandum angeli prxceptum uirginem uxorem duxitmec tamen cognouiteam:fed cafte procumns cuflodiuit.lamtp a conceptione inflabat menfisteum lofephuxore cum aliis q^ neceflaria erant aiTumpta Eethleem ciuitatern unde ipfe erat tctendit.Fadum efl autem cum eflent ibinmpleti funt dies utpareret,& pepent hum fuUm prim0genitum:ficut fandi euageliftx docuerut dominu noftrum lefum Chnflum.qui cum patre Si fili0 & fpiritu fando uiuit 8C regnat deus per omnia fecula laxulorum.
Beati Hieronymi ad Minerium & Alexandru monachos de refurre&ione carnistubi exponit illud Ji ad Corinthios;Oes g.dem refurgemusifed non oes imutabimur fcdm h^retico^ catholico^^ fnias» fine fe excufans tomo in ali^bus cometariis Origenis utaf,	Epiftola,	CHL	.
N ipfo iampfcdtionis articulo fandti fratris noftri Syfinniijq ufa rmhi (cripta detuleratih^ 4 liacu^ fur didtaf copellor.nec poflu uettra caelare prudetia:6<: obfecro ne hoc didiu referatis gloriai^n potius ad plena necefiicudincidu ita uobis quafi mihi loquorMultas fco^ fratru a focio^; de ufa.puincia ad me detulit q(tioncs;ad qs uftp ad diem epiphanio^ largiifimo Ipaci me refpofu^ putaba'tCu4 furtiuis nodiu lucubratiuculis ad pleraf(p didare;& expletis aliis me ad ueltra quafi ad difficillima referuarcdubito fupuenit affiercs fe ilicopfeduj^.Cuq; eum rogareiut differret iteriii>
ffra tunica paraueramobis incofeda trafmifi.ut qcqd mihi deeftiufo texaf eloqo.Pmdetes eitis 6t erudit ♦ & de Canina ut ait Appius facudia ad Chrifti difertitudine trafmigrams.Nec magro mihi apud uos laboie opus elftq? philofophu queda in fuadedo rufticu effe ppeffum narrat fabulxmix du dimidiu inqt dixeram» iam itellexerat.ltaq; &t egotpe coartatus fingulo^ uobis q in facrafcripturacometariolosreliqrut (entC'
fu didu fit:& qudin prima ad Corlthios epiftola Pauli apoftoli fit legcdu;Oes qde dormiemusmo aut oes imutabimur:an iu$a quxda exegkria non oes dormiemusioes aut imutabimur,utruq;.n,in grxcis codfe
cibusiuenif.SupquoTbeodorusheracleotesiquseurbsolimpinthusuocabaf:in comentariolis apoftoli fic locutus eft:oes qd^mtfg dormiemusjocs^aut imutabimur.Enoch,n,&! Helias mortis neceffitate fupata! ita ut erat in corporibus de terrena co®Btione ad cazleftia regna traflati funt.Vnde^ fandi q die confu' mationis atqj iudicii in corporibus rc^ffli funt cum aliis fandis;q ex mortuis refurreduri funnrapienf in nubibus obuia Chrifto in aera:&: non guftabut mortderutq? femp cu dno gramflima mortis necemta^ calcata.Vndcaitapoftolus;ocs qdcnon dormiemusioesautimutabimur.Qui.n.ex mortuis refurrexeritj & in nubibus uiuetes rapti fuerintitrafibut ad icorruptione,,&: a mortalitate in fmortalitate mutabuntm^ in tpe:no falte in breui fpacioifed in atomo &: in pudo tpis atq^ mometo;quo palpebra oculi moueri po ^ nouiflima tuba.Tata.n.fiet celeritate refurredio mortuo^mt uiui quos in corporibus fuis confumatio ^ tepus meneritimortuos de iferis refurgetes puenire no ualeat.Quod maifeftius Paulus edifleres ait.va enim tuba:3^ mortui refurget icorrupti:& nos imutabimurtOportet.n,corruptibile iftud induere icor pnon5:& mortale iftud iduere imortalitatemt poflit in utraq? parte uel in poenis uel in cxlo^s regno m nere ppemo.Diodorus tharfenfis eps pterito hoc capitulo in cdfequctibus breuiter annotaumin eo 9/^rlz ptum eft:& mortui refurezet incorrupti;&: nos imutabimur.Si inqt incorrupti refurgent mortuuhaud do/ bium qn 8C ipfi ad meliora mutatiiqd neceffe fuit dicere & nos imurabimurMn in hoc uoluit intelligi:^ incorruptio cois fit oium;imutatio aut,ppnc mito^dum no folu mcoriupnone & imortaiuatcfed & glo/ riam corequun^ Apollinar™ Jicet aliis uerbis eade q Theodoms afleruit quofda no efle m0r,turos:& de p; fenti uira rapiedos m fumri at mutatis gtoificatifa corpoiibusllnt cu Chtjfto.Quod nunc de Enoch Si Helia Cred,nms;D,d/mu no pedibus fcd uerbis mOngems trabes iniamicotrariauia gradif.Ecce myfte, liudi uobis loqu™ qdc dormiemusmo oes aut imutabimur.qd na diileruit.Si no idigeret refurred io mterptemee oKitate hfet in fenfibus:nunq Paulus poft multa qux de refurredmne locutus ertuntulif-fet.^ce m^£ns^ ,^hi=dko*omnes quidem dormiemus.,.moriemurmon oesadt Jed foli fandti imura; bunf Scio L in nSnnllis codicibus feriptu fit.no qdc oes dormiemusioes aut Imutabimur,Sed cofidcradu ?na ^d pmitom eftiom^cs Imutabimuripofljt couenire quod fequifimortui refurget Icorruptu5in°| imutabimur Si n oes imutabunfi& hoccoe cum exteris eftdupfluu fuit diceret nos imutabimur.Qu? ob re ita legendum pfhomnes quide dormiemusmon oes aut imutabimur.Si enim in Adam oes moriunt» & in morte dormitio eft*oes ergo dormiemus fiue moriemur.Dormit autem iuxta idioma fcriptura^;^1 mortuus eft fPe refnrretftionis (utur^Oifcp qui dormit expgifcitifi tamen no fubita mortis eu oppllc/ tiv& mors fomno fnpr(r COnUlata.Cu($ oes ita dormierint lege natur$;foli fandti iri torpore & aia inw' lius mutabunfuta ut icorruotio oium refurgetiu fit.Gloria aut atq? mutati^nrie fcqfid.Quodgj feq^z ta grarcos §hth purn fiuc d0^h 0(pectA^ov,Vtrucp,njkgif:&: nfi uerptatiMfjfki momento mjdtuiiue i motu oculjiide pfatUs Didvmus ita explanauit.lucftaiimul oium reiurredtioe rapienf obuia Xpo.^a quos mors diffoluerit;q nfens fermo fignificat.Quacto.n.diat i pudto tpis & in motu oculi at^ ni '
futura' oium refurreaione cudta' pn'$	refurrediionifihbula' excludinut alii primi.-alh
furredf un effe credanf.Atbmus aut pdneta tpisRquod fecan & diuidi pot. Vnde # cPicurrU/rf na'fcurrit: mis mu-dd	o^memorus q grxee df pomi rim
ut pene fcnfu» uicS^gy^ y in p,eri^ codiabus p po mfi .i.idtu ud motu	fubl),
tir^ebemusiut qf^tois pluma ftmulaiaut tenue ficcucp ioliu ueto flatuqj raP»f-^d	,	-	]U(jp
melrafferfific ad idtu ocuh:& ad nutumPdeiiolum mortuoy corpora mouebunf:par^ ad ”4utab“mur. cis.Quodq; iugit&dicit.ln nomifima tuba.canet.n.tuba:&: mortui f furget ic°rruP"£‘L-, b dll, Oportet.n.corrupubile hoc iduere corruptione;»: mortale hoc induere iniortalitatc.duphceMbct
Canere ante te.hoc eft abfcondite fac mifericordiarn;& in fccretome uidcaris de alterius miferia gloriari, i f Cjuaerimus aut cur ad nouiflima tuba mortuos fcripferit refurredturos.Quado.n.nouinima dnuticp alia: pceHerur.In apocalypfi loanis.vii.dcfcnbunf angeli cum tubis:& unotquoc^ dageteiprio uidelrcet fecudo & tertio quarto & qnto & fexto:qd p fingulos a5u fit:indicaf«Nouiflimo aut.i.feptio claro tuba: ftrcpim pfonate:mortui fufcitanf:corpa qua: prius habuerat corruptibiliaucorrupta recipietes. Vnde pofl: nouiifv
maiore gloria fuerint comutatx:5<: puencrint in ui^d pfedtu:& mefura itatis plenitudinis Chnfh.Alii ue^ ro aflerut mortuos debere itelligi p6tores:qui refurget icorruptimt poflint aeterna fudinerc fupplicia.Eos aut q comutanfiefle fcostq de uirtute i ui‘rtutc:&: de gloria trafferunf i gloria,Vnde ad icorruptione mor^ tuoi% itulit.Oportet.n.corruptiuu hoc iduere icorruptione. Ad id aut qd dixeratmos immutabimurallud adiuxit.& mortale hoc induet )mortalitate:aliudcft.n.imortalitas;aliud icorruptio.ficut aliud mortale;^ aliud corruptiuu.Quicqd aut mprtale eft:& corruptiuu elhfed no quod corruptiuu:ftati & mortale.Cor* ruptiua qppe funt corpora qux caret aia:& tame no funt mortalia.qa nunq habuere uita.quodppne aian^ tiu‘eft.unde fignater apofl:olus:corruptioni icorruptionct& mortalitati imortalitcuelurredlionis futuram tpe copulauit» Achatius Crefarccerq prius Turris Stratonis uocabafipoft Eufebiu Pamphili epus in quarto cuAAektcsv ^ArimccTcoN .i.colledta^: quxftionum libro: ,pponcs libi hanc eanderci qonc latius dilputa/ uit:5<! utruc^ fufeipies quod iter fe uidef efie cotrariu:poft principiu qd omifimus;fic locutus eft.Dicamus primu de eo:quod magis in plurimis codicibus iuenif ,Ecce myiteriu dico uobis.ocs qde dormiemusmon oes aut imutabimur.Myfterium dixinut attetiores faceret auditores de refurredhone plenius diiTerturus. Dormitio aut mortem ifta qux cois eft oium fignificat;undc redtiffime pofuit q> oes dormiamus.i.moria-' munficut fupra dixit.Qud in Adam oes moriunftfic & in Xpo oes uiuificabut.Cu ergo oes morituri fint: audite facramcta qua: dico.oes qde dormiemus:fed non oes imutabimnr.Canct.n.tuba:haud dubium qn angelus feptimus:S<: mortui refurget icorrupti.Si auc icorrupti erut morruiiquo no imutabunfxum icor^ ruptio ipfa mutatio QriSed h^c comutatio qua Paulus mutadus:& fandi funt.-glorificacio iteJligif.Incor^ ruptio aut iccirco cois eft oiumrqa in eo miferabiliores erut peccatoresmt ad tormeta perpetui fint:& non mortali & corruptibili corpore diffoluanf .Legimus in eade epiftola apoftqlo diflerente fecreta diuerfitate refurredtionistnon in natura corpor^tfed in uarietate glorix:du alii refurgut ad poenas ppctuas:alii ad glo, riam fempi terna. Alia enl caro uolatiliu:alia pifciuialia iumcto^:8<: corpa cxleltia;^ corpa terrena.Sic inqt erit &: refurredtio mortuo^:cui fnia: magis acqefcit ecclefia.ut oes communi morte moriamur;& non oes mutemur in gloria.luxta illud quod Daniel fcribitimulti dormietes m terrae pulucre refurgenalii in gloria seterna;alii in cofufione & obprobriu fempiternu.Qui.n.refurget in obprobriu & confufione fempiterna: no refurget in aeterna gloria,in qua Paulus;& qui cu co funt mutabunf.Qu# cu ita fe habeat:& fic intelle»; dta fint a nobisieoijd tatu comutationc fufcipc;qui refurget in gloria.Peccatoiy aut & qui mortui infideliu appellanf;&: refurget icorruptimcquaq c5mutatione:fed poenas pperuas efle diccdas.Trafeamus ad (ecuda iedtionemiquae ita ferf in plerifq; codicibus.no qdem omnes dormiemus.qes autem imutabimur.Ex qua nonulli aflerut multos uiuos in corporibus repericdos.& fi non dormiat oesmon omnes eue morituros.fi autem non moriantur omnesinon omnes refurreduros.Refurgere enim.ppricdicituriqui prius moricdo cecidit.Vnde 8i Paulum uolunt feribere in prima ad theflalonicefes epiftola.Nos qui umimus.qui refidui fumus:in aduentu domini non pueniemus cos qui dormierut.quoniam ip^ dominus in m u.in uoce ar^ changehnn tuba dei defccndet de cxlo;& mortui in Chrifto refurget primi.deinde nos qui umimus:q refi, dui fumus fimul cum illis rapiemur in nubibus obuiam Chrifto i aera;& fic femper cum dommo^erimus. Et ex his didis^bare conanf apoftolum Paulum & qui cum eo feribebant epiftolam:putaIle le no ec mo, nturosued reperiendos die confumationis in corpore.Quod fi uerum eft:errauit Pau us. umana $fti> matione deceptus eftmt arbitraref fc inuemendum in corporetquod falfum efle rerum exitus approbauit. Hoc intellexerant & illi theflalonicenfes facramenta fermonis myftici ncfcienres. ie<fturis uanis flu-' duabant.dicebanta fi Paulus inueniedus in corpore clbproximus eft dies iudicmVnde corrigit eos:fecu^ r dam epiftolam fcnbens.Rogamus uos fratres per aduentum domini noftri kfu Lhrilti;&: noftram cogre* gationem in ipfumtut non cito mente moucamini-.nec terreamini.ne^ per fpintumme^ per uerbummC' ^ per epiftolam tanq per nos mifl*am:quafi inftet dies dominiine quis uos feducat ullo modo.quonia mfi difceflio uenerit primum;^ reuelatus fuerit homo peccati:filius perditionis qui aduerfaf Qt extollitur fuz per omne quod dicitur deus:& quod cohtunita ut in templo dei fedeat:oftcndens fe tanq fit deus;No me> miniftis^ cum apud uos eflcm;h^c dicebam uobis^OuibusdiSis hoc a8lt:ut eos reuocet ab erroremc Putent diem appropinquare iudicii:& id quod ferioferarnos qui uiuimusiqui refidui fumus:in aduetu do-, tomi non pueniemus eos qui dormicrut:aliter intclliganuq mtellig1 uoluit ipfe qui fcripfit.Neqj em fien P°t:ut q ad Timothxum fcnpferat.Ego enim iam delibor:^ tempus refolutionis mea: inftanputaret fc m came ppetUu;& nund efle montu^;& de uita terrena ftatim ad regna aeleftia trafituru:pfcrnm cu ad Roz manos fCt^b5s cad6 dTxerit.Quis me liberabit de corpe mortis huius^Et ad Corithios.habitates i corpore Pcrcgrinamur a domio.magis autem uolumus exire de corpore;^ pfcntcs efle cum deo.qui hxc dicebat, nouerat uticp fc efle moriturum.Melius eft igitur fpiritaliter fentire quod feriptum eft:6«: dormitionem in plenti loco non morte accipeiper qua aia a corpe fcpahfed peccatu poft fide QC oftenfeB1 dej;dormitionecp
poli baptifmumide qua & ad corinthios loquebaf;Et ideo intef uos multi infirmi funt:& dormiunt p ' rimi.Et in alio loco.Ergo&qui dormicrut in Xpo pierunqui cum mortui fintmon funt ppetua	^
tun:qa no m morrali crimine cdtinenf:fcd leui modicoqj pdo.Quod 8i alius fcus uitare cupies loqba • ne force obdormia in morte.EU igif fomnus peti qui ducit ad morte:& eft alia delidi dormitio qux mqr te no Urigif .Qui ergo uixerit ca uita q dicit.Ego fum uita(&.n.uita nfaabfcddita eft cu xpo in deo)S£ nuq ab ea fuerit fepatusaicc ad morte ufq; peccaucnnifte de uiuetibus & femp uiuetibus ec df;de qbus 5^ ba^ uator in euagelio ioanis myftico fermone teftaf.Qui credit in memo morief.Et ois qui uiuit:Sd credit m meaio morief in zternu.Vndc 8i apoftolus dni fui calcans ueftigia:ea docuit difcipulostq didicit a mag^ ftro:ocs ita<^ no dormicmus.Qui.n.oi cuftodia feruat cor fuu:&: ad Xpi pcepta uigiJanmadatiq; eius me-' mor eft dicetis;uigilate;qa nefcitis qua hora fur ueniat.Et in alio loco.ne dederis fomnu oculis tuis;8£ pa z pebiis tuis dormitacioneiut faluus fias:qfi caprea de uiculus:& qfi auis de laqisnfte no dormiet.Cuc^ igIt:^ yda no dormianqui femp in Xpo uiuut & uigilanfeqf ut nequaq oes dormiat:& ecotrario oes immuten no imutatioe elorixiquxpprie debef fandisifed ea imutationeiqua corruptiuu hoc icorrupnuu efficit*0
Ulta 30 Ulta traiieunue rapiet iii ijULZivua.uv vuni viww
quo dnus ait.Lazarus amicus nf dormit.& de hoc dormiere dicebat ad Marthatq credit in meictia fi mot' tuus fuerit uiuet.6^ ois qui uiuit:& credit in metno morief in xternu.Qui eni tota mete in xpo confidinct fi ur ho lapfus mortuus fuerit in pdojfide fua uiuit in ppetuu. Alioqn mors ifta cois efticredetibus & non credetibus debef sequa!iter;& oes pariter refurreduri funt. Alii m cofufione $terna:alii ex eo:q> credut:in fempiterna uita,Et fic ftare potzut qui credit in xpo:no moriaf;& etia fi mortuus fuerij uiuat in «ternum* quod iuxta corpalc mortciexcepto Enoch 5^ Heliamulli contigifTe pfpicuu eft,Qui aut fidei magnitudinc femp uiuut in xpotnd dormiet neq; morienftfed imitatores erut uit« apoftolic«:q abf^ ulla culpa uixert in lege iuftici«:& ad fine dni trafcutes:crcdetefq; in cu;qui uita uocaf di refurredio;nunq dormicre:nunq mortui funt.Aia.n.q' peccauerinipfa morief.Sicut igifaia q peccanuiuete corpe mortua c;& eade die qp^ cauerit:dormit in mortddicete ecclefiafteiqui pcccauerinmortuus eft ex tuc.fic aia qu« xpi pcepta fcrU^ uerinetia fi corpus mortuu fuerit:uiuet in «ternu.Hoc aut fcieduig? magis coueniat ueritatitita leger6-^^ qdc dormiemusmon oes aut imutabimunmaxie qa feqtunmortui refurget icorrupti:& nos imucabum ^ Si.n.oes funt imutadi iuxta altera lcdione:qud poiftea didftqfi peipuu at(p priuatu & ,ppriu apoftolqi^'^ nos imutabimuriQuado aut dicit nosifeos quofq; fignificat.Qu^ntis quo itelligedu fit illud;qucd i P , ad Theflalonicefes epiftola fcnbif.Hoc.n.uobis dicimus in uerbo dni:qa nos q uiuimusrq refidui ^ aduetu dni non pueniemus eos:qui dormierut^uonia ipfe dnus in iufiu:8c in uoce ar-chageli;& in tuba de^ defcedet de c«lo;& mortui:qul m Chrifto funt:refurgct primi.deinde nos qui uiuimusiqui refidui fumUS*
r.- i -•ii.--	'in i#»ra»Az Cir (#»mnpr rnm rinminn primne Snrs nllO
fimul cum illis rapiemur in nubibus obuiam Chrifto in aera;&: fic femper cum domino crimus.Sup qu° ichatii difputatio plenius difputarintamen dicendu eftiquid uideat aliisiTheodoro uiddv
quis fuperior Achatii difp cet	•
tes
fed non dixit pro eo quod eft iuftoside quo^ & ego fum numero.Ipfui.rapienf obuia Chrifto 8C non pec^ catores. Viuentes autem non iuxta tropologiam fandos accipimus:qui peccato non mortui funt:fed ony nes quos in corpore aduenies Chriftusinuenerit.Quod fequit non pr«ueniemuseosquidormieruntmey quaq ad Decmrnre.: referre debemus.Neq; enim peccatores cum mftis rapienf obuia Chnftoifed eos quo$ mors difrolucrit. Verum quid ifta pquiro:&: apoftolicis didis calunia facio.cum ipfemanifeftiftime fcribat qui refidui fumus in aduentu dominicQui funt autem refiduimerbis difcimus Saluatoris.ficut m diebus Noe ducebant uxores &: nubebant repente uenit diluuium:^ tulit oesific erit aduetus filii hois.Quibu fermombus aoDrobaf in fine mudi multos uiuos & adhuc in corporibus repenedos.Sequif in iuftu m ^ ce archa>li;^	• refurget primi.Et hoc rurfum Saluator loquif in euagelio.Media autem noOet^
IUS uenietiqui nrin, m,^res in corpore deprehendet.quado duo erut in ledulo unoiunus affumef:^ aii
ix molctesiuna afTumetur:& alia relinquemr.Quibus didis oftenditunmcdio nodis:!^
fus ueniet:qui uticu uiuetes in corpore deprehendet.quado duo erut in ledulo unoiunus affumef:^ au relinquef :& du$ mo!ctes:una afTumetur:& alia relinquemr.Quibus didis oftenditunmedio n0(^is: e^rvz iis omnibus confumationem mudi efte uenturam.Ongenes in rertio uolumine E^H7HncXTiK<«NU.exp nonum epiftoi$ Pa , , The|palonicefes prim«:poft multa:qu« uario prudentiq; fermone dm^m* crz intuhtide qbus nulli dubiu eft:& Achatiu pleracp libafle.Quid eft ergo quod dicutTheftaloniccfo bo dei.Paulus &Siluanus,& Tjmoth$us.Nos qui muimus:qui refidui fumus in aduentu d°n? "‘inlbus: ueniemus eosiqui dormierunt,Qui funt ilii uiuentes qui loquutur taliadVtiq; Paulus nf 3» ",, 3ftd]0/ nec per homines apoft0iUs.& ca^mus eius filius m fide Timothxus & Siluanusiquj ^£™) ls c(t:d,ccf ne & uirtutibus copulams,Et ho non folum illilfed qmcucp Pauli & fcietia & couerfatiof»m
potinos qui uiuimusiquo^ cotpus morrou eft,ppter peccatuifpus aut uiuit: jipter iufti03'01' H r ,
““.uimerariot nu iu, --uunicata mebra illius mp icn?.«<uua n mortmeata ium^1!^,,,-, nrapfenri fcutiq mortificatioe fu. huiufcen,odl deftderium perdiderunt.Sicut igitur qu. uita «fuer p m0t/ meliora tranflati funt:magis uiuunt.dcpofito mortis corpore;& uitiorum omnium 1"c5™rj[umquiuut in nficatione lefum in corpore fu0 circunferunt.&: nequaq uiuunt iuxta arnemded luxta fp	.	^
eo qui mu c,sc uiuit 1 eis Xps.de qU0 feriptu e. Viuus eft fermo dei & efficaxiq eft dei uut	fh
Viuunt enim in quibus uiuitufrtus denomni humana fragilitate depofita:& in quibus uiuitfapientia qu$ r. abfcodita efl: in deo:& in quibus uiuit & opaf iufticia^Chriftus.n.fadus eft nobis no folum iufticia ex deo;
tu oculia nouiffima tuba,Canettn,tuba;6d mortui refurget icorrupti;& nos imutabimur.Hoc qd in pfenti loco fcripru eft:in tuba dei defcedet de c$lo:copara illiiqd ad Corinthios dicit ;in nouifllma tuba.Canet.n, ruoa cetera Jlli aut qd ad Thefialoniccfes dicit :& mortui in xpo refurget primiihoc quod ad Corithios fcnptu eft:8d mortui refurgent icorrupti.Porro qd fequifiDeide nos qui uiuimusiqui refidui fumusulli rez fpondet:&: nos imutabimunquo^ utrucs fic itelligi pot.Nos qui uiuimusiqui refidui fumus I aductu dni: SL nos q imutabimun^ no fumus ex hisiqui appellanf mortui;fed uiuimusuccirco p(entia dni no in mor^ teifed in uita pftolamunquia de ifrahelitico genere fumus,& eledtae fut de nobis rehquiaeide quibus dnus oli loqbaf.Dereliq mihi fepte milia uirosiq no curuaucrut geu ate Baal.In loanis quocp euagelio umopd & no uiuopd duplex ordo dfcnbif.Ois q credit i me etia fi mortuus fuerit uiuet:5<( ois qui uiuit 8C credit i me no morief in xcernu.Si uiuos ita itelligimusiut ia a nobis didtu eftidormietes & in Xpo mortuos illos efie credamusiqui cu uelint in Xpo uiuereitame peccato mortui funnSin aut reliqee & eledtio fcdm gfam ap^ pellat uiuetesiq no ita crcdutinec de ifrahelitica nobilitate generati funtidormietes 8i mortui^ appellabuf in xpo.Sut q huc loeu ita ediflerat.Viui appellanfiq nunq pdto mortui funr.Qui at peccauerutu eo q? pec cauerut mortui funtidi poftea couerfi ad pniamipurgat antiq delidta.mortui appellanfiqa peccaueruntiln Xpo aut mortuiiqa plena ad deu mete couerfi funt.Porro qui uiuut:&: habet teftimoniu fideiidi necdum receperutjpmiffionc deiiq &C de aliis melius qdda cogitauitiut no abf^ his qui iufti funt coronenf :in eo ha bent beatimdine;^ fruut bono cofa$:& uiuut:& relidti funt in aduetu dni faluatoris.Sed qa clemens eft deusiSC uult faluare etia cosq[ui dormierut:6C in Chrifto mortui funtino puenict illosinccp foli rapienf in nubibusifed iuxta exeplu cuagelic^ parabolae unu denariu unacp mercede:& undeciae hor^ oparii &C pris qui in uinea miffi funtifalutis peiu accipicr.Nec hoc alicui uideaf iniuftu:ut diipar labor unu pmiu cofe^ quaf.Magna qppe diuerfitas eft eo^ qui poft ulnera funt fanati:& eo^ qui nunq uiderut mortis errorem. De his puto didtuiqs ehoq uiuit;& no uidebit mortefredimet de morte aiam fua.Neqj,n,ut qda putatiqs p eo qdeft nullus accipififed quafi dixerit qfputasiiuxta illud qd feriptu efhQuis fapiens;& itelliget h$cd Et in alio loco.Domie qs habitabit in tabernaculo tuo(Et iteru.Quis cognouit fenfum dni^Refidui ergo erut de credctibus pauciiqui aduetu dni uideanfecudu illud quod deus uerbu facftu eftmequaq in uilitate carnisifed in gloria triuphatis;& cofideradu quo primu appellauerit dormictes.deide i Xpo mortuosiquos uiuetespuenire no poterut,Qui,n,no cuftodierit hoc qd feriptu eft,ne dederis fonu oculis tuistnecp palpe* bris tuis dormitationeiut faluus fias,ficut caprea de uiculis:& ficut auis de laqis dormiet;& culpabilis fo^ pore torpefcet.Cucp dormieritltrafibit in morte,ficut.n,mouefq uigilanfic q dormit iacet imotus:& morz tis torpet fimilitudine.Quod aut dormitione fequaf mors:& prima ad corithios epiftola docere nos pote^ rit.in qua feriptu eft.Nuc aut Xps furrexitex mortuisiprimirix dormictimqa p hoiem morsi& per hoiem refurredtio mortuo^,Et poft paululuino oes dormiemusifed oes imutabimunin mometoiin idtu oculiii nouifiima tuba.Canet.n.tubaiSd mortui refurget incorrupti;&( nos imutabimur.Cum ergo hjec de dormi tione dicant & morte;8d illud legamus in apoftolo.Surge qui dormis:^ exurge de mortuisjK illuminabit te Chriftusiiuremus domino:& uotu faciamus deo lacobiunufqfq; dices in corde fuoili alceda fup Itratum meuifi dedero fomnu oculis meis;8d palpebris meis dormitarioneidonec iueniam locum domioihaud du# biumiquin in anima fua tabernaculil deo lacobiut deus in illo xterna fede requiefeatilequit quia ipfe do. minus i iuflm& reliqua.Defcedet enim miffus a patre no diuerfitate uirtutisifed difpclatione iudicis:& de. fcendet adeostqui deorfum funt uerbum dei & fapientia & ueritas atm iufticia:& qq mortui lint ad quos dignat defeenderemon tamen funt ab eo alieni,Mortui enim uocanf in Chrifto:qui aurem uiuunt hoc ha-» bent prmilegiumg eliguntur c pluribusiattamen utrua agmen & mortuorum inChnito 6^ uiuetium pa> riter rapiet in nubibus obuiam Chriftoiut non eum expedtentidonec ad terrena dciccndatiled pr$fentia illius 8C cotubernio in fublimibus perfruantur,Quantaq; clementia Chnftuut pro lalute noftrainon folii caro faftus fitifed ad mortuos ufq; defcenderiti&m ipfa morte habeat figna uiuentmm.Aqua enim & fam guis de latere cius egreffa funt.Defccdet igitur fermo diuinus uoce arcbangeli pr$cedcnte:& prarparate ii' bi uiamiin iis qui eius pofiunt ferre praefentiam.quod ut queamus intelligereipnmi aduentus m>dleria co> gnofcamus,Scriptum eft: de loaneiqui prxeurfor eius fueratiq? in heremo dixerit,tgo uox clamatisjn de. ferto:& reliqua,quid damauit uox in dcfertoiParate uiam dominiireaas tacite iemitas eiusiob quod prs.
raua in. um ca.
miumiquamuemercedemiOmmsuallisimplcbitur:&omnismons&colhs humiliabif:&erutpi dlretfta & afpera in uias planas:^ uidebit omnis caro falutare dei noftri.Moc autem ideoiquia uerb ro faaUm eft;&: habitauit in nobis,Nuc autem nequad uox profeta: m deierto ennfed uox archangch pa. rantis uiam.non in carnis humilitate uenientiifedei qui eft apud patrem uerbum deus:&: tuc qdem egre. diebanfin -»-r_ _ -..AirZt	^	y..Q/.-.^erct arundinem nem 3<Tit\itam:de qua fatis
funt tibi$;
Catauinius uobis4
nffima tuba unuf^a credtomtud adp^liumuelad fcrdotalia minifteriapuocaf.Legimus in nume. rorum libro facraus deo tubas qus ante hoftias pfonet;Sin aut magna eft uox angeli & tuba: & archageli.
§to maior erit tubae dei quae parat uias primu dormictiurS: mortuo^ in Chriftofpeide eo^ qui uiuut* refidui funt:& fermonis dei pftolanf aduetu^forfitan fimplicis mbx clagor dormietibus 8^ mortuis iXp neccflanus eft.Vox aut archageli;& tub^ dei iis q uiuut:& in pfentia dni referuanf:uideamus qd poliit in'
telligi:& id qd feqfifimr'	•------i—	-	j	—i.—	iccirco
raptu fe uoluiflc dicere:
^pprietate fignauit:Scio holem in xpo ante annos.xiiii.fiue I corpe:fiue extra corpusi-iftiufmodi ufq; in tertiu caelu:8d fcio huiufmodi hoiemifiue in corpe:fiue extra corpus:nefcio deus fcic.q^ raptus eftrparadifurn:&! audiuit uerba ieffabiliaiqu^ no licet hoi ioq, Alii.n.pficictes:^ ut ita dicagtediC' tes ad maiora crefcebat;donec fieret iuxta id quod feriptu eft;magni ualde nimis:& quofda in caelu auunv ptos legimus.Paulus aut uas eledtiois in tertiu cslu raptus afcedit;& iccirco audiuit uerba ieffabilia.Quu aut ii q rapiunf in nubibus rapianf obuia Chrifto diligetius cotepladu elbfcimus nubes pphetas:qbus p' cepit deus ne plueret fup Ifrahel Ibrc:quado ipleuerut mefura patru fuo^»:8C fadta eft lexi&pphetae uf^ za loane baptifta.Et qa deus pofuit i ecclefia primu apoftolos;fecudo pphetasmo folupphetaeifed 6t apolfoli nubes itelligedi funt.fi qs igit rapit ad Xpm:afcedit fup nubes legis &L euageliiifup ,pphetas:&: apoftolos:^ aflumptis alis colub^eieoruqj dodtrina ad excelfa fubleuatus occurrinno deorfum.fed in aere:& fpiritali in' telligetia feriptura^.Occurres aut in fpiritalibus 8t terrena dimittcszfiueille fit dormics:fiue in xpo mor^ tuus fiue uiues:& i illius pfentia referuatusifemp cu illo erit:& pfruef uerbo dei:5^ fapiatuentate atq; iufti' cia.Hxc celeri fermone didtaunqd eruditi uiri de utrocg fentiret loco:& qbus argumetis fuas uelletpbare fniastufae prudetiae expones.Ne($ em tata eft mex pufillammitatis audloritas:q nihil fum:3<: luido^ tantu morfibus pateo:qta eo^i q nos in dno pceflerut.Nec iuxta Pythagora difcipulos:piudicata dodons opf nio.Sed dodtrinx ro ponderada eft.Si qs aut cotrariae fadtioms imurmuratiquare eo^ explanationes lega: quo^d dogmatibus non acqefcotfciat me illud apoftoli libeter audire:oia^)bate:qd bonu c retinete.Et iaP uatoris uerba dicetis:eftote,pbati numalariiiut fi qs nomus adulter eft;8d figura Lxfaris non hetmee figna;
die ac noSe.Ego & i adolefcetia & i extrema xtatepfiteor:& Origene 8i Eufebiu Csianelem uiros ecd ^ difTimos:fed errafle in dogmatu uarietate.Quod ecotrario de Theodoro: AchatiotApollinare politimu dicere;^ tame oes in explanationibus fcriptura^d:fudoris fui nobis meoria reliqrutan terra au^d qrit:& “ fluuio^d alueis fpledenspfcrf gloria.Padtolulcp ditior eft cqenojq fluento.Cur me lacerant amici mei:& ad/ uerfum me filente craffe fues gruniuntiQuaru oc ftudiu eumo fcix fupeiliu aliea carpere:& fic uete^d de-" fendere pfidiaiut perdat fide fuam.Meuppofitu eft antiquos legere^bare fingulairetinere qua; bona funt?
a fide ecclefix catholica: non recederemoles ad alias quaeftiunculas refpodere:& uel mea uel alica ditftare: exteplo a fratre Svfmnio admonitus fumtut & ad uosiQL ad exteros fcos fratresiqm nos amare dignanfdfas fcribere.Cohibeboieif eradu:# fi uita comes fuerinfuturo meopireferuabomt & uobis per partes parea': &:fruduac fenile corDufculu onus pofiit ferre moderatum.I lud aut breuiter in fine comonebo:hoc qd in latinis codicibus ledf-oes qde refurgemusmd oes aut imutabimumn grxeis uolumibus no haberi.led uel omnes dormiemusind oes aut fmutabimur,uel no omnes dormiemus;omnes aut imutabimunquo^d qs
fenfus finfupra diximus.	, r • n. »
Argumetum iequentis epiftolx.
Ominx aphricanx ecclefix grxeos tradatores in latinu uerti pcaf:in quo ftudio dicit illu utili"
us uerfatu8d:q in rraducedis canonicis feriptuns a.lxx.iterptibus traflatis;quo^d concors editio
maiore q unius hois autftoritate heret.-Arguit quo($ Hieronymu i expolitione epiftolx ad uaz
lathas m apoftolu Paulu in rephefione Petri fimulate locutu & ad lenie'dos tumultuatium aios
dixerit elTe toentitu.quonia fi aliquod mendaciu in feripturis admittif:ois ea^ uacillabit audoritas.
Beati Auguftini ad Hieronymu de irerptatioe grxeo^ feriptorum^u oca'tis:& de fupflua poft.lxx.iterptes editione ac de expofltionc Lfiote ad galathas carpetis.	Epiftola.	Cilli.	,	fb
Ommo dilcdiiTimo & cultu fincenffimo cantatis obfequcdo atq; ampletfedo ffi ^ copr^ X tero Hieronymo Auguftmus.Nunq xq qfq ta facile cuilibet innotuind mihi	,
dio^ qeta litltJa;&: uere exercitatio iiberalis.quanq ergo p cupia oio te nolfeitamc e^u q _ da tu, munus heorpfentia uidelicet corpis quaipfa et poftea q te beatiffimus nuceps c ia epatu dignus frater Al,pius£ldlt:remeafq? a me uifus eft(negare no poirum)magna ex Pje nl -f d r eius ipreflam:^ ante reditum cTte ille ibi uTdebatxgo uideba;fed oculis eius.No.n.aio pore duos qui noueritidixerittcocordia dutaxat 8C familiaritate fidiffimamon meritis qbus i^ am c Quia ergo me primitus comunione fpiritus quo in unum nitimurtdeinde illius ex oreiam
impudenter quafi aliqs ignotus comendo germanitati tux fratrempfutu^:quem noftns conati us adiutorio tuo uerenfutum fperamus.Nifi forte quod talis eftmt ipfe tibi per eu fiam comedatior.qi ^ me.Haaenus fortaflefcnberedebueramifiefle uellem epiftolarum folemnium ^?re^ru do* ino no" animus m loquelas communicandas tecum de ftud,is noftrisqux habemus in Chnfto klu domino ^ ftro; qui nobis multas utilitates &uiatica quxdamdemonftrati a fe itinensetiam per tuam c
non mediocriter miniftrare dfgnaf,Petimus ergo 81 nobifcu petit ois africanapy ecdefiai^ rtudiofa focietas r -ut in iterpretadis eo^ libris qui grxce fcripturas nfas q optime tradauerut cura atqq opera impedere non grauens.Potes;n*efficere:ut nos quoq; hcamus illos tales uiros:& unu potiffimujque tu Iibetius in tuis Iris ionas.De uertedis aut in lingua latina fandas Iris canonicis laborare te nollcrnifi eo modo quo lob iterp^ tatus esmt lignis adhibitis qdjnter hactuai^lxx.quo^ c grauifljma audoritasnnterptatione difletiappa^ reat.batis aut nequeo mirariifi aliqd adhuc in Hebraicis Iris & excplaribus iuenif;quod tot inrerptes illius Hguxpmuirnqs fugcrit.Omitto.n.lxx.de quoRi ucl cofiliiiuel maioris fpus cocordia:qfi unus ho efTctmo audeo m aliqua parte certa ferre fniammifi qd eis pmtnetc auctoritate in hoc munere fine cotrouerfia tri^ bueda cxiltimo.Illi me plus mouetjq cu polteriores interptarent;&: uerboi^ locutionuq; hcbraeai^ uiam ate^regulas mordacius ut fertiteneretinon folu Iter fc nocofenferunfed etiam reliquerutmulta:qu$ taro pojt crueda &,pdeda remanerct.Si.n.obfcura funtitc quoq? in illis falli polfe credit,Si manifeftatillos in cis falli potuiiie non credif.Huius igif rei pro tua caritate expofitis caufisxertu me facias obfecrauerim.Legi etia qu^da feripta quae tua diccrenfan epiftolas apoftoli Pauliiquai^ ad galathas cu enodare uellesrucnir i manus locus illeiquo apoftolus Petrus a pniciofa fimulatioe rcuocaf.Ibi patrociniu medacn fufceptu efie; uel a te tau uiro:uel a quopiadi alius illa fcripfitiFateor non mediocritendonec refcllanf;doleo.fi forte re> feli i poliunt ea qua: me mouct.Mihi.n.uidcf exitiofiffime credi.aliquod in fandtis libris haberi mcdaciu «itCos hoies per quos nobis illa feriptura miniftrata eftiatq; cofcripta aliqd in libris fuis fui fle meritos. Alia qppe qlho cftjfit ne aliquado mentiri uiri boni.S^ alia qftio eftiutru fcriptorc fanclai^ feriptura^ mentiri oportueritamo uero no aliaifed nulla eft qftio,Admifib.n.femel in tatu audoritatis faftigiu officiofo ali/ quo medacioznulla illoti libro^» particula remanebinqua: no ut cuic^ uidebif uel ad mores difficilistuel ad fide incrcdibilisieadc pniciojitlima regula ad metientis auctoris coiihu officiuq? referat.Si.n.mentiebaf apoftolus Paulus cum apoftolu Pet^: obiurgas dicerer;fi tu cu fis iudaeustgetiliter 8t no iudaice uiuis:que> admodu cogis getes fudaizare^ redte illi uidebac Petrus fcciflciqucnon recte fecifle SC dixitidd fcripfit:ut qfi aios tumultuatiu deliniret.qd refpondebimusxu exurrexerint puerfi hofes,phibcres nuptias quos fli/ turos ipfep>nuciauit:& dixerint totu illud quod ide apoftolus de matrimonio^ iure firmado locutus eft ^ppter hoies qui diledhone coiugum tumultuari poteranfuifte mentitu.f.ncn quod hoc fenferinfed ut ilz jqo, placaret aduerfitas^No.n.opus eftimulta comemorare.poflunt.n.uideri etia de laudibus dei efte oflL ciofa mcdaciaiut apud hoies pigriores diledtio eius ardefcatiatq; ita nufq certa erit in fandis Iris caftce ue/ ritatis audoritas.NSne attedimus eunde apoftolu cum ingeti cura ueritatis comedandae dicere,Si aut Xps non refurrexininaniseft pdicatio nfaunanis eft 8C fides uradnuenimur aut 81 falfi teftes dei:qa teftimoniu diximus aduerfus deuiquod fufeitauit Chnftuique no fufcitauit.Si qs huic diceretiqd in hoc mcdacio per/ horrefcisicu. id dixerisiquod etia fi falfum fit:ad laude dei maxime ptinetfNone huius deteftatus infamam qbus poflet uerbis & figmficationibus in luce penetralia fui cordis apiretfclamasinon minore aut fortafle etia maiore 1 celere in deo laudari falfitate q ueritatem uitupari^Agcaum eft igft ut ad cognitione diuinai*' fcripturai% talis homo accedat:qui de fandis libris tam fande 8C ueraciterexilnmeuut nolit aliqua eorum parte deledari per officiofa mcdaciaipotiufi^ id quod no itelligit trafeanq cor fuum praeferat illi uerirati, Profedo.n.cum hoc dicittcredi libi experit:& id agitiut diuina^d feripturapd audoritatibus no credamus»
Et ego qdem qualibufcuq; uiribus quas dominus fuggerittoia illa teftimonia qux adhibita funt aftruedx utilitati mcdacii aliter oportere intelligi oftederemiut ubiq; eoRd firma ueritas docercf.i^ua.n.teftimonia medacia efie non dcbctitam no debent fauere mcdacio.Sed hoc itelligetise tuse relinquo. Admota enim le. dioni diligetiori cofideratione:multo id fortafle facilius uidebis q ego. Ad hac aut confiderationem coget tej)ietas:qua cognofeis fluduare audoritatem fcripturaRd diuinarumiut i eis quod uulttqfqj credattquod no uuIt;no crcdanfi fcmel fuerit pfuafum aliqua illos uiros per quos nobis h$c miniftrata funt in fcriptu/ ris iuis oniciole potuifle mctiri.nifi forte regulas quafda daturus esiqbus nouerimus ubi oporteat menti/ ri;& uui no oporteat.Quod fi fieri potmullo mo mcdacibus dubiifcn rationibus id explices quaftomec me onerofum aut impudete iudices:per humanitate ueracifiima domini noftn.Nam ut no dicam nulla:certe non magna culpa meus error ueritati fauetifi rede in te ueritas pot fauere mcdacio,Multa alia cu fmcerif/ fimo corde tuo loq cupere;&de chriftiao ftudio coferrejfed huic defiderio meo nulla epiftola fatis c.Vbc/ rius id pofium p fratre que mifcedum & aledum dulcibus atee utilibus fermocinationibus tuis mifific me gaudeo;^ tame qtu uelle nec ipfe qd eius pace«dixerim;forfitan capitiqdin nlhljo me pmlerim.Ego.n, me fateor tui capadoremfied ipfum uideo fieri pleniorcquo me fine dubitatione anrecedit:& poftea q re/ dicrit:qd dno admuate^fpcrato fiat curfmcum eius pedoris abs te cumulati particeps fuerotnon erit iple/ s qd in me adhuc uacuu eritiat^ auidu fenfufi nimvdta fienut ego ena tuc egetior fimulle copiofion
«icu aut pdoris no Ipinguet caput meumifi qa ma^is amat obiurgator lanas.q adulator unges capm.ego aut difficiUime bonus iudex lego quod fcripferimiied aut timidior re^aut cupidior. Video ena iterdum uitia meatfed ea malo audire a melionbustne cum me rede fortafle rephederoirurfus mihi bladiar;6<: me/ ticulofarn mihi uidear in me potius q iuftam tulifie fententiam,
Eiufde ad eunde de referiptione libri uirorum iUuftrium:& de eodem capitulo apoftoli ad galathasicuius mlcnbitur argumentum.
uu gaiduids i^cnua leuentatc cmcucune omitucuu umviuid raeaauaaunyiuiai.w»*''—^	-
dcntas.fuatn de ea re fmam aperinputans Iftituta legalia ficur conuerfis ex gentibus Frnl -s £:fic natura iud$is fuiffe permifia dummodo in illis non poneret fpe falutis.In fine uero errores Origen oftendit:& catalogum bxrcticorum rogat defcribi.
Epiftola Auguftini ad Hieronymu CV,
Omino dile&ifiimo & cultu fincerinimo caritatis obferuado:atq$ amplecftcdo fratri 81 copre^ fbytero Hieronymo Auguftinus in domino falutem.Habeo gratiam pro fubfcripta faluatio^ mihi plena epiftolam reddidiftiifed breuiorem multtuq ex te uellem fumere.tali uiroia quo te' pora qtalibetoccupetmullus fermo,plixuseft*Quanqitaq? nos negocio^» alieno^eoru^ cularium curis tircuftemur ingetibus:tamen epiftolse tu^ breuitati facile no ignofcereinifi cogitarem 9 paucioribus uerbis mei redderef.Quare aggredere quaefo iifam nobifcu litteraria collocutioneinec mul/' tum ad nos difiungedos liceat ablentecorporali.qq fimus in domio fpus unitate coiundi:etiam fi ab uilo qefcamus:8^ taceamus,Et libri qdem quos de horreo dominico elaborafiiipene totum nobis te exhibent» Si enim^pterea te no nouimuszqa faciem corporis tui no uidimusjhoc modomec ipfe te nofti.na tu qu0/ cu non uides eam.Si aut tibi non ob aliud notus esmifi qa nofti animu tuum:& nos eum non mediocriter nouimus in Iris tuisiin qbus benedicimus dominuzqj tibi 8i nobis oibufcp fratribustqui tua legutne tale dedit.Liber qdem tuus iter cstera no diu efbq? uenit in manus nofl:ras;& qux fit cius ifcriptio:nefcimU5 adhuc.Non.n.hoc codex ipfe ut afiblet in liminari pagina ptendebanepitaphiu tame appellari dicebat fra/ tenapud quem inuetus eftzquod ei nome tibi placuiile ut uideref:crederemus;fi eo^; tantu hoiumiuel uiz taszuel feripta legiflemuszqui iam defundti cfient,Cum uero multo^idd eo teporezquo fcnbebaf:^ nunC ufqj uiuentiu ibi comemorarenf opufculaimiramur cur huc ei tituluzuel ipofuerisjuel impofuifie creda' ris,Tamen utiliter a te cofcriptumzeudem libru fatis approbamus.In expofitioe quocp epiftols Pauli ap°' ftoli ad galathas fuenimus ahqdzquod nos multum moueat.Si.n.ad feripturas fandas admifl*a'fuerint.u z lut officiofa medaciazqd i cis remaebit audoritas^Qua! tade de feripturis illis fnia^pferedcuius podere tentiofefalfitatisfubruafimprobitasfStatim.n.utprotulerisifialiterfapitzquicontranitiddicetul.u prolatum eritzhomfto aliquo officio feriptorem efle menritum.Vbi enim hoc non poterit fi poterri m narrationeiquam exorfus apoffolus ait. Qua: aut fcnbo uobisiecce cora deotqa no metioncredi affirmer ^
iidebif-.ubi hocdixermquod kdor rapiriCum uero cotra fenfumjetioris ahgd occutrentiofficiofo
dacio dcputabif.',Non.n.deefle poterut caufe cur exiftimefmo folu potuifcuc^ et.am debmffe mentiri.
fi huic regulas cocedif locus.Non opus eft hac tiufam multis uerbis agereipfertim apud teteui fapienterF
uidenti didtum fat^eit neauag uero mihi arrogauenmmt ingemu tuum diurno dono aureumimeis obo/
lis ditare mrendam ner eff auild magis te idoneusiqui opus illud emedet.neqj.n.a me docedus eszquomo/ lis ditare cotenaam.nec elt quiiq^ S	mnA"	in^^nc*nr	inA«>™	lnrnfarrrr'A/«bi di'
cum
fp	™^rif‘CrA rnm aio codoles cogitatzqueadmodu fibi feruiri uelletifi ipe xgrotarenna utiz
re iucteus erafChnffianus aut fadusmon iudxo^ facrameta reliquerat.-qua? couenieter ille populus:^e/ gitimo tepore quo oportebatiacceperat.Ideocg fufceperat ea ce ebradaxum iam xpi eiTet apoftolusiut d°' ceret non effp nerniciofa iiszqui ea uellent ficut a paretibus per legem acceperat cuftodirezetiam cum i/P" credidiffent-non tame i eis etia' cbftitueret fpe falutiszquoma per dominu lefum falus ipfa:qu$ ipfis hclf mentis fignificabaf-aduenerat Jdeo^ gentilibus q? infuetos a fide reuocaret onere graui 8t non nccefim nullo modo imnoneda efle cenfebat.Quapropter non ideo Petrum emedaumq. paternas traditiones:o feruaretzquod fi facere uelletznec medacitermec incogrue faceret.quis.n.ia fuperfluaztamen folita non n cerent.Sed quonia ^etes cogebat iudaizarezquod nullo modo pofietmifi ea fic ageretitanq adhuc etia po dominiaduetuneceffariafalutiforennquoduehemeterperapoffolatuPauliueritas diffuafmNecapoit lus Petrus hoc ignorabarfed id faciebantimes eos qex circucifione eratdta & ipfe uere corredus c.c lus uera narrauitzne fanefia fcriDtura;quse ad fidem poftens edita effradmifia audoritate medaoi‘O	v
bia nutet:&fludUet.Non enim potiaut oportet litteris explicari:qua'ta & § inexplicabilia	IIoqqucre.
ii hoccoceirerimus,poffet a-t ^portuneimmuftppenculofe demonltrarufi coram in«* f£s ^ mur.Hoc ergo ludso^ pau!us dimifetattquod malum habebat Et i primis illudi^S"®?^ refurrectio' & fuamiufticiam uolctes c6a,tuere:.uftici*dei:non funtfubtedi.Deide g, poft pffdnhe™punbant UEt^ nem Chtiftudato ac manifeftat0 facrameto gratis fecudum ordinem Melchifcdcch.adnu p ^ f, nun5 ra facramentamon ex confuetudine folenitatiszfed ex necefiltate falutis efle celebrada.qu	^
fui fient necefiariazinfruchofe	inaniter pro eis Machab^imartyres fieret.Po»^ quod p^ fe
catores gratia cbrifiianos:Iudan?an| hoftes legis pfequebanfihos atqj huiufmodierrores^	^
damnare;^ ut ftercora arbitratum-.ut Chnffum lucrifaceretmon obferuationes egisdi . L ur faP braretfficut & ab ipfo celebrata funtffine ulla falutis necefiitate.no ficut iudffi cekbrada	fe	^
laci fimulationezquod in Petro rephenderat,Nam fi^ptereailla facrameta cclebrauit»quia im
da»ummt illos lacrifaccrettcur etiam non facrificauit eum gentibus:quia & iisiqui fine lege erantttanq fi' if #
ne lege fadtus efl::ut eos quoq; lucrifaceretmifi qa 8£ illud fecinut natura iud$us:& hoc totum dixitznd ut fallaciter fe fingeret efle qd non erat:fed ut mifericorditer eis ita fubueniedum ciie fentiretiac fe ipfe in eo' dem errore laboraretmon fcilicet metientis aftutia:fcd copatictis affedlu^Sed eo ipfo loco generaliter itU'
Iit;factus fum infirmis infirmusmt infirmos lucrifacerem:«ut fequens conclufio:omnibus omnia fadtus fum;u: omnes lucri facerem :ad hxc referenda intelligatunut cuiufq; infirmitatem tanq in fe ipfo miicra' tus appareat. Non enim 8C cum dicerettquis infirmatunSd ego non infirmor;infirmitatem alterius fimub laflTe potius q codoluiffe uolebat itellicri.Quare arripe obfecro te igenua & uerc chriftiana cu caritate feue' ritate ad illud opus corrigedum atee emedandum;^ TrccAivo2i.iaN:ut df cane.Incoparabihterm.pulchrior
rfl" llPrims Yhianr,T?>‘ri	^	 n	_ r.—-irlnprfiic har tsnrinmain n ill-i L-J„
qux conie
-.......... .ponut	no	dicam	nulla	certe non magna culpar
quoq ueritas pot fauere mcdacio.De Origcne aut quod referibere dignatus esriam fdebaino tatu in eccle^ fiatticis Ifisifed in olbus redta & uera qute iuenerimus approbare atq? laudare.falfa uero &C praua improba' re atq; rephcndere,Sed illud dc prudetia doctrinaq; tua defideraba:6d adhuc defidero;ut nota nobis facias ea ipla eius errata;qbus a fide ueritatis ille uir tatus recefline cognofcif Jn libro etia quo cudtos quo]*’ me' minifTe potuifti;fcriptorcs ecclefiailicos & coi% feripta comemoraiti.-comodius fierenut arbitronfi noiatis eis quos hzerefiarchas efle nofti:qdo ne ipos qdc ptermittere uoluerisifubiugeres etia in qbus cauedi eent. qq nonullos etia ptermiferisiquod fcire cupere:quo cofilio fadtu fit. Aut fi illud uolume forte onerare no^ luitiiiut comemoratis hxreticis non adderes:in qbus eos catholica danarit audforitasjqusefo negrauefit litterario labori tuo;quo non mediocriter per domini noftri gfam in latina linguam fco^ itudia S: acccx nifti &C adiuuiftiud quod tibi per humilitate meam fraterna caritas Idicinut fi occupatioes tux finut oium hxzcticop. diuerfa dogmata;qui rectitudine fidei chriftianx ufq; ad hoc tepus uel impudetia uel ptinacia
cium minus de caritate pfumentis.Nuc interea fratrem noftmm in Chrifto Paulum multum commendo benignitati tuaeicuius in noftris regionibus exiftimationi bonum coram deo teitimonium perhibemus.
Argumentum,	-	vu	t	l	t.
D duas priores epiftolas referipta poftularimiraf 9 noua eius editio libri lob ex hebra:o a uete»
ri fecudum.lxx.interptes difibnarenhortaf ut potius ueterem edin°nn^§	rU
latinx ueritati reddat^pter illoti audtoritate etia ab apoftohs approbata.q nouam texat ex hex
Beati	-*“«•	t*-™
lute.Ex quo coepi ad te fcribcre;aut ma fcnpta defiderare;nunqmihi oc	f^ms nflcvnrii
dei feruu acmiftru fideliflimu mihiq; pcanflimu mea tibi afferref ePlft^	f e .
nus diaconus.Per huc certe ita fpero Iras tuasmt certius in hoc re^gener q qJ?.	P
Na nec ftudiu in petedis referiptis memorato filio nfo deeritmec gfa inPmfr,cdis^dnus4 adflr r a dismec alacritas in pferedismec fides in reddcdis;tatu fi aliquo mo merear, Adiuuet dn . dlit coidi tuo & defiderio meo:uc frna uolutat£ nulla ma,or uolutas iped.at.Qiua ergo	auce
tua poftea recepiieafde ipfas rurfum mittere uoluiicredcs eas non	forte	rderuari	fi-.	c	-	c
tu$ potius ad me mitne puenir potuertiea ipa feripta q ia miQftiutey
turfus dida quod legatdu tamc his refpodere ne grauenstquod iadiu eft ut ^ n0his"collpcri r	uS
hucpfbyteriraspparaueramtttedaspqubdafrarrenoftrdpfutuF:9fa^us Tdal uira migraumnec eas tuc ipfe pferre potuittqa cotinuo du /fiefe.	Xdefmm	m	nanar
de in breui defunflus eft:et,a nuc mtttere ulluimt fcias in ma cqllo9a qoh
9>
cu
ta mi'
notafti;qu$ in hebrazo funt;5d in gr^co deluni.obelis autqmgr^	in	hxbixot
rabih diligetia;ut qbufda in locis ad uerba fingulas ftellas fig _, ^ ex Hcbrazo-no eade uerbo^d fides oc* in grxeo aut no efle.Porro in hac poiteriore iterptatione;q r1(T3nf	t	*-mas etia particulas oro'
curntmec pa^ tutbat cogitateiuel cur 1 illa pria tata d,1,S? S hac altera gut ex hebr^is eftmegligetius nis idicet deefle codicibus grazeis qux funt in hebr^s:	.	^	}	gf^uolui	ponere,Sed mihi ad ho*
hoc curam fmut no e$de particula: locis fuis luenirent .aliqa iu F‘^ia uo ui f	dicere	uo/
ram codex defuit:qex hebrso cft.Ye^ tame qa puales igeniomo folu qd dixenm.ue^ etia qd dicere
■—•wvwj. vuuiiit.n.4gra:LU ^piacu	rtUl	111	«./I	   ''.nili
—j eft;aliquo ifolito pmotus fuerit:6d falfi crime intederinuix aut nuq ad Hebraea teftimonia pucniciq bus defendaf obiectu.Quod fi et puentu fuerintot latinas 8C grxeas audoritates danariiqs feratf Huca ' cedit;ga etia' cofulti hebrxi poflunt aliqd refpodereiut tu folus necelTarius uidearis:q etia ipfos poliis co cere.fed tamen qui iudicenmig: fi potueris iuenire.Nam quidam frater nofier Epifcopus cu ledtitare c ftimiiTet in ecclefiarcui 6eft:interptatione tua:mouit qda loge aliter abs te pofitu apud lonappheta: d era, ofum fenfibus memorixcR inueteratu:&: tot xtatu fucceflioibus decantatu.Fadtus efi: aut tatus tumultus
& latini habebanatqj dicebat.Quid plura^coadtus eft homo uelut medofitate corrigere uoles poft magou Picuiu no remanere fine plebe.unde etia nobis uidef aliquado te quocp i nonullis falli potuifie:&uide hoc quale fit in eis litteris:qux no poflunt collaris ufitata^ lingua^ teftimoniis emedari. Proinde non paruas
docef facillime uel refelli£\Et fi qu$da rariflima merito mouentjqs tam durus eft:q labori ta utili no fac* le ignofcatjcui uice laudis referre no fufficitfQuid tibi aut uideaf :cur in multis aliter fe habeat hebraeorU codicu audtorirasialiter grxeo^tquae dicif,lxxtuelle dignareris aperire.Ne^.n.paruu pondus habet illa:d fic meruit diffamari.Et qa ufos apoftolosmo folu res ipfa Idicat:fcd et te atteftatu efle memini:ac p hoc pltJ rimu ^fuerisifi ea feriptura graecarqua.lxx.opati funtilatinx ueritati reddideris: qux in diuerfis codicibus ita uaria e:ut tolerari uix poflit:^ ita fufpe&ame in gr$co aliud meniaf;ut inde aliqd pferre: aut^bare du bitef.Breuc putaba futura ha'c epifiola:fed nefeio quo ita mihi dulce fadhl c i eapgredi ac fi tecu loquerer» Sed obfecro te p dominii,-ne te pigeat ad ofa refpodere:^ pftare mihi quatu potueris:pfentia tuam*
Argumentum,
Vccenfer Hieronymus tribus epiftolis fub titulo quxftionu fua opufcula efle rephefa:^ ad un5 . f la qux^ refpondet. Libru de ecclefiafticis feriptoribus no epitaphiu ut ille opinabaf:fed de ili u bus uiris aflerit pnotatu.Sua expofitione epiftola: de rephenfioe Petri in epiftola ad galarhas:cc a dtoritate uetea» & ex apoftolids adtibus cofirmat.Cocra uero Auguftini fniam iter eos qui ex gentibus ue ex circucifione crediderat:improbat:dices illa chseriti &: Ebionis herefi couenire.ln fine uero fua interpta' tionem ex hebraeo tanq ecclefis frudtuofam tuef obiedta refellens,
Beati Hieronymi ad AuguOmu ad tres priores refpofiua de titulo ugo^illudriuide expofitione epifto Ix ad galathas;& de fua ex hebraeo feriptutapt tradudhone.	Epiftola.	CV1I.
Omino uere fan-^o 8t beatiffimo papa: Auguftino Hieronymus falute in Chrifto, Tres fimul epi d	ftolas imo breues libellos p diaconu Cypnanu tua djgnanonis accepiidiuerfas ut tu nomias qme
reohefiones meoyt opufculoy cotinetes.ad qs fi refpodere uoluero: libri ma' dleZic eTtfmfcSabor quatu facere pofe:modu no egredi ep.Lte logions: & feftinati ffi mota- nS5 face e SSr	me	ePlftolas flagitamtiut pene ,>induLc qliacuq, ®
efficere rnnelhr-A'nimultuario refpodere fermoemo maturitate fcribetis:fed didatis temeritate q pleru^ ^S^^SSiflimos quocy milites fubita bella coturbat:& ate ccgut fugere:q pof fint arma conive.Cxtep nfa armatura Chriftus e:^ apoftoli Pauli lf!|tutio:q feribit ad Ephefios, Aflurn^ te arma deis utcoflitis refiflere i die malo.Er rurfum:State fuccidi lubos ueflros in ueritate:& iduti lorica iuflitiae:& calriiri nedes in pparatione euagelii pacis,fup ofa accipietes fcutum fidenfo quo pofTiris unjuer fa tela maligni ignita extfeuere:&: galea falutis aflumite.Sd gladiu fpiritus:quod eft uerbu dei. His quod^ lis rex Daufd armatu^pcedebat ad plium,^ qnq; lapides de torrete accipies leuigatosmihil afpitatis ^10 dium inter huius feculi turbines in fenfibus fuis efle monftrabanbibens de torrente in uia. 8£ iccirco exai rarus caputirupbifilmu Golia fuo potifllmu mucrone trucauit.pcuticns in fronte blafphemu:& m ea pte corpis uulneras:in qua& Afumptor facerdotii Ozias lepra peutif;& fandus gloriaf in domio dices:ligna tu eft fup nos lume uukus tui domfe.Dicamus 8C nos paratu cor meu deusiparatu cor memcatabo^P lam fglonamea.Exurgepfalteriu &cithara:exurgadiluculomtin nobispoflitfpleri, Apedos tuu.D fplebo illud:& dominus dibic uerbu euagelizatibus uirtute J?ulta.Te quocp ipfum orare	eI,
ter nos cotendetes ueti,as fupet.Nd.n.tua qusris glonaifed Chtifti cuq; tu uicerisiS: ego*?™-"™ £ rore intellexero.&ecouerfo me uincete tu fupas:qa no filii paretibusifed parctes liberis *efaari^t. Et paralipomenonlibrolegimus flhiifraheladpugnadupcelRrintmentepac.fica.*«>Pr“ S|“;aC & effufioes fanguims & cadauempftratoytino fua fed pacis uxoria cogitaTes-Ref^^-K^ dez multiplices qftiones breui fi deus iuiTeritfermone foluamus.Pr*termitto falutatiois oma*q?^ meu mulces caput.Taceo de bladiti,s:gbus rephenfionem mei niteris cofolari.Ad ipfas	5	la,
pifle te libru meu a quodam fratrem titulum no haberemn quo feriptores ecclcfiafticos tam grxro tinos enumerauerjm.Cum ab eo quatreresmt tuis uerbis utancur liminaris pagina noneUenniOTp
quo cenferefnore^efpondiire appellari epithaphiu.& argumentaris 9 refle uocarefTieoKMMu u^ of^
uel icnpta ibi legiflcs;q lam defundi eflent.Cum uero multo^ in eo temporeiquo fcnbebaf.cx
uiuentiujibi comemorarcnf opufculatmirari te dicisrcur ei hunc titulum impofuerim.Puto itelligere pru i f 4 dentia tua^g? ex ope ipfo titulum potueris intelligere.Legifti.n,^ grscos & latinosrg uitas uiro^i illuftriu defcripferunt:^ nug epithaphiu huic operi infcripferint;fed de illuftri1)us uirisiuerbigratia ducibusiphilo
fophis;oratoribus;hi(toricis:poetis:epicis:tragicis:comicis.Epirhaphiu autppric fcribif mortuo^:. Quod
qdem in dormitioe fandt^e memoris Nepotiaipfbyteri olim fecine me noui.Ergo hic liber de illuftnbus uiris uelpprie de fcriptdribus ecclefiafticis appelladus elblicec a pleriemcdatoribus imbitis de audtori' ribus dicaf infcriptus, Secudo loco qusris:dixeri in cometariis epiftolae ad Galathas Paulu id in Petro no
pta funt ita fonarerut fcripta fint.Ad qus primu frpodeo:debuifle prudctia pfatiuculs cometario^ mco> ru meminifle dicetis ex pfona mea;Quid igif ego ftultus aut temerariustq pollicear quod ille non potuit(f minime.qn potius in eo mihi uidcorcautior.-atq; timidior^ imbecillitate uiriu meap: fentiens: Origenis comctarios fum fecutus.Scripfit.n.ille uir in epiltola Pauli ad galathas qncppprie uolumia:& decimu Itro matum fuo^ libro^ comatico fup expletionem eius fermone compleuit/Tradtatus quocp uarios &! exccr pta q uel fola pollent fufficere copofuit.Pretermitto Didymu uidente meu & Apollinare laodicenu de ec-» clcfia nup egreflum:& Alexadru ueterc hsreticu.Eufebm quoq; emifenu & Theodo^ hejacleote: q &jpi nonullos fup hac re comentarios reliqrunt.E qbus fi pauca decerpere;fieret ahqd quod no penitus cotcne returJraqj ut fimpliciter fateardegi hsc oia:&: in mete mea plurima coaceruas:accito notariomel mea uel aliena didtauimec ordinis nec uerbo^» interdumec fenfuu memor.Ia domini mifericordis eft:ne p jperitia nodra ab aliis benedidta difpereac:&: n5 placeat iter extraneosrquae placet inter fuos.Si qd igitur rephenfio ne dignu putaueras in explanatione nfaieruditiois tus fuerat qusrere:utru ea qus fcripfimus haberetur in grscisiut fi illi no dixiflentituc mea j)prie fniam codenaresmfertim cu libere pfatione cdfeflus fim Ori' genis comctarios me elle fecutu:5<: uel mea uel alien&dictaffe.Ec in fine eiufdem capitulirquod rephendis fcripferLSi cui no placet ifte fenfus.-quo nec Petrus pcccafTe.-nec Paulus,pcacitcr odendif arguifle maiore: debet exponere:q cdfequctia Paulus in altero rephedanqd ipfe cdmilit.Ex quo oitedi me no definite id de>
credidiflentdegis onere liberos.eos aut q ex ludsis crederctilegi efie fubidtostut p utrorucp pfona: 8t Pau. Ius redte rephenderet eosiq lege feruaret:quafi doctor getimEt Petrus iure rephederef.-q princeps circuci' fionisnd impauerit getibus quod foli q ex iudaris erat debuemt obferuare.Hoc fi placetnmo qa placet: uc qcuq; credut ex iudarisidebitores fint legis facicd$:tu & ut epus in toto orbenotiflimus: debeshac pmul gare fniamtSd in affenfum tuu oes coepos tradere.Ego in puo tuguriuculoicu monachis.i.cu copeccatori' bus meis de magnis (latuere no audeomifi hoc igenue cofiteriime maio^: fcripta legere:&in cometariis fe cudu omm cofuetudine uarias ponere explanatioes;ut e multis fequaf unufql^*4a ueht.Quod qde te pu to in fsculari Ifatura:^ in diuinis libris legilTe &:pbafle,Hac aut expolitione	^r^CI?e^	!
mo Stromatu Iibro:ubi epiftola Pauli ad galathas iterpta£:& csteri deinceps int:^P, nr7rin-maxie ca fubitroducutmt Porphyrio refpodeat blafphematiiq Pauli argmtpcacit	^	P. .	_
Petru aufus elt rephedere:& arguere in facie.ac rone coliringere;# male	-	*	f
fuit ipfe;q aliu arguit dehnqucte.Quid dica de loanetq dudu in potificah gradu c	PL	s f
clefia:5^pprie fup hoc capitulo latiflimu exarauit libruiin quo Origenis & uctesd fn DfDexerL tnSnf, me rephedis errateipatere me qusfo errare cu talibus di cu erroris mei multos foci^sb	F„Pad	_ e
litatis tus falte unu ad dipulatore nferre debebis,Hoc de explanatioe unius capituli	pr^
Sed ne uidear aduerfus rone tua niti teftiu numero;& occafioe uiro^ illuftriu fubterfugere tatem ,nec manu audere c5ferere;breuiter de fcnpturis exeplappona:in adlibus apoftolo^ uox iaaa da retmm di censifurge Petre occidet manduca id eft 013 aialia qdrupedum & ferpenu terr^ ^at^ si.—nnlln hmpm Ct>™A,z —r _n~	g>qualiter	oes ad Xpi euagehu ^>uocari,Ad qd Pe
mudum.Et uox ad eu de cf*0	Cfns	q	deus
mreftnq ad Corneliu aperies os luu dixitu uentate co/
tfmet eumSopafill^^'a(:C?tUS eft ‘'‘-'Den.q; ceci - MelesTueneiat cu Petro:» « m natoes gfa fpirims iantii'fuj^irercffu&^ucrefpoduPetrus;nuqdaqu:fqsphiberc pot:ut	fpum	fanflu	f	ce
perutificut 8£ nosiEt mffit eos baptizari in noie lefu Xpi. Audierut	^lri5 crat “luerant
& getes acceperut uerbu dei.Cum aut afeendiffet Petrus HierofoJywaJ»^™"^ ex circucifioe dicctesiquare itroifti ad uiros pputiu habetes:S	de^f	.h	s	ad	cS
emouiffime ofonem fuahoc fermone codufitif, ergo ea'de g^tta*tis tamerfi^	deu
dominulcfum Xpmxgoqscraitjporcmphibercdeutdl^raudms tacuctun&glonfgu^^^^
la r0ftm fideiiqdam defccdentes de iudxa docebat
MpyCimon pote[tls faiul fieri.Comota igif feditioe no rnimma	^	fup	hac Afnonc.
afcedere:& ipQ □ accufabanf :5i hi q accufabant ad apoftolos & p y lerofoly	^ ^ dicentes:
Cuq$ hierofoly m5 prexiflent exurrexerutsqdam de hxrefi phaiifeoy q crediderant	^	.
Oportet circucidi cos:& pcipcre illfsnit feruent lege MoyG.Et cu magna fup hoc uerbo oriref trus folira libertate Viri inqt fratres uos fcitis quonia ab antigs diebus i nobis elegit deus p os meu aud uerbu euagelii;& credere.# q nouit corda deus teftimoniu phibuindans illis fpiritu fandtu: ficut &	*
& nihil difcreuit inter nos & illos fide purificas corda illo^.Nuc aut qd tentatis deu iponere iugum IdP,. ceruice difcipulo^iquod ne^ patres noitn neq? nos portare potuimus^Sed p gratia domini noftri lefu xp credi mus faluari;queadmodu 8t illi.Tacuit aut omnis miiltitudo:& in fniam eius lacobus apoftolus St oc fimul pfbyreri tranfierut.Hxc nd debent molefta efle ledtoriifed & mihi 8c illi utiliamtpbemus ante apo»* ftolum Paulu no ignorafle Petru imo principem huius efle decretidege pofl: euageliu non efle feruadam» Denic^ tants audtoritatis Petrus fuitiut Paulus in epiftola fua fcripferit.deinde poft annos tres ueni hiero^ folyma uidere Petrumi&mafiapud eudiebus.xv.Rurfumcp in cofequetibus poft annos.xiiii. afeendi iteru hierofblyma cum Barnaba aflumpto & Tito, A (cedi aut fecundu reuelatione:& expofui eis cuageliu:qu°d pdico in gentibus:oftendes no habuifle fecuritate pdicadi euangelii: mfi Petri 6t q cum eo erat fuiflet fen' tentia roboratu,Staticp feqtur.Separatim aut his q uidebanf aliqd efleme forte i uacuu currere aut cucuj'
hoc apoftolo^d adta no fcribat:fcd affirmati Paulo credcdu fit) in facie illi Paulus reftitifle fe feribinqa rep henfibilis erat.Prius.n.q uenirent qdam ab Iacobo:cu gentibus edebat.Cu aut ueniflennfubtrahebat fe: & fegregabat times eos:q ex circucifioe erat.&: cofenferunt cu illo exteri mdxiiita ut Barnabas adduceref ab his in illa fimulatione.Sed cu uidifiem inqt:q> no redte ingrediebanf ad ueritate euagelii:dixi Petro coraru oibus:Si tu cu fis iudxus getiliter 8t no iudaice uiuisiquo ccgis gentes iudaizare^ extera. Nulli ergo dU" bium eft:q> Petrus apoftolus fnix huiusteuius nuc puaricator arguifjprimus audtor extiterit.Caufa autet11 puaricationis timor eft iudxoi%„Dicit.n;fcripcura.9 primu edebat cu gentibus,Cu aut ueniflent qdam a Iacobo:fubtrahebat fe;& fegregabantimes eos:q ex circucifione erat.Timet aut iudxos:quop<: erat apoft°' lus:ne p occafionegentiliu a fide Chrifti rccederet:&.' imitator paftoris bonipderet grege fibi creditu.Sieuc igitur oftedimus Petru bene qdem fenfifle de abolitione legis mofaycxifed ad fimulatione obferuadx eius timore copulfum: Videamus an ipfe Paulus:q aliu arguir:tale qd fecerit.Legimus qdem in eode ]ibro:p^ bulabat aut Paulus fyriam 8t ciciliamxofirmans ecclefias.puenitq; in Derbem & Liftra: 6t ecce difripu _ qdam erat ibimoie Timotheus filius mulieris uidux fidelis:patre aut gentili.Huic teftimoniu reddeba . j in liftris erant & Iconio fratres.huc uoluit Paulus fecufpficifci:& aflumens circucidit eum,ppter iud3:os. y erant in illis locis,Sciebat.n.oes q> pater eius getilis cfler.O beate apoftole Pauleiqui in Petro rephendera^ fimulatoem:quare fe fubtraxiflet a gentibuspptcr metum iudxo^jq a lacobo uenerattcur Timotheu um hois gentilis utic» Qt ipm gentile(ne^,n,iudxus erat q no fuerat circucifus)cotra fniam tua circucidri* cogeris^Refpodebis mihi-ppter iudxos:q erant in illis locis.Qui igitur tibi ignofeis in circucifione dlfd; puli uenietis exgcntibus-ienofce St Petro pceflbri tuo:# aliq fecerit metu fideliu iudxo^. Rurfus feriptu eft.-Paulus uerocu adhuc (uftinuiflet dies multosifratnbus uale dicens,‘nauigauit fyria:& cum eo Prifcilla St Aqla:8t totodit fibi in Ceneris capur.uotu.n.habuerat.Efto ut ibi timore mdxo^ timore copulfus fit fa cere quod uolebarquare cuma nutriuit ex uoto:& poftea eam in cecris totodit ex lege:# Nazarei q fe dc' uouerint iuxta pceptu Moyfi facere cofueueruriVe^ hxc ad coparationem eius rei qux feqtur: parua fur; Refert Lucas faerx feriptor hiftorix:eum uemflemus hierofolymailibenter fufceperut nos fratres:& fequc ti die lacobus St oes feniores q cum eo erant;eua'gelio illius coprobato dixerunt ei; Vides frater quot mil>3 funt in iudxa q credidcrut in Xpm:& hi oes xmulatores (unt legis.Audierunt aut a te:# difceflionc doce/ as a Moyfe eo2:q per gentes funt iudxo^:dicens no debere eos circucidere filios fuosme^ fcdm cof^Ju'
de in eos:ut tedeatit capi«:& fd« oes:qa q de re audieruntrfalfa funt.-fed ambulas 8C ipfe cuftodies Tunc paulus alfumptjs uiiis poftera die purificatusiintrauit cu illis in teplumrannucjas expletione dieruu purmcatioisdonec offerret pro unoquoq; cope oblatio.O Paule & in hoc te rurfus iterrogotcur caput rai= nstcur nudipedalia exueriside cerimoniis ludamncur obtuleris facrificia:6i fecudum lege pro te hodif »" Itire fuerint imolate/Vtiairefpondebisme fcadalizarenf q ex iudaeis crediderant.Simulafti ergo ludsu .ut
iudaeos lucrifaCetes;&vharfc Jam fimulatione lacobus &	-	-■-----'	"	-	•	--- —dere r
potuilti.Orta.n.feditioeicum eccidens efiesiragtus es a
tum diligetnne te iud$i	fl fimulatore ac dcftrudtom legis occiderentiatq, inde Roma
no quod nbi coduxerasiChriltu & mdx.s & gentibus pdicafti;& fnia tua Neronis gladio cofirmata elt. u dicimus Mpter metum mda-on. 51 Perrus 6i Paulus xqualiter finxerut fe legis pcepta feruare.^aigitu. fronteiq audacia Paulus in altem tephendatiquod ipfe comifitfEgo imo alii antlm_ecxpofuerut cam4 putaueruntinoofficiofum medaciu^efendcntes ficut tu fetibistfed dicentes honefta dirpenrauomm. u apottoio^ prudentiam dem6(traret:& blafphemans Porphyrii iprudetiam cociccm: qPaulu & Pen puerili dicit inter fe certaiTe certamieiiroo exarfifTe Paulu in inuidia' uirtutu PemiK ea fcripfifii: lactei
segrototnon cum fe febres habere mentif:fed cum aio condolentis cogitat :queadmodu fibi feruiri uelletifif r s ipfe sgrotaretma uti^ iudxus crauchrifhanus autc fadtus no iud^o^ facramenta^reliqrat:qua! couenien ter ille populus & legitimeitcpore quo oportebatiaccepat.ldcoq; fufcepit ea celebrada:cu ia Chrifli eet apo ftolusmt doceret no efle pniciofa iisjq ea ucllentificut a parctibus p lege accepant cuftodire; etia cu i Xpo credidiflenr.no tamen in eis ia coftituerent fpc falutis quoniam per dominu lefu falus ipfaiqux ipfis facra/
<■> ^ e r*	J	^	^	^	t	-d	■	4	-■	i	i	♦•I	1	/”>f~T 1 1*1 m	t*	'I	X/	Illi*	r>	1	■	—	—	.	-	1	O	.
tes cogeret iudaizare.Cogcret autc no docens iperio:fed couerfatois exeplo. Et Paulus no cotraria fit loeu
tUS iiStC11" *n,0* rraCTov-ittCt^fi rtiT*-n O™.__ —	,».» rrZei\^ne' of-it+ifiAltTUTP COtlplIprPfPTPTI fllllin r> z-in/r>
ftionis:
fi facrificia offerantiquae obtulit Paulusifi filios circucidat: uauere iudxi oes.Si hoc ue^ e;i Cherinti:& Hebionis hserefim dilabimurrq credctes in Chnuu:pptcr hoc
folu a patribus anathematizati funtio? leeis cerimonias Chrifti euagelio mifcuerut;&: fic noua cofefll funt;
. t-	—	r„ r.w.ni^nf/xzrn* hnrit>n totas orientis
Nazareos
nucupannq credut in chrillu filiu deimatu ex Maria uirgie:& eu dicunt efle q. fub Potio pilato paflus eto refurrexit.In que &C nos credimusSeddu uolut 8i iudxi efle:& Chriftianimec iud$i funnec chriitiam.Uro igif teiut qui noftro uulnufculo mededu putasjquod acu foratuamo pundtu dicitunhuius fetentiae medea tis uulnerirquod lancea: 5^ ut ita dicam phalaricc mole percuflu e.Netp enim eiufde efle criminis:^ i expia» natione feriptura^ :diuerfas maioru fcntcntias poncre:& haerefim fceleratiflTima rurfus i ecclefiam ducere» Sin aut h$c nobis incubit neceflitasiut iudreos cum legitimis fuis furcipiamus:&! licebit eos obferuarc i ec^ clefiis Chrifl:i:qd exercuerut in fynagogis fathanae:dica qd fentiomo illi chriftiai fienfed nos iudteos faciet. Quis.n.hoc chriftianoi^ paticter audiat:quod in tua epiftola cotincf:Iuda:us erat Paulus:chriftianus autc fadtus no iudxo^: facramenta reliqueranqu^ couenieter ille populus:& legitimo tpre quo oportebat accc peratddeoq; fufcepit ea cclebranda;cu iam chrifti efler apoftolusiuc doceret no efle pniciofa his q ea uellet: ficut a oarentibus p lege accepcrancuftodireiRurfus obfecro te:ut pace tua mecu dolore audias i udiorum us cerimonias obferuabancu ia ch^iftiefletapoftolus:^ dicis eas no efle perniciofas his:	-
Paulus cerimonias obferuabancu iacl^ifti eflet apoltolus:& dicis eas no efle perniciofas his:q eas tielit fi> cut a parentibus acceperit cuftodirdEgo ecotrario loquar:3<: reclamate mecu mundo libera uoce^nuncic: cerimonias iudxo^ 8C perniciofas efle & mortiferas chriftianis.& qcucp eas obferuauerinfiue ex iudxis fi» ue ex ^entibusteu in barathru diaboli deuolutu.Finis.n.lcgis chriftus e ad iuftitia omni credenti i iudxo.f. ara gentili.Neqj.n.oi crcdetierit finis ad iuftitia;fi iudeeus excipit,In euagelio legimus.lex &,pphcte ufepad loannc Baptifta.Et in alio loco.ppterea quaerebat iud^i eu magis iterficere : qa no iolu foluebat fabbatu: fed &C patrem fuu dicebat efle deutxquale fe facies deo.Et iteru;de plenitudine eius nos oes accepimus gra^ tiamp gratiatqa lex p Moyfem data eft,gratia aut 5^ ueritas p lefu chnAu facta el	legis gratia qua; prste
riit gratia euagelii accepimus pmancntc;o^,p umbris & imagibus ueteris inflrumcci umtasp lefu chnflum fatia e.Hieremias quocp ex pfona dei uaticinat.ecce dies ueniunt dicit dominus.^ c firmab^	ifl-a/
hei 6C domui iuda teftamentu nouumo fecudu teflametu quod difpofm patnbus c ^ di manu eo^mt educere eos de terra ccgypti.Ohferua qd dicat:q? non populo gen ^f -tcfl:amentu:fcd populo iudeeo^ cui lex data eft per Moyfc-.teftamctu nouu euageli P	UerJuf .rA r.^
uiuant in uetuftate litterae :fed in nouitate fpiritus.Paulus aut fuper cuius nuc noie(I	nr(u.c^!
huiufmodi ponit fententias:e qbus brcuitatis Audio pauca fubneda.Ecce ego Paulus^ • ^ Yicamin°*niam
lUvl illlDJ t-lt* llvy vl tl J 1 vl L/ iv.%^1. 4i «A V-jLlvy	1 * ^ C	1	i	.	*
ut noftri uoluere maioresjfed uere ut tu itelligis eu fpiritu fadtu no habere» qualia at l P P eSalia oeo docentc difcamus.Ego inqt dedi eis pcepta n§ bona:&: iuftificatioes i qbus no l,,ua”r^ aiclI^u^ no quo lege iuxta Mamchxu Qt martione deflruamus: qua & fadla di fpiritale ^xtaf?	r	93
poftq ucnit fides 8i tepoi* plenimdoimifit deus film fuu natu ex muliere	,eos	9	leSc
erant redimeret.ut adoptione filtoru recipemus;& nequaq fub paedagogotft	domino	bxte'
.Aene
caret inteb
tibi no crederemusiimo no ime hgeremus quod diceres(Frcquent«.n-m ion^
«Sentiaist dum non fentitunmmusreprehenditur )inculcas S ««quod malum non habebant .Quod eft malum i^XS
fequitur: g, ignorantes dei iutlmaiSi fttam nolentes coffimcrc.iufti^	Mclcbifedechi
paffioncm$& refurreaionem Chnftudato ac manifeftato
adhuc putabant uetera facramentamo ex confuetudine folcnl”‘fMarhab	f,res fierent Poftreo illud
quas tamen fi nud fuiflet necefTaria: ifruduofe atep inaniterp eis Machabci martyr	*	j -dt
quod pdicatores gratia xpianos iud^i tanq hoftespfequerentur.Hos atqj huiufmodi crroies & uitia dicit
fc damnare;& ut tlercora arbitratunut chriftum lucrifacerctDididmus per tetqux apo^olus Paulus m reliquerit iudxo^.Rurfum tc docete difeamus qua: bona eo^ tenuerit.Obferuatoes ing.es Icgisiqs nio patrio celebrabanficut ab ipfo Paulo celebrata funt fine ulla fhlutis neceflitate.Id qd uelis dicere fine u falutis necelTirateindlatis intelligo.Si.n.falute non afferut:cur obferuanf^Si aut obferuada funtiuti^ ' tem afferut maxime quceferuata martyres faciut.No.n.obferuarcturinifi afferret falute, Neq^mjdiwrena funt iter bonu & malufficutphilofophi difputat.Bonu efi: cotinetiaimalu eft luxuriauter utrucp idineres, ambulare;digcrerc alui ftercoraicapitis naribus purgamctapiicereffputis rheumata iacereihoc nec bonu, nec malum cff.fiue.n.fecerisifiue no fecerisincc iuftitia habebismec iniuftitia, Obferuare aut legis ce rimo nias no poc effe idiffcrens.fed aut bonu eft aut malu efntu dicis bonuiego affero malu: 8t malu non folum iis g ex gentibusifed 8i iis q ex iudaico populo crediderunt.In hoc ni fallor loco: dum aliud uitas: ad aliud deuolueris.Dum.n.metuis Porphynu blafphemantenn Hcbiois icurris laqueosiiis q credut ex iuda:is:ob, feruanda lege effe decerncs.Ec qa piculofum itelligis effe:qd dicis;rurfum illud fupfluis uerbis teperare co nansffine ulla falutis neceffitate;ficut iudxi celebrada putabatzaut fallaci fimulatioerqd Paulus in Petro re/ phenderat»Petrus igit firoulauit legis cuftodia.Ille aut rephenfbr Petri audadter obferuauit legitima. Seqt enim in epiftola tuama fi,pptcrea illa facfa celebrauinq fe fimulauit iudaeuiut iudxos lucrifaceret: cur ctia no facrificauit cu gentibusiqa 8i iis q fine lege eranntanq fine lege fadtus effut eos quocp lucrifaceret^ nifi qa 8t illud fecitiut natura iud=eus;& hoc totu dixitmd ut Paulus fe fingeret effe quod no eranfed ut miferi' corditer ita fubueniedu efle fentirct:ac fi ipfe in eo errore laboraretmd fcilicet metientis attuffed copatiefi/ iis affcdu^Bene defendis Pauluiq? no fimulauerit errore iudxo^ffed uere fuerit in errorciNeq; imitari tru uoluerit metientemt quod erat metu ludseoi^ diflimularetifed tota libertate iudxu effe fe diceret.No ua clxmctia apofloli;cu iudacos chriftianos uult facercnpfe mdteus fadus eff.Non.n.poterat luxuriofos ad frugalitate reduceremifi fe Iuxuriofum^)baffet;& mifencorditcr ut ipfe dicisifubuenire mifcrisinifi fe mi‘e
ru ipfe fentirer.Vere.n.miferi illi;& mifericorditer deploradi:q cotetione fua & amore legis abolita apoPo lum chrifh" fecere iud^u.Nec multu intereft iter mea & tua fmamiqa ego dico:& Petru 6C Paulu timore fiz
1—-•______./r»	r r- 1./TL - ' j 'T'..	-/T».I . . _ _ r -n'	1	~
Illud aut argumetu quo aduerfum nos uteris;g> & getihbus debuerit getilis fieriifi iudseis iudams fadus c. magis p nobis facit.ficut.n.no fuit uere iudxus: fic nec uere getilis erat.Et ficut no fuit uere getilis ffic
Ufre inHrync nrir In nn imirarnr o-pnrfn p(\+ncx rmnrin rf>rim>in firlp f^hrid-vA/ inAiffiprprpr nniirtit UCie
q» modu meu egreffus fumitibi iputcs;q coegifti:ut fcnbere:&: mihi cu Sthefichoro oculos abftuliiti. me putes magiftru ec medaciiiq fequor chriltu dicente:ego fum uia ucritas:^ uitamec pot fieri ut ueritatis cultor mendacio colla fubmirta.Ne^ mihi iperito^ plebecula' cocitesiq te ueneranf ut epifcopu: &: in eC' clefia declamatemffacerdotii honore fufcipiunt:me aut x tatis ultim$:&: pene decrepituiac moafferii &: ru/ ris lecreta fedante.-DaruiDedut.Et quarras tibi quos doceasffme rephedas. Ad nos.n.tatis maris at(^ terra^ fpatiis a te diuifos-uix uocis tu$ fonus puenit.Et fi forfitan Iras fcripferis:ante eas italia ac roma fufeipient
ni hois nem
»is interptatiucula no fequarisipfertim cu ea qux addita funnex hois mdxi atep blafphemi poff p^1? chnfti:editioe traffulerit. Vis amator efle uerus.lxx.interptunffno legas ea qux fub affenfeis funt: v mo rade de uoiumibUs-ut ueteRZ te fautore ,pbcs.quod fi fecemjomnes ecclefia^, bibliothecas da'nare co/ geris.Vix.n.unus aut alter inueniet libenq ifta non habeat.Pqrro qd dicis no debuiffe me iterptari poit ue
rprPC!Sf, nnn/^ . -	.	.- —UC-tiri fiiprnf rmo»	itt.-I.,,,________'-r	rt	OUCCB
ueteres tradatores q nos; domio pCeflerut:& q fcripmras fadas iterptati fut: aut obfcura iterp»"
maifcfta.S1 ohfcutaau qu0 aufus es poft cos diflerer: qd illi explanare no potueruKSi
uoluiffe diirerete;qd mos latere n5 totmt;maxie m cxplanatioe pfalmoi^quos apud graccos mteiprati iut
multis uolumibus,Primus ongeneFs,fecudus Eufebms Caefanefisttertius Theodorus beraclemes.quarms Afterius fcythopohtanus:qntu°ApoJiinaris laodicenus.-fextus Didymus a]exa'drinUsTerunfKdueror
in paucos pfalmos opufcula;fed n£- de ftegro pfalmoy corpore dicimus, Apud latinos ^ Hilarius piaa menfis:& Eufebms uercellefis epTopus Origene Si Eufebm traftukrutiquL prior£ ? note Ambrof.us m qbufdam (ecutus eft.Refp6deat nLi uruderia tuaiquare tu poft ta'tos & tales interpres in ex^anano .
hngux mese hoibus emendata degraeco in latinum tran(tuli:g ea teftimoniaiquze a iudxis ptermifla funt uel corrupta:pfcrre in mediu:ut fcirent noftri qd hebraea ueritas cotineret.fi cui legere no pjacetmemo co pellit inuitu.bibat uinu uetus cu fuauitate:& noftra mufta c5tenat;qu$ in^explanaroe prio^ edita funtiut ficubi illa no itelligunf:ex nfis maifeftiora fiat. Quod aut genus iterptatiois in fcripturis fandis fequendu fitiliber que fcripfi de optimo genere itetptandi & oes pfatiuculs diuino^ uoluminu:quas editioi noftrx
r>nnfnii-Y->uc'£»vt-»1iV'of	Pr	fi	mr nr Hinc in nniif	,— X
integritate debueras etia in ueteri credere tell:ameto:q? no nolrra cofinximus: ied ut apud hebraos memmusidmia traftulimus.Sicubi dubitas:hebraeos irerroga.dices quid fi hebr^i aut refpodere noluerit: aut metiri uoluerintfTota frequetia iuda:o^ in mea interptatione reticebit.Nullus inueniri poteritrq he' brea? lingua habeat notione.aut oes imirabunf illos iud^os:quos dicis in africx reptos oppiduloiin mea caluniam cofpirafle.Huiufcemodi.n.in epiftola tua texis fabula.Quida frater nofter epifcopusxu leditare mftituiflet in ecclefia cui prxelf interptatione tuatmouit qddam loge aliter a te pofitu apud_ lona jppheta':
fonf.U.,___ .	•	-	-.	  t	r._r- r-Tf-iic rnmnlf-nr
ipfis teftimoniu flagitare.Vtru aut illi impitia an malitia:hoc efle in hebrxis codicibus grxeis refpoderut: qd gr^ci & latini hebant:at^ dicebat.Quid plurafCoadus efl: homo uelut medaciu corrigere uolcns poli: magnu piculii no remanere line plebe.unde ct nobis uidef aliquado in nonullis te quo(p falli potuifie.Db cis me i iona,ppheta male qdda iterptatu:8d feditide populi cocIamaterppter unius uerbi diflbnatia epm pe ne facerdotiu pdidifle.8; qd fit illud qd male interptatus fum fubtrahistauferes mihi occafione defenfiois meseine qcqd dixeris:me refpodete foluafinifi forte ut ante anos plurimos cucurbita uenit in medm:afic/ rente illis tpibus Cornelio 8C Afinio Pollioc me hedera pro cucurbita traflulifle.Sup qua re in comentario lonaeppheta^ plenius refpodimus:hoc tatu nuc dixifle cotentirqj in co loco ubi.lxx.interptes cucurbita: 8i Aqla cu reliqs hedera traflulerit.i.cariaconan hebraro uolumfe ciceion feriptu efbqua uulgo Syri ciceram UOCat.Eft aut genus uirgulti lata habes folia in modu papini.cuq? plantatu fueriticito cofurgit f arbufcula
i r	___i    or U^U-.lv.X	r.nc	/V <-nriirhira> P/ hrArrrp irlicrPr flin f-fi.r-y-i	i_r_____
braico n5 habefihedera pofuiiut exteris iterptibus cofentire.Si aut iudxi ueftri ut iple afleris malitia: uel
tem feneioliq? ueteranmmilitare no cogas:& rurfum de uita piditarutu q iuuenis es;& in pontificali culmi ne conditutustdoceto populos:& nouis africae frugibus romana teda locupleta.Mihi fufficit cum audito/ re S^ledore pauperculo in angulo monaftcriifufurrare.	Argumentum.
Piflola Auguftini qua Hieronymu in expofitioe epiftolx ad galathas coarguerat prius q ad eu nueniret:romx & p italia diffemiata fuerat:qd Hieronymus callide factu lufpicabatad jln xmu latione di gloria populi reqrenda.de qua re Auguftinus fe fequeti epi o a purgat nq cotendenz di (tudio;fcd inqrendx ueritatis gratia diflenfifle fcribens;& petens fimi i er ua fcripta corrigi. Hieronymus ueto magis tentari ac,puocari ie credens:duabus epiftolis acrius dunu q; re pondet: donec al tera epiflola Auguftinus ueniam petens plenius fatiffaciat.	M	r	rr
Beati Auguftini ad Hieronymum fe purgantis de libro quem afferebatur contra eum	m mifille,
Omio cariffimo 8i defideratiffimo & honorado i Xpo fratri 81 coprxfbyteroHieroymo Augu, ftinus I domio falute.Audiui pueniffe i manus tuas Iras measffed q> adhuc relc“P|\a noP merui: nequaq iputaueri diledioni tux.Aliqd ^culdubio ipedimeti fuit. Vnde	°^mu	a	me
potius depeadumt tux uolutati det facultate mittedi qd refcripferis.Na reicrmenai ia dcdit:qa cu uolueris facillime poteris.Etia hoc ad me fane piatu utru qde credere dubitaunteamcquocp tibi aliqd utru feribere dubitare no dcbui.Hoc aut breue e fuggeftu effe caritati tuaeia,ne	_ Sr us mihi di
du eft:q> libru aduerfus te fcripfemroma'» miferi.Hoc falfum effe noueris:dominu deumeu lefum teftor hoc me no feciflcifed fi forte aliq in aliqbus feriptis meis meniunf in qbus a1	^	^ u fenfifie repior
no cotra te diduifed qd mihi uidebaf me feriptu effe:puto te debere cognofcfre.aut11 cognofci no pot cre dere debere.Ita fane hoc dixerirnt ego no tatu paratus fim fi qd te in	fraternE.a,^
qa cotra fentias aut de corrcctioe mea aut de ipfa tua lx-niimlctuugauirurus_ueyctia hoc a te poftukm&' flagitc.O fi licuiffet & fi no cohabitate falte uidno te i domio pfrui	™ ^lce c°lloau™JDfl^
id no eft datu peto ut hoc ipfum qua i domio poffiimus fimul fu*u^hntinu & lm	'?-augcr‘.ac
SS38S5S38SSl!5SSteS^
detractantis ad uanam contentione & puerile iatiantiadedinandam.m qua memmit de Ruttmo. dicens U nis articulo fantftifilu nfi Afterii Hipodiaconi neceflarn mei beatitudis tu* lr* ad me^uene
tunttqbus fatiffacis te contra puitate meam libru romam non mififlTe.Hoc nec ego fa#u audieram:^ P ftolx cuiufda qfi ad me fcripte p fratre noftru Syfinniu diaconu huc excplaria puenerut i' q hortaris rne TTaAivmiAiaN fup quodam apoftoli capitulo cana:& imiter Stheficho^ iter uitupatioes di laudes fluctuante.ut q detrahedo oculos pdiderat;laudando recipet.Ego fimpliciter ftteor dignatioi xux licet
ilIS tx PTT!i\rv*rrY	• J.—»v<>n1arinnc	t->nr-ini*np
icviuj luite cxpuuuiarcs quuufpuuic: dic ucuuihci^	icimunc;cx.	uu
mora fandtx & uenerabilis Paulx longa ifirmitas.Dum.n.lagueti multo tpe afledimusipene epiuola: tua: uel eius q fub tuo noie fcripferanobliti fumus:mcmores illius uerficulizMurica i ludtu iportuna narratio» Itaq? fi tua cft epiftola apte fcribeiuel mitte exemplaria uerioramt abfc^ iljo racore ftomachi in feripturp^ difputatione uerfemunut uel noftruemcdemus erroretuel aliu fruftra rephendifle doceamus, Abfit aut a me;ut qcq de libris beatitudis tux attigere audea/uffmit.n.mihipbare mea;& aliena no carpe,C^ete^: opz timenouit prudetia tuamnuquecg in fuo fenfu abudare:6£ puerilis efle iadtatixtquod oli facere cofueuerat adolefcctuliiaccufando illuftres uirosifuo nomini fama qua2rere,Nec ta (fultus fum:ut diuerfitate explM*3' tionu tuaa: me l$di puteiqa nec tu laederistfi nos cotraria fenferimus,Sed illa eft uera iter amicos rephefig fi nfa opa no uidentesialio^: iuxta Perfm matica cofideremus.Supeft ut diligas diligete:&: in fcnptura^ & po iuuenis fene no^uoces.Nos noftra habuimus tpaiSd cucurrimus quatu potuimus.Nuc te currete; di 1° ga fpatia trafmittetemobis debef ociumifimuk^ ut cu honore tuo Si uenia dixeriine folus mihi de poetis aliqdppofuifle uidearisimemeto Daretis & Entelli;& uulgarispuerbii;q> bos lafius fortius figat pedc.Tri' ftes haec didauimus.Vtina mereremur coplexus tuos:& collatione mutua uel doceremus aliquamel difcc' remus.Mifit mihi temeritate folita fua maledidta Calphurniusicognometo Lanariusiqux ad Africa quo$ ftudio eius didici puenifle. Ad quae breuiter ex parte refpodi;& libelli eius uobis mifi excplariadatius opus cu opportunu fuerit primo miflurus tpe.in quo illud cauime in quoq xfiimatoem 'luderem chrifiianam» fed tantu ut delirantis iperitiqj mendaciu ac uerccudia cofutare.Memeto mei fande Si uenerabilis papa.uj de quatum te diligammt ne^uocatus qdem uoluerf refpodcreme credere tuu efle quod in altero forte rep hendere,Frater comunis fimpliciter te falutat.
Eiufdem ad eundem de epiftola Roma in rephenfionem expofitionis fux in epiftolam ad Galathas ici fcitantis;atq^ commonentisiut iuuenibus congrediens fc fenem ueteranum non prouocet ad certamen*
Epiftola. C,x,
Omino uere fando Si beatiflimo papx Auguftino Hieronymus in Xpo falute, Crebras ad m ^
um 1 'trvvco
ti \ j j i i i r	—	—	—	—	— - - — r — —— r. ~ —-—— — — —- — - /	v	f-s	x	XI	li	vt fc-'	—
futuR>:fecudo p quedam aliu te mififfe fignificas:& interi Profutu^ retradu de itinere; Si epv?
fe no in africaino apud ielfed in ifula Adn^ ante hoc ferme qnquenm reppifie. De amicicia ois tolleda fu
fi..n r. - r	#«lf	Inniipnn.Nnmilli	tamiliarpc	mei rx nai.i rhriiri»nnno» hiprnfnli
,	^ me tacere ut impitu:& vade reppiffe:g garrulitati meae modu iponeret^Ego aut ut fimt
vi ««AT tioni tus piimu iccirco refpodere nolunga tua li^do epiftola npcredeba.nec ut uulgi de gbufda ,puer
j^„^t.,ii,1dr.iiicba:necDoc6ionisme$uidererDcaciterrernndpi ■" * **'	-
res-qd,n,epiftola mea uideras:5r not$ tibi manus in iublcnptioe ngna dephederasmt ta' facile amicu res;& alterius malitia' in mea uerteres cotumeliaAJgitur ut ante ia fcripfkaut mitte ea'de epiftola' tua fublc^ pta manu;aut fene Iatita'te in cellula laceflere define.Sin aut tua uis uel exercere uel oftedere dodrina:qu^ . re muenes & difertos SI nobilesiquo^ Romx dicunt effe qplunmi: q pofllnt Si audeant tecu cogredi.' ^ difputatioe fandaR- feriptura^ iugu cu epo ducer.Ego quoda milesinuc ueteranus Si tuas Si alios; debe laudare uidorias;no ipfe rurfus effeto corpore dimicareme fi me frequeter ad referibedu ipulerisullius rc corder hiftori* q, Annibale iuueniliter exultate,Qu.Maximus patietia fua fregerit.
Omnia fert aetas animft qUocR.fepe ego longos
Cantando puemmmemlume condere foks.
Nunc oblita mihi tot carminiMioxauocRMcKrim	lam fugit ipfa,	,	v	.	.
pio.nec qc§ l mea mete retiere:q<$ didet a labiis.N5,n.couenit:ut ab adolefcctia u% ad hac state i moafte 1 rio cu fcis ffibus labore defudastaliqd cotra epifcopu coionis mes fcribef audea,& eum cpifcopu:quc ante coepi amareiq noiTe:q me primus ad amiciciajpuocauitiquepoft me orietein fcnprurai^ eruditioe Istatus fum.Igif aut mu negato libruifi forte no tuus e;& define flagitare refcriptuiad ea q no fcripfidi. Aut fi tuus eftdngenue cofitcreiut fi in defenfione mei aliqua fcripfero i te culpa fit:q puocaftimo in me:q refpondere copulfus fum. Addis pterea te paratu ee:ut fiquid me in tuis fcriptis moueritiaut corrigere uoluero: frater/ ne accipias,& no folu mea i te beniuoletia gauifu^:fed ut hoc ipfu facia;deprecaris,Rurfum dico:qd fetio, Prouocas fenem:tacente ftimulastuideris iadtare dodtrina.Nd e aut statis mes:putari matiuolu erga eum cui magis fauore debeo.Et fi in euangeliis & prophetis peruerfi homines iueniunt qd nitanf reprehedere: miraris fi in tuis libris & maxime i fcriptura^ expofitioeiqus uel obfcuriffims funt:qdam a redta linea di/
mis:quos fi uellem difcutere n5 dica a me q nihil funr.fed a uetei% grsco^ docere iterprstatidibus difcre/ pare. Vale mihi amice cariifime.-state filiidignitate parens.Et hoc a me rogatus obferuaiut quicquid mihi fcripferis:ad me primum facias peruenire.	^	.	0rr.
Beati Auguftini epilcopi ad beatu Hieronymu pfbyteru de pdidta epiflola fe accurate purgatistoc 11 Is/ feritmeniam deprecantis.In qua etia deplorat inter Hieronymu & Ruffinu quoda amiciflimos tanta cxor/ ta efle difcordia:quos ad priftina caritatem nitif reuocare.	Epiftola.Cxi,
Omino uenerando S£ defiderantiflimo fratri: 5C copfbytero Hieronymo Augudinus i domino falute.Quauis exidimeante q idas fumeres:uenifle i manus tuas litteras measrqs per dei feruu filiu nodru Cypriar u diaconu mifi:quibus certi (Time agnofceresimea ee epidola: cuius exepla/ ria illuc uenifle comemoradimnde ia me arbitror refcriptis tuis ueluc Entellinisgradibus attp acribus cedibusjtanq audace Dareta coepifle pulfarnarq; ucrfari.Nuc rame eis ipfis refpondeo litteris tuis; qs mihi p fandtu filiu nodru Adcriu ia mittere dignatus cs.In qbus multa i me comperi:tus beniuoletifli/ mse caritatis:8<: rurfus nonullius a me tu*e offenTionis indicia.Itaq? ubi mulcebar Jegens:ibi cotinuo ferie>
oedea iubeas fi mea e epidolaiapte fcribereiaut mittere cxeplaria uerioramt abfcp ulloracore domachiin feripturaru difputatioe uerfemur.Quo padto enim poffumus i hac difputatioeifine racore uerfari:fi me 1$ dere parasiaut (i no Isdere paras.qud ergo te non Isdentc iude expoflularemtqd ^bare ante debuides me^ um ee fermone:& fic refcriberethoc ed & fic Isdere,Nifi em referibedo lsfifles:ego iude expodulare^non noflem,Proinde cu ita referibis ut Isdastqs locus nobis relinquif i difputatioe feripturaru fine ullo racore uerfandi^Ego qde abfit ut Isdartfi mihi certa roe uolueris & potueris demodrareallud ex epidolaapolroy Si:uel qd aliud feriptura^ fan<da&: te uerius intellexide q meumo uero abfiuut no cu gratiaru adhoe lucris meis deputeifi fuero te docete indru<dus;aut emendate corredtus, Verutamen u mi 1 r^er c^n^ime n!^ te putares Ixfum fcriptis meisinon me putares Ixdi pofie refcriptis tuis, Null	rPrrriu^rfl,P(^	-
tus fuerotqd te non arbitraris l$fum:fi fictamcrefcribisiutlsedas.Aut fite n ^ t n PP im,a
credere noluidi.Si.n.non imerito uididi meiiude expodulaturu fuifle:fi terne ~ putauidet^Ne^ no eent mex quato iudius expodulare meipfu temere putatu taleiquale me non ‘5^ tal. ' d" q ergo ita ,plaberens:ut te non referibente quo laederenme tamc exidimares mm , *	*... . L/
feripto laedi potuiffe.Redat igif;ut l$dere me feribedo difponeresifi certo docum^ ,	.	.	no/
frrrPc.Atcn ita oa nn	.annfca	oeccatu	meu.q»	prior	te	illis	Iit/
i fadtis uel didis meis.Na fi ea i me re/
r	ut	hoc	facias	uo
rcddas,L$des at meifimihi tacueris errore meu:que forte iuencris i fadis ue r. * phedistq no rephededa funte potius l$dis q me:qd abfit a moribus &a fado^P	.
luntate Ixdendiiculpans in me aliqd dete maledico:q? mente ueridica fis ^	icea^au' i P au. J p5c
uolo corde arguas et fi caret deli&otqd arguedu putas:aut paterno afledu	‘9	acere neq .
.n.fierimt tibi uideaf aliud q ueritas het:du tamlalid abs te no fiat 9	a",c‘®™uo	t
phefione tua gratiffime accipia et fi rephedi no meruitiqd redte	fnrtfife	du>
tia tua' &: culpa mea.S quatu dominus donatii alio gratusu	fa,
tatled certe falubria uerba tua tanq ceftus Entelli ptimefca'; CgdebnJn dolebo S, ^	huma-
«Mbaf.Ego aute fi medicinale correptione tua tranqllus	cum	cu
"itas me! etia cu ueraciter atguortno pot nifi aliquantulum	‘u^u™or	A	micos iurgan"
3 dum ei parcif no fanaf.Hoc eft.n.quod acute uiditiqu» d.Htut.lioreseffe Pletung-m^YS, tes:l amicos obiurgare metuentes.llli.n.dum rixanfidicunt ahq r ^U3Fc Qua pp fi & bos norc q oportetiexhibent iuttitiz libertatemidum amicicis timf ™V re ? labore defudas: Ut tibi Uiderisdamis fenedute corporismo uigore animKtamcniareadonnn^
eccefum:fiquidpeperamdixi:fortiusfigepedem.NonmihieflltdebetmoleitumP	_.	magni fc,
modo conteratur palea culpx mcae.Proinde illud quod in extremo cpiftolx tuae p
fiderii fufpirio uel le
aliqua uel di Iceremus,	ai aico;urma lairc ,ppinqs nrrera^ juua, naDicarernui;ui n uv*i	j»
nracloqa litrcrx pofient ec crebriores.Nunc uero tanto loco^: iteruallo abfumus a fenfibus noltris; ut illis uerbis apoftoli ad galathasiiuuene me fcripfifle meminenm:&: ecce ia fenex necdu refcripta meruer n faciliufq; ad te exeplaria epiflola: mea: perucnerintmefcioqua occafione ,pueniete:q ipfa epiftola me cu te,Homo,n,q ea tue acceperatmec ad te ptulitmec ad me rettulit,Tat$ at mihi i litteris tuis: qu$ i mfn_0 nfas puenire potuerunapparct res:ut nihil (tudio^ meo^d malle fi pofTc:q inhsrere lateri tuo ♦ Qu°d . qa no poiTumralique nroi^ i domino filio^. erudiedu nobis ad te mittere cogito;fi etia de hac retoa *^ j pta meruero,Na neq; i me tatu fcietix diuina^ feriptura^ e;aut ce ia poterit:quatu in ee tibi uideo.ce iiq in haere habeo facultatisiutcuncp fpedo populisdci,Vacare aut ftudiofis diligetius q q populi audiunt m ftruedisppecclefiafticas occupatides 010 no poflum.Nefcio q feripta maledica fup tuo nomine ad Au1
reddas
gui timore;qd de me illa facerettq in te ille fcripfmfi manus meas forte ucniffent. Ve mundo ab fcadalis: ecce fit ecce prfus imple6qd ueritas ait;quonia abudabit iniqtas:refrigefcet caritas multo^, Qusc fibi
- -	,	_	O____CanCtt	Ci	fori-iv-t	/4pnin»	ryri	f()£'
juiviw,	...................................______________________________________r„o 	mv
fera 5d miferada coditio.O infida i uoluntatibus amico^e fcietia pfentiuiubi nulla e pfeientia futuro^,Sed qd ad hoc alteri de altero gemendu pute:quando nec ipfe quide fibi homo eft notus in poffc^fNouit eni utcuncp uix forte nuc qualis at poftea fit futurus ignorat,H$c porro no tantu fcientia qlis qfcp fit: ue^ ct pfeientia qualis futurus fit fi ei fandis & beatis angeliszquo fuerit beatus diabolus aliquadoicu adhuc am gelus bonus eet,fciensfutuii iniquitate fua;& fempiternu fuppliciumiom non uideo.de qua re fi tamen ea nofie opus e uelle audire qd fenhas. Vide quid faciat terra: ac maria,'qua: nos corporaliter dirimuty fi epiftola mea quam legisiego eflemdam mihi diceres qd qfiui.Nunc uero quando refcribesjquado quado peruenictiquado accipia^Et rame utina quadocu^ fianquod ta cita fieri no pofieiq uoIumus:ql ta poffumus tollerantia fuftinemus. Vnde recurro ad illa uerba epiftola: tua: dulciffima: fandicg deliuc ^ pleniffima:8<! ea facio uiciftim mea;utina mereremur coplexus tuos;3£ collatioc mutua uel doceremus ' quaiucl difccremus:fitamc ec ullo modo poflet;^ ego te docereJn his aute uerbis non ia tuis tantu: ica meis ubi deledor;& reficior & ipfo quis pendente;& no attingente:utriuf<$ noftru defideriomon parua cx parte cofolorabi rurfus acerrimis doloru ftimulis fodiondu cogito iter nos:qbus deus hoc ipfum:qd uter''
 ^_______________1..	_	-	.________________fi/ familiarifllmi mella (rrinfurarn	na-'
eo tepore:quo abiedis ia farcinis faecularibus ia expediti:dominu feqbamini:& i ea terra uii qua dominus humanis pedibus abulansipace inqt mea do uobis: pace mea relinquo uobismins ^tate ma, turis:& i eloquio domini habitatibusiuobis accidere potuit,^ Vere tcptatio e uita humana fup terram. Heu mihiiqa uos fimul alicubi menire no poftu. forte ut moueor: ut doko:ut tieo ,pcidere:ad pedes uros: flere qtumualereirogare quatum amare,Nunc unuquc^ ueftru pro fdpfomuc utrucp pronaiterutro:^ pro a v is maxime infirmis:pq uibus Chriftus mortuus e: q uos tanq i theatro uita: huius cu magno fui periculo fpcctantme de uobis ea cofcribendo fpargatis:q quado^ cocordantes delere non poteritis:q nunc concor/ dare nolitis»aut qux cocordes legere timeatisme iterum litigetis. Veru dico caritati tuxmihil me magis: q hoc exemplfi trcmuifle:cu qda ad me in epiftola tua legere tua: indignatiois indiciamo ta illa de Entello &
Rogo te fi fieri p5ruc ^tez nos qramus:& differamus aliqd;quo fine amaritudine difeordia: corda noftra pafcanf;fiat;fi a^c n*5 DCffum dicere:qd mihi cmendandu uideat i feriptis tuismec tu in meismifi cu Wl' none midixtaut Ixfionc amicicix:quicfcamus ab his: QC noftrx unx falutiq; parcamus,minus certe alieq/ tur illa:q iflat;du no ofiendaf illarqux ^dificat.Ego me loge ee fentio ab illa pfedhone:de qua feriptu ciu fi qs m uerbo nooffendirhic perfecftus e uir.Sed plane i dei mifericordiaputo mepoffefacileabs repetere uemaifi qd offendi:qa mihi aperire debesmt cu te audiero lucreris fratre tuu.Nea, n,quia hoc pp lo|mq tate terraiu no potes facere iter me Si te;ppterea debes linere errare me:prfus qi ad ip6Vf :ql!^nu“& lumus attmetifiqd ueti me tenere uel fcio uel puto ue 1 credoun quo tu aliter femisquatu dat dommu ne tuainmria conabor afferere.Quod at ptinet ad offenfione tua:cu te idignatu
am depcabor.Nec oio atbitrabo^Te fuccenfere potuiflemili aut hoc dicere qd dicere no debunqa nec m ror nos minus fare muicetq fdmur a c6ie(3ilGmis & famihariflimis no(tris.ln quoru ego camam tateor
facile me totum proiicio;ptafertlm fatigatum fcandabs feculi;& in ea fme ulla fol,ot“,d "“hTmea lecu^ um quippe illic clle fentio;in qU(;m me |cuium proiicio:& in quo fecums requiefco.Nec ^ac mea le ntate craftinum illud humans fragilitatis incertum:dc quo fuperius gcmui:omnino formido,Cum c hommem chriltiana caritate flaguten^ mih. m hoc bdelem amfcum faftum effe ««o tqmcqmd e, conliliorum meorum cogitationum comittoino homini c6mitto:fed illi in quo manet, ut talis ut. enim cantas eft,& qui manet in caritate™ deo manet,quam fi deferucrit:tantum faciat necefle elt dolor
quantum manens fecerat gaudium. Verumtamen ex amico itimo fa&us inimicus: quaerat fibi potius qd! lS"S fingat aftutusmon inueniat quod prodat iratus,Hoc aute unufqfcp facile atTcquifmon occultado qd fece/ ritifed no faciendo quod occultare uelit.Quod fi mifericordia dei bonis piifq? concedit:ut inter inimicos quonibet futuros liberi fccuricp uerfentunaliena peccata fibi comifla no jpdant:qua: prodi timeatjipfi nui la comjttat, Cu enim falfii quid a maledico fingif:aut oino no Ixditunaut certc itegra falute fola fama ue xaf.Cu aut malu ppetraf ;ho(tis	imunis:etii fi nullius intimi loquacitate aut lite uulgef. Qua j)pter qs
prudentiu no uideanetia tu q tolerabiliter feras amiciffimi quonda 8C familiarifiimi ieredibiles nunc ini/ micitias cofolante cofcietia;& queadmodum uel quod iadtiratmel qd a quibufda forfitan credif:in finiftris armis deputes:quibus no minus q dextris cotra diabolu dimicafiVerutame tllu malueri aliquo mo mirio/ retate ifto mo armatiore,Hoc magnu & tnfte miraculu e;ex amicitiis talibus ad has inimicitias puenific,
Ixtu erit;8t multo maius ex inimicitiis talibus ad priftina cocordia reuertifle.
Beati Auguftini epifeopi ad Prsfidium rogantisiut.pdidta epiftola beato Hieronymo cotra fe comoto eranfmittat,	Epiftola.Cxii.
Omino bcatiflimo 8t merito uenerado fratri & cofacerdoti Prxfidio Augudinus i domino fa/ lute.Sicutpfens rogaui finc^eritare tuamunc quoq; commoneoiut litteras meas fanfto fratri & compfbytero noftro Hieronymo mittere no graucris.Vt at nouerit caritas tua: queadmodum etia tu illi p mea caufa fcribere debcas:mifi excplaria littera^ &mea^ ad ipfu:8d ad me ipfius. Cotibus ledtis pro tua fandla prudetia facile uidebis &Z modu meu:que feruadum putaui:& motu eius: que no fruftra timui. Aut fi ego qd no debui aliquid fcripfi:non ad illum de me;fed ad meipfum potius fraterna diledtione mitte fermonem:quo corredtus petam:ut ignofcat:fi meam culpam ipfe cognoucro.
Beati Hieronymi poft accepta fatiffadtionc mitius fco Augu.cpo referibentis de acriore fuae expofitio/ ms i Galathas fe excufantis:& deiccps ad mutua caritate exhortantis,	Epiftola.C.xiii.
Omino uere fandto 8C beatiffimo papae Auguitino Hieronymus i Chrilfo falute.Cu a fadto fra/ tre nfo Firmo folicite quserere qd ageres:fofpite te laetus audiui.Rurfum cu tuas litteras no di/ co fperare fed exigerc:nefcicte te ex Africa pfe£tu ec fe dixitJtaqj reddo tibi per eu falutationis
6tipieti:negare no potui.nec ego noniea ca cauia: rcipoau.ct u cujpd cu icipuumc.quxio ut patienter au/ dias:multo maior e ^uocafle.Sed ceflent iftiufmodi querimonix.fit inter nos pura germanitas:# deiceps no qusfiionu fed caritatis ad nos (cripta mittamus.Sandli fratres q nobifeu domino feruiut: affatim te fa/ lutant,Sandtos q tecu Chrifti leue trahut iugu: peipue fandtu 8t fufeipiendu papa Alipiuiut meo obfequio falutestprecor.Incolume te & memore mei Chriftus deus nf tueaf omnipotes.Domine uere fandte & bea/ tiffime papaifi legifti libru explanationi! i lona:puto q> ridicula cucurbita? no recipias qflionc.Sin aut ami/ cus q me primus gladio petiitiftilo repulfus e:fit humanitatis tua? at(p iuftiti^ accufante reprehendere; no ffefpondentedn feripturaru fi placet campo fine noftro inuice dolore ludamust
Argumentum, , rr.	f
Rioribus cotra fe pro expofiticeapoftolica: reprehenfiois a beato Hiero > mo fcnptis epiftolis 6Cilliuscometariorefpodencofirmasuerafuiffcreprehcfione petnno i	fimulata?
in qua dicit contra Porphyrium iufta libertatem in defenfione euagelu in Paulo.Sd fandta humi litarem in Petro commendari. In uno tamen Hieronymo confenticnsa	r',lcut a
initio primitiis mdaeorum legalia fuiffc permiffa fine fpe falutis: fic temporis ^greliu & reueiata iidei gra/ mtam iuda:is qgentibns conuerfis effedta mortifera.	/	nn -
Auguftini ad beatu Hieronymu epiftola prioR: oium refpofiuau qua fua fetetia vuc	difpe/
fatoda aut fimulataffed digna &: uera fuifte Petri rephefione a Paulo.	Epiftol^.E.xm ,
Omino dilectnTimo l Chrifti uifceribus honorado fco fratri &! copfbK^'1"^	ymo Au/
guftSu,s 1 domino falutc.la pridc caritati tu$ plixz epiftola mififrefpodes m	qua per fan/
<ftu filiu tuu Afteriumuc ia no folu fratrciue^ ct collega meuimff1	1
doledo humana miferiateuius i amicitiis mutua caritate rerincdis:qtalibet J!13 nt.iccrta pmafio c.Vep. ma maluera tuis noffc referiptismtru mihi uenia quo popofcera':dederis.qd apnus mihi itiman cupio:quisiu; larior qdc uultus littera^ tua^ et hoc me ipetraffe;fignificare uideat :fi rame poft feaa illa mifi^ funt;f5 51ils.	apMKt.pctBiuel potius fiducia caritatis iubcs:ut *	cmpxflnc	noft®
fedjn montibus anhelanto admucs.Si autem pp hilar/tateiqua efie iter cariEmos d,®rS“,„ hnr . mccdu ee ludamus;(me illud apertu & planu fitmnde colloqmmur.fme arduunratq; diffic e hoc ipfe edo/ ce:obfecrote;quona' mo affeq ualeamusmt cu forte nosaliqd mouet;^ nobisid: fi non cautius attedenti
bustcerte tardius itclligctibustnon probatucfl.Et quid nobis uideaturtcontra conamur afferereifi h$c ali quando fecuriore libertate dicamusmo icidamus i fufpiciones puerilis iadtanti$iquafi nfo nomini famam uiros illuftres accufando quxramus.Si aut aliqd afpe^d qd refellendi neceflitate:depromptu fueritiquo tp^ lerabile fiatdeniore circucidamus eloquio litu meile gjadiu ftrigere no iudicemunNifi forte ille modus e # ouo utrucu hoc uiriivnpl ni>i«	ni	dn^iore amirn /4iit^nromnc?nf ncod dixe^it^ne‘,
. capo ludit.fcd mi^: ii nobis no illudif^Ego.n.fatcor caritati m^ifolis eis feripturarum libris:^,—	,
nonicx appellant didici huc timore:honoreq; deferre:ut nullu eo^ feribedo errafle audtore aliqd; firmif fime credam. Ac fi aliqd i eis offendero litteris qd uideaf cotrariu ucritatimihil aliud q uel medofum codicemel interpretemo afiecutu ee qd didtu eft;uel me minime itellexiilemo ambiga,Alios aute ita leg°# ut quanralibet fandhtate dodtrinaq; ppropolleantmo io ue^ pute;qa ipfi ita fcnferut.Sed qa mihi;uel per illos audtores canonicos:uel .pbabili roe,q?a uero no aberrent pfuadere potuerut.Nec te mi frater fcntire aliqd aliter exiffimo, Prorfus inq no te arbitronfic legi tuos libros uelle;tanq propheta^ 8C apoftolop:»de quo^z feriptis q? omni errore careant;dubitare nefariu c, Abfit hoc a pia humilitate & ueraci de temetipf° cogitatioe.qua nifieffes prxditusmon uticp diceresmtinam mereremurcoplexus tuos:& collatioemutua uel doceremus aliquamel aliqua difceremus.Quod fi teipfu cofideratioe uit^e ac rnoai tuope non fimulate no fallaciter dixiffe credo;quato magis aequu eft me credere apoftolu Paulu non alid fenfiffe q fcripfit; ubi ait de Petro & Barnaba cu uiderem qa non redte ingrediunf ad ueritate euagclii:dixi Petro cora omnibus? Si tu cu fis iudaeus gentiliter 8C no iudaice uiuis:quo gentes cogis iudaizare^De quo enim certus fim:q' me feribendo uel loquedo no fallatifi fallebat apoftolus filios fuosiquos ite^ parturiebat;donec i cis Chriftus ♦i.ueritas formaref;quibus cu pmififlet dicens;Qux aut feribo uobis ecce coram deo qa non metior,*non tamen ueraciter feribebanfed nefeio qua difpenfatoria fimulatioc fallebat uidifle fe Petru di Barnaba non
Hoc fi ita etdicamus q> abfit fatius ec credere mentiri euageliu;q negatu efie a Petro Chriftu,& mentiri re/ gnoru libriirq tatujppheta a domino deo ta excellenter eledu in cocupifceda at(^ abduceda uxore comififfe adulteriu;& in marito eius necado ta horredu homicidium.lmmo uero fanda feriptura in fum ^ Si cadefh' audoritatis culmine collocata de ueritate eius certius ac fecurius lega;& i ea homines uel appr(^ batos uel emendatos uel danatos ueraciter difea potius q humana fada:du in qbufdam laudabilis excelle tiae perfonis aliquando credere timeo rephedcdaiipfa diuina eloqa mihi fint ubiq; fufpedatManich$i P^/ rima diuinatu fcripturaru:qbus eoru nefarius error clarifilma fentcntiaru pfp^birate couincitunquia i al1/ um fenfum detorquere no poffunfalfa effe contenduttita tame ut eande falfitate non feribentibus apon0' lis tribuanfed nefeio qbus codicu corruptoribus.Quod tamc quia nec pluribus ncc antiquioribus exepfc' tibus ncc procedentis linquo audoritatemnde latini libri iterprotati fut^bare aliquado potucrut; notiP
f-	-i	.. ^	Iri	tinn	inrpllicrir	urnripnriy	/-ni-mr-i
Non inquis credibile e hoc in Petro Paulu quod ipfe Paulus fecerat arguifle.Non nunc qurero quid fece-
•	*	n""'-----y" ------——i.-...-—- feripturaro
canonicu au/
•i.mentitus eit Paulu$:q> eu uiaern	------- o	av.—
debettrede uticR facitideo falfum de eo diemqui dicit eu non redte !ecilie;qd eum nouit facere debuii' fe,Si at uerum faipfit Paulusmeru e g Petrus tunc non rede ingrediebat ad ueritate euangeliiJd ergo faci' ebat:quod facere non debebat.&: fi tale qd Paulus ipfe ia fecerat; correptum potius etia ipfu creda coapo'
_	 o,llv	LreuO‘UC'^eniCS	   V	, r Iiut-mavu i-v i-*--
io non reSe agebat hjc pmus Erat eni cotra euagelii ueritate ;ut putaret qui credebant in Chrittu fme hsuetenbus facramentis.faiUOs fe efie no pofle.Hrec enim cotendebant Antiochteiqui ex circucifionecre/ diderant,cotra qUos paujus pfeueranter acriterq; confligit.Ipfum uero Paulu no ad hoc id cgifie:$.u“ motheum circucidit;uel cet£hris uotum pfoluinuel hierofolymis a iacobo admonitus cum fis tant legitima illa celebrada fufcepinut putari uideret per ea facramenta etia' chriftiana falute a qu$ prioribus ut congruebat^mporibus:in umbris rerum futurarum deus fieri lufieratmmymm iao lama gentilium danare crederef .Hoc eft.n.quod illi lacobus ait auditum de illo cffeig. difaffione doceat Moyfe.quod utim nefas elfetmt «edentes in Chriftu difcindanf a propheta Chriftii «»9 ™s do&m m deteftantes atq; damnates De quo iofe Chriftus dicit: Si crederitis Moyfi; crederetis &' d e fcripfit: A ttende enim obfecro?pra uerba lacobi. Vides inquit frater quot milia funt ® ^•‘F1 “ 3 didemnt in Chnftum.& hi omnes cernulatores funt legis. Audierut autem de tetquia difc^o^m doce Moyfe eorum: qu, per gemes runt lud£Eorum: dicens non debere eos circuncidere
n Sdincmmsrrd''QyidergoeftfVti<p oportet conuenire multitudinem. Audierunt
te fupememre. Hoc ergo fac: quod tibi dicimus. Sunt nobis uiri quattuor uotum habcnte= fuP g de
us aflumptis fandifica te cum ipfis; & jmpende in eos: ut radant capita fua: 6i fcient omnes, quia q
te audierint falfa fintifed fequeris & ipfe cuftodicns legem.Dc gentibus autem qui credideruntmos manda> r r 9 uimusiiudicantes nihil huiufmodi feruare illosmifi ut fe obferuet ab idolis imolado:& a fanguine & a for^ nicatioe.No ut opinor obfcu^ lacobu hoc no monuiffaut fcirent falfa efieiquae de illo audierant hi: q cu in Chriftu ex iud$is credidifient tame aemulatores erant legisme p dodtrinam Chrifti;uel ut facrilega nec deo madante cofcripta danari putarcf rqux p Moyfem pfibus fuerat miniftrata.Hoc.n.de Paulo iadta^ uerannnd illi q intelligebat quo aio a iudseis fidelibus obferuari tuc ifta deberet:^)pter comedanda fcilicet
dae caiille umbrae in lege madatx funt:& ideo illi iuidia & pfecutionc cocitare molientes:taq inimicu leg/s madatoru^ diuino^ criminabanf.Cuius falfe criminatidis inuidia cogruetius deuitare no pofiet; q ut ea
afIcrere:quod cu exteris apoftolis fe Hierofolymis decreuifle memineratfSi aute hoc quod magis arbitror ante Hierofolymitanu edeiliu Petrus fecitinec fic mi^ c:q> eu uolebat Paulusmo timide obtegere:fed fidenter afTerereiquod eu pariter fentire ia noueranfiue quod cu eo cotulerat euageliudiue quod i Cornelii cetu/ rionis uocatioe etia diuinims eu dc hac re admonitu acccpatifiue q» ace q illi quos timuerattueniflet Anti^ OChiaiCU getibus cu couefci uidcrat.Ncq;.n.negamus;hac fentetia fuifie ia Petruri q 3C Paulus fuit.No itaq; tuc eu qd i ea re ue^ efletidocebat.fed eius fimulationeiq geres iudaizare cogebat arguebatmon ob aliud: nifi oa fic oia illa fimulatoria gerebaf:tanq ue^ eiTct.-quod dicebat ilh:q fine circucifioe prxputii atq? ali> - obferuatioibus umbrx futuro^ putabancredetes faluos efie no poiie.Ergo & Timotheu ^pterca circu. cidit;ne iudxis & maxime cognatioi eius maternae fic uideref :q ex getihbus i Chriftu credidcrantrdeteftari circuncifioneificut idolatria deteftada efticu illa deus fieri pceperit.Hac (athanas pfuaferit: 8C Titu ppterea
6 circunciditme occafione daret eistq fine circuncifione dicebant crcdetes faluos efie no pofie, Et ad dece ptione gentiuihoc etia Paulu fentire iadarentiquod ipfe fatis fignificatiubi ait.Sed nc<^ Timsiq mecu erat? i rrr-vriior^niiifiic s rirrnriAi nnt-pr fnbmtrndndos ante falfos fratres:q uibintroierat perfcrutari li-
Hic, apparet:qd
captare
re legis cerimoniasmo poteft efie indifferes:fed aut bonuiaut malu,Vbi fi bonu	‘	^
obferuarecogamur.Si aute maluino uere:fcd fimulate ab apoftolis efie feruatas credamus.Eg	^P°fto
lis non ta exeplu philofophoBd timeotquado & illi i fua difputatioe ueri ahqd dicut: ^	^uo“
quado i aliena^ caufar* adioe mc'tiuf .Quoud fimilitudo fi i ipfa expofirione ep^?^3.^r^at^^ad coiir rimn?arion^D#>t-n"fl/	   j	nnmc	DnllOlOpnOR^.q	non	tV
tia qu$ e ipfa ueritas alieni funt.Cut aut no dica pcepta illa ueteK facrameto^ nec	^."5^ n° e-S ^0‘cs
iuthficafi(umbrae fut .n.pnucia'tesgratia:q iu(tificamur)nec tame malarga diumim pccpta lunt tepori fonifqi c6gruetia:cu me adiuuet etia' pphetica fentetiatq dicit deus fe illi P°P“!°	non	bona.
Forte.n.ppterea dixit no malaifed ta'tu no bona.i.no talia ut illis hoies boni	“lls b°ni no fiant.
Velle me doceret benigna fincaritas tua utru fimulate qfq fanSus oriefa isa "?nem ,e,unet fab, batoiexcepto illo die pafchalis uigiliat.Quod fi malu efie dixerimusino folu romana ecclefiaifed ena multa ei uicina & aliquanto remotiora damnabimusiubi mos idem tenef	1Cmnare rrinfi
malum putauerimusitot ecclefias orientis & multo maiorem orbis chjf' "'K ?qUa te™crita?S™! mbimuriPlacet ne tibuut medium quiddam efie dicamusiquod rafflc^«P«bile fit ei; qui hoc no . lateifed congruenti focietate atq; obfertantia fecerit:& tame nihil	”noni9.s	11	r!Lhrifliana	fi
chriftianisfQuanto magis illud malum dicere non audeoiquod dominum p^cepifie de negate non poflumiqua didici no eo me iuftificariifed gratia d^ P. rpn.!™ °!Tcd Ucms dicif Dico ergo circuncifionem preputii & caeteta huiufmodi pri?» P P R . ™f'nn"P (^ aduenientibus diuinititi data ad fignificationem fumrorumiqua per Chriftun1 oporobajmplernqmbus adue^^^^
remafifie ma chti(tlganis kgeda tantu ad intelligentia PrT' hJePffe ummraVT s expefladun, cffctiut ueniret fidei reuelatioiqul his figmficabafefieuentora.fed auis£nbu^Bonendano **efientinon tamen fic debuiffe auferri a confuetudine iudso^ tanq detcftanda atep danandadenlim proinde at<$ paulatmiferuentepdicatioe gratiachriltiiqua fola nolfent credentes le iulhficar.ifaluofqifien; non .Ite
umbris re^ ante futura^s tuc iam uenientium atq; pfentiu.ut in illoi^ iudxo^ uocatioe qu°s. nis Chrifti & apoftolica tpa inuenerutific ois illa adtio cofumaref umbra^.hoc eis^ fuffecine ad
pfentia eas comenda' •cefla'
feruasiut dananda no efle moftraret:pdicans tamc iftater no eisifed reuelata fidei gratia faluos neri fiaci / ne ad ea queq uelut neceflTaria fufcipieda copelleret.Sic aut apoftolu Paulum credo ueraciter cu&a illa g fiife.nec tamc nunc qued fadii ex iud^o xpianu uel cogo uel fino talia ueraciter celebrare;(jcut nCS^u:n1«. niAof	<-rvrric	iOn npl Cmic ra1i3 fimnlflre.An uis utetia eeo dica:har pflf» fnmam altion
circucidantifi fabbatu obferuetiut Paulus in Timotheo:& oes obferuauere iudxi: dumodo haec fimulare ac fallaciter agat^Hoc fi ita eftmo iam in hxrefim Hebioisiuel eo^ quos uulgo Nazareos uocat:ueI quaHy
i , -	'	r_	j	fi>pz-innirinfiAr'nnn	ni^prrnrp	fprtnnnfif-z-i	pd1	af.	UO''
qa-w.ww ..j"------------    f-	T------------—~	O	ti	r----_ o_
da no obferuada retinenf^Quifqs ea fimulado agere uoluerit uideaf infanire.cut mihi no	__	.
ftolu Paulu& alios redtae fidei chriftianos tunc illa uetcra facrameta Paulu obferuado ueraciter comcdare
licet dicere apo
te &C refurredionc domini reuelata eftzamiferut taq uitam officii fui,Veri cellario deduceda erant quodamodo ad fepulturaznec fimulate: fed religii
Verutame ficut defundta corpora ne
fed religiofemo aut defcreda cotinuo: nel
muimci cd Lvicuidrc uojucritiranq lopitos cineres icruansmun eni pius ucuuvtui uvi uenuiuo	-
pius fepulrurx uiolator,Fateor fane in eo q> epiftola mea cotinet:q> ideo facrameta iudsoi^ Paulus c5 . uS da fufceperat cum ia Chrifti eflet apoftolusmt doceretmo efle pniciofum iis:q ea uellennficut a Parj;rJ n< p legem acceperat cuftodire;mms me pofuifie illo dutaxat teporeiquo primu fidei gfa reuelata elt,1 u ’ • * hoc no erat pniciofum.Progreflb uero teporis erat pniciofummifi illas obferuatidibus ab oibus chriitian ^ deferereturme fi tuc fierctmo difcerneref qd deus p Moyfem populo fuo pcepinab eo qd in tcplis da:moy niosd fpiritus imundus inftituit.Proinde potius culpada eft negligentia meaiqa hic no addidi qua oblW tio mamerutame longe ante q Ifas tuas accepifiemffcribens cotra Fauftu mamchasu:quo eude locum qUiS bremter explicuerim;* hoc ilk non pjermiferim;* egere poter.n & non ded.gnetur bemgn.ms tua;K a cariffimis nortrism quos brec icripta nuc mifi:quo uolueris.tibi fides f.at.illud me ante diflaik. mihicp de aio meo credemuod cord deo loquesaure caritatis expofco nunq mihi mfum fuiffc etia nuc chriftianos cx iudsis faSos facrameta ftla uetera quolibet affeduiquolibet aio celebrare debere: aut eis ullo mo licereicu
illud de Paulo femo ita feriprernex quo illius linerae mihi mctuemtificut nectibi uidefhoc tepore cmq
ifta effi fmuHda‘cum hoc ftdffe a^>ftolos crrdas.Proinde ficut te ecotmio loqueris:* licet reclamdtcdi; cut tu feribis mudod.bera uocepnucias:cer.monias mdamy pmciofas effe & momfejas chriftiams:* qcu 9 eas obferuaueritifiue ex iudreisifiue ex gentibusieu m barathrum diaboli deuolutuataego hanc uocem tua oino cofirmo:* addoiqcunq; obferuauerit easmo folu ueracitermem etia fimu!ate:eu in barathru dia boli deuolutum Ouid.quxris amplius^bed ficut tu fimulatione apoltolo^ ab huius temporis ratione te cernisuta eso anoftoli Pauli ueracem tunc in his omnibus couerfatione ab huius temporisiquauis fimulata cerimoniaiv iudaicarum obferuatione fecerno:quoma tunc fuit approbandamunc deteftanda.n, quauis legerimusflex 6^ orophet^ uf<$ ad loanem Bapnftamiquia propterea quxrebant iudxi Chrifturn terticereiquia non f , ^ f0iuebat fabbatum:fed etiam patrem fuu dicebat deum;$qualem fe faciens deo,
nmti m--ir,-  nnnrii-q ]p v npr Mnvfpm	ar____Iflliini faCta v»
quod difpofuit patnbus corum;non tamen arbitror ipfum dominu fallaciter a parentibus c‘lCUC‘^”-non fi hoc propter attatem minime prohibeatmec eum arbitror illud dixilTe fallaciter leprofo:^ cc,^0"fes illa p Moyfem pcepta obfematLfed ipfe mudaueratmade & offer pro te facrificium:quod	yho/
in teftimonium illms.Necfallaciter afeenditad diem fertum: u^adeonon caufa oftentatiomscoram t minibusiut non euidentet afcpnderitffed laterer, At.n,dixit idem apoftolus:ecce ego Paulus dico	ri ,
fi circucidaminiiChriftus uob^mhil prodeft.Decepit ergo Timotheum:* fecim mh'!	ficut	nec
An qa fallaciter faflu eft:ide0 non obfuiff At ipfe hoc no pofuitmec air.fi c.rcucidamm.u"t Jicut fallaciter:fed fine ulla expoflti5e dixit.Si circucidammnChnftus uobis nihilpdcrit^icut c^o m n cum dare fniae tu$:ut uelis fubintelligi nifi fallaciteriita no impudenter flagitomt nos emm ime in 6f/
re linas:eisdiflu:fi aicucidamini; q p°optErca uolebant circucidi:$aliter fe Pot/^^hr^Usei nihil om»
fe non poife.Hoc ergo ammoihac uolutateufta intentione quifqujs tuc circ6cidcbaf.chnftus ei mh ^ ^derat: licut alibi aperte dicit.Nam fi p lege iuftitiaiergo chriftus mortuus eft gratls.hoc de.lar
•ipfe comemorafti:Euaeuati edis a Chridotg in lege iudificaminiia gfa excidiftis.Illos itacg arguitzq fe iufli i ficari in lege credebant:non qui legitima illa in eius honorem a quo mandata funt:obferuabant intellige tes:&qua pnunciandx ueritatis ratione mandata funt:& quouft^ debeat pdurare.Vnde illud quod ait: fi fpiritu duciminimon adhuc eftis fub lege.Vnde uelut colligis apparere qfub lege eft no difpefatiue ut no/ ftros putas uoluifle mainrpsifed nprp nr »rr/% ff-pllicm pum fDura fadtum no habere.Maena mihi uidef auac
uac
ICC/
etia
rius
ter dicit ee fub legejquos reos facit Iex:no impletes legemtdum no itelligedo grae beneficmad facieda dei pcepta quafi de fuis uiribus fupba elatoe pfumut.Plenitudo.n.legis caritas:Caritas uero dei dinula elt i cor dibus nofirismo p nos ipfos:fed p fpiritu fandtu:q datus eft nobis.Sed huic rei quatum fatis elt explicanda ^lixius fortafie & fui^)prii uoluminis fermo debef.Si ergo iftud quod lex ait:No cocupifcesifi humana im firmitas gfa dei adiuta no fueritifub fe reu tenet:& puaricatore potius danat q liberat peccatore:quato ma gis illa quae fignificatiois ca pcepta funt:circucifio:&: csteraiqux gratix reuelatione latius motefcete necef fe fuerit aboleri:iuftificare nemine poterantfNo tame ideo fuerant tanq diabolica gentium facrilegia 'dam nanda:etia cu ipfa gratia iam inciperet reuelariiquae umbris talibus fuerat pnuciata:fed pmittenda paululu eis maxime q ex illo populo cui data funt uenerat.poftea uero taq cum honore fepulta funtia chriftianis 01 bus irreparabiliter defereda.Hoc aut quod dicis no diipenfatiue ut maiores noftri uoluef:qd fibi uult oro tefAut.n.hoc eft quod ego appello officiofum mendaciu.ut hxc difpelatio fit offici u uelut honefte metie^ d/.aut qd aliud fit omo no intelligomifi forte addito noie difpenfatiois fit: ut medaciu no fit mendacium. Ouodfi abfurdu eftjcur ergo no apte dicis officiofum medaciu defendendu^Nifi forte nome te mouet: qa nem ta ufitatu eft in ecclefiafticis libris uocabulu officiiiquod Ambrofius nofter non timuitiq fuos quofda libros utiliu pceptionu plenos de officiis uoluit appellare. An fiofficiofe mentiaf culpadus eft ’qf<$;fi difpe fatiue approbadus^Rogo te mentiaf ubi legerinq hoc putat:qa dC in hoc magna quaeftio eft:fit ne aliquan/ do boni uiri immo uiri chriftianiiqualibus didlum eft: fit in ore ueftro eft eft:no no:ut non fub iudicio de cidatis;8i q fide audiutipdes oes q loquunf medaciu.Sed hxc ut dixi & alia & magna qusftio eft.Eligat qd uoluerittq hoc exiftimat ut mentiafidum tame ab feribentibus audtoribus fanaa^icriptura^ 8d maxime canonica^ incocuffe credatur 181 defendaf abefte oino mcdaciume difpenfatores Chriftijde qbus didlum eft:hic iam quamd inter difpefatoresiut fidelis qs lueniatitariq riwgnu allqu ubi	tUi:
t m 4uuu aicitunmetieai utiq? no eir locus.riaens ign anpcwivi.	—-	r ^	ra Do
ibet in icribendo fidem:qa ueritatis difpenfator erat no falfitatis.ac p hoc u ^ r T r trum no refle fgredietem ad ucritate euagclii;eiq; in facie reftitillcig! getes iudaizare 8	•	P
tms quod a Paulo fiebat utiliter libertate caritatisifanflaiac benigna pietate humilitat _ P ‘^ rius & fanflius exeplu pbuit pofterisiquo no dedignarent ficubi forte refli tramite reliqUent.etiam a po. Amoribus corrighq Paulus:quo cofidenter auderent etia minores maioribus pro delendenaaeuageiica ue ritate falua fraterna caritate ref.ftere.Nam cu fatius multo fit a tenedo itinere in nullo 9 *n reimulto eft tame mirabilius & laudabilius libaer accipere corrigetemiqaudader comgere^umte. Laus itatp iuftz libertatis m Paulo & fanflx humilitatis in Petro quantu mihi P modul? ™ °	agls	,fue
Mt aduerfus calumante Porphpriu defendendam ut ei daref obtrefladi maior	?“‘t0'notdma
tius criminaretur chriftianos fallaciter uel fuas litteras feribere: uel dei fui iacra	,	• clagitas a
meut aliquem faltem unu oftendamxuius in hac re fententiam fim fecutus:cum tu tam piures nominati comemorauerisiqm te in eo quod aftruis preceiTerunt petensmt fi te reprehendo emntemipatiar te errare cum talibus quorum ego fateor neminem legi.Sed cum fint ferme fex aut feptem.horum quattuor audto' ntatem tu quocp infringis.Nam Laodicenumicuius nomen tacesidicisnuper deecclefia egreffiim-Alexan dmm autem ueterem harreticum:Origenem uero ac Didymu reprehenfosab	lego in recctioribus ^ p
[culis tuis: & non mediocriter: nec de mediocribus quaftionibus quamuis P“8enem mirabiliter au laudaueris.Cum iis ergo errare putoiquia nec te ipfe patierisiquis	J	pf	?f*ac	fl‘n ^nm-Theo
"oerrauerint.Nam quis eftiqui fe uelit cum quolibet crrarefTres ig'ia"^u[ebius:Emife ^ d°™ Heracleotes:» quem Paulo poft commemoras Ioan.u?qu.dudumlnpoutflc3,, gradu_Conltanu rexitecclefiam.Porrof,qusrasmelrecolasficut Paulo
«vLiyvurcs ea^mihil 0101 eis erraiieminu lallaciter	^	.
tribus oppona.Poffem qde ut arbitror facile repirili multa legific. Verutameipemihi£ hos oes apoftolus Paulus occurrit.Ad ipm cdfugioyd ipn*feuunk
;ut
—-	„	„	eS°
ip his oibus imo fup eius tradlatoribus
umuticiu cuaiigem.Tiq^prerca i iacie;reuitiiic;^>ma umujanoncgcuica	■	r
Vr^ ueru fcripfennan forte nefcio qua difpenfatiua falfitate mentitus fit;& audio eu paulo fupius m dem narrationis exordio religiofa mihi uoce clamatem.Qus aut feribo uobisiecce coram deoiqma no tionDet uenia qlibet aliud opinatesiEgo magis credo tato apoftolo i fuis pro fuis Iris iurati;c[ cuiq5^ _ dtilTimo de alienis litteris difputanti,Nec dicit timeo fic Paulum defcdereiq? no fimularit errore iuda. /' fed uere fueritin erroreiquonia neqj fimulabat errorejq libertate apoftolica.ficut illi tempori congrued » uetera illa facramenta ubi opus eratjagendo comendabat eaino fathanx uerfutia decipiendis homini ; fed dei jiuidentia ^pnunciadis rebus futuris,pphetice coftitutamec uere fuerat in errore iud$oi%:q110
^ . r*.. 1	•	<1	O	r	_	_	•	a	1^*3	CTP	t3f	1	IA11 r* i t-x z-, X J ^	«*wi	fr*	i	ri
aftu: fed copatctis aifectuiqucadmodu dixeriipa^; mihi uifus es attedifleamo egq^fortafle no fatis hoc ^ planare potuerim.Neqj.n^hoc ideo dixiiq? mifericorditer illa fimulauerinfed qa no ea fic fimulauit: eju^ ciebat fimilia iudreisiqucadmodum nec illaiquse faciebat fimilia gentibus qux tu quo($ comemoralh^tq* in eo me:quod no ingrate fateor adiuuifti.Cum.n.abs te qu^filTem in epiftola mea: quomo putaret I idco rn.i iiirl<r»nc»na fallariffr fiifrpnir frv3 inrl^nivrrn fi/ tretihiic rarf rr eri lis fadtus firmer ramC 1U/
liiaut qd efl indignnisidifpenfatione fallacnpotius q fideli,Fidelibus,n,5: iis q cognouerut ueritatem:ficU.c
ri uentatisiois utiqj in cibis creatura deimo fimulatc;fed uere bona eranCur ergo nihil fimulate accipic^
facro^» cenmoniaruqj gentiliu:fed de cibisi&pputio uci% fentiendoiac docendo: tamen tanq gentilis
dus e(l gentibus:^ no potuit fieri iudads tanq ludius; nifi fallaciter fufeipiendo facramenta iud^or^ ^
Cur oleaftro inferto obferuauit difpcfanonis ueracem fidem & naturalibus ramis:no extra fed in al u0(j
ftitutismefeio quod difpenfatoriae uelamen fimulationis obtendit^Cur fadtus tanq getilis gentibus» ^
fentit docetiqd agit fetit.fadus aut tanq iud^us iudxis: aliud claudit i pedore;aliud ^mit i uerbisu i»
in fcriptis,Scdabfit hoc faperc,Vtrifcp,n.debebat caritate de corde puro 8/ cofcientia bona & fide no n
ac p hoc oibus oia fadus eft:ut omnes lucrifaceret no mentientis aftuifed copatientis affedu.i,non om1
mala hoium fallaciter a^endoifed aliorum oium malis oibus tanq fi fua eflent mifericordes medicin^ d /
ligentia,pcurando,CumDitaq5 illa teftamenti ueceris facrameta etiam fibi agenda minime recufabataid &K
fericorditer fallcbanfed oino no fallens; at^ hoc modo a domino deo illa ufep ad certi tpns difpenfatione
iuftaeflecomendansiafacrile2:isfacrisgentiudiftinguebat.Tucautnomentientisaftuifed copatietis
au iudxis tanq iud^us fiebanquado eos ab ilio erroreiquouel in Xpm credeie nolebatiuel p uetera facei'
dotia fua cerimonia»; obferuatioes fe a peccatis poffe mudari;fieri<| faluos exiftimabatific liberate cupV
bantanq ipfe illo errore tenereudiligens uti^xmiu tanq (eipfumiSi hac ajus faciens qua fibi ab alus fic
ri udletTfi hoc opus effit.Ouod cu dominus monmfletiadiunxit.Hac eft aut lex &jipheta.huc copatiem
tis affedu in eadem epiftolald Galathas peipit dicens.Si poccupatus fuerit ho in aliquo delifloiuos g lp
ritales eftis inftrmte huiufmodi in fpidtu lemtatisuntedens te ipfum ne & tu tenteris. Vide fi no dixit
tanq illemt illu lucrifaciasmo utiq; ut ipfu deliflu fallaciter agerenautfe id habere fimularetifed ut in j .. o .	■ -	:___.-j—^	ntrennererrarn?	ira alteri taa ilbl altern nplW	fnbUC
re uel peccato ahauo cdfticutomo fimulando quod no erat;fed copatiendo qa efle potuiflentanq q ho' mine cogitaret.0?bus omnia fadus c:ut oes lucrifaceret, Teipfum ii placet obfecro te paulifper intuar jpfum inqergameiDfum & recole: uel fi habes coferipra relege uerba tua in illa epiftola:qua mihi p ira^ noftruiam collegam meum Cyprianum breuioie mifiiti q ueraci q germano q pleno caritatis affectu *
• qu^da me in te comififle expoftulafles grauiter fubiunxiiti In hoc Ixdit amicicia:in hoc neceflitudinis ra uiolanfme uideamur certare pueriliter:& fautoribus inuicem uel detractoribus noftris tribuere mate nam contedcdi.Hzc abs te Uerba no folum ex aio dida fentio; uc^ etia benigno alo ad cofuledum miro. Denicp addis qdetiam fi n5 adderes appareret:& dicis hoc fcribo;qa te pure & chnftiane diligef cupw. n» gcq in mea mente retinere quod diftet a labiis O uir fande mihiqj ut deus uidet aiam uera“^,„m ledeihoc ipfum qd pofuifti]n lltrCris tuisiquod te mihi exhibuiffe no dubitoihoc ipfum oino apoUolu" Paulum credo exhibuiffe in litteris fuis no unicuilibet honfed iudteis & gracis Si omnibus gentibus sw
is es etia tu tanq ego no mentieris altu-.fed copatientis affectuicu cogitas « me n°n re culpa i qua meplapfum exiftimaftuq nec te uelles fi eo modo^pfus efles. Vnde ages S^ benmote menti erga me tu$ fimul pofcomt etia mihi no fuccenfeasi» cu in opufculis tuis aliqu mouerentimotu meum itimauiaibi hoc erga me ab oibus obferuari uoles:qu°d erga tejpte teruaui.u « qd iprobandu putant in fcriptis.nec claudant fubdolo pedoremee ita rephendant apud alios. ut t ^ apud meshinc potius exiftimas Isdi amiciciam;^ neceflitudinis iura uiolari, Nefcio,n.utge amicicite
ftianac putanda fintn qbus magis ualet uulgare puerbiu Obfcquiu amicos ueriras odium parittq ccclefia/ fticu Fideliora fiic uulnera amiciiq uolutaria ofcula inimici.Proide cariffimos nfos q nfis laboribus finca:/ liflime fauerit hoc potius quata poflumus iftatia doceamus;quo fciat fieri poflemt irer cariflimos aliqd ai terutro fermoe cotradicaf:ncc tame ipfa caritas minuafmec ucritas odiu pariat:q debcf amicici^e fiue illd
 ----------^	    vi	a l HJUlLUiX- lliuwv.j	~	t i 'f C vi uv-
rut.Quoat moidaccideric:& logu e narrare;5<: nifi fallor fupfluu:cu fulticiat fi qd mihi i hoccredaf r non eo fadtu aio quo putaf;nec oio me$ fuiffc uolutatis aut difpofitidis aut cofenfiois aut faltc cognitioisiut fi eret«Hxc fi no credut qd terte deo loquonqd amplius faciamo habeo,Ego tame abfit ut eos credadioc iux fandhtati maliuola mete fuggerere ad excitadas iter nos inimicicias:qs mifericordia domini dei nfi auerrat a nqbis.fed fine ullo nocedi aio facile de hoie huana uitia fufpicari.Hoc.n.me de illis a quii c credereifi ua^ fa fut Chriftimo in cdtumeliazfed i honore fadta:5: difpofita i domo magnaza deo ad oc opus bonu.Quod fi port hac atteftatione meazfi i notitia eoa: ueneritzfacere uoluerintzd non recrte faciant tu uides, qd fane fcripferaznullu me libru aducrfus te Roma mififle io fcripferazqa & libri nomczab ipfa epirtola difcerneba Vnde oio nefcio qd aliud te audiffe exirtimaucra:&: roma nec ipfa' epiftolazfed tibi mifera:^ aduerfus te no ee arbitrabarzqd hncxritate amicicix fiue ad admoncduzfiue ad te uel me abs te corrigcdu fecifle me noue ra,e.xceptis at familiaribus tuisztcipfu obfecro p gfamzq redcpti fumuszut qcunq? tua bona q domini pie^ tate tibi coceflx futzi Iris meispofuizno me exirtimes ifidiofo bladiloqo pofuifle.Siqd aut in te peccaui: di> mittas mihi.Nec illud qd de te nefcio cuius poetx fadtu ieptius fortanezq litteratius a me comemoratu eft aplius q dixizad te trahas.cu cotinuo fubiecerimzno hoc id me dixifie.ut oculos cordis recipereszquos abfit unq ut amiferiszfed ut aduertereszquos fanos Qt uigiles haberes.pp fola ergo palinodia fi fcripferimus aliqd qd icripto porteriore dertruere debeamus imitandazno pp Steiichori caecicatezqua cordi tuo nec tribuiznec
dxis ptermiiw	—....-----— i ri ^ Tf •--------- 'r
ante aduccu domini iterptati fut^Et fi ita ezqbus uel quona eo^; An ab irtis porterius: q propterea putari
poflut aliq de codicibus graecis uel fubtraxiilezuel i eis corrupirtezne illis tertimoniis de chriftiana fide^uin cerenf* Hli aut anterioreszcur hoc facere uolueritzno iuenio.Deinde nobis mittas obfecro iterptatione tua dejxx.qua te edidifle nefcieba.lib^ quocp muzeuius metione fecilhzde optimo genere iterptandizeupio le gerez^ adhuc noffezquo coxquada fit iterprete peritia liguaijd coieduris eo^: q feripturas edirteredo per^ tradatzquos necefle e et fi redte atep unius fidei fuerint uanas parcre i multo^ joco^: obreuritate fentetv aszqais nequad ipfa uarietaszab eiufde fidei unitate difcordet.licut ct unius trac ator. ccudu eade fide ahv teraten aliter eunde loeu pot exponere,qa hoc eius obfcuriras patif.Io aut defiderio i erpretatioem tua de. Ixx.ut tanta latino^ iterptu q qlefcuq; hoc aufi futzquatu poflumus: iperitia careamus:6v hiq me muider re putat utilibus laboribus tuisztande aliquado fi fieri pdtzitelligat:,ppterea me nolle tua ex Hebraeo inter ptatioem I ecclefiis legi.ne cotra.lxx.audloritate tanq nouu aliqd pferctesz magno fcadalo P^bemusple. bes Chrirtizquaijd aures Qc corda illa iterptatione audire cofueuerutzq et ab aportohs appro . Vnde il lud apud iona' uirgultu fi i hebrzeoznec hedera eznec cucurbitazfed nefdo qd almdzqd trunco luo nixu nui lis fuftentadu adminiculis erigafzmalle ia i oibus latinis cucurbita legi.No.n.frurtra hoc	^Fuagmta
pofuiflemifi qa & huic fimile fciebant.Satis me imo fortafle plufq fatisitribus epirto is tuis reipodille arbi, trorzqua^ duas p Cyprianu accepizuna p firmu Refcnbc qd uifum fuerit ad nos uel alios inirmedos. Da^ bo at opera diligetiorezquatu me adiuuat dominuszut litterxzqs ad te fcribozpnus ad te pucniatzq ad que/ qza quo latius difperganf.Fateor.n.nec mihi hoc fieri uelle de tuis ad mezqd' de meis aa re lactuzmrtifrime expoftulas.Tame placet nobis inuice no tantu caritaszueR: et libertas amicic1^-1^ P. „ accas uel ego apud te:qd i noftns litteris uidffim nos mouetieo fdlicet aio q oculis dei i crr.„,nr,„'"r 0n^lno dilplicer. Quod fi inter nos fieri poffe fine ipfms dilcflionis permeiofa offenfione non putas.non liat.llla enim cari-tasiqua teeu habere uelle profiteonmaior cft.fed melior h«ec minor g	f
Sancti Auguftini epi ad beatu Hieronymu plbyteru expofitione	j.crlb,lf m inorna
hcobi.Siqs tota lege ferueue titioffendat aut in unoifadlus e oium reus:ubi plu itoa tradat oe connexrone totutuac uitio^fecunduphilofophoycatholicoruq; fentenrias. ■	, L'xv* r.,ntii,ul
Vod ad te fcripfi honorade mihi i Chrifto frater Hierony”^ “e dW ^
lingulis nou* finguto nuc ufq; fmtmbi peccat, uinculu «"qd p ‘acramentu g« ChnA
et in ifantibus receter natis foluendu ee no dubitamus:cu i no paruu uoiumen pcedercr. olui f	ulla alia onerare qftione.fed qd urget acr,us:multo mmns	roide qr^
fecrozut exponas mlhi qd multis exiftimo pfutu^.aut fi ia uel ab,sI? all° aIl(3uo expolitu naDcs. di rigas nobis qdo a™ipiedd fit:qd i epirtola ,fcobi Soli feripm c.Quicun^n.tota lege leruauent; offen. dat at i uno°faauS?o um r us.q res talis ac tau e;ut qd hic t,b, n5 ,a olim fcripfumultu me pcemteat. De ageda naq, pfenrimuToad una pueniamus ^ternamd de ptenta pfautandaiqua^m^ uioificut eft illud qd de aia qrendu pumuiihxc uertif qftio.bleganter aut ditiu elle narraf .qd huic rei fa
aaicatmegans ca ce in lito majo, noc ip' imiiiuiG icccncoig? aia paruuii de reatu peccati uoeracia caicC alio modo liberanda nifi gfa deip Icfu — ftu dominu nfmifi poflumus et ipfius mali cam &C origine noffemaniloqs no difputatoribusifed litigat ' ribus paratius iftruchufq; refiftimus.Si aut no pofiumusmo qa latet miferiee principiuiio pigrefcere miK cordis debet ofliciu. Aduerfus eos aut q fibi uidcnf fcire qd* nefciutihoc tutiores fumus; q> hac ignora nfam no ignoramus. Aliud e enim qd nefcire malli c;aliud qd fciri uel no potmel non opus c:uel ad uitai qua qrimus idifferes e.Hoc eft uero qd de litteris apoftoli lacobi nunc reqrou hac ipfa qua uiuimus o-1 fp uiuamus deo placere ftudemus adioe uerfae.Qud igif intelligedu c obfccro te;qcun^ tota lege ferua uerit;offedat at l uno fadtus e oium reusClta ne q fartu feceritamo uero q dixerit diuitiifede hic: pauperi at tu (ta illic;& homicidii & adulterii di facrilegii reus e^Quod fi no e;quo q uno offendit factus c oiun^
 j a - .n.,a Aivir	/V	rvannprp	nrl	i(\-i	r\c\ nfinertnnntv fi nc nffprlprirtfipr nfnm rpne^pd rCCO
in pfona^: acccptioe habere fide domini nri lefu chriffi gloris.Etm.fi itroierit i couentu nfo uir annuln aure^ habes i uefte cadidaurroierit at di paup i fordido habitu:^ itedatis i eu q idutus uefte pclara:&! catis eiitu fede hic beneipauperi at dicatis:tu Ita illic:aut fede fub fcabello pedu meop^mone iudicatis apd uos meripfosf& fadti effis iudices cogitationi! iniquap^Audite fratres mei diledtiffimirnonne deus elegir pauperes i hoc mudoidiuites i fide;& hsredes regni:qd repromifit deus diligecibus fe^ Vos aut exhonora^; ffis pauperetpp illu.f.cui didu c;ffa illicicu habeti anulu aureu didu ect;tu fede hic bene. Ac deide feqult cande.ipfa fenteria latius uerfans Si explicanstnone iquit diuites p poteria opprimut uos:& trahunr ad diciafNdne ipfi blafphemat boni! nome;qd inuocatu c fup uosfSiqde lege pficitis regale fecudu fci:ipru^ diliges pximu tuu ficut te ipfu:benefacitis.Si aut pfonas accipitistpeccatu operaminiiredarguti a lege q ^ fi tranfgreffbres. Vide queadmodu tragreflbres legis appellat:q dicut diuiti fede hic:&_paupi ffa ilhc‘ de ne putaret cotcptibile ec peccatuff hac una re lege trafgrediifecutus adiunxit.Quicucp tota lege 1 er uerit:offendat at I unoffadus e oium reus.Quun.dixit no moecchaberis:dixit:8<: no occides. Qu°d^ occidistmoeccharis autffadus es trafgreffor legis.pp id qd dixerat redarguti a legeiqfi tranfgrefiores.C^y cu ita fint:cofeques ufinifi alio m5 itelligcdu oftcdafmt q dixerit dmitiffede hictdi paupi ffa illic: huic n ^ honore:que illi deferes^ idolatra Si blafphemus Si adulter Si homicida:& ne qd logu e:cudta comemore» reus oium criminu iudicadus e.Offendes qppe i uno fadus c oium reus. At.n.q una;uirtute habet:oes ha bet;&: q una no hetmulli habet.Hoc fi uepd eicofirmaf iffa fentetiaffed ego ea exponi uolomocofirmariiff V feiDifaDud nos nihn< nhilofophoR: audoritatibus firmior e.Et illud qde de uirtutibus Si uinis;fi uera-^ citer dinf'ho p rnfpnn-Jnr dd hoc oia peccata fint paria.Na illud de ifeparabiliratc uirtutummifi forfitan fallor; tame fi ueiv memini:qluix memini:oibus philofophis pjacuitiq eafde uirtutes agends uits necef farias pp divprnrUnr ar de d irilitate peccatop^ foli Stoici aufi fut difputare;cotra ocm fcnfu generis huma
nYou!^	ih3C fenteria Stoicus eratff aucupadis at & defenfadis uoluptatibus
Epkureusdeferipturis fandisdilucidiffimecouiciffi.Inq tuafuauiffima^pclariffimadifpptatione/ans euidenter aDoaruinno placuiffc audoribus nnsiuel ipfi potmsrqux p eos locuta e ueritatiioia paria ec cata.Oud -ir fieri noffinut et fi hoc de uirtutibus ue^ emo tame io cogamur fateri sqlitate oium peccj* to^ m DofTum adiuuate domino aperire conabor.Quod fi effecero approbabis .ubi uero cauffe defuft. tu fuppiebis certe hinc pfuadet:q una uirtutc habueriahfe oes:5; oes deeffe:cui una defuerit. q> PrU^nC ncc ignaua nec iniuffa nec iteperas pot ee.na fi aliqd ho^ fuennprudetia no erit. Porro fi prudentia ™ erit fi & fottis &	Operas fit.pfedo ubi fuentifccu het csteras.Sic Si fortitudo iprudes ee non p *
uel inteperansiuel iniuffa*fic teperatia neccffe e:ut prudes:fortis;& iuffa fit. Sic iuftitia non e nifi flCH „na' fortis:te'peras.ita ubi eff una uera aliqua ea^tSi alis fimiliter fune. Vbia't alis defutmera una illano^e fi aliquo mo fimiiis ee uideaf.Sut.n.ut fcis qda mtia uirtutibus aperta diferetioe cotrariaiut iprudeciap^^ dentis. Sut aut qda q tantu uitia futffo cotrariatqda tame fpecie fallaci fimiliamt eide prudentismo v detiaffcdaffutia.Nunc.n ea dicoaffutiaffq ufitatius i malitiofis itelligi:& uocari foletmo ficutnrajuq pmra eofueumq f$pe aftut).5 {bono p0nit. V nde effote affutimt ferpetes:& illud:ut Si	decrit;
tia:qq ^apudillosttotnans lingus difertifllmus dixerit:ne9 illi tame ad cauedu dolus:autaiTu affuria pones i bon0;fed apud illos rarifflmu:apud nros frequetiffimu e.Iteq; i P^^^monis fimile' mecotranaeeffufi0pamom$.ea uero q tenacitas dici nulgo foletmitiu qdecffl^epa	^
s.ntim.iame.ierre poterat:eratq? patiens inedisialgonsmiginxau^-lis magna pditus fortitudineuidebafifed hsc fortitudo prudes no'
gebat.T cperans no erattcorruptelis.n.turpifTimis foedebafJuftus no eratma cotra patria coiuraucrat.Et io nec fortitudo erat:fed duritia fibi:ut ftultos falleretmome fortitudinis iponebat.Na fi fortitudo eenno uiV tiurfcd uirtus eet.Si aut uirtus eet:a exteris uirtutibus tan§ ifeparabilibus comitibus nunq relinqueretur. Qya pp du qrif et de uitiisrutru ipfa fimiliter oia finnubi unu erinaut nulla finnubi unu no erit; laborio. fu e id ofbedere ppterea qa uni uirtuti duo uitia opponi folet.Et qd aperte cotrariuj;&: qd fpecie fimilitu>
cuiq credibile e fuit xgere pfuadere pot.Sed forte acutius ituetibus:ignauia apparet ipfa duritia quia labo, re bono^ ftudio^ qbus uera acqrif fortitudo neglexerat.Vcrutame qa fut audaces q timidi no fut;&: rur fus timidi a qbus abefl: audacia;cu fit utruq; uitiu;quonia q uera uirtute fortis c;nec temere audetmec icdz fulte timet:cogimur fateri uitia plura ee uirtutibus. Vnde aliquado uitiu uitio tollifmt amor laudis^ amor pecunix.aliquado unu ceditiut plura fuccedanuelut q ebriofus fueritifi modicu biberin&tcnacitatc & am bitione didicerit.Poflut itacp uitia et cedere uitiis fuccedetibus non uirtutibus.^ io plura fur.Virtus uero quo una igrefla fuerinquonia fecu exteras ducit ^fedto uitia cedet oia qcuqs inerat.No.n,o!a inerant; fed aliquado totide;aliquado plura paucioribus ucl pauciora pluribus fuccedebat.Hxc utru ita fe habeat dili-' genus iqredu c.No.n.8^ ifta diuina fentetia e;q df;q una uirtute habuerinoes habct.eiq; nulla ieft;cui una defuerit, fed hominiba hoc uifu e:multu qde igeiofis:ftudiofis;fed tame hominibus.Ego uero nefeio que admodu dicamo dico uiru a quo denominata dicif uitus:fed et muliere;q uiro fuo feruat thori fide: fi hoc faciat pp pceptu 8d .pmifTu dei:& q primitus fit fidelis no habere pudicitia: aut pudicitia nulla ucl paruam ee uirtutc.Sic 8C maritu q hoc ide feruat uxori;5d tame fut plurimi talesiquoijd line aliquo peccato ee nemi ne dixeri.&f utiq; illud qlecucp peccatu cx aliquo uitio uenit. Vnde pudicitia coiugalis i uiris fceminifq; re> ligiofis cu pculdubio uirtus fitmo.n.aut nihil aut uitiu e;no tame fecu het oes uirtutes.Na fi oes ibi eflent nullu eet uitiumullu olo peccatu.Quis aut fine aliquo peccatofQuis ergo fine aliquo uitio.i.fomite quo^ da uel qfi radice peccatixu clamet q fupra pedtus domini recubebarifi dixerimus;qa peccatu non hemus :■ nos ipfos feducimus:6d ueritas in nobis no e.Necp hoc apud te diutius agedu e;fed pp alios q fotte hoc le-eerint dico.Na tu qde i eode ipfo opere fplendido cotra louinianu et hoc de feripturis fandtis diligerer ,p>
? ^ . , Tt • ' rniiicnprha	nnr irplledtll rPnrimilS no^lli^l"i?nf^, frrinfn w,.l
dicat.Quicucp aut tota lege feruauerit;offcndat at i uno;fadus e oium reus,Ibi no in uno fed i multis: nec quofda fed oes dixit offendere.Abfit at ut quifq fidelis exiftimet tot milia feruo^ Chnftiiq ueraciter dicut fe habere peccamme fe ipfos decipiant;&: ueritas in eis no fit nulla habere uirtute.cu uirtus magna fit fapi>
pietas e nifi dei cultusfSd unde ille colit nifi caritatefCaritas igif de corde puro & cofcientia bona & fide no fidla magna & uera uirtus eft:qa ipfa eft & finis prxcepti.Merito didta eft fortis Iicut mors:quia fme nemo ea uincit ficut morte;fiue qa i hac uita uf(^ ad morte eft mefura caritatis:ficut domius ait. aiore hac cari tate nemo habet.-q ut aiam fua ponat ,p amicis fuis-.fiue potius qa ficut mors aiamau n J"^lbus “r^ls fic caritas a cocupifcentiis carnalibus.Huic fubferuit fcicria cu e utilis.na fine illa ma ‘9-	, . L '
ficado ipleueritinihil ibi ifta inane qd inflet lueniet.Vtile porro fcientia definiendo moltr u t.ubi cu dixif fet Ecce pietas eft fapientia;cotinuo fubiunxit. Abftinere uero a malis fcientia eft.Cur ergo no icimus qui hanc uirtute het hfe oes:cu plenitudo legis fit caritas^An qua'to magis e in hoiejtato magis c uirtute pdy tusfQuato aut minus;tato minus eft uirtus^qa ipfa eft uirtus,& quanto minus c uirtus mtominus e uitm. Vbi ergo illa plena & pfedfa eritimhil ex uitio remanebit.Proinde mihi uidenf ftoici	LCIe^ ho
mine i fapientia nolut oio habere fapietia;fed tunc habere cu in ea olo pfedtus fuent.no q	u Ejectum
negat.fed nifi ex .pfundo quoda emergendo repente emiccf i auras fapietix hberasinu a r e ee iapicn te.Sicut.n.nihil itereft ad hoiem pfocadu utru aqua ftadiis multis fuper fe heataJra ‘ palmu aut di gitu:fic illos qui tendut ad fapietia .pficere quidc dicut;tanq ab imo furgetes gut|i	i	♦	led nifi tota
ftultitia uelut opprimete aqua pficiedo uelut emergedo euaferint;nd here u^emeceeiap16.
ietes.Vbiaut
cuaferinttmox habere tota.nec quicq ftulticix remanere:unde oio ullu Pcccat^ ex^^re,^$c
tudombi ftultiaiuelut aqua & fapientiamclut aer ponit:ut animus a Pfocan^: H^hl r	cmcrgcns 1
— _■ _ ___  ^£«frM"rpf*nn	mihi	nr- f-it-ic  j  n auctoritati.oed illa potiusiut uiz
i eu tamen
duci poiTutino itaq; ficut de aquis i aerem furgensiubi eai* fumu «afic5 ,5U^U ru",c,t-,: ficut dc tenebris i lucem pcedens:paulati pgrediendonlluminat.Quod d nec pleniflime fiati,a' • t
dicimus tanq de abditiffima fpeluca egtedientemmidnia lucis a®^u,4	n-a-gfitcx	tenebris
cgreflus.ut illud qd 1 eo lucetifit utiq; cx lummeiquo pgredif.Ulud aut 9“ adhuc obfcuru etfit ex 'en£bns undeegtedi™^ no ,-ult.ficab,t;Tcorpeau de?ois uiues® tamemrtuexf.de muit Et induntim 6n. <fti mftitiaialiis maius;alius minus.Et nemo hic uiuit fine peccaro^ h c hus maius:allias ? ^ d b aut ett qui minimu.Scd quid ego tanq obi, tus cui loquoridoaorifmih fadte fumicu pp°rum ^ te difeere uelimiSed qa de peccato^ parilitatemnde ad id qd
amjpmere ftatueraai ea' tade aliquado cocluda.Quia« fi uey	una	ue,s^Xreflueft'-nect^
una no habetmulla habereinec fic peccata fut pariaiquia ubi uirtus nulla elt.nibil q	•
WAV	ilIvUld*llU	yJLl	UAULdlJV	AVV1D*1A-**	tillVVL4L/Mp	pl^J
Imd 010 caret lumine:& tencbrofo inubraf obftaculoipfedo ita ut qfq? illuuranoe P hi alio ad:u masisii alio minusu aliquo nihihfic pot dici habere alia:& alia no habere,
cantatis aiTcctusc
niOLywuv	---------^^v.av AiV» ^/aJ,vici «» 
u*	habea notioneiqd ad rede uiuedu atrienuirtus c caritas:qu
  __________wvl.,.a.v,.	  aliis	maior:i aliis minora aliis nulla e.PIeniffima uero q ia no pofllt
qdm hic homo uiui^ e i nemine.Quadiuaut augeri ponpfedto illudiqd minus e:q debet ex uitio eu-£■ quo uitio no e iuftus i terrarq faciat bonu;& no pcccet.Ex quo uitio no iuitificabit i confpedtu dei ols_u/ ues.Propter qd uitiuifi dixerimusiqa peccatu no habemus nofmetipfos feducimusi& ucritas i nobis no e, pp qd ct quatulibet ^iccerimusmecefiariu e nobis dicere:dimitte nobis debita nfa:cu ia oia i baptifnao di da:fadta;cogitata:dimifla fint.Quid itacp qrede uidenunde 6C quado & ubi fperada fit illa ,pfedtio cui no fitiqd adiici pofVit^Si at pcepta no eent no utiq; ect:ubi le homo certius infpiceret:& uiderec.unde aucrte^ ref ;quo conaref;quare gratularefiqd pcaref.Magna c ergo utilitas pcepto^: fi libero arbitrio tatu detur: ut gratia dei amplius honoref »Qute fi ita fe habenunde fiet oium reusifi in uno offcndat:q tota lege fa/ uaueridAn forte qa plenitudo legis caritas e;q deus pximufcg diligif ;in qbus pceptis caritatis tota lex Pe'
rr\f>r\rr\ fir r#>nr	rr\tr^ ilIn	ri	r>l*3^Mpmn 'inf	niTl anilPiMilC ill-i rflCl
A -uxx uc uic	acu;que n jpie no amgicmec ic nere ^ximu aij)gir4nc p noc q rora jege icruaucii^-
uno offenderit fic oium rcus.qa cotra caritate facinunde tota lex pedet,Reus itaq; fit oiumifaciedo cotra !a:in qua pedent oia,Cur ergo no dicanfparia peccaraf An forteiqa magis facit cotra caritatetqgrauiu# Pe^ canmmus q leuiusfEt hoc ipfo qd admittitzfit qde oium reus.fed grauius peccas uel i pluribus peccas gis reus.Lcuius aut uel i paucioribus peccas minus reusitato maiore.f,reatu quatq apliusttato minete fl1^ to minus pcccaueriutamc ct fi in uno offenderit reus e:qa cotra eam facita q pedet oia.Quae fi uera I111-. $ mo 8d illud abfoluif qd ait ho etia apoftolicx gfa.ln multis.n.offendimus ocs,Oes.n,offendimus:fed a„11,. grauius:alius leuius,Quanto qfq; grauius leuiufqj peccaueritaato in peccato comittcdo maionquato id ^ ligendo deo di proximo minor,Et rurfus tanto minor in peccati perpetrationetquanto maior in dei & PT°r ximi diledione.Tanto iracp plenior iniqmtatis:quanto ianior caritatis.Et tunc perfedi fumus in caritate: quato nihil relfat ex infirmitate,Nec fane quatu arbitror putadu e leuc ce pcccatu i pfona^ acceptioe ha/ bere fide domini lefu chriftiffi illa diffatia fedendi ac ftadi ad honores ecdcfkifficos refcramus.Quis.n, fe; rateligi diuite ad fede honoris ecclefis cotepto paupere iftrutf lore atq; fantiiorefoi aut de quotidianis co fenfibus loqf:qS no hic peccar.fl tame pcccacmifi cu apud fe ipfu intus ita ludicariat ei tnto melior quanto ditior illo uideaf.Hoc.n.uf fignificafli cu dicit,None mdicatis apud uos metipfosiK fadt, citis mdices inv ___________ ...	-'jt	- i. Uo^Mfic lex cantatis e:de a dicitifi tame lege pficins reealc fecudu fenoturas
ante d"ou^	offedimus	oesffuggent	dominica	tanq	quotidiana quotidiaiszS fi kf
tfbus tame uulneribus medicinaMudiciu.n.inqt fine mifencordia illi.-q no facit mifencordia;Hinc,n A do
i demin?
^ uco mifericordia iudicatiA maiciu mncratupp yu y m,miicricoraia oc mdiciu catabo udi uyi.-Na qfqs uelut nimiu iuftus iudiciu fine mifericordia qfi fecurus expechmira iuffiffima nuccat: qua time ille dicit.Ne r...	^,1	n-mn	tuo.Vnde	df	populo	cotumaci.Ouid milrk mrnl indicio cotcder,^^
monet
ho q cu i uno of minutati col^
fenderitlfit oium reusu multis ofiindcdoiqa i multis oEdimusipp magnu- „eIe reams ^™n"atl qUe leflu ad tribunal tati mdicis pueniat.K ea qua no fecit mifericordia no iueniatifcd	Jcn
dado mereat fibi dimitti peccata-reddiqipmifTa.Mulra duiiqbus tibi tardiu fortafiis derre.q tacq t
caraf baS'™P as diTcere;^ ^ jo^^cofueuifti.Si gd ate i eisiqtu ad re ipt? pL^S^g^moMas: & o16 cata (intino nimis curo.fi quid e - , - d eruditione offendat tua';qfo ut refcribtmdydmoncas. corrigere non grauens.lnfelix eft enim qui non tantos etiam fandos tuorum ftudicrum lanores.K uig^ honoratifid de his domino deo noitro cuius munere talis «gratias agit. Vnde cum hbctm debeam a quod inutiliter ignoro;q promptius quoflitet docere quod fcioiquato mitius aos u.
libet difeere
litatis debitu ffagitotcuius doSria i nofe&adiutorio domini tatu i latfa Hgua ecclefiaf^icx Irae adiut^ fut * quantu unq antea potuerutMaxie tamen iftam fniamiqcuq; totam legem fcruauerinoffendat aut in uno fa&us eft oium reusifi quo alio modo exponi melius pone nouit tua diietiioip dominu obfecro;ut id no^ bifeum comunicare digneris.
' — '""•'do Jibro retradtationu beati Auguftini de duabus cpiftolis fiue t
s - * i	—1.-~ —	i rot*	oricrmp
.Alte^z de imreus.de
 -y	*•'■«	*	...v yuuic uuue yua.t/pv.u.. .pi*. --r- _	.	qdmihide	illa	fol
ueda uideret no tacuiifcd utru hoc approbaret et ille cofului.refcripfit aut laudas eade coiolarione mea: fi-bi tame ad refpodcdu ociu no efle rcfpodit. Ego uero quouf(^ efie i corpe;hos libros edere noluime forte refpoderet aliquado:& cii ipa refpofioe eius potius ederenf .Illo aut defundqad hoc edidi priore:ut q legit admoneaf aut no qrere oino quo def aia nafcetibusiaut certe de re obfcuriflima ea folutione quxltidis hu ius admittere;qu$ cotraria no fit aptiflimis rebus quas de originali peccato fides catholica nouit i paruulis lis nifi regenerenf i Xpo fine dubitatioe da'nandis.Pofteriore uero ad hoc ut qdnis de qua ubi agit ;etiam q nobis uifa eft folutio ipfa nofcaf.Hoc opus fic icipit dominu noftrum q uos uocauit.
Beati Hieronymi de corpe & fanguinc Chrifti. Epiltola. C.xvi,
Agnitudo cceleftiu beneficio^: anguftias humanx metis excedit:Et jipterca ordiauit ita diuia^)ui> detia:ut qd cape i nobis ro re^ mole uidta no poterat fides deuota cocipet;8£ in itelledtu credulita' tis robufta nutriret.Cu ergo pp trafgreflione Adae oxigiidC morti teneremur obnoxii;^)fpidcs ex al Co deus ex quo efiemus graui debitores iuxta qlitate captiuitacis:reparauit munus redcptiois.i.uc £ debita morte offerrer indebira:qa nec nos hebamus unde uiueremusmec ilte unde morerct .Materia ereo de nfa
rus erat ab oculis nris:8£ fideribus illaturus necellariu erar:ut nobis i hac die facrm corpis 8C fanguis fui co iecrarefcut coleref ;uel iugiter iure p myffcriu:qd femel offerebaf in pciu;ut qa quotidiana Qc ideffeia curre batp hoium falute redeptio ppetua eet et redeptidis oblatio:&: pennis illa uidtima uiueret f memoria:6«:pz fens femp eet in gfa. Vera tunica & pfeda hoftia fide xltimadimo fpecieincc exterioris cefcnda uifu hornis fed iterioris affedu.Vnde merito c^eleftis cofirmat audoritasiqa caro mea uerc d\ cibus:3^ faguis meus ue re eft potus.Rccedat ergo oe ifidclitatis abiguurqufdoqde q audor eft muneris ipfe e et teftis ueritatis.Na uifibilis facerdos uifibiles creaturas in fubftatia corpis & fanguis fuiiuerbo fuo fecreta ptate couertitiita dv ces Accipite 8i comedite hoc e corpus meu.Et fdficatoe repetita; Accipite inqtj& bibite hic c faguis meus. Ergo ut ad nutu peipietis domi repete ex nihilo fubftiterut excelfa caelo^;^)fuda fluduuiuafta terra^ pa> re potetia i fpiritahbus faefis uerbi pbet uirtus:& rei feruit eftedus.Quata ira($ 3^ qua celebrada uis diui^ benedidois operefiSd quo tibi nouu ^ ipolTibile uiden n5 debeatiqi i Chrifti fubltatia terrena & mortalia comutanf ;teipm q ia in xpo es regeneratus interroga dudu alienus a uita:pcgrinus a milericqrdiaza falutis uia itrifecus mortuus cxulabas:fubito initiatus Xpi legibus & falutaribus myfteriis inouatus i corpe eccle> no uidedo fed crededo trafiuifti.Et de filio pdicois adoptiuus dei fieri occulta punta e merui 11 mefu* ra uifibili pmanes maior fadus es te ipo uifibiliter fine quatitatis augmeto:cu ipieatc^ide c_ es muito aliz ter fidefpcefllbus extitifti.iexteriore nihil additu e:8C totu i iteriore mutatu e:ac licno Api mius enectus; & Xps in hofs mete formatus e.ficut ego fine corpali lenfu ptenta uilitate depofita mbito noua ndutus es dignitate:^ ficut hxc q i te deus tefa curauitufeda diluuit.maculata deterfitmo fut oculis ncciciious tuis creditaata cu reueredo altari cxleftibus cibis faciadis accedis facru dei tui corpus	,^nono.
ra;mirare:mete cotigeicordis manu fufcipe;&: maxie hauftu iteriori aftume.Quod fi llhf na:de quo legif pluit eis manamt ederet;hoc unicuim fapiebat qd defideriis cdcupicrat.Aiiua^erat qd iu> mebafialiud qd^uidebafauifibiliterm fapor ille i finguloRe fefibus formabaf.Si ergo i , ^ eBls na caelitus clapfu p multimodas fuauitates naturae fuae meritu di generis fuiexc V!r yfnp/>* 1 creatura fua difpefario largitoris multiplici dmerfitate codideratiut pberet guftusjqd	Us:^a	luxta	1C
cipietis defideriu ckx illius nouitas & dignitas nafcebaf. Vnu>4.n.uarns
mellifluu pluuiae illius donu;S: multiplex ficci ibris obfequ.q cu ita fint;qdiH?c	ab laciebat.hic fides
faciat.^ ficut i corpe cibus rapiebam pedtore deus credulitatepficiat.ficut^'^^cedat ho ad cor a tu & exaltabit deus.Io qd ibi deledatio obtiebat i faucibus;hic benedidtio opef if^us« Ad cognoicedum & pcipicdu facrificiu uen domki corpisupa te roboret poteria cdfecrarpris.& q m-atm pfiguratus i m
naifit tibi nuc maifettaras igfa.Ipm at fuiffe i ma'nae illius fFPf,Surat r vlln r?h “ ^L luroie Pane caeli dedit eisipane ageIoi« maducauit ho.Et gs panis c agelo^ni fi Xp .q cibo fua cantae claritatis nos faciatCEt hdc dat pane:dicac,ppheta&xta dic duplucolliges.dum.ia.pno a ^nnuca d e He
ge «ibo,f;& i fbio fabbato denegat „a tuc Chnftus ab ecclef.a cu, domM relun-efliois diccokaamti tta piedus ottedifiSi fynigoM ad qua cultus fabbati ptinebannegadus ecpcpif dum dies q eft Aes *cpnmus caekftis Dam>	mnlCfideiauo nane upn,,	Ar hiltoriainec q plus collegerat habuit amplius,nec q
■""™? parauerar repperit minusieo g, eucbariftix pceptio no i qua"“tefed i mrtutc cofim •$[ P . mini facerdote difpefa'te tatu e m exiguo:qua'tu ee coltar i toto:qi^ “ r fldel,‘i ta' eo jPcci)s. aai
umuerfeita integram efli probatur m fmgulis.de quo fcnluapoMica fententia d"e1,Ltfd^m
multa habet non abundabitiK qui modicum habet non minorabit,Non.n.de comunt pane accipi dictum
pottquc fi forte efurientibus apponercmusmo ex toto pueniret ad fingulostqa pticulatim minutati p portioc fua unufqf(p pfumcret.de hoc ucro pane cu aAiimif nihil minus habent fingulhq uniuednto . unus;totu duo:totu plures fine dimmtioe accipiut.qa benedidtio huius facfifcit diftribuiinec fdt d11". • tioe cofumi.Sacfi itaq; huius forma et i iudxoi* paginis uidcmus expffa.Na de Melchifedech i mus.Et Melchifedech rex Sale obtulit pane & uinu;& benedixit Abrahx.Fuit autc facerdos dei alnnij^;
I 1 1 /"'ii ^	T 1 ♦•i rx	V r* n- ^	1	■	—. -_'T _ * f"-		—	—	—	—	1	—	M	-	A	.-4	t	*-• r~ 1	fi	CV 1 /"W1	I	*	D	t	fL	,	/'r	1	fi	^	l	1	1	Vl	S	V/*	2^
eni dei uerbistqbus euagelifta,pnuciat no hebitis uita i uobisiapte itelligedu eltig? ois aia munef baptu*1' uacua n5 folu gloria careatifed &. uita,Hoc itaq; dominici fanguis uinu aq ee mifccdu no folu traditdedfd ipfo genere pafflois oftedinex cuius facro latere faguis & aq laceae illifide^fluxit.ficut &,ppheta multo peimt dices.PercuiTit petra;&: effluxerut aqux.Et apoftolus.Bibebat inqt de cofequete eos petra. Vides $ biberit de Xpi gfaifeqf eu Xpi mifericordia.Sed 8d in Salomoe de ipfo deo pdidtu legimus: fapietia '^dificauitfibi domu.i.corpus hois alTupfit 1 quohitat plenitudo diuinitatis.Excidit colunas fepte: qa iH? benedidtio grx feptiformis ipleuit.madfauit hoitias fuas:mifcuit i cratere uinu fuu:& parauit menfa fu3. Et in fequeti.Venite;& edite de meis panibus;& bibite uinu qd mifcui uobis, Admixtu ergo aq uinu l^S1' mus.Nuc cam qre utruc^ dominus mifceri uoluerit inqramus.Quado f iudxo^: couiuio nuptiali uinu i ^
efr	i	/a	Ci	fi	.'T	?	IV*» n «Vl	«i ■	/"««wizQ-ei	tZJ	n	f	f111735**
ecclefis fus pafcali exulraride iugedo aqs i uinu couef titimanifefte pfiguras multitudies getid de ian§
fl71	11	Ozim	i	!/-vr*	f«	rr	m"	fi/**	x	1*1	r>	1/-xn Vi n	ft /* n r	1	t*7	AniKP
1U1JL LX ^VlCj (X llgUcC« V HUC UL UUUVlliliJUD i	UVAliVlLlULltl U114V» CIVI k.	^
nis oftedi. Ac fic cu i lacfis uio aq mifcef xpo fidelis populus icorporafiugif:& qda ei copula P*Jf ^, ritatisunifiut poflit dicere cu apoftolo.Quis nos fepabit a caritateXpidTnbulatioian aguftiaian pkcU
& reliqCDeus aut hoi fufcepta fcificatioe mifcef,qua fides i ipo peccatonaffedtus iuftiti^:mifericordi3 p ^ tatis ifundut.Etia i hoc info:q> i numerofis tritici granis pane cofici nouimusmnitate confiat ailignare p0^
. t - ^ .  _______r-.'-	iJ^rN  ________________________________________________________-	o/	.rrilC
ptos fe X6i faeuie& paffioe cognofeututa debet qii ilepabiii mebratcapiti momaei obieruatoe:^ aroeu^ ma religle fodarim^ab eo no uolutatemo neccffirate ieiugimo illa terrens fpei abitioemo dcni(^ ipfa fmtmortediuelli-Necdubitetqfqprimariascreaturasmutudiui$poteti$;pfetiafuma:maieftatis i don nici corpis trafire pofle naturaicu ipm hoiem uideat artificio culcitis mifcricordi^ Xpi corpus effcCtu. o cut at qcucu ad fide Xpi uenies ate uerba baptifmiiadhuc i uiculo e ueteris debitithis uere memoratis u? exuif oc f$ce neccatrira quado benedicedae uerbis carleftibus creatura facris altaribus iponuf.-ante all_ catoe fui nois roferraf-fubtfatia illic e panis Sc uini.poft uerba at corpus & faguis e Xpi.qd aut mij* c\l' q uerbo potuit creare1 uerba poflit creata couerteredmmo ia mions uidetur ee miraculi: fi id qd de ni^1 agnofeif codidiiTe ia coditu i melius ualeat comutare.Reqre qd ei poEt ee diEcile:cui facile fuit hoien hmimateria figurareumamne et te dimtatis iduere.-cuipmptue eu rurfu reuocare de iferisireaituereu pditoeirepare de puiu;re d| terra i cxlu leuare:de hoie agelu facere:corpus humanu coferme corplu* . ritatis redderem figm6tl3 fui3 ^ regni fui cofortio fublimaremt q corpus nne fragilitatis	ulC	^
corpus te imortaiitatis aiTumanad qua glonofa refurredione piis nos opibus pparare dignet «qu regnat i fecula feculo^ amc	Incerta	Omclia	fup euagelio fcdm Matteu. ,
u= eu%l>fta docet nos neceffitate inopi= tolerantes fubfidu caamicu dcb“eP9r|rm“ ^ % deeft ad refeflione alterinsroporter ab attero mutuarijn tatu at ad poftuladup^^
. . toretut nec no«autms horis pulfaf amic. mua dfmattnec excitaf eu dubitet	t
iferes ipudetia meraftqd amicida ffleref;& coicanone panis extorqat iportuitas.qua "o‘pectat n tas.Ait.n.Qms ueftru hebit amicu.-S: ibit ad illu media nocte & cstera.Videf	M	f
dereut media node qelceti amicoiS: claufo cubiculo dormietiimolefti ee mime definamus.bed iia tale nos itelligentiam teuocemusuueniemus non dure dommumifed utiliter prxcepiflc.Nam ™»^1C0S difcipubs oratoem dominicam docuitihanc fubiecit parabolamrut itelligeremus importunosno	j,-
efle deberemon expoftuiando ah^d potius pcadofd eft Chriftu no carnali manu pcutiedo;fed fpin
ofone pulfandoJpfe.n.fi refte uiufmus amicus noftcr cfl.Na gs amicitior nobis c;g ille g ptio fui fanguis i nos redemit.Ipe ing amicitior oibus eft;g cu fit d6inus:amicus ec dignat:dices ad apoftolos.Ia no dica uos feruos:fed amicos.Huius ergo amici hoflm fceffabiliter pulfare debemus;&! horis eu ingerare nodturnis:& uf^adeo molefti eemt Iportuni et iudicemuv.Sed no huius iportunitatis uereamur offenfamiga hxc apud dominu iportunitas opportuna e.Acceptior.n.e illi fpudens dcpcatioig fecura pfuptio.-hoc c plus meref g folicitus orat iftanteng g cofidcs diffimulat negligcter.Ait.n.^ ille fi pfeuerauerit pulfans.pfeueras igitur meret accipe.qd alibi euidetius dicit.Qui pfeuerauerit ufqj i fineihic faluus erit,No multu ergo iuuat fre>
nnptpr nrarp*rnf r-rlrirrot-ir	 rr-	r	___inp nprpnHn	nnlfbnrhvnp
lupfide;fed et pfeueratiamt apiat nobis,«S: media node pulfemusme grauis nos ad uigiladu peccato^ fo^ nus madat.Quod fcriptu e, beati feruiiquos cu uenerit domius luenerit uigilates.Hoc aut h olt i u apir i i i bi apottolus expofcitino folu fuisifed et ^priis ofombus obfecras fe iuuariidicens Vtapiaf mihi oitiu ad lo. quedu myfteriu Xpi.f.apto ottio illos facfi panes accipe defideraside gbus efurictis getilis populi ad cogno Icedu dominu media faturef.Et nos ergo pulfemus hoc oltiu:& pfeuerater oremusiut ex ipfo fapienti^ 8i fcix pane accipe mereamur.Na nifi fubltatia exide fupferimusifraternitatis iftiusdefideriu.pprio fermoe re ficere no ualemus.uel ho ifte glibet xpianus itelligitig fide trinitatis tatumodo irelligit;& qd necefTariu e: nifi alter eu doceatignorat.Amicus uero eius ut diximus Xps eft;Quod dicit uaditad illu medja nodtc.i.i nouiffimo tpe;& dicit illi comoda mihi tres panes.ac fi dicat ala illa ad XpmiComoda mihi fide trinitatis:
O 7	r*	1	I	I	•	rV/%	••	«	i	^	J	J	•	i	-— e. ^ e	A	e*	i «i	/lier'	11,-,*-««'*» r» « 1 i	/■*	a	r*	1	zl	t	,	•%	r*	/le 1 r»	t*V 11 1 'I «
abula^ doceas fi Noli
QC irjLlillaLlDtiyv^vailVU	VJLI	Cl	Li.lUUcl»liUV uiiviv V I* viwvci uuvy* / fcka V|U1V, Xiiu	UCilitUi	UILdk « IXUii
mihi moleftus ee 8^ cxtera.Diftulij gde defideriu:fed no abftuhnmt plus nos qramus.'& mentus ftridtius te neaf.qd uero dicitiPueri mei mecu futiac fi dicat domius Chrifhis oipotes:fci mei quos uolui ia mecu fut. No podiim furgere:& dare tibi,io negat petitioneiut^bct cuiudibet pfeueratia'.Et qd dicit fi non dabit illi furaesieo q> amicus eftipp fprobitate tame eius furget:& dabit illi quotquot het necefiariosdic & domius iefus amicus noftcr & frater xpiano^ oi iportune fideliter^ peteti:,p iugi pctitoe qcgd i noie eius petierit: fine difficultate tribuet,Sicut & fegf:ego uobis dico Petite cx! dabif uobis:qritc & iuenietis:pulfate ^apief t - .•  *..•*«	,iol	nprbismnlGire nnibnc. fin#»
de dabit illif Ac fi dicat g perit a domio caritate & dilcctoemmo illi dat duritia cordis. Aut pifce: nugdpro pifce ferpete dabit illifp pifce fides itelligifip ferpete ifidelitas.ac fi dicat fi petis 3 domio fidemo tribuit ti^ bi ifidelitate. Aut fi petit ouumuqd porriget illi fcorpione^ac fi didicat fi hes i deu fpc ueradme cogitatio^ ne fadfa i corde tuo cogitauerismo corrarietatc nec ifidia^ calunia a domio ptimefcas, i ergo uos cu fitis malimoftis bona dare filiis ueftrisiquato magis pater uefter de caelo dabit uobis fpUIP	u timetibus^e*
Ac fi diceret fi hoies carnales iter bonu & malu difcernitis:& no uultis ut ^r^nofti:ur? • nprpw	uf
bono recipiatigto magis deus g cudta codidit hoiique ad imagine fua fecitifidelm fibi p .	^^o.
naflgne ueni mittere in terra;&: qd uolo nifi ut accedatYgd hoc loco igne nifi fpum fanctu itclligimus,quc dominus i terram mifitmt urat uitia 8d peccata:^ accendat p caritatem atcj illumict.
Petri Pauli Vergerii luftinopolitani fermo de laudibus fandti Hieronymi pfbyten habitus in annmerfa sio natalis eius.	C.xviii,	,	.	.	-
Andtiffimu doclorc fidei nfae Hieronymuxuius dies folenis adeftiita mihi dari cupio re ejauda re:ut i co laudado laude ipfc mea no qta.Sed fit ei queadmodu fermoiita K”?s|Pna «en*oe de» dicatatgq qd fperadu fit laudis locuturo no uideombi magmtudie rc^ eloquetiiuis oij pbruif: Kttcelletix mentoy ois ipar eft fermo.Me uero minie oium fperareid coueniMC » qa taim:mete fubeat
♦ wV	^
ipe Iflnitojpptio hnn01 Dal* um	mta	ftuaftdeuotoe
9 merms huius fandi glotiofiimuka magnaq, fepenumero benefic a apud deu ^orta ecoiecu u mande Ka fide me dephedi:8i difficillimis tp.bus fu.ffe de grauiffimis P' “li eiusope ite^efi.oK fiberatum Quod fi antehac deuotioms iUu (tudiu a me debebadmulto certe nuc amplius	u?us aoud
t.s nuperrime diem fundi:q erat deuotiffimus tibi fande pater Hieronyme meem se preces mea caufa plurimum ualuiffefum crebro expertusiut quemadmodum prsdari huius inftitut
familiarifq? deuotionis difcipulus umentis fuiiita & ei quocp defundo fim hajres:& quod mihi Parr0^^
in illo eratmuc omne fit in me i6o:dd eu confido tuis mentis atq; pcibus;6terea q> redtus homo erat.
iiujidicuub nc^jigeaua quo qnicu^ nt iermoiau mes nc	penitus	illi deuotamu ^""" jat;
bitronqj i eu magis efle gratus cupio q difertus,Nec me fallic;eu q laudare quepiam ex illuftnbus acc
vfp i/i.	      o/	vI-inrip riicrnn	^-ir»rpinp	rilfPflS Ult3 r £
i quo qlifcuq; fit fermo
maxie uero 9 ad re diuina attineatidebcre & ipm quoq; laude dignu eeilabeq; 01' carereme dicetis uita r,r hedat ofoiVerbifc^ Ipeciofis mores fordidi iide abroget» Quod ut 1 me no fit:boni tame piiq> i_§^nl1.., ^ ee argumetudaudare ftudiofe uirtute;5<: rebus facris cultu adhibef pcipuu.Quod fi ex me qfpia q'rat:q ius fandi gloriofi prima potifflmatp laude exiftime:hac.f.icdtater refpodeboiq? meo qde iudicio no p° digne humao ore laudari.deidc q> in unoquoq; genere laudu ea^:q ad doctu reduqj hoiemiac plane r giofiftlmu xpianu ptinctdaudan eximie de fmgulis pot»^ fi ia in eo laudado coepero Ifa^: pitia cdmem rare;diuerfap<: expientia Iingua^::ofonis facudiairedos fabula^ fenfusimulta hiftoria^d memoria: nat ut ' liu repi cognitione moraliucp fermonu:tu uero feripturse facr$ uer^ theologix pccptioneinon u^e a forfita aliqd magnu dicere.Quod haec ipa malis et hoibus poflut aduenif.ne($»n.iita bonos faciutifed cru ditos»Aut fi pterea cotinetia;fortitudine:prudetia:cdftaria;mafuetudine:patietia;benignitate<$ 1 illis Jau£” bus recognoueromec fic qdc forfita magnope eu ornare iudicabor:q> & his uirtutibus plurimi genliu pdj' ti fueredunttp hx laudes:ut debitae qde uiro bonoata plane noj)pna: hoi xpiano.poftremo fi fide coltat^ fpem certa:caritate intefamioemt^ fandimonia & cerimonia^ cultu;religidift$ ftudiu demoftrauero. nc fic quoq^ fortalTis laus erit eximia;q> hsc ipfa debet unufqfcp de fe redus fideiili^ xpianus exhibere» At uC; 10 fi htec oia 5^ quxcucp his noibus aut oino uirtutis noie cotinet 1' eo fuifle umuerfa cqteftenea^ ip&110
9^>c*Air\e'Tir^v <inte	CnA	\jr~o 11f-ii! 1	o	t-xi	11 f-or*
UL LtilildlL OC CcCltld flUIUiruOl COulCiTiOrOtldiid tjUd UlLt.it: Illini Ulut.Or*L]iIcl lUlVt
ni hoium uita repirii&f noeminetifiimas illas uirrutes qsin excelletifilmis uirispaucis illis qdem 0l'f fuifie coftat.Qua ob rem $gre ferre folco;& latina ofoni i'dignari:q> ppnis ate^ exqfids noibus eX|;]Vlni mas laudes efferre no licettq tam penea coibus diffat uirtutibus:quatu ferme uirtus a uitio.Ve^ deefhoro fuppleat audietis itelledus:& noqddica:i"ed qd dicere ueli accipiat. Quod & hinc quoq? 1 y itelligere.na folct pauca hop,- aut fingula qda:du itenfo gradu cupia adfutimagnu nipt coftituere.adrn lifq? excelletis eu uidcri:q plura ex his fit afiecutus.Quid ergo his debet cxiftiariiq oium uirtuturn ^ ,a tuo; bona^d artiu cumulii nopfudorie:fed ad fumu in fe collcgifleucuius uita totius faditatis exepltt; quetiaiftupondodrin-miraculuiltaq; nota fandu nome habuit:qd qde ipm denotat Hieronymi uocab lu:q ipfa in fe habuit fanditace.Na cu duabus rebus fudata e in initio facra religioipdicatioe.i; apoffoloru. & fanguie martyR/.cum illi fermoe docebatihi p carceres & tormeta ac deni($ morte ipfa aftrucrct: i utro' ru« loeu fuo gudu fubieruc fandi dodoresiq qd illi copedrofe docueratdauus explicaren t.qdq, martyres fanguie fuo teltati furhoc ifti fdmonia mtae cofirmarenatq;aduerfus ocm haeref.m oemc^ uinoi^ laoe ,P fide iufhtiacR cofifteret iidc & militu uires gereret Sdodoix,Multa aut uanatp Hieronymus ua fortis w> les 1'hac uita bella Minuiticu mudoqppe beim geffiuSi uicit:quado facerdosjafactus & mmo fao.rdotio dignus hitus ab urbe ceffirpopiTcs & 01 abnioe mudano^ honojM renuciauit.cu carne ac dsmoni busicu i illa tras mare uafta follimdie q ut rpe ait exufta folis ardoribus horndu moachis hiraculu pftabat.
. r ' r«.v.>z,i»cnrhoitcsoroib3enu2aret.cuiDrobisatCR$mu isiinnosl^DeD-Diob0-
tes iltrues arcanis facr^ feriprur^ fefibus explicadis.bioqueua certe ia eius laudare tetareiq taq riuu;> diffimus lenitet deflues & afpedtu & fono dele&mnifi ipe le multo melius q a me fieri poffitielcgatia lua getibus comedaret-ad aua digne pdicada' eius ipius eloquetia opus eet. Nec me deterrer:g> danatus mei eius ffudio aliqui Hieronpmus;cu extatica uifioe tradus ad iudicis sterni tribunal;^ qna ect iterrog^ tus:^> xpiai noie qa iter met^ trepidatione^ i>fitebaf :Oceronia'i fibi nomen obiici audiuit.necp.n.ies ip danata eifed fortaiTis eius ftudiu uehemctius:fme q ^fedto uix faers lf$:certe no tata cu uoluptate itgt r.Hxc igif ut caeterx quoa; dotes qs faidi' cdmemorauimiultos acerbiffimof^ illi lom ut iprobitati $ ,VTr.imt.& a dodtor late clariflimnc h^u^n^crorio Nazia^c
cdpauere.
;dv urbe oium
lupiinaiciiuuiun.tvQtttofl;U(4iaCljfrequetiimuduiuccciunetiadheremuletraltuin.v^^ namra fe urbamffima heics ppe<etat bctolcs;i dlfeitiffima heremo beftias eft exptus huanas
mffimus ipenu eius ptulit;c5 hic h5 natura mitis 1 fe feuiret.Roma ig,f Betblec pmuramt.d.un » be no ta pulfus q cedes;eleglt ibi p uluef:ubi paup Xps e natusiS: ide falure petere.unde ortu u a faluus.Quid.n.aduerfus toaligni{at/wru ufpia ee potennquado tata uirtus pfccutore.non ca™r qd 9 «obis tale accidaticx eius cafu cor0iarl nos ipos debemus. Interea uero maledicos_	“	Ame.
eoy 1 nos odiu uirtute patietise mafuetudif^ fuparenllo pilate q uimt & regnat 1 faecula feculo^.
Diui Hieronymi epiltolay paros fumX uojume feliciter finit.Dic.vu.Ianuaiii.	M.cccc.xct 1.
V- coftuSu»» v<f yryryh**”-
Diui Hieronymi Epiftolar^ Tertius Secuda: partis tradtatus continens epiitoJares expofitiones quoru dam Pfalmo^d & Cantici caticorum fecundum Origenem e grazco tradudum.
Beati Hieronymi prefbyteri epiftola Ad Cyprianum prefbyterum pfalmum.lxxxix.qui Moyfi infcribi tunuidelicet pfalmus Domine refugium fadtus es nobis exponentis.
RIVS Te Cypriane prefbyteroi^ (ludiofifllme dc illorum numero fuper quibus audiuit Moyfes elige prefbyteros:quos tu ipfe fcis dignos efle;tantu epiftohs no ueram:& beati uiri uocabulu confecutuiq legem dei die ac nocte mediratur.nuc aut quia exterioris quoqj hornis nobis inuicem facta eft cognitio.S^ poif ialuta* tione dulcefcp coplexusiq bus fibi amicicia copulaf mt^bes ue^ effe quod audie rasiftatim a me poftulasmt difficillimu pialmu:q apud gr^cos 8i latios odtogeii. mufnonus inferibif tibi ediflera':n5 compolita uerbo^ oratione plaufuq; popu. lari:q folet imperito^; aures decipere atep palpare^fed ofone fimplici &C eccletialti ci eloquii uericate.ut fcilicet interptatio noftra no alio interpte indigeat; qd pla> rifq; nimiu difertis accidere foletiut maior fit itelligetiae difficultas in eo^ expia natoibusiq in his quae explanare conatur. Aggrediar opus difficillimum:# fandai^ praecum tua^ fulctus auxilio illius uerficuli recordabor dominus dabit uerbu euagelizatibus uirtute multa. Ac primu fciendu: pfalmi iftius iuxta hebraicu titulus fit:Oratio Moyfi uiri deiauxta.Ixx.Ofo Moyfi hois dei.lnter hoiem aut # ui^ qd irerfmfandta feriptura nos doceat.Loqtur qnquagenarius ad Helia.Homo dei rex uocat te. Cui ille refpodir.Si homo dei ego fum.defccdat ignis de cado:# comedat qnquaginta uiros tuos & te. Ad Timotheu quoq;apo(tolus fcnbit.Tu aut homo dei ha:c fuge.Porro de uiro dei idem apoftolus inftruir. Volo aut uos fcire:q> ofs uiri caput Xps efticapur aut mulieris uincaput uerq Xpi deus.Iite uir eft; q caput
Dueniamus in uiM pfedum;in mefuram atratis plemtudis Chniti.Mue igitur uiri ime hois appellatio fam do uiro copetit;# ei q uidit deum facie ad facie:# falua fadta aia eius:cuius ore creaturai^ mundi:eo^;du> taxat qu$ uifibilia funt conditione hois # omnis retro hiftoria: didicimus ueritate.q non folu nobis qu^ reliquit libros;Genefim:Exodu:Leuiticu;Numeros: # Deuteronomiuded undecim quotp pfalmos ab odo^efimononoxuius principiu eftiDomle refugiu fadtus es nobismfcp ad nonagefimunonu:q inferibif pfalmus incofenione.Quodautin plxtift^ codicibus nonagefimufodtauus habet titulu pfalmus Dauid: . i .i :______-	/	i	t z>n-inpc nCilmi O fllinc finftfirnlnc nn
nis titulu.fextufdecimus q inferibif Oro Dauid:# incipiuExaudi domie iuihcia mea. Et odqgefimufqi tusdnclina domie:fimiIiter Oratio Dauid.Et odtogefimufnonus q nunc in	j-cfugium
fadtus es nobis.Er centefimufprimus.-q habet titulil Oratio pauperis:cu anxius fuencAmcofpc^ domi, ni effuderit praece fua Dauid:# paupenqui cu diues cffet:pro nobis pauper fa^u^clt^	iP(5
dit fuper pullu afin$:iuxta Zachana pauper attp manfuetus.Moyfes autpqucmdomi ^ ore audiuimus loquente deu faciamus homine ad imagine # fimilitudine noltrautatirr	♦	tccic
deus homine ad imagine dei fecit illunr.mafculu # foemina creauit illos. ab initio coditiois h )m	s ulq; ad
morte # refurredtionem oia explicat;qualis creatusfinqto uiuat tpe;qd agat in f$culo:que ^u uits ha beat:,ppter qd iaborenquo ire cotendat.# quonia q feribit homo eihfub pfonaeiusde omni g ens hu. mani coditione teltaf.Sunt aut q hunc pfalmu fiue ofonem ad ifraeliticu populu referannquoinioinuaie offenderit deu arqj edeiderit;# no meruerit terra pmiffionis intrareiprotp patribus lSrj:	,	,	ruc
fum placatu expectent deum;q> in Xpi copleatur aduentu.Oratio iuxta gra'maticos	ib9uctiu	eit:	>
cuius aetymologia fic explicat.C iratio eft oris ratio.ln feripturis aut fanSis dihidile or	a	huc	fem
fum legimus;fed eam quz ad praeces # obfecratioes ptinet.Aiunt hebraei uno	9uin<P
libros cotinerua primo ufep ad qdragefimu;# a quadragefimoprio uf($ ad	3	feptua"
gefimofecudo uf($adodtogefimuodtauu;#ab odtogefimononoqui quartilibrimmumeit:#quem nunc differimus ufep ad centefimuqumtum.ln quorum oium fine duplex amen
fiat fiat:# a centefimofexto uf^ ad finem inftar.xii.propheta^:qui #^fl cu" P r P ■ ^ llbreI1°s1 ediderint, unius nomine uolummis continentur.Illud aut quod pene P^tcrina^s m r	pfalmos emm
nonagefimuoctauu effeu quo pofitum effiExaltare dominu deum noftiLu^llus y	T Pf^enrix
Moyfes # Aaron in facerdotibus eius:# Samuel in eis qui inuocant	n°	^ufcuiu1
contraire.-quomodo Moyfi fif.qui Samuele nominat;quem multa poft te p a iuiffe cognoulI”u ‘ quxftionis facilis folutio effiprophetai^ nomen effe Samuelis:qul rantl j u cum turJn Hieremia Sifteterint Moyfes #Samuel:iuxtaillud exempJLim quando homo dei loquitur m Sama. riaadaltare^cdicitdominus.Eccefiliusnafceturdomui DaUld:^?^™enems.Sciamusquo^ma re eos qui omnes ofalmos Dauid arbitranf :& non eoru quorum nominibus mfcripti funt. Vnde# hunc pfalmu uolunt fub nomine Moyfi a Dauid effe compofitu:^ fcilicet legis lator comunem huma genens offenfam:# calamitatem:# deindeexpedtationem falutis facro °re delcnbat.Dominus habi culu fadtus eft nobis in generatione # generationc.Pro habitatione # refugio m hebraico maon pomtur.quod magis
habitationem cj refugium fonat.Narraturus autem tri(ticiam:& genus deploraturus humanu t a
dei mcipitiut quicqd poftea homini accidit aduerfo^: non creatoris duritia:fed eius qui creatus eu r^. accediile uideatur,Qui fuftmet tempeilatemiuel petra: ucl tedti quxrit refugium.que hortis^riequi • muros urbium cofugic.fertus uiator tam fole q puluere:umbrx quaerit folatiu.& faruiflma bcftia hcc minis fanguine fitiancupit 8C nititur utcutp potuerit praefens uitare difcrimedta 6L homo a priucip10 ditidis fu£e deo utitur adiutorc.ut cum illius fit gratiae q» creatus eftiillius q> mifericordix 9 fubfiltit uitmihil boni operis agere poteft abftp eoiqui ita libere concerterit arbitnumiut fua per fingula opera g ^ tiam no negaretine libertas arbitrii redundet ad iniunam conditoris;& ad eius contumaciam qui a	£
ditus ertiut abf($ deo nihil efle fe nouerit.Quod aut dixit in generatioe 8t gencrationemiomnia fig111.1, ,t tempora;& ante legem 3C in lege & in euagelii gratia. Vnde & apoftolus dicit: Gratia falui fadti ertis p}’ dC hoc non ex uobis;fed ex dono dei.& omnes epirtolae eius in falutationis pricipio non prius pacem 8L fic gfamifed ante gfam 8C fic pacem:ut donatis nobis peccatis nortrisipacem domini confequamur.n te q montes nafcerentur:& parturiretur extera terra & orbisia fxculo uf^ in fxculu tu es deusdxx.Anrc 9 montes firmarenf;& figeretur terra &: orbisia feculo & ufep in fxculum tu es deus.Hunc loeu qdam Pra; ua diflenfione fubuertut;maxime hi qui uolunt ante fuifle animas: q homo in fexti dici numero coderet ' Ita enim legut atq; diftinguut.Domie rcfugiu fadus es nobis a generatione in generatoemjprius q moteS firmarenf:Sd figeretur terra & orbis ut fcihcet coiequatur a faeculo uli^ ad freculum tu es deus.Siccninidi/ xerut.Si dominus ante q montes firmarentur:^ figeretur terra orbifqj terra^:refugium fuit hoium fuerunt animx in cxleftibus ante qhoium corpora firmarenf.Nos autem ut propofuimus ledtionem: ^ debemus diftinguereante q montes firmarenf;& figeref terra & orbis terra^: a faeculo ufq; i fxculumrU es deus.ut no refugium noftru fuerit ante conditionem mundiiqui necdum eramus:fed q> deus ab a’tern° ufep in xternu lit lemper deus.Pro eo enim q brinus interpres pofuit a fxculo ufq; in fxculum:&: hebra1' ce dicitur ojam;rediius interptabimur a fempiterno ufq; in fempicernu.Simde quid & mpuerbiis ex peti. na fapientix qui Chriftus ert iegitur.Dominus creamt me in initio uia^: fuarum:in opera fua ante s fundauit me;in principio ante q terram faceret & abyflbs:prius q ^cederent fontes aqua^:prius qnion^ firmarenrunante omnes colles generauit mc.Nullum aut debet uerbum creationis mouereicu in non fit creatio qux dicitur bara:fed portertiojta enim feriptu cfbAdonay camar brefit dcreo;quod1 J^lV nortra exprimifiDominus portedit me initio manuu fua^Jnter portertione autem &C creatoem muit uerfitas ert.Portertio fignificat:q femper filius in patre 61 pater in filio fuerit.Creatio aute eius qPrl^s J erat:coditionis exordiu.Poteft iuxta legis tropologiam hoc quod dicif :ante q montes firmarent	nSL
terra & orbis terrae fienificareiq» ante q antmx noftrx fublimia dogmata firmarenf:& terra corporisn . Ori ficrprpf finp	-!	dro:&	orbis	terrae	q	hebraice	dicif	Thebeligrxce	fignificantius	df	oiKOU^EVh
4**	uviuiii	du	uxmemiirou
nr uenicntibus:8i lignLUod luo uido perdiderunt:offert,& ftolam incoriuptionis largitur annqua i qiw mille anni in oculls!uls.^t dies hefterna qux prsteriit tranfeunt.Si uigilia nocturnaifiue m noite. qm p
pro^t toReuertimin, fili, hoiumipecimus	MV
heri & hodie ipfe:& in fempiternu.Ego arbitror ex hoc loco & ex cpiftola^qus nomine Petri apofloli fcri^ bitur mille annos pro una die folitos appellari,ut fcilicet quia mudus in fex diebus fabricatus eft, fex millk fcus anno^: tantu credatur (ubfiftere:& poftea uenire feptenariu nume^d 8t octonariuman quo uerus exer cetur fabbacifmus:& circucifionis puritas redditur,Vnde 6C odto beatitudinibus bonor^ operu prarmia £>' mittutur.Scribit aut Petrus hoc modo.Vnu hoc uos non praetereat diledtiflimiiquia una dies apud deum quafi mille anni:& mille anni quafi unus dies.Non moraf dominus in promi(To:ut quidam morari exilh> mant.Percutiente te eostfommu erunt mane.quafi herba tranfiens mane floruit 8t abiit,ad uefpcram con^ teretunatq? ficcabitur.lxx.qux pro nihilo habentuneo^d anni erunt,mane ficut herba tranfeatimane flo/ reat 5C tranfeat;uefpere decidat:induret:& arefcatduxta hebraicu hic fenfus multu conuerfioni contulit di faiuti:q> omnis uita mortalnl quafi fomniujita ueloci morte contradta eftiqux in fimilitudie flo^d atq? fce-ni in eodem pene tepore ficcatunatca deperit.Percutiente te inquit eos ideft homines:& illo (ermone com pletodtulre hac nocte repetent aiamtuam a te.quse aut prseparafti cuius erunt^Ois humana conditio fom nio coparabif,Sicut enim mane uirens herba 8t fuis floribus uernans deledtat oculos coremplantiu:paula' tim^ marcefces amittit pulchritudine 8i in foenu quod coterendu eft uertif.jta omnis fpecies hoium uer^ nat in paruulisjfloret in iuuembusuiiger in pcrfedtx statis uiris,6^ repente cu nefcinicanefcit caput, rugat faciesicutis prius extenta contrahiextremo fine quod hic dicit uefpere idelt {enecture uix moueri pot; ita ut non cognofcaf quis prior fuerit:fcd pene in aliu comutef, Quid loquimur de infantis tempormus ufq? ad extrema 8i decrepitam fenedhitemsum hoc 8i langor faciat 3i inedis moerori uultus prius puh cherrimus fcemina^d ad tantam tranfeat foeditatc:ut amor in odia comuteffSuperhac conditione morta/ liu 8i Efaias loquif.Omnis caro focnu:& omnis gloria eius quafi flos foeni.foeni aut flos decidit.Iuxta, Ixx, quotp fimiliter explicandu eft.Omne quod in fsculo longu uidef:apud te deus breue eft.Dies enim oi am ni quibus humana uita contrada eftjfi comparent" sternitati reputabunt" pro nihilo,Sicut enim herba ma ne creuinfloruirq?;& ficcafjad uefperaqj idurefeit 8i deperit;ita erir omnis hoium pulchriiudo.Confumpti enim fumus in furore tuo:& in indignatione tua conturbati fumus.lxx.quia defecimus in ira tua :8i in fu-* rore tuo turbati fumusiSymmacus 8i Aquila tranftulerutiaccelerauimus.Breuitateaut uits fignificat hu-mans.Quodcp intulit in ira tua 8C in furore moifententis dei oftedit perfeuerantia;cui omnes hoies fubia cemusiiliruidelicct Terra es:&: in terram ibis.Pulchre aut non ut in,lxx,habef;turbati fumusifed iuxta he> braicu accelerauimus dicitur.ut quis stas hoium longa uideatur;tamen comparatione stermtatis breuis fit,quod illuftris poeta teftatbr dicens.
Sed fugit intereatfugit irreparabile tempus	Et iterum,
Rhebe diu res fi qua diu mortalibus ulla eft.	Viximus,	_	.	.
pofuifti inqetates noftras in confpe&u tuoifsculu noftru in illuminatioe uultus tunubi nos iuxta Hebrai cum Qi Symmachu pofuimusmegligetias noftras.pro quo.lxx.fsculu tranftuleruun hebraico feriptu eft alomeni;quod qnta editio interptaf zsapopao-gt^: 5i nos in liguam noftra uertere poilumus errores fme ignorantias, Vnde dixit QC in alio locoiDelida iuuentutis mes di iguorantias meas ne memineris.Et ite^; Delida qs intelligitfEt ab occultis meis muda me domie:^ ab alienis parceferuo tuo AI ena nobis fut ui, tiaiqus fspe uoluntateiinterdu ignorantia & errore comittimus:& tame cu non iit u • n cnmine.er. tor in culpa eft.Miror aut cur.lxx.uoluerint pro alomeniudeft negligentiis & erronb	fnlimina^S
fsculu dicere;nifi forte q> in feculo 8i in uits huius tepore uitia cdmutanf.quod$intullt ^ fiue in luce uultus tui;huc habet fenfum.Nihil te noftroRt latuit pcccato^,fecreta quocp	r“us °cu'
lus infpexitauxta illud qg feriptu eft, Tcnebrs non abfcondenf ate ferutans corda di renes aeus.tt ite^. Sicut tenebrs eius;ita 8i lume eius.Homo enim uidet in facieideus in corde,Omnes enim dics^noitri tran. fierut;& in furore tuo confumimurmoftro quafi fermone loquens.lxx.Quomam omne^ n,^ ( -dcl^cc iunt;5d in ira tua defecimus, Anni noftri ficut aranea meditati funt breuitate humans uirae, qus inis dei hucufq? fubieda eft;& in priori uerficulo fonio comparauit dicens;Percutientetc5°, . ^ pfr ^tmunc fcrmom loquentiu comparauit quomodo fermo q in ore uerfafidum proferf intercipit ,^ eiie deliitmfic & omnis anima noftra pertrafeat atep defiftat.6d hoc in ira di in furore deisui mento mdw	: uiuente
in nobis ut fupra diximus fententia dei.Qus fit aut ira di furor dei crebrius dl^ups; ^ ulc*fcat fed ^ patientibus poenas iratus efle uideaf.Quod enim in nos ex perturbatione d jcendit.in illo ex mdi» cio di ex ueritateieft pro fermone loquentis.lxx,meditatione anims tranftuJeru .Q^ornodo enim loquen hs fermo prsteruolatnta di opus aranes incaflum texif.De quo fuper f.^0t ^S^.rf?ruma,ln Efal^ ^ pmm eft.Telam araneae texunnqus parua di leuia poteft capere animaj^^	5^te^bus,
iufmodi.a fortioribus autem rumpifanftar leuium in ecclefia fimphe1^^ ^^ de^Plunt e)rr?^uc' cum uiros in fidei ueritate robuftos non ualeant obtinere.Dies anno^oltro^ ^ P“sd^x,an^ ^
!n Potentatibus,lxx.anni 6^ amplius eoi* labor & dolonpro eo 9	Tfen?„^
teidi conuertentur nubes poft plumam,In die qua monebuntur cuftodes doQius;& fubuertenturuin_ui.
ice
rates.cefTabuntcg uolentcs quia paucs fato funt:& obfcurabutar qux uident in foraminibus: claude januae in foro;in infirmitate uods molentis:& exurgent ad uocem emsiut humihenf omnes filis c^n qdem ab alto afpicient;&.z pauores in uia:& florebit amygdalu;& incraiTabif:5d fcindetur capparis, q mam abibit homo in domo aeternitatis fuae;& gyrabut in foro q plangutiquo adufcp non pulletur iun ^ lus atgenti;Sd conterat ornamenta auri:&: confringatur hydria ad fontem;^ impediaf rota in lacu ct c ucrtaiur puluis m terram ficut fuit:& fpiritus reuertaf ad eu qui dedit eum.Vanitas uanitatu ^jclt e	m
ires &C uniuerfa uanitas.Qux omnia humanae uitae:& maxime fenedtutis mifenas comprehcdur;	.
fenfum habeant in fuo loco difleruimus.Sunt q iftum locum allegorice interpretantes ad fabbati c*rc:U fionifq; myflenu referut.q? primu requiefeamus in lcge;6^ poftea uerae circucifionis in euangelio facram_ ^ ta nos teneannadmonentes illud.Da partem feptcm:&: ad partem odto:8d.lxx.milia at^ o<ftoginta hominu multitudinis:a quibus templu fub Salomone conftrudtu efl.Sed quid hoc ad praefentem ^oC jc fuflicit fimplex &C pura explanatioiqux non dodtrinae gloria in multiplicatione fermonum:fed legentis bet intelligentiam querere^Qqoniam tranfiuimus cito 8C uolauimus.ixx.quoniam uenit manfuerudo 1 ' per nos 6C corripiemur. Pro quo in graeco feriptum eft 35cn2LEvodn.S0a. quod uerbum ambiguum eu; ^ tam correptionem q eruditionem dodtrinamcp fignificat. Qiiem enim diligit dominus;corripit fiue erU' dit.ac flagellat omne filium quem recipit.Quem locum ira Symmachus tranllulir.fuccidimur enim repe^ te;& auolamus.Quinta editio hoc modo:quoniam tranfiuimus celeriter & diflbluimur;&: eft fenfus: p°l lxx.annos nimm odtogintaiqbus hominu uita tranfigifuncu anima fuerit a corpore fegregataj uentO u' miles auolabimus;fiue qa herbae fupra uirenti:& flopd pulchritudini:6<: ad uefperam ficcitati hoiem co&' paratmuc pro ariditate uefpere ficcifionem flo^ ponir.Et cum pertranfierit inquit omne quod uiuimu* iubita morte diflbluimur.Quod aut.lxx.dixere poft.lxx.annos S^.lxxx.cum uenerit domini manfuetudO' 6C dies nobis mortis ingrueruinon iudicabimur iuxta meritu:fed iuxta cla:mentiam;iS<f qux putatur cor^ pho eflhcruditio eft QC dodtrina.Satis qdem miramunquid uolucrint.lxx.ucrbum hebraicu dbeodono: fexta editio tranfferre manfuetudinemicum Aquila Symmachus & qnta editio fcftinationem:5^ rePente s leritcr tranftulerint.Quis nouit fortitudinem nx tu2;& fcdm timorem tuu indignationem tuamfl**' ^ nouit poteftatem ux tux:&:pr5e timore tuo iram mam dinumcrareflntcr hebraicu &,lxx. diuerfa dlcU cfcio eft.lxx.em dinumerationem timori:& furori domini copulauit.Porro hebraicu fequenti addit ue ^ lo ut fequatunut numerentur dies noftri;fic oftendemt ueniamus corde fapienti: quod breuiter ita n ^ diiTerendu uidetur.Quis poteft nofteiqdiu ira ma ex qua timor nafeitur humano generuperfeueret m docente;qui deus es.lraq? obfecro:ut tepus uit^e noftrie indices nobis^quo poflimus corde lapienti tuo i iudicio praeparare Oui aut dixitlQuis nouit fortitudinem 8C poteftatem irx tux*.&: fecudu timorem tU indignationem tuanVoftendit efle diffidlc iras timorifq? & indignationis fecretum ratione^ cognofcere* Vnde & propheta lachrvmabiliter deprxcatur.Domie ne in ira tua arguas meinecp in iurore tuo corripi35 me.Nonemm corripit ut interficiat atqi difperdatrfed ut corrigat St emedet.Quam ob rem & in OfeeJO' pulo iudatOM cui mu u iratus eftidixir fe nequag iratofnec uif.tare nutus eoacicum adulterauerunt. fcr p Ezecbidem loquitur ad HierufalemJam non irafear tibr.SZ zelus meus recei ,c a te. Et in uerbis d.e^ fo nat quando pgit Ifrael aduerfum holtes in prmliu corde pacficomt numerentur dieS noftn; fic oftende ut uenbmus ctie fapienti.kx.dexteram tuam Cc notam faciS eruditos corde in fapientia.Quod Aqla Syni machus & quinta edirio ira uerterut.Dies noftros fic ortendeiut ueniamus corde lapientirerrorq; pcrfpicu useftxur pro diebus.lxx.dexteram dixerint.Iame quippe uerbu compofitum eftifignificans dies noiW-quod fmgulari fi feribaf extrema litteraiqu^ appellatur nmexpnmit dexteram:ficut eft illud in nomie niamin:qui interptatur filius dextrce.Sin aut men habeatidiem uel dies fonat.Eft autem fenfus: numeru anno^‘dierucH noftroruiquibus in hoc fxculo nos uiuere decreuiltiioftende nobismtprxparemusn05a ^ uentui tuo*& contempto erroiemortaliumiad te pergere fefttnemus.cupiamufqj prxfentiam ruam«' ^ te feftinemus corde fapientiWihil enim ita decipit humanu gcnusiq q, dum ignorant fpatia uit$ giorem fibifecuii huius poffefiionem repromittunt.Vnde& illud egregiedidtum eft;Nullu tam	V
& fic decrepita fenccftutisiut non fe adhuc uno plus anno uiuere fulpicetur. Ad huc fenfum pertinet* lud quod dicitur.Memcnto mortis wx:8t non pcccabis.Qui enim fe recordaf quotidie efle moriturui * rontenir	‘	.	l	Unr	p(>	nnnH	Danirl ^IVz,  t-d- J._________Mpauferas me»
j0, a/>bUCP ffa^ccfleuiflu^;tipoffimpeccata corrigere panitentia.5cmmhocfc«ris:inuemsm
delidis meis effe dcf,ftam non	rcfurrcdtionis ncgetifed g, cum eo fe neget poffe lubfiltere • apud q
omnes ginuitiispetfe^g™ ®0^lhj]oreputantur.Vbi nos interpretati fumus eruditos corde m f^itn^
«$lte$dtofoLr f«:
uos tuos
cupimus perucnire:&: tu domine reuertere ad nos.Peccatis enim noftris long
fentbt0 /ltUtUS ~ d Uftur dei auxilium.^ propterea impenfius depcajurmtcito^.uuru ^ ientiat.Sd nequaq iratum mdicem fed placatu.lmple nos matutina mifericordia tua.K laudaDimus $ bimur in eundis diebus noftris.lxx.Repleci fumus mane mifericordia tua;& exultauimus &
an omnibus diebus noftris.In cudtis pene locis hac habent.lxx.confuetudincmmt quod apud hebrseos fu^ tu^; ponitur hoc illi quafi iam fa^tuS: prxteritum referant,Hi ergo non utilli uoluerundicut fe impletos matutina mifericordia dei & lxtatos(alioqn fi hoc fadtu eratiquomodo poftea depcanf & dicut; refpice in feruos tuos & in opera tua)fed totum qd poftulat ideo deprxcanfmt mereanf matutinam mifericordiam cius:quam cu fuerint aflecutiilaudent deu at(p Ixtentur in cudtis diebus uitx fu^. Videntur aut in refurre etioms fpem 8^ xternx uitas deprecari dicentesdmple nos matutina mifericordia tua.Quod quide & .xxi, piaimi titulus fonattqui proprie ad myfteriu domini 8£ ad refurredionc eius pertinens infcribitur pro aflu pnone matutina.Lamfica nos pro diebus qbus nos afflixiftii& anis qbus uidimus mala.lxx. Lxtari fumus pro diebus qbus nos humiliaftiianis quibus uidimus mala.Et Lazarus q acceperat mala in uita fua:in finu Abrahx aeterno quiefcit in gaudio.Mala aut no ea appellat qua; contraria bonis funnfed pro afflidtione QC angultiisiqbus malis & Sara afflixit Agar ancillam fua;& de quibus in euangelio fcribitunfufficit diei ma^ hcia fua.Qu,anto igitur magis in hoc foculo paupertateiinimico^ perfecutionibus;feu potentia ucl mor> borum cruciatibus fuerimus afflidtiitantopoftrefurredtionem in futuro maiora prxmia confequcmur. Pulchre aut non dixit fuftinuimus malaifed uidimus.Quis efl enim homo qui uiuat;& non uideat morte!? quae non tam ad diflblutione corporis referenda efl::q ad multitudine peccatoi^.iuxra quod dicif: Anima
ideft feruo^: dei.Filios aut no tam illos q de eoi*: Itirpe generati funnq difcipulos debemus accipere.de qui bus & Paulus loquebaf;Filioli mei quos ite^: parturio, Vnde & loanes apoftolus fcdm merita filioi% fuo^: ^)fedtufcp ope^d fingulo^d feribit ad paruulos:fcribit ad iuuenes:fcribit ad patres,Et fit decor domini di no ftri luper nos:6<: opus manuu noflra^d fac flabile fup nos:& opus manuu noflraj*: confirma.lxx.Et fit fple/ dor domini dei fup nos;8<: opus manuu noftra^d dirige fup nos;&: opus manuu noflrai% dirige, Vbi funt q liberi aroitrii fibi ptate plaudentcs;in eo putant fe gfam confecutoszfi habeant poteftatem faciendi uel no faciendi bona fiue mala^Ecce hic Moyfes pofl refurredtione quam poflulauerat dicensdmple nos matutia mifericordia tua:&: laudabimus 8C lucrabimur in cudtis diebus noftrisinequaq fe furrexiffe contentus efl;& sternae uita: prsmia cofecutmfed poflulat ut decor domini dei fit fuper eos: q furrexerint:8: iplendeat in aiabus cordibufq; fanctopd.Sd opa manuu ipfe dirigat;faciatq; efle ppetua.ipfeq; confirmet qcquid in fa'dis uidef boni.Sicut.n.humilitas depeantis meref pr$mia:ita fupbia confidentis dei auxilio deferef.
Beati Hieronymi pfbyteri ad Pricipia uirgine expofitio pfalmi.xliiii.Erucflauit cor meu.In cuius princi pio fe excufat q> mulieri fcribat.fide fixmia^ attollit illuftres ueteris & noui teftamcti mulieres enumeras, Cio me Pricipia i Xpo filia a plxrifqj rephedi;q? iterdu feriba ad mulieres:^ fragiliore fexu ma ribus pferam.Et iccirco debeo primu obtredtatoribus meis refpodere;& fic uenif ad difputatiu culam qua rogafli,Si uiri de feripturis qu$rerct:mulieribus no loquerer, fi Barach ire ad bellu uoluifletiDelbora deuidhs hoftibusnon triuphaflet.Hieremias carcere claudif:& qa periturus ifrael ui^d non rcceperatpphctantetNolda eis mulier fufeitaf,Sacerdotes (S^iuda-i crucifigut filiu dei:& Ma ria magdalene plorat ad crucc:unguenta parat:quxrit i tumuloihortulanu iterrogandominu recognofcit; pgit ad apoflolosnepertu nuciat.illi dubitanifta cofiditiuere pyrgitis:uere turris candoris & libani;quap £* fpicit facie Damafciifanguine uidelicet Saluatoris ad facci poenitentia puocante.Uerccerat bars muliebria 6C ideo Abraa ei fubiicif i8{ df ad eu.Oia quae dicit tibi Saraiaudi uoce eius.llli delecerat muliebnaitu nug habuifli.Sexus deuoraf a uirgie;Xpm portat i corpore.Iam poflider:qd futura efl.Kebecca pgit ad itrroga dum deu:& eius reipofione codigna audit oraculu.Duae gentes in utero tuo:&? duo populi de uetre tuo di mdenfJlla duos generat diffldentes;tu unu quotidie cocipis:parturis:generas:
multiplicer--"  J'* -	-	"	^	''*r>
ftirpe:
it$ gloriae iuntmt lacris uolumi
ifacro crine uenerabile:& offert .ululdUClutlvumuw^utt.mtVp. 	0______
concludit:enygmate docet:exempIo dei mitigat,Le2imus & alia fapiete foemin/zq cu obfideref duitas; &: 5>pter unupduelle dux exercitus loab muros ariete qteret locuta eft ad populu in lapietia iua:& tat^ mul litudis periculu muliebri auctoritate fedauit,Quid loquar de Regina Sabazquae uenit a finibus terrae audi te fapietiam Salomonis;& teftimomo domini condenatura efl oes uiros Hi erualem.Helifabeth utero pro phetat 8t uoce, Anna filia Phanuelis in templ0;templu efficit dei;6<: quotidiano lemnio caelefte inuenit pa^
tatus couerfione credentis:cibos q empti fuerantmeslieit, Apollo uij% apoflolicu & in lege dodt/flimu Aq ,a & Prifcilla erudiut;&: inftruut eu de uia domini.Si doceri a foemia non fuit turpe apoftolo:mihi qre tur,
pe fit p0ft uiros docere 6C foemmasfHxc in iftiufmodi o-eu-Foroctudefl pudiciflima filia pftrixic brcuiter ut nec te poeniteret fexus tuiinec uiros nomen fuu erigerenin quo^ condenatione foemia^ m Icriptuns
altera te p prata uirentia;& uarios diuino^ uoluminu flores ducat ad eu q dicit in catico. Ego flos campi;
A 111
8Cliliu connalliu;aItcra ipfeflos domini tecu mereaf audiremt lilium in medio fpina^tfic^ximamcai^ dio filia^.Ec qa de floribus &i liliis loq coepimusifempqj uirginitas floribus coparafi opportunu mihi '
manafle alfofannim labire Chorde mefchil fir ididoth.qd nos in latinu uertimus;uidtori liliis filio^ Cho ix eruditois canticu amamiffimu.Symmachus more fuo manifeftius triuphu pro floribus interptatus eir, lgi6 fofannim uel pro his q comutandi funttuel i lilia trafferf & flores,& mefchil quotp eruditoem tx dtilflmu ionar.Idida antiquu Salomonis efl: nome;q alio fenfu pacificus appellaf.Quatuor aut pfalmi Iice in pofteriori titulo^ parte diflenmnhoc pricipio pnotanf.xliii.lix.lxviiUxxix.e qbus duo medii ifcribum tur,Dauid primus dC nouifiimus filio^ Chora^ & afaph.De cudis dicere no eft huius tpis:quem coepiipu„^ explicemus.Rede q i feculo^d fine mutandi funnde qbus apoftolus loqturzocs dormiemus:fed non oes i' mutabimunreferunf ad fine.Et hoc ipm myfteriu lectore prxparatad itelhgctia fpiritale.Vbi.n, fimple^
ne creatoris:& gloria domi conteplates i eande imagine tranfformamunqfi a gloria in gloria.nec eft tepus ulluiquo non mutet fanctus ptcrito^; obliuifccs;& in futu^d fe extendenstcu interior nofter ho renouetut de die in die:& imutabilis deus q loquif p ,ppheta;Ego deus dC non muton^pter nos mutauerit facic fua?
fimus aut ille eft;de quo Efaias canit.Catabo caticu dikdx uinex mex,& euagcliu.Hic eft filius meus di" ledusnn quo mihi bene coplacuiiipm audite;Cui no unus,ppheta:fed ois chorus filio^ Chovx nuc laud^.
xibus paret, Vidore aut eu efle;q dicit confidite;ego pici mudu,&: ad quem ifta adolefcentis-
doria & fapietis 8C gloria;& ego tuus feruus.pfedo nouit q domio uicente fuperauit;& eft particeps &1' pho^ eius,& q imarceflibile glori^corona de cadore bonop^ ope^ & de uarietate uirtutu tcxuitSalua ii:Erudauit cor meu uerbu bonu.Pro quo interptatus eft Symmachus:C6motu eft cor meu uerbo bo " indicas ad alterius fermone cor dicetis eile motu;8d fpu fandto Xpi futura facfa pandete et huc in eloqu jprupiffe.ut queadmodu c$teri de aduem eius locuti funt;&: ifte loqueref,Rudus aut^prie df digefti0 ^ bi;& cocoda^L efcagd in uentu efflatio.Quomodo aut iuxta qlitate ciboru de ftomacho rudus erumpit boni uel mali odoris flatus idiciu cfttita iterioris hois cogitatoes uerba<pfcrunt.& ex abundantia cordis oS loquif Juftus comedens replet aiam fua.Cuq; facris dodrinis fuerit faciatustde bono cordis thefauro ea qux bona funt;&: cu apoftolo loquiftan expimentu quantis eiusiq in me loquif Xps ^ Quida ex pfon3 patris diflu itelligi uolutiq, eximis uitalibus & cordis archams uerbu iuuqd i fe erat femp ^tulerit iuXta al terius pfalmi uat?ciniu;Ex utero ante lucifeF genu, te.Et quo uterus noligmficat utej^necp.n.deus dmv ditur in mebraifed eadem fubftatia pfis demoftrat)f,c cor & uerbu qa -pferf ex corde: patre oftcdere & filiu.Et ad featurdico ego opa mea regiull, coaptant itelligena-ilpfe dixit Si fafla funt:ipfe mandamt S creata funt ad dicete pfe opatus iit filius,Oia qute pater faatieade & filiu facere,bmiliter & pfem manete
toeup det"
pneipio fermois Idioma aut no folu hebraicxifed & hunx hgu$ eft pro fyntagmatibus:& feripta opufcu la dicere.Eroo & iftc u laudes cataturus eft domio carmc fuu & opufculu confecrat ei;# pro mufis genn um ipm bocat in nriciDioique laudaturus eft.Lingua mea calamus feribx uelociter fcribenris.Pro quo terptati fumus ligna mea ftiius fcnb$ uelocis,Extrema pars^logi’ eft;& cu pcedetibus iunge qd fequitui' Erudauit cor meu in laudes dei fermone bonu;&: opufcula mea qbus eu pdicaturus fumiipfi potinirriu fecram,Debeo ergo & i.Wua mea qfi Mu & calamfl ppararemt p illa in corde & auribus audientiu lcrma Ipus fandus,Meuin.eft nfi oreanu pbere linguaullius qfi p organu fonare,*qu$ fua funt,Stilus feri	>
ra,calamus uel in charta4ud ,n mcbranisaunn quacucp materia:qum apta eft ad fcribedu,Mea aut imgu fimihtudinefcnha’^  .Mtxnffiimusitellieeretnnnrl-irirrh.rxo. ^^««^f^hrcuiatueuagcmi
deftrudtu eftiglonficatu en;qua-t0 magis euageliu qd malugc eft:p mea lingua rc»K^Pmo deftr bat.Sp^ laudes ad que in Eia,a df;Velodter fpoJia derrahe:c,to pdaremelox in corda credetm fcrm° dei bat ^ Ciofus forma prae filus homm.In hebraico:Decore pukhnor es fitiis hoium.Finito^ ms exordium eft:&: f-t apoftropha ad amantiffimu & diledtu & regem:cu, d‘Sen“f	& nonTabeb^
^=r,tur aut quo pulchrior fit cund,s filiis hoiumide quo leg,mus in Efa,a. V,d,mus eu.& non hab^
' 7 j 111 cunctis mus nuiuui»^ ^	in	ciaia. v	nofitus^
trrP rnec$ de5ore*fed crat fPecies inhonorata;^ deficiens a filiis homm.Homo m	coi?0
ferre mfirmitatetqma auertit facie fuam.nec ftattm feriptura diffonare uideatur:qma ib* gnobibtas ^ ns,ppter flagella 6C fputa 8C alapas & clauos & iniurias patibuli ccmemoraf.hic pulchnt	^et
cro dC uenerando corporemon quo diuinitas Chrifti homibus comparata formofioi en
comparatoem fed abfqj pafITonibus crucistunmcrfis pulchrior ed. Virgo de uirginetqui no ex uolurare ui^ ri;fed ex deo natus eft.Nifi.n.habuifTec SC in uultu qddam oculis fydereumung; eum ilatim fecuti fuificnt apoftoli.Hec ^ ad comphendedu eu uenerat:corruiflent.Denic^ & in pfenti teflimonio in quo ait: Homo in plaga pofitus:& fciens ifirmitatem reddir caufasiquare ifta ppeflus fit.Quia aucrtit facic fua ideft paulu* lum diuinicate fubtracta:corpus iniurixdereliquit.Quida huc uerficulu fupioribus copulannut fpeciofus forma prae filiis hoiummo ad Xpm fed ad calamu referat .Effufa cft gfa in labiis tuis:rpprerca benedixit te deus in aeternuJn editione uulgata:pro benedixit unxit legimus.Sed fciendu 9 error fcripto^.lxx, tranfla> tonbus no debeat imputariiq hoc loco cu Hebraica ueritate edeordit.Legentes illud;Iefus,pficiebat $tate 6t fapientia 8C gra apud deu dc hoies.Et m alio loco admirabatur fuper uerbis gras «usrqux egrediebantur de ore illius.Et 9 in ptate habebat fermonedntelligere polTumus quo fenfu didu fir.Enufa efl: gfa in labiis tuis.Noe inuemt gfam cora domio in diebus fuisiS: Moyfes:& reliqui prophetaru.Sed ois gf^ multitudo in labiis faluatoris effufa eft:qu$ in breui tepore totu ipleuit orbe.Tanq fponfuspiceffit de thalamo fuo: a fumo caelo egreffio eius: & occurfus illius ulq; ad fumum eius.Nam & fantia Maria quia conceperat eum: in quo ois plenitudo diuinitatis hitat corporalitenplena gratia falutaf:& apoftolus fcies pdicatocm luam: non in eloquentia fxcularnfcd i uirture dei omnes mundi fupaffe dodtrinas ait,Et fermo meus p icatio meamon 1 perfuafibilibus humanx fapix uerbis:fed in oftenfione fpus & uirtutis ut fit fides noltra non in fapiahoiumffed 1 uirtute dei.Seq;ipm rephendens qa dixerat amplius aut omnibus laboraui:uati itulit no aut egoffed gfa dei q\ix mecu eft.Et rurfum qa gfa eius q in me eftind fuit uacua,Proprie aut in faluatore uerbu effufionis adiugif ut fignificet gfae largitatcrfcdm illud effundam de (pu meo fup oem carne: & cha ritas dei effufa eft in cordibus noftris,5£ nota 9 oium qux dicunf;itclligcntiam ad pfona eius referas q ah fumptus ex Maria eft:9 ppter gfam labiorum in aeternum benedictus effe dicaf.Tale qd &! apoitolo pdi> cante.humiliauit fe fadtus obediens ufe^ ad mortemanortem aut crucis,Propter quod deus illum exalta* uitiSd dedit illi nome fuper omne nomen.Sicut enim ibi forma ferui iniuria eff;& exaltatio nominifq; do* natio ad pfem redditunita hic effufio gfae 8C benedictionis in fempiternu ad cum refereda efbq potelt hu* •miliari 8>C crefcere. Accingere gladio tuo fuper femur tuum potenriflime.Specie tua &: pulchritudine tua. In hebrseo:Accingere gladio tuo fuper femur tuum fortiffime.Gloria tua 3C decore tuo. litum arbitror te locum optime inteiligere:& accin&am.Chnfti gladio militare. Vt autem fcias femper uirginitatem gladiu habere pudicitiam quem truncat opera carnis;& fuperat uoluptates.Gentihs quotp error deas uirgines fin xit armatas. Accinxit Petrus lubos fuos;& ardentem lucernam habuit in manibus. Quod autem femur fignificet opera nuptia^ihis breuiter exemplis doceberis. Abraam mittens ad uxorem quaerenda filio fuo Ifaaadicit maiori domus fu3e:pone manu tuam fup femore tuo:& adiurabo te p dominu deum caeli :Non dubium quin per eum q de eius femine erat nafciturus.lacob poftq ludtatus elt cum nomieiqui ei apparue rat ad torrentem iabothiMcfopotamia derelidta QC terram repromiflionis ingre iens non ante ifrael forti* tus eft nomciq neruus femoris eius emarcuit.^ ad filium loquitur.no deficiet ^u^a:nc<$ femoribus eius.& rurfum ipfe morimrus lofeph adiuratin femore fuo;ne eum/I^P^ro quoq; libro legimus:Gedeoni erant filii.Ixx.qui cgreffi funt de femoribus e^*ln “
Ecce ledulus Salomonis.lx.potentes in circuitu eius de potentibus ifraehom . . jmdi| diuitatis fu^> bellummir & gladius fuper femur eius.Gloria ergo & decore fuo:fl® p^nPceps fuit.Et itende prorpe: carnis opera mortificans.^ natus ex uirgine futuris uirgminus uirgm tatis pm ^	dextera tua Tn
re procede K regna.Propter ueritatem « manfuemdine & iufticiaiS deducet
hebraeoiDecoretuopfpereafcende.ppterueritatem8Cmanfuemdinemftidz.&d	.	'
tera tua.Secundo fcnptum eft apud hebrseosidecof tuome quis ad ipfum Ultio llbtar ^ joaUumr id Et eft figura quue apud rhetores repetitio nominaf.mofe ergo panegyriciiquo buda	9	eos
quos pconiis efferuntiarmatu cohortaf ad prcelium;ut femel arrepta bella non def	1 , P.
ges mdor incedens §paret fibi regnum iu his quos de diaboli eripiens P0^.^ dubiu ueritar? ii m°d dicat.Ego aute conftitutus fum rex ab eo fuper fyon montem fandu etusd^d * mex,ui ■f’ ftiam & iufticiam Chriftu appellariiqui dicit,Ego fum ma ueritas & uita^td&ice	Ramitis fum &
humilis corde,Et quia fadus eft nobis a deo iufticiaiK redemptioiK	Maeiftri	eiu^rii	d	T	inio
tur in corporeiut exigantur in mebris.Vidoria dominiiferuoy triumph® ^	«udmo A
rum profedus.Et quod fequitundeducet te mirabiliter dextera tuaaut de fiS ^ dateri- & m^ftidriTn trauiuaut tropicos de caede qua exercuit in hoftibus fentiendum ^^iStemtatin	non
finiftra eius.Chdftus totus in dextris eft. Antichriftus in fm.ftris.Hebra"
diftat i fenfu.Sagittat m$ acutae potet,ffimmpopuli fub te cadet, corda	S i dtico
potet,ffimeucliq fm,,li£.Eth,cuerf,culus tibi potimrnu aptus e: 9	^	df-Sa
canisinuinerata charitate ego fu.Nec mipc fi fpofus tuus hab^Zacuiu;& loquaf^n Efaia Pofuit me quafi ft* potentis acutae cu carbombusdefolatoriistcu patris	itmereiaaterouuineratus aiebat:
^S-tta eledamiin pharetra fua abfcodit me.His fagittis & CkoPha ' nobMam u,” “e m alio loco le,
tesssssisssaste^
1<ZS
plures funt potcntifiimi regi2 inimici:qui uuincrati fuerant ignitis fagittis diaboli^ quafi ceruus fpi pcrcuffi in iecore;fagitta: domini mittuntur ignitas cu carbonibus defolatoriis;ut quicquid uitii in c0, inimicoi% regis fuerit;excoquant:8^ falutan igne ignem eiiciant perditorem.Sedes tua deus in ^ culi uirga diredionis uirga regni tui.Dilexifti iufticiam;&: odifti miquitatem.propterea unxit te deus acu tuus oleo lastiaasp confortibus tuis.In hebraico:Thronus tuus deus in fxculu farculiid: in astcrnu Iccpt^ zeqtatis fcept^ regni tui Dilexifti iufticia$& odifti iniqtatc.,ppterea unxit te deus deus tuus oleo exultat nis pr$ particibus tuis.Duas perfonas eius q undus eit dei:& qui unxit intellige.Vnde & Aquila Ioim,V bum hebraicu non nominatiuo cafu fcd uocatiuo interpretatur dicens nos propter intelligenria deus deus pofuimus quod latina lingua dualem non recipit nume^me quis peruerfe putet domini ■ & amantidimi Si regis bis patrem nominari.Quanq pater in filio;&: filius in patrcidC alter hoyi libi & tator 8i thronus fuerititamen in hoc loco ad regem qui deus elt fcrrno dirigitur;& dicitur ei 9 3mPer/Un/ eius(hoc enim intclligo thronumiiuxu illud quod feriptum cft.De fmdu uentris tui ponam fuper tnt ^ num tuum)finem non habeatiquod quidem & Mariae angelus nunciauit,Dabit ei dominus deus thr0lV Dauid patris fui:& regnabit fuper domo lacob in faecula;& regni eius non erit finis. Nec putemus hoc Jlj.. efle contranumiquod apoftolus Icribes ad Corinthios ait filiu traditu^ regnum;& fubiiciendum ciiqu113 bi fubiecit omniaiut fit deus omnia in oibus.Non enim dixit tradet patritut uideretur feparare filium. icd tradet deo hoc eft habitandi in aiTumptioe corporis deoiut fit deus omnia in omnibus:& Chriftus qui ai1' te per paucas uirtutes erat in fingulis i per omnes in omnibus commoretur. Sceptrum autem & uirga^1 inligne efVe regnantis ipfc propheta figmficat dicens.Sceptrum a:quitatis;fceptrum regni tui. Quidam & Efaia teftimonium proferentes,Exiet uirga de radice Ieffe;& flos de radice eius afeendetihommem qui dt affumprus intelligunticui deferatur imperium:^ qui propter diledam iufliciam:& exofam iniquitatemrC gnare dicatun& undtus efle oleo exultationis pvx particibus fuis quafi praemium charitatis di odium quitans in undhone fumpmrus,Docemur autem in utra^ parte:&: amoris di odii cfTc in nobis femina-: cu ipfe qui primitias malle noflrorum corporum leuauit ad cselosiSd iufticiam dilexent;&: oderit iniquirat^ Vnde Dauid.Nonne odientes tc domine oderam;Sf fuper inimicos tuos tabefcebamfperfe&o odio qdei^ illos.Quod fequitur unxit tc deus deus tuus;Primu nomen dei uocatiuo cafu intelligendum efrifeqv^ ^ minatiuo;quod fatis mironcur Aquila non ut coeperat in primo uerficulo uocatiuo iterpretatus fif:Jc. • minatiuo bis nominans dcum:qui fupradidtum unxerit deum Jn hoc loco Photinus opprimitur; h d ^ us caput leuat;de euangelio proferens teftimonium.Afcendo ad patrem meum;& patrem ueftium: dCl' meum di deum ueftrum.Sed cum diletiu audiat eum accinfium gladio fuper fcmur:& regnare propter ritatem di manfuetudinem.*& unSr ob diledtam mftitiam;& exofam iniquitatem;& unclum efle prae fortibus fuis.De quibus feriptum eft Participes Chrifti fadti fumus;fi tamen pricipium fubftantix uf<$3 . finem firmu retineamus Miror cur folium domini dei ad caluniam uocet:quafi uniuerfa qu^ dida funt di uinitati uerbi:& humilitati hominis conueniant. Audiat atius apoftolo^ leium Nazarenumtquem unxit deus fpiritu fando,Audiat euangelium.Spiritus fandus uemet fuper tei& mttus altiffimi obubrabit tibi-propterea &quod nafcemr ex te fandum uocabitut fihus dei.Ipfum dommu fentiat intonantem. Spiritus domini fuper me eo o, unxit me.Participes autem apoftoios credentefq; figmficatiqmbus undeis iua: uo-cabulum tribuifut ab undo uocentur undiudeft a Chnfto chrifliani.Myrrha & gutta & cafia in eundis ueftimentis mis.a domibus eburneis ex quibus deledauerut te filia: regu in honore tuo.In hebraicoiM^ rha:& ftade & cafia in cudis ueftimentis tuis de domibus eburneisiquibus Jatificaucrut te filia regum 1" honore tuo Przfatio ipfa te doceatuccirco me hunc pfalmu explanare uoluifre,-quia ad uirginem fcrib-ns Pto liliis & floribus titulum repperiiltaq; confequenter & iftos uerficulos ad te referam: cui uolumen hoc fcnbitur Mortificafti membra tua fuper terram;» quotidie Chnfto ofiers myrrham, Chrifti bonus odor Es: & propterea ftademideft ftillam ucl guttam exhibes domino.Narrant & hi qui aromatum nouere uir' tutesiftade florem efte myrrhz.Quod autem fequitur cafia eft ipfa qu$ ab aliis OTpty^.i.fiftuIa nuncVP“ tunuocales in laudes dei:» omnes pituitas & rheumata uoluptatu fuo calore excoquens,ubi in noltosc dicibus feriptu eft gutta uel ftadcin hcbraico aloth legitur,unde & nicodemus centum libras myrrh®-aloesiad fepelienda dominu prxparauit.Et fponfus loquitur ad fponfammyrrha &C aloes cu omnibus unguentis primis.Et illa refpondetiManus mez ftillauerfit myrrha digiti mei myrrha plem.Proiice tu mo tis opera Chnfto in baptifmate confepulca:» huic mudo mortua elto & nihil aliud mfi de tansdoqre ad fp6fum	mezftillauerut myrrhami&digiti mei myrrha pleni.Ugimus«ungue
tu facerdotale cums s, Daul.d meminit:ficut unguentu m capitetqd defeendit in barba barbam /uron. q
cabis eu de domibus eburneisifine nr melius in hebraico fcnbiftde tcplo dentiu #laudes domm canes.
tuo.his a tc ueftibus coptus
dominatiu fpofus tuus e.Reges lftl „ (u3b tito rege fut reguliipies tui fut:q tceua^licagenuer doCtna. ru tu fiha honorificas i oibus ueftimctis di odoribus bonis di teplo eburneo eum cui	,1	ofllis
eit gratia in labiis tuis,&: accingere gladio tuo iup femur tuu potentifllme:^ fagitt$ tua: acut^.dc
ruus deus i feculu feculiip eo qd nos tratlulimus domibus eburneisrga in gra:co fcripm cft aTroCbapa^v EAFjccNTiyov qda latino^* ob ucrbi ab;guitate. a gradibus iterptati fuc:cu (bapis-.uerbum fir ETrix^piov ideft getile pal$itin$:& ufc^ hodie domus cx omni parte codu&:& in modu xdificarae turrm ac mcemu publicorum SapEis appellentur. Aftitit regina a dextris tuis in ueftitu deauraro: Quodcp fcquitur cir> cundata uarietate icxcepta editione uulgata nullus interpretum trandulit.In hebraico :Sretit coniunx in dextera tua m diadema te aureoiubi nos coniugem uertimus:ibi apud hebreos legitur fegal.pro quo Aqui iacrvvKoiAov ideft concubinam. Symmachus & quinta editio : raAAcKKv ideft pellicem. Lxx. Thco/ dotion &L (exta reginam interpretati funt.Deinde ubi ego pofui diademate aureo: Symmachus tranftulit m auro primo: Aquila quinta & fexta editio in rintiura uel in auro ophynQue filie regum funt:& in (po^ ii parantur amplexus:per myrrham & guttam & cafiam & domos eburneas deledtant eum:cuius thronus in leculum feculi eft,Qu$ autem iam fuper petram Chnftum ftabili radice fundata e catholica eccclefia: una columba perfedta 5^ proxima ftat a dextris:5d nihil in fe finiftrum habcnftat in ucftibus deauratis, de iermonibus feripturarum ad fenfum tranfiens:& cundtis plena uirtutibusifiue ut nos tranftulimus in dia> demate aureo,Eft enim reginairegnatcK cu rege:cuius filias poftumus intelligere:& in comune credentium animas: & proprie uirginum choros.Ophyr genus auri eft uel a loco india:;uel a colore nomine inditum, beptem quippe apud hebrxos auri uocabula funt^Vxorem quo(p & cucnbinam intelligamus de catico Sa^ Zomonisiqus: fine fponfo fuo uel marito dormire non poteft, Audi filia & uide:	inclina	aurem	tuam: 8L
obliuifcere populum tuum & domum patris tui.& cocupifcet rex decorem tuum:quoniam ipfe dominus tuus:& adorabat eum,In hebraico, Audi filia 5C uide:& inclina aurem tuam;S<: obliuifcere populi tui & do/ mus patris rai,&: concQpifcct rex decorem tuum:quia ipfe eft dominus tuus:&! adora eum.Hucufq? perp^ phetae linguam quam calamo fcnbenti uelociter comparatdoquitur fpiritus fandtus:ipfum regem &C bel latorem & deum fponfumt^ compellans.Hmc perfona patris inducitur loquenns ad fpofam filii fui:& co> hortantis eammt uetens gentilitatis SCidolatrix errore contempto: primum his qua? dicantur attendat: di propter quod de alienigena filia nominerur.deinde uideat uel ipfa qua? dicunturruei uniuerfam condi' tionem:ex uifibilibus intelligens inuifibilia:& ex creaturis fentiens creatorcm;<SC diligenter inclinet aurem fuam:ut qu$ dicuntur memoriter teneat.Cumq* audierit:uiderit:&inclinauerit aurem fuam: totamq; fe dodrinx tradiderint eorum intelligentix qux dicutur obliuifcatur primum populum fuumit cu Abra ham de chaldcca egrediens relinquat terram natiuitatis: & cognationis tee ♦ Nemo dubitat patrem no^ ftrum ante q adoptaremur a deo fuifle diabolum.de quo Saluator ait.Vos ex patre diabolo nati cftis. Cu ergo ait atiqui patris fueris oblita;& talem te exibueris depofitis priftinis fordibus ut fuper fratruelem de^ albata confcendas: 8i quam poflit diligere filius meusitunc concupifcet rex decorem tuum ♦ Et ne putes unum efle de turba a quo amanda esnpfe eft rex tuus 8i dominus tuus.quia uero interdum qUi rtges g/ do mini funtifunt quadam poteftate reges 8i domini:tamen eiufdem naturae cuius funt illidn quos dominan tur di regnant:indico ribi q? deus tuus fit:& debeas adorare eum.Lxx.interpraetes non dixerunt 6i adora'-bis eum: fed adorabunt eum: ut fit fenfusdfte qui te amaturus eft:qui tuam pulchritudinem diledturus: deus eft:& adorandus ab hominibus.quod de ecclefia de gentibus congregata expofuimus. unufquifque ad fe ipfum referatianimamqj credentis:qi prioribus uitiis derelidlis adoptetur in filiamunclinet aurem fu am:obliuifcatur ueteris conuerfationis:&( cum apoftolo dimittat mortuum patrem:8£ ^lem le prxbeat: qui ametur a rege.lpfe eft enim dominus eius cui fledere debeat genuit depofita fuperbia iugum humi* litatis afiumcrednterrogemus mdaeos qu$ fit ifta filia ad quam loquitur deus ♦ non dubito quin fynago* gam iefpondeant,& quomodo dicitur fynagogx Si ifraclitico populo:dimite populum tuum & domum patris tuifNunquid derelinquet gentem Hebr$am:& Abraham antiquum patremfSi dixerint de uocatio ne figmficari Abraham quia Chaldseos reliquerit:Quis eft ifte rex qui amaturus eft decorem Abraham £ Certe alius eft qui loquitunaudi fiha;ahuC^dc quo loquitur: 5C concupifcet rex decorem tuum, Qui ah* usfNon folum rex:fed Si dominus & deus:qui adorandus eft, Filia Tyri in muneribus uultum tuum de* precabuntur dimtes phebisjn hebreo eft:o filia fortiftimi in muneribus faciem tuam deprecabuntur di* uites populnVerbum hebraicum for:quod in Ezcchiele luxta.Lxx.kgimusimterpretan poteft & Tyrus Si tribulationortimmus fme fortiffima:& filex ideft lapis durifiimus:unde in prelenti loco error ortus c. Aquila enim &.Lxx,& Theodotion Si quinta editio Tyrum interpretati funt.bexta uerbum hebraicu po* fuit for: Symmachus KpcffsiAov: ideft fortiftimam Nos ipfum ad deum retulimus: ut illa cui fupra di* xerat audi filia Si uideftilia fortiffimi nuncupetur.Aut certe ipfa fortiftima iit:quia imitata eft forte patre: cuius uultum in diuerfis muneribus deprecabuntur dmites pla:biS;Dinitesin cundtis operibus bonis: fcientia.fiue qui diuites putantur in fa:cuio:fapietes huius mudi^pbiMopno^ diiciphnis erudiri.Vel qd toelius eft:qui ante diuites fuerunt:habentes eloouia dei Si teflamenta Si ^phetas: ideft de populo llrael. Yc enim ante Saluatoris aduentu hi qui de Tyro erannhoc eft de populo gentiu;& Profelin efte cupiebat: dePr$cabantur diuitem populum ifracJ;& per eos introducebanf m tcplum.Sic poft aduentum domim q cunq? ex ifrael redire uoluerint:diuites quondam familiaritate Si ptechoe dei uement ad filia Tyii:& otte rentes uaria dona uirtutu:8d cofeftiois in Xpm deprecabunf ea;Ut falute qua perdiderut iiudxa: inueniat an gentibus.OIs gloria eius filix regis abintus in fimbriis aureis circuamidb uarietatibus.ln hebreo: Ois gloria filix regis itrifecus fafeiis aureis ueftita eft.Proeo 9 in.lxx.fcriptu eft: feaoeev.&f nos uel abintus uel zntrinfecusf terptati fumusiin qbufda exemplaribus ipenif 6^Sp®v«qd' cogitatiocs fonat.by quo oftcdit.
it? 9
omnem gloriam eedeliascui fupra difium eft.Audi filia 8Z uidc:K o filia TyriS nfic appellatur filia regis effe intnniecus:&: in cogitationibusudeft i iteriori hoie:6^ i circucifioe no manufacta;fed ipu habete eoie tix fiduciam apud deum;& tota pulchritudine pofita magis in fenfuum nomine:^1 flore uerborum.QB modo autem in flamine ex quo dependent fimbriae fubtegmen intexitur;&: rota ueflimenti uirtus i itam ^ ne efliita in aureis fenfibus fcripturarumiin quibus ueftis ecclefix omnis inrexiturtmifcentur aliquarde tura;demoribus:& hoc ipfum fignificat ueftis Aaron:auro:purpura;cocco;byflb: Hyacintho^ contexta» quam fecerunt mulieres:quibus deus ad texendum dedit fapientiam; & ut inteiligere poflimus omne ot' natum fili$ regis intrinfecus:ipfa loquitur in cantico.Introduxit me rex in cubiculum fuumdn quo claulo oftio labiorumideum patrem mbemur orare.in nouoquoc^ pfalmo cuius titulus infcribiturjpro abicondi tis filii uariam habuit & lofcph tumcam:quam ei texuit mater ecclefia. De his fimbriis Saluatons eti no' pdo-ct ideft fanguinem fluens una Saluatorem tetigit: & fanata eft.Quod autem in hebraico feribitur: ti'
interiora membra obuoluuntur ecclefise 3C tota uteri tegitur ambitio.Harum fafciarum non poteft obhz uifei fponfa:fecudu Hieremiam qux mamas ligant 8L pedus in quo cogitationes fut protegunt. Adducet regi uirgines poft ea:proxime e:us afferent tibi.afferent i Ixticia & exultatioe:adducctur in templum regiSt luxta.Lxx.prior uerficulus adhuc defili^ canit ornatu:fequens ad ipfum fponfum regemqj dirigitur.Po^ ro iuxta hebraicum totum ad fponfam dicitunufqj ad eum locum ubi feriptum eft.Poncs eos principes1 uniuerfa rerra.Et legitur.in fcutulatis ducentur ad regem uirgines;fequentur eam amicte eius:ducentur il luciducentur in lamciis 6i exultatione ingredientur thalamum regis,Multam efle diftantiam animarum in chrifto credentium demonflrat canticum canticorum;in quo feriptum eft.Sexagita fut xeginxi&C od° ginta concubina::^ adolefcentulte quarum non cfl numerus, Vna eft columba meaiperfeda mea: pxirt** mea:de qua dicitur. Viderunt eam fih$;& beatificant eam regin$:& concubinae:^ laudant eam.Qu^e cr go perfeda eft & fanda corpore 3C fpiritu;& columba:^ proxima meretur uocari, Hxc eft filia de qua fdf pra didum eft, Aftitit regina a dextris tuis in ueftitu deaurato.Qux autem fupergreftk funt fex dies &a' dii&C futura regna fufpirantireginxappellantur.Si qua uero circucifionem quidem habet odaux diei» le adhuc non uenicad nuptiasjhcec concubina uocitatur.Diuerfa autem multitudo credentium:qus neC a . poteft fponfi copulari amplexibus nec de eo liberos parere adolefcentula dicitur,Ego puto de iftis uirgin bus qua: fequuncur ecclefiam:& in primo ponuntur gradu;& te efle & omnes qui in uirginitate corpori & animx perfeuerant.Proximas aurem SC amicas uiduas efle:8d in matrimonio continentes: qua: omne' cum l^tiaa & exultatione ducuntur ad templum dc in thalamum regis.in templum quafi lacerdotes dei, in thalamum quafi fponfte regis 8i fponfi.Hoc templum 8C loannes uidit in apocalypii:& propheta defide rat:Vnam inquit petii a domino:hanc requirammt inhabitem in domo domini omnes dies uirse me^»Bc iterumiDomine dilexi decorem domus tua::& locum habitationis gloria tux.Et in alio loco.Quia tran^ fibo in locum tabernaculi admirabilis ufeg ad domum deiiin uoce exultationis SC confefiioms lonitus fe-' fta celebrantium.Scutulata autem quibus fponfo fuo regina componitur;ipfa funt: qua: in.Lxx.legimuS circuamida uarietate.Pro patribus tuis nati funt tibi filii:conftitues eos principes fuper omnem terra, In hebraico Pro patribus tuis erunt tibi filii:pones eos principes in uniuerfa terra.Et ex patris perfona nequa qua' de filiatfed rurfus ad filiam fermo intelligi poteft;& ex fpiritus fandi SC ex filiorum Chorae.Si ergo ad fponfam fermo dirigitunfponfa autem de nationibus congregata cft:cui fupra dicitur obliuifcere populu tuum SC domum patris tui:debemus fponfe patres nofteiut confequeter nouerimus SC filios.pro patribus tuis de quibus in Hieremia locuta eft:q falfa poftederunt patres noftris idoJa:& non eft in eis qui pluat. Pro platone:pro exteris diuerforum dogmatum SC errorum magiftris nati funt tibi filii:quos conftituift1 principes tuos-&: fecifti in populos prxceptores. Vel certe aliter.O ecclefia filii tui quos genuifti tibimef' tentur in patres tuos:cum de difcipulis eos feceris magiftros:^ in facerdotali gradu omnium teftim6nI^ collocaueris.Sin autem patres ecclefix inteliigimus Abraham Ifaac SC lacob & reliquos patriarchasml105 qui m Patrum honore funt natiiapoftolos mteUigamusiqui mifTi funt a domino prxdicare uf« ad extre' mum terrx:& baptizare credentes in nomine tnnitatis,Sed quxritur quomodo ecclefia de gentibus paz “rre pomt Abraham Ifaac & lacob:cum ei fupra didum fiuobliuifcere populum tuum & domum patnstuuLcgamus euangelium;Nolite dicere patrem habemus Abraham:potes eft deus de lapidibus iltis hoc eft de duro corde gentilium fufcitare filios Abrahx,& in alio loco:Si filii efletis Abrahxjopera Abra-hx:faceretis,Etin Genefi ad ipfum Abraham loquitur deus.In femine tuo inquit benedicentur omnesge
S1C^one^nlerln ^Putioex fide iuftifams eftata SCtios iuftificabimur m eadem fidem & opera patris nofttf Abraham.Poteft hoc ipfum ad Saluatorem dicimel a patre uel a	^
ro & a fpintu fando,pro patribus tuis ftirpe uidelicet ludxorum qui te reliauerunt &negauerunt.nati fut tibi filii apoftoli. SC de nationibus credentesiquos conftituifti principes in uniuerfa terra.Mcmoreron^ ^lnis tui domine m omni generatione SC generationem,Propterea DODuli confitebuntur tibi m xtern
fiteWUl h &CUlvn hrcbrafco.Recordabor nominis tui in omni generatione SZ Sf
iitebunt tibi populi in fecula Sc in auernu.quod nos iterpretati fumus*cofitebunf tibi,Symmachus tra
dom saSabUfnt5RCS1'l?T1’ "cteratadfxtr1Stu.smu^ftnudcaaSoK.uffafueratobhumpopuh^ tem-S"-5 full&1K^11,1 dia“m eratiPro patribus tuis nati funt tibi ffliiicoftimes eos pnapes fup « . terra,itelliges quanta decoranda fit gloriaiez qbus prsmus fubleuandaiconucrtit ad fponium uoces
& pollicetur recordaturam fe femper nominis fponfi in omni generatione & generationem,Quod,pmifir: uidemus expletu.lpfa xpiana nobis oibus chriftianorum nomen ipofuinnomen nouu:in quo benedicunt omnes familia gentiu.Recordatur aute non in una generatione fed in omnibusmel eundas figmficans na tionesruel duas nationes iud^eoru ate^ gentiliu.Et quia hoc paru eftifi in duabus generationibus nominis domini recordetur.propterea populi qui in ecclefia fuerint,confitebuntur;& laudabunt dominu in $ter/ nu 8L i faeculu feculi.Quando & tu o filia Principia fandoru mixta choro inter uirgines duceris ad regem & ex domibus eburneis deledabis fponfu in honore tuo.tuc recordare 8t meiiqui huius pfalmi tibi domi^ no reuelante itelligentia tribui.&: dicito.Mcmor ero nominis tui:ut qux parte intellexifti carminis fi uita comes fuerit:^ totu caticu caticoru.
Beati Hieronymi prefbyteri expofitio pfalmi.xli.Sicut cerqjus deCderat ad fontes aquarumjad renatos in uigilia pafchae habita.
Mne pfalteriu fagaci mente perludransmufq inuenio:^ filii Chor$ aliquid trifte cantauerint, femper in pfalmis coru l$ta funt &C iocunda;femper terrenis humilibufep conteptis cadefha 8t aeterna defideranticongruentes interpretationi nominis fui.Siquide Chorae interpretatur calui ties,Quia ergo dominus nofler in loco Caluariae crucifixus eft 8C fepultus;quicunqs i cruce eius creduntthi filii Chorae ideft filii Caluarise nominantur.Super qua Caluaria dominus nofler iefus polt r& furredione;ad caeloru regna confcendens:irridetur a paruulis & ab incredulis iudxo^.Sed Helyfeu irri> dentesiurfi comederunt,Hoc de titulo feriptum dixifle fufficiat.nunc ad prius principium reuertamur.SP cut ceruus defiderat ad fontes aquarum;ita defiderat anima.mea ad re deus,Ceruoru natura eftmt ferpen^ tum uenena contenant: quin potius naribus fuis eos extrahat de cauernisiut interficiant atq? dilacerent. Cum uenenum coeperit intrinfecus a:ftuare:& quis eos non poflint occidere:tamen fitis ardorem & incen dium tolerantcsitunc illi.fontes defiderant;& puriflimis aquis feruentia uenena reftinguut.Quomodo ita que illi cerui defiderant fontes aquarumifi qui de ^gypto 8£ de foculo recedentes interfecerunt Pharaone in aquis fuis:& omnem exercitum eius in baptifmo necauerunnpoft interfetiionem diaboli defiderant fo tes eccleffolpatrem SC filium 8C fpiritu fandtu.De patre q> fit fons;fcribitur in Hieremia Me dimiferunt fo tem aquse uiu$:& foderunt fibi lacus detritostqui non poflunt aquam continere. De filio quodam in lo^ co legimus.Dereliquerunt fontem fapietfo.Porro de fpiritu fandto.Qui biberit de aqua quse de c^lo ori-etunin eo fons aquae fient falientis i uitam aeternam: ftatim exponitur euangelifta dicenteig? ex fpiritu fa-dfo fermo fuerir Saluatoris.Ex quo manifeftifiime liquet tres in ecclefia fontes trinitatis efle myfterium, Hos defiderat anima credentisihos defiderat anima baptizantis:& dicit.Sitiuit anima mea in deum fotem uiuum.Non enim leuiter uidere uoluit deumifed toto defiderabat ardore toto fttiuit incendio;ante q ba^ ptifma confequeretur,Loquebantur inter fe inuicem at(^ dicebannquando ueniam & apparebo ante faci' em domini^Ecce fratres demum impletum etbquod petebant.Venerunt & fteterunt ante faciem dei.appa ruerunt ante faciem altaris;& myfterium intellexerunt.Hoc enim non merentur uidere nifi illijqui ex con
fcientia & imo proferunt corde,memorantesiFuerunt mihi lachrymx mex panes die ac nodte.Per omne enim quadragefimam uacauerunt orationi atq^ ieiuniotin facco & cinere dormierunmuturam uita peccatorum fuorum confeffione qu^retes.Sed quia fuderunt lachrymas 8t fuerunt triltes;dicitur eis;Qui femi nant in lachrymisnn gaudio metent;&: beati lugentes:quoniam ipfi confolabuntur.pro quibus unmerlis
f <nvt jtlAtff >**" $eri^U*rA-$
«^vmrvv^ L« c
N 01 pfalterio dominus nf iefus xps pphetafiatc^ canif.Siqde habet ipfe daue Dauidrq ape nemo claudit;claudit & nemo apit:fed pcipue in cetefimo feptimodedmo pfalmoiq nuc P'*1 do Mus e:refurrectiois myftenu pdicaf.Hic .n.pfalmus i quo a fpu fco pfignati uocatur adc fitendum domino in laudemel ad confefllonem gentium ueri ifraelitx in poenitentia ueri facerdotis domus.quod eftin ecclefiaifme generaliter omnes timentes deumiredte pro tantis muneribus pietatis p tris qui filio fuo non pepcrcitifcd pro nobis omnibus tradidit illumta confefllone incipitur.Quoniam nusiquoniam in feculum mifericordia eius.Quis enim noftrum poterit effe confiderans ea:qu$ i 4 tidierefultanscanitecclefia;hoceftpaflionemdomini faluatorisrefurredtionemfiueafcenfionemtocn magis erumpatur in uocecopos illoru paruuloru effedtus:domino cum ramis & palmis exultatium:^ mine faluos nos facto domine bene profperare.Vnde &: ipfe uidtor ad patrem afcendens imperat ang dicenstAperite mihi portas iufticiar.& ingreflus in eas confitebor domino.H^c funt portxtde (3all>u ^ •xxiii.pfalmo inter fe inuicem angeli loquebantur ingreffiim domino pr^parantes ♦ Leuate portas pt1» pes ueftras:& eleuamini portae aeternales;8d introibit rex gloriae,Sed pulchre leuari iubentur portae * & , fublime erigi.Siquidem mxta difpenfationem carnis myiterium 8C uidtoriam crucistmaior regreditur a ^ c$los;q ad terras uenerit.Haec porta dominitiufti intrabunt per eam.Hanc portam ingreiTus eft Petrus ♦ inerefTus eft Paulustingrefli funt omnes apoftolningreiB funt & martyres 8C quotidie fandti qui($ ingr.
ingrel
diuntur,-------------------  1--------
lia.Sic enim ipfe apoftolus dixit,Si cofurrexiftis cum chnfto: qux furfum funt quiritet  ---------------------
tera dei fedet,Non dicit hic pfalmustfoli apoftoli prophetae SC martyres intrabunt per eamifed iufti intr ibunt per eam.Quicun^ ergo iufte agit;6i inter iuftos efle meruitifiduciaiiter agat in eo fperans;quia trabit per hanc portamiquia dominus non quxrit fanguinem confitentium: fed fidemi^p qua fanguis e' funditur credentium.Si habuerimus fidem;qu$ poteft fanguinem fundereiimputabitur nobis 8C cruori eifufio,0 uere infoelices iuda?i:o miferi at^ miferabilesdapidem qui per Efaiam repromiflus 6:9 poneV tur in fundamentis Syon;& populum utrunqj coniungeretiefte dominum faluatoremtefle filium dei
itpiUUdlUi d UUUIbfldVlu^ Cll 111 WpUL dll^Ull/wX pilliwin	f VllirO C
congregatam;&: credentes ex nationibus in unum gregem & mimfterium foedcrauit.A domino iac ; illudihoc eft mirabile in oculis noftrisiut nos qui ante paftlonem domini fine teftamento eramus ex &, adoptaremur in filios dei,8d fibi cingulo putrelcenteialiud fibi deus lubare contexerenalium popu a f pararet,Vos ergo iudxi habetis fcripmram:uos legitis libros.Sd nos in eum qui in eis fcriptus eft “ , *ij fu adorantes credimus.uos tenetis paginasmos fenfum paginarum.uos complicatis mebranas animaliu f mortuorummos poffidemUS fpiritum uiuificantem.Quid mirabilius poteft efle iftiufmodi facramen* ' Quid hac die fceliciusiin qua dominus iudais mortuus emobis furrexit.in qua fynagogs cultus occub» uS dt ortus ecclefiain qua nos homines fecit fecum furgere;8i umere Si federe m cadeftibus.Si impleo» eft illud quod ipfe dixit m euangeliotCum autem exaltatus fuero a terraiomma traham ad me.Hatc e die
®aam fedt doiuinus exultemusS
Ifte lecurus erit ab accipitre diabolo ab aquilis uolantibus in Ezechiele;&: omnia peccatorum eius uulne fanabuntur Vt autem friatis fratres mei 9 proprie pfalmus 1 te de domino Icnptus eft:& in euangelio P n ficut meminimus-qui intrante Hierofolyma Saluatoreipalmas leuantes clamauerunt atqj dixerunt.^ anna in excelfivKpneHiVtus qui uenit in nomine dominnoiianna in excelfis;de centeflmo leptimodecu pfalmo iftos uerfirnlos afTumpfetunt^O domine faluu me facdn hebrao fcribitur ofianamnde &. ^ patienter ferentes-uolunt nrohibere paruulos:de quibus in Efaia loquebatur dominus, Ecce ego & Put ^ mei quos mihi dedit dominus Tacentibus enim fenibus & inuidia: liuore cruciatisiparuuli clamabant . Chrittu paruuh confitenf Ouod fi & illi tacpiflentilapides uticp clamarent.i,getiliu populus:de quibu euagelio icriptu e p™^ Sus de lapidibus iftis fufcitate fdios Abraha:nSos f>Sn%^“fumusS da corde fuimusifed nflc credetes 1 Chrifto lefu 1 filios Abraha.i filios dei omnipotens adoptati	p
 .................
cauit.Cu Demetriu Phalerm S Pyfiftram i facra btbhothecte ftudio ^SgenTs libros imp^.
mopetquera fut & stcrna monumeta toto orbepquireretttuc uel maxim^ngenis uor ^ fius profecutusiQtfarienfi ecclefe dedicauit.quam ex parte corruptam Achatws detoc-« ° bis indp dem ecclefis facerdotes m mebranis conati funt inftaurare.Hic cu multa reperiKt.S: luentom	^
frS,^’f>dinquCrCt:C-ntCflmi u,i5=r-mirexti pralmicomentarium;& fe httera “““JuMquoneS11' feffus eft non repertumon quo talis tantuf$ uir( Adamantium dicimus) aliquid prxterient.l q
gentia pofteroru ad nottram uf^ memoriam no durant,Hoc ideo dixiiut qa de eodem pfalmo mihi .ppo-» fuiitiiquid eiTet panis doloris in eo quod dieitur Jn uanu uobis eft ante lucem furgereifurgite poftq federi tis qui manducatis panem dolorisioitenderem me de Origenis comentariis quid fenferit non habere. Vm de ad hebreum recurres: inueni pro pane doloris fcriptu lemaafabim.quod Aquila irerpretatus ell: doiov TtavAixrrovouvTov idelt panem elaborationum: Symmachus dp7ov Ka 7aTouy.Evov: quod exprimi' tur panem erunofum. Quinta editio & Theodotion: q in exteris cum.lxx.traflatoribus facit panem ido' lorum. Sexta csAavis ideit erroris.Nec mirandu de Aquila: fi Toc zsovhWTo pro idolis ponaticu opera manuu hominis fint:S: prophetice populus arguatur ad templum diluculo fruftra confurgere:5<: poft quie tem ad fandluarium feftinarecum idola dei honore uenerentur.fcdm 9 8i Ezcchiel fcripfir in ipfo templo facrificare idolis facerdotes. Vt aute plenius adducaris:pro dolore in hebrxo idola pofita:hoc ipfu uerbu: hoc eft afabym etiam in centefimo tertiodecimo pfalmo fcriptu eft.Lxx.quoqj idola tranftulerut. Nam 8c in eo loco ubi legimusddola gentiu argentu SC auru.-opera manuu hominu:in hebrxo habet afabeem qcf aquila interpretatur elaborationes eoru. Vnde cu ita ueritas fe habeat non fruftra quidam doloris panem; aut haereticorum intelligunt facramenta aut uitx iftms miferabilis &crumnofx interpretantur laborem; apud qua in fudof faciei comedfus panem noftru.Intercp fpinas St tribulos breuis uitx alimenta nafcutur. Illud quotp de eodem pfalmo interrogare dignata es:Qut funt filii exculTorum, Miror te in Hilarii com' mentariis non legifle excuflbrum filios credentium populos interprxtari.g? fcilicet apoftolos illo nomine putauerit appellatos quibus in euangeliis fit praeceptum.In quacuntp ciuitatem introierit:^ n5 fuerint re^ cepti:excutercpuluerem pedum fuorum in teftimonium non credentiumdicet tu argute prxcaueris non pofte apoftolos fub nomine excuftbrum intelligiicum aliud fit excutientiumialiud excuftbrumiquia excu nentes finttquiexcutiant.excufti uero qui ab aliis excucianf:6<: incongruum efleiexcuflbs apoftolos acci' pere:qui magis excutientes debuerint appellari.Quid igitur faciam^Tantum uirum 8i temporibus fuis di iertiflimum,‘reprehendere non audeo.qui 6C coniefllonis fux merito 8£ uirx induftria:& eloquentix cla' ritate:ubicunc^ romanum nomen eftzprxdicatur.niii q> no eius culpre a fcnbendum eft;qui hebrxi fermo nis ignarus fuic.grxcarum quoc^ litterarum quadam auram cceperac:fcd Heliodori prefby teri quo ille fa miliariter ufus eftiea qux intelligere non poteranquomodo ab Origene eflent didta quxrebat. Qui quia in hoc pfalmo comentarium Origenis inuenire non potuit opinionem magis infinuare fuamiq inicientia uoluit confiteri.Quim ille fumptam claro fermone difTeruit:&: alienum errorem difertiue exeeutus e. Re ftat igitur ut rurfum ad fontem fermonis recurramus hebrxi;& uideamus quomodo fcriptu fit.Vbi nos habemus ficut filii excuftbrumiibi legitur cenbnanaurimrquod aquila interpretatus eft: ficut filii pubet' tatum; Symmachus di Theodotion ficut filii iuuentutis: Sexta ccndveos vov: quod nos dicere ponumus exacuti fenfus.Ex quo manifeftum eft adolefcentix populos intelligi chnftianos-.fcdm illud exemplu qd* deus fuos fcos in modum arcus di fagittarum dicatur extendere:ut in ^pheta zacharia.Quoniam extendj te mihi iuda ut arcum.Et Saluator de femetipfo;Pofuit me ficut fagittam electam:& in pharetra fua abfco dit me.Denic^ in fequenti uerfu exceptis,lxx.qui aliter tranftulerunt:& in hcbrxo a in cunctis editioibus ita repperi.Beatus uir qui repleuit pharetram fuam ex ipfisiut quia mctaphoramjemel lumpferat ex fagit' tis :di in phareta quoqj tranilatio feruaretur.excuftbs autem di confuetudo fermois umam uegetos di ro buftos & expeditos uocat;& ipfi.lxx.interpretes in Efdrx libro pro iuuenibus tranitulemmiin quoita fen bitur:Et faCtum eft ex die illa;mcdii exculTorum faciebant opusidi medii eorum habebant haftas & fcuta Bt arcus& thoracas:5^ principes poft omnem dodium Iuda xdificantium in muro ♦ x quo 1 uertimus; 8i in pr^fenti loco pr o adolefcentibus atcK puberibus excufTos pofitosinon ut ille 0Pinaclis r ^ro aP°lto lis;qui excuffi a pedum excuflione dicantur.Legi & cuiufdam hhrum:& elegantem in eofenlumrepperi; cxcuftbs mdaeos dici a templo di lege di gratia domini:pro eo quod eft reprobos:8£ eor	os	apo^
ftolos:qui ex ipforum femine procreentur;^ in fimihtudinem lagittarum manu domj" 1c^canmJ» ^ iequenriquo^pfalmo Heliodorus magis q Hilarius noftererrauit:qui de hoclocoi	1	rtu?	e;	\a'
boresfruCtuutuorummanducabismanaopinatusaflerummagisftarefententiam.liicrmatur.fruCtus la' borum aliquem manducaret non labores fruCtuum.unde fpiritalem inrelhsen nCrS P^rquiri: di cx hac occafione agtediens difputationem tanta operofitate quod uolebat intellig mus elt p(uadendi:qua ta femper fallitas indigetmt uera uideatuncum hoc in loco non.lxx.inrerpresued launi de grxei uerbi am biguitate decepti KccpTrou^ frudtus magis q manus interpretati funr:cum Kapiroi manus quocp dicant quod in hebraeo ponitur cnac:& Symmachus quintaqfeditio tranftulerunt manuum tuarumiut ambi' guitatem prioris fermonis effugerent.Cumhxcf urtiui ut aiunt operisad lucubratiuncula uelox notarii toanus me didante fignarett plura dicere cogitarcm:iam ferme quarta hora nodis excefleratt repente imulis quibufdam ftomachi fufcitatusiin orationem prorupuuc lalrem reliquo horarum fpatio fubrepe
te fomno fruftrarctur infirmitas,	,,	r	.	l	1	••
Epiftolarjs prologus beati Hieronymi prefbyteri ad Damafu papa > expofitione catici Epithalamii can * rCCUnCd£2/^nc.cumsdo&m^	Qmncs	uterit;in	Carico
ut:primu,lxxaterptes:deindeAqladiSymmachu# ineoaotione;^adeyreuiu^na ^
.	netqai	in adtio littore meniffe fe fcribit.ita'magnite aPrc9 difleruit:ut *	^	.	in(renIi<
pletum efle quod diciturdntroduxit me rex in cubiculum fuu» Ita^ illo opere prxtermi >qma ing
eft ocii laboris & fupmmiittantas res ta dignum opus in latinum tranfferre fermonemthos duos tra(ft quos i more quotidiani eloquii paruulis adhuc ladentibus compofuit:fideliter magis q ornate tus fum:guftu tibi fenfuum eius no cibum offerens. Tu animaduertas quati fint illa ultimanda q maa fut:cuficpoflmt placere qu$paruafut.	.	... - xzu.-nrimo
Tranilatio duoru tradtatuu uel homeliaru Origenis in Cantico cantico^ e grxeo i latinu, V di pr ponif ipfius Origenis praefatio de Cantico ipfo canticoru.	#	-	r i m fcal
E cantico canticoru didturus:quomodo didicimus per Moyfem quaedam ee qu$ no loiu * fed & fanda fandorum:^ alia no tantu fabbata;fed & fabbata fabbatoruific nuc docemur icr bente Salomone eile quxdam non folu canticailed & cantica canticoru,Beatus quidem is * ^ ^ iugreditur fanda;fed beatior qui ingreditur fanda fandoru.Beatus qui.fabbata fabbatizat. beatior qui fabbatizat fabbatorum fabbata.Beatius fimiliter di is:qui itelligit cantica di canit ea.nemo q^ pe nifi in folenitatibus canitifed multo beatior ille qui canit cantica cantico^,Et ikut is qui ingreditur fanda pluribus adhuc indigetiut ualeat introire in fanda fandoru.Et qui fabbatu celebratiqd a domio populo coftitutu eftimulta adhuc necefiaria habenut agat fabbata fabbatoru.Eodcm modo difficile repe rit:qui omnia qux in feripturis cotinentur cantica peragransiualeat afeendere ad cantica canticoru.Egr^ di te oportet ex £egypto;& egreffum de terra aegypti pertranfire mare rubrutut poffis primu canticu can^ re dicens.Cantemus dominoigloriofe enim magnificatus eft.Licet autem primum dixeris caticuiadhuc 1° ge es a cantico canticoru. Perambula terram deferti fpiritaliter: donec uenias ad puteum que foderut re/ ges:8eibi fecudum canticu canas.Poff hxc ueni ad uiciniam fandae terra^ft fuper Iordanis ripam conftitU tusteantes canneum Moyfi dicens: Attende cxlum di loquar:^ audiat terra uerba oris mei.Rurfum habes neceflarium ut milites:# terra fandam haereditate poflldeas;# apis tibi prophetet:# apis te iudicet: Del/ bora quippe apis interpratatunut poflis & illud carmen quod in libro iudicu cotinetur edicere.ad regno^, rum deinceps uolumen afcendensiueni ad canticum quando Dauid fugit de manibus omniu inimicoruiu fuorum;# de manu Saul:# dixit, Domitfus firmamentum meum;# fortitudo mea;# refugiu meu;^11 rator meus.Perueniendu tibi eft ad Efaiam:ut cil illo dicas:Cantabo canticum dileds uines mes»^ ^ uniuerfa tranfieris;ad altiora confcende:ur poflis anima decora cum fponfo # hoc canere canticum c ' corum:quod quot ex perfonis conftenincertus fum.Orantibus autem uobis:# reuelante domino;qu or mihi in his uideor inuenifle perfonas.uirum # fponfam;cu fponfa adolefcentulas;cu fponfo fodali b ges.Alia dicutur a fponfa:alia a fponfo.nonulla a iuuenculiszquxdam a fodalibus fponfi.Congruu eftmt in nuptiis adolefcentularu fit multitudo cu fponfaiiuuenum turba cu fponfo.Hxc omnia noli io * quxrere.Noli extra eos;qui praedicatione euangelii faluati funt.Chriftum fponfum intellige;Ecclefia lp° fam fine macula # ruga de qua feriptum eftiubi exhiberet fibi gloriofam eccleflaminon habentem macU' lam nea rugam;aut aliquid eorumffed ut fit fanda # imaculata.Eos uero qui cum fint fideles non fut men iftmfmodiiqualesfermo prefatus e;fed iuxta modum quendam adepti uidentur falutem: animaduer te credentium ammas:#adolefcentulas efle cum fponfa.Angelos uero# eos qui peruenerunt m uirum^ feduantelhge uiros ei?cum fponfo.Inde igitur mihi uidentur quattuor otdmes.unu & unamiduos chor ros inter fe continentes.fponfam canere cu iimencuMponfum canere cu focns.Et cu mtellexensiaudi ca' ticum canticoru:& fettina intelligere illud: & cu foonfa dicere ea qux fponfa drat. ut audias qu$ audml # fnonfa S,-	n^r.ipns	dicere	cum	fponfa qu^ dixit: ut audias ea qua: dida funt fponfa:: feitina
Uelcumfbonfi fndilibus fieri Porro fi # illis inferior es 1 efto cum adolelcentulis: qua: m fponfa: deh? tus commorantur Hrequipp*ein hoc libro fabula pariter &epithalaminm funt perfonat.ex quo Kgen11 !« 6bi Epithalamium uendicarunt:K iftius generis carmen affumptum eft.Epithalamium iiquidem can ticum canticorum primu fponfa orar:& ftatim in medus precibus auditur.Videt praefente fponfumiuid» adokfcentulas fuo comitatui copulatas.Deinde refpondet ei fponfus:3i polt fponfi eloquia du ille ^ patitur faiute IerDOndent fodalesidonec fponfus fit in recubituiS: a paffione confurgatiie quxdam fpon " ornamenta fatiurus Verum iam ipfa uerba ponenda funtun quibus prius uox fponla deprecaris auditur* urus, v >.<.*	Homelia Prima.
Sculetur me ab ofculis oris fui.Quorum ifte fenfus eft.Quoufqs fponfus meus mittit ofciv la Per Moefem mittit ofcula per prophetas:iam ipfius cupio ora contingereiipfe uCI,McrVi defcedat Orat igitur fponfi patrem & dicit ad eum.Ofculetur me ab ofculis oris • f ulis eftmt compleatur fuper eam propheticum illudiin quo dicitur: Adhuc «aus cam:Ecceadfumifponfam fponfi pater exaudmmittit filium fuum. Videns dto6»»1
r	•	'«	^dcpt$cabaturaduentum:oraredemtit:&	ad	em	cominus	loquitur:Quon.abona“
fup uinu:5i odor unguent	t f	eI oia aromata.bponfus igitur chriftus miflus a patre-ue™
ad fpofa".& dicif ad eu Difexiftl iu^d|& odifti iniqtateippterea unxit te deus deus 5^ 0^° “ ‘ dus prae participibus tuis.Si me tetigerlt fp6fus;& ego boni odoris ero;6i ego liniar ungue"5'» ”	*	^
unguenta peruementiut ponimcuapoftolis dicereiChnfti bonus odor fumus in	&	cormpts
unguenrarn uaria fumutur unguentatin qhus e nardus # ftadten,# deus q fecit cdu#te^ Moyfem dicesiEgo ipkui eos fpiritu fapietis # intdkdtusiut faciat opa artis unguetariae. # • »
deus docet.Hxc fi fpiritaliter no mtelligantunnone fabulae funtfnifi aliquid habeant fecreti i none idigna fut deofNecefle eft igitur eum qui audire feripturas fpiritaliter nouinaur qui certe non nouiti & defiderat nofleiomni labore cotedereiquo poffit dignus fpiritaliu fieri fecretoru:& ut aliqd audentius dica: fpiritali. cupidine uel amore.Siqdc e & fpiritalis amor,Et quo e qda carnalis cibus:&: alius fpiriralis;S<: alia carnalis. potio:aha fpiritaIis:Sic e qdam amor carnalis a fathana uenies:alius amor fpiritus a deo exordiu habes: Sc' nemo pot duobus amoribus poflideri.Si carnis amator esiamorc fpus no capis.Si oia corporalia defpexifti non dico carnem aut fanguinem:fed argentum 8t pofiefTiones:fed ipfam terram ipfucpx^lum, Hax quip' pe pertrafibut.Si ifta omnia corempfifti;& ad nullu horum anima tua obligata emecp quoq uitioj^ amore retincrisipotes amore capere fpiritalem Ifta locuti fumus;quia euenit occafio;ut de amore fpiritali ahq div ceremus,Expedit aute nobis Salomonis cuftodire pr$ceptum:&: magis illius;qui per Salomonem loqueba tur de ^pietiauta dicens; Ama illam;& feruabit te.circunda illam 8t exaltabit te,honora illam: ut te ample tfatur.Eft qdem fpiritalis amplexus.atq; utinam contingat:ut mea fponfam akior fpofi amplexus icludat; ut ego quotp poflim dicereiqd' i eodem libro fcnptum e.Smiftra eius fub capite meo:& dextera illius amplexabit metOfculef me ergo ab ofculo oris fui,Mons e feriptura^ iperatiuu modum pro optatiuo pone revut ibi,Pater nofter qui es i celis fandtificetur nome tuum;pro utina fan6tifice£',& nuc e i prxfenti ,Ofcu-letur me ab ofculo oris fukpro eo quod eft utinam ofculetur, Deinde confpicit fponfum.uenit delibutus unguetismec aliter ad fpofam poterat ueniremec decebat aliter patrem ad nuptias filium deftinare. Variis eum unxit unguetis;fecir illum Chriftumenit diuerfis odoribus fpirans;& audinquia bona ubera tua fup uinu.Congrue fermo diuinus eande rem pro loco^d qualitate diuerfis uocabulis nuncupat,Quando ho-ftia efferf i lege:& uult Itelledtu oftedereipedufculu feparationis affaf.Quando uero recumbit aliqs cum Iefu:& fenfuu eius comunioe perfruif ;non pectufculum ut fupra:fed pedtus allpqtur.Porro cum fpofa loq tur ad fpdfurquia nuptiale carme iducifmon pectufculum ut i facnficioinopedtus ut in loanne difcipulo: fed ubera nominat dices;Quia bona ubera tua fup uinu.Comunica ut fpofa cu fenfibus fponfi;&: fcias qa inebriant atq; laetificant iftiufmodi cogitatus.Quomodo aurem calix domini inebrians perqoptimus e: fic ubera fpoti omni meliora funt uino. qa bona ubera tua fup uinum.In mediis peibus ad fponfum uerba conuertit.Et odor ungueto^: tuo^: fuper omnia aromatamon uno fed omnibusifponfus uenit undtus un
Quali debet amor feruereCut ea loquaf ad illa;q ad pfedta locutus e fpofa^Quia ceruix matqa oculi tui;qa
etia ad noftram dici animam fimiliter laboremus,Bona igii ubera tua fuper uinum:& odor unguetorum fuper omnia aromata,Si uideris fponfum tuc itelliges uerum eflequod dicif.'quoniam bona ubera tua fu> per uinu & odor unguento^ tuoi^ fup omnia aromata.MuIti habuerunt aromata^Rcgina auftri detulit aromata Salomoni:& plurcs alii aromata poflcderut:fed habuerit qs qtalibet no poimtchrifti odoribus co parari, de quo nuc fpofa ait.Odor ungueeoru tuo^; fuper omnia aromata.Ego arbitror qa;& Moyfes huit aromata:& Aaron & finguli ppheta^. Verum fi uidero chnftu;8d fuauicatc odore unguentoru cius perce-peroiftatim fentetia fero dices;Odor unguetorum tuorum fuper oia aromata.OIeu ettulum nomen tuum
camx fuper caput eius fudifte monftratur.Obferua inq;&: inuemes in euangelica lectioe no fabulas & nar^
pletamrcum hoc odore mundus cdpJetus fir.Scribitur in eodem loco de Simoe leprofo & domo cius. Ego puto leprofum mudi iftms effe principem;^ hunc leprofum Simonem nucupantemus domus ad aduentu chrifti fuaui odore copleta fit agete poenitetia peccatrice;^ fandta caput lefu m ungueti odoribus perfum dente.Vnguentum effufum nomen tuum.Quomodo unguentum quod eftufione lua odorem longe late^ 9 difpargmfic Chrifti nomen effufum eft.ln uniuerfa terra Chriftus nominatur.ln omni mundo prxdica/ tur dominus.Vnguentum enim effufum eft nomen eius.Nunc Moyfi nomen auditur;quod prius iudxx tantum claudebatur anguftiis.Neq; enim grxeorum quitpiam meminit eius.Necp m ulla gentilium htte' tarum hiftoria de illo feu c$teris;fcriptum aliquid inuenimus.Statim ut lelus radiauit in mundo^duxit le cum leges & prophetas:^ uere completum eftmnguentum effufum nomenjuum. Ipfe iuucncuto dilexe^ tunt te.Et quia per fpiritum fandtum charitas dei diffufa eft in corda nra cogrue nome effufiois interfmn Suetu effufu e nome tuu.Hsec dices fpofa adolefcctulas cdfpicit:qu5do iponfa patre rogabat.-^adipiu Iponfutn cominus loqucbatmec du adolefccntulx aderar.ln medus uero praeabus ingredif
reipon* fE°nfe laud‘?ra£ do9UUSlProPter« muccute dll?c™"”^£r^e™nt,e:	a™
am habent
quxconce^
hdeftate deabulatibus didtu cft;poft te \ odey
te ergo i odore ungueto^ tuo^e
ec unguentojK tuo^ curremus,fecudu illud.Curfu cofumauuHt illud qui in lladio currur:ocs qde curr ' unus at accipit brauiu.Braum chriftus e:8d hae qde adolefcetulaeiquas pp amoris exordiu foris itare cog fcimusauxta illud excplu. Amicus at fpofrftans 8C audies eu:gaudio gaudet pp uoce fponfi*Tale qddam
.	i._____r	-r	r • r ...	 r__•	r.n.-rU231
duxit me rex i cubiculum fuuind ait.itrockixitnos plures in cubiculu fuu,Plures foris remanetjn cu^1^
  	t4w.i io.idu illius pftolaturaductu:»^^ — --------*—
fx pfedlioe lartanf .No c semulatio i uirtutibus. Amor ifte mudus:amor ifte fine uitio c.ExuItabimus oc tabimur i te.Diligemus ubera tua.Illa q maior c:ia tuo^z ube^ ladte pfruifloqtur exultasibona uber tua fup uinu.Iftae uero q,exultationc & Ixticia deferunadolefcetulx qppe futideferut charitatem 8^ dicur ♦ Exukabimus &: Isecabimur i te.Diligemus ubera tua fup uinu.Diligemus iquiut no diligimus. Deide lo^z tur a d fpdfamixqtas dilcxit te.Laudac fpdfa nome illi aeqtatisia ppriis uirtutibus iponentes:$qtas dikx1^ te. Rurfu ad adolefcetulas fpofa refpodet: Nigra fum fpeciofa filiae hierufale;ut tabernacula cedar:ut Pe} les Salomonis .Ne intueamini me;qa ego fu denigrata:quonia dcfpexit me fol.Speciofa qdem c:6<: poiluiu i uenire quo fpeciofa fit fpofaiqrimus aut quo nigra & fine candore fit pulchra,Pcenitetia egit a peccatis:fpe/ ciem ei largita e couerfatio:& ideo fpeciofa cataf.Quia uero nec du oi peccatoru forde purgatamec du lot3 eft in falutemigra dicififed m atro colore no permanet.Fit ita<^ cadida quado ad maiora cofurgit;& ab bu^
etizomene,i.fuper pedtus eius recubes.Significanterq; de aia fpofae fermone df fuper pedtus illius recuu1 bes:qa principale ibi cordis c nfi. Vnde a carnalibus recedetesifpiritalia fentire dcbemus;& itelligere; nauP to melius ec lic amare q amare defifterc, Afcedit igic recubes fup pectus fratruelis fui.& q nuc i exordio c2
turperis.nigra pp peccata pterita turpis^pter hoc:qa i eifde uitiis pfeueras.Si uero poenitetia egeris	t
erit aia tua ,ppter antiqua delidta.propter poenitetia uero habebit aliqd ut ita dicam aethiopici decoris. qa femel xthiope nominauiiuolo tefte feriptura fup hunc aduocare fermone. Aaron & mana murmuran * qa Moyfes aethiopifia het uxorc:5t nunc Moyfes aethiopiffam ducit uxore. Siqdem lex eius ad hac noltr cethiopiilam trafmigrauit.Murmuret Aaro facerdotiu iudseo^:murmuret & Maria fynagoga eoi^. fes de murmuratioe no curat.amat aethiopifla fua;de qua 8i alibi dicif per prophetarAb extremis flunai01?
dto ialus gentilibus fadta e ac.  	_
lias ifrael couerte fermone;^ dic.Me plus amat fpofus:me magis diligit q uos:q multae filix ifrael. Vos fo' ris rtatis:&: fpofa' cubiculu uideris itrantc.Nemo dubitet nigram uocata' ee formofa':q nos fumusmt cogno fcamus deuiuc cantica catici pdicemus:ut ab xthiopix finibus:ur ab extremo terrx ueniremus fapietiam ueri audire Salomois.& quando faluatoris uox intonatis audif;Regina auftri ucniet in iudiciii;&: codcna^
os carni & fan^uini deditos.uemt a finibus terrx audire fapietia Salomonisino illius qui i teftameco uete^ 11 Pdicafifed huius q in euangelio Salomone maior c.Nigra fu 8C fpeciofa filix hierufalemigra uelut raber nacula cedanfpeciofa ut pelles Salomonis.Ipfa quoq; noia cu fpofx decore coueniut, Aiut hebrxi cedary
ternra,,	...	C.	nr-	fnA-ifiir	-vrhirvrAPc	f"i"xoz-.V.r-,	  ii	n	i	PO	tt
& In 01 fapientia ]lhus nem0 pCcflit illu.Nigra fu & rpeciofa filiae hierufal&ut tabernacula cedanut
„tr°r,ni,0niSine intueamim me:ga ego fu demgrata.Satiffccit de nigrore fuo:& per pcenitetia ad meliora co
7ni 1 nciat fe filiabus ifrael nigra quide eeifed pulchraifcdm g, fupenus expofuimnsiK dicit, ne ituea minime.qaeenr,i^. i  M»,"nnrnnmireminiciolnricp^»vio#Q»«v,f^i	•______i„nnnonerauiu*
me
utruqi apud apo(toiUiFll|i marr^ me$ pugnauerutaduerfu me.Cofiderandu qu5 fponfa dlcfCrJ.l^L ^eMi^ s^uomnal^r.!116^ guando	pugna	lurrexit.	Vide	»mntraenitem
ckf^anrC^nt^S^t‘ ^auerfltimeip^uMdtmecuitod6imneiKtinejmeamnon^^°^™^8°^
defia.ego fpofaiego flne maculaipiurjmaR, cultos fu pofita uineag: a filiis matris meaig contramealiq tenal!eriant-5Ua fo llccitU(ime curacndiftridaidu plures cuftodio uineasminea meam non feruam. modo m! r paU aJio quocunq; fandorum qui pro omnium fit falutc fo hcitu5-	^,
bufdam d^111 r ^ n°n cu °diens:aliorum uineta cuftodiat.Quomo etiam ut alios
Duioam damna fuftineat.etcnim cum fuerit liber ex omnibusifeipTum feruum fecitiut omnes lucnia
Fa3us fum inquit infirmus infirmis:Iud$is iudaeustiis qui fub lege crant:quafi fub Icgc & cetera.Dicatcp * 73 uineam meam non cuftodiui.Deinde confpicit fpofumiq confpedtus abfceflit.Et frequenter hoc in toto carmine facinqd nifi qs ipfc patiafmon poteft intelligere.fxpe deus teftis e.Sponfu mihi aduentare cofpe^ xi;& mecu efle qplurimu:quo fubito recedete iuenire no potui qd' quxreba.J^urfus igitur defidero eius aduentum;& nonunq iterum uenit;8: cu apparuerit meifep manibus fuerit coprehcfusirurfu elabitur: & cu fuerit elapfusirurfu a me inquiritur;& hoc crebro facitidonec illu uere teneam:8<: afeendam inuifus fu per fratruele meu. Annuncia mihi quem dilexit anima meaiubi pafcis:ubi cubas in meridie. Non quxro alia tempora quando uefpereiquando diluculotquado in folis pafeis occubitu.lllud tepus inquiro quan^ do i florente die quado plena luce i maieftatis tus fpledore uerfaris.Annucia mihi que dilexit aia meaiubi pafeis: ubi cubas i meridie,Diligenf obferua meridie legis, Apd lofeph meridie ffes pradiu celebrat. Ange li meridie Abrahs fufeipiunf hofpitio.& cstera iftiufmodi.Qusre & inuenies feriptura diuinam no fru ftra (eu fortuitu unuquec^ ufurpare fermoncm.Quifputas eft dignus e nobisiut ad meridie uf(p peruenv at & uidear ubi pafcatmbi cubet fponfus.Annucia mihi que dilexit aia mea:ubi pafcisiubi cubas in men:-die.Niii enim tu mihi annunciauerisacipio errabuda iadtari;& du te qusroa aliorum greges incurro. Et qa alioru erubefeo facie ate^ora cotingereifacie mea atep ora mox contego, Su qppe fponfa iormola: c>C aliis nuda lacie meam non oftedomifi tibi foli:que ia pridem deofculata fum, Annucia mihi quet^ dilexit aia mcambi pafeis ubi cubas i meridieme quando fia ficut cooperta fup greges fodaliu tuo^iut ilta no pa tiarmt non fiam cooptaiut ora no contegam:&: ad alios ulq; pueniensiicipia forfitan & cos amare quos ne fcio.lccirco annucia mihi ubi te qu3cra:& inuenia i meridie.ne forte fiam qfi coopta fuper greges fodaliu tuo^.Poft hsc uerba fpdfus ei cdminat:& dicit. Aut cognofces temetipfa.quonia regis es fpofa & formo fa:& a me fada formofa.Siqde ego mihi exhibui gloriofam ecclefia no habete macula neq; ruga. Aut fcP to:qa fi te no cognoueris:SC tua (cieris dignitate:patieris hsc qus fequunf.Qusna ifta furfSi no cogno' uens temctipfa o pulchra i mulieribusiegredere tu in ucftigiis gregu:& pafce non greges ouiuinon agno^e fed haedos tuos:Statuet qppe oues a dextris:SC a finiflris hxdos.Si non cognoueris temetipfam o pulchra l mulicribus:egredere tu in uefhgiis grcgu:5^ pafce hsdos tuos i tabernaculis pafto^.In ucftigiis inqt pa-ftoru nouiffima fiesmd iter ouesifed inter haedos tuos:cum qbus habitans non poteris mecu idefi: cu bo* no oaftore cilc.Eqtatui meo i curribus Pharaonis afiimilaui te.Si uis intelligere o fpola quo frire te debe^ as*co2;nofce cui te coparauerimi& tuc uidebis tale te ec:q turpari no debeasicu tuam fpeciem cognoueris.
Quid eft igitur equitatui meo i curribus Pharaonis aflimilaui tefScio equite fponfum jppheta diceme;& equitatio e?us falus.Affimilata es ergo equitatui meo in curribus Pharaonis.Quatum differt eqtatus me^
ecclefiaflica alaioibus aiabus q non fut ecclefiafticx.lgif fi ecclefiaftica aia esi oibus aiabus es meliorui no es melior:no;es ecclcfiaftica.Eqtatui meo i curribus Pharaonis aflimilaui te pxima mea.Demde pulchritu dinem fpofe fpiritali amore defmbit.Genx tuse ut turturis,Faciem iniuslaudet.&gcnam rubore fuccen dif .Pulchritudo qppe mulieruii genis dicif efle qplurima.Ita & nos pulchritu	.	^
genis.Labia ucro eius & liguam intelligentia pdicemus.Collu raPm	entui^	n0ft	hoc
nu collo pcdere;& nucupaf ormifcos.lta^ fine hoc decore 8t tuu ipfu collu eft	fufeitabit	eu	nnn
fponfus i recubituireqeuit ut leoiut catulus Iconis obdormiuir.ut deinceps pej"1	_	q
interim dormiente apparet fpofae fpdfi fodales angcli:&: his eam fermonibus coJ°^n^	r3
menta facere non pofliimus.nS enim tam diuites fumus ut fpofus tuus:q aureu tibi mom	t, -nos fi,
militudine auri faciemus.no enim habemus auru.Sd hoc quoqj laetandu eftifi fimihtUjlmesa , .n Ltigmaz ta faciamus argenti.Similitudines auri faciemus tibi cu ftigmatibus argenti.uerumno oi t p .iea donec fpofus tuus furgat a cubitu,Cu eni ille iurrexeritiipfe tibi au^dpfe faciet argentunpietua m leiuq; deco rabit,^ eris uere diues i fpofi domo fpofa formofaicui eft gloria in fscula teculop. amen.
Secuda Homelia ex Origene tradu&a. , - in n.m rA •
B eo loco m quo feriptu eft Nardus mea dedit odore fuuiufq* ad/uf,° rL,mr / ^ia U0^ tua fuauis:& forma tua decora &: c*tera:oes ai$ motides uniuerfitatiscoaitor deus creauit ad bonu.fed pro ufu nfo fit faepc.ut res q bonx fut p naturaidu male nis a iniuimos ad peccata deducat.Vnus de aix motibus amor eiquo bene utimur ad amandu. 1 pietia amemus &'ueri tate.Quando uero amor nf i peiora corruerit amamus carne 8C fangumem.lu ig tuipunahs audi fpirv taliteramatoria uerba cantari:& difee motu aia: tua:;& naturalis amorisiccd d ^horatraflerre.fcdn illud*Ama illa‘& feruabit te.circuda illa & exaltabit te.Viri diligite uxores uejtras ait apoftolus.fed no titie^qgdlxmnuiri dlligitcuxorcs uras uetGfaens effedUedtionc®^r°™P ^P^isquo^^titos m h°neftam;fcies ee placentem deo:docuit quo uiri uxores fuas amarede ercs. Viri diligited^^ , ^ ffras-.flcut & Xbs ecclefia.^ hoc qde in ^cemio eoru q poftea dlfler. fnF:f_ r imus«qa amia fp 5fu _ i recubitu fuo eft Creqefces enim dormiuit ut leo;& ut catulas leonis)^	^miferat donec ill	g
fimihtudines ft Mti ee fafiurosmo habentes JuF ut fponfus:& quodamo ahis uerb.s ponf.pamo
pdicata elhnom'ri«iotuMiter ad hsc fpqfa rerpSdinS^pf3 d	b?ra foo elfait *
qtf audterattQmilitudines auri faciemus tibi cu ftigmat.bus argen hdoncc rex ^re™bnu fu°elt ait N^ dus mea deditiorem fuu.FafricuIus gutto fratruel.smeusm.hnmedio uberu
igif aptabius ei id qd pceflitidonec rex i recubitu fuo ciid qd fequit.Nardus mea d	^
tviw wivvijicipotuic uenuoan crecentii» ucuduibim. uui* t/““t''-'-*uus:refp6dic magitter atcp faluator. per pauperes habebitis uobifcuime aute no fp.Prxuenics qppe hxc i die fepulturse mex fecit. Io pdicatu fuerit euangeliu iftudidicef & 9 fecit hxc 1 memoria eius Jn figura ergo iftud qd nuc loqtur.LN dus mea dedit odorem fuuulla fup caput domini fudit unguetu:& tu quocp affume nardumt poftq c3? ielu fuaui odore pfudensipoiTis audacter effari;Nardus mea dedit odore fuu;&: a lefu reciprocu audire ic ^ monciqa ubicuq; prtedicatu fuerit hoc euageliu 1 toto mudo:dicef Qc q? fccit hxc i memoria eius. tuCI que facito;in uniuerfis gentibus pdicato.quando aut hoc facies(Si fadtus fueris ut apoftolus:6^ dixer|s*^P bonus odor fumus:in omni loco in his qui faluan£;& in his qui pereur;bona opera tua nardus fut.Si ue peccaueris:peccata tetro odore rcdolebut.Dicit qppe poenitens,Cdputrucrut & corrupta funt cicatric mex a facie infipietix meae.No de nardo ^pofitu cft nuc fpiritui fco dicere:ne($ de hoc qd oculis intuea; mur euangelifta fcribit unguctoifed de nardo fpintalnde nardo quae dedit odore fuu.Falciculus ftactes guttx fme ftillre fratruelis meus mihi.Gutta unguenti cafiagalbani:in exodo legimus pcepto domini iq thymiama.i.in facerdotale chrifma cofedtu.Si ergo uideris faluatore meu ad terrena aut humilia defccnde tem uidebis quo uirtute magna 5^ maieftate diuina ad nos modica quasdam itilla defluxerit,De hac flil'3 8C ^>phcta cecinit dices:& erit de ftilla populi huius cogregandus cogregabif Jacob.Et ficati fecudu aliun1 fenfum lapis erat ^cifus c mote fine manibusmoftri 1 carne faluatons aduentus.Ne^ enim totus mons la it q dcfcenditad terras nec poterat humana fragilitas totius motis magnitudine capere.Sed lapis ex mon/ te lapis offenfionis:6d petra fcandali defeedit i mudmfic fccudu alium intelledtu ftilla nuncuparur.opprri: bat qppemt qa oes geres i ftilla fitube reputata funis q pro oium falute fadtus eft oiatet ftilla fieret ad eas Jibera'das,Quid em' pro noftra falute no fadtus cfNos inanes;& ille exinaniuit femctipfu forma ferui accv piens.Nos populus ftultus no fapiens;& ille fadtus e ftulticia pdicatiomsmt fatuu dei fapietius ur minibus^Nos ifirmiufirmu dei fortius hominibus fadtu c.Quia igif umuerfx gentes ut ftilla	,
momentu ftaterx reputata funnlccirco fadtus e ftilla;ut p eu a ueftimentis noftris odor ftilla: ,pccdt ^ iuxta illudiMyrrha 8C ftilla & cafia a ueftimentis tuis:a domibus elephatinis: ex qbus laetificauerunt (-lix regu in honore tuo.Cjux in.xliiii.pfalmo dicutur ad fponfam.Fafciculus ftillx fratruelis meus rm * Confideremus qd fibi fratruelis noie uelit ccclefia.qua: hic loquit de fratruelemos fumus ex gentibus gregati.Saluator nofter fororis eius e filius.i.Synagogx.Duae qppe fotores funt ecclefia &C finagoga. balu tor ergo ut diximus-filius fynagogx fororisiuir ecclelixifpofus ecclefise fratruelis e fponfse fuae.-, FafdcUz lus ftillx fratruelis meus mihiU medio ubeni meo^ comorabif.Quis ita beatusmt habeat hofpire 1 pr»1 cipali cordean medio uberum:! pe<ft°re fuo fermonem deiiTake quippe qd canitur.In medio uberu n« orum cdmorabif.Si non fuerint fa<3$ mamae tusan medjo eam habitabit fermo dmmus.pecebat i eat'
11	Lv*-plr rnr'iri pvnrxvifinnp Pine	Irt
Hierufalem dominica corripi^^	dlclf ad ddn	fia?$	rdt	mam$	.Caftaru	ube:
ia non frangunturifed meretrici', ubera laxis pellibus irrugantur Pudicam eredta funt ubera: & u.rginaU robore tumentia.Sufcipiunt Termone fponfi;& dicut.ln medio ubeg; meo^ comorabif.Botrus Cypri 6» truelis meus mihi.lnitium e Termonis m germineiSi mitra Cypri.i.flontlonis i uerboiunde ait Botrus C/ Fri.i.fl0ritionis fratruelis meus mihi.No oibus e Botrus Cypmfed his q cius flore digni funr.Aliis uua ua iia eft;huic foli qux nigra eft &C formofaun floris decore fe pbet.Botrus cypri fratruelis meus mihi. fimpliCitCr ait botrus cypri fratruelis meusifed cu additamento mihiiut doceret no oibus eu effe botr13 cypri.Videamus aute i quibus regionibus botrus ifte fit fpdfae.In uineis Engaddi qd* interpretatur oc lus tentatiois ln uineis idf oculi tentationis botrus Cypri fratruelis meus mihi.Tentatidis oculus m P fenti eft,SiqU^ - tentatione moramur i hoc mudo:&: tentatio eft uita humana fup terra.du in hac uerfamuta uineis fu	£mdduSi aute meruerimus poftea tranfplantariia noftro agricola trafferemui*
Nec dubites qa poffis de Enlddi uineis ad loca meliota tranfferri. Agricola nofter ad tranffereda mnmm crebra meditatione ij calluit.Vinea' enim ex aigypto traftuliftiieiecifti gentes & plantafti eam.op«u‘ tes umbra eius:& atbufta eius cedros llbani.Et haic qdem qua expofuimusdocuta fit fpon&^ gnificas amore fuu;& rponri uenlent.s hofpitmiquomodo in medio ube^c & fui cordis «chane°>Pfa oculi mes comoret. Rurfus fpofi ad eam fermo dirigit ;& dicit,Ecce fpeciofa proxima mea:ecce ip tui oculi colubat.llla rlc dicit ad fp5fum.Ecce fpeciofus fratruelis meus.no adiungit f J,”1dicirEcce fpe' aut quando loquitur ad eaiecce fpeciofa meamdmg.t & proxima mea,Quare aute	fa	es	«xima
ciofus .pximus mihiifed tantum ^ccc fpeciofusfQuare ille n6 folu fpeciofa es	£	nl3lt
meaiSponfa fi loge fuent a fpofo.n5 eft fpeciofa.tuc pulchra fit quando dei uerbo coiuglf^ docef a fponfoiut proxima fit;& a ruo larere no recedat.Ecce fpeciofa jaxima mea:ec« ipeno^m dem effe fpeciofa ex eo g, #Xima mihi es.Poftq ee coeperis fpeciofa:etia fine addiMmento^ m ^ te es fpeciofa.Ecce rpeciofa .pxmia mca ecce rpeciofa-Vtieamus Sd aliam laude	eft	c3m:i»
mur fponfc fieri.Oculi tui colub$,Quj uiderit muliere ad cocupifcendu eamiiam n1 , jneredifia' corde fuoioculos non habet colab$§iguis uero oculos colubs no habet;domum fratnslm mg
foelixmon feruans illud quod in prouctbiis cftpcepram.In domum fratris tui ne intres infoelix.Pro eocp, lxx.intoeli> interptati funuAquila hebra:a exprimens ueritate Atreonfo.i.ftulrum pofuit,Qui aute habet oculos colubae.-uidet re<fta:& mifcricordia ,pmeref# Videns porro qs uidet rcdamifi g cado cofpedu & pu ns intuetur ocuIis^Noli igif mihi his tantum carnis oculis itelligere.-q didta fu nt; licet & de his intellexilTe no mutile litifed ingrediens ad iteriora cordis tui:8d alios oculos mente pquirenszqui & a dei mandato illu minantur (mandatum quippe dei illuminans ocuIos)fllud enitcre:labora;contende:ut fande intelligas uni uer a qux dicta funt,& fimilis fpiritui q in fpecie defcedit colubae audiasiqa oculi tui coIumbx.Si intelli^ gaslegemIpiritalitenoculituicolumbxfunt.Siintelligaseuangeliummtfeuultintelligieuagelmm &pz mcarijuides lelum omne laguorem & infirmitatemon folum eo tepore quo carnaliter fada funt fui Pie me ditatuaed hodiecp meditantem & non tantu tunc ad homines defccndifTe.-fed hodie^ defcendere; & ce p, lentcm.bcce enim uobifcum fum ufcg ad confumationem fxculi:Oculi tui columbae futiEcce fpeciofa^z xima meatecce fpeciofaioculi tui colubx.Has de fe fponfa audiens laudesifponfo uicem in laudibus tribuz itmon quo ei quod no habet fuo pconio largiatur;fed itelligens decorem atq? cofpiciens ait.Ecce fponfus -1? ^US pulchenledus noder umbrofus.Quxro ledum in quo fponfus cum fponfa requiz elcat:& ni fallor corpus humanu e,Siquide ille in euangelio paralyticus q iacebat in ledo: & abire i domu iua lublato grabato uoce iuflus ed faluatoris ante q fanaret' fup debile mebroru fuo^ corpus iacebatiqd' pOttea dei uirtute folidatum ed:fic ego itelligo tolle grabatu ruum:& uade in domu tuam ♦ Neq; enim ad hoc filius dei de cariedibus ad terrena defccderat;ut deledulis iperaret;^ cbfurgentc ab $grotati6e fua fi" ne ledulo no pateret abfcederc,Tolle inquiens grabatu mu & uade in domu tuam,Et tu igitur a faluatO" re fanatus tolle grabatu tuum:8<: uade in domu tuammt cu ad te uelut fponfam uenerit fponfus:& 1 eo te" cu fuerit reclinatus dicas.Ecce fpofus fratruelis meus equidc pulcher;acdinatio nodra umbrofa:ecce fpC" ciolus fratruehs meusripfe 8C fpeciofus c 8t umbrofus.Per die qppe fol no uret temeq? luna p nodem.Tra" bes domu nodraru exdri multitudinis uerba funt. Videnf autc mihi uiri hxc dicere;q cum iponfo fut de qbus fuperius fermopfatus eidomos cedrinas trabibus itexras;&: cypreflls cotignatas.Siquidem pro dibe afcedit cypredus; 8C pro coniza afcenditpyrtus.Requircs igif cuius natura ida fut ligna; & cardrum imz putribile;6t cypredum odoris optimi dephendensdabora &C tu ita cotignare domu tua;ut de te quoq; pof fit dici:Trabes domuu nodraru c£edri:& cotignatioes nodrx cypdi.Pod hxc fpofus loquif;Ego flos cam pi & liliu conualIiu.*,ppter me q i ualle era;defcendit in ualle;&: in ualle ucniens fit liliu.pro ligno uit$ qd* plantatu ed in paradifo deiitotius capi.i.totius mundi & uniuerde tenx dos fadtus ed.Quid enim fic pot ee flos mudiiut uocabulu xpi^ Vnguentu effufu nomen eius, Aliter idipfu dicifiego flos capi & liliu coualz liu,& hxc quidem de femetipfo.Deinde fponfam laudans ait:Vt liliu in medio fpina£>;fic proxima mea i medio filiaru,Sicut liliu no poted fpinis coparariunter quas femp exorif ;eode modo proxima mea fiiper oes filias liliu e in medio fpinaru.IAa audiens fpofa uice reddit fp5fo:& fentiens illius etia fuauitatem l uo cem laudantis erupit, Vnguento^ qppe odor licet fuauiter fpiret;8( ienfum odore demulceannon tamen eiufmodi e;ut fuaue fit ad ededu.Ed autc aliud qd optimi faporis fit odoris,i»ut ^uccs dulcore deledtet & fpiritu mulceat odoratu.Tale ed malu & idiufmodi ed natur$:ut in fe utraq^pomdeat , iccirco nolens non folum bene olentia fermonis;fed & dulcore eius fponfa laudare ait.Vt malu in lignis filu$;ita fratrue lis meus in medio filioru.Oia ligna:oes filux arbores ad coparationem fermonis dei lilu^ iferaces exidiz manmr.Adchridil (altus ed oc qd1 dixeris;^ infrudtuofa funt oia.Qu* enim pofiunt dici ad eu coparata frudtifera,Etiam ligna qux uidebanf frudibus icuruariiad collationeaduentus eius ifructuola modrata fut.ldeo ut malu in lignis filu$;ita fratruelis meus in medio fihoru.In umbra eius cocupiui a edi .Qua" pulchre no ait in umbra illius cocupifcotfed in umbra eius c6cupiui;& no fedeoifed fedi.Siqmdem m prm cipio no poimmus cu eo propriu coferre fermonem:ueru in principio ut ita dicaiqda maie a is i Ims uni" bra perfruimur, Vnde & in pphetis legitur.Spiritus faciei nodrx chridus dominus.cui iximus, n umbra eius uiuemus in gentibus;& ab umbra ad umbra alia tranfmigramus,Sedentibuscn* “15 § nfe ^ umbra mortisdux orta c eis;& tranfeamus ab umbra mortis ad umbra uit^.Seper jdjufmodilutprofedus: ut in exordio defideret qfpiam faltem in uirtutu umbra cofidere. Ego puto ideo ^ natmitatem iefu ab umbra ccepide;6( no in umbra;fed in ueritate finira.Spus inqt fandus ueniet i' te:8C uirtus altiliimi obubrabit ti" bi.Natiuitas xpi ab umbra fupfit exordiumo folu autc i Maria ab umbra eius natmitas cocpit;fcd & i te: fi dignatus fueritinafcif fermo dei.facigif ut pofVis capere umbram eius:& cu umbra tueris dignus effedus ueniat ad te ut ita dica corpus eius:ex quo umbra nafrif.Na' i modico fidelis:«x i maioribus erit fidelis .In umbra eius cdcupiui;& fedi.Vides qa no femper in umbra detinfed inde ad meliora tranfierit dicens. bt ftudus eius dulcis in gutture meo.Ego inqt defideraui in umbra eius requielcere:led podq me fua ^texit umbra:ct frudu illius faturatus fum;&: frudus eius dulcis in gutture meo.lntroducite me i domum uim. Foris ftetit fponfust&ab fponfa fufceptus eft.ln medio qppe uberum ilhus reqmeuit. proxime muenculx non funt ifliufmodiiut fponfum hofpite habere mereanf .Multijudmi fons m parabolis loquit mereor
ne mult$ adolefcentulae forte nos fimus.Introducite me i domu uini.Cur tam diu fons maneo, Ecce Ito antexto^ puIfc)tSl- quis mihi aperuerittigrediar ad eum:&coenabocueo;& ipfe mecum. Introducite
eltra.Ej fic introducite in domum ueftram fponfum:uerbum;fapietiam;ueritatem.Pdt aute oc ad cos dv cuqui nodum perfedi funtJntrodudte me in domum uini.Ordinate m mechaiitate.EkgateMocutus el
ordinate.Plurimop: gppc inordinata efi: charitas.Quod i primo loco debent diligererdiligut i fecundo*^ jn fecundoidiligunt in primo,*& qd oportet amare quartoiamant tertio:^ rurfus tertiu in quarto;6^ eli pheriiqj charitans ordopuerfus.Sandtoru ucro charitas ordinata cft.Volo ad itelligendu hoc guod oie eur.ordinate I mc charitatem aliqua exempla replicare.Te uult diuinus fermo diligere patreifiliuuilia: u te ienno diuinus diligere chriftumtnec dicit tibi ne diligas liberosme parentibus charitate iungaris.bed q dicit nbi; ne inordinatam habeas chantatemme primu patre aut matremideinde me diligas:ne filii ^ plus q mei charitate tencaris.Qui amat patrem aut matrem fuper meino eft me dignus. Qui amat iiliu ^ aut filiam fuper^memon eft me dignus.Recole confcientiam tua de patris mfis ffis ue affedtu. Cqiidera q Jem circa fermone dei & iefu habeas charitatemiftatim dephendes magis te filiu Si filia diligere q uerbum magis te pareres amare q chriitum.Quifputas ita ^)ficit in nobisjut prxeipuam Se primam iter oes ferm ' nes dei habeat charitate^q i fecundo loco liberos ponat^Iuxta huc modum. Ama uxorem tua. Nullus ^P' pe aliquando fua carne odio habuitifed amat ut carnc:& erut inquit duo i carne una &: non i uno fpititu * Ama 6C deuifed ama illu non ut carne 8d fanguinemifed ut fpiritu.Qui enim adhaeret deoiunus fpiritus e. Igit ordinata c charitas i pcrfedtis.Vt aut polt deu etia iter nos ordo ponat,Primii madatu c:ut dilig31*1115 parentesrfecudu filiositcrtiu ut domefticos noitros.Si autc filius malus c;S^ domefticus bonus:domelficl1^ i charitate filii collocetur.Et ita fietiut fandto^: ordinata fit charitas, Magifter que^ & dominus nofter1 euangelio pccpta de charitate coftituens ad uniufcuiufcp diledtionc jppriu aliqd appofuit;S<: dedit itelliSe/ tia ordinis histq poffut audire feriptura dicentem.Ordinatc in me charitate.Diliges dominum deu tuun1 ex toto corde tuo;S^ ex tota mete ma:&! ex tota a ia ma;& ex tota uirtute tua,Si diTiges pximu tuu ficut te' ipfummo ,pximu ex toto cordeiex tota aia Si ex tota uirtute;8i ex tota mete,Rurfus iquit, Diligite inimP cos ueftrosiSi no appofuit ex toto corde.No eft iordinatus fermo diuinusmee ipofiibilia peipit, Nec diliS1 te inimicos ueftros ut uofmetipfos.Sufficit eis q> diligimusiSi odio no habemus,Proximu uero ut teipfuu3. Porro deu ex toto cordc:8i ex tota meteiSi ex tota uirrute.Si hxc itellcxeris:Si itellecta copleueris: fcciE quod fponfi fermone pcipif.Introducite mc in domu uim.Ordinate i me charitate,Quifputas e nobis cha ntatis e ordinatorCCofirmate mc i unguentis, Vnus dc iterptibus pofuit oinanon alias
Hxc aut fponfa loquit.Stipate mc l malis.In qbus malis^Vt malu i lignis filuar:ita fratruelis &0 i medio filio^Jccirco i malis eius ftipate mc;quia uulnerata: chantatis ege,Qua pulchru ed q decoru a charitate uulnus accipere,Alius iaculu carnei amoris excepit,alius terreno cupidine uulneratus e;tu n ' da mebra tua:Si prtebe te iaculo eledloiiaculo formofoEquide deus fagittarius e.Audi feripturam deh° eode iaculo loquetcnmo ut amplius admireris:audi ipfu iaculu qd loquat,Pofuit me i fagitta eledla 1 pharetra fua feruauit me:5i dixit mihi.Magnu e tibi hoc uocari pueru meu.Intellige fagitta quid dicat: &■ quo a deo fit elcdhiq beatu eft hoc iaculo uulncrari.Hac fagitta uulnerati fuerut illi:q inter fe iuicem c°n ferebant;Cor noftru ardens erat i uiaicu aperiret nobis fcripturas.Siqs fermone nfoifiquis feriptura: diUV no magifterio uulnerati pot dicere qa uulnerati charitans ego:hunc & illud forfitan fequif qd forfitan dico.manifefta promo fentetia'.Siniftra eius fub capite meo:& dextera illius amplexabitur mc.Habet 8L in finiftra & in dextera fermo dei fapictia.cu pro itelletius uarietate fit multiplexa fubiaceti una e.lpfc Salo^ mon de Jeua & dextera fapientia: docuit dicens.Logitudo em & anni uit^e in dextera eius.i finiftra autem ipfms diuitix & gloria Jdf leua eius fub capite mcomt me faciat reqefcere: & brachium fpofi fiat ceruical mcum:&: reclinetur aii principale fup fermone dei.Leua eius fub capite meo, No expedit tibi habere cer-
Totu te fpofi dextera complcdtaf.Logitudo qppe 81 anni uitx i dextera eius,& ob id Ibg^
coPlexabifme
  dormit i uobis o filiae nieruiaiemio aaoiacctuj^q! mc no dormiuit.quia ....... . _.0
ntateu uobis aut d nlures eftis:^ adolefcenmlx 8t hhx hierufalem dormit charitas fponfi, Adiuraui ergu uos filix hieri " ■	-. • - or c-xi,, ifln-inpntictfpH /v fnC-.v______r i •	,  c~rrator
uniuerfitatis, dormiuitiea
buc i	Slitot	dobio^omritat	^o&uto^lbt*^
peftanbus fluduant,suratac uero coru uonbusq cupmt fpofo uigilantc faluari.ttatim hu° glhrasittanmunda^ moles c5qu,'efcut:fpiritibuS cottarm ,aepaf:fluauu rabies peftas mors & derperatio eft,Ad,uro ergo uos filix hierafale i uirmtibus & i uinbus	'fratrU
illius agriplem que benedixit dominus.Si leuauci ms & rufeitauentis charitat&guoadul^	(„5
dismei.Ecceh,cuemtfaliensr ermontes.Hicadbucloquifecdeliaexhortansadolc«nulas,utad ^ f, pparcmr aduenmm.fi tamen uenire uoluerit K mu illis prsbete colIoquiu.Adhuc gimr loqueme « . m fponfus.quc digito monftnt;& diclt,Ecce hic uemt falles fuper montes.intelligc fe'* ”“’h3 dei r S,-tf?tam^U$j:-nirS citius fermonis cotemplef aduenm.-q fibi fapiena ue ffe entiat^ ntate:&d cat nomdetibus.Eccehicuenitiorate ut 8i ego poffim dicere:ecce hic uemt. SMiporo diflererefermoneiquodamo&eg0did.Eccehicuenit.QuofNouuqjubiuallisinoubihm aloe ^ uemt. ialiens fuper mpntesitrafihens fup colles,Si fueris monsifaht in te fermo dci.Si non ualuens
fed fueris collistfecudus a monte tranfiliet fuper te Quam uero pulchra & couenfentia rebus uocabula.Sa iit fuper montes:quia maiores funt.tranfilit fuper colIes;quia minores funr.n5 trafilit fuper motesmo falit luper colles.Ecce hic uenit faliens fuper montesitranfiliens fuper colles.Similis efi: fratruelis meus caprex
aut hrnttln	  f___1 ...	.	 1	•	T	r______.V _____________________   V	-	c
. . r - -	^	- -1 pariter appellatur ceruus a caprea.f^uoda modo enim cognita
uicina lunt ilta animalia.Caprca.i.dorcas acutiflime uidct.Ceruus iterfedor fcrpentum e. Quifputas c di/ gnus e nobisrq iuxta dignitatem loci atq; myfterii plenam poflit explicare rationc^Oremus dominum: ut nobis largiat fenfum ad percipiendas fcripturas:& poffimus dicere.-quomo aperiet nobis lefus feripturas f Quid igitur dicimusfqa dorcas hoc efi: caprea fcdm eo^: phyfiologiam q de naturis omnium animalium diiputantiex infita fibi ui nomen acceperit. Ab eo eni q? acutius uideatndefi cxttoTou o^eccS 2lepkeiv dor-cas appellata efi.Ccruus uero ferpentulinimicus ac debellator efiiita ut fpiritu narium eos extrahat de ca/ uernis:a fuperata pnitie ueneni eo^: pabulo deledtef.Forfitan faluator meus caprea fit iuxta Gg^picrvicer uus iuxta opera,Quinam ifia funt operat Interficit ipfe ferpentes:cotrarias fortitudines iugulat.Ideo dica ei m contriuifti capita draconu fuper aquanu cotriuifti caput draconis.Similis efi fratruelis meus caprea: uel hinnulo ceruo^ fup montes domus dci.Bethel quippe iterpretatur domus dei;No oes motes domus dei iuntired qui motes ecdefia: funt.Inueniunf quippe & alii montes erefli:& cofurgentes aduerfus Icicn/ tiam deiimontes xgyptiorum & Allophylo^i.Vis fcire qa fimilis efi fratruelis meus caprea::aut hinnulo ceruorum fup montes Bethcl^ Efio mons ecclefiafiicusmions demus dei:& uenict ad te fpcnfus fimilis ca prea: uel hinnulo ceruo^ fuper motes bethel.Cernit fponfum appropinquafie uicinus qante fuper mom tes uerfabaf & collestammulat eu tranfiliete atq? falictc.Et poft hoc ad fe & ad alias adolefcentulas adue/ niflc cognofccns dicit.Ecce hic retro pofi pariete noftru.Si ^dificaucris parietem: & feceris aedificatione dei ueniet pofi pariete tuu pfpiciens per fenefiras. Vna fenefira unus efi fenfus.per hunc,pfpicit fpcnfus. Alia fenefira alius efi fenfus:& p hunc fponfus follicire contuef.Pcr quos fefus cni no perfpicit fermo dei £
-4 C,.	i-^rrxiVprr»	r-.ii/-i	npr	/.ic	(ririfiic	y	i	f	■	(/‘niipnc	/-fnr-ril-x.V	I,, "l 71 -   r- -
do uideris muliere ad cocupifcendu eaaam mors afeendit p fenefiras tuas.Eminens per retia. Jntellige qa _ medio laqueo^: ambulas:&: fubtus machinas tranfeas fminetes.oia retibus plena lutidiabolus laqueis cun^ <fia copleuit.Si aut uencrit tibi fermo dei & coeperit eminere dc retibusidices, Aia nofira erepta c de laqueo uenantiuilaqueus cotrims efi:& nos liberati fumus.Benedidti uos a dominoiq fecit adum & terram.Emi netigif fponfus p retia tibi uiam facies.lefus defccdit ad terrasifubiecit fe retibus mudiVVidens magnu ho minu grege retibus ipediturnec eu ab alio nifi a fe pofie cofcindiiuenit ad retia aflumens corpus humanu t qd1 inimica^ fortitudinu laqueis tenebat :ea tibi dirupit:& loqueris.Ecce hic retro pofi parietem nofirum .pfpiciens p fenefirasteminens p retia.cu eminuerindicit tibi.Refpondet fratruelis meus:& dicit.Surge ue> ni pxima meamiam tibi feciieofcidi rctiatfic ueni ad me pxima mea.Surge^uenipxirna meairpeciofa mea: coluba mea.Cur ait furge^Cur ^)pera:Ego pro te fufiinui rabie tempcfiatu.ego fluctus q tibi debebantur excepi.Triftis efi fadta ala mea ppter te ufep ad morte,Surrexi a mortuisifradtis mortis lanuis & iferni uim culis difTolutis.ideo dico tibi.Surge ueni ,pxima meaifpeciofa mearcoluba mea:qa hyems tranliuit: pluma
pus fefiionis adelt.Sedtio temiflio pcccatoei eft.Omne enim ramu ait i mc manente 8C aneren ructum; pater meus mundatmt fruflus maiores afferat.Habeto frudus;&: priora q i te ifrufluoia iutiamerenf.Te pus qppe fedionis adeft uox turturis audita e i terra noftra.No fine caufc i facrificiis ailumit par turturu: aut duo pulli colubarilna ide ualent:& nuq diflu eft Teparatim par tantumo colubaruiied par turturu & duos pullos colubajsd.ColubaJpus fanflus eft.Spus aut fanflus quando de magnis S; occultioribus facra-mentis qu$ multi capere no pofiuntiloqtuni turturis appellatione fignaf:ide^1 eius	^uce femp in
montium mgis:& i arbo^ uerticibus comoratura uallibus aute & iis qua: ad homines uicp perueniut:co/ luba afiumif.Deniq; faluajor qa hoiem e dignatus a{rumere:& uenit ad terrasimuJtiq? tuc circa Iordanem peccatores eradccirco [pus fandus no I turturem uertinfed coluba fir.Inter nos ,ppter hominu multitu/ dine auis manfuetior couerfaf,Turtur aut uidef uerbi sratia Moyfi:5: unicu1,1 ^phetaru recedentium i motes & deferta:8d ibi accipientium fermones dei.Vox creo turturis audita c m terra nofira,Ficus produ xit grofibs fuos.A ficu dignofeite parabola':cu ramus eius tener fadus fuerint lolia miferitdcitote qa iux/ taeft ajftas.Vult nobis dei eloquiunuciare pofi hyemetpoft rccllasanimamappropyuafle meflem;#ait. Ficus pduxit erofibs fuos.uites florefcunndederut odorcm.fi lam rupunt morcm-.tcpus aducniet: & erut uux.Surge ueni pxima meatfpeciofa meaicoluba mea,H^c qua: fuperius expo.uimus-.fpofus no audienti/ bus adolefccntulis:fed fola fpofa audiente loqtur.Volumus aute & ip^m audire fermonem loquem^ ad fponfam.Surge ueni pxima meaicoluba mea;& ueni coluba mea fub tegmine petra:.# Moyfes lub ttgz minepetrae pon!mr;ut uide^t pofieriora dei m tegmine antemurahs.Pnmum ueni ad qd- ante murum eft &poftea poteris itroire ubi murus eft petra:,Oftende mihi faciem tuam.V fq; ad pfentem diem fimiha cu cunf ad fponfam.Necdu enim habebat fiduciamzut reuclata facie gloria domini coteplarct. Quia uero ia ornata eft atq; c5pofita:dicif eiiOfiende mihi faciem tuam.Nodum enim erat uox eius ita fuamsmt mere tetur ei diciiaudire me fac uocem tuam.Quando ergo didicit loqui. Tace enim ait # audi itel,# fcito qd
loquar:& fuauis fadta efl: uox eius fponfp fcdm illudppheticumtfuauis fiat ei poftulatio mea.Tucad ea fp fus cffatun& audire me fac uoccm tuamtquia uox tua fuauis eft.Si aperueris os tuum uerbo dei; dicer fponfusmox tua fuauis eft;&: afpe&us tuus fpeciofus.Quapropter cofurgentes deprecemur dominuiur gni efficiamur fpofi fermone.Sapietia chrifto lefuxui e gloria 8i iperiu i fecula feculorum Amen,
Commentarium in Cantica canticorum in quattuor libros uel homelias diftindumrquod in quoaao exemplari nomine beati Hieronymi repperi prxnota tum.quod probare uidetur eius affertio in librouir rum illuftriummbi fe quattuor homelias in cantica canticorum fcripfifie comemorat.Sed 8t in uetul5 -
Pithalamiu libellusudeft nuptiale carme in modu mjhi uidetur dramatis a Salomoe cofcnp * que cecinit inftar ludentis fpofe & erga fponfum fuutqui eft fermo dei caelefti amore Adamauit eni eu fiue aia quae ad imagine eius fadta effiue ecclefia.Sed 8^ magnificus hic iPiC ' perfedtus fponfusrqbus uerbis ufus fit ad coiunt^am fibi aiam uel ecclefia:h$c ipfa fcript^ nos edocet.Sodales fpofe quorp adolefcetufe cu ipfa fponfa pofitx quae dixerinnqutet^ etiam amici ac dales fponfi ex eode nihilominus hbroiq Canticum cantico^ intitulatur cognolcimus.Poffibilitas eniiy data eft ipfis amicis fponfi aliqua dicere;ea dutaxanquae audierant ab ipfo fpofo fetates de coiundtioe fp°'
dramatis effe cofcriptu,Drama enim dicitur multa^ pfonaru catilenaiut in fcaenis agi fabula foletmbi uerfe pfonx introducunto aliis accedentibusialiis etia difcedetibus a diuerfis & ad diuerfos textus nari'3 tionis explef.Qux fingula fuo ordine fcriptura hxc cotinentotuc^ corpus eius myfticis formaf eloquiis; Sed primo fcire nos oportetjquonia ficut puerilis aetas no mouef ad amore poffibiliunta nec ad capiendi1 quide uerba hxc paruula 8t ifantilis interioris hofs aetas admittif: illo^ fcilicet q ladte \ xpo aluntur non cibo forti; fed nuc qdem primu rationabile & fine dolo lac cocupifcunt.In uerbis enim catici canticorun ille cibus eftrde quo dicit apoftolusjPerfedoru aute e folidus cibus*& tales requirit auditoresrqni P P° „ ^ bilitate fumendi exercitatos habeant fenfus ad difcretionc boni 81 mali,Et quide paruuli quos dixirn^^ uemant ad hsec locarpot fierimt nihil qdem ex hac fcriptura ,pficiant:nec tame ualde fedanf uel fcripta fut legentesmel quae ad explanatione eoru dicrnda funt recefentes.Si uero aliquis acceflerit q carnem tantumo uir eftjhuic tali no paru ex hac fcriptura difcriminis periculiqj nafcef. Audite enii^.P & caftis auribus amoris nomina nefcicns;ab iteriori homine ad exteriore Si carnalem uiru oem auditu;^ a fpiritu couertef ad carnem:nutrietc$ i femetipfo concupifcentias carnales:& occafione dium fcripturas comoueri Si icitari uidebif ad libidinem carms.Ob hoc ergo moneo Si cofilium do omni q du carnis Si fa^uinis moleftiis caretmecp ab effedu natura: materialis abfcedir.ut a ledtiSe libelli huius rumen q in eo dicentur- penitus teperet. Aiunt enim obferuari etia apud hebraeosig, mliqs ad matem Pc' flam maturacR pueneridibellu hunc nec quidem l manibus tenerepmittaf.Sed Si illud ab eis accepimus cuftodiriiQuandoqde moris e apud eos:oe's fcripturas a dofloribus & fapietibus tradi puerisifimul K ea quas 2isuT^Qcr6wappelbnt:ad ultimu qttuor ifta obferuanndeft prinapu Genefisan quo mudr creat» ra defcribitUK& Ezechielis ,ppheKc prmcip.a;i quibus de chembin #fertur.& finem in quo templi $difi catio cotinetunK hunc cantici caticoru libiudgitur neceffariu mihiuidef.ante q ad ea qu^ in hoc libell» fcripta fut-difeutienda ueniamuside amore prius ipfoiq e frapturae huiuscapcipua:pauca:difierere:&pO‘/ hzec de ordine libroru Salomonisiin qbus hic liber tertio loco pojitus uidef.T u etiam de hac titulatioe > belliipfius-curcaticuca'ticorufuperferiptus fit.atq;etiamquomodramatisimoduiSitanqfabulaqu*' fesenis pfonaru imutatione agi folctmideaf effe copofitus,Apud graxos qdc plurimi eruditoru uiroru u lentes iueftieare ueritatis imaginctde amons natura multa ac diuerfa etia dialogo^ ftilo fcripta c°nantes offendere no aliud ee amoris uimmifi qux aiam de terris ad faftigia caeli celfa pducat.ncc ad in ma Poffe beatitudinem pucnirimifi amoris defiderio <puocante.Sed Si qftiones de hoc qfi i couiuusf P referunf,inter cos nutonter quos no cibo^ fed uerbo^ couium gerebaf.AIii uero etiam artes	^
bus amor hic in ai'a e£nl uel augeri pofle uideaficonfcnptas reliquerut.Sed has artes carnales hoies w nofa defideria & culpabilis amoris minitoia traxerut.No ergo miru fitffi Si apud nos ubi qto plicioresttanto piUreFs & imDeritiores uidenf ;difticilem diximus Si periculo proxima de amoris natura u
iis qux feriptaerant ut rupramemortuimus:admomtioes qfdam & icitamcntafumentesifm^-ncontm^
ti* fuxuelame fcrip,is 5fer£tes.Ne ergo & nos tale aliqd icurramusiea q a	dominu5
liter fcripta teuitiofe & carnaliter aduertetesita corpis q ais nfte palmas,pt6damus ad deu.ut doro 9 dedit uerbu euangeliZantlbus uirtute multa:donet &nobis i uirtute fua uerbuiquopo^usex ™ 9^ fcripta funtuntelleaum fanum & ad gdificatione pudicitiae aptum uel nomini ip&
e.ln principio uerboja Moyfi ubi de mundi coditioe cofcribif;duos inuenimus ^mines creatos^j ri.primum ad imaginem & fimilitudinem dei faflum.fecundu e limo terra- faflum.Hoc Faulus apo f bene fciensiSC ad liquidum in his eruditus:! fuis litteris aptius & euidemius binosee&perlingulo^q^^^ homines fcripfit , fic enim dixit.Nam fi his qui foris e homo nofter corrupimrtfed ille qui intus e. ^ai, de die in diem.Et iterum.Codeledtor enim legi dei fcdm iteriorem homineroiK his fimiha quant
bit.Vnde puro neminem iam debere dubitare:^ Moyfes de duorum hominum fadtura ucl figmento (evu pierit m principio Genefisicu uideat Paulu q melius utiqj q nos irelljgebat ea qua? a Moyfe feripra furdu/ os homines ee per fingulos quof(^ dicete, Quo^ unuadeft iceriore renouari per fmgulos dies memorat, Alium ueroadeft exteriore i qbufdam fand:ls;&, talibus qualis erat Paulusrcorrumpi perhibet & ifirmari.
fi alicui uidebif de hoc adhuc aliqd dubitadua locis ppriis melius explanabif. Nuc autpp qd mez moriam fecerimus interioris di exterioris hominis ,pfequamur,oftendere enim ex his uolumusiq, feriptuz ris dmims per mononymasndeit per lingulas appellationesiideo p eadem uocabula:& exterioris hois mez bra;i% illms iterioris hois partes affectufep nominanf.Eacp non folu uocabulisifed Si rebus ipfis fibi inuice coparant. Verbi gratia. Vetaf aliqs efle puer fcdm iteriorem hominem que poifibile e(t crefcere:&: ad $taz tem iuuenis adduci:atc^ inde fuccedentibus ierementis puenire ad uiru pfedum;& effici patrem. His aute nominibus uti uoluimusmt confona diuins fcriptursealh fcilicet quse ab loane feripta e uocabula ponere mus. Ait enim fcripfi uobis pueri:quoniam cognouilhs patrem.fcripfi uobis patres: quoniam cognouifhs eumiqab mitio e.fcripfi uobis iuuenesiquoniam fortes effis:& per uerbu dei qd1 manet i odouiciffis ma^ lignu.buidens utic^ e:necab ullo oino arbitror dubitari:^ pueros hic loannes uel adolefcentes 8i muenes uel etiam patres fcdm aiae non fcdm corporis appellat aetatem.Sed Si Paulus dicit in quodam locoiNo po^ rui uobis loq quafi fpiritualibusifed quafi carnalibusitanq paruulisin xpo lac uobis potum dedi.In xpo aii tem paruuli pculdubio fcdm animx non fcdm carnis nominantur attatem.Denicp idem Paulus etiam in alio loco ait.Cum eflem paruulus ficut paruulus loquebanficut paruulus fapiebam:ficut paruulus cogita^ bam.Cum autem fadtus fum uir deftruxi qu$ erant paruuli.Et iterum alias dicit, donec occurramus om nes in uirum perfedtuman menfuram xtatis plenitudinis xpi. Scit enim occurfuros efle nos in menfuram xtatis plenitudinis xpi.Igitur ficut hxc quae memorauimus aetatu nomina eifdem uocabulis & exteriori homini aferibuntur Si interiori;ita muenies etiam mcbroru nomina corporalium tranfferri ad ai$ mebra feu potius efficientiae:hae animae affedufq? dicendi funr.Dicif ergo in Ecclefiafte.*Sapientis oculi in capite eius.ltem in euagelio.Qui habet aures audiendi audiat Jn pphetis quoq; fermo dominizqui fadtus efl [ ma nu pphetx Hieremiae fiue alterius cuiuflibet.Simile e etiam illud quod air.Pes autem tuus non offendit, Et iterumiMei aute paulominus moti funt pedes.Euidenter quoq; Si uenter ania? defignafiubi dicit.Do> mine a timore tuo in utero cocepfmus.Nam inde quis dubitencum dicif:Sepulchrum pares eff guttur eoz rum.Et irerumiPrxcipita domine:& diuide linguas corum.Scd & id qd* feriptu eft.Dentes peccatoru conz triuifti.Er iteru:Contere brachium peccatoris Si maligni,Et quid opus e me de his plura colligere;cu abuz dantiffimis teftimoniis feripturse diuinx repletae fintfex quibus euidenter oftenditunmembroru ha?c noz mina nequaq corpori uifibili aptari pofle.fed ad inuifibilis animas partem uirtutefqs debere reuocari: quo nia Si uocabula qdc habet fimilia.Aperte aut Si fine ulla abiguitate no iterioris fed exterioris hois fignifica tias gerunt.Eft ergo materialis huius hominis;qui Si exterior appellatuncibus potuf($ naturx (ux cognaz rus:corporeus ifte fcilicet Si terrenus,Similiter autem Si fpiritalis hominis ipfiusiqui Si interior dicitur: eff ,pprius cibusiut panis ille uiuus qui de cx\o defcendit.fed Si potus ille eft ex illa aqua:quam ^mittit lefus dicens.Quicun^ biberit ex hac aqua qua ego do n5 fitiet in sternum.Sic ergo p oia iimilitudo quide uoz cabulorum fcdm utrunq; hominem ponitur.Reru uero pprietas unicuiq; difereta leruatur;5<: corruptibili corruptibilia pbenturneorruptibili uero icorruptibilia ^ponuntur, Vnde acciditiut limpiiciores quidam nefcienres diftmguere ac fecernere qu$ finuquae in feripturis diuinis interiori hommuqua? uero exteriori deputanda fintmocabulo^ fimilitudinibus falfi ad ieptasquafdam fabulas Si figmenta mania le contulerit ut etiam poff refurredionem cibis corporalibus utendum crederennpotucp fumenduinon lolum ex illa ui te uera Si uiuente in faeculatueru Si ex his uitibus ligni.Sed de his alias uidebimus.Nunc ergo ut prxceden ti obferuatioe diftinximus;eft quidem fcdm interiorem homine alius fine filiis & ftenlis:alius uero abun* dans i filiistfcdm qd Si illud aduertimus didu.Sterilis peperit fepte;6d foecunda I filiis ifirmata elt. bt ut in benedidiombus diciturmo erit I uobis fine filiis Si ftenlis.Igif fi hxc ita fe habentificut dicitur aliqs cama lis amor que & cupidine appellauerunt poetxifcdm que q amat in carne feminat Jra elt qdam fpiritalis amonfcdm que ille interior homo amans i fpiritu feminat.8d ut euidetius dicamjliqms e qui portat adhuc imagine terreni:fcdm exteriore holem agif cupidle Si amore. Amore aut Si cupidine caclelti agifala:cum p fpeda pulchritudine Si decore uerbi dei fpeciem eius adamauerit;& ex ipf° zelu <3Vcndam & uulnus amoz iis acceperit.Eft enim uerbu hoc imago Si fplendor dei inuilibilis primogenitus ois creaturaerin quo crea ta funt o!a:qu$ in cxlis funt:&: quae in terris fiue uifibilia fiue Iuifibiliadg,tur llc3uls potuerit capaci mete coniicere Si cdflderare horu olum qux I ipfo creata fundecus Si fpede Cff enlm feruuenuftate pcrcuflus & fplendoris magnificentia feu laculo ut ait propheta eledo terebratus) falutare ab ipf0 uuinus accipiet: ^ beato igne amoris eius ardebit.Oportet etiam nos illud fcire.Illicitus amor ^ contra legem:ficut accidere P°teft homini exteriori:uerbi gratia ut non fponfam uel coniugem amet.led aut meretricem aut adultera ita Si iteriori hol hoc eft aix accidere pot amormo I legitimu fponfumiquedix^us ee uerbum dei. led m adulteru alique Si corruptore.Quod fub hac eade figura euidenter declarat Ezechiel ^pheta:ubiOollam & °olibatn Itroduxit fub fpecie Samarix Si Hierufalemadulterino amore corruptas:ficut ,loCUS !Pf^ fc^: pturae pphetic^ oftendit uolentibus plenius fcire.Exardefcit hic fpiritalis amor animx: a,1^ "„ p9 r1le ut edocuimuS;erga aliquos fpiritus nequiti$.aliquando erga fpintum fandum Si uerbum dci.qui eft fpoz fus fidelis;^ erudita ammx uir dicitur;& cuius ipfa fponfaa' hac prscipue feriptura qu$ habetur i manv bus.nominaturfficut domino prxftante pleius oftendemusicum ueiba ipfius libelli explanare coeperimus.
Videtur autem mihi diuinam fcripturam uolentem caneremelapfus aliquis legentibus fub amoris uoiU _ ne nafcerctunp infirmioribus quibu% eum qui apud fapientes feculi cupido feu amor dicicurihonein uocabulo chantate uel dilectione nominaffe. Verbi gratia:ut cum dixit de Ifaac.Etaccepit Rebeccham: fadta ch ei uxor:& dilexit eam.Et iterum de lacob & Rachehfimiliter dicit fcriptura;Rachc! aut erat aeco ra oculis 6t pulchra facieM dilexit lacob Rachel;&: dixitiSeruia tibi feptem annis £ Rachel filia tuaiunI^ re.Euidentius autem imutatus ufus uocabuli huius apparet i Amomqui adamauit fororem fuam Thama Scriptu cft enim. Et fadum eft poft hxc& erat Abfalon filio Dauid foror decora facie ualde;& nomen c ThamanSd dilexit ea Amon filius Dauid.Dilexit pofuit pro adamauit,Et tribulabatur iquit Amon ur maretur ^)pter Thamar fororem fuam:quoniam uirgo erat:8d graue uidebatur i oculis Amon facere ei a ^ quid,Et polt pauca de molentia quam itulit Amon Thamar forori fuae ita dicit fcriptura.Et noluit An^? audire uocem eius;fed iualuit fuper eam;6^ humiliauit eam:& dormiuit cum ea.8<: odiuit eam Amon o magno ualde:quoniam maius erat odium quo oderat eamiq dilectio q dilexerat eam.Et i his ergo & 1P' ^ ribus aliis locis inuenies fcripturam diuinanf-refugifle amoris uocabulum;& charitatis dilectionifcp P°|u^ ifle,Interdum licet raro proprio tamen uocabulo amore nominat:& inuitat ad eumiatqj incitat animas:^ cum dixit i prouerbiis de fapientia:Adama eami& feruabit texircunda eam;&: exaltabit teihonora eam * ^ apledtetur te,Sed 5^ in eo libello qui dicitur fapietia Salomonis ita feriptum eft de fapientia ipfa. Amator 13 dtus fum decoris eius. Arbitror autem ubi nulla lapfus uidebatur occafioitibi tantum nomen amoris ifcru/ it. Quid enim paffibile aut quid idecommpoflitaliqsaduertere in amore fapientia^uel in eo qui fe rem profiteatur efle fapientiae^Nam fi dixiftet quia adamauit uel Ifaac Rebccchammel lacob Rachel: pa»' fio uticp aliqua indecora per hsec uerba erga fandtos dei homines potuiflet intelligi apud eos praecipue qM nefeiunt a littera confcendere ad fpiritum, Apertifiime autem in hoc ipfo libello qui habetur in manibus; amoris nomen charitatis uocabulo permutatum e in eo ubi dixit,Adiuraui uos fiiiaz hierufalemifi inuene ritis fratruelem meii annuncietis eiiquia uulneratx charitatis ego fum.pro eo utiq; ut diceretiamoris eius telo percuffa fum,Nihil ergo intereft in feripturis diuinisiutrum charitas dicatur;an amor uel diledtiom'. g> in tantu nomen charitatis extolliuut etiam ipfe deus charitas appelletunficut loannes dixit, Charm1^ diligamus miceiquia charitas ex deo eft:& ois qui diligit ex deo natus eft,-5^ cognofcit deu.qui autem n dihgitmon cognofcit deum;quia deus charitas c.Et quauis alterius temporis fit dicere aliquid de ^ exepli caufa ex loannis cpiftola protulimusitamen breuiter aliqua etiam pftrmgcre no eft uifu abfurdu * Diligamus iquit iuicem: qa charitas ex deo eft,Et poft paucaideus charitas eft.ln quo oftcdit & ipfa ,e0 charitatem eiTe,Et ite^: eu qui ex deo eftxharitatem efle.Quis aut ex deo cmifi ille qui dicit ♦ Ego ex u exiui: 8C ueni i huc munduie^ fi deus pater charitas eft:S<: filius charitas eftxharitas aut & charitas unum ' dC i nullo differticofequenter ergo pater & filius unu bene dicun£;& ideo couementer xps ficut fapientia £> uirtus &: iufticia & uerbu 8^ ucritas4ita & charitas dicitur,& i5 dicit fcriptura.Quia fi charitas manet in bisideus i uobfs manet Deus autddeft pater &: filius:qui & ueniunt ad eumiqm pfedtus 1 charitate eft fcdn1 uerbu domini & 6Iuatoris dicentis.Ego & pater uememus ad eu;& manfionem faciemus apud eum. Scie' - 1 i.	,	?	fnpn>*nihi1	rprrenuinihil matenalemihil corrnnrihilp dili>ir rnn-'
talitate.Siquide e deus charitasiqui folus habet .mortalitateduce habitans,naccembde.Quid aliud im^ talitasiniliuitateternaei-quadaturufepmimtdeuscredetibusinipfufo uuerudeu;&quem mifitlefun Chriftu filium eiusiProptcrea ergo in primis & ante oia hoc amabile & placidu dicitur ee deomt qsdilig‘ dominu deu fuu ex toto corde fuo;& ex tota anima fua;& ex totis uinbus luis.ht qa deus charitas cft:o<-a lius qui ex deo eft:charitas eftifui fimile aliquid requirit 1 nobis.& per hanc charitatem qua: eft in Chnft lefu deoiqui eft charitas uelut cognata quada per charitatis nomen aninitate fociemuRficut & ille qui ,anv coiunaus ei dicebat;Quis nos feparabit a charitate dei:qux e in xpo lefu domino noftro^Haec aute char^
iatrones icidit ouidam du ---------------------------- - —c-~	av	.
feminece ptetierut amoledtif aute famaritanumiq mifericordia' fecerit,& huc fuifie ei pximumupiius q ppofuerat refp5fi0'ne flrmauit.« ait ei.Vade & tu fac fimilitcr.Eteni natura oes nobis iuicem pio*"111 rnus.Opmbus Uet0 ch ntatls fit pximus iltequipot benefacere ei qui non poteft, Vnde Si fadus dt proximus nobis nec perrranfiuit nosteu femineces ex latronu uulnenbus iaceremus.Igimr icie dum eft dei chantatem f	/d deum tcndereia quo & originem duxitiSC ad pximum ^fP‘ca^ f
partiapiu gerit:utpote	crCat„ i korruptioe.Sic ergo qcunq; de charitate feripta funt^tue am
re dida fulcpe nihil de nominibus curans.eadem namq, in utro^ uirtus oftenditur.QS^™ % & pecuniam & meretricem 6c alia fimiliter mala eodem uocabulo quod a charitate appellamurifciendum eit in hjs non pr0prie led abufiue charitatem nominari.Sicot uerbi 6«« “ men principaliter in eo eft;ex quo omniaiK per quem omnia:& in quo omnia:quod “ti» apme u,r ^
& natura trinx fingular,tatis denunciat.Secudo uere in loco & ut ita dixerim	fub	hoc	noi=i;
«ia illos ad quos fermo dei flt.flcm c5firmat filoator in euangeliis,Sed & cteleftes uirtuteslubhoc ^ ue appellan uidenfldu dicif :deus	fynagoga deoya medio aut deos duudicat.Tertio uero	„
no abufiueifed falfo d„ |etiu d$mo^apypeU=n|.cU dicit fcnpmraiOes diig^u Charitatis nomen i deo e propter qdtobemur diligere deu ex toto corde nroiex tota aia nra.& ex
bus noftris: utpotc eu a quo habemus hoc ipmtut diligere pofllmusan ipfo iam fine dubio continef: ut 8L lapiam &C iufticia 8£ pietatem & ueritatejoef^ uirtutes pariter diligamus, Vnu.n.atcp ide eft diligere deu &C diligere bona.Secudo i loco qfi abufmo 8C ide deriuato noie 6C pximu diligere iubemur tanq nofipfos,Ter tiu uero eftjqd falfo fub charitatis titulo noiatur:diligere uel pecunia uel uoluptates uel omne qcqd ad cor ruptelam ptmet 8i errore,No ergo itereft utru amari dicatur dcusiaut diligi.Nec puto q> culpari pofiitifiqs deu iicut loanes charitateiita ipfe amore noiet.Deniqj memini alique fandto^ dixiffe Ignatiu noie de xpoi Meus aut amor crucifixus eftinec rephedi eum pro hoc dignu iudicio.Sciendu aut q? ois q pecunia diligit: uel ea qua: in mudo fut materiae corruptibilismirtute charitatis quae ex deo eft:ad terrena SC ad caduca de^ ducit:8d rebus dei abutif ad ea qu$ non uult deus.Non enim deus dile&oem ho^ifed ufum hoibus dedit Haec aut paulo latius difcuflimus;uolentes de natura charitatis SC amoris aptius attentiufq; diftinguere.ne forte quonia feriptura dicitiqa deus charitas elt:omne qd diligif etiam fi corruptibile fit ex deo efie:& hoc charitas 8L diledio putaretur,Sed oftendif res qdem dei 8L munus eius effe charitas,non tame femp ab hoi bus ad ea quae dei funnSt qux deus uulaopus eius affumi.Sed & hoc fcire oportet;q> ipofiibile eftiut non ^ ^?maiia natui:a aliqd amet.Ois n% q ad id aetatis uenerit:qua pubertatem uocatiamat aliqd feu mi nus rede:cu amat qux no oportet.feu rede & utilitencu amat quae oportet, Ve^: nonulli huc amoris affe ctumtq aiae ronabili ifitus eft beneficio coditorisiaut ad amore pecunix trahut:& auaritiae ftudium: aut er ga gloria captanda;& fiunt inanis gloriae cupidi,aut erga fcorta fedada:& iueniuntur pudicitiae libidifq? ca ptiui.aut ad alia his fimilia uirtute tanti boni huius eftundur.Sed 8C cu erga diuerfas artes amor ifte ducif: qux manu miftratunaut p ftudia pfentis uitx no folu neceftariaiut uerbi gfa dixerimierga artem palaeftnV cam uel curfus exercitiaiaut certe etiam erga geometricam uel muficam uel arithmeticam confertur: atqj ad alias uel huiufcemodi difcipHas,nec fic quidem mihi uidetur ufus eius probabiliter fumi.Si enim quod bonum eftjhoc 8t probabile eft.Bdnum ergo proprie non erga ufus corporcos;fed in deo primu & I animi uirtutibus intelligitur.Confequenter ergo folus amor ille ,pbabilis eft,'qui deo 8t animi uirtutibus coapta^ tur.Et hoc ita fe habere definitione ipfms faluatons oftenditunubi interrogatus a quodam.-quod efiet ma datum olum maius;5<: primu in Iege:relpondit.DiIiges dominu deum tuu ex toto corde tuoiex tota anima tua;8^ ex totis uiribus tuis.Secudum uero limile illi.Diliges proximu tuum ficut teipfum.Et adiecit.In his duobus mandatis omnis lex pendet 8i prophetaeioftendens per hsec duo iuftum amorem legitimucp com ftareiatq; in his uniuerfam legem prophetafcp pendere.Sed SC quod Paulus aitmon adulterabismo occides; non furtum faciesmon falfum teftimoniu dices:&: fi quod aliud mandatum in hoc uerbo reftaurafan quo ait;Diliges proximu tuum ficut teipm:quod hoc modo facilius explanabitur.Ponamus uerbi gratia mulie rem amore alicuius uiri ardentemicupienteq^ in confortium eius afeifeimone omnia ita aget;&: omnes mo tus fuos ita temperabittut fcit illi placere quem diligitme forte fi in aliquo contra uolutatem illius egerit; confortia eius uir ille optimus refutet:atcg fpernat^Poterit ne h$c mulier quae erga amorem uiri illius to* to cordeitota animaitotifq^ uiribus feruet;aut adulterium comitteretquae eum nouerit amare pudicitiam^ Aut homicidiuiquae eum nouerit mitem^Aut furtum;qux ei fciat jiberalitatem placeret Aut concupifcet aliena:quae omnes concupifcentias erga amorem uiri illius habeat occupatas, bic ergo in charitatis perfectione 8C omne mandatu reftaurari dicitur;& legis uirtus prophetarum^ pendere,Propter iltud charitatis uel amoris bonumifandti nec in tribulatione anguftiantunnec aporiati exaporianturmec deiecti pereunt: fed quod in pfenti 8C momentaneu dt leue tribulationis eo^fupra modu sternu gloriae pondus operae, il-lis.Non.n.omnibus fed Paulo & his q ei fimiles funt pfens hxc momentanea ac leuis dicitur tribulatio; qa perfedam charitatem dei in Chrifto iefujp fpiritu fantiu habent in corde fuo diffulam^ic aeniqj^ lacob patriarcha amor Rachel per feptem annos continuos in laboribus pofitum diuturni xftusj&i nocturni frigoris uftionem fentire non finit.Sic ipm Paulu in amore huius incefum audio dicentem.Chantas oia pati-tunomnia credit:omnia fperat;omnia tolerat,charitas nunq cadit,Nihil ergo eft;quod non toleret-.q perfe dte diligit.Plura aut quando non toleramus;certum q> ob hoc quia charitatem qu$ omnia to eratmon ha-bemus.Et fi non ferimus aliqua patieter;iccirco eft;qa charitas nobis deeft:qu$ omnia patiturdn lucftami-ne quo($ eo:quod eft nobis aduerfus diabolum;quo frequenter cadimus non dubiu ettiquin ob hoc fiat; 9» non eft in nobis charitas illa;qux nunq cadit.Hunc ergo loquitur pfetis feripturatquo erga uerbum dei anima beata utitur;& inflamatur.Et iftud epithalamii carmen per fpiritum canittquo ecclefia fponfo cxlc fti xpo conmngitur ac fociatundefiderans mifceri ei per uerbummt condpiatex eo'tiX laluare poffit p hanc iftam filio^ gcneratoem.cu permanferint in fide 6c iandtitare cu fobrierate.-utpote concepti ex femine qde uerbi denediti uero gemticp uel ab imaculata ecclefiamel ab ammamihil corporeumihil requirente mate-mle:fcd folo uerbi dei amore flagra te. Hxc iteri nobis ad pfens de amore uel cnaritate:qux i epithalamio hoc canticoRi cantici refertunoccurrere potuerunt.Sed fciendum eft tam multa efle:quar dici debeant de charitate hac;quanta & de deoifiqdem ipfe eft charitas.Scit enim nemo patremmifi films;&: cui uoluent li Jius reuelare.Similiter autem etiam ipfum filium quoniam 6C ipfe charitas eitmemo fcit nifi parer: & icdm hoc quod charitas dicitur,Solus autem fpiritus fandus eft:qui ex patre ,pcedit;& ideo fcit qua: m deo fut. ficut fpiritus hominis fcit qux in homine funt.Hic ergo paracly tus fpiritus fandus ueritatisq de pre pce-dtt:circuit qrens fiquas iueniat dignas 8i capaces afas.-qbus reuelet magnitudine charitatis huiusiq ex deo cft.Nuc ergo iam ipm deu pfem qui charitas eft inuocantes per eum q ex ipfo eft charitate etia ad rehq du fcutienda ueniamus.Et tetemus primu de eo reqrereiqd illud fit:^cum tria uolumina ecclefia dei a Salo-mone feripta fufceperit;primus ex ipfis ^uerbio^ liber potitus fitifecundus is qui Ecclefiaftes appellatur*
tertio uero i loco cantici cantico^uolumehabeaf.Qux ergo nobis occurrere pofTunt i hoc^° nceIu Generales difciplinx qbus ad rerum ftiam puenitur;tres funtiquas gr^ci sethicam phificam ™ P -appellauerut.nos has dicere poflumus:morale:naturalem;& infpedtma.Nonulli fane apud Brjec<?s ^ cen;qua nos ronabile pofTumus dicereiquarto in numero pofuere* Alii non extrifecus eamited p j-, fupra memorauimus difciplinasinexamicofertacp p omne corpus efle dixerur.Eft.n.logice & uelu^nf . ^ cimus ronalisjquae uerbo^s didtorutp uidcf cotinere ronesipprietatefcg & iproprietatesigeneraq; cc P ^ figuras fingulo^» quorucp edocere didto^.qua uti^ difciplina no tam fcparari q inferi exteris co"ul^t rl]/ in texi,Moralis aut df p quam mos uiuendi honeftus aptafiS^ inftituta ad uirture fendetia pparant ♦	^
ralis dfiubi uniufcuiulq? rei natura dilcutifiquo nihil cotra natura generaf in uita.fed unuquodcp ^ hnsdpnnrpi^-in ,-inz-ic i nrpimrp nrlnPtn p(l".inlnerfiua dfioua rup^reffii uifibilia de diuinisaliod, &	. .	.
detunlapiemes qnq;grxeo^d mmpta a ^aiomoneiucpuic ^	^	ipiub	pnvi	v.^	e	a'a3
ritum didiciflentanq ^>pria inueca,ptulemt;& inftitutionu fua^ uolumibus comphefa: pofteris trade reliqre.Sed hxc ut diximusiSalomon ante oes iuentt:^ docuit p fapiamiqua accepit a deoificut fcripcU Et dedit deus prudetia Salomoni;^ fapiam multa ualde 8C latitudine cordis ficut harena:qux eft ad oran maris:6i multiplicata eft i eo fapia fup oes antiquos filios homm;& fup oes fapietes xgypti, Salomon frg tres iftas qs fupra diximus generales efle difciplinasddeft moralcnaturale: & infpediua diftiguere ab ac fecernere uolesitnbus eas libellis edidit.fuo quo<^ ordine fingulis cofequeter aptatis. Prio ergo in /pue ' biis morale docuit locuifuccindtis ut decuit breuibufeg fentetiis uitx iftituta copones.Secuda uero qu^ n
—	rm.	•-«	■	l’^	£	»	^	e-x	z-4	e"	#•	i	LJ	z—1 e-xft a	« *-* z^i 11 «-x e-^«v . -i 1 •*z> z*4 a *-	11 r»	f"!	*1	11	i r» i	M	C	1	fi	^	M	1	f*"	11 fl	,1 ^
UUllUUb llCLClldilllC^ ICLCIliCitlCJlllLjULUct UdlllldlCIll inUllvUlX UllUd ICL-LdC^ lCvLdUa#llJiyL VtlUU
in hoc libello tradidinq habef in manibus:ideft in catico canticoije.in quo amore cxleftiu diuinoruq? deriu incutit aix fub fpecic fpofx ac fpofiicharitatis &C amoris uiis puenicdu docens ad cofortium dei.H^ uero eu uerx philofophiae fundametum ponctem;&l ordine difciplina^ inftitunonuq; condctc 9 no la^ ritmecpab eo abiedtus fitietiam ronalis locus euidecer oftenditin pricipio ftati piuerbio^ fuo^,LJrini°^o um p hoc ipm 9 piuerbia atticulauit libellu fuuiqd utiqj nome lignificanaliud qdem pala diciialiu	^
itrinfecus idicari.hoc.n.& cois ufus piuerbio^» docet:& loanes in euangelio Saluatore ita feribit dicc ^ Hxc in puerbiis locutus fum uobisiueniet hora cum ia no in puerbiis loquar uobis
gubernatM	dicit.Intelliges	aut	gubernacula acqret.Poft hxc uero c<y
gnofeens iuerbis diurnis qbus p pphetas humano generi traditus ett ordo uiuedhdiuerfos efle eloquii cr^ POS-&: uarias diredi fn^-ac fcies haberi 1 eis aliqua' figura qux parabola appellatalia qux obfcura dift° uocrf:aha(^qu2eiii^matanominen^^l'3squa:didtalapicntudicanf(cribit;Intelli^s quoqj par^ti^ & obfcuiv ?rmonem'didtaq3 fapientum & emgmata.Per hxc ergo fingula ronalem locum mailelte & & denter exconifac more uetesd fuccmdis breuibuf^ fententiis ingentes 8C pfe&os explicat-fenfus. quis eft qui in lege meditetur die ac nodc;& fiquis eft ficut iufti os quod meditatur domini fapientiam: Ueftigare dihfrentius poterit & inuenireifi tamen rede quis ierit;& querens pulfauerit oftium iapienti^P , tens a deo*ur aneriatur fibi:6<: mereatur accipere per fpiritum fandum uerbum fapientixiuerbum fieri9 paniceos illius fapientix qu$ dicebat.Extendeba.n.uerba mea;& non audiebatis.Et merito/xt,
Ie fe dixit uerba in eius cordeicui dederit deus ficut fupra diximus latitudinem cordis,Dilatatur naq; 1^-coriqui poteft ea nux breuiter in nwfteriis dida funtdatiore dodria fumptis ex uoluminibus diuinis , tionibus explanare Oportet igitur fecuduro hanc eandem fapientiffimi Salomonis dodrinamieuquiW tiam fcire defideratuncipere ab eruditione morali;& intelligere illud quod feriptum eft.Concupiih iapie tiam:ferua mandata;^ dominus dabit eam tibi.pb hoc magifter hic qui primus homines diumam P fophiam docet;operis fui exordmm prouerbioru pofuit libelluma quo ut diximusimorahs tradmJ ^ ut cum mtelledu moribufa? quis profecentiueniat etiam ad naturalis intelligentix difdp^am^rc| cU3 rum caufas natura% diftinf nens agnofeat uamtatem uaniratu relinquedamiad acerna autem a P P-fper5duffl.SC ideo ?0ft pXtofd EcdefiaK uemmr!qui docet ut diximus
caduca dk&fragilia,qUa. ut;™ cumita effe comphendent is qui lapientia: ftudet t fme dubio contero ^ ea ac defpiciet.Si uniuetfo Ut	dicam fsculo renuncansitendet ad muifibilia &	eni
quidem lenfibusifed adopertis amorum quibufdam figutis docentur in Canticis «ntKorut	b,llU
uiflimu Jocu tenet hic libermt tuc ad eum ueniatuncu & moribus qs fuerit derecathf rD^fe'd fpofui,, atl$ «orruptibiliu fc^m diaiaioneq; didicentip qu$ i nullo poffit ex his figutisiqbu5 Iponis ad P «eieftisiideft ais pfetis amor ad uctbu dei defcriblf iac formatur o&ndere.Praemiffis na| h s q ftja; ficatur au g adlus ac mores:& i re^ diferetoe naturaliu;pducitur copetcter ad domeftica ucmt tx
atcg ad diuinitatis coteplatione finc^ro & fpiritali amore cSfcedif.Hanc ergo triplice diuinse philofophix lormaietiam in illis fandis ac beatis uiris arbitror pfignatam.pro quoru fandifrimis inftitutionibus deus
f.	d5 do„mo Pris tuiino fit cundatusifed ftatim feceritiimo &L aliquid amplius fecerit. Audies.n.ut miolaret iiliu luuinccmde quidc dubitanfed obteperat pcepto:3: ad exeplum obedieti$:q eft moralis philofophise poitens dandumec filio luo unico pepcit.lfaac quo^ naturale philofophiatenet:^ cu puteos fodit; & cum ^tunda rimat .bed 5d lacob ifpcdiuu tenet locu;qppc q 8t ifrael ob diuinoru coteplatione noiatus fit: & q caltra cadi uiderit:& domu dei ata angelo^ uiasadeft fchalas a terris i cx\u porredas ^)fpexit. Vnde & me rito luemmus tres ivtos btos uiros altaria fixiffe deo:hoc e philofophize fux cofecraffe pfcdusiquo fcilicct edocerennoIxccad artes huanas;fedad deigfam refcreda.Sed & in tabernaculisdegunt:utphxc oftedat: neq; in terris habedu efle aliqd ,ppriu huic q diuix philofophix ftudet; fed femp pmouendu non ta de lo co ad locu;q de fcia inferioris ad fciam pfedo^.Sed & alia multa i fcripturis diuis qua: ordine hunc que in li Delhs balomonis cotineri diximus fcdm hanc cade forma defignat.fed ea nunc nobis ,pfequi:aliud in ma^ nibus habetibus logum c.Siquis ergo pnmu locu in emedadis moribus;mandatif(^ feruadistqui p^uerbia detignat ipleuir.Pofl: hxc aut dephefa uanitate mudi;6^ re^ caduca^: fragilitate pfpeda uenlt in hoc;ut re nuciet mundo;& oibus q* in mudo funt.Cofequeter ueniet etia ad coteplada & defiderada ea q no uidenf; & xterna lunt. Ad quae tame ut puenire poflimus:indigemus diuia mifericordiaifi forte ualeamus pfpeda pulchritudie uerbi dei;falutari in eu amore fucccdi;utSipfe dignef huiufmoi aiam diligere:qua defideriu fui hfe pfpexerit.Pofl: haec exigit nos cofeq*ntia fermois dicere et de fupfcriptoe ipfa Catici catico^e ♦ Simile eni e hoc illis qux in tabernaculo teftimonii appellanf fanda fandoifc:& illis q in libro numeroru memo' ranf opa operu:quaeq? apud Paulu dicunf fxcula f^culoru.Scd quo differat a fandis fanda fandoru i Exo do;& quo differant opa ab opibus operu in numeroru libro tradatibus ,put potuimus:didum c a nobis# Sed 8C de faeculo f$cuIoru:in locis qbus occurrit no omiflum ne eade repetamusnlla fufficiat. Nunc ergo requiramus prlo quae funt catica quoru canticorum hoc efle caricum df.Puro ergo q cantica fint illa qua: dudup pphetas uel p angelos canebanf.Lex.n.df p angelos miftrata i manu mediatoris.Illa ergo oia qux p illos annuciabanf;catica erat p amicos fpofi pcedentia.Iflud uero unu caticu c;qd ipfa iam fpofo fpo fam fui fufcepturoiepithalamii fpecie erat canedu.In quo no adhuc p amicos fpofi citari fibi uult.fed ipfius iam fpdfi pfentis audire uerba defiderat dices,Ofculef me ab ofculo oris fui.unde St oibus caticis p fertur* Vident.n.aetera catica:qu$ lex 5{pphetx cecmerutiparuulx adhuc fponfze:& qua: nodu ueftibula matu
uiri fponfa pfeda: fufcepit uerba dodrinx.Primu ergo caticu cecinit deo Mof les & filii ifraehquado uide/ runt aegyptios mortuos ad littus maris;& quado uiderut manu forte & brachiu excelfum domini;&: credi> derunr deo & famulo eius Moyfi.Tuc catauerut dicetes.Catemus domio.glorioie.n.honorificatus e. Ego aut arbitror:q> no pofTit ad iftud pfedu qs & myfficu caticu puenire:# ad ifta pfedionc fpofar q in hac feri ptura cotinednifi prius ambulet p ficcu i medio mari;# fiat ei aq murus a dextera Ixuaq? i # fic euadat de manibus ^gyptio^uta ut uideat eos mortuos ad littus maris.atqj intues manu forte domiiq iterfecit a:gy ptios:credat domio # famulo ipius Moyfi.Moyfi aut dico legi at(p euangeliis oibufq? diuis fcripturis, tuc eni merito catabit;# dicet.Catemus domio.gloriofe.n.honorificatus eft.Sed ittud caticu canet qs;cu qs Ii> bcratus fuerit a feruitute xgyptio&.Poft hxc aut cu trafierit p hxc oia q in Exodo # q in Leumco feripta funt:# ucnent ad hoc ut i dmios numeros aflumaf;Tuc iter* fcdm ca'ticu caneticu exierit de ualle zareth:
cuderut cu reges getmi regno ruo:cu dominanf eoRd.Scd de his plenius i numeroi^mru.iLum q, aedic no
bis dominus didu c.Oportet igif uenire ad puteu:q a pricipibus fofius ett;# a regibus excuflus eft.In quo
opere nemo ptebeius operatur:fed omnes principes;omnes re2es;regales (cihcet # pncipales anima: i quae
altitudine putei aqua uiuam continentis inquirunt. Poft illud canticu uenitur ad deuteronomii canticu:
de quo dicit dominus,Et nunc feribite uobis uerba catici huius:# docete illud filios ilrael:# iniicite illud
in os eoijr.ut fiat mihi canticu iffud ad teftimoniu in filiis ifrael.Et uide qtum # quale fit canticum iftud;
cui ad audiendum terra non fufficmfed conuocatur # odum.Ait enim attede c$lu # loquar:# audiat ter
ra uerba ex ore meo. Vide q magna fint q ingentia qux dicunt .Expetetur ait ficut pluuia eloquiu mcumj
& defcedet ficut ros fuper gramc;# ficut nix fup tonu;qa nome domim mocaui:# reliq. Quartu caticu
cu i libro iudiciiide quo feriptum e.Et catauit Delbora # Barach filius -Abinoen in die illa dicetes.IncipK>
do pricipalcs in ifrael in ppofito populi benedicite dominu. Audite reges auribus:pcipite fatrap^:^ reliq. ri$Cr' *	n* 3-1-----•	-	-	--	r.	.	*	r-%-!L~t~.	nsn™
caticum pofl. U1a0ria:qa nec ante qs pot qux pfedta funt caneremifi ubi aduerfarios uicc-
° cauco df.Exurge exurge Delbora;exlufcita milia populi.exurge exurge cane caticuexurge Barach. Ve tu # de his plenius in illis oratiunculis qs de libello iudicii edidimus:deferta repies.	P0^	h$c	ca
ticum eft i fecudo libro regnoRUcum locutus e Dauid ad deminu uerba catici huiusn dje q liberauit cu do mius ^ tuanu oium inimico^ fuo^:;# de manu Saul;# dixit.Domius mihi petra # muitio mea; liberator
dominus deus meus cufios erit mihi.Si ergo 5^ tu potueris confiderare q funt mimici Dauid:quosi V.
& fecudo regno^ libro fuperat ac,pfternit,& quo dignus fadtus eft:ut domini adiutonu mereret :oc hd ^ retur ab huiufmodi inimicis:tuc poteris di tu quintu iftud caticu canere. Sextu cfl: canticu inPrim0.‘'_ lipomenon librombi conaituit Dauid in pricipio ad laudando dominu Afaph 8i fratres eius;6i clt inl“ catici iftius tale.Laudate dominu;& confitemini & iuocate eu in noie eiustuotas facite in populis uoiun ^ tes eius.canite ci & bymnu dicitetnarrate oes adiuentees eius quas fecit dominus & extera. Sciedu tam ' 9 caticum qdem qd eft in fecudo regno^ libro:ualde fimile eft pfalmo.xvii.Quod aut eft in prio ralipomcnontin initiis qdem ufep ad eu locum ubi dicinSd inpphetis meis nolite malignari.fimile e > pfalmo.Pofteriora uero ab hoc loco fimilitudine geruc prima^ partiu.xcv.pfalmiiubi df.Cantate dom ois terra;ufcG ad eu locum ubi ait.qa uenit iudicare terra.Igitur fi i his concludcdus eft numerus catico^>
nume
poribiis Efaias fcripferintame fiqs putet ^phetica didta no tempore:ied rone penfanda fintiadiunget eu illudtcanticu hoc qd Salomon cecinit Canticu effe catico^mo tatum eo^ qux priusifed di eo^: qux p?1' modu canenda uidebanf.Siqs uero putet etiaex libro pfalmo^ debere aflumiificubi i eo uel caticum icrlj bitunuel caticum pfalmi multitudine congregabit pcedentium carico^ Junget.n.cxteris etiam, xv. gradufl catica:& reqiens fingulo^d uirtutes cantico^iatt^ ex iis^ficientis alx gradus colligens:ac fpiritali5
ce exultatois di confelfionis fonus epulantis.Et puenies uf<^ ad ipm ut diximus thalamu fpcnfi: ut audiaC 6i loquaf cudta haeciqux cotinctur i Catico catico£4. Adhuc aut pofTumus di hxc inqrere: prius q ad ip111 corpus libelli ueniamusrcur Salomon q uidef obtempare i his tribus libellis uolutati fpus fadtin ,puerbiis qdem dicatur Salomon filius Dauidtq regnauit i ifrael.In fecudo uero libello no Salomon fcnbif :fcd ba inqt Ecclefiafles filii Dauid regis ifrahel in hierufalem;& filiu qdem fc efle Dauid.fimiliter ut in 6i regem ifrael fcribit.Scd ibi ^uerbiaihic uerba ponit,feipm quem fupra Salomoneihic Ecclefiaflc n°^ uir.bt cu ibi gente folam I qua regnauerit pofuifletihic di gente pofuit;&: locu regni hierufale defig113^ Catico carico&: uero neq; gentis nomeinecK locu in quo regnetmeq; oino q> rex fitmeqj 9 pfem Daui
tari:aut ptingere poffe ho^ differentias:aut utcilq? iueftigatas palam ,pferrc:& carthulis credcreitamc in9 tum capere uel fenfus noffer;uel auditus legetiu potipaucis apire tentabimusan plurimis Salomone Xp1 X
Lduvvix UC.1U lltqj gciius uuincaicqj lUt-U IU quu	VUJU	ica	^	—C-ril
beat feribitifed tatumodo Catiaa ait cantico^: qd eft ipfi Salomoni.Et quis difficile mihi uideaf:aut | ^
piV
pu ferre.ucl fcdm hoc 9 pacificus df :uel fcdm hoc 9 regina auftri uenit a finibus terr^ audire fapiam monis no puto dubitahdu.Hic ergo di fcdm 9 Dauid dr.di fcdm 9 fupra eos regesipro qbus ipfe rex reg df regnat.Et rurfus uerus Ecclefiaftes ipfe eft;q cu in forma dei efletifemctipm exinaniuitzforma ferui piensiut cogregaret ecclefia A cogregado.n.ecclefia ecclefiaftes appcllaf.Tum uero qs ita Salomo; idefi1 P3'' dficus:licut dominus nofter lefus xps:» fadus eft nobis fap.a a deo:& iufticia & paxilgif in priopucrbio^ libroicu nos moralibus inftituit dilc.plm.sirex effe dr in ifraejinecdum hicrufalem qa & fi ifrad dicamur f pter fidemon rame in hoc puentu eft ut ad hierufale cxlefte puemfle mdeamur.Vbi ueropfecerimus: ^ in hoc uentu fueritiut ecdefe primitiuo^ qua: m csclis eft fociemunatcp hierufale cadefte difcuffis dihg6
foius pacificus noiabif.Copetti
tis oibus nnm fubiedtisicu erit ia deus oia 1 oiousoaicmo idiumu.i.iuius paciticus s? ‘ hoc libcUo a deamore fpof:e &: fpoft erat fcnbe'dus et ,p hoc necg filius Dauid;
--W.UU10U	t---	‘	.	s	r	*	 inecft	rexmeqj aliu^ ^
ru q3 ad corpored otiere pofiit ftelledtu feribif:ut merito de eo pfeda ia' fpdfa dicat,Quia & fi aliqu^0,^ gnouimus xpm fcd,„ Carne:fed nuc ia' no nouimusme qs putet eu corporeu aliqd amareiaut f carne potitu di macuh ahq amorj CIUS credaf iduci.Propterea caticu catico^ Salomoi ta'tum5 eidi neq; filio Dauid:^ q? reB* ifraeline^ aijn in his prfus mifcef carnalis nois itelligetia.Er ne mireris 9 cu unus atq? ide/it aettu nus at^ Saluator noiter-dicamus eu uelut minore prio m ,puerbiis;&: deidepficiente in ecclcfiaftc: & poit hxc hfc pfectione in caticu caticoi^cu etia in euagcljis uideas feriptambi pp nos di ipfe 1 nobis dr Sic.n.pferfiqa lefus ^ba^tam K faph apud deu& ho,es Puto ergo ^ his oibus neq, fihu Dauid. ncip rex ifrael fcribif;fcd & pr0 e0 adhuc $ m catico caticoy fponfa iam in ta'tu ufeceratiut ma,“s efletig eft regnu hiemrale.Na hierufale caeleftediat apoftolus eiTeiatq, ad ca' memorat eredenesaccede* Huc ergo fpofum ad que nuc fpofa feftiatiide Paulus cu eu potifice maximu didtdta de m cadis finfed penetrarit & ptranfierit oes cxlosidi illuc quo^ eu bxc fua pfedta fponfa ledtemr.imo iii adherens ei & coniundta cofeendit eft em facfta cum eo unus ipus. Vnde uidef mihi ^ ad Petrum qui n poterat eum primo fequi;cu diceret;Quo ego uado uos non poteftis uenireidixifftifequensautem poft Quod aut fit aliqd maius:& ab iftae&e colligimus^ i numero^ libro ois qdc ifrael numerat; bus ifrael certo fub numero cefenf.Tribus uero leuitica utpote ca: teris eminctiorfupra hunc numc^ s bef:& neqqifraelitico numero deputaf .Dicit eni ita.Hxc e uifitatiou q receim fut filn ifrael fcdm ci ^ iamiiia^ fua^.Omnis uifitatio eo^ cu uiitute fua fexcenta tria milia qngenti qnquagmta.Leuira.
funt numerati cu eisificutpcedit dominus Moyfi.Vides quo ut emineriores a filiis ifrael fcqftranf leuitse: 17? nec numero focianfYEt rurfum Leuitis emincnorcs fcnbutur facerdotes.Sic.n.in eadem fcriptura contine tur.Et locutus eft inqt dominus ad Moyfem dices; Accipe fumam Leuita^;& conftitues eos in confpedu Aaron facerdotis:^ mittrenc ei.Vides 6C in hoc quo fupiores Leuitis noiet facerdotes.dc rurfus leuiras emi nentiores ponit filiis ifrael.Hxc aut uifi fumus difcutcre paulo curiofius;uoletes etiam p hsec offendere ro nem:quia in ipis quoc^ attirulatoibus hbro^ fuorum Salomon differentiis ufus eft neceffariis ♦ Sed aliud sn prouerbiisjaliud in Ecclcfiafte;aliud etiam in canticorum cantico ex ipfa infcriptione tituli defignauit, jx adhuc quod in cantico canticorum ubiiam perfedio offenditur mecp filius Dauidmecp rex fcribitur, , Potelf etiam hoc dicitqa cu factus fuerit feruus ficut dominus;^ difcipulus ficut magiftcnuidet iam neqj ieruus effe feruusffadus uidelicet ficut dominus,neqj difcipulus effe difcipulus;qppe q ficut magiffer effectus eff.fed fuiffe qdem aliquado difcipulusmuc uero effe licut magiffer,& fuiffe qde ieruus aliquado; nuc uero effe ficut dominus,Simili igif rone etiam de rege;5d in his in quos regnat aduerti poffe uidebiUcu re^ gnu iam tradet deo & patri.Scd & hoc non lateatmonnullos attitulatoem libelli huius catica catico^d feri/ bere;qd nonredte fchbif.Non.n.pluraliter fed fingulariter canticu hic df catico^.H^c qfi in pfatione di/ cfa funt a nobis de fupfcriptoe ipa ucl attitulatione libellidam nuc domio noffro nos adiuuateupius opis adoriamur exordia.^ tame ne illud qdem remaneat in nobis omiffuiqd qbufdam reqredu uifu elt adhuc de ipa attitulatoe ac fuperferiptoe librizq ita habet:canticu cantico^diqd eft ipi Salomoni, Sic.n, accipiunt quafi canticu hoc efle dixerit caticoi^ Salomonis;6^ ut ex plurimis fuis caricis hoc unu effe fignauerit. Sed nos quo recipiemus huiufmodi itelligentiaxum net^ ecclefia dei ulla extrifecus Salomonis catica legenda fufceperittoecg apud hebra^os a qbus eloqa dei ad nos uidcnf effe tranflataialiqd pter hos tres libellos Salo monis;q & apud nos funnamplius habeaf in canone^ Volut tamc q hoc afferut ide confirmare fniam;q> in regno^d tertio libro feriptu effimulta fuifle Salomonis catica,*ut unu ex multis efle confirment.Hoc ibi er go refer£;& deus dedit prudetiam SalomonuSC fapiam multa ualdc;& latitudine cordis ficut arena q eft ad oram maris;6d fadtus eft fapiens Salomon ualde fup fapiam oium antiquo^; fup omnes fapictes xgypti;
8C fuper Gethan Zariten & Eman & Thaleat & Doida filiis Maol,& erat noiatus i uniuerfis gentibus per circuitu,^ locutus eft Salomon tria milia parabola^d:& erant catica eius qnqj milia.& ex his qnqp milibus canticis uolut iud^i hoc unu effe caticum;qd habcmus.Scd ufep quo ucl ubi cantata fintmo folu ad ufum; fed nec ad notitia qdem puenit ecclefiajjd dei.Operofum eft aut:& pcul ab opere ppofitoffi uelimus nunc inqrere:q multopd libro^d comemoratio fiat 1 feripturis diuinis:quo^d ledtio nulla nobis omo eft tradita.
Sed neqj apud iudseos haberi qdem ufum huiufmodi repperimus ledtionuiquse flue pro eo q? aliqua fupra humana itelligentia continebanplacuit fpiritui fandto auferri de mcdioifiue 9 effent de feripturis his quae appellanf apocryph$;pro eo 9 multa in eis corrupta & cotra fidem uera iueniunf a maioribus tradita: no placuit eis dari locu;nec admitti ad auctoritateffupra nos eft pnuciare de talibus,Illud tame palam eft mul ia uel ab apoftolisiuel ab euangeliftis exempla effeplata;& nouo teffamero ifertatquan his feripturis quas canonicas habemusrnunq legimus;in apocryphis tame iueniunf;& euideter ex ipis olfendutur affumpta.
Sed nec fic qdem locus apocryphis dandus eft.no eni tranfeudi funt termini quos Itatuerut pfes noftri, Po tuit,n,fieri:ut appftoli uel euangeliftx fancto fpu repleti fciuerit qd fumendil ex illis enet feripturis ;qd ue refutandu.Nobis aut no eft abfcp periculo aliqd tute pfumere;qbus non efl: tanta (pus abudantia, Et ideo de pfenti uerficulo nos eam tenemus editionetqua fupra expofuimusimaxirne cum euides in^eo habeat di/ ftinclio.ubiait canticu cantico^ qd eft ipi Salomoni.Si.n.uoluiflet itclligi cantico^Salomois hoc effe ci/ licuidixiffet utiq; canticu canticoP4:qu$ funt Salomoni uel caticu ex canticis Salomois. Nuc aut qa dixit: quod eft Salomoni;oftendff iffud caticu qd eft in manibus;& quod erat ei canenduihoc efle balomonis.Et hoc de attitulatione qua propofui continere, Videamus ergo iam & qux fequutur,
Homelia prima,	„	.
Sculetur meab ofculo oris fui.Meminiffe oportet illud qd in pfatioe pmonuimus: qa libellus hic Epithalamii habes fpem dramatis m modum cofcribif.Drama aut efle diximus ubi certa* p fona: itroducutur;qu$ loquutur;&: alix iterdu fupueniunnaliae recedut aut accedut;& fic totu in mutatoibus agitur pfona^.Hxc ergo erit totius libelli fpes.*# fcdm na^ Pr? binbus hiftori> ca a nobis aptabitur expqfitio.Spiritalis uero itelligentia fcdm hoc nihilominus:quod in pfatione fignauP tousmel de ecclefia: ad xpm fub fponfe uel fponfi titulomel de aix cum uerbi dciconiundione dirigitur, introducitur ergo nunc per hiftoria: fpeciem fponfa qdamjqua: fufcepit qdam ipoialio^ & dotis titulo di gniflima munera ab fponfo nobiliffimo.Sed plurimo tempore moram facicnte iponio follicitari eam defi^ derio amoris fui:&confici iacentem domui fu$,8c agentem omniaiquatenus poiiit aliquando uidere fpon fum fuu:atm oculis eius perfrui.Qux nec differri amorem fuu.-nec adipifei le pofle qUod defiderat uidet: conuertat fe ad orationem fupplicet deoffeiens eum patrem effe fponfllm.Lonlideremus ergo eam leua
tem Antias manus fine ira & difceptatione in habitu ornatoicum uerecudia S, lobrietate ornatam digmffi mis 0l:namentis;quibus ornari decet nobilem fponfamicefluantem uero deliderio fponfl:& interno uulne/ re amoris agitatamtorationem ut diximus fundere ad deu;^ dicere de fponfo fuo;Ofculetur me ab ofculo oris fui.Hxc funt qu$ dramatis 1' modum compofita hiftorica continet explanatio.Intenor uero itelledtus mdeamus fi hoc modo poterit copetenter aptari.Ecclefia fit deflderans Cnnfto coniungi.Ecciefiam aut p/ fona oium aduerte fa'doRd,haec ergo ecclefia fit quafi oium una perlonaiquce loquatur dicat;oia^ habeo: Jepleta funi muneribus qu$ fponfalio^i ucl dotis titulo ante nuptias fumpfi» Dudum enim cum ppararcr
ad coniugium filii regis:& primogeniti ois creatura obfecuti funt:& midrauerunt mihi angeli fandh deferentes ad me lege fponfalis muneris loco.lex n5(^per angelos difpofita dicif in manu mediatoris, (traueruc mihi etia,pphet£e.Locuti funttn.oia &C ipi per quae non folu oftenderent:& indicarent mihi lio deiicui me delatis his qu$ appellanf arris:& muneribus dotalibus fpondere cupiebatiueru ut a m rem me eius defideriuqj fuccedcret;^>nuciauerut mihi propheticis uocibus de aduetu eius;$£ mumeris * tutibus operibufq; eiusammefis repleti fpu fandto pdicauerut.Pulchritudinc quocp eius 8C fpem ac nia tudinc deicripferutiita ut oibus his ad amorem eius itegraliter inflamarer.Sed quonia fasculu iam P^i1 nitu eft;& ipius qdem pfentia non datur mihiifolos aut miitros eius uideo afccdentes defcedetes a ,ppter hoc q> ad te pfem fpofi mei pcem fundo;& obfecroiut rande mjferatus amore noftruimittaseUI?' iam non mihi p miftros fuos angelos dutaxat &pphetas loquafifed ipe per femejipm ueniat;& ofeuiet ^ ab ofculis oris fuimerba fcilicet in os meu fui oris infundanlpm audiat loquenteupm uidea docente, n
ipe dominus faluabit nos.Tertio uero expofitiois loco introducamus aiamicuius omne ftudiu fit coiunS^ & fociari uerbo dei;&: itra myfteria fapix eius ac kix eius uelut fpofi cseleftis thalamos itrareicuicp ai^ ?' ientia eius etia munera data funt dotis fcilicet noie.Sicut.n.ecclefix dos fuit legis &ppheta^ uolurrna:ir huic lex naturae QC naturalis fenfus ac libertas arbitrii dotalia munera deputent .habes aute hxc dotis muneraifit ei primo eruditiois dodtrina a monitoribus doctoribufqj defcendes.Sed quonia in his non c ^ plena atq^ pfecta defiderii fui 8t amoris expletioidepcef ut mens eius pura & uirginalis ipius uerbi dei il'u' minatioibus uifitationibus illulfref.Cu.n.nullo hois uel angeli mifterio diuinis fenfibus 8C intelledtibti mens iplcf:tuc ipffus ofcula uerbi dei fufeipe fefe credat.Propter hxc ergo St huiufmodi ofcula dicat v}1 oras ad deu;Ofcuief me ab ofculo oris fui.Du.n.inde capax fueritmt ipfius uerbi dei caperet uera folid^ dodrinameceiTaria fufcepit ofculandeft fenfus ab ore dodo^.Vbi uero fpdte iam coepit obfcura cern^
telligamus umufcuiufcp obfcuri fenfus illuminatione ofculu eile uerbi dei ad aiam pfeda delatu, ^ rtUte hoc forte dicebat^pphetica QC pfedta mens;C )s meu apui;&: attraxi fpiritu.Os aut fponfii telligamus diciiq illumiet mete:& uelut termone quoda amoris ad ea fco(fi tame capere mereaf tatae uirtutis F;"'ot icognita quaecg 8t obfcura mamfeftat.& hoc elt uerius^priufqa & fandius ofculutqd a fpofo dei ucrb F / rigi df fpofae purae fcilicet aiae & pfedae.Cuius rei imago eft illud ofculumiqd in ecclefia fub tempore L fterio^ nobis iuice damus,ergo in cordc noltro aliqd qd de diuinis dogmatibus fenfibufcp Q / abfcp monitoribus iueniemusitotiens ofcula nobis data effe a fponfo uerbo dei credamus.Vbi uero cre -tes aliqd de diuis fenfibus iuenire no pofTumusituc affedu huius omnis affiimpto petamus a deo uifitat^ ne uerbi eiusiSd dicamiK-nfculef me ab ofculo oris fui.Scit aut pater unmfcuiuOp ai$ capacitate: &. noUit quo tpelcui ai$: d o^ula^e^bi fui porrigere i itelledibus dutaxat 82 fenfibus dcbcat.Quia bona fut ubeS tua fup ufou;& odior unuuetopr tuoy fup oia aromarajntellige prius qfi i hiftoria; dramate fpofa cleuafl ad deu manibus orone fudifie ad pfemiSt orafleiut iam ueniret ad eam fponfus:& ipfe ei ofculu ,pprii,o s infunderet,Dum hxc oraret ad pfemim ipfa ofone q dixinOfculetur me ab ofculo oris fuuparans ena ^ ofonis uerba fubiungere ac dicereiqum in hoc principio fermoms affuiilet lponfusi& oranti ei aftmilet.» reuelaffet ubera fuaupmcp fponfum unguentis mirificis:& quibus fragrate fponfum decebat: conftituD' delibutum Sponfa uero ubi adeffe uidit eum pro quo orabat ut adefret:& adhuc loquenti fibi pftitum 9 orabat:ac data fibi ab ipfo ofcula qute popofcerat:la:ta pro hoc reddita^K decore uberu ac fragrantis e' odore permota'propolits orationis fermone conuertit ad pfentiam fpofi qui aderat;& cumdixiffet: Ul<-letur me ab ofculo oris fuilfubiungit poft h$c ad pfentem iam fpdfum dicens:Bona ubera tua fuper “i" ' & odor uneuentoai tuoRC.Hsc interim fecudum hiftoricam itelligetiam quam dramatis m modu pu mus textam.Nuc Gero quid itelletius interior habeat requiramus,Diuerfis uocabulis principale c°rd‘\n, pellari in icriPtolis diuinis iuenimusiquae uocabula pro caufis ac rebus de quibus agitur aptari terdum enim cor dicitur ut beati mundo cordeiX corde creditur ad iufticiam.Si uero conuiuu tempus pro fpecie & ordine difcdbentiu uel finus uel pedtus appellaf.ficut loannes in euangelio refert de 9 y fcipulo quem amabat lefusiq, in fmu eius uel lupra pedus eius recumberet.llle profedto cui refp°n° , mon Petrus dicebat;lnterroga quis eft hicide quo dicit.Poft hac uero recubes fup pedhj5 ?c^1„nls fenfibus mine quis esfln iis enim ce eft;$ foannes in principali cordis lefuiattp internis do*!?* t jn Chri reqmeuiffe dicaturubi te	rens $ perferutans thefauros fapientiae & fcientfe.-qui	flS	cl
(to lefu.Sed® flnus chr,ft1 in loco dogmatum fandorum accipiaturiputo indecens non uidnn go modis ut dicere toperamusmrincipale cordis in feriptuns fandis defignaturificut«^ h feqUe/ ommus ubi defacrificus peau[culum feparatioms & brachium facerdoiibus fequcft»mr.^
Itratum ac feparatum pedufculum & brachiumiprtecellens caeteros homines Princ,pa„. ^“,„5 eft:a' decus uult effe in facerdotibus, Dc quo plenius in libro Leuitico: prout dominus dare d gn obe
ponitur pro habitu fine dubio difcubentium formacg conuiuii:Sr rurfus ut apud facerdotes pedtufculu & ise brachiu myfticis defignaf' eloquiisilta etia arbitror in pfenti loco ubi amatiu habitus & colloqa defcnbun turjgramTime hoc ipm pnncipale cordis in uberibus appellatu.Bona ergo fut ubera fponfnquadoqde the/ faurijunt in eis fapia* 8t (tix rccoditi.Vbera aut hxc uino comparat fponfarfed ita comparatmt pferat.ViV nu aut illa itelligenda fut dogmata 8c dodrinx qux p legem &:,pphetas ante aduentu fponfi fumere fponfa confueucrat.Sed nuc confideras hanc dodrinaqux ex uberibus profluit fpofumiraf 3C ftupet uidens eam loge pflantiore:q ilia ex qua ante aduentu fpofi totificata fueratitaq ex uino fpiritaliiquod rmfaabant fam <5i patres 8epphet$:q etia huius generis plantauerut uineas:ut Noe primus & Efaias in cornu in loco ube^ ti:& coluerut eas. Videns nuc multa efle eminentia dogmatu 8£ fci> apud fpofum &: longe ex eo p f edi ore:
§ fuit apud antiquos emanare dodtrinaidicir.Bona funt ubera tua fup uinuifup illam fcilicet doctrina qua Ixdtificabar ab antiqs.De hoc.n.antiquoRd uino itelligendus eft ecclefiafles dicereiubi ait.Ego dixi in cor^ de meomeni 5C tentabo te in l$tida:&: uidebo in bono.Etite^ de eifdem uineis loques ide ecclefiaftes diV cit.Magnificaui mihi opus meu;$dificaui mihi domosiplataui mihi umeasifcci mihi hortos & paradifos:
<Sc reliq.Sutaut huius uinex myfticeetia miftri qdamtq uini fufores appellant.Sic.n.ide dicit: Et fecitmiV hi catores 8t cantatrices in Ixticia filio^ hoium:uini fufores & uini fuiitrices. Vide ergo fi pofiimus cu in caeteris:tu etia in hoc intelligere faluatorc ucreri uino nouella uberum fuoiji fluenta mifcctem:cum Maria 6^ lofeph qrenves inuenerut eu in teplo fedentem in medio dodto^:&: audiente atc^interrogante eosiqua/ do mirabanf hoies fup refponfis eius.Sed & ibi forraffis fpecies formx huius explet ;ubi afcendes in mon/* tem docebar populos:&: dicebat.Dictu eft antiqsmo occidesjego aut dico uobis:Ois q irafcif' fratri fcfuo: fi> ne ca reus erit.Et didtu eftantiqs.No adulterabis:ego aut dico uobis:Ois q uiderit mulierem ad cocupifce du eamriam moecchatus efl: eam in corde fuo.Inqtu ergo dodtrina h^ec eius pcellit illam antiquaan tantu fponfa intelligit S^pnuciat bona efle ubera eius fup uinu.Sed 8C q> uorax df filius hois:& bibens:^ dicunt,
Ecce homo uoraxiS; uinum bibes: Ad hoc nihilominus refpicintale illud uinu fuifle in cana galil$£e:qd bibebat' in conuiuio nuptiaIi:quo dcfidente fecit 8C aliud uinmoui telhmoniu reddit Architriclinus:^ lic ualde bonum:5^ eo uino quod expcfum fuitimulto pftantius cu dicitiOis homo primo bonu uinu ponit,
& cum inebriati fuerint id qd deterius eflitu aut feruafti uinu bonum ufqj nuc.Sed &: Salomone q pro acce
ni fuTores eius:& hoiocaufta eius:quae offerebat l domo dei.& ftupefadta eft:& rehqua.ln his ergo aduerte: quo haec qua: uenit a finibus terra: audire fapiam Salomonisiinter csetera miraf & cibos conuiuii eius: uel uini fufores eiustfup his df obftupuifle.Nefcio aut fi ita inepta putemus fuifle regjnamiqua: ob hoc uene^ rat a finibus terra: ut audiret fapiam Salomonismt miret cibos corporales 5d uinu iltud coeiac picernas ui ni in minifterio regis.Quid.n.in his admiratione dignu uideaf:qux coia pene oibus lunt hoibus.Sed mihi uidef miratam efle cibos dodhinse eius 8C uinu dogmatu:qu$ ab eo p diuina lapiam pdicabant. Hoc erat uinu & illud qd per Hieremia refertur de filiis lonadab filii Recabiqui eo tempore quo peccata populi ma luerant pro iniqtatibus plebis captiuitas iminebancouocati funt ut biberent umu. i rut.qa manda-uerat eis pater fuus lonadabinc biberent uinu ipfi & filii fui in faeculuineq; domos ^dihc ♦	^
narent fememeq; plantaret umeas; fcd in tabernaculis habitarent oibus diebus mtse lux.ee ampicnt eos deus eo 9 cuftodierint pceptum patris fui:& noluerint bibere uinum.pro peccatis enim tuncpopuii quitatibus eo^ erat uinea eo^ ex uinea fodomo^:&: palmites eoru ex Gomorramua eo^ uua 1 ins oc Do. trus amaritudinistuenenu afpidum & furor draconum erat uinum eorum .Propter hoC^r^r',.V^ "a bentur filii Ionadab:qui tale uinu uenenata fcilicet dogmata &: aliena a fide dei bibere ^recula-runt.Propter hoc ergo fortaflis percuflit uineas $gyptiorum:ficut in pfalmo fcripmmeir.neimem laceret uinum.lgitur ficut intelleximus uini differentiasjeafqj pro diuerfitate dogmatu coltare p rp^imus: quod ait hic fponfa:quia bona funt ubera tua fuper uinu:fuper uinfl utim intelligamus bonum n ^alum. Bonis enim no malis comparata dogmatibus fponfi dogmata pferuntur.Bonum ^DaraJ,„ftarucrat Priufs ? lege & prophetis:ex quo uelut pmeditata erat fponfa Isticiam cordis acci^ ac pp rare ut capere pof-
-- t-«icjuuia:qu^ uiun.v.»—	v«.iVtUm	meiauro aoiconuiv- — x - rhpfan.Mo “ j^rro
gaudio eius uadit & uendit omnia qux habet:& emit agru	heiaums	is no in deferto
loeoineq, in filuisifed in agro abicoditus.Et poffiMe eft	c,um ulnf,bn^
ferat uinum&re etiam thefau^^pter quem diftraffis omnibus	'U"f	!s	3	mencrat	b.	the,
fautu.Poteft ergo dicere ille qui emit agruiquy bonus eft the&urusqeftmagro magis q uinu qd
in eo.
iaurin.funt rapi£E & Ccur in eo abfcoditiiqui cum apti & reuelati fuerit oculis ipoteimulto debrrmnq	uinu legis & do&ia “pKsed Mi teWfttoem de
»SS5SSSS£S5^5SS$S^^
obtulerit & deuoucrit fcmetipm deoiac uafariusfuetiteffetiusiatqg inueneritthefauiuabfconditum
& ad ipfa ubera fontefcp puenerit uerbi deiminu & ficeram iam non bibetidicens ad ipm dei uerb thefauns q in ipfo (tix X. (apix reconditi funttqa bona funt ubera tua fup uinu.Su aut ungueta qa	$
fiiquo^d fragrantia dcledtata eft fponfa;& dicit;Odor ungueto^ tuo^ fuper oia aromata,Aromata	?
funt pigmento^.Sponfa aut habuit quenda ufum & notitiam aromatuihoc eft uerbo^ legis b.	^
qbus ante aduentu fponfi mediocriter Jiceninftrui tame uidebat ;& exerceri ad cultum dcnutpotcp	^
tiatio fadus eftifemetipm offerendo hoftia pro peccato mudi.Sponfus uero fcdm hoc ^ ecclefix ^ Q/ habeci macula' aut ruga aut aliqd ho^:confidera ne forte unguentu illud pontificale qd in Exodo comp ni iubef arte pigmentarir.iilms unguenti qd nuc odorata fponfa miratttenear roem.Et uidens 9 illa 9“ aromata qbus compofitu unguentu uidebaf quo Aaron undtus eft:quoniam erat terrena & materi# e z porahs:hoc aut unguentu quo nuc undtu uidit fpdfum;fpiritale eff 6C cxlefteilccirco dicattqa odor unyllS
ta iiclos calamu fuaue ducetos qnqgita ficlosifcdm ficlu fadu;&: oleu ex oliuis di facies illud oleuchrii1*^ tis facti ugueti arte pigmetarii.Hasc at i lege qde referri audierat fpofaifed roem eopd ueritatecp nuc pip’ j Vide ergo 9 ifte qtuor Ipes ungueti iffiusfforma tenebat Icarnatois uerbi deiiqd ex qtuor elemetis natu corpus affupfmin quo corpore myrrha illa mortis eius qua fiue ut potifex pro populoifiue ut fP0r_«-pro fponfa fufcepitiferuat idicia.Quod uero no fimpliciter myrrha fedflos myrrh# 8i myrrhae eiect#
nm	fi/	1	hz-vn • axi	IC	VmrllV-lPOC n CClDlAt)*1* ^
matin qua uel fpus fandti fcruoremel futuri p ignem mdicii offendif forma.his uero qngentoi^Uiue	^
to^d qnquaginta;qncR fenfuu in eo myfteriu tenet cetupliciter pfetio^mt remiflione peccato^ P 5, iin& tam fignificet.qnquauenarius.n,lubil#us in his eft qntupliciter pofitus.Sed haec oia oleo puro colli§u. per qd oftendif uel mifericordi#:uel falutis ca fuiffe:9 his q erat j forma dei; forma ferui fufceperin , qux ex materiali fubftantia in xpo fuerant afrupta;p ipum landu redada inunu fuiffe;at^ in una fp^ eft pfona mediatoris effcda.Illod ergo oleu matenaleinullo genere oleu Ixuax appellar, pomit.Iftud au = oleu-ideft fods fanfl, immiltu-auo untius eft Xps &: cuius nuc odore fponfapfpiccns admirata eftioleu ticfega fpls gaudfu cft mcr.to appellaf quo unxit eu deus q dilexit iuft,m;& odio habuit migtatem W
^ qdam nm eo q? in his inltitutio^udun^m. uju^ vunqwv v,»™—M^,CUnui m ms uduiw-	.
& caducarv reivfefpidunf falia miracula.Erat ergo ei hxc oia uelut aromata & odorameta qdam ai^ P | — i i , . t /4im"nniv mvfterioiv!fi^ diuillOBd dosmatU fefam npnm pfttnbi ad ianUSS ‘ f
*^iiuso<:nQiaD1£p^musmuui,iivi^ivi:iva^.w1,uiwji* vv,	*»wk.t.uuiutiuitudui^<»w	« .piatum
qux intet pMns differif:^ ubi myfteriu qd prioribus generatioibus no fuit notuffilns hoium reue^. ,z -eft:ubi inq ai-a ad txti COtrnitdem afeendit arcaniimento dicitiodor unguento^ tuoRd fpiritalis fcihce buf hgemia & myftica rUDer omnia aromata moralis naturahiq? phulofophix. No autem lateat nos:9 m B
u3ni	boil2 (unt Ilb6r3 tU3 flinninn innpmVviiic	DOO^
nnnia aruuww Hividu»	autem	latcdiu^^-	-	t
uauiCxempiatlb - oa,jegimus:qa bona funt ubera tua fupuinu inuenimus fcripm;qa bo^ r loqlae tu$ rupet ^1° ^ £ds:iwr lignificaiTe euidentius ea ,pfa;qu^ a nob,s fpiritali ta funtitame noS,itiii» |mm feripta p omnia cuftod,mus certi g, fpus fatiusmytteno^ inefle uoluit m lctipturls^iuims:8i no palam_atcp in propatulo haberi.Vnguetum “ina" ™us hiftonca 3 ppterea adolefccntula; dilexerut te:ac traxerut te poft fe;in odore unguentoy tuoye curr™!tatl0 perfona' dem expofmo eadem qua: m fUperionbus peurnt etiam in pfenti ioco:donec fiat al*3ua "u”hetia odai» lumataq! ordo dramatis;qul a nobis in hac expofinone receptus eftipofcit.Poteft ^ ^ P	Je dus
uideri ex perfona fponfe lam de Xpo:g, futuram effet in aduetu domini & faluatoris"0™-,	(.cUt
ita per orbem terr$;& pet uniuclfum mudum diffunderetunut fieret odor fnauitan51°	1°	• allis
& apoftolus dixit.Quia Chnfti bonus 0dor fumus in omni loco. Aliis qdem odor ex n°rt™ traX^ aut odor de uita ad uica.S,.n,oibus fulfl-et odor uita in uitaidixiifet^ utig 6i hicoes dilexerut t^ tum te.Sed nuc aitiubi nome tuu eft fadu exinanituidilexerfit te non ilte uetulae ac iiaerc noi d,n,s ammanneqj rugas habentes nectj maculasifed adolefcentula in augmento faheet $ta.“s ? p s,qal (edi” pofita: animatquse fempei innouanmr;8i de die in diem renouantunnouu fehomme _ exlfiliniuit fe deum creatus eft.Proptet iftas ergo adolefcemulas Siin augmetis uitte Si profedlibus poli
ille g erat in forma deiiut fieret unguentum exinanitu nomen eius:ut non iam inacceflam lucem tantumo do habitaret;^ in forma dei pmanerer;fed uerbu caro fierenquo poflent ift$ adolefcentulce &C i augme ntis J>fe(ftuu pofit$ aiae non folu diligeretfed 8C trahere eu ad fe.Trahitm.unaqurcq; aia 8C aHumir ad ie uerbu deipro capacitatis Si fidei fuae menfura.Cum aut traxerint ad fe aia: uerbum dd:& fenfibus fu is arq; intel^ lectibus iferuerint:^ dulcedis eius & odoris fenferint fuauitatem:ubi unguento^ eius fragrantiam cccpe^ rint iuenireidutaxat aduentus eius & adeptionis ac pafTionis caufas charitateqj agnouerinnqua pro (alute oiumufepad morte crucis imortahs accedit A his oibus uelut dmini cuiufdam & feffabihs unguenti odo ribus iuicatae adolefcentulaeadefl: ai$ plena: uigoris atep alacritatis effeto currunt poft ipm:atc$ ad odore fuauitatis eius non leui gradu nec tardis padibuszfed rapido curfu 8t tota operatione fedinant: queadmox dum & ille qui dicebatilic currojut comphcdam.Ve^ q> ait: Vnguentu exinanitu nome tuutopterea ado» lefcentulx dilexerunt te;& traxerut te poft fe:in odorem unguento^: tuo^ curremus: trahunt ad fe Xpm adolefcentulaetfigdem de ecclefiis itellicrat.qux una qdem elhcum pfe&a eft.multx uero funt adolefcenx tulse:cu adhuc iftruutur proficiunt.! to ergo trahuc ad fe Xpm p fidem:qa xps ubi uiderit duos uel tres in fide nois fuiiuadit illuc:&: eft in medio eo^ in fide tradlus:^ unanimitate rpuocatus5i uero tertia expox fitioe de aia uerbu dei fequente intelligi hxc oportetiquaeciiq; aia fuerit erudita primo i moralibus;fecudo etia in naturalibus exercitataip illa oia qu^ in his difciplinis edoceri fupra oftendimus:ipfa mo^ emenda^ tio 8C eruditio re^ ac ^pbitas difciplinae trahit ad fe uerbu dei;& libens trahif.gratiffime.n.ad eruditas ajas uenit;8^ trahi fe ab his indulgenter accipit;benigneq? concedit.Reqro fane fi folu nomen eius qa unguetu fadu elt exinanitu tantu operis egerit:&: ita fufeitauerit adolelcentulasrut primo traherent eu ad fe;& habe tes eu apud fe caperent unguentoi% eius odore:6C (fati recurret poft eu.fi hxc inq oia folo noie eius effeto funnqd putas faciet ipfa eius fublfantia.Quid ex illa adolefcentula: ito uirtutis:qd uigoris excipietffi quo paClo potuerint aliquado ad ipfam eius incomphenfibilc arq; ineffabile fu bifariam puenirefEgo puto q> fi in hoc aliquado puenerint:iam no ambulant neq; currut:fed uinculis qbufdam charitatis eius affridt^ ad' h^reat cime ultra mobilitatis alicuius ullus in eis refideat locus.-fed finr cu eo unus fpus:& copleaf in illis hoc quod feriptu eft.Sicut tu pater in me& ego in te unu fumusiita 8C ifti in nobis unu fint.Sed nuc interi ut uidef fpofa cofociatis fibi adolefcetulis mulrisjqua^ in pofterioribus no efl: numerusiqua: df ab uno fo lo fenfu di odoratu tatumodo capta currere fe in odore ungueto^ fponfi comemorat:fiue q> ipfa curfu Idi
funt lucrifaciat.&: ite^c cu in lege fit Xpuhis rame q fine lege funtifit & ipfe fine legejut eos q fub lege faluet.Et hoc fit ut diximus folo adhuc odoratu cius accepto;Quid putas agcrct;cu 8i auditu eam & uifu & tadtu guftucp occupauerit uerbu dei;& fingulis quibuf^ fenfibus uirtutes ex fe competeres natura: ea^ capacitati^ pbueritata ut oculus fi uidere potuerit gloria eiusjgloria tanq unigeniti a pfe aliud ultra uidef iam nolletmeqj auditus aliud q uerbu uitx 8L falutis audire.Sed 8d cuius manus palpauerjt de uerbo uitse: nihil ultra materialemihil fragile caducto palpabitmec gulhis cu guftauerit bonu uerbu deucarnecp eius & pane q de cado defcendit:aliud qd poff hoc guftare patief.Prx dulcedine naq; ipiius cC fuauitate ois reli' quus ei fapor afper uidebif & amarus.&: ideo hoc folo uefcef.C /ern nacp fuauitate;quacu(p cupierit m hoc iueniet:ad oia nacp raptum fe reddit &£ habilem.Deni® his q ex corruptibili femine generant: ronabile tx fine dolo efficif lac.his uero q infirmanf in aliquo;oleu fe pbet ad holpitalitatis amicitia od gra.^ uero qui pro poffibilitate fumendi 8i exercitatos habent fenfusiac diferetionem boni di mali cibu fe folidu pbet.bjq uero funtjq exierint de a:gypto;&: fecuti colunam ignis Qi nubis in heremu uenerint:de cado au mos detee dit minutu di fubnle eis pbens cibu:angelico fimilem:ita ut pane angelo^ manducet homomabet ^ alias multas in femetipfo atep inumeras aboj* differetias:quas interi.pelle qs di carne offibufqj murus (x neruis capere non pot.Qui aut dignus fuerit redire SCefle cu XpoiquicR in paruo fidelis mentus conmmeC luper multaulle gu(tabit:8d capiet uoluptate dormmipdudtus ad loeu q pro huiufmodi cibo^ ^ uanetati bus delmap noiatur locus.Propter qd qc m eden pofitus dnquod delitias inditawbJ^dicct ad eu delitiaf m dommo.Delitiabit aut nuc non in uno folo edendi guftadiq? fenfmfed & auditu de t ao t & uifu; Qita, Su odoratu^ delitiabif a odore na^ ungueti eius curret.Et ita oibus fenfibus luis aeiitiaoit in uerbo dei; 15 q ad fuma pfedioms ac beatitudims uenerit.Vnde 8i m his pofiti locis depe^r auditores ho^ ut mor tificent carnales fenfusme qd ex his qux dicuturjfcdm corporis motus excipianuea illos diurniores iteno tis hois ad hxc cupienda fenlus exhibeanttficut Salomon edocet nos diccns.xmum autem diuinum inue» mes.Et ut Paulus quo$ ad hebraeos fcribit de perfedismt fupra memorauimus:q exercitatos habent fen' fus ad diferetionem boni uel malijoftendens efie i hoiem pter hos corporeos fenfus:quin^ alios nihilom^ nus qUl- p exercina queruntur: Qi exercitati dicunturcum fcilicct intelUgennam rerum acumine acriore dlfc“^nt.Non emm pcifunaor,e & ut libet auSTquod apoftolus de perfeflis dicitiquia exercua, ‘Rabent fenfus ad difctet&m boni uel mali.Quod ut clanus ducefcatifumamus fi uidetur t exemplum CorP°wlibus fenfibmiK ita demu ftati adTilos diuinosiquos fcnpturanominat fenfusimenonsho, ergo corporeus oculus exercitium uifus habeaijnulloimpe^	&
effe aliquid;cum curuu Iit Qi tortuofumxonturbabitur fine dubio iudicium f
tUrJu erS° & interior uifus nifi eruditione Qi iduftria fuerit exercitatus:quo per multam pennam difoe.
tionem boni habeat ac mali:fcd ignorantia 81 imperitia tang caligo oculis incidermaut etiam	, uC
cuius langorcuanq lippis oculis acceiTerindifcrime boni aut mali intueri nullatenus poflit.bt mae	»
mala pro bonis agaqbona uero pro malis ("pernat.Secudum hanc uero forma quam de uifu corporis v tradauimusiconfequenter etiam de auditu & guftu;& odoratuitaducp per fingulas quaicp lui generis ^ tutes fenfuum corporalium referens ad animx fenfus;qu$ in fingulis adhibere debeat exercitia: emendatio parari dilucere recognoicens.Haec autem paulo latiori exceflu profecuti fumus oftenderc ^ tesodorarn fnnniv	.monrinratxfunt odorem unguentoiv. fnonfimoncorporis leniu •
corporis lenius^ •inquofanus eft^
cmcnadtio parari dilucere recognoicens.riacc autem pauiu	t-Avcnu proiceuii iuuj
tes odoratu fponfx adolefcentula^ quo odoratx funt odorem unguento^ fponfimon < diumi odoris illius & interioris qui appellatur homis dici. Hic ergo odorationis fenfustiu vpv «»*—- r integer odore xpi accepto ex uita adducit ad uita.Si uero no (it fanus hoc odore fufcepto de morte in tem deiicit fcdm illum qui dicebanquonia xpi bonus odor fumus:aliis qdem de uita in uitam;al»s au “ odor de morte in morte.Denicp 8i hi quibus mtellcdhis herba^ elt pigmctdru^ peritia;ferunt ^	1I3.
pigmentatauoB^ fi odorem coeperint nonulla animalia continuo intereutialia uero eodem odore ree turmitacR recipiunt.Et nuc ergo in his ipfis expofitionibus 8C fermonibus quos habemus in manibusm tur aliis effe uita ex uitataliis uero mors ex morte.Nam fi hxc exponi ita audiat animalis q dicitur hom * q non poteft pcipere & inteliigere qua: funt fpus deiurridebit fine dubio:atq? inepta hxc eile & inania pi nunciabindicens fomnia potiusiq re^ caufas 8C dogmata diuina tradari.His ergo odor hic cantici cantic rum efficitur de morte in mortem fcilicet de morte infidelitatis in mortem iudicii 8t condcnatiois:Seq^ tibus uero ipiritalem fenfum & fubtilem ati^ itelligentibus maiorem incffe uentatem in histqux no uide' tunq in his qux uidentur;& ueriora haberi apud deu inuifibilia:8d fpiritalia magis q uifibilia 8t corporat ampiectenda iine dubio huiufmodi itelligentia uidebitur 8C fequeda, Agnofcunt enim tale effe intellig*^ ^ ueritatis iter quo puenif ad deum.Scd fiqdem alienus a fide fit is:qui hxc ftulta iudicat & ridendainihil rum,Si uero aliqs ex his fir q uidentur credere;& feriptura^: audoritatem reciperemon rame recipit exp*^ fitionis huius fpiritalis formatfed irridet 8C derogatitentemus ex aliis feriptura^ locis inllruere eu ac pW , dereiQui fi forte poterit fic refipifcere:& talia qdam dicamus ad eumiferiptum elh pccptu domini l11^^ illuminans oculos;Dicat ergo nobis q funt oculi qui illuminant luce pcepti:Et ite^:. Qui habet aures diendi audiat,Qua: funt aures iftxiquas qui habuerltripfe folus uerba xpi audire dicatur^Et ires^: K nUS Xpi bonus odor fumus deo,Et in aliis:guffate 8C uidete quonia fuauis c domius, Et quod alius aitu ^ noftrx palpauerut de uerbo uit3e,Putafne in his oibus non mouebimnut aduertat htec uniueria no poreis fenlibus dicta;fed de his quos fcdm interiorem hoiem incffe unicuiq; docuimus mfi fi conteV ratus & ladantia' uitio agitur q eiufmodi eft;Quibus uims quoniam Si uifus ille itercor cxcsecatur:& ode^ . > occiuditur:6C obturatur auditusimerito nec uidere qux fpiritalia funtmec audire poteftifed ncc odore Xpi caperc.quo nunc recepto adolefcentula: iftx in quibus bene fanus di uigens erat hic fenfus.In odore unguen cor: eius currunt poft ipm.ncc deficiut currentes aut laborant:qa fuauitate odoris ip/ius qui elt o uita m uitam refedtx iueiter inualefcut.Poteft adhuc Si hoc modo accipi quod aitmngucntu exinanitu men mu>pteica ado el?jroi« dilexerut te. Vnigenims de, fil.us cu m forma de, effemmanmit reme.p-» & forma lerui accep,Mxinan,u,t aut de plenitudine fme dub.o in qua erat.llh ergo q dicunnquid de plen* tudme eius nos omnes accepimusupfl Ium adolefcentutoiqus de ea plen.tudie ex qua fe ,lle exmammt.« fadum eff immirnm exinanitu nomen ciusipcipientes dicunt,Pofl: te in odorem unguento^ tuo^ curre mus.Nili enim exman.ilet unguentuiboc eft pknitudniemdmm, fpu^hu^	fe	ad	formaf^
uiicapere eum nullus in illa diumitatis plenitudine pomiffetmfi fola iortanis rponfaipro eo $ mdef inU care qa uniruentum iltud exinanitu non fibi fed adoieicentuhs diledioms dederit cam«Sic enim dicit. V gucmu exinanitum nome tuu: propterea adolefcentulz dilexerut te, Ac fi diceret Adolefcenrate q*» -P pterea dilexerunt teiqa exinanifti te de forma dei:& fadtu eft unguentum exinanitu nome.tuu.Ego au co non pro exinanito unguento fed pro ipfa unguento^ plenitudine dilexit te.Hoc enim indicat *n e0 ft c? ubi dicit-Odor uneuento^ tuo^ fuper omnia aromata.Quod uero etiam ipfa cum adolefcentuliSF ipm fe curfuram dicit;hanc aio effe cam:q> pfedti quicp oia omnibus fiantmt omnes lucrifaciant: ficU ^ fupra expofuinius,introduxic me rex in cubiculum fuu:& iccudemur in te:Cum indicaffet fponfo iu® F fa:q. adolefcentula odore capta: currerent poft ipmicum quibus etiam ipfa curfura effetiut eis formap , ret m omnibusinunr nuafi laboris fui confecuta lam palma pro eo o> currerit cum curretibus: in!V	v
fe dicit ab fponr0 tcge m cubiculumeiusiutibi uideret cudtas opes regias.in quoutitpmeriroi^ m qU^
autem fenfum ChmihZ„kiLus qu^adeo donata funt nobis,H Jna funt ^ ditmec auris audiuit;nec in cor homis afcenderut:qu$ pr$parauit deus his qd ^”qquo funt thcfaU' chriftus aiam m intell,gentiam fui fenfus mducimn cubiculum regis introdudta datura q	ii duXlt
11 fapientix ac fcientix eiu, abfcoditi.Non mihi autem uacuu uidetur:q> cum pommet me iponfus $neus:aut fraternus meusiaut aliquid humfmoditut ci mons eft.Nunc quu c	medl0cris
eratuegis dixerit cubiculum;& non ahud nomen pofuerit:in quo poffet fortaflis aliquis	cubiculum:
mtelhgi^ed propterea arbitror in his regem nomiatumiut oftederetur per hoc nome pa ^ dlXlC utpote regium Si multis atqj imenfis opibus repktu.Prope huc omnino mihi uidetur fu	t
raptum fe efle ufcp ad tertiu c$lum;& inde in paradifum:S^ audifle uerba ineffabilia:qu$ non licet homini 182 ioqiii.Quid.n.putas efle illa uerba q audiuit^nonne a rege audiujnS: in cubiculo & prope cubiculum po titus audmit Ec erat credo illa uerba talia q'dam;qux hortarent eu ad maiore ,pfedtum:8<:,pmitterent ei; q>
11 pfcucraret ufq? in fine;^ ipfe poflet intrare regis cubiculu:fcdm illud qd per,pphetam quoq? ^mirtif;Da bo tibi thefauros obfcuros; occultosuuifibiles.Aperiam tibi ut cognofcas;qa ego fum dominus deus tuus;
9 uocaui nome tuu ifrael.Currut ergo adolefcentulx poft ipm in odore emsiunaqcp tame pro uiribus.alia qdem uelocius;alia paulo tardius:alia etiam inferius ceteris SC ultimo:alia primo loco merumtame currut oes;fcd una cfl: pfedtatqux cucurrit fiemt pucniret;5; fola acciperet palmam.Sola.n.eft quz dicit, introdu*
*it me rex in cubiculu fuu:cu prius no de folaifed de pluribus dixiffcnqa poft re in odore unguentoj% tuo^ rum currcmus.Introducif ergo in cubiculu regis;8<: cfficif regina:& ipfa efi: de qua df.Regina aftitit a dextris tuis in ueftitu deaurato:circudata uarietatibus.De his aut adolefcctulis quae poft ipfam cucurrerant;& j)cul ab ea in ipfis currendi fpatiis remanferandnAdducent regi mrgies pofl: eam:^ximx eius adducentur tibi, Adducenf in hericia & exulratioc.-iducenf in templu regis.Sed 5t illud etiam 1 hoc aduertere debemus q> ficut rex habet cubiculu quoddam;in qd regina fiue fponlam fua itroducituta habet Si fponfa iuu cubi-culuzin quod monef per uerbu dei igrefla claudere oftiu:& ita coclufis illis oibus diuitiis fuis intra illud cu biculu orare eu;q uidet in abfcondito:&: pfpicit qtas opes animi fcilicet uirtutes itra cubiculum fuu fponfa condiderit:& uidens eius diuitias:det ei petitoes fuas.omni.n.habenti dabif.Quod aut ait exultemus 6£ io cudemur in temidef ex pfona adolefcentula^; diciiuel optantiu 8i peccantifl a fpofaiut queadmodum fpon fa cofecuta eftiqtue pfedta funt;8<: exui tat; ita ipfx etia fuu implere curfum:6(: puenire ufep ad regis cubiculum mereanfmt pfedis 5d Ituitis oibus his de qbus illa gloriaftetiam ipfse exultcnficut 6^ illa: ik iocudenf in eo.Vel etia ad fpofam potefl: didu uideri ab adolefcenrulis cogramlantibus enSc^mittentibus petenti-bufcpiutparticipes fiant exultatois & Ixticiae diligemus ubera tua fup uinu.Spola qdc poftq ofcula meruit ab ipfo fponfi ore fulcipere:& uberibus eius pfrui ait ad eum:Bona funt ubera tua lup uinu. Adolefcentul^ uero qua: nondu ad id beatitudis uenerant ne<p fumma pfedois acceperanneq; ufu & opibus frudus perfe charitatis expleueratmt quafi exprae pnuciarent de uberibus eiusiqa bona funt. Videntes tame fpofam deledari 8C refici ex uberibus fponfiiex fontibus fcilicet iapia: & klxiqux de uberibus eius fluut;&: pocula cxleftis dodrinx fumetes:tanq imitatrices pfedois eius;5<: defiderantes eifdem uefligiis icedere; ^mittunt & dicut;diligemus ubera tua fup uinuadeft nos qdem nondu i id pfcdionis afeendimustut iam diligamus ubera tua plufq uinuiuel certeubera tua;qu$ funt fup uinu( Vtroqj.n.modo fenfus flare uidebif) gerimus tame fpem:utpote adolefcetuli in id $tatispficere;quo poflimus non folum pafti & ali ex uberibus uerbi deided 8L diligere aletem.lft$ funt aut adolefcentuls ut farpe iam diximus ai$;qu$ primis & initio ualeti' bus eraditoibus uidenf ibut$;& uelut uino quoda laetificatae iftitutoe tuo^: dutaxat;curatoru(^ 8t p$da^ gi utpote paruul$;& qu$ haberent qdem in uiribus amare uinuwon tame haberet in aetatemt amore ube
nitudo defigneftetia pmitturma plufq uinu quod nuc taq paruul$ bibundilecturx lint ubera ^ofxndeft ^penfiores futurx erga pfeda:6<: omni plenitudine decreta dogmata xpug iam antea liue in coibus itudiis fiue in legis 8C ^pheta^ uifae funt iflitutoibus extitifle. Aeqtas dilexit te.Etiam hocmini uident adoleice-tulae proloq uelut fatiffacietes pro eo;q> dileduras fup uinu fe pmiferut ubera fpontn a non iam in plenti diligattneq? integra uim charitatis oftendant.Efto ergo uox ifta uelut icufantiu femcip(as;qli qua: nodum
niciib cc.ut diiyu duuuv icuucdtiniqtatis 1 eo;q aa piecroem ipintaiis oc mymu*.r oS. X go fuma pfedois in charitate confllhnchariras aut nihil iniq tatis admittitmbi aut nihil migrans eitabi fine dubioefl xqtas.Merito ergo ceqtas efle df:qu$ diligit fpofum.Et uide:fi non obhoceuam mdcf illud
_$qtate ferua-
totiuniyatifinliobi^clhtantum longe fmui^ie^^fx^ti&taMfilnandaro^^spuatk^o^abeafl
jinea refecentur ut poffit & de nobis dici: Aeqtas dilexit te.Poflumus aut etiam ficacc^ uideaf le efle qd dixit: Aeqtas dilexit te:ac fi dixiflet.luflicia dilexit tei8C ucritas:^ fapictia. & pudicitia: 8C fmgulx quxtp uirtutes.Nec mirerisfane fi dicimus uirtutes efle q diliguntXpm^!101111 allIS ipfa^ uirtutum fub^ ftatiamXpmfoleamusaccipere.Quod&frequetermen?esiferipturisdimsprolocis ^opportunitatibus aptan JnUenjm s n^cg iufticiam dici & pacem^ ueritatem.Ef rurfum fcnptu efl i pfalmis. luflicia & Pax ofem^^"3! tritas de terra orta efl;Sda decolo profpexit.qu$ utiq, 0ia & ipfe efle:6d rur. fum ipm dicutur ampledi.Sed & fponfus idem dfadcm etiam fponfa noiaturmt i prophetia fcnptum efl: cut fponfo impofuit mihi mitram:& ficut fponfam ornauit me ornamento.
Vfca fum 6C formofa filiae hierufalemmt tabernacula cedanut pelles Salomois.Inaluscxcmpla-nbus legimus Nigra fum & forraofa.Rurfus in hoc pfona fponfx loqueris itroduciturd-oquc'
tu. 51 u» uia^uu nigra lunnoc ipia gens ccaar nigreao uci uvit-uinao nucxpcatui^w w	,	uj	o
grx iunc.nec tamen ob hoc tanto regi in omni gloria fua pelliu uifa eft idecora nigredo 4 Non ergo filia: hierufalem exprobretis culpam coloris cu fiue naturalis fiue exercitio qfita corpori pulchri tu a	^
defit.Htec continet hiftoricu drama:6d .ppofita: fabulae fpecies.Sed redeamus ad ordinem myfticum» fponfa q loqtunecclefiae pfonam tenet ex gentibus congregatx.Filite uero hierufalem ad quas ei ler	^
illae funt aiae ;q ,pptcr eledoem patru chariflimae qdem dicucuninimica aut propter euangeiiu, iU^rrate filiae hierufalem ciuitatis terrena:; q uidentes ecclefiam ex gentibusiquis pro eo ignobilem q? gcnerfl:.ltn; fibi Abraha ^ Ifaac Si lacob non pofTit afcribere;obliuifcentem tamepopulu fuu Si domum patris lui* v ad Xpm ueniente fpernut eam;8i pro ignobilitate generis qffufcant.Quod Iponfa fentiens filias p«01 ^ puli imputari fibi;5i pro hoc etia nigram fe appellarhquafi q paternae eruditois non habeat claritate:reil dens ad hxc dixit:Nigra fum qdem o filix hierufaleipro eo q> non delcedo de ftirpe claro^ uiro^ri ncef luminatocm Moyfi legem accepi;habeo tamc pulchritudinem mea mecu.Nam Si 1 me illud primu eit;q ad imaginem dei in me fadu eft;Si nuc accedens ad uerbu dei recepi fpem mea.Q^auis.n.p coloris obic ritate comparetis me tabernaculis cedanSi pellibus Salomonis:tame Si cedar ex ifmaele defcenditjecuna^ natp loco ex ifmaele natus eft:q ifmael non fuit expers diuix benediddis.fed Si pellibus Salomonis comP «•iric mrtnnzp non alia* fnnr n hpIIpc fahprnacnli ramp miror nos n filia* hiernlalc coloris Uelle eXPr
mus;ubi ecckfia q ex gentibus uenit nigra fe efle dicit Si formofam;quis logu uideat effe Si operof cn, ligere ex feripturis diulsun qbus uel qualiter faci i huius forma pceflerit;tame non mihi penitus om ^ dum uidefjfed q potuerit breuiter memorandu.Primo ergo in numero^- libro de xthiopifla ita icr ^ Et locuta eft Maria ad AaromSi derogaueruc Moyfi ^>pter muliere xthiopiflam.qua accepit uxorem. ^ xerut.Nunqd Moyfi loli locutus eft domius^None Si nobis locutus efttEt ite^» in tertio regnope boi ^ ptum eft de regia babatqa uenit a finibus terrx audire fapiam Salomonis;hoc modo regia Saba audiuit' men Salomonis Si nome domini:& uenit tentare cum in parabolis;8i uenit in hierufalem i uirtute n^g ualde;Si cameli portantes odorameta Si auj% muku ualde Si lapide pciofum:8i igrefla eft ad Salomoni' » locuta eft ei oia uerba d erant in corde fuo:Et enuciauit ei Salomon oia uerba eius.Et non fuit uerbuna ^. omiferit rex;&non enuciauerit rex ei.Et uidit regina Saba ocm prudentiam Salomonis Si domu qua x cauit & cibos Salomonis 8i fedem puero^ eiusi&ordme miftroy «us;& ueftes ems;&mni fufores eius.| holocaufta eiusiq offerebat in domo dominiiSi obftupum&: dixit ad rege Salomone. Verus eft fermo qu ego audiuiin terra mea de uerbo tuo & prudetia tua:& non credidt his q loqbant mihi u%quo uenire. y uiderut oculi meiiSC ecce nec media pars eft q nudabantur mihi;Addidifti.n,fuper ocm auditoem qu-i" diui in terra mea.Beane mulieres tuaobtati pueri iftnq affiftutin confpectu tuo fempenK audiut oeOP % dentiam tua'0"" J  	rn,1<:	henedi/hic	n	rini	dedit	fedem	liraeJ.Ouonia	dilcvir	dominus
dentiam tua;Sit dominus deus tuus ucucuicrus q udi acau icuciii inat.i.s^uunid anexu uoumiu^ ,e/ uoluit eu permanere in xternuipofuit te regem fuper eos;ut facias iudicium cu iutticiaiSi iudiccs eos;c dit Salomoni,c.xx.talenta auri;Si odoramenta multa ua!de;Si lapidem pciofum.Nunq talia uenerant o ranienta:necin tanta muititudi'e:q dedit regina Saba regi Salomoni,Hanc aut paulo latius repetere u ue> mus:6i inferere huic expofirdi noftrxifcienres in tantu conuenire hxc ad pfona ecclefix q ex gentibiJ nlt ad Xpm.ut ipfe dominus 1 euangeliis reginx huius faceret mentoem:dices eam uemfle a finibus 1 ^ ur audiret fapia„ Salomonis.Auftri aut regina' dicit eam pro eo 9 xthiopia m auftri partibus	‘
nibus terrx qUan ln „irimo pofitaJnuenimus aut huius ipfius regis etiam lofephum in hiftona iua 1 mentoemiaddente etiam hoc q> pol^ea q egrefla eft inqt a Salomone cu abiflec rex eflet mir^tu^1n r0juru qua fine dubio ex Salomonis fapia fufceperat:cognouit inq nome eius meroen. Refert autc Q forma xthiopix fed & aegyptl regnl5 tenuerit. Addemus at adhuc & ea qua: indxvii.pfalmo deh^c	us ejUS
tinentut^it ergo ibidifperge gentes q bella uoluntmenient legati ex ^gypto^thiopiap^ ^ Pr0 crea deo,Et ad nuc quarto in loco apud Sophoniam,ppheta de hac eadem figura hoc modo_	iudici -
fuftine me aicit domius in die refurredtionis me$ in martyrio hoc eft 1 teftimonioqu	me2e.in igne
eft & congregationes gentiumt fufeipiam reges;^ effundam fuper eos ocm iramin t5crn eius;ut inuC,/ zeli mei confumetur omnis terra.O uonia tunc conuerta in populis linguam in Sen	Tthioci^ q di®!
cent omnes nomen dominii fermeStei fubiugum unu.De ultra flumina^^^lonLs tuisin qul l funt:& adcrent facrificm mihUn die illa non confunderis Saba ab omnibus adin	jt HicreU11
bus impie egifti m me fed ^ in Hl-ercmia feriptum eftiQuod princeps qdam	^ jn lacU ^
am ln lacum melchia: filii regis qui erat in domo carcens;& depofuerunt eum cum Anibus.	^
erat aqua fed coenum;^ eratln c^no Audiens autem Abdimeiech ^thiops uir	^	^	q
iegis;quia miferunt Hieremiam in lacumdocutus eft regi & dixit,Domine rex male fecerunt
fecerant m Hieremiam^phetamtq miferunt eum in lacu & morietur ibi a facie famis: quoniam non funt 18 j iam panes in ciuitate.Et pcepit rex ipi, Abdimelech sethiopi dicens,Tolle hinc triginta hoies:& educ eu de Jacuiut n° ibi monaf.Et qd pluraf Abdimelech xthiops fuit q Hicremiam eduxit de lacu.Et tpaulopoft fa ctus eit termo domini ad Hieremia dicens. Vade & dic Abdimelech dicensific dixit domfus deus ifrael. Ec ce ego adduco uerba mea fup ciuitatem iftam in mala St non in bona:& faluabo te in die iUa:& no te dabo m manus hoium quos tu times, A facie eo^: faluans faluabo te:6^ in gladio no cades:fcd erit afa tua in falu^ tem.-quonia cofifus es in me dicit dominus.Hxc interim ad pfens de feripturis fandtis occurrere potuerilt: qbus mihi uidef ppofiti de canticis cantico^: uerficuli myfteriu comprobari;in quo dicit: Fufca fum fiue mgra formofa filix hierufalem ficut tabernaculu cedar:5<: ficuc pelles Salomonis,Inuenit ergo Moyfes i Numeris accipere xcbiopiffam uxore fufca uel nigra pro qua Maria & Aaron derogant ei;& indignares di cunnNunqd Moyfi foli dominus locutus eiKNonne &: nobis locutus eftfln quo fi diligerer cofideres ha?c lcrmo luenitur habere hiftoricus.Quid.n.couenire ad rem uidebitunut idignates £ xthio pilTa dicantiNunqd foli Moyfi locutus crt: dominusfnone & nobis locutus eit ^ C iportebat,n,fi hoc erat in caufa:dici ab eisino oportuit te Moyfes uxorem accipe aethiopiflam & de temfe Cain: fed de genere tuo & de domo Leui.Ho^ nihil dicur:fed aiunt.nuquid Moyfi foli locutus eft deus^none & nobis locutus eftftn quo 8C mihi uidcf fcdm myfteriil magis intellexine quod geftu eft;5^ uidiffe qd iam Moyfes ideft fpiritalis lex in nuptias & coiugiu congregatx ex gentibus migraret ecclefi£e:^& Maria qux fynagogx derelidtx for mam:5^ Aaron q facerdotii carnalis tenebat imaginemidentes ablatu efle a femvtiptis regnu:SZ datu efle ge ti facienti fru&us eius dicere.Nuqd Moyfi foli locutus eft deusfoone & nobis locutus eftf Deniq; 8t Moy^ fes ipfe cu tanta tam magnifica eius opa fidei ac parientix referanfmunq tantis a deo elatus eft laudibus & nucicu xthiopiflam ducit uxorem.Nuc de eo dnqa Moyfes homo manfucrus ualde fup oes holes q fuc fup terram.nuc & illud de eo dicit dominus.qa fi fuerit in uobis ,pphcra:in uifionibus loquar ei aut in fom niisino ita ut famulo meo Moyfnq in omni domo mea fidelis eft;Os ad os loquar ad ed.ln ipecie & non in KnigmatX gloriam domi uidit.& cur non timuiftis detrahere de famulo meo Moyfcff-fec oia pro
Salomonis;& addit.Quia plus Salomone hic docens p hoc plus effe ueritate q ueritatis figuras.Venit ergo & hxcamo 8C fcdm figura eius ecdefia uemt ex gentibus audire lapiam Salomonis ueri & ueri pacifici do/ mini noftri lefu xpi,Venit & hxc primo qdem tentans eu pxnigmata di qftionesiq ei prius infolubiles ui> debandatq) ab ipfo de agnitoe ueri dei 8i de creaturis mudnuel de imortalitate aix:& iudicio futuro quod apud eam 8i apud dodtores eius gentiles dutaxat philofophos icertu femp aut dubiu manebat abfoluitur. Venit ergo in hierufalem ad uifionc fcilicet pacis cu multitudine 8i uirtute multa.non enim cum una fola gente ut prius fynagoga folos habuit hebrxos:fed cum tonus mudi gentibus ucnitideterens etiam mune^ ra digna Xpoiodorameto^ fiqdem fuauitatesiopa fcilicet bona qux ad deu per odore (uauitamafcedunt: fed 8C auro uenit repleta fenfibus fine dubio 8i ronalibus difciplinis:quas ante fidem adhuc ex coi&lchola ri eruditoe collegerat.Detulit etiam lapidem pciofum.qux ornamenta mop pollumus inteingerc.^uhoc ergo apparatu itrat ad patificu regem Xpm;& ipfe aperit cor fuu in cofeflione di pniadcilicet pcedentm de, lidto^,6C locuta eft ei oia q' erant in corde fuo,ppter qd 8i Xps q eft pax noftra enunciauir ei omnia uerba eius:& non eft uerbu quod omiferit rex:^ non enuciauerut ci.Denim cu iam tempus paflioms appropmqx uerit:fic loqtur ad eam.ideft ad eleSos difcipulos fuosdam non dicam uos feruosifed amJcos,qa ijuus ne. fcit qd faciat dominus eius,Ego aut nota feci uobis oia:quxcu^ audiui a patre meo.bicergo implet q5 di xit:qa no fuerit uerbu;qd no enuciauerit pacificus dominus reginx Sabxiideftecdehx ex gentibus cogre. gatx.Quod fi intuearis ecclefix ftatum & difpenfatoes eiusiordinationef^eius co id^s,tuc adue quo modo regina mirata fit oem prudentiam Salomonis.fimul di reqre cur non d,xenrf55 ^pientia fed om. nem prudentia Salomoms.quoniam qdem eruditi uiri prudentiam de humanis negocnsupientiam de dy uinis mtelligi uolunt.Iccirco fortaffis di ecclefia nunc interim Xpi prudentiam mirat aumin terris eftj&i' ter hoies conuerfatur.Cum aut uenerit quod perfedu eft;8d de terris tran^3^	uidebit
fapiam eius:cum ia non per fpemmon p xnigmata:fed facie ad facJerdtl	<?!llbuf(^ PSrfPlc/f;,l
ditaut & domu qua xdificamt fine dubio incarnationis eius myfteriaJPfa e^"^omus qua xdiftcamt i raPientia.uidit di cibos falomonisallos puto de quibus dicebat meus cibus dt ut faciam uolutate qui mifit me.ut perficiam opus eius.Et uidit ordine puero^ eius:Ecckfiafticum puto ordinem dicat, q in epatus uel pfbyteri fedibus habetur,Vidit di ordinationes ttue ftationes mimfteno^ cius;Diaconomm ut "'hi u,dctut ordinem memorat aftantium diurno mmrfterio.Sed& udte emsu,di,ullas cred" qmbu n, duit eos de quibus dicitur;Quicuqs autem in *p0 baptiza»' xpm idmft s,bed &mm fufores eius aibittot dici doaores;qU j uerbum dcT& dodnnam quaTi uinum popul‘s mifcet.quod auditorum cordatoibcet. Vidit & holocaufta eius orationum fine dubio fupplicationuqi myftena.Hsc ergo omnia ubi mdiun dor "o regis pacificiammo pacifici chnftiinigra h$c Kformofa obftupuit£ »t ad eu. Vems^ famo quem audiui in terra meaide uerbo tuo» de prudentia tua.Propter enim uerbum tuum quod agnom ueru efle
iin terra mea a do#0”
: in te. Sed fortafiis ty
m^t credidi qui loqbantur mihi.Non enim Udem mea in	s± iunr ae teacu m iv. v»—^ «U/
hoibus fed tibi credidi deo.Et per illos udem audiuiiad te aut ueni;& tibi credidi. Apud quem mui	F^
ra uiderunt oculi mei q annuciabantur mihi.Re uera enim cum puenerit nigra hxc 8d formola in ™ leni cadefte;& igrefia fuerit uifione pacis:multo plura 8C magnihcetiora q nuc ei funt anunciata PerIP ,uS Nunc enim tanq in fpeculo &C aenigmateituc aut uidebit facie ad faciemicum confequetur ea qu$ .lUjC non uiditmecauris audiuicinec in cor hois afcendcrunt.Et tunc uidebit qa nec medietas eoi*' cit:q in hac fua terra pofita.Beatae ergo funt mulieres Salomonis aiae line dubioiquae uerbo dei 8C paci el » j0 ticipes fmnt.Beati pueri eius q affiftunt i confpedtu eius fempennon illi q aliquando ailiitunt: &C auq , non afliftuntifed q femper & fine itermiffione affiftunu uerbo deiiuere beati funt.Talis erat & illa Ma aq fedebat fecus pedes Iefu;&: audiebat eumicui & teftimonm reddidit ipfe dicens ad Martha. Maria optiu partem elegit:q non auferetur ab ea. Adhuc nigra hxc & formofa dicit Benedidus q uoluit dare te fup ^ dem ifrael. Vere.n.qa dilexit dominus ifraefiSd uoluit ut ftaret in azternuipofuit te regem fup eum.QHeIj^ Pacificu fine dubio;Xps eft pax noftraiq fecit utracp unu:& mediu parietem fepis foluit.Et pofthxc oia 0 dit inqt.c.xx.talenta auri regi Salomonis regina Saba.Numerus hic.c.xx.c5fecratus eft uixx hoium fuerunt in diebus Noeiqbus iftud concedif fpatiu uitasiquo inuitantur ad pniam.lpe aut numerus annog 6C Moyfi uitx fuit.Offert ergo xpo ecclefia in auri fpecie 8C pondere non folu multitudine fenfuu fuot^T intelleduuifed lege dei confecratos indicat fenfus fuos.p hunc q Moyfi annos uitae continet nume^»y / fert etia fuauitates odorameto^iqles & qte nunq uenerant. Vel orones in hoc uel opa mifcricordi^ ' ligetmunq enim uel tam redte orauerat ut nuc cum acceffit ad xpmmel tam pie operata fuerat ut cu cog ^ uit iufticiam fuam non facere coram hoibus fed coram pfe;q uidet in abfcondito &. reddet palam,Sed ^ tum eft alienis in locis fimul uniuerfa perleq hxc q nec teftimonii gfa uidentur aflumpta.Sufficiant i^.^ tertio libro regno^.Videamus aliqua & ex his quae de.lxvii.pfalmo protulimusiubi ait xthiopia pL ^ manus eius deo.Si enim intuearis quo ex delido ifrael fit falus gentibus;& 9 illop^ lapfus itroeudi ui tionibus deditiaduertes quomodo puenit & pcepit aethiopiae manusihoc eft gentiu populos illos a nl0 qbus primis data funt eloqa dei.&: i hoc compleri:aethiopia pueniet manus eius deo:& fit nigra ifta * . fa, fatetiam fi uolut:etiam fi inuident:& obtredtat filix hierufalem.Sed 8C ^)phctx teftimoniu quod P0-^1, fcepit dominas,etiam eos q ueniut de locis q funt ultra flumia xthiopuiSe offerunt hoftias deo fimifi . fu aduertendu puto Videf enim mihi 9 ultra flumia xthiopix efie df illetq nimiis & fupabudantibus P catis ifufcatus eft;& atro malitia fuco iledus nigei' & tenebiofus eft iedditus:& tame ne hos qdem repd»; dominusfed omnes q facrificia contribulati fpus & humiliati cordis offerunt deoiconfefflois fdlicet ac nitentia titulo adeu conuerfi non tepellunf ab eo.Sic.n.pac,ficu5 dicit dominus nofter. Ego uenietem me no repello.Pot aut & de illis diflu uidethg, ultta flumia sth.opu pofiti uement etiam ipfi ad deum hoftias deferentes-q poftca q itrauerit ois plenitudo gentiumiqus flumibus sthiopu coparamr.uement e a ipf.:& tuc ommf mda faluabitur.& pro eo ultra flumia dicatunquafi q ultenorej & poftenotes fint fpa»^ in qbus currit iundatm gentium fdus.Et ita forte compleri uidetur hoc quod dicroqa i die illa no cofu" deris ois ifrael ex oibui adiuentoibus tuisiqbus ipie egifti in meSupereft ut illud teftimoniu quod de Hi temia aflumpfimus explicef :ubi Abdimelech mhilomius xthiops uir eunuchus cu audiffeuqa Hiere/^1 ,
5 lacum miffus eft a pricipibus populiteducit eum fde.Et puto iconuemens non uideritfi dicamus q00 P cipes ifrael condcnauerut:& i lacu mortis miferuntufte alienigenae & obfcurse gentis homo &. degenci'i •; P°pulus gentiu educit eum de lacu mortisirefurredtoem fcincet cius a mortuis credens;& fide fua ^ qca/ illi i morTem tradideranttiftc de ifernis reuocat ac reducit.bed & eunuchus hic xthiops efie df:credo 9 . Itrauerit femetiom pprer regnum deimel et q feme malmx 1 ferfletipo non habebatiferuus quoq;
^ feruus faplens iDmt ftultis domis Jnterptatur aut Abdimelech feruus regu.Et ideo domius reliq0 populu ifrael pro pFeccatis ad xthiope uerba dirigit:& ad i.pm mittit ^phetam:&: ipfi dicit.Ecce egoad^ co uerba mea fUper ciuitatem iftam 1 mala & non 1 boria:& faluabo te i die illa;& non te dabo 1 m faluans faluabo te.Salutis aut ca hxc eft eiiqa eduxi^phetam de lacuiideft 9 a fide refurrexifle credat a mortuis:eduXifie eum ex lacu uidetur.Habet ergo pluria teftimonia fuf	^ flcUt
gra formofa i qbus fibere aganS^ cu fiducia dicat ad filias hierufalem qa fufea fum adcI^ d proprie no° tabernacula Cedar:formopa adc fjCUt pelles .jalomonis.De pellibus Salomonis feript01? 3 3 P r ct/ memim.Puto aut referte pofie ad gloriam eiuside qua dicit faluatonqa nec Salomon 1 01§,orai afeV tuseft:ficut unuho^ isi0meD tameipfum pellium 1 tabernaculo teftimonii	pellesfade$;
ficut cum dicit Et facies penes ex capra^ pilis operimentum fuper tabernaculum	1,	Coni0
Longitudo pellis unius.xxx,cubito^:latitudo quatuor cubito^.Eadem menfura e”^ ges qncR pelles fimul & aliae r»,,	r^niimbis	fextam	nellpt»	^	(r^tp tabernaculi,oc racies q	4	-
adopertum tabernaculum ex lateribus hic 8L inde.Puto ergo ha^ pellium mentio fiat i cantico cantico/ rumr& dicantur eiTe Salomonis:^ accipitur i pacificum Xpm.lpfius ergo eft tabernacuium t &ea quae ad tabernaculum pertinent,& pcipue fi illud tabernaculu confideremusiqd df tabernaculum ue^quod fi xit deus 8C non homo & quod aitmo.nu manu fada fandfa itrauit lefus exemplaria uero^Si ergo pulchri/ tudinem fuam fponfa pellibus comparat Salomonisulla^ fine dubio pellium gloriam & pulchritudine di cit;qu$ operiut illud tabernaculu quod fixit deus & non homo,Si uero nigredinem fuam qu$ exprobrari a filus hierufalem uidebafipellibus contulit falomonis huius tabernaculi quod exemplar ueri tabernaculi uocatunaccipiendae funt pelles quafi ^ &ipfe nigr^ fint qdemmtpote caprapd pilis textae:& tamen ufum ornatuqj exhibeat diuio tabernaculo,Quod autuidetur efle perfona una qux joqtun&: pluribus fe uel ta/ bernaculis ccdar i nigredie uel Salomonis pellibus comparauitiita accipiendu eftiqa una qdcm perfona ui* detur ecclefixanumerar tamen funt q per orbem xerrx diffufe funt atq; imenfe congregandis ac multitux dis populo^:,Sicut Qc regnum cxlopz unum qdem df multx tamen 1 eo mafiones memoranf eife apud patrem.Potelf aut 8C de una quam alaiqux poft peccata plurima conuertitur ad pnlam dici; 9 nigra fit pro peccatis;formofa propter pnlam & frudus pnlx.Denlqj & de hac ipfa qux nunc dicitinigra fum &: formo fa;qa non in finem in nigredie ifta permanfit,poft hxc dicunt de ea ipfa filiae hicrulalem.Qu^e ell: ifta qus afcendit dealbata Icumbens fupcr fratrem fuu.Ne uideatis me quoniam infufcata fum egoiqa dcfpexit me fol.Infufcata fiue denigrata;fi competeter nobis uidetur aptata cxpofitioiquam 1 fuperioribus:uel de xthio piffa qux a Moyfe fufcepta eft 1 coniugiummel de regia Saba tethiopumiquae faplam Salomonis uenit au/ dire,texuimus;merito nunc hxc quae fufca uel nigra eft & formofa;fatifiacere uidef pro nigredlemel fufca tione fua;caufaf($ reddere exprobrantibus;quafi quae non natura talismec ita a conditore fitifed ex accide/ tibus hoc pafla fit,Ex eo inqt;qa fol defpexit me.ln quo oftenditmon de nigredine corporis fieri fermone quod uriqj fol obfcurare 8C denigrare folencum reipicit magis qua cum defpicir.Ita denic^ 5C apud illa ocm illam gente aethiopum ferunncui naturalis qdam ineft ex fcmls carnalis fucceilione nigredo qj in illis locis fol radiis acrioribus ferueat:& adufta iam femel at<$ infufcata corpora gemini uirii fucceilione permaneat.
ipfa qui nuc nigra df efleiin fine cantici huius dealbata memoraf afeendere Icumbens fuper fratrem fuu. eifeda eft ergo nigra qa defcendit.Si aut coeperit afeendere Icumbcs fup fratrem fuu;&: adhaerebit ei; & no olno feparabitur.Dicit ergo nunc ad filias hierufalem;pro nigredie fua fatiffaciens.Non putetis o filiae hie rufalem q> naturalis eft ifta nigredoiqua uidetis in uultu meo.Sed fcitote quoniam defpe&u foiis eft fada, SoLn.iufticix qa me non luenit rede ftantemmec ipfe 1 me redos direxit lucis fuae radios.Ego.n, fum po/ pulus gentiu q prius non afpexi ad folem iufticiaemec fteti ante dominu;& ideo nec ille me afpexinfed de/ fpexitmetp aftitit mihnfed pteriit,Hoc aut ita efle etiam tu q ifrael diceris re ipfa expertus iam iacp cogno/ fces;8£ dices,Sicut,n,me aliquado non credentettu afiumptus es;5^ mifcricordiam confecutus;&: te refpexit fol iuftici^ me aut utpote lobedientem 8i Icredulum dcfpexit di fpreuitdta nuc qa tu icredulus di inobe diens fadus es;ego fpero refpicia foleiufticiac;(% mifcricordiam confeq.Qlpdaut mutua nobis fit fohfta
leftis fecreti confcium Paulum;qui ita dicit,Sicut enim uos de gentibus fine dubio loquens: aliquando no credidiftis deo,nuc autem mifericordiam confecuti cftis propter illorum increduhtatcmiita cx 1 1 non cre diderunt in ueftra mifericordiamt di ipfi mifericordiam coniequanf.Et item in alus diatX^uia caecnas ex parte contigit in ifraelidonec plenitudo gentiu intraret.Hinc ergo eft in me quem exprobrat nta nigredo; qa defpexit me fol ^pter icredulitatem di inobedientia meam,cum uero rede fteteroanteeumr^non fUe ro oblitus in aliquometp declinauero ad dexteram nem ad fimftramrfed fecero redas fertas pedibus meis contra folem lufticiac icedens 1 omnibus iuftificatoibus eius fine qrela;tuc di ipfe reftus™e reIPlciet;& nui h erit obliqtasmec erit caufa ulla defpedus;&: tunc reddetur mihi lux mea;^	PUS,ln	?,ntnU($ ^
pelletur a meiqua nunc exprobraris ifta nigredomt etiam lux mundi merear appellar »ergo fol ifte qde uifibilisiea corpora qbus a fumo libramie infederit:infufcat;8d urit.ea uero qua: pmcu iunt di ab ifta colli/ bratione longius pofitaiconferuat in candore fuomec omnino urit eaifed illumiat, 001 uero fpmtalis q eft fol iufticiacun cuius pennis fanitas efte df;econtrario eos qdem quos redi cordis muenerit;& ad libram fui fplendoris confiftens illuminatifed & omni fulgore circundat,eos autem qui oblique incedunt cum eome/ ceffario etiam ipfe oblique non tam refpicitm defpicinhoc eis pftante inconftantia fua 8i iftabilitate. Quo thodo enim qui peruerli funt;poflunt fufeipere quod redum eftiuelut ficumo hgno adhibeas rediflima IeSulam;uidebitur quidem per regulam argui materi* prauitas;non ramenreguh eft qux ligno eauamp uerfitatis impofuit.Et ideo feftinandum eft ad uias redas;^ ftandum m femit s uirtutumme forte fol miti C1$redus incedenstfinos obliquos ftareinueniat 6iperuerfosidefp^t nos;& efficiamurdenigratninqua tum uero capaces fuerimus luris eiusan tantum tenebris nigredini dabimus locum.Hic enim eft me fol * lux uera illuminans omnem hominem uenientem in hunc mundu di q m mudo erar^ ^ dus per
«pd ? ^us eft‘Non enim per iftud uifibile lume mudus fadus	Portio flti^r^Cedenrfous
ue^ lume,a qud lumine fi nos peruerfi incefrerimusidefpici dicimur.Sd ipm enim nos puerf n dentibus peruerfum quoqz incedit.ficut feriptum eft in maledidionibus Leuinci.Et fiinccfleritis inquit mecum uerfi;5<: nolueritis obedire mihiiadiiciam uobis plagas feptcm,Et poft pauca,Et fi inquit non fueritis em /
C iiii
datufed incefieritis mecu puerHiincedam 8£ ego uobifcum peruerfus.Siue ut i altis exemplaribus legim ♦ Si icefleritis mccum obJiaanccdam 8i uobifcu obliquus.Et pofl: aliqta ite^d dicit ad ultimUtEt quonia a bulauerunt in confpedhi meo obliqui;^ ego ambulo cum eis in furore obliquus.Hxc afiumpfimus ex q' bus^pbaremus qualiter defpicere hoc eft oblique afpicere fol dicatur,Eteuidenter claruit hos defpicia j 8t cii his oblique icedat ac peruerlejq oblique incedut cum eo;Sed 3i hoc quod admonuit pfcns locus in fcuflum non omitramus:qa fol duplicis uidetur efle uirtutismnius qua illuminat:alterius qua adurit.Sed^ rebus aut materiis fubiacentibus aut illuminat aliquid luce;aut mfufcat & obdurat ardoret Secundum ho ergo fortaiFis 8i idurafle df deus cor Pharaonis;q> fcilicet talis fuerat materia cordis ipfiusiqus pfentia lis lutiicix non ea parte qua illuminatifed qua adurit 8d indurat exceperit jppter hoc fine dubio ^	^
fligebat hebrxoiK uitam in operibus duris;&! q> luto 8C latere conficiebat eos.Et erat utic^ cor eius fcdme qux cogitabat luteu 8t limofum.Et ficut materia luti fol ifte uifibilis flringic &c induratura fol iuftici# his eifdem radiis qbus illuminat populum ifraehPharaonis cor cui inerant lutex cogitatioesipro ipfis motu11 fuoijiqualitatibusindurabat.Hxcautitafehabeann&noncoemuthoibusuideturihiltonam famulis dei per fpum fandtu feribebanotienditur etia inde:^ ubi refert ingemuifle filios ifraeknon dicit a luto ne(p a latere neq? a paleis ingemuifle eostfed ab opibus fuis iquit.Et rurfum.Et afeendit inquit clamor eopi ad deum.no dixit a luto 8C latereifed ite^d ab operibus fuisippter quod 8t fubiugir, Quia exaudiuit dominus gemitus ipfogdicum utit^ non exaudiuit eo^i gemitumiqui no ex operibus clamant ad dominu.H^c quis per excefTum dida uideantuntamen locoi* opportunitate comonitimequaq iudicauimus omittenda; ma'' xtme cum habeant aliquid fimilitudinis ad hoc quod dicinhaec qux mfufcata eftiquia defpexerit eam fol» Qgod utic^ offenditur ibi accidereiubi peccato^: caufa pcedit,& ibi infufeari uel aduri ahque folembi pec cati materia fubfilht.ubi uero non eft peccatum;fol neqj adurere dicitur.nec^ infufcare.ficut de mfto refer tur in pfalmis.Per diem fol non uret temeqj luna per nodem. Vides ergo quia fandos in quibus peccato^ nulla caufa effjfoi nunq adurit. Vt enim diximus;duphcis uirtutis efl fokiulfos autem illumiat; peccatores uero non illuminanfed adurit.quoniam &ipfi oderunt Jucem;quia male agunt.Demq; ob hoc & deus no' fler ignis dicitur eile confumcns.nihilominus lux in quo tenebra? non funnlux fine dubio iufhs;& ign,s ficitur peccatoribusiut confumat in eis omne quod in anima eo^ corruptibilitatis aut fragilitatis inLie,n.^ rit.Quod autem in multis feriptura? locis & fol & ignis non ifte uifibilis fed ille inuifibilis & fpiritahs ui turiipfe etiam fi recenfeas abundanter inuenies.Filn matris me$ dimicauerunt in me;pofuerunt me cu ' dem in uineisiuineam meam non cuftodiui.Adhuc ipfa qua? fufea quidem pro dehdis prioribus; formo uero elt pro fide SC conuerfione etiam haec diemafieuerans ^ filii matris fux dimicauerunt non contra fed in ea.& poft hoc bellum quod in ea ge£lerunt;conilituerunt eam uinea^s cuftodemmon unius uin^' fed multarum. Adruit autem ha?c eademiq? preter has quas a filiis matris fuse cuftodire pofita eft; habuerit aliam propriam uineam qua non cuftodient.H^c eft propofiti dramatis fabula.Sed nunc inquiramus qu^ fit mater fponfe huius;qua h^c allcgattqui fmt etiam filii eius qui dimicauerunt in ea;& cdfedo bello tra^ diderint ei uineas quas cuftodiret;quafi quse non potuifier feruare easmiii ab illis dimicatum fuiiTet, Illam uero fufccpta aliaru cuftodia uinearum;propriam uineam noluiiie uel non potuifle feruare. Ad GalathaS Paulus icnbens ait Dicite mihi qui fub lege uultis effe;legem no audiftisfScriptum eft enim;quoma Abra-ham duos habuit fihosmnum ex ancilla;&: unum de libera.fed iis quidem qui de ancilla fccudu carnem n* tus eft;qui uero de libera fecudum repromiflionem qux funt allegonca. H$c enim funt duo teftamenta1 unum quidem in monte Syna in feruitutem generans;qua: eft Agar.Syna enim mons eft in arabia; qui con fertur huic qux nuc eft hierufalem:# feruit cum filiis fuis.Qux autem furfum eft hierufalemilibera eft ^ eft mater ofum noftrum.Hac ergo hieruialem c^leftem dicit efle Paulus & fuam & oium noftru credentiu toatrem.Deniq’ addit in pofterioribus & dicit.^pter quod fratres non fumus filii ancilla: fed libcrz£.quali bertate liberauir nos Chriftus.Emdenter ergo Paulus pronuciat;^ omnis qui Per fidem a Xpo confeW Iibertatemifilius flC libera::# hanc dicit efle lurlurn hierufalem qua: libera eftjqua: eft mater omm noftru» Huius ergo matris dt ipra fponla filia ene inteliigitunin his qui dimicauerunt in ea;# conftituerut eam c itodem uineam vndcuideantur ifti:qui tantu poteftatem habuerintmt # bellu gereret in ea;# ordinaret eam umeaj. cuftodemon cuiufcu» humilisauc conrcnendi loci f uiiTe.PoEimus ergo & apoftolos Xpi ac
ocm elatoem:eXtollentem fe aduerfus fclam Chnfti.ficut Paulus didtiCogitatoes dcftruentesiSC -----tudinem extollentem fe aduerfus fclam Xpi.Pugnauemnt ergo non aduerfus eamifed in eathoc eft infcnfi tus K cordeeiusut delb^e^t^ depellerent oem mfidditatemmmne uitiuioefip	exea
gentes poli.te.falfis foph.o	a$monibus xnoluerant.Fuit ergo apoftohs Xpigrlndebellum.donec ex e
mendacii turres&mur0s	uerfe do(3rmxfubrueremidonecmigratisargLenta^rmen^
tes haec atqj iuccedentes in COrde eius dzmones debellarentiVbi ergo efFugauerut ab ea oes fenlus miioe fa rS an“9uf:non eam rcltoquut odotimine forte per ocium rurfus antiqua furrepatiSC «*atquK & futmred dant ei opusiquod eganSC cofignat ei cuftod.am uineay. Vineas accipiamus fingulaqcu» u ®aleg,s ay.pheta^.Erat.n.unufgfq; eoK ficut ager plenusiquc benedixit domms.Haec ergo *	,
tes pott uiSoriam bella feruanda e, & cu(fodicnda configmt. no enim relinquiit eam ut Aximus oaol ^ exeenCub?S ; ^ f?lp“ ^ ^ apoftolopc litteras poffiimus fimiliter umeasacapere.quas hu< ^ ex gentibus cogregaf pro qua etiam diroicauerut;cuftodiendas coleda% tradiderut.Quod uero ait.q
propriam umeam non cuftodierit.illa pofiumus eruditione dicere.qua unufqfq;excrcebaf ante fide:qua fi ne dubio credes relinquit ac deferit 8C ca quae fibi lucra uidebanfidicit j>pter xpm detrimeta.Sicut Si Pau^ Ius gloriaf legis obferuantias 8t oem iudaica: iftitutiois gloriaduifle fibi ut ftercora:tatu ut i xpo inucnire turmon habens fua iufticiarqux ex lege eftifed mfticia qu$ ex deo e.Sicut ergo paulus accepta xpi fide; no cuftodiuit uinea {uaiiudaicx fcilicet traditionis obfeqma;& iccirco forrafle no cuftodiuir.qa cum plantata ect a deo uitis uera cduerfa e in amaritudine uitis aliena;& erat ia uitis Sodomo^ uinea eo^.&: palmes eo^ rum ex gomorra.8^ botrus amaritudinis i eis SL furor draconu uinu eo^;6^ furor afpidu infanabilis: ita & apud gentes erat plurimae huiufmodi dodtrinx.-quas poft illa bella qbus pro fide 8i agnitione chrifli a do^ dtoribu s dimicatu eftifuperatas dicitiDuto oio criminis loco duca^Si cuftodierir aliquis huiufmodi uu
i8r
neas:& agru colat ultra uenenatis & noxiis cofitu difciplinismec mireris fi his culpis aliquado fui ile uidea tur obnoxia haec quae ex nationu difpcrfione colligit iam chrifto fponfa prxparaf,Recordare quomo.-do prima mulier fedudta	i praeuaricatione fada:quae no aliter falua fieri ditif ;nifi per filio^d genera^
tione.illopd dutaxattqui graanent in fide & charitate cu fanditatc.Hoc ergo qd de ada dt eua feribitur; fic afTeuerat apoflolus.Myfteriu magnum eft i chnfto 8t i ecclefia:qui eam ita dilexitmt femetipfu traderetp ea cum effet adhuc impia hxc ipfaificut ipfe dixit.Cu enim adhuc fcdm tepus ipii effemustchriftus pro no bis mortuus eft.Et iteru.quia cum adhuc cfiemus infidelesichriftus pro nobis mortuus e»Nd ergo mirum eft;fi hxc qu$ feduda,& i pra^uaricatione fadta 8C qux ipia fcdm tempus fuit 8>C peccatrix tale dicaf uinea coluifle eo tpe:cum adhuc impia erat;qua relinquere debuerit;& nequaq omnino feruare,Quod fi etia ,ter tium explanatiois locum placet exequi referamus hsec ad unaquac# aiam.qux couerfa ad deum & ad fide ueniensipatitur fine dubio cogitationu pugnas & obludatioes dxmonuireuocare ea nitentiu ad prioris ui ta; illerebrasiuel Ifidelitatis errore.Sed ne hoc fiat.ne ue rurfum daemonibus i ea tantu licear.profpexit di' uina puideociaiutparuulis quibuf(^8<: his qui pro femetipfis aduerfus aftutias diabuli t & dxmonum pu^ gnas dimicare non pofiimt utpote infantes adhuc 8t ladtantes in chriftoidaret angelos ^pugnatores & de fenfores;qui uelut tutores & peuratores cofticuri funt a deo co^z qui in ifirma a;rare pofiti pro femetipfis ut diximus;pugnare non polfunt.Et ut hoc cu maiori fiducia aganrxocedit eis femp uidere faciem patris aai i c^lis iftos puto efie paruulosiquos uenire ad fe chriftus iuffiti& non finit ,phiberi;& quos fem^ ner dixit uidere facie patris»Ncc tibi cotrariu uideatunfi eos haec anima quae ad deu tendirimatris fu$ filix os appeilat.Si eni aiaru mater hierufale cseleftis eM angeli nihilominus caeleftcs nominanfmihil difibnas uidebif.fi hi qui fimiliter ut ipfa cxleftes funabea filii matris appellanf.Super oia autem congruu uidebif 6^ coucniensmt qbus unus e pater deus;una fit hierufalem mf.Quod uero ait Vinea mea non cuftodiui. i ftituta illa ac mores & propofitu in quo exercebat fcdm ueterem homine uiuens indicare uidef laudabilix ter a fe non ec feruata.ex quo aut adiutorio angelo^: dimicauit uicit ea penitus a fe effugauit uetere ho^ •mine cu adtibus fuis;coftituta($ efl; ab eis uinea*^ cuftos fenfuu fcilicct 8t dogmatii diumo^; ex qbus pof-fit uinu bibere,quod Ixtificet cor eius.Annuncia mihi que dilexit aia mea.ubi pafcismbi cubas in meridie ne forte efficiar ficut adoperta fuper greges fodahu tuofjz,Adhuc Ipdfa loquit et ha:c;fcd ad fponfum & no ia ad filias hierufale.lgif ab initio ubi ait Ofculef me ufq? ad hunc loeu fup gregesxucta qu$ dida fut uer ba fut fpofce.Sed primo fermo eius ad deu fadus e.fecudo ad fponfu,tertio ad adoIeicctuJas.iter quas &fpo fum media quxda ut fe dramatis huius fpecies habet quafi mefochorus effedainuc aci ip um.nuc etiam ad filias hierufale refpddcs dirigit uerba.Hoc ergo nunc ultimos fermones fuos ad IponiU raci .requires ab eo ubi pafcat in meridie.ubi collocet gregemiuerens nedum requirit eumtincurrat m ea loca udi oaaics Ipox fi locatos per meridiem greges feruam.Oltenditur autem per hoc quia fponfus hic etiam pattor iit.ln lupe rionbus autem didiceramus eum efie & regem pro eo fine dubio % homines regat.paltorem uero pro eo q, oues pafcat fponfum autem pro eo cb habeat iponfam;qu$ cum eo regnet fcdm g ier!^rS(:rT,Mltltl7e gina a dextris tuis in ueftitu deaurato.H^c interim continet dramatis ipfmszqui elt quau niitoncus ordo. Nunc autem requiramus intelhgcnnam myfticam.& fi oportet pramenire
bus proferenda eliquo quis effectus iit horum fodalium pateatimemoremusd^dqu	nptum c quia
regina funt.lx.fed6: ex his omnibus una fit columba;^ una perfedta ac	n^^uemiaml
feriores funt qux.Ixxx^ppellancur concubina.Adolcfccntulx uero quaru^ ^mc nuilus e[t ord, nem concubinarum ponuntur.lffx autem omnes animarum earum dJ^r/nt1^	ln chrifto cred^
tes'diuerfis ei aHcctibus focantur. Vt uerb, gratia tomus Omnem	corpus ee
chrith apoltolus dicit.m quo corpore dmcrfa membra cfle pronundat.S alios «le cculos.alios manus, aa os etiam pedcsiK fmgulos pro operum ttudiorum fuorum merius m	or‘s	hu‘us
dum autem fpeciem & hxc intclligenda funt.& alias quidem anirm15 putandum eft m hoc fponfali
mute qua magnificentioriaffedu iponfoatq;illuftriori fociantur.apudeum regmarum loco&afT^^ ^ &
ben.alias quarum inferior line dubio m profedibus 8i uirtutibus bonor concubinarum loc ahas adoleiccnmlarum.qus mdentur extra aulam quidem	perfpic
ores uerQ 8C coli omnes qua: fupra memoratx funt efie eas animas.qux oues appellantur.Si u	P P
amus attentibis adhuc fortaflls etiam harum ^niutonuenicmusta^J‘°res U*mf in quos n5 uult lieetqux in fodalium eius gregibus numerantur^ ipfi enim habere greges quofda dicun q	^
fpoia icurrereA' ob hoc petit a fpofamt annuciet fibi ubi pafcatmb n mdie faciaune f f , f g cut adonpr^ r...,	fnnn,	es ifti qui habere auofda feteges cucunt.utru ipo
an^priu
ut. iv, nv	.uuuuu	grcgebjaum	ipoium	iuu	rcqnt,3cu oc 4uuixk ne lortc cniwdi.	#
cuc adoperta;reqre ne forte inuat p hoc elle aliqs fodaliu qfi fpofas habentes et ipfas habitu ipoiaie. adopertas:& ficut apoftolus dicit uelame & ptate haberes fup caput;& ut manifeftior fcrmois huius e
&ee
■xpla-'
tui mviivvv w ^cu^yuauuque amoris ipatiens enapci mciiwv	duuuc ipoiuicu ^vi^-uv ^	~
lux & fpledor dici pledus & purus eiut afliftat ei oues pafceti uel refrigeranti.^ ftudiofe uult uia diic«/4 ire ad eum debeanne forte li no fuerit edocta itineris huius anfradtusucurrat greges fodaliuiud uideat ^ Iis ee alicui illa^ q adopertee ueniut ad fodales eiusinec pudoris cura gerunaut uerenf paflim d^ui:r - ^ & multis apparere.Ego aut quse a nullo inquit alio uideri uolo nifi a te folo;fcire defidero: quo ad te i re ueiammt fecretu linut nemo fit mediusmt malus arbiter peregrinus;& alienus no occurrat.Et forte hoc requirit ifta locaiin qbus pafeit fponfus oues fuas;&: oftedit ei uerecudia fua:pro qua no uulnncur^ re greges fodaliu: ut ille fegreget oues fuas a fodalibus:& feorfu pafcatiut non folu fpofa no uideat ab ali * fed & arcanis & ieflabilibus myfteriis fponfi fecretius pfruaf.Nuc ergo uideamus per fingula;& primo <1 . de uide fi pofTimus dicere:^ dominus cuius portio fuit iacobifid funiculus hereditatis eius ifraeldpfc inC^
ligendus fit fponfus.Sodales Iios ada:ftatuit terminos
fi gentes cudtre qu^ uclut pecora fub angelis paftoribus cdftitut^ fur. Grex uero fpofi ille ouiu dicafzde^ bus ipfa in euangelio ueritas dixit.Oues mex uoce mea audiet.Vide enim & obferuanter intende: quon111 dixit oues mete qfi fint & aliae oues quae no fint eius:& ipfe in aliis dixitmos non eftis de ouibus meis fingula huic occulto myiterio couenienter uidebunf aptari.Quae li ita fe hahenneopetenter fpofa uniw^ iufcp fodaliu grege fponfa eius itelligi uoluit: qua adopertam noiauir.Sed quonia certa erat 9 fup oes illa^ fpdja ectmo uult fimilis uideri alicui illa^: utpote quee fciret tantu fe debere procellere illas fodaliu lp°n1 fas qs fponfa nominat uelut adoptas:quatu eminentio fpofus fuus heat ad fodales.Sed & pro hoc adhuc debimrpcundtandi caufas habuilfeiquadoqdc boni paitoris fcitee ftudiumt optima ouibus palcua req ^ rat;3C ut uiridantia ate^ opaca quoq$ ad requic nemora meridiani oftus iueniat.Quod qdc fodales .
4AiLlU3 t.11, UiCb Cv pUilUl*Vv 12V/i.UAvHLl'yl V AUA* 1 UV	JVlU	AAJA111 V LU AjULUl viiiv/x**-	•	•	g
pafcisiubi cubile hes 1 meridieine forte efficiar ut adopetta fup greges fodalium tuo^.Nouo nunc non3, fpofa appellauit fpofum.fcics.n.ipfu effe filiu charitatisumo ipfu ec charitatc:qu£e ex deo eiqfi uocabuiu ilfud pofuit que dilexit aia mcasSC rame no dixit que dilexi fed que dilexit aia mea:fcicns no qhcunq; dnL dtioeifed ex tota aiatSC ex totis uiribus;& ex toto corde habedacne diMione fpofimbi pafcis tqt:& ubi c« - o, . , Av hnr Inroinue nuc loofa diteere ab iponio deliderat dd audire 1 ena ipte
decrit.Erquomifaebatahto	>gnau,3 ud iperitia ftaete,'greges  .......................
& de hoc optimo ra^rc donHDUS dixit Jn loco uiddi	me coIlocaujt.Sup aqua refefliois eduauit
ottedespaftore huc no folu abundantes aqs ouibus fuisifed & falubres & puras:& qua: p oia reficiat jnude te.Sed quonia ab hoc ftatu quo ut ouis fub paftore degueraticouerfus ad ronabiha i excelfiora .pfecit: id» adeptus e per couerfioncifubiunxit K dixit aiam mea couertir.Eduxit me fup femitas lutticiie ppter nome fuuihinc UCK ofted£s quadoquide i hoc j>ficeret:ut mfticia: icederet uias.mlhaa aut fine dubio ipugnan tc fe iiufticif natif:8C necefle elt eu qui iulticiae iter icedinhre pugnas aduerfantm fide couerfus & fpe. D' cit erso de eic Nli k fi ambulem i medio umbrx mortismo timebo malaiquonia tu mecu es.poft h^c uc t0 qfi gratia referes efqui fe paftoralibus ibucrat difciplinis. Virga inqt tua & baculus tuus: qbus toutu uideot ad Daftnric nfficiumnpfa mea cofolata fut.Hinc uero ubi uidit fe a pafforalibus pafcuis ad ratiora ks cibos & mvfhca fecreta tranflatu:addit &: fubdit.Parafti 1 cofpedu meo mefam aduerfus eosiq tnbul me.Impinguahi r o!(.Q caDut meu:& calix meus iebrians q praeclarus e:& mifericordia tua fubfequef rato bus diebus uit$ me^mt ihabite in domo domini 1 logitudine die^Ula ergo prima idelt paftoralis initi^^ tioinitiueo^fUlt;u \, jrjdicollocatusifupaquarefetfioiseducaref.hxc uero quxfeqnunt de^ic dibus ad pfedtione reauirunto quonia de pafcuis & ueriditate j)pofuimus:coueniens ctia uidet y geliis c^irmare q di^^ugjnumietia ibi paftore huc bonu de pafcuis ouiu diilerete.ubiad fe j)fitef:etia oftiu fe e^e Comem0rat:& dicit.Ego ium offiu.p me fiqs itroierit faluabif ^ 1Sr(-. eS gredietiSi pafcua iuenieti H - -t nl3c fponfa pracunAaturiut ab eo audiat & difcatn	fecreta:
agatiuel in qnibus amcenitatibus meridianos percurret aflusmeridie appellans illa f"h^0 °ol excelfiore quibus clariorem Icientia iucem a uerbo dei anima confeqmtur.Hoc enim tempus eft • 9“ ulrtutlim fua circuitus fui uerticem tene^q™ando ergo fol -f-cia: chriftus ecdefite fuie exeelf^^ZcTni* mm fecreta manifeftatamana eam pafcua cubilia® meridiana uidebitur edoccre.Nam cum aanuc ^ habet difcendhSi prima ut na dicanrab eo fcientiae fufcipit rudimentaitunc dicit Pr0PhS“n,ur,>nri$ la' cam mane diluculo.Nunc erg0 quu'perfectiora iam quaeritiSi excelfiora defiderar:mcn	(„uus &
men expofcit.Hinc puto & Abrahte poft multas eruditioesiquibus appares fibi deu?.fi	Sed reff"
docuit.p°ftref£ll.f gamfusfiteldeusad	mambr$fedetiadoftmtabernaculifuimer .
aens inquit oculis fms QC uidet;5< ecce tres uiri ftabit fup eu,Quod fi credimus hxc p fpmtu
non puto fruftra placuifTe diuino fpirituirut etiam tepus 81 hora mfionis fcripturae paginis mandaref: nifi oC hors iftius 8C teporis ro aliquid coferret ad fcientia filiis Abrahx.qbus uticp ficut opera Abrahse facieda ita 8C uifitatioes iftx fperandx fut.Quis enim potelt diceremox prxceEt;dies aut appropinquauitificut in die honefte ambulemusmo i comeffationibus 8C ebrietatibustnd in cubilibus & ipudicitiisino f cStcntioe & aemulatione,&: cu hxc omnia tranfierit fupergreflusmidebit tepus hociqd nox prsceflit: & dies approx pinquauit,&: feftinare no ad initiu diei fed ad meridiemt 8t ipfe ad gratiam pueniat abrahx^Si eni lux qua;
pretatur.Apud uifione ergo fedet i meridiequi uacat ad uidendu deu.lnde denicp n5 dicif itra i tabernacu lu;fed foris ad oftiu federe tabernaculi.Foris eteni eft extra corpus polita mens eiustqui loge eft a corporali
Knc	Kncf Irirrz» ^	 T	,	z-	i	•	•	.	n,	zlanc*
eum cu muneribus.Propterea deni^ puto & de hiis:qu^ mdxi i faluatore comiferunt: nullu euangeliftax rum uoluiffe fcriberetqa meridie hxc gelta funt;cu uticp fexta hora non aljud q meridianum tempus ofle datmullus tamen meridiem nominauit.Sed matthaeus ita dixit:ab hora aut fexta tenebra; fate funt fup omnem terram ufq; i hora nona.Lucas ueroierat ia qfi hora fexta:5d tenebra; fate fnnt fup oem terra uf que in hora nona deficiente fole,Sed 8C marcus.Cu autem eflet fadta hora fexta tenebra fate funt fup om nem terra ufeg in hora nona.Vnde apparet:quia in uifitatione qdem abraha; & 1 conuiuio patriarcharum apud iofeph non idigebatmt tempus illud fub nomine fexti numeri fignificarefifed ut meridies diceretur Volebat enim fpofa qua; ia tunc i illis adubrabatundifeere ubi pafceret fpofus:& ubi haberet cubile: & io meridiem nominat,EuangeIite uero i his qua; narrabant non meridianum tepus:fed hora fexra nume^; requirebant:ad enarrandu fcilicet facrificium holtise ciusiqua; oblata e i die pafch^ pro redemptione holsi qui in die fexta formatus elt a deoipoftea q terra produxit anima uiuentem fcdm genus quadrupedia & rex
A/	rprr^Oh	hnr*	io-i>nv T	Inm illuminari" fnnnfn	^1^__r -«
phoR^ 8C principu huius mundi exercent .Hoc enim 8t apoitolus dicere uidef f eo ubi ait. Quia loquimur dei fapietia tf myllerio abfcddita:qua nemo pwncipum huius mundi cognouit.Etite^ h^ec eade fignificat cu dicit.No enim fpiritum huius mundi accepimus:fed fpiritu q ex deo elt: ut fciamus qux a deo donata funt nobis.Ob hoc ergo requirit fpofa xpi meridiana cubiha;&: plenitudinem fcientia; pofeit a deo: ne uix deaf efle ficut una ex philofopho^ fcholisiquae ecdoperta noiaturtpro eo q? plenitudo ueritatisapud eos te tfa e & adoperta.Spofa aut xpi dicitiNos aute reuelata facie gloria dei fpeculamur.Nifi cognoueris te o bo na fiue pulchra iter mulieresregredere tu i uelligiis gregu & pafce hxdos tuos i tabernaculis patlo^. Vnix
nes hos tpe & fapientia:ac rei£ fcietia i praefatione noftra docuimusiad anima quafi ad muliere fub comi/ natione quada loques dicit.Nifi cognoueris temetipfam o pulchra inter mulieres^Si agnoueris pulchritu> dinis tua; caufas ide defeendere q? ad imagine dei fadta es:per qd1 ineft tibi plurimu naturalis decoris:&: co/ gnoueris q pulchra eras ex initioiquis SC nuc ia preccllas ceteras mulieres;^ pulchra inter eas fola dicaris: tamen nifi cognoueris teipfa quae fismo em ex coparatione inferioru uolo bona uideri pulchritudine tua: fed ut tibi ipfi & decori tuo collata atq; exxquata refpondeas.Quod nifi fecerisuubeo te exire:& in ultimis
gregum & lafciuia
w	v.	me	regis i lUdlcio prccuucmisivc cum uui jntxvviwvicv —-—	.	o—-
derem qux fuma funt bonatfi non cognoueris temetipfamioftendam tibi etiam qux funt ultima mala: ut ex utroqj proficiasitam malo^ meturl bono^ dcfiderio.Si eninfnefcieris temetipfa:^i ignorantia tui ui/ xerismec fcientia; lludium gefleristfine dubio nec tabernaculum pprium habebisifed d: per paltorum ta/ bernacula difcurres:& nunc in illius tabernaculis palloris pafces hiedos iquietum animal ac uagum: & pec catis deputatum.Hxc autem patiens eris donec rebus ipfis & experimentisintelligas:quantum mali fit ani mam nefeire feipfam.neq; pulchritudinem fuam:per quam pracellat eseteras non uirginesifed mulieres: ib las fcilicet qua; corruptionem pate funtmec in uiremitatis integritate permantcrunt.Hxc funt qux fpon fus pofl illa omnia qua; locuta fuerat fponfa:auftera quadam cominatione Ipolx animos ad agnitionis fe curam fufeitansiper ordinem propofiti dramatis dicit.Sed nunc confequcntenut extera ad chrillum hxc & ad ecclefiam referamusiqui ad fponfam fuamiad animas fcilicet credentium loques fumma falutis & be aritudinis in fcientia; agnitione conllituit.Quomodo ergo anima cognolcat lemetipfamec facile puto nec breuiter explicari pofieitamen Dlnrihn»: nanr^ —..i*..-., tentabimus, videtur em
iNtamen pluribus paui^x^ultis aperire tentabimus, VMetur^
3gnitionem fuianimam capere dcbere,Qu1(iquidefit ipfa:5Cqurallt“ldc[t qu”1 ‘"^auTnon - - .	,	a5eat>utputa	ut	intelliear	ft	hnni	affe^us fit:aut non bonnaut redti pp°Jltu aut n1on
& 9u>d in affedibus habeatiutputa ut intelligat fi boni affedus	-	,
qujdcm q ieai fitjfi erga omnes uirtutes eundem tenorem habeat.tam i mlligendo. 9 m agendo an erga necefiaria tantum & qux in promptu funt.Et utrum m eo fit ut recipiat Profc<autlU”a frme,inri
, necefiaria tantum cx qux in promptu lunt.bt utrum   .	pruicviu-—	-
lete rerum augmetoa uirtutuian in ifio fiet & refideatan quod potuit peruenire: & ^trU	P
tatumodo uacet excolendamian ut aliis prodefie 6C cdferreahquid utilitatis ftudeanuelmuerbo dod^ uel 1 exephs gcfto^ pofle.Si uero cognofeat femetipfa' no ee b°ni affetesmeip redi itelhgat;ut£: ei fatis defit;& ^cul a uia uirtutu fitian in ipfa ia pobta fitifciat^ umere 8i icedcre lam c
tuncupiens qu$ in ante funt apprehedere:& retro funt obliuifci:fed nodu appropinquauerit: aut p quidem fit:nondum rame ad perfedhonem uenerit.Sed 8C utru in eo opus uidef ee ai^ cognolcetis tipfam fcire: fi hxc ipia qua: operatur malaiea ex affedtu 8C ftudio opererunan fragilitate quadam & u ‘ ait:^ qfi no uuk ages;& qux odit faciens:8d rurfus ea q bona fut affedtibus & redo ppofito gerere uia uerbi gfaiSi iracudia apud aliquos qde cohibet:apud aliquos aut efferc:an femp ea cohibet; & apua nu oino j)fcrt.Similiter & iufticia;fi in aliquibus qde negociis uincita aliquibus aut recipinan i oibus 01 recipitJta 5^ timorc:aliacp fimiliter q uirtutibus uidenf eiTe cdtrariaiadhuc & iftud opus elt ai$ co^ t tis fe;fi gloriae multu cupida fitzaut paru aut oio mhil.Cjuod inde colhgiufi laudibus multu autmC • n ter deledeftaut oino nihil, et fi in obprobriis fatis;aut pa^d aut oio nihil cotriftef.Sed i dando c* accip ^ doteognofeentis aiae femetipfam fut quaeda idicia fi qd” tribuit 8d praebuit ita comunicabili altectu.t> 4 ^ fi cui xquitate haberi inter hoies placeat; An ut ille ait ex trifticia;aut neceflitatemel certe gratia
nobis dida.PofTibile elt em uolenti ho^ limilitudine alia inumcra colligere qous cognoicere lemeup»1* aia probef:8d pulchritudine fua qua ad imagine dei in coditione fufcepit:fi reparare ac reftituere potuerit conteplari.Hoc igif e quod praeiens fermo fub fpecie mulieris aiam docenut cognofcat femetipfam;6^ ai^ Nifi cognoueris temetipfaihoc eft nifi per fingula q\ix fupra memorauimus duxeris fenfus tuos;& diferetj one finguloru tenueris qux agenda fintiqua: cauedaiqd defit tibi:& qd abundet:qd emendandum fit quid ue feruandu.Sed fi uolueris indiffereter agere iter exteras aias cois uitae hoium;quas hic mulieres appelfat
 ___________________________________•-	o,	1______l- j-.- n.r____----------------------------------------  f.	inU
os no intellexerit.Et ob hoc ubi ia fciam neglexentmecefle e ut circuferaf 01 uentododrinx ad decep ^ nem erro^ata ut mo qdem apudillu pafl:ore.i,dodtorc uerbi tabernaculi! ponatmuc uero apud V, fic ubiq^ circuferaf ;paices no oues qd eft animal fimplex fed haedos Jafciuos,f,& inqetos fenlus atq; ad p catu deputatos diuerfis dodtoribus excolens ad hoc ipfu quxfitis,& hxc erit pcena culpx illius aixiQ ; ^ fam non cuftodierit agnofcere;&: illu fblu fequi paftorem;q animam fua pofuir pro ouibus fuis.Hxc c ^ ^
potuerit fperet fibi bona oiaifi minus;fciat exeudu fibi poft ueftigia grcgu;& pafcedum ha:dos i tabernaCd lis paftoru alienoru a fe Videamus ergo &C incipiamus p uiribus etiam huius partis agnitione difcutere.Ui cit per ^pheta fermo diuinus Illuminate nobis lumen fcix.Sed in donis fpintalibus unu quide donu maxi mu eft;qd per fpiricum fandtii miniftrafifermo fclx:cuius fcix opus illud principale eftiqd' in euangelio fe cudu Matthxu quide ita dicit Nemo nouit filiu nifi patermecp pfem qs nouit nifi filius;&: cui uoluent fiU us reuelare.In luca aut ita ait Nemo fcit qd fit filius nifi pr:& nemo fcit qd fit pr nifi filius;# cui uolueridj lius reuelare.Secudu ioannem uero ita feriptu e Sicut agnofeit me pf ;# ego agnofeo patre.In.xIv.uero pfal mo dicit. Vacate # cognofciteiquonia ego fu deus.Legif ;principale munus fcix eft cognofcere trinitatem»
Vlc* lui d2[nitlOfP	•* — r o	^	J"	1411	w
ex duobus aut tribusian uero pluribus copofita.Sed Sr iuxta quoruda quatfides utru fatia an oino a nullo Iit fadta & fi fafla firquo fit fada. Vtru ut putant aliqui i femine corporali etia ipfius fubftatia cotinetur:» ongo eius patfier cum origme corporis traducif. an perfeda extrmfecus uenies parato ia' Si formato inter Udcera muiiebtia corpore induit,Si fi ita finutru nuper creata ueiiiatiSi tuc primii fadtaicu corpus uidetur e. ‘ormatuiut ca faflurx eius aiandicorporis neceifitas extitifie credaf:an prius & olim fatia ob aliquam ?™ldr e°rpus futnedu uenire $ftiroef.Si fi ex ca aliqua in doc deduci credifiqure illa fit ca' ut agnofcipo' fit.fcientiz opus eft.Sed & illud requiritunutru femel tantum corpore induatunSi id poftmodum depoiP tum ultra no qu£latian fl femcl fufceptum depofuent iterum afflimat,& fi fecundo fumptum femper ha beatran aliquando itetum abjldat.Et fiquidem fcdm audoritatem feripturaru confumatio Si corruptibilis ftatus hk ; icorruptibilem mutabituriambiguum no uideri:$ in pr$fenrisru“ a, fuccdfio eundo aut tertio ,n corpus uenire poffit.Nam fi recipiatur hocinecefiario fequitur:ut ho»u^i fucceifio nibus confequentibus finem ^ mundus:Si adhuc cognitionem lui anima requirajdi aut funt aliqui fpir.tus eiufdem fubftanti$ cum ipfa aln uero no eiufdemifed diuerfi ab ™ fi fut & fpirnus rationabiles ut ,pfa e(1.& a]l]. Mrent£S rationeiSi fi eadem e ipfius qua: Si anselorumfubdauaqu^ niam rationabile a rationabili nequag differie creditur. Aut fi non eft quidem talis per fubftanam. led a ^
ittfflssssgtissgSi^^
cognofcat animafne forte fi neglexerit perfedte femctipfam cognofceretcxirc iubeatdr in ueftigiis gregftm & paicere hxdos QC hoc no in pprio tabernaculo;fed in tabernaculis pafl-o^zcu prxRo fit uolcti h^c pcrfe qui largiiTimas occafiones ex his quae fupra memorauimus fumereiin quibus fefe exercere in fermone fcv entiae pro uiribus poffir.Dicanf uero hzc a uerbo dei etia ad animam quae i pfe&ibus qde pofita eftmon du tamen ad fumam perfedtionis afcedit. qux pro co qdem 9 proficit pulchra dicit, Vt at peruenire pof^ iit quo ad iperfcctioem fiatiad eam cominatio neceflaria.Quod nifi per ifta fingula qua; fupra diximus fe metipfa cognoueritiuigilater exercuerit 1 uerbo dei 8C lege diuina cotinget ei de his fingulis opiniones coi ligere diuerfoi%:& fequi homines nihil egregiuinihil ex fpiritu fandto locutos.hoc efl" enim ire in ueftigiis gregum eo£2 dodtrina fedtariiqui ut fi ipfi permanferint pedatoresmullu peccantibus remedium rpuidere potuerint,Quos qui (equit hsdos utim qui peccatoru indiem tenennuidebitur pafcereicircuiens taberna cula pafto^d dmerfas fcilicet fedas philofophoru Jntuere ergo plenius q terribile eft quod fub hac adunv bratur figura.Exii inquit in ueftigiis gregu.Quafiad eam loquif qu$ intus iam fit anima; & intra myih> ria collocatos,pro eo tdmen 9 negligat femctipfam cognofcere;^ requirere qd fit;&: qd ucl quomodo age re debeat qd ue non agere dicitur ei;exi ru quafi qua; ob hanc defidiae culpa foras mittaf abeo qui prxeft, bic ingens anim$ periculum eft;fcientiam fui agnitionecg negligere,Sed fortafie qa duplicem expofitione dedimus agnitionis (uz animxmidebitur cuipiam fcdm eam quidem qux de moribus & de adtibus fuis di fcutere negligit,& inquirere de profedhbus fuis:autpfcrutari de uitiis merito ei dicuexi per quod uideatur quafi de interioribus foras propelli.Si uero fcdm additionem aliam qua diximus 9 naturam fubftatiaq; fu/
quonia fermo qui habet in manibus no ad omnes animas finneqj ad adolefcetulas hic quide loquitur fpo-fusineq; ad exteras mulieresinec^ ad odtoginta cocubinastaut fexaginta reginasded ad illa qux iter omnes mulieres fola pulchra dicif &perfe<fta,Vnde apparet ad diledtas qf<^ animas hzc dici: qbus cu gratia mul/ ta fentiendi & intelligendi a deo data finnegligut tamen fcientix partes:&: cognofcendi femetipfas nullum adhibent ftudiu.His ergo cominatur fermo diuinus;quia qbus multu datunmultum ex eis exigitur; Sc hu milis quidem uenia 8C mifericordia dignus erit,potentes aute potenter cruciabuntur.Si ergo &. tu aia quee pulchrior es 8C eminctior iter exteras: Verbi gratia dodoris negligas temetipfam;& in ignoratia tui mane astquomo poterut uel hi qui sedificari defiderat inftruiiuel couici &C argui cdrradicentesftDigne ergo cu co minatione quadaad ea dicif.Exi tu in ueftigiis gregu;&pafce haedos tuos in tabernaculis paftoni. Poteft ad hoc trahi etia illd qd moyfes fcribit.Quod fi qua ifraelitica mulier adulteraueritdapidef, Si uero filia fa^ cerdotisagnibus exura£,Sic ergo mfta uidebitur efle cominatio in eos qui capaces efle poftunt ad agnitio--nem di fcientia;fed per defidia ncgiigut.ln quos iuftiflima idignatio fponfi eftiquia fcit unius negligetiam cedere ad dana multoijd,Similis enim uidebif huiufmodi aia uel illi qui acceptu denariu abfcodit in terram ne lucri aliqd ex eo pecunix dominus acquireretiuel illi que occidifle dicitur deus;qa malignus erat onaz icilicet qui accepta femina fcientix naturalis pofteritati inuidens pfundebat in terram,Paftores quoq; tu cut ante ia diximusifiquidem ad ecclefiam cominationis hic fermo finmundi huius principes accipiendi funuel illi angcli;fub quo^: cura relique gentes habent fiue forte in hocifiue fecretioribus caufis quibufda fedudx.Si uero ad unaquam animam cominatio ifta referatunquae femctipfam neghgit agnofeere;fapien' tes &C magiftri huius faeculi intelligendi fut;docentes fapientiam huius mudiiut in fuma hoc intclhgaf qa necefle eft anima ea prxeipue qux bona & pulchra eft;fenfibus dC ingenio uigilans cognofeere lemetipfam dare opera ad agnitione fui per exercitia dodrina;;& ftudia diuina;ac per hoc agi fpiptui dei a ipu adop tioniStAut fi talis haec aia femetipfam neglexerint a diuinis ftudiis declinauerinnecefte eit»ea operam dare ftudiis mundanis & lapientia; fscuii;& agi fpiritu mundi huius itcR; i timore.Quod defignat apoftolus cu dicit.Nosaut non fpiritum huius mudi accepimusifed fpiritu qui eft ex deo,Et iteru.Non acctpiftis enim iteru in timore ipintum feruitutisifed fpiritu accepimus adoptionis;in quo clamamus Abba pater, Ha;c in terim nobis de prxfenti loco occurrere potueruntmunc iam conuertamur ad cofequentia.hquitatui meo in curribus pharaomsifimilem tearbitratus fum pxima mea.Hiftoricus quidem fenlus hoc eft quod uide. tur oftendere,Sicut inquit tunc in xgypto.-cu pharao perfequens populum ifrf1 procellit 1 curribus & eq/ tatu:& meus hoc eft domini mei fponfi equitatus lon^e procellebat currus pharaonis;& pr$ftantior erat utpote qui illos fuperauent 8t in mare demerferinita *6i tu proxima mea fponfa procellis omnes mulieres Smiliseffedtaequitatuimeo:qui pharaoniscurniDuscomparatuspotentioruticpelt&magnificentior.im terim uidetur ordo fermonum ipforum uerborucp diredtio. Videamus autem ne iorte fcdm intelligentia ^yfticam animas qux funt fub illo fpiritali pharaone & fub fpiritalibus nequitiis pofitactcurrus dicat efie pharaoms & quadrigas eius quas ipfe agit ducit ad perfequendu populum dei & ad opprimendum ilraeL certu enim eft quia tentationes & tribulationes;quas excitant daemones lanctis per aias aliquas:excitant ad
tubru.inuenimus tamc qrto regnoi% hbrota heliixus de aductibus hoftiu q cu equitatu & curribus uene rant formidati puero fuo dicit,ne nmeas;quonia plures fut nobifeu q cu illis,Et orauit inqt helit$us;&. di xit Domine aperi oculos pueri huius ut uideat.Et apuit dominus oculos eius 3C uidit.Et eccc mos plenus eqtibus erattdc currus ignei 1 circuitu heliftei qui defccderat ad eum«Sed & 1 propheta Abacuc manifefte oC
enidenter legimus de egtatn domini:^ ^ afcedar equos fuos.Sut ergo fcripturs uerba haec.Nuqmd fl nibus irafceris domine aut in fluminibus furor tuusiaut in mari rubro impetus tuustquia afcendcs eq ruosiSc xqtatus mus falus^Sutergo equi domini quibus afcedit 8t equitatus eius.Quos ego no alios ec p to:g illas animas qiu: frenu dildpiinae cius accipiunt;& iugu portant fuauitatis eius;& qux fpiritu dei a^ tur:& in hoccfl: eis falus.In reuelatione.ioanis legimus aparuit ei equus;&: fedcs fup eum quide ^ uerusiS; cu iuflicia iudicasicums nome e uerbum dei. Ait ergo ,Et uidi c$lu apertu:6^ ecce equus albus, qui ledebat fuper eu uocabaf fidelis & ucrus;5^ cu iufticia iudicans di pugnas;& oculi eius iicut flama & fuper caput eius diademata multa habentia nome fcriptu qd* nemo nouit nifi ipfe : di adoptuseraC u ' flimentu fanguine cofperfu;& uocabatur nomen eius uetbu dei. et exercitus cius erat in cado;& fequ^ba ^ tur eu in equis albis induti biflyno albo puro.Sed opus eft gratia dei;qua: horu nobis aperiat intellectum. quo poiTimus aduertereiqd itt^ indicent uifiones:qui fit equus albus:5<: qui fit qui fedet fup eumicuius n men efl uerbu dei.Et forte quide dicet aliquis album ee equu corpus quod aflumpfjt dominus; 8i q13^.1 qui in principio erat apud deum.Deus uerbu uel ucfhtus uel uedtus eft, Alius aute aiam dicenquam aflum pfit primogenitus ois creatura:;^ de qua dicebanpoteftate habeo ponedi ea;& poteftate heo iterum fuITlC di eam. Alius uero utrunq; fimul corpus at(^ aiam qfi ubi peccatum^nd fuerit equu dici albu putabit, Alius Adhuc quarto loco eccleliam dicenqux 8i corpus eius noiatur albu uideri equmquafi no habete macula
bis iduarrf 6i mddis.Huic ergo equo albo quo ipfe uehifzqui uerbi dei appeilaf;uel huic equitatui c$kfti: qeu fequic i albis nihilominus eqs coparat;& fimile facit xps ecclefiam fua.ln curribus aut pharadis uel ita poflumus accipere ut quantujiic domini cqtatus eqtatu di currus pharaonis eminet & pcellintantum r„u qux pulchra es^i mulieribus pccllis & eminens oes reliquas aias qu^ adhuc iugu pharadis portant 8i res eius patiunt;uel ccrte eqtatus hic meus q lauacro aqua? mudatus purus di cadidus fadlus eft;6^ uerbu dei meruit habere leflbreiex curribus afluptuseft pharaonis.lndeenim oes ueniut credctesrqa xps uenitm
ma mea.Beatx ergo fut illx afa? qu± dorfu fuu curuauerutut fufeipiant feiTore uerbu dei fuper fe. ^	,
eius patiunfmt quocutp ipfe uoluerit fledtat eas,di agat habenis pceptoru fuo^dtquia iam non ,ppriu u(5, . tare incedutded ad oia ducunf & rcducutur uoluntate lefforis. Et fortaftis uidebif fcdm hoc 9 ex muJ aiabus congregata e ecclcfia;6d exemplu uitse accepit a xpoigd1 non tam ab ipfa deitate uerbi dei acceper qux uti(^ fupereminet cos adlus uel affecftus;qui ad excplu dari hominibus debeaufed illa aia qua? afiuPr eft ab eo in qua fuit fuma perfedtioalla fit ad exemplu pol'ita:S? ipfa dicat hic .pxima mea cuius fimilituulz ne habere debeat etia ecclefia;qute ex multis cogregatur aiabus illis fcilicet quae prius fuerant fub iugo: ^ curribus pharadisr&eqtatus dominiappellanf.Qu^ aut ex duabus expofido cduenire magis ppofito uc£ ficulo uideatur;^)babis etia tu qui legis.Qua fpeciofx h&x funt gena? tuae tanq turturis ccruix tua; ficut
fceret no oues fed h$dos;erubuerit fup aufteritate pr^cepti;fed di rubor uerecudix diftuius i uulcu fpccio fas effecerit genas eius;& mulro q fuerat pulchriores.Nd folu autc gena: fed di ceruix eius ta' decora Iit red dita quafi moniliu redimiculis adornata.Pulchritudo ergo gena^ turturibus compara£;q> per hmufmodi aues fimul honeftas uultus di alacritas idicetur.Ha?c eft hiftorici dramatis explanatio, fed 'ueniamus ad re» Paulus apoftolus feribes ad ecclefiam corinthioru ita ait.Corpus aut no eft mebrum unu:fed mulra:^ f1 p Xerit pes qa non fum manusmo fum de corporemo ^pterea no c de corporei fi dixerit auricula qa non id 0cuhis:no fu de corporemo ^pterea no eft de corpore.Si totum corpus eft oculus ubi eft auditus: fi totum auditus ubi odoratusWuc aut deus pofuit unu quodq; mebru in corpore ficut uoluit.Et cu plura difp^1 ienad ultirxlq dixit.Vos aut eftis corpus chrifti;^ mebra ex parte.Et iteru ad ephefios fcnbens dixit bubic ,n timore chrifthMulieres uins fuis fubiedx fint ficut domino:quia uir caput eft mulieris cut&chriftus eft c ccclete.Ipfe faluator corponsifed ficut ecclefia fubiecta eft chrifto;ira & mulieres mns luis m omnibus. Viri diligite uxores ueftrasificut di chriftus dilexit ecclefiam fuam;& iemeripfum tra didit pro ea;ut eam fandificaret lauacro aquae in uerbomt ipfe fibi pr^pararet gloriofam ecclefiammoha' tC > ?m a-uc rugamiaut aliquid huiufmodnfed uteffet fanda immaculata.Et /auca: inquit en m ahquad0 carnem fuam odio habui t:&nutrit & fouet eam;ficut di chriftus ecclefiam*q
qui qui dicunf	ac feientis	alti	aurKpio
alu manus pro bonis operibus relieiofifq; miniftemsata fut alii qui & gena: eius appdknf.Gcna: autpar «s uultus dicunfn qbus honeftas K uerccudia anima agnofcif.'pei qd fine dubio illi1 mebris ecckte d d«anf ;g caftitatis Si pudiciti^Xhoneftatc.Pro his ergo ad omne corpus	|c'°
fut gena; tus-Et obferua quia „5 dixit. quam fpeciofe fut genx manfed 9 fpraofe
tas nn US irUI'de n0	fpeciofas;fed	poftea	q	fufcepit ofcula fpofi;^ ipfe qui Iofluebf Per ^,. di
UrltI& mudauilflbi ipfi ecclefiam ibam lauacro aqux:di fecit ea non habere macula aut ruS agnitionem fui pftitit eiituc fad$ fut fpeciofx gena? eius.Tuc enim caftitas di pudicitia d. uirgmitas»q
prms non ftierattper eccleliac genas fpeciofo decore-difiufa efl.Qus tamen gcnaru fpecies: ided pudicitia 13 s & capitatis turturibus c5paracur.Turtuj% ferur hmoi natura efie:ut ne<p mafculus prater una foeminam adeat alia nec foemina plus § unu patiatur marenta ut fi accidat altero Itercepto fuperefie alteru; pariter cu coniuge extindus fit ei cocubitus amor. Conuenienter ergo fimilitudo turturis aptaf eccleli$:g> uel alte^ rius uiri poft Xpm coniugium nefciatmel g? cocinentix 8i pudicitiae i ea tang turturum uolitet multitudo Secundum hac iteHigentiam etiam ceruice fpdfac accipiamus.Qux fine dubio illae fteliigi debeant animx qua: Xpi iugum fufcipiunt dicentis.fufcipite fuper uos iugu meumiquia iugum meu fuaue eft.Obedientia ergo eius ceruices eius appellantur,Ceruix ergo eius fpeciofa fadta ctt ficut redimicula;^ merito, Qua em' prius praeuaricationis iobedieneia turpe fecerataiuc obedietia fidei fpeciofam fecit 8C pulchram.Ceruix er< go tua fpedofa facta e ficut ridimicula.Ad utruntp em' (obaudit fpeciofa fada e;(icut redimicula.Redimri cula hic dicit coftrictioes uel connexioes moniliu qua: i ceruicibus federe folet;ex gbus deducitur & defee dit per ocm colium reliquus ornatus.lpfi ergo ornamento quod ceruicibus iponi foler ceruicem fpofe co/
eni prior fadtus eft obediens uf<^ ad morte;& ficut per unius Ada:, f. inobedientiam peccatores conftiruti funt multidea 8L per unius obedientia chnlti duntaxat iutti coftituentur multi,Ornamenta ergo di naonu le ceruicis ecclefix obedietia Xpi eft,Sed ceruix ecclefiaeiideft obedietia eius fimi lis effc&a eft obedietix Xpi quod eft monile ceruicis.Magna ergo in hoc laus fpofe eft;magna ecclefite gloria:ubi imitatio obedi-tntix eius exequatur obedientia: Xpi que imitat ecclefia.Hcec ite ipfa fpecies monilisietiam i genefi memo ratuf a iuda patriarcha thamar nurui ftmquado cu ea quafi cu meretrice concubuit data.Quod no oibus patet myfterium.Intelligif p hoc 9 Xps ecclefi$;quam ex multo^ dogmatu ^>ftitutione coilegerat futu-tx pfedtionis haec dedit pignora;6i iftud obedienri^ monile ceruici eius impofuit.Similitudines auri faci' es tibi cu diftindtionibus argenti quoadufq? rex fit in recubitu fuo.Supra diximns q- fpecies dramatis libellus hic ordinatus pfonarum imutatione cotexif;5<: nuc ergo uidenc hxc amici uel fodales fponfi ad Jponfa iocutiiqui fcdm itelligentia myftica 5C ut fupra ia diximus aut angeli uel etmppheta: aut patriarcha pofiut itelligi non enim tuc folu cum poft baptifmu loannis i deferto tentatus eft a diabolo dominusiacceflerunt angeli;# miniftrauerut ei;fed ante aduentu pfentiae corporalis mimftraucrut femp.Nam # lex difpofita in
go lege;donec plenitudo tepo^ ueniret:# mitteret deus filium fuu natu ex muliere fadtum fub jege # adduceret ea fub autftonbus di ^curatoribus: di p^dagogo legeiut ipfius uerbi dei ofculajdodlrina.f.uerbac^ fufeiperet.Ante q ergo tepus horu adeflet 1 multis angdoru mmiftcrio excolebaf fpoia.qui apparebat tuc hoibus di loquebantur ea qua: res pofcebat di tcpus.Non enim tu mihi ex aduentu faluatons in carne fpo fam dici;aut ecclefia putesjfed ab initio humani generis di ab ipfa coftitutione mundi,Immo ut Paulo duce altius myfterii huius origine repetamtante etiam coftitutione mudi.Sic enim dicit iple iicut elegit i xpq ante coftitutiqncm mundnut efiemus fandti # imaculati cora ipfo 1 charitate pr^dcitinas nos 1 adoptione filioru.fed # i pfalmis fcribif.Memento cogregatiois zux dominc;qua congregaiti ab initio ♦ Prima erem fundamenta congregatiois ecclefia: ftatim ab initio fut pofita.Vnde # apoftolus dicit iedincari ecclelia no folu fuper apoftoloru fundamentuifed etia ppheta&.lnter pphetas aute numeraf # Adam; qui magnum myfterm prophetauit in xpo & in ecclefia diccns.Propter hoc relinquet homo patrem fuu di matremfua: re ^ uxor*	erunt ambo in carne una.euidenter enim de his didtis eius dicit apo o us.Quia
my terium hocmagnu fit.Ego aut dico in Chnfto di in ecclefia:fed 6C idem apoftolus cuto dicit.bic emm cccleliam dilexit;ut femetipfum traderet pro ea fandhficans lauacro aquaemon utiq^ often it eam prius no fuifte.quomodo enim dilexiflet eam qua: non eratCSed ea fine dubio dilexit qux erat.Erat autem m omni bus fandis qui ab initio ferculi fuerant fadi.Diligens igitur eam uenit ad eam.Ht ficut pueri ui comunica uerunt cami # fanguinnfimiliter # ipfe particeps fadus eft eorundemiac femetipfum procis tradidit. Ipfi enim erant ecclefia quam dilexit ut eam uel numerofitate augeret uel uirtutibus excoleretmel perfectidis charitate:de terris tranfferret ad c^lum.Miniftrauerunt ergo # propheta abmitio:mimltrauemnt di an; geli.Quid enim aliud fiebat tunc cum aparuerunt tres uiri abrah« fedenti ad qua:rcum mambrx^Licet il fe angelorum fpecies plus aliquid q angelicum oftenderit minifterium.nani trinitatis fibi myfterium Pedebatur,Hoc erat di in exodo;cum angelus domini dicitur in flima ignis apparujfie Moyfi in rubo.Co rinuo autem in fubfequentibus dominus di deus loaui in angelo feribitun# iple deus effe Abraham & de us Ifeac di deus lacob defignatur.Quod quidam hzreticorum legentes dixerunt.Deum legis# prqpheta-
aute nobis propofitu eft oftendere quo fandi angeli qui ante aduentum Xpi uelut paruulx adhuc fpofe: tutela peurabant ipfi fut amici # fodales fp6fi;qui ad ea dicere uideanf :Faciamus tibi fimilitudines
mm(neq eni hebat tale auru quale dignu erat offerri fponfe)fedprp aujo fimilitudines auri fe facere pro-mJttut,Et no una fimilitudine fed multas,Ita etia dicut de argento;led qfi haberes licetparuaargcnti mate na,Pmittunteifefaceremofimilitudinesffeddiftindioncsargencimtpotequibusno tataabudaret argeti matena:ut conexu aliqd # folidu opus ex eo jpducere poflet:fed diftindtioes folas ac figna qua:da parua
lut pundta interfcrercnt illi opcritquod ex auri fimilitudine faciebant,H$c ergo amici fpon(i ilh de qu fupra diximus fponfx faciut ornameta.Sed qd i his fccreti cotineaf;^ quid elocutiois nouiras ipia attoipotentis uerbi ac fponfi patre prxcemunut ipfe nobis arcani huius clauftra patefaciat: quo PolllIT\e/ no folu ad itelligeda hxc illuminari.ue^ etia ad ^)ferenda;ac fcdm menfuram eo^;:qui ledturi	o/
rationem eloquii fpiritalis accipere.Auri fpeciem in multis fepe oftedimus figuram tenere itelligibiU corpores naturs.argentu uero uirtute uerbi ac ratioisifcdm q> dominus dicit per ^phetam.Dedi u argentum & au^mos aut feciftis argetea 8>t aurea bahalim:q(tedens per hsc 8t dicens:quia dedi uobj5 fum di ratioemiqua me deu &C fetire pofletis 8C coleremos aut 6C fenfum & rationciqus in uobis e:ad c da daemonia tranftuliftis*Sed 8£ eloquia domini eloquia caftaiargetu igne ,pbatum,Et ite in aliis ar§en^ e ignitu iufti lingua memoratur.Cherubin uero aurea dicunf iquonia quide plenitudo fcientis dei mr^ P ^ tantur.fed 8>C candelabru in tabernaculo teftimonii aureu Qt folidum poni iubebauquod mihi uid^^ ^ tenere naturalis legisiin qua lux fcietis habef.Sed quid opus eft mulca congregare teftimoniaicu i Pr°Pm fit fcire uolentibus in multis fcripturs locis hoc indicari;qd' au^ ad fenfum mnteq? reuocetur: argentu uero ad uerbu at($ eloquia referaturfNilc ergo properemus ad coteplandu quo fcdm ea quas prsmifi11311. amici fponfi dicat fe fimilitudines auri facere fpofs cu diitindionibus argenti.Videtur ergo mihi te* ^ per angelos difpofita eft i manu mediatoris:quandoqde umbram habeat futurorum bonoruminon ipf3^ imaginem rcru.& quscunqj contingebant illis q in lege referuntur,'in figura 5C no i ueritate contingebat ifta omnia fimilitudines auri fucrut no auru ueru.Quod fcilicet.auru ueru in illis qux incorporea iunt & iuifibilia ac fpiritalia intelligatur,Similitudo uero auri i quo no eft ipfa ueritasifed umbra uentatisiifta cor porea 8c uifibilia accipiantur. Verbi gratia.Similitudo auri fuit iftud rabernaculu manufadum:dc quo di" cit apoftulus>No enim manufadta ifta introiuitlefus exemplaria uero^i;fed in ipfum cadum. Ergo qu^in cslis funt inuifibilia & icorporca illa funt uera. ifta autem qus i terris uifibilia & corporeaiexemplaria ^ iorum dicunf el!e non ueradfta tamen funt qus fimilitudines auri appellant ;in qbus eft arca tcftame & ppiciatorium Qi cherubin 5Caltare icenfi:& menfa rppolirionis &C panesifed & uelamen & colubae & tz & altare holocauftoru;<^ ipfu templum atg oia qus in lege fcripta funt.Omnia hsc fimilitudines ^ auri.led 8C ipfu auj& uifibile pro eo q> uifibile erat no erat au^; uerumiied fimilitudo erat illius ueriaa fibilisdftas ergo fimilitudines auri fecerunt fponfze ecclefite Ipofi amici angeli uidelicet 8C pphet^ q ftraUerunt i lege cxtenf^ myfteriis.Hoc opinor & Paulus itelligens dicebat i religione angelor^i his uult fruftra iflacus fenfu carnis fuae.Ois ergo iudaicus cultus QC religio fimilitudines funt aun.Cu aute uerfus fuerit qs ad dominu:^ ablatum fuerit ab eo uclamemtunc uidebit auru uermeuius auri ante q eiVet;8^ cognofcendu fe pr^beretlfimilitudines fecerunt fponfae amici eius:ut ex illis fimilitudinibus con nita & ^uocata ueri auri defiderium caperet.Hoc enim fadtu idicac Paulus cu dicit:hacc aut i figura cdtib' gebant illis.fcripta aut fut pp nos in quos finis fteculo^ deuemt.fed de fine quide qd1 dicit Paulusmo gas corporale.Finis enim corporalis multos iueuiet;pro qbus no iunt fcripta h$c.Ne^em huiufmodide his recipient intelledu.fed fine teculoru pfeaionetn reru mtelligeiqua uticp Paulo & fimihbus eius adue niffeSi ppter iplos fcripta hxc ede dicunf fed ha-c i excurfu diximus uokntes oftendere quo amici fponi dicanc ad fponfam facere fe ei fimilitudines auri cu diftmdaombus argentnp ea.f. qua: i lege & j>phetis p 1 guras & imagines fimilitudines & parabolas fcripta tradiderunt.Sut tamenin his&: paruie quatda difim tiiones atgentiandicia.f.fenfus fpiritalis ueroi & iteipretationis rationabilis.f.SZ ualderara & exigua.A^ aduentu niqi domini uix ficubi .pphetay aliqs paru quid occulti fermon^ aperuiu Verbi grana ut Efa»; cu dicit uml domini fabaoth domus ifrael eitiSi domus mda nouella dileda.Sf iteru alibi aqua; muit* S. tesmultx funt & Ezechiel nominans duas fororestOollam & Uolibam alia Samaria diftinguit iud$a,&: ficubi talia quxdam iplis ^phetis interpretantibus aperiantnfte diftindtiones argeti dicunt. V uero faluator & dominus nofter lefus Xps aduemanota faciens oia uerbo uirtutis fuxan paiTione eius cium datu e-cb ea aaz i abfconditis tenebatur:&: arcana erantun lucerpfcrentur:& ad manifeftationem1 nientiper hoc q, Uelu tcoli quo ad uifum fandoru fandta arcana uelabanf ifciffiim eft de furfum eius uiq deorfu;palam fore denunctins omnibus ^ intrinfecus mdebatur obtedu.fic ergo illud qd per ^dos^ phetas minifttatum eft fimilitudo auri fuincum diftindionibus paruis & exiguis argenti.Hacc autemqu per ipfum dominu noftrum lefum chriftum tradita funttin auro uero &: argento folido collocata
enimouaenpro^...	^	-	rt.	fimilitudo	auri cu diftini^inmhMc argen{:j.nonjn fcrnpitcrnum n
ufq; quo rex m recubi tu fuo.C^n™ ^
quia & fi eogno-
uvlul,j duium ab ipfis percipient w^w--.^mcidnces no ea quz uiueinu-* , fi 0, cqux m terris funt fed qux in caelisiubi Chnftus eft in dextera dei fedens;# dlCf4,(>1nfti0nibus pary uimus Chriftum aliquando fcdm carnemfted nunc lam non nouimus.Non ergo iam dUtinc	v	^
UlS anrpnri fpd tn latitudinp^ -I.rr r ____ drCrentO.AudlPnr Pnim rm,1-» V» illa aUfl fimiiltUU HC pe
es fpiritus fandus eft ^ udum quod eft1 13 i ex eius refurredtione ^r.
ledm carnemneu -------------------------- *avuiinus.LXoncr^v — r,—flimdinr netra
uis argenti fed m latitudinem diffufo urentur argento.Audient enim quia in	aunSmS=
fequi dicitur:8f potum populo ptKbcre Chnftus eftlSf mare baptifmus eft:& nubes fpiritus ianti ^. f mana ue bum del eft;& agn pafcha: faluat0I eft;ac fanguis agni paffio Chrifti	f	^one pa'
dis lanctorumiquo diuina illa & arcana tegebantur caro eius eiUfiaqs munera ex eius reiurrecti	^.
bunnnon iam parua ut prius diitinSioneded latiflima expofitione patefada. Adhuc au.em u quod dicit uf<^ quo rex fit in recubitu fuoieuam de fecunda Balaam prophetia quse de Uni
v : o	“-^uu	ciua«i-yt.u3	vuuwi	vumv/v	..vut	diutia unicornisitx comeacv
gcces immico^ fuo^:& crafTitudines eo^ medullabit;& iaculis fuis fagirtabiteos recubes ut leo reqefcet iicut catulusJeoms.Quis fufcirabit eu^Cofidera ergo 5^ ex his diligetms & uidc quo ois fimilitudo auri uicp ad cxtremu tcpus ad recubitu regis.f.itare memoraf.Poft hsec ergo exaltabif gogndefl fuper reda re/ gnu eius;cu uidelicet de terris ad cadeftia fuerit teda tranflatu,Sed de his plenius prout dominus dedit in numero^ libro pfecutj fumus.Requiramus fane fi etia fandis patribus ipfis &' prophetisrqui mimdraue/ rut uerbu ante aduentu domini noftri iefu chrifti pfediois huius ucri(^ auri gfa data fit:an tantum futura hac intellexerinri&in fpiritu uentura 6uiderint,At(^ ob hoc folu dixerit dominus de abraham: quia defi' derauerit uidere dic eius & uiderit;& letatus fitq? fcilicet i fpu futura pr$uiderit;&: magis f rtafic hoc ita ee e£a LIle ^rm? cofirmet q ait multi iulli defiderauerut uidere q uidetis:&: no uiderut;& audire qu$ audi tis &: no audieruu quauis nec illis potuerit defuiffe pfedio ueniens ex fide.Qua: em' nos fada credimus; hxcilli maiore cuexpedatione futura credebat.Sicut ergo ex aduentu chrifti crcdctes pteritom fides: ita txiJlosiuturo^adfumapfedioisadduxit.Quodfiadunaquac^afam referaf expofitiouidebif 9donec pamula e adhuc aia & imperfeda:&: fub tutoribus 8£ ,pcuratonbus pofitaifiue dodoribus ecclefia: fiue an gelisyui paruuloru cuftodes efle dicunf:& uidere femp facic patrisiq in cxlis eftifimilitudines auri fiut ei cu no folidis 5<: fortibus alif uerbi dei cibis fed fimilitudinibus ibuifiuclut fi dicamus parabolis & excplis docet :pro qbus & ipfe chriftus dicif aetate crefcere & fapientia & gratia apud deu & hofesdn illis ergo fimi litudinibus imbuif:& fiut ei paruula: diftindioes argenti. Apcriunf enim iterdu & his q ibuunf parua ali> qua 5^ rara de fecretioribus myfteriismt defideriu cocipiat maioru.Neq; enim defiderari qd pot: fi penitus ignoret.Et icipiemibus St primis 1 eruditionibus pofitis ficut non fut ad fubitu cuda padedazita neqz peni tus abfcodenda fut fpiritalia myftica ;fed ut ait fermo diuinus facienda fut eis diftindioes argenti: & fcim tillx quxda fpiritalis frclligcnti^ ais eoyz initiandae fur;ut guftu quodamodo defideranda: dulcedinis fu^ mant ne ut diximustfi penitus ignorefmec 010 defideref. Ve^: 9 paruulam nominamus aiamznemo ira ac cipiat qfi fcdm fubftantia paruula dicafzled ficui deeft eruditio 8t in qua eft exiguus intelledus ac minima peritiaihac paruula dicimus aiam.Igif hxc fieri couenit ufcpquo rex fit i recubitu fuo ideft uf^quo in idp ficiat huiufmodi aiatut capiat rege;& habeat recubctem in femetipfa. fic enim dicit hic rex qa habitabo in eis;& 1 ambulabo in eisipfedo qui tanta uerbo dei cordis fui latitudine pr$bent:ut etia in eis deambulare dicaf ifpariis.f.amplioribus itelligentix agnitionifq^ diiTufioris.Ita ergo & rccubare dicif in aia illa fine da» bio;de qua ipfe dominus dicit per propheta.Sup que requiefcamifi fuper humilem & qetu & tremente fer»-mones^meos^Habet ergo rex ifte qui cft fermo dei in illa aia qu$ ia ad pcrfcdu uenerir recubitum fuu;fi ta men no fit in ea aliquod uitiu; fed plena fit fanditateiplena pietate:fide;pace;oi'bufq? uirtutibus .Tunc eni deledtat in ea rccubare rege;& habere recubitu. Ad hanc eni an.ma dominus dicebat.Quia ego & pater me us ueniemusi&I ccenabimus cu eo:5^ manfione faciemus apud eu, Vbi ergo ccenat chriifus cu patre: & ubi manfione facinquidni SC recubit.Beata illius latitudo ai^;beata ftrata illius mentis,ubi pater & filius ut no dubito una cu fpiritu fantfto recubit;& cGenat;& manfione facit.Quibus putas opibuszquibus copiis tales couiuas pafcunf ^Pax ubi primus cibus eft:humilitas fimul apponit ac patietiaimanluetudo quoq? 6cjeni^ tas:8C quod fum$ ei fuauiratis eft puritas cordis.Charitas aut in hoc couiuio principalem obtinet loeu, Ta h' ergo moetiS tertia expofitione ad unaquacp aiam referri pofie uidebif:quod ait,Similitudines auri facie# mus tibi cu diftindtiombus argentizquoadula rex fit in recubitu fuo.Nardus mea dedit odore luum fiue odore eius,In fpecie dramatis uidef hoc oftedi:9 poft hxc uerba ingrefia fit fpdfa ad fponui ♦ 8C unguentis fuis unxerit eu;ac miro quoda genere quafi nardus qux prius odore no dederat cu ect apud Iponfam tunc dederit odore fuuicu corpus cotigit fponfimt no ta ille ex nardo odoreiq nardus ex ipfo loplnle uideatur.
qua unxi	uuurem	mihi	detulit	fpoli;&:	uelut	lupci^-
tia fpofi ipfius mihi detulit fuauitatem.Hxc habet hiftorici dramatis expl^^dv	^
itelligentia fpintalem.Ponamus hic fponfam ecclefia in pfona mari$-ftuf , 0 . tl($ diof afferre libra hoguenti nardi piftici praeciofizS: ungere pedes iefu:& detersere capillis iuisiot recipere quodamo ac recu# perare per crinc capitis fui ad (emetipfam unguetu ex qualitate ac uirtute corporis eius infedhim:# odore n5 ta nardi per unguetu q ipfius uerbi dei ad fe trahente per capillos^bus abftergebat pedes ♦ ^impofuit CaPiti fuo non tam nardi q chrifti fragrantiam:& dicere qa nardus mea miila in corpus chrifti reddit mihi odorem eius.DenicK uide quo hxc ipfa referunf .Maria iriquit attulit libram unguenti nardi piftici prxcio ^ & unxit pedes iefu i & exterfit capillis capitis fui Domus autem mquit tota repleta eft odore unguenti. Quid utiq> idicattquia odor dodtrinac qui procedit de chrifto & fanfii fpirittis ftagranriarrepkuit omnem rnundi hujus domu ac totius ecclefia domu,Vel certe repleuit omnem domum animae ilhusiquae odoris chrifti fufcepit participiuiofferens primo fidei fua: munus uelut unguentum nardi:& recipiens ex hoc gra» tiam fpiritus fandli dc fpiritalis dodrin* fragrantiam.Cteid cri°
fa perungat unguento fponfum:an in euangelio difcipula magiftru.S^ mana chriftu.fperans nt diximus dire ad fe ex hoc unguento odorem uerbi;# fragrantiam chriuiiut eo ipfa dicat bonus odor fumus deo.
vpcidid en m me.aic ergo rurius i eantiLu vanww^w pun an^uava 0**1^^.— --fponf$;ficut hic opus maria: ait em emiffiones tuae paradifus cu frudtu pomoru: cyprus cu nardis^, cu crocis, Ampledtif ergo Qc in his emiEdes ac munera fponfae.Obferuauimus fane 9 i iis quae nucmeni rauimus pluraliter primoipoftmodu iingulariter nardu pofuit.qd' puto fcdm illam rationem dictuiqa n' gociator regni L$lo^:plures primo Margaritas negociafmfqjquo ad unam perueniat prxciofam.bt iorr quod dixit emiffiones tux paradifus cu frudtibus pomoi^ullos idicat frudtus cu nardis plurimisiquos ferimus ex iftitutidibus &. dodtrina ^>phetica,Ex do&rina uero ipfms domini noftri iefu chrifti i crniiii0 note & munera non plures habent nardos fed unamffed nunc redeamus ad eam quae dicit. Nardus mea dedit odore fuu;& uide fi poffumus adhuc etia hoc in loco itelligere praefenti quod fiquandojaaluerimu itegre decenter exponere de deitate chriftiiuirtuteqjeius ac maieuate dignis affertionibus cofignare,t fortaffis merito dicetmel ecclefia illamel anima illa quae ita maifeue potuerit gloria eius exponere,NardUS mea dedit odore fuu.Nec miru uideri debet fi chriftus quemadmodu fons eft 8C flume aqux uiuae:de quo procedunt:& queadmodu panis eft di uitam datuta 8>C nardus eft;&: odorem dedit:& unguentu eft quo qui undfi fuerint chrifti fiantificut dicit in pfalmo.Nolite tigere chriftos meos,Et fortaffe fcdm illud quod di cit apoftolus.His qui exercitatos habent fenfus ad diferetionem boni uel maliifingulis qbufcg fenfibus ani mse fingula quxcp chriftus efficitur.Iccirco eni 8t ueru lumen dicitunut habeant oculi ammx quo illumv nentur.Iccirco 3C uerbumt habeant aures qd audiant.iccirco 8C panis uit$:ut habeant guftus animx quod deguftet.iccirco ergo & unguentu uel nardus appellatunut habeant odoratus animae fragrantiam uerbi.ic circo 8t palpabilis;&: manu tradtabilis:& nerbu fadu dicitur,ut poffit interioris animae manus contingere de uerbo uitae,Haec aut omnia unu atqj idem eft uerbu dei:quod per haec fingula affedhbus orationis coin mutatu nullu animae fenfum gratix fuae relinquat experte. Alligametum guttae fratruelis meus mihi 1 me dio uberum meo^: manebit fiue comorabitur.Eiufdem adhuc uerba fponfae funt ad adolefcentulas loqu^ tis.Prius quidem dixeranqa nardus fua dediiTet ei odorem fponfi;& qa per unguentum quo unxerateu1^ odoris eius fragrantiam recepiffennuc autem ait fraternus meus mihi gutta redolcnEt hanc non din11 ^ neq? ut libet diTperfamifed colligaram & coftridta quo.Codor ipfms fuauitatis denfior reddaf &: ue^.CI^CIT3 tior.Et hic inquit cum talis fit in medio uberum meoru demoratur:^ comanet:&: requiem ac manno ^ ^ fuam facit i loco pectoris mei. Veru quod nunc proximum cognominauit eum fraternum fuum lponI3‘ nominis huius appellatione per totu pene libelli textu frequenter utifidignum putomt prius requiram appellationis ipfius caufam;& quid uel unde fraternus dicif;exponamus.Fraternus appellatur fratris luiu ; Requiramus quis fit primo frater fponfaeicuius hic filius habeaturiuide fi poffumus dicere fponfam quide effe ex gentibus ecclelianvfratre uero eius priorem populu:& fratrem idicat uticp feniorem.Quia ergo e% illo populo chriftus fcdm carne nafcitiob hoc ab ecclefia gentium fratris filius appellatur. Quod ergo ait alligamentum gutta fraternus meus mihneorporea natiuitatis eius idicat facramenmm.Videtur .n. quo damodo alligamento eiTe & uinculum quoddam anima corpusiquod alhgamentu gutta i chnfto diumS uirtutis ac fuauitatis aftringif.Si autem ad unaquan^amma qure ditia fut referutunalligatura guttai dog matum cotinentiaiK conftridio diuinaru fententiaruiac nodofitas intelligitor Innexa emm fibimuicem funt fidei ratioes:& uinculis ueritatis aftndae.Dcniq; & lex mundum dicit eiTe omne uas quod alligatu eR
folutu;& quod non fit ratione fubnixu;&: dogmatum ueritate conltridtumc imunda fiat.Qui ...
du contigerit imundus erit fcdm legem.Continget nac^ eum fenfus irrationabilis & alienus a fapientia deI ^ faciet eu imundu.Vide aut fi forte filium dei in carne guttam di<ftu:& quafi breue aliqd QC exiguum minatum poffumus accipere; ficut 8C damel de eo dicit.Lapidem paruum de monte excifum fine manib^. & poft h$c montem ma^numruel ficut 1 libello.xii.prophetarum nihilominus gutta quidem futura ^ tur qux congteeet DODuTum.Eft ergo QC in populis ita fcriptum,Et erit ex gutta populi huius congregatu congregabitur nccebat enim eum qui uemebat congregare non folum iacob fed QC omnes gentem, quae licut propheta dicit renutat;* funt tanq gutta ex fitularexinanientem fe diuinitatis forma effici ^um ut gutta;& fic ueniread conereeandam guttam gentiu;& gutta nihilominus reliquiarum iaCob,7^Lf,nris xliui.pfalmo dicitUt ad dl]ciuna cUi etiam ipfe pfalmus aferibitur,Myrrha Qc gutta QC cafia a ueltim tuis;Aueftimentiserg0uerbideiqu^eftdodtrinafapientiaeproceditmyrrhamortisdutaxariri na humao genere lufcept^ Q , ut: fiipra diximus exinanita diuinitatis forma feruilis formae P > tio.Cafia quoq; quoLml genuS b«te aquis indef,nentibus nutriri dic,'tur & coalefcer«f	hti
mani per aquas baptifn,, rdicat datam.Sic ergo alligaturam gutto fraternu luum fponfa “dSimus viind' mate luquensiiter medium uberum Tuorum commorantem dicit.Vbera ut fuperms pale cordis aduerte i quo ecclefia chriltumiuet anima uerbum dc, defiderii fui uincuto	tej,
attridumSiquis emm uerbum dei toto affectu i corde fuo:8i toto amore coffringiMP^ f°'“s P «f’ ad rem fragrantia: eius & fuauitatis accipere.Botrus cypri fraternus meus mihi.i uineis engaom. ^ .ort,nS littera ipfius explanationem habet aliquid ambiguumig. ait botrus cypri fratruelis mihi.qa c< u	,
cyprus appellatur;&: fpccies quadam extrinfecus uirgulti c quae cyprus dicitur ferens	,mo;quO
dam fiudum in modum florentis uua prolatum.Sed uidetur magis ad fruflum mns relpice .-ntuifl niam quidem uinearum engaddi fada eft memotia.Engaddum autem ager terrae mdaeae
balfamis florens.Hic ergo erit hiftoricus fenfus fponfe loqucntis ad adolefcentulas. u r in ^ic^ns:Prlmo qdem nardus mea odorem mihi fponfi mei reddit, fecundo nero alligamenti! ^ut a: enectus e fraternus meus mihi demorans inter media ubera mea. tertia botrus cypri ex uineis en "addi P-T oc quicqd eif in odoribus & floribus fuauitatisiquoX audientes h$c adoIefccnrulrE magis ac ma mirri C of ^ concirentur S: amore.iccirco aute finguiatim 8C per ordine primo nardu fuamideinde nm„ n': p° i rXC ctK* bo,trum. cypn nominatiut per eos gradus quolda ,pfec>us doceat charitatis.Sed uide s ia quid ipiritalis habeat intelledtus.Siquidc hic qui appellaf botrus ad frudtu uitis reterendus e. Ver^ aei accepimus licur Capientia & uirtutem &C thefauru fcientiseialiaq; mulca:ita & uicc ueram dici. Sicut 5 ‘aPicntia:& fcientia non ad Cubitum fed per proCeiftus quofdam 8C gradus pro Audi <x intentione ac ndeeoru:quiei uel in Capientia uel in fcientia uel in uirmte participanf.-fapientcs eos&C cientes reddit uigenrelqj uirtutibusuta & in quibus uitis uera efficit :non cis ad fumu maturos botros p, ucic oc dulcesmec^repente eis efficitur uinu fuaue:&: j^nficans cor hominisifed primo producit eis fuauiV a te tantumodo odoris in florem.Botrus hic florens effe memoraf in uineis engaddi:ut gratia fragrantia ue	ln 1[1ItIls 3nimae:ut poff ha:c pati poffit acerbitatem tnbulationu 5C tentationuiquae j)pter
mrr ^ ei crf intibus excicantur.&: ita detnu maturitatis eius dulcedinem prccbenufcp du perducat cos ad u ana ubi enundif Canguis uuae:fanguis noui teffamentitq bibatur in die feffo in fuperioribusiubi ffra _m magnum paratu eff.Sic ergo per Cingulos hos profedtus graduil incedere oportet cos qui per facramc tu uitis dd borru cypri initiati ad perfeaionem ferutunSd calicem noui tefhmenti ab iefu fufceptu bibere contendunt.Quod fi cyprus fui generis arbor accipiendus efbcuius Crudus etiam flos non tantum odoris luauitatetquantu & uim calefaciendi ac fouendi dicitur poffidcrenlla fine dubio accipif fponfi uirtasid in/ caleicut aix erga fide eius & charitatem:qu^ contingebat eos q dicebanc.None cor noftrum eratardens f tra nosicu adaperiret nobis feripturas? Vel certe quoniam de uineis engaddi botrus hic florens nominatur effe.engaddi aut interpretatur oculus renrarioms mear.Siquis eff q inrelledu habereporeff quomodo ten^ tatio e uita hominis fuper terram:* rtelligit quomodo qs i deo eripitur a tentatione!* qui aenofeir nn.l,-tatem tentatioms fuxata ur poilit de ipfo diciiQuia in his omnibus no pcccauit labiis fuis cora' deo-huius botrus cypri de uineis engaddi efficitur uerbu dei.Obferuandu tamen e ^ uerba fponfi ita referunf: ut * nardus * alligamentu guttx * botrus cypriiipfi Coli fintiutpote quae in hos iam profedus afcendcrit.Sola enim perfeda aia eff:qu$ ita habeat purum * purgatu odoramenru fui fenfus; ut pofiit nardi * guttae * cypri ex uerbo dei procedentis fragrantiam caperet gratiam diuini odoris haurire.
Homelia Tertia.
Cee es fpcciofa proxima mea:ecce es fpeciofatoculi tui colubarum. Secundo iam fponfus cu fpo ia in uerbo colloquiot^ mifcef ,Et primo quide fermoe iuitauit ea ad hoc ut cognofeeret femet ipfam; dices ei q> bona quide effet inter mulieresiied nifi cognofeeret femetipfam:certa qu$cg patercf;* quafi qua: uelocitcr ad agnitione fui fenfu intelle&ucp cucurrerit coparar eam equis luis uel equitatuiiqbus obtinuerit currus pharaonis.fimul 6C genas eius pro infigni uerecudia 8C conuerfati
Onis DernicitatC tUrtlll ihnc	oV.n'ante iam
iz.	uuu	uiiiium	cuni	pLUXima	Cu	C1	ipcviuia	jjv.ivu	^	c, uuicu
tem cileetia lic ipeciofa fit.Hoc enim idicatur i eo q> cum dixifletiecce es fpeciofa proxima mea:addit poft xc a loiute * ime ulla adiundtioeiecce es fpeciofa. Sed i fuperioribus non laudauerat uifum eius: credo quia nondu ad intuitu profecerat fpiritalis intelligentix.Nuc ergo ait oculi tui colubai^.Grandis i hoc^)z lectus eius oltenditunut qux pnus tantl2 fpeciofa i mulieribus didta cffinunc ut proxima fpeciofa dicatur ex ip o me uoio ‘ponlo Iplendorem decoris accipiensiut femel ab ipfo fumpta pulchritudine;etia fi acci dat ei pauiulu fponfi abfentiam patimihiiominus pulchra permaneat.Quod aute oculi eius coparatur co> Iu b i s;° b ho cpr ofedt o co n n ng' t; 9diumas fcnpturas non ia" fecundu littera fed fcdmfpmtum itelligat:
y , Y Ai rvpnni r u \ «abere.bt hic qmde colubx ocuii	f	t	pialmis uc
to huiufmodi anima pennas fib, dari colubx dcfideratiut uolare poffit i intellcdum fpiritalium myfterio/
tu:* requiefeere i atriis fapienti^.fed fi dormire quis poffit:hoc eff collocari * requiefccre i medio for/
t u;atqj mtelligcre fortiu uirtutes:* cognofeere diumi mdicii caufas.-non folupennx coluba: quibus i fpi'
titahbus intellcdibus uolet promittunf ei:fed deargentata pen^uerbi & roms ornamento decoratae.
papulae quoq; cius in fpecie auri fieri dicuturmbi conflantia fidei ^dogmatum Habilitas indicatur Frfez
ctoru.Ergc) fi caput effe chnffus dicitunnihil puto abfurdu uideriffi &: oculi eo^ qUi fecundu interiorem
1 ominem fpiritaliter itclligunt:* fpiritaliter diiudicantifpiritus fandius effe dicanf .Et ob hoc forraffis in
bus nUC a2nus P°fims eft :per CU1US hoftlam populus purificaref in pafchanta * columba: pofir* funngz
eior U5flcatur homo iSreiI'us hunc mundu.Sed * de eo nunc dicere:^ hoffiarum qualitates difeutere loz
iermn	Ur exceffus;^ propofito operi minime coueniens.Ha* aute memoraffe fufficiat pro eo 9 pfens
lieem C°n°cnli tui colub$:quafi diceret oculi tui fpiritales funfpiritaliter uidentesdpiritaliter inteb
ci dp L r°te? adhuc profundiore fortaffis facramento quod dixit. Ecce es fpcciofa proxima mea intelli*
ftnm n 511 ^cul° didtumiquia fpeciofa quidem fit # hic eccleliaicu proxima eff xpo:& cu imitaf chii/
tionp.rTT0 r uero itcrauit ^ dixit ecce es fpcciofaipot ad futuru faeculu pertinere;ubi iam no folum imita/
♦ cd ip,a fUi perfectione formofa e * fpeciofa.* ibi dicat effe oculos eius colubarummt duog oculo/
utcrq; fimiliteraduocatus dicat:ficutioanneseuangeliiiadeclaratjfpirituquide fandu dicens Pa*ac ^ : p quod eft aduocatus.& de iefu chrifto nihilominus i epiftola fua dicit quia ipfe fit aduocatus apud pau £ peccatis nodris.Sed apud zachariam propheta duae oliuae ad dextera 8c ad finiflra candelabri po it-nitu nihilominus 8t fpiritu fandu defignare creduntur.Ecce es bonus fraternus meus:^ quide ecce t ciofus cubile noftru umbrofiiNunc primu uidet attentius inlpexifie fponfi fui pulchritudini ipon * . c fiderafie illis oculis qui coluba: didi funt decus & fpecie uerbi deuQuia re uera no poteit prius	d/
agnofci quanta fit in uerbo magnificentia nifi prius oculos quafi colubxu', intelligentiam fpintalen piat.Comune autc cubile fibi quod dicit ce cu fponfo corpus hoc mihi uidef indicari animas: i q110 e pofita digna habita fit afcifci ad cofortium uerbi dci.idq; umbrolu utpote non aridum fed fruduoium morat:^ tanq denfitate boni operis memorofu.Sed ha:c fpofa dicit anima dumaxatiquae coluba: ian , los habet.Hi uero qui tantumodo credut fponfo:no tamen perfpicere potucrut in uerbo dei quanta r chritudo:dicut:& uidimus:^ no habebat fpeciem necp, decoreued fpecicseius idecora 8t deficiens pr$ i hnnp r,rr.fpn>!>v fimprarefla c adolercentulaBeiS: odoeinta cocubmammi&dx.regin3
pore pofitus intelliga denfitate fpiritaliu fenfuum intelhgentia fcripturarum diuina^e ta crebra opaciW^ cotextammt rapidior teftus q multos folet adurere:& arefacere frudus eo^:ne tamen penetrare no pon1^'. nec ulla nis tentationu fidei in germen arefacerejtuc pofTum dicere quia cubile noftru: quafi comunc UP cum fponfo corporis fui indicans eelocuiad illam fimilitudine didu intelligeiqua 5t paulus dixinquia cot pora noftra mcbra chrifti funt.Cu enim dicit corpora noftra;quafi fponfo id cfie corpus oflendit.Cum ^ io mebra chrifti memoratieade corpora etia fponfi ee corpus indicat.Hsec ergo corpora fi umbrofa fintu. fupcrius diximusibonis dutaxat operibus referra:& fpiritaliu fcnfuu denfitate cumulata;de his talibus dic pot.Per dic fol no uret temeq? luna per nodem,luftu naq; tentatidis fol non adurit requicfcente fub bra uerbi dei.Ifte enim fol qui adurit mftumon eft laudabilis:fed ille magis qui fe tranfligurat i' an§10fj cis,Bonus ergo & decorus dicif fraternus;^ quanto magis ifpici potuerit oculis fpiritalibtisitanto or menif & pukhrionqa non folum illius fpecies & pulchritudo mirabilis apparebitiuerum &: inip1 . ^ at($ intuenti eu decus ingens 3C fpecies forma: noua ac mirabilis oriet:fcdm iild quod apoftolusucr ^ intuens pulchritudine dicit,Nam ctfi is q foris c homo nofter corrupit:fed qui intus eft renouat de dieimerito ergo talis haec aia comune habet cubile cu uerbo corpus fuu.Peruenit enim diuina uirtus ^ ad corporis gratiaicu in eo uel caftitatis donu uel continentia: alioruq? bonom opcpz collocat gratia, fidera fane ne forte poflit etia illud corpus qd1 afiumpfit iefus comunc ei cu fponfa cubile nominari^ # niam quidem uidet per ipfum ecclefia chrifto ee fociata:S£ participium uerbi dei capere potuiffeifcdm mediator dei & hominu diciu& kdm $ apoftolus dicit.quonia in ipfo habemus acceflum per fidem 11PC gloria: dei.Tigna doraoK noftra^ c^driitrabes noftra: cypreffi Videtor ab |onfo refpoderi ad gratia eo' tum qua: didb fuerut prius ab fponfa.qbus edoceat ea cuiufmodt fint teda ifta comuniai&qualisieisn^ teria contignationis habeatur.Hxc habet h.ftorica narratio. Videt aut ecclefia dcfcnbi a chnfioiq eft do'
®us Ipint^is 81 domus
o dei couerfarvaute e ecclefia dei uiui coluna & firmamentu ueritatis.Si ergo ecclefia domus dei cq*
ego flos capn&liiia couallium.ficut hlhu medio fpinaruata proxima mea i medio ffiaru.Ha^ ^ fus SC uerbumiSi fapientia ^ femetipfo 8i de fponfa ad amicos ac fodalcs fuos loqui ui norem ec cani'
pulo flos fuinSed quonia neminem ad perfedtu adduxit lexiiccirco i illo non potu« uernu ^ aU,
ficere:& ad perfectionem fmaUu peruenire.In ifta tamen conualle getium effedps e^‘XSTomni gl°' tem lilinm*mlp fme dubinrnn-,’„ c?- r < dirirtcv nnfpr	ilCCB lalomo
a- uutus 1ILUl uuum ,-xlitis,fit ereo liliu i hac ccuane iponius i eo quoo	*■, , ■ .
u eft i mento carnis quale nec falomon i omni gloria fua habere potuit.Non enim ralom	' Sed
cupi fcentia uiri &concubitu mulieris miaculatami& nulli prorfus peccato obnoxiam car
cur is qui i capo flos fuerat: uoluerit ec i conuallibus liliu uidetur oflendere.Cum enim multo tepore flos fuiffet i capo nullum dicit ex ipfo capo florem ad imitatidem fui ac fimilitudine ,pcefiifle«Vbi uero fadus^ cfl: in coualhbus liliu continuo ecia efficirur ,pxima eius imitande ipfius liliu: ut opersepreciu fuerit quo' niam ipfe effedus e liliu ut etia proxima fuau,unaqu$(p aia qux ei approximat & excplum eius imitatio^ yiiecp fcdlatur liliu fiat.Quod ergo ait.ficut liliu i medio fpinaru:ita ^>xima mea f medio filiaru accipiemus ccciefia gentium dici g? uel e medio ifidelium:8d non credentium quafi ex fpinis emerfennuel prophetico^ tum circuftrepentiu fe morfibus i medio fpinaru pofita dicat.Quod di magis uidebif uerifimileipro eo qd dicinita jpxima mea i medio fiha^.no.n.filias appeUaflet illas aias q nunq oio uenerut ad crededu.Oes er^ go hxretici prio ad credulitate uenmr;& pofl: hxc ab itinere fidei & dogmatu uentate dei declinat: ficut di. loanes apoftolus i epiflola fua dicit.Quia a nobis exierunfed no erat ex nobis.Na fi fuiflet ex nobis pmafif-fent utiqp nobifcu.Poffumus aute di ad unaquaq; aiam id referentes:huic qdem animx qux pro fimplicita te fui di planitias nel eqtate campus dici ponflorem fieri uerbu dei,& initia bonoi^ operum docere.His ue ro q profundiora iam qu$rut:5^ demerfiora fcrutanf qli i couallibusmel pro claritate pudicitia: uel p fui
us iter mediu filio^Jn umbra eius cocupiui di fedi:& frudtus eius dulcis i faucibus meis.Decuit quide fpo fum:&: de femetipfo dicere:qd effet i campo;qd etiam fconuallibus:& de fponfa qux efleuuel qualis inter exteras filias haberef. Spofam uero ad hxc refpondetemmon conueniebat de femetipfa aliquid dicere fed effici totam erga admiratione fponfi di ipfius laudibus ihxrere.Coparat ergo eum arbori mali,Sed ne ex fi militudine fermonis fimpiiciores aliq arborem mali malam arborem putent;8d a malitia didtamidicamus nos arborem meli grxeo qdem nomine utetesifed fimplicioribus qbufq? latino^: plus notiore q mali.Me lius eft enim ut gramaticos offendamusiq legentibus fcrupulu aliqd i ueritatis explanatione ponamus.CS' parat igif eum arbori malufodales uero eius reliquis arboribus filux.Sed fponfum ita arbori huic mali (u mile dicitiut etia cocupifle fe dicat fub umbra eius fedcreffrudtuq; eius dulcem fibi effedtum i faucibus aP feueret.Et haec ad adolefcentulas loq uidetur ficut di fponfus locutus e prius ad fodales fuos, fed nunc ui* deamus fcdm myflenum quos dicat fponfa filiosuter quos tanq arborem malipcellere reliqua filux ligna afferat jfpolum.& uide fi poffumus fcdm ea q i fuperioribus de filiabus di fpinis dupliciter expofuimus; ita hic etia filios:ueI eos q aliquando fuerunt di no fut uel multitudinem cadeftiu miniftro^ didtos ee itellige re. Ad oes enim i initio ptinet illud qd* feriptu efl:,Ego dixi dii eftis:& filii excelfi oes.Sed differentia itercef fit p hoc:qd ait. Vos aute ut hoies moriemini:& ficut unus de principibus cadetis ♦ Sed di illud i hoc refpi* citiquonia qs i nubibus xquabif domino aut qs affimilabif ei iter filios deiCSicut ergo arbor mali iter reli qua ligna filuadic e fponfus iter reliquos filios;habes fructu q non folum fapore oes fed & odore pcellat: Sdduos aix fenfus.i.guftu di odoratu efficiat.Diuerfis nacp copiis menfam nobis pparat fapiemian qua non folu pane uitx apponitffed imolat carnes uerbi;6^ no folu mifcet i cratere fuu uinuaed di mella odorata fa/ tis adhibet di dulcia:q non i ore di labiis fuauitate reddannfed di iterioribus tradita faucibus dulcedinem feruent.Poffumus aut ligna filuae accipere eos angelos q uniufcuiufq; hxrefeos auctores iautorefcpnifi fut extitiffe ita ut uideaf ecclefia coparans fuauitatem dodtrinx xpi ad afperitarem hxretico^: dogmatum: ac ftenlem Ifrudtuofac^ dodrina dicere:mella qdem fuauia di dulcia effe dogmata eccleliaitica:qua: in xpi ec^ clefia pdicanf .Ligna uero filux ee ea qux diuerfis hxreticis affirmanf .Et de iftis mdebit i ru uo is lignis filux dici:qd i euangeliis feriptu eft;Ecce iam fecuris ad radicem arboris pofita e.Ois ergo aroor qux non facit irudu bonu:excidef:& i ignem mittef,Fraternus ergo fpofx e ut arbor meli i ecclelia ipoli.cxten ue.
tirinasiS: adhaeres uni foli uerbo deiicuius etia dulce habeat frudu medhado Jadefmeter ege de .& femp ea' uelut mudu aial ruminado. Vey de appellatioe umbra: iftius fub q federe cocupitele dicitecclefiamon puto abfurdu fi ea qux memre poffumus i' Icnpturis diuinis nferamus i mediu:utqus.it umbra meli hm ius dignius Si diumius agnofcaf. Ait Hieremias i lametatidibus Spiritus uultus	d°™”u.s .C0PK'
hefus e i corruptionibus noftrisicui diximus i mebra eius uiuemus i gentibus, v™es “o° quo fpmtufam tio pmotus .ppheta mta de umbra xpi pberi gentibus dicit.Et qu5 non &. conceptu corporis illius ad Mariam dicatur Spiritus fandus ueniet toP
nbi.Si ergo obubratio fuit altiffimi i coceptu corporis eius'merito umbra eius uita genbus dabit. Et meri t0 fpofa eius ecclefia fub meli umbra federe cocupifcit-fine dubio ur uits qua eft i eius umbra particeps fi at.ReliquoRc uero lignoru filux umbra talis elhut qui federit fubip&fed“eu‘deaf 10 «gioe umbrxmor tis,Sed adhuc ut magis ac magis planior reddaf locusiqui habetur i manibus.requiramus quomo Ius dicat.Legem umbram habere futuroru bonoru:& oia qux uel de diebus feltis uel fabbatisiuel n	'
1,115 fcripta fut umbram ee memorat futuroy bonoa- i his.f.q' ,lttc Iri Serebanf: & quomod ^
uetou cuituia- cx£p!al g/ Umbra' jmuciet effe cxlefemm. <29od 0	”	fU Tmus ab um'
5 omnes quicunm fub lege erantiK umbram magis uerx legis habebant.Nos aute ahenifumusabum. braeorum4oma Jnon fumus fublegeffed fub grana.fcd quanms non fumus fub umbrajlhusquamle.
l-fl,lttCra ?-ciebat:rumus tamen tub umbra mdiore.In umbra eMmctoifiiuiuimus ^ufa-efficiamur uri -S qUc de umbra legis uenire ad umbram chriftnut ga chriftus eft uita & ueritasSC mo i umbra uix:& i umbra uitSiK i umbra ueritatisiut coprehedamus ex parteiK i fptculo ac ‘Migmate,
ut poft hxc fi Icedamus per hanc uiam quae eft chriftus:quo peraenire pofiimus i hoc ut facie ad haec prehedamus ea quar prius quafi i umbra & i enigmate uideramus.No em quis poterit ad illa qux uera & perfedta puenireinifi prius defiderauerit 8t cocupierit i hac umbra refidere.Sed & iob oem hominum ta dicit ee fupcr tcrra':credo pro eo q, aia i hac uita uelamento huius crafli corporis obubrat. Ocs ergo qu i hac uita iur necefle eft i umbra quadam efle.fed alii qdem fut fedentes i regione umbrae mortisjhi pro do q non credunt chnfto.Ecclefia uero cu fiducia dicit.ln umbra fponfi concupiui & fediiquis certe luer tepus quo potuerit qs fub umbra legis refidens defendi a duritia arboris 5i aeftus.Sed tranfiit illud tepu ^ Veniendu eft nunc ad arboris meli umbra:& quis diuerfa qs utatur umbra uidetur tame ois anima donc in prtefenti uita elt umbram habere neceffariarmPropter illud credo ardore folisiqcu exortus fueriticon nuo femen qd i alta radice demerfu eft arefcit;& depent.Sed huc ardorem tenuiter qdem legis umbra F ^ pellinchrifti uero umbra i qua nuc i gentibus uiuimus.i.icarnatiois eius fides auertet penitus dC exti§^ * Ille enim adurebat ambulantes fub umbra legis tepore paflionis xpi iicut fulgur uiius eft cecidifle de quis etia huius umbras tepus i finem fasculi complcamnquia ficut diximus poft cofumatione feculi ia n per fpeculu nec i enigmate fcd facie ad faciem uidebimus ueritatemdimile ee puto 8i illud qd fcriptum ^ fub umbra alaru tuaru cxultabo.fed &: I fequentibus huius libelli ita dicit fponfa Fraternus meus mihi: ^ ego illi ipfiiq pafcit iter lilia donec refpiret dies:& amoueanf umbr^.edocens p hoc qa ueniet tepus: cum oes ubrx remouebutur:8<: p mifericordiam dei patebit ueritas fola.fed & qd ait &. frudtus eius dulcis i faU cibus meisiillius aiam hoc credo dicere q nihil emortuumihil ifefibile habet i faucibus fuis;& i nullo ^ot fus fimilis eft illis;de qbus dicif .fepulchrum patens e guttur eoruimQuicuqj eni uerba mortis^ &: itertmj de faucibus p>ferut:ip[6ru fauces fepulchra dicutunficut funt oes q uel contra ueram fide loquuturtuel co rra difciplinam caftitatis & iufticias & fobrietatis aliqd proferut.Ipfi ergo funt quoru fauces fepulchra funC & loca mortismnde matris uerba pferunfduftus aute dicit,Qua dulcia faucibus meis eloqa tua,Et alius q, uerba uitae docebatata dicit,Os noftru patet ad uos o corinthincor noftru dilatatu eft.fed & alius q uerbo aperuit os fuutOs meum aperui 6c attraxi fpiritu.introducite me i domum uinffponfae uerba adhuc funt * fed ad amicos & familiares fpofi ut arbitror dirigunturja qbus uidef expofceremt introducant ea i dorn \xticix\ub\ uinu bibif &. epulx parantur,Qu$ aure uiderat cubiculu regiu defiderat etia nunc regale it ire couiuiu;^ frui uino lceticia:;fupra ia diximus amicos fpofi .pphetas omnes qui miniftrauerut uer ^ dei ab initio faeculi itelligedosjad quos redte uel ecclefia chriftuuel aia uerbo dei adhaerens dicanut Ic,1 ducant i domu uini.i, ubi fapientia mifcuit i cratere uinu fuu;&: deprtecaf per feruos fuos oem infipiet Si. egente fenfu dices. Venite manducare panes meos;& bibite uinu qd1 mifcui uobis.ifta c domus uiuiiu muicp couiuiiu quo couiuio omnes q ueniunt ab oriente Si occidente recubent cu abraha ifaac &. iacob regno dei: Ad qua domu 8L ad qd coumium ppheta: perducunt aias:quae tamen eos audiunt*,&: itelligunr» fed & fancti angeli cadeftefcK uirtutes q in minifterio mittunf ppter eos qui haereditatem capiunt falutiS; iflud e uinu cuifcnbunf illipfalmi 9 pro torcularibus attitulatur iftud eft uinu quod attulerut illi palffi; tes qui in iefu pmanferuntinS lolu i terris fed etia 1 catlis.fic enim audio illud qd dicif.Qma omnis pernes qui non maneti me no pot afferre fruau.Nemo em producit frudtu umi huius mfiqpmanet in uerbo S fapientia & uerirate & iufticia K paceioibufq; uirtutibus.lftud e uinu quo ena inebriari mftis K landlis qu» bufqj optabile dicif Hac puto & in fpirituaa tunc noe cotuens inebriatus efle dicif. & Dauid admiratus huius couiuii cal.ee dict.Et poculu tuu inebrians 9 pclatu eft. Ad hac ergo domu umi ecclefia uel anima unaquxen defiderant aux pfedtx fut itrare 8T dogmatibus fapientix myftern% fcietixieoularu uelurlua uitate &miniixticia pfrui.Sciendu fane eftjquia liceftmt iftud uinu quod de dogmatibus ueritatis
teRi iniquo iebrianftDe hoc eode uino iniquo etia i Deuteronomio legimus ita feriptu; -
rum uitis eoR> fv mlmes eoBdtex gomorra uua eo^i uua fellis;8i botrus amaritudinis eis.Furor dracon uinu	£ afpldu ifanabilis.Illud autem uinum qd' de uite uera procedit nouu femp e > ~
enim p ,pfeaus dirium fcienti$ fapietiae diumx innouat agnitio.Et ideo dicebat iefus difcipuli^ qa nouu biba iiind nnhifrn in regno patris mei mnouat enim iemg agnitio fecretoru arcanoruq; ItU r tio p fapienti5fojdhomi^ fed &anSel,s cxl£.ftlbu% uirtunbus,Ordinate i me chariptcmeiui dem fponfe ad eofdem uerba funnnifi 3» Poirunt f°rrafle etiam apoftoli chrifti iter eos haberi ad q
tnpmnmnmr r\. : u	..	.rh-irirnrpm-hni-,^r—r.  /-m_	-irviant IU11- uuv'
fidenter oftend.mus.fed hic amonuel h« charitas i nonullis qf d^°Xuo cha^ uementer aPta« Procedit.in plurimis uero cotra ordinem,Dicit autem contra ot<hncn\	9	]ft,s
ntasxu aut id dil,gi,iquod ^ debet;aut quod debet d,hgit.fed plus iufto diligit:au^,nu™	e
ergo inordinata eile charitas dicituriin illis uero quos ualde paucos arbitror effe quid|“	u“	ts
duntiSC non declinant neqj ad dextra' neq; ad finiftra in ipfis lolis ordinata eft charitas 8i ord an	j
-te ordo eius & -fenlTahmuZdi.Verbr grana Deum diligere nullus ^dusnuamefurac ^ 11 hsc folamt ei totum exhibeas quantum habes, m chrifto enim iefu diligendus elt deus ex tor	^
x tota anima &. ex totis uiribus,in hoc ergo nulla menfura eft.Diligete uero ^ximum elt men u	^ ^ ,n
jPximum inquit tuu diligeificut teipfum.Si ergo aut in dei dileflione minusaliquidfecensqp	bu£.„s
tu-s eftiaut inter te & proximum tuum non feruauerissquitatemifed aliquid differentiae na
non eft in te charitas Ordinatamec ordinem fuum tenes. Verum quoniam nobis fcrmo de ordine charita> tiselhdiligentius p fingula requiramusiuel quos diligiiuel quantu diligi oporteat.Na' fi ut dicitur mcbra al terutru tumus puto q, hunc enedu erga proximos habere debeamus:ut eos no quafi aliena corporaifed ue luti mebra noftra diligamus.Secudu hoc eni mebra noftra inuice fumus xqualc erga ocs habere dilcdti onc:fimilcq; coueniet.Secudu hoc uero q? fut i corpore aliqua mcbra honorabiliora & honeftiora:alia ue^ ro ihoneftiora 8C iferioraiputo q, rurfum p mebrorum meritis 8C honoreietia diledtiois librari debeat mo dus.Siqs ergo rationabiliter cufta agere fcdm uerbu dei ac fuos etia affedtus teperare pponit puto q- er^a h$c fingula ordine charitatis 8C fcire debeat & tenere. Veru ut apertius fiat qd dicimusipaulo euidentiori^ bus utamur indiciis.Siqs uerbi gratia laboret i uerbo dei attp animas noftras Iftruat & illuminet: uiam fa^ lutis doceanuiuendi^ ordinem tradatmo tibi uidetur 8C hic pximus ee quidem fed multo amplius alio p^ ximo diligedus:q hoi% nihil geritCNam 8^ ille qdem diligendus e pro eo q> mcbra unius corporis fumus: tiniufq? fubftantmfed hic multo amplius qcuncp & ius pximi nobifeu habeat: quod c$teri homines hax bent.dat tame hanc^aiorcm charitatis erga fe cam:q> uiam dei oftcdit:&: aix falutem diuini uerbi illumv nationibus cofert.Quod fi aliqs me errante 8C i praecipitio pofitu muliebris peccati ad luce reuocet uerita tis:8^ de ipfo ia ftentu eripiat:ac trahat ad faluteiatq; ex ipfis faucibus aeternae mortis arripiatmo tibi uidef ^ illa ipfa fi fieri pot plenitudine charitatis qua deil diligimusidiligendus fit pofl: deu^Et ne putes q> nos p fumamusiaudi apoftolu paulu de his q in uerbo dei laborant diccrem:ut fupabundanter habeatis i charita te eos q huiufmodi funt ppter opus ipfo£>,Videamus & aliu adhuc ordinem charitatis eius dutaxat: q er>-ga pximos haberi uidef.Si fit no habes qdem docendi uel iftruendi gratiameq; uerbu domini pdicadi: fed tame fandhe uit^ uir inoces imaculatus:& q i iuftificationibus & mandatis dei igrediaf fine qrela: uidetur ne talis tibi hic uir in eode charitatis ordine habedus:quo ille q nihil agitiquandoqdc utercR pximus diciV turiNone & hic pp opus fuum:& uito meritu feciidu apodoli didtu ut ille q in uerbo dei laborat: fupabu' dantius habedus e i charitate ppter opus uitas fu^.Eft adhuc alius ordo chariratis.Iubemur enim & inimi cos noftros diligere.Sed uideamus fi etiam i ipfis unus folus modus erit dilectionis:an ibi habebit loeu fer> mo itteiqui didt.ordiate i me charitatem.Puto ergo 9 i his fit ordo charitatis. Verbi gratia.Eft aliqs mihi inimicus & aliis tamen bene agens:pudicus:fobrius;mandata plurima dei ex parte cuftodiensu' aliquibus ta men errans ut ho.Et alius qui inimicus quide fit 8C ipfe nobisitame fit fuse uitse at<p aix inimicus: paratus ad fcelera:pceps ad flagitia:nihil fandti:nihil rcligiofi ducesmo tibi uidef etia effe iter ipfos inimicos quse> dam diuerfitas habeda charitatis^Puto quide 9 ex his fatis patuerit ec ui quide charitate unaimultas tame habere caufas:&: multos ordines diligendi;& ppter hoc nuc dicere fponfam:ordinate 1 me charitate:hoc eft docete me diuerfos ordines charitatis.Quod fi adhuc addendu his aliquid uidetunpoflumus illud 1 mediV um adducere quod ait apoftolus.Viri diligite uxores ueftras;ficut corpora ueftraificut chriftus dilexit ec^ defiam.Quid ergo debent quidem uiri uxores fuas diligere:alias uero mulieres non debent omnino dilige re 1 omni caftitate 3i fandtitatef An no uidebunmr etia ipfce ee de^pximisffed ipededa quide eft diledlio uel ' coiuge:uel 1 mfemiuel 1 fororeifi tame fideles fint:& deo adh$retes;5^erga aliam muliere nulla fcdm illaq
T
<9:o eft ordo quida in charitate:c6uenienfq; diftin<9io:& maiori qdem cu honorificentia matri deferenda e diledio.Sequenti uero gradu cu quada nihilominus reueretia etia fororibus.Proprio uero quoda & feque-ftratoab his more charitas coiugibus exhibenda.Poft has uero perfonas pro meritis etia & caulis unicuit^ 1 omni ut diximus caftitate deferenda diledtio eft.Secudu hxc etia de patre uel fratre atc$ alus^propmquis obferuabimus.Erga fandtos uero q nos 1 xt pfbyteruaut qui beati miniftrant 1 ecclefia:
tenere charitatis:dicit ad amicos fpdfneos uidelicet qui uerbii dei miniftranuordinate 1 me charitate.hoc e docete me:& tradite mihi:quo per hxc fingula ordine feruare debeam charitatis.Ues enini homines ficut
his fmgulis fcdm fuu quee^ meritum ad generalem dile<ftione':addendu c etia fpeciahs ahqd charitatis. ru ut maior de his habeatur audtoritas:ab ipfo deo capiamus exemplum.lPJe enim amat omnia qu^lun5# ^qualiter ut nihil oderit eorum quae fecit.Necn enim fecit aliquidiquod °dio haberet.no tamen ob hoc dilexit hebrsos ut $gyptioS;& pharaonem ut moyle at aaron • Nec rurfus aliquos fl,1'0r^^1™e dilexit ut Moyfem & aaron & maria.nec iterum aaron & manam limiliter dilexmut moyfem. ^uis ue ium fitmt dicif ad eu.Parcis aute omnibus qa omnia tua funt domineamator anmratu.fpirituscmm icor ruptionis eft in omnibus.tamen ille qui menfura 8i numero & podere difpofuit omnia fccundu n furam ime dubio uniufcuiufq; merito^ 8C diledtionis fu$ teperat libram.Nunquid non putabimus.qa nolimilv ter ab eo dileftus eft paulus cum perfequeref ecclefiam dei ficut dihgebaf ;dum ipfe cu ea perfccutioes crU' ciatuft^ tolerabat:^ cum dicebanfibi inefte follicitudiem omniu ecdefiarum^Mulcum e nunc ut iter iftos
ordines charitatisietiam de effedtu odiijqui uidetur huic charitatisteffedui cotranisnferamus.quia etia mius dicit inimicus ero inimicis tuis,8£ aduerfabor aduerfariis tuis. Et ite^: fi peccator tu auiltisioc ei q odit dominus:amicus es;q uti(p hanc habent abfolutionemiqua 8t illud qd didtum eft,'honora patre tu &C matre tuam,& iterum qui non odit patre;& reliqua.In quo ^)fedto inimicus charitatis i deum his q uerfantuncotrarium uidef generare etfeauidu nulla poc effc confonantia luci^ tcnebris:5<: chriito cu p lialinec eade portio efle fideli cu ifidcli.His ergo ut potuimus de charitate ordinibus expofiris patet ad it ligendum;qd fit;quod pofcat fponfa.i.ecclefia uel anima tendens ad perfedtionem plfari fibi ab amicis fnquonia itroduci fe popofcerat i domu uini i ubi fine dubio itellexerat i oibus quae uiderat eminere cellere gratiam charitatis & ipfam didicerat maiore omnium;folac£ efle charitatem:quae nunq cadet, ^ depofcinut ordine eius difcatme forte aliquid iordinatum faciens uulnus ab ea aliquod accipiatiut i P° tionbus dicif, Vulneratx charitatis ego fum.Ea aute fiuc ad angelos dei accipiamusta qbus fe iltrui P°
qui i cxlis eft,Sed 8C i apocalypfi ioannis angelo tiatirefi teftimoniu dat filius dei:prx charitate qua ordina uit angelus ipfe i ecclefia fibi comifla.Sic enim feriptum etScio opera tua Si charitatem tuam Si fide; &: nifteriu Si pacientiam;& opera tua nouifTima maiora q priora.Sed &(i ad prophetas hxc referamus q mip1 ftrauerunt uerbum dei ante aduentum fponfuut per iplbru dodtrinam uideatur ecclefia uelle ordinem diz fcere chantatis.i.propheticis inftrui uoluminibusmon uidebif abfurdum.Sed Si omnes fandti q de hac uiz ta decefferuntshabentes adhuc charitatem erga eos q in hoc mundo funt;fi dicantur curam gerere faluti* eorum:& iuuare cos precibus fuis atep iteruentu fuo apud deummon erit inconucniens ♦ Scriptum nan$ eft i machabaeorum libris,ita Hic eft hieremias propheta dei q femper orat p populo ♦ Sed Si ad apoftol°s hxc dici ut fupra ia dixi non uidebitur alienum.Per hos eni ois ecclefia dei uel anima quaerens deu intro ' ducitur i domum uini ur fupra diximus;&! aromatibus at^ odoribus repletur;& coponif i melius;ficut i" pofterioribus legimus;6d edocemur ocm ordinem rationeqj charieatis.Cdfirmate me i uguetis;ftiparc ! malis;qui3 uulnerats charitatis ego fum.in gr$co quidem habetur cofirmate me in amyris, Aniyrr,?°^ nus quoddam arboris nominans;quod latini putantes myrrha didtum unguenta interpretati funtdS* do fermoms huiufmodi cft.Poftea q fponfa Si uerba ex ore ipfius fponfi audiuit;& cubiculum regis 11 o fa eft;& domum uini locucpcouiuu ac fapientia;^ i eo uidtimas Si craterem mixtum facramentis eius xit:quafi i horum oium admiratioe ftupens & faucia poftulat ab ipfis nihilominus amicis Si ^0<^a^^uSA Eiq fi ut c6firmaret;& quafi deficiens fuftetaret incubens paululum fuper arborem amyram uel meliam^nl ris etiam uulnere percufla arboru folatia filuarucp fedtatur.Htec fcdm litteram. Sed ex his ut exequi P° Jl mus intelligentiam fpiritalem idigemus illa gratia;quam confequi a deo meruit ipfe falomon; q omniUITl qu$ funt radicu Si arborum di uirgultorum naturas didicitmt feiremus Si nos: q uis Si qux natura fit boris amyr$;quo copetenter ex hac fpiritalis aptari poflit expofitio.Hoc eft autem 9 folum peruenire nos de huius arboris notitia potuinquia odorem folum habeat fuauemmullum tamc afferat frudum.M6 lia uero arbor notu cundtis eft;quod n5 folum ferat frudu.fed & dulciflimu Si fuauiffimum ferat. Omnes igifhoies arbores dicuf liue bon$ fiuc mala: Si frudtuofe fme ifruduofa::ficur & domius i euagclio dicit' Aut facite arbore bona;& frudtum eius bonu;aut facite arborem malam;^ frudtu eius malu.Et omnis af bor qu$ non facit frudtu bonum excidetur;# in ignem mittetur,Tres ergo differentia? 1 hominibus uid^ tur effe,Quidam q 010 nullu frudu afferut;& ecce alii qui afferant.Sed in his qui afferunr.aut mali fut ^ tius aut boni.Hic ergo fponfa.i.ecclefia xpi confirmari le poftulat;# reclinari qdem fuper unam aiboreni tnelij afferente frutaus bonos:& rEtic ac copetenter.Super his enim cofirmaf & ftipatur ccdcfia 91' bo"1' 0Petibus fiudificant & ciefcunt Quid autem eft qd in amyns iftuSuofis.f,arboribus cofirmari uule le f°lo gaudentibus.Ego puto g. ittos 9 folo odore gaudent:& necdu frudus fidei afferucillos dicar qu» paulus ad rorinthios fcribens dicitiq mocant nomen domini noftn iefu xpi in omni loco inforu 8i no1» pr° eo ergo q, iUOC3nr nome domini noftri iefu chnfti habet 1 femetipfis odoris quanda' t x ipfa nominis fuauitatcm pr0 EO uero 3. no cu omni fiducia & libertate accedut ad fidem nullos fidei afterun
tetur 1 paradifo dei ab ip£ a„ricola patre.lple em e qui platat huiufmodi arbores i ecclefia
fus delitia^ ficut & do^in | dl.dti0is platatio qua no plarauit pater meus catleftis eradicabif-S
f,a & iter melias & rUp ipras requ,efdt.Qu$ melis illa putadae fut aix q quotidie rnouanf ad imagme
C) nS 9 5re™tcars>9uia enim pmouationem fui imagine reparat filii deumento & 'P^ne^umfi# pellanfiga Si ipfe fp6fus P fuperioribos diflus e ficut arbor melia ec i lignis ipfe & arbor mtae & diuerfa alia dicatuncu ide Si panis uerusifii uitis uera:& agnusde'r/'d "od fi nef Oia na^ haec mbu dei unicuia efficif prout mefura uel defideriu participantisc p r e^,,prse gnificadu illud 3. e & manna unicuiq; effet unus cibusiunicuiq; tamen defiderii fui redd,^h,^ r-^Iipfu bet ergo reipfum non folum erUrientbus panem 6i fitiemibus uinum fed 8i tielimri uoknnbus fem^^ 6i fragrantia exhibet poma,Pr0ptcrca ergo 6i fponfa uelut refefla iam K bene pafta fulciri m meli ^ fcmciens jn uerb0 effe fibi non^m omnemPdbumifed & omnes delit,as:8i per ea	£
fe uulneratam fentit effe laculis charitatis.Siquis ufq eft;qui fideii.hoc amore uerbi dei arfit aliqua
ut‘ppheta dicitrq dedis iaculis cius dulce uulnus pbgacp accepit:fiqs eft g kientix eius amabili confixus eft telouta uc diurnis eum dclideriis nocturnifcp fufpirenaliud quid log non pofTmaudire aliud nolit:cogi> lare aliud nefciandefiderare pter ipm aut cupere aliud uel fperare non hbeatufta anima merito dicat ,Vub nerate charitatis ego fum 5^ ab illo uulnus accepi de quo dicit efaias.Et pofuit mc ficut iaculu eledtu: & in pharetra fua abfcondir me^Tali uulnere decet deu percutere animas:talibus iaculistelifq; configere ac falu' taribus cas uulneribus fauciare.ut qa deus charitas eibdicat ipx.Quia uulneratx charitatis ego fum, Ec gdem in hoc quafi amatorio dramate fpofa charitatis fe dicit uulnera iufcepiife.Potefi: aut fimiliter ferues anima erga fapiam diceretqa uulnerata: fapia! ego fumulla.f.qux fapix cius pulchritudinem potuit itueri. Poteft Qt alia aia uirtutis eius magnificentia contuens;S^admirata potetia uerbi dei dicefrqa uulnerata uir tutis ego fum.Talis credo aliqua ficut erat illa qux dicebatiDominus illumiatio mea &: faluator meusique timebo.Sed 8i aia erga morem mfticix eius feruens:&: difpenfationu ac,puidcntia: eius iufticiam contuens dicit fine dubio,Vulneratx iufticix ego fum.8^ alia bonitatis eius ac pietatis fmenfitatem refpiciens: fimiv lia loquif.Sed 8i ho^ oium generale eft irtud charitatis uulnusiquo fe uulneratam pdicat fponfa, Sciendu tamen ficut funt ifta dei iacula.-qu^ animae habeti defideriu bono^ falutis uulnus infligutiita fut & sacula maligni ignitaiqbus anima q non eft fcuto fidei protedta uulneraf in mortem,De ipfis dicit prophe ta.Ecce peccatores intendemt arcumiparauerut fagittas fuas in pharetra fuaiut fagittent in obfcuro redtos corde.Hic peccatores de occulto fagitrantes daemones inuifibiles dicit,ipi fut habentes qdam iacula for nicationis:aliacupiditatis & auaritiaeiqbus qplurimi uulneranf.habent etiam fpicula iadtatite 5C uanx glo^ rise.fed ifta ualde fubtilia funtata ut confixam (e anima ab eisifauciaracp uix fentiatmifi fi induta eft armis dci;6<: ftat uigilas & imobiliserga aftutias diaboliifcuto femetipam fidei per omnia conregens;& nulla cor^ poris partem fidei nudam relinquens.Qumtacuq; aut dsemones fecerint tela;fi inueniant mentem hois fi de munitam etiam fi fuerit ignitaietiam ii cupiditatu flamistSd incendiis ardeant uitio^ifides plena cudta reftrigir.Leua eius fub capite meo:&: dextera eius ampledtef me.Dcfcriptio eft" qdem amatorii drammatis fponfx feitinantis ad conubiu Tponfituelut tamen paulo apertioribus corporis appellationibus currit, Sed conuerte te uelocius ad fpum uiuificante:& refugiens appellationes corporeasiuere perfpice qu^ fit uerbi dei leuaiqme fit dexrerazquod etiam caput fponfte eius aix.f.perfedtx uel ecdeG^^ n0n te rapiat carnalis & paffibilis fenfus.Ipa enim eft hic fponfi dextera 5C leuatqus in prouerbiis de fapientiadicitur ubiait.Lon situdo enim uirae in dextera eius,In finiftra uero eius diuitice & gloria,6d ficut hic fapientiam non ideo ali> quam foeminam dici putabis quia foemineo nomie appellari uidetunita ne in hoc qdem quoniam mafculi no genere fponfus uerbu dei dricorporaliter intelligere debes leuam eius aut dexteram uel amplexus fpon> fx uel amae pro foeminei generis declinatione perciperetfed uerbum dei quis apud graecos mafculino:apud nos neutro proferatur,Super mafculmum tamen neutru ac foemininu genus & fuper omne omnino qd ad hoc refpicit efte cogitanda funt ifraide qbus fermo eft,& non folu uerbu dei:fed St ecclefia eius ateg ani> tna perfedtaiqua: St fponfa nomiatur.fic.n.^ apoftolus dicitiin chrifto enim necp mafculus neq; fcemina: fed omnes i ipfo unum fumus,H$c autem propter holes qui aliter audire non ponunt nifi his uerbis quae sn ufu habentunin feriptura diuina humani more referuntur eloquii:ut uerbis quidem notis eas 8t fotitis audiamus.fenfu tamen illo quo dignum eft de diuinis rebus St incorporeis fentiamus,Nam licut is q ama> torem dicit fe efte pulchritudinis fapientiar.hoc oftendit q? naturalem qui i fe eft charitatis aliectum ad ftu dia tranftulerit fapienti%;& hic fponfa depofeit uel anima uel ecclefiaiut fponfus fuus qui eft uerbum dei, Leua quidem fua caput eius fuftentetidextera uero eius omne eius reliquu complectatur:^ conirngat cor. pus.Eft autem leua in qua fapientia diuitias continere St gloriam df.Quas autem habet diuitias cccleiia gz quam gloriam nifi illas;quas accepit ab eo qui cum diues eifetipauper fadtus eft :ut ilhus paupertate cccle/ fia fieret dmesfQuae autem eft gloriafilla fine dubio de qua dicinpater clarifica fihum tuum.pallionis fine dubio gloriam defignans.Fides ergo paiTionis chrifti gloria St diuitix ecclefia funt qu* m leua cius conti. nentunLeua autem puto uerbum dei hoc modo debere intelligi:quoniam quidem mnt m eo qu$dam dv fpenfationes ante incarnationem geft^Sunt uero aliqua & per incarnationemftil^ Pars ^bi dei qua, a te afcenfionem carnis in difpenfationibus padta eft:dextera poteft uideri.hsc ueronf	fl'
niftra appellari.Vnde St finiftra diuitias Sc gloria habere df.Per incarnationem naqj dmitias & gloria qua>
fiuit oium friheet falutem.In dextera aut longitudo uitx efte dfiper qd	q
pio apud deum deus erat uerbumifempiternitas indicatur.Hanc ergo leuaecdeliacuius chriftus eftcaput. optat habere fub capite fuo;& fide incarnationis eius caput fuum munirhDext ra uero ems ample(fti.u^ agnofcere.d: de illis inftrunquas ante huius quOCB per incarnationem g^a di pentatioms tempus m arca, nis habentur St reconditis.Dextera namcp ibi pmada funt efte omnia;ubinihilde peccato^ miferns. mhil de fragilitatislapfu contmetur.Hic uero leua ubi uulnera noftra curau^peccata noftra portam Mus «ia ipfe pro nobis peccatum:^ malediCtum.Qu$ 0ia quauis caput St fidem iuftentent ecclefi^ n^m ta men finiftra uerba dei appellabunf:in qbus almia etia pter ilM naturam qux tota dextera eft:^ tota lux St
5555?.^ ptuliffe memorarar3\diuraui uo^
tem quippe in eis:S: excitare eamtpote adhuc dormientem apud e^untatum eleuent ea _	^
mquantum uoluerit fponfusinec minus aliquid in ea agant q uoluntas ipfius Patlt.u^^VhTnnn ne, «s fponfx perfedtiomt a nullo uelit contra animos St uoluntatem eius fieri quem diligit^ ut hoc non ne
fine du
gligenter aut fegnitcr aganttp uirtutes agri.i.p plantaria & uirgulta qux in agro funt:5<:puircs eius ime bio:p ea qux in eo fata funt adiuranf,Taii ordine taliq; uerbop^ copofitione textus hiftorici dramatis d gatur.Nuc iam qd arcani intrifecus contegatireqramns.Ois aia pcipue qux filia eft hierufale habet aliq agru ,pprium;q ei fecreta quadam piefum merito^ forte delatus eit;ficut fuit & ille ager iacobicuius iua tate pmotus ifaac patriarcha myfticis aiebat eloqis;ecce odor filii mei ficut odor agri pleni quem benedi _ dorninuStHabet ergo unaqux^ aiamt diximus agru fuu.Vita nacp Qt conuerfatio eius ager efl: eius» In n agro ania qux diligens 3C itudiofa eft fatis agit 6C ftudet plantare bonos fenfus:&: oes excolere animi uirtu tes.non lolu aut animi uirtutes fed & uires operuiqbus uidclicet impleri poliunt mifteria mandato^ ^ ergo ut diximusiunicuic^ aius fuus ager:quem colit 3C plantat di leminat fcdm hxc qux diximus.eft adt , oium fimul filiaru hicrufalem unus qda 8i comunis agende quo paulus ait,Dei agricultura eftis agru comunciexercitiu ecclefiafticx fidei 8i conuerfationis accipiamusiin quo certu eft uirtutes inelTe
gnum cupiat effici Jn iftius ergo agri uirtutibus eleuan charitate chrifti & exercitari ab adolefcetulis & *nl tia fidei habentibus proteftat ecclefia:& dicit ad eas.Si leuaueritis & exercitaueritis charitate quoaduf^ ue litihoc eft fi iam in hoc ueneritisiut incipiatis agi non fpiritu timoris 8i adoptionis;Sd in hoc ^feceritis ut pfeda in uobis dilectio foras mittat timore;& ut eleuetis at(p exaltetis in uobis charitatem;& excitetis tadiu eleuate eam:& tadm extolliteiquadiu ipfe uelit filius charitatisrimo ipfe q ex deo eft charitasmec for/ te putantes fufficere humanx charitatis menfuras in charitate dei minus aliqd q deo dignu eft agatis.M6^ fura.n.charitatis hxc fola eftmt tantu quantu ipfe uult diligaf, Volutas aute dei femg eadem eft; nec un§ mutaf .Nunq ergo imutatio aliqua aut finis ullus in dei charitate recipitunNotandu fane eft q> no dixit fi acceperitis chantatem;fed fi leuaueritis;quafi qux eft qdem in uobisiled iacet 8i nunq ereda eft.Et rurfum non dixit fi fueneritis;fed fi excitaueritis charitate;quafi qux fit itrinfecus qdem;fed iaceat & dormiat i'eJS donec iueniat fufcitanrem.Ipfam credo &C paulus fufeitabat tuc adhuc in diicipulis dormiente;cu dicebat» Exurge q dormis;& continges chriftu, Vox fraterni mei; frequenter nos admonere coucnit:q) libellus hic in modii dramatis texitur,Prxfens.n.uerficulus quem ^pofuimus tale aliqd indicat;^ curn^ fponfcferrP # effer ad adolefcentulas filias Hierufalem:fubito quafi eminus uoccm fponft fcnferinquafi cu aliquibus quentis iterruptoqj fermone;que faciebat ad adolefcentulas fponfa aure conuerterit ad audituiq ad eam F uenerat:5^ dixerit. Vox fraterni mehSponfum uero itellige primo qdem anteq appareret oculis fpofe110 ei fola agnitu.Poft hxc uero etiam confpedibus eius apparuifte fuper montes quofdam uicinos illi l°c0 quo fponfa morabaf falientem:& magnis quibufdam paffibus non tanq falcibus colles montefqj in mo? cerui uel caprex tranfcendente:& ita ad fponfam fuam omni cum operatione uenientem.Vbi uero ad do^ mu intra quam fponfa comorabatur adueninftetiffe eum paululu mtellige poft domutita ut fentiretut dem adeffemondii tamen modum palam uellet 8i euidenter intrare:fed prius quafi fub amatoris fpecie feneftras afpiccre uelle fponfam intellige;aut retia quxdam ,ppe domu fpofx aut laqueos effe pofitos; ut? forte ipfa uel aliaua fodalium eius ex filiabus hieruialem exiffet aliquado caperef, Ad ifta uero retia uenifie fponfum certum ell:q capi ab eis non poflettfed fortior eo^c effectus diruperit ipfa retia; diruptirq; eis fug ipa incedens etiam pei ipfa ptorpexerit:5Z poftq hoc opusfecent dicat ad fponfam.exurge ueni proxiamea iponfa mea,-columba mea,Hoc aut dicat ut ipfo opere offendat ei quomodo cum fiducia debeat contenere iam retia qua: ei tetenderat immicusinec timeat laqueos quos ad fe iam uiderat effe diruptos. K adhuc ut amplius ad fe fponfam prouocet feffinareidicat ei, Quia omne tempus quod iam graue uidebatur tranb' uit;6t hyems qux ei caufa exorta uidebatur abfceffit; pluuiatqt inutiles abierunt; & tempus iam floridum uemt nihil moreris iter aggredi: ueni ad^me. Ecce enim & agricolae;quia ueris iam tempus arrifitiSC uine' as colunti Vox enim cum 8C aliarum auiuitum etiam fonora &C grata turturis uernatis auditur,Sed &: nc“, de uetis certa temperie germe fuu produxit.Vitis uero in tantum de temporis tranquillitate non dubiwj-ut flores ruos iam |udt, °nt odorefip proferre, H$c quidem detranqllitate temporis indicat fponfe: f u” iore cum fiducia arripere iter augeat pergendi ad fponlum.Sed & locum deferibit ei i quo uult eam requiefcere:& didt uHameto cuiufdam faxi quod muro ipfi uel loco promurali contiguum fit opacifiituu quendam effici locum*ad auem uenire eam uult:& ablato uelamine ibi eius reuelatam faciem contineri.^ facie ad faciem innotefeat (ponfo boiSi non folum faciem eius reuelatam uideat fponfus & liberami ied » uocem cius ibi audeat,certi;s iaro q, Si facies eius pulchra fit;& uox eius fuauis eft ac deleflabihs.Hscaum puenientes coniuximusme ordineiramatis Si hiftons textum uideremur irrupere.Sed lum ufq; ad illu locii fabula ordinem profecun fumusmbi ait.Quoniam uox tua fuauis-ticic fa.Nuc ergo repeteres uideamus rimo quid eft quod ait; Vox fraterni mei,Et uoce fola ab mo chnftus agnofcitur.ptimo gim uocem fua pmifit per prophetas;Si cum non uideretur audKDam^ men, Audiebatur autem pCt ca qu$ annUnciabantur de eo;Si tamdiu fponfaiideft ccckfia fff ^ lnl	fa/
cui, congregabatur folam uocem eius audiumufqiquo oculis fuis eum uiderctiSi d-ceretecce u liens fuper montes;tranf,l,ens fuper co]les. Saliebat enim fuper propheticos montes Si fantios cones ^
nh,l,Ce? ?Uiin h0c mun imasmem eiusformamq?gefferunt.Sed& fi inapoftolis j ’ c	ab
£ fall™tem K eminentem cuntiis; 6i in collibus nihilominus his duntaxat qui fccundoloco : eo & mifli funt non erlt mconueniens. In his enim fimilis efficitur caprea: 8i huinufoceruorum. P 3- omnem u,fum uifus eius pracellit , Et Ceruo quod ad interitum ferpentis aduemt.Sed Si unaqu^
fi qua tamen eft qux uerbi dei amore conftringitunfi quando in diTputatione fermonis efl pofitaiut nouit omnis qui expertus eft quomodo cum in ardtum uenitun& anguftiis propofitionum quxfitionuc^ coclu^ ditunfi quando eum legis ac propheta^ uel xnigmata uel obfcura quxq^ didta concludunt fi forte adeffe eum fentiat anima:8d eminus fonitum eius accipiatifubleuatur ftatim;5^ ubi magis ac magis opinare fenfi' bus eius ccepcrit:& illuminare qux obfcura funr.tunc eum uidet falientem fupra montes 8t colles alta^f.8£ excelfe fenfus fibi intclligenti> fuggerentemdta ut merito dicat hxc anima:ecce hic uenit faliens fup mo/ tesitranfiliens fuper colles.Hxc autem dicimus non imemores ^ iam & in fuperioribu^ coram pofitus pre fenti collocutus fit fponfse.Sed quoniam ut fepe diximus dramatis fpem libellus hic continetmuc in pfem ti dicuntur aliquainunc etiam in abfenti;& fic agitur imutatio perfona^mt utercp ordo competenter dirv gi uideatur.Quauis enim promittat fponfus & dicat ad fponfam fua q funt eledti difcipuli eiusiqa ecce ego uobifcu fum oibus diebus ufqj ad confumatoem faeculiitameite^ per parabolas dicit qapaterfamilias uo-cauit feruos fuos;&: unicui^ diftribuit pecuniam negodandi gfa;& profedlus eft.Et iteru diciuQuia abiit petere fibi regnum,Et iterum quafi de abfente fpofo dicitur. Quia media nodte clamor fadtus eibdicentiu qa uenit fponfus,Sic ergo nunc pfens eft fponfus & docetmuc abiens dicitur 8t defideratun&: utrucp uel ec ciefiae uel anim$ ftudiofe conueniet Cum enim pati perfecutiones di tribulationes permittitur ecclefiatab fensei uidetur.Et rurfum cum in pace proficit 8i in fide ac bonis operibus florer.pfens ei effe itelligiu Sed & aiae cum qrit aliquem fenfum agnofcere obfcura quxqp 8i arcana defiderat: donec inuenire non poteft: abfens ei^fine dubio eft uerbum dei.Vbi aero occurrerit Oi apparuerit quodrequiritunquis dubitat adene uerbum dei:& illuminare mentem ac fcientix lumen ei pberef& ite^d fubduci nobis eum:atcj ite^d adeffe fentimus per fingula qux aut apenunf aut clauduntur in fenfibus noftris^Et hoc eo uticp patimur: donec tales efficiamunut non folum reuifere nosifed 8i manere dignetur apud nosifecundu q> interrogatus a quo dam difcipulo dicente.domine qd eft fadtumiq» icipis nobis manifeftare temetipfum 8i non huic mundo; refpondit faiuator.Siqs diligit meiuerbum meum cuftodit:6d pater meus diligit eum;&: ad fpm ueniemusi 6i manfionem apud eum faciemus,Si ergo 6C nos uolumus uidere uerbum deiiatq? animx fponfum faliem tem fuper montes 8i exultantem fuper collestprimo audiamus uocem eius:& cum audierimuseum in om> nibusitunc etiam eum uidere poterimustfecudum ea qux in pfenti loco uidiffe defcribitur rponfa^Namdi ipfa diiis 8i prius eum uideritinon eum tamen ita uiderat ut nunc falientem fuper montes:& cxilientem fu per collesine^ per feneftras fuas pcubentemmeq? per retia profpicientenr.fed magis uidef q> prius hyemis tepore eu uiderit. Nunc enim dicit.Quia hyems tranfiit.lgitur ut res indicat etiam per hyeme fponfx fux apparet.i.tribulationu & tentationum tempore.fed 8i alia eft uifitatkmn qua uifitatur paululum:6d iterum deferitunut pbetur ac rurfus requirimnut caput eius fuftentetunS^ ut tota compledtaf ne forte aut ,in fi» de titubet;aut corpus eius tentationu pondere pgrauetur.Et ideo uidetur mihi hyems fuiffe illud tempust cu caput fuu fidei.ffumitate leua fponfi.f.cotineri pofcebatiSi dextera eius omne corpus ampledti.Nuc aut
—	—	-	-	-	*	jm	.	.	* .	l—..	J	—Qt*
in pfhlmis	&	^	tu	ftcifti	Slnde denicp & flores ,pfe<3-UU Ptu!^	pUS
8i putatois difpenfatione tranfadlaificut i fuis locis cu ad hxc differenda uentu fuent oft nd f,Ecce hic ue nit faliens fup montesitranfilies fup colles,Hiftoricu ordine iam ^fecuti fumus.Nuc aut quo xps ad ^ fiam ueniens faliat fup montes \3i exiliat fup colles uidcndu eft.Exilies.n.magis q tranfihens Fopofin fer. monis ^prietas habet,Ifaac.n.ambulans 8i pgrediens maior fiebatmf^quo fieret magnus ualde.Paulus au tem non ta ambulando pfecit fed currendoicu dicit curfum confumaui.Saluator aut nofter 6^ ecclefix fpo
-----‘	r-.......-»««uuuiermoaeipercucui.iii,ucdgimu».i*j	rprinipnrln	rnZ	-	-	-
modo faliat fuper montesimagna uidelicet quxeu regna faltibus fuis fuperans^adrecipienaaco diuinx religionis iclinans:& exiliat fup colks*cum etia minora regna uelociter ^hiugatatq, ad pietate ue. ri cultus adducite fic de loco ad locu;de regno ad regnuide prouindis ad promn" tione tranfiliens p eum q dicebat.Quia ab hierufalem in circuitu ufq? ad #f
ms falientem i coi
icitatione Drumpere.ob hoc credo 8i ipfeiefus cu ad traftbrmadu « ^;.V,UU 1 PianJL1\r * ” oV : l?j!fed ^?nte™5fcendit.Vbi & trafformatus eftmt fdas« fewpO°uod am11	montes	ap
te doceat lle ufd eum niti m legis & prophetatum montibus 9^'n montibuslm gllantutimultisfcripturaelocismueniesindicaruficutaitinP16",13“ nanctiin tribulatio-tijs.Etnetum.Lcuiiui oculos meos in montes; unde uemtauxihu m hi, Auxilium T & fctiptutarum diuinatum fenfibus capimus. PotTumus adhuc & montes m dei diatur Qc quafi Uberius efferri; nouum accipere teftamentum ♦ Colles uer q q
itores qui mittuntur capere homines ad falutem montibus 8C collibus eos capere dicuntur,Sic,n.ait. mitto multos pifcatores & multos uenatores:& capiet eos fup oem mote & fuper ocm collerqd ego gis ad futuru tempus in cofumatione foculi iplendu puto:ut cu mifli fuerint angeli fcdm euangelicam P rabola meflis tepore ut feparent frumeta a zizaniistq excelfioris uita: 8c eminentioris fuerit conuerlatio » ifte in montibus menietur aut in colhbus.Non iuenief in humilibus & deiediis locisme ibi mixtus uideat efle zizaniiszfed f excelfioribus lenfibus St i eminentia fidei pofitus falienti i montibus uerbo dei:& exlU ti f collibus femper adhxrens.Quod per alia nihilominus parabola fub eodem tamc itelledtu df in euan^ lioiSiqs in tedlo eft non defcedat tollere aliqd de domo.Poteft adhuc SC aliu nobis fenfum pdmes ifo P e. tis uerficuli fermo fuggercre.Poffibile na<^ eft ocm q plena fide credit in deu uel montem uel collem apP lariipro qualitatej.uita: & magnitudine itelligentfo;etiam fi fuerit aliquando uallis ^ficientem in eo ie $rate & fapia 8t gfaiois uallis replebitur.Supbi autem quiq; & elati ut motes & colles humihabunf? <luon am q fe exaltat humiliabif:& q fe humiliat exaltabitur.De ipis.n.df q confidunt in domio ficut mons t^'' on.Et de hierufalem df.Montes i circuitu eius.Vnde puto q> merito etiam faluator noftenquoniam 6^ !Pe df lapis de monte excifus fine mambus:& fa&us efle mons magnus.ficut rex regum 8C pontificu pontifex? poteft etiam mons motiu appellari,Ve^ ut etiam tertia expofitio habeat locumiad unaquaq? aiam ferm0 dirigatur,Siq fint capatiores uerbi dei:q ab iefu aqua fibi datam biberunt;& hxc fadla eft in eis fons aqu^ uiuse falientis i uitam seternamdn his.t,in qhus uerbum dei crebris fenfibus & copiofis uelut perennibus ebulit fluentibusdn his uitx ac fciae 8t dodtrinx merito montibus & collibus effedisidigniflime falire ue£ bum dei df 5: exiliredadtus in eis p affluentiam dodtrfo fons aquae uiux falictis in uitam aeternam,Simius eft fraternus meus caprea hinuloq^ ceruo^ in montibus betheLCaprea uel ceruus q? fter munda habeant aialia manifefte ex his quae f deuteronomio fcrfpta funt idicaf:eft,n,hoc modo fcripm.Haec.n.funt aialia q maducabitis uituJum;&! agnum ex pecoribus:&: hircu ex capris;ccruum & capream & bubalum:&: trag^3^ phu; & fbiccrcamellum & pardalu.Sed 8C quod fandus ceruo comparatur in multis fcnpturae dmfo l°c^ ut in pfalmo ubi dicit.Sicut ceruus defiderat ad fontes aqua^nta defiderat aia mea ad te deus. Verutam^ i Termonibus quos ex deuteronomio aflumpfimustetiam hoc non negligenter confiderandu uidetur q gnum i animalibus mundis enumerandis ordine tenueritmt primo uirulu;fccudqagnu:tertio hircum beretJn his ueroqfecundu eundem moyfem non offerunf ad altare primo ceruuzfecudo capream n * Et ita poft hxc reliqua per ordjnem feribit aiantia.Quojfc ratio his qbus abundantior gfa fpiritalis in no fcientfo concefla eftiper fpum fandtum manifefta SC euidens fiet.Nobis iterim quoniam de ceruo tk prea dicere nunc i expofitoe pfentis uerficuli icumbinconueniens uidetur ex feripturis diuinis congregar pro uiribus quse de his animalibus referuntunde qbus idem Moyfes cum de carnibus loqretur qu$ i ^ ni defiderio animx comederefino oblatae ad altareificut caprea inqt;Se ccruus.Egregiu uero qd uicefimUS odhuus pfalmus ubi de uirtutibus & eEcacia uocis dei p ordinem Icribit de ceruo hoc modo dicit.uox d° mini perficientis ceruos i nerfectos facientis ceruos;^ reuelabit condenfa,ficut enim uox domini hercide' te didmr flama igmS;K concutere defertum:ita perficere ceruos ac reuelare condenfa memoratur. Sed «> lob de ceruo ita inuenimus referriabi dominus ad iob per turbinem loquens ac nubem ait.Aut ergo obfet uafti partus ceruoiv aut numcrafti menfes eorum plenos ad partumidolores autem eorum foluiftnaut nu^ tnftieoi* natostamfine doloribus partus eoai emittes. Abrumpent fila eopd&mulnplicabunf innatiulti teiexibunt Si non reuertentur.His adiungenda funt etiam illa qux in prouerbns legimus hoc modo. Cer uus amiciciarumiK pullus gratiarum loquatur tibi.Haic intenm ad piens de ceruo nobis feripta occurre te potuerunt Ou$ ob hoc afiumpfimusiut loquamur non in doctrina humans fapiennfoifed in doctrin^ fpititus;(biritahhus fpiritalia computantes.Et ideo mocemus deum patrem uerbr.quo nobis uerbi fui mfeftet arcana>fenfumq? noftrum remoueat a dodtrma humanae fapienti$;& exaltet ata ekuet dodtrinam fpusiut non eaaus fentit carnalis auditus;fcd ea qux continet uoluntas fpiritus fandli proloquamur. W 1 us nos ap0ftoIy docencb inuifibilia dei ex uifibilibus mtelligantur:&: ea qux non uidetur ex eorum <3 ^
iimus dicendere;atcRex his au^ uidemus in ucrns.icuurc <x mtenigere ea quae habentur in cams.'™ z
, as creaturas ad alias	per iimiiituamem	-	ra/
itum fingula qu$($ i terr js funt habent aliqd imagmis & fimilicudis in caeleftjbus» ut enam S ^
(inapis quod minimu eft i omnibus feminibus habeat aliquid imaginis 8C	hole
is ei quaedam compofitaeft alternatio naturaemt cum minimu fitoium feminum3	cx^is ima
Si» tans ei quarudim Lompofita eft alternatio natui^ui cum minimu iit omm ieminun ;;-:	,	-	im3
ribusata ut poffint uenire aues c$li;6C habitare i ramis eiusifimilitudine ferat nd foluh7bCeant aliqd in
«Idusiimilitudis(Xroms.Quodfifemina:finedubiotxuirgulta;&fluirgultaiimeau^vfr n- non unam fim^1 rCpCntiU 81 quadruPcdum,Sed & illud adhuc poteft intelligi^ ficut granum^n p f fimihtudinem tenet regni c$loiUm:habitationis faheet & auium in ramis fuis:fed habet oc	ti
trffTm^r1 “?aSVnem Pf Bionis fcihcet fideiiita utffiqs habeat fidem ficut granum fmap -	f£,
traffern	tralferretdta poffibile eft et extera no i uno aliquo fed i pluribus fpem di imag
rant.Et cu plures fint.ucrbi gfa in grano finapis uirtutes.qux re^ cxlediu imagines teneantiultimus & ex iremus eius ufus eft ifteiq habef apud hoies in mmiftcrio corporali.ira eria in reiiqs.uel feminibus ucl uir* gultis ucl herbaj% radicibus uel etia in alannbus intelhgi pocediuc ufum qdem & mimideriu hoibus pbe^ ant corporale.Habeant aut incorporalia re^: formas imagines;qbus doceri aia pofiit 8cinftruiad conte pianda etia ea qux funt inuiftbilia & CccleibarS^ hoc fortaiTis eil qd ille fcripror diulac fapice dicit.Ipfe enim mihi dedit eo^ q funt fciam ueram:uc fciam fubftantia mudi dt uirtutes elemeto^.initm &: fine dc medie-tatem teporuiuicifiltudinu permutationes 8C conuerfiones tepo^:,anni circulos:&: ftcllaj^ pofitionesmatu ras ai'aliu:&: iras bcftiai%:fpirituum uiolentias 8C cogitationes hornm, differentias uirgultoi*;& uirtutes ra-dicum;fed 8t quxeue^ occulta funt 8t manifeffa funt cognoui. Vide ergo fi poflumus ex his feripturae fer-monibus ea q difcutereppofuimusducidius euidentiufcp colligere.Etenim Icriptor iftc fapix diuinx cum lingula quacqj enumeraffet ad ultimu dixinqa occulco^: 6C manifefto^ acceperit fciam.oftendens fine dubio q> unuquodq; eo^ qU$ \ maifefto funt referafjad aliquid eo^ qux in occulto funnideft fingula qux^ uifibilia habere aliqd fimihtudis & ronis ad inuifibilia. Quia ergo impoflibile eft hoi i carne umenti agno icere aliqd de occultis & inuifibilibusmifi imagine aliqua 6C fimilitudinc conceperit de uilibilibus; ob hoc arbitror q> ille q omnia in lapia fecit.ita creauir unaquaqj uifibiliu fpem in terris ut in his dodtrinam quadam agniroem rerum inuifibilium&cacleftiumponeretiquo per Im: afeenderet mens humana adfpi-ritalem itelligentiam:& reru caufas in cxicftibus qreretiut pollet edodta per fapiam dei etiam ipfa dicereiq in occulto funt 8£ q in manifefto cognoui.Secudu hxc quoq; agnofcit<% fubftantiam mudunon folii hanc uifibilem corporeaq? q palam eftifed 8d illam fcorpoream iuifibilc^ quae in occulto eft.Agnofcit etiam ele menta mudi non folii uifibiliaifcd 81 iuifibiiia 8t utroriiip uirtutes.Sed 8C initui quod dicit & finem & medietatem tempo^.Initiii ait uifibilis qdem mudi quod ante fex milia no itegros anos initui defignat Moy-fesimcdietate quoq? fcdm tempoi& ronemifincq; illii q fperaf cum c^lum 8t terra trafibir.Secudum occul-to$& uero fciam initium illud quod intelligic is que fapia dei docuerit.-qd nulla pofliint temporainulla facula comphendere.Medietatem uero hxc qua: mic funt.Fine uero ea q futura funtudeft pfectionem cofu matoemtp uniuerfitatis:q tame ex his uilibilibus comici poliunt & itelligi.Sed & uiciflitudinu pmutario-nes & tempo^ couerfiones 8i anni circulos ex his qua: uidenf refert ad iuifibiles re^d icorporalium permu tatioes ac uiciftitudinesxirculos quocp annopd temporaliii & pfentium refert ad antiqores aliquos ac fem-piternos annosifcdm eum q dicebat.Et annos aeternos in mente habui.Scd & ftellaijd pofitiones non dubi-rauit ab his q palam uidentur referre ad illa quae in occultis funuq occulto^: manifeftoniq; fciam meruit? 3C dicit efib aliqd fandto^e genus:quod de abraham peipue ftirpe defeendit ficut ftellas caeli.Sed 8C refurre# dtionis futurae gloriam ftellas ede fcdm occulto^? fciam ,pnunciauit fequens eum q dixit. Alia gloria folis; QC alia gloria ftellarum.Stella enim a ftclla differt in gloriaiita & refurredio mortuorum.Nifi fcdm hxc in-telligeref illud quod ait naturas aialiummuq dixiffet in euangeliis faluator.dicite uulpi huic.Netp loannes de qbufdam dixiftetiferpentes generatio uiperaru.Sed neq^ pphera diceret de nonnullis.q? equi emifiarii fa £ti furtt.Et item alius homo cu in honore effet non itellexit.coparatus eft iumentis iniipientibus;& fimilis fadus eft illis.Sed & ille diligenter agnouit iras beftiaru q dicebatffuror illis fcdm limilitudine lerpentis ficut afpidis furdx 8i obturantis aures fuas.Haec erit ro etiam de eo quod ait Ipirituu uiolentias.uilibiliter g dem de uentis & flatibus aerisauifibilrter uero de uiolentiis imundo^ fpirituu loqucns:quos a paulus ue-tos dodtrinae nommuit.Poft" hxc iam feqtur ut 8C cogitationes hoium fciattcorporaliter qdem hxc de humano corde ^ccdut.Inuifibiliter aut itelligat eos q innciunt hoibus malas 8C pe(iimas cogi tatioes: fleut in euangelio feriptum eft.Cd diabolus mififlet i cor mdx fchariothis ut traderet dominu. Et ut m puerbiis df* fi fpus poteftatem habentis afeenderit fuper re.l-ocu tuum ne derelinquastqa fanitas compelcit peccata magna.Sed 5^ bona^ cogitationum eft aliqs audonpropter quod di i pfalmis puto fcnpcu eit. ticatus homo cuius eft auxiliu abs te domie afcenfus in corde difpofuit.Et iterum. Cogitatio hois contuebitur tibi. di reliqx cogitationum diem feftum agent tibi.Ita iguur cunfta fcdm ea qu^ pk“	Alibilibus	re
ferri poffunt ad iuifibiha.5<: a corporalibus ad icorporea;& a mamfeftis ad occulta utipla creatura mundi tali quadam difpenfatione condita intelligatur per diuinam fapiam qua? rebus ipus cx exemplis inuifibilia nos de uifibihbus doceat;&: a terrenis nos tranfferat ad cxleftia.Hsc auteu1 ratl0fP^s non lolum in creaturis omnibus habentunfcd 8i feriptura diurna tali quadam fapia? arte confc»P^ clt.Fropter quxdam nan^ occulta & myftica uifibihter populus educitur delgvpto ifta terrena.# iter agit per ddertumiubi ferpens erat mordens 8i corpius.# fitis ubi non erat aquai&oetera aux in his §c retcrun> »Qu$ omnia ut dm-mus occulto^ quorudam formas 8i imagines tenent Et hoc non in fcnptuns tantu uete^tfed 8i in geftis domi &: faluatoris noftri qua? i euangeliis referuntur inueniesJg*ur fi oia quae i manifefto funt fcdm ea q fuperius approbauimus ad aliqua referunturrqux m occulto funt confequens fme dubio eft ut ceruus ilte uifibilis uel caprea qu$ in cantico cantico^ feribitur fcdm ronero naturx fu$ qua corporaliter^gerunt.re-$r| - aliquas rei^ icorporalium caufasiut illis occultis # iuifibihbus ceruis uideatur poffe couemre^ qd dictu eftty0x nficietis ceruos.Qu$,n.pfecftio ex uoce domini fiat iftis uifibilibus ceruis, Aut q ad Cn S j unq ex domi uoce defceditfSi uero fpiritales ceruos qu^ramus quo^ forma # imagine tenet illud aial corporaiehllos iueniasad fumam perfe&ionis ex uoce domi poffe pduci.Sed & quo^ ceruoru do mmu feruare decuerit ptus.# uelut mededi officia pbente partunetibus aftare couenenttdonec pareret fi' tios tales q aduerfarent# pfeqrenf ferpentiu genus ut dignum eft dmia maieftateidebemus aduertere qua fiuiti ceruoj^ domi decet leruare partusitie i aborfum decid^ntifcd 6C mefes eotu numerare plenos ad gtu.
eoruq; labores & dolores cuftodireiut generationes eo^ non cadant in uanum fed utpfedta fiteo^natiuv tas:& tadiu parturiant donec formef xps in eis.Huiufmodi ceruo^ pullos dominus nutrit:eoi?£ dutaxat ^ iatiat in aomino cogitatoem fuaiut ipe eos nutriat,& ipfe fcruer doloris partus eo^icum ex timore dei i uentre conceperint,&' parrurierint;& fpum falutis pepererint.Huiulmodi partus dolores ipfe dominus ie uat & curac.Sed emittit dolores eo^iut euntes eant & fleant portates femina fua.<3£ fint in doloribus ho-' minuiac nagellenf cum hoibusme forte teneat eos fupbiajfti quot^ ipfi cerui abrumput ut ait natos fuos# Quos.n,genuerint p euagelium abrumput eos a uinculis peccato^ & a laqis diaboliine ultra uolutati eo" rum teneatur obftridti,lfti etia multiplicabunt 8t ut ait reuertent,Non,n,imitabunf uxorem Lothznon r dibunt retrorfum,Sciunt,n.ga g mittit manum fua ad aratru:fi retro fpexerir,-aptus no erit regno Cedo!?* fed femp qua; retro funt obliuifcutur,& in ea qua; ante lunt fe extedunuTales.n. ceruos uox domini facl eflepfedtos.Qua; uox domini nifi illa quae in lege &C in ^phetis habet 8C peruenit ufqj ad ioanem qui e*2. uox clamatis in delertofEt ipa.n.uox ioanis qui dicebat.Parate uia dominiiredtas facite femitas dei noltri»-Perfedtos faciebat feruosiut eflent pfedti in eodem fenfu 6i in eadem fcia.Qui enim talis e merito dicit ♦oi/ cut ceruus defiderat ad fontes aquai%:ita deliderat aia mea ad te deus.Ceruus quoq; amicicia^ qs alius ui' debitunnifi ille q peremit ferpetem illum q feduxerat cuam.&: eloquii fui flatibus peccati in ea uenena dii fundes oem pofteritatis fobole contagio puaricationis infuderant uenerat foluef inimicicias in carne fu3* quas inter deum 8t hoicm noxius mediator effecerat^Pullus ucro gfai% pot accipi fpus fandus a quo fiticu tes 5L defideratcs dcumifpiritales gfas &C dona cadeftia confequutur.Hxc aut ofa a nobis dida funt; ut tn*' nifeftior fieret ca,*qua fponfa comparare uidetur fraternu fuum hinnulo ceruo^.Quod fi etia hoc requiri dum eft.-cur non ceruo ut in aliis fed hinnulo ceruoijd comparadillud aduerte 9 cum in forma dei cfTet:fJ/ lius datus efl:nobis;& puer natus efl: nobisicuius poteflas fup hume^ eius.ldeo ergo hinnulo ceruoi*: qu,a paruulus puer natus efhEt forte poflunt cerui accipi fandi quiq^iut abraha ifaac 6^ iacob Qi dauid 3C fal?' mon & omnes ex quo^ feminexps fcdm carnem defcedit.Quos ceruos uox domini pfedos facit; &: ipi0/ rum efl hinnulus ilte;qui ex ipfis icdm carnem natus efl puer.Mouet me etiam illud quod in.c. iii. pf^171? icriptumeflmbi ait.Montes excelfi ceruis.Et qdem de ceruis iam fupius diximus;q> fandi quiq; accipi11"*' qob hoc in hunc mundum uenerunnut ferpetis uenena pimerent.Qui aut fint montes excelli uidearn • (juan q foli cerui feqflrati uidenf;& ad quos nifi ceruus Iit aliqs no poiritafcendere.Ego puto q> peri°b tnmrans montes excelfos appellauerit;ad cuius capacitate nullus nifi ceruus eificiaf afcendit.Scd ndeih
nulo ceruopd.Nuc uideamus quomodo etiam caprse uel damula; comparef fraternus.Hoc aial qtu ad ca uocabula nome a uidedo atq? clarius pfpiciedo fortitum e.Et qs efl q ita uideat;ut uidet xps^Solus na^ efl q uidet idefl agnofeit pfemfNam & fi dicanf hi q mudo funt corde.deu uifuri uidebunt ipo fine dubio reueiateiqa QC caprea habet in natura fuaiut no foium uideat ipfa & pfpiciat acerrimeifcd 8C aliis uifum pbc at.Afferunt na'cK hi qbus medicina; peritia eftdnefie huic aiali intra uifcera humorem quendam q caligine depellat oculo^;&: obtufiores quoufcp uifus exacuat,Merito ergo caprea uel damulx xps copanqa no ui det ipfe patremTfed 8i uideri ab aliis facitiquorum uifus ipfe curauenr. Obferua autem ne audiens patrern uideri corporeum aliquid fentias 8C deum uifibilem putes. Vifus quo deus uidetur non efl corporis fed tis & fpiritus.Quod etiam ipfe faluator in euangelio uocabulo pprio diftinguens dixitiNemo uidet pfei? tiifi filius.DenicK dc his quos facit deum uidere dat fpum fcia; & fpum fapienti$,ut per ipfum fpum uideat deum.Et ideo dicebat ad difcipulos.Quia q me uidet uidet 8t pfem.Et utiqj non ita inepti erimusiut ternus q qU1 feCudum corpus eum uidit uiderit etiam patrem. Alioqn inueniunrur & ferib^ & pharifaei ^ hipoctica; g{piiatus ^ eum flagellis ca;dit;& omnis populus qui clamabat crucifige crucifige eum uidente Jelum fecudum carnem etiam deu patrem uidiffe.Quod uti^ non lolum abfurdum uidet efleifed ^ um.bicut enim cum turb^ eum comprimerent euntem cum difcipulis nullus eoi* q pmebant 8C doar^ bant eum tetigi(re dicitur eum nifi illa fola quae pfluxum faguinis paifa ucnit;& tetigit fimbriam uefti^ ti ciusiSd ipfi foli teftimc)niu perhibet dices.Quia tetigit me aliquis.Ego enim fenfi uirtutem de me exi f Ita &C cum plures effent cu^ Uidebannnullus eum mdilfe dicitunmfi q agnouit o, uerbu dei
quo utiq^ fltnul agno|-cl- ^ Uideri df pater.Sed & hoc nos no ptereatiq. prius capres & fle	^
uo^ comparatur cfi utl mams al'al ceruus q caprea uideaf.Sed aiaduerte ne illa potius in his ha roiqa cu dupliciter cofleffalus credetiu p agmtoem fidei & 0pe^ pfeaoem.Rd fidei qu^	^
tiione conreplatois capte$ ut diximus coparanfiprimus habeaf falutis gradus.Secudo ueromloceop^ plectio q cerui forma tenetimcentis &: pimentis uenena ferpentu.r.artes diabolicas memore^ fa fimilem dicit effe fraternu fuu caprea uel hinnulo ceruo^ in montibus bethel. Bethdu^odomus ^
m d0™° de‘ fUnt:P -t ^ & ^het^:fed & CU^pLh rn-m poft
efi intem	ucnationc odoratibus fagacis canis pcedit.ubi interdummons eftmt c ^tuc
5 > S Proximu & ucnator latentibus effetium putauerit effe cubilibustfubito uemgio^ o ( .dicus.K rurfum fixius impffis odoratibus eafdcm quas explicaueratiretrorfum icdeat masidonec ms
focum;in quo fe altius cxcutiens ucnatio:latenter ad aliam traflulit uitam.qua cum ucnator inuenerit; ala^
pfequetesjfperamus q> dominus deus noder tradat i manus nfas ucnatione qua ^)peratcsj)pe amiferamus: & fcdm fciam mris Rachel ronabilisiuerbis talibus codiat in nobis ut benedictiones mereamur cofeg a fpi titali pfe iacob.Propucr qd necefiariu uidetur ut diximusibreuiter didta repetereiexplanarionecp priore re^ iexcre;ut g fit lucidior fenfus apcriaf.Intelhgi ergo mihi uidetur ex initio ^pofiti dramatis: fponfam foris Ivare in bmio:& ob amore 1'ponfi hic atcg inde ,pfpicere:fi forte ueniat:fi forte appareatmc uiam igredi uel^ fe aliqua,*dum ignorat unde magis uemat.nec domi fed foris ftare:& defiderio eius agitari ac dicereiofculex tur me ab ofculo oris fui. Vbi aut uenit fponfus:dicat.Bona funt ubera tua fup uinu;& reliqua ufcp ad eum focu ubi airpoft te curremus.Poil hxc diledta iam di uicem charitatis ab ipfo fponfo recipiens: itroducaf in cubiculo eius:&: dicat.Introduxit me rex i cubiculum fuu.Sed 8i extera qux podea funt fcripta:itus po^ hta loquaf ad fponfumipfentibus 8C allidentibus fpofx qdem adolercctulisifponfi ucro fodalibus. Veruta toen iceljigatur fpdfustutpote uinno femperin domoinetp femp afiidere fponfx itra domu pofitx:fed cxc*
fa Jpfa aiit fponla cu multa magnifica in fponfi cubiculo puidillet:petit fe etiam f domu uini introduci. Quo cu ingrefia pfpexilTet:fponfus utpote uir non refederit in domo.Ipa uero rurfus amore exagitata exie tic foras:8C circuiens pagret circuidomu no igrediens;&: ex omni patte,pfpiciat;quando ad eam redeat fpo fus;Sd ecce fubito uideat eu uicino£> montiu iuga imenfis faltibus fupantem defeendere ad domuii q amo^ te eius follicita aeduac jponfa.puemens uero fponfus ad pariete domus dat paululu pod ipfum: confideras Ut fieri foktialiqd &C aio retraCtans.Iam ucro etiam ip(e lenticns aliquid amoris erga fpofam altitudine fua: qux attingit ufeg ad domus fenedras:qu$ fenedr^e habeant aliqua partem opis ut aiunt reticulati.Et cum incubat.qdem p fenedrasiemincntior aut fic fit fenedris.attingarcp ufep ad fupiora ea^tqux reticulato ut diximus ope didindfx funt.inde^ pfpiciens alloquaf fponfam:& dicat ei.exurge.uem>xima mea: formo^ fa meaicoluba mea:& reliqua,Hxc funnqux ut fupius defignauimus:difficultatem plurima dirigedi ordfs Gi aperiedx itelligentix habere nobis uifa funt.qux ut puto cuidentiora fecerit repetita hxc nunc indago fermonu.Spiritalis aut in his expofitio no ita laboriofa ac difficilis habeaf.Spofa.n.uerbi aia qux eius in do mo regali:hocett in ecclefia confidit doceturq? a uerbo dei:qeff fponfus fuusiquxcuq; repofita funt QC re> condita intra aulam rcgiam;& cubiculum regis difeit in hac domo:qux eft ecclefia dei uiui;etiam uini cellas illius quod de fandtis torcularibus congregatu ed;cellam uini non folum nouiifed & ueteris ac fuauis;g ed doctrina legis & ^pheta^un qbus fufficienter exercitata recipiat in feipam q erat in pricipio apud deu deus uerbunr.fed non femp fecum pmancntem.Non enim poffibile ed hoc humanx naturxifed interdum quidem uifitetur ab eouterdum uero relinquaturtut amplius defideret eum.Cum uero uifitat a uerbo dei fcdm ppofitum uerficuli fenfumiper montes faliens uenire dicitur ad camiexcellos Icilicet oi eleuatos reue 2ans ei exledis feientiae fenfus ita ut perueniat ufqj ad xdificationem ecclefix qu$ e \™romHs <U1U1: m & firmamentum ueritatis:&: det iuxta parietem:^ pod parietemiut necp penitus ablcondaturmeqj omnino in promptu fit. Verbum enim dei.& fermo fcicntixmon in publico 8i palam politusuie^conculcan-dus pedibus apparet:fed cum nfims fucrit;inuenimr:& inucnitunnon ut diximus i^patulo pontusuca ob tedtus:^ quafi pod pariete latens. Anima autem qux in ecclefia effe dicitunnon intra xdilicia panem collocata intelligiturifed intra munimenta f«dei;& xdificia fapietix pofita:celfifcp ueftigus cha^^P.^tcCta. Propofitu ergo bonu;& fides redlo^ dogmatu effe in domo ecclefix facir.cuius domus mebra qaam unt: qux uel cubiculummel domus uinimel aha humfmodi pro gratia^ fcilicet gradibus# dotio^d ipintahutn diuerfitatibus appellantur.Sic ergo & panes nunc pars quxdam domus huius ed:qux po . dog-matum firmitatem:fub qua dare dicitur fponfus# in quibus tam magnus & excelfos dt.ut cm eat omne aedificium# pfpiciat fponfam ided aiam.Et nodum qdem aptum fe ei toW^	P retia
£fpiciens hortetur eam# puocet non federe intrinfecus fegneffed exire ad fe^as^conarLut non iam p fenedras & retiameq? per fpecula in emgmateffed ncedens foras facie ad	u	a	nC	Cmm^a
nondu pot ita eum itueriippterea non ante fed reno ei &i ood nariete det.Incubit aut p leueltrastqux fine dubio patebant ad recipiendu lumc:ad illuminandam domu.Per has ergo fermo dei incubens &4?fpiciens ^uocat exurgere# ad fe uenire aiam.Poffumus aut fenfus corporeos fenedras mtelligereip quos aut mors aut uita itrat ad aiam.Sic enim defignat hieremias r>Dheta*cu de peccatoribus loqtur dicens. Afcedit mors P fenedras uedras.Quomodo afccndit mors p feneftrasffi oculi peccatoris uideant mulierem# mcccche-iur eam in corde fuoific mors igreffa ed ad aiam p fenedras oculo^.Sed & cu recipit qs auditum uanU ^ Pcipue falf^ (Cix dogmatu puerfoi* tunc per auriu fenedras mors intratad aiam.Si uero aia mtuensor az mentum mudi# ex pulchritudine creatura^ conditore ofum uelbgat deu# opera eius miretunbu 9 ope^creatorem;ad animam hanc uita ingreditur per fenedras oculo^Sed & cum audimmiclina „ Q er bum dei# rbmbus fapientix ac Icientix eius deledtatunhuic per auriu fenedras ad aiam fapia: lume ingre as er§° fenedras ^fpicicns ut rbu dei# pfedtu fuu ad fponfam aiam dirigens: adurgere hortaf ca# uenire ad fe-ided corporea 8i uifibilia relinqre# ad incorporea & inuffibilia^ac fpiruaha^F^ ^iam quae uidemur temporalia funt:quxaut non uidentur:xterna funt.Sic & fpus	^	^	rni>^pq^y.
dignas aiasiq apte redteqj fieri poffint ad habitaculum fapi£*.Q3°d aut p retia fenedrarum^>fpicere dr.
illud fine dubio mdicatig» donec in domo huius corporis polita fit ammo potefi: nudam K apertam pientia capere:fed pexempla qdam &: indicia at(^ imagines re^ uifibiliuullaqus fut iuifibihadt c0 J'mUS
COtemplaf;^ hnr on-	^	J	r_^r,.™	ronnUmo»	‘si	nprrv /4z) vrsz-i />>/ prrlpfia exDoamuSiO	_
in qua
exeatinifi ,pcedat:^grediaf a Ira ad fpumino potefi: fponfo fuo coniungimeq; xpo fbciari* Vocat ^r(Te &f iuitat a carnalibus ad fpiritalia;a uifibilibus ad inuifibiiiaia lege uenire ad cuagelia.Et ideo dicit ueni pxima meaiformofa mea:columba mea.Et ut aliq etiam de his qua! pofimodu dicenda funt «P	s
musttimetes fenfum pderetq occurrit in hoc loco:^>ptcrea fortams 8i illud dicit ad eam ♦ qa etiam	^ s
Ceflarunt aut ^phetici ibresmon ad danum credetiUifed ad maiora ecclefiae lucra.Quid.n.imbnbuspP eft.ubi flume dei lamficat ciuitatem.ubi in corde uniufcuiufcp credentm fons aqux uiute fit falientis1 ceterna^Quid opus ibribusmbi iam flores apparuerat in terra no(tra,6<: ex aduentu domini iam no ex^ y ficulnea;qux prius no attulerat frudtutfNuc.n. ia ,pduxit grofibs fuos(fed di uinex dederunt odorem ^ unde 6i unus qdam ex ifta uinea dicebanqa xpi bonus odor fumus deo in omni locoiin his q falui f^111'f in his q pcreunt.Scd ha:c ficut fupra defignauimus:ante q ad ipfa feriptura: loca ueniremus; pfump»^*
bamula ex laqisid: aues ex retibusiPlena cfi ergo uita mortaliu laqis oflenfionujretibus plena decep ^ quas tenditaduerfum genus humanu ille q contra dominu gigas uenator Mcbroth appellat.	jia/
gigas qs alius eft nifi diabolusiq etiam aduerfus deu rebellattLaqi ergo tentationu & decipulae boli retia appellanf.Et quoma hxc retia ubic^ tetederat inimicusiatq; in ipfis pene oes inuoluerat: f bat efie alique q fortior di eminentior fieret his di corcreret eaiuc fequetibus fe uiam pofiet aperire. ,^tj0
fed p multas tribuiardes d tentatoes ueniedum fibi efiet ad xpm.Nullus ergo alius fuit q retia ifia fuFc potuerit.Oes.n.peccauerutificut feriptu eft.6^ rurfus ut feripeura dicit.non cfi mfius lup tcrra:q fecerit ^ num S: no peccauent.Et ite^.Nemo mundus a forde nec fi unius diei fuerit uita eius.Solus ergo eft do^ nus di faluator nofter lefns xos q peccatu non fecit,fed peccatu eu pater fecit pro nobis.ut i fimilitudie m niS peccati de peccato danarePt picatu. Venit ergo ad ilta reuatfed molui in eis /olus ipfe no potuit.Qy^ mo diruptis cis & contritisidat ecclefis fus fiduciammt audeat iam ceffare laqos;&: tranfire p ret.a ^ oi alacritate dieere,-Aia noltra erepta eft de laqo uenantiuilaqus contritus elhSZ nos liberati iumus. Q<g
lacntate dicereiAia noltra erepi*» — — —i- -............................................     te,.a7no
contriuit laqos nifi ille g (olus m eis teneri non potuit^auis pfe & n morte fuerit uoluntati^ ut nos neceffitate peccati.Soius eft.n.g fuit iter mortuos liberi& ga liber iter mortuos fuitijccirco dem eo q habuit mortis iperiumjabfiraxit captiuitatc:qux tenebaf i morte.ht no folus femetipm ^ulcfn,in a mormis-fcd di eos q tenebant in morte fimul excitauitifimul^ ledere in c^Iefiibus ferit.Afcendens.i altum captiuam duxit captiuitate.no folu aias educensifed corpa eo^ refufeitans,Sicut tefiatur 5LjanfllUc/ & multa cornora fanctoBc refufeitata funt;^ apparuerunt multis;& itroierut in fantiam ciuitate dei . wshierufaie^ H^c nobis expofmo de retibus fecundo m loco affumpta cfi. Sit tine legentis &dl
Vrge ueni nxima mea.fpcdofa mea.columba mea,quoniam ecce hyems tranfiit.pluuia abi' tecefiit fibi-flores uifi funt in terra.tempus putatois aduenitjuox turturis audita ftra‘Arbor fici pduxit germia fuamites florentes dederut odore fuu.C^id cdrineat ^ j -	njatisiiam	fupra	deferiprimusinunc	uero qd uel fermo dei ad alam fe digna fibi^ P ' ^	j0/
xps ad ecclefiam dicete itclligendus fittadaertamus.Sed interim primus fermo dei	miafi	oer	f^c
de euocans ea;ut ^cCdat foras:5d extra fenfus iam corporeos efieda delinat eft*e in ^f^ -nifi coniug^ uos aut non eftis m carne fed ,n fpiritu.No enim aliter diceret eam uerbum dei iimm n c . ^ E ei & fieret cum eo unus fpusmec diceret eam fpeciofammifi uideret imaginem	“diCeret;c°la
-«»ucd.vocepeidi«.1jfinamoremuerbidenacupi^aiduipmuoiatuceieuy p^cnim ^ blt Pcni}as ficut columb$:5c udabo;# reqefcam cum apphendero fapise &: fci^ theiau^. ^	elUs;ita^
q morte xpi redpiut;# mortificant mebra fua fup terra;confortes efficiantur fimihtud	c0Jub^
u q uirtutem fpus fandi recipiunt;# fandtificantur ex eo di donis eius replentur;quia ipi
apparuinut etiam ipfi columba; fiattut de terrenis & corporeis locis eoolent ad cadeftiaipenms fandli fpus t o 7 fubleuati.Quod fi aut tempus opportunu quo hxc fieri poffint confcquenter inferuit;qa ecce hyems inqt trafiitipluuia abiit,Non.n.ante aia uerbo dei iungitur 8t fociaf:nifi ois ex ea hyems perrurbationu ac uitio rum^cella difcefTerit:&: ultra ia non fluctuet:& circuferaf omni uento do&rina^Vbi ergo ex aia hxc cun cia difceflerint.-defideriorucp ab eadem tempeftas defuerintunc icipient i ea flores uernare uirtutu.-tuceius menti 81 tempus putationis adueniet:& fiqd fuperfluu:qd$ minus utile fuerit in eius fenfibus uel intclle^ ctibus refecabitur:& ad gemas fpiritalis itelligentix reuocabitur.Tuncetia uocem turturis audiet: illius Ci' ne dubio fapfpqua difpenfator uerbi loqtur iter perfedos fapi$ dei altiorisiquse abfcondita eft in minifle rio.Hoc nacy idicat appellatio turturis,H$c nacp auis i fecretioribus 8L remotis a multitudie locisiuita tra^ fiit:aut deftrta montium diligensiaut fecreta filua^s procul femper a multitudie pofitajauta turbis aliena.
cp conueniatificus inqt ^duxit germina c$tera.Sed ia tamc germia eo^ pfer>
—^duiui;q ic uiuii uuiurorem uci eiic 1 aguc-unuit* uc.i «m. bed 8C dominus 1' euangeliis. Aut facite arborem bona;& frutftu eius bonuzaut arborem mala & fru&u eius bonu.Sicut ergo generaliter ita finguli quicp credentiu diuerfe arbores itelligunf.Eft ergo 8i in aia ficus q dam quse ^iducir germe fuu:& eft uitis qua: florcat;& reddat odorem fuu.Cuius uitis palmites purgat pa< ter carieftis agricola ut frudtu plurimu afferat.fed hxc primo per odoris fuauitate qua: ex flore reddif: l$ti ficat odoratu, fcdm eum q dicebat.Quoniam xpi bonus odor fumus deo in oi loco.Harc ergo initia uirtu tum uidens fermo dei in aia uocat eam ad femetipfumiut feifinet 8t cxeat:&f abiiciens cudta corporea uenit ad eumut pfedlionis eius particeps fiatdccirco igitur quafi adhuc iacenti:& in rebus corporeis icubanti pri mo dirit.exurge & quafi qua: flati obedierit;&: obfecuta fit uolunrati collaudaf ab eoiQC audit:pxia mca:& coluba mea.& poft hxc ne ad tentationu turbines trepidaret:annuciat ei q, hyems difceffiuSC pluuia trafie rit:& abierit fibi.Beneaut uitio^ 8C peccato^: naturam uno miro fermone .piato iignificauit:ut huiufmo di diceret hyemc & pluuia.quze cx uitio^ delidto tempeflateq; defcendannfibiq? abiifle idicans:&: per hoc nullam efle fubflantia peccatoi^.Non.n.decidentia de hoie uitia ad aliqua alia fubflantiam congregantur fed libi abeunt in femetipfa refoluta euanefcut:atq;in nihilu redigunf.Et ideo dixit:qa abiit fibi.Sic ergo tranqllitas anix apparente ei uerbo dei & cefiante peccato:& ita demu florente uinea:incipit uirtutes atep arbuta.i.bono^ ope^; frudtu germinare.Sed nuc ite^ xps haec loqtur ad ecclefia:& in anni circulu omne pfentis uita: fpatiii ponit.Et p hyeme qdem illud idicat tepus in quo uel aegyptios grando & turbines ac re liqua dece plagare uerbera flagellabantiuel cu diuerfa bella pferebat ifraebuel etia cu coram ipfo faluatore reftitit;8d incredulitatis turbie correptus eCtiS^ naufragio fidei fubmerfus.Vbi ergo illo^ delidto falus gen tibus fadta eft:uocat nuc ad fe ecclefia:dicit^ ei.Exurge & ueni ad me:qa iam hyems q fubmerfit icredulos & uos in ignoratia reprimebanabfceflinSed Si pluuia ptranfiitiideft iam non madabq nubibus prophetis fcilicet ut pluuat pluuia uerbi fup terras.Scd ipfa uox turturisihoc eft,ipfa de2 fapia loqtur in terris 8t dicet. Iple q loqbar adfum.Flores ergo credentiu populoifc':& orientiu ecdefia^d apparuerut in terra:fed SC puta> tionis tepus per fidem me$ paflionis:& refurredtionis aduenit. Amputanf.n.&: exeerant ao hoibus pecca> ta:cum in baptifmo donaf remiflio peccato&:.Vox qdem turturis ut diximusnam ^on per diuerlos ^>phe isifed ipfms fapix dei:audif* in terris.Et ficulnea germinantiqua: pot in frudtjbus fancti ipus accipuq nuc
rerc dicutur Si dedifle odorem fuu.PofUmt qdem Si diuerfx ecclefeq per orbem terrxhabenf mites dici florereiut umex.umea domini Sabaoth domus ifrael efl;& homo iuda;dikdta noueUa. Mx ergo uinea: cu primo accedut ad fidem;florere dicutur.Cu uero p religione ope^ fuoM fuauitate adornatur: odorem fuu dedifle dicunf.Et non fme ca puto 9 non dixerit odorem dcderunnfed odore fuuiut oltenderet inefle uni cuicp ai$ uim pofiibiIiratis;& arbitrii libertatemmua poffit aeere omne quod bonu elt.bed qa hoc natura: bonu puaricarois occafione decerptumel ad ignomimammel ad	luerat mexum:ubi p gfam repa
ratuns: p dodtrinam uerbi dei reftituifmdorem reddit fine dubio illu;quem pnmus conditor deus loleue fattfed peccati culpa fubtraxerat.Poflunt aut & uites uel uinea: itelligi uirtutes c$le(tes;& angelica:qho1^ bus largiutur odorem fuuadeft dodtrix Si iflitutioms bonumtquo jtroducut & ibuunt aiastdonec a d per-feriioncm uemant:^ kipiant capaces fieri dei.Sicut Si apoflolus ad hebrams feribes dicit.Ndne om nes fut "fetiales fpus in imfttrm miffi ppter eos:q hxreditate.capict falutis.Et ideo dicutur ab ipfis fl°rem8codorembono^ope^caperehoiesmuncfrudtusipfosumsabeofperare:qdixmNcn bibamae
gcneratione uitis huius donec bibam illuuobifcunouu in regno prismei.llli ergo pfedi flor^s & flu^us
ab ipl0 fperandi funt.mitia uero:& ut ita dicam proficiedi fuauitasipoteft acaleflibusuirtutibus mmiftra/
1.1 certe per eos q dicebanr.ut fupra diximusiquoniam xpi bonus odor fumus deo m omni loco. Sed Si
alio modo poflumus adhuc intelligere h$c q habenf in manib.usmt dicamus meluti pphetiam quandam
uideri ad eccleiiam fadtamrp qua uocef ad repromifliones futurasmt quafi poft confumatoem feculi:cum
tempus refurredtionis adueneritidicatur ei exurge.S^ qa fermo hic itatini opus refurredtionis defignat: taq
c
fc>v#s~.—  «y Vili» 11 dimiunycillt; Illic UUUIU IIUIU» ^/1V**MU	^/i.wvViiaO*v~	--	^
humana uita tcntationu ^cellis agitaf.Tranfiit ergo hyems itta cum pluuiis fuis:abiit fibi.Sibi.n.unuiq ^ egit in hac uitaiomne qd egit.pricipiu uero repromifTionu futura^ flores.Secunm ad radicem arboris p ficam in confumatoem feculimt excidar oem arborem no facientem frudu bonuitempus putationis m lige.uocem uero turturis q in Iris repromiffionis auditunqua mafueti in hxreditate fufcipient xpipejl ^ facie ad faciem:&: non iam per fpeculu & in enigmate docentis aduerte.FicuInea uero quae germe fuu ^ cit totius congregatois iuftoR' frudus habeaf dita: uero fandae 8C beatae angelicae uirtutes:qbus electi & beati ex refurredione fociabunf ;q erunt ficut angeli deiupfe funt uites florentes 8C uine$ q* odorem unicuim ai$ di. gfamiquam a conditore fufcepit prius:& nuc ite^d pditam recuperauitumpartiunt, te<$ cxleflis odoris fetore rade abiedae ab eis mortalitatis:corruptoif($ depellut.Surge & ueni pxima me » coluba mea:in uelamibus petraeiiuxta pmurale.Oftende mihi facie tua;6d audita fac mihi uocem tua;qu niam uox tua fuauis eft;S: facies tua fpeciofa.Secudu ppofiti dramatis ordinemifponfus q faliens fup m°P tes di exiliens fup colles ad fponfam ueneritipfpiciens eam di itues p feneltrasuecudo iam loco dicit ad ea. Surge ueni pxima meaiCpeciofa mea:coluba mea.Nuc uero addit etiam hoc ut oftenderet ei locu;ad quem uemre debeatiqlocus fub uelamento di tegmine faxi fit pofitusSit aut idem locus non tam iuxta mupdj % iuxta pmurale quoddam.Promurale aut dncum extra muros q ambiut ciuitatemialius ducif murus .c^ e murus ante mu^z.Tu deinde quafi fi reuerentix caufa ipfa fponfa obteda fit di uelataipetit ab ea fpofusiut ueniens ad illu locuiquem fupra oftenditiutpote fecretioremiibi ei qfi reiedo uelamie oftcdat faciem fua. Et qa pro multa reuerentia taceret fponfaidefiderat fponfus aliquado etia uocem eius audire; di deledad i uerbis eius.di dicitiut auditam fibi faciat uocem fua,Videt* tamen 9 non ei penitus icognita fit facies eius? nctp uocis eius ignarus fit,Sed qa iterceflerit aliqd in quo nec faciem eius uiderit; nec uocem audierit. m' fit ppofiti dramatis rextus;cui 8i hoc additur; q? ueris tempus agi uideaf;cu di flores apparuifle memorem tur in terra;& uox turturis perfonare.6d germe arborispduxiffe.Propter hoc uelut opportuno tempore p^ gredi puocat fponfum;qu$ fine dubio hyeme totam intra domus clauftra refedenr.Sed hxc nullam m uidenf.-qtum ad hiflorica narrationem ptinetiutilitatem coferre legcntibus;aut aliqua faltem na^atlj [pi ipfius feruare confequentiam;ficut in exteris feripturx hiftoriis inucnimus.Vnde nece fle efl eunda a r#
riMli-rr.--------------------------------------------------flnOlhllS i3Cl2^lt
ras exire;fed intra femetipfam colligiiSC uniri undic$;atc^cotegi:cotrapnitiofos maligno^ fpirituu flat ' Nulli nuc in diuims Iris fludio^ flores apud eammec pfundioris fapiae fecreta Si recondita myfleria: q11 F uocem turturis refonant Sed neq? odoratus eius gfse aliqd quafi ex uinex floribus recipitineq; mfus eius tanq in ficulnex eermie deledatur.fed fufficit ut in tempeftatibus tcntationu a Japfu peccati tuta ac mum ta pmaneat.Quod f, obtinuerit ut illsfa perduret^ hyems tranfiit:6C uemt ei uerfuer na9 ei efl cu quies aiodatun&tranqlliras metntuc ad eam uenit uerbu dei)tuc eam uocat ad fe;&: hortaf ut exeatmon iolum extra domutfed extra duitaterotideft non folu extra camis uma eEaamrifed extra omne OTd corporeo & mfibilecontinef in mudo. Na» figuraliter rn lege cmitatem iam i fupenoribus eu.denter oilend.mus. cuocatur ereo afa extra mu^:& ufep ad promurale pducitur cu abnciens di relinquens ea;qux uidcntur A teporalia funt-cotendit ad eaq" non uidentur;& xterna funt.Ofteditur ergo ei iter iflud fub uelamie petr^ agendumon fub aere nudotne» ut patiaf folis ardoresme itey fufea fianne itey dicat defpexit me iol.p^ pterea fub uelamie petra: agit hoc iter.Hoc aut ipm uelamen non uult ex frondibus ei efieiaut Imtbeisau pellibus-.fed nprram uult ei efle uelamemideft firma di fohdaxpi dogmata.ipm naipeflepetram paulus^ nunciat dicens Petra aut erat xps.Xpi ergo dodrinx fide fi obtegaf aia;& ueletuntuto pot ad illudp11^ re fectetum*uhi rcnelata facie gloria domini cotemplef.Mento aut uelamen iflud petr$ tutu credit, f -falomon de'ea didt in nuerbiisiq, ueftigia ferpentis nd poiTunt dephendi fup terram.Sic.n.ait. f na fun ‘l impoffibiie eR m,hi mrellieereiKquartu quod ignoro. Veftigia aqke uolitantistSC uiam ferpentis tram:&	‘	L0:& mas uiri m iuuentute.Serpentis ergo ideft diaboli ueftigia ideft figna a*
qua peccati m hac cetra-aua eft xps:|nuerl,rl non Poflunt'9a folus dtiq peccatum no fecit.Huius ergo P u7 uelantiine aia tute puenitad ^muralem locumudefl ad contemplandu mcorp0ralia ^tern^ hac eadem petra alia Uerbl Lcie dauid in.xvii.pfalmo dicit.Et ftatuit fupra petra pedes meos^d1^ ^ mitas meas,Nec mitetls fj ^ damd petra h$c quafi iundamentu di crepido efl ai>:per dua i|er qua cre & apud Salomone uelam6 eft aiae ad myftica fapiae fecreta tendentisicu di ipe xps nuc uiadica^P^. ^ .ftud dentes icedunt.nuc etiatn pcurfor fjcut ait paulusan quod peurfor itroiuit^ nobis icf^La jfla qux xps quod p Moyfem dr a deo.Ecce pofui te in foramie petrx di uidebis pofteriora mea.Igi^P efcere tacir h0 efl.non efl ex omni parte daufaded habet forame,Forame uero efl petr$;qui reuclat ^	p0ftremis tc
pieffl;mfl	fub	^
rcfpondebat ci:tunc completur in eojquod ainauditam fac mihi ubcem tuamJngens ucro laus eius oden/ i j) 8 ditur in eoiquod df.Vox tua fuauis.Sicut.n.fapiennffimus propheta dauid dicebatifuauis fit ei difputatio mea.Suauis aut eft uox aixxu uerbu dei loqtur cum fide;&: dogmatibus ueritatis exponit.cum difpenfato nes dei & iudicia eius explanat.Si uero aut ftultiloquium:aut fcurrilitas:aut uanitas de ore eius ,pcedut:aut uerbu ocjofumide quo reddenda fit ro in die iudicii; infuauis & iniocuda uox ifta ed, Ab hac uo
cies tua inqt fpeciofa.Si itelligas illa faciem de qua paulus dicinNos aut oes reuelata facie ♦ Et irem cu dicit Tuc aut facie ad facieituc uidebis qu$ fit anix facies:quae laudef a uerbo dei:& fpeciofa efle dicaf. Illa fine dubio quas quotidie renouaf ad imagine eius q creauit eam quas non habet i fe macula:aut ruga aut aliqd huiufmodiifcd & fandta & imaculata;quale & ipfe fibi exhibuit xps ecclefiaianias fcilicet qux ad pfedoem uenerut:quas ocs fimul efficiut corpus ecclefix.Quod corpus utitp pulchru uidebif & deco^:fi ai$ ex q. bus corpus illud efficif in omni pfedioms decore pmanferint.SicuLmcum aia in iracudia eft:turbatum &c fe$z reddit corpus uultuicu uero in manfuetudie & tranqlhtate pfiftit placidu mitctp reddit afpedlum; ita
moeftus eft uultus.Cor ergo lastu eft cum habet in fe fpum deiicuius primus gaudiu eftJEx his puto quofdam fapieces faeculi aflumpfifle illam fniam qux dicitiqa folus fapiens fpecio/ fus eft.ois aut nequa turpis eft»Supeft nobis ut aliqd aptius etia de noie ^muralis dicamus.Quod ficut fa' pra diximus idicat mu^ efte ante mu^:qd etiam m efaia hoc mo dnPonit mu^; & circa mmjTmurus mu/ nimentu duitatis eft, Alius uero murus ante mu^s uel circa mu^s maiora dC ualidiora munimeta defignat, per qd oftendifiqa euocans fermo dei aiam 8t educes cam a corporalibus negociis 3i corporis fenfibus do* ccre eam de futuri fasculi myfteriis cupit &: inde ei munimeta conqrereiut iple futuro^; munita 3C circuda ta i nullo pofllt uel illecebris uiciiuel tribulatoibus fatigarimuc etia uideamus quo hasc a xpo ad ecclefia di canf quae eft ,pxia ei 5C fpeciofa.Speciofa aut nulli alii mii foliipfi.hoc.n/ignificat cu dicit fpeciofa mea.Hac ergo exufeitat xpst&t ipfi euangeliu refurredhonis annuciat,& ideo dicit,Exurge.ueni ,pxima meat fpeciofa mea.qa aut dedit QC ei penas colubas poftea q dormiuit in medio fortiumimedia aut inter duas uocationes ifraelis ecclefia uocata eft:qa primo ifrael uocatus eft;poft hxc ubi ipfe offendit & occidit uocata eft eccle» fia gentiu.cum aut plenitudo gentiu introierit tunc ite^: ois ifrael uocatus faluabif ♦ In medio ergo duaru
lore auri.Quod oftendere pot:qa pofterior illa uocatio:qua ex ifrael futura dicit apoftolusinon erit in ob^ feruantia legisifed in peiofitate fidei. Auri na^ uinditatis gerit fpem,Fides aut uirtutibus florens, Pot aure diciJn medio fortiu dormire uel qefcere ecclefiaan medio duops teftamento^: & penx eius deargentata ex fenfibus legis aui^ in pofterioribus dorfi eius itelligi euagelici muneris donu. Ad hanc ergo ecclefia dicit xps,Veni tu coluba mea;& ueni in operimeto petr^idocens eam ut opta ueniatine qd patiat ab incurfanti bus eam tetatoibusifed fub umbra petrse icedat obtedta dicens.Spus uultus nfi xps dominus cui diximus. In umbra eius uiuens in gentibus.Obtedte aut icedit SC adopertatqa debet poteftatem habere lup caput pp angelos. Cu aut puenerit adpmurale loeu ideft ad futuri feculi ftatu; ibi ad ea dicit,CUtede mihi tacie tua; dt audita mihi fac uoce tua;qa uox tua fuauis e. Audita uult fieri uocqecclefix fux.qa q eu conteflus fuerit cora hoibus:& ipfe confitebif eu cora patre fuo q in cxlis eft.Quia uox tua fuauis eit.bt qs no tatet fuaue uocem eccleliae catholicae fidem ueram confitentis.Infuaue ucro 8i iniocudam efte hxretico^ uoce q non dogmata ueritatis;fed blaffemias in deu;8d iniqtatem i excelfum loquuturfSic 8i facies eccleiiae fpeciofa c. Haeretico^ uero turpis & faeda;fiqS eft tame q bene nouerit pulchritudinem uultus ^bareudeit fiqS fpm, talis eftiq fcit examiare omnia.Nam apud imperitos & animales hoies pulchriora uident mendacii iophift mata:q dogmata ueritatis.Poflumus aut adhuc de loco promurali etiam hoc addere# ^mutale fit pf is in quo pofitus unigenitus filius enarrat oia:& enuciat ecclefix fu$ quxcuq? in fecretisoc in abfconditis patris finibus continentur.Vnde di qdam abeo edodtus dicebat;Deum nemo uidit unq. vmgenitus filius qui e in linu patris ipfe enarrauit.Illuc ergo euocat fponfam fui xpsiut 8i de ofbus eam qu$ apud patrem haben tur edoceat & dicat.Quia oia uobis nota fcci;qU$ audiui a pfe meo,'Et ut ite^ meat,Pater uolo ut ubi ego
ipfis dicit ut capiant uulpes pufillasiqux ifidiantur uineis:ubi primu Serme oftenderintinec finunt eas per/ uenire ad florem,Capi ergo eas pcepit faluti & utilitati confulens uinearum.bed haec ut capimus ipmtali expofitione difeutienda funt.Et puto # fi de anima hxc qu£ fe uerbo dei coniungit;aduertas uulpes con, ttan$ poteftates di nequitiae demonu intelligi debeant per cogitationes prauas di intelligentiam peruerfa;
mmuTlnantCS in anima U1IMtUm florem:& frudtum fidd ^1i”e"L™“ulfl0 ‘S'™1 uer^ *Lq“Leidr0
te p huiufmodi imporfunicavem turbaretur libertas arbitrii:& no eflet iufta caufa iudicii: iccirco ^enI?, angelis & amicis poteftatibus holum cura mandaturmt cum deceptores quafi uulpes icurfare coeperint minemidextris eum auxiliis fubleuent.& ideo dicitur.Capite nobis uulpes pufillas.Competenter ian*Lc«- -adhuc pufil!$ funt capi eas mandat 8C comphendi.Dum enim cogitatio mala in initiis emfacile potelt a ci a corde.Nam fi frequenter iteref:& diupermaneanadducit anima fine dubio ad con/mfum.^ P° ; 5? fenfum intra cor fuu confirmaturmcertum eftquia ad peccati tendat effedtum.Dum ergo i initiis ent filia efticapi debet & abiicime fi adulta fuerit & inueterata iam non poffit expelli ♦ Denitp & iudas inlt1^ mali habuit in amore pecuniae.Et hxc fuit illi uulpes pufilla,Sed ab^hac cum uideret dominus inda^j quafi florentem uineam Ixdncapcre eam uolens:5{ abiicere ex eoicomifit ei pecuniae loculosiut poiiide quod amabat a cupiditate ceflaret. Sed illa utpote habens fui arbitrii libertatem non eft amplexus mcuit-fapiamtled indulfit femetipfum illi magis conliliotquo exterminabatur anima fua qquo fanabatur.Si uei0 h$c de xpo 8i ecclefia intelligamusifermo uidebitur ad dodtores ecclefix dirigi: & mandari eis de capti^ uulpium exterminantium umeas» Vulpes aut peruerfos dodtores haeretico^ dogmammpoflumus intelli/ gere:qui per argumentum calliditatem feducunt corda innocentium uineam domini exterminannne floz reant in fide reda.Daf ergo pceptum dodtoribus catholicisiut dum adhuc pufillx funt iftae uulpes: 8L no-' dum plures animas deceperunt;fed initium habet praua dodtrina:arguere hos di refrenare feftinent:& uer^ bo ueritatis contradicentes reuincere 8i capere hos aflertionibus ueris.Si enim permanferint in pricipiis 5^ indulferint:fermo eo^ ficut cancer ferpit:& fiet infanabilisiut multi inueniantur:qui decepti ab eis pugna re iam pro ipfis incipiantm defendere fufcepti erroris audtores.Sic ergo pufillas dignum efl: uulpes caperc; 6i dolofa hzretico^ fophilmata in ipfis ftatim initiis ueris aflertionibus confutare, Vt aut utriufe^ expoli^ tionis noftrae euidentior clarefcat aflertio:congregemus ex diuinis uolumibus,ficubi animalis huius men' tio fadtaefl Jnuenimus ergo mjxii.pfalmo de impiis ita diciJpfi uero in uanum qfierunt aiam meam ’r^ bunt in inferiora terr^itradentur m manus gladihpartes uulpium erunr,Sed Si in euagelio fcdm mate faluator ad feribam qui dicebat ei,Magifler fequar te quocu^ ieris.Refpondit,Vulpes foueas habet.	^
lucres cx\i nidostubi requiefeant. filius autem homis non habet ubi caput fuu reclinet,Similiter aurCr on in euangelio fcdm lucam ad eos qui dixerunt domino.exi 8i uade hinc.qa herodes uult te occidere re dit iefus.Euntes dicite uulpi huic:Ecce ego eiicio daemoniam famtates perficio hodie & craftina t ^ tertia confumabor.ln libro quocp iudicu fampfon:cum uxor quae erat ex genere philiftinorum ei fuilie lata ait ad patrem eius.Innocens fum ego hac uice ab allophylis;qa faciam uobifcu mala.Et abiit famp]
& accepit tercentas uulpesm accepit larnpadasm ligauit caudam ad caudamm pofuit lampada unam iter duas randas nnlnint^	tanem	in	larnoadibusm	emifit	eas	per	mefles	allophylo^	8i	incendit	om^
ait.Cap^MuobisuuTpespuriilas.Et quis operofum fit fingula qus exempli eamaflbmpfimus explanare:»' iriPn ------.-^..,0	MMnn(Temus.Et	orimo	de.lxii.Dtalmo uideamusmbi cum iufli aiam pcriey
in manus gladii tradendi prophetantur illius fortallis tiamei 8i uerfatilis.Quomodo autemhom^ um fiunt uideamus.0is ^jmFa aut pars eft deiiaut pars eft cuiufcunm qui accepit poteftatem W nume/ nes,Nam cum diuidetet altiflimus gentesm difpergeret filios adam.ftatuit fines gentium	^ aut 1I3
rum angelo^ deim fatia eft portio domini iacob.Cum ergo conftet unaquaqj aiam	parte alterius
parte efle alterius cuiufiibettquoniam qdem per arbitrii libertatem poflibile eft unuqu^	. meI)
tran(ire:uel ad partem dei fi melius ipfo muante elegeritmel fi nequius ad daemonu P^r,. £	& pe{riin0F
tio habetur in pfalmo.Qui in uanu qUXfierunt aiam lulti partes erunt uulpiumeluUi u1	^ & fraUy
d"air™0^dEEm,on“ Pa«« crunt:ut unaquaecp maligna uirtus K dclofatper^XcunhSC nolut ^ des falfae fcix introdudte fumifiguraiiter uulpes appellenf hi q m hunc errorem dedu	, a (aljbus.
fcere fanis fermonibus domini nofhi iefu xpi Si dodtriae q fcdm pietatem e: fed declP' ? » cuangc,,,llrI, iftrtalmpanes uuipiu flent;& mwbZcLis in inferiora terrljpf, funr S illi m uulpes iftanquas fupra memorauimus foueas habere dmetunin quibus fihushomisn	^ San,pfofl
fuum rcclmet.Herodem quocp uulpem nominatum pro fallaci calliditate credendum ♦
trecentas uulpes coepifle 8L colligafle per caudas atcg interieci5*e lampadas ardentes in medio cauda^ atcp i p p imififie p mefles allophylo^d & incendifTe eas cum ftipulis 8d oliuetis uineifcp memoraf ualde mihi diffici lis formae huius uel figura uidef explanatio.Tentemus tame aliqua ex his pulfare pro uiribus;^ ponamus ficut expofitio nortra in fuperioribus continet uulpes efle fallaces puerfofcp dodtores. Hos fampfon q ueri ^ fidelis imagine tenet do&oris capiens uerbo ueritatis caudam ad caudam colligetadeft aduerfantes fibi ^ diuerfa a fe iuicem fentienres docetefcp confutetiat^ ex ipfo^: uerbis^pofitiones colledtionef^ accipies in allophylogt fegete ignem coclufionis emittat;^ ex .ppriis eo^ argumentis omnes eo^ frudus atc^ uv neas Sd oliueta peflimx generationis incedat.Sed 5C ipfe numerus tercenta^e uulpiu quae a femetipfis diuer fe 8t diflbnantes erant triplicem forma indicant peccato^.Omne.n.peccatuiaut in facto aut in uerbo aut in confenfu metis admittit, Veiji ne illud qdem quod in fecudo libro hefdrae fcriptu diximus penitus omir tendu eft.Vbi cu aedificarentur fancta fancto^hdeft cu fides xpi 8C fando^ eius myfteria coderenf: inimici ueritatis fidei<£ cotrarii q funt fapientes huius feculi uidentes abfcp gramatica & peritia philofophica co furgere muros euangeliimelut cu irrifione quadam dicut pfacile hoc pofle deftrui calliditate fermonu: per aftutas fallacias 8t argumenta dialedica.Haec interim qtu breuitas potuit pati de aflumptis exemplis dida fufficiat.Nuc iam ad jppofirum reuertamur,Videf ergo in cantico canticop^ pceptu dari ab fponfo amicis fibi uirtutibusmt capiant 8t arguat cotrarias ptates quae infidianf aiabus hoiumme exterminet eo^j initia fidenfloreqj uirtutu fub fpecie fecretae alicuius 8C occulta fapientiae quae quafi uulpes i foueisiita in his ho minibus qui femetipfos ad haec fedanda praebuerint delitefcunt; &: quo facilius confutari poffint 8t argui; dum paruae fint uulpes ipfe & initia habent peflimae perfuafionis capi iubenf.Nam fi forte creuerit ma lores fuerit uulpes affedae iam neqant ab amicis fponfnfed ab ipfo fortaflis folo fponfo capi poterunt ♦ Sed & fandi quiqj dodores 8C magiftri ecdefiae ficut acceperunt ptatem calcadi fup ferpentes & fcorpiones; ita accipiut poteftatem etiam capiedi uulpes,Sic.n,data efl: potefias eis fup oem uirtutem inimici. Vna fine du bio ex caeteris inimici uirtutibus efl uulpes:qu^ exterminat uinejs:qu£c<£ cu adhuc parua eft capi iubetur; ficut i centefimo.xxxvii.pfalmo beatus df q tenet;& allidet paruulos babylonis ad petramjnec permittit fenfum babylonu crefcere in femetipfo 6C augeriifed cum eft in initiis allidit eum:& tenet ad petra. Tuc.n, facile pimitur.Sic.n.ordo explanationis pcurrat.Capite uulpes nobis pufillas; qux uulpes exterminant uiz neas floretes.Quod aut dicit nobis hoc e mihi fpofo St fpofeiuel certe mihi&uobis q eftis fodales mei.Po teft aut 8t ita accipi.Capite uobis uulpes 8i poft difiidoem dici:pufillas exterminantes uineas.ut pufillas no tam ad uulpes q ad uineas referamus.ut uideanf pufilfe qdem uinex exterminari pofleadeft paruas quse^ afe & initia habentes non firma; & robufta; fedi pofie a contrariis poteftatibus ficut in euangelio dicif. Si qs fcandalizauerit unum de pufillis iftis;in quo oftenditur qa fcandalizari non potefi: grandis 8i perfeda kd puf|lla 5C rudis aiaificut in pfalmo df.Pax multa diligentibus nome tuu;& no efi: illis fcandalum. Simili li ergo exemplo poteft uideri;q> pufilla qua;cp uinea icipiens uidelicet afaipomt a uulpibusudefl: malignum cogitatioibus uel prauis dodonbus fedi.pfeda ucro ualida no poflit.Sed fi capiant a bonis dodoribus uulpes ifia;;&abiicianf ex aiaitunc pficiet in uirtutibus 8C florebit in fide. Amen.
Epiftola beati Hieronymi ad cyprianuan qua primo ponit quid apud hebraeos dirtcrant uel fignificent
min men:& exponit fine pfalmi odogefimiodaui.	r .
Rater charifiime cypriane fcito pnofcens qa fi fcribaf extrema lra»quae appellat min: exprimit dexteram ficut eft illud i nomle beniamuq iterptatur filius dextrae.Si autem men habeat; diem ue*	fi)nat«Eft aut fenfus.Nume^* ano^d dierum noftropd:qbus i hoc feculo nos umere de-
creuiftitoftende nobismt pparemus nos aduentui tuo;& cotempto errore mortaim:adte pergez refeftinemus.cupiamufq?pfentia tuaiSCad te feftinemus corde fapieri.NihiLn.itadecipithumanugenusjq 9 dum ignorat fpatia uitx fuaejlongrorem fibi feculi huius poiTefiionem repromittut. Vnde & illud egre-gie didtu eft.Nullum tam fenem efle;8C fic decrepita: fenedutismt no fe adhuc uno plus ano umere fufpice tur.Ad huc fenfum pertinet & illud quod df.Memeto mortis tux;& non peccabis.Qui*n. e recordaf quo tidie efle moritu^-.contenit pfentia;& ad futura feftinat.hoc eft quod dauid in alio pcatur loco dicens; Ne auferas me i dimidio die^ meo^ priufq abeam;& non fubfiftam.quod ita exponit. Ne eo tempore facias
oes q i uitiis pfeuerat pro nihilo reputantur.Vbi nos iterptati fumus eruditos corde in fapiajalii tranftule-iunt compeditos uerbi ambiguitate decepti.Si.n.dicas zseire Ah^evois compeditosUm aut -ssena&w#:* vois eruditos fignificat.Reuertere domine ufcKquo;&: exorabilis efto fuper teruos tuos.Lxx.fimiliter.Quia agimus pmam:& fcictes uitac nrx breuitatem ad te corde fapieti cupimuspuenire;& tu domine reuerterc ad nos.Peccatis.n.nfis loge recefleras;S: dimiferas nos;ut ambularemus icdm uolutatem 8t cogiratoes no-ftras.Quod aut ifert uf^quoullam habet intellieentiam;qua i' duodecimo pfalmo legimus:ufq?qu° domi-ne ^bliuifcens me i finem.Qui.n.in anguftia conftitutus efl;fe^ a u ^ ^ auxjfium.^ l?s depcatur:ut cito adiutorem deum fentiat;& nequaq iratu mdicem fed placatu.Imple nos	mi'
kricordia tua.&: laudabimus & fetabimur in eundis diebus noflns.lxx .Repleti fumus man mifencor-dia tua. & exultauimus & fetati fumus in omnibus diebus noftris.In eundis pene locis b^babent. Lxx. cofuetudinemmt quod apud hebraeos in futuam oftenditur;hocilli quafi iam fadum&pteritum referant. Hi ergo no ut illi uoluerundicut fe efle impletos mifericordia dei matutia at^ fetatos.alioqn fi hoc fadu iquo poftea depeantur di dicut refpice in feruos tuos di in °Pa tuaiSed totum hoc quod poftulanud
erat
depcantunut mereatur matutina mifericordiam eius.Qua cu fuerit cofecuti laudent eu att| Ixtentu ctis diebus uirx fux. Videntur aut mihi refurredtionis ipe & xtevnx uitx pmia depeari dicctes.	•
matutina mifericordia tua.Quod qdem & uigefimi primi pfalmi titulus fonatrq ^prie ad myltenu a ni:& ad refurredtionem eius peinens inferibitur pro afliimptione matutia.Lxtifica nos pro diebus q , nos afflixifti;& annis qbus uidimus mala.lxx.Lxtati fumus pro diebus qbus nos humiliaftiiK annis q uidimus mala.Et lazarus g. acceperat mala in uita fua:in finu abrahae arterno qefeit in gaudio.Mala au non ea appellat gux cotraria bonis funtifed pro afflidtione anguitiisigbus malis St Sara afflixit Aga cillam fua;& de quibus in euangelio IcribidiSufficit diei malitia fua. Quato igitur magis i hoc {'XC^0PTXC pertateanimico^ pfecuiionibusireu potentia uel morbo^ cruciatibus luerimus afflidtiitanto polt rei dtoem I futuro maiora pmia confeqmur.Pulchre aut non dixit fuliinuimus mala fed uidirnus,Quis e V homo q uiuat St non uideat mortelquas non tam ad diflblutionem corporis reterenda eft:q ad muui nem peccato^.iuxta quod df .aia quae peccauerit:ipfa morietur.appareat apud feruos tuos opus tuu;dv g lia tua fuper filios eo^;tErgo in feruis fuis ipfe dominus opatur opus fuu.nec ,ppria qpoflulat falute con tus eftjfcd qrit gloriam ftho^udcft feruoi% dei.Filios aut non tam illos q de eo^ Itirpe generati funnq a' fcipulos debemus accipe.de qbus St paulus loqbaf.Filioli mei quos ite^d pturio. Vnde St ioanes apoltuius fcdm merita filio^d fuo^d ^>fedtuf<^ operu finguloru fcnbit ad puulosifcribit ad iuuenesifcribi^ad pfes. fit decor doini dei nfi fup nos;& opus manuu nra^d fac ftabile fup nos: St opus manuu nfa^i c6firma.LX^ Et fit fpledor doini dei fup nos;& opus manuu nra^d dirige fup nos:& opus manuu nfaijd dirige. Vbi fur 9 liberi arbitrii fibi ptate plaudetes:in eo putant fe dei gfam confecurosifi habeant porettatem faciedi uel faciendi bona fiue malafEcce hic moyfes pofl: refurredtdem qua poftulauerat dices.Imple nos matutia fericordia tua;& laudabimus St lartabimur in cundtis diebus noitrismequaq fe furrexiiTe contentus eft > < xmnx uir$ pmia confecutum;fcd poltulat ut dccor domini dei fit fup eosiq furrexerint:& fplendcat i an* mabus cordibufep fandtofum;^ opera manuu eorum ipfe dinganfaciatq? efie perpetua. ipfeqj con/irI^L quicquid in fandtis uidetur boni.Sicut enim humilitas depeamis meretur pmia;ita fuperbia confidens auxilio deferetur,	^	datos.
Tradtatus qrtus fecuda? partis cdtinens fermones beati Hieronymi aliqbus diebus feftis accomo
Sermo de natiuitate dominica in ipfius diei comendatoem.ubi aliqua de crucis trophso. uorno Odie uerus fol ortus eft mudo:hodie i tenebris faeculi lume igreflum eft.Deus fadtus cu - ^ ut homo deus fieret.Forma ferui dominus accepiuut femus uerterctur in dominu. Csdopt bitator ot conditor habitat i terrisiut homo colonus terrze migraret ad cados.O dies 01 -ole. cidiono tempus cundtis faeculis expedtatiusiquod pftolabanf angcli.quod cherubin St feraP* & cxIori mifteria ncfciebantlhoc in noftro tempore reuelatu eft.quod illi uidcbant per fpeculum St i enlg' maternos cernimus in uentate.q populo ifraelitico loqbatur per efaiam hieremia exterofq; ^phetas: nun^ note ^r mZ M u V daead & inter uccus teftamentum & nouu.ln .Ilo loqbatur per nebulam: nO' bislooturnerferenum. b.deusuidebawrm rubo:h,cdeu.rg.nedeus nafctur.lb,ign.seratpopul, pecca ra	• u Li a ‘ r,„i, neccata confumensumo ignofeens feruis fuis.Nemo enim potelt pecca
ta dimittere mTifolus deus Sme hodie dominus lefus natusifme hodie baptizatus eftdiuerfa qdem opinio fetm m mnnrlnW	uarietate fnia eft diuerfa.Nob.s .llud coftat ad liqdum g, fiue hodie n*
tus ex maria-fiue renatus ex baptifmo:K natiuitatis carnis & fpus nobispificit.utruqi myftenu memutru* utilitas mea eft Dei filius non habebat necefiariuiut nafceremnut baptizaret,neq;.n,peccatu fecerat quod ei remitteretur’! baptifino.fed illius humilitas noftra fublimitasiillius crux noftra uidona eftullius patib lum nofter triumphus eft.Gaudentes hoc fignu leuemus in humeris noftns.Vidoriay uexilla P°Itc® imottak lauacrum portemus i frontibus,Cum hoc fignum diabolus conlpexerit in frontibus noitris.co tremilcit,Q, .	capitolia	non timenticrucem timent.Qui contenunt fceptra regalia SC purpuras
fa5e:& dap^linianogr fordes & ieiunia pettimefcunt.pem<$ in ezechiele prophetateum omnes qui »	_
fuerat angdUs oeddifiera: interfedio coepifiet a fandtisulli tanmmodo fofpites re feruantur. quostau tera ideft crutis ptflura feruauerat, exultemus itaq; ad crucis fimilitudmenufandtas in carlo leuem“Lba,
■ nus.cum fic no5 atmams dzmones uiderinttoppnmenf.Quando moyfes credas habebat manus: mc tur amelech.Si pauiulum illx condderannmalefcebat.Antene nauiu & ueloru cornua fub figu» .man crucis uolitant. Aues quo jpr$ quando in fubhmiora tolluntur:& pendent per aeremiextenh	fr-t]bus
tur crucem.Sed & troph$f ^uidioiix triuphoM ornamenta crucis funttquam non folu» baflhfc6, fed in manibus quo^ noftris habere debemusmt fi iic fuerimus armatitcalcemus fup afpiden
p dominu noftrudefumxpmtcui eft honor Kglomi facula fiecuio^ ameni	„vaJiaccomodat6:
Sermo dc epiphania exponens ersecu uccabulum;^ de faluatoris baptifmo ptra<ftans« exponitplalmu.xxviii.afferre domino^	n i ■	.	>nem	uel	oftenfioneiU
Jcs epiphaniojk §r$co nomme fic uocatur.Quod enim apud nos appantoe faIuator apparuit dicimus.Graeci epiphaniam uocant.Hoc autem ideo qa domius nofter	, ^tatem * rau1^
in tenebns.Licet enim oiim natus effet ex mana;& triginta iam anno^exp ^ jordane baptj ignorabatur a mundo.Eo tempore cognitus eft:quo ad ioannem baptntam,	h. benf co
zaretur aduenitiS: uox de c$lo patris intonantis audita eft,Hic eft filius meus dllf	fuper	caput
placuiiquem pater de exhs monftrauerat uoce:hunc fpiritus fandus uerfus in coIun ^nl1i0 nuid hacba Jius feaens tatftu quo^ ipfo uoluit demonftrareme quis alius dei filius putaretut ex p P
militate fublimiusfquid hac uilitare nobilius^baptizatur a feruo:5d a domino filius appellatur,Inter pubhV 18 o canos & meretrices & peccatores ad lauacrum uenit;& fandtior eft baptifta fuo.Lauatur a ioanne in carne:
& ipfe ioannem in fpiritu lauat. Aquae qux cstera mundare confueuerunt;domio noftro Jauante munda/ tae lunt.Iordanis fluuius q eo tempore quando populum ifrael eduxit iefus ad terram repromifliois fuerat cxiccatus: nunc mebris domini tactis fi potuiifet undis uno loco uoluerat congregariiut domini corpus attingeret.Videte fratres quomodo id quod in euangelio ledtum eft;in uigefimoodauo pfalmo fuerat am te pdictum. Vox domini fup aquas.Locums eft enim dei filius ad ioanemifine modoific enim oportet nos implere omne iufticia.Sequitur.Deus maieftatis intonuit:quando pater filio teftimonium reddidit dicens.
Hic eft filius meus diletiusa' quo mihi bene complacui. Vox domini confringetis exdros. Baptizatuschri ftus:& eredti prius atqj fublimes dxmones corruerunt.Succidit eos dominus tanq exdros libani & c6mi> nuit eos dominus tanq uitulus fragmenta arbo^ uentilans:& calcibus in ftirpes diuerfa difpergens.& econ trario de faluatore quid df:&: diledtus ficut filius unicornium filius crucis,De quo dicitur in cantico. aha* cuc.Cornua in manibus eiusabiabfcondit fortitudinem fuam.Poftq ergo diledus ifte crucifixus eftample tum eft illud quod feqtur in pfalmo. Vox domini intercidetis flama ignis,lllo,n.baptizato:& uniuerfo mu do chrifto lauante mundatoigehenx ignis extindtus eft. Vox domini concutietis defertum.Defert? fuit ec clefia qu$ filios non habebat. Ad praedicationem chrifti deferta comota eft:&f parturiit &C peperit:& nata e in una die gens tota fimul illaiqux ante dicebatur defertum cadesihoc e defertum fanditatis.fiqdem qus non habuerat fandhtatem coepit parere ceruos:& fandope emittere greges:q ferpentes interficiuntiqucne na contenunt:qbus difeurrentibus in toto orbe & chrifti euangelium praedicantibus i templo eius omnes dicent gloriam dcoidominus diluuium inhabitare facit.Confideremus totum orbem; refpidamus barba/ ras nationesiromanu quoc^ mente luftremus imperiu.ubiq? in chriftum credunt.-ubiq; in noftru deum ba prizantur;& ita fit ut non una aqua:fed quodamodo fit diluuiu baptifmo^:quapropter cofumatum eft ta bernaculu.Hoc.n.pfalmi iftius titulo pnotad*. Quonia ecclefia uiuis lapidibus extruda ciaffcramu^ domio filios dei;afferamus ei filios arietu apoftolo^ ate^ fando^;;&: imitemur faluatore noftru:qa ipe acpaftor & agnus 6C aries imolatur qui pro nobis appellatur in aegyptoiq pro ifaac cornibus tenetur i fentibus:&: dka mus.Dominus pafeit me,*& nihil mihi deerit in loco pafcuedbi me collocauit. Super aqua refedionis edu/ cauit me;cui eft honor & gloria in fecula feculo^ amen.
Sermo de quadragefima ad abftinentiam inuitansmbi etiam de tentatione faluatoris 52 myftico exitu de segypto tradatur,
Vomodo miles femp exercef ad proeliumiS; fimulatis idibus ucris poftea uulneribus pparaf; ita ois qdem chriftiano^ uita indiget abftinentia;fed maxime quando hoftis prope eft;& ppara tum aduerfum nos exercitum ducit inimicus.Omni feruis dei tempore ieiunandum efttfed tuc amplius cum ad imolationem agni ad myfterium baptifmatis:ad chrifti carne & fanguinem paramur.Statim ut oues fuas recedere uelle de ppno grege uiderit diabolus fremit; ira fcitur; furit: & totis aduerfus eas uiribus comouetunperire fibi exiftimans quicqd chrifto faluatur;o2 mori lynagoga: fuae: qc» quid ecclefiae uiuificatur.Quia ergo fratres chariflimi ad domini facramentum quadraginta die^ ieiunio pparamur ieiunemus tot diebus pro peccatis noftrisiquot pro fceleribus noftris dominus leiunauit. Illum poft baptifmu tentat diabolus.Non enim fciebat eum efte filium dei;propterea negligebat. Demip poftea cognofcere cupit in tentatione dicens;fi filius dei es:dic ut lapides ifti panes fiant:& fi tUius dei es: mitte te deorfum.Nos aut quia fit uelle filios dei fieri propterea expugnare nititur:& quafj ferpens ubricus nqftrqs inuoluere pedesme afeendere ualeamus ad cxlum.Si aut dominu tentare aufus eft uerfipellis <x nequaiqua/ to magis nos decipere non timebitfSi contra dei film & figulum fuum uas perditum repugnauittquato ma gis contra nos q inferioris ab eo naturx fumus fimul audebit infurgere^Si iuftus uix faluabit .impn & pec: catores ubi pmanebunt Non quo dominus nofter decipi potuerit a diaboloifed quo formadei acceperim omnibus fe tribuere uolens exemplumt nemo fibi in fanditate confidaticum enam ille temamn que non poffunt tentamenta fuperare.Hoc totum iccirco replicamus fratres chariHimiiut ioJlicita mete caueamus: ne exeuntes de xgypto 62 fic per quadraginta dies quafi per quadraginta	terram ^ ,
heremu feftinantes deftderemus carnes 62 olla*a:gypti;£ a ferpentibus mordeamur.cxiuimus de $gypto; qd nobis de xgypms cibislQui habemus caeleftem pane terrena alimera quid qu^rimus?Reliquimus pha taonemunuocemus auxilium dominimt nobis aecrvnnus rex in credentium paptnmate lumergatur.Ibi f*' reant equi:62afcenforeseiusabi fremensaduerfartinecera	aduerfus	- -
ne a domino percutiamur.Non detrahamus facerdotibus noftris^ magis a uicns ieiunemus q a cibisdicet & ciboRd abundantia frnt fomenta uitioru. Si aaron 62 mana contra moylen murmurantes dei Pr^ ^ruo fuo fenfount uindidam:qto magis fi aliquis noftrd 6pofttum fuum uipereo ore lacerabmdmina femen/ oapunietunSed 62 facerdotibus fimplidter pcauendum eftme dupfeimeme ftnnne dominr ambigam po teftatem.Si etiam moyfes 62 aaron;qui ad aquam contradidionis uifi te Auduaremon lepromiftionis intrareiutitp multo magis nos qui peccatorum pmimur pondere non uakbimu n < mum Iordanis tranfire;62 ad loeu circuncifionis uenire:ideft ad galgala peruemretft fcadalizauer m	de mi
mmis iftis,Vnde tam labores paftoris q gregis foecunditas;tam uDertas meffium q m horreis pparetur. Toto nixu ac labore tendamus;ut digni efficiamur aduentu pafch$.K carnibus ac lan
Sermo eiufdem in uigilia pafchx de imolarioe agni typiciiubi quge habenf in exodo jiii.c. d^ip|b_agn°
tepore ac modo manducandi myftice interptatundocens tepore efus agni etia a propriis uxoribus abitit
^Um'	,	r	iel)
Odie fratres chariflimi populus ifracl & uere.homo uidens deu(hoc quippe interptatur i r egredi iubef ex xgypto.V-iodie agnus dei qui tollit peccata mudi pro oium falute lugulatur. die fanguine illius poftes domo^iidefi: frontes noftrx depingunf.hodie occiduntur de feruitute pharaonis populus dei liberatur.Hodie percutiunf primogenita atgyptio^ 1 lita^non folu liberitfed etiam irrationabilia iumenta faluantur,homines & iumenta faluos facies don\^ Praeparemus nos fratres chariflimi ad imolationem agni;& apphendamus illuinon quando dubia lux ^ & adhuc lunae cornua non iplentunnon quando crefcere incipit uel decrefcere;fed quartadecima die: i , lumine confumato atq? perfedtoiquando tota eius lampas totus orbis impletur.Nec putemus a§nUI?1r anniculum ubicuqj pofle comedi.pcipitur nobis ut in una illu comedamus domoiidefl: ne extra eccleii imolari agnu putcmus.ex quo manifeftu efl:q> iudaei 8L hxretici &C oia conuenticula dogmatatp Perde, qui agnu in ecclefia non comeduntinon eos agni carnes comedereifed draconisrqui datus eft iuxta um in efca populis xthiopu.quomodo enim in diluuio non faluaturmifi qui in arca fuerit noe;& corruen te hienco una tantummodo raab meretrix: ideft ecclefia credentis ex gentibus cuftoditur domus i ita iu imoltione agniitunc uere agnus occidituricu m una madatur domo, erit inquit uobis agnus imaculatu*' de agnis St hxdis fumetis eu.Praecipitur & in alio loco;ut qui primo menfe pafcha facere non quiuerit: K eundo fadatduxta quod & nuc iubetur;ut qui non poteit habere agnutfaltem habeat haedum chriftus fn non ex haedis finquos a finiftris ftare iubetded pro diuerfitate merito^ unicui^ aut agnus;aut hxdus iir# Quaerif etiam quare non in die agnus ifte imolaturifed ad uefperam.Hxc caufa manifefta efl^ominus-U*' nofler atep faluator in confumatione faecuitm’ paflus eft.Vnde & ioanes in epiftola fua loquitur.Filioli uifllma hora efl;quando autem nouifiima eitifinito die nodis initium eft.Scd hoc intelligendu eftiq? ^r' in iflo feculo fumusndeft uerfamur in xgyptomo fumus in clara luce:fed in tenebris ateg caligie licet ecc fiaudeft luna quafi in node refpledeantame ueri folis no poflumus habere pfedum fulgorem.in una inq^ domo comedetis carnes aflas igni;& azima cu amaritudibus maducabitis.No comedetis ex eis crudu * codii aqu$:fed aflum ratu igni.Iubet nobis ut panes abfqj fermeto ueteris malitis di neqtiae cf>nlC-ratuc De quo fermeto in euangelio dominus difcipulis dicit.Cauete a fermeto pharilko^&f poftea in^erP ane fermentu pharifaeo^ efie dodrina.Et nos igif fi a dodria fxculi iflius uolumus effe aheni;5^ quafi e>
OS 3	r%r\c farpr^rsCcntriri 1	«> —/w <~ i r~\ ■ r — n, r	_	^	m
ma‘
cipias;
finc^ritatis 5i urinat*» i dtf — ■ — r * -	^. j-r —
biu facuh getilis quoq; poeta exprimesiobfequm mgt amicosiuentas odiu pant.Quod aut feqtunno ciU das carnes agniinem elixas comedamusnllud clt ne fcnpmras dmms quae uere carnes agni funnaut iuxta,bi ftoria tatu itell,gamus:&: ficut crudas eas affumamus in cbuiaut rurlum fcdm haereticos qbufdam allego' riis & nubilo iterptanonis ad puerfa quoq; dogmata denuemusiSi eneruemus eas:8i fuca uentate fubla a
titalistpedes fimplexiuxta hiftoria narratio.Inteftina aut qcqd itrinfecus in Iralatenqcqd fupficie tut:red dilieentiexamiatione comolitu:atq$ rumiatu a dodonbuspfert in mediu;& quod putabit elie dum idecoRz-hoc reperief efle uitale.Verbi gfa.Quid turpiusj Icripturis dici pot;q fi Ofee meretrit betur hre uxor6 & iudas cu thamar nuru fua concubat.Si dauid barfabex adulterio fordidef.&: onani $ us mdae feme niiaat i terra':ne liberos generet:H$c fi fcdm Iram itelliganf.none a gentibus & ab Qbuf^ quafi fcriptura^ ftercora codenanf atep irridcnffSed fi illa cxcutias.fi laues.fi fpus fandi	-s
quas.uertutur i Cibu fauod putabaf iutileiiuenif myllertf .No relinqtis de eo i mane:& os non coter de eoiSC qdrehquu fuerit de eo;ufc£ i mane igne cqburetis illud.Nihil de carnibus agni i {urtu^c, demnv feruemus.Quatucu($ p0ffumus comedamus.9 fiq i ea fortia funt dogmata uidelicet ecclefiai * -tatl0 tate.de re,uiiedoe.de aia de an2cl1s.de ceteris iftiufmodiiHxc no iuxta noftra opinione P**™Vnon pote nibus differamus* co^mSiied ita ut funt form pdicemus.Siqd au, qf, hoies rimus de carnibus agm comedereifeire debemus:® in futuro feculo dotirina fpus f=n* n“ dlbus uefiri« fit:8i comedemus il ud.Sic aut comedetisiiiud.Lubi uellri accindtuK calciameta ueft»^ ^ HucUiq; & baculum m manibus ue(tris;8; comedetis illud cum feftmationr.Pafcha eft em' doim oei	_ Lljz
pceptu eft.quales agni carnes comedere debeamus.nunc iubemr quo a nobis habitu ^01™	h(,|wS
b> inquit ueftri accinaiiSt iuCCma: ardentes in manibus ueftris.Et icannes zona pelhcea an^ )um nihil habens in fe molleatqj muliebreffed totum mrile & rigidum( homo quippe hmu	,	nl0rO,
habmfle defcribitur.Et nos ergo fi uolumus carnes agni comedere mortificemus lum f	. do eliis 0
ficemus opera carnis.^ hoc quod in iob de diabolo diciturtuirtus eius m lumbis aus*r. .	0DCra carn^
umbihco uentris eiusiocadatur in nobisine caro concupifcat aduerfus fpiritumfl^P	^
moitiiicemus:Sr purificati uefcemur agni carnibus. Vt aute fciamus fratres chariiimii-q
uxori debitum reddit:uacare non poteft orationitnec de carnibus agni comcderc.Moyfipraecipiturmt po* pulus ^ afccnfurus erat ad mdte oreb:ante tres dies purificef.Et dauid cu uenifiet ad abimelech facerdote: iterrogatus fi mudi fur pueri:refpodit purificatos eos efle ab heri 8C nudiudertius.Si aut panes ppofitionis no DOtcrat ah hi<::n nmres fuas tprio-^r rnmediiato maffis ille q de cxlo defcedit :nd Doteft ah hic n rnn>
«isujytk.u Vjuu CU l^CiLjUU VdlllCl UgUl madUCatUn lUlIlUblUdLdLV vuiiiu	uvu/vamu».	Quod	dUlC
fequicundd calciamenra i pedibus ufis:& baculum i manibus ufis:hoc iubef ;ut qdiu in heremo iftius fe' culi gradimur:calciati fimus calciametis pacismecubi in deferto fcorpius & coluber obrepat:necubi ferpes planta gradieris iuadat.Quod fi forte aduerfu nos cofurrexerinhabeamus uirga i manibus 6C percutiamus eum;& dicamusmirga tua 8C baculus tuusapfa me cofolata fuhVnde & myderium fcripturaru:qdiu p foli tudines ambulamus necefle habemus habere dC pelles p calciamentistqbus noftri teganf pedes. Quando uero terra' repromifllonis itramus:dicitur nobis cu iefu naue:folue calciamenti tui corrigia.Locus enim in quo ftasjfan&us ed.Et nos ergo quando itrauenmus regna cxlo^ no habemus opus calciamentis: non iis prxfidiis;qbus cuftodimur i feculo:fed ut nouu dicaiagnu illuiqui pro nobis eft occifus fequamur.Sed uu dete.ut de nobis dicat ioannes.lfti fur qui ueftimenta fua no coinquinaueruttuirgincs m.pmaferunq fequu lur agnuiquocucp uadit:xpm iefum.cui eft honor & gloria i faecula faeculo^ amen»
Beati Hieronymi pfbyteri fermo de dominico pafchxullius dei gloria attolles;& docens feptimu i cdta nmvdC fabbatum i dic dominicu mutatum.
On queo fratres chariffimi que mente cocepi:& ore proferre fermonem:% cordis mei feticiam lingua non explicat.Hoc aute no folu ego pationqui cupio narrare quae fentio:fed etiam & uos mecum patiminiiplus exultantes in cofcientiaiq eloquio proferetes. Videtur mihi haec dies CX' teris diebus efle lucidionfol mundo clarior illuxifle, Adra quo<p 8£ omnia elementa lxtari:& q patiente domino pprium lumen retraxerant & fugeranr:& noluerant creatorem fuu afpicere crucifixum: hxc nunc uidtorem illum;& ab iferis refurgente:fuo fi dici pot fulgoreifuo proferuntur officio.Credir ca:^ lum:credit terra:& fagena quae totu mudum pifcata eft iudxos tenere non potuit,Haec dies quam fecit do minus:exultemus dL laetemur in ea.Quomo maria uirgo mater domini inter omnes mulieres principatum tenetuta inter exteros dies hxc oium dierum mater elt.Rem nouam dico:fed qux feripturaru uocibus co probatur.H^c dies 8C una de fepte & extra feptem eft.Hxc e dies qux appellatur odtaua.Vnde & f quibuf^ dam pfalmo^ titulis fupra feribitur pro odtaua.Hxc eft in qua fynagoga finitur:^ ecclefia nafcitur.Hxc i cuius numero odo aix faluatae funt in archa noe,Similiter inquit & petrusmos faluos facit ecclefia,Hxc c & de qua ecclefiaftes prxcipit.Date partem feptemtdate & odto,Hi funt odo gradus:per quos in ezechiele tepludeifcadimus.Hxcotiauadies:decuiusfacramento:^oiumnationuinxpifidetodlauusquo^ pfaV mus incipit.Domine dominus noftenq admirabile e nomen tuu in uniuerfa terra,bt quid mihi necefle e infinita replicareiDies me deficiet:fi uoluero omne diei iftiusexponere facramentu.Hoc rantum dico: qd' uniuerfa fabbati gratia:& antiqua illa feftiuitas populi iudxoruidiei iftius folenitate mutata elt.llli i fabba 10 no faciebat opus feruilemos i die dominica:hoc e refurredtioisiopus feruile no lacimusrqa uitns &pdis non feruimus.Qiji .n.facit peccatuderuus c pcccati.llli de domibus fuis no egrediebantunS/ nos de domo xpi no egredimur.fumus.n.i ecdefia.llli no accedebat igne i die fabbatimos econtrano accendimus nobis
—X	_	-r	.	-	1	^	1	-lir	Icrnr	nem mitterem tprr.lm»
ueremt no tefrigefat i nobis chantas dci.llli per diem fabbati no ambulabat in itmere.Perdtderut emm tl. lum:q dixit.Ego fum uia.Nos aute dicimus,Beati imaculati q ambulat in lege dpmim.bt l eet-Viam ueti tatis elegi:& uia luftittcationu tuaru doce me,Illi de fpinis dominum cotonauerut.nos aut uiuetimus lapi des pcio(i;dominum noitru coronabimus.Caput iperatoru iftius feculi ornat diadema.nosio i capite no» ftri regis iponimurtut ornemur a capite.llli non fufceperunt chnftu:& furcepturi lunt ^mixpm.n^ ^ mus humile filium dei.-ut poftea habeamus triunpha'tem. Ad extremu nofter hircus antt domini imolaf altare.llloy hircus antixps cofputus Si maleditius proiidf in folitudinem.N°»cr m domino igredif paradifum.llloru latro homicida atqj blaftemus monf in peccatio fuo.Hl|S barabas dimittitur. nobls xps occidif .Pro quibus uniuerfis fratres chariffimi confona pariter uoce carJtemus.Hacdies qua fccit donu-nusiexultemus S£ laetemur in ea,Ignitam illa* rompheam:& paradifi ,anu^>f ” ^ullus potuit effringere hodie chriltus cu latrone referauit.ldeo hodie chriftus dixit ad angelos-^riK m hi p°nas mftiC»:igref' &s in eas confitebor dominoiquat cum femel aperta eftinung credent.bus claud,tur.E, eo tepore quo paf fos eft dominusiulq; ad praefente diemifemper h$c porta daufa Si	f	omnee
aeduhs,teferata eft iuftis &credentibus.Per hanc igreffus eft petrusungreffus eft paulus. Per hanC
&ntii St martyres itrauerunt.Per hanc quot,d?e defoto mudo^uftom ammae mgredmmr.Duae por = fut
P°Na paradifi;8£ porta ecddite.Per portam ecclefiae intramus pott^difi.lta debemus u'orrc"e P1™.domo illa; & eietii foras a beftiis deuoremuriquas in al,° 1°“^«3 formidans «t- ^ t adas beftnsanimas confitendum tibi.Ecce nunc dominus ftans in	,a.d "°mffis
domo ipfius:quam quicuncp fandtorum fuerit in«eflbs:quamuis diabolus prohibeat: quamuis mimicus
accufet;ipfe e?t fiqui^em accufator fratrum ncftrorumupfe
fexto pfalmo dicif :qui fandius fuerit:no cofundeturicu loquef inimicis fuis in porta in po iu.cui eft ®01 ^ $oria in Becula faeculorum amen.
Alius fermo Beati Hieronymi de refurrcdtoe dominica,! quo & d$monu metu 81 defideriu pfum i chrifti ad inferos cotemplatun^paiTionem quocp ac refurredtionem ipfius ueteris teftamenti figuris an ciatam declarat.	1(-.
Xulca c$Iu:&! Ixticia elTo terra.dies ifte amplius nobis ex fepulchroradiauit:q defole refu i • ''«fernus ga refolutus eft;gaudeat qa uifitatus efl:;refultet qa ignota luce pou faecula i ' pfundae notiis caligine refpirauit.O pulchra luxzquae de cadido cxli failigio^prpif
 	J	'_r	fi/	iti nmhra mnrtic fnk.v» „L,t-o iipftif^i.v-OielU 'i
uiuiux i ^mndae noctis caugine reipirauit.w puiv*na iua^ux ae caaiao lxh & iter fluenta purpurea fedetes! tenebris & in umbra mortis fubita charitate ueluftnCoie b tur$ternanoxifero^ixpodefccdeterefpleduinfiluitflridorillelugetimdiruptaceciderutuiculadanat . ru:attoriit$ mentes obftupuere torto^ ois fimul officina ipia cotremuiticu xpm repente in fuis Idibus dit.Mox igif ferruginei lanitore defcedente xpoitalia iter fe cxci per umbrofa filetia;cum umbra fubm murat.Quifna eft ifte terribilis:&: miro fpledore corufcus^Nuquid tale nofter excepit tartarus^Nuquid noflra cauerna tale euomuit mundusdnuafor eft iftemon debitor;& fratior e no pcatoniudicem uideru non fupplice.Pugnare uenitino fuccubere.eripere no manere.Vbi nam putatis focii nri ac ianitores dorni ebanncu ille debellator clauftra uexabatftfte fi reus effenaudax non tiTet.Si eum aliq delitia fufcarentin^ q fulgore noftras tenebras diftiparet.Sed fi deusiut qd huc nenitCSi ho eft;qd pfumpfitfSi deusiqd ! fepul/ chro facitfSi hoiquare captiuos foluit^Nuquid na cu autiore noftro foedus copofuit^An forte & ipfum ag
PJ fir ad nnf>r3 rpana rranfmir^prrp mnrmncrprrp ni/>ncprfit.illnfiK eft Dra^Iiator nnftet
iumc apparuic./in torte loi de mudo migraumbed nec aelum noDis aitraip paret:a tamen miernus Quid facicmus^Quo couertemur cotra iftufCruetas domos:6<f obtinere noftrce cauernae porta^ cu ua' as non ualemus male !rrauimus:tanta lucem obtenebrare neqmusiopprimere tata uirtute pditum lemus.noftra quo^ urgeri colla cdfpicimus:&: de noftro ifup iteritu formidamus.Quid nobis e cae 1 uarC gis recetioribus ultra iufta ultione flagellamurmotie nfa coteti fuimus antris nfis occultabamur. radiis folis pdimur^Quarc uioletia difturbamur^Quare i nris fedibus captiuamur^Mox igitur xps i P ^ crudeles miniftros poena^ acies dirigitiatcp iplacabiles turmas: framea diuina cocidit fremut diri lub tore carnifices;& rabiofis adatii ftridoribus cdtabefcut.Ipfa quo^ atra ferrei cubilis itrate fortiftlnao ^ tiore sternis uetiibus colliganf .Hoc na^ ita futu^ dominus ipfe pmifetat dices.Nemo Itrat! domu 1° tis:& uafa eius diripit.nifi orilis alligauent forte.dd fic uafa eius diripiet.Tnftes igif mox lugetefq; diutur no fqualore tnrbsipopubcR uexati cocurrunt.& retioris fui ueftigiis aduoluutur.Ecce apoftolica ditia F banf.f nomine iefu oe genu fletiaticxleftiu terreftriu & iferno^.Mox igif captius ais de cuftodiis relaxa tsa tartaro pdierunregnacn csloi* ifta fupplicatioe deplorant. Venifti tade clsmentiffime lefu: fuccurre ia 8C parce feffis Nur iftf s fsuas exngue minas,la' miferandos refolue mugitus.Redemifti umos eruce tua. Er^e mortuos n^	forte mudus ipfe	ad	aduetum	tuu o!s creatura pedebat.
Tibi noftra tormeta fufcirabante femP infernus ifte pauebat.Du hic es abfolue reosidu afcedens defende tuos.du hic es uniuerfa clauftra foluanfidu afccderis no claudanf.Tu folus caput draconis cominuere po; tuifti:tu portas sreas 8C ueties ferreos uoluifti coterere.Pateat q fumus pcantibus ianu*Lux non defit pi^ & fi redieris ad corpus maieftate tuaino priuetur infernus poteria tua.Polt auditas ita^ pces:poft compo tas legesipoft demerfos! atrs uoraginis foffa tortoresirex nofter hodie de ifens triumphator 8C laureatu exiuit>nec cadidatu ofticiu defuitifed Ista cu principe fuo ois beatoru turba ,pcefiit;ficut i euangelio ic ptu e:qa refumpnre domino multa corpora fantio^:q dormieratffurrexerut cu eo:& exeutes de mpn^m tis poft refurreA.nnp p1US uenerut! fantiam ciuitatem.&: apparuerut multis.Repedat igif ad ^adiu (ub triuphator ite8, UiQUr.uC nouerit o!s mudus.-qa rediuit ab iferis xps.Glorientur ergo credetes.Plauda nibus oes getesqa rex nofter 8C i feculo triuphaf iferos uicit.Beneficia dei noftri cu magna at($ ca fintttame necnoua pbanf neq? fuhitaffed ab initio fscuh & pditia fut oraculis^ pfigurata myten Sacra domini paeonem ab iofis mudi coalefcetis exordiis ueteris teftameti refpofa cecinerunt: ftum dominum ptsdicatu ac enuciatd fuis fidelibus apparereiex ipfo^ libris & uolumibus dis abf^ dubio nitif ormiWiis*q cam de aduerfarii affent iftrumetis.fpeciofa uitioria e:cotrari PujncerC tolis fuisiuelut propria iaqu|ls ^etiteidC tcftimoio^ fuo^ uocibus cofutare:& smulu telis fu ^ ut oppugnatoris tui argUm€ta mjs probenf utilitatibus mihtare.itacp i domini nri	. omnlu fidelP
hois cofta mater dutio^ uiuetiu eua rducif ex huius facro latere & falutari uulnereiecd. - jetate ma£fta um parens reparada m6ftraf jn ei- typ0 abel uitius occidif :& inoces fraterna tanq lU^_ n(i»rttir a(j mti1 tut.Hicide dominus i noui(rlmamudi fenefcens^tatepfigura beatiabrahslog^ulPr(,ximDrouif0 ari^ mam:quo tepore dum nouo facrificio in unici filn funugulum pius parricida con^fl 'tes hsrente cot' es ocuhs eius apparuitfficut eloquitur fermo diuinus.Et uidit abraham arietem intc^ ^ t m peccato^ nibus.Inter uepres inquit.Requiramus qu^ ifta fit nouitasndeft in multitudine c!rc“^?ceimuPs: cornu» hsrentem cornibusadeft ad crucis cornua^clauorum cofixione pendente.ficut i aholoc	^ ^ depll
m manibus eius funt.hoc ideo qUia ueneradas manus eius patibuli brachia fufceperut.ite p	^ jjt;
tatus eft;quado fpineo ferto inocetis & iufticis autior illufus eft^ed ahud itrofpiceie u
<j> ifaac a patre altaribus admouemnac fubito aries pro eo non mutata fed duplicata oblatioe fupponitur. Gemina hic adoranda fubdatia redemptoris oftenditur.Dei enim unigenitus offertunSi: uirginis primoge tiitus Imolatur.Hoc quotp dominica paflionis pfigurabat mfignia:quod legimus beatum hdifeum fepul chro conditum ingefto a latrunculis cadauere intra tumulu fuumicorpus extindti tadtu facri corporis iu' icitafle.Quis hic alius praefigurabafmifi dominus nofter iefus chnftus;qui refurrcdlione de morte largit; 8C uitam fepultus operatur»in latronibus etenim mudua prophetx uirtutibus chnltum dominu recogno fce.Adhuc celeberrime per feripturas fidas etiam i prophetx iona: laboribus;^ eninis chnfti paffio ac furredio prxfignanf.Hic ionas(quod fidei ueftrae non arbitramur inccgnitum)rypum domini gefliflep-feribitur ipfe enim dominus dixit.Sicut fuit ionas in uentre ceti tribus diebus & tribus nodibusara erit fi lius hominis in corde terra: tribus diebus 8C tribus nodibus.Hic inq ionas ad prxdicandum niniuitis irx cxleftis offenfam domino iubente dirigituripraricius triftem fentcntiam propheta populi conuerfione ua^ cuandammauim profugus qux tharfum petebat ingreditur.fed nautis exorta tempcftate turbatisjforte flu dibus daturi faucibus ceti pifeis demerfus excipitur.fed pifce illefum erudante depefitum tertia die terris refundit.Videte dominum etiam in ueteri teftamento in ferui forma mirabiliter apparereiuidete quomodo fe ante adis feculis indicauit fcdm feruilis form$ humilitatem ueturumdonas iram domini praedicaturus ad magna niniuita^: deftinaf urbem;didurus adhuc quadraginta dies 8i niniue fubuertef. &C xps ad mundi mittitur ciuitatem.ut diem faludsi&pfinitu iudicii tempus annunciet.lonas nauim expetinxps ccclefiamjonas fludibus agitatunxps mudi turbinibus exercef.Nifi ionas perditum defmauis periculum non fedatur.Sic non liberatur ecclefiajnifi chrifti morte ialuetur.Nauts dimifiuri ionam tamen uerentur: & dicunr.Domine ne des fuper nos fanguinem innocetem.None uobis uidetur naurarum imprxeatio pi' lati eife confefllo.qui tradit chriftum:& tame lauat manus fuas;& dicitimudus ego fum a fanguine iufti hu ius.q congrue per perfonam gentilem fides getium pdicaturiDicit itaqj ionas in oratione fua.Tolle igitur domine animam meaiqa melior eft mihi mors q uira,Dicat hoc rebus dominus nofter iefus chriftus.Quia melior eft mihi mors q uitaudeft uiuens unam mdarorum gete faluare non potui.-morianut uniuerfus mu dus mea morte faluef.Ionam cetus pifeis excepit imerfumded non contigit deuoratum.& que malitia hominum perdidinbeftia efuriens cuftodiuit.plenis uifceribus fame patif;& i prxdam quam abforbuit ml fi bi licere miraf.Quis eft ifte qui inter auidos ndus abfumi poteftfCibus elhcorreptio non eft.Tradif per-ditiois pfundo;& feruatur ipfius mortis obfequio. Quis eft ifte;q uaftiflimos fmus periculorum totus in^ greditur;& fub altitudine condufus imcnfa atqj mortiferamitali aere pafcif;& diminus in alienam reru na turam in uitx exilium cu uita peregrinate mortis fuperftes annunciat mudi falutem^Puto qj hic e domi nus nofter iefus xpsiquem feua mors inexplebilis belua in efcam fuam rapuite praeda fuam captiuam co-tremuit.quem etu terra forbuerat crucifixu:tamen quem non inuenerat reu.non poterat tenere damnatu. qa culpa non facit poena;fed caufa quafi (olitu cibu pditum in origine mundi hominem deuorauit.fed ma gnam efle cibi ipfius dignitatem praefocata cognouit.At^ ideo diurnus fermo c6memorar;& pcepit pifei: 6C euomuit ionam in aridam,Praecepit ergo beftiae:praecepit morti femper efurientiipraeccpit abyflis &c in-fernomt mundo reftituant faluatorem.Euomuit au te hoc debemus accipcreiq) eximis^ uilcerrbus mortis meretrix uida morte remeaueritiatqj ea eximis pcordiis inferni perditio exulcerata reddiderit. Videmus itaq? in prophetx afflidhombus apertifiime prxfiguraram pariter di morte di refurredione. Quapropter quod impletu cernis in feruo;credere non cuntftens in domino.Quae cum ita finnperfpice ho quantu uale as:& perpede quid debeas:pcrfpice quantu ualeasmt tandem uilis efle tibi definas;ut uel pro oc erubefce-dis fubiacere uitiis dedignerisjdum generofitatem tua de creatoris ac reparatoris dignitate metlris. Habet caufas quibus te ipfe confundat;cur indignis dominis uido corde fubdatur: cui gloria ^terna ^mittitur K fic gemmo priuilegio:q dudum d,u,n$ imaginis paiticipatioe fulgebasiefficens	n°bih:a
te prsciofus.Vnde 9 fortis efle poflis contra hoftem tuunnterroga flatu iuumqu°d ubi dominus ad de, bellandum m mebris tuis mudi principem & fpintales nequitias fuperandas	facu	«tem.
ac fi impoffibile non putesiut tranfferri obtineas in angelicas beatuudinesicum hoc te u o angelicas de. Ulceris poteftates.Non ergo te degenere ac defpedtum faciat uitaiquen, «rn ouife rL lS Km prOt0 bfle uel grana.fed curfum fidelis xpi fanguis ad fuperna fiducialiter extoI^Nam 9U1 le «lefli ptarao ui, dent redemptos;ad cxleftia non dubitent pparatos	.	_
Sermo fandi hieronymi pfbyteri ad paula & euftochium ac reliquas uirgines de afiuptione gloriofim dei genitricis Maria: femper uirginis.in quo poft ofationem qu^lorie!P f Ponensjan cum corpore fit afiumpta.& temere diffinire non audens infolutam rdiauir.eefta ipfius poft afccfum domini cotempbtur Plurima dicit ad gloriam eiufdem uirginis Marfe,multa de inyA^rio incarnatiois eloquitur;^ ad excremu ^ ipfius imitationem uirgines exhortatur. ‘	,	A	.«
Ogitis me o paula 8t euftochiu imo charitas xpi copellit: q uobis dudu tractati Dus
loq cofueuera.ut nouo loquendi eenere.fantftis d uobifcu degut uirginibus latino utens
pSZSZ2X83S2£i$^^
fari geftiunt.cum necdum poflint ad plenuyerba formare,maxime quia propter fimpl^
ciores qfcp id me depromere copellitisiut heat fatiu collegiu urum fermoe latio q
occupent laudibus eadem die.quibufue diuinis uacent ledtionibusipraefertim cum & eadem in mulus f uitatibus multorum fandorum patrum ftudia miro cuderint eloquio.qu^ de hac qde uberius u"1<^1 -uS pturis diuinis pdicata le^unf.Quid eni alid fonat euagelia nifi dominu nafcete ex mana uirgine o£ oia	,
incremeta quouft^ fuit i mundo,dutaxat diuinis efferut pconiis^Porro ab exordio fandi euagclngabr archangclum colloquentem mari$ didiciftisiS^ deinceps reliqua omnia plenius legiftis.ad pradepe « paula te tefte nato puero inter crepundia noui partus.& quaerelas nefcii ploratus.pfefceninis glotia | f fis deo & i terra pax hoibus bonae uoluntatis multitudine angeloijd catatiia audiuifti;& radiatem fuella u fti.Paftoribus ffnn^r pnanaplirarihncrrprlidilbi.Ma^os Dterea tria deferetes munem i uifione beatis ocu
magis deum euole
fi caelatu ee
puciu i piepioaaorain.oea torte coqueuame aeiature;q> ic	viuniauib.nu	qa ego u vccidtv* ^
bas tefte cofcientiaimihi narrare ante prxfepiu ubi pluhmu lachrymata es no debueras.Quod ut ueru tear:xpi praeconia etiam fi uoluero adiuratus neqj tuas laudes oio tacere queo.Iccirco tue te interrogen lixiquas lade nutris.Tu ea melius referabis:quae nefcio fi per fpecie aliquaicerte aut in fpiritu uidifti»ynd uos o filix pulfate matre pcibusipulfate ad oftium inuitantis amici;fi quo modo tandem uobis aperiatur» qux referata funt matri.Verutamen de his qd plura dica^Omnia faluatoris gefta & bearx marix obfequ^ necnon adus uitx ex euangelio didiciftis.Et nunc quid fupereft ut ab aliquo dodorum requiratisfDc aliu ptione emfdem tamen bcatx dei genitricis fempq; uirginis marix qualiter aiTumpta elt.qa ueftra id dcp0/ fcit intentio pfentia abfens fcnbere uobis curaui.qux abfentia prxfens deuotus obtuli.ut habeat fandum collegiu ueftru in die tatx folenitatis munus latim fermonis in quo difcat tenera ifantia ladis experiri dul« cedine.5^ de exiguiseximia cogitare qualiter fauente deo p fingulos anos tota hxc dies expcdaf in laudem & cum gaudio celebref.ne forte fi uenerit uedris in manibus illud apocryphu de tranfitu ciufdem uirgi"DlS dubia pro certis recipiatis.q(i multi latino^ pietatis amore ftudio legendi carius ampledunf: prxfertim cu ex his nihil aliud experiri poflit pro certomifi hodierna die glonofa migrauit a corpore ♦ Monftratu aute fepulchrum eius cernentibus ufq$ ad pfens in uallis iofaphat medio.qux uallis c inter morem M011^ montem oliuctipofita.quam & tu o paula oculis afpexifti ubi in eius honore fabricata eft ecdefia mitf> pideo tabulam in qua fepulta fuifle.ut fcire poteltis ab oibus ibidem pdicatur.fed nunc uacuu effe ma ^ leu cernetibus oftedif.hxc iccirco dixeri qa multi noftroru dubitat.utru aflupta fuerit fimulcu corP V e abierit relido corpe Quo aute uel quo tpe aut a qbus perfonis fandifiimu corpus eius ide ablatum ^ uel ubi tranfpofim.utru ue refurrexerit ncfcif.quis nonulli aftruere uelitea iam refufcitatam.& beata xpo imortalitate in cxleftibus ueftiriiquod Qi de beato ioanne euangelifta cius miniitro.cui uirgini a XF uirgo comiffa eH: plurimi afleuerant:qa in fepulchro eius ut fcrf no nifi manna inucnif. quod 3C fcatUi i cernitur, Verutamen quid horU uerius cenfeaf ambigimus.Melius tamen deo totu.cui nihil ipofllbile d comittimus.q ut aliquid temere diffinire uelimus audoritate noftra qd1 no probamusificuti & de iis quos cum domino teftc euangelio refurrexiffe credimus.Sed utru redierint in puluerem certum non habemU nifi 9, legimus.qa multa corpora fanaorumig dormieram furrexemt ac uenerunt ,n fanda auitatem f«l ce: tierufalem &: anDamemnt multis.de qbus profedo nonulli dodorum fenierunt etia & m fms relique' runt fmntis m hmEeroema ftt copSta rcfurretiio.Fatentur enl g, uer, teftes nd elTentmifi 8i uera eo rum elTet refmredio Vnde & beatus petrus dixilTe legitur cum de dauid loquetef jn teftimonium. Et ^ pulchrum innnir pine aoud nos eft quafi non fit aulus dicere $ ipfe aut corpus eius apud nos eft, fed ranttf fepulchru mm codims fuerat.Hmc aiunt refurrexille &' ipfum cu cKteris fandis.S.'ideo uacuti remanfiff toaufoleu.ut nunc beatte maria: cernidquod fane factu & de aliis qbufliEet locis fctipturarum	%
nantur.o. hi iam cu xpo regnent rerufcitati 1 acerna focietate.Quod qa deo nihil eft ipollibile. nec_n°s beata maria nimine fadu abnuimus;qq pp cautela falua fide pio magis defiderio opinari,oportcat qlCd te diffinire quod fine periculo nefcitur. Vnde de his ex quibus certi lumus tantifper loquamur ad exho tionem ueftram nnalicunot fermonead edifficationem di laudem nominis dei.ut & religio conferuetu £ famulatu.^ deuotio aueeatur oro affiduiquoniam hxc eft uirgo qux fola fteremit uniuerfam h$reti prauitatem fob f.r nnft deum nos confirmet in omniucritate.fuifcp comendet mentis 5i pra*0. xilietur.ut & jpfi • inuenlamur in eius laudibus,Quod fi quxritur poft afcenfionem domini qu h rinunum pro cett0 eft.quia uirgo fandta corpore ac mente permanfit.Quam fane angelus gabrie leftis paranymphus ita^am cuft0diuit,& loannes apoftolus at^ euangeiifta.cui xps eam de , dcfez uirgo uirginem feruauit.fuifcn ei deferuiuit obfeqmismon 9 eximius ille fandoru chorus apo	^^ m
fi-iorif pym.infPr nii*...-, . «-> ^	Itrans	&	exiens familiarinc rr,r,fnli>do rhriftl JUC	.___
uerfa licet & apoftoli pet eunde fpiritu fandtum omnia cognouerint. & in omnem fd° nrur 3ffedtu dik&l ritatem.Qipm fane beatam uireinem.&: fi omnes ueneran funt difcipuli.ei^ famul3^ f m quafi matre onis ioannes tamen ampliUs ac fpecialius uf«$ m finem uitx qui fibi comiflam accep* cCCc mater tua:uc filius.cni benignus magifter de cruce mulier inquit ecce filius tuus.ad difcipulum aur^ nitas alicui uirgo uirgini coh£reret,& deferuiret officiofiftime cura adoptiois.No.n.pudicilii^3 uenuftus cduef puloss redius q uirgini comedae.ut eet ad iuice grata focietasft floridus	alrera£
fadi uemans alternati pudicitia^ fpledore decoratus,Vna fiqde uirtus uirgmiratisj - QrmDtio<tame ^ portio rmaria.AItera qde;qa foecudior:fed ipfa.ipfa ueroifed alteratqa &fi ijpfaeade^	nM
cuditas itegritatis loge gloriofior q uirgitatis,Iccirco fixeuditas 1 illa tota deilica e u b
fcdm naturam nafcendi uirginitas.ubi foecunditas praedicatunneq; foccunditas.ubi uirginitas integra con feruaturJdeoq; totum fupercxcellunt de illa quse dicuntunquia funt diuina at<^ ineffabilia «Vnde uirgini> tas & foecunditas prolis fuperueniens nouitas eftiqq humanu cernaf ex carne quod nafeitur uerumtamen & fi magnificentior multu uirginitas in maria ,ppter gratiae excellentia:una tame integritas carnis. 6c una uirtus quae ad inuiccm tanq cognata fociantur.Hinc quocp ioannes quicqd efl: quod maria genuit euageli^ zando fuo comendat eloquio,Verbu inquit i principio erat,8£ uerbu erat apud ded;& deus erat uerbu.Ipfu deu genuit beata & gloriofa uirgo maria ex fe carne fadtumJccirco 8t uirginitas loge facratior.& foecundv tas ut ita dica multo ieffabilioriq fuo potuerit ille explicare eloquio,Verutame quantum uirginitas cogna tior uirginitatiitato beatus euangelifta exteris excellentior & uicinior uerbo.ldeo qcquid eft quod uirgo genuititotu^ut potuit homo per fpiritum fandtu nobis referauit manifeftius:& docuit.Cxteru ad excplu humanaeuitae couerfatio eius pofi: afcenfione xpigeneraliter cu apoftolis firinquoufcg difpergunf ficut lu cas meminit dicens,<j regreffi quidem a monte oliueti hierofolyma uenerut.& afeenderunt i coenaculum ubi manebant petrus di. ioannes.iacobus & andreas,philippus & thomas.bartholomeus 8i matthxus, iaco bus alphei fimon zelotes & iudas iacobi.Hi omnes inquit eratperfeuerantes unanimiter i oratione cu mu lieribus 8i maria mater iefu:6<: fratribus eius»Ecce iefu afcedente cu quibus uirgo uacat [ fchola mrtumm 6i meditatur in legemadatoru dei:ut &i ipfa fit forma difciplinx xpi;8d exemplu perfediois mrginibus,G> uerfaf aute cum teftibus fandtx refurredionis 8i ipfa teftis.Conuerfatur cum fenatoribus cxli infra curia paradifi.fub fpiritus fandi difciplina 8i magifterio totius diuinx maieifatis Jnuenit prima beata maria initer primas fumi regis cohortestquoru uita iam no erat de terris in qbus chriftus prxliabatur fcd de^cxlis ♦ Hinc afcendiiTe leguntur i coenaculumii quo pafcha digniflime celebratur.lbi quippe manebant cu mada matre iefu unanimiter afpirati i charitate.perfeuerates i oratione donec iduerenf uirtute ex alto ♦ Cceperat enim iam orareiqui dudum cu domino conuerfantes uirmtibus 8i miraculis pafcebanf,Et bene perfeuera tes i orationemihil hxfitantes:donec acciperent munera fpiritus fandi quse pofcebant.Quos 8C uos o filix imitamini.qux in-fchola chrifti permanere uouiftis.Perfeuerate in orationibus unanimiter uiuetes, donec intrare poflitis gaudia xterna uitxiquo beata uirgo foeliciter hodie introiuit alternantibus hymnidicis an seloru choris, itra pafcua xterna uiriditatis.ubi una focietas ciuiu fupernoru.ubi dulcis folemnitas angelo rum ubi poft labores 8i erunas foelix QC fuauis refedio e animarum.Hodie nacp gloriofa femper uirgo ma* ria cxlos afcendinrogo gaudete qa ut ita fatearnneffabiliter fublimata cu chrifto regnat in xternum. Regi na mundi hodie de terris 8i de prxfenti fxculo nequa eripit.Iterum dico gaudete:qa fecura de fua imarcef fibili gloria ad cxli iam peruenit palatium.Exultate inqua & gaudete & letetur omnis orbis:quia hodie no bis oibus eius interuenientibus meritis falus auda efl:,Vobis quo^ diligentibus eam honor & uirtus una cu reliquis facris uirginibus amplior prxftatur & gratia.Iccirco dilediflim$ letamini & laudate.quia fi de um ore pphetico in fandis fuis laudare iubemunmulto magis i hac caelebritate beatx marix uirginis ma^ tris eius oportet cu hymnis 6i canticis diligentius extollere,& dignis deo iubilare prxcomis.ac mylticis ho norare muneribus.Nulli enim dubium quin totu ad gloria laudis eius pertineat: quicquid digne genitrici fux impenfum fuerit atep foleniter attnbutu.Ex quo timeo fatis & ualde per ume fco, d u ucftr is c u pio pare re profedibus ne forte ficut iprobus.ita QC indignus laudator iueniar.pfedo cu nec fan ^ fas 1 ^ fuppeditet.ut beatam 8i gloriofam uirginem mariam digne laudare quea:quonia utucru‘ ^ 1 humanis dici poteft uerbis.minus eft a laude cxli,qa diuinis eft 6i angelicis excellentius prxdica.a & lauda ta pconiis.A prophetis quidc pronunciata‘a patriarchis figuris & enigmatibus phgnata.aD eyan^intis ex., hibita 8i moftrata: ab angelo uenerabiliter.ara oEciofiflime falutata.Prxterea qualis	elleC:	aq	eo
dem angelo diuinitus declaratur cu dicitur. Aue maria gratia plena dominus tecuibenedictam m mulieri bus.Talibus nancp decebat uirginem mariam oppignerari muneribus ut effet gratia pc.q^,^ at cciis gloriam.terris deu pacem^ refudit fidem gentibus finem uitiis uitx ordinem.mor! P Et be ne angelus ad uirginem mittif:quia fempe! eft angelis cognata uirginitas.Profef^ uiuere non terrena uita eft:fed cxleftis,Vnde in carne angelicam gloriam acqUJ - ‘	-	-i	.ntumv- 9.
habere.Efle enim angelum foelicitatis eft.effe uero uirginem uirtutis.du
gratiatquod habet angelus ex natura.Vtrun^ tamen & eife uirginem	r	'
ummon humanum.Aue inquit gratia plena.& bene plenatqa exteris per Par^es Pr^ltat/manx uero fimul fe tora mfudit plenitudo gratiar.hoc quippe eft quo7ZEDefce»det ^ uellus VeHus namep cum fit de corporemefcit corporis paffionem.Sic SC uirginitas cuna iit in carnc.nefcit uitia carms. Csleftis planeimbet in uirgineum uellus placido fe effudit elapfu.S: tQ^diumitaos unda fe contute ^‘quando uerbum caro fadtum eft. ac deinde per crucis patibulum expreflum terris omnibus P1^	.
lUtiS e#udit^ ftiUiddia §rati$ h,limanlS pr3Eftitit mentibus.Dominustecumqun.Mira res.iarn<umuir gme.Erat qui ad uirginem mittebat angelum.& prxceflit nunciu fuudms.fed a deo no recefli . potuit locis,quj oibus habef in locis:8C totus ubiq; eft.fine quo nihil tolu.Brgouerbupatrisnunq apredi fcedes.ho	fieri dignatus eft fecreto fuo myfterio qd1 ipfe nomt.qui quonia totu	f
homo totus eft,Si totu accipies qd" dei eftzoio aliud q deus.qui natus eft ex mana efle no P ‘ d us o,a & p6t,propterea qa ita eft.fciuit fe ac potuit i utero uirg.ms fme to corrupn^ mtlceriatcB un r, at unus eet xps deus & bo una pfona.unaq; fubftatia. ob qd dei genetrix ekaa&prxdeaaimeab angelo gratia falutaf &pratdicaf plena.Vere plena.per qua largo fadi fpusimbreifupfufaeftois matura . Et ideo C^tis eam deuotifllme primu angelus ueneratur.6^ falutat.Mirat ita($ di ipfe qualis q q
tar.No it delatio
eatenus plena.In maria uero totius gfx.qux in chrifto eft plenitudo ueninqq aliter.Et ideo iqt	^
tu inter mulieres.idell plus benedidta q oes mulieres.ac per hoc quicquid maledidionis infufum elt P totum abftulit bcnedidio mari$;infup gratia refudit xps ortus.qua non habuit prius omnis mundus* 5 ^ tur quod natura no habuit.ufus nefciuit.ignorauit ratio.mes non capit humana.pauet c$lu. ftupet te • rreatiir.-! nfc pn-i	rorn	pi>	nnnd ner trabriele mariae diuinirnc nnri.irnr.fi^ Der xpm 3u _
uumur penitus ignorat, l ame u aa nxc nemo iuuncu>	vlliluuu^	venare nuu u<.uuv s.»- .	-
bet peccator a laudibusiquauis explere no queat.qd' fentitur» Vnde fermo diuinus cu de peccatore ag pfalmisifacraficium inqt laudis honorificabit me.S^ illic iter e.quo oftendam illi falutare dei. Ac n dicat.Illic iter c laudis ad aeterna laudem fine fine manfuram.fcd nemo apprehedec illudmifi ego pnao uero.Propterea chariffimae qa iter falutis noftrx i laudibus eft faluatons hortor uos,& comoneo in^ n> cra folemnitate genitricis dei marix.nolite ceifare a laudibus. Quod fi uirgo es.gaude quia meruilh ei & tu qd' laudasitantu cura ut fis.qux digne laudare poffis.Quod fi continens Si cafta.uenerare di lauda,?ri non aliunde conftat ut poflis e(Te cafta. q ex gratia xpiiqux fuit pleniEme in maria quam laudas.Qilod]? coniugata certe aut peccatrix.mhilominus cofitere di lauda quonia ide mifericordia omnibus profluxit^ gratiamt laudent.Et quauis non fit fpeciofa laus i ore peccatoris.noli ceflare.qa inde tibi ^mittitur uenia • unde Si oibus ut laudes, Alioquin mfi iuxta modulu igenii noftri deu laudare i fandlis fuis ftudeajnus.q11, mo eum fcdm q> canimus.iuxta multitudinem magnitudinis eius laudare poterimus^Oio qppe ptermitf du no eft.qcf ipleturi fumus quandotp.fcdm £ dicitur.Beati qui habitant i domo tua dominean fsecula 1^ culoru laudabunt te.Interdu uero qa imenfus e.quod uocc non poflumus.nec facundia ualemus, exequa^ mur uotis Si medullis cordis;qa magnus e Si bonus ate^ imenfus.tantus ac talis.quantu ac qualem ip‘e n. uit.ore ac fpiritu cofiteamur ad iudicia Si falutc.Hinc rogo oes pariter fefhuitatem gloriofs femper uirg^ nis marix deuotiflime celebremus.qa hxc efl" dies pclara.in qua meruit exaltari fuper choros jingelo^^ peruenire ultra q noftrae humanitatis e naturaiubi no fubftatia tollif.fed gloriae magnitudo moftrat c ^ uatur in dextera patris.ubi xps ,p nobis introiuit pontifex fadus i aeternu ad cx\i palatiu.Hxc eit in qua ufep ad throni celfitudinem intemerata mater Si uirgo pceflitiatq} i regni folio fublimata poi F ^ gloriofa refedit.Sic itacp ubicp confideter fanda dei canit eccleiia.quod de nullo alio fandorum fas e^ . dere.ut ultra angeloru uel archangeloru merita tranfcenderir.quia Si fi fimilitudo repromittif fandis» tas no negatur.Hoc quippe priuilegium no naturae cft.fcd gratix beate uirginis mariae;de qua natus e ip , deus Si hd.Iccirco Si ipfa plus c meritis Si non naturaiq uirgo Si homo Vnde Si fi caecerae uirgines imitai1 illa fed non ufqj ad conceptum partus. & gabrielis nouae falutationis obfequiu.Demceps totu dminu e qo operatum eft in ea tefte angeloiga fpiritus fandus Si uirtus altiffimi obumbrabit te. Ante hoc ipfd fane utj rus uirginis,quis mundusluis ipollums & alienus a contagione peccati: 9ms fandtus. tame adhuc mlitate humanitatis iduif,(ut ita d1cam)ac fi lana cadidiffima.fuo^ colore dealbataiad quam fane cu acceffilTet ritus fandus-ouafi nfa-eadeq; lana cu inficif fanguine conchiln uel muncis.uettif i purpuram, uerfa eft ipfa fine coitu9! matre ut no ftt iam amodo qd* fuerat.fed purpura ueriftima ad .dumentu & glor.am fu^ regis diuinitus aptiffime dedicata.ut nulli deinceps ea ut, uiu foemmeo 1 cuem mf, deo • C^-Ppe « quar beata & gloriofa uirgo maria eo mo quis dudum incoparabiJis eilet umuerfis quae fub cxlo fut uirg£ nibus.ut decenter poflet in fe fufeipere diuimtatis admixtione.falua utraqj natura.tamen cu gratia repJ cu fpiritu fando pfundif.cu uirtute altiffimi obubratur.fit praeciolior mentis.celfis fublimior chriot fanditate eloriofior fuorum prxrogatiuis mcntorum:ita ut nullis iam ufibus fit ipfa eaddp ma Panda niQ diuinis Vnde o fandiffimx uirgines etfi imitari oportet tatam Si talem uirginem. ta'($ uenerari.muitd t’e cducnit.& ultra angelicam quodamodo dignitate qua'tu fas eft cum gaudio laut» eamdioi-nfr... .	^	 ^zi.vimns.non	temere	chrilti	Der	trrarinm	rnnprrhz-v^c-^ntTplnrnexalt31,.	.
ooQie Dr$dicatur.0Uia	*iuuci	ca	cu	ucra	nae gennu» — i,
ut pararet ei flcu^ r f , rcpIomif,t difcipulis in xthereis manfiombus locu.Hic quo<$ dauid £t gratulabundus X6o canit A km0 inquit cado egteffio eius:& occurfus eius ufq; ad fummu cius.Ai«™ ^ go eandem gloriam refumoturusilicet non amilerit quam prius habuerat anteq mundus	in per
prxparauit huic fanai{fim$ ac eloriofiffin1^ uirgini locum imortalitatisiut cum eo regnare P, qu P«uum;Et hs= = huius pfenris diei feftiuitasii qua gloriofa & felix ad tethereu puenit feflo feniuitas.ficuti beata maria mc6parabilis eft uirgmibus caetens.ita incomparabilis ^ ciuiUni rum feftiuita tibus:& admiranda eft etiam angelicis uirrutibus.Propter quod ex perfotw , ^ £mmificut uft in eius afcenfione admirans fpiritus fandus ait in canticis,Qu$ eft ifta qux afeendit F« “ eJ£tcnuata difd' gula fumi ex aromatibusiEt bene quafi uirgula fumi.quia gracilis & dehcata.quia dit»™	.	{[){ni es
pumsiSC cocremata intus in holocauftu incedio pii amoris & deftderio charitatjs>t u]odor criam aromatibus.nimiru qa multis repleta eft uirrutu odonbusimanans ex ea flagrabat luaun	eXor^
fpmnbus angelicis, Afcedebat aute dei genitrix de deferto praefentis feculi uirga de radice etieonm ta,fed mirabanf eledtorum animx prx gaudio qux na effiet qus etiam merito^	afCedit
ret dignitatem.De qua rurfusidem fpiritus.fandius in eifde canticis.Qux eft	Emiratur	aute fPuS
aurora confurgcns.pulchra ut luna.eledta ut fol.ternbilis ut aftroru acies ordinata, Adm
fandtus:qm"a oes de afcenfu huius uirginis admirantcs facit quod quafi noui diluculi aurora rutilas afccnfu fuo refplendeat multis freta 5t uallata fandtoru agminibus.Vnde dicif.Terribilis ut calfroru acies ordina/ ta.Siqdem terribilis fuis fatia uirtutibus ut caftroru acies admodu ordinata hinc ide fandorum fulta pfi/ diis,Pulchra ut luna imo pulchrior q luna:quia ia fine defedu fui corufcat caeleftibus illuftrata fulgoribus, Ejeda ut fol a fulgore uirtutuiqa ipfe elegit ea fol iufticix.ut nafceref ex ea. Ad cuius ^fedto exequias qua/ tu fas eft credere famulabanf angeli:&: uniuerfx c$lo^ cogratulabantur curia:,Nec miru qa honor mater nus eius eft.q ell natus ex ea:que ois c$loru ordo ucneraf di adorat fup fe eleuatum cu patre in fede maie/ ftatis domim.Legimus igif q f$pe ad funera;& ad fepulturas quortllibet fandtoru angelos aduenifle.& exe quiis eo^: obfequia pftitilTe.necnon di afas eledoru uftp ad cselos cum hymnis St laudibus detulifleiubi 8C utriufcpfexus chori comemoratur frequenter auditi.laudefx^ ceciniiTeaterea St qcf pfpicatius e multo no/ nunq lumine eofdem refplcduifl*eanfup St adhuc uiuentes in carne ibidem miri odoris fragrantiam diuti/ us perfenfifie.Quod fi ad recreandam fpe dilediflims filix & corroboranda fidem iterdum aftatium: fal/ uator nolter ob merita fando^L fuo^ amplius coprobanda,talia St tanta dignatus e exhibere per fuos cav li miniftros circa defundosiquanto magis crededu e hodierna die militia cadorum cu fuis agminibus fefti ue obuia ueniffe genitrici dei.Eaq; ingeci lumine circufulfiiTe,& ufcp ad thronu olim fibi etia ante mundi conftitutione paratu.cu laudibus St caticis fpiritalibus pduxifie^Nulli dubiu oem illa caelefte hierufale tuc exaltaffe ineffabili l^ticia.tuc rocudata ee iseftimabili charitate.tuctp cu 01 gratulatione iubilafle: quonia feftiuitas hxc qua: nobis hodie reuoluif annua illis oibus fada e continua.Nec imerito.Credif eni 9 falua tor oium ipfe quatu daf intelligi per fe totus feftiuus occurrit;& cu gaudio ea fecu 1 throno collocauit, Ali as aute quo IpIcuilTc crcdif.qd in lege ipfe pnecepit.honora patrem tuu:& matrem tua?Porro q> patre ho/ norauerit.ipfe fibi teftis e cu ad iudxos ait.Ego gloriam meam non quaero:eft q quxrat St iudicet. fed ego honorifico patre meu;6C uos inhonoralfis me. De matre uero euangeliib cu rediret ueniens ait nazareth erat fubditus illis.Sed alia e natura qua deus pater fcdm fe honorafralia qua ide parentibus fubdif.In utra/ que tamen unus ideqj xps rede credituneo q> uerbu caro fadu eft St habitauit 1 nobis: unus emanuel qd* elf nobifcu deus,Hanc quippe unione diuimtatis at^ humanitatis incofufam arqj idiuifam fides catholica feruat.qua fane itelligendo cognofcit naturalis,at^ fcdm fubftatia couentio unitatis ut necg couerfio in ai/ terutram duaru fubftantia^ parte recipiatur nec diuifioiSic nacp credere honorare e matrem domini: quae St deu nobis genuit St hominem,neqj hominem fine deo.neq? fine homine deum,fed deu St homine unu St qeRi iefum xpm.Alioquin dei genetrix dici no poffet.qd multi hxretico^ negare conati funt.nifi deum uere genuiiTet icarnatu;6? ^)pterea duas 1 xpo rede cofitemur natiuitates una uidelicet de patre fiue initio St fine tepore fempiterna & coxterna deo patri, altera de matre cu tepore quando miferationem indues St mifericordiam.fpotanea uolutate ad nos defcedit ho natus deus, Ac per hoc iuxta ueritate. St matris geftaf utero qui femp deus agnofcif .Hic etiam theotoco ea ueraciter cofitemur,dei fcnicet genitricem.necno St chriftotoco.no q> uerbu carne fecu detulerit:neqj oH piatx carni copulatus ftt.fed tuc quado uerbu caro fa dum e ex carne uirginis.diuinitatis atq; humanitatis fubftatia i utero ita icofule unit:ut una plona fit de/ us.& ho xps.ex duabus fiquide naturis fine cofufioe alterius.non nifi unus iueniat iclus dominus manens deus 1 forma dei:q femetipfa exinaniuit forma ferui accipiens.manes unus ide^ 1 leruu 943113 lul^e/ pit:totus quippe deus in carne uirginis.de qua natus e,& totus ho.Hinc quoip apoltolus.in quo inquit ha/ bitat ois plenitudo diuinitatis corporaliter.Qua propter o filix eftote prudetes ficut ferpentes.K iimplices
is,Nec imerito igif uenire.de libano
leritoR' uirtutibus,& dealbata niue cadidio ♦ P	une
de iquit.Veni de libano,ueni coronaberis
tottupta.Grcfidedit eni ilirfi in mero ficut toetemtit’Uindtus wn	d°
toinus nouu fuper terra:& mulier circudabit uiru.Vercnouu St oium nouitatu	n(fuitas	uirtu
tu«quado deus.que ferre no poteft mudus.neq? uidere aliquis ut uiucree ^ Wum uC' l[is,ut corporis clauftra nefcirennfic^ geftatus.ut totus deus in eo efiet.# ficexiuit ide.ut eflet ficut eze/ chiel fatet oino claufa.Vnde canitur in eifdem caticis de ea.Hortus cdclufustfons fignatus emifTiones paradifus. Vere hortus delitiarum in quo confita funt uniuerfa florum genera. St odorameta uirt^tuI?t -us 9 c°nelufus.ut nefciat uiolari necp corrumpi ullis infidiarum fraudibus^oris ita^ fignatus fe eft mi utls,ex quo fons uitae manat,m cuius lumine omnes uidebimus lumen^Quia mxta loan^r|orum rmi!mminat °mnem hominem uenientem in hunc mundum,Cmus profedo emiffio utenf ^ccns<Ec/ ce d emni"um eft paradifus.De ifto nanqj uentris agro patriarcha ifaa^ longe adorans aieba^
jf^1 mmusdechriftointellexerintmyfteriuminarnatioisicum 8?ipfieademlaluatifint^ana.Vndeco ?PUS,non P^iudicafte facramento uniti hominis ac dei:ita ut lam efiet in ad in,fxcull:^ul nodU'erat natus de maria uirgine.qd1 multis fcnpmraru declaraf in « remDer fmifc lu dxos,Ante § abraha fieret:ego fu,Quibus utiqi uerbis oftendit.fe qui loquebaf. m eo femper fuilie
myftcrio unitarisrquam ut comendaretantcq abraha fier&t.inquit ego fum.Nam anteq abrahamf manitatis eft breuitas: ego aut fum.xternitas naturae declaraf.In qua nimiru xternitatc ia ie tui - ‘	-yic
batur p facramentu fu$ icarnationis ifinuat.Quod apoftolus iudas uolens apertius dilucidareueius ^ populu ex $gypto faluans.fecudo eos q non crediderunt pdidit 6C alibi paulus necp tentemus cnri ^ quidam eo^ tentaucrunt.non g> iam eflet iefus aut xps natus ex mariaifed quia 1 illo unico filio dei ^ tas perfons comedabat.qux occulta erat i myfterio:quod & alibi euidentenqui elegit nos inqt anr di coftitutione i ipfo.qa ^)fedto qcquid deus fecit ab initio.xps fecit totum p unitatem facramenti. ^ ia iefus cras i filio:qui populu educebat.Sf xps in eo.q tentabaf .'quoniam femp per facramentiunir^, _ ^ deo fuifle no dubitatur. Alioquin nifi ita credideds.aut xps deus non erit oio aut contra .pphejam ci cens efle uidebit.Sed ne talibus quatiamur caluniis. fcrutadae fut fcripturx.i qbus unitas in xpo co ^ pfon$:quonia non piudicat tepus.ne unus femp dicatur.Hinc qu°9> bf^us petrus loques de Patrl. rehat Per gratia domini noftri iefu chrifti credimus faluari:qucadmodu a illi.Naq; illos dominus folus du & non erat cu eo deus alienus.unde nec nobifcu deus recens.qa unus idetp e(t:q & eo^ dudtor fuit » ^
(fer p pafTionem carnis fu$ redemptor.unus fiquidem fua i carneiunus i lacrametoiat^ unus i fpiritu. admittit oio:ut alius filius hois.alius filiusdei itelligaf. qui nec tpe pfcribifmec paffione feparatur.ted £ tus deus i xpm.& xps i deu trafiit.ut qcqd dei filius e xps dicaf. & qcqd i care xps ptulit.id deus Ptu \ ;,as dte credaf. Alioqui fi ad r5ne refpicias.& ad fefus huanos.neqq ita hadtenus potuerut iter le couenire de ^ 8C huana cdditio.Couenertit tame i xpo;& unus eft ex abobus Emanuel.Vnde mihi uidef.qi altitudiue ti myfterii diligenter itelligere 8C uidere no potuerunt.qui aut duos filios certe:aut aliud xpm q dei fili aeftimauere.Qua propter nec nos homine feorfu colimus qd' nefas eft.nec adoramus.fed deum magb1 ^ • natu.qui proprium fibi corpus aiatu umuit.ita ut deus uerbu caro fieret.& non i aliu quelibet.fed i ipfu.q unus & uerus dei filius femp erat rranfiret.iccirco no aliu q eude.ipfumtp dei filiu & colimus ' ramus ♦ qui nihil in fe ,p aflumpto hole e audtus.mhilqj q> uerbu caro fadtum eft iminutusiuel imuta ^ 6<f ideo unus ideqj femp cu deo patre filius adoratur,no nouus.no reces ex tcpore.non alienus a natur genere.Quod fi tibi nouu uidef.q? pro te hoiem aftumpfir.noueris ^ hoc femp cu eo,Si in eius cb i ut fic fieret.& nuc quando plenitudo teporis uenitad fadtu eft.quod i xpo femper factu fuit.Talib j pe priores fandti diuinitus afficiebanf odoramentis.talibus infpirabanf de xpo prxfagiis.g? nafcitu ^ mudoun quo eflet oium falus & benedidtio xternx hxrcditatis.lftx fiquide funt fidei ueftes.iite 9. ^ ^ ores fandti ueftiebanf.ift^e quas rebecca imo fpiritus fandtus fecu domi habuit.qbus iduit iacob hn	r #
um. Alias aut nifi a fpiritu fancto feruata domi Si ,plata eflent.qd miri odoris i eifdem pater ifaac hau £ ita ut diceret cu pfenfiflet ueftimento^: fragratiam.ecce odor filii mci.ficut odor agri pleni, que bcnco dominus^ fed forte didturus c aliquis Quid ad rebeccam fpiritus fandtus ptinet.cu multis i locis p 011 ,.5 deo figurato accipiant; Verutamen St. fpiritus i hebtoo ruha feminino genere dicif.no 3, fexus i deo > ftret .,'mo ne forte fufpicef .fub tegula triu linguam fpiritus fandtus diuerfimode accipit., hebtoo nr divi frpmiMinz-. rrc Jl.* w,/ in sr^co uero ne fexus m eo credat TTVEuna neutro memt in latino fculmu efle decernff Qui ntoitu fpiritus fandus bene per rebeccam itelligif ,Et io totum eft in myffo’y quod geritur ut ner uefomentorum fragrantiam.xps annuncietur.que nos qcuntp baptizati fumus indu mur ilnuo benedixit nos non qualicuq; fed oi ut ait apoftolus benedidione fpiritali i caeleftibus.Vnde angelus maria: loquens a benedidione exorfus ait.benedida m 1 mulieribus:& benedidus frudus uen di tui, Cuius pfedo in fpiritu longe odore trahes pater ifaac benedicebat filmma quo cadeftis omnis be" e/ dio mudo effloruit. Et bene ab eo plenus ager dicif .quia plena gratia uirgo maria ^nunciafide cuius to Credentibus frudus uito effulfit. Et nos mqt euangelifta omnes de plenitudine eius accepimus g» ^ Pro gratia OmnroDter obfccro uos o filix.talem ac tantam gratiam ne in uacuum recipiatisiqus cir. h0, fto ^fu.in ano eft deus Si homo.fic unitus i una cademcp perfona.ut legatur q faepe I feripturis dmib1'b> mo deo colU°/‘‘fnnter unionem fubftantto.ac deinde deus homini uideatur compaifus.cu nec -ljs fit homo.neC naffibilis deus.tame fic unitus e deus fuo corpori.ut nulla' patiaf fieri inter deu & ho® humana opini01f- diftantia.ne fortefqd abfit)alius filius dei.SCalius filius bois credafiprsfertim qa 1 f £_ ra fic conedit & commorat deu & hominem.ut nec m tepore hoiem admodu quis a deo nec 1 V^i fit ab hoie deu difcernere. Vnde fi ad tepus rerpictisiiuenies quide pro certo femp filiubomimscuii^ fi ad paflionem iuenies femo cu fifi'0 h°ls eundc dei film ita unitu & idiuiduu quatu ad 'loCC . ;te]he3t's: net.ut nec ho feparJ a 5”Ptenore:nec ab homine deus ualeat paffione.Siquidc ut	c[t
ipfius chrifti uetba difcutite Nemo afeendit iquitm catluminifi qui defeendit de	terra	f	Et	qu5
1 caflo.Quis quaefo eft □ loqmfiChriftus utiqs. Vbi rogo tunc erat.qua'do bxc loqueba^^ fllj'um hois fe de caelo ante 5 naferef defcedifle teftatur. etiam & cu loquif in caelo fe efle fatet f	x6s fult, fit
dicit.cu utiq; de caelo nifi deus defeendere no potuerit;& cu i terris loquif.non n>f<	1S	mf, diU
haec eft mira & admirabilis nouitasiimo oium nomtatum fupereminens nouiras noui	uldebcris
genter prudens mrgo ab exordio fandi euangelii ammaduertas.magis errare in omni f eraru.bu; diuinaiq intelligere ueritatem.Conftat igitur unum eundemq;chriftum fcdm “traf^ u	Pfor0ia uf'
toamtatis fcihcet ac diuinitatis.'&: ner hoc duas exercuiflc operationes. Operaja dt e r.rn!* ^que^ ^ natura.cualterius comunioneq^ npriu habuit.uerbo fiquide operanteqiiod uerbic.	^pf0na.
carnis erancomunicante ei fiqde uerbo i eade operatioeidu Si ide deus atep ho i- e$inoai me dmifioe aut comixtioe credif.Si: prxeognita una idetitas praedicaf.Verutame deus uer
9^ catne rationabiliter aiatam alTupfevit.Hancq; fibi unitione naturalnSt fc3m fubfidctia couniuit,Simili ^r & caro eft animata 8i no uerbu;liccr uerbi dei caro cofpedta fir.ac uifa, Vnde 8c loancs qcf fuit ab initio & quod audiuimus inquit 8L uidimus,& pfpeximus:&: manus noftrx tradtauerunt de uerbo uit$.Profc6to cu nemo deam uerbii uidere aut tradare poiTit manibus nifi per fcfm fibi uniti hominis.Qux nimi^ uni tio ta mira e ut difcerni nequeat.alioqn quod fuit ab initio uerbu quo recte dicit hoc totu efTe qcf apoito h audierantiqd' uideranttqd' manibus tradtarat nifi qa xps unus ide^erat.ac per hoc quod audierant. qd* uiderant.quod tradtarat.uerbu uitxerat.& nihil aliud ex duabus naturis.q unii iuxta fubfiftetiam uel per^ fonam.Hinc cit.^ unus ide^ manes filius unigenitus indifleparams i utrifq? naturis cofpicif: & qu$ funt utriufq^ fubftantix naturaliter operabaf fcdm unicui^ infita eflentialem qhtatemel naturalem pprietate qux fi natura haberet fingularem di icoiundamo ageret utiqj.Nunc aut emanuel du unus eft.& in eo ipfo uterq; idem deus di hd.quse utriufqj naturx fut ueraciter gefiitifcdm aliud & aliud aliter qua: gefta fut ope rans.Ergo fcdm q> deus ipfe idem egit qux diuina fut fcdm q> ho.idem ipfe q humana fut. feipfum uolens oftendcre $ deus idem ipfe di hd fit.Et ideo idem ipfe ta qux diuina funt agit q q humana.Similiter & lo, quitur.& no alius qdem miracula operatus eft alius ppetrauit humana paiTionefq; fuftinuitiSed unus ide' cp xps filius dei atq; hominis filius.qui di diuina geilit di huana. Siquidem ifeparabiliter atcp indiuife coes xps habuit adiones.fed intelligendx funt ipfo^ ope^ qualitates.cdtemplanducp femp ad qu$ puchatur humilitas carnis.5d ad qux inclinet altitudo diuinitatisnta ut per oem textu fandi euangelii uideat nihil caro fine uerbo ageremeqj uerbu fine carne qcq efficere. Vnde qd cocipit di parit uirgo.ficut n5 fine poten tia ucrbi eftata no fine ueritate carnis qd* nafdf qd panno^: fafciis iacet iuolutus.^ in prxfepio reclinatur Porro q> ftella duce a magis adoraf ficut deitatis eftata & humanitatis.cu in 5cg)^ptu per fugam ne capiatur adducif.Sic itacp oia uirtutu opera cofideranda funt.ut reddamus deo qua: dei funt,& hoi qua: funt hois, Quoniam ficut eft unus qui lazaru uerbo potetia: fua: uocat ut exeat foras a monumentoific ipfe unus eft q fleuit humanitatis affedu.Sic qppe cuda oportet cofiderare.quatenus & plena diuinitas in xpo itelligaf’ hoi unita;& plena humanitas in deu afiumpta. H^c iccirco dixerim tatifper de fide incarnationis xpi cha> riffimx.quia plures orientalium circumeut fuis fecibus obuoluti ne fuo obnubilare uelit obfcuritatis elo^ quioiuel grxco turbine latina cofundere puritate.Sut eni di prudentes uirginesifunt & fatuae.Et io diledif fimx imitamini qua amatis imitamini qua colitis beata di gloriofa uirginem.cuius hodie in terris fefta co* litiside qua dicit,Maria aut conferuabat oia uerba h$aqus de xpo dicebanf fcilicet coferens i corde fuo. Coferte ergo di uos in cordibus uris chariffima: qua: de ipfo eodecg domino catholice dicunf,ut & fidem integra feruare poffitis.& matre eius debite uenerari.Quonia nullus honor eius eft alius.nifi cum ille iure honoraf qui nafci dignatus eft ex ea.Caeteru rogo qusecuncp eftis filfe qua:cuq; matres cogitate attentius 6i perpendite diligentius.qbus afficiebaf beata di intemerata uirgo maria doloribus poft xpi ad cados afce fum expletis oibus qu$ de ipfo erant ab angelis pra:dicata.& a prophetis multifarie multmp modis prxfi/ gnata.diuinis declarata oraculis.uirtutibus cxhibita;&: qux humanitatis funt oftenla Pr^^giis • Quxfo qua funt in uobis uifcera pietatis,cofiderate quo nuciabaf amore.quo ue defideno xftuabat ha:c uirgo cu teuolueretanimo cuda qua: audieratiqua: uiderat:qu$ cognouerat.Puto 9 qcqmd cordis^ tis.qcqd uirtutis humanx.fi totu adhibcas.non fufficiatiut cogitare uakas.quanto idefinentcr cr^ ardore pii amons.quantis mouebarur repleta fpiritu fando caeleftiu fecreto^ mcitametis.qa etli dilig^ xpm ex toto corde.& ex tota amma.ft ex tota uirtute.nouis tamc quotidie fid' "	^	.	y	.........
fiderioy affeflibus.tanto fiqu,demualidms.quantodiuimsilluftrabaCinltisudn^io^usaquam totamrc pkuerat fpmtus fandi gratia,totam incanduerat diuinus amor,ita ut in ea mhil efftt mudanus qtf m0hret affedusifed ardor cotmuus& ebrietas pfufi amoris.Nam & xps ab oibus eft amandus ex toro come. K ex tota aia,at$ ex tota mrtute quaeredus.maxime tamen ab ea ardcntiusicuius & d°mm“V"	fory
taffis ergo prte nimio amore in loco quo fcpultus dicit .iterdu habiraffe eam acdimus.qtcnus pus pak,,^ tut itemus amor obtumbus.Sic naq; locus medius eft hincide coftimtus ut adlI‘p°®”X‘t^ems ue ftigia,& locu fepulturx ac refurrediois.feu oia in obus Daftus eft loca inuiferem00 9 iam uiuentcm qutere ret cu mortuistfed ut fuis cofolaref afpedibus Hoc quippe habet ipatiens amoriut qux defiderat femp in uenire fe credat.Ignorat fiquidem indic,nm.rone multotiens caret.modu f	^	POt^ 9a
diligit, Amor no accipit de ipoffibilitate folatiumeqi cx difficultate rem^lUf2g^ ^ihcet beata uirgo ma
haluis ia i fpiritu ect.tamen dum in carne uixit carneis monebat	locoF	recreabatur
^nationibus &: que genuerat mentis copledebaf afpedibus.Deni^ amor Api defidermm pariebat.defide r,lu u«o ghfces. qli nouis teparabaf ardoribus,in tanm.ut	&	femenpIanr|ai onv
5eret:qa oino amor impatiens quod amat non poteft no uidere.Hmc eft ^h3rl™$*9 omnes fan oiaquxmeruerant,proparuisduxere;fidominuqueamauerantnonmd rent.ficutiuencrabihs . _ . .
rvH-tLeotocros maria nondl5 dlSnia Pro inumens di imefisbene	1?	t^du	fuo	choros
an* -? beoeficiorum 1 terris pofita no poterat uidere largitore.Et ideo hodie dileaiftimae eku	P
0&‘ut Poftitfpecie uultu^ uidere faluatorisiquemamaueraE.quem cupierat ex totodef derm mrdis.
atarinnL^1*11™ bt in cxlq de quolibet peccatore coucrfo.multo tnag“	P^o	taM$^rgmis«
n>?Lt?ntUm diem iolenem ducant pio eius amote annuum.uemmrotmu^
cia ac uenerationis obfequio cum omni colunt tripudio amons 8i gaudu, N	p
eaeleftis duitas congratulatur & ueneratdr matremicums fuper fc adorat filium regem.antc poteftates.&: curuaf omne genu.De cuius nimi>: ad caelos afccfione multo admirantis ituitu ie uC/ rnremolaror cppfaftin f r-ir.M>v<- ,,iA.	ifr<?r1pnrp	nnafi	mlnho	Hpfimer	riuos	aquaBd	♦E' .
XTn^do do
n. i^v.via vjudu tuiuoaiqa imus ipecie coiuoae ac iimpiiuwi*-m ut-muuiaDat 4	  ^
cuir ioanne.g) hic e qui baptizat.Et bene defuper riuos aqua^.qa fup aqua refedtionis educ,aue!:a'>rin's eX minus &: nutriuerat.ex qua multi dedudi riui oem irrigat terram delitia^.Sd ifundut hortu uolupu* ^ qbus quotidie lota & perfufa dei genetrix afcedit hodierna die fpeciofa ualde 8i admirabilis.Cuius aeftimabilis erat nimis & id ieffabilis.ad cuius pfedto fragrantia odoris ois illa cxleltis hierufalem ix ^ currit.qua circudaba't flores rofa^ 8C lilia cdualliu:eo q? oes aiae martyrio rubricatae, ea xternx anc copledunf amplexibus.^ uirginitatis fpledore candidatae ac fi lilia in ualle humilitatis enutritae ci ea ueneratidis gratia obfequetes.Redte igif .quonia beata dei genetrix 8£ martyr Si uirgo fuit.*quis 1 F, uitam finierit.Hinc quoc^ q? uere pafla fit.fimeon propheta loquesad eaj& tua inqt ipfius aiam ptra gladius.Ex quo coflat:^ lupra martyre fuerit. Alii na^ fandi etfi palli lut pro xpo in carne.tame in an qa Imortalis e:pati non potuerut.Beata uero dei genetrix qa in ea parte pafla eft quae ipaflibilis habetio u ita fatear qa fpiritaliter Si atrocius pafla efl: gladio paflionis xpiiplus q martyr fuit.Vnde conflat.quia piu oibus dilexit.^pterea Si plus doluitiintatu ut aiam eius tota ptranfiret,& pofiideret uis doloris ad teltim niu eximix diledidis.Qux qa mete pafla efl: plus q martyr fuit.nimirum qd' eius diledio amplius fortis q mors fuitiqa morte xpi lua fecit.Nuc aute circudat eam flores rofarumudefineter eius admirates eius Pu chritudine iter filias hierufaleun qua pofuit rex thronu fuiiiqa edeupiuit eius fpeciem ac decorem Fuit' ' plena chatitate Si diiedioe.Iccirco fequif pofl ea purpurato^: exercitus Si cadidatoru grex.Qua fi dl{^ e cius afpiciasmihil uirtutis e.nihil fpeciofitatis.nihil candoris gIori$<^ qd* ex ea non refplendeat.Et id be circudat ea flores rofa^.& lilia coualliuiut uirtutes uirtutibus fulcianf:& formofitas decore caflitatis
rico fpedatius refulfit)circudata officio caritatis fplendidius emicuit.fubmittitur fco^ claritasiut piius fpledor Si gloria cdmcdef:qux luper angeloru choros eleuata ia beatiflima pdicatur. Nam an^aujd quis celfior natura fit no tamen gratia maionqa Si ipfi gratuita gratia ne corrueret fut fabati.Vnde	^
inquit.Verbo domini c^h firmati funt;& fpintu oris eius ois uirtus eoi*:. Quod fi fpiritu dei ois uit	a
ru fubfiftit:Conflat beata Si gloriofa uirginc maria(in quam fupuenit fpus fcus.& deus totus illaptus p
♦n». ««-«.•.A .-.-.Xf.U.-.., J	rrPrlpHn	X	amt-Ui/-».-!	mVrnri'i r\rim‘lp<Tia»A/tiwnifTptrrflria 3D «1 o
ru lubliltmLonltat beata <x gloriola mrgine mana(in quam lupuenit ipus icus.cx aeus totus	‘	Teiis
turnoucmcfibusiutero)utcrededue.ampliora^)meruifleuirtutupriuilcgia:&pcepiflegratia ab a o
etia collaudata.Vnde Si fi mirabilis eft eo^: uirtus.& firmitas ppetuitatis.mirabilior tamen i Maria, q r obubrauit uirtus altiflimi:ut ultra oem uirtute fit angelica.# fatftu eft in ea.& admirabile cudis feculis crametu. Ac per hoc ena angelis exinde maior pftaf gfa:cu iftauranf ab eo oiaiquae ueneranf & adorat i^ p fe xpm rege dominii mni ex eade uirgine.Hinc Si maria cudis tato uenerabihor quato gratioflor.^ ^ Io uinute akiffimi extoll.f ad fublimiaitato clarior refukat i gloria.Pkna figde graria.pleRadeo.plea u>ri« tibusnd pot n5 poffide e plen.ter glor,a claritatis stem^qua plemffime acccp.t ut mater fieret falua< r K,	dixerunac	resinas laudauerut ea quonia tata ea uiderut auata nUf
qua-mdeltlt o°s fifcfon g beaXi d^r&ac regina laudauerut ea quonia tata ea uiderut quata nui' Ius narrado expiem t mortaliu.quato magts demqui tale ac tata fecneaaattpfe fieret per ea£V nde dau d , ho inqt natus eft i ea;&: ipfe fundauit ea altifiimus.Beata igif talis ac tata natimtas .beata Si fupnoi* c u focietis & admirabilis charitatis eo^ unammitas.ubi nemo agelo^nemo archageloru no dico beatae u . ginis marite ue?a neq; aliquis alicuius fanfloj* midet gloria,fed totu i altero unufqfqi pofiidet qd- gM" C flatur omnibusuit de omnibus Si in omnibus glorificetur deus.honorctur Si adoretur ab omnibus.UD fexus.no $ras non dignitas generis.fed merito^ qlitas fola difeernit.ubi plurimu ftella a ftella dm^rt . titateiquis omnes in fuo fmt ordine fufcitadi.Qiiod fi eft alia claritas fohs.& alia claritas Jun$;& ana c tas flelia^jung tame claritas eft qua illuftrant oia.Iccirco beata dei genetrix.quae adhuc, tatis in ter^a Vpi caf laudibus no imerito credit hodierna die exaltata Si glorificata quatu nouit ille.qui ea elegit in entia qua difpofuit 0[a n uod fi in domo pfis manfiones multo fut.credimus fpledidiore matrihcdie. ria/ pftitiffeiqua flbi oi,m riflcauit domu fubnixa' colunis fepte.ln qua nimi^ domo paranf nuptis ecc ru dei;& f<xderanC terrenis c$leftia*ln eo naq; utero uirginis fpofo imortali uirginitas cofecrat: u cslefte comerciumlt yeolhariffimx celebrate foleniter uirginis feftum.quae caeleftcJi” ^5p“ ris oftendit quoniam qui no nubent neq; nubenf .erunt ficut angeli dei in ctelo.Nec miru fi an|	^ u[
raf uirginitasiquac ar,^elo dommo fo-dere copulatur nuptia^.Et fi quaelibet uirginitas»". io,6, ^ angelis coparetur.mmto bca(a & gloriofa uirgo_manaiqute fingulari comendatur P uere coll fo ditatur mercimonio,iccir°0 dilefliftimae amate qua colitis,& colite quam amatis.qO“it am fef, tis & amatisifi imitari uelit,s de toto corde.quam laudatis.Hsc naq; uita uobis de eae o	cl3	03,
fe eftis fupra ufum naturae,H$c uita eft quam tenetis & ideo de caelis uenit fp°?f“s,^,nftis,ldeo ueftra co' tre debetis.Nec imerito umend, ufum de caelo qukfiftis.qua uobis de caelo fP^S,Licet igitur ub^ uerfatio in caelis fit femp:quoniam uetbu dei quod amatis.non nifi in fimi patris inuen	&	^	cnlrt,
q$ totus fit:& non longe ab uno quoq; noftrumitamen non nifi cafto rurfus haurit	f	nirum	6
inquit moyfes in corde tuo & i„le^0 tantu eu reflo f, qufr,eris corde/nguemum emm am
nomen ems:ppterea ac fi adolefantula: diligite animo quod pro uobis effufum cft.H ekglt,ut ipfa fan Aae uirgmes fpofum uirginem, uirginitatis Si caftitatis amatore, qui matrem uugme
Habetis igitur in ea magi
rt	«.u^cic«4uiu	i«-i^uvn-, vjuim iv^ui uivirtua* Prima eius uirtus eft fun>
aamentu oium uirrutu curtos humilitas ipfa:de qua dicif.Quia refpexit inqt humilitate ancilla fua:ec ce em ex hoc beata me dicet oes generationes,Ergo primu difcedi incitamentu nobilitas eft magirtri.Dein de merces laboris optimi frudus beatitudinis.Quid igif nobilius matre domini^Quid fpledidius ea, qua ipiendor elegit paterna gloria^Qtjid cartius^qux corpus xpi fine contagioe corporis generauit, & tamen inea lolu humilitate repexifle dominum profitef.q curtos eft exteraru uirtutu^Collocauerat eni f tuto rta tiois portu fublimia merito^ fuo^ exercitiaio diuinitus illuftraf,Vnde dominus,Ad que refpiciam, ni ii ad humile & qctu:ac tremete fermones meos^Fecit eni qd',pmiferat.& refpexit humilitate ancilla fux; unde 3C beata ia ab 01 faeculo prsedicatur.Iccirco Si uos o filiae.fi uere uirgines ee uultisihumilitate fedami matre domini quae fe ancilla uocat corde ac moribus imitari pcurateiq didicit ab ipfo fpofo, cui uos deuouiftis humilitate.qua uos ex fe docuit.Vnde ait ide.difcite a me qa mitis fum 5C humilis corde.No er> go beata dei genetrix a filio fuo domino nortro didicit caelos fabricare,no angelos creare.no miracula dei> tatis iiigpia operari.fed tatu humiljariicxtera^ uirtum documeta itra humilitatis cuftodiam aggregare. Vnde cu ea femp fingularu uirtutu pudicitia comes irremota pmanfinqa oio pudor idiuiduus uirginitati
elie riphpfMmo   n. n..-. ____________ r----•	-	.	n	k	,	-	-	-	^	i	^
fciplina.cuius mores^iftituta futecclefiaru:q procellit cudtos fupeminet uniuerfis.ppterea qu^cucp uirgo ubi ab ea optat pmiu.Sd iplorat auxiliu:debet imitari cxeplu.Rogo uos o uirgines.rogo uos Q£ uiduae imi" tamini paula uidua matre.exemplar cotinetix & cartitatisiimitamini euftochiu.qua hetis uobifcu uirgine & forma pfedte uegritatis.Quod fi minus in eis c q in mfe domini imo qa e. hetis prole foecuda & uirgP ne ppetua.qa ficut i coparatioe dei nemo bonus.ita 8C i coparatioe matris domini nulla menif pfedta: quis uirtutibus eximiis coprobcf.Vnus e pater norter q in csehs c:unus e magifter.una eft forma uirginitatis in maria,cui uos oes ut imaginem reformetis itegritatis.facie iprimere debetis in fculpturam ipiritus fandti. quoniam h^ec eft hortus coclufus:fons fignatus,puteus aqua^ umentiu.ad qua nulli potuerut doli irrum pere.nec pualuit fraus inimici.fed pmanfit fanda mete ^corpore multis donoru priuilegiis fublimata. lc^ circo hanc imitamini moribus.feqmini caftitate:huius fplorate auxiliu.Quod fi me qa ita loquor, pfuptio nis uelit arguere iuidoi^ aliqs q uobis fcripferimjarguat charitatem attp diledionemtqa rogantibus uobis ne hoc qde fexpertus iudicaui negadu.Malui.n.excipere ruborem pudoris q no exeq luflionem uram qV ru peibus nonuq deus nofter obedire uidef.pfem cu habeatis uobifcu qs imitari uirtutis eft cu qbus difee re poteftis.Affedu a me potius q magifteriu ad laudem huius diei reqfiftis, Vnde excufari no debui ppter obferuantia grauitatisme ipartirem deuotioi ueftrx q madaftis.Quod fi docere nequi.faltead laude tantse uirginis exhortari oio curaui qtenus no deefiem uobis que diligitis in die tatae feftiuitatis, fed mgerer pcP
loru ipfa p humilitate & p ftegritate carnis afcedit.Vnde Itcpcrantia oli eximios archagclor^ Sc fupbia deie cit,Quappgaudete.gaudete inqiqa uobis uia patefada e cxloru.Quauis eni nobis eade promittant.uobis tameidpraefto futiquae cu angelis icorruptioem feruatis.Qux licet de hoc mudo fins. iaucnte deo iam in hoc mudo non eftij.qa etfi fxculu uos habere meruintenere oino no potuit.Beata ita^ mana hodie iam aggeribus loge lateqj pr$dicaf.& uobis q fecutae eftis exeplu tanta: uirginis b^ahtudocodcmat cx*
carms.imo lixtfcd & beatae uiduae qu manferut. Beatior inqt erit
demer uoles expnmerc qd iterfit iter ea q adhuc eft iuntiu lege uiro:& iter ea.qualia .u-j^.neuiODea, or pdicaf. Quod fi utraqj beata qa in xpotbeatior tamen qcdm ia foluta eft	feSaf.	15
dux femp mrginibus bene copulanfmt ait apoftolus.Mulier inupta 8i uirgo cogitat quae lut dommitut fit
---------"	S	uiduaru	jxemplis	q	c"
 ______________ 11Jllvus	deo feruada:& qa ^pemodu no iferioi,
J?irtutis e coiugio abftinereiqd' aliquando dele<ftauS*ird miu^ii deledtanieta nefcire.In utroc^ fiqde gradu fortitudo laudaf:5<: cadeftis uitte prtedicaf uittus.iccirco coerationc iam « xpoutercp otdo fortif. Vnde dominus.fiqs fecerit inqt uolutate pfis mei qui in cxlis e mfe meus frater foror <x mater c.Vbi non kxus, no $tas no coditio difcernif:fed qui fecerit iquit uolutate' oatris mei q in c$hs eft. Vnde qa libera facultas cundtis prxftatuneftote chanffimx id ad qd uos xpi efa uocauit.Bftote matres xpi ac fpofe.eftore forores ^^P^quxiquia qd* carne no potuiftis.gfa totu codonatum eft uobis^Et ideo diligite matre dommi:quae “obis fponfum genuit imortale.cuius & uobifcu foror eft ipfa.qa uoluntate patris fecit ut e^etm^er.Pro pinqua quidc uobis non carne fed fpiritu ut unitas comendef ecclefi$:& focietas corporis chrift1 intelhga£ nm>U° minus,uolo pater inquit quia ego & tu unu fumusiut & ip[Vn “obis unum fint. Qux profecto r,>i>oper Unum mediatorem dei & hommu efficitur.Facite ergo uolutatem patris & uos.ut unum ce pof tis.Ornate lapades ueftras.occurrite fponfo.quia iam ad oftium pulfat;& matrem.fi eam diligitis,feqmmi
Nam celebritas huius diei non nifi accenfis lampadibus intus 81 foris redte colitur Jdeo emendum e du uacatjne cu fponfus uenerit q$ abfit.uacuse iueniamini.Propterea qux furfii fut fapite utu Dear riofa.8^ itemerata dei genetrix uirgo maria puenit & no qux fup terra,qa ueftra couerfatio li eltis ia . uouifhsa c$Iis fore debetJlluc dirigite metem.illuc abfcddice uita ueftram.donec ptranfeat luror a°.a{ quo beata dei genetrix hodie puenit.Ibi naqj habetis fpofu.ibi potificeubi oia qcunq? qusfimsalluc a Z7 te mente.ut cu xps uirginis filius apparuerit i fine feculi:cu ipfq & uos appareatis in gloria Amcn:	•	at/
Beati Hieronymi prxfbyteri de ailumptione fermo;quiannuciationis:incarnationisiac uirgini
tollit infignia.	, ,	_	no
Cientes fratres diledtilfimi audtori nfo multu nos debere coditos.plus redeptos:redcptio ^ ttrx comerciu uencremur.Sd illu facratifllmu ute^ ex quo hoi deus unitus apparuit.S^ li .
derat‘huius facr$ uirginis partus no foluTeftaurauit dirupta fed dona cotuht lempiterna.Et io cuvtis p coniis ueneremur faluris audtriceiqux dum au&ore fuu cocepit ex cadomobis redeptore:oftedit i f$cUl^ Et qa ad uicc eius matris nrx ecclefiae forma coilituif ;ipfa ea inter procellas faeculi frequeter afpiciat: ip’ intS icurfus mudiales cotinua oratione cofoueat.Neqj.n.dubiu eft illa.quae meruit p liberandis ,pferre ciuipofle ipartiri fuffragiu libertatis,Noifra iter hxc ovo iugis ad dominu dirigafiut qui pro honore ti°l fui uifcera illaiqux fandificaucranitrauitiq etia nos ipfi fedulitate debita ueneremur:j)fit nobis ad re^e r
bat qde podera uetris quse pudore no pdiderat caftitatis.Mirabaf partus ifignia q nulla nouerat uiri co& gia.O bene foecuda uirginitas:q nouo inaudito^ genere 8C mater dici pofTet;& uirgo,Peperit eni a quj5 c cepit.portauit a quo creata extirit.Siquidc ipfe elt au dor mari$:qui eft ortus ex maria. Sic inenarrabili^ beata maria mater & uirgo e.q du frudu prsgnationis extulitntegritatis difpcdiu no incurriMpud qL‘^ c$leftis puidentia negocii ipfius coditionc difpofuit.ut magis obedientia exhiberet i madatoicu bon^ ^ cetia fua cognofceret ex angelo.Nccp eni fide derogat nucii:quat dignitate itelligit nudantis; an§S 0,abi
fplebanf.inupta uirginis uulua ueroi icmiuc viciuluw	iaui
lus fcecuditate reoleta-^ erat fpes i partu;qa non fuerat uoluptas i coitu.Stupebat pciofiflima genetrix/ <> apud fe tacita rcriinouitate mirabaCurebaf xftu cogitatiois ab igne;&: pcufla reru nouitate obftupefcebat mirabiliter Sciens cni fua itegritatem mirabaf uetris ubertate felix mana.O genetrix glonofa.o puerpera
auSorcd, tcrrxcp com.rnffehaa ofeuia labi.s .preto laSecbu. cd irer ebr»
eelisTxnn^hile fandis-neceliariu pdins:cogruu pronigaus.qui puiL ^^‘^diiumpt^ carnis nunab.^ -timu* uerberatus flagellis.potatus felle;patibulo affixus:Vt te uera matre oftederetrueru fe hominem Pa^ do tormeta moftrauit.Tu ergo beata glonofaq; maria iter ifta Supter ifta laudabilis q fic meruifti & . fa:cuditatis n uirsinitatis no amififti fuffragiu,Tu es em benedida iter mulieres:!u progata eundis ujS nu cateruis Tu fcQueris agnu quocucp prexerit.Tu uirgmeos choros &: ab incetiux carnis illecebris ai . nos per albitia lilia rofafcK uernates ad fonte pennis uirx luitas.tu in illa beatoi* feliciflima regide Pr ordinis dieninr^ adrnta es.plantis rofeidis oberrans iter paradifi amoenitates & gramineos choros tene poplite pgesifoelicicr nalma uiolas fmarceflibiles carpis.Tu cocinetibus fine fine angelis coiuda ar5 ^ no life fociata idefefla clamitare uoce:fandus;fandus:fcus non definis.Sed qd dica pauper igenio.cu dc t q qd dixero minus nfeflo eft.q dignitas tua meieffSi matre uoce gentium.pcellis,fi forma dei appeli^g cxi(te:fi nutrice cf,^ mnl uLteilaaiS dulcedine reples.Lafla ergo mater cibu nfm.lafla «bu angelo rudadta eu q talem te feJt ut ipfe f,eret 1 te.q tibi munus foecuditatis attulit coceptus» decos non abltulit natus.apti - naYceref:te matre creauit ex q nafceref.ut illinc ^cederet tanq f °"™s a , lamo fuorquo mo,^b“s|cXpoflet mderi.Quanta fuit hrec dignatio.ut crearet ex taref manibus quas forma,,,. rn/„ret tua uberatq ipfe ipleuitiQuas itaot laudes clarita" dclalnmu -
 	  -jtuteruno
gratias Ci udw. uus lta C$1 jexir
conditionis intraret;ut cotumelias nati
.-«r o ""T7 'uma ei grauuiduv.iv	Mud	iaAans
ipfa uirgo extitit ante conmgium,mr|0 in coniugio.mrgo prsgnansiuirgo parjens. mrgo
quia manfit uirgo poft partu.Exultent uidu^ feftum uirginis celebrantes
matrem agnouit.Exultet coniugatae folenia beatx maris frequetamesjeljfabeth cpiugata a uirgine matre domini eft falutata .Exulter & pueri cotinetiam uouentespuero.Ipe itegritate pueritis cofecrauir.qui fus matri foecuditatem attulit: uirginitate no abftulit.Ipfi gloria p infinita fscula fsculo^ amen.
Tradatus beati Hieronymi ad euftochiu de uiculis beati petri:declaras unde folenitas ipfa habuerit ini conuenieXP°nit p^Imum,CXXXVlli,Domine probafti mc.oftendcns illum ip$i beato apoftolorum principi
Aepiffimo rogatu o uirgo xpi euftochiu a me tua depofeit charitasmt tibi tuifq; uirginibus no>
_	;	ee	ab angelo de carcere credat,Ad ultimu petitis uobis declararijqliter pfalmus cetefimus trice
fimufiextus apoftolo^ principi beato petro couenianuel fi de ipfo pphetatus fit. Ad q duo priora breuiter me refpodere oportetmt i poftremo mihi liceat imorari.Beatu petru apoftolu hoc dieedudtu de carcere ee q credinipfius repetitiois euangelics legat textu:& iueniet errore fe paflu effe.In tantu enim aperte referf: ut cuctis legentibus facile fit ad itclligedu.Na herodes rex herodis maioris filius,q in faluatoris nece cofen tiens fuitidomini noftri iefu xpi dodtrina:q per apoftolos pdicabaf fubuertere ftudens mifit manus, ut affligeret quofda deecclefia.Ibi dat* itelligi plures ipfms fignificatos conatus ec;q adhuc fu per bis fus ramos oftendensioccidit iacobu fratre ioannis gladio:& hoc tantu facinus diebus azimo^: facere ftuduit.Erat in-
du:uoles poft pafcha pducere eu popalo.Sed no e cofiliu.no e fcfa.nd e (apictia nec fortitudo aliqcotra de^ Um.lnipfainqtnodlecu^pdudluruseeteuherodessrat petrus dormies iter duos milites uidtus cathenis duabus QC cuftodes ante ianua cuflodiebat carcere.-ecce angelus domini afhtit:& lume refulfit i habitaculo carceris.percufTotp latere petri excitauir eu dices;furge uelocirer.& ceciderur cathenae de manibus eius: 8C exiens feqbaf angelu.Ecce quo petrus diebus azimo^ icarceratus;poft pafcha ereptus fit;8<: no i caledis au
ipfa uiua fepelies uberibus fuis afpides apponcs;maluit uiro fuo comori q manus icurrere Romano^.C^x far uero de tyranno celebrata uidtoria Roma repedauinduces fecu ifinitu captiuo^ nume^: 8i antiquoru ptolemso^: oium gazasmt nec ante necpoft tata copia auri:argeti:gemaru^ roma adduda fuifle nofcaf Cu aut hoc die roma igrederef ob triumphu tats uidorisiac pace firmiffima toto orbi collata; uocatus e auguftus:q primo folu csfar dicebaf .Coronaf ciuitas:fit laeticis iges i populoiftatuif a fenatuiS^ omnibus romanis feriptis firmaf muciatur^ p uniuerfu orbe oibus getibus odamanu auguftu iter deos debere coli & ut menfis ifteiqantiqtus in ordine mefium fextilis dicebaf in honore augufti auguftus uocef;&: hoc trv pudium folemnitatis ob triumphum auguftalis uidori$ lege perpetua uolumus cudodiri. fic quoufcp ad magni conftantini imperium uetum ed.qui poftq dignatioe fuperna per fcos apoitolos petrum & paulu ui fitatus.&: p filueftru papa baptizatus ei8C ex pfecutore fidei defenfor mandato^ xpi culroditor afiiduus fcus.ha^ folenitatu fatafmara phorrefeesipapa: dixit filueftro.Hadenus pf humanis utes legibus ficut ipe nodi oi dudio & hos:dies & alios excoleba',nunc qa placuit domino iefu xpo me peccatore fi bi famulu fa^ cere.imquu mihi uidef ha^ celebritatum fauorabilibus laudibus extolli. Vide ergo quo ad honore fumi dei beato petro apodolo ha'c die dedice.Scus aut filueder hoc audies;gaudio repletus gratias deo retulit. & cu fui cleri cofilio augudo refpodit.e carcera quo beatus petrus apodolus pro xpo agomzas uinculatus fu, itiSd facri fontis lauacro pluribus ibi baptizatis dedicauit.Hunc oi forde purgari facias:qtenus i ecclefia ibi
orbi mandare duduita hxc uerba.Notd ei uolumus o^	beatu petru apodolu a deo
nobis datu padore & principe fumo dudio ueneran uellc adidue:S: maxime in hac diecaieda^ augudaru m quo ut deus a uobis foliti eramus adorarimt ipfe pius pador peibus deo fulismoso- ipenu nodrum adiu nare dignef.Valete Scus aute filueder hunc die celebre oibus ecclefiis ec iibcuiLut ficu v celebraf ad hono
fitarefpon
:endam.Di
domus uinculoru hoc ordine fadta ed domus fandtaru orationu.Haec breuiter ad duo in< diinuc ad pfalmu uenia;& fi beato petro coueniatmt i nullo uedrum bonu dciidenu traudef ol cat ergo uerbis ^pheticis domino beatus petrus.Domine pbadi me quonia uocalri:cognouidi,y^~- c: lumpf1;^ aupus fui dicereietia fi oportuerit me mori tecuino te negabo.Tu aute cognouidi omnes cogita ll0JKs meas a loge ante q eas cogitare:femita meam diretfidem meam iueltigadi;& omnes uias meas mdidi & prQba(fi» quia nd erat dolus in lingua mea:cu dicerem fi oportuerit mori tecumon ^negabo
^ aut firmadi mc^ pofuidi manum tua^	^	n^em	negaturps:&	pofui^
tUam fuper meiut peccatum lachrymx fequerentur.Mirabdis^Maed P°te5"a
Iim ^ maS1drum;nec ut quidam opinantur hominem negaui.Ego illum negaui cui dixi.Tu es xps s dei uiui.Illum negauirquem pedibus ambulantem fuper undas expertus fum,Illum que uoce fola ui
mortuum uocantcm de fepulchro.illu que caelis patentibus uidi cu moyfe & helia.& uoceaudiui de caelojhic e filius meus diledhisapfu audite.illu q caecu ta(ftu fuo illuminauit.q uerbo leprolos mua ,
v. uiunu «rnipnub pucimcuv,^	j
fcipulo forma uit exeplu.ut ois difcipulus xpi fit itegro u_ _. _----------------------------------
noxiam fibi permittere debet ut decrefcat.Sed qui tanto citius uincitur tanto citius repurgatur .Certe nis fandhtas ad deu ducit:& oe peccatu ad diabolu.Et fub domino bono pofiti.quo credimus nobis P° . bilitatc ad diabolu eudi cocefla 8t reuertendi ad dominu denegata?Addo aliqd.Certe hoiem p peccatu a recedere deus no uult:& peccatorem ad fe uenire oem uult.Et fi illud potuit fieri.qd' deus no uult. §to m
quereme f aliq detrimeti parte pmiu ipediret.Duos certe bono£» &C malo^ populos eememo eft q nefci3/' bonos dicimus credetes:& pemmos no credetes.no credetes ee fub diabolo:& credetes fub deo. Magna ?' dicatio tua:q feruu diaboli ad te uocas:feruil dei ad te repellis.qfi q uelis deu lucrari qd no hct:& pdere ^ het.Hinc ad dei coputas diuitias:qd' poflit deus mortuos fufcitare;&f ifirmos faluare no poffit. Na icreduj, mortui:^ credetes licet peccatores iintmiuunt i' ifirmitate fua:& fi faluator nf hetamo qa het ptate fu^1^ di mortuostquo uirtute no het qcuncp fuerint ffirmitates curadi?Ex utrocp latere blaffemat a uobis q P nitetibus negatis effedtu.Si eni pofle eu docetis ifirmitate oem curareifed fi nolit ipium arguitis.Si ucl^is; no pofle eu forfitan dixeritista deitate excluditisiut mifericordia uobis ex utrotp latere codenati dcnfgc^ cu negatis familix dei peunti no pofle fuccurri.Hadtenus cu nouatianis fim locutusrreuertamur ad 3P°-Iu poenitete & flete amarifllme atcg dicete.Ouo ibo a fpiritu tuo:& quo a facie tua fugiafScio qatu.e.
defcedifti ubi p potetia tuaificut ubicptgeneraliter pfto es.Si fupfero penas meas diluculo.i.ante luce:P^ hoc loco ,p cogitationibus ponitrq repetino uolatu ubicp fut.In ca?lo i terra i abyfTo:& ubicuq; finiunt ria.Si ergo inqt:illuc ante luce tux refurredtionis uada:ubicu« inacceflibilitas folet fugitiuu abfcodere: u ...	•	,------------------------------:refurrecti
__________________________________________________________     .	_	_	petri	age^
: quo etdicitforfitan tenebrx coculcabut me:& i tribus negationibus fuis:tres fuga^ partes claufas fibi: fi fugeretimemorabat i cxloii iferno 8C i poflremis maris.Ergo negare:tenebrx fut:& fugere: cocul^ lio tenebra&.hoc times ne coprehefus ab ipfis tenebris coculcaret:qfi tenebris malis fuis Tubmerlus open bus eet deditus tenebra^:habcs tradtu penne.iuges lachrymas dolores xrernos.Hoc eni mo coculcanf nebrx mortis huius:q corporaliter morimur.Si uere fuero mories inqt no coculcabor a tenebrisifed ad
^.credimus
^S^fer^oes   w	-	»	.	.	-
Ac docemurnatura oculos non oia aialia a creatore hos ee fortitaiut i tenebris uidere no poflint. - U/ ad reqem hoium nodles iflituinut generationi humanx qete poflet ee cdfultu.lpflus ergo fut tenebrae* tS e lu^qd manichxus negat.Ipfe etia creator corpo^nro^icotra qd1 fufeipitiq ipoemtes petrus dicl i u poiTedifti renes meos:q fufcepifli me ex utero matris mex.Sicut enim i ore du loquimunSC i aliquaopetamur,cordis nJflri cogitata olledimusata qd cogitamus ante q dicendo uel operando a rembus gign^ fc^m dludiq^ 1	dicimus	deo:Quoniam tu poiTedifti renes meos. Dici
qmaita tipi ln me nih]| occu\zd e ut non folum q funt cogitata confideres:fed & cogitanda:q is fai, bus cemas.Tu d0Rline f fufcepifti me ex utero matris meae;ita ut quicquid ab ortu meo ^ferrlbl]ire£ butientis infantiae uetbis aliquando forte peccam cognofcasJn hoc etiam confitebor ribl^ o, an]ma mea mmficatus es;mire opera tua q & oculis meis uidi:& exercente te domine iefu xpe cognou •	j
damus. Agituremm in hoc loco;3, cum d.es refurredtiomj aduenerinubicu® fu“La™ocuToK tuorui" tionbus tcrtzE fuerit fubftam,a meauperfeSum roeum uidebut oculi tui:ga foto afpetiu cu Sf (,(t «urgetJn hbro en.m refurreaioisrq nari funnfcribunf.quotquot de die in d-cm f°™ ■ Heus mmis rnnf ?lbi fcr‘Pms non r‘tJn quo libro mihi no fut i amore & honore nifi fol»amlc ^rharetici audi endicft- Pr“,c.iP=tus eo™m.Siquide participes eos mi aeterni imperii repromntis.nec h^ ^ enai iut.q dicutino debuit mudus fubfiftere g eiliq pfeius erat homines per peccata # iceicra
nuih gehcna incendiam deftmdndosSi' enim ita putetis fieri debuiffciconful tum magis Teis iudicabitis d icis.Mieni mundus fuiiletafub tranfitu reuocatusmullus fuiflet fandto^ particeps regni:& du nuidebatur tnahszne aditeritu deueniret:& ut no periret merito fuo mali hanc boni accipiebat fmam:ne uel tepora» *c uita iufciperetiqbus debcbaf xterna.Nos aut cu^pheta gaudeamustcu fcis dei atq; cu apoftolo petro di
dtores fco^mec fetiflet apoftolos nec martyres nafciieet par iudiciu iuftis 8C iniuttis:&! oes una puenies fen tentiaipqua oes uiderenf ante pumtiiq nati.Sed uos o uiri fanguinu declinate a nobisiq dicitis.qa in uanu acceperut ciuitates fuasthoc etfine caufa fut mortales effe&i:& oi'a cu mundo pereut,&: par e ipfa pditio.no e ita.oes eni j libro fcripti fut:oes refurgetifed aliis dabif odor uitx i uita xternaialiis odor mortis i morte
ppetua.ubi deuenient hi qbus dicifmone q oderunt te deus odio hui:& fup inimicos tuos tabefccbafhfec petrus loquitecclefia i petro pnuciat.Perfedto inqt odio odera iJlos:$ inimici fadti fut mihi. Et his io anathematizatisjpba medomine:& fcito cor meuiquid de te fentiaiqd de te creda,Interroga me:& fcito fe * mitas meas.Sit tibi follicitudo de ecclefia tua:& de ouibus tuis;& de paftoribus tuis:&! uideifi uia iniquita» tis diabolus eft;qui fe ad ambulandum in ea fcredulis 8t haereticis prsbet. Et uide inquit i populo tuo ne» lit aliqs i quo uia iniqtatis iter erroribus pbeat.excludcfq; uia iniqtaris deduc me i uia aeternamiut portx mortis 8d iferi no pualeat mihnfcdm uerbii tuu domine icfu xpe:q regnas i faecula faeculorum Amen» Incipit tradtams qntus fecudx partis de hebraicis loco^ noibus 8i iterptatione hebraeoi^ nominu.Li» bellus de hebraicis locis:uel loco^i diftatiis que beatus Hieronymus eufebiu imitatus fcripfitdoca ipfa per litteras alphabeti diitinguesrficut prologus indicar.
Vlebius q a btqpaphylo martyre cognomctu fortitus eipoft dece ecclefiaflicx hittorix libros: pott tepo^ canoesrquos nos i latina ligua edidimuszpoft diuerfa^ uocabula nationu q quomo apud hebraeos oli dea fint St nuc dicanf expoiuit: poft chofmographia terraejiudex: &diftidtas tribuu fortes ipfius quoq; hierufale teplicg i ea cu breuiffima expofitione pidturazad extremum i hoc opufculo laborauinut cogregaret nobis de feriptura oium pene urbiu:motiu:fluminu:uicuIo^ St di» uerfojjj loco^ uocabula q uel eade manetzuel imutata fut pofteamel aliqua ex parte corrupta, Vnde St nos admirabilis uiri fequetes ftudiu fcdm ordine littera^:ut fut i graeco pofita traftulimus relinqueres ea q di» gna memoria uiden£;& plxracp mutates.Semel .n,& i tepo^t libro pfatus fum meuel iterptem ee uel noui operis coditoreimaxime cu qda uix primis ibutus litteris huc eude libru aufus fit i latina liguam no latina: uertere cuius iperitia ex coparatione eo^ qux traftulimus prudes flati le&or iuenit,Vt enim excelfa mihi no uedico;ita terrx ihxretia me fupergredi pofle credo.	Tradlatus.
Rarath armenia,fiqde i motibus ararath arca poft diluuiu fedifTe phibe£;&: diciinf ibide uf» qj hodie pmanere uefligia.Meminit hoRi motm St hieremias i c5tra baJ?yI°nemdofe/ phus quoa i primo antiq tatd ludaica^ libro feculanu Utterm hifloncos pferensaiaducr» tes inqt noe terra diluuio liberata fepte alios dies abire pmifit;& uniuerfa aialia beffiafcp pa tetjbus clauftris emittes ipfe cu fua £>k egreflus eiimolas deo hoflias gaudefq^ cumliberis. Huc loeu armenii exitu uel egrefiu uocat.Siqde ibi cultores illa^: rcgionu arca fcdmc teftan mr:& lignoy qda fupefTe monumenta arca: huius St diluuii oes q barbaras fcripfere hil orias recordatur
uel fe expiat.Sed St Hieronymus $gyptius:q antiqtates phccmcu pulchro fermoe r6fcripfit:& Manafcas St multi alii.Nicolaus quo^ damafeenus i nonagefimefexto libro refert.Et i armenia fup mumade mons no mine Beastad quc multos i diluuio cofusiffe autumatubicp faluatos ee,Alios uero i arce aluco iupnatantes ad eius uertice fuperuenifie.& uf<^ ad multas States ligna arcae moflrari fohdaquosq puto non ec alios nifi eos quos moyfes legifer iudxo^ i ruis uoluminibus edidit.Achar urbs rjn Ncbmth i babyloe. Porro hebraei hac ee dicut mefopotamix ciuitate.q hodie quocp uocaf Nifjbl a h13 ! j ^Uot4a r°mano co fule obfeflaicaptacp St ante paucos anos a romano ineratore perfis tradira.Aga1 ad occidentale plaga uergit Bethelisno multu ab ea difla's.Sita aut e Bethel eutibus Helia de neapoli Jeua parte mae duodecimo circiter inii,"-,».--	nfcc	hodie nnrnnc	n	-	,	»	r	10,	^dllicata	eilbi	dorminir	inrob	per»
tu qfapudeoTdicif aim. Aflaroth carnaymTenafigTtaqu^da 1 (upeicilio domoru fodomoru 9°^lter" fecit chodorlagomor.Sut hodie duo caflella 1 bethania hoc uocabulo noue iter fe milibus feparata iter ada Ia:& Abella ciuitates. Arboch corrupte i nfis codicibus arbor fcribif.cu 1 hebneislegaf arbe:4tl5or quattuor patriarchx abraham ifaac St iacob fepulti fut;# adam magnus ut 1 icfu hbm fcrlPt1u^j:^ o/ quidam conditu in loco caluarix fufpicanf.Hxc cfl aut eade chebron ohm metropolisphiliftmoru&h^ bitaculum gigantu regua poflea dauid in tribu iuda duitas facerdotahs St fugitmoru.Diflat ad meridiana FmS™ 3b HeIia milibus circiter uiginti duobus quxrcus abraha qux efl mabrx ufq;	t1^
imperium monftraba£;& maufoleum eius iprxfentiarum cermtur.Cung a noflris wm ibidem ecclefia xd ficata fit a eundis in rircUitu gentibus therebinti locus fupflftiofe cohtur.eo 9 fub ea angelos abraha qu ^ dam horpitio fufceperatH^c ergo primum arbxzpoftea thebron uocata filiorum thaleb fomtauocabuiu
F iiii
eft i lege uerba dieru.Ahilath in extremis finibus pal^ftinse iuSa meridianae folitudim & m™??aniAeta de ex xgypto iud$a & ide ad xgyptu nauigatur.Sedit ibi legio romana cognometo decima, o i 4,^ aylat a ueteribus dicebaf mune uero appellaf ayla.Sed 6C helimitaru qdatoatio fuit cui impcrauic cn	, ?
lamogor:cuius i adtibus quoa apoftoloru metio fit:& i regnoru libris urbs qdam palaeffinx eiam^ Adama ana de quincp duitatibus fodomoru euerfa cum caeteris. Afophdtamar Jn hac habitabant q amorraei quos interfecit chodorlamogor iuxta heremu cadcs.Eft & aliud caftellu Thamara unms ^ nere a maphis oppido feparatum pgentibus ayla de hebro ubi nuc romanu pfidium politum. /i	°
idum$oru q nunc gabailene dicitur uicina petra? ciuitati.Nam euntibus thamam nuc delertus 10	^
ximus tainne uico gradiiq fitos eft inter heliam 5d diofpolLEft fons i fupradidto Aena loco unde cx	_
«i.fontis nomen accepit: In quo ftans idolum maxime illius regionis ueneratione colif,Porro hcbr$	^
mant Aena no locum fignificare fed biuiu ubi certo intuitu neceflariu fit ad una de duabus uiis elige Areaatat locus trans iordanea quo plaxerunt quoda iacob tertio ab hienco lapide duobus milibus ao danem nuc uocaf betagha:quod iterptatur locus iacob:qd ibi more plagenu circueunt i funere iacob,* caftra tilioru ifrael eft locus in deferto;in quo,xii.fontes.&.lxx.palmaru	de mari rubroj^
afterim appellari hebra?i putant Aflemona caftra filioru ifraela deferto ab eta;,p quo aquila 8i Symmacnu explorato^: uia interptati funtmbi aduerfum cananxu q ab auftro cotra ifrael eruperat i folitudine diu1
ab uero arabia? ciuitas q e etia areopolis nominatunoftendut regiois illius accolae locum uallis iterrupt diuerfx fatis horribilem & periculofumiq a plsriftp nunc amoas appellaf:extenditurq; ad feptetrione ar ^ polisa quo &: militum ex oiparte pr$(idia diftributaiplenum fanguinis ^ formidinis teftantur ingreflb * Hic quondam moabita^ fuit.& poftea feon rex amorraeorum iure belli eu obtinuit.Sed dt terra m10 rael trans iordane ab Arnone incipiens ufqj ad montes.hermon 81 libanu oftenditur, Ar locus uel opp, ^ arnoe qd3 a.lxxaterprctibus per extenfam uocale & dicif Ofemon locus deferti fdeniqj 8t ipfu uoca ^ cultam terram defertaq; fignificat. Abelfathin locus in deferto ad meridianum moabitaru. Azor fiue ^a/ terminus urbis amon q nunc philadelphia dicitur diuidens ea amorraeoru ufq? regionem.^ etiam m ^ uo circiter lapide eius ad folis occafum uicus zazer ufq; in praefentem diem permanens, Azoer oppidu ^ abita^: quod fitum e fuper ripa torrentis Armo poflcffu olim a gente termiacuimc:&: poftea retentum liis loth i moabitis cum priores accolas fubuertifient:& oftenditur ufq; hodie in uertice motis illius.bea torrens per abrupta defeendens in mare mortuu fluit.Ceddit aut Azoer in fortem tribus Gad contra lacl Rabba.Aftaroth antiqua ciuitas og regis baffama qua habitauerunt gigantesj& poftea cecidit in forte tri
^,raJbl[aia'q,Jhfm «y™« “»5
ftulit:& eft ufcR hodie locus iuxta mote phogor euntibus alibi Ads i elbu Arabia cotra hienco:qui ita ap. pellatur,AralS hanc ut fupra aquila tranftulit plagam:fymmachus interdum campeftrem interdum m labilem,Theodotion occidentalem.Atharoth ciuitas olim amorraeorum trans iordanem:q poftea ceci in forte tribus eadmocatus e aut Acharoth a filiis falma fiue falmon ut in paralipomenon feriptum e iqth Sophatn & h^c ciuitas tribus gad,Arath ciuitas amorra?orum uicina deferto cades:& uf^ nunc o ^ ditur uilia ad oonidum Mallatis quarto lapide de Achebron uicefimo in tribu iuda, Aiemona ciuitas „ ^ ferto:ad meridiem iadxx diuidens aegyptum 8i fortem tribus iud$:ad mare ufep ad occidentem: p0^ fupra Afemona caftra filiorum ifrael.Achabi terminus iu&xx prouincia? ad orientalem refpiciens trI^ujor/ da:.Eft autem & uicus nunc ufdt grandis nouem milibus a’neapoIi cotra orientem defeendentibus ao danem & leribuin>er eam nu^ppellatur atrabitine:fed & confinium amorrxorum acrabi dicitu __	^
inrn no exterminauit alierieenas tribus neptaluut in iudicium libro feriptu e. Afada cofinium m ^ ad aquilonem,Arath terminus 8L ipfc iudia? conftans a chedron milibus.xx.ad meridie (crmj
loco no ciens
!on= capcftri urbes nobrlesS.L^tyberiasftagnuT #pter ea.Sed&hferico n»rc ^tuu« re^, cuitu p qS medius iordanis fluit QTgs de fontibus paneadis & i mari mortuo ^j ^Amalech hitat f tet ferto.ad meridie iudxx tras urbe prxtereutibus aiala cuius & feriptura recordaf diccsA^ _	bus lta
ra ad auftru:fed 8C iuxta eu alius cananxus hftabat:q 8C dimicauit cotra filiosf rapeftieiD ititerp^ fcribif.Amalech aute 8C cananaeus habitabant i ualle.Araba planuiaqla 8i fymmachus capel
tantur fictit fupra didtum ett.Porro efi: di alia uilla araba nomine in finibus dioca^farese q oli Saporie dice> batiir 5^ alia tribus milibus a Sicopoli contra occidentem, Aian q nunc Philadelphia urbs arabix nobilis i qua habitauerunt hodie raphai gens antiqua qua interfecerunt filii lotb habitantes pro eis in Afan Argob tegio regis Bafla Og fuper iordanem qua: cecidit i fortem dimidiae tribus manaflae.& efl: ufep hodie uicus circa ierafa urbe arabix.xv.ab ea diftas milibus cotra occidente q arta appellatur qd iterpraf fymmachus Menferam. Afedoch urbs amorraeorum qu$ cecidit in fortem tribus rubem appellatur autem additio av gnomento Aafedoch phagam.qd' in lingua noftra refonare abfcitTum, Abarin mons efi: in quo mortuus eft moyfes,dicitur autem di mons eiTe Nabam in terra Moab contra ierico fupra iordanem infup aliopha^ ga.Oftenditurcp afeendentibus de libiade in efbi antiquo hodiecp uocabulo:iuxta montem phagor nome pnftinum retinente a quo contra eum regio uf$ nunc appellatur phafga. Anochiar qd1 iterprsetatur Eciay aiciant.Hxc efi: bafla in qua funt uici.lx. in monte galaad qui ceciderunt in fortem dimidiae tribus manap f$:qui locus nunc uocatur golo in terra baccanea. Antillidanustea quae fupra libanum ad orientalem pia* gam refpicientia Antillibanus appellatur contra regionem Damafci.quae cecidit i fortem tribus manaflx. Azeta ciuitas Cananaeorum in parte tribus iudae ad qua ufep profecutus efi: ieliis quintpreges.Sed di hodie uocatur uilla Azecha inter eleutheropoli di Aeliam, Aioli uallis aquae praeruptum fuper qt? orante quoda iefu luna fietit iuxta ufllam qua: ufqj nunc aioli dicitur contra orientem bethellis tribus ab ea milibus di* ftansaut procul a gabaa&raiafaulisurbibus.Porrohebm affirmant Aioli uicum efle iuxta Intopoli in fecundo lapide pgentibus Aeliam, Achor hebraice dicitur Emathachor qd! iterpraetatur uallis tumultus uel turbarum eo q? ibi tumultuatus di turbatus fit ifraela qua lapidauerunt quodam Acham propter fur* tum anathematis,Eft autem a feptentrione ierico 8i ufq; hodie a regionis accolis fic nominaturi meminit huius ofee propheta, Afedoch alia ciuitas non qua: fupra licet eodem nomine uocetur i quam expugnauit quodam iefus rege eius interfedto.Afor ciuitas regni iabiquam folam intendit iefusiquia metropolis erat omnium regnorum philifti.efi: di alia uilla ufeg hodie A for in finibus Afcalonis contra orientem eius qu^ cecidit in fortem tribus iudxicuius di feriptura meminit appellans eam ad diftindtionem ueteris afor no* uam, Armon regio Aeneorumiquam obtinuit iefusihebrxus uero quo pie legete feripturas didici affirmat montem Hermon paneadi iminereiquem quondam tenuere xnei di amorraeiide quo nuc xttiux niues ty> rum ob dclitias deferuntur.Sed Halaach mons quem aquila interptatur diuidentem montem.iJimpidu fi ue lubrai. Armon mons amorrso^ de quo nunc didtu quem finices uocant Samon& amorrams appella* uit Sauindiciturtp in uertice eius infigne templu quod ab ethuuth cultui habetur e regione paneadis di libani di terra filiorum ifrael trans iordanem a folis ortu prupto Armon ufeg ad montem Armon extendif* Auober ciuitas qua expugnauit iefus di eft ufeg hodie uilla iuxta diofpoli quafi quarto miliaria ad orientalem plagam quae uocatur BethoanabaLplaeriq; aut affirmat in odtauo ab ea miliario fitam appellari betha nabal.Afdod in fortibus indx qux nunc uocatur azotusiin qua derelidti funt gigantes q appellabanf Ema thhdi eft ufcK hodie infigne oppidu pateftina:, Ader urbs qui expugnauit iefus reSe Mus iterfedo. Afec di
hxc ciuitas eft qua rege ipfius trucidato expugnauit iefus. Achfaph & c0^ra ^(!e^1 montis tabori campe* gnafie defcribitunappellaturq* uia theflalus i octauo lapide diocx^texad^ ^ ^ ^ rnn-Mm
Se$2S82teeS5568^^
ignobile municipm palxftinx di una de qncp ciuitatibus Allopbylo^idecreta qdem m	a‘
tenta ab eaiqa nequaq ueteres accolas potuit expellere. Afchalon urbs nobilis Pal*|fag ea |a habit^S una fuit de qn$ fatrapis philiftino^;fenata qdem tribui iudx p forte tame non reten q to-res eius fupare non potuit, Afeta tcTm.^us amorr^o^ fuper Iordane in forte
eft caftellfi grade afeta noie iuxta oppidu pa!a:ftin$. Agad fita ad radices montis H	„	, h u™s q
cecidit in forte mbc.Sed nuc amatuT uiA trans iordane i u.cefimoprimo^harmap^dmmd,
Elt 8i alia uilla i uicinia gadare noie Amatha ubi calida: aqua erupuntJn r£gn°M »	f	•'	t
ittoitu Emath uftp ad mate hoc eft defert, quod e mate mormu.Ego	^
les fyria appellaniq nunc graco fermone epiphania dr.Amoti trans >ocf_ mxt. defettum a	alti
qua diximus fupra philadelphia ciuitas illuftris arabia. Adara in trlb'J,!.uf.L hodie Gc u^« ^A^ka ui-uilla in finibus diofpokas iuxta tha uiticam regione qua athauina ujllam*^.,. cuocatur.Athak^
tus i deferto Gtus.i pofleirione tribus iuda p qua fymmachus inte/P” wus uf„, u™?*'	r‘1 dotni
& fupra diximus Adomi quoda uillula nuc ruina i forte tribus iuds.9 9 bodie ,uocaf nti -
bus Afcalone deAzota.Afarfaul i tribu iuda urbs facerdot,busf^M;Ut uf^hodau.l^
•fttund^^
uf^ hodie uilla uocabulo Afto iter Azotum & afcalonem Frm™ctff"a‘u tnb“^^ wl".ne iuda & ufip hodie uicus non paruus ad orientem ElcuthMFok^
uocatur. Aditha inforte tribus iuda. Dicitur autem & quxdam uilla atha iux« Uaza.iX alia adita iuxta
Diofpolintquafi ad orientalem plagam refpiciensAdafa in tribu iudae ufcp hodie ufcus iuxta gufuas.Sed ror quo gufnenfem regionem in tribu iudae pofuerit cum perfpicuu fit Mm librum iefu forteea tri _ frai cecidifle,Acher in tribu iudae. Afam in tribu iudae eft ufq? hodie uicus nomine Bethafam ad Ae!ia	L
tincns in^xv.ab urbe miliario.Afenna in tribu iudae. Agaf.in tribu iudae nunc ufqs uicus in finibus eJe polis eir.Eft & alia uilla gradis iudxo^i nomine. Aena Darona contra auftralem plagam chcbronis^no^^ ab ea milibus feparata. Aftamos in tribu iudae uicus & ipfe iudaeoij£ in Daroma ad aqlone loci aue.	^
in tribu iudae.Eft uicus auea iuxta alte^ de quo fupra diximus ad orientalem plaga reipiciens cunctis tatus xpianis, Affeta in tribu iudx.Auata in tribu iudae. Areba in tribu mdae. Aftaroth contra Rania ^ bu iofeph, Aftaroth ciuitas i tribu effrai nuc uicus ad aqlonem ex bafte i quarto eius miliario acurus	'
Adara ciuitas tribus effrai. Afer ciuitas tribus manafiae nunc demonftratur uilla defcendentibus ab ne F lifint opolim i.xv.lapideiuxtauiapublicam.Acharothciuitastribusbeniami.funtautem dux ac.-?,uig haud^cul ab aelia. Araboth ciuitas fortis beniami facerdotibus feparata i tertio ab aelia maliario.de q & remias ,ppheta fuit.Adar ciuitas fortis beniami.Aelmd ciuitas tribus beniami facerdotibus feparata.Ain , cafis,i,uallis Cafis in tribu beniami.Aui in tribu beniami. Aphra in tribu beniami,Eft & hodie uicus^ b” , ih qnto miliario Bethelis ad oriente refpiciens, Aumienia in tribu beniamin.Affini in tribu beniami.Ari tribu beniami. e 8C uilla iuxta diofpoli q nuc appellatur ufq; Betariph. Ampla in tribu beniami. Afar in tr, bu fymeo.Armathabob in tribu fymeonis ciuitas facerdotibus fepata. Atena in tribu fymeonis, Amethaf tribu zabulo. Auiuia in tribu zabulo;& alia uilla Auiuia eutibus de neapoli Aelia in.x,miliario,Annuatd 1 tribu zabulo. Achafelut eft ciuitas tribus ifachar: Appellatur aut & quidam uicus facalus iuxta mote tab° in capeftribus in odtauo miliario diocaefarex ad orientem refpicies.ficut fupra dixius, Affrai ciuitas tribp ifachar eft hodie<^ uilla affarea nomine in fexto miliario legionis cotra feptetrione alimedech.fortis ain * Amach in tribu affer.Amefin forte tribus ifachar. Auerich in forte tribus ifachar, Aftifap in tribu aff* uitas feparata leuitis.Amer in tribu affer e q*dam uilla noie Bethenea in qntodecimo lapide a caelarea monte contra orietale plaga in q & lauacra dicuntur effe falubria. Acrau in tribu after,Amo in tr^u.au Accho q nunc ptolemais appellatur fortis affer de q hitatores pftios nequiuit expellere, Achzif intrl ^Qt fer in q alienigena pmanferunt.hxc eft 8C difpa in nono miliario ptolemaidis pgentibus tribus.Aul, ^ nC tis affer.Affec fortis afleri in q hitatores priftini permanferunt.Adeuiue in tribu neptali,Affor in tn ptali quam rex aftyrid prophetaffe fcribitur.Affeddi in tribu neptali,Amath in tribu neptali.Azano bu neptalue aut & nuc uicus ad regione diocaefareae ptincs in capeftribus. Ahilo fordis da fepata jeu1 * eft hodie uicus alius haud procul a nicopoli.Sciendum q> ahilo.lxx.edidcrunt ubi erat urfi.Arad eft ci	.
inhitatores filii hebadifoceri moyfi in medio ifraelis.Ader apud que gedeo caftrametatus eft, Arifoth c tas fifar pricipis iabis. Eft aut iabis tras iordane nuc uilla pgrandis a ciuitate Pellex fex milibus diftans tibus Herafam. Aredh afcenfus pro quo aquila interpretatur faltuumffymmachus montium, Amir ubi micauitiepteieft hodiea uilla in monte fita uicefimo ab Helia lapide ad feptentrionem.Arna ubi fcriptura refert fediffe abimelechTAiali duitas in terra zabulo:de q fuit & ille aiolo qui indicauit populu ifrael.Abri Abt»k-	m - uinearum ubi dimicauit iepte in terra filio^ Amdmam 5C ufep in prxfente diem in feptimo lapide philadri
phi$ uilla Abel cernitur uietis cdfita.Alia quo^ eft ciuitas nomineAbilla uini fertilisiin duodecimo a P' daris miliario.xontra orientalem plagamecno Qc tertia in phoenice Abilla inter Damafcumu& Pancade.Ar3 methe Sophiiciuitas helcane 8C famuelis in regione ta'nitredis iuxta dioipolimmnde fuit iofeph qui in ^ geliis Abarimathia fuiffe feribitur. Abuezer qd interpretatur lapis adjutorii fiUe lapis auxiliator.Eft ^ locus ubi tulerunt philiftim arcam teftamenti inter heliam 3C afcalone iuxta uilla' bethamus.aphes dor*» ubi dimicauit faubpro quo aquila pofuit in finibus domui. Anuegel pro quo aquila auftru:lymmacbus «diem tranrtulerunt. Arith ubi dauid eft uiJia Arath nomine ad occidentalem helim, Aialim pro quo 13 tonftuiit ceruoai itheodotion lapides ceruorum Endor q eft in ezraela ubi filii ifraelis fe ad pliun1 F1 parantes caftra polberunt.Et eft hodie gradis uicus Endoniuxta montem Thabor ad meridiem in qua“d nnhatio.Afech iuxta endor ifraelis uti dimicauit faul. Arma ad quem locum fpolioK partem miflt daur Athetith ad hunc auoqi locum mifit pds partem damd. Ama in defertum euntibus gabaon ethonodac-fimtpro qu0 fymmachus pofuit inferiorem uiam.Areaome.i.hietufalem, Affur ciuitas iudae quam *di"S
uit falomo AWim ,	£	unius	de	principibus folomonis.Vnde fuit & helifeus propheta.Eft autcnu
meus m aitione de quo f ra diximus in decimo a fintopoli miliario contra auftralem Plagamn°"^“ haula.Sed & Abel in ea uiliu]a nunc nuncupatur inter neapolim & fintopoli, Auothar ciulM® “	exLr/
cipibus falomonis A,iath fupra llttus rubri maris in terra daide quo fupra ditium cft-Ae	t»
fttazarias.Aenda huius expugnator afla rex fuit atm fubuerfor.Aliongaber in hoc l°coCLa®/n‘nnna ^
peftate in ama eft.Fe,,ur aPUIfm ]pfa rfTe eflia haud procul ab Ailach in rubro.Aela borgozaunomina ^
minum in terra moedotumiad quorum montes captiuus ifrael dutius eft. Albana flo» us d™*" foy he uel Aphafoti quod aquila m Ubertatcm uertit. Ailam quam expugnauit rex ^ ° T	Arth=
tiomm Affima oppidum mtertaiudse quodaedificauerunthiqui ad eam l,cnen“"Luma^odKf|,,,a
tefert rofephus hanc effe petram urbem nobilem palarftmx.atdamelech idolum	Quo'
^UC?Ctnti funt;Armonium iuxta efaiam uia nomen eft in uifione contra moab P» aquu ^ raim. Agaiiim Si huius efaias meminit in uifione contra moab. Eft autem Agalhm uicus ad au ^ ne dbh?3116™dlftans ab eo milibus otio. Aelim puteus dimon & hums toci m ead f|)|]t ne efaias recordatur. Ariel huius qU0($ elaias meminit quam aquila K fymmachus mterpretau
Leonem deiiHanc putat efle qda ariopolf eo ibi nuc ufcg ariel idolu colut uocatu actatoi apota amartej	210
Vflde & duitatem didtam fufpicatur.Mihi aut uidetur iuxta confequentia textucppphetix Ariel ibi ag.aV kgorice hierufalemifiue teplum^fignificare hoc eft leone dei 9 forte regnu fuerit &C potes. De hoc in libris hebraicay qonum plenius didu eft Adama iri efaia pro quo aqla & fymmachus humuitheodotion terram interptatur. Age fullonis & hoc in efaia fcriptu eft.Oftendif aut nunc uf<$ lucus in fuburbanis hierufalem»
Afedech hac efaias ppheta futura in sgypto uaticinaf.Sciendu aut 9 in hebrso pro hoc nomie fcriptu litarabes quod liccitatem qdam interptatur in fole;& alii in tefta trafferut uolentes uel Heliopoli fignifica ri uel Oftracine.Sed 8C huius rei difputatoem qa longior eft i libris hebraica^ qonum reperis, Arafad urbs damafci qua oppugnauit rex affyrio^ ficut 1 efaia 8C hieremia & libris regno^ fcribif. Auengaba & huius efaias meminitiqua aqla traftulit aut graua.f.u.fyllaba q in medio nois pofita eft in conmndoem &: interp tatus.fymmachus uero follicitauit & humiliauitiLegimus fuper hoc in regno^ libris. Armenia in efaia q e ararat.Afael huius meminit zacharias ppheta.Auauel turris hierufalem ficut in zacharix libro fcriptu eft.
Afleremoth in Hieremia pro quo in hebrxo fcriptum fadamoth:qd aqla interptatur fuburbana Amoth 1 hieremia:aqla uertit in officinas uel tabernas. Aalaoth 1 hieremia pro quo i hebrxo legif luit. Aethau 1 hie remiatqua aqla ualida:fymmachus interptatur antiqua'. Acheldemach ager fanguinis: q hodiecp monltrat ad auftralem plaga montis lyon ieuon iuxta Salim ubi baptizabat ioanesificut 1 euagelio circa ioanem feri' ptu eft Et oftendif nuc uf«^ locus in odtauo lapide fincopoleos ad meridie iuxta falem & iordanem.
Abel q Babylon iterptatur confufio.Erat aut ciuitas regni Nebrothn qua eo^i q xdificauerut turri longe diuifae funt lingu$:quo^ pricipe iofephus fuiffe Nembroth affirmat .Teftem quo^ eius hiftorixfibyllamgr$caexhibens:locusinqt in quo turri $dificarut nuc appellafBaby/	/
lon ppter cofufionem fermonis eo^ q altifiima turri 01 ftudio fabricabat.Siqdem hebrxi cori' fofione Babel uocat.De hac turrs 8( diuerfitate lingua^; fcripfit & iybilla i hunc modu.Cum oes mortales una ligua uterenf qdam ex his altifiima turri £edificauerunt:caslum p eam cupietes fcandere.dii uero tur^ ^' bines mittentes euertere turri:& propria & diuerfam unicuitp tribuere lingua. Vnde urbe quo^ contigit aDuellari Babylonem. Betheluiais in duodecimo ab Helia lapide ad dextra euntibus neapolimjq primu lu za 1 amigdalum uocabaf cecidit in forte tribus beniami iuxta Betha & Gaiiqua expugnauit iefus rege ii liuViterfedo.Porro qdam putant fcdm errorem graeco^ uoluminu Valamiaulas antiqtus nucupatumehe	^
menter errant.Verbu qppe hebraeu & nome ipfius ciuitatulx pariter mifcuerunticum ulla fignificet prius	^	^
i TTPolapov luza uero amitha	&	fit	fenfusiVocabaf aut bethel prius luza.Nec bethai quod
aut oppidu fignificatihebrad putant eudem effe bethel.fed ex eo tpe quo ibi ab hieroboa filio nabath uitu U aurei fabricati funt.& a.x.tnbubus adorati uocatu eft Bethai,i.domus idoliiq ante uocabat domus dei.
Sed & fup hoc in libris hebraica^ qonu plenius diximus.Bala qu$ fegor nuc Azora nucupat fola de qncg fodomoM urbibus loth pcibus referuata.lmminet aut mari mortuo & pfidiu 1 ea politu elt militum roma noRdihabitatoribus quocR ppriis frequentaf;& apud eam gignitur balfamuipoma pa ma^ antiqux uber/ latis idicia.Nullu aut moueat 9 Segor eadem Zoara df :cum idem nomen fit
gorhebraiceZorafyriacenucupatur.Balaautinterptafabforpta:fup9uoinh Cades^ barathho/ niusdiximus.Balanus.i.mcus ludus:fub qua rebeccx nutrix fepulta eft ^rat	faluator
dieqs agar puteus demonftraf.Bethleem ciuitas dauid in forte tribus mdsJn	no	g	ator	»
natus eft m fexto miliario ab Helia contra meridianam plaga iuxta uiam qux duatCheb^ chrum cum abimelech fociauerunt iurantes.Nec mouere debet quenq fi iterdum ,GUlt^i1pUrrJi^r iribus fymeonis uel beniami reperiat tribus iuda bellicofifiimis uiris pollens eb'“ in omnibus tenuit principatum* iccirco & aliaist tribuum fortes in eius mteidumtoicuio nuncupatur.
Aboqn in medio tribus iuds habitaiTe fymeonem feriptura mamfeftiffime doc«^ ™ ”bu fchat in tribu iuda.Bethdagon in tribu iuda.fed K ufq? hodie grandis uicus	efi	W	^
demon(tratur.Bethaloth in tribu iudre.Bethafiti in tribu iuda uicus trans rapbimi’™^ i'.eunto Ptum qui eft terminus paMmre.Bethoraba pro qua fymmachus tranftulu funt fignifions heremu.Befchaia in tribu manaffe fepata a lemtis in
niamin iuxta Gai dd Bethel contra macinasiSed pfaimiut fupra diflu» ^ P r e"e Bethel ,Bali' loth in tribu beniami.Bethfur m tribu iuda uel beniami-5Z eft hodie berhlu» uicuseuntibus nobis ab He 1« chebron in uicefimo lapide.luxta quam fons ad radices montis
betur humoidi apoftoloy afta referunt eunuchu candacis reginir i ho^£ro?hnrrT iPh,llPP0Ro,a ^ alia uilla Bethofor in tribu iuda mille pafiibus diftans ab Eleuthcropoli«Be^oth m tribu beniami. Bola ttibu fymeonis,Bou in tribu beniamin-Bethaloth in tribu bcniaiWTj^ft^ ^^^us tptamr i cam
peftribus,Bethalla in tribu bemamin.Borooth in tribu beniamin.Ba^	in	tri
[ymeonis.Beraraothin tribu fymeoms.Bethin tribu fymeonis.Baakm	{tti
bu fymeonis,Bethlee in tribu zabulon ad cuius diftindtione alteraBetbl appellaf mdx.Bet P , bu ifachar.Bethue in tribu affer:& nuc appellaf uicus Bethete in ^u°^'ano prolema.dicontraonc ie,Bethago lornc in ouo dux tribus zabulon & ifachar habent confmia.Bethameth quodirerptat lymma
Mi
Bethfa exhoc oppido tribus manafiie accolas priftinos non potuit expellere.^ nuc appellatur ♦ Sinthopl r ur °	PaMm$;qua iterdum feriptura cognominat domu faniqd in noftra lingua iterptat inyuUJ
tieth ames ciuitas facerdotalis in tribu beniamv.m q uftp hodie demonftraf deeleutheropoh pgentibus n copoii m,x,miliario cotra orientale plaga,Bethnati forte tribus neptali.Sed ncc de hac priftinos accolas tr bus neptalim ualuit expellere.Bethfanies altera in tribu neptalim in qua & ipfi cultores priftini pmanleru Daalcmoni mons circa libanu in finibus allophylo^.Baleth i tribu da,Bethara qd interptaf domus aqu^ iiue puteizqua in expeditione felaudi occupauit gedeon.Bethafepta ubi terga uertit madia.Balanus.i.q5c0 ruD0^ u^)1 regnauit abimelech:q ufep hodie oftendirur in fuburbano rure neapoleos ppe fepulchru ioz leph.Bonthonii qd interptatur aqla 8C fymmachus tribulos.Bera ubi abimelech ioatan fuiflet hitauit. Uiz ttat aut uicus bera a bereopoli.viii.mihbus ad aqlonem.Baalthamar iuxta gaba ubi filii ifrael aduerfum tn bum meniami iniere certame:& ufqj hodie bethamari in fupradidtis locis uiculus appellatur.Betchur ultP ad hunc loeu populus ifrael fugientes pfecutus eft alienigenas appellans eu lapide adiutorii, Bauia ubi ungendus in regem cum famuele cibu fumpfit.Porro bauia aqla fempexcelfam tranftulit, Bofeth nomeu petrae fuper qua in libris hebraicaijd qdnum diximus Beffor turris ad quam uenit dauid.Berofam ad pdx partem dauid mifit.Bari locus ad quem ufq; pfecutus eft Michol filia faul uir fuus lachrymans.Baalal for iuxta effraiiubi ab elafon pecora tondebanf.Bethamaca uftp ad hanc pfecutus eft ioab p duelle labe: # poft eam legimus ab aflyrioifc rege captam,Eft aut afeendentibus de eleutheropoli Eliam in odfouo lapi^ nuncuilla q Achanu df.Ballath urbs quam aedificauit falomon.Bethfarifta unde uenit homo cu muneri' bus ad hrclifeu pphetam.Eft aut in finibus diofpoleos uilla,xv.ferme ab ea milibus diftans contra fepten/ trionem in regione tanitica.Bcthaga uia per quam ochozia fugifle legimus,Bafethath urbs antiqua iud^' Bethfarhath uicus famarixtad quem uenit Hieu rex ifrael q in altifilmo campo fitus eft non amplius. milibus a legionis oppido fepatunp quo aqla interptaf domus curuantiu,Symmachus domus fingul°r^ eo auguftus & humilisftroitus fingulos tarum;& nec ipfos igredi fuftieret.Bcuich quam conftruxeru11 iamaritani:q debabylonis regione traTierut.Biblos ciuitas phoenicis cuius meminit ezechiehpro qua 1 "c' braico cotinet Gobel.Babaftus ciuitas £egypti:iuxta ezechielem.Bar.in terra cedar ficut feribit hieren^a ' mbyion idolum eft obel.Bethfaida ciuitas eft in gahlxa andrex perri philippi apoftoloa' ppe ftagnn Qw	nazareth.Bethfage uilla in monte oliueti ad qua uenit dominus iefus.Bethaia uilla in fecundo ab
t*i ylc i \; tY\	nano in latere montis oliuetimbi faluator nofter lazaru fufcitauiticuius & monumetu ecclefia nunc ^ -
t J p-.' vi jXtruaa demonftrat^Bethaiba trans iordane ubi ioannes in pniambaptizabatiunde&ufcR hodie plur,S-de fratribus hoc eft de numero credentium ibi renafei cupientes uitali gurgite baptizantur.Bethfaids P1^ na in hierufalem qux uocabaf ,pbarica;& a nobis interptari pSt pecualis.Hxc qnc$ quondam porticus M buit.oftendunf gemini lacus.Quoniam unius hybernis pluuiis adipleri folet. Alter miro i modo rubes cruentis aquis antiqui in fe operis figna teftantur.Nam hoftias in eo lauari a facerdotibus fallitas ferutJUi^ de & nomen acceperit,
Orona' Aftaroth carnaym nuc uicus gradis in angulo Bathenos:&: appellaf carnea traffluera \ot danis.*tradut9 fuifle ibi domu iob.Sed & fupra memorauimus carne uituli i nono ab Aelia toK liario.Cades ubi fons eft iudicii:&: cades barne \ deferto q' comungif ciuitan Petra f arabia; ubi oculuit maria:& moyfes rupe pcufla aqua fitienti populo dedit.Monftraf ibide ufq? in pfenteu1 diem (epulcrum uia fed princeps amelech ibi achdorlamagor cxfi funt.Cene regiopricipu idumxo^«^/ taitami filii rube.Nunc autem eft uicus chnftianis omibus florens iuxta mediaba urbem arabise;# appejJd tur Coraiatha i.x.mihario fupradite urbisicontra occidetalem plagam uicinus eius loci q appellaf
-Caathacha chrifia.i.aurea.Suntautemmontesaurifertiles in deferto.pcul.xi.milibus Aci nry iuxta qUos moyfes deuteronomiu fcnpfifle phibef .Sed i metallo seris faho a noftro rpe corruit m°itSr n autl Plenos oli fuifle uicinos extimant.Cademoth i deferto ex quo loco mific legatos moyfes ad W* 0-ri$0^.Cariath uicus q fub gama metropoli fuit.Gdes ciuitas quam cepit iefus rege ipfius rt aut 1 rorte tribus iud^Catheoth altera ouitas filio^ rube urbs fepata leuitis.Gpfaol m tribu u ,h;,nnnl^tribu ‘“ds-Cclla i tribu iuda ubi quondam fedit dauidiSZ nunc Sia ad orietakm ^’Sentibus chebro quafi odtauo milianoa qua fcpukhrum moltraf .ppheta:
^5? artithbZtr'baiuda-Cana ‘trl	lPurai hP m tnbu EPhrai-Caue in tribu manate . 0™*
r ^ mrnlrfm ltas Altuum una de urbibus gabaomta^ptjnens ad	iudsieunnbusaj’Ama Dio
fpolim mil ano uno,De hac fuit urias pphetaiquem iterfccit ioachi in hierufalem ficut faib-t hicrmias Sed m parahpomenon ilbl:o ^ Subal appellat Cariathiari.dfon in tribu ifachar ciuitas fepata leuins.cat to in tribu zabu'°n fepata leuitis.cana ufep ad Sydonem maioremicft qppe Si altera ^n-0”^ ulflu. flionem maior hac dr.Euit autem Cana in tribu afler ubi dominus nolter faluator aqua conuernt i u Vnde & nathanael mr ifraelua faluatoris teltimonio comprobate eft hodie oppidumgaliltea gemtu.v s^ottls J,ePtal1 “U1rtas faterdotalis ac fugitiuoy in galilaa fup montem neptali-Sed & basctpitrex r‘Z?UX ulinc ad_ufus appcjjatur m.xx.Tyn miliario iuxta Paneadem.Cariam mmbuneptal ciuitas S nr‘“Sfer°=n,1 n r Subu,°n m qua priftim remafere cultores.Carcar ubi erat zebee & Satoanaq^, rinit-K ,n '0rn ,c U5i. die caftellum cognomento carcatia unius diei itinere a petra diftan •	^
m	fepultus eft laiai cu ptilnu judicaflet popalu ifrael.Appdlafauthodie uicus canoana in u-
env
Cr)C£tn
P° latifiimo fe legibus a legione ad feptetrionalem plagam pgentibus ptolemaide.Cifor torrens iuxra mon tem thabonubi contra Siara dimicatu eft.Cadomi torrens iuxta quem delbora bcllugcflit, Callaftitano^ d.uallis gigantu aduerfus quos pliatus efl: dama.Clauromo.i.fletuu locus a pladtu nome acccpit.Cera regio philifti.Carmelius ubi quodam nabal carmelius fuit:& nunc uilla eft Carmelia in deferto Iapide oppidi che bron uergens ad orientalem plagambi & romanu pfidium eft politu. Chedron appellat torrens ftue uallis cedron iuxta hierufalemad orietalem plaga:cuius ioanes euagelifta meminit.Cyrene in finibus (egypti: ad que loeu rex aflyrio^ traftulit damafeenos thoa qux^ eft iuxta £egyptu.Charcedro.i.cathagi:cuius efaias & ezechiel in uifione tyri:recordaf p quo in hebraico tarfis fcriptu.Sed 8t de hac in libris hebraicai% qonu plenius diximus.Cela.i.uallis iofaphat iter hierufalem & motem oliuemlege pphera iohel.Cedon i ezechv	t
el quod aqla St fymmachus interptanf oriente.Cedar in ezechiel priceps cedar;Sed & efaias & hieremias £ uifione arabix huius uocabuli recordanf .Eft aut regio i heremo faraceno^» a filio ifmaelis cedar ita cogno c^r minata.Canoth in regione moabitaRdificut hieremias dicit.Capharnau iuxta ftagnu genafareth uf^ hodie c < oppidu in galilsa gentiu fitum in finibus zabulon St neptali. Hucuf^ p.c.liam.i.grxce legere debe	,
musiexmde p elemetum chi qd afpiratoem in fe continet:& a latinis minime habef feribendu pariter ac le gendu.Challiane ciuitas regi nebroth in babylone cuius St efaias meminit dicens. Et challiane ubi turris asdificatacft.Challach aftyrio^: egredies de terra Senar.Charra ciuitas mefopotamia: tras edeffa q ufq; ho die charra dfmbi romanus caefus eft exercitus:^ crafliis dux captus.Cedron q quonda appellabat Arbe li' cet male £ graecis codicibus habeaf arbochicodita eft aut ante feptem anos q tanus urbs segypti codercf .di ximus de hac St fupra.Fuit aut St metropolis:& quos gigantes St potentes intelligere debemus. Chobaa ad leua partem damafciieft aut chobaa uilla in iifdem regionibus habes accolas hebneosiq credentes in xpm o£a legis pcepta cuftodiut.Et a pricipe hasrefeos hebeonit^ nucupanficotra iftiufmodi dogma paulus apo £tolus Icribit ad galathas.Chabrata qd iterptarur aqla	.i.iuxra	uiam	q	ducit	in	ephrata.i.rethelee
ubi rachel cum Beniami peperiftet occubuir.Sup hoc uerbo qd nobis uidetur in libro hebraica^ qonum diximus.Chafbi ubi geminos iudx filios thamar edidit.oftendif aut nuc locus defertus iuxta odola in fini bus eleutheropoleos.De hoc quocp in libris hebraica^: qdnum plenius difputatum eft.Choreb mons dei £ ie<noe madia iuxta montem fyna fupra arabia in defertotcui iungif mons St defertum faraceno^ q uocaf pmram.Mi aut uidef Q duplici noie idem mons nunc lyna nuc choreb uocef .Charada caftra filio^ ifrael. Cheuerth mare ubi eft terminus iudxx in tribu neptallifed St oppidu quod pofitu in honorem tiberii cx* faris herodes rexiud$$ iftauratum appellauit tiberiademiferunt hoc primu appellatu noie.Cheffira uicus ad ciuitatem ptinensgabao in tribu beniami.Chalion in tribu iudse.Chaptis in tribu mda. Chcrmel unde Nabal chermellus fuit de quo St fupra ditftu eftifchilo in tribu iuda.Chofri £ tribu beniami Chaffelatabor *n tribu zabulon,Chetchimi terra cethi aprus dicitunin qua ciuitatem codidit luza.Nam St urbs hodiecg aprinu appellatur charitad quem locum profecutus eft ioab res nouas molietem fabet.Chamari ubi efaias frmulacra combuffit.Challiane ubi turris atdificata eft iuxta efaiam Gcut diximus.Charam cluitas aflyria« tum in regione thomat iuxta efaiam.Chafelath iuxta Tabor:terminus zabulon:diximus de ea & fuprafub Eiominechafiellus.ChaboI terminus affer.Chalab de hac cultores priftinos affer n^ualuit expellere. Cho tab torrens trans iordanemmbi abfconditus eft helias e regione eiufdem fluminis.Lhotbath regio anyriO' tum. Chobar flumen babylonum ficut in ezechiele.Charchanus ciuitas iuxta numen eup ratem.Char* moa uilla iuxta betblee.Chamos idolum moab.Choraa oppidum galil$$ quod & chriftus propter increy dulitatem miferabiliter deplorat plangit.Eft autem non defertum in fecundo lapide Achapharnaum.Chn narus,i.torrens cedromde qUO & fupra diximus inter motem oliueti St hierufalemiubi dominum ialuato.'
rem ioanneseuangelifta parat traditum.	j	• • -
Affem urbs afiyrio^ nobilis quam extruxit aftur inter Niniuem St iuxta Chebron ufq* ad statem ifantix me^e & conftantii regis	^
bamr petmus & annos magnitudme mdicans:fub qua hab.tauit atoahammiro autem cultu ab ethnicis habitata e(t:& uelut quondam infigni noie confecrata.Damalcus nobilis utbs phoc nicite.Eodem aut uocabulo & mafeth ancilis abraha filius appellatus e(t.P°rr°™^et 9uld &bi uelit in \u btis hebraicay qonum plenius difputauit hic interps interptum fum tan&as ™i>- ° "on quo ancilla abra h$ mafeth nfcupatam ptobemus.Dam uicus in qv£m a pane™de	ZZ** u? ^for
6c uocatur terminus mdaeae nmneiae contra feptetrionemide quo K lor*74s Mlarh m •CnS n auc «tus nome ior qppe Pifpo idem fluuiu fiue riuu hebtazi uocant.Danaba cimras baliach fih, regis poft q
tegnauit iodab licet mihi mdetur longe aliteris; eft hodie u!q; daua m	h	ffc!	foos
busamonemStdamuabafupermotemphegorinfentimolapideefby«Dothaiubimemt lofcphfrc Pecora pafonKsio & ufep hodie in.xii.a febafte m.lmrmcStraaqlon.s plaga oftepditur.Debo qK dibo i fo litudinc caftra filily ifrael,Eft aut & alia dibon uilla pgrandis iuxta amoncqcu prius fuiffetfil^moab K poft ea reon rcx amorraeoy belli iure tenuiflet a fills ifrael capta a^P^fia i partem uemt «nbus gad Memmi, huius hieremias & efaias in uifione contra moab debon gad fdio^ iftael caftra£;foemoab. vad occidentem moab mxta Iordane contra iericumbi balach rcxmoab&maiores natu mad a ifoek mfidiis deceperuntiin quo beo & moyfes deuteronomiu fcripfit.Dabiracmitasin tribu dam/mus «gemmter e. cit lefus.Eft a5t & alia uillula iudaeopa in monte tabor reg-Sis ad diocaefaream	&
machus tranftulit dormaritia hoc eft Dora in nono miliario ciefarcs palaeftms Par8e7^ tiiq cum cecidiiVct in forte tribus manaife eam polfidere no potuit qa i ea hitatores pnltini pmaferut.ua
bir in tribu
chLFuit aut ac ipia iacerdotibus fcpata,Porro gothoniel ^da arbitratur filiu iris caiepn.uauu tr-T. 0, duitas amorr^o^ Dimora in tribu iuda.Deima in tribu mdaieade aut eft q & dabir duitas ira^. uca ue dauid in tribu iud$.Duma in tribu indx uicus gradis in Daroma hoc eft ad auftralem plaga in eleutheropoleos dece & reptem ab ea miliaribus difta's.Dauna in tribu zabulon ciuitas fepata leuIt1^ bach in tribu zabulon, Dabrech in tribu ifachar ut fepata leuitis.Drus idefl: qrcus in ephrata in ni°^0 naflk, Vnde fuit gedeomEt de hac qd nobis uifum fuit i libris hebraica^ qonum diximus.QiFritu^y ephrata in tribu manallie nuncelle dicaf.Dibon de q fupra dixinius cuius meminit efaias i uifione c ^ moab.Defet quod aqla traftulit parieteifymmachus mu^.Dodau de q efaias i uifione faibit arabile -iuxra arcapolLDaron huius meminit ezechiehquod fymmachus uertit in africa ♦ Diofpolis duitas ^Dy ^ ficut feribit ezechiel.Dada i regione cedar.de q feribit hieremias.peblatai in terra moab ficut fcnbi mias.Deda in regione idumxa fup q feribit hieremias.Ell: aut in qrto miliario a metallo fano contra 4 v ionem.Decapolis ficut in euangelio legimus.Eft autem regio decem urbium trans iordanera rirca hipif
& pelami	paradi0	locus	a(j	oriente	qd	i	uoluptatem delitiafq; trafferf.Euilla ubi au^ $ci0'
r	* I_1___•__J'__________________	 mfrvirt-ir ETO- rPZlV
Sed 8C unus de mioribus noe euila di&us eftique lofe,refert cu ffibus fuis a flumie cefene $r ^ gione idiae uf<^ ad eu loeu q appellaf ierre poflcdifle.Sed Si ifmael in folitudine euila habitafle feribif 4ue jcriptura fca eile ait in deferto fur contra facie *egypti:& tedere ufq? ad terra aflyrio^.Eufrates fluuius &
Mr.irlifn nrfpnc Dnrrn Palii	rprtifTimtic	aflprir r-3 nycrric ri punhrafPC m armpni,! jODt
viv.iiiviLi.aii» iwA	cUctUULllllIJUj	dlllvl	Uv	J^dUllV La. liuiiji UUd vluj Itvlll^vlivlUiJLvlvliiil. viUlLad	^
Ephrata regi bethlee ciuitas dauiddn q natus eft xps.Eft aut in tribu iudailicet pl^ric^ male exiftim311^ tribu beniamiiuxta uia ubi fepulta eft rachel qnto miliario ab hierufale ineo locoiqa,lxx.uocabat hiPPj^ dromusdegimus ephrata in paralipomenon libro fupra didtum eft.Eodorna in deferto caftra filio^* ^ Emath qua traftulerut exploratores q ab iefu mifli funt.Eruia ubi pars populi c$fa eft ifraelis ab a ^ ^ & canan$o quem I deuteronomio amoridum feriptura uopt.Efebon ciuitas feon regis amorr^ojjf ra Galaad qu$ cum fuiftet ate moabita^ ab amorr^is belli iure ppiTefta eft.Memmit huius hiererni ias quo^ i uifione contra moab.Porro nunc uocatur Efbus urbs fiignis arabix in montibus q funtc ri0a ierico uiglti a iordane milibus diftans.Fuit autem i tribu mbe feparata leuicis.Edray ubi interfedtusC1 ^ rex bafla gigas pontesioifcR illius exfus exercitus. Nunc aut,eft adara ifignis ciuitas arabis \ uicefimoqU to lapide ab Oftia.eleale ciuitas amorrso^: in galaad q cecidit in fortem tribus rube.Meminit huius & ei ias i uifione contra moab & hieremiasifed & ufq? hodie, uilla gradis oftendimr in primo ab efbus miliafl0» Enna d eft iuxta defertum cades.Exmon mons ermon quem phoenices cognominatSamor iam fupra P0' fuimus.Emathator n.ind frerotatur uallis acor, ideft tumultus at^turbarumiubi achas lapidibus opprel'
Beo^uSdeS^
dam putam uallc acor nomle eius q lapidatus eft nuncupata cum ine acha didus fit;& no achor uel acbar. Eglon oux 3C odola in tribu iudaeicuius nonne regem dabir iterfecit lefus.Eft aut nunc uilla pergrandis in
-“o^ci®o^cJcutero^*aapiy^ontraoiientcmdM^^&^admmus,E{ronaux&AlfciuxM
aa.htna i tribu iuda.Eleozothia i tribu iuaa.cum i timu	i iUou iuaa.creD i triou
hodieq? Uiiia r darama.ideft auftrum quae heremita nuncupatur.blau in tribu ieda.Elul in tribu iujW*
& bodiein reeione ad ^liam pertinente uilla nomine ab illa iuxta chebron.Eletoche in tribu iuda die(F cetna uicus 1 nono ab Aelia miliario contra meridianam plagaide qua fuit amos ^phetaicuius W chru ibidetn oftedirur Eneaddi i tribu iudae ubi abfcoditus eft dauid i folitudie q eft in aulone , ‘ „
'j1? campeftri de qua
busdiftansa
nisfiueiuda
'cniattii.Pdarha i tribu beniaim.iiuv	unia	cauma in acranatnemc.A.»-	rvmeot
a neapoH cotra orientale pIaga.Erma&hac icfus cepit rege illius iterfedto q fuit i foj M^atha% nis fiue iuda.Echer (0rtis fymeoms &nuceft uillapgradisnoielechiraan iteriore daromaiux mor Echa f tribu fymeois.Ekhath i tribu affer leuitis lepata.Efdray i tribu neptalnEfchauh	jbus nlCg
tuus eft fampfontq uf^ hodie oftedif i decimo eleutheropoleos miliario contra a9*onlm>?vnelIere. Er^ polim.Eltheco in tribu dan feparata leuitis.Elbaide hac tribus affer accolas priftmosji^ 6mathdor * non uicus iud$o^ pgrandis in fexto ab eleutheropoh miliario contra meridianu m f™™*'	rha
tribu neptalf fepata leuitis.Emath terminus allophylo^ in regione damafci.Ergab adquemocu
nemt filius faul uej* diligit militaribus iaculis fe exercendum.prq quoaquila ^	Enehella	*bi
lapidem uel alio loco fymmachus hoc.	-	•	.	.	m	&
abfcoditus eft dauidinunc uero Ecella uilla dicitur in reprimo ab eleutheropoli mdianoaux a 9 .ft|j|crut pulchm abacuchpphetx oftcnditut.Elmo locus #iam iterptamr p quo aqla f “ ofcat,.q, inpr;»'
quod nos dicere poffumus hunc uel illum»Porro licet lector agn	sr
apio quoq; libri huius aliqua ex parte pftrinxifle me non oia qu$ tranffero ^bare.Sed iccirco qdam iuxta audoritatem graeca relinquere.qa de his in libris hebraica^i qdnum plenius diTputauu Eft.Matha ad que dauid locum mifit.Eloth qua xdificauit rex Azarias.Emath i efaia damafci ciuitas qua oppugnauit rex af> fyrio^.meminit huius zacharias di ezechiel.in amos quocp Emath Rabba fcribitur quod nobifcum fonat Emath magna:diximus de hac di fupra:qd nobis uidetur hac efle epiphania iuxta emefla q ufcp hodie fuo noie dicitur fic.Efer urbs qua xdificauit falomon.Elcefta de quo loco 8>i naimppheta fuicma appellaf EI' cefeus^Enachi quod fymmachus &i aquila traftulerut uallum.Emaus de quo fuit cleophas:cuius lucas me^ minit euageliftaihxc efl: nunc Nicopolis infignis ciuitas pal$ftin$.Ephaim iuxta defertum ad qua uenit ie fus cum difcipulis fuisrdiximus de hac di fupra fub ephiron uocabulo.Hucufq? per correpta littera e nomi' num funt leda principia.Exinde p extenfum legamus elementu quod grxc^e dicitur hT<x.
Ifon:quod interptatur caterua fluuius que noftri Gagem uocat de paradifo exiens di pergens di indise regiones:poft quas erumpit in pelagus.Dicit aut fcriptura circuiri ab hoc uniuerfa regio, nem e uilla ubi auijd pcipuu nafcitur di carbuculus di lapis prafinus«Fara nuc oppidum tras ara' biaiiundu.Saracenis q in folitudine uagi errant:p hoc iter fecerunt filii ifrael cum de monte Sy na caftra mouiflentiefi: ergo ut diximus tras Arabia contra auftralem plaga:& diflat ab euila contra orien< tem itinere triu die^Jn deferto autme Phara fcriptura comemorat habitafle ifmaelem. Vnde Sd ifmaclitx q nunc faraceniilegimus quocp codorlogomor regem pcuflifle eos qui erat i deferto Phara.Filifti qu$ nuc df Afcolo di cotra ea regio palasftina.Fanuel locus in quo iacob tota node colludas ifraelis uocabulu me/ ruit iuxta torrentem iacob.Fanuel autem interptatur facies dei ab eo q> ibi deu uiderir.Fogo ciuitas Adad regis quse in regione Gaballitica.Fenon caftra filio^ ifrael in dcferto.Fuit aut quonda ciuitas principum Edon nunc uiculus in deferto ubi ams metalla danato^ fuppliciis effodiunf inter ciuitatem Petra di zoa^ remide qua di fupra diximus.Fiton ciuitas segypti qua ^dificauerut filii ifrael.Fin caftra filio^ ifrael in de' ferto.Fotura ciuitas tras mefopotamia. Vnde fuit balaa anolusifed 8i iuxta Eleuteropoli quseda uilla nofe fatura nucupatur euntibus Gafa.Fogor di bethfogor mons moabita£::ad quem Balaa rex adduxit Balaam ariolum in fupeilio Libiadis.Scd di alia uilla fogor haud ,pcul a Bethlee cernitunqd nunc Phaora nucupa^ tur Faf^a ciuitas amorr$o^;eft aut di mons contra orientalem plaga fafga:pro quo aqla interptatur exci' funi Sed dUxx.interptes fafga i quoda loco excifum traftulerunt.Fanuel ciuitas qua sedificauit Hieroboa. Faniiel turris qua fubuertit Dedcon.Sed di unus de filiis Or uocatus eft fanuel.Fraton unde fuit abdon iU' dex populi ifrael monte amalech.Felmomalmo quod aqla interptaf illum uel iftum:fymmachus uero ne' fcio quem locvr.theodotion illu locum admouiide quo in libris hebraica^ qonum plenius difputandu eft, Fogor ciuitas regni edon.Farfar fluurus damafci,Fature regio $gypti iuxta ezechielem di hieremia in qua pfugihabitaueruntiudari,	.	r	.	,
Eon fluuius qui aput Aegyptios Nilus uocatur in paradifo oriens:# umuerfam xthiopia circu' iens. Gomorra una de qnq; duitatibus fodomo^:qu$ cum reliquis diurna ultioe fubuerfa eft, Gerara ex cuius nomine nunc geraretica uocatur regio trans daroma Procul ab bleutheropoli uiginti milibus di qnmad meridiem.Erat olim terminus cananxo^ a^ tr@polis palxftina:fcriptura comemorat fuifte eam inter cades di fur hoc eft inter duas una aegypto iungif:ad qua populus tras fretum rubri maris aduenit.Altera uero cades ^ , heremum extenditur. Gallaad mons ad quem feptimo die profedtionis # charns lacobus pro ugus uemt. Eft autem ad terga phoenicis di arabis collibus libani copulatustextendunturq; per delertum adeum locum ubi trans Iordanem habitauit olim rex Seon amorreoRe.Cecidit fupradidtus monsmiorrem mio^ rube ad gad # dimidix tribus manaffte.Sed di hieremias loquitur.Galaad tu mihi m^iu hbani^quomo te ciuitas i eo condita fortita eft uocabulumrqua di cepit di de amorreo^ manu: Gal^d mus ma^ manaflk. Gader turris ubi habitante ,acob rubem pfis uiolauit tho^iqus abr^LSi“X 1	?
fcribitur.Gelera regio aegypti quam inhabitauit iacob cum liberis fuis.Ganongaber ™'°“todlne fi-liopr ifrael bcut in numero^ libro feriptum eft.Porro iuxta deuteronomium	cl“ia^qua nunc efaz
mi nuncupari putat iuxta mare rubrum & Ailam.Gethami pro qua i hebr^
qui qrtus regnamt in idumara terraiqure gebalem df.Gai in folitudie caftra(ih°^ ‘'“j e‘" ulty hodie ga-ia urbs df pateltins iuxra duitatem petra.Gelmon debiati	, Gadgad
mons in defertoiubi caftrametati funt filii ifrael.Gaza ciuitas $neo^an q habnauere capadoces priltims cultoribus interfetiisiapud ueteres erat terminus cananreoi* iuxta	^
d=.fed ea tenere non potuitiqa Eathimi.i.gigates fortiffime aUophyl0^,^* ' f„m‘‘„ .u^ ho,dr .. jf ita ciuitas paltelfina.Quxritur aut quo in qda>phetia dicaf futura i cumulumfempiternu, Quodiblu »«iq ciuitas loeu u5 fundameto^ ueftigia.Hac aut q nunc cernitur malioloco# ,lla q cormu adibcata. Gargafi ciuitas tra's iordane lunda moti galaad qua tenuit tribus m.an^~^rc effe nuc dr5 , d ubj mfigms arabiae.Quida aut ipfa efle gradara exiftimat.Sed « euangelium meminit geraranoy.G g
aqrum torrenresibnt.Eft aute locus in folitudine, Gaulon fiue ,manafe .^ad cuius no! & fugmuorum in regione baflanitidi.Sed & nunc galon uocatur uilla pergrandis in bethania.adcmusno, mendi regio forti,Vocabulum eft. Geba. mons il repromiff.onis terratubi ad u?penummoyfalt;e° ftrudum eft. Sunr autem iuxta ieticum duo montes uicini contra fe mu cem
Banzimialter Gebal dicitur. Porro famaritani arbitrantur hos duos montes mxtancapol meftc M uehc toenter enatiplurimu inter fe diftatmec pofliint inuice benedicentm liue malediceuu iter fe audire uoces.
quod fcriptura comemorat.Garizi mons fuper que (tererunt hi q maledidta refonabantiuxta fupradi^ monte. GebaL.Golgol qu$ QC fal iuxta quem motes efie fcribuntur garizl 8d gcbal.Galgal aurem ^ocu^ -iuxra lericu.Errant igitur famantani q iuxta neapolim garizi & gebal montes oftendere uoluncicum ip iuxta galgal efle fcriptura teftatur.Galmoab quod iterptatur uallis moab iuxta fogor ubi fepultus eit n / fes.Galgala h$c eft qua fupra pofuimus.Golgol ad orientale plaga antiquas ier,	.	^
iordanembi iefus fcdm populu circucidit;& pafcha celebrauit;& deficiente mana triticeis pan bus ufus eft ilrael.in ipfo loco lapides quoqj quos de auleolo iordams tranftulerut ftatuerunt ibi: & taDei naculu tedimomi fixu multo tepore fuit,Cecidit aute in forrem tribus iudas;& ofteditur ufcp hodie loc defertus in fecundo iericus miliario ab illius regionis i orientalibus i miro cultu habitus:fed &C iuxta q , alia gelgala fufpicatur. Gay iuxta betha & bethehqua expugnauit iefus regejllius iterfedto;^ habitauit i quonda circa iordanc amorraeus.nunc defertus tantu oftendif locus,Gabao unde gabaonitx fupplices nerunt ad iefumierat olim metropolis ciuitas & regalis eneo^iceciditq; in fortem tribus beniami:# nU, . oftendif uilla eodem noie i quarto miliario bethelis contra occidentale plagaiiuxta.Rama &L Remon. u^ falomon hoftiis imolatis diuinu meruit oraculum.Fuit aut 6C ipfa feparata leuitis.Gabe fortis beniairu: hxc leuitis ciuitas feparata.Gazei in forte tribus ephrai urbs feparata leuitistqua & ipfam expugnauit ie*1^ rege illius iterfedto. Aedificata eft aut poftea a falomoneinunc gazara uilla df in quarto miliario neapole0' contra feptetrione.Ve^ tame fciendum <£ alienigenas ex ea ephrai non potuit expellere.Goflbn & hanc ex pugnauit iefus Ethian hac gigantes q uocabanf Eathimi &C philiftino^ accola pmanferunt:oftenditur cus in qnto miliario ab elcutheropoli euntibus diofpolhGefon ciuitas alienigena^:q e a gercafli i bafla0^ tide de qua filii ifrael expellere non uoluerut gerufi.Gader & huius regem irerfecit iefus.Legimus q» iaC°, trans turri gader fixerit tabernaculu fuu.Goym i gegehqd aqla & fymmachus fterptantur gentes i * Gelgel & hanc cepit iefus;& nunc oftendif uilla noie galgalis:ab antipatride in fexto miliario cotra fcPte trionem.Gallath thamai' locus q iterptatur pofleflio aqux.Gadgad i tribu iudae:eft aut hodieq; uilla | e ^ tremis finibus Daroma contra oriente iminens mari mortuo.Gadera i tribu iudx nuc appellatur uilla. regionem ciuitatis climenfis pertinens nomic gadera:contra terebinthum,Gaedar i tribu mda hqdie^ u tur.Getharemon i tribu manaflie ciuitas feparata leuitis.Gay uallis fme pruptu.Gcennon quod iterpt uallis henon:& ab hac qdam putant appellatam geenam.Cecidit autem i fortem tribus beniamiduxta Gerdus uicuspergradisin decimo miliario diofpoleos pgencibus eieutheropoli.Glabli terra alloph}7 ^ Gifon i tribu iuda.Gelon in tribu iuda.Gethefter in tribu zabulon.Gabathon i tribu dan ciuitas leuitis,Eft quo^ oppidum quod uocaf gabe i fextodccio miliario c^fare$:& alia uilla Gabatha in ‘in , diocefareae iuxta gradem campu legioniS.necno gabaa 8i gabatha uiculi cotra orietalem plagam Darom*» fed & alia gabata i tribu beniamhubi fuit domus faul.alienigena^ quo^ in regno^ libris qdam gabatn» feribitur & iuxta bethleem in tribu mda. Getremo alia ciuitas in tribu da feparata leuitis. Eft autem nUc uilla pergradis in duodecimo miliario diofpoleos pgetibus ad eam de metropoh.Gahboth locus iuxta iot> danem I tribu beniami' ubi altare domio conftruxerunt filii rubc.Gaas mons i tribu ephrai.in cuius fept^ nionali plaga fepultus iefus filius naue;K ufqi hodie iuxta uicu Thannam fepulehru eius ifigne monftraf. Gabaath in tnbu beniamliurbs phinees filii eleazaruubi fepultus eft cleazarus.Eft aut gabatha uilla in^ miliario eleutheropoleos ubi & fepulchija pphetx abacuch oftenditur.Gabaa ur9 ad huc delatum eft con tra tribu beniami ficut in libro mdicu fcribif.Getha ad que locum tran tulerunt arca teftameri de azoto. nunc uicus grandis uocatur girha' iter antipatrione & rama.fed & aha uilla appellatur gethf.Galli unde iui falthi q poft fugam dauid micol uxorem eius acceperat.memmit & huius loci efaias.df autem efle qda taro uicus q uocatur galla.Gelanfur regio allophylo^.Galaboemontes alienigena^an fexto bpide a im polian qbus etiam uicus eft grandis q uocaf gelbos. Sed ut ad quam defeendit dauid pro aquila vov ideft exoeditum uel accidtum: fymmachus latronu cineu traltulerunt.Gazera ubi dauid pcumr ai, nigenas:p0fuimus 8t fupra gazer.Gefiuri regio alienigena^ in fyria.Gilon unde fuit achitofel.Gol . miflbm eft plin Galilxa duae galilxae ex qbus una galil$a gentiu uocatur uicfa tyrioa: finibusiubi v-mon uigiti ciuitates donauit Chira regi tyri in lorte trjbus neptali. Altera galilxa df erga tybedadem ^ gnum genazateth in tribu zabulon.Gionmbi falomo undus eft in regem.Geu locus i quo peremm™ j rex ifrael ochozia regem iudx iuxta ieblaa Gethachofunde ionas,ppheta fuit.Gaddi quem Pecc"fl*t0t
rex damafei pof(ta eg& f	gadda.GemeUa regio idumaroisripro qua aquila Si fymmachus mterptam .
uallc galis.Gebin meminit huius efaias;&: eft uilla geba qnto miliario a gufms euntibus neap »	^
regione emath:& huius memimt efaias.Efl autem in finibus damafci.Gareb iuxta hierufal^^1^^ hieremias.Gabarth q, aquila interptamr in fepibusifymmachus uero in collis lege hierem a-Uepta no regionis ut in efaia fcr,ptum cft,Game flue gamon regio moabitarum iuxta efai^Gadara urDs trans i nem contra fintopoli & tyberiada ad orientalem plaga fita in monteide cuius radice aqu|ca id^ em ^
balneis defup edificatis.Gergefa ubi eos qui a daemonibus uexabantur faluator ^^.-^mus ae ho^ ^ fuper montem uiculus demonftraf iuxta ftagni tybenadisiin quo porci pcipitati funt«dmmus praGethfamam locus ubi faluator ante pafiionem orauit.Eft autem ad radices m^^ ohucmnu ^ ha dcfuper $dificata.Golgotha iocus caluanxan quo faluator pro falute oium crucifixus eit.^ u q*
oftendimr in Aelia ad feptetrionem plaga montis fpon,	.	rnnfraol.lenreflr.Heio:
Elach regio pnneipum cti0n & ciuitas elau in decimo a petra imliano contra or en te. ciuitas i agyptoiad quj occurrit iofeph patri fuo iacob. Heliofpolis cmitas lolis uros
pro quam hebrseo fcriptum eft on.in qua phutifar fuit faccrdos:mcmim't huius & ezechicl. Heganium in tribu iuda nunc c(t uicus iuxta bethehHcnai in tribu iudaihodiccp uilla eft betriu circa thercbinthu.Hen/ doe in tribu manaflk ubi phironiffa a faule iudx rege confuhmr.diximus fupra 6£ de endor qux eft iuxta oppidum namiin cuius portis faiuator filiu uidux fufcitauit,Eft aut circa finthopoli. Hengaui in tribu ifa cbar Quitas {eparatajeuitis;fed alia quadam ciuitas Hengania df circa gerafa'.Honcida in tribu ifachar. Eft aut uiqj nodie uilla qdam noie enadab pgentibus de eleutheropoli Aeliam quafi in decimo miliario.Hena lorin tribu neptali pofita eft fup afTur.Herecon terminus tribus da iuxta iope.Hetaiubi habitabat Sampfa in Ipelunca iuxta torrentem.Hela legimus ualle Hela quam Aquila & theodotion iterprantur ualle quer^ cus.Hengadi defertum in quo abfconditus eft dauid.pofuimus 8C fupra hengadi in tribu iuda iuxta mare mortuu contra eodecimu.Hemath regio allophylo^.Porro iuxta hieremiam ciuitas damafci.Heua termiV dcimafei ficut in ezechiel.legimus ad orientem uergens athiema QC palmetes qua: 5C cseteri iterptes edi
Abocfluuiustquo tranfmiflb ludtatus eft iacob aduerfus eum q apparueranuocatufcj eft ifraej.
nuit in aiam.i.philadelphii & ierafa de quarto miliario eius:&: ultra pcedens iordani fluuio co^
mifceturJdumaea regio efauiqux ex eo q? ille edon uocabaf nome accepit.Eft autem circa urbe 7	Petra qu$ df nunc gabalenedetheth regio principu edon in cademide qua fupra diximus gaba-
jenc.Iroth locus deferti ad que uenerunt filii ifrael mare rubru tranffretantes.Iebata caftra in folitudine fi^ lio^: ifracl.Incendium.i.enithipitinoch locus in defertoiubi quandam partem populi flama combufiit* IU' chaath caftra in deferto filio^d ifrael,lana qux eft in campo moab fubtusuerticc fafga.i.excelfiiquod refpi-' cit ad defertum armon.Iafla ubi aduerfus feon amorr^o^ regem dimicatur Meminit huius efaias in uifio^ ne contra moab.fed 8i hieremias*& ufqj hodie oftendif inter mcdaba 8t deblatai.Iacer ciuitas amortceo^i i decimo lapide philadelphiae ad folis occafum trans iordanemrqu^ fuit terminus tribus gad extenditurq; ufq? aroer.qux ipfa refpicit edraba. meminit urbis iacer &C efaias in uifione moabifcd hieremias. Fuit aure feparata leuitis:& diftar ab efebeo.xv.milibus.e qua magnum flume erumpes a iordanc fufcipitur.Iordanis fluuius diuidens iuda:am Arabia 3C Aulonem:de quo fupra diximus:& uf<^ ad mare mortuu fluensiq poft multos circuitus iuxta ierico mortuo comixtus mari nome amittit Jethaathab locus in defertoiubi torren tes aquali demonftrantur Jerico urbs:qua iordane tranfgreffo fubuertit iefus rege illius fterfedtoipro qua extruxit aliam Oza de bethel ex tribu ephrabq dominus nofter at<g faiuator fua pdicatione uel pfentia ib luftrare dignatus cft.Sed & hoc eo tempore quo hierufalem oppugnabatur a romanis ppter pfidia ciuium capta at^deftrudta eftipro qua tertia aedificata eftiqua: hodie pmanet:& oftenduntur utriuf^ urbis ueftiV gia uf(^ in pfentem diem Jerufalem in qua regnauit Ad6berzet:& poft eum tenuere iebufei:e quibus forti* ta eft uocabulumiquos multo poft tpe dauid exterminauit totius eam iudaea: puinciae metropoli fabrica tus eftteo 9 ibi loeu templi emerit;& extrudturx impenfas falomoni filio dereliqrmhanc efle iofephus re^ fert quod in genefi feribitur falem fub rege melchifedech.Fuit aut in tribu beniami. Icbus ipfa eft qux hie rufalem.Iari ciuitas gobonita^d, lariuit ciuitas qua fubuertit iebus quarto diftans ab eleutheropoli lapide iuxta uillam efchaol.lfinuint ubi abfconditus eft dauidide qua & fupra qd nobis uidet diximus ponentes bethefinuit.Sed Qt in regno^ libro primo p ifinuit aqla interptatur diflipatam:fymmachus uero deferta. ledua in fextoab eleutheropoli lapide pargentibus chebron Jethona ciuitas carmelnquam cepit iefus rege illius interfedtoJayr ciuitas tribus manaftkdamuel in tribu iuda.Eft autem ufq; hodie oppidu pal$ftin$ ianua iter diofpoh & azotum.laber ciuitas Irarum in tribu iuda Jagur in tribu iuda lermus i tribu iuda.Eft autem u% hodie uilla lemiurcha in decimo ab eleutheropoli lapide afeendentibus xliam . Iethel m tribu iudaJecftha in tribu iuda lether in tribu iuda ciuitas facerdotalis.Et nuc eft uilla pergrandisiechira nomi ne in uicefimo milteno eleutheropoleos;habitatore$ quoq} eius omnes xpiani funr.Sita eft autem in iterio te daroma mxta malatba;d,x,mus de hac & fupra.Iand in tribu iuda eft ufila ianua m «"ano legio, nis contra meridiejfed nunc mdef ipa c{re qu| fcribltur.ietha in tribu iuda ciuitas	‘s,eft:hodi«ii
mons pgrandis mdaeoy in odano lapide ab eleutheropoli ad auftralem parte i”	m	tribu	iu
da:fed non ipfa q fupra icfrael i rnbu manaffethodie® uilla perandis uicus oftendif in campo maximo in Jer fintopoli 8i legionem.Fuit aut terminus ifachar.Scd 8C unus de pofteris ephrate ucut in paralipomeno Iegimus uocatus eft iezrael Jedaa in tribu iuda.kfbcchi in tribu iofcpHfono in tribu cphrai.Hanc quog ce Plr rex afTyrio^:^ hodieqj uicus oftendif lano in trabitena rezione ineX»‘daF?c 3 r,capoleos contra orierv tcm.lanu pro qua & fymmachus interptaf dextera lafao oro auo hebraci habitatores legunt inemethip ^ 8^ fymmachus tranftulerunt in ualle.leblaa in trib u manafcde qua alienigenas non ualmt expellere, «rfel in tribu beniami.Iecnal in tribu zabulon ciuitas fenarata Jeuitisdafchic m tribu zabulon nunc uic$ *oppe uocaf afcenfus iapho.Sed oppidum ficaminu nomine de exfarea Ptholemaide pgentibus ^pe marc lup montem carmelum epha df.Ieftael in tribu zabulon leldella in tribu zabulon.Iermoth i' tribu ifachar urbs facerdotibus feparata pofuimus;& fupra cernuit cuius & ofee ppheta mcminit.Iococ fortis neptali in K?" 510 tribuu.i.in tribu zabulon ad auftralem plagam in tribu affer ad occidentalem.Porro m m bu iuda ad folis ortu labuel in tribu neptali.Ieron in tribu neptalUetla in tribu da.lelo i tribu da.Iud in trv fiDflr	in	tribu	da	lulethi	p quo aquila interptaf in maxilla.Iabis galaad & hanc oppugnauerunt
ifrael.Nuc aut uicus eft trans iordane in fexto miliario ciuitatis pellae fup mote eutibus grata.lar faltus n quo examen apum fuit.Ieramcli regio allophylo&Uethcr ad quammifit dauidinunc eft uilla in daroma «omine lethiratde qua 8i fupra diximus.Iezniaa ciuitas principum falomonis Jthabynm pro quo aqufta 5C
fymmacus fi ofee £pheta tranftulemnt thabor.Eft aut mors thabor in campo maximo ad onentalemp gam legionis,IcthoeJ nomen petrae in regno^ libris.Iethaba urbs antiqua iuda^.Inazeb Pr0 ^9 [Y. lll$ chus traftulit in ualle zcbJnachi fiue ibachi p quo aquila 8£ fymmachus traftulerut in netu:Meinitn micheas pphera.Ioppc oppidum palxftinx maritimu in tribu dan.Inaraba p quo aqla tranltulit in li uel plano,‘porro fymmachus in campeftri iturea 8C traconidis regio: cuius tetrarcha fuit philippus in euangeliis legimus.Traconidis aute dicif terra iuxta arabix defertum quod hofdrs iungit#	^
Afia terminus cananceo^ contra fidonem.Luza in tribu beniamin:quam poftea cognomi iacob betheLEfl a iit ufi^ hodie uiilla in finiftra parte iudas neapolipgentibus Aelia. Luza altera qux cecidit in forte filio^: iofeph iuxta fiche in tertio lapide neapoleosXathon urD cum edon.Lemma in deferto caftra filio^ ifraeLLobo locus folitudinis trans iordanem:inq moyfes deuteronomiu legit.Lachis in tribu iuda.Sed dC hanc cepit iefus rege eius iterfedto,meminit n efaias & hieremias:5t nunc eft uilla in feptimo miliario ab eleutheropoli euntibus.Daroma.Lebna in tr iuda ciuitas facerdotalisiquam tenuit iefus rege illius interfedtomunc efl uilla in regione eleutheropoli _ natqux appellaf lobna.Scribit de hac efaias. Laflaron & hanc cepit iefus rege illius interfedto. Lapis nlW rubeieft aut terminus tribus iudceXaboth in tribu iuda>Laboth in tribu fymeoXabamath in tribu wcU
fa hanc filii dan capta manu polTcderunncum eflet ,pcul a fidone:& uocauerunt eam dan.Fuit aute terrn/ nus iudxx terrx contra feptetrionem a dan ufq* ad berfebee fe tendentis.Meminit huius efaias.Sita eu3U iuxta paneadeide qua iordanis fluuius erumpitXamathara:ad quem loeu ionatha fpicula dirigebat p aquila interptaf ad fignuilymmachus ad condudumXadabar ubi erat mephiboffeXodabar unde fuitn^ chirXibanus mons phoenicis altiffiipusXinch huius meminit efaias;& ufep hodie uicus inter Areopoi1 & Azoaram nomine lintha,	^
Ifle regio iud$:in qua habitauerunt filii zedlha filii Heber.Mabre hoc eft chebron iuxfa fepultus eft abraa 3C ifaac 8C iacob:de qua fupra diximus*Mandre aut 6t unus uocabat abraa.Madia urbs ab uno filio^: abraha excethura fic uocata.Eft aut trans arabie ad rnex. in deferto faraceno^ contra orientem maris rubri,unde uocanf madianei & madiaea regi ♦ gimus 5? filias ioab foceri moyfi filias madia:fed hxc alia ciuitas eft omonyma eius iuxta arnone 5^ arl P , lim:cuius nunc ruina: tantumodo demonftranf Moab ab uno filio^ loth q uocabaf moab urbs ar2^ qux nuc ariopolis df fic uocata efticuius & fupra meminimus. Appellaf autem moab ex nomine urbs tx gio.porro ipfa ciuitas quafi pprium uocabulum poffidet rabbath moabudeft grandis moab.Maftartha c uitas regni cdom contra nabalenem. Mabfarufqj ad pfentr.m diem uicus grandis in regione gabalena f pellaf mabfara ad urbe naram pertinens.Magdiel 6i hsc in regione gabalena pofreffa olim a ducibus d0 Magdolusad quam filiiifrael cum exiffent dea-gyptoperuenerunt ante q tranfirent marerubru.LegirnU & in ezechiele de magdalo ufq; fienc.Porro hieremias ludaosqui fecum fugerant a babylonio^ tmpet» hac urbe habitafle reftrt.Marra quod interptaf amaritudo.Eft autem locus m quo amaras aquas a&a ' gni moefes in dulcem uettir fapotem.Memoris.i.fepulchra concupifccntix caltra filioy ifrael in defert ubi poft efum carnium afeendit ira dei fup illos.Macheloth caftra filiojt ifrael in folitudie.Mafurith caft filioBc ifrael in deferto.Machanz quae nunc df malchana lita eft in arnone duodecimo miliario pcul e tra orientalem plagam medebar. Mifor ciuitas og regis baflan.Significat uero mifor loca plana atqs «n t ^ha.Machanarath terminus urbis Amma:qu$ 8t philadelphiae df.Machbaies qua nos uocamus h^e ,a Hanc hebra:i matharim nominant.Mifaida filio^ iachim locus in folitudineiin quo obiit aaron in hac conclufit iefus qnm in fpeluncaiquos interfecit cum rege maceda:qu$ fuit in tribu iuda: & nru”aUe jn optimo miliario eleutheropoleos contra iolis ortum,Madon ciuitas:in qua rex fuit ioab: aduerlt£4 bellum gelfit iefus.Meftefa in tribu iuda:apud quam habitabat iephta iuxta chariathiarhubi q000 tU p/ ca teftamenti fuit:& famuel populum indicauit.meminit huius hieremias.Merro aquae ad quasexer ^ parato caftra funt pofita.Eft aut nunc uicus merrus nomine in duodecimo miliario urbis Sebafte jn hatj rhaim.MefTephoth marin pro quo aquila mafrephota:fymmachus mafrephoth maris interptan . _ urbs amorrxo^ fUper lorcjanem iuxta montem ermomde qua exterminare non ualuerunt	ce'
? h^ccepit	marI5s±^feam: quia prif
: tube feparata lenitis in regione gabalnea. Maedcba ufq; hodie urus	romafi°
nomen retinens iuxta efebon.Mefaat in tribu beniamiXed & alia eft trans iordanem ,	&	aW
rum eft militum propter uicinam folitudinem. Maffa in tribu gad feparata lewns-eu. auten ^
nunc maffa in finibus eleutheropoleos contra feptentrionem pargentibus Aeliam pertmens ^ ; lud$' Manaim m tribu gad fLarata kuitis in regione gad galetides. MedamaM m mou jn,t| jur meminit efaias:& nunc eft matoms oppidum iuxta duitatem gaza.Magdal in tr*iu luda contra ^ lu« cuius funt tantumodo ruinte in fecundo lapide eleutheropoleos.Mapn m triM luaa ^lla ortum daron$.Maroth in tribu iuda,Madi in tribu beniamin.Mathechaboth m	amaretiW
afcenfus zabulon.Moladab in tribu mdte uel fymeonjs,Maffa in tribu affer iuxta carniellum
tas fepata Icuitis.Mare alma^; qd uocaf mortuu fiue afflati,i.bituminis iccr ierico & ioara.Melep terminus neptalLMagdiel in tribu neptah';& hodietp puus uicus oflendif in qnto miliario dore pargctibus ptolemai de.Mons oliuarum ad orientem hierufalem:in quo difcipulos erudiebat iefus.Mefegeba pro quo aquila in terprxratur fociumifymmachus uicinarum.More nomen eft collis de quo in libris hebraicarum queftio' num plenius difputatur.Mcnuit ubi iepte proeliatus efl.nunc autem oftendirur Manuit uilla quarto lapide efous pargentibus philadelphiam Machinas ufa hodie uicus grandis oflcditur a finibus Aelia: antiquum nomen retinens nouemab ea milibusdiflansiuxtauillam Rama, Meflabhalifte oppidum iuxta Gabaa, Magdon fmc magion ubi fedit faul.Maffafain moab ad quam profugus dauid cum faul infidias declinaret uenit.Maferet in qua fedit dauid nunc deferta;pro quo aquila interptatur monitionesifymmachus refugia theodotion fpelucas.Mafbat ciuitas holtilis regis adrazar.Melia.i.gamella quam aquila &. fymmachus traf ferunt ualle falisidiximus de hac & fupra.Maacha regio gefunm.Modim uicus iuxta diofpoli ubi fuerunt machab$i:quorum hodiecp ibidem fepulchra monftrantur,Satis itacp miror quomodo antiochiae eorum reliquias oftendunt aut quo hoc certo audtore fit creditum,Mabtarf pro quo aquila & fymmachus interpretatur munitam, Magao urbs quam $dificauit falomon.Mcebenpro quo aquila tranfluliurymmachus idcfl: trans illis de contra.Mathes urbs unius principis falomonis.Mello ciuitas quam xdifiV cauit falomon.Porro fymmachus 8t theodotion adimpletionem tranflulerunt;& de hac in libris hebraica/ rum quadlionum plenius continetur.Meda ciuitas qua cedificauit Sa.Momficis duitas ocgyptiicuius Ofee ezechiel hieremias recordantur.Sed &C iudxi qui cum hieremia de hierofolymis profugi exierant habitaue tunt in membns.Machoas in ofee pro quo aquila & fymmachus concupifcentias interptantur.Miletus ci' uitas afix de qua ezechiel fcribir.Mariboth cuius meminit ezechiel dices u% ad aquam mariboth: p qua aquila liresifymmachus iurgia ucl contradidtiones interptantur. Morafchi unde fuit michoeas propheta, Eli autem uicus contra orientem eleutheropoleos.Mafagam regio moabitarum ut feribit hieremias, Mi-’ for regio moabita^ iuxta hicremia.Mophat regio moabita^ ficut i hieremia legimus pofita e & fupra me/ fra.Maon regio moabira^ iuxta hieremia.Melchon idolum moabita^ ficut fcnbit hieremias. Mageda ad cuius fines matthseus euangelifla fcnpfic dominu peruenifle;Sed & marcus eiufdcm recordaf.nunc autem regio dicitur Maceda contra ierafam.
Aid terra in qua habitauit Cain uertitur autem in fali.i.momm fiue fludtuatione, Niniue urbs aflyriorum quam ardificauit aflur egrediens de terra fenaar.Eft & alia ufep hodie ciuitas iudxo* rum nomine niniue in angulo arabiaerquam nunc corrupte niniuem uocanr.Naaliel iu#ta amo nem cattra filiopd ifraekNaaba quod hebraice df nebo mons fupra iordanem contra iericum in terra moabitarumiubi moyfes mortuus e(b& ufq; hodie oftendit in fexto miliario urbis efbus contra oric talem plagam,Naboth ciuitas rube filiorum in regione gallad:cuius meminit elaias contra in uifione mo' ab,& hieremiastEfl: eiufdem uiri uocabulum nabaaiqui caa & exteros uicos qui circum erant ex fuo nomine nuncupauit Naaboth.fed & ufq; hodie oflentur locus defertus.Naaba dilla's a duitate efbus milibus odto contra meridianam plagam, Negeb aufterapud hebreos nageb diciturquod fymmachus interp> tatur meridiem Sciendum autem 9 eadem plaga apud hebreos tribus uocabulis appellatur Nageb the^ ma daron:quod nos poflbmus auftrum africil & meridiem fiue eu8£ interprari,Nephendor quod fymma* chus interptatur maritima;Dor autem oppidum iam defertum in nono miliario exfarex pargentibus pto lemaidem.Napto nomen fontis in tribu beniami.Naana ciuitas tribus iudx.Neelib in tribu mda qua: uo* catur uifibi in feptimo miliario eleutheropoleos pargentibus chebron.Nepfa in tribu mda.Naarath ephrai &’ nunc eft Naoroth uilla iuda:oR- in quinto miliario ezithus.Napher in tribu manaflx, Naalon in tribu zabulon ciuitas feparata leuitis.Nozeb in tribu neptali.Ncela de hac alienigenas zabulon non ualuit expel lere.Eft hodiecp in regione bathanea uiculus nomine ueila.Naba fiue noba;ad quam afeendit gedeon Urbs facerdotibus feparataiquam poftea legimus furore fauh> fubuerfam.Nemira ciuitas tribus rube in terra ga laad efl ufep hodie uicus grandis.Narama in regione bathanea.Namoch in regione rama locus ubi fedit da uid & de hoc in libris hebraica^ qftionum diximus.Nachon area nachonipro qua aquila interptatur area pparata.Naphat ciuitas unius principis falomonis.Nenger & haneextruxerunt m regione mdare famari^ tani:qui de babyloma funtpfedti.Nazab qua' condiderunt enei in terra iudxa.Neftarochi idolu afiyrio^. Neri cuius meminit efaias in uifione contra moab.& hieremiasinunc aure efl uicus benameri ad feptetrio nalem plaga zoara.Nabeoth regio de qua feribit efaias,Nazareth unde# dominus noiter faluator nazare' us uocatus eft,Sed # nos apud ueteres quafi pro nbronazarei dicebamur;qu°s nuc xpianos uocat. Efl aut hodie in galilxaiuiculus contra regione in qntodecimo cius miliario ad orientale plaga iuxta motem tabor nomine lazora.Naim oppidu in quo filiu uidux a mortuis dominus iuicitauit;& ufe^ hodie in fecu> do miliario tabor montis oftendif contra meridie iuxta endor.	. .	,
Reth ciuitas regni mebroth de babylone.Olibana ciuitas prmcipum edon.Odola diximus de hoc & fupra cuius meminit efaias.Ootho iibi fecundo filiiu^1 caftrametati funt egredietes de fochoth iuxta defertum quando profedi funt de xgypto.Oncr & hanc cepit iefus rege illius in ,	,.	lerfed:o,Ooli ciuitas in tribu afler.Ophramia ophra ducens ad terram foal.Hucufq? per o bre.
nem litteram legimusiexinde per extenfum legamus elementum.On urbs in xgypto qux heopolis grece aicitumdeft Cluitas fo]js quam $dificauerunt filii jfrael.ficut.lxx.interpretes arbitrantur. Alioqum in he^ braicis uoluminibus non habetur;# redte fiquidem ante q iacobingreditur xgyptum erat extruda iam ci itas.qux dc facerdotem phatifarem patrem afenoth habebat, Om monsa quo mortuus eit aaron iuxta
ciuitatem Petram ubi ufq; ad pfentem diem oftendif rupestqua percuflTa moyfes aquas populo in deferto caftra filioi^ ifrael.Oia in tribuafler. Ora in tribu neptalim Ophir unde ficut in reSnor
bris legimus aurum afferebatur falomoni.Fuit autem unus de poftens haber nomine.Ophir ex cuius
\ux uocatur ieria habitafle refert io[ephus:a qu ^ marixproqua
aquila 8C fymmachus interptantur inutile, Theodotion iniquitatem.
pe ucnientes a fluuio cophene ufqj ad regionem idice qux i to di regionem uocabulum confecutam.On ciuitasr
e qux uoeaiur ima naDitane	^
famarias pro qua in hebraico fcriptu eft haimiqu ion iniquitatem.Ocho ciuitas facerdotalis. Ornai u
rnoabita^i ficut in hieremia fcriptu eft,	_	orfmra
Vteus iuramenti quem fodit abraha,i,berfabe in regione geraritica diximus de hoc cc iup teus uifionis in deferto ad quem habitauit ifaac.Puteus iudicii ufep in pfente diem in alie/ raritica.uocaf aut berdam nomine quod latina? df puteus iudicii,Putcus iuramenti ubi i runt ifaac Sl abimelech:uocatur(p oppidu ifaac.Sunt aut & alii plures putei in fandtis icrip q hodieqj in geraritica regione & iuxta afcalonem dcmonftrantur,	,	„	/Robo
Etra ciuitas arabia? in terra edon qua? cognominata elt lectabel &: ab aliyrus rccem diat^^ „ oth ciuitas afiyrio^ quam xdificauit affur egrediens de terra fenar:& de hac in libris h$brai^. rum qonum plenius diximus.Roboth urbs alis iuxta fluuiu ubi erat rex edon:& ufep hodie pfidium in regione gabalena & uicus grandis qui hoc uocabulo nucupatur. Ramefle urbs q ^ xdificauerunt filii ifrael in a?gypto:olim autem $ uniuerfa ^uincia fic uocabatunin qua habitauit &c ■ una cum liberis fuis.Roab ad quam tranfierunt exploratores q ab iefu filio nauc miffi funt;& uf<$ hodic . cus rooba in quarto lapide Sitopoleos fic uocaturVq & leultis feparatus eft.Rafata in deferto ubi filii ilr ^ caftrametati funt.Raphidim locus in defertoiiuxta montem Choreb:in quo de petra fluxere aqua? c0^0^ minatufq* eft tentarioiubi 8C iefus aduerfus Ama dimicat prope frau * Rathma in deferto caftra bb°rl^u ifrael .Rcminon.phares ubi filii ifrael caftrametati funt. Refla caftra filiorum ifrael, Ramoth inrrl gad ciuitas facerdotalis di fuginuorum in terra galaditide. Nunc autem eft uicus in quintcdecimo lio Philadelphia? contra orientem,Rozem hoc eft petra ciuitas arabia?j in qua regnauit raam:	£ ui
fecerunt filii ifrael. Dicitur autem ipfe rex quoq; madiam.Remino in tribu fymeonis uel iudx:L?niin* cus remino iuxta Aelia cotra aqlonem in qntodecimo eius miliano.Rogel nome fontis in mbu^be -Raba in tribu beniamin ciuitas faulis:in fextodecimo miliario ab Aelia ad feptetrionale plaga cotr, uj5, Ra Meminit huius hieremias.Reze in tribu beniamin.Remino petra.Remo in tribu fymeonis uel za ^ booth in tribu Ifachaneft ufq? hodie alia mlla Rebbo in finibus Eleutheropoleos ad felis ortu, r<ct ry/ tribu Ifavhar.Roob in tribu afler ciuitas feparata leuitis.Rama in tribu afler uf($ ad ciuitateminitnit, rioRd.Rama in tribu neptalim apud nos unu nomen fonare uidefiapud hebraeos diuerfis litteris ^crl^ uer/ Noia uiculoBd tribubus uariis aflignantunqa cu apud nos unu nome fonare uideanf:apud hebraeos di fis litu ris fcnbuntur Rrethath m tribu neptalim.Rima qux 8i azimas ubi fedit abimelech;ficut in , r	Rempus.Ett aut m fm.bus d.ofpokosS a ptenTq, arimathea di fj
Rcniarh Jam Di.ndld^ Dartem mifit.Rachel 8C ad hanc Dauid fpolioru partem mifit, Remath galaa" Ilii! 1 trac TVxrH a - , E iirob diximus de hac di fupra.Rabbath ciuitas regni amo nunc philadelph1^'
Dauid pro quo aqla & Symmachus interpretanf are.RogJ Ii unde fiik heiwlei p-alhditis anucus Damd.Raphai uallis allophylo^ ad fcptentrionale plaga hierufal^ Ranhani ciuita^reg^^tfx iux™	hanc	P™®1	iS.Rathe	pto	qua aquila lntcrPr^ r£/
.i.iumpey Symmachus umbracuIu.Remo huius meminit cfaias in uifione contra iroa • feph ciuitas fvna' urbs ailyrioyc in regioe thcnaide qua m efaia fcnbit .Rcbla i terra emathiunde »o adduflu lonatha tranftulit sgyptu.Rcma mos in Afiaipro quo aqla imerptaf mos cmona5vmn^ in armenii Fft aut di uilla remuis in daroma.Porro m regno^ libris Romo domus diaf idoli dama . Rcblata reaio babvlonio^ uel urbs qua nunc Antiochiam uocant.Ramole pro quo aqla interpreta i(UiV tabitunfcrmtum eft in zachana.Eft autem di alius locus in tribu beniamin iuxta bethlee pro quo iuS Vox in rama audira eft-de hoc \ libris hebraica^ qonum plenius dicif.Rinocor ueftra ciuitas	‘ prO'
meminit efa,as S(^ndum autem 3>hoc uocabulu in libris hebraicis non habef.Sed a.lxx.interpretibus pter notitiamloci addim eft*auod in libris hcbraicorum nominum diximusrhocetiam nunc in in oS tur titulo pnotanJG-aDudhebr^os tria efle.f.hcc eft.Samet & Sade & Simqua? cum apud fono fimih proferaniurin fua lingua aliter at^ aliter refonant, Vnde accidit ut eadem noia ap	u£/
fum fonare uideantur & nlnc a extern littera hxc habeant, non enim ex una fed tribus litteris	t
bes 6i mculi defcnbuntur,	,	regionis iuda?#^
Idon urbs phoenicis infignis ohm cananxo^ ad aqlonem refpiciens:& poftea * Jkret gena^ cidit autem in fortem tribus affetffed non eam poffedit.qa hoftes nunq ^JninlUc meminit campusbabyl0njsinqUOturrisextruaaelt.Vndeegreflusaffurxdificaui , loniaregl0ne ius loci lofephus in primo antiquitatum libro ita fcnbens de campo qu^! U1S rapietes in
atur fenaartAelchineshiftorjcus dicens quidam facerdotum profugi de templ^ '	^ duiras i^°bj
naar campum babylonis peruenire.Sichem di falem qu$ latine di grteca ficha”! ,nffohiqua fubuertit ^ nunc deferta. Offenditur autem locus in fuburbanis neapoleos iuxta fepulchrum i P hieroboam ot ' melech: & fem.nau.t falem.ficut in libro iudicum fcnpmm elt.poftea ucro .nft™»«dr am ^ ^ gnorum narrat hiftoria.Sita eft in finibus ephraimifed di filius emor appellatur Sich _ ^ ^^qui acceperat, Fuit autem altera in montem ephraim ciuitas fuginuorum,Scnaar unde
fus reges fodomorum bellum geffit.Sodoma ciuiras impiorum diuino igne cofnmpta iuxra mare mortuu Sebomi & hxc ciuitas impiorum in acernos cineres diflclura iuxra urbem fcdoma.Sophera rrons criciv tisin indiaziuxta quem habirauerunt filii ietiamifilii hebenquos iofephus refert a confcnc flumie ST indix regionibus ufq; ad id loco^pcrueniiTembi appellabatur regio iera.fed & claflis falomonis per triennium bine quasdam commercia deportabat.Sora urbs iuxta fodomam qux eft Segor & Zora:de qua fupra dixiV mus Sane ciuitas antiqua m qua habirauerunt ozei gens uahda fuper regionem fodomx quam excidit cho dorlamogor.Seir mons in terra edomnn quem habitauit efau in regione gabalena;quas ex eo q, efau pilo-fus eflet & hifpidus:Seir:ideft pilofi nomen accepit.in quibus locis prius habitauit Chorreus:quem inrerfe cit chodorlamogonmeminit montis feir & efaias in diuifioe idumzeae.Salem ciuitas fichomorum quse eft Sichen.Sed&alia uilla offenditur u% ad prxfentem diem iuxta seliam contra orientalem plagam hoc no^ mineiin o&auo quocp lapide a fintopoli in campo uicus falimias appellaturdofephus uero Salem efle affir^ manin qua regnauit melchifedech:qu$ poftea didta eft Salima;& ad extremum Hierofolymae nopien accc pit.Sur ubi inuemt angelus ancillam farx agar inter cades 8i barach.Extenditur autem defertum Sur ufeg mare rubrum quod ad confinia peruenit.Porro cades folli tudo eft fuper urbem pctranufed 6C feriptura defertum cades contra faciem azgypti extendi memoranad quod primum uenere hebrari rubro mari tranfua dato.Segor quod & Bala 8C Azoara una de qncp cmitatibus fodomo^ ad prxees loth de incendio referua-ta:quae uftp nunc oftenditunmemimt huius & efaias in uifione contra moabide qua & fupra diximus.Soe-ne:ideft tabernacula locus in quo habitauit iacob regreflus mefopotamiaiqui lingua hebraica appellatur Sochoc,Sochoch prima manlio filiorum ifrael in deferto poftq de aegypto funt profedh ante q mare tran> firent rubru.Sin defertum inter mare rubrum;& folitudinem Sima, nam a deferto fin filii ifrael uenerunt: & raphidim 8C araphidim in defertum fina iuxta montem fina ubi moyfes tabulas legis accepit: Defertu au tem fin idem dicit efle feriptura quod & cades:fed hoc iuxta hebrasos. Casrerum in.lxx,interpr$tibus non habetur.Salmona caftra filio^ ifrael.Saphar mons in deferto caflra filiopt iTrael.Sartim ubi populus pollutus eft fornicatione filiogd moab.Eft autem iuxta montem Phogor.unde SC iefus exploratores ad inueftiga dam & nofcendam terram mifltierico.Sabama ciuitas moab in terra galaad;qua: cecidit in fortem tribus ruben‘& huius meminit efaias;in uifione contra moab.Semia terminus iudxxiQC ufm hodie offenditur in feptimo lapide ierici contra feptetrionalem plagam uilla nomine Magdal femia:quod interpretatur turris femia.Selcha ciuitas regionis og in regione baflanitide.Sephania terminus iudxx ad folis ortum.Sedala ter minus iud$x,Semeron & hanc cepit iefus rege illius interfe&o.Dicunt autem nunc pro ea Sebafte uocari oppidum pal$ftin$:ubi fandi ioannis baptiftae reliquis conditx funt.Legimus in regnorum libris q> au/ ii rex ifrael emerit ioptem Somero a quodam femora:& aedificauerit in uertice eius riuitatemtquam ex no mine domini appellauit Semeron.Seyra di hanc cepit lefus.Selcha ciuitas in J5BI0IJC oafianitide. Sior locus contra faciem aegypti: fed oftenditur uilla nomime Sior inter Aeliam & Eleutheropolim in tribu iuda. Super hoc in libris hebraicasd quseftionu plenius diximus.Saorth in tribu ruben fuper Iordanem. Sachoth in tribu gad fuper iordanem.Sapham in tribu gad fuper iordanem. Sacharna intnbu ^ iuda.Saal in tribu iuda uel fymeonis.Siceleg quam achis rex alienigena^ dedit ad habi^ aiKem in Daroma fortis iud$ uel fymeoms.Sufana in tribu iuda. balenn tribu ^^ ^aara uiras in finibus Eleutheropoleos contra feptentrionem pargentibus Nicopolim quafi in decimo	me
iuda.Sochoin tribu iuda.Sunt autem uf^hodie uiculi duo pargentibus Aeliam de Ei ^ heropoli in n^ no miliario uix publicae imis in monte:& alter in campo pofitus:qm Sochoth nuncupatur. b mm tribu iuda.Semain in tribu iuda.Saphir uilla in montanis fita inter Eleutheropolim K A^ca'on ”	!-
da.Sotho de qua fupra didtum eft.Dicuntur autem (amaritani qui de babylonc profedh funt hunc uicu u condidifTe-Seacha in tribu iuda. Seloin tribu ephraimiin quo loco arca tcftamcnti manfin « Mbernaculu domini ufqj ad tempora famuelis.Eft autem in decimo miliario neapoleos m regione wna inrana. bed & iudae patriarchae filium felon appellatum legimus.Sccheu i tribu manafli ciuitas iac r	t	iugmuo-
lum in monte ephraimmbi fepelierunt offa tofephide qua & fupra diximus.^^^^^^ tiibubenia mimpro quo aquila interprstatur fontem folis.Semri in tribu beniamin.&la m mcu hiamin. Sabeae m tribu fymcon.Sarith terminus zabulon.Samis pro quo aquila & fymmachustram u runt lohs, Semron i tnbu zabulon.Sulemin tribuifachar:5£ufq?hodie mons oftenditurnoniineiu.c qmmomiliario Tha-bor montis contra auftralem plagam.Seon fme foen m tribu ifaebar hodiej 0	t b"“''la lu«a
Thabor.Siafima terminus ifachar.Son in tribu affer.Sinam quercus Frt ”c"	jntrT jP jim ,°K fu
in tribu damubi faropfon fuifle legimus iuxta eftaolide qua fupra dix'"uh 'lc er' i ‘ u dan:de * jn pra memoriam fecimus fub nomine Bethfamus.Salab in tribu daniufqj h°t confnot a™5 u “diximus finibus Sebaflenis nomine Salaba.Sepheth cananaorum locus.Sorotbaqu nfugit mdex ahoc. d^^ autem fupra de feyra.Simoreb quod aquila interpretatur Oreb.Sebnonm nsquem confcedit ab aduerfus fetymam dimicans.Sephima pro quo aquila & fymmachus interpretantur aquilonem -Sorech nomen torrenqs-de quo loco fuit dalida illa fam^onbiised & uf<J	cntrr'on r*el^I^^mons
theropoleosuicuso^enditurnomineCaphar.SorethiuxtaulllaroPa^ Sa^m mP.?m'pertranfiit faul
loab ferit reuerti princfpem exerritus abncr.Soba cuius regem percuflit dauid.Sarthan	mons
iezrael.Sophera qux efl in fophiriunde ueniebat naues falomoniside qua fupra diximus, ot autcI“ orientis pertinens ad indise regionem.Sarara ciuitas pgentibus edo.Saba ciuitas regalis acthiopiae.quan fephus & cabyfe rege meron cognominatam ex foronbus uocabulo refert.Sela ubi pcuitus eitloas'3^ rlt na de quibus locis aflyrii tranfmigrantes habitauerunt in Samaria: 6C ab ipfis famaritanorum gens	K.
exordium,meminit horum & efaias.Sademoth ubi ozias rex idolorum figna combuffit.Sarepta ciui	r
doniorum in uia publica fita.ubi habitauit quondam helias.Saramcuius 8t efaias meminit dicens	ti.	^
des uerfus elt.Saro ufa in prxfentem autem diem regio intet montem Thabor & ftagnum tybenadis	$
nas appellatunfed &C a caefarea palxftinae uf($ ad oppidum ioppe omnis terra quae cernitur dicitur	0
Sephela ficut feribit efaiasipro quo aquila campeftre:fymmachus ualle interptatunufqp hodie omnV iuxta eleutheropolim campeftris & plana quae uergit ad aquilonem cx occidentem cephela dicitur.	.
  . r— wpnunir huiUS & micheas nrnnhPM fadrach tetra u»
maici legimus in zacnarw	nu«iv	—-----;	7	.—.....—J _ n0
tas regalis in ifraehqux nunc febaftedicitur.Sed 8C omnis regio quae fuit circa eam a cmitate quondam » men acceperat.Sortyrus metropolis phoenicis:in tribu neptali.Soane ciuitas thebaidis ficut fcnbit ezecn.. el.Sabarim inter damafeum & emathvficut feribit ezechiel.Sais ciuitas zegypti cuius meminit ezechiel3 ^ dlfarthes pagas.Sadala terminus iudx.ficut feribit ezechiel.Sarifa pro quo aquila interptatur triennalem» meminit huius hieremias.Sichar ante neapolim iuxta agrum que dedit iacob filio fuo iofeph. 1 quo dom nus nofter atep faluaror fecundu euangelium famaritana: mulieri ad puteum loquitunubi nunc xdes fab cata eit.
Igris fluuius de paradifo exiens iuxta feripturae fidem.pergenft^ contra afiyrios: SC po(t mu r circuitus ut uult iofephus in mare rubrum effluensiuocatur autem hoc nomine propter ueJ° ^ tatem inltar bettix nimia pnicitate currentis.Terebinthus in fichiniis fub qua abfcondit iac idola iuxta neapolim Thabath ubi pugnatum eft aduerfus madian.Thobteram 1 qua habim ^ iepte.Thopher in ualle filiorum emomubi populus ifrael gentium fimulacra ueneratur.Eft autem l0^tunl fuburbanis hierufalem.Thanis ciuitas ficut efaias 6<:ezechiel fcribunt.In hac habitauerunt qui ob u babyloniorum cum hicremia fugerunt.Traconitus regio fiue ithuriaicuius tetrarches fuit philipP0 gll/ euangelium lucx diximus de hac & fupra.Efl: autem trans bofdra arabise ciuitatem in deferto con ftralem plagam quafi ad Damafeum rcfpiciens.Hucufq? per.T.fimplicem litteram legimus. Verum Q < e/. am quae fequuntur apud hebraeos non exthetifed ex thau fcilicet icribuntur cum afpiratione legere a ^ mus*Thoman regio principum edom in terra gebalitica zatheman filio elifaz filii efau Cbrtita uocapU * fed ufep hodie eft uilla nomine.Theman diftans ab urbe Petra quinqj milibus ubi eft romanorum mmtun ptefidium.Sed & de quo loco fuit elifaz rex themanorum unus quocp filiorum ifmael appellabatur tWj. man.Scendum autem q, omnis auflralis reg.o Hebraice theman dicitur Thamnan ub, oues fuas totond-iudasioftenditur hodiefrandis uicus in finibus d.olpoleos euntibus.Aeliam m tribu dan fiue iudar.Than nia ciuitas alia principum edom.Sed 8i concubina elifaz f.ln efau thama appellata eibqua: pepent ei ai»a lech-undeamakchitz Thaphol locus in deferto trans lordanemtm quo deuteronomium fcnpfit moyl« contra leriro Thath caftrafiliorum ifrael.Thara caftra filiorum ifrael.Thaphu in tribu iuda ciuitas: quat» expugnauit fcfos KgefifiS interfeiSo:diximus & fupra de terminopal*ftinK:& sgypti quae appellatun^ thaphu.Thanath ciuitas:quam expugnauit jefus rege ilhus interftrio.Fuit autem jn tribu mana^ fePa; ta leuitis;^ nunc in quarto miliario oppidi legionis hoc nomie uicus oftedirur. Thenath in tribu 10W hodieq’ nilla e thena i.x.miliario neapoleos corra oricte defcedetibus lordane.Thaphiphut 1 tribu Thaphur i tribu manaflk.Theto uftp hodie iuxta defertu ciuitas. Aelix uicus oftedif.undr&: amos ta fuit, Therfa & hac cu rege fuo cepit iefus.Therma 1' tribu beiamin.Thola 1 tribu iuda fiue fimecnis» * bor tetmmus zabuIon.Eft autem mons in medio galilxx campo mira rotunditate fublimis diftans a . cxfarea.x.milibus contra orientalem plagam :qui confinium inter tribum ifachar & neptalim cha in tribu fymeon nunc uicus grandis iudaeorum dicitur.Thala:quafi in fextodecimo miliario cl p0 ropoleos contra orientalem plagam.Thamnafara ciuitas iefu filii naue in monte fita:de qua 8t fupta l -r^a mine Thamne diximus-in aua ufep in praefentem diem fepulchrum magnum oftenditur in tribu d • e ariac ciuitas iuxta quam delbora aduerfus fifaram dimicauit in tribu manaflk feparata leuitis:qna .^uS non potuit priftinis cuftocjibus nequaq eleuans.Eft autem uilla nunc pergrandis diftans e legio hodjC tribus.Thebes urbs;quam cum oppugnaret abimelech fragmine molx nftus iteriit. Eft jap£e,Tb* uicus nomine thebes in finibus neapoleos pergentibus fmthopolim quafi in tertiodecim (-cien^um:q» nata pofuimus:& fupra thana in tribu iuda.Thalamuge locustin quo abner mifit ad dau^« Thanufa ter pro hoc uerbo Aquila iterpretatur extemploifymmachus pro femetipfo.Thaath iuxta uai ^^0: minus regni faiomonis.Theremoth:quam xdificauit falomon .Eft i deferto cuiusin n jof thar quxftionum metionem plenius fecimus.Tharfismnde aurum afferebat falomoi. H^ P ^c0 ubi/6 fum urbem efle ciliciaM^ iuxta Ezechielem prophetam Carthago	nonnulli I»
eundumfeptuagintaintu^/eteslegimuscarthagmemunhebrxohabemusTharfislc P hebraicarn diam putauerunt.Et de hoc tam in libro epiftolarum quas ad marcellam fcripfimiis.q	hod,e
quxftionum plenius ditium eft.Tharfa ubi AfTa rex ifrael fuit.Tharfilla unde fuit^.ah , - ^opheta Tb6” cus famaritanorum in regione bathanea qu$ thariilla dicitur Thefba.unde ortus eit ¥
bytes. Thema iuxta ezechielem ciuitas idumae$.Porro efaias in uifione ponit eam arabia?: Meminit huius & hieremias. Abdias aucem fcnbit ciuitatem efau.Sed & unus fihor* t heman appellabatur fu u; fupra dixi nius.Tharchanquam in terra iud$$ euei condidere.Thalaiiar regio iyri$,Thogonna:legimus in ezechie> le.Thaphetdegimus in hieremia Aianitaphet.Eft aut in fuburbanis Aelia: ufq^ hodie locus g fic uocat mx» ta pifcinam fullonis:5d agrum Achvldemac.
R chaldaeorumiubi mortuus eft ara frater abrahs.cuius hodie^ ftcut iofephus refert tumulus oftenditur.& fupra hoc quid uobis uideatur in libris hebraica^d quaeftionum plenius diximus. VJamans pro quo in hebra:o fcriprum habetur luza.Eadem ett autem qua: erbethel ficut fupia diximusifed & quxdam uilla ubaman in duodecimo cxfarex lapide offenditur contra folis or* tum. Vs unde fuit iob in regione aufitiduSed dc unus de pofteris efau us appeliabaf ;de quo in libris hebrai ca^ quxftionum diximus.
Oopon regio principu edom qux nunc uocatur gabalena.Zib in tribu iuda.Zoab duitas amor rseorum fira in monte Arnoneide quo fcriptum e(l;ppterea in libro bello^ domini loab inflas mauit & torrens arnon.Zt phrona terminus iuda:£e ad feptetnonem.Zaleth uallis iareth in par te deferti.Ziph in tribu iuda.Zanohua in tribu mda ufqj hodie in finibus eleutheropi leos acha pargentibus uilla ianua nuncupatur.Zif.m odtauo miliario chebron;uf<^ hodie uicus oftcd tunubi abko/ dirus eftdauid.Fuitautem tribus iudx in daroma in finibus eieutheropoleos.Ziph mons fquallidus uel ca ligans fiue nebulofus iuxta ziphinrquo fcdit dauid prope chermellam qux in fcripturis carmellus appella> tunuicus hodiecp iudxo^tunde fuit nabal carmellusded 8C unus de pofteris caleph didus e ziphiLege pa^ ralipomenon.Z'>gora in hieremia ciuitas moabitarum;Hxc eft qux nunc uocatur zoara fiue fegor una de quincp ciuitatibus fodomo^.Zeb ciuitas amanthodie^ uilla offenditur in quinrodecimo lapide philadel-phix contra oecidentemide qua fcribit hieremias.Zoleth nomen lapidis ubi Adomas imolauit uidfimas: iuxta fontem rogel.
Epiftola Paulx 8C Euffochii ad Marcellam horcatoria.ut urbe fecedens migret in iudxamtubi ciuitate fandam hierufalem dC bethleemiticum rus miris effert prxconiis.ad extremu eunda fanda peregrinandis loca per iudxam breui epilogo concludit.
Eofuram charitas non habet;& impatientia nefeit modum:& defiderium non fuftinet.Vnde 8C nos oblitx uirmm noftrarum:5<! non quid poflimusifed quid uelimus tantum cogitantes magi ft ram cupimus docere difcipulx:& ut eif uulgare prouerbium fus artium repertricem. T u qux primam fcmtillam noftro fomiti lubieciftuqux ad hoc ftudiu nos dt fermone hortata es & exe> plo.Sd quafi gallina congregafti fub alas pullos tuos.Nunc nos libere abfqs matre uolitare patieris, & accipi tris pauere formidinem.^ ad omnem umbram prxteruolatium auium formidare. Igitur quod folum ab-fenres facere poflumus querulas fundimus pces.& defiderium noftrum non tam rictibus q eiulatibus com teftamunut marcellam noftram nobis reddas.Sc illam mitem,illam fuauem.illam omni meile & dulcedine dulciurem non patiaris apud eas efte rigidam.^ tuftem rugare frontemtquas anabilitate lua ad iimiJe uy tx ftudium prouocauit.Certe fi funt meliora qux pofcimusmon eft impudens deliderium.bi c ^^ tix ^ a pturarum uoces noftrx fententix coneruunt.non facimus audader ad ca te prouocantes.	^
fxpiiTime cohortata es.Prima dei uox ab abraha exi inquit de terra tua,& de cognatione ma;& uade in ter^ ram quam monftrauero tibi.lubetur patriarchx ad quem primu de chrifto fada eft repromiinomt reiin^ quat chaldxos.relinquat confufionis urbem.& roboothadeft latitudinem eius:relinquat	ic,2a3ri
in quo fuperbixufq; ad cxlumereda turris eft.&poftfludus huius fxculi.poft flumina lupe qux ,ede< runt fandi 8C fleuerunt cum recordarentur fyon.poit gurgitem grauem cobaridcquoezccn Pulo uer> ticis fubleuatus hierufalem uftp tranffertunut habitet terram repromifiionis quxnon^ur ut xgyptus deorfum fed defurfum nec facit olera languentium cibos:fed temporaneum & ferotinu	o expedat
imbrem.Hxc terra montuofa 6t in fubhmi fita quantum a delitiis fxculi uacanrantum maiores habet de> litias fpintales.Deniqj 8i maria mater domini poftq ad eam angeli fada eftpro»11 j10 ♦& uterum luum tellexit efte domu denderelidis campeftnbus ad rnontana perrexit.Dc hac urbe allophylo quondam hoftc fuperato.^ diabohex pcrcuffa frontis audacia.poftq ii;e in faciem corruitxxulranuum animarum turbat ceftit;&: concinens chorus.decem milium dauid noltriuidoriam prxdicauit. in nac angelus gladium tenens.^ totam impietatis deuaftans urbem.in ornam iebufxoR: regis area templum domini defignauit lam tunc figmficans ecdefiam chrifti non in ifraehfed m gentibus Lonlurgmtem.Recutte ad genefm & mekhi fedech regem falem huius principem inuenies ciuitatis. qui iam tunc m VP0*™! panem & umum
myitenumchriftianuminfaluatorisfangume& corporededicamt.Tacitaforfitan menterep ^ hendes.cur non fequamur ordinem feripturatum fed paflim.& ut	uenerit:	turhi
Pethringar,Et in principio teftatae fumus.d,lectionem ordinem ”on habere: & impat.entiam nelcire menluram.Vnde 8i in cantico canticorum quafi difficile przecipituriOrdinate in me chantattm. t:t nunc eadem d,cimun^“ ^“ dubtione uel ignorafeneiSau labi.Deni.p ut -P^Uo inordinatius ahquid proferamusia^^orarepetenda funt.ln hac urbeumm» in hoc tunc loco & .Ybiraffe dicitur Smonuus 5 adam.Vnde& locus in quocruafixuseft dominus nofter caluamappellaturifcilicet jffit Iit antiqui hominis caluar.a conditaiut fecundus adam.& fanguis chrifti de cruce ftillansiprimia^&JceMis pr^ ‘hoplaft, peccata dilueret.^ tunc fermo lUe apoftoli compkretur.Exurge qui dormis» exurge^mo«uis.
& illuminabit tc chriftus.Quantos haec urbs prophetas.quantos emiferit fandos uirostlongum ^ ferc.Totum myfterium noftrum iftius prouicixmrbiftp uernaculum eft.ln tribus nominibus trmira ^ monftrat fidcm,iebus & falem.& hicrufalem appellatur.Primum nomen calcata.fecundum pax: terr fio pacis.Paulatim quippe peruenimus ad fineific pofl: conculcationem ad pacis uifionem erigimur:^ 4 ^ pace falomon ideft pacificus in ea natus eft.& fadtus eft in pace locus eius.Et in figura chriiti lub erX ^ gia urbis dominus dominantium 8t rex regum nomen accepit.Quid referamus dauid: & totam Pr^ eius qu$ in hac ciuitate regnauitfQuando enim iudxa caetens prouinciisitanto hxc urbs cuncta iu or eft radaea.Et ut coadtius difleramus totius prouincix gloria metropoli uindicatur:& quicquid in n bris laudis eft:omne refertur ad caput.Iam dudum te cupientem in uerba pror umpere ipfi litterarum ^ ces fentiunt,& uenientem contraicharta intelligit quxftionem.Kefpondebis quippe.^ dices.hoc on fc:quando dilexit dominus portas iyon fuper omnia tabernacula lacob.S: fuerunt fundamenta eiu	, .
tibus fandtis.licct 8C hxc poflint altius interptari.Poftq uero conlurgentis domini uox illa pertonui quetur uobis domus ueftra deferta:& flebiliter ruinam eius prophetauit dicens.Hierufalem hieru.al q occidis prophetas & lapidas eos qui ad te mifii funt.quouens uolui congregare filios tuos.ficut gallm^-.. creeat pulos fuos fub alas & noluifti. Ecce dimittetur uobis domus ueftra deferta.&: poftq uelum temi^ fciffum eft;8d circundata ab exercitu hierufalem:& dominico cruorc uiolataituc ab ea etiam angelorum r fidia & chrifti gratiam recefliffe.Deni^ etiam lofephum qui uernaculus feriptor eft iudsorum.afterereu citur.lllo tempore quo crucifixus eft dominusiex adytis templi uirtutum cxleftium erupifie uocem dic tium.Tranfmigremus ex his fedibus.ex quibus & alus apparet.ubi abudauir gratia ibi fuperabundaftcP z carum.6d poftq audierunt apoftoli euntes docete omnes gentes.& ipfi apoftoli dixerunt i oportebat qul, uobis primum annunciare uerbum dei.quomam autem noluiftis ecce tranfimus ad gcntesitunc om^e, da cramentum iud$2e:& antiquam domini familiaritatem per apoftolos in nationes fuifle tranflatam. Va . quidem qu$ftio:& qux pollet etiam eos qui feripturarum aliquid attigerunt,concutereifed perfacile* ^ tur.Nunq enim eam fleret dominus corruentemmifi diligerer,Fleuit&: laza^;;quia amabar eum.Er ^ men prima fronte cognofcitoinon loci fed hominum fuifte peccatum,Ve^ quia interfedtio P°PU ‘ ^fto uiras duitatis eftipropterea urbs deleta eft ut populus puniretur Jdeo templum fubrutumiut rypj rix tolierentur.Cxte^ quantum ad locum pei tinet.per profedtus tcmporumimulto nunc au§u jurn, &C ante fuit. Venerabantur quondam iudaei fandta lanCtorum.quia ibi erant cherubin, QC ProPIciat?r an1 do' arca teftamenti 8C mana & uirga aaron,& altare aureum,Nonne tibi uencrabilius uidetur fepulchr ^ mini.Quod quotienfcunq? ingredimuntotiens iacere in fyndone cernimus faluatorem:^ paululuni ^ commorantesirurfum uidemus angelum federe ad pedes eius;& ad caput ludarium conuolutum.EUi pulchri gloria multo ante q excideretur a iofeph t-laia.- uancinio prophetatum cft.dicentis. Et erir ref Z ».• 1—" j r.-i ■ „ _.	locus	ellet	ab	homine	honorandus.bed dicis, OuomodOl^r
pulchri gloria multo ante Q excideretur a luicpn eiaix uanamo propnewtum	ent	*• ? ^
eius hononquod fdlicet fepulturx domini locus efiet ab homine honorandus.Sed dicis. Quomodo calypfi ioannis lemmus-8< occidet illos(haud dubium quin prophetas beftia)qu$ alcendit ex abyiTu.^ pom eoram^ce^m ih platci^ duitatis magna' quat uocatur fpiritahter fudoma & agyp,us!ub, & dor» nus eost crucifixus enim ais.dmcas magna in qua crucifixus eft dommusmulla dr alia mfi hierula^ ubi aunfm e- r r> rir,minus'fDinraliter fudoma appellatur & xgyptus.crgo hicrufalem iodoroa^
te uolumus oem lanifta fcpturanrmon pcffe f.bi efle cof* nanf& ma	imu aduerfum fe non diferepare librum.61: ut plus adiicumus,eundem eiufdem hbn I-
in apocalypfi de qua nunc reftimoniu J.tolilti;ante decem circiter uerf.culos (cnbitur.Surge & metire pium derS altare;& adorantes in eo, Atrm aut quod eft fons templu eiice foras.& ne metiaris illud q	^
am datu eft eetibus:^ ciuitate fanda calcabut mefibus quadragintaduobus.Si em apocalypfis patTione domini feripta eft 3 ioanne;& in ea hierufale landa ciuitas appellatur, quomodo rurfum let fodoma nnraf &: ^eyptus^Nec ftatim potes dicere fandta dici hierufale cxlefttm quee futura eit ♦ doma quse corruit appellanda de futura diae' 9 bcftia qux afienfura eft de abyflb.faciet aduerfus d	^
phetas bella,& uincet illos ocodetiQC corpora eoi^ lacebut in platea ciuitatis magnx.De qua ciu in fine emfde libri frrihitur.^ ciuitas in quadro polita eft,5<: Jogitudo eius & latitudo tata e,quara ix	^5
do:& menfus eft cmirarF de arudine aurea:p ftadia duodeci milia.Ldgitudo & latitudo 8C altitudo eiu ^ lia funt.Et mefus eft muros eius centuquadragintaquatuor cubito^ mefura homis.quae eft ange . ^ ^ ftrudtura muri eius ex hmde iafpidenpla uero ciuitas auro mundo &c.V bi quadru cftmec	. 5^ mUri
titudo appellari pot.Et ou^e eft ifta menfura ut tara fit longitudo & latitudo.quata & altip^o ^ duode< de lapide iafpide,& tota duitas de auro mudo.& fundamenta QC platex eius de lapidibus f* ^ p xlI ^ cim ports fulgentes margaritisfCum ergo hxc non poffint camahter acdpi(abfurdum 3PKtaliter jntejji/ lia ftadio^ tantam ciuitatis longitudinem latitudinem;quanta «3^ altitudinem ^ uocabulo ^ genda funt fingula:& ciuitas magna qua' uidelicet prius aedificauit cain,& nomiauit	extruxit ui»15,
lui hic mudus mtelligendus eft.que accufator fratru fuo^ diabolus.&: fratricida Pc^ qc qua fcdoma fceleribus condidit.imquitate complcuit.qux fpintaliter appellatur fodoma xgyP ZlteNec cnim fctibituriReftimetur fodoma in antiquum:q> fcilicec lta teftituendus fit mudus:uC ^ f^ fed in per fumus credere rurfum xdifiCa'dam fodoma;d<: caeteras gomorram fcilicet &c ^damam. , hoc n)unda' petuos cineres relinquendas. Aegyptum autem nunq pro hicrufalem	proferamus:ubl
rii ^IonSuin eft dc fcrlPtUris innumerabilia exempla congerere.unum tf	^ obi
mfeitilTime mundus hic^gyptus appellatur,In epiftola canonica iudas apoltoius ira
cens.Commonerc antcm nos uolo fcientcs femcl omnfa.quoniam fcfus populam de rena a?gypri faTuans: iecundo eos qui non crediderunt perdidit.Et ne putares de iefu dici filio naueiftatim fequitur. Angelos ue io qui non feruauerunt fuum principatum:fed dereliquerunt fuum domicilium in iudinum magni dei ui* culis seternis fub caligine referuauit.& ut credas ubicuncp £egyptus.& fodoma.& gomorra nominantur n5 loca fed mundum hunc interpretarnftatim fubiungir exemplum Sicut fodoma & gomqrra.8d finitima ci' uitates.fimili modo exfornicat5e,8d abeuntes poft carnem akeramifadtae funt exemplu ignis aeterni poena fuftinentes.Et quid necefle eft plura conquirere.cum pod paflionem 8t refurredtionem domini matth$us euangelifta c6memoret.& petra: faflx funt.& fepulchra aperta.8.: plurima corpora dormientium fandtoru furrexerunt.& redeuntes de fepulchris polt refurredtionem fuam ingrefli funt fandtam duitatem. & appa^ luerunt multis^Nec ftatim hierofolyma cselettis ficut plxri^ ridicule arbitrantur in hoc loco intelligitur cum fignum nullum eff*e potuerit apud homines domini refurgentis:fi corpora fandtorum in exledi hieru falem uifa funfcCum ergo & euangeliftce dC omnes feripturae hierofolymam fandtam nominent ciuitatem:
& pfalmifta praedpiatiut adoremus in loco ubi deterunt pedes eiusme patiaris audire appellare ea fodoma & acgyptuipcr quam dominus iurare uetat:quia fit ciuitas magni regis.maledidtam terram nominat:q> cru orem domini hauferit;Et quomodo benedidta loca putantun quibus petrus 8£ paulus chridiani exercitus ducesifanguinem fudere pro chriftofSi feruorum & hominum gloriola confefTio ed:cur domini dC dei no , fitgloriola confeflio^Et martyrum ubic^ fepulchra ueneramur.& fandtam fauillam oculis.apponentesi fi h ceat etiam ore contingimus:& monumentum in quo dominus conditus ediquidam xdimant negligendu» Si nobis non credimus:credamus faltem diabolo & angelis eius:qui quotiefcucp ante illud de obfedis cor^ poribus expelluntunquafi inconfpedtu tribunalis chntii dantes contremifcut.rugmnt.& fero dolent cruci fixifle:quem timeantSi pod paflionem chridimt fcelerata uox concrepanhic detedabilis locus ed: quid fi" bi uoluit paulus hierofolymam fedinarciut ibi facerer pentecode (Qui retinentibus fe locutus eft dicens Quid facitis flentes 8C conturbantes cor mcum^Ego enim non folum ligari fed mori i hierufalem paratus fum pro nomine lefu,Quid catteri fandti 8t illuflres uirizquorum uota 8C oblarioes pod przdicatione chrix di ad fratres qui erant hierofolymis dcferebantur^Logum ed nunc ab afcenfu domini ufq? ad prsefente die per fineulas States currere.qui epifcopo^.qui martyrum.qui eloquentium in dodrina ecclefiadica uiro^ uencnnt hierofolymam.putantes minus fe religionis.minus habere fcientiar.nec fumam ut didtur manu accepifie uirtutummifi in illis chridum adoraflent locis:de quibus primum euangelium de patibulo coriv fcauerat.Certe etiam fi praeclarus orator reprehendendum nefeio que putat: q? litteras graecas non athenis fedliby^ilatinas non romieifed ficilia didicerat;^ uidelicet unaquaecp prouincia habeat aliquid proprium? quod alia aeque habere non poflitxur nos putamus abfq* athenis nodris quenq ad dudiorum fadigia puex nifTefNec hoc dicimus q> renuamus regnu dei intra nos efle:8^ fandos uiros etiam efle i exteris regionibus fed q> hoc afferamus uel maxime eos qui in toto orbe funt primhhuc pariter congregari. Ad qux nos loca non ut primiifed ut extremi ucnimus ut primos in cis omnium gentium cerneremus.Certe flos quida & p' ciofiffimus lapis inter ecclefiadica ornamenta monachoru;& uirginum chorus^lt,xy‘c“ic^ ^ iitprimus huc properat.Dmifus ab urbe nodra britannus:fi in religione
quxrit locum fama fibi tantum & feripturarum relatione cognitum.Quid referamus armenios.qm fas.quid Indte & Aethiopu populos:,t^mq; mxra ^gyptu fcmlem monachorumPonum & appadoc^ 5yria';Coelen;& Mefopotamiam cudam orientis examinafQux iuxta faluatoris elo^J:l^C^ fueritcorpusulluc congregabuntur aquilae cocurrunc ad hac locaiK dmcirarumnotemrmto^ cftcndunt.Vox quidem dilTonaded una religio Tot pfallennum choryquot gentmdmcrtitates.lnter haec qua: uel primaiu xpianis uirtuseftmihil arogantia: nihil de continentia fupcrc!iitium™isuer omnes potentior eft.Qu.cunty nomffimus '{uenJK pI!mus putatut.ln uefic nulla dlff^n nec d r '0^1 cun<¥ placuerit,ncederemecdetrattioniseft neclaudis.leiuniaquocpneminemtotoiMmna deferunmr inediacmec moderata faturttas codcnatur.Suo domino ftat unufquirqs aut cad|t.Ncmo ludiat alterumme a domino iud.cetur.Et quod in plxnfq; proumchs familiaritate eft ut	fd“a ^
no habef.Procul luxuriaiprocul uoluptasiTanta in ipfa urbe orationum ,0":rUjf4ni^"Fanda rdlfes fuC' ficere non poffit.Veru ut ad uillulam chrifti & mari$ diuerforium ueniamus(pli scni laudat unufqfqi q^ poffidet)quo fermone qua uoce fpeluncam tibi poiVumus faluatoris e^te:C™™ Pr®f[Pc ln <iu?,fa"'
^VbXurmfc^uml^,^
bafilics.Vt uile corpufculum hominis prxciofius mambukt:«quah mundoquicq PO^ natms;teda magis fuauelintafpicere qcxlum^Ecccin hocparuoterrarforammecxlorum	V	ri1c
tft-Hic inuolutus panis.hic uifus a paftoribus.hic demonftratus a M^.hicadoratus a	^	^
fantiiot eft tarpeia rupeiquz de «lo faepius fulminata oftendit qmd domino d'rpl:ceret.Lege apoaWpfm
uocabulu xpianu,Sed ipfa ambitio,potetia.magnitudo urbis.uideri Si uidere.falutari Si lalutate,laudare Si
detrahcre.uel audire uel jploquii&f tanta frequentiam hominum falte iuitum niderc a propofito mona^ rum 5^ quiete aliena fut, Aut enim uidemus uenientes ad nos & filentium perdimustaut non uidemus. perbix arguimur,Interdu^ ut uifitantibus reddamus uicem ad fuperbas fores pergimus:6d iter 1 jpguas dentium miniftrorum poftes ingredimur auratos.ln chrifti uero ut fupra diximus uillula tota rultic^as. ^ extra pfaJmos filentium efhQuocunq? te uerteds arator ftiuam tenens alleluia decatat.Sudans meuor p mis fe aduocat;& curua attondens uitem falce uinitor aliquid dauiticu canit.Hxc funt i hac prouincia c mina;h$ ut uulgo dicitur amatorias cati6es,Hic paftorum fibulus;haec arma culturast Verum qd 3§an1he Nec quid deceat cogitantesifolum qd1 cupimus;hoc uidemus.O quando illud tempus adueniet cum an Ius nuejus uiator apportet.marcellam noftram ad palaeftinas littus appulfa,& toti monachorum chori.to uirginu agmina concrepabunt^Obuiam iam lacp geftimus occurrere:5d no expedtato uehiculotcocitum F
domina concrcpaDuntvvzuuiam iam gcimuua	,
dibus ferre corpus,Tenebimus manus.ora cernemus:& a defiderato uix auellemur amplexmErgo nc eri la dies.quado nobis liceat fpeluca faluatoris itrare.i fepulchro domini flere cu forore flere cu mfe.crucis mu labere lignum.& in oliueti mote cum afeendeme domino uoto & animo fubleuari.uidere exire lazaru fafciis coliigatum.& fluenta iordanis ad lauacrum domini puriora.indead pafto^ caulas pergere, in dauia
orare maufoleo, Amos prophetam etiam nunc buccina paftorali in fua profpicere rupe clagentem.ad abra ham ifaac 8L iacob.Trium quocp illuftrium fceminarum uel tabernacula operare uel memorias.uidere tem in quo a philippo eunuchus eft tin(2:us.famariam pergere.Sd ioanis baptiftx.helifasi q uo<^ & abdi£ P3 riter cineres adorare.ingredi fpeluncas in quibus perfecutionis di famis tempore prophetarum agmina func nucrita^Ibimus ad nazareth:&: iuxta interpretationem nominis eius florem uidebimus galilex.Haud pr^ cui inde cernitur canaiin qua aqu$ in uinu uerfa: funt.Pergemus ad Tabinu 8C ad tabernacula Saluaroris * non ut petrus quondam uoluit cum moyfe 3C heliaifed cum patre cernemus 8i fpiritu fando Jnde ad marC ueniemus gcnezareth.&: de quintp & feptem panibus uidebimus in deferto quinqj & quatuor hominu &}' lia faturata,Apparebit oppidu naim .in cuius portis uiduae filius fufeiratus eft. Videbitur hermon 8t rorrf^ eudor.m quo fuperatus elt fyfara.Capharnau quocp figno^ domini familiaris:& omnis pariter galil^3
cef'
ai'
netur,Et tunc cumitate chnfto.cum per fylo <5 bethel & extera loca in quibus ecclefix quafi quxdarn doriaru domini funtereda uexillaiad noftram fpeluncam redierimus Canemus iugiter.crebro ^c a,t^z delinenter orabimus:6^ uulneratas laculo faluatorisiin comune dicemus.Inueni quem quxfiuit aia nic • nebo eum & non dimittam illum,
Tradatus Beati Hieronymi prefbyteri de dece tentationibus ifraelitici populi quibus dominii irritauit in defertoiubi tempora illarum & loca defignat.	^	.
Aec funt uerba qua: locutus eil moyfes ad oem ifrael: in trafitu iordanis: i folitudie capdtn cotra mare rubru:i'ter pharan:&: tophel.& laban.& afleroth:& auri abudantia.undecim dicz rum itende boreb ad monte feinufcp cades barne.Hxc fut uerba quibus corripuit moyft5 filios ifrael oro dece tentationibus quibus dominu tcntauerant.Vnde dominus in libro nU' merorum dicinAttamen omnes qui uiderunt maieflate meam:& figna qux feci in xgypto & in folitudine & tetauerunt me iam per decem uices,nec obedierunt uoci mexmd uidebuc terramipro qua iuraui patribus ipforum.Quas tentationes hic breuiter:& obfcure moyfes enumerat diccs in folitudine in qua oftendit eos pro aqux penuriazduabus mabus tentafle dominum De prima tentatioe ita in exodo leeitur.Iurgatus populus cotra moyfe ait:Da nobis aquamiut bibamus.Quibus refpddit fes,Quidiurgamini cotra me^Cur tentatis dominumfDe fecunda tenrationedta in libro numerorum alCl tur.Cucp indigeret aqua populus &c.ufcp ad eum locum in quo ait.Hxc eft aqua cotradidtionisiubi li funt filii ifrael contra dominum:& fandificatus eft in eis.Tertia tentatio continetur in eo q» ait. in eam' peftri contra mare rubrumrin quo loco murmurafle dicuntur contra doininum:quia peremptos fuiffe Moyfi non crcdiderunt fibi de uerbo domini dicentnfed potius eos fe fubfequi timueruntiunde m tur in pfalmoiParres non intellexerunt mirabiliai&c.Quarta dc quinta tentatio continetur in eo q> . Pharan:& Tophei-sz Laba' Phara' interpretatur onager.Tophel ftultitia.Laban album. Quod ita intel% tur.Quia fimiles onagro fatfti filii ifrael frulte egerunt retantes dominum duabus uicibus.fuper albo: i fuper mana.Mana uem album dicituriut eft illud exodi, Appellauitcg domus ifrael nomen eius mamqu erat quafi femen coriandn aibu. Vna tentatio fuit fuper eodem ma'na:ficut in exodo dicitunHic eit quempr$cepitdominilSiCoIll>arcxeounufquif^quantumfufficitad uefcendu.EtP?frP^^ Alre, eos moyfc:Nu,Ius ex eo referuet i mane.Qjj1 non audierut euifed dimiferuntex eo quida jubatum ra fuit tentatio de qua p0ft pauca in eodem loco dicitur.Sex diebus colligiteiin die aute	ne/
eft dominniccirco nd iuenietur. Venit autem fepnma dies:& egrefli de populo ut colbger^0" runt.Dixitaute dominus ad moyfe. Vf^quo non uultls frruare mandata mea & legem ^3;^- teJ, tio continef in eo 9 ait:& aferoth. Aferoth uero duitas eft folitudinis uicina.6d interpr^^"1. ntorioadeft in fepulchris concupifeentix fada fuiiTe legitur fecunda tentatio carnium.m qua mm p tentatio carnium copleditur.De prima ita in libro exodi legif.Dixerut moyfes & 3ar^n7A°5 ^ uefpere fcietis 3, dominus eduxerit uos de terra xgyP"'^ mane uidebitis gloriam dom	fflo?
mur ueftm cotra dominu:& p0ft pauca:Locutus e dominus ad moyfe dices, Audiui murmuratio ^ ifrael.Loqre ad eos.Vefpe coedetis carnesiSi mane faturabimini paibus;fcietif<$ g f	interca
fter.Fadu e ergo uefpe;^ cofcedes coturnix operuit caftra,De feptiroa aute tentatioe 1 nuens di
ortum cft murmur populitquafi dolentium pro labore contra dominumiquod cum audifiettiratus e(l:&	21 s
accenfus ignis domini deuorauit extrema partem caftro^.Et poft pauca:Sandtificamini;cras etenim comc detis carnes.Ego aute audiui uos dicere.Quis dabit nobis efcas carniumfBene nobis erat in xgypto.Dabit # uobis carnes & coedetisino uno die:uel qneg aut dece:aut uiginti qde:fed ufc£ ad mefe dieru donec exeat p nares uras: & uertaf 1 naufca;eo reppuleritis dominumtqui in medio ueftri e(l:8d fleueritis cora eo dicen tes.Quare egrefii fumus de argyptoflte paulo poft.Adhuc carnes erant inter dentes co^rnec defecerat hu> iufmodi cibus:& ecce furor domini concitatus eft i populu;percufllt eu plaga magna nimis.Odtaua tetatio continetur in eo 9 ainubi auri eft plurimu. Notadum nacp 9 in hebrxo & abudantia auri habeaf: Abuda* tia enim auri intelligitur uitulus aureus que fabricati funt filii ifrael fibiin deos: morate moyfe cum domi> no m monte fynai.Iccirco abundantia auri dici£:qa in idolo moles oium peccatoru confiftit 8C idolum pro omnibus peccatis abundat.Nona tentatio continetur in eo 9 aitiundecim diebus de horeb per uiam mon tis Seyr.Quod in hebraco ita habetur.Vndccim diebus iter de horeb ad montem feyr.Fabricato itaq; i ho reb idolo undecimo die uenerunt ad montem feyr:qui eft i fuburbano ciuitatis cades barnezubi filii ifrael tentauerunt dominu.ftcut in libro numero^» fcribi£:Vf($quo multitudo hxcpeflima murmurat contra me^Querelas filiorum ifrael audiui.Dic ergo cis. Viuo ego ait dominus.ficut locuti eftis audiente me:fic fa ciam uobis.In foktudine hac iacebunt cadauera ueftra.Et poft paululuduxta numerum quadraginta dieru quibus confideraftis terram:annus pro diecoputabif.quadraginta annis recipietis iniqtates ueftras:& fcie> tis ultione meam:quoniam ficut locutus fumific faciam huic multitudini peftimx:qux cofurrexit aduer^ fum me:in folitudine hac morietur:&: deficiet.ltccp locutus eft moyfes uniuerfa uerba hxc ad filios ifrael:
& luxit populus nimis:& ecce mane primo furgentes afccderunt uerticem montis & dixerut. Parati fumus afeendere ad Iocum:de quo locutus eft dominus quia peccauimus.Quibus moy fes:cur inquit tranfgredie' mini uerbum domini quod uobis no cedit in profperu^Nolite afcedere.non enim eft dominus i medio ue ftmm:ne corruatis cora inimicis ueftris.Iteq; poft pauca. At illi cotenebrati afeenderunt in uerticem mon^ tis. Arca autem teftamenti domini 8C moyfes no receflerut de caftris.Defcendit amelechites 8t chananxus q habitabant in monte:& peutiens eos atep cocidens:perfecutus eft eos:ufqj Orma.Mons ifteiin quo ame-lechites & chananaeus habitare dicuntur mons feyr intelligic.-ficut in Deuteronomio fcribif.-Itacp egreflus amorrxus qui habitabat in montibus:8<: obuiam ueniens perfecurus eft uos:ficut foletapes perfequi.& ce^ cidit de Sevnufq? Orma.Dccima tentatio cotinetur in eo 9 aitmfq; Cades Barne.Hxc tentatio fuit 1 cades Barne.Vnde moyfes mifit exploratores ad cofiderada terra chanaamficut in libro Numero^ dicitur. Et lo cutus eft dominus ad moyfem dicens.Mitte uiros qui confiderent terra Chanaamquam daturus fum filiis ifrael &c.Er paulo poft.Et dixit dominus ad moyfe .;Vfq^quo detrahet mibi populus ifte^quoufcp no crc/ dent mihi in omnibus fignis.qux feci coram eiscFeriam igif eos peftilentia:at(^ cofuma.Te autem faciam i gentem magnam.lteru poft paululu. Attamen omnes homines qui uiderunt maieftate meam: qu$ feci in 5egypto:& in folitudine:& tcntauerut me &c.non uidebunt terram pro qua juraui patribus eoj%:nec quifq cx illis q detraxit mihi intuebif eam.nec moueaf quis 9 a deferto pharanmo de Cades Barne moyfes expio latores mifit.Cades enim Barne ipfa eft Pharan.quod in libro iofue ita dicitur Locutus elt caleph ad iofue.
Nofti quid locutus fit deus ad moyfen hominem dei de me & de te in Cades Larne. Quadraginta annoru eram quando me mifit moyfes famulus domini ad terram cofiderandam.	n. 1	4	n r
Siquis de locis fandis amplius a beato Hieronymo nofle defideratirequiratin epittola ad Damafum de melchifedech.SC ad Dardanii de terra repromi(nonis:& in funebri de obitu fandtse PaulattquaBi priores irv-ter quaelliones ueteris rcftamcqt|;2|^crj jnter funebres inuenies.
. Epittola Beati Hieronymi ad Paula' urbica de alphabeto hebrteo^tifinuas uniufcuiuf» litterx feu ele.
meti mterpretationcratq; ad (tudia feriptura* exhortans.
VniulTPrrinc rnm	  cr__r j_
reiutin Genefit&Truxclefiafteiau^drmcSb^^^
de logica:,p qua nottri theologicen f.bi uedicantmt i	j^’llcetap°
ftolus fatpc ^ponat:aflumat:coufirmet:atcp cocludat-aua: propria artis dialecticae mnt.ltudiofiffime perq^
flfti:quid fibi uelint hebraeae litter$:qux in pfalmo quem legebamus:uidebantur miertae.refpodi (cdraot' dinem litterarum:eum efle compofitum:quo uidelicet ex prima litteraiqu* apud eos uocatur Aleph: odto uerfus inciperent.rurfus ex fequenti Beth totidem uerfus exordium fumplennt.Ac poftea ex Gymel idem numerus compleretur:atcp ita ufep ad Thauiqux apud eos extrema littera dtjpialmum effe confcriptum. & ex finguiisquibufcp elementis fcdm interpretationem eorum debere mtelligi:quae Tcqucrentur. Idetiz dem flagftaftijut tibi interpretationes litterarum edicerem fingularum.Dixi fateor. Verum quia ^pter bar bane lingua^ memoria labifme quod diximus:defideras comentariolu fierv.ut fi in aliquo forte titubaue ris:obliuionem ledio cofolef. Ac prius q de fingulis diffcra.-fcirc debes:quattuor pfalmos .cdm ordine he^ br^o^e icipere elemetoRd;tricefimufextu:cctefimudecimu:& cetefimuodlauudecimu huc:de quo nuc ferv bimns:& cetefimu qdragefimuqrtu.Ve^ debes fcire 1 prioribus pfalmis fingulis litteris: fingulos uerficu^ }os qui trimetro iabico uerfu coftaneffe fubnexos.Inferiores uero tetrametro iambico conftare fcilicet i ut Deuteronoii caticu fcriptu eft.in cctefimoodtauodecim0 pfalmo fingulas litteras odtoni ucrius uerfus fe-'
quutur:in cetefimo quadragefimoquatto fingulis littcrisifiinguli uetfus gemini deputanfSuntqui^^^^ hoc ordine putanc icipereifed falfa eoad opinio eft.Habes 8C in lamentationibus hiere.^5	#ab
beta ex quibus duo prima quafi fapphico metro feripta funt.quia tres uerficulosiqui fibl coP“n“' una tantu littera icipiunt.heroici coma concludit.Tertium uero alphabetu trimetro feriptu eit' ^	u0/
Jitterisifed eifdem tertii uerfus incipiunt.Quartum alphebetu fimileeft primo 8C fecundo.Frouer ^ que falomonis extremum claudit alphabetu:quod tetrametro iambico fupputatur. ab eo loeu. i 4	^
mulierem forte quis inuemet^Quomodo autem in his noftris litteris non poteft quis ad legenua v ^ xendaq; procederemifi prius ab elementis cceperinita 5d in feripturis diuinis non ualemus ea. qu funt nofTe:nifi ab ipfis ethiese mandatis habuerimus exordiuucdm illud quod propheta dicit ♦	^
tuis intellexi:quod uidclicet poft opera:coeperit habere fcientia recretoru. Verum iam copledumj^ h. npriflvnr	nninfi-iiinfn?	pipmpnri	inrpmretatio	annexa	fienilicet.Alephidodrina	interpret	*	.
ueoculus.PheiOS ab ore non ab ofle didtum intelligeme littera^ ambiguitate fallaris.Sade iuftici^°t^ uocatio.Res:capitis.Sen;dentium.Tau:figna.Poft interpretationem elementorumantelhgentiae oro" do/ dus eft.AIeph.Beth.Gimel;Deleth:prima conexio eftidoSrma domusiplenitudo tabulamiq) uidelicci ^ tirina ecclefiac qux domus dei eftiin libro^ reperiatur plenitudine diumorum.Secunda connexio ei« ^ VautzaiiEth.lfta & harc uita.Quse enim alia poteft efle uitatfine fcientia fcripturarum.Per quas etian - ^ chriftus agnofeitunqui eft uita credentium^Tertia conexio habet,Teth:Ioth:bonu principum: qul3 > er nunc fciamus uniuerfa quae feripta funt:tamen ex parte cognofcimusi^ ex parte prophetamus:^ ni?n,-^rj fpeculum in enigmate uidemusicu autem meruerimus efle cu chrifto:3^ fimiles angelis fuerimus:tuc ^ ? rum dodtrina ceflabit;& tunc uidebimus facie ad facie bonum principu ficuti eft. Quarta connexi^.^ Caph:Lamech:manus difciplinx fiue cordis.manus intelliguntur in opereteor QC difciplma intellig13^^ fenfuiquia nihil facere poflbmusimTi prius qax facienda funt fcierimus.Quinta conexio eft^Mem:	z
mechiex ipfis fempiternu adiutoriu,Hoc explanatione non indigetifed omni luce maifeftius e“:J.Xjrn ijiud ris aeterna fubfidia miniftrari,5exta connexio habet.Ain:Phe:Sade;fons fiue oculus oris iu^jcl$ r ten3rio quod in quarto numero expofuimus.Septima conexio efttqua: eft extrematquo 8t in ipfo quoq* ^ cUiata numero fit myfticus intelle<ftus.Coph:Res:Sen:Thau:uocatio capitis;dentium figna,Per dentes ^ uox promiturt& in his fignis:ad caput omnium qui e chriftus:peruenitur.per quem uenitur ad reo, piternum Oro teiquid hoc facratius facramento^Quid hoc facramenti uoluptate iocudius.QUi c * nes mella:funt dulciora q dei fcire prudentia:& in abdita eius intrare;# fenfum creatoris infpicerei#iern .
nua nonpatentc,panes trinitatis p R. ianam uer$carms& fpiritus uirginitatefoelicem.Saluta reliquu^ <?t ^1U. ^lUnc.u!.as ,no^r^s’ aj.u - „^ipfi5?rui omnia etia quae tuta funt timeome dormiente paterfamilias;
Exemnb^m^	ftudiofifiima	Euftochiumoftra	Marcella tribuito:# memeto	n**
■“‘‘'^BsSlSSSSSSg^^
la in^Irn^tamr Canon fiue	,	^	,	quod nos robuftu#fuifi^ntcde,
omnia perpetranda percipere pofiumusmnu^ efie de dece nominibus:qbus apud hebr*	-
us uocatur.llico	poftulaftitut	tibi	uniuerfa	nomina	cu	fua	interpreratioe dingerem.ra H
petifti.Pnmu nomen dei eft El,qUod»lxx,deum: aquila g7u^oAoyictv eius exprimens io‘XvP0^:um;aqd te interpretatur,Deinde Eloim:&f Eloeiqd1 & ipfu deus dicitur.Quartu Sabaoth.quod.lxx.uirtu^ Jcgltur#
ponitur: & in alleluia extrema fyllaba fonat. Nonu T8TpaypauaTOv qUod «vEKtpovHrov.	^ elenicn;
putauerunt aliqui;his luteris feribitur lothlHe:Vau,He;quod quidam non intelligentes F ^ 1US d](flu toru fimilitudmecu in gr$CIS iltteri$ reppererint tsm legere confueuerunt.Decimu qu	&	unuS de
eft Sadai:# in Ezechiel iterpretatu ponitur,Sdre aut debemusiq, Eloim comunis num	^	-	fterptf'
us fic uocetur:# plures ad qua fimilitudine carlu quocp appellatur:# cxli.i.Samairn. tes uariancuius rei exempla nos in lingua noftra habere poflumus	.	y\uciuia:	:
Eiufdem ad eandem Marcellam tria uerba hebraica ex pluribus exponentis^ redu(rta n5 fuerint' Maranthambi rationem reddit:qUare in aliam lingua a.lxx.i^ti^us uel ab a^ltou . d ea ^ q ex Vper cu pariter effemusino per epiftola ut ante cofueueras:fed	fmt.polita.V^
txbraeo i latinu no habemusexprefla:apud fuos fonarencur^ fine «erpta
illud Allelnia:Amen:Marantha:Ephod fequae in fcripturis refperfa memorafli. Ad quos nos:quia didtan	119
di anguftia coarcamunbreuiter refpodemus.Siue.lxx. iterpretes:fiue apoftoios id curaflemr quonia prima ecclefia ex iudsis fuerat cogregatamihil ad credetiu fcandalu inouarent.fed ira ut a paruo imbiberantrade tent.Poftea uero q i uniuerfas getes euagelii dilatatus e fcrmomon potuiffe lemel fufccpta mutari. Licet &Z Illud i libris fuis quosjH Th Tikou^ uocat: Origenes afl"erat:,ppter uernacu|u lingux uniufcuiuR^idioma i no pofTe ita apud alios fonare:ut apud fuos dida fut.& multo melius efle no iterpretata pcnere:^q uim eo^s iterpretationc tenuare.lgif alleluia exprimitur Laudate dv-minum.Ia quippe apud hebrazos unu de decem dei nominibus eft;& m illo pfalmo ubi legimus laudate dominum quonia bonus c pfalmustapud hebrxos
lorr,-^ Ati.,!,,;.»	a__	_	a	-1« —rn-nVi--!*/-.! t c vnrr PYnrimifmnnd nnc fidpIirprnnfTiit-n.
fcribereiqd apud hebrzeos fcribi6'.Sc:a.&: de Ephod:& de eo qcf i cuiufda pfalmi titulo habef. Promelech t 8C caeteris iftiufmodi:nifi & modu epiftolici charaderis excedere:# ubi auiditate magis dilatae deberet face re qftiones.Tritu quippe eft puerbiu:Vlrroneas putere merces.Vnde # nos dc Iduftria diceda reticemus t ut auidius uelis audiretqux tacita funt.
Eiufdem ad eandem quid fignificet Diapfalma latine quod in fine pfalmorum fcribitur;docens fcdm Origenem poni pro femper uel fempiterno.Et de tribus libris quorum alterum apud hebrzeos i fine libro
rum fubnedtitur.	^	r r , , . r -	.	_
Vx acceperis reddenda funt cu foenore.fortiIq; dilatio ufura partunt.De diapfalmatc nfam fea tentia flagiraras.epiftolse breuitate caufati fumus:# rem libri no pofie explicari litteris ptexui> mus. quid pdc(t aTEVdldnoKTgiv ad epulas cocitare:cu meo maior tibi cupiditas filentio c§citef^Ita<$ ne te diutius trahaihabeto pauca pro pluribus.Quida diapfalma comutatione me tri dixerunt efle.alii paufatione fpiritus fanctimonnulli alterius fenfus exordiu.Sunt qui rhithmi dididio^ ne:# quia pfalmi tunc teporis iun&a uoce ad organu canebanturtcuiufda muficx varietatis exiftiment file tium:nobis nihil ho^d uidef:cu Aqla qui uerbo^d hebrxo^ diligcntiffimus explicator eft.Sela.hoceft Dia^ pfalma.quod ex Samech Lamech Hc (cribif:femp tranftulerit;# lueniamus in pfalmopd quotp fine Diap* falma pofitummt eft illud in tertio.Dctes peccato^: contriuifti.Domini eft falus:# fuper populum mu be/
nedidtio tua. Selaiidcft Semper.Et m uicefimotertio.Quis eft ifte rex glorizfdominus uirtutum ipfe e rex .. ... r n. . _ . -	r.i....- i__________r...-;	«?;T,ipmiiriirin.xxx.uidelicetfexto:#.lxxvii.
■yltrrOmM pvt
tv AS.-CTI >'-
# detur
oratp conedereiaut certe docere fempiterna efte.-qux ditfa fut:ut eft illud ‘
non eft falus illi i deo fuo Scmp.# rurfu. Voce mea ad dominum damaui:# exaudmi	^	O/
fuo Semp.# in quarto. Vt quid diligitis uanitatem # quaeritis mendaaum Semp. Et	^
cordibus ueftris:# in cubilibus ueftris copungiminiSemper.# iabacuch Deus abauftroucn ^.#fanaus de monte Pharan Semper.# infra.Iuramenta tribubus quae locutus es Semp.Scire braeos in fine librorumnu e tribus folere fubnedti:ut aut Arnen fcriba't aut Selaaut^Jom.qu a ^primut Pacem.Vnde # falomon pacificus dicitur. Igif ut folemus nos copletis opufculis:ad diln . ^ «nite
rius fubfequentis medium interponere exphcitraut feliciter:aut aliquid i^^^eLrant m ^	,
pta funt roborenf:facere folentiut dicant Amen aut in fempiternum # fcribendaconi rant ut ponant Selataut tranfafla foelicner pt=Itamur:pacem in ulnmo fubnotant» W». Wo hebr$om fonte libauimusmo opinionu riuulos pcrfequentes.neq; erroru qbus totus mundus Kgems e. u^tate pertem tiifed cupientes & fcue:& docere quze uera funt.ftuod fi tibi non iiidetur.qud Ugnes de Diapfalmatc fenferitiuerbum interpretabor ad uerbummt quia nouitia muto co"tcn^‘ 0bfcm,^ ducaris,Siepe qusrens caufasicur in quibufdam pfalmis iterponaf DiapM™.oMcmaui diligetiffime > bv$o;& cu eraeco cotuh.iueniqi.qa ubi lingua hebrara Sela:gr$ca uero habet bemp.aut quid ‘fb^0? ibi.lxx^K Thcodotion & SymnjAus trafttlerunt d1ap6lma.Ne$ ueto exemphs affirmare^, inus.ln feDtuaeefimo quarto pfalmo.cuius principium eft.Cdfitebimvr tibi d^us confitebimur. & bimu"nomentuum.poft .Uudiego cof.rmam cXnaTemsiapud
cbumidt Diapfalma.pio quo apud Aquilam ponderaui colunas eius Se ^[•Ip^exta uf ro flf®y Cums p i ous ifgiter.porro in hebraeo habet poft Ammudaiqd- eft columnasems.Ma.Bt rurfum ito«v^mus pr cipmm eft!noms in iudiza deus inuenimus apud.lxx.6i Theodononem poft fcutum «	™
lum.Diapraima apud fymmachumipoft clypeum 6i gladium 6i bellum fimiliterDiapfa^^ ft aqui/ lam poft clypeum & gladium & bellum Semper.apud quintam editionetmpoft fcutum: K ‘°”Pheam. S bellum Sempet.ln fcxta uero poft fcutum:& gladium 8i bellum
Uma quod eft «bellum Sela.Et i eodem pfalmo poft illum lorom ut faluos faciat mitottrrse.Dup^i »pud fymmachu fimilicet Diapfalma.Si apud aquilam Scmper.necno 8i apud qnta.In fexta ueto in fmem
Et in hcbraico erat poft Aniarestquod c mites terr^Selacp. atep ita eu tale uniufcuiufq; editiois opmion reppenUemus:h$c annotauimus:utru aut cuiufda muficx catilen$:aut rhithmi imutationetqui mtetpi . ti rut.Diapfalma fenferint;aliud ue itellexerint;tuo iudicio derelinquo. Hucuf^ origenesteuius nos mai mus in hac difpuratione dutaxat iperitia fequi.q ftulta habere fcienriam nefcientiu,	r rhas
Beati Hieronymi pfDyteri ad Dardanu de diuerfis generibus muficoru.f.Organo:Tuba:Fiitula:utn ra:Sambucca:Buccina;Pfalteno:Tympano:8d Choro:quae in feripturis memoranCoitendens qualis eorum forma fuerit apud hebrseos:& quid mvfticc fpiritalitercp fignificet.	..
Ogor a temt tibi Dardane de aliquibus generibus mufico^ficut res docetiuel uifione uel aua tu:breui fermone refpodea, Alia enim ad lucidu pferre no poffumiqa unaquxcp res fcdm in§ niu eius eft:qux at poflunt enarrari libeter explicabunt«Primu oium ad organo^: eo q? /nal ^ efie his i fonitu & fortitudie nimia coputanf clamores uenia.De duabus elephato^ pelljbus eauu coiungitur:& p duodeci fabroru fufflatoria copenfatip quindeci cicutas xreas in fonitu nimiu i i modu tonitrui cocitat:ita ut p mille paflim fpatia fine dubio fenfibiliter uticp amplius audiaf.Sic apud ne brxos de organis qux ab hierufale ufep ad mote oliueti & amplius fonanf:audiunf;c6probanf;duo gene^ ^ rxi'vrifrtt pffp rlirnnf.Prfmn eft nd* ndiximusiSd aliud acf de neerinatione ifraeliriri nnnuh apnu
DylOniVl^ 11V1	1	1 jlv* ll.il 1 xc*	«.W XX^WlUllVVl.	uail^wi.	i	ax-wl	X-
iti.Quod & illud duabus pellibusiideft dua^ legu afperitate coiungif:p quindecim fufflatoria fabro^ -patriarchas ac pphetasiper duodecim cicutas xreasiidefl per apoffolos fonum nimiu emittit ficut fcriprU ctt.ln omne terram exmit fonus eo^:& reliq.quod eft in modu tonitruiudeft uox euangelii i toto orbe ter rarum:ficut feriptum eft. Vox tonitrui tui deus! rota p mille pafiusndeft per pfedtu numeru dece uerboru legis implef:fonus eius in falicibusudeft per labore uniufcuiufcp dodtoris labioru euageliu pdicatur. Tuba itaqj de qua in daniele feriptu eft.Cu audieritis uoce tub$:fiftul$;cithara2 8t reliqua diuerfis figuris ac far/ mis eiTiciuntur. Aliter enim eft tuba cogregationis populi,'aliter codudtioisialiter uidtoria^aliter perfequen di immicos,*aliter concufllonis ciuitatum & reliqua. Tuba autem confuetudinis apud rerum pericifl11™^ hoc modo intelligitur tribus fiftulis a:reis in capite anguftoiinfpiratur in capite per qtuor uocidu^us ^ os qui per xreum fundamentum quaternas uoces producutimugitu nimium uehemetiffimuq; ,Fert 4 euangeliutn terna cofefflone trium perfonarum fandtx trinitatis habebat in capite angufto i natiui^f. diuinitate ifpirat ,& p quatuor uocidudtus quatuor euangehftas:per xreu fundamentum flabilitate iiu operum in toto orbe uoce nimia clamores quos imodu tubae cogregationis fortiter emittit.Fiftula	,
rea artis effe myftics ficut fi fundes earil rerum afFirmant:reperitur ita bobulum $reum dudtile quadra latiffimucp quafi i modum coronx cu fifocolo aereo:ferreocp comixto:atcp in medio cocuflb qtfin lign° 3 to fpatiofo^ formatu fuperiore capite coftringif;alteru altero capite demiffotfed terram non tangi a P^z rif($ putatun&per fingula latera duodecim bobula aerea:duodecim fiftulis in medio pofitis in cathena »/ xis dependentiita tria bobulatuno in latere per circuitu utiq? figunmri& concitato primo bobulo & cond^ tatis duodecim bobulorum fiftulis in medio pofitis clamore magnu fragorca nimiu fupra modum fimul proferunt.Bobulum ita^ cum fiftulisiideft dodor in medio ccclefix eft cum fpiritu fando qui loquitur i coiconftringif in ligno altoiideft in chriftoiqui a fapicntibus ligno uitx coparatunin cathenandeft m fid6 & non tangit terraladeft opera carnalia:duodecim.Bdbula:ideft duodecim apoftoli cum fiftulis: ideft uims eloquiis.Cithara de qua in quadragefimo fecundo pfalmo feriptu elt.Lonfitebor tibi in cithara deus deus meus propria confuetudinis eft apud hebr$os:qu$ cu cordis uigintiquatuonquae in modu delt*111 terx ficut peritiffimi traduntmticp coponit;& per digitos pindan uarns uocibus tinnulifq; idibus in diu^ fis modis concitaf.Cithara autem de qua fermo eft ecclefia fpiritaliter qu$ cum quatuor & uiginti fenioru d°gmanbus trinam formahabes:quafi in modu delue littera:per fidem fanda: trinitatis manifeftmin^i «e dubio fisnificat^ per manus uiri pem apoftoliiqui prxdicator illius eft:in diuerfos modulos uerefl*£ noui te(tamenti' awter in litteraialiter in fenfu figuraliter cocutitur.Sambuca itaq; qu$ apud peritifmo^^ brxorum ign ‘ rcs eftiantiquisteporibus apud chaldxos fuifle reperif ficut feriptum eft.Cum audicri^ uocem tabx:Fi(^u]$,r,>bar$:Sabuc$:& reliq.Bucca uocatur Tuba apud hebrxosideinde per dimiud nem buccina dicitur Sambuca aute Sol apud hebrxos intcrpretaturificut feriptum eft Sa'pfon fol eo^i" pterea autem apud eL Sambuca inferibimnquia multi corticem arboris effe puta"t:SC per folid.tatem mei lis ur nei ac mutabilitatem ouafi' in modum tubae de ramo arboris moueri poteftiideo	^
affatis tempore fim	^ ad frigoris tempus durare poteft. Arefcit enim fcdm cotouMm "
dmem.Typus eomm q dominu fuis in bonis laudat m tempore frigoris eodem in tempore "1. f
perfecutioms laudare cum non poffunt propter ifidehtatem uita & abudamm d.uitiarufoaru.Fiaiteriu ^
quoq; Hebraice Nablon.Gr$Ce autem Pfaltermm.Latineautem Laudatorium dicitur.Deq^^ qmnq geflmo quarto praImodic,,ur.Exurgepfaltcriumcum.cithara.Eft autem cum chordis decem.iicutic^ ptum eft.In pfalteno decem chordarum pfailam tibi.Forma quadrata.Pfalterium	mtellig'	•
ideft cum decem uerbis legis contritis contra omnem h$refim:quadrata per quaruor euangeua mte Tympanum paucis uerbis explicari poteftiquae minima res eft eo q, in manu mulieris portari pol it. fa feriptum eft in Exodo. SuprltFautemPmaria4pr0phetes foror aarontympanum m manu fua &e mm.^^ DlCtia	i	manu	r-	 rpnnr.U._r.—-.P*-*113
DUS ucuns xreisiK p prima ijpitafin fccuda uoce emittit.Typus populi prioris q	^
acccpat:& p angufta uolutate pdicatiois oia ifirmiter pdicauit.Si at terrena fapieter ac diligeter P
& fpiritaliter ac myftire itelligcnda funt.
Beari Hieronymi pfbyteri ad Marcella epiftola.In qua uitiofa expolitione Rhcticii Gallici in cantica ca ticoij,: rephcndit eo maxime ^ Tharfis urbe pro Tharfo:Ophaz pro petro fit iterpratus: docens iuxta he^ braicam ueritate pro Tharfis lapidcpro Ophaz fpecies auri fignificari.
Vper cu rheticii auguftudunefis epi:qui quonda a coftantinopolitano imperatore fub filueftro epo ob caufam monrcnfium miffus ell: roma:comentarios in cantico^: canticu plegifiemiquod hebrxi uocat Sirafirimuehemeter miratus fu ui^ eloquente:pr$ter ineptias fenfuu ceterorum Tharfis urbe putafie Tharfu:in qua paulus apoftolus natus fit;& aupt Ophaz Petru fignificare Cephas in euangelio idc petrus fit appellatus,Habuerat utiq; 8i in Ezechiele idipfu ucrbuiubi de quatu or aialibus fcnbif.Et fpecies rotaije ficut fpecies Tharfis.Et idaniele de domino.Et^corpus eiufde ut Thar fisiquod aquila Chryfchtum.iymmachus Hyacinthu itcrpretanf.Et i pfalmoin fpu uiolento conteres na> ues Tharfis.Et inter lapides q in ornatu faccrdotis tribuu noibus fculpti funeiufdem lapidis nome iferitur & ofs fere feriptura hoc uocabulo referta e.De Ophaz uero qd” dica cu fupradidus daniel ppheta in tertio anno cyri regis pfa^ poft tres hebdomadas ieiumi atq; triftitis dicatzextuli oculos meos:& uidi:6d ecceuir unus ucftitus Baldin: & renes eius cincti auro OphazfPlura quippe apd hebraeos auri fut genera: unde ob diftin&ionem nunc Ophaz pofitu eft.ne qs zaab putarct:qd' in genefi nafei cu lapide carbuculo pdicatur quiris fi Tharfis lapis Chryfolitus fit aut Hyacinthus ut diuerfi iterpretes uolut:ad cuius coloris fimilitU' dinem dei fpecies feribatunquare ionas ^)pheta Tharfis ire uelle dicaffalomon & iofaphat in regnoru Iv bris naues habuerint qua: de Tharfis folirx fut exercere comercia. Ad qd' facilis e refpofio.Omonymu efie uocabuld:q 6C indix regio ita appellauit & ita etia ipfu mareiqa cceruleu fit 8i fepe folis radiis pcuflum co^ lore fupradidto^ lapidu trahat:^ a colore nome acceperit.licet iofephus.Tau littera ob mutata grscos pu tet Tharfu appellare pro Tharfis .Innumerabilia fut qux in illius mihi cometariis fordere uifa fut.Et quide fermo copofitus:& Gallicano coturno flues.Sedqd ad fterprete.Cuius ^feflio eftzno quo ipfe difertus ap^ pareat.fed quo eu qui ledturus eft.fic faciat itelligere.quo ipfe intellexitqui fcripfit^Rogomon habuerat de ce Origenis uoluminafNon interpretes cseterosfNo certe aliquos neceflarios hebrzeo^^Vt aut interroga> iet:aut le2cret:qd fibi uellent:q ignorabat.Sed tam male uidef aeftimaffe de cxterisiut nemo poflit de eius erroribus iudicare.Fruftra ergo a me eiufde uiricometarios po(Iulas:cu mihi in illis multo difpliceant plu
infer gentesdade pafcunf:qui necdu poterant folidu cibu capere,Ephefii aut in qbus nullu crime arguitur ab ipfo domino caelefti uefcunf pane;6d facramem qd1 a faxulis abfcoditu fuerat agnofcut.Neq; uero eo^ qui a me exemplaria acceperut uel au&oritate uel xtate ducaris.cu 8i daniel puer lenes iudicet;& amos pa*
Itorcapra^infacerdotiuprincepsinueniaf,	. . .	„
Incipit qntus tradtatus fecudx partis principalis.Vbi de feriptoribus grxeis at<$ latims diuerfis iterpre tibus ac optimo mo iterpretadi ac feribedi genere tra&at, Argumentu i libru mro^ illuitnuiex cpiitola be
ati Hieronymi ad Defideriu excerptu,	^	~	-	n-	,	.	,
Cripfi libru de uiris illuftribus ab apoftolis ufq; ad noM^tateiimitatus Tra^lu gr^cucy Apol lomu.Etpoft cataloguplutimoru mcquoq; in calce uolumimsxifuboitiuua mimmu omm xpianoy pofui ubi mihi necefle fuitmfc]; ad quartudecimu annu Theodofi principis q fctipfen breuiter annotare,	Prologus.
fu i pera toris annu oes q de feripturis fandis memoriae aligd PdlderutAtftius’£mrTdn a
cerutqdetocideapadgraecosHermippusiPeripateticusiAnt.goimsXfarp^^^yiusdodtus
uMlonge omm dodiffimus Ariftoxenns muficus. Apud latinos aut	nep	^gmus	^ clv
ius nos exempla uin ^aocafti.Tranquillusifed non mea K illoy fimilis e cod.tiodm	u«etes h.ftorv
asannalefq; replicantes pomemtiqfi de ingemi prato no paruam opaf«^^Mb^	Sd afld'
rus fu:q nuUu praeumm fequens peffimu ut dicif magiftru memeripfu bco.q|Sbebras paphrl, r decem ccclefiafticz hiftoriae hbns maximo nobis adiumento fucntiSi fmgu ^ * q_us la pmri fumus: uolumi na retares audoru fuoru fepe teficnt.itaq; dominum lefu 6cor ut qd c'c£rP - *91 roatxe arce fient elo qnfononeft f«ere dedignatus in Bruto oraZbnn=,mC texjns catal^undego in ecdefiae W tibus enumerandis digne cohortatione tua Ipleam Siaui tamen de hisquiuftp hodie fcnpntant a roe i hoc uolumine fitermiffl funnfibi magis q mihi iputare'debebunt.Ne<$ eni caelantes fcnpta fua de his qu^ n n ^egi nofib ^tuiSt quod aliis f^im ^t nomm	h^	cu	fu
buifib<j0£or ^ qks uiri ca fudauerint:extruxerint:^ ornauerint:& definat fide implicitatis arguerc.Tuacp potius imperitiam agnofeant, . ,
Minus tyberienfis.Gaemens epifcopusJgnatius epus.Policarpus egus.Papias epus.Quadratus epus ftides pbilofophus.Agrippa caftoris.Hegefippus hiftoricus.Iuftms epus.Mcliro epifcopus.Theopmius f fcopus. Apollinaris epus.Dionyfms epus.Cynicus epus.Tatianus epus.Philippus eps.Mufanus. ^lodS!;[ Bardefanes cps hsrcncus.Vidtor eps.Hirenus eps.Panteno philofophus.Rhodon tatiani d^cipulus. vi mens pfbyter.MiIciades.Apollonius.Serapio.Apollonius alter fenator.Theophilus alter eps.Bachillus ep
Pollicratcseps.Hcraclycuseps.Maxiraus.Candidus.Appion.Sextus.Arabianus.ludas.TermllianusprxiDy
ler.Origenes pfbyterqui Adamantius.Ammonius.Ambrofius diaconus.Tripho origenis dilcipulus. iv nutius foelix.Gaius.Bcrillus cps.Hippolytus epifeopus. Alexander epifcopusdulius africanus. Gemmusp fbyter.Theodorus eps &L gregorius.Cornelius epifcopus.Cyprianus.Putianus diaconus.Dionyfius ^P5,1 uatianus hxreticus.Martion pfbyter.Archelauseps.Anatholius eps.Victorinus pfbyter ♦ Curius plhy Lutianus eps.Paphi us prsefbyter.Phileas epus Arnobius rhetor.Firmianus rhetor.Eufebius eps.Rhetl us epifcopus.Methodius.Iuuencus prefbvter.Euftochius epifcopus.Marcellus eps. Athanafius eps . An nius monachus.Bafilius epifcopus.Theodorus eps Eufebius alius eps.Triphylufeps.Donatus hxrefiarcna Afterius pfbyter. Lucifer epifcopus.Eufebius alius eps.Fortunatianus epifeopus, Achatius epifeopus. pion epifcopus.Hilarius epifcopus.Vid:orius rhetor.Titus epifcopus.Damafus epifeopus, Apollinaris ep' Gregorius epus.Martianus epus.Photinus hxrefiarcha.Phenadius epus.Didymus, Optatus eps, Attilii eps.Cyrillus eps.Efitius eps.Philanius eps.Effrem diaconus.Bafilius alter eps.Gregorius alter eps ♦ Ludus alter eps,Diodorus eps.Eunomius hxrefiarcha.Lucilianus eps.Letronius eps Tyberianus eps, Ambrofius cps.Euagrius eps, Ambrofius didymi difcipulus.Maximus philofophus.Gregorius alius epus.Ioannes CP,/ leopus prefbyter.Gclafius epifcopus.Theotimus epifeopus,Dexter uir confularis.Amphilotius epifcopuS* Sophronius epifcopus.Hieronymus prefbyter.
Expliciunt capitula ibeliciter.
circucifione crediderauln poto;Galatia:Cappadocia;Afia;&: Bithymaifecudo claudn no ad expugnandu fimone magu roma pergit.Ibicg.xxv.annis cathedra facerdotale te itiufcg ad ultimu annum neronisudeft.xiiii. A quo 81 affixus cruci martyrio coronatus ' capite ad terram uerfo;& in fublime pedibus eleuatisiaflerens fe indignum:ut fic crucl1 eeref ut dominus fuus.Scripfit duas epiftolas q canonicae nomiantun quarum fecuda ^ plaerifcg eius efle negatur-propter ftili cum priore diffonantiam.Sed & euangelium iuxta marcum qui aut» tot eius & interprex fuit huius dicimr.Libri autem eius e quibus unus aflorum eius fcnbitur.Alms euan' gelii.Tertius pdicatiouis.Quartus Apocalypfis.Quintus md.cm.nter Apocryphas fctipturas reputanf.Se'   _	- rn.imDhalem totius urbis ucncratione celebratur,
° Acobu^a^	frater dominiicognomento iuftusjut nonnulli exiftimant iofephiex ali*
nvnrPMit aure mihi uidetur Maris fororis matris domini:cuius loannes in libro fuo meminitm lius nolf oaflionem domini:&: refurretiioneiftati ab apoftohs hierofolymoru eps ordiatus.V^ tantu fcripfit epiff ola:q' de fepte canonicis e:qux 8C ipfa ab alio quoda fub nomine eius edita a}' feritur Lirer naulatim tpe pcedente:obtinuerit audtorirate.Hcgefippus uicinus apoftolico^ teporu i' quin. to comentarioR» libro de iacobo narrans ait.Sufcepit ecclefiam hierofolymx pofl: apoftolos frater domi iacobusroernnmento iuftus.Multi quide iacobi uocabanf.Hic de utero matris fandus fuinuinu 8C i}c non bibitSrnfnulla comeditinunq attonfus eftmec undus unguetomec ufus balneo.Huic foli licitu^ igredi fanaa fandoru Siquide uelfibus laneis non utebat:fed Imeis.foJufcB ingrediebatur templum:#* c/ genibus pro populo depeabaturtin tantum ut i aha multaiq enumerare longum eft.Sed & lofe
potipofeon.i.difPutationi5 Ue| jnformationu:muiiuv ^ cau qui maxa regebatimiffu a nerone eiie re eius albinu.6ui Cu nCcdu ad puinciam peruenilTetiAuanus inquit pontifex adolefces. Auam fdms de g facerdotal&cepta occafione concilium congregauit,& copellens publice iacobum:ut earet:contraH!>;, i—-U,.- snfiitiaui cum pcipitatus de ninna renli	rruribus	adnuc	itn
nere
—-pta occafione conuu»»» —^ vupciiens puonce iacobum:ui	reml>
denegateticomtadietntem lapidari iuflit:qui cum pcipitatus de pinna tepli cofradis cru»bus a.°fufte 0
uiuus tendens ad c$lUto manus diceret.donime ignofce eis:q«0d enim faciunt nefciuntdulJon	^
rudia ueffimenta extotqueti folentiin cerebro percuffus itetiit.Tradit item iofephus tats eu anaitatis ^ ifleiSi celebritatis in popui0;ut ppter eius nece creditum fit fubuerfam efTe hierofolynM»*™! f % paulus apoftolus feribit ad galathas dicens.Alium autc apoftolorum uidi neminem ni» * f , h urg
dnmim- Pr dnnOnlnmm	i	-i—reltantUr.FnyMCYol.Mtv,	nnnd	dPPeiiai	iywui u
ad .eptimum neronis annum,^ iuxta templummbi Si prxcipitatus fuerat fepultus efl,Titulum ufq; ad ob lidionC Titi & ultima Hadriani notitiimu habuit.Quidam e noftris in monte ohueti eum putauerunt ccn dnum.fed falfa eorum opinio eft,
Atthxus qui SC kui ex publicano apoftolus primus i' iud$a ppter eos:qui ex circucifione credi' derant;euangeliu chrifti hebrxis litteris uerbif^ copofuit.Quod qs poftea in gr$cu traftulerit non fatis certu c.Porro ipfu hebraicum habetur ufq; hodie i csfanenfi bibliothecaiquam pam^ philus martyr ftudiofiflime cofecit.mihi quocp a nazareisiqui in berfabeae beroza urbe fyrix: hoc uolumine utuntur deferibendi facultas fuirjn quo animaduertendu 9 ubicuncpeuangeliftaifiue ex p' fona fuaifiue ex perfona domini faluatoris uetenbus feripturis Si teftimomis utitunnon fcquatur.Ixx.tranf latorum audoritatemtfed hebraicam^e quibus illa duo funt. Ex xgypto uocaui filium meum, Et quonia nazareus uocabitur,
Vdas frater iacobi parui quide qux de feptem canonicis eft epidolam reliquit.Et quia de libro Enochrq apocriphus e in ea aflumit teftimoniura plxrift^ reiicifitamen au&oritatem uetuftate iam uTu meruit:& inter fandas feripturas coputatur»
Aulus apoftolus:qui ante faulusiextra numeru duodecim apoftoloru dc tribu beniamin Si oppi do mdxx gifcalis fuinquo a romanis capto;cu parentibus luis tharfu cilice comigrauitta qbus ob ftudia legis mitius hierofolymamia Gamaliele uiro doditilmoicuius lucas meinit i eruditus
. ■* ^ ^	4	1	fXt	—	—	I—	O	»	....	-	*	i™-	_	.	^	W	*	*	I-	.	.1__
dos eos:
bifdn uas eledionis de perfecutore trailatus eti.Cuq; primu ad pdicatione eius Sergius Paulus pcoful cy/
ftolo^ plenitiime de eius conuerfatioe feriptum eft;hoc tantu dica:g, poft pafllonc domini.xxv.annondcft fecundo neronisieodcm tpe quo fetius peurator md^x fucceflit foelici:roma uindus mittif: 6i biennium in libera manes cuftodia aduerfus iudseos de aduentu chrifti quotidie difputauit.Sciendu aute in prima fa» titiadionc necdu neronis iperio roboratomec i tanta erupete fcelera quanta de eo narrant hitiorise t Paulu a Nerone dimitiumt euangeliumichritii in occidentis quocp partibus pdicaret.ficut ipfe feribit in fecunda ad rimotheuico tpe quo 8i patius etiide uincuhs didat epitiola.ln prima mea iatiffadioe nemo mihi affuit fed oes me dereliquerunLNd eis iputetur.Dominus aute mihi affuit:& confortauitmeiut per me pdicatio cdpleredSt audirent oes gentes;8dliberatus fum de ore leonis.manifeftiflime leone ppter crudelitate nero^ nem fignificansmt in fequentibusdiberatus fum de ore leonis.Et ftatim liberauit me dominus ab 01 opere malo;j£ faluauit me i regnu fuu c^lefte.q? fcilicet prxfens tibi fentiret iroinere martyriu.Na & in eade epi> ftola pmiferat.Ego eni iam imoloriSd tepus refolutiois meae itiat.Hic ergo.xiiii.neronis ano eode die quo petrus tomae pro chntio capite truncatusifepultufqj eti in uia oftienfi anno poti pamonem domini.xxxvii. Scripfit aute dece ad feptem ecclefias epiftolas; Ad romaos una: Ad corithios duas:ad galathas una:Ad ephe fios unamrAdphilippefes una: Ad thetialonicenfes duas.Praeterea ad difcipulos luos:Timotheo duas ♦ Tito unam:Philomeni unam.Epiftola aut qux fert ad hebraeos non eius creditur ppter Itili iermoml^ ditian' tia.fed uel barnabae iuxta tertullianumel lucx euangelitiae iuxta quofdamiuel claemctis romanx poltea eo* clefia: epi:quem aiunt ipfam adiunda fententiis pauli pprio ordinatie di ornatie Termone*Vel certe qa pau lus feribebat ad hebr$os:&: ppter iuidiam fui apud eos nois:titulu in principio falutationis amputauerat» Scnpferat ut hebraeus hebrans hebraiceudeft fuo eloquio dilertitiimemt ea quae eloquerer fcnpta fuerant jn hebraeo eloquentius uerterentur i gr$cu;&: hanc caufa effeiq a exteris pauli epiftolis diferepare uidetur.
Legunt qu,dam&: ad Laodicenfes.fedab omnibus expellif,
Arnabas cypnus:qui 8c iofephdeuites.cu paulo gentiu apotiolus ordinatusu ^ « ^dificatione ecclefix pertinete epiftolam copofuit:qux iter apocryphas feripturas kgirur.Hic poftea ^,pter loannemdifcipulumrqui 6c marcus uocabatunfeparatus a p3uJo nihilominus euangelica prX' dicationis iniundu fibi opus exercuit
Vcas medicus antiochenfisiut eius feripta indicant^rxci fermonis no ignarus fuit4Sedator apo ftoli pauh:& ois peregrinationis eius comes (criofit euangelium de quo ide paulus, mifimus in' quit cu illo fzatre.cuius laus eft in euangelio ner oes eccleiiasiEt ad collocefes.Salutat uos lucas medicus charitiimus Et ad timothcu.L^cas eti mecu folus,Aliud quocp edidit uolumen egregi umtquod titulo apoftolicarum adionum pnotatur.Cuius hiftoria ufq; ad biennium romx comorati pau lo peruenitiideft uf<$ ad quartum neronis annu Ex auo intelligimus in eadem urbe hbru ee compotitum, Igitur.	ideft	uitionem	pauli;&: Teclx:& tota baptizati leonis fabulam:iter apocry*
phas fcripturas coputamus.Quale enim eft:ut indiuiduus comes apoftoli inter exteras eius res hoc folum ignorauerit:Sed 8i rertullianus uicinus eorum temporum refert prxibyterum quendam in Atia idelt ama' L°rr n^auIi couidum apud ioannem:q> audior efiet libri:& confetium fe hoc pauli amore fecifletloco exci duleiQuidam fufpicancur quotienfcu^ in epiftolis fuis baulus dicat:iuxta euangelium meumide lucx fi' gnii icare uoiumj^gt iucam non folum ab apoftolo paulo didicifle euangelium:q cum domino in carne non fuerat.Sed Sc a exteris apoftolis quod ipfe quocK in principio fui uoluminirdecJarat dicens: Sicut tra' diderunt uobis qui a principio ipfi uiderunt;^ miniftri fuerunt fermonis Jgitnr euangelium ficut audierat cnplit.Adla uero apoftoloru ficut uiderat;compofuit.Vixit«lxxx«5^«iiii«annos:uxorem habens«Sepukus e
eanftantinopoli.Ad quam utbcm.xx.conftantii annoofla eius cum reliquiis andrea» apoML tranflata f ‘
de Achia,
Arcus difcipulus Qt interpres petriauxta q> petra referentem audierat rogatus romsa tr2trl°,. breuc fcriplit euangeliu.Quod cu petrus audiirct;jpbauit;& ecclefiae legedu fua auctoritate dittficut clemens in fexto uttoTuttoctecov ♦ ideft informationum libro fcribit.Et papias
ditificut clemens in fexto ottoTuttoctEcov «ideft informationum libro fcribit.Et papias pohtanus eps meminit huius marci 8^ petrus in epiftola primo fub nomine babylonis iigur _ ter romam fignificans.Salutac uos ecclefia qux e(t in babyloe colleda.&: marcus filius meus. Aliupto euangejio:qd' ipfe con fcceratiprexi t $gyptu;8^ primualexandriae chriftu annuncians coftituit eccie tant$ dodnnar 3C uitx continentiamt oes fedatores chrifti ad exemplum fui cogeret.Deni^ Phll° ~1‘.i tiflimus iudeeorum uidens alexandrice prima ecclefiam adhuc iudaizantciquafi in laude gentis iux liW fuper eorum conuerfatione fcripfit;& quomo lucas narrat hierofolymx credentes omnia habuine coia ille alexandriae fub Marco fieri dodtore cernebat memorix tradidit,Mortuus e aute.viii.neronis anno
&fepultusalexandriaefuccedentefibiAniano,	«	j	-r	t	l-	n.	t-	i,
Oannes apoftolus que iefus amauit plurimmfilms zebedeidrater lacobi apoftoli.quem herodes poft pafiione domini decollaueratmouiffimus oium fcripfit euangelium rogatus ab afise epitc° pis aduerfus Cherintu aliofq; haereticos;^ maxime tuc Ebionita^s dogma cofurgestqui afieruC chriftu ante maria no fuifie,unde&: copulfus e diuina eius natiuitate edicere.Sed aha caufa^ huius feriptura: ferutiquod cu legi fiet Matthaei:Marcn& Lucx uoluminaj^bauent quide textu hiftorif ♦ gt uera eos dixifle firmaueritifed unius tantu anni i quo &C pafTus eftjpoft carcere ioannis hiftoria texuii*e' Prcetermiflb itaqj annoxuius ada a tribus expofita fuerant fuperioris tpis ante q ioannes clauderef I carce re gefta narrauitificut manifeftu efie poterit his:q diligenter quattuor euangelio^ uolumina legerit.Qd^ res etiam diaphonia qux uidetur ioannis efTe cu exteris tollit;^ foluit.Scripfit aut & una epiltolaxuius e^ ordiu eft.Quod fuit ab initioiqd' audiuimus:^ uidimus oculis noftrisiqd' perfpeximus: 6C manus nolu contredaueiunt de uerbo uitx.qux ab uniuerfis ecclefiaificis;& eruditis uiris pbat.Reliquae autc du^w. tum principium c.Senior eledx dominx;& natis eius;8d fequentis.fenior Caio chariilimoiquc ego gnC uerirateaoannispibyreriailerunf.cuiusQChodiealterufepulchruapudephefuofteditur:&nonulUP ^ duas memorias eiufde ioannis euageliftx efle.fuper qua re cu per ordine ad papiam auditore eius ueti ^ ritidifTeremus.Quartodecirao igit annoifecuda pofi: neronc pfecutione monete domitiano ipathm0- , lam relegatus fcripfit apocalypfirmqua interptanf iuftinus martyr 8C hireneus.lnterfedo aute domina ^ & adis eius ob nimiam crudelitate a fenatu receflisifub Nerua pricipe redit ephefum:ibicg ufep ad trai principe perfeueransitotas afix fudauit;rexit^ ecclcfias:8C cofedus fenio.lxviii.poft paffione domini ann
mortlllK invm pntirlpm	(PDUltUS	CiX*
tocospom/qS	Marci euangehft* apud alexandrii fcribes ecdefiaun noftrorum
laude uerfatus eft No iblum eos ibi.fed in multis quoip pumens effe memorans: 8i habitacu COK dices monaneria.ex quo apparet tale primu xpo credentium fuiffe ecclefia':quales nuc w , nachi ee nitu-rf-St cupmntiut nihil emufq Jiprium fit,nullus inter eos diuesmullus pauper.patnmonia tibus diuidanf-oratioi uacefiSC pralmis.dotinna: quoq; & cotinentiz quales & lucas refert primu hiet lytna: fm(r	*H,,nres.Aiunt hunc fub Caio caligula romae periclitatu quo legatus getis fute miflus fae
cu femnru .c	z-idndiuhn	cade	urbe	locutum	efle	cu	apoflolo	DetroieiufcK	habuiffe	amif1
chriftiancs.Hic ante biennium § petms & paulus coronaretur martyrio a neroe interMus eft.
Ofcphus mathatix filius ex hierofolymis facerdos:a Vefpafiano captus cu tito filio eius retiSus eft hierofolymis.Hic roma uenies fcptc libros judaicx captiuitatis iperatoribus patri filioq; ob< tulit.qui 8d bibliotheca? publica? traditi fut.Et ob hoc igcnii gloria Ratua qucq^ meruit romse. Scripfit aut Si. alios.xxiiii.antiquitatum libros.ab exordio mundi ufq; ad.xiiii, annu Domitiani c$faris:Et duos archcotecosndeR confiidus aduerfu Appione gramaticu alexandrmumiq fub Caligula lez gatus miiTus ex parte gentiliu cotra Philone;Etia libru uituperationem gentis iudaicae corinctem fcripfe/ rat. Alius quo^ liber eius q infcnbitur zsepi cutoKap7ua Aoyicr nov ideft de potentia dicendi;inde ele^ gans habetur.in quo 8i machaba?oru funt digcfta martyna.Hic enim in.xviii.antiquitatu libro manifeRif-fime confitetur ppter magnitudine fignoru xpm a phanfeis interfe&u:& ioannem baptiRa uere propheta fuifietS: propter interfedione iacobi apoRoIi dirupta hierofolymam.Scripfit autem de domino i huc mo-dum.Eodem tge luit iefus uir fapiens.fi tamen ui^:eu oportet dicere,Erat enim mirabilium patrator ope^ rum Si dodor eo^.qui liberer uera fufcipiunnplurimos quocp ta de iud$is;q de gentibus fui habuit feda tores:^ credebatur ee xpus.Cuq^inuidia noRro^ principum cruci eu pilatus addixiffetinihilominus q eu primum dilexeranttperfeuerauerunt in fide. Apparuit enim eis tertia die uiuens.Multa Si hxc Si alia mira^ biliatcarmimbiis prophetarum de eo uatianantibus:& ufqj hodie chriRianorum gens ad hoc fortita uoca bulum non defecit.,
VRus tyberienfis de prouincia galilaea conatus e Si ipfe iudaicaru rept hiRoriam texere;& quof-dam comentariolos de feriptuns coponere.Sed hunc lofephus arguit mendacii.ConRat aute ib lum eo tempore fcripfifletquo Si ioiephus.
Lxmens de quo apoftolus paulus ad philippenfes feribens ait.Cu cla:mcnte;& exteris coopato nbus meis quo^i nola feripta funt in libro uirx.Quartus poR petru romx eps.Siqde fecundus Linus fuiti&jtertius Cletus.Taetfi plxriq; latino^ lecundu poli petru apoRolu putat fuifle c\x mete.fcripfit ex pfona roanx ecdefiae ad ecclefia corirhib^ ualde utile epiRolatq Si i nonullis lo cis publice legitunqua? mihi uidetur charaderi epiRoIx;qux fub pauli noie ad hebrxos fertur conuenire. Sed Si multis de eadem epiRola non folum fenfibusifed iuxta uerbo^: quoc^ .ordinem abutitur. Omnino grandis in utraq? fimilitudo eR.Fertur Si fecuda eius nomine epiRolaiqux ueteribus reprobatur.Et difpu» tatio petri Si appionis longo fermone confcriptaiquam Eufebius in tertio hiRonx ecclefiaRica? uolumine coarguit.Obiit tertio traiani anno:& nominis eius memoria u% hodie remx extruda ecclefia cuRodit.
Gnarius antiochenx ecclefix tertius:poR petru apoftolu eps.Comouete perfecutione traiano; damnatus ad beftias roma uindus mittifXucg nauigans Smyrna ueniflenubi polycarpus auditor ioannis eps erat fcripfit una epiRolam ad ephefios:Altera ad magnefianos;Tertiam ad tralle fes.Quarta ad romanos;& ide regrediens fcripfit ad philadclphios Si ad fmyrneos:Et propriam ad polycarpuicomendans illi antiochenfem ecclefiaa qua Si de euangelioiqd nuper a me tranflatu eR;fuper pfona xpi ponit teRimoniunr.diccs.Ego uero Si poR refurredione in carne eu uidi.Et credo qa fit;6i: qua-do uenit ad petru.&: ad eos qui cum petro erant;& dixit eis.Ecce palpate me;o^ uidete quia non fum dacmo nium icorporalc.Et Ratim tetigerut euiSi crediderut.Dignu aute uidet qa tanti uin Icamus mentionem Si de epiRola eius qua ad ronianos fcnbinpauca ponere.De Syria uli^ ad romam pugno ad bcltias in mari Si in terramode diec^ ligatus cu decem leopardisihoc eR mihtibusiqui me cuitoQiuntiqbus cx cum bene-fbcerimipeiores fiunt.Iniquitas autem eorum mea dodrina eRifed non iccirco mRificatus lum. Vtinam fru ar beRiisiqux mihi funt praeparatx;quas Si oro mihi ueloces efie ad iteritum;6i ad fupplicia;6. allici ad co
fcipulusmihil de hisqux uidentur defiderans ut iefum chriRum inueniam Jgnis:crux;bcRjx;cofradio ofii um:membro^ diuiQo;^ totius corporis c6tritio;6<: tormenta diabolian me ueniant.-tatum chrilto fruar. Cu$ ia damnatus eflet ad bcRus Si ardore patiendi rugientes audiret leones ait.Frumentu xpi fum: dentibus beRia^ molanut panis mudus inueniar.Paflus eR ano.xi.traiani.Reli‘3u1^ corPoris Clus Antiochix ia cent extra portam daphniticam in cimiterio,
Olycarpus ioannis apoRoli difcipulus:^ ^ co fmy,m$ eps ordinatus totius afi$ princeps fuit. Quippe qui nonullos apoRoiorum Si eorum qui uideranc doroinum;magiRros habuerit:^ ui-
eeptos reduxit ad fidem.Cu^ ei fortuito obuiam fuiflet martion;^ diceret.cognofcis nos. refpondit. C gnofeo primogenitum diaboIi.PoRea uero regnante.M.Antonio.^.L./iutciio.Lommodo quarta pclt ne^ ronem perfecutione fmyrnx fedente proconfule:& nniuerfo populo in amphiteatro aduerfus eum perio-nante:igni traditus eR.Scripfit ad philippenfes ug]^ utiiem epiftolaro:qux ufep hodie in afia? conuentu legitur.
Apias ioannis auditor hieropolitanus epifeopus in afia qum^ tantum fcripfit uolumma:qua? p-notauitexplanatio fermonumdomini.Inquibus cumle m praefationeaflerarnon uarias opim ones fequi.fed apoRolos audores habere ait.Confiderabam qmd Petrus quid Andreas dixiflent ,	quid	Philippusiquid	Thomastquid	Iacobus:quid	Ioannes;quid Matthxus;ui 1 a ms quilibet di-
icipulorum domini.Qyid etiam AriRion ec fenior loannes difcipuli domini loquantur. Non enim tancu
mihi libri ad legendum profunKqndnmm uiua uoxtSZ uf<$ hodie in fuis auSoribus perfonant.Ex qu^ P, paret ex ipfo catalogo nominu:alium effe ioannem:qui inter apoftolos ponif:&: alium feniore loannc.q poft Ariliionc enumerat,Hoc aut diximus ppter fuperiorc opinioneiqua a ptorif^ rctuhmus tradira.a ^ pofteriores epiftolas ioannismo apoftoli eiTe fcd pfbyteri,Hic dicif mille annoru iudaica edidille vro w , nouitatem:quem fecuti funt Hirxneus &: Apollinaris: exteri qui poft refurredtionem aiunt in.ca^ , fanetis dominum regnaturum,Tertullianus quocg in libro de fpe fideliu,6^ Vidtorinus pidtauieniis,c<-dtannus hac opinione ducuntur,
Vadratus apoitoloru difcipulus Publio athena^ epo ob xpi fide martyrio coronatoun^ eius fubftituic ecclefia grandi tenore difperfam fide 8t iduftria fua cogregat.Cuq; Hadr athenis exeguTet hyeme Symmiftefq; Eleulinae in oibus pene grxcix facris initiatus dedi cafionem his qui chriftianos oderant.abftp pcepto imperatoris uexare credentes: porrexie brum pro religioe ncftra copofitummalde utile,plenucp ronis & tidei:a apoltolica dodtrina dignu.ln q & antiquitate fute seratis oftendens ait plurimos a fe uit"os:q fub domino uariis in iudaea oppreili calam
tibus: fanati fuerant,& qui a mortuis refurrexerant.
Riftides athemenfis philofophus eloquentiflimus:&: fub priltino habitu difcipulus chrilri uoiv men nofiri dogmatis rationem continens:eodem tempore quo 8t Quadratus Hadriano prinC* pidcdinidefl: Apologeticum pro chnftianistquodufq; hodie perfeuerans apud filogos ingeni* eius pro iudicio cfi,	-
Grippa cognomento Caftorisruir ualde do&us aduerfum,xxiiii,Bafilidis hseretici uolumina‘4 I euangelium confeceranfortiflime difleruitiprodens eius uniuerfa myfl:eria:5^ prophetas enu/ merans Barraba & Barthecab;& ad terrore audientium alia qdam barbara noia:& deum max^ mum cius Abraxas:qui quafi annu continens iuxta grxeorum numerum fuppef,Mortuus e a tem Bafilides:a quo Gnoftici i alexandria temporibus hadriam qua tempeftate & Chocebas dux iudaic fadionis xpianos uariis fuppliciis enccauit,	#	^
Gefippus uirinus apoftolo^ tempo^;5^ omnes a pafiione domini ufep ad fuam astate ecc ^ fticoRd operum texens hifiorias:mukacK ad utilitate legentium pertinentia hinrinde conSr F
ractereialieres le uennie iud Mniceto Koma:qui decimus poit petru eps ruic:oc pcncuv^-9'ad Eleutherium eiufdem urbis epifcopum:qui Aniceti quondam diaconus fuerat.Prasterea aiaUei:A r n, la difputans quo primum errore creuifiet fubtexit hiftoriam.Ex quo ofiendit qua floruerat astate. A * * tumulos mortuisitemplacK fecerunt ficut ufq$ hodie uidemus:e quibus eft 6C Antinous feruus hadrian1 faris: cui 6L Gymnicus a^on exercetUMpud Antinoum ciuitatem;quam ex eius nomine uocatam cddiuit' Bi ftatuit Dphetas in teplo. Anrinoum autem in delinis habuiffe cadar hadrianus Icribitur.
Vftmus philofophusihabim quotyphilofopboru icedensjde neapoJiurbe palicltmap religio6 \6i nlurimu lahorauit.ln tamu utantomo quo$ pi ic^i:K filus eius_6< fenatui h oru corra getes . miniart’ crucis noerubefceret.Et a!iu hbru fuccefioriba eiufde Antonini. M • Amonio auol & L. Aurelio comodo dedit.Extat eius & ahd uolume cotra getestubi de dsmP «nm quom naZ dC Et quatmm aduetfus gentes cui titulu pmtotau.t EAavXoad ideft caftigat.o Sed & alium de monarchia dei.Et alium libru quem pr$notamt plaltra.Etahutn de amma.Dialogus ro tra iudxu que habuit aduerfus triphonem principem mdaeorum.Scd & cotra martionc infignia uolum^ quoy hirsneus quo^ in quinto aduerfus haerefes libro meminit.pt ahu librum cotra omnes h»efo. cu tus facit mentiSem	i apologeticoiquem dedit antonino pio.Hic cu i urbe roma haberet aioTpifbao-. id _
ln/4,._	r>, r' nni mnlra 'irtiiPrflini XDl3nOS blaffpmflh.if rprlarcriiPret JZUloiUm ♦
lud'
&
^ 9? xpianus eiTet:pro xpo fangninem fudit, ^	r	r*-	• oratoris
Elito afianus tardenlis epifcopusdibru imperatori,M.Antonino fecundoiqui Frotoms °r*eci, difcipulusfuit:proxpianodogmatededit.Scripfitquocp8Calia:dequibusiftafunuquaefu > ^ tous.De Dafcha libros duosiDe uita prophetaru librum unum.De ecclefia librum onum,1r -3 . hirnea librum unum.De fenfibus librum unum.De fide librum unum.De lap/^^radone De anima & corpore fibrum unuin.De baptifmate fibrum unum.De ueritate fibrum unu.De g clam.s xpi librum unum.De prophetia fua librum unum.De philoxenia fibrum unum.Et alium	^
mfcribimr.De diabolo fibrum unum.De apocalypli mannis libru unum. Et elega^ hbros ^dtan0 ca/ gans & declamatorium ingcniu.tertullianus 1 feptem fibros quos fcripfit aduerfus ecclefia p ifilatur,‘dicens eu a plxnr^ noftros^ prophetam putari.	fccudodibrum
Heophiius fextus antiochenfis ecclefia cpifcopus:fub imperatore.M.Antonm	m	^
rnfM Marrinti»	r	l-irxrir>eXtaLrfrnMir	oV.tr	AHrUm	.	--
fiae ptinentes legi fub nomine eius 1 euagelio & i puerbia falomonis perio^ uoluminu elegatia;& phrafl non uidentur cogruere.	floruit:cui^mf'
Pollinans afix hieropofitanus epifeopus fub impcratore,M. Antonino iccua	hbri.	Et	^
gne uolumen pro fide chriftianorum dedit.Extant eius & alii quin^	6	jnfaniebant
de ueritate duo;Et aduerfum cataphrygas qui tunc primum cu Ptilca ivi^a
uaticinantes incipiente montano,
lonyfius corintho^ ecclefise epusttantx eloqueris 8t iduftriae fuitmt no folum fu^e duitatis Si «puinria? populosifed Si alia^ urbiu Si prouindarum epos epiflolis erudiret.E qbus eft una ad lacedaemonios.Alia ad athenienfes.Tertia ad nicomedienfes,Quarta ad cretcfcs.Quinta ad cc/ clefia Amaftrina Et ad reliquas Ponti ecdefias.Sexta ad Gnofianos:& ad pynitu eiufde urbis epi fcopu,Septima ad romanos qua fcripfit ad Sotyrem epifcopu eo^vOdtaua ad Chryfophora fandam fosmi nam,Claruit fub imperatore Antonino fecudo;&.L, Aurelio comodo,
Ynicus cretenfis Gnofix urbis eps fcripfit ad dionyfiu Corinthiorum epifcopu ualde elegantem epiftolam:in qua docetmon femper lade populos nutriedosine quafi paruuli ab ultimo occupa tur dieifed Si folido uefei debere ciboiut i fpiritalem ^ficiant fenedute.Et hic fub.M.Antonino fecundo;^,L, Aurelio comodo floruit.
Atianus q primu oratoria arte docens no parua fibi ex arte rhetorica gloriam coparauerat.luiliV ni martyris fedator fuit.flores in ecclefia qdiu ab eius latere no difceflit.Poftea uero fflatus elo^ quentice tumore noua codidit hxrefim q Encratita^ dicifjqua poftea fcuerus auxina quo eiuf de patris hxretici Seueriani ufe^ hodie appellanf.Porro Tatianus ifinita fcripfit uolumina, Eq^ bus unus cotra gentes florentiflimus extat libenqui iter oia opera eius fertur ifignis.Et hic fub iperatore, M, Antonino fecundo;8<f,L, Aurelio comodo floruit,
Hilippus eps cretenfis hoc eft urbis cortyneexuius dionyfius in epiflola fua meminit: qua feri' pfitad eiufdem ciuitatis ecdefiam.Prxclaru aduerfum martionem edidit libru.tcporibufq;.M» Antonini fecudi:&.L, Aurelii comodi claruit.
Vfanu^no ignobilis iter eos q de ecckfiafhco dogmate fcripferutjfub iperatore.M.antonino fe cudo cofecit libro aduerfus quofda fratresiq de ecclefia ad Encratita^z hxrcfim declmauerant ♦ Odeftus Si ipfe fub iperatore.M.antoninoz&.L.aurelio comodo aduerfum martione fcripfit Iv bros q uf(p hodie pfcucranr.Ferunf fub nomiue eius &z alia cynagmata.i.dogmata.Sed ab erudi tistqfi pfeudepigrapha.nfalfe fupfcriptiois repudiantur,
Ardefanes.i mefopotamia clarus habitus eft;q primum ualentini fedtator:deinde confutator no uam hxrefim c6didit:ardens eius ab aflyriis pdicatur igenium.et i difputatione uehemes. Scri> pfit ifinita aduerfum omnes pene hxreticosjqui state eius pullulauerantdn quibus clarifiimus ille eft Si fortifiimus liber:que,M.antonino de fafto tradidit.Et multa alia fuper pfecutione uo^ luminatqus fedtatores eius de fyra lingua uerterunt i grsca.Si aut tanta uis eft; Si fulgor i iterpretatione: §tam putabimus i fermone proprio?
Idtor tredecimus romans urbis epsifuper qftioncs pafchs utilia quide feribens opi ifcula: rexit ecdefiam fub feuero principe annis decem.
Irsneus photini epstqui lugdunenfem i gallia regebat eccle&ajprasfbyter a martyribus eiufdem loci ob quafda ecclefis qftioncs legatus romam miffusihonorificas fup nomine fuo ad eleuthe^ rii epifeopum profert litteras.Poftea ia photino ,ppc nonagenario ob xpimarty^ coronato; in loco eius fubftituif.Conftat autem polycarpixuius lupra fecimus menrioem facerdotis & mar^ tyris hunc fuifle difcipulnm.Scripfit quinqj aduerfus hsrefes librosiSd cotra gentes uolumen breue. Et de difciplina aliud,Et ad martianu fratrem de apoftolica prsdicatioe;Et librum uariorum tractatuum; Et ad bafilicu de fcifmate.Et ad florinum de monarchia:fiue q> deus no fit coditor malorum«Et de octaua ideft ogdoade egregium cruvTetyrrandefl: documentu.In cuius fine fignificans fe apollolicoi^ tempora uicinu fuifleific fcripfit,Adiuro te qui tranfcnbis librum iftu;per dominum iefu chri(lum;5^ pet glonofu cius ad--uentum quo indicaturus eft uiuos Si mortuos;ut confcrasipoftq tranfcripferis;5^ emendes illum ad exem* planunde fcripfifti diligentiftime.Hanc quocu obteftatione fimiliter tranfferas;ut iuenjfti i exemplari, Fe^ runturcius&aiisaduidtoremepifeopumromanumdequsftionepafchsepiftotoquibus comoneteu non facile debere unitatem collegii fcindere.Siquidem uictor multos afix & orientis epos q,xmi,luna cum iudsis pafcha celebrat;danados crediderat.In qua fnia etia hi qui diferepabatab illis Vidtori non dederunt manus,Floruit maxime fub comodo princiPefqui,M.antonino fecudo i i'Pcr?m ^efterat,
Anteno ftoics feds philofophus iuxta quanda ueterem i Alexandna cofuetudinemmbi a mar co enangelifta femper ecclefiaftici fuere dotforcsitatx prudeti^ Si emditionis;tam in feripturis diuinis;q i fsculan litteratura fuitmt India quotr rogatus ab illius gentis legatis a demetr/o ale xadriae epo mitteref.ubi repperit Bartholomsu unude duodecim apoftolis;aduentum domini iefu chrifti Si matthsi euangeliu pdicafteiqd* hebraicis litteris feriptumireuertens alexandria fecu retulit . Huius multi quide i fanda icriptura extant cometarii.Sed magis uma uoce ecdefiis ^)fuit,Docuir^ fub le
uero principe;^ Antonino cognomento Caracalla, *	,r	.	.	.
Hodon genere afianus a Tatiano de quo fupra diximus romx i icnpturis eruditusxdidit pmri> ma opufcula.prxcipuucpaduerfus martionem opus:inquorekrt;quomodoipfiquoq? inter fe martionitae difcrepct;8c appelle aliu hxreticu a fe quonda fuiffecouiaui&nfui habitum; eo q> r	deu	que coleret;ignorare fe diceret.Meminit in eodem libro que feribit ad Galiftionem tatiam
fe romae fuifle adiutore;fed Si i hexameron elegates tradlatus cdpoluit;5^ aduerfu Cataphrigas ifigne opus. tpibufcK comodi Si feueri floruit,	r	a	.
L^mens alexandrinac ecclefia prefoyter.Patheni.de quo fupra retulimus auditoripoft eius mo
H in
:infi
gnia uolumma plenaq; crudinonis & eloquentis ta de fcripturis diuinis q de fscularis litteraturs 11Ii:Ux to:e qbus illa funtiStromatu ideft uarieratu odto uiroTvTrcoCEcov.iuformationu libri odto aduerlus g Liber unus.Psdagogi Libri tres:De pafcha Liber unusiDe ieiunio Liber unusiDe difputatide Liberl1^ .' Et alius Liber qui ifcnbif.Quifna dmes ille finqui faluef.De obtredtatioe Liber unus De canonibus e fiafticis;& aducrfum eos q mdso^ fequunf erroreiLiber unusique proprio alexandro hierofolymoru P espoo-EcpcavHOEVideft ofiendit.Meminit aut i (tromatibus fuis uqluminis tatiani aduerfus gentes dequo, pra dmmus;&: cafilani cuiufda x^povoypatpi oia:qd* opufculu iuenire no pomi.nccno 8t de iudsis ar bolum qucnda;5.z demetnu;&: eupolemu fcriptores aduerfus getes rcfert:qui i fimilitudinem iofephi pPX
in~\/\7U\r	    r,-	rrontie 'ifTfJTnPrnr.F.Yfar alpvnrlv,'	CDl«4U^
tis eisiin qua ponit in fine.Hsc uobis domini fratres fcripta trafmifiipcr clsmentem beatum pfbyteru» ru illuftrc:& ,pbamm;quem uos quotp fcitis.S.: nunc plenius recognofcetisiqui cu huc uenifier: iuxta V dentiat uifitatione dei c6firmauit:& auxit domini ecclefiamtConuat origene huius fuiffe difcipulu. b1 luit auce feueri & antonini filii eius teporibus.	-
Ilciadcs cuius rhodon i opere fuoiquod aduerfum MontanumiPriTcam:Maximilla(p comp°,u/ it:recordatur.Scripfit contra eofdem uolumen prscipuum.et aduerfus gentes iudsoftp Libr®5 aliosi& principibus illius temporis apologeticum dedit.Floruit autem.M.antonini commO“v q^ temporibus.
Pollonms uir difertifTimus fcripfit aduerfus montanuiPrifcu:&: Maximilla ifigne & longu a°' lumenti quo afierit montanu & i fanas uates perifie fufpendio:& multa alia i quibus de Pn^3^ Maximilla refertifi negant eas accepifle munera confiteanf non efle prophetasiqui accipiant::^
_  L-l C_J or -l	A.-1 . . z» . .1  . .1—•r'-..-—(iirfltP
v nuuj uuL neu uvtidi du uuii.iiJcU eft approbareiquod fecerint.^-— -r.-^ dem libro.xl.efleannummfcp ad tempus quo ipfefcribcbatlibrum:ex quo hsrefis cataphryga^ ha exordium.Tcrtullianus fex uoluminibus aduerfus ecclefiam editisiquos fcripfit de extaii. feprimuin ^ aduerfus apollonium elaborauit.in quo omnia qus ille arguiticonatur defendere.Floruit autem apo us fub comodo feueroq? principibus,	^	.	r/
Erapion undecimo comodi imperatoris anno antiochise epus ordinatustfcripfit epiftola ad mum & Pontium de ha^refi montaniiin qua 8d haec addit. Vt autem fciatis falfi huius dogd1. , ideft neui prophetae ab omni mundo ifaniam reprobarimifi uobis apollinaris bearifiimiiq111 , it in hierapoli afise epifcopusilittcras. Ad donium quo<$ qui perfecuriois tempore ad iudaeos d clinauerat uolumen copofuin^ alium de cuangelioiquod fub nomine petri ferfdibru ad rhocefcm ciliri^ ecclcfi$:qu$ in h^refim eius ex lectione diucrterat.Leguntur & fparfim eius breues epiftolx auaoris;
axso-i ldeftp‘^^	comodo	ac fcuero principeipditus g, xpianus cetnpetrato
ut ratione fidei fu* redderetafigne uolumen copofuitiqd' in lenam legmSi nihilominus fnw ^ natus p chrifto capite tiucatus eftmeteri apud eos obtinete lege abfq; negatioe no dimitti ch» ftianosia femel ad eost iudiau pertrafli eent.
JU	   *.	<
Ach v luscorin thi cps fub eode fcuero principe clarus habituside pafcha ex omni q i achaia erac<
epifcoDog^ perfona elegante Librum fcripfit.	r	a-
Olvcrates eDhefiorum eps cum exteris epis afixtqui iuxta quandam ueterem cofuetudinem
iud$,s xiiii luna pafcha celebrant.fcripfit aduerfus uidtorem epifeopum romanum
riQdica.ln a‘ua docet fe apoftoli ioanms & ueterum audtoritate fequi;de qua hxc pauca exc
tous.Nos isif iuiolabilem celebramus diemecp addentes aliquid neq; dementes.Etenim iyihv,-w.. , o	_„«f.it*<Tpnr m die___________________________________n.^^M-nne natribu
dormiuitlEt polycarpus epus & martyr fmyrnx reqcfcit.Trafeas quoq eps & martyr de £	tur<& p3pirii
nx requiefdt.Quid necefTe eft fuearis epifcopi& martyris recordari;qui in laodiceam ^ c* e(^aC in & beati Militonis in fandto fpiritu eunuchiiqui femper domino feruiens pofitus eft mtrac}ltione io aduentu eius refurredtionem.Hi omnes obfemauerunt pafchx diem.xiiii.Iuna abeuan^ jum Ucftrum P0/ nullam parte declmantes;& ecclefiafticum fequentes canonem.Ego quocp mmimUS rinUidem ruerunt pr° licrates fecundum dodtrinam propinquorum meorumiquos & fecutus fum Septem nqu - baU jra^ pinqui mei epifcopi:&: ego oaauus;Semper pafcha celebraui quando populus iu°^orr^ltus narrata ov*1 9? fratres,Ixyannos a:tatis mex natus jn domino:^ a multis de toto orbe fratribus CJ.^ V * 5glS epol' feripturamon formidabo eostqui nobis minantur.Dixerunt enim maiores menUueou
tet q hominibus.Hoc ^pterca pofuit ut igenium & audtoriratcm uiri 81 paruo opufculo dcmohdrare. Flo 2 ruit temporibus feueri principis eadem xtate qua narciffus hierofolym$,
Erachtus fub comodi feuericp iperio in apoftolum comcntarios copofuit,
Aximus fub iifdem principibus famofamquaeftioncm infignruolumine uetilauit.Vndc malu:
& q? materia a deo facta fit.
Andidus regnantibus fuprafcriptis in hexameron pulcherrimos tra&atus edidit.
Ppion fub feuero principe fimiliter in hexameron tradlatus fecit,
Extus fub imperatore feuero librum de refurretftione fcripfit, _
Rabianus fub eode principe edidit quaedam opufcula ad xpianu dogma pertinentia.
Vdas de.Ixx.apd daniclem hebdomadibus pleniffime difputauitiS.: chnftoriograjhiam fuperio ru temporu; ufqj ad decimu feueri pduxit annuiin qua erroris arguif:q aduentu antichrifti cir ca fua tempora futurum effe dixerit.fed hoc ideo;quia magnitudo perfecutionu pfente mundi minabatur occafum.	.	.	_
Ertulhanus prxfbyter nuc demu primus po(t uidtorc & apollonium latinorum ponit t^uincix africa: ciuitatis carthagincfisipatre ceturione pcofolari.Hic acris & uchementis igenii fub feuez ro principe 8i antonino caracalla maxime fioruit.Multaq^ fcripfit uolumina:q quia nota futplu ribusiptermittimus.Vidi ego quaedam paulu c6cordia!:qd, oppidum italiae etr fenem:qui le bea ti cypriani ia grandis itatis notariuicu ipfe admodu eflet adolcfccnsiromae uidiffe diceret:referrcq^fibi fo-litum nunq cyprianum abfq; tertulliani ledione una diem pterifie.ac fibi crebro dicere.da magiftru uideli cet.tertullianu fignificans.Hic cu ufqj ad media tetatem pfbyrer ccclcfix pmanfifletiinuidia poitea 8C con^ tumeliis clerico^» romanx ecclefixiad montani dogma delapfusu multis libris noua: pphetix meminit ♦ Specialiter autaduerfum ecclefiam texuit uolumina:De pudicitiaiDe pcrfecurionciDe iduniis: De mono^ gamia:De extafi libros fex;&: feptimu quem aduerfu apolloniu copofuit.Fertur^ uixifie uf^ ad decrepita setatc:8£ multa qua: non extant opufcula codidifie.
Rigenesiqui & Adamatiusidecimo feueri pertinacis anno aduerfum xpianos pfecutioe comota a leonide patre chrifti martyrio coronatoicu fex fratribus & matre uidua pauprelinquiftannos natus circiter dece & fepte.Rem eni familiare ob cofefiione xpi fifcus occupauerat.Hic alexan^ drix difperfa ecclefia decimocdauo aetatis fuae anno catethefecn ideft dodrinaru opus aggre^ fus.poftea a demetrio eius urbis epo 1 locum claemctis pfoyteri cofirmatunper multos annos floruit.Et cu ia medix eet xtatis:& ^>pter ecclefms achaix q* pluribus hxrefibus uexabanfifub teftimonio ecclefiafticae
fcriberet.Et coftat cu ante q exfarea migraret fuiffe romx fub zepherino epo:& (fatim alexandria reuerfu: Heracla pfbyterum ite^eiqui fub habitu philofophi perfeuerabat adiutore fibi reciiTc»
Qui qdem & poft: demetrium alexandrina tenuit ecclefiam.Quantx autglorix fueritihinc apparet ^ fir/ mianus exfarex eps:cu omni cappadocia eu inuitauit^ diu tenuir.Et pcftea luo occafione fandtoru Iocor: palxftina ueniens diu exfarex 1 fanetis feripturis ccuerfams eft.Scd & illudiquod ad mamea matrem ale^ xandri iperatoris religiofam focmina rogatus uenit antiochia:& fumo honore habitus elt, q^q? ad philippu jperatorciqui primus dc regibus romams xpianus fuit:&: ad mane eius litteras tecit.qux uiqj hodie extat. Quis ignorat:q> tantum i fcnpmras diuinas habuerit ftudiumiut etiam hebrxa lingua cotra xtatis gentif. q? iux natura edifceret:&: exceptis.lxx.interprxtibus alias quom editiones in unum ccgregaret uolumen. aquilx fcilicet pontici^feliti;& theodotionis hebionei:& fymmachi eiufdc dogmatis:qui 1 euangeliu quo cata matthxu fcnbit comentarioside quo & fuu dogma affirmare conat .Prxterea quintam tu lextam & feptima editionciquas etiam nos de eius bibliotheca habuimusimiro labore reppent.^ cum exteris editio mbus cdparauit:& qa indicem operum eius in uolumimbus epiftolarum quas ad pau a icnpiimus in quay dam epiftola contra uarronis opera conferens pofuimunc omitto.lllud de imortaii eius ingenio non taces
q, Dialedticam quo^ & Geometriam:AritmethicaiMufica':Gra'maticam:Rhcrorica;umniu^ philofopho
ru fectas ita didicitiut ftudiofos quoq; fxcularium litterarum fedtatores haberet.^ iterpretaref cis quotis die.cocurfufcR quotidie ad eu miri fierent:quos ille DDterea recipiebatiut fub occauone Ixcularis litteratu> rx in fide xpi eos inftitueret.De crudelitate autem ixrfccutionis qu£ aduerfum xpianos fub decio cofurre xitieoq?in religione philippi defxuireuqtos interfecerit fuperfluumc(tdicerc.cum etiam fabianus roma, nx ecclefix epifcopustin ipfa occubuerit.et alexander babylaf^ hierofolymo^ & antiochenx ecclcbx po^ tifices in carcerem pro confeflione dormierit.Et fuper origenis Ratu NUis lurc uelitiquid adtum fit: pri mum quidem de epiftolis eius:qux poft perfecutionem ad diuerfos mifiae funt.Deinde &: de fextoeufebv exfarienfis eccdefiafticx hiftorix hbro.et pro eodem origene in.vi.uoluminibus:poflit liquido cogno.ce.t Ie«Vixit ufcR ad gallum 8d uolufianumiideft ufen ad Ixix.xtatis annum: & mortuus cft tyri.in qua urbe 8C fcpultus eftf	t	.	1	u	l-	-
Ammonius uir difertus 8C eruditus in philofophia eodem tempore aIexandrI^v^S1>f,, qui inter multa ingenii fui & prxclara monumenta etiam c°nfonantiamoy<._ _ opus compofuit:& euangelicos canones excogitauitrquos poftea fecutus cft cufebms exfariem fis.Hunc falfo accufat porphyrius ^ ex chriftw110 ethnicus fuerit.Cum conftet eum uf^ ad cx' tremamuitamichriftianumperfeuerafte.	.	H	iiii
Mbrofius primu martionites.deinde ab origine corredtus ecclefi^ diaconusi& C0I^e?0 hlly minies gloris ifignis iinr.Cui p theochrifto pfbytero liber origenis de martyrio ‘Fr*b*ruJ'’ ius iduto & fuptu 8t iftatia;du uiucret adhuc ifinira origenes didtanituolumina.bed a ipe gK pc ut uir nobilis no ielegatis igenii fuit:ficut eius ad origene epiftols idicio fut.Obiit ante m tc origenis;^ i hoc a pIsnTq; repheditung, uir locuplex amici fui egeni fenis 8C pauperis no recordatus u • Riphon origenis audiconad quenonulls eius extat epiftolsa feripturiserudientimmus m * qtf qde 8C multa eius fparfim oftenduc opufcula:fed peipus Liber que copofuit De uacca ru i deuteronomiozEt de dichotonomatibusadeft de qualibet state animalibus q onerebatu
ge;q cu columba 6«: turture & abraham ponuntur i genefi,	•	nui
Inutius foelix roms infignis cauiidicus fcripfit dialogum chrimani 8i ethniti diiputantium q odtauus inferibif .Sed & alius fub nomine eius ferrur.De fatomel contra mathematicos:qui: cu fit dt ipfe di ferti hominis non mihi uidetur cum fuperions libri (filo conuenire.Meminit huiu minutii & latfantius in libris fuis.	.	r	r«.	,
Aius fub zepherino romans urbis epo.& fub antonmo leueri filio difputatione aduerfu motani fedtatore ualde ifigne habuinarguens eu temeritatis fuper noua pphetia defendeda.bt i eode uolumine epiftolas quocp pauli.xni.tatu enumerans.xiiii.q ferf ad hebrsos;dicit nd cius ee:fed 8C apud romanos ufqj hodie quafi pauli apoftoli no habetur.
Erilius arabis botrenus eps cum aliquanto tpe gloriofs rexiflet ecclefiam:ad extremu lapfus1 hsrefim qus chriftu ante icarnatione negat.-ab origene corredtusifcripfit uaria opufcula. xime epiftolas in quibus origeni gratias cgit.Sed & origenis ad eu litters funt, Extat dialogus origenis & berilli i quo hsrefeos coarguitur Claruit aute fub alexandro mames filio & ma*i' miano & gordiano qui in iperium fucceflerunr.
Ippolytus cuiufda ecclefis eps(nome qppe urbis fcire non potui)rone pafchs tepop^ canonu^ fcripfit ufep ad primu annu alexadri iperatoris.Et fedcci anno^: circulu que grsci 6£kcu TEpi3.cc uocat: rcpperit.Et eufebiotq fuper eode pafchs canone dece & noue anno^d circulu ^ Evvect Kai ^eko: Tepidet copofuit:occafione dedit.Scripfit nonullos in feriptura coment^1^/ <qbus hoc repperi In nume^iEt in exodu;Et i caticu catico^d.In genefim:Et i zachariaa efaiam De ua le.De apocalypfKDeprouerbiis;De ecclefiafte;De fauhDe phitonifla;De antichrifto:de refurredhone c martione:De pafcha aduerfum oes hsrefes Et firriilia de laude dei faluatorisiin qua pfente origene fe i ecclefia fignificat Jn huius smulatione ambrofius que de martionis hsrefi ad uera fide corredlu diX111^ _ cohortatus e origene i feripturas comentarios fcribere:prsbens ei fepte dt eo amplius notarios: eoruq? , pefas:& librarioru pare numeru.Quodcp his maius eft icredibili quotidie ftudio ab eo opus exiges.Vnde quada epiftola dioethe ideft operis copulforeteu origenes uocat.	^	.	r
Lexander eos caoDadocis cu defiderio fatforu loco^d hierofolyma pgeret:& narciffiis eps eiul^ di urbis ia fenev rueret eccle(ia;& narciflb:& multis clericis eius reuelatu eialrera die mane in' trare e6m»o auditor facerdotalis cathedrs ee deberet.Itaqj re ita copletamt pdidta fuerar.cudtis f nalsifiria ebis in unu cogregatisiadmittete quocp ipo uel maxime narciffo hierofolymitans ec clelia: cu eo gukrnacuS McepitSoc i fmc cuiufda cpjftote qua feribit ad Aronitas fup pace ecdefiae ait • Salnrat- nnc nurrifTiicnni ante me hic tenuit epale locum.ct nuc mecu eunde oratioibus regit annos natus cumeLc^cluoTra^	-deq;6p,at,s5cnp;fi[&ahamadAntmchclcs Ferd$,^
te pfbyteru •’lcxandris:de quo fupra diximus-.Necnd ad origene Et pro origene cotra demerium;& q» ipX lateftimnn.,i dpmetrii eu pfbycerum conftituerit.Sed 8i alis ad dmerfos ferunf epiftols^, Ardente autc p fecutione fub deciotquo tempore babylas antiochis paflus eft;dudus csfarea 6i claufus i carcere: ob con'
iri0nEm vim! ^iitinusicmus 4™»'de reponbus exeant uolumlnurub ipetaiote.M.aurelio antonin°®
logia faluatorisapud matthsu & luca pleniffime difputat,	nnaoe
Eminus athiochis ecclefis pbfbf pauca igenii fui monumeta copofuit.Flores fubalexadrP s ^ ^ ei? Ur> fu£ Ethebrunoieo maxime tpe quo heraclas alexadrins ecclefis P6c/e*f°'s 0b ftudia Heodorus-.qpo[tea Gregorius appellatus e.neocsfarcs ponti eps ad moduadoki	fib_
grsca^ & latina^ lfa&- de cappadocia beritu;8c ide csfarea palsftins tranfim1, ^ ulati theodoro:Quo^ ca egreai5 idolc uidiHet origenes hortatus e eos ad Phljff°Ph eo remittutuf Xpi fide fub icroducis lui quoqs fedatoies reddidit & gnquenio itaqi ^‘^saoata grandi ad pfem.E qbus theodorus proficifeens saavHyupiKOV EuXdpicrTiacr fcdpfit	in	ccclclialfe11*
trequetia ipto quoc^ origene pratfeme recirauit;q uRp hodie extat,Scrip(it Et^TCX<Pr* ia. a la epus cU breue qdeifed ualde utile:Et alia huius uulgo ferunf cpiftols^Sed peipue figna at<5p mi 1 ^
multa ecclefiarum gloria perpetrauit.	,	. n^niftola Adfabiuat1'0
Ornelius romans urbis epdszad que odo cypriam extat epiftolsifcnpm ep	^ his;
chens ecclefis epifeopa de fynodo Romanafttalica Africana;Et aliam de noua
qui lapfi' funt tertiam de geftis fynoditquartam ad eundem fabium ualde prolixam nouatianx hsrefeos *: caufas & anathema continentem Rexit ecclefiam fub Gallo & Volufiano annis.ii.cui ob xpi amore marty rio coronano fucceflit Lucius.
Yprianus Afer primu gloriofse rhetorica docuit.Exide fuadete pfbytero Cecilio a quo & cogno metum fortitus eft.-xpianus fadtus;oem fubftanriam fua paupibus erogauit.ac poft no multum tpis eledtus etia in pfbyte^:eps carthaginefis coftitutus eft.Huius igemi fupfluu eft indice texe reicum fole clariore fint eius opera.Paffus eft fub Valeriano 8t Galieno principibus pfecutione odtaua eodem die quo Romx Cornelius fuprafcriptus:fed non eodem anno.
Ontius diaconus cypriani ufe^ ad diem paEonis eius cum ipfo exilium fuftinens: egregium uo* lumen uit$ paEonis cypriani reliquit,
lonyfius alexandrin® urbis eps fub heracla KdcosdecoN fcholam prafbyter tenuit.origenis uel in figniEmus auditor fuit;Hic in cypriane di africanae fynodi dogma confenties de hxreticis ba^ ptizandis ad diuerfos plurimas mifit epiftolasiqux uf($ hodie exta't;Sed ad fabium antiochenx urbis epm fcripfit de pnia Et ad romanos p hippolytum alteram:ad fyxtum:q ftcphao fucceEe. rat:duasepi(lolas:Et ad philemone:Et ad dionyfiu romanx ecclefix pfbyterostduas epiftolas:Et ad eunde dionyfiu poft romae epm;Et ad nouatianu caufante inuitus romx eps ordiatus eflencuius epiftolx hoc exordiu efhDionyfius nouatio fratri falute.Si inuitus ut dicis ordinatus es:pbabis:cu uolens fecefieris.Eu: eius ad dionyfiu Et ad didymu altera epiftola;Et cortafticae de pafcha plurimo declamatorio fermone con fcript$:Et ad alexadrmam ecclefiam de exilio; Et ad heraclam i aegypro epm Et alia de mortalitate’: Et de fabbato;8<f perigymnafio.Et ad hermanionem:Et alia de pfecutioe decii;Et duo libri aduerfum Nepotem epm qui mille anorum corporale regnu fuis feriptis aEeuerat.In quibus Et de apocalypfi ioannis diligentif fime difputat.Et aduerfum fabellium Et ad damone beronicis epm;Et ad delifpoijd Et ad euphra; Et qua^ tuor libri ad dionyfium romanx urbis epm:Et ad laodicenfes de pasnitentia.Irem cano de poenitentia Et ad origenem de martyrio; Ad armenios de pnia:De ordine diledto^;;De natura ad timotheu: De tentatioiz bus ad euphranorem;Ad bafilide quo^ multx epiftola-an qua^ una fe aflerit etiam in ecclefiaften coepif. fe feribere comentarios.Sed aduerfus paulum famofatenum ante paucos dies q morereturanfignis eius fer tur epEola.Moritur.xii.Galieni anno.
Ouatianus romanac urbis pfbyter aduerfus corneliu cathedra facerdotale conatus inuadere:no uatiano^: graece df Chcronidogma c6ftiruit;& nolens apoftatas fufeipere poenitetes.Huius aux dtor nouatus cypriani pfbyter fuit.Scripfit aur De pafcha:De fabbato;De circucifione; De facer dote:De of one;De cibis iudaicis;De inftantia;De attalo.Multacp alia:Et de trinitate grande uo lume quali ETri*TonHH operis tertulliani faciensiqd pl$ric£ nefeietes cypriani exiftimant.
AlchiondifertiEmusantiochenaeecclefiaepfbytenqppeqineade urbe rhetorica floretiEme docuerat;Aduerfum paulu famofatenu:qantiochen$ecclefiaz eps dogma artemonis iftauraret, cxcipietibus notariis difputauit;q dialogus uftp hodie extat.fed di alia gradis epiftola ex pfbna iy nodi ab eo feripta ad dionyfiu & maximu romanae 8i alexa'drin£ ecclelix epos dirigif.
Rchelaus eps Mefopotamixdibru difputationis fux que habuit aduerfum manichamm excun tem de perfide fyro fermone compofuinqui trailatus in grascum habetur a multis. Claruit iub
nx uir in Arithmecica.Gcometria. Aftronomia.Gt.imatica,Rhetorica,Dialctiica. Lums igenu
magnitudinem de uolumie quod fup pafcha compofuitiEt decem libris de Aritnmetica miti, tutionibus intelligere poEimus.	«	'	-	.
Idorinus pidtauiefis eps;nd $que latinam ut gr$cam lingua nouerat.Vn e opa eius gradia fen fibusmihora uidetur cdpofitione uerbo^.Sut aut h$c comentariaJn Genelimdn Exodum: In Leuiticudn Efaiamdn Ezechielemdn Abacuchdn Ecclefiafteiln carKu Cantico^dn Apocaly^ pfin loams aduerfum oc^s h^refes.Et multa alia:ad extremu	'
Amphilms pfbyter Eufebii Cxfarienfis epi neceEarius tanto bibliotheca dimno air
X z--------------—lt,llcnils epi neceEarius tanto bibliothecx dimno amore flagra^
Uit;ut maxima partem origenis uoluminu fua manu defcripjermqus ul($ hodie in cxfariefi bi^ bliotheca referuaf;Sed di in.xii. ^phetas.xxv.iHTHCJEOv ideft qEonum origenis uolumina ma ;Qu$ t'	'
n haber ite q eu
keftinsc fub perfecutione maximi
nu cius exarata reppcriiQux tato amDle(clor &: feruogaudio:ut croeji opes habere me credam. Si enim teticia efhunam epiftolam habere martvris dto magis rot mjlia uerfuu:qu$ mihi uidentur fui fan guinis fignafle ueftigiafScripfit ante q eufebms Liberet Apologencu pro ongene.Si paffiis eft cstirez pa.
Vrius alexandrinx ecclefiae pfbyter*fub Caro 5^ Diocletiano principibus eo tempore quo cade ecclefiam fheonas eps regebatEoremiEme docuit populos;& tanta fermonis diuerforucp tra/ dtatuuiq ufq; hodie extant iucnit elesantiammt origenes mnior uocaretur.Conftat hunc mire ao-KtJ-eoc ideft induari$;& appetitorem uoluntari^paupertatisEcientiEimum^ dialedicx ar tis poft perfecutoem omne mt$ fu$ tempus romx fuiH*e uerfatu tlulus eft longiEmus tradat usiDc^phe
tiaofee que in uigiliapafchs habitu ipfefermp demonltrat,	*	a	-	\ u	•
Vcianus uir difertiEimustatiochen* ecclefi^ pfbyter tatu i feriptura^ ftudio laborauittut uf^ nuc qda exemplaria feriptura^ Luciana nuncupentur.Feruntur eius de fide libelli: di breues
nonnullos epiftola^Paflus nicomedis ob confefllonem xpifub peifecutionc maximi ♦ fepultuf^ Heleno'
poli bithynix,	^	t	-	f
Hileas de urbe $gypti;q uocaf Tynusmobili genere:^ no paruis opibus fufcepto cpatuelegati fimu libru de martyr laude copofuit.difputatioeq; adto^: habita aduerfum iudice:q eu lacr care cogebat:p xpo capite trucaf.eode in aegypto pfecutois audtore;quo Lucianus n,(^?n:!e(-Rnobius fub dioclitiano principe fichx apud africam florcntifllmc rhetorica docuit, Scnp i ^ aduerfum gentes quae uulgo extant uolumina,	,
Irmianusiq 8t Ladtantius arnobii difcipulus fub dioclitiano principe attritus eit cu famo gr matico cuius de medicinalibus uerfu copofiti extant libd.Nicomediae rhetorica docuinac Pc ria difcipulo^ ob grxcam uidelicet ciuitate;ad fcribendu fe contulit, Hemus eius Sympo^u _ qd adolcfcentulus fcripfit africx Et Odoporico de africa ufq; ad nicomedia exametris ueriiD * Et aliu libru q infcribif Gramaticus.Et pulcherrimu De ira dei:Et inihtutione diula aduerfum gent^,s , bros feptem.Et epitome ideft breuiariu eius opis i Libro uno; AcefaloiEt afclepiadem Libros duos, Lj-pfecutione Libru unu. Ad probu epiftola^: Libros quamor. Ad feue^; epiftola^: Libros duos; Ad eun de opificio dei:uel formatione hois Libru unum,Hic extrema fene&ute magiiter exfaris Crifpi filii conu* tini in gallia fuit;qui polfea a patre interfedus eft.
Vfebius exfareae palaeftin$ epsiin feripturis diuinis ttudiofifrimus,& bibliotheca diuinx cum Pamphilo martyre diligentiflimus pueftigator;edidit infinita uolumina,de qbus hxc funt.E^
gelicae ct^oAEi^so^ ideft expofitidis Libri,xx.Euangelicx ^paftiles Libri,xv,Theophanias Li
bn.v.Ecclefiafticx hiftoriae Libri.x.Chronico^; canonum oimodam hiftoriam. Et eoi^ epit0/ me;ideft breuiauiu.Et de euangelio^: diaphonia.In efaia Libri.x.Et contra Porphyriu qui eodem temp°re feribebat in ficiliamt qdam putant;Libri.xxx,De qbus ad me.xx.puenerut.Topicon Libru unum. Apol0' gias p origene Libros fex.De uira pamphili Libros tres,De martyribus,alia opufcula Et in.cd.pfalmos crU ditiftimos comentarios; Et multa aha,Floruit maxime fub conftantino impatore & conftantio Et ob ciciam Pamphili martyris ab eo cognomentum fortitus eft,	,
Hetitius Eduo^;,‘ideft auguftudunenfis eps fub conftantio celeberrima fam$ habitus eft i § liis.Legutur eius comentarii In canticu cantico^ Et aliud grande uolumen aduerfus nou nummec praeter hoc quicq eius ope^d repperi.
lecit hbros;bt lympoiium aecem uirginu;ue reiurrectione opus egregium conrra	,
aduerfus eudem de phitonifla:Et de antexufio.ln genefi quoq^ Et in canticu canticoijd tarios Et multa alia quad uulgo ledtitamr.Et ad extremu nouiifims perfecutionisifiue ut alu 3 firmant fub Decio & ualeriano in chalcide gr^cix martyrio coronams eft.
Vuencus nobiliOimi seneris hifpaus pfbyter quatuor euagelia hexametris uerlibus pene ad uer bum tranferens,Quatuor libros compofuit.& nonnulla eodem metro ad facramento^ ordine
Vft^rhiii^mere Pat^hft^Sydecestprim^ Herifa: fyri$;deinde antiochens rexit ecdefiam:^ Arct,lufZn™"#lubconf^m
t>^rbpfpnn ideft difDutationu fcripfit uolumina;& maxime aduerfum arrianos.feruntur contr huc afteriii& apollinaris libri fabellians eum hxrefis arguetes;Scd 8i hilarius in feptimo aduer^ ‘ fnm nr ria nos libro nois eius quafi hxretici meminit.Porro ille defendit fe no efie dogmatis;cu ius accufaf reA rom1inione Iulii:& Athanafii Romanx & Alexandrina urbis pontificu fe efie inimicum.* Tham^ic ilexandrinx urbis eps multas arnano^ perpeflusinfidias ad conftantem galha^F1 cipcm fugit Vndc reuerfus cum lris:&rUrfum poft mortem eiusfugatusmfgadiomiitim Petium latuit:a quo recepta eccleha fub ualente montur.Ferutur eius aduerfum gentes du ^ bri;Et contra udentem unus;Et de uirginitate;Et de perfecutionibus arriano^; plu111^1* ri5eS pfalmorum titulis^t hiftoria Antonii monachi uitam contincs;Et cortapfic^ epiftols ideft caftio
foMnesiBt mtito aH^u^en™er«e ton^im	akxadrina:	urbis	eps	infigni	uoIumk/P^^.5-^
mifit $gyptiaC$ ad diuerfa monafteria apoftohci fermonis fenfuf^ epiftolas fcPte^anSus, * gua tranOarx funt;qua^ peipua ad Arfcnotas,Floruit conftantino & filiis ei°s ?fu; Et nonulla Afihus Anquiranus epsartis medica fcripfit cotra marcellum De uirginitate U alia.Et fub rege coftantio macedomae partis cum euftafio febafteno princepJ^ hiftoricx intellL Heodorus Heracleae Thracia^ epifeopus elegantis aperti^ fermonis^	neml Et in pfalte
genti^iedidit fub conftantino principe commetanos In matthxum Et110
Vfebius Emifenus epifeopus elegantis & rhetorici ingenii murnerabiles
Ii pertincaconfecit librps.MagifcK hiftoriam fecutus ab his qui declamare u	' Libris*
legitur.Et qbus uel peipui fur; Aduerfum ludios Et getes Et nouatianos Ad.gallathas li
Et in euangelia homeliae breues fed pIurimae.Floruit temporibus condatii.fub quo &: mortuus antiochis fepultus eft,
Riphylus Cypriletrenfis fiue leuconte epifeopus eloquentifiimus a?tatis:& fub rege conftan tino celebernmus fuit^Lcgi cius In Cantico cantico^: comentarios. Et multa alia compofuifle referCqux in noftras manus minime peruenerut.
Onatus a quo Donatiani fub conftante conftantiocp principibus afleres a noflris feripturas inrp fecutione ethnicis tradirasttota pene africa 8c maxime iud^a fua pfuafione decepit. Extant cius multa ad fua hasrefim ptinena.Et de fpiriru fando liber arriano dogmati congruens.
Sterius Arrianae philofophus fadtionis fcripfit regnare conftantio In epiftola ad romanos Et in euangelia Et pfalmos comentarios Et multa alia quae a fu$ partis hoibus ftudiofimimae leguf. Vcifer Caralitanus eps cum pancratio &C hiiario romanae ecclefix clericis ad Conftatiu m im^ peratorem a libcrio epo pro fide legatus miflus:cum nollet fub nomie athanafii nicenam dana re fidem in pal^flinam relegatus mira: conflantiauiS^ prxparati animi ad martyrium contra io* flantium imperatorem fcripfir.libruq? ei legendum mifit.ac non multo poit fub iuliano princiV pecaralisreuerfusualentmianorfgnanteobiit,	,
Vfebius natione Sardus & ex leccore urbis romanse Vercellenfis eps ob confcmonem fidei a co itantio principe Scytopolim & inde Cappadociam relegatusifub iuliano imperatore ad ccclefia reuerfus edidit In pfalmos commentarios eufebii exfariefisiquos de grxeo in latinum uerterat. Mortuus eft ualentiniano &: ualente regnantibus.
Ortunatianus natione Afer Aquilegienfis epifeopus imperante conftantio In euangelia titulis ordinatis breui & fermone ruttico fcripfit commcntanos.Et in hoc habetur deteftabilis g> hbe rium romanze urbis epifeopum pro fide ad exilium pgentem primus follicitauit & fregit: & ad fubfcriptionem herxfeos compulit.
Chatius quem quia lufcus erat Monopthalmo ideft unoculum nuncupabannCxfarienfis eccle fixin palseftina eps elaborauitlnccclcfiancn.xvii.uolumina Etlynton Etzetematon rErmul^ tos praeterea diuerfoftp tradatus.In tantu aut fub conflantio iperatore claruinut in liberii loeu romx foclicem arrianum epifeopum conftitueret.
Erapion inhufaeos qui ob elegantiam ingenii cognomen fcholaftici meruit carus antonii mona chiicdidit aduerfum maichaeum egregnl Librum;Et de pfalmo^ titulis alium, Et ad diuerfos utiles epidolas.Et fub conftantio principe etiam in confeftione inclytus fuit.
Ilarius urbis Pidauo^ aqtania: eps fadione faturnini arelatenfis epi dc fynodo hyterenfi phry> giam rclegatus:duodecim aduerfum arrianos confecit libros.Et aliu librum de fynodo: que ad gallia^ epos fcripficSd i pfalmos comentanosrpnmum uidelicet fecundum Et a.xviii.ufc^ ad extremu.ln quo opere imitatus origenem nonulla etiam de fuo addidit. bft eius ad conftantiu libellus quem uiuenti conftantinopoli porrexerat:Et alius in conftantiuniiquem poft mortem eius fcripfit Et liber aduerfum ualcntem Et urfatium hiftoriam ariminenfis& feleuccnfis^ncdi conrinens:Et ad pr^ fatum faluftinum fiue contra diafcoR^Er Uber hymnoRdiEt myfterio^ aliustbt commentarii in marthxx um:Ec tradtatus in iob quos dc grarco origenis ad fenfum tranftulitiEt alius elegans libellus contra auxen tiu: Et nonullae ad diuerfos epiftols. Aiunt qdam fcripliffe eum In caticum catico^.bed a nobis hoc opus agnoratur.Mortuus eft pidtauisuaicntiano& ualente regnantibus.	j • q,-	+ r
Ictorinus natione Aferromae fub conftantio principe rhetoricam docuit :c<.m extrema iene> ^lure xpi fe tradens fidei:fcripfit aduerfus arrium Libros more dialedtico ualde o curosiqui & ab eruditis non mtelligunturiEt commentarios in apoftolum.	.. r P
Itus Botrenus eps fub iuliano & louiniano principibus fortes aduerfum mamenaeum icnpfit Li bros Et nonnulla alia.Moritur autem fub ualente.	,	.	.	„	.	.	.
Amafus romanx urbis epifcoous elegans in uerfibus componendis ingenium habuit. multacp & breuia metro edidit & prope odolenanus fub theodofio principe mortuus eft.
Pollinans Laodiceni fyrix eps patre pfbytero magis gramaticis m adolefcentia operam dedit. Et poftea in fandta feripturas inumerabiha fcnbens fub theodofioimperatore obnt.Extat eius aduerfum porphyrium.xxx.Librijqu, mter cetera opera eius uel maxime pbantur.
Regorius Ladticus hiliuerti eps ufq? ad extremam fenedutem diuerfos mediocri fermone tra* datus compofuit.S; de fide elegantem hbrum;hodiecp fupercfte dicitur.
Artianus Nupermci urbis barcilonx epifeopus caftitate di eloquetia;6<: tam uita § fermone cla^ rus fcripfit uaria opufcula;de quibus eft certus di contra nouatianos.Sub theodofio principe ia ultima fenedute mortuus eft.	,	. • u
Hotinus dc Gallograxia marcelli difcipulus & fmyrnm0 epifeopus ordinatus Hebionis h$re> fim inftaurare conatus eft.& poftea a ualentiano principe pulfus ab ecclefia plura fcnplit uolu/ minadn quibus uel praecipua funt:Contra gentes:Etad uaJentinianum libri.
Henadius genus galliarum epifeopus edidit contra arrianos hbrumiDicunt & eius efic aha opu
fculaiquae necdum legi VmitufcR hodie decrepita fenedute.^	^	^
tiv-	Idymus Alexadrinus captus a pua ^rate oculist&f oh id elcmeto^ quotp ignarusttatu miraculu
fui oibus pbuic ut Dialedica quo^ & Geometi;1^ (3ua: me^ m^xie uifu indigct;ufi^ ad pfectum
didicerit Js plura opa nobilia confcripfit.Comentarios in pfalmos oes:Comentarios in euangeliu Matths^ Et loannis tit de dogmatibus Et cotra arrianos Libros duos:Et de fpiritu fandto Libru unumiquem ego* latinum uerti.In efaiam tomos dece,In Ofeae odto ad me fcribens comentario^: Libros tres:Et in zachari meo rogatu Libros qnqj.Et infinita alia qux dirigere proprii iudicis eft.Viuit uf($ hodie,'&.lxxxiii, a:tati fus exceiTit annum,	,	,
Ptatus Afer eps mileuitaus ex parte catholica fcripfit fub ualentiao ualentino principibus " uerfum donatianx ptis calunia Libros fexa qbus aiferit crime donatiano^d i nos falfo retorqrj* Ttilius Seuerus in hifpania de genere ilhus ieueriiad quem laclantii duo epiftola^ fcribuntur brncompofuit uolumc quafi occepyricuaotius fu$ uitae ftatu continens tam profa q uer>ibu ♦ uocauit cataftropheiideft couerfatdem fiue pera:& fub ualentiano principe obiit,	. .
Yrillus Hierofolymx eps fsepe pulfus ab ecclefia 8i receptus,ad extremu fub theodofio prjn^' pe odto annis inconcuflum epatum tenuit.Extant eius cathacefesadeft doctrina quas in adoie^ fcentia compofuit,	.
Sitius apud thefphifium rhetorem cum gregorio nazianzeno epo adolefcens c$fare$ eruditus efh&: eiufde urbis eps plurimo labore corrupta bibliotheca origenis & pamphili in membranis inftaurare conatus eft. Ad extremum fub theodofio principe propter ecclefiam paffus eft.Ferun tur eius uarii multipliceftp tradatus quos nofTe perfacile eft,
Hilanius Cypri falamine eps fcripfit aduerfum omnes hxrefes libros;& multa aliatqux ab erUz ditis ppter resta fimplicioribus ppter uerba quocp Ied:itantur,Supereft uf^ hodie;6<: i extren13 fenedute uaria cudit opera,
Ffrem Edeflenas ecclefiac diaconustmulta Syro fermone copofuit ad tanta uenit claritatem tut poft lectionem feriptura^ publice in qbufdam ecclefiis eius feripta recitentur.Legi eius de fp*' ritu fando egregiu uolumetquod quidam de fyriaca lingua uertcrat.Et acume fublimis ingenii etiam in tranflatione cognoui.Deceflit fub ualente principe,
Afiiius Cxfares cappadocix quas prius Maza uocabatur epifeopus: egregios contra eunouu elaborauit librostEt de fpiritu fando uolume Et in hexameron honelias.ix. Et aftericon ide intelledu.Et breues uarioftp tradatus,Moritur imperante gratiano,	,	i:,
Regonus Nazianzenus uir eloquentiftimus praeceptor meus a quo feripturas explanante di citad.xxx.milia uerfuu omnia opera fua compofuit.E quibus illa funt De morte fratris ca^r * Laudes cyprianitLaudes AthanafiitLaudes maximi philofophi poft exilium reuerfi: quemia nomine quidam herona fupfcripfemnnquia eft alius liber uituperationem eiufdem naaX11^-continensiquafi non licuerit eundem 8t laudare & uituperare pro tempore.Et liber hexametro uerfu uirg1 nitaris di nuptia^ contra fe diflercntium<^uerfum eunomium Libri duo.De fpiritu fando Uber unus» Contra mlianum imperatorem Liber unus.Secutus eft autem polenonu dicendi charaderetuiuotp fe epi-fcopum in loco fuo ordinans ruri uitam monachi exercuit.Deceflit^ ante hoc di ferme trienium lub theo dofio principe.
lodorus Tharfenfis eos du antiochi^ eet pfbytertmagis claruit,Extant eius In apoftolu cometa rii,*&: multa alia ad eufebii magis emifleni charaderem ptinentia.Cuius cum fenfum fecurus fit? eloquetiam imitari non potuit ,ppter ignorantiam ixculariu Irarum,
Vnomius arrianx partis Cizycenus eps in aperta hxreieos lusprupens blaffemiaiut qd ille te ennrifte publice fateref ufm hodie umere dfdn cappadociaiSd multa contra ecclefiam feribere,
gunr,iucpu _	R-i(vi,nr-	 o,	MvOnus.
dit multa cpufculaide quibus ad nos aliqua peruenerunr.Hic u% hodie a nonnullis gnoto^ bafilidis uel marciide quibus hiteneus fcripfitihaErefeos accufatuKdefendentibus aliis no ita eu
Attonorm^pulndx hifpanixdaMe CTudimsiSi in metrico opere ueteribus coparandusczfuse & tpfe treuens cu Prifcilliano Foeliciffimo luhano Enchrotia eiufdem faflionis audi«lb -
YbemnusXtKmfcnpfirpfo fufpitioe qua cu pnTcilIiano accufabaf hsrefeosapoW»™:™^ mcnticopQfno^ fermone,poftea poit fuo^ caedem t^dio uidus exilio ™utaU1\^oCCpUhuit ta fanda fcnptUla canis reuerfus ad uomitu fuu.filn deuota' xpo uirgine ^^mdiciu fubtra/ Mmbrofms Mediolanefis eps ufe^ in pfente diem fcribitiDe quo qa fupeftm^lUdiC hamme in alterutra parte aut adulatio in me rephendatunaut ueritas. , ^uPrPnn tMdarus
ftrum tranftulit,	Irorum
Mbrofius Alexandrinus auditor Didymi fcripfit aduerfum Apollinarem uommen mui ^ uerfuum de dogmatibus,ut ad me nuper quodam narranteperlatum eit.cvmcn ww qui uf^ hodie fupereft»
Aximus philofophns naras alcxadnaKcoflatindpoli cps ordinatos efh& pulfus Ifignc de fide adueiv fus arrianos fcripfit librd:quem Mediolani gratiano prindpi dedit.
Regorius Emifenus eps frater bafilii:ante paucos annos mihi &gregorio nazianzeno contra euno tnium legit librosiq 8t multa alia fcnpfifle St fcribere dicitur.
Oannes Antiochense ecclefise pfbyter:eufebii emifeni diodori^. fedator multa componere dicitur de quibus penperifenes tantum legi.
Elafius Gefarea: palseftinx poft eunomiu epifcopus acurati limati^ fermonis fertur quaedam fcriz bereifed cselare.
Heotimus Cythiemo^ epifcopus in morem dialogorum 8t ueteris eloquentiae breues commenta/ riofq; tradatus edidit. Audio eum 8t alia fcribere.	n r, , , r- *
Exter Patiai de quo fupra dixi filius clarus ad faeculum St chtilti fidei deditus: Fertur ad me omni/ modam hiftoriam texuifle;quam necdum legi.	.	n
Mphilotius hiconii epifcopus nuper mihi librum legit de fpiritu fancto q> deus eLi:S^ adorandus quocp St omnipotens fit..	, .. r vr
Ophronius uir apprime eruditus laudes Bcthleem adhuc puer St nuper de fubueriione idoli fe/ rapis infigne librum compofuit.De uirginitate quoq; ad euftochium Et uitam hilarionis mona chi opufcula mea in graecum eleganti fermone tranftulit.Pfalterium quo^ Et prophetas quos nos de hebrseo in latinum uertunus.
kronymus pfbyter patre Eufebio natusiOppido ftridonis:qd a gotthis euerfum dalmatiae quo dam panonise^ confinium fuit uft^ in pfentem diem idefi anum Theodofii prmcipis.xiiii. h$c fcripfi.Vitam Pauli monachi.Epiftolai^ ad diucrfos Libru unum.Ad Heliodoijd exhortatoria. Altercatoem Luciferiani.8<: Orrhodoxi:chronicon oimodse hifion^.In Hieremiam St in Eze/ chiele homelias.xxviii.quas de greco in latinum uerti.De Seraphin 5; Ofanna . De frugi St luxuriofo filio. De tribus quaeftionibus legis ueteris.Homchas In Canticum citico^ duas. Aduerfus Heluidium de uirgi^ nitare maris poetua.Ad Eutfochiu de uirginitate feruanda.Ad Marcellam Libru unu: Confolatoriam dc morte filise ad Paulam.ln epiftola pauli ad galathas comemario^ Libros tres.ln epiftola ad Titu Librum unu In epiftola ad philxmonc Librum unu.ln ecclefiaften comtntarios quxftionu hebraicarum.ln Gene^ fi Librum unu.De locis Librum unu:De fpiritu fandto didymi quem in latinu trafiuli Libru unum Jn Lu cam homelias.xxxix.In pfalmos ufep ad.xvi.tradatus fex.Captiui monachi uita St beati Hilarionis. Nouu teitamemu grxeae fidei reddidi.Vetus iuxta hebraica tranftuli. Epiftola^ aut ad Paula St Euftochiu quia quotidie feributur incertus eft numerus.Scripfi praeterea In Michaeaexplanatjonu Libros duos.ln Sopho/ miam Libru unum.ln Naum Librum unu.ln Abacuch Libros duos.ln Agg$u Libru unum. Multacp alia de opere ,pphetali:quae nunc habeo in manibus:& necdu expleta funt« Aduerfum iouinianu Libros duos* Et ad Pammachiu appologeticu St epitaphium.
Eufebii Hieronymi explicit liber uirorum illufiritmi»	_	,
Incipit uiro^d illufinu poft hicronymu Gcnadius quoda pfbyter MaEliefis foclicitenEt pno capitula, lacobu^ lulius. Pauimus. Vireliius. Macrob.usprefbyter. Hdiodoms pfbyter, Pacho mius monachus. Theodorus. Orefiefis monachus. Macharius monachus. icuagnus mona« chus. Theodorus alius monachus. Prudentius, Audentius eps. Comodianus. raultmus p fbyter. Ruffinus pfDyter. Ticonius; Seuerus pfbyter. Antiochus eps. Sen^^^PKOpto. Niceas epifcopus. Olympmseps. Baciarius prclby ter. Sabaciuseps. llaac. Vrnnus. Ma chanus Heliodorus alius epifcopas. loacnes epifcopus. Paulus eps. Heluidus. ineophi. Ius epifcopus. Eufebius. Vigilantius pftyter. Simplicianuseps. Vigiliusep5- "VSuitinus eps. Orfius pfbyter. Maumus eps. Petronius eps. Pelagiushaercfiarches. .Innocetius eps.
Cadeftius. lulianuseps. Lucanus pfbyter. Auitus prefbyter. ^“'Cefcrehe, ^‘,US pfbyter. Euagnus alter. Vigilius alter diaconus. Atticus eps. Neftor taeharchcs. Caele/ Ihnuseps. Theodorus eps. Fattidiuseps. Cyrilluseps. Timotheus eps. Leponus prefby/ ter. Viflotinus rhetor. Caffianus pfbyter. Philippus prefbytei. Euchenns eps. Vincenus eps. Syagrius.Ifaac prefbyter. Siluanus prefbyter Hilarius eps.. Pauimus. Hilarius eps. Leoeps. Mocmus prefbyter. Timotheus hleafiarches. Afckpiuseps. Petruscps. Paulus eps. Pailoreps. ViiSorcps. Vi<aorinuseps. Mufous pfbyref:	Vmcetius alius prcfiaytr.
Cyrus monachus. Samuel. Claudunus bib cer. Profp«-. Fauttmus eps. Seruusde.eps Vifloi alius. Theodoruseps. Genadiuseps, Theodorus pibyter. loannes prefbyter.
Acobus cognometo BpiensN^zibenenobilis modo duitatis c^unusex nume rofubmaximianopfecutoreconfe(To«:8ieoyqul'nmcenafynodoarnana Euer “tc homoufion oppofitoe danarunt.Hunt ui$z beatus Hieronymus i libro	uemt
magnasi mrtutu hoiem nommism catalogo fcnpmragc cur non pofuent facile excufa/ bitunneonfideremus ipfos tres uel quatuor fyros quos pofuit interptatos in graecu rele SiiTe traflatum. Vnde conftat eum illo rpe ignoraffe fyrato Imgoa vKHimas.Et ideog necdu in alia uerfutelt lingua nefeiffe fcriptorc.cophendit aut omne opus fuu in.,x.E tahtoos.dem De fide cotra oes hxrefcsiDe charitatc generaluDe ieiunio;De oroneiDe diledioe erga j>ximu fpali. De refur
re&ioneiDe uita pofl mortem;De humilitateiDe pnlarDc fatiffadlione:De uirginitateiDe fcnfu aia?:De cucifionc:De azimi bcnedidtoc pro quo in efaia legitur.No extcrmiatur botrus:De xpo quod jilius dei fi: cofubftantialis pfisrDe cafticate aduerfus gentes;De conitrudtione tabernaculi.'De gentiu	s
De regno perfa^;De gfecurioe xpiano^ compofuit xpo	minoris	quidem	grxco^ curioliratis
maioris fiduci$;qa diuina^ fcnprura^ audtorirare coftrudtum coprimit ora eopt q prxfumptuoia iu tioe de aduetu anrixpi uel domini nfi inaniter philofophatur.Moritur hic uir coftantii temponbus a m ta pceptum patris eius Coftantini itra muros Nizibenis fepelitunob cuftodiam uidelicet ciuitatis	^
dum fidem coftantini euenit.Nam poft anos fgreftus iulianus nizibeiuel glorix fepulti inuidesiueltldcl!: ftatinircuius ob id donum pfequebaf mflit efferri de ciuitate fandti corporis reliqas.Sv poft paucos rnen confulendx.r.p.iouianus impator qui iuliano fuccefterat tradidit barbaris ciuitatemiquse uftp hodie pe ferum ditioni cum finibus fuis fubiedta feruit, . .	,	»	jpnt
Vlius ro.urbis eps fcripfit ad dionyfiu qucda De icarnatoe domini epiftola una:qu$ ili° Q® tpe utilis uifa eft aduerfum eos q ita duas p icarnatoem afffrebat in xpo perfonas ficut naturas* nuc autem pnitiofa pbatur.Fomentum enim eft eutichyanx & timothianx impietatis» Aulunas pfbyter difcipulus beati Effrem diaconi hd acris ualde igenii & in diuis dodus fcrip^ risifed uiuete magiftro clarus in dodoribus ecclefiafticis fuit:&: maxie ex tpis declamator. P°lt illius aut obitu amore primatus 8C nois feparas fe ab ecclefia fcripfit contraria fidei multa.Hu^ obiturus beatus Effrem aftanti dixifle fertur. Vide Pauluna ne te mittas cogitationibus. Sed ci* te ad paijd comphendifle putaueris domini crede nec itellexifIe;Prxfenferas.n,iHu ex ftudiis uel fermoibu5 eius noua iueftigare:& imenfium itelledu tenere.unde eum frequeter bardefanem nouellu uocat.
Itellius Afer donatiano^; fchifma defendens fcripfit de eo q> odio fint mundo dei ferui: in gu° fi tacuiffet de noftro uelut pfecuto^ noftro^ egregiam dodrinam cdiderat.Scripfit aduerluu*. gentes.Et aduerfum nos uelut traditores i pfecutoe diuina^ fcriptura^:Et ad regula eccle»al cam ptinetia multa diileruit.Claruit fub conftante filio cdftantini principis.	•
Acrobius pfbyter ut 6C ipfe ex feripto optati cognoui donatiano^ poftea in urbe roma	e$
tus epifeopus fuit Scripfit cu adhuc in ecclefia dei pfbyter eftetiEt ad confeflbres & ad librum ideft moralis qdem.fed ualde neceflarix dodrinx;& peipue ad cuftodiendam eat aptiftlmis ualde fententiis ordinatum.Claruit inter noftros primu africx 6t inter fuos; id^ natianos montenfesipoftea ratione. _	^
Eliodorus pfbyter fcripfit hbru unu de naturis rc^i exordialiu.In quo oftedit unu ec Erl jC nec qcq coxuu deoinec mali codjtore deu:fed ita bono^d oium crcatorc;ut materia q ad ma uerfa eft poft iuenta malitia ad oes re fada.Nec qcq materialia abfq? deo credif aut fuifte all^P5
re^d creatorem
pter deuiq pfentia fua cum uident mutadam natura pmonuit de poena, Achomlusnionachus uir ta in doccdo q i figna faciedo apoftolira gvz di fundator $gypti ccS-; nobioiy fcriDrit rceulam umq; generi monacho^ apraiqua angelo didlatepceptrat: Ec fcriplil ad colireas DDofiturx fu$ epiitolasun qbus alphabetu myfticis tedu faens uelut humanx con
fionis qux menfe augufto agifiut in unu ppofiti congregaretunEpiftoIam una & ad fratres q foras mon^
forium	^	ppofiturx fupradidti abbatis Pachomihfcripfit ad alia monaft^
ria ferinturage fantiay epiftolas fetmone digeltas.ln qbus tamen frequenter meminit ntig1' . & inOirutoris Pachomii:K dodrinae eius acute ponit cxemplaiqua ut doceret angelos admin ftmnreedidicerat fimul & hortabaf pmanedum in ^polito cordis & ftudii &' redire in enn^ diam:& itnitat] eos q poft abbatis obitum difceflione fada a coetu femetipfos abfeiderant unitatis. 5°
RefiefismoMchus1 ambope pa*omii& Theodori collega uir in feripturisad
Corxrxf,^.^ i i <	M.^irnm	fale.tOtlUtt^	monaftirx HiirinlmcT»	rr.ftrudtu.6^	t)
dutaxat neceffitate iuenief expQfimft^uice teftameti #pe die obitus fra®^ ° cfefiioni Acharius monachus ille azypll0S uirtutibus clarus unam tatum ad iun ° cux co fux fcripfit epiftolamiin qua docet illum plede pofic deo feruiretq conditoem ^	^	^	^aC
gnofeens ad omnes femetipfum fclinauent laboresiluctando arqp aduerfum	uey
uita fuaue eft auxilium imploran^o:a natura^cm quo<p pememens puritatem
lut naturae debitum munus optimu.	.	^	littentura	inf^
Vagrius monachus fupradidti Macharii familiaris difcipulus diuina & bum	tion£;m yaCir,
gnis:cuius etiam libro qui attitulatur uita patrum uelut continentimmi u“ Dal um Scripfit multa monachorum neceflariaie quibus ifta funt aduerfum 0nf	r^ntum
oLlipnt 1—«««vuacnorum ncceuaua.v	md	iuni	auucnui*»--vrantum fcr!
fuggeftionesiquas aut primus aduertitiaut inter primos didicic;c(fto 0. lanc	fcrI/
pturarum teftimoniis oppofuit hbros: ad fimilitudinem uidelicet domini: quitent^. - c 5tia fe habe*1 pturarum teftimoniis obuiauitJta ut unaquxq? uel diaboli uel uitiat^ natura: fuggetuon
tcftimonium.quod tame opus eadem fimplicitate:qua in gra^cu inueni:iufllis in latinu traffoli. compofuic c<: Anachoreus fimpliciter uiuentibus libru centu fnia^ p capitula digeftu;& eruditis ac (ludiofis quinqua ginta fnia^:quem ego in latinu primus feci.Nam fupiore olim tranilatumrcja uitiatu & p tepus confufum uiduparti reinterptandoipartim emendando audtores ueritatem reftituuCompofuit de Ccenobiotis ac Sy nodotis dodrina aptam uitx cois:&: ad uirginem deo facrata libellu competerem rcligioni:& fex edidit: & paucas fententiolas ualde obfcuras:& ut ipfe in his ait folis monacho^ cordibus cognofcibiles:quas ego fi' militer latinis dedi. Vixit longa cerate fignis 8C uirtutibus pollens»
Heodorus Antiochiae ecclefice pfby ter uir fnia cautus & ligua difertusifcripfit aduerfum Apol> linariitas 31 Anom$os de incarnatoe domini libros.xv.ad.xv.uerfus cotinetes.In qbus rdnepu^ rifTima & ceftimoniis feriptura^ oftcdit dominu iefum ficut plenitudine deitatis:ita plenitudiV ne humanitatis habuifle.docet &: homine duabus tatu fubftatiis conftare ahS.St corpeifenfuq; & fpum no altera efie fubftatia:fed officia alx igenita:qbus infpiranqbus ronabilis eft:qbus fenfibile facit corpus.xiiii.aut huius opis librospprie de icreata & fola icorporea ad oia qux oium fandtee trinitatis:5d de creatura^ rone differens pio fenfu cu audoritate fandta^ feriptura^ explicuit.xv»uolumine totum operis fui corpus;ciuitatis etiam patru traditionibus confirmauit 3i communiuit.
Rudentius uir fecularis litteraturae eruditus compofuit Trochxu de toto ueteri 31 nouo tefta' mento pfonis excerptis:comentatus eft 3C in more graecoije Hexamero de mudi fabrica ufq; ad conditoem primi hoi's:&: puaricatoem eius:c5pofuit & libellos quos graeca appellatione praetv tulauit Apotheofisipficho machiaia martigenia ideft de diuinitateide compugnantia animi: de origine peccato^.fecit 8t in laude martyr fub aliquo^: nominibus inuitatoriu ad martyriu librum unu: 3c ad hymno^: alte^ffpeciali tamen itentione aduerfum Symmachu idolatriam defendentem;ex quo^ dv ledtione agnofeitur Palatinis fimul fuifie.
Vdentius eps Hifpanus fcnpfit aduerfus Manich^os &: Sabelliaos &: Aririanos maxime quoq; intenoe fpali tame cotra Photiniachos:q nuc bonofiaci uocanf libru que ptitulauit de fide ad' uerfum hcereticos.in quo offendit antiqtatcffilii dei coxternalem patri fuifle.Nec initiu deita' tis tunc a deo patre acceperit cu a Mana uirgine homo deo fabricante coceptus & natus efh Ommodianus iter feculares Iras legit occafione accepta fidei.fadtus itaq^ xpianus;& uolens ali' qd ff udio^: fuo^: munus offerre xpo (ux falutis audtodifcripfit mediocri fermone qfi uerfum aduerfu paganosiEt qa patru nfo^: attigerat iras magis illos^ deftruere potuitiq norfra firmaf» Vnde 3L de diuinis pmiffioibus aduerfum illos uili fatis St craffo ut ita dixerim fenfu differuit: illis ff uporemobis defpatione incutiens.Tertullianu &t Lactantiu St Papiam audtores fecutus moralem fa^ ne dodtrinam St maxime uoluntarice paupertatis amore optime pfecutus incalcauit.
Auftinus pfbyter fcripfit ad pfona Fradtilce regince aduerfum Arrianos St Macedonianos libros feptemihis cos maxime fcripturai^ teftimoniis arguens 31 conuinccnsiqbus illi prauo fenfu utu tur ad blaffemia.Scripfit & Libru quem Valentiniano Theodofio St Arcadio imperatoribus p defenfione fuoi% cum Marcellino quodam pfoytcro obtulit.Ex quo oltcditur lucifenanos fciP matico confenfiffeiqa Hilarium pictauienfcm:& Damafum urbis rom^epos culpatiquafi male confulue' rint ecclefiae:quod puaricatores epi fc in comunionem St faccrdotiu pacis recuperanda gra recepiflcnnqd Luciferianis ita difplicuit recipere eposiqui in Arimincnfi concilio arrianis communicauerantiut nouatia' nos apoffatas poenitentes.
buitSafilii fcilfi:et /efis capadocia c^ifiregodi naziazem cloquetiffimi hois: Claementis im libros. En fphii r^.faricnfis oalceffinx ecclefiaftica hiffpna.bcxti fmasiEua
- romanico§nitlonumlibros.Eufebiiccefariertfispal2efl:in$wx.v-^ ,	-	i	—
grii fnias.Pamphili martyris aduerfum mathematicosiHo^ oium pmiffis quxcuq f logus latinis legunf a Ruffino iterptata funt:Qu$ aut fine plogo ab alio traflatas q prologum facere noluit.Ungeris aut non oia qa St Hieronymus tranftulit aliquanta qux fuo nloeo difcernutur.Propno autem labore imo gfa dei & dono expofuit idem Ruffinus fymbolum:ut in eius comparatoealii expofuffe credantur differuit:& be nedidtoem lacob lup pfiarchas triplici ideft hiftorico morali St myfac0 fenfu.xnplit epittolas ad timore dei hortatorias multasiin quas plene nitet illx:quas ad Proba dedit:Hiftori$ etia]P ecclefiafticx quam ab eufebio feriptam St ab ifto diximus iterptatam addidit x ^.xi.libruiSed & obtrectatori opufculo^ fuoru «fpondit duobus uolumimbusiarguens St conuicens fe dei ituitu St ecckiix utilitate auxiliante domio in genium agitauiffeallum uero xmulatois ffimulo icitatum ad obloqum ftilum uertiffe.
Iconius natus Afer in diuis litteris eruditus iuxta hiftona fumcieter 6: in ixcularibus non igna/ rus fuit:in ecclefiafticis quocp hiftoriis ftudiofusifcripfitde bell°ln teUimonio libros &: expofi' tides diuerfaR' caufa^;m qbus ob fuoR/ defenfionem antiquo^ meminit fynoduze qbus oibus agnofeitur donatianx partis fuiffe:ad iueftigandam St lueniedam itelligentiam fcnptura^ no. uem quafi uolumia coclufit.Expofuit St apocalypfim ioanis injtegroinihil i ea carnalem fed totu itelligcs ipmtalciln qUa eXp0fitoe diu angelicam ronem corpus dixit effe:mille anno^ quo<$ regni in terra mfto^ poft refurrectionem futuri fufpitoem tulit.Necn duas in carne mortuo^ refurredoes futuras.Vnam iufto ium:aliam iniuftoRdffed unam St tunc femel oium in qua furgut abortmi etiam deformatune quid huma/ ni generis deformatum St aiatum fubftatia interca offendit diftidtoem fane dua^ rcfunccuonum. Ita facit
ut prima quam iuftoifc apocalypfim dicit credamus modo in hiftoris cremento:ubi iufiificati per fi morticinis peccato^ fuo^ per baptifmu ad uitx $tern$ ftipendium fufciramur.Secundam uero gen ter omnis hominum carnis» Floruit hic secate qua ante memoratus Ruffinus; theodofio & nlius eius gnantibus.
Huerus pfbyter cognomento Sulpicius Aqtanicse ^uincix uir genere 6C littera nobilis: 5^ pa^P tatis acq; humilitatis amore confpicuusicarus etiam fandto^ uiro^s Martini turinenlis epi , pi & Paulini nolenfisifcripfit non contencnda opufcula.Nam epiitolas ad amorem dei & co ptum mudi exhortatorias fcripfit forori fux multas qux & notse funt»Scripfit & ad iupra v, Paulinu nolanu duas: Et ad alios alias;Sed qa in aliqbus etia familiaris necefiitas inferta eft:non diger » Compofuit S<^	fcripfit & ad multo^:,pfed:u ut iam beati Martini moachi 5^ epi figni5 ^ P ra/
digiis ac uirtutibus illultris uiri & confolationem pofthumiani & galli fed mediante iudice de conUl^x/ tione monachoijd orientalium 5C ipfius Martini habitam in dialogi fpem duabus in fconcilionibus eo Y hendit;in quagd prios: refert fuo tempore apud alexandriam lynodo epo^d decretum origenem: caLir s a fapientibus pro bonis legendu:8£ ais capientibus pro malis reputandum. Hic i fenedtute fua a peliag^ deceptus;8d agnofcens loquacitatis culpa filentiu uf($ ad morte tenuitiut peccatum quod loquendo xerat tacendo penitus emendaret.	,
Ntiochus epifcopus fcripfit aduerfum auaritiam unu ad longum uolume:& in curatione q faluatore illuminatus eft homeliam compofuit compudtione timoris dei & humilitate plen ' Moritur archadii uno tempore.	-	.
Euerianus Cauellefis eccleflx eps in diuinis fcripturis eruditus:^ in homeliis declamator adm* rabilis fuit.unde & frequenter ab epo loane Archadio impatore ad faciendu fermonc Conu3 tinopcli euocabaf.Legi eius expofitioem i epidola ad galathas, Et de baptifmo Et theophan^ folenitate libellum gratiffimu; Morif iuniore Theodofio fuo in baptifmo imperare.	^ -
Jceas roman$ ciuitatis eps copofuit fimplici &. nitido fermone fex copetentes ad baptifmalltr dlionis libellosan qbus.Primus cotinet qualiter fe debeant agere c6petcntcs:q ad baptifp3*.Sr tiam cupiunt pucnne.Secudus de gentilitatis erroribus, in quo dicit fuo penecpe melch,dl^e quendam patrcfamilias a liberalitate & gadariu rufticu ob fortitudinem. Tertius liber unies maieftatis.Quartus aduerfum genealogia. Quitus de fymbolo. Sextus de agni pafchalis uidt13, dit ad lapfam uirginem libellum oibus laudibus emendationis ingentem,	_	_	uz
Lympius natioe Hifpanus eps fcripfit Libru fidei aduerfum eos q natura & noarbitriu in C0P la'm uocant oftendcs no creatioe fed inobedientia infertu naturce malum.	r
Aciarius uir phllofophis nudus SC expeditus uacare deo difponcs etia pegrinatoem pro con. , uanda integritate elegitiedidifie df grxea opufculaifed & ego ex illis unu tantu de fide Libru 1^ ei.in quo fatiffacit pontifici urbis aduerfum querulos & infamatores pegrinationisifu^ indica* (e non timore hoi'um;fed dei caufa pegrinationem fufccpifle.-ut exiens de terra fua & cognatidc
fua ha:res	rogatus	a	qda	catta	&	xpo	dicata	uirgine	fcdm nome copofuit
Libru de fide aduerfu Martione^ Valctinu eius audtorc: & aduerfum Eunomiu & eius magi - a  fi rone feripturasi & teftimoniisiunu effe deitatis Drinrinm:i6mcK &
homo aDDaruentifed ueram habuerit carne:p qua manducando:bibendo:laflando:plorando:paticndo tiendo-relir^cndo uerus ^>batus fit homo.His.n.Martion & Valentinus cotrarii extiterunt:afierctes o deitatis DnVinia' xpm uenifle in fantafia, Aetio uero & Eunomio difcipulo oftendit pfem no dua^ c naturaRlS: diuinitatipariliu:fed unius efTentix;& alte^ ex altero ideft ex patre filiuialteM alteri co^rernu c°i crudelitati Aetius & Eunomius contradicut.
^ Saac Icribit de fida trinitate una fubfritia: ^ de icarnatoe domini Libru obfcurifl*im$ diipura tionis &iuoluti fermdisicdfirmas una deitate tres efle pfonas:ut tame fit i fingulis TPrlU 3 ^ qd no habeat alius:Patre.f.hoc hre^pnu q ipe ftne origine origo fit alio^:Filiu hoc hr^ppri, ,	9? genitus genitori no fit pofterionSpum landu hoc hfe^priu q, nec fatius nec gemtus.^
fit ex altero De icarnatioe uero ita feribit ut manetibus i ea duabus naturis una credaf fihi 'X ^' RrJnus monachus fcripfit aduerfum eos q rebaptizandos hxreticos decernut:doces	|
mu nec deo dignu rebaptizari illos in noie fimpl,citer xpi uel in noie pris 5C fij» prauo fenfu baptizenf. fed poft fandx trinitatis & xpi fimplice confefilone fuf&cere ad ia,u manus impoRtionis catholici facerdotis.	hram; qu 0 ]abo
Achanus alius monachus fcripfit in urbe romana aduerfum mathematicos D 4 re orientalium qu$ funt folatia fcriptura&*	.	- fcripturis inftru/
Ehodorus alius Antiochenae pfbyter edidit De uirginitate egregium1 fan(^ " dtum uolumen,	f	^ge
Oannes Hieroro!ymita^ e5s fcnpfit in obtredatores ftudii fui libruman quo ouendit nis ingenium non fidem fecutum,	* «	.	_	neccau*
Aulus eps fcripfit de pnia libelluiin quo dat legem poenitentibustita debere dolere pr F ne fupra meniura triftm^ in menfuram defperationis mergantur.
Eluidius Abfentii difcipulus Symmachi imitator fcripfit religionis qucdam (ludiofe domio fe> cundu fciam Libru necg fermone nec$ rone nitidu:cums opis ita fandla^; fcriptura^ fcnfus ad fuam puerfitate fledtere conatus eft:ut ea^ teftimoniis afTerere uoluerit fandam Maria poti na tiuitatcm domini q uirgo peperinlofeph fponfo fuo iudam:^ eius confortio filios fufcepitfe: q fratres domini appellati funnCuius prauitatem arguens Hieronymus libro fecundo documentis feriprura tum aduerfus eum edidit*
Heophilus Alexadrinx duitatis eps fcripfit aduerfum origene unu 8d grade uolumena quo oia pene eius delida & ipm pariter clamatiac fimul doces no a me eu primu fed ab antiqs partibus & maxime Heradas fuifle;& a pfbyterio eiedu;& de ecclefia pulfumiSe de duitate fugatu; fed aduerfum Antrophormitas hxreticos q dicut deu humana figura & mebris cotfare difputatioe logitTima cofutas:&: de diuia^t fcripturaRt tetfimoniis argues & couincens eostoftendit deu icorporcu iux^ ta patru fidem crededumeqj ullis mebroRd liniametis orno copofitu:ob id nihil ei in creaturis fimile p fub ftantia nec cuiq icorruptibilitatem aut icorpabilitatem fux dcditfe natur$:fcd effe oes intelleduales natu^ ras corpeas:oes mutabilestut ille folus corruptibilitati & mutabilitati no fubiaceatiq folus habet imortahv tate pafchale ct recurfu qd magnu apud nycea lynodos poft nonaginta Si qnq$ anos agi m tpe &C die & luna icdm fuu iuenerattadditus qbufda ipfius feftiuitatis ronibus & expofitoibus Theodofio pricipi obtulit* Le gi & tres de fide Libros fub noie eius titulatosifed qa lingua iconfonans eft non ualde credidi,^ Vfebius fcripfit de crucis domini myfterio;S<: apoftoloijd peipueep petii coftatia uirtute adepta, Igilantius natione Gallus bifpanx Barcilonefis parochia: ecclefia tenuit,Scripfit & ipe zelo quv dem religiois aliqua fedudtus humana laude:&: pfumes fupra uires fuasihomo ligua politus: nq fenfu feriptura^d exercitatusiExpofuit prauo igenio fecudam danielis uifione; Et alia locutus e friuolatq in catalogo haeretico^ neceflario exponentur,
Implicianus eps multis epiftolis hortatus eft Auguflinu adhuc pfbyte^ agitare ingenium: & ex pofitioni feriptura^ uacaretut etiam nouus quodam Orofius origenis eps uideref 6c muf tas ad eius pfonam fcripruraije qftiones abfoluit.Ert: cius epifl:ola^>pofitionum:in qua interroga do didturus docet dodtrinam,
Igilius eps fcripfit ad quendam fimplicianum in laudem martyriu libellum & epiftolam conti» nentem gefta fui temporis apud barbaros martyi^,
Vguftinus Afer hipponx regio oppido epsmir eruditione diufa & humana orbi clarus:fide ite» germita purus;fcnpfit quata nec iueniri poflunt;Quis ergo gloricf oia fe illius haberefaot quis tanto ftudio legat quatum ille fcripfit?Edidit iam fenex quod iuuenis coeperat De trinitate Li> bros,xvun qbus ut fcripmraaiUntrodudtus in cubiculum regisdecoratus ucftc multifaria fapia dei exhibuit ecdefiam fine maculaiaut ruga: Aut aliquod eiufmodi.De icarnationc quoq; dci idonea edidit pietatem,De refurrectione mortuo^: etiam fimili cucurrit finc$ritate;licet minus capacibus dubita tione de abortiuis eiecerincatholicus permanfit,
,Vvwj^,.1w«.,^.,01w^,lYioreicggentiu;uuaiiratesregionu;initia	—	-........
fanguie dedicata.Hic e Orofius q ab Auguftiop difceda ai$ rone ad Hieronymu mifius redics reliqas bti Stephani primi martyris tuc nup inuetas primus itulit occideti.Claruit extremo pene Honorii tpe, _
Aximus Taurienfis ecclefia: eps uir in diuis feripturis fatis itentus:&: ad docenda ex tpe pla&em
funicies:compofuit Ad laude apoftc *	°	^	.	- . , funerale oinm»*,---------------
fmi gfa Libruedidit;De auaritiaiDe hofpitalitate-De defedtu lun$;De demofymsdJe eo quod fcnptu eft in efaia caupones tui mifcent uino aquam:De pamone domini:De ieiunio feruoi* dei generali: De ieiunio fpali quadragefimx:Et quod no fit in eo iocanduiDe iuda traditore:De cruce domini; De fepulchro eius: De refurredtione ipfius:De accufato & iudicato domio aoud pilatuzDe calendis lanuariis homelia;De nata ^domini homelia:Et de theophania;Et de pafchaiEt de pctccofte mulras:De hoitibus carnalibus non ti» medis;De gfa poft cibu deo agenda:Depnia niniuitaRd Et multas alias eius homelias dediuerfis habitas
kgiiq nec retineo,Moritur Honorio &Theodoftoiumore regnantibus.
Etronius Bononicfis eps uir fana$ uit$ &C monacho^ ftudJ,s ab adolefcentia exercitatus ferv pfifteputaf uitas patru $gypti monacho^:quam uelut Ipemcam ac norma cofemoms iux mo nachi ampledtutur.Legi fub eius noie ordiatdem epi/one humilitate plenu tradtamm, quod ,. .. r lingua elegatior oftendit no ipfius eflcifed qdam dicut patris eius petronii eloquentiflimi & eru diti m fecularibus Iris uiri:&: credcdu.Nam pfedum ptorii fe fuifle i ipfo tradatu defignatiMoritur Theo dofio & Placido Valentiniano regnantibus,	. r. r.	rr	•	j	•	•
Elagius ha:refiarches ante q ^deref hxreticus fcripfit ftudiofis tres neceflanos.De fide trini ta» tis Libros Et pro adtu cduerfatione euloga^ ex diuinis feripturis Libru unu capitulo^ indiciis
in modum Cypriani martyris pfignatuiPoft hsreticus publicatus efl::fcripfit hxrefi fua: fauentia,
Nnocctius urbis romae eps fcripfit decretu occidetaliu & orictaliu ecclefia^ aduerfum PeiaDi nos datumiqd poft fuccelfor eius zofimus papa larius,pmulgauit,	^	-
Aeleftius ante q pelagio concurreret in uno adolefcens fcripfit ad parentes fuos de m„onal]eJL cpiftolam in modu libelli in oibus deum defiderantibus necefrariam morale fiqdem i eis dic nihil uitii pollmodum ,pditi fed totu ad uirtutis icitamentu tenuit,	, f.
Vlianns eps campanus uir acer in negociou diuinis feripturis dodtusigraeca 8t latina ligua tc ialticusiPrius ergo q ipietati pelagiu fe apiret clarus i docfcoribus ecclefix fuinpoftea uero fim pelagii defendefjnifus fcripfit ad auguftinu impugnatorc illius Libros,iiii,8d ite^ ^1^I:0^,V1n Eli 8£ Liber akercatiois amba^: partiu defendentiu.Hic iulianus elemofynis tepore famis cea ^ guflile indigetibus oibus fuis progatus multos miferatois fpecie nobiliupcipue^ religiofo^ eliciens
refifu^fociauit.Morif Valentiniano &Conftantio filio impantibus,
Vcianus pfbyter fandus uir cui reuelauit deus temporibus honorii & theodofii auguftini loc fepulchri;&: reliqua^ corporis fandi ftephai martyris primi;fcripfit ipfam reuelatione ad oiutb ecclelia^ perfonam grxeo fermone,	^	^	x
Vitus pfbyter homo hifpanus genereiante relata luciani pfDyteri feripturam tranPulit in latinu fermonc;& adieda epiftola fua p Orofiu pfbyte^ occidentalibus dedit,
Aulinus Nolce campanix eps compofuit uerfu breui fed multa;& adcelfum quenda epitaphi1 uice confolatoriu hbellu fup n; -rte chriftiani 3C baptizati infantis fpe chriftiana unitu; Et ad £ uerum plurcs epiftolas; Ad theodofium impatorem ante epatum ,pfa panegyricu fup uidoria rK rannopd eo maxime q? fide & ofone plus q armis uiceriuFecit 8d facramcto^: Et hymno^ i fororem quo^ epiilolas multas de contcptu mudi dedit;& de diuerfis caufis difputationes diuerfas trada' tus edidit.Prscipuus tamc oium opufculo^ eius e liber de pnia d laude oium martyr generali, Claruic tpibus honorii & ualentiniani no folu obferuatoe 6C faditate uirsifed & pnia aduerfum dsmones, , Vrropius pfbyter fcripfit ad duas forores ancillas xpi qus ob deuotionem pudicitis & am^0 religionis exhsredats funt ad paretes epiftolas in modu libello^: confolatorias eleganti 5^ fermone duas non folu rone fed etiam 6t teftimoniis feriptura^ munitas,	r,
Vagrius alter fcripfit altercatoem fitnonis iudsi theophili xpiani qus pene oibus nota e » Igilius diaconus copofuit ex traditoe patru monacho^ regula q in coenobio ad pfedtu fratr in couentu legiftbrcui aut &: apto fermone totius moacho^; regula:q in coenobio adpfe&u * tru in couentu legifibreui aut & apto fermone totius moalhcsepfefTionis i fe tenete difcipl1.11 / Tticus Coftantinopolitanus eps fcripfit ad reginas archadii impatoris filias De fide 8i Virgi*11' tate Libru ualde e^regiumun quo pueniemus neftorianu dogma impugnat.
Eftor hsrefiarches cu m Antiochena ecclefiam pfbyter ifignis ex tpe declamator haberef:copo fuit infinitos traflatus diuerfa^ u^OTEaetoN, In qbus lam fubtili neqtia infudit poftea^dit^ ipietatis uenena ou^ moralis iterdu occultabat fuadela.Poftq uero eloquetia & abftinentia cd/ mmdant™	ecdefe Pontificatui donatus aptum fe ecclefis hoftem que diu
calabat offendes feripnt libru qaafi de icarnatione dominUx.&ai.dimna tcriptura teftimomis praue fen
/ieieinnus uio» luin* r „rriAtic prr\pr^dedirtcdfirmasdmhnc	^^pnnhus	per
contrariusifinulis etiam xiftus fuccefibr csleftini pro eade re;& ad ipm neftorem & ad orientis eps aduerfum nmrc eius occidentalia fnias dixerit.
■,	1	t	Heodorus	ancyranus	gallatix	eps	fcripfit aduerfus neftore adhuc ephefi pofitus librmfed argu
tionis & cofutatidis dialedtica qdem arte ordinatu;fed audoritate fanda fcnptura^ detextum» toultis.n.aftertionibus ufus eft ante q feripturay teftimonia poneretur.	>1,lirate
Aftidius britamoi* eps fcripfit ad Fatalem quedam de uita xpiana Libru;Et alium de uiduitam feruanda fana & deo digna doctrina,	^	mrofuir
Yrillus Alexadrin$ ecclefi^ eps ed^it uaria^ u^oteo-e^h tradatustHomelias etia c° ^ de plurimas;qu$ declamandu a gr^cix epis memoria comedantur;Pr$terea bbrl e comp0fi fynagogx defeftu-de fide aduerfum h$reticos;& peculiari itentioe aduerfus neft°r tus Q attitulaf jn quo 0ia neftoris occulta pandunto pdira cdfitenf.	.	f.^
Imotheus eps copofuit libru de natiuitate domini ledm qua credit in theopbat»	* m & c0
Epormus adhuc monachus poft pfbyter pfumens de puritate uitae quam arbi o-ailicanis natu ,ppno no dei fe adiutorio obtinume credebat pelagium dogma c^PeJfn.> libellum:*'0 doctoribus admonitus;& in africap auguftinu emendatus;fcripfir emedatio - ,. fcnferat quo fatifiacit de errore:& eras agit de emedationeifimul 8C 9 de incarnatione P corngesicatholica fniam tulittdicens manetibus in xpo duabus naturis una reddi filii dei pi	*	i J0
Ictorinus rhetor MalTilicnfis ad filii Sucthcn perfonam commentatus elt m gen	«*	P	, fed
hbri ufq^ ad obitum abrahx patriarcha in uerfu edidit libros xpiano qdem o: p	lcUl0
utpote litteratura homo occupatus 6C nullius magifterio in diuinis feripturis cx
ris ponderis fnia figurauic.Moric Theodofio 51 Valentiniano regnantibus.
Aflianus natus ferta conftantinopoli' a ioannc magno epo diaconus ordinatus apud MafTilium pfbytcr condidit duo monafteria.i.uiro^: & mulie^ quae ufcg hodie exrant:Scrip(it experientia magiftrante librato fermone:6d ut aptius dicam fenfu uerba iueniens:5<: adtioe linguam moucs res oium monacho^ .pfeifione neceffarias.i.De habitu:&: De canonica ofone; At^ pfalmom modo q in monafteriis aegypti die nodtu(p tenetur Libros,iiii.lnftitutionum Libru.i.De origine Sc qualita te ac remediis.viii.principalium uitio^ Libros.viii.fingulos.f.de fingulis uitiis libros expediens:Digcillt et confolationes cum patribus segypti habitans:hoc cd De deftinatione monachi ac de fide: De diferetione; De tribus ad feruiendum deo uocantibus.De pugna carnis aduerfum fpiritum:& fpus aduerfum carnem. De natura oium uiro^De nece fanSo^.De nobilitate animse.De principahbus.De qualitate ronis.De iu gitate ofonis.De pfedtis.De caftitate.De predide dei.De fcientia fpiritali.De diurnis chrifmatibus.De ami cicia.De diffiniendo uel non diffiniendo.De tribus antiqs generibus monachoi^:& quarto nuper exorto. De fadione pniae,De remiflionx qumquagefimac.De nodurnis illufionibus. De eo quod dicit apoftolus. Non enim quod uolo facio bonumifed quod nolo malum hoc ago.De mortificatione. Et ad extremu ro* gatus a lenoe archidiacono & poftea urbis rcm$ epo fcripfit aduerfus Ncftorem de icarnatoe domini Libros feptem:Et in his fcnbedi apud Maffiliam 5C uiucdi finem fecit Theodo.SC Valeti .regnantibus,
Hilippus pfbyter optimus auditor Hieronymi comentatus eft in lob: Edidit fermone fimplici libru.Legi eius & familiares epiftolas & ualde falfas & maxime ad pauptatis & dolo^ tolleratia exhortatoriaszMorif Martio & Acuto regnatibus.
Vcherius Lugdunenfis ecclefix eps fcripfit ad ualerianum^pinquu de contemptu mudi cularis philofophix epiftolam unam fcholaftico & ronabili fermone: Differuit etiam ad pfona filio^d Saroni & Veraniipoftea eps obfcura^iScd 5t Caffiani qdam opufcula lato tenfa fermone anguffo reuolucs uerbi tramite i uno coegit uolumie qdam ecclcfiamcis ftudiis ncceflaria, Mo ritur Valentiniano 6C Martiano regnantibus.
Incentius natoe Gallus apud monafteriu lormefi ifula: pfbyter uir in feripturis fandis dodus: & notitia: ecclefiafhcoi^ dogmatum fufficienter iftrudus^ompofuitad euertenda h^reticord collegia nitido 8<: aperto fermone ualidilTimadifpuratoemiquamabfconronomiefuo attitula uit peregrinum aduerfum hatreticos:Cuius operis qa fecudi libri maxima i fchedulis parte qua a qbufdam furatam pdidit recapitulatio eius paucis fermombus fenfu primo compegit;& in uno libro edi ditiMoritur Theodofio 8C Valentiniano regnantibus,
Yagrius fcripfit de fide aduerfum pfumptuofa hceretico^ uocabula:^ ad deftrueda in imutan-da fand$ trinitatis noiaamutare funt dicetium patrem no debere pfem dicime in pfis nomine filius confonenfed igenitum 5C infedum ac folitariu nucupandummt quicquid extra illo pfona fit extra illo fit & naturatoftendens & pfem qdem poffe dici ingenitum & fcnpturam non dixe rmex fe genuiffe in perfona filium non fecifTe;& ex fe ptuliUe in pfona fpum fandum n5 genuiffe ne<p fe-cilIe,Sub huius lyagrii nomie feptem de fide & regulis fidei libros pritulatos inuenincd quia lingua uaria-tui non nominis eius credidi effe.	e	i	-	-
Saac pfbyter antiochcn^eecclefix fcripfit fyro fermone logo tempore 51 multa:pcipua tame cura aduerfum Ncftorianos &! Eutychinanos ruimam etiam anticchia: elego carmine plaxinquo auditores ibuens fono quo Ephre diaconus nicomediae lapfuiMoritur Leone Maioriano regnantibus.
Aluiantis Maffiliefis p(byter & diuia humanalfatura fflruflusiSi ut abfqi iuidia loqf eporu ma gifter fcripfit fcholaftico di apto fermone multaiex qbus ifta lcgi.Dc uirginitatis bono ad Marcellum pfbyterum Libros tres:Aduerfum auaritiam Libros.iin.De pfentiiudicio Libros^, Et pro eorum merito fatiffadionis ad Salonium epm Librum unu: Et expofitioms extrerti^pdr-tis ecclefialles ad Claudiu epm Vienenfem Libru unuiEpifiola^ Libru unu;& in more grxcoy de princi pio genefis ufep ad coditoem hols compofuit uerfum quafi examero Libru unu.Homciias epifeopis fadas multasiSacrametOifc uero quatis nec recordor.Viuit uto hodie in fenedute bona.
Aulinus compofuit tradatus de uitio quadragefimx.e quibus ego legi duos.Ue die domico pa
fchae De obedientia.Depm'a.De neophytis °
llarius Arelatefiseps uir fcis feripturis dodus:pauptatis amator:&: erga inopu puifione non fo' lum meriti pietate fed 6i cotpis fui labore follicitus.Nam pro reficicdis paupibus etiam ruftica-tionem cotra uires fuas homo genere clarus 8i loge aliter educatus exercuit;Sed nec in fpiritali-r	bus neglexit.Nam di in docedo gfam habuit:5^ abfcp pf°n^ acceptione in oibus caihgatu iget
fit.Ingenio uero imortali aliqua di fi parua edidit qnx eruditae ai'$ & ndeli lingua idicio funt:in qbus pr$-dpuo & muito^ utilitatem neceffario ope uitam fandi Honorati decelioris fui copofuit:Mont V alen tiniano&Martiano impatoribus.	,	-	-ru	,
Eo urbis romx eps fcripfit ad Flauianu cofiatinopohtanx ecclefis epm Eurychc pfbytc^ qui tuc ambitione epatus noua in ecclefia moliebat inducere epittolamnn qua admonet eum;ut fi cdfitercf errore di polliceref emedatoem recipet eu,Si aut pfilteret inccepto cu lua hxrefi dana . r...» Ietur fimili docet in ipa epiftola di diuis tefiimoniis dominu iefum xpm ficut paternaediuinita tis filiu.Ita ue^ humana naturae effe hoiem crededum:ideft cx carne uirginis carne traxme.od no de cado
I ii
corpus exhibuifTetificut 8t Eutyches afTerebat.Moritur Leone St Maioriano imPc^ator^S'i;a Ocimus Mefopotamenus antiochix pfbyrer fcripfit aduerfum Eutyche egregiu librum: oc fcribere dicitur quse necdu legi,	. .
Imochcus extindto alexadrinus Proterio epo tumultuate adhuc pla2be:aut uoluitaul Pa- p Q/ fe ab uno epo in locu occifi epi fieri:& ne cotra lege fadus merito abiiceref a gra pl$bis q r.... teriu exofum habuerat oes qbus ille comunicauerat Neftorianos <pnuciauit:&: maculam co tix temeritate abluenda pfumens fcripfit ad Leone iperatore libellum ualde fuaforiuique uo fenfu prauu tettimoniis in tatum roborare conatus eft ut ad decipiedum impatorem &	e!-j	inlv
ftituenda pene Leone urbis remae epm & chalcidoncfem fynodu ac totos occidentales epos illo^: a culo Nedorianos ofl:ederet:Sed fauente deo a chalcidonefe cocilio holtis ecclefix coargutus dt con u uiuere adhuc in exilio iam haerefiarches dicif 8t habetur.Nuc ipm libellu cognofccdi gfa 5t rogatus
tribus in latinu tranfi:uli:& cauedum ptitulaui. ,	.	ad'
Sclepius afer mauigans in territorio uicini grandis cps Icnplit aduerfum Arrianos:& moao d uerfum donatiftas fcribere df ;in docendo aut ex tpe grandi opinione celebratur,	„	« x
Etrus ediffenx ecclefix pfbyter declamator infignes uaria^: caufape traflatus & in more Epnru diaconi pfalmos metro compofuit,	^
Aulus pfbyter natoe ut ex didtis eius cognoui panonias fcripfit De uirgitate feruanda:5^ coter ' ptu mudi acuta iftitutoe uel modum corruptionu mediocri fermone:Sed diuinos condidit f10 Libros.ii.ad pfonam cuiufdam nobilis & xpo deditam uirgis conftantiam:in qbus meminit ^ uiniani hxretici 8t uoluptatu ac libidinu pdicatoriszcui in tantu continentis 5 calhe uit^ i^1 tutio contraria fueranut iter luxuriofas epulas aia erudtaret,	,
Aftor eps copofuit libellu in modu lymboli paruu tota pene ecclefiadicam crudelitate p fnian' cotra mentem quo iter exteras diflcnfionmquas ptermifias aucto^ uocabulis anathematis^ Prifcillianus cum ipfo audtore danar,	.	-
Idtor Cartenx mauritanix ciuitatis eps fcripfit aduerfum Arrianos Libru.i.Et de pnia Libr In quo & regulam uiucdQ>cenitentibus Bafilium quendam fup mortem filii cofolatariu li fpe refurrectionis pfe&a inftrudtione munitum.Homelias etiam copofuit multas:qux a bus falutis ^prix follicitis in libris digefta feruari cognoui,	. oS
Idtorianus^ Oftellani maretaex oppidi eps fcripfit aduerfus ecclefix inimicos iudxos Arri dCalios hxreticos.Cdpofuitetia facramcto^egregiu uolume,	.3
Vfxus Maflilienfis ecclefix pfbyter uir in diuis feripturis dodtus & in ca^«i fenfibus fubtiiuu1 exercitatoe limitatusiligua quocp fcholafticus hortatus fandti uenerii epi cxcerpfit ex factis lCr pturis Icdtionem totius ani feftiuis aptas diebus;refponforia etiam pfalmo^ capitula tempor/ , ledhonibns marnentia:qd opus tam neceffariu ad ledrores in ecclefia pbarur ut expetitu;^ ioI/. ticitudine tollat^ mora-ulxbicB igerat fciamtcelebritati decoreiSed 8C ad pfonam fandi Euitafii epi fuccef fnric	• l, - j	facrametoR^	egregiu no paruu uolume p mebra qdem opportunitate ofb
f ? I6' CO?^mDfaCLtecantat,onum diferetuife^d publicandi deo& coteftand, neteotoe^uslSiditatisfuicofentaneuiquooperegramffimifenfus&caftigataeloquentiaagnouimus ui-rum,HomeliaS etiam df declamafleiquas & haberi fidelibus uins cognounied ego no legi,Moritur Lecne
& Martiano regnantibus^ Ga]lus;in diuis frapturis exercitatusiliguam habens ufu loquedi &
inre ledde politam comcntatus in pfalmis:cuius operis Jegi aliqua fanda hoi dei canati me au r DmiCrcns fimili fi dominus uitam &: uires daret fe i toto pfalterio eodcftudio laboratu^» Yrnccrpnere Alexandrinus:arte medicusiex philofopho monachusmir dicedi peritus fcripfit a uerfn?ne(lorem elegater & fortiter:modo aut dum in illo minus iuenitur:&: fyllogifmis ^ d rcrmmrls audoritate Timathianu dogma fouere coeperit.Deni^ ambiguus etiam fuis m P dit aium:&: cofenfu chalcidonenfis decretnnec acqfccndum putat filium dei duabus poft mcar
Amuef]EdilTbnx ecclefix pfby ter aduerlns ecclefix inimicos Syro fermone coftruered^^^ Pua tame itentoe contra Neftorianos & Eutychianos & Timothianos nouellos:Ifate fan fos hxreticos-unde &. frequeter in triformebeftiam ecclefiaftica femel fnia cum aud	uiiainC
cta^ fcriptUrao, fumati^ fueritioftcdens Neftorianis deu in hoiem no pu^	^	^
natum,Eutychianis uera humani generis carne a deoaiiumptam:^ no de cxlo exhibita n5bftantja;& ho^ flantia f carne icefiiffe formatu,Timothianis ita uerbu carne fadmut manete uerbo i f^annnantinopoJi;ut mine in fua natura:focietate no imixtione una filn dei reddidifie pfonam,Viuit adhuc L m-diuturnam Initio colati Anthemii impern:& feripta eius & eiTe eu in carnecog , •
rum fide ufg; ad obitu Valetiniani auguui:&: captiuitate urbis ro^x a uc ge fadaiLegi di libru aduerfus opufcula fuppfTo nomie CafTiani.-q ecclefia dei.
infamat nociua.Re.n.nera Caffiani &: Profpcri de gfa dei & libero arbitrio fnfae in aliqbus fibi inneniunf c6trari$:Epi(tolx quo^ pap$ Leonis aduerfum Eutychen de uera xpi icarnatione ad diuerfos datx & ab ip o didatx creduntur,
Auftinus ex abbate Lorincfis monailerii apud regnu gallis eps uir in diufs fcripturis fatis ircn> tus extra ronem fymboli occafione acceptam copofuit Libru de fpu fandou quo oftendit eum mxta fide patru & cofubftatiale & co^rernale effe ph & filio ac plenitudine trinitatis ;Ob id eri am edidit quocp opus cgregiu de gfa deiiqua faluamur In quo ope docet gfam dei femp & iuita re:& pcedere & iuuare uoliitatem nfam*.& qcqd ipfa libertas arbitrii pro labore pie mercedis acqfierit: no cfle^priu merituefed gf$ donu.Legi eius & aduerfum Arrianos & Macedonianos paruu hbellu.in quo cf-fentialem pdicat trinitatem:Et alium aduefus eos q dicunt efle in creaturis aliquid icorporeu.in quo & di^ uinis teftimoniis patru cofirmat fentetiis nihil creaedu icorporeu pter deum.Eft eius epiftila i modu libcl li ad diaconu gr$cu noie editaiq a fide catholica difcedens ad Nefioriana abiit impietatem Jn qua epiftola admonet eum credere fanda maria uirgine no pu^ hoiem genuiffe:q poflea fufeipet diuinitateifed deu ue tum & hoiem ue^Sunt eius & aha fcripta:qux qa necdum legi noiare noluiiuiua tamc uoce egregius do^ dor credif & pbatur.Scripfit poftea &: ad Fcelicem pfedu ptorio & patricia: dignitatis ui^ filiu magni cofulis ia religiofu epiltola ad timore dei hortatoria cduenictem pfonas pleno aio pniam agere difponedi.
Eruas dei eps fcripfit aduejfum eos q dicut xpm in hac uita degente no uidifTe carneis fuis ocu Iis pfem fed poft refurredtoem ex mortuis &: afcenfione in caelis cu tranflatus efl: m gloriam dei pjfis pfedus.f.ei dantis & remuneratoem martyriian qua feriptura oftendit & difputatione fa^ ne fandta^ feriptura^ teftimoniis dominu iefum ab ipfo eius coceptum p fpum fandu fadtu 8d parta ex uirgie;quo deus uerus i homie uerohpe quocp homo deus fadus natus eft femp carnis fax oculis & pater eu uidifle p fpum fanduiergo p fpalem & unitam dei & homis focietarem,
Idorinus natoe Aq tanicus calculator fcrupula iuitatus a fco Hilario urbis rom^e epo copofuit pafchale curfum idagatoc cautiftima poft quatuor priores:q c6pofuerut:Hyppolitu;Eufebium: Theophilu & Profpe^;&' ptendit anoyd ferie ufq; ad annu qngentefimu triccfimufecudum. Ita ut qngentefimo tricefimotertio anno reincipiat pafchalis folenitas eode menfe & die eadeqs Iu-axqux primo paflidis ac refurredionis domicce anno fada eft,
Heodorus Cypriae ciuitatis eps(a Cyro.n.rege perfa^ codita feruat hodie apud fyria nomen au doris)fcripfifle df multaiad mea notitia tame ifta funt q uenerunt.De icarnatoe domi aduerfu Eutychen pfbyte^ & Diofco^ alexadrix epm;q humana in xpo carne fuifie negati feripta for* tia;p quae cofirmat & rone SC teftimoiis feriptura^ ita illu uera materna fubftatise carne huifle: qua ex mre uirgie fupfitificut & uera deitate qua aeterna naicibilitate deo pie gignete ipe nafccndo accepit ex hiftoriae ecclefiafticae libristquos imitatus Eufebiu Cxfarienfem coftripfit a fine libro^: Eufebii ufeg ad fuu tepus,i.a uiccnalibus coftantini uf($ ad impium leonis feniorisifub quo & mortuus eft.
Ennadius Coftantinopolitanae ecclefise eps uir ligua nitidus & igenio:ac etiam diues ex ledioe antiquo^: fuinut Danielem^pheta ex integro ad uerbu comentams exponeret, Homelias etia multas cdpofuit.Morif feniore Leone impium tenente.
Heodorus in Cade fyria: pfbyter multa cdfcripfitifed ad me liber eius uenitiquem de cofonatia diuia: feriptura copofuit,i.ueteris & noui teftameti aduerfus antiquos haereticos ppter dfam p cepto^duel cerimonia^d.Aliu ucteris teftameti ded dixerunnaliu noui.in quo oftendit difpcnfa tiois fuifte unius eiufdcm dei audoris utriufcp fcriptuiut alia p moyfem antiqs lex daref in facri ficiopi cerimoniis & iudicioi^ aiaduerfioibus, Alia his p xpi pfentiam in facris my ftehis reprominionibus nec diuerfaxrediderut aut uno fpintu & uno audore didata:cu illa quafi modo fcdm Iram obfemaref :oc adere eade ipfa fecundu fpiritum itelledum uiuificent.Morif feriptor regnate Zenonev
Oannes Antiochiae parochiae ex gramatico pfbyter fcripfit aduerfum eos q i una tatum fubftan tia adoradum afferunt xpmmec acqefcut duas in xpo cofitendas naturas:docens fecundum re* uelatoem feriptura^ unam in illo dei & hois efle plonammo unam carnis & uerbi natufa.& im pugnat ahquas^Cyrilli alexadnx epi fnias icaute ab illo aduerfum Neftorcmiplatas:qu$ nuc fo> mentu funt;5d robur addut Timothianis.Viuere adhuc df •&: ex tpe declamare.
Beati Hieronymi pfbyteri ad Defideriu:quem ad loca fca uifenda # mutuu afpedum inuitattSd qda de opufculis fuis:& maxie de Libro uiro^ illuftrm eloqtunquod ipfilibro fubdidimus.
Edo fermone dignatois tuceiquc mihi nd opinati tua beniuolena tnbuitigauifns qdem fum te ftimonio honefti 6£ eloquentiEmi uiri.Sed in memet reuerfus latis dolui me idignu tantis lau* dibus atep pconio opprimi potius q leuari.Scis.n.dogma noftm humilitatis tenere uexillu: & p ima gradientes ad fuma nos fcandere.Q uoms igitur c§° uel ^um:ut eruditee uods merear teftimoniu;ut mihi ab eo palma eloquentis deferauinq fcribendo difertimme deterruit ne feriberem!'Ve* tutame audiendu efbut charitas quae no qusrit qux fua funtifed qux ^ximiireddat falutatidis officiaiquo mam locum implere no ualet pceptoris gratulor tibi & fanda: atep uenerabili forori tax Serenills:quae de calcatisfluaibus fsculi ad xpi tranqlla puenit.qq hoc munus uaticinio in te pdeftinatu fit.Legimus enim fandum quo(£ damelem appellatum defiderium uicum amicum deitquia myfteria eius fcif defiderauit. itacp q, uenerabilis Paula me eft depeatamt facerem:fponte facio.hortorcp uos & pcor per domini charita* tem.ut nobis ueftros tribuatis afpedusi&C per occationem fandoij£ loco^ tato nos didetis munere, Certe
1 iit
fi con fortia noftra difplicuerint adorafle ubi fteterunt pedes domini:pars fidei efi::8^ quafi recentia tis & crucis ac paflionis uidiife ueftigia.Opufculo^ meo^ qtiafi plurima uolauemt de nidulo luo: ^	^
rario editionis honore uulgata funtmihil mifiine eadem forfitan mittere qux habebas. ria libuerit mutuarimel a fandta Marcella;qu$ manet in Auctinoiuel a Loth temporis noUn Uonion ro fandliflimo accipe poteris,Ego aut operies pfentiam tuamiaut totum tibi dabo cum affueris t aut n aliquae impedierit difficultatesiquaecu^ pceperis libens mittam.Scripfi librum de illuftribus uins an«t_ ftolis uf^ ad noftram $tatcm:imitatus Tranqllum grxcuq; Apollonium:^ poif catalogu plurimo^ * quoq; in calce uoluminis quafi abortiuum & minimu oium chnftiano^ pofuimbi mihi necelie iuic "5 ad,xim,annu Thcodofii impatoris & pricipis qux fcripferimibremter anotare: Que libru cu a lupraaic fumpferis:qcqd de iudice minus habueris paulati feribi faciam fi uolucris,	t	y
Beati Hieronymi pfbyteri ad Dcfideriu de peipuis ecclefialticis feriptoribus 5^ eo^» commentariis, u
finguloR^ effert ingenia;inlinuans in quo quifeg defecerit,	.	t	^
Is nunc acriter mi frater Deiideri ;ut tibi quafi de lumianbus qux toto firmamento mundi fuhentipauca de feriptoribustq nobis multa de obfcuntatibusiquae ^Dpter carnalem mente ite ligentiam impediunad fpledorem cofiderationis fpiriralcm^ferrc potuerunt;manifeifiEme cam.Sed uereor Sufannze helchiae filix ne in me fnia iniquo iudicio pfbytero^ impleat dicem tis: An^uftiae mihi undic^ funt;Et mihi fimilitet funt anguIte,Si.n,uoIuero alique ex his rephedere:aduer farios atq; inimicitias mihi undiq; concitabo.Si aut nolueromunq qu$ potfulafli inuenies.Sed unius ta^ tum uolutatem condenareiq multOB^ conftlia tranfire ucl delpicere melius efie uidef:qa unufquifi^ cc^ feripturis fandtis diligenter laudari meruerit:fed oes leniter leuiterq; cu amore tangam, ut utruq? pacillC impleam, Auguffinus cps uolans p montiu cacuminaiquafi aqla:8; ea qua: in radicibus montiu fiat'.n , confideransimulca cxlopi ipatia terraruq? fitus:& aqua^: circulumiclaro fermoe ^nunciat.Qui.n.in lign frudtuofum afeendere uultipaulatim ad fuperna:5^ maiora carpere poma fedinat. Ramos autem Pxirn° ' paruulis relinquit.Nos aut qui paruuli fumusiinfirmi^arq; mmoreSifi iferiora cogrcgare ualuerimus:n bifeum bene agif. Hilarius eps romano^ iucifer.i.lucerna ecclefia^ & peiofus lapistad quem nlSr r,ta uix afccndut, pulchro fermoe:aureo^ ore uniuerfa loqtur.Etfi.n.aliqua fecus uiam cecidiffe Potu nS.n/ men ab eo in feripturis meflis exorta eft magna, Origenes Adamantius alciora atq; maiora cog^3 priu^ igenium ferre non fufficiens:almd aliud^ fubnedit:&:cum h^ec nimio metis ardore cogita,ic • libus maioribus carricabat fe;& cum fic icedere non poffet:ruina magna illuc deuolumsett: ut ruina ^ pareret dodhinas p aliquas fedudtoes incptasimultofq; de uia recfta 1 aliam uiam perduxit:# uenenU?i.>!Ua quafi tinulis uocibus fyrenaruq; canticis plures necare potuir.Melior oibus in bonis.peior in malis. Aliq, uero per eum fecus uiam feminata funr.Multi tamen aliquos cius peflimos difcipulos multa uenenofa *u eius nomine edidiffe teftantur, Eufebius c^farienfis clauis feripturarum cuttofq; noui teftamctiimult1.
tria funt 6dari*au$3hnr in oneribus eius teftantur;& nos p omnia eius ueftigiaiquae iterare potuiffeti nug reDDerimus	Hehodoms Ifbyter domu ampliffima' per modicu foramen refpiciens-.tentanfcp oftia con'
- B	ad	luce pdere coualuitifed quae potuit narrareifideliter narrauit. Ai»'
broiius frater nfundot nenna raptus: & aens uoluceriquadiu m pfundum ingreditunfrudum de alto ca
»ijuiuiuc cuiuuic leiiantui» ^	_	r	10,	-i-.,
maionin confcnptoibus a grrecis condenatur.Scripfit quamor canones euangelioyiSt undecim libros hi
Oorte ecclefiafticseiq nouu teftametum "^—cgcuftod,^	ht*
tria funt pclaraiquas t
repperimus, Helio
clufaidauefq; no habe
multas qones arripiensip mentis aftutiammucecp circa nucleum no confringensrmulta impoffibiha de f pturis cum fiducia loquitur.Paulino mfum efl: magiftrum fieri:# non erat ante difcipulus;# fm^um f^ «dice otiti-fiericB tentauit.ldeo eiuf cofcnptoes fcnjptore & charta no indigent. Pellagius de quo aP fideles fermn P(bAe ouo etiam & mihi grams caufa difputanoms eius uerbo^ pene in toto orbe annunc ta eft:quE c^rr?Pf12? quafi lupum de filua mirantunaureum colorem fup nigrum uenenu compon^ fontem dulcem nrimi mellis amaritudinis malitia: comucuit, louinianus l$ta facie:# corde afPcrf^nS iu dulcimmotfeiie camixto:multos potauit # contrarias fmas p odium occafionum chriftianis profere^ compofuit;& me quanq in omnibus labonofum aflidue quxftionibus infinitis afficit:# u^arM.bus in/ canus cuius uelti^um omnes orientales auftralefq; diligenter unanimiterq; in danielis hebdomad ^ ueftigantmniuerra temnor fpatia cum omni peritia mgicp fermone conftruxit:# nulla omnibu ^rtItc per eum in toto otbe unodata eff contradidio. bauonius a multis culpabilis.dura fententi uniuerfa difficillima inglrereconatuseffiquafiquicontraundasmarisnauigarenonPoreAarCn0n poto petum torrentis aqUX natare non ualet:ita cundta qux fcripfit contra feripturas fandtas °£aione faturnini rantJdeo quafi umbra fecus hominem funt,	HUanus pictauoi^ aquitanix epifeopus^. c5fedt libroS,
arelatenfis epifeopi de fynodo Bycerenfi in Phrygiam relegatus duodecim aduerfus ar^nrarj0s;prlmu uide' Et alium librum de fynodis quem gallia>: epifeopis IcnplitiEt in pfalmos tres comme rl-CTenem, ROn; licet # fecundum:# a centefimo decimo octauo ufe^ ad extremum.In quo opere imi	, - dircxic:Bt ali
nulla etiam de fuo addidit:Eft eius ad conftantium libellus quem uiuenti conltantm p ariminenfis us m conflantium quem poft mortem eius fcripfinEt liber aduerfum Valentem^, v 1	h	^
# beleutienfis fynodi hiftoriam continens:Etad pfcdum Saluftium fiue contra Diafc j 0rig£UlS norum Et myfterio^aliusiEt commentarius in Matthxum: Et tradatus inlob:^ ad diuerfos.Aiy115 ad fenfum tranftulit.Et alius elegans libellus contra Maxentium;Et nonnulla epiltol^ a
quidam fcripfifle eum Et in Canticum cantico^ifed a nobis hoc opus ignoratur.Mortuus efi: pidtauis ua» lentiniano &: ualente regnantibus.	Damafus romana: urbis cpifcopus; Elegans in uerfibus componen>-
dis ingeniu habuit.multacp & breuia metra edidit & prope odtogenarius fub theodofio principe mortuus cft. Grcgorius nazianzenus epifcopusiuir eloquentifiimusipceptor meus ex quo fcripruras cxplanante dididlAd triginta milia uerfuum omnia fua opera compofuitiex quibus illa funt De morte fratris cypria^ niiLaudes athanafiuLaudes maximi philofophi poft exilium reuerfnquem falfo nomie quida herona fub' fcripferunnqa eft 8C alius liber uituperationc emfdem maximi contincsiquafi no licuerineunde laudare & uituperare pro tepore;Et liber hexametro uerfu uirgitatis &: nuptia^:cotra fe differentium,Aduerfum Eu nomia Libri duo.Et de fpu fando Liber unus.Cotra iulianu iperatore Liber unus.Secutus eft autem Pole mionii dicendi charaderemiuocp fe epm in loco fuo ordinans ruri uita monachi fe exercuitidecefiltcp hoc ante ferme trienniu fub theodofio principe.
Beati Hieronymi pfbyten ad magnum oratorem urbis romre fatiffacientis illius quxflioni cur faecula^ rium litterarum uteretur exemplismbi imitamento pauli apoftoli & oium fere apoftolico^ tradato^ do^ cet philofophoije ac poeta^ pfertim ad cofirmatoem noftroi% dogmatu poffe deduci.
Ebefium noftru tuis monitis pfecifTe:n5 tam epiflola tua q ipfius poenitudie didicimus.Et mi> rum in modu plus correptus placuinq errans Ixferat.Certauerunt inter fe indulgentia parentis & filii pietas,dum alter pterito^ non meminit.alter in futu^ quo<^ officia pollicetur. Vnde & mutuo nobis tibiqj gaudendu eff:quia nos filium recepimus:tu difcipulu comprobaffi. Quod aut qris in calce epiflolx tuar.Cur in opufcuhs noftris fxcularium litterarum herdum ponamus exemplat & candore ecclefias ethnico^ fordibus polluamus.refponfum breuiter habeto.Nunq hoc qreresmifi te tO' tum Tullius poffideret.Si fcripturas fandas legeresifi interptes ca^iomiflb fupcilio euolueres. Quis enim nefciat 8t in moyfe:& in j)phetaR; uoluminibus;qdam affumpta de gentilium libris.Et falomonem philo' fophus Tyri 8£ nonulla ,ppofuifle:&: aliqua refpondiflef Vnde in exordio ^uerbio^ comonettut intelliga>
lo eft .fcribens ad titum Kpn lec ot6i ^6uo" ^<XI Kcc K0C6Bpia ycco- 7epE^ ccpyot ^Crctenfes femp mendacesima Ix betotuentres pigriiCuius heroici hemiftichium poftea callimachus ufurpauit.Nec mi^ fi apud latinos metrum non feruet ad uerbum expfTa tranflatio;cum homerus eadem lingua uerfus in profam uix coh$' xeat.In alia quo^ epiffola Menandri ponit fenarium <peipoua-i yapHeH XpHO" 'Tec cuiiAiat KaKai.ideff.Cor rumput enim mores bonos confabulationes peffimaeiEt apud athenienfes in martis curia difputans: aratu teftem uocat.lpfius enim genus fumustquod grsecse dicitur Idu Tdu ycp Kar y^vos ect jiEy. Et eft claufu la uerfus heroiciiac ne pa^ hoc effet dudor xpiani exercitus;&: orator inuidus:pro chrifto caufam agens: etiam infcriptionem fortuitam:arte torquet in argumentum fidei.Didicerat enim a uero dauid extorque^ re de manibus hoftiu gladiumiS^ goliae fuperbiffimi caput ^)prio mucrone trucare.Legerat in deuteroncv mio:domini uoce pceptum mulieris captiuar reddendum caput;fupercilia:omnes piIos:& ungues corporis amputandos:& fic eam habendam comugio.Quid ergo mirum fi & ego fapientiam tocularem ppter elo' quii uenuftatem:& mebrorum pulchritudinem de ancilla aten captiua ifraelitem facere cupio. & fi quicqd in ea mortuu eft idolatri$;uoluptatis:erroris libidinummel pcido;uel rado^Et nixus purifiimo corpi uer> naculos ex ea genero dommo fabaothfLabor meus in familia xpi pficir.Stuprum m alienam auget nume' rum conferuo^.Ofee accepit uxorem fornicariam Gomer filiam debelaim.i.dulcedinum;& nalcitur ei de meretrice filius ifraehqui uocatur femen dei.Efaias nouacula acuta barba &i crura radit peccantium:Et eze chiel in typo fornicantis hierufalcm tondet c$fane fuamiut quicquid in ea abfcp	™13uferaf.
Cyprianus uir eloquentia pollens:6^ tnartyrio:firmiano narrante mordetuncur aduer us	e nanum feri
bensiteftimonns ulus fitppheta^ & aporfolo&uquse ille fida & comentitia efle ^ebat,^ non potjus phi/ lofopho^ ac poeta^quo^ audoritatimr ethnicus: contraire non poterat^cri^um contra nos Celfus
atep Porphynus.priori ongenes,alteri Methodius;Eufcbius:& Apollinaris fornmmerei^	Quo'
rum origenes odo fcnpfit hbros.Methodius ufq’ ad dece milia ccedit uerfuu.bulebius dv Apolharis. xxv. &.xxx,uolumina condiderunt.Lege eos;& inuenies nos coparatione eorum impentiiiimos.& p0ft tanti te poris ociummix quafi p fomnium quod pueri didicimus recordari Julianus augultus feptem libros in expe ditione parthica aduerfum chriftum euomuit;& iuxta fabulas poeta^ fuo le enle lacerauit.Si contra hunc feribere tentauero.puto interdices mihime rabidum cane philofoph°£ff uoico^ dodrinis.i.herculis da' ua repercutiam.Quanq nazarenu noftrum;&: ut ipfe folebat dicere Galilaeuiltatim in plio fenferit: mer' ^edem lingux putidiiTims contumeliis perfofTus acceDerirJofephus antiquitatem approbans iudsici popu liiduos libros fcripfit contra Appionem alexandrinu eramaticum.6d tanta ixcularium ^>fert teftimoma.ut mihi miracuium fubeat quomodo uir hebrxus & ab infantia faens litteris eruditusteundam gra^co^ bi^ bhothecam euoluerit.Quid loquar de Philonetquem ucl alterumtuel fecundu iud$um platonem:crmci^ nunciant^Curram per fingulos.Quadratus apoftolorum difcipulus:& athenienfis pontifex ecclenae nonne adriano ptlnci • B\eu(in£hcM inuifenti librum pro noftra religione tradidit.Et tants admirationi omm fuitiut perfecutionem grauiflimam illius excellens fedaret ingenium. Ariftides philofophusmir eloquentif fimusieidem principi apologeticum pro chriftianis obtulittconrextum philofopho^ fcntentns: quem imi tatus poftea iuftinus QC ipfe philofophus;antonio pio 8L fdus dus fenatuitp librum contra gentes^tradidi •
defendens ignominiam crucis:& refurredionem chtifli tota praedicans libertate. Quid loquar de M ne fardenfi epifcopofQuid de Apollinari hierapolitanx ecclefi^e faccrdote.Dionyfiocp corinthio^ ePI po.&: Tatiano:& Bardelane St Hereneo photini martyris fuccefibre.qui origenis hxrefeon fingula^u na ex quibus philofopho^ fontibus emanarint multis uoluminibus explicarut^Pantenus Itote lecta: p lofophus ob peipuae eruditionis gloriam a Demetrio alexandriae epifeopo miflus eft in indiamiut cnr apud Bracmanas:& illius gentis philofophospdicaret.Clxmens alcxandrix ecclefiae pfbytermeo mdi omnium eruditiflimusiodo fcripfit ftromatum Libros & totide uz5d:Tu^oaEov:idclt difpofitionum ♦ alium contra gentes.Pxdagogi quocp tria uolumina.Quid in illis indodtum.immo quid non e media p lofophia eft^Hunc imitatus origenes decem fcripfit ftromateas chriftianorum :& philofophorum int^ fententias comparans:&: omnia noftrae religionis dogmata:de Platone 8t Ariftotele:Numenio: Cornu y? confirmans.Scripfit & Milciades contra gentes uolumen egrcgium.Hippolytus quocp: & Apolloniu man$ urbis fenatores ,ppria opufcula condiderunt.Extant 6d lulii Africani libri qui temporum fcriplU-ftorias:& Theodori:qui poftea Gregorius appellatus eft uin apoftolicoru figno^ at^ uirtutum:6d DioRX fii alexandrini epifeopi; Anatolii quo^ Laodicenae ecclefix facerdotismecnon pfbyterorum Pamphili^1 rii;Luciani:Malchionis:Eufebii exfarienfis epifeopi & Euftachii antiocheni:& Anathafii alexandrini»Lui bii quocn emifeniiS^ Triphyli Cyprii;& Afterii fcitopolit$:& Serapionis cofeflbris.Titi quoc^Boftrcfi ep1; fcopi:Cappadocu(p Bafilii.Gregorii Amphilochiiiqui omnes in tantum philofopho^ do&rinis ateg feucc tiis fuos refarciunt librosiut nefeias quid in illis primu admirari debeas eruditoem faeculuan fciam icrip^ rarum.Veniam ad latinos.Quid Tertulliano eruditius.quid acutius^Apologeticus eius di contra gentes U' bri cundtam faeculi concinent difciplinam.Minutius foelix caufidicus romani fori in libro cui titulus oaa' uus eft;& in altero contra mathematicos;fi tamen inferiptio non mentitur audtoremiQuid gentilium icrl ptura^: dimifit intacftumfSeptem libros aduerfus gentes Arnobius cdidit;totide(p difcipulus eius Laaan' tius;qui de ira quo^ & opificio dei duo uolumina condidinQuos fi legere uolueris dialogum ciceronis i eis^uu 'TujulovV repcries, Vidforio martyri i libris fuis licet deiit eruditioitamen no deeft eruditionis uo tas,Cyprianus idola dii non finnqua breuitate;qua hiftoria^: omnium fcietia quocg uerborum di ^ s fplendore perftrixitMlarius meo^: confcftbr tempo^» di epifcopus.xii.Quintiliani libros,& ftiloimI ^cUS eft di numeroibreuiq; libello.quem fcripfit contra diofcoijd medicu;quid in litteris poflit oftendit. lu	,
pfbyter fub conftantino hiftoriam domini faluatoris uerfibus explicauinnec pertimuit euangelii uer fub metri leges mittere.De caeteris uel mortuisiuel umentibus taceo:quopd in feriptis fuis di uires man ftx funt;& uoluntas.Nec ftatim parua opinione fallaris contra gentes hoc efle licitum.in aliis difputatio bus diffimulandum.Q uia omnes pene omnium libri exceptis his:qui cum epicuro litteras non didicerun eruditionis doarin$5ileniffimi funt.Quanq ego illud magis reanquod didtanti uemt in mentem: no m ignorare qd femper a dodis uiris ufurpatum ethfed per te mihi ^pom ab alio qu^ftione: q forfitan ^pteE amorem hiftoriam Salurtu Calphurnius cognometo lanarius fitXTm qusfo ut fuadeas ne uefcentium den' tibus edentulusimideat:8C oculos caprearum talpa contemnat,Diues ut cernis ad d-fputandum mater,a, fed iam epiftolaris anguflia finienda eft.
Ren,- r t,Arh„reri ad Pamacbiu de optimo genere iterptandi.ubi primu cotra ruffmum & cx' terto obtreflarore^nudtiuq fchedas epiftote Epiphani, e gr$co tradud$ pecunia redemptas falfitatis ^ guebant oftendes no folu gentiliu fed facr$ feripturae apoftoloy fimulc$ & euangehfta^i&.lxx.interptum exemplo no uerbum de uerboifed fenfum e fenfu debere tranffern.
A„lr,c anoftolus pfente rege agrippaide criminibus refponfurus quo poflet intelligere qui audi' m, fecurus de caufe uictoriaiftatim in principio gratulatur dicens: De omnibus qmtw» arrnf^1 ,:„d„-eis o rex Agrippa: seftimo me beatumicum apud te fim hodie defendendus: qu Pr$ci>,MP nnfti cundtas qux m ludaus funt cofuemdines & qusftiones.Legerat enim illud Eia' i$:beatus qui in	loauitur audientis.^ nouerat tantum oratoris uerba proficere:quantum iudicis^/
uidentia cognoUi{r r v	g/ cao beatum me in hoc duntaxat negocio iudico;q> apud eruditas aums i
peritae lingua rerponfurus fum;quae obiicit mihimel ignorantiam uel mendacium.Si aut nefciuialie teras uere mterpretariiaut nolui.quorum alterum erronalterum crimen eft. Ac ne forfitan ac^ferut pap5 facilitate qua eunda loqUitur;&: impunitate q fibi licere omnia putat.me quoq; apud uos argu ^ epiphanium criminatus eft hanc epiftolam mifi qu^ te.& per te alios qui nos amare digna"cl; ‘ uens es doceat. Ante hoc ferme biennium mifoc ioani epifeopo fupradidtus papa Epiphamus ^eD]aria certatim m quibufdam dogmatibus;&: poftea dementer ad poenitentiam prouocans.Haruro cx5iL0 noftro uir palaeftte rapiebantur;uel ob audoris meritunr.uel ob elegantiam fcriptoris.Erat in ^. et & mirarcnf apud fuos haud ignobilis Eufebius cremonenfis qui	h$c epiftola p multo^ ora u	. ^ ^
eam p dodnna di puntate fermonis.dodi pariter di idodi.coepit a me obnixe Peterc^ s mnai:us erat.Fe^ uerterem.&: ppter mtelligedi facilitatem apertius exphcarem.Grxci enim eloqun s°uem ftrifecuS ci qd uoluit. Accito^ notario;rapti celeriterq? didtaunex latere in pagina breuiter ano	b	ea
fenfum fingula capirula cotinercPnt;s7” de^ hociut fibi foli facere oppido ^ mutuomt domi haberet exemplar;ncc facile in uulgus proderet.Res ita anno K le*	itbm	pfeU'
nec fupradidta iterpretatio de feriniis eius nouo ueftigio hierofolymam commigrauit, iNam q
do monachus ud accepta pecunia :ut perfpicue itelligi datur t uel gratuita malitia ut incaiTum corruptor nititur perfuadereicopilatis chartis eius 5^ fumptibus iudas factus ell: proditor,'deditq’ aduerfariis latrandi contra me occafioncmt inter iperitos concionentur me falfariummie uerbu non cxpreillfle de uerbo • oro honorabili dixifle charifTimum:& maligna iterpretatione qd* nefas didtu fit.
Je tranfferrerH^c 8t iftiufmodi nugx crimina mea funt.Ac primum ante q de tranflationc rcrpodeammo/ ° mtetrogare eos q malitiam prudentia uoannunde apud uos exemplar cpiftola^Quis dedit^Oua from te profertis,quod fcelere redemiftis^Quid apud homines tutu eritifi nec parietibus quide &C ferinus noftra poliumus lecreta caelare»Si ante tribunalia iudidum hoc uobis crimen fpingerenr.reos legibus fubiu^are quae etia pro utilitatibus fifei noxiis delatoribus poenas ftamunn& cu fufeipiunt proditionerdanant ,pdiro remXucrum uidelicet placcnuoluntas difplicer.Dudu Efichiu uirum confularem contra quem patriarcha
„v r cr*	 «••«iniv.ivja»	lut-vwiiw»	ivuivutetv HOtariOi Chat
tas illius inuauliet,Legimus in ueteribus hiftoriis ludi magi(trum:qui falifeorum liberos pdiderat: uinctu pueris traditu;& ad eos quos prodebat remiflum.Nec fcclerata populu romaum fufcepifle uidtoria Pyrrhu cpirotaru^gemicu i caftris ex uulnere curaretur medici fui proditione interfici nefas duxit Fabritiusrqn potius uinctu remifit ad dominum:ut fcelus nec in aduerfario coprobaret,Quod leges publicse:qd' hoftes tuenturtqd inter bella gladios fandtum eftihoc nobis Iter monachos & facerdotes chrifti Itutum fuit? Et audet quida ex eis addudto fupercilio:& cocrepatibus digitis erntiare & dicere:Quid enim fi redcmitifi foh licitauit. Fecit quod fibi profuit.Mira fceleris defefioiquafi non & latrones 8i fures;& pyratxifaciant quod libi prodelt.Cerce Anna & Cayphas feducetcs infcelice iudam fecerutiquod fibi utile exiftimabant.Volo i chartulis meis quaflibet ineptias fcribere:Comentari in fcnpturisiremordere laedentesidigerere ftomachu in locis me exercere comiinibus:& quafi limatas ad pugnandu fagittas reponere- qdm non profero co2ita> ta maledictaino cnmma funtnmo ne maledidta quidc.-qu^ aures publica nefciant.Tu corrupas feruulos * follicites clientes;&: ut in fabulis legimus auro ad Danen penerresidifllmulatoc^ qj' feceris:me falfariu uof cesfCu multo peius crimen accufando I te confitearis.*quod in me arguis, Alius te hsereticu; alius te Ifimu^ lat dogmatu peruerforeitaces ipfe:refpondere non audes.Interprete laceras;de fyllabis caluniaris: & totam defenfionem tui putasifi tacenti detrahas.Fingis I tranfferendo uel erraflciuel intermififTe me quippia. Hic totus ingenii tui cardo uerfatunhaec tua eft defenfio.Num iccirco tu non es haereticusifi ego malus inter^ pres fim?Non hoc dicoiquo te hxreticum nouerim(fciat illeiqui accufauitmouerit illejqui fcripfit) Sed qd1 (tultifiimum fit accufatum;ab aliojalium criminari:^ cofofTo undiq^ corporeide dormientis uulnere fola-tium quxrere.Hadtenus locutus fum quafi aliquid de epiftola comutauerim:& fimplex tranflatio pofiit er rorem haberemon crimen,Nunc uero cum ipfa epiftola doceat nihil mutatum efle de fenfumec res additas nec aliquod dogma cofidum:Faciunt ne intelligendotut nihil intelligat: &dum alienam Ipcritiam uolunt coarguereifuam produnt,Ego enim non folum fateonfed libera uoce profiteonme I Iterpretatione gneco rum abftp feripturis fandis ubi uerborum ordo myfterium eflino uerbum e uerbo:fed fenfum exprimere de fenfu.Habeo quoqj huius rei magiftrum Tullium qui Protagoram platonis 8i Oeconomicon Xenophontis 8d Efchinis ac Demofthenis duas contra fe orationes pulcherrimas tranflulit.Quanta in illis prx trmiferiuquanta addiderit:quanta mutauerinut proprietates alterius lingua: fuis proprietatibus explicaret non eft huius temporis dicere.Sufticit mihi ipfius tranflatoris audoritas:qui ira in prologo carundem orationum locutus eft,Putaui mihi fufeipiendum laborem utilem ftudiofisimihi quidem ipfi neceftarium.Co uertiemm ex Atticis duorum eloquentiflimoRd nobilifFimas orationesiinter feq; contrarias Efchinis& de molthenistnec conuerti ut interprestfed ut orator: fententiis iifdem & earum formis:tam figuris q uerbis:: ad noltram confuetudinem aptis.In quibus non uerbum pro uerbo necefle habui reddcrejfed genus omne uerborum uimt^ feruauuNon enim me annumerare ea ledori putaui oportereifed tanq appendere,Rurfu .n calce fermoms.Quorum ego ait orationes ficut fpero ita exprefferoiuututibus urens illorum omnibus ji.fentenmsi& earum f.gur,s:& rerum ordine uerba pcrfequcns eatenusiut ea non abhorreant a more no, ftrotquar fi e grajcis omnia conuerfa non eruntitamen ut generis eiufdem fint elaborauimus; Sed & Orati-
Terentius MenandrumiPlautus & Cedlius ueteres comicos interpretati funt.Nunquid harent in uerbis t ac non decorem magis & elegantiam in tranHatione conferuant q ueritatem iterpretatioisiHac eruditi W-
K^nArav nuncupant.Vnde & ego dodtus a talibus ante annos circiter.xx.8i fimili tunc quoq; errore dece
ptusicerte hoc mihi a uobis obiiciendum nefciens:cum Eufebii cxfoiienfe chronicon in latinum uerterc; tali inter extera ufus fum prxfatione,Difficile eft alienas lineas infequentem non alicubi excedere &:ardu-ummt qu$ m alia lingua bene dida funneundem decorem ^ tranflationem conferuent.Significatum e ali quid unius uerbi proprietatemon habeo meum qu0 id efferam:^ dum quxro implere fentenriam longo ambitu uiX breuis uix fpatia confumo. Accedunt hvperbatorum anfradus diffimilitudines cafuum: uarie rot1k1rgUrarum'1pfum poftremo fuum:& ut ita dicam uernaculum lingux genus.Si ad uerbum interpre-or,abiurde refonant,fi ob neceflitatem aliquid I ordine:uel in fermone mutauero:ab Iterpretis uidebor of ncio recelTifre.Et poft multa qux nunc profeqUi ociofum cftictia hoc addidi.Quod ficui no uidef: llgux gratiam i interpretatione nutare:Homeru ad uerbu exprimat in latinum,Plus aliquid dicarmeundem fua gua	uerbis interptetur;uidebit ridiculum;^ poetam eloquentifiimum uix loquetem. Verum ne
meorum fcriptorum parua fit audloritas:quang hoc tantum probare uoluerim me fenjper ab adolefcen i non uerba fcd fententias tranftulifle.Qualis fuper hos genere praefatiuncula fit in libro quo beati antqni uita defcribitunipfius ledlione cognofce.Ex alia inquit i aliam linguam exprefla ad uerbum tranflatio:!en^ fum operit,Et ueluti l$to gramine fata ftragulat.Dum enim cafibus & figuris feruit orauo:quod breui p terat iudicarc fermone longo ambitu circuafta uix explicar.Hoc igitur ego uitansiita beatum antonium r petente tranfpofuimt nihil defit ex fenfuicum aliquid defit ex uerbis, Alii fyllabis occupentur & litteris: t quxre fententias.Dies me deficienfi dC omniu qui ad fenfum interpretati funnteftimonia replicauero, buv ficit in prxfenti nominafle hilarium confeflbrcm:qui homelias in iob:8<; in pfalmos tradlatus plurimos i latinum urrtit e gr$co:nec afledit litterce dormienti:& putida rufticorum Iterpretatione fc torfinfed ^ua. captiuos fenfus in fuam lingua uidtoris iure tranfpofuit. Nec hoc mi^d in exteris fxculi uidelicetiaut ecc fix uiris:cu,lxx,intcrpretes:5^ euangelidx ateg apoftoli idem in facris uoluminibus fccerint.Legimus i m3 co dicentem dominum Talatacumi; ftatimqs fubicdtum efbqd' iterpretatur puella tibi dico furge, ArgUl! euangelida mendaciiiquare addiderintibi dico.cu i hebrxo tantum fit puella iurge.fed utemphaticoteron faceret:^ fenfum uocantis attp iperantis exprimeretiaddidit tibi dico.Rurfum i matthxoiredditis a ^dito re iuda triginta argenteis;^ empto ex eis agro figuli fcribitunTunc ipletu ed qd* feriptum eft per hieremi' am prophetam dicentem:& acceperunt triginta argenteos prsecium appreciari:quod appreciauerunt a f»115 ifrael;& dederunt eos in agru figuliificut condituit mihi dominus;hoc in hieremia penitus non inuenitur fed in zachariaialiis multo uerbis ac toto ordine diferepante: Vulgata quippe editio ita fe habet: Et dicam ad eos fi bonum ed coram uobis date mercedem mihiiaut renuite:& appenderunt mercedc meam trigj1^3 argenteos,Dixitcgdominusad me Pone illos in coflatorioiS: confidera fi probatum fit: ficut pbatus fuaD cis:8<: tuli,xxx,argenteos 5^ mifi eos i domo domini i conflatonoiQuantum didet ab euangelidx tediu10, nio.lxx.trandatio perfpicuum ed.Sed 8t in hebrxo cu fenfus idem fit,-uerba prxpodera funt:& pene diuer^ fa.Ec dixi inquit ad eos;fi bonum ed in oculis uedrisiafferte mercedem meam:& fi non quiefcire:^ appe^ derunt mercedem meam triginta argenteos,Et dixit dominus ad mei^iice illud ad datuanuidecorum ^ cium quod appreciatus fu ab eis:& tuli triginta argenteos & proieci eos in domo domini ad datuarium-^^ curent apodolu falfitatis quod nec cu hebraicomec cu.lxx.congruat tranflationibus:& quod his1113111 'fu errat i nomine:pro Zacharia quippe Hieremiam pofuit,Sed abfit hoc de pediflequo xpi dicere:cui cu;^vtCZ it no uerba &C fyllabas aucuparitfed fententias dogmatum ponere.Veniamus ad illud eiufdem zac^5r,f7Dro dimoniumiqd ioannes euangelida aflumit iuxta hebraica ueritatem Videbunt in quem copunxcrunv.p quo in.lxx.Kcci	^Ea9ov	dpxncravlo	quod iterpretati funt latini.Et afpicienta^
pro his quae illufemnufiue infultauerunt.Difcrcpat cuangelidx.lxx.interpretummodraq; tranilatio: r men fermonum uarictas fpiritus unitate cocordat.ln matthxo quog legimus dominu pdteantem apqlt0/ lis fugam;&: hoc ipfum zacharia tedimonio confirmante.Scripcu e ait.percutiam padorenr.& difpergctur oues.at m,lxx.& in hebrao multo aliter e.N5 enim ex perfona deidicimnut euangelitta uultifed ex ,pphe; tx deum patrem rogantis,Percute paftoremiKdifpergentur oues.lnhoc ut arbitror loco iuxta quoranda prudentiam euan^ehfta oiaculi reus elt:$ aufus fit ^phetz uerba ad dei referre perfonam. Scribit fupradi-dtus euan"elifta'ad angeU monitu tuliffe iofeph paruuluiSi matrem eius:& intrafle in aegyptuiibiqj manfif fe ufer ad obitu herodfs-ut impleref quod didtu eft a domino per prophetam dicentemiex segypto uocaui filium meu.Hoc noltri 'codices non habentlfed m ofee ppheta iuxta hebraicamfcribitur ueritatem. QS» puer ifrael eft & dilexi eumiSt ex tegypto uocaui filium meu.Pro quo in eodem loco.lxx.traftulerut: Q3'* paruulus eft ifrael:& dilexi eum;K ex aegypto uocaui filios emseNu omnino repudiandi funtiqma iftum l cum:qui ad rhrifti maxime pertinet facramentumialiter tranftulerunt.An danda potius uema; ut bo^in1 bus.iuxta iambi ffntcntiam dicentis:multa peccamus omnes:& fiquis in uerbo non peccanide perfectus uiri& poted refrenare omne corpusflllud ueroiquod in eodem euangelida fcribimn& ueniens habitam ciuitatetqa^ djc,mr nazareth:ut impleretur quod didtu ed per pr0pheras:quia nazareus uocabitur.Reip deant rogo • o, ^didiofi adhmatores omnium tradtatorummbi legermt.Difcantq: in efaia polltu^: Nam in eo loco ubi nos ledmus:atq5 trandulimusiexiet uirga de radice iede:& flos de radice eius aiCe" in hebrxo iuxta Hn^use illius idiomaiita feriptum edibxiet uirga de radice iede:&: nazareus de judice crefcet.Cur omifctUnt hoc lxx.fi non licet tranfferre uerbum pro uerbofSacrilegiu ed:uel cslademel g rafle myderium.Tmnfcamus ad cxrera.Necp enim epidolae breuitas patitur diutius i finguhs im	'
Matthaeus loquiturihoc autem totum fa^um ed;ut complcretunquod ditfum ed a domin° Fnuod tam dicentem,Eoce uire-o in utero habebit:^ paritet filium;& uocabunt nomen eius emanuc M- * trandulerunt, Ecce uirgo in utero accipiet^ panct filium & uocabitis nomen eius em3nU * legjmus i0 lumniamur:uti9 non ed idemihabebit di accipietmec uocabunt 8t uocabitis.Porro m he Dlrgucba^ fcriptum.Ecce uirgo concipiet & pariet filium:# uocabit nomen eius emanuel.Non	.nr:,	lJirgo
turinfidclitatismon iuda»! ^ jz^wn-mini nesaturiiled imrahit-innuif mfa ciuae c ^ ^ ‘ r - n,/-»
vuncipietQCparietnuuiu^ ciui	-	-	-	- inra ujr20
itatisinon iudaei qui erant dominum negaturufed uocabit inquit ip^u2eLmm s/nhiTre & & qux parict.In eodem euangelida !egimus:Herodem ad aduetum magorum fuj^	thlc^ iudx %c em'
cerdotibus congregatis feifeitatum ab eismbi chridus nafceretur Jllof9 refpodi^m	;	q
fcnptued i ppheta.Et tu Bethlee terra iudainequaq mmima es in ducibus mda.Ex t^	,s	in
regatpopulu meu ifraehHocexeplu iuulgataeditioe ficferf:Et tu bethleedomuseph ta,m	boJ.UIix
milibus iuda;de te mihi egredief duxiut fit priceps i ifrael,Quata fit iter matthaeu # feptuag
oidinifq; difcordiaimagfs hoc admiraberis fi Hebraicam uidcas:in quo ita fcriptum efl;Et tu bethleem do mus Ephrata: paruulus es in milibus iuda.Ex te mihi egredietur qui fit dominator in ifrael.Confidera gra datim quae ab euangelifta fint pofita:Et tu bethleem terra iuda.Pro terra iuda i Hebraico habet ephrata. In •Ixx.Domus ephrata.Ncquaq minima es i ducibus iuda.Quod in. 1 xx.legif:modicus es:ut fis in milibus iu
paruo & modico:egredif:dux
di deusiut confundat fortia.Porro quod fequitunq regatiuel qui pafcat populum meum ifraehaliter in pro pheta efle perfpicuum c.Hoc replico non ut euangelilfas arguam falfitatis(hoc quippe ipio^d eft;Celfi; Por phyrii;iuliani)fed ut reprehenfores meos arguam iperitiae;& ipetrem ab eis ueniamiut cocedant mihi i fim plici epiftola quod in feripturis fandis uelint nolint apoftolis coccifuri futft.Marcus difcipulus petri ita fu um ordif cuangelium.Principium euangelii iefu xpiificut feriptu eft in efaia ppheta.Ecce ego mitto ange> lum meum ante facie tuamrqui prxparabit uiam tua ante te; Vox clamantis i deferto parate uiam domini redas facite femitas eius.Hoc excplu ex duobus pphetis copofitum efl:;de Malachia uidelicet &: Efaia. Na primum quod dicitur ecce ego mitto angelu meu ante faciem tua;q pparabit uia tua ante te;in Malachia i fine feriptu eft.Sequens aut;uox clamantis i deferto & caeteraiin Efaia legimus;5^ quomo marcus Itatim in principio uoluminis fui pofuir.ficut feriptu eft i efaia,ppheta;ecce ego mitto angelum meuiqd non feribit i efaia ut diximus:fed i malachiaa nouifTimo.xii.pphetaru^Soluat hanc quxftiunculam ipenta pfumptio 6C ego erroris uenia deprecor.Idcm marcus iducit ad pharifeos faluatorc loqucntem.Nunq legiftis quid fe cent daaid:quado neceffitate habuit;5^ efuriuit ipfe;&: focii eiusiquo iugreffus c domu dei fub abiathar pd tifice;& panes propofitionis4:omedit;qbus no licebat uefci.nifi folis facerdotibus.Legamus Samuelem fiue ut in comuni titulo habetur.Regnoru librosnbiq? reperiemus no Abiathar fcriptum eetfed Abimelech po tificem:qpoftea a Docch cu canteris facerdotibus:faul iubente percuflus c.Pergamus ad apoPolum Paulu: feribit ad Corinthios,Si enim cognouiflent dominu gloria: non crucifixiPenr.fed ficuz fcriptum c.qd' ocu }us non uidit nec auris audiuiunec in cor hominis afccdinqua: preparauit deus diligetibus fe.Solent i hoc loco apocryphoru quidam deliramenta fedari:& dicere q> de apocalypfi Heliae tcPimonium fuptu fit:cum in Efaia iuxta hebraicu ira legatur.A iaeculo non audierunt nec auribus percepcrunt.Oculus non uidit de us abfo; re qux pra:paraPi expedantibus te.Hoc.lxx.multo aliter tranPulerunt.A faeculo non audiuimus: neqt oculi noPii uiderunt deum abfq; tc;&: opera tua uera:& facies expedantibus te mifcricordiam,InteUu simus unde fumptu fit tePimonium;& tamen apoPolus non uerbu exprefiit e uerboifed ntpKppdcj tihodct eundem fenfum aliis fermonibus idicauit.In epiPola ad romanos idem apoPolus paulus exemplu de efaia fumensiecce inquit ponam in fyon lapidem offenfionis:& petram fcandaliiDifcordat a tranflatioe ueteri: 6^ tamen cu hebraica ucritate cocordat.ln.lxx.enim contrarius fenfus e.non ut lapidi onenfionis occurre» retis:necR ut petree ruinx.Cum apoPolus quocp petrus hebrseisiPaulogconfcnticnsiita pofuerit; :ncredu> lis aurpm lanis ofFenfinnis netra ffandaluEx omhus uniuerfis Dcrfpicuuin clt apoftolos & cuangeliPas i
tyremin iudaica corione narrante in.lxxv.ammabus defeenditiacob i$gyptu;Cv v v ^	Fmmnr	n-*
nothi tranflati funt in Sychem;& pofiti funt in fepulchroiqd* emit abraha precio argen	pa
ttis filii lychc;hic locus in genefi multo aliter inuenif.g.f.abraham emit ab Ephton etheo hh^ hebron quadringentis dragmis argenti fpeluncam duplicem 8C agru circa eamPepehent^ meam^auxo zem fuam;atcp m eodem legimus libro poPea reuertetem de mefopotamia iacob cu uxor^^	:
pofuilTe tabernaculum ante fale urbe Sychimo^ q e in terra Canaam:5d habitaPe ibi,^ in quo habebar temm ab Emor pane lycTce^ agni^SZ ftatu.ffe ,bi aleare» mocanbM ulfaeUbra ham non emit fpccuab emor patre Syeheifed ab ephro filio feor.ncc fepultus eft m bi cnem^n Hebro qua corrupte dicif Arboch.Duodecim aute oatridrchte non funt fepulti in arboch.fed i „ycheto qui ager non eft emptus ab abrahamifed a iacob.Differo folutionem iftius quaEffiuncuteot obttettatores'mei que tant:6Z intelligant non uerba in feripturis confideranda fed fenfum.xxi.p6lml ‘“^5^ 05 ldlPfum cx“ dium ettiqd1 dominus locutus e(t in cruce.Heli heli lomanabatha'i.qund iterpreraf deus meus deus meus quare me dereliquiftifReddant rationem cur.Ixx tranflatores interpofu"u/75 Plcel?1c'dta f.nim uerterun Deus deus meus refpice mc.quare me dereliqu,iwRer„0I,debur utigfenfu du° fint addita. Audiant St a me no periclitari ecclefiaK (tatum fi celeritate diflantis aliqua uerba dimife"™^ gum eit nunc euolueretquanta.lxx.de fuo addiderinttquanta	yemPlanbus	e«kfcobe
listaftericiftp diftinaa funt.Illud enim quod legimus in efaiatbeatus 9U‘Rab“„femcn. i" fy0"- Lunx (tj cos 'nhicrufalemifolent hebraei deridere cum audierint necnon $m amos poft defciiptionem tta putauerunt htec & non fugientia.Re uera fenfus rhetoricus & declamatio Tullmna.^d qum W i mus
ad auflenticos libros in quibus hxc non fuerunt aferipta:» cxtera ^ j™llm q1336 fl -P^“r interPretatio fi
mtis hbns 0pus eftfporto quanta dimiferint: uel aderto teftes funtiu dmmusmd "oftra
a diligenti ledore tranflationi ueteri conferatur^ tamen iure.lxx.edmo obnnmt i"	^
ma eiSZante chrifti fafla aduentmue! qa ab apoltolis in qbus tame ab hebraico
aut #felitus.:& cotetiofus iterpresiqm no folu uerbatfed $ etymologia uerboy
latur 3 nobis.Quis enim ,p frumeto SiUinoSZ oleo poffit uel legere uel itelligere x	P
•nvovIdtqS nos poflumus dicere fufionc;pomationemq? & fpledentiam,Atqui non folum hebm h
ap9pa:fed 8i pro apepct ille KaK	fyllabas interpretatur & litteras dicat cr^i ei lov oupavon Kcct
THvyft'/ quod gr$ca & latina lingua omnino non recipit.Cuius rei exemplu ex noftro fermone c^PercP ^ fumus.Quanta enim apud grxcos benedicuntunqux fi ad uerbum tranfferamus in latinoinon retonant e regione;qu$ apud nos placennfi uertantur iuxta ordinemtapd illos difplicebur.Sed ut ifinita pteream oftendam tibi uir omnium nobilium chriftianiffime:^ chriftianorum nobiliflimexuiufmodi falfitansm in epiftolx tranflatione rephendantiipfius epiftolx ponam cum grxco fermone principiumtut ex uno mine itelligantur Qt extera e2.ei na ndo- ayairH "Te nulti oins £i 1<»v kAhp^v 9EpEcredci quod ego ita u tifle memini.Oportebat nos diledtiffime clericatus honore non abuti in fuperbia.Ecce inquiunt i uno ficulo quanta mendacia.Primum ayairH Tdcr diledtus ei! non diledtifiimus.Deinde oihctj^ xltimatio turmon fuperbiamon enim dixit oiAH-u.ofTnfed ot HO-et.Quoru alterum tumorem:alterum arbitriu ° * Totuqj quod {equiturxlericatus honore non abuti in fuperbiamrtuu efr.Quid agis o columen littera & noftroru tepORd Ariftarche:qui de uniuerfis feriptoribus fententiam feras^Ergo fruftra rato tempore duimus:& fxpe manu ferulx fubdixumus^Egredientes de portu Itatim impegimus.Igif quia dC erraite nu manum eft:6d confiteri errorem prudentis.tu quicunqj reprehenfor esitu me obfecro emenda prxceptor» & uerbu de uerbo exprimeiDebueras inquit dicere.Oportebat enim nos diledte non xftimationeiclerico^ ferri.Hxc e(t Plautina eloquentiaihic lepos atticusiSd mufarum ut dicuntieloquio comparandus.CdplcrU, in me tritu uulgi fermone prouerbium.Oleumpdit & impenfas qui bouem mittit ad exroma. Hxc non illius culpaxuius fub perfona alius agit Tragoediamifed Ruffini 8C Melanix magiftrorum eiusiqui illu m gna mercedemihil fcire docuerunt.Nec reprehendo in quolibet chriftiano fermonis iperinam. atq; ntin focraticum illud haberemus.Scio:^ nefcioiEt alterius fapientisiTeipfum intellige.Venerationi mihi fuit.no uerbofa rufticitasjfed fandta limplicitas.Qui in fermone imitari fe dicit apoftoIos;prius imicef u1 tutes in uita.lllorum in loquendo fimplicitate excufabit fandtimonix magnitudo:^ fyllogifmos lis.contortaq Chryfippi acumina refurgens mortuus cofutabit.Cxteru ridiculum eifiquis e nobis man^ inter Croefi opes & Sardanapali delitias;de fola mftiritate fe iadtenquafi omnes latrones &: diuerforum^^ ^ minum rei diferti fint:&: cruentos gladios philofophoru uoluminibus:& non arborum truncis occu	^
Exceffi menfura epi(tolx;fed non excefli doloris modum.Nam qui falfarius uocoriK inter mulierum ^ os & textrina dilanioncontentus fum crimen abnueremon ferre.Vnde arbitrio tua cundta permitto. gas ipfam epiftolam tam grxeam q Iatinam:& ilico intelliges accufatorum meorum uenias;5^ oppro ^ querelasiSed porro mihi fufficit amicum inftruxifTe chariffimumiSd in cellula latitantem diem tantum pedtare iudicii.Optoq; fi fieri poteft:&: fi aduerfarii finuerinticometarios potius fcripturarumiq Demd
1115 Beatf Hierony^	^	Frctda'	ifinuantis	i	fingulis	pene pfalmis i quo.lxx.interprerU
editio ab hebraira upririr/jiCroidetiac docetts quid in fingulis potius fit fcqucndum.
m J U c ^nnix & Fretelx & exteris qui nobifeu domino fcruiunt.Hieronymus.ue
Iledliffimis frambus Sunix	c5pIetus eft.In omnem terram exiuit fonus eo^: & in
re i uobis apoflolicus &	crederet	ut	barbara	getaru	lingua	Hebraicam	quxreret
fines orbis terrx u ^ cotedetibus grxeis ipfa germania fpiritus fa'dh eloquia ferutaref' tn _ tV t uerira^e &:eft^fonarum acceptor deusded in omni gente q timet deum & opera> tur iuftTciamTa0cceptus eft illi.Dudum tenendo callofa capulo manus:& digiti tradtandis fagittis aptiores ad ^ nucv mollefcunt & belli cofa pedtora reuertuntur in manfuetudinem chriftianam. Nunc ^ efaiJn^! Tm?ernimus operecompletum.Concidentgladios fuosin aratra;&lanceas fuas in falces.^ non affumetTem contra gentem gladium:* non difeent ultra pugnare.Rurfumcp f eodem Pafcetur uP^ cum agnow mrdns requiefeet cum hxdo:* uitulus * leo * thaurus pafcentur fimul:* puer paruulus cet e0s;6i l^s * urftis in comune pafcentunparuuli^ eorum erunt pariter;* leo & bos comedent P^s non ut f.mpiL“ferltatem tranfeanfed feritas dilcat fimphcitatem.Quxritis a me rem magniope^ * maioris inuidi$ In aua feribentis non ingenium:fed eruditio comprobetunut dum ipfe cupio de ris iudicaretiudkandum me omnibus prxbeam.Et in opere pfalten iuxta diltindlionem fchedulx u.	^
ubicun^ inter latines grxcofq; contentio eft:quid magis hebrxis conueniat.fjgnificem.ln quo br^ ^ lud admoneo ut fciatis aliam efle editionem quam Origencs;* cxfanenfis Eufebius.omneftp » Aljam, datoresKoivtiideftcommunemappeHant.atcRUulgatam:&aplxnfquenuncA6VKiavo5*c,fidefiteE uef Ixx.interpretum.quae ee in fexcuolicibus codicibus repentur,& a nobis in latinum fermonem fa	hierofolyk^t oZds ccclete decanta,ur.Super quare:& fandus filius^ “
quifierat.&l quia fe occafm fratris noftn Firrnt prxfbytcn dedinqui mihi epiftolam u** ls foluiroUs; bisjfcribens in commune rerpondeoiSf me magna: amicitia: libero fenote:quod	,0	lnler	e*eni'
plus debemusiSicut autem in nouo teftamentoifiquando apud latinos quaftio	m	oe'
oe tonte proficilcitihoc quaeramus in nuuJis.Vulgata aute ot comums uta ean.v	j editio
intereft inter utranq; 9 uulgata pro locis & teporibus & pro uoluntate fcripto^-ucm	P	& ;[nacU,
Ea aute quae habef in Luciano® qUa nos uertimus ipfa c:qu$ in eruditorum UMis m	f	bcbrieo$4
lata.lux.iterpretu tranflatatio refemaf.Quicquid ergo ab his difcrepatinulli dubiu en.qn iw
auctoritate difcordet.Prima de quinto pfalmo quasftio fuit.Ncq; habitabit iuxta te maIignus:pro quo ha> J o Sr3Ec° ourrapoiKHa Eiaoi -ssovHpiudnEvcyd 8L uulgata editio corinet 8C miramini ;cur ita zscrpdiKta: idelt Incolatu latinus interpres no uerterinfed pro hoc pofuerit habitationem.*q gr$ce dicifKa7diKia qd* quidem in alio pfalmo fecifle couincif.Heu mihi qa incolatus meus prolongatus eft. Et in quartodecimo plalmo rurfum pro icolatu habitationem pofuit.Domine quis habitabit i tabernaculo tuo^Etfciendu q. fi uoluerimus dicere.-domine qs fcolet tabernaculum tuumel illud de qnto.netp icolet iuxta te malignusjper det euphonia.Et dum irerpretationis pprietatem ifequimunocm decorem tranflationis amittimus.&: hac efle regulam boni irerpretistut idioma alterius lingua fax lingux exprimat pprietateiquod quidc & Tub lium in Protagoram Platonis:& in Occonomicu xenophontis;^ i Demofthenis cotra Efchinem oratione fecifle coniicimus.fid Plautu:Tercntiu:Ceciliuq; eruditiflimos uiros in gra?cis comoediis tranfferendis.Ne q> ex eo qs latina linguam anguftiflimam putenq? no poflit uerbu de uerbo tranfferretcu etiam graeci plx> raq? noflra per circuitus tranfferant;& uerba hebraica no interpretationis fidcifed lingux fu^prietatibus nitantur exprimere.De eodem pfalmo dirige i confpedtu tuo uiam meam pro quo habetur i gr^co Kale, uguvov EVOTridvcrdu 7h vo2lov -o-ou quod ncc,lxx,habct nec Aquila:nec Symmachusmec Theodotion.fed fola Luciani cditio.Denicg 8i I hebrseo fcriptu repperi ofer laphanii darchachi quod ocs uoce fimili rranffu Ierunt.Dirige in confpedtu tuo uiam tuaifcdm illud quod i oratione dominica dicif,Pater nofter qui es in cslis fandtificetur nomen tuummo quod nobis orantibus fandtificef:quod per fe fandtum eft; fed quo pe> tamusmt quod per naturam fui fandtu elhfandtificef I nobis.Ergo 8i nunc ^>pheta poftulatmt uia domini qua: per fc rcdta eft;etia fibi redta fiat.De fcxto pfalmo.Erubefcat SC coturbcnf uehementer omnes ini-naici mci.Et dicitis uehementer i grteco non habcri.Scio fed i editione uulgata.Cxterum i Hebrxo habet modu ideft uehementer Et ocs 0-90 2.pa fimiliter traftulerut.De feptimo pfalmo.ludica me domine fcdm iufticiam tua.pro quo habetur i grxco Kpivov uz nupis kccJcc Ihv Ai Kai octuvhv xiouadeft fcdm iufticia meam:fed &C hoc male.In hebraro autem fedechi habenquod irerpretarur iufticia mea:5<: non fedachaluqd' iufticiam tuam fonat.Sed & omnes irerpretes iufticia mea uoce fimili tranftulcrunt.Nec cuiq uideatur te-merariu;q> iudicari fcdm iufticia fuam poftulet;cu & fequens uerficuius hoc ipfum fignificet.Et fcdm inno centia mea fu per mc.Et fextidecimi pfalmi hoc exordium fit. Exaudi domine iufticia meam.Et in decimo feptimo dicat quoc^.Retribuet mihi dominus fcdm iufticiam meam:& fcdm puritatem manuu mearum reddet mihi.ln uigefimo quocp qnto pfalmo fcriptum fir.Proba me domine;&: tcta me:ure renes meos; & cor meu. Et i quarto pfalmo dicatur.Cum inuocarem exaudiuit me deus iufticia meae.Et odtogefimoqn t0 pfalmo.Cuftodi animam meam quoniam fandtus fum.Iacob quocp loquif 1 genefi Et exaudiet me cras iufticia mea.De odtauo pfalmo.Quonia uidebo cxlos tuos 8£ dicitis:^ tuos in gr^co non habetur.Verum eft;fed in hebra:o legif Samacharquod interpretatur cselos tuos.Et de editione Theodotionis in.lxx. inter pretibus additum eft fub afterifco;cuius rei breuiter uobis fenfum aperiam.Vbi qd minus habef in greeeo ab hebraica ueritate;Origenes de tranflatione Theodotionis addidit:& fignum pofuit afterifcum.ideft ftel lam;qux quod prius abfconditu uidebatur illuminent i medium proferat,Vbi autem qd' in hebrxo no eftan grazeis codicibus inuenitur ofbEAov ideft lacentcm pofuit uirgulam;quam nos latini ueru poflumus dicere;quod oftenditur iugulandum efle t confodiendu;quod in audtenticis libris no iuenitur; qua; figna &! grazeorum latinorucp poematibus inueniuntur In fextodecimopfalmo, Oculi tui uideant azquitates;,p quo in grseco uos legi fle dixiftis ot o96cxXaoi aouei ZelcocravEueu 1’h 'Tccai ideft Oculi mei uideant azq-tates;fed redtius oculi tuijquia & fupra dixerat De uultu tuo iudicium meum prodeat.Oculi domini in p pheta operante non parua fed reda confpiciant.In ipfo.Cuftodi me ut pupillam oculildicitis in grxeo legi 9uAcx£on jxe Kupie ocjKopiv o96o:Aaou ideft Cuftodi me domine ut pupillam oculitquod nec m hebrazo nec in ullo habetur interprete.Exurge domine.-prazueni eum:t fupplanta eum.pro quo in graeco fit avac 7h91 Kupis zsp&peacjovcxu7o%koiuttocheAictovauftbuo ideft;Exurgedomine:pr$uenieos; t fupplan ta eos.Sed mehusjfi legatur in numero fingulari.Siquidem de impio didum eftidequo tanm lequitunpre
fingulari.Siquidem de impio r . . -r-t ^	,	"pio	animam	meam	i
cimofeptimo pialmo.urando t carbones ignis.Et quxntis
ueni eum:8i fuppIanta^umpripeabYm^ammam meam nullim dubium quin diabolum fignificet. De>
•	msmis	cui	ergdirtum	uerficulum fecundum no ha
greeeo inuemri Ka lapi i ^aevos 7ouS ^dA^vovSeiEAoctpov idcit.i^mi ptici
^ccrui;fingularem numerum pro plurali.Sed in hebreeo pluralis numerus politus eft t omnes interpre-
les Pluralem numerum tranftulerunt. In eodem Et dedifti mihi protedtionem lalutis tuaz.pro quo in graq co uos legiffe dixiftis:Kcn e^cokocj noi uTrepa^ zcmndv	jado.iaelt	bt	dedifti mihi protedhonc
ialutis mex.Sed in hebr^o lefacha falutis tux fignificat-non me$;quod oc omnes interpretes tranftulerut ln 2Pfo Suppiantafti infurgentes in me;fubtus me.pro auo zrxeo plus inuemfle uos dicitis ctuve-n-oAicra^ fag- 7q' ETrcrNio:7aAEVducr etteae ideft SuDolantafti omnes infurgentes in me;fed omnes additum elt.In eodem. ViUit dominus t benedidtus deus meus Et dicitis in graeco non haberi meus JH k vpiog kcct -uAoyH f0s Q jdeft Vmit dominus.t benedidus deusiquod non fub afterifcojfed ab ipfis dxx. de he* braica ueritate trallatu c;t cudi iterptes 1' hac parte cofentiunt.i eodc.Liberator meus de getibus iracudis 1? quo 1 graeco uos iuenifle diciris:ab inimicis meis fortibus flue potetibus.Et qa femel uentati ftuaemus hqd uel trafferetis feftinutioe;uel fcnbctiu uitio deprauatu e;fimplidterc6fiten;t emedare debemus opuj S" -U-OvEvE^epcov .ududpyi Abv.i.liberator meus ex inimicis meis iracudisa hebr^o nihil aha habet ;niu
hoc:Liberator meus ab inimicis meis.Septuaginta iracudis addiderut.Et ,p getibus ta inhebr^o q i dis interpretibus inimici pofiti fut;& miror quomo pro inimicis gentes mutatasfut. Decimooctauo,c tauit ut gigas ad curendam uiam fuam:6e dicitis ^ in graeco fuam non habetur a^dATit ozlca 09 yiy > 21pccn.Eivo2.ov idem Exui tauit ut gigas currere uiam fuam.Sed hoc nos fub ueru aditum reppenmus* hebrxo non elTe manifeftum eft.Decimonono.Tribuat tibi fcdm cor tuum;& dicitis 1 gr$co u°s hulC ficulo additum nomen domini repperifle 2.uh ^oi KuptoS ideft Tribuat tibi dominusiquod iupernuuni ' quia ex fuperioribus fubauditur.Vnde coepit & pfalmus:Exaudiat te dominus in die tribulatioisiut cx fub eode uerfu dicatunTribuat tibifcdm cor tuu:ide(t ipfe dominustde quo fupradidu eft.ln eodem'rj3e audias nos i die 1 qua iuocauerimus te:pro quo legifle dicitis ev Hi av ideit In quacut^ifed fuperius cu braica ueritate cocordanubi fcriptum e Biomiideft 1 die.yiccfimoprimo.Tu autem domine ne c^onS ^ ris auxilium tuum a meiqd1 dicitis inueniffe uosmon meu: <Jv2.EKupze u.h u.cxKpt>vH^ THv^cHOEtctv OjtiLETrou.quod ueru elh& ita corrigendum.Neq* eni fiquid fcriptoru errore mutatu eibftulra deoern tentione defendere.ln eodem Vniucrfum femen iacob magnificate eum:pro quo 1 grxeo fcriptum ' avToo*TEpn.a'iaKctiP)2.o^ac7a Te ocu7ov ideft Glorificate cu.Sed fcicndum gubicunepin grxeo Aot^ aer Taudeft Glorificate fcnptu fit.Latinus iterpres magnificate tranftuleritifcdm illud qd in exodo dictfU' Cantemus dominoigloriofe enim magnificatuscft:Pro quo igr$co feribitur 2.E2.o^ccn.Evo5-:ideft Glori catus eft.Sed 1 latino fi tranfferatur fit idecora tranflatio.& nos emendantes pfalterium olimmbicunq; fus idem eftiucterum interpretum cofuetudinem mutare noluimusmc nimia nouitate ledtoris ftudiu tc ^ reremus.Vicefimofecundo.Calix meus inebrians q prxclarus eft.Pro quo in graeco legi fle uos dicitis ^ To zso Tnpiov ctov ideft Et calix tuus.Sed hoc i comune error obtinuitiexteru &.lxx.8<: hebrsci & oes i[C ' pretes calix meus habent hebraice dicit chofi.alioquin fi calix tuus ect diceretur chofabe In uicefirnoq^a to.Cdfundantur omnes iniquaagentes;8ddicitis poesin grxeonon habeatur aiSy^venTocyav cj.c^V ' ^.uvTe^ 2.icckevhs',ddeft Cofundantur iniqua agentes fuperuacue,& benema nec 1 Hebraeo habetur ♦ fcd_^ Ixx.fub ueru additum eft.ln eodem Innocentes & redti adhxferunt mihflquia fuftinui te.& dicitis in SF^ro uos repperifle dTr uttexlei nacrE KvpiE ideft Quia fuftinui tedomine.quod fuperfluum eft.Vicefirno^^ Et nunc exaltauit daput meum fuper inimicos meos:pro quo in grxeo uos inuenifle dixiftis Kai ^cxjev ke^oAhv fldvtideft Et nunc ecce exaltauit caput meuifcd ecce fuperfluum eft.ln eodem. £4 te facias meaipro quo 1 greeeo fit pofitum ejhThcte To tspoorcDTtov aj.oucrE:ideft Quarfiuit fariesme melius fuperius eft.Vicefimofeptimo.Eyaudi uoce deprecationis mexipro quo uos inuenifle dixii ^ cxkouctov Kupieudeft Exaudi domineifed Qi. hoc additum eft.Vicefimo ocftauo.Etin templo eius qis ^ gloriam:pro duo in eneco Kcci enTcd vccco auTcv z^exa- lior AEyi EAo^aviideft Et in templo eius ois qu cit eloriam.quod fi tranfferre uoluerimus ad uerbum omnis quis in concinnitatem iterpretatiois i^cui:V mus:& fit amurda tranflatio. 1 n eode.Dominus diluuiu 1 habitare facit:Pro quo uos legifie dicitis kvP»o| Tov KccTcckXuc nrtvKcrToi KFVideft.Dominus diluuium m habitatiquo^; prius pertinet ad gratiam credC' , f ^ 9 aToiKEI ^..nrhabitacuIuSedquialofephuerbumambiguui^poreft utrun^fo tium^ecundum ad eius in qu^	fo	palm0	dc	gratia	baptifmatis	dicitur.	Vox	domini	fuper	aquas
^ tauo	reruos:&	reuelabit	cddenfa:&	in	templo	eius omnis dicet gloriam. De
multas.-^ uox domini Pr^Para"	dominum.&:interpretati fumus dominus diluuiu ihabitare facir.Tri
ipfis fentire uoluimuszqui g1®” meus.RUrfum &: in hoc loco additum eft nomen domini. 6T1 au iutte' cefimo.Quoniam tu es prot	^tedor	meus	domine.&	ne eade inculceiobferuare debetis ?
^^104 ^^^^^1>ti^m^dditum,&idnos debere fequiiquod de hebraico & de Jxx. interpretibus emend	in	eode	Eso	aut	dixi in exceflu mentis mcaeipro quo in latinis codicibus legebat" In Paaor.
toeo^Etn^iima^cum tranftulimus evTh ekci W^ovndeftn exceflu mentis meae, A liter enim lau nusferm	<v	PYnrimere	non poteft ni fi mentis exceflum. Aliter me in hebraico legifie noueram
ftupore & j -^ onr mca xxxi.nec eft in fpintu cius dolus.Pro quo i grasco legifie uos dicitis ou2le $ vev Ttociofmi4at -tnti2.oAoc:ideft necpeft in ore eius dolusiquod folus Symmachus pofuit: Aliofl . &.Ixx.iterpS?P ^Thrndorion,8^.v.&.yi.& Aquila:& ipfum hebraicum i fpiritu eius habet quod heb a ce dKnoTmTosLTttmeEnn ore eius doluderiberef faphico.In eodem.Conuerfus fueruna mea in grzco mea non effe fuggeritis E sIpefHvEislaAm ^piOVEV "T» £v ^ayavm -uo. “^V^Serdco uerfus fum in emmnam IIconfigitur mihi fpinatqd ex hebraico Sd tranilatione peodotiois fo ^ djd addirum e:& in hcbrxo legitur.xxxiiii.Oiao® mea dicent domine.Pro quo bis domine inuen	^
tis roavlaleoo-ic^ 8 .	tKVp,E1,ff onoioo-o-o1:,de(t OmmaoiVa mea dicer dom ^. ^ ^
fimilis tibi.Sed fciedu $ Ulta funr cxemptoriaapdhebrzeos qU$ femei dominum 9*^	_ ]deft E[ ul3
eius uoIet;&in grxeo nolet nimis uos legifie dixiftis kuiThv oa </ auloueE Ahcei ff»0 ^ Coturbatu£
eius uolet nimisiquod additu eftinec apud quenq nabef interprctum.xxxviu.Veruram	^
ois homo uiuens:& dicitis in grarco uos non inuemlie conturbatur irARhV au^b ucru additu e 1.1% toctsctv-TparroTZWadelt Vetutamen umuerfa uamtasoishomoumesifedflErlfclsfubtraais d-fi1 Et hinc apud uos:& apud pl$tof„ err0r exorit :$ fcnpto^ ncgligentia uirgula.K ai c- ^ uoS dlcu
flio uniuerfa cofudif.Tncefimo^ono.Et lege tua i medio cordis mei.Pro f mei;qUod i hebraeo lc» tis Kai Tovvon.ov ctovev ueo-qIh^ k0, Aioco- axouudelt & lege tua in medio uems	m f btrahere qtr
ptu e Battos meae.Sed pp euphonia apud latinos in corde traflatu eft.Et tame no	^	^dH6H6	«*
ue^d eu code.Domine i adiutoriu meu refpice.Pro quo i graeco reppifle uos dicitis ur
•uor Trpo^ypo- iided.Domine admuadum me fe(h"na.Scd apud.IxxjmpDXEird.i.rerpice fcriptumeft.xl. Et fi mgrediebat ut uideret:& dicitis 9 fi in grxco no fit poficu Kai eicteitopeh 7o 7ov T2.EiN„i,Et igredicbaf ut uiderct:cum manifeftiEme & in'hebr$o & in cunftis interpretibus feriptu fiti&.lxx.tranllulcrunt.xli. Sa> mtare uulrus meus deus meus:Pro quo inuenifie uos dicitis croTrHpi ov7ouz5poo-a>Trou ^cunaioeEocr ■°;Ou:ideft Salutare uulms mei 3C deus meus.Sed fcicda c hoc in ifto pfalmqbis fueniri:&: 1' primo pofitum ee. Salutare uultus mei deus meus,In fecundo aut ideft f fine ipfius pfalmi.Salurare uulms mei & deus me usuta dutaxatme & coiundtio de Hebrcco & Tfreodotione fub aftenfco additu fir.In eode. Exprobaucrunt mihi q tribulant me.Pro quo menifie uos dicitis c>vei2Li]ON ^.a oi Exepoi aj.ou:ideO Exprobrauerut mihi inimici mei.& apud hebrxos Forai ideft hoftcs meiJneodem.Spcra in deoquonia adhuc confitebor illi; &c dicitis adhuc in gracco non fueniri eAttio-ov etti 7ov oeov o7vd^o^o AoyHcro^ai au7co:idefl: Spera in deum quonia cofitebor illiiquia fub aftenfco additum firJta enim & i hebraro feriptu repperimus Chiod qd' fignificat oyj ETp.Latmeq? dicit Adhuc.Hoc etiam ipfu in.xln.itclligendu.In ultimo uerficulo eiuctovetti tov qeov o li'e^o.uo XoyHcro.uai1 au7ocrco Tupiov 7ou upocricoarou axouKai oeEoa- ^.ov.ideft Spera i deum quonia adhuc cofitebor illi falutare uulms mei & deus mcus.xliii.Ec no igredieris 1' uirtutibus noffns; pro quo i grxeo uos repperiflc dicitis Kai ove^eXeucth oeEos- ev 'Jcxi$ Auva ai.Ecriv HHAJ.covadcft:Et no igrc-dieris deus in uirtutibus noflris.Scd fupcrfluu eft.In ipfo poibifh nos i fimilitudincgetibus.Pro quo 1 grx Co Icriptum eft EeouHarer^ Ei^iLapafboAwv Hv 7oicj EdVEcri.Sed fi didtu fuifiet in latino non i fimilitudinena §entibus:fed in parabolam:incocinnitas efiet.Et propterea abfq; da'no fenfus interpretationis.elegentia co feruata eft, Aliqn in hebraeo ita feriptum repperi	ideft Pofuifti nos in proucrbmm in
gentibus.In eodem.Exurge adiuua nos.Pro quo more foliro in gra:co domine additum cft d vctcttcx Kupii fbotieHcrov h axiv.ideft Exurge dominejdiuua nostQuadragefimoquarto.Sagirree tua: acuta:, Pro quo in gr$co legiile uos dicitis 7ccfbEAH crou hkovh JJ-evcx£.vvcctotc( .i. Sagitta: tua: acuta: potetiftimEe ;fcd hoc male. Et de fupiori tertio uerficulo additu eft.ln quo legif. Accingere gladio tuo fup femur tuum:ideft po-tcntiffime TTEpelcoaai 7HVpon-9diav crovtmlov a$.HpoH cov vvec re.xlvii,Quonia eccc reges congregari funt.pro quo in greeeo legifle uos dicitis.Eccc reges eius cogregati funnquod fuperfluum ipfe letiienis tex tus oftendit;& in ueteribus latinoru. codicibus feriptu eranRegcs ciustqucd nos tulimusiqa nec! habr^o ncc in.lxx.reperitur fed otiiXou oipao-i Aers 7h<j Aho- cruVHXOHS"d:v,i.Quoniam ecce reges terra: congre gati funt.ln ipfo.Sicut audiuimusific uidimus.pro quo in graco reppenffe uos dicitis Kcrra ttec h Kou^a-S.evov7£>S kcci EiAonEViideft Sicut audiuimus ita & uidimus:quod fuperfluu eft.Legitur enim m hebreeo chennamuiquod iterpretatur out<% EiAonevihoc cft Sic uidimus.In eodem, Sufcepimus deus mifericor> dia tuam in medio templi tui,pro quo quod nos de hebraico & de.lxx.iterpretibus uertimus templi tuiiin graeco legifte uos dicitis ev jLLEcrto7ouXaducTu:ideft in medio populi tui:quod fuperfluum eft.In hebraico enim feriptu cft Echalachudeft hcxou crovihoc cft templi tui:& non Ammac quod populum tuum fignifi/ cat.Quadragcfimo ocftauo.Homo cu in honore cflet.pro quo in grxeo uos inuen 111 c dicitis:& hcnio cum •in honore effet nai dv7po^dcev 7ija.HQV.Sed fciendu qi ifte ucrficulus bis in^hoc pialmo fit;5v in priqii ad ditam habeat &coiundhonemiin fine non habeat.In eodem,Et dominabunt eorum miti,pro mitis icucr EueEicj;ideft Redlos in gra:co uos legifle dicitis.fcd hoc propter euphoniam ita 1 latinuuer.u eit. Alioquin ct in eodem locombi feriptu cft in libro euoeiqv in iuftorum intelligimus libro:&: no debemus fic uerbum dc uerbo exprimere.ut dum fyllabam fequimur:perdamus itelligentiam.In fodem.Ue manu iterm cu libe rauerit me.Pro quo in gr$co legiffe uos dicitis ekkeiPcs cti Aouotgv AccjufbaNH wadeit Uc manu m terni cum acceperit me,Quod quidem & nos de.lxx.ita uertimus:& miror quo in ueftro codice deprauatum fit.Quadragefimonono.Scdens aduerfus fratrem tuum loquebaris.Pro quo in graxo legifle uos mcitis kcc TEAccAEia;8<: putatisno bene uerfumiquia diximus aduerfus fratrem tuum !oqucbaris:& debume. nos di. ceres:aduerfus fratrem tuum detrahebas.quod uitiofum effe a in lingua noftra noftarcxmmirajtis patet nec ignoramus q>K(XTEMAic(dicaf detradtio.quam fi uoluerimus ponere non P0"^^ fratrem tuum detraheoastfed dc fratre tuo detrahebas.Quod fi fecenmusirurfum contentioms caiumnia • tor ucrbofjc inquiret;quare no dixerimus Kcrfa 7ou cxXe<Pou aouihoc cft aduerfus fratrem tuum.h$c fup^ flua funt:&: non debemus impudica nos uerborum interoretatione torquere;cum damnum non fit in fen^ fibus.quia unaquixqj linguaiut ante diximusifuis proprietatibus loquitur.In ipio.Ncquando rapiat:& fit q ^Piatl& in grxeo uos reppenfle nec dicitisiKa, oLrHo™o^dca Nec fit qui enpiat;quod & a no, bls uerfum eft:5C in noftns codicibus fic habetur,& miro? auomodo uitium hniani dormitantis referaris culpam interpretis nifi forte fuerit.nequando rapiatme flt qui	p	rHnruti
Sacrificium laudis honorificabit me;Pro quo in grXCo feribirur eucrid «i^cr Ao^aasi ;j.E:ideft Gio V' ficabit me.de quo & fupra diximus & m euangelio in eo loco ubi in gr^co PgmiusjooaEpAd^orTOH M* latino fcribif:pater clarifica me,Noluimus igitur imutare quod ab antiquas legebafiqa ide fenfus era ♦ ^quagefltno u3rt0tExpeaaba eum q faluu me fectiSC dicitis uos meuiffe m grazeo ^POcteAeko^hv 7ov eEov Tov o^0NTdc ^.ideft Expeda dominuiqd' additu eftJn eodem. A pufillammitate fPirlCU^J4. An
ucnifle uos dicitis ano oATyo^uXia^qd fppric pufiUanimitas d^lf,S^ ^du f ?ro °^hebra:o lai Ia & fymmachus a Thcodotid & qnta editio iterpretati funt siro 7ov aNE.uou.i. A fpintu^ihebrxoler1 Ptu e Merucha.Oif^ fenfus ira apd eos legif:feftmabo ut faluer a fpintu tepeftatis
^ h mimicus maledixiffet mihuGraecd ori ei oeX6poo-	efto^roba^^^	. lr
tcr maledicta a obprobria fenfii diferepare pfpicuu c.Qui»q§efimo^ntQ 071 ^AAoi 01 ^oAc^ouhtect
nedTTOu^oucr «.uepcccroa <po7SLH6H5o^ai.idefl:.C29oniam multi bellates aduerfu me ab altitudine d_^ timebo:hoc eft no bellantes aduerfu meifed tuum excelfum uidebo lume.In ipfo.In ira populos coib ; Pro quo in grxeo legif Karctfciideft Cofringcs.&: apud latinos $ eo quod e deiicies: idett KctT°Pr^rh ha male error obtinuit ev opySAccous KcrfacrEisadeft In ira populos cofrmgestNa & in hebraico rio ^ betideftKccrafbaAEisiquodnospofTumusdiceredepones;&Symmachusiterpretatuseft.Quincl moodauo.Quia dominus fufceptor meus.Pro quo i grxeo politu efl: o-rr auooeo^ «vriAHiLT^P	♦
Quia deus fuiceptor meus es.8: fciendu q, i hebrxo nec es eft feriptumee tu;&: apud feptua^inta loios . nies.In ipfo Deus meus uolutas eius praeuemet me.pro quo in gr^co feriptu e oedo 5 -U-UUT2 'A-mtuiU ^pocpeacTEi jiEndefi: Deus meus mifericordia eius praeuemet meiquod 8d uerius eft.Sed 1 hebr$o ic t e Dei mei mifericordia pueniet me.In eodem,Deus oftedet mihi inter inimicos meos.Pro quo 1 Sraj: , ^ fitum eft oteo^ xrou Aei^eijuloi ev Toi$ GX9P°i? Jiouadeft Deus meus oftedet mihi inimicis meis, ^ us additu eft.ln eodem,Ne occidas eosmequando obliuifcanf populum tutuiPro quo 1 grxeo icrlP^ • jULHTTOTHTriAcocoVTa "fovvoMoG couudeft Nequando obliuiTcanc legis tu^e.Sed in feptuaginta . bra:o n5 habetur populi tuufed populi mei.Et a nobis ita uerfu eft,In eodem.Et fcient quia domi^y _ minabitur iacob finiu terrx;Pro quo in grccco feriptum c;Kai yNCoaoNitai oti" otEo^ AecttoIEI Tov ^ Koy KaiTov ttepcctov THS.ynS.ideft & nofcentiquonia deus dominabitur iacob 8^ finium terr£.^ ^ coiundtio addita eft;5^ ordo eft,Scient quia deus dominabif iacob finiam terrae.In qnquagefimo, Q^lS^ ducet me 1 ciuitatc munitaiquis deducet me ufq; in Idumaea.Pro quo habetur 1 grreco HTig-ideft Aut qs deducet me:fed fuperfluum c aut.ln fexagefimo,Quoniam tu deus meus exaudifti oratipn mea.Pro quo in greeeo legif ot! ctuoteoc ii oh Kouoao" tuveOXov nov.ideft Quia tu deus exaudim 0 tionem mcam:quod non habef 1 hebr^o.nec 1 feptuaginta iterpretibus;&: in latino additum eft.In cod ' Sicpfalmu dici nomini tuo I fseculu feculi.Pro quo 1 grxeo feriptu fit in fecula ou AoAo T<d °H°et TioouEi^ Toucroci QHa^adeft Si pfallam nomini tuo 1 fecula:&: in hebreeo femel habet Lamech ideu 1 nu.ln fexagefimoprimo.Quia deus adiutor nofter 1 seternu.Pro quo fgraeco fit ori oteo^ (bonTo^ ^ u0 ideft Quia deus adiutor udtenergo in sternu obelus c,ln fexagelimofecudo.Sitiuit tibi animamea»P^ ^ in grxeo fit E2i.i2.HcrgaEHA.vXH jnou.ideft Sitiuit te anima mea.Sed i hebraeo no habetur Atcha Q gnificat te;Sed Lach quod oltendit tibi quod 8t oes iterpretes tranftuIerunt.Ergo fecundu lingua ^c0 tationem uerfu eft in latinu.ln fexagefimotertio.Sagittae paruulo^; fadtae fut plagae eor^.Pro 1, P^c di |2>eAog vHTritiv lyEVHTHa avcciroAHycciauTovudeft Sagitta paruulo^» factae funt plags eo^.beu ^ camusmon refonan i latinum fagitta fattae funt plagae.Pro quo melius habef in hebrazo.Percutiet c us iaculo repentino;# inferentur plagae eo^.ln fexagelimoquarto.Qui coturbas profundu maris1 ex turbas fonu fludtuum eius.in graeco oavvTqpcxTT^y -rofbuTos thS tC(AcxtthS «xdug Kv.uccTcaV av > ideft.Qui conturbas profundum maris:fonu fludtuu eius # eft additumtquis fuftinebit:quod fuperfl^ eft-Sufeiudimr enim mii mnturbas fonu fluduu ems.ln eode.Parafti cibum illorum quoniam ita eft P* J ^ _rn ng fjt eius on outoch etoi ndaiaudeft Quoniam ita pparatio cu in hr^n i rh-	rS’1"	^mratione	eius	fignificet.Eius	aut ideft terra::de qua fupra dixerat.Vifitafti &
r/m AZ in kna!?anM r P3,moqninto.Holocaufta medullata offerra tibi cum incefo arietum ♦ Pro q*° ram,# mebnafti ea,In fexagef	q ,	,	ideft	Cum incenfo # arietibus fed male.in hebr^o au
dicitis muenifle uos f	^erpretaf	^-fa	6u^auctToS Ta>v Kp^vndeft Cum incenfo arietum;
feriptum eft Emfa^	qdeus#pro quo in grxeo inuemfle uos dicitis 2ia TovTd EianKOv/a exxo\JO&
oa ^ oCQ™fjvl T^	2-EfiaEOs ^ovideft. Propterea exaudiuit me deus:intendit uoci depr^catm
nis	% fhnerfluum eft;# minus eft;# coiundio.ln fexagefimofeptimo exultate in confpedu eius*P
^	ieni^^uos diciris Kdi dyccAMccaeE evottiov avTov .ideft Et exultate in confpe^
«us-nun?> iprfnm eft a nobis.Sed a quo 1 ueftro codice corruptu finfeire no poffumus.In eodem,r^.!<Hz non‘c^n r3 ha^ftare dominum.Proquo i gr^co uos legifTe dicitis Kdi ydpc^Eieov TaaTou Kdea^ VtoCTccl;ideq n"pnim no credetes inhabitare;quod utrunqg falfu.Nos enl tra'ftulimus.Etenim non cr tes ibabuaredommum ut fit fenfus;#pedeat ex fuperioribus.Afcendifti in altmcoepifticaptimtarem^$ cepifti dona mh^rnTbiis-# eos qui no credebant deu habitare mortalibus.In eode.Benedi<ftus do™^, die 9uotid?e,^	^ graneo legh<vpio$ ddEdr tvXdyh To^ euAoyH To^ KuPf°^^^mra!ln ^
pav.i.Dominus deus benedidusibenedidus dominus die quotidie.fed melius # uerius e^dQQJs tyifi dem.Viderunt igreflus tu in deus.Pro quo 1 grxeo fcriprufitEeECopHTiaavmTTopicct0'0 , ,3.'Theoz fune igreffus tuPdm^uodm heb^o na tobct R.chua Ahchatas:qUod Aqu,la & dotion # quinta fexta| editio interpretati funt,Viderut mnera tua deus,# quod fequ^^ ^ reljnqUe/ gis;qui eft' in fando.E^o a uobis ita legendu eft. Viderunt ingreffus tuos deus,# fc-riP1 du eft;qui nominatiuu pofuit pro accufatiuoihcet in.Lxx.ita reppererim y v .	,	v d & obtinuit co
& pro eo quod eftElEQpfe-^ hoC e(t Viderut imulus codicibus habetur EeE<»pn ^	fltqm fccundo \pc°
fuetudo.In eodem.Ingreffus dei mei regis mei.Quod autem dicitis in gr$co nonaPP ^ ^ pcccr mei:apertiffimi mendacii eft.feCUndo enim ponitur .Vos autem habetis 0:1	eft	blandientis aff^
iAecoo- Tovev Toocyro ideft Ingreffus dei mei regis.qm eft in fandoifed mei	n hebrEeo fcriPtJurn
ut qui omnium deus # rex eft.fuis fpecialiter deus fiat # rex merito feruitutis.Den q? f	jn e0dem
habes Elimelchi	quod	deum meum # regem ^	Ttioe^6
Regna terrEe cantate deo;pfallite domino;# dicitis in Grxco effe exi pctaiAica
Ace 7s 7oK0(5ib to girifSefbnko *Ti Tcv ovpdNOV *Tou dOpc^otfka 7cr cfvcrfdXds-.iddt regna terra can> tatc deo pfallite dominoiqui afcendet fup cxlum rali ad orientem.Scd f hoc uerficulo non eft fcriptu pfah «te deojque ftarim fequaf diapfalma.Qui afcendit fup cselum caeli ad orientem:^ no pfallite deoiqui afce^ dit fup caelu caeli ad onente.cum ifte prior uerficulus magis habere debeat iuxta hebraicam ueritatem.can> late deoipfallite domino.Et illud quod fequif in principio uerfus alterius,pfallite deo non fit i libris aude> ticistfed obelo pranotatu.Ergo & uos legite magis ea qu$ uera funnne du additu fufcipitisrquod a pphe^ la fcriptum eft.relinquatis.In fexagefimoodtauo.Laudabo nomen dei cum canticojpro quo dicitis uos rep perifle in graco cu Heto 'Td oNd^a Ttiu esou y.Edu	ideft Laudabo nomen dei cum cantico; fed
mei fupcrfluu elt.In feptuagefimo.Deus ne elongeris a meiquod dicitis in graco pofitu efle o eros ^cu^.H ^■ctpvNti^ airEaxdoadeft Deus meus ne elogeris a meideus meus fupffuu eft.In eodem.Deus docuifti me ex luuente mea;&: in hoc quod apud gracos uos inuenifle dicitis deus meus d egdg -uc>vd e^i 2-cxgcxs jj-e ek ne othtos «-cuadefl: Deus meus qua: docuifti me ex muentute mea fupfluum eft.ln eodem.Donec annuncie brachiu:&! dicitis in graco uos repperifle mirabilia tua Kai jjiEKpi 7oV hOv cntayy^AcDTa ecru^aia crov ideft Vftp nunc annunciabo mirabilia tuatquod de fuperiori uerficulo eft:& ufcg nunc pronunciabo mira^ bilia tua.Bene ergo hic habet brachium.In feptuagefimoprimo.Et adorabut eum omnes reges.Illud i gra^ co uos inuenifle dicitis Kai sspdaKvMH cfouai cru 7o Zudn 7es 01 (idcnAEicr 7i^ yH^iideft Et adorabunt eu omnes reges terra fuperfluum eft.ln eodem.Benedicftus dominus deus deus ifrael dicitis in graco bis deus non haberi evAoyri 705- nupi os ^oeo si o-paHXndeft Benedidtus dominus deus ifraekcum & 1 hebraico fit & apud.Lxx.manifeftifllme triplex domini:dei:dci(p nuncupatio myfterium fit trinitatisJn eodcm.Et be* nedidtum nomen maieftatis in aternum.Hoc ergo quod in graco uos inuenifle dicitis koi EuXoyH^ENOV To oydxxoc 7hs ^hs cfu 7oveio- 7ov atccvd Kai Eis 7ov aidwcx 7ou aionos.ideft Et benedidum nomen gloria eius in aternum:& in facul um facul i. fu perflue fciatis a gracis efle appofitumt quod nec hebraus habetmcc.Lxx.interpreres Septuagcfimofecundo.Prodiit quafi ex adipe:&: uos dicitis in graco repperifle t&XEvcTETatiidcft Prodienquod falfum eft.Na apud.lxx.inrerpretes ita fcriptum eft E^EAEuaerai ocr EK' o-TEa TOS H aAiKta auTovdn eodem.Quomodo fit deusiin graco dicitis non efle deumicum & apud.Lxx, fcriptum eft ispcos tyto o eE6s:& omnes iterpretes fimiliter de hebrao tranftulerunt.In eodem.Inteiligam in nouiflimis eorum.pro quo in graco legifle uos dicitis Kai ovcwadeft.Et intelligam.Sed hic & coniun> diofuperflua eft.ln eodem defecit caro mea & cor meum:& uos dicitis in graco haberi e^eAittEv HKap^ Aia xxouKai naccp^ ^-ou.ideft Defecit cor meum & caro mea.In eodem, Vt annunciem omnes pradicaticv nes tuas.Pro quo in graco legifle dixiftis 7ov E^ayyEt Aai zsao-as ^acrai veo^ icr crou:ideft. Vt annu> ciem omnes laudes tuas:8d fciendu quod fcriptum in hebrao habet Malochachor quod Aquila cryyeAo^ us croondeft Nuncios.Septuaginta	pradicationestuel	promifla	interpretati	funtdicet	&	laus
& pradicatio unum utruncn fignificet.ln feptuagefimotemo.Vt quid deus reppulifti in fine,Pro quo apdf gracos male legif ordine comutatoiut quid reppulifti deus.In eodem.Quanta malignatus eft inimicus in fantio.Miror |uis in codice ueftro emendando puerterinut # fando fandis pofuent.Cum&in noftro co dice in fando inueniatur.licet graci legant ev 7cs ayfcs adv.idn fando tuo.In eodem. Incedamus omnes dies feftos dei a terra.Pro quo in graco fcriptu c Aeute Kai Kcrra	mxaas>^fTaS ^uoc
7TO 7hs yHS:& nos tranftulimus.Heus & quiefcere faciamus omnes dies feftos dci a do e latere annotatione noftrammefcimus quis temerarius fcnbendam m corpo, e	^	r	^°?
eruditione legentes fcripfimus.Hoc modo textus no habet kcctcx zzava&W.ut quidamputan .led EHKaz ucro^Ev:ideft Incedamus. Et quia retulit mihi fandus prafbyter Firmustqui huius °Perls Sx	7HU t# in;
ter plurimos hinc habitam quaftionem:plenius de hoc difputandu uidcf.ln hebrao fc”P5uJ^7^hAu^ol Medahu Herbaares qd* Aquila & Symmachus uerterunt enkSukhs cckt6 7as	Z
yHSJideft Incenderunt omnes folenitates dei in terra.Quinta ehkookh^ cchto ideft Cobui unt^exta £n-
*-*  'JrL^-L 	-	lexemploRduarietatemtraftulinepspicuume.Theo
• pfp^uu^eftipfalledpm ut ^ mtmretati fumus: im quod feptuagiDta iterpretes tranftulerunti^pter uarietatem in ecclelns decantandum eft:& illud ab eruditis fciendu eft propter notitiam icnpturarum. Vn de fiquid pro ftudio ex latere additum eft.no debet poni in corpore ne P"orSr^nf^C pTf bibentium uoluntate cdturbet.In codem.Contribulafti capita draconum in aquis.Tu cofreg^ 1 capita draconis^Sic Ie> ^iois ordo fequitur.Gracus uero habet cruavNETpi ^cca 7ac ke^ccT^ ^vApaKQy TovettiTovvAcc ovCTUNEdAacrcraTtivK^aAwv7ouApaKQv,7c:c:ideft Tu tnbulafticapita draconuminaqua.Tueo. fregifti caput draconisicum in priori uerfuitu non habeadfed in fecundo itaq, aquis plurali numero icnoe <nr non fineulari.Sicut in Aquila uerbum Hebraicum Atnmichim Ramatton ideft Aquarum iterpr s cftdn eodem.Ne obliuifcaris uoces inimico^ tuorumiPro quo in f	1 Ao6H Th^ <ponhot	01 5
j®°;ideft,Ne obliuifcaris uoces depracantium te:fcriptum diatIS;t^ ^r?° autem ta Llt-‘ quod Aqmia hoftium tuorum interpretatur.Symmachus bellantium cotra ^.Septuaginta ^ f^a cdltl° immicorum tuorum interpretati funt:& eft fenfus pendens ex fuperionbus, Memor efto ^P^penorum *u?™?*0rum qux ab infipiente funt quotidie.Ne obliuifcf * uoces mimicorum tuoru.ideft uoceS qux teblaffemant.ti^cp a populo tuo detrahunt; Vnde fequitur.Superb,acorum qui te oderunt.atodit f m. per.Proquof grxclQ^^Tocudeft Per omnia f.ueomninondeft autem! ficiunt in blaffemias In feptuagefimbquarto.Narrabimus mirabilia tu» Pro quo male apud gracco Jeguur
2.myticfojicci reauTo: 7dddi VJxacriS: crdu.ideft Narrabimus omnia mirabilia tuaJn feptuagefimoquin ' Omnes uiri diuitiarum manibus fuis:& non ut uos nefcio a quo deprauatum legitis.In manibus fuis cu grxco fit ^cchte^ di aN2ipE^ tou zsAootov locu^ )(Epcriv ccvTdsviideft omnes uiri opuletiae manibus iu* In eodem.Tembili & ei qui aufert fpiritum principum.dicitis q. ei no fit fcriptum i grxco laxpdfbEp» dccpai pouitENQ ttnsuuicxtcx orpxov7cov:idei1:.Terribili:&: auferenti fpintus prmcipum.Ve^ eft fcd nili P pofuerim eiilatinus fermo non refonat.Ne^ enim pofiumus dicereiTerribili 5C qui aufert fpiritum prin pu.In feptuagefimofexto.Et meditatus fum nodte cum corde mco:&! exercitabam 8C fcopebam fpiritu m um.Pro quo in hebr^o legimus.RecordatDar pfalmo^ tuo^2 in nodte cum corde meo loquebar:# ^c0Pe ^ fpiritum meum pro exercitatione	ideft	Decantationem quandam # meditatio
1 xx. tranftulerupt	ideft	Perfcrutabar	fiue	qusrebam.Et	quinta	fimiliter	i grxeo habeturaK
Aeiv Kar etth ai conia eu.nho"6hv Kai e^eAetho-cc huxtos" -oeto th^ KapAia^ jaouHAoXEax0UV K0CI E£7K?a/ AeTo TrNEu^.d^.du:ideft Et annos xternos memineram:# meditatus fum nodte cu corde meo ♦ ar3°[?j J! tur # rimabatur fpiritus meus.Proprie aute aKaAXEiv;in agricultura dicitur In farriendo ideft farculad •
# quomodo ibi quasruntur herbx quse. farculo fecenf;fic # ifte retradtationem cogitatidum fuarum 0*^ Irct crKccXEGxr:ideft A farculo demonftrauit.Et fciendum q h2lo XECTXouvndeft Argutabatur non feI^£ fed frequenter fignificet.lneodem.Agenerationeigenerationem;hocquod graecum fequentes inuenjilc uos dicitis ctvne ^EXeaSi 1opHd.d:ideft Cofumabit uerbum redte non habetur in latino:quia in nulloj13' betur interpretum.In feptuagefimofeptimo.Et narrabunt filiis fuis pro quo habetur in grxeo Kai crrrccY' yEAduCTiv dvrdiideft Etannunciabunt ea.Sed fciendum q in hebraco Vafahpherii fcriptum eftiqd^^11 «• di Symmachus narrabunt tranftulerunt.In eode.Et occidit pingues eoru.Pro quo in gr$co efte dicitis kco aiiEKTSiNEV evIoio- irAEiocTiv autociideft Et occidit in pluribus co^.fic habetur! hebrao Bamafinnech^ hoc eft quod Aquila interpmatuseft,	Symmachus	Septuaz
ginta & Theodotion # quinta editio	quod quidam non intelligentes
tauerunt fcriptum»	^	In	eodem.Dilexerunt eum in corde ' y
lingua fua mentiri funtei.in gr$co haberi dicitis Kai Hyocnwav au7ov ev 1o<j Taua Ti
Acxr cth auT<^v f^euct dv7o durdvndeft Et dilexerunt eum in ore ipforum:# lingua fua mentiti J
# in hebrxo fcriptum eft.	Et	omnes uoce fimili tranftulerunt ^
dHTd:ideft mentiti funt.Quis autem uoluerit pro ei ponere eum:# uitiare exemplaria non eft mei iu ! In eodem.Et propitius fiet peccatis eorum:# non difperdct eos.dicitis q in grxeo eos norihabeatur:q
& uerum eft ndi ou Xi acpespEiudeft Et non difperdet.St d nos ne fententia pendeanlatinum fermonem proprietate copleuimus.Siquis autem putat Kdi, ov Aidc96EpEi:non perditionem.fcd corruptionem f°na ' recordetur illius tituhan quo feribitur	hoc eft in finem ne perdas:# non ut ptericp inr-
pretantur	ne corrumpas Jn eodem.Et induxit eos in montem jandtificationis ^
montem quem acquifiuit dextera eius.Pro quo apud.lxx.kgimr o(mo 16ulcoiKTH<rcrro tideft Monte» hunc quem pofledit:& no ut uos ponitis o:uTh h tKTHO-dTo h a^.a cnrrouadeft.Haec eft q acquifiuit deX tera eius,In eodem.Et auetterunt fe;8i non feruauerunt padum queadmodu patres eorum.Scio q, padiu» non habeatur in hebrato.fed quando omnes uoce fimili tranftulerunt	& apud grs
cos padtum dicitur	#	uno	uerbo	figmficatf	non feruauerunt padumilicet.Lxx.
nnfnerinr Tn eodem In terra quam fundauit in fecula.Pro quo fcriptum inuenifTe uos dicitis eV 7h ym'i naA. covEvlSvlKvdcr Tov cit QNaadeftJn terra fundauit eam m faeculann hebr$o ita feriprum ut uertit Symmacho Ka «KoAau-HtfEV ocr ^onckep^ 7ov 7o ayyaa aou ev 7hYh hve^eAi^^, lia- 7qV dicoNCcndcft Et ^dificauit ficut unicornium fandtificium luum in terraiquam fundauit	^
S,; autem non de terra dicitur:q fundata fit:fed de alia re:quae f undara fit in terraiprobet ex pnoribus_ cx •, ^uentibuvnmc fpnfus fit ut nefcio quae res:quce non dicituniundata uideatur i terra.Si autem	<
terra fundatum Dutanndebuit feribiun terra fundauit illud in fxcula.In eodem.Et in intelledbbus ^ fuarum deduxit cosmon habet textus 7hv o-uhectiv:ut fcnbitis numero fingulari:quod intelligentiam natificut in hebra>n‘hahetur:fed ao- ^1(J cuHECTEo-nquod eft in intelledhbus.In feptuagefimooctauo. fuerunt hierufalem in Domorumcuftodiam:quod in gr$coE6EH 7o ?Epoucr dAn-UEro-7o rap0^ clJ dicitunnec poteft aljtJ ucrtj x a n0bis trailatum eft. Significat autem TrcSpoxuAKi dv:fpeculam:q ^ ^ ftodes fatorum & pomorum habere confueuemntiut de ampliffima urbe paruum tugurmneu^,^ manfermhoc fecundum griEcos.Creterum in hebrao Lichin fcriptum habetunquod Aqnib u racj]c£.s tdeft Accemu & tumuifi lapidu.-qbus uine«e agri purgari folet.In ftptuageOmonono^Et P N5 K in
ems hinc.» dKins q, iD yco h Mc non habeaturiKai ko qE9o 1iucacr p,Fa’avlH»;^red]tate poft
nns codicibus no habef;& miror gs iperito^ nros libros talfauerit> odogefirnofecudo;"
Meamus fafluarm dei.Et dicitis q, in grxeo fit fcnptu kAh p0^onHcr axxiv e «vio» • •. Qaogefimot£r bifipfisiquae fuperflua qu$(>1Q eft'huando enim dicitur peffideamus intelligitur ^s S ^ r™eUm &	“ e^ultamtln deum uiuum. Pro quo ,n graco fcripmm»cit ^ p conren>
«n	noxJ, H 7^«°- «vloiideft Cor meum & caro mea exultauerunt. In h°c en	Exulr3ue
ucrtentcs,Beatus uir eoius efl: auxilium abs te:Ut dicitisireprehenditur.Cui enim non pateat quod fi dfcc> re uoluerimus cuius efl: auxilium ei abs teiapertiflimum uitium fit:& quando praceficrit cuius;fequi non debeat eiinifi forte uitii arguimur:quod uitauimus uitiu.In eodcJn ualle lachrymaru.Pro quo dicitis fcrP ptu effe Eio- 7hv k 01 A6c2Lcc 76u KAaua ^.toNo^iideft In ualle plorationis:fcd fiue pIoratu:fiue fletum:fme la/ chrymas fiue planctu dixerimus unus eft fenfus:o^ nos hoc fequimunut ubi nulla e(f dejenfu mutatio lati/ ni fermonis elegantia coferuemus Jn odfogefimoquarto.Bcnedixifli domine terram tua,-pro eo:quod c bc/ nedixifliun graeco feriptum dicitis Eu2toKH,acco', KvpiE;& quantis quomo hoc uerbum exprimi debeat i la tino.Si contetiofa uerba (crutamur 8t lyllabas:poiTumus dicere bene placuit domineterra tua;& dum uer/ ba fequirnunfenfus ordinem pdimus. Aut certe addendu cif aliquidiut eloquii ordo feruef: Si dicendum, Complacuit domine terra,Quod fi fecerimus rurfum a uobis quaeretur quare addiderimus tibiicu ncc in graco fitmec in hebrxo.Eadem igitur interpretandi fequenda cft regulaiquam f$pe diximus.Vt ubi non fit damnu in fenfu linguxin quam tranfferimus:& proprietas & elegantia coferuetur In codem.Mifencor/ dia Si ueritas obuiauerunt fibi Si dicitis q> in grxeo fibi non habeatur eAceo$ kcci cxAtieEia oukhv 7uocxv: ideft Mifericordia Si ueritas concurreruntmcc in hebr^o habetur:# apud.lxx.Obelo prxnotatum e: quae figna per feriptorum negligentia a plxrifi^ quafi fuperflua relinquuntur:# iccirco magnus in legendo cr/ ror exorif.Si aut non fuerit additu fibi mifericordia # ueritasmon fibi fed aliis^occunile credcnf < Ncc iu-fficia # pax fibi dedifTe ofculumtfed alteri 2u Kcxi ocunh Kai EipHNH KaTspiAHcrccv.ln cdtogefimoquinto.Et no pofucrunt te in cofpedtu fuoidicitis q> in noftro codice te non habeatur addito te:# emendato errore li brarii noftrum errore emandabitis.In eodem.Et tu dominus deus miferator # mifericors.In grazeo iuenif-' fe uos dicitis kcci au Kupii bdii&s -oouudcft Et tu domine deus meus quod fupcrfluu eft,Meus enim in he> br$o non habetunnec in feptuaginta.In octogefimoo(flauo,Magnus# horrendus.Pro quo in graneo iue/ Hi fle uos dicitis q>cfbsp6<; EaTiv:quod fignificat. Terri bilis # timendus eft.formidandus ergo puto ego id/ ipfum fignificare:# horrendummon uti uulgus exiflimat defpiciendu # fquaJidum.fecudum illud Mi/ hi frigidus horror.Membra quatit:# Horror ubicp animo fimul ipfa filentia terret;# Monflru hor/ rendum ingens:# multa fimiiiadn eodem.Tunc locutus in uifione fandtis tuis Pro quo in graco uos inue mfle dicitis 7oteEAdAnad:^ ev opaaEi Toi dui ci^ deundefl tunc locutus es in uifione filiis tuis.Sed fcien/ dum cft quod in hebrxo laafiadach habetur quod omnes 'Toi^ dyioi^ndefl Sandtis tuis:tranfluIerur,Et fo la fexta editio prophetis tuis iterprxtata eft.fenfum magis q uerba exprimens.Et in uulgata notandu c pro fandtis filios reperiri.In eodem.Tu uero rcppulifl:i # defpexifli „Pro quo in grxeo Kca ^u^ENCDaa^ iucnif/ fe uos dicitis unius litterae mutatio quantu uobis fecit errorem.Non enim refpcyifliifed defpexifli Irerprc/ tati funt idefl: cotempfiftimifi forte E^u^ENcodd^ non putatis tranfferendu defpexifli.Scd fecudum difertif fimum iflius temporis interpretem annihilaflduel anulafliiuel uilificafli.Et fi qua alia poliunt inuenin apd iperitos portenta nerborum.Odtogerimonono, A f$culo ufq; in fseculum tu es deus:# dicitis q> in grseco non fit deus Kai ccrrd tou	Kai	eoa lou aiovocr duEludeft A Ikculo:# uiq; in loculum tu esxjuod
apudeofdeefle manifeftum e.Nam # hebraica ueritas habet #omnesaliiinrcrpretes:# feptuaginta fimi/ liter tranftulerunt Ka! Ecoa tou ai&oddu ei OEcd quod hebraice dicitur Meolam Adolam Arhebel.In eo dem,Quoniam fuperuenit manfuetudoiS cotnpiemunm graeco uos
THorE9HnaaKm’iraaEueHaonEed:ide(tQu0niamfuperuemtfupcrnosmanm«udo.&mmtuemur,Scd
Si hoc fupcrfluu e.In nonaser.mo n.rpr domino fiifceDtor meus es tu.Et dicitis q>m grxeo es no
greco noectu
~	- ,unonageumoremo.ucdiusnutuf ,
^aKapioaawepoTr^ 0Hav7TaT2tEvaHCKupiE.i. beatus ho que qdcerudieris domine.# ue^e.ieaapalati nos pp euphonia idefl confonantiam pofitum efl.Si enim dicarnus.Beatus homoquem emdimsdom compofitioms elegantiam non habet.fed quando dicitur domine:# apoftropha f,t cet fenfuiifi ponitur # tu In eodem.Et m malitia eoj^ difperdet eos.in gt$co,dlc^ itfedJegi.Mahtia eo^ difpder.Sciendu aute q, # i hebneo # i cudis iflcrpretibus pofimm ^ KatKaro: ihv •n-cNtipiav auTo Na9HNi ei auToua KupiScr oe§5a-idefl Et in malitia eorum dilperderco^ aommus deus. Si autem uoluerimus legere malitia eorum dSt ideft quod in.Lxx.fcq-"™1'" fi"e "«f-culneos: & fu Perfluum erit:& uitiofum.ln nonagefimofeptimo.Recordatus eft mlfcric0	^m>ord^U°rm 8rXu°^
ueniiTe uos dicitis EjuNHaeii Tou eAeoutdu-rou 7» iciKo6:idcft Recordatus em-fc	rdia: fu$ iaco_b: fed
h-c iacob nomen fuperfluum cft.ln centefimo.Ocui, mel a‘d fideles rer/aw™ ^ ^ ^5umiPro quo i gr^ Co inuenifie uos dicitis Em Icuct lld Iduo 7hct yhc 760 o•uYK“eHcre0:, “ T. s ^«-ouiideft In fideles tetrs confrdere ipfos mecum.Quis non ita talen^g^t^	"“bum expr ;
pentesdicantitaiConfiderentipfimccum.lncentefimoprimo.Vigifcui^^.^us fum ^lcut
us m teao.s/ dicitis inuenifle uos in gr$co etti 2.concrf65 quod antiqui c s latinorum iterpr ♦ m 2difici0 jn orientalibus prouinciis ipfum dicitunquod apud latinos ted: m. n palxflma enIIT ^ pto:uel ubi feriptifunt diuini l.briiuel interpretati fJtmonWt m tedhs culmina:fed domaa:qu^ro/ mx uei Solar,^, Miniana uocantadeft plana teaa;qux tranfuerfis trabibus fuflentantur.Dcn^# ladi bus aPoftolorumn^ms ouando afeenditin domaut^teSu sdificii afeendifle crcdedus eft.Et quado pr$/ cipitur nobis:ut faCamus domati noftro coronamihoc praecipimnut m tedo faciamus per circuitum qf/ flam eminentias-np finlic in nr^ceos laofus fit Fr in euaneelio.Qux inquit auditis i aure dicetis (uper do toataiideft fupet teda.Et in efaia Quid uobis eft 3. omnes afcenditis.fuper tetfa noua^Et multa i^ufmo/
di.In eodem.Factus fum ficat nydlfcorax in domiciliotquod (imiliter in grxco gxt' Et NuKTiKOpaf ev i TrE2.<a:& quaeritis quid fignificet nydlicorax apud latinos.In hebraeo pro nydticorace ucrbum: bos K p eft.quod Aquila 8C fcptuaginta 8C Thcodotion 8t quinta editio nydticorace interpretati f"nr	_	run1
uero upupam,Sexta editio no&ua.quod 8C nos fequimur.Dcniq; ubi apud nos & graecos legit . iractus ficut nydticorax in domiciliozapud hebrxos dicitur Fadtus fum ficut nodtua in ruinis.plaeri^ bubone tentiofe fignificare putant.In eode. A fade irae & indignationis tuae,Pro quo inueniile uos dicitis cr-n-o p crtoTTov 'Thct opyHCT o-ou Kdct 7ou eunou crou.i. A facie irae zux &: indignationis tuaezcum manifeltum i Y fi: apud hebraeos & apud.Lxx.interpretes fic habeatur a-rrd -rrpoa^Tro u opyHcr lov 6U^U, ^ nnofv dem.Quoniam placuerunt feruis tuis lapides eius:^ terrs eius miferebunf.Pro terra afar in hebr^o p tum eft quod omnes ybov tranftulerunt.6: potefl: ta puluis q humus ideft terra interpretari.In graeco HuIokr crav ot 2l6uAi crouIduo* Aueovcr aurficr Kai Tov xovv ccutho- ot KTEipHcfoucnv,i.Quonl . rce bauerunt ferui tui lapides eius:6: pulueris eius miferabuntur.ln centefimofecundo.Non in perpetuo ^ tur.Pro quo in grxco inueniiTc uos dicitis oukeTo- 7eAo^ opy»^ enaETcxi.i.Non in finem irafcetur. e bum hebraicum.nes.fi: perpetuu & finis & uidtoria intelligitur pro locorum qualitate.In ccntefimoteru « Qui facis angelos tuos fpiritus.Proquo in gr^co uos inuemfie dicitis 6 Troi<x.v lous «y^EAcv^irN^ . ToHdeft Qui facit angelos fuos. Aquibus breuiter quaeri te.Quomodo cum ad deum fermo fitiqualiao^ um loquens propheta repente muteturzmaxime cum fic incipiat Deus deus meus magnificatus es ueherri ter confeflionemzfi: decorem induiltiiSZ Qui tegis in aquis fuperiora eiuszidefi: caeli.Qui ponis nubes ait fum tuum qui ambulas fuper pennas uentorumzfi: ftatim fequitur.Qui facis angelos tuos fpiritusi fi: ftros tuos ignem urentem.Qui fundafti terram fuper ftabilitatem fuamiEt pod paululum: Ab increpat1 ne’tua fugientzfi: a uoce tonitrui tui formidabunt:fi:Jn loco quem fundafti cis,Qui emittis fontes in co uallibus.Interim 8: illud. Vt educas panem de terra.Si ergo omnia hxc ad fecundam perfonam funt:ld ^ ad deumrquomodo in uno aerficulo tertia perfona fubito &C extra ordinem inducitur^In eodem 5Luf'’CycU nitrui tui fdrmidabuntzdicitis tui non haberi in latino cum in gr$co fit emo Thcx (bpov 'H7^btra 2.EiXicr croooHiHabctur 8i in hebrao tonitrui tui 8t miror quomo apud latinos errore feriptoruin ^ ^ dtum fitJn eodcm.Hoc mare magnu &: fpatiofum manibuszfi: dicitis in graeco manibus no haberi, noui duTri h OdAaacra ^ ju-syccAn Kai e upu xupm^.i.hoc mare magnu 8i fpatiofuzfed ex hebmica ^ dotionis editione in feptuaginta fub afterifco aditum eft.Deni^ 8C i hebrseo ita feriptum elt . c fe/ Iu Arabidam:quod Aquila fic interpretatus eft Kai EupuX^po^ctiS X£pc>t& omnes interpretes:^ _ ^^ eundum hebraicam dicitur proprietatem	quod quafi expanfa manus habeut.
cundtas fufcipiat.In eodem. Vt educas panem de terra.Pro quo inuenifle uos dici tistVr educat iedn _r teft aliud ad ipfumtaliud ad alium de feipfo dichaut omnia quafi ad deum ioquebamrprophctaiautc ^, ad alium de eo referebat Cu autem placraq; ad ipfum dirigantur^: ea quae ambigua funt ad ipfms Pcr! redigeiSafumJn grsco^uE^yctYEiNcxpTOySKTHsyHsiiticft Ad educendum pancraetctraJneodel0,
ideft0mldo™USduXe^eoy,arn^n1^^0nroi'mim^u^nlatinumiu^ues mdificabunt:miIui^>iesdo ideft miluum interpretatus c^:r- n,^JUIb.arbonbus nidos facereconfueuit.Vnde &: fextaeditio manife^ mus eft.-q, fcilicet femp in ex^ ^ ad mdificandu.Pro abietibus autem QC cupreEs in hebraeo ponitur us interpretata eftzmiluo c P fl-QS fam{lcaXt[n eodem.Petra refugium erinatiis.Pro quo i hebrazo p?
fitunwEPhl^m5^	ex irrutilius uoce fimili tranftulerunt.Soli feptuaginta lepores iterpretati W
tum.eft.Phanni^^ o	pctra	refugiu leporibus.Sciendum eft aut animal eEe no maius en
tio hahp°CTfimihtudinem muris fi: urfi. Vnde 5: in palxftina arfitomys,ideft urfus mus dicitunfi: magn-? in ifi.s r^LnTbus huius generis abundantiaifemperq, in cauernis petrarum & terratifoue.s n WZcentefimoquarto.Edid.t terra eorum ranas Pro quo ,n grsco ^.p^ev Hynau lov P>«7P? ^ u °S UOS legiHe dixittisiquod poteft ita interpretari.Ebulmit terra coy ranas;Scd & i hoc nulla c.mf™llS,nU tatiotS; nos	interpretationem fequentes quod non nocebatimurare noluimus.Et cotriuttl
finiu eotu.pro qn0 in ^rseco uos inueniEe dicitis nat ouNEjpi ^irav ^uXov dpi ou auT<£>v. ideft c . ^ omne lignum ^nis eorum Sed fi: hoc additum eftzfi: fuperfluum.In eodem,Quoniam memor fuit u ai tuizquod habuit ad Abraham puerum fuum.Pro quo m in gr^co uos legiEe dicitis	roV
_ ideft Quod difpofuitiita Si m hebrxo.fi: apud feptuaginta iterpretes habetur on ^	„ hoc
ctyiou exorou Idvirphr cxfbpcraxJ- 2-ouXbV aVTOvzbrgo quod in grsco dicitur	Proquol
loco fi: fuperfluum eft;& radendum.In centefimoquinto.Confitemini domino quonianibo ♦
nn< IppiiTI'« z« /"X.izxniim VOMOTOCTlidell"	pft	Cb	Ap	r-—-l.-
cc m duiiuiu.v^ ludue uerti poteft.Deni^ oc m	cu	quuu	.fivaturun eode.
ftulerunt oli KccAOsadeft Quia bonuszex quo perfpicuum eft q, xpAcn&y bonus ^NHcreHoavIo: fuerunt memores multitudmis tu$ mifericordix dicitis g m graeco inueneritis K“f‘ ndentes in mare:^f ideft Non fuerunt memoreS;8: coniunfitio fuperflua elt.In eodem.Et irritauerunt aic ^ debcre irai re rubrumzPro quo m gr$co inueniEe uos dicitis Kai TrapETriKpONdcV putatis u^bun ^ ezechiele^ ferri: 8: amaricauerunfed haec interpretatio annulationi cofimilis eftzfiue annihilari . • _ ccmper expc\ inuenietis	irritationem	fi: e]^.A,r rnm mbularentur *
fammbi dicitur	ideft Domus cxafperans.In eodem.Et uid. ^ ^ gr^
& audiuit orationem eoiura.in^r^co Ei2£Kvpid$;ideft:Et uidit dominus
co inuenifle uos dicitis fuperfluu cfl.In centefimofexto.Et (latuit procellam eius in auram:S! filuerunt fiu> ctus eius.hoc ergo quod pro ifto grxeo inuenifle uos dicitis kcxi Erra 7a£e 7h' KaTa t yi}2.i Kcciect 7h ei^ au P^vndeft Et conftituit procell$:& (latuit 1 aurap:fuperfluu eft.ln eode.Et deduxerunr eos in portum uo> luntatis eoi%tPro quo dicitis uos inuenifle etti' ^encx oeAI uaTos ccuTou:ide(l In portum uoluntatis fu$, led in hebrxo non habeturtquod uoluntatis eo^ fonat.In centefimofeptimo.f grxeo dicitis efle s^yspen, Ti h Ad^ajjLOuadeft Exurgam gloria meaiquod dicitis in latino non efle reefle in iflo pfalmo non habetur: quia nec apud hebrxosmec apud ullum iterpretu repenf fedhabef In quinqgefimofexto pfalmo Exurge gioria mea: exurge pfalteriu & citharatexurga diluculo.de quo mihi uidetur a quodam in iflu loeu ee tra'f latum. In eodem.Mihi alienigenx amici fadti funt.Pro quo in grxeo inuenifle dicitis umTayi aav hoc e Subditi funt.Sed hoc In quinquagefimonono pfalmo feriptum efl.Mihi alienigena fubditi funt. In pfenti autem ita apud omnes inueniemus tranflatores	idefl:	Amici	fadli	funt.	quod	hebrav
ce dicitur Hedtode.ln centefimonono. Virgam uirtutis tuae emittet dominus exfiontdicitis uos in grxeis codicibus non legifle tu$ piccfbAov 2lUhouxeqs e^ccttoct 7e?vei croi KUpio^ eK ciovddeft Virga uirtutis emit tet tibi dominus exfion.quod manifefle in hebraeo & in.Lxx.interpretibus habetur. In eodem. Dominare in medio inimicorum tuop^idicitis 1 gr^co legi Kai kcctoc KupiEuEiidefl Et dominareifed hoc nec in he-br$o habet :nec apud.lxx.& fuperfluu eft In centefimodecimo.Cofitebor tibi domine in toto corde meo ♦ ied & hoc fuperfluu e.qd' 1 grxeo uos inuenifle dicitis eh 0A1 KapAldc xj-cuaded In toto corde meo. In cete fimotertio decimo:Deus aute noder in cado.Pro quo in grseco legifle uos dicitis ev 7d) oupdNO Kdi ev Ihz yA idefl In cado 6d in terraifed 8t hoc hic fuperfluum efl.In cetefimoquartodecimo.Et in diebus meis inuo cabo tetdicitis q? 1 grxeo non fitite 8d bene.De noflris quoq; codicibus radendu efl.In ipfo. Placebo domv no in regione uiuoru:pro quo in graeco legifle uos dicitis EuapETTicjo ev oinov Kupiousv y&fkcjav Icov i idefl placebo in confpedtu domini in regione uiuo^:fed hoc fuperfluu efl.In centefimodecimofeptimo. In nomine dominuquia ultus fum in eos.dicitis in graecis codicibus non inueniri kcxi 7co OHdjaaTi Kupidv h Aj.tipa^.HV aurbusiidefl In nomine domini ultus fum eos.fcd quia in Jatinis fub aflerifeo legendu efl.In cen tefimodecimooclauo.Et meditabar in mandatis tuis quae dilexirin grxeo uos legifle dicitisiuehemeter additum E^HyccrrHcrav a^Stpatidefl quas dilexi uehementenfcd hoc fuperfluu efl.In eodem. Et leuaui manus meas ad madata tua quae dilexi.In gr^co uos legifle dicitis npcs 7as EHToAas cfduacrHya 7naa 0-90-^paudefl ad mandata tua qux dilexi uehementer.fed & hoc fuperfluu efl.In eodem.Cogitaui uias meas.in grxeo uos legifle dicitis AfsAoyi cra^HV 7dcr oAou^ crouddeft cogitaui uias tuas fed hoc fuperfluu efl: &: redte uias meas legitur.ln eodem.Et conuerti pedes meos in teftimonia tua.in gtseco legifle uos dicitis Kai ettecj 7pE;fa:idefl Et auerti.fed 8C hoc fupfluu efl.In eodem . Ego aute in toto corde ferutabor madata tua in gr^co ev oXh KapAicc oi-ou.idefl in toto corde meo uos legifle dicitisifed hic meo fuperfluu efl . In eode anima mea in manibus meis femp:& lege tua non fum oblitus pro quo in graecolcgiflcuos dicitis h^uxh aiciuev 7aicr )(Epcfi cfou 2-iaTrdH7oo-:idefl Anima mea in manibus ruis femp«Sed (ciendu c & apud hebr$-os & apud,Lxx,& apud omnes alios interpretes fcnptum efle in manibus meis & non m manibus tuis:qui-bus hebraice dicitur Bachafa:6d dmnes apud gr^cos ecclefiaflici interpretes iflum loeu fic ediflcruntifie efl breuiter hic fenfus.Quotidie periclitor:&: quafi in manibus meis fanguinem meum porto:&:	rua no
obliuifcar.ln eodc.Exitus aqua^ deduxerut oculi mciiquia non cuflodierunt
quia non cuftodiui legem tuamTfed hoc fuperfluu eft.-quia & in hebrao leg,tur Rlul^n” mu- nrnn l oculis meisiquia non cuflodierunt legem tuam.In eodem.Pronunciauit linBuarmea5^u	p nu
ciauit in graneo 90E^oi'7d uos legifle dixiftis:quod uerbu fiue dicas pnunciabitUiue enabitur: nue loquetur idipfum figmficat.Deni^ Sc nos de hebraeo ita uertimus.Loquetur lingua mea fermonem tuunun centeii modecimonono.Domine libera animam mea' a labiis iniquis a lingua dolofa.ln gixco	m
pfluum efl.In centefimouigefimofexto.Beatus uir qui impleuit defiderium fuu ex	V7	raicitls
uir non haberi nanapeos 00' TrAnpczxjii,.idefl Beatus qui impleuit:quod manifefle in neDixo cc m leptua-ginta interpretibus continetur.In centcfimouigcfimonono.Propter legem tuam iult^1J!n„mImeidlcItIs in gr^co uos legifle eneken 760 oHona 7ocr aoOndefl propter nomen tuum.Etnoseontemar plura exem plaria fic reperin.Sed quia ueritati fludemusnd quod in hebrxo fit:fimpliclter debemu^ aic„ere«Pro nomiz ne.n. fiue legeiapud eos legitur: Tiraiquod Aquila interpretatus efl	w	1	lmore.Symz
machus 6i Thcodotion HonoNudefl Legem putantes ita efle propter litterarum limiiitudincm:& formam tantum magnitudine diflinguif.Quinta editio Terrorem interpretata elt.bexta Verbu.ln centefimo-
«icefimoprimo.Sicut iurauit domino uotum uouit deo iacob .Pro e0	“erpret^ti	fun?uj ^
uouit in gneco nuto To lo beo legifle uos dicitis:& nutatis interpretari debuifle.orauit deum:fed hoc ie.nam EuXonai pro locorum qualitate:# ratione etiam uotum flgnihcat.fecundum illud.Redde dom: uota tuaiideft Euyacr adu.In centefimomcefimoquinto:Oui fecit luminana magna:dicitis.quia m gra inueneritis 7^ ^oIbcjon li 9^75 ^.EyaAdnoNtandeft O ui fecit luminana magna folus.Sed hoc de up on u»ficui0 elt;ubi legimus,Qui fecit mirab.lia magnalblus.lb.' ergokgendum hoc quafl fuperflu.
u	ln gr$Co repperifle uos dicitis etu Trcxu',cxS:ideft Super omne .Sed in feptuaginta leg ^
hccs etti tt^o oJoua 7d5yiov (Jouificut & nos in latinum uertimus.Caetemm apud heb^s it^ F^^t^Quoniam magnificafli fuper omne nomen uerbum tuum.luxtaeditionemauKm lat^ fus ^.Quoniam magnificafli fuper omne nomen,hoc efl quod in c^lo:6^ m terra dici poteft. fandum fv
K iii
liuirs tuum.In ccntefimotricefimoodlauo.Pro eo quod ett.Quia non eft fermo in lingua meatuos m inuenifle dicitis olt oukeo- 7i ev 2loAc$ yX677ti ^ouiideft. Quia non eft dolus in lingua mea: quo lum texta editio interpretata eft.Cxterum 8t apud.lxx.S: apud omnes interpretes & ipfum hebraicu MAiccv uel Aoyov ideft.Eloquium & uerbu feriptum habet.Denicp hebraice dicitur maladn ceteum^ ^ cefimonono.Funes extenderunt m laqueum.Proquo in gr^co inueniffe uos dicitis kcxi crxoi hioict a nccv Trayi 2.d 7oi^ .uoundefl: Et funibus extederunt laqueu pedibus meis:fed in hoc loco fupernuum ^ In eodem pro eo quod efhHabitabunt redi cum uultu tuo:in grxeo inuenifle uos dicitis Kdi ko: loi kh ^ usi ev6e?s °^v 'TtoufDjcjcSTrdD crouddeft.Habitabunt redi cu uultu tuoifed hic coniundio S^mpernua.. centefnnoquadragefimo.Dinipata funt omnia oila mea fecus mfernu.Pro quo in grxeo legifle	^
2ii EocrKopiric eft 'T5 ocjTcc aurov trapa 7dMC0.Hv;ideft Dinipata funt ofia eo^ fecus ifirmuifed o-	-n^
perfluum eft.In centefimoquadragefimofexto.Nec m tibiis uiri beneplacitum erit ei pro ei domino g. uos dicitistqd' non habetur in grxeo du2-E ev 'Tdid khhacxis- 76u auApoc EuyldKEi.ideft Nc<$ in ti	^
beneplacitum eft.De eo autem quod & uos in tine fchedulae quaeritis;8£ fandas filius meus Auitus ^ 9 -ter efflaeitanquomodo grteca interpretanda fint uerba.breuiter annotaui.NOvjo.HHia menfis exordiu eaj nos fecundum latina linguee proprietates calendas poflumus dicere.Verum (puia apud hebrsos menus eundum Iunx curfu fupputatur;^ apud grxeos ahnh luna dicitur.NOvA&Ntcc.quafi noua luna appeU3^ EpH&la autem defertum uel folitudinem fignificat.Thronus uel fedem uel folium NuKTiKopd£iurdiXimu noduam ko? vonvid non ut latini iterpretati funt mufea canina dicitur hunoauio per.y.grxcam litter3 Sed iuxta hebraicam itelligentiam.pcr.oi.Koi No.uuia debet feribi ut fit Ko? NOjaiuicxndeft Omne genus rn fcarum.Sed aquila	omnimodam	mufea	interpretatus	eft,	.
Pro quo latinis afeiam uertit.nos genus ferramenti interpretati fumus quo lapides dolantur.Deniq?eX n brxo uertentes ita diximus;& nunc fculpruras eius pariter bipenni^ & dolatoriis deraferunt ergo dolatorium dici poteft.	_	e
Beati Damafi papxad fandum Hieronymupfbyteru petentis pfalteriu fecudu editionem.lxx.interP tum conuerri atep emendari.	libro8£
Amafus eps fratri coprefbytero Hieronymo in domino falutem.Dum multa corpora eta in meo arbitrio oblata fuiflent:contigit ut libru pfalmoru in meo animo feftinus	faCe£
detineri;& memoria capacitatis mex imbui cogiram.Frater amantiftime&in xpo dos rogo te ut fecudum.lxx.iterpretcs ideft Matthia 81 Ptolemxu;Didymu:Sauium:bpiP um‘.Cyatrem:Simonem 8d exteros in quantu ueftra potuerit cofcientiaide.Lxx.inuenire ueftigia noD mittatis Peto item charitatem tuamait ficut Alexandru coepifcopu noftrum docuifti in gremio gr^co pfallere:ita nos tua fraternitas dirigere deledeftquia tantx fimplicitatis indago eft apud noszut tantum die dominica apoftoli epiftola una recitetur:& euangelii capitulum unum dxatur.tt nec pfallendi mos neturner hvmnidimc i>i nnftro ore cognofcitur.Peto ergo per fratrem & coprefbyterum noftrum Bonu3 dum:’unubeat framnftas tua re, huiu, nobis aperiri ueftigium.Mifla 9nto calendas nouembris per Bon,
{3CT3^^y^p(by^Tbnavi Damafum papa refponfma.ubi fuggerit de Gloria patri St Alleluia
in fine	urbis	rom$.Hicron).'mus' fupplex. Legi litteras apo'
ftnhmTueftri noicentesiut fecudu fimplicitatera.Lxx. interpreru canens pfalmographu inter nretari feitine ppter faftidium romanorumiut ubi obfcuritas ipedit.-apertius St latine trahatf ?us Precatur ergo cliens tuus ut uox ifta pfailentiu in fede romana die nofluqs canaf.St ut m ne cuiuilibet nfalmiifiue matutinis horis fiue uefpertims comung, praecipiat apoftolatus roi ordo,:M° 3£ patri 8i	iv fnirim fantio.Sicut erat in princinio 6t nunc & femper St in fazcula feculoru amen.Iftud
men	N,ceni	concilli «iam ueftri	af
tio dcclaetur Vhi autem deus & homo honorabili uoce cantatur.AUduia femp cum omnibus pfal»1 f S omm loco comun-ter refpondeatur noaurn, tepor s.ln ecciefia autem port refurreflmnern d <5 ad fanflu pentecoft en finiatur.inter dierum uero fpatia gnquagefimsipropter nomtatem fantii p uox ifta laudis canaf i Alephiquod e Alkluiajqd' plogus iatine aut ptxfatio dicitur. . .«cratiaddi Beati Hieronymi ad Pania Si Euftochiu de pfalterio quod rurfus fecudu.Lxx.edirione correx ta ab illis uel ex hebrreis obelis afterifcifqi diftinguens.	magn3 ex
Salterium Roma: dudum pof‘tus emendaram:& mxta.Lxx.intcrpretes: licet ^ujno depraua parte correxeramiquod quia rurfum uidetis O Paula & Euftochium ^nptoram ^ nouali tumipluGpantiquum erroremiq nouam emendationem ualereicogitis:	yum	clTe	dicem
fciflum lam atuum exerceamiS: obliquis fulcis renafeentes fpinas eradicem.*^ tam uos qU1> tesmt quod crebro male pulluiat-crebrius fucadatur. Vnde confucta prxfationecomn	emendao1
bus forte labor ifte defudat;|eos quiexemplar,a iftmfmod, habere uoluerintmtquxdil.gcm^
cura & diligetia tranrcriba't.notet libi unufquilip uel lacete hnca':uel figna radmt‘a:' 'mmus:fciat in.lxx-1» nfcos. Et ubicunqj uident uirgulam prxcedcntt m;ab ea ufep ad duo puncta qu* ^	.	jb	g^ditum	n.°
terpretibus plus haberi. Vbi autemZlx fimil.tudinem perlpexenude hebrxis uent xque uf(^ ad duo puntia iuxta Theodotionis dumtaxat editienemiqui	1(Tn	muitns	forei	910
terpretibus non difcordat;Hxc ergo uobis 8C fludiofo cui^ fecifle me fdensmon am §
ucl inuidia:uel fupercilio malint cSremnere uideri prazclara:§ diTccre & de turbulento magis riuulo: d de
punOlino fcnre porare.
Beari Hieronymi ad Sophroniu de noua editione pfalterii fecundum hebraica uerxtateiubi omniu pfal taorum unicum reflatur eife uolumcn,
Cio quoldam putare pfalteriu iquincy, libros effe diuifum:ut ubicucp apud.lxx.interprftes fcri> tu eft	ideft	Fiat	Fiat;finis libro^ fit.Pro quo i hebr^o iegif Amen A me. Nos aut
hebrxo^ audloriratem fccuti:&: maxime apo(lolo^:;q femper in nouo teflamento pialmorum Iibru nominanuunum uolumen afTeruimusipfalmo^: oes eorum ttftamur audtorum; q ponii^ tur in titulis.Dauid.f.Afaph;&: Iditujfilioium chore Eman ifraeht^.Moyfi 8t Salomonisick: reJiquoi^ quos Efdras primo uolumine coprehendic,Sienim Amen:pro quo Aquila tranftulin
in fine tatumodo librorum poncref:^ no interdum:aut i exordio.-aut i calce fermonis:fiue fen» tentiarmunq faluator in euangelio loqueref Amen Amen dico uobis;& pauli epillolx in medio illud opere continerent.Moyfes quoc^ St Hieremias 8t exteri in hunc modum multos haberent libros qui m mediis uoluminibus fuis Amen frequenter iterferunt.Sed St numerus uigintiduo^ libro^ hebraicorum & my ilerium eiufdc numeri comutabitur.Na St titulus ipfe hebraicus
terpretatur uolumen hymno^iiapoflolicx audlontati cogruens non plures libros fcd unum uolumcn one dit.Quia igif nuper cu hebrxo difputans:qdam pro domino faluatore de pfalmis teflimonia protulifli; uo lenfq’, re illudere per fermones pene fingalos aflerebat non ita haberi in hebrxo:ut tu de.lxx.interpn tibus opponebasrftudiofiflime poflulalli ut poft Aquilam St Symmachu St Theodotionemoua editione latino fermone rranfferrcm. Aiebas eni te magis iterprxtum uarietate turbari:& amorem tuu quo laberis uel traf latione uel iudicio meo efle contentu. Vnde impulfus a te cui St qux pofium debeo;& qux non poffuaur fum me obtrcdlatorum latratibus tradidiimaluicp te uires potius meas q uoluntate i amicitia querere.Cer te confidenter dicam;& multos huius operis refles citabo:me nihil dutaxat fententix de hebraica uenrate mutafTe.Sicubi ergo editio mea a uetenbus difcrcparit;iterroga quelibet hcbrxo^ St liquido peruidebis: me ab xmulis fruftra lacerari:qui malunt cotcmnereiuideri pclara q difcerejperuerfiUimi homines. Na cu femp nouas expetant uoIuptates.& gulx eo^<: uicina maria non fufficiant.cur in folo fludio feriprura^:. ue teri fapore contenti funtfNec hoc dico quo pceflbres meos mordea.aut qcqua ab his arbitrer detrahendu quoru iranflationem diligentiffime emendatam olim mcx lingux hominibus dederim:fed qd' aliud fit in ecclefiis Chriflo credentium pfalmos legere aliud iudxis fingula uerba calumniantibus refpodere. Quod opufculum mcu fi in grxcu ut pollicerisitranfluleris	5^	imperitiae mex do
(Mimos quoqj uiros refles facere uolueris; dicam tibi illud Gratianum Jn filuam ne ligna fVrasimn q- hoc habebo folamenifi labori comuni incelligam mihi St laudem St uituperationem tecum ec comunc.V ale in chriflo.Cupiorememiniflemei.	.	,,	;	.
Beati Hieronymi pfbyteri ad Paula St Euftochium de fingulis pfalmis.g ad ungula domini faluatoris
fefta pertinear:& qui pfalmi & quando legi debeant.
Via me dulciffimx filix mex in fpe mifericordix dei petiflisiut uobis diuerfos pfalmos per ordinem fequeflraremiq ubipfalli debeant.Vos quoq ego petiipme depcaremini dominum de um noflrumt dono fuo mihi cocedere dignatetiquo puifim fandlam petitione ueflra arripere: uel ipfo donante coplcre;in cuius mifericordia fperans ,put dominus cocedere dignatus efl itel-ledtum utilitati mexmecefTe habui ta fantix petitioni ueflrx pro affetiu domini obedire.Pro quo opere fi
nobis gratia luerit integre afTignata de omnibus qcuntp ditia funnipU domino nouru	tm.ug
litate mea orantes gratias referrem etiam afinx loqui pcepittqux ipfe dominus uoluit.Licet tnim umuer-fi pfalmiiq requifitus fuerit legis diuinxippemedum oia habcantttamen donante deo:St doinmo leiu xpo St fpiritu fantio in confeffione trimtatism pfalmi proprie ad fingulos dies feriatosdommilaluatoris noftri filii dei pertineat; fequeflratim expofuimus.Qm ad natalemm ad fatiam epiphaniam.i.adoaptiimu domi, nicum:fiue apparitionis ftellx diem.Et qui m^uinta fena ante pafTionem domim;^ jn^paiiionc do,.
minicatq in pafcha refurretiionis ipfius domini noftri redemptoris;^ g i? f^/nofler ^ a9 ?t,am in aduentu eius;& qui de iudicio futuro:& qui de ciuitate xterna i qua xps dominus notier Untios fuos a Drinrinm mundi ufeuin finem huius ixcnli-f.  r^n mrreenaturos i xterno regno cxkfli fan^
crus dominus trinus ix uuus ucus xternus;q etiam ad dominum deun' ................ ^»«na.uci q - r—
nitetibus pfalli debeant;qui etiam in natali fandiorum dicidcbent.C^teros uero piaimosinucnies;qquo tidie legendi funt.Omnes tamen pfalmi quotidie in toto anno per ordinem pblli pcftunt iecundu coiuetu dinemLlefiaru & monaflenorum.Sane qui leg,"confidera:quia unus pfalmus ad multosdits fantios p-^nettSd pfalmi deo multipliciter iterantur p fingulos dies.Nam eft pfalmus.q ubitp pfalli poteft.Aln iteiu £jnt;q ad unius diei figuram pertinent,ad paufantes uero qualis Per^i^etIut^um tdlS10r^easn^antio, De Pfalmis qui quinta fena ante pafiionem;aut qui in ipfa Pafllone df	dicunf;atcp m ”ata|finr^4 A^
rum eXlnde C|J funt pfalmi;ita etiam de canticis prophetarum fecimus;ut non in diebus fupraditiis S?n[ufe pfallatur;fed qui in quo die dici debca't:q legis muenies. Ad maiores operas pertinet P^^dxxm Cathecuminis & eletiis.xxiiii.Per ieiuniu.xix.tricefimufquarturs	baptilmo perpaft Y a.lxmi. De
lamentatioe.cxxxi.Ad conuentionem fratrum cetefimus tricefimus fecudus.Ad beneditiione.cxxxiii. Vt laudes ante deum fundantur nonus. Vtpceniteat homo quinquagefimus de fixafidedec^us.De monen, do centefmiusodbuus.ut oculum pudititix agas primus.De uigilns in grabato fextus.De lufti ^a.xu_ ^
honefta orationc.lxxxv.Dc comunioe cu omnibus hoibusucl pauperibus,xl.De natali dommi.cix. ^ niratemt no timcaf ho.ix.Deinfidiis hcerefu tertius.De moncdo ^ximu quartus.De fpe ideu.xxn.U ^ _ dulitate decimus.De oratioe i hoie.xxix.Benedidtio fup principes.xx.De amore iegis.xxvi. UemDui . immicoi^.xxv. Vt creatura crcatorc laudet.cii.De martyrio.xlnii.&.l.De pfecutonbus.lxxxii.Uu intras alienigena.lxxxi.Oratio fup agru.lxxxiii.Oratio noaurni rpis.xc.Oratio ad altare.xxxiii.
Ad Marcelli de collatioe editidis Aqlx cu hebr^is pp qd1 opus epiftolare officiu itermifine teltar y
T ta parui epitfoli fcnberecaufa^ duplicis fuit:g>& tabellarius fcftmabat:5^ ego alio °PeJ ^ ^
tetus hoc qfi TTEpi EpyS.i, fupuacaneo me occupare nolui.Quxris qdna aliud iit ta gruHu *j neceiTariuiquo epittolicx cdfabulatiois munus exclufu fit.li qde cii uoluminibus hebr$0, _ editione Aqlx coferome qd forfiti pp odiu xpi fynagoga mutauetit.& ut amicx menti latea 4 ad noflri fide ptineit roboridi:plura repio.Nuc ii pphetis,Salomoe pralterio.regnorucp libris examu recefiris.Exodu teneoique illi Helefmoth uocit:ad leuiticu trafiturus. Vides igif q, nulluoniciu hu pponedu c.Attame ne Currentius forte nf fruftra cucurrerit duas epiltolas:qs ad forore tua Paula eiu ^ t gnus Euftochiu miferiihuic fcrmunculo annexui.ut du illas legeris:5i in his aliquid dodtrinae pariter a pons inuenerisiputes tibi quoq^ feripta efleiquas illis feripta fiit. Albini comune matrem ualere cupi®* corpore Ioquor.& fpiritu ualeat no ignorans.Eat^ per te falutan obfecro,6<: duplici pietatis officio focula' ri;g> in una atep eadem chriftiana fimul diligatur &C materi
Ad Paulinu de duabus quaritionibustqbus ppeditus iterpretatiois officio refpodere no potuit, « Oce me ,puocas ad fcribeduiterres eloquetia;& i epiftolari ftilo ppe Tulliu reprefentas, QB° j qreris me paruas & icopras litterulas mitteremo uenit de icuria ;fed de tiore tui.ne uerbofi05 a9. te loquens plura rephendenda trafmitta;& nauigidi tpe titae a me fimul epiilolae flagitituriUt * cudta ad fingulos ueli fcnberetoccurrere nequei, Vnde acciditiut omiffa copofirioe uerb°^*?: feribentiu fojlicitudine;dide qcqd i bucca uencrit;& amicii te tatu meo^ didtorumo iudicetcofideren) U as qiliuculas zux litters pferebant, Vna quare fit adeo iduratu cor pharaonis:& apoftolus dixerittno uo ' tisme^ currentisifed miferentis dei;& caetera;quae hberu uidemr tollere arbitriu. Altera quomodo fan^ funqui dc fidelibus.i.baptizatis nafciituncu fine dono gratix poitea acceptx SC cufi:odit$ falui effe 1?°^; funt.Prim$in libris ttEpicrpxbvtquosnuper Pimachionoftroiubeteinterpretatus fum. Origenes fpodet.quo detetustopereaplere no potui quod pmiferi tibi:& danielem noftru rurfii c°PeC r. le nnic mpi nmanriffimi & eeresii uiri Pamachii;tame unius uolutate in tps aliud di(fulifiern:ni
i M -nDe fe^d°	nullis	.dolama-	fordibus	polluatur.Simulcp	cofidera:»	& «•
« fidei,u filiosiquodquaficadidan	cenmoniar6	pertinenticu utiq, fanda ee no poifint
fa ra m tabernaculo '^^fdToma.guur fcnpturaru e:ut interdu fandos pro mudis & pi.r,f^ «itat^piltis nominetificut Sf Berfabee fandificata fcrMab,'munditia fuaiSi ipfu teplu fanduar.uno minaf nur	«rito	mentis	iudicio	me	aut	uamtatis	arguas:aut falfitatis.Teftis e em cofcicux me^
deus £rr0	& mterprerauo.s exordm fuprad.da necefliras me tra*it:& fds ipfe non bene fe'
niquod occupabo animo fiat,Pille°lum textura breueicharitate latiffimu fenili capiti cofouendo libent
de fpiritu fandoique ipfe propter iperitii cuiufda qui de fpiriru
V ™ m babyioncuer (arer.Sf purpurata: meretricis eflem colonus.& iure quiritum "“^Etec lui aliqUld ^arrire de fpiritu fando:& captum opufculu ciufdem urbis pontifw d^‘l6Eorum ce olla ,lla^u<T ab Hieremia poft b?=u1^	fadc capit aqu,Ionis ardere:^inarum ad
coclamare fenatusiut nullus fcrlba i eis fiflus.fed omnes quaf, idito fibi praelio uerfu me ipcntia couinc5dum faaiQ c5iUrat.lhco ego ue.ur poffliminio hieroiolyma fof”r ,jne qa fUpra
S nt-nnli'-afl iSd'ludoRx	i-.,	matlS	tX	IDeluCatn	Glnafnric	iCrvevi-lfacC	Ifll	‘	.-i.*.
aictus ponniex ivamamstq ad hoc opus me primu»	a0rmiuit	in	aorn»^	tui	^	terr3	a]ie
um mihi ancillarum xpi PaUi$ & £uft0chii nunc adiutus oratu:canonicum qd1 catare , f ,d. fratrlS na.hic a uobis i' iudxa j)uocatus i murmuro:augumore multo loeu exiftimas q falu Vm faCiUnt informes genuit parricida.^ ut audtore titulo fatear.malo aheni operis fterpres exiftereiqut qd	comid fenm
corniculx alienis me coloribus adornare.Legi dudu de fando fpiritu cuiufda libcllos.c*	_	ad
tia ex graecis bois latia uidi no bona,nihil ibi diaJedicu.mhil uirile atg diftridu* qulec
aftenfum trahat.fcd totum flaccidum.molle.nitidum.atq; formofum.qfitus hincide odoribus pigmctatu, Didymus ucro meus oculum habens fponfa* de catico catico^:& illa lumina qux in cadctcs fegetes fubli' mare pcepir iefus ^)cul altius intuetur.Sd antiquu nobis more reddit.ut &C uides uocef ppheta, ccrte q huc
Epirtola Chromatii 6: Eliodori epifeopo^ poftulantium ex archiuis Eufebii csefarienfis martyrilogiu perferibi,
Omino fando fratri Hieronymo Chromatius &: Eliodorus e£i in domio falutem.Cum religio fiflimus Auguftus Thcodofms mediolancfem urbem fuiflet igrefiusmniuerfofq; italia: eposad fe mitaren&: cam aliquanto^ eporum qui ex Arriana fece fuas animas inqnaflent pquireret:co tigit & noflram paruitatem in eodem adeife cocilio.In quo cum diceda dida eflcnt;& diffiniens da diffinitarcocpit chriffianiffimus princeps fandum Grcgoriu epm cordubenfis ecclefix in eo pferre anti ilitemiq? dominico dic fiue ieiunas matutinastfiuc no iciunans uefpcrtinas explicans miffas eoijd martyrum quoi% natalitia effentipiurimoRd noia mcmoraret.Fadu cft ut oes pariter ftatueremus ad tuam feribef cha ritatem:ut famofilTimos feriales de archiuis fandi Eufebii exfarex pafeftinx epi inqrens martyr ad nes dirigas feftaiut pollimus hoc officiu p tuam induftriam in melius perfediufq; ad honoiem dei martyrum exhibere.
Beati Hieronymi refpofiua reflantis Eufebiu crefariefem ex analibus ipetratis a Cdftantino augufro gc^ fta martyr pcrfcripfiffe.Quo^: numerus tantus effiut ultra qnq; milia lingulis diebus pter diem Caledas ianuani poflint afcnbi,
Hromatio 5C Eliodoro fandis epis Hieronymus pfbyter.coftat dominu nfm iefum xpm 01 dic martyr fuope rriuphos cxcipeiquo^ paffioes a fando Eufebio cseCariefi epo fcnpras reppimus. Na cu cofiantinus Auguftus c^farea fuifiet ingreflus:5<: diceret pmemorato annftiri: ut peteret aliq beneficia exfariefi ecclefix p>futura:legif refpondifleeufebiu.-opibus fuis ditata ecclefia nui Ia octcdi beneficia necefficate copelli:fibi tamc defidei :u fmobile extitiflezut qcqd in rcpublica romanoru ecim fit erga fandos dei iudices iudicibus fucccdetes in uniuerfo orbe romano follicita pfcrutatioe monu meta publica difcuticdo pquirerct:&: q marty^;6c a quo iudiceiin q puidaiuel ciuitate:c|" ue die: q paffioe pfeuemtfe fu$ obtinuerit palmaidc ipfis archiuis fublata ipfi eufebio regio iuffu dirigerct.Vnde fadum c: ut idoneus relator exiitcs & ecdefiaftica hiftoria texeret;^ oium pene marty^ puicia^ iperii romanorum dilides hiftoriographus declararetiqtenus oes facrificiu deo offeretes eo^ noia meminiffentifcictes	die
ipf(?quo facrificiu orierutiuidores diaboli extitiffent:8i fub martyrii fui trophoeo pollctes atq; ouantes ad rege fuu pueniffent xpm.Hac de ca fingulo^ mcfiuifinguloruc^die^ fetta cofcripfimusiut iubcr dignaba mini perene paruitatis nfa: memoria fore credctes cu diebus oibusip tot ano^: fpatia fanda fando^ noia fuerut fcfriuc cekbrata.Et quonia p fingulos dies diucrfa^puicia^;ac diuerfato urbiu plus qqdigcnto^ uel nogetoR^ milm martyr noia fut noiataiut nullus dies fitiq no ultra qnq; miliu nueyd repiri pcffir aferi ptus:excepto die calcda^ ianuarii:cofideras iter inumerabilcs turbas lectoris aium pofie laceffere itra uuu mefemine id cueniat fuccinde & breuitencoa: q funt in ampliflima feffiuirate in fuis locis tantum pro om nibus memoratis ^fecutus ea fum:ut amputato faftidio unus de omnibus fufficeret libellus afcriptus.Sane in prima parte libelli oium apoftolo^: fefta cofcripfimusiur dies uarii no uideatur diuideretquos una digni tas & apoftolatus in cxlefti gloria facit effe fublimes.	,	.	,	^	.
Beati Hieronymiplogus in libru dc ifantia faluaroris ex hebraro tradituiquem ab euagelu a attha:o fcriptffifed a manichxi difcipuio afferit dcprauatu;&: iter canonicas feripturas no enumeradu,	_
Ominis fandis ac beatiffimis Chroatio & Eliodoro epis Hieroymus exiguusxpiiemus i demi no falute.Qui terra auri cofcia foditmo ilico arripit qcqd fofia pfuderit	9	Pg
dus fulgidu uibratis iadu ferri refpledeatiin reuertcdis fufpiradifq?	pes	n?
aliter lucris augef Arduu opus imugif.cu fuerit mihi de ueftra	vCCr"pfC
fandus matthams apoftolus & euagelifta uoluic in apto fcribi.Si enim hoc fcnptum no enet euagelio fuo: quod edidit addidiffet.Sed fecit huc libellum hebraicis Iris obfignatum.QBem uf<Fadeo noediditmt ho^ die manu ipfius liber fcnptus hebraicis Iris a uiris rclieiofiffimis habeafiq/11”131U1S pnoribus p fucccffiis tempoR^ fufcepcrunt.Huc autem ipfum libru cum nuci alicui tranfferecdu dedcrintttextum eius aliter atq? aliter narrauerut.Sicq; fadum effiut a manich$i difcipuio noie Leuthon q etiam apoftolor^ gefta falfo fer mone confcripfinhic liber editus no a:dificatois:fed fiibuerfionis materiam exhiDuerit.Etemm q talis pro^ batur in fynodotcui merito aures ecclefis no paterent.Qflentnuc ofculantiu morlus.no iftum Jibellu ca> ne>nicis nos fuvaddimus feripturisifed ad decegendu hxrefeos fallacia apoltoli at(^ euagelifta: feripta trav ferimusdn quo opere tam iubentibus epis piis obtemperamusrq ipjf	^mamus.Amor	ergo	xpi
eft.cui fatiffacimusicredentes q. nos fuis orationibus adiuuentiqad faluatoris noftn fandam infantiam p noltram poterunt cbedientiampuenire,	-
Librum ipm de infantia licet in quodam exemplari reppererimrq amles quafdam debaturiqu^ rimpIiCioresfallerepoflent tranferibinolunidignuputansmtantafermonu HKronymima' leftate leuia comifceritquia audoritati euangelica: in chanagalife$ mitium ftgno^ falru^l^jJ]rrtr^> n repugnare uidecUr.5?idco non imerito a beato papa Gelalm inter apocrypha computatur,xv,dif,C.Sam «a Romana,
Beati
:s iw.jwtu iiuL ^/vcjjivic ut. imcrpte nu pone ^livcic.vx. ^ uu^uiva :riptura^;fc puium fpodens ac focium ftudio^ fi foculum dereliquerit,
Ratcr Ambrofius tua mihi, munufcula pferens detulit:^ fuauiffimas Iras qursapiincipioanii' cicia^ fidem ,pbat$ jam fidei & ueteris amicicfo pfercbant. Vera enim illa necelhtudoc.	t
rrlnfiV.  i_________________s	 -ot'	Pimiliariv.non	fSfpnria	rnnrnm	rnrnniV.llO	lUbuOia	Cx	p
v-Wii J C4V4 ViJtl VAvVtlV. v* vivi 11114V1. W Vll Llit	^	^	^	O	.	_* CCX**
riis quofdam luftrafle puinciasmcuos adiiUe populos.maria tranlille.ut cos quos ex libris nouen ^' quoqj mderent.Sic Pythagoras mephiticos uatesific Plato $gyptum.S<: Archytum Tarentinu.euii^ ualia: quae quondam magna graecia dicebatur laborioliffime peragrauitmt qui athenis magiuer crut:	ue
tens.cuiufcK dodrina achademfo gymnafia pcrfonabannfierct peregrinus atep difcipulus.malens aiici^ ^ recude difrcrcrn (na imnndcnrcr meererc.Dcnici; cum litteras quali toto fugientes orbe pfequit.cap
L V	  1.	---- J,	*
phusanaior emente fe fuit.Ad Titum liuium ladco cloquentfo fonte manantem de ultimis hifpanfo y"' haruq; finibus quofdam uenifTe nobiles legimus.&: quos ad contemplatoem fui roma non traxerat: um^ homims famapduxir.Habuit illa aetas inauditum omnibus foculis celebrandu^ miraculummt tantam^ bem ingreffi, aliud extra urbem qrerent.Apollonius fme ille magnus ut uulgus loquitur.fiue philofopy ut pythagorei tradut.intrauitpcrlas.ptranfiuitcaucafum.albanos.fcythas.mallaget-aStOpulentiflima iua1^ regna penetrauit,& ad extremu latiflimo phyfon amne trafmifro puenit ad brachmanasiut hiarcha i ^ ^ no fedentem aureo;6<: de Tantali fonte potantem inter paucos difcipulos de naturatde monbusiac l)’^
& die^: curfu audiret docente.Inde p elamitas.babylonios.chaldxos.mccdos.aflyrios.parthos.fyros.ph
mces.arabcs.pal^ftinos rcuerfus alexandriamiperrexit ad aethiopiam.ut gymnoiophiltas Qc famof iTntf ^ folis menfam uideret in fabulo,Inuenit ille uir ubiq3 quod difceret;& femper ^ficiens femper fe mL (^rai‘,0 ret,5cripfit fuper hoc plenilTime odo uoluminibus philoftratus.Quid loquar de foculi hominibus.c	c
flolus paulus uas eledionis magifter gentium qui de conlcientia tantfin fe hofpitis loqbatur ait. rimetum qritis cius qui in me loquitur chnftus^Pofl: damafeum arabiaqj luflratam afccdcrit ut uideret petru;&: manferit apud eum dicbus.xv.Hoc enim myfterio hebdoadis & ogdoadis i#utu)r '^0iis tium pdicator infhuendus erat.Rurfumq? pofl: annos.xiiii. afibmpto barnaba & tito expoiuenc at oX cuangeliumme forte in uacuu curreret;aut cucurrifTct.Habet enim nefeio quid latentis ENEpyfoS^1, ,£cre/ & in aures difcipuli de audoris orc tranffufa fortius fonac.Vnde &: afehines cum rhedi exularet; u jLb nt tur illa dcmofthenis oratioiquam aduerfus eum habueranmirantibus eundis atep laudantibus fu-P1^- 3 Quid fi ipfam audiffetis bcftiam fua uerba refonantcm^Nec dico q, iit in me aliquid taleiquod ucl P01', mtTludire uel ueliS difeere fed qU» ardor tuus & d.fced, ftud.um cuam abfq; nob.s per lejaban debear. 1<V o-prtinm s/r j i^M^hilc eff, Non quid inueniasifed quid qras ccnfideramus.Mollis carra iZZt nll f >e,d0a°"eSds & piate ceffent manusnamc uirtute totum ert quicqu.d effe po;
D ,	P .aci11? etiam ^ m,i.>]js legem moyfi & jjphetas didiciffe fe gloriatutmt armatus fpiritali
t ft.P ulus apoftolus aa pedes Sa"a"mmm,img noL non carnalia funt fed potet,a deo ad deftru
flione P°	‘llceret conr Hadeftiuentes:& omnem altitudinem extollentem fe aduerfus fcientiam de»
amnem munmonum rornl‘^e“rJ"bctendum chri(to:& fubmgare parati cuntiam inobedtct.am.Ad
ttam qus data fit ei per impolitionem manus pfbyteruTitopcipiuut imer catteras uirtutes epilcopi.qu^^ bteui lermone depinxittfcientiam quoq; intelligat fctiptura|t,Obtinermm inquit eum qui fecund
irinam eft fidelem fermonemtSi ut potens fit exhortari m dodrina fanaiS: contradicentes reuincere.5
da quinnp r - fnlnm fibi prodeft;& quantum aedificat ex uir$ merito ecclefiam chnfh i tantum cct tideitruentibus nonrefidat.Malachiasprophetaimmopermalachiaminterrogauitdommusfacc tes legemAn tamnm (Verdotis officium eft interrogatum refpondere de lege.ln deuteronemio, Interrog patrem mum-.s/ annunciabit tibi feniores tnos^dicent tibi.In pfalmo quotp.cxviii. Cantabiles id ^ ludificationes tu^ in loco Dcreerinationis mex.Et in defcdptionc mfb uirncum eum arbori uh$ elb m paradifo compararet'inter ceteras uirtutes etiam hoc intulit.ln lege domini uoluntas ^^j^getes: eius meditabitur die ac node Daniel in fine facratiffimae uifionis iufti ait fulgent ficut	ftellis:alii
hoc eft dod, quafifi^f^g quantum iter fed,flent infta ruftictas I doda -uffic»^» cxlo comparanf :qq luxta hebraic5 ueritate utrun^ de eruditis poffit intelligi.Ita emm ap $-fj ltdto m Qui aut dodi fuerint fulgebunt quafi fplendor firmameti;& q ad lufficiam erudiunt mu	fcn urarU
ppetuas stermtates.Cut dicit paulus anoflolus uas electionis^nempc quia uas IcgisS^i^^	^
armariu effiPnanfoi ftupent ad dodrinam dommn& mirantur in petro & ioane qa^{j.lllis jpus fcus iu5 no didicerit,Quicquid eni aliis exercitatio dt quotidiana in lege meditatio tribuere !	/	kucrar.&	i	tfy\o
gerebat.& erant iuxta quod feriptum eft 2lc:Ktoi docibiles deo,xii.a'nos laiuar	%	l0^
fedesde qonibus legis iterrogas magis docet dum prudeter iterrogat nifi forte rum ^nicus lfcaror m; nem dicimus,quorum uter^ dicere poterat Sdi imperitus fermoc no tame kia.loan	^	uerbuui'
dodus, Vnde uox illa obfecio.in principio erat uerbum;& uerbum erat apud ^um*	- fcuiuf^ rd PeI
Aoyoc; enim gracce multa fignificat.Nam & uerbu eftiS^ ratio;& fupputatic,& caula
qua funt fingula q fubfidut.Qu^ uniuerfa reflc itelligimusm xpo.Hoc doctus piato nefciuit, hoc demo/
fthencs eloquens ignorauit.Perdam inqt fapiam fapientium:5d prudentiam prudentiu reprobabo. Vera fa^
pientia pdct falfam fapiam:^ quanq ftultitia pdicatidis in cruce fit:tame paulus fapiam loquif iter pfedtos
Sapiam aut non fxculi huius nec principum qu$ deftruif:fed loqtur dei fapiam in myfterio abfconditamt
quapdeftinauit ante focula.Dei fapia xps eft.Chriftus.n.dei uirtus 8d dei fapia.Hxc fapia in myfterio abfco
dita ellide qua 8i noni pfalmi titulus pnotaf pro occultis filiinn quo funt oes thefauri fapia: & fcise dei ab>
fconditi:& q in myfterio abfcoditus erat pdeftinatus efi: ante faecula.Prxdeftiatus aut 8c pfiguratus in lege
& pphetis.Vnde & pphetse appellabat uidentcs.qa uidebant eum:quem exteri non uidebant. Abraha uU
dit diem eius;8£ Ixtatus efl:. Apiebanf cxli ezcchieli;q populo peccatori claufi erat.Reuela inqt dauid ocu^
los meosiSi confiderabo mirabilia de lege tua.Lex.n.fpualis eft:& reuelatioe opus eft ut intelhgafiac reuela
ta facie dei gloriam conteplemur.Liber in Apocalypfi fepte figillis oltendifiquem fi dederis oi fcienti Ifas
ut legatjrefpondebit tibi.No polTum.Signatus eft enim.Quanti hodie putant fe noffe lfas:& tenet fignatu ivi -..uVa	.ii____r	_ _ i--i  	dnir	/V	npmn	rl^ndirtrlandit	nemo	ar>p
gatur a philippo:putafne itelligis qux legis.refpdditq? quo pofTum nifi aliqs me docuerit.Ego quar iterim nec fandtior fum hoc eunuchomec ftudiofioriq de xthyopia.i.de extremis mudi finibus uemt ad templu.reliqt aulam regia:6d tantus amaror legis:diuinxcp fcix fuitiut etiam i uehiculo facras Ifas lege^ ictitamc cu hbru teneret:8d uerba domini cogitatoe peiperetilingua uolueretilabiis pfonaretugnorabat eu quem in libro nefeies uenerabaf. Venit philippusioftedir ei iefumiq claufus latebat in lfa.0 mira do&oris uirtus.Eade hora credit eunuchus.baptizaf & fidelis & fandus fadus elf ,ac de difcipulo magifter ♦ Plus in deferto fonte ecclefix q in aurato fynagogx tcplo repperit.Hxc a me breuiter pftrida funt(neq? enim epP ftolaris anguttia euagari longius patiebaf)ut itelligeres te in feripturis fandis fine puio & monllrante femi tas no poni* ingredi.Taceo de gramaricis:Rhetonbus:Philorophis:Geometris:Dialedicis:Muficis: Aflro^ nomis:A(lrologis;Medicis.Qj)o^; fcia mortalibus uel uciliffima efb& in tres partes fcindif.in dodrinam. ronem & ufum. Ad minores arces ueniam;& qux non tam ligua q manu admiftranf: AgricqlxiCemcrarii: Fabrrnrtallo&s ligno^: ue cxforesiLanarii quoc^iEt fullones;& exteri q uariam fupelledile & uilia opu^ fcula fabricant abfcp dodore no pofiunt efie quod cupiut.Qqod medico^ eft.Promittut medicutradant fabrilia fabri.Sola feriptura^ars eft quam oes paffim uendicat.Scribimus idodi dodiq? poemata pafiim. Hanc garrula anus.hanc delirus fenex hac fophifta uerbofusihanc uniuerfi pfumut.lacerant. docent anteq difeant. Alii addudo fupciho gradia uerba tiutinatur iter mulierculas de facris litteris philofophatur. Alii difcut(pruh pudor)a foeminisiquod uiros doceant.& ne pa^ hoc finquadam facilitate uerbo^: imo auda> cia ediflenint aliis quod ipfi non itclligunt.Taceo de mei fimilibus q fi forte ad feripturas fandas poft fa&-cularcs Ifas uenerinn& fermone compofito aurem populi mulferinnqcqd dixerinf.hoc legem dilputant. nec fcire dignatunquid prophctxiquid apodoli fenferint.Sed ad fenfum fuum in congrua aptant teftimo/ nia:quafi erande fit & non uitiofiflimum dicendi genus deprauarc fententias‘A ad uoluntatem fuam ferv pturam trahere iepugnantem:quafi non legerimus Homero centonas:& Vngdi0 ccntonasiac non lic etia Maronem fine chrifto pofiumus dicere chrifrianum.quia rcripferidam redit gna.Iam noua progenies caelo dimittitur alto.Et patrem loquetem ad
potentia foius.Et pofl: uerba faluatoris in cruce.Talia perftabat memorans fixufcp maneba . umha lunt Lc;& circulato/ludo fimilla docere quod ignores immo nt cum aomacholoquar.ncc h^quidemfc. re quod nefcias.Videlicet manifeitiffima eft genefisiin qua de creatura mundiide exordio ge	am.
de dimfione terrxide confufione linguarum:6i delcenfione ufq; ad ggyptum gentis fcnbitm^^r^orum. Pater Exodus cum decem plagiS:cum decalogo myftids^iuimftp przceptis. in prop u dt “ cus in quo fingula facrificia immo fingula pene Mlabae 6i ucftes aaron & totus ordo ^XeLadmrn^ ftia facramenta.Numeri uero nonne totius arithmetica & prophetia balaam & qua*ag |™ua™mper heremu manfionummyfteriacontinent.Deuteronomium quoq; fecunda"gur$®' ratio.Nonne fic ea habet qua priora funttut rame noua fint omnia de fter‘t 0bexemchr m L, ^ Pentateucusiquibus qumtp uerbis loqui fe uelle apoftolus in ecclefia	finfen,“r,»	r
nonmyrteriafuofermonecompledituriProfaincipitiuerfulabituripedeftnferiMeimitur.omnefis leges
dialeaicapropofinoneiairumptioneiconfirmationeaonclufionedeterminantur.Singulamcq uerbaplej
na funt fcnfibus.Et u, de catens fileam refurreflionem corporum fic P”Ph™ de ea manifefi us uel cautius fcripfem.Sciomqtg,redeptor meus.uiuinSCinou,f‘" Jo&'Son,l^	^
fum circudabor pelle mea:5^ i carne mea uidebo deu Oue uifurus fum egoipe.K oculi mei colpe^1111 ? & no almsRepofita e hxc fpes mea i finu meo.VenSfum naue typu dominnno lolu i g«*etia in noie.Tranfit iordanc:holtiu regna fubuertitidiuidit terram uidtori populo:&! p fingulas urbes .ui^	s.
™°«s:flumina terrentesiatgcofima ecclefiac carkttifo
quot pria^^pyi^tot fum.Ruth mMbM efaiae explet uaticiniu dicetis.Emitte agnfi donnirie dominatore terrx de petra deferti ad montem filiae fyon.Samuel in heli mortuo & ^ occlfl^r^c[>a j h"1 legem aboiitam moftrat.Porro in fadoch arcp dauid noni facerdotmnouicp imperii facramentatelhf .Ma^ lachin ideft ten,^ quartus regum liber a falomone ^ ad ieC,0cm^& ab hierob°a flll0kn3rbacb uf%ad ofee qui du^us eft inaflyrios regnu iuda & regnu deferibit ifraeLSi hiftoriam refpiaasmerba fimphcia fut Si in litteris fenfum iatetem infpexerisiecclefix paudtasi^ hxreticorum contra ecclefiam bella nanantu
Duodecim .pphetze in unius uolumis anguftias coartati multo aliud § fonat in Ira pfigurant. Ofee cr nominant ephrar.fammaria,iofeph.ifrael 8C uxore fornicariam & formcatiois filios:^ adulteram cudi claufam mariti multo tempe federe uidua;&: fub uefte lugubri uiri ad fe reditu pftolariJohel filius pnar deferibit terra,xii.tribuu eruca:bruco;locufl:a:rubigine uaftate corrupta:& polt euerfionem prioris pop dfufum fpum fandum fuper feruos dei 8C ancillas,i,fup,cxx,credentiu noia 8t effundendu iri in c0^c -0 fyon,^.cxx,ab uno uf<p ad,xv,paulatim p icrementa furgentes.xv.graduu nume^ efficiunq in P*alnuIp myftice cotinenf, Amos paftor 8C rufticus & rubo^: mora diitrigens paucis uerbis explicari no enim digne exprimat tria aut quatuor fcelera Damafci;Gaze:& Tyri,& ldumex;& filio^ Amon od & in feptimoodauocR gradu iudex 8d ifraeKHic loquif ad uaccas pingues quae funt in montes famari • ruituram domu maiorem minore^ teftaf.Ipfe cernit fidore locuft$;6<! ftatem dominii fup muije r t]II1 mantinu;&: uncinii pomo^ attrahentem fupplicia peccatoribus &C fame in terrammo ^me panis nec aqu$;fed audiendi uerbu dei.Abdias q iterptaf feruus dei ptonat cotra edon fanguineu terrenuq; n01 . fratris quo® iacob femp xmulii hafta peutit fpiritali.Ionas coluba pulcherrima naufragio fuo PalUon mini pfigurans mudii ad pniam reuocat:&: fub nomie niniue falutem gentibus nuciat.Michcas demorai cohaeres xpi uaftatoem annunciat filix latronis;&: obfidione ponit contra eamiqa maxilla' pcuflent mdici ifrael.Nau confolator urbis icrepat ciuitate fanguinu:& poft euerfionem illius loqtur.Ecce fup montes P des euagelizantis 8C annuciantis pace. Abacuch iudator fortis 8i rigidus ftat fup cuftodia fua;& figit grao fup munitoem,ut xpm in cruce cotemple£;& dicat.Operuit cxlos gloria cius:6 laudis eius plena eft rerr^ Splendor eius ut lux erincornua in manibus eiusubi abfcodita eft fortitudo eius. Sophonias (peculator arcano^ domini cognitor audit clamorem a porta pifcium;& eiulatu a fccuda:6< cotritoem a collibus, im dicit quoq; ululatu habitatoribus pylaeiqa coticuit ois populus chanaaidifperierut uniuerfitq moluti cr‘ argento,Aggeus feftiuus di Ixtus q femfauit in lachrymisiut in gaudio meteretideftrudu templu dominuc^ pfem fducit loquetem,Adhuc unu modicu(^:& ego mouebo caelu 3i terram 6i mare 6iarlda', e mouebo oes gentes,&: ueniet defideratus cudis gentibus,Zacharias memor domini fui multiplex in;P^ot tia iefum ueftibus fordidis fdutu;&: lapidem oculo^ feptemicandelabruq; aureu cu totidem lucem15^^ oculisiduas quo^ oliuas a finiftris lampadis cernit di dextris.ut poft equos uarios Sauffos di albos;^ paras quadrigas ex ephraim;& equu de hierufalem pauperem regem uaticinef';& pdicet fedentem iup r lum fiiiu afinx fubiugalis.Malachias apte di in fine oium ^pheta^i de abiedione ifrael di uocatoc ^ Noeft mihi ait uolutas in uobis dicit dominus exercituu:& munus no fufeipiam de manu ueftra. n o enim folis ufep ad occafum magnu eft nome meuin gentibus;&: in oi loco facrificaf di offerf nomini oblatio muda.Efaiam;Hieremia;Ezechieiem:Danielem:qspoflituel intelligereuclexponeret Qu°^P . mus non pphetiam mihi uidetur texere fed cuageliu.Secudus uirgam nuceaiS: olla fuccenfam a lacie aq lonis:& pardu fpoliatu fuis coloribus.^ quadruplex diuerfis metris nedit alphabemm.Tertius pricipia fine tantis habet obfcuritatibus iuolutamc apud hebriKos <pfe partes cu exordio genefeos ante annos.xXX. non legantur.Quartus uero g & extremus inter guatuor jtphetas tempo^ conlcus & totius mud, philo-ftnr.rnc	r	j	^nrp	fine	manibus:^ regna omnia fubuertentem claro fermone pronunaat.
nanid fimnnf^ p nm	& alcxus flaccus quo^ catullus di ferenus chriftum lyra perfonat: di in
PnfrWs furcfta rZgentem Sato5pac,ficus & amabilis demin, mores ccmg.t:
naturam docepecc7e°tim fungit & chfi[tumSndaru^ nuPtiay.dulce canit epithalamium.Hcflcr in eccle
fla tvno nnnnhtm de niriculoiS: interfedlo aman g interptatur imquitasipartes conuiun & diem ce kbtem mittit in poftetos.Paralipomenon liber.i.initmmenti ueteris timotiH ,,breuiatium tantus ac tahs efi',ut abfq- illo fiquis fcientiam icripturapa fibi uoluent abrogareilemfum irrideat. Per lingula quippen? mina iunaurafot uerborum S£ pmiffie in regum4ibris tanguntur hiftonai& inumerabiles explicatur eua gelii qnyftiv r.Pc Ffdras di Neemias adiutor uidelicet di confolator a domino in unum uolumen coarra.n luiiinftautanr remnlumimuros extruunt ciuitatisiomnif^ turba populi redeuntis i patriam di defenp1 nttemp	_familiasmurOTVarmrrinm/M-.ofi^imTi Aliud in corti
a non iple$re n"" j nnhli Audiuimus tantum qum uunc.-quia cupere debeamus,-ut dC nosquuq;	-
mus dicereiConcuDiuit aia mea defiderare iuftificationes mas in oi temporc.Cxte^ focraticulilud Vmp s tur i nobis.Hoc,n,fci0 tantlj auod nefcio.Tangam di nouu breuiter teftamentu.Matthxus di Ioanes:quadriga domi di uei^ cherubiniqd iterptamr fcientiam multitudo p totum corpus ocu	j
fcintillx emicant;difcilrrunt f^gUra,‘pedes habent redos;& in fublime tendentes terga pe^ta litantia,-Tenent fe mutu0;fibicR perplexi funt:& quafi rota in rotam uoluutur;& Per§untffL0s l olxiifcB tus fandi fpus perduxerit.Paukis apoftolus ad feptem ecclefias fcribit(Odaua enim ad bf b j Dra:c v fUPer extra nume^ ponitur)Thimotheum inftruit ac Titum phil$monem pro fugitiuo fa^Jntur h^onam:^ quo tacere melius puto q pauca fcrlbcre. Adus apoftolorum nudam quidem fonar^dlcum:cuius laus eft nafcentis ecclefix infantiam texere*Sed fi nouerimus fcnptorem eorum lucam efteme . i petrus m euangeliotanimaduertemus panter omnia uerba illius anim$ languetis efte tnediona .	,
loannes ludas apoftoli feptem epiftolas ediderunt tam myfticas q fucandas: & breues pariter^ breues in uerbis. longas in fententiis. ut rarus fit qui non earum ledione coneuti^^Pjn uCr ms tot habet facramenta t quot uerba. Parum dixi pro merito uoluminis. laus omms	,	njbJl
bis finguhs multiplices latent intelligenti^ ♦ Oro te frater chariEme inter haec uiuere.ilta m
aliud noflemihil qrere.none tibi uidetur fam hic f terris regni cxleftis habitacuIufNofo offendaris in feri pturis fandtis fimplicitate 8C quafi uilitare uerbo^;qu$ uel uitio interpmm.uel de iduftria fic ,plara funr, ut rumcam contentoem facilius i(truerent:& in una eadecp fnia aliter dodtus.aliter audiret idodtus. No fu tam petulas:& hebesmt ha?c me noilt: pollicear.^ eo^ frudtus capere.quo^; radices in catio ftxx funt. fed uelle fateor fedenti me pferoimagiOru renuens comite fpondeo.Petenti datur.pulfanti aperif;qrcs iuenir, Difcamus in terris quo^ nobis fcientia pfeueret in cado.Obuus te manibus ;excipiamA' ut inepte aliqd ac ae Hermagora? timiditate effiindamiqcqd qfieris tecu fcire conabor.Habes hic amantifllmu tui fratrem eu febiu.q Ifa^d tua^ mihi gfam duplicauitireferens honeftate mo^» tuo^.cotemptu feculufidem amiciciar, amore xpi.Nam prudetiam & eloqi uenuftatem etiam abf^ illo ipfa epiflola pferebat.Feftina qfo te: &: hx reti in falo nauicula? fune magis pcide q folue.Nemo renuciatunis feculo bene pot uendere qua? corepfit ut uederet.Quicqd in fumptus de tuo tulerisipro lucro coputa.Antiquu didtu eft.Auaro tam dceft qd ha bet q quod no habet.Credeti rorus mudus diuitia^ eftJnfidelis etiam obolo indiger.Sic uiuamus tanq-ni hil habetes & oia poiTidctes.Vidtus & ueftitus diuitia?chriftiano^.Si habes in ptate rem tua uende: fi non habes piice*Tollenti tunicam & palliu relinquendu efr.Nifi.f.tu femp recraftinansA die de die trahes, cau te & pedeteci tuas poflefliuculas ucdiderismon habet xps unde alat pauperes fuos.Totu deo dedinq feipm ^tulit» Apoftoh naue tatu & retia reliquaerur. Vidua duo a?ra mifit ad gazophylatiumA pferf croefi diui tiis.Facilc contenit oia:q fe femp cogitat efle moritu^.
Incipit tertia pars pricipalis epiftola^» fiue tradtatuu beati Hieronymi de moribus atqj uirtutibustqbus chriftianacouerfatio iftituif.Qua? 8C ipfa in plures fubdiuidif epittolas fiue trad:atus:inter quos ille pponi tunin quo de uirtutibus ac uitns in genere tradatur.
Primus tradatus tertix partis principalis de uirtutibus &: uitiis:in quo epiflola illa pmittif.qua? pfedu hoiem ad interiora deducens.eius uitam qua? fic fanda & in quo adu pofita quo (ludio teneatur :qua fubz dantia negetur oftendir.
Beati Hieronymi ad amicu quedam:uel ficut in aliis repperi uolumibus ad defiphorem de hofe pfedo ubi iteriorem hoiemiexterioreqj demoflrat:doces eius uitam in fuiaudoris fapia p ea quxcreata funt con templatoe confidere.Excitat quo(p aium ad meditatoem cafus ac reparationis humanae (latim in ipfo oo cafu in mulieris femie.i.in conceptu uirginis repromiffx.Ad cofideratoem quocp refurredionis iudicii glo rixep fando^: inducit.Qua occafione digrediens exprobrat infidelitatem eo^j q miraculis non credunt q deus in fandoiji corpo^; reuelatione opatur.Vbi 6c hifloriam narrat confutatonis hebrxiA caufam retar datx uindidx ac humana? explicat ignorantia?,
Cee itejK ad te fcriboA nihil dignu qd prudetia tua legere deceat luenioA qd miy fi' te abfente uelut a fole folo deditum frieidi cordis alset iseniu A mens a lumie peeria dul
vce ite^ ad te lcribo:8c nihil dignu qd prudetia tua legere decear meniotoc qd miy 11 te abfente uelut a fole folo deflitutu frigidi cordis alget igeniuA mens a lumie pegria flui titia? nubilo fuffocata torpefeitiae tanto minus fapiotquato a te latius feparor.Quod fi i pfentia^ qd tibi i meo fermoe placueritituis mihi ofonibus pflabit.Deni^ ut oem (lui titia mea diligentius rccognofcasietia (lomachu meu pofl illud fujceptum exrotu tuu te abfente curaui:a quo peius mercor pati A cui pofl fandu milteriu
tUtC maniT: fruli mprlirnn/ nTi nnhpM nnn p(Vi T \ ifraebut mihi 110
tuu ^angelica ferui
luicnte curauua quo peius mercor pauux cui pou	  »	."
tute manus ituli medico^ qfi ppheta non efTct i ifraehut mihi fiqd paterer facilius efle debuerit ad te reuertiiq gentiliter cogitare A melius uel difficillimi itineris laborem ppeti q colpedus mi ta ocioia uifione fraudari.nr Amv	Crrirpi"'n	rclisiois	acharon	deuemrc»	Ha?c	mi
^uuulu^jivi iviiiia mecu agit.nam fcenus re ablente exigitiqd te piente no	  nqu
id te mxra deu fapuiituu fuiffe qd fapui.Sic abfente moyfe populus ifraeliticus fornicaf:lic in naui domi no dormicte apoftoh tempeflate turba'tur:fic in bethfaidx porticibus hoiem no habetem aqua pifcina? fa^ lutaris ignorat.Quaq 6C hic aliud genus culpx aduerta'.Corpufculu curauiicu aia languerenexteriorem ho mine fouiicu itenor xgrotaret humais fubucniicu diufa laboraret, uitio publi ripe fninnc in minimis cautiA in	 i	it	.	•	j..	r—^nibill
afa langucret.exteriorem ho
erta.Corpufculucuraui.yu*»*»no mine louiicu itenor xgrotaret huma'is fubucniicu diufa laboraret.uitio publicae coluetudis ichnatus: quo aes fumus in minimis cauti A in maximis negh^ntes Hocot ideo fitiqa ubi uera uita it ignoramus,Fa,,t> tios uidelicet fol ifteidecipit dies iflaitradus nos ifle circuuenit.Mudus inducitidum & fole amplius ee putamus A luce arbitramur efleiqua oculis uidemusA hofemiudicamus efieique cernimus A mudu (
,8t mudu cre^
udi homo lit inciuc quu juquimur auaiamus.Ouomam diipuraiw—	uuuis ipia aiui»-
^erauitiquem ftra hoc corpus quod dei artificis manu limo terrx formatum elt uelut quodam uafculo in^ :ellige cotinerndicete apoftolo.Habemus thefauR/ iftn in uafis fidilibus:q ubi<^pboc corpus ffufus uitale enlu q fihv ^pfirit ru carne murnams e.R Pn,> ,ptrif:& habet potius q habef.ut uita no accipiat:
— “«uret.Nam cum terrena iitam pigrae^ materia in ufum mmcui	iiqaus	—
orpisino homo fub corpe.Demcg hoc qd dixi uafculu ipfo uiuit pfenteA 160 monf abeute. Hic ergo SC ifibilis^ caducus ^1^5 interioris uel habitatio uel minito uel uagina efflpfe uero quere e(l homo: quo l3??- 5 fundus fada? diuifionis e(l locus ut ipfe inuifibilisuta omnia eius inuifibilia fint nece fle elt. Non dillu fi aetrrn.-,* .T^ipf nprnpnirp	hprharum	fuccis fi deficit rcDaratur.Nihil ad eu cor
, ,, -urv lccundus fadtx diuilioms elt locus ut ipfe inuiftbiiis^w	uiuhiduu ^ ^
j fi xgrotat manus ualet peruenirc medicoRdino herbarum fuccis fi deficit reparatur.Nihil aa eu . -orale ftrare poteftifubftanuae tantum fua? illi (imilitudo defcenditiuetbo curaturiobedicntia conualefeir*
Deniq? cum fibi in ecclefia laodicenli 8C beatus 81 diaes & bene oculatus:^ bene ueftitus fcdm exte ^
hoiem uideret acrepaf a domioiDiciturqj illi.Nefds ^a tu es mifer & miferabilis:&: pauper & cxcus
dus.Qui utic^ ut dixi nec fine ueftemec fine oculismec fine diuitiis habebaf.Sed ilie inuiiibilis d U:;V .
illu iuiiibilem hofem in paupertate & cxcitatea nuditate efle cernebat.cui etiam fuadere dignaduu ac y
au^ mcrcetur ignitu;& ueftem alba qua gloriofiiTime ueftia£.& collyrm quo recipiat uifum»HaD.
81 fuos oculos pter iftos carnales quos pottft ucl amittere uel curare.Eft & iuxta fe nudus adeo
ftimentoifed miro modo ad mendicu ut ipfe ait domius loqui£.& iubet illu a fe diuitias compare.L^u	^
mercibus fi 8c nudus & paup elliuel illam ueftem nobiliflima' uel illud au^ purgatu iam igne mercaD
Vnde comerrii talis poterit efle ipcnfamidelicet fi aut exterioris hois emolumenta tranftoueatjauupii ^
bus ipfe diues forinfecus uidebat;non utendo ditefcat:oculof(p corporis qbus mundiahu rapiebata1^
defpedu corruptx unitierfitatis obcxcct.lta ille mifibilis hompiq uere ut diximusihomo eft;6f in con
ptu huius exterioris attollif;& nuditate ueftitexcitate illumiat .Sic lacpb Eftral 8C Manafiem n P _
fuoRi no folii loca:ucRd etiam merita icorporea excitate cernebat.Nam cu illum iofeph filius luus.q, r
didtos paruulos oflerebatmec ante pedes fuos cernere iudicaret fenfit in parentis reiponfione illa etia 4
eflent futura pfpicere.Sed ut ille interior homo exteriorem iltu facit fua uita uiucntem,& de fonte natui
(ux animat irrigando;fic rurfum exterior p corruptelam mortiferae materiei fuae illu fi cupiditatibus ifJ1
tis alligarit occidit.Et cu alter natura uideat alteriusitranfit in uidtoris unufqf($ fubftantiamiut aut eam
lem quocp fpiritalis fpiritalem fuis uirtutibus pftetiaut carnalem alam caro uitirix eius efficiat. Denicp
dominus diluuio delere humanu genus cogitaret iratusmon pmanebit inqt fpus meus i hoibus: quoni^ ^
caro funt:& qa uticp omnes carne ueftimund^ fine dubio in carne non fumus q non fecudum carne amb
lamusihinc etiam gignit" ut non femp homo ifto appellatois noie ccnfeaf.namj) uirtutibus fuis aut uit
di formas fumit;& noia.Deniq; aitppheta;Nolitefieri ficut equus & mulus.Sutcrgo homies q apud do
nnm funtequi & muli;& dominus ait,Nolite ,piiccre margaritas ueftras ante porcosSut ergo hofes
a,Et ite^: ipfe dominus,Ecce ego mitto uos ficut oues in medio lupo^.Sunt ergo holes & lupi, ^ ecot ^
rio holes funt 8C oues:Et ait adhuc dominus petro.Pafce oues meas 8C ipfe prius uem poft me: 6^ ceE
pifcatorc hominu.Sunt hofes & pifces.Sed hx formae adtuu uidenf eflemd corpo^.Nam corpis no
tus cft ftatusiut ofum afantiumjfed quoniam apud deum no de ftatu corpis noftrvfcd de uita! ^j^us
camunapparec ocm hofem mente fua fibiipfi ftaruinomc^formare,Quod utit^ ex illis quem de_c_
inuifibilis hofs:aut culpaiaut uirtutepftatur.Ipfius fiqdem uitium eft;fl fubiedus pafius fit ellc luo
Si contra diuinam difpofitionem fit in dominatu fermrus:&: feruitute domfatus.Sed ne uidear quo
luium deiedto uelut pariete ad illum inuifibilcm hofem difputatione puenincorpus ofno dcftruere: q ^
adeo magni eft facrarnentiiut in hoc ipfo ideft in noftro fragili & infirmo dominus ueneritino hoc egi.
hoc aeoifed illud oftenderp tentauuhuius exterioris uitam illius interioris uira conidtere. Iteru interi^
mortfm &r nfc hum de morte ubippinatu uenenu per unia fuentmih.l habere ,(tum de u,tam.fi f i nem uLicenuerc nuius de m	1n mrura*alceR! ut dixi aut infedtum uitns aut deterfum uirtute tran
o irrigatus fuenr.nihil tenerea ^ ^	1(j* plt homo breuiter licet oftendi:qu$ nunc eius hois uita fit
S? f°nTIam U^J ii,c nux mala pro bonis habet;# bona pro malisiquam totus orbis feqtur uideamus.Syon ifta certe	^pnon In faftigio potentummon in lurifdidtionis aftu;no in pompoii'
J no,ha>caffluentia diuma^ . (Tlori0fiS,non m mercibus puincia^ mutatione # fui peregrinatio^ facundi$;non in uiribus p p f a^,n5 in ambitu mune^mon in his eft deniq; ofbus qux uidemus» ne crefcentibus.non m	beate etiam iuxta feculd uiui folet.Sed illa eft uita ueraiuita nurne
quoniam cudah^c occidut^fineilt^	jn	oplfIfe	mirariaterpcllatore	ccntcnere,	efle
uidu modico^ro natmxnecelTitare cotentummefte uili uel pro pudoris rone uel pro temporis iniuna co muniS Sic reHauam creaturam no ex fui copia,uel pro uitah rone:fcd pro adiumento hums lucis attmg^ re.Ouir m	nlins eft a malo eft.omnem hofem amare quafi fratrem.nullum l$dere,feruire ona
bu«^imra£	nobis	pter minifteriu qd,merius continetunquotidie feruit in nau
do.pducendoT |U rmittendo lucc,pluuias infundendo,tempora uanando.fruges uel gignendo uel turando.Nobis^n11'rnrius creaturi facie uel ubertate deferuitjquoniam pro nobis cuda generaui. ut.ad hois offlCja rcuertamur nudu tegere,alere exuriente.fitiente potareunfirmos uiftrare.tnbus cc ^ re.mortuos fepel,re,mhil apud fe habere quafi fuu,led omnia fua cu oibus mdicare comunia.ac £_xterlorls fibi uiuere cfl uiuere aflhmatur aliis fibicp recondere cu alnscredif erogare,Et hac tame n6quac$/ hofs hniamenta contingut CxteRi illa interioris hois uita in diuina^ re^ cognitione conh	s augme'
lu terrx pifte uoluaf ;non an cotSrio curfu fydera rapianf no an oceano generet plenitudo nan unus ^ tuinon an orbe mudi rotuditas ipfa fufpedat;an quadriforma angulis^minctionbus	fed	in illis
mudus fit,an plures fint.Nam haec # ad afae no tendur utilitatem;# apud deu ftulta	finc dubio cu
faniscogitatdibus;fiquadouerfaf tucuiuit#pafcitur,Qu$futautittxfanecogitatoe • uencraiurac mens noftra fui recordaC audoris.cu illu uelut per quandam refipifeentiam fui ^ ,nU1f,bilia enim eius a contuetuncum eius opera ipm m dus operibus unura miratur.dicente beato PauJ * - s uirtus # diuitias: creatura mundi per ea qux facta funt intelleda confpicmntur:# fempiterna qucJr._din1Ur; & illum P? ideft cum ex immenfisuifibilis creaturxad uoiuerfitatem inuifibilis creatoris ext	eUoIu^
h^c dum inxftimabilem dicimus xftimamus: cum eius altitudinem per donum p	^	furgentisJ
tes (quoniam ipfe folusnos inipfumqui ex ipfo eft intromittit omnia principia i u
quali fadti ab ipfo anteriores afpitimus:& cum ea qua! deus fecit quafi faciat adhuc ftuemunmundiq; tota 2 4 4 origine tranfcurrentcs feu antiqores efficimur q fimus xtate.Et cum uniuerfa prius q nos eflemus effedta fintinaturam oium rame quafi p nos genitam dum audtori iferimur reputamus:! quam no ut feruiremus: fed ut dominaremur itrauimus.Separati utitp a fapia mundiali qux uniuerfa aut fortuitis aut atomis a feri' bit diuis meditatoibus fublimati;& ab illis q aut materiam femp fuifle dixerundeucp tantu artificem re^: uoluerunt feparati p iplius adiutoriuiaut q hxc ipa pro diis clemera coluerunaut q familias deo^i p fexus; p $tates:p partesmelut p plaebe aliquam fubicdam fenfibus itroduxcrutidifcretip fpum fcum: 8c i altiora fubdudti uera uita uiuentesihoc eft ueram fapniam fapientes:quonia ftultitia ifta caret.Recordemur q, mu dus ex nihilo a deo fadtus eft:& q? euefa aialia p deu uerbo opifice uocata uenerutiquae a natura ncc fuerut quonia foli ipfi fas eft uocare qux no funt tanq ea qux funt,^ ipm hoiem cui tanta poflefllo pbaf ad ima ginem fua non aliqs Prometheus ex fabulaifed ille conditor uniuerfitatis manu quoq? fuaine qua pars eius uacaret in nobis:de limo terrae facere dignatus eft.quae cogitatio ut dixi uita e a!$;quonia hxc pr!a e ratio uiuendimt cui fe debeat a!a non ignoret.ne aliu pter huc decepta ueneref.ne uit^ fax myfteria uelut uit$ audtores adoret.ne in tantum elementa mireftut no digna iudicet qux facta crcdanf cum ]Hle magis fit ad-* mirandusiq tam miradapduxit.O qua angufta eft hxc diuia cogitatio:^ qua uitae plena eft: O qtu ipfum hoiem ad omneftudiu pbitatis accendinO qtum illi maieftatem fui comendat audtoris:cu aliud ille nihil in creatura omni fe pter manu dei formatu eiTe confiderat.non terrammo mariamon caelumino denii^ fy^ dera tam muda.tam pura.tam lucida.hofem folu cuiufda limi & grauioris SC fordidioris elemeti illa forma tum effe dextera:cuius dexterx palmus cxlu menfurat in menfura:cuius pugillus terra; fpatia tam finita ia centis includintanti fuit illum fuifle olim. Videamus tamc qtum illi pterea applaudeat benignitas creato» ris.quse non illum de fyderibus efficit:quoniam fi eflet inde creatus:de materia potius claritate:q de artffi cis dignatoe pollerencu minor ipfe cui corporis origine uideref.Si de c^eleftibus fadtus ad terra^ cultu de' duceref ad terras:cuius eflet gloriofius mox futu^ de humo excitatum fyderibus imponi.fuu inq deus no fter fuu pprie uoluit efle quod fumusmihll materiaemihil elemctismihil qbuflibet pricipiis uel magnis uel minimis nos debere.Qux eunda fi retradet;5<: in fe mens conuerfa confidcrct:ex nfis fiunt moderatiora & anguftiora primordiis. At ubip contadu formati manus dei defluimus efle quod fuimus;&: in noua ma teria: qualitatem fubiacens opifici fuo p elemeti conuerflone clarificata natura eftmouu^corpis noftri in^ ter elemeta(G fas eft dici)efle coepit elcmentuiftatim oibus mudi corpibus fublimiores eifedi non naturae fubftantias fed potentia creatorisip quam de fubiacenti exteris creatura ortu eftiquod creaturis omnibus imperaret.Deni^ fi metallum noftrx carnis 8i corporis $tuearis;nihil humiliusimhil uilius: nihil inuenies omni iniurix paflionicp fubiedius.Sola terra elemeto^ extero^ uidetur ancillaifola in fe cundo^ poten'
Tiz< non fine detrimento fui fentinuel dum uentis puluerulenta difpereimnuel dum fludibus humefada
nx uirtutis obruere potuifiet q' ille.fi opus fuum quod fuper omnes creaturas ineffabiliter fedttautferu no pocuiiTenauc repare noluiflet.Defendit ing' ille fe hac inuidia.Defendit ille nofter codiror: & redepto ♦ pariterc^ le 6c pofle & uelle mollraumquoniam nec uirtus potetis defuit ucl dignatio pietatis. Hxc noo magis adoranda;q> fub ipfa erroris nfi tcmpeftate no fubfiftit:raaior(^ etiam dum exacerbatur erupitrdu ubi poena merebamur (pes redemptiois ottendif:^ in naufragii acerbo diferimine portus falutis apitur. nouo more qux materia fuerat iracundiaejeile coepit origo claementiae.fic arcana opatione manifeltans q infirmitatem nfam argumentum fuae uoluerit efle uirtutis quantuc^ nos amaret dum in ipm peccauim ofrcderetrquo^: obliuifci etiam poft errata no pofiemmo quos peiofius redimeret q fcciiTet. Qusrat n humana crudelitas criminofis uel priuata ergaftula ucl publicos carceres cum manicis ferreis dC duris ng da trabe copedibus irata fufpiret;^ in poenas multimodas ad inuentionem laxet igenia oifcg iudexfurr capitis caftiratem pprix mentis diferimie pbet alieno.Hoc magis amicus atrocitati quo magis alienus , crimini.Ipfi enim folent truculentiores efle in reostq funt a reatu puriores.Hi ftudiofius malefici uel cri nolo^j contagia pfcquentcsiqud minus ac negligentius facinori uitauere confortia.O mileros 8£ omni p ^ tos caecitate.q bonum exornant malo.q continentiam fub geflu crudelitatis attollunt:& crudelitatem P' priam aliena mfcelicitate commedant.Quado uirtutibus fuis mifero^ aflipulanf exitium:& inocenti^ ^ dicatis noxio^ cruciamcta fupplaudut.Dcus aut nofter cotra oem fpem.cotra oem pene fidem ex dium1 mifericordiae fuae in malo bonu nadlus.in iracudia generas cofirmanfcp pietatem peccandi feme fru$uun1 uoluit euadere miferandiiSd q nos ppter trafgreffione pdere debuifleti^ppter fuam mifericordiam repar^11^ du eflepmifit. Et illo tepore quo fupplicia merebamur argumetu faluatois oflendit.ut itelligef pofl*emuS' quatum ualeret pftare no laefus.q tatum donaret iratus.In primo ergohoie ut loqbaf ftatim nobis indlCia dum fpofpodit auxilium.flatim de bono thefauro bona pduxit.flatim ignotum ipis angelis facramentum quod impledum eflet in nouiflimo tpe publicauit:& terreno adx ada pmifit e caelo.Nam cu ferpentem P merito fuo maledidio fulminaret.iubet eum terram ,p cibo hfe.fupra uetrem repere:^ quoniam morte illam ige fecifler addidit dices.Et ponam inimicitias iter te 8i iter mulierem & iter feme mu 5C femen lieris.Ipa calcabit caput tuu;6d tu eius obferuabis calcaneu.None cofideras^none cofpicis qdeidem tue ^ nabif in xpo^Aliud.n.femc mulieris nullumrprfus accipiomifi illud quod apoftolus ait fadu ex tnulte dum ex carne.lllud quod ut euagelifla ait io(eph filius putabaf efle fed no eranillud utitp qd uerbum ^ fadu eft.Nam fi generandi publica iftam 8t naturale circufpicimus ronemifemina no habent mUjier/n0ne nic^ nulla cocipit fine uiro.Ac p hoc quoniam tunc in ada leme humanx generationis eflet tranfgrel, uitiatum.feme cxiefte ^mittit ,6^ apoftolus fentit no ex corruptioe uiriifed ex deo.qd cum caro fieret i liereietiam elemeta illa corporea fubftatice.i.humoris 8i fanguis in ipfo fibi uafculoa quo ipa elementa funt naturaliter aptaret Mater itaq? domini nfi iefu xpi in illa iam tuc muliere .pmifla efl. Hxc inimicin oppofita efl ferpctis.Pona inquit inimicitias iter te 8i mulierem.no certe pono dicittne ad eua hoc ptjnet ufdcref.Vcrbupmiffionis elt:qd tranfmittif m futuy.Ponam inquit immiatias iterte & mul.crmi.lllairi ” r ,	:	^rniriatino	QUX	generet iramcidam.Pona inqt inimicitias iter te & muliC'
rpn?, fnfr.>nb v !torem| jjata facilitate credendi.no folum te audianfi aut fuauitatem pomo^ p qTJaut Silem eirepmiferisifed etiam ipo gabriele defercte uerbuironem d n rr mo^raueils ocul^;r,do Queadmodum erit iftudiquomam	no cognoui.Illam utitp qu*
e«gatnou, ated, do ^t fida^ardor£&c5ibntiaIablnefcia“ adinqrendaI/:rS*
ad uifionem ageh pudor aureus tremci^^^	«m^rirth^c	nmitrpn^.	non	cef
riaifed ftatuit de dmiae opationis nouitate;diccs.Spus fcus fupueniet i te;& uirtus altifllmi obubrabit tm' Ecce iflud reme mulieris.qd no p traduce genitalium miflerioi* comixtioe fexus utnufq; ifunderet i ^ fed clanOrr. T £ ,'deflorata uirgitatis iueniret in utero.Demqj rem noua plena® miraculi nouo uerb /P pheta dum	in utero cocipiet & pariet fillum.Q^otidfe certe de ,pcread. necef'
fitate muliea» cdccDtus Sf cernimus & audimus.De nulla rame dr.In utero cocepinquoniam fubflatia ^ ri hois fufa p ui^ ^ lcfclt in fceminaiVterufep mulieris no principium efl nafcituri hoisifed depubti ^ mentum,Mariltum no ta nrima q f°la in ^tero cocePltJclJius pudoris illibatio coceptu uteri ginitatis expffit;qu£e f0]a nobis pepit q5110 accepit ex nobisidicete domio.Vos de iferionbusefli^ § ^ fuperioribusfum,nU2>f0iamatereflfilio:cumuirgofitmanto.cumscoceptoemignorateuirg muiie/ tus agnouit.Quae f^mu]ier dida eft no cocipicndo ied pancndo.Ex hac ergo feme ^.^irmante cu ris;qd fcdm hoiem dominus deus nofter eft:q no"lf"fu-s cft uterojfed inuentusjeuangelifta	d
dicit de maria Inuenta eft“o babem. Ecce & ab ipo procedente prephetiae ^^t^ncord»r. fueratnunciatum.Virgoinuteroconcipiettfedmmylternnomtatefermomsetiam Parjuter0 concipi eo® ftilo fatf i hiftoria fignaturiquo faciendum denunciat^ propheta. Ait ejaias.Virgo ^ ^ m Matthxus refert In uenta efl i ufero habens.Verbo ipfq ^miflioms refpondet ^^ ‘onfundif Vbi funt tureuangeliflaquatesinecadexprimedamopisuentatementaeelocutoisdipultate_ ^	^apertc
gramatici^Vbi conciliarii^Qux lftos ut extra confuctudinem loquanf fchola Pr0	efl qd l°'
fignare nouitatem monftrauit docflnna^No idicant humano fenfuiquoniam n0_^abl]£ natfi fclto ee fet quunf.Et cum rem noua nec antea fa&a fic notantiut itelligas cu mirabili ope:&:	n. # Legimu5
mone.Re petamus deniq? fandas foeminas patriarcha^mideamufcp fi fic de aliqua 1 ^	t ^ pepcxit
de fara. Et dominus uifitauit faram ficut dixit. Et fecit deus farae ficut locutus eft ei.^ c i E
conuentu uirili concipere fe nouerauqbus no pueniebac falua uirgltate coceptus.Sola uero Maria de ut era cocepiricu irreferato additu feminali claufo utero cocepit.Ad huius coceptois femeifi rede rocinab;murr ^ iterius diuia tradauerimus:^pceflit in figura pro tge illa fniatquae primogenita benedidois uel obligato nis obligauittdicetc domio.Omne mafculinu quod aperit uulua fandum domio uocabit. Quod efi: i(fud mafculinurn quod aperit uulua.cum omm fbemina^: uuluas aperiat non puerperii neceflirasifed maritalis agnitio;Deni($ nulla uirgo df poft maritum.quod nome claufis uidetur futuris myfteriis conuenire.Et fu perius de rachel feripturam habere monftrauimus.Et exaudiuit illam deus:& aperuit eius uulua: & concepit,Non certe prius dixit concepit & poft aperuit eius uuluaifed prius aperuit uidelicet ut maritus apertis uulux ianuis uelut femiaturus agru paratu femibus itrarct.Deniq; fubiungit & cocepit.Non itag ptuifed conceptoeumo coceptione patefada eftinec illam parturiendus du nafcidfed q parturiedum feminaturus fuerat refignauit.Et fi ia are coceptu qppe ut cociperet referata eftmo ea' certe ille q natus eft diu poftea poterat referare:dum df nafciturusiq etiam concipi dum eflet illa clauia no potuit.Omne mafculinu inqt qd aperit uulua fandu domino uocabif.Qu^ eft ifta roiqu^ nec fecudu fenfus uidetur impletanacob primi loeu fratris fraudulenter luadinnec ordine ,phibc£:nec dolofitate danatur.Iofeph filii p auu ppoftera fecun dum nafcedi gradu benedidoe fignanf.nec cecitas erat futura .pfpicientismec monitor filius dexteram pa^ tentis qux piguioris benedidois fuco minorem irrigabat iflexit.Quae oia uticp funt contraria; fi putamus de his didu efte. Omne mafculinu quod aperit uulua.q? q de uirili iemie nafcitur ex focmis ♦ Sed quoniam aliud interius habet illa fnia.ideo iftiufmodi primitiui benedidioes & cedut & pduntJefle filius dauid non primus aut fecudus aut tertius:fed omm ultimus ungif a ,ppheta;& defpicabihor cudis eligitur in regem» Nec illi primo aut fecudo cotra dauid fnfam legis de primitiuis jmiuJgara blandidqa iudicaftet utiqj maxi mesifi ab his matru uuluas meminiflet aperiri;Qiiando hoc utup aut in qua dicimus impletu quod uti^ non poterat no IplerifQux eft ifta cuius uulua fcedus referat.no mantus.qu^ uirgo cocipit.qua; no ut cociperet uirgo eiTe defiitfNo certe illa de qua feriptura dicincognouit ada uxorem fuam;& peperit ei filium*1 fed illa de qua euagelifta fignat:& no cognouit eam iofeph.donec peperit filium.Igitur i Maria hoc fine du bitatoe pfedu efttcuius uulua no defloratio uirgftatis aperuitmec partus effufus fed partus effufiotquse uir go peperinqux uirgo cocepitjqux prius mater fada eft q maritata,Dc hac iftud mafculinu quod uere fan dum uocadum eflet exiitiquiq? uulua fccudum pmiflionem partus editus no fcdm cofuetudinc naturaqj coem;dum concipif uiri femine referauit.fed quoniam diuites dei fenfus uelociter explicare non poflumus tantis in feripturap: molibus ad unam fpem cpponentibusiut laxari fit facilius qeuadiiquando ois feriptu ra cudop^ fenfuu unus trames fitiquem in humano fermone decurrere qs ualebit ♦ Nec fi angelicas pennas mortaliu linguis fpus aferibat,redire ad,ppofitu coueniti& prauo nauigio non in altum uela cohgereine in piculum currat audaciaifed p ifirmitatis folatio i cofpedu littoris nauigarc.ut hqd formidis oriafmei fpes fit facile teneri pofle qd cernif.Dicebamus feme mulieris dominu fandu,'qa Icam carnem prem hoiem no hfet;eu(p iam igeftum efie ferpenti quem in utero uirgis dei fpus non materialis gencraiTet humor. Denicp quod feqtur maiore ab hoie uirgis pmittit effcdu dicendoiipfa tuu calcabit caput.qs abigit q> pter dcmi-num noitru caput ferpe'tis nemo calcauitflpfe.n.folus fup dracones & fcorpiones ambulauitilple captiuani duxit captiuitatem.Nam quod fequif & tu eius obferuabis calcaneumiad quem aliu credimus ptinere.Cal caneus qdem pars extrema ueftigp eft.Et dominus poft ioannis baptifmu poft die^.xl.ieiumu cum ao eodem ferpente tentaf tertix illius dolofitatis iam uidor exclamat.Vade retro poft me fathana:qa aliud mfi a tergo pofitum uel relidu iubet fuu obferuaf calcaneuiHxc fupra dixi;6c ide ad hoc nos ipia deduxit oro; $ homo ille iterior cu cogitat non i hoc mudotfed fupra ipm mudum cu illo opifice re^acmo uiuere uidetur diccte dauid.beati q ferutanf teftimonia eius:ut pene hoc fit(fi fas eft dicDdeum ^ «dima meditari: illu dominu noftru falutis noftrae iam tuc ndidifle mvfteriu.Vnde &: in ait.m capite iibri fcnptu e dc me.Caput libri eft genefeosiquoniam ois feriptura unus e liberi unus	r iUSt&P?
nmiflionem ipo efie mdemus i capite:&: caput uitx nrx fpes eft:& ideo caput uitans imn Ipes fada pdeu. illu inq ut fepe diximus conditorem fenefeente iam mudo:qd in prima mudi xtatejmiferat pftitiflc.Vn-dc ppheta ait Virga tua & baculus tuus ipfa me confolara funt. Virga mater eft domi;ex qua baculus ifte: feflb iam P aetatem mudotq eum fuftentaret exiit.lllum ergo in uirgis ute^ aeiapiumtut redeptionis nr^ totam hiftoriam retexamus partu effedtum hoiem fe exhibuit pro hoieia creaturam fuam fe de creatore
r°na fpineamullum poftremo crucem fuifle ppeflum:illu infernapenetraneaiiu tertia die refurrexine na corPus qUod cruci fuerat affixumullu hoiem poft mortem deum uiuu caelu petiflc uidtoremtfcderc ad dex teram deimentURi fuo tempore ad iudiciu faciendum.illnm fplritu ^el ^ fan^o^ fuo^ ora quotidie cele-brari.H^c cogita fle uixifle eftihsec cogitatio paftus ai$ cftun hxc relabi uel recurrere cu domino iungi e: ^ipfoph$chumiliarieftxuipfopatijeum ipfomori:&:cumipfoetiam fufcitari.Qifiddicam de ipa
refurredione.in qua cum rideamur a gentibus non feparamur a xpo.licet&: multi q fe ehriftianos dicant
J^rrtdionem carnis exdudant.Sed fic fint illi fine corpeiquibus forte concedimr(fi fas eft dici)aliter repz fentari dominoiq dominus icmeauit ad patrem.nos ut credimus loquamur. Quid inq hac cogita non
latiuscQuid hac fpe cffe poterit eredtiusfFi'xu<^ magis in nodris animis inhaerere debetmos aliquand hinc exierimus ad corpora noftra eife redituros.& animx ite^ &: corporis diuortium coniugaturos. n ^ agere ut nihil fimus omnino:fed ut meliores per dei fpiritum reformemur.quoniam iam hic dominum . pignus nobis pmifiiTe accepimus.Et hoc corpus quod in natura caducum eft:& merito priftinac tranig^, fionis grauatum dC maledictione diuina fertur ad terram ibis.rurfum poftmulta tempora ideft i fmem i culo^.cum minima pars fauillx fint.aut forte iam nulla ab eadem terra quae illum corrupit i nihilu: niam ipa liberanda eft a feruitute corruptionis in itegram membro^ fuo^ foliditatem:& injtatu Puic" tudinis decorecp renouandu.Quem talis cogitatio non cu admiratoe deledtetfReliquias inq corpo^! ftro^ aut nullas aut minimas certe & quafi qtulafcuqj & tamen fordidas & animi nunq fine horrore in p (das in fuum ite^: hoieminon ut Pythagoras mentiens & delirans de Euphorbo efle credatunfed in pr P um fuum corpus & nome p ofia per neruos per uenas per cundta uitalia no modo artuatumiue^: etiam ticulatu recompaginandu.Hoc autem non eftauguftum cu ojum uel frugum uel ftirpiu femina pulchriora in graminibus redeantiq qux in terraiuel ab homibus fata funt uel fua fponte ceciderut i non femente ida ut ita dixerim l$tetur:qu$ nos meliores q acceperat reddet.dicente apodolo refurreCti mortuoa: feminatur incorruptioneifurget aut in incorruptione^Qux pofTeiTio principiu huic fpei P°r^ iit comparari^Aut qd erit aliud quod ad cotemptu mortis attollat q hxc meditatio diuis^mifllonibus cx-^pheta^: uocibus excitata^Quid tale Thcombrotus ambrachiota in platonis libro difputante didiceran| fni	nnrimuiriar fe alriflimo DciDitauite muroidum nullum nnd mortem autumaret ei*
quoa aaeo omnes ,p ucro tenueruc; <x nc omnes illos feculi fapientes una nebula huius erroris moluit!-& ipe laudabilis tam ut putant dodtor Socrates homicidam ipm fe priuathne publice occideretur oCCj ^ rinAliud longe beatus apoftoluspmeditatu habebat 6i cognitum? q non ab homibus fed per reuelatoeru domi nodri iefu xpiiquod docebat acceperatmec academise nemorofx obfcuris tedtus umbraculis:fed c ledi illudratus lumfe.nec in ludo aliquo litteratorio ner puerulos ofeitantestfed in tertio cado iter atl&e a corufcantes imbutus in contemptu uitxpfentis exclamanMihi uiuere xps ed;&: mori lucru.No cert^orz rum de quo fe praecipitet ad mortemifed chridum dominuzper quem hoc mortale ab imortalitate a ^ beatur inquirit.Etenim itelligit ei lucrum ede mori cum fit uita futura cum xpo. Sine domino aut .j hilpded etiam fi totum mundu lucretunanimx autem fux detrimentu ede padu^.Credebat ig1111^ , le uas eledhonis fe per xpm dominu nodrum de hac terra quae nuq fine ufura reddit quod accepit, r linnrpfalia nl^rnrn mamre cum foenore ut trieefimu 8C fexaeefimu 8t centefimu domino ipfo in euang
110 germina quae plantauerat uv	4Ud	tciw ctwui uemda 4u«i nwiua 15“vltlL,ai,4Uc‘	nr7z.
principu huius fzeculi uidit.Si enim cognouifTentmunq dominu gloriae crucifixiflent: De ipfa inq le apu dolus tranfformatum corpori claritatis domini in lucentia mebra reditui* ait.per falomonem quocp lituo fapia rpmittente cum dicit •Fulgebunt iudi:& tanq fcintillx in arundineto difcurrent.Et ideo in hanc uoce mihi umere xps edzfecuru erupinin	uti^ quae fuerunt menta mdtura funnq longe utignorauerun^
ita & ignorabutur.nuc fi mdetur 9 ^ illa falomonica^mifent inqramusiFulgebut iudi;6C tanq fann l^ in arudineto difcunent O uid ed ut qbus flamma^ claritas codonatur idam humilis locus ubi difeurrant & abiedtus oEratm non toci defpedu decrefcere uideantunq corpo^ luce creueruntcQuid ed inq quod adris p arudinem comparati uolitabunt & in fyderii forma fulgoris dirpes terra^ mifernmas permeabunt cum lonseinconerue mifceanturmel fulgores arundinetismel arundinetafulgoribusMnimaduerteoro te diumi uerba myfteriizcui ut non de bobusata nec de arundineto cura ed.aut in furredione arundineta |d faciunt.ni(i o, nos per oium formas uel pecudum uel dirpium laborat odendere.ac per hoc ut apodolus ai X> nobis cuda feripta funt.Intellige p arundineti imagines infideles homies & incredulos demondrari.b tuy cornora fimfiWe srata & interius cafla uirtutibusiquze ubi pnmu fpus uanitatis inflaret fybilla ferf^ tis imitentufS/TonosPprios uipera^ ^genies obfequantur.Scin tiliae inquit in arundineto.Sandi ergo ter peccatotes.nnnnia non omnis caro eadem caro in arundineto aitadelt uacua luce corporeat&alienisa fura fulgonbu^Ouibns fandos claritas futura pro poena ed.quoniam deus ignis confumens ed:&iup_ _ imaginem deitat^Hduenient.Fccit enim deus hoiem ad imaginem fuam ficut ilium.& apodolus teda ^ dere fezquod illi fimiils flC futurus necefiaric.Si enim fimifis deo fuit cum fadus ed;& fimilis fut^rCffum relurgenquoniam qcquid nunc in nobis difilmile uidetur audoriad omni uitio tranfgrefiiois ct]5 ed.&: uiuam ueritatis forma artifex medacio^ ^u^fisadibus deformaumfuaq? prauiwm» ura dl]u'y mcmbris.dum mentes corrupit aferibit qux per refurrediois gloriam male adiedam uel imm ^ dokat tur;^ id folum quod audorem re^ tanq in fpeculo reddat emicabinut interpollator	tantum	i
didifle.^ homo tandem fe integru efle glorietur.Non tamen hoc omnes ut iam diximusde	p
luce erimus.quoniam omnes quidem refurgemusued non omnes imutabimur.difcrejion	dicente
fonarum diuerfitas mentorum.Nametfi inter ipfos jandos erit aliqua de operatione d/^ fenticmus;qUo^ ftolo dellam a della differre in clarirateiquam diuerfitatc uel de impiis uel de peccatori	tcmp0re	fe/
tum alii in iudicioialii in fandos concilio refurgunt:Qui &: fi refurgant refurredionis P	clabora>
greganfiqd de habitu formam dicemus^qu^ ut mihi uidetur no uette aliqua textili nec^ f J» ajt in^ ta penfis;fed fuis meritis &ofLb”inuenta:beato ioane hoc in reuelatice
dutos byfilnum fe uidifle.Et ne forte fubtegmina byffmi ut ftami'asqramus: & marcrp1cL(q0B, funt. ' ac fluxum aliqd exerceri in cadeifibus opinaremurilbbdidit byflinu aut iufiificationes fanc 55
ergoar intelligo in fupfide corporis noftri ueniettqus nuc fuc tedta fub corpore. Tunc unicuiqj mifefe me conicia fua ueftis fier.Tuc ea qux de fundameto illo quale aliud no poteft poni ab uno quoq; fupsedificata luntipminebucjauc mercedem accipiar q manfura coftituittaut demmetu patiaf q arfura coftruxir.Iam qd llla comemore quae fequutunquae tora fandto^ funt:carncm fine terra:corpus fine doloris fenfmafam fine nieiu uitam fine fine:seratem fine temporeduce fine nodteibearimdinem fine fine^ Videbo hoiem Qc in ho-mie deu.quoniam deus omnia in oibus eft.Toru qcqd nuc impoflibile horni cernifiid tu fieri p munifici tiam perpetui regis udare &: reuelarediqfcere ac refolidareieucp fieri quem & intrare ad difcipulos concre* ta SC corporea parietu ualuarucg non fenferint:& difcipuli tamen ftare oes fe intus afpexerunt. QC oia q fine hoc corpore dei fpus fouebatxu dei fpu efle futu^d Satiari deledtatione ha^d cogitationu xpianitas no pot. Hxc illi reqesihoc obledametum e.hax uoluptasihx delitiae ire mente in fedem deiubiq; fibi locu & par-tem fedis non fua plumptioneifed diuitatis pollicitatione ufurpare.Nec hoc illi arduu uidefipoflq iam ibi In xpo domio fuu elle hoiem recognofcit.Vendicat fibi xquu ms de cognitione per deu carnis affumpto: quoniam de carne eius fumus;& de olfibus eius.Ipfe enim eft caput corporis ecclefixapfe principiu ois pri cipatus;^ poteflatu euangelizante fic apoftolo.Ex quo totu corpus compadtu &'pdudtu per coniudtione: 8i copulatu crefcit in augmentu dei.Quid ergo ucntugd iudiciu QC diem domi piis optabilem:^ impiis fu-giendu.Quid illud igneu diluuiu non aqua^d fumante terra:fugiente marucselo in libri fpem complicato loquariTnlhtia hxc diuitibus fasculijfed expedtanda pauperibus xpi.pro qbus i pfalmo dominus fufpirat dicens.Propter miferiam inopu QC gemitu paupe^d nuc exurgam.Quid tribunal illud ex maieitate iudican tis imenfum:& duodecim fedibus adorandu.tantacp datam lilio poteftatemiut in iudicando habeat etiam angelopd fubftantias quafi eorum creator addidtasrdicente apoftolo.Nefcitis quoniam & angelos iudicabi mus^Et qd erit quod no mancipandu illi efle credadxui QC fpiritalis illa neqtia^d natura fubiaceda efQuid ergo tuc facienttqui nuc in honoribus glorianfYQui p terribiles pfedturas.-di! fafces;& aeternos ut xftimat confulatusideo le comparare nitunf rapina non nacura^Quid faciet q coniungit domu ad domufQui per turbata ciuitate:& cudtis qbus ftringebaf hincinde limitibus fradtisimontes flumina mariaqj tranfilienst quantu ad ipm pertinet unam uult pofleflionem efleiqux cois omniu terra efl;«S^ infatiabili cupiditate lati tudinem imenfi orbis excedens in alexandri macedoms anxietatem QC inumerabiles epicureo^d mudos dif fundif.acqfitif9 per auiditatem mudi huius anguftiisnn aliu credulus non asftimata pprii corporis pofli-bilitate accenditiaummans pafluy fe damnuefle de iureifi fidem non adhibuerit de furore,Quid hi faciet q tanq correptores mo^d domini familiam attentius caftigatiufcp uiuencemiaut i ueflis humili colore: aut in cibi arida parcitate:aut in uigiliarum nonociofa fobrietatetuelut aut indumentis molioribus delicatam aut epulis copiofioribus fagiatamtaut thoris calidioribus ofeitatem diuellunt ac uexantinefcientes q? in fa-dtis dei martyribus confeflbribufqp oculi eius pupilla fcriatur.Peribunt fine dubioiperibut i illa die omnes cogitationes eogdtnec eos apud tribunal illud,L.Craflus defendenaut. M. Antoniusiaut iflis eloquentior Tullius.quoniam omnis tuc feculi lingua obmutefeet:^ fola erit in rufliculis fuis facuda iuflicia: qux in-fantium fecit ora diferta:& mutORd linguas nouu foluit in caticu:c$leftcc^ fibi harmoniam p fui mifericor diam de fuis ouiculis acqfiuit,Ad cuius gloriam celebrandam:etiam fi hoium ftudia ceflauerint: in confu> fione generis humaniilapides clamaturi efle monftrantur.Sed quo ego a materia ppofita - Velut mortaliu improbitatem increpaturus excefli.K uniformis maliitanq publicus accufator mudams uitns dum me ali-quo^d miferetmon pepeixum &:fi iudicandis tempus efletdapidem tamen mittere fup adulteram non aude rem.Et fi ad inocentis iudicium purioris confcix me armaret autioritasitempus tamen expeCtare debeba docente apoftolojqUi fandis no iudicium fuflulitjfed diftulit.ait enim nolite mdicare ate tempus.Iliud ne. pe refurredtionis tempus innues expedtadum quo per icorruptidis gloriam rediuiua caro miranda afflflet iudici;de xternitate iam manete cofclaxu abfirtet formido de lapfumd trepidabit tuc in alium ferre fniam cum de fe meruerit efle fecurus.Cxte^ nuc euntia funt dubiaicutia mutabuda:dicete apoltolo cofiderans teipmmeQC xa tenterisjqalium uti^flatus tui nefciusifacilemdicasderuina.Quod&limiiens fiduda QC beatis dies dat pmia:potius fantio^ ideft uera laudamusiq improuidi aut intempeflmi uel de confcia uel de tempore denotemur,Redeamus ergo ad illas fantio& nobiliflimas & totiflimas cogitatioes, nam nihil Istius efl:q mortalem de ^mifia fibi hxreditate meditari.Illum q dem quem diximusiante oculos colloce mus.quando qdem lecurius eft uera celebrareiq miferanda culparedicet uere ™icia peccato^: nopof funt ifoelicitate narrari.Cernamus uti^(ut conftituimus)dei fantios cum facibus per oia uolitare^ coru. fcantibus ad uinditiam dextris ancipitis gladios ftringere Hsc enim efl glo5ia lan?to^ deijhxc inhoefe. culo defpicabilis militiajhxc linguis oium indetratiionibus difTipata,Hicjuc patietix noflrx frutiusrhsc fufferentix merces erit.Hs pmia ,p nomine blaffemato^ fubktia fibi habere ocm aiam fupbam:3? omne cxtolient^ hoiemJpotentiflimos quondam reges mudi;& toto.odoratos orbe cum manicis ferreis compe-dibufc^ fiflendos;nobilef(^ eogt imanium podera cathena^ collo QC ceruicibus fuftinetesiante fulgorem ii lius auguflj tribunalis;his quos aliquando contempferantzdefpexerannirriferant offerendos. Mutata enim uice ut hoc feculu laucosi finaliud futugd credere mifero^«Ve enim diuitibus.quoniam pepercerut com lolationem fuamifed illis diuitibus qbus dicendum erit.eluriui ^ non dediftis mihi manducareaitiui & no potaflis me,liiis uticp diuitibustqui de iniufto mamons amicos facere noluerunnqui meditati funt in co^ gitationibus fuis exuberante frutiujquo neminem refrigerabantmoua imenfis frutiibus receptacula moli rno-n^bi in craflinum comederent ignorarent. Anima eorum eo tempore expoftulabatunfub una tamen t*dtie uana follicimdine occupataicum thefaurizare non ceflaueritinec defoflis in uigilare opibus omifc'
L ii
rint. Hinc Iazarus paupencum eo patriarcha qui peregrinus uixit in mundo:totatur in cubili fu » ues contra in asternis flagrat incendiis:# omni expoliatus dignitate atc$ fubflantia.-defpecti 9uona mas pis diuinu implorat auxilium.ciuf($ uel minimo exoptat digitulo contingiicuius egeltatem mter F dapes fuas # copiofa couiuia micis quide de menfa decidentibus non fuftenrabat.Cuin itaq; picrip ^ diciu p nos ideft p fandos eft celebrandumobis uindida in nationes # in populos eft donara‘(^lius fen gitatunquas in nobis mens.qs ardor animi.quod defideriu futuro^.pars pfentium coremptus. tacii ^ tiri q dici poteft.Aut qs eft.qui non ad ifta feftinans diflbluiile cupiat,# efie cum xpo. Aut qd m ° fi pro tantis # talibus bonis mors contenatur:pro qbus etiam haec uita cotemnenda cIt. quoniam P ^ q perdiderit aiam fuam faluat illam^at contra:q hic qui faluauerit aiam fuam pdit ea™e^cenl™ Ccunpr Datri in hoc mundo uelut furialibus flammis ita fint animi ambitione luccenliiut non opibus conditi __ _ moniis nec ipfis quocp filiis parcantrquos etiam de auaritia accu.ati opponere cdfueuerunt:dum pr ■ confularitatefcn mercetunquas poteflates # mors adimit:# fuccenor excludit:quae demetia rlt no P us impenfis omnibus # detrimento uita: ipfius comparareiquae pmotos faciat uel de uita: xtermt jie rosmel de iudicii ppetua dignitate gloriefos^Tempus admoenK locus .pfe fuggratmec materia mdet3 naiquoniam de merius coepimus tratiare fanflo^iut mfoeliciffimae ifoelicitans blaftemias diluamus, q ad hanc uidet Ipem ptmere.Extiterunt.n.q uirtutes egregias # ca:leftes p fando^ rehqas tam utiq Pr^. noli ris rpibus operantes maluerut detjadione mordere:q ueneratione fufcipereiantiquu itlud uenenun dei famulos iudaicae ifidelitatis cuometes:quod illi quondam in ipm dominu uiperinis linguis # m,0^ z ris fibilis effuderut dicentesdn qua poteftate hoc facis.# qs tibi dedit hanc poteftatem^Recitabat naq; bis iuxta pofitis:qu$ diuims # beatiflimis Geruafio # Protafio infidelitas ftulta loqbatur. Quos du Ambrofio aliq decerpere machinatunuiolare facrilegis Termonibus no timebatihocmodo ronem r^j12 logi coquirentes.Quid eft: iftud q? ex eo 9 martyres funt uirtutum dona meruerut^Cur tam tarde qd pridem illis coceflum eft.exercedAur fi ea tempeftate cum pafii futino oftenderut:quoniam nec 0^^rry/ qd eft hoc quod modo uidetur oftendere^Aut illos maiores reuelatioe Ambrofius fecit:q dignatio m ^ / ni, Agnofcis ne aliis licet uerbis ita mendaciter quod de domio ^didimus martyribus ingeftumdn q c ceftate hoc facis.# qs tibi hanc dedit poteftatem? Tepida ut arbitror confolatio # de liuoregencra n ^ an diuinu finquod uideas efle diuinu.# ronem pofcere cum credere fit necefle:# cum apoitolu5 a^telTi ritas oia crediuqs dubitat:^ fine charitate dei funt:q fidem tantis non applicuere uirtutibus.Neg in fidem:q quafi tentator inqrit: Vnde hxc poteftas^Quafi nd manifeftum fit in ea fandtos nlart^rCS, raniu$ fpirim miracula facere:in qua poteftate aduerfarios luos prius in carne # in paftione uicerut. ^or‘ ik2io pedem cdtra iftos:(fi dici fas eft)filios iudxo^.Et ut nuper eo^ parentemadeft mdaeum q le in Saa ^ prudetem nimiu putabat:dono deitatis oppflimus;ita # hunc fub xpiano	fobolc^
ftruamus per eum q dixirodam fapiam lapientum:# prudentiam prudentu reprobabo.ut & nos in triu P j ^ Qixit.paani r ,1 w aanofcant intellieentiam reRd dmina^ in fide catholica:non H1 5 - §emiiaoP lominum8lorJe!^ ’ ^^^red^eritismonitelligetis.Vtmanifcftius cdftet# fidelibus i pia fecuh conftitutam;moncte ' fidelitatis etiam plana no cerni.Forfita qras pro tua follicitudiC patere ifidelitatis obfcura:# ab mfiddibu^™ ^ f P ^	fPfo	ifraehta	don
# uigilantia diligentia^ uitah.q rebus pagin3 ^ amas extendi.Etf».n.nd c6grue:nec du prioribus ab uit.referamrnec taceborquoniam	aliqua	etiam	no	fuo ordine loqunq tuis mihi mod
foluns aha coepta pideaturinterleri.tamej^^ ^ m^	q^ famiIjares dei;& qdJ do^ores de Icandal»
rombus donata	^	fufceperut:fpiritu	blaffemiae	dominu pulfans ptuht exempla de 1
Re grZ1S ndlm pater eius homicida in pina templi dominu tentans:quod de ipfopmiftum eilet in ^ ltobusM,cab3tn hic ne aut minus dodae pfid.a: uiderefaut nudu pateret fine maion auctor, careff,
10 quod ucRd efle etiam ueftra confeftioe cenfef.Hehfeus enim nofter iam mortuus oppoiitis	:
mortuu;qi^m 1t c0 s eIUs pyratai* fugies aduentum fupmi officii deferens munus turbari exanimis aiauit.& de frigidis offibus at^ exangui corpore ahenu cadauer uitali calore perfudit , n d habuit dedit.fed ahvouod ipfe tuc nd hebatimdulfit.Hoc credo uobis maius ceteris uirrutibus riaus, mortuu in auras uitales*remiftum efle per mortuu bt eo tempore quo ipfe eflet naturali lege tamen alteri legem foluiffe naturz Hoc fi eundis operationibusicur hic potior non habeatur.q fuerir merl ^pheta in dominu confltemur-aut fi uel fimile huic ahqd noftis edicite.ut # honore Pceliran,:ncc quod te to uirmtis exceikntior.Qbftupuere ad haec dida ^ceres noftri:# nullum referetes reipon o ut jlje q p, lum repeuteret ^ducentes pene fub inani aduerfarn machmaiinutili^ ariete concideiun* d ub. mihl ludium oium ut aiunt efle debuiflet:etiam uidoris gloriam fine certamine reportaret.	^. ualeant
nuciatumiigcmui tantam nobis meile negligentiammt nec ueritatem poffimus a «u ^ f cret. quo inculcare pro ueritate mendaciu.RoMtocK domino quoniam nihil noftru eftmt m^^ a nobis |unt;qUi> ignauia: auferef obprobrj
fuifie uirtute:ut maior gloria noflrs fidei fitifi teratorem etiam dum credimus opprimamus.Qujd ais do toini blaitemator hclifxus inqt ipfe mortuus aliu mortuu contadtu fui corporis fufcitauit.Hoc loco plene ut in oibus domio fuo ^pheta: uirtus afiurgatjquse in domio lefu xpo cum fcpulchru eius lapidibus ifide litas ueftra muniretilapidem milites obfiderent:credo ne refurretiio eius idoneis teftibus idigeret.Nam re furredtuj^ fi uolebatis credere noueratisSubito.n.ille ifernis terr$ cardibus concufiis?cum ftupore militu ^ ruma faxo^;:no aliu aliqueifed fe fufcitauit i lucem.Helifad hxc ^pria dona fi fuiflent:fibi dare maluif/ fetinec pftare alii poteratiquo idigeret fibi.Deniq^ hoc maius efle ueftri etiam pdiderunt maioresidum do toinum i cruce deriderent dicentes; alios faluos lecinfeipm faluu faciandefcendat de cruce; & credimus ei, ueftroj^ ergo fnia uicimus, Vefi:rifpmiferut fe credituros efleifi pftitiffet fibi;quod aliis pflare confucuilTcrr, Cur non creditis;quod ede pflantius non negatis^Nemo certe hanc habuit poteftatem,Deni(£& dommus dicit de anima fua.Potedatem habeo ponendi eam:& potedatem habeo refumendi eam.Reccnfe fuperbas maio^ tuo>; imagines;^ priarchaa; retexe uirtutes;S<: inueni quis talem habeat pcteftatcm.Quare non ei credam 5»poffit liberareaiam meam:q potuit & fua^Plura didturoifuggeflit recordatio uolume crefccre; 6C ideo curfum huius qdionis efle reuocandum.Quoniam adhuc prior illa aflat in ianuisxui xque fua fpa tia & fi habenis reftridtioribus tamen adhuc illibata debentur. Et uere non fuerunt neceflario in hac par# te multa dicenda;ne & ille crefceret.Si tamen magnum ptuliiTe aliquid putaret fe; quod qreret prolixa au fputatione uictoriamxuius non fapiamiqu^ nulla in eo erat fcd fupbiam;qute abundat infregimus,Rcpu» diato uero ifto ifraelitaiuel ne pugnam fefe fccifie gloriaref;quandoqdem qux diximus ad initruchonem hoflro^ potius;q ad illoy certame confli(fluq; ptulimusiq non tuc uult credere cum uincitur, Nc autem fantflu dare canibus impudenter aut dedifle;& margaritas porcis fparfifle iudicemunreuertendum cfl: illuc unde ad iftum locum pcnepcifis fenfuum tramitibus deuiaui;& oues domus ifrael diligentius circueudx funr.Quoniam fi charitas dei in nobis tfl.qs ifirmaf.&f ego non in firmor,'Quis fcadalizaf.QC ego no uror? Docediqj magis fut; ne ufq; ad blafiemias joquantunfi forte aut non teneit.-aur non Itelliganu pphetata, Qu^runt an diuia uirtus fmquse nuc coepit in martyribus apparere.cuius legis hoies hoc rcqrut C Nempe xpian$;qu$ ficefl: ^phetatoibus iflructaiut nihil tam nouuxam inopinatum noflris tpibus pofllt ingrue re-q? fides aut admiref cle<flior;aut blaffememr ifirmior.Omnia ufq^ ad dominupiphette ueteres pdixerur, Oifpoft dominii qux deerant apoftoli p>phetauerut;beato paulo p libertatem fanti fpiritus non tacente q ait.Ex parte fcimus di ex partejpphetamus.Non 9 oia ncfciat;aut oia non ^)phetcr;in quo pfertim loqtur ..r* c „ j mvre Ar rnrn nnhprar;/y rv narte de toro icit.Pronhetat nobisidiouod fcit illius tpis efle; ouod
tUZURt erat.-N./UUU ULL V	V UVLUi d-	uvitv»,,-------*----  '	rr C 	 r	'
H^c.n,^)phetat;quo^ aptione pars cius temporis qu^e uf(^ ad finem fuperefl indigebat.Ex parte ergo pro pheranquoniam iam ex parte fuerat ^phetatum;^ ideo ppheta fciebat uentura qua:^>phetabat,Cums uel ^)pheti$ particulas plenitudo ut ipfe dixit temporis aboleuit hoc mundo.Cum uenerit quod perfedum e; quod ex parte eibdeftruef fcilicet cum in conduficne mudi nec fcia maior;ncc ,pphetia ulterius fit queren da.Dcnicn ueliigentix iflius uirtutem ut apertius demonftraret:fubiunxit;uidemus nunc per fpeculum m enigmate;tuc autem facie ad facicm.Pcr figuram interim funt uniuerfa;^ qbufdam imaginum brataiut infirmitas camis noftraeiterrenaqj fubftantia magis fe ad fpiritahum extendeiet u ntat m.ut ea il li defiderium pulchritudinis fua: etiam per fpeculum tenuiter oflenfa fecifietQuantaq? ipfa net 1 fliafub# flantia nos doceret;cum tam admirabilis etiam in rcpcrcuflis luce fua enig^hbusapparere , ^ u nunc per fpeculum pollicita confpicimus;n5 tame opter uirtutum merita poflidemus;6d oftefa	mur;
non tradita tenemus.Tuc uero nphetia fciam ceiTabut;cum in ipfam ^miflionum oium uirtute.qua: pro, mittebaf erit ingreflus.Hinc etiam nphetia femper obfcura efl;g> alio tempore canit .alio cer™c ♦ VB°a di dmr;dumnon uidef;quafinonpdictunoncredif.Deni(^efaiascumredemptoemnoffra”/r^0 anteIn uirgis utero meruiflet agnofcereieacp ueluc iam pfentem populo demonftraret dicens:ccce urgo concipiet & pariet filium:&: uocabit nomen eius emanuel.pfentem & futuram infidelium	$tate.
Nam 8i illi ueteres ,pphetam fuu;quoniam non uiderennquod oftendit	^ta	flbi
uenit;uentuj%nirmcu.quuuuuumerilanrepdictumidominoiploncvid,v mus potius fi hxc aliquando maioi^ auribus nbanf mfufa qu^ modo nolms oculis tanq impleta fingun mr,Videamus fi hxc oia operat unus atq; idem fpus.Si demq; nec angelus de cado euangelizat;pter |eua# gelizatum efl nobis.Licet ipfe qua fiunt uirtutes domini per demonu torm^^^^^	^thanasf
non deiiciat fathanam;quia umiormitas nequitia indiuifa naturaliter ^
fione non detrimetum fuimetuatifed capiat augmetum.Nam ^ mull0S ,IUS iorma legionis prauitas fpus 6«: iniq tatis uiperina cofqederatio conglobaueratmec libi oberat multitudotquae ficut acqrcbat mi.e# ram fociata infirmitate uirtutemnta formidabat incurrere diuifa pmixtione inanis fubftatis uaeuHutem, Sed hac parte interim argumentationis cmifTa ficut.ppofuiiwusjea qux mecclefns dommnfcom^ v., mite rus admiramur;credenda efle diuinitus fieri.fl ^phefata fuerinncomprobemus.At^ m hac «m dura diffi cilicp materiamec ab aliquo antea ptraSataidominu confulere deberemus;fi ceflante mento, r pudiun no timeremus audacia:quoniam qua: ipfius funt;nemo extra ipu1 potent expIicare.Etenim uero unuc mifens laflr^ucia;unde elt interpellandi dominu familiaritas tam amicaiut in hanc uoccni audeamus erumpe# ttIQfculef me ofculo oris fuflQu.s tantu cocepic optatuiQilis ta gradia uota fui ultimator negligcs fufpy
rauitmt ipfius os commusconcupifcat attingere^Atcp uel utinam nosco^ digncf ofcu!o:quos ipf tus ofculariiut in fecudis poftremi tertiif^ fiftenteside zop. labiis aliqua cx parte friam trahere me^ q totam fapfam plenitudinem de domini ipfius ore didicerut.Qua'q & fi magno^ merito^ Prmli ^ nate ciremunpofita erant in excplis;uelut alta qdam repetita fundamia uerecudiaeme qd indecens & mor p fu raptio lenitatis auderet .Quidna eledtius beato petro^Quid ad fpem erediusfQuid hbcnusi n .4 oris fui ofculo dominus fe ofculatu^; efle pmifit dicens;Tibi dabo claues regni	illud-	iup	^
tram xdificabo ecclefiam mea',Tame hic pondere fe quodam pudoris i'curuans:fiduciam qua elatior _ ^ bat ex mcritotuerecudior ad interroganda fubmittincum in coena domini non per fe qs dominu	,
diturus inqrit.humiliterq? pudibudus ofculum domi ore petit aheno.q? illi &fi apud dominu hdu _	_
ut fubinde etiam homini iconcefla prumeret.& ibi cum per mana gradientem dominum audet po . uS ipm pariter folidata fub ueftigiis aquali terga fuftentcnt.aliqd fibi dinidentiorife confultior nobis, q _ 3 fuo ad:u imitabiles formasitanq in fpeculo collocabatifi p legatu plcientiam domini cautus expior ‘ hic idrudlione digniorCQua cofulendi arte fubtilioriQuid nos faccr debemus, Quibus cu fiducia ^ fir mprirvrlphpr pPTr Hilrem cudor exempli.imitantes uel in hac parte beatu petru.q non folum qua nui
am P qu^ ad deliderata puemre poinnius.oiLCiiuii.du iiiu duiuiuiucin qiiiunis nuiu». m ^
: iterrogare.qramus.Ab illoinq;q in ipfo domini pedoremelut fup arcam noui uetenftp tel meti recubenstnon modo ad ueftibulu aliquo^» diuino^ oraculo^ diligens inqfitor accefTit.fed ipu1 Pe trale fecrctae difpofitois;tanq familiaris facerdos itrauit.Et ideo folus uidit in pricipio uerbuiquado i"1 lut exterior facrofandi templi araific iterior metienda comittif.Ipfe nos de eo libro:qucm fepte fignaCUnS claufum fieuinreferatu^ Ixtatus eftmon p alique pfeudo typuifed p patentes ianuas in fuu pectus uerit. iducat, Atq nedu confulif imoremunpuenic inqrentes.& pfcix compcdioiquod trepidu aliquado no ^ mentibus futu^z cernebar illuminat. Reddit,n.udut pcudtams refponfa de pathmos.De eo utiq; loco;
r&lnnt fprrpri nrlnfn r-vfnrr nnn nlfpnnc frrnmrti^ nnoplnn/ (arf.i hnlfiisah hnfnm rnnerfatione COgU
/ut enim vidi luo ara dei aias occiio^ martyr japter uerou aena teiumomu iciu;quuu	^	n(TUi
tz funt illis (tol$;5d clamaueruc uoce magna dicentes:Vfcyquo domle fandtus &: uerus non radicas	^
nem noftru ab his q in terris inhabitantfEt datae funt eis lingula? ftolx albaei^: didtu elt eis:ut reqe c huc paruo tpe donec compleaf numerus coferuoi^ St fratru eo^:;q occidenf poftea exemplo eoi% -calypfim uere diuinam:6d tanto apoftolo merito cofeflionis tpe patefadtamiut magis ad tolerantian s renficu illi naffoiv merita monftrarcnt.No ergo errandu eft:p folia ryllabai^iquoR: ut paginae in ct «
calypfim uere diuinam:a tanto apoltoJo mento coteliioms tpe patetactamiut magis aa	^
renficu illi pafibR: merita monftrarcnt.No ergo errandu eft:p folia fyllaba^:quo^ ut pagina? in ce ^ di malis Ipiritibus ludtabanfnta loca uentis huius aeris turbabanf,Ecce euidentiffime apoftolusnoLy ^ habebat enucleat;& obfcuriffime qftioni lume iferr.Senferat haec aliquado uideda:qu$ nuc finmcn ^
cu de muneribus difputare ,JnobiS.q de mora iudicii coquerunf.qua refurredurus u.iq;:non qtii
In	5?	^	eft	polcere	ut	teneas:almdjam tenere.Stolae aut martyr donanfe^
at.quoma * magna cxig pUirat iuidia de tarditate umdifiteiga non km pondere 1,bS Somie.hoc eft dicere^Quoufm non uind.casiquos ftatim uidkarr
lermonmus exprobratm,ceao quv. p	flnem differs farculo^; Nam iam ad fine uftgP
nkionendlodns^Quod cd dicutimirabiliter fubmgif.Non uindicas fanguine nr^
uentu eft;& ^‘i^habltantfErgo n6 qu^f^ fi adhuc ilii mortales uetfanf ,n terrisiq domini famulos ^ ftedanS m ter 1 .flicrris-Dluboiferroibeftiisagne funt pfecuti.Quouf^m.imputatio eft plixioris aut quonf111^Ufa' fme Sed adhuc pfecutores moratur in carne;aut illi uita excefierunetia fi in terris rantif, qu^ rC - AiliAed nihil falfum ^)ferf a teftibus ueritatisi& ideo magis iterptatiomon fides q da eft;n fuu n?rn° L Jnrntidc non excludif;fed uelat.Cu ergo dicut.quoufcg domie fandus St -,g uindicas fanemnp^ nftru ab his q mterns iphabitar.no.n.eo^ mortaliu fanguine mortefq?	^
in eos quodam autnonulari feditione f^uierunaut tribunalibus fuffulti:capitales fnias pmuigaru^^ ^ in terris adhuc inhabitant Nec fas ett ut accufenf dehindiiq dum uiuerent funt defenfi his u^v. doIo tuas lUis domie hoc peccatu ianorant.n.qd faciutQuod fi iter paftionu tormenta:&: amaros	)pfe
res;tam pie qhbet pro iniuftis?p impnsipro cruetisipro blaffematibus fupplicarunfi eodeni^ P, 1-rdll-gir; anguftia^ fenfus extrema patidu poterat excitare malcdidumipcatio pro hoie fufa f^-^fhabitare crede no mentes marty^:fcdnfecuto^ perfonas fuilie notatasCeof^appeti quos 1 terns adhuc» conditio dum eft iilo tempore:quos qdem ignorantia non deienditinon eos qui in terris habitare	^
nem naturalis fubftantix defierun& olim ab iplis martyribus fub ignoratione lunt cx .nhab]iraba-t; ^ no ignoramus,Spiritales fine dubio nequitis St tenebra^ poteftates:qus St in tenisadn ^	^ [0rz
cum ignorantia in dei famulos peccauerunt.Nam cum ipfi domino dixerinuquid n raffent / grgo & qre nosiquomodo ejus famulos nefcierunt;quos nec perfecuti effenttfi cius famuio ^ ^ ^tytesp perfecuti funnfcicrut quos per tormenta a dominojuo detrahere conabanf.Auna ^ cdmkiqm ipas
hoious intcrcedutieorq; ignorantia excufatione defendunt:fequif ut fcientes rr^,	an2SiqU0S
ignorantia tenebras homibus fuffuderunnquoj* furor etiam impietates exc^latnnn jbonUm eft, etiam ^ dicere poterimustq qui etiam fuis non amici funt;dum cis non permittunt eue quoa
a deo ueftes funt c6fecuti:& indumentis nuc geminata libertate donan£;quae uticp ueltimenta cum fpualia imt no poliumus uererimeilla qprius data funtextra uideanfmec fane qrela generata eftjgif quoniam di ieriitas ipfo^ & fignificatiq ueftiu no fine myfterio eft iteliigef debemus dono^ uarietatesiS: operationu Giuitias.quoniam oia fubmiftrat unus atc^ idem fpus, Accipiut ergo ueftes prius ubi p cofeflionem corpo ra P0fuerut.Credo ut ueltiti:non nudi iuenirenf.Rurfus accipiut alia ueftimera poft interpellationem*]
Poli immnrnrripm tam lrirrnr>  r n ■ - -	 .kV..	  *'
i	_	1	viiiivdiii	vx	r--------------------------   i	dUL
uona relpuerentiaut amplius qrerent irrifi,At cum nec irridere illos dei finqbus magna^)mifit;&: hi poft fe eundam magnificetiam no qrantundubitamus ne ad confolatoem qrela^; eam fpem pertinere: quae uindi ctam poitularibus eu donata. Ac fi ad cofolaroem:qu$ maior confolatio poterit mueniri hac poteftate qua deemones idett fuos pfequunt inimicos. Na fi ftolas iftas ad fpem noftrai* ueftiu conferamus.alias quo<£ aliquasme in his reponedis egeant inquiramus.Sed hoc ridiculum cftiquod ftatim occurrinqa a uera & ne cellaria iterpretatione difcedit.De uindidtx mora generata eft qrela.In finem utiqj tempo^ ideft nrorum: [in nos enim finem fxculo^: deuenerut:ut mora creda£)ad hanc diluedam ftolis ai$ ueftiutunut oino nu^ di line maiore .ptedhone putarent. Alia.n.ratio afa^* eft corpore expoliato^talia hoium adhuc in carne ui' uenum.Nobis ouiu uellera & opanojrmlieris idumcntapcurar.Illis faciuc merita ueftimetum. Cum ergo poit qrelam martyr alx ftolis amiciurundiuia protedtioe donanf.qua fe fuperueftiri etiam ille uas eledtio nis optabanQyam ueftem adam cum amififletietiam in paradifo nudus inuentus eft.Denicy idicat opera» lio quid (tolas itelligere debcamus.fi poftelafle uindidtam martyres credimusicrgo ad confolatoem credi" mus interim aliquid accepifTe.Si propter ftolas uclut quafdam ueftium largitiones qrela fedata eft.cur non ha:c & pnma dona meruerut^Sed quoniam ut dixiiuirtutum uarietares quibus diuinitus pclare mumeba-tur.in ftolis funt defignatxndeo poftfecudam munificeriam iuxta poftuJationis forma in cos perfccutores qui in terris mabitantiquid cofccuti uideanfioftendutqd adhuc etiam habituri eruudum pari perfccutoe conferuos eo^:donec pdeftinatus teftium numerus implcaf.occident.Hic & iftud no cciofc eft accipicdu 9 iter duo perlecutionum temporaihsc martyr uox pccflit ut defignet illos blaffemare;q cos nolho tem pore noui aliquid cofecutos fuifle miratur.Nam & cum fuifte crudditates pfecutionis uideamus:& uentu^ ras credamus Medium ergo iftud tempus quo martyres qui pcefiemtiremuneratunhoc noftru eft. & ideo nuc operant :no de merito quod femper habuerunnfed de uirtute quam nuper adepti funt.Forfita moueat aliquemiquid finquod expedhre iubeanf fi iam ad maturitatem poenas iudicium daemonibus illatura uir»-tus erupit.refurrcctdem ut fuftineant admonctur.Cattq^ haec illis gloria:6^ in dauid carminibus fuerat p» mifla his uerbis.Lxtabutur in cubilibus fuis.Dum fepulti funr.utiqj letabunt .Cubicula pofuit pro fcpub chris de qbus 8C refurredturi funt:cum uoce archangeli & tuba dei fuerint excitati.Cubilia ergo uere dicun turdn qbus nuc quicfcut.Et fi laetabutur in cubilibus fuis;prius hoc futu^z erat nempe q furgerct de quiex teifurgerent de fepulchris.Quod adeo impletum eft:ut in cubilibus fuis illos fme dubitaroe gaudere uidea mus.Nam qua: alia talis gratulatio aias iliosi poterit itrare.q cum ante ipfa cubilia.ideft ut diximus fepub chra fandto^ ibi eos inimici fuiiquos fe quondam occidifle credebat.nuc 8i uiuere 8t ulcifci fe no fine toz, mentoi* acerbitate pfitenturfHoc illis (iolx iftxiquas iterauit fpalis largitioicontulerut per eas QC qui no nomiaDatunimpIoratur.Sd qui nefciebatur;celebratur,S£ qui no uidebatunapparent.Has ftolas ut legimus hucufcp no habucrut.fed nuc habere cceperut.In hac forma mulier illa in falomone laudatur qu$ duplices
ne re<:	nirn	lnn	nn-in-.________- .	.	.	■	• .  j. n—c.-,	Gnrrn
^	uei Ihdelitas noitraiuel ignorana in tt nenias genrintau»	uuputato
. pphetia ex eo pcefleritiut ueturis lume inferret.Nuc fupeft uterededa fmt diuinitus ficriiq ^uduauu» vx.pmma.nec tatumjpmiiTaiqtum &: poftulata.Quod fi & poftulara fut & non alus q pofcenti» bus attributa.quid mirum eft: fi aut quod poftulauerant.aut5uod gaudentfeaccepifie non occukahtfExi gut poenas ab nis qui inhabitant in terris.quos accufatio comprehendmhos untus impugnat.IpQ enim in-habitant in terris: qui poffidtnt mentes hominum terrena pofIidentiu»n9uros crum martyres ad fuppiina depofcutietiam pro his quos poffiderant depcamur.Denim & ipfa mirabili-1 fua fic agutmt eos a terrena ha bitationeiideft ab obfems terrenis homlbus excludit An Sluniamur cur dxmones torqantur:& fauemus mimiasfMartyres cotra ipfos pene iuidiofa idignatione ifurgun^ fuftinen illos tanto faeculo^ fpatio con
luiile cocenumiqs non uiuec naem nram npter Arriano^PIIOiauf r “ii2> icuimoniis appruudwinv 1 am9 cum in italia catholica fides ftolerabilem tyranidem fub Auxentio luftinuiflet:tandem donante do mino libertatem ueterem &fi iam eo tempore quo pdidto Ambrofius fubftitutus eft refpirauinhuic tame ipiuii aduerfanoM confufionem & nfam fpem fcilicet omnis c^leftium gloriaiomnes etiam martyres con leniere.-qui cum iam pridem apparendi haberent tempus,'hoiem cui fe proderent inquirebant.lllum certe, cui tuo ea fide reuelarentunqua martyria feciirent.Sic donatum eft Ambrofio:quod Auxentio denegatum cit.quoniam cum Auxendus blaffemabat: Ambrofius pdicabat.Sed hxc cum uirtus martyr per omnes ^ itura(omnibus enim non Ambrofio foli fine perfona^ acceptione donada eft) neceflario tame ^umu in italia piocefiiticui infidelitas arriana fuerat doimata.quoniam figna no fidelibus fed infidelibus
donata funt.Nam a domino qui fiint qui fignu poftulant.Pharifsi poitulant,Apoftoli tacent:8^ crcc|... ' fequutur.Et pptcrea non miradum 9 diuina uirtus operatur per fepulchra fandto^nec his remeo F, rnir hpretica mens curari,ut uel tadem epm eum feqref:cui coicare etiam martyres ipfa reuelatione iu
dignatione uidiflent.Nuc ad mediratoem perfedti homis redeamus,ex qua cumulus	^
umuiuiu ui^uduunc uiainent.LNuc aa meairaroem perieou uvimi icucdmubtCA yua	_
menfura illius expleref,'excreuit,Et licet hxc difputatio ipfa^ meditationumiquoniam beatus domini meditabif die ac nocte.Et fane difficile eftifiluam legis ingreiToifingularum qftionu materiam gregare.Cum altera alteram ueluti ramulis quibufdamuta focietate pceptionis attingatmt fine altenu rhniMVit-,0	 in	fi	hnipm	illum	nnftrnm	nnftp	nnnlrhril	elidolum,
aiiera aiteram ueiuti ramuus quiouiuaintiva cboatione cccpta non ualeat explicarnEcce h^c ipfa hoiem illum noftrum noffie qpulchru cft*ioiun:^^ libus non ftupere cu reliquisifolum quafi quibufdam fortuitis non moueri.Diftinguere operationu t Et qa & ipfi dsmoncs operant,intelligere naturas quae fint falfa:qu$ nouiffe oporteatmo decipiino er ' no inimico affignare qute dei funt.nec deo abiudicare cjute funt dxmonu.Scire tpaffigna cognolcer 1 re domini cognitam uolutatem,& alia dei mirabilia cu gfarum actioe uenerariialia cum digna exccr uitare.Talem uirum etiam faeculi hoies Iaudaucre;dicente Virgilio,
Foelix qui potuit rerum cognofcerecaufas.	„	.	t,	t	^	^	r
Bona fmaai ad eam fuo itinere ueniflet.ut appareat illum ignorafie quod laudat.nam & qu$ funt f^u “d cclebrauit.Nam 3£ ordine ppoftero etiam fapientis uertit officium.Dum enim non rerum caufe t fed rer creator inqrendus etfzper quam ad caufas rc^ffi ipm didicerimusatrabimus,Caeteij£ illo omiffo: caufas r ^ rum qualiter cognitas habere potcrimusicum quis prius haec feceritideinde quare fecerit:fit inquirenda111; Vei^ reperto re^ audtoreire^: quocp inuenimus 81 cas. Quod ifte uftpadeo non uiditiut principalem loC hunc;qui re^d caufas potuiflet agnofcereipdicaret.Secundum quod fubiungit: qui deos tanq minus op exxquens adorafiet;ut quiuis agnofeat eos creatores re^d non fuilTeia quibus cognitio re^d quafi alien3 K iungitur, nec coli oportereffi hxc qurs laudantur ut prima pftare non poflunt, Nefciunt autem ea :	^
opifices non fuerunt,Denic^ &rinuentione iMoyi diis luis detra&a humano eam affignant ingenio.lH15 cet qui fapfa excellunt,*^ idola non colunnut ia diis eopd homo fit potentionfi ad haec quae dii ipfojJf rantialtiori cogitatoc perucnerit,Ab his autem deos pcepit coliiqui plene prae ftultitia re^d caufas no inucnire.quoruq; pcordia ut ipfius uerbis utar frigidus fanguis includit. Adhuc homo nofter & deum ^
nere.^ed illo docente quem contiquem ante mquiuuinq reijd cauias;quanau res jpias icjx	^-r.
dit.Qui illum monuit qux quibus effent uentura temporibus.Cuius difpofitoem fine ipfo qui dnp ^ nullus agnouit.quoniam nemo fcitiqux dei funtmifj fpiritus dei.Nos uero ut apoftolus ainnon re£f ius mundi accepimusifed fpum qui ex deo eft,&: ideo qua: ipfius funtmon edodti humana fapix uerD 'f0/ fpiritu dei;& eius fuperfufa nobis dignatione cailemus.Hxc eft illa ftultitia feculariumihxc fapia uocat rum cogitare femper m cordeiquid retribuam domio pro omnibus qux retribuit mihiapPum habere 1 per in ore:quoniam uerbu eft,Efurire eum:quoniam panis eft.Ipfius fpiritu etiam ebrios mente exceder |
quia calix eft noui teftam6ti^ uind de umeaiquam de ^gypto ante tranftulerariqu* mnea populus ,frae ? rtitameti.jx u	fecudum	carnem,Illum loq omni tempore.quomam hguas
nnh^n patres ex quibus dommus ,eius	^	.<4	^	^	^	^
rdT:9^JTglo[ populus fecu ipfe confueuit.teterea & iftud elt loq aliis 1» pnfc.rl -r nS'U1l nlures deos folitus erat c6fiteri:& ipm in noftra fide nouis linguis unu 1°3
««P61131 P™ "°b,S'meruere quia pa«r omne ,ud.
cium dedit filio.Illum momentis omnibus adorare ab illo petere neceffaria nobis:&ipfi plamaiquipe uuk ab eo & pofcenti uerba monftrare.Qui quod eft nouu inter nos folospetentes fe amat,Qui etiarn 1 ^ lus quod mirabile efbirafciturmifi petaf Infidelitas enim	pfumpfifle	de	deo.nihil	illum	credit	P
fe qui qlnd	;	non	pofcit.Ha*	eft illa fili diledtiffime angufta uiaffioc illud acus foramen, ^
quod non introeunt farcinati;aut animalia ponderibus atmbuta.q angufti & pufilli aditusmon folu^ di foramina h$c cum oneribus iumenta non capiunt:ue^ etiam ipfum noftrorum oculo^ifi mulum ftrah3tutifruftt;l ™ur obrutum, Vnde K dominus per pphetam aitmacate & uidete. & qua'dr0 itrarnquod pet occupationes feculi necdum ccrptum eft meniriJmpleuimus dmifiombus fuis Prfirpa; qu0 qu$ftionesiexteriorem hoiem interioreq; monftrado:cum uitam qu$ fit fan(fta;&: in quo ac^ porius f, di' ftudio teneaf :qua fubftantia uegetetunoftendimus 1 oruq^ curfum eius breuitenlicet faltlbuS p ^ius miv ci poteft:q paffibus pr0 fcftinatione ad finem uf$ perduximus.Nuc quare non ab hoibus eria acCedis di uideatunaccipe ronem.quadoqdem te mea uerbofitas deledatiquam negligentius mdic 'em hominlS ftudiofius in diuina.Cum ille q primus nobis mortis leme inucxit,mudum iftum ideft	:	eaq;	oia
uidto fibi homie fubiugaffetnep-nucK illius ipfo rege lam capto:fub pedibus fuis &	amiflam	fapi^
qux in mundo funtmelut fuis peculiis:&: uidlori^ lux manubiis uteretunnequando	j(jam
tiamiaut debitum fibi uit$ qreret reftamentum:fic cunctis fuccis te artis infeciuu1	ccrnerent apP°,
colore ueftiret:^ morte mentita; uiue lenociniis obubraret,ut mala non fugerennqu .. habcmr# dice lita meliora,Deniq5 ex illo tempore fic paffim humanu genus graditur:ftultitia Pj^runc uita putaf ^ te pralmifta:Quoniam laudaf peccator in defideriis animae te;& iniquus benedicit a	omnll3 ujrtuS
qux mors eft.Et fub fpecie boni mala decipiunticum ad intelligentix fraudem dolo f operetur,Nam diuitix no fecutur$ poft homis mortem amatur.Honor fafciu qui	r ,aautJi eft«
icat;ambitur,iniuria fecifle uirtus eft,aliena pofiidere;potentiae eft,innocentem cucuu
tbriftum fapereifapientis efl.Prophetam horrereieloquentiae cfl.fic plena funt omnia erroribus,fic infufa p hominum mentes caligine alium alio incurfante mundus inuoIuitur.&: ad hoc ufcj ueritas obfcuratunut i mortis gremio iacuifie beatitudo dicatur,Quod ubi ille deus nos femper cogitans & noftra uidit per fapf/ entiam mundi qua fibi mundus collufor interpellatores inueneranfuam fapientiam fuifie defer tam :placu^ it etiam ei econtrario aduerfus artutiam ueteratoris fapientis fuse diurnis mumerabilibus uti.& fciitix al' titudinem quam nullus poterit inueltigarc:ficuti elt:& fuam fapietiam ftultitia uelare;& uitam fuam mor tis quadam obfcuritate cxlaremt ad fapientiam peruenire non poflet:qui in hoc fseculo opinionem ftulti/ tix fugiffet.^ ad uitam eius non accederet:qui non cotemptum mortis habuiflet.Nacp fic filium faluato^ rem nollrum mifit in hominemiidefl: fapientiam fuam carne ueftiuitmt quod ftultum eft uitam fuam pati crucem fecerit:quod mors eft: fic aduerfis aduerfa deflruxit.& per diifimiles ante fecula operationes inge nii artifids illius machinas elifir.ut partibus quibufdam falutaribus ueftigiis: licet imprefla mortifera illiV us ftigmata delerentur,Sed hoc ftudium nifi cocupierimus quoniam quod (fultum eft dei fapientius eft ho minibusifapientiam eius non tenebimus,Hanc mortem quod crux eftinifi amauerimus:quoniam quod in firmum eft dei fortius eft hominibus uitam eius non poterimus intrare.Quid ergo fequitur nifi ut relidta fecuh 8C fapientia uita 8t ftultos nos haberi patiamur;3£ mori nos cum domino femper optemus: ut in fpem aduentus eius qui utriufqj rei erit reuelatio partem aliquam habere mereamur?tunc enim fciflis om^ nibus uelamentis talia qualia funtfmgula cuntfta cernentur idcft ftultitia mundialis falfe fapientia inuolu» eris denudata fiftemr.& mors mentitx beatitudinis deoperta uelamine hiante femper ore & patenti in pro fundum gutture uitalium inimica prodetur.Tunc & cxleftis fapientia quse feculariter ftultitia nominan tur interpofitas altitudines fcientia? dei fine alicuius labore elucubrationis intrabit:& uera uita nullis mor/ tis tenebris obfcurata lucebit per dominum noftrum iefum xpmicui eft honor in fecula feculoru Amen, Vides o filia qua ualitudine laborat animus fufcepti qui ifta non cogitar.Corpufculo adhibui palpamen/ taiquod fi negligerem anima plus ualeretquae tunc infirmatur cu exterior roboratur.fed iftam quam dixi animam morbo ftultitfe uitiatam orationum tuarum frequentatu fanetuncuius-anima feculiintemerata ftagitiis poteft aliis fubuenire.Non enim seger falutis fu$ adhibere potcft medelam aegrotatione confofTis & anhelans altitudine plagarum uulneribus non medetur alienis.Sanus qui fit certe curabit infirmum.ocu Zatus Ccecum per praecipitia non ducit.Tu itaqj & fapiens domino fupphcaiut quod no fapui fapiam:& tuis fuffragiis uelut quibufdam remediis me fac fanare,Reprehendat aliquis q? in tantum deledtabili difputatio ne proceiTcrimiut meritorum meo^ refipifeentiam no haberc.aut fubito anguftam Moyfi cathedram in. dignus taliu difputator afcenderim.Sed uere amore id egi tuo non ufurpatione mea.Nam ego didtum lege ram peccatorhNe dominum auderet narrare iufticias per os fuu.quod fi contra interdidum pro tua dile/ dtione praefumpfi in eo ma gratia copenfare dignabitur,ut litterulas quae ad plenum emendatae non fut (u cut ipfis apicibus quibus exarantur apparet tam facile ad publicum no perducasiac fi ego^ uerecundus pro me efle non potui ut debui uel tua modeftia uerecundiae parcat roeae.Et quia de me habet quod male feri, ptae funnde te habeant qtf caelentur, Vale:& nos in domino diligeiin quo diligeris a nobis.
Beati Hieronymi ad Ctefiphonte urbicum epiftola quae inferibitur de obediemiaifcientia: iuramento; uindidta.in qua oftendit falute non tam in ablutione corporea per baptifmu conliltcre qin fandlificatione animae per uerbu dei.proinde hortatur ad lectione euangelii & fcientiam fcripturariim^Quoniam fine fci. entia mandatorum impofTibile eft nofle quid fiat i inftruit de obedientia mandatoruioltendens utrmfm te ftamenti exemplis benefadti meritum uno crimine tranfgreftionis admitti: Multa de electis & reprobis: multa de iudicio futuro fubnedesiac monens breue tepuspiis operibus redimenda, Et in line determinat quaeftionem de iuramentoidocens non licere feruis domini exemplo iurare,
R$fuptione mea' excufare conarertfi me no Si tempus Si caufa fimulq? tuerentur &: charitas:& fi nunc propria magis uerba q diuina uellem tuis auribus intimare.Accedit ifuper qd’ exhortatio noftra habet ex fimplicitate fiduciam:8^ ex ueritate uirtutem:quia non de immunditia eft; necp deerroreineade dolo.hocpianepr$moneo:ne contemphooeroediocnotis meae domini uer^ ba defpiciasiquae pio aftedu tibi nunc eccleffe paruulo ad cofouendam infantia nouitatem latiea interim porriguntundonec aut per te poftmodumiaut per alios eruditus in uirum perfectum eleis folidioribus ro. boreris. Ac plenum ergo te fcire cupio:quod ex parte nofle te credo.-ob hoc dominum dei uerbum defeen. difle de c$lis:utaflumptonatur$noftr$ homine humanum genus quodab adam iacebat:erigeref i' xpo tantumqj nouo homini per obedientiam pr$ftaretur falutisiquantum ueteri per mobedientiam perditio, his acciderat.Verum quoniam fiue obedientia flue inobedientia uocabula illa ut mihi uidetur incorporea funtmon materiae corporalis:# quia incorporalia ex corporalibus generari omnino non poflunti manife. ftum eft incorporea ex corporalibus nafci,& fl obedientiam incorporaiem:qu$ inobedientfe remedium e ex incorporaii anima gigni ratione probabile eftimanifeflum eft obedientiam ex animi conf/lio noex cor. P°ris materia procedere. Qua ratione colligimus uocarionem noftram iuxta uocantis dignationem etia noftr$Uoiuntans ^are confenfutita utlauacruiquod corpus credentis acceperit anima magis beneficio co fequatur,& utriufcR fubftatfe purgatione,*qu$ i aqua cdftat Si uerbotmerito metis afferri,Ve^ ut ea qua: diximustmanifefta pbatione firmemus:euidentia de feripturis exepla ponamus.Scriptuyft inapoltolo, Sic xps dilexit eccleflai^ tradidit femetipfu pro ea:ut ea fan5ificaret inudans lauacro aqu$ i uerbo uit$ ut ex*
. hiteit ea' fibi gloriofa' Si imaculata',Per aqua Si uerbu mudari dixit Ecclefia utiqj nos fumus: fi tame fine ditio Si macula(ut pcipitur)uixerimus,corporalia corpor^bbusiS^ ipualia Ipiritualibus purgatur,Aia uerbo
& aqua:corpus aqua folumo uidef ablutu,ais intrinfecus priftinis in fordibus K Cocupifcetns rcfrd gelifts eft timenda fnia dicentis,Pharifes csce munda prius qd intus e.ut fiat mundum & id quod io Et re uera fi corpora noftra uafa funt animarum:tunc erunt uere mudaifi intus fincsrum habeant p liquore,Csterum quis calix aureus fit,*& ornato gemmaru ac fplendore pulcherrimusifi m fe ue.n^Ir5c^d neatmonnepciofirate metalloru lethalis poculi uirus obfufcat:& micante fpecicrum nitorem U1°. Vak0 ne a propofito longius mes pollicitationis excedamiprofecutiunculs mes uerba uerbis domimasp ut hoc quod dicomon ex humano fenfu inuentu:aut igenio proprio excogitatum putetunnili diumi tentiis uideatur eife conftrudujn euangelio ioannis dominus ad difcipulos ait.Vos aut iam mudi eu fermonem meum quem audiftis.Non dixit propter quod loti eftis tantuifed .ppter fermonem	ul3
audiflis.ideom mundi ellis.Oes quidem fciebat lotos effe fed no °tpniu interiora munda elTe ppa *	.
inrer csteros eratJudasiqui aqua: purgationem animi malitia fordidabat.propter quod quis cu an fuifletamundus tamen domini fententia perhibetur,Cuius exemplo euidenter manifeflecp i®onir , lum in ueritate dei gratiam perciperetqui eam eo ordine quo fcnptura docuerit confequatur.Nam	^ ^
corpore tenus renatu effe fe credat per aquam:&: uerbo non fit regeneratus in fpiritunn fua falute trult^v quia csleftis nouitas hcec caufa efi::ut corporis qualitate manente;homo uetus i nouam animi mutetur» luntatem.Csterum quo corpus fordidum fi aqua non eft ablutum permanebit imundum. ita anima m uerbo fuerit emendata diuino.fordibus uitiorum corrupta manebiuErgo fi eius conlilio corpus aqua m ' datur.qua ratione fpernitur.quod maius eft fi quod minus eft iam tenetur&ultitiaex parte faluari cUPir* ^ ex toto periit,Qui cum integram habeat in poteftate falutemimedia uelit effe contentusidd contraiura1^ turs putet folo corpore fe faluatum.cu poffibilius fitiante refurrecftionis tepus animam fine corpore ui re;q corpus fine anima ftare,Siquis duobus oculis duobufc^ laboret pedibusi& utriufcp membri habea1^^ poteftate medicinam:& uno pede uel oculo uno fanato:ab alterius cura uelit medicum phibere:nonne fans mentis & medici iudicio:& omnium hominum erit fententia condcnandusfSed dicit aliquis: Si ex noftro labore expediatunergo gratia nihil pftatur.NoIo quifquam ignorantis titulo gratiam dei te ^ re faciat ingratamine fidem fuam uertat in fcandalum.& fiat ei caufa falutis interitus & perditionis oC^ot{e Cuius rei ratio: fi cu moderatione qusratuntum demum proficiet ad uiram:qus per pfumptionem pcipitaffet ad mortem.Sed gratia quidem gratis peccata dimittit fed cum confenfu & uoluntate jre y
denegetur.Credens autem ille eft iuxta feripturas qui ex toto corde crediderit,& fi ex tota cordis arce ^ dum eft;ut ex credulitatis merito baptifmum fidei detunaqua non fufficit baptizato:qu^ credentis ^	■
in corde non attin2it,& ne periclitetur meritum cordismerbum quo contigi & mundari cor poftit: acc p at oportet OuiafdauarnntentUS fit illeiqui crediditTe fe dicit.qua membra extrmfecus d,luunf.-& uerbU
OSaSSBSBSSSS^
«us iegas.ex quo laennam ampn^	fcientia	difficile	effe quenq poffe faluari:
fis.nam fine	_	P.^ didiceritiufticiadeimeritate nonfacietjtem de hocipfo f libro
fa^ ermp° P	PWr ronfumatu^ter filios hominumfSi abfuerit ab illo fapientia dei in nihilum com'
t)utaJrf:v ^mt enim oes homines quibus non eft fcientia legis dei.Vnde dominus in euagelio ad eo qui alitPr-X3 npriras habeanfufpicantes erant refpondit.Erratis nefeientes fcripturas.oftendens in fumni terum fal.n	m nebula 8i tenebris conftitutos eos:qui fpiritalem lucernam:ideft diuins legis fcientia
habere nollp	rnfam Ouam quidam repellentes per ^phetam a domino repellunturfficut feriptuni	•
QB^tufdeHam S	^	eS<> te,Nullo igitur modo paffim nos noftro iudicio committamus
ne nobis excbmpr rLivVe aui prudentes funt apud iemetipfos;& m confpeau fuo periti.Vnde<S<: ap lus a 11; S! q u i sQb j m- Ap m Wh o?cn fe ft c m hoc fa:culo:ftultus fiatrnt fit fapiens.fapientia enim huius mundi ftultitia eft * uidctur lapi t ^ „ofTPm tvri Hinrnr	rw0„,.;—i^..A«r<.w^3nienter enim
non erudiunt.. w	^	v	.	njruav ,K».-
ad uitarmalia impeintad mortem:quia fapientia humana qu$ftulutiareprehenditur:&:a,b.aPr0pheta. Si' tu fanfio definitur ianua mortisidd materia sterni interitus approba turfficut feriptum eftmp^ Qre fa/ mul infipiens 6: ftultus peribunt-lnfipiens qui dixit in corde fuomon eft deus:& ftultus quis^	^
teatur in adtione praffentis uit$*in perpetuum non proipexic:ficut feriptum eft.Melior elt Fi-apere;fi iuxra lapiens,-q rex ftultus & fenexiqui nefeit in pofterum prouidere,Bonum eft quidem homm e morjenriunJ feripturas ad hoc fapiatmt prouidentiam habeat futurorumimortalitatis ftatum:pjr ^ ceterum fiqui5 hominum exitus:5d totius faxuli paulatim per detrimenta labentis ruinam conlidera» «	^
lege domini timor fouea & lacus,Sicut pluuia ualida inutilis eft;ita qui relinquunt	a
qui aut diligunt lege:circuda'c fibi muru.Btus uir qui in lege domini die notfucp mea	‘ or ^ c$\e
nelcit;q fermonis dei eloqa retratftare,Quato a terrena cogitatioe remotior e*i;tanto u
eft quem non immerito dminus fermo & collaudati uere ditiorem diuitibus praefert dicens: Beatus ho <* to°:qui inuenit fapientiam.Melius eft enim eam mercari:q auri 8C argenti thefaurus.Praeciofior eft lapidv dus praeciofis.Item omne aurum in coparatione illius arena eft exiguai tanq lutum seftimabitur argentu ab illa.Sed du in exhortatione fapientiae diutius imoramunne quis forte exiftimet nos cotra apoftolu do* <ftore legis proferre fadtori:fuo ordine refpodebimusioportere prius nolle quid iuflu fit: quid ue prohibe tum:ut fcientes utruncp feruemus. Alioquin ante fcientiam mandati impolTibile eft nofle quid fiat. Terne/
o
ge chrifti elTem.Et alibidnuicem onera ueftra portatei ficimplebitis legem chrifti. Qui paterna pietate chrifti pafilone redempti funtiSe qui ad hoc redempti funttut redemptoris mra feruantes ad uitam fe m cas lo repofitam prxparent.ad quam redempti licet nullo modb peruenire dicantur nifi ea qux iubentur obfe quiis" copetentibus exxquantunficut fcriptum e.Si uisad uitam ingr$di:ferua prxcepta: Hoc eft ab omni illicito quo prohiberis:recedas.& ad omne bonum quod iuberisipromptus accedas.ne in priftinis uinofira tis cocupifcentiis perfeuerans.fidem qua credidifti ucteris peccati alicuius adhuc amore corrumpas:& agni tio dei qux per nouam gratia reuelata eft per delidta uioletur.dicente prqphetaiMendacium & no fides ualuit fuper terramiquia a malis ad mala tranfierunt:& me no cognouerundicit dominus,Vndc & beatus apoftolus ioannes paria teftatunQui dicit fe nolle deum:& mandata eius non cuftodiumendax elr:a i hoc ueritas non eft. Et irerum.Omnis qui peccatmon uidet deummec cognouit eum.Et peccatum non in uno tantum mandatorum genereifed in utroqj cofiftit.Peccatquidem ille qui imperata ncglexerir.fed plus pec> catiqui intcrdidta non feruat. Sacrificia dC uota reprobabutur oblationummifi purus & famftus fuerit ani mus oiferentis.& imaculatam hoftiam faciunt indignam pr$cordia maculata.diccte domino:Si offers mu nus tuum ad altare:& illic recordatus fueriszquia frater tuus habet aliqd aduerfus teuelinque illic munus tuum S£c.Omni oblatione 8i hoftia prxeiofior eft obtemperaria manda cor u.dicen te prophcta.Ecce dico: obedientia melior eft q uidtima:&: obauditio q adeps arietum.Et alibi Jn/tium bonge uige facere iulla:qugE accepta funt apud deum magis q imolare hoftias.Et alibi.Qui coieruat legem:mulriplicat oblationem,Sa crificium falutare eft:attedere mandatis:& difcedere ab omni iniquitate:&' propiciationem u ira re facrificii fuuer iniufticiam.Non nobis blandiri debemus in faflis iulTorumni in ^hibirorum tranfgrcnIone pecce^ mus-cum tranfgreffionis crimnen benefadi meritum tollat.Quod non mei fenfus allertioifed utrinfq; te/ ftamenti exempla ,pbant.ubi inucnimus etiam dei amicos obumus coteptus errorem bonorum retrofado rum munificentiam perdidiffe.Sic adam cu diabolo facile credidit feducentiipoft familiaritatem 5i collo/ quium dei unius pomi cupiditate luperatusipdidit paradifum.& quia per tranfgreffioncm unu habere pr$ fumpfit;multa fimul bona amifit.Sic uxor Loth poft angelorum oblequiajcontra interdidum retro refpi/ ciensiin figmentum falis repente mutata e.Sic Sames eadem die qua mirabilia fecerat gratia ^phetali a Ico ne deiedus occiditur.Sic infoelicifiimus mdas poft eledionis meritum:poft fignorum gloriam;poft apofto licam dignitatem:exigu$ ftipis amore deceptusicui tribunal ,pmittebatur in ca:Io:iaquco captus eft in ter/ ra.Et ne nobis per alienarum folummodo rerum fraudulent.am penculu
Ananiam & Saphyrammon de aliena appetita pccuniaifcd de fua tiimde ercg,,	.	.	rDirj°	^	f	r
documentaitot mortesmnde in nobis crefcit ipunitas delinquendifQuishic P^P	mdeamus ee nn
cam in animo noftro operatur audaciammt cum fandos homines dc kuibus etiam culp	credamu^
nims:&: nos quotidie i mninr.kMr a/ ninnhns delinquentesrxternos m media damnaaoe lor ^ damuSj.
ad perfona contemptum,Propter quod homini non folum intendendum eftiquale f‘r:9u°:,. . nt™: quantus fit ille qui iubet.Excluditur hoc loco uulgaris illa fententiaiqua mihi luo ludl"0r" pientes fibimet uidentundicere folent.Sufficit nobis ut non criminalia peccata &' maiora lammus, taCihs eft enim omiEo minorum delidtorum.Quid du animali lapientia occupant m° :*nt5.hSc’' tiamK confuetudme diuins leg.signorw.qule &pe peccatum oftendmquodnob s non mdemr cfl.epec catum .Si qus illic pietatem faemubi nos opus impietatis ortcndimus.SaulS i°fiPha“eg«te	popu.
Ii ifraeLK dum mifeticordiam his quos deus oderat prdtiteruntldd ofle^d70 metuet™
Econtrario Phinees filn$ Leui gratiam dei humana c^de 81 fuorum parricidio m utrunt.Vides quantu
ab humanis fenfibusper noftramimpetitiamdifetepat diuinafa is&Ur7flSftia*roba'! hodt natr” Abraha: exemplonnoxiu uokns ^7« Srtihumano .udicio non crederetur ifandKEco
tta qukln taflu arc$ diuinx imitatus O-amiho^ndfentcntiadamna^efiEpilcopusephefiomm angelus inapocalypfinucupatusiquicaufanominis chriftipaffionumukarummeritamtracofcientiamret bat. quia inipfic naffionibus a primo couerfationis feruore tepueraticum calore paululu tempera(f- . d pceni/ ^ntia^euocatundiede fcriptura.Noui opera tuTpat^tia' rua.Et quia potes fuftinere ma^fed habeo aduerfus te pauca-quia charitate tuam pnftmam reliquiftf^len:ienJ.0 ?n cxcldcris:6d age P, f fideremus^n^caL fit temere contenentis cum tanta ruina effe d,c,tur in negligen^ quam damnationem excepturos credimus efle indeuotosicum ta n tamTepr 0bars one^	r r, P *
TfrMum d,rcmulum non amat chriftus.Qui Uult meus difcipulus effe mttabneget femenpfum fibi&tol/ L3'fiat ciiicem fuam; 8t fequatur me, Oportet uos per multas tribulationes introire in r g m caelorum«
Beati eftis cum uos maledixerint homines:& perfecuti fucrinti& dixerint omne malum aduerlus ' dete & exultate quia merces ueftra multa eft in ca:lis.Futurx uitae gloria pfentis uitx incomodis cop ^ Chriltianis uexilla crucis funt delitixurophxa noftrae uitx no pompisifed miferiis reportant An n0il r# fp mri fnrr^c	Dinf-.oprifi	nn	nnkilit^fi	fiimmn/ heatitUuO pnilt
fe uiri Retrahit
tkccidnic ejaem uerecundia lenatorume iequat paupere xpmacu auaiara xpo.t^mi mc	f^nselis
mea uerba I generatione hac adultera & peccatrice:^ filius hois cofundct eu in gloria patris lui cu a ^ fandtis.Turpe eft inter parentes fenatores accp gramaticosifcholafticu pro xpo uoluntaria humiUtate dum uerbis fimplicibus effe cotentum.Difplicet amias fi polt ambitiofi habitus cultu:pl$beia	^
lia indumenta mutenf.Sed fi hominibus placere uelle ait apoltolusxhrifti feruus non eilem» ri-t/PP * pfalmo.Quoma deus diflipat oflti eorum;qui hominibus placent:cqfufi funt quonia deus fpreuit co > tum bona eft humana offenfio:per quam iuenitur feruitus chrifti:tamm pernitiofa eft amicicia qu r ftat offenfam ficut feriptum eft.Qui uoluerit amicus fieri huius mudiunimicus dei coftituetur.Dicatu quifeti quod ueliticgo interim de me pro fenlus mei paruitate iudicaunmelius efte confundi coram p nbus fuper terramid coram angelis fandis in carioiuel ubicun^ mdiaumiuu dominus uoluerit y ftrare.Efaias uir in fua gente nobiliffimusiqui focer regis Ezechix fuifte referfuuftu dei depofito cilicio^ dus incedit,nec ta ardui pcepti pudore deterritus efbquo minus dei iperium fequeret ;quia nihil honeu1^ efte hoiiq creatori fuo parere iudicabat ioanes quocp baptifta nobilis;^ in carne &: i fpiritu natus: ciIiclU^$ a pueritia in habirum;& locuftas eligit in cibum:qui nec peccati cofcientiamec paupertatis inopiaiad hui gloriam oneris:fed fola futuri fa^culi beatitudine trahebat, Apoftoli iam fperant:& adhuc ftulti 5winU ia les tenuis fidei arguuntur,Non fut condigna paftiones huius temporis ad futuram gloriam:qu$ reUn.v bitur in nobisAnde paulus oculo mentis futura cotemplans dicebat.Quis nos feparabit a chariratc chn ' Tribulatio:an anguftia^an perfecutio^an famesfon periculu^an gladius Alios pericula non feparantinos luptates.llli cathenas baiulant inocenresinos auru circufcrimus criminofijlli in carceribus uindli nos w cliniis delicatisdlli in ncruo pofiti deum puro corde & fincera cogitatione laudantesinos in ipfa forte e fia de forenfibus caluniis cogitamus:^ cu omnibus ^qualiter legis data fit gratia:gehena feu cazli regn ^ mifla fmt:alii de diuitiis:alii de uirtutibus meditanmr.Cuq; didumiit generaliter omnibus:dominu ^ um tuum adorabis;&: illi foli feruies.Aliis innocentia:mifericordia:caftirate;iciunio:deo fideliter cx {- teI) fatione feruientibus nos nobis adulteras:qbus feruire uolumus eligimus,Siquidem iuxta euangelii ^ ^ tiam:omnis qui facit peccatum feruus eft peccati.^ re ucra fi amator pecuniae fumifi glori$:fi iUD^1" ambitionis aut popceidum illi omne fcudium mece uoluntatis impendo:domino feruire non P0^Sm,^clo duobus dominis neminem feruire pofle feriptum e,Non eftis ueftri dicit apoftolus.Empti enim eltis p magno,Glorificate.& portate deum in corpore ueftro.Clcementer fpiritus fandtus noftro mre nos couen fciens hoc in ufu publico apud omnes homines cuftodiiiiut tanto feruus i opere domini eft cautior quato maiore effet periculo coparatusiut intelligamus § ftrenui efte debeant in opere dei.qui redempti funt fan mi,»»P ? j Mr indicariia cum fciant pro pcio fux falutischnfti fangumem datu;ab
reri n n.h.wl^n ^ Cnmi	feruimtem.Rogo quo pudore obfequii aut laboris fui mercedem fpC
rib,> c r 1 pr^itiumagisprarbea	terra^Mercenarius feculitnon poteft accipere pmium chnfti
rabit a cadoicuius fuerit follicitudo omnmn «rra.m^ ^ ^ ^	latforanpn>	nl]ldem	eft
omnis miles in caftris iure
rnerat annonamiqui fortiter in plio p ciuibus laborauerit. Dignus quidem eft
pendit de fatis
eft hfs quj^n terre^i^m^is negociis ^ncalefhbus laborauerunt iufti iudicii rcfponfione dicaturiite ii teftis;& iiiic uki tota deuotione fcruiuiftis:mercedem ueftra feruitutis exigite,Talis caula eft uirginu cuangel-n f>,iiMmm:aux du follicitudinc faecularium uanitatum fe contra profeftionis fu$ ordin
lumen accenderent non habentes:in tenebris remanferunt.Sed dicit ali^ ifta exempla	nc	nertinennquos	deus	ad	hoc	peculiare	officium	delegauitiquia feriptum eft: Mul
uocati	Hoc	primum	querere	a	te	&	audire uoIo:quifqs es.qui ifta ^ponis:fi ipftus dei ek
dio eft:cui'us^^ y^at^?q^^0luit plures uocare:quipaucos de picibus erat eledurus^Certe de du^ busuocatis ilium uis ftare-quem deus eledione ftatuent:& illu cotra cedere;quem deus eledti<)nis_ ^ non muniat.Quod f • e5nCc bona ad nos ptinent hac rationemec mala,& fic ennut nec culpa p beatinec bcn^hudmtur.Sed ad h$c relpondit apoftohs.S, ita efbquomodo deus mdicato hunj mu dumfDeinde fi paucos quos dicis eledtos,folos fandos exiftimas qut uocati funt » reprobos di	^
do idem apoftolus pauius in cmftolaru fuarum principiis uocatos fandos uocat.ficut in iron	^
Romanosloauitur	„,1,	f.mr	rom$m charitate dei uocaris fandis^Si pro__________
Au^iuuum cu ut Fduvi mandata chniti cuitouidu-   muut-tcic umnes qm ranibus haud re>
m baptifmu paffionis acapimus-f, omnes xqualiter renunciamus diabolo & mundoAi	CXD]crep/
de uiuentibus gehenx p^na protmtcltUr:omnes debemus eadem diligetia &/anere £	iuftlorcs;manfi
cepta.Scimus quidc multas efte apud patrem in cadeitibus maaones.fed manfionu mm	~
ones differreificut & ftella ftella dixit apoftolus efte clariore.Sed ftclla cu ftella non ,aP' ,	- ^ fdt ndam
terrenus lapis f cxleftes ftellas effe no poterat.ficut nec peccator inter iuftos in regnoc.
gradus glorias inter iuftos m caftQ;flcut & inter peccatores gradus poma:,Sed ficut a ia	q ^ ^
tuu djxetit:alia eum qui racha tormenta cruciabutftta QC in regnoialia paulum apoitoium q
«os faceret omnia omnibus fadtus e.aha eum qui fe uix aedificare potuit laicum gloria manebit.Sed utina confentiam paucos efle q dei madata cuftodiannuerum timeo quia pauci funt.qui dei credant in ueritate ludicium.Ecce fi umbrato repente de caelo folis claritas noftris afpedtibus denegef:&: produdis i nolitam «umilitate nubibus pluuiae terris imineat.fi comotis ut affolet elemetis in rota fui currus tonitrua coate* tur‘& inde hinc fulguru iacula palpebris terribiliter obiedta corufcet:qq & cofuetudine lita cotingant:pa^ «emus:contremifcimusi&: proni ad terra depofita fuperbia ceruices fubmittimus.Quid faciemus i iila die |niferi.quando reuoluto caelo cu angelicis uirtutibus igneus dominus totus adueniet:quado cadetibus de inpftellis fol i tenebras:&: in fanguine luna mutabif.quando motes ficut exra liquefcer.quando terra arde bit & arefeet flumina 8C maria ficcabunte cotra reru naturas cofumpto diuinitus humore.ariditate in aqs ignis operabif.quando peccatores dicent motibus cadite fup nos & collibus tegite nos.Quando uocabunt homines morte:& uocata non ueniet.quando diferimina uertenf in uota.& qd? femper oderut hofes con> cupifcet.quando illud iplebif tepus.qd' lugubri hieremias dicit affedtu dices.refpexi in terram &: ccce non erant lurninaria.uidi motes & ecce erant trementes & uniuerfos colles turbari.intedi acie 8C ecce non erat ho.& oes uolucres cadi pauebant.uidi QC ecce carmellus defertus.& oes ciuitates fuccenfe igni a facie domi tiUSC a facie irae idignationis eius.& interierunt uniuerfa? Veru ne ex fuggeftione diaboli hascad terrorem no ad ueritate didta crederenf.de pteritis futura ^>bantur quando talia in diluuio.i fodomis.in $gypto: in hierdfolymis f$pe ob delidta hominu fadta referunf.Et apofloli q hunc horrendu dic ipiis & peccatoribus puidere meruerunt.humiles erant mortuos fufcitantes.&: nos fupra oes erigimunq peccando quotidie nof metipfos occidimus nos refpicientes! nobis flebile infirma^ naturam.quse nec in aduerfis fortis efl.nec in
iMmCr-NOf«r- 'ilV^ii-1'inrln Cpr-nr^ ft	ir___________________________________________________________________ i '_•	r_l_:_
_	.	^	_	periculis	corporis	coquiefcut.Currif ad medicos 8t p
remedio carnali ^mittunt munera.auru.argentu.icerdu etiam mancipia traduntur. &: pene totu patrimo»-niu aut negligif.‘aut donaf ut cofulator uita: quando^ peritur$:6C pro ^terna falute ois admodu ho negli gens eft.omnis auarus illic ois fragilitas largitoris animi tenacitate coflringifmbi proprior uolunras & co> piofior largitas deberet operari.Et cum feriptura dicat.nolite diligere mundum necp ea qua? i mundo funt nos fic mundana concupifcimus,ficamamus:quafi aliqd nafcentes iculerimus in fa?culu:aut recedentes de feculo nobifcuauferre poflimus.Nemo ad breuitate teporis.nemo adunatura? refpicit coditionememo co> fiderat nemo retradtat uana efle omnia qux aliquo fine claudunf.Si aut contigerit ut inter ca?teros Jagui# dum uiuific3ntes.aut clericus:aut facerdostaut etiam laicus dei feruus adueniatirogaf ut oret«61 q fepe p nihilo coteptus fuerat.neceflitatis tepore fupplicatunut pcibus fuis cdmeatum uits longioris obtineat.fic caufa diicriminis qux funt uicina timenf ;du defpedta eligmurifid peiofa uilefcur uitxillius;qux poft mor^ tem permutatio figuraf,ubi iam 6C lazarus pauper recipif in requic:& diues in hac uita popofus uexari fer/ tur in poems.Et cu fit dominus:aut fadtoru motus oraculis:aut creatura? fux beneficio;aut medici arte co# ferta mifericordia reflituat fanitatem icito fuccedenteobliuione i cotrarium ola pmutantur.Timor in info 2entia:gratia uertif in c6reptu:& quafi nihil unq incomodi fenferimusiaut qui reuocari rurfus ad talia ne/ queamus:rebellamus:eiferimur:&cdceflu ad poenitentiam uitx fpatiu negligimusinec poenitendo prifli/ na lachrymis peccata diluimusifed peccata non poenitedo cumulamus.Legamus efaiam pphetam:&! necef iarium ezechix regis aptu huic caufx qramus exeplu.Tui morituro anni qndecim ad fuperiore uitam pro/ priis fletibusS^ ^)phetx prxeibus augentur.Qui(p accepta tati muneris gratiamon peccatismon uoluptati/ busmon delitiis:fed foli domino indultu uirx fpatium humilis & fantfus exhibuit. Veru quia tibi honora hilis & diledtiflime pares:per nona gratiam ois lachrymam caufa deterfa eiageicaneicurreifeftma. Ageiut i fpiritualitate ^ficias.Caneme qd1 accepifti bonu incautus & negligens cuftos amittas.Curre:ut no negligas feflinamr celerius coprehendas.Siquidempaulus iam xpicathenam pro euangelii annuntiatione circufe/ rensinondu fe comprehendifle dicebatiquduis hora fexta hoc efl media xtare domini umea operaturusiqfi feruidus opifex 8i fidelis aho^ longam dubietatem lansuiduc» uinceret tepore.Dum tepus habemusifemi nemus in fpiritumt meflem in fpintalibus colligamus.Nec attendamus ad pakasiquas uetilabru chrifti co tiauo feparabit a trmcoidonec qui uenturus eftmeniat Et iuxta prophetx uaticmiumidilcernatur inter iu ftum di iniuftum;& inter feruientem deo 6i non feruientem ficut Si dominus dicit.bcce qui feruiunt mihi Ixtabunturiuos autem conrriflabimini.Non nos mertes uindi#ae dies di retributionis inueniat.qui immi «ens ac uicinus efle di fxculi ruinis undicg concurrentibusferipturum conteltatione probatur.Confide ternus q, in hac terra hofpites fumus:& peregrinorum more pro diebus nouillimis habitamus. Vos enim de hoc mundo non eftisidicitur nobis.Quid ergo in aliena fatagimusfquid turbamur.^Nemo in deteriori & extranea patria plus eligit poflldere q in fua«D e his tantum folidtudinem habere debemus di curam t qux nobifeum tranfferre poflimus.Ambiant terrena eentilestquibus cxleltia non debentur. Concupilcat plentiaiq futura n5 credut.Chriftianis diuitix 6i hxreditas fit diuinitas chrilti.Nec enim debent xgre fer/
niatunfed cu fandis 3i deu timetibus coronenf .Hoc fane prudentia tua pcorme me putes hxc fuperflitio/ nis alicuius perfuafione didafle.Ego te chriftianu uolo efleino monachu dici.& uirtute proprie laudis pof hd^ipagis q nome alienu.Quod fruftra a latinis i turba comorantibus impomtuncu a grxeis folitarie ^uemmus legitime deputatur. Accipe ergo fili fermonetn noftru ea fimplicitate # ueritatetqua dicimus 2
quia no quxrimus hominum glonamideus teftis cft.nec ad hoc loquimur:ut humanas amicicias ^ mus:nc nortrae adulatiois fermonc &C nos 8t alios decipiamus.nec uc nos apud hoies a^(lui^u!dcam nebas ut apud deu homines magna merean6.De qdiombus auc ruisiur pace tua loquanqa turbuletmspp ego fimpliciter refpondere noleba'.qa bellanti dextera' pacis dare non poteradicet etia ppoiteru torie ^ tuninde aliqd in fine epiftolze retradtare.Sed quonia apud chntlianos non ta ordo qnturjq ^lectus, k ^ quxtibireorforeneceflariacredidifubnedtada:donecdecaecerisiquaeutaffolentemouetpraelensii ^ ristcu pfente remota 01 animofitatis cotetione tradtcmus.Dixifti enim ni fallor hoc iure te mala inai ^ dere:56 cu iurantibus iurare debere:^ aliquado iurauit dominusiaut mala malis refhtuit.Scio pn ^ ofa nobis couenire feruis quae domino conueniuntme in coparatione famulo^ domini uideat nun . ^ qn forfita reclamare incipiamusicur non de uirgimbusifed de mulieribus gcneramur^Aut curmor^ ftri die tertia non refurgutflurauit fcio faepe dominus q nos iurare phibuitmec ftatim ex hoc terne , femare debemus:» alios uetueritiqd' ipfe faciebat:qa dici nobis potelhiurauit dominus qfi “0I?in ne i iurare nemo Dhibebat.nobis quafi feruis iurare no licet:q domini noitri lege iurare uetamur. Ver ^ eius exeolo fcadalu patiamurrex quo tepore iurare nos noluitmec ipic iurauit.Et qualiter de fricete breui fermone fatiffadtu eftiita etia ad uindidtx negociu hunc eunde fenfum facile profpicis poffe lum<* qa aliud nunc tepus gratia: i quo plenitudo pfedioms adueninaliud fuit legisiahud ^phetaru:dicenre u mino. Audiftis qa didu e antiqs ne occideret:ego aut pfediora pcipio:qu^ i ordine digefta fuo loco 1^L iueniet.Exquo enim filius dei filius hois fadus eltiex quo uetus fermentu iudaica: traditionis eftjadu noua cofpfio:ex quo agnus no i figuraifed in ueritate comedif:ex quo fcdm apoltolu uetera trafierut:^ da fut oia noua:cx quo iuflu ett imaginem terreni hominis depoere; &aiTumere forma caeleftis:ex qu° mortui uiuimus:cx eo uirtutibus cofurreximus in xpo,	^
Beati Hieronymi pfoyteri de tribus uirtutibus fortitudine;fapietia:.% prudetiaitradatus: quay Frl terra:media: orbis terra^iextremx c^lu i feripturis afcnbiuqua: ad diuina refert fapictia:cuius cop^ra ne qd* fatuu eft illi; fapientius eft hoibusiubi etia exponit illud de pfalmo:eduxit nubes ab extremisrC docens per nubes fandos intelligi.	^	.	-aeate
. Res quodamodo uirtutes dei a (Tumes ^phetajfortitudincifapictiaiat^ prudentiamnicui^ ^ propria opera diftribmt.fortitudini terra;fapictix orbe terra^iprudentis caelu. Audi^qPP"^ria pmrae ordine.Dominus q fccit terra in fortitudine fua;& erexit orbe I fapietia	Trhernus
fua extedit cadu.Et nos igif i noftra terra(didu cfl quippe ad Adauerra es)nece(Taria ha ^ fortitudine dei.qa abfm ea ipoEbile cfl: nobis id exequiiqd' cami repugnat.Cu aut mortificata ^£rld inUs bra fupet terraitunc parent fpiritus uolutati.fiquidc iuxta apoftolu:fpu geda carnis mortificanf. Dem ergo fecit terra in fortitudine fua.Si aut ad hanc terram uenias;& cofideres id qd in iob feriptum eu:lU .. emendatiflima tame excDlariaiquomo (latuerit ea fup mhilminuenies fortitudine dei in medietate mun cmahkam^ftmcri.Vemamergo ad orbem terrarum:qu, gra:ce oj kov^vh nuncupatur; ideft Inhab^
/ v r-.vfdeferra Si cni no habet deum patre; fi non habet filiu dicentem; ego & tata.Scio animaminhabitataifciodelerta.Memnonai	F
hx en-s:Uana rpes eius:& labores eius infenfati S< fine iruduiSi mtiliaoperaemsiait fapientia quz titulo faibif	Iccirco	quantu	poffiimus labore nitamunut habitata noltra fapientia dei erigaf.Cecid ‘
q™ppe & ^nhlimi cormit;uenietibus nobis in loeu iltu mifenaru,Cecidit habitata noftra poftq PcCC? .. musaniqw Sl”, miufte egimusiipie geflimus:& poft ruina indiget eredione.Si aut no uis ifta fcntet adduencomune toniis orbis qramus ruina & poft cato eius cofequenter deus erigens prsdicef. Qti*^ eft i orbe iftoan”eicaione cecidit.Si aut ceciditicofequenter erigendus fuit.Nemo quippe fine cato leuatur.Si autem eredus eftmideamus quze mina praiceilerit,omnes corruimus per peccatum m or
 ~'*Et dominus qui erigit elifosideuamt nos lacentesjn Adam omnes morimur:atq; ita coaa
um:& indiget ercdioneiut in chrifto omnes uiuificemur.lgitur duplicem totelkdum <k o	fus ^
rarum terrarum dimus.. Vnum bis pariter ceciderit
Eft ergo aliqua prudentia dei:quam nolo ut extra chriftum requiras.Omnia qUJPpn(> ,ir nrxfcns s eft.ipfe fatoentti tiuyipfefortitudo eiusupto iufticiaiipfe fanditas & rc<ie*^°^uto^uncupatot‘ ueniam:etiam prudentia.Sed cum fit in fubiacentnpro uanetate fenfuum diuerfisu0.^ . huana^^ Aliud fignificat fapientiaialiud iufticia.Quando enim fapientia dicitur difciplinis	irrUs
rerum inftimit.Quando iufticiaTdiftrib^or 66 iudex meritorum fignificatur.Qtiadofan^^^^ ^ deferibitunquae credentes deo efficit fandc».tta ergo & mihi prudentiam eius mtel iger 66 demonftratio bonarum aut malarum rerumfiue neutrum.atq; in hunc modu exteamciiuv ^ in prudentia fua.Quomo aute extedatur c$lum extendere eum prudetia;audi:quonia extenu
attendentis.Afleritgmppe extenfione quandam eflc ocrboru fimilitenut nunc dicitor cslijuxta illd quo <£ quod i alio fcriptu efLQui extendit caelu ut pelle.Extendif aut & afa noilra:qu$ prius fuerat cotrada: poffit capax elTe fapientix dei, Ve^ ut ad ppofitu reuertamundiximus de eo:q> prudentia cxlu fadum fit.5; nunc affirmamus eos q cxlefte homine portant efle carleftes.Si em' ad peccatore dicifiterra es:& i ter ra ibis,quare no dicatur ad iuflu cuius eft regnu cseloru csclu es;&: in cxlu ibiVAutfi^ppter choicu idefi: ter ^enu^dicitur ei q portat imagine choici terra es:& i terra ibiszcur j)pter c$leOe:ei q imaginem carieflis por
tat nn ronrnir tliri r-vln pc fV in r-vhi	«nfirnriHf	r-vlpftia	c.-
xta uirtute geda funnthcfaurizatorc fuu appropinquate fibi ad cxloru regiones fubueut.Et eduxit nubes ab extremo terrx.Idiufmodi difputatio in pfalmo nuper incidit,& di&u e a nobis:quomodo deus eduxerit nubes ab extremo terrsiqd' qdem nunc cogimur pertradare.ut & hi q audierunt plenifilmeieo^ qux fci unt rcminifcanf;^ hi qui aut non interfucruntiaut obliti futicotextu fcrmonis agnofcant.quz tunc prout maluimusiexhibuimus.Diximus aut fandos effe nubcs.Etenim hoc quod fcriptu emeritas tua uf<£ ad nu* besmon potcft referri ad ianimales nubes,fed ueritas deimfq? ad illas nubes e;qu$ audiut madatum domi* ni;& nouerunt quo pluuias deferat:& a qbus eas fufpedant.De his nubibus didu eft.Et mandabo nubibus meis ne pluant fup eam imbrc.De his eni qux ex dcnfatoaere conftare dicunmnfi no fuerint pluuiae: non pcepit dominusme pluant fuper uineaiaut fuper quacucp regione imbre:fed ofno non apparent, ut i tertio tegnoru libro legimusiquando f tepore ficcitatis nubes nulla apparuit.Et podea iuxta pphetia helise futu-' pluuix fignu in uedigio hominis odenfum c. Atq; ita pod nube coglobara iber defcendit ad terras, Idis uero quafi fubfidentibus nebulis iubef pluuiam continereicu idigna fuerit anima imber c$ledi:& dicitur, Mandabo nubibus meis ne pluant fuper eam imbre.Itaq? unuiqf^ fandoru nubes c. Moyfes nubes erat: Qt quafi nubes loquebatur. Attende cadum qu$ loquanS: audiat terra fermones ex ore meo. Expedentur Ut pluuia uerba mea:& defcedat ut eoseloquia mea.Si no fuiilet nubes.nunq dixiilet: expedcnf ut pluuia ucrba mea:& defccndat ut ros eloqa mea.Quafi nubes dicebar ut iber fup gramen;# pruina fup fcenu: qa nomen domini iuocaui.Similiter &' efaias ut nubes loquebaf:audi c$lu # auribus pcipe terraiqa dominus locutus c.Et qa nubes ipfe erat;# fciebat alias nubes coprophetates fibiiideo uaricinas aiebar.Madabo nu^ bibus ne pluant fup eam ibre.Si aut ia didicimus:q fint nubes;uideamus quomo deus educat nubes ab ex* cremo terra!. Ait faluator.Qui uult in uobis effe prtmus;fit oium nouidimus.Seruauit hoc mandatum pau Ius;# fuit nouidimus i hoc mudo dices.Puto em' deus nos apodolos nouiffimos odendit;quafi mortifica» tos.qa fpedaculu fadi fumus mudo#angelis # hoibus.Siqsergo fandus cudodiespceptum domini fal» uatoris;fadus fuerit i hac uita nouiffimus;ide fit nubes,Et eduxit deus nubes no a finibus terr$:no a cofu Zibusmo a ducibusmon a diuitibustfed ab extremis terr$.Beati enim pauperes:quoniam ueftru eft regnum cxlo^.Vides quomo ab extremis terrx educat deus corporeas nebulas.^pterea fi uolumus nubes fieri; ad quas peruenit ueritas dei:nouiffim; oium fiamus,# ta affedu q opere dicamus.Puto eni nos deus apofto» los nouiflimos oftendit.Quod fi non fum apoftolus licet tamen mihi fierj extremu;ut educes nubes ab ex cremo terraeieducat # me;# fulgura i pluuia faciat,Aiut naturaliu caufaru fcrutatores:qa fulgura ex nubiu collifione generenf in more filicu durioru.quos cu coplofcrisiideft colli(eris;fibi medius ex his ignis extri» dus elabif.atcg ita cu fulgore pariter # tonitrua mugire.tonirru fcilicet foniru indicante cocurfus;# fulgu ra excufii luminis claritate,Si intellexiffi excplu cofidera nunc nubes ronales Moyfes nubes eratuefus naue nubes erat.Ifti fi fccu colloquanf;ex fermonibus cori fulgura micat.Hieremias # Baruth tybes erani; Ser mdcinenf mice:# uidebis rutilare fulgores.Potes # tuipfe de feripturis fandis i hunc modu nubiu inueni ie cocurfus;ex qbus ignes emittant Vt aut # ad nouu teftametu ueniamus;paulus # Siluanus dux nubes in unu couenerut;# ecce tqtu mudu epiftolx eoa: fulgor illuminat. Fulgura i pluuia ferit.# eduxit uctos de thefauns fuis.Ergo ne hi uentiiq fuper terra planta thefauris dei funt;& no horu natura mamfefta ett: quomodo # qua ratione fubfiftant.Sed fut quida uentoru thefauri;thefauri fpirituum:fpus fapientix # in telledus fpintus cofiln # uirtutisrfpus fortitudinis fcietix # Dietatisrfpus timoris domini fortitudinis: dv ledionis # charitatis.Potes # ipfe de feripturis hos uentos cogregate;# iftord fpinrau muemre thefauros. V bi funt ifti thefaur^Vti^ in eo i quo fut omnes thefauri famentix # fcientiae abfconditiJn xpo fede ha bentJndc oriuntur hi fpintus;ut alius fapiens finalius fidelis^liuserudims^alius quodeuq; donoru dei Poffideat. Alii ,n. p fpum dat fermo fapictix alii fermo fci> iuxta eude fpiritutalii fides i eode fpu.Eduxit er g° nubes ab extremo terr^.fulgura in pluuiam fecit,# eduxit uentos de thefauris fuis,# nos iuxta miferi" cordiam dei ad hos thefauros occurfuros putamus.Et quia plures funt thefaurmorte iuxta ordinem refur» gentium erit # requies in thefauris dei,Qiiod autem dico iffiufmodi eft; refurrectio mortuorum in qulz bufdatn ordinibus futura eft. Ait quippe apoftolus; Vnufquifq^aUtem	ln ordine. # non ut li»
bet mifcentur or(jinCS refurgentium; Alius ordo erit in illo;#1 dl° thefauro dei.Ifti autem omnes thefaur n unum habent thefaurumiin quo funt omnes thefauri fapientia: # fdenria abfcoditi.# quomodo pol» “deo unam prajciofiffimam margaritam per plures alias margaritasific uenio ad thefaurum thefaurom: # aommum dominorum:# regem regumteum dignus fuero fpiritibus in dei thefaurocomorantibus.bdu» xn enim uentos de thefauris Tuis,Infatuatus eft omnis homo ab fcientia.Si omnis homo infatuatus eft ab icientia:# PauiUs homo eft.paulus infatuatus eft ab fcientia.Ex parte enim a it cognofcimus;# ex parte p Pheram-js,Infatuatus eft ab fcientia uidens per fpeculum in enigmate:portiuncula quandam indens;# fi fic ^pedic dicereapfius quo^ portiunculae parte minimam recognofccs.Ecotrario at ut itelligeres qd fit: in»
famatus cfl enim omnis homo ab fcientia coparatione peccatorem hicrufalcm:Sodomorum pecca
fticia cft.iuftificata cft enim.ait fodoma ex te.Quomodo enim non habent iufticiam fodomorum^P , ^
per fe:fed ad collationem maiorum fcelerum iuitificanturific econtrario fcientia pauli ad iilam caei
cntiam,*ad illu confumatu ele&ionis intelledtum ftultitia rcputatur.Infatuatus e iccirco omnis no a ^
tia.Tale quiddam EcclefiaRt s ut arbitror deprehendensieffatus eft.Dixi fapiens efficiant Jelo"°uonia
a me longius:q erat.& alta profundirasiquis mueniet eam^ Volumus quidam audante1 J^ct dicer qdf
hoc quod defeendit in mundum cuacuauit feipfuiut euacuatione eius mundus copkrcc.Si yocal^r. ^
defeendir in mundum euacuauit fe;euacuatio ipfa fapientia elt.quoniam qcf fatuum eit deulapie ‘ -nan,
mmibus.ii ego di.xiilcm fatuum deiiquomodo aucupes fermonum meorum 8i femper dedin ad cr
dum uenenatas in me linguas uibrarent.Nuc uero paulus fapiens & poteftatem habens apcliolic
efi: dicere omnem fapientiam terrcnam:qua; in fe:qux in petro:qux in exteris apoftolis erat:qux
mundum defcenderatiftultitiam efle dei.Ad coparationem quippe illius fapientix quam terrenus -	^
locusiad illam fapientiam qux cxleftis e:qux mundi limitem cxceditihoc quod deteendit ad ho .
tuum dei eft,Verum idipfum fatuu deiifapientius efl: hommibusiQuibus hommibusfoon uti^ ltult\ oS
fapientibus dicas.licet fapientes huius faeculiifiue principesifme uatesiiitis fapientibus fxculhhoc
expofuimus fatuum dei fapientius eft.Mirabile quiddam uolumus inferere.quoniam fapientia mudI 1, uC
tia eft apud deum:& infamauit deus fapientiam mundi.non in fapienria fua infatuauit mundi fapie, Ln/
efTe ftultitia arguatur.Neq^ enim dignatur fapientia deiiad mundi fapientiam conuincendam t°ta ce.r;U(
dereifed potius modicum;hoc eft inearnationis facramentum.Quid neceffariu fuitiquod fatuu deicr 'jn
hoc paruo 8t fatuo dei infatuaretur fxculi fapientia^Non enim ualebat faeculi fapienria magnitudin-. ^^
fe uenientis fapientix fuftinere,Verum exemplu interponammt perfpicue poflk intelligi: quomodo ^
dei ftulta fecerit fapientiam mundi.Fingamus paulifper me;q aliquid putor nofleicu infipiente	c
erudito conferre fermonem qui nihil intelligatmihil acutse difpuratidis iterrogctmunqd non 0PUu_IL^d
adiftiusftultitiamcoarguendadiakdicxartiscalliditatemi&:^fundorumfenfuumacumenadhib
ne ad unius fermonis iatiu uilis &: modichqui tamen illius intelligetiae uideaf acerrimusifatuum c ^cen
fipientem efle conuincamfSic igitur ad mundi fapientiam ftultificandammon eft opus fapientia jnlbus
derc:&! cum ea colludtari;que deorfum eft fapientiaifed fufficit fatuu dei quoniam fapietius eft nrrari2S
& infirmu dei fortius eft hominibus;&: omnia contraria faluator meus & dominus aflumpfitiut rr0du
diflbluat contraria.& confirmetur ab infirmitate eius:& fapientes efliciamur a fatuo eius:5^ in ho	i
di poflimus afeendere ad fapientiam;& uirtutem dei chriftum iefum;cui eft gloria 8t uirtus 6C W11?
fxcula fxculorum Amcn»	.	.	_	•	.	»flriranco/
Ad Caftorina matertera cpiftola de odio fugiendo pace cofequendaanqua praecatur ut ueten ru
re depofito^b^reconc^ictur^ ^ euangelifta in cpiftola fua ait.Quicunq; odit fratrem fuum homi^
da eft ^ rede Cum enim homicidium ex odio ixpe nafcafiquicun^ odit etiam fi necdum £ aa cit,tx rcCte«Lum	homicida eft.Cur ais tale pnncipmm faheet ut ueten racorede
dio percuflerits dco paremus habitaculumftrafcimini inquit dauid & nolite pecca^
.nr j ?	fLinc	nlenius interpretatur.Sol non occidat fuper iracundiam ueftram. QP1
hoc quid uelitintelligvapoft^	umus	djei;fed rantorum ai,norum fol tenls occubu^ 0°
agemus nos m die ludlcll‘^P s .^ffers munus tuum ad altareiibi^ rememoratus fuerisiquia frater tuus n te au
feres munus tuum ad altare.Ve mihi miferome dicam Si obliqui tanto tempore aut non obtuii mun ^ ahateyudra petmanente fme caufa obmli.Quomodo i quotidmna prece nunq diximusidimitte note^ bita noftra ficut 6i nos dimittimus debitoribus noftnsammo diferepante cum uerbiswratione difli do cum faflis^Pra-cor itacfi quod Si ante annum prioribus litteris rogauetamiut pacem qua nobis rebq minus hab'eamm-Si meum defiderium & tuam mente chnftus intueatur.In breui ante tribunal «usr te fa^ mnmrdiMUt priemium recuperabit aut pocnam.Quod Ii tu quod procul abf.t noluet». Cgo liber ero	h.-rc mea cu leda fueritWoluet.	.
Siquisadinihtutionemchriftianaeconuertationispluraprarceptadefideratirequirat "^yUi:qUo/ Hieronyminedmltat,sac conuerlatioms chriftiansqueln prima parte inter epiftolas&e'%olamm; fo' niam etiam de fide tradabat.lncipit autem Dauid gloriofus;& habetur primo uolumine epu lio decimotenio.	*	,	Mubiicienda
PraemiEs his qu$ ad in(tjtUtione ac perfedione humana' generalitct couenire uident-, natur3e qux figillatim unicui^ Xtati gradui^ coueniutiubi fpirituahter de uirtutibus pertracta « ordine primx xtatis praemittenda funt.	. . ..	vmideinftitutione	F11
Secundus liber fme tradtatus tertia partis principalis epiftolarum bean Hi^ot)yw erilis aetatis,	.mi	nutrici	comiti	*
Beati Hieronymiad Athletam de inftitutione filiaeidocentis qualiter educanda:	erudicnd3:
fit-quomodo in timorem domini & in bonis moribus imbucda:&: a quali pr^^r - cohiberi.In *li° t s ea grandiufcula a fucota frequentia uirorum:a balneis mufica putiori couimo & u	Ac
ribus openbus manuu ac moderatis ieiumis exerceriiledioibus diuinoru ac ^batorum auc docetis i quibus poriflimu libris debeat obledtan.
Eatus apoftolus paulus fcribit ad corfnthios:&rudem xpiecclefiam facris infiruens di> fciplinisnter cetera madara;hoc quocp pofuit dices.Siqua mulier babet ui^ ifidelem: &: hic cofentir habitare cu ea non dimittat ui^.Sadificatus e eni uir ifidelis per mulierem fidele,& fandhficata eft mulier ifidelis per ui^ fidele,Alioqn filii nofrri imundi eflent: nunc aute mundi funt.Sicui forte hadtenus uidebanf nimiu difciplins uincula laxata & pceps idulgetia pceptorum:cofideret domu patris tuiiclariflimi quidc &: eruditiiTimi ui riifed adhuc ambulantis i tenebris.&: itelliget cofiliu apoiloli illud profeciiTe, ut radicis amaritudinedulcedo frudtuu teperaret,& uiles uirgulse balfama peiofa fudarent.Tu enim es nata de impa Ei matrimonio.de te di Toxotione Paula crenerata e.qs hoc crederenut Albini pontificis neptis de pmiflio ne martyru filia nafcerefmt pute cb ctia gaudente auo:adhuc paruula lingua balbutiens xpi allcluia decan* taretiut uirgine dei in fuo gremio nutriret fenex,Et bene foeliciterq? cxpectauimus.fanda 8i fidelis domus unum fandHficat in fidelem,Ca'didatus e fidei que filioru 8i nepotu turba circudat,Ego puto etiam ipfum ioue fi habuiflet tale cognatione potuifie in xpo credere.Defpiciat licet 8i irrideat epiftola mea: & me ftuP
t",-!	 o,	-	_	.	i-	■	t	• vfiiani. Anrnfn fbnalleteay
lus ante delubra femiruta currit ad martyru tumulos;Si non extorquet fide prudetiatextorqueat falte uere cundia,Hoc Athleta religiofiflima in xpo filia didtu fitmt no defperes parentis falutemt& eade fide q meru ifti filia;8^ patre recipiasitotac^ domus beatitudine pfruaris.fcics illud a domino repremifiurquae 3pud no mines ipoflibilia apud deu poflibilia funt.Nunq fera cofcffio,Latro de cruce trafiit in paradiiu.Nabucho--donofor rex babylonis poft efferationem corporis 8i cordis 8i belua^ in heremo couidu; mete recepit fa-* nam,& ut omittam ueteraine apud icredulos nimis fabulofa uideatur ante paucos annos ^pinquus nofter Gracchus nobilitate patritia fonans nomine:cu pr^fedura regeret urbana.-none fpecu mitrxtdi oia porte/ tuofa fimulacra qbus Corax Niphus miles Leopfes:HeIios Bromius pater inirianf fubuertit:frcgit 5i uffit 3i his quafi obfidibus ante pmiflis fpetrauit baptifmu xpi.Solitudinem patif & i urbe getilitas, Dii quon^ da nationu cu bubonibus & noduis i folis culmmibus remanferut.yexilia militu crucis infignia funRegu
quotidie turmas fufdpimus.Depofuit pharetras armemus,uani difcutcp pfalteriu,Scythp frigora feruent calore fidei,Gctaru rutilus di flauus exercitus ecclefia^ circufert tetoria.& io forfitan cotra nos sequa pu^ Pnat acie,qa pari religione cofidunt.Pene lapfus fum ad alia materiam:&: currcte rota:du urceu facere cogi
^	,	-	r	•„...... n.._______ -•__.1-."___H /1_________ 11	_	o>
J ICUUlUUll.J
Baptifia ad
mini per os uirginis ptonantis,& de utero matris in occurfd eius geffebat irrupere.igit q aer^ nata e:digna heat ortu fuo iftitutione parctu.Samuel nutrif in tcplo.ioannes i	^	.
crine uenerabilis eiuinu 8i ficera no bibinadhuc paruulus cu domino fermocinat.hic lugit urbes.zona pel licea cingifdocufhs ahf & meile filueftri:& in typu poenitetix pdicads tortuofifiimi aialis ucltit exuuiis. Sic erudienda e aia quas futura eft teplu dei.Nihil aliud difeat audiremihil loqmifi qd ad timore dei pertv net.Turpia no itelligaticatica mudi ignoret, Adhuc tenera lingua pfalmis dulcibus ibuatur^cul iit $tas la fciua puero^ilpfe puellx & pediffequ^ a Ocularibus cofortiis arceaoturme qd1 male didicerint: peius do liVfpr-v iipI I-m-,	.	.---•i	^	r	i	ciSJUt	JUuUS	ClUS pmrli
ceant tio do turbef
 ““r:........C.'	muceant:uteasnulono• .	,.Ti «
rit tremeti manu itilu in cera duceremel alterius fupra pofita manu teneri regatur arucuinuei i tabella fcul
panf elementa:& p eofdc fulcos marginibus trahanf ueftidaiut foras no qant euagan.^yliabas iungat ad
Puru:6d qbus illa a:tas deledari potimunufculis iuitef Habeat Si m difc™0 i0Clas‘^DUS ipuideat:qua^ lau
dibus mordeaf no obiurganda e fi tardior fitifed laudibus excitandu eilingemuiut uicilie gaudeat:& uida
d°leat,Cauendu i primis ne oderit ftudiame amaritudo eos: pcePta i lfantia U 3 rlidc.s1annos tranfeat.Ipa
' "	' a cotexere no fmt formto S«tta Si coacetuata de iduftria mdeheet p-
Goicxparua iditutiooceptoR^aliter deeruditoialitcr de rute0 ore^piert, v nae Si tibi eitpuiaenaumeim epns blanditiis fceminaBdidimidiata dicere uerba filia cofucfcas:& inauro atqp purpura ludereiquoru alte> ru lmgu$;aitera moribus offidtme difeat f teneroiqd' ei pote dedifccdu e.Gracchog eloqntix multum ab ffantia fermo matris cotuliffe fcribif.Hortefii oratio itra paternos finus coaluit.diteulter radif qff ru^ des ai ^rhiberut.Lanar^ cochylia qs in prittinu colore reuocet,rudis tefta diu & fapore retinet Si odorem ^uo ptimu ibuta eft.Grxca narrat hiftoria Alexandru poteriffimu rege orbis dominatore:^ in moribus Si
M
in inceflu Lconidis pxdagogi fui non potu {fle carere uitiiszquibus iidhuc panralas fuit infedtos# Proc^^ rft enim maloiv jpmnlafmmo, mri-Mron	iminnc	.linaMniriY	rofa	no	iit	temuic»
collo depedeaanolcti alleluia decatet.Rapiat ea auiajpatre rifibus cognofcatifit oibus amabilis:	.
^pinquitas rofa ecclefix nata gaudeat.Difcat flati qua altera habeat ama:qua amitta;cui iperatori: cui ercltUi ti7r4Su^a nutriafallas defideret.At illa tibi innitetur abexcefludpfe habitus & ueftitus deceat ^ ^
& finito mefe qnto ad iferna ducaris.Sinaute pfeueraueris in fcelere:& marito fimul orbaberis:^	,
p ordine expleta fut:& fera mifer^ poenitentia uelox fignauit intentus.Sic ulcifcif xps uiolatores tepli W1 • fic gemas &: pciofiflima ornameta defendit,Et hoc retruli:n5 q? infultare uelim calamitatibus infoeliclUIT1 fed ut te monea cu quato metu & cautione feruare debeasiqd' deo fpopodilfi.Heh facerdos offendit deurrl ob uitia liberorum,Eps fieri no poteiliqui filios habuerit luxuriofosmo fubditos.Et ecotrario de m^er fcribif.q> falua fiet p filio^ generationafi pmanferint i fide:& charitate:^ fandificatioe cu pudicitia. Si fedta aetas & fui iuris iputatur paretibusjqto magis ladles di fragilis:quae iuxta fentetia domini ignorat dcx tra ac finiflraadefl: boni 8i mali ncfcit differetiam^Si follicita puides.ne filia pcutiaf auipera. cur non cura ^»uideas.ne fer ia f a malleo uniuerfe terrseme bibat de aureo calice babylonisfoe egrediaf cu Dina* v, uelit uidere filias religionis aliens.ne ludat pedibus ne trahat tunicas? Venena no dantur nifi meile circu ta;8i uitia no irreputmifi fub fpecie umbracp uirtutu.Et quomo inqes peccata patru filiis non reddunt-n filio^paretibusffed aia quse peccauerit ipfa moriet ?Hoc de his dicif,*q poffunt fapere,de qbus i euang^ ^ fcriptu efl. Aetate habet,doquaf p fe.Qui aut paruulus efl:& fapit ut paruulus donec ad annos fapicnr ^ia Pythagoreae Iitterae.y.cu pducantad biuiu:ta bona eius q mala parentibus iputanf.nifi forte exifli0335 |yC noru filiosifi baptifma no receperintupfos tantu reos ec peccati:^ no etia fcelus referri ad eos q dare n , rint.maxime eo tepore quo cotradicere no poterat,*q accepturi erant.Si i regione uitx falus infatiuj^3 ^ iucru c.offerrc filia poteilatis tux fuit.qq alia fit tua coditio quae prius ea nouifti :q cociperes.ut aut 0 ta no negligastad pcriculu tuu ptinet.Qqi clauda 8i mtile:& qlibet forde maculata obtulerit hoflia: &c
culi ffolos
tus	plpAnrLritatis	iaculo	uulncrata.	Introduxit	me	rex	i cubiculu fuum.Nunq exeat (o
^^en^q^c^tom«!^FCUt,anr:& uulncrcnt^ auferant rpnuu' pud.cmee^ nueft m 0^ ne derelinquant qn potius cu aliqs oftium eius puJfauerit.dicat.Egomurus & ubera mea turns.laui H toeosmo DoiTu inquinare eos.No uefcafin publicondeft i parentu couimome uideat cibos quos defideret Et licct nuida' putet maioris efle uirtutis pfenre cotenere uoluptatejtame ego arbitror fecunoris cotinct effe nefeire ad' drat.Legi quoda i fcholis puer.Aegre reprehedasjqff unas cdfuefcere.Difcat ia nuc o^ui ,
tcpus fi neremTas noftulaueritiK balneas adeat:& uinoutat modico pp [tomachu.K carniu edulio fote"' tef.ne PtiasSS q currere incipiant.Et hoc dico iuxta idulgetia no iuxta iperm.times debil-e» no doces luxuria. Alihquin qS iudaica fupftmo ex parte facit i reiedioe quoruda afaliumiatq! efc3%.9 rndojr BracTOan;""0^	]og<. Gymnofophifts ipoJer$:& orizx.-K pomoru folo obferua't cibo.Cutu
20 yoi no far,-., r.	. <1-.-z.Zvp nfi maioris fit ocii	rimiOlnne fic uiuat.u
go xpi no faciat i toVo^i tati uitruiqre no maioris fit peii margaritufQu^ nata e ex pmiffione fic uiuat-u illi uixeruttq de	gUati fut. Aequa gratia =quS' beat &Tabore.Surda fit ad organaV^
ra:cythara:cur faaa fmt.nefcjat,R.eddat tibi quotidie penfu de feripturaru floribus fcrtu.difca S m (-z uerfuu numeru:reqUaf ftan- & jatin3 criKiitio»qoaefino ab initio os teneru copofueritu	fantia, Nihil
guacorrupif.& externis uitiis fermo patrius fordidaf.Te habeat roagiflru te uiridis	m3gls	ea' exe
i te &i patre fiiouide.3t;quod fi fccerinpeccet.Memcntote uos parentes uirgims.S: id fcit	|	aC
piis doceri pofle.-q uoce.Cito flores pereut.cito uiolas & hliu & crocu peflilcs aura corrupm*	^ . 3tllS
te pcedat in publicu.Bafilicas martVru;&:ecclefias fine matre no adeat.NuIlus eiiimetusm^i	ut)<
arrideat. Vigiliaru dies & fokmncs ^nodationes fic uirguncula noftra celebretiut netramu	9	, j
uni t "^Jcd.fcedat.Nolo de ancillulis fuis aliquam plus diligat.cmus crebro autibus^u . ^ ^ uni loqmfhoc omnes fciant.Placcat ei comes no copta neq; formofa atq; lafciua.qus liqu a g ,
ruen dulce modulef.fed grauisipalfefordidataifubtriftis.Proponaturei probte Meuac m°ru Kpua^oS
mtgo ueteranaiqus illa' doceat:& afiuefcat exeplo ad oratioes SI pfalmos node confurgerc. m f <QCjuirl canereitertia fexta nona hora flare in acieiquafi bellatricem chiifti.Accenfaqi lucerna reddere facnn
uefpertfnu.Sic dies tranfeatilic nox illa mueniat laborantem.Orationi lecftio ledtioni fuccedat oratio. Bre^
efuriat.ut ftatim poft cibum pofllt legere:orarfi&: pfallere.Difpliccnt mihi i teneris maxime statibus: loga & imoderata ieiunia,in ^bus iunguntur hebdomades & olese i cibo:ac poma uetantur,Experimenro didb ciiarellu in uia cu laflus eidiuerticula querere.Faciant hoc cultores Ifidis & Gybeleiq gulofa abfhnetia pha» fides aues ac fumantes turtures uorantme fcilicet ca:realia dona contaminet.Hoc i perpetuo leiunio fit prx ceptuait legitimi itineris ui$ perpetuo fuperentunne i prima manfione currentesicorruamus i mediis,C$ teru ut ante fcripfia quadragefima cotinentise uela pandenda funt.& tora aurigae rhedicula eqs laxanda peranribus.Quanq alia fit conditio feculariumialia uirginum & monachoru.Saecularis homo i quadrage fima uentns igluuie decoqt:& i cochleam morem fuo ipfe fuco fuftentatur: ut futuris dapidibus ac fagine aliquantulum parean Virgo & monachus fic i quadragefima cibos dimittantiut fibi meminerint femg efle curredum,Finitus labor moderationinfinitus imoderarior eft.lbi enim refpiramusihic ppetuo incedimus. Sed quando ad fuburbana pergisidomi filiam no relinquas.Ncfciat fine te polle uiucre,& cu fcla fuerit,'per timefcat.Non habeat colloquia fxcularium,'&: mala^: uirginu contubernia.No interfit nuptiis .cruuloru, ner^ familix pfirepitus lufibus mifceaf.Scio prxcepifie quofdamme uirgo xpi cu eunuchis lauet, nec cum maritatis fceminisiqa alii no deponant animos uirorihalice tumentibus uteris praeferant foeditatem. Mihi omnino i adulta uirgine lauacra difplicennquce feipfa debet & erubefeere & nudam uidere non poffe.Si.n, uigiliis 8C leiuniis macerar corpus i'Uu:& i feruitutem rediginfi flamam libidinis & incentiuae feructius ex* tinguere cupit cotinentiae frigorezfi appetitis fordibus turbare feflinat naturalem pulchritudinemicur eco trano balnea^: fometis fopitos ignes fufcitatfPro gemis 3t fcrico diuinos codices ametiqbus no auri 6: pel lis Babylonis ucrmiculata pidturaifedad fide placeat emendata & erudita diftindho.Difcatprimo pfalterix um:his fe canticis fandtam uocet:& in prouerbiis falomonis erudiatur ad uita.In ecclefiafiem cofuefcat q mundi funt calcare.In iob uirtutis & patientia; exempla fetfef.Ad e uangelia rrafeatJacg ea pofitura de ma. nibusiapoftolo^ ada & epiftolas tota cordis imbibat uoluntate.Cuq; pedtoris fui cellanu his opibus loeu pletauerinmandet memoris ,pphetas,Heptateucu & regu;&: paralipomenon libros.efdrx quoq? & hefter uolumina. Ad ultimu fine periculo difeat canticu cantico^iquem fi in exordio legerit:fub carnalibus uerx bis fpiritaliu nuptiaru epithalamiu no itelligcsipericulum c ne uulncref.Caueat oia apocrypha. Et fiquan/ do ea no ad dogmatu ueritatc;fed ad fignoru reuertentiam legere uolueritifciatnon eorum efle quo^ titu lis pnoranf.Multa^ his admixta uitiofa:& grandis ee prudentixiauru in luto qrere.Cypriam opufcula fem per i manu teneat.Athanafii epiftolas:& hilarii libros inoffenfo currat pede.llio^ tradatibusullo^d deledte tur igeniisii quoi% libris pietas fidei no uacillanCaeteros fic legar.ut magis iudicctiq lequatur, Refpodebjs. Quomodo hxc oia mulier fecularis i tanta frequetia hominum Romae cuuo ire potero.Noli ergo fub^ ire onusiqd' ferre non potes.Sed poftq abladtaueris ea cu ifaac:&: uefiieris cu famuelcimitte auix 8i amitar. redde pciofifTima' gema' marixiOC cunis iefu uagientis fpone.Nutriaf in ™on£r5“°^ rosiiurarenodifeatimentirifacrilegiuputetmefeiatfaeculummiuatangchcc.fiticarnef _ .•Omneho minum genus fui fimile putet;& ut extera taceamicerte te liberet feruandi difficultatc,&:cuftoai^ pericu> loimelius eft defiderare abfentemiq pauere ad fingulaiqd loquatuncu quo loquaficui annuat.qu m hben ter afpiciat.Trade Euftochio paruula:cums nuc di ipfe uagitus te oratio e Trade comitem fanoitatis fii/ tura hxrcde.Illa uideatnlla ametalla primis mirefab annis.cuius 8i fermo di keflus 8i habitus dottrma uir tus e. Sit i gremio auix:que repetat in nepteiqcqd pmifit i filiatquae logo ufu didicit nutnreiicmareidocere uirgines.i cuius corona cetenarii quotidie numeri catos texif.Foelix uirgo,-fcrlix Paula i oxom;qu$ peE auix amitxcp uirtutes nobilior eft fandhtate q genere.O fi tibi cotingeret focru & cognata tuam cernere: & f paruis corpufculis igentes animos cotuereris:p mfita tibi pudicitia no	flr,-iam:	^
prima dei fententia i fecuda euagelii lege mutares^ paruipenderes alio^ defideria imero^,^ teipfa magis oiferres deo. Sed qa tepus c amplexandi;& tempus iLe fieri a coplexibus:&: uxor ^ habet poteftate corpo ris fui:& unufqfq? in qua uocatione uocatus eft;in ea pmaneat i domino^flFi fub mgo euta debet curre^ teine i luto comite derelinquatitotum redde I folxile^quod i' te fterim diuulntL/inna iilmm que deo uoue ratipoftn obtulit in tabernaculo nunq recepitudecens arbitrata ut futurus ppheta i eius domo crefceret.-q adhuc alios habere cupiebat.Deinde poftq concepit di peperitinon efl: aufa ad teplum accedere;& uacua ap parere coram dominoinifi prius redderet quod debebat.taliqj foolato i^micio.reuerfa domum ros fibi genuitiquia primogenitu deo pepererat.Miraris fcelidtatem fandx mulierisamitare fidem. Ip.e paulam mifens:& nutritium di magiftrum fpondeo Geftabo humerisnbalbutientia fenex uerba formabo; multo gi0rioQor mundi philofophoiqui no rege macedonu babylonio peritu^ ueneno:fed ancilla oi Ipo^ fam xpi erudiam;regnis cxleftibus offerendam.
Us ^ua^u martyr effedtus.
M ii
uiujuu	idtcrc ipcrio;quoa aeouii picid» jut«aviL.,uivvii*.v	-	- _ .
pru cd.Honora patre tuu & matre tuam ficut pcepic tibi dominus:ut bene iit nw. uitx fuper terra;qua dominus deus dabit tibi* Audite filii falutiferi iuffionettxpcep ^ & fag £tu debiti amoris ]plete*Seruitute patribus futuri patres:^ matres ueftras tenera diligite pieta e, coiuges mercantur matru nomine nucupari.Nemo patre afperis uerbis laedat.non fiat amara duIc. .. ' ^ fit iter pareres & filios qd* iubente domino natura cotinuit* Aftedu fonet quicqd linguae dixennt iidc £ inter ca^as coiundafcR pfonas pietatis iura feruenf*Hoc filio^d ora loquatunqd' parentes deiecr ^	,
Prxbeaf patribus amoris mixta formidotq primi nobis funt caufa nafcedi.Exhibete patribus	on
paterni nominis coginqux a deo eft eorum meritis attributaiut ipfa de uobis exigat qd^natura i potuit*Matribus quoq; debita ipedite rcuerentiam:quae nobis uteri labore feruientes podus nol ^ ris tolerannatq? ignota portantes ifantiam famulatum quenda exhmet nafcituris.lllo tempore no tum mater efuritincc acceptos fola digerit cibos.Materno uidtualif & ille qui latet: emf«^ mebra comeftione pafcunfmt ho futurus alienis morfibus faturetur.Quidipti memore nutnmeta & tener^ i fantiae dulces iniuriasjquas nutritoris affedus de fuis parabolis fumitjQiiid cibos i matre cofedos. qd i mineis manentes ex mebris ladeu foluunf in fucum:^ fauces inualidas liquido fapore pfundunt. natura fumunt infantes 6c de matre qd* bibant:& dente non nato hoc fibi currentibus labris eliciunt i 3 non fit necefle mordere.Scruiunt materna pofteris pedora:feruiunt ipfis I cunabulisimanus & terga bris deuota ladcntium gratos artus accipiut.Optat mater paruulu crefcere.optat cito uidere maiorem* „ que numeris iuuenu mifcere feftinatinunq fibi forfita feruituru.His tot tantifq? pcedentibus fadis bus matri tota debet alacritate feruiri,Reddatur natura debitum,reddaf 6C pofteris quod debetur, b* ue fili quod debes:& officia debita qualicuq; exhibe famulatu:quia paretibus nemo pot reddere qu d tur*Humilitas talibus oblata perfonisiuiuendi tepus extendit:& morte dilata multum noftra «ptogat ^ uiceqj facientibus reddens officia noftra domino iubente comendatiqui in tatu nomen parentu ^ feipfu patre iuflerir dici.Irreuerens aut filius qd de domino ipfe mereaf:falomonis dida teftanf.v° is afficiens patrem,'& cotenens fenedam matris confundef.S: in obprobriis erit filius derelinquen	^
dire difciplinam patris:meditabif fermones malitix.Maledicenti patre 8t matre extinguet lumem	re/
1$ oculoru eius uidebunt tenebras. Audi fili patrem:qui genuit te.nec cotepferis qa fenuit matert at patri lingua qua genuit & matre fua nemo crudeli uerbo pcutiat.Sic te rapiat fili iuuenilis setat	^
litasmt noueris unde fis natus.Memeto fcripturx fenteti$:ubi fpiritu fando loquente didu e;qa q	^
ledixerit patre aut matre morte moriaf.Memeto ergo parentum ee 9 talis es: quo^ maibus cremem pfifti.Fauces tu$ necdu ladeu perdiderut faporeiquem tibi pia mater infundens linguam iftam pauir P
Corporis.Impede debitum oatri matric^ feruitiumiqui nunq tuos uagitus horrentes;totum m te labeb V	ac	Dicum	paiu	r	L	rarior	eft	tua	uita:q	propna.Redde	amoris	uicem	coled^
ofculis corpus.Sit tibi grata falus ip	da;offlcils	propriis	exolue.Parentes	enim adeo debent habere
pietatis.fada parentum tuis cunab -	^	^	eos	jex	natur£	fubtraxeritinec	patre tibi alteru poteris i'
dulciores:qma per alios reparari no p „ jcus ater efbnec nouerca pot nomen matris implere.nullus ig1 uemremec matrem,Mutato coni g in,-unis,Nemo paretibus optet aduerfa qui liberos fu$ faluti ante' cur fihorum audorem 1fuc,s^^	audire	fermone:aut	illis pulfari manibus quas amor dilu
itni^?r* to ^r3 leTuneregententiam qua dominus promifitingratis.Meretur enim excitatis fux fubir ^	t^u^^fpexcrLdar,ocul.sl.fcntp,et3tem S,cqu.cg
liMoabuideteuenerab.les facies:quo uos ipfe c5fpidunt« eoylabns dulcibus ofculis '"hcrctg.qum^. cum ofcnli adhuc habetis 1 mebris.Senibus feruire pfacile e:quos nemo potatinemo nutrit fucoc P ^ Fouearnrv .Lnnim fenedus:& fadis eoru uiciffirodo reddatur.Habct enim quandam fenedus ini tiam.Videan?hheri ueftri quid faciant uobismicem fimilem reddituri,Imitamini filiu machabaemqui ^ tri morte fuaHpnw fi-riiiuit^ durum iperium gratanter aggreflus eftme offenderet genitricemimalui	,
trd fociarif^^^^yQj^^ti mJs obfifteredta enim matris fuadentis uoluntas pfecta e: utdeo faceret martyre & fratm coronis coparticipe.deni^ obfeqmu fuu melius morte ^bansifuafionem^^^o ms matris impieuir&: luce iftam moriendo cotenensiconfors martyru fadus eftiut illa germanu . nQ/ collegio ftrmaretur.Ecce auid pftitit animus matri fubiedus:deuotus filius obediedo promor conflt^do Iens maternam aliquatenus Ixdere pietatemiperpetuam uitam paftione fufcepit.qui dominum« mereretur cum fratribus a domino coram angelis coronari*	corpore
Hxordiensafigura.Dauidquifenexfunamitisfouebafamplexu:oftenditfenes fngeice.nominis Uet, pientia 8£proinde fenili automate uendicata clericis pponit pcepta uiuendi.Morxteos	fcemina
prxtari uocabuluiut tanq i fote domini aferipn mtanf eile quod dicutur,Docet effenoF c5uiuia*difce rumuirarecofortiaicomunionisea^ pericula,pponesafpernaridiuitiasiS:fugeredeiic ; fubie(5oS efif re fcripturas:& docere qu$ Sciant in dodrinamon arrogantes fed fale conditos eI£ dam ee modeftia? ponnfid.&f pontifices paftoresteffe debere non dominos;in ueftitu & errogatione rXCuhriu: pfcr1^ quxftum omnino uitandu:deledum habedu i miniftris ecclefjx cofortiu potentum	fub
^cCuiu,,, fugieduabftmedu au"de«ta feruanda ie.un.a.oftcntat.one «
hgionis fpecie fugieda:Iinguam aures a detradatide cohibedas:^curationes ac diip uitandas.^ in fine fe contra detradores excufat.
PEtis a me nepotiane chariffime litteris tranfmarinis & crebro petis ut tibi breui Uolumine dige - - T ram prxcepta uiuendi,& qua ratione is q fxculi militia derelida uel monachus coeperit eiTe uel clericus.redu xpi tramite teneatme ad diuerfa uitio^: diuerticula rapiaf.Dum elTem adolefcens imo pene puer,& primos impetus lafciuientis xtatis heremi duritia refrenarcmifcripfi ad auun culum mu fandu heliodoru exhortatoriam epiftola plena lachrymis querimoniifcp, & qux deferri fodalis
nit. Omnia fert ^etas animum quoc^, Et poft modicu. Nunc oblita mihi tot carmina.uqx quotp mcc> rin. lam fugit ipfa.Quod ne dc gentili tatu litteratura pferre uideamundiuino^: uoluminu facfa cogno> fcc.Dauid annos natusdxx.bellicofus quodam uinfenedute frigefeente no poterat calefieri. Quaerif ita^ puella de uniuerfis filiabus ifrael abifac funamitis: quae cu rege dormiret.& fenile corpus calefaceret.None tibi uidet fi occidente fequaris littera.uel figmetu eile de mimo,uel attellana^e ludicrafFrigidus fenex ob# uoluif ucffimentis,5^ nili coplexu adolcfcentulae non tepefcit.Viuebat adnuc berfabee, fuperat abigael,& rehqux uxores eius & concubinae quas feriptura comemorat.oes quafi frigidx repudiant: di i unius tantu grandxuus calefcit amplexibus. Abraham multo dauid fenior fuit:6d tamen uiucnte fara aliam noquaeliuit uxorem.Ifaac duplices dauid annos habuit;& cu rebccca iam ue.tula nunq refrixit,Taceo de prioribus ante diluuium uiris qui poft annos noningentos,non dico fenilibus fed pene iam cariofis artubus: nequaq pueh lares quaefiere ampIexus.Certe moyfes dux ifraelitici populi,cxx.annos habebat:& fephoram non mutauit uxorc.Qux eit igif ifta funamitis uxor 6i uirgo ta ferucs.ut frigidu calefacerct.ta fanda.ut calentem ad libidinem non .puocareriExponatfapientiflimus falomon patris fui delitias:&: pacificus bellatoris uiri narret amplexus.Pofiide fipientiamipoffide itelligentiam.Ne obliuifcaris:8d ne declinaueris a uerbis oris mei. N: derelinquas illam.& apprehendet te.ama illam:6d feruabit te.Principium fapicnti$ poffide fapientia. & in omni polfeflione tua poifide intelligentiam.Circunda illam.&: exaltabit te.honora illam,& amplexabit: te:ut det capiti tuo corona gratiam,corona quo($ delitia^ proteget te.Omnes pene uirtutes corporis mutant in fenibus.& crefcente fola fapicntia.decrefcunt extera ieiunia.chameunix huc illuccp difeurfus, pere-
do corpore minora fiunt.Nec hoc dico.q? iuuenibus di adhuc folidioris xtatis.his dumtaxat qui labore di ardcntiifimo (tudio.uitx quoq; fandimonia:&: orationis frequentia ad dominum iefum fcientiam cofecu ti funt,Frigeat fapientia,qux in plxrif(^ fenibus xtate marcefit.fcd 9 adolefccntia multa corporis bella fu-fiineat.&f inter incentina uitiorum:& carnis titillationes.quafi ignis in lignis uiridibus fuffocetur. di fuum non pofut explicare fulgorem.Senedtus uero rurfus eorumiqui adolefcentiam luam honeitis adtibus ifiru xerunt,6^ in lege domini meditati funt die ac nodte xtate fit doSior.ufu firuaior;proceflu temporis fapi-entior:& ueteru ftudiorum dulcillimos frudtus metit.Vnde di fapiens ille uir grxee Themiltodes cum ex-plctis.cvii.annis fe mori cerneret.dixiife fertur fe dolere q? tunc egrederetur de ui a: quando fapere coepif-fet.Plato odtogefimo & uno anno feribens mortuus c.Et focrates nonaginta dc nouem annos mdocedifcn bendiq; labore copleuit.Taceo ceteros philofophos,Pythagoram'Democritu.xcnc^ . ne^Cle-antemiqui iam setate longxua in fapientix fiudiis floruerunt. Ad poetas uemo.Homerum. H fiodum. Si-monidem.Stefichorumzqui grandes natu cigneu nefeio quid.& foliro dulcius mcina morte c ememt .Sophocles cuppter nimia fenedutem & rei familiaris negligentiam a filiis accufaret amentis •bdippi fabula quam nuper fcripferat recitauit mdicibus,& tantum fapientix in aetate iam fraeta fpecimen aeait.ut leueri tatem tribunalium in theatri fauorem uerteret.Nec mirum cum etiam Cato cenforinus & romam generis difertiflimus ia di fenex grazeas litteras ncc erubuerit nec defperauerit difcere.Certe Hoerus reiert g de lin
fi non ita dicam
,t  tienibus:cxreauaasac«“r-- lirm.r1vflllAl1c *r "7 ,
, neceflanus ponitur. Abifac autem idefl mgituspprie nucupatur:quod ut mar s hudus refonat:&: ut •ta uicam.de pelago uemeus fremitus auditur.ex quo oflenditurrabundantiUimu di ultra humanam uoce
diuini fermonis in fenibus tonitruum comorari.Porro funamitis in lingua noltra coccmea dicitunut figni ficet calere fapientiam:& diuina ledione feruere quod licet dominici fanguims indicet facramcntumztamc & feruorem offendit fapientix.Vnde di obfletrix illa in Genefi coccinum ligat i manu phares. qui ab eo 9 parietem diuiferar.duos ante populos feparantem diuiforisiideft phares fortitus eft nome.Et raab mere nx^
,n typo ecclefis.rcfticulam myficrmm fanguinis contincntcro:ut hierl“ P"eUAterdomu^ciu^f^ de™:
=PPend,t in feneftra. Vnde:K in alio loco de uiris fanflis fcnptura comcmorat.Hi funnqm	dc
°teT°tous P«ris rechab.Et dominus nofter in euangelio ignem mqmt uem mittere m l° mf, ut ardtat;Qm in difcipulorum cordibus fucccnfus cogebat eos diceremone cor	aJdcps	e.rat
1 nobis du loqtefiuia S apperiret nobis feripturas^uorfu hxc ta longo repetita principia Ne a me qras Puctiles declaqmau6es.fent:-iiaF flofcuIos.uerboRt lel^cinia.&p fmes capitulo* nngulo* acuta qda brc; “'tercp codufa:q plaufus & clamores excitet audient,u.Amplexctur me modo
.nefeitun meo requiefeat finu.lmpolluta eft uirginitatite P«petu$:K f‘
9 otidiegcneretifempercpparturiaUncorruptaeft.Hincreordmff &.apoftolum p	1	^
euangelio dominum praedieafTe:g> in fine mundi,‘qtiando iuxta ptophetam zachariam»flultus patt cceperit fapientia decrefcente refrigefcet charitas multorum ♦ Audi igitur ut beatus Cyprianus ait	,
ferta:fed fortia.Audi fratrem collegio.patrem fenio:qui te a cunabulis fidei ufeg ad perfedtam ducat & per fingulos gradus uiuendi pr^cepta conftituens in te exteros erudiat.Scio quidc ab auunculo Ju0 to heliodoro;qui nunc pontifex chrifti eft:te & didiciffe qux fanfta funt:& quotidie difccre: normaq; ui eius exemplum habere uirtutum.Sed 8C noftra qualiacun^ funt:fufcipe.&: libellum hunc libello illius pulatoiut cu ille te monachum erudierinhic clericum doceat efTe perfedtum.Igitur clericus qui chrIl'1r| uit ecclefix.interprxtetur primo uocabulum fuum nominis definitione prolatamitatur eiTe. quo	^
tur.Si enim cleros grxee fors latinx appellatunpropterea uocantnr clerici: uel quia de forte funt domi uel quia dominus ipfe fors idefl: pars clericorum eft.Qui autem uel ipfe pars domini efi:: uel dorrum	.
habetitalem fe exhibere debetmt 6C ipfe poflideat dominum:5<; ipfe poflideatur a domino. Qui d°mm poffidet.& cum propheta dicinpars mea dominus.nihil extra dominum habere potefl:.^ fi quIppi3m_ „ , habuerit prxter dominum:pars eius non erit dominus.Verbi gratia:bi aurum.fi argemum.fi poilei i fi uariam fupelledtilem:cum iftis partibus dominus pars eius fieri non dignatur.Si autem ego parsdomi fum.& funiculus hxreditatis eiusmec accipio partem inter exteras mbusifed quafi leuita & facerdos uiuv de decimis.& altari feruiens altaris oblatione fulfentor.habcns uidtum & ueftitum his contentus ero:& dam crucem nudus fequar.Obfecro ita<p te.&: repetens iterum:iterucp monebo.ne officium clericatus §e/ nus antiqux militix putes:ideft ne lucra fxculi in chrifti quxras militia.ne plus habeas.q quando cjericu^ efle ccepifti.& dicatur tibi.clerici eorum non proderunt eis.Nonulli enim funt ditiores monachi: q faeculares qui poffident opes fub chrifto paupere.quas fub locuplete & fallace diabolo no habucrantiut i ' fciperet eos ecclefia diuitcs:quos mundus tenuit ante mcndicos.Menfulam tuam pauperes 81 peregrini ^ uerint:&: cum illis chriftum conuiuam noueris.Negociatorem clericum.^ ex iope diuirem ex ignobili g iiofum:quafi quandam peifem fuge.Corrumpunt mores bonos cofabulationes pefllmx.Tu aurum coD^t/ nistalius diligit.m calcas opes,ille fedlatur.nbi cordi eft filentium manfuctudo fecretum;iili uerbofitas. ^, trita fronsicui nundinx placent:^ platex ac medicorum tabernx.In tanta morum difeordia qux Pot^jirJ/ concordiafHofpitiolum tuum aut raroiaut nunq mulierum pedes terant.Omnes puellas 8C uir^es fii aut xqualiter ignoraiaut xqualiter dilige.Vide ne fub eodem tedto maferis.ne in prxterita cattit fidas.Nec dauid fandtior.nec Sapfone fortiormec falomone potes efle fapientior.Memento femper P uej difi colonum de pofleffione fua mulier ciccerit.Egrdtati tibi quilibet fandtus frater affiftat,& germa matenaut .pbatx quxlibet apud omnes fidei.Quod (i huiufcemodi non fuerint confanguinitatis j0 nixe^ perfonx.multas anus nutrit ecclefiaiqux 8i officium prxbeant.& beneficium accipiant minittra ut infirmitas quocK tua frudum habeat elemofynx.Scio quofdam conualuifle c^poreiSc animo 3:grora _ coepifle.Periculofe tibi miniftraucuius uultum frequenter attendis.Si propter oiticmm clericatus. aur v« dua a te uifitatur aur nimn mmo domum folus introeas.talef^ habeto focios:quorum contubernio nop inf;impric i^ ‘ r	r^lres te fcquitur.non ornetur uefte fed moribus,neccalamiftiocrifpei:
™ W1 A TSl al0l[thUS iWreantur.SoIus cum fola fecreto & abfq; arbitr.s uel ttile non fedcas.Si fa j- .‘^pudicitiam habituPol|| , nutricemmaioremdomus.uirginem.fororem.uiduamuel marita r J M c^1^dloquendun,h	habeat	cui	fe	audeat	credere.Caueto	oes	fufpitiones,&	qc
ouid^h^K rta^1U^ana:fn^mritedeuita,Crcbra munufcula^ fudariola.S: fafciolas,/uefres ori ap Dlirirf A MCCr	0ttf>irnc rihos^blandafq; 8t dulces litteras fandus amor no habet, Audi me mei me'
umin °blatOS	delitias	&	lepores.&	„Tu	dignas	urbanitates:^
te»	fe™1-homimbUS «muranto magis i merj
L der, ® auorum & facerdotium ppohw.SC propof.tum ornatur facerdotiofNec hoc dico. $ ^ in te.au”in fantis uiris ^ formidem.fed g, in omni ppof,to.m omni gradu & fexu.& boni & mali rcPer« tur.malomm" ' s j;natio laus bonorum fit.PudetdicerciSacerdotcs idoloy mimi Kaurigz & fcorta b# ditates capia,^dj^L,cis*8i monachis hoc lege phibetur & jihibef no a pfecutoribusircd prrc'Plbus "jhi ftianis.Nec de km conauerorifed doleo.cur meruerimus hanc legem.Cauterium bonum uulnus ut indigeam cauterioiProuida feueraqi legis cautioiS/ tamen nec fic refrenatur auantia.Per f>d^ mifia legibus illudimnc k nn^fi maiora fint imperatorum fcita q chriiti leges timemus. Euangena c mus.Sit hsres & mater filiorum ideft gregi'5 fu1 ecclefiaiqux illos genuit.nurriuit & pauit.<2u<^cerdo, rimus inter matrem & fiberos^Gloria epifeopi eft pauperum opibus prouidere.Ignomima	bario pa
tum elt propriis ftudere dmitiis.Natus in PauPcre,f°Tf	^icano.qui	“ix	£a	pifcium.
ne rugientem fanare uentrem poterammunc fimilam & mella faftidio.Nom « genera & non ^ in quo littore cocha ledta fiticalleo.faporibus aumm dilcerno prouincias.& ciborum m5,^itlUm,lpfi appo me dana ipfa deleflant. Audio prxterea in fenes & anus ablq; fibens quorundam tm'Pc„ DUim0nis mano nunt matulam.apponunt mappuiam.obfident letium purulentias ftomachiiK flegm3" £ifcitantur: Si fi' propria fufcipiunr.Pauent ad introitu medici.trementibulq; labiis an comodius haec. f0rauetur Timent paululum fenex uegetior fuerit periditanmr.fimulatag leticia mens intrinfecus auara M	^
enim ne perdant miniftcrium.Si uiuacem fenem matufalem annis comparant. U qoai cesjTi m prxfenti prxeium non fperarent.quantis fudonbus haereditas cafia expeti nm	^ ka,0 *
miffa margarita chrifti emi poterat.Diuinas feripturas faepius legeiimmo nunq de roan	xhoItari m
ponatur,Difce quod doccas.obtine eum qui fcdm dodrinam eft fidelem fernionero.u p
dodtrma fana:& contradicentes renincere.Permane in his.quae didicifti.^ credita funt tibnfciens a quo didiceris,Paratus femper ad fatiffadlionezomni pofcenti te rationem de ea qux in te eft fpe.Non confundant opera tua fcrmone mu.ne cu in ecclefia Ioqueris:tacitus quilibet refpondeat.Cur ergo hxcqux dicis ipfe non facisfDelicatus magifter eft:qui pleno uentre de ieiuniis difputat, Accufare auaritiam iS<: Jatro poteft.Sa cerdotis chrifti.os mens manufcp cocordent.Efto fubiedtus pontifici tuo;8C quafi animx parentem fufcipe. Amare filioruitimere feruo^: efttSi pater fum inquit ubi elt honor meus^Si dominus ego fum.ubi e timor meusf Plura tibi i eodem uiro obferuanda funt nomina,Monachus pontifex auunculus tuustqui mm te in omnibus qux fandta funt docuit Jllud et dico q> epi facerdotes fe effe iciant.no dominos.honoret clericos# qfi clericosmt 8C ipfis a clericis quafi epis honor deferatur.Scitum illd, e oratoris domitii.Cur ego te inquit habea ut principem.cu tu me non habeas ut fenatorem^Quod aaron 8C filios eius hoc efle epifcopu 8c prx fbyteros nouerimus.unus dominus.unum templumnum fit etiam minifteriu.Recordemur femper qd apo Itolus petrus praecipiat facerdotibus.Pafciteeum qui in uobiself gregem domini prouidentes non coadte fed fpontanee fcdm dcu.necp turpis lucri gratia.fed uoluntarie.ne^ ut dominantes in cleru fed forma fadi gregis & ex animo.ut cum apparuerit princeps paftorutpercipiat is imarcefllbilem gloris corona, Pefiims cofuetudinis elt.in quibufda ecclefiis tacere pfbyteros.& prsfentibus epis non loqui: quafi aut inuideant. aut non dignentur audire.Et fi alii inquit Paulus apoftolus fuerit reuelatum fedentiiprior taceat. Poteftis cnlm Pe£ bngulos pphecare.ut omnes difcant.8<: omnes cofolentur:& fpiritus prophetarum prophetis fub-lectus eft.Non enim diiTenfionis eft deus:fed pacis.Gloria patris eft filius fapies.Gaudrat epifeopus iudicio fuo cum tales chrifto elegerit facerdotes. Docente te in ecclefia non clamor populi: fed gemitus lufcitef.La-chryms auditorumdaudes tuae finr.Sermo praefbyteri feripturarum ledtione conditus fit.Nolo te declama torem efie tabulum garruluq: fine ratione.fed myfteriorum peritum.Sd facramentorum dei tuieruditif fimu uerba uoluere:& celeritate dicendi apud imperitum uulgus admirationem fui facere indodtoru homi num eft. Attrita frons inrerprstatur fspe: quod nefcit:& cum aliis fuaferinfibi quocp ufurpat fcientia, Prs ceptor quondam meus Gregorius nazianzenus:rogatus a me ut exponeret quid fibi uellet i luca fabbatum lAEvIepbTTpaTovadeft fecundo primum eleganter Jufit,Docebo te inquiens fuper hac re in ecclefia: i qua mihi omni populo acclamante cogeris inuitus fcire.quod nefeis. Aut certe fi folus tacueris:foJus ab omnibus ftultitis cddemnaberis.Nihil tam facile.q uilem plsbecula,& indodam cocionem lingus uolubilita-te decipere,qus quicquid non intelliginplus miraf.M.Tullius apud quem pulcherrimi! illud elogium eft, Domofthenes tibi prsripuitme efles primus orator.Tu illi ne folus.ln oratione pro quinto, ligario Gallo quid de fauore uulgi:& de imperitis cocionatoribus loquatur attende ne his fraudibus illudaris.Loquor.n, qus fum ipfe nup expertus. Vnus qdem poeta nominatur homo perlitteratusicuius fut illa colloquia poetarum 6C philo(ophorum:cum facit euripidem dC menandrum ner fe:& alio loco focratem atep Epicu^ dif ferentesiquo^; States non annis fed fsculis fcimus efle difiun&as,at($ is quantos plaufus & clamores mo-uebat:Multos enim codifcipulos habet in thcatro:qui fimul litteras non didicerant.Veftes pullas sque ui-ta ut candidas.Ornatus 8L fordes pari modo fugienda fut.quia alterum delitias:alteru gloriam redolet. No abf<^ amidtu lineo incederetfed preciu ueftium linea^d no habere laudabile eft. Alioquin ridiculum dc plenum dedecoris eireferto marfupioiqj fudariu orarium non habeas gloriari.Sunt qui pauperibus parum tri-buum:ut amplius accipiant:& fub prstextu elemolyns qusrant diuitias,qus magis ucnatio appellanda e: q elemofynx genus.Sic befti$;fic aues:fic capiuntur & pifces.Modica in hamo efca pomf :ut matronarum
tiz cftictemcriorem te uelle uideri:g pontifex chtifti eft.Non omnia poflumus omnes. Alius i ecclefia ocu Ius eft.-alius lmgua:alius manusialius pes:auris:uenter:& cstera.Lege Pauli epiftolam ad Corinthios;ubi di uerfa mebra unum corpus effidUnt.Nec rufticus & tantum fimplex frater ideo fe fandum putettfi nihil no ueririnecperitus & eloquensin lingua xftimet fandhtatem.Mukog melius eft e duobus iperfedisruftici-
^ uero mihi aliquis opponat.diues in iud$a teplum;mdas:lucernas:thur1buJa:pateiias.icyphos: mortario la:& caetera ex auro fabrefada.Tunc h$c pbabantur a domino:quando facerdotes hoftias imolabant:^ fi guis pecudu erat redemptio peccatoru.qq h$c oia pcefferint i figura.fcripta funt aut ^pter nos:in quos fi nes foculorum decurrerut.Nuc uero cu paupertatem domus fu# paup dominus dedicariticogitemus crucem eius:& diuitias lutum putabimus.Quid miramur^qd' chriftus uocat iniquum mamona^Quid fufeipi *nus;& amamus.qd' petrus fe non habere gloriofe teftamr^Alioqn fi tantu littera fequimur.& in auro at^ diuitiis fimplex nos deledat hiftoria.cu auro obferuemus 6^ c#tera,Ducant pontifices chrifti uxores uirgi nes.quis bonae mentis fit qui cicatrice habuerit;& qui deformis eft.pnuetur facerdotio.Lepra corporis ani tnae uitiis prsferaf Crefcamus & multiplicemur.^ repleamus terram.nec imolemus agnum .nec myfticu pafcha celebremusiqa haec abfq* teplo fieri lege phibent.Figamusfeptimo mefe tabernaculu 6^ folemnia lemnia buccina cocrepemus.Quod fi h$c omnia fpiritalibus fpiritalia ccparantes.fcientef^ cum paulo # lex Ipiritalis eft ,& dauid uerba cantantis.reuela oculos meos.& conliderabo mirabilia de lege tua.fic intel-ligamusiut dominus quo($noftermtellexit.& interpretatus eft fabbatum.aut aurum repudiemus cu exteris fuperftitionibus iudxorum.aut fi aurum placet placeant & iudaeuquos cum auro aut pbare nobis ne «ne eft,aut damnare.Conuiuia tibi uitanda funt fecularium:# maxime eorum qui honoribus tument.
M iiii
Turpe eft ante fores faccrdotis domini crucifixi & pauperis.&qui cibo quoq? uefcebaf alieno iter Lvi' cofulu 8t milites excubare;ludiccq; rpuincjae melius e apud te pradere;g te in palatio.Quod ft °.1	s
facere hoaut roges pro mi (eris atq? fubietiis,iudex fxculi plus deferet clerico continenrircj diuiti, Umpg fandtitatem tua uenerabif q opes. Aut fi talis eft.qui non audiat clericos pro qbuflibet tribulatmus.nLi i ter phialas,libenter carebo huiufmodi benefido?& xpm rogabo pro iudicerq magis & citius ^buenire po § judex.MeIius.n.ecofidere idomio qcofidere ihoie.meliuse fpare idomio q fpare i pricipibus.Nuq u' num redoleas.ne audias illud philofophiihoc nd e ofculum porrigere.fed uinu ppinare,Yino]entos lacer^ dotes & apoftolus danat;&: uetus lex phiber.Qui altario feruiuntiuinum & ficera no bibat ♦ Sicera hebra: fermone omnis potio noiatur qux inebriare poteiUme illa qux fermento cdficif.fiue pomoru /ucc^aru’ cu faui decoquuntur in dulce & barbaram potionem.aut palma^ frudtus exprimunf in liquore iccarq; frugibus aqua pinguior colora tur,Q uicq d inebriat.& (latu mentis euertittfuge fimiliter ut uinu, 0, dicato dei a nobis creatura danetur(Siquide & dominus uini potator eft: appellatus St Timotheo do en ftomachum modica uini forbitio relaxata eft)fed modum aetatis 6£ ualitudinis pro corporu quabtate exig mus in potando,Quod fi abfq* uino ardeo adoIefcetia;& inflamor calore fanguinis,& fucculento ualidut^ fum corporetlib1 nter carebo poculo in quo fufpitio ueneni e.Pulchre dicitur apud graecos: 8C nefcio utr apud nos aeque refenet.Pinguis uenter non gignit fenfum tenuem,Tantum tibi leiunio^ modum ipone: quantum ferre potes.Sinr tibi ieiunia pura.cafta.fimplicia.moderata:& no fupltmofa, Quid prodeft oleo no uefci.5^ moleftias quafdam difficultatefcp cibo^ quserere.caricas.pipcr.nuces.palma^ frudtus, fimilani mel.piilaciatTota hortoas cultura uexaf.ut cibario no uefcamur pane.& du delitias fedtamur a regno cx* Iorum retrahimur. Audio pr$terea quofdam cotra rerum hoium^ naturam.aquam non bibere, nec uefci pane.fcd forbitiunculas delicatas & cotrita oleratberarumq; fuccu no calice forbere.fed cScha.Proh pudor non crubefcimus ifliufmodi ineptiis.nec taedet fuperftitionis^Infuper etiam famam abftinentia: in delitiis quadrimus fortiifimum ieiunium e(t aqua 6C panis,Sed qa gloriam non habet,8d omnes pane 8C aqua uiui' mustquafi publicum & comune ieiunium non putatur,Cauene hoium rumufculos aucuperis:ne cneiam dei populorum laude cdmutes.Si adhuc inquit apoftolus hominibus placereichrifti feruus non eftcm.Deli uit placere hominibus;&: feruus fadus eft chrifti per bonam famam & malamta dextris & a finiftris chni i miles graditur.Nec laude extollitur nec uituperatione frangitur,Non diuitiis tumet.no cotrahitur P^UP« tate;& laeta cotemnit & triftia. Per diem fol no urit eummecp luna per no<3:em,Nolo te orare in angulis p tearumme redtum iter prxcu tuarum frangat aura popularis,Nolo te dilatare fimbrias,&' oftentui h i ^ philateria;6v confcientia repugnante pharifaica ambitione circundari.Inde pendet euangelium; inde j5.. prophetae fiue facra & apoftohca dodrina.Mclius e enim haec omnia in mente portare;q in corpore < ri Iis mecum ledtor intelligis quid tacea; 8C quid magis tacedo loquar.Tot regulae quot fpecies glcris^.WB to melius erat hoc non in corpore fed in corde geO:are;&: dominum habere fautorem non hominum. v fcire quales dominus quxrat ornatus^Habeto prtidentiam.iufticiam.tcmperantiam.fbmtudinem. His cx li plagis includeretoc te nmdriga uelut aurigam cbritli ad meram concitum ferat.Nrhri hoc memh prae. « u iu " quadricd u ^	p	omni parte decor3r1s.cmgens.atm protegens. Si crna>
m»nr Vr.Lf	in fcuta.Caae quocp rie aut linguam aut aures habeas pruri*
pnrrcMrlpff np	u	audjas detrahentcs.Sedens inquit aduerfus fratrem tuum de*
mes.idcftne aut ipie a iis detrahas,au	. a$ fcan(ja]um.Hoc fecifti & tacui,Exiftimafti inique g> ero ti
bi fimihc A a us ^ zim matrnntra Liem tuam.Parce detradationi lingusetcuftodi fermones tuos. Qi fcirn^t	g A m te	n»ris*tua	fententia	iudicaris & in his ipfe deprxhenfus eris.qux in aliis ac
sueh?cUM CUn	^	pytnfatio^eierentibus aliis iniuriam facere non poilum.Nemo inuito audv
ttemrefeS
dum te u.danon libenrer audiremon facile derrahere.Cumdetradonbus an falomon ne ccm.rceansqu» mj repete	nditio eorum.K ruinam utriufg quis nouitfTam uideheet nus qui detrahit i q illms qu«
comtnodar ^	^ ^.rrfihpnti.Officiu tuum eft uifitare languentes.nofie domos matronarum: ac liberos
, aurem d	Ofiiriiprtynniie.nnfnlnm	r,#-iiix>c/'in-/-ic-c>riiirpiff-d^lin6[ua«
earu:& nobihu^.>nnmi cuftodire fecreta.Officii ergo tui e.no folum oculos caftos feruare:fcd & lingua» Nunq de fottnh mulieru difputes.nec qd incuiufq domo agafralia domus per te nouerit.Hippocrates ad
V .	- ‘"•^antuetudinemmaDnu,»^-' -y rzr^T	b	J	„	rl1lC	5	couiuas
e.oium xpiano^ dQmos d< bcmus amare qfi propnas.Cofolatores nos potius 1 moeroribusfuisq
rogante
uiliorem
habent uxO^
fterius uencraf. Praedicat
res fic fint qfi no heant.cur
es aiminc
lius me feruare p5t.Optimus difpefator c;q:
ftie nepotiane chari/Hme lapidato fara uirgmitatis libelto.que fan^x cuflochfo roms fcripfcra. poft anos dece r urfus bethlec ora referare:&: confodicdum mc linguis oium ,pdere.Aiit enim nihil fcribcndu fuinne hoium iudiciu fubiremtis.quod tu facere quocp uoluiftiiaut fcribentes notfe cudto^ aduerfum nos male^ dico^ tela efle torqucda.Quos obfccro ut quiefcant:&? definit makdiccre.No enim ut aducrfariis i fed ut amicis fcripfimus.Nec inuedti fumus in eos qui peccantifed ne peccent mcnuimus.Nccg f ilJos tanmm:fed & in nofipfos feueri iudices fuimus. Volentefi^ feftuci de oculo alterius tojleremoflram primu trabe cicci nius.NuJlum Isefimullius nome de mea feriptura defignatu eft.Nemine fpaliter meus fermo pulfauit.Gcne ralis de uiriis difputatio eft.Qui mihi irafei uoluerit;priusipfe de fe.9 ralis fir.confitebimr.
Epifiola beati hieronymi pfbyteri ad oceanu de uita clerico^.Vbi ad co^ inflitutioncm ^ponitepv ftolam pauli ad timotheu deepomt ex illo exteri gradus clerico^: difeat quo uiuere debeant, Monet illos fcemina^ uitare cdfottia:oftendes ex illai^ couerfatione etia fi cognati5c iungantur quantum periculi mv mineat,
Ophornms Eufebius Hieronymus Occano fuo falutem.Deprecatus es:ut tibi breuiter expono rcmiqualiter clerici debeat uidatare 1 hac uita mortaliu. Hic me plaericp maledidis ^muli pfto lanf:qa non fileo ueritatem.Tamen mihi chariffime ab apoftolo fumamus exordium.qui ait.Fi
cmmi a x _______________________u__________ _____ ^	_	_
modo igitur afte^ rephendet cu ipfe q accepit ptatem ut doceat.fit rephcfus^Ex epo.gradus exteri clerio» rum condifcuntiquomodo debeant uiuere in hac uita mortali.Seipfos imitabiles debent pponere facerdo eesiut alii iuniores gradus humiles confecuti uita & tefhmonia lacerdotu pofTint exurgere.Prxcipue iilud
an publico.te in agro ruftici aratores ac uinzrores quotidie grauircr lacerabuu fi contra difpofitum fidei cu foeminis habitare contendis.Et quia ut arbitror.cqcupifcis irrephcnfibjlis fueniniteilimonio bono muni' re.Nunqd in choro apoftolo^ fcemina: affucruni:Prohibe recu uirgines moraritetiam qux de genere tuo funt Diligis easf Exterius ordina.frequenter uifita.iundtus obfeqo clerico^.. nedu fecreraliter ac folus in^ erederis'macules teftimonium tuuJllud etiam adiiciendu eft.qa fi uxorem duceresdex te nen phibet habi tarecum coferua.Cum uxoris.n.confenfueiufmodi adregimefacerdotii pmouenc.maximccum apoftolt epifiola pceptum hoc habeatiunius uxoris ui^ ad honorem clericatus eligendu.Te ucro non ita falutaria papta conflringunt,Aliter coniugatitaliter uirgines admonent ecclefiaflici onus fubire minifterii, Focmi*
riter habitanristexurit^ fundameta montiu.Ego id dico.fi cu uiris foeminx habitant; uifcariu non deerit diaboli.Ex eis aucupatu efl ab initio pecram,Ferreas nxtes hbido domat,Si alligaueiit quis ignem in finis fuo.& ucflimcta eius no coburenf»Aut fiqs ambulauerit fuper carbones ignis .pedes luos non comburet^ Mihi crede non pot toto corde cum domino habitaretq fceminafiz acce?ib“sn	*am^
bulat fimphdtenambulat confidenter,Bme & argutc.Scd & oportet rc(tl?°™ f^ a^ an“ ^ foris funt.Licet coram deo retie incedas.tame coram homibus bona .puidenm lunLga a tutiores funt filiis iucis filii tenebn^.Cum ergo hoc genus a te no amputaf :das rephedetibus teoaLpetedetrah^ toorfibus tradidifti.Si agapetarum cofomum no dimiferis.benignus is.gaudeo.Pudicus es.fafumft.S, al, quis fenfent clericum habitare cum fceminismon credit eum effi caftum.Si pudicitiam quaeris,quare habt tas cum fceminissFoemina quam bene uideris conuerfantem mente diligcmon corporali Irequentes orna^ tu.Non uefiis tenera ckricu facit,aut faccrdotemifed cafta mentis intentio.Hxc enim dcuotionem hono. ns in te cuftodit,honorem qdem gtoriofumiboni operis fama conferuat,Sacerdotes quippe aecetiue caete ios clericopr gradus ut fupra didtu elf a foeminis fegregari.Si igitur generis grana mdicas^aem nmio patio dimmereimcmcnto thamar.q, ab ammo fratre fuo corrupta fir.ldipfum Pfe9uoj,,„ “i, us eft tabernaculi ccuerfatioicamis no facile tolhf deletiatio.Dc duobus enim quod	f, loq
ro pot.tentaf tamc.Remotio igif uiritcaflitatis collocat arma.Coftruitinm^	hono
iem confolaf. Potuit.n,& mana mater domini de choro apo(lolo&- non diiLedcre.n iicerct. lecla poti to tationc palTionis anriochma paulo .phibef pariter no-ere Nemo miles cum uxore pgit ad bellum.Non in' Ul'deo charitati tu^.Sit tibi cumcaftis uirginibus lonlxua diledio.Tunc in bono meritu collocabis;
:qftitms puella iv, pulchre ccnfeo i hebdcmadafccudauifuatqe ad be
cicini difcutcf uitatno fci.Proprerea digne accipe meogz pcepra ucrboBdA momta humihtatis;qu$ frater no afFe$u ca]amo jperante expfilmus.dulriter legeJam uero utrephefibilisdiumi ajtaris non fit facerdos; ??uca de rel/qs apoRoli tefiimoniis quatum dominus donat.cxpona:Sufiicmt fupiores caufc qdite font. Vc^ ne aliqs minus intdligcns ad epos tantu fentiat apoflolu fuifie locutu.qd uc diaconibus ad nmetheu pceptum fit,nfbvtcns ad tiiu.comemorare deledat.Sed praetereunou non eft;fuperiorcm expianare imam,VnjUs Uxol:]S U!d.,& noua &: ueras pceptio facerdote cenfuitehgcdum quia digamesad minmenu pl^ncpepi appiicugryn^ficq^afiemerunt.concubina fuit illa.non uxcr.quaii non haec unt commercia foe »!C^IS ln dla.qux in hac exercenf:quae uxor allerif.An qa coiugii rabulas non fecincocopifcetia alia fuit, Nudo paiTto digamos.uei edeubina^ cathenis infertos;decet fubire facerdotii miniftcrium Jn kuittco fcn>
ptum efl ac pfinitum.quales eligi debeant facerdotes:ficut habes.& dixit dominus ad moyfe.Sacerdos uxo rem accipiat uirgmcm de femine patrii Vidua uero aut^deftitutam aut a uiuo marito accipiat.bene audiui prsecipiente domio moyfi.qa nec uxor debet facerdoti digama couenireme “on5>r •-polluat facerdotii.Sicut unius uxoris ui^rific unius uiri madat uxorem.Si ergo clericus monogamus u 6C uxor eius digamamoli cum mifterio applicare.Digama enim duxit uxorem. Haec tito pcepta idem ap ftolus deordmadis clericis dedit.Et qa liber finem expedtat.ad id redeamus unde egrelfi fumus.ncc b u uel tres pariter dei ancillae morentunfolum ad eas ingredi couenir facerdote.Siqs hxc pcepta non 0”l£l ueritihoftis eft aix fux.Quod fi polt monita noftra aliqs clericus agapetas amplius quzefierit amare q fcdm fynodalem regulam conueniafpcepta patru in nicea definita ei leganf.Iam uero fi conuentus iug rit pr$didta.& reliqueriticofecuti fumus maximu lucrum.Ahoqn fi neglexerititalis ab ecclefia xpi anain matizandus eft.Germinat enim foemina: fpinas cum uiris l^bitantes:&: arcana mentium acuto mu^„ , pcutiunt.Proh nefas.dolor eft dicereifed pterire non decet.Xpo ittae nubere uouemntinon clericis. v fine nuptiis genus nouu uxo^^Et hoc ad nos qd pertinet. Amachcra cenemus.Bonus honor efl: in eccl fi a confortio uiroa: fceminx fint longe.Monachu uel clericum fohtudo facit:nq publicu Quid te unS* le delectat alloqumfCur fancftimonialium cotra fidem frequentas in ecclefia.uel i ipfo pubhco^Si eos quos dihgut uiderinrridentibus oculis falutationis tenera uerba^cedunt.Deinde cum falutauerintifi eas dei uv ros preeterire celerius uiderinticotemptores fuos iudicant:&: irafcutur.Ordinat deinde difertx fatiffaai°; poft fatiffadtoem prandiuiquafi noua laeticia difponif.Inter pocula improperat uerba contemptus. Illa ue^ ro lametari fe fimulatiquafi peccati genus iducens.Lege quia talis debet efle folitarius:qualem hieremias » fe defcripfit. Air enim Sedebit folitarius 6i tacebmqa leuauit fe fuper fe.Bonu efl uiro cu leuauerit iugu ab adolefcentia fua.Et qa iefus relictis apoflolis folus ibat orare.Mariam quoq; in penetralibus angelus fulatn inucnit non cum agapeta loquentem:& illa uirilem introitum trepidauit.Tu quae fornax es malitiae ♦ qd 3 uiro defideras frequentius falutartfEt nefeis qa dupliciter forma perdis:tua fimul di. clerici.cnius mi'flfrl0 ecclefia xpi debet ornari,Inordinata confuetudo eftidelicatis fermonibus fabulofa calamitas.Sed fi hofpjt3 litatem cupis habere:habes tuas forores.IUae apud te in domu uocari debetmon clerici. Erit ad aedificati^ nem tuam fancfta uirgo;quod dixero.In bcatiflimi martini uita legimus comemoraffe fulpitiu.q) tran Jn1 fandtus martinus quandam uirginem moribus & caflitate pcelfam cupiens uifitare.illa noluit fed xe^de0 mifit ei:ac per feneitra refpiciens ait fandto uiro.Ibi pater ora:qa a uiro nunq fum uifirata.Gratias egi fandtus martinus.dd talibus imbuta moribus caftam cuflodierit uoluntatem:& benedicens eam ab“ 5 tus.Hucuf^ fufficiat de foeminis didtu(cofumata qppe uirginu caufa)tranfeamus ad reliqua.Hofpitai	Y
cepit apoftolus clericu ordinadum.Hoc pcepto pater abraha di loth angelos fufceperut qa hofpitalita inter caeteras dilexerunt uirtutes.Sic di. Onefiphorus paulum dodtrinae fonte fufcepit.Ha: imitationes 1 ueftrae.& ne finatis incola pr£terire:q apud uos panem non comedat.Sequif.Non pcuiTorem.Non cni FU, gilem deferibitapoftolus fed Q confeias non percutiat fingulo^.fed modeflumSTrehquatdomu fuam De ne regentem.Per 5 hortib le eritlfl domui clerici dcrrahaf.Lsdecfaccrdot.s opmionem m ptibe: quando de eximis eius male toquifpopuIus.Sup o,'a h^c pcepit clenas bom tetomonu fundamenta componere:
Ut bRrarfh°pCtUreftl/i[atl°“aemgriumcp^ttolaqualiterpfbfter&fdiaconusdifferannqoftcndit pfby/ r„ B,1 h,emn>'mI Pf7terl ^Erimitiua ecclefia eudem fuifie epm & pfbytey. fed in fcTmatg
texandecrms.K^dif^kgimus^ ^ IoqturiAudio quendam in tatam erupifle uecordiamiut diaconos
L pl^ytcris.i-cpis antefem	eostunndu^^r^r^r^f
omnibus fan^hs in x6o lefu.q funt in philippis cu epis di diaconibus. Vis di aliud exemplum i adhbus apo unius ecclefia facerdotes.ita paulus loquitur.Attendite uobis,& cundto gregi in quo uos P fentius pofuit cnos-ut reeeretis ecclefiam domini.quam acquifmit fanguine fuo.Ac ne quis contentiof _ una ecclefia piuL *f.os fulfle contendat.audi di. aliud teftimonium. in quo manifeftiflime comproba » eundem effe epm aZ hfbvterum.Proprer hoC rcell(3ul ^certe.ut qux deerant corrigeres.#	£	JL
fbyteros per ciuitatellcut & ego tibi mandaui.Siquis efl fine crimine.unius uxoris mr.filios habcns lesmon in accufatione luxuri$,aut non fubditos.Oportet enim epifeopum fine crimine efle	L
fatorem.Et ad timotheu.Noli negligere gfam qus tibi data eft j)phetiae per impofitionem m^^^^Pbrj f byteri.Sed di petms in prima epiftola.p$y teros inquit in uobis pcor compfbyter.#	fcd	uolu
fti.# futura gloriae qUx udanda efl. particeps regere gregem xpi.# infpicere non ex ^Ctcnd(;reSiUnCie # tarie iuxta deum.Quod qdem era.ce fignificantius dicitur ettic7kottEuov7es ideft fuperi ,	v
nome epi tradum eft.Parua tibi uidentur tanto^ uim^ teftimoniafClangat tuba euang	%
tmi que iefus amauit plurimu:a de pedtore faluatons dodtrina^ flucta potauit Prelp/ , , .	- rirate.
tous eius quos ego d.bgo i uttlte Et n alia cp-ftola Prelbyter caio chariffimoque ego diligo , ue » OB^d au, poftea unus eledusTo c« is pponerefan fcifmatis remedm	lwai
*P> ecclefiam rumperet.Nam & alexidria: a marco euangelffla ufey ad herada 8t dl0^^"Jn°rS:^ faciat, femper unu de fe eledum in excelfongradu collocatum epm noiabat.quo fi exeicims impatorem
nixJCx atricatix pcrlistoc onensidc india:& omnes barbara: nationes unum cnrntum adorant: unam obfer/ uat reguhm ueritatis.Si audtoritas quxritur:orbis maior eft urbc.Vbicucp fuerit epifcopus:fiue romxifiue cugubii:fiue c8ftantinopoIi:fiue regiiifiue alexandri$:fme thanis eiufdem meritiieiufdem & faceidotii.Po' tentia diuitia^:& paupertatis humilitas:uel fublimiorem uel iferiorem epm facit. Ccete^ ocs apcfloloru fuccefibres funt.Sed dicis.Quomodo romx ad teftimoniu diacoi ^fbyteri ordinaff Quid mihi pfers umV us urbis cofuetudinemfQuid paucitatem.de qua ortum e(l fupercilium in leges ecclefia: uendicas i Omne quod raij> eftiplus appetirar.Pulegium apud indos pipere pciofius cft.Diaconos paucitas honorabilesipfby teros turba cotempribiles facit.CaetCRi etiam in ecclefia roma: pfbyten f< dent.&: flant diaconi licet paula^ tim increbrefcentibus uitiisiinter pfbyteros abfente epo federe diaconum uideri.8: in domefticis couiuiis benedidtiones pfbyteris dare Difcant qui hoc fadunt.no fe re&e facere fciant;& audiant apoftolos. Non e dignummt relinquentes uerbum dei miftremus menfis.Sciant quare diaconi coftituti funt.leg.mt ada apo ftolorum.recordentur conditionis fux Prcfbyter & eps.aliud xratisialiud dignitatis tft nome. Vnde &' ad titum & ad timotheum dc ordinatione diaconi & epi dicit .De pfbyteris omnino recitef .quia in epo & ]> f byter continef.Qui puehifide minori ad maius prouehif. Aut igitur ex pfbytero ordinet diaconustut p. fbyter minor diacono comprobefn quem crefcit ex paruo:aut fi ex diacono ordinef pfbytcrtnouerit le lu^ eris minoremtfacerdotio efle maiorc.Et ut fciamus traditoes apoflolicas fumptas de ueteri teftamcto. qd' aaron Qi. filii eius.atc^ leuitx in templo fuerintihoc fibi epifeopi & prcfbyteri 6C diaconi uendicent in ccck' fia.
Beati hieronymi pfbyreri ad damafum de oblationibus altaris & elemofynis a prefby teris & non a lai> cis ucndicadis quod	dodorum audoritate confirmat:cenfens laicos prazfumptores excomunica/
Eioni fubdendos,
x , Ouerit fanda audoritas tua papa uenerandeiquia dc quatrione quam clientulo tuo ^ipofuifli; 8! cogrua refponfa per epiftolam mandaftiihoc ef! de panibus a fidelibus in altari oblatis: quis il lis iure uti debeat:quatum a praecipuis ecclefia: dodoribus iueftigare ualui:in paucis tibi referi^ berc curaui.Tefks autem idonei.quos ad hanc rem corroboradam cocitauiihi funt. Gregorius mmnzenus mirabilis dodor.Cyrillus Athanafius Theophilus Anatholius loaneschrifoftcmus Euftachi us Eufebius Chronographus:& nofter Hilanus.qui omnes uno ore codeq; confenfu ucluti uera fandi fpi* ritus organa anathematis mucrone cenfet cfie fericdos:q in ufus laico^ panes oblationum contulerint, qa omnino facerdonbus folre debenmrmifi forte religionis gfa laici pro benedidione de manu facerdotis ac' cipiant.Non folum autem de panibus in ecclefia hoc fanxerunt patres noftriifed de omnibus qua: altari of feruntundicentes at^ docetesimagnu nefas effeiSi per ola diabolica temeritate hoc fierimbicuq? acciderit: & ualde effe intolerabile fandx ecdefiaetut fine uindida fande^ canonu re^na^ear • Vnde chrubitomus i comentariis fuper matthacu:ubi difcipuli fpicas manibus uellebant fabbaro & phariixi rephecebat uc ait. Si no licuit dauid,& uiris eius adhuc fub umbra legis comedere panes propofiti oisiquando ab abimelcch panes petiit fame ftimulante.quomodo nunc euagelio corufcate pfuaderi debet	oblatoem	panum
deo oblatoa: fuis ufibus raniam-^n.vir n-Sm nprmrlp annOolns.Oui altari feruiunride altari parncipcnt.Er^
pulo
metu
irarefOb hoc papa gloriofe mittere oportet illos pfumptores in excomunicatdem perpetua ut caeteri habeanti&c amplius ha:c in ecclefia ne fiant.	.	.	cn
Incipit quartus liber £ ue mdatus tertia partis pricipaiis epiftolaM beati hieronymi de corretiioe uit$
Kconuetfationeplatoyfiuepratfidemium	,	*
Epiltoto beati hieronymi ad tufticu narbonefem rpm de uita &' coueriatione epi K. vii.gradibus cleri, eorum illi committis.	z
S Vfficere quidem fidei tux arbitror couerfationem fandam-quahaesinxp0 iefu ad fa/ cerdotalis ordinis dignitatem.-ardam tibi & anc udam	uiam ^ domino refe/
rareiquia prxcedentibus meritis ac uirtutis infignibus ad hoc officium cledus a deo es. Licet in multis gfa xpi fine operibus comprobet ceflante merito conuerfatioms ac m t$;fola dei dona frudificent.Tamc ouia tu pr$ iteris eledus a deo comprobaris: q ^ legis opera impleuifti;& comoraris in efa ufa ad fupeminentem fci$ charitatem intelle du dei tecum loquete feftinater exiftcntibus cogitatoibus ihgnibus;hoc uis nolTt-iquod ^turus esttotius tibi ecclefisput pcipis:facfa referabo.dodn'$ ordine & locucuftodies:& qd qualiter ob aeruare docesrfi modo ad iniuria no reuoces nouells exhortationis iduftria.ac te no pudeat paulifp mmoremeffe dum difcis.Quia fepofito ut uides priuilegiodignitatis:habes de nobis amplius qd qras id qa lapnje in cofecratione cdftitutu te effc crcdis:reftat ut capiastne minor meniaris in xpo: q in mudo intenm noiat ^ uocabuii futilis paftor exiftasicu ha:c qua: m domio latentffacra nefcires. Nos ta r X ' nefes i oi difputatde ronem ac tecu fimpliciter fabulatcsiuei^ te epm aia^ debef ee moftra ^niuv. ut ahVpA n^- iudex:hoc qd loqmuruplcre fcttines.-S: nobis cofentiesmerecudia di cdfufione reieda: eligas & nrUS e i1 d°mo dei:magis d hftare f tabernaculis peccato^.Sic.n.iefus ait.Keges getiu dominat eo^z. q ptatem habetidomi uocenuuos aut no fictfcd q maioi c uefttuifiat Cicut miori^ q priceps c fiat fic
miniClcr.Quis.n.maior cd.q recumbit an q miniftratfln gentibus qdem q difcumbit.inter aos aut P° * fcd qui mmiitrat.Ego aut in medio ueftm fum ficut q miniftrat«Et uos qa eitis pmanctes mecu in teta mbus meis,Ego difpono uobis ficut difpofuit mihi pater meus regnumt edatis & bibatis in mema mea regno mco,& fedeatis fuper fedes duodecim iudicates duodecim tribus ifrael.Et alibi Redtorem P9tu^r, . temoliextoJli.red cfto tanq unus ex ipis.Etahbi.Non ut domineris cleroifed ut forma fisombus. btaii ' Templu dei eftrs;&: fpus dei habitat in uobis.Siqs autem templu dei uioiauenr;difperdet illum deus» Km' pium enim dei fandu eft;quod eftis uos.Quoniam ex ipfo & p ipfum & in ipfo funt omniaiipfi gloria i cula, V nus.n.deus 8t pater domini noftri lefu xpiiex quo oia.& nos i ipfo;& unus dominus icfus xps .p 9U omnia;&: nos p ipfum.Sed non in omnibus eft icia.Csccitas enim contigit ex parte in ifraehdonec P^nl.c^ do gentium itraret:5^ fic ois ifracl faluus fieret.Conclufit ergo deus oia lub peccatoiut oium mifereat. te oia humilitatem dilige:qa fupbia apoftatare facit a deo:S£ initium ois peccati fuperbia eft,Deus enim fter forma ferui acdpies:humiliauit fe uftp ad mortemimorte aut crucis.Oes feripturas mente peurrenotu canonem lege.atcg habes ante oculos exerapla fandto^::imitare quod bonum eit.acmulare: quod fanc u clt,Factufq; tibi hierofolyma creleftis deo uota reftituc.domu in te & templu falomonis $difica:tabernacu lum fabrica:^ diiigetius exornare feftina,Intra fandta fandto^-indeficiens lume acccde.perfedtoem in om mbus tene.Pone curtodiam ori tuo & oftium circuftatix labiis tuis.No des in tetatoem aiam tuam: 6t dic» Omnis caro foenu.& ois gloria eius ut fios focni.aruit foenu &C flos decidit,uerbum aute domini manet in seternum.Sacerdos enim domini q de ore fuo ,pfert iufi:iciam;& exquirentibus nunciat ueritatem:angelus dei oipotentis eft.In omnibus caufis ferua iufliciam.peregrinatem;S orphanuiSt? uiduami&l pauperem: uel pupi 11 u uacuo gremio non dunittas.Ibicp thefau^ tuu ubi 5i cor tuum efbconde.Cum omnibus fratribus tuis ficut feriptum efbpacem habe.Concilia fuge,ne dum iudicas,condcneris.Sic.n.fcriptum efl1,Beatus uir q non abiit in confilio impio^4,& tn uia peccato^ non ftetiti& in cathedra peftilentias non fcdit.fed in lege domini fuit uoluncas cius,& in lege eius medicabitur die ac notie.Potentum perfonastdiuitum notitias;l3z lutantium obfequia ita accipciut pauperem no conrnflesmec ulli faflidium excufationis inducas.Non recc dat liber legis ut feriptum efr;de manu tua,fed meditare in eo die ac node.Sic enim feriptum e^^in^li fione ellore iuda^is & grtecis 8t ecclefite dei;ficut &C ego omnibus p omnia placeomon,quterens 913onl-s utile eif.fed quod mukistut falui fiant.Pnus q audiasme iudiccs qucquam.att^ anrepbatoem accu rrimp illatxincminem a tuacomunione fuipendas.quia non ftatim q accufatur reus cft;fed qui couincitur nofus.Nec prxlfandum odiis fingulo^: effiut innocentu fratru donef iniuna.Quinmio dmorem ^ ante oculos femper habensiut totum quod agitundeo & xpo fcias efie pfcnrandum. Nam praeterit ng huius mundi:& deo magis obedire conuenit q homibus.Qui fcit praeteritaide futuris aeftimat, V no en fermone tota lex adimDPtur»Omne quod tibi fieri noluensialn ne fcccris.Domi fi fieri potefl poftpclita p (onx tux curatofficiicR reuercntiaiferuu feruis efie te couenittatq? ita ifrael in omnibus perdocere:ut qcuq? audiunt coucrfatione mi ma^is q fermone ^ficiant.Sic enim feriptum eftiin .apia ambulate ad eos qui fo;
r	ZiMrimniv Munera diuitum & obfequia rc non uincat,qa munera ut ferv
ris fint.Non te extollat falutatio p .	d	te	matrona	nobilis & diues;q pfefia pauper atq; mendi
pium eft exc$cant oculos ludicu.N P^^^ ^ habet uli:um porentem m j$cUi0 U1deatur, Alienum caiaut mdua maritali auxilio de^!,. ,Ac propter iniufticiam in iudicio pauperem non defendas, ncc pro' te a perfonis oium reddendum iu • fi hoc non porcs faCere:cognitoem refpue caufa^. Sola efto tibi le; p er gram diuiti indecenter afii ♦ feriptum eft diligit deusmifl eum q cum fapia habitat. ac nullu dione & orone	facerdotium in te renabis.Expelle de te,
ploxbi	^/Choues*& columbas uendcres.& numulario^ euerte menfas.qa domus patris ncftri dornus
negocia?-CS ^1’. nn debet:fed oratdis.Et quod iudicio dei ^iicitundefiderari ^pter danationis fmam no opottet n015 " ^naeniamur in xpo.S,cq? fiet ut in ueritate confiftcns feptiformis ecdefix facrametum nofie mere^^d m omnipotentia dei cum fua ueneratione confiftit ideft in patre 6C in filio &' m ip1^ fandotin arrh' i antcelisiin fapia:in hoibus.Qu^ omnia fi diligenter afpicias:totus in his difpur3^,, nibus eccle^ltnhr, fiindameta cognofces;6< per hos gradus fi uniuerfa obferuaueriyquce fcnpta
deus erit in memoria tu	fofiario^	ordo eft,	.	oS
RimusigiturTckric!s fofTario^ ordo eft:qui i fimilitudinem thobice fandifepe^e^ortu admoneturrnt exhibetes uifibilium ^curamad mifibilium feftinct:^refurn^ er ms credentes in domino totum quod faciunt deo fe pneftare non mortuis co^oi	^
gofofiariosecclefixcouenit:quafisthobiasprophetafuineiusfidei:eiusfa^,tafamutis dddez atq? uirtutis.Non ergo putes paruum effe officium fofianorum.At ficut csten facerdote fpicias facrametumtac plUs diuerte feruis deferas uel amicis q xpi in templo cum Pc£/c5ulU2m,3rq; {ter uenerarisicu oibus participare tc couenitmo folum in altarnfed & domneum olbus^ ^niu-fi iples od domcfticos parietes fimpliciter refidere.Si amas thobiam ^phctam:&: fi eius imitaris' h » r fUptrbia ptu eft:q recipit ^phetam in noie pphet$ mercedem prophetx accipiet.caue ne hui -br et hfe tua aliqua irrogef iniuriarquam laicus qui minor eft thobix no meref.Teeniitade	cd^ns	aut
iudicium-.ut itelligas ecdefise faerm.Religionis enim ^ fanditatis eft:g eps dicens n ■ nbi ferU,at. iuris.M hoc uis efie quod factus es:ferua ordinem tuudocu^ cuftodi.Deferpphetse.	ns; qUia tu
Dilige myfteria dd;ut ameris a xp0, Noli aliquem contriftare illicite aut imulto oaio piui q
im debes.q pro te ianguine iuu fudirr&: q te eccleiiae lusppoiuincx g te nonorauit in cunctis: q oia ti - -.iuitia^d facfa conceRldiNunqd meref dominus deus tuus;ut cu hacc pftiterit ,ppter bonitatem 8t mife ricordiam fui coferuos mos deprimaslDeroges xpo:ac nullu nifi tefolu putes ad dominu ptinereiTibi tan tum exiftimes reueretiam defercdam:ac famulos xpi in confecratione tibi credjtos no in mifterio liberos: ut habcaszfed ut {eruos in domiatoem poffideasfH^c enim prad exteris deus danant nihij grauius -fertg: q ut cum fcias hoibus deferedum deo ipfe no deferasicu feruu pricipis attp militiae deputatu pfeq & laceile^
ncus ieruo cogitun&: ad ignominiam non feredam uilis mdicat m muaoiq iumus m lxiu lu ♦ jixcvw. repudias eps.reda ifla no feruas.Si eps non uis:fi cxlo^ regna cotenistfi nullum cu deo cupias habere con fortiu.Certe fi ele&u te a deo gratularis:fi fa&um tc paitorc gregiifi te creatu facerdotem clericis recogn<> i"cis:laborare debebisme tibi tua mebra difpliccantme id qd xpi eft reprobef .Si.n^ait apo(tolus:aut nunqd caput pedibus dicet no defidero opa ucftra.Vnumm.corpus & multa funt mebra.Si tu caput es:pedu tibi officia necefiaria funtiPertinere ad honorem tuu atep ad fubftantia corporalem pedes ipfe cognofcis ♦ Sine his ut ipfe nofh' ambulare non potes,Hi te fuftinennhi totu corpus pmouentihi dirigut caput:hi primu te elle faemt.Perditis his cotcneris a cuCtisiac tibi ipfe odibilis fadhis amara uitain fxculo retentabis.
De fecundo gradu ecclefixqui oftiario^ ordo eft.
Ecudus oftiario^ locus eft qui claues regni cado^ tenennqui patriarchis dantunquz" prxfunt portis hierufalemiaut inter bonu 8t malum habentes iudicium aperiunt quod nemo claudit:& claudunt quod nemo aperit.lam hic confiderare te conueninqux circa oftiarios dei debet effe diligentiaiquanta his uerbis atq; officii reuerentia per te deferenda finlntrare templu nifi p hos non potes.Hi funt ordinati per uices fuas:& oia qux intus funt ex utraqj cuftodiunac perfedti in omnibus fideles reapianurefpuant infideles.
De tertio gradu ecclefix qui letftoBd ordo eft,
Ertius lecftor ordo eft:q deo xpo & pphetis daf :Ccdm qd feriptu eff .Exalta uoce tua & dic. Ois caro foenu:& ois gloria hois ficut flos fceni. Aruit fo:nu;8£ flos decidit.Verbu aute domini ma> net in xternu.Deniq; dominus nofter leges i teplo forma ledtoris aiTumpfit.Sicut ergo ledores q cantat caticu moyfi & agni hi funt q fequutur agnu imaculatu qu°CU(J ieritiq cu mulieribus no coinqnauerut:u!rgies.n.funt.Ho8< numerus eft angelo^:^ nome angeli couenieter facerdoti adaptat: q ufqpdeo xquales tibi funt p hacc officia fanditatisificut feriptu legis.Sacerdos q de thefauro de ore fuo,p fert iufticiaiSd exqrentibus annuciat ueritate angelus omnipotetis dei eft,
vr,«e^
, ,	.	toptum eltiut tu eius locum difpofitoemq, cognofcas.Propterca dommus noftet for,
ma dei accipies humiliauit fe uf^ ad morteimortem aut crucis.Propter quod femper genu nexoorare ma>
lx	luicipmtmipbant m nonisi i o,	• -rk -
hi ut a deo fufcipiamur afliftunuquo^ tibi ficut uifibiliter mifteria effe cognolcis.ita <x	inuilibiliter pptei
pacem aut eius cocordiam utilem effe perpendeme conficere corpus xpi & iangumem ultra no poffisffi uc/ turus ad altarium dei ecclefix mebra neglexeris,	,	^
Vintus in diaconibu°ord^Ufacramftuft!qua^forsdei0e^^™e^e^.e templo doromi,^690 nodte j)hibetur:q coluna 8t fundametum ueritaris funnq ecclefias dei fuftmet:q altare xpifunt in quo firmatur facfa in quo offerf oblatio.Ouid erS°10 teI?p	no{tl uenerabihus
altari effe poteftfQuis non fe ad menfam domini acceffurus humilief.Et hi	funt quos m apoca
typfi Iegimus feptem angeli ecclefia^.Hi funt feptem candelabra aurea:hi uoces tonitruo&^ihi “L dmem facf0totNoe mfticia: praecones no habetes in fe maculam aut ruga atep m cadorem lucis eitecti.inoi ifrael deo uolenre nfnicuiiDuri metibus:aiag^ candidimirtutum operatione pclari:humilitate pditi.qetnhu
m te^ De'
iu dei aeo uolente pfpicuiipun metibustaiaBd candidimirtutum	puarimumn»^^
miles:euangeli2antes pacezannuciantes bonaidiffenfioes rixas 6^ fcadala refecatesffoli deo eloquetes; it pio niin! de mudo penitus cogitates:dicetes pfi 8C matri no nouimus uos:& filios fuos no agnolcentes, niS ^ ^ui ut feriptu legimus facerdotalis tribus eft:8^ caput omm facerdotu.Sine hoc facerdos nome heti officium no habet,Hic mimfter dei df quia feriptum eft.QB*5 raa101	q miniftratian cui mimitratur» b
ficut in facerdote confecratioiira in midro ed facrameti difpenfatiojlli orareihuic pfallere madatur. J|ie , lata fanctificatihic fandificata diTpcnfatJpfis etiam facerdoribus ppterpfumptocm non licet de menla m1^ t?"ere calicem; nifi eis traditus fuerit a diaconoiut prxcedete miiterio fandtuatis humiliatus pau i ? pol. coiecrationem dum miiterio dei inftantjreucrentia ut debent recognofc*u,Ita enim deus noiter ornn potens uniuerfa diipofuitiut qui maiorem efle fe crediderit minor fic:& qui uideretur minorjnaior cxiite^ ret.Denicj q hoc ueru fit ipfe ppende. Leuitx inferunt oblationes in altari.Leuitae componut menla do> mini.Leuitxcum facerdoribus dum facfa benedicunturafii(tunt.Leuitae ante facerdotes oranttut ficutai itindtio loco^j creditur in mundoietiam in altari dei uideatur.Epi iupcrbi funtifi nolint fibi diacones am teponi. Si humanitate diligunt maiore efle in eo qd1 fut humiles cognofcat. Tuc deinde ut aures heamus ad dominii diaconus acclamatiipfe pdicauipfe hortaturiipfe comoct aflatibus facerdoribus ne leuiter hac uoccm;qux haec &i pacem annuncietiaut negligenter afpicias:aut contenendam putes.Sufficit huic ordini eum per dominum fuifle conceflumiut non iblus facerdos in templo totu agere & implere uideatur.bgct officio diaconi facerdosificut 6C diaconus faccidotismcc diues fine paupe efle pot.Poft cofecrationem eni omnium faeforum poit orationes:poft recitationes noium pou omnia myiteria deitatis perfedtio: rurius leuitis in altari datur.Diaconus ut fuperius dixi calicem tradanteflis paflionis: teftis difpenfationis:cemj humilitatis ne elatus in fuperbiam is qui obtulit nihil fperandu fibi a diacono recognofcat.Io leuita in co fecratione perfedtus clf ;nec ultra iam licut laicus benedicitunquia pcvfedtam in fe habere mbeatur domi ni fandhtatem.Deniq; ex omnibus tribubus in iefu naue Jibrolcuitx ciuirates aedpiunut tu itelhgas nui lum efle hominum genusmullam terrammullum locummulam gentemiqu^ no huic proprer dominum feruire iubeatur.De leuitis autem decimas decimarum accipimus faceidoresincc dare ipis fcd accipere ma dantur.Nunc autem ex quo i ccclefiis ficut in romano imperio crcuit auarmaipiit lex de facerdore;8i uifio depphera,Singuli quocp potentia epalis nois quam fibiipfi illicite abfcp ecclefia ucdicauerutirotu quod te' uitai}c efl in ufus fuos redigur.nec hoc fibi quod feriptu eft uendicantifed cudis auferut uniuerfa. Medicat ifcelix clericus in plareis:& ciuili opere macipatus publicam a quolibet depofeit alimoniam.Si edem ex eo defpicif a cudis facerdotale officiumidum mifericordia defolatus iuffe purat ad hanc ignominia deueniLc Eget in fede pfbyterjin altari leuitaiin fecretario fubdiaconusun It dioe ledon& in templo offiarius: in - ' pultura foflariusimoriunf fame:& q alios fepelire mandanturipofcunt mifericordiam:q mifereri alus pcepti.Et cum ita fueritifacerdos qui hoc non fecerit condenatur.Solus incubat diurnis: iblus niinfl utirurifolus uniuerfa fibi uendicanlolus partes inuadit alienasifolus occidit uniuerfos.Nam fi fecudu di ' nos libros oia faceremusmcc dici quicq uifibiliter poterat cudis:fola in xpi ecclefia landitas abudarer.rt ^ppter facerdotum auaritiam odia confurgutminc epifcopi accufanf a clericisihinc principu litesihinc ce. lationu caufieihinc ori^o crimis.Etenim fi unufquifcp ita hunc mudum uifibiliter poflldere mandatur JUt fua tantum pofleflionc^contentus finac res non inuadat alienasmon agru pauperi tollannon uineam: non fubiedoiji aliquodznon famulosmon frucfusiqto magis qecclefiaedei pefle debet:ita in omnibus feruare iufticiamjut hoc fibi tantum uendicet quod fui iuris efle cognofci^Aliena non tangat aliena no rapiat: xq Jcm fc exteris faciat,& ficulne his in ecciefia non fitiita « fine h1S in ecclefia: mifterii d.lpenfaticne no uri uat.Certe ut ipfe nofti q uifibiliter in hoc mundo ms inuadit alienuyccufamr a paupeteidamnatur a ludi-ce.lra & in ecclefia dei cum unufquifqs ftipendia fua petdiridamat ad deummudif axpo nec differf i hac parte ultionis fniaifi no reddunf uniuerfa.Moderatio enim deipces ac folum nofttu redditu quxiinac nos qusrit fua bonitate fcruari.>ed fi no c6ueitimur.fi duri corde fumus.fi in peccatis uf^ ad mortem ilfiate pduramus:aflldue peccanti ficut feriptum eft deus non roileret.
De fexto gradu ccclefixiqui facerdotum ordo clt, ^	^
Extus fenioi^ ordo e;q facerdotibus dat:q pfbyteri dicunt :q pfunt ecclefia dei:&f xpi facfa co' ficiut.Hi aut i benedibtioe cu epis cofortes miiterio fut.nulla i coficiedo corpc Api ac fangui^
putet fe accipe n6 debere euchariftii qua' pfb/ter benedixinis Jifedo puerfus eirredes dominii duo corgi huifle.Vnu maiUs‘& unu minus.Naius qd eps coficit:qdpfbyter minus.Hic xpm diuidit.-eiq; facit jniuri '
Frcrn itpr	^	-	-r.	iarhnr	i------	1 ..-r "  s i^ntrn.liCUt l*1
baptizarifEt ille ait nihil:fi credis.Fides.n.q facit mudum;& qa no e datis fed acdpietis.Ita crcdcdu aia baptilmu efle pfedu;§/ in 0{ facerdote corpus xpi ee pfedu.q no coicat euchante pfbytcrcz -
me
2edu elt i oj :no coi'
fentibus epis atq? aflatibus altari pfbyteros pofle facfa coficere.Sed fi forte ufus exeger inur uc n i en ‘csa.-a clefiam facerdotes nfdem horis qbus aut oblatio parata no fmaut no poffit offerrfino debere epm rep re euchariflia pfbytero^ fi pona4f m a]tan-q3 accipi oportet epmiquonia corpus efl Vos em eflis corpus xpi & membra ex parte.Charitas enim cceperit multitudinem peccato^.b des, V Charitas.Tda hxc maior his efl chantas.Chariras paties eftibenigna eflmo aemulatunnon ^awr.no peram agit.Omnia credit:omnia iuflinet:Charitas nunq excidit.Et quia feriptum eft prelb) ten p ^
nore honorantur maxime qui laborant in uerbo dominiprxdicareeosdecetiutileeft benedicere.
coiirmare;coucnit reddere communionemmecefle eft uifitare infirmonorare pro inualidis:at^
facfa coplereipfertim cu in oriete ea femp cofuetudine Si in illyrico 8£ in italia arq? i africa olbas locis tepo tibus apoftoloiK fuifle manifeftum fit. Ac fola ppter audtoritatem fummo facerdoti clerico^ ordinatio: 8i uirginu cofecratio referuata fincu bafilicx altaris & chrifmx dedicatoe uel fariffatftione a multis difciplina
Prrlpfi-x> *frpnpr^rPf-Pronffr not* fi/ niiMPr	w.»
'ivpujuanu	cii;cx	lu uuil luraa aatur poicudbiam:» uui«i«v uc*.*.cud lurai laccr
dotes pati no ex iure ft d ex neceffitate aliu faccrdoteinc huic eps inuidia diabolicae tentatois inflatus irafea tur in templo.Si epi cohortatur plxbc;fi in ecclefiis pdicentifi pl$bibus ut feriptu eft benedicant: eteni ob Hianti ifta fic dicam.Qui no uult pfbyteros facere qua- iubentur a deo:qs maior eft chriflofaut qs corpori eius aut fanguini poterit anteponi^Prsfbyter chnflu cofecrat:cum in altario dei facrameta benedicit.Bene dicere populu no debenq xpm etiam iubeturcofecrare^Virgines etiam dei(licet apoflolus dicat de uirgini> bus pceptum domini no habeo)tamc hoc rone facicte fi ufus exegerit per eum benedici fi ncceile efl: mani feftum efl;qa maria mater domini chrifti foror eft uirginu:& euchariftia xpi chriftus:& minor mana § do tomus,Tamc crededu eft fumi faccrdotis iudicio:& hoc faciendu eiTe quod iufterit circa laicos; lubentibus nobis iuftiffimi facerdotes pfbyteri dei benedidlionis perdutofficimamittunt ligu$ opusmon habent cofi dentiam pdicandi.trucatus eft omni parte uirtutu.folu pfbyteri nome habet plenitudinem ac pfretoem: q confecratoi eius competiunon retentat.Quis hic ergo o facerdotes honor eftiut damna gregibus iferatis. quoniam cu paftoribus p potetiam ueftra auferf deo digna diligentia:cotagiu quodda & calamitas crefcit i gregibus.ac deo noftro patrimonii fui dana conqritis:dum foh uultis in ecclefiis potentartf Dehiqs & chiif-mx ea ro eft atq; hic ordo legimus cofecrantis:baptizatu dominu & in fimilitudie colubx in fpecie fchrif" matis a patre undlu fuifte manifeftu eft.ac plenitudo iacrameti corpus eius & fanguis oftefus.Quae tua of/ ferre licet etiam reliqua quae in eo funt confecrare.qa in xpo ois plenitudo diuitatis corporaliter habitat. Prxfbyteri ergo fi ncceftce poftunt chrifma coficeremifi qa I corpore eius chnfma e.Siqde haec regula etia nuc feruaf a plurimis at<$ in ecclefiis multis fic ifta faciant.tame mea: hoc efie fniaemulh epo fup hoc iniu>-liam efle faciendaminec legem a me opponedam cfle ei q lex eft pfbyteri. Ab initio ut legimus negocicru xudices efie madati funt pfbyteri iterefie facerdotu cofilio.Quoniam 8C ipfi pfbyteri ut legimus epi nuncu mntur-fecudum quod feriptu eft ad titu huius rei gfa reliqui te cret^iut ea qux defunt corrigas: & confti>
fieri mentdem:fed hunc efie locum quem epara uocant.Et alibi ad cpm.Prxcipe hff c & dccememo adole fcentiam tuam contenat.fed forma efto fideliam in fermone in couerfatoe:in charitate;in fideiin caftitate, inteilige ergo in pfbytero fuma facerdotii collocari.Et alibi ad maiores natu.Qm uos pofuit epos regef ec defiam fua.& alibi cu epifeopis 8i diaconibus philippus fcnberet.Creta una macedoniae ciuitas eft.Et cum ibi paulus epis St diaconibus fcripfiuqd nifi eos q funt pfbyteri epos uocariDen1^ ut apoftolus ioanes epis fcnbit fenior elcde domie quem diligo in ueritate.Na pfbyter aetatis nome:eps digniratis.Salomon queqj ait pfoytero.Humrlia afam mam.Sed oderunt hcc facerdotes fupbi in pfbyteris nomeniq uolunt efie hoc quod xps:q difcipulo^ pedes lauit:q baptizatus eft a ioanneilicet baptizandum ie ioanes a domio pclama tet.Propterea feribo ut fi ptetiti temporis error no poteft iam reuocari:uel
quod rom$:fiue quod in ortente:quod in italia:quod in creta:quod in cM°:q^n,bll- i0r,>.u^ hi coiquod in hifpania:quod in britaniaiquod etiam ex parte per galliasiquod m omnibus locis.ubi humili, tas perfeuerat quod in cxlis eft qUOd maius eft:ubi tedes eo^ legis efie difpofitasiut r^ren^ " hil tibi de mundi iftius conuerfatione pfumas.Refpice hierufalem matrem omm fauttoa: orna ) patnar chis ^phetis apoftolis & angelis dei.lpTius confuetudinem fequereupfius facramenta cuftgdi. Nihil tib1 fit cdmune cum exteris qui errorem fuu illicita pfumptione defendunt:& confuetudims dicut ene quoa non eft.Nam fi aliquis noftrum pteriti temporis cofuetudinem poflit agnofcere:pbarem t^|^Cq^ioqno1 ab initio femp;cum apoftoh pdicarent m ecclefiis fuiffe feruata:Et poftmodu odio finguio^ afiqua aliquata pfumpta.Sed nemo danandus eftmemo iudica'dus:imo oes in maTuetudie&cn	te^
<ftendi:ut dum nobifeu bonitatis xpi fundameta cognofcant;ad xdifidum dei fpotanca uoiutate coueniat: ut in culmine templi nobifeu permanere mereatur	,	a
De feptimo & peipuo gradu ecclefix»d ordo epalis feu eporum eit. iiis aut in his diinnSrnihnc	o	°	Y,,mus & perfeSus m
bonum:fi un‘us mulieris uir ideft fux:fi tantum fua carne contentus fit:aliem corporis illecebras non req. latifilios habens lubditos m caftitate:&: fobrietate.quia peccare in operibus non debet:qui in eletiione p> feduseft,Huiusfacerdotalisueftiseftperfedhdeiglona.Adhuncpertmetchrifma 9chriftus chnfhano. tum eftndeft fandus fandtorum & chriftus animarum:fecundum quod fcnptum eft . Nolite tangere chri> ftos meos Qc ,n prophetis meis nolite malignari. Huic fumma a eundis clericis atg ab omni populo defe. tenda teueicntia eft; quia non dicit figmentum ei qui fe fmxitiut quid me finxifti lic. Aut non habet
potcflatem figulus luti ex eadem maHa facere aliud quidem uas in bonorem:aliud in contumeliam»H non cogitare de craftino pro perfedtione mandatur.Hic de ueftimento & uidtu follicitus cfie prohibe * Hic per omnia fimilis deo cfl fi non recedat a chriftoifecundum quod feriptum eft: Tu es iacerdos in e num fecundum ordinem melchifedcch.Hic in carne ambulannon fecundum carnem militat ♦ Hic n0^111 ene niii cum iefu,Hic neminem damnat,Hic ipfi etiam iud^ fcias eum in paflione pacificum ut chrntun cue deoere,Hic ofculum ei data a quo traditur,Hic pra: cundhs patitur.Hic faluat uniuerfos ♦ De boc 011' cio amplius difputare nihil poffum.quoniam quod in clericis confecratum efie pdidicifli epm folum bao^ re manifeilum eft.in illis efle partes & mebra uirtutumiin epifeopo plenitudinem diuinitatis habitare co ' poraliter,At(^ ita efc ut in epifeopis dominum in pfbyteris apoftolosiqui & ipfi funt rccognofcas» >ed qui ^ feriptum elf.no uos me elegiftisifed ego elegi uos fumus {accrdos(Omnem enim fuam potelfatem deus ov fcipulis dedit & moyfem deum dici uoluir pharaonis at9 ipfe homo iefus chriftus maior in co quod in neapparuit)fuit&hocmyfteriumecdefiae;quodefdras Icriputiqui in quint^ gradibus collocatum *en u noftn capitis tenet,Nacp uifui cparuspfbyteria dantur fecudum quoa feriptum eft.Speculatorem te pOiUi domui ifrael.Leuitx odoratuiiquia ipii facerdotibus iun(51i ccliin£E;5^ fundamentum ueritatis funtlipb fcopi forma puris mentibus odor uitae in uita funu& per manus eorum odor facrificii afeendit in confpe^ du dei,Natinei auditui ut audiant uniuerfi diuinis uerbis ac pceptis facerdotum & officiis leuitaru»Sacri cantores fe^moni quod eft linguae.Oftiarii fiuc foffarii ficut feriptum eft,Ponc domine cuftodiam ori meo & oftium circuftanrix labiis meis.Ex uerbis enim noftris iuflificamur.In ore enim hominis uita & mors' ideo in fofTariis fpus ^)phetai% prophetis fubiedtus eft,-in oftiariis dodtoresiin ledtonbus propheta ,'in fub^ diaconis angeliun diaconibus archangelian pfbyteris apoftoliiin epifeopis dcus,Denic^ feriptum eft primo apoftolos:fccundo prophetasitertio dodtores»Et ideo de epifeopo ufq; ad diaconum fpus difpofitio eft. Dc fubdiaconibus ufep ad oftiarios animas in fofTariis ccrporis.Sicqj has omnes difputatides ecclefam chrifti quafi unum homine deo fermentem efte cognofce;fecudum quod Icriptum eft. Vos eftis templum dei: ^ fpus dei habitat in uobis.Siqs templum dei uiolauent difperdet illum deus.Templum enim dei fandtum e: quod eftis uos;Pr$dica autem uerbum dei cundtis ut feriptum eft.Exortare omnes diuitibus huius farculi peipe non fuperbe fapercmeq; fapere in icerto diuitia^tfed diuites efie in operibus bonis.Nemo adokfcen tiam tuam contenannon recedat liber legis de manu tuaifed meditaberis die ac nodte in co ante omnl^c ^ ram paupe^;:qa propter nos xps pauper factus c cum efiet diues.ut inopia illius ditaremur.Profefias €a qua: ucre uiduae funt r^qreiegentibus necefiaria fuminiftramec in quoq peregrinationis nome horreica . quoniam quadiu fumus in carneiperegrinamur a domio.Iuniorcs autem uiduas deuira.Gum enim luxuri ta: fuerint in xpo nubere uolunt.Vxori tuce ,ppter antiqua confuctudinem ac periculum facerdotii anima tuam in poteftatemitie forte in fimilitudinem.Adae in paradifo pofitus cofundaris:at<$ acceptam !£ gem fi peccaueris perdasiac nuditatis tu^ confcius confufionem mentis excipias:&: locum ccnfecratioms amittas. Amanda quidem uxor eft ficut ecclefiaiut templum dei.orandum cum cafiegendum: abftinendu: comunicadum in altano non in opereifpiritu no carne uiuendum.ueneran autem a te ,ppter coniundtionc legis debennodefiderari norer principium delinquendi.quia tibi ufum conmgn mterdidtum efTeperpedis cum te epifeopum effe cognofcis.Habere fe illa ex hoc chnftum gaudeat no maritum:effi- cum deo no habitare cum comuge,domum poffidere intra domefiicos parietes uernacuJam factitarem,Exultet in domi notgratias agat deo;» de corruptione liberata ubi quem debitrix fi t.g. ad hoc officium uolateg, cofentie^ te eledus es a domibo;» prius de omnibus cum tuis ut decuit tranfegiiti q epifcopatum rogatus acapcr«;
&feparatus a coniuge in ecdefia permaneres,Certus autem fum exemplo bonae uita: tus: omnes hccei.e
facturosiut in adolefcentia credentes deo dum contemnut tenena diuma percipiant;& emendati in omn ' bus domino cofecrentunut dodtores plebium fadti poft cmedato.m fui pdicent uniuerfis:6^ falus omni nucupitur Sxcuiaresautem uiros ad minifterium no aiiumas ecderiai.Sic enim legis manus temere netni' ni itnpofueris & iterum hi primu comprobentur;& fic mmiitrent fine crimine conftituti.Sunt enim muJ" qui fequentes „ DOpulorum:difciplinam ecciefi$ non obicruant.ac fine experimento bonae uitae *"g, no conuerros,ata, nr cofuetudinem rephendam peccantes nobilitatem potius q mores optimos benedic 6i ante regn, c$icftjs gubernacula tradunt;| de terrena couerfatione fecuri fint.quafi uero deo defician cerdotes.aut clericatus officium poffit implereiqm necdum caftus didicit efie abftinddo.Taceo de rdiquis uit$ documetis:q, iRnor3£ Iibros:$ confuetudinem nefcit;&prius dodor gentium dicitunuel	'	?
di feat aliqmd.irnpetitus alieno iudicio in pofte^e umensmon dei fed cuiufcucp facit in omnibus “	-
Dum emm mftruere fe obedientia debeticedit ad tempus;& inuitus difcpulinome accipit in mag'itto. m norq; fi tminimo.Concuiru-t ad «defiam popuhafacerdote nouo aliquid audituri:quod «ditet ^cuctos_
irafcimr.Quale tunc erit qua:fo ep^ope iudiciuro tuum;cu interrogatus nihil d.xerisiac mulieres iaico ^
ioentite agnitioni uita intrate ecclefiam recognouerisiSacramentoru uero hsc ratio elt.atq, nic nmm nafcentium.qm in carne defcendimusiuc qui uenientes in mundum uenudamur lub peccato.!	,_
ieruientes primitus nuncupemur,QUis enim a quo feparatur eius feruus adiicmir;&: eius operi mane p ^ Pteftat officium emus defiderium geftat in fenfu.Prxualete enim ignorantia regnat auantia qua rad	,
mum malo^ eft & inquifitio idoloM;& hoc eft malum quod difficile fuperatur.qw non aut habendi ^ tate aut paupertatis timore teneatur. Sed quia in exhortatione prophetis fermo pdicandus elt.necc
Jit in illis deus auidius loquatun& nominetur fecundum quod fcriptumeft.Dominus deus tuus unus eft, 261 Hi funt quos cathecuminos nominamus;# fubiacentes calhgationi;# Jibej^ ad chriftum habetes arbitriu.
<)uia principium fandlitatis eft dominu iefum chriftum dei filium confiteri fecundum quod fcriptum eft. corde creditur ad iufticiamrore aut confeffio fit ad falutem.Secundus confitentium Iocus:qui ad dei gratia feftinantes aliquid amplius q fuerint efte defidcrant.Qui ideo competentes dicuntur.i. pofeetes dei gfam deo iam Utiles per defiderium uoluntatu competentes cxlopt regna:ac uolentes iuri fuo per mifericordia pricipale hereditate deu uedicare;ab oibus abftinentes.-fperantes lauacrum chrifti;at(^ fincaeri &pfentis ui-tae pofitum fibi terminum recognofcunt;# ordinem futurae conuerfationis afpiciunc;ut q ante q accipiat feruiunt chrifto poft acceptam fidem dei dona no perdannaut tritam faciant gfam cui feruire uoluerunt. Tertius baptizato^ ordo eft;in quibus iam chriftus ea dicere apoftolo.Nefcitis quonia qui baptizari eftis in chrifto chriftum induiftis.# ideo cum cogitamus aliquid boni liberati a gentilitate cathecumini fumus cum uolumus quod fatftum eft competentes:cum operamur bona baptizamur & comorimur chrifto. Sed fi forte hoc impugnante diabolo quacucc peccati maculatione uiolamur poenitentia competinqua: in fimi litudinem diuini fontis ipfa peccata mortificenac nos faluet in corpore qua completa.Quartus reconcilia* tionis locus eft ut caput corporis noftri chriftu efic credamus quia ecclefiae fu$;uir caput mulieris.i.omm anima^z qux deum tota mente perquirunt.Sal autem propterea cathecuminis datur inmyfterio ut nosee fal terrae,i.fapientiam dei nofcamusJnuifibilia.n.eius ut ait apoftolus a creatura mudi per ea quae facta fuc intelledb confpiduntur.fempirerna quoq? eius uirrus &c diuiniras:ira ut fint inexcufabiles # ca;tera.Baptif mus uero aqua eftiqua: tempore paffionis dc latere chrifti exiuit;# nullum aliud elemetum eft quod 1 hoc mundo purificet umueria:quod oium poculum finquod uiuificet cudh.Et ideo fpiritus uira: 1 aqua eft. # congregatio aqua^z maria nomen accepir.Chrifto enim renafeitur qui baptizatur in fonte.Fons enim origo oium gfarum eft;in quo feptem gradus funt tres in defcenfu # tres in afccnfu. Septimus uero eft qui # quartus.i.fimiiis filio hominis extinguens fornacem ignis ardentis:ftabilimenmm pedu;fandamctu aquse: in quo plenitudo diuinitatis habitat corporalirer.Oleum uero # crifma efll- fandto^ filetii ipfius # pingue dinis natura demdftrat. Corpus domini panis uerus # caeleftis 3i cxlo eft.Sanguis eius hoc eft.qd feriptu c.
Ego fum uitis ueraiego aut farmenta;# qa multa mebra unu aure corpus totius mudi natura cotrita eft in uifibilibus fpeciebus in candore lucis cffe<ftum:atc£ per baptifmu aquze in uerirate cum femper fecundum fpem corporis # puritas 8C ueritas uoluntatis apparet pbata per ignemmt his omnibus impletis alimentis nihil defit uifibiliiatimihil defit myfterio dci;ac refurredio carnis apertiflime coprobetur. Cum hxc quae uifibilia funt fan&ificata per uerbum # of onem chrifti corpus effeda funtiquz omnia fi in ueritate com* plederis intelligens deum opus uitae agis # commoraris in chrifto.Tu es facerdos in aeternum fecundum ordiriem melchifedech.Te dccet hymnus deus 1 fyonmt reddas uota 1 hierufafem»Tibi couiuium chriftus eftigaudium chriftus eft;cogitatio chriftus cftrdefidcriu chriftus eftiledio chrl^us cft;qes chriftus eft :atcp imperans mundo pharaonis deus eftipoftq uniuerfa uicifti.Hxc eundis pl^ft>us tujs fi dignaris ut mone am ,put potes femper infinua memoriam mei habens in orationibus tuis fanetis ut liberer ab infidelibus q funt in iudaea ut remiffionem confequar peccatoRz.Certus fum enim ego quia fupra q dico faciestdebitere enim te mihi efle cognofcis:ut pro me deum rogare non definas;quoniam ficut mber^ «^gnatus es effiem difputationis impendi.Nec tibi legem qua fequidebeas pofui:fed qualisefleiam debeas ftilo fauentedeferi pfi. Vnum tamen illud prae exteris rogo ut quia multa fecundum confuetudmem tuam noua tibi uidenf efle confcripta;pfumptioni mex dare ueniam digneris.ncc putes nos peruerfitatem aut nouitatem aliqua: fed folam fi diri fas eft diuerfa^ nuincia^ confuetudine publicare:fed ficut rephendit nemmemnta & da* nandum nullum.pfertim cum omnes ecdefias deus fecerit;# in omnibus apoftoli pdicauermt ;nec deceat quenq ftudere diteordix ubi pro omnium pace fetuanda in difceptatione ecckfiaftic* ditaplmaz uincit ille qui uincitunac le mdum gramlabitur.Ego tamen in omnibus uobis cedo;q omne quodjacms laudo; # imolationem bonx rei iftud ueftris fenfibus derelinquo;ut unus alteBz exhorrans micem uos de confuetudine noftra doceat conteplatione;# mihi hoc folum peculiarius relaxetisrut pro me orare dignemini: q ad emendationem oium qux confcripta funt obedientiam gerensiita libenter habeo mihi aliquid imputare: ut mei primitus fciatis efle iudicii hoc tantum iufte ab oibus condenandumiquod aut cofuetudo ecclefia-lumtaut diuino^ libro^z fmpta non retinent.	u • 1 l	*
Tradatus beati auguftim de paftonbus;que npter materia fimilirud,nem huic libro fubiecimus: que «ia in qbufdam exemplaribus inter beati hieronymi epiftolas inuenimus.
Pes tota noftra quia in chrifto:# quia omnri^uera & falubris gloria noftra ipfe eftmon nunc didicit primu charitas ueftra.Eftis enim in eius grege:qui intendit & pafeit ifrael,>ed quoniam fut paftores qui pafto^ nomine gaudere uolunnpaflons autem orticiu implere nolunnquidad eos spheta dicat ficut ledtum audiuimus recenfeamus.Audite uos cum intentione: audiamus nos Cum tremore.Ec fadlum eft ad me uerbum domini dicensifili hominis prophetiza fup paftores ifrael. Hac lectionem cum legeretur audiuimus.Hinc cum a ueftra fandhtate aliquid loqui decreuerimus: adiuuabit ipie ut uera dicamus;fi non noftra dicamus.paftores erimusipafcentcs non oues fed nos.Si aut illius fum q dicimus per qhbct ipfe nos pafcet:hoc dicit dominus dcus.O paftores ifrael qui pafcunt fe folos. Nunquid oues pafcunt paftorcsftdeft non fe pafcunt paftores fed oues.Hxc prima caufa eft quare arguantur paftores Hu.quia feipfos pafcunt non oues.qui funt qui fcipfus pafcutfde quibus dicit apoftolus. Omnes enim qu^
fua funt quarruntjnon qux iefa chrifti.Non enim quos in loco illo de quo periculora ratio redditur domi nus fi non dignitatem fuam fi non meritum noftrum conftituit.habemus duo qdam plane ditringuenoa#
zt' —q? ppoilu lUmUSilllUU cp LiiLUUdi lumu^	iiua	t r	Cjif
us propter uos eft.In eo q? chriftiani fumus attendatur utilitas noftra.in eo q?ppofiti non nifi ueltra. > at multi chriftiai & no ppofiti:qui perueniunt ad deum faciliore fortafle itinere;& tanto expeditius amD _ lantes:quanto minorem farcinam portat.Nos autem excepto 9 chriftiai fumus:unde rationem reddimu
lumvitiu wi viiiam puiiditiNub auit-ni deo de uita noftra:fumus etiam ppofititunde ronem difficultatempponoiutcompatientes nobis oretis;
reddimus deo de difpenfatione noftra * ad hoc iltam
 	 __	-	1.	CL-	-	111
I tVViVJlliiuj V4VV# wt-uvina »	~	•—
dillicultatem pponoiut compatientes nobis oretis pro nobis. Venit enim dies:quo cundta adducuturin igdicium.Et ille dies fi feculo longe efbunicuiqj homini uitx fu$ ultimus prope eft.Tamen utrint^ later deus uoluit:&: quando ueniat finis faecuii:& quando fit in unoquo^ homine huius uitx finis .Vis non ^ mprp /4iPtvi	tp	nnratum.Cum	ergo	bDofiti	ad	hnr	finr.nt	eis	ouibus	p/
acus uoiuina quando ueniat imis laeculncx quanao nc m uuu^uv^ nvminc nuius uirx unis. v « mere diem occultumfQuando uenerit inueniat te paratum.Cum ergo ppofiti ad hoc finr.ut eis quibus g/ funt confulant.in eo 9 pfunt non utilitatem fuam attendant: fed eo^d qui miniftrant, Quod fiquis ita jv pofitus eft.ut in eo 9 ppofitus e gaudeat.&: honorem fuum qrat.&! commoda fua fola refpiciattfe pafcit n oues dei. Videte queadmodum uos fecuros fecerit deus.Qualefcutp funt qui nobis pfunt. qualefcuq? nos fumus nobis.Securitatem dedit qui pafcit ifrael.Na deus non deferit oues luas:& mali paftores poenas de' bitas luent;& oues ^miffa percipient. Videamus ergo quid alloquat palloribus feipfos pafcctibus no oues fermo domini nemini palpans .Lac confumitis;& lana uos tegitis;&: quod craflum eft interficins: & oues meas non pafcitis:quod infirmatum eft non confortaftis & quod $grotat non coroboraftis; & quod con' tribulatum eft non coIligaftis:& quod errabat non reuocaftis:&: quod periit non inquififtis: & quod forte fuit confeciftis;& difpcrfae funt oues mex eo 9 non fit paftor.dicuntur enim paftores pafcentes femeipfos non ouesiqui diligannqui negligant.Quid ergo diliguntftac cdfumitis:6^ lanis uos tegitis. Apoftolus dicit*
rinic nlanrar	frn/O-n	pine	non	n-ifrit rrrprrpn->»A/ Ae>	rrrpoic flOrt fumit. InUeUl
temporalem. itidc luduJ eligeret manibus habere fe dixit:# fic do»
coapoftolos fuos.
minum expoluillemt qui euangelium annunciant de euangelio uiuant.ct dicit ad anos coaponuiv, uos ufos fuifle hac poteftate non ufurpata fed dataiplus ille fecit ut necquod debebatur acciperet.lple e donauir # debitumifed alius non exigit indebitum.llle plus fecit.Fortafils enim ipfum fignificabanq cum adduceret ad ftabularium dixit.Siquis amplius erogaueris in redeundo reddam tibi.De his ergo q indigent latfte gregisiquod plura dicamus mifericordiores funtiuel potius ipfi mifericordix officium larP us ipendut.poftunt .n.# qd pofiut faciutdaudctur himec danetur illi.Na & ipfe apoftolus qui hoc non qr bat frudtuofas tame oues efie cupiebat no fteriles fine ladtis ubertate.Itacp cum eflet quodam tepore 1 gna indigentia uidus in confeffione ueritatis:miftum eft illi a fratribus unde neceffitati & indigentia: mi' niftraretur.Refpondit autem illis gratias agens # dixit.Bene feciftis comumcare necefiitatibus meis. Ego enim didiri in mnh.ic fnm triens effe.Scio # abundare:# penuriam pati. Omnia poftum m eo qui mc cromS	bene feci ubbus meis mittere.Sed ut oftenderec in eo quod illi bene fecere:
/i.md nzm ^^Iu.camcn uos Dene	feipfos	pafcuntnon ouesmon tam fu$gaudet fubuentum ne
IU q	Ae ‘T I jfti OuId ergo ibi qrebat^Non requiro inquit dLmtfed requiro fru>
flnmTin	foec	jnanes	remancatis.Qui	ergo	non	poiTunt	facere	quod paulus?
m“fg°rmqU,t r eXpleaHnrant de latie Quiumifuftentem M neccffitateminon hoc fibi qrant taq como™um^uum‘ufej^nec"ffitate^uae pecunia uideantur f ™«^eme^l''um;fed homibus illuminan dls Pbeant ucem uerbi ueritatis.Sunr enim tanq lucerna: ficut didum eft Sint lumbi ueftn pcmduS cern$ ardentes Et nemo accendit lucernam:# ponit eam fub modio:fed fuper candelabruiut luceat omni ^us qui in a ~ r.mt Sic luceat lumen ueftrum coram homimbusiut uideant bona opera ueftra:# glori» cent patrerru!?f>rnm nui in cselis eft.Si ergo tibi lucerna accederetur in domomone adneeres oleum ne ex' tingucretur^Porrnf. lucerna accepto oleo non luceretrno erat plane digna qua: in candelabro ponerctu^ fed qu$ contin francTeretur.Vnde enim uiuitur neceflitatis eft accipereicharitatis eft praebere: non tanq
uenalefit euantrelium nriftudfitpr^ciumeius:quod	annunciant	undeuiuant.Siemm
uendunt: magnam rem uili orsecio uendunt. Accipiant fuftentadonem neceflitatis a pcpulo:mercede difpcnfationis a domino non enim eft idoneus populus reddere mercedem illis qui fibi in charitate geliumferuiunt.nonexpedant illi mercedem mfiunde# iftifalutem.Quidergo iftiincrcp*” aUxre, de arguantur: qui cum lac fumerent: # lanis fe tegerennoues negligebant f Sua ergo tantum ^ ^re.
hanr nnn/1110? ipfii «-U—n.. r- ,	„	zlivininS	QUld	iit	l,ir	fimvrp	♦	/iiurl	fit	i^ni	_	O
—*M.ui.g,t;natus cw.iiivmurus clt.Si ergo cogita,	nunio eit; ^	,	.	. .	„au'
uelut angelum contegis quod infirmu eft:hmufmodi indumentum acceperat a bon/^Pn{r' O,ulos ue lus cum diceret ficut angelum dei fufcepiftis me:reftimonium uobis perhibeo:quia ii	honorem
ftros eruiffetis:# dediffetis mihi.Sed cum tantus honor exhibitus eflet:nunquid propter iplum 6bi exhibitu;ne forte cum argueret negaretur:# minus ipfe apoftolus iaudaretunpepercit er*ai
fi hzec fecifTetteflet inter illos g feipfos pafcunt no oues.diceret apud fHpfum.Quid ad me pcrtinetfQuifc^ quod uertic aganuidtus meus faluus erit:5<: lac & lana fatis eft mihi.cac quiftp quo poteft.Ergo integra tibi funt omnia fic eat quifcp quo poteft. Nolo te praepofituro facere:unum te conilituo de ipfa pl$be, Si patif unum mebrum compatiuntur omnia membra,Proide ipfe apoitolus cum eos commemorat quales fuerit erga illumine quafi oblitus eoi^ honorificentia uidereturt8<: teflimonium perhibet ficut angelum dei fufee perint eum:& quod fi fieri pofiet oculos fuos uellet euertere & illi dare.& tamc accedit ad ouem languida: adouem purridamifecare uulnusmon parcere putredini,ergo inimicus uobis fadtus fum uerum pdicans, Ecce 8t accepit de ladte ouium ficut pauloante memorauimus:& indumentum ex lanis ouium. Sed tamen oues non neglexit.Non enim fua qrebatifed qux iefu chrifli, Abfit ergo ut dicamus uobis.uiuite ut uultis; fecuri eftoteideus neminem perdititantumodo fidem chriflianam tenete,Non perdet ille quodredemitmo perdet pro quibus fanguinem fuum fudit;& fi fpedtaculis uolueritis obledtare animos ueftrosiiteiquid ma^ li eft'6t fefta illa qux celebratur per uniuerfas cmitates in Ixticia conuiuantium & publicis menfis/eipfos ut putant iocudantium re uera magis pereutiumiite celebrate.Magna etl dei mifericordiaiquae totu igna-fcaticoronate rofis uos ante q marcefcant in domo dei ueftriiquando uolueritis couiuammiiimplcmini cu bo 6C uino cum ue(lris,ad hoc enim data eft ifta creatura ut perfruamini.no en'm impiis 8C paganis eam de dit deus fed uobis,Non dedit hasc fi dixerimusiforte congregabimus turbas ampliores,&fi funt quidam □ nos fentiant hoc dicentes non redte fapere paucos oftendimusiquod fi fecerimus non uerba dei non uerba chrifti dicentes fed noftra:& fumus pallores nofmeripfos pafcentes non oues.Cum autem dixiuet qus* dili gant ifti paftoresidicet &qu$ negligat,Vitia enim ouium late patent.Crafllc oues perpaucae funt,i, foljdae in cibo ueritatis utentes pafcuis bene de munere deiifed mali illi pallores non parcunt talibus, Paijd eft illas g> languentes & infirmas 8t errantes & perditas non curant.fed illas fortes & pingues necant quatum i ipfis eft.IUse uiuent de mifericordia deiitamcn quantum ad paftores malos attinet occiduntimale uiuendo: ma^ lum exemplum pbendo. An fruftra didtum eft feruo dei eminenti in membris fummi palloris circa omnes teipfum bonoijd operum pbens exemplum;&: forma efto fidelis! Attedit enim ouis etiam fortis plaeruncg prxpofitum fuum male uiuentem.fi declinet oculos a regulis domini:&: intendat in hominemiincipit dice re in corde fuo: fi prxpofitus meus fic uiuit: ego quid fum qui non faciam quod ille facit! Si fortem ergo occidit ouemdam de exteris quid faciet^Qui illud quod non ipfe fortificaueratifed forte aut robuftum inx uenerat male uiuendo interficit dico charitati ueftrx 3C fi uiuunt cues;& fortes funt oues in uerbo domini & tenent iftud quod audierunt a domino fuo qux dicunt facite: qux autem faciunt facere nolite.tamc qui in confpedtu domini male uiuitiquantum in illo eft eum a quo attenditur occidit.Non fibi ergo blandiaf: qa ille no eft mortuusifed homicida eft. Quomodo cu lafciuus homo itedit muliere ad cocupifcedum ea: ccce illa calla eft;& moecchus eft ifte.Domini enim uera & aperta eft fentenna,C2S^quls uiderit mulierem ad concupifcendum eam iam moecchatus eft eam in corde fuo.Non peruenit ad ilhuscubiculum;& iteno/ re iam fuo cubili uolutatur,Sic omnis qui male uiuit in confpe&u eorum quibus ppofitus eftiquantum in ipfo eft occidit:& fortes oues,Qui ergo imitatur ppofitum malum moritunqui non imitatur uiuit: tamen quatum ad illos pertinet ambos occidit.Et quod ciafium eft interficitis:& oues meas non pafdtis.Iam aiv diftis qui diligantiaudite d negligantiquod ifirmu eft cofortaftis:& quod tabuit no corroboraftis: &C quod cotribulatum eft.i.confradum non colligaftis:& quod errabat non rcuocaftis:& quod periit non mquifv ftis:& quod forte fuit confeciftis.i.interfeciftisS: occidiftis.Infirmu quippe animum gerit ouis.quando ten rationes libi profuturas non credit.Paftor enim negligens quando fic credititalis mlirmus ^n ilti diat.Fv li accede ad feruitutem deiifta in iufticia dC timore:& ppara animam tuam ad tentationem.Qui autem ha: loquitur confortat infirmuiex infirmo facit firmumiut no eum crediderit,profpera huius iaeculi iperet. bi autem dodus fuerit fperare profpera fxculiiipfa profperitate corrumpitur.fuperuenientibus autem aduer^ fitatibus fauciatunaut fortaffis extinguitur.Non ergo eum xdificat fuper petram qui fic xdihcatued fuper arenam.Petra autem chnftus eft.Chriiti autem paftiones imitandx funtinon	^0n<luiren
dx.Confortatur infirmus cum ei dicitur.fpera quidem tentatioes huius fxcuhifed ab hommibus emet te dominusifi ab illo non recederet retro cor tuum.Nam ad c6forta'dum cor tuu uemtilK pati.uenit ille mo rimemt ille fputis illiniiuenit fpinis coronari.uenit obprobria audireiuenit polrremo ugno conhgi.Omma hxc ille pro te:tu nihil pro ,llo fed pro te.Quales autem funt qui timent eos tedere quibus loquututinon folum non pparant ad iminentes tentationesifed etiam oromittut fodicitatem huius ixculiiquam deus ipi fcculo no promifit.ille pdicit labores uf<$ in finem uenturosipfi fxculoi&cums ab iftis laboribus exceptu efTe chriftianum.quia qui chriftianus eft aliquid plus paflurus eft i fxculo.btemm ait apoftolus. Omnes q u°lunt in chrifto uiuereiperfecutionem pacienf.tu dicis fi uolueris in chriito pie umere: abundabunt tibi omnia bona:6d fi filios non habesifufeipies 8t nutries omnes,Nemo tibi monturihxc ineft xdifititio tua. Attende quid faciasiubi ponas,fuper arenam eftiquod conftituis.uenturus elt imber:influxurus eft tiuuius naturus eft uentus:& impingent in domu iftam;6d cadet:^ fiet vuii}3 ems ^Sna.lcua de arena;<% pone u* pra petramiin chrifto fit quem uis efle chriftianum.Attende a<* prones chnftiiattende ad illum line ullo peccato:qu$ non rapuit exoluentem.Attende fcripturadi dicentem,Flagellat autem omnem filium quem tecipit.Et pata te flagellari,*aut certe non queras recipi.Flagellat autem omnem Iquit filium quem recipit. Et tu forte exceptus a paflione flagello^iexceptus a numero filio^.ita ne inquies flagellat omnem filium: ut unicum:& u^cus £ de pa(riS fubftantia natus xqualis patri in forma dei uerbum per quem fada funt °mnia;non habebat ubi flagellaretur. Ad hoc came indutus eft;ut fine flagello no eftet.Q^i ergo^flagellat
unicum fine pcccatotnunquid relinquit adoptiuum cum peccatofln adoptionem uocatos nos efie apo lus dicit. Adoptionem filiorum accepimus:ut efiemus uni cohxredes:eflemus criam hereditas. Pot u me & dabo tibi gentes hereditatem tuam.Exemplum uobis propofuit 8C m paffionibus fuis: ied ne u ris rcntationibus deficiat infirmusmec falfa fpe decipiendus eft; nec errore frangendus: ied dic ei pnep animam tuam ad rentationem; fed forte incipit labi; contremifceremolle accedere, habes aliquid ndc deusiqui no uos finat tentari fupra q ferre poteftis.Illud autem promittere 6>i pdicare futuras pallio nes i ' firmil confirmare eft.Timcnti autem nimium & ex hoc deterrito cum polliceris mifericordiam quia tentationes deeruntifed quia non permittit tetari fupra quam poteftis ferre:fractum colligare elt .su enim qui cum audierint uenturas tribulationes armant fe magis:& quafi potum fuum ficut paruam putant fidelium medicinam.^ed quxret martyris gloria.Sunt alii q auditis futuris 3C neceflario uenieti tentationibusiqs ,pprie oportet uenire chn(tiao:qs nemo fentitmili g noluerit efle uerc xpianus.lmminj bus ergo fibi aligbus fragif di claudicatiaffcrt cofolatois alligametu:alliga_qd fradtu c.dic ne timeas.no ^ erit in tetationibus ille in que credidifli fidelis deus: qui no finat te tetari lupra g potes ferre. No hoc a audis. Apoftolus dicmqui etiam dicit An uultis experimentum eius accipere qui in me loquitur chriuUSr Hoc ergo cum audis ab ipfo chn(to:audis 3i ab illo paftore:qui pafcit ifrael.Illi enim didum e. Putabis eos in lachrymisiin menfura.Quod enim ait apoftolus non finit tentari uos fupra g poteftis ferre. Hoc ait pr° pheta in menfura tantumttu noli dimittere corrigentem:adhortantem:trementum:&: confolantem: & & nantem.Quod infirmu eft inquit non confortaftisipaftoricus maledicit:paftoribus falfis paftoribus fua q' rentibus non qua: iefu chrifti:ex commodo ladis dC lanx gaudentibusioues omnino non curatibus. Et qd male habuit non corroboraftis inter infirmu ideft non firmum. Nam dicutur ifirmi etiam xgrotantesifcd inter infirmum 8C xgrotumiideft male habentem hoc mihi uidetur interefie.Etenim ifta fratres qux dift* guere utcuq? conamur forte & nos poflumus maiore diligentia melius diftingucre:5d alius peritior uel lny mine corporis plenior,interim ne fraudemini quantum ad uerba attinet feripturx quod fentio loquor.In' firmo ne aeddat tentatio 5C cum frangat timendum eft.Languens autem iam cupiditate aliqua xgrotat:cu piditatealiqua impeditur ab intranda uia dei;a fubeundo iugo chnfti. Attendite illos homines uolentes be ne uiuereiiam ftatuentes bene uiuere:& minus idoneos mala pati ficut parati funt bona facere. PefPner tem ad chriftianam firmitatem non folum operari qux bona funt:fed & tolerare qux mala funt»	-
uidetur feruere in operibus bonisifed imminentes paftiones tolerare nollejaut non pofihinfirmi ^unt’^r: uero aliqua cupiditate mala amatores mundi ab ipfis bonis operibus reuocaturdanguidi & xgroti lace ^ quippe qui in ipfo languore tang fine ullis uiribus nihil boni poflunt operari,Talis in anima paralytic ^ le fuit quem cum domino inferre non poflentiqui eum portabant tedum apcruerut;& depoiuerunt ^ tang fi i anima hoc uelis facere ut tedum aperias:& deponas ad dominum aiam paralyticam:difioluta mbus membris:^ uacantem ab omni opere bono:grauatam utiq; peccatis fuis:&: languentem morbo cup ditatis fux.Si ergo difibliira funt membra omnia:& eft paralyfis interior ut pememas ad medicum (forte enim latet med.cusihoc eft ifte ucrus intelkdus in fcriptut.s occulcusjefl: aptnre tedum & deponere para-Ipticum.quod qui non fidunt & facere negliguntiaud.ftis quae audiant quod male habuit non corrobora-nuod rnnrr,h,,lnr,,m Jl> non colligaftis.-iam hinc dmmus.Fradtus enim erat terrore tetanonum.Ac cidit allmd 3ennndfnflnm eft colligetur confolatione illa fidelis deus qui non uos finat tentari fupra fpottS	exitum	ut poffitis fuftinere.Et quod errabat no reuocafto.
Ecce unde inter hxreticos periclytamur;&: quod errabat non reuocaftis.K quod periit non mqmfiftis.Hi inter manus latronum & dentes luporum furentium utrmp uerfimur:& pro his periculis noftris utore * otamusiSi contumaces funt oues quia quaeruntur errantes alienas fefe a nobis dicut errore fuo & perdio yvu . ,________________. ,___,0^1 r^nfa fit Ut auxrercmt np	nnarp	nUXtamU
minus	uonatiomnia	Dera2rabo:reuocduu	viiamCm;requiram	pereuntem.timcu	^
quod forte eft occidam.Vide enim quod fequitur & quod forte fuit confeciftis.Si ne§Jex^0 plus damna pereuntem:& eum qui fortis eft:deie£auir errare atep perire. Cupio lucra exteriora:fedtl^ *ndo aji> interiora.Si indifferentem habuero errorem tuum:attendit qui fortis eft:putat ire in haere1 «m ^ quid commode fxculo reluxerit unde immitetur ftatim mihi dicit fortis ille periturus cu F- deUs: requiro;^ hac deus eft.Quid intereft^Homines irfter fe litigantes hoc fecerunt:ubicu^ ^	atten;
h forte illi dixerit aliquis donatifta.non tibi do filiam meam nifi fueris de parte mea.me 1 P	jlloru
dat & d/catifi nihil mali effet efle de parte eorum non contra illos dicerent tanta Paltor“ „ m oarte d* tatagerenr.Si ergo ceflemus 8i taceamus cotraria locuturus eft.Vtiq? fi malum
contra:redarguerent eos;fatagerent lucrari illos.fi errant reuocarent uius.i
natidoquerentur
go cum iam dixi flet fuperius quod craflum cft interfcciflis.Ipfa efl enim repetita fententia nifi ex his quae fupra dixit nata eft quod errabat non reuocaftis;^ quod periit non requififtis:& hoc faciendo quod forte efl: interfeciflis.Proinde audi quid fequitur de ifla negligentia malo^ immo falforum paftorum ♦ Et cum difperfae funt oues meae eo q> non fit paftor 81 fadtae funt in comeflura omnibus befliis agri: furantur lupi iniidiantesirapiunt leones frementesxum oues non hxrent paflori.Nam praefens eft paftonfed male agen> tibus non eft paftor,6d inhaerent paftoribus non paftoribusifeipfos non oues pafcentibus: 8C lethalis error confcquimr.eunt in beftias depdantes fe;6<: de eorum morte fatiari cupientes. Tales enim fum omnes qui gaudent de erroribus alienisibeftiae funt paftse morfibus difperfa^;& difperfae funt;&: errauerut oues mes in omnem montem 81 in omnem collem altum:uia montibus & collibus tumor terrenus & fuperbia frecu Ii extulit.Superbia donati fecit fibi partem fubfequentem cum parmenianus illius confirmauit errorem.Ik le mons eftalle collis eft.Sic omnis cuiuilibet audtor erroris terrena elatione intumefeens permittit ouibus requiem bona pafcua:& aliquando inueniunt ibi oues pafcua de pluuia diei non de duritia montis. Habet enim 8C ipfi feriprurasihabent facramentainon funt ifta montiumtfed cum inueniuntur in montibus male remanent in montibus,Errando enim in montibus 8i in collibus deferere gregem deferunt uniratemidefe rit unitas cohortes contra leones & lupos.lnde ergo reuocet deus ipfeireuocet modoiaudietis ipfum reuo* cantem.Errauemnt inquit oues meae in omnem montem 8d in omnem collem altunr.hoc eft in omne tu# morem terrx.Sunt enim & montes boni.Leuaui oculos meos in mdtes:unde ucniet auxilium mihi, Et ui# de quia non tibi a montibus fpes eft. Auxilium inquit meum a dominotqui fecit cxlum 8L terram. Noli pu tare iniuriam facere te montibus fandtisrquando dixeris auxilium meum non in montibus fed a domino: qui fecit carium 8C terram Jpfi montes haec tibi clamant. Audio in uobis facramentum fieritut unufquifq? ueftrum dicit Ego fum pauluego Apollo:cgo fephe.Ego autem Chrifti.Leua oculos in iftum montem re# maneas. Audi enim quid fequatur.Nunquid paulus crucifixus eft pro nobis:' Ergo poftea q leuaueris ocu^ los in montes: unde uenit auxilium tibi .i, in audtorem feripturarum diurnarum. Attende omnibus me# dulhs fuis omnibus ofiibus clamantem domine quis limitis tibi.ut fecurus fine ulla iniuria motium dicas, auxilium meum a domino qui fecit carium 8t terram.non folum tunc tibi non fucceflere montes fed tunc amabuntitunc magis fauebunttfi in ipfis fpem tuam pofucris contriftabuntur. Angelus multa diuina & mi ra oftendens homini ab homine adorabatur tanq leuantem oculos in montem. Ait ille fe reuocans ad do# minum.Noli inquit facereiillum adora.Nam ego conferuus tuus fum 8C fratrem tuorum in omnem mon# tem 8L in omnem colIem;& in omnem faciem xenx lucenttipfa amant:ipfa diliguntmolunt mqriiut abfco# datur uira ipforum in chrifto fuper omnem faciem terrae diledhonem terrenorum.Et quia errates oues fut
locis fut diuerfeifed una mater fupbia oes genuit ficut una mater nfa catholica oes chriftiaos fideles toto orbe diffufos,No ergo mi^ fi fupbia parit diflenfionetcharitas unione:tame ipa catholica mater ipe paftor in ea ubiq; quaerit errantesteonfortat infirmos:curatlanguidos:alligat confractos;alios ab iftis:alios ab illis non fe inuicem fcientibus,Sed tamen illa omnes nouinquia cum omnibus Ium elt. Verbi gratia blt in afri# ca pars donatueunomiam non funt in africa:fed cum parte donati.Eft hic catholica: funtinorientecuno# mianUbi autem no eft pars donati:fed ibi eft catholica.lila fic eft tanq uitis crefcendo ubi^ dite tanq farmenta inutilia agricola falce peifa merito fteriliratis fu$,ut uitis putarerur.non amputaretur. Sar# menta ergo illa ubi prxeifa funt ibi remanferunt. Vitis autem crefcens in omnia 8C larmeta lua noum quae in illa manferunt:& iuxta fe qU2e & ^ pr$cifa funt.inde tamen reuocat erratestqma & de ramis iractis di# cit apoftolus.Potens eft enim deus iterum inferere illos:fiue dicas oues errantes a gregediue dicas ngna prx cifa de uite.nec ad reuocandas oues nec rurfus inferenda ligna minus idoneus eft deus.quia ille lummus pa ftonille uerus agricola;^ in omnem faciem terne difperfe funr.fc non fuit qui paftoribus non fuit homo qui requireret.Propterea paftores audite uerbum domini.Viuo^o dicit domi# nus deus.Videte unde capit tanq iuratio eft dei teftificatio uir^. Viuo ego dicit dommus.mortui funt pa ftoresifed fecura: funt oues.Viuit dominus. Viuo teo dicit domrns deus.Quia autem paftores mortui fut; quaerentes non qux iefu chrifti,Erunt ergo St inuenientur paftores:non qusfua funt quaerentes fediefu chnfti.Erunt plane & inuenientur planeinec deerunt nec defuerunt. Videamus ergo quid dicat dominus qui fe dicit uiuere.Vtrum dicat ablaturum fe oues a paftoribus malis pafcentibus ieiplos non oues:&: datu# tum fe eas paftoribus bonis pafcentibus oues non fe Viuo ego dicit dominus deusmiii pro eo q? fate funt °ues mex in commeftura omnibus beftiis campi eoeb non eflet paftor.Rurius paltorem dicit 8t pauloante & nunc non ait ex eo q> non fint paftores.Ouibus enim talibus male errantibus male pereuntibus non elt paftor;&: fi prsfens eft paftor;& fi prxfens fit paftorauia & cum prxfens fit lux & non quxfierunt paftores oues meas:& pauerunt paftores feipfos.Oues autem meas non paueruni.Propter iftud paftores audite uer# bum domini.Hsec dicit dominus deus.Ecce ego fuper paftores: & inquiram oues meas de manibus eoru. Inquiret mortem eorum.Dicit enim alio modo per eundem prophetam.rili hominis fpeculatorem dedi te domui ifraeI au jlcns ex ore meo fermones:& pr$monftrabis eis ex me in eo cum dixero peccatori morte tnorieris:6<: non fueriC locutusmt caueat impius a uia fua.Ilie facinorofus mfuo facinore morietur.Sangui# nem autem eius de manu tua requiram.Tu autem fi pnunciaueris facmorofo uiam eius:ut auertatur ab ea , ?0Il^erit auerfus a uia fuaalle in facinore fuo morietur:tu animam tuam liberabis.Quid eft fratres ui# 15 9 tacete periculofum.Moritur ille 8C redte moritur impietate fua;& peccato fuo naoritULNeghge#
tia enim eius occidit eum.Nam pafiorem inueniet uiuctemtqdia ait. Viuo ego dicit dominus deus. Sed cu fuerit negligens non admonente illo qui ad hoc eft ppofitus:&: fpeculator ut admoneat:# ille mite moriv»
# ifte iultc damnatur,Si autem dixeris iquit impio morte morieris:cui ego fuero gladium cominatus lx
le neglexerit uitare imi nentem gladium;# uenerit gladius:# iterfecerit eumiille in peccato fuo mone • Tu autem aiam tuam Iiberafti,propter hoc ad nos quidem pertinet non tacere, Ad uosautem # ii non ceamus de feripturis fandis uerba paftoris audire.Videamus ergo quia fic ppofueram utrum auferat o a palloribus malis.Hoc enim dicit ego fuper pallores:# inquiram oues meas de manibus eorum.Et auer ab eis ut non pafcant oues ipfiusiquas dicunt facite,Quse faciunt facere nolite:tanq diceret mea dicut: m faciunt.Si diceret facite fecuri quod faciuntupfos damnabo male uiuentes:Vobis autem parcam qui ^ cfris ppofitos ueftros.Si hoc diceret dederat malis palloribus pafcentibus non oues fed fe.Sed quoniam ret non folum caecum ducentem led caecum fequentem(neq; enim ait.cadit in foueam ducens: # no ca fequens:fed caecus caecum ducens ambo in foueam cadunt)admonuit oues # ait.Qu$ faciunt facer*:n0 -te.Cum emm non faciatis quae faciunt mali pallores non uos ipu palcunt. Cum autem facitis ego uos oafco.mea dicunt enim # non faciunt,Securi inquiunt fequimur epifeopos noftros. Dicut hoc iae pe hxrericiquando ueritate manifeltiffima conumcuntur.Nonne oues fumus.Illi de nobis reddut ronem» reddunt plane mala de morte noltra.De morte eius maligne reddit malus pallor malam ronem. Nunqmo ideo uiuit ouis:quia defignatur pellis ipfiusrincrepatur pallor:quia neglexit ouem errantem. & propterea i fauces lupi irruit ut deuoraretur.Quid illi pidell.quia affert pellem fignatamf Paterfamilias uitam eius im quirit.Sed ecce malus pallor attulit pellem:reddat de pelle ronem.uero mentiturus ell. Videbat defuper 5 pollea iudicat cui uerba ille facta numerat cogitationes ifpicit:reddat pador malus ronem pellis otiis mor' tuae:clamaui ei uerba tua # fequi noluindedi operam ut a grege non aberraret # non obtemperauit.planc fi hoc dicat # uej*: dicat(nouit autem ille utrum uerum dicat)reddat bonam ronem de oue mala,Si autem infpicit deus quia neglexit errantem quia non quariiuit pereuntem.Quid prodefl inuenit pellem quam referretllplam reuocaret ne pellem mortu$ demodraret.Si ergo non bonam ronem reddit quia non qua^ fiuit errantem :qualem fecit qui fecit errantemvHoc ell quod dico.Si in catholica condi tutus epifeopus n ^ bonam ronem reddit de oue:fi non qfierit errantem de grege dei:qualem ronem redditurus ed qui non folum non rcuocabit ab erroreifed etiam compulit in errorem^Sed uideamus ut dixi quomoa0^ uocet deus oues a padoribus malisiiam comemoraui:qu$ dicut facite;qu$autem faciunt faccrc nohrf’^ non ipfi uos pafcunt fed deusiquia uelint nolint padores ut perueniat ad lac # lanaiuerba dei dicturi ^ Cjui pdicas non furandum furaris. Apodolus ad eos qui bona dicut: # mala faciunt.Tu audi pdicatc fureris:quia fieri non poted de fpinis legere uuam.Et rurfus dixidi mihi ^ quibufdam qux dicunt lac » quse autem faciunt facere noiite:quomodo uis de fpinis me colligere uuam uerbi^Cui refpondebitur.IN ed illa una fpinai&ifed aliouando increfcens farmentum implicat fe in fepe:# pendet uua inter denfa fpina^ rum;fed non furgit de radice fpinarum.Tu fi efurieris # aliud non habes unde fumasicaute manum mitte ne lacereris a fpinis.,'.ne Ma imiteris matorum: K lege uuam inter Ipinas pendentem:red de mte nafcen, tem, Attende ueniet botri a imentuifpinis femarur ignis rormenrorum.Extraham inqmt oues meas de ma mKnc pnmm. o,	A^rin	cibum.Hoc # in pfalmis dicitur None cognofcent omnes qm ope
ranmr rn f	"VjnoDutom mmm ut cbum panisfEt non erunt as adhuc in cibum: quo-
n -	, S • ta^cm‘dul deuora p P 3^1,- a malis padoribus oues monedo ut dixi;ne quod faciut
mali mdn pC1f m fr^n^rh^tes oues.Et quid ait cui dat quod illis abdulit forte bonis padoribus Non hoc fequemr.Et quid dicemus fratrcs.none funt paftores bomfNoneal,0 ]oco feriptura^ d-a™r. « conftituam eis paitores fecudum cor meum & pafcens eas de difcplina.Quomodo ergo oues quas mah paftonbus tollitmon dat bonisifed tanq omnino nufquam remanferint bom.dirit ego pafcamfPetro dixe rat*Pafce nnpc meas Ouid ergo faciemus cu petro comendant ouc. Non ibi dixit dominus Ego pafca ou meas non tu fed amas me.pafceoues meas.an forte quia modo non inuemtur petrus.lam emmafl Ptus in reauif m aoodolorum # martymm.non ed cui dicat fecurus dominus ouium pafce oues mc & duodamodo nnnfi neceffitatc defeendit ad officium pafcendi oues fuasmon habens quibus comme nec tamen defe^ns Hoc enim uidetur fequi,Hoc enim dicit dominus deus Ecce ego ipfe:cui dicebam' Qui pafeit ifrael intende.Deducitis tanq ouem lofeph populum in xgypto coditutum.lam diffufus tibus ifraeliipre eft iofcphiN0ftiS enim quia migrauit lofeph in xgyptum uendentibus fratrlbu^ chrlftus Vendiderunt chnftUmPiuda!i n0n fine caufa:# mter apoftolos ipfe iudas uenditor in gentibusnbi hon0ratus effiibicreuit populus eiusinon eum deferit paftor eius.Excita inqmrP ^ tuam # ueniiut faluos facias nos.Plane facit # faciet. Ait enim,Ecce ego ipfe inquiram oues m bo eas ficut uifitat pa(t0t gregem fuum.Non curauerunt mali palloresmon enim fuo fangu	n. luul3
Sicut uifitat inquit patl0r gregem fuum in die.In qualem diem cum fuerit nimbus # nU	nebula cd'
# nebula.Pluuia # nebula error farcuh huius caligo magna furgens de cupiditate homin ♦ eas,Dencrrat terens terram:# difficile eft ut non errent oues # illa nebula:fed pallor non deferit eas.iqu	u0d
nebulam oculis acutiffimis;non impeditur caligine nubiumiuidct undiq;:errantem reuo	dif 7faruS
«at m euangelio qu^ funt oues me^ audiunt uocem meam;# fequuntur me m medio «	f	^
hc inquiram oues meas;# educam eas ab omni loco quo difperfae funt.Illic in die nub s	4	^
difficile e(t eas inueniri.tunc ego inueniam.Crafla nebula effipinguis nimbus ed. °cu IS m	^ eaS
Et educam eas de gentibus;# colligam eas de regionibus;# inducam eas in terram earum. c p
fupcr montes earum.Conftimit montes ifrael auctores fcriptura^ diuinarum.ibi pafcite ut fecure pafcatis 264 quicquid inde audieritis.Hoc uobis bene fapiatiquicquid extra eft refpuite ne erretis in nebula, Audite uo-cem paftorisicolligite uos admonentes feripturaz fandtae.Ibi funt dclitix cordis ueOriabi nihil uenenofum nihil alienumiuberrima pafcua eft.Vos tantum fane ueniteifane pafcimini;immo tibi ifrael,•&: in riuis SC in omni habitatione terrx.a montibus enim quos ofrendimus manauerunt riuipdicationis euangejic^;cum in omnem terram exiuit fonuseorum;& fada eft omnis habitatio terrae ad pafcendas oues la^ta atq5 fcecu/ da in pafcuis bonis.Pafcam eas;& in montibus ifrael erunt ftabula.Erunt illiqhoc eft ubi requiefeant: ubi difcanttVe^d eftimanifeftum eftmon fallimur.ln gloria dei requiefeent tanq in ftabuhs dormiennhoc e requiefeent in delitiis bonis:& in pafcua pingui pafcentur fuper montes ifrael,lam dixi montes ifrael mon* tes bonos quo leuamus oculos;ut inde nobis ueniat auxilium noftrum a domino:qui fecit cadum & terra.
Ideo ne uel in montibus bonis cflet fpes noftra cum dixiflet.Pafcam oues meas fuper montes ifrael.Rurfus ne tu fpem poneres in montibus fubiedt ftatim ego pafcam oues meas. Leua oculos tuos in montesmnde ueniet auxilium tibi.Sed attende dicentem ego pafcam. Auxilium enim tuum a deotqui fecit cxlum & ter ram.Ego requiefeere faciam eas dicit dominus deus.Sed ur requiefeere facianprimo curauinpofterius dicit Hic eft dominus deus.Primo quod perit requiram quod errauit reuocabo;5^ quod imminutum eft colliga bo:& quod exanime eft confortabo:& quod pingue eft cuftodiam.Quod non faciebat mali paftores feipos pafcentes non oues.Non ait dominus conftituam alios bonos paftores qui faciant hocfed ego inquit patea oues meas.Nulli comittamifecuri uos fratres.fecurx uos oues.Nobis uidetur timendum quas idem paftor bonus claudit.Sic 8d pafcam eam cum iudicio.Vide quia folus pafeit cum iudicio. Quis eni homo iudicat de homine^Temerariis iudiciis plena funt omnia.de quo defperauerimus fubito couertitur:& fit optimus, de quo multum pfumpferimusifubito deficin& fit pellimus.Nec timor nofter certus eft: nec amor nofter certus eft.Quid fit hodie quif<$ homo uix nouit ipfe homo.Tame utcun^ ipfe quid hodie.Quid aut oues nec aut ipfe pafcir.Ergo cum iudicio difpertiensipropria propriis:h$c iftisnlla illis debita eis quibus debe/ tur.Hoc autem illud nouit enim quid agancum iudicio pafeinquos iudicatus redemir. Pafeit ergo ipfe cu iudicio.in opheta enim hieremia ait.Clamauit quidam perdix congregauit qua: non peperit: faciens diui/ lias fuas non cum iudicio:pafcit ifte paftor cum ludicio.Quare ille fine iudiciofQuia congregauit qux no Denerit Quare ifte cu iudiciofQuia fouet quod peperit.De paftore tame bono loquitur.Paftores boni aut non funtaut latent.Si enim non funt quid agimusfSi latent quid de eis taceturfPerdix quidem illa a qbuf-dam maioribus & ante nos feripturas tranantibus diabolus intelledtus eft cogregans quaz non peperir.No enim ille creator fed deceptor elbfaciens diuitias fuas non cum iudicio.Non enim ad eum pertinet qui ifto qui illo modo erret,omnes errates uult quibuflibet erroribus.Qua diuerfx funt hasrefesiq diuerfi errores.
Ille in omnibus uult errare homines,Non dicit diabolus donatiftae fintino fint arriani.Siue illic fit fiue iftic ad eum pertinet congregantem fine iudicio.ldola inquit adoret meus eft: iuda^ojjd fuperftitione remaneat meus eft:deferta unitate in illam uel in illam haerefim pergat meus eft.Congregat ergo fine iudicio faciens diuitias fuas.Sedquid faciens fequatur in dimidio dierum cius derelinquent eum:& in nouifiimis fuis erit infipiens.Venit ille congregans oues fuas in dimidio dierum eius prius q fperabat ante q putabat: derelin/ quet eum:&: erit infipiens in nouiffimis eius.Quare in primis fuis fapiens erat.ut in nouifiimis fuis fit mfi/ piensaudite fratrcs.Dicitut aliquando in feripturis Capientia pro llulntia abufionc uer i non Proprietate. Vndeenim dicitur.Vbi fapiens.ubi fcriba.ubi conquifitor huius fecul^None ftultitiam leat deus fapien» liam huius mundi^Et ifte perdix.i.draco.i.tanq femper fapiens erat non adam per euam d P t. Vtrum dicere putas eft bonum confilium dare exiftimatus eft contra deum creditus eft.Quod non di fapiem tia abufiue uerbi di in malo confuetudinem quidem feripturarum ueftrarum.Nam queadmodum requu^ tur audores mundi quid ad nos habens in eodem libro.Erat ibi ferpens fapientior omnibus omiis.nte ia, pientior omnibus beftiisaftutus & acutus ad decipiendum agnofeitunnon poftea ei creditur^ mcitur ei renunciamus tibi.fufficiat q, incautos primo decepifti.Ergo ita erit in nouifiimis fuis in^P^.qui congre gauit qu* non peperit^ fecit diuitias fuas non cum iudicio.Pafcit contra	^	1U^
cio:5d exiftat aliquis h$reticus:&: fi non frater diaboli certe adiutor & filius:# ipfum d.xenm perdicem co tentiofum animal hoc eft anima ut aucupes norunt etiam contendendi ftudio capitur.Contendunt ifti co/ tra uetitatem & contendere ex quo fe diu,fere.mod0 d?c”nt contendere nolumusiquiamm capt, funt nolo contendere.O capte aliquando tu eras qui primis temporibus feditionis ^ "^^^ar§u[basiinn°cfn> les danabas:iudicio imperatoris iudicio epifeoporum non confcntiebasmdus.toties appellabas apud ipm in patrem ftudiofifiimx litigabas:congregabas qu$ non peperifti* Vbi eft nunc ceruix tua.ubi lingua tua. nbiiiiius tuus^Certe in nouifiimis tuis fadus es infipiensipauifti fine iudicio. Non enim uerum uisuelde errore tuo uel de ueritate mdicare.Pafcit cotra chriftus cum iudicioidifcermt oues fuas ab ouibus no iuis,
QBae funt oues meae inquit audiunt uocem meam;& fequuntur me.Hac muemo omnes paftores onos 1 “no paftote.No enim uere paftores boni defuntifed in uno funt.MuIti funtiqui diuifi funt.Hic unus pra:. dicatotiqUia unitas cornmcdatur.Ncqj enim uere modo ideo tacentur partoresiSi dicitur paftonqma non muenit dominus cuicommendet oues fuas. Tunc autem ideocommendauit.quiapetrummuemt . immo uero & ln ipf0 Q unjt3tem comendauit.Multi erat apoltoln&um dicitur.pafce oues m •	'
fint modo boni paftoresiabfit a nobis ut deQntiabfit a mifericordia ipfius ut non eos gignat atq, coftimat,
Vnqs fi funt bon e oues funt 8£ boni paftores.Nam de bonis ouibus fiut b°n'>ftores:fed omnes bom pa-ftores m uno funt. Vnum illi pafcunnchrrftus pafeit,Non eoim uocem fuam dicut amio fponfUed gaudio
gaudent propter uocem fponfmdeo ergo ipfe pafcet cum ipfi pafcet^ dicit Ego pafco quia m illis uox-p ^ usnn illis charitas ipfms.Nam 8i ipfum petru cui comendauit oues fuas quafi alter alteri unum ieajm re uolebdt:& fic ei oues comendaretmt eiTet ille caput.ille figuram corporis portaretu',eccleii$.ix ranq y fus &C fponfa eifent duo in carne una,Proinde ut oues comendaret quid illi prius dicit ne i,li tanq dite i mendaret^Petre amas mec' Et refpondit Amo, Et ite^d Amas me^ Et refpondit Amo.Ec tertio Amas , -Et refpondit Amo.Confirmat charitatem ut confolidet unitatem.lpfe ergo pafeit unius in his & hi i ^ ^ 6C tacetur de paftoribusifed no tacetur de illis ouibus.Gloriantur paftorcs.fed qui glonant in dominob rientur,Hoc eft xpo pafcere,& cum chrifto pafcereipter chriftum non pafcere. Necp uota impia Pair°r. tanq irta futura mala tempora pphetapdiceret dixit ego pafcomon habeo cui comendem.enam cun^ petrus erat.Et cum adhuc ipfi apodoli erant in hac carne &C in hac mtaituc ait ille unus in quo ucro o unum,Habeo alias oues qux non funt de hoc ouili.Oportet me & has adducefrut unus fit grex c un paftor.Sim ergo omnes in paftore uno.S: audiant uocem paftons unam.qua audiant oues & fcquan. P ftorem fuummon illum aut ilJuratfed unum.& omnes in illo unam uocem dicant diuerfas uoces non n bent.Obfecro uos fratres:ut id,pfum dicatis omnes^ non f.nt in uobi^fcilmata.Hac uocem hquatam ah omni fcifmate.putgatam ab omni haeref, audiant oue«8? fequantur pallorem fuu drcentc.Qua: funt nues mese mea uocem audiant:^ fequatur me,Nam uis noffe hxretice q no habes uocem paftons.^ periculo^ te fequatur ouis tedum indumento ouiu;& intus lupu rapacem audiant uocem tuam, Videamus an chri' fti fiecclefiam quxrit infirmus ouis a grege aberrans,nefeiens ubi fit grexiquserit quo fe aggreget. quo in' tret sedemmocem audiamus an chrifti fit. Audiamus utru agni fit an perdicis.Ouis dei gregem fuum qu^z rit,Puta ouem de oriente uemiTe in africam.quxrit gregem fuum.incurrit in te,in bafihcara tua itrare uuit comoueris ignota facie uel tu uel minifter tuus (tans uel fedens ad oftium interrogat ouem qu^retem gre' gem fuuumo gregem dei cum grege fuo intrare uuluibi eum effe putat.quxris paganus fit.an chriinanus» Refpondit.Chriftianus.Ouis eit enim dei.Quxris ne forte cathccuminus fit 81 irruat in facrametisf Re P^ dit.Fidelis,Qu$ris cuius cdmuniois fit,refpondit Catholicus chriftianus. Si fidelem catholicum repre a tenesiita uero piicere ,pba, A te reprobatus:chnfto^)batur.Vtinam & illiqui funt apud te co§n°^n* ]‘os in dimidio diepi derelinquent te.Quidam fratres noftri hefierno die ierut ad bafilicam eo^iSt^ii a ^	,
fratres tamc ad fratres. Attendite fratres mei quid interfit inter fiduciam ucritatis di timore ^ do aliquos eo^ i hoc populo agnofcitis,quomodo gaudetis, quia i uobis ille ed.qui quxnt ^u0. PLr3C,er. fuggcrctur aliquando nobis,ur uos audiat 8i difcedat.audiet & irridebit.audiat 8i irrideat.Aliqua ^ r3tjas aliquando cognofcet,aliquando relinquitur populo fuo.remancnt in cordc fuo.renuciat errori iuo,	^
agit deo fuo.llli aut quidiQB1 eftis.Chriftiani fumus,noifed exploratores 8t illi catholici fumus, com
imunare
iniuriare
cerunt uideo:quos tenuerunt chriRi dicant. Dicant ergo uocem fuam. uideamus an ennm nt uox. an pa r ,.	9	rcnueiunr	ci	bonum	fit uox ifta.fiue per malum hominem: utrum fit uoX
ftom fic uox,quam fequantur	d.ces • Partis donari eftis. Ecclelia. Ego uocem pa-
RBanc 1 u LmUL mopheta. lege mihi de pfalmo. recita mihi de efaia, de lege. de euange' mi.uiro. Lege mihi hoc de p P ecclepiam toto orbc difrufam:5<: dominu dicentem. Qux funt
10 recitairecita de apouolo.Inde g me,Qu2e efl: uox paftoris & pdicaturi i nomie eius pniam 8i re
oues me$ uocem mea audluntf n^c]pient^ ab hierufalem.Ecce uox paftoris agnofcis;& fequens fi
credamus tuis crede Si tu meis.non credo mismoii cicu,, v	mui cnart^ numanar.iun*^ -
diuin$.Ede mihi una feripturae uocem pro parte donati. Audi innumerabilesp orbe terra^.Qms eas e merat.Om ™/c^minat Tame ut pauca comemoremus legem attende primu dei teftametu.ln femifj? benedicentur omnes gentes.Et in pfalmo.Poftula a me 6^ dabo tibi gentes hereditatem tuam:6^ pofte ^ nem tua terminos terra: Comemorabutur 8i conuertentur ad dommu uniuerfi fines teme.& adoraJl‘t3,
in confpetiu eius unjuEr'ra	1$ gentium,quomam ipfms cft regnu.'& ipfe dominabitur gentmm.0^
te dommo canticu nouu-can tate doniio omnis terra.bt adorabunt eum omnes reges terra.omnes g q ^ feruientilli,Quisenumer3re fufficiat.Prope omms pagma nihti aliud fonat q chriftum «f ^.nec una be diffufam.fine aliquo dobio perituram fui® dicunt,peritura pdidta eft tot teftimomis manlu	re ^
uox ifta per legem,per nronhetas oer cantica paitoris elhnecenim illi ue^ dicere fine uerbo “ F tam fjy eft chriftus. Audi uocem uerbi.miratus fidem centurionis, Arnen inquit dico uobis non	ftl.ecce grcx
dem in ifrael,Propterea dico uobis quia multi ab onete & cccidete uenient.Ecce ecclefiaJ .cjo t ^ chrifti:Tu uide li uis efle.Non enim te latet grex qui ubiq? es.non habebis quid refpodeas ^	^
non uis ede paltorem tuuminon habebis inqua quid rejpondeas mdicio tuo.Nefciui*no y , r 0ln ui.Quid eft quod non fcifti,nec eft qui fe abfcondit a calore eius.Quid eft quod non uf * eorum.^in f1 nes fmes terrse falutaredei noftri.Ouid eft quod non audiftijn omnem terram exiuit ,	5/ fequ^
nes orbis terra: uerba eorum,Sed retfe nobis.Quare uox chrifti,uox paftoris.quamoue	i;	reg
tur.Non inuenitis quid dicatismocem paftoris non habetis. Audite 8i fequimini d,mlt“	_„nfia-s mqui^
mini uocem paftoris.Damus inquit audiamus.Damus 8C nos uocem paftoris, Audiamus in
13nt canticorum.Loquitur fponfa ad fponfum:ecclcfja ad chriflum, Nouimus cantica cantico^:fandia can/ z ^ r ticaiamatotia cantica:fandti amoristfandtx charitatisifanctx duIccdinis.Plane uolo inde audire uocem pa/ ftorisiuocem duIciflTimi fponfi ecclefmfi aliquid habes audiamus.Sponfa inquiunt dicfr ad fpofum, Annu^ cia mihi quem dilexit anima mea.ubi pafcis.ubi cubas, & ille inquit refpondit in meridie.Manifefra tibi te/ ftimonia proferebam,qucadmodum interptareris.Poft ula a me & dabo tibi gentes hxrcdiratem tuam: 8C poflcfiionem tuam terminos terrar.Commemorabuntur & conteretur ad dominum uniuerfi fines terrse.
Quid efi: quod mihi de canticis canticorum profers quod forte non intclligisCEtenim illa cantica enigma/ ta iunttpauds intelligentibus nota funtipaucis pulfantibus apermntur.Tenebo te accipe aperta; ut merito tibi pandantur abfcodita. Quomodo eris penetrator obfcurorum.conremptor maniu frorum i Ecce tame ut poflumus fratres hxc uerba difcutiamus.Aderit deus ut uideatis tibi fanum itclledum,primo quod ab omnibus imperitis facillime iudicatur uerba ipfa male diihnguunr.nunc audietis,'nue probabitis, Etenim fic fe habet textus ipfe lectionis.Sponfa loquitur ad fponfum. Annuncia mihi quem dilexit anima mea; ubi pafcis.ubi cubas.quod fponfa fponfo dicanquod ecclefia chrifto dicat.ncc nos dubitamusmec illi: fed om; nia uerba fponf$, Audi uerbum,quare quod adhuc fponfae efi: uis tribuere iam iponfo. Audi omnia qu$ di cit fponfa;& tunc refpondebit fponfus, Audi euidentius hanc diftindhonem quam dicturus lummon mue-nies aliquid plus. Annuncia mihi quem dilexit anima mea;ubi pafcis.ubi cubas in meritiic.Ipla adhuc dicit ubi pafcis;ubi cubas in meridie.Ec inde quia adhuc ipa dicit(fequitur enim ne forte >iam licut operta mo^ fodalium fuper greges)puto omnes peritos imperitofq; difeernere genus mafculinu foemininum«,^Pcrf ta quxro cuius generis fit. Ab omni homine qusero mafculini eft;aut focminini. Annuncia inquit mihi que dilexit anima mea.quem cum dicit mafculinum alloquitur fponfum ait loquitur.quia uero fceminina ui' tum alloquitur confequentia uerba indicant. Annuncia mihi ubi pafcis.ubi cubas in meridie. ne forte fa/ ciam licut operta auditu operta ut fiant tibi hasc aperta. Annuncia mihi ubi pafcis.ubi cubas in meridie.ne forte faciam ficut operta fuper greges fodalium tuorum.Hucufq; uerba fponfa;.Iam incipiunt uerba fpom fi de mamfefto.Nifi cognoucris temetipfum. Agnofce uiriliter foemina;teipfam inquit no cognoueris. Au/ di reliaua opulenta inter mulieres.Nifi cognoueris temetipfam.O pulchra inter mulieres exi tu in ueftigiis oafce hxdos tuos in tabernaculis padorummon tabernacula palioris. Vide quomodo commv npmr fnonfUsmide quem in periculo qua'uis ille dulcis abftulitide medio blandimenta q blande illa, Annu m,hi ouem dilexit anima meambi pafcis.ubi cubas in meridie. Veniet enim dies medius quado ad um* kramlnm concurrant paftores:& forte latebit me ubi pafcis;& ubi cubas in meridiei uolo mihi annucies r _ fiam opertaiideft ficut occulta & non cognita.Ego enim manifefta fum;fed ne ficut occulta ficut c$lata inndam fuper greees fodalium tuorum.Omnes enim haeretici a chriftoexicrunt:omnes qui facti funt pa* ftores mali habentes greges fuos fub nomine chnfti illius fodalcs fuemntallius conumium accepere. bo. dales enim dicuntur tanq unius conuiuii latina lingua.fic didi funt quafi fimul cdalesteo g fimui edat. Au di illum in pfalmo arguente.Sodales malos.ideft unius conuiuii,Inimicus male dixifiet mjhi.ab.condiiTem
mc ati^ abeo^i fi fuper memMia
fas fuas.Et li putas quia meridies africaelt:quanq poliem	_	medius dies Ibi au,
pti;& illas exuflas fole regiones ubi pluuia non apparetiquia ipfa eft m^ n	us	aduertere ouare	no
tem haeremus plena milibus feruorum dei eft.Vnde fi ad meridiemlocor defertaheremi fed ecce con abi pafcat magis ilM ille requiefeatiquando ante prxdidum eft aberrauerunt
fenrioimeridies africa fit meridies.Hic funt fodales menecdefia tranlmarina in aliqu	afr]>nnbnnd»
te:in africa follicita ne erret inuocat fponfum fuum;& dicit ci.Abundare audio hxreticos i . da re audio rebaptizatores in africa. Efle autem ibi uos minus audio, 6i illud audio»& h	*	C-
funt tui a te uolo audire. Annuncia mihi quem dilexit anima meambi pafcis. ubi cub	t	"
dio duas partes efle: unam donati. aiceram uniuerfotuo cohercntem. Tu ^f^orqum. C0‘n^forte uelut operta udeft ignota fuper greges fodalium tuorum incurram m greg« tor ^	_	ntes po.
nere lapidem fuper lapidem ;qui deftruatur ne irruam in rebaptizatores. ^ in“ reprobat'. {	f
mendat unitatem paftores inhac ledhone dixit. Ego pafcam. P4ore/j^n^a/nitud,n^ nP,^ uoluerunt: unitatem amiferunt. feuerifiime non blande refponderis. fed p .	8	pericuh. Ni/
fi cognoueris inquit temetiplam. O pulchra inter muheres .Pulchra es	agnofce. W
te agnofees i In toto orbe terrarum ♦ Si enim pulchra unitas ^; ubl	aed ^^nnP jn
Nifl cognoueris temetipfum: in me credidifli: agnofce te. In me quomodo	d-lti. Quomodo 6. 1
lj mali^fodaks confentiunt uejbpm carnem fadtummamro cx	to^oro^rbfu^rum
fe in c$loStVitalem me credidifli. Talem & illis fonant. Cognofce te & ^	i0‘te m tot° °*b;	<
quehbet ex ecclefia: tanq ecclefiam chriflus alloquitur.Nam quomodo a quaenttecclefiafe ipfos loquftunAnnunciamihi quem dilexit anirrL mea:ubi	^	itauxrlfc
“n3 oftendens ecclefiam dicit.In meridie:ficut ,11, uolunt.RefpondeanriMhi quomodo ecclefiaqu^tatec clefiam. Annuda mihi quem dfiexit anima mea.-qua: loquitur eccletaqmdfib, uolmt annue » ubipak.s ubi cubas in meridie:ideit ubi fit.Ecclefia loquitur & interrogat ubi fit ecclefia,& refpond	p
in meridie.Si in folo meridie efl ut dicut in africa & quariit ♦ quomodo ipfa interrogat u ^ P .	*	,
$o portio ecclefia tranfmarinae bonae interrogat de meridie ne ille erret.8^ alloquitur
ecclefia: fua: x^an|fuam ecclefiam.^ dicit nifi cognoueris te.o pulchra inter mulieres exi, Exire hsreti.
cotum eft
gregesme
:.aut cognofce te aut exnaut fi te no cognoueris exitura quo in ueftigiis gregum fequendon ^ o--« . forte P°tcs quia obeiTe qris fi exis audi quid fequitur.Exi tu in ueftigiis gregum:^ P3 Ce 11	-
tuos iam non oues.Noihs fratres ubi erunt hsediiad finiftram erunt omnes:qui exierunt ab ecclelia m ti.Petro pafce oues meastexeuntibus haeretico pafce hxdos tuos,Eft inquiut & aliud teftimoniu nihilo nus contra te dicut audiamus erit fic contra reiquomodo hoc quod putabis pro tei' Si meridie inquiu ^
'o**'-	ipicatcem	lumie uentatis.VNam uimu*. *	ludiu	^—	-
eruditos corde fapietia:ipfi funt mcridie.undc dicitur a ,ppheta:& tenebra: tuae ac fi meridies erunt.muit ^ modis polTumus iteltigere meridies.fed prfus africam itelligo.accipio a te aliquid forte melius:q fapete * nifi a te comemorarer, Africa fit meridiesitimet erclefia trafmarina incedere in re baptizatoresitimet ice re tanq ignorata in greges fodaliumtquseritur ab fponfo fuoiut anunciet illi ubi pafcitiubi cubat in merv die,In alus pafcitiin aliis no pafcitnn aliis cubanin aliis no cubat. Audiat cofiliumiueniat ad catholicam - " clefiammo incurrat in greges fodaliumino pafcit haedos Cuos.Sed dic aliud quod te dicebas eile didtu^* P' pheta inquit ait deusialteru chriftum in africa nafciiSw ire per mudum h^rctici annunciant.Rogo quid c ab africo deus ueniec^Si diceretis deus in africa remanfinuticg turpiter diceretis»Nunc autem etiam ab alri ca ueniet dicitis xps.Vbi natus chriftus:ubi fit paflusmbi in caelum afcenderinunde difcipulos miferitiubi eos fpiritu fandto repleueritiubi per totum mudum euangelizare iuflerit^ obteperauerint ei; adimpletu! orbis terragt euangelio:& tu dicis deus ab africa ueniet;Ergo tu mihi inquit expone quid deus ab africo ue niet.Dic totum:& fortaffis intelliges deus ab africo ueniet;8^ fandius de monte umbrofo.Tu mihi expone fi iam ab africoiquomodo de monte umbrofo.De numidia nata eft pars donatuipfi mifti funt primi in dif' fenfionem&tumultum:&: fcandalu qrentes ingens uulnus.Numidix miferunt.fedes tigifitanus mifit.Vbi fit tigifi notu eft:qui mifti funt clerici extra congregauemnnab ecdefia ad clericos carthaginis accedere uo luerunnuifitatorem pofuerutja lucella fufcepti funt, Audior totius huius mali numida bxreticus fuit i nu^ midia.unde uentu eft huc cum tanto malo uifcariu uix inuenificu cupfonibus habitant.Quomodomons umbrofus numidiafDic mihi Ergo noli hucufc^ recitare deus ab africo.Exigo fenteriam 8C fandius de m ^ te umbrofo.>ed oftende mihi partem donati a numidia de mote umbrofo ucnireuuems nuda omnia. P gues quidem campos fed frumctariomon oliueti ferrilesmo cseteris nemoribus amcenos.Vnde ergo m umbrofus in numidia partibus^ Vnde hoc fcandalumfTu mihi inquis ergo expone quid eft deus a liba ueniet:8d fandius de monte umbrofo^ Vide q facile exponam.primo illud audi quod ait dominus. Opot bat chriftu patiiSi refurgere tertio diet6^ przedicari in nomine eius pniam &: remiflione peccato^:: pcr on nes incipientibus cum dixi uide utitp fe in fandtis fuis ad alias gentes uentu^: prodixit efle. Lege uifioncm terrx filiorum ifrael in omnibus tribubus in libro iefu nauembi aperte didtum eft hiebus ab africo uenieri Quae eft hierufalemftege‘qu$rc:inuenies,Vtinam cum inueneris:credas: utinam animofitatem deponas. Hiebus ab africo qua: eft ‘hierufalem.& dominus incipietibus ab hierufalemihoc eft deus ab africo ueniet. Quomodo ergo a monte umbrofo euangelium iam lege de monte oliueti chnfius afccndit in cxlum ( Sequere & quid lucidius'Audifti de monte umbrofo legem recitamusteuangelium recitamus. Audifti incipe tibus ab hierufalem.Aud.fti p omnes gentes p eum pphetam.fequere uerba illa qua: contempfifti deus ab africo uen,et.Et fandus de monte umbtofoicooperiet montem umbramis* gloria eius plena eft terra.p omnes ergo gentes incipientibus ab hierufalem deus ab africo uen.e .S fandus de monte umbrofo & con denfoiideft a monte oliueti ubi afccndit in calum.Vnde mifit difcipulos fuos,'ubi etiam afcenfurus ait.No enim ueftru eft fcire tepora qu$ pater pofuit in fua poteftate.Sed accipietis uirtutem ex alto: & eritis m teftes in hierufalem & m iudaeam & famaria:& ufqj in totam terra.brgo deo ueniente chrifto;8<: nome eiu> & pdicatio euangelii eius ab hierufalemudeft ab africo & monte um brofojideft a monte oliueti per omn gentes diffamanfeft euangeliu,Operuit montes umbra eiusiideft refrigerium eius ♦ protedlio eius:5dlaua eius Plena eft terra Cantate ergo cum tota terra caticum nouumon canticu uetus cum angelo terrae.LMUi & ahud,Cyren^usinauit quidam fimon angariatus eft ut tolleret crucem legimus.Sed quid te adiuuetuo o fcire.Cyrenxus inquit afer eft quare ipfe angariatus eft qui crucem tollerer.Vbi fit cyrene ne forte nete» Jybia eft;pentap0]i eft,Contigua eft africaetad orientem magis pertinet uel in diftributione prouiuciaru * Imperatorem cognofeeumperator orientalis mittit ad iudicem ad cyrenem breuiter refpodebo. Vbic P donati non inuenitur cyrenem.ubi eft cyrene non muenitur pars donati,Manifefta ueritas conuincit err rem,Det mihi cyrenem ubi eft pars donatudet mihi pars donati ubi eft cyrene.Ma'ifeftum eft	s
in pentapoli ecclefiam effe catholicam:partem ibi donati no efle.Sed fecuri irrideamus ftendo^neamu ndendos.Quid dicis meritum cvrenenfis huius magnum commemoras quia tulit crucem d * Il$ dicimus orientalis eft.Lybia enim duobus modis dicitur.Vel ifta quae proprie africa eft. uel ^rlc“ s pars quas contigua eft afric$;& omnino collimitanea,Sed afer fuit cyrenenfis Beatum P^s?	^
crucem tulent.Quanto melius forte diceret quis in arimathia remanfiffe ecclefiam dmes ab arimathia habens ante oculos regnum dei non angariatus non coadtus uenitadcrucem T ?no depofmt.obfecutus eft funeri.in fepulchro condidit.Laudatus eft in euagelio.qu a uero a tniatuit ifte pius tantum exhibens obfequium corpori dominiun arimathia remanfit eccieiia.Mut uos del=aat angariatusiideft qui cogitur tollere «ucem.Refle ergo faciunt imperatores cathol.ci.qoi cogunt ad unitatem.
Incipit quintus tra&ams tertia partis principalis de ftatu 8L continentia uirginali.Et primo de uirgimV bus deo dicatis.	,	.	J
Prologus in regula uiuendi fandimonialiuiquam beatus hieronymus ad euitochium QC cxtens uirgi> ces iam fenex infcripfit:& diftinxir capitulis foeliciter incipit,
Epefcens in mebris procliuum corpus ad terram ex qua exiit,iamqj rugofa fronte fene, 8t natura pene portentum.uefter praedile#aijd in domino filiarum,^ dominarum chnV fti uirgines facratiiTimx.cuftochium^ reliqux ad agni nouas nuptias.fub obedientiae* pudicitise.paupertatis,& religionis in domo domini adunatae propofitomimium follici> tat pix deuotionis & charitatis affetfus.ut tremulenta manus fux parumper uetuftatis oblita.deo uiuendi non mundo.fpiritui non carni.&quod arduum eil.non fibiipfi norx mam 81 regulam.& chrifti 8C apoftolorum uita coIledtam.& fanSoru etiam patrum anachoritarum * quos per feptem annos haeremorum antra circuiensmon fine admiratione 8C informatioe repperi ob.cruationis & imitationis digno commendandam prseconio in prxfenti libello edoceat officio calami paratas mentes ad bonum.ueluti lingua iam dudum folebat uoce non mortua. O foelix anectio.o deimerium in domino commendandum:ut qux deficiente per fenium 8t communem aetatis finem lingua docroris de caiu time^ tis.qui promptus eft.praefumptuofe 8c non timide ambulantibus in uia dei in qua tot latent aduerfa quot momenta funt temporum.expofcit ucftra pietasmt depida fibi pericula 8t fomenta remedii accipiens pro-cliuus femperad malum in primordio iuuentutis rationalis 8C animalis animus .ac cernes.gradiatur per tuta,O prudens confiliumiut pro uoce fcripturam.S' pro faciliter tranfeunti diu manfurum commutetO iu
Or f* n. . _______fili-is» fi/ fi iisfi/	itn	PiL
XjUUVI pCLJLI3 C*	    O	    —------—------- O------------  —   C —
pitantes in tenebris.horret naturrx phrenefi inconftans manus peragereriuuenilia, Hortatur tamen fem* per charitatis ardor.ne parcatur labori.unde tantus colligitur frudusiquem non putarem i uobis quae fcri-pturx de domini uoluntate melius eftis edodxmt blandimeti aliquid fatear.Iicct ueritatismili ad alias fuc cedentes per tempora informandum traheretur tantus hic labor.Vincat igitur duellum hoc charitas. qua: infum inuincibilem uicitjut imortalis moreretur pro nobis. Verum frultra hxc fperatur uidoria in tanta imnofiibilitate naturse.nifi deuotx orationes filia^s adfintiquibus deus paruit in tatum ab antiquo, ut etia cum pceniteret eo^.qux primitus minando fpofponderattquauis poenitere non ponit*
Incipiunt capitula in regulam fiue norma uiuendi fandimoialiumtquam beatus hiefonymus ad euflo-chium 8£ exteras uirgines iam fenex infcripfittprout prologus indicat.
E chantate 8d unitate feruanda.
De non habendo aliquid proprium;	„	...
De eligendo forores ad accipiendum & adminiftrandum bona monaitem.
De communitate & humilitate feruanda.
De fimonia uitandain recipiendo forores.
De obedientia exhibenda prariatis.
De regimine abbatiflk.
De obedientia & fubiedione erga abbatiffamz De contritione facienda & generali accufatione fui in feria fexta.
De mirifica uita fandiorum patrum.
De uamtate fcientix mundialis.
De promptitudine implendi mandata impolita.
De fororum operibus in coenobio faciendis,	$
De officio poteftate 8C regimine abbatiffe,#
De periculo 8C prxeminentia dignitatis. *	5
De ordine in operibus abbatiffae.
De iurifdidtione epifeopi in forores.
De ordine feruando inter epifeopum & prsepofitum prefbyterum &	,
De prxpofito prefbyterd poft epifcopu per epifcopu eundem fororibus adhiDenaot De ordine feruando per forores erga mares 8C fpccialiter in loquendo*
De fi&itiis 8C nocuis fermonibus uitandis»
De flentiis diebus ac nodtibus debitis obferaandis,
De refrenatione lingux in loquendo.	8
De confortio marium fugiendo.
De obfeqUlls feruitricum quxrentium uidhis 6^ neceflaria fororibus.
De dulcedine contemplationis erga diurna.
De daufu» domUS,	!
De praeciofarum ucftium deteftatione.
De periculo ambitionis uellium,
n c??“?5ratt°ne extremi iudicii.	5
De abiectione exquirenda in ueftibus.
Cap.iV
Capui.
Cap.iii,
Cap.iiiu
Cap.Vi
Cap.vii
Cap.vii.
Cap.viii,
Cap.ixj
Cap.x.
Cap.xi,
Cap.xii.
Cap.xiii,
Cap.xiri^
Cap.xv,
Cap.xvr,
Cap.xvii.
Cap.xviu.
Cap.xix«
Op.xxti
Cap.xxi.
Cap.xxii,
Cap.xxiif.
Cap.xxiiii«
Op.xxv.
Cap.xxvit
Op.xxvii,
Cap.xxviiii
Cap.xxix.
Cap.xxx<
Cap,xxxi<
De aufteritatc exquirenda in Ihtu,	Cap.xxx»#
De matutino & modo dicendi diuinum officium*
De ordine horarum primae tertiae fextae nonae,	Cap.xxx
De cibis 8C ordine comedendi.	9P'
De fobnetaee & ieiunio.	Ca.xxxvu
De ledtionibus legendis ad menfam.	Pp,XX^'ri
De operationibus fororum poft prandium,	Cap.xxx	_•
De horis uefpertinis & completorio,	Cap.xx.	•
De chadtate feruanda erga infirmas forores.	.	irap,	i/
De audlotitate epifeopi dc ppofiti circa obferuatione s huius regulae feu ordinis#
Finis capitulorum.
De charitate & unitate feruanda.	Gp.f*
Vis autem in monalterio conftitutus fororibus.primus fit arripiendus modus deo uiuendi & regulaupfe folus chriif us huius propofiti incoeptor 61 dodtor.in unius refponfioe infiruic uniuerfos. Si uis inquit idem magifter haec petenti ad uitam ingredi;ferua mandata. Qu°d fi forte quaeratur quae fintnlico fic percundlanti;cxpofuit,Diliges dominum deum tuum toto corde;mcnte;& uiribus tuis;& plus q teip(um;& proximum tuum ficut teipfum.ln his duobus praeceptis pendet quicquid eft legis:quicquid etiam prophetx & fandi uni perfetutati fut. Et atte dite follicite qu$fo chanfiimx.qux ingredi non felum totis affedibus cupitis ad uiram:quae uere uita e\X* nam uiuentibusin mundo uita non effcfed mors.Sed iam dei auxilio eftis inter ingrefiae: quod fine praec^ ptis charitatis non ingreditur quifqua ad deo uiuendum,Propter hoc enim apoitolus paulus non gloriatu1 in linguis angelorum 6t hominumznon in cognitione myflenorum dei; non in fpiritu prophetis: non in afperitatibus carnisincn etiam in elemoiynarum operibustqq ad omnia pictas ualeandummodo charita defit.Ha:c itaq^ folum reddit hominem deo uiuentem;h$c religiofosihxc monachos facic,Sine hac fteria funt tartaraihabitatores funt dxmones.Cum hac uero funt paradifus in terns;& in eis degentes angeli.Ideoq; mihi diledtae fili^dicet longa uos marcerent ieiuniazabicdia & nigra ueftis deformet. L° officiorum 6t operum texatur feries,fi intus defit charitasiad infimum nondum religionis gradum Pc, . tum eif.Proprcrca charnTimx hic incipiendum eft iter.ad apoftolica: pfedhois apice.it uere rclatiua e c tas:SC ad unum non poteft proprie diledtio fraterna dici;iccirco eft neceile q> plures finr.q fe mutuo ex ritate diligant.ut dicatur iuxta prophctam.bonum & iocundum eft habitare fratres in unum. Quod 12 approbat fapientia diccns.Frater qui fimul iuuatur a fratre;quafi ciuitas firma:Et iterum.Si fuerint duo 11 mui;fouebunt fe mutuo fed fi UUUS gradiatur & cadataie foliiquoniam fubleuantem non habet,Proptcre3 folitariorum uita quam fatis expertus fum.periculofiffima eft & ardua.& fi bona q pluries deo eft uicia. non tamen $que fecura,ut fimul habitantium in uinculo diledioms dc charitatis aftc&u.Qui fibi muiceifl per tentamema deficientibus auxilRnturifibi fomeem adminiftrant pietatis & chantatis cbiequia.Sed «r> te fi Iratres aut forores fimul m unum non habitentinon tam bonum,fed malum efi.Omne etiam fecundu philofophcs in tantum babet bonitaosiin quantum unitatis attinens fus natura.Qjaod fi fingulum unu in tota rnundi maehina per fe creatum eft bonummon	c»cris nexum . Propter^
in exordio mundi uidit deustq, eunda quas fecerat erant ualde bona, iccirco chanffima in apoftoiica uir» uobis de fasculo adunatis per corpora.fit cor unum & anima una in dommomelut de apoftolis: & dc ipf apoftolicis uiris in adtibus eorum Icgitur.Multitudinis enim credentium erat cor unu 6t anima una in ^no.Nulla uita pro ccrto eft deterior: q fimul degere corpore;U non mente. Et uere infoelices funt q Fus non ineft ima fed diuerfa uoluntas.Sit ita<$ uobis femper unus anecftus.una uoluntas.una fraternit ' una Ptopomo morum.una locunditas.una tnftitia.ne alteri quod placetidifpliceat alteri.quo gaudet M ra triftt-tu,. &	" n, fic habere potentis religionis propoiitumifi unanimes in domo dei habitetis«n*
uete uita dei no diaboli.uere monaftenum.non infernus.uere uita religiolamon diabolica.
De non habendo aliquid proprium.	Op.»-	,	_
Nte mentis ucftrs orulos femper euangelicum illud apparear.ftolidifiimi uiri illius exe P / gui *difiaum fuum quod fumopere fcccrat.mgruetibus flummibus.flantibusucn^ ™Dr]f/ gus mudantibus pluuias: toni amifit i cafuraiquonia sdificatu erat in rabulo>c uio:
. . fim$.f,rma enim quodxut flabile i mobili d,u manere no poteft.Edificat fattij-"™
□ in uita apoftoiica & rclm.g.s epofito appetit temporales diuitias. Hic attedite filix di!ig«“'"’c F.1 haz lum omne c.hic iterims;hlc mors xterna.Qui iam renuciauerut oibus qua- poffidet.q r^™ oious bebat in feculo.ad xpm imi.adu paupculumiq ubi caput reclinet no habet.Cocurrenrcs« uoro.iuD menti pollicitatioej)mifetut.nih5 teporalcmhil terrenu pter xpm folumon folu po^re kd n.c e ^ e qux iam dimiferm.,enere uei Lere debent,Hinc xps apoftolis no portare facculum.ncq;perj as m Zunis madat.ut cx hoc intelligant toy mtx fedatores.o, nihil proprium m monalterio ticet n^ ^ certe n0 tumeam mli qua cx ncceffitate portatur.no cahgamecaliud minimu qued^, vey « n p ^ fioh aliqua quas fibi dabantur, j.ptet ncceffitate tenebatinulli fmguloy licebat aiiqd ex his coting
fuumtfed peffimus ille pditor atq; latro.ferens loculos omnia portabat in eis ueluti totius congregationis comuma:& minifter comunis fingulo^ neceflitatibus puidebat.Ex hoc edodh apoftoh & fideles poft xpi afcenfionem nihil omnino fuum efle dicebanufed erant illis omnia comunia:& fmgulis diuidebantur put unicuiq; opus erat.Sic 8t uos chariffimse filiae.6^ fi liceat habere aliquid temporale ad uidlum &! tegumen^ tum:qu$ duo plene fufficiut xpianomihil ho^ alicuius fit ueitrum fed comune;quodcuqj etiam minimis puellulis quibufq; diftribuatur.ut decet.
De eligendo forores ad recipiendum &L adminiftrandum bona monafterii.	Cap.iii.
Taq; obteftor uos omnes & fingulas coram deo.&: chriito iefu.qui iudicaturus eft omnes.ut au/ rum 81 argentum atqj cito tranfiens pecunia.nulla cor ueftrum ratioe feducatiut nitatur aliqua ueftrum cum anania & faphyra mentiri fpiritu fanSo quem nihil latet.retinendo apud fe aliqd quantucunq^ minimu tereporale.ultra ea qux ex neceffitate portantur.nec tamen hoc.nifi de li centia abbatifik.Semper eo^ mortis iudicium terribile uos terreat.Nam legitur 9 ex eorum morte faflus eft timor magnus in uniuerfa ecclefia:^ omnes qui audierunt timuerut.Nudus iefus nudas qrit amicas 8c fponfas.Quod fi ipfum fequi temporale aliquid appetens feu defiderans forte uolueris: onemta graucdine nudum fequi non poteris. Hinc beati pauperes dicuntur fpiritu.ut ex hoc fciatur:9 non luiiicit cuncta te poralia in mundo relinquendo ad monafterii paupertate accedere.fi mens mifera appetit.qu2e re.iqmt.Ma gis enim contemplantur oculi domini affedtumiq cenfum.Melius eft enim in feculo cum ceteris dimtij' bus diuitiis infiftereiq in moafteno pauper ipfas appetere.Propter quod uolo hortor & moneo uos chariv» fimce.ut hxc perpetuo in ueftro monafterio obferuatio manear:9 nulla fcilicet omnino tagere.aut aliqua-» iiter retinere audeat per horam cenfum.aut obolum.aut aliquid quantucunq* minimu.qq a matre aut fo-» rore mittatur.Eligantur autem iuxta apoftolorum ritum cornum uoto abbatiflze 8C esetera^» fmgulis an-nis.aut fi decens uidebitur 8C utile.confirmentur dux aut plures ex fororibus boni teftimonii plenx fpiritu fandto & fapientia.quibus iniugatur hoc opus, ut quofcuq; prouentus tam domus q fingulas fororum reciDiant:& ex his fororibus necefTaria fideliter admmiftrent.Caueant quoq; ne aut ex parcitate murmur, aut ex abundantia tumor in fororibus habeat locumifed iuxta apoftolo^ uita plus cuiq aut minus tribua^ tnr iuxta ouodexigit neceflitas non uoluntas.ut non iam altera fit egens.altera abudans: fed unaquxq? ex Wione condecenti moueatur ad dei laudem.Prouideant infuper fic. quibus hic pietatis inmn&us ed la> hnr finsulis menfibus aut hebdomadis fiue diebus paratx finntam de bis qu$ proueniut.q de his qux ‘diuntur in capitulo coram abbatifla 8t conuentu fororum figillatim reddere rationem. Quod fiat falz tem femel in menfe. ne & ipfae apud forores furti fint fufpeaxid: eis ex negligentia male exequendi mate-
m detur,	..
De communicate 5^ humanitate leruanda.	,	vap.iin.
Ic fic dei fponfx fponfum iefum aftringite mentibus mandis a terrenorum contagione t quoma fecum in habitatione nihil patitur effe terrenum.Sic fic apoftolic# foeminae ^ncite peras 8C fac culosmt nem marfupia ex latere pendeantinecp opus fit clauibusiu m ex ipfis monttTetuT ex^ tenorum indiciis^ nihil habetur intrinfecun?pteriefum:* nih^.^ ufibus omnium.Veftrmenta duplicia funt ex euagelio prohibita uobis-ut	ludantur ,n i0co * ut ex
turx tantum fubueniant:6C nonqux nutriant tineas.Siqua uero fuperfuntiunodaud^ his quxcu(p foror eget indui pofiir.Nulla und in ueffibus pciofitasinulla mehotuas.alteram _ _ i^m^l teram ancillam often te t: fed in omnibus xquales exiftat:qux uni fponfo nuP[$ comumuo p fur. Non quaerat obfecro filia regis filia; militis praeeminere pompis terrenis in chntti 8i tio.Non enim petro uili pifcatori bartholomaeus nobilis anteponitur a chnftoammo Pir«tor t tms mu. di monarchia: traditur principatus.Dignitatibus camis fpiritalis uita non eget: 6i carms a™ emiitus in fuo non quaerit coniugio.ln faeculo nubant paribus filiae regumifiliae militum	82
honores.ln monafterio uero oblitae popufi fui & domus fuaaiin domino fo,u.mf!°" eo uos fiii ent!
noiiuie...ii	uui.L^ popun lui«domus lUEt-nn oonuuu =	-	f,
9 de maiori pcipmo motis funt ad uitam apoftolicam fumpto.Propter 9“°^.^Zcm enim ^
«nq; officia uobis domus a matre monafterii impofitailibenti animo
ligit deus.nec uerecundentur in mlibus nobilesinec illa recufent.fed audiantiapientcm.yuanto maior es. L.	j	.	.	.	.	nnmuisinultimsccenahnmann me
nantur. VOS aut nuu uv.«.u qui ludiur eu m uoois tiat licut minui.i r. ...	»	.
ium ne dodtoris dodrina ex contraria operatione uilefcat:ftadm fubinfert ex fimilu	quadam cu im
terrogationeconcludens.Namquismaionqrecubitianquimmiftrat;Nonequirecubit.Egoautemi ^ e dio ueftmm fum:ficut q mimftrat.Erubefcat fiqdem ftercus uilifhmu«& “aPor ad modicum Paren^pn ™ na mens fe extollere:^ domus officia abnuens a exteris fororibus fibi uelle feruiri.Nam xps tionem qUis enarrare no potefbno ucnit miniftrariifed miniftrare^n ultima caena difcipulo^ ablu n pe-desihoc fms reijquit humilitatis exemplum.	c
rt..	iiifanda	m	rerinipurlz*	*v,_
reat ufa iocietas.uiezi pocnaioc umois uos	~	y	~ L .	:	*
de uris exeat auribus;pecunia tua tecu fit inpditioe.Exiftimas.n.donu dei haberi pecunia. Do-
na dei eft fpus fandus.Comanis mercatorii het ufustut ueditio comutef in melius, Aflerit quippe fimoi ' cus pecunia eepftatiore dono dei,cu ide in ipfa comutar.Ad uos uenietes forores fadtas ad xpi_fufcipite n ' puasgrafis.PrxpQnatur fanditas pecunix,Ex*quiratur bonitas uitxinon generofitas carnisino utilitas n di.Nalla oino padiomulla opinio quae mentis puritate pturbet pueniat.Beatu fapictia clamanqui excu manum ob oi munere,& qui poft auru no abiit:nec fperat i pecunia qu$ fubuertit mdicium.Siqua ‘oro inopiam ex fua abundantia (upplere defiderat luxtaapoftolicum ritujoia qu$ habet i feculo ante (ororu pedes ponat,& eundis qute habebat i faeculo renucians itratura;fiat ficut una ex minimis,& fublato dem ' no cu affeduioia qu$ portantur eledis miniftratricibus domus pbeantunut ex his tribuant put unicui^ opus ed.Nec murmuret quide quae fua monafterio tradidittfi fibi no maiori fuptu adminiftref q caeceris 4 ex paupertate uenerunt.nec extolIatunSd ceruice creda more foemineo iproperet c$teris:fe tantum ex ui facultatibus attuliffe.PJus enim attulit foror paupercula;fi igrediens affedum habendi dimifittq qua: mu tum afferens domo fuperbia tulit.Glonetur aut potius quonia diuitia; quae fohtx fut pofleflbres Pc,P,r^ imortemmo praeualuerut aduerfus ea;& qu$ comuni ulu fut mal^jex fubuentione fororum fibi fad^e >u bonx.Alioqn melius fuiflet fibi cu parua pcena cu fuis diuitiis I mudo pmanendo danari:q ipfas relinquC/ do I monafferio exorta fuperbia ad ifernum cu maiori poena deduci.Humilierur etia pauperesiqu^ ex pertate nihil fubuentiom domus potuerut cotribuere;ficut & ill$.&: gratias deo 1 humilitate retribuat: # quse prius 1 mudo uiuere non poterant ex alienis laboribus babentiquae fibi fufficiutificut & diuites.Mi^ qdem de Tfoelici coditione pluriu hominu.Sunt enim nonulli uiles & abiedi 1 feculoiqui quotidianis labo ribus fe ultra uires affligentes pro uidu captando uiIiflimo:& uix raris f^bis & rapis cu rudi & hordeaceo pane faturantur.Cu uero ad xpi menfam accedunr;& militiam chriffi fufcipiunt;fu$ egeffatis obliti; lautio ra quaerunt q militestqui funt aflueti magnificis.Hxc igitur omnia i chriffi & apoftolica uita locum no ha beant.Omnes ex minifferio fint c6tent$;nec murmuratione pereantifi abundanter fibi tribuant admini/ (trantes.Recipiens fiquidem natura neceflariameceffitatum limites non excedat.Si uero modicum: difeat cum apoffolo feruire domino in fame & in fm;& 1' egeffate nuditatis dC frigorisiita ut accepta cruce gradia/ tur poff chriffum abnegans femetipfum.
De obedientia exhibenda praffatis,	^	^ Cap,vi.
Olo aut uos mortuas feculo.uitiis & cocupifcentiis carne crucifigere cu xpo:& qux ia coep ^ J)prio fefe uoto caftrare fub perpetux uirginitatis 8C caffitatis ppofitoa monafferio ueluf 1° ritia lapidis fore cu chrifto fepultas;atcp iuxta decretum fumi poff xpm pontificis petri qui11S di foluedi^ tenet principatu a dominoirefufcitanda^: i gloria cu xpo fic deuorione firmetur ftrum ppofitumjut fides &t fpes fit tota 1 deo.Caftigent animas 1 obedientia charitatis 6c fraternitatis am re fimplici:& corde inuice fe diligentes attentius.Nihil ut puto ftwltius c;mhil intolerabilius;q peregrinos & aduenaspeipere ciuibus*& in loco non folito fe offendere diredtorem itineris;& de femitis:&: de fecurita te itineris:de breuitate tramitis iuxta uoluntatis libitum uelle docere.Monffraretur quippe portentu nauv gatonbus;& pro certo nunq ueniretur ad portumifi cuius uolutati pateref deeffet nauigiirquicunc^ remv gator ordinaret ad uomm.Non duitasinon regnuminon minima domucula d.u maneret in rure: fi cuius uoluntati pateretur decflet.Propter quod ipfe papa petrus qui religionis apoftohc$ uitam uolebat inftrue/ te ficut a magiltro didiceratiu t magis intelligatur qualiter anima «^g«urm obedientia charitatis & &*'
ternitatis amoreieaponit aptius.Omnes inquit honorificateifraterni atem diligiteideum timeteiregem bo
norificate,Et ne excufationis arripiatur fcutumifub particulari nomine prseminetis dignitatis generaliter infert omnibus.ferui fubditi inquit eftote 1' omni timore dominis, tt ne prxlati 1 medium perducatur pra uitas;qu$ plsruncR fubditis prseffat caufam magni cafusmon tantum inquit bonis & modeffisiffd ena dlfcoliStVerum ne forte uideatur graue humane uoluntati fe abnegare;& crucem tollere: obedientiae £>P nit metitum‘auo omnis labor dulcefcat etiam grauis.Hsc inquit eft gratia.O foelix & abundans gratia. £ obedientia fumma uirtutum caufa eft.Nam fimplici greiTu hominem ducit ad chri(tum:& no folum excufaf ad reddeda deo rationem de fubditisifed nec etiam obligatur reddere de feipfa. O fumma libd qua obtenta uix poflit homo peccare.
De regimme abbatilfe.	Cap.v’1*.
Jtende diligenter mea domina cbariffima euftochiu.-q graufs iponif farcina humeris tui^q^e de fobditotu animabuside corporeide uerbiside moribus obligaris apud diumu exa	JS
ratione.Caue quatfoine de te etiam leuis fufpitio in malo pofiir oririme difperg3^ ^uar„ ruper . . cducere.Sic ordinataific rationi coformia madata fororibus proferasiut etiam dep f r baij mens animenf ad obedientia; femitas.Sic dulcisific mitis fit fermoiut duntis f«ore non luicirer. ftagat exortu.Sic erga iobedientes uirilis & coltans fit animusmt ois muliebris moljiri» d" Excidanf in ortus primordio uepresinc mmiu excrefcentes germina feminu fiiffocet.Nihil qu ppe i re ^ re penculofius cfliq uana humiles ad correptione erga fuperbos jiteruofq; fubditos.Smgumru ,ot ^ ^ uolutates i re difficili ptratianda femp auide audiasmec tantu cuiulcuqs uolutati mnitaris.Verumta qutcq utile #daf:n5 attedaf perfonaquat ^ tulit.Elegit eni deus mfirmaiut fortia q^^^^.d utro m rebus geredis comumbus n5 tantu uolutate exqras & teneastnifi maior pars difcretaru ,	m
cornum uoto collaudct.SupbmuMcnfataruq, metiu efffuo tantum uti cofilio.Non audiatur cuiuiqf
uolutas fub uerbo^: murmure St loco abfcoditoifed pala cudis pfentibus cu of charitate liceat dicere & au ? £ s dire.Si coceptui pprio maior pars fororu difiidetino uelis folaoibus cotraire.In exerccdis furor:odium: in uidia feu derifio fic penitus difcedat:ut non nifi pax:charitas:amor:&: akerutrt' fupportatio cognofcafiqua tenus fiendoia folus fpiritus fandus audor meliora infpiret.Non fit iter uos quas charitas fimul unit ;foe/ toinalis quxdi abufio.ut undicp cachinnis & uocibus aer refonet;& audientiu aures prae (Irepitu terreanf Sed cu omni modeftia flates una loquente caeterce fileant.Nec altera altera ex auiditate loquendi interrum pat:&: pr^beat impedimenta dicenti,
Dp rpnprpnti **	fiitxipAiAHP	CsD*Vili.
  Ipus eflis renatae:no ex corruptibili femie:(ed icorruptibili p uer bu dei umetis &
pmanentis i seternuiut tanq peregriae 6d aduenx abflieatis uos ab oibus defideriis carnalibus:g
militant aduerfus aiam fubiicientes uos in oi obedientia:&: timore:& reuerctia ppofitze matri ueftrx: ut ia
oino nihil aliud uellemel nolle alicui liceatmifi qua? abbatifia domus mandauerit facienda.Nihil grauemi-
hil iportabile uideatur:fi iuflu pprix no cocordet uolutati.Vere obediens:5i q p xpo caret omni arbitrio
uoluntatistnihil nouit difficilemihil iiuflum.Memetote chariHlm^iquonia xpo \ uellrx religionis igrellu
dimifiltis oem uolendi & nolendi licetiam.nifi quae eius uices gerentes ordinarent de uobis, Obeditis em
xpo firmiffinicetcu ppofitx uobis parere fludetis.Tuc eni fpofo xpo:cui defponfat$ fidem totam uomnis:
prer que nullu ultra amatore admittere i defponfatione iuraftis:magis grarx magis placentes eflis: citiufqj
meremini duci ad thalamumt cd oi iocunditate dulcibus amplexibus aftrigaminiicu eius fludueritis i mea
- iia parere mandatis.uicarii eni honor redudat i deu.Sic iubet lex cdiugii:ut fpofa fub lege fit fponfi, EmU'
lamini femp iter uos hac dei $mulatione:ut certatim ad iuicem alrera conef excedere altera i obedientia,
no igif eft monafterimno religiofnno monachkubi fubditis obedientia deefl erga prolatu, Deflrudtioni e
corpus expofitum.cumebradifcordant a capite.	. . ,_r
^	De	corredtione	facienda	&	generali	accufatione	cnminu i fexta feria» Cap.ixv
difeat cu petro:imo xpomi ei obediat:partc
iserberibuscotumeliif(^5tgrauibusdifciplinisiutia>...	t	‘	c	jr
nim yno i regno xpi & dei no habebitiqq ipofita uideanmr extraneamec cofona ratiom.Sed fi nec fic indo xnita fuperbia ftuduerit obedire:cu apoflaticis angelis expellaf :qu$ parte no habebit i regno.O ifcxlix fup bia uitar:ut p iplendis uoluptatibus carnis renuciet haereditati cadiiqua fuerat auccutura p xpm. Nodum deo uiuitmondum religionis femitam xpitp nuptias attigit:qu$ non efficitur na limplex di pUramt qcqmd fibi mandatum fuerit p ppofita matreiangelico putet ote tranfmiffum.Tuc unaqux^ exteris fe beatiore aeflimeucu i laboribus pponitur reliquis.Non pudeat fingulis hebdomadis e 0r ™u fomiv difrme probria & morte p homine ab homine ptuiit unaqua^ fororuiuam u!.raI? gm fnbire-quatenus^imulata $e.& de comiffis cotra pcepta & regulam fe proprio ore crimma^ld‘^ndam comittere.Nec tame Pro, mens cogitatioms.flimuloaccufationis ac uerboru:caueat accufanda pude	g. facerdotibus confiteri
pter boc occulta cogitamina cordium pdanfinec occulta peccataqus	,	ueri:Cudl3
coenobii limites ^didcrit:fubeat grauiffima poenatut dodtrina tacediidoceatur in poena# ^	^
De uita mirifica fandoru patru:quos i heremo repperit. aifl-imi £' *
Efcram uobis quxda no minus imitada p opera q audieda de aliquibusja	«s.ut	bo
noru exempla obedientix hum,l,tate:qua carente f xdificii	mr
tutu quicqd xditicaf eft uanu. Veftras mentes doceant:&: crebrar^^anms fan^nc ^ tx religionem iflruant 8i uirtute.Du igif per heremorum antra feprem. ^^^landos patres de
gentes ibide i terris uelut i caelis angelos affifletes affiduo labore itineriszardmf^ i ^1(=omodis: exte' tif^ innumeris calamitatibus pagrando uifitarem.de quoru uita moribufq:	luculenter	ipfe
Perfpexnlibellum copegi:qui uobis ut lucerna flat i candelabro ad ^mr^Lfetio n5	dtam
carumnta fludiofum appetebaf a monachis:q q, i eis qui iuberet PoffeC rfrnp^f no. rfcf3%& sra chantatem:tataqs humilitatem quam fanfix illx mentes habebannut adhuc cernens omnis laboris g uedinis oblitus irineris:heremos hamanx naturae ta deteftabiles:^ igratas i paradifos putarem pe fcs.Miruau"dLlix obtutu.Sic fandorum hominum corda charimstranfiormauerati^^^^^
ficasmt caro pene eflet nefcia carnis.licet per ioannem dicatur:^ QU1CC}^ Hnm mv	^nbedicntix &
oculorum:aut cocupifeentia carnis:aut fuperbia uitae.Nam fic iimphcia & humillima corda humilitatis initebantur uefligiisiut quafi quorundam philofopho^: uideretur i eis uerlb^aLpP !^r » Ponunt in hominibus uniuerfis animam folam.Nam abbates & patres mhdomnmoueUefc^ fubditi Qi fubditi antea conabantur iuffa implereiq forent emifla; Qi quibufdam quodammod indiciis n sebantur prophetare de uoluntate mandantis.
De uanitate fcientiae mundialis.	Cap.xt*
Sadta fatuitas qua! natos ad labores hofes in mudoimereris tranfuehefe ad gbria ereptos a nis.No hac fatuitatedo&iflimam athenis piatodidicit.noariftoteles.non anaxagoras;noc rorum (fultorum mudi fapientu turbapcepit.non cene mifer ego Hieronymus fatuoru lap tum imitatonante ^ f^^3 uerbera luere.Quanq ut meas miferias detegamime ante q uic	^
annu aetatis attingerem:urbs romana in fumum pelegerat magiftrum i omnibus pene liberalibus 3rI:1l.	,'
Nondu fandti fpiritus fcholas intraueramondum caecuties peruenire ad fanda: ueritatis potera dilcip^ * Non academiaeinon certe romx huius dodtae fatuitatis refonauere gymnafia:quse fanda retinet he^	'
Veru no fine labore didicifti tuam fapientiam fatuam platoique mundus retinere non poterat mundi	v,
entiam infcquentemiper diuerfamm nationu 8t gentiuiregionuq* partes infinitis erunis mumeriicp p & do laboribus.Nec tamen fatuiffimae fapientia: finemiqui elt fumum bonumiad quod te natur$ .n30U. n/ intentio in orbe uniuerfo reperire fciuiftiique fandi ruftici hanc fugientes inuenerunt in heremis laiJ. tes. Attende 8C tu fatuorum fapientum princeps.ariltoteles:& fueris abto dubitatione: prodigium gra ^ miraculu in tota natura:cui pene uidetur infufum quicqd naturaliter eit capax humanum genusiqu0*11 ^ ^ fapientia mundi ftultitia eft apud deum fi charitas non mtormatifi intelledus non captiuatur ad fidem» cor ad chrifti feruitutem no inclinatur.Quiiudaeis eft fcandalum:paganis ftultitiamobis uero credentibu> honor 8t glona.in quo folum gloriatur apoftoluszqui gloriatur inquiens in domino glorietur.
De promptitudine adimplendi mandata impofita.	Cap.xii.
Ihil honorabilius nihil uegloriofiuschariiTimseiqferuimsxpi.Hxcfane pferenda imperatorU faftigio:haec dignitati regix:h$c cuicucp feculi glorix.Huius (eruitutis xpi quidam inter c^cC ros quos uidi in heremo dodus ex monachis ad iu(Tum patrisifenioris fuae charitatis dC humil1/ tatis frudum cupiens augere:^ obediendi aliis iuuenibus tradere norma: per grandem lapidi humeris hominum pculdubfo grauem:bis quolibet die per tria miliaria geftabat in fcapulismulla aba n? ceffitate coadus:quod iam per odo annos effccerat.Quod fi fbrte queratur quid in eius mente uolueba ' ex hoc 9 forte noifr^ fuperbx mentiiq nondu ad cius fandae fatuitatis perfedione adueninuidet exrr ^ neum puerorum^ ludus:&: ociofitatis opusiTeftor deu 9 mihi ab eo follicite percudanti tanta	,	^
& humilitas eif repcrtaiq? cxtuc incoepi ducere monadicam uitam.Nam fic deuote:fic affedanterd^ / riter continuis diebus explebat tam infolittim opus:ut fibi uideref poft expletionem captare omnem § ^ am. Quinimo in huius operis fatigatione minime contentus pene moleflabar parrciut medio temPore ere uos induceret labores:# opera perficienda per eum.Quid igitur uagor per fingula^Non eft opus expo qcquid in fimilibus exercetur a monachis,Hoc unum apud oes obferuarionis pr^cipuum eft: # celebr ^ $egyptum:ut nullum nifi obedientem # humilem:ad oes labores pficiendos & opera fufeipiant. Quaten domita caro ex grauedine:cogitationibus uanis & uoluptatibus non uacet ex ocio.Teneatis firnuifime: 9 ois cocupifccntix & imuditfee atc£ peccati mater eft ociofitas.
f)e (brorum operibus faciendis.	Cap.xiii.
te-ut Doft Demdum incipiant nofcere $ littera occidit.-fpijitus uiuificat.Si $ deus eligit abie<?a &‘ifima' Hanc fape fcholam intrateiquccuq} die & quacuq; node hanc dilate Icdtionem. N0" ociuminon torpori»: ignauia uos ad dei feruitia tepidas Si frigidas reddat.Semper aut offitiisaut orati0'1'' busaut manuum operibus ianflis.-cxtcnfq; laboribus fatigatu corpus rcquic & reforcillationemmon u luptate exauirat.Sed cauete poriffime ne quid operis uamtatis ueitns uerfetur m manibus. Immundus r Putatur ♦nui imundu quicg tetigerit:uel morticinu.non deaurata marjupia;non cingulosmon etiam W1, thecas.QnrT ni'a lafciux # fuperbac metes exoptant.Horreat deo dicatu cor talia fcire.aut facri codices: u legendo:ucl fcnbendoigenua pmannaut hortulorum cultus exerceatur,aut aliud fandu opus & utile utJ Iclax«ione quada reforcillatus fpiritus ad diurnum ardorem fortius accedatur.Sandorum gefta	^
hon^lto,in^Pofitouelitisf "S:V=ftra™int" E eatur.
Ixc eft enim dei uolutas:ut iprudentiu hominum ignorantiam obmutefeere faciatis.
De officio # poteftate abbatiflae.	il'
Aue qu$fo qU$cuncR fis illaiqua: pemmensme ex officio regendi eleueris inaftum. F hdtaiSd quae fut iportunaiuel iportabiha:# inquieta fubicdis.ne tibi ille JPP^etl es cum uemat.Quid eft ifrael q- in terra inimicoru es.lnueterafti i terra alienatcoinqn1”	,	^
tuis,deputataeS cum his q in infernofunt.dereliquiftifontem fapientiae.Namiim^
Z, "fP  I n, r-r 6CriS 3U lUDaitaSICUivuv-w.v.	n	p>ntiU
recefTurus ab eis:# fi 1 fuperioribus didu:tamen iterum narratu fortius teneatur 1 corde.Keges g ^ qui rmnantur eoru,# qui pojeftate habet fuper illos;bencfiri uocanf. Vos aute non ficftd iiauicut m^ ^ (UO
eft maior in uobis,# fit pcefibr ficut nnmftrator.Difce igitur a magiftro officiumtqd' tibi nu^gitur^ uicanatu poteftatis tradita: limites excedas.Non efficens certe doilmatfed mimftra.unus eft em domi
Et fi tibi reliquas forores ut chrifti adminifiratrici SI uicariac obediuttjppterea non cfi tradita tibi potcfiast ut inter forores Si filias hanc eleuesthanc uero deprimas ficut uelis.Sed quid tibi miungaf ab iftitutore re^ giminis:diligenter inuefiiga.Re^ enim oium monafierii:5^ foro^» follicitudo in admifirationc SC puiden/ tia tibi tradinut iam exteris dormiecibus fororibusite deceat nodes crebras mfones ducere,& fene lUnio/ ris animu fumere;pro utilibus & necefiariis domui ,puidendis.Itacp non tantu ubi hononquatu onus ini' ponitur.Et fi iic feceris ficut decenprxmiu multo maius confequxris.
De periculo prxeminentix & dignitatis,	.V . Cap.xv.
On tibi obfecro blandiaris de domini pierate;q ta diu peccatores mifericorditcr fuftinet in pec> catis,Et ii diuturna eft expedtatiomo minus formidada efi: uindidta:q tanto durior efi;quato 15 gius tepus! fuftincdo pceflir.Propterea fi fecus § debes egerisipericulu cxpaucfcas.nec ideo miV nusifi fiatimdiuinu no icurras iudicium.Dominus,n.tuus q fuis teombus admifl:ratrice:& in fua te pofuit uinea cufiodcia te uult de fingulis etiam occultis exigere ronem. Et fiqd eudefraudaueris;tuc diabolo uenudatam in carcereiexterioris iferni poni te iubettubi fletus eft xternus: & ftridor dentmmt ex* primit in his qcqd doloris & poenae excogitari poteftiquoufcp debitu uniuerfum reddideris,Scd fi forte de reftitucdo debitu cofidis;o te fatua.na pro minimo quoq? diledo no habet unde reflituat fimul hoies uni* fimifi ipfe ideuclit remittere;cui facienda eit reflitutio.Foslices itacp magjfcp fecurx qux fub.untallis q fu perfunt:& qbus potius miftrafiq qux miflrant.Sed tamc fupba mens hoium iprouida picuh: lernapm aj 054 dignitate afccfum expetir.ncc nili pofl: fadtu ex defccfu terreuQuia qto altior eft afcefus:tato durior c de* fcenfus,Sed forte defccfum ra^:' xftimas.Sed firmiflime dodtus experictiis no paucis dica,Raro p gradus homnrnn mnlro (rranins nn defrrH.ir.Vfo# /V fi a nnnftfn rticrrpdiartnnln nnufculu DOC P
)3nctu	^	L4Jta	ttV4	V	^L«4LiJ U j ^liVUIVUUJ VJv liVy U UilUVi W^Atc',11 * yail v*
fuu quedam ui^: utiq; fandlui& pphetix fpiritu plenuiheremi in cella ut eu ex hoc cofuleret adiit no fcau/ tus. Audita itaq; narratioc nepotis uir fandtus no Uerbis:fed fignis potius pcudnnci refpodit.ne 5<: cotra apo ftoluiq defideratem epm in bono ope laudanc6trairetdifluadedo;& ne iuuenc periculo exponeret fuaden do iumt itaq; fenex quadratu difeu a terra uehemeter pedibus eleuatu afcedere iuuene:& qter p qtuor di* fci latera fupinu reuoluere femetipm ufq ad horam cafus.ficcp cafu fmincnte;fi altera fuccederetreuolutio madauit ut extra fumitate difei adhuc fe uolueret itcrato.Cui cu nepos fe non poffe ex timore cafus refpo*
...	_	/liiirsnr	11/^ltifirp C** 1 irti PV millfirilflfp liniti
CiuSit:ic:u.lUlil iCHUlidUiUUi	vn	    —	7rr —
& iocudus apparuit patruo.Gratias inquit pater tibi referoiex difiuafione epatus.nam fcito qa nunc effem de numero danato^ifi fuiflem de numero eporum.
De ordine in operibus abbatiflx,	^	r	.	1	0,-^XVL
Aec iccirco mea domina euftochiu dixerhut aduertas qto fis expohta piculo:& qra tc oporteat in uia dei prudetia ambulareme derelidtis femitis iufticixicapians ab inimicis qbus plena funt oia:& in terra alienam deducta coinquinata cu mortuis,miferabiliter	^	9
inferno,Volo aut te difeerembi fit fapiambi uirrusiubi fit prudentiambi fn longiturnitas uitx, 8t uidtusmbi fit lume ocu1or^;&' paxiut itelligas uia difciplinx^ deducas lubiedtas tibi p uia pacis a dilci* plinx.Te moriente filix plangatmon eaudcar.tibi iufta 8C fandta peipienti oes xquanimiter obedire Ixten tur.No ppinquxmo affinesific exaltenf q? exterx inuideat.No carnalis diledtio in multjs nociuann landtis mentibus habeda eft.Oes itatp amato xquali charitate:& fpiritali diledione:ut filias.Cu tepus exigit corre nrionemniuerfas fimili modo npw  ^^,nT,c rorntruc XZen; fpinn in ira mifencordiz
iceicraiuc CA miuumtatv ^lwuu; ncentia fororibus coccdaf.No fis ad PtldVL7rj:^n-rri.	^
io$i pceps pro hbito.fed foro^ pluriu & melior uolutas femp accedat,-ne rea S. diii patrix bono^ cceno* bii crimineris.Non oibus q loquunf fis facilis fd credendu.lcuitas.n,in credendo.leut denotat mente.Ne* quaq effrenis lingua repiaris.non ipudica oculistnon crapulofainon ebriadic te exornes uirtutibus:fic mu* nians monbusiut uniuerfas opere Si exeplo fanditatis uirx prompta iis ad docendumt iam ab omnibus in exemplu uirtutum ducaris.ut fecura ex difpenfatione mimfterii tibi traditi occurrere ualeas domino; & reddere rationem de fingulis.
culo Fi de uobifipfis uofipfe haberetis cura.Propterea eps uefter cui ecclefix comiffum e regime;que deus fpeculatote pofuit 1 uinea fua:paftore ouiu direcftore gregisiac dudore plxbis & pppuliiciuitatis parro* chixnn q degitisiuos cuftodia fingulari fouear.fantftx dodtrinx uos pabulo nutriat.^ coram deq aiajcue# ma${, cara gerat fpalemicui comiffa eft ciuitas uniuerfa.Huic xqnimiter ficut deo oes deuote obediat.huc premihuc zelatore uirtutuita ppofita uenerefiq fubdit^tLex ipfa feruefiquapofuent uobis in uia deu 319
lUlUKt ciucijj» tii	puaijwdiiJAii*.	i*	—   '	,y ,, '(Ti mQno\C2ZCU
Huc diredionis baculu:& uirga difciplinae cu afemitis iufticix deuianipfamet etia abbaril	d .
caetcris.Reddaf eide bis aut pluries fingulis anis patens ro de bonis monafteriiide natu lor° ‘ t. #cce moribusme ia ualeat oues ignorare quas regedas fufcepit.Nihil arduu ucdcndiiemedincupp «■	,	«ez
nobio fine eius uclutate liceat. AbbatifTa uero domus morientejqua comunis foro^ uolutas in mau gerit;& abbatifTam monafterii ipfe benedicendo annulo uice xpi fubarret in uero comugio: ii ad oruc * reperiatur idonea.Soro^ uero recipienda^ modusiintroitus & conditioiommo nullatenus eum ptrai Siqd dubitandum in fide;fiqd obfcu^ifiquid piculofum occurreritun uia dei ipfe declaretupfe uos nrru in omni pudicitia:& fpus fandi uirtute.
De ordine feruando inter epiTcopum&: fororcs.	_	Cap.xuu.
On mmiu fit ftridb familiatitasmo fufpeaa coIloqa.K fi fpintahs patcr:9uis cps fanflus fit.« men homo ert debile aial.Tam cito pdit nifi fortiter cuftodiatutiquod caja habef & utile-In W flo comercio diabolus minie qmcq inueniat.ne unde regimcunde ducatusunde fentiaf inK» tus.Oes equaliter pttaflenf .Nulla carnal.sifed fpiritalis diledtio iteruematmec {Infla fit m» “ Prinrinin n fniritalis oois' fi non fit matura puifioifolet fubfeqm quodda carnale.Vere non taceaiut in pl“ nbus folet cotineereic&litionis muliebris infoelice mifcria'.Sub feruore fpiritusifub charitate nimiu rtrifla nifi rnltodia erauitatis ori ponafiut nemo delinquat in lmgua.fi utatur loquedi uiuediq; copiaiftatim libi' do a diu turpiflimujdidiu infoeliciflimuide fpiritu & charitate nafcitur. Propterea chariflima: hoc hortor: hoc moneoihoc mando uobisiut qux xpo defponfats etiis coniugioicui odm caflitatis ueftrae fidem uoui
 II.*!	itifiim	irMitvirf» r'rSrmr\C~f*t'C' tnK	eCiic t-snlltVifflo.tiiri rnin(rnf17	ii	Pl.1	m	iaU'
CUdl.5 CA^lUiljJUU Lll pClJLUUJUUJ. UllU.y iHUUt-i.LX iliUJICIJ Uir. V	-
.Proh dolor dei templa fpus fandti uafa;& deo dicata xdificia nifi diligenti feruetur cuftodia ^pftibula fiunt.Et aufertur tam nobile depofituztampciofus thefaurusiirrecuperabile decus caftitatis; fi nui cuiufuis dilectionis incpt$ rimula continuus ifidiator diabolus intuitu ualeat ifigere.ideo omni cui ° dia cor feruef.Super muros hierufalem ponanf cuftodes tota dic;&! nodte non dormiannne fur ftroeat. fpolia auferatzqux penitus recuperari non poffunt.
De ppofito prefbytero pofi: epm fororibus adhibendo# ^	Cap.xix*	^
Nimus diftufus ad plurimazcirca fingula no pot attendere, Curam omm gerit epszhomo elt.i locis fingulis pot adefleinec diuerfo^ fimul habere fciam.Ne igitur ex abfentia fecuritas iit i tio.facerdote fandtu:^ue fandhtas pdicatique fubornat fciaique talem reddit ^tas:& uita:^ ^ apud improbos lubricof^ finiftra opinio no polTit haberi.poft epm habeatis ppofitu. Hic epi uobis teneat uicem;hic doceatlhic pdiceuhic corrigat uniuerfaszhuic foli occulta domus pateannhuic coti filio innitaf ab oibus.No diuerfa^ opiniocs in couentu foro^ diuerfas fedas Ponant.no dmerfos ritus: ut qcquid alter uituperat:alter confulat. Sic diuife domus:pax:qu,es:& charitas ipfa difcedit Credite mihi fa rpriLmm	r	*	' ,vnrm turma:ex mulie^ confortio oem fandlitateexpellut. Intimet epo
g circa multa d,mfusum fohToibus cotinue no poteft adefliigcquid pro utilitateagcndmgcquid/anfla euenetit ordinadu Cofi teanf fineuls fingulis mefibus bis aut pluries crimina occultaaut epo aut ppofito fni. Afu,,,	1	•	-	r facra dominici corpis coione mumrx:pugnatur$ uiriliter dsmonu ca"
fiom. no ditfaal medeb.Tdttof S media uniufcuiurqf ^gnmd.s	«	coire:l‘jTOI!^	3|1
fubueniafin principio.Quod fi memor conditionis humanaeileui etiam opinioe ipfe etia facerdos erga al qua fororum ineota familiaritate uideref aftringi non finaf orin.quod non fine malomon fine fcanda moueri pot exortum,Emendef' fi opus eftiabepo.Si uero emedatus minime uult iceptis finem iponere-r moueaf,etiam r, nrilifiimus fi neceflarius exifteret in loco. Nulla pualeat utilitas ex qua formidaf aiarum piculum. Adhib-af uero fandus fucceflbr quem caftitas longa commendet & uita.
^ D- ordine feruando p forores erga mares 8i fpaiiter in loquendo.	Cap.xx.
Mpudici nedes cuiufuis nunq monaflerii limma terat.Inordiati animi nucia uoce imuditi^ tes ueftrx nunq fordefcant.VoX hois mulieri ignita fagitta diaboli e(t;& ecotrario.Propter	,
Bemens pfalmifta exorat aiam Tua liberari a labiis miqs:& a lingua dolofa. Na fubdes P^Labia qje fic aifeCtanter liberari poftulet;fagitt$ potentis acuta cu carboibus inqt defolator»^ cor uiri uenena pbent mulieri:fi non fit affata fallaciis linguae dolofae, q potens diabolus mife^ r0bJ'rrat, Vir fagittis tentationu cu ardore libidis.H^ fenefrrae funt mortis q nifi claudanfiftati mors diraiu pro e3 cuiu%coditoisexiftanautnunq appeat:autuifusuifumterreatueftrumelutihorridumonm ; v,neli uolo chan(fim$:ut fi cu uiro ex neceflitate loq oporteatiuelu in feneftrula tradtu alterutra i ujdcndo c3 ceat uiderizquod cocupifei no licet.Excufatdem nullam fibi arripiat fandtitas.Santfus d^ulreimqUo, Oui^ pif.Dina ut uideret egreflamifa coirupif,Sic ifinita-foret exepla:q faepius ruminada U0Rjsfi	2ubs motibus
P multa uagor^Pene faerx feripturx clamat fyllabae fingulae.Pene irtruimur corpis	° nifj fu
^ uidoria no fperaf I hoc certamiemifi ex fuga.Nemo ex fortitudie audeat refittere" giat cito fuccubet.In coi etem uita nec uerbu fit ^priu.fecreta uerbula no carent	pfend^
nulla foror exterio^ line pluriu fandae foro^&abbatiflaefeu alterius ppofita: dom"sP	r mUita mal»
ioqaudeat;his dutaxat exceptis q facerdori in cofefiioe dicutur.Solet gk&o talia uerba m
pferre.Intcr nos de uiro nequaq fi fieri poteflihabeaf metio.Vitra g creditur exultat diabolusmt in corde uirgineo uirorutnemoria uigeat.Nullu uenenu nociuius fceminse g affedio erga ui^jqcuc^ de caufa ^pce-dar,Proh dolor ifcelix coditio fexus ufi.Sadior mulier ulcra g dici liceat;fi uiro adhaerear: gtucucu fpirita/ Ii indidu naturali iclinaf tande ad nefas:fi in uiro uirtus defjciat.piget qux noui cuda narrare. Etia argu/ meta funt diaboli;^ mortis aeterna fdicia filiatioes maternitates;gbus uocabulis fub uelamine fpus iter fe utunf mares di foeminx.Munufcula oia 8i fufpedas Ifulas hxc cuda luxuria nucia uobis iterdico fub anathemathe;^ xternae mortis poena, Adhibeaf fuma diligentiamt extra coenobii limites Ira qlffcucg non exeatmifi abbatiflk 8i foro^e acceficrint uota.Et fi opus eft di grauitas ita rei exiganadfit epalis licentia feu fecerdotis confiliu.Grauifllmx poenae fubiacet qcunq; huius repta fuerit rea.
De fiditiis & nociuis fermonibus euitandis,	Cap.xxi,
Eruis dei frequetia populi fandi oes pfes pdicat iter extera fumx nociua.In multilogo nequag peccatu deefie pot.Ligua hoium ad iudicia pceps abfentiu uita ut plurimu no ceflat hicide cor-rodere.Peflimu quoruda fpiritaliu genus no attendetesiq? deus filio fuo dedit omne iudiciu de uniuerfop4 hoium uitajac de moribus,& qd plus eft de c6fcia;cuius occulta fcif folius eft diuix fcixJudicare fibi licere putat.pferentes i mediu:g> fpiritalis homo diiudicat oia, Heu i mudo fpiritu pleni
formi uefte;collogo blandomerbis fiditiis fe fandos oftedut:& dealbati parietes iter mulierculas feminat fedas crroiyj.Deniip loquetes cuiufcu^ uita fimul cd fama denigrataftrumenta diaboli hxc funt oia.Infor
guriis:ueneficiis;& icantationibus damionu deledanf.Si g talia pferant:hipdiledi filii:hi fpiritales pfes 8i fres;hi pfedomt uerius liceat dici cocubinarii 8i corruptores metis &: uetris nutriutunhi exgfitis ferculis di delicatis efcis.uina pdofa no defunt:ex furtiuis frepe uiro^ Iaboribus:&: iter crapulas 8i ebrietates ruda tesifauces fpus dulcedie pdicant.Proponif ite^r atq; iteru illud apoftoli;g> oia muda mudi s.De talibus log nefas eft;& ph pudor,Sed cupio dei feruitricibus detegere oes artes diaboli: ut nihil defit qd caueri poffit.
De filentiis 8i diebus 3i horis debitis obferuandis,	_ Cap.xxii,
Aec itaqj oia fponfe dei diledx pcul expelli te;i his diabolu cognofcite pricipateJnter uos nug de uita difputef alterius.Maneat diuio examini oe iudiciu.Peccata ufa cognofcite:delida ueftra plorate.Oium uobis uita fanditatis cxeplu appareat,Vos uniuerfis sftimate peiores.fic puritas metibus uris inhxreanut cogitare fit idecens;& credere nefas alique^ptcr uos pofle peccare,Si que alicui detrahente audieritis,pcul fugietes dimittitemt ferpenteiut uerecudia uidus difeat de fadis alio tu filere.Mulicrcula^ qrudam folet efle moris ut plurimuiut femp garruls::nihil fecretu habeant:qd audi^
plicis delidi rex habeanfjn hoc in couetu ancilla^ deiimuliebris ois expella fi fi rmitasJ 1 lud iacobi uerbu in corde uf 	^	•	-	,	•	•	r_/r. --r	hncriia	ftiarmfen	fpniirrs	rnr
fuuihuius
nere ab iutilibus uerbis.Ex hoc,i fand$ coteplationis cam.Plures
nec cu aliis extra.Diebus uero oibus q bus Si pro remedioiSd pro falute loq cocedidno fingulis horis uaca. du e uerbisiq uix ^ferri fine peccato pofTutded hxc iuiolabilis obferuatio uigeat;^ ftnguhs nodtibus poft fada hora copletorii u% poft miffhmiSi a tertiis ufcK ad nona' facra obferuentur fiJentiarqtenus & Imguae deu laudadi cocedaf opportunitas:^ iurilia uerba penitus abfcidanfJn choro uero eccieiia! ad diumas lau des parato:dormitorio:coenacuIo:cIauftmac caoitulo-oi tpe loq nodecear.nifieaqordiata lunt loca ilau^ dibus dei ut iam Si tepus Si locus religionis uf$ pdicent fanditate;^ loquacibus copundoem ingerant:^ intrandi ad focietate ueftra fanda defideria incitent;^ affedus ad	moueanf.
De refrenatione linguae in loquendo	,	f	_	Cap,xxm,
Equaq chariffimae iacobus apoftolus expientia poneret religi®1 lefrenatoe liguaemifi certo fci ret idicio q> mors Si uita eft in manibus	ut	inuif cu ipfa benedicimus & maledicimus
elt:cu ligUx - ex fui uitio femp pna eft ad medaciamnde Si mendaces appellant hoies;& uani filu noium:
aut filentiu iponif;ne in difphcetia dei propere audeanaut ad bonu exerceat ;ut diuinas laudes exoluat,5ic
igit chariirlni$ 5^ diledifiimae filiae:tpibus qbus pftaf opportuitas;ut beatae effe poiTitisilinguas domate:
ne cquertanf ad Iites;ne iurgia:cotetiones:rixas Si fcadala refonctine iuramctatne blaffemiasmeobprobria:
& aho^ difphcetia pdant.Quod fi ex inftidu diaboli g femp difeordias femiatuter forores leuis etia diiTe. fio pynrra f«,r.	^	i	t__-/r-____ -	r	rlnmnc	npnt,ipmiP.lfa nt
Mendaciauerotanginfernuexpellite.Sempautdiuinaofficiaiautfacro^codicum uerbatammter ^ res’4 eti‘aiP inter aduenientes deducantur m mediu.Si quando muliercula de uiris ppriistde “111S'	.	^
bus:de mudi uanitatibusigarrulado loqcitenf ut moris etheis mox uerba franganfimox ociolum u & nociuu diuio cedat fermoi.Si diuinu itroduci no poterintali colloqo in dereftatoem crurus^cneur datur in facie;5<: uelox fuga teftef fandtitate mtrinfeca.Nihil ita^ p exteriora corpis itrans mete cogit nibus moleftet:cu diuix cotemplatoi exponif.Raro cogitaf m mente:qd exteriores fenfus no mittut, funt feneftr$;h$c funt oftiatq fi claufa no fueritimorti patet itroitus.^ no nifi funefte igreditun
De confortio marium fugiendo.	,	„	Cap.xxnn.	,	,
Redite chariflimaeicredite feni pene oia exptomo pofiunt daudi fenfus uefiri extrifeci tibus hoium.Si color opponaf oculo:nequaq pot no uidere oculus.fic 8t auris no audir no pot.ldeoqj in filetio & qete cogitatioes puerfe uitant:q feparat nos a deo. Propterea nort uos & moneomt no nifi fanda^ mentiu audire uerba uelitismon nifi pudicas & honeltasluC _ qs ma cerat fanda ieiunia liceat itueri.Sic rarus uir appeat:fic rara de uiro mentio habeafiut puellulae pene uirile fexu ignoret.No aial certe mafculu coenobii limites trafeanut ois cefiet occafio loquendi de ma ribus Sic nudica-fic cafta uerba in 01 colloqo fanda pfonet ora ut generatois modus 8t ortus:iuuccula^ f3 teat^corda^Hxcpfedo cathena diaboli eftrqua fi abftuleritis de medio uefinmo extededo digitu ad inqre: du oia p curiofimtc;^ defieritis loqrqd nd pdeft:& p loga filentia non iueniaf ura uoluntasmt loquamm1 fermones iutiles.tuc orief i tenebris lux ufa: & erut tenebrx ficut meridies:& erit uobis a domino requies
UvXV	      —------------±	  ^	»
lis lucis pot aliqli illuftrari radio.Sic dulceific iocudu eft folatiuiq? defpiciat^tinus cuda rerrena.ivlors lor
no filio^mo fupclledilis curamo c^te^ n^ritale onus molefrat. Hoium confortia fic fugiteific faecular oia expelliteiut nequaq pueniat ad uos qcqd agaf in faeculo.Solus fpofus uefter xps ftridis uris xibus,Sol$ cu folo fpofo aut ledioibus facrisiaut fadtis meditatoibus fccu confabulemini:6^ ipe uo i
De obfeqis feruitricu quaeretiu uidu & neccfiaria fororibus.	Cap.xxV.	_	^
Elotypus nimiu eft fpofus uefter charifiimreinullatenus patiaf fpofus^ferri in publicum, pifcanf ab amatoribus fxcuIi.Semp uult folus ludereifemp folus cu folis fponfis morari	, uS
rat.Nemine uult admittere ad folaumde cudis dubitande nullo cofidinSic arrogas: lic mp eft fpdfusiQ) fi aliu qritis amatore ^tinus recedit.Sic ^reruusiq. ,ptinus difioluit omne c0}u° Iccirco domne me$:qa fpofc domini meiiuosipfas 01 cuftodia fibi feruateme fpofus ta dulcis feparet a bis.Semp dina eerefia uidere filias regiois illius uos cauta faciat de piculo.ln monafteno uro uelut in ma mo maneatis cu fpofo.Extra monafterii limites nulli orno ueftm fas fit ptrafire. Haeclex.hxc norma.h^
nfoCT 'u 1 .	-/UrY-ipi frrauf^it ex ibroribusinuq ii fien pot exire pmittat. No etia mulieres
fumapf mooibusuobis.utq ^	ten^	ciuitate	&uicos	mdus&	necefiaria
ilte:q religionis habitu geftant^uoto obl.gatenoK ^	&	mode[t]a	adm;ftrent	qu$	opu$
qrant.Hz figdem extra_manenres ^	a5t u0io taies fetuitrices adcffe.gj excouerfatioe uirie
fum uobisircccpmracu ”«tha fo	eff	domus	c	and|cxeat_n5	clrcfcanI
& hab,materior fanditas	omne opus bonvi exerceant.ut non uitnperef mona
fienu'fuuSbfanon teat foronbusintra degentibus lecretiscolloqfabulatoibusmealiqdpofiit re extrinfecus quod poffit obeffc.Hai^ oium abbatiffa domus cura gerat aEduame & ipfe opentur.q deceat fanditatem.H^ obferuantia^ & ieiuno^ funt aftndx legibus;6<: puaricatrices difapliae lu , ferui$ Qua! fi emendari ex prauitate contempierint.in ianditatis cofortio ptauitas loeu no habeat.& brumput^M^g fando corpore excidatur. .	.	.	.
De dulcedine contemplationis erga diurna, _	CaP*xxV1	oa-
01s>	&:	dominae me^.fpofe domini mei.itus maneres nihil fentiant nifi piu l6^11^1*1^
radTrum fote Poffideat.ubi dulci & iocudu qete ineffabile trinitate intueanf in facris lris:ch°^ iterfmt angelicis.dulcibus eoy mejodns mifceanf diuia i ecdefla cocinnedo	L"Lione
mente fando^ priarcha^:& patru antiquo^ obediety.Propheta^ oracula dulci mc ^ cor accendat adpmifia foelicia. Apoftolica documenta fidei cuda detegat facfa.Euagelio^ code ^ fpeculu teneaf in manibus.Martyres landi cuda loculi aduerla 8t tempeftates huius maris ,P	c5
bus diabolicis uerfutiiS;& ifeftationes dxmonu doceat coculcare.Cdfefib^ peiofa deuotiq:a teplatoem aflidua affedus aftrigat.Regulare uita iltruat fando^ moachoi^ mira coueriati * fexus mollicic&fadx uirgitatis feruare^pofitu peiofifiima uirgo uirginu cu cxteiis ull§nimiu fi dienit3/ edoceat.O foelix focietasio foelices uos fi talis ac tati muneris nd fitis igratar.Foelicifiin?^ dumodo uelid$ te ueftra ipfe cognofcitis.q oium regi 8i domio regix fpeciofe mfimonio copula^ , ,.	.	otc
hre meremini;que angelici fpus uidere cocupifcut.O ineffabilis gloria Jn fragili fi9de£ /ni7Puci, Cu0uc. f3 ftis.Hic qfo mens ufa uigeat.Ha:c dies diei erudet uerbu;& fciam hac nox fdicet nodti. g ^ oCcUt cto^ focietatibus hic ftudeatis iterefie.utpoftmodu 1 corpis exitumobis gaudetes Kix luibus rat.Sificfeceritis,nihil uobisdulciusmihillocudius.qhisfterefiecouiuiis hispabufislana .q ^gias deguftatis terrena oia amara cernunf.Yere tuc claufura ccenobii cuius taedet metes uagacu
uobis pro fuma deputabif gloria:^ reputabitur q exire limites monaftern.cfle neceiTe potius mori, Expto ita^ feni deuore cofuleti credirx filix.Si femel guftaftis q dulcis eft domiusrad que accederes poteritis ab eo illud audire. Venite;^ oftedam uobis omne bonu,& tuc offendet uobis talia.qualia no nifi mentes aflue tx norunt,Scio qd loquor charifllmae.Nam ut mea infipieriam Joquar.ego homuculus fic abiedtus.fic ui> Iis in domo domini adhuc uiues in corpe angelo^ flepe choris interfuiide corporeis p hebdomadas nihil fennens diuinas uifionis ituituipoft multo^ die^ fpatia pfcius futuro^ redditus corpori fleba. Quid ibi manes fcelicitatis habeba.qd inenarrabilis deledtatidis fentieba. teftis eft ipfa trinitas quam cernebam ne-> fcio quo inmitu.Teftes funt & ipfi beati fpus q aderant,Teftis eft etiam confria meaiq tatis bonis ipfe frue bar quot &C qualis nefcit pferre mollicies corporis mei.
De claufura domus.	Cap.xxvii.
On pot ad tantx cotemplatois dulcedine cor fecularibus plenu negociis afpirare.fed oportet ut feculo moriafiut foli deo p tatas meditatioes & defideria fupius ihxreat.Vnde granu frumenti cades in terra nifi mortuu fuerit femp fic folu manet ut cecidinqd fi moriaf fruriu plurimu af. fert.Sic charifllmx domu paterna 8t fxculares ueftes relinqre,& monachi nome aflumere mo^ dicu pdeft hoi.fi mes ipfa mifera q in mudo habenf affedhbus optct:& q reliqrat defideriis repetat.Exeuti eteni loth cu filiabus & uxore de fodomis madat ab angelis ne retrofpiciat q iam pambulado rehqrant: cu ius uxor more foemina^e q femp petunt cotraria obuias madato ftati eft couerfa in ftatuam falis,H^ec itaqj uos doceat q poena fint punicdae q mudi uanitates affedtat in monafteriis.Na efficiunf ifenfibiles ftatux ia lis.ut ia nihil de fupns coteplatiois dulcedie fentire ualeatifed maneat i amaritudie feculi.q faeculo uiuut. Propterea chariflima: monafteriu ueftru uobis fepulchm eligite.ubi mortua cu xpo mudo 6t cocupifcen^ tiis eius folae cu xpo ibide maneatis fepult$:quouf(^ refurgeces cu eo apparebitis m gloria eius.Demum tP medu eft plurimu.neqs igrediaf nodtc ad furandu pciofu thefau^::q latet in tumulo.Hinride fures fodiut ut furenf ifinitis aftutiis.qd intus habef.Cuftodiaf ergo fepukhrilp epm:que deus in uinea fua prfmu cu> ftodem ppofuit.Cuftodiaf 6C p ppofitu pfbyte^.q uice eius tenet in Jocomeqs fcaute introeat.neqs ad mi> nuedu pgat.Muro^ munitoibus fic undicp circucingaf locellus:q> uix auibus pbeaf adiwsSic tcdanf mu ii jn altd.q? no folu no liceat pedibusifed nec oculis.q intus gerunf agnofcef.Oftia ferenf fortiter clauibus claues uero difponat epsmeqs nifi habes ueftes nuptiales itroeat uel exeat fine eius confenfu.Sit aut una uel plures feneftruls iuxta difpofitoem epi.fic ferreis uirgis artata undiq;:ut uix digito pateat aditus ♦ Per has horis debitis.aut neceflitatis.aut xdificatois fiue recreationis ca fandtis fermombus cu fariis uiduis;5d aliis mulieribus qs ueftiu habitus & facies tenues & pudicae reddut uenerabiles forores liceat fimul loq, phibitis & fulperiis horis feneftruls claufe maneat,& claues abbatifla domusiuel fancta alia foror cuftodiat: ne coruus egrediatur p feneftra ex arca.Credite hic timcdu de thefauro a timore noriurnota fagitta uolante i dieza negocio pambulate i tenebriszab icurfu 3C dcemonio meridiao.Semp horas hx fulpedae fut metibus caftis.	De	deteftatione	pciofamm	ueftium,	.	,	Cap.xxviii,
Ropheticus ille fermo nequaqpferaf de uobiszfilias eo^z copofirazzcircuornat^ ut fimilitudo te pli:& dealbatae ab extrazut monumeta q ex auro relucet.Intus aut lunt turpiflima &: emuda ca-daueribus mortuoRd.Huiufmodi no filiae regis xpizfed tyri.H^ femp in muneribus : hae uultus ipudicitia p diuites pl$bis capiunf & capiur.Impfedtifllmus nmhe^ affectus femp in ueftibus: femp iaurozlapidibus pciofls ornametis exrrifecis gloria ponut.No fufficit eis libido innata naturae fed
margaritis & gemisfQuid ad te attinet argetu & au^fQuid exaltaris in pulchritudie pamfNone eft ois ca ro cinis & foenu.& ut uerius dica mafla putredis,cibus uermiu.K foetidiflimu ftercusf Quid in te miradu. qd laudandu puero^ fpedaculufnone & fi laudef gemas* & metallo^ pciofitas.qua' fibi natura tradidit, femp tame cognofceris cinis foenu & forcus imudum ex imundopdudu feminefO lite uelles itueri uilif,-fima muhe^zq uerecudareris in corpore quod tanto cultu excolis.Ipfo eteniiumeto &: beltns terrae aut es «qualis aut deterior Jntus eft unde glorieriszno extra.In uafe ifto tam turpi thefauj* tenes: que fuma cum diligentia colere debeszft feruare fuma cuftodia.Nihil ad te de uafe fidbM turpis iorma Iit extrafdumodo intus fit nobilezintus fit pulchru quod latetzitus fit inteeru quod feruatur.
De periculo ambitionis ueftitum,	,	Cap.xxix.
Ropterea uos chariffimae qux eftis fpofe & ^ regis ^ternizcuiusregnu no corrupef: nec au/ feref ab eo fit abitus ois gloria ufa,Sedete ad dexteram fpoji m ue“ltu no exteriori fed iteriori deaurato auro charitatisiin fimbriis aureis ideft charitatis pceptis:fic undicp ueftis circudara ua rietatibus ut ia nihil in ornametis de uirtutibus defit.Sint myrrha gutta 8C cafia a ueftimetis: ut
'S •«.'—«..•.i /2/ iiifr-v crPXPYCP ari	imO-—^	r*nrr3t	de	Ikculo.ln	ItrtnrtrP 111*0 dele—
j. cdmi« de feculi popazde domo diaboli;& de cogregatoe malo^ popuii un:^ domus pns no enetis orv ? t02 tet:c*tolletes uos aut de paretu dignitatibus aut de carnis ,pfapia:fiue de huiufmodi uanitatibus caduciflimis terne uaporibusiuti folitu eft icolis terrxz^tinus aflurges rex potentiflimus accmSus fup fe/ tour luum gladio bis acuto:expellet uos undi^ uulneratas dextera fua de tabernaculo fuo.Tuc acutiflimac
eius fagittxigforabunt corda ucflra m amaritudineiquoniam uirga directionis uirga regni fui:	pofi
dum abiedtas de domo domini ueftri omnes dcridebunt;& dicent de fingulis ueitrum.Fiha babyloms feraiquae non pofuiiti deum admtorem tibiifed fperafti in uamtate tua.Sedc iam fuper flumina baby1^" ’ plange d: fufpende in falicibus organaidum recordaris unde expulfa es.Nam qus folebas cantare canti laudis &l$tici$imodo ploras ad terram alienam dedudta.
De confideratione extremi dei iudicii.	Cap.xxx.	,
Ta<$ chanflimae dominae cu apoftolo arbitremini uos in hoc feculo (tercora:& mudi pur0an ta:ut fponfo uro placere potfitis.Nihil ad uos de popis fxculi attinet:quae abrenuciauiltis in ptifmate mudozdiabolo 5^ popis eo^e.quod poftmodu cofirmaftis lub pollicitatioe iura ^ in ufee religionis ingreflu ♦ Nullus unq iter uos fermo habeatur de nobilitatibus generis. ^ < fapia carnis.Sit aequalis i dei obfeqo filia regis filiae ruftici.Qes fimul nobilitate & dignitate unarn^ ha ex fp5fo.£xeatis continue extra caftra cu xpoyit cu xpo crucifigamini mudo & uitiis:porranres cu ipp, properia;& amore eius officiORcdomusdabor dulcis apparcat.Non dilputet de maioritate officiosi ic deuotoe & affedtu impledo^.Nund murmurmuq uerboru turpiumunq htiu fonitus iter mortuas l|cu‘
/____c—-i-i—^	o, ________^ir^-r fp iiiram nasutun fcDulchnsmunq blaliematmucimnrmunt. bict>
le;die iudicii die uidelicet irxidiem caiamitatisiuoi uem eu icna pauebir.Cxloruoes mouebunf uirtutes^ trementes erunt angeli fimul cum fandtis oibusttunc fingulorum uitx difeutientur dircrimia;6<: merita ap parebunt.Semp tuba illa terribilis ueftris pflrepet auribus.Surgite mortuiiuenite ad iudicium. Ecce rex ih manu potenti uenietia cundtis uulc exigere ronem.certe de cogitatoibus minimisicerte de leuibus & ocio' fis uerbisific reddere de fingulis ronem paratx non entis:^)iiciemini m carcere exteriorem:Audietis a itidiz ce,Ite maledidtx in igne xternum paratum diabolo & angelis eius.
De abie&ione exquirenda in uefti bus,	Cap.xxxi.
ptedere qhfc.No tales xftimo monachasaed peilimas meretrices icortu uihnimu.Non elt.n.opus uenbus mortuo^ peiofis & copofitis ornamctis.in fepulchris monumeta no Idigct talibus: monaflerii pides nd appetut gloria ueftiU q Fne peccato gra'di minie poflunt hfi.Hiftndibus & luforibus regu SCpri^
Pin h m n-	LnL M.dus tamc groflus 64uilis fit,ut & color cadorcm caftiratis intrinfecu:uil*
Panus na9 uefler 6tfi a^us & cadidu^^^	ftudi, rd mentmm; hoc iudicluai
tas contepcum terreno^ exhibeat.Mxc giona	y
fponfarum dei actemi.-hoc fignu mortua^t foculo 6c f p	P
Deauftentateexquirenda in itratu.	.	j	,	. r e ... . ^-aPiXXX11* :r,
Oniugatx& uidu^qmanetin feculo circaplunma.circa labormfa follicitxfinnquotidie u ri freoues nhftenu occupata cu martba.faluenf p opa pietatis icfu miflra'tes in paupere.rrag
efurictibus pane fuu:egenos 6d uagos domu inducanttcooperiant nudos:infiftant mjfencor ^ rn rxnihns nculdubio tam frudtuofis & bonis;q> ipofllbile efliq? deu non placet iratu. co^rnrl nes ipietatis difVoluant;& fafciculos diffolucres^ omne onus dirupa't. Vos aut cbariflim^ qu$ parte imo opt,ma elegiflis cu maria;fedete cotinuefecus pedes iefu;facra^ fcnptura^ uolumia facri ^ nendo ledoibus Lauate eius pedes afliduis copundois tx: gaudii&: charitatis ac deuotois lachrymri. .s platois intetac dulcedini.Capilhs extergatis:terreno^ omm fupfluitate p ea expellentes de corde-A^ de ore lefu uerbu qfi gladm anceps ptrafies corda.icindes copage mebro^ ufq; ad diuifione fpus.^ bum dulce erit faucibus ueftris fup mei dC fauu.Hoc uerbu p quod fada lunt oia.Hoc uerburqHoC ucrbu rionis pofcebat deuotioIul fanaretur puer eius.Hums uerbi dulcedine folu noruntiq an^^^bus breu* audire non polTunt fonolenti & ignauix dediti.Quapropter chariflimaemolo uos fir'Su1^ bus,flue ,n liz & duro ftratu iacere in cellulis ueltrisino in plumis & mollibus.-fed aut in paieis aut	ln'iminentis
gneis potius capfis q leduils;ut & mcbra domata potius ftratu horreant q affedet:potius _	^	fojp
qetem magis compellat necefiitas q uoluntas.Sic ob duricie breuis & leuis occupet lop ‘bf ns illufiombus notiiu mentem fopita torqueri.	Cap.xxiii.
De matutino dc modo dicendi dmmutn officium.	,	. raMnilis
utinas excubias media nox uos pparet.Nulla' ex uobis dormiete	^^ ^
: matuunisexa^1
iauiibustut cxurgat in eapz auxilium.Sic diftindbe alrcrnati pfalmi lcdioef($ facrs ^)feranf:ut ob collifio' nes 5: hiatus ac barbarifmosiad rifum no puocenf angelici fpus.Mc femp moderatus; qetus;fii3uis fonus i uocibusmt nulla popamullaq; carnalis deledtatio habeat locu in diuispconiis.Suma deuotio crebra fufpiV ria & lachrymas fundat.Sic morofiras;fic uelocitas teneaf in modo.-g? nec fafridiu nec fpeditio lingus pof-fit oriri.Nulla un^ uerba f cucil(^ utilifllma pferanf inter pfalletes;fed illud in mentis arcano fuma cu dili gentia ruminef itrinfecus,*qd ptradtaf extrifecus.Nullius elt meriti ore diuina officia uerboritare;&: mifera mente q extrifecus iminet uagado circuire.Expletis uero laudibus matutinahbusmec tunc fonus arripiat: nec differaf qd fpofus petitioibus fpofaifc refpondeat.In capitulo mox attentis & deuotis fororibus fancffiv tum libror deuota ledtio de uolucate domini fui padat qcqd agendu fit;& fic cedar illufiones d$monu fa> tafmataiqux dormietes illuderet.llico lectio alia fuccedat breuiffima Iedtio:de his quae ad apoilolica: uitae fftruSoem ptinenr:qualiacunq$ ffilo pfenti opufculo ptradtato:ut fic fingulis diebus:quafi quoda bolo pia mens depafta dulcedine appetannec rerardef fattidio & de modicis eximia cogitet.Sequanf ledtioes confef fioes criminu in regularibus difciplinis cora abbatiHa domus & exteris foronbus.Prodanf i publicu qua> cu^ gefta funt contra regulares obferuatias & obedientiasmt iam nullatenus qcq emendatu; & impune p, tranfeat.Nec'lateat matre & forores uniufcuiuf($ cdditio;quatenus& uerecudia 6d difciplia qua mater im* ponit circa futu^ tempus unaquxcg reddaf aftuta.Extra uero capitulum aliqd de his unq qualicunqj uer-» bo uel nutu .pferre fit anathema.Hoc ita<^ fine mox fanda claufa difcedau
De ordine dicendarum hora^ primx tertix fextx nonx,	Cap,xxxiiii,	^
Vm laudibus primx dies falutaris incipiat:qbus expletis faerx miflx myderia ob fpofi pfentia fpofa^i corda Ixtificcnt charitatis;inebriet poculo deuotois & fidei fatient pabulo in conuiuio falutari.Sic poftmodu unicui^ cumoduiaut oradfaut legedi facra uoluminaifiue aliter opandi q* fandta funt.Deidc dodtx puellulas nouitias de euagelica uita:de fandtis moribus:de officiis do mus:de regularibus difciplinis ufq? ad refedtois hora idruant.Prxparenf & interi cibitqbus corpa refocille tur ad pnix iugu,Nullo unq ded ocio aiusme quado cogitatioes & motus metibus titillet ilhcita.a fi alici' liter ifurgere inciperet;ftati elidanf in femieme crefcat zizania cu triticotaut laboribus aut opibus manuu qcqd male c5cipitur;euanefcat.adeaf fanda forore ut locutoibus facris piiciaf imundu. Tutiflimu ualde eft fidele & iuftu hfe amieuxui qcqd arcano cordis linu latetptinus referef. N6 enim in fuis fxpe pot ho^ mo negociis redu hfe iudiciu,Adueniete uero refeddis hora,'qua reddef corpi debitu natura copellit: die^ bus coibus laudes tertix & fextx hora^ prius deo deuotx foluantur,Poftmodu cu omni modeftia;benedi dione ab abbatiffa pmifia cibu fumatiparf^ miniftret.Poftq uero exterx comederint;&: ipfx qux miftra uerant comedant:& fibi miniftretur ab aliis,Cum uero ieiunii tempus refedoem tardiorem effecerit: facra myfteria miflx tertia 5C fexta 3C nona puenianticxteris diebus poft refedoem nona dicatur hora ftgtutaicu iam fol in medio gyro diem exhibet medium.
De cibis & ordine comedendi.	,	„	Cap.xxxv.
Vando.n.uos ad refedione hora debita adunauerit in cibis uris minie refulgeat coco^ iduffria No cibo^d nobilitas appetitu moueattfed fames,No apponanf incitatiua libidinu: fed q pofllnt fame extiguereiaut legumia aut olera codianc in oleo,Carnes uero folfi fintex Infa abbatiflx dultx debilibus & ifirmis:alioqn cuius fint faporis ignoret coenobiu.Oua & ladicinia poft ieiu ilia debilitatis fororibus & peipuis feftiuitatibus pmittanf ex gfa.Raro fciant qux in aqs orianc & uiuant nili parui pifciculi Gulx horridu fcelus genitrix luxurix d^caftitatis carnifex cu dei ancillis nullam habeat forte.Ideoqj ta'ta fit in fumedo fobrietas tata talif^ parcitasmt uenter potius coqueraf q gaudeat, no egeat in digerendo ftomachus medicinis;rudus potius uacuatio q nimia repletio iducat.Nec cinguli amphatioe fit opusrut & fic mens a dei meditatioibus minime retardef p crapulam:& corpus non egeat medicinis. Sit femper ordinata & compofita in fuo modo comeftiomo fit in fumedo fercula talis uelocitas fauciu & tam uelox mafticatio bolnq, merito de ingluuie aliqua poflit oriri fufpitio.non tam in comeftione cibus q tur> pis modus reprxhendendus eft.Sxpe etenim in fabis & panibus ordeaciis nimia auidiras grande peccatum caufat.Nequaq auidi &: uagabundi oculi per difeubetes huc illuc uagando hanc uel illam magis uel minus denotent comedentem.Non pra'dentium numerus aium occupet uniufcuiufqj.
De fobnetate & ieiunio.	Cap.xxxvi,
Inu quo^ in quo e luxuriaifpdfis xpi taq uenenu fufpetf u fit.Potius ftomachi la'guor;& afMx naturx debilitas cofulatiq deledtatioautmluuies.Quodfi fumere cogit pene ipfaneceffitastuc aut fic debile uinuiaut fic aq pmixtu pbeaf in FOtu.g> nequaq ex fumofitatibus repletu caput ri diculofa uel puerilia uerba depromat.Sacnlegium reputaf ebrietas in foemia pdpue: fed multo Plus in domini fpofa.Noe denudatio ueredo^;& ioth iCeftus ob ebrietate uos cautas inftituat: uos femper teddat timidastfempq? fufpedtas. Vere credatis q, ign£ portat i gremio;q afljduo utif uino.Nequaq qfo in^ ter mortuas corpi q oibus uoluptatibus fe abdicarut pro xpo.'de gulx horredo facinore:&: ebrietatis imun djcia fermo m]nimus heaf. Vetris igluuies & ebrietas ta aix ifirmitatistq corpis cam & materia tribuut. Jdeoq; mediclale ieiuniu oem auferat laguore:oem tribuat uirtute & gfam.Hoc uos legiflator edoceaticui lex no daf priufq jeiuniu qdragefimale pficif.Helias i fortitudie cibi fubcineritii panis ieiunus p qdragita dies prexit ad mbte dei oreb.Quid uero uirtutis cotineat facru leiuniuia uro iueftigemini fpofo:q qdrage> nano padto ieiunio:teptatore deuicit diabolu. Viri niniuitx no fileat:q ieiuniis coe euaferut exitiu: & irre/ uocabiie dei mutauerut lhiam,Hxc uos chariffimx umtaminiifed affequamihi lapieterme dicaf a dcmioJ
O iiii
nS eft hoc ictonidm quod elegi. Gfligate mebra ueUratfed nolite iterficere.non caufet ieiuniu perecudia ut fcandalu fit Ccereris.Nnn Hnlnrpramr.c.A/ HoUiiira*-» mmnric farra» nmifMnf' IpAionesinec orones aeil;
vidut.n'-	m.	vuvciupjdiiuncb	uciercre, vnaqux^ iusc laium udi j/ci icjumu	7-	,	-r
corpus ieiuniisicaftigetur in cella uerberibusifi quicq cdcupifcit illicitum:multiplicenf abuinenxiadnJ antur graunTimx ditciplinxidonec fic humile:fic benignufiat.q» nihil fibi uendicet nexiu:nihil erigat, q no uultis.Erigaf dominaiprincipef inoibusifubiiciafifuppeditef;&coculceturancilla. Quod 11 ite^; a qj iterum eriget le cotra dominaieiiciaf ancilla;denudef:fatigetur:& humilietur ad uotu.Si uero qetum c pus ultra uiresiultra cocedentia uelitis exafperare.indignatu uos in fouea deiiciet indifcretas. Nihil quipp pot habere uirtutistquod idifcretio facitzquod iprudetia iniiciat;8^ improuifio docet»
S In 1 zi A» t •-% e # 1 r»	0I
i foror comedetibus lectione legat. 1 uc umuicuiuiqj mes louria iceta ut auiceami uerbi aei.iuiy; ret anxia-cuppheticus aut hiftoricus fermo dei faeuitia mdftrat inprauos.Gaudio repleaf imenfoicu benv enitas dei anuciaf in bonos.Refpiret fpesicu ergo poenitetes idulgctia poffe exhiberi mondrafpminb uel tadto.Edgaf fidesicu inpximis deus fidelis oftcdif.Charitas accendaficu tot priuilegiis & mueribus ex xpi natiuitate:6d eius uira dc paflioe ac refurredtione nfa dotaf humanitas;at(^ nfa utilitas fublimaf.Non refo^ net uerba fed gemitus.no rifus di cachinnusifed lachrimae.No occupetur manus icifionis inutilibus:fed cX recordatione cnminu tundatur pectora.His aut frenis agitata faeua rapacitas fobrietatis non excedet lim^ tesiforibus uetris no aderit crapula:demu xltuans libido non nocebit quicq,
Hp nnprihnc fnrnrnm nnd- nranHinm.	f^an.YYXVUl.
De operibus fororum poli prandium,	Cap.xxxviii.	^	,
Vmpto deniq? ciboinec tuc adeudu eft fabulas:fed xpi excplo cu dei laudibus ad gfa^ adtioesca furgat;deo^ m ecclefia hymnos pfoluat.Deide cu oi filetioiut facra ledtio ledtapficiatiut rnetn ^ fcnbanf narrata;unaquaeq?figillati relegat 8C confirmet aut in ecclefia de his:q didicit tuedu quouf^ fimul diebus coibusipoft pradiu hora nona diebus ieiunio^ quoulcp capanella in clauitro p tur.lnteri fi breuitas nodtiu Qi tepo^ conditio 6i naturae neceffitas exegerit poft aliqua horulaan du eft poft pradiu uel oradu licet paulifp uoletibus qete potius q fono corpus refocillare:ut fortius re labonbus.Poft qetem qde hora nona decurfamel pulfata capanellame qcq ociofum pofllt diabolus rep * ne uanis defiderns pateat cordis aditusiakera foro^ libros feribatmt 8i manus labore:& mens diuio rep tur pabulo.fuat altera cucullas foroj*:& tunicas & melotos.Platas ole^Pl5«taltera uobis pbeat efcas.altera femia iatftet.eriganf areolaemt femibus apt$ fiant. Inferatur frugiferae arbores m ifmSuofis^ut ars uim reneliar naturX.Ex his refurgat mens pg uifibilm ho^ ifpetioem ad meditandu de Hp^w^Ja	H.ninx	ootetixin femie quud ex fic paruoilic arido tantx magnitudis: di
...r.H.rJnc L ? 1 u > jP111"3"0 ] fnrmetur.Ex admimftratione crefcat deuotio:ex deuotide eleuatio me/ Pulchnrudis creatura f	atura,	jnfenfibiles creatoris magnitudine pdicent. Sed cauen
De	ex^ellaf de medio ufimuq rifustnuq cachinnus cor uanu ^nun^
Bpens	cudi;ut metis fanditateeiponat.Homo nepe exterior
ftenoris iudex eft.Sando uos in laboreifando uos in ope debellares diabolu uefptina hora repia*' qin ecclefia fandis deus laudef offidis.fi feftiuitatis celebntas:finimia debilitas coem coenula breue^ad iefociliat5em mrfiisd ad deledatdem parata uefpertinae laudes deo tepeftiuius pfoluanf q iteris leiuni» iu diebu,^^ iaUdes in ultima hora diei;uel omittanfiuel i aliquo detrucetur ob coena. Poftpf^ coeoamel fi oimttimr Doft aliqua horula iuxta exigentia tpis ad ecclefia forores capanella uocetiubi de fa geftistUel de admirabilibus dei ledio deuota dicaficm fuccedat copletorii laudesmt ex his ro ^ tz metes diuio pabulo nodurnis fantafiis occultifq; fallacus diaboli occurrere no formidetinec timea.. ^ micare:# fic a diuis obfeouiis exortus dies diurnis finiatur i laudibus.Poft cdpletoriu uero nihil ahud q lentiu fentiaturtut forores qetxfemotcC totaliter corporeis fenf,bus:qu$ in pterito tpe diuis dioibus ruminet mente:# reftringant in corde.Hxc meditans unaquaeq* fua cella adeat benedi dormj fufcepra;# religionis habitu eefta's:ut fi natura exegerit fe in ftratu ad qeicendu coponat. fi ucr dei f 5j-a dacmo iniequi coeperit qua mgilafte metuerit:fi illuliones imiferit:fi cogitatui oppofuent: tno diabolo fjz pfenfent exurgancedate^ ignauix di fopori uelox excubitus.lnde^ tinus horrendu di tre^nfam cuftodit gnu crucis apponatifponfi diledi iuocet auxiliu. At enim iponfus zelotipus q nimio ze^no;^ cadent fta exurget ptinus in auxiliu fponfx fu$;fcuto circudabit eam ne iam timeat a timore noct* tim a htere eius mille & dece milia a dextris eiusinec appropinquabut ad eam.Poftrem° ° tit cuftodiat ea in oibus uiis fuisme forte offendat ad lapidem pede fuu.	Cap.xl.
De charitate feruanda erga infirmas forores.	mnerit	Satis	n°s
Alnea^ mollicie caro fponfe dei non fufcipiat.Ha^ ufus caftis corporibus no f. v . VomeI1ta :... v.. L ipfi exptiquotidie qtus in membris noftns libidinis ignis exurat fenomus.etiau	b
auferamur p pofle.Njmis ert demens 81 farnus g materiam pparans igni ad incendium no uult ut ardeat. Ifta decent miferrimas mulierculas cu periclitantur naufragio partus.Tame fi extrema neceflitas infirmans ti confulueritiferuato ois pudicitiae hononcum omni modeflia fiat.alias i feruis dei talia cogitare fit nefas. Sumope feruef in uobisiut erg t ifirmates forores cu omni follicitudine ois exhibeatur cura hofpitahtatis; 6^ pbeantur totius pietatis obfequia.Si periculu exigerit:medicu fobrtum 8t pudicum 8C omni fufpitioe ca^ rentem ptinus confulant:5^ qux mandauent fanitati congrua:omni domus necefiitate poftpofira benigne fiant.Si uerodefunr necelTariaiuendatur qux monafterii funt ne temporale aliquod mifericordiarum im^ pediat opa.Nulla lex efcx ucl potus:aut ftratus aftringat infirma uel debilem. Tamc follicite cauendum e: ne ingluuies gulofitatis fub infirmitatis uelamie fua comoda qrat:& ne infirmitas fub fpecie fantitaris cor pus abftinentiis conterat ultra uiresine corpus duplici fradtu (limulo apud iuftum iudicem deficies impiu criminetur coenobiu di homicida.Deputentur cuftodes infirmantibus difcretx 5^ fandlae forores,‘qu$ folli cite pcaueant piculatq iminere podunt infirmismeqd aliqualiter contingat aduerfi.Onera quasfo no^aggra uent feruitnces.Semp xpm cogitent in ifirma forore latente.femp fe cogitent pofie in futu^ talibus idige/ re.femp lex illa naturx aftricta teneatur finu metisihoiem debere aliis id exhibere:quod ab ipfis ipfe depo# fceret.No inficiat qfo hofpitalitatisopa murmunfed quod fieri decet cu omni mafuetudine fiat iuxta apo* dolum dicetem.Hofpitahtate fed:antes inuice in charitate fine murmuratione^
Deaudoritateepiprxpofiti circaobferuationesordinis.	.	P	j.0
Cee uobis mea domina euftochiu 8i exterx diledidimx filix xpi 8C apodolica uitam rudi & crai fo (filo his chartulis feriptam fenex pater 8i ^pinquus iam morti utpote cetenarius in xtate deuo to affedu trafmifit.Hoc fpeculum xternumip hoc enigmatice in pfenti uita foelicitatis uita una^ quxq; filia^taflldua meditatione cernat.no caufetgroflities corticis medulla reqrendi contemptu, no inv peritus Si rufticanus fermo faftidium generet.Talia decent poeticas fabulas.Non ell opus pietatis 3i totius ueritatis lege rhetore pompis.Hxc omnia iuuenu interfunt.Ex hac fingulis diebus uelur ex deledabili fer culo fingulu uobis iumite bolu.hunc no tranfglutiendoifed magna morolitatemadicado.hincinde traffer re p oraiut fentif ualeatis dulcedine.Fateor etem uobisjq» ex his qax fcributunfi fedula fit meditatioiexur eent uobis talia:qualia lingua humana non nouit,quaq 8i hoc imperfedu fit opus,NuIla enim tam fanda tam mLh;& diu puifa efi confiitutio.-qux in futu^ plurimos non patiatur defectusiquae aliquando corre^ n,- n.. non egeat.Propterca:fiqd in hac normula apoftolicx uitx de religionis difpenfatoeicorredione uel zmurarione indiget.epo aur ppofito ueftropfbptero fando comitto:ut fecundu plenitudine fpiritus fandi difppnfet:mutet:& corrigat.Sic itacp charimmx filix fandos uiuite dies.(ic xpo nuptiali foedere copulate: ut nd uacua lampade paratas uos femp media in node cum uenerit fponfus uocarurus ad nuptias inueniat nequaq uobis p exteriora qrentibus oleumme tanq fatuis ex tarditateithalami neget introitus, Senedute uefiri deuoti hieronymi fandis uefiris iuuate ofombus.
Epiftola fiue tradatus fandi hieronymi ad uirgines deo dicatastde inftitutioe uirginuiqux in aliis exe/ plaribus ad mautim filia in(cribitur;cuius fumaiiu fubicitur argumetum#
Vantamin cadefhbus beatitudinem uirginitas fanda pofiidcatipofl fmptura^ tefiimonia ec> ckfiae eriam cofuetudine edocemur.qua d.rtimus peculiare 'l’^ cialis eftconfecratio.Nam cum uniucrfa turba credeuum pariadoMgnmperjMU &i omnes benedidiotnbus slorientuniftx aliquid proprium pr^t exteris habent cu de ilio mn^ do 8i imaculato ecclefix grege.quafi fandiores purioref^ hoflix pro uoluntatis fux meritis a fando fpiri tu eliguntur:^ per fummu facerdotem dei offeruntur altario.Digna re uera domino hoftiaiampaofaan1 malis obl3tio;& nullius magis q fux imaainis hoftia placitura.De his etiam apoftolum dixniereor. Ubfe» ero autem uos fratres per mifericordiam deiiut exhibeatis corpora ueftra hoftiam	deo
placentem.Pofiidet ergo uirginitas 8i quod alii habent:# quod alii non habent:durn#c r^rPecu liarem obtinet gratiam:# pprio ut ita dixerim confecrationis priuilegio g^^mfocon^ a' gines dicere ecdefiathca nobis permittit audoritas.Dum fponfarum modofcna!Ie confort ju^ dere uel maxime eas habituras fpirituale connubiumiqux fubterfugiunt carnale comortiLm.K digne deo per matrimonii comparationem fpiritaliter copulantur.-qux eius dekdatiomscauiaconnubia fpreuerut. in his q maxime illud impletur apoftoli.Qui autem adhxret domino unius fpmtus eit.Urande & immor^ tale di pene ultra natura corpoream feruare luxuria;&: concupifccnti^ flamma adoieicentis facibus xftua> tem animi uirtute reftringere:# fpuali conatu uim eeminx obkdationis excludere.uiuere^ cotra huma> ni generis legem;defpicere coniugii folatia;dulcedine contcnere libero^:quxcun(p pfentis uitx commo> da funt pro nihilo fpe futurx beatitudinis computare.Magna hxc ut dixi.# admirabilis uirtus em # non imerito masnitudine laboris fui unigeniti pmio deftinaf.Dabo inquit (padonibus meis dominus i domo mea:di in muro meo locum noiatum meliorem a filiis # filiabus ifrael nomen xternu dabo illis: quod no deficiet:de qbus fpadonibus dominus repetit dicens:funtenim fpadones q teipfos cafirauerut ^pter regnu cxlo^.Magnusqdcmeftpudicitixlabor.fedmaiuspmiu.temporaliscu(todia;fedremuneratio xtetnae. De his di btus ioanes apoftolus loquitur q. fequutur agnum quocu^ lent.Q^od ita itelligendu puto nul^ Ium eis loeu in cxlefti aula claudedum.# cudta eis diuina^ mafionu habitacula referanda.bed ut illuftrius irgitatis meritu chreat.# q deo digna fit.ma i feftius itelligi pofht illud cogitef.9 dominus # laluator no fter deus cum^ppter humani generis falute hoiem dignaretur afiumeretno aliud q uirgmalem uterum ele*
gerit.Et ut humfmodi plurimu fibi placere monftraret.&f pudicitiae bonu utricp fexui innmaretur.ui gv ^ matre habuit uirgo mafurus.ln fe uiris.fed in matre foeminis pbuic uirgitatis excplu.quo “•■rlilon‘ ra rj;0i utroq; iexu beata' itegritatc diuitaris hfi.& plenitudine meruifle;du totu in mfe fuit;qcqd habeat m Sed qd ego fatago excelles ac fublime pudicitiae meritu reuelare.&: gloriola: uirgitatis bonuolteherc. de hac re plaerolcp perorafle no nelcia.Et eius beatitudine maifeftifiimis rombus coprobaiie.a num i p ti uemre in dubm pofleea rem ta maioris effe meriti,q fit aplioris laboris^Quifgs etia pudicitia aur "u. . pmiiiaut parui exiftimaticertu eit illu aut ignorare aut no uolutanu ferre labore.Inde illi femp caima -5 rogat q ea' aut no habetiaut hfe cogutur iuiti.Nuc ita($ quonia paucis licet ta labore q meritu inrc8r-1 d j oftedimus.ne res q* gradi uirtute coldat.ingenti pmio deftiata carere frudtu fuo pofiitidiligetius excu ‘ eft.Quato eni quxcuaz fpes peiofior fuerititato maiore iollicitudie cuftodit ,Et quonia multa im ^ / o/ ,pprio carec.nifi aliaRi reR: iuuenf auxilio.ut mellis fpes nifi exra^: cuftodia.dd fauo^ cellulis conleru • ut uerms dixeri nutriaf naturale gfam pdit 8L pfiftere p feipam non pot: ficut &L uini fpes qd nifi bon ris uas fit:& repatis crebro picibus foueaf gemme uini fuauimtis amittitiattctius puidcdu e.ne f°rte , n> ginitati aliq fint necefrana.fine qbus nequaq afferf frudtu fufficiat.&: tatus nil pderit labor.du uanepden credifiqd abfq; uiribus neceffarius pofndef.Nifi.n.fallor.ob caeleftis regni pmiu pudicitia feruaf itegrita$ qd fineuitae xmnx merito.nemine cofeq pofle cerruefl. Aeterna uero uita no nifi p ocm diumo^ pcep " ru cuflodia pmereri pdtiferiptura dicete.Si uis ad uita uemreiferua madata. Vita ergo aeterna no habet nn q cudta midata legis fcruauerit.& q uita no habuerit.cadeftis regni no pot efle pofleflbnin quo no mortui led uiui qcp regnabut.Nihil.n.uirgitas fola <pficiet,q cxleflis regni gloria fperat.nifi &: aliud habuerit,cuip mirtaf ppetua uitaip qua cxleftis regni pmiu poflidet. Ante ergo oia pudicitia itegrirafep feruaf,&: cius
 n /4pi	TriProrilMic	flinr	&C	COtUlCnt*1^
te,De uirgibus aut pceptu domini no habeo.cdfiliu aut do.Cu ergo obtinedx uirgitatis cofiliu dat np Pc ^ ptu flatuiufupra madatu uel pceptu ea efle pfeflus efl.Quicut^ ergo uirgitate ferua^imagisyaciunr.q pCL! ptum fir.Tunc eni^dcrit magis fecifle q iuflu efl.fi qd iulTum efl.feceris.Na quo plus fecifle gloriaberis^ minus aliqd no faciasfCupies diuinu iplere cofiliuiante oia ferua madatu.Voles uirgitatis pmiu cole9’ -0 pledere meritu uit$;ut tua caflitas remunerari poflit.Na ut uitapflet obferuatio madato^:ita econ ^ generat puaricatio morte.Et q p puaricatione in morte fuerit deputatus uirgitatis corona !P^rarC n rirmec^ pudicitiae pmiu expe&are coflitutus in pcena.Tres eni fut fpeszp qs regni c^leflis pofleiiio in _ Prima efl pudicitia.Secuda mudi coteptus,Tertia uero iuflicia.q ut conexa: plurimu fe pollidentibu F ^ itapofluntdiuifedifficile^)defle.duunaquasepeap^ noppter fetatu fed ^pteraliaefflagirat.ln pnm b . qritur pudicitia.ut facilius fubfequaf mudi coteptus,qa ab illis mudus edteni kuius pot:q mnmoni bus no tcnenf.Mudi uero coteptus expofcif.ut iufticia cdferuef.qua difficile explere poflunt :q faecula Ii/inno,	o,__nnlnnfatn npfrnrm inliranf.Ouifas ereo poflidet prima fpem pudl
pter Vel cur
e^6dpuTZM	mudi	coteptu	jpdeft	pudicitia	hfe	^p,er qd eam heas no hfe?
t t a pcipue reqrutur.tjuia. w nudicitiam &: mudi cotepcum hre te couenit. no cuflodiast Ve cu res mudi cotenas.f,	S J>pter tertia.q fi no fuerit.nec pria nec fecuda^f.c.et
Qu,a ut prima fpes j-pter fecudaert..MPru«	^ ficlll J,- lcre ^* bimim m^le0.
debeat obfcurari.fed flmplicionbus eloquetix narratoibus padi.O bus n m coe neceflanaicoi debet fem ne demoflrariJuflicia ergo n5cft aliudiq nd peccare.no peccare au 1 g^speepta feruare. Prxcepto^ °bleruatio duplici genere cuflodif.ut nihil eo^ q ^hibetur faaas,& cudta q mbeturuplere conteda . efl qd dicit Recede a malo 8t fac bonu.Nolo.n.in hoc putes coflare iufticia ut malu no facias.cu & bon
t	«1-xv.v	1	.nnoni3 n Hir*!#*	^	Oz	Dv*
tos opias tuis ueftimeris Nec« ut habeti pane no auferas fuu:fed ut no habeti tuu libenter ipartias. ^ lu ut paupere no repellas hofpitio fuoifed ut pulfum & no habetem recipias tuo.Prxceptu efl em no ^ ^ re cum flentibus.Quomodo cum illis flemus, fi m nuUo eoi* neceffitatibus participamus: nec anq humo his ,ppter quas lachrymatur caufas.pbeamus auxilm, Ne^ enim fletuu noftro^ deus mfrudmm	^
rem quient.fed qa lachrymx doloris indiciu funt.uu t te ita alterius anguftias fentireut tuas,	^ fa
tibi in tali tribulatione fl efles fubueniri cuperesnta alteri ipfe fubuenias ppter iIlud.Qu^c. ^nfcrre;fub/ ciant uobis homines bonaiita & uos facite illis,Nam cu flente flere,& nihil cum P°msfl5 r0rlbus fleuit.# fanationis.non pietatis indicium pfl-.Deniat faluator nofter cum maria & martha lazan 1	r t,z
mox opera fuby Et hoc fuit PlC
iecuta lunt.cu micitatus lazarusicuius caufa lachrymx lunduntur.lororibus uiuuy™	- ombjie W:
Aere cum flentibusjoccafiones fletus auferre.Sed quafi potes inqes fecit.fed nec tibi	no /malo fe abfl1
t-tiaui uuiiv^, onicia penecent,v<uvu uci maxnuc «.i»»—	-	,	1	„nl]
dominus aeterni ignis reos fore,qui quis nihil mali geflerint:no fecerint omne quuu
Tunc dicet rex his qui ad finiftra funt.Difcedite a me maledidti in ignem $ternu:que pparauit pater meus diabolo di angelis eius.Efuriui enim 8i non dediitis mihi manducare &c,Nondicer difccdite a me maledi> dti qa homicidiu.quia adulterium.aur qa furtum fecirtis.non qa malum fecerur.fed qa bona non fecerunt condcnan£.&tEternx gehcnae incendiis adiidunf.non quia qu$ phibiraerantadmififiennfed qa qu$ p' cepra erane noluerunt implere. Vnde aduertendum eft quam fpem habere poflunr.q adhuc aliquid eo^: fa ciunt quae phibenf.-cum etiam illi sterni ignis rei funt q non fecerunt qua: iubentur.Nolo enim in hoc ti bi blandiaris fi aliqua no feceris cum feriptum ell.Qui uniuerfam legem feruauerinoffenderit aut in uno: fadtuseft oium reus.Ada'.n.femel peccauir di mortuus Ldi tu ce uiuere pofle exiftimas illud f$pe comittes: quod alium cu femel perpecratTet occidit. An grande illum comififie crime putes unde merito danatus eft acriori» Videamus ergo quod fecerit contra madatumide fru&u arboris edit.Quid ergo ^>pter arboris fru tftum deus hoiem muldfauit^Non ^pter arboris frudtu deus hoiem morte mujvtauic;fed ppter madati co temptu.Ergo non agitur de qualitate peccatiifed de tranfgrefilone mandati.Qui dixit adx ut de frudtuar^ boris non ederet.ipfe tibi pcepit.ut non maledicas.non mentiaris.non detrahas.nec detrahentes aufcultes, ut non oino iures.non concupifcas.non inuidcas.non fis tepidus.non fis auarus.ut nuliu malum pro malo reddas.ut amicos tuos diligas.ut pro maledicentibus di perfecutoribus ores.ut percutienti maxillam altera pbeas.ut in iudicio feculan non litiges;ut fiquis tua uoluerit auferre gratanter remittas.ut nec iracundis, nec zeli.nec huoris malum intra pedtus amittas.ut crimen auaritis fugias.ut omnis iactantis ac iuperb.s malum caueas.& humilis 8C mitis xpi exemplo uiuas;malo^ confortia in tantu deuitans.ut cum fornicato ribus atep auaris.aut maledicentibus.aut inuidis.aut detraddatonbus.aut ebriofis. aut rapacibus cibu non capias.Quem (i in aliquo contempferisifi pepercit ads.-parcer di tibi.Immo illi magis parcedum fuerat, qa nouellus erat adhuc.dC nullius ante peccantis:8^ ppter peccatum fuu morientis retrahatur exemplo. Tibi uero poft ranta documeta:poft legem.poft pphetas.poft euageliaipoft apoftolos fi delinqre uolueris. quo/ modo indulgeri poflit ignoro.An tibi de uirginitatis progatma plaudebis,'’ Memento adam & eua uirgines deliquiffemec integritate corporis pfuiiTe peccantibus. Virgo qus peccar.eus non maris comparanda e. Non negamus in pfenti tempore remediu pcenitentis; fed hortamur magis pmiu iperare debere q uenia* Tur^c eft enim illis diledti indulgentiam poftulare.qus palma uirginitatis expedtant;& illicitu aliquid in^ currere.qus fe etiam licitis caftrauerunt.Licitu qppe eft matrimonii confortium inire.& ut laudands fut. ous opterllpi amorem.Sd csleftis regni gloriam copulam contempferunt nuptia^iita danandae non fut. qus ppter incotinentiae uoluptatem.nondu deo mndtac remedio apoftolico abutuntur.Ergo ut diximus, qux connubialicitaur illicita fpcrnunt.eiufmodi aut fi iurent.fi maledicant.fi dctrahant.fi cupiunt aliena, fi detrahentes patiunf audire.fi malum pro malo reddant.fi auaritiae in ppriis incurrant crime.fi zeli, fi li* uons uenena poftideant.fi contra legalia.^: apoftolica inftituta:indecens aliqd aut loquantur aut cogitent: fi in carne placendi ftudio compta^ ornatae pcedant & alia quascuqj ut Joler.illicite faciant. Quid ,pderit eis fpreuiffe qd licuit.^ exercere qd no licetfSi uispdefte tibi 9 licita c6tepfifti«‘uide ne qd eo^ q no licent fadas.Stulm eft em timuifte quod minus eft.Sd no timere qd maius c:aut ab iis non uitan qux ^>hibent: q fubterfugerint.qux concedunf.Dicit apoftolus Innupta cogitat quz dei funt.quomodo placeat deoiut fit fanda corpore di fpmcu.Qu$ dei funt inqt cogitat.non qux faeculiinon qu$ hoimmied quae dei	co^
gitar.Qux funt ergo domini Dicat apoftolus.Qu^cuc^ enim fanda.qu$cuq;amabilia.quae^	^
me.fi quauirtus.li qua laus difciplinamfta funtdomim.Quaefandaeueraeapoftohcx uirgines^
meditantur & cogitant.Domim eft etiam regnum cariorum.domini e^refur^^ ? /e fandoL in c$le zmortalitas.incorruptio.domini eft fplcndor folistq fandis pmittitur:dommi funt plures latK ^ n cale ftibus manfiones.domini eft fmdus tricefimus.& lexagefimus.&: centefimus.Hxc cogitant.ix quiDus pol, fint operibus ^mereri:qu$ domini funt coeitant.Dcmini eft etiam lex noui di ueteris tefta^nt .m qbus oris eius eloquia fanda refulgent.Qu$ fi qu$ uirgines fine intermifiione meditant	!um co"
gitant.ut impleaf in eis ppheticu ilhfd.fundamenta aeterna fupra petra folidata;& mandata dotmm in cot de mulieris fandx.Sequitur Quomodo placeat deo Deo inq non hoibus.ur fit fanda corpore di fpiritu. non dixit ut fit fanda mebroi^t corpore tantum fed ut ^ fanda corpore & fpiritu. Membrum enim una corporis pars efbcorpus uero oium compago cft mebroru.Cum ergo dixir.ut fit fanda corpore. omnibus mebris eam fandificari debere tefta£;qa non pderit fandificatio c^tero^ mebro^.fi luemaf in uno cor-ruptio.Ena non erit fanda corpe qdex oibus cdftat mebris‘d uel unius fuerit comqnatione polluta.Sed ut qd dico.manifcftius di lucidius fiat.quaecum fit oium mebroe^ purgata fandificatione:& lingua tantumo-do peccer;ut teftimomu faifum dicat.Nunqd liberabut oia mebra unu. An ,ppter unu iudicabutur & caetc rafErgo fi fine alio^d mebro^ fandificatoe pudicitia nihil pderit.cum in uno iit uitium. qto magis» di-uerfo^, flagitio peccato^: omnia corrumpanf .unius nihil pderit integritas, Vnde & qfo te uirgo.ne lola ti bi blandiaris.nccR in unius membri integritate confidas.fed fecudum apoltolum.totius conferua corporis caftitatem,Munda ab omnibus inqnamentis caput quia crime eft.illud poft chrifmatis fandificatl0ne‘aut “oci.aut alterius cuiuflibet pigmeti fuco.uel puluere fordidari.autauro.aut gemmisiuel CUIU^u^^e”^ creatura fpfcie cum quo cafteftis ornatus fplendor effulgeat. Grandis quippe eft diuinitan conmme. ha: mundani di fiecularis ornamenti prcelatio. Munda frontem. di humana non diuina opera :ubefcat. f illam confufionem recipiat.qux non peccatum. fed gratiam dei pantifcriptura diuina dicente. fclt con/ fufio adducens peccaium;& cft confufio adducens dei gratiam. Munda collum, ut non aurea reticula c»' pillus portet, di fufpenfa monilia; fed potius illa ornamenta circunferat.de quibus fcnptura dicit, Mil
ricordia & ueritas no deficiant a te.Sufpende aut illas in corde uelut in collo tuo,Munda oculos du eo omni concupifcentia rerrahas.& ab ituitu pauperum nunq auertas:& ab omnibus fucis liberos ad ea q dei funt fadta cuitodias.Miuda ligua a mendacio:quia os quod mennf occidit aiam.Muda eam a detra neuuramento 8t piurio.Nolo prxpotte^ ordinem putes 9 prius a iuramento § a piurio liguam dixi deo re mundari,qa tunc piuriu facilius fugies fi in toto non iures:ut impleatur illa fententia. Cohibe lingu tuam amaIo:& labia tua ne loquanf dolu.Et memor efto dicente apoftolo.benedicite nolite roaled,c » Sed 8C illius crebrius recordare.Videte ne qs alicui malu pro malo reddat.ncc^ maledifm p maledicto., econtrario benedicentes.qa in hoc uocati ellisiut benediCtoem hxreditate poifideatis.Etillud.Siquis au in uerbo n5 oifendit fratreihic pfedtus eft.Nefas eft enim ut labia illa qbus dominu confiteris rogas, bene/ dicis,& laudasialicuius polluanf forde peccati.Nefcio qua confcia ea lingua qs dominu rogatiqua aut m-titlir.aut maledicit.aut detrahit.Labia fandta exaudit dominus.6diprisannuit citopeibustquas lingua im culata pnuciat.Muda aures.ut non nifi Termonibus fandtis & ueris auditum pbeant.ut nunq 0^'5c^nactni turpia feculariaq; uerba fufcipiat.aut alique de altero audiant deroganrc.-ppcer illud quod feriptu Cif. b p aures tuas fpinis.& noli audire lingua nequi libenter.ut cum eo habere parte poflis.de quo dicitur.quon auditu & uifu iuftus erat.hoc ett nec aure nec oculis delinquebat,Munda manus,ne porretiae ad accipieau
arduu magis anguftum gradianf iter quod tedit ad caeluiqa feriptu efl.Iter redtu facite pedibus uris. Agno/ fce tibi a deo artifice non ad uitia fed ad uirtutes mebra formata,&: cu uniuerfos artus mudaueris ab omn1 forde.6: toto fueris mudificata corporeituc tibi caftitatem iteliigas pfuturam.S^ cii omni fiducia palmato uirginitatis expedtes.Quid fit fanCtam efle corpeibreuiter qdem fed plane cxpofuifie me arbitror. Nuc qd feqtur.&: fpiritu nofie debemus.hoc eft ut quod ope nefas eft fierimec cogitatoe percipere. Illa enim eft ta fandta corpe q fpirituiquae nec mente ncc corpe delinquit.fciens etiam cordis fpeculatore efle deu. Er iccic co fatis agit ut oino etiam aiam cum corpore munda habeat a prccatoifciens feriptum efleiOmni cuflodia ferua cor tuu.Et ite^;,Diligit dominus fanda cordaiaccepti funt ei imaculati.Et alibi. Beati mudo c^r e' quonia ipfi deu uidebunt.Quod de illis dici arbitronquos confcia nulla redarguit culpa peccati.de & ioanne in epiflola dixi fle reor.Si cor nofrru non rephendit nos.fiduciam habemus ad deum, 6^qu$ . peticrimus:accipiemus ab eo.Nolo exiftimes te peccati crime fugifleili uoluntatem non fequaf e^c ,U^as e feriptum fitiQyicutp uiderit mulierem ad cocupifcendu:iam incecchatus eft eam in corde fuo. Nec d2 _' Cogitaui quod & no feci.qa etiam cocupifcere nefas eftiquod fieri crime eft.Vnde 8C beatus petrus pr pit dicens:Animas ueftras caftificate.Qyi fi nullam animse conftupratoem noflet.nec caftificari ipiatp derafletifed illum loeu quo continetur.hi funt q cum mulieribus fc non ccinqnauerunt.uirgines enim P manferunt.Hi fequunf asnu quocucp ierit. Attentius confiderare debemus 8t aiaduertere.fi folius integn' tatis 81 pudicitix merito ifti dmino comitatui copu!enf.& p omnia cxlop. tabernacula difeurrunan & alis fint gbus adiunda uiminitas tantse beatitudinis gloriam cofequamr.Sed unde hoc fcire poterimus, hx co fequenbus nift fallonin qbus feriptum eft.H, empti funt ex omnibus pnmmae deo & agno.di m ore .pfoy non eft inuentu mendaci-S ne macula enim funt.Vides 9 no m uno uirgmes tatu mebrorum dominicis referann,, .mI,	n	r i^ili qui noter uirginiratem ab omni contagione peccati immaculatam ge
m am Irrf^	fpetmt.ut dum fecurior eft fac,Ims,quod etiam a nubet,bus
quxtitur ab om“fe dehfl ™uftodtit:K uniuerfa legis mandata perf,c,at.Nam f, no nubat & ea nihilom»' nu^ftetito qu^us & nuptz e^^ubentur immunes.non nu^	“itf	Quanq enim nulli chr,»
toiKttum peecaKllceat.8£cMnnesqufcun^^intiis totam
rere couenfat uitam ut ecclefix.qu^ fine macula.fine ruga.fine aliquo eiufmodi efle deferibitur poflint ^ fceribus intimari‘Multo magis tamen hoc uirginem implere necefle eft,cui nec mariti.nec filiorum.nec terius neceflitatis caufa prohibenquo minus diuinam feripturam pcrfjciatmec fi peccet: aliqua poterit e
curatione defendi O uirgo ferua propofitum tibi magno pr$mio deftinamm.Pr$clara eft apud deum ginitas & pudiciti* uirtus:fi non aliis peccato^ 8i maio^Iapfibus infirmef. Agnofce ftatu tuu:agnof<* cum agnofce t,Dofiriim X6i fponfa diceris:uide neqd indignu ei cui defponfata efle uideris admittas ♦ fcnbit repudium:fi in te ud unu uideat adulteriu.Qu$cu(^ humano^ fponfalio&: pigneribus fubarra • ftatim a domeftiCis a familiaribus.ab amicis:a feruuhs fpofijfollicite & diligenter reqrit qualesar# beat mores,Interrogat quid potilTimu diligar.ad ".capiat hbenter.quo ufu uiuat.qua fe confuetud^q;. ^ qbus utamr dapibusun qUibUs maxime rebus deledef & gaudeat.Qua’ cum didiceriuta fe o» peratmt fpofi moribus fuu obfequiu fua dikctio.fua locuditas.fua u,ta:fua diligetia cocorde Auierter ina' xpm fponfum habesia domefticis ac familiaribus eius fponfi tui mores iterroga.SC ftrenue ac 10 ie.in qbus popue deleaef.qaalemin te copofuocm ueftium diligattcuiufmodi concupif^t °	{^
tibi eius familiariffimus petrus.qui nec nuptis qdem corporalem fed fpintalem^OTttitor	^
Itola fua fer,pf,t.MuI,eres fimiliter fubiedx fint uins fms.ut fiqui non credunt uerbo-P“	m fir
nerfationem fine uerbo lucrif.centur.confiderantes in timore caftam conuerfationem ueur .4	^
non extrinfecus capillatura aut circudatio auri.aut indumenti ueftimentorug d"1”5,1 nirxr k xlius apf' homo m incorruptibilitate quieti Si modefti fpiritus.qui eft in confpeflu dei	'^raDllnam teftaf-
ftolus beatus Paulustqui ad Timotheum feribens epiftolamieadem fideliter	fr,lnlUSaUr0. aut
Mulieres fimiliter in habitu ornato,cum uerecundia Si fobrietate ornates fe.no intortis crm
m margaritis.aut uefle pciofarquod decet mulieres pmittetes caRitatem p bonam couerfationem.Sed forx man dicas. Cur hxc apoftoli uirginibus non iufierundQuia non neccflarium iudicabannne talis uirgimV bus comonitio potius iniuria q emendatio uideretur.Sed nec eas nun§ tanrse temeritatis fore crediderurt Ut nec nuptis qdem concefTa carnalia ornamenta & terrena prasfumerent. Re uera ornare fe 6r componere uirgo debet.Nam quomodo fponfo fuo placere poterit.nifi copofita 6C ornata ^cefleritfOrnef plane fed u tenoribus ornamctis.fpiritalirer non corpaliter componafiqa dominus no corporis, fed anima: decore in illa defiderat.Ergo &C tu qu^cucp aiam tuam dilidi & habitari a xpo cocupifcis.omni eam diligentia copoz ne;& fpiritalibus ornamentis exorna.Nihil in ea fccdum appareat.Refplcndeat auro iufticix & gemis reful geat fandtitatis.& praxiofifiima margarita pudicitice corufcet;& pietatis tunica ueftiatur.Pro byfib & feri/ co caftitatis 6d mifericordix tunica ue(tiatur,& iduatur fecudu 9 feriptu ettiiduite uos ficut dedi dei Jan* cti,& diledti.uifcera mifericordix bonitate & ortera.non decorem alterius pigmcti:qu$ret:fed fnocenti^ fimplicitatif^ cadorem habeat,Rofeu uerccundia: colorem.5^ pudore ruboris pofTideat.cadcftis abluatur ztro dodtrins;&: lauamentis fpiritalibus emudetur.Nulla in ea malitmnulla doli macula reliquatur: & ne quando male redoleat odore peccatiiungucnto fuauiffimo fapientice face perfruaf. Huiufmodi deus q* rit ornametum;&: aiam taliter compofitam concupifcit.Mcmcto te efTe filiam fecudum illud. Audi filia & uide.Sed & tuipfa quotienfcuntp deum pfem nominasite dei filiam elTe tellaris.Ergo fi filia dei es, uide ne ^	facias.qux deo patri icongrua finnfed age omnia quafi filia dei.Cognofce quomodo huius fceculi
nobilium h\ix fe gerant:qbus afluefeant monbusiqbus fe difciplinis inftituant.Tanta in qbufdam efi: uez recundia.tanta gratuitas, tanta modefiia.ut c$tero^ hoium ritum ituitu humana: igcnuicatis excedant.6^ ne qua honedis parentibus fuis p lapfum fuu ihonoratois faciant notamialcera fibi quodamodo iter homi nes cofuetudinis feccrc naturam. Et i originem tua refpice:genus ituere.-gloriam nobilitatis aduerteiac no homis tatum efle:fed dei filiam;& diuince natiuitatis nobilitate decoratam Jta te exhibe:ut cceledis natiuv tas appareat.& ut diuia igenuitas clarefcat.Sit uitce nou£egrauitas.honeftas.admirabilis6<: ftupenda uerecu
Qu$ honeftatis modediafQux maturitastNon etl ifia humana iditutiomec difciplina mortalis. C^lede hic aliqd i corpore humano refulgct.Puto 9 habitet i qbufdam homibus deus,&: cum te filiam xpi cogno uer in maiore ftupore terrebitur:& cogitabit qualis ifte dominus fincuius talis ancilla eft.Si uis ergo parte habere in chriftqjchrifti tibi exemplo uiuedum e(t:q ab omni malitia & neqtia ita fuit extraneusmt ne ini* micis qdem uice redderet.pfem rogabat pro eis.Nolo enim ut eas alias xpianas exidimes e£e:quae aut ira» tres aut forores non dico oderunfed etiam pximos toto corde confcise coram dei tedimoniomon diligut cum xpiana xpi fimilitudie mimicos etiam amare necefle habeat,Si fandto^; cupis habere cofortium: a ma Iiti£e& nequitiae cogitatu pedtus muda.Nemo te circuueniat.nemo fallaci fermone feducat. Non nifi fan» dos 8i iufi:os:& fimplices:&inocentes:&! puros cxlcftis aula fufcipiet.Nullaapud deum habet locum malv tia, Ab omni neqtia dolo mundu necefle efbq cupit regnare cum xpo.Nihil tam contrarium: nihil tam exeerabile deo:q alique odifle uel laedere uelle.Nihil tam pbabileiq omnes amare.Quodppheta ^pfpiciens tedaf dicens.Qui diligitis deuiodite malum. Vide ne aliqua humanam gloria diligas.ne & tua iter eos por tio computet,qbus didu efl.quomodo uos poteftis credere gloriam abmuice quaerentes. Et de qbus pro» pheta dicit.Auge eis mala:auge mala gloriofis terrae:ut cofundamini a gloriande ueliraia obprobrium na» Eis in confpedu dei.Noloenim illas refpiciasiqux fa:culi no domini funt uirgincs.qux ppoliti lui oC cofef» fionis imcmores gaudent in deliriis.in opibus dekdan(t6C corporeae nobilitatis origine gloriant. qu$ fi p fedo dei filias fe efTe crederentmunq prxter diuinos natales in patre quolibet admirarenf honorato.Si pa» trem deu fe habere femirent:nobilitatem carnis no amarent.Quid tibi in generis nobilitate bladiris & co» places^Duos homies ab exordio fecit deus:ex qbus totius humani generis filua defcendit.Muda nam nobi litatem no natur* *quitas pr*ftat.fed cupiditatis ambitio.ut nulla inter eos difereuo efTe poiiit.quos nati uitas fecuda gmcrauic.per qua tam dmes | pauper.tam feruus q hber.tam nobtte 9 ,Snobllls d« efficitur filius.& terrena nobilitas fp endore glonzca,|cflIS adumbratur Knufg omnino lamcomparet.dum qus retro in feculanbus honoribus impares fuerantxxleflis &: diuin* gloriae nobilitate ueltmntur $qualiter. Nullus ibi iam ignobilitatis locusmec degener quifq cft^auem diuinx natiuitatis ornat nobilitas.nifi apud illos qui non putant humanis cadeftia praeponenda aut ncutantiquantum elt fefe ut illis in minoribus p* ferantiquos fibi in maioribus pares efle fcntiut;& q q infra fc pofitos in terra exifhmetiquos fibi in cxktti'
^rfuge.Nam fi iuxta apoftoli do&rina.feruu dei Iiti>are no decet.quato magis ancilla^Cuius quo uerecun Qior eft fexusiaius debet efle modeftior.Lingua a maliloqo cohibe.^ ori tuo legis frenos impone, ut tunc “ l0rte loquarisrquando tacere peccatum fit.Cauc ne quid quod in rephenfionem ueniandicas.Lapis emif lus elt:rermo prolatus,Quapropter diu anreq proferatuncogirandus eft.Beat* quippe funt: quae nunq qd reuocare ueiint emittunt.Pudic* mentis debet etiam fermo efTe pudicus:qui xdificet femper magis; q ah» quando defi:ruat audientem. fecundum hoc 9 apoftolus pra^ipit dicens. Omnis fermo malus de ore ue» non procedat.fed fiquis bonus eft ad *dificationem fidei.ut det gratiam audientibus.Pnmola deo Iv gua eltiqua» non nifl jn dluinjs iebus nouit uerba conftrUere. 8t fandum eft os: unde cadeftia femper elo» 9uia proferutur.Abfentium obtredatorcs.quafi malignos feriptur* audoritate deterre;qa hoc iter pfecti
uirtates hois pphcta comemorat.fi ante confpeflum iufti malignus ad nihil dedueaf.qui contra^ximu w n°n pbanda ,ptulerir,Non licet tibi alterius uituperatoem patienter audire:q ncc ab aliis optas recipi t * Iniuftum qppe elt qcquid contra xpi euangelium uenit.Si alteri quod tibi ab alio fieri moleftuelr: patiar iterri.Lingua femper tua de bonis eloquiis aflucfce.6^ auditum tuu magis ad bonoiji laudemiq ad ma uituperatoem accomoda* Vide q> omnia quxcutp benefacis,,ppter deum faciasifcienseius rei raI]rLltEa j-nuno receptura efle mercedemiquam eius timoris & amoris caufa pfeceris.Sadta magis efie q uideri u ‘ quia nihil .pdert xftimarfquod non fit,& duplicis peccati reatus eft.non habere q>credif: & quodnon _ beas fimulareJn ieiuniis magis q in epulis deledtaredllius uidu$ memor,quse non difcedebat de tcP^0, 2 ieruiens ieiuniis 8C ofonibus die ac nodte.ac fi uidua qdem iudaea talis eratiqualem nuc uirginem dece xpi.Diuin$ magis le&ionis conuiuiu diligeifpiritalibus te fatiari dapibus cocupifce. Illos potius rec3uli: ^ bosiqbus anima magis q corpus reficiatur.Carnis & uini fpecies quafi caloris fometa,& libidinis incita ta fuge.Et tunc fi forte uino uteris exiguoicum ftomachi dolore nimio corporis compellit ffirmitasnra diam uinceiamfitatem cohibe.Quicquid illud eft.quod poft fadtam pnfam ruborem ingerit ^pximoiut minis abominatoem deuita.Satis tranqllam.fatis qetam efic conuenit mentem.& ab omni pturbatione roris alienam;qus dei habitacula efle dcfiderat:q per ,pphetam teflatur dicensiSuper quem alium reqeic * nifi fuper humilem & qetem.& tremerem fermones meos^Oium ope^ fpeculatorem deum crede: & cal\ neqd quod diuinis oculis indignum fitiaut opereris aut cogites.Cum ofonem celebrare defideras.talem exhibe;quafi quae fis cum deo locutura,Quando pfalmu dicis.cuius uerba loqueris agnofce;^ in conpa*1' tflione magis cordis q in tmnulx uocis duicedie dejetiare.Lachrymas enim pfallentis deus magis q uoce gfarum approbat.ficut ppheta dicit,Seruite domino in timore:& exultate ei cu tremore, Vbi timor & tre' moreft.ibi non uociselatiojfed aiusflebiliseft:&:lachrymofa deledatio. Omnibusadibus tuis diligentia adhibe.qa feriptum eft.Maledidus homo q facit opus dei negligenter. Crcfcat tibi cum annis gfa, cre c cum xtateiuflicia.& fides eo perfedior uideatur efle quo fenionqa dominus nofler iefus chriftus; q n°,0 exemplum uiuedi reliquit.pficiebatmon $rate tantu corporeaifed fapia & gratia fpiritah coram deo oc minibus.Omne tempus in quo te non meliorem fenferisihoc xflima perdidiiTe.Cceptu uirginitaris ,pp° tumad finem u% conferua:qa non inchoafle tantum.fed perfccifle uirtus eft.Sicut in euangelio domi ait,Qui aut perfeuerauerit uftp in finem hic faluus erit.caue ergo,ne cui concupifccndi occalionc tn ' qa fponfus tuus zelans eft.Criminofior eft adultera xpi q mariti.Efto ergo forma oibus uiuendi.euo pium,'procede & in adu quos in fandi tatis fandificatione procurris. Virginem te in omnibus exhiD -	,
hil corruptionis obiiciatur capiti tuoicuius corpus integru elt ut tua fit inuiolabilis couerfatio «Etqu ficut in exordio epiftolse praefati fumus te dei facrificiu fadam quod utiqj fandificationem fuam ena a 1 impartiturquifquis ex eo digne fumpferit fandificationes & ipfe fit particeps.Ita ergo per te quafi pera uinam hoftiam fandificentur & caeterx.cum quibus te ita in omnibus cxhibeasiut quifquis uitam tua aut uifu aut auditu contigerit fandificatlonls uim fentiat:&: tantum fibi itelligat gfae ex tua conuerfatione trai
fundimt dum te imitari con -UDifcif*deifacrificio& ipfe fit dignus, ...
Epiflola beati Hieronvmi ad eullochium filiam fandae paulae de uirgimtate feruanda, ^
Vdi filh	inclina aurem tuam.K obliuifcere populum tuum & domu patris tui: ^
wncupite rex ^coreln tuu.In quadragefimoquarto deus ad aiam loquitur hun^ nam ut fecudum exemplum abrahae exiens de terra fua & de cognatione fua relinquat chal' dxos.qui auafi dsmonia interptantur,&: habitet in regione umentium: qua alibi propheta fufpirat dicens.Credo uidere bona domini in terra uiuentmm, Ve^ no fuflicit tibi exire de patria tua.nifi obliuifcaris populi & domus patris tuimt carne contcpta fponfi iungaris 3tfl' P^xibus.Ne refpexeris inquit retro.nec fteteris in omni circa regione, led in monte faluu te fac,'ne fortetu Piehendaris Non expedit apprehenfo aratro refpicere polt tergum.nec de agro reueni domuinecpoft cnr tunicam ad tollendum aliud ueftimenrum teda defeendere .Grande miraculum. Pater filiam cohorta' tur 1 ne meminerit patris fui.Vos de patre diabolo eflis:& defideria patris ueftri uultis facere. Et alibi di^ tur ad iudsos. Oui facit peccatumide diabolo eft. Tali primum parente generati nigri fumus. 8c nitentiammecdum culmine uirtutis afcenlo dicimus. Nigra fum &! fpeciofa filix hierufalem. Exiui de m° mfantix me$, oblita fum patris mei ♦ renafeor in chriflo, Quid pro hoc mercedis accipio f Sequitu • Et concupifeet tex decorem tuum.Hoc ergo illud magnum efl facrametum.Propter hoc homo relinquet patrem & matrem fuam,& adhxrebit uxori fuac.a erunt ambo in carne una.iam non ut ibi in una c • fed in uno fpiritu.Non eft fponfus tuus arrogansmon fuperbus. Aethiopiflam duxit uxorem ftatim ut uo lueris fapientiam ueri audire falomonis,& ad eum ueneris.cofitebitur tibi eunda qu* nouit.	i
rex in cubiculum fuum:& mirum in modum colore mutato. fermo tibi ille conueniet. afeendit dealbata (Hoc iccircomi domina Euftochium fcrib0(domma quippe uocare mini mei)ut ex ipfo principio ledionis agnofceres.non me nunc laudem uirginitaris ef^ bafti optima,& confecuta es.nec enumeratu^ moleftias nuptia^.quomodo intumefeat uterus .uagiai «ns,cruciet pellex.domus cura folliciter.^ ofa qux putantur bonaimors extrema praecidarmaDenr « mantatx ordine fuu.honorabiles nuptias:^ cubile imaculatum)fed ut intelligeres tibi ^euri de loa timedu efle Loth uxoris exemplu.Nulla eft enim in hoc libello aduIatio(Adu!ator qppe blandus in tn eft),Nulla erit rhetorici pompa fermonis.qua: te etiam iter angelos ftatuat.^ beatitudine uitg;nitati	.
fica,mundum fubiidacpedibus tuis,Nolo tibi uenire fuperbia dc^pofito;fed rimore.Qnulta incedis
latro mtadus eft.Stadfu f(t hxc uita mort31ibas,Hic cotedimus:ut alibi coronemur. Nemo iter ferpctes 8t corpioes fecurus igredif.Et inebriatus eft inqt dominus.gladius meus i c$Io,& tu pace arbitraris in terra, <3u$ generat tribulos.& fpinas.quam ferpens comedit^Non e(lnobis colludtatio aduerfus carne &: fan^ui* tiem.fed aduerfus principatus & poteftates huius mudi;& ha^ tenebra^ aduerfus fpiritalia nequitia mcx eitibus.Magnis inimico^ circudamur agminibus:hoftium plena funt omnia.Caro fragilis & cinis futura polt modicurpugnat fola cum pluribus.Cu aut fuerit diflbluta,& uenerit princeps mudi huius. & iucnerit m ea peccati nihil: tunc fecura audies p^phetam.Non timebis a timore nodturno.a fagitta uolante p diem a negocio perambulante in tencbris:ab icurfu St daemonio meridiano.Cadent a latere ruo mille. & decem roilia a dextris tuis:ad te aut non appropiquabunLQuod fi eo^ te multitudo turbaverit. & ad fingula icu tamenta uitio^i coeperis aefi:uare.& dixetit tibi cogitatio tua qd faciam.Refpondit tibi helifeus.Noli time te qa plures nobifeu funt.q cum illis:& orabit & dicet.Domie aperi oculos puellae tuae.ut uideat, Et aper* tis oculis uidebis igneu currumrq te ad exemplu heliae in alira fuftoIlat:& tuc l$ta tantabis: Anima noftra licut paiTcr erepta eft dc laqueo uenantiu.Laqueus cotritus eft:& nos liberati fumus. Quandiu hoc fragili corpore detinemur:quadiu habemus thefau^ iftum in uafis fidiilibus.& concupifcitfpus aduerfus carnea tx caro aduerfus fpum nulla eft certa uitftoria. Aduerfarius nofter diabolus tanqua leo rugiens aliqd deuo^ rare quaerens circuit.Pofuifti ait dauid tenebras:&fad:a eft nox.In ipfa ptranfibunt omnes beftiae filux.Ca tuii leonum rugientesmt rapiant & quaerant a deo efcam fibi.No quaerit diabolus homies infideles.no eos ^ fons funt:& quo££ carnes coxit rex afiyrius in oIIa.De ecclefia xpi rapere feftianefcae eius fecudum aba> cuc eie&s funt.Iob fubuertere cupn:& deuorato iuda:ad cribrandos apoftolos expetit poteftatem.No ue/ nit faluator pace mittere fup terram:fed gladium,Cecidit lucifenq mane oriebaf;&: ille q in paradifo deli^ tiarum nutritus eft:meruit audire.Si exaltatus fueris ut aquilannde detraha te.dicit domfus. Dixerat enim in corde fuo.Super fydera exh ponam fedem mea:&f ero ilmilis alrifiimo.Vnde quotidie ad eos q per,fcha> lam iacob foniante defcendunloquitur deus.Ego dixi dii eftis;& filii altifiimi omnes. Vos aut ficut homi* nes moriemini;8d tanq unus de principibus cadetis.Cecidit enim primus diabolus.^ cu ftet deus i fynago* ga deo^iin medio autem deos difcernanApoftoIus eis q dii efle definut:fcribit. Vbi eni i uobis funt difli fiones & aemulationes^None homies eftis di. fecudum holem ambulatisfSi apoftolus uas elecftois 8i pr$pa> ratus in euangeliu xpiiob carnis aculeos 3i icentiua uitio^ reprimit corpus fuu;& feruituti fubiicitme aliis pdicans ipfe reprobus inueniatur:^ tamen uidet aliam lege in membris fuis repugnante legi mentis fu$:S^ capriuu fe in legem duci pdtufi poft nuditatem:ieiunia:fames:carcerem:flagella:fupplicia in femetipfum re-uerfus exclamat.infoelix ego homotquis me liberabit de corpore mortis huius.m te putas fecuram efle de-bere^Caue qu$fo nequando de te dicat deus: Virgo ifrael cecidit.& non eft q fufeitet eam, Audeter loquar: Cum omnia pofiit deusifufcitare uirgine no poteft poft ruinam.Valet qdem liberare de poena.fed no uult coronare corrupta.Timeamus illampphetiamtne in nobis etiam compleaf. Virgines bonx deficient. Ob* ferua quid dicat:& uirgines bon$ deficienttquia funt Qi uirgines malz.Qui uiderit inquit mulierem ad co cupifeendum eamiiam moecchatus eft eam in corde fuo.Perit Qi mente uirginitas.Iftx funt uirgines mal$; uirgines carne non fpiriramirgines ftultse qu^ oleum non habentes excluduntur ab ipfo. Si autem di illas <3°$ uirgines funt.ob alias tamen culpas uirginitate corpoR: non faluantur.quid fiet illis qu$ pftituerunt tnembra chrifti.& mutauerunt templu fanSi fpiritus in lupanarftlico audient per pphetam. Defccde.fede in terra uirgo filia babilonis fede in terra.N5 eft thronus filiae chaldaeo^.non uocaberis ultra mollis & delicata. Accipe mola di mole farinam.difeoperi uelamc tuu.denuda crura.tranfi flumina. Reuelabitur ignominia tua.apparebut obprobna tua.Et hoc poft dei filii thalamostpoft ofcula fratruelis & fpafi.llla(de qua quondam fermo .ppheticus concinebat. Aftitit regina a dextris tuis in ueftitu deauratoicircundata uarieta-te)nudabimr;& pofteriora eius ponentur in faciem ipfius.Sedebit ad aquas folimdinis pofita uaga, & diua-ncabit pedes fuos omni tranfeunti:& ufqe ad uertice polluetur,Redtius fuerat homini fubifle coniugium: ambulafle per plam:3 ad aluora tendenSm in j,fundum inferni cadere.Ne fiar obtao cwitas meretdx.fi dehs fyon ne poft mnitans bofpmu ibi d^mones faltenuK fyrenz nidificennKericu. Non foluatur fafeia Petiorahs.fedftatim ut libido titillauerit fenCum: aut blanda: uoluptatis incendium dulci nos calore per. fuderitierumpamus m uocem:DominuS auxtiiator meusmon timebo quid faciat mihi caro. Et cum poft Paululum interior homo inter uitia atqj uirtutes coeperitfluauare- dicito. Quare triftis es anima mea: £ guare conturbas meCSpera in domino;quia confitebor illi fol.itare uultus meiidi deus meus.Nolo finas co* gitationFcrrpfrere.Nihil in te h.ibvlnni,1M.M,V1vi / i111 iaiUt.a n.im namus eft_______________________________
-.Beatus qtenebit:& allidet paruulos fuos ad petra Quia enim	-	-.---------
Svaff ?ot5 medulla^ calorealle laudaf.ille pdicatur beatus patim ut coepit cogitare iterficit cogitatus, folic ad Pctra.Petra aut xps eft, O quoties in heremo conltitutus di in illa uafta folitudine:qux exufta ; > ?ribus.horridu moachis pftat habitaculu;pUtabam me romanis interefle delitiis.Sedcba folusiqa d ri "5lne repletus eram.Horrebant facco mebra deformia.^ fquallida cutis fitu xthyopice carnis ob-^ un^,^90t,die lachrymae.quotidie gemitus:& fiquandorepugnatem fomnus iminens opprefiiliet nu-sririj nr ° UlX 0^*a hserentia collideba.De cibis uero di potu taceo.cum etiam languentes monachi aqua fri dana„p , tUr & Co<afi aliquid accepifle.luxuria fit.Ille igitur ego.qui ob gehenx metum tali me carcere ipe fiderii** 1? L°rPlonutantufociusdiferai^fxpechoris intererapuellajj^.Pallebantoraieiuniis.&mesde-xituabat.In frigido corpore,& ante hoiem fuu iam <^rne Pmortua*f°la libidinu incedia bulliebat.
nem hebdomada^; inedia fubiugabam.Non erubefco infidelitatis mea; miferiam conntcn.qui potius yi go me non effe quod fuerim.Memini meclamante diem crebro iuxifle cum nodtemec prius a pectoris _
yciiimciLCDam.cx minimet iruiua w	ia	^	'
afpera montiu.rupium prupta cernebam.ibi me$ omnis locusullud miferrimae carnis crgaltulu.bt ut p mihi teftis eft dominus.poft multas lachrymas.poft c$lo oculos inhxrentesmonunq uidebar mihi inre fe agminibus angelo^ Ixtus gaudenfm cantaba.Poft te in odore unguento^ tuo^ currIrmus,btt!^ ‘ De fultinent illi.q exefo corpore folis cogitatoibus oppugnat .quid patitur puella.qux delitiis fruitur.	F
illud apoftoli Viuens mortua eft.Siqd itacg in me poteft elp conlilii.fi experto credif. hoc primu ^	*
hoc obteftonut fponfa xpi uinu fugiat pro ueneno.H^c aduerlus adolefcentiam prima arma junt num.Non fic auaritia quatitliflat fuperbia.deleaat ambitio. Facile alus caremus uitiisihic holtis nobis i clufus eft.Quocuqj pergimusmobifcu portamus inimicu.Vinum &: adolefcentia duplex eft inccdium u luptatis.Quid oleum flimre adiicimus<quid ardenti corpufculo fometa ignium miniftramus/ Paulusm quit ad Timothaeu iam noli aqua bibereTd uino modico utere ppter ftomachu tuu.SC frequctes infi ^ tates tuas.Vide quibus caufis uini potus concedafmt ex hoc ftomachi dolor.& frequens medeatur iniirm» tas^Et ne nobis forfitan de aegrotationibus blandiremur.modicu pcepit effe lumendu medici potius con' filio q apoftoli.licet apoftolus fit medicus fpintalis.& ne Timotheus imbecillitate fuperatusieuangelii pd1'' candi no poffet implere difeurfus. Alioqn fe dixiffe meminerat & uinu in quo eft Juxuria,& bonum mini uinu non bibere:& carnem non manducare.Noe uinu bibit & inebriatus eft poft diluuiu.rudi adhu f^culo:& tunc primu plantata uinea.unde inebriari uino forfita nefciebat.Et ut itell^as feripturx in orn^ nibus facramentu(margarita qppe eft fermo dei,& ex omni parte forari poteft)poft ebrietatem nudatio moj&.fubfecuta c libido iundta luxurix.Prius enim uenter extenditur:& fic eserera mebra concitan*.^ , de illa qd dicat feriptura. Manducauit enim populus &. bibft;& furrexerunt luderc.Loth amicus aei in te faluatusi&l de tot milibus populis folus iuftus inuentus inebriatur a filiabus fuis.Et licet illae pp^ ^ nus hoium defeciffe.6d hoc facerent libero^ magis defiderio q libidimsitamcn fciebant ui^i ^ullU - cuipa ebrium non efle fadturum.Deni^ quid fecerit ignorauit.&f qq uoluntas non fit in crimine :crrc?r_, ‘ r eft.Inde nafcuntur,Moabitae:&: Ammonitse inimici ifraeltq uf«$ ad quartam & dcciman^pgenic. _^nte xternu non ingrediatur in ecclefiam dei.Helias cum iefabel fugeret:& fub quercu iaceret fcfiusia ^^ ^ uaS ad fe angelo fufeitatur dC dicitur ei; Surge 8t manduca. Refpexit 8C ecce ad caput eius panis collirid ’ sr aquae.Re uera non poterat ei deus conditu merum mittere 8C cledos cibos.fi^ carnes contufiqne rnu helifseus filios pphetaiu inuitat ad prandiu;& herbis agreftibus eos alens confonu prandentiu audit ci rem.Mors in olla homo dei.Non iratus eft cocis.Lautioris enim menfae confuemdinem non habebat farina defuper iadata amaritudinem dulcorauit.eadem fpus uirtute qua moyfes mutauerat maram in du cedinem Necno ^ illn^ Jeum comphendendu uenerant.oculis pariter ac mente c$catos;cum famari* «pfr.w m 7	1	i,c	pns	refici	imperauerit.aufculta.Pone	eis	panem & aqua.manducet 6^ bv
bmr» ^ i	S	Potuit	&C	danieli	de	regiis	ferculis	opuletior	menfa tranfterri.Sed aba^
rnr p	ad	dominufu	*	rufticanu.ideo$	&	defiderio^:	uir	appellatus eftiquia pane defiderii
nnnm™J ^>^n 'p0rr^:n!f>cnti^nonbibit.lnnumerabilia funt de feripturis diuina refpofa. qu^ S*
exeaui fui eft uoluminis & tituliihxc fufticiant pauca de plurimis. Alioqn ad exemplum ho^ potens * ipfa colligeretquomodo primus de paradifo homo uentri ma^sobediensq deo in hanc lachryma^ de^ ftus eft na liem.& ipn1 dominu fathanas fame tentauent in deferto.& apoftolus clamitet.efca uentri. ter efcivdeus autem hunc & illas deftruet.fc de luxuriofis.quoi* deus uenter eft: Id enim colit unufqu^ ftuod diligit Ex quo follicite ,puidendum eft.ut quos fatuntas de paradifo expulitireducat efunes. fi uolueriftefpondere.te nobili ftirpe generatam.femper in delitus femp in plumis non poffe a uino 6^ lentioribus cibis abftinere.nec his legibus umere deftndius;refpondebo. Viue ergo lege tua:(au^c nujmo pqtes.Hon g, deus uniuerfitatis creator & dominus inteftino^noftro^ rugitu & inanitate uentris.P nuq; dekaeC ardore-fed a> aliter pudicitia tuta effe non poftit.lob deo carus.8<: teftimomo ipfius J?3 tus & fimpleXiaudl qUid de diabolo fufpicetur. Virtus eius in lumbis;& poteftas eius i umbilico.H uiri muherifm genimliam fmutatis funt appellata nommibus.Vnde & de lumbis dauid fuP^ pofta- cz ]u/ mittitur effe feffurus.Et.lxxv.animx itroierunt in aegyptum quae exierut de foemore iaCi„rU;ea. aCCfdtis dante domino latitudo foemoris eius emarcuit:a libero^ opere ceffauit.&: qui pafcha btt * 20na mortificatif9 lombis facere pcipitunEt ad lob dicit deus; Accinge ficut uir lombos tuos*	refp
pellicea cingitur. Apoftoli iubenf accindtis lumbis euangelii tenere lucernas.Ad hierula Q ^ fa fanguine in campo inuenitur erroris.In ezechiele dicitunNon eft peifus umbilicus t ♦	ut
uerfus uiros diaboli uirtus in lumbis eft.omnis in umbilico contra foeminas fortitua . f 3rma/ dicimus;accipc cxempla.Sampfon leone fortior.^ faxo durior.& q unus & nudus mm p	oJ.e	ca
tossin dalids mollefcit amplexus.Dauid fecudum cor domini ele<ftus.&: q uentu^ xp c /g ^icidi tauerat;poftq deambulans fupertedtu domus fux.berfabe^ captus eft nuditateiadulteno lunxithom ^ um.Vbi & illud breuiter attende:® nullus fit etiam in domo tutus afpe(ftus‘J^aPJ°P^r 3CLa r que fc nitens loqtur.Tibi foli peccaui;^ malu coram te feci,Rex enim eratialium no timebat ♦ >ai
cecinir ipfa fapientiatqui difputauft a.cedro libani nfcg ad hifopu qu$ exurit per pariete recellit a dominor quia amator mulierum fuit.Et ne aliquis fibi de fanguinis propinquitate cofideretu illicitu thamar fororis ammon frater exarfit incendiu.Piget dicere:quot quotidie uirgines deo facratae rua't quatas de fuo gremio macer pdat ecclefiarfuper qux fidera inimicus fuperbus ponat thronu fuum.quot petras excauet & habitet coluber in foraminibus earu. Videas plerafq; matres anre q nuptas.infcelicc confcientiam mentitas .tantu ueffe fufea ptegere quas nifi tumor uteri,& infantiu pdiderit uagims.fandtas &caftas fe efie glorificanu ci eredta ceruice 8C ludentibus pedibus incedut.Alice uero ftenlitatem pr$bct.& necdu nati hominis horni cidium laciunt,Nonnuilx cu fe fenferint c6cepific;<S<: fcelere abortu uenena meditantun& frequenter etia ipfe comortuce tnu criminum re$ ad inferos perducunrunhomicidx fuiixpi adulrercecnecdu nati filii par ricidaerifhE funt qux folent dicere.Omnia muda mudis.fufficit mihi confcietia mea.Cor mundum defide^ rat deus.Cur me abftineam a cibis:quos creauit deus ad utcdum^Et fi quando lepidce uolut uideri; & fe mero mgurgitauerinriebrietati facrilegiu copulantes aiut: Abfinut ego me a xpi fangume abftineam. Et quam uiderint pallente atq; tnftemiifera & manichaea uocat.Et c8fequenter(talienim ppofito ieiuniu hasreffs cft)h$ fut quae p publicu notabiliter incedut.& furtiuis oculorum nutibus :adolefcentium greges poft fe trahuntequae femper audiunt per ^>pheta:Facics meretricis fadta ell nbi.impudorata es tu. Purpura tantum in ucile fit tenuis & laxius ut crines decidat ligatu caput.foccus uilior;6v per humeros mauorte uo litans,fuccin^ manicae brachiis adhaerentes.SC folitus genibus fradtus iceflus.Hacc eft apud illas tota uir^ ginicas.Habeat iftx huiufmodi laudatores fuos*& fub uirginali nomine lucrofius pereant.Libenter eni tali bus non placemus.Pudet dicere(proh nefas)trifte fed ueru efLVnde in ecclefias agapcrarii pellis irroiit^ Vn de fine nuptiis aliud nome uxorum^Immo unde nouu cocubinariu genus^Plus ifera. Vnde meretrices uni
,	,	,	,	.	.	_	.	_ -	„	gefti.
ncu.&f cu in eode propofito ce fe fimuletiqu^ruralienoru fpiritale folariuzut domi habeant carnale comer ciu.Iftiufmodi homines Salomon in^uerbiis fpernit dices. Alligabit quis in finu ignc.SC ueftimera cius no coburenff Aut ambulabit fuper carbones ignis,& pedes no ardebutfExplofis igitur 8C extermfatis his qua: nolut effe uirgines fcd uideri:nuc ad te mihi ois dirigif oratio. Quce quanto prima romanx urbis uirgo nobilis ee coepifliitato tibi amplius laboradu eme & pfetibus bois careas 8i futuris.Et quide moleflias nu> ptiaru,5^ incerta cdiugii.de domeftico excplo huifliicum foror tua Blefilla $tate maior.fed ppofito minor poft acceptu mariturieptimo mefe uiduata eft.O infoelix humana coditio.& futuri nefcia;&: uirginitatis co rona:6^ nuptiaru perdidit uoluptatc.Et quaq fecudu pudicitiae gradu teneatitamc quas illam per mometa fuftinere xftimas cruces.fpedlate quotidie in fororc 9 ipfa perdiderit ?Et cu difficilius experta carcat uolu* ptateiminore continentiae fe fciat habere mercede.Su tamc Sd illa fecura.fit gaudens.Cetefimus & fexagefi mus fructus de uno funt femine caftitatis.Nclo habeas confortia matronaru.nolo ad domos nobilium ac cedasmolo te frequeter uidere quod contemnes uirgo efie uoluifti.Si fibi (olet applaudere muliercula: de iudicibus uiris:6^ in aliqua dignitate pofitisifi ad iperatoris uxore concurrit ambitio falutantiumicur tu fa cis iniuriam uiro tuofAd hominis coiugcm dei fpdfa qd pperas;Difce in ac parte iupbiam fandta.fciro te illis efie mcliore.Ncq; uero earu tatum te cupio declinare decurfusiquse mantoru inflant honoribus.quas eunuchoru greges/epiur;&: in quarum ueftibus attenuata in filium auri metalla mxunt.icd etiam eas fuge; quas uiduas necefiitas fecitino uoluntasmo morte optare debuerint maritoruried q? data occaiionc pu^ dicitis no libenter acceperit.Nuc uero tatu uefte mutata.priftina no mutatur ambitio.praecedit caueas ba fternaru.ordo femiuiroru.&: rubentibus buccis cutis farta diftedifiut eas putes maritos no amiufiefcdq, rere.Plena adulatoribus domus plena couiuiis.Clerici ipfi qnos in magifterio efie oportuerat dodrinx pa riter 8i timorisiofculantur capita matronaru.& extenta manu(benediccre eos putes uelle finefeias) precia accipiunt falutadidlle interi' qu* iacerdotes fuo uiderint indigere prafiidio erigunf in fuperbia:& quafi ma motu expertes dominam .uiduitatis pr$ferut hbertate.CaftS uocanf S: nomte. Et poft coena dubia ap0y (lolos fomtuat.Sint t,bi focia: quas ieiunia tenuanquibus pallor in facie eft:quas *tas pbauit & uita; quz quottidie in cordibus fuis canut ubi pafcis.ubi cubas in meridie.qus ex affeflu dicunt cupio dlfiblui & ef-fe cu xpo.Elto fubiefla paretibus.imitare fponfum tuu Rarus fit egreirusinPub".cu,7art>,1:cs tibi qutera tur in cubiculo tuo.Nunq caufa deerit ,pcedendi;fi femner auado necefie eft ^cefiura us.Moderatus fit ci' bus:&: nunq uenter expletus,Plures qppe fut.qus cu uino fint fobri^:ciboru largitate fut ebri$. Ad orario fic tibi nocte furgetuno indigeftio rudu faciatifcd inanitas Crebrius lege:difce q plurima.Teneti codicc 15 nus obrepant cadente facie pagina fadta fufcipiat.Sint tibi quotidiana ieiunia.& refedio faturitate fugies. Nihil^pdcft biduo triduoq; trafmifibiuacuu portare uentrem:fi pariter obruat. Si compenfetur faturitate leiuniu.nijco m^s repleta torpefcit.& irrigata humus fpinas libidinu germinat.Si quado fenferis exteriore hominem florem adolefcentiae fufpirare;& accepto cibo.cu te in ledtulo compofitam dulcis libidinu pom«' pa concufi'erit;ai:r]pe fcutu fidei in quo ignita: diaboli extinguuntur fagittx.Omnes adulterantesiquafi di banus corda eorum, At tu chrifti comitata ueftigiis:^ fermonibus eius intentata dic.Nonne cor noltrum ardens etat in uiaicum aperiret nobis iefu fcripturas^Et illud ignitum eloquium tuumi& feruus tuus dile/ xit iiJud.pifficlie eQ. humanam animam aliquid non amare:# necefie eft ut in quofcunq; mens noltra tra/ natur aftedus.carnis amor fpiritus amore fuperetunDefidenum defideno reftiguatur.Quicquid inde mi nuit hinc crefcit:qUin potius femper ingemina & dic Super ledulu meu 1 nodibustquefmi que dilexit ani >nea,Mortificate iquit apoftolus mebra ueftra quae funt fupex teiunuVnde # ipfe oxiiidenter aiebat.
Viuo autem iam non egotuiuit uero in me chridustQui mortificat mebra fua.& in imagine perambulat: non timet dicere fatius fum ficut uter in pruina.Quicquid in me fuerit humoris libidinis excodtum cltia. infirmata funt in ieiunio genua mea:& oblitus fum maducare panem meum,A uoce gemitus mei adhaem os meum carni me$,Efto cicada nodtium.Laua p fingulas nodtes ledtu tuudachrymis ftratu tuu riga, y igi la & fiere ficut pafcer in follitudine.Pfalle fpiritu pfalle dt fenfu.benedic anima mea dominum.& ne obliuv fcaris omnes retributiones eiusiqui propiciatur eundis iniquitatibus tuis.qui fanat omnes infirmitates tu as.& redimet ex corruptione uitam tuam,Et quis noftrum pot dicere ex corde quia cinerem quaii panem manducabam. 5t potum meu cu fletu mifcebamfan no flcdum.no gemendu.cum me rurfus ferpes inuitac ad illicitos cibos:cum de paradifo uirginitatis eiedum tunicis uult ueftire pelliciis.quas Hclias ad paradi-' fum rediens proiecit ad terra.Qi^id mihi & uoluptati qua: in breui periiriquid cum hoc dulci 5^ mortiiC' ro carmine firenarum^Nolo illi iubiacere te fententix:qux in homine eft lata danatio.in doloribus St am xietatibus paries mulier.lex ifta no efl: mea:fed dei.ad uiru tuu conuerfio tua.Sit conuerfio illius ad maritu eius qux uirum non habet chriftum:& ad extrema morieris.Finis jtte coniugii.Meum propofitum fine le xu eft.Habeant nupta: tps fuum St titulum:mihi uirginitas mana dedicatur St in chrifto.Dicat aliquis, bt audes nuptiis detrahere quae adeo benedidtae funt^No efl detrahere nuptiis.cum illis uirginitas antefertur. Nemo malum bona comparat.Glorientur St nupta: cu a uirginibus fint fecudx.Crefcite ait St multiplica' mini;& replete terram.Crefcat St multiplicetur ille qui ipleturus efl terra.tuu agme in cadis efl. Crefcitc St multiplicamini.Hoc expletur edidtum pofl paradifum St nuditatc;6<: ficus folia aufpicantia pruriginem nU ptiarum.Nubat St nubatur ille.qui in fudore faciei comedit panem fuum,cuius terra tribulos St fpinas ger^ minat St cuius herba fentibus fuflbcatur.Meum feme centena fruge fcecundum efl.No omnes capiut uet' bum dei.fcd hi quibus datum e. Alium eunuchum neceflitas facit: me uolutas.Tempus amplexandi: St tps abflinendi manus a coplexibus.Tempus mittendi lapides;& tps colligendi.Poflq de duritia nationu gene^ rati fut filii Abrah$;cceperut lapides uolui fuper terraiptrafeut qppe mundi iflius turbines,& in curru dei rotarum celeritate uoluunmr.Cofuat tunicas.qui iconfuta defurfum tunicam perdiderunquos uagirus de ledtat infantium.in ipfo lucis exordio fletu lugetes quo nati fut.Eua in paradifo uirgo fuit:pofl pelliceas tu nicas initium fumpfit nuptiarum.Tua regio paradifus efl.Serua q? nata es,& dic.Reuertere anima mea i r quiem tuam,Et ut fcias uirginitatem ee natura .nuptias pofl delictuiuirgo nafeitur caro de nuptiis.m dtu reddcs:quod i radice pcrdiderat.Exiet uirga de radice iefle:& flos de radice cius afeendet, Virga ma .-cfl domini.fimplex.pura finccera.nullo extrinfecus germine coha:rente:5^ ad fimilitudinem domini uni foecunda, Virgx flos chriftus eft dices.Ego flos capi;&! liliu coualliu.Qui & in alio loco lapis praedicatu^ abfeifus de monte fine manibus,fignificate propheta uirginem nafeiturum efie de uirgine.Manus qppe cipiuntur pro opere nuptiarum.ut ibi.finiftra eius fub capite meo:&: dextera illius amplexabitur me.ln hu ius fenfus congruit uoluntate etiam illud:^ animalia qua: in arca noe bina inducuntur.immuda funt. im/ par numerus eft mundus q> moyfes & Ie^us nauc nudls m lancflam terram pedibus iubetur icedere:& difei puli fine calciamentorum onere & uinculis pellium ad praedicationem nom euangelii deftinantur .g, milites ucftimentis iefu forte diuifisicaligas non habebant quas tollerent, Nec enim poterat habere dominus: quod prohibuerat feruis.Laudo nuptiasilaudo.coniugium.fed quia mihi uirgmes generant.Lego de fpims iofam.de terra aurum;de concha margaritam.Nunquid qui ffui lattabiturfPlus honorantur nuptixiquando quod de illis nafeitur. f u5 amatur. Quid inuides mater fil^ Tuo lade nutrita eft.tuis educata uifceribus.in ruo adoleuit fin^u	mrginem fedula pietate feruafo.
Indignaris g, noluit militis effe uxor.fed rcgisiGrandc tibi beneficium pradhtit.Socrus dei effe coepiui.Dc uirginibus inquit apoftolus praceptum domini non habeo.Cur.^niia cx ipfe ut eflet uirgomon fuit injF v rii fed proorix uoluntatis.Necp enim audiendi funt.qui eum uxorem habuifle confingunt.cum de contme tia differens St fuadens perpetuam caftitatem intulerit. Volo autem omnes effe ficut meipfum.Et mfra.ly1 co autem inuDtis St uiduisibonum efl illis fi fle permaneant ficut St ego.Et in alio locoJNuquid non ha ' mus poteftatem circuduccdi mulieres.ficut St caeten apoftohfQuare ergo non habet domini de ufrgm1^ K pr$ceptum;0uia maioris eflmercedis quod non cogitur;& offerturfQuia fi fuiffet uirginitas impata. nuptixuiderentur abhix.St durifflmum erat contra natur^cogere angelorua uitamab hominibusext quere;& id quodamodo da'nare,quod conditu e. Aha fuit m ueteri lege foelicitas.Ibi df,Beatus q men in fyon.6d dotnefticos in hierufalem.^ maledidta fterilis qux non pariebat.fc filii tui ficut nouelto oli uarumim circuitu mente tua:.& m repromiffione diurnam,* non erit infirmus in tribubus tuis;Nunc eo nuchis dicitur.Ne te Iignu arbitreris aridu.habes locum pro filiis * filiabus in cxleflibus femP11^^;^ benedicuntur pauperes;* lazarus dium profertur i purpura,Nuc q infirmus e:fortior eft. Vacuus ^ bis.* ut de typicis taceaffola erat benedidtio liberorum,Propterea & abraha iam fenex cethura: copulatur. St iacob mandragoris redimitur.^ conclufam uuluam in eccleflte figura rachel pulchra conquentur.Fa _ latim uero increfcente fegete meffor fmiffus eft.Virgo helias.heliteus uirgo mirgines multi hin propn rum.Hieremte dicitur.Et tu ne accipias uxore .Sandificatus i utero:captmitate propmquamxorepron ^ tur accipere. Aliis uerbis idipfum apoflolus loquitur. Aeflimo hoc bonu effe propter iltante neceliitat , quonia bonam eft homini fic effe.Oux eft ifta neceffitas quae aufert gaudia nuptiarum.Tempus breu elt.reliquum eft.ut * qui habet uxoresific fint quafi non habeant.In proximo eft nabuchodonofor.T uit le leo de cubili fuo.Quo mihi fuperbiffimo regi feruitura coniugia^Quo paruulos,quos/ppheta ^
plorat dicens,adh$fit ligua lactetis ad faucem ipfius i fm,paruuli poftulauerut panem .6^ qui fran0er
non eraUnuenicbatur ergo ut diximus in uiris tantum hoc continentia bonu;&in doloribus iugiter eua pirturiebat.poftq uero uirgo cocepit 1 utero & peperit nobis pucm.cuius prkipatus I hueros eius.deu for tem.patre futuri iaeculi:foluta maledidtio eft.Mors per euam:uita per mariam. Ideocj & diutius uirginita* tis donu fluxit in foeminas:qa coepit a foemina.Statim ut filius dei igreflus eft fuper terra.noua fibilege in ftituit ut qui ab angelis adorabaf ii^catlo;haberet angelos di in terris* Tuc holofernis caput iudith mdua & cotines amputauic.Tuc Ama qui iterpretatur iniquitasifuo combuftus eft igne,Tuc iacobus <S^ ioannes telidto patre.rete 8i nauicula.fecuti fut faluatoremiaifedtil fanguinis 8i uincula feculi di cura domus pari' ter relinquentes.Tunc primum auditum efttqui uult uenire poft meiabneget femetiplum.5^ tollat crucem fuam;& fequatur me.Nemo enim miles cum uxore pergit ad proeliu.DifcipuIo ad fepulruram patris ire cu pienti ,*no oermittif.Vulpes foueas habent.& uolucrescxli nidos ubi requiefcant.filius autem hominis no habetubi caput fuum reclinet.Ne forfan cotriiteris.fi anguite maferis.Qut fine uxore eftjfollicitus eit ea q domini funt .quo placeat domino.Qui autem cu uxore eit.follicitus eft ea quae funt huius mundiiquomo do placear uxori.Diuifa eft mulienSt uirgo,Qu^ non eft nupta cogitat quae funt domimiuc fit fancta cor> pore di fpu.Nam quat nupta eft.cogirat qux tunt mundi huiusiquomodo placeat uiro .Quantas molcltiaf habeant nuptiae.& quot follicitudinibus uinciantunin eo libro quem aduerfus heluidium de beatx marix perpetua uirginitate edidimusiputo breuiter expreftum.Nunc eadem replicare perlongum eit.br li cui pia cetide illo poteft haurire fonticulo.Verum ne penitus uidear omififte.nunc dicam.q» cum apoltolus line i-termiffione orare nos iubear.Sd qui in coiugio debitum foluit.orare non poflit;aut oramus femper di uirgi nes fumus,aut orare definimusmt coniugio feruiamus.Et fi nupferit inquit uirgo non peccat: tribulatione tamen carnis habebunt huiufmodi.Et in principio libelli profatus fum me de anguftiis nuptiarum.aut m hil omnino;aut pauca didtutum.Et nunc eadem admoneo.ut fi tibi placet fcire quot moleftas uirgo fit h' bcra.quot uxor aftridta fit.legas tertullianum ad amicu philofophum.S^ de uirginitate alios libellos.^ bti cypriani uolume egregium.S: papje damafi fuper hac re uerfu profac£ compofira;& ambrofii noftri qux nu per fcripfit ad forore opufcula.In quibus tanto fe effudit eloquio:ut quicquid ad laudes uirginum pertinet exnuifierit.inuenerit.exprefferit.ordinarit.A nobis diuerfo tramite inceditur. Virginitatem non tantum ef
CAquiucin.uiuv.ii	r -	  .________«n-	nid r-nn-rt^iamr arrpnrius nunrl plprtnm
finem;hic laiuusenr.c.t muiu uuun.i;pduvi auvem cicvu.ltaip obteftor n.	«ww.w.
&is angelis eius.ne uafa templi qux folis facerdotibus uidere conceffum eftjfacile in publicum proferas.ne facrarium dei quifq profanus afpiciat.Ozas arcam quam non licebat attingestfubita morte proftracus eft. Nem enim uas aureum,& argentum tam carum deo fuitiq templum corporis uirginalis. Praecefllt umbra; nunc ueritas eft.Tu quidem fimpliciter loqueris:^ ignotos quofcp blanda non de^icis.fed aliter uident v pudici oculimon norunt animae pulchritudinem confiderare fed corporum.Ezechias thefaurum dei mon ftrauit aflyriisifed affirii non debuerant uidere quod cuperent.Deniqj frequentibus bellis iudaea conuulfa. uafa primum domini capta atm tranflata funt inter epulas.at9 concubinarum greges(quia palma uitioru c honefta polluere)balthafar potat in phyalis.Nec declines aurem tuam in u^ba malitix.Saepe em indecens aliquid ]oquentes:teptant mentis arbitrium.Si libenter audias uirgo quod	^
baris.quicquid dixeris laudantiquicquid negaueris negant. Innocetem uocant & fantfta . qua nullus fu dolus.ecce ueie ancilla chrift?dicentes.ecce tota fimplicitas.non ut illa homda.turpis.rufticana ternbi, lis:di quae ideo forfita maritum no habuit quia inuenire non potuit.Naturah dicimur malo. Adulatoribus noftris libenter fauemus,& qq nos refnondeamus indignos.^ calidus rubor ora perfundanattamen ad lau dem fuam intrinfecus anima ixtatur.Sponfa chnfti arca eft teftamentihntrinfecus di extnnfecus deaurata .cuftos legis domini.Sicut in illa aliud non fuitimfi tabulae teftamentinta di i te nullus iit extrintecus co gitatus.Super hoc propiciatorium quafi fuper cherubin federe uult dommus.Mittit d“aP^s mos<urt.1 te licut m pullo afinx fedeat.curis te fecularibus foluant.ut paleas di lateres $gyP«	? ‘ mo>,fc [e'
quaris in heremo.& terram repromiffionis introeas.Nemo fit qui prohibeat:no i^rer,non loror:non co-gnatamon germanus:dominus te neceffariam habet.Quod fi uoluerint ipedire timeam nageila pharaois. qui populum dei ad colendum eum nolens dimittere-paflus eft ea quae feripta iunt.iems ingrelius in tem-pium;ea quae templi non erant.proiecit.Deus enim zelotes eft di non uult neri patris domum fpeluncam latronum. Alioquin ubi atra numerantur.ubi funt cauex columbarum & nmplicitas enecatur.ubi i pe#o re uirginali faecularium negociorum cura $ftuet.ftatim uelum templi fcindimr.lpolus confurgit iratus: di dicit relinquetur uobis domus ueftra deferta.Lege euangelium.^ uide quomodo maria ad pedes domim fedens* marthx ftudio proferatur,Et certe martha fedulo hofpitalitatis oblequio:domio atq; dikipulis co muium prxparabat.Martha inquit martha follicita esidi turbaris erga plurima. Pauca aut neceffana iunt aut unum.Maria bona partem elegitjqux non auferetur ab ea.Efto ^ tu maria.cibis proferto doctrinam Sorores tuae curfitent di quaerant quomodo chriftum hofpi(em fufdpiant.tufemel faeculi onere proietio: fedead pedes domini mi.& dicJnueni eum quem quxrebat anima mea.tenebo eum di non^mittam,^ il tcJpondeat.Vna eft columba mea.perfeda mea.una e matri fux.eledta genitrici fuae.c$lefti ui e icet hie lufalem.Semper te cubiculi tui fecreta cuftodiant.femper tecum fponfus ludat intrinfecus. Orans loqueris ad fponfum.legisaUe tibi loquitur.^ cum te fdnus oppreffcrit.ueniec poft parietem di mittet manu luam per foramen.ac tanget uentrem tuu:& expgefadta confurges dices. Vulnerata charitate ego fum. Et rurfus ab eo audies,Hortus conclufus foror roeaffons fignatus.Caue ne domu exeas.K uelis uidere filias regionis
alienx.quis ffes heas pfiarchas,& ifrael parete laeteris.Dina egreffa corrupit,Nolo te fp5fu querere p P ' teas.nolo te circuire angulos ciuitatis.Dicas licet furga & circuibo ciuitatedn foro & i plateis quera ^ , dilexit aia mea;& iterroges.nuquid quem dilexit aia mea uidiftis.ncmo tibi refpondere dignabit^poniu plateis no pot inueniri,Ardta & angufta uia e:quc ducit ad uitam.Denitp fequit.Quefiui eu &i no menn caui eu & non refpondit mihi, Ata utinam non inuemfle fufficiat, Vu||ieraberis,nudaberis: ^gemebu narrabis.Inuenerut me cuftodes.qui circueunt ciuitatc.pcuflcrunt me.& uulnerauerut me:tu erut paij meu mihi.Si autem hxc exiens patif illa qux dixerat ego dormio.& cor meu uigilat.& fafciculus 3	.
fratruelis meus mihi in medio uberu meoru commorabit quid dc nobis fiet, quse adhunc adolclcen fumus.qux fponfa intrante cu fponfo:remanemus extrinfecus,zelotypus eft chriltus.non uult ab a 11 deri faciem tuam.Excufes licet.atm cauferis obducto uelamine.ora contexi,te qu^fiui, tibi dixi annU J mihi.quem dilexi anima mea.ubi pafcis.ubi cubas in meridie.nequando ediciar ficut operta iuper g g fodalid tuoruiindignabif.tumebit,& dicet.Si non cognouens teipfam o pulchra iter mulieres, egredere m in ueftigiis gregu.&: pafce haedos tuos in tabernaculis paftorum. Si inquit pulchra.6^ iter omnes muli fpecies tua d.l.iatur ab fponfo.N.r, te cognouens,& omm cuftod.a feruanens cor tuu. nifi oculos luuenu fuceris egredieris de thalamo meo;& pafces hredos tuos.qui feparandi funt a finiftns.ltacp mi euftochiurn filia domina confcrua.germana(aliud em' aetatis.aliud meriti.ahud rehgioms.hoc chantatis nomen eft)aU' di efaia loquentem.Populus meus intra cubiculum mu.claude oftm tuuiabfcondere pufillu aliquantulum donec tranfeat ira domini.Foris uagenfuirgines ftultx tu intrinfecus efto cu fpofo.quia fi oftium clauferis fecundum euangelii prxceptum in occulto orauerispatrein tuum.ueniet.pulfabit 8C dicet. Ecce ego Ito are ianuam & puKb.fiquis mihi aparuerit itroibo di coenabo cu eo di ipfe mecu,& tu (tatim follicita refpd' debis.Vox fratruelis mei pulfatis di dicetis. Aperi mihi foror mea.proxima mea.coluba mea.per feda mea. NeceiTe eft ut dicas.Difpoliaui me tunicam meam.quomodo induar illa^Lauaui pedes meos,quomodo in quinabo eos^llico confurge di aperi,nc te morate pertranfean&i poftea coqueraris di dicas apui ego patrue li meo;patruelis meus pertranfiuit.Quid enim necefie eft.ut cordi tui oitia claufa fmt £Spcnfo apenantur chriifo claudantur diabolo fecundum illud.Si fpiritus poteitatdm habentis afenderit fuper teine aim? ,ccrn locum tuu.Daniel in coenaculo fuoCne^ enim pmanere poterat in humili)feneftras:apertas ad	.rl3S
habuit.Et tu habeto apertas feneftras.fed unde lumen introeat.undc uideas ciuitatem domini. Ne	^
illas feneltraside quibus dicitur.lntrauit mors per feneftras noftras.lllud quotp tibi uitandum elhnj- * ^ glonx ardore capiaris.Quomodo fquit iefus poteftis credere gloriam ab hominibus accipietes, V	q
lemalu fitiquod qui habuedt.non poteft credere.Nos uero dicamus.Quoniam gloriatio meatu es. gloriatur.in domino glorietur.Et fi adhuc hominibus placeremixpi femus non effem.Et mihi autem fit gloriari.mfi in cruce domini noftn iefu chrifti:per quem mihi mundus crucifixus ego mundo illud.ln te laudabimur tota dietin te laudabitur anima mea.Cu facis clemofynam:deus folus uideat. Co e iunas dseta fit facies tm nec fatis muda.nec fatis fordida.& nulla dmerficate notabihs.ne ad te obuia 1	u a*Xe[tlS . A aim dcmonftrens,Frater eft mortuus.fororis eft corDufculu deducen^
j	r	p 1 p	confiftat,aUt g morianSlNec fatis religiofa uelis uideri.nec plus humilis q neceffe e;
“	r	aC pIUS di Lienim paupertatis mifericordix.atcp ieiunii arbitros declinantesnn hoc.
ZtZ	^ end° qUfraS,Pinnt/nTtl mim in modu laus dum mtatunappetitur.C^tens perturba^
r?nn h /Un k urC:^ p aCe-e ^. det $erefcit.fperat,<&: metuit)plures inuenio extraneos.hoc unio pauci
NecB uerote moneo.ne de diuitiis glorieris.ne de generis nobilitate te iadeSine re citetis pferas.Scio hui
tateni tuam.Scio te ex affedtu dicere.Dcmine non eft exaltatum cor meum.necp elan funt oculi mei.Nou apud te & aoud matrem tuamifuperbiam per quam diabolus cccidit,penitus locum non habere. yncl " te fuper ea frnhere fuDerfluil eft.StultiiTimum quippe:eft docere,quod nouerit ille.que doceas.Sed ne h ipfum tibi iaftantiam seneret.# fxcnli iadantiaro cotempfifti.ne cogitatio tacita fubrepatiut qu*3 iau^L ueftibus piacere defifti.placere coneris infordidis.Et fi quando in conuentu fratrum ueneris. uel f°Ior humili fedeasfcab l. te cauferis indignaiuocem ex induitria quafi confedtamieiuniis tenues & defi imitata gteffus humeris imitaris alterius.Sunt quippe nonnullae exterminantes facies fuas.ut apparcan minibus ieiunantes-aua; ftatim.ut aliquem uidennt igemifcut.dimittut fupcilm di operta facie.mx unu oculum librant ad mdendu.ueftis pulla.cingulum racceum.& fordidis manibus pedibufq^.uen^r to ^. uideri non poteft $ftuat clbo,His quotidie pfalmusillecantatur.Dominusdiffibabit ofla hom -placentium,Aliae uirili hitu uefte mutata.erubefcut fcemi$ effe, qd' natae fut.Crinem amputat._ F
erigut facies eunuchinas.Sut quae ciliciis ueffiuf cucullis fabrefadismt ad infantiam ied^henatos qU0, ctuas di bubones.Scd ne tatu uidear difputare de foeminis.uiros quoq; fuge.quos uideris ca	• ^
ru foeminei cotra apoftolu crines hircoru barba.mgru palliu & nudi in patientia frigoris P	‘ blh£ jn
ma argumenta fut diaboli.Tale oh' Antymu:ta'le nuper fophroniu Roma cogemuit.^1 F -i	3Z
troierut domos:& deceperut mulierculas oneratas peccatis.femper difcentes.&: nunq ad tis peruenientesitnftitia fimulat.&: quafi louga ieiunia furtmis nodiu cibis protrahut.F3	^ dia
ne uidear potius fuehi q monere.Sut aln(de mei ordinis hominibus loquor) qd 1°eo	no	folleat»
conatu ambiutmt mulieres licetius uideat.Ois his cura de ueftibus;fi bene oleat li pes lax p	a
Crines calamiftri ueftigio rotanf.dieiti dc anulis radiat.&: ne plantas huilior uia fpargat.uix ^ ueftigia,Tales cu uideris;fponfos magis ^ftimato q cI^ricos.Quida 1 hoc oe ftudiu uitacp po
nidoribus probat:^ altilis geranopepatuulgo papizo nominaf.os barbaru 8C procax:& iconuma fempcr ar naatu.Quocucp te uerteriszprimus i facie e.Quic^d nouu ifonuerit:aut audtor aut exaggerator eft fama?» Equi p horai^ momenta mutanf.ta nitidi.ta ieroces:ut illu thraci regis putes efie germanu. Variis callidus hoftis pugnat ifidiis.Sapietior erat coluber omnibus beftiisiqs creauerat dominus fuper terra,Vnde & apo olus,Non qd ignoramus eius aftutias^Nec aifcdtatx fordesinec exquifita? muditix coueniut xpiano ,Si qd ignoras.fiqd de fcripturis dubitasiinterroga eu.quem uita comendat.excufat $tas,fama non reprobat» q poffit dicere.Defponfaui enim uos uni uiro uirgincm caftam exhibere xpo.Aut fi no eft.qui poffit expo. nere;melius eft aliquid uefcire fecuramiq cum periculo difcere.Memento qa i medio laqueo^ ambulas;&: multae ueteranae uirgines.caftitatis idubitatx.in ipfo mortis limine coronam pdidere de manibus» Siquae ancillulae funt comites ppofiti tui.ne erigaris aduerfus easine ifleris ut domia: Vnum Iponfum habere eoe piltis fimul pfallitis.chnfti fimul corpus accipitis,cur menfa diuerfa fit^Prouocentur & aliae: honor mrgv nu fit inuitatio caeteraru.Quod fi aliqua fenferis infirmiorem i fide;fufcipe cofolare blandire.^ pudicitia illius fac lucru tuu.Siqua fimulat fugiens feruitutemihuic apte apoftolu lege.Melius efl: nubere:q uiti. bas aut uirgines 8t uiduas»quae ociofe 8t curiofx domos circueut matronaij^q rubore frdtis attrito parafitO' tum incedunt in modu:quafi quafda peftes abiice.Corrupunt mores bonos cofabulationcs peflimx.Nulla illis nifi uetriscura eft.Se quae uentri proxima.Iftiufmdi hortari folet di dicere. Mi catella:rebus tuis utere, & uiue du uiuis.Nuquid filiis tuis feruas^ Vinofae arq; lafciux, qd1 uis mali iffnuar.ac ferreas quoq; mentes ad delitias molliut:& cu luxuriatae fuerit.i xpo nubere uolut.habctes danationc.g» prima fidem irrita fece-tunt.Nec tibi diferta multu uelis uideri:aut lyricis feftiua carmibus metro ludere.Nd delube matronarum faliua delicata fedteris.quae nuc ftridis detibusmuc labiis difiblutis.balbutiete ligua idimidiata uerba mo. deranfirufticum putaies oe % nafcif.Inde illis adulterium etia ligua: placet.Quae pars fideli cum infidele^ Oux eni comunicatio luci ad tenebrasfQui cofenfus xpo cum bellialfQuid facit cum pfalterio Oratius. cueuageliisMaro.cu apoftolo cicerofNdnefcadalizaf fratenfiteuideritiidoliorecubctcfEtlicetoiamu da mundis,^ nihil reiiciendum.qd' cum gratiarum adioe peipif :tame fimul bibere no debemus calicem xpi,& calice dxmonio^.Refera tibi meae infoelicitatis hiftoria.Cum ante anos plurimos.domo.parctibus, forore.cognatis.& quod his difficilius e.cofuetudie lautioris cibi.ppter cx\o$i me regna caftraffem. di hie rofolyma militaturus pergeretbibliotheca.qua mihi rom$ fumo ftudio ac labore cofecera.carere no pote/ ram.Itacp mifer ego ledturus Tullium ieiunaba.poft nodtium crebras uigilias-pon lachrymas.quas mihi p/ teritoru recordatio peccatORd ex itimis uifceribus eruebat:plato fumebaf f manibus,Si quado i memetipfu reuerfus pphetas legere coepiffem:fermo horrebat icultus.Et qa lume excis oculis no uidebarnon oculoy putaba culpa ee fed folis.Du ita me antiquus.ferpes illuderet.i media ferme quadra^ bris corpus iuafir exhauftum:& fine ulla rcquie(quod dictu quocj; incrcdihik fit)fic infel	m depa-
Ita futiut otubus uix hzrerc.lnterim parabant exequiaE.St uitalis anims
rea folo «tu tepente pcdufculo palpitabat.Cu fubito raptus i fpmtu ad tribunal ludjCisjtra - ubi tam luinis erat. & «tu excircuttatiu claritate fulgoris.ut piedus i terra'; furfu afpicert ns audete, nterrogatos de coditide:chriftianu me effe refpodi.Et ille q praffidebat metiris ait.ciceromaus esino chriltianus. y bi.n,
thefaurusmus:ibi5dcortuum.Ilicoobmutui.&interuerbera(nac$dime iuflerat)c6lcienti$ m“gs /gne
torquebar,illu mecum uerficulum rcputans.ln iferno aute qs cofitebif tibi^Clamare tamen co?pi:ex emlas dixi.Miferere mei domine.miferere mei.Hxc uox iter flagella refonabatitande ad pfldet^^ua puoluti q aftabanpcabanf ut uenia tribueret adolefcenti$.& errori poenitentia loeu comodareLMacturus deinde cruriatuifi getilium libros aliquando legifTem.Ego q tato cdftridus articulo uellem em maiora ,pmittere: deierare coepit nome eius obteftas dicere.Domme fi unq habuero codices faecularesdi legero »te negaui» In haec facramenti uerba dimifius reuertor ad fupos ♦ 8i mirantibus cundhs oculos apio.tato lachrymaru i brae pfufosiut etia incredulis fidem facerem ex dolore Ncc uero inanis fopor ille fueranaut uana fonia, qui bus f$pe deludimurttefte eft tribunal illud ante quod iacui iodiciuiti teUcelt quod timui. Ita mihi nunq contingat talem icidere qonem: liuctes habuifle me fcapulas. plagas fenuffe poit Jomu. Qi tato dehinc Itux dl"o diuina kgiffe.quato mortalia ante no legera. Auaritise tibi quo(p uitadu e malumo aliena non appc> tas(hoc enim di plublicae leges puniut)fed qd* tua qux funaliea no ferues.bi i alieno iquit fideles no fuiltis. qd1 ufm e qS dabit uobisf Aliena nobis auri argetiq; fut pondcramra ponellio Ipiritalis e:de q alibi dr, K > deptio uiri _ je diUitiae.Nemo eni pot duobus dominis feruire. Aut enim unu odiet.& alteru amabi . ut unum patief;& alteBd c6tenet,N6 poteritis deo feruire di mamonx.i.diuitiis.Na gentili Syroj^ lmg ^ mona dm,,^ nuCUpanf .Cogimtio uidus.fpia; funt f,dc.:«dix auant.s cura getilium. Sed d-cis.Pudla uc delicata.& qu$ manFlbus mcls bborarc non pofTum.fi ad fenedam uenem.fi agrotare tebiffAud, ad apoftolos loquente iefum.ne cogitetis i corde uro qd maducctisinecji corponuro qdidua> mmi.Nonne anima plus e q efca & corpus plus c q ucftifflentumfRefpiate uolatilia caeli.quomam non fe/ tut.nap metunt, nem congregat i horrea;& pater ucftercarleft-spafat illa.Si ueftis defuermliliapraeponun «ur.Si efuriem.audisbcatils pauperes K efunentes.Si aliquis te afflixerit dolorilegito propter hoc “placeo
mihi in ifirmitatibus meisj^ datus efi: mihi ftimulus carnis me$ angelus fathanx quime J p m .vk,-extollar.Lxtare i omnibus iudiciis dei.Exultauerunt eni filix iudae.i omnibus iudiciis tuis dqmme, a femper i ore uox refonet.Nudus exiui de utero mfis mexmudus & redeam;&: nihil itulimus i huc mun * necg auferre quid poflumus,Ac nuc pleraf($ uideas.armaria ftipare ueftibusjunicas murare quotidie; men tineas non pofTe fuperare.qux religiofior fuerit.unum exterit uertimentum.& plenis arcis panos hir.Jnficiuntur mebranx colore purpureo.au^ liquefcit in Ifis.gcmis codices ueftiunf:^ nudusantc tor eoru xps emorif.Cu manu egenti porrexerint buccinanticum ad agape uocauerit.pco^ conducit , Vi i per(nomen tamen taceo ne fatyram putes)nobililTima mulierem romano& i bafilica beati petri term antecedcntibusippria mau.quo religiofior putaret finguios numos difpartire paupibusJnterea(ut u u fe pficile efl:)anus qdam annis panift« obfita pcucurrit, ut alteiji numum accipet;ad qua cum ordie fet,pugnus porrigitur p denario:^ tanti criminis reus fanguis enundif. Radix omnium malo^: elt a tia; ideoq; ab apoftolo idoloR; femitus appellaf .Quxre primu regnu dei;&: h^c omnia apponetur ti . occidetfamx animamiuftamddminus.lunior fui.^fenui.^nouidiluftuderehdummctpfemeeius quae rens panem.Helias coruis mm.rtratibuspafc.f.Vidua fareptena ipfa cu fi nsnoflc motitura ^pheta pafdt efurientem*& miiv i modu capface coplcto.q alendus uenerat aht.Petrus apottolus inquit, argetu & aurU nan hab^qi^d^u^em habeo .hoc tibi do.In nomine domini iefu furge;&ambula At nunc multi(hcec fermone taceant)opere loquutur.Fidcm & mifericqrdiam non habeotqd' aute habeo argetu & aurmhoc ti bi non do.Habetes autc uidtu 8i uefl:itum;his conteti fimus.Audi iacobiqd in fua oratione poftulet. Si fue rit dominus meus mecu.& feruauerit me i uia hac.per quam ego iter faceo;& dederit mihi pane ad maduca du.& uefte ad ueftiedu.Tantum neceflaria prxcatus eidi poft annos uiginti diues dominus.8<: ditior pater, ad terram reuertitur chanaan .Infinita de fcripturis exepla fuppeditant.qux auaritia doceant effe fugicda. Veru quia nuc ex parte de ea dicitur:& fuo(fi chriRus annuent)uolumini referuat ;quid ante no plures an; nos nitris geftu fit referamus.Quida ex fratribus parcior magis q auanor.nefcics.xxx.argeteis domjnu ue ditu:cctu folidos quos lina texcdoacquifierat moriensdereliquit .Initum e iter monachos cofiliu(nain eo dem loco circiter quinqj milia diuifis cellulis habitabat)quid huic fado opus eflet. Alii pauperibus di buendos effe dicebat.alu dandos ecdefisinonnulli paretibus remittendos.Macharius uero & pab°	j.eI1
rus & csteri quos patres uocat;(fandto in eis loquere fpiritu)decreueruc ifodiedos ce cu domino1U0 ' s p tes pecunia tua tecum fit mperditione.Nec hoc crudeliter quifq putet fadum. Tantus terror cunv ^ tota egyptum inuafinut unii folidum dimififle fit criminis.Et quoniam monachoru fecimus mctionc. fcio libenter audire qux fanda funnaurem paulifper accomoda.Tria fut in xgypto genera monacho^, mu coenobits.qd' illi fauches gentili lingua uocatmos i commune uiuetes poflumus appellare ♦Secudu anochoritx q foli habitant pet deferta.8^ ab eo q> pcul ab hominibus receflerint.nucupantur. Tertium § nus e .qd renuoth dicunt.deterrimuatqj negleau;&: quod in noftra puincia aut folum: aut primum e. n bini uel trini nec multo plures fimul habitant.fuo arbitratu ac ditioe umeres;^ de eo qd laborauerit.i me diu partes coferunt.ut habeant alimenta comuma.Habirant autem qplunmi , urbibus.& ca(tellis:& quafi ars fi fanfla non nita quicquid uendiderint.maioris elt praecii.lnter hos frepe fut mtgiaiqu.a fuo muetes cibo nd patiuntur fe alicui ee fubieaos.Re uera iolct certare lemnns & re fecreti mtionae faciunt. Apud hos affectata funt omnia.lax» mamtie.ealigte follicates.ueltis craffioMrebra lulpma; mfitatio mrginu. detra' tiio dencorumiEt fi quando dies feffus uenent faturantur ad uomuu.H igitur quafi quibufda peftibus enerminatisiuemamus ad eos q plures fut & in comune habitant .i.quo uocari coenobitas diximus . Pii» apud eos cofoederatio eft obedire maioribus:& quiqd lufferit ^“re.Dmif, fum p decurias atq; ecncunas. ita ut noue hominibus decimus pfit.&: rurtus decem ppofiros fub cetcfimus habeat. Manent fepara « iundtis ccllulis*uldi ad hora nona.mfhtutum eft ieiunium‘Ncmo pgit ad alium exceptis his decanis^q dtximus ut fi coeitationibus forte qs fluctuat:illius cofoletur alloquiis. Poft hora nona i comune cocur tUr«pfalmi refonat fcriptuKE rccitanf ex more;Et copletis orationibus.cundif^ refidctibus.medius que patrem uocant ici di t difputare.Quo loquente tarum filentium fit.ut nemo alium refpicere inemo aud excreare.Dicentis laus in fletu eft audientium.Tacite uoluunf p ora lachrym$.&: ne in ilngultus pit dolor.(3URl j re2;no XpU& de futura beatitudine,8<: de gloria coeperit annunciare uentura ;uid eundos moderato fufpirio.& oculis ad cxlum leuatis itra fe dicere.Quis dabit mihi penas ficut columbx.
& uolabo.6< requiefci^poft hoc concilium foluitur.& unaq^ decuria cum fuo parente pgitad menb.q^^ bus p fingulas hebdomadas uiciflim mmiflraL N ullus in cibo ftrepitus e.Nemo comedes loquif.	.
ne .leguminibus & holenbusiqux fale folo codiunt.Vinum tantum fenes accipiunt .quibus & P pe f,r pradiummt aho^ fefra fuftentef xtas;alio^ no frangat incipiens.Dehinc cofurgunt panter.a ny no didoadpfepiaredeuntubi ufep ad uefperacumfuis unufquif^ loquif.a:dicit.Vidiftisiljum^ illu ^ quanta i ipfo fit gfa.quatum filentium q moderatus inceftus^Si infirmum uiderit .confolama aei an^ re feruente.cohortanf ad ftudium.Et quia node extra orationes publicas in fuo cubili unuiqi^ uigna . cueunt cellulas fingulo^.se aure app0fita qd faciant.dihgenter explorant.Que tardiore dephcdent ^. crepatded difflmulato qd norunt.eu fepms uifitat:&: prius icipietes.,puocat magis |^^*^emore flatutu e.qd decano redditu ferf ad oeconomu.q & ipfc P fingulos menfes pamomniu^magnot reddit rdnem ;a quo etia cibi cu fadi fuerit deguftanf.Et qa no licet dicere cmq tunica & cis lirata no habeo.ita ille uniuerfa moderaf; ut neo qd poftulet nemo no habeat.Si uero qs coep 1$ lare.tranfferf ad exedram latiorem.& tanto fenu mimfterio confouetunut nec delinas urbium.n
quxrat affedtu.Dominicis diebus orationi tatu 5d le&ionibus uacat:qd qde dt oi tempore copletis opufcu lis faciunt .Quotidie aliquid de fcripturis difcitur.leiunium totius anni zquale eft excepta quadragclima; in qua fola conceditur (tndtius uiuere. A pcntecofte cocnx mutantur in prandia: quo 3C traditionicC' clefiatticx fatifiiat &C uentrem cibo non onerent duplicato. Tales philoplatonici fcrmonis imicatonta/ 2es iofephus Grxcus liuius :in fecunda iudaicx captiuitatis hifforia efie nos debere refert. Verum quia nunc de uirginibus fcribens.pene fuperflue de monachis difputaui.ad tertium genus ueniam.quos anacho titas uocant:8^ qui de coenobiis exeuntes.excepto pane &Z fale.amplius ad deferta nihil pferur. Huius uit^ audior paulus.illuftrator antonius;& ut ad fuperiora confcenda.priceps ioannes baptifta fuit. Talem uero uirum hieremias quoc^ ppheta deferibit dicens.Bonum eft uiro cum portauerit iugu ab adoleicentia fua. fedebit folicarius tacebit.quoniam fuftulit fuper fe iugu 5^ dabit pcucienti fe maxilla faturabir obprobri istqa no i fempiternu abiiciet domius.Horu labore 81 couerfatione i carne no carnis.alio tpe fi uolueris ex plicabomunc ad .ppofitu redea.Quia de auaritia differes ad moachos uenera. quo^ tibi exempla ,ppones: non dico au^ accp argetu.^ caetms opesifed ipfam terra 5^ cadum defpiciens.&: xpo copulata catabis .pars mea dominus.Poli hoc qq apoflolus orare nos femper iubeat.Sd fandis etiam ipfe fomnus fit oratio, fic ta me diuifas oradi horas debeus habere.ut fi forte aliquo fuerimus opere detentuipfum nos ad orticium tem pus admoneac.Hora tertiam.fextam.nonam.diluculum quocp & uefperam; nemo elt qui nelciaUNtc cibi ante fumantur.nifi oratione permiffa.nec.recedaturamenfamifireferatur creatori gratia.Noctibus bis terq^ furgendum:reuo!uenda de fcripturis qu^ memoriter retinemus.Egredientes hofpitium armet oratio regredientibus de phrea.oratio occurrat anteq fefllomec prius corpufculu requiefeat. q anima pa.cat. Ad oem adtu.ad oem keflu:mauspigat cruce.Nulli dtrahasmec aduerfu fihu matris tuae pdas fcadalu.Tu q es.ut alienu feruil iudicesfSuo domino flattaut cadet.Stabit autemzpotens efl enim dominus (latuere illu, Nec fi biduo ieiunauerisiputes te non ieiunantibus effe meliorem.Tu ieiuas 8C irafcerisaHe comedit Sd for/ te blandif.Tu uexationem mentis ;8C uctris efurie rixado digeris.ille moderatius ahtunSd deo gragias agit. Vnde quotidie clamat efaias.Non tale ieiunm elegi: dicit dominus.Et iterum idiebus ieiuniorum uellro rum inueniuntur uoluntates ueftrae:& omnes qui fub ucflra poteftare funt flimulatis.in iudiais & litibus ieiunatis:& peutitis pugnis humile. Vt quid mihi ieiunatisfQuale illud pot ee lemniu.cmus iram non dica nox occiipatifed luna integra derelinquitf Teipfam confiderans.noli in alterius ruinaifed i tuo ope gloriari. Nec illarum tibi exempla pponas.quae carnis cura facietes.poffeffionu redditus:6d quotidianas domus ipe fas fubPUtat.Nem enim undecim chnfti apofloli iudx ^ditione funt fradti.nec phigelo 6d Alexadro facien tibus naufragimcceteri a curfu fidei fubfhterut.Nec dicas.llla 6d illa fuis rebus fruif.honoratur ab homini/ bus;fratres ad eam conueniut & foiores.Nuquid ideo uirgo effe definit?Primu dubium e(t:an uirgo fit ta/ lisfnon enim quo uidet hoiuidet deus ho uidet in facie.deos aute i corde)dehfc etiam fi corpore uirgo efl: an fpu uirgo fit.ncfcio. Apoflolus aute ita uirgine definiuit ut fit fanda corpore Sd ipu.ad extremu habeat fibi gloriam fua.Vincat pauli fententiam.dditiis fruatur.Sd uiuat,nos roelioru exempla fedemur.Propone tibi beatam mariam.qux tantae extitit puntatis.ut mater domini effe mereref.ad qua cu angelus cabriel in uiri fpecie defcendiflet dicens.auc gratia plena.dominus tecumicoflernata Sd p ernta refpondere non potu it.Nunq enim a uiro fuerat falutata.Demq; nucium edifeit 6d loquitur.Sdq ^^omi^^ angelo fabulatur itrepida.Potes 6d tu ee mater domini. Accipe tibi tomu. g '	‘	DeDerer	fll
hominis.uelociter fpolia detrahe;8d cum accefferis ad prophetnTa.dd coc^	•	fcc^mus	nup	fup
dic.A timore tuo domine concepimus.Sd doluimus.dd pepimus fpum falutatiois tuM	-f
terram.Tunc 5d filius tuus tibi rdpondebit.dd dicet.ecce mater mea Sd fratres mei.^ mirumin modum il, le quem in latitudine pedoris tui paulo an^ defcnpferas.quem in nouitate cordis flilo uolante lignaueras:
poftq fpolia ex hoftibus: -	,	.	.	.	«-•----
adolefcit:Sd maior i ^ "
ks :effeqd apoltoliieffe q» chtirtus eft.Qux qdemumuerfa tunc pfunt.cum iecclciisimm^uin una do „,o pafchacelebpmus.fi arcammered,^clnoe.fipereunteiencopabm" net.Cateru mrgies.qles apud diuerfas hErefes.St qles apud ipuriffimu	°	^	r	H	j
mandie.no uirgines.Si .n. corporis eape audor e diabolus.quo pofTut honorare pfalmatioem ortus fuirSed quia fciunt uirginale uocabulum gloriofum.fub ouium pellibus	f r ,™ mentitur ann-
chnffus:K turpitudiem uitae falfo nominis honore conuefiiunt.Gaudeforor.gaude fiha.gaude m^ uirgo. quia quod aliae fimulatitu uere efie coepifti.Haec omnia quie digeifimus,d“ra ul^butur eisiqui noamat. chnfium.Qui autem omnem feculi pompam pro purgamento habuerit.& uana duxerit umuerfa fub fole ut Chriftum lucri faciat.q comortuus eft domino fuo.St confutpxitKcmafmt carnem cum ® “n cuPifcentiis:libere proclamabit,Quis nos feparabit a charitate chrifti.Tnbulatio an anguftia.an pf •
3n fames.an nuditas.an periculum.an gladiusfEt iterum.Certus ^"Tfonimdn^ mOISP'lfum req; ‘nfun ^ngeli.ncq;principatus.ncqipotcllatcs.ncq;initantia,neq;futura.neipf titudo.necp dunnnetj; aha creatura poterit nos feparare a charitate dei quae eft m *P '®fu domino nolt -	X?
Doflra falutc homlnls faflus elt filius decem menfibus m utero ut nafcatnr expeflat •	5™'
*-ii
mini mors fandorum cius,Haec efl fola digna retributio.cum fanguis fanguinc copefatur.&:	nft	s
rechriih;pro redemptore libenter occubimus.Quisfandtorumfme certamine coronatus elt.Aoei m occiditur.abraham uxorem periclitatur amittere.Et ne in imenfil uolumen extendam: quaere, bc inucn fingulos aduerfa perpeflbs.Solus falomo i deliriis fuit:8d forfita ideo cozruit.Quem enim dlll§ic, ml?1L corripit;caftjgatautem omnem filiumiquem recipit.Nonne melius efl: breui tempore dmiicare .terre u ^ lum.arma fumere, laceflere fub lorica. & poftea gaudere uidorem. q impatientia unius horx le^!rcp petuofNihil amantibus durum efl.nullus difficilis cupienti labor.relpice quata iacob pro rachel faCta ux re fuflinuit.Et feruiuit inquit feriptura iacob pro rachel annis feptem.& erant in confpectu eius qua i pauci:quoniam amabat illam. Vnde 8t ipfe poftea memorat.ln die uerebar $ftu:& gelu noefle. Amemus nos chnftum.eiufcK femper quxramus amplexus.^ facile uidebitur omne difficile,breuia putabimus uni uerfa.qux longa funt;& iaculo illius uulnerati.per horarum mometa dicemus.Heu me quia peregrin mea prolongata efl a me.Non funt enim condignx paffiones huius temporis.ad futuram gloriam clu . udabitur in nobis.Quia tribulatio patientiam opemtur.patientia autem probationem.probatio ueio fpes autem non confuTidit.quomam charitas dei diffufa efl m cordibus noflris Quando tibi graue uidetur elTe.quod fuftinesipauli fecdndam epirtolam ad connthios lege.In laboribus plurimis.,n carcenbus anun^ dantius in plaeis fupra modum.in mortibus frequenter. A mdacis quinquies quadragenas una minus aece pi Ter uireis c$fus fum.femel lapidatus fumiter naufragium feci.noae & dic in proiundo maris fui. In iti' neribus fSpe.periculis fluminum.periculis latronum.penculis ex genere,periculis ex gentibus.periculis in ciuitate. periculis in deferto.periculis in mari.periculis in falfisfratribusan laboribus.in miferiis. in uigiliis multis.in fame & fiti.in ieiuniis plurimisiin frigore 8L nuditate.Quis noftru falte minimam portionem de catalogo harum fibi poteftuendicare uirturumfOb quae ille poftea confidcntur aiebat :curfu cofumaui; fidem feruaui.fupcreft mihi corona iuftitiae:qua retribuet mihi dominus in illa die.iuflus iudex.Si cibus i' fulfior fuerit:cdtriflamur,&putamus nos deo aliquod praeftare beneficium.Gu aquatius umu bibimuszca lix frangitur,menfa fubuertitur.uerba refonant:&: aqua tepidior.fanguine uidicatur,Regnum calorum ui patitur;^ uiolenti rapiunt illud.Nifi uim fecens:cxlorum regna non capies,Nifi pulfaueris iportune :pan^ non accipies lacramenti, At non tibi uidetur uiolentia.cum caro cupit effequod deus eft.& illic u -^CLl corruerunt angelos iudicatura confcenderefEgredere quxfo paulifp de carcere.& prxfentis laboris a ^ los tuos pinge mercedem.quam nec oculus uidit.nec auris audiuit.nec i cor hominis afcedit.Qualis ^ la dies :cum tibi maria mater domini choris occurret comitata uirgineis:cum poft rubrum maicdub » cum luo exercitu pharaone;tympanum tenens prxeinet refponfuns.Cantemus domino.glonofe ^ nonficatus eft.^quum 8L afcenforem proiecit in mare.Tunc tecla in tuos Ixta uolabit amplexus .Tunc ipfe fponfus occurrent dicet, Surge ueni proxima mea,fponfa mea.columba mea.quia ecce byems traniz uit;pluuia abiit libi. Tunc angeli mirabuntur & dicent.Quae efl ifta profpiciens quafi diluculum.fpecioia ut luna.eleCta ut fol £ Videbunt te fili£.& laudabunt reginx:& concubinae praedicabunt.Hinc & alius calti tatis chorus occurret.Sara cum nuptis uenict.tiia phanuclis anna cum uiduis.Emnt m diuetfis gregibus carnis & foirirus matris metabitur illa $ genuit.-exultabit irta g, docuit.Tunc ucre iuper afinam domi nus afccndct a culeitem inwdietut hierufalem.Tunc paruuli(de quibus m efaia faiuator eftatur.ecce ego & pueri mei aum mihi dedu deus lpalmas uidorix fubleuantesiconlono ore cantabunt ofina in excellis. Benedidturq^uenitinnomibe dominiiofanna in excelfis.Tunc centum quadraginta quatuor milia i co> fpectu throni &: femorum tenebunt citharas.Si cantabunt canticum nouum.& nemo potent fcire cantica illudmifi numerus defimtus.Hi funt qui cum mulieribus fe non comqumaueruntiuirgines enim permanfc runt.Hi funt qui fequuntur agnum quocumq; uadit.Quoticfcucp te uana feculi deletiauent ambino quo tiens i mundo aliquid uideris glonolum.ad paradilum mente tranfgredere.efre incipe .quod lutura es. audies a fnnnfn ruo Pone me licut umbraculum in corde tuo. iicut lignaculum in brachio tuo; & opere pariter ac mente munita clamabis,& dices.Aqu$ multa: non potuerunt extinguere charitatem;6<: flumina non coopcjugjjj caro,	.
Incipit epiftoia beati Hieronymi ad demetriadem uirgmem de continentia uirginali feruanda.;
Nter omnes materias quas adolefcentiaufcp ad hanc xtatemuel mea uel notarii fcnpfi * nihil prcefen opere diflialius.Scripturusemm ad demetriadem uirgiem chrifti: qu^ & nob^ te ^ diuitiis prima efl in urbe roma fi cuCta uirtutibus eius cogrua dixero zadular, putabor, q' dam	,>.c-rpr1ihilia	uideantundamnum	laudibus ems mpa faciet uerecundia.
ingeniu i huiuicemodi materiis f$pe detritu e,5ed ne uocis meae p uirili parte defit teftimoniu _ tibus explicandis, cuius Qc inclyti oratoris utar fententia fpes magis laudanda efl: q res	,,	b
fidei ardore iup:rarit; & inde ceperint ubi alias deflffc.perfetfae confumata:^ uirtutis elt‘ tredatio.Faceffat inuidia. Nullum in ambitione fit cnmen.Ignotiad ignotam fcribimus.auiaxat iu faciecorporale.Alioquiniteriorhopulchrefibicognituse.illanotitia.quapaulusapolt°iusaa coioc multoi^ credetiu nouerauquos ate nd uiderat.CiB3111 flt aPa me meritu.imo miraculumrg iirx. t xitiman.q, occupatus i explanatide tepli ezechielis.qd' °pus i oibus feriptuns fcis uel dimcimm	♦
ea parte d5ubri.i,q fca fcd^ & thymiamatis altare defcribiturzmalui pardp hoc uti diuemculo:ut de ait n trafire ad altare,^ hoflia uiuam placentem deo,ac fine ulla macula astern# pudicius cokcraicm.
ad imprecationem pontificisiflammeu uirginale fandtu operuit caput.Et illud apoilolice uocis infigne cc lebratum fir. Volo autem uos omnes uirginem cattam exhibere xpo.quando attitir regina a dextris eius in ueftitu deaurato circudata uarietate.qua uette polymita:^ mulra^: ujrtutum diuerfirace contexta;indutus fuit SC iofeph:& regum quondam utcbantur.filix. Vnde ipfa fponfa letatur;& dicit.lntroduxit me rex i cubiculum fuu.Sodalmip refpondet chorus.Omnis gloria ite regis intrinfecus.Sed & nottra oratio dabit aliquid emolumenti.Equorum curfus fauore pernitior fit.Pugilu fortitudo clamoribus incitatur. Paratas ad plium aciesittridtofq; mucrones fermo imperatoris accenditdgitur & in opere pfenti auia quidem ma^ terqj planrauerunt.fed dd nos rigabimus:8d dominus incrementum dabit.Rheto^: dilciplina ett ab auis 6d attauis.dd omni retro nobilitate ornare quem laudes,‘ut ramoijd tterilitatem radix foecunda compenTet. Sd quod in fructu non teneas:mireris in trunco.Scilicet nunc mihi Proborum 5d Olibriorum clara repetenda fune nomina.Sd illuttris Anitii fanguinis genus.in quo aut nullus.aut rarus erit qui non meruerit confula^ tumiaut proferendus Olibrius uirginis noftrx patenquem immatura morte (ubtractu roma congemuit. Vereor plura dicere.ne fandtae matris uulnus exafperem;Sd uirtutum eius recordatio fiat doloris inttaura> tio.Pius filius.uir amabilis clemens dominusteuius atfabihsiconful quidem in pueritia.fed mo^ bonitate fenator illuftriordelix morte fua.qui non uidit patriam corruentem.immo foelicior ioboleiqui demetria^ dis pro auia: nobilitatem infigniorem reddidit demetriadis filiae perpetua cattitatc, Ve^ quid ago oblitus ,ppofiti^Dum admiror iuuenem laudaui aliquid bonorum faeculo^.cum in eo uirgo noltra magis laudan da fit:q> hxc uniuerfa contempferit.^ non fe nobilem.non diuitiis ppotentem:fed homine cogitarit, Incre dibilis animi fortitudo.intra gemmas 8C fericum.inter eunucho^: 6t puellarum cateruasiSs! adulationem ac minitteria familix perftrepentis.& exquiiitas epulas.quas ample domus preebebat abundantiaiappetiile ea ieiuniorum laborem.afpetitatem ueftiumiuidus continentiam.Legerat enim domini uerba dicentis: Qui mollibus ueftiunturan domibus regum funt.Stupcbat ad conu rfationem helix &: ioannis bapnttx: quu^ rum uterq; zona pellicea attrinxit;& mortificauit lombos fuos.Aiter uenifle narratur in fpintu 8C uirtute helix peurfor domini in utero prophetans parentis.# ante diem iudicii iudicis uoce laudatur. Annx filiae Dhanuelis mirabatur ardoremiqux orationibus at($ ieiuniis ufep ad ultima fenedtutem in templo domino feruiebat Quatuor uirginum filiarum phihppi dehderabat cho^:.# una fe illarum efle cupiebat: qux pu^ dicitia uirginali prophetix gratiam confecurx funt.His # huiufcemodi cogitationibus palcebat animum; nihil ita metuens d auiam matre^ offendere.Quarum cum incitaretur exemplo;uoluntate & ttudiis terre batur non quo difpliceret eis fandum propofitum.fed q> pro rei magnitudine optare id & appetere non au derent. Aettuabat chrifti tyruncula.Oderat ornatum fuum;# cum hefter loquebatur ad dominum. Tu no fti q, oderim infigne capitis meiihoc ett diadema quo utebatur quaii regina;# tantx ducam imunditixtue lut pannum mulieris menftruatx. Aiunt fandx # nobiles foemmae.quae eam uidere.qux norunt .quas de littore galliarum ad habitationem fandorum locorum hottium per africam compulit Ixua tempeftas no/ dibus # fecreto confciis tantum uirginibus dei.qux in matris # auix comitatu erant.nunq eam linteami ne.nunq plumae ufam mollicie;fed ciliciolum m nuda humo habuitte pro itratu.iugibus faciem rigafle la chrymisdaluatoris mente genibus aduolutam ut fuum reciperet propofitum.u	r^o	mimmnmo
ammu matnf(^ molliret.Quid ultra differo^Cum iam nuptia^appropiq	‘	, n-e c rl ls
thalamus pararetur.fecret^ abfq; atbitris.nodeq, habens pro folano; taUbus fermrfe armafle confito. Quid agis demetnas^Cur pudicitia' tanto pauore defendis^Libcrrate opus ett	j	f
metuis.qd faceres in martyrio ppetradofQux tuo^ uulru ferre no potes.quo luftineres tr b F1 c^. to^fSi te uiro^ exepla no .puocannhortef faciat^ fecura beata martyr agnes:q ^tc ^ b^rbar3S ' tulu cattitatis martyrio colccrauit.Nefcis mifera.nefds cui uirgnatem tua debeas.Dudu inter ba Daras ma
nus
iiu	*'wlvl-1-dUu,lNClClS	miiew«lis-ivi»	vui	---------,	f?Hc	Hr»
as tremuifti.auix matnf^ hnu & pahis tesebans. Vidifti te captiua;# pudicitia tua no tux P^n‘yormi fti truces hottiu uultusirapras uirgmes dei gemitu tacito confpexifti.Vrbs tua quonda	J0?131}1
populi fepulch^ ett:# tu in libyco iittore exule uij* exui ipla accipies.Qua ht!p/rfdade^ed^ da comitatu^ttridor pumex ligux^pcaca tibi fefeemna catabit.Rupe mures
mittit timore. Aflume fcutu fidei.lorica iuftia$, galeam falutis;pcede ad pliu ^	^mata
martynu fuu.Quid metuis auia.^Quid formidas paretenr.Forfita #ip.fc udltf^^ aliis qpluribus itiamata ftimulis oem corpis cultu # habitu fxcularc qfi f	j PJ^^^a^iecit.Prx^
ciofa monilia # graues cefibus unionesiardetef^ gemx reddunf icrmeis. V^un^	tegit pd
hotfi ifpoBta	K^ie^uolwf:teu tatu mcroiifqf
& grauis foemia alienu habitu inepte cofpicics.Mater gaudio Itabat attomta.utra^ uc^ no credere qd uc, " ^	'	ibus;# iter rubore # pallore metucp at^ lf ticia cogitatioes uarix mutaba
ua narraf aggrediar ad dicedo minus facia.Ad expheada icredibilis gaudu ^gnitudine # tulliai fluuius exiccaref igenu # cotortx demotthems uibratxq^ fnix tardius	^
tu eiTe cupiebat.Hxfit uox faucibus tur.buccubedu e huic locome qua
£ogj[are aiusiygd lermo nb^c explio^'11*01,11	aU^1U*mUH?r?-aKnoIme
la neptis macer & fllia ruljt;uberti flere p gaudionacente manu atrohcre.amplexari(^	‘	‘
m ilhusj>p0Qto „,£„15 fUa;# gratulari q> nobile familia' uirgouirguatefua nobihore facere .	,	.
quod pftaret generi;quod romanx urbis cineres mitigaret,lefu bone quid illud in illa dom ^ fuit.Quafi ex radice foecunda multx fimul uirgmes pullularunt: exemplum^
■' ium turba aten famularum. Per omnes domos feruebat uirgimtatis profeiTio. quarum cum imz in carne conditio unu erat prxmium caftiraus.Parum loquor.Cudx per afneam ecclefix quoda
ett clientium par ettet
exulrauere tripudio.Mon folu ad atbesioppidaiuiculor^ifcd ad ipfa quo($ mappalia celebris fama pe uic.Omnes inter africa italia^ ifulae hoc rumore repleta: fum:& inoftenfo pede longius gaudia cucur • Tuclugubres uefles italia mutauit:& femiruta urbis roma: moeniapnftinu cx parte recepere iulgorc.jjp, tiu fibi xftimantes deu in aluna: conuerfione pfedta.Putares cxtidlam gottho^ manu:5d colluuie p u^ atm feruo^: domini defuper intonantis flumine concidi fle. Non fic pofl; trebiam thrafimenum cj can * quibus locis romanoBd exercituum caefa funt miha.marcelli primu apud nolam pradiode populus r nus erexit.minori prius gaudio ftrata gallo^ agmiaiauro redempta nobilitas:^ feminarium romanigcnc ris i arce cognouit,Penetrauit hic rumor orietis littora: & i mediterraneis urbibus chriftianae glori phus auditus efl.Qux uirginum chrifti non huius fe focieiate iadtauit.Qu$ mater non tuum 1.	.	a.-
tum clamauit uteRd^lncerta apud infideles funt premia futuro^iplus interim recepifli uirgo: q o ' Quam fponfam hornis una tantu ,puinda nouerat uirginem chniti totus mudus audiuit.Solent1X111 } ^ raTtes:6d non pleni fidei chrifliani deformes 8£ aliquo membro debiles fi has quia dignos generos non iue_ niunt:uirgitati tradere.tanti ut dicif uitrumiquan margantu.Certc q re igiofiores fibi uidenfiparuo DtuW n uix ad alimenta fufficiattuirgibus dato:oem cenfum in utroqj fexu fsecularibus liberis largiuntur. Quod nup i hac urbe qdem diues fecit pfbycer.ut duas filias in ppofito mrgiali inopes reliqueret;& ali0?1 ado;mcopiam filiosluxurireatqpdeliriis.puideret.Fecerut hocmuitaefproh dolor)noftri ^pofiri fo®i' na! atot urinam ra^c effet exemplu,quod quito ctebrius ettitanto iftx fodidoresiqua: ne plurima^ qdem exemda fedtara funt.ferf QC oium chrifliano^: laude celebratiqcqd fuerat nuptiis pparatum a fancra chri fli finoride uirgini traditum.ne fponfo fieret iniuria.imo ut dotata priflinis opibus ueniret ad fponfum. 6^ quod i rebus mundi pitup^ erandomeflico^c dei fuftentaret inopiam. Quis hoc credat.Probam illa oium dignitatem:& cundtae nobilitatis in orbe romano nomen illuftnusicuius lanctitas:&: i uniuerfos effufa bo/ nitas etiam apud barbaros uenerabilis fuitiquam trium libero^::probini:olibrii 8C probimoniatigarut or--dinarii confulatus:& cum incenfis direptif^ domibus in urbe captiuitasmunc habitas uenudare dicit Poi fefllones:& facere fibi amicos de iniquo mamona:qui fe recipiant in aeterna tabernaculaiut erubefeat omnis ecclefiafliciminifteriigradus:8^caflanomiamonacho^;emereprxdiaitantanobilitate uendente.Vir barbaro^: effugerat manus:& auulfas de complexu fuo uirgines fleueraticum fubito intolerabili: ^ nunq timueranamantifilmi filii orbitate percutitur.^ quafi futura uirgims chriffi auiaifpe futuro^	z
tiferum uulnus excepit.pbans in fe ucrum effetquod in lyrico carmie:fuper iuffi pconio dicitur. Si trac illabatur orbis. impauidum ferient ruinx. Legimus in uolumine iob. Adhuc iffo loquenteiuenit a i nuncius.Etin eodem.Tentatio.fiue ut melius habetur in hebraicoimilitia eff uita hominis fuper t^rralV^ Ad hoc enim laboramus;# in feculi periclitamur militiaiut i futuro faeculo coronemur.Nec mi^<: h°c a,-hominibus credere:cum dominus ipfe tentatus fit.Et de abraham feriptura teffatur q? deus tentauerit eu. Quam ob caufam 6C apoftolus loquitungaudentes in tribulatione & fcienres ^ tribulatio patientiam ope ratunSC patientia pbationem:# probatio fpem.fpes autem non confundit.Et in alio loco.Quis nos fepara bit a charitate chrifltftnbulatio.an anguftia.an perfecutio.3n fames.an nuditas.an periculum . an gladius. Sicut ferintum eff Onia nmnrer te mortificamur tota die.-adtiman iumus ut oues occifionis.Et eiaias hU" hm^nes^hortarar dice^ abladtati e^s	u^ere: tribulationem fup t«
bulationem expcdate:fpem fuper fpem.Non funt	mn	m^rahTn	^ ad futuram glori •
qux reuelabitur in nobis.Cur iffa rephcauermiffequens fermo m^	de medio mari fumante
uiderat patriam;# fragili cymbx falutem fuam fuorutp commiferat crudeliora inuemt afncx httora.Exci pitur enim ab eo quem nefciasiutrum auarior an crudelior fuent.cui nihil dulce prxter uinum;# PTXC1*i ^ qui fub occafione partium clxmentiffimi principis faeuiflimum oium extitit tyrannorum.# ut aliquId ^°quar de fabulis poetarumzquafi orcus in tartaromon tncipitcued multo^ capitum habuit cerberum:
cun6ta traherer laceraret.hic matrum gremiis abducere patias.negociatoribus; # auidiflimis mortalium fyris nobihum puellarum nuptias uendere.non pupilla^mon uidua^mon uirginum chrifti inopiae parc^ re.magifcK manus rogantiu expedare q uultus.Hanc feram # charybdin;Sillam fuccintiamultis canibu • fugiens barbaros matrona fuftinuit.qus nec naufragus parceretmec captmitatibus fletieretur.Imitare c delis faltem hoffem romani imperii.Brenus noftri temporis tantum quod inuenerat tulintu qris quod n menis.# niitanf xmuliCuirtus enim femp muidia: putet)cur tarta^ fecum pudicitia tacita ,pfcriptioem_ cata fit.cu & ine partem dignatus fit accipeiqui totu potuit auferre;# hxc quafi comiti negare non au-a qux fe intelligcbat fub nomie priuatx dignitatis tyrano feruientem.Sentio me inimico^: patere mor 1 _ q adulari uidear clarifTimx # nobilifllmae fcminx.q accufare non poterunt.fi me fcierint huculq; tacu fe.Netp enim laudaui in ea unq antiqtatem genens diuitiaru:# potentis magnitudinem uiro muente uo mortuo.qux alibi forfita mercenaria ofone laudauerunt.Mihi ^pofitum eft ftilo ecclefiaftieo laudar aui' am uirginis me$;& gratias agere.^ uolutatem eius fua adiuuerit uoluntate.Alioqn cellula monalteni. lis cibusiueftifq; contempta;# $tas uicina iam morti;breuifcp temporis uiaticumicarent omni anenta infamia. Deni^ in reliquis partibus omnis mihi fermo ad uirginem dirigetur;# uirginem nopiiem; # u bilemmon minus fantiitateq genere.cuius quanto fublimis magis afcenfus eft:ranto laplus pericuioti « Illud tibi natadeo;praeomnibus unu.Pnedicam:# repetensaterutpiterucp monebo. Vtanimu tuu 1
letiionic amnrp nmiDPStnpr .V i  	tlli fetnprpm Infii	fufclPiaS.ne	dotmien	r
me fafcepit dextera tua.Illadcp hieremi$:non laboraui fequens te.ne^ enim dolor i facobmec labor m iC-lael.Quando eras m fa:culo:ea qu$ erant f$culi:diligebas.polire faciem purpurifib:& ccrufla ora depinge** tetornare crinc;5^ alienis capillis turritum uerticem (truere ut taceam de inaurium pciis:candore margari** tai&irubri maris,pfunda teftantium.fmaragdo^ uiroreiceraunio^; flamis: hyacintho^* pelago,-ad quxar*-dent & infaniunt (ludia matrona^.Nunc autem qa fseculum reliqfti;&! fecudo poli baptifmu gradu; inifti pactura cum aduerfario tuo dicens eiirenuncio tibi diabole;& fxculo tuo:& pomp$ tu$:& operibus tuis, ferua foedus quod pepigifti:& elto confentiens padtucp cudodiens cum aduerfario tuo: dum es i uia huius fxculi ne forte tradat te iudiei;& de fuo aliqd ufurpaflc conuincat.tradarif<$ miniftro;qui ipfe eft inimicus 6^ uindex;5<: mittaris in carcerem;&: in tenebras exterioresiqux quanto a xpo uero jumine feparanmr.tam to nos maiori horrore circundant:& no inde exeas;nifi foluas nouidimu quadranteadefr mimmu quodq? delidtum:quia dijp ociofo uerbo reddituri fumus rationem in die iudicii.Hxc didla funt non in faulto con tra te uaticinio;fed pauidi cautiq; monitoris officio:ea quoq; in te qu$ tuta funt.formidatis.Si fpus inquit potedatem habentis afeenderit fup tedocum tuu ne dimiferis.quafi inpcinctu & i acie Itamus femp ad pp gnam. Vult nos loco moucre hoftis;& de gradu accedenfed folidanda ueftigia funt:& dicendum Itatuit fu^ pra petram pedes meos;& petra refugium leporibus.p quo multi erinacios legunt animal puum & fuga;& peccato^ fentibus pgrauatum.Sed ideo iefus fpinis coronatus eft:& nfa delidta portauv:;^^ nobis doluit; ut de fentibus S>1 tribulationibus foeminarum:ad quas dicitunin anxietatibus &C doloribus panes muliena ad uifjd conuerfio tua;& ipfe tui dominabitunrofae uirginitatis;5^ lilia caflitatis nafcerenc« Vnde a ipoius pafeitur inter lilia:& inter eosrqui ueftimenta fua non coinquinauerunt.uirgines enim permanferunt; au» dicruntep pr2eceptum:candida fint femper ueftimenta tua:& quafi audor uirginitatis & princeps loquitur confidenrer.Ego flos campililium conuallium,Petra igitur leporum etbqui in perfecutiombus [fugiunt de ciuicate in ciuitatem.nec timent illud propheticum.periit fuga a me.Montes autem excelfi ceruis: quo' rum colubri cibus funrrquos educit puer paruulus de foramine quando pardus & haedus requiefeut fimul: 8C bos leo comedunt paleasiut nequaq bos difeat feriratem.fed leo doceatur manfuetu.dinem. Reuerta* mur ad propofitum te(limonium.Si fpintus potedatem habentis afeenderit fuper tedocum tuu ne dimife^ ris.Pod quod fequitur;Quia curatio quiefeere facit peccata maxima, Qui ueriiculus hunc habet fenfum. Si in cogitationes tuas coluber afeenderitiomni cudodia ferua cor tuum;&: cum dauid canito ab occultis meis munda me domine;& ab alienis parce feruo tuo,&: ad peccatum maximu quod opere perpetrarunne-* quaq peruenies:fed incentiua uitiorum datim in mente iugulabis;& paruulos babylomos allides ad petra'; m qua ferpentis uedigia non reperiuntuncaute($ domino ^mittes fi mei non fuerint dominati: tunc im^ maculatus ero:emundabor a delido maximoiHoc ed quod alibi feriptura tedat.Peccata patrum reddam i filiosiin tertiam di quartam generationem.ut cogitationes nodras mentifqs decretummon Itatim puniat; fed reddat in poderis,i.in malis opibus di in delidoijd pfeuerantia.quando p amos loquit lup tribus di qua tuor impietatibus illius di illius ciuitatis;n5ne aduerfabor eamlHarc curfim qual1 de prato pulcherrimo fa feriptura^ paruos flores carpfifle fufficiat:p comonitioe tuu&ut claudas cubiculum ped:oris:& crez
bro fignaculo munias frontem tua.ne exterminator segypti in te loeu	men m™ nffha
ptios peunt;in tua mente faluen£,& dicas cumppheta:paratum cor meu An,.- Deccatorn dipfallam:exurgegloria mea;exurgepfalterium di cithara:quamalTumerei	.J	h‘	sa^luat y
confoda uulnenbusmt agat pniam;^ maculas pridinx foeditatis ^P^^r .^^^feristabJla fit rum nos ignoremus poenitentiamme facile peccemus.llla quafi fecunda pod nau.ra0	^
in uirgine integra feruetur nauis. Aliud c querere quod pdideris:aliud podiaeretqd nuq amifer s Vnde & apodolus cadigabat corpus fuu.& in feruitutem redigebanne aliis pdicans ipfe reprobus ^	* rP°"
rifcp ex pfona generis humani inflamatus ardoribus loquebaf, Miler ego homo quis me hb ^ cor. pore mortis hums^Et ite^.Scio quia non habitat in me hoced in carne mea bonum*	^cet	mi,
hi ut faciam autem bonum nequaq.Neq; enim quod uolo bonu:fed quod nolo malum . ao, bt de. nuo.Qui in carne funt:deo placere non^onhnt Vos autem non edis in carn.ded m p-mu itam fpin. tus dei nabitat in uobis.Pod cogitationum diligentiffima cautionemielunloru™	,	o?	nda
& canendu cu dauid.Humiliaui m leiunio alam meam &: cinerem tang panem manduuui;& cum moledi erant mihi induebar cilicio.Eua p cibum eiecta ed de paradifo.HeJias df dr^i	c!,tatus/^
igneo curru rapif in cxlu.Moyfes quadraginta diebus ac no(dibus:familiaritate & fermone dei pafcif.ln fe nerilTimu ubans quod dicif.Non m folo pane uiuit homo.fed in omni uerbo quod^cedit de ore dei, Sab nator genetis humanuqui uirtutem di conuerfationis fax nobis reliquit exemplumjpod baptilmu datim ^fluniif a fpirituiut pugnet contra diabolum:& oppflum eum at^ contritu tradat dilcipulis conculca . Vnde 8d apodolus loquif.Deus aut coteret (athanam fub pedibus nris uelociter. Et tame hodis an q Poft.xl.die^ ieiuniu;p cibum molitur infidias.& dicit.Si fiJius dcIes;d\C^,lP^S	-paneS£ma flla de do
fe.yn.poftclagoremtubay.x.diemenfis:totiusgentishebre^ieiunium	. mcrmmturam „5	P
pulo luo:q fatuntatem praetulerit contmctix.In iob feriptum ed de dra	^Virtus eius in 1	.
fortitudo inlus fUpCr umbilicum uentns eius, Aduerfum iuuenes&puel as aetatis ardore
fos mitigauit ardores:5! inter camini seftuantis incendium docuit flamas calorem amittere: &	.
cominariialiud prober tadtui:fic & in animo uirginalitrore cxlefti:8^ ieiunio^ frigoretcalor pu guitur:8<! in humano corpore angelos: imperaf conuerfatio.Quam ob rem & uas electionis s fc dicit domini non habere pceptu.qa contra naturam.imo ultra naturam eftinon exercere: quo Interficere in te radicem tuam;& fola uirgitatis poma decerperemefcire tho^:omnem uiro^z. horrere c , tadum:&: in corpore uiuere fine corpore.Neq; uero imoderata tibi iperamus ieiuia^ enorme ftinentia.quibus ftattm corpora delicata frangunto ante aegrotare incipiut: q fandecouerfationis iace^ fundamenta,philofophorumm fententia ett^Ecrola? Iccs apE7aS vnepo AccS KccKfas Einai: quod Ja mu ita poteft fermo refonare moderatas effe uirtutestexcedentes modum at^ menfuram mter uma repma^ Vnde unus de feptem fapientibus^H^Evcxadvudeft ne qd ait mmis.Quod tam celebre fodu ‘ m mico quocc uerfu expffum fit.Sic debes ieiunare ut non palmites.^ fpirare uix poffis.Sd comitu^ . . uelportemueltraharismanibus.fedutfradocorpisappetuumecin edionemecin pfalmismeclU giii^ folito minas 6dasJdum'fi non pcifc^
niis campusiin quo 8i nos fepe cucurrimus:& multop: ppm habentur libntad quop: te mittimus ledio» nem ut difcas qd boni habeat continentia & qd econtrario mali faturitasdmitare fponfum tuu.Eito aui^ matricp fubiedta.Nullu uiro^: & maxime iuuenumifi cum illis uideas,Nullu fciastquem illi nefciant.S^cu laris quoq? fententia etbeadem uelle:& eadem nolleiea demu firma amicitia efl:, Vt appeteres uirginitatem: ut chrifti pcepta cognofceres,ut fcires qd tibi expediretiquid eligere deberes.illa^: te exempla docuerunt, fanda domi iftruxit conuerfatio.Non igif folum putes tuu efleiquod tuu eft.fed ea^: qux fuam in te expb fere pudicitia,& honorabilium nuptia^.cubihfcp imaculati pciofiflimi germinauere te florcm.q perfectos affert frudus fi humiliaueris te fub potenti manu dei;& feriptum femper memineris.fuperbis deusreliitir. humilibus aut dat gfam.ubi autem gfainon opeij: retributio:fed donantis eft largitas: ut,impleat dictum apoltoIi.Non eff uolentis ne<^ currentis:fed dei miferentis:& tamen uelle 8C nolle noffrum effcipfamqMI noftru eftifine dei miferatione noft^: non eft.Eunucho^: quocp tibi & puella^: ac feruulo^: mores roj=^ cligantunq uultuum elegantia. qa in omni fexu & tetate & truncatorum corpo^ molenta pudicitia^ _ mi confiderandi funt:q amputari nifi xpi timore non poffunt.Scurrilitas atqj lafciuia:te pfente non locum.Nunq uerbum inhoneftu audiasiaut fi audieris non irafcaris.Perditx mentes hoium uno ircV -ter leuicp fermone tentant clauftra pudicitiae.Ridere 8t rideri faecularibus derelinque.grauitas tuam pi decet.CatonecR illum dico cenforito ueftrx quondam urbis principem:q extrema aetate graecas iras no erubuit cenfonnec defDerauit fenex difcere.Et.M.Craflum femel in uita fua feribit rififie lucilius. ruent u la affedata feueritas;& eloriam quaerens aura^ popularem Nos affedus & perturbatioes quadiu in taber; naculo corporis huius habitamus:»: fragili carne circundamuntnoderan & regerepoEimusamputare no poffiimus.Vnde 81 ofalmitta diciriirafeimini & nolite peccarc.Quod apoltolus diQerensifol inquit non oc cidat fuper iracundihm nertlm-ouia K irafei hominis e(t:8i finem iracundia imponere: chriftiani. Super flmim rLr fp ^	1	-!i,riam*cum	generis tui fit dC habere & calcare diumas:& apoftolus doceat
auaritiam effeTdn^nmT, ^uTdominuf^ rcfpondeat fcifcitantiimagifter bone quid boni faciens uitam
omnia habeS & da PauPeribus: & habebis the, feuS	W	eft perfed^ uirtutis uendere omma:& pauperibus
diftnbuere:& fic leuem &: expeditum cum chrifto ad	•	•	reM	c ^tlbl dlh^nS CMus
eft difpenfadoiqq in hoc omni xtate omnicp perfonx libertas arbitrii relida fit.Si uis inquit eiTe perfectus Non co»o.non'imnero:fed ^)pono palma-.ottendo praemianuum eft eligere fi uolueris in agone atep certa mine coton1rI Fr confideremus q fapienter fapientia fit locutaiuende quae habes.Cui iffa pcipiuturfNcm Pe illi cui difinm eft-fi uis efle perfedus non partem bono^ tuo^ uende:fed omnia. Cun^ uendideris qd fequif ;Et da Dauneribusinon diuitibus.non^pinqmsmon ad luxuriam:fed ad necemtatem.Siue ille face^ dos fit fine cognams 8C affinis:nihil in illo aliud confideres q paupertatem.Laudent te efurientium uifce non ruaantium opulenta conuiuia.In adlibus apoltolo|: quando domini nfi adhuc calebat eruor: -Sa '
npbar rerpne.v.__ .	r-	omnes Poflpnionpc fiiflcfA' nr.o	deferebant
pecunias eiie caH.au<*.>4W“~—	. o—•-
fatores timidiamo corde duplici;# ideo condemnatnqa poft uotum quafi obtulerut fua:# non e mei ea uouerant.ptemto nbi alien$ fubffantix referuauerut metuentes fama.quam uera fides no fentem meruere uendidam.non crudelitate fniaeffed correptois exeplo.Deni($ # apoftolus petr M q impeaf eis mortem.ut ftuitus philofophus calummat ,led dei mdiciumj)phetico fpiritu ann _ na duo^ hominu fit doarina multoy.Ex eo tempore quo uirginitati ppetuae confecrataes.tua imo uere tua.qa xpi efle coeperunt:qu$ auia uiuente uel matre ipfa^ arbitrio difpenfanda iu ♦ obierint.# fono fando^ reqeuefft(fcio enim hoc illas optare ut te habeant fupftiremjcumdetas ma fuerit.& uoluntas grauior.firmiorcR fententia.facies quod tibi uifum fuerit.imo quod dominus impa ♦ tura nihil te habiturammifi quod in bonis opibus erogaueris. Alii aedificent ecclefias.ueitiam pai	ia.
morum cruftis columnarum moles aduehant.earumcg deaurent capita.pciofum ornamm non ie „ _ * ebore argento^ ualuas:# gemis aurata diftinguant altaria,Non rephendomo abnuo. Vnulqi^ i
abudet melfurcp ett hoc facereiq repolitis opibus icubare.Sed tibi aliud^ipofitu eft.chriftu uellirc in paupe libus.uifitare i Janguentibus.pafccre i efurientibus-fufcipe in his q tedlo idigent.Sd maxie i domefticis fidei uirginu alere monafteria.feruo^ dei & pauperi fpiriru habere curamtq diebus 8i nodtibus feruiut domio tuo.qin terra pofiti imitanf angelo^ conucrfatoem.& nihil aliud loquunf nifi quod ad laudes dei ptinet, habentefcp uidlu 8t ueftitu.his gaudent diuitiis. q plus habere noluntifi rame feruant^)pofitum. Alioqn fi amplius defiderant.his qux neceflaria funtrpbanf idigni. Hxc ad uirginem diuite & uirgine nobilem fum locutus ♦ Nuc tantu ad uirgine loquar.i.non ea q extra te fed in te funt confiderans Prxter pfalmo^ & ofo nis ordinem.qd tibi hora tertia,fexta.nona.ad uelpe^e media nocte 8C mane femp eft exerccdu.ftatue quod horis fandtam feriptura edifeere debeas,quanto tpe legere.non ad laboreded ad delcdtatocm 8t iftrudtoem ai$,CucK hxc finieris fpatia.Sv frequeter te ad figenda genua follicitudo aix fufcitauerit.habeto lana femp in manibus.uel ftaminis police fila deducito.uel ad torquenda fubtegmfa in aiueolis fufa uertanf. aliaruc^ neta.aut i globum collige aut exteda componeiqua: texte funt refpice,qu$ errata rephende, quae facienda coftitue.Si tatis operum uarietatibus fueris occupata.nunq dies tibi logi erunt.fed quisaeltiuis tendatur fo libus:breues uidebatur i quibus aliquid opis ptermifium no eft.Hxc obferuas di teipfam faluabis &C ajias, eris magiftra fadte couerfatois.multarucn caftitate lucrum tuum faciesifcriptura dicctedn defideriis c ois aia ociofi.Nec iccirco tibi ab ope ceflandum e.quia deo ppifio nulla re idiges.fed ideo cum oibus laboran dum eft.ut p occafionem opis nihil aliud cogitesinifi quod ad domini ptinet feruitutemsbiphciter loquar, Quauis oem fenfum tuum i pauperes diftribuas.nibil apud xpm erit pciofius.nifi quod manibus tuis ipfa coteceris.uel i ufus ,pprios.uel in excplum uirginum c^rcrarum.uel quod auiae matriq? offeras; maiora ab eis i refedtoe pauperum;pcia receptura Pene pteriiiquod uel peipuum e.Dum efles paruula;& late 8i bea tx memoria anaffafius eps romana regeret ecclefiaide orieris partibus haereticorum fama tepeffas fimplici tatem fidei;q apoffoli uoce laudata eff polluere & labefadtare conata eff.Sed uir diriflimaepaupratis:8^ apo/* ftolicae follicitudis ftatim noxiu pculit caput.& fibilantia hydrae ora compefcuic.Et qa ucreor;imo rumo/ re co^noui;in qbufdam adhuc uiuere;& pullulare uenenata plantariaallud te pio chariratis affedtu pmone dam putoiut fandti innocentiiiq apoftolicx cathedrx;& fupradidti uiri fucceiTor & filius cftiteneas fidem, nec nereerinamiquauis tibi prudens callida^ uidearis:do(5trinam recipias.Solent eni huiufcemodi per an. culos muffitare,& quafi iufticia dei qrerezcur illa aia i illa eff natapuicia.Quid cauf$ extitinut alii de chn^ ftianis nafcanf parentibusialii iter feras 8i faeuiflimas nat5es;ubi nulla dei notitia eff.Cu^ enim quafi fcor' pionis idtu fimplices quofcg percu(rerit.8<: fiftulato uulnere loeu fibi fecerit.uenena diffimdut.Putafne fru^ ffra Infans paruulus,&: q uix mfem rifu.& uultus hylaritate cognofcat.q nec boni aliqd fedt.nec mali da:^ mone corripif.morbo opprimif regio,& ea fuftinet q uidemus ipios homies non fuffinere di fuftinere deo fcruientesfSin aut iudicia funt inqunt domini uerauuftificata in femetipfis:# nihil apud deu imuffu e; ipfa rone compellimurmt credamus aias fuiffe i c^leftibus.&ppter qdam antiq peccata danatas in corporibus humanis.& ut ita loqmunfepultas.nofca in ualle lachryma^: poenas luere uete^ peccato^:. Vnde 8' ^>phe ta dicit,Priufq humiliarer ego peccaui,&: educ de carcere aiam mea.& iffe Pe^ult ^cus cx utero nafce tefian parentes eius,& cetera his fimilia.tec ipia & fcelerata dodtriaolim^ uerfabaf nuc abfcondite qfi in foueis uipera^ apud plzrofq; uerfafullar^P a d^rjs,n0n rec] as ^ qfi hereditario malo ferpit i paucismt pueniat ad plunmos.Qua certusfu"3^ , . tlb' dcus i Jbu * $R# bes.n.apud deu magiftras.qua^ fides norma dodrie eff.Intelligis qd lo9u°r‘^	^ dis flasitabjs ne
telledu.Nec ftatiaduerfum feuiffima hxrefim.SC multo his neqora q dixi.refponlione or • S • e non tantuphibuifle uidear.q cdmouifle.cu pfentis opis fit iftruere uirgmemmo h$re^ rdP	;C^
te^ omnes fraudulentias eo^.&: cuniculos qbus nitunf fubuertere uentatemn alio ope deo ad uuate tuo, uertimus.Quod fi uolueris;^mpte libenterq; mittemus.Vltroneas.n.aiut putere	R ^ e
decrefcunq femper in raritate maiora funt.Solet iter plxrofcp eff e certame utr u fohtan^a" c muitis m ta melior f,t;QuaF prior pferf qdem fecundi fed in uiris qdem periculofa effme abffrad ^ hommUm fre, quentia fordidis &: impiis cogitationibus pateant,& pleni arrogantia^ fupercilii. cF^°hs d^P^ linguas fuastuel clericis uel alus monachis detrahendo.De qbus redtiffimedicltur;^ “nf .S00 dci^es cr°z rum arma di fagitt$:&: lingua eo^ gladius acutus.Quanto magis in f^minis.qua^ mutabilis fluduanf^ fententia.fi fuo arbitrio relinquatur.cito ad deterioradelabitur^Noui ego m utroq, fexu per nimiam abiti nentiam.cerebrifanitateminquibufdamfuiffeuexatam Prsecipueginhis;quiinhumcctis&frigidishabi taueruntcdlulisuta ut nefcirent.quid agerent.quo ue fe uer^ l?^md fi tudes fecularium litterarumide tradatibus hominu difertoj* qppiam legermt.uerbohtatc folam difeut abfq? notitia fcriptura^.& iuxta uetus elogium;cum loq nefcianutacere non pofluntidocentcp fcrJFtu^ * quas non intelligunt:&: cu aliis perfuaferinuerudito^ fibi aflumut fupercilium prius impento^ mag ^ ; 9 doaorum difcipuli.Bonum eff igitur obedite maioribus;Parere perfedis, & poft regubs fcnpturamm
mtae fUae t - - ^ alns difeeremee prxceptore uti peffimo.f.praefumptioefua.De talibus fcrmmis 8. apo
ftotos loquj^!q^ circufcruntur omni nento dodtonatff^P61.	"r1!.ad	auSa^
peruenientes.MatronaBi maritis a f$culo feruientiu tibi confortia declinenf.ne (ollicitetu	^
<qd uel maritus uxori.uel uxor locuta fit uiro.Venenarx funt huiufcemodi CGnfaDulation.pq^ -nationem fxcularem uerfum affumens apoftolus fecit ecclefiafticu.Corrumpunt tiones peffima,Cuius iambici mem dum uerbum feruat ex uerbomequaq expreffit latina uanflano.Gra. foeminx di maxime uidua: ac uirgines tibi comites ehganf :quai* ^bata eft couerfatio;fermo modera/
tustfan&a uerecudia.Fuge lafduiam pudla^tqux ornant capita.crines a fronte demit tu t: cutem utunf pigmentisiaftridtas habent manicas;ucftimenta;fine ruga;foccofq$ criipantesiut tub nom o Ii uendibilius pereant.Mores enim 8C ftudia domina^ plxruq; ex ancilla^ 6C comitu moribusmaicani.
Ia tibi fit pulchratilla amabilisiilla habenda iter focias:qu$ neicit effe fe pulchra;qu$ neghgit torm^ du, &,pcedens ad publica non pedus 8C colla denudat;nec pallio reuoluto ceruiccs aperinfed qua: oeiar lat » 6C uix uno oculoiq uix neceifanus eft patente igredif.Dubito an loquar^Sed uelunohmiqa crebro nr‘ai , dum eftmon quo haec in te timere debeam;qua: ifta forfita nefciasmcc unq audierisifed quo per occa i ^ tui csterxpmonends fint.Cincinatulos pueros & calamiltratos;& peregrini muris olences peincuiatoesi bus illud arbitri eft.no bene olet q femp bene olet)quafi qualda peftes & uenena pudicitiae uirgo e ' ut taceam de caetens quoR> iportuna uifitatio:6d fe ifamat alias;ut etiam fi nihil mali ppetret:	"	.
fit uel maximu malu fruitra patere maledidtis;& morfibus ethmeo^d. Nec hoc de oibus dicimus, i ea quos ecclefia ipia rephedit,quos iterdu abiicit. In quos nonuq epo^d oi pfbytero^d cenfura deisuit.u ,PP, periculofius fit lafcmis puellis ad loca religionis.q ad publicu ,pce ere.qux uiuut m monafterio, & qua , fimul magnus ert numerust.mnq fote.nunq fme matre ^cedunt.De agmte coluba^ crebro accipiter una feparat.qua ftatim iuadat 6i laceret:^ cuius carnibus & cruore faturef:Morbidae oues fuu reiinquut grege & lupo^ faucibus deuoranf .Scio ego fandas uirgines qux diebus feftis ^pter frequentia' populo^ pedem domi cohibent.nec tuc egrediunf.quando maior eft adhibenda cuftodia;& publicu penitus deuitandu.An te annos cirdter.xxx.de uirginitate feruada edidi libruun quo necefle fuit mihi ire contra uina;5f p>pter iti' ftrudtoem uirginis.qua moneba diaboli ifidias patefacere,Qui fermo offendit plurimos.dum unufqftp in fe itelligens quod dicebaf ;non quafi monitorem libenter audiumfed quafi criminatore fui operis aduerfo' tus eff yerutamen qd ^fuit armaffe exercitu reclamantiu;&: uulnus confcia: dolore monftrallcf Liber m* nenhoies pterierut.bcnpfi ad plxrafcp uirgines ac uiduas a-n-ou2i.acr.ua qc qcquid dici poteranin illis opu fculis defloratum eft.ut a fuperfluo eadem a nobis repetanf.aut nunc ptermiffa plurimu noceant. Certet beatus Cyprianus egregium de uirginitate uolume edidir.6<: multi alh tam latino fermoeiq grxeo: oiurn^ gentium Jfis at^ linguis pra:cipui m ecclefiis agminis uita laudata eft.Sed hoc ad eas pertineat; qua: ncCT* elegerunt uirginitatem;& exhortationeindigent.ut fciant quale fit:ut eligere debeat. Nobis lecta (eruan funt.& quafi inter fcorpiones 6i colubros incedcndu.& accindtis lumbis.calciatis pedibus.5^ apphenlis n nu baculis.iter per ifidias huius fccculi.S: inter uenena faciamus, poflimufcg ad dulces Iordanis perueni ^ aquas;& terram repromiflionis itrare.&: ad domii dei afcendere.ac dicere cu propheta, Domie dilexi dec^ rem domus tux;&i Jocu habitationis glorix tux.Et illud.Vnam petii a domio hanc reqramiut inhabite in domo domini oibus diebus uita: meae.Foelix illa confcia.& beata uirginitas.in cuius corde pter amor xpi.qeft fapientia.caftitas patientia.atcp iufticia.c^tcrae^ uirtutes nullus alius uerfatur amor.nec ad recor' dationem hornis aliquando fufpirat,nec uidere defiderat;que cum uiderit nolit dimittere. Sandtum uirgl" num^>pofitum.6«; carleftis angeloruq? familix gloriam quarudam non bene fe agentiu nome infamat;qui> bus aperte dicendu effut aut nubanr.fi fe non pofiimt continere.aut cotineant.li nolut nubere. Digna res rifuumo planduacedentibus dominis ancilla uirgo procedit ornationut pro nimia confuctudine qua in» comptam uideris domina fufpiceris.Nonull^ feparatse & abfq; arbitris quxrunt hofpitia.ut uiuant licen/ tius.utanf balneis.faciantcR quod uolunt:& deuitent confcientias plurima^,H$c uidemus 6t patimur: SC fi aureus numus affulferit inter bona opera reputamus.Finem inngo pnncipo.-ncc femel monuifle conten tus fum, Ama ferinturas fantias.^ amabit te fapientia.dihge eam.& ieruabit te.honora illam; U ampkxa< bitur te.H^c monilia in pedore 6C in auribus tuis h^reant.mhil aliud nouerit lingua.nifi chnftum. nihil poflit fonaretnifi quod fanctum eft.Auix tuae tibi femper ac matris m ore dulcedo uerfetur. Qua^: imita' tio forma uirtutis eft.
Incipit alia epiftola ad demetriade fub nomie hieronymi inferipta de uirgitate 6C uita perfeda.
Ota q, a ol^rifcR bxc epiftola dicif non eflehieronymiffcd alicuius pelagianifta: eo 9 nimis b<> num naturx dC libea: pdicet arbitrium.Beda pfbyter dicit eam effe iuliani eius hsreiis fedtat # 115 in libro dc eratia dei contra eundem lulianu.Nos plaeram huius epiftola: ab auguftino nou> . r r mus effe rephenfa tanq gratia: dei aduerfantia. V nde Qi fufpicaf illam a pelagiano pcrfcnpta^ ficut ipfe feribit in epatola ad iulianam demetnadis matrem;quam ob hoc ipfi libello fubdidimus. net tamen multa falutaria monita;^ coiter pexemplaribus fub nomine hieronymi habef inferta; ideoq, nos illam infcripfimuSt	^	^
I lumo igenio paricu fretus fciatofficiu feribedi facile me implere polle credereitame tam ar u ^ hoc opus igrediifine magno difficultatis timore no poffem.Scribendu eft enim ad c Uirginem xpi;uir»,n^	nireinem	diuite;&	od	hic	maius	eftiardore fidei nooi
demetriade
igreaiaine magno dimcuiwu» umure no poiiem.^cribendu en	.
uirginem xpi;uir§inenobilem; uirginemdiuite;&qdhis maius efttardorefideinoomtateai tiaiqs calcante.Qug utiq? pI0 tam ffignis admiratione uirtutistut iaudareoibusiaaie.iraau. difficile eft.Cui em oro deeffe poffit.in eius laude celebranda,quae fumo loco nata.i fumis opibus dcii v nutrita.tatis ta'q; uariis huius uitx blandimetis uelut tenaciflimis quibufdam irretita umcuiis mbito perit,cudtaqj fimul corporis bona animi uirtute mutauerit.qua: florem adhuc ipfum ineuntis semtis. q dam tidei gladio.ideft uolutate fucciderit,& crucifigens cum xpo carnem fua uiua.fancta($ nom tit deo,ac nobiliflimis fanguis pofteritate uirgitatis amoie conteropferitfPiona aut Qi lacilis mcen
—	x-lttllJUlLUUUlll-lll	1UI-IV1V111 1VL1 UL l v.llk-v. iuiia	— - • —    Vj yaiciuuu»
toagif^ reliqua ordinare uitam.q ornare prerita.Eft aut difficiliimu.cu eius perfona facere.i qua cupiditas tanta difcendi eft tacufcp perfedionis ardonut ei qualibet pfedb dodtrina.par efle uix poiTit,Memit enim tcdte^ meminit quas mudi opes.gloriacp refpuerit^qbus uoluptatibus renunciaueritiquas deniq? conrcpfe tit uitaepfentis illecebras.Et ideo cotenta non eft coi hoc mediocriq?, genere uiucdi.6<: q> facile ipfa multoz tum focietate uilefcat.Nouu aliqd 8t fufitatum reqritpcipuu-ac fingulare quoddam flagitat.no minus c5' uerfatoem fuamrq couerfione uult effe mirabile.In foculo nobilistapud deu cupit effe nobilior.Tam pcio^ fa reqrit in moribusrq cotempfit in rcbus.Hunc itai$ tam deuote mentis ardorc.hanc tar^ perfccldis ficf. quod unq fatiabit flume igeniitQuseuis aliquado ofonis.qux copia tantu exprimere uerbis poterit.qtum parata eft uirgo rebus iplcre^Nobis uero donada eft uenia:q ad orandu domini tabernaculum.fecudum ui tes noftras munus ofFenmus.Nec ueremur ne temere fcribendo.ad tantx nobilitatis uirginem: ultro nos morfibus tradamus midiae.Scribimus.n.petente fanda matre eius.imo iubente idq; a nobis trafmarinis lir teris miro cu defidcrio animi flagitante.quae facile oftendit.quo ftudio.qtacp cura i filia gerrnc caiene p.a> taueritidum illud tam follicite cupit ab aliis irrigari.Remoti ergo a temeritate.^ ab ambitione liberi.,ppo fito ifudcmus opimec de mediocritate diffidamus ingenii.quod credimus.& tide mfis.Cv merito uiigis ad» iuuari.Quotiens mihi de iftitutione mopi.&i fandx uitx couerfione dicendu cft.foleo primo^ humanx na turae uim qualitate^ moftrare.& qd efficere poftlt oftendereiac iam inde audietis aium ad fpes incitare uir tutu ne nihil pfit ad eapuocari aliquetquae forte fibi impofllbilia effe pfenferit. Nunq enim uirtutum uia ualemus mgredi:|nifi fpe ducamur comire.Siqdem appetendi ois conatus perinconfequendi defperatione. Quem ego exhortationis ordinem cum in aliis quoq? opufculis tenueff.tamen hic maxime obferuandum puto.ubi°?o plenius naturx bonum declarari debet.quo inftituenda eft uita perfedior.ne tanto remiffior fit ad uirtutem animus ac tardionqto minus fe pofte credat.&: dum quod incile fibi ignorat.id fe exiftimat non habere,Proferenda femper in notitiam ea res eft.cuius ufus defideramr.& explicandum quicquid bo^ nnm natura potefttcum quicquid pofie ^batur.implendum eft.Hxc igitur prima fand$ ac fpiritualis ui^ fundamenta iaciantur.ut uires fuas uirgo agnofcauquas tum demu beneexeicerepoteriticum eas fe ha bere didiccrit.Optima enim animi icitamenta funt cum docetur aliquis poffe.quod cupiat. Nam & m bel, lo ea exhortatio maxima efbeacp plurimum aucftoritatis habetzqux pugnatorem de uirious fuis admonet, Primu itacK debes naturae humanae bonum de eius au&ore metiritdeo fcilicet qui cum umuerfa mundi 8c qux intra mundum funt opera bona & ualde bona feciffe referatur.Quanto puras pftantiorem ipfum ho>
cofticuit eoRd dominu.q uel mole corporis.uel uiriu magnitudie.uel armis dennu.muito ualetiora hoie te cerit declaratzqto pulchrius fit ho ipfe coditus.que uel ex hoc uoluit natur# ‘Uae iteltigcre dignitatc.du for tia fibi fubiedta miraf aialia.Ne^.n.nudu illu ac fine pfidio reliqt.nec dluern‘^/IC.U/‘s^ mu.fed que merme	deou4	Jijs dom=naba|
mens.quo c«ens pftabat aial.bus fadtmc oium folus agngfcerei.&idel	^. ful_Porui an
que tamc lutticiae dominus uolutadu effe uoimt.no coadtu.K ideo rdi_9r ..nr„mnQmio ie!:i-mus Vita' & te eu uita & morte.bonu & malu.K qd placuerit ei.dabif ilh.Vnde et,a
morte dedi ante facie tua.benediaoem Se nulediaoemielige tibi mta ut	^	-	t ‘	.
te illud remordeat tean quo remef,peritu uulgus offendit. Vt ideo no u"erbf°"U^ ^	t ^
facere malu pot.nec ipfa natura: uioletia aftrigif ad imutabilis boni neceffitatem.Na f‘	iferi
& ad fubtiliore itelledu cogas aium:hinc tibi melior ftatus hois.ac fupior apparebit unde putaf terior l„ hocn.gemini itineris difcrimiezin hac utriuftK partis libertateronabihs aixdecuspolitu •	^Jotus
natur# noftr# honor cofiftit.hinc dignitas.hmc denicK optimi qui^ laude merent .hic £	effet ov
„o uirtusulla in bono pfeuerantisffi ,s ad ^m«anfen5 potmffetvoknS na9 dcus uolutarii boni munere.& liberi arbitrii ptate donare utriufqt parris poffibilitatem h - rendo.^priu eius fecit effe quod uelit.ut boni ac malicapax.natumtoermrd® poffet:& ad alterutru uoluntatem defle-<fteret,Ne(p enim aliter fpontaneu habere poterat bonuimfi ea creatura	.	h^b^e	Porui^cr:
Vtruq; nos poffe uoluit optimus creator.fed unu facere bonu fcilicet.qu°d od imp JJ^it. mahc£ facultate ad hoc tantu dedit,‘ut uoluntatem eius.ex noftra uoluntate faccremus.Quod cum ita fl_t.hoc quocp ipfum $ etiam mala facere poffumus.bonu eft.Bonu inqzquia boni partem meliore facit.Facit enim ipfam uolu> [ariam fui iuris.non neceflkate deuiSa':fed iudicio hbera.Licet enim nob!f,
NeceftqUOmagisronabiliscreaturaeseterisprafferaf nifi^c4momn t^mi1Q -- stanturfinpraat' tatis bonu habeat: haec fola habet etiam uolutatis.Sed pl#riff ipl1e,n®n,-^ninr	^oino	facere
homis qu$rif(Uereor dicere)quafi rephendentes opus domini^akm illu a nt debuiffe fierl,9 , m
»5 poffit mSCft ita* eifigmetOzq fe finxit.C^id me fecifti	n	Junt
lantidipfumbeneadmiftrarequodfadtifunt.aliterfefa^osm31^^.,’uitamfua ^ hoibus* uideanf emedare uelle naturam.cuius bonu ita generaliter cuctis	^	^ tlniv & audiuimn* 8?
q fine ullo cmtu dei funt.fe nonnuq oftendat.acpferat.Quammukos enim phdofopho^^
legjmus.& ipf, uidimus ciftos.patientes,modeftos.liberales.abftinentes.benignos.5^honoresmundi fmiul
& delitiasiefpuentes:& amatores iufticix. non minus qicientiae.Vnde qu#fo homibus alienis a deo ifta.g
deo pbcentfVnde autem illis bona,nifi de natura bonofEt cum i(ta quae dixi.uel omnia m uno:Ue Z h in lingulis hfi uideamus.Cum oium natura una fit.exemplo fuo.fibi inuicem ottendunt omnia ^	.
bus efle po(Te:qux uei omnia in ommbus.ucl fingula in fingulis inucniaf.Quod ii etiam iine deo n oftendunt.quales a deo fadti fint; uide quid chriftiam facere pofTunt. quorum in melius per cnmmn ^ ftruda natura eft; & qui diuins quot^ gratis iuuantur auxilio, Age lam ad anims noltra lecrera u mus.Seipfum unufquif® attentius refpiciat.interrogemus quid de hoc fentiant ,ppris cogitationes;^ fniam de natura bono ipfa confcia.lnftruamur domeftico magifteiio & animi & mentis bona non aiiu magis quscti.q ab ipfa mente difcamus.Quid illud obfecro eft quod ad omne peccatum aur eru e c	•
aut timemus.& culpa fadii nunc rubore uuitus.nunc pallore monftramus.ac trepidate animo,etiam nimis delidtis teftem effugimussonfeia remordemur.ediuerlo autem m omni bono Isti.conitan xS pidi fumus.idcK fi occultu efi.paiam etiam fieri cupimus & uolumus.mfi q, teftimonio fibi eft ipia	^
qus hoc ipfo declarat bonum fuu quo ei malum difplicet:&: dum tantu m bono opere confidit: qUidioi eam deceat oftendkcHmc illud eft.quod frequenter carnifice occultam audorem fcelens confcientis t menta defeuiunt,&: latentem reum fecreta mentis poena piequitur.Nec ullus poft culpam impunitatis i cus eftidum fit reatus ipfe fupplicium.Hinc eft.q, econtrano innocens etiam inter ipfa tormeta fruitur ^ fcientix fecuritate & cum de pcena metuatide inocentia glonatur.bft enim inq in animis noftns naturalis qusdamCut ita dixerim)fandtitas qus uelut in arce animi pfidens.exercet mali boniqj indicium,# ut hone ftis.redtifcu adtibusfauet.ita finiftra opera condenat.atc^ ad confcis teftimoniu.diuerfas partes domeltica quadam lege diiudicat.Ncc ulloprFus ingeniouiut fucato aliquo argumento^: colore decipit.Ipfis nos co/ gitationibus fideliffimis # itegerrimis fane teflibustaut arguittaur defendit.huius legis fcnbens ad roma' nos meminit apoftolustquam omnibus infitaiuelut in qbufdam talibus cordis feriptam efle teftatur. Curti enim inquit.gentes qux legem non habent.naturaliter quae legis funt faciunt,huiufmodi legem non habe tes.ipfi fibi funt lex.q ollendunt opus legis feriptum in cordibus fuis teflimoniu reddente eis confcia eo^c* # inter fe inuicem accufantiu cogitationum aut etiam defendentium,Hac lege ufi 1'unt omnes.quos inte adam atq; moyfe fande uixiflc atep placuifle deo.fcnptura commemorat. Quo^ tibi exempli caufa J)poncdi funttut facile intelligas qtum fit natura bonum: cum eam legis uice docuifle iufliciamp a Abel primus hanc magiftra fecutus ita domina ,pmeruit,ut dum ei offerret hoftia.ta grate facrihciu acceptum deo fueritiut fratrem in inuidiam concitaret.Quem iuflum in euangelio dominus ipe co^ rans breuiter pfedionem eius cxpofuit.Omnes enim uirtutu fpecics uno iufticiae nomine continent.	^
tum enoch ita placuifle deo legtmus.ut eum ex medio mortaliu raperet:# in mudo cofumatum de m habitatione tranfferret.Noe iuftus in generatione fua:# pfedus afleritur:cuius fandiras eo magis eu aa rabilisjquo totoprfus a iufticia declinante mudoifolus iuftus inuentus eftmec ab alio fanditatis quxuui exempla fed ipfe 6buit.# ideo totius orbis iminete naufragiafolus ex omnibus meruir audire. Incra tu a domus tua in arcamtquia te uidi iuftu in generatione ifta coram me. Ante deum autem ille iuftus pbatur. q corpore fandus eft # corde Melchifedech facerdos dei legitur:cuius meritum facile ex hoc mtelligi poti I multo poft futua: domini facrametum:ante fignauit ac facrificio panis # uini myftenu corporis # fan> euinis cxpflit ac faferdotii itvpo xpi facerdotium figurauiticui a patre dicituntu es facerdos in sternunt fecudumordinemmelchifedech Nam#benedidtabrahapnnc^empatmrcha^qpercircucifionempa> ter iud^0P2*Der fidem eentiunnllius fignatiflime oftendit figuram.q per fidem lua iuda:is donauit bene/ d7d,one^^^	fandi	noe	uirtutem	^"^P^^mpla	iu^o
reliquit:# ut illum tonus mudi exemplum non mcit.ita hoc tota
tra multitudinis uitia:tenuic fanditatem,qui(ut beatus apoftolus petrus ait)uifu # auditu iuftus erat.#i ter pdfimos pofitus:mala eoi* # oculis aduerfabatur # aunbus.at J ideo fimili exemplomt ille diluuio.ra hic eft erenrus icendio.QBid abraha amicum deiiquid ifaac # lacob memoret Quam perfede impleueru domini uolunratcm:uel hinc pofiumus «ftimare q> familiari quadam & peipua dignitate:eo^fe deumu luit nQmin E rum inquit deusabrahaideus ifaac:# deus iacob,hoc nome meu fempiternu # mem lialein generationes generationum.lofeph fidelis domini famulus a puero tribulationibus magnis iuu oftendituriq a fratribus ifmahelitis in feruu addictus eftiab eifqj uenditusia quibus fe uiderat ador dum:deinde xgyptio domio traditus femper tamen ingenuas animae tenuit dignitatemidocuit^ exe™V fuo:# feruos liberos in no peccandoinon coditionem cuiq obefleded mentem. Hic quxfo r^orare p ^ lifper;# caftum aium follicite uirgo confidera.Cocupifcitur a domina foemina adoleicensinec h fcentiam reuocatur.Rogaf:# fugit: Vna hac in re # blanditur # fupplicat.qux in exteris	■ J^ori
tor deiimulieris amote non uincitur.Caftum aium nec xtas adolefcentix permouetmec di»g^ tas.Contempta frequenter domina ppiores adolefcenti ifidias tendit Jn fecreto ac fine teftlb“ , pudens apphenditiac pcatioribus uerbis hortaf ad crimen,Nec quidem hinc uincimnfed ut u ita res rebus refert,Nam q frequenter rogatus negaueratinuc comphenfus aftringimr.# an ^ v! yje gejicum diceretunq uiderit mulierem ad concupifcendam eam:iam moecchatus eft eaI^1||irat uirtutem
—uuidiuca.iNu.ivnenignitarcm.riiuavj^taitiduiLcrLi.uijuiqti^p—. ^rx ira/
leminifcaf in corde fuonlle pro 0cii0 reddidit charitatem:# cum uideret fratres fuosnmo	c,	jrri
tnbus.Cuqjab eis cognolci uelletidiledionis affedum pro doloreiteftatus eft.Deofculabat	^
guisfletibuspauentiucollaperfundcns;odium fratrumcharitatislachrymis abluebat,quos tau
§ mortuo:germano femp dilexit amore.Nec recordatus eCt illuman quo ob necem fuit deiedtus lacum no z 8 y cogicauit addidtam germanitace pcioifed # malis bonu retribuensiapoftolicu pceptum fub naturae adhuc lege compleuit.Quid de beato iob dicam famofifTimo illo athleta dei.q poft direptas opes: & funditus de^ leta pfimonia poft tiho^ ac filia^ unu fubito interituiad ultimu^prio contra diabolum corpe dimicauit? Auferunf omnia quae extrinfecus pofTidcbat:& extranea bona repente decidutiut magis j)pria clarefcant. Omnibusprfus uelut idumentis exuifmt expeditius & fortius nudus triumphet,& hoftem quem ferendo damna ante fupaueranrurfus tolerado fupplicia dcukat.De quo tale ipfius domini reftimoniu eft, Nunqd confiderafti pue^ meum iobMon elt.n.fimilis ei qfq in terns.Homo fine qu$rela:uerus dei cultor: abfti' nens fe ab omni malo.Nec imerico.Semp enim(ut ipfe ait)tanq tumentes fup fe fludtus timebat dominu:
& pfentiae eius pondus ferre non poteratmec audebat aliquando contcnereiquem femp adefie credebar, di cebarqj.Securus fum.non enim rephendit me cor meum in omni uita mea.Qui ante q dominus inimicos peipet eiTe diligendosidicere poterat.Si in malis inimici mei gauifus fum:fi dixi in corde meo: benefadtum eit.Nec dum euangelicum illud fonueranomni petenti te;tnbue:& iam ille dicebat.Si exire panus Cumino pem ianuam meaifine uiacico.Nondu legerat illud apofi:oli:domini quod iuftu eM xquumiferuis pltate.
& confidens clamabat ad dominu.Si feruo nocuiifi ancillam l$fi;omnia tu Ceis domie.Prius q idem apoito lus pciperetidiuitibus non fublime fapemecp fpare in certo diuitia^ific habuit ille diuitias ut fe alibi dmv tem eiTe monftraret.In diuitiis inq non confidebammec i lapide pdofo.Et hoc non uerbis tantumiled ipis quoc^ rebus ,pbauit.dicebat<^ ^fingula.Dominusdedit.dominusabdulinficutdomio placuit:ita factum eft.fit nomen domini benedictu i farcula,Nudus exiui de utero mfis mexmudus redeam illuc. Quo.n.ane <ftu poflldeamusaliqd:doccmur:cum id amifimus.&: cupiditatem fruendi.carendi dolor pdit: quem qui i carendo non habuinneq? in fruendo habuit cupiditatem.O ui^z ante euangelia euangelicum.S: apoftolicu ante apoftolica pcepta difcipulum apoftolo^uqui apiens occultas diuitias natur^;& in mediupferens:cx fe qd omnes poflumus oftcndit.docuitcp qtus fit ille thefaurus anim^ quem nos fine ufu pofildemus: &C qd* nferrenolumusmechfe nos credimus.Poft multa quse de natura diximusietiam lancfto^,: exemplis bonu eius oftendimusiac pbauimus.Et ne econtrario ad ipfius culpam ptinere putefig? aliqui iniq fuerint: fcnV pturai% utar reftimoniis:quae peccantes ubi crimine uoluntatis grauantinon excufant necefTitate naturae: in eenefi legimus.Symeon & leui fratres confumauerunt iniqtatcm fuam ex uoluntare fua,Ad hierufalem dominus locutus eft.Propter quod ipfi dimiferunt uiam meam:quam dedi ante faciem eo^::& no exaudie^ runt uocem meamifed abieruc poft uoluntatem cordis fui mali. Ac rurfus idem ppheta.Et peccaftis deo;& non exaudiftis uocem eius:6d in mandatis illius:& i legitimis;& in teftimoniis eius ambulare noluiftis, Per efaiam quo pphetam dominus locutus eft.Si uolueritis;8<: audieritis meiqux funt bonaterr$:manducabi^ tis.Si autem nolueritismeqjaudieriris meigladius uos coniumet.Etrurfum.Omnes uos occifione decide^ tis:qa uocaui uos;&: non exaudiftisilocutus fum:& neglexiftis:&: fcciftis malum ante conlpedum domini;
& qu$ nolebam elegiftis.Ipfe quocn dominus in euangelio ait.Hierufalem hierulalem qu$ occidis prophe tas;& lapidas eos:qui ad te miffi funttquotiens uolui cogregaf filios tuosiquemadmodu gallina congregat » pullos fuosifub alis;5d noluifti.Vbi uelle mdemus;& nolle cligerci^ refutareabi non uis natura: fed liber* tas itelligif. Volutatis plena funt utnufqj teftamenti uolumiaiqbus tam bonu efie:q n^lum uoluntarium femper afcribif:qu$ nos modo breuitans caufa omittimus:max,me cu fciamus te facr^ lediom deditam: de ipfo uberius fonte potare.Neqz uero nos ita defendimus natura bonUiUt eam dicamus malum non pof* fe facereiquam utiqp boni ac mah capacem etiam pfitemur.Scd ab hac eam tantumodo iniuria uidicamus; ne eius uitio ad malum uideamur impelliiq ncc bonu fine uolutate faciamus uel malum.& qbus libe^ eit; unum femp ex duobus agerecum femper utrua poftlmus. Vnde.n.alii ludicamri funt.alii ludicancu. mu 9 i eadem natura difpar uolutas eft.&: qa cu omnes idem poftimus diuerfa faciamusfttaq; ut hoc ipni clari us lucere poflitiaha exempla funt ^ferenda. Adam de paradifo eiicif «enoch de mudorapic.ln urroc£ aomi* nus libertatem arbitrii oftendit. Vt.n.placere potuit ille q deliqt:ita potuit peccare iac^p^1^on e,ni 3 iufto deo aut ille puniri meruifTetiauc hic ehghnifi uteren utrucn potuifler.Hoc dccaynjx aoei tubus: hoc etiam de iacob 6d efau geminis itelligendu eft. Ac fciendu folam uolutatem cam ellc^ i natura eadem me* tita diuerfa fint:& fodomo^ crimfa loth fanditas mdicauit.Nec illud eft paruu argumentu ad pbandu na turee bonu;q> ilh primi homies per tot anno^ fpatia abfer ulla admonitoc legis fuerutmon utiq* ^ deo ali^ quando creatura fuae cura no fucrinfed qa (e talem fciebat hominu fecifle naturam ut eis pro lege ad exer* cendam iufticiam fufficeret.Denicp qdiu recetioris adhuc natura: ufus uiguitmec humans: roni uelut qua/ datu caliginemilongus ufus peccandi obduxitifine lege dimiHa eft natura.ad quam dominus nimiis iam ui tiis obrutam;& quadam ignorantix rubigine ifedamdima legis admouitmt huius trequenti admonitione expolitefacj fuu pofletredire fulgorem,Nem uero alia nobis ca difficultatem quot^ benefaciendi longa confuetudo uitioRd qux nos ifecita paruo:paulati'cn per multos corrupit annos;& ita poftea obliga# tos fibi;6{ addidtos tenetiut uim quodamodo uideaf habere natura,Omne illud tempus: quo negugenter edodhadeft ad UItia eruditi fumusiquo mali etiam efie ftuduimus:cu ad incitamenta neqti* inocentia pro
nultitia ducercf:nuc nobis refifticicontraq; nos uenitiK nouim,uolfU'aAirT^PUfSn? ^^IhmccntornHi mur.cur nobis per ociu atti; defidias nefoentibus etiam qfi & a*1(? fanSitas conferafig nullam	udi
ne,m,boni facimusicu malu tam diu didicenmus.Hac dc naturae bono curfimtqfi in alio opere ditia fmt: qd ideo nobis faaendu fuitiut tibi planiorem uiam ad perfedam lutticiam (temeremus. quam eo facilius currere pofflsiquo in ea mbil afpeyinihil inacceffibile eiTe cognoueris.Nam It etiam ante lege,ut diximus.
i
& multo ante noftri faluatoris adactum iufte qdam uixilTe:& fandte referanf, qto magis pofl: illudratione aduentus eius,non id poile credendu eft.q iftructi per xpi gfam.& i meliorem hoiem renati fumus. q fan^ guine eius expiatijat^ mudati:illiuf(p exemplo ad perfectam iuiticiam rcitati.meliores illis effe debemus.q ante legem fuerut.meliores etiam ^ fuerut fub lege dicenre apoltolo.peccatu in uobis iam non domiabit» Non eftism.fub lege fed fub gfa.Et quoniam fufficienter de his ucputo;diximus;nuc inftituamus perfecta uirginem;qu$ ex utroq* femper accenfa;8d naturi fimul Qi grae bonu mo^ fanditate teftef«Prima igitur uirgis curaiprimuqjftudiu fit;fcire uolutatem domini fui;6<: qd ei placeat;qd ue difpliceat:diligcpter inqre' reiut fecudu apoftolum ronabile deo reddat obfequm.totucp uitae fux curfum ex eius poflit ordinari inia» Impoflibile eltin.ei quenq placereicui qd placeat ]gnorat,fiericp poteftiut etiam obfequendi uoto ciTendat q quomodo obfeq debeariante non didicit.Et ut maius eft.uoluntatem domini facere q nofiedta prius elt nolle q facere.lllud.n,mento pr$cedit;hoc ordie.Vnde propheta dicit.Et tu ifraelnoh ignorare.Et beatus paulus.Qui aut ignoranignorabifjtemq; alibi.Propterea nolite fieri iprudentesifed itelligetes:qu$ lutas domini.lnitiu obedientiae elt qd prxcipiafiuelle cognofcere,Et pars elt obfequdidicifieiqd facias.Sci to itacp i feripturis diuisiper quas folas potes plenam dei itelligere uoluntatemiprqhiben qdamipr^ecipi q-* dam:concedi aliquamonnulla fuaderi.Prohibenf malaiprxcipiutur bonaxonccdutur media: perfedta lua^ dent.In duobus illis quae priori loco funtipeccatu omne condudif.ln utrocp.n.dei contincf iperium;6<: nd folum prxcipereifed 81 prohibere ipm iubentis elt.Generaliter natp oibus mandaf iulticia: quam faluator in euangelio breuiter qdcmifed pleniflime coprehendens ait.Quxcuq; uultis ut faciant uobis hoies bona: hxc 8t uos facite illis.Hoc elt;ut nihil mali iferamus aliis:&: prxltemus omne quod bonu elt. qa uolumus hoc ab aliis in nos utruqj feruari.Hxc fnia aequo iure praecepti uniuerfos tenet: nec ulli omnino tranfgre' di licenquod omnibus imperatu elbapertufcg contemptus dei elhuel facere prohibita;uel iufia non facere. Duo uero reliqua quae fequutunquoijd unum conceditur;& fuadet aliuda noltra poteftare dimifla funtiut aut cum minori gloria conceffis utamunaut ob maius praemium etiam ea.quae nobis permiffa funt refpuji mus.Concedutur qdem nupti^.carmu ufus &C uini.fed hoije oium abitinentia confilio perfedtiore fuadet. Ad uirgiratis honorem pertinet licentia nuptia^::6<: efca^: idulgentia uirtutem abltinentiae clariorem }*' cir.Concempfilti uirgo coniugm licitu tibi prius q contemneret maioris pmii amore flagransiuouim deo non iperatamifed laudatam uirgitatem.& confilio apoltoli legem tuam fecilti latiorem. Certamis ingrel a campuinon tam laborem curfusiq brauiu uidtoriae cogitalti.Legeras credo illud euangelicum de perpetua caltitate pr2econiu;&: ipfius te domini fermo ad amorem ieruandae uirgitatis accenderatiq petri fuper hoc fniam ipfa rei magnitudie ac difficultate laudauit:& uolutariis fpadombus regnu cadoi^pmittens ait.LA^j potelt capere capiat.Rem itaq? tam magnammon Tperomon iponoifed offero.necp queq ad hoc cogo: teo ^uoco.Quaq de uiris tantu fonare uideafmon folis tamen uirisifed sequaliter utric^ fexui uirgitatis palma ,pmitti£,Etapoftolus de uirgibus praeceptu qdem fe dicit non habere denfed dat confilium.Dicit itac$. An experimentu qritis eius.q in^e loqtur xpsfPerfedtionis igitur ferua confiliu.beatitudinem fpalis aggrefla ,ppofiti:ferua generale mandatu.Dixiudeqj nuc repeto.In caufa iuftkiae omnes unu debemus:uirgo;uidua: nupra:fumus;medius;& imus gradusisqualiter iubenf iplere prxcepta.Nec a Jege folui£:q fupra legem fa' cere ^ponit.Quinimo nullus magis illicita uirare debet;q q refpuit;qux hcebat.Nec qfq ita a fe mandata pollicetur fplendamt ille q amore perfedtionis fupra mandata conicendit.& dum amplius ftatuit facere: q pceptu eft offendit minus fibi pceptum elfe.q potuerit.Deinde q tantae le obedientite ^fitet :ut etiam con filium diuinu libenter audiatiquomodo non debet audire pceptu. llla.n.res perfedtiois eftufta neceffiratis, uirgitate df.q potefi: capere capiat.de iulticia non df q pojeft facere laciat,fed ois arbor: qu^ non facit ludium bonu excidet.& in ignem mittet.Confidera qfoiqtua colilio diltet iperiu.Ibi aliquos excepit: hic generaliter omnes comprehcndir.lbi pracmiu proponitihic poenam.lbi iuitat nt facias:hic mfi feceris conv imf optima rone diftinguensiaiaduerte qd otterasiaiaduerte qd debeas.imo qa utruqj iam de' uirgitatem qua' ultro obtulifti deo:& lulhciam qua ipfe pr$cepitantegru utru^ perfolue. Ille feru^ domio piacet lt2 ajiqd ultro operis exercetiut rame etiam iperata perficiat.q non facit aliud pro alio: ico ntruqj.nec mutattfed addit obfequm.Nec te ea^ exempla decipiantiquse fibi m fola calfitate pbudetes: ut polt luas uoiutates eantidei uolutatem abiiciut.qux perpetua callitatis bonummon cu iulticia fed pro i oherre uolunt.&: in compenfatione peccato^ prxmiu uirgitatis annumerantiatcK pro prxmio ipun tatem petuntiuel certe ipudentiori uecordia coronandas efle fe putant;& in regno cxlov ceteris Pl^T. dasiqux mi tranlgreffione mandato^iaditum claufere cadoi^.Non ois xps(inqt)q dicit mihi	.
mineatrabit m regnum czlo&i.fed q facit uolutatem patris mei:q in c^lis eft:iple intrabit ^ re^n- d	^
Meminerint itultas uirgines a jp0nfi ianuis repellendas dicendu eis nefeio uos.lllifqj iungend	_ *rir^llS,
bus dominus ipie ait.^uitl dicent mihi in illa die:domie domiemonne in nomie tuo d^mon	^
& in nomie tuo uututes multas fecimusfEt tuc confitebor illis.Arnen dico uobis nefeio uos. uiiceaitc me omnestq operamini iniqtatem.Tibi uero longe elt alia uia igrediendumiqux faecub amor	a ca	^
mbus m fponfi obuia prxparahs.Fugienda tibi lata uia effiq multo^ ad mortem euntiu Comiratus^ . ^ ad uitam aternam anguffi inms ltincrls quod pauci repenunticallis tenendus eft.Depoluiltiia^
S,3	omne Wid a fpiritalis uitae curfu uel retardat.uel reuocat.prima Itatim cono
uiciiti.Refpuiffi coiugii uoluptatemipoltentacis curamiillecebras dditia^;faeculi pompamidiu ^
di nem,Et cum paulo potes dicere.Mihi mundus crucifixus eft;& ego mundo.Cuius tale principiu efi. qua 2 8 lis debet efie perfedtio^Hanc mihi tu uirtutemihunc aium etiam in reliqs affenea^ ui mentis: qua uitioru occaftones depulifti.uitia nuncipfa refpue.Ornef mo^: fandiitate uirgitasi&f perfedlum gradu uirs perfe> tiio fubfequaf.Certe fi fxcularis uita tibi placuiflendares operam: neqs te diuitiisinequis corporalibus op namctismequis re^d oium copia & honore pcederet.Et nuc quoniam diuerfitas itudii diuerfam uitam dc/ fiderat.cura nequis te in bene uiuendo tranicendatmequis mo^d fanditate fupcretmeqs tibi in uirtutibus pferatur.Et in illis qux ante diximusmon erat tuu ut tu aut omnes uiceres:aut nemo tc, Cuda.n.ilia foris petunf;^ qcquid aliunde fperaturjalienu eft.Hxc ucro in tua poteftate funt:& uereppriaiqux non cxtrin^ fecus ueniuntifed in ipfo corde generanturdlla.n.nec omnis q qrit inuenitmec q iuenerit femper tenet. ut ea comodare: ita & eripere:cafus potert:.H$c aut& ois qui qrit menit;& qui iueneritieripi fibi nuq timet, Ifta.n.fola bona funt:qu$ fine uoluntate n5 iuenimus aliquado nec perdimus.Habes ergo hicp^r qux me rito pponaris aliisiimo hic magis,Nam corporalis nobilitas atqj opulentia;tuopd itelliguntur efie non tua. Spiritales uero diuitias nullus tibiipter te:conferre poteft.In his ergo ucre lauda'da;Inhis merito exteris p, ferenda es:qux nifi ex te.& in te efie non poliunt. An fola ifta uita eft.qux certame no habeat de profedu.
& in qua unufquifc^ hoc tatum debeat permanereiqua coepit.nec ullo augmenti defiderio ad maiora com tedat.& cum in oibus mudi itudiis^fedtu non fatietur homies.hic tatum ccEpifle [uriiciet,reruentiiiimi 1 terrenis.frigidiffimi in cxleftibus fumus,& fumma in rebus paruis exhibentes alacritatem: ad maiora tor* pefcimus.Confiderare pudet.qtus fit feruor in larculoiqua cura iingula quxcp ftudia hoium quotidie ad p* fediora nitatur, Lfarum ardor nulla prorfus xtate extinguiturumo ut fxcularis audtoris utar lnia:ipa ma# gis xtate inflammaf.Delitia^d amor ifatiabilis efbexpleri nefeit hono^d cupido.Celerem habiturx tes fine: fine fine qruntur.Nos diuinam fapiam:cxIeftesdiuitiasamortales honores pigra quadam difiimulatione negligimus;6d fpuales diuitiasiaut ne attigimus qdemiaut fi leuiter degufiauenmusicotinuo nos putamus efie fatiatos. Aliter nos diuina fapla ad fuas fuitat epulas.Qui edunt me inqc adhuc efurienc:& q me bibut. adhuc fitient.NulIus unq talibus explet epulismec aliquando patif de fatietate fafiigium. Tanto unufqfqj capatior.tanto auidior erit:qto inde plus hauferit.Dominus in euangelio bti ait.q efuriunt. 6C fitiunt iufti» ciaiquoniam ipfi faturabutur.Vult,n.efurire nos hic femper ac fitire iufiiciam:ut in futuro iuftitiae rernbu tione fatiemur.Confideranda uis ipfa uerbo^ efi:& ita nobis defideranda eft iufticiamt in fame:uel fiti: cibus defideraf ac potus.&: hoc in eoe oibus eft dicendum:his q imortalis uitx pmia defiderant, lam tuu eft reftimare qrum aio pftare debeas:qux maioris prxmii defiderio plus facereppofuifti: q uel alios nccefiec. Apoftolus definiens xpi uirginemzlonge eam feparauit a nupta;& diuerfis ftudiis:fingularitatis meritu: co-iugiia diuifit.Innupta inqt di uirgo cogitat qux dei funt: quomodo placeat deo: ut fit fanda corpore & fpiritu.Qux aut nupta eft;cogitat qux funt mudi;quomodo placeat uiro fuo.qux corpori Ipintu fanda cftmec m membris nec in mente deliquit.Delinquere aut non in caufa caftiratis tantum efle poteftued etia in quacucK parte iufticice.Quauis.n,uirgo corpore.uirgo fit fpiritu.& nihilomirtus aut manibus,aut oculis aut auribus peccet,aut lingua,quomodo corpore fanda dicenda eft^Deinde li uel odio ifeda:uel midia: uel auaritiatuel iracudia firiquo fpu obtinet fanditatem^Et fi nupta qux amore comugu cogitat quo placeat uiro fuo qtum liberis reliquat.q uariis mudi aftrida curis.rarius ad uolumatcm dei reipi^ lis excufare fe no poteft.qj faciet uirgo.qux foluta ab omnibus huius mudi ^dimentisac quadam caftitatis igrefta cft^Si uis itaappofiti tui magnitudinem xqre moribus.# p deo copulan.fi leue ac fuaue iugu xpi fuauius tibi leuiufq; uis faceremuc maxime in beata uita curam ^^ calentem recetis fidem conuerfionis nouus femper ardor accendat.#in tenera adhuc xtate facilius fandae couerfatois ufus iolefcat.Q^cq^ [ te primu iftituerisihoc maebit.# ad initio^ tuo^ regulam reliqua uita decurret.Finis 1' ipfo exordio cogitandus eft.Qualis ad illum ultimu diem peruenire cupis: taiis nuejam ee conare.Confuetudo eft qux aut uitia:aut uirtutes alit.quxm in his plurimu ualeticum 9bus ao meute xta te:fimul creuerit.Optimi funt ad iftitutoem mov. primi quicn anni,Habent,n.i feletumquoddani & moi, lezquod facile formari qat atep ad arbitriu uolentis trahi;# 1 eundis fere rebuscitms allueicit omne quod teney eft.Nouellas adhuc # uix firmx radicis arbufculas:dum ad omnem dudum fequaoes funt.in qhbet partem fledi facile eft.qux natura plaeruqj curuate cito ad arbitrium colentis corrigunf. Tenera adhuc # prix xtatis aialia:fine labore domari folent.Quanto citius a uagandi libertate difiucta funt:tanto facilius: uel colla iugoiuel frenis ora ifuefcunt.Ipfa quoqi Ifaiv ftudia teneris melius lierunt igenns.idcp penitus in-hxrere fenfibus foletiquod prius federit in mente.Hoc idem plurimu etiam m bene umendi rone ualer: du adhuc mobilis eft aetas:# aius duci facilis;exercenda boni confuetudo:# mgi n]edltatoe confirmanda elt. °ccupandu eft optimis rebus igenium:# fandx couerfatois ufus altius iferendus eft. Tunc uero ad perle-itionisfaftigiumaiusafeendit,#longeconfuetudisbeneficioutifadbeneuiucndi facultatem^^ fuas ipfe etiam miratus fecu quodamodo i fe putabit natum eiTetquod didicit.Refpice obfccr°^n™	-
fanditatis auia mfcn expedat qux cum te quafi nouu # illuftre quoddam lume generi fuo nar“|^ nuc in te folam oem curam animi tranftulerut:# j)pofiti tui curfum miris ftudns ac fauore |ucc . um a moy ab icunte xtate formaueritinuc a te umci cupiunt.tua^	^
gregia erga deu fides in pfeffione tua maxime claruit.cu te iam nupu s p^paratam.fi-lidicerut;miracontinuoaflenfusceleritate:adidqdelcgmsicohortatxf n,#trepida ,P aetate fniam uolutatis fux audoritate firmauerutjtuuqj uotu coe fecemt.Qux cu multos fuo^ 1 altifiV to0 dignitatis gradu uideritide nullo ita ut de tealiqua'do laetatasfut.Nihil,n.tamagnu nihil tampcla^
quoq uiderat.Sola gppe ptlitifli generi tuo:quod longa retro aetate non habuit.Licet ediderit uirilis fexus memorabilcsconfulatus:& ampliffimi ordis ftatus iljuftris familix noia frueques adierit.nihil unq i genere ufo hoc tuo honore fuitpftantiusiq no corpali aluozfed i libro memoriae (mortalis ifertus elt.LU exceperit illi theatrales toto orbe plaufus miracp acclamadi confpiratde ifignia confulu merita laetu uulgus expfTeritdonge tamc tui honoris eft gloria maionq gaudiu in cxlis fecitiangelifcp laeticia.Per te.n.non retriculx locupletanf :fed alunf uirgies xpi.Nd uenator 8C auriga ditanf :fed fuftentanf paupes xpi. Ad co* fulatu eo^» diuerfe totius orbispuici$(ad quas domus ufx potetia extendif)pegrias feras;& ignota aulia tranfmiferutiq crudelis arenae folu uel fuo uel hoium fanguie cruetarent.Ad te uero eledtae qux($ uirgies mittunfiqs tu pciofifTimu munus offeras deo: tuoq; excplo ad ppetua,puoces caftitatemmo tibi (ed tecum deo feruituras.Hsecpfeflionis tux gloria rumore celebri uulgata eft p cudtos:& ita ad couerfione tui totus cxultauit orbisiut qd prx igenti gaudio uix adhuc hoies credere poteratnd femp uideanf optaile.Multuni his initiis.multu fam$ tua: odore fufpefiioes mipdde te nefeio qd audire defiderat.Et q pfeflionis tu$ co> gnouere uirtutemuc couerfatiois expedtat.In te nuc puta cudhpi*: ora oculof^ couerfos:&: ad fpcdtaculujTi uir^e tux totu confedifle mudu.Caue ne p te tanto^ animi onendan.-inec minus m te iuenianriq requirut. Ve^: qd ego tecu de hoibus ago.eoruqj de te expedtatonn ad cohortatoem tuam traho^Deus ipfe oium rc Sor ac dominusicu omni angelo^: militia certamen tuu expedtat.tibiq? contra diabolum dimicanti parar sternitatis corona & cadcfte pmm iciramentu ui&oria: facit.Huic tanto fpedtaculoiuide quem alum; quS debeas offerre uirtutem:&: certaminis magnitudinem de expedtantiu dignitate metire.Hare tibi itac^ i hoc agone fubeudi peipua cura finhic primus accindlus irernitois bellu uirtute deuincere:& aduerfum diaboli caftra in oia pcepta dei iutaremec tantiimodo declinare uetitaifed iufla compiere:Ne(^.n.tibi fuificit a ma' lis ociofam effeifi ociofa fueris a bonisicu lex dei duplici madatoije genere diftidta fit,& mala j)hibens:bona iperetiatq; ab utra($ parte contemptu fuu ueter.Non.n.ille feruus contempfit dominum q^hibita fecerit; fed q& iuffa non fecerit.Didta eft nobis paulo ante fnia eft.Ois arbor qua* non facit frudtu bonu excidet» 8C in ignem mittet	blandimur nobis fi a malis frudtibus non grauemur:q danandi fumus fi a bonis ften
ies manferimusJuxta hanc itelligentiam abfeidet parer oem palmite frudu non ferentem in filio:& q acce" ptutalentu i fudario abfcondit quafi futilis feruus & neq danaf a domfoinec minuifle folu:fed non auxilie culpabile eft.No ideo aliq putes contencnda efie madata:qa leuiora fint.Tam.maxia illa q minia a deo ipe' rata funt;& coteptus cuiufcuq; pceptipcipientis iniuria eft.Vndc beatus paulus clamat & docet.Oia facite fine murmuratione & h$fitat5e;ut fitis irrephenfibiles & fimplices ficut filii dei fmaculati i medio natiog prauae puerf$:iter quos lucetis ficut lumiaria in hoc mundo.Remoremur haec uirgo paulifp:6^ pcioinn mas margaritas qbus exornanda eft fponfa xpi p fingula apoftoli uerba pcfemus.Oia inqt facite^. Nd.n.q11 ad arbitrm nfm qda ex madatis dei debemus ejtgere:fed generaliter uniuerfa coplef .nec aliqua pcepta eius qfi uilia munufcula ac parua cdtenereifed fperanti^ i oibus maieftatem afpicere.Nullu qppe madatu dei co teptibile nobis uideri ponfi eius femp cogitemus auCto.tem.Sine murmuratione & hariuatoe.Viles 8C igno hjks domios pala cotcni uidemus a feruulisieifc^ ad mima quaeqj pcepta in lacie refifti folere. At hoc i pfo/ nas nobiles ia' no admittif:qtocR potetiores domini:tato ferui ad obedfetiampmptiores funt.Cuncp diffia liora pcipiunlibctius audiunf.Certe ad regis impiu ita oes parati funt&: injpcitfu obedietix cdftituti.ut et optet iuberi:&: no folu bene merituros effe fe credut fi iufla feceritiled tanq lam meruiffennquod iufTi fut.
jcre auorauus	iuvix	iiun	iidii	eu	gduuiu	^
ducimus bcneficio.ac ta illuftns ptatis iperiu maxie cu no iuberis qrif
rieratoe fufcipimus.nec pro magno
ptuiaufert a nobiS uitiu murmuraduqd tuc uti($ nafei folet cu aut iniq funt q" iubenf:aut iubetis minus
gna pfona efle.Qu,j tereiuerfamur icafium.& P01?1^1 opponimus naturae fragilitate^Nemo magis nou mefura uiriu nfa^:qq jpfas UIres nobisdedir.nec qiq melius qd polfimus Itelligit:q q ipfam uirt^S l„r-r bis pofle donauit.Mec ipoffibile aliqd uoluic iperare;q iuftus eftinec danaturus hoiem fuit pro e0,f &. no potuinq pius eft.Sequif.Vt fitis irrephenfibiles:^ fimplices ad ocm moRd pfedoem.Vnuhoc^iunicere uerbu poteft.qa etiam i ep0 eligendo deus qri iubet.Quam.n.circufpeda uita eft.q fida efcq n1™ fionis icurnt,Quis aut fandior pot eire.q q uere (implicitatis uirtute tenes, nuq aliud corde ^mnut aiiua ore uultucp metif 5icut filii dei imaculati.Non eft exhortatio uehementionq qux nos feriptura aiuma n hos dei uocat.Quis.n.non erubefcat.& metuat tanto pfe agere aliqd indignu.ut q df dei filius.ipie emci unii feruus^Et iccirco adiugit Ut fimus imaculati.Netp.n.conuenit in filiis dei:q ipe eft fons miticiae.pe 11 maculam repeririJn medio nationis praux:& pcruerfc.Hoc eft dicere.Quauis infinita uos C1£gat:pe tium multitudo:^ inumera fint exempla uicioM: uos tamen ita cadeftis natiuitatis memores elle deo ^ ut iter malos uiuentesiomne malu uicatis.Inter quos lucetis ait ficut luminaria i hoc mudo. bt runu euangelio legimus.Tuc mfti fulgebut ficut fol in regno pfis eo54,Comparaf uita praio*ut q in iutur
fulgore donandi funt:hic iam fimili ia(lici$ claritate refplendeant:& ifideliu cxcitatem opibus fan&itatis 28 illumment.Huic loco ille fenfus aptandusvril.-qucm ad corirhios idem apoftolus deferens ait«Alia claritas lolisralia claritas lunxialia claritas (tella^,Stella aut a ftella differt in claritate,fic & refurredtio mortuoru, Difpares funt 1' regno cxlo^ p Cingulo^: merita mafioes.Diuerfitas.n.ope^.diuerfirate facit pmioBd.Qua tuqj aliqs hic in fant^itate fulferit;tantu ibi fulgebit 1 honore.Nuc ergo ad ocm mo^: pfedtdem metis acie itcnde,5d ad cslefte pmiu cxleftem uita para.Refplcdeat oibus clariflimi f modu fyderis fandtiras uirgis.8C futuri pmii magnitudine de nouitate conuerfatois oftcndat*Tibi facilior in bonis curfus efhqua malorum ai confuetudo non retinet,Nec timemus ne te a uirrutibus uitia retardent;^ maligna diaboli femia xpi fru gem necent.Nam fi etia illi q longo peccadi ufu.bonu quodamodo obruere naturae iftaurari q pnfam pof> funt,& mutata uolutare uiuendi confuetudinc cofuetudieextinguere.ac optimi qui^ de peflimis fieri;qro magis tu potes illa fupareia qbus no fupata esfCui non ta expellenda funtuitiatq refelleda.qux utiq? no fuz fcipere facilius eft:q fcmcl fufcepta deponere.Nec uero eo^ tanta dulcedo eftiut ea debeamus pferreuirru* tibus: cum nec i oibus fit deledtatois illecebra;&: a ptorif^ea etiam qu$ uidenf duIciffima.refpuanf.Duo na^ funt ex oibus uitiatqua: maxime hoies decipiunt fui uoluptatetgula fcilicet a libidoiqux deponere eo difficilius eltiquo eis uti dulcius eft.Et tamc hxc uitia tam moleftaitaqj deledtatione fui piculofaiita a mul tis calcari uidimustut tota aetate mrgfes pmanferitin fuma abftinentia.ut de illis taceamiqux poft delitia^; longu luxu:5^ iueteratu ufum libidis.caltitati ac reperantiae fe dcderit,& utruq; uitiu contraria fibi uirtute murauerit. Alio^: uero uitio^eft longe diuerfa roiqux cu nihil habeant iocudicatis tamen multu amaritu dinis habet.quxcp cu ad uitadu multo fint faciliora;raro a qbus uitenf iuenies.Quid(oro te)iuido deledia tois pftat iuidia.Quem fecretis qbufdam confciae ungulis huor ipfe decerpit;&: alienam foelicitatc tormen tum cius facirfQuid uero alter ab odio mercedis accipit nifi horribiles aix tenebras,& confufae metis hor rorem^Qui uulc lemp aioi^ moerentemoto quo alteri uult nocereifeipm cruciat /Quid aut iracudo furor fuus confert,que faeuifllmis exagitatu ftimulis confcise:ita ab omni confilio ac mere deturbanut dum ira^ fcifafanire creda^Similiter curre per fingula.iuenies totai> tormcnra.-quot uitia.-qux utiq? eo facilius ui> ci poflunttquo nulla illiciut nos uoluptate.Quanto illud difficilius.quato durius(ut de caftitaris labore ta* ceam)abftinere a uino.carnibufc^.ipfo quoq; etiam oieo,& uilem fine his cibu poft biduu iterdu. triduuc# uix capere.fradta ieianio mebra uigiliifq? fometa balnei contenere,neceffarias res negare corpoii.&: ui qua^ dam fferre naturs^Da tantam i exteris magnitudinem ai;&: uide qd no poffis efficef.Sed nos(proh pudor) qda diledtide peccatiicu 1 qbufda oftcdimus quadi ui namrx nfxu aliis oino torpefcimus.& q uoluptates corpis uir tutu amore cotempfimusirurfum amore uitio^d tormenta fufpicimusiarq; ita malis noftris credi mus: ut ea nec putemus poffe deponi.Quod hoc quxlo confiliu tuu^Quxna hxc noua uiuendi ro e {Res difficiles & laboris plenas fecurus aggretiior:& faciliora non pofie fieri credo. Vico maxia:uincendus a par^ uis.Excelfa 6C ardua idefeflus exupero:& cu uenit ad planatdeficio.Libenterfugiotqd delcdtat.& non uolo uitare:qd cruciat, Ve^: hxc eo^ funt:q dei uolutate conteptaad folu petutiqd laude facilius inuenit: qd ci to exit in famatmo^ uero bonaiqux fecretiora funt negligut,Tu uero q calcalri mudurn & concupifeetias
__1____________1T . t .	- 1 - r 1' 1 ■ 1	i-,	.  j.	np	rrnrnc	Illi"	rinrM	f>ti
magis deo grata funtiquo cu bonis moribus offerunfmt qux m aliis funt umbracula uirioja: menta uirtutu.Refpice obfecro ad ipam qua apud deu illuftrata es digmrate.qua p baptifmu in dei fffio re^ nata es.Rurfumtp p confecrationem uirgitatis fponfa xpi efle coepiffi.Ex utrotp hic tuus honor te ad folli* citudinem tui,ppoiiti admoneat, At nullus debet efle ibi negligetix locusiubi tam pclara leruada lunt.Prae ciofior quxqj ueftis diligentia timidiore cuftodif a macula.Multo qfita auro gema maiori follicitudie pof fidef;& generaliter grandi cura magna quxcK feruanf. Vnde 8C tu fi te ipam bene cuftodire cupisidebes ho norem tuu femppem^ cogicare,Tanto.n.feunufqfcB negligentius utifiqto feexiffimat uiliorem.Non ob aliam cam magis nobis 1 fcnpturis diuis tam frequenter fiho^ dei nome i'ponif;ut illud quod droppheta'. Et ego ero uobis m premit uos eritis mihi i filiosidicit dominus oipotens.Et aportolus dicit.Eftote imita tores dei ficut filn chanffimi.Et beatus ioa'nes inqt Chanffimi nucfilii dei furnus.^ nondu apparuit, quid crimus.Scimus quoniam cu apparuerinfimiles ei erimus'quoniam uidebimus eudicuti elt.ut q habet hanc fpem 1 eoifandlificet fe:ficut ille fandus eft. Vult nobis dodris cxleffi5 dignitatemiqua donati fumus: fre^
quenterigerere,&: honorem nfm:peccandi pudorem facere vnde etiam dominus iple ad pfeda nos beni'
gnitatem uocans ait,Diligite inimicos ueftrosibenefacirc hiW oderut uos:& oratep pfequentibus &: calffi hiantibus uosiut fitis filn pfis ueftri:q in cxlis eft.Non effin.qd holcs de0 faci.at amabiles:utpietas men bonitas quae tota 1 xpiano efle debenut etiam in malis abudet.Dei^ imitet beniuolentiam: fokm fuu otiti facjt fUper bonos & malos;& pluuit fup iuffos &: iniuftos.Moc itaqj uel in primis abfit:uc nemini Uel in uerbo etiam noceas:ut in oibus qbufcua potuerispdefle ftudeas:& uice qdem mali reddens:bona^ ^a^isiapoftoio docente reftituas.,Nuq detradio ex ore uirgis ^cedat. Vilium fatis hoium eft & luam lauy dem qu$rcntjum;abos Uiies facere:qa alterius uituperatione fe laudari putant,&q fuo merito placere non poliunt;piacere uolunt in comparatione peioRd.Paa; diximus.Non folum ipla no detrahasaed ne detrahe-11 ^dem aliquand0 credas.Peflimu eft hoc uitium;quod alte^ uilem facit uideri.Non minus auribus q lin gua fugias detradoem.Scnpturx memor efto qux dicit.Non eris confentaneus cum derogantibus aduer- ■ lusjiximu tuumift non accipies fuper illo peccatum.Et alibi.Sepi aures tuas fpinis: & noli audire linguam neq: Accu&tor eft enim auditor:^ facit detradoremiq fi auertit aures:8t uultu contrahatiac oeffios abnueo
do contineatimale loqucntc etiam tacens arguitmt difcat non libenter diceretquod didicerit non libenter audiri.Sollicitam fatis ori tuo cudodiam pone.Non eit qcq enim i nobis quo facilius peccare ponumus q
.•_______;!1_____.rr. _—ru-n./;.-  ir. norUr* Pr frrinmra diClt, MorS
dit aiam:& q maledicunregnum dei non poflidebut iuxta apoftolu.Et iurare ipfe xps.phibuitiq dmt.cg» aut dico uobismon iurate omnino,Et rurfum.Sit aut fermo uefteneft;eft:non:non.Quod aut amplius eit. a malo eff.Apoftolus breuiter oris unia refecans ait.Ois fermo malus ex ore ueftro nonpcedatifed hqs bo> nus ad xdificatoem fideimt det gtam audientibus.Sit aut fermo uirgis prudens,modeftus.& rarus. Nec « eloquentiapciofus.q pudore.Mirenf omnes tuam te tacente uerecudiamite loquete prudentiam«Y"ce a placidam femper eloqum tuutornct mixta cum grauitate fuauitasicum pudore fapia.Sit certe at^ libra ♦ fuia opportunitate gratifflmi filentii.uerbiq? ro.nec unq oino uirgis os loquaf:ut tacuiffe mehus fit.umi ingenti cautione debet loq:cui non folum malusifed etiam ociofus^leimo uitadus eft. Suma tibi fcia iit. titia fumaiuitia uirtutefcp diftinguereiquae §q femp contraria ubi lintialiqua tamen ex eis tanta iungun fimilitudineiut difcerni oino uix poffint.Quam multi.n.fuperbiamlibertatisloco ducunt,adulatoem pr» humilitate fufcipiuntimalitiam prudentiae ampledunf uice;& ftultinx [implicitatis nome imponunt.at(p fallaci ac penima decepti fimilitudine:mtiis pro uirtutibus glorianf.Et qq hxc oia fubtiliflima itelligetia debeas feparareicudtafcp uirtutes cum fuis lineis ifequendoinufq prfus abfcedereipcipue tamen fidtam hu^ militarem fugiens.illam fedtare.quae uera eft.quam xps docuit humilitatem:in qua non fit fuperbia iclufa. Multi.n.huius uirtutis umbramiueritatem eius fequunf paud.Perfacile eft.n.aliq ueftem habere contepta falutare fubmiffius manus 8t genua deofcularUndinato in terram capite oculifcp deiedhsi humilitatem ac manfuetudmem polliceri lenta uoceitenuiq; fermones infrigere.fufpiraf crebrius.^ ad omne uerbu pecca torem ac mift^: fe clamare.6; fi uel leui fermone offenfus fir.continuo attollere fupeiliudeuare ceruicem:5^ delicatu illum oris fonu ifano repente clamore mutare. Aliam nos humilitatem xps dpcuinq nos ad exem pium fuu hortaf dkens.Difcite a metqa mitis fum:& humilis corde,Qui cu maledicercf non maledicebat cu pateref non cominabaf.Quam nobis humilitatem beatus petrus ifmuans mifericordes inqtd^ humiles non reddentes malu pro malotnec maledidu pro maledidto, Auferanf oia figmenta uerbo^: ceffent umiv lati geftus.& ante occafione fermo placidus. Ve^ humilem patientia oftendit iniuri$. Nullus ergo unq mente tua ullius fit uitii locus.nihil in te fupbumihil arrogansmihil in te faftidiofum. Apud deu non cq q humilitate fublimius.Ipfeloqtur ppphetam.Sup quem alium refpiciaminifi fup humilem;&: qetum: & r mentem fermones meos^Nuq in iram exardefeae aiustqd eft femiarium odn.Tantus mentem tua repleat mor deimt idignari oino non audeas.& iram metu uicas.Beatus apoftolus mudans aiam nfam: eaq? ino^ bitaculu dei pparansiclamat 8L dicit.Ois amaritudo & ira Si indignatio & clamor &: blaffemiaiauferaf a uo bis cu oi malitia. Adulatores Ut inimicos caue.quo^ fermoes fup oieu molles dc ipfi funt iacula.CorrupUt uidis laudibus leues aias.8<: male credulis metibus blandu uulnus ifmgut.Creuit hoc in nfa $tate uitiutSd m ultimo fine ftetit.nec augeri pot.ln hanc omnes nos fchola ftudniq; ded.masiut officiu putemus illude/ ‘re.quodq; ipfi ab aliis libenter accipimusud aliis qfi quoddam munus offerimus, & fpe recipiends laudis:
 _ j ,	^	.	x	r j^^M^iiAarpceftiutnededaueritatemeritiidefolaoDinionecurcmus
iomni
&
—qamuiti:aunimiuiviv*w—-	--	—
pene ante debilitatem:ci fanditatem de^ponto fuo confecuti funt.Optimus eft i omni re modus.5 bilis ubu^ ttienfura.Corpus non frangendujfed regendu eft.Sint ergo moderata & fanda.fimpllC^.ami ^ mentis humilitate ieiuniarquaeita attenuerut corpustne aium eleuct.ne res humilitatis gignar	animam
mna de uirtute nafcanf.Ego inqt cu mihi molefti eflentuduebar cilicio:&: humiliabam in	m mcdi/
mea. Veltis abiedtio.cibi uilitas.ieiunii laEtudo,extinguere debentmon nutrire fupbiam.QB1 ^ lutls r, jfcj cinx uulnus fddat.& mde fana Ixdat quoq^.unde iam l$fa curanda funt ^ Aut qux fuperitfp^, DauDe8, re#-ai$remediaipfafintuenena^LaboremieiuniituimifericordiaE-opacomendet.^abftinctia	ue£
fcdione fit granor.Dominus loqtur ppphetam.Milcricordiam uolo & non facrificiu.In °	*	ma/
ba legimus,6» mifericordestquSniam ipfi mifericordia confequenf.Sed qfo hanc curam ^ a^bo.uC ^lplanr^, -ras pattes Pro re agant.Illae thefau^ tuu in cadu leuent.Illa^ fitefu/ erarj qUj dixif-Ou^r -°S,r	lrm?s,Pe8rinos	tedo fufcipere;&: sterni fpe pmii xpo i paupibusf	’ ^ maturC
? uni CX Utribus meis minimisimihi feciftis.Tibi uero(maxime dui^PP da O omnibui> 0CCUPat6ibus recedendu eft:& omne ftudm oifi$ cura in ornandis mormus	....
•X» us na uacare debes,& tota occupare mentenitUt no diuitem te fentias efie nec domm »
Nobili^-
tis ad hoc tantu memineristut cum claritate generis mot^ fandtitate contendas.S^ cum nobilitate corporis 288 31 uirtute nobiliter^fidasimagifq^ illa nobilitate glorieris:qua: filios dei & coheredes xpi facit. Ad quam fi femp ifpiciasidum credis gaudiu te hfe:quod maius eft:dcfinis de eo;qd minus eft gloriari, Ois ifta pdari generis dignitas &t illuftre anitii fanguis decus ad aiam tranfferanf.Ille clarusalie fublimis ille fit nobilis, ii le tiic itegra nobilitatem fua feruare fe putet.fi dedignef feruire uitiisiab eiftp non fupari,A quo.n.qs fupa turthuius & feruus eft.Quid.n hac feruitute ai idignius.qd ue turpius.q cum in eo aut domiatur odium,
3ut regnat iuidia.q cum eum,aut auaritia poflidet,aut captum ira tenet»uel certe caetera fibi uitia uedicar? Non elt cb fibi aliquis de nobilitate generis blandiatur: fi ex meliore parte fit famulus, Multo elt indigni'
Us mete feruire q ccrpe.Supfluu arbitror te monereiq parca in^>cedendo debeas elie: q raraicu te hoc etia fecularis ab ifantia honeftas docuerit:&! facile itelligasiid tibi multo magis 1 hac uita ciTe feruandu: quam niaxie fecretu decet.Illud admoneo ut ipfis quoc« falutatoibus qux tibi 1 cubiculo tuo exhibendae iunucer tilTimu modu ponas.Non fint nimmnecR quotidian$;ne no tatu officiuiq inqetudincm pnar uideant,Et qqomneuitaetux tempusdiuiodebeas opi confecrare;& nullamprfus horam afpiritalipfeduuacuam ef fe conueniaticu tibi i lege domini die ac nocte meditandu litidebet tame aliqs efie determiatus di conltitu tus horaR: numerusjquo plenius deo uaces, & q te ad fuma ai itentdem;uelut qda lege contineat.Uptimu
eergo huic operi matutinu deputari tempusndeft meliorem diei partemi&ufcp ad hutam tertia quotidie
i caelefti agone certatemihoc uelut fpualis quoda palxfirx exerceri gymnafio,His tu p lingulos dies ons 1 fecretiori domus parte ora; claufo cubiculo tuo. Adhibe tibi etiam i urbe iolitudinem:& remota paumper ab oibus,ppius deo iungereiafpeduii^ mo^ reddita ledtois frudtum 8i ofonis oftende. Nihil.n.i hoc Iccre/ to magis ager debcs;q aiam diuis cloqis pafcere.6{ qtu ei p totam fufficere poffit diem;hoc eam ueluti Cibo piguiore fatiare.Ita fcripturas fanctas lege.ut femp memineris dei illa uerba efle.q legem fuam non folu fci' ri;fed etiam ipleri iubet.Nihil.n,,pdeft facienda didiciire;&: non facere.Optime uteris ledtione diuia;fi eam tibi adhibeas fpeculi uicemt ibi uelut ad imaginem fuaaia refpiciat:&: uel foeda quaecg corrigatmel pulchra plus ornet.Ledoem frequeter irrupat ofo:& aiam iugiter adharrentem deo grata uiciffitudo fandti opis ac cendat.Nuc te igif ordo iftruat caeleftis hiftorix.nunc fandtu dauid obledtet canticu.nuc falomdis erudiat faoianucad timorem domini icitent didta.ppheta^.nuc euangelica & apoftolica pfedtiote xpoin oium
C ‘ ^ r, .._____fnnr mPmnriCP npnifnc ifprPtP.irD lllffi medltatOP rnfpril3.0ll»> tni
turanda lunturcqueiuci icuuiUL.ui uiumu uw nuuiu w	w	«.n
fumitradat^ tibi cu fapia fandtiratem.Vnde feriptura dicit.Qui qrunt deum iueniunt fapiam:cu iufticia. Sit aut ipfa ledtio temperataicui finem confiliu non laEtudo iponat.Nam ut immoderata iemnia Qi ardor abftinentix.& enormes iordiataeq; uigilis itemperantix coargunf ade^ nimietate fui pariutait h$c ipa po ftea qdem.nec mediocriter fieri poffintuta ftudium ledtois i rephenfionem itemperans cadit,Quod lauda/ bile eft in genere fuoifit de nimietate fui culpabile.Generaliter qdem ftridtfcp^d breuiter dicendu eft, In bonis quoqs rebusiqcqd modu exceiferit.uitiu eft.Magna eft,magna inq.^ quaepandi ftudio conftat.pfe/ dtse uita: rd.confumatxq; fapise eft.fcire qd quo ifequaris modo,& ad omnem atiu pferendo confiliumini hil facere quod fecifte poeniteat,Intra unius horx fpatiu mutat hitus.Ieiunar^abftinere.pfallere. ujgilare; nonjtam ftudio opus habent q uoIutate.Quilibet icipies.ftati ut uolueriuad ifta perfeaus elt.imo illi hoc facilius facere poiluntiq recentis corporis uires de feculo adppolitum affcrunt.Moresucromut^ iafq; uirtutes ai formare in fe.-atq; pficereigrandis ftudii eft,& longae confuetudisJta^ mu.n in hoc propo/ fito fenefcimus;5< ea j)pter qu$ ad ipm ^pofitu uenimus.no habemusJua uero coucrfatio noua eife de» bet,mira.grauitas.patientia.manfuetudo.pietas.Quicqdfandiuseft.at^p^fedms.qcqdmagisdeo te co' mendare poteft:5: maiorem i c$l0 faceread femper fequeread femp amplederc.Spoiila xpi mnil debet clle ornatius.Tanto maiore placendi ftudio opus eft;qto maior eft ille,cui placendum eft. baculi uero mrgies. qux fe nuptiis pr^parant.S^ idulgentiam magis apoftoliq confiliu feq malunt,magii^ ampiectunt iconti nenti$ remedium q pmiu continentix.ut fponfis placeant.eofcR i amorem fui magis icitent mira ie lollici/ dine formare ftudem;& naturalem corporis Dulchritudinem ornandi arte comendam. Hjec elt illis p dies fmgulos cura peipua,decentibus fucis colorare faciem.iplicare auro cnnem.K ardentes coeba^ aplde5 ca, pitis honorem facere.fufpendere ex auribus pfimonia brachia ornare monilibus ac larera.o: inclufas auro gemas a collo i pedus dimittere.Non minorem fponfus tuus reqrit ornaiu.q cum uniuerfam ecdefiam far lutaris aqu$ lauacro purificatam fine macula rugaq' reddiderinquotidie cupit eam fieri pulchriore.ut fe/ ^lel a uitiis peccatifqj mudata femp ornef decore untutum.Et fihoc a tota re9rit ecclefia.in qua & uidux c°ntinenf di nupt$,qtum putas expedat a uirgine aux ex pulcherrimo hoc quodam ecdefiae prato, uelut auguftior qdam flos uidetur eledaf Aftume ergo oem illum ornatum:p quem xpo placere potes. Satis pia/ ^ deo crede facie tuam;fi hoibus pulchra apparere non ftudeas.Iftud ornametum ferua capitis qd acqli' chrifmatis facfoicum tibi i cxleftis regni myfteriu diadema quoddam regalis undioms ipojjtum elt, °tnameta funt aurium uerba dei. Ad ea fola paratus eife debet auditus ungis;eacp pciofinimts la/ „,1^ Us anteferre.Oiaprfus mebra decorenf opibus fanditatis.tota^ uirgialis ai pulchritudo geman mo/ mnf-iIn	;uari° uirtutu fulgore refplendeat.Tuc uere concupifcet rex decorem tuuidicetg tibi. Tota ior'
leir	mea,&	macula	no	eft in te,Et h$c tibi ornameta quae dixuetia munimenta maxia lunt.a q
fi nirrnr0-nate	cotra diabolu armare poflunt,qui p leue interdu quodeutp uitiu ad aiam ingredi£,&
ia nnc -4L?^uBuacula no refiftatinfo nos repellit loco.& cotinuo de hofte fit dominus,Propter qd feriptu' dhortaf;^dicit.Sifpusp^atehabetisafcederitfupteilocutuunedimiferis.Abeoramtoe quopnz
mum p mrgitatiXpfetfionem domino confecrata es.aduerfarii in te creuit odium:Sr q aliena lucra^ ^is da nis habct.fe amififTe didt.qcqd te pofTeffuradolet.Gradi tibi opuseft uigilatia gradiq; cura.Sf tanto ioiiic tius caucduseft inimicus:qto apud deu ditior effc coepifli.Vacuus uiator & nudus no timet latronis india Securus a noAllrnk fnrikuc rlnrmif	r,-	z-linOrn nn mnni.lt.Diniri npm nnps latronis fcmp im3''
re dolofi hottis uniuerfa plu(trans:explorat oes aditus aiac tuxian iit aliqd ifirmu Sd minus tutu:p qd po ^ irrepe,Rimaf nuc ille oia:& fingula qusecp ptepta's qrit uulneri locuicuius tu ifidias follicite debes puidcr: ut cum paulo no ignores aftutias eius.Qui tu terribiles diaboli ptates pricipatuf^ deferibatmos nmilom ^ nus hortaf ad pugna';hoftiuq5 uim padit;ut augeat follicitudine militu.No em uult nos ee timidos: ied pa> ratos.Deniq; non fuga fuadetifed arma fuggcnt.Propterea inqt accipite arma deiuit poflltis refiftere in dic n.- -t r n ■ n. 	finmi	afoua	isDUffn^tradenszaddidir.VrliYir Sr-irp erso
lUCCinCtUUDOS uros in	    -	r-- rr -	„	r	,	—
bus aflumetes fcutu fidei.in quo poffitis oia tela neqiiimi ignea extiguere,^ gladm ipus quod c uerbu dei.
poem ofonem obfecratoem,£t quonia de hoc bellodicet etia foeminis triumph3re;fufcipe hxcarma pau/
li;8i tati hortatoe ducis certa pfume uictoriam.Hxc eni fi tu oia iftrumcta pofiideas fecurapcedas ad pliu
fpiritale.nec pauebis djabolu cum toto exercitu fuo.Cadct eni a latere tuo mille;& dece milia a dextris tuis
ad te aut no appropinqbunt.Beatus quoqj iacobusulle xpi miles emeritusmo minore nobis auderitate de
hoc bello uidtoriam pollicef,Subditi inqt eflote deoirefiftite autem diaboIo:8^ fugiet a uobis.Oftcdit quo
modo rcfiftere debeamus diabolo;fi uti^ fimus fubditi deo.cius faciendo uoluntatemiut diurnam etiam
mereamur gfam,& facilius neq fpui auxilio fancti fpus refiftamus.Ne^ uero apta contra nos pugnat acie:
nec publica nobifeum fronte congredif.fed dolo uincit ac fraudemfacp contra nos utif uoluntate. De con
fenfu nfo aduerfarius uires accipitmfotp nos(ut dici folet)iugulat gladioJnfirmus hoifis eft:q non pot uin
ceremifi uolentem.Procul a nobis defperatio,pcul a nobis ois recedat pauor aduerfario^.Non adiuucmu .
fed uicamus aduerfarios.Dant illi qdem confilmmifed nfm eft uel eligeremel refpuereiquod fuggerut.
enim cogendo fed fuadendo nocentinon extorquent a nobis confenfum fed expetunt. V nde etiam an^p1. •
df.Quare tentauit cor tuum fathanas.mentiri te fpui fandto^Quod utic^ illi apoftolus nunq iPutaret:r
abft^ ipfius uoluntate diabolus fecifTct.Ipfa etiam eua ideo condenaf a domio:qa ab eo quem poterat lup
re fupata eft.Nec enim meruiflet a domio iufticia puniri quae uicta eftmifi uicere ipa potuiflet, Huius neq
fimi hoftis eft illa.uelpria caliiditas.& ars doli plenaifatigare cogitatoibus rudes aias:& nouellis in ^pofiro
mentibus de ipfa iterdum conueefatoe afferre moerorem:ut facile ab huius reipfedtu deterreaf aius: cuius
initia amara cognouerit.ltaq1 folet tam fordidas nonunq & ipias cogitatoes ifererc menti.ut q tentat .dum
Tuu illud putat efie qd cogitlt deteriorem fe p fpum .mundu^pofuo fuo arb, ref effeflu.muitoq; punore
awm habuiiTe fe credaticu adhuc res faeculi amaret, Vult.n.ns gbus imdet callidiiTimus mimicus horrore
sponti« delpatione facere fanctitatismt eos obf,dente	«ieat	a,P'
fedu Proorer ad maxie fandtaRi tibi feriptura^ ftudium diligendu elt.illuminada diuis eloqis aia: Qt coru fcante dei uerbo diaboli repellmdae funt tenebrsCiJo.n.fugit illeabeaaiaqua famo diuinus lUummauq cslertibus femp cogitato,bus occupaflin qua affiduu eft dei uerbu.cuius m neg fpus non pot ferrent icc» llud btus apoftolus fpiritalis belli itet cstera inftra gladio compauit.bft aut tutiffimuiacc^ pfe&u.ut
i— » r ii:-:**	AiCr^mprf* C021t3t06S IUSSIul 3C1 hrimi	upi	UCJ
igentis dliecii m wi-uu	^	upus	ueiut in quaua
bula depinp't.ante 5 fadat.Nam fme ^ a&us;fiue fermo fitmt ^feraf ante difpomfcogitationum con
filio difcerniC qUod fiitUBd eft.Vides q breui interdum momento:qu^ ifta qs cogitet:cogitata($ perhciat nec auirn	  mtmntrxterifcK	membris	mTi	—	^„»0 zi.Atinprint.Vndc
'—	quod futUBd eit. v iuu» ^  --;	1113	cogueuLugncia^
nec quicqQmnjno ucj ]jn$7Ua:uel manuicaetenf^ membris agif nifi cogitationes ante didtauerint.Vnde dominus i euangelio dicit.De corde homis ,pcedunt cogitationes mal2e;adulterium:fornicatio;homici furtaffalfa teftimoniajauaritia nequitia:dojus:impudicitia;oculus malusiblaffemiaffuperbialftultina • funtqux coinqUinant homines.Omnis ergo folhcitudotua omni nitentione debet effe in cuftodi ♦ maxime oportet obferuare peccatumiubi nafei folenltatKp ad prima tentatois repugnare fadern» ante q creicat extinguere.Nec enim expedtandum eft augmentu eius rei quae timeri debet a par • 4 tanto facilius uincif:qto ei Cltms rcpugnaf.Ideo clamat fcnptura diuia.Omni cuftodia feroa cor tuu. qu exipfo uita jpcedit.Diftiguendum eft autem iter iftas cogitatoes qbus uoluntas fauet: quas cu micL oc 6tit:& iter eas cogitat6es:qU$ tenujs umbr$ modo pteruolare mentem folennfefe^ ra^umoao uei tra ^ do moftrareiqs gracis typosuocat uel certe iter illasiq repugnati ac iuito aio fuggeruf:qbusmcmLu tore quoda remittit ac refiftU;q bus ut cotnftaf admiffisata gaudet expulfis.In qbusqdem.q leicuiKi oil:edut:&: qfi fugiedo demdftrant femec peccatd oinomec pugna e.ln his aut cu qbus ahqdmaiai . Qbus reuftit uolutaszaeqle certame eft. Aut.n.confentimus & uicimur:aut refpuimus	“Ar:q
mus de pugnatioe uidonam.ln iHa ergo tatumodo cogitatoe peccatu e;q fuggeftioi cofenlumcus^^ malu fuu biade fouetiquae 1 fadlu geftit irrupe.Huiufmodi cogitatio etia fi ex aliquo ipedita caiu. n p
uoIuntate:nihiIominus'a&ione crimis codenafa dommo:ut illud in euangelio legimus: Qui uiderit inqt 2, muliere ad cocupifcedu ea:ia moecchatus eft ea 1 corde fuo.Apud deu.cui nota fut oia etia ante q fiat: uolu tas pfedta faciedi.reputaf ,p ope fadti.Qua de re debes(fxpe em repeto:qd fieri (emp nolo)fanctas fcriptu^ ras fine itermiflione meditari.hifc^ tua replere mete Si malis cogitationibus loeu auferes: diuinis animum
uet te fapia:qtu fit i te diuise legis auxiIiu:5C domio cu dauid laeta catabis.ln corde meo ablcodi eloqa tua: ut no peccc tibi.Excitanduse eni fpiritalibus ftimulis femper alus &£ maiori quotidie ardore renouandus. Ofonis iftantianlluminatio ledtionisifollicitudo uigiharum:& diurna.Sd nqdurna eius incitamcra fur. Ni hil eni i hoc ,ppdfito ocio deterius e.qd no folummo no acqrit noua:fed etia parata cqlumit.bactx uir^ ro
uras.Di uuiumus non reaireicurredum c.Dtus apoitoius uc ui<-1 u.v	1\7 - ----- - - ci-
cere femper deberet;attedens:dicebat.Ffes ego me no arbitror comphendiiie aliqd. V nu aut.q qde 'Ut re^ tro obliuifcenstad ea uero q fut priora:me extendens.ad deftiatum pfequor brauiu iupnx uocatiois dci.M fotus paulus uas elcdtiois.q ita xpm idutus erat.ut diceret.uiuo aut ia no ego.uiuit uero in me xbus.adnuc tame fe extendit.crefcit,& proficit.Quid nos facere debemus.qbus optadu c ut i fine nofrro pauli^pricipio coparemur^Ergo tu hunc imicareiqui dixit.Imitatores mei eftote:ficut & ego xpi.Obliuifcere oc pteritum & quotidie icohare te puta.ne pro prxfenti die quo debes feruire deo:pr$teritum iputes. Optime qucefita cuftodies:fi femper inqras..Damnum parata fentienttfi parare ceflaueris.Dicas forfita.Gradis labor eft.Sed refpice qd* promiflu e.Oe opus leue fieri foleticum eius precium cogita£;& Ipes pr^nni folatiii fit laboris. Sic durus agricola iaratum diu campu.&r pinguiores ocio glebas.uioienro uomere fcidifle fe gaudet: Si mi rum i modum ipfa operis difficultate Ixtus.fpe fegetis de labore metif.Sic negociator auidus maria conti> nit foedtare aufus fluduum fpumas rabiem<$ uentorum.ducp i omni labore ac piculo lucru cogitat.-S: laf-firiidinc fimul obliuifcif & timorem.Confidera qfo magnitudine prxmii tui: fi tamen confiderari pot.qcx od imefume Poft abfceffum ai$:poft carnis iteritu:poft fauillas 8C cinerea meliore itaru mrgo reparanda es midatu terra: corpus 1 cxlum eleuandum eft.Poft hxc angelorum es donanda confortio: regnum acce^ Dtura cxlorumiS^ in perpetuum regnatura cum chrifto. Quid ergo retribues domino.pro omnibus qux retribuit tibifQuid tanto remuneratore dignum facies^Aut quem laborem durum putabis.cuius tata idt prxmia^Vnde beatus apoftolus nullx inquit funt codignx paiTiones huius temporisiad futuram gloriam qu$ reuelabitur in nobis.Quid enim dignum uel facere uel pati poffumus in breui hoc tempore uitx no ftrxtcumidimortalitatefitrecopenfandum^Propter quod idem apoftolus aitdd enim quod in prxienti
fxculo eft momentaneum ac leue tribulationis noftrxifupra modum in fub^tatc ^ternum glorix pon dus operat in nobis.Refpuant honoresidefpicmntur dmitte.Ipfa qnoqi ufpnnf
natur.Et harc omnia etiam fi ,p setetnitatis prxmio non darenf leffent ra jf jn^,aXlmls honoribus etiam hoc illi qui femper cupiunt poffidere.Quam multos memoria noft	tomMe	c]at. al.
ac diurnis conftitutos repente de fummo illo potentix faftigio concidilie^ j	q
dam:q homines efte putabant:exitu tandem fuo docuifle nos.qui rint^micns/0uaie ^ bonum e lefQuid uero firmum eft^Quid porro non breue 8C incertum.^ cafui non ieruicns.Qua quod femper timeas amittere.quod uel auferedum abs te metuasmel a te re inquedum	^en
loeripiaf cafumel morte certe perdendum eft.Et fi uita noftra tedaf per mi le annos 8i ad "“m Ulu totius diem zetatis quotidiana delitiarum uoluptate ueniamus.quale hoc qfo diu efcqn?<? r„ ”:Aut qs illius uoluptatis fruflus d.qui [fati ut cefiauerit.uidebif tibi non fuiffeiAgeia «an^ ume tu$ tepus; animo reuolue.None uidebi£4t,bi umbL quJd ‘ mffe quod nafiit.K iftar fom. ^	”mne
quod uidcff Hoc ,de &dt'crep,tus fenex fimepSnCui couenu dicere.cu'	™t.0mbta	de
clinauerut:& ego ficut foenu arui.Quod fi hxc etiam hic poffumus dicere.ubi quis b uis.tame quia prx fens e uita ifta magnipendif.qdin futuro ditiuri fumus.ubi maiori itatis (cientl^V//^ ^ oe^ nihilo eft. Hxctu tecu diligeter reuolues.&: breuitate uitx huius xterniratis cotemplatione dcfpicies.ipfu quo^ con teptum mudi maiori cu uirtute cdtene.& ad illu tatu die parateu' quo mundi Blor^ hnienda e.Illum i qua die;que faluator diluuio coparauitiq multos fallaci fecuritate deceptos.futuro(ut ait apoftolus)coprchcd aduentu;quem beatus quotj petrus deferibens ait.Aduenier autem dies dommi ficut furn qua cxli	.
^etu tranfibutielementa uero a calore refoluenf .Cu hxc oia diffolycda ftnLqjeu OpQrter nos efte 1 -couerlatioibus Qi pietatibus
^kmentta ignis ardore tabefcent^Recens fadu c;& qtf ipfa audifti cu ad itndulx buccinx fonu gottno. ^oredugubti oppfta metu domiaorbis roma cotremuit:Vbi tuc nooilitatis ordo.Vbi	, „	.	'
1 ti‘U^s-dlSn.tatis gradusfPermixta oia.K timore cofu(a.oidomuiplanaus;& aequalis fu. P	P	'
ta.ocudior.Si ita mortales timemus hoftes K humani manu.qd 6™ cu cbgoreteribil.ub^mre de cado ccepit^Et ad illa' archaseli uoce 01 buccina clariore.totus fimul remugiet mudus.cu uidenmus iu^ nos non manu fafla atma concuthfed &: uirtutes extorum commoueriiSicut jipheta dicit,Cu uenerit
dominus ponere orbe terra; defertu,& pdtores pdere ex eo.qs tunc nobis pauor.quae caligo,qu$ tenebrx cu uos ikpius ac toties admonitos.^ tamen iparatos dies repperit.Tunc inquit planget fe fuper^ fe omnes tribus terrae;& uidcbut filiu hoinis ueiete i nubibufcxli cu uirtute multa & maieftate.Tuc dicet motibus cadite fup nos,& collibus opite nos, Ve^ ha:c eoru fint:q uariis huius mudi deccti curis de mundi no co gitant fine.Tu uero cui aduentus xpi dierum no&iuq$ meditatio c.cui p confcientiae puritate domini et optanda poenitentiatqua; confumatione faeculi quafi certum prxmii tui tempus cxpectas,exultationem cxlo capies non timore,Tunc eni tu fadtorum mixta choris.& fandtis comitata uirginibusu fpdfi obuiam fubuobbis,S<! dicesdnueni que qfiuit anima mea.Nec ullius iam temporis feparatioem timebis.qux fmortalitatis gloria,& icorruptionis fplendore donanda es.& cu xpo fcper futura estapoftolo dicente.C2^,° niam ipfe dominus in iufTu.S^ in uoce archangeli.8^ in tuba dei.delcendet de c^lo;5^ mortui qui in xpo lut refurgent primi.Deinde nos qui uiuimus.qui reliquimurJimul rapjemur cu illis i nubibus obuiam domi' no in aera;& ita fempcr cum domino erimus,Hsec fit igif cura tua lemper.hoc ftudiuihxc iugiter uirgims corde uoluanfdn his totius diei uerfef labor.in his nodlis ionus reponat:in hoc aia rurfus euigilet.Etenim nullus labor durusmullu tepus logum uideri debetiquogloria ^terniratis acquirif,	.
Epitfola bti auguitini ad mlianam demetnadis uirginis matrem de priori libello ad demetriadem icri pto, ubi illum tand gfx dei aduerfantem,& bonum mrginalis fanditatis naturx & libero arbitrio attribu entem carpit & damnat quasdam ipfius libelli uerba iferes Si arguestquem hbru ipfe fupicaf a pelagio feri; ptum ad uirginem.Hanc autem epiftolam uelut antidotu quodda ad uenenu ipfi libello fubiecimus:maxv me ut beatum hieronymum hatrelis calunia purgaremus.
Ominx debitis in xpo officiis honoradse & merito illuftri fili$ iulians Alipius Auguftinus in d domino falutem.Grate admodu nobis iocundec^ accidit ut fimul nos conftitutos apud hippo' nem tu^ reucrentiae \rx reperirennquibus ha;c Icripta redderemus ueilra incolumitate cogni ta gaudentesmiciffimcp noftram quam uobis cordieiTe confidimus;mutua diledtione nunciam tes.Domina debitis in xpo officiis honoranda & merito illuftris filia.Scire aute uos optime fcimus qtu uo bis debeamus religionis affcdtuiqtaq; nobis & apud deu & iter homines fit cura de uobis.Licet enim uos p Iras primuideide etiam peenitetia corporali pia & catholica hoc c uera membra xpi exiguitas noftra uerintamen etia p miilerium noftrum cum accepifletis uerbum auditus dei ficut dicit apoftolusiaccepil is non ut uerbum hominum:fed ficut eft uerbum dei cuius minifteni noitri adiuuante gratia 8£ mifericord1,^ faluatdris in domo ueftra tantus frudtus exortus effut humanis nuptiis iam paratis fandta demetrias jpa' lem fponli illius praeferret amplexu,cui fpeciofo prae filiis hominum ad habendam fpiritus uberiorem ice' cunditatemmec amittendam carnis integritatem uirgines nubunt. Ne fciremus autem queadmodu nra i la tunc exhortatio a fidei 8i nobili uirgine fuiffet acceptamifi nobis pfectis cum poit paulum profeila fui-; fetfandtimoniamuirginale.Hccingens dei donum quod p feruos fuos qdem plantat & rigat ;fed p fdplu incrementum dat nobis opariis pueniileiufarum Ifarumdaetifllmo nucio:8£ ueraci teftimonio diceremus. Qua; cu ita fint nemo nos fprobos dixeritifi i uobis admonendisiut cotraria gfae dei dogmata deuitetis ne ' ceffitudine fumus ppcnfiorc folliciti.Nam licet nos apoftolus non folu opportune ueru etia iportune pr$ dicado uerbo inflare peipiatmon tame eo^ hominu numero hcmus:qbus fermo uel pagina noftra fportu na uideaf;quando id qd1 ad fanam doarinam no pnnet uos ut mgilanter euitetis alloquimur, Htnc ergo e g. admonitione noftra ta' erato aio fufcepiftis ut i epiftola tua ad quam non refcnbimus diceres,Sane $ me hortaf reuerctia ufame indulgea aures his oibus q prams traflatibus uenerandam fidem fspe corrupunt gfas uberes ago ta' piae admonitionl.Quod uncy adiugisiK dias.fed nouent facerdotium uf m longe me ac domucula mea ab huiufmodi pfonis ee difcrera:oi'f<$ familia nra a deo catholica fequif fide ut i nulla batre fim aliquado deuiaueritmec unq hpfa S: no dico i eas ledas qua; uix expianf;fed nec i eas:q prauos hfe ui denf errores;hoc e qd nos magis magifqj cdpcllit no tacere apud uoside his q etia illa qux fana fut uitiare c°nanf,Domu eni noftra no parua xpi ecclefia deputamus.Hic prauus e error illoru q putat ex nobifip1^ e no? hfe.Siod iufticix & cotinetiaefpiecatisicaftitatis i nobis e;eo g, ita nos codiderit deus ut ultra pter nobis reueiac fa'a nihil nos adiuuetmt ea qux facienda dilcendo nouimus ctiam dlllgcncjo faciamus: nam" ra fcilicetatq» dodrinam definientes tatumo enedeigram & adiutoriuiut mfte redea uiuamus ipfacn ritate, Ad habeda uero uolutate boam ubi c hoc ipiu qd' iufte uiuimus^Et ipfam chantatem qu$ m oibus dei donis itaexceUit,ut etia deus dida finqua una iplet i nobis fiqd dminx legis.5<: admonitionis ipkmus noiuc nos diuinitus adiuuariifed nofipos dicut 21 bitno ^iprio nobis ad ifta fufficere.Non uobisul 5^ r ^ ror ilte mediocris .pfiteri uelle xpianosmec uelle audire apoftolu xpi,Qui cu dixiflet.charitas dei^
1 cordibus noftnsme q fq eam hfe no mfi p propriu putaret arbitnu continuo fubmnxit:per ^ 9 datus eft nobis;hanc magna ee eram faluatoris q afcedit i alrilxaptiuauit captiuirate:& dedit dona homi' mbusqtqs nodum confitef;dta;&n exitiabiliter erret intelligis.Quo ergo a uobis qbus tantam diJeCUO" nem debemus admonedis ut talia caueatis diffimulare poffemus.cum legiffemus librum quemad demetriadem qfnam fcnpferu.iUeI urru ad uos puenent.ufis potius refcnptis noffe uoluimus.ln quo liDi ii fas e legat uirgo xpi.unde credat uirginalem fuam flens fanditatem omnes q fpiritales diumas no nili feipa fibi efteiattp ita prius q fit pieniftime bta difeat deo effe quod abfit igrata. Verba em ad illam icrip . eodem libro ifta fut.Habes ergo & hic inquit p qux merito pponaris aliis;imo hic magis. Nam corPorf nobihtas atq; opulentia.tuorum itellieunf non tua effeifpuales uero diuitias.nullus tibiprster te -s re poterit.in his ergo iure laudadaa his merito exteris pfereda f s;qu$ nifi ex te & i te ee no poffur.
nempe cfta i his nerbis fit caueda pnities.Na uricp qS diflu e non poflat ec bona nifi i tetoptime & uerifli me didtu eft.ifte plane cibus eft.C^iod uero amnon nifi ex te:hoc omo uirus e.Abfit ut h$c libenter audiat uirgo xpi.quae pie itelligit ppriam pauptate cordis huani:& deo nifi fponfi fui donis nefcit ornari, Audi/ at ergo potius apoftolum dicentem. Defponfaui uos uni uiro uirgine exhibere xpo.Timeo aut ne ficut fer pes eua feduxit i uerfutia fua:fic 5C ueftrae metes corrupanf a caftitate qux e i xpo .Et ppterea de his quo-fpintalibus diuitiis non iftu qui dicit.Nullus eas pter te tibi coferre por,& nifi ex te & in te efie non pof funtjfed illu audiat q dicit.Hemus thefau^ iftu i uafis flidtilibus:ut eminentia uirtutis dei fit & non ex no bis. De ipfa quocp facra continentia uirginali.q? non fibi fit ex feipfa.fed fit donum dei quis credenti nolen ti<5 collatu:eudem audiat uerace pidcR dodorem q cu hic ageret ait. Volo omnes eflc ficut meipfum. Sed unufqfa ppriu donum habet a deojalius fic.alius aute fic.Audiat etiam ipfu non tantum fuuifed uniuerfe ecclefise unicu fponfum.De tali caftitateatcK itegritate dicete,Non omnes capiunt uerbum hocned quibus datu eft ut inrelligat ex eo qd1 habeat tam magnu bonum atqj pclarum fe potius deo domino gras agere debereiq cuiufcp uerba qd1 uel ex fefe ipfa id habeat:ut no dicamus auctatis adulatorisme de occultis homi num temere iudicare uideamuricerte errantis laudatoris audire.Qmne qppe datum optimumia omne do num pfedtum defurfu ejficut etia dicit apoftolus iacobus defcendes a pre luminum,Hinc ergo & fancta uir ginitas q te filia uolentem gaudentem uicit.Na pofterior adtuiprior genere:Ex te honoreiex te xtate fuble-quens.Sandtitate pcedes i q etia mu ee carpit qd* in te efie no potuit.llla qppe carnaliter no nupiit.ut no ta tu fibi fed etiam tibi ultra te fpualiter augerefiquoma 8i tu ea copefatione mior illa es qd ita nuputti ut na fceret.Hsec dei dona funt.& uefira quidem futiied non ex uobis.Habetis eni thefauru ifiu i terrenis corpo ribus.8^ adhuc fragilibus tanq in uafis fidhlibustut eminentia uirtutis fit dei.& non ex uobis, Nec miremini quia dicimus.Si uefira efiei& ex uobis non efle.Nam 3C pane quotidianum dicimus nfm:fed tame addimus da nobisine putef ex nobis.Proinde ficut fcriptu e fine uermiffioe orateu omnibus gfas agite. Oratis enim ut pfeueranter 8L pficieter habeatis.gratias agitis:qa no ex uobis heris,Quis em uos ab illa ex ada maf fa mortis pditioifq; difcerni^An uero quando apofiolo dicete audierit ho.quis eni te difcernit refpofurus eft bona uoluntas mea.fides mea.iufiicia mea.& no cotinuo qd' fequit auditurus.Quid eni habes quod no acceDiftVSi aut & accepifti.quid gloriaris quafi no accepis^Nolumus ergo ut diuitiasmullus tibi pter te coferre Doterit.In his ture laudadan his merito pferenda esiquae nifi ex te & i te efie no pofiunt.Nolumus ^>r-fus itaelorief quafi non acceperit.Dicat qdem.In me fut deus uota meatquae reddam laudes tibi.bed qa i if Ia non etiam exilia meminerit etiam dicere.Domine i uolutate ma pftitiftt decori meo mrtutem.Nonne il le qui uenic qaxrere:&! faluare qd1 pierat.quia etfi etiam ex illa propter arbitriu proprium fine quo no opa mur bonurno tame ficut ifte dixitmo nifi ex illa proprium qppe arbitriumon nifi dei gra luuat nec ipla uo luntas efie in homine poteft.Deus enim inquit apoftolus q opaf i nobisi^ uelle&operari oC P bona uolutate .non ficut ifti fentiunt tantumo fcietia reueladotut nouerimus qd facere debeamusfied ptia itpirando charitatetutea quae difcendo nouerimusietiam diligendo faciamus.Nam uti^noueratille q magnu bonu eflet continentia quae dicebat.Et cu fcire qa nemo effe poteft cotines	^at%
tu ect hoc bonu & q defiderabiliter eflet cocupifcenduiueru etia ^ nifi dan	P	/	.
em' eu fapientia.Na hoc dicit;&: hoc ipfu erat fapietia: fcire cuius eflet hoc . ut (-damus jd ^ fufficiufed ait. Adii dominu:& pcatus fu iilu.No igif tantumo i hoc n0^1	f -*s foll5;ueriJ ^ co^
du fitmeru etia ut amado agamusrqd' difcedo ia' famus.Islemo itaqj Pote^	5 rr . e ,1. A t fi
tines nifi deus det.Vnde cum ia ille haberet fcietia pcabat ;ut effet i illoiqd fc^bat qa nodlete^
£pter arbitriu propnu ahquantulu ex illomo tamen no nifi ex illo:qa nemo poteft e^ c 5 { -deUfte autc de fpiritualibus diuitiis i quibus eiuticp etia ipfa luminofa & f^iofapon mentia n	ex
te efie pofiutifed ait nifi ex te i te efie no poflutiut queadmoduno ei fut alibi nifi nfia.fic ei no aliunde ex illa efie pofle credanf:6d ob hoc quod mifereaf.Dominus a corde eius auertat fic §lorl^X f rit.Et nosqde de fad$ uirginis diSrSt^e xpianaa q nutrita & educata c; hoc exiftimamus: qd'
illa uerba cu legeret fi tame legit igeuit.& pedus huiliter tutudit,ac fortafiis &fl^,rtaM f^ 3 fadtificata e fideliter orauit:ut quo illa no ffit „erua 1Dflus;fed uerba alteriusiita no fit.ta .K fides eius q fe
ahqd hfe credat:de quo 1 fe n61' domio gloLeSlonf 1 *fa ^ Tull i i f,cutraPoftr^s dicit.Opus autpbet unufqfcp: & tunc gloria'hebit i fcmetipfo:^no	fua T
& no ille cui dicif:gloria mea:& exalta's caput meu.lta □ nncemea falubnter glona eius cum deus qui in illa eft ipfe eft gloria eius a quo habet omnia bona quibus eft bona:&	er]t in fi*'
tum in hac uita melior efie potent.Et quibus pfeda erit quado fuerit diuia gra non huana laude perlecfta. in domino aut laudabif aia eius q fatiauit 1 bonis defideriu dus:qa Sdhoc defidenum ipfe ifpirauinne -8° cius fit 1' aliquo bono gtoricf quafi non accepit.De hoc ergo eiusaftedtu utru non fallamur indens potius referibendo certioreSiNam illud opnme nouimus cu omnibus ueftns cultores uos efie; &	'
dLuidu$ trinitatis-Scd non hic folu error humanus obrcpicnt ali^d fe«s femia£ de ■dimdua mnitate. Sux aut & aha i quibus pnitiofiffime erraf.Sicuti hoc ett unde diutius fortaffe.q facis ecc uefira prudemia 1 hac epiftola locuti fumusiqq qui bonum quod « deo ert negat efib ^ deo.nefomus cu. faur muria nifi deo.ac p hoc illi uticp trinitatnquod malii abiit a nobisificut abeffe credius^b u omm o ut a,
,e aliquid i animo no dicimus tuoiucl facratx uirginis fili* «f:fed in”mf9 ^trcml	si
nnlia ueltr* liber ifte feceritxx quo nonnulla uerbaiqu* fatibus mtelligi poiruntiponenda credidimus.S =«dibget,us incMatismamillaau*ibiuidcf udutprogratiafiueadiutonodeidicereificmemetisambr
guatut poflintrcferrimcl ad naturamtuel ad do&rinammelad remifllonem peccatorum.Nam 8-f quod fiteri cogunf orare nos debereme icremus i tenrationeipoffunt ad hoc referremt hadenus nos retpoir _ ad id adiuuari:quotiens orantibus at(p pulfantibus nobis apiac itelligentia ueritaris:ubi difcamus qui ' cere dcbeamustnon ur uires accipiat uoluntas noftra;qbus id quod dicimus faciamus,Et $ uobis in gr uel adiutorio dei dicunt dominum xpm bene uiuendi ^pofitu exepluni. Ad eande doftnnam reuocant: q , fcilicet i eius exemplu difcimus qadmodum uiuere dcbeamus.Non autc uolut ad hoc nos iuuari ut qa < fcendo cognofcimusietiam dihgedo faciamus,Aut certe in eodem libro-iuenire aliquid fi poteftisubl pta namraiexcepto qcf ad eadem naturam ptinec arbitrio uoluntatis:excepta rcmiffione peccatorum ^ i ' uelatione dodrinxitale dei 6C adiutoriu cofitef: quale cofitef & ille qui dixit.Cum fcire quia nemo L' c P teli contines nifideus det.Et hoc ipfum erat fapientix fcireicuius etiam hoc donum. Adii dominum '	^
pcatus fum illu.neqj eni ilte aut natura peccando uolebat accipereu qua conditus eratiaut de naturali u° tatis arbirno fatagebancu quo coditus eratyut remiffionem peccatoru defiderabatiq potius c5tmenna^_ peccaret optabatmel qd facienda eflet fcire cupiebancum ia fe fcire faterer:cums eiTet hoc donu: led u
tatas uolutatisuiresttantudiledionis ardorem uolebat accipere fpinmfapientiae:qui fufficeret ad ipl^n
magnitudinem cotinctiae.Si ergo aliquid tale inuenire potuermsmbemmas gratias agimus fi reicribcdo ^ finuare dignemini.Satis eni dici non poteft quantum cupiamus in eoru hominum fcnptis qui propter acri moniam atcR facundiam legunf a plurimis aperta confeffionem illius gratiae repenruquam uehemeter co* medat apo&lus:qui etiam menfura fidei fine qua fpoffibile e deo placcre:ex qua iuftus uiuit.qu$ per dile> dtioem operaf ;ante qua 8C fine qua ofno nulla cuiufq opa bona xfhmanda funt.Quoniam omne quod no eft ex fide peccatu eft deum dicit unicuiqj partiu.Nec foia reuelatioe fcientix nos diuinitus adiuuariiut pie iuftetp uiuamus inhocfxculo quxfine charitate inflat:Verum etiam mipirationech.ritatis ipfius qu$ plenitudo legis eft: & quae cor noftrum ut fcientia non inflet xdificat.Sed adhuc nufcj tale aliquid in eo' rum litteris potuimus aliquid inuenire, Maxime autem hoc in ifto libro efle uellemus:exquo defcripta if' la pofuimus uerba ubi uirginem xpi ita laudans tanq fpiritualcs diuitias nullas ei mfi ex ipfa effe non poi/ funnnon uult eam in domino gloriaritfed fic glorian:quafi non acceperit. In quo libro quis nec ipfius :nec tuae reuerentiae nomen expfterititamen a matre uirgmistut ad eam fcriberet fe poftulatum eile comm€™ rat.ln quadam uero epiftola fua idem pelagius ubi 3C nomen fuum apertiflime ponit nec nomen lacrae ^ ginis tadet dicit ad eam fe fcripfifle:& eiufdem fui operis teftimonio probare mtif ie gratiam dei qua ^ cere uel negare afferif apertiflime cdfiteri.Sed utrii ipfe lit liber i quo de fpiritualibus diurnis illa uei ^ P fuit uel utru ad ueftram peruenerit ("anditatem refcnptis ueftris petimus nos dignemini facere certiores, Incipit epiftola ad matrem & filiam in gallia commorantes,
Dmlrscrnc.
clericos aflumori(r;t*ur maiore dedecore iugeref alienis.q a fe fuerat fcparatie.Cucj ego igcmv fcere.&multopluranKdo.jloqufdofigmf.care.-qfote(m9t)comp,aseaslmtuis.SCad cdcol dia' teuoces.ut mf filia' & filia matrem agnolcat.Cui ego opnma(in9t)mihi mmgis ^uidaiut alienas conci' liem ^fifiuJftateSfopotum^auucro epifcopale cathedra «enea.Si non daufus cellulaiac jicul a tur bis remotus.uel pteiita pla»a uiciamd uitaie pemtetia.fedSiicogruu e latere corpor«& ligua p totu
otbeuagari.Eti&oie^ticforiiu*to^««WiillaqTOi^cw^tmqntolto6korbedcftic»h^
ta§o.IpficK parietes ime maledi&a refonaruc:& i me piaiieDat quiucuat umu,Loactus malo, tacer oia • tilus eiTe arbitris ponere caftodia ori meo.& oftium munitu labns meis.q declinare cor meu in uerba m _ du caroo uitia.i' uitiudetradtiois icuirere.Qu°d cum dixiflem.noeft inqtdetrahere uerum dicer * Ptiuata correotio eeneralem facit dodtrina.cu aut rarus.aut nullus fit.q fub huius culps reatum cada • Qgxfo ergo te,n^ me tant0 itinere uexatu fruftra uenifle patiaris.Scit eni dominus $ poft uifionem , ruloco^hacuel maxime caufam habuimt cutuislrisforori mederer ac mfi.Et ego.lam iam mqqd'b b ciam na &epi[*ola, trafmarinx funSC fpahter fermodidatusiraro poteft inuenire quos mordeat.Te au fecro.ut clam fermone huc habeas,Cut^ portauens eu $ uiatico.fi auditus fuerit.collxtemur panr * contemptus fuerit(qU0d di magis reor)ego uerba pdiderim.tu itineris longitudinem.
D „	Incipit Epiftola,	fufpi/
Kimu uos fcire cupio foror di filia,me non iccirco fcribere.qa aliquid de uobis fl^atorum u0s
_ ., fecro.ut fi mordacius quippiam fcripferomon tam mea: aedatis auftentans en «q / ^ tridx carnes ferro curantur & cauterio. Venena ferpentinqpdlunf antidotc.Quod faus dolet, ma^^ ^
io ‘	,	o r, nocyico,q> 11 etiarn nxv uuiucncia criminis uuinus	de	-	i(XQc
ratio Mmi'la rter i1, n°mina pietatis.ofticiorum uocabula .uincula natur$:fecu P rauo N e lauStfl uos diligitiS,fceius e.q, odiftis.Domius iefus xpus fubiedus erat P^t bus im ^
brachh\ vCUJUc e-nt ,PcPf,Colebat nutntiu que nutrierat.geftatu^ fe meminerat akenus uter ^ ^
brachus. Vnde di i cruce pendes comedat parete diCcipuloiqua nunq ante auce dimifcrat.Tu uer
em definfc ad matre loqui qua forlita ST $tas 8£ ibecillitas ac folitudo excufabilem faciunt)tu inq filia, cius domum angulta iudicas.cuius non tibi fuit ueter anguftusCDecem mefibus utero claufa uixifii.& uno die in uno cubiculo cu mfe non duras^An oculos eius ferre non potes^Et quae omnes motus tuos(uc pote illa quae genuit:qu$ aluit,& ad hanc adduxrt statem)facilius intelligit.teftc domedicam fugis fSi uirgo es. qd times diligentem cuftodiam^Si corrupta.cur non palam nubiVSecunda poft naufragium tabula efhg? ma-' le coepis: faltem hoc remedio tcpare.Neqj uero hoc dico,# polt peccatu tolla poenitetiaiut quod male cce peri: faltem hoc remedio tempare.Neq; uero hoc dico,q> po^ peccatu tollam poemtentiam.ut q? male cce peris, male pfeueres: fed quo defperc i litiufmodi copula diuulfione, Alioquin fi ad matre migraueris pod tuinam.facilius poteris cu ea plagere:qd p illius abfentiam pdidifti q> fi adhuc hegra es.& non pdidifti: fer» ua:ne perdas.Quid tibi neceffe c i ea uerfari domoa qua necefle hes quotidie.aut pire.aut uicerefQuis un. q mortalium iuxta uipera fecuros fonos capit^Quz etfi nonpeutiaticerte follicitat.fecurius epire non pof fe:q iuxta piculu non pifTe.In altero tranquillitas eft:i altero gubernatio.Ibi gaudemus:hjc euadimus. Sed forte refpondeas.Non bene morata mater e.res faeculi cupit.amat diuitias.ignorat ieiuniu.oculos ltibio li* nit.uult copta pcedere & nocet ppofito meomee pofTum cu huiufcemodi uiuere.Primu qdem etiam u tallis e.ut caufaris.maius hebis premiumifi tale non deferas,Illa te diu portauit i utero:diu aluit,&: diniciho/ tes tfantis mores blada pietate fudiuit.Lauic panoru fordes;8c imudo f$pe foedata i itercore. Aliedit $gro tanti.& qu$ pro te fua faftidia fuftinuitntua quoc^ palla e. Ad hac pduxit xtate.ut xpm amares docim.No tibi difpliciat eius conuerfatiorqux te Iponfo tuo uirginem confecrauit.Quod fi ferre non potes.ot dentias eius fugis.atq;(ut hoc uulgo folet dici)f$cularis eft matenhabes alias uirgines.habes fandtum pudicitia: chorum.Quid matrem deferens cum eligis.qui forfita fuam reliquit fororem & matremfllla difficilis: fed ifte facilis.llla iurgatrixiergo ifte placabilis.Que quxro utrd uiru fecuta fis.an poftea lueneris» Si eu fecuta esimanifeltue cur matrem reliqueris.Si poftea reppifti:oftcndis qd i matris hofpitio non potueris iuenire. Durus doloni meo mucrone me uulneras.Qui ambularcinquiofimplicitenambulat confidenter. Tacere fi me non morderet confcietia mea:& i aliis meu crime non reprehenderemee p trabe oculi mei alterius fe-ftuca uidere.Nuncaut cum iter fratres ,pcul h'abitans:eoiMc^ fruens contubernio honefte fub arbitris & ui deim raro’5^ uidearupudentiiTimum eft.eius te uftecundiam non feqtcuius fcqueris exemplum. Quod fi diveris*& mihi fufficit confcietia mea:habeo deum iudicetq meae uitx efl: teftismon curo:quid loquanf ho mines‘audi apoftolum fcribentc.Prouidentes bona.non folum coram deotfed etiam coram omnibus ho^ m nibus Siqs tecarpit.9 fis xpiana & uirgo: ne cures, quod io dimiferis matreiut i monafterio iter uirgies aiueres.Talis detradtio laus tua eft.ubi non luxuria in puella dehfed duritia carpitur dita crudelitas; pietas cft.Ulum eni pfers matri;que pferre iuberis & animae tuae.Que fi Si. ipa ptuleric:^ filia te lcntiet:& forore. Ouid igif ^Scelus e fandti uin habere cotuberniu^Obtorto collo me i ms tiahis.ut aut ^>bc qd1 nolo; aut multorum iuidia fubea.Sdtus uir nunqa matre filia feiugit.Vtracp fufeipir:# utran^ ueneratur.bic qltbet fanda filia mris uidu^ idiciu caftitatis e,fi coxuus tuus ille ncfcioqs:matrem tua honoret ut fua.fi femor te ut filia diligant paretis fubiiciat difciplinae.Nonexpeditambo^ fam^P^te illu amare.q matremme
irtp.iir «vimifint/v rno-ni»,-....-	___rnfnrtia.Obiecro er2:o te uirgo.ut mihi relpode
auaeois^emnoc ,eu:m;cx te.ex Ulu familia uniuerfa cantabit.uos cuporu	auerteritnor
ror aut affinis fiue cognata qu$ i adulatione tui fandu non nunq cora te uocat.cu	P	nr.por
tctuofu ridebut maritu .Sin aut fola ieriS ma^L^ iter feruos adolefcetesiiter maritas foe mias at(p nupturasnter lafciuas puellas;& comatos hmatofcK iuuenes furua^	gradieris.Dabit
Ubi barbatulus qlibet manu.fuftetabit	pffis E	^	,	rmet Uir°aS ^
tronafqt conuiuiuripedabis aliena ofculaipguftatos cibos,&: non abfq? fcandalo	1 a!lls|encjs uet^s ^
rataf(^ miraberis .In ipfo quocp couiuio ut uefcaris carnibus.qfl inUir? ^fr fi retra^H r	^	fim-
&^rer,i“jr^CeS(^j.v™!r^l^!k,ve^!A?krJ^5^SCol^nras^llecetofs1uoLMnjmte'riamf«reas m^
^r!-!-S‘1^Am:lr^'iu*t3adplefantolostoy^ctfiroS2^''°ft|^^^®™^dcform P ^tcttimony
lis & pulla animi tacentis idiciu efl.Si ruga non habet:fi p terra ut altior uidearis trabaf:fi de mduflriadif-' futa fit tunica:ut aliquid intus appareatioperiatqj qd1 fcedu e,& apiat qd* formofum.Caliga quoq?^ tis nigella ac nites ftndore ad fe iuuenes uocattPapill2e fafeiolis c6primu£:& crifpati cigulo agultms P ardaf.Capillis uel in frontemmel i aures defluunt,Palliolum interdu cadit.ut candidos nudet humer . qua fi uideri noluerincadat fcftina quod uolens detexerat.Et qua'do in publico quafi per uerecunmam p rit faciemdupanariu arte id folum oftendit,quod oftefum magis placere potelLRcfpondcbis.Vndc ^ bj fti fEt quomodo tam longe iadtas i me oculos tuos^Fratris hoc tui mihi narrauerut lachiym$:tx ito les per momenta fingultus, Atq? utinam ille mentitus fit;& magis times hoc q argues dixerir,bed mI . de.Ncmo mentiens plorat.Dolet fibi piatum iuuenem.non quidem comatu.no ueflium fericarum fulum,& in fordibus delicatum.q ipfe facculum fignet.textrinu teneat,penfa diftribuat,regat familia^ ^ ^
nibus confolaturdlle parafitumiifle iportore.hic hsreoipera.auu* vjuunucv appeiat uocaouiu,,, ii^anr affidere letflulo obftetrices adhibere lagueti.portare mattula.calefacere lintearphcare fafciolas, lius mala credut homics.K quodeuep domi fingitumumor i publicum fit.Nec miieris.fi analte 81 feruu i dc uobis ifta confinganticu mater quo($ id ipfum quaerat.ac frater.Fac igi£ quod moneo.quod prscor :uc pmum matriidehinc fi id fieri non potelhfaltem fratri reconcilieris. Aut fi ifta tam cara nomina hofliliter deteftarisidiuidere ab eo quem tuis diceris ptulifle.Si autem & hoc non potesireuertere falte ad ruos.Si no potes deferere alienuiuel honeftius fodali tuo utere.Separentur domus ueftrx.diuidatur^ conuiuium: ne maledici homines fub uno tedtulo uos manentes: ledtulum quotp criminentur habere comunem ♦ Potes & ad ncceffltates tuas quale uoluifli habere folatium:& aliqua ex parte publica carere infamia. Quanq uenda fit macula:qu$ nulla nitro fecudu hieremiammulla fullonum herba dilui pot.Quado uis ut te uide at,adhibe arbitros.amicos,liberos;feruulos.bona confcientia nullius oculos fugit. Intret ftrepidus: fccur.J* exeat,Taciti ocuIi,&: fermo filcns.6^ totius corporis habitusmel trepidatione interdum.uel fccuri^te”!tuo quuntur,Aperi qfo aures tuas;& clamorem totius ciuitatis exaudi.Iam pdidiftis ueflra uocabulai^ m _u£ uobis cognomina fufcepiftis.Tu illius diceris;& ille tuus.Hxc mater audit,‘& frater:paraticp fut:c<! p uos fibi diuidere;& priuata ueflrx coniundtionis infamiam laudem facere communem.Tueito cum tre;fit ille cum fratre. Audctius diliges fodalem fratris tui;honeftius amabit mater amicum filii.q h11 Quod fi noluerisifi mea monita rugata fronte cotcpferisiepiftola hxc tibi uoce libera proclamabit.	g
aheum feruum obfides^Quid miftrum chrifti famulum tibi facis^Refpice ad populurnifingulorum ia intuere.Ille in ecclefia le?it;6^ re afpiciunt umuerfimifi g>pene licentia coiugali de tua ifamia gloriaris, iam fecreto dedecore potes efle contenta.procacitatemdibertatem uocas.Facies meretricis fada elttibi.nc fcis erubefcere.Iterum me malignumiiterum fufpitiofum:& ramigerulu clamitas. Ego ne fufpitiofus. e^o
foluia.romepttix.guac annos na».xxv.adolek	a ate ^	nullls
tempus;dies eni =1-
1 hir H tutaitamen uel cano caP1” P	fc6nt muJjeres ^	f	}
abimr dum ignoras: & ifte formofulusmus.	^&	do	&	iem	5,	fa/
toam am^fm'«quando quod‘mafiuflu fuecat!d>u,detur	coalefcente tanti^Knv
8SK$SS@»SaSSS^
mo & comrhernale fili$ tux.Quid quaeris aliena folatia:& ignes iam fopitos fufcitas^Honeftius e ubi rem culpa fih> fufletareid occafioem tui qrere.Sit tecu filius monachusipietatis uiduitatifcp pfidiu.Q^ tibi alienum homine quxrisu ea pfertim domo:qu$ filium & filiam cape non potuitfEius ia statis es » poffis nepotes hfe de hlia.Inuita ad te utrucp.Reuertaf cum uiro;qu$ fola exierat.Virum dixi: n° man Nemo calunief Sexu fisnificare uoluimo cdiugiu:Aut fi embefeit &C retradfat;& domu in qua nata eita traf anguftamos ad eius hofpitiu pgite.Quanuis ardu fmfacilius mfem & ffem capere por:q hol”^du0 nu:cu quo certe i domo una fine cubiculo calra manere non poterat.Sint i una domo dux fcemi^ ^ trj
6 o/r- V,' ^ lororem inis	 ^	'	onlantis	latilis
appellet & frem.H$c ad breue lucubratiuculam breui fermone didauimolens defiderio goitu f
cere;&: qfi ad fcholafticam materia me exerces(eadem em die mae pulfabat oflium q Pte&vfrricturis paU
9 ut oftenderem obtredatoribus meis:g> 81 ego polfe:quicqd ueiret i bucca dicere, Vndect R
ca pftrixi.nec orone meam(ut i exteris libris facere folitus fu)illarum floribus:texui.Ex tcmp f uer/
dio. & tata ad lumen lucernula facilitate pfufa.ut notarioru manus ligua peurreret. & Hgna
boru uolubilitas fermonu obrueret.quod iccirco dixiiut qui no ignofeit ingenio:ignolcat uei temp
Epiflola beati hieronymi ad marcellam de laudibus affellx uirginis.. , „	,- f t coTte
Emo rephedat q i epiftolis aliquos aut laudamus ,aut carpimus.cu & i arguems m tertjU$
n	pno exterorum i optimis prxdicandis bonorum ad uirtutem Rudia cocitent.iN
de beatx meorix lea aliq dixerausdlico pupigit amm;ad m N uenit i metemo aeoci
de mrgieiq de fecundo ordfe cadiratis locuti fumus.Igitur afell^e noftrx uita breuirer explicanda ed: cui q-lu ne hanc epidola legascgrauatur qppe laudibus fuis)fed his potius quce adolefcentulx futdegere dignare: ut ad exemplum eius fe idituentesiconuerfationem illius perfedbe uitx normam arbitrentur,Praetermitto i matris utero benedicitur ei ante q nafcatur.q? i phialia nitentis uitri:& oi fpeculo purioris: patri uirgo traditur per qetem.q? adhuc infantia: iuoluta pannis;& uix annum decimum aetatis exccdens:bonorc lutu tx btitudinis cofecratur.Sit gfse omne quod ante laborem fuitdicet deus pfeitis futurorum:<SC hieremiam fetificer i utero:8^ ioanne i aluo matris faciat exultare:& paulum ante condituticnem mundi feparet i eua-geilum filii fui. Ad ea uenio:qu$ pod duodecimu annum fudore proprio eleginarripuintenuit: coepit,*iple uit.Vnius cellulx claufa angudiis,latitudine paradifi fruebatur .Idem terrx iolu 8C ofonis locus extitit,&! quietis.Ieiuniu pro ludo habuitiinedia pro refectione.Er cum eam non uefcendi defideriu,fed humana co fedtio ad cibum traherenpane Si fale.SC aqua frigida cocitabat magis efurie q redrigebat.Et quia pene obii tus fum quod I pricipio debui dicere cum primu hoc propofitu arripuit.aurum colli fui.quod murenulam uulgus uocat.quod fcilicet metallo i uirgulas Ientefcentes,qua:da ordinis flexuofi cathena cotexitur .abfq; parentibus uendidit,& tunicam fufciorem.quam a matre ipetrare non poterat.pio iduta negociationis au^ fpitio.fe repente domino confecrauinut intelligeret unmerfa cognatio.non pofle aliud ei extorqueri, qux iam faeculam danaflet i uedibus.Sed ut dicere cceperamus.ita fe femper moderate habuit,Si intra cubiculi fui fecreta cudodiuit.ut unq pedem ^)ferret i publicu.nunq uiri nofiet alloquiu.Si quod magis iit admiran dum.fotorem uirginem amaret potius q uideret.Operabaf manibus fuisjfciens feriptum effe.Qni no opa turmon manducer.Sponfo aut orans loquebaturtaut pfallens.Ad martyrum limina pene inuila properabat. Et cum gauderet propofito fuo.i eo uehementius exultabatiq? fe nullus cognofceret.Cuq; per omnem annum iugi leiunio pafceretur,biduo triduo^ fic pmanes.tunc uero in quadragefima nauign lui uela tendebat. omnes pene hebdomadas uultu Lmnte coniungens(& quod fpofllbile forfita eft hominibus ad cre dendum deo autem prxftantc pofllbile eft)ita ad quinquagenariam peruenit xtatem.ut no doleret (toma» chus.non uifcerum cruciaretur incuria.non ficca humus iacentia membra confringeret.non facco afpera-ra curis fetorem aliquem fitumq? contraheret .fed fana corpore.anIo fanior.folirudinem putaret efle deliri-as;5i in urbe turbida inueniret heremum monachomm.Et hxc quidem tu melius nofti a q pauca didici-m*us;<3^ cuius oculis duricies de genibus camelorum i illo fanfto corpufculo pr$ orandi frequeria obcaluif fe nfpedta eft.Nos quod fcire pofiumusiexplicamus.Nihil illius feueritate iocundius.nihil fuauitate triihus nihil rriftitia fuauius.Ita pallor in facie eft.ut cum continentiam indicef.non redoleat attentatione. Sermo files 8i filenu loques.neccitus nec tardus iceflusnde femp habitus.negledta mudicies.&iculta uefte cultus ipfe fine cultu.Sola uitae fuae qualitate promeruinut in urbe pompa:,lafciuie.delitiarum, in qua humilem efle miferia ett:& boni eam pr$dicent,& mali detrahere non audeant, Vidux eam imitentur,uirgies,Ma litx colant.noxia: timeantifufpiciant facerdotes.
Incipit fextus tradatus tertis partis principalis de ftatu ac continentia conmgali,
Epittola beati hieronymi ad celantiam.qualiter inter honores feculi 8C diuitiarum illecebras.attp in coniu gio:&: deo placere poiTit QC comugi,^ ne uxor maritum fuum dimittat propter religionis cauiam fine ik lius confenfu,	.	.
Etus feriptura: celebrata fententia ett efle pudore quo glona inuenitur Si gratia: &: efle rur/ fus pudorem qui folet parere peccatum.Cuius dicti ueritas qq fatis ad omnium mtelligen-riam ipfa fui luceat claricate:mihi tamen nefcio quomodo m prxfenti cauia propius innotu-it.Prouocatus enim ad feribendum litteris tuis qua: miris hoc a me oblecratiombus flagita ba't:diu(fateor)de refponfione dubitaui;filentium mihi fperate uerecundia.Uu tamen fortif fime refittebat Qi uim faciebat peum tuarum fidelis ambitio:pugnabat($ acriter cu h$fitatione mea humi litas obfecrantis:5d magna quadam fidei molentia oris dauttra pulfabat.Cutp fic aium [ utro^ nutatem co gitatio diuerfa libraretipene pudor exclufit officium.Sed me illa quam fupra pofdifapietis lententia arma-uit ad depellendam inutilem uerecundiam;& damnofum filentium refoluendum.Cum utimipia feribendi caufam tam hocftam uiderem efle tam fandtam-ut neccare me omnfo credere fi tacerem.illud mecum feri ptur$ repurans.Tempus tacendi & tempus loanenH, Pt iternm.Ne retineas uerbum in tempore falutis.Et illud beati petri.Parate femper ad fatiffadionem omni Dofcenti uos rationem.Petis namtp & folhcite ac ui-gilanter petismt tibi certam ex feripturis fandis praefiniamus regulam:ad quam tu ordies curfu uitx ru^.
tautae petitioni tamqj pio defiderio non fatittacere quid aliud e q ^fedum alterius non am peibus mis:tec^ paratam ad iplendum domini uolunratem:iplUS nitar incitare lentetiisdde eni uerus omm
iqpfedui
a	    UWumaic.--r;JS,ratarin‘	n-	-
Qorninus ac magiftcr q nos Si placere fibi iubetjetia docet quo placere ei pollumus.Ipfe itaqj te iformet.ipe tejioCeat (tcrr02ati i euageho adolefcenti qd facerenut mereref uita $terna:diuina cotinuo madata ,p-pott oflcdcs nobis eius uolutate ee facieda a quo fpamus di pmia.Propterqd' aho tcftaf loco «No ois q di-cit mihi dne domie itrabit i regnu c^loa: fed q facit uolutate piis mei q i cadis c:ipe itrabin rgnu cxlo^, QBo maifefte oftedif.nos no fola dei cofeflioe tati pmii magnitudine ^mererimifi fidei &: lulticiae opa co fint. Qualis e.n.illa cofefllo.q fic deu credit.ut p nihilo eius ducat iperiuf Aut quo ex aio.aut uere di cius dne dne if eius que doinu cofitemur pcepta cotenimus, Vnd ipe i euagelio dicit .Quid at uocatis me
quif p pphetam.Filias honorificat patrem:&: femus dominum fuu timebit.Et fi pf ego fu, ubi ed ho _
meusf Et fi dominus ego fum.ubi eft timor meus^Ex quo apparet.ncc honorari ab eis nec timeri; qui e
pccpta non faciunt,Vnde ad dauid expfiius dicif,q peccatum admiferat.Et ,p nihilo duxirti deu.bt a^
li fit fermo domini dicens,Qui honorificat me;honorificabo eumiqui aute p nihilo nie habet, ad nl
redigentur,Et nos fecuro animo fumus ac bono.qui p fingula quxcp peccata ihonorates deu:da:mcnti '
mum dominum ad iracudiam puocamusieiufq; iperia fupbiflime contenedo i tatas maieftatis imus m '
riam.Quid em' unq ta fupbu.quod uero ta ingratuuideri pot.q aduerfus eius uiuere uoluntate a quo ip
uiuere accepis.q illius pcepta defpicere,q ideo aliquid iperat:ut caufas habeat remuneradii' Nec^ enim od^
fequii nfi deus indiget;fed nos illius idigemus iperii.Mandata eius defiderabilia fup auru lapidem pt
ciofum nimis 8£ dulciora fup mei 5i fauu;quonia in culfodicdis illis retributio multa,Et ideo novis ira,
tur,Iccirco magis illa imefitasuila dei bonitas offenditunquia ea p tati etiampmii detrimenta c^rcPim ‘
nec folu iperia;fed etiam ^miiTa illius d nihilo ducimus. Vnde fxpe animo imo femperdlla nobis dommi
reuoluendafententiaeft.Siuisaduitauenirefcruamadata.Hocenitotanobifeu lege agitur.hoc
hoc apoftoli docetihoc a nobis;& uox xpi:^ fangujs efflagitat.Qui ideo p oibus mortuus eft;ut qui uiuut
iam non fibi uiuantifed ei qui p .His mortuus eft Viuere aute ,lh no eft ahudtq ems pcepta.feruare:qu$ no
bis illerquafi certu diledtionis fuse pignus;feruanda madauit.dices.bi diligitis inquit meimadata mea jerua^
te.Et qui habet mandata mea;& feruat eaaile eft q diligit me.Ac rurfus.Siqs diligit me;fermonc meu lerua
bit;8^ pater meus diliget eu;6<: ad eum ueniemus;^ malionem apud eum facicmus.Qui non diligit me der
mones meos non feruat.Grande uim obtinet uera diledtio.Et q pfetie amaturitota fibi amatis ucdicat uo
luntatem.Nihilqj eft iperiofms charitate.Nos fi uerc xpm diligimusifi nos eius redeptos fanguinc recorda
munnihil magis uellemihil oino debemus agere;q quod illu uelle cognofcimus.Duo aut funt genera man
datorunn quibus claudif tota iufticia.Prohibcdi unum eftdubendi alteru, Vt eni mala phibentunita prs
cipiunf bonadbi ociu operatunhic ftudiu.lbi coercet animus;hic incitaf.Hic fecifledllic no feciile culp^
bile eft.Vnde ^>pheta dicit.qs eft homo,qui uult uita;& cupit uidere dies bonos!?Prohibc lingua tua a
lotOC labia tua ne loquantur dolu.Dcclina a malo:&: fac bonu.Et beatus apoftolus ait.OdienLes malu;adne
rentes bono,Hoc iraqj duplex diuerfuc^ pceptum phibendi fcilicet & fperandiixquo omnibus iurc m^
tu eft.Non uirgo.no uidua.no nuptatab hoc iperio libera e.In quouis ppofito.in quouis gradu:aequaie P5
catum c;uel ^hibita admittere;uel iufla no facere.Ncq^ uero eo^; te feducat error.qex arbitrio dio	*
qux potiffimu dei madata cotenat.quae ue quafi uilia ac parua defpicianttnec metuunt.ne fecundum '
nam fententiam minima cotencdo.paulati dccidat.Stoico^; qde eibpeccatoru tollere differentiam:cx G ^
da omnia paria iudicare.ncc ullum inter fcelus di. erratu difcnme facere.Nos uero etfi multu diftare im
peccata credimus;qa 8i legimus.tamen fatis ^ideile ad cautionem dicimusietiam minima p maximis cau '
re.Tanto eni facilius abftmemus a quocun^ deli<fto;quato illud magis mctuimus.Nec cito ad maiora P'
greditur;q etiam parua formidat,Et fane nefcio.an poOimus leue aliquod peccatu dicerejquod in dei coiy
teptu admittif,Eft^ ille prudentiftimus:q non tantu defiderat quod mftu fir.q illum q mfiemmee quanti r , -	piuucutj	,	riHi	fniritaledomu non fuDia emtate arenae: cd
qs tuuaduerfu m-m«ft7pTo^udtium.u: fe tefum a me conumcadPunfiim^ co^fc.em^ eft: fecure canere cu anheta Perambulabam in innocentia cordis meia medio domus meg.Vnde ide alibi dicir.N0" fraudault eos deus bonisiq ambulant i inocemia.Itaq; malma.0dm.at9 inuidia.qu$ uel maxima .uel (oU femina funt nocendiichrifkna a fe ppcllat anima.Neq; m?™!3"""} "^lingua: fedeorde quoqj cufto diat inocentiam nec md opeffed uoto etiam nocere formidet.Quantu em ad peccati ronem ptinet.noc q nocere difnnfiiir Multi noftro^ illu abfolute atep itegre defimut inocete:q ne i eo quod nulli noccat q dem jDdeiTe defiOar Ouod fi eft uc^itum demu Ixtare de inocetiae confcientiaffi cu potes adiuuare.no d finas.Sin uero dinifa iter fe ifta atm diftidta fut;aliud($ eft non nocereicu femp potes:a!iud pde& cu P°ff aliud malum n5 farf rP aijUd opari bonuiillud tibi rurium occurrat non fufficere xpianodi parte una iul ' ci$ ipleat:cui utraa. Drioitur. Ncck enim ad multitudinis excpla decet refpicere:qu$ nullam ha^ d"clPl nam feques nullum uiuedi tenens ordineminon tam rone ducit :q quodam ipetu fertur.Nec imitan bis illi funtiqui fub cnftiano nomie gentilem uita agut;6^aliud ,pfefiione;aliud conuerfatione teft : ut apoftolus aitideu confitentur fe noffeifadtis autem negant.lmer xpianu Qi gentilem non f*def iuau du bet.fed etiam uita diftiguere;&: diuerfam religionem p diuerfa opa monftrare.Nolite ait apojt£J frcduC cerccu ifidelibus.Qu^.n.participatic) iuftici^ cu iniqtatefAut q focietas lucis ad tenebras. ^	^
tio xpi ad beliaKAut qu$ pars fideli cu ifideli^Qui aut colenfus templo dei cu idolisftic ergo	non
los maxima feparatio;diftigUatui: certo difcrimie error & ueritas.llli terrena fapiant;q ^^^nrum ipu habentjlli breui huic fe uit$ totos iplicenttq £etcrna nefciunt.Illipeccare non metuant,;q pe	r.d ,0eiri
nitatem putat.Illi feruiat uitiistq no fpera't futura pmia uirtutu.Nos uero q punft^a coiiK	- ^ ^
hoiem manifeftandum efle ante tribunal xpi;ut recipiat unufqf^ propria corporis lui ^uc ^	,	ui
num fiue malu;pcul effe debemus a uitiis dicete apoftolo.Qui eni fut xpnearne fuam cruci xt corJ tiis ^ cocupifcentiis.Nec turbam fequantur errantemtq fe ueritatis difcipulos confitentur, uua ^ uerfationis uias; di difticfta in diuerfum itinera umendi faluatorin euflggglio oftdit dicens: qip
9 ^?cit 5^ morteiS^ multi fut g intrat p ea.Et rurfumtg arcfta uia &f angufla e q ducit ad uita: pauci fut g Suciuc ea. Vide quara iter has uias feparatio fit:quatu(^ difcrimc4Illa ad mortcihxc tcdit ad uita.IIla celebra tur Si tenef a mulris:h$c uix iuenic a paucis.Illa eni uitiis p confuctudinem qfi decliuior ac mollior.^ ue/ lut quibufdam amxna floribus uoluptatu.facile ad fe rapit comeariu multitudineihec uero ifueto calle uir tutu triftior atq; horridioriab his tantum eligiuqbus non tam deledtatio itineris cordis c.g utilitas mafio' nis. Afpera enim nobis & ifuauc uirtutu uiam nimia effecit cofuetudo uitiorum:quat fi in partem alteram ttanfferaf.inucnics(ficut feriptura dicit)femitas iuftici*e leues.Ponamus ergo iam rone uitae noftra;: 6C per qua potiffimutffgradiamur uia confcietia teffe difcatnus.Omne enim qff agimus.oc quod loquimur: aut de lata aut de angufla uia cft.Si cum paucis anguflu iten& fubtilem quandam femita menimus:ad uitam tendimus. Si uero multorum comitamur uiam:fecudum domini fententia imus ad mortem. Si ergo odio atqj inuidia poflldemur.fi cupiditati & auaritix credimus fi poenitentia commoda futuns pferimus:p^ fpa* tiofam uiam incedimus.Habemus enim ad hoc comitu multitudinem;^ late fimilium ftipamur agmibus. Si iracudiadibidincmq; implere uolumusffi iniuriam uendicareffi maledicenti maledicimus.& aduerfu inix toiciim inimico animo fumusizque cum pluribus ferimur.Si uel adulamur ipfi uel adulantem libenter au dimus.Si uero gratiam impendimus:^ magis offendere animos hominu timemus q non ex animo loqui: de multorum item uias imus.Tot noflri funt focinquot extranei ueritatis. At econtrario.li ab omnibus ui> tiis fumus.extranei;fi purum ac liberum prxftamus animum & omni cupiditate calcata folis Itudemus di' uites efle uirtutibusiper anguflam uiam nitimur.Couerfatio enim ifla paucorum efl:eft<^ perraru atq; dmi cile.idoneos huius itineris comites reperire. Quietiam multi ac ire fe fimulat:& p diucrla erroru diuerticu la ad uia multitudinis reuertuntur.Ideocg timendum eftme quos duces redti huius itineris habere nos crex dimus: eos comites habeamus erroris.Si igit inueniuntur exempla:quae nos per hanc uiam ducant ad uita: & re&um euangelii tramitem teneant;fequenda funt.Sin uero ea:uel deficiuntmel deficere putantur: apo' flolorum forma uniuerfis propofita cfl.Clamat uas eledionis paulus;nof<$ qua fi ad anguflum hoc iter con uocans dicit.Imitatores mei eftote:ficut 8t ego xpi.Certe(quod eflamplius omnibus)ipfius domini relucet excmplum;qui in euangelio ait. Veite ad me omnes qui laboratis. & onerati eflis:& ego reficiam uos. Tolli te iueum meum fuper uos dC difeite a me;quia mitis fum.Sd humilis corde.Si periculofum e imitari illoszde auibus dubitas an imitandi fint;hunc certe imitari tutiflimum eft:at9 eius ueftigia fequi qui dixit. Ego fu uia meritas & uita.Nunq eni erratiqui fequitur ueritate. Vnde 6t apoltolus ioannes ait.Qui dicit fe in xpo manere.-debec ficut ille ambulabat:^ ipfe ambulare. Et beatus petrus ait.Xps £ uobis paflus eft:uobis relix quens exemplum;ut fequamini ueftigia eius:g peccatum non fecic.nec efl inuentus dolus i ore eius.C2ui cu malediceretur.non maledicebancum pateref non cominabatur.Tradebat autem iudicanti fe iniufle. Qui peccata noftra ipfe pertulit in corpore fuo fuper lignumt peccatis mortui.iuflic^ uiuamus.Ceuet ois excu fatio erroru;auferantur peccandi foeda folatia.Nihii omnino agimusiqui nos p multitudinis exempla dei ex dimus:&: ad confolationem noflram aliena fpe numetates uida;deeffe nobis dicimus:quos debeamus feg. Ad illius exeplu mittimunquem omnes fatemur imitandum,Atq; ideo pr^cipua tibi cura fituege nolie di uinam qua poflis qfi pfenua cernere exempla fandtorumiqd facicndu fiug^ ue uitandumalhus confilio di> fce.Maximum eni adiufticiamauxiliu euplere diuims eloquiisanirnu^
de meditarfRudi adhuc populo,# hoibus ad obedietiam infuetis p ^c^,asPhabcant Cu cocco hyacfthini memormq pcepta domini recordentur:p fingulas ueftimentorum fim	memoria	nafcatur De a
coloris infigniamtetiam cafu hucailucq; refpicientibus oculis madatoru csleftm memoria bus fimbriis phan&i redarguururadominoig,eas puerfo ufumo ad comomnonem pceprorum de ded ad ofienfione fui habere coepera'r:ut fdlicet quafi de maioris obferuationis diligentia fandh a populo mdicare tur.Tibi uero feruantiinon ia iitterre pceDtaifed fpusidiuinoy madatoru memoria fpeaahterexcoieaa iit; cui no ta frequenter recordanda funt pce*pta dominiiq feper recogitanda.Sint ergo dimn$ lenprurx iem, per in manibus tuis :& mgiter mente uoluanmr.Nec fufficere tibi putes mandata del	™ . • * nere: 82
^ibus obliuifcfiSed ideo illa cognofcereiut facias qcquid faciendum didiaris.	£1?
iufti fut apud deuffed fadores legis iuftificabuntur Latus quide & fmefus diuma^p Pus5*tedif; q dv uerfis teftimoniis ueritatisiuelut cxleftibus qbufdam floribus uernas:mira obletfatione legetis amm pax fcit.ac refouet.Qux omnia femper cognofeerefecum reuoluere;mgeJis ad	benefiem
cfl.Sed qfi ad copendiofu locum:quodda comonitorul illa tibi euagelu eligeda fetetia et,# fupfcnbcda cor di tuo:qu$ ad totius iuflicix breuiariu domini ore nfertur.Ofa qc^ uultismt faciat uobis hoines:h$c ^
uos facite illis.Cuiuspceptiuirescxprimes:iugit ac dicit.H^c eni lex ^phetxJnfinitx nacp fut fpec[cs'
igitur adu:ad oe uerbmad oem etia cogitatu h$c fententia retradctunquxubi quafi fPec“|“ 9ud°^ paratu.^ ad manu feper pofitu qlitate tu$ uolutatis ofledauae etia uel de imulto ope redarguat*
lxtificet,Quotiefcu($ eni tale i alteru habueris animmqfe Ve ab aI^r7>,ma” cupisfq“omm lUud df nes.QuotienflTero talis erga alteru fueris:quale i te uis nemm/uter iuftici$ dereliquifli.En totum lud di
urnae legis arduu totua difficiIe.En ob qua caufa dura fperia domino redamamps;#	^	V
ficultatemel ip0flibilimte madato^ pmi.Nec fufficit 9 ioCa.no
iuus:du‘ipfu Lultatls audtoremo md dura 8t arduaffed etia ipoffibiha pcepiffe conquerimur^mma im qcu^ uultis ut faciat uobis hofe<vbxc # uos facite illis.Coiugi uult iter nos at$ conecli p mutua
■ - «	IX
ficis charitate.oefcg holes uicario iter fe amore copularimt id uno quoapflante alteritquod fibi jpftari uelitrtota iufticia;5d prseceptu hoc dei comuis fit utilitas hominu.Et o mira clxmctia fabile dei benignitate:pr$miu nobis pollicefifi nos iuice diligamusiideft fi nobis ea pitemus inu uiciffim indigemus.Et nos fuperbifiimo fimul & igrato aio:eius renitimur uoluntatucmus ena ip ^ neficiu ed.Nulli unq omnino detrahasmec alioru uituperatione te laudabilem uiden uclis.ma^iiq; am ordinare difcejq aliena carpereiac femper fcripturae memor efto dicentis.Ndh diligere detranerc. diceris.Pauci admodu futiq huic uitio renuncict.raroq; iuemesjqui ita uita fuam ijrephenUOiic exm uelinnut hi non libenter rephendat alienam:Tantacp huius mali libido mentes hoium maiit.u _ procul ab aliis uitiis recclTeruta idud tamc quafi i extremu diaboli laqueu icidat, 1 u uero hcc ^ "f	-
ge;ur no mo ipa no derrahasifed ne alii qde detrahenti ahqundo credasmec obtredatonbusaua A	_
confenfu tuo tribuasme eoru uitiu nutrias annuendo,Noh inqu|c cnptura confentaneus efie c , ° ^ tibus aduerfus ^ximu tuu:& non accipies p illos Peccatum.EtaIibi.Sepi aures tuas fpin,s:& nol audire
nTtalcho^haquo^	ci,s	^	fade	fitruere	uolunt|ro^fusUexdudi,Nv
fepe de amicis etiam inimicos facitzdu concordes qdem fed credulas aiaszmaliloqua hgua diilociat. At co tra magna qes animizmagnaq; e moru grauitas no temere de quoq finiftri quid audire.Bcatuftp eltzq ita le centra hoc uitiu armauitzut apud eu detrahere nemo audeat.Qmod fi hrec i nobis elTet diligetiaznc palnrn obtrectatoribus crederemusuam omnes detrahere timerent; necno tam alios: q feipfos uiles detrahendo facerent.Scd hoc ideo malu celebre elt;iccirco i multis feruet hoc uitiuzquia pene ab omnibus libenter au'
'tmzxvi"'»	nnzfAa	fu2e.	Nihl'C#
lupicub au, v u uaduuidiuiu ujuiudacnui auiv uviivia «vtx.u.Etdominus loquit per^ppheta. - .	ultl
us q btificat uos feducut uos;5^ femitas pedum ueitrop^ pturbat.In multis ifto maxime tpe regnat	^us.
um.quod^ c grauifiimu.humilitans ac beniuolentire loco ducif.Et itajibut qui adulari neicitzaut * aut fuperbus putef,Eft fanc grande fubtile artificimlaudare alte^d i comendatione fui:& °ecIPlc ° nta £ fibi obligare deceptnquodcp hoc maxime uitio agi folenfidtas laudes certo peio uedere, Qu^ ha:c leuiras alqua: tanta uanitasirelida ppria confcia alienam opinione.feq.& qdc ficta atc$ fimulata.rapi falfc adulationis.gaudere ad circuuetionc fua,&: illufione beneficio accipe^Tu ergo fi uerc laudaDU1^^. ctiDisdaude hoium ne renrasJllicB praepara confcientiam tua;q illuminabit abfcondita tenebra^;:^ man B o	»	erit	a	deo.Sit	igif	intetus	ac	uig.las	K	aduerfus	peccata	femper	arma
= S	Si	parcus?* g neceffitatem magis ioqucd, id.ccnq uolutatem.
b d imus tuus.oermo i oiDUS u ^	- • fceminis femp fuit cudas i te uirtutes pudor fupet.Dm ante
rnet prudentia uerecudiatquodq, p	puI(je ne qd dixiile pceniteat. Verba tua ponderet cogitatio; & li
confideragdloqucndu ['tf adhuc	tuac5fla;&^ tu]sfa»to ^
gu$ officiu ai hbiidrfptfet.Vvdcknptu^^ ^ ^gua,Nun| malu- uerbfi de Me wopcedat:qu2 ad cu
midh °n > 0 ? Ls	maledicetibus	benedicere.Mifencordes	inquit;modefti;humiles;non	red-
gag5sasaag!&^	-mm
lingua tua srfus ignoretiratufq; in te fit ueritatis amotiut gcgddixms.mtatu putes. De quo ^luato ditcipulos ait.Ego aute dico uobisinon iurate oino.bt paulo poft.Sit aut fetmo uefter elhe:no;non,Q_^ ante his abudatius e:a malo e.ln oi igif aflu at9 uerbo gen —'r
ia te i oibus:& cora deo inuenies gfam.Et dominus loquif p propheta'.Super que aliu requieft*^ a fi humilem.a quietu»^ tremetem fermones meosf V erutamen ea humilitatem feqre.no qu^ ^ ujrtute mulaf geftu corporis.aut fradta uoce uerboruifed qux puro affetiu corporis exprimif. AllU|fUDbia: q fub hfe:aliud airtutis fimilitudine. Aliud c re^ umbras feq;aliud uirtute.MuIto illa deformior c* jan£jquj quibufda humilitatis fignis latet.Nefcio em' quomodo turpiora funt uitiazeum uirtutu f : res *utes; li te unq de generis nobilitate pponasmem obfcuriores quafcp & humiliore loco natas.te i	r * %
Nefcit relieio noftraDerfonacnrrmprp.n^rmnditioneshominuifedaiosinfDicitfingul0^ „ *	,	.IVrfl<5
lia:& contemptibilia huius mundizut potentes ac nobiles ad humilitatem facilius adduceret. Nam & alias -fruftra fibi aliquis de nobilitate generis applaudincum uniuerfi paris honoris & eiufdem apud deum prae/ cii fint:qui uno xpi fanguine funt redempti.Nec intereft qua quis conditione natus fincum omnes in xpo $qualiter renafcamur.Nam etfi obliuifcimur:quia ex uno omnes generati fumus: ia Item id femper memi nifle debemus, qa p unu omnes regcneramur.Caue ne fi leiunareiaut abitiere coeperistte putes ec ia fancta, H$c enim uirtus adiumentum e;non perfedio fanditatis.Magifcp prouideduni eltaie tibi hoc cum licita cotenasifecuritatem quandam illicitorum faciat. Quicquid fupra iufticiam otlcrt depmo debmpedire iu fticiam.fed iuuare.Qutd aut prodeft tenuari abfiinentia corpus, fi animus itumefeat fuperbia. Qua lau de merebimur de palte ieiunii.fi inuidia liuidi fumusfQuid uirtutis habet umu	odio
inebrianiTunc inq pneclara eft abftinentiaitunc pulchra atep magnificacafiigatioco^	an,mus
ieiunus.a uinis.Immo qui probabiliter ac fcienrer ab^inentI$»ulrtUremr	-nn> Hf-frcndant ad inlrn
animae frangant fuperbiamiut quafi de quodam faftigm contept^	defideriis mentem
da domini uoluntatem.quae maxime in humilitate perficitur.Iccirco a uam	^	abfiinentix	labo,
retrahuntmt totam eius uim occupent in cupiditate uirtutu.Iamcp mi	• . cornUs fuum.& in
rem caro fentitranima cfuriente iufticiam.Nam & uas eledtionis paulus	_ g P ranr)hoc f,
uitutem redigit.ne aliis praedicans ipfe reprobus inueniaf inonad fo^am^t(>^^. OD?tulaf)necK magna, caftitatem(non enim huic tantummodo.fed omnibus orno uirtutibus ^ J	qUanto($
 ________________________________ in"	CcA 'icrir	COrDOnS	CrudiatUt	ammUS_,	qUdULU^
religionis dilciphti^ comcncicvt.EC loeo ucur lumins 'r ‘	nraux &C Ducrfe.ut icreduto mentescrrantium.ex nofiro
ria in mundo lucere nos lubet.m ™ d	, ripnhendat Vnde ipfe ad romanos ait.Prouidentes bona no
rum a&uum lumineugnorantiae fuae t	_p	•	& ^ eftote iudxis.& gentibus.Sd eccMiz
f0,.urm c°ram	quod	nWutieelt.fed	quod	muItis-Beatus eft qui
tiamc mal$ metes occafionem inueniant detrahendi.Ne ex nobis fcmlla Proc P 0^trC(ftandl materias finiftra: fama: conflent .Alioquin ftuftta irlf«™™	affibus
mini(ttamus.Si autem nobis diligenter atm follicite ^"^^^onfeientia noftraiqus tunc ma noftris timorem dei praeferentibusnlh nihilominus infaniut.conf	f-enIiendi dedit.IIlis enim ue dicif
xime tuta eftitunc optime fecura efticum ne occatione qdem maie a	^ amarum uocant. Nobis
per prophetam:q dicunt:q, bonu e malu:q luce appellant tcI}cl?ra^v eJs metientes ,Nos mo id aeamus ut ergo faluatoris aptabif fermo.Beati eftis cu uobis maledixerit hom__ domusiut aliqua tai mie de nobis nemo loqui abfcg medacio poffit.Ita habeto iollicituoiu^	ms locusd (
im$ rribuas.Eligaf nbi opportunus:5d aliquantum a	litationum	fludus
rtutqfi ex multa tepeftate curarum te recipias:6: excitatos fons §	^
fuh,?lin confPe6tu deV10 U?I X	^	uocans.Hxc aute peipiens non eas m
[obiea$ proprIls uirisificut fara obediebat abrahx.dominiim	d imodetato cultul^ nimis exquifito
bet fqualiere fordibus:^ horrentibus pannorum aiTumentistegi ^ e^aiQnis ait.similiter aute & mu
iterdicit ornatujjfimpiic^ comedat ornatu:atcg habitu.D q	crimbus*aUt	auro: & margaritisiuel
llpq S 'n rtu ornatotcum uerecudia & fobnetate ornan^',DCr 0nCr3 bona.Reppi uero te mirx fidei ardo
Jr Pc!2fa:rcd quod decet mulieres promittentes	reliqUnm uit$ tux tempus pudicitix
iefuccefiamialiquotiamanteann^geontinentiam propoluiue,ocreliquumuitx tu	^ ..
cofecrafie.Magni hbc animi fignu:& pfeSae uirtutis idiciu e:renundare fubito cxptae uoluptati, ?	-
ras carnis illecebras;& calentis adhuc aetatis flamas fidei amore reftringere.Sed illud quocg limuf	‘jL
me non mediocriter angit ac (limulattte uidelicet tantu hoc bonum abf^ cofenju 81 pacto uin
pifiTeicum hoc apoftolica oino interdicat au&oritasiquae in hac dutaxat caufa no modo uxore uir1,1, , 5
uirum uxoris fubiecit ptati.Vxor inquit fui corporis ptatc non habetifed uinSimiliter autem uir pta
habet fui corporis:fed muliertTu uero quafi oblita foederis nuptialisipa&iq; huius ac iuris imemor, i
to uiro uouifti domino caftitatem.fed periculofe ^mittifiqd1 adhuc in alterius ptate elt.Btneiaoq , 5
ta donatioifi unus offerat rem duoBd.Multa ia p huiufmodi ignoratiam:6ii audiuimus 8£ uidimus ..
iugia.quodcR recordari piget occafione caftitatis adulterium ppetratu.Nam dum una pars fe etiam^
abftmerialtera ad illicita delapfa e.Et nefcio in tali caufa quis magis accufari quis amplius culpari	*
uta» ille q repulfus a coniuge fornicafian illa quae repelledo a fe ui^fornicatioi quodamodo obieci *
ut fuper hac caufa:qd ueritas hcat agnofcasipauca mihi de diuia auctoritate poneda fut. Apoftohcs
n$ regula.ne cum iouiniano xquet continentia opera nuptiarumine cum mamchaeo coiugia codenet. ita
uas plp/finnis atoz masiiter eentium iter utrucn teperatus icedit ac medius.ut remedium icontinenn# m-'
dulgeat, & ad pmiu p,°ouocft cdnnncntiam: rotufqs in hac caufa eius hicfenfus eft ut ex utriufcp fenten^
tia ftRnnaf' rallins aut ccrte ab utroq? debitu commune faluaf.Sed ipfa lam apoftoli ucrba ponamus: tO"
tarlm hanc caufam a fui principio retradtemus.Loquif eni ad cormthios.De quibus aute fcripfiftis mihi:
bonum c hoi muliere non tangere.Et qq hic laudauerit caftitatem:tamen ne aliquibus uideatur phibere
coiu2ia:fubiungit.Propter fornicationemiautc.unufquifcp fua uxore hcat. Vxori uir debitu reddat.Simih
ter aute*8C uxor uiro.Mulier aut fui corporis ptate non habetifed uir.Et uir fui corporis ptate no habet:led
mulier.Nolite fraudari inuice. Ac rurfusme tanta p nuptiarum parte dicendo uideref excludere caftirate.
ft-quif.Nifi forte ex cofenfu ad tempus:ut uacetis orationi.Et ftatim quafi recufat hoc quod dixittad tepus
ne non ta perpetua q temporalem ac bzeuc continentia docere uideaf. Ait eni Propter incontinentiam ue>
ftra.Hoc aute dico fecundu indulgentia no fecudu iperiu. Vnde hoc dixit ad tempusidocet meditati^
nem debere fieri caftitatisiut per certa iterualla teporuiquafi exploratis continetis fus uiribusifine Plc^,
utri(p promittatiqd' femper e ab utroqj feruadu.Quid uero abfolute uelinmanifefte dicit. Volo aute
homines effe ftcut meipfuiideft i iugi ac ppetua callitate uiuere.Vides ne q caute:q puideiq fine u111^ j»
cafione fcandaliimagifter firmauerit de caflitate fentctia^Nolens tatu bonu in unius temeritate nuta .4
ligare 8C confirmare debet confenfus amboru.Et re uera qd ea caftitate firmius eft.qd ue tutius, q qu
duoR: coepta fententia e.ab utro^ uelut i commune feruaf.nec de fe tatu pars altera follicita:mutuo 1
uirtutis ai & perfeueratiam^Hoc eni ficut aha quoa bona non tatu coepi fleifed pfecifle laudadum el!:^
dudu(ut intelligis)fcopulofo difficilitp i loco uerfat oratiomec audet in alterutra declinare pte: du aeqnt
utructt formidatifed ex noftra difficultate tuu agnofce difcrime.Maiemus eni te contriftare(forfita tibi ue'
ra dicendo)q fida adulatione decipcre.Duplex ut uides malu squale 8i aceps piculu e. Ex utrot^ arCtaris.
ex utrorti rnftrinirprK CnntZnprc oino uiR4 atcR defpicere aptecotra apoftoli lententia e.Perdere uero tam
titpis&deonS^tedderCquodpromiferasztimenduatcpmetuendueft. Vtuulgodicif faaleex tpis cairiratcm.<x aeo no teddere 4	|	s - fcriptura dicit.Quod fi uoueris uoru domio deo. no
am.co mimicu faciesicu,	"^d	fcmfnus	deus	tuus abs te.&Tr.t tibi in peccatu. Ait ergo debita
morer,s reddere .lludiqa qrens qr"d„"debnu qd uouift, reddere poffis!de cuius confcta non dtf
honorificentia u,roexh.beiut ex u“0»7abonocaft,tatisretrahamusifed huius animum ad caft,tatis ora
fid mus ft paululum expeflaiTes.non^K 3 b°uo*:ant ^ ^cxuta mens a
tssszssssssSSSS^^
.	________a*nrxkscoCr„Aiftn3rbitreris:diuinaru icnpturarutedimonns edocuimus
Bnueh:atd‘iter caltltatisuea magna iunt praemia .	uym,llus	1	cuangeiiu	wvcu,. *y-
benedidti oric mpi«noffidete pparatu uobis regnu ab origine mundi.Ide ipfe dominus dicit. Venite ad m omnes!d C	ego	uosbref,da.To lite mgu meu fuper uos:& difdte a me quia miti
fum:& humilis mrdeW iuenietis requie animabus uns.Iugu eni meu fuaue eft;& onus meu leue. Dicit en . . corat:’(X 1	ruCrpAirpa mp malprl.A,---------------------------nati
gent.nutp lugebuttqita curis fe uitse pra:ietib luviuut.ut uuiiuncant mtura:quos tono quoaa malae fecuntatis oppflbs fluxibus domini coprehedet aduentus. Vnde ipfe i euangelio ait. Accedit	^ ^
ne forte grauentur corda ufa i crapula & ebrietate.^ curis huius uitasne forte fupueniat 1 u°s f • - n< illa.Tanq laqus eni fuperueniet in oesiq fedct fup faciem ois tcrrx.Et rurfu.Vigilate 8C orat .	^
lado tepus fit.Bti fuC q ita PYnpAatiita illu fpeculant die:ut fe ad eu quotidie pparet.q non a v ^ jU/
fine ofz Et iteru
lenia.ut poflis fecure canere cu ppheta. Perambulabam i inocecia cordis mem medio domus mesc.bt iten introibo ad altare dei: ad deu q laetificat iuuentutem mea Quja no incohafle iufficit:fed pfeciffe iufticia c Ad innocetiu papa de muliere fepties pcuffaiquae ad exeplu cotinetix coiugalis iftic infcribitur,
Aepe a me innoccti poftulaftimt de eius rei miraculo quae noftra xtate acciderat: non tacerem; Cum ego id uerecude di uere ut nuc cxpionnegare: meqj aflcq pofie diffidere liue qa ois fermo huanus iferior eec laude caelefti:fiue qa ociuiqfi qda igenii mbigo: paruula licet facultate prifti ni ficcafTet eloqiiitu econtrario afferebas;! dei rebus no pombilitate ifpKi debere;fed aium.neq; pofle eu I uerba deficere;q credidiffet i uerbo.Quid igif tocia,Qu,od ip.ere nopoffuinegare no audco.Sup oneraria naue rudis uedtor iponor*£t homo q necdu fcalmu ijacu rexizeuxini maris credor fragoribus. Nuc mihi euanefeentibus terristeaelu undim:^ undicp potusmuc unda tenebris inhorrefees: exea nodte nimboru fpumei fludtus canefcut.hortaris ut tumida malo uela fufpendairuderes exphce;c auu regaipareo ia iubenti.Et qa charitas oia potifpu fdto curfu pfequete cofidajhabiturus i utraq parte ptatos portus xftus attuleringubernator putabor infirmior,Si iter afpos oroms anfradus ipohtu fubfliteritffacultate forfita qresmolutate certe flagitare non poteris.lgit uerffe ^	^
radicibus alpiu fita oli poteslnuc raro e hitatore femiruta.Hac cu ex more cofubrisiuiferet^ dam muliercula una cu adultero(na hoc crimen maritus ipegerat)poenali carceris horr	,	•	./p	^
multo poft; cu liuidas carnes ugula crueta pulfaret; & fulcatis lateribus dolor qreret ueritateitelicil^ iuuenisMoles copedio mortis longos cruciatus uitareidu in fuu metif fanguincm;accutauit alienu, ^ omnium miferrimus mento uifus e pcuti;quia non reliquit inoxix unde poflet negare. At ucro mulier . * Xu ifirmior;uirtute fortioncum xculeus corpus extcderet:5d fordidas foetore carceris manus polt tergum uicula cohiberet;oculis;quos tantu tortor alligare no poteranfufpexit ad cxlu:8i euolutis p ora lachrymis: tu iouit teftis es domine iefu; cui occultu nihil e;qui es ferutator renis &£ cordismon ideo me negare uelle: ne oereaifed ideo metiri nolle ne pecce. At tu miferrime homo:fi interire feff.nas;cur duos interimis inno centes^Eqdem 8i ipa cupio moriicupio Ifirmu hoc corpus cxuere:fed no quafi adultera.-pjfo mgulu.mican «m totrelid” xcipio mucroneunnocenriam tantum mecu feta.Non mor.f quifqms mdtutus occdtf.Ig, mmnularis paft»Ps cruote luminibus ut fetatqute gurtato femel fangmne femper fit.fduphcar, tormenta ,nLr «fcu dent,bus fredesifimile carnifici minatus e pocnamimfi cofiteref fexus infirmiortquod no po Irr/r robur uirde reticcre.Succurre domine iefuiad unu hominem tuum q plura ftit mucnta fupphaa.Ctt-, nf a(j ftipitemiSi toto corpore ad aculeum fortius alligato uicinus pedibus igmsapponiv.utruq; Ia tus carnifex fodinnec papillis dant inducisamota mulier manettKa dolore corporisifpu feparatoidu cob fcientis bono fruifiuetuit circa fe feuire tormenta.Iudex crudelis quafi fupatus attollif.Illa deu depeaturt
illa nrnlns ad ra-lnm tedit.Ouafi de communi folere alius cofitefalla p coz
dis tollif fides bat i gemitu tus confularis mitti no potuit prolata'
iinec erat nouo uulnen locus.la mda iamt,3=”rP“^fie'Adulteriu certt fine duobus co iS.qd miramini mqt circultates.fi torqn mulier mauidtq P . juuencm conflterlVpari ,g,f
uit;8i efie credibilius reormoxia rea negare de ftelereig	populus effundifmt prorfus qfi
migrare cmitas putaret.Stipatis ,prucs portis turba demat.bt qma »< “	ucr0 ad tominam uentum er
ictum amputat gladiocaput;tri2cumcii i.fuofangmeuolutaf cadauer.F 9, exertamcarnifexdexte & flexis in terra poplitibus fuper tremetem ceruicem micans eleuatuseftgadms.&exert ram totis uiribus concitauit.Ad primum corporis taflu flent mucro kthahs.Klemterp ^_g	^
r$ modica: fangumem afpfu.Sine bello imbelle manum pcuffoi expauit;K	quafi	ferru eam tu
frente mimrns in fecundos ineriis tr\r*+ r	mrfus in foemina mucro dclab 4	____
lis.Ad capulu gladius refletiif :& uelut dominum fuum uiflus afp.acsiconfductoftruenon poffe. Huc
huc mihiacpla rrm pueroru:q mter fng.dos flammamm S'f0rs'^1, retocef hLtauuxmqunu ferabula;fanaamqi cacfariemiinnoxium lufit incendium.Hic be3" mente oiu ’ r°bear qus iniquo lantibus caudis pda fui leonum ora timuerunt.Nunc fufana nobilis nden	um fubcat.q , ‘i .
damnatamdi oifpiritufanflopuerumreplentefaluatac.Eccenondiparmutraq, mteordia domm
Ula liberata piudicem ne iret ad gladmmitec a iudice damnata abfolutapgladm c.Tademergo^dtemv nam uidicandam populus armaf.Omnis aetas.ois fexus carnifice fuga	petu in clrc lomeia, g
credit pene unufquifcK.quod uidet.Turbaf tali nuncio urbs ^pmq:& ^ ? bflorum c ,	|	m	5	‘
quibus mediusiad qulm damnatorum cura ptinebat erupesiK camciem munda g	^
um mquit 0 ciues petitis caputime illi uicarium date.Sicte mifencordesd, clsmeteseltis.il uulns fcruare
damnntaanocens certe pire non debeo,Quo fletu uulgi cocuflus e animus.moeftuf<$ fe p omnes torpor in finuan&! mirum i modum uoluntate mutatamt cum pietatis fuiflet quod ante defenderannpietatis^ uiium efl: genus.ut paterenf occidi,Nouus igif enfismouus pcuflbr apponif,Stat uiSimaixpo tantum ^ucre mu nita femel pcufla concutif.Iteru repetita quaflafitertio uulnerata ^fternif♦ O diuinx potentias fublima maieitasiqux prius fuerat quarto percufla nec laefa,ideo pofl: paululum mfa elt morime £ ea periret^ inno/ xius.Clenci(quibus id officii crat)cruentu linteo cadauer obluunt;& foffa humo lapidibus conltructes e more tumulu parat,Fefliato fol curfu occafu petin&i mifericordia domini celeriore curfu naturre nox ad/ uenit,Subito foemins palpitat pedu«& oculis qrentibus lume corpus animaf ad uitam.Iam fufpirat. lam uidet.iam fubleuaf;& loquif.Iam in illam pot uocem empere.Dominus deus auxiliator meus: no time quid faciat mihi homo, Anus interi qdam.quce ecclefias fuftentabaf opibus.debiru celo fpiritum reddidit. & quafi de induftna ordine currete rerummicarium tumulo corpus openf,Dubia adhuc luce.i lictore di bolus occurrit,qrit cadauer occifas.fepukhru fibi moftrari petiuuiuere putanqua' mori potuiffe mirat. cens a clericis cefpes oftendito dudum fupietfta humus cum his uocibus igeiif flagitanti.Eruc fcilicet oi' fa iam condita.lnfer nouu fepulchro bcllu.^fi hoc pa^ e:auibus ferif($ lanianda mcbra difcerpe. leptiesp/ cuffa debet aliquid plus mone ppettfTali ergo inuidia carnifice confulo.cla domi mulier reforcillat. /x n forte creber medici ad ecclcfia comeatus fufpitionis paderet uia.cu quibufdam uirginibusad fecretiore uillula fedto crine trarmittif.ibi paulati uinli habitu uefte mutataiin cicatricem uulnus obducif.bt o ue ius fumum.&. fuma iaeticiaipoft tata miracula adhuc feuiunt leges^En quo me gettorum ordo ,prraxit. enim ad euagrii noffri nomen puenimus.Cuius ego labore pro xpo.fi arbitrer a me dici pofie.non iapmm, ii penitus tacere uelim.uoce in gaudium erupente non poffum.Quis eni ualeat digno canere pcomo.auxe tiu mediolani incubante huius excubiis fepuitu pene ante q mortuu^Romaum epifcopu iam pene rac ' nis laqueis irretitu;& uicifie aduerfarios & non nocuiffe fuperaris^ Verum haec ipfe equidem Ipacns exc / fus iniquis,Pr$tereo:at^ aliis poff me memoranda relinquo,Praefentis tantum rei fine contentus ratorem de induffria adiit,precibus flagitat.merito Jcnitifollicitudine promeretur.ut reditam uitae.red
ret libertati.
Incipit feptimus tradtatus de ftatu 6^ continentia uiduali.
Epifiola beati hieronymi ad furiam de uiduitate feruanda.	^	.	P(ipUe^c
Bfecras litccris:6^ fuppliciter depcarismt tibi refcribam imo fcriba quomodo muere a ^	•
& uiduitatis coronam illsefo pudicitige nommeiconferuare.Gaudet ammusiexultat ui c ^ gefiit affedtusihoc te cupe effe poff uiruiquod fandtae memoria mf tua Titiana multo te ^
pore fuit fubmarito.Exauditaefuntpces,6eofones eiusJmpetrauitiutadipifcerec in uni
filia:quod uiuens ipfa pofiederat.Habes pterea generis tui grande priuilegm:quod exinde Camilloiuel nulla uel rara ueftrae familiae fcnbif fecundos noffe cocubitusmt no ta laudada fis: fi uidua j> feueres:q exccradaffi id xoiana non feruesiquod per tanta faecula gentiles fceroinae cuitodierunr. Taceo de Paula & Eufiochio ftirpis ueftr^e floribuszne p occafionem exhortationis tuae illas laudare uidear, Blelilla/ 9 ptereo:qu$ port mantu fuuituu fortita germanu:breui uit* lpado:tepora uirtum multa copkmt.At^ utmam pconiarfcemmamm imitarenf rugofa fenedus redderenqd' fponte offert adolefcentia.Scies A/	ax______________________ adducenf	fuDerciliazextendef brachium,IratufcK chremes tumido de/
&uidensin flamam
famiet orc.Cofurgct ^______
6; in terras ultias afportadu tente non diuido
xpm. Et q i illu credit:debet uticR quo ille ambulauitidc ipie amou.aiu.i aveuar midiazqua nomini xpw.^ toaledicoM femper genus ifigitmt du pbra metuat:ad uirtutes no ^uocent, Exceptis epiftolis ignoramus aberutrudbIacK caufa pietatis embi nulla carnis notitia eft.Honora patre tuumifed fi te a uero patre non Patat,Tadiu fcito fatuis copulazqdiu ille fuu nouerit creatore, Alioqn dauid ptinus tibi canet. Audi filia.Sc uide.& incilna aurcm tua,& obliuifcere populfi tud,^ domu pfis tui:& cocupifeet rex decore tuu. quoiam ipfe efi dr^,' rirade omiu paretis obliti.Concupifcec rex decore tuu.Di.ia andifti.aa uidifti. qa i'
amica mea
uirum
cus qrit °rnatus<Credit
Quid angufiia^beant nupti$:didicifti i ipis nupnisiik qfi coturnicu carnibus uf«$ ad naufea amarmima colera tuae fenfere faucesiegeflllh accefcetes:8{ morbidos cibos.reuelafti xftuantemJr° d * Quid uis rurfu ingerere.qU0d tibi noxiu fuit^Canis reuertes ad uomitu;& fus lota ad uolutabru Jun.Dru/
faturata es
ex te
ffercore linat? Quippe
filius pa
culu eft ipare p certo qd’ multos di
qui mori non
»  r-----------------
larniliaifed angeli gratulabunf,bacjat pr qd* uult ae luouantia ma nd es eius cuj naid v». .v-	-----
a te gradi peio redemit fanguine fUOtCaue nutrices 8i gerulas,&: iftiufmodi uenenofa animaliaiqux ae uo «turari uentrem fuu cupiut.Non fuadet quod tibufed quod fibi profit.Et faepe illud obganmv
no tuo
Sola ne perpetua maerens carpere iuuenta:Nec dulces natos ucnerismec prxmia norisf Vbi pudicitia! fan/ 9' fiitasiibi frugalitas e.Vbi frugalitas;ibi dana femo^.Quicqdjion tulerintalbi ablatu putat, nec confide* tat de qtoifed gtu accipiant.Vbicuq; uiderint xpianu.fiati illu de triuio uocant iponore;detrahur,Hi ruo res turpi (Timos ferut.Ec qd1 ab ipis egreffu eftiab aliis audifie fe fimulant.lidcm audtores & ex aggeratores. Exiit ifamia de mcdacioiqus cii ad matronas peruenerit;& liguis fuerit uctilaraipuicias penetrat. Vi deas plaerafqj rabido ore f^uire:& tidta facie uiperinis coloribusidentibus pumicatis carpe xpianos.Hic ali qua cui circa humeros hyacinthina laena eft.Rancidulu quiddam balba de nare locuta,Perftrepir.-ac tenero iuppiantar uerba palato.Ois confonat chorus;& latrat uniuerfa fubfdlia.Iugunr nfi ordinesrq & rodunf:
& rodunt.aduerfus nos loquacesip fe muti;qfi & ipfi aliud fint:q monachi;6: non qcquid i monachos dici tunredudet i clericos q pfes fiit monachoRd.Detrimentu pecoris palloris ignominia e: ficut e regione illi* us monachi uita laudanda eft;q ueneratioi habet facerdotes xpi:& non detrahit graduiip que factus e xpia nus.Haec locutus fum i xpo filia non dubitans de propofito iuo(nunq eni exhortatorias Iras poftulares. fi ambigeres de bono monugami$,)fed ut neqtia feruulo^.q te uenale portat.& infidias amniu ac piu pare lis errore itelligeres.cui ut amore’ i te tribua;amoris fcientia no concedo.dicens aliqd cu apoftolo.Con.ite	,
or.zelum dei habentifed non fecundum fcientia.Imitare potius(cnebro em idipfu rcpeta)fandfam maere tu amicuius ego quotiens recordor.ucnit i mete ardor eius 1 xpm.palor ex iemnus.clemofyn$ 1 pauperes ob* fequium 1 feruos dei,humilitas ueftium &: cordis.at(^ i cudtis fermo moderatus.Patet tuus(que ego nono* ris caufa nomino.no qa confularis 8t pfitius.fed qa xpianus e)ipleat nome fuu. Lxtef mia genmlie xpo no fsculo.quin potius dolear.q» di uirginitate frufira amiferisiSd frudtus pdideris nuptia^.Vbi e maritus que tibi deditjEtia fiamabilis.fi bonus fuiflettmors finifiet oia:6^ copula carnis foluiflet interitus.Arripe qfo occafioneid! fac de neceflltate uirrutc.Non qrunf in xpianis initia;fed finis.Paulus male coepitifed bene fi* niuit. luda: laudanf exordiaifed finis jpditone damnaf.Lege ezechiele.Iufticia iufh non liberabit euu qua* cuq? die pcccauerit.& ipietas ipii non nocebit eia qcuqj die conuerfus fuerit ab ipietate fua.Ifla e fchala ia* cob;p qua angeli cdfcendut;8d defeendutteui dominus initif,;lalTlspomgensmanu;& fcflbs afcedetiu gra* dus micotcplatione fufietans.Scd ficut non uult morte peccatoiis tantuiqtu ut cduerraf 6c uiuat: ita tepi* dos odit;& cito ei naufeam faciunt.Cuiplus dimittifiplus diligit.Meretrix illa 1 euagelio baptizata lachry* mis fuis'& crie quo multos ate deceperatipedes domini terges:faluata e.No habuit crifpates mitrasmec (Iri deces calceolostnec orbes (libio fuIigiatos.Quato firdior.qro pulchrior.Quid jaciat i facie xpianae purpu riflus.& ceruffa^Quorum alteru rubore genaru.Iabiorucp mennfialteru cadore oris & coIli.ignis iuuenu. formita libidinu.ipudicx mentis idicia.Quomo flere pei ,p p&js fuis,quae lachrymis cutc nudas.& fulcos dudt in facic^Ornatus itte non domini e. Velamc illud antixpi e. Qua fiducia erigit ad cxlu uultus, quos conditor non agnofeitf Fruftra oflendif adolefcentia:& xtas puellaris afferif. Vidua qua^marito placete de finit,& iuxta apoftolu uere uidua efhnihil habet necefiariummifi pfeuerantia-Meminit pninae uoluptatist fcit qd amiferit.quo dele&ata fit, Ardentes diaboli fagittx idunioi^ & uigilfaru lrlSore refliguedae fut.Aut loquendu nobis eft.utueftiti fumusiautueftiendum.ut loquimur.Qujdaliud pollicemur.&aliud cltendi mus^Linguapfonat ca(litatero:& totu corpus ofert ipudicitia.hoc qtuad habitu ptmeti&ornatu.Cxte^ u,dua qua: .ndel.ms ett(non e meu fcd apofto&ues morma AQu.dto' uult hoc quod a.t u.uensmor
tuaefttViucreqdcuidefignoraubus.&nonelTepeccaro mortua:”md"cmnrqmh tua e.Aia qux peccauerit:ipfa moritf.Quoruda homum peccata maifeUa lutpccd	„
dam aut $ rubrequuntitofli^K faflibona mSfefta funSC qua: aliter fe habet ab odi no poffut.Quod dicit ifliufmodi e.Quidatn tam Ubere SC pala peccar.ut poftq eos mderisldatim intelligas pecca res,Alios
penditiisfuis continentia	potiApoflcdusmacerat	corpus	fuu^&afcfubuClt
iperio.ne qd1 aliispcipit.ipfe non feruet & adolefcentula feruente cibis corpore.de caintate 1 c ra eit, INecp uero hac dicens eondeno cibos.qao™ "adutedu cu graru	s a dorT'115 T
tiuaaffero uoluptatu.Non $thnei ignes.non uulcania tellus.no uefeuus^^ lbus,$ftu/ antiut iuueniles medullx uino plenx & dapibus iflamat$,Auaritia calcaf a Plx^'^ ^I?ariUP1o deponi tur.Maledica ligua fdidluemendat filentiu.Cultus corporis di habitus	u ^	10 comutaC,
Oia alia peccata extrinfecus fut:& qd1 foris efljfacile adiicif Sola libido jfita a deo ob libero^ pereatione. fi fines fuos egrefla fuerinredudat i uitiumiSC quada' lege naturi 'l coltu
e(l.& follicitx diligetix.fuperare qd1 nata fis.i carne non carnahrer muere. tecu pugnare quotidie:6r iclufu hofte argi(ut fabula ferut)centu oculis obferuare.Hoc e(l qu°d apoflolus uerbis ^ns loqbaf.Oe peccatu quod feceritboiextracorpuse.Quiautcfornicaf in corpusfuupeccat.tont medici & qui hu^norum cojporu fcripfcre naturas.-pcipuecp galienus in librisiquoru titulus non P ^lsjj.0u puerorum. . ^ niitac pfedt^ itatis uiroruimulier u^ corpora infito calore feruerei&noxi sefie his aetatibus ^	^	.
lore augeat fanitaticR conducere frigida quaecK 1 efu &i potu fumere.ficut ec ntrario fembus.q p
& fugore calidos cibos:&: uer°era i^na IdefTe.Vnde S: faluator.attendite inquit uob.s^ tur.corpotl UE(tra; crapula & ebrietate.Et apoltolus.Nolice mebnan uino.i <lu° =	^	h°c
figulum fenfilTe de aafculo qcT ipfe fabricatus cicum etiam comicus(cmus fnusclhumanosmores ff at<$ defcriberrtdixerit Sine cetere 8i libero friget uenus.P"mum igif fi ftomachi firmitas patif. donec puel lares annos tt,nfeasaqua i potu fumeiqux natura frigidiffima elt.Aut fi hoc ibcalliras j-hibetaudi _cum
timotheo.Vino modico utere propter (lomachum:8<? frequentes tuas infirmitates.Deinde in ipfis cibis ca; lida quaecp deuira.Non folu de carnibus loquorJuper qbus uaseledtionis .pfert fentennam.bonum e umu hon bibere.& carnem non manducare,fed etiam i ipis leguminibus iflatia quae^ & grauia declinanda iu * nihilqj ita fcias conducere xpianis adolefcentibus.ut efu hole^(unde 5d i alio loco.qui infirmus elr air, no/ lera manducet)ardoq^ corpo^ frigidioribus epulis tcperandus e.Si autem tres pueri & daniel leguminibus uefcebanf(pueri erant, necdum ad fartaginem uenerant i qua rex babylonius fenes iudices frixit)nobis no corporis culcus.(qui in iliis excepto priuilegio gfae dei ex huiufcemodi cibis enituerai) fed animae uigor q/ iif:qu$ carnis ifirmitate fit fortior.lnde eft a nonnulli uitam pudicam appetentiumiin medio itinere cor/ ruunudum folam abftinentiam carnium putant:& leguminibus onerant fiomachum: quae moderate par/ ceq$ fumpta innoxia funt.Et ut quod fentio loquar.nihil Oc inflammat corpora. & titillat membra §5nica lia:ficut indigeftus cibus.tudufq? couulfus.Malo apud te filia uerecundia paruper:q cafu periclitari.QujC' qd facit femiarium uolupratu uenenum puta.Parcus cibus & uenter lemper efuriens triduanis ieiuniis p e raf.Et multo melius ett quotidie paru:q raro fatis fumere.Pluuia illa optima efh qux fenfim defcendit m terras.Subitus 5^ nimius iber impeeps arua fubuertit.Quando comcdis.cogita ^ ftatim tibi orandum: lU-' co & legendum fit. De feripturis fandtis habeto fixum uerfuum numerumnltud penium domino tuo red/ de: nec ante qeti membra concedas;q calathum pedoris tui fub tegmine ipleueris.Poft feripturas fandas, dodorum hominum tradams lege: eoru dutaxat quorum fides nota eft. Non necefle habes aurum in luto quxrere.Multis dc margaritis ueditis unam redime margaritam.Sta iuxta hieremiam i uiis pluribus, ut ad illam uiam quae ad patrem ducic.peruenias.Amorem monilium at^ gemmarum fericarumq? ueflm tranffer ad fcientiam feripturarum,Ingredere terram repromilfionis lade & meile manantem.Coroede fi/ milam & oleu.ueftire cum iofeph uariis idumentis.pforentur aures tuae cum hierufalem fermonem dei:ut peiofa ex illis nouarum fegetum grana dependeat.Habes fandum exuperium probatae aetatis &’ fidei: q te monitis fuis frequeter inflituar.Fac tibi amicos de iniquo mamonaiq te recipiant i xterna tabernacula. 11' lis tribue diuitias tuas.qui non phafides aues.fed cibarium panem comedant:qui fame expellat.non q auge ant luxuria.Intellige fuper egenu 8C paupere.Omni peteti te da:fed maxime domefticis fidei.Nudum ueiti. efurientem ciba,segrorantem uifira.Quoticfcucp manu extendis:xpm cogita.Caue ne mendicante domino deo tuo:alienas diuitias augeas.Iuuenum fuge confortia.Comatulus.comptus.atq$ lafciuustdomus tu$ te/ da non uideanr.Cantor pellaf ut noxius.Fidicinas 8i pfaltrias Si iftiufmodi chord diaboli.quafi mortilcra firenarum carmina deuita:ac pturba ex edibus tuis,Noli ad publicum fubide procedcre:&: fpadonum exer/ citu peute uiduarum circufern Iibertate.Pefiimx confuetudinis e.cum fragilis fexus & imbecillis aras luo arbitrio abutif:& putat iicere.quod libet.Omnia quidem liccntifed no omnia expediunt. Nec procurato calamiftratus.nec formofus colladaneusmec candidulus Si rubicudus afieela adhaerear lateri tuoJnterdu animus dominarum ex ancillarum habitu iudicaf. Sanda^ uirginu & mdua^t focietatem appete. Et fi ier mocinandi cum uiris icubuerit neceflltas.arbitros non deuites.tata($ cSfabulandi liducia itrate alio, nec paueas.nec erubefcas.SDeculu mentis e facies:8d taciti oculi cordis fatenf arcana.Vidimus nuper igno/ miniofu p totum oriente uolimffe.K stas St cultus & habims&icefius & idifaeta fccictas.Exqmfito epu Is.regius appatatusincrojs & fardanapali nuptias loquebanf.AIto*. uulnus nefira fit cauno.Peftiknte fla, geliato fapiesfapietior etit.Santius amor ipatientiam non habet.falfus rumomto oppnmif :& mta pofler, or iudicat de priore.Fieti quidem non P5t.ut abfq; morfu homm mta huius cutncula qs ptranfeati ma o, rumq; folatiu efl bonos carpere.dum peccantium multitudine putant culpam minui peccatorum. Sed ra, men rito ignis ftipute cogefcitiS: exundas flamma deficientibus nutrimentis paulanm emerit. Si anno p, terito fama mentita eft.aut fi certe uerum dixiricefiet uitiu.ceffabit & rumor,Hac dico.no q, de te fimttm aliquid metuam.fed q? pietatis aifedu.etia quae tuta fur pnmefcam.U li uideres forore tuam.& illud lacri otiseloquiu coram audire cotingeret.cerneres i paruulo corpulculo igentes ammos:audires totam ueteris ^ noui teftamenti fupelledileex illius corde feruere.Idunia p ludo habenorationem £ delitiis.Tenet tym m in exemolu mmxtSi pharaone fubmerfo uirginum choro pcinit.Ca'temus domino.gloriofe enim lificatus	/V flfrenforc dciccit i mare.Has docet pfaltrias x6o:has fidirina
£na rugis arata uicina eft mors m foribus.defignaf rogus prope: ue.limuS,^miffUrus -.vo «.w. “-i uiaticum.quod longo irineri neceiTarium eft.Secum ponet quod iuitus0 immo pmittat in caelumiquod ii negauerit terra fumptura efl. Solent adolefcentulse	,	r
nullx abierunt retro poft fathana:cu luxuriata fuerit i xpo nubetes dicere.pfimoniolumeu q	P	•
maiorum haereditas diffipaf feruus contumeliofe locutus eftiiperium ancilla neglexit.Quis£«^ra^P ^ croh fpondebit £ agtorum tributisfParuulos meos quis erudieti& uernulas quis educan t. m na . t^rp5i a-au	mfimonii:qu$	uel	fola	debuit nuptias ipedire.Superduat mr tilns non
fcientl i? ,n0upalCtC,fed tFr^nu.Inflamata libidine obliuifdf uteri fui.& inter paruulos ^as ^5fltere icientes lugens dudum noua nupta componif ;Quid ottendis pfimonium;qd fuperbia feruuloru.L
turpftudfnem.NulIa iccirco maritum ducitjut cu marito non dormiat. Aut fi certe libido no fimulat, quae 3 tanta ifania eftj morem fcorto^^pfti tuere caftitatem.ut augeanf diuitte.& pp rem uilem atq; pituram.pu^ dicitia qu$ pciofa xtcrna eft polluaf.Si habes liberos.nuptias qd reqris.Si no habes,quare expertam no metuis teijitatem.Si rem icertam certo pfers pudori.Scribunf tibi nunc fponfales rabulaeiut pod paululu teftamentu facere compellaris.Simulabit mariti ifirmitas:5<f quod te morituram facere uoler.ipfe uidturus faciet. Aut fi euenerinut ex fecudo marito habeas filios.domeftica pugnanteftinum plium.Non licebit tibi amare hberos.nec $quis afpicef oculisiquosgenuifti.Clam porriges cibos.Inuidebit mortuo.&nifi oderis filioszadhuc eo$i amare uideberis pfem.q? fi de priore uxore fobole habens te domu itroduxerit. etiam fi clsmentifiima fueris:omne genus coemedix & mimographi & comunes rhetori loci i nouercam faeuifii-ma declamabunt.Si priuignus langucrit.& condoluerit caput.ifamaberistut ucnefica.Si non dederis cibos^ crudehsifi dedens.malefica diceris.Oro te qd habent tantum boni fecudx nuptix.ut hxc mala ualeant co penfare. Volumus fcirejquales efie debeant uidux. Legamus euangeliu fecudum lucam.Et erat inqt ana p. phetifia filia phanuehs de tribu afer Anna interptafgfa.Phanuel in lingua noftra refonat uultum dei, Aier uel in beatitudinemmel in diuitias uertif.Quia igif ab adolefcentia ufegad.lxxxiiii.annos.mduitatis onus fu(tinuerat,& no recedebat de teplo dei.diebus ac nodtibus infiftens ieiuniis & obfecrationibus.iccirco me ruit gfam fpualem:^ nucupaf filia uultus dei;&: a taui beatitudie diuitiifcp cenfet .Recordemur uidu^ lare ptenxzqna: 8C fu$ QC filioli faluti helix protulit fame.6d in ipfa nodte moritura cum filio iupltitem hoipv cem relinquebat.malens uiram perdere q elemofynam;&: in pugillo farris feminarium fibi meflis dominv cx pparauit.Farina feritun&olei capfaces irrigatus nafcitur.ln mdxa frumenti eft penuria.granum em tri/ tici mortuu fuerat;^ in gentium uidua olei fluenta manabant.Legimus in iudith(fi cui tamen placet uolu/ men recipere)uiduam confedbam ieiuniis 8C habitu lugubri fordidatamiqux non lugebat mortuu uirum, fed fquallorem corporis fponli querebat aduentum. Video armatam gladio manu cruentam dexteram.Re cognofco caput holofernis de mediis hoftibus reportatum.Vicir uiros facmina.SC caftitas truncat libidine:
6C delboram inter uiduas numerant,ducecg barach arbitrantur delborx filium:cum aliud feriptura come^ moret.Nobis ad hoc nominabitur q? prophetifla fueric.&: in ordine iudicum fupputerur.& quia dicere poz terat.q' dulcia gutturi meo eloquia tua.fuper mei dt fauu ori meo.apis nome accepit feripturarum floribus pafta.fpiritus fandi odore perfufaifid dulces ambrofiae fuccos prophetali ore componens. Noemiqux no> bifeum fonat -rrapaKEKa^ ixEVHtquam interptari poffumus cdfolatam.marito liberis peregre mortuis pu dicitia reportauit in patriam.& hoc fuftentata uiatico,nurum moabitidem tenuinut illud efaiae uanticiniu compleretur.Emitte agnu domie dominatorem terra de petra defertiiad montem filiae fyon. Venio ad uy duam de euangelio.uiduam pauperculam omni ifraeliticopopulo ditiorem.qu^ accipiens granum finapis. Si mittens fermentum in farinae fatis tribus patris 8d filii cofefiionem fpus fandi gratia temperauit. & duo minuta mifit in gazophylatium.quicquid habere poterat in fubftantia fua:uniumai<p diuitias in utrocp ly dei fuae obtulit teftamento.Haec funt duo feraphin ter glorificantia trinitatem^ in thelauros ecclefix co> dita.Vnde Qi forcipe utriufqj teftamenti ardens carbo comphefusipurgatlama pecaton^	re'
petam.& uirmtes loemina^ de libris pferam.cum poffis multas ante f	^
uis.qua^ imitari exemplum debeasiEt ne uidear adulatione per fmgulas currere.fa	,	-
latquae refpondens generi fuojahquid nobis de euangelio retulit. Anna feptem annis, a uirg a uixeratcu mantoufta feptem menfibus.llla xpi expedabat aduetum dominiufta teneriquem illa fufcepe di a uagie' tem canebatufta pdicat triuphantem Illa loquebaf de eo omnibus.q expedabant redemptioem ifraehhxc cum redemptis gentibus clamitat.Frater non redimit;redimet homo.Et in alio pfalmo.Homo naj^eft in ea;&: ipfe fundauit d altiffimus.Scio me ante hoc ferme bieniu edidifTe libros cotra I0^r^ ces econtrario qu^ftiones.ubi apoftoius concedit fecunda matrimonia feripturarum aud^
& non necefle eft eadem ex integro fcribere:cum poffis inde quae feripta funt mutuari,Hoc raniumcne mo dum egrediarepiftol$)ad monitam te uolo.Cogua te quotidie effe morituram.'^ nunq d udis nuptus cogitabis.	6
Ereor ne officium putef ambitio.S^dlmTe^empl0 facimus.qait.Difcitea me qa mitis fum. Si humilis corde,gloriae facere appetitoe dir^mnr &non aida* a^°%}n anSu^iaconftituta: fed zulx non ifinuare regali.Sd fub occafione fermoms.an,icitias potentm quxrere.Quod liqdo no putabit.q fcierit efle pceptum pfonam pauperis non accipies in iudicio:ne lub ptextu mifencor quod iniuftu efttiudicemus. Vnufq%,n.non holum fed re^ pondere ludicadus eft.Nec diuiti obfun opes.fi eis bene utafmec pauperem egeftas comedabiliorem facit fi iter fordes oc inopia pda no caueat.
nobis teftimoniu 8i abraham priarcha 81 quotidiana exemplafuppeditant.quo^ alter in fumisdim ,ns amicus dei fuittalii quotidie 1 fceleribus dephenfi poenas legibus foluut.Alloqmur igitur paupet ' n:ita ur —r, r^CTiA** kw «	ri.fcutimusifed	aiae	puritatem. Loqmur ad eam
tus
tem
tem nouerit.Cur ergo ad ea' fciibimus.qua ignoramusf Triplex mmi^ ca eft,ptia qua pro ofticio facerdom ^es xpianos filio^ loco diligimus;^ fetius eoy nfa e gloria.Altera q pr defundi «ima mihi neceffitudie
copulatus fuit.Extrcma quae & ualidior q> filio meo auito rogantimegare nihil pomi:q crebris Iris irerpel' latricon duri ludicis iuperans 8i multo^d mihi ad quos ante fup eadem materia fcripfera: exempla ,ppones: ita furtudit pudorem negatis;ut plus confiderareiqd ille cupenq qd me facere cenueniret, Alius forfitalau» det nebridiujq) de forore generatus augufl:3e;5d i materterae nutritus finu:iuictiflimo pricipi ira rarus fuit: ut ei coniuge nobiliflima qrerer:8£ bellis ciuilibus a frica diffidentem hac uclut obfide fibi fidam redderet; Mihi a pricipio ftati illud eft pdicandu q> qua fi uicinx mortis pfeius iter fulgorem palatii:^ hono^: culmi naiqux etia anteibatific uixit ut fe ad xpm crederet^fecftu^Sacra narrat hiftoria corneiiu centurione eo* hortis italicae i tantu acceptu deomt angelu ad cum mitteret & omne myftenu quo perrus de circucifionis anguftiis tranfferebaf ad pputii latitudine;ad illius merita ptieret.q primus ab apofiolo baptizatus: falute gentiudedicauit.Scriptucg efl de eo.Erat uirqdam i carfarea noie cornelius:centuno cohortisiq" df italicai religiot'us:<S^ timens deumicu oi domo fuadaciens elemofynas multas pla:bi;S<: orans deu femp.Quicqd de illo dnhoc noie comutato.i nebridio meo uendico,Sic religiolus fuit &C amator pudicitixmt uirgo fortire tur uxorem.Sic timens deu cu oi domo fuaiut oblitus dignitatis omne confbrtiu cu monachis hfet & cle> ricisitantafm elemolynas faceret i populisiut fores eius paupe^: ac debiliu oblideret cxamia.Ccrte fic femp orans deuiut illi quod optimu eflet eueniret.Raptus efline malitia muraret mente eius.qa placita erat deq aia illius, Vnde & ego poffum fup eo uere abuti apoftoli uoce dicentis.ln ueritate cognoui: quoniam no c pfon3R, acceptor deustfed i oi .ppofito q timet deu 8C opa-ur iufticiaiacceprus efl: illi.mhil nocuit militanti pahdametum 8C baltheus 3C apparito^ cateruseiqa fub hitu alterius alteri militabat.Sicut econtrario aliis nihil pdeft uille pallioluifurua tunicatcorpis illuuies:& fimulata pauptasifi nois dignitate opibus deftruat. Legimus & in euagelio de alio centurioc domini tefiimoniil.Nec i ifracl tanta fidem iueni.Et ut ad fupiora redeamus iofeph q_i egefiate 8L i diurnis dedit expimeta uirtutu.q feruus di dominus docuit aix libertate, none poft pharaonc regiis ornatus ifignibus fic deo carus fuit,ut fiip oes pfiarchas dua^j tribuum pater fie rct^Daniel di tres pueri ficperant babylonia: opibusi^ erant iter principes duitatis ut hitu nabuchodono for deo mete feruirent,{4ardocheus 8C hefter iter purpuram fericuA' gemas fupbiaihumilitate uicerut.tan tiqj fuere meriti ut captiui uidoribus imperarent.Htec illuc tedit oro;ut oflenda iuuene meu coniudtoem
regnu caeloptA rurfum dico uobis facilius efi camelu p forame i c rare i regnu cxio^.Alioqn zacheus publicanus que ditiffimu comeorat fcriptura:contra hanc fentetiam faluacus uidebifded quomodo qdapud hoies ipoffibile eftjapud deu poffibile fiat: apofioli confiliu docet feribentis ad timotheu.Diuitibus huius fieculi peipe non fupbe fapemee fpare i icerto diuitia^e; fed in deo uiuo q pftat nobis oia abudanter ad frucndu.Benefaciant diuitesiiint in opibus bonisifacile tribuat.comU nicent.thcfaurizent fibi bonU fundamentu i futu^mt apphendat ueram uita.Dididmus quomodo came^ lus itroire poffit p forame acuSi<5uomod°	torruofum depoli to pondere farcina^:ailumat fibi pennas
columba^A req^fcar in ramis arboris:quae de finapis femente fuccreuit.Legimus in efaia camelos madia & geptha di faba auee & thus ad urbem domini deportantesdn typo camelo^ ho^ ifmahelitx negociato/ res ftafle & rhymiama;&: relinam qu$ nafcif in galaad;& cutes uulnenbus obucit agypnis defenit; tatae? felicitatis funtiut emant & uendant ioreph:&: mercimonium eoje falus mundi fit.Docet efopi fabula plenum muris uentrem p angufium forame egredi non ualere.Ergo nebridius meus(quotidie illud reuolues. qui uolunt diuites fieri indunt in tentatoem & laqueum diaboluS: defideria multa(quicqd 8i imperatoris largitio & honoris ifuls dederannin ufus paupe^ conferebat.Nouerat enim a domino efie pceptum.huis perfedtus effetuade 8C uende uniuerfa qux habes 8C da pauperibus:tx ueni lequere me. Et quia hanc imam implere non poterat:habens uxorem A paruulos liberos A multam iamilia;faciebat fibi amicos de iniquo toattiona:q fe reciperent in aeterna tabemacula.Nec femel abiiciebat farcinamiquod fecerut apoftoli pfeiiJ feteA namculam relinquentes:fcd&in $qualitate:alio^ mopi$ fuam abundantiam coicabanut poftea u'
r ‘Habentes mdtum & ueftitum;his contenti fumus, Vbi uileholufculumA cibarius panis -	,
nwf'.'Xt?oderatus:ibi diuitiae fuperuacu^ubi nulla adulatio:qu$ uei prxeipue frudtu refpicit.Exqo Jig didele efle teflimonium;quod caufas non habet mentiendi,Ac ne quis putetime folas in nebrzlfvn?eXz care elemofynas^ ^ has exercuifTe fit magnum.de qbus df.ficut aqua extinguit ignem.ira clen^f. tinguit peccatu)ad uirtutes eius exteras ueniam:quas fingulas in paucis homibus dephendimus^sL- . nacem regis babyioniS fine aduftione ingrellus eftcCuius adolefcentis xgyptia domia palliun1 n	nlj '
Qu^e uxor eunuchi nullos creat liberos uoluptate trafadta.Quem hoium difputatio illa	_ j ’n.:
aliam iegem i membris meis repugnante legi mentis meae & captiuu me ducctem i lege 'r„	-/w
bris meis.Mi^i didlu eft,bjutritus in palatio contubernalisA codifcipulus auguito^:.qu0^ ,. r ..nt orbisA terrxac maria feruiutatra tesi omniu abudantiama primo xtatis floreitantx uere	*,
uirgialcm pudorem uinceretA ne leuc qdem in fe obfcoeni rumoris fabula daret.Deide purpurat ^us.focius.ccnfobrinus.iifdem cu ambobus ftudiis eruditus(qu$ res etia externop: tnetes ubi co ^ f^b^:ncc, cafros hoies addudta fronte cotepfmfed cudis amabilisapos pricipes amabatu ^ fonnrp>a-Ufdomiosi^1 falute:fua falute pofita fatebaf.Miftros itco^dC uniuerfum o , . raref« 4 vSans frequetaf abitio)flc fibi charitate fociaratjut q merito Lotiores eratiofficn fe pares
S	Siriam uirtute fuperare:&! ab his diIfgi:qaos pcedas.Qux uidaa non huius auxilio fufte
«ara elt.Qufs pupilluspoico reppir pfem^Totius orientis epi ad huc miTcro^ pces:& laboratiu defideria coterebac Quicqd ab iperatore pofcebat elcmofyna i pauperes:pr$cium captiuo^imifericordia i afflidos CraCVrv^e ^PrjCIPe? libenter pftabant:quod fciebannno uni fed pluribus idulgeri.Quid ultra differt mus.Ois caro foenu:6^ ois gloria eius quafi flos foennReuerfa efl: terra i terra fuam;dormmit i domio:^ ap politus elt ad pfes fuosiplenus die^ & lumis & nutritus in fenedtute bona(cani.n.homis funt fapia eius)in breui xtate tepora multa coplemt.Tenemus pro eo dulcilllmos liberos. Vxor h$res pudicitise pciu eft.Ne bndius pufio pfem quaerentibus exhibet.Sic oculosjftc ille manusific ora ferebat.Satilla uigoris pfni lucet * iiIio:&: fimilitudo mo^ p fpeculum carnis erupens.Ingentes aios angufto i pedore uerfaUungitur ei ger^ toanatrofa^: & lilio^ calathus eboris floris:ofl:ri^ comerciu.Sic refert i ore pfemmt ad uenuftatem j)pen> fior fit.Sic matrem mixta limilitudie pinginut in uno corpe utruq? cognofcas.Ita fuauis efl;8d mellicula ut honor fit oium^pinquo^.Hanctenere non dedignatur auguftus.Hanc fouere i finu regina la!taf. Certati ad fe oes rapiunr.Pendet ex colloihxret i brachiis fingulo^,Garrula attp balbutiens liguze offenfioe fit dul cior.Habes igitur faluia quos nutriasiin qbus uiaj abfente tenere credas.Ecce harreditas domini filii mer>
bus habens teftimoniutfi filios educauitjfi hofpitalis fuinfi fando^ pedes lauitifi afflidis abudanter pbuic li omne opus bonum fubiecuta eft.Didicifti catalogum uirtutum tua^iqd debeas nomini tuotqbus meri' tis fecundum pudicitia gradum poflldeas.Nec te moueat q» fexagenaria eligaf in uiduam;& putes adolefce Julas ab apoftolo reprobari.Et te crede eligi ab eo q difcipulo dixerannemo adolefcentiam tuam contenat non continentiamifed tetatem. Alioqn oes quse ante.lx,annos uiduat^ funt;hac lege accipient maritos.Sed qa rudem xpi iftituebat ccclefiam:& omni ordini j)uidebat;pcipueq? pauperibusiquo^ ei cura cum barna^ ba fuerat demandatanllas nuit ecclefiae opibus fuftentari.qu^ppriis manibus non qant laboraretqux uere uidux funtiquas & tetas^)bat:S: uita.Heli facerdos offendit deu ob uitia libero^:ergo econtrario placatur deus uirtutibus eo^ifi pmanferint i fide & charitate & fanditate cum pudicitia.O timothee teipm caffum cuftodi.Abfit ut finiftrum qppiam mihi de te fufpicari liceatjfed ex abudanti lubricam aetatem monuifTe; pietatis eft.Qux didurus fummon tibi fed puellaribus anis dida itellige. Vidua quae in delitiis efl: uiuens mortua eft.Hoc uas cledois loqtur.S: de illopfertur thefauroiq confidenter aiebat.An experimentum qri tis eius.q in me loqtur xps^Hoc illepnunciatiq libere fub perfona fua fragilitatem humani corpis fatebaf. Non enim quod uolo bonu hoc qponfed quod nolo malum hoc fado.Etppterea fubiicio & redigo in fer uitutem corpus meujne aliis pdicansnpfe reprobus efficiar.Si ille timet.qs noftru potefl: efle fccurusf Si da-uid amicus domini,& falomon amabilis eius uidi funt quafi homles.ut 8t rufn£ n°bis ad cautoem.& poe' nimdinis ad falutem exempla pberent.qs in lubrica uia lapfum non metuat^opl fint a couiuiis tuis pha fides auestcraflae turtures.-attagen ionicus;^ omnes aues:qbus apliifima pfl^oni"a auolant.Nec ideo te car nibus uefci non putesifi fuu;lepo^;atcp ceruo^:& quadrupedum aiantiuin efculentias reprobes, Non em hxc pedum numero:fed fuauitate guftus iudicanf.Scimus ab apoftolo didum.Ois creatura dei bona eft.& nihil reiiciendum:quod cum gfa^ adione pcipitur.Sed idem loqtur.Bonum eft uinu non bibere;& carne non manducare.Et i alio loco.Nolite iebriari uino:in quo e luxuria.Ois creatura dei bona eft. Audiar hxc mulieres quae follicitae funt;qu0ni0Cj0 placeant uiris.Comedant carnestquae carnibus feruiut.qua^ feruor defpumat i coitumiqux ligatx maritis generatoi ac liberis dant operam:q^ uterl Portant ^tusea^; 8: Mina carnibus impIeanf.Tu Uero qu$ in tumulo mariti fepelifti omnes pariter uoluptates:qu$ lita pur puriflo & cerufla faciem fupjeretru dus lachrymis diluiftnqux pulla tunicam nigrofcj calceolosicandids neftis:&: aurati focci depofitoe fumpfiftimihil habes necefle aliudinifi pfeuerare in ieiunio.Pallor & fordes gemx wae fint.PIuma^: mollicics iuuenilia mebra no foueant, Balneaw calor nouu adolefcentulx fangui nem non icendat.Audi qd ex pfona uidux continentis ethnicus poeta decantet.
Ille meos primus q me fibi mnxmarnores. AbouIit ^ habeat fecumderuer^ fepulchro.
Si tanti uiliffimu uit^.quantipciofiftimu marganWSi comuni lege natur* danat oes gentiles uidua uolu ptates.qd expedandu eft a uidua xpiana.qu* pudicitia'fuam no folu ei debet.q defundus eft.fed & efcum quo regnatura eftfQuaefo te ne generalia monita & comieniens puellari fermo pfonae.fufpitoem tibi iniu' tix moueant.^ arbitreris me obiurgantis animo fcriber- n'o timentisicuius uotum eft. te nefcire.qu* me-tuo.Tenera res in foemls fama pudicitiae eft:& quafi flos oulcberrimus cito ad leue marceflit auram: leuiq?
corrumpitunmaxime ubi 81 aetas confentit ad uitium & maritalis deeft audontasicuius umbra:tu ta meJ» uxoris eft,Quid facit uidua iter familiae multitudinem*toter miniftroy gregesfQuos nolo contenat: S fauiulos:fed ut uiros erubefat.Certe fi ambitiofe domus h*c officia flagitaupraeficiat his fenem hone' ns motibus:cuius honor domix dignitas fit. Scio multas claufis ad publicu foribusmon caruifle infamia a ruuio^ quos fufpedos faciebatzaut cultus impudicus:aut crafll corporis nitorjaut aetas apta libidini: aut confcienna amoris occulti fecurus animi mmor:qui etiam bene diflimulatus frequenter erumpit in pU' rilT^ conferuos quafi feruos defpicit.Hoc ex abundantia didum fitmt omni diligentia cuftodias cor j r . caueas qcqd de te fingi poteft.Non ambulet iuxta te calamiftratus procuratonnon hiftrio tractus tihi PIkrttl*tlon cac°ris diaboli uenenata dulcedomo iuuenis uolfus nitidus,Nihil artiu fccenica^: nihil 1 ot)ieqis molle iugatur,Habeto tecu uidua^ Qc uirginu chorosihabeto tui fexus folatia. Ex acillarum
uirgo ppetua tuis fit diuia
quocg moribus dominae iudicanf.Certe cum tecu fandla fit maten& lateri tua amita haereat ui n°n Periculofe e,xierno^ conforria qrererde tuo^> focietate fecura.Semper in manibus tu Ieaio.& tam crebra ofoncsiut oes cogitationum fagittae qbus adolefcentia percuti foletihuinfcemodi cly peo repehant,Difficile eff.qn potius impoffibile pturbationu uitiis carere quepia(quas fignificatius graeci ia-rrpoTraP)H uocantinon ut uerbu uertamus e uerbo:ante pafliones poffumus dicere)eo q? icentiua uitio^
mm miim	 o,___r _______I-.	J.—-____f.*	i	-	_	 \ZnHprtL
,	-...............—............. *-.Exquo pfpicuu eft:	--------------
homis a pueritia ad malu:&: iter opa carnis 8C fpus;quae apoitolus cnumeratimcdiam aiam fludtuare: nunc haec nunc illa capientem,Nam fine uitiis nemo nafcitur.Optimus ille eft;q minimis urgefiuelut fi egregio infperfos rephendas in corpe neuos.Hoc eftiquod aliis uerbis j)pheta fignificat,Turbatus fum;& non fum locutus,Et in eodem uolumie,Irafrimim;& nolite peccare.Et illud architae tarentini ad uillicum negligen tem.Iam te uerberibus enecaflemmifi iratus effem.lra.n.uiri iulticiam dei no operaf, Quod dc una pertur batione dictu eff.referamus ad cxteras.Sicut irafci homis eft:& iram non pficere xpiannlic ois caro concu^ pifcft qdem ea qux carnis funt:8d qbufdam illecebris ad mortiferas aiam uoluptates trahit, Sed noitrum e uoluptatis ardorem maiore xpi amore reftringuere;5^ lafciuiens iumcntu frenis inedia; fubiugarc: ut no li' bidinemtfed cibos qratiac delideret 8C fefforem fpum fandtu moderato at(p compofito portet iceffu.QuoE fum iftafut hoiem effe te noueris;& paffionibus humanis(nifi caueris)fubiacere,De eodem cundti fadti mus lutoiiifdem cdpadti exordiis.In ferico & in panis eadem libidodominaf.Nec regu purpuras timet: nec mendicantiu fpernit fquallorem.Multotp melius eft ffomachu te dolereiq mentem.impare corpi:q feruire greffu uacillaretq pudicitia.Nec ftatim nobis pnix fubfidia blandiatur.quce funt ifoelicium remedia,Caue^ dum eff uulnustquod dolore curaf,Aliud eft itegra naue,& faluis mercibus portum falutis itraretaliud nu> dum hxrere tabulae:& crebris fludtuu curfibus ad afperrima faxa coilidi.Nefciat uidua digamise indulgens tiammec nouerit illud apoftoli,melius eft nubere q uri.Tolle quod peius eft uri;& p fe bonum non erit nu bere.Procul fint h^retico^> caluniseScimus honorabiles nuptias:&: cubile imaculatum,Etiam de paradifo expulfus adam unam uxorem habuit,Primus lamech maledidtus &: fanguinarius: de cayn ftirpe defcen> densiunam coftam diuifit in duas;8^ plantariu digamis ^tinus diluuii poena fubuertit, Vnde illud apoita» Ii,‘quod fornicationis metu indulgere compellimnfcribens ad timotheum. Volo adolefcentulas nubereiii-' lios pcrearetmfeffamilias eflemullam occafionem dareaduerfario maledidti caufa.Et cur indurent: ftatim fubiedtJam enim qusdam declinauerunt poft fathanam.Ex quo intelligimusullum no ftantibus corona fed iacentibus manum porrigere. Vide qualia fint fecuda matrimoniaiqus lupanaribus pferutunquia de/ clinauerut qusdam poft fathanam.Ideo adolefcentula uidua quae fe non poteft continere:uel non uult:ma ritum potius accipiat q diabolum.Pulchra nimi^ & appetenda res:qus fathanx comparatione fufeipitur# Fornicata eft quondam & hierufalem:& diuaricauitpedes fuos omni tranfeunti.In aegypto primu de uirgi/ nata eft:& ibi fradtx funt mam^e eius.Cuqj ad deferta ueniflet;& morarum moyfi ductoris impatiens quafi oeftro libidinis furibunda dixiffetufti funt dii tui ifraekqui tc eduxerunt de terra sgyptuaccepit pccpta no bona:& iuftificationes pefiimas:in quibus non uiueretffed puniretur.Quid ergo mi^> fi 8£ lafciuictibus ui' duis(de quibus in alio loco apoftolus dixerat.dum luxuriats fuerint in xpo nubere uolunt.habentcs dana» tionem,quia prima fidem irritam fecerunt)conceffit digamis pcepta non bona,&: iuftificationes peffimas, ita fecudumindulgens maritum.ut & tertiu fi liberet.etiam uicefimu.ut fcirent fibi non tam uiros datos,q adulteros amputatos^Hsc filia in xpo chariftlma iculco.& crebriusrepetoiut pterito^ oblita in priora te extendas:habens tui ordis quas fequaris.iudith de hebrsa hiftoria:& annam filiam phanuelis de euangelii riaritate:qus diebus Qt nodtibus uerfabantur in templo^ orationibus at^ ieiuniis thelaui^ pudicitis co' ^tuabant.Vnde 8L altera in typo ecclefiae diabolum capite trucauinaltera ialuatorem mudi prima fufcepit lacratn6toR^ confeia futuro^dllud in calce fermonis qio.ut breuitatem libelli,-non de inopia eloquiiiuel de materia fterilitateifed de pudoris magnitudine stli"165 accidiffe,dum uereor me ignotis diu fgerere auri> bus:6c occultu legentm mdiciu pertimefeo.	b
Ad Geruntiam de monogamia,
hl uetere uia nouam femita qrimus,6^ in antiqua detrita^ materia rude artis excogitemus eJ^ga
hamiut nec eadem fintid^ eadem imt, V nu iter ad pueniedii quo cupias:multa copendia ba e ;
;xpe ad uiduas fcripfimus:&: in exhortationibus ca^ multa de feripturis fandis exemp’3 ' a	„!!Vuatios teftimonioijd flores i unam pudicitiae corona texuimus.Nuc ad gerutii nobis
fmmida%nobTni0 futuroF ac dei PfldcntIS aUX	nomE accepit,qua auix mfis.:
 ----------------------  a	mre	aiaicit,nxc	uicui	icrmonepitrixuutolteda adoieicci»*»  	.
rn	Senerl	fuo;fed reddere,nec ta laudada ee:fi tribuat q oibus exeeradaffi negare tentauerinp.
cu pofthumus eius fimpliciUs nome pfis rferat,& nulla fit excufatio dfert$:ac fine haerede domusffub quo Ue^U ^r	do bladif:ut qd pp iteperatia fua faciutiuideatur facer defiderio libero^. Se^ q
qto plura funt:quze impugnant pudicitiamitanto uidlricis maiora fint pmia.Er qa nobis de portu egredie' tibustquafi qdam fcopulus opponif:ne pofTimus ad pelagi tuta decurrere:& apofioli pauli fcribentis adti inotheupferf audtoritas.in qua de uiduis difputansainuolo aut iuniores nubere;fih'os,pcreare: mfeffami-lias effemulla occafione dare aduerfario maledidti gfa Jam enim qdam abierunt retro poft fathana.oportct primu fenfum tractare pcepti:& ocm loci huius continetia difcutere.at^ ita apqftolicis ueftigiis ifiilctem; ne tranfuerfum qd cft(ut dici folet)ungue in partem altera declinare.Supra fcripicrat;qualis uidua eile debe ret unius uiri uxor quae liberos educauinquae in bonis opibus habuit teftimoniuiquse tribulatione pacien tibus dc fua fubftatia fubmiftrauiticuius fpes deus ed & qu* pmanct in obfecrati6ibus;&: ofonibus nodte ac die.Poft qux iungit cotraria.Qu$ aut in deliriis eit:uiuens mortua eft.Statiq; in fert; ut difcipuld fuum muniat oi arte dodtrinx. Adolefcentiores aut uiduas deuita;qu$ cu lafciuerint;in xpo nubere uolut:habe^ tes danatoem.q? prima fide irrita fecerunt.Propter has igif:q fornicata; funt i iniunam uiri fui xpi.Hoc.n. Kalao-pSvi 2.Eouaiv grxeus fermo fignificatmult apoltolus alre^ mfimonium pferens digamiam forni. cationi;fecudum idulgentiam dutaxatmo fecudum impiumiSimulcp fingula teftimomi uerba traSada fur. Volo inqt adolefcentulas nubere.Cur qfo^Quia nolo adolefcentulas fornicari,Procreare filios. Quam ob camfNe metu partus ex adulterio filios necare coganf.Matrefamilias efte,Quare obfecro^Quia multo to lerabilius eft digama efle:q fcortumifecudum hfe ui>;q plures adulterosJn altero .n.miferia^ confolatio: in altero poena peccati eft.Seqtur.Nullam occafione dare aduerfario maledidti gfa.ln quo breui accinctoqj pcepto multa fimdl monita continenf.neppofitum uidux exqfitior cultus infamet.ne oculo^ nutibus;& hilaritate uultus iuuenu poft fe greges trahat.ne aliud uerbo:aliud habitu pol liceatur.conueniat ei uerli culus ille uulgatus. Rifit,& arguto qdd.im pmifit ocello.Arcp ut omnes nubendi cas breui fermone codu deretxur hoc pcepifler oftenditidicens.Iam enim qdam abierut retro poft fathanam.ldeo ergo fecuda; & fi necefle eft tertia:incontinentibus aperit mfimoniarut a fathana abftrahanut magis mulierem qualicuq; ui^ ro iudtam facit efleiq diabolo.Sed SC ad corithios tale qd loqtur.Dico aut muptis: 8C uiduis bonum eft illis fi fic pmanferint.ut ego.Si aut non fe continentmubant.Melius.n.eft nubere q uri.Cur apoftoHStati itulit qa peius eft uri, Alioqn abfolutu bonu eft;&: fine comparanoe peioristefle id:quod apoftolus air;ideft folu. mm no ligatummec feruuifed libe^tcogitantem ea qux dei funtino ea qux uxoris.Etprinus in confeque. tibus Mulier inqt alligata eft uiroiqdiu uir eius uiuit.q? fi dormierit uir eius liberata eft.cui uult nubat tan tum in domio.Beatior aut erittfi fic pmanferit fecudum mea confilium.Puto aut q & ego fpum dei habea. Et in hoc idem fenfus eft:qa idem 8i fpus.Diuerfx epiftol$:fed unus audtor epiftola^. Viuete uiro mulier alh>ata cft;&: mortuo foluta.Ergo mf imoniu uiculum eft.& uiduitas folutio.Vxor alligata eft uiro: & uir ^	«m	fanfn.nf fm' rr\mn,ric nnn habear nrafetnt/V alrprnfrn debitum reddat.NeC Doflint ha.
bete pumviUA.	«.luiui	uvuiiuaiu*	uvivuui.».»»'-	r	(i- *
coniugia.de qbus 8d in alio loco dixerat.Nolite iugu ducere cum mfidelibus. Qu^»n«patticipatio iufticix cum iniqtatef Aut quae focietas luci cum tenebris^Quae conuentio xpi ad bdial. Aut qua; pars fideli.cu in^ fidelifQui confenfus templo dei,cum idolis?Ne,f,aremus in boue:& afinomf tunica nuptialis uario fit tex.
  a	n^nirear	eum fmae luse retrahit.Beatior erit; fi
aesaasjgEgg^^
beanfed de his uiduis difputat q fU0Ed nutriutur alimetis.qux filio^ & nepotu ceruicibus ip	. Q us
fperatiut difeant domu fua colere.d: remunerare parentes.^ fuEcieter ei tnbuetemt no graueUcclciia, 6C poflit certis uiduis miftrare.de qbus feriptu eft.Honora uiduas;q uere uiduae funt.hoc elt q ^ a“xv
lin fimr rieftitnr^iauz manibnc f.L 5-_^ (Tnnr-ns Mnntas debilitat:aetafcKCOiicit.qDus aeus Ipcs
cu.ot. omne upua	uar	itelliei	anolelcentuias	uiuuas exvepua ma qar .
bori uel libero^ acppinquo^ mrftcdo delegari.Honor aut impfentia^;uel p demofyna:uelpro munere accipif .ut e illud.Prefbri duplici honore digni habeanf .maxime q laborat in uerbo o: d ct ia,6<: i euange. lio dominus differit madatu legisnn quo df .Honora pfem mu:& mfem tuamon in uerbo^fono q inopia parentucafla potadulatoe fruftrariifed iuidtus neceiTariis miftridis debere	ut	(‘L11
alerent parentes paupes:& redderet beneficia fenibus ♦ d nuuliacceperatJcrib$& pharii$i ecotra docebat filios:ut paretibus refpoderet.Corban.hoc e donu qd a& pollidrus fum:? ]. tcPj.1 donapmifi; fi tu a me accepis cibosiuertef in refrigeriu tuu.Atq? ita fiebatmt egentibus pfe & mrdifacrificm offerrent filii: q<3J^
' cerdotes feribx^ cdfumerent.Si ergo apoftolus pauperes uiduas:eas tame q adolefcetulae funt 8C nulIa 4 z
bilitate frangunf.cogit fuis manibus laborare ne grauef ecclefia.& poEt anus uiduas fuftcntare.qua ex <
-fatione utif.quae opibus mundi affluit.quae poteft etiam aliis miniftrare a de iniquo mimona libi amicos.q poftint eam in aeterna tabernacula recipere.Simul($ confidera:^ uidua non eligaf	.
uxor.Et nos putabamus facerdotum hoc tantum effe priuilegiumiut non admittac ad alrare m iq	;
buerit uxorem.Non folum.n.ab officio facerdotii digamus excludifffed ab elemofyna fcclef^dum gna putaf ftipe)qu$ ad fecunda coniugia deuoluta eft;qq i legejacerdotah teneatur &/alc 1 ^ i . P" beic fe debetmtLffit eligi in facetdotium.Non enim eligifdi digamus luent.Port0 digumur ex aias Ia-cerdotes.Ergo& iaicus tenemr mandatom quod ad faccrdotium puemt.AImd eftiqd uult apoftolus^hud quod cogitur uelle.Vt concedat fecuda mfimoniaimex eft incontinetiatmon illius uolutatis, Vult effe oes
ficut feipfum:^ ea cogitare quae dei funt:&! folutos nequaq ultra alligari.Sed fi labentes per icontmen baratrum (tupri uident puenirerdigamie porrigit manu.ut cu una magisiq cu pluribus ucmtent.quoa _ quaq amare dictu;^ contra apoftoli regulam fccudus nuptiator exaudiar. Dux.n.funt apoltoli u^1L|r	r.
Vna qua pcipit.dico aut inuptis:& uiduis:bo4ium eft ilhsifi ficpmanferintificut ego:altera 3ua* aut no fe continetmubant.Melius eft.n.nubere^ uri.Primu quid uelindeide quid cogatur uelle: dem ' ftrat. Vult nos remaner polt nuptias;ficut feipfumi&ppofitae beatitudis apoftolicu ponit excmplu. 10 nos uiderit nolle;quod ipfe uulttincontinentiae noftrae tribuit indulgentiam ♦ Quam ex duabus c IB1 uoluntatem.quod magis uult.dd quod per fe bonum eu. Aut quod mali comparatione fit leuius.	^
dammodo nec bonum eft.quia praefertur malo^Ergo fi ^Sj^P^quod apoftolus non uult: fed ue e ^ pellitur;immo acquiefcit deteriora cupientibustnon aponolnied noltram facimus uoluntatem ♦ ^ in ueteriteftamento: pontifices femel maritos: & filias facerdotumm uiduae fuerinnuefei debere de dotalibus cibis:mortu% ficut prM mfnfic exhibedum ifenato otticium;fm aut alios uiros acceperit. au nas eas apfe&a facnficiis fieriiS^ iter externas debere reputari.Qipd adem obferuat & gentilitas in code natoem nofirufi hoc non exhibeat ueritas xpotquod tribuit medatm dmbol^ 6c caftitatem reppit pditri rem Hieroohanta aoud athenas euitat uiBd;& xterna debilitate fit caltus.Hame unius uxoris ad facerdotiu admittififlaminica quocp unius mariti el.gif uxor.Ad tauri aegyptu facra femel maritus afiumif.Vt omiv tamuirdes ueOx & apoHmis iunoniftp achiux & dianae ac mineruae quae ppetua facerdotn uirgitate roar^ cefcut.flringam breuiter reginam carthagisiquae magis ardere uoluitiq hiarb^K regi nubere.& haldrubalis uxoremtquae apphenfis utraqj manu liberisiin fubiedtu fepcipitauit ieendium: ne pudicitiae dana fentiret. 6/ lucretiam qux amiffa gloria caflitatis noluit pollurx confcientix fupuiuere. Ac ne multa longo fermoe contexa:quae potes de primo cotra iouinianu uolumie in xdificatoem tuamfumereiunu tatu; quod m pa^ tria tua geftum eft;repetam:ut fcias pudicitia etia barbaris ac feris;&: fanguianis gentibus efie uenerabilcna Gens teutonu ex ultimis gallo^: oceani at^ germani$jpfecta littonbusioes gallias iundauit: fatpiuicp c#' fisromanisexercitibusiapud aquas fedfiasirnario pugnate; fupata^eft.Quo^: trecentx mfonxicum alus e uitis captiuitatis codiroe tradendas efie didicifi*ent;primu confule depeatae funt ut templo ceteris acue”e' ris in feruitium tradercntur.Quod cu no impetrarentifubmouente eas lidtore paruulis caefis dibetis.m mortux funt rept$;fuffocatis laqo faucibus;^ mutuis complexibus fe tenetes.Quod igitur ‘3arbar^bonl5 tati no potuit inferre caotiuitas.hoc matrona nobilis faciet,& expietur alte^ ui^. qux priorem au, perdidit.aut malum experta eft.ut rurfum contra iudicium dei facere nitatur^Quid fi fiatim lecun	^
diderit.focietur & tertio,fi ille dormierit.in quartum quintumcppcedac.ut nihil fit quo a rneretri differat^Omni ratione uiduae,pu dendum eft ne caftitatis primos excedat limites.Quod fi ^xce^erlt:zjV.en/ recundiam ruperit matronaleman omne debacchabitur luxuriamiita utpphetam mereatur audire tem.Facies meretricis fadta eft tibuimpudorata es tu.Quid igituriDanamus fecunda matnmoia. iVnm fed prima laudamus. Abiicimus de ecclefia digamos^ Ablit.Ved monogamos	jq
moX™
matula ad feaetibra m^	cum in femente terra, bon^ centefimu & fexagefimu & rrigefimum fru
. ir	„,r,ns oro uiretnitatiscorona pnmu gradum teneat,fexagenarms pro h'
hnrP ,11 j	doceant. & centena £	{	foedera	nuptia^	ipfa	digito^	comundioneteftetur.	diga
bore uidua^m fecundo fit numero, ^arm^u	^	u	ibus;&	fpinet)S	Uui
tum libidinum uidimas fuperenfi uni fit ^ftitutamon	fum
teftimoniis approbatam.Ante annos plurimosicum	^	luuarrrn	damaium	rom^
urbis eDifcopu;^ orientis atep occidentis fynodicis confulratlonibus refponderem:uidi duo.inte ^ P
[la uiliflimoBd e pkebe hoium comparata.unu qui.xx.fepehfiet uxores:alteram quae uicefimu ^dp _ buiffettoanmm & extremo fibi(utipfi putabant)matnmonio copulatos.Suma omnium expedatio. u xutn pariter ac feminaBiJppft tantos rudes *uis que™Primu fepulturs efferret. Vicit maritus.&: bis populo confluente coronatus 8t palmam tenens;adoranfqj per fingulos fibi acclamantes; ux0"s,yJgln, mbx feretrum prcecedebanr.Quid dicemus tali mulientNempe illud;quod dominus famaritan^ fjlia;ut tiduos habuifti maritos;& ifte a quo nunc fepelirismon eft tuus.Ita^ obfecro te religiofa in chnit $ ; _bus teftimonia ifta non noueris: quibus incontinentibus ;& miferis fubuemtur: fed illa potius lect ^
pudicitia coronatur.Sufficit tibi q, perdidifti pnmum uirginitatis gradum;& per tertium u^s;nec aliena dumudeft per officium coniugale;ad uiduitatis continetiam. Extrema immo abiedtame c0^jo;atcK dodtri & longe polita exempla perquiras.Habes auiam:matrem;amitam.qua^ tibi abundans imic .ns# intelllggt na:& prarcepta uiuendimorma uirtutum eft.Si enim multa, in comugio uiuentibus adhu ^ g fecundg illud apoftoliximnia licent fed non omnia expediunt.&caftrant fe propter regna cadoru’^ dduirU^ natiuitate polt lauacrum eX confenfu. uel poft nuptias ex ardore fidei, cur uiduaobiatamoccafionc habere defmit.non illud Ixtabunda congeminet. Dominus dedit dominus abftufi^ mulrQ labcrio amprat libertatis.ut fui corporis habeat poteftatem.ne rurfum ancilla fiat hommis^ .	od	carnis
hus eft non frui eo.quod habeasiq defiderare quod amiferis. Vnde 6C uirgitas m ^aC	fl fe ^ putet g'
tidrtEl-0* n?%V,&L Ulduitas 10 dio follicitior:q> pteritas aio recolit uoluptates.max	&
6 no pmififie.quo^ alte^ doloristalte^ gaudii eft.Prima hois creatura nos doceat p	-
refert & ad ecclefiam:ut di primus adam in carne;& fecudus f fpiritu monogamus fit.Sit una eua mater cu»» uiuentiu:5^ una ecclefia parens oium xpiano^,Sicu,t illam maledidius lamech in duas diuifir uxores: fic hac ha:recici ipluresecclefias laceratzq iuxta apocalypfiip ioanis lynagoga? magis diaboli appcllad^e fuc § xpi cdciliabula,Legimus i carmina libro.Sexagua fuc regi'x:8^.Ixxx,cocubi$:&: adolefcentul^ quaj$d no eit numerus. Vna elf colaba meaipfedta meamna c mfi fuse electa geirrici fu$. Ad qua fcribir ide ioanes epi ftola.Senior eledts domixiSt filius eius.Sed 8C in arca qua petrus apoftolus fub typo inrcrptaf ecclefisemoe
#-.1	r.t.v, f.v>rr.i!ic r>rS kin-io   r i.An fmnndicaialihnc bina fnmnnf.mafrnlits fi/
«.Ul lULtu	3C	pUUlUtlcC pdliiia   0  ---------------_---- — 7---------~n*----
uitmo uri^ de pari fed de ipari numero:qa alte^ foetibus atq; coiugioralce^ facnficio pparatu ett. At pfiar chx no folu fmgulas habuerut uxores.imo & cocubias habuere plurimas.Et ne hoc pa^ findauid multas: & falomo habuit inumcrabilcs.ludas ad thamar.quafi ad fcortu igredif & iuxta occidente Iram ofcepphe^ ta no folu meretriciifed & adultera copuIaf.Quod fi & nobis iure c6cedif:adhiniamus ad omnes foemias:
a/r	^----o,__________ _________—4.,^-,^ ,,nnA.'rvc /Vpmprpc.nnhpres.&nuDtui tra^
multiplicamini S>C replete rerramrqd ad nos in quos fines f^eculo^ deuenerut qbus df.tempus breue e(t. 8C iam fccuris ad radices arbo^ pofita eft.qux filua legis 8t nuptiaj% euagelica caftirate fuccidatvTempus am> plexandizSC tempus longe fieri ab amplexibus.Hieremias captiuitate ppinqua uxore ^)hibef accipere.Hie» zechiel in babylone mortua eit inquit uxor mea:& apertu eit inqt os meu.Nec ducturus uxoremmec ille q duxeranpoifunt in ope cbniugah libere pphetare.Olim glorire erat illum audire ucrficulum. Filii tui ficut nouell^ oliua^: in circuitu menfre tuae;&: uideas filios filiop tuo^r.Nuc de conrineribus df. Qui adhreret domio unus fpus ctt.Er adhseficaia mea poft te:me fufcepit dextera tua.Tuc oculum prooculo.nuc uerbe^ ranti maxillapbemus & alteram.Illo rempore bellatoribus dicebatunacdgere gladio tuo fuper femur tuu Dotentiffime.modo audit petrus.Code gladiu tuu in uagina fua.Qui eni gladio pculferit gladio morietur, f, jveimus no feparates legem 5^ euagelm.ut martion caluniamr:fed unu at(^ eunde fufeipietes deum, q d uarietate tepore ateg caufa^c pricipium 3L finis eft. ferit: ut metat.plantanut habeatzquod fuccidat. iacit fundametum:ut sdificio cofumato culme iponat. Alioqn fi ad facfa ueniamus;^ futuro^ typosmon nfo arbitrio;fed apoltolo difTerente:agan& faratuel mons fina&fyon duo teftameta figmficar. Lia lippietibus oculis:5^ rachel qua iacob amabat plurimudynagoga ecclefia^ teftatur.Vnde ftana prius lierilis: feruente ubertate foccudior eft.licet 8t monogamia nos in ifaac ac rebeccax^ pceiTerit:cuius tolius partus domini re> uelatio eft.Nec ulla alia foeminaBd deu per feipfam cofuluit.Quid loquar de thamar qu^ zaram: & phares geminos fudit infantesfln quo^ natimtare dmifa materiaiduos	$	C°rfn?
confeiam iud^nam tiic *p, paffione refpfit.ac de fcorto fpbeuco cu.us
cat de gentibus congregatam;uel(quod ipfi loco magis coueniorynagog £unm0 rempore fme ajrarl:f3, perabrahaiSCmoyle.demdepoitadulreriu:dCnegatoem faluatonstfede f	jt	pienittidoPentium*
cerdotibus 6c proPhet,s:& uiri priftim confortmm pftolantemmr po^m^ tunc omnis ifrael faluus fiat.Quafi in breui tabella lati0imos cerra^ fitus oltedere uomi.ut pgam ad alias
quadliunculas:qua^ prima de unnx confilio eft.
Sola ne perpetua moerens carpere muenta^
Nec dulces natos uencrismecpmianoris^	r	rr
Id cincremzaut manes credis curare fepultos? Cui breuiter refpondit ipfa qux palia eit.
Tu lachrymis euidta meisitu prima furentem:
His germana malis onerasiatcg obiicis horti, *
Non licuit thalami expertem ime crimine uitam,	?
Degere more fersztales nec tangere curas.
Non feruata fides cineri promi ha fichaeo.
musiqtuman.quuudcuucit.puicu.uLumeoumelt,Libido.n.trai‘,via 1	*	-4,c	j	,	J*.
fatiaf extindta reaccendif .ufu crefcit:8d deficit.nec roni paret:qu$	fmpfs°t^c
& difpcnfatio rei familiaris eget au&oritate uiri.Scilicet perierut domus casjibum.&l mfi cum .^ruuhstu
ipfa feruieriszfamili^ tuae imperare non poteris.Auia tua.mater.& amita,none auaontatis priftin^
nfcamaioris fut.du eas & tota^puicia & ecclefia^ pricipes fufdpm^Ergomilites&pegrinates fme uxon.
bus fua hofpitalia no regut.& nec mitantad cduiuia nec inuiranf.Quafinonpofhs probatae &
famulos uei liberos.in quorum nutrita es manibus.qui pr$finr domui.uel ad publicum refpon ’ ra nprf^i.,.	!-	?_________________________y	npneremr	ut	fan^m.Du^re	primum re^
caiutate.quare tu me comonentem non audiasCr uge perionasnn quious potcit m<«c luuu*.*.— y unmres fpitio.Nec paratum habeas illud e triuio.Suffidt mihi confcia meamon curo quid de me loquan	*
Et certe apoftolus prouidebat bonamon folum coram deo;fed etiam coram homibus.ne per i ium	,
dei blaffemaref in gentibus.Habebat utim poteftatem forores mulieres circuducendi.ied nolebat ie iuu	„
ri ab infideli confcia.8e cum poffet de euangelio uiuere diebus ac nodibus laborabat manibus luis:
quando peritu^ eft q id amittere:pro quo omnia dimittenda fbnt.Quis nofl:ru(no dicam cubit enorme eft)fed unius unciola decima partem adiicere poteftadftaturam fuam^Et follicit^fumus.qdman ducemusaut quid bibamus.Ne cogitemus etgo de craftino.Sufficitdieimahtia fua.Iacob frem fua* gms in pris domo diuitiis deieliflislnudus pgit in mefopotammm.&ut nob.s fortitudinis fus pberet exe plumdapide capiti ruppofitomidit fchalam ad caelum ufq,	^^'"^mtentem fuper eam. P«
ouam afcendebant an2eli‘&: defcendebantmt nec peccator defperetfalutem.nec mftus de fua uirtute fec rus fit. Atq? ut multa pteream(nec£ enim tempus efhut aflumpti teftimonn omnia diflera)poft anos.xx.d^ ues dominus & pater^itior:q dudum iordanem in baculo tranfierat.cum tribus turmis gregum in priam reuertif Aboftoli toto orbe peregrinimon xs in zonamon uirgam in manutno caligas habuere in pedibus 6: tamen dicere poterant.Nihil habentes:8^omnia poflldentes.Et au^ 6C argentu non elt nobis:quod aut habemusihoc tibi damus in nomine iefu xpi:furge:&: ambula.Non enim erant diuitia^ farcina pgrauati: 6C ideo itantes cum helia in foramine petrx per anguitias acus tranfire poterant.& pofteriora domini con/ tcmplari.Nos uero ardemus auaritia;& contra pecunias difputantesiauro finum expadimus.nihilq; nobis fatis eft.Et illudiquod de megarenfibus dfaure miferis coaptari poteft. Aedificant quafi femper uicturu uv uunt quafi altera die morituri.Et ha^c facimus quia domini uerbis non credimus.Et qa xtas bptatafuc non uiciniam mortis:qu5e debef mortalibus lege naturas:fed cafia fpe anno^: nobis fpatia polbcef. iNe ^ enim tam fradhs uiribus;^ fic decrepitx fenedtutis eibut non putet fe unum adhuc annum elle111	^
Vndc fubrepit obliuio conditionis fu$:ut terrenu animal;& iam iam^ foluendum erigat in fuper ^ animo c$lum teneat.Ve^ quid ago^Fradta naui de mercibus difputo.Qui tenebattde medio iit.	,	^
telligimus antixpm appropinquare quem dominus iefus chriftus iterfidec fpii oris fui. Ve prtegnan	‘ ^
nutrientibus i illa die:quoi?£ utrucp de frudibus nuptia^ eft.Praefentium miferia^ pauca peurram»^. rari hucufa refidemus non noftri meriti fed domini mifericordiae eft.Innumerabiles 8£ feroamnix nes uniuerfas sallias occuparunt.qcqd inter alpes & pyrenaeum eftiquod oceano & rheno icluditl^u
VandalusSatmataiHalaniiGipedesiHeralhSaxonesiBargudionesiAlemaniKCo lugenda refpubhcajholtes
isatssiSS^SKssss^^
Ambiani:Atrebato;ex,remicp ho^^^^^^^^^f^^hiax^^pauarurbe^popuJatTfiMtcfi^ Aquitamajnoucq; populo^ Lugd^enfo.& Narbo"	g ^	facePrePmentionem:qU$
quas & ipfas fons gladmsnntus uaftat tamjs;lNon	g	^ idie c5.
m huc ufq; non rueretifantii ep,	funrali‘12parmorrp^ntur.
Cramaceo ne^&ar d^di/defpet	a	mari ponncoiuti^ ad alpes iuiiasinon erant no-
ftu:q^£noftrafunt:&pannos.xxx.fradlodanubiirebi°ni^Qn difidera' Aruerunt aetuftate lachryma-.pter paucos fenesionanes in captimtate.K obfidione generati non ddiae bant.quam non nouerant hbcrtatem.Quis hoc crederet.Qus digno lermone hittorix comphend	♦
mam inafemio fuo.non pro glona.fed^o falute pugnare imo ne pugnare qdem.fed auro &.cunda letiile Ul|am redimere^Ouod non uitio principum qui uel religiohlTimi funtifed fcelere femibarbari a ^ dit5ditoris:q noftris contra nos opibus armauit ininiicos. Aeterno quondam dedecore romanum lab batimpenu^. galliscunaauaftantibusifufoq;apuditahamexercitmromabrenniusitrairet.necpr^^ poterat aboiere%gnom.niam donec ^gaUiasgemralegalio^ folum & gallograedamu qua confed^ ^ tis occidentif^ uiaores'fuo imperio fubiugalient. Annibal de hifpanix finibus orta tempeltate c^ektis fet itahamiuidit urbemmec aufus eft obfidere.Pyrrhum tanta tenuit romani nomis reuerctia.ut^	hac
bus.e^pinquo recederet loco.nec audebat uitfor afpicere.quam regu didicerat ciuitatem.^ ram mor iniuria(non enim dicam fuperbia.qux bonos exitus habuit)alter toto orbe fugitiuus.tande c» a/js populj tem ueneno repperit?alter reuerfus in pfiam in fuo regno occubuit.& utriuf^ prouinciae ro* $ qdrulr^iS uedhgales funt.Nunc ut omnia profpero fine eueniantipter noftra qux amifimusrnon	^	^
hoftibus auferamus.Potentiam romanx urbis ardens poeta deferibens ait.Quid fatis eiW1
Quod nos alio mutemus elogio.C^iid faluu eft fi roma perid Ferrea11^ ^ bnguxcentum fint:ora(p centum:
gtrea uoxiomnes captorum dicere poenas: tibusammo nec audientibus nobis flere;qu$ parimui.Refponde mibi chatiffima in chnito W.w
nuptara esfQuena acceptura ai^ifcredo fugitu^raut pugnatu^:.Quid utrdq; fequaf fteliigis.Et pro fcfcc> nio carmieiterdbilis tibi rauco fonitu;buccina concrepabit. Aut qaas,pnubas habeas^Forte lugetes.Aut q> bus deliciis affluas.quae ponelfionum tuai*' redditus pdidifti.qux obfefiam familiolam tuam morbo & fa* me cernis contabefcere^Sed abfit ut de te talia fentiamiut finiftru qppiam fufpicerde eaiqux fuam domino alam confecrauit.Non tam tibi q fub tuo nomie aliis fum locutus;qu$ ociofs.& curiofseiatt^ uerbofe do mos circueunt mfona^iquas deus uenter efl:;& gloria in confufione ea^;quae nihil aliud de fcriptunsmiTi digamis pcepta noueruncrcfus in alia^ corpore fua defideria confolanc:ut quod ipfs fecerunt.1 alias face/ re uideant;& mala^: focietate palpenf.Qua^> cum ipudentiam 6d/ppofitionesapo[tolica^<' fnia^ iterpreta tione concriuerisilegito quomodo tibi i uiduitate feruanda uiuendum fit libruad euftochium de uirgftate feruanda.Sd alios ad furiamat^ faluina.qua^ altera^pbi quondam confulis nurus.alteragildonis,q africam tenuit filia eft.Hic libellus de monogamia fub nomie tuo titulum polTidebit,
Ab Pricipiam uirginem de obitu & uita.Marcellsicuius illuftre uiduitatis exemplu merito polt prs/ cepta fubiicitur.
ris fponte currente.dd me arbitraris idigere pcibusiq ne tibi qdem in eius dilectoe concedaimu^ toc^ plus accipia:q tribuam beneficiiuanta^ recordatione uirtutu. Nam ut nucul(p reticerem: 8t bienniu pterirem fikntio:no fuit diflimulationisiut male sftimasifed triftitis incredibilis: qus ita meu oppfTit aiumiut melius iudicarem tacere in pfentia^.-q nihil dignu illius laudibus dicere.Ne<$ uero marcel lam tua imo meam:& ut uerius loquar nfam:oiumi$ fandto^L^^pris romanae urbis iclytum decus:infti» tutis rhetori pdicabo:ut exponam illuftrc familiam^alti fanguis decus;& ftemata p confules & pfedtos pto rio decurrentia.Nihil in illa laudaboaiifi quod ^>pnu ell::& eo nobilius g> opibus & nobilitate contempta: fadta elf pauptate & humilitate nobilior.Orbata pfis mortemiro quoqj poft nuptias feptimo menfe priua' taefl.CucR eam csrealistcuius clai^ iter confules nomen eil:ppttr statem & antiqtatem familis; & ifigne (quod maxime uiris placere confueuit)decorem corpis:ac mo^ temperantia.-ambjtiofus peterer:fuaf<^ lon esuus polliceref diuitias:6( non quafi in uxoremifed quafi in filiam uellet donatoem tranfiundertalbina^ mater tam cla&: pfidium uiduitate domus ultro appeteret illa refpodit.Si uellem nubere:S( non sterns me cuperem pudicius dedicaremtiq; maritu qrerem non bstedicatcdllo^ madante:pofie 6( fenes diu uiuere; & iuuenes cito moriteleganter lutit.Iuuenis qdem pot cito morided fenex diu uiuere non pot.Qua fnia re/ Dudiatus:exemplo csteris fuitiut eius nuptias defperarent.Legimus in euangelio fecudum luca.Et erat an/ na ppheciffa filia phanuetis de tribu afTer:6( hscpuedts statis in diebus plurimis-uixeratq* cu uiro fuo an/ nis feptem a uirgitate fua.& erat uidua annis.lxxxiiii.nec recedebat de templodeiuniiTq$6( obfectationibus domio feruiens node ac die,Nec mipd fi uidere meruerit faluatoremique tanto labore qrebat.Conferamus vii.annos,feptem mentibus fpare xpm 3C tenere,natum confiteri;& in crucifixu credere:8( paruulu non ne/ gare:8( ui^ gaudere regnante,Non facio ulla inter fandas foemias dfiam»quod nonulli inter fandos uiros & ecclefias/. principes itulte facere confueuerut.fed illo tendit afiertio:ut qua^ unus eit labonunu & pmm
fit.Difficileelt m maled.ca cuuate.K m urbe m qua orbis quondam P^ft^^^lvnZauafirem ftis detraherent:6<: pura ac muda macularentmon aliqua fmiftri rumoris f ^am ..	.	•
difficillimaiSC pene ipoflibilemioptatnphera potius d pfumit dicens.Beati imaculati in u a,q ambulant in lege domini.Immaculatos i uia huius tieculi appellat quos nulla oblcoeni rumoris aura macularit.q obpro brium non acceperit aduerrus„s fuos.De qbus faluator in euagelio efto inqt benmolus fiue bene fen tiens de aduerfario tuo:dum es in Uia Cu illo.Quis unq de hac muliere.quod difphceret a“d/ult ^?edcr(Et: Quis credidit ut non magis feipm malignitatis 6( ifamise condenaretfAb hac primu confufa gemitas elt: dum oibus patuinqux efiet uiduitas xpiana:qua 6d confcia 8C habitu^mittebat.Ill^mf^	&
toagis in uentribus egeno^:q in martiipiis recodens.Nufd line mfe.nullu clerico^iaut monacho^ quod amplae domus iterdu exigebat necefTitas:uiditabfq5 arbitns.Scmp i comitatu fuo uirgiesiac uiduas ac ipas graues foemias habuit.fciens ex lafciuia puella^:f$pe de domia^ moribus iudicari.& quahs qu^Jittali/ um confortio deledari.Diuia^ feriptura^ ardor ei fcredibilis.Sempc$ cantabat.ln corde meo ablcodiei / quia tua:ut non pecce tibi.Et illud de pfedo uiro.Et m lege domini uolutas eius:& i lege eius medita die ac noctcimeditatoem legis non i replicando:qu$ feripta funtmt iudxopi aeltimant pharifarded m ^ Jtelligens;iUXta illud apoftolicu.Siue comeditis:fiue bibitis:fiue qd agitis:oia in gloriam doimm faaemes. Etpphetae uerba dicentis:a madatis tuis itelleximt poftq mandata compleflet.tuc fe fcijet mer ^ . A '
Vmiodormagisqguftus:ppterftomachu&frequetesifirmitates,Raropcedebata p	bafilicas
nobilium mfona^ uitabat domo^n^cogeref uidere:quod contempferat.Apotiolo^ 6C martyy bafiticas
fccretis celebrans ofonibus:&: quae populo^ frequentiam declinarent.Matri i tantum obediens: ut iterdu faceret:quod nolebat,Nam cu illa fuum diligeret fanguinem & abfq$ filiis ac nepotibus;uellet i fris liberos uniuerfa conferrenfta pauperes eligebat:&: tamen mfi contraire non poterar, Monilia:& qcqd fupellecrilis fuit:diuitibus pitura concedens:magif^ uolens pecuniam pderejq parentis aium contriftare,Nulla eo rem pore nobiliu ftxmina^: nouerat tomx ^)pofitum monacho^»: nec audebat pp rei nouitatem ignominiolu (ut tuc purabaf)8( uileiin populis nome afiumere.Hsc ab alexadrinis facerdotibus:papat^ athanafio:& po> l.ea petroiqpfecutoem arrianxhaerefeosdeclinantesiquafiad tutiflimu coionis fuaeportum roma confuj gerantmitam beati antonii adhuc tunc uiuentisimonalleria(p in thebaide pachonii: & uirginu ac uiduaru didicit difciplinam.Nec erubuit^fiteriiquod xpo placere cognouerat.Hanc multos poft annos imitata eit fophronia,&alia!,‘qbus rediiflime illud ennianum aptari poteft.Vtinam ne i nemore pelio,Huius amicitiis fruita c.Paula uenerabilis.i huius cubiculo nutrita euftochiu.uirgitatis decusmt facilis aedimatio fit.qualis magfambi tales difcipulx.Rideat forfanjifidelxs ledtor me i muliercuIaRd kudibus imorariiq fi recordetur fandas foeminas comites domini faluatorisiquae miftrabant ei de fua fubirantia:& tres marias fandas ante crucemimariaq^pprie magdalcnas:quas ob fedulitatem 6C ardorem fidei turrita nome accepit;6( prima an te apoftolos xpm uidere meruit refurgentem.fe potius fupbixiq nos condenabit ineptiat^; q uirtutes non fcxu fed aio iudicamusiconteptaeqs nobilitatis:ac diuitia^ maiorem gloria ducimus, Vnde Qt iefus loannc euangeliflam amabat plurimuiq ^pter generis nobilitatemierat notus pontifici:8( iud^o^ ifidias non ti> mebatiin tantu ut petru introduceret in atriu:& ftaret folus apoftoloifc ante crucdmfemqj faluatoris i fua recipcretiut hereditatem uirginis dominituirginc matrem filius uirgo fufciperet. Annis igirur plurimis fic fuam tranfegit aetatemmt ante fe uetulam cerneretiq adolefcentulam fuifle memiflenlaudas illud platoni> cumtq philofophia meditatoem mortis efle dixiflet.Vnde & nofler apoflolus.Quotidie morior p ueftram falutem.Et dominus iuxta antiqua exemplaria.Nifi qs tulerit cruce fuam quotidieiSd fecutus fuerit me: no poteft meus efle difcipuIus.Multoq; ante p^phetam fpus fandus loquif,Propter te mortificamur tota die adlimati fumus ut oues occifionis.Et pofl multas States illa fnia.Memcto femp diem mortis:5( nunq pec' cabis,Difertiflimicg pceptum fatyrici.Viue memor l$ti:fugit hora.-hoc quod loquor inde efl. Sic crgo(ur dicer coeperamus)$tatcm duxit Sd uixitmt femp fe crederet efle morituram.Sic iduta eft ueflibusiut memi niflet fepulchri:offerens hofliam ronabilem.uiua.placentem deo.Denicp cu &: me romaicu fandis pontili' cibus paulino & ephiphanio ecdefiaftica traxifiet neceflitasiquo^» alter antiochenam fyrixialter falamina cypri rexit ecdefi'am;& uerecude nobiliu fcemina^: oculos declinaremiita egit fecudu apoflolu importune opportune:ut pudorem meu fua fuparet idufrria.Et qa alicuius tuc nois xftimabar fup Audio Ifa^': nunq conucniv.qn de fcripturis aliqd iterrogarennec ftatim acqefceretifed moueret econtrario qfliones. non ut contenderet: fed ut qrendo difceret ea^d folutiones quas opponi pofle itelligebat.Quid in illa uirtutu: qd fgeniiiqd fanditatisiqd puritatis iuenernuereor dicerejne fidem credulitatis excedam;&: tibi maiorem do' lorem kutiam:recordanti qto bono carueris.Hoc folu dicamiq? qcqd in nobis longo fuit ftudto congrega im:5( meditatione diuturna quali in naturam uerfum hoc illa libauindidicinatcp pofledinita ut poft pte*
tum
doem noftram:fi in aliquo tcflimonio fcripturayd eflet oborta contentio:ad illa ludicem pgeref.Et qa ual de prudens erat;& nouerat illudtquod appellant philofophi Io irpe-Trov ideft docere.-quod facias:fic interro gata refpondebanut etia fua no fua diceret.fed uel mea uel cuiuflibet altenuv.ut in eoipfo quod docebat: fe difcipula fateref(fciebat,n.didu ab apoflolo,Docere aut mulieri non pmitto)ne uirili fexui.& Iterdu facer^ dotibus:de obfcuris Qc ambiguis fcifcitantibus:facere uideref iniuriaMnnfm locu ftatim audiuimus te illi' us adhsefifle confortio:& nud ab illame tranfuerfum qdem unguis(ut dr)receflifle,eadcm domo:ccdem cu biculo ufam:ut omnibus in urbe clanflima notum fleret.& te mfem.cx illam filiam reperifle. Suburbanus aBer uobis pro monafterio fuit:& rus ekduppter folitudinem.Multoqj ira uixiftis temporemt imitatione ueftri;^ conuerfione multa^z gauderemus roma fada hicrofolyma.Crebra uirginu mpnafteria:monacho-# rum Inumerabilis multitudoiut^) frequentia feruientiu deo:quod prius ignominix fueranefiet poftea glo" rix.Interv abfentiam noftri mutuis folabamur alloqis.^ quod carne non poteramus: fpirifu reddebamus* bempfe obuiare epiftolisifupare officiisifalutationibus puenire.Non multum pdebatjquse iugibus fibi Jungebaf.ln hac tranqUitatei&: domini feruitute.haercuca in h,quinctis exorta tempeftas cuda turbamt.
in tan!a rabiem concitata eft;ut nec fibi nec ulli bono^: parceret:^ quafi pasi eflet,*hic uniuerfa F1 nauim plenam blaffemia^ romano Itulit portui,inuenitg^tinus patella opculum:&: romanas fidel P , mu frontem lutofa cceno pmifcuere ueftigia,Nec mi^;fi m plateis:8( i foro rea: uenaliu fidus arl° x rue to^ uerberet nates;&: obtorto fufte dentes mordentiu_quatiat:cum uenenata fpurca^ dodrin^ r , nent:quos iduceret.Tunc libroa: Trcpictpx^v infamls toptatio:tunc difcipulus o^fbio^id^ f ^ ‘
T n n1 r u1 f1 ? maSifttu non impegiflet.Tuc noftro^ ^.IZaKTiKwv contradidio:6<: p^.1(4eref^oftd a efl fchola. Tunc fanda marcella qu$ diu cohibueratme per xmulationem qppiam fac^rC mnrn^oru: ^nfit fidem apoftolico ore laudataman pl^nfq; molari ita ut facerdotes quo^K nonnullos monachor^
fns A~Za	luFpoiitam dudum flammaaam ad culmina perueninc ^	7	‘	’
Nnn mni?at:peCunt imPe^rantecdefiafticas epiftolasiut communicantes ecclefiae difcedere 1 n multum tempus m medioifuccedit in pontificatum uir mfignis ^ftafius;quem diu roma
habere
meruit.ne orbis caput fub tali epifcopo truncarcfamo iccirco raptus arg tran/Iatus c(t:ne femel lata fniam .prxcibus fuis fledtere conarer idicentc domino ad hieremiam.Ne orauens pro populo illomeq; depceris in bonum quia fi ieiunauerintmon exaudiam praxes eorum:& fi holocaufta & uidtimas obtulerint: non fufci piam eas. In gladio enim & fame & peftilentia ego confuma eos.Dicas quid hoc ad laudem marcellxfDana tionis hxreticorum hxc fuit principium.dum adducit teftes qui prius ab eis eruditi:& poltea ab hxretico fuerant errore correpti.dum olfendit multitudinem deceptorum:dum impia 7TEpiapx<»v ingerit uolumia: qu$ emendata manu fcorpii monftrabanndum acciti frequentibus Iris h$retici:ut fe defenderent uenire non aufi funtitanta^ uis confcientiae fuinut magisabfentes damnari:q prxfenres coargui maluerint. Hu* ius tam gloriofae uiSorix origo marcella eft.Tut^ caput horum es:& caufa bono^iqux fcis me uera narra te:qux nodi uix de multis pauca dicereme legenti fafhdium faciat odiofa replicatio;& uidear apud maliuo los lub occafione laudis alterius ftomachum meum digerere.Pergam ad reliqua.De occidentis partibus ad orientem turbo tranfgreffus minitabaf plurimis magna naufragia,Tunc impletum e. Putas ueniens filius hominis fidem inueniet fup terram^Refrigerata charitate multo^sipauci qui amabant fidei ueritatem; no> ftro lateri iungebanf:quoru publice petebaf caputicotra quos opes omnes parabanftita ut barnabas quocg duceref in illam fimuIationem:imo aptum parricidiumiquod non uinbusifed uoiutate commifit. Et ecce umuerfa tempedas domino flante delera eft:expletua uancinium^phetale.Auferes fpum eoru:& deficiet: & in puluerem fuu reuercenf. In illa die pibunt omnes cogitationes eorum.Et illud euagelicum.Stulte hac nodte auferef aia tua a te.Qua: aut prxparafti cuius erunt^Dum haec agunf in iebusiterribilis de occiden^ te rumor afferf obfideri roma;8d auro falutem ciuium redimnfpoliatofq; rurfum circudari.ut pod fubdan tiamiuitam quoq; amitterent.Haeret uox:& fingultus intercipiunt uerba didlatis.Capif urbstquae totu coe pit orbemtimo fame perit anteq gladio:& uix pauci.q caperenf inuenti funt. Ad nefandos cibos erupit efu»’ rientium rabies:& fua inuice membra laniarunt dum mater non parcit ladtenri infantia: & recipit utero: que paulo ante effuderat,Nodte moab capta edmodte cecidit murus eius,Deus uenerunt gentes in harredi tatem tuam:polluerunt templu fandtum mu.pofuerunt hierufalem in pomoi% cudodiam;pofuerunt cada^-uera fan&ojjd tuo^: efcas uolatilibus cadiicarnes fandto^: tuo^ bedhs terrx.Effuderunt fanguinem eo^; ficut aquam in circuitu hierufalem:& non erat q fepeliret.Quis cladem illius nodris.quis funera fando ex^ plicet,aut poiiit lachrymis aequare doloremf Vrbs antiqua ruiumukos dominata per annos.Plunma pertp uias fpargunf inertia paflim corpa:per<^ domosi&f plurima mortis imago,Cum interim in tanta confufiox ne re^:marcell^ quoc^ domii cruentis uidtor ingredif.Sit mihi fas audita loqui imo a fandis uiris uifa nar rare:q interfuere pfentes:qui te dicunt in periculo quocg ei fuifle fociatamiin trepido uultu excepiflc df in^ trogrefibs.Cuq; pofceref au^:& defoflas opes uili excufaret tunicamon tamen fecit fidem uoluntarise pau pertatis. Ofam fudibus flagellif^ aiunt non fenfiffe tormenta:fed hoc lachrymishoc pedibus eo^ egifie prodratam: ne tea fuo contortio fepararentme fudineret adolefcentiaiquod fenilis $tas timere non pote/ rat,Xps dura corda molliuit: & inter cruentos gladios menit locu pietas.Cu<$ & illam;& te ad beati apodo li pauli bafilicam barbari deduxiflent: ut uel falutem uobis oftenderennuel fepulchrudn tantam Ixriciam dr erupifieiut gfas ageret deo:q> te integra fibi referuaffet; q? pauperem iHam non feciflet captiuitas:fed iue niflet: quod egeret quotidiano cibo:» laturata xpomon fentiret efuric:ga uoce & opere Joqueref. Nu/ da exiui de utero mfis meaemuda &C redeam:Ccut domino uifumedlita & factu ed.bit nomen domini be/ nedidum.Pod aliquot dies fana.integra.uegeto» corpufculo obdormiuit i domino:a te paupratulx fu$: imo p te pauperes reliquit h$redes;claudens oculos in manibus ruis.-reddens fpum in tuis oculis: du inter lachrymas tuas illa rideret confeia uitse bonaei&pmiis futuro^.Hxc tibi marcella uenerabilis a h$c tibi. Principia filiaiuna & breui lucubratione didtaui: non eloquii uenudate:fed uoluntate in uos animi gratifli, mi;& deo:& legentibus placere defiderans.
Incipit odauus tradatus epidolaR^ beati hieronytniig inferibif de contemptu mundi & uita contepla/ tiua ac laude heremi.
Incipit epidola beati Hieronymi ad EliocW nondum epm exhortatoria:gua illu hortafmt domo co/ gnatis diuitiif^ relidis ad hxremu deo militaturus accedat.
Vanto amore & ftudio contenderim,ut pariter in heremo moraremunconfciu mutuse cha/ ritatis pedus agnofcit.Quibus lametis.quo dolore.quo gemitu.te abeute pfecutus fim.te quoqj Irae teftes funnquas lachrymis cernis interlitas. tu quafi paruulus delicatus com temptu rogantis p blandimenta fouiftn&e^o incautus.qd tunc agerem nefcieba.Tacereifed f	quod ardenter uoleba:moderate diflimulare non potera Jmpenfius obfecrareiSed audire no
Iebas:qa fimiliter noamabas,Quod unupotuit.fpreta charitas fecit.quem pfente retinere non ualuit: qrit abfentem.Quoniam igif & tuipfe abiens poftularas.ut tibi poilq ad deferta migralTem.iuitatoria ad te feri ni3 jranfmitterem.& ego me fadu^miferamiinuitoiiam^^^olopriftina^ necefiitatum recorderis. Nudos amat heremus,Nolo te antiqux pegrinationis terreat diEcultas.Qui in chnftum crcdis;&: eius ere ^H^^P^bus.Quaerite primu regnu dei:6d hxc omnia opponenf uobis.Non tibi pera fumendamon uir/ ga elt, Ahatim diues efbq cum chnfto paup eft.Sed quid ago^Rurfus impreuidus obfecro.Abeant pcestbla rv™^a dlTcedant,Debet amor i$fus irafci.Qui rogantem contempferastforfitan audias obiurgantem.
ac*s in paterna domo delicate miles.ubi uallum.ubi foiTa,ubi hyens ada fub pellibus,Ecce de caelo nba canit.Ecce cum nubibus debellaturus orbe;imperator armatus egredif.Ecce bis acutus gladius ex re/
gisore procedens ♦ obuia quxc$ metit ♦ & tu mihi de cubiculo ad aciem m de umbra egrederis ad folf ," Corpus afluetum tunicailoricae onus non fert.Capur optum hnteo:galeam recufat.Mollem ocio manu rus exafpat capulus,Audi edidtum regis tui.Qui non eft mecu.contra me efi:;6^ qui mecu non colligic p git.Recordare tyrocinii tui diem.quo chrillo in baptifmate confepulms in facramenti uerba luram. ,p ' mine eiusinon re pfi parcitui% efle.non mfi.Ecce aduerfarius in pedtore tuo chnftum conac occidere, ce donatiuum.quod militaturus acceperasihoftilia cadra fufpirat.Licet puulus ex collo pedear nepos, i fparfo crine 8C fciffis ueftibus.ubera quibus te nutrierat mater oftendat.Iicet in limine pater iaceat:pcaicato pge pfe.ficcis oculis ad uexillum crucis euola.Solum pietatis genus eftiin hac re efle crudelem. V enier.' met poftca diesiquo uidto reuertaris in pfiam;quo hierofolyma caelcLTem uir fortis coronatus incedas, municipatu cum paulo capies,tunc & parentibus tuis eiufdem ciuitatis ius petesitunc & me rogabis, q te ut uinceres incitaui.Netp uero nefeio qua te dic^s nunc compede ppediri.Non cft nobis ferreum pectu^ nec dura pcordiainon ex filice natos hircanae nutriere tigrides.Er nos puta tranfiuimus.Nunc tibi 1 uidua foror h^ret lacertisinuc illi cum quibus adoleuifh uernacuh amnt.Cui nos feruituros reliquis, N Si eerula quondam iam anus:8d nutritius fecundus pofi: naturalem Pietatis prem clamitant. Cui nos morv turos relinquis^Expedta paulifp & fepeliicras forfita morituros.Forlitan 8t laxis ube^ pellibus mater arata ru<ns fronte antiquu referens mama lallare congemmet.Dicant li uolunt gramatici.in te omnis domus in' clinata recumbit.Facile rumpit hxc uincula amor chrifti;& gehennae timor. At contra feriptura pcipit.pa' rentibus obfequedumifed quicuc^ eos fup xpm amat.pdit anima fuam.Gladium tenet hoftis.ut me pimat. 8C ego de mfis lachrymis cogitabo^Propter pfem militiam deferam.cui fepulturam xpi caufa non debeo. Domino paffuro timide petrus confulcns fcandalum fuit,Paulus retinentibus fe frarabusme hierofolyma pgeret refpondit.Cjuid facitis plorantes.^ conturbantes cor meitf Ego enim no folum ligari fed & mori i. hierufalem paratus fum pro nomine domini noftri iefu xpi. Aries ifte pietatis quo fides quatitur euangelii mucrone retudendus ell,Mater mea & fratres mei hi funtiqcucp faciunt uoluntatem pfis mei.q in csehs e. Si credunt in chriftumifaueant mihi,p eius nomine pugnaruro.Si non credunt, mortui fepeliant mortuos fuos.Sed hoc ais in martyrio.Erras frater.errasifi putas unq xpianum pfecutoem non pati.Et tunc maxin^ oppugnarisifi te oppugnari nefeis. Aduerfarius noftcr tanq leo rugiens.aliquem deuorare qrens Circuit. tu pacem putasiSedec in infidiis cum diuitibusiut in occultis interficiat mocetem. Oculi eius in paupere refpiciunt.Infidiaf in occulto ficut leo in fpelunca fua.Infidiatur ut rapiat pauperem.&: tu frondo-s arbor tedus umbraculo molles fonos futurus pda carpis,Inde me pfequitur luxuriaiinde auaritia conar te.inde uenter meus uult mihi deus efle p chnfto.Compellit libido ut habitantem in me fpum fanciurn i gem:ut templum eius uiolem.Perfequif inq me holtis.Cui nomia mille,mille noccdi artes. Si ego iniceii uidorem me putabo dum capior.Nolo ego te frater charifiime examinato pondere delido^;. minora cre^ das idolatrix crimina efle quX diximusiimo apofloii difee fniam qui ait.Hoc enim icitote jntelligentes.qa omnis fornicator,aut imudus.aut auarus.aut fraudator.qd c idolo^ feruitusmo habet hereditate i regno xpi & dei,Et qq generaliter aduerfum deu fapiat qcquid diaboli e. & qd diabol1 c idolama fit.cui oia idola macipatuntamen Si in alio loco fpeciatLnominatitp determinat diccns.Mortificate mebra ueftra qux fut fup lerram.deponentes fornicatoem.imund.nam.S ‘oncupfcnmm malam & cup.d.tatem.Kauantiam. qux funt idolon fcrmtus.-DDter au^ uenit ira dei in filios dittidentix.Non cfl tantum in co feruitus idoli, fiquis duobus digitulis tumcomplla in burtum arx iaciatiaut auitum patera poculum fundat mey.Neget auantiam effe iddlattiamtqui poteft.xxx.argentcis dominum uenditum appellare iuftictam. Neget faerde gium efie.qui in libidine fedet qu. membra chtiHi & hoftiam uiuam plancentem deotcum publtcapa libi« uidtimis nefaria collumone uiolauit.Non fateatur fraudem idolatnam efle;fed fimiles eo^.qui i aCti busapoftoloe^expfimoniofuopartempeiireferuantespratfentiperiereuididla. Animaduertefraterjn tibi liCere (je rujs quiq habere rebus.Omnis inquit dominus.qui non renunciauerit omnibus qux pcaii non poreft mcus efle difcipulus.Cur timido animo chnltianus es.Refpice cum petro relidtum rete. Reipi ce Agentem de theloneo publicanum flatim apoftolum.hlms homis non habet ubi caput fuum reclinet & tamen amplas porticus.^ fgentia tedto& fpatia metinsihxreditatem expecfans feculi. cohaeres xpi ene non poteris,intemtare uocabulu monachiihoc eft nomen tuu.Quid facis in turba qui folus es.Et hoc eg non integris rate Sei mercibus.nec quafi ignarus fluxuum dodus nauta pmoneoifed quafl nuper e1?3" gio eiecius.in littus timida nauigatoris uoce denucio.In illo aeftu charybdis luxuriae lalutem uorat.	^
uirginco.ad pudicitia ppetranda naufragiaifcyllaeum renidens libido blandirur.Hic barba^	^
bolus pirata cum fociis portat uicula capiendis,Nolite crederemolite efle fccuri.Licet in modu^ b fum xquor arrideat;!,Cet uix fumma iaceritis elementi fpiritu terga crifpenf.Magnos hic c3t*‘emns, fieaf habet itus iclufos.lntus eft niculumiitus ert hoflis.Expedite rudentesmela fufpendite.CruX am 1	b
in frontibusitranqllitas ifla tempeflas eft.Sed forfita didurus es.Quid ergo.Quicutp in ci^ai	J' #
ni non funt,Non eft tibi eadem caufatquas: ceteris, Amculta dominu diccntem.Si uis peri ,	,	n	*	Jomo,
uende oia tua.& da paupibuS;& Ueni feqre me.Tu aut pfedu te efle pollicitus es. NarD c, rprnnc ^ nihil toihtia te caflraflesppter regna cxlo^.qd aliud q pfedam fedatus es uitam.Perfedus aut eruus xp
habet»^ucjiqdpter xpm habenpfedus no eft.Et fi pfedus noncihcum	deft^
us ir	nces.	feruif-
Voci/
feraf ille fepe.Siqs nuit poft me uenire.abneget femetipm &L tollat cruce fua.&J fequatur me & ego onuftus j auro.arbirror me xpm feq.Cjui dicit fe i xpm credere.debet quomodo ille ambulauin&f ipfe ambulare. q> fi nihil habes(ut te refponfu^d fcio)cur tam bene paratus ad bella non militas.nifi forte in patria tua te arbi traris hoc facereicum I fua dominus figna no fecerit.Cur id cum audtorirate fumma defendis. Sume ratior nem.Nemo ,ppheta i patria fua honorem habet.Non quxro inqes honore.fufficit mihi confria mea. Nea dominus quxrebat:qppe q ne a turbis rex conftimeretur aufugit.Sed ubi honor non eft.ibi contemptus c, Vbi aut conteptusiibi frequeter iniuria.Vbi aut iniuriatibi &: idignatio. Vbi idignatio ibi & qes nulla. Vbi qes nulla: ibi mes a^pofito fatpe deducitur. Vbi aut alicui per iqetudinem aliqd aufertur ex Itudio: minus fit ab eo quod tollitur.Et ubi minus efttpferium non poteft dici. Ex hac fupputatione illa fumma nafeitur monachum perferium in patria fua efTe non pofle.Perferium autem effe nolle delinqre elf.Sed de hoc gra du pulfus:^>uocabis ad clericosiAn de his aliqd audeam dicere.q certe jn fuis urbibus commorantur. Abfit autem ut qcq de his finiftru loquar q apoftolicogradui fucccdentes.xpi corpus facro ore conficiut. p quos & nos xpiani fumusrq claues regni cxloBd habentes.quodamodo ante iudicii diem iudicanr.q fponfam do
—^^poflum obtendere paupertatem cum i euangelio; erant.aera mittentem in gazophylatiu laudat dominus.Mihi ante pfbyte^: federe non licet.Uli ii peccauero licet tradere me fathanx in ftedtum carnisiut fpus faluus fit.i die domini noftri iefu xpi.Et in ueteri qdem lege.quicuqs facerdotibus non obtemperaflet.aut extra caitra pofitus lapidabatur a populotaut gladio cer* uice fubiedta contemptu expiabat cruore.Nunc uero inobediens fpiritali mucrone trucatunaut eicrius de ccclefia rabido damionu ore difcerpitur.qi fi te quocp ad eundem ordinem pia fratrum blandimeta follici> tant:gaudebo de afcenru,timebo de lapfu.Qui epatum defideratibonu opus defiderat.Scimus ifta:fed iuge: quod feqtur.Oportet autem huiufmodi irrephenfibilem efletunius uxoris ui^.fobrium.pudicum.pruden tem.ornatum holpitalem.docibilem.non uinolentum.nopculTorem.fed modeftum. Et cazteris qu^ de eo fequunf explicitismon minorem in tertio gradu adhibuit diligentiam dicens.Diaconos fimiliter pudicos; non bilin^ues.non multo uino deditos.non turpis lucri appetitoresihabentes minifierium fidei in confcia pura.Et hi autempibenf primum: & fic miftret nullum crimen habentes. Ve illi homini q ueftem non ha-bens nuprialem igreditur ad coenam.Nihil fupereftinifi ut ftatim audiat. Amice quomodo huc intrafti. no habens ueitem nuptialem^Et illo obmutefeente dicaf miftris.Tollite illum.ligatis pedibus & manibus. 8C mittite eum in tenebras exteriorestubi erit fletus & ftridor dentium.Ve illi homini q acceptum talentum in fudario ligans.cxteris lucra facientibus.id tantum quod acceperat referuauinilico idignantis domini re-fponfioneuic clamore ferietur.Serue neq.quare non dedifti pecuniam meam ad menfam. & ego ueniens cu ufuris exegiffem eam.ldeft depofuitTes ad altare:quod ferre non poteras.Dum enim tu ignauus negociator denarium tenes.alterius locum qui pecuniam duplicare poterat.occupafbX2tiam °b rem Acuti q bene mi-niftrat bonum opus fibi acqrit.ita qui indigne ad calicem domini accedinreus erit corporis &: fanguinis do mini.Non omnes epifcopiicpi funt. Attendis petrum:fed 8t iudam confidera.btcphanum fufeipis ied & ni-cohum refpice:quem dominus ut ioannes teftatur in apocalypfi fua da'nat fniatqui non tantum turpia . M & nefanda comentus eft:ut nicolaita^ hxrefis ex ilia radice nafcaf.PK>bet feunufqf^.& Acac^ cit ecclefiaftica dignitas xpianum.Cornelius centurio adhuc ethnicus dono fanrii fpus mundatur. Prefby-teros daniel puer indicat. Amos fycomo^ mora deflringens-.repenteppheta effedus elt.Dauid paltor e igitur in regem.Minimu difcipulum iefus amat plurimu.Inferius frater accumbemt minore adueniente, lur-fum iubearis afcendere.Super quem dominus requiefcit.mfi fuper humilem & quietum.# trementem uer-ba fua^Cui plus comittitunplus ab eo exigitur.Potentes potenter tormenta patietur.Nec fibi quilqde corporis tantum rnundi caftitate fuppiaudatTcum de omni uerbo ociofo«quodcun<£ locuti fuerint homines reddituri fint pro eo rationem m dic iudicii.cum etiam conuitium in fratrem.homicidn Iit reatus. Non e facile flare loco pauli.tenere cathedram petri.iam cum xpo regnantium.ne forte uemat angelus qui femdat uelum templi tui:# candelabrum tuum de loco moueat. Aedificaturus turrim futuri operis lumptus fup» puta.Infatuatum fal ad nihilu prodeflmifi ut proiiciatur foras:# a porcis conculcetur.JVlonachus fi cecide-titirogabit pro eo facerdos.Pro facerdotis lapfu.quis roeaturus eftfSed quoniam de IcoDulofis locis enaui-gauit oro:# inter cauas fpumeis fludlibus cautes fraeilisi altum cymba procellit expandenda uela funt ue-lis.# qftionum fcopulis tranfuadatisilxtantium more nauta^icpilogi celeuma cantadum eft. O defertum uernansio folitudo i qua illi nafcuntur lapideside qbus i apocalypfi ciuitasmagni regis conflruit.O he-remus familiarius deo gaudens.Quid agis frater i feculo.q maiores mundo.yuadiu te teriopd umbra: p-munt^ Quadiu fumofa^: urbium carcer icluditfCrede mihi.Nefcio qd plus lucis afpicio.Libet farcina cor Poris abieria ad pus: aetheris uolare fulgorem.Paupertatem timesifed beatos pauperes xps appellat. Labor terreris:nemo athleta fine fudore coronaf.De cibo cogitasifed fides fame non timet. Supra nudam me uis humu exefa ieiuniis mebra collidererfed dominus tecuiacet.Squallida capitis horret iculta f™iesAecl ca-put mu xps eftjnfinita heremi uaftitas terretffed tu paradifummente deambula. Quotien^ te coiccderisitones i heremo no eris. Scabra fine balneis attrahif cutis: fedq i xpo feme lot“se^ necefle ite^> lauare.Et ut breuiter cocluda ad curia audias apoflolu refpodente.No funt codignx mqt pab fiones hmus fxculi ad fupuentura gloria d reuelabif i nobis.Delicatus es frater fi # hic uis gaudere cu fo' eulo;& Poftea renare cu xpo.Veniet.uemet illa dies qua corruptmu hoc # mortale icorruptoem iduat #
imortalitatcm.Bcatus feruus que dominus iuenerit uigilante.Tuc ad uoce tubae pauebit terra cu populis tu gaudebis Judicacurus cu domio lugubre mudus imugiet:& tribus ad tribus pedtora feriet, Potentiiumi quonda reges nudo latere palpitabut.Exhibebif cuple fua uenere.Tunc ignitus iupiter adducet:^ cu luis ftultus placo difcipulis ariliotelis argumeta n6,pderur,Tuc tu rufticaus & paup exultabis 8C dices.Ecce cru cifixus deus meus;ecce iudcx gt obuolutus panis i pracfepio uagiit.Hic eft ille oparii & qftuarix filius: hic q mfis geftatus finu hoiem deus*fugit in aegyptuihic ueftitus coccino:hic fentibus coronatusihic magus d££' monium habens & famarites.Cerne manus iudsae quas fixeras;cerne larus romanae quod foderas ♦ V idere corpus an ide fit quod dicebatis cla nodte fuftuliffe difcipulos.Diledio tua me copulmut hxc tibi frater di cere:& ut his itereflecontigatqbusnuc labor durus eft.
Ad luciniu bethicu hortatoria ut i fancta couerfatoe pmaneat nec retro refpiciat.Et i fine icidenter de opufculis fuis 8i duabus qdnibus.Vtru fabbato ieiunadu fit:&l euchariftia fumenda quotidie.
h$,Cornelius ceturio cohortis italice.-iam tuc lucinii mei pfigurabat fide,Apoftolus paulus fcribes ad ro* manos:cu inqt i hifpania,pficifd coepo:fpero q? pterics uidea uos;& a uobis deducar illucitatis fludtibus ap probauit qd de iliapuicia qrereta breuitpeab hierofolymis uf^ ad illyricu euangelii iaciens fundamenta roma uidtus igreditunut uidtos fupftitois erroribus liberos faciat.Manet I hofpitio codudto p bienium:uc nobis utriufcp iftri sternam reddat domu.Pifcator hoiumimifib rete apoftolico te quoq? quafi pulcherri> ^	    "	*"	*'	  '	fcifluras
inter
folitudine:
expedaba eum q faluii me fecit a pufillanimitate fpus:&: tepeftate.Obfecro ergc^tc:^ moneo parentis aife» dtu tut q fodoma reli.qfti ad motana feftinas poft tergu ne refpiciasme aratri ftiuame fimbria faluatoris.-ne cicinos eius nodis rore madefadosiquos femel tenere coepiftnaliquado dimittas,ne de tedo uirtutu prifti na qrens ueftimenta defcedasme de agro reuertaris domume campeftria cu loth 3C amoena horto^ diligas: qu$ no irriganf de cx\o ut terra fandaifed de turbinofo flumie iordaneipoftq dulces aquas maris mortui comixtione mutauit.Ccepifie multo^ eftiad culme puenifie pauco^z.Qui i ftadio currutioes qdem currut fed unus accipit corona, At ecotra de nobis df.Sic currite ut apphendans.No eft iuidus agonitheta noitcr, nec alteri palma:alteri parat ignominia,Oes athletas fuos defiderat coronare,Gaudet aia mea;& magnitudi ne l$ticiac;rem moeroris patior.Ruth i lachrymis uerba^prupant.Zacheus publicanus ad unius horae com uerfatoem hofpite hfe meruit faluatore.martha maria couiuiopparato dominu fufcepe. Meretrix lauat fletibus pedesi& unguentis bono^ ope^e dominici corpis dedicat icpultura.Simo leprofus iuitat magiftru cu difcipulis;&: no contenif,Abrah# di%Egredere de terra tua;& de cognatoc tua;& de domo pfis tui:& ua
uena ego fum apud te;5i pegrinus ficut oes pfes mei.Hebrxus.i.perotes at^ traTitondu no eft m pfenti mr tute cotentusifed ptentoai obliuifccns:in futu^; fe exicdit;& fcit illudubut de uirtute in uirtutc.myfticum fortitus elf nome:& uia tibi aperuit quo no qras ea quae tua futifed qux aliena;6d illos putes parentesipfes: at<^ afiines:feu cognatosiq tibi in xpo copulati funt.Mater inqt mea:& fres mei hi funuq faciut uolutatem mei.Habes tecu prius in carnemuc in fpu:fociade coniuge germana:de foemia ui^ide fubieda paremj fub eode iugo ad cxleftia iimul regna feftinet.cauta rei familiaris difpenfatio:& ad calculos redies: no cito deponif Jofeph cu tunica aegyptix fugere non potuit, Adolcfcens ille:q opertus findone feqbaf iefum» qa tentus fuerat a miftrisiterrenu abiiciens opimentumudus euafit.Helias igneo curru raptus ad c$Iuzm<> «pre reliqt in terris,HeJifeus boues 8i luga prioris opis uertit in uota.Loquif fapietiffimus uinq tangit PJ c<- incjnabiC ab ea.qdiu uerfamur i icbus fxculi;6d aia nfa poflefllonuiac reddituu,pcuratoe deuindta eft:
     ' ' ' itatefaut qux focietas lucis ad tcneDra .
--------- .	,	r......-	inqt	dominus	deo	feruirez&marn	'
-pfedto^,Fecit hoc Thebanus Crates:fecit Antifthenes.feipm oner ecsr	..	.	apoitoio&ziq	duo	cu uidua pauptatis fuae in gazophilatiu $ra mittetes:totu
quchabuerut domio tradiderunt merenf audireifedebitis fup duodcci folia:iudicates duodec ei.Hxc & ip,e iteiligis qUO ai'0 replice;&: quod fub aliis uerbis te ad fando^loco^: iuitehabi „ lcoS dantia tua multo^ inopia fuftentauinut & ho^d diuitia? in tua idigentiam redundarent: fecift	huS
redemptioai$uiri,ppriaediuitix.Poftumusqdemdiuitiasnpnasintelligere:quaenondealienoinond ^ enolrllnt:lUX? ‘ilud-H“»0.ra deum de tuis iuftis bboribustfed melior eft jntdligetm ut dmmas^pr^^ -non fnimUS r3uros ^blc5ditos:quos nec fur poftit fuffoderemec latro uioletus	feriota	uid*
in rn-i^rk1^110 CC^tua ^on”ate defiderarc te dicis:ad deferibendum hominibus tuis ded
cna"thaceis codicibus.-ac frequenter monuijut conferrent diligentius;^ emendarent,bgo.n.t
mina pr$ frequentia comeantium:&r peregrino^ turbis relegere non potui;& ut ipfi,pbauere pfentes: lon/ go tentus incomodoiuix diebus quadragefimas qbus ipfipficifcebanfrrefpirare cccpi, Vndc fi pagrammara ieppereris:uel minus aliqua defcripta funt;qu$ fenfum legentis impediannno mihi debes iputarc; fed tuis, & iperiti^ notario^» Iibranoruc^ icuri$:q feribunnnon quod iueniuntifed quod itelligut. & dum alienos errores emendare mtunfioftendunr fuos,Porro iofephi libros;^ fando^ Papix & Polycarpi uolumina fal lus ad te rumor pertulit a me efie tranfhtaiqa nec ocii ncc uirium eft:tantas res eadem in alteram linguam exprimere uenulbte,Origenis& fandti Didymi pauca tranftulimus uolentes experte noftris oftendcrc: qd grxea dod:rina retineret.Canonem hebraicx ueritatis excepto o&atheucoiquem nunc in manibus habeo: pueris tuis di notariis dedi deferibendum,Septuaginta irerpretum_edit6em:& te habere non dubito:& ante annos plurimos diligentiffime emendatam;ftudiofis tradidimouu ttftamctum grxcx reddidi audontati, Vt enim uetei% librose fides de hebrxis uoiumibus examinanda eftiita nouo^ grxei fermonis norma defi derac.De fabbato quod qnsmtrum ieiunandum fit:& de eucharirtiaian accipienda quotidieiquod romanae
(Pe1,* 1 /31« W 7 L* • i	i /v> »-v 1« ] . .	■	.	#	.	f*	1	n	, T 1 J	«I r»« V 7	^
perAVTArr
tim quae fidei non oBciantara obferuandas ut maioribus traditx funt.nec alio^ confuetudinemialio^ co trario more fubuerthat^ utinam omni tempore ieiunare poifemus quod in adtibus apoitolo^ diebus pe/ tecoltes:& die domicoiapoftolu paulu & cu eo credctes feciiTe legimusinec tame maichaeae hxrefeos accu/ fandi funt: cum carnalis cibus pferri non debuerit fpiritali.Euchariitiam quoq; abfq^ condenatoem noftri: ^ pungente confdaziemper accipereiSC pfalmiftam audire diccntem:gu(l:ate 8i uideteiquoniam fuauis e do minus: 81 cum eo carneierudtauit cor meum uerbum bonu.Nec hxc dicoig? dominicis diebus iemnadum putem;& contextas.lx.diebus ferias auferam:fed unaquxq?,puincia abundet in fenfu fuo: 8i pcepta maio^s leges apoftolicas arbitref.Duo palliola:&: amphimallum de tuis ufibus uel utcdaiuel fandtis danda fufcepi# Ego ifignia paupertatis:^ quotidiani fymboli ac pnix tibi 8i forori tuae mifnquatuor ciliciola apta ,ppofi' to:5^ ufibus ueftris:8^ codicem.hoc efl: uifionis efaixmalde obfcudnimas:quas nuper hiftorica explanatioe dtfTerui qdnestut quotienfcu^ mea opufcula uiderisitotiens amici duldflimi recordatusmauigatdem qua parump diftuleras pares,Et qa non eft in homine uia eius:& a domino greffus hominis diriguntunfi forte: quod^cul abfit.-aliquid fuerit impedimentoiqfoiut quos charitas iungittterra^d longitudo non feparet: 8c abfentem luciniu noftru:femp pfentemdittera^d uiciflitudine fentiamus.
Ad Marcellam fcnbit 81 fxcularium occupationum xftus 8i humanae mutabilitatis uices deferibes ad fecedendum ex urbe 8C relinquendum fxculum exhortatur:bethleem 8i locum ortus dominici magnis p/ coniis efferens,
Mbrofius quo chartastfumptusmotarios miniflrante:tam inumerabiles libros uere, Adamatius 8i nofter.Chalcenterusiexplicauit in quadam epiftolaquamad eundem de athenis fcripferat: re/ fertinunq fe dbum:Origene pfente:fme ledtione fumpfifTe.nunq ueniffe fonuminifi unus e fra/ tribus facris If is pfonaretihoc diebus egiffeiuel nodhbus ut 8i ledtio of onem fufciperet:& oro le fiionem.Quid nos uentris aialia:tale unq fecimus^Quos fi uel fecuda hora legentes inuenerit ofeitamusj manu facie defricantesteontinemus ftomachu:&: quali poft multu laborem labimunSC mundialibus rurfu negociis occupamur.ptermitto prandiatqbus mens onerata pmitur.pudet dicere frequentiam falutandi: q aut ipfi quotidie ad alios pgimustauc ad nos uenientes exteros expedtamus.Demceps itur ad uerba: fermo teritur.Laceranturabfentes:uita aliena defcribitunSC mordentes inuicem confumimur ab inuicem, Talis hnc rihnc nffiiDatiSd dimifri>  fnnniitamus.Nunc ira Diona leonis nobis
nos cibus occupanSd dimittit.Cu
iducitmunccurar
nodte auferent aiam tuam a te:qUx	pparaftiicuius erunt^ Veifes non ad ufus tantuded ad delitias conq
tuntur.Vbicu^ compendium eft:Uelocior pes'citus fermo:auris attentior.Si danum ut fxpe in re familiari
accidere folenfuerit nuciatumtuukus moerore deprimiftoamur ad nummu amiffo obolo contriftamur.
unde cum in uno hoie aio^ttam diuerfa fu facies-opheta dominu depeatur dicensidomine in ciuitate tua
imagine eo^ dofiipa.Cu.n.ad imagine & fimiiitudinem dei conditi fimustex uino noltro pfonas nobis plu
timas fup inducimus.Et quomodo in theatralibus fexnis unus atq; idem hilrrio nunc herculem robuftus
oftenditmuc mollis in uenerem frangifmunc tremulus imbecilemuta 8i nos:q fi de mundo non efiemus:
odiremur a mudottot habemus perfonar/ fimilitudies:quot peccata.Quaproptenquia multa iam mx fps
tia tranfiuimus fluduando:8d nauis nfa nunc^cella^ concufla turbineinuc fcopulo^: illufionibus pforata
c^;qprimu licet qdam portus fecreta quafi ruris intremus.En tibi cibarios panes;& holus noftris manibus
Ilti§atum;8d lac delitix rufticanx uiles qdem:fed innocentes cibos pbentjita uiuentesmon ab ofone fom/
nusinec faturitas a ledtione reuocabit.Si xftus eft;feCretu arboris umbra pbebitSi autunustipfa aeris tem*
penes & krata fubter foliadocum quietis oftendit. Vere ager floribus depigitur.Sd inter querulas aues pfal/
rpvr lcius cantabuntur.Si frigus fuerit & brumalis nixtligna non ema: 8i calidius uigilabo; uel dormiam,
lnY,^.qu°d fciam: uilius no algebo. Habeat fibi roma fuos tumultus:arena fxuiat circus infamat: theatra XUrienLR^	 Klrihi$2uh$rcrc	domi
Der Z Us ln uocem.Quid enim mihi eft in cxlo.ft a te quid uolui luper terram^ ,C“1LC; Lum taVca tium npUS m c$l0:P3tua di caduca qfifle nos doleamus in terra. Velle ue^: ut ad uillana & ad marix diuerfo Uemamus(pius enim laudat unufquif$ quod poffidet)quo fermonc;qua uoceitibi fpeluncam faluato/
iis cxponamf& illud pfcpe in quo infantulus uagiittfikntio magis:| infirmo fermohe honoradum cft.Vbi funr lat$ porticusi'Vbi aurata laqaria^ Vbi domus mifero^ poenis & danato^s labore ueita^Vbi litar pa latii priuatoi^ extrudta: bafihcx.ut uile corpufculu homis pciofius inambuleL& quafi mudo qcq ponit ei fe ornatius redta fua magis uelmtafpicere q caelumfBethlee efle in hoc paruo reme foramine cadojg condi lor natus eft4hic iuolutus paniszhic uifus a paltoribusihic demonftraf ab ftellaihic adoratur a magis: 5C pu-' to fandior locus eft rupe rarpeiatqux de cado faepius fulminata oftendif deo difplicef.Eft qdem ibi fanda ecclefia funt trophoea apoftolo^ QC marty^.Eft xpi uera confenio:&: apoftolo^ pdicata fides:8<: gentinta^ te calcata in fublime quotidie erigif uocabulum xpianu.Sed ambitio:potentia:magnitudo urbis: uideri cc uiderejfalutari 8t falutaredaudare 8i detrahereiuel audire:uelploqui:& tantam hoium frequentiam uidere a^pofito monachoj^ 8C a qete aliena funt« Autm.uidemus ad nos uenientes:& filentium pdimus aut fi non uidemus fupbiae arguimur4lnterdum ut uifitantibus reddamus uice:ad fupbas fores pgimus,inter linguas rodentium miftro^ poftes ingredimur deauratos Jn xpi ergo uillaiut fupradiximusituta rufticiras eit ex» ira pfalmos filentium eft.Qupcuqj te uerterisiarator ftiuam retinens alleluia decantat.Sudans mefibr pfak misfe aduocatid^ curua falce attondens uites uinitonaliquid dauiticu canit,H$c funt in hac,puincia carnu na.hx ut uulgo dicimnamatorix cantiones. , r .. r ,	.
Ad Exuperantium exhortatoriamt abieda militia fascuh ac fpreto conubio deo militet.
Nter oia quae mihi fandi fratris tui qntiliani amicicix pftiteruntihoc uel maximu eft: q> te hi ignotu corpore:mente fociarut.Quis enim non diligat eum.qui fub paludamento & habitu militari agat opera pphera^.S: exteriorem hoiem aliud ^mittentem uincat interiori homine q formatus eft ad imagine creatoris.Vnde & prior ad officiumpuoco lfai*;& pcor ut mihi oc^ cafionem tribuas fa?pius refcribendi.quo de extero feribam audacius.lllud autem prudentiae tux breuiter fignificaffe fufficianut memineris apoftolicx fnix.iundus es uxorime qras folutionem: folutus es ne qras uxoremiideft alligatoemiqux folutioni contraria eft.Quiigif feruit officio coniugalimindus eft ♦ qui uim dtus eft feruus eft.Qui autem folutuseftdiber eft.cum ergo xpi gaudeas libertate 8C aliud agastaliud repro^ mittas:acppemodum in 2LcD.ucxTf conftimtus fismon debes ad tollendam tunicam teda defeenderemee re fpicere polt tergum;nec aratri femel arrepti ftiuam dfmittere:fed fi fieri poteft;imitare iofeph; 6^ xgypti^ dominx pallium dereJinquemt nudus fequaris dominum fauatorem;qui dicit in euangelio.Nifi qui$ diml ferit omnia 8i tulerit crucem fuam:& fecurus me fueritmon poteft meus efle difcipulus. Proiice iardnam fxculime qras diuitiasiqux camelo^ prauitatibus comparantur.Nudus & leuis ad cxlum uola.ne alas uir" tutum tuai^ auri deprimant pondera.Hxc autem dico, non quo te auai^ didiceri. fed fubintelligam co adhuc te militix operam dare.ut impicas facculum quem euacuare dominus pcepit.Si igitur qui habee pofTeffiones 81 diuitias.iubentur oia uendere 8C dare pauperibus 8t fic fequi faluatorem.dignatio tua aut di nes eft & debet facere quod pceptum eft.aut adhuc tcnuis.S: no debet qrcre quod erogatura eft. Certe xps pro animi uoluntate oia in acceptu refert.Nemo apoftolis paupior fuit.6^ nemo tantum p domino dereh"> quit. Vidua illa in euangelio paupcula.qux duo minuta mifit i gazophylatium.cundis pfertur diuitibus» qa totu quod habuit,dedit.& m igitur eroganda no qras.fed qfita iam tribuemt fomflimu tyrunculu fuu xps agnofcat.ut Ixtus tibi de longiflima regione ucnienti occurrat pater.ut ftolam tnbuat.ut donet annu> lum.ut imoletp te uitulum faginaru.ut expeditum cu fando fratre qntiliao ad nos cito faciat nauigare.pul faui amicicia^ fores.fi aperueris.nos crebro habebis hofpites,
Ad Prxfidium diaconu de rone exrei pafcalis peundante fcribit.&f folutoe dimiffa ad contemptum culi 6^ heremiticam uitam hortatur.
leronymus.Prxfidio fratri falutem.NulIa res uetus inqt comicus.tam facilis c:qn difficilis fiat? qua inuitus facias.Quod fi ille rem facilem dirticulter fieri iuito aio putauit.qd me facere pofle xftimas in re maxima.^ nullius unq ediferta eloquctia^Nam his qcun« uoluerint de laudibus . . exrei dicere;plenif9 ut aiunt uentis ,genii fui itendere uela;&: quafi q'dam pelagi alta penetran' r *	abfcondere littora.ffatim in oroms foribus renidet clamor fo&ipratorum defcnptio;& in mod
i "ls au^e molliter uerba cadentiaidum deferibuntur apes;g? fine coitu generaturi generant:qujy» ^ infpr.iM^D Ilt3er^ natos ore legunt:arte componunti quadam rone uitali:animas apiculismo oJpn.rn jfno l?ea uirZ^ totus georgico^ liberpfertur m medium.Rex aduolans agmen inducit: r	^
_■	narrantur	muniamt militaribus caftns intereffe te credas.Sed cum hxc audieris*	S
el°quentiam.&utbreutterCgne.putatequintiliani controuerfiam recor*«m qua pau^r cauf tur,doIens 0t, lnterjtum apum:flores ab impotentilllmo diuite uenenatos.Efto bs , finr.& aurem compofito pede mulceant.quid addicofNunquid ad ecdefice facramentafNuquid ad tempus
pafcteicum agnus occid,ficUm accmdtis lumbis carnes cu offibus deuoranturiCum tacente cpo.&pitiy
dlcanr	cultumiredadis	leuita	toqtur.docetcp quod pene no
coftn te™Poreitoto dcincannoiufticium uods eius idicitur.Videsneq grandia fintflntelligK ted ffioha btilib n ^dcn?,9U;Ppc momento;& pdicanda confcribere:& cur ita pr^difla r.ntdpcereiommum tatcucurn n am 9U0 pene me ptteteriitidiuinis magis q humanis uodbus diiTeredum eft.L g J(l mma;& oil"	“Cius PermmNbMcj in dei facrificiis mellamufq c$r$ utiumifed hiccr
cubi caereusfNonne in fine euangelii detonantis inter feptem candelabra:^ lucernas aureas fponfus reuela tur in cxlisf Ad hxc refpondebis:&: ego a te iccirco fieri poftulaui quia fciui efie difffcije:qd/ peteba. Breui> ter ois foluif qftio:5^ par pari referf fnfa:& ego me iccirco facere debere non putabo qa rem difficillimam po(lulafti:artamen ne caufando differaifi cora pariter fuerimus.audies uniuerfa quse fentia:ut fiqd forte ne/ icimus: in rua aure moriaf.Na qui fcribitzmultos fumit iudicesiahus in alterius Iruet ac crailaf ingenium: ille fi unus fermo defuennquafi claudam oratiunculam diffugiet. Alius fi paululum fe eloquentis cothur nus extuleritinon pfbf m latrabit effeifed rhetore.itacp fi uis te mihi hoc obligari munerelplacetinas deliti as defere:fedtareabrahxhabim:relinque natale folufpretifcp urbibus ad dcferta fecedemt poffis orare cu xpoierit qde durus:^ mucidus;& hordeactus forte panis.fed delicacu milite rex non amat hierufale. QuX fimila:6d mella:oleu maducauitffornicationis arguitinon q? mali fint cibi:quos pfna idulget clxmentia ied mollis pliaror ad prima ftati aciem concidat:^ poff umbra fole ferre neqant:poff fudarium galea oneri potius reputenqua tutamini:^ fi exire cupieti mater obfillit in Jimine;Loqre ei uerbis dominiimater mea & ffes mei hi funt:qui faciunt uoluntatem pfis mei: qui in caelis eft.Si uernacul$:cu quibus nutritus esifle re.& pfni ruris memoriaiipfius quocp domus anguli:&: fecreta retinere te coeperitiin qbus infa's uolutatus es:lufi(ti puertadolefcentuliis lafciuitti:recordare oes qui nuc accolae heremi fut cxleftes illos choros:p eof/ de erupifle tramites;iifdem infhtifie ueffigiiszd^ ut longam ofonem copendio breuiem: epifiola quippe li/ brum redolere non debet aut parua.auc magna funtzquae tibi deferenda fuademus.fi parua non difficile pu tes parua cdtenere.fi magna maiora magis pmia pparanf.Sed dicis. Volo prius pfnu rus uendere:& exiguis fuptibus congregatiszfiue uiaticu uiae fternerezfiuc in pauperum ufus me alimonia pparare.Et hic euangeli cam audi fententia.Si uis pfechis effe uade uede oia quse habes:&: da paupenbus:&: ueni St feqre me. Plures
pcn	_	_	.	_______
accipiatdu me ad pliu feftinantem nullx ppediant moras.Matthxus fedens ad telonseum audit.feqre me, nunqd prius ratiocinia fupputauit;& reuerfus domum fuorum paflus eft lachrymaszpdiorutp adtione lici-tamequaq potuit domini feq ueffigia nifi mundi fe prius onere liberaretfllle difcipulus qui renunciareparc tibus ante cupiebatruoce faluatoris arguif.Et certe multii eft inter emcuius brcuis ad domu recurfus ftati uenturizrephendif;# te:qui tanto iam tempore aut no uedis tuazqff cito poteft facere:aut no facile cotem niszfed mdes multa tibi ipedimento effe ne facias.Cum haec legensiad afylu romuli fugies:& comoediae co fcendens ara:uerbere domini faeuientis eludis ecdefiam.Totu deferere non poffum. Vereor ne icurram fa/ crilegiuifi altaria derelinq.Euge meus plus de te exadturus fumffi ad uita monachi clerici aliquid dignita/ tis acceditjfi in apoftolico ftans ordinetquotidie xpi corpus pia pl$bi famulatione diftribuis.Sed confidera obfecroffatis effe difficile locu ftephani ipleremel paulian angelico ftare mini^e£i°^ populos fubiacentes cadenti defup uefte defpicere.Praeciofu eft margaritu fed cito frangifffraducp no pot inftaurari.Nauis quis fit rudis:& folidis confixa clauis tumentes fludtus tabulata non fennanticito tamen fi piculofe nauiganpfo raf:& licet plenis uentis lucrofius ad optata pueniantamen magis fecur^ funt aqu$ tranquillae: & utapti^ us loquanplus te qdem dicis hfe mercedisffi i media urbe confiftenszmonacho^: uita uidfttesiHaec fut ue $a:quae diciszfed non ta facile explenf' ope:q dido. Vt em' caetera ptermitta qux nos ab aufterion uita retra huntallud ifeta:ad cuius coparationetetiam qux diflimulauerhimo timuerim dicere: itelliges. Alius baiv bam caedit xqualiter & hilaritatem frontis nitenti defup coma ,ptegit.Tu fi paululu ut nos folemus face» re rufticani capillu uft^ ad cute pfequens:rifu pbtbis:oibus.Quod fi pulla fuerit tumca:etiam ptemntmm digitis denotaberis.Caue inqtut non ftride fint caligezne crura non cadeant.nifi formofus fuensuanctus ef fe non poreris.Aliquis iuitat de optimatibus ad prandium:oes uotiuis pgunt feriisicerte aut eudum tibi e: aut negadum.Si ieris:aut eifdem cibis uefceris aut ahis.Si aliis couiuarum offendef oculi.bi nldetperit abfti nentia.^ fi ire nolueris:eunc mifer in prandio comederis.ad fingulas quaf^phialas ^delibuta mellis urna potaberis.Alius in mu uultu cauillabif iiie inceffum ridebinhic habitu.^ imitatores torlita mdxoru non/ ne hic eft iquiet filius fabrif Nonne ffes eius & forores apud nos funVEgo diu memini ante tot ferme an/ nosallud feciffe turpe:dixiffe turpiusialius fure clamabit & mcecchum.fcq; fceleris tinget luiffe participe. Omnia pariter prandia confonabunt:& in te temuJentiu conuiuium diffoluet. Cjuod fi fuilfis abftinueris carnibus;^ non crcbrd balneas frequentaueris:tunc uere per omnes colunas manich$i titulus aferibef. Si
uolucrum edulium refutaueris:& tenellas columbas:craffofqj turtures expetenti gutturi durior dominus
denegauerisffacrilegii crimen affigetur.Statimm aient.Hi funt qui creatorem mundi contemnunt:in ufus noftros fada funt omnia. Audiui domino tefte non mentionquendam in fuam gulam difertum: cum me tumore cognouiffet efculentioribus cibis abftinere.Dicere.Nunquidporcellus ideo fadhis eft.ut togatus i knatu fniam diceretfQtiod uidelicet me ftultitiae condemnaret:qui putaret: ea quae funt i hominum ulus creata. n6 fumere.Hxcd^ iftmfmoducum uitam in urbibus laceret bonam.quid facies frater in medio. Aut uituszaut anathemati colla fubmittes ideft aut fedtaberisquae funt aduerfa continenti$.aut fi facere nolue/ ns.ipfe damnaberis.praetermitto crebras falutationes:obfequia matronarum:uariafa illecebras.quibus eti ^ rigidiftimi emolliuntur animi.8^ fireneo cantu ad naufragia pertrahuntur. ad fpeciolas quafqz for/ as oculus faepe inuitus abftrahitur.^ aures obfcoena didta feriunt, nunc illud af6rmo.q> etiam fi ifta no ent^d comparationem tamen ingentis boni, minora diferere debueras. Adde diaconus es: QL abfcef/ !um tuum ecclefiae damna non fenuet.Helias uixit in heremo.helif$um prophetarum fecutus eft chorum
ia um.anwd, y lumi itrcarqDUS aommus coronat ane udi i pccluic ignis antuer.ma quouuit.
defidara;& quafi quodam carcere detentus exclama heu me quia pegrinatio mea plongata eft.Et in paradi
fu mente confcendenstrotiens in terra non erisiquotiens terra defpexcris,Eadem nobis certe: cu his qui ha
bitant p defertaxoditio eft.ufdem ifirmitatibus uel uirtutibus fubiacemus.Si te aquae potus uexat.qti no^
biliores.non dica uina nefciunt,& carmu ignorant cibos«Sed ifufo tantum legumine fuftentant»Si balnea"
rum te lauacra follicitantiqti principes ciuitatu;fiue ob culpam ppriamifme ob inuidiamtad infulas depor
tatiifine pmio futura^ mercede abf(^ balneis pfeucrantfNemo id necefiitate pati non potiqd' p deo ucip
tatepati detradat.Habebis ceilulam:qu$ te folum capiatnmo non eris folus angelica tecu turba uerfabit»
Tot focii:quot fandti. Leges euangeliumifabulabif tecum iefus,Replicabis apoftolos:uel fpphetas,Nunqd
poteris talem aliu tuis Termonibus hfe confortem^Terra fumus:& cinis;& p omnia momenta de nfa lalu"
te fupenfi:continuo in puluerem difToluediigd retradtamus facef de neccititate uirtute^Certe quadcxp mo
riendum efhftercoribus plena uitalia.quae nos quotidie nfae comoncnt uilitatisiin fimilem putredinem oe
fecum tradtura funt corpus.qcito relinquamus mundi angu[tias:8<: fi forte cb continemiam(qd‘ tamen ra"
ro accidit)dolore ftomachum.-aeftuaf febribus coeperimus;ppetu$ uitx ianuam morbum putemus: pleni'
9 uidtoria:quia fcriptura docente cognofcimusmullum ante uit$ huius finemiplene beatu efie diccdum*
Quanti in mediis opibus & iter infulas confulatus repentina morte fubtra&i funtfNuper iperator Valenti
nianus:cum aduerfus Sarmatas quando^ propter Illyrii uaftationem i confiftorio fxuus ifremeret: & toti
us gentis excidium rigidus minare£:fanguine erupente difcrepuit.Quid loquar de ffe cius;que contra re'
gale faftigiuimThraax ignis abforbuit^Nccdum annus copletus eftiquo principem Gratiano j)dcnte exer
citu fuo ante foeda captiuitasidehinc miferabilior oppflit ircritus.Et ut ifta taceaietiam q coi fine perierut;
pofc mortem pari cu omnibus conditione focianf. Quod ne qmfq eo^d quidem in die iudicii minimo de
monachis coparabi£,Sedemur faltem mulicrculasifexus nos doceat ifirmior.Quatx diuitiis pariter & no
bilitate pollentes(nolo cni uocabula dicere ne adulari uidcar)relidis facultatibus:pignoribufq: coreptis:i
facftu facile iudicauerunquod tu proprio putafti more difficilefld de caerei carmie difcejllud tibi de uarn
floribus lumen exorna.Efto 8d ipfe apis Delboraeiuidtoria imitareiBarach tecum Sifaram perfequatur:tx
berato ifrael mdicum carmc ingemines;& xpi mella componas,Si fic lampadcm ppares:fponlo uenientem
non dormies:fed cubiculum regis intrabis.Plura cum dicere uellem:& te mecum tali exhortatione retiri '
re;fubito nunciatum eft afellos efle condudos.qui me romam ufq? prraherentJtaq? inuitus placentiam ^
remitto.Pelicani cum fuos a ferpente filios occifos mortuos meniunt;lugent:& fe 5<: fua latera pcutiut: cc &
guine excuifo ad corpora mortuorumific reuiuifcunt. Aquila quando fenuerit grauanf ipfms pena: & ocU'
li:qu$rit9 fontem;& erio-it pennas:^ colligit in ie calorem:&: fic oculi eius fananL .& in fontem fe ter mer'
git:& ita ad iuuentutem redit Phoenix auis eft in idia:5c p quingentos annos de libano iplet fe aromatmus:
6C fic nidificat.Et idicat faccrdoti Hcliopolitano menfae Famenoth aut Farmuth.Implet aram facerdos far
mentis:&: ibi confctc phoenix aromati elcdru atxjpomt.Et primo fohs ortu phoenix gdem mouet pen
nasifolis uero calore accendit elearum:& fic exurunt aromata:& ipla phoenix mcendif.Crartmo die de cv
nere gignif uermisifecundo pennas affertiterrio ad antiquam redit naturam:& flc ad fba loca reuemf.An/
guis quando fenuerit pdit arpeaum.Et fi uoluerit redire ad muentutemneiunat quadraginta diebusiut ti'
xef pellis eius.&: fic anguftum foramen inquiritiut dum mtif exire inae.pellc fenedutis dimutat. Cdubcr
ad bibendum ueniensiin aqua uenenum deponitine eum uenenum 3qua concretum occidatiNudum
minetn timet:ueftitu pfequit:capUt tamen fuum aelatiquando pcuticmbi fcit efle mortem fuam: berpcn
quidem fi femel calamo pcutia£:mori€;lin uero iterum percutiat contirma£:brumali tpe infirmior cnici #
& a foticibus deumcifJgif ante hyeme circa fe colligit fcgetesiut illis efcam pbeat,Viperas per os coitu W'
ciunt;mafculi mortem contemnuntifed foemina i ipfo coituifiue magna dulcedine exagitata: fiue futuri P'
fciens picufi dum abforbet femenicaput mafculi excidit^ fic eu occidit.Sed cu conceperitmifcera illius ao
ipfis quos con<sperit;comeduntur:& fic matrem occiduntTormicae qua: ml portatmon rapiunt onerara
rumiquae portantifed cum depofuerint triticu:diuidunt grana timentesme fi fuerit pluuia fl°5e^f come'
pes fi diu efuritmolutat fe in pulucre:&: fingit fe mortuam ergo uolatilia ueniunt:& dum uolut il
dere comedunf.Vulpecula cum leporibus ludit# fic illos occidit.Panther pardo fimilis &&Z adorem
loris# mitis.Si faturatus fuerititribus diebus dormit.Pofl: tertium diem lauat fe# clamat:	npm	^
fuauem emittit# couocat omnes feras:qu$ odore ducunf.Et efl: omnibus feris amicus:ptcr .	-	e/
afpidem. Teltudo marina qU$ efl: grandis ut infulaidum emergit de alto oflendit fe in ipf°j 4
trammec fe mouet inde quoadufcR homines naues ligent# cum hxc fenferit trahit fc f aIr^rn' r.r1irinc fu
tierit apit os# bonu odorem reddinad quem pifccs exteri colligunf.Perdix aliena ouacai^mrai ^
rPfriCUmrC/CUStlonrln5,do PulIi euolant;& ad parentes fuosredeuntimentitu parentero omittentes^..t,
&rerit?/™3" if1,*1!111 il,os.adflluam:qu‘eoshabentiuocememittuntab/""color en „	^	^	"	-	—	-	......-r r	c_„	,	.	fuflitlK
efl: lac mnstidcfl formicse nutrif cm mater legumine tang formicaifub ea conditione quam nodi, O quo/
tiefcucg hanc epiftolam legeris totiens te fcias;quod pollicitus es:efle uenturu.
Beati Hieronymi pfbfi ad ruffmu prefbyceru cuius ad oricte gratulaf aduentu:cui uitam uirtutefcp Bo nofi quonda contubernalis fui defcribit.q fxculo contepto ad heremu uolaueranubi plura de laudibus he terni QC uitae contemplatiux ponunf.
/T)	Lus deu tribuere q rogafea fspe cocedereiquae nec oculus uiditmec auris audiuit: nec i cor
Lr	hois afcederutdicet ex facro^ mifterio uoluminu ante cognouerhtame i caufa ,ppria nuc pba^
ui ruffine chariflime.Ego eni q audaci fieri fatis uoto credebaifi uiciflitudie Ifa^ imagine nobis praefentix metiremunaudio te xgypti fecreta penetrareimonachoru iuifere choros; & cadefte i terris circuite famiha,0 fi mihi nuc domius icfus xps uel philippi ad Eunuchu;uel abacuch ad daniele traf latione repete cocederet;q ego nuc tua ardhs ftrigerem colla coplexibus.q illud os qcf mecu uel errauit ah-quadomel fapuinipreffis figere labiis. Veru qa non ta' te fic ad me uemreiq ad te fic ire non mereor;& iuali du etia cu fanu efncorpufculu crebri fregef morbi;has mei uicarias;&: tibi obuias mitto.q te copula amoris inexu ad me ufqj pducat.Pria iopinati gaudii ab Heliodoro ffe mihi e nunciata Micitasmo credeba certu: qd” certu ede cupiebaipraeferti cu & ille ab alio fe audiffe diceret;& rei nouitas .ide fermonis auferret. Kur-fu fufpenfa uoto nutate mente qda alexadrius monachustq ad $gyptios cofenores.&: uoluntare iam mar-tyresipio plaebis fuerat tranfmillus obfeqo;manifeftus ad credulitatem nuncii auaor iputat.rateor tx i hoc meam labafle fniam.Nam cu & pfiam tua ignoraret & nomen' eo tame plus mdebat aiierreiq? eade al-ferebatiqux ia alius idicaucrat.Tande plenu & ueritaris podus erupit.Ruffmu eni nitria:	ad	beatum
prexifle macchariu;crebra comeantiu multitudo referebat.Hic uero tota credulitatis frena laxaui. & tunc nere £K‘Trotu eile me doiui;&: nifi mc attenuati corporis uires quadam copcdeppediflennnec medix feruor -eftatisTnec nauigantibus femper incertu mare;pia fedinatione gradietnualuiflet obfiftcre. Credas mihi ff: non fic tepeftate iadtatus portu nauta pfpedtaunon fic fitietia ibres arua dcfideratmon fic curuo aflides Iit-rore anxia filiu mf expedar.podq me a tuo latere fubirus turbo couulfiupoftq glutio charitatis hxremem iDia diftraxit auulfio.Tunc mihi cxruleus fupra caput aftitit imber.Tunc maria undic£:& undic^ caelu.Tan dem i icerto peeriationis erratiicii me Thracia Potus atep Bithynia totucp Gallatiae & Cappadocix iter; feruido Cilicum terra fregillet xftu;lyria mihi uelut fidiflimus naufrago portus occurrit.ubi ego ycquid morborum efle poterat exptusiex duobus oculis unu perdidi.Innocetiu eni patre aix mex repentinus febrium ardor abftraxit.nunc uno & toto mihi chariEmo lumie euagrio noftro fruor; cui ego femper infirmus adem ad labore cumulus acceE.Erat nobifeu & helias fandi mclanii famulus;q puritate morum ma cula feruitutis abluerat;& hic necdu obduda refeidit cicatrice. Veru q de dormientibus contriftari apofto li uoce phibemur;3^ nimia uis moeroris Ixto fupueniente nuncio teperata elfcidicamus hxc tibhut fi ne-fcis difcas;fi ante cognouifti pariter gaudeamus.Bonofus tuus imo meus # ut uenus dicam nofter: fchala pfagata iacob fomante ia fcandisiportat cruce fuamec de craftio cogitatinecpolt tergum refpicit.femian la chrymismt i gaudio metat.& facfo moyfi ferpente i heremo fufpendir.Cxdant huic uentati ta grxeo q ro mano ftilo mendaciis Ma miracula.Ecce puer honeltis fxculi nobifeu	i.tP
gnitas apprie iter aequales eraucotepta mfe;fororibus;^ chariEmo|	"nouus paradifi colonus in
te naufragamteui afperx cautes & nuda faxa & folitudo terrori elhqua^ d m 0nc^nus , f-cedit.Nullus tibi agricola^mullus monachorummec paruulus quidem q om;rante‘ n5 fo^us-uidet elo i ofculo fruebaf ;i tanta uaftitate adhxret lateri comes.Solus tibi imo ia xpo co^ltaf^C“°	cmiram^
nam dei:quam ena apoftoli nifi i deferto no uideraT.No qde cofpicit turritas urbes.fed in nou	is	ce
fu dedit nomen fuum;horrent facco mebra deformi.fed lic melius obmam chrifto rapief i nubEus. Nuna euriporum amoenitate perfruitunfed de latere domini aquam mtae bibit.Proponatur tlb^^e. “l0;„a™1 ce dulciEme:8d in prxfentiam rei totus animo ac mente conuertere.tunc poteris laudare mcr^m.cu laborem pliantis agnouens.Totam circa ifulam fremit ifanu mare.& funofis m°nt^srupes qu^fl a^m reclamat.Nullo terra gramie uiretmullis uernas capus denfatur umbraculis.abrup d p q , ^cda^ horroris carcerem claudunt.llle fecurus;itrepidus; & totus de apoftolo armatus.i^ncdeum^ audit dum di uina releginnunc cum deo loquitur cum dominum rogat.& fortaiTe ad exemplumioanis.aliq^ i infula commoraf.Quas nunc diabolu nedere credis trichasfQtias PaIa.r5 arbitraris ifidias.Forhran anti-qux fraudis memor fame fuadere tentabinfed iam llh refponlum eftmd i folo pane umit homo.Opes forli
tan gloria^	Wt	diuites
nos nutrica fmushidem amplexus fuerint baiulo^.& dum poft roma"a ^}dla aduemfc _. llg . P : code cibo pari frueremur hofpitioiut ego primus coeperi ueUetecole^ Memento qf mjnjmus UQ^bl{ totcu quonda fuiffe tyrone.habeo pmiffu maieftatis ru$.QuidoCU ^ n^n ‘ irtutis (0,53.3/ Qb 1 regno cxlo^,Quia aut docuerit & fecerit; maxius upcabif 1	J	:
quotidiana marqTia ftolatus agnu fequaf.Mult^n.fut mafiones apud prera;5i ftella.a Ltella dittert m cia^
" , 'L -	dtuucrc	coiucuiuquanao	anqa ae Donon nn lauae aiceau c.jtu ut au «»'
lua redeaciunde difcefieraiobrecro te:ne amicu q ‘diu qrif uix menifidifficile feruaf; pariter cu oculis mes amittan tuigeac qlibet auro; & popaticis ferculis corufca ex farcinis metalla radiet*Charitas no pot copara r1, p ^“Opclum non habet. Amicitia qux definere pot;uera nun| fuit*Vale i xpo. o, -a .-S ^ ^herafia ad Sebaftianu heremi cultorexuius uitaheliae 8£ helifeo ac filiis coparat ,pphetag» m ^enu laudat monachi ffis;iili uidtu miftratis.S^ utroruqj ofonu fuffragiu poftulat*
Andto & merito dileftiffimo ffi Sebaftiao Paulius di Therafia in xpo domio falute.Bencdidtus eft domius deus ifrael q elegit teidi aflumpfit i uas eledtiois fuae;&: fegregauir ab utero mfis an-tiqua-.a: dedit tibi pennas columbamur ab huius feculi ftrepitu procul auolans diceres.ecce uo laui fugiens;^ mafi i folitudiejquafi folitudo no tua fir;qux non deferta eft;fed fecrcta 8i ab hu ius mundi tenebris defolata;a dei lumine frequenter;^ a daemoniis furentibus fugiafiatqj ab angelis gaudentibus excolaf.Ipfe dominus deus nofter donauit nobisilicet longo heruallq diftantibus appropinquare tibi in diMione p odore bonu notitiae tu^erqua p fratre in domino chariflimu uidtore accepimus.qui nobis Si opus propofiti tui;6^ fecretu tabernaculi nunciauinqa ueterum fandiorum (frenuus ^mulatcr fuper torrentem tibi gratiflimum ficut illi quondam filii prophetaro helifeo duce fuper Iordanem pacifica ’man fionem Si fpiritalia caftra pofuifles;&: diacous tibi ff Benedidus farepten$ illius Sunamitibis obfequio mi-ftraret.Btus illejcui mandauit dominus ficut uni uolatiliu cxli;ut te ficut heliam ad torrentem fecreto fe-dentem:panibus pietatis pafcerct;& ad cellulam tuam alTiduis fuper hac miftrarione uelligiis uelut ad arca noe frudtiferum pii germinis ramum afferens coluba reuolaret.Benedidti uos a domio;qui facit unius mo r is h itare i dopo;&qui germanitatis uiculu duplicauit I nobis:quos in ecclefiar utero ffes fecit:& fub una hde uaris dimxit officiistut fub diuerfo munere alter alterum pafceretis.Tu illu fpiritalibus armis ieiunans od orans iuuares;&: ille i te cxkttia (ibi bona fererendum carnalia tibi alimenta fuppeditat non indigenti q-dem pereuntis efcx fumptu;qa fames tuam mfticia Si regnu dei efurinfed tame idem dominus;qui fecit qd intus efr;fecit qtf foris eft fpus quidem promptus eftxaro aut infirmaadeo uiuentem licet animam m ucr-bo deuquod e xps;qui uerus Si uiuus pais efljtali remuneraf obfequio;ut corpori tuoiidefl terrenae i te fra gilitati feruiat cibis modicis:& ipfe ieiuniorum tuoru abundantia faginef.Ideo eni dixit non i folo pane ui-uit homo;led 5^ i 01 uerbo deuquia ut ifirmioris lubifatix noflr^ ratione ne efuriret habuit;perinde Si caz ni panem iple creator oifendit.Sed ne corporis curam animas prxponeremus;quae uerbo dei pafcjf.no i fo lo pane mdum hominis conltitutum docuit:quem etfi aice cura no qrat;tamen corporis natura depofcit» Ideo benedidus illexui ad opes alae proficit necefiitas conditionis tuae.qa adhuc homo:& iflo uifibili pae pafcendus es;Si fi iterius aeterno ill° pane fatureris.Non enim proficeret fpiritalis uirtusimfi fubeflet carna lis infirmitas.nec eflet potens fidelium mlftratiomifi matetiam miniftrandi plaemcp fopia ffna prceberet,' Vnde Si apoltolus ait. In fando cdpenfationcm futuram cum ecclefiamdei ad confolarionem iifius bene-didionis hortate dicit abudantia ueftra fit ad illorum lopia;& ut illoru abundatia ueftr^ lopice fuppleme tu fiat;adhuc audio dicere 1 utrocg ueftru diuerfa ioannis Si domini forma confiftit.Ioannis in deferto uox clamantis:# dominiin templo docentis.# unus ueftrum 1 feruitute milterii uocatus e:alrer in monachi U bertate; fed utriq^ in unu dei rermu # gloria conuocati.# ambo liberitqa ambo fub gfa Si ambo ferui: qui abo fub lege fidei, ambo liberi a pdd:ambo ferui iuftidx:# abo 1 ieiuiis domlo diem fapitis:# ambo 1 epii bs fincxritatis domino gfas agitis;qui dat efcam omni carni;# dat efcam uiuam efurientibus ueram uita* ^nus ueftrum audiuit ut dicat introibo ad altare dei:ad deum qui Ixuficat iuuentutem meam.Et alter ab e°dem propheta didicit dicere;fingulariter ego fum:donec tranleam.brgo quia fic eledi eltis;# diledi do> mino;ut alter alterius onera portetis.sc charitate perfeda qua inuicem uos pafcitisjfuftinetis.uftruitis; locii pietatis; adipletis legem xpiiorate pro nobis.coferite uahdas oronum manus;ut fupetis multitudinem pec catorum noftrorum.Ob hoc enim mifericors Si miferator dominus pdoribus fuisfdorum notitiam cha-rKatcc^'Pcurat;# donatmt etia iexcufabiles reos ppotes aduocatio meritis danationis abfoluat.Maneatisi ^n^^ni;qcr irra uos fecit efle per inhabitantem i uobis arabone fpus fandi.i quo clamatis abba pr: na i doLmino fll"' Pietatis # pacis # luminis. umfu{bcpmmsttaflUt rcllSa	mllltia ?	criminis	sterno regi incipiat militare:perene Prxmi'
r	    quomodo	# i militia faeculari i qua Mw.Aw-—	.
. i^cutor contubernii tui fuerit. Vnde magis prafumpfi fcribere ad te per ipfum.Sp^o c em te e adem uia ad uiam noftram effe uenturum.quandoqdem iftum de tuis fociis ad nos pr^1?11/	^001?	^
Pignore tuo ecdefia tenet.ut te poft eu capiat.Nihil eni eft benedicte fili.quod poflit aut debeat praeferri « rph,mCrUoS nas r U5J.USPf #iperatora^ternus.cuienirediusuitamnoftramipedimus:qilliaq^ nmmnS:^CUIjeai? Ul<^1 rnem debemus^Quia ipfius beneficio uiuimus.Si tamen i hoc fxcujoipfim hrarc-n" YfUC a	^ tlJan[lre merebimur,q? fi magis dilexerimus hoc feculum:# maluerimus Cx	.
nec afFer>nm?° a-n°	ad	gehenna	tranfferemur;ubi	pricipium	huius	fecuh	uertif	cau .
rnmec pnaminec honoresjnec diuitias deo pferre debemus;qa fcriptu eft. Proterit hu
figura.^ qm* hunc mudam dilexerinticum ipfo pibunt.Ideo fpfe dominus in euagelio contedaf & dicir, qui amat pfem auc mfem plus q me:non eft me dignus.^: q non accipit cruce fua:& fequif memon poteft meus efie difcipulus.De diuitiis aut fxculi huius: quasqda pro fumo bono &: neceflario ampledtunf di ligunnira dicit,Quia non ^derut thefauri iniqsiiulhcia autem eripit a morte.Et iteiji per propheta dicif. Exterminati fur oesiqui exaltati fuerant auro di argento,In euangelio quocp clamat:at<^ jpdanat diuites te culi dicens. Ve uobis q faturati eftisiquia efurietis. Ve uobis q ridetis nuequia lugebitis 3t flebiris.NoIi er> go diutius diligere huc mundum neq? militiam emsiquia fecundum fcnptura: audoricate inimicus dei ell, quicutp eft amicus faeculi.^ qui militat gladioimorris mitec eft.Qui autem fuum uel alienum fanguinem ihnditihic recipiet frudu ftipendiorum, Aut eni exitu mortis tenebif reus:aut crimine.quia necefTe eit ut miles in bellon quo tamen non tam pro fe q pro alio dimicatiaut fuam mortem uidus inueniat: aut mor^ tis caufam uidtor acquirat.qa uidor ee non poterit;fi elfufor fagufs ante non fueritddeo dicit dominus.No poteftis duobus dominis feruire.Sed quia uni deo feruiendu eft;faciie puto pofle difcernijcui potius feruiri debeatideo an mamonxixpo an c$fari:cum ipfe exfar xpi femus ftudeat efleiut aliquarum gentium rex ee mereaf.Ne^ eni qcuip rex terrenus totius terras dominus eft.Xps aute totius mudi rex eft: qa omnia per ipfum fada funt:& fine ipfo fadu eft nihil;& ipfe efl: rex rcgum:& dominus dominantiu.ipfe in terris: i ma ri:in abyfTis ola quas uult facit,Nunc igif fequamunhuic militemusicui coniundus nunq difiungif miles; qui militatibus fibi gloriam uitas $tern$:honorem regni c«eleftis;& diuitias hasreditatis fux:& diuix co* gnitionis conlortium perene Jargif.Scriptu ert aut.q pecuniam diligit;non iuftificabif.S^ q terrenas poilef fiones cdncupifcitnn illis ficuc (criptum eft iplanabit ,Nam in ecclefiaftico per falomone loquif diuina fapi entia, quia multu ditati funt i auri caufa:& fada eft in facie illius pditio ipforu.Lignu inquit offenfiois eius eft auj^:&f deiiat illos qui fedanf illudifed noofs ni fi fprudes dilperierin illo.qua ob re fuge ab illo fili: fi' cut a facie ferpentis:credens xpoiq in euagelio teftaf oibus hoibus.qa no i abudantia cumfq uita eft ex his qux poflider.Sed te forfita aeratis tuas fiduciat ftipes dignitatu uel dmiriaru augmenta foilicirant. Vel ut dicasiadhuc iuuenis fu:^ i tepore licet ut paruper militem;& uxore duciiQC filios habeam;& poftea deo fer uiam. Ad hxc tibi refpondet non ego:fed dominus:qui loquif in prophetis 6C apoftolis fuis.SC propheta di cit;ne tardaueris conuerti ad dominummec differes de die in diemzne fubito ueniat ira illius.In euangelio autem quo ardore operandum fit ad conuerfione oftendit. A, diebus aurem ioannis ufe^ ad hodiernu die uim panfregnu c£elorum:Si qui uim faciuurapiut illud. Talis uiolcntia grata eft:qu$ nemine cocutitmul-lius dino committif.In hanc rapinam manus tuas uerte:quas crime non habet di confert falutc,Et quid ti-bi militarium ftipendiotu curationesicu iuidia uioletise curarecCum forfitan pro tua honeftate etiam debi torum moderatus exador fisicii fine cuiufq iuidia;& cu dei gfa poftis efle uiolentus:ut rapias regnum cxlo
quos cofortes regni cacleftis affupferit.Scnptu eft eni di regnu dei cu fandis fore:Si ipfos fandos efle regnu dei.Quod propino deo cu cduerfus fueris:6C legendo cognofces;& credendo intelliges.De aetatis aut flore primo qs audeat gloriari:’Ad monet dmia feriptura dices:Ois caro foenu elhdx ois claritas eius ut flos fami: aruit foenu:&: flos decidit.Sermo aut domini manet in asrcrnu.Ideo pphetanlla ponus in qbus aeterna corz poris rediuiui gloria poft refurredionem poflir manere defideras clamati q amabilia .unt tabernacula tua domine uirtumzconcupifcit & deficitaia mea i atrio domini:^ de uiculjs coiugalibus &. exteris tpalm re^; tam fpinofis:q ianibus curis apoftolusu' quo xps loquif:admonet ne i logu huius fecuh tps irrita uota mic tamus:&: cognofcere nos iubet;ua tps breuiatu eft.6<: dJCit.Reliquu eft:ut qui habent uxores tanq non habentes fint:S q flent tanq non flentes^ q gaudent tanq non gaudentes;^ qemut tanq non pollidentcs:S: q utunf hoc mundo tanq non utentes.Quod cum dicitjoftendit liberos non debere iphearj. quando qui/ dem liberari fuadeat ipeditos. Si ergo liforfitan alligatus es uxorimoliqrcre folutionero. Qnod li adhuc
aflerens homine iic efle queadmodu ipfe ^lo Iqtrit uos	^
um di falute nfam cogitemus.Nam uxor di filii 55 g/1Dfa dimittimus;nobis piSnora aara iut.	Vndc	idem
apoftolus ait.Quia tribulatione carnis habebutiqa neceflitudis nfx carnes qto canores nobis lutitato ma gis nos diferutiant di fatigant.Nam uxore accepta primu optant filii^ fi non lufcipiunfifterilitas lugef.fi' fufcipiunfiorbitas timef,Ac pinde nunq in carnalibus affediombus ita requieicit ammusiut cruciatu ca-xeat:dum neceflitudines fuas aut bonas amat cu amittendi metu:aut malas odit cu amittedi uoto.ln utro^ ^ mi feriis fuftinendis femper obnoxius.Mifer e eni q uxorem bona perdiumilenorqui mala pomdet. in/ ter haec duo accidentia fatis foelicior e;q utrum non nouit.Similiter di de filiis.lxpilflme eni fuc mhernmi parentesmel qui amabiles habentiquibus orbanf:uel qui tales habent:ut no habentibus iuidere cogan urt ^dl>rgofili mi&iclinaaure tua mihndidirupe oia uicuia tuaquxcu^ 1 hocfeculo teiplicatum tenent.
Commuta i melius militiaiut xterno regi icipias miiitare.Et nu^ut.a“*®	efficiami*
fias comes xpj.Deinde i hac militia foletis i uotis habere hanc officii praotionemiut	*	'
mSi aute deo te fbauensupm deu lapies habere ptotefi°re.Vide ^ quale mihna te mi o	coHega, uc	qtf
homm efle optasfh0c tibi deus fit.Qtie B coepetisYe9;5< i «us commua icapis mihtare.fmis militis tus
fn teftamento exh^redatasjquse cum fororibus in teflamentaria caufa ipfum arbitrum delegerantiut repu diatam propter xpm patris hereditatem non requirant.
ucti mei fefus affedtu uobis uaco:5d fi interi loco fegregor.na SC uidere uos mihi uideor & audi rc:tam me occupatu habet ueftra diledtio.Quod fi uos i iuice faciatisitil illud ipofTibile per car^
Uem DOfllhilp rpHrllf*#>V	nr	f.-1 f z4ii/~.n, 1-1	»-»-1   ___    S	M  	o-riirM	I1P>
nia me etia i carnalium arbitru p fpiritalia delegiftis.poffe quidc dicere qs me coftituit iudice aut diuifore inter uosth non ad infideles pcefliflet ifta fnia.Iudxo^ eni [credulitas hac domini refponfione repcutitur; non rent.Nam ipfi ahquado iudxi in ipfo moyfe mfirationc illa domini no uidentes:qua xgyptiu ffis libe rator occiderat,fcqnticg die fratru difcordias rixafc^ uolens fedareiaufi funt dicereiQuis te coftituit princi' pe aut iudice fuper nos^Ac ^inde fuo illis dominus ore refpodinquo amplius confutarenfifi proderenf fal lo le qrere;que fpreuiflentidicente ipfotfi credidifietis moyfncredetis uti^ & mihi.Sed quoniam QC ego ue iter ium:& uos uere fcio qfrffe iudiciu eius q xgyptium gaudenter occidit;&: cii aduerfario du in uia eitis: mittatis cito cofoederare concordiam:apud iudseos fibi fua fniam relinquemus fuper ipfos:qui eam protu/ Iere uiuentc.Nos humilibus de domini lenitate dicemusmobis datu eft fcire myfterium. Ac proinde ut ad exordium diuerticuli reuertamur:hxreditate illa uobis arbitror contcnenda: nec aliqd a iudice feculi pO' ftulandu.Qyd eni nobis illos licet adire.qui etia fuo iudicio nefciunt ueritatefQuadoquide pilatus ex ipfo rum curia fic loquaf ad dominu.Quid eft ueritasfNempe hic iudex erati6<: negocia caufefa litigantium li bripendac iufticiae tanto ftatuto iure foluebat.Et quid hic ualebat facere:fi non nouerat ueritace^Certe eui geliftae adeo iuftu fuiffe pilatu comemorannut mnocete mallet abfoluere q puniret tamc uerirate quafi difcere capiat iquirit.Nam ueritaris i>nnrarin	f  «-________/r_____
- u uniformLcmundiahureruprodiditfalfitate.Ibfq?ludiciaueranoneflembifintmenti
mharpnptm 1 cr cfentlbus ^ritate;carere uero iudicio iudicat.Quid eni quafi nfm apud illa tribu/
?	refcnbenre apoftolo nihil itulimus m huc mundum.ueru nec auferre quid poflbmusfSi
eni nim1 itulimus m huc mundu_ueniedo:& nihil auferre poterimus abeundojfalfo aliquid noftru hic effe
aicimus;ubi nobis totus pene mudus alienus e.De quo nobis quid iudex feculi tribuere potedt.fi nihil na
rura donauit.Quid pilatus ueritatis iterrogator potius q ^latorfQuid inq mfi barabaiDue io iudxi deo
i p erut.quia ad iudice fxculi couolarut.In quo utic^ pfidus populus no reu fed reatu accepit.Sed hxc
ae iudicio imt dida node negociaCxteru quod ad caufa pertinctmon folu moneo: fed obteftor: ut fi ge"
runtiu proxpo offendiftjsnn ea offenfione duretis,Qui eni pfeuerauerit ufq; in fine:hic faluus erit. Nam fi
cauta ottenfionis eft xps: amplexandu eft ipii pf is elogiumon dolendu. Ne recedamus a xpo: cui no illa ex/
nxrcdatio recomendatjficut fcnptu eft,Beati eftis cu pfecuti uos fuerint:& maledixerint nomini ueftro Ut
neq ppter filium hominis,gaudete i illa die & cxultateiecce merces ufa multa e i caelo. Hanc mercede offe
lio illa ^>uidit;cuius poenitet ueritatis.Quod fi uocatx ad dominii in imagine leuitaru fpiritalibus gladiis
corporeos occidiftis affedtus.quc pfem defideratis? Vnus eft eni pf nofter qui in cxlis eftjac jpinde domius
hereditas nfajn xpo eni poflidendu eft qd cu xpo eft pofiidendii.Ne reuertamini ad mortuurqui fequimi
ni uiuente: mortui inquit fepeliat mortuos fuos. Ac fi lampride dixiftis.pater non nouimus te, ut teftame/
tu domini feruaretis. quid adhuc repudiati patris quarritis teftamentu^Hic e ille gladiusiqui a domino per
terras:pfem a filio feparaturusiimiflus eft.Hoc eft uere circiicidere natura:qd' iudxi forma no ueritate cu/
ftodiunt;& circiicidere cultro petrino.Petra aiit erat xpsJs uticp qui dixit:Si qs amauerit pfem aut mfem
fuper me non eft me dignus.Hoc uos gladio utentes illos imitare leuitas abanteriore hoie ^fedoris noftd
caftra currentes:obuios affedus pro domini amore iugulate;# iuxta legiilatoris iperiii ptrafeunre primum
uirtutu exercete cii reditmuideheet ut praeterita tranfeuntesmec faeculi mirabilibus ihxrentes:ubi primd
aa eu qUi nos mifit in mudu cu foemorali gladio redeamus:refiftentes nobisiremorantefq; nos rpiquum?
gximUm :fratrem^:ne per hos elongef noftra peregrinatio penmamus;&: h$c a porta faciamus ad porta?
nrrnne ca in porta oculi ffem fuero pfecutus.-porta fortafle auris obfideat;& per aliam portam ptermiftus
auas frn^ f‘ quidem funt poitz anima: noftr»per quas ad illam feculi blandimenta defcendunt:& P« quas ienfus carm> mtrr,pnfnpr nuas mfi late ftrage faifta uiam	 j	....	c^»™,icmunq
mino- cum illis ™ {aJ?a3ntix PPln9uus	■P*1*05 occidetes actus ufosiqui ma'us futapldt"'1°™!
cidium facere non$let ^ dominus imPerat non annuiftis.Sicabraham domino dexteram fuam d	P
maicftatcm*atroclntC-urat:impIeult#qui fui:du<?1 ^ dco armat.oblitus eft.& in praecepn
°perationis non dignatus eft retratfare.Implentur namcg manus do^o.cum do/
fedui carms b"^npI1S*CU? dominl"tradire uoluntatiinon hominis incipiunt efleifed dei^ando non af/
fpecie fom ^rinnkinl nt:5ddlulna2 feru/unl: 1'ufrioni*Slcmdith oblibertatem ciuiumuel:falutem:fe fub
feaibmrrf,?nHcm	^°l8i ktmis armatum:& Uirum mulier occidit.Sic uos domioplen^carmsa
ille ufa elonrsf.	^	?habcrcpartem,cur uos partem ex cenfu eius defideratis in terrj.s;Q--oras
tci<c contepfit.cm: no uos illius inhonora contenitisiferte oro uos patienter (idei
 ---------------------------------      ,Vo	“  ------------------------ uuujiuub rcgu iuu
qm mollibus ueftiunc.Zebedeus iacobu 8i ioannem non fequif.Sinitegeruntiu in nauicula remanere cu retibusidumodo cu apoiiolisixpi iaceatis in pedore.Ve diuitibusiquoniam receperunt cofolationem fua. Vobis auc filise in futuro confolatio ufa debef;uobis exheredatio illa future hereditatis in celeRibus fc/ cit augmentu.uobis fua mundus ipfe fubduxinubi uos non fuas efle cognouitumo diris diues ardoribus lazaro in finu pns abrahe recubete torquet,Et quid mi^ fi pauperculus & peregrinus i' terra qde alica fe^ pulchru emit abraha a filiis hethiO uentas.nequeo em'teperare qui exclame.O altitudo fapie 8C (cix dei. Sepulchru fibi patriarcha peregrinus emit.Quid eft fepulchruf Locus eft quietis:ubi iuxta mundi ratione defundom corpora coi loca nf.ucra ergo intelligentia locufibi requietionis pater abraha fide fua & contc^ ptu pecunie coparauit.Iftud fibi fepulchru 6^ paulinus nofter nuper ipfe diuitiis cu fua matrefamihas copa rauitiqui a conuerfatione feculi morientes:a mundialibus opibus iam quiefcuntidicente apoftolo. Mortui enim eitis:& uita ueftra abfcondita eR cum xpo in deo.Er iterum.Si autem mortui fumus cum xpo: credi mus quia fimul uiuemus cum ipfo.hoc eft illud duplex fepulchrumiexterioris hominis & interioris quies una.Nam fi homo ex duabus fubflrantiis conRanmerito & fepulch^ duplex habere debebit: ut cum alrer^ utra fubffantia i fuam naturam dilibciara remeaueritirequies utrii^ non defittquonia cu ex corpore SC ani ma homo fit: tamen nec aia fine corpore homo dici pot:nec corpus fine ala homo efticu tamen aia 8C cor-' pus fit homd.Sed ubi hoc nomen qd' ex duobus noibus fuis ,pprie tertiu duoru comixtione pficif: eorum diffidio fuerit uacuatmfua fingulis loca ad requie recefenfiquoniam utruc^ uiuit:& moritur utrutj. Nam ficut pter hac uiram alia uita eft beatoi&jita prer hanc mortem mors efl alia impio^.Sed inter hanc uitam 6C morte atq} illa uitam 6^ mortem inrereil hoc;q? iftse natura funt:illae funt merito^iat^ ita duplex fepul chpz naturae debef 8i meritis.Hoc fepulch^ fibi duplex patrefamilias ifti de quibus locuti iumus prouide runqui fenatu;honores:diuitias;relinquendo mortui illis uidebanftquibus nari efie uidcntf etiam du uiuut mortui.Ecce unu fepulch^un quo conuerfatio uetens hois:cu crepudiis fax nobilitatis abfconditus.Illud erit aliudicu ipm corpus quod natura lege caducu e:difToIutu reuertef i terram:de qua feriptu eR.terra es; 6i in terram ibis.anima iamen m refrigerio requiefcentc.Nam qui duplex fibi fepulchru uoluerit compara^ re: habebit forfitan iuxta conditione naturxiubi corpus mortale coda£;quando habebit iuxta meriti lege ubi anima requiefcat.Quod quidem ita coRitutu ethut mors iRaiquae per diflblutioem aiae generaf & cor porisimedia fit:& duaru uitam.Bis eni hominem necefle eR mori:& bis ei uita debef.Na & beatus paulus duas breuiter uitas defignauitidicendo.Pietas autem ad omnia ualet permiffionc habens uitx.Et eius qux «unceR 5^ futurse.Et beatus ioannes in apocalypfi duas mortes oRendit dicendoJn eos mors fecunda non habet potefiatem.Sccundam eni dixit:quia eR di. pria.fed illud nobis magna ratione tracRandu: Qi diligenti circufpedione prouidendum eR;an ante iRam morteiqux feparatioe ut dixi aiae corporifp generatur: mo/ ri fasculo huic anathematizatis:fi poteR dici oibus eius uoluptatibus:qu^ n°^IS c*tra linea uitalis fubRan tix mundi copiis fuggeruf malimus:an poR naturalem interituiqui anin’31^ c°rPp% difcernit.unde &L u ceritus dicif:® iter ipfa eariac medium fe inter duas fubRantias qux homine fui coiugatione faciebat: terti umillu gradu perfeda: fubftannz fubJamms imcrgat.quoniam qui hic mortuus fucrittmundi uoluptari. bus non utendo;& corporis ftimulos obteredo cofepultus efle uidef cu chnRo:^ fi confepultus utiqj in fe pulchro: fine quo ee no poteR fepultura .Huic 6i mors alia comunis illa debefiquse animam a uinculis cor pons foluit 6i liberat :cui corporis $que fuu fepulchru Si fua fepultura debef,.His duabus mortibus poR i fepulchru beata illa Sc ppetua uita fuccedit.Oteru qui totu mundum hic lucrifecerit ambiendo:
: quonia hic fada carnis mortificare cotepfit poR iRa naturale moitc:qua trafire no poliumus:dici ito uno Si fimplici fepulchro efle coditusiuel potius efle c6mendatus:& fecudam mortem mifer w turntiqux plena eR 3i doloru xternitate Qi lachrvmaru ppetuitate.Hsec fut ita^duo fepulcnraiquae fibi «&: paulinus uir fingularis ad imaginem patriarcha follicitiffimus requifiuinunu ubi & ueterem hominem cu atfibus fuis fpoliatus occuleret;& licet necdu corpus depofuiflet:carnalia non haberet i carne.almd ubi corpore ipfo cu uenerit dominus confringere terram eius:expofito aiam collocet i quietemt tidei tuc pater alie hxc fiiiis:cdtcptu ut diximus pecunix coparauit:in quo diues cu paupere non potuit recubare.Huc oes peregrinos munduhuc egcntes:huc etiam exheredatos p xpo fecularibus recipiet teRamentis. idcoq; nec ^eRigiu habuitin hac terratquonia nemo q eum feque^f muetus eR. At nunc uos filix confidite:qux ex f° ueRigiu abrahx ueRisiexquo de terra non efle ccepiflis.Obfequiu uolutati patris ueRritcuius corrupte aae obfecutx no eRis:qui uobisa filiis heth fepulchru emit.QB0^ ? c$teris ^Uls u°luit coparare: apud 43Uos utim mortux eRisiquado cu eis id quod uiui in mundo pofTederit non tenetis,Gratiafcj illi femp agi Ieiqui uos hoc fecit ueRigiu non habereiut ibi cu lazaro finu abrahx haberetis. Poflideat ergo ille pecum
^^lepukhru.flle imagines efcarumosrequiem prophetarum,	u	.	.
CnUfA ac* hanc materiam ptinente alia epiRola ad mlianu de pignoribus.In qua illu de amiflis libens co^ xoiat ad cotepmm mudi;^ xpi militiam cohortaf ;qux habef prima iter funebres cpiflolas.
Vita Pauli primi heremitxprxcipueheremi cultoris,a beato hieronyrooconicripta.
^ter multos fepe tradiatu e:aquopotiflimu monachoru hereus habitari ccepta i .Uuida.n,al tius repetetesia bto helia Si ioane fupfere priripiu.Quo^ helias plus nobis uidet lume q_mo '	^achus:§c ioanes ate ^pphetare coepiflc q natus c*ad qua opinione uulgus oe coietit» Alii aiierut
geminu rapiedo tur merito currit:qux
antomusi huius Jppofiti fuifle caputiqd' ex parte uevu e.Non eni tam ipfe ante omnes fuinqui ab eo omni ,UminnJlU -nci!:udia,A?iatusuero&MacchariusdifcipuliAntonii:quo^fuperiormagiftricorpusfepe p m nuc firmant Paulum quedam Thebeum principem i [frus rei fuiffeiqd' no tam nomine q opi^ r Jirin91109 coProbamus.Nonnulli & h$c&alia^)ut uoluntas tulit iafiitant:fubterraneo fpecu cri/ Hpn-mpn ,eo tenils hominem fuifle;& multa qux pfequi ociofu cucredibilia fingentes. Quorum qa ipU" i A- ^acm™ f4.ir:nec refellenda qdem fententia uidef.Igif quia de Antonio tam graeco q romano fti^ ^ I(L("r tradltu efrpauca de Pauli pneipio 6C fine feribere difpofuiimagis quia res omifia eratiq fretus nprr'4k^7cmi°i0 autem in media xtate uixerinS: quas a fathana pertuleritinfidiasinulli hominum cd' p n3Det,oub Decio 8t Valeriano gfecutoribus quo tempore Cornelius romx QC Cyprianus Carchagie 1 Sruore damnati funtimultas apud xgyptum di thebaidam ecclefias tepefias feua populata eft.V o tu. tunc xpianis erat p xpi nomine gladio geuti. Veru holfrs callidus tarda ad mortem fupplicia coquires: ani mas cupiebat mgulare non corpoia;&: ut ipfe qui ab eo pafius eft Cyprianus ait uolencibus morunon pmit ebat occidi.cuius ut crudelitas notior fiat;duo memoria caufa exempla'fubiecimus.Perfeuerante igit i rP de martyrem;8^ inter eculeos laminali^ uidtorem iuiTit meile gungi:& fub ardentiiTimo fole ligatis mani' Dus polt tergum refupinariifciiicec ut mufcaru aculeis cederetiq ignitas farragines antea fugaffer. Aliu i iU' ueniji xtate florentem in amcemfllmos hortulos pcepit abduci.lbic^ iter lilia cadetia &: rubentes rofas: cu leui iuxta murmure aquarum ferpet riuus:& molli fibillo arborum folia uentus coflringeret: fupextrudlu plumis ledtum refupinari;& ne fe idem poflet excutereiblandis fertorum nexibus irretitum relinqui.Quo cum recedentibus cundisiad eum meretrix fpeciofa uemfleticcepit delicatis coftrigere colla coplexibus: 6C quod diflu quoq; fcelus eftimambus artredate uiriliamt corpore in libidinem conatatoife uidrix ipudica upiacerct.Qiaid ageret miles xpi;& quo fe uerteretmefciebat.que tormenta non uicefant fuperabat uolu/
• C CX •	1	f,lratus peifam lingua morfu ofculatis fe faciem expuit:ac fic libidinis fenfum fucciaes.
fls maSnitudo occupauit.Per idem ergo tempus quo talia gerebanf apud inferiorem thebaidam cu 1» e Iai?1.ulro tradita;po[t mortem amboru parentu i hereditate locupleti paulus relidtus efi: annoru circi cr.xvi.ins tam gr$cis:q xgyptiacis appprime emditus:manfueti animitdeu ualde amans.Et du pfecutiois proceiJa detonaretiin uillam remotiorem & fecretiorem feceffit.Veru qd non mortalia pedtora cogit auri aera lames.Sororis maritus coepit prodere uelleique calare debuerat.non illum fororis lachrymacmo co* munio fangmsinon fpedtans cudla ex alto deus ab fcelere reuocaumAd h$c inflabat crudelitas:qu$ picta' temuidebat imitari.quodubiprudentiiflmusadolefcensintellexit.admontiumdefertacofugiens dumn nem perfecutiqnis pflolaref neceflitatem i uoluntatem conuertitiac paulatim ,pgredies:rurfuf<^ fubiiflcs; ate^ hoc idem fepius faciens?tandem repperit faxofum montem.ad cuius radices haud procul erat grandis ipeiuca:q lapide claudebafiquo reoto ut e cupiditas hominu occulta cognofcerejauidius exploras aiaduer tit itus grande ueftibuluiqd' apto defup calo patulis diffufa ramis uetus palma cotexerat: fonte lucidini' tnum oflcndens:cuius riuu tantummodo foris erupentem ftatim modico foramine eadem qux aquas ge--nuerat: terra forbebar.Erat pr^terea per exefum montemihaud pauca habitacula:in quibus erat fcabra? ia incudes & mallei;qbus pecunise oli fignatx uifebanCHunc loeu aegyprioru littera ferut furtiux monetas officina fuifle ea tempeftate qua Cleopatrae Antonius iundtus edgit adamatoiquafi quod a deo fibi oflerre tunhabitaculo omnem ibidem in orationibus & folitudine duxit atatem.Cibu & ueflimentum ei palma pbebanquod ne cui ipofllbile uideaCIefum teflor 6C fandtos angelos eius in ea heremi parte qux iuxta fyri am faracenis iugit uidifle me monachoside quibus unus triginta per annos claufus hordeaceo pane & lutu lenta aqua uixit.Alter in ciflerna ueteri qua gentili fermone lyri cuu^J11 uocantiquinc^ caricis per fingulos dies fuflentabaf.Hazc igif icredibilia efle uidebunt iis:qui non crediderintjquia omnia poflibilia funt cre' dentibus.Sed ut ad id redeam:unde digreffus fumteum lam centum tredecim annos beatus Paulus uita ese ieflem ageret i terris;^ nonagenarius m alia folitudine Antonius morarefrut ipfe aflerere folebanbsc i mc tem eius cogitatio iciditjnullu ultra fe pfedtum monachum m heremo confedifle. At illi per nodlem qefcc 11 reuelatu efl efle alium ulterius multo fe meliorenyad quem uifcendum deberet pficifci.Ilico erupente lu ce uenetabihs fenex infirmos artus baculo regente fuflentanstccepit ire uelleiquo nefeiebat. Et iam media Giesco_qUente jam fo]e defupcr feruebatmec tamen accepto itinere abducebaf dicens. Credo I deum meu; ^ leruu que mihi promifitioflendet.Nec plura his cofpicit hominem equo mixtum? cui opinio poetarum nC rr-hicU|>Cabum lndidit.Quo uifo fal utaris ipreffione figni armat frontem. 8C heus tu inquit.
hnn-efSUUS rei habitat* At llle barbarum nefao quid iredens:& frangens potius uerba q pr°^q	’
rf Tnrpc r C s bIandum quxfiuit eloquiu;& cum dexterx protenfione manus cupitu md,ca^ ter*^ rLrrPpnTmP,7nP0S,aQlucrl tranfmittens fuga:ex oculis mirantis euanuit. Verum h*c utrum terrendum eu fimulaueritjan ut folet heremus monflruofo^ animaliu ferax iftam quo^ .	"	'
cerrum hemus.Stupens itare Antonius; 8i de eo quod uiderat fecum reuoluenstulterius ^Sredlt : n^c ^ a iter faxofam coualle non gradem homuculu uidetiaducis naribusflronte cornibus afpata?cuius extr5 pars corporis i capra^ pedes defmebat.Et hoc antonius fpedaculo fcutu fidei &: loricam fpeibonus pM' arripuit.Nihilominus memoratu animal palmam frudus eide ad uiaticum quafi pacis obfides ^ J W o cognjto greflu pflit antonius;&: quifnam effet interrogansihoc ab eo refponfu accepit. Morral	§
lesaitnn n?S ex acco emi:quos uano delufa errore gentilitas faunos fatyrofq? ^ icubos uocans ^nonitrtf ^nSorgtegismeipcamurutnobiscomunedeudepceris:quepfalutemundi oli ueP11 hry, o 1 sivv in uniuerfam terram exiit fonus eius.Talia eo loquete log^uus uiator Lubertim fade
qux pro deo portenta ueneraris. Ve tibi duitas meretrix.i qua totius orbis dxmonia cofluxere. Quid nuc didtura es.Beilix xpm loquunte tu $ deo portenta ueneraris.Necdum uerba copleuerat.&f quafi penni" gero uolatu petulcum animal aufugit.Hoc ne cuiq ob incredulitatem fcrupulu moueat.fub rege conflanti no uniuerfo mundo tefle defendif.Nam alexandriam ifliufmodi homouiuus pdudtus magnu populo fpez dtaculu pbuit.K poftea cadauer exanime ne calore seflatis diffiparef.faJeinfufum antiochiam ut ab iperato re uideref allatu eft.Sed utpropofitu fequar antoniuscepca regione pgebat.feraru tantum uefligia intuens & heremi lata uaflitate.Quid ageret.quo uerteret gradu nefciebat.iam altera effluxerat dies, reflabat unu ut deferi fe a xpo non pofle confiderct.Pernox fecundas in oratioe exegit tenebras.& dubia adhuc luce cui intuef lupam fitis ardoribus anhelantem ad radicem montis irrumpere, quam fecutus oculis & iuxta fpelunca cu fera abiifTet accedens itro coepit afpicere nihil curiofitateproficiente tenebris arcetibus uifum. Verum ut fcriptura aitpfedla diledio foras mittit timore.fufpenfo gradu &: anhelitu teperato callidus exz plorator ingreflusiac paulati ngrediens fxpiuf® fubfiftens fonum aure caprabat.Tandem per c$cx nodlis horrore ,pcul lumen intuitus.dum auidius operat offenfo pede lapidem in flrepitu cocitaumpofl cuius fo nitu beatus paulus oftiu quod patebat occludens fera obfirmauit.Tunc uero antonius profonbus corrues ufqj ad fextam eo amplius hora aditu pcabaf.dicens.Qui fim unde cur ueneri notli.Scio me non mereri cofpedtu tuuuidere tame nifi uidero no recedam.Qui beilias recipis .homine cur repellisfQuaefiui & iue^ ni.pulfo ut aperiaf.quod fi no ipetro.hic moriar ante pofles tuoszcerte fepelies meu cadauer.
Talia perflabat memoranstfixufq? manebat.
Ad quem refponfum paucis ita reddidit heros.
Nemo fic perit ut minef.nemo cu lachrymis iniuriam uel caluniam faci't.& minaris fi non recipiamicu mo riturus adueneris fepelia tc.Sic arridens paulus patefecit ingreilum.Qiio apto du i mutuos mifced ample/ xustpropriis fe falutauere nominibus gratix domino in commune refemnf.Et poft fecundum ofculu refi/ dens paulus cum antonio ita exorfus efl.En que rato labore qfifti putridis fenedlute mebris operit inculta canicies.en uides hominem puluerem mox futurum.ueru qa charitas oia fuflinet.narra mihi qfo quomo/ do fe heat humanu genus.an in antiquis urbibus noua tedla cdfurgat.quo mundus regaf imperio.an fuper fint aliqui.qui daemonu errore rapianf.Inter has fermocinationes confpiciunt alitem coruum in ramo ar boris cofediffe.q inde leuiter fubuolabat:&! integru panem ante ora mirantium depofuit.Pofl cuius abfcef fum.eia inquit paulus,dominus nobis prandium mifit.uere pius.uere mifericors .Sexaginta iam anni fnnt quo accipio dimidii femper panis fragmentum.uerum ad aduentum tuum militibus fuis duplicauir anno/ nam.lgit" domio gratiatu adtione celebrata.fuper uitrei marginem fontis uterq; cofedit.Hic uero qs fran/ geret panem oborta cotentio pene diem duxit ad uefperu.Paulus more cogebat hofpitii.antonius iure re/ feliebat xtatis.Tandem confilium fuit iter illos.utapphenfopaneeregione:dumadfe qfc^ nitif pars fua remaneret in manibus.Dehincpaululumaqaxcocauismanibus j)noore i'fonte libauerunt.& imolantes
deo facrificium laudis.nodtem tranfeeere i uigiliis.cucK ia effet terrae redditus dies.beatus paulus ad antoni um fic locutus efl.Olim te frater i iflis regionibus habitare fciebam oli c.°P‘e^um mcP mi*]( promiferat deus.Sed quia dormitionis tempus aduenit,& qd' femper cupieba diffolu1*^ effe cum xpo.padto curfu fup eft mihi coroa iufticiaritu miiTus es a domio.qui humo corpufculu meum tegas,imo terrx terram reddas. His antonius auditis flens & eemens ne deiereret,arqi ut comite talis itineris accipet.pcabat.Et ille non
re curaret.utru tedlu putrefeeret cadauer.aut nudumtquippe q tanti temporis fpacio cotexris palmaru fo, liis uefliebaf.fed ut a fe recedenti mceror fux mortis leuaref .Stupefadlus ergo antonius.# de Athanalio pallio eius audierat.quafi xpm in paulo etiam uideret.K i pedore eius deu uenerans.ultra reipondere nihil aufus efl.fed cu filentio lachrymans.ofculatis eius oculis.mambuf($ ad monaflenum qd poltea a faracems occupatum efl.regrediebatur.Nei^ uero greflus feabaf aium.fed quis corpus inane leiuniislemles annj fre gerant.tamen animo uicebat xtatem.tandem fatigatus 8i anhelus adhabitaculu fuu confedo itinere pue/ nit.Cui cu duo difcipuli q longxuo uiatori miilrare confueuerant occurriflent dicentes.ubi tandiu mora/ tus es pater.refpondit ille & ait.Ve mihi peccatori,q faifi monachi nomen iero. Vidi heliam uidi ioannem i deferto,& uere uidi paulu in paradifo.&: fic ore copreflb manu uerberans pectus.ex cellula pallium protu/ lit.RogantibufcR difcipulis.ut plenius qdnam rei effet exponeret ait. Tempus tacendi.& tempus loquendi. Tunc egreffus foras & nihil quidem cibi fumens.per uiam qua uenerat regreiius elt.illu fitiens.illum uide,
te defiderans.illu oculis ac mente ampledens.Timebateni quod euenitme ablentefe xpo debitu fanctus
fpintu redderet.Cua iam dies alia illuxif[et,& trium hora^ fpacio uiam remeauiflet.uidit iter angelorum choros. inter nphetarum & apoftolorum populos niueo candore paulu fulgete i fublimeafcedere. & irati 1 u ^Te-m pcides.fabulu capiti fupiacebat plorans at# eiulans.Cur me paule dimittis. Cur infa utatus abis. Tata tarde notus :ta cito recedis.Referebat poilea beatus antonius tanta fe uelocitate q re q u erat cucurrifre;ut inflar auis puoIaffet.Nec imerito.Nam itrogreffus fpelunca^uidit genibus cop^atK ere - ccrui«: extenfifq, maibus i altmcorpus exanime. Ac primu & ipfe mucte eu credes paritet orabat. Poft, % uero nulla ut folebat fafpraa pcanris audiuit.in flebile ofculu ruens intellexit: $ etiam cadauer fafli do.
mini
mos
uario mentis fecu multa reputans dicebatSi ad monafteriu reuertar*qtriduanu iter cfl:,fi hic mane am,nihil ultra £ficiam.Moriar ergo.ut dignu eft,& iuxta bellatorem mu xpe ruens:extremu alitu fudam. Talia eo animo uolente.ccce duo leones ex interioris heremi parte currentes:uolantibus quafi per colla iu bis ferebant .Quibus afpedtis exhorruit,rurfufc^ ad deu referens mentem qfi columbas uideret, manfit in* trepidus.Er illi quidem diredlo curfu ad cadauer beati fenis fub(titerunt.adulantibuf(p,caudis circa eius pe des accubuere.fremitu ingenti rugtentesiprorfus ut intelligeret eos plangere quomodo poterant. Deinde haud pcul coeperut humu pedibus fcalpere arena<$ certari egerentes unius hominis capacem locum fode rur,ac ftatim quafi merccde p ope poffulantes cu motu auriu ceruice reieda ad antonium perrexerur. ma^ nus eius pedel^ lingentes. At ille animaduertit benedictionem eos a fe pcari.nec mora in laudatione chrv m efiufus.q) muta quo^ aialia deu efle fentirent ait.Domie fine cuius nutu nec folium arboris defluit: nec unus pafleru ad terram cadmda illis ficut tu fcis,8d manu annuens ut abirent iperauit.Cuq; illi receHiilent, fanCli corporis onere feniles curuauit humeros:& depofito eo in fofiam defuper humu congregans, tumu
fcipulis cudta ex ordine replicauit.diebufcp folenibus pafchx uel pentecofte femper pauh Libet in fine opufculi eos iterrogare,qui fua patrimonia ignorant.qui domos marmoribus ueltiunt.q uno filo uillaru infuunt prxdia.huic leni nudo quid unq defuitf Vos gemma bibitis.ille concauis natura mani bus fatiffecit.Vos in tunicis aua; texitisnlle nec uililfimum quidem idumentum habuit macipn ueitn.bed econtrario illi pauperculo paradifus patet.uos auratos gehena fufcipief Jlle ueftc xpi licet nudus tamen ter/ uauitjuos ueftiti fericis indumentum xpi pdidiftis.Paulus mlifiimo puluere cooptus iacet. refurrecturus gloriatuos operofa faxis fepulchra pmut.cu ueftris opibus arfuros,Parcite qfo uos. parcite falte diuitns q amatis.Cur & mortuos ueltros auratis obuoluitis ueftibusfCur ambitio ueflra inter lucftus lachrymalcp n ceflatfAn cadauera diuitu nifi i ferico putrefeere nefciuntfObfccro qcuq; hxc legismt Hieronymi pccc , ns memineris.cui fi dominus optionem daret.multo magis eligeret tunicam Pauli cu mentis eius, q 5 purpuram cum poenis fuis.	,	„	„	nrincipio
Vltimus tradtatus epiftola^briHieronymi.qu^ptinet ad diuerfas materias, prout patet m
uiiuflibet epiftols.	,	-	,
Lpiftola beati Hieronymi ad paulinum hortatoria ad conuerfationem monaftica & ftudfu feriptur ^ Onus ho de bono cordis thefauro profert eaiqux bona funt.S: ex frudtibus arbor cogno Metiris nos uirtutibus tuis.& paruos magnus extollis.ultima^ partem couiuii occ“Pf^ir ^ triffamilias iudicio coniu.ut illo
' ni bois prudetia eius.Nam , t j nnPr icnsr^uos iudirar am? mndicos.fencs $tas
terne -°ls Pr^dfe!m cj^s:	j^dos	Et	danicl	adhuc	puer	longxuos	iudicat	atq;	ipudicos.fencs	xtas
lafciua	*	r	-	teporibus,nec me iccirco meliore putes.q, prior 1 xpi exercitu ccepe"
ti milir-ir^D1^ '0	-	^"Iiprtionis	de	pfecutore	mutatus,nouifllmus in ordmc.-primus 1 meritis e,
ga^xtremn^r	tm	iudarqu	quoda'	audierat.Tu aute ho dux meus & notus meus 1 do
^ nectit ab aita.ccontrario latro crucem mutdi	-----	-	^	,	,5
^ uiucndo portant funera fua.s: quafi fepulchra dealbata F^na (unt ofiibus mortuo^fSubitus calor ^ Ulcit tepore.deni^ & tu audita fententia faluatoris.Si uis pfedtus effeiuade & uende oia5u?^ PauPeribUSig^ ueni feqre me.uerba uertis 1 opa.&: nuda cruce nudus feqns expeditior SI leuior (cadis -ch iacob.-runjc - mutas Cu aio:nec pleno marfupio gloripfas fordes appetis,fed putis manibus & cadido pec ” te & fpn gi opibus glotiaris.Nihilj eni grade trifti & lurida facie uel fimuiare uel oft™tafirLus. ”i>pofletrton5 redditibus abudare:& uile iadare palliolu.Crates ille thebanus homo quodam
tat Non hi^rf alien'1 f,dd,ter diftribuereiq nra timide referuamusiplenus ueter facile de ieiun ocdz ditcnhetas &	fuiffc.fed hierofolymis bene uixiife laudadu e.llla expeteda eft riuitasm0 9 - matr5
floti aDoftNu?rhaSuin5 fudit:red 9ua' flumis.im8et?s	i	monte	fita.celan
ctoru apoltolus datt,ltat, -• f muD,Cipatu cu luftislataf hre.Nei^ uero hoc dices memeriP
r rianf0(di ^ *acio.u t™ ultra uidear ad exeplu abraha SC meos &	^Afti^ndloco
coartate puo terne loeoique no capit creld.Sigul, 9^" " '“do m«ito poderafi ueri adoratores neqt i hierofolymis.necp.. mc.nte	^
mini £ i Us adoratores eius i fpu 5Z ueritate adorare no oportet,Spus aut, pn w ml3in de ,;L 1!™ & Plemtudo eius.Poft, flccato ^ uellere uniuerfus orb.s cielelti rore P “ “
teplo.Surgite inqt abeamus hinc.Et ad iudaos, Relinquef uobis domus ura
Iu & terra trafibut.uticg trafibut oia qu$ terrena far.K crucis refurredtionis loca pfut hisrq portat cruce fua;& cu xpo refurgut quotidie.q dignos fe rato exhibet hicaculo.Cxrem q dicuntcplu domim.tem plu domini audiat ab apollolo* Vos cftis teplu domini,& fpus fandius habitat in uobis,Et de hierofolymis, 6C de brirania aeqliter patet aula cadeftis.Regnu eni dei intra nos e» Antonius;^ cudta xgypri.S; mefopota^ miae.ponti,cappadoci$«& armenia; exaia monacho^; non uidere hierofoJytnam.& patet illis abfcp hac ur-be paradtfi ianua.Btus hilario cu pala;(tinus eet,& i palxftina uiueret.uno tatu die uidit hierofolymam. ut nec corenere loca fancta ^ipter uiciniamec rurfus dominu loco claudere uideref,Ab adriani teporibus ufqp ad iperiu coftatini p annos circiter cetu odtognau loco refurrectionis fimulacru iouisa crucis rupe, (tama ex marmore uenens a getibus pofita coleba£.a;(timantibus pfecutionis audtoribus.^ tollerent nobis fide lefurredtiois 8C crucis.fi loca fandta p idola polluifient.Bethiee nue noftram:^ anguftifiimu orbis locu.de quo pfalmida canit ueritas de terra orta eft.lucus inumbrat bathamuco.ideft adonidis.Et i fpecu.ubi quo^ dam xps puulus uagiit.ueneris amafius plagebaf.Cur inqes hxc ta logo repetita proemio^ Videlicet ne qc-q fidei tux deefie pucesrqa hierofolyma non uidifti.nec nos iccirco meliores adtimesjq, huius loci habita^
-  wt.fi urbibus SC frequetia urbiu derelidta — - 0	^	-	„ r ,
ores folus 1 monte cum iefu:fan(5toru(^ tantu loco^i uicinitatibus pfruaris.ideit ut urbe careat: cx^ppoutu monachi no amittas.Quod loquor non de epismon de plbyteris.non de clericis loquoriquoru aliud omci um eft.fed dejmonacho;&: monacho quodam apud faeculu nobiliiq iccirco peiu pouemonu tuarum ad pe des apoftoloi pofuit docens pecuniam efle calcandarut humiliter & fecreto uidlitans femp cotenat qd. le/ mei cotepfit.Sicrucis 8C refurredtionis loca no eflent i urbe celeberrima;! qua curia.i qua aula militu.i qua fcorta mimi.fcurr^.Sd oia funtjquse folent \ exteris urbibus.uel fi monachoru turbis folumo frequetaref* expetendu re uera huiufcemodi cudtis monachis efle habitaculu.nunc uero fumx ftultitix e.renuciare (x culo.dimittere patria;urbes deferere.monachu pfiteri.&: inter maiores populos pegre uiuere melius;q eras uidturus 1 patria.De toto huc orbe cocurrif.Plena e(t ciuitas uniuerfi generis hominu.& tanta utriufg fe* xus coftiDatio ut qd' alibi ex pte fugiebasihic totu fuftinef cogaris.Quta igifme frater i'terrogas;p qua uia icedere deb-asireuelata tecu facie loquar.Si officiu uis exercere pfbyteni.fi epatus te uel opus uel onus for te deledtat.uiue in urbibus 6C caftellis.& alio^ falute fac lucru aix tux.Sin aut cupis efle.qd' diceris monachus idelVfolus.qd facis 1 urbibus.qux utitp non fut folo^ habitacula.fed muko^.Habet unu quod^ p-oofitu nrlcipes fuos.Romai duces imitenf Camillos.Fabntios;Rcgulos;Scipiones.Philo_fophi ppqnant fi-bi pirtha2ora;Socrate;PIatonc. Anftotelem.Poetx xmulenf Homeru.V irgiliu.McnadruiTerentiu.Hifto-rici Thucydide.Saluftiu;Herodotu.Liuiu.Oratores Lyfia;Gracchos;Demofthene: Tulliu^Et ut ad noltra ueniamus epi 8C pfbyteri heant ad exeplu apoftolos 8i apoftolicos uiros;quoy4 bonore pouidentes hfe ni-ian£ & meritu.Nos aut heamus ^pofiti nfi principes Paulu.Si Antonium.Iulianu.rJlarionem.Macchari-ura.Et ut ad feripturaru audloritate redea.nf princeps Helias.nofter HeliTf usmri duces filii pphetaru.qui habitabant 1 agris & folitudine.& faciebat fibi tabernacula ,ppe fiueta iordais.De his funt & illi filn rechab, q uinu &: ficera no bibebatjqui morabant i tetoriis:q dei p hieremia ficiat de ftirpe eo^ uir ftans cora' domio.Hoc reor 8C ieptuagefimi	^
& eo^i q primi 1 captiuitate dudi fut.Ifte e lonadab filius Rechab;q m	b	irmnrione	chaldaici	exer
fe cu Hieu.Et huius filii fut q m tabernaculo femper habita'tes ad extremu ^pter nruptio	Jai
citus hierofolyma itrare copulfi.hanc primi captiuitatem fuftinuifle dicunf.9 poLt iohtudin	m
urbe quafi carcere funt reclufi.6kfecr0 itaq? te;ut quonia fanda; forons tuae ligatus es uiculo.&	pem
tus expedito pgis gradu.fiue hic:fiUe ibi multitudines hominu & officia & falutatioes	? ^
pore mes erigeda ad dominu.Crebrx uigilix;& urentrc uaCuo fxpius dormienaum.t<umuicuios oc giorio las 8C palpantes adulatores quafi hoftes fuge.Pauperibus & fratribus refrigeria ^mptimmanu ppna diftn bue.Rara efl: in hoibus fides.Non credis uerum effie qd1 dicoiCogiu mdx oculos. ^ ltate ueftiu timen ti aio non appetas,Sxcularm 5C maxime potetiu cofortia deuita.QB,d V n	U1dere	crebrius.quo
rumconteptu monachus eflecoepiftifSoror peipue tua matronaru declinet cohoqamecittt fericas ueftes & gemas circufedetium foemina^ fe fordidata aut doleat aut mire£.qa£te^
«antis fen
ne cuiqtnachinerTs dolosi ferpentis aftutiame alioru fupplatens mndns.LNonmuim dlltat cipe pofle-uei decipi.Chriftianum quem fenferis tibi aut femp aut crebro de numis loquent . P mofynaqug indlfferentet omnibus patetaltitote potius habewq monach^
gemmis.S: ctom;™™re6me monilam no fut tua quf poffifcftd difpen W
mento ananix & faphirx.lili fua timide feruauetuntitu coniideta ne xpi fubftantiam impradenteteffudas.
ideft ne imoderato iudicia rem paiiperam tribuas non pauperibus:^ fecundum didhim prudentifllmiu -h hberalitate hberalitas perear.Noli refpiccre ad phaleras 8C nomina uana catonum.Ego te inqt intus a cute noui.Efle xpianum grande eftmon uideri.Ec nefcio quomodo plus placent mundojqui chrilto di p j cent.Ncc nunc fus ut aiunt mineruam.fed ingredientem pelagus amicus amicum monui:malens a te tacu tatem mea qri:q uoluntatemmt in quo ego lapfus fumitu firmo pgeres gradu.Libru tuu que £ t^odoiio principe prudenter ornate<$ compofitum tranfmififtidibenter legi,& prxcipue mihi in eo ‘Ubdimlmpiacu it.Cuqu primis partibus uicas alios.f penultimis teipfum fupas.fed & ipfum genus eloquii piiu ett ^ mtv du,& cu tulliana luceat puritate:crebru e i fentcntiisdateteni ut ait qdam ofon qua tatum uerba laud Pr^terca magna eft reru confcquentia.&! alterum pendet ex altero.quicqd afrumpferis uel finis 'uPyr10^,*-uel initium fequentium e.Foelix theodofiusiqui a tali xpi orat®r^ defendif.Illaftrafti purpuras eiusioe u tatem legum futuris feculis confecrafti.Macte uirtute.q talia habes rudimenta.qlis exercitatus f * O fi mihi liceret iitiufmodi igenium no per aonios montes & helicones uertices ut poetx canur.ied P 7 itabirium & fina 8C excelfa ducere fcnpturaru.Si contigeret docer qu^ didici.5; quafi p manus my ^ ^ tradere pphetarumafceref nobis aliqdiqiiod dodta grxeia no hret. Audi ergo mico fer ue. amice, german ♦ aufculta paulifper quo i feripturis fdis calle gradieris^Totu qd legimus i diurnis libris nitet quidem: & lui get etiam i cortice.fed dulcius f medulla eft.Qui edere uult nucleum.frangat nucem. Reuela iriquit daui oculos meos.& confiderabo mirabilia de lege tua.Si tantus ppheta tenebras jgnorantiae confitetur.q nos putas paruulos & pene ladtentes ifcicnrfe nodte circudanYHoc autem uelame non folum i facie moyfi: fcd 6t i euageliftis &! i apoftolis politum elt.Turbis Saluator i parabolis Ioquebaf.& conteftans myfticum effe quod dfcebaf.aiebat.Qui habet aures audiendi audiat.Nifi apta fuerint uniuerfa qux feripta funt.ab eo q habet claue dauid.qui apit & nemo claudit.claudic 8C nemo apit.nullo alio referite padenf.Si haberes hoc fundamentum.imo fi quafi extrema manus in ope tuo duceref.mhil pulchriusmihil dodms.nihilc^ latini us.tuis haberemus uoluminibus.Tertulianus creber eft in fententiisifed difficilis i loqucdo.Beatus cipria^ nus iftar fontis puriffimi dulcis icedit & placidus.# cum totus fit in exercitatione uirmtum occupatus. fecutionu anguftiis de feripturis diuinis nequaq difleruit.Incl)/to Vidorinus martyrio coronatus, quod u telligiteloq no poteft.Ladantius quali quidam fluuius eloquetise tulliaae urina ta nfa affirmare potuit e . § facile aliena deftruxit. Arnobius feqlis # nimius:# abftp opis fui ptitionc confufus.Sandtus hibrlUS § liCano cothurno attollif.# cu grxcfe floribus adornef :longis iterdu piodis iuoluif:# a ledtione iintp rum fratru pcul c,Taceo de exteris uel defundlis uel etia adhuc uiuentibus;fup qbus in utraqj Part5, ? nos alii iudicabunt. Ad teipfu uenia lymmiftemfodalem # amicum, meu inq amicum ante q notu, tx p bor ne aflentationem in neceffitudine fufpiceris:quin potius uel errare me xffimato.uel amore ^ cum adulatione decipere.Magnu hes ingenium.# infinitam fermonis fupelledtilem.# facile loqueris a P re facilitafcp ipfa & puritas mixta prudetix efl.Capite quippe fano oes fenfus uigent.Huic prudentix a ei quentix fi accederet uel ftudiU uel itelligctia fcripturato.uidere te breui artem tenere noftroru;& afcend --te cum iacob .etium fyo canere in
Ceihp-anf	or iihnr # Ulte tapiat inCicCllivliiirt	IU tt. mCUlUk.lv Cllv vuia
tentus fumttotuSmum ,omm perfedum denderoSanaunmybntmm pr$rby,erum qua auM.a. te fufireperim melius dl utiprins uerbis 5 meis difeas Ins.qcur tam cito a nobis ptofeSus fit. & nos reiiq; titinon poffiim dicere ne todere quepia' uidear.tamcn quafi ptercute&ftfticamem pauiulu tenus.& guto ei nottrae amiciefe dediiut E eum difeas qd in nobis non dcfideres.Sanaam cofetuam tuam & tecu domio Militantem per te falutari uolo.	.	n-
Epiftoia beati Hieronymi ad Rufticumonachu de uita mora tica.	^	.	.	.	.
Ihil chrifhano fochciusicui ^>mittif regnu cxlo^.mhn laboriofjustqui quotidie de uita perie taf nihil fortius.qui uincit diabolum.nihil imbecilliustqui a carne fuperaf. Vtriufcp rei excP -funtpIurima.Latro credidit in cruce.# ftati meret audire.amen dico tibi.hodie mecum v*
., paradifodudasdeapoftolatusfaffigioipdmonistarta^labif.#necfamiliaritatec5.u.Iull;!Lana tidlione buediag nec ofculi gratia fragif :ne quafi hoiem tradat.quem filium dei nouerat.Qu1^ iam » uiliusfNon foium ipfa crecj5it.# poft fex uiros unum inuenit dominum:meffia'9 cognouit ad mn ^ e iudxorum populus ignorabat.fed audor fit multorum falutis.Et apoftolis ementibus cibos efuri ^ ^ ficit.lapfumtp fuftentat.Quid falomone fapientius. Attamen infatuaf amoribus mulierum.Don condl.z nullumqjfacrificiuabf^hbiusafperfione fufcipit.Vnde#apoftolusprxcipit.Sermo uefler ai^^ ^ tus.Quod fi ifatuafiforiS proiicif.i rantumcp perdit nomis dignitatem.ut nec i fterqlmio ma te f,jj quo folent credentium arua condiri.# fterile animarum folum pinguefcere.Hxc dicimusiut ^ calcanrem# ruflice fronte doceamus.magna coepifre.excelfa fetfari.# adolefcentix imo pubertatis icentia _	^
pfedx qdem $ tatis gradum fcandere.fcd lubricum qdem iter efle.per quod igrederis.ncc P 1aBboran poit uidtoriem q ignominix p0ft ruinam.Non mihi nuc p uirtutu prata ducendus elt riu « uetccudi& dum ut offendam tibi uariorum pulchritudinem florum.qd i felilia habeant Purltf nroDjtj0 domi^ poffideat.qd uiolx purpura ^mittat i regno.qd rutilatiu fpoudeat pidura gema^dame" P , P fi, !3p.^ram'tenes,Iam teaum at($ folariu cu petro apoftolo cofcedifti.q efunens i mdxisc * gui0tq& de.# fame incredulitatis eorum gentium conuerfione refljguit.at^ i uafe euangeliorum qua
de c$Io defceniit ad terras doceto difdt omnes homines pofTe faluari.rurfumq; quod u/def I fpecie can/ didiffimi liteaminis i fupna tranfferc credentium turbas de terris ad caelum rapir. ut pollicitatio domini copIeaf.Beati mundo corde.quoniam ipfi deum uidebur. Totum quodapphenfa mau ifinuare tibi cupio, quod quali dodtus nauta polt multa naufragia rudem conor inlfruere uedorem.illud eftzut in quo littore pudicitix pirata fit noueris.ubi carybdis & radix ofurn malorum auaritia. ubi (cyllxi obtredarop^ canes, de qbus apoftolus loqtur.Ne mordentes iuicem mutuo confumaminiiquomodo i media tranqlhtate fecu ri.lybicis iterdum uitiorum fyrtibus obruamur.qd uenenatorum aiantium deferta huius feculi nutriant. Nauigantes rubru mareij quo optandum nobis eft ut uerus pharao cu fuo mergaf exercitu.multis difficul ratibus ac piculis ad urbe maximam peruenif.Vtrcx^ i littore geres uagae Imo beluae habitat ferociflim^, femper folliciti.femper armati totius anni uehunt cibaria.latentibus faxis uadifqj duriflimis plena fut ola. ita ut fpeculator 6C dodtor I fuma arbore fedear:^ Ide regendae 5C circufledendx nauis didata pdiccr, Fce^ lix curfus e.fi poli fex menfes fupradidx urbis portum teneant,a quo fe fcipit apire oceanus.p que uix anno perpetuo ad Idiam peruenif;&ad gagem fluuium.quem phyfon fanda fcnptura comcmorat.q Circuit totam terram eiulath.& multa tenera pigmentorum de paradifi dicif fonte deuehere.ubi nafcif carbuncu Ius & fmaragdus«& margarita candentia.^ uniones qbus nobilium foeminarum ardet ambitio, montef^ aurei,quosadire ppter gryphas 8c dracones & Imenforum corporum monftra holbus Ipoffibile eftzut olte dat nobis qles cullodes heat auaritia.Quorfum iftafPerfpicuu eft.fi negociatores faeculi tanta fuftinent.ut ad Icettas piturafq? diuitias perueniant.dt leruent cum alae difcrimle quae multis piculis qfierut.qd xpi ne/ gociatori faciendum eft.q uenditis olbus qritpeiofiffimam margaritam.q totis fubftatis fuse opibus emrc agrum.I quo repiat thefaurum.quem nec fur effodere.nec latro poflit auferret Scio me offenfurum effe q plurimos.q generale de uitiis difputationem I fuam referunt contumeliam.& dum mihi irafcunf.fuam Idi eant confcientiam.multo^ peius de fe q de me iudicant.Ego em' nemine nomlabo.nec uereris comoedis licentia certas pfonas eliga atep pftrlga.Prudentis uiri e ac prudentiu foeminaru diflimulare Imo emendare quod I fe Itelligat:& Idignari fibi magis q mihi.nec I monitorem maledida congerere.q 8C fi iifdem teneaf crimlbus.certe I eo melior e.q> fua ei mala non placet.Audio religiofam te habere matrem multorum anorum uidua.quae aluitzqus erudiuit Ifantem.ac poft ftudia gallia^.qus uel florentiffima funt. mifit roma. non parcens fuptibus.& abfentiam filii fpe fuftinens futuro^i.ut ubertate gallici nitoremcp fermonis graui tas roana condiretznec calcaribus I tezfed frenis uteret .quod 8L i difertifijmis uiris grscise legimusjq afianu tumorem attico ficcabant fale,& luxuriantes flagellis uineas falcibus repmcbant.ut eloquentis torcularia non uerboru papinis.fed fenfuum quafi uuarum expflionibus redudarent,Hanc tu fufeipe ut parente, ama ut nutricem.uenerare ut fandam.nec aliorum imiteris exeplu.q rellquut fuasz&f alienas appetunt.quorum dedecus I ppatulo efljfub nomlbus pietatis qretiu fufpeda confortia.Noui ego quafdam iam maioris sta tis.& plsrafcj generis libertini adolefcentibus deledtari.Sd filios qrere fpiritaleszpaulatlq* pudore lupato p fida matru nomina eruput I licentiam maritalem,Alii forores uirglesdeferut.& externis uiduis copulant; Sunt qus oderunt fuos,& non fuorum palpanf affeduzqua^ Ipatietia Idex ai nullam recipit excufatione, & calla pudicitis uelamenta quafi aranea^ fila diruput, Videas nonulios accuftis renibus pulla tunica barba plixa a mulieribus non polle difcederezfub eodem manere tedlo.fii^unnire conuiuia. ancillas iuuenes hfe I mIflerio:& pter uocabula nuptiaru ola efle mfimonii.Nec culpa e xpiani nomis.fi fimulator religionis I uitio fit.qn imo confufio gcntilium.cd ea uidet ecclefiis difplicere. qus hoibus bonis nen placent.Tu uero fi monachus efle uis,& non uideri.habeto curam non rei familiaris cui renunciando hoc efle capifri, fed anims tus.Sordids ueftes candids mentis indicia funt. Vilis tunica conteptu fsculi pbet.ita duraxat; ne animus tumeat.ne hltus fermocR diflentiat,Balnea^ fomenta non qusrat.q calorem corporis ieiunio-tu cupit frigore extinguere.Qu^ & ipfa moderata fint.ne nimia debilitent flomachu,# maiorem refedio nem pofcentia erupant I cruditarem qus parens libidinum eft.Modicus ac teperatus cibus & carni & ais utilis efl.Matrem ita uide.ne p illa alia uidere coearisiquaru uultus cordi tuo hsreat,^ tacitu uiuatfub pedore uulnus.Ancillas qus illi I obfeqo funtztibi fcias efle I ifidiis.quia quanto uilior ea^ coditio eft: tanto facilior ruina efl.Et ioannes baptifla fandam matrem habuit.pontificif^ hlms erat.& tamen nec matris af feduznec patris opibus uicebafzut I domo paretum cu periculo uiueret caflitatiszuiuebat i hetemo:& ocu lis defiderantibus xpm nihil aliud dignabaf afpicere, Veflis afpera.zona pellicea,cibus locufta; melg fllue-ftreiomnia uirtuti dc continentis prsparata.FiIii cpheta^ quos monachos I ueteri teflamento legimus, aedificabant fibi cafulas propter fluenta iordanis,& turbis urbium derelidiszpoleta & herbis agreftibus ui-^titabant.Quadiu I patria tua eszhabeto cellulam n paradifo.uaria feriptura^ poma decerpe.his utere de-Utiiszharu fuere coplexu.Si fcandalizat te oculus.pes, manus tua.proiice ea.nulli parcas, ut foli parcas ani-tos tus.Qui uiderit inquit dominus muliere ad concupifeendu eam; ia moecchatus eft eam in corde fuo; Quis glonabif cattum fe habere corf Altra non funt munda in confpedtu domini quanto magis homines, quoifc uita tentatio eft f Ve nobis;qui quotiens concupifcinausitotiens fornicamur.lnebriatus eft Iquitgla-«ius meus in csloimulto amplius in terraiqus fpinas 8C tribulos generat.Vas eledionis in cuius ore xps re ionabat.macerat corpus fuu,& fubiicit feruituti.& tame cernit naturale carnis ardorem te repugnare fen jentis.uc quod non uult agere c6pellaf,& quafi uim patiens uociferat	dicit.Mifer ego homo.quis me li
nerabit de corpore mortis huius,Et tu te arbitraris abfq? lapfu & uulnere pofle trafire» Nifi omni cuftodia uaueris cor tuu;& cum faluatore dixeristmf mea 8t fies mei hi funt^qui faciunt uoluntatem patris mei. crudelitas ifta pietas e.fmmo quid tam pium fandae mii.q fandu filiu cuftodire. Optat St illa te uiuere.6t
non uidere ad tcpusiut fcmper eu xpo tc uideat, Anna non fibi Samuele ,ed tabernaculo	*	11 r.-, <
dat qui uinu ficera non bibebantiq habitabant in tentoriis,&: quas nox copulerat iedcs ha	•	~
tur in pfalmo q? primi captmitate fuftinuerint.quia exercitu chaldeoru uaftante iudaea. urbes pulfi funt.Viderint quid alii fentianr. Vnufquifq? eni fuo fenfu ducit.Mihi oppidu carcer.Sc u	P
difus efi-^Quid defideramus urbiu frequentia.qui de fingulantate o-nfemur» Moyies ut Pr	P	^ e
iud$oru.xl,annis eruditur in heremo.paftor ouiu hominu fadtus eft patior, Apofloli de pifc	|3
nezareth.ad pifcatione hoium tranfierut.Tunc habentes patre rete nauicula fecuti fut don	•'P.	.	us
reliquemnt.portantes quotidie cruce fua.&: ne uirga quide in mau habentes.Hoc dico.u	^
te titillat defideriu difcasiquod potTis docere,& rationabile hoftia offeras xpome	-S 7 frClefiaB2
us magiffer fis q difcipulus.Non eft huilitatis me$ neq? mefurx mdicarc de c$teris.& de n ^	^	e
fmittru quippia dicere,Heant ,lli ordine & gradu fuu.que f. renuensquonb, m eo umendu f^duu^adn^
potianu liber edocere te poterit,Nunc monachi icunabula	-	traflaiidil	eiffmm folus an cu ali-
libus (ludiis eruditus in adolefccnm iugu xpi “^^^^contubern^.nec ipfe te doceas,& abfq; doflo? s in monalteno umere debeas.Mihi	declinanda	f.t.Sl	error, pateas.non plus aut
ingrediaris uia,qua nunq ingreffiis	b™rafcB	faciens ob dormias.ln folitudie fubrepit fupbia S
minus ambules q necefle eft,ut currens latoris mora 9	^	momenti.Oblitufqt	fui	unde	&: quo ue/
fi paruper ieiunauerit.hommeq; non uidenr.putat	feruos.auo	eula popofcerit
nent, intus corde foris lingua uagaf.Iudicat contra aPoftoJ "t"" “‘mnes	1
powigtt manu,dormit qtu uolucrit.nullu ueref,facit quod uoluent, m	mi^Solitaria"	uita	repy
urbibus q i cellula c:& iter ffes fimulat ucrecundiaiq plateapa turbis colhdif.Q^ ^ g	jumus	e„ie
hendimus(Minime,qutope quam fepe laudauimus.bed de ludo monaftenoru huiufcem	d“de
di milites.quos heremi dura rudimenta non terreant.qu, rpecime conuerfationis fuj mu to rint.qui omnium fuerint mimi.ut primi oium fietent.quos necefunes aliquando	'^5' 01'
paupertate tetanf.quorum habitus.fermo uultus inceflus.doannauittumeft.quine^	^ ^ jks hQ
oam ineptos homines dremonum pugnantium contra fe portenta conf mger . F P unius morte mines miraculum fui faciant.&: exinde lucra fedenf. Vidimus nuper &	^	ferrum	qd1
dephenfas.urbifcR ftipes quafi i ufum pauperum congregatas ftirpi Si poftens dereltdas.l un^^ Ni< latebat in profundoifupernatauit aquK,& inter palmarum a/bores myrihae aro	,	derelida	i	fu
mirum talem & focium Si roagiftrura habuit,q egentiu fame fuas fecit	- dt 3ures,ut mif-
am miferiam detinuir.Quorum clamor tandem peruemt ad caelum.Si patietiil.mas dei ma fus angelus neffimus natoi carmelo diceret.Stulte hac node auferent ammam tuam a te.qute autem p paraftncuiusem™ri Volo ergo te & PPter caufas 9“as fupra cxpofm.non ha^nare	f^quen
ne aut offerctem delicatos «bos renunciando conmftes.^ut ^	mis	recedat ]iber_ dlfc3e
tiam puellarum per diem uideas:qu°d ^	patens.corpus pari-
pialterium ad ucrbum: oratio finenatientla.ama fcientiam fcripturarum,& carnis mna non ama ter & animus tendaf ad dominu.Irani	$	f,	pedori infedcrint.dominabuntur tui; & te deducent
bis.nec uacet mens tua uariis pturbation -i	jnueniat occupatu.Si apoffoli habentes poteffa
ad delidu maximu.Fac 8C aliqd 0Pe^IS,", fuis«ne aue erauarent.&: aliis tribuebat refrigeria.quo^ pro fpj te de euangelio uiuere laborabant man	•	mos	fucccffura no pr^paresfVel fifcellam texe iuncoiuel
titahbus debebant metere carnaha.cur tu	1$	xquo limite diuidantur.in quibus cu holerum &
Sce Fupercilio ciiuofi tramitis undam Saxatima cadens raucum per leuia murmur
1 n Ferami^bbbrl^af^	gero	m	is	uel	furculisiut	patuo poft tempore laboris tui dulcia poma de
arPa^PumfatocaroaluMriladquas te mittant Salomonis prouerbia Si monafterioruro ordmero.acre giam difcipiinam f dif corporibus.Texaf& lina capiendis pifabusifcribanf 8C bbn.ut & » hunc renrur cibum,& animm iedione fatureturiln defidems eft omnis ociofus. Egyptiorum monalt« morem tenent,ut nullu bf cpEIJ's labore fufcipiant.non tam propter uidus neceftana.q ,PP. , dlua falutem.Ne uagetur pernitjof,f cogitationibus mens.Si inftar fornicantis hierufalem omni tran natU/ ncet pedes fuos.Dum eirem iuuems.SI folitudims me deferta uallerentincentiua uitioru a™ .bat-Ad qu5 •r$ ferre non poteram,quem cum crebtls ieiunj,s frangerem,mens tamen cogitationibus	acumlna,
edomandam,cuidam fratri,qui ex hebrzis crcdiderat.me in difcipiinam dedi.ut Poft 9“'." (i3 anhelanria/ ciceroniiq; fluuios.grauitatemm frontonis,8i lenitatem plinii.alphabetum difeerem	f crjmqUo
tienr 3 nr/ditarcr.Quid ibi laboris infupferim.quid fuftinuerim difficultatis,quotiens P . ffus ft]II,. uwrcg ceiTaucrim.Si contentione difcendi rurfus incoeperim.teftis eft confeientia taro m	fruflus
caoio n 9U1 ?eC,Unl duxeJunt uitam 6i gratias ago dommo.q, de amaro femine I trer	connnentia.
? am ^ abud.quod in $gypto mderim.Grscus adolefccns erat in coenobio qu	liac	arte
feruamtlm, magn‘tud,nC	poterat	carnis	extinguere.Hunc periclitantepater mon „ prl,
leruauir.Impat cuidam uiro graui.ut iurgiis atqj conumis infedtaretur,homine,6^ poit irr g
mus nenit ad qrimoma,Vocati teftes p co loquebanf.quf contumeliam fecerat,flere ille coepit contra mc 3 dacium,Nullus alius credef uef ueritati.folus pf defenfionem fuam calide ftuduit opponef.ne abundantio ii triftitia abforberef ff.Qyid multaflta annus dudtus efl.Quo expleto interrogatus adolefcens. fup cogi> lationibus pflinis.an adhuc moleitix aliquid fuilineret.Pape inquit uiuef mihi non licet.& fornicari libed O fi folus fuiflec.quo adiutof fupafletfPhilofophi fseculi foletamore uetere aniof nouo qficlauu clauo ex pellef .Quod Si affuero regi fepte pricipes fecef gfay ,qt uafthis regix defideriu alia^ puella^; amof copex fcerer.Illi uitiu uitio.peccatuq? pdtd remediaf.nos amof uirtutu uitia fugamus.Declia a malo.& fac bonu, quxr pace Si gfeqre ea,Nifi oderimus malum,bonum amaf uon poffumus.Quin potius faciendum efl bo num.ut declinemus a malo pax qu$ren,da eft.ut bella fugiamus.Nec fufficit eam quaeref.nifi inuentam fu gientem^ omni ftudio pfequamur.quse exupat omnem fenfum.i qua habitatio dei eft.dicente ppheta.Ec fadtus efl in pace locus eius.Pulchrem pfecutio pacis dicitauxta illud apoftoIi.Hofpitalitarem pfequentes, ut non leui ufitatoq? fermone.& ut ita loquanfummis labiis hofpites inuitemus.fed toto mentis ardor te^ neamus quafi auferentes fecum de lucro nfo Si copendio.Nulla ars abfa magiflro difcif. etiam muta ani. malia Si fera^ greges dudtores fequunf fuos.ln apibus principes funt.Grues unam fequunf ordine littera toJmptor unusJudex unus pukix.Roma ut codita e. duos fratres fimul reges hfe non potuit. & pricidio dedicat.In rebeccae utero efau SL iacob bella gefferut.SinguIi ecdefiarum epifcopi.finguli archipfbyten.fm guli archidiaconi,& omnis ordo ecclefiaflicus fuis redtoribus nitif ,In naui unus gubernator.in domo unus dominus.in quouis grandi exercitu unius fignum expedtaf.Et ne plura replicando faflidium legenti facia. p haec omnianad illud tendit oratio.ut doceam te non tuo arbitrio dimittendu.fed uiuere debere 1 monafle rio fub unius difciplina patris confortioq? multorum,ut ab alio difeas humilitate.ab alio patietiam. Hic te fiientium.ille doceat manfuetudine.Non facias quod uis.comedas quod iuberis habeas qtum accepis, opis tui penfa perfoluas.fubiiciaris cui non uis.Iaffus ad ftratum uenias.ambulanfq? dormites,& necdum exple to fomno furgerecdpellaris.djcas pfalmum in ordine tuo.in quo non dulcedo uocis fed mentis affedtus rif.dicente apoflolo.Pfalla fpu.pfalla Si mente.Et cantantes 1 cordibus ueftris.Legerat enim effejpceptum, pfallite fapienter.Seruias ffibus.& hofpitum pedes laues.paffus iniuriam taceas.ppofitum monaflerii time as ut dominum,diligas ut parentem.Credas tibi falutare quicquid ille praecepit,nec de maioris fnfa iudices. cuius officii efl obedire Si implere quae iuffa funt.dicente moyfe. Audi ifrael Si tace. Tatis negotiis occupa tus.nullis uacabis cogitationibus.# dum ab alio tranlis ad aliud.opufqj fuccedit opi.illud folum mente te nebis.quod agere copelleris.Vidi quofdam.qui poftq renunciauere fxculo.ueftimentis dutaxat Si uocis £> feffione non rebus nihil de pflina conuerfatione mutaffe,Res familiaris magis auda q iminuta.eade mimv fteria feruulorum,idem apparatus conuiuii.ln uitro Si patella fidili aurum comedif ,# iter turbas & exami na miniffrorum nomen fibi uendicant folitarii.Qui uero paupes funt Si tenui fubftantiola.uidenturq; fibi fcioli.popamm ferculis fimiles procedunt ad publicum.ut caninam exerceant facundiam, Alii fublatis in al tum humeris,# intra fe nefeio quid coruicantes.ftupentibufm in terra oculis tumentia uerba trutinant, ut
r- r	... _ -1 __________•__1____"	r_	n________ -______..	 imtnnrlPriMTm	ipi.-.niir t^vAir* Crt
tis magis fomentis q noftris monitis indigent.Plxri^ artibus # negoci^ioibus PA^5 carere non poflu^ mutanfep nominibus inftitorum eadem exercent comerciamon uidum # ueffitum quod apoftolus pcipir, fed maiora q faeculi homines emolumenta fedantes. # prius quidam ab asdihbus quos ayopayOjxus grxei apellant uendentiu coercebaf rabies.nec erat ipune peccatum.Nunc autem fub religionis titulo exer cent imufla copendia.# honor nominis xpiani fraude magis facit q patif.quod pudet dictre. bed neceffe c, ut faltem fic ad noftrum erubefeamus dedecus publice extendentes manus,pannis aurum tegimus. <x con* tra omnium opinionem plenis faeculis morimur diuites.qui quafi paupes uiximus. Tibi cum m monalte. rio fueris.h$c non licebit.# inolefcente oaulatim confuetudine.quod primum cogebaris uelie mcipies # deledabit te labor tuus,oblitu fcg pterito^ femp priora fedaberis nequaq	^u^x*
Urant eccleiiis.aueunt baineas.unguenta non foernunt Si tamen in omnium 'f-.1 “ r V 4UUQ oeantc tefpondi.# nunc breuiter refpondebo.me in pfenri ooufculo.non de clericis difputare.fcd monachum in» ftituere.Sandi funt clerici.# omnium uita laudabilis Ita ergo age«& uiue in monalterio.ut clericus efle me tearis.ut adolefcentiam tuam nulla forde comacules.ur ad altare xpi quafi de thalamo uirgo ^cedas.# ha^ beas de foris bonum teffimoniu,foemin$ qux nomE tuu non nouerint.# uultum tuum nefciant.Cum ad Pfedam state ueneris(fi tamen comes uita fuerit.# te uel populus uel pontiiex ciuitatis in clericum elege tint)agit0 quae clerici funt,# inter ipfos fedare meliores.quia in 01 conditione # gradu optimis mixta Peffima,nead feribendu cito ^filias.# leui ducaris infania.Multo tpe difce.quod doceas.ne credaslaudato tuisdmo irriforibus aurem ne libenter accommodes.qui cu te adulationibus fouerint.# quodammo °°	mentis	effecerint.fi	fubito	refpexeris.aut	ciconia^	dephendes	pofl	te	colla	curuari.aut	manu	au
ca ueT ludicantes,T efl udineo grunius incedebat ad loquendu graau.oc per
nm a farPebat,ut eum putares fingultire non proloq.Et tamen cum menfa P0^1?	,	h	^	l	j
ItruetnybduSo fupetcil,'ocontradtifi$ nanbus.ac fronte rugata,duobus digitulis coaepabat.hoc ligno ad
audiendam difcipulos prouocans.tunc nugas meras funderet aduerfum fingulos ^clamare.Creti ceres etle Longinum Cenforinumcp romanae facundiae notare quem uellet,& de fenatu doctoru re.Hic bene nummatus plus placebat i pradiis.nec mirum.qui multos i efca refolutus,icrepare °	'
fadtom cuneo circaftrepentium garrulorum procedebat in plublicum.intus Nero.foris Cato, o guus.ut ex contrariis diuerfifcK naturis unum monftrum nouamq; beltiam diceres effe compactam, iua^ illud poeticum.Prima leo.poftrema draco.media ipfa chimaera.Nunq ergo tales uideas.nec huiutmomn bus appliceris,nec declines cor tuum in nerba malitiae.& audias.fedens aduerfus fratrem tuum loq	*
& aduerfus filium mattis tu$ ponebas fcandalum.Et iterum.Filii hominum dentes eorum arma f ,t re» & alibi.Molliti funt fermones eius fuper oleum 8i ipfi fant iacula.Ec apertius i ecclefiaife.Sicut m pens in fnemio.fic qui fratri fuo occulte detrahit.Sed dicesJpfe non detraho.aliis loquentibus quidtacei^ poffumfAd excufandas excufationes i peccatis ifta protendi mus,Ch	usarte nonilluditur.Nequq
fcd apoftoli fnia eft.Nolite errare.deus non irridetur Jllem corde nos mdemus m facie.Salomon bquuur in prouerbiis.Ventus aquilo diffipat nubes.& uultus tnftis hnguas de rahentium Sicut em fagitta fi mit tatur contra duram materiam.Nonnunq in mittentem reuertitur.^ uulnerat uulnerantem, illud<$ corn^ plemnFad?bnt mihi in arcum prauumlEt ahbi.Qui mittit m altum lapidem recidet in caput eius.ita de
n._ rnni rnOpm fariem uiderit audicntis.immo ne audientis quidem,(ed obturantis aures fuas ne audi at iudicium fanmmis.ilico conticefcit.pallet uultus haerent labia falma ficcaf. Vnde idem uir fapiens cum detraderibus inquit ne comifcearis.quoniam repente ueniet perditio eorum.& rumam utrmfcg qs nouit? Tam fcilicet eius qui loquimr.q illius qui audit loquente,Veritas angulos non amat.nec quaerit fufurroes Timotheo dicif.Aduerfum praefbyterum accufationem cito non receperis.Peccantemi autem coram onv nibus argue.ut caeteri metum habeantfNon elt facile de perfeda aetate credendum.qua uita prxterita de^ fendit,& honorat uocabulum dignitatis, Verum quia homines fumus,& interdum contra annorum matu ritatem puerorum uitiis labimur.Si me uis corrigere dclinquentem.aperte increpa.tantum ne occulte mor deas.Corripiet me iuftus m mifericordiam.& increpabit me.Oleum autem peccatoris non ipinguet caput mcum.Quem enim diligit dominus corripit.caftigat autem omnem filium quem recipit. Et per efaja c a' mat dominus.Populus meus qui beatos uos dicunt feducunt uos,& femiras pedum ueftrorum fupp an • Quid enim mihi prodeft.fi aliis mala referas mea fi mc nefeiente peccatis meis immo detradiombus alterum uulneres, & concertarim omnibus narrans fic fingulis loquaris quafi nihil dixeris alteri. Hoc e emehdare.fed uitio tuo fatiffacere. Praecipit dominus peccantes in nos argui debere fecreto. uel adhi tefte.Sr fi audire noluerint.referri ad ecclefiam.habendofq; in malo ptinaces quafi ethnicos & Pu ^na0 Hxc expreflius loquor.ut adolefcentem meum & lingux 8t aurium prurigine libere.ut renatum in enn fine ruga & macula quafi pudicam uirginem exhibeam caftum tam mente q corpore ne folo tur.& abfq: oleo bonorum operum extinda lampade excludatur a fponfo.Habes ibi fandum dodiiIimuq|
,llata cruciamm.C5terum mxra m,fer,as huius tempo m & ubt	Pane	non	md,ge..n,mm	potens	ert.qm	feru.ie	non	ccg.mrv
Sandtus Supetius tolofe epifeopus-uidox fareRten*^*m'tatot efunetis pafat alios,& ore pallente ieiunn^ fame torquetur aliena omnemcB lubftatiaxpi uifcenbus erogauit.mhil illo ditius.qm corpus dominica tiiflro uimineo fanguinem porSbat i uitto.qui auaririam eiecit e teplo.qui abfq, funiculo Si icrepanone ca thedras uendentium columbas.ideft dona fandti ipifus menfaf^ tibuernt mammonx.5i $ra difnerfir ut domus dei domus uocef orationis.5d non latronum fpelunca,Huius e uicino fedare ue gia.^ eseteromm oui uirtutum illius fimiles funt.quos facerdotium humiliores facit & pauperes. Aut fi P
feda defideras exi cum Abraham de patria tua & cognatione tua.&pgequo nefeis. Si habes lubftantiani
nende & da pauperibus.fi non habes.grandi onere liberatus es,nudum xpm nudus fcquere.Durum. gr
Sermo bcl^ero^ymU^fratres de uigiharum fanditate.ubi in eos inuehens qui facras uigil^ ^ fluas ac mfruduofas putat illarum antiquitatem audoritatem atqj utilitatem teftimomis & exerop pturarumoftendit.	^	m0nc.qua#
Ignu e fratres aptum prorfus fatifep couenics de fidis uigiliis nuc dicef.Sv ^ferre	cudos
do ipa lucubratio exigif a follicitis.Nox ecce e caligo corporis.q no folu hoies.fcd	uiuenteSe
fono detinet aiantes.ut reformatis uiribus p fopore poftit diuturnos labores iuinjL fui uf a(J Bonus deus.q ita pfpcxit.ita coftiruit.ut homo exiturus ad opus fuu 8C ad opati uefpera haberet uicanu tcpus.i quo duris laboribus & multa fatigatione requiefeere;PU * ‘ icuia' a(j aiiqd' multos hominu ut aut maioribus fuis placeant.aut fibi aliqd peculiariter profint n°fI?Lmone uero jau^ opufculu fegregareid pro lucro ducere quod furati de fopore fuo operari potuerint.A ia	elUS	i
datur oc foemina.quae penfa & lanificiu 6C lucerna uigilanter exercet. Addidit etia ex _ mgdat portis & gioria magna nafcaf,Qu0d fi i carnalibus iftrumentis.ideft uidui aut ueftirui f	ope	fru
non repreheditur immo laudatur.Sd mirari me fateor effe aliquos qui facras uigihas tam p	^ eft
ctuolas orationibus hymnis ledionibuf^ fcecundas.aut fuperfluas eftimant.aut ocioias.au q
deterius ipcrtanas.St qdem fi funt homles a religione noftra alieni q ifta fic fentiant no eit mi^, Quomo> 313 do.n.prophanis religiofa placere poiTunc.qbus fi placeret noftri eflent.Quia fumus uticp xpiani.Si uero no ftri funr quos uigilarium falutifer adtus defendit.ut nihil de his deterius fufpicer.aut pigri funt,aut fdnicu> lofi.aut quod his eft,pximu fenes uel ifirmi.Si pigri funt.erubefcant.qa illis ifonant uerba falomonis. Vade ad formica o piger.& aemular uias eius.Si foniculofi funt expergifcamr.fcriptura proclapate.O piger quo/ ufep dormisfQuado autem de fono furges.Paululu qdem dormis.modicu fedeas.pufillu autem dormitas, pufillum uero compledteris manibus pedtus.Deide fuperueniet tibi tanq uiator paupertas.inopia tanq bo/ nus & leuis curfor cito ueniet.Si fenex es.qs te compellit ut uigilesfQuaq no compulfus pro artate tame uigilas.Et fi (lare non potes.& tuam cogitas ipoflibilitatem.non debes iuuenes QC ualentes ad tuu reuocare torporem.q» propter uarias tentatoes iuuentutis feipfos ^penlioribus macerare debent uigiliis.Si uero ifirx mus es mebris.qd facere non potes noli rephendere.imo riga dt tu fecundu prophetam lachrymis ftratum tuum.6: dic.Sic memor fui tui fup ftratum meu.Iniunge etiam uigila'tibus ut te fuis prarcibus iuuent. quo adiutus a domio fuper ledu doloris tui canere poflis.Et tu aliquando merearis dicere.i matutinis medita* bor 1 te qa fuifti admtor meus. Alioq n ftultum & fatis extraneu eft.ut qa ipi currere non ualemus bene cur rentibus derogamus.Na SC fi non poffumus debemus congratulari potentibus.Sic.n.ut de confenfu mali> tiae participat cum facientibus pcena.fic participatio glorix fperanda eft de confenfione bonitatis. Ahos.n, effedtus cotonat,alios uolutas pia l^tificat.nec fane oncrofum uel difficile uideri debet etiam delicatis cor^ poribus 1 feptimana duarum nodtium.ideft fabbati atep domicx portionem aliquam dei minilterio depu^ tare.lfta enim quali purificatio eflrdierum,v.uel nodhum.qbus ftupore carnali ingrauefcimus.aut munda/ nis adbibus ofciramus.Nec erubefeant aliqui in bono ftudio fandlitatis.cum non crubefcant in perpetran-do opere foeditatis.Merito ergo feriptura in prouerbiis ingerit.Eft profufio qu^e ducit ad peccatum Jn bo/ no enim opere confundi peccatum eftjicut in malo faciendo non confundi pernities efl.Si fandtus es. ama uieiiias.ut thefaurum tuu uigilando cullodias.ipfe in fan ditate fcrucris.Si peccator es.rnagis curre.ut uigi-!ando & orando purgeris.dum tunfo pedore frequentius clamas. Ab occultis meis munda me.&: ab alienis narce feruo tuo Qui enim iam ab occultis defiderat emundari.necefle efl ut eum non deledet iftis miferiis innuinari ex^Tt charilFimi.ut de audoritate uigiliarum & antiqtate decp ipfa utilitate pauca dicamus, M^isenim ouilibet labor fufcipitur.fi ante oculos proponatur utilitas. Antiqua eft uigilia^ deuotio fami liare bonum omnibus fandis.Efaias deni^ ppheta clamat ad deum,De node uigilat fpus meus ad te deus niioniam lux prxccpta tua fuper terram.Dauid regio & prophetico fandificatus unguento ita canit.Domi ne deus falutis mex in die clamaui & node coram te.Et in alio pfalmo.Memor fui node nominis tui do/ mme & cuftodiui legem tuam.Sed forfttan in ledulo fuo pofitus hxc cantabat. Quod aliquanti pigriores
miiJE-	r	 r	n.	.	r	_	  -f-r____________ f-1_-r__f,.l-»mnrmnrpr (iiinrl/-iz4pt-n A/
iom bonum eft dei femp.5: ubi® memifle falutare elt.bed qa fit melius exurgeicm coipectui aiuio amitei accipe eiufdempphets alia uocem.quae 5^ tempus 6^ loeu & hitum depraccatis ouedit.ln nodibus extolli
SC labotiofus occurrit.* ukra humana natura: cod.toe fuggcrif.cueudemaud.o^phetam^
Si afcedero 1 ledum ftrati mei.fi dedero fomnu oculis meis 61 P^Pebr ? m riun^ar ^ei amorem ai d»uo/ nbus meis.donec lueniam loeu domio tabernaculu deo iacob‘Q^ls:n,t^ “^Hnnpr Incu ad temnlum do eoem.uc fomnu fibi fine quo humana utiq; corpora defidat penitus
mino fabricadum rex & ppheta reperirettQux res nos debet firmiter admonere ut h #locus	^
uolumus.S tabernaculiicius ac tcplu cup.ms haberi ppetuu.frcut paulus afferit dei muiaquatu poffumus exemplo fantioge uigilias dihgamus.ne de nobis dicat.ut pfamMorrauut lonu fuu,5inihii iuencrut.Qui potms gratulabddus unuf9f<$ « dicat i die tribu ato.s m^deuexqQu, marbus meis node cora eo,* no fum deceptus.Qy ,3 bonu eft cofiteri domio.* pfallere	a	anu-
ciandu mane mifericordia.* ueritLm^p nodltec * huiufmodi tata ac a! ^d,m cine,ut. * feripta reliquemt ur n0s eo^ pofteri pnbPus excitaremur exemptea^^ noftrse excubias.Sed a uetenbus uemamus ad noua.de midris legis ad mUtros^ang i.q^ouq etiam te
fup^OTrocsfuo^no
mines uenit malus.6d fuperfemiauit zizania in triticu,& abiit^^d fi nd em nec ma^. aris =ania femtare potuiflet. fiue cum dicit.Sint lumbi ueftri	a	nuptiis.Beati	fcrui11H1 quos cum ue!
uerbis folum docuit uigilias.fed etiam docuit exemplo.naiptcftaun	g	auida2;ere dcberr it
m oratione dei.Pernodabat dominus non fibi fedutfdrent
quandodominus diues in orationibus nec ullius idigens qfortifllmusper nodem i oratione duraiet.be ^
fncrcpat petram in tpe paffionis dicens.Non potuifti una hora nigilare mecu.Et ad omnes iam dicit, Vigi' late in^t &: orate,ne itretis in tentatoem.Haec uerba & eiufmodi exempla oro uos qua non de pfundo ena fono & morti fimillimo ualeant fufcitare.His f(trudi fermonibus.his confirmati documentis beati apoito li & ipfi uigilarut.&: uigilias imparunt,Petrus ab angelo in carcerc fufcitaf.& ipfo referante porta ferrea m domu mariae puenit.ubi erant multi congregati non ftertentes uti^ fed orantes Jdem in fua epiltola ponit ac dicit.Sobrii eftote.ac uigilate.qa aduerianus uefter diabolus tanq leo rugiens Circuit quaerens quem de^ uoret.Paulus & fyllaeas in cuftodia publica circa mediu nodis orantes hymnu audientibus uindis dixiije memoranf♦ Vbi repente terraemotu concuffis carceris fundamentis di ianuae fponte aptae.& oium uincula funt foluta.Idem btus apoftolus a rroadepfedurus fcrmone ducebat ufq; ad media nodem accenfis lanter nis qpluribus m ccenaculo,Ex qua euthycus adolefcens fomno oppfius difputante paulo plixms a feneltra dedudus cecidit de tertio tedo,& fublatus8<: mortuus eft.quo (tatim reddito uitx uf(^ ad luce fermocma-' tus deogubernante^fedus eft.qplene idem qcp copiofe fup exercendis uigiiiis adhortatus theiTalonicenlv bus fcribens ait.ltaq? non dormiamus ficut cxteri.fed uigilemus & lobrii fitnus.Nam qui dormiunt nocte dormiunt,& qui inebrianf node ebrii funt.Nos aurem qui dei fumus.lobrii fimus.mire concludit fiue ui' gilemus fiue dormiamus fimul cum illo uiuamus. Ad corinthios autem. Vigilate ftatim in fide.confortami ni uiriliter agite.Sic 6i ad ephefeos fcribit orantes in omni tpe in fpiritu & in ipfo uigilantis quccp exempli ponens in cathalogo uirtutum fuap^ fundum fe uigiiiis multis apud corinthios gloriatur.Haec fufficiat de antiquitate Qi audoritate uigilia^.Supelt in fecundum^mifTum ordinem de ea^: utilitate aliquid confera rous.qq fentiri magis poflit p exercitium ipfa utilitas.q loqucntis fermo narrare.Guflandum enim uidetuc quia fuauis eft dominus ficut fcriptum eft.Qui ergoguftauit intelligit.& fentit quantum pondus pedoris uigilando deponif.quantus mentis ftupor excutif.quanta lux anima uigilantis 8i orantis illuftrat gfa.quae uilitatio membra uniucrfa l^tificar.Vigilando timor omnis excludit.fiducn nafcif.caro maceratur. uitia tabefcunt.charitas roboraf.recedit (tultitia.accedir prudentia.mens acuitur.error obtuditur,criminum ca put diabolus gladio fpus uulneraf.Quid hac utilitate magis necefianufQuid iftis lucris comodius f Quid hac diledione fuauius^Quid hac fodicirate beatiusifTefte autem^pheta qui in principio pfalmo^ fuorum beatu ui^» deferibens fumma beatitudinem eius in hoc uerficulo collocauit.Si in lege domini mediraf die ac node.Bona eft quidem diuturna meditatio.fed efficatior eft nodurna.quia p diem neceflltudines uanx obftrepunt.occupationes diftrahut mentem fenfum duplex cura difpergit.Nox qeta.nox fecreta opportu^ nam fe pbet ofonibus.aptiflima uigilantibus dum carnalibus occupationibus expeditum colledu fenfum in tantum hofem diuis confpedibusfiftit.Inde diabolus diuinaijd femper re^ callidus aemulator ficut ieiu> nia 6i uirgitatem uana baptifmata &: inania fuis cultoribus dedit.ira & hoc fandum aemulatus officium n° durna & uigiiiis fuis cum miferatoibus addidit.Vnde iam noftri fi de fuo^ iftitutione non excitanf ad ha^ bendas uigilias fanas uel in aduerfa uarietatis ufurpationc cernetes alienas ad dei rebus no ee fateatur qua nifi xmularetur iniquus ad deceptdem.nifi deo placiras efie cognofceret ad celebrantium bencdiddem.Ta men chanflimi fratres q uigilat oculis ui^iletdd corde.q orat fpiritu oret mente.qa ualde lutile eft oculis uigilare animo dormiente.Cum econtrano ex pfona ecclefix feriptura teftaf .Ego iquit dormio.&: cor me^ um uigilat.Curadu eft eria ne nimietate cibi uel potus uigilaturi pedus oneret .ne cruditates eructantes 8i crapulam nd folu ipfi nobis ifuaues fimus.fed gfae fpus idigm ludicemur.Quida na'^ uir inter paftores exi' mius ficut fumus inqt fugat apes.fic fdigefta tradauo auertic abncit fpus ici chrifmara.Ergo tanq diuio funduri mifterioante nos per abftmetiam parare debemus.ut igrauati expeditius uigilare poflimus.Cogi; tatio quocR mala pellaf.ne male uigilantis oro fiat ficut legitur i peccatum.but.n.ex maligno uigfcficut i 4?uerbiis legitur.quare ablatum eft fomnus ab oculis eo^.No enim dormiut inqt nifi male fecerit, Abiint fratres.abfint ab hoc conuentu tales uigiliae.Sit potius uigilantium clau.um diaDolo.apertu chrifto.ut que labiis fonamus.corde teneamus.Tunc acceptabiles noftri uiguix.tunc pernodatio falutaris erit.fi compe tenti diligentia di deuotione fincaera miniiterium noftrurn oi diurnis obtutibus offeruntur. Hxc de uigv {larum audoritate antiquitatc.necnon utilitate dida futticiant gratia domini noftri iefu chrifti cum omnv busnobisamen. *
fcpKtola beati Hieronymi pfbyteri de mra monachi captmi.
Vi nauali plio dimicaturi funt.ante1 P°rtu & i tranqllo mari fledunt gubernacula.remo$ ^ hunt.ferreas manus di uncos praeparat.dilpofitu^ per tabulata mihte.pendete gradu	h
ueftigioftarefirmitercofuefcut.utquod ilimulacropugnaedidicerituuerocertamie
^	IeIcant«ltaae	ego q	diu tacui(filereqppc me fecit mens.cui fermo fuppliciueft)priusexer
pio i paruo opere.SC ueiutl qUaCiam rubiginem liguse abftergere.ut uenire poffim ad latiorem	*
bere em difpofm.fi tame uitam domius dederit di fi uituperatores mei falte fugientem me # cJa	P
9 c^ebe“t a° aduetu faluatoris ufa ad noftra aetatc.i.ab apoftolis ufa ad noftri tpis fa:cc.q.u^_^ F	_9.
xpi ecclefia nata fit.& adulta perfecutoibus creuerit.martyribus coronata fit.Et poftq ad xpj	P	^
uenerit poteria queadmodum diuitiis maior.fed uirtutibus minor fada fit.VeRd h^calias.Nucqcrimine cxphcemus.Maronias.xxx.ferme milibus ab antiochia urbe fyriae haud grandis ad orietem diltat mcuiu rii mp°	4omi"0s	uel patronos.dum ego adolefcetulus morarer i fyria.adpapx	^	0v
Fnr mp0 ^r0nem - tUs eft.quem iedreo nuc noiaui.ut oftenderem unde no&m.qd fcrip	. r
Aeminr?5 Penexnolcma^bus.quenoslatieregempoffumusdicere.lyrusnatoe&hgua.&re
demloa idigena. Anus quo9 i eius cdmbemio ualde decrepita.* iam m W»* uidebaf ,ta ftudiofe an
religiofi & fic ecclefix lime tetentes.ut zachariam 8L helifabeth de euangelio crederes,nifi ioannes in me 314 dio non erat,De his cu curiofe ab accolis qrerem qu$ nam efiet eo^ copula, mnmonii.fanguinis an fpus,' omnes uoce confona fandtos 8C deo placitos.^ mira nefcio qua refpondebant cupidirare iJJedtos, Adorfus fum homine.& curiofius fcifcitans re^ fidem.hoc ab eo accepi.Ego inquit mi nate maroniaci agelli colo» nus.fed folus parentibus fui.qui cu mc quafi ftirpe generis fui.& hxredem familiae fu$ ad nuptiat cogeret, monachum potius uelle efle refpondnQuantis pater minis.quantis mater blanditiis pfecuti funr.ut pudici tiam pderem.Hxc res fola indicio eft,q> Qc domu & parentes fugi.Et quia ad oriente ire no poteram npter uicinam pfidem.dd romano^ militum cuftodiam.ad occidentem uerti pedes.pauxillulum nefcioquid porz tans uiatici.quod me ab inopia defenfaret.Quid multa^Perueni uicinam tadem ad heremu calchidos.qu^ inter imas 8i effam magis ad auft^ fita eft.ibi reptis monachis.eo^ me magitlerio tradidi.manuu labore ui dtum qritans.lafciuiaq? carnis refrenans ieiuoiis.Poft multos incidit mihi cogitario.ut ad pfiam pgerem,&: dum adhuc uiucret mater(iam enim pfem mortuu audieram)fol3rer uiduitatem eius.& exinde uenundata
™	j^aiicuj	IU lumpiU IllC-UjX IVlcUla	uihlu3 uiauvii ciic
  fub honeftse rei occafione latere antiqui hoftis infidias.hoc eiTe ite^t reuerti cane ad uomitu
fuu.Sic multos monacho^ efle deceptos.nufq diabolum apta froce fe pdere.Proponcbat mihi exempla de feripturis plurima.iter qux illud ab initio q? adam quocp & euam fpe diuinitatis fupplantauerit ♦ & cum p» foadere non poflet.puolums genibus obfecrabat.ne fe defererem.ne me pderem.nec aratrum tenens poft tergum refpicerem.Ve mifero mihi.uici monitorem pefiima uidtoria.reputans illum non meam uolupta-tem fed fuum folatium qrerc.Profecutus ergo mc de monafterio quafi funus efferret.8£ ad extremu uale di cens uideo ait re fili lathanx cauterio notatum,Non quaero cauias.excufationes non recipio, Ouis quae de ouilibus egreditur.lupi ftatim morfibus patet.De beria ad eiTam pgentibus uicina eft publico itineri folim do.per quam faraceni in certis fedibus huc at($ illuc femp uagantur.qux fulpitio frequentiam in illis locis uiato^: congregatmt imminens periculum auxilio mutuo declinerur.Eranc in comitatu meo uiri.foemise, fenes.iuuenes.paruuli numero circiter.lxx.8C ecce fubito equo^ camelorumcp ceifores ifmaelit^ irruunt, crinitis uittatif^ capitibus ac feminudo corpore.pallia 8<: latas caligulas trahentes. pendebant ex humero pharetraJaxos arcus uibrantes.haftilia longa portabanr.Non enim ad pugnandum uenerant.rapimur.dif, rapimur.in diuerfa trahimur.Ego enim longo poftliminio hereditarius poffefibr.& fero mei confiiii poe> nitens cum altera muliercula in unius heri feruitutem fortitus ucnio.ducimur immo portamur fublimes in camelis,8<: p uaftam heremu femp ruinam timetes.haeremus potius q fedemus.Carnes femicrudae cibus, & lac camelo^ potus erat.Tandem grandi amne tranfmiflb perucnimus ad iteriorem folitudmem,ubi do» minam liberof^ ex more gentis adorare iuffi.ceruices fledtimus.Hoc quafi claufus carcere mutato habitu, ideii nudus ambulare difco.nam aeris quoq; intemperies nihil aliud pter pudenda uelari patiebatur.Tradu tur mihi pafcendae oues.8^ in malo^ comparatione hoc fruor folatio.9 dominos meos & confemos rarius uideo, Videbar mihi aliquid habere fandi iacob,Recordabar moyfi.qui &ipfi in heremo quondam fuere paftores.uefcebar recenti cafeo & lade.orabam iugiter.Canebam pfalmos.quos in monafleno dediceram, Deledabat me captiuitas mea, Agebam dei iudicio gratias,g> monachum patria fueram perditurus 1 heremo inueneram.O nihil unq tutum apud diabolum.O multiplices ^ ineffabiles eius infidiae. Sic quocp latentem me inuenit inuidia.Dominus uidens gregem fuum crefcere.nihilqs in me dephendens fraudulen» ti$(fcicbam enim apoftolum pceDilTe.domims fic quafi deo fideliter femiendum)5^ uolens me remunerar, quo fidum fibi magis faceret.trad^dit mihi illam conferuam meam aliquando captiuam.bt cum ego refu» tarem & dicerem me chriCtiatiUm<nec jicere mihi uxorem uiuentis accipe ♦ Siquidem captus nobifeum uir eius ab alio domino fuerat addudius,herus ille implacabilis in furorem euaginato me coepit petere gladio. Et nificonfeftim brachium tenere mulier poccupaflet.ilico effudiiTet fanguinem.lam uenerat tenebrofior folitudo.& mihi nimium matura nox.duco in fpeluncam femirutam nouam coniugem.&fpnubante nobis triftitia uter^ detcftamur alte^.nec fatemur.Tunc uere fenfi captiuitatem meam: pffratula humi monar chum coepi plangere,quem perdebam dicens.Huccine mifer feraatus fum» Ad hoc me mea icelera perdu> xerunt.ut incanefcente iam capite uirgo maritus fiercm.Ouidmihipdeftparentes.patnam.rem familiare contempniTe pro domino.fi hoc facio.quod ne facerem iibcdrempfimifi ^ f°rre ^>^terCa	^fhneo, qa
turfum pfiam defiderauiYQuid agimus ammaf Perimus an uincimusfExpedamus manus domini.an pro» prio mucrone confodimur^ Verte in te gladium.tua ma^is mors timenda eft.q corporis, Habet & feruata Pudicitia fuu martyriu Jaceat infepultus xpi teftis in heremo.ipfc’ mihi ero pfecutor & martyr.Sic fatus du» in tenebris quoc^ micantem gladium,& acumine contra me uerfo.uale inq infoelix mulier. habeto me Martyrem potius q maritum.Tunc illa pedibus meispuoluta.pcor te iquit p iefum xpm,& per huius orx ^eceffitatem rogo.ne effundas fanguinem tuu in fanguinem meu.uel fi mori placet.in me primu uerte mu cronem.fIC nobis potius coniungamur,etiam fi uir meus ad me rediret.feruarem caftitate.qua mc captiui* tas docmtiUei interire potius q pdere.Cur moreris ne mihi iiingarisfcgo morerer.fi mihi iungi uelles. Ha»-beto me coniugem pudicitiae Qt magis animx copula amato.q corporis.Sperent domini maritu.xps noue» nt fratre.faciie fuadebimus nuptias.cu nos uidermt fic amare.Fateor.ftupui,& admiratus uirtute foemins coniug$ plUs amaui.Nunq tame illius nudu corpus intuitus lum.& nunq eius carne tetigi,timens in pace gdere in pho feruauera.Tranfeut 1 tali mfimomo dies plunmi,amabiliores pos domis fecerat nuptiae. sNuJIa fugae fufpitio,!terdum»6C menfe toto abera fidus gregis paftor g folitudine,Polt grande interuallum
dum folus in heremo fedeo.& ptet c$lu terratp nihil uidco.coepi mecu tacitas uoluere.K iter multa quo<p contubernia monacho^i recordari.maximecg uultum pf is mei.q me erudierat.tenuerat* pdiderar^ ♦ bic(^ cogitans afpicio formica^; gregem angufto calle feruere:ferre onera maiora q corpora. Alix herbaj* qua> dam femina forcipe oris trahcbatialise egerebant humu de foueis:& aqua^ meatus aggeribus excludebat, 11 Ix uenturae hyemis mcmoresme madefada humus in herbam horrea uerteret: illata femina pcidebant. Hae ludlu celebri corpora defundta deportabant.Qyodq^ magis miije eilet in tanto agmine egrediens non obftabat itranti.Quin potius fi quam uidiflent fub fafce 8i onere concidilTe;fuppofitis humeris adiuuabat» Quid multafMihi (pedtaculum dies illa pbuit.Vnde recordatus falomonis ad formicale lolertia nos mit-tentis.& pigras mentes a tali exemplo fufcitantis coepi taedere captiuitatis,& moaftcrii cellulas qrere.ac .or mica^ illa^ fimilitudinem defideranubi laboraf in mcdium.cum nihil cuiufqpprium fit.oia oium lunt# RegreiTo ad cubile.occurnt mulier,triftitiam animi diffimulare non potui.Rogat cur ita exanimatus iim. audit caufas.hortaf fugam.non effrenafmon afpernaf,Peto filentmm.fidem tnbuit.qn 8i iugi fufuno iter fpem &: metum medii fludtuamus.Erant mihi i grege duo hirci mirae magnitudisiqbus occiiis utres .acio: eorucp carnes uiaticu pparo,& primo uefperi putantibus nos dominis iccreto cubitare fuadimus iter,utres 6i partes carnium portantes.Cuncg pueniflemus ad fluuium(narn decem milibus aberat) inflatis afcenfiiq? utribus aqs nos credimus.paulatim pedibus fubremigantesait deorlum nos flumine deferente;& multo lo gius q confcenderamus in alteram nos exponente ripam.ueltigium fequentes pderent.Sed Iter haec madefa carnes.&ex parte lapfe.uix tridui cibum pollicebantur.bibimus uf($ ad facietatem. futurae nos fiti p" parantes.Currimus poft tergum femp afpicimus,& magis nodtibus^mouimus.uel ^pter Ifidias latse uaga' tium faraceno^d.uel ,ppter ardorem folis nimium.Pauefco mifer etiareferens.& fi tota mente fecurus.toto tamen corpe phorrefco.Pojt diem uero tertium dubio afpedupcul afpicimus duos camelis fedenres^ uenif condte.Starlq^ mens mali pfaga.putare coepit dominum.meditari mortem.folem cernere nigrefcete.Duq? timemus,& uefligiis nos ^ditos per arenas intelligimus.offertur ad dexteram fpecus, longe fub terram p?' netransjgif timentes uenenata animalia(nam folet uiperae reguli. 8i fcorpiones.caeteratp huiufccmodi. fer uorem folis declinantb.umbras petere)intrauimus quidem fpeluncam.Sed ftatim in ipib introitu fimflrse nos foueae credimus.nequaq ultra^gredientes.ne dum mortem fugimus.incurramus in mortem ♦ IHudq; nobifeum reputantes.fi iuuat dominus miferos habemus falute.Si defpicit peccatores.habemus fepulch^:. Quid putas fuiiTe nobis animi^Quid terroris.cum ante fpecum haud procul flaret dominus & conferuus. & uefligio indice iam ad latebras perueniflent^O multo grauior expedtata q illata mors.rurfus cum timor & labore lingua balbutit.& quafi clamante domino mutire non audeo.Mitrit feruum ut nos de fpecutra' hat.ipfe camelos tenet.& euaginato gladio noftrum expediat aduentum.Interea tribus fere uel quatuor cu> bitis introgreflb famulo nobis ex occulto tergum eius uidentibus(nam oculorum iftiufmodi natura eit.ut pofl folem umbram Itrantibus.caeca fint omnia)nox per antrum fonat,exite furciferi.cxite morituri.Quic3 ftatistQuid moraminifExite.Dominus uocat.patienter expediat. Adhuc loquebatur. & ecce per tenebras afpicimus leamam inuafifTe hominem.8^ gutture fuffocatum cruentum intra trahere.Iefu bone, quid tunc terroris nobis.quid gaudii fuiVSpedtabamus. domino nefeiente. hortem nortrum perire. Qui cum uide>
ret illum moras facere.fufpicatus eft duos uni refiflere.fed iram differre non ualens.ficut tenebat gladium
ad fpeluncam uenit.& furore rabido ferui increpans focordiam.prms a fera eft tentus, q ncflras latebras p' teriret.Qui funt.qui hoc crederent.ut ante os noflrum beftia pro nobis dimicaretfSublato autem illo roe' tu.fimilis ante oculos noftros uerfabatur interitus.nifi 9» tut™5 erat rabiem konis.q iram hominis fuflmc/ tc.Pauemus intrinfecus.&: ne mouere quidem nos aufi.pflolabamur euentum rei>lnter tanta pericula, puoi citiae tantum confcientia pro muro fepti.leaena infidias cauens.auilam eiie fe fentiens.apprehenfum mory dicum catulum mature effert.nobifq; cedit hofpitio.ne^ tamen latis creduli ftatim erupimus.fed expedta^ tes diu.& egredi cogitantes.illius nobis figurabamus incurfum.bub talli ergo terrore.& alia trafadla die exc Simus ad Uefperam.uidimuf(p camelos quos ob nimiam uelocitatem dromedarios uocant.pteritos cibos in	uoiuere.6<: in aluum mifibs iterum detrahere.Quibus afcenfis.6<: noua fitarcia.ideft annona refocilia
ti.decima tandem die ad romana per defetmm caflra uemmus.oblati^ tribuno rem ordie pandimus . Inde tranfmifii ad fabinu mefopotami^ ducem,camelop2 peium accepimus,Et quia iam abbas ille meus ob o miucrat m domino.ad hxc delatus loca me monachis reddo,Hanc trado uirginibus.diligens eam ut y rem non tamE me ei credens ut forori.H^c roihnenex malchus adolefcentulo retulit. H^c ego uob _ ' raui fenex caftis.5/ hiftoriam caflitatis expono.Virgines uirginitate cuflodire exhortoi.Vos narrer ris.ut fciat inter gladios,& inter deferta & beftias pudicitiam nunq efle captiua ♦ & holem chrifl0 poffe mori.non pofle fuperari,	- .
^catI Hieronymi pfbyteri ad florentiu de ortu amicici$,ubi illius effert uirtutes 6C miferatlonc in ^aU peres.Runinu quocg fandtitatis extollit.
Vantus beatitudinis tuse tumor diuerfa populorum ora compleuerit.hinc Potcr^
ego te ante incipio amare d noffe.Vt em ait apoftolus.quorunda holum PeScata, a £ |ic, g
pcedentia ad iudiciu.ita ecotrario tuae diledhonis fama difpgitur.ut no tantu Jaudadus aen,
t.n-, *e amatg fcelusputef facere jue qUj n5 amat.Praztermitto mumerabiles.in quibus	^
■ ’^^i,uertifti,uilitafli.Heliodori fratris a teadiuta neceffitas,multorum poteft oralaxare.q _ ^uo llle Paconio peregrinationis incommoda a te fota referebatflta ut ego ille ardentiflunus. y
intolerabilis langor penatis ut aiunt pedibus,certa charitate & uoto te falutauen.& etiam complexus fim. Gratulor itacg tibi:& nafcentem amicicia ut dominus confoederare dignef pcor.Et ga frater Ruffinus.qui cu fanda Melania ab aegypto hierofolyma ueniffe narrafadiuidua mihi germanitatis charitate conexus e, qu$fo ut epiftolam mea huic epiftolx tu$ copulata.ei reddere n5 graueris.Noli nos eius seftimare uirtuti> busJn illo confpicies expiTa fanditatis ifignia.& ego cinis 6t uiliflima pars luti.etia fauilla.dum uertor.fatis habeo.fi fplendore rao^ illius ibecillitas oculo^ meo^ ferre fuftineat.llle modo fe lauit» & mundus eft,& tanq nix dealbatus ego cudis peccatoj^ fordibus inqnatus.diebus an nodibus opperior cu tremor redde^ re nouifTimu quadrante,Sed tame quia dominus foluit compeditos.^ fup humilem & tremente uerba fua reqefcit.forfitan 8i mihi in fepulchro fcele^ iacentidicat.Hieronyme uem foras.Sandus pfbyter Euagrius plurimu re falutat.S^martinianu fratrem mndo falutamus obfequio.quem ego uidere defiderans. cathena langoris innedor.
Beati Hieronymi pfbyteri ad florentium de uiciflltudine litterali inuitans.& libros quofdam tranfcriV bi&fibi mitti depofcens.
N ea mihi parte heremi comoranti.quae iuxta fyriam faracenis iungitur.diledionis tux feripra piata funt.qbus ledis:ita reaccenfus eft aius hierofolyma^ficircendi.ut pene nocuerit ppofito. quod pfuerit charitati.Nunc igitur quomodo ualeo p me tibi Iras repfento,8<: fi corpor abfens fum.amore tame 8£ fpiritu uenio.ipendio expofcens.ne nafcentes amicicias.qux xpi glutino co# h$ferunt.aut teporis autlocoj^ magnitudo diuellat.qn potius foederemus eas reciprocis epiltohs. Hlce iter nos currant.illae fe obuientullae nobifeu loquanf.Non multu pdicura erit charitas:fi tali fecu fermoe fabu^ letur.Ruffinus aut frater ut fcribis.necdum uenit.6c fi uenerit.non multumpderit defiderio meo. cum eu iam uifurus non fim.Ita enim ille longo iteruallo feparatus eft.ut huc non poflit currere. BC ego arreptae folitudinis terminis arceor.ut coeperit iam mihi no licere quod uolui.ob hoc & ego obfecro. & ut tu petas plurimu quaerojut tibi beati rhetitii auguftudunenfis epi comenrarios ad fcribendulargiatur.in qbus canticum cantico^ fublimi ore difleruit.Scripfit mihi &: qda de pfia fupradidi fratris ruffmi paulus fenex Tertulliani fuu codicem apud eum efietquem uehemeter repofcit.5: ex hoc quxfo.ut eos libros quos me non habere breuis fubdituscdocebit.Iibrarii manu in charta feribi iubeas.Interptatoem quoq; pfalmo^i dauiti eoad plixum ualdc librum de fynodis fandi hilarii.quem ei apud treuiros manu mea ipfe defcnpfera: ut mihi tranferas peto.Noifi hoc efie aiae pabulum.fi i lege domini meditetur die ac node.Cazteros hofpitio zecipis.folatio foues.fumptibus iuuas.mihi fi rogata prxftiteris;multa largitus es.& quoniam tribuente do mino multis faerse bibliothecs codicibus abundamus.impera uiciflim quodeuep uis mittam.nec putes mi hi eraue elle fi iubeas.Habeo enim alunos.qui me antiquae artis erudiut.Netp uero beneficium.pro eo qtf poflulo.polliceor.Heltodorus frater mihi indicauit:te multa de feripturis quaerere,nec fic iuenire.aut fioia habes icipiet fibi charitas uendicare.plus petere.Magiftru aut pueri tui.de quo dignatus es fcribere.que pia ciatorem eius efie no dubium efi.fxpe euagrius pfbyter dum adhuc antiochiac efiem me pfente corripuit. Cui ille refpodit.Ego nihil timeo.dicit fe a domio fuo fuifie dimifium;# f1 u°ois placet ecce hic eft.dimit-tite quo uultisdn hoc arbitror me no peccare: fi hoiem uagum no fini Jogiusfugere.Quapropter ga ego in hac folitudfe cofiitutus no poffiim agere quod iufiifturogaui chariffimu mihi euagrium.ut tam tui.q mei
Bcaii Hieron/mi pfbA-ud marcdlam demunente	dc	ceraQs	ue
Et quoniam mei m dei facrificiis non ofiertur.nimia dulcedo arte mutata eft,& quadam(ut ita dicam)piperes aufteritatecondita Apud deum enim nihil uoluptuofum.nihil tantum luaue pla cet.nifi quod i fe habet mordacis aliqd ueritatis.Pafcha xpi cum amaritudinibus manducatur. Feflus eft dies.& natalis beati petri feftius eft folito concinendusuta tamen ut feriptura^ cardimm locula-ris fermo non fugiat.nec a pr^fotipto pakeftr^ noftrse longius euagemur,Armillis iezec|1ie^c armatur hie rufalem.Baruth epiftolam fufoepit ab hieremia in columba fpecie fpus fandtus allabitur.Itacp ut te aliqd S: piperis mordeat.& priftini libelli etiam nunc recorderis,caue ne operis ornameta dimittas.quae uer$_armil iae funt brachio^.ne epiftolam pedtoris tui fcindas auam a baruth traditam nouacula rex jpphanus icidir. ne ad fimilimdinem effrem per ofee audias,fadta es infiDiens ut columba. Nimium refpondebisauftere. &c quod fefto non conueniet diei.Talibuspuocafti.dum dulcibus amara foriata iunt.tic a nobis paria recipies, laudem amaritudo comirabitur.Verum ne uidear dona minuiiTeiaccepimus & camitrum cerafis refertum talibus.^ tam uirginali uerecundia rubentibus.ut ea nuncalucullo delata exiltimarem. Siquidem hoc ge-nus pomi.ponto & armenia fubiugatis.decerafunto primus romam pertulit.undea de patria arbor nome a£ccPit.Jgitur qa in feripturis caniftrum ficis plenu legimus,Cerafa uero non menimus.in eo quod ajlarum eftrid quod non allatum eft praedicamus.OptamufcK te de illis pomis fien.quae contra templum dei iunt.oc de Qbu$ deus dicit.qa bona.bona ualde.Nihil qppe faluator medium amat & ficuti frigidum nonreiugies calidis dele&atur.ita tepidos i apocalypfi euomere fe loqtur.Vnde nobis folhcitius prouidend . o e-tiem die n6 tam cibo^ abudantiaiq fpus exultatoe celebremus.qa ualde abfurdu eft ni^^ar\u“^tc„hono rare uelle martyrem, quem fcias deo placuiffe ieiuniis» ita tibi femper comedendum eft.	ora-
tio fequatur & ledho. Quod fi aliquibus difplicet# apoftoli uerba cantato, fi adhuc hominibus placerem»
chnfti ancilla non efiem.
terpretatur* er°n^mi ^^teri ^ m3rcclJam de muneribus gratias agenstqux ad laudem dantis myflice in-
COaP°^	con^bulatioe folemur.facit unufgf^ quod prxuaJer. Vos dona trif-
mim^r :ni°S epi[tol^s amittimus gfa^ita tamen ut qa uelata^ uirginu munus eft.aliqua i' ipis
uirtr n* e m^eria demonftremus.Saccus ofonis fignu atm ieiunii eft.Sella ut foras pedes
nis oftendunf/v r ° mo.ueat,Ccrei"ut accenfo lumie fponf! expedtef aduentus.Calices mortificatidem car-
aut & matrom^ff^ ammrad martyrium pparatum.Calix gppe domini inebrians q praeclarus ert.Quod
reftrineere»ni r ls murcana paruis aialibus uentilandis.elegans fignificatio eft. debere luxuriam cito
ium In miprr mulcx monCur^ oleum fuauitatis exterminanr.Hic typus fit uirginu.h^c figura matrona^
Calicem h' rm n°n munera ufa conueniant.Sedere aptum eft ociofis in facco iacere pernitentibus.
CerencpoCantibus.licet &ppter nodturnos metus.&afos femp malii confcienti^ formidantes, vereos accendiHe quoqj fit gratum.
npvu^!1* ?nymi prefbXteriad iulianu diaconum fe excufans de filentio littera^tpollicens praeteritam gli0entiam futura frequentia compenfare.
fsltiquus fermo ed.mendaces faciat.ut nec uera dicentibus credaf.Quod mihia te ego obiurga tus de filentio littera^: accidiffe uideo.Dicam.Sxpe fcripfi:fed negligentia bamlo^ fuit.Refpd-debistofum non feribetium uetus ifta excufatio eft.Dica',Non repperi qui epiftolas ferrer.dices. hinc illinc ifie q plurimos.Contedam;me etiam his dedifle.At illi qa no reddiderunt: negabua <x erit inter abfentes incerta cognitio.Quid igitur facia^Sine culpa ueniam poftulabo redius arbitrans pacem Joco motus petereiq aequo gradu certamia cocirare.qq ita me iugis tam corporis xgrotatio q animae aegritudo confumpferit,ur morte iminente nec mei pene memor fuerim.Quod ne falfum putes: oratorio more polt argumenta teftes uocabo.Sandus frater heliodorus hic affuittq cum mecu heremu uellet incole *qCIS ‘^eribus fugatus abfceflir. Ve^: oem culpam pfens uerbofitas excufabit.Nam ut ait flaccus in faty ceos ff11' ?c Ultld cantoribus. inter amicos.Rogati ut nunq canter iniufli.nunq defiflant.Ita te dei Drim US °mam Ifa^tut econcrario incipias rogareme fcribam.Sororem filiam in xpo tua gaudeo te ofh nanuClantc,ln co pmanere quod coeperat,Hic enim ubi nuc fum.no folum qd agatur i pfia. fed an ipa P pitet ignoro.Et licet me finiflro hiberia ex cetrai^ ore dilanietmo timebo hoium iudiciu.habiturus iu ut 5 m|?lc1u,Iuxta illud.quod qdam ait,Si fradus illibaf orbisumpauidu ferient ruina^.Quapropter quxio» res 5/° iC1 ^mnt pcepti.quo docet opus nfm pmanere debere,& tibi a domino pmiu in illius falute pa 'n mcr_e COi ln xpo gloria crebris reddas fermonibus tetforem,	,
finne?C- j!eronymipfbyteriadnicia hypodiaconuaqlegixde uiciflltudfelfaa;:conquerensillaptiternui e icindi amicicia, Vbi docet unde tabellarii & librarii nome fumpfir origine.
Vrpilius comicus tradas de uiciffitudie Ifa^i.fola inqt res efl.quae hoies abfentes plentes facit» Nec falfam dediuqq l re no qera fnfam.Quid.n.eft ut ita dica'.tam pfens itet abfentes.q p epjito las & alIoq.& audire quos diligasfNa &: rudes illi italiae hoies.quos cafcosennius appellat: q fibi ut in rhetoricis cicero ait,Ritu ferino uidu reqrebatiante charta &: mebrana^: ufum:aut in dex dolatis e ligno codicillis.aut i corticibus arbo^: mutuo epiftola^ alloqa miflltabar. Vnde & portitores ea-ru tabellarios,& feriptores a libris arbo^ librarios uocauere.Quato igif nos expolito iam artibus mundo, id no debemus omittere.qd illi fibi pftiterur.apud quos erat cruda rumcitas,& ^ humanitate quodamodo nefciebant^Ecce btus chromatius cu fcd eufebio no plus natura q mo^: fibi squalitate germanoditrerano toepuocauitofficio.Tu modo a nobis abiens recente amicicia fcidispotius.q dilTuis.qd prudenter apud ci ?tone Jxlms uetatmifi forte ita tibi exofus efl: orics.ut Iras quo^ tuas huc uenire formides.Expgifcef: ex-Pgifcef.euigila de fono.pfta una chartx fchedulam charitatwter delitias pfj$ ^ c5es quas habuimus pere-ni raitiones aliquado fufpira.Si amas.refcribe obfecranti.fi irafcens.iratus licet fcribe.Magnu & hoc defide-oatne habebo.fi amici Iras uel indignatis accipiam. hreS?11 Hieronymi pfbyteri ad Chromatiu louinianu & eufebiu de epiftola accepta coeratulanside cuius
fe quafiuConquen^ubl doccr 9uado PSameno^ u^us ac nome icceperit.Bonofum quafi iam pfedtu effere acente deprimit.
Yfldebet charta diuidere.quos amor mutuus copulauit.nec p fingulos officia mei funt partien Dnrerm°nis:cd Plc micem uos ametisiut no minus tres charitas iugat.q duos natura foriauir*qn
fum.ut illum die roL emi parte delatx funt,9ux intf,r fyros ^ faracenos uaftu limite ducit r S agmina cociderint e^nae foelicitatis.quo pnmu marcelli apud nolam plio poft canenfem puguajiamkahs
foueat.tame longo a me rCetIm,Et hcet fuPradl(Sus fratcr &pe me uifitettatm me ira ut fua m ^P° ulfceJ*
i° ^yipatioOinnAus.nnminusmihidprpiinnir-iho.i^^^of.vtorv.i Estulerat ueniendo
reierut irnofla ueffieia tot,7 ulceaus ai*aur taceau.v^uotienicu^ chanllimos	.
berem uZidebam Ouffin tUt eS0 hi5 p5 ^m.aut uos hic eftis.Sedite amori uera dicetuX cum has fm ft°lamiferitisnifin,itimer,, °Cprimiiflror»curtorinteriacentibusfpatiismarisat<£terra^taPar“a i commercia,Effi aiku, DtolemS Uobis uttobitI's ante n5 fcripfi.Charta defuiiTe no puto aegypto m ^ ptolematus maria claufiffet;tamen rex attalus membranas a pergamo miferat.utf*
ndria charta pellibus penfaretur.unde pergamena^ nome ad hanc ufq? diem tradente fibi inuicempo(le> ritate feruatum eft.Quid igitur arbitrer baiulum feftinane.fuis logae epiftolx una nox fufficit.An uos ali' qua occupatione detentos ♦ Nulla neceffitas maior eft charitate. Reftant duoiur aut uos pigueritiaut ego non meruerim. In quibus magis uolo uos inceflere tarditatis ♦ q me condemnare non mentum ♦ Facilius
enimneghgentiaemendaripoteft:qamornafci.Bonofusutfcnbitisiquafi filius ixeuocr .upifeis aquofa
petit: nos priftina contagione fordentes,quafi reguli &fcorpiones arentia qux^ fedtamur. Illeiam pofi: iam calcat fuper colubri capur: nos ferpenti terram ex diuina fententia comedenti adhuc cibus fumus.Ille fummum graduum pfalmum fcanderemobis adhuc in primo afcenfu fluentibusmefeio an dicere aliquan* do contingat. Leuaui oculos meos in montes.unde uenict auxilium mihi.llie inrer minaces feculi fludus in tuto infulae hoc eft ecclefiae gremio fedens ad exemplum ioannis librum forte iam deuoranego in fcelez Eum meoR^ fepulchro iacens.&: peccato^ uinculis colligatus.dominicum deeuagelio expedo clamorem. Hieronyme ueni foras.Bonofus inq quia fecundum,pphetam omnis diaboli uirtus in lombo eft,-trans eU' phratem tulit lombare fuumiubi illud in foramine petrae abfcodens:&poftea fciiTum reperiens cecinmdo/ mine tu poftedifti renes mcos.Dirupifti uincula mea;tibi facrificabo hoftiam laudis.Me uero nabuchodo' nofor a dbabyloncm.i.confufione mentis meae cathenatuduxit.lbi mihi captiuitatis iugu impofuiaibi fer ri circulum inedens.de canticis (yon cantare pcepit.Cui ego dixi.Dominus foluit compcditos.dominus ib luminat caecos, Vt breuiter coeptam diftimilitudinem finiam:ego ueniam depcor.ille expectat corona, bo^ ror mea fandi iuliani in xpo ftudus eft.llle plantaumuos rigate.dominus incrementum dabit. Hanc mihi iefus pro eo uulnereiquod diabolus inflixerar.pftitit.uiua reddedo^) mortua.Huicego ut ajt gentilis poeta oia etiam tuta timeo.Sciris ipfi lubricu adolefcentise iter.in quo & ego lapfus fum;& uos no fine timore tra fiftis.Hoc illa cu maxime ingreditunoium eft fulcienda pceptis.oium eft fuftentanda folatiis.i.crebris ufz fanditudinis cpiftolis roboranda.Et qa charitas omnia fuftinetiobfecro ut etiam a papa ualeriano ad eam confortanda litteras exigatis.Noftis puellares aios his rebus plxruq; folidarizfi fe intclligant curse effe ma/ ioribus.In mea enim pfia rufticitas uernacula:deus uenter eft.8^ de die in diem uiuitur.&: fandior eft illeiq ditior eft A-ceffit huic patella: iuxta tritum populi fcrmonepuerbium.dignu operculum. lupicinus facer^ y_c Wnndd illud quocRide quo femel in uita craffum ait rififie lucillius fimilcm habet labra leduca.afino rzrdnn* romcdente:uidelicet ut pforatam naue debilis gubernator regat. & cxcus caecos ducat in foueam. raliTf'* fit redor quales illi q reguntur,Matre cdemiquae cum uobis fanditate focieturan eo uospuenit:qa rVl^nuiticuius uere uenter aureus pot dici.eo falutamus honore,quo noftis.unaqux^ fufeipiendas cun daVfnrores-quae fexum uicere cum feculo.qux oleo ad lampadas largiter pparato.fponfi operiuntur adue
rdtireaminiauHuspceptaicru<iuMiuinedupiiuflidyuiirtt;uui1vaua.vawV- r . „r *.	-	r
uos ab urbe ufa arnani quonda dogmatis uirus exclufum eft.Et miramini fonna.^i fine lamepiftolx rur fus exorfus fim.qd faciami Voce pedori negare no ualeo:cp.ftote breuiras compell.t tacendebdenu ueftr.
ni. i
no minore te diligit amore.d ego diligo.ut ego femp in ore meo nome	mrnnpm pffi»
quaq; confabulatoem iocudiff mi mihi cofortii recorder:^ humilitatem admir.	f
lam.pdicem charitatem. Ve^ tu quod natura lynces mfitum habent.ne poft ter§u^ tes meminerint prio^:5i mens pdat quod oculi uidere defiderar.ita noftrs neceffitudims pen	s.
rllam epiftola.quam in corde xpunorL feripta apoftolus refert.non parua litoraifed imismum exns era f,fti.Et ilte qdem quas diximus/er$ fub frondente captantes arboris ramo fug^ap^a	c«
uosatalcomphendunt.currente(^fruftrapdamidumhoftemfuufecumfinmijne r>3f>3	>
& tadiu meminere pdandiiqdm uenter uacuus ficcu fame guttur exafPerar,U " canL • dnnpr 35 uifcera d.ftenta compleuer.t. cum faruritate fucceduobhuio: tadiu	tis a J
tiam reuocauerit efuries.Tu nec dum fatiatus e nobis.cur fmemiung15 exordio,	,	^
Nifi forte negligenti* femp excufatione fociaiafteras te non habuifle quod fcnberes.cu hoc ipm debueris
fcribere.aliud no habuifle quod feriberes.	,.	.	,	.
Beati Hieronymi pfbyteri ad antonium monachu.illi fupbi$crime impingens,q? decem interpe
lisno^iPus nofter humilitatis magifter difceptantibus de dignitatedifcipulisiunu apphendu^par uulis dicensiqcucp ueftrum non fuerit conuerfus fleut infansmon poteft itroire in reg rum.Quod ne tantu doceremec facef uideretur.impleuit exeplo.du ad diftipulo^ F	,	*
dum traditore ofculo excipit: du loqtur cu famaritana P ^cs fi^1 ?	faftig^
difputat regno dum ab iferis refurgens primu mulierculis appareicit.Sathanas aut exfa£crh S,- & ,2
getio & pharifaeus arrogans fpernitur & humilis publicanus audimr.Decem iam nifi fallor epittolas plena tam officii q pcum mifi.cum ne motum qdem facere dignaris:&: domino loquente cum feruis.irater cum fratre non loquerisfNimis inquies contumeliofe.Crede mihi.Nifi ftili uerecundia prohiberet. tanta u ingererem: ut inciperes mihi referibere uel iratus,Sed quoniam 6£irafci hominis eft:& iniuriam non tacer xpiani.Ad antiquu morem reuertens:rurfus pcor:ut 6i diligente te diligas,& conferuo fermone conieruus
impartias. Vale in domino.	-	r	H
Beati Hieronymi pfbyteri ad theodofium 8i caeteros anachoritas fuffragiu oronu iplora^ut ex iaecun tenebris liberetur,
Vam uellem nuc uro interefie conuentui:& admirandum confortium.licet ifti oculi no t^ere^ tur afpicere:tota cu exultatione copledti.Spedtarem defertum omni amoenius ciuitate: uidere defolata ab accolis locaiquafi ad quoddam paiadifi initar fandto^, coetibus obfideri. VeF 9UI3 hoc mea facere delidtame confortio bcato^ ifereretur obleiium omni crimie caput.Iccirco o y fecrotquia uos imperare pofTe non ambigotut me ex iftius tenebris faeculi ueftro liberetis oram. Et ante di^ xeram pfens:6d nunc per Iras uotum indicare non cefibtq» mens mea omni ad id ftudium cupiditate rapia » Nunc ueftrum effiut uoluntatem fequamr effedtus.Meum eft ut uelim.obfecrationum ueftra^ eftuit ue & poffim.Eeo ita fumiquafi a cundto grege morbida aberrans ouis.Quod nili me bonus paftor ad fua bula humeris impofimm reportaritdababunt grefius 6t in ipfo conamine ueitigia concidet afiurgetis.Ego fum illendigus filius:qomni quam mihi pater credideranportione pfufa:necdum me ad genitoris genua fubmifimecdum coepi prioris a me luxurize blandimenta depdlere.Et qa paululum non tam defiui a uitiis: q coepi uelle definere.nunc me nouis diabolus ligat retibus.nunc noua impedimetapponens.maria undi^ circudat,& undi'9 pontu.Niic in medio confhtutus elemero.nec regredi uolo:nec^)gredi pofTum .Supere, ut oratu ufoifandi fpus aura me^)uehan& ad portu optati littorispfequatur.
Beati Hieronymi prefby teri ad afellam de fidis amicis.qui coram blandiebantur.&: pofl: tergum detra^ hebant:fandtarum paulae & melaniae illi confortium imputantes.quam e naui hierofolymam pergens con-' fcripfit.
I tibi putem gfas a me referri poflemon fapiam,Potens eft deus fuper pfona mea fand$ tux reftituere quod meretur.Ego enim fdignus nec aritimare unq potuimec optare:ut mi •	'
tum in xpo largieris affedum.Et licet me fceleratum qdam putant.8^ omnibus flagitiis obr & pro peccatis meis etiam hzec parua finntamen tu benefacis:q) ex tua mete etiam malos bon putas.Periculofum qppe eft de feruo alterius iudicare:&: non facilis ueniaipraua dixifie de redis. Vcnle dies:in qua & mecu dolebis ardore non pauco,Ego,pbrofus ego uerfipellis 8t lubricus:ego medax Si! ia nae arte decipiens.,.Quid enim eft mtius.haec uel credidifle. uel finxifie de infontibus. an etiam de no credere noluifleftDfculabantur mihi manus qdam:& ore uiperco detrahebant.Dokbant labiis: corde gau' debant.Videbat dominus:&: fubfanabat illos:8<: mife^ me feruu fuum futuro cum eisiudicio rffe£ua * Alius inceffum meu caluniabatur & rifum.ille uultui detrahebac.hic in fimphcitate aliud iufpicabatj Pene certe trienium cum eis uixi,Multa me uirginum ctebro turba circudedmdimnos libros ut pomi, nonullti fepe dcfierui.Ledtio affiduitatem afflduitas familiantatemifamil,antas fiduciam fecerat.Dicat. Quid ung in me alter fenferint d xpianum decebatf Pecuniam cuiufg accepiiMunera uel parua.uel magna no fpreui. In manu mea tesalicmuiinfonuif Obliquus fermo.oculus petulas fuit.Nihil mihi obiicitimfi fexus meus. & hoc nung obiicimnmTi cum hierofolyma Paula ^ficifcitur lrti aed,derunt mem	non	aedun
negantiddem eft homo ,p(e:g fuerar.Fatetur infontem.qmdudum no^um loquebatur. Et certe uer “ magis exprimut tormcntaiq nfus.nifi» facilius creditur.Quod aut Mum libenter auditur.aut non hCtu ut fingatur impellitur. Ante q domu fancta: Paute noffem.totms m me urbis ftudia confonabant: omn pene mdicio dignus lummo lacetdotio deccrnebar.Beatae memonae.damalus meus fermo erat. Diceba dus.dicebar humilis 6^ difertus.Nunquid domu alicuius lafciuioris ingrefius fum.Nunquid me ueftes. cx.nitentes gemze.biaa facies.auri rapuit ambitio.Nulla fuit aliqua rom$ matrona^ qua: mea poliet eo mare toentemmifi lueens atc« ieiunans.fquallens fordibus.fletibus pene c$cata:quam continuis nocti domini mifericordiam depeantem fol fepe dephendit.cuius canticum.pfalmi funt.fermo euangelium.». tix.continentia.uira.iciumum.Nulla mepotuit aliqua delcdaremifi illa quam manducantem nunS ^ Sed poftqeam pro fux mcrito caftitatisiueneran.colere.fulcipere coepi.omnes me ilico deferuere fabula O inuidia primu mordax tui.O fathanx calliditas lemp fanda perfequens. Nulla: alix roman$ ^inliquafi pbueruntmifi Paula & Melania:qu$ contemptis facultatibus,pignoribufg defertis.crucem do haber quoddam pietatis leuauerc uexillum.Si balneas peterent.unguenta eligeret.diuitias 8i uiduitat materies luxurix.libertatis dominx uocarentur & fandze.Nunc in facco & cinere formola^. re 6C in gehennam ignis cum ieiuniis 8t fetore defcendere:uidelicet non licet eis applaudente p^F	-
turbis.Si gentiles hanc uitam carperent.fi iudxi haberent folatium non placendi eis. ^„e2leL,]n alic^ Nunc uero proh nefasmomine chriftianx.ptermifla domo fuo^ cura.&^prii ocuti° Sj ‘ mo fit rJllCuI r feftucam quaeriint.Lacerant fandum/ppofitum;& remedium pocnx ju^ arbit . oridjf, 55! Ss omnibus detrahatur.fi turba fit pereuntium.multitudo peccantium.Tibi P^1	*	ueDtre
anus has mundities lordes putat.Tu attagenem rudas.& de comefto accipenfere gloiian *J,	^
nutedcJedlant Antium gregelme Paula Melama^ plangentes.Tu
nunt fua.Te delibuu meile uina deledant.illse potant aquam frigidam fuauiorem.Tu te perd
qcquid in praefcnti no habaeris,comederis deuoraucris.lllae futura defiderat. 81 credunt uera effe.quse feri 517 pta tunt.Efto inepte 8C inaniter qbus refurredtio corpo^: perfuafit.qd ad te^Nobis ecotrario tua uita difpli cet.Bono tuo aaflus fis.me macies delcdtac 8d pallor tu tales miferos arbitraris.nos te miferabiliorem puta mus.Par pari refertur fnia.6i micem nobis uidemur infanire. Haec mi domia Afella cum iam nauem con^ fcenderem raptim flens dolenfqj confcripfi.Et gfas ago deo meo.q» dignus fim quem mundus oderit ♦ Ora aut ut de babylone hierofolyma regrediar ne mihi domietur nabuchodonofor.fed iefus filius iofedech. Ve niat efdras.q iterpraetaf adiutor.Sd reducat me in pfiam meam.Stultus ego q uolebam cantare caticum do mini 1 terra alienat deferto monte fyna xgypti auxiliu flagitabam.Non recordabar euangelifl^.qa qui de hierufalem egreditur ftatim icidit in latrones*fpoliatur,uulneraf.occiditur,Sed licet facerdos defpiciatat^ leuites.Samaritanus ille mifericors eft.cui cum dicereturdamaritanus es,& dxmoniu hebes.dxmonium re nuens.famaritem fe no negauittqa quem nos cuftodem.hebm famaritem uocant.Maleficu qdam me gar-riunt.titulum fidei feruus agnofeo ♦ Magu uocant.S: iadxi domlnu meu.Sedu&or 8t apoftolus didus eft, Tentatio me non apprxhendit.nifi humana.Quotam partem anguflia^ perpeflus fum.q cruci milito? In* famiam falfi crimis iportarut.fed fcio p bonam & malam fama pueniri ad regna cado^. Saluta Paulam SC euftochium.uelit nolit mundus in chnflo meas.Saluta matrem Albinam.fororc(g Marcella.Marcellinam quo^ & fanda Foelicitate.& dic eis. Ante tribunal xpi fimul flabimus.ibi parebit.qua mete qs uixerit.Me* meto mei exemplu patietix & uirgitaris ifigne.fluduftp maris tuis peibus mitiga,	,
Beati Hieronymi pfbyteri ad uirgies hemoncies.qua^ feripta precaf licet fe fateaf indignu.ubi 8£ con* traliuorem homm de occultis indicantium loquitur.
Harcse exiguitas idicium folitudfs iccirco longu fermonem breui fpatio coartaui.qa 8C uo bifeu uolebam prolixius loq.& anguftia fcedulx cogebat tacere.Nuc igitur igenio eft uida pau* peries.Minutae qdem Ifae.fed confabulatio loga eft.Et rame in hoc necefllracis articulo aiaduer tite charitatem.cum nec penuria feriptionis ualuit^phibere.ne feriberem. Vos aut ignofeite ob* fecro dolenti.Dico.n.lxfus.dico lachrymans.ne unu qdem apicem totiens uobis tribueti officiu pltitiflis.
Scio qa nulla colo luci 3C tenebris eft.nulla cum ancillis dei.&: peccatore fociatio.Attame& meretrix domi no pedes lachrymis lauit:& de domino^ micis canes edunt.K ipfe faluator non uenit iuftos uocare fed pec catores.Non enim egent fani medico.Et magis uult pniam peccatoris q mortem;& erratem ouiculam fuis humeris refert.Si^pdigum filium reuertentem excipit 1 artus pater. Qui potius apoftolus ait.Nohte iudicaf ante tepus.Tu.n.qs es.q alienum feruu iudices?Suo domio ftat.aut cadit.Et qui ftat uideat ne cadat.Et iui cem onera ueftra portate,Aliter forores chariflimae holum liuor.aliter xps iudicat.Non eam eft fnia tribu* nalis eius fedis.St angulis fufurronu.Mult5e hoibus uiae uidenf iuftae.quae poflea reperientur praue, Et in teftaceis uafculis thefaurus faepe recoditur.Petru ter negatem amarae 1 fuu locum reftituere lachrymae. Cui plus dimittitur.plus amat,De toto grege filef.K ob unius morbidae pecudis falutem angeli ketanf in caelo Quod ficui uidetur indignu,audiat a domino, Amice,fi ego bonus.quare oculus tuus nequa eft?
Beati Hieronymi pfbyteri ad marcella de onafo.ubi inuehit cotra dctradores.a^ eos q omne quod hie-ronymus rephendebat in uitiis.cdtra fe didu putabant.	^	.	»	.	.	,
Edici quos uocat chirureicos.crudeles putatur.5C miferi funt.An no eft miferia alienis no doler uulneribus.SC mortuas carnes inclaemeti fecare ferro.no horrere curatem.quod horret ipfe qui patitur.# inimicu putari?Ita fe natura habet.ut amara fit ueritas.blada uitia exiltimetur. blaias in exemplu captiuitatis futurx.nudus no erubefeit icedere. Hieremias de media nieruialem ad euphratem fluuiu mefopotami$ mittif.ut inter inimicas gentes,ubi eft aflyrius # caftra funt chaldseorum ponat HEpi §Qjxcc.i.lubare corrupendum. Ezechiel ftercore primu humano.deinde bubulo.panem de om* ni femete confperfum edere iubet.se uxoris interitu ficcis oculis uidet.Amos de iamariapellitur. Curqux* fo?Nempe ideo pellitur.quia chirurgici fpiritales fecantes uitia peccatoy ad pniam coartantur paulus apo* ftolus inimicus inquit uobis fadus fum.ueRi dicens.Et qa faluatoris dura uidebitur eloqa.plunmi difeipu lo$i retrorfum abierunt. Vnde non mi>» eft ft & nos ipfi uitiis detrahentes offendimus plurimos. Difpofui nafum fecare fetetem.timeat qui ftrumofus eft. Volo cornicula detrahere garrienti.racidulam le mtelligat cornix.Nuquid unus in urbe romana eft.qui habeat trucas ihonefto uulnere nares.Nuquid onafus fegefta nus caua uerba # in modum uefica^ tumentia buccis trucinatur inflatis?Dico quoidam.lcelere. periurio, falfftate.ad dignitatem nefeioqua peruemfle.Quid ad te.qui te intelligis mocetern.Kideo aduocatum^ qui Patrono egeat, quadrante indignam eloquentiam nare fubfano.Quid ad te.qui dilertus estuolq in numa> tios muehi facerdotes.Tu qui diues es quid irafceris?Claufum cupio fuis ignibus ardere uulcanu.Nunquia hofpes eius es aut uicinus,g> a delubris idoli niteris incendia fubmouere?Placet mihi de lamis. de bubone, de nodtaa.de niliacis ridere portentis quicqd didtu fuerit.i te ditftu putas.In quodeuej uitium ftili mei mu cro contorquetur.te clamitas defignari.Conferta manu in ius uocas.# fatyricu icriptorem in ^faftulte ar* guis.An ideo tibi bellus uideris,quia faufto uocaris nomie^QH3^1 n° ^ ^uc.us 1“eo dicatur 3» minime luce* at.# parca; q> nequaq parcant.# eumemdes furiae q? no fint benignae,# uulgo athiopes uocantur argetei. Quod fi in deferiptione foedogt femper irafceris.iam tibi cum perfio cantabo.Formofum te optent gene^ xex # regina.pudiac Te rapiant.quicquid calcaueris hoc rofa fiat,Dabo tame confilium.quibus abicoditis poliis pulchrior apparere.nafus non uideatur in facie.fermo no fonet ad loquedum. at<^ ita ^ ormoius # difettus uideri potens.	.	rL.
oeati Hieronymi pfbyteri ad marcella contra detradtores.qui eu temeritatis accufabat Jppter emoida'
tionem euangelio^ fcrfptura^.Sf uirginu cum maribus confoftia reprehenderat,	.lfnm	«a
Oli priorem epiftolam.in qua de hebraeis uerbis pauca perftrinxeram,ad me	^	^
quofdam homuculos mihi ftudiofe detrahere«cur aduerfum audtoritatem uere^ o:	-	e
di opinione aliqua in euangeliis emedare tentauen.Quos ego cum ponem meoiur f -r m ha> (afino quippe lyra funflue canit)tame ne nos fuperbiae(ut facere folent)arguanr.ita r P	■
beant.no adeo me habetis fuifle cordis,& tam crafiae rufticitatistquam illi folam profandtitare naoc .y fcato^ fe difcipulos aHerentes.quafi iccirco iufti fint.fi nihil fcierint.ut aliqd de dominicis verbis a gendum putauerimus.aut no diuinitus infpiratu.fed latino^ codicu uitiofitatem.qus ex diuer1	,	,.
rii oium coprobaf.ad grxeam originem.unde dt ipfi tranflata no denegant uoluille reuocare.V-	-tcs
fplicet fontis unda Dunffimi.coenofcs riuulos bibant. & diligentiam, q auium faliuas S^ concna^g ^ norunt.in feripturis legendis abliciat, Sintm in hac re tantu fimplices.& xpi uerba exiftimct ruL i	V ^
bus p tanta iam fazcula tato^ ingenia fudauerunt ut ronem uerbi unmrcuiufcp magis opinati fint 9	P
rint.Apoftolum arguant iperitix.qob multas Iras ifanire dicatur.Sciotccum ifta legeris.rugare i
tarms feoulturas.Vnu mifer locutus,g uirgmes faepius deberent cu mulieribus efTe.q cu mafcuhs. Totius oculos urbis offendi.cuao^ digitis notor.Multiplicati funt fup capillos capitis mei.q oderut me gratis. & fandus fum eis i parabolam.& tu putas aliqd me deiceps locutu^,Ve^ ne flaccus de nobis rideat.ampho> ia coepit inftitui currente rota.Cur urceus exit.Reucrtimur ad nofhos bipedes afellos.^ illo^ aure baccina magis q cythara concrepamus.Illi legant.fpe gaudentes.tempori feruientes.nos legamus.ipe gaudentes, domino feruientes.Illi aduerfus pfbyte^ accufatoem oino non putent recipiedam.nos legamus. aduer u pfbyte^ accufationem ne receperis.nifi fab duobus aut tribus teftibus peccares autem coram oious Illis placeat humanus fermo & 01' acceptione dignus.nos cum grxcis.i.cu apoftolo.q grxcelocumse TPm.ic f.vt»i.v	zi.annc	Ari	pvrrpmn	illi	traudeat	eallicis	rauterns.nos	folutis	uicua
uaticinio.Beamsqfemmatfecusoemaqua.ubibos&afinuscalcat.	_	,	^^.-.ndies
Beati Hieronymi pfbyteri ad caftrutiu.ubi cofolaf eum de csecitate.qux ei cotigerat.doces $g
UCdll niciuiiymi	iv-li	au vau.i.uuu.MV'* «-V1W1UV >-1.
aliquado no poena peccati.fed,pbationis caufa obuenire.	.	,	/r	.^niiTes*
Andus filius meus Heraclitus diaconus mihi retulit q? cupiditate noitri aediiiam ul(3’r^, e 6L homo panoniUS.i.terrenu aial no timueris hadriatici maris aeftus Si a:gaci at(p iomi lub ferimina Et nifi te prius fratru retinuiffet affedus.uolutatem opecompleujfils.Habeo it3T c tias:& i acccotum refero.ln amicis.n.non res quacritur.fed uolatas.qa altei^ ab inimicis fep P hetlir.altcy fola ch.intas mbuit.Simukr> obfcao.nc ,mb«:,lhtatem ™rrP°^^u™	do
bi $fhmcs cueniire.Quod qdem ® ^°^elus Jt cscus ncnaSererar.aud1unt.Ne9 bic peccauu. nec pare
luds^ftius exps fuit,ut etiam cui nollet deceptus errore oenediceret,Referes crime in mcob.cuiusc gauerat nn>c a/ mm frerioribus oculis & fpiritu^phetah longe pofl futura t)fpiceret.& xpm caneret d pe regia eiTe uentuiv Effrai ^ manaflem uidere non poterat,Quid iter reges iofia fandius. Et tamen ptio mucrone interfedus efl.Quid petro.quid paulo fublimius.Neronianum gladium cruentauerun* ut de hoibus taceam dei filiusft^inuit ignominiam crucis,& tu putas beatos qm foelicitate delitiis pfmutur,Magna ira efl.quando peccantibus non irafcif deus.Vnde & in ezechiele ad hi ^ fi -am inquit non irafcar tibi.zelus meus receflit a te.Quem enim diligit dominus compiti	arden
ium.quem recipit.Non erudit pfmifi quem amat.Non corripit magifler difcipulum.mfl cu7jrcCepit ma ioris cernit ineenii	r.	^(Tmprir	rurare.defpat.Ouod	fi	refDonderis.ouomodo Jaza* u.,
nenta patiar.ut lutura mihi giona releruetur. [Non cnm‘iZeffus iit. ipfius
   iaudus 8C imaculatus & mitus in generatione fua cur tantap^ ep^oj^.bre^
uolumine continef.Et ne ueteres replicando hiftorias.longam faciam.&: excedam meniu ^ achana(10 ale/
i idipfum. lob uir fandus 8C
uolumme continet.fct ne ueteres replicando hiitorias.longam faciam.&: excedam	athanaiio	ale"
uem tibi fabulam referam,qu$ infantix mex tpibus accidit.Beatus antomus cum 1 jymUS uir eruditi^ xandrix epoppter confutationem haeretico^ in urbem eft accitus,& ifiet ad eum ems admlraret mus.captus ocuhs.inter exteras fermocinationes quas de feripturis fandis habebam*	ll]e	plldor
ingenium & acumen animi collaudaret.fcifcitans ait.Num triftis es,$ oculis c*inls f * t- Cu* antoniu5-reticeret.fecundo tertio^ interrogans, tadem elicuit.ut moerorem animi fimpi^11^ . nr	j^tari illius
miror ait prudentem ui£d eius rei dolere dano.quam formica: & mufese 6C culices habe
poflefTione.qCiam fandi foli 81 apoltoli meruerut,Ex quo uides ^ multo melius fit fpu uidere q carne,& ii los oculos poiTidere.in quos peccati feftuca non poflit icidere. Ad nos licet hoc ano no ueneris, tamen non dcfpamus aduetum tuu.Quod fi fandus diaconus portitor Ira**: tuis amplexibus fuerit irretitus, 8C illo co mitante huc ueneris.libenter fufcipiam difpenfationis moram magnitudine foenoris duplicatam.
Beati Hieronymi pfby teri ad Marcellam de £grotatione.Blefillae quam p flagellum xgritudinis mulie brem fucu.ac fxcularia contempfifle,
Braham tentaf in filio,& fidelior inuenif Jofeph in xgypto uendif.ut pfem pafcat.5d ffes.Eze^ chias uicinamorte terref.S: fufus in lachrymas quindecim ano^; fpatioptelaf ad uitam. Petrus apoflolus domini palfloe cocuti£,& amariter fles audit.pafce oues meas, Paulus lupus rapax, 8C beniami adolefcetior i extafi c$ca£ ut uideat.& repentio tenebrap: horrore circudatus dominii uocat, quem dudu ut hoiem pfequebaf.Ita & nuc mi Marcella,Blefilla nfam uidimus ardore febriu p.xxx ferme dies iugiter seftuafTe.ut fciret reiiciendas delicias corpis.qd' paulopoft uermibus exaradu fit, uenit &
icCLUll laceoat lepuicntu.jcu mcillUIt iviua.w	viatuauii
Bleiilla exi foras.quae uocata furrexit cum domio.8£ egreifa uefcif.ludxi minenf 8C tumeant.quxrat occi. dere fufdtatam.foli apodeli glorien£.Sdt fe uitam fuam ei debere.qui reddidit,Scit fe eius amplexari pedes cuius paulo ante iudicium ptimefccbat.Corpus pene iacebat exaie.Sd anhelos artus mors uicina quatiebat, Vbi tuc erant auxiliappinquo^Vbi uerba inaniora fumo.Nihil tibi debet o ingrata cognatio.qux mun^ do piit,& xpo reuixir.Qui xpianus efl: gaudeat.q irafcif.non fe elTe idicat xpianum ♦ Vidua qu$ foluta eft uinculo maritali.nihil necefle habet nin pfeuerare.at fcandalizat quepiam ueftis fufcior,fcandalizat ioane, quo inter natos mulie^; maior nullus fuit.q angelus dictus ipm quocp dominu baptizauit.qa camelo^: ue ftitus tegminc zona pellicea cingebaf.Cibi difplicent uiliores.Nihil uilius ett locuftis.IJlx xpianos fcanda» lizent potius.quse purpuriffo & quibufdam fiicis ora oculofqj depingunt.Quare facies gypfe^ 8C nimio ca dore deformes idola mentiuntur.Quibus fi forte fprouidis lachryma^ ftilia erupit.fulco defluit.quas nec numerus ano^ potefl: docere ueculse fint.qux capillis alienis uerticem ftruut.& pteritam iuuentutem in rugis annilibus poliunt.quas deni^ ante nepotum gregem tremetes uirgucule componunf, Erubefcat mu lier xpiana.fi naturae cogit decorem.fi carnis curam facit ad concupifcetiam,in qua qui funt fecundum apo ftolum xpo placere no poflunt. Vidua noftra ante monihbus omabatur,6d die tota quid fibi deeflet quere> bat ad fpeculum.Nunc loqtur confidenter.Nos aut omnes reuelata facie gloriam domini fpeculates in ea* dem imagine tranfformamur a gloria in gloriam quafi a domini fpiritu,Tunc crines ancillulae difponebat, & uitellis crifpantibus uertex artabatur inoxius.nuc negledum caput fibi fcit tantum fufficere. 9 uelatur. Illo tempore plurima^ quocp dura mollicies uidebatur.& in extrudis thoris iacere uix poterat, Nunc ad orandum feftina confurgit,6 hymnula uoce exteris alleluia pripiens.prior icipit laudare dominum fuum, fledutur genua fuper nudam humu.& crebris lachrymis facies ceruffa ante fordidata purgatur.Poft oratio nem pfalmi concrepant.& laxa ceruix poplites uacillantes, in fonucp uergentes oculi.nimio mentis ardore uix impetrant.ut qefcant.Pulla eft tunica.minus cum humi iacuerit fordidatur.Soccus eft uilior, auratoru peium calceor egentibus largitur.Cingulum non auro gemifcK diftin#umlaneu & tota fimplicita^ te purifiimu,8<: 9 poffit magis aftrmgere ueftimenta q fcindere.Si huic ppofitoinuidct fcorpms.& fermo> ne blando de uetita rurfum arbore comedere pfuadet.illidatur ei pro folea anathema.& in fuo morictipuI> uere dicatur. Vade retro fathana qd interptatur aduerfe. Aduerfarius quippe xpi c antixps.cui pcepta difpli cent xpi.Oro teqd tale unq.qUaie an0ft:oli fecimus.ut merito fcandalizentur.Patre lene cu nauicula 8C reti dimittunt.Publicanus a theloneo furzit.& fequitur faluatorc uoles difcipulus reuerti domu.6C luis ante nu ciare.magiftri uocephibetur.Sepultura nd datur pf i.& pietatis genus eft impium effe pro domino. Nos qa ferica uefte non utimur.monachi iudicamur.quia ebrii non fumus,nec cachino ora dmoluimus.contlnen tes uocamur 6^ triftes.Si tunica no caduerit.ftatim illud e triuio impoftor 8C grxeus eft.Cauilletur uafri ora Iicet.& pingui aqualiculo fatfos circuferat hoies.Blefilla noftra ridebit.nec dignabiturloquaciu rana^ au/
dire couitia.cu dominus eius didus fit belzebub.	'	,	.	-
Beati Hieronymi pfbyteri ad marcellam in aduerfispbatam.inftituensad tolerantiam paluonum. illas
oftendens no eflecodignas ad futuram gloriam.	-	' • u • j ,	r
Agnam humilitati noftrx fiduciam fcribedi ad uenerationem tua xpi chantas dedit, qux te fe> cit humile corde pietatis,& diuitem opibus benedidtiois, Talis.n.de ianctis iideitux diuitiis fa^ mapcefllt.ut ad nos quoc^ m loginquo pofitos pcnetrauerit,6d auditu grx dei taq oleo Ixticix impinguauerit ofla noftra.Notu enim fadlu eft nobis bonum tuum.quoniam illuminauit deus uultum fuu fuper te.Segregauit te ex utero cognatiois 81 terrx tux.no regione led fpiritu bonx uoluntatis ut de terrenis opibus fidelem fibi coftituat in cxleftibus ea^ participem.de quibus feriptu eft.Mulieres ia. pientes xdificauerut fibi domos.Hxc autem audietes de tua fbelicitate cxlelti,effudimus coram deo corda noftra.6t in uoce exultatidis epulantis diximus.Dominus mortificat.dominus uiuific^deducit ad ileros, & reducit. Dominus diuites paupes facit.humiles exaltat.qa calix 1 manu domini eft. Quod li 8i ad omne myfterium regni pertinere uidetur attamen 8t ad tuam fpilicer gfam referri poteft.qux magno domini mi feratis confilio exaltata es.ut humilieris.^ humiliata ut exalteris.No enim ignoramus uenerabilis loror.ft benedida filia tuam pterita in hoc fxculo gloriam.Nam etiam uidimus te in tepore illo.quo domu tuam «galis affinitas ambiebat eminctem in his honoribus qui deftruutur.quia QL fi ipfi quo$ a domino altiflV
mo tribuutur.qa omnis poteftas a domino deo eft.attame caduci & fragiles funt.q fub hoc mundo agunf.
cuius figura ur umbra prenr.Vnde impenfius admiramur gfam,quae tibi data e,S magnificamus in te do--minu.q te in laboribus hoium pofuit,& falutifero pfnae pietatis uerbere uifitauit.ut in paucis uexatam. m multis bene difponeret.tefte apoftolo.ln hoc mudo corripimunne cu hoc mudo danemur. Vnde 8t dauia ait.Corripiet me iuftus cum mifericordia,& increpabit me.oleum aiit peccatoris non impiguet caput mea. Ita & in falomone fcriptum cfie fine dubio in ftudiis fpiritalibus pofita didicifti.Quonia dominus quemdl !igit,corripit.& flagellat.Caftigat aut oem filium.quem recipere dignaf difponendum ad uitam xterna.uc eo & apoftolus no cofunditur.nec atteritur.fed magis gloriatur,& potens fit in ifirmitatibus fuis. q ut nos fuo confortet exemplo.fatef 8C pdicat fibiipfi.cui etiam ufcK in tertiu caelum patuerat afcenfus. & que neqj ignea illa rumphea ab auditu paradifi potuerat excludere.ubi etiam ineffabili omni linguae audierat arcanu fed tame ne extolleref ,ppter excellentiam reuelationum.ita fe ipius a quo i tantu glonficabaf domini mo deramine gubernatum refert.ut appofito angelo lathanae in ftimulu carnis fu$ ideff in tribulatione corpo rea deprimeretur falubriter.ne inflaretur inaniter.Prqpter quod inquit ter dominum rogaui.ut recederet a me.5; dixit mihi.Sufficit tibi gfa mea.Nam uirtus in ifirmitate pneitur. Qtiam ob rem cum tali magiitro & audore iffruda ad uirtutem patientiae & fpem glon$ aeternae condens.Effo filia ficut elle coepifti & gi° riare in preritis paflionibus tuis.recolens di. illa & eiufdem doctons eloqa.Fideliter emra ut confeius arca> noR£ cxleffium coteffatur.non effe codignas pafflones huius temporis ad futuram gloriam quae reuelabit in nobis.Tribulatio inqt patientiam opatur.patietia aut j)batoem^>batio ue^o fpem. Spes autem non coti' fundit.qa charitas dei diffufa eff in cordibus noffris.ln qua charitate radicati ola futtinemus. Propterea 8C dauid ait.Diligam te domine uirtus mea.Dile&io enim domini uirtus falutis eft.qa deus diledtio eff. 8C qui manet in dileSione. in deo manet.Sciens aut &^>pheta.qa momentaneum tribulationis in hoc fseculo im» roenfum pennis gloris.ut apoffolus ait.pondus oparur.San&us ille rex! pfalmo ut dignus habeatur igniri tentationu examie dicit.Proba me domie.&l tenta me, Vnde 3C itei^ idem pfalmographus nofter quafi nitens mudi huius gloria: cofitetur.cu dicit.Prius q humiliarer ego deliq.S: qa humiliatoe curatus fit.ffati dicir.Propterea eloquium mu cuffodiui.Ob hoc rurfus,ppheta.da nobis ait auxilium de tribulatione.^ ua na falus hois eff.Efl' enim uana falus hoium.qux putatur in hac tatum uita mortali efle.de qua homini di citur.homo ficut fcenum dies eius.Et qdem tu fca filia etiam documetis edodaespbare fniam.qa ^1^car<^ foenu.Sd ois gloria eius quafi flos foeni. Aruit fcenu.& flos decidit.uerbu autem domini.& q fecit illud ma* net in xternum.Ob hoc uere didtu eft uana falus homis.qa oia uana fub caffo.Vnde di i pfalmis habes»um uerfa uanitas ois homo ufuens.Sed de quo genere hoium ifta dicat.i cofequetibus docet.de eis fcilicet qur uane cdturbatur amore diuitia^; fua^un quas ficut baelux cxcae inhiant fine fine cupiedi.& cogeredi tne< faurizantes in terta.& ignorates cui cogregent eas.Reliquent inqt alienis diuitias fuas.& poftq in uanitate defecerint dies eo^.rapti in ifernu oes no domini.fed ferui diuitia^ fua^.nihil illic iueniet i manibus fuis» qa nihil pmiferut.nifi xternas^ merita poena^.llla aut no eft uana falus hois.de qua dr.Domini eft falus.K fuper populu tuu benediaio ma.Et ire^.Salus aut iufto^ a domio eft.ldeo 8i fpes in deo pofita no conlun dec.ficut falus uana noeft.qux fperatur i xpo.di cdfertur a xpo.Ergo qa accepiiti auxiliu de tnbulatioe. nc ia diem & nana 61ute hois gauderes.gloriarej domio.K benedic eum.q tibi tribuit in>’ wcatoiv flare ner fieres, ne^ i filiis generatdis iftius pmaneres.qbus no eft falus, quia $ fuas ueriratis imemores.qa dum confidut i multitodie diuitia^ fua^c no ponunt deu adiutorem fuu.Tibi aut fadta eft fors i hxieditate iacob.Si illumiatifunt ocul, tm i agmnSem ueritam. ut itelligeres.quia melius eft modicu iufto fup diuitias peccatoy multas.ldeo,n.mifericors & miferator domi nus.qa talibus fuis pparat ad iuentoes fuas ad uitam hoium ^pagandam.Permifit te iflius fxcuh fluctibus uetifq, iadtari.ut expta naufragium de extero fimiliter piclitan caueres.ltacp cudta qua: pafla es.ficutjrellv Sis uulnera qdem corpis tui.fed & ai$ remedia fuerut.ln circucilione cordis opa tua.ut gloria tua no dier cx homibus fed ex deo.q deponit potetes de fede,& exultauit humiles,&! efurientes ipleuit bonis«&, diuites dimittit inanes‘Deus fcia^ domius.uide quata gloriam tuam repefatoe mutauir.q te maluit participe resc cxleftiutn fieri ‘q ad fine terreffriu permanere.ut ab humana dignitate tranfires i regnu dei.Et qdem nwif tishoibus humsfcculi uanitate captiuis fimiha deus auxilia peipiendx i xternum falutis offerre dignatur, fed plsriqj fuperatibus fana cofilia folicitudibus diuitias ac deledatoibus corpo^.nolut itelligereut bene agant.& malut lata uia pditois fpatiari cu multis.q anguflam femita iuenire cu paucis.Vnde di tu br & cui donatueft no idurari piacafligatoe.fed corrigi.n^q; gloriari i diuitiisded fpem di rem i deop°n forte diuitu peccato^ diuidi,quo^ cor ut coenu & cor ficut thefau^: fuu i terra demergun
regnu cxi0]»t i uu eit ergu i.uv * magna gra^ actoe connten.ot	'mant	Ronrj
ut audjuimus.him & corde humilitatis honorata es,ut ligux di menti tuae dauitica uerba co	*
mihi eft.q» humiliafli me.utdifcerem madata tua.Adiicere etia quod flat! feqtur uere P0jFrV o, nns co lex oris tui. fup milia auri & argeti.Elegifti em thefauros tuos ponere i pcepris altiffimi‘Dl	^
cis hoc a;dtficiu(dci,n,$dificatio c(l)ille fapiens architeclas ififlit opi tuo.ut doceat te pcu rrere curfum bo# num.oblimfci qux retro funt.& extedi ad brauid fupns uocatois.ut apphendas I quo apphenfa es, & acci» pies coronam	diadema gloriae de manu domini.Cuq} magna dies illa i igne coepit rcuclan. non
cocremef opus tuu lapientis ignis examie.fedpbef.nec extiguatur lumen tuu.fed iter ftellas clariores emi' cet.iter illos q fuigebut ficut fol i regno dei,&: ficut luna i xternu pfedta.quos iam p diem fol non urct.necp luna p node.Erunt.n.i hierufalem urbe illa cadefti pmanetes.cil ipfe domius ut fcriptu eft.ent 8c nome & lumen, Videtes ergo Si puidenres i fpu reuelatois magnam tibi gaudio^ meflem florefcere.exultamus i do mio.& gaudetes frudtibus tuis i uoce exultatois pfalmi canimus.Magna opa domini.exqfita iter omnes uo lutates eius.qa multum abudauit bonitas eius,fupabudare tribulatoibus tuis.quandoqdem te i eo£> forte uocauit pereni leticia.5^ hereditate c=elefti,& i honore regali i conceflb fupiudiciali, Toleranda; funt in hoc fxculo humilitares paiTioisiqux tibi a deo recompenfabutur.Et tu benedicta fimiliter iter hxc uerba confolarc ut 5^ uete^; doloifc obliuifcaris.& i pfentippofito quo ad opera falutaria eleuafti manus tuas cor depfedto firmata.fiducialiter futuro^dbono^: tibi ppetuam foelicitate feltiua meditatoe .pmittas.teq; ipfa aium geilante i C5elum^>cures,ut dum corpe morans i terra.iam ad xpm mente puenias.du^ xpm conaris imitari.& ueftigio eius affigeris depofitis oneribus Si ipedimetis at(p compedi bus.qbus fxculi huius dmi/ tes atnnenf,fedentes in tenebris Si in umbra mortis.tu iam liberata expedita comiteris dominu maieftatis crucifixu, cuius imaginem no por portare.nifi q in hoc (kculo nudum fe reddit Si mortuu.ut fecundu ipfu dominu dicat.Venit,n.priceps mudi huius.& in me nihil iuenit.Vel fecudumpphetam dauid. fadtus fum inter uiuentes quafi mortuus.ut fic itet mortuos libera poffis mxta apoftolu dicere. Viuo aut iam no ego. uiuit aut in me xps.Quia fadta es ficut gloriofa iudith iter uirtutes pudicitia; meritis uiduitatis icorrupts potes.ficut Si anna uenerabilis in ieiunio^: caftimonia ofoni initans nodte ac die.
Beati Hieronymi pfbyteri ad uirgine exulc cdfolatoria.ollendes mala plentia fpem certam efle TutuiO' tum.^ in cunctis pene rebus humanis difficile feq laeticia.nifi trillitia ante pcefierit.
1 deus ac dominus nolter xps iefus fecuritatem.pace tranqlhtate.qetem.^fperitatem. Ixticiam# Si qu$cu<^ alia elle locuditatum genera poliunt,feruis Si cultoribus fuis.tam inpfenti q in futu ropraittereteflet nobis non imento dolendum atqj flendu,fiqua in pfenti uita cotraria paterex mur.eo <$ pter infperatu dolorem.cuius eo femp acerbior uis eft.quo magis repetinus acciderit futura quoqjpmiffio eflet ambigua plentis fpei fpoliatione fruftrata.At uero cum ecotrario follicitudines. bella. tempeltates,inqetudines.miferias.triftitias,odia,ac alia quazcuqj icdmodo^.at9 eruna^ genera efle crediinf in pfenti nos paflurosefle pdixerit cotra pdidtx comonitionis tediu depmifla non erit qs pfperix tate fecurus.Si uero comotus fueris.in ipfa comotione habebis folatium,& quis ex pdiifto malo aduerfse ua litudinis qfpiam accrbiflime pturbetur.pturbatone tame oon abfcp confolatione fufeipiet, q in cg prniffie fanitatis ligna efle cognofcit.pati ronenos quoqj iocudos efle,ac l$tos,dum fpei nfae figna confpicimus.co probatoem eius fumimus.cu p mala pfentia, futura bona indubitatae fidei manibus iam tenemus. fiqdem ut dictu elt.falus noltra in tempore tribulationis,nullam ergo debet generare triftitii.qualecucg illud e.qd maxima uidef fignificare laeticiam.Eft enim ille iupbus ac inuidus,aut ihi faltidiofus bqni.quem eius ^bax tio reddit triftiorem.Dicit.n.in euangelio dominus.Vos lugebitis 8i flebitis.mundus aut gaudebit.uos cox triftabimini.led trillitia ueftra uertef in gaudiu. Amplectenda elt ergo trimtia,quae gaudiu parit.& no eius materia confideranda.quia faepe n dulcedinem frudlus placet.quod horruit in radice.Et nei^ ait dominus. Hxc locutus fum uobis.ut in me pacem habeatis.In hoc mudo pfluram hebitis.Quid hoc elt ^ dicit.ut i me pace habeatis.in hoc mudo pfluram habebitis.nili ut tanta in nobis fit eius crudelitas pollicitatiois. ut cum mudi mala patimur.futurx fpei fiducia in fuma pace nos efle credamus.tataqj in noois ipes luturoru fir,q) oino no fentiamus nos fuftinere qux patimur.fed ea potius arbitremur iam obtinere quae credimus? Siqdem didtum ell. Vnde totum nos in futuro habere cognofcimus.faepe falui fadti fumus.Spes aut qu$ ui detur no ell fpes. Ad hxc ergo tanta in nobis fidei Habilitatem dominus efle defiderat.ut Si certius efle qd1 credimus.q quod patimur mdfceraus.& uerius habeamus fperanda q fenfibilia.&P^ntes angultias no fen tiamus.dum in futura fpem tota animi intentione ptendimur. Ac fi bellator aliqs dolorem uulnens.aut co tenanaut nefeit dum oibus uiuacitatis fenfibus folam uidef cogitare uidtonam.Nam & q tempore hyemis uadit ad balneas.prius afperitatem frigoris nudus patienter excipir.qa eum futura caletadtio confolaf.Ita certa fpes rem uincit inllatcm.ut illud quodamodo efle fcipiat quod futuij: elt.o: a"inat elie quod pfens c, Vt in me inqt dominus pace habeatis,hoc dicere ell firmius.fit uobis quod m me elt,q femp fum, q qd* in temporali gerif mudo.qa mudus tranfibit.6<: malitia qu^ecuq; agif in ipfo hniet. Pax uero mea nulla unq defectione tpis foluef,Et alibi dicit.Mulier cu parit.tnllitiam habet.quonja uenit dies eius.Cum ai^.PCPe' tit pue&.no meminit iam 6flura:,ppter gaudium.qa natus elt homo in mudo.Et uos nuc qdem triltina ha
: exemplu.qu$ quauis cam partus no abf® ingenti fciar dolore tranfire.qa auiditate nimia liberos cupit, dolores fpernit.dum quod fatis diligit cocupifdt.Sd ante gaudet ex^le q contrillef ex partumec reculat ioe cunditatis exordia,quauis certa fit ea no abfcp magnis angoribus euctura,quoniam dum maius gaudiu co/ gitat,ttiflitia2 Cas ampledtif.fi & in oibus pene rebus humanis difficile pot efle Ixticianifi trimia ante pcef 5*? amaritudo peuntis doloris comedat amplius gaudia fecutura,Sic qdem pciofior lalubr tas elt, quae poli langoris recuperat- inc6madum.& a qualibet parte ex maiore faepe laboris neceiutate ad ampliorem
folet fcclicitatem ueniri.fic g Irx fcfam defidcrat habere, fi difcendi noh fufcepit txdia,periri^ gaudia adip^ fci no poterit,Nec cuiuflibec eruditionis qfg habere poterit gloriam.nifi ai xitus ante fuerit ppeiius. Mgrv cola quoqj de ubertate frugu laetari no poterit,niii prius terram multo labore cofecerit,& taro magis pro> fperiratis fpem cogcrit.quato fe amplias defudafle cognouerit.& de labore impcfo fpcrat ubertatis ' tum.Quid quod in creaturis pene oibus ita efie cognofcimus.illic maiorem frudtu gigni,ubi onerolx bitatis caufa pceflerit^Nam&aeftatis 8: autuni tpis.quxtcmpora miifra funt frugum.fterrntatem nimiam nonunq hyemis lenitas intulit.cu foecuditatem maxima frigoris faepepfticerit autfenras.Et qcqd tia ueris refoluit.fpem ubertatis amifit. Arbores uero ipfx tanro numerofiore grauant Eudu,quanto a. bioris frigoris uiolctia reprimunf.cu pcoces flores opportuna catrigatio refrenando adpiculum if in“; ' non patif utile ipedimetum pruin2e,& quod reprimit no obfocat.ied icludit.At uero fi paulo clarm'n uis extiterit ibrium,quanto luxuriat prius idifciplinata feuiatione^tanto pojt frudibus deferunt .cum '■ rx uires iportuno tempore confumunf.Semia queq; ipfa terr$ lacta atep cotnifla.quae glaciali frigore ar te tardius furgunt i frugem.utili radicepficiut.ac tanto poflmodu amplioribus frudibus pgrauata curu tur.Nauigamibus quom ipfis longx ferenitatis fpem pollicef nimis ualida & diururna tempeflas. Sic oi> um fere creaturaa: fpem,difficile exultatio aliqua.nifi mcerorcpraEeute fuccedit.QuaE cum ita lint.$quan miter ferre conuenit etiam fi nos tribulationum ac dolo^ aiperions hyemis j)cclla concuflenr.tanto am' pliorem xftatis frudu delaturi.quanto pfenti frigore uitam hfe cotigerit acriorem.Digerit enim auflerita^ tem.quam poterat referuare qcquid primo impetu erupit in exitu, Nec ulla nos ifurgeris pelagi deber ter' rere tempeftas.cu uentura nfa fit etiam nunq finienda tranqllitas. Domini eft enim uox illa dicentis. Bea' ti eftis cu uos maledixerit hoies,& perfecuti uos fuerint.& dicent omne malu aduerfus uos.gaudete & exui tate.qa merces ueftra copiofa cfl: in c$lis,Quifqs enim mercedis 5C beatitudis fuze cas non cum igenti g-3U' dio fufcipjr.certum cfl eu aut ifidelitate.aut imperitia laborare.optandu efl ena quis fit ama^.quod lucru parit.&: cu teriefa maiore fumcdum.qcqd ampliorem generat mercedem.Nec congeflio laboris uitanda c» qux e!t augmetatio comodo^.Sic nac^ negociato^L auiditas amplioris quxflus caufa.nec maria ptimefeit. nec terrena difcrina.qua! iterdum etiam caufae folent efle dano^.&^pter maioris lucri fpem nauigationis 8f peregrinationis icomoda libenter aflumit.qa quis magnus facile contenif labor.ubi no tam laboris qua' titas.q eius utilitas cogita£,& fi id fieri pp temporalia & kerta lucra confpicimus.qd nobis pp aeterna cx i' ne ulla ambiguitate uentura,fit agendu.cogitemus.Nam cum illo^ lucra ifidise uel pericula pced in5 ^ lirer noflra comodadifpcndiis cumulan£,8<: fub periculo foeliciora contingunt.qux comoda in tantu mu ^ latocm non metuut.ut etiam mors poffit pp illa contcni.Siqdem peiofa in confpedu domini mors fancro' rum cius.Scd ego te cur ad tnbulatois patientiam humanis aut pfentis uit$puocare conor exemplis. cum nullum pene fciamus fuifle fandoy .qpcellofum huius temporis agonem abfcp tribulatois tempeflate tra' fierit,& tanto^ odia ifedatdcmq; ptulerit.qtos uixx fu$ dillimilitudine caftigarivj' Caftigare enim aliu m' det.qfquis ab eius conuerfatione dlflcntit.None fcus abel.q in hoc mudoprimus inocentiam conferualie repent artp iufticiam cum illibata deo obtuliflet munera.mox ut mune^ refpedu deo placuit.ufcp ad mor tis illatoem.humanu.uel quod fceleratius efl.fraternu ftatim menif odium inuidia^ fenfifle^Er fns eius, q illi & pro germanitatis neceffimdie.Stf folatii caufa.qa foli adhuc pter humani generis pneipes in umuer' fo mudo crant.maiorem debebat charitas affedu.fed imuflicia maluit omni confolatide aefhrui.q mfli cu iufpiam focietate diflbna confoueri.fi tame confolario rede dicenda eft.ubi tantu diffidet ams. quantuui'
fto iniuria elfe poteft.q uita mflici^fln hoc tibi tantu difplicuit folitanus fr.g, deo placere geftiuit & tu deo placens.Nunqd & te iiie excluferakAn tam parcam dei chantatem efle cognoueras.ut uos hmu amare non pofletfSed quando hoc amens fentit inuidia qu$ contra bonu femp laborat & no uidetfDenicp quod iuftu e(^ mdendo no pafla efi: mouendo magis accepta uiletacit.brubefce 0 nirnis miferandc,huorc ffaris,meliorcm te efTe.cuicuc^ te exhibes nocituia.Qux igif bxc tanta crudelitatis duritia fuit ut non uei folitudinem tuam reco^icares.Quo aio poftmodum parricidali illi capo reuerfus es.Quahter peflea abl^ unico ffe foius in toto mudo uixiffi.Non tam in ffe lucras hxreditatem.q 9 duo eratis auxilium foluu^ perdens.Quid,nintra cogiratl0nis tux fecreta uoluebas.quando tecUm illu folum familiarem. quem 1 ^ collegam habere confueueras no uidebas.non fanius fuerat fi ita te furor inuidias compuliffit. ut ip ^ ^.. fceleratas uerteres manus,& arma parricidalia tua q fns uita fenfiflet.Nullus tam crudelis homicida ^ * q ita erga alte^ feuit.ut non parcat fibi.Quid 9 mifer facinus tuum interroganti deo negas. & d fare credis accufas.ut nulla tibi nec confeffionis.nec medacii poffit ro fubuenire.Nam nifi fclU1IL.inare ^ effie parricidium no negafles.fed hxc confuetudo peccantis eft.ut malum femp uelit negando ge dicere,aut fe no fecifle quod fecit.aut bono operatum effe zelo.quod eu conflat malo geffilie^ • r tas mifer q> illum facinus latuerit tuum.quem indigni muneris tui caufa n5 latuit.Nd erSo£f . „ejp€r^s ^ iateat.interrogar.fed ne tibi ignorantia excufatoem reliquet.nam cum frem negas te fcire ,,, vl tani "teris,# afpentatem criminis fUppfl*a confeffionc confirmas.Hoc ideo paulo latius exeeuti iumus.	^
inuidiac malum cuius xftimari crudelitas non potefl.q in pfenti uita conditionem	ranrum
hihp1 CUm 0C*10 ^U1 coePlf,9ux nec tunc quidem abfcp ultima perfecutione efle Potmt* rrmnflonem ueni ^ c inimicum.Sed fi tam graue odium ab uno hofle perpefla eft.ur uf(p ad uit$	P	extraneos
ret.non homo quicucp fed ff.qmd ex ea tunc fuflinere pofle credendum eft eum. qui hofles
habes.,Et nifi per molem audtae pramtatis a multis potedaudire fociorum.qfcp iufticiae culto^.
CUUeniamuc tilftum.nnnniairi inuriltc P/ rnnt-r.irtiic pftnnprihn^ nnftnc. SpH Airir altmiie
uemte cir
t/itivcic-t.m. tamen muiuiic uumm mtarc non poiumcrrac cmm qcuq; abfcp hoium amicitiis contrahi non polle opinaf inuidiam.cum illa non tam humanas amicicias.q folam dei amiciciam perfequaf. Vnde $e qdem abfc^ inuidix infeitatione cfie potuit.qui uel foli deo placere geftierir.SuEcit.n.ad inuidia! fi
10^ incitandrw fi tf* iili nlarprp	»iisnc	p(Tp nr>r> nnrpd'
potuit
^v,i* muiuut. luicttauunc ctic pocuit.qui uci ivi* uilu pidtcic gement., juim.it,n.ad inuidia! itimu-' los incitandos.fi te illi placere cognouerit.ulrra quem alius efle non poteft. Sed nec fandum noe in pfenti uita iconcuiTe fecuritatis qetem habuifle cognouimus,dum iniquis exiftentibus eundis folus in umuerfo orbe nititur cuftodire iufticiam dum arcam fabricat reparandi orbis femina continente.dum fe futuro di-luuio pparat.&: fidem uenturae inundationis fedula cura denuciat.dum tam fibi q fuis qq} eundis animan* tibus alimenta conqrit.iufticiae merito uitam mortis tempore referuaturus.dum pofi tatam hoium nume roficatem.folum fe cum fuis remanfifle fupfiitem dolet.dC folatium non pdit defolata iufticia.cui confortiu deus eft.omni celebritate feftiuus.Ecce & ille rem paffus exilii.pempta hoium frequentia.^ fi non omni fo latio deflitutus patris.tame pene folus relidus.agnouit fe domino ualde feruire.Vnde non magnopere exq rebat uanam hoium confolantiu gfam.q iocundiorem ac pleniorem habebat in deo fiducia.Sandus quocg abraham.quse uel qta perpefibs eft.dum fidem folus inter cudos feruat incredulos.dum pfiam &,ppiquos deferit.dum uxoris fterilnatem dolet.dum^pter efex inopiam modo in aegypto.modo f terra geraris peregrinationis fentit iniurias.dum mori^pter uxoris pulchritudinem timet.dum fibi ereptam moeret, du pro ferre eam non metuit.qd aequiffimi iudicis dei non eft pafla iuflicia.dum corpori uulnus iubetur circunci-fionis inferre.dum filium cu matre eiicit.dum in ifaac diledo tentaf.dum rehgiofus parricida efle peipitur Sed facile ad oem iaduram confentit fidelis.cui magis ac magis.ac maxima fuccrefcunt ♦ Quadoqdem etia centuplum receptura ^pmittitur.Iple uero iiaac qbus tentationum generibus quatitur.dum efete inopia pa-titur.dum pegrinationis expitur labores.dumppter uxoris fpem nimiam ipfe metuit.qa anxietate conficif & eo ipfo quo obledabaf affligit.cum illi forma coniugisqux in fecuritate placuerat.in formidie difphce-bat,dum regis xmulatocm patif.dum eam qdem poflldere illi abf<$ inuidia non liceriSandusquo<$ iacob q multa patitur.Primu cu fris fui efau.,ppter collatam fibi benedidoem.mortiferam fibi inuidiam contrahit,dum eius odiumudignatoemcp declinans ad laba folus pgit.cumppter uxorem feruit,cum diledx fpo-[se foror non amata fupponitur.cu prioris amoris dano mrimonia illi fraude gcminanf.& rurfum pro non optato conubio fepteni feruitio fubmgaf.cum fraudem patitur de mercede.cum poft,xx.anno^ mercenariam feruitutem occulta magis fuga,q libera^ficifcendi expeditione difcedit,dum laba perfecutione timet cum fris Ibi formidat occurlum.dum delufam filiam fuam dinam phorrefcit.cum diledifiimae uxoris ra-chel funus deflet.cu dilediflimu filiu iofeph acerbo funere cofumptum a beffiis dolet fine folatio fepulru-rx.dum beniamin etiam cofumptu odiofe putabatdn que contulerat charitafem.& que non amplius efle uifua: metuebat,defeflus iam tam anis q laboribus fenex & pater iuftifliruus igemifeit, Sandifiimus etiam iofeph de tentationu generibus conflidaf ,6<: quatif ,cui aefi tribulationu femia fpes uidenf fuifle iufticix. Nam quotiens aliquid fande uel pie gefiit.totiens intolerabilium tentationu diferimia fubire copulfus efi: iufticiae.cofentiens & fpe confortante pdurans.utlaborandu nebis fit.q“ in eo laudando primo debeamus aflumereaufticiae fanditatif^ perfeuerantia an patientis: cquanimitatisuirtutc.Nacu frnacfi^ ut ff fribus indicaret.iuidia eo^ odiucg cotraxit.quafi aut ipfe fe fonialTe finxiflet,aut uifione illamad Eb-lugado^; ac terrendo^ idiciQ nuciaflet.lnde cu ad ipfos cognofccdx falutis eo^ caufa fuillet a pre diredus iniundu fibi iter feftinus aggren*us efl.quo celerius eo^ poflet odia faturare.
Beati Hieronymi pfbyteri ad amicu xgrotu confolatoria.q docet hoiem a deo p flagella curari,q initar parentis amorem p difciplina impedit.^ ad fimilitudine medici medela p tormeta largit,
Vanq certiflime noueri expientiam tua alieni confolamis leuamibus atq? remigns noni digere, cumlangoreserunafi^languidicorpisftupore<$mebroy rigentiu citate ipfe confoueas.ac medica rone cures,at^ componas.tamen ,ntef morbos remedm,iter curas folatium.in fludtibus alienx manus remigm ^mp qritur &optaf. Pars efl.n.pculdubio maxima^ medela^ ffni cofolaminis frudus.&: fomes dido^.mulcedine confo ano ne leuame feflis animis itroducit,Etfi non corporeis in membris,receflibus ai tamen & abditis fpintali fiu dio componit hoiem.8d iferit ut medicus fofpitatem.iuuat^ conamia exhaufta^ umu fuo longa^ farcina pflura^.maxime cu feriptum fit,ff frem adiuuans exaltabitur,Ob hoc igitur quoma domica^ re^ religio fa neceflitas ita me detinet occupatu.ut frequentatu corpalis acccflus erunas tuas illuflrare non detur facul tas.Placuit ficut petifti.ut qualicu^ folatio lfa$* lenirem tam longa tentameta uir tuti sumo potius alutis comodum uifitarem,& aium xpiana uirtute fundatum i robur maximupmouere,Qui regno^ ca^ ™ pdam cenfumcR muneris fempiterni contendimus occupare.efle non pofTumus fme aliqua conS<ej“ m * dores.Nunq enim delicata ac ignara certaminis uirtus uidoriae palmife^ culme afcendu.aut pm fubadis aduerfis accipit.q uidoria cariorem uilifllma idicat fui corporis mtam.Nec metu.cui de motte uita nafcitur.Preciofum eft illi & fanguinem fundere.foelicitatis eft cu	P“'
gnare,Sum$6mtatiseftacetbauulnerafuftinere.bauraroquoq;ferremembroa-opmjtur m”imum,u crum.Et ut quodeft ultimudicam.pclay eft illi in ipfo certamie palmiferam creditoriaiamreuome.Me. husenificroterminatur.fiquodnatursdebetur.uirtutefoluatur,Ferendafuntfrater.	d ini gitur
cunfla.p quz te dominus afflifloe logiffima uoluit opiri.Si in magna pmia deftiari.INFlR .Quisaifti no
iam fumifiis utribus ferat idos metabiles cafus.& pnitiofa? calamitatis icurfus. atg morbos ife<dos.gtu -deo iam eu ipfo corpe morituros.HIERO.Cum periculis iam necefle eft c6grediarur,&’ certct.que rci”6_ das inter flucdusinuenit.Et quis nemo libens periculu patiatur aut ferat.tame fub pondere periculi cog neceflitate duratur,INFIR.Sed alia mihi axietas accedit.quse moeroribus duplicatis meos lenius inuoi & mordacibus curis inexplicabiles curas imponat.Mouet enim me 9 cu talibus tentametis &: cum tam ftinati morbi certarnie mihi foli cotigerit dimicare.cum alios mouenm & mitioribus plagis efie correCtc . & compendiofo ludtamineextitide uidtores.Cur mihi dominus no cu exteriscertame indixit. Curmen ficut caeteros cadigauit.HIERO.Primo.n.non debes in tam arduo certarnie condituras de humilibus c ^ gitare.Inferiora funt.n.pmia iferioribus pugnis. Vbi deniqp fortia tortibus imperanf. fortiore tortior	_
neris feqtur cenfus.6ifideo ignominiam iudicat.fortis cum iferiqre compom.Magnus cd enim qui u magna.Deuotdis ed maximx.maxima fudinere.ingentis uirtutis elt.igentia fupare.namcp mer^ri^	-	r
tioribus excellit a exteris accedens apud regem.quem plurimum turbauerit cauma belloi^. & redui ^ fupata uidorem. Aded denicK pdadn ipfo conflidtu congruens qualitati certamis merito dediata uidtoris. Numero cadrenfi ponderap uiribus reges imponunt.medicip caufis medelas ipendunt.Qui curandus clt, no dicit medico qua lege curef. nec miles eligtt quo mittaf.nec feruus quo uerbere caftigctur. Quod.n.ex maioris pendet atbitrio.non eft in poteftate fubieai.Ergo 9 fuperna reg.mur poteftate & inter mund. mj-ferias mille formes corrigend, uerfamur.nec noftrum eft de poteftate domim.aut plagas ehgere.aut alia c« tamina qux ferendo uincamus.ficut nec feruo^ ed eligere de domis genera fiagello^.Nunq enim ex arbi' trio pendentis pendet Inia uerberantis.Potedatis ed emendare.conditois ed fubiacere.Regis ed onus impo nere,& militis ed fudinere.Quippe cum & ab ipfo rege nihil geraf iniudum.q fuis legionibus p uinu qua litate bellicos fudores iponens.fortes mittit ad fortia.inferionbus competentia iubct.ut nec iferior contra pprias uires certamine potentioris arceaf.nec potentior iferioris certarnie degradatis meritis humilietur, dum hoc agitur.ut nullus in alieno minoretur,aur certe (uccumbat.omnes cupit ede uidtcres.nec ininu cus ed medicus q ferit.ut piculum tollat,& uulnere uulnus excludat.Nec aduerfatur paternus affedtus u liberos doceat amplexibus flagello^.Patcrna enim flagella exercitia funt inoxix pietatis.ergo quoniam calti gatio corrigcntis.amoris ed caufa.cum de pietate defcendat.ama medicum percuflbrem.cuius plaga ma ed medicinx.Nihil enim impium pietas parir.ut uirtutibus amplexis.frudum pietatis fpiriralirer cura includat,Ego inquit dominus necabo.&: uiuere faciam.percutiam 6i ego fanabo.INFIR.Sed aidi. brg	'
rit pietasfHlE.Ferit uticp ne impietas iudicetur.fi non corrigat delinquentem.Cum enim non dnit in mine.quod curetur.feric utcuret.ut funt manus medici, qux multa Ixdendo conferunt fanitarem.no ne murmure patientis.hoc modo 81 nos fub cura idtus medentis inter ipfas moeroris angudias.fic in 0 num mnrmuramus.ut in medicum uulnerati.qui curantur & dolent. Aggredere igitur frater. a§8r	1S
dinentix remedium tuum quo ualeas grauidam tenrationibus farcinam leuigare. 81 pericula dum Pate fuperare.Iacentia membra animus rigidus confoletur & curet.Regnum teneat untusintra corpus anxie -libus capriuatum.ut anima inclufa periculis uigeat ipfms libertate uirmtis.quxm conflidtu tentatioms ua rx legalibus tubis iam dudnm nifa ed prxparari.& in ipfo uedibulo dommicx feruitutis contra ifedas ca, ImiStes ar^mir/ FihIn^Insad (eruitutem de,"da in iufticia & timore.& ppara anima tuam ad t^ • .	p	„	‘	^	^	.	liriiiratibusprogetur.noned	mirandum fi nobis eius ardor accidar»
CUm tCnt ‘°	^	cK.Nolite	mirari	ardorem accidentem uobis.qui ad ten
tationOTueftramPfifne eS'mter uarios M fluSus.Frcquent.bus^celhs chr.ft.ana u,taV>™f atq; tcntaf,& p(rur,s'i„numer,s tecarur & creftit.Quod fatomonbeanfiimus ppheta,& fatis illuftr.^ luT&pbat.Coniungrre inquit dcmino.& fuftme.ut crefcat m	^	a tua. Nauigmm mta noltrx
agitationibus gaudet.fola tranquillitate turbatur.Stupet enim curfus ceflantibus uentis.pidiratur. fi pico lis non pbetur. Incertum eft enim u«um ad dominum Fmmt.quem plTura mater gloriae uewilmdon
Pur§at.pmcndo non nutrit.cadigando non ^pbat.cxdendo non curat.nam cumuerbera nobis at^ ua
tentamenta amor diuinus impendar.ac ficut medicus conferat remedium de contrariis.^ torquendo fu curat.non fe nbat ad amorem pertinef dommi.qui plagis medicinalibus non meruit fubiaccre. Sed forh dicis. Si meus ed amator deus.cur me igif amatoris mei flagella graui laceratione moedificant.&: ]^node conturbanriSi me amplexibus flagello^ torquet.q amar.iam partes odii falfus amor exercet.iam mal c5 nt ne torqueat.immo caue ne oderit.roga ut amare dignef. Amor enim emendat.odium uero	na
minatur. Amor difeiphnam confueuit ipendere.odium uero didante fnia reatum recitaf Q3°a° dum 0f, tiuitate humani generis ex deo in hoiem ppagat .bt ideo ed hornis q, cdit.aut irafcitur deus.oa, odibj fenditur.irafcitur dum non rogatur offenfus.ln odium em fui^uocat dominu, q fatiis odibiii^^ . lem facit,& offenfum rogaf contemnit.Cxte^ amat deus hoiem.ut artifex fabncam.fed odl ^ amare fa#0 bus fabrica uergef in lapfum,& cogif in labinam.Et q mala opa odit.malo^ ope^ non	in	hoC
rem.ficut falomon fanaiffimus ptulit.Odium funt inqt deo ipius & impietas eius.Ergo m medlcialja fu toundo annis uergentibus pituro.cuius fenedutem pmit ac forbet occafus ex amore do‘T3j	'D1jem ui^
Itinere uerbera.q ex odioexpedtare infanabilem plagam & fub fulmine fententix d„uc^,mc- mcdic0, & «m.Mclius ed inter manus medici ttanfituR: ac modicum fudinere tormenram.^ , mpdirmaro Per incurrere fupplicium xternis tortoribus^iexaturum. Aut fi adhuc miraris amatoris no	do	quod
nagF ila condare.illud quo<$ debes mirari.q? torqueant remedia. quos medicus amat ♦ d	(^
nocet encludit. Vtiq? qui nocentia quxtit excludere.non poteft non nocae.Sf ideo nocendo curat
lior fit fanitas praeparata mceroribus.Si enim medicina non laceraret fanadum meritum fanitatis ire femp deledlaret in uoluntarium uulnus.Si non mordacibus adiumentis nocentium medelarum cura peiofa con ftaret.rurandum caufa non cogeret in moerorem. Et ideo remediis nocentibus cura pficif.ut mceroris p> cio redepra fanitas carior habeaf & grata.Ergo q amandus eft,quohbet examine non potefl: non emedari. Qui corrigendus eft.non poteft non flagellari amatoris uerbere. qui curandus eft medentis mordacitate, non potefl: non noceri,Quid miraculo ftupes^De periculis expe&ar auxilium.quem curat ignis 6C ferrum, multa funtenim qux no mfi peuifa fananf,Multi funt quos medici fine ferro curare non poffunt. Qui fa, nitatem diuerfa p tormeta rogari cocedut.amariiTima pocula exigente morbo remedii caufa non firiecibus fsepe ^pinant.qu^ non fine frontis rugofitate forbenr .Nam fi uultu bibentis atrendas.triftis 3C anxius bi» bit, ut larius 5L icolumis uiuat.O rationabilis & icomodis comoda fatis puerfiras mediciae, V rgef ho biV bere qd1 non fitit.cui remedium e aliquando qd' fitit.Na qa iterdum cibo^ abffinetia pcipiunr.ididta inu nitate corpus exonerant ut de ipfa laiTitudie refedtum atq; fortiflimum reddat.Repentina uulnera qu$ ca* fus i caftris aducxit.fouent.ligant.farciur.curant.moeflificando laetificat.fatigando cofortanr. ludendo me denf.nam dum patulo uulncri continuata partium cute qbufdam fibulis inferut fanitatem.uitam cofolan do pollicenf.quam curando coponunt.Sed leuiora funt ma qua: diximus.apud quos non eft remedium fiz ne fcalpello demere putredines eneruaras.Sd amputare de homine muo mortuas partes.licet unum mebro ru non fine fenfu totius corporis amputet.homo tamen fuis damnis confentit.ut uiuat. Apud illos aliquo tiens detractis cutibus 8t ipfa offa radunf.ne totus homo periens eradat .Apud ipfos nonnuq collctiio uer minans 8C a^ftuans tumor medicinali ferro fulcaf.Apud ipfos ignis urit.ut refrigeret,mordet & lacerat pul uis.ut fanet.Quid plurafSub medicajrietate plurimu torquef.ut plurimum uiuat.Ecce neceiTarium picu^ culum.i qu<5 beneficiu e fidele tormetum .Pericliraf pro certo.que medicus curat.fcd periit & decipit, cui renunciat.Huic eni fub tormento uita ^mittif.alii uiuendi fpes denegaf.Ergo ubi neceiTiras exigit.peridi tari melius c q perire.Incommodis nocere cum frudtu comodius puto.q negatis icommodis iterire.i, fam dtius remedio fibi noceri q non poiTe curari.Hoc fecudumc^elcfle medicu loquor.&: cura magis refero fpi ritaie.non illam fola quat arte moritura mortalibus uerfaf f membris.Nobis c ergo melius a domio redar eui.caftigari.& fub eius plaga curari.q ab eius medicina icurabiles remoueri. Arcet eni a fuis ulceribus de^ us.quos uidet icurabilis morbi iniqtateuexatos.& ficut puluerem aut paleam ipetu turbinis per uitia difli Datos ato; difperfos.ficur ipfc in fua uoce loquif dicens,Rt cedat a me imqui.uias enim illorum feire nolo, quoniam lucerna eo^ extindla eft.& gemitum habebunt in uita fua.Erunt enim ficuti paleae.quae a uento uolant.& ficut puluis.q a tempeftatibus tollif.Eorum uias non uult fcire,quia unam omnino nolunt tene ie p dura in ardua fublimitate. Ad unu enim dominu una uia in xpo tenenda eft.qux anguftantibus tenta m«itis in fpatio longae fecuritatis iducat.Huic foli ui$ pater palatium cx\i.Cxteix vero uoluptatum am fradtibus torruofx regionem flamiferam petunt.De quibus falomo fic propria uoce teftaf 8i dicit, Sut uias quae uidenf hominibus iu(l2e,& in fine illarum triftitia & dolor.Et per has uias illi prscipites gradiunf, q^ bus curfus inimicae uitae blandimentis fallacibus adulaf,quos fallit furdum tempus 8t decipit.recipit iteri tus.Sd indudit.quos ficut in fcopulos peritura nauem tempeftas ipellit.fic ifoclix foelicitas in interitum ttos Qt laudabiles ducit.Et ficuti aliquem fecuris incefTibus gradientem repentino cafu aut marmoris len> <as aut labina pauimentis uberfa pedum tutela contoriir.ira quos infoeliciter ducit fecundarum reum iter icertum uitacp male iocuda necefle eft in irreuocabilem lapfum fubitaneus cafus iptngat.hcuti falomon fa ^ftifllmus teftaf,& clamat,Sicuti inquit qui in pauimento cadir.fic cafus malorum fdtinanter ueniet.Hi fut proculdubio qui non merenf alicuius miferia? uentilatis flagitionibus agitari.qbus xterna aagntudo nutri cur.nec uerberari cum fandis domino cattante.cum quo poft flagella regnet .quorum dauid hoc carmie flagitat mentioem.In cogitatiombus hominum non fun»5< eum hominibus non flagt labunf.ideo tenuit cos fuperbia eorum.Cernis igif medicinali flaeello imeritos defpici.6d meritos amicabihter caiiiga.i, Farcs enim omnium deus.uteft m!d,cus f dd emff fc ptos & gemtor circa liberos fuos.quor amat fic fer,t ut corrigat non ut occidat.Etgo foehx eft qu^ubnubi amoris eft plaga.Beatus quem lupern ucrbet.s re: medium curat.corrigit.emendatat^ componft.Cum dauid beatus propheta & ^nsdluftns fic concionet di clamitet dicens.Foelix quem tu emendaueris domine & de lege tua docueris eum.Ergo quoniam ex ,idi' uino permifTu diuerfe mordacitatis anguoribus fub accmus.ac longa calamitate curandam gerimus uita; in examen noftrat uirtutis pratduftas ohm miferias xauanimirer perferamus Jnfoelices autem multiplices cafus,anxietates & fletus, quos incurrimus nati, mentis fcelicirate portemus. Nec miram dum eft enim % malorum frequentium ftragibus uariis fic mortalium uita populef in mundo.m quo nemo nafcic i quo nemo lumen uit$ nifi cum lachrymis aufpicaf. Cum nos deniq; maternx uuluae tentorium °^e tet mundo.flentcs didicimus mundum.ut quafi malorum primitias in primis lachrymis guftaremus. mon propheta hac pronunciatione teftaf.Ego inquit natus accepi communem aetatem. &' m fim11	'
<fta dedici terram.primam uocem fimilem omnibus emifi plorans.In emolumentis nutritus fu magnis.tqemo enim ex regibus aliud habuit natiuitatis initium. Vnus eft ergo omnibus intrf!	*
& hmilis exims.Neceffe eft enim ut q uenerit.tranfeat.ubi uita gerit pegnna.maxime cui	nf
ftef.Vnus inqt imrditus ad uita.Sd fimihs exitus.Quidergo ^fperitatisaut Ixtmae pote	mn	,	^
ubi prio qf flere.& iter ipfa cunabula nafcetis ifannae.^ i ipf° uir^ uefhbulo.mhilaliu	q
fletus occurrit.Limina mundi cum fletu calcamus eqdem tranfituri. O anguftu ^	T	ftes
mortalis.ubi cu initio nominaf Qi finisunitiu noftru cu fine lufcipimus.ia captus c morte q natus e.Teftes
fut mortuucum non negat fe motitari,Ergo qdonia ituri uenimus.pegrinanti om more quod accadent M' tra mudi hofpitiu.qfi tranfeuntes ferendo mala ipofita.boa deuotioe portata ukamus.Peius em nocet ma/ lum.fi male portef.lardunc & ipfa bona.fi male portenf.lbi jpfedo folame uirtutis opus eft ♦ fub conte, a-» tione.f.fupnx mercedis.ubi fic defideraf finis & exitus uit$.ficut i pelago tutela portuenfis opjat.v2Bls*n" inter anxietates uagientis fxculi erunaf^ morbo^d Isedenuum non magis mortem defideret. 5 longam *' tis & languida uita^Dicente falomone.Melior eft mors q uita amara.& requies aetema | langor Pei‘eueL^ Et alibi.Melius cft tibi mori.q uiuere,Mors enim omni homini dat requiem.Pro cerro intra mala granati tia necefTario exitus fitientet optaf.Sed ficut nec noftru fuerat nafci.ita nec poteftatis noftrae eft mori.Alio quin fi in noftra poteftate mori confifteret.eftet in poteftate non mori. Ad hoc inter noftras anguftias mot tis requiem flagitamus.qa inter mala de bono folamen eft non tacere nauigantium more quibus ie 11 um eft inter infeftos at(^ follicitos curfus loqui de fccuritate portuenfi.ad quam etfi non liceat quantu nius cupit celerius peruenire.iuuat tame.& fatis pulchru e.meliores partes optare^Sed quoniam nec ncltr. poteftatis eft potiri melioribus.qux de morte nafcunf.expedtantes meliora bonu iteri geramus iter ma certamen,Bonu autem certame e.malis no cedere.fed mala uirtutis bono portare p qu$ 2 meliora de mo " te nafcenria morbis aten morte carentia fubliman portemur.Sine ducatu em atep morfu ifcelicitatis1 trl ' phos imortalis glorix non puenif.qa per diferimina concie curlus 1 portu.Primo triumphator MpM Pote dici, ni fi cui uidtoria uirtus inuenit.quae omne qd* timer.fub fe cernit elifu.trahitqj midta captiuu. tsft m* _ rea fxculu ut eft mare ipatiens natura 8C fine ueris iflatum.erigens.f.in ipfa tranqllitate minaces ateg terriba les fludtus.qd* licet feflbres non noceat fuos.habet tamen aliqd formidinis etia inoxia magnitudo,nec naui gantibus detur formidies frequenter 6C i&us undarum.Nunq denicp gubernator totos finus fecuros expls> cuit.& in hoc mundo q fragofu uit$ huius & turbidum qrimus curfum.malorum tagimur nimis freqara ter & caufis.maxime quos intra regia caftra militia cseleftis fignatos icluiit.Iam diximus faeculu pelago co» parari.in quo rara fut pfpera.denfa fut turbulenta.expauefcif.timef.morbi quotp non defunt.folus exitus fecuritatis eft porrus.hic at(^ illic ingruunt calamitatis icurfus ifeftx.fed ufq; ad portu.i.ad exitu uirtutis e tolerare.Inrer picula gubernator nauem tuef 8C feruatJnter calamitates aius reiftor anima gubernat &: re^
cum gaudio turba portuenfis.Hanc excipit fecuritas triuphalis.Spcciofus e miles i exercitu conftitutu mo^r.Squallet uero deformi uirtute fegnis & uacuus.q in campo nec fibi eft cognitus.nec alterinorus* -ret eni laudibus.caret 3C pmiis.&: ideo nociuu debet efie piculu.ubi nafcif pmiu.nec debet miles reuoc • aut pari formidinem.ubi fequif palma mdtorix.Sua eni fcelicitate mifer e.q cum ifoelicitatibus.quibus g ria gignif.nunq meruit habere conflidtum.nec fuam uirmtenvdidicit.quem calamitas non exculiit. be £ denicp inertibus membris fuarum uirium iacet miles ignarus 6C ignotus fibi.qui nunq bellorum calenti gloriofis xftibus anhelauit.nunq fudoribus triumphos inuenit.nec eum fequif foelicitas pra^mio^.qu1 laE
cinamgeftare non uultarmorum.Et ideo in ufu debet efleqd,pmiumgenerat.K optabile quod gloriam
parit.Ergo quoniam cum diuerfis tentationum iaculis dimicandum eft nobis.fi quid emerient.quod uv res examinet.quod mebra cocutiat.qu0^ anim^ ^bet.quafioccafionem muneris arripiamus amplexu uir mrisJta debet efte animi in nobis ufttus atq? mentis icdcumeroburinmaum.ut eft petra, mari.quamin^ ter flucftus natura fundauir.qu* unda^ tumentium	atmouef.Itacp ubi horni
nem aduerfa in pnelium prouocant.& in certamen calamitatis urget & cogit,animus fehx uirtutis clypeu producat amarum,praeftetq; inter pericula tutum & fecurum.mter inMicia oftendat foelicem.inter ango res exhibeat Icetum.inter morbidas aegritudines fanum,efficiat^ fuftmentiae laculo uidla clamitate u Iem.Superaf enim morbus i corpore.fi difeat animus fuftinere.Et ideo ubi corpus iacet infirmum m re bbus maior aienda eft uirtus.paranduma quod nec laEtudo decutiat.aut stas inclinet. Tene igit fr. ten fidei robur inuidum.tene munime immobile chriftianJ?m fuperm uigoris firmitate fundatum.Inter lag tia membra fatifqi rigentia incolumen ualidum^ gere fidei anim$cg fcutum. & pigrum uiceris morbum pnitiofUto iangorem. Ar.ctantibus malis obicibus occurre uirtutis.uince dum uapulas. Sic enim potetia chriftiana	incommodis.malis mouef aduerfts.Mihtix conuenit chnftianx excuti calamitanbus ^
bari.Ipfius eft fub infoelicitatibus & anguftiis foeliciter ampliari.fub prxfiuris adolefcere.&:
fcendo calcare.IpfiUS eft exercitationibus crebris proprium nutrire munime,& cum pcriculishaber _ men.Ipfius eft ad portum ppetuae foelicitatis per furentia mundi diferimina nauigare.& fub ictibus n$ medicinalis potenter ipfa neceflitate regnare.Noltrum eft inq calamitatis exercitio in	areume
fubliman,& malis prxmentibus in bona pmia pmoueri. Apud nos infirmitas uel quaelibet pii^. °.au$ tum eit potentiaz,& mater 0 certo paimar$ uirtutis ficuti beatiflimus apoftolus paulusinte',nfirmjtatj diuerfa^ uerbera.Sd !petus procellofos in morborum praelio conftitutus.ut caeleftis armiger1” .	$
bus potens gloriaf & dicit.Ubentiffime itacp magis gloriabor in infirmitatibus.ut in!?a^Lt,'onibnc i an^ xpyjropter quod libet mihi gloriari in ifirmitatibus.in contumeliis.in neceffitatibus 1 pK	*	mi/
guftns pp xpm, Cu em infirmor, tuc potes fu.Et ite^,Quoties inqt ifirmor.tuc u.eimsffr^,T\TP lurWtem
bl in infirmitarihlic mpic.pr -   	n...	rarni''	infom' AiAirit in infirmitate Ul
bus gaudet.Cu i turbinibus crigif.cu ifanis fluflibus uerberaf.cu hoc iter aduerfis emergetibus cofragofu no parcit.i affiduu certame deuota laceflendo uirtutc.Secus eni apud dominu haud poffhmus ee fcelices, nifi contigerit ifoelicitatibus & terreno fquallore purgari.Ule porro tudicandus e mifer & $ger,q ubluptati bus marcidus p illecebras uoluraf 5^ iacet.llle fe nouerit ifoelicc.q uagaf iter oblectamenta uitio^d enerua-' ta foelicitate cdfoflfus^Mifer 8L ifoelix e q no fuerit i fcelicitate tecatus.Caret.n.munef.q caret & certamine. Qiii tela formidauicaduerfi certamis.nunq meruit nome fortiri uidtoris.pculdubio iaccntis e ai formido^ lota timere.humilis 81 iertis c tuta fedtari.iperfedy ac laguedu bonu c i ociu fine certamie.,pieda uirtus. Ia cet.n.uigor eneruatus ac debilis.iacet aius Eeger.iacet cador obfcurus.6^ io a fortiilimo milite fcp i acie fti' du e 8i qred.i occafio.q uirtus enitefeat excuiTa. Amatori.n, plio^: ornameta fur uulnera. Ergo ad cotene* dos labores.8^ ad uirtutis notitia expimeti opus e ufu.eligeda^.f.uiriu nutritof.Solidu.n.corpus e.molefcp robufta mebro^.qua freqns ufus agitauerit. Agricolis dcicp frequeti ope lacertofae fut uircs.tritx fut maus dii iterfetes ac tribulos curuato corpe fudoribus q'rif frudus. Ars nautica.cuius nauigiu f^pe ^cella cotor fit.dii iter picula tedit i portii.didicit fludus trafmittef & cu tepeftate pugnare. Ad excutieda tela laceratus exercitus ualet 8t uitftorias iter uulnera qrit.regi pprio placiturus. Agilia fut mebra curforibus.& hos ufus magitter docuit.5^ iftruxit.Quid pluribus ^Nemo no accefiione tetationu pfedtores partes afcendit.& pri> mu uidtor iuafit.ltatp nos du primii exigua fuftinemus.& mediocria.necefie e.ut ampliora uel maxima fer re pdifcamus.Noftrx eni militiae Ipecime c lucidii p ardua coponcre gradu, p dura uectari.Sd miferia dura duris uinbus pferre cenfura. Ad caelii nobis p afpa.p angufta.p duros anfradus 8i loca fita eft uia.qua uiam no tenuit q tentari noluit.Ad caelii deus forriflimii milite uocar.que comitatibus gloriis piTuras deduedt. pmiac^ uidtore fufeipuit regnaturum.Nunqd nobis interea aliqd iponit abrupni.qd' excedat liberati pom deris qualitate^Nunqd igenr qd1 exceflu trafcedat idoneitate noftrse uirtutisfFideiifllmus moderator far/ cina pro uiribus iubet iponi.Hoc paulus pconiii tcftaf 81 pbat.Fidelis iquit deus.q non uos patief tentari fupra idqcT potertis fufferf.lta nos a domio agi.regicg credamus.A pceptoribus ludo^ regunf difcipuli.eis plurimii labore igerut 8L ipomit.quos uiderint follertibus igeniis exteris eminere.& nos aiahbus domino nfo fubiedtis onus p qualitate uiriii tcperamus.lmponimus fortioribus fortia.8^ exilibus parua.qbus ulle nutritor ille uirtutis i iuuetutis maximu robur erigat & pmoueat uires.Hoc mo nfa rudimeta leuibus uer b ranf.ut exide grauioribus ex amore.f.diuix uirtutis ufitatas pparet uires. Quadro quis diuinis redudet pluribus documentis.tame aliquo 8t de miidanis utamur exeplo.Non eni nocet alienis uti ea pte q nfa fut. Nanqd tu iuifos ee lacedxmoniis liberos pprios opinaris^ Quo^ idolcs 81 artus teneros adhuc, f. laboris ignaros expiun£.& admotis uerberibus publicis ipfa illos paterna pietas adhortaf.ut iflus flagello^: forti/ ter ferat.&: laceratos & femianimes depeanf 8t rogant.ut pfeueret uulnera pbere uulneribus.Quid miruffi te d?us 5^ generofos liberos ppriaq; familia ob nitore aledx uirtutis durae tetaripmittat regna ppetua uv dtoribus collaturus^ fic laboris pcia cotra qcucp mala pollicef.& dicit.Quipfeuerauerit uf^ i fine.hic fal uus erit.Ec ite^.Venite ad me oes q laboratis.^ onerati eftis.& ego uobis requie dabo.Exitiu teporis peri turi aeternitatis e pciu.Deuotio tribulationis reddef fempiternis frudtibus foecundata.apud nos foecunda captiuitate regnu qrif.fecuritas piculis emif.fudoribus reqes coparaf.Nam uirtus inqt apolfolus in ifirmi tate pficif .Commodius eft pfedto affedtibus languidis carnaliter agifari.qjams attubus fupplicio exeo c5' fcientia portare uexata.plxriraeni peccatis xgrotat ex ipfa inanitate membro^.Du em ab ifirmitatibus ua cat.morbida laxitate fluat neceffe e corpus.ata lethali morbo foluaf.homine^puitia ac filuas erro^ ne-qter fanu peipite ducat.Liberos tu iudicas aut a morbis alienis.quos uoluptates^ barbarae deui xeruL Non habet cathena.fed eos luxuria ferg], mordacitate i uiculis tencr.lta iciderut m laqos ferahu uoluptatu.ucut aues aucupali fraude captiuae.qU£ quo m3CTis conanf euadere.eo inumeris fe nexibus illigat.ex in protun/ diores finus demergunt.Profedto nii fani funt.quos morbus iuoluit.arqj iadtat ifanus.lncolumis uero elt. que quolibet uerbere corrigit deus,n fe hois amatore caftiga'do teftaf.Quos diligo inquit dominus, redar guo.Sd caftigo.Ec ideo fe fanu non iudicet.q aut morbis aut fordibus caret.nec ifirmiratis remedio confo. uef.llli uero funt miferi.q nimix fodicitatis inerti traquillitate torpefcut.qbus fucata ianitas ut taiiat & de cipiat.adulaf.quos uidelicet xterna tenuit xgritudo.seterno tortore totu homme poitmoau uexatura.His tatae fut uix.quatx fuccurrerit uoluptates.his iter e.qd' comes libido piculis dictauent peritura^Arrepti.n. anfradibus uitioru trahentiu uario lapfu rotanf in iteritu miferi icxrtifllrna uia non reddituri.i exteriora tedut animu.more quos^ nunq regreflus e in pprio fonte.Siqde hac uita cui imis c comes, ut ipfi opinam ^ur.profperis curfibus ducut.fed gradus i ultimis msle oino finif.'^ dure i nouifiimo Itat .Et qd pderit per *fcrimina cucurrifle.fi poft curfum contigerit interire?Fruftra nauis ? m Pe*a§us & infanum an*icis fludibus comoda profperitare cucurrit in portu.fi cu naufragio perueit.oc pitura portus accipit.Lo Rodius igif e cuiuflibet ducatu pfliirae ad portu nauigio peruenire.q nauigio morbidx laxitatis pado cur u in poenas exire.Sxpe itaq; potior e paupertas opibus.deformitas forma.cotumeha laudibus, feruitus po/ PvAme,ibecil,itas uiribus.hbertate captiuitas.humilitas dignitate.Dauid illuftrisppheta huiufmodi carme cxpmt.Bonu e inquit mihi domie.qa humiliafti me ut cognofeam iuftificationes tuas.Ergo meliuselup/ ne rfi k$plln$ iudicio humiliari.q cu mudo danari.dicenteapoftolo.Cu mdicamur a domino c	P r*
mado danemur.Ergo qd1 ex amore domini nfis utilitatibus progaf.fine murmurefuHeramus, rnimm r1!?3 mcdlco temediu.a domio difciplia.artis e medicinx aliquoties ignibus 8C tot^Fn dTius noftrarum medicus animarum turbinibus excutiat.morbis cxaminet.calamitatibus pur 6et»rorntudiniseftnoftraequafiper ignes8Cflammasuaforum morepurgan.Quodfcriptura teftatur 8i
e
' ‘V«
probat,Vafa iqtiit figuli pbat fornax,& homines iudos tentatio tribuIationis.Et alibi Iquit.Aurum 8^ ar> gentum 8L ferrum & plumbum,& omne quod per ignem tranfierit emundabif .Nunqd uafa dicunt figulo» cur nos arbitrio flammarum examinas,& Icendiis coquentibus uris dC probas^Qux nifi arbiter ignis mdi' cio fuo aptifTima pronunciaueritu ufu efle^non poflunt.Nos quotp nifi tentationum purgauerit iudicium uel exame noftrorum figulo mebrorum inutiles menirour.q nos urit ut curet.tetat ut liberer,uexat ut la uet,Nihil cni tam iqnatum tam fordidum.quod non a uitiis purgationibus expief.Sxpe denicg uidms lor didacos iproperio ueniffe i candorem.ferrumq; fitu obdudtum i antiquam faciem fplendefcere. Vidimus aurum argentum^ difciplia flamma purgari.# arbores truncatas cultu lattiffimo reumifcere. amcenii(p uirgultis ornari,Vidius ifoecunditatem fterilia reuocari.# exhaufto ftipiteexire radicem.# frugem maxi' mam comitari.Itacp in nobis quod forte peccatis pminentibus ^ftuabat qcquid macula fquallentis uetu-' Itatis obflabat.hoc aegritudinis luce exciufum eft.ideo te fanum frater medica reddit aegritudo memoro^» fola in te materia carnis indiget uirium fanitatis.ac ne te forte uexaret.utili modo uexaf # morbo, H^c 5 quam i omnibus percutit canicula fenedhitis.# ficut fcenum arefcic norem ^pprium pdirura. ficut fcnptu eft.Ois caro foenum.# omnis claritas eius ut flos foeni.aruit foenu.# cecidit flos.uerbum aut domini ma> net i aeternum,Aequanimiter igif pferamus.fi corpus ficut foenum legimus cafuris floribus periturum dentibus malis iadtef exhauflum.cuius fanitas aiae morbum conmeuit iferre, # contr^ commoda fpualia ferales ac barbaras elicere uoluptates.Saepe denic^ caro milites caltitatis effrenata diflixit.pro nobis efl: igi^ fi longis flagellis # mordacibus caftigemur.cuius tamen fanitate ipugnamur. Amamus came ftolidi. haud dolemus aix carccre # fepulcuram,Thefau^! ita^ ipfius carnis fragilitate cdtepta.quod acciderit deuotio nis amplexibus rapiamus Meticulofum efl eni xpianum militem uelle Ixtantmm modo i tranqlla confifle rc.Deiedtae mentis eft turbinem formidare.conrrariu uero iter contraria trepidare.Infcelicitatis efl aduerfa nefcire.Foelicitatis efl cum aduerfis nofle congredi.# fcire pugnare. Nam cum omnes ictus ut iam dixius qbus quatimur diuino gignanf ex munere.exterum fe nouerit ab amore dei q nefcit tentationibus ue&i& ti.cum legalis tuba multiplici carmie auditui noflro iculcet & dicat.Tetat inqt domius nofler uos.ut fciat fi diligitis eum ex toto corde ueflro,# ex tota anima ueflra.Et alibi.Fili inqt ne neglexeris difciplinam dei & ne defeceris ab eo correptus.Quem em diligit deus cornpit.Et iterum.Correptionem inqc domini noli contemnere.Ipfe eni dat dolorem,# ipfe refrigeria,Percutit.# manus eius faniratem pflant.Sed forntan dv ds.INFIR.Vtinam ut caeteris.fub fpe fanitatis daref p interualla tentari.Vtinam fofpitatem itercapedin qualifcun(p fucceflus.Iiceret paululum deguflare.qd hoceft.ut morbus i membris ita ucrfef.# degat iclu' fas.ut excluferit fanitatem non redituram^ Vt pernitiofus comes ufq^ ad terminum uirae concufla membr deducat.deducaf quocp ipfe morte cum membris excludendus.'Quid efl hoc, ut fanitatis cenfu per °mn fpacmm uitx fruftrati fmt artusflnduSo frigore uenarum calidus uigor euanuit in algorem.Inceflus quo natura dederat.torpor iclufus eXclufit.Non denicp ad exercitum tabidi corporis iter.uel paululum deguli» tur.Non genua folitas fledtuntur l preces. Digitorum ipar ordo iterno ftupore turbatus arcetur folita co' tredtare.Quid pluribus^Omne officium corporis ftationibus quondam folitum neruorum adefle fic alget Iclufum^roh dolor folus fic debui caftigarifSolus tam pnitiofis iaibus fubiacere,# diuturnis malis inuoi ui.^ HIERO.Quxfo te frater.ut h$c murmura patientix frenis arceas.# filentio qrulofas uoces includam cum te folamen ppheticum fic alloquaf # dicat.Coniungere inqt deo.# fufline.ut crefcat i nouiffimo uv ta tua.Omne quod tibi applicitum fuerit accipe.# i dolore luitine.# i humilitate tua patietiam habe quo' tiiam igne probaf aurum # areentum.Homines uero receptibiles i camino humiliationis.Cum legalia 11^ ta ata carmina recenfeo ppherarum.audoritatis quom mundans egregias fententias concipit auditus.m fi fallor.diuinx legis furtmas.qux necefle eflprxceptis legalibus iferanf.Non en! nocet alienis uti ea parr qua noftra funt.Hxc prima fcientia efl. Aurum inqt probat ignis.# mileria bonos uiros.Er alibi. Nihil iq 60 uidef ifoelicius.cui nihil unqeuenit aduerfi.Non licuit111! le expiri.ubi omnia illi ex uoto fluxerunt, allbi.Miferum inqt te iudico.q» non fuifti mifer.trai^R1 lin^adumario uitam, nemo fciet quid potueris» nec tu qdem.Opus efl en! ad notitia fui expimento.Quid ql^ polflt.mfi tentatus non dididt.Et alias.Uio eni eiTe foelicem.# fine morbo a! tranfire uitam.ignorare efl rerum naturx alteram partem. Ergo miferias emergentes quibus ignota difcunf # firhcitas nafcit, uirtus quoq^ excufia purgaf.foelici a!o pferamus.11> ue qa pati nos oportebat.fiue qa captiui iam detinemur, Auro nifi addiderit flamma fulgorem uilitate p tit purgamentis obfcusd.Ita q non fuerit mifenarum tentamentis excuflus. iacetptium foelicitatis» . uirtutis ignarus.Merito falomon hac uoce teftaf.Qui tentatus! aliquo no eftmefcit qualis fit, « go dominum tpetribulationis.quem laudafli tpe fanitatis.Vtere carmibus uocis i>pheticx.Bene qt dominum! oi tpe.femp laus eius! ore meo. Vox illa quo<£ maximi felomonis ex te conflanu P depromatur.qua defea$ uires ingenti nutrimento ladanf, # in nouella talia reparatx confur^"1*^1^, na fufcepms de mau domini.qre aute mala no fuflieamus^Domius dedit.domms recipir.ut^11^ unu . ita fadtu e,fit nome domini benedi<Au.Aduerfu igif fatifcp cotrariu e.^batiois tpc! dom?uU murraurar. | aut uitae nfx peflifera' laude erunaa: iadtatioe uexat.ut liberet.aut mfticia uetilat.ut coroeMC uexat bro^ aut delitflu uapulat.aut iufticia pbafut ukat.Na^ ut ad folame paflionu tua^ ^Banois ^ 7 „5 mx tuu meritu reuoluamus.iufammis utamur excplis,Quaq notu fit pfona^ merlta!0f s	a mdc
creparemo e iniquu.fi hois xpiani cerrame uidtncis iuflicix cogreflioibus coparemu^Mediocna	4	;
iis 1 hoc mudo pferre.fi recefueris qd iob failiaris domini quent pmittete domio fulticre, t epera ut cogrueret at<$ copeteiet uiiibus tuis,Pr!o ne potes q ipatis es iufliciae titulus ee fuccedetib
e
hus autc uiro iutto qteiis.fcd grauius a exteris uulneraris.lllius fut magna.fcd nec minora fut tua.nam ipfe magnus es.y feqris magnu. Vnus hic fuit iob patriarcha maieftatis cultor midus.xqualitatis cenfibus opu Ictus & diues cuius illuftriu merito^ pco extitit dominus.cu inimicx fadtionis iftrumenta feralia laudis tv conio pueniret. Animaduertifti pue^ meu iob.qa non eft ei fimilis quifq i terris homo fine qrela.uerus dei cultor abftlnens fe ab omni ope nulo,& permanens i innocentia fua.& i fimplicitate cordis, Igif cum ex di uino pmifTu hoftilibus laculis quateref,eu(p freques latronis ifinuatio truculcta pulfaret.emergentes idtus patientix clypeo debellauit.malo^q; igruentiu filua ferale fagittis atq; crucibus plena obicibus iuftieix ro buftus occurnrdlle inimico turbine adeptis opibus non fentit aliquod danu q lucru i damnis iuenit.q do^ minum pedtons finibus portabat inclufum.Ille cum xdificium concuflis angulis uis repentina torqueret.i lapfum liberis fubdudis orbaf.&: fide (labilis 8C imobilis pdurabat.Cuius & inoxia membra atq; domino plena cum betlia^a legionibus uerminarent,& plagatu i feftis idlibus corpus,# uermium globus p cunicu los confofTae carnis pnitiofus erraret.mtra uulnera luftus incolumis militabat.# quem peftilentibus plagis rabies ifefta carpebat.hollilcs turbies traqliitate metis ut cederent pfcrcbat.Iuftus uapulado Uicit.inimicus exdendo defecit.Huic fuoy negaf feruitium famulorum.circa te tui fungunf feruilibus miniftrorum. Te amici frequenti acceffu confolanf # dolent,ut fi natura pmitteret.hoc onus tecum portarent. Vna eft fra* ter una eft animi uirtus.qux nos ex huius uitx turbinibus quafi de pelago eruens f portum tranquillitatis sducat.En dies pms lapfibus accelerat i occafum ecce mundus imundus fordibus fenedutis rotaf in lapfu. ecce nos fuftragio mortis uidores fufeipit cselum.Cunda nobis euadentibus pereunt.# occafu iam finiri* mo no reditura forbenf. Apud nos poft perditu mundum.poft corporis mortem fanata funt omnia.lxtabi mur icolumitate menibrorum.ubi uita nullo morbo uexabitur.Ideo in te frater officia corporis ipedica p* ftantiffimus animus iliuftri ducatu ita gubernet # regat.ut haec calamitas corporis fit occafio uotiua uirtu eis,Non enim eft arbor folida nec robufta nifi quae affidui turbinis incurfione ftipitibus concuEs huc at(p zlluc inclinata tentatur.in qua fxpe uentorum turbinum flamen incurrat Jpfis enim uexationibus conftri' giturqiraemitur.fiEfcp radicibus citius roboratur.Ita nos mordacibus flagellis malorum frequentium mu nimur extenfi.comgimur uerberati,conftringimur caefi.caremus fqualloribus.dum longis cafibus uentila mur,Ergo inter erubefcentes.imanibufc^ miferiis affedos artus regnet cxlefti uigore robufta atep incola mis uirtus.qua ferantur contraria,# illa commoda qux uocantur aduerfaJnter ipfas anguftias fapiens ad» miniculo folaminis pari laetatur,# pubefeit.# ambitiofa ratione ampliatur # uiuit.Ignorat denicp quae pa titur.qui memor eft inuidtae uirtutis.qui ducatu rationis plaerofcp comperit fuifte malis oppreflbs.# malo fuo magiftra ratione auSos atep nutritos.Ergo tibi patent folatia rationis.ut iam pro cdmmodis habeatur calamiSs corpons.quxq; iacet totius corporis mafla captiua.Sed ueniet te incolumen redditura quxcp to ca inienaembra funt occupata,Sed lingua in laudes domini quotidiano nutriatur argumento.copiam Tau» dis in regnis cxleftibus narratura,Dominus te medicina caclefti confouear,# fub tali pondere iflexibili uir eute durare permittat,	,
Beati Hieronymi pfbyteri epiftola hortatoria de pferendis obprobrjis.qu$ m qbufdam exeplaribus ad oceanu ifcnbif, qua docet teftimonio feriptutay beatos efie q uariis tetationibus coprobanmi,
luerforum obprobrii tribulationes multiplices qbufdam Edianobus te fuftinef cognoui. Cu aus rei caufano tantum fi hsc refellas doleo.quantum gratulor Ii libeter excipias.ln hoc em no bis xpi oftendif fides.timor cernif.# manifeftaf mors.fi obprobnis # tentatiombus p fuo nos gratanter fubmgemus nomie. Et hoc nobis non contrariu debeat efle. led gratu ^ eo uel pua ppeti,q maiora p noftra falute ppeffus eft.pferri cum fciamus regnum cxlo$i non fine uariis tetationibus adipifci.ut fcriptueft.Oportet nos p multas tribulationes ftroire i'regnum dei.Si ergo p multas tribulatio
apoftolus iacobus nos hortaf # docet quales \ tnbulatioibus elTe debeamus, cum dirit. Omne gaudiu —limate ffes mei.cum i tentationes uarias icideririStVnde fatis ppofterum #	^1 huiu£
modi rebus moeftitia aliqua fatigari.i qbus gaudium potius iubemur habef q Imftum.Et alibi ide apefto* lus dicit.Beatus uir q pmanet i tentatioibus.quoniam cu obatus fuerit accipiet corona mtae, qua reptomi fit deus diligentibus (e. Vide ergo quatu hoi tetatio nfir n qui beatitudiem confequit # corona.Sed illud itdligendu e.cu ita dicit.Quonia cu ^batus fuerit acciDiti corona uitx.qua repromilit deus diligentibus fe.Illos inqt pbatos^ ab his deu diligi.q ob nois eius caufa f tentatione pftitent.qbus merito corona pro» toittif,illos uero reprobos # nullius uitx pmio dignos.quos nulla tetationum caufa uexarit. Quapropter & nos gaudere i tentationibus#portare debemus.p quas & T^atl $ternx.UItac PP^io coronemur.Hoc eti ani ipfe domius i euangelio fuo declarauit dicens.Beati eftis cum uos maledicent # pfequenf.# dicent oc malum aduerfum uos.ppiufticiam.gaudete # exultate.quoniam merces ueltra copiofa eft i cxlis. C<uis er 8° poft huiufmodi uocem tentari fe non finat^Quis ab hominibus pfequi fe iufticix caufa no optet. Quis non tribuiari uelleriQuis fe non maledici defideret.ut mereaf xpi uoce laudari.# cxlefti copiofaqj merce de munerarifVtinam ob domini mei nomemata iufticiam eunda ifidelium turba me	tnbulet.
Vtinam i obprobrium meum dolidus hic mundus exurgat tantum.ut ego merear a chnfto laudari,# lux pollicitationis fperaremercedem, Grata itacp & defideranda tentasio eft cuius prxmium iperat a xpo i cx l°.nec maledidbq grauis eft.qux diuia laude mutaf,5uftineamus ergo nos paululum in hac uita tentari . ut sternam poftiuodu poflimus pro temporali capere tentatione mercedem,Hominum	obprobria de"
tradtionefcg patienter.^ leuiter tolercmus.ut domini laudibus digni efle poflimus. Nam fi humana iaud qrimus diuina amittimus.Quifqs cniab hoibus tantu laudaf»culpac a xpo ficuc feriptu uobis diui'’ tibus qui confolatione ueftra habetis.Ve uobis qui faturati eftis.qa efurieris. Ve uobis quiridetis, &: i@ca/ tis nuc.quia lugebitis 8i flebitis. Ve cu benedixerint uobis oes homines. Vide ergo q grauis moleita i humana laudatio.cui ita dominus comminaf.Homines enim animales atqj terreni.non nifi quae ternpor Jia & terrena funt diligunt,& qux diligut hxc laudare uidenf. De illis feriptum e. Oe animal diligit limue fibi,& fic omnis homo fecundum genus fuum laudat opes.epulas,& diuitias.& eos q-praeciofis 6t mollibus glorianf i ueftibus.quae oia lex fanda ^hibet at^ condemnat.Eos uero qdiledione 8C timore domim co gentc,abiiciunt hxc omnia,&: fandos fecudum legis ordinem fe exhibent.irrident attp fabfannant, micEi^ ces atqj miferi fuorum malo^: nimietate caecati.qbus non fufficit 9 .pprianolut lugere peccata adhuc nup eos q jugere uidenf irrident,# 1 fubfa'natione habent,quos debuerat imitari. Sed ueniet tempus.ut eorum rifus uertaf 1 ludu.qbus nuc nofter pladus efl: rifus,# ut fe fuiue diuites lugeant q nuc xpi paupibus ipru' denter ifultant.De qbus feriptura dicit.Tunc flabunt iufti 1 magna conflantia aduerfus eos q (e angui v.3' uerunt,# q abftulerunt labores eorum.Videntes turbabunf timore hornbili,& fubitatione ifperats lucis dicent itra fe poenitentiam agentes,# prae anguflia fpiritus gcmentes.Hi iunt quos aliquando habuimus 1 derifu.# 1 fimilitudinem iproperii.Nos ifefati uitam illorum adtimabamus ifaniam,# finem eo^ fine nO' nore.Quomd ergo nuc coputati fut iter filios dei.# iter fcos fors illorum efl^Ergo nos errauimus a uia ue ritatisi# iufticia: lumen non luxit nobis.# fol non efl ortus nobis.Laflati fumus i iniqtam uia # pditioisj & ambulauimus i folitudies difficiles.uia autem domini ignorauimus.Quid profuit nobis fupbia. Aut qd diuitiarum iadatio cotulit nobis.Tranfierunt oia ifla tanq umbra.O fi hxc nuncgloriofi & diuites luge^ rent.# qui alios irridet.dum tepus efl.# ipfi fe flerent.# non necefle haberet eo tempore gemere.quo nui lus ia gemitus fletufq; pficiet.Cuius teporis iudiciii beatas apoflolus iacobus cernif memorare.dum diuj' tes ut in pfenti fe lugeant,hortaf # comonet dices. Agite nunc diuites.plorate ululantes i miferiis qu$ ad> ueniet uobis.Diuitix ueftra: putrefadx fur,# ucftimeta ueftra a tineis comefta fut. Auru # argentu eruginauir,# erugo eo$i i tettimoniu uobis erit,# manducabit carnes ueflras ficut ignis,Epulati eflisv#i luxuriis nurriftis corda ueflra in die occifionis. Sciebat eni q> qfqs fe i pfenti tempore fleflet. i no0n:<, ret.Hoc # ipfe dominus dicitBeati q lugentiquoniam ipfi confolabunf.Qui luget inqt hoc tpe.ipn p ^ raodu confolabunf a xpo.Ridentibus uero df,Ve uobis q ridetis nuc.qa lugebitis.Sed nequis	ca
minus generaliter oibus ridentibus cominef.cu alibi dicat feriptura. Vir autem fapiens tacitus ridebit. ergo fine crimine rifus.# efl rifus in crimine.Sapientis rifus nihil in fe criminis habet. Ille uero itidign ^ qui fandos.# eos q fe deo exhibent irridet.de quo didum efle puto .Qui irridet inopem, ad ira^u], uocateu qui fecit illu.Sed quis efl ifle inops.cuius fubfanationis caufa domius ^?uocaf ad ira.nifi ille 9 manas terrenaf^ opes iccirco contempfit.ut illi placeret pauper.cui difficile opulens placere P0TU^e^ L rito illis irafeif dominus.q propter fe pauperem fadum irridere non metuunt.Irridebant eni feribx # pna rifel xpm.qa diuitias contempfit.fiCUt feriptum eft.Haec audientes feriba: # pnariixi.q erant auan irriue' bant eu.Habemus # nos feribas,habemus etia pharifaeos.qui nuc difcipulos xpi fpernentes diurnas 'irridec, ficut illi irrifere dominu ac magiftrum.Sed dicendum eft eis.cp tuc repons d.aum e illis. Vos cftis q mftifr catis uos coram hoibus.quod enim hominibus altum eft.abom,nano eft apud deu.Non opor.ct ergo nos quorudam rifu 5Z fubfannatione terreri.cum etiam tpfum dominum a talibus non ignoremus irrifum. ea
ergo q beati f-nt at($ fcelices.quibus etiam incipientia rifus pficit adTalutedta eteni dominus diliSetcs dlligit.ita fe timetes honorat.ut nec irrideri eos gratuito fmat.quibus # pro fubfanatione retribuu m ne.H$c ieif fapiens fcaq; aia uide ne infipientium # ifldeliu fabulis terrearis, quo minus ea. qux ftudlE® facias.bjeq» eni de gehense ignibus nos hominum fabulse poterut liberare uel rifus.fed xpi timor atq? 1 Cla «Nolo nec in hac parte cofundhfi tibi pro xpi nomie uel opere a perituris # uanis hoibus deroget.^
peffus eft.Quam uero n-raUe efl pro domino non fuflinere oia qux aduenerint in hac uita. fiue ^^teob* derogationes,fufpitlon^Sidetra(qioncs.uel cxtera.quando ille cum deus # dei filius eflet.pro tua laiu ^ probria hominum imuriafa fuftinuit fValde ab eo alienus eft.qui nec detradiones faltem lulb 0^ .5 eft tentus eft.Nam quomodo eum amare dicimus.fi pro eo nihil fuflinere parati fumusfQuodii*^^ parua ipfius uera diledio.qcuq, pro eius nomine quamuisgrauia irrogentur.exigua cenfemus.# dic irr0„atu& iunt ifla.qux parimur.maiora ille pro uita noftra pertulit. Nihil nobis dignum pro eius	21ftrum4 nec
Quod fi fententiae ipfiUs memoresfumus.itelligimus,Aitenim.Noneftdifcipulusfuper	eius/£t
feruus fuper dominum fuum.Si patremfamilias belzebub uocauerunr.quanto magis dorn .	.re8,
nos ergo difeipuh fi domeftici chrifti fumus.debemus obprobria detradionef^ apledi-	aUi»,
& xquo animo ea omnia ferre.qux pro nobis # dominus ptulit nofler.Qui uero hxc	^
nec difcipulum cius fe deprotnat efie.nec fcruum.nec fibum.nec domcfticum.llk	murratum no fc'
rir	‘l110	nu,Ja	P°tuit	peccati macula reperiri.de quo propheta praedix«at*><-. P nsjBn8
c t.nec dolus iuentus e, ore	pro nobis lacnlegis & peccatoribus.8i «erno fupphao mmo^ ^
atroaffimus rcusabimqs mdicio fiftitur.flagellis csdif.fputaminibus uricaf.Sl nos ppeu coi
erabefdmus.g ppter nos tanta ppefTus cjlle eni ,p falute noftra dorfum uctberibus, fpatamfnibus faciem 3 2 4 maxillas palmis non confundif parare.&' nos £ eo leue etiam confudimur audire couitium.Qua de re gau deamus potius & lxtcmur.fi pro tam magnis eius,8<: p noftra falute paflldibus.ucl parua futtineamus. Cae terum qux fpcs nobis eft.fi ob eu audire blaffemiam,aut fuftincre confudimur.qui noftri caufa de cadis de fcendit ad terras^Et ut nos exaltaret humiliauit fe,& cum imorralis eflet.mori cotentus eft. ut nos de xter no mortis laqo liberaret.Coronatuseft fpinis.ut nos q ante fpinei & ifrudtuofi fteteramus. frudu bonx ar boris apportaremus. Felle & aceto potatus c.ut 1 nobis ia nec feljis amaritudd.nec aceti ectafperitas.Filius hoinis fadtus eft, ut nos filios dei faceret.Vide ergo fi pro ifto cofudi debcus abqd fuftiere. Vere illa e aia foelix & angelis xquanda.qux pro nomine & ope xpi tanta.quanta pro nobis ille fuftinuit.uoluerit fuftine re.Cxtcrum grande periculum eft iufticix.eius erubefeere excplo uiuere.qui noftram iniufticiam non em buic fuitinere.Deinde fi xquo aio pftamus.idipfu quo nobis quis detrahere uidef iniufte.laudari nos potius q accufari probamus.Nam qd aliud faciunt.cum uera de fandtis dicunt.nifi ut ea dicant qux facimusflc iunos. abftinentes.fobrios.qui lam delitiis non deledtamur & epulis.q diuitias fpernimus.& prxeiofis non gloriamur in ueftibus.qui auri cupiditate minime captiuamur.q non adipifcimur.argentum.& qcutp hua-na uanitas uidef ampledi cotcnimus.NuIlus hic confufionis eft locus^Nullus uerecundix aditus. Illi ma> gis erubefeere debent at<^ confundi.qui ea qux fandis difplicent concupilcunt.Erubeicant igif ebriofi.uo races.iniufti.raprores.adulteri.Sd qcuc^ fuis glonanf in malis.quos gehennx ignis expedat,& quibus fup^ pheia pparanf xterna.Facientcs au em domini uolutate confudi non debent,1 quibus nulla coiuiionis fut °pa,0 q idignum eft atq; ppoftem.ut iufti confundant i bonis & peccatores glorienf 1 malis.Videat ergo aia deo deuota.ne ifipientium rifus ea.aut ftultoru hoium uaniflimus fermo confundat,8^ a fuo ppofito re trahat.in quo magis p dies fingulos p fice re debet i melius. Videat ne qs a timore xpi fe reuocet. ne quis ab eius diledione diuellat.pp que oem fxculi gloria.popaq; corcpfit.cui nihil dignu pnix coparauit.quem pa tentibus filii.quem libens pfes.que coniugis pferunt continenccs.Crefcat i nobis quotidie amor xpi. cre^ fcat fides,quia magna nos pro dei amore merces expedat,tantum ne ab eius cultura.uel ope femel deuota mens fe retrahat,ne ei dicaf.Habeo aduerfum te pauca.q* charitarem priore reliqfti, Vnde certu e no hoi> bus olaceri.fed xpo.nec humana laudem qri debere.fed diuinam,Quid nobis ^deft.fi il 1 i nos laudent, qui hns olacere peccatu ci Quid ueobeft.fi uituperent ii quo^d non plus uitupatio pdeft q obeft laudatio. Au diamus magis quid ille uas eledionis dodor gentium dicat.& quo nos ne hoibus placere uellemus.hortef excolo Si hoibus iquit placere uelle.xpi feruus non eflem.Vnde nulli dubiu eft eos xpo feruire non pofiev a hoibus optantpotius q xpo placere.Contenti ergo iterim fimus hoibus difplicere tantu.ut xpo placea-mus.nec cor; laudibus deledemur.qui non alios q fibi fimiles laudant.Nos potius laudent ppbetae & apo ftoli laudet in euangelio fuo xps.Tunc erimus uere foelices.fi a talibus laudari digni enmus.Oium em ho* tu uoce laudabimur.fi qcum dominus p apoftolos uel ^phetas uidef pcepiffeferuauerimus. Nos igif detrahentibus cudis & uitupantibus uniuerfis fimus fobrii.fandi.humilesA pudici.& deu femper fideli cor de pcemur.ut ipfe femp i noftra mete fit,& lex eius nfo femp i pedore.ur pommus .pphetica loq uoce pro eo ut me diligeret.detrahebant mihi.ego autem oraba pro eis.Et alibi.Humiliaui 1 leiumo aiam mea .& fa
maledicimur.qa Iperamus i deu uiuu.g e faluator omm mane	a
curfu que i timore dei coepimus cofumemus.Simus exteris 1 amore dei forma cultodietes.ne q bvs aliqd fcurri Ii tatis rephedau.aut uaitatis.fed magis qcquid eft grauitatis & modeftix. qa xpiamu _ ^ us i fpeculo pofitac.Qui epa fi qppia titubaucrit ia cecidifieiadat.& amplius etia ^icif q m	^^ g
pietes.graues.qi n.nuq uanitatc.nund opa hominu ligua nra loquaf.fed fine itermiE _ S	1
dicef.Tuc Cgs fteterit foae falut.s inimkus.g fubfanet 8: detrahat Si	tuamus.
P0t>us gaudeamus.8i hic nos aliquatenus confolemur fi mercamur odio m g'	9	p	.	Ca
ueamus quocp ambular mdeceter & iquiete.iicut K fanflus apoltolus moncrdi ^ g os ut fub trahatis uos ab 01 fratre ambulante iordinate,& no fecundu traditidem qua	f	f	h$c	3	no
bis oia oino nfa uirtute fuerit cuftodita.qcum putaucrit derogadus nobis -PF116 f. ^ntentix memores p qua dominus fui nois caula tribulantes hon7dTJs Bt tu fili hommis ne timueris eos.neq paue Sfe eo^ quonia ifanient & couement aduerfuJte ln gyro 6^ i medio fcorpionu tu habitas.uerba eope ne timueris^ 3 facie eo^: ne paueas.Et alibi dicit. Audite me q noftis	^nus
lex mea e. Nolite timere obprobna hominu,&: blafiemias eo^ne metuati.q^ ueftimentu P P deficiet. & ut lana comedet eos tinea.iufticia aute mea i xternu manct.Salu ucromcu i ^5	.	?
li.Seruandu prx ommbus.ne alterius laudem uelimus feruare q xpuut &	® tor fortis.Et
apud te laus mihi in ecclefia magna.Et iterum.Tand prodigium fadtus fum multis.& tu admtor fortis.bt
iterum. Maledicent illi.& tu benedices.Qui ifurgut in me cofundanf.feruus autem tuus breuiter1 ad confolationem.i dei timore.deuotis mentibus.prout ingenii tenmtaspuit. Profec“ omnes q difi*
Nuc fupefttut aliqd amplius faciat mens deuota.q nfa paruitas fificit admonere. Sa W^™nes qdili-gut dominu noftru iefu chriftu.cui cu patre omnipotente fit laus uirtus & gloria cu p & femper di in omnia faecula faeculorum Amen.
Epitaphium nepotiani praefbyteri ad Heliodorum epifcopu editu a beato Hieronymo pfbytero.in quo illius uita,ante.& pott facerdotium defcribitur.
Randes materias igenia pama non fufferut.K i ipfo conatu ultra uires aula “3CCU ^ica5 gis fuerit,quod dicendum eft.tanto magis obruif.q magnitudinem rerum non potcit exp nepotianus meus.mus.nofter.immo xpi.8C qa xpi iccirco plus nofter.rehquit tenes.ex aui 4 fui iaculo uulneratos itollerabili dolore confecic. quem hxredem putauimus lunus tenem _ Cui ia meu fudabit igeniufCui litterulae placere geftietf Vbi eft ille £Trto2u6crTHS' noiler.& cygneo uox dulciori Stupet animus.manus tremit, caligant oculi.& lingua balbutit.Quicquid dixero, qa me n audit.mutum uidef.Stilus ipfe quafi fentiens.&: c$ra fubtnftior.uel rubigine uel fitu obducif. C^onen cucp nitor iter uerba prorupe.& fup tumulu eius epitaphii huius flores fpargere.totiens iplet ocu",j, . , u uato dolore totus f funere fu.Moris quondam fuit.ut lupra cadauera defunctoru i concione pro r des liberi dicerent.& iflar lugubriu carminu ad fletus & gemitus audientium pedtora concitarent.b	^
chnltianorum mortuos dormientes uocans.ci	— ^
mit.Lazarus quoa quia dormicrat.fufcitatus eit.toer 8£ gaudca.qa taptus ett.ne malitia mentem eius mu taret.qa placuerat deo aia illius.Scd inuito S< repugnant, per genas lachrym* fluunt.Sc mter pcepm mrtu tum rp fi 1 r r	n 1 fm foe credulam mentem defidern frangit affedtus.O mors qu$ fratres diuidis. 6C amore
fodatos cmdehs ac^iKdinbcias, Adduxit urentem uentum dommus de deferto afcendentem.q ficcault uenas tuas.S: defolauit fontem tuum.Deuorafti quidem ionam.fed & in utero tuo uiuus fuit.portam qua fi mortuum.ut tempeftas mundi conquiefcerer.S: niniue noftra illius pconio faluaret.llle te uiciulle te iu/ gulauit.fugitiuus ppheta q reliquit domum fua.dimifit hereditatem fuam,dedit diledam animam luam an manibus qrentium eam.q pofee quondam tibi rigidus minabaf.Ero mors tua o mors.ero morfus tuus iferne.Illius morte tu mortua es,illius morte nos umimus.deuorafti.&deuorata es.Ducp afiumpti corpovi follicitaris illecebra.&auidis faucibus pdam putas.iteriora tua aduco dente confofTa funt.Gratias tibi xpc faluator tua agimus creatura,^ tam potentem aduerfarium noftrum.dum occideris.occidifti.Quis anS e# miferior homine.qui xternse mortis terrore p (Iratus uiuendi fenfum ad hoc tantum accepat.ut Pir^ gnauit enim mors ab adam ufq; ad moyfe etiam fup eos.q non pcccauerunt i fimilitudinem Puarl5? on adx.Si abraha.ifaac,& iacob in iferno.qs in cafto^ regno^Si amici tui fub poena offendentis adam.a q , peccauerant alienis peccatis tenebanf obnoxii.qd de his credendum eft.q dixerunt in cordibus ‘Uis. deusfQyi corrupti 8L abominabiles fadti funt in uoluntatibus fuis.q declinauerunt fimuLfutiles tac • non eft qui faciat bonum.non eft uf(^ ad unum.Quod fi lazarus uidef in (inu abrahx locoq? reinger * H fimile ifernus & regna cselos^Ante xpm abraha apud inferos.poft xpm latro in paradifo.& iccirco in r redtione eius multa dormientiu corpora furrexerut.uiafcp funt in caelefti hierufalem.Tonca copletum illud elogium.Surge q dormis,& eleuare.& illuminabit te xps.Ioannes baptifta m heremo Plonat.Pce tiam aeite aooroDiauabit pmm reenum c$lo84.a diebus ioannis baptifta regnum cxlojp uim pafium eu»
K uiolenti dmpmnr illud.FlammM M* I0mPhca cuItos Piradiri-& Pridcntla fo/ibus cherubm.xp, refliSa r/ robr-it* fnnt	hoc nobis in refurredtione promitti.cu oes q 1 carce.non fecundu car
& referata funt fangume.Nec mirum h^ nobism	r dicaf i terra.Regnum dei intra uos eft.
M*7u"U,cfuSeaTnc^^nu:^	md.a era, deu.m .fue, masLm nomen
fi q niraemt" um.tamen Mros trahcbanf.ubi tunc.t°^s	ab '.ni^3	gentium
rigida feDtetrionis plaga ufoi ad feruores atlantici oceam,tam innumerabiles populi.^ multarum gen““ multitudinesloB3”1 uSntms habitu tam ueftis & armis.Pifcmm ntu.& locuftarum.& uelut muft^
& culices cdterebaf.Abfq; notitia eteni fui creatoris	uero	'	na/
futreaionemeiuscundtarumgentiumuoces.&litterxfonant.taceodehebratisgraecis.Sdlatmis.<3^s .c tiones fidei fax i crucis titulo dominus dedicauit.Immortalcm^nimam.& poft diffolutione corporis
uox xps e. Quid agius aia^Quo nos uertlus,QSld Primru aliumimus.Qmd taceus. Exciderut ne u rJud pta rethogd & occupata ludtu oppffa lachrymis ppedita fingultibus.dicendi ordinem non tenes, mor ab ifantia ftudium littera^.&: anaxagors.ac Telamonis fempei laudata fentetia.Sciebam me Dio^ talem.Legimus crantorem, cuius uolumen ad fouendum dolorem fuum fecutus eft Ciceio W*foQS dj/ genis Clitomachi Carneadis poffidonii ad fedandos ludus opufcula percurrimus.qui diuerm	<de jllo/
uerforum lamenta.uel libris.uel epiftolis minuere lunt conati.ut etiam fi noftrum areret in|ontem 5ocr3/ rum poliet fontibus irrigari.proponunt innumerabiles uiros,& maxime Periclen &: XeuoP	in
ticum.quorum alter amiifis duobus filiis coronatus m concione difleruit. Alter curola"1 djmican/ bello audiftet occifum.depofuifie coronam dicif. & eade capiti repofuifle.Poftq f^rtltfhufdam ftellis latv temrepperitconcidiire.Quidmemoremromanosduces.quorumuirtutibusquauquiy abfcnte fe/ nx micant hiftorix.Puluillus capitolm dedicans mortuum ut nunciabaf, filium	pr$tcrmi^
Fiin.L.Paulu5 fCptem ditbus.inter duo&rn exequias filiorum triuphans urbem mgrci	* Uos # arq?
to Maximos Catones Caios Pifones Brutos Soeuolas Metcllos Scauros Manos Craiios M
Aufidos,quorum non minor in ludtu § in bellis uirtus fuir.&f quoru orbitates in confolationis libro tulii us^explicauit.ne uidear potitis aliena q noftra qfiiTe.quado 5C hxc i figillationc noftri breuiter didta funt, fi no poteft fides qd* exhibuit ifidelitas.Igif ad noftra ueniamus.Non plaga cum iacob.&: dauid filios l lege morientes.fed cu xpo i euangelio fufcipiam refurgentes.Iudxo^ ludius xpiano^ gladiu eft.ad uefperu deniora bid fletus.Sd ad matutinu Ixticia.Nox pcefiir.dies autem appropiquauit,Vndc 8t Moyfes mories pia gif.lefus abfcp funere 6i lachrymis i node fepelif.Quicqd de fcriptuns fup lamentationes dici pot. in eo li broquo Paularomaeconfoiatifumus.breuiterexplicauimus.Nucnobispahafemita adeunde locu pue-niedum e.ne uideamur pterita Si abolita quondam ueftigia caIcare.Scimus qdem nepotianu effe cu xpo.
fandorum mixtu choris.qd' hic nobifcum eminus rimabaf in terris.^ $ (limatione qrebat.ibi uidentc cominus dicere,ficut audiuimus.fic 8i uidimus.i ciuitate domini uirtutu.in ciuirate dei noftri.fed defideri um abfentiae eius ferre non poflumus.non illius.fed noftram meem dolentes.quanto ille foelicior.tato am piius nos i dolore q? tali caremus bono.Flebant & fotores lazarurn.que refurredurum nouerant.Et ut ue rus hois exprimef affedus.ipfe faluator plorauit.que fufeitaturus erat, Apoftolus quocp eius q dixit,Cupio dilTolui 8C efle cu xpo,Et alibi mihi uiuere xps eff,6C mori lucru gfas agit,<£ epaphras de morte fibi uici-nia redditus fit,ne haberet triftitiam fuper tnftitia.non icrcdulitatis mom.fed defiderio charitatis.qto ma> gis tu & auuculus.& eps.hoc e(l 8i i carne & in fpu pf.doles abefle uifcera tua.& qfi a te diuifa fufpiras^ Sed obfecro ut modu adhibeas in dolore.memor illius fententi$.ne qd nimis.obligato^ paruper uulnere audias laudes eius,cuius femper uirtute letatus es.Nec doleas q talem amiferis, fed gaudeas q> talem habue# ris.Et ficut hi q i breui tabella terra^ fitus pigut.ita i paruo ifto uolumine cernas adubrata non expfia fi^ gna uirtutu.fufcipiafi^ a nobis no uires fed uoluntatem.Pr^cepta fut rhetomm.ut maiores eius, q laudandus eft.& eop> gefta altius repetanf.ficqj ad ipfum p gradus fermo pueniang? uidelicet auitis paternilq? uir turibus ilJuftrior fiat,& aut non degenerafle a bonis aut mediocres ipfe ornafTe uidcaf.Ego carnis bona,q femper & ipfe contepfir.m animae laudibus non reqra.Nec me iadabo de genere.& de alicis bonis.cu abra-ha 3C ifaac fandi uiri ifmaele 8C efau pdores genuerint.^ e regione ieptae in caralogd iufio^d apodcli uoce numeratus.de meretrice fit natus, Aia inquit qux peccauerit ipfa morief. Ergo & quae non peccauerir.ipfa uiuet.Nec uirtutes.nec uitia parentu liberis imputanf.ab eo tempore cenfemur ex quo i xpo renafeimur, Paulus perfecutor ecclefia:.& mane lupus rapax beniamin.ad uefpera diuidit cfca.ananix oui fubmittes ca-put.Igif S^nepotianus nf quafi ifantulus uagiens,& rudis puer.fubiro nobis de iordane nafcif,Alius forfita feriberet. g ob falute illius orietem heremucp dimiferis.& me chariflimum fodalem tuu redeundi fpe lada ueris,utprimu fi fieri poflet fororem cum paruulo uidua.deinde fi confiliu illa refpuerit,faltem nepote dul cifllmum conferuares.Hic eft eni ille de quo tibi quondam uaticinatus fum.Licet paruulus ex collo pende at nepos,Referet inq alius.g> in palatii militia fub clamyde 81 candenti lino corpus eius cilicio tritum fit,q> flans ante feculi ptates lurida ieiuniis ora portauerir,<j adhuc fub alterius idumetis alteri militauerit 8i ad hoc habuerit cingulu.ut uiduis.pupillis.oppffis.miferis fubueniret.Mihi n°n Pacent dilationes iftas imper fedae feruitutis dei,& centurionem cornelium ut lego iuftum.ftati audio baptizatum. Verutamen uelut i-cunabula qdam nafcentis fidei coprobemus.ut q fub alienis fignis deuotus miles fuit.dqnandus laurea fit. poftq fuo regi coeperit militare.Balteo pofito hituffi mutato.qcqd caftrefis peculii fuit.i paupes erogauit. legerat eni.Qui uult pfedus effe.uendat oia quae het.S: det paupibus.^ fequaf me.Et iterum. Non pote-flis duobus dominis feruire.deo 8t mamonse.Excepra uili tunica,& opimeto pari,quo tedo tantum corpo re frigus excluderer.nihil fibi amplius referuauit.Cultus ipfe prouincue morem fequens.nec munditiis nec fordibus notabilis erat.Cucg arderet quotidie aut ad a:gypti moafleiia pgcre.au t melopotamix mi fere cho ros.uel ifularu dalmati$.qu$ Altino tantum freto didanr.folitudines occupare,auuculum pontificem de-ferere non audebat.tota i illo cernens exepla uirtutu.domiq? habes unde difeereta uno atep eodem 6C imi# tabaf monachu.&epm uenerabaf. No ut plsnfcRaccidere folet afiiduitas familiaritatem, familiaritas co-teptu illius fecerat.fed ita eum colebat.quafi paretem.ita admirabaf.quafi quotidie nouum cerneret.Quid multafFit clericus,& p folitos gradus pfbyter ordinaf.lefu bone q gemitus.quiq?eiulatus.qu$ libi interdi fiio.quze fuga oculo^ omnium^Tu ptimu & folu auuculo iratus c,Querebaf fetoe non poIie,& iuueni le setatem icongruam facerdotio caufabaf.Sed qto plus repugnabat.tanto magis ile itudia oium concitabat,& merebaf' negando quod efle nolebat.EocR dignior erat.quo fe clamabat indignu. Vidimus timothe um nfi temporis.# canos in fapientia.eledum a movfe pfbyreru.que ipfe iciret elle pl byteru.lgif clericatu non honorem itelligens fed onus primam curam habuir.ur humilitate fuperaret inuidiam. Deinde ut nullam curam nobis obfcoeni i fe rumoris fabulam daret.ut q mordebant ad aetate eius, (luperent ad contine tiam.fubuenire pauperibus.uifitare languentes, nuocare hofpitio.lenire blandinis.gauderecum gaudenti/ bus.flere cum flentibus.c^corum baculus.efurientiu cibus.fpes miferoru.iolame lugentiu fuit.lta i ungulis uirtutibus emine bat.qfi caeteras non haberet.Inter pfbyter os # coseqles primus i ope.extremus i ordie. Qjjicqd boni fecerat.ad auunculum referebat.Siqd forte aliter euenerat q putarat.illu nefeire fe errafle di cebat.ln publico uenerabaf epm.domi patrem nouerat.grauitate moru hylaritate frontis tempejabat.gau oiu i rifu.non cachinnu itelligeres. Virgines # uiduas xpi honorare ut mres.hortari ut forores,cuoi cailita te.Iam uero poftq domu fe cotulerat.# relido foris clerico duritia: fe tradiderat monachoru, creber i ofo-nibus.uigijas i pdicando.Lachrymas deo no hoibus ofterebat.Ieiunia in aurigae modu pro laflitudine 8i ui nbus corporis moderabaf.menfe auuculi itererat.# Ac appofita qua:^ libabat.ut # i uper It i tion e m fuge-ret,# continetia referuareuSermo eius # oe conuiuiu.de feripturis aliqd ^ponere, libeter audne, rclpode-
i	X
rccudc.recta fuiape.praua non acriter cofutare.Difputantem contra le magis docere q uicere. & inge n,uo ore % or£labat ^r3te qd cuius etfct fimpliciter confitcn.atcK in huc modu eruditionis gloriam de* chnan o emditmimus habebaf.Illud aiebat Termlliani.ittud Cypriani.hoc Ladtantii.illud Hilarrii eit. fic J ^llxjrarVictormus,i huc modum e(t locutus Arnobius.Me quocy qa p fodalitate auuculi dili' ge a.unicrdum p.erebat in medium,.Jedtioneq5 afiidua 5C meditatione diuturna, pedtus fuum bibliothe/-cam ecerat chrilti Quotiens ille trafmarinis epiftolis deprecatus ert. ut aliquid ad fe feriberemi' Quotiens fi£>nrUrnLlm .5°angejio petitorem. & interpellatricem duri iudicis mihi uiduam exhibuit i Cuni($ ego mentio magis q Imdenegarem. QC pudore reticentis pudorem fuffunderem poltulantis. auunculum mihi oppoiuit prxcatorc.q & liberius p alio peteret.^ p reuerentia facerdotii facilius impetraret.Feci ergo qd' uomir.cx breui libello amicicias noftras xternx memoria: cdfecraui.Quo fufcepto Crcefi opes.S: Darii dt' unias fe uiciiTe iadtabat,Illu oculis.illu manibus.illu finu.illum ore retinebat.Cucn in (tam frequenter euol ueret.l^pe fup pedtus foporati dulcis pagina decidebat.Si uero pegrino^.f, amicoRd qfpiam uenerat. Ixra baf fup fe nfo reftimomo.Et qcquid minus i opufculo erat diftidtione moderata.6^pnunciationis uarieta te penfabar.ut in recitando illo ipfe ucl placere quotidie uel difplicere uideref,Vnde hic feruor.nifi ex amo re dei,Vnde legis xpi fdefefla meditatio.nifi ex defiderio eius q legem deditfAlii numum addant numo.& marfupiu fuffocantes.mfonarum opes uenenf obfeqis.fint ditiores monachi,q fuerant f^culares. PofTide ant opes fub xpo paupere.qs fub locuplete diabolo non habuerant,# fufpiret ecclefia eos diuites.quos te' nuit mundus ante mcdicos.Nepotianus nofter au^ calcans.fchedulas confedtaf.Et ficut fui i carne conte ptor e(t.& paupertate incedit ornatjor.ita totu animse meltigat ornatu, Ad coparationem qdem fupcrioR: modica fut quae didturi fumus.fed i paruis idem animus oftcndif, Vt cni creatorem non i cado tantu mi>
ramur # in terra,fole.oceano.elcphantis.camelis.equis.bobus.pardis.urfisJeoibus.Sed # i minimis quoq;
animalibus formica.cuHce.uermiculis,# iftiufmodi genere.quorum magis fcimus corpora q nomia. eam CUd ueDetamur follertiam.ita mens xpo dedita.xque i maioribus # minoribus intenta eft.fci' en» etiam Pio ocjo.o uerbo reddedam elTe rationem.Erat cni follicirus.fi niteret alcare.fi parietes abftp fa' jicinc.li pauimenta rerfa.fi ianitor creber i porta.uela femp in hoftiis.fi facrarium mudum.fi uafa lucentia.
in omnes cerimonias pia follicitudo difpofira.no minus.non maius negligebat ofticium.ubicuq; cum in ccclelia qreres menircs.nobilem uirum.Q__,Fabiu miraf antiqcas.q etiam romanx feriptor hiftori^e e.fed magis expictura qex Iris nome inuenit.# Befelehel noftrum plenu fapientia & fpu dei feriptura teftaf. Hy ia quoq; filium mulieris tyriae.q, alter tabernaculi.alter tempii fupelledlilem fabricati fint. Quomodo eni ixix iegetes & uberes agri interdu culmis.ariftifc^ luxuriant.ita pclara igenia # mens plena uirtutibus i ua na^ artiu redudat elegatiam.Vnde # apudgrsecos philofophus ille laudaf.q omne quo uteref ufq* ad pal im.#annulu manu fua fadu gloriatus eft.Hoc idem pofTumus # de ifto dicere.q balihcas ecclefix.-# mar Tyrum conciliabola diuerfis floribus # arbo^» comis.uitiuq? papinis adilbrarit.uc qcqd placebat i ecclefia. $am dilpoiirione q uifu laborem pfbytcri # ftudium teftaref.Madte uirtute cuius talia principia erant, q-' lis imis erit.O miferabilis humana coditio,# fine xpo uanum omne quod uiuimus.Quid te fubrrahis.cd tergiuerfaris ofo;Quafi enim mortem illius differre poflimus.# uitam facere longiorem, fic timemus ad ultimum puenire.Omnis caro foenum.& omnis gloria eius quafi flos foeni.Vbi nuc decora illa faciesf Vbi totius corporis dignitas,quo ueiuti pulchro indumento pulchritudo anima: ueftiebaf. Marceff:bat proh dolor flante auftro liliu,#purpurea uiola i pallore fenfim migrabat. Cucpxftua^f febribus,# uenarum fd tes hauriret calor.laflb anhelitu triftem auuculum confolabaf,L$tus erat uultus,# uniuerfis circa ploran tibus folus ipfe ridebat.pmiicere pallium manus extendere.uidere qd1 alii non uidebanr. # quafi i occurfu Fe erigens.falutare uenientes.Intelligeres illum non emori.fed migrare.# mutareamicos.non relinq're. Vol  *"t  	•-	 .	-	.	'taliil
mau.
3 tGn^Poti debebaf affedtus.in illum tranffenquem mecum pariter diligebas.Atmft^tahdueTba defecir.au yncutom manu<me rCcordatione contrcdtans.Scio q, nolueris amorem in te ciumm fic pbare.# affedtum ^fiire i,pfpis.Sed huiufcemodi officium j boms mcundius eft.in malis gratius. Tota hunc ciui' Pr^efr.r rTr"ita!ia«Corpus terra fufcepit.anima xpo reddita e.Tu nepotem qrebas. ecclefia facerdotem* nnnnf Jr fucceffor tuus.quod tu eras.ille poft te mdicio omniu maerebaf.Atc» ita ex una domo dap^ ^ner« oiaton^ r^*a eft dignitas.dum i altero gratulatio eft qUod tenuerita' altem mccror qcf raptus r££c P**™* omnem fapientium mtam meditationem effc mortis. Laudanr hoc Phl'o{^ en	frunt;fed multo fortius apoftolus.Quotidie inqt morior pp gloriam ueftram.	^
arfcri ' n i ^Cr,a jlld uiuef moritu^.aliud mori uictu^.Ulc mortuus e ex gloria.ifte mortui adglom.Debemusigif&nosai-Gpmednari.9 aliquando fmuri fumus.#q,uelimus nolimusabeffe lon
bis r j	^ a n?ni§et5)s u,t* excederemus anos,ut ante diluuiu uiuebat huanu genus.& mathulale no
eu n m?iu na-c5->rame nihil effer pterita logitudo.qux effe defiffet.Eteni iter eu.q dece uixitannos, _
m0Itis ne«ffitaS.,ranfaau omne «ntude eft.
Neuius poeta pati ingt necefle efl mortalem multa maIa,Vnde & Nioba quia multu fleuerita lapide &di> 324 uerfas beftias comutatam finxit antiquitas.Et Hefiodus natales hominu plangens.gaudet 1 funere, pruden term ennius Plaebs ait in hoc regi antiftat loco.Licet lachrymare plxbi.rcgi honefte non licet. Vt regi,fic epifcopo.immo minus regi q epifcopo.llle enim nolentibus peft.hic uolentibus Jile terrore fubiicit.hic fer uituti donaf.Ille corpora cuffodit ad mortem, hic animas feruar ad uitamJn te oculi omm dirigunf. do^ mus tua &c conuerfatio quafi 1 fpeculo conftituta.magiftra epubhcx difciplinre.Quicqd feceris.id fibi om nes faciendum putant.Caue ne committas.quod aut qui rephendef nolunt.digne laceraile uideanf. aut q imitari.coganf delinquef.Vince qtum potes.immo plus q potes mollicie animi tui,& uberti affluentes la chrymas reprime.ne grandis pietas in nepotem,apud incredulas mentes defperatio deputet in deum. Deffl derandus eft tibi quafi abfens.non quafi mortuus.ut illu expedtare.non amififie uidcaris.Verum quid ago. medens doIori,quem iam reor & tepore & ratione fedatum^ Ac non potius replico tibi uicinas regum mi> ferias. & noflri teporis calamitates.ut non ta plagedus fit.q ac luce caruerir.q cogratuladu ei.q de tatis ma iis euaferit.Coftantius arrianx fautor h$refeos:du cotra inimicos paraf.& concitus ferf ad pugna i Moip^ fi uiculo moriens magno dolore holfi reliqt iperiu.Iulianus pditor anima: (ux,6C xpiani iugulator exerciv tus.xpm fenfit in mcedia.quem primum i gallia dcnegarat.Du($ romanos propagare uult fines. pdidit p» pagatos.Iouinianus guttatis tantu regalibus bonis.fetore prunarum fuffocatus iteriit. oftendens omnibus quid fit huana potetia.VaIetinianus uattato genitali folo & multa 1 patria delinquens,uomitu fanguis exti dus eft.Huius germanus Valens gotthico bello uidtus in Thracia eudem locu St mortis habuit 6^fepul^ chri.Gratianus ab exercitu fuo ,pditus.& ab obuiis urbibus no receptus.ludibrio hofti fuiticruetatsq; ma nus ucftigia parietes tui logdune tettanf. Adolefcens Valentinianus 6C pene puer pott fuga.pott exilia, poft recuperatum multo fanguine iperiurhaud procul ab urbe fraternae mortis confria necatus e.& cadauer exa nime {ufpedio ffamatu .Quid loquar de Procopio Maximo Eugenio.q uti^ du reru potirenf.tcrrori gen tibus eratfOes capti fteterur ate ora uidtoru.^ qd1 potetittimis quoda miferrimu e.prius ignominia ferui tutis.q hoftili mucroe cofofll fut.Dicat aliqs regu talis coditio c.feriutq} fumos fulgora montes.Ad priua tas ueniam dignitates.nec de iis loquar.qui bieniu excedut.at^ ut exteros ptermitta.fufficit nobis trium nuper confulariu diuerfos exitus feribere abudatius eges pitimitx exulat.Ruffini caput pilo conttantino^ poli gettatu eft.5^ abfeifia manus dextera ad dedecus infatiabilis auaritix.hoftiati ftipes medicauit, Timafi us principitatus repete de altiffimo dignitatis gradu euafifie fe putat,^ aflx uiuit fglorius.No calamitates miferorum.fed fragilem humana: conditiois ftatu narro.horret afus temporum noftrorum ruinas pfequi. Viginti 8t eo amplius anni funt q> inter conftantinopoli alpes iulias quotidie romanus fa'guis effuditur Scythia Thraciam Macedoniam Dardaniam Daciam Theflalonica.Achaia Epiros Dalmatiam cudafq; pa nonias Gotthus Sarmatha Quadus Alanus Huni Vuadali marcomani uattat trahut.iapiut. Quot macro/-nx.quot uirgines dei.6^ ingenua nobilia^ corpora his bellis fuere ludibrio^Capti epi.interfedti plbyteri,& diuerforum officia clerico^ fubuerfx ecclefix ad altaria xpi ftabulati equ/.martyru effoflx reliqx. Vbitp luettus,ubic^ gemitus:&: plurima mortis imago.Romanus orbis ruir.& tame ceruix noftra eredta no fledti tur.Quid putas nuc a! habere corinthios.atheniefes.lacedxmones.arcadas.cudta9grxcia.qbus iperat bar bari^Et certe paucas urbes nominaui.i qbus oli fuere regna no modica.lmmunis abhis malis uidebaf ori> ens.& tatu nuriis cofternatus.Ecce tibi anno pterito ex ultimis caucafi rupibusimiiii 1 nos non ia arabix. fed feptetrioms lupi tantas breui puincias pcurrerut.Quot monattcriacapta.Qyatx nuuio^L aqux hua^ no cruore mutatx funtf Obfefla antiochia.6<: urbes rehqux.quas Halis Cydnus Orontes buphratefqj pter
fluut.Tradti greges captiuo^.arabia.phcenix.palxttina.xgyptus.timore captiux.
Non mihi fi lingux centum fint oratp centum.	Ferrea	uox.
Omnia pinarum percurrere nomina poffim. r	..	.	..
Necp eni hittoria ppofui fcribef.fed nfas breuiter fler .miferias. Alioqn ad hxc merito explicada.K Thucy/ dides.& faluttius muti fut.Foelix nepotianus q hxc nd uidit.foelix q hxc no audit. Nos mifen.qui aut pati mur.aut patietes ffes nottros tata pfpicimus.& tame uiuere uolumus.eof9 qui his ca,rent: hedos potius q btos putamus.oh' offefu fetimus.nec placamus deu.Noftris pdtis Barbari fortes fur.nns uitns romanus fu' peraf exercitus.# quafi no hxc fufficeretcladibus.plus pene bella ciuilia q hoftilis mucro coiupfit. Miferi ifraelitx ad quo^ coparatione nabuchodonofor feruus defcribifdnfoelices nos q tatu difplicemus deo: ut g rabie Barbaro^ illius 1 nos ira defxuiat.Ezechias agit pcenitena.# cetum odtogita quintp milia aflyrio rum ab uno angelo una nodte deleta fut.lofaphat laudes domini cocinebat.# dominus ,p laudate fupabar. Moyfes cotra amalech no gladio.fed oratione pugnauit Si erigi uolumus.plternamur.Proh pudor.# ttoli da ufro ad icredulitate mes fugit romanus exercitus,uidtor orbis # dominus^Ab his uicif.hos pauet. horu teref afpectu .qigredi no ualent.q fi terra tetigerit fe mortuos arbitrant.# no itelligimus pphera^» uoces,
^ugiet mille uno pfeqnte.nec aputamus cas morbi,ut morbus pariter auferat,Itatiqj cernaus fagittas pilis; tyaras galeis caballos eqs cedere.Exceffimus cofoladi modu:# du unius mortem fler^phibeus.totius orbis mortuos plaximus.Xerfes ille rex potetifflmus.q fubuertit montes.mariacoltrauit,cu de fublimi loco infi nita hominu multitudine.# inumerabilem uidiflet exercitum flefie dicif $ poft centum annos nullus eo> rum.quos tunc cernebat fuperfuturus eflet.O fi poftemus in talem afeendere fpeculam.de qua uniuerfam terram fub no(tris pedibus cerneremus.iam tibi oftendere totius ^rbis ruinas,gentes gentibus.# regnis re B*13 collifa,aIios torqueri.alios necari,alios abforberi fludtibus,aIios ad leruitutem trahi.hic nuptias.ibi pii «um,illos nafci,iftos mori.alios affluere diuitiis.alios mendicare.# non xerfis tantum exercitum.fed toti^
1	X	ii
us mudi homines qui nunc uiuut in breui fpatio defututos,Vincit fermo rei magnitudine, ne qd* dicimus .Redeamus igif ad nos.&: quafi e caelo defcedetes paulifp noftra uideamus. e 'ouocidie cro te.quando infans.quando puer.quado iuuenis.quado robuftx xtatis.quado fenex tactus *	«re
morimur.quotidie comutamm\& tame aeternos nos efle credimus.Hoc ipfuni qa dicto.qa icnt •! lego.qd' emcdo de uita mea trahif.Quot pudta notatii.tot meord dana fut t^Por^‘^crlbir^Li —innnnf, mus .trafcunt maria epiilol$.& fcidente fulcu carina p fingulos fludhis aetatis noltrae mon'ic Solu habemus lucri.qd' xpi nobis amore fociamus.Charitas paties eft.benigna cn.charitas non ±	,
agit ppera.no inflaf.Omnia fuftinet.omnia credit.omnia fperat.omnia patif.Chantas nunq e™a^n?le, per uiuit! pedtore .Ob hanc nepotianus nofter abfens pfens eft.&t p tata terra^ fpatia diuilos u	J" s
tiif manu.Habemus mutux obfidem charitatis.iugamur fpiritu.ftrmgamur affedti3.& ^«itudinem ^ qua btus papa chromatius oftendit in dormitione germam.nos imitemur in filio.Ulu noftra pa^ tet.illum cudtae litterae fonent.Quem corpore no ualemus.recordatione teneamus.Si cu quo loq 1 P
^“^eatfH^ero^fm^piffbvtTriac^Paula confolatoria fupcr dormitione BlefUls f.fe fue exemplis «Seritatibus coprobans defunflos non effe lugedosmec monere quen^	eo^ g i ueten te
(lamento fuos planxere.quoniam ad inferos noueran an	e	ce	uros.	.	i
Vis dabit capiti meo aqua.& oculis meis fonte lachryma^fEt plorabo no ut hieremias ait um —i.- r.,.- «or- nr ipfiic tnifrra hiprnfile.feH nlnrabn fnn^iMfe.milenrorHin. inoceriarU»
neratos populi fui.nec ut iefus mifera hierufale.fed plorabo fandlitate.mifericordia. inocctiam. caftitatem.Plorabo oes pariter i unius morte defecifle uirtutes.non q? lugeda fit illa quas abiit, fed q> nobis ipatictius fit doledum.q» tale uidere defiuimus. Quis enim ficcis oculis recorder, xx.annope adolefcentula ta ardenti fide leualTe crucis uexillu.ut magis amifla uirginitate. q mariti dolerce interitu.Quis fine fingultibus trafeat oradi inftatia.nitorc lingux.memorx tenacitatem.cacume igeniiC ^ grxee audiflfes ea loquentem.latine eam nefeire putares.Si in romanu fonu ligua fe ucrterar.nihil omnino pegrinus fermo redolebat.Iam uero qd1 i origie miror.quodqs l illo grxeia tota miraf.in paucis no dicam
Inter ancillarum uirginu cultu dominaqj nihil mediu.mfi 9 in eo facilius dignofccbaf.q? ncgligctius bat. Vacillabat aegrotatione fefTa.& pallente ac tremetem faciem uix coliu tenue fu(lincbat.& tame aut ri^ pheta aut euagelm femper i manibus tenebat.Lachrymis ora coplenf fingultus occupat uocem.c^np'e te ligua uifcera comota no laxar.Cu fandtu corpufculu febrium ardor cxcoqret.& femianime 1 Iccmlo u • laret circulus ^pinquo^.haec i extrema uerba mandabat.Orate dominu icfu ut mihi ignofcauquia non potui qd* uolebam.Secuta efto o mi Blefilla.confidimus ipbantes uera qure dicimus.Nuq eft fera co y uerfio .Vox hxc primu dedicata eft i latrone. Ame dico tibi.hodie mecum eris i paradifo. Pcflq aut lare -na carnis abie&a ad fuu aia reuolauit audlore i antiquam pofTefllonem diu peregrinata cofccdir.ex mor paranf exequiae 61 nobilium ordine peunte aureu feretro uelame obtendif.Videbant mihi tunc clam-.e de caelo,Ndagnofco uefles.amiflus ifte no meus^ic ornatus alienoseft.Sedgd agimus. Matns^hibimn lachrmas iofl olaeimus Cofiteor affeaus meos,Totus hic liber fletibus ifcnbif.Fleuit 8C ie!os lazaru, aa
amabat illfi No,elfoptimus cofolator.que J»pnMcunt f m'lu^cft““^r'bus1raoll'tis frif3 * ,3*J mis uerba defodit .Teftot mi paula icfu.que Blefilla nuc fgutf.teft^toSos angetes^uoit cofano ftorf.
eade illa.ii.
: iudicia loquar ad
des.peneeffuhTunigrcffusmei^zelauli^eccatoribus.pacem^ uides, Et dixi.QiJo c°Sn?|yi£} deusiEt fi efl fcietia i excelfotEcce ipfi peccatores 8C abudates i iatcuio obtinuerut diuitias.Sed rur fusili occurrit Si narrauero fic.ecce grauatione filio^ tuo^ puancatus fum.Nuquid 8t i mea mentem no hic 1 Piusfludus illudif^Ouare fenes ipii feculi diuitiis pfruunt.Quare adolcfcentia rudis & fine peccaro pu' ritia imaturo flore metif.Quid caufae efl.ut fepe bimuli trimuli^ & ubera mfna ladletes a dxmonio cor
rief’,Aut fi manet uetus illa fnia,peccata patru i hlios oportere rcflitui.iniquu fit long^ui pfisinu" 3nus lidla i inocente ifantiam repenfare.Et dixi,Ergo fine caula iuftificaui cor meu.SC laui iter inocentes ofce meas.& fadtus fu flagellatus tota die.Sed cu hxc cogiearem.flati didici cum ,ppheta,& fufcepi nt rem.Hic labor eft i confpedu meo.donec igrediar iandtuariu dei.& itclliga i nouiffima ec^.-u ^ & domini abyflus multa.Et o pfudu diuitia^ fapientis & fcienti^ dei.q ifcrutabilia funt	p]?>0
ftigabiles uix eius.Bonus eft deus,& oia qux bonus facit bona fint necefle c.mariti orblt^dc^ fed t3e quod accidit fed qa fic placet domino.squo animo fuftinebo. Vnicus raptus eft filius duruq aUteS rabile.qa fuftulit ille qui dederat.Si csecus fuero amici me le&io confolabif.Si auditu	>	frlgus.
negauerit.uacabo a uitiis.nihil aliud nifi dominu cogitabo.Imminebit fuper hoc 5C du^lorFruur‘alIjtur. ]angor.& nuditas.extremam expe&abo mortem.^ breue putabo malum.quod fnlUS ^	.	-	p0tcft
V-onfideremus quid ethicus ille pfalmus fonat.Iuflus es domine &: rectum ludicium mum	cla-
dicere nifi ,He q ad umuerfa quae patif.magnificat dominum.# fuo merito iputans.i ad	^	coDii
mentia gloriaf.Exultauerunt eni filiae iud«e in omnibus iudiciis domini.Si mda confeffio	P
tens aut bmnis aia credentis efl.necefTe efl ut q fe credere dicit in xpo in oibus xpi iudiciis gaudeat. Sanus fu^Gratias refero creatori.Langueo^Et in hoc laudo domini uoluntate.Quado cni infirmor,tunc fortior fum.Et uirtus fpus i camis ifirmitate pficif.Patif & apoftolus aliquid quod no uult p quo ter dominum depcaf.fed dicit ei.Sufficit tibi gra mea. qa uirtus i infirmitate pficif.Et ad reuelationu humiliandam fun biam.monef qdem humanae ibecillitatis.& apponif in fimilitudine triuphanriu quibus in curru retro co mes adhaerebat ,p fingulas acclamationes ciuium dicens. Homine te efle memento.Cur autem duru fit.q> quandoq? patiendum eftfEt cur dolemus quenq mortuu. Ad hoc enim nati fumus, ut maneamus sterni. Abraha Moyfes Efaias Petrus lacobus loannes Paulus eledionis uas.& fuper omnia filius dei morifnos indignamur aliquc exire de corpore.qui ad hoc forfiran raptus eft.ne malitia fmutaret ftelledu eius. Placi ta enim erat deo aia cius.propter hoc pperauit educere eam de media iniquitate.ne longa uita in itiner do uiis obrueret anfradibus.Lugeaf mortuus.fed ille que gehena fufcipit.quem tartarus deuorat.i cuius pcc^ na stemus ignis sftuat.Nos quo^ exitu angelo^: turba comitat .quibus obuiam xps occurrit, grauemur magis li diutius i tabernaculo ifro mortis hitemus.quia qdiu hic moramur pegrinamur a domino.Ula illa nos cupido tencat.Heu mihi quia pegrinatio mea plogata c a me.hitaui cum hirantibus cxdar.muhu pe^ grinata eft anima mea.Si c$dar tenebrae funt.Sd mundus ipf$ funt tenebrte.quia lux lucet in tenebris,& te nebrx eam non coprehenderunt.faueamus Blefillx noftrx,qu$ de tenebris migrans ad lucem.iter fidei i^ cipientis ardorem confumati operis pcepit coronam.Re uera fi fxculare defiderium.& qd* deus a fuis auer tat.delitias uit$ huius cogitantem mors ima tura rapuiffet plangenda erat & omni lachrymarum fonte pio randa.Nunc uero cum ppitio crifto ante quatuor ferme menfes fecundo quodammodo ppofito fe baptif. mi lauerit,& ita deiceps uixerit.ut calcato mundo femper monafterium cogitarit.non uercris ne tibi falua*-tor dicat irafeeris paula quia tua filia mea fda eft filia^lndignaris de iudicio meo & rebellibus lachrymis fa cis inuidiam poffidenti.Scis eni qd de te.qd de caeteris tuis cogitefCibum tibi denegas.non ieiuniorum (tu dio.fed doloris.non amo frugalitatem iftam.Ieiunia ifta aduerfarii mei funt.Nullam animam recipio quae me nolente feparaf a corpore.Tales fluita philofophia habeat martyres.Habear Zenonem Theombrotu, uel Catonem.Super nullu requiefeit fpus meus.nifi fuper humilem.& quietum.& trementem uerba mea? Hoc eft quod mihi in monafterio pmittebas.q. hitu a mfonis exteris feparato tibi quafi religiofior uide^ baris?Mens ifta qux plangit fericarum ueftium eft.Interciperis & emoreris.&: quafi non in meas manus ue tura fis.crudelem iudicem fugis.Fugerat quondam & ionas aiofus ppheta.fed f profundo maris merfus fu it.Si uiuetem crederes filiam.nunq plange es ad meliora migraffe.Hoc eft quod per apoftolum meum iuf-feram.ne p dormientibus in fimilitudinem gentium triftaremini.Erubefce Ethnicc.comparatione fupera ns.Melior diaboli ancilla.q mea eft?Illa ifidelem maritum tranflatum fingit in cxlum.tu mecum tuam fili am comorantem.aur non credis,aut non uis.Sed dicis.Quo lugere me ^hibes.cum QC iacob iofeph in fac-co fleuerit.congregatif^ ad fe ppinqs noluit confolari dicens.defcenda ad filium meum lugens in ifernu, dauid abfalo repto capite plaxerit repetens.filius meus abfalo qs clabir ut moriar p te fili mi abfalo Moy fi quoqj & aaron cxteriftp fandiorum folenis fit luctus exhibitds.Perfayilis ad ifta refponfio eft.Iuxiffe ia^ cob filium quem putabat occifum.ad quem & ipfe erat ad inferos defcefurus dicens,defeenda ad filiu meu lugens in infernum.qa necdum paradifi ianuam xps effregerat, necdum nammeam illam rophea & uerrigi nem pfidetium cherubin fanguis eius extixerat.Vnde Sd abraham licet in loco refrigerii.tamen apud infe^ ros cum lazaro fcribif.Et dauid iufte flcuifTe filium parricidam.q alium paruulum poftq mdit.qa ut uiuev ret ipetrare non pomit.qa fciebat non peccaffe.non fleuir.De moyfe uero Sc aaron ^ eis ex ueteri more fit plandtus exhibitus non mirandum eft.cum & i adtibus apoftolorum iam euangelio coruicante ftephano fecerint hierofolymx fratres plandtum magnum,& uti^ plandtus magnus non in plangentium examinati one.ut tu aeftimas.fed in popa funeris.& exequiaR: frequentia irelligendus fit.Deni(p de iacob feriptura fic loquif.Etafcendit iofeph fepelire patrem fuu.Sd afeenderunt cu eo omnes pueri pharaonis.&: feniores do* mus eius.& feniores omnis terr$ xgypti,^ omnis domus iofeph & fratres eius.Er poft paululum. Et afcc* derunt cum eo quadrigx & equiteS.&: fada funt caftra grandia nimis.Ac deide. Er planxerunt eum pladtu magno 8t forti nimis Piandus ifte folenis n5 longas segyptiis iperat lachrymas.fed luneris monftrat orna. tu.Iuxta que mqdu aaron quorp 8t moyfem fletos efle manifeftu eft.Neqo fatis fmpturx laudare myfteria 6? diuinu fenfu.i uerbis licet fimplicibusadmirari.qd fibi uelit moyfes plangic.& ieius naue uir fandus fepultus referf.Sd tamen fletus efle non fcribif.NecB illud quod in moyfe.ideft i lege ueteri fub peccato ada omnes tenebanf elogio.8? ad inferos defeendentes confequenter lachrymx ^fequebanf fecundum apofto lum.qui ait.Et regnauit mors ab adam ufeg ad moyfe.etia fup eos qui non peccauerunt.ln iefu uero.ideft i cuangelio.per quem paradifuseftaptus.mortem gaudia pfequunf.flenteup hodie iudari. 8t nudatis pedi^ bus i cinere uolutati.facco kubant.Ac ne quid defit ruperftiticmi ex ritu uaniflimo pharifxo^.primu cibu kntis accipiunt.uidelicet oflendentes quali edulio primogenita perdiderint.a merito. quia in refurredio^ ^em domini non credentes.antixpi paranf aduentui.Nos uero qui xpm iduimus.& fadi fumus iuxta apo* Itolum genus regium 8? facerdotak.non debemus fup mortuos contriflari.bt dixit inquit Moyfes ad Aaron & Eleazar 8L Ithamar filios eius.q relidi erat.Caput ueftrum non denudabitis.^ ueflimenta ueftra no fcindetis.ne moriamini.fid fuper omnem fynagogam ueniat ira.Nolite inquit fcindere ueflimenta ueftra,8? ludum exhibere gentilem,ne moriamini.Mors ueftra peccatum quod forfitan crudele alicui uideaf. led fidei necefTariumeff.In eodem leuiticofcribif.quomodofacerdos magnus ad patrem matrem fratre-^ uel liberos mortuos jphibeaf accedere.neuidelicetanimadeifacrifidis uacans.8? tota in illius^mifleriis
occupata aliquo ipcdiaf affedlu.Nonne aliis uerbis idipfu i euagelio pcipif.ut rciiuciet domini difcipulu * ut mortuo patri non exhibeat fepulturam.Et de fandtis inqt no cxiet,6^ non cotaminabif fancnficatio dei eius.qa fadtu oleum umftionis a deo fup eu eft.Certe poftq credimus in xpm,& oleo undtionis eius accepto illu portamus in nobis.no debemus exire de teplo.idefl: de ppofito xpiano.non foras egredi .mcreduiitati uidelicetgentilium comifceri.fed efle fempintrinfecus.ideft uoluntati domini miftrare.Hxc iccirco dia< mus.ne ignorantia fcnpmrarum audtoritatem tibi pberet i lud;u.& uidereris rationabiliter errare huc fic locutus fum quafi unam de turbis conuenerim chriftiana.Nunc uero cu fcia te toto renuciaiie mu do 6i abiedtis calcarifi^ delitiis fceculi.ofoni.ieiuniisJedioni uacare quotidie.cu ad exeplu abraha cupias exire de terra tua & de cognatione tua.ut & chaldseis & mefopotamia de reli£is,terra reprominionis uro.' eas.cum omnem fubdantiolam aut pauperibus dei largita fis.aut filiam ante morte mundo mortuam e^ deris.miror te ea facere.qux fi fecerint caetera: rephenfione digne uiderenf. Redit tibi in memoriam con fabulatio eius.blanditiae.lermo.confortium,& 9 his careas pati non potes.Ignofcimus matris lachrymis. fed modu qrimus i dolor.Si parentem cogito.non rephendo qa plangis.bi chriftianam & monacha is nomibus mf excludif.recens uulnus eft.& tadtus ifte quo blandior.no ta curat q exafpat.Attame quod te' pore mitigandu eft.cur ratione non uinci^Nam 8i Noemi fama fugiens in terram Moab.& maritum pdi dit.& filios.a: cum Tuor* auxilio eflet deftimta.Ruth alienigena ab eius latere non recedit. Vide quanti me riti fit defertx pftkiife folatiu.Ex eius femine xps orit.Refpice lob quanta fultinmt.& uidebis te nimium delicatam. Illum eredtis i cadum oculis iter ruinam domus.poenas ulceris inumeras orbitates. & ad extre' mum uxoris infidias.inuidtam tenuiile patientiam,Scio 9 refponfura fis.hoc illi qfi iutto.ad ^batione ue^ nifle.Et tu e duobus elige qd1 uelis.aut fandla es.&: pbans.aut peccatrix & iniufte qreris.miora fulhnens q mereris.Quid uetera repliccfPraefentia exepla fedare.Sanda melania noftri tpis iter xpianos uera nobili' tas;cu qua tibi dominus.mihiqj cocedar i die fua habere parte.Hsec calete adhuc mariti corpufculo.Sd neC' dum humato.duos fimul pdidit filios.Re fum didturus icredibile.fed tefte xpo non falfam.Quis illam no putaret more lymphatico fparfis crinibus.uefte cdfcifla laceru pedtus inuadere^lachrymae gutta non fluxit. Stetit i"mobiJis.& ad pedes aduoluta xpi.quafi ipfum teneret arrifit.Expeditius inqt tibi feruitura fu domi" ne.qa taro me onere liberafli.Sed forfita fuperat 1 exteris .qnimo qua illos mente contepferit.in unico po ftea filio probat.cui omni quam habebat cocefla poffeflione.igruente iam hyeme hierofolyma nauigauir. Parce qfo tibi.parce filix cu xpo iam regnati parce falte Eultochio tux.cuius parua adhuc xtas.& rudis pe ne infantia te rnagiftrante dirigif.Sxuic nuc diabolus.&: qa una cernit de tuis liberis triuphantem. obrutu fe efle condoles.quxnt in remanete uidtori.i.quam ipeute iam pdidit.Gradis in fuos pietas.ipietas 1 deu e. Abraha unicu filiu Ixtus iterfecit.&: tu una de pluribus qreris coronata^No poflum fine gemitu eloqui q didturus fum.Cum de media popa funeris te exanime referrent.hoc iter fe populus mufitabat. Nonne 1 ' lud eft quod fxpius dicebamus dolet filiam ieiuniis interfedtam.9 non uel de fecundo eius matrimonio te nuent nepotes^QuoufcK penus deteftabile monachoru no urbe pellif,Nop lapidibus obruif^Non peipita tur in fludtibusf Matronam mi fera bilem feduxerunt.quae quia monacha efle noluerit,hinc probat 9 nui' la gentilium ita fuos unci fleuerit filios.Quale putas ad iftas uoces chriftu habuifle mflitiamf Quomodo exui ta fle fathana .qui nunc tua' alam eripere feflinans.5: pie tibi ^ponens doloris illecebram .du anteccu^ ios tuos filix femper imago uerfac.cupic matrem fimul necare uidricis.^ folirudinem forotis madere derc lidam^Non ut teream loquar.fed ut mihi teflis eft dominus.quafi ante tribunal eius afliflens in hxc te uer ba conuenio.Deteflandx funt iflx lachrymx plenx facnlegio crudeli.qux non habent modu.qux ufe^ ad uicinia mortis accedunt. Vlulas & exclamitas.&: quafi qmbufdam facibus accefa.qtu in te eft.tui femp .h(£ micida es.Sed ad vale clames igredif iefus.& dicit.Quid ploras.No eft mortua puella.fed dormit. Irrideat circuflantcs.ifla ifaelicijtasjudxorum eft.Te quoqj fi ad fepulchrum tinae uolueris uolitare angelus incre' pabit.Qufj qris uiuete cu mormis^Quod qa maria fecerat magdalenx.poftq Uocem domini fe clamantis agnouit.ad eius puoluta pedes audit ne tetigeris me.necdu em alccdi ad patrem meum.ideft non mereris tangere refurgentem quem mortuum aettimas in fepulchro.Uuas nucxftimasBlefilla noftram pati cru' ces.qu$($ fe °e tormenta 9 tibi chriftum mdeat fubiratumfClamat nunc illa uoce lugenti.Si unq me ama fti mater.fi tua ubera fuxi.n tuis inftituta fum monins.ne inuideas glorix mex.nec hoc agas ut a nobis in perpetuum feparemur.Putas efle me folamfHabeo pro te Mariam matre domini.Multas hic uideo.qs am tea nefcieba.O ^ meIior 1fle comiratus.Habeo anna quoda in euangelio pphetantem.S: quo f deas tanto^anno^ laborem ego 1 tribus menfibus confecuta fum.una palma caftitatis accepimus. ^	.
ris mei.quia 81 mundum reliqui,at ego ueftri fortem doleo.quos adhuc fxculi carcer icludit. ruina die in acie pliantes.nunc ira.nunc auaritia.nuc libido.nuc uario^: icentiua uitiorum pertrahunt 3	•
Si uis ut mater mea fis.cur placere chrifto non uis^Non agnofeo matrem meo domino difplicent ' tur ilia 8t alia multa.qua taceo.6^ pro te dominum rogat.mihiq; ut de eius mete fecurus fum»ue ™ petrat peccato^, quod monui.qd' hortatus fum.qd' iuidia propinquorum ut falua eflet excepi* aum fpus hos artus regit.dum uit$ huius fruimur cdmeatu fpondeo.promitto.polliceor.ilbm mea lingua r i?abir,illi mei dedicabunf labores.illi fudabic ingeniu.Nulla erit pagina qux non BleflUa joncr4 ^ fermonis noftri monumenta peruenerit.illa cum meis opufculis percgrinabitur.hanc mes ™en^r f un) ?e? mrgines.uiduae.monachi.facerdo$es.Breuis uitac fpacium xterna memoria copenlabit. Quze chriito uiuit i cxlis.in hominum quoqt ore uidtura eft‘Tranfeat & prxfens xtas.fequentur ixcula po tura, qux fine amore.fineinuidia iudicabunt. Inter Paulas Euftochii^ nomen media ponetur, Nunq
meis moritnra eft libris. Audiet me femper loquentem cu forore.cd matre. Anien,
Beati Hieronymi prefbyteri ad tyrafium de obitu filix confolatoria,Vbi docet dominum lazarum pii xifle non mortuum.fed ad uitze huius miferia fufcirandum.
Enedidto 8i diledifilmo parenti Tyrafio Hieronymus.Charitatis tux fcripta pcepi. in quibus ammunnuum dolor comotum de fili5e dormitione cognoui.Non aliud principaliter admira^ tus fum.q chridiani pectoris in te ablatam uirtutem fuifle.ut animum fiedteres ad dolore. Stu^ peo muru fidei penetratu uulneribus orbiratis.quem fepire debuerat fpes refurredtionis & re/ gni cadeftis.Nunq fpes cum dolor concordat.nec fides aliquando fentit quacucg iadturam. Refurgere cre/ dimus noftros & plangimus.quid faceremus fi mori tantummodo peiperet deusi' Voluntas eius fola fuE> ceret ad folatium.cui nullum pponere iubemur affedtum.Quod dederat.abftulit q creauerat.Quis eft ali/ us q plagat.qd ad tepus^acceperatfComodauerat.ut haberes qtocucp tepore uoIuilTet.&i cu uellet rurfu au ferrer.Nihil abftulit tuu.q dignatus 6 recipef ppriu,Creditu fuu recipe decuit creditore.^ nihil alid decet, q creditori fuo gfas agere muttiantem.Sic iob legimus quam fequamur deuotiflimam uoce dicentis. Do> minus dedit,dominas abilulit.ficut domino placuit.ita fadtum rft.fit nomen domini benedidtum. Parum ergo non erat hxc confolatio contra luctum.^ nemo lugere debeat.cum aliqd reddiderit alienum» qa fas non erat apud alium retineri quod domino fuo fuerat neceffarium. Additur confolationis alia prouiden/ tia.quse iaculis orbitatis occurrat.Plangere debuimus de fxculo reccdentcs.fi f$culi inimicitias contra nos minime fentiremus.& plangimus domini beneficia,qui nouit infirmitati noftrse quid pftet,Periclitari uo/ lebat adhuc qui dolet aliquem dormientem.^ inter fludfus uitac praefentis uidere cupiebat miferum labo rare talibus ac tantis rempeftatibus uita?,tot impugnatioes diaboli.tot corporis bella.tot facculi clades eua/ lit.& lachrymas fundis,quali nefcias.quid in teipfo quotidie patiaris.Propter quod admonet dominus apo Holos fuos dicens.Si diligeretis me.gauderetis.quia uado ad patre.Plane lazarum fleuit mortuum.fed non tuas lachrymas fudit.Refurredtionis ,pmifTor dolorem docere non porerat.ne fidem pfidiam faceret, qua docebat.aoluit lazarum non dormicntem.fcd potitis refurgentem,& flebat.quem cogebatur propter falua dos alios fasculo reuocare.Hanc uitam dans dominus fgemifccbat.quam tu doles efie fublatam.Contra la chfymas eius pugnant lachrymae tu$,5: amor tuus amori eius non conuenit.Hic fletus non habet pietate. Ille nolebat reddere laboribus.quem dilexerat.& tu amare credebas te.cui laborum uolebas adhuc prxftaf tormenta.Oeterum fi putas eum lazarum doluifle.ante non pmififlet exire.qui repellere poterat mortem, aut certe non fleret.qui mortuum fufeitare poltmodum habuerat poteflatem.Vnde apparet fola eum cau fa fuifle cdmotum.9 ad hoftilem uitam chariflfimum reuocare denuo.Sd propter credulos aliquos,& con/ fundendos incredulos urgebatur.Deniq* fic fubfecutus efl: dicens.Ergo pater ut credant.quia tu me mifik fti ait clara uoce.Lazare prodi foras.& fadumeft.Gaude ergo unde ille conatus efl flere.ne tu faltem uidea ris dormientis felicitatibus inuidere. ab aliena mundi prouincia tranfiuit ad dominum,& de hoflili patria migrauit ad caelum.Contra fic apoflolas comemorat dicens.Quadiu fumus in hoc fxculo peregrinamur a domino .Non ergo nobis ludtu debet icutere quifq.cu a peregrinationeredire meruerit ad propria regio/ nem,maxime cum non inanis & uacuus redire nofcatur.qui chriftianiraris mercatus eft lucrum.^pter qti defeendit ad mundi comercium.Et ego inqes nulla promiffionum c^kuium dubitatione conturbor, fed fola feparatione dormientis seftuans defolatus folatio pii pignoris iaflor.bxcu jatio eft hxc bencdicie ime dubio fragilitatis humanae.qu$ parrocmari no potefl diffidentiae.Si enim deiolationcs homines ferre non ualerent.nunq prorfus parentes a fe fua pignora dimififTent.Deflitutos fe a morientibus conquerunf.Sd ui uos fiIios;aut propter honores,aut propter negocia peregrinis regionibus credunt.a gaudent tota uira line affe&ibus comorari.dummodo capiant.quod cupiunt de fuis pignoribus adipifci.& ut ad palatia pergat peregrinantur.ad (ludia dignitatis nauigant acquitenda.uel ad caufas patrimonii aliquas explicandas cum labore & periculo.proficifcentes omnes ipellunt.nec fecum uacare quos diligunt patmntur.Et ut ad palatia caeli.ad ftudia xpi.ad honorem uitx.& patrimonium poGeffionis aeternae cum fecuritate ualeant puem re.nemo filios fuos a fe libenter gratulatur abfcedere. Ad coparanda peccata gaudent tam parentes a filns.q filii a parentibus, prouocante diabolo feparari.ad indulgentiam percipiendam.nolunt ab inuicem deo uo-
cante difcerni.ut apparear.non pro noftra ratione nos dolere quemcun# uidemur amittere,led indicium
magis oftendere diffidentiae.Mihi crede fola in omnibus incredulitas maeret,# ficut non potelt fides nof-fe quod doleat.fic diffidentia fola doloribus inuenitur ancilla.Nam fi dormictes dicimus.dormientes uti-^ credere debemus.# non mortuos.fed requiefeentes fecundum uocem domini.Omnis inquit qui c. edit in me licet moriatur.uiuet.Si tibi medicus hoc promitteret quifq-nullam fine dubio promiffioni cius negare poteras omnino licentiam.nunc quia chriflus fabricator # refufeitator promittit.non timeas eam pia gere.ut fideliorem chriflo pariter,# potentiorem medicum uidearis in promifiione iudicare»Sed deflitu-tam dicis doleo fenedlutem meam,qui debueram liberos meos potius antecedere.ne in laboribus remane-iem.Qjj3ndo de fpiritalibus bonis quodeunqj tradlatur nihil eft omnino de carnalibus ante oculos propo nendum.Ego tibi melius profiteor euenifie.qui non carnalem.fed fpiritalem circa te confidero foelicitate, tu te dicis de pignoris tui obitu in fene&ute confedtum.ego econtra probo fubleuatum.Senedtuti tux am putauit dominus magis follicitudinem.qua: torquebat de uiua fila ne periret.Melius utiq? nunc mortuam faeculo credis effe apud deum uiuam.q hic uiuam mortuam.Gaude tibi q> filiam chriftianam.mereberis fe qui.quam fecutus in caelo gaudeas.Non te deferuit.fedpceftit.Minfti nutrimenta tua xpo.bi luctum horrueris,# te obtulj(fe pignus deo deputari poteris,Secundum uotum tuum habe poft abraham^fi non po-
tes primum.ut quod ille non dubitauit offerre.tu faltem uidearfs de fublato gaudere,Ab illo dominus po^ ftulauit.a te tulit.ille iuflioni paruit.tu uoluntati confenti.Illum per illiciram legem naturae probauit tiDi deuotum.te faltem per licitam conditionem mortalitatis annotet religiofu.ln qua parte xpiapum te pote-^ ris approbare.Erubefcat icredulitas nolfra.qux ncc cum gentilibus deo uult efle fubied:a,Comunis elt no bis cum illis exitus mortis.& dolores illorum fuperamus doloribus noftris.Quid ageremus.fi peculiar a v quid exigercf a nobis^Quod ad dedecus noftrum ptinet.gentiles dolores faepe contenunLCum non ad £' miflfa cxleftia.fed ad poenas tartari rapianf.& nos plangimus euntes ad ccclum.confidera chtiftianus talis quid merebif deinceps.qui nec imitaricontedit exepla fandtorum.nec conteptum habere genlium. lili Sus defperando defpiciunt.nos 8i fperando defpicere non conamur.Illi feruif intrepidanter filios luos mor talibustradut.&nosdeonoftrofimul.& fuosliberos.&noftros liberandosdimittere facrilega mete cum Samur.quafi tutius apud homines indicemus magis q penes deu condemnari. Aliquem filiorum chrima^ ni nolunt uel gratulatione fua deducere ad bona.gentiles tradere non cudtanf ad mala.Poftremo ucl cu ip fa foelicitate noftrorum morientium cogamur animum fledtere.ne defideriis eorum defideria noitra inci^ piant reludtari.Efto religiofus.uel uoto eius qui euafit.Si non potes exulta.quia placuifie cognoicisdui par licipium fanguinischrifto.maxime quod de occafione debeas tolerare.cui non potes ccntradicere.Et cum fit omnibus comunis hic cafus.uanus dolor eft.qui nec primus uidetur eiie.nec iolus.Poftremo uide fi ali quid debeat dolori concedi.ubi fine aliquo remedio potelt animus fatigari.Sapienter debet dolere qui do^ let.ne perdat fine caufa quod dolet.Nunc autem contra ludtum fumenda funt arma. ut fpes noftra poiiit habere uidloriam.principaliter quod uoluit deus fufeipere gratulemur.Deindc quia hoc nobis in mundo commune eft.additur nobis peculiare noitrum.quod ad requiem deducamur,Sequitur confumatio cmni um gaudiorum.# in refurreSione inuicem nobis domino reformante reddemur.quqd apoftolus pollice» tur.Nolo uos ignorare fratres de dormientibus.ut non conmltemini.ficut & exteri qui fpem non habent. Si enim credimus # iefus mortuus eft,& refurrexituta & deus eos qui dormierunt in chrifto,adducet cum illo.Hxc tibi benedide pro charitate communi tranfmifi.Cxterum fcio te ualere alios confolari. Tunc te orbitas non inueniet penerrabilem.fi alios contra illam non cefies amare.
Beati Hieronymi prefbyteri ad iulianum confolatoria de filiis uxore defundis,dicens illum in com paratione iob umbram quadam & ludum fuihnuifle certaminis.	^	r * d de»
Ilius meus frater tuus Aufonius i ipfo iam profedionis articulo cu mihi pfentiam lui tar c ' diflet,&cito abftuliflet,at($ in pundo teporis falue pariter uale^ dixiffet.uacuum fe reu,;e ar tratus eft.nifi mearum aliqd ad te nugarum tumultuario fermone portaret.iam dimiilo iyn mate equus publicus fternebaf.& nobile iuuenem punicea idutum tunica balteus ambieba . tamen ille appofito notario cogebat loqui.quae uelociter edita.uelox confcqueref manus.&: lingux ceie ^ tatem frenderent figna uerborum.ltaq} non feribenus diligentia.fed did^nm tementare longu ad te h
tium runn ntT-rens tibi nuda officii uoluntatem.Extemporalis eft cpinola.abf<p ordine fenfuum.fine leno ^Hpwrfi^dtonntiioiro.	aaaamuJa de oratore reperias.ln peiflu effufi putes.K ab:
amo.ee compofitiene fermonu^t tom.	^,	if,mufica; luau mtepefima narratio. Vnde Si nos le
te cupienti ingeftum uiaticum.D	j|ls plaufibilis eloquii uenuftate.ad fandtarum feriprurarum
porem artis rhetorica: contenctes. P ^ mcdjCia eft.ubi dolorum certa remedia.In quibus recipit uni'
cummi™ USTUr O nhf mrbs dicif circuftanti.non efl: mortua puelia.fed dotmit.ubi Si quatridua cum fihum mater i feretro.ubi turbs drat circu	f	Audjo K jn brcuj ( e duas u, Mficul3S f,,
Um tand^en^exmHn^funmbus.& ^ficiirimamac fidchfiimam coniugem tud Fauftmamfmimo fi' dei calore germanam.,n qua fola poft aroiiTos liberos acqefcebas.fubita tibi dormitione fubtraaam. qmfi
naufragiis in littore latrones reperiat.6i iuxta e,oqu^re^“r“,?, fuf,cns “rfum lncLdat cx,endenfcR manum ad parietem.a colubro mordeatur.Confecuta rei familiaris damna.uaftationem toti us barbam hofte nrouinciae.& in communi depopulatione pnuatas pofieflionum tuatum minas, abad armento^ & nefo.v ere^es.uidos occifof<p feruulos.Sd in unica fiha qua tibi crebtx orbitates fecerat cha»
riore.ekaum nobdiflimu generu.Ex quo ut ofa taceam.plus meroris q gaudii fufcepifti. Hic e catalogus tentationu tuaRd.hxc cu iuliano tyruculo xpi pugna hodis antiq.qux fi ad te refpicias.gaudia fut. fi ad latorem fortinfmu.ludus & umbrx certaminis.bto iob pofl; malo^ examina uxor Peifinia referuat * p ea difeeret blaffemaf.tibi fublata eft optima.ut mileria^ folatium pderes.Aliude aute fuumer ^hrum< lis,aliud defiderare qUam dilieis.IHe in tot mortibus filio^ domus fux ruinam unum habuit fepuJ ,	*
8C fciflis ueftibus.ut parentis monftraret aifedtu.Tcidens in terram adorauit, & dixit. Nudus exi° ^ , ro matris mex.nudus & redeam.dominus dedic.dominus abftuht.ficut dominoplacuiuta vjg	lf
nomen domini benediaum.Tu ut parciflime dicam.inter multorum officia propinquorun^' f tes amicos.tuorum exequias profecutus es.perdidit ille fimul omnes diuitias.& fuccedcntibus1	.	^
nunciis ad fingulas plagas feriebatur immobilis.coplens i fe illud de fapiente praeconium.bi ^acms i orbis.fpauidum fierent ruin$,Tibi maior pars derelidta eft fubftantix.& tantum tentaris quantui . potes,Necdu em ad eu puenifti gradu.ut totis aduerfu te cuneis dimicef..Diues quqda dominus.	*
pre.fubito orbus 6C nudus eft.CucR i omnibus his qux c6tigeratei.no peccaffet cora domm.nec, |	,
lUS e ^‘P^s.exulras deus i uiftotiy fami9i ful,& illius patietia fuu duces triuphum dixit ad diabolu. _ ^ uemiti famulum meum iob.quia non eft quifq ei fimilis fup terramfHomo innoces.uerax. dei cui
ftinens feab omni maIo.& adhuc pcrfeucfans m innocentfa.PuIchre addfdit.Et adhuc pcrfcucrans m mno centia.quia difficile eft pfTam malis innocentiam no dolere.Et in hoc ipfo fide periclitari, g> fe uideat iniu/ ile fuftinerequod patif. Ad qu$ refpcndens diabolus domino ait.Corium pro corio,& omnia qu$ habue^ iit dabit pro anima fua.Sed exrende manu tuam,& tange oila.Sd carnes eius.nifi m faciem benedixerit tibi, Calidiflimus aduerfarius & iueteratus dieijz malo^: nouit alia efie qua: extrifeca fint.& a philofophis quocn mundi a diaphora.hoc eft in differentia nominentur,in eoru^ amiffione.arq? contemptu perfcclam no eP fe uirtutem.alia qu$ intrinfecus 6C defiderata cogant dolere perdentem, Vnde audacter dei renuit predica^ tionem.5^ dicit nequaq eum debere laudari.qui nihil de fe.fed totum extra fe dederit.qui pro corio fuo co» ria obtulerit filio^:.& depofueritmarfupium.8; fruaf corporis fanitate.Vnde intelligat prudentia tua ufqt ad hunc terminum perueniffe tentationes tuas,&: dedifle te coriu pro corio.pellem pro pelle.omnia qu$m habes.pa^d effe dare pro anima tua.Necdum autem extentam in te manu dti.nec tadas carnes.nec offa ci> fradta.ad quos^ dolorem difficile eft non ingemifcere,& in faciem dei benedicere pro eo quod eft maledP cere. Vnde 81 Nabuta in regum libris dicit; benedixifle deum & regem,& iccirco lapidatur a pc-pulo.Sciens aut domius athleta fuu immo ui^ fortiffimum.etiam in ifto extremo pcrfedtocp certamine poffe fuperare* Ecce inquit trado illum tibi,tamum anima illius cuftodi.Caro uiri fandi datur i diaboli poteftatem,& anima: fanitas referuatur.ne fi illud percuffifTet.in quo fenfus eft mentifep iudicium. non effet culpa peccan-tisffed eius qui ftatum mentis cuerterat.Laudent te alii,& tuas contra diabolum uidorias panegyricis pro-fequantur laudibus,q? l$to uultu mortes tuleris fil)3£:,q> in quadragefimo dic dormitionis es^dugubrem ueftem mutaueris.5: dedicatio offium martyris candida tibi ueftimenta reddiderit,ut no fentires dolorem orbitatis tus.quem ciuiras uniuerfa fentiret.fed ad triumphum martyris exultares.q? fandtiffimam coniu-gemmam non quafimortuam.fedquafi proficifcentem deduxeris. Ego te nequaq adulatione decipiam, ne lubrica laude fuppIantem.Loquarq; illud potius quod tibi audire condecct.Fili accedens ad feruitutem dei prepara animam tuam ad tentationem;&: cum omnia feceris dicito.Seruus inutilis fum; non feci quod facere debui.Tulifti liberostquos ipfe dederas.Recepifti ancillam quam mihi ob breue folatium commoda ueras.Non contnftor g> recepifti:fed ago gratias q? dedifti.Quod quondam diues adolcfccs omnia qus in lege prscepta funnfe impleffe iatftabattad quem dominus in euangelio.Vnum inquit tibi deeftffi uis perfe dus effemade 8t uende omnia qux habes:&: da pauperibusiS: ueni fcquere me. Qui omnia fe feciffe dice-bat:in primo certamine diuitias uincere non poteft. Vnde 8t difficile intrant diuites in regna cseloru: qusc expeditos:& ala^: leuitate fubnixos habitatores defiderant. Vade inquit & uende non partem fubftantice: fed uniuerfa qua: poflides,& damon amicisznon confanguineismon propinquismon uxorimo liberis. Plus aliquid addammihil tibi ex omnibus metu inopia: referuabisine cu anania damneris;& faphyraffed da eunda pauperibus:^ fac tibi amicos de iniquo mamona;qui te recipiat in ceterna tabernaculatut me fequaris ut dominum.Mundi poffeffionem non habeasiut poltis canere cum propbera.Pars mea dominus:& ut ue rus leuita nihil de terra: hereditate poffideas.Et hoc hortor fi uis effe perfedusffi apoftolica: dignitatis cui men cupistfi fublata cruce chriftum fequiifi apprehenfo aratro non refpicere poft tergum: fi in fublimiffp mo tedo pofitus priftina ueftimenta contcnis: 8C ut euadas $gyptiam dominam:f$culi pallium derelin/ quis. Vnde 6d helias ad c$lorum regna feftinansinon poteft ire cum palhotfed mundo immundo ueftime-ta dimi«ir.Sed hoc ais apoftolicx dignitatis eft:& eius qui ueht effe perfedus.Cur autem &: tu nolis effe p-fedusvCur qui in faeculo primus es.no in xpi familia primus fisfAn qa uxore habueris^Habuit & petrus:& tamc cu reti eam & nauicula dereliquit.Prouidetiffimus dominus:^ oium falute defiderasimalefcp pniam peccatoris q mortem:abftullt ^ hscexcufatoemiut no illa te retrahat ad terrasffed tu eam fequaris ad pa radifi regna tendetem.Bona liberis paras:qui tc ad dominu pcefferuntiut partes ea^ no in diuitias fororis ^pficiatiled in redemptoem anim$ tux;at($ alimcta mifero^.Harc monilia filix tux a te expetunhis gemmis ornari capita fua uolut.Qu0cj per^u^ erat in fericoan uilibus paupe^ tunicis referuef.Repetunt a te partes fuas.luda: fpofo uolut uideri paupes & ignobiles;^pna ornameta defiderar.Nec eft 9 te excufes nobilitate 8t diuitia^: podere.Refpice fandu ui& Pamachm;& feructiffimx fidei Paulinu prefby tei%:q no fo> lum diuitiasifed feipfos domio obtulerut:qui cotra diaboli tergiuerfatoem nequaq pellem $ pelleffed carnes & offa & aias fuas domino confecrarunt,QUi te 8L exemplo & eJoquio;ideft & opere 8i lingua poffunt ad maiora perducere.Nobilis es,& illi.Scd in illis chnfto nobiliores.Diues & honoratus,& illi,Immo ex di-uitibus pauperes & ingloru:& iccirco ditiores 8i magis inclytriq013 pro chnfto pauperes & in honorati .Et tu quidem bene facisxj fandorum diceris ufibus mmiftrareffouere monachostecclefiis offerre qplurima. Sed hxc rudimenta funt militix tux; contenis aurum:contempferunt 81 multi philofophi.E quibus unus ut exteros filearmmultarum pofleffionum prxeium proiecit in pelagusiabite dicens in profundum malx cupiditates.Ego uos mergame ipfe mergar a uobis.Philofophus glonx animal 8<: popularis aurx uile maci Pium.totam fimul farcinam depofuit.& tu te putas in uirtutum culmine conftitutum.fi partem ex toto of feras^Teipfum uulr dominus hoftiam uiuam placentem deo.te inq;no tua.& ideo uarris tentationibus co-nionet:quia multis plagis & doloribus eruditur ifrael,& quem diligit dominus corripir.Flagellat aute omnem fihutmquem recipit. Paupercula uidua duo xra minura n31^11 ^ 8a^°phiiatium:& quia totum obtulitt quod habebat: omnes dicitur in oblatione munerum dei fuperaffe locupletesrqux non pondere fuiffed offerentium uoluntate penfatur.Cum multis erogaueris cenfum tuum:6d quidam tua gaudeant liberalitate: tamen multo plures funt quibus nihil dedifti.Necp enim Darii i»pes: & Cioefi diuitix ualent explere pauperes mundi,Quod fi teipfum domio dederist& apoftolica uirtute perfedusffequi coepis faluatorem.tunc
intelliges ubi fdcris.& ih exercitu chriiti quem extremum tenueris locum.Non planxidi filias mortuas. & paternae in genis lachrymae xpi timore ficcatx funt.Quanto maior abraham.qui unicum filium uolunta' te iugulauit. Et quem haeredem mudi futuis audierac.non defpcrat etiam poft mortem efie uidtu^. lepte obtulit uirginem,& iccirco in enumeratione fandto^ ab apoftolo ponitur.Nolo tantum ea offeras domio qux potelt iur raperethoft:is muadere.pfcriptio tollere.quac accedere poffunt.6^ recedere,& mftar unda/1 xum oC nuciuum a fuccedentibus fibi dominis occupant. At(^ ut uno cundta fermone comphendam. qux uclis nolis in morte dimiffurus es.Illud offer quod tibi nullus hoftis pofllt aufcrre.nulla eripere tyranis. qd tecum pgat ad mferos,immo ad regna csloa'.& ad paradifi delitias.Extruis monaftena.multis a te per im lulas dalmatia? fandto^ numerus fuftentaf.Sed melius faceres.fi 6i ipfe fandtus iter fandtosuiueres. banwti cltote.quoniam ego fandtus fum dicit dominus. Apoftoli gloriand.9 omnia dimiferint.& fecuti fmt lalua^ torem.Et certe pter retia di nauem nihil legimus eos dimififfe.& tamen teftimonio futuri iudicis coronan tur.quia fe offerentes totum dimiferanr.quod habebant.Haec loquor non in figillationem ope^ tuo^. uel ^ extenuem liberalitatem 8C elemofynas mas.fed quo te nolim inter faeculares effe monachum & iter mo' nachos fxcuIarem.Totu^ a tc experam.cuius audio mentem diuino cultui dednam.Si huic cofilio noitro uel amicus uel affecla uel propinquus renititur.^ te ad delitias fplendentis menfc reuocat. intelligo eu no de tua anima led de fuo uentre excogitare Qi omnes opes lautaq; conuiuia fubita morte finiri. f-kco tx annorum intra.xx.dies duas filias 3mififti.&! arbitraris fene diu uiuere.cuius ut aetas loga tendat .audi a 3 uid.Dies uitx noftrx.lxx.ani.fi autem amplius,lxxx.& quicquid fupereft labor & dolor eft. Foclix 6C omn dignus beatitudine.quem fenedtus chrifto occupat feruientem.quem extrema dies faluatori inuenerit mi' litantem.qui non confundetur cum loquetur inimicis fuis in porta.cui in introitu paradifi dicetur.Kecepi Iti mala in uita tua.nunc autem hic Ixtare.Ncc enim ulcifcef bis dominus in eadem re»Dmitem purpura^ tum gehenx flamma fufcepit.Lazarus pauper 8C plenus ukeribus.cuius carnes putridas lambebant can .
^cupietis miferam fuftentabat anima, n finuabrahx recipitur.& tanto pfiarena par te ixtaf.Dimcile immo impoflibile efl.ut & pfentibus quis 3C futuris fruaf bonis.Vt & hic uentrem. & 1 mentem impleat. Vt de deliriis tranfeat ad dehtias.ut in utrocp fxculo primus fit.ut in cxlo & in terra app rear gioriofus.Quod fi tibi tacita cogitatio fcrupulum mouerit.cur monitor ipfe non talis ftm eiie ddidero.Et nonullos uideris in medio itinere corruifle.illud breuirer refpondebo.no rnea et e ^omini faluatoris.Non monere quid ipfe poffim.fed quid debeat facererqui feruus futurus lti.de athletae fuis incitatoribus fortiores funt.& same monet debilior.ut pugnet illeiqui fortior e. . ipicere iudam negantemifed paulum refptce confitentem.Iacob ditiffimi patris filius iolus & nudus m	'
culo iuo pergit mefopotamiam.iacet laffus in itinere:& qui delicatiflime a rebecca matre fuerat educa • lapide ad capur pro puluillo utitur. Vidit fchalam de terra uftp ad caclum:& afeendentes per eam angelos, defeendentes.& defuper initentem dominum ut lallis manum porngeretmt afeendetes fuo ad laborem^ uocaret afpedtu.Vnde 6C uocatur locus ipfe bethehideft domus deiun qua quotidie afeenditur dC dcfccnoi tur.Et fandti enim corruuntdi fuerint negligentes.SC peccatores priffinum recipiunt graduiTiifi fordes neti bus lauerint.Hoc ideo dicoiut non terreant de(cendentes:fcd prouocent afeendentes. Nunq exemplum a malis fumiturietiarn in fxcuh rehus femper a meliori parte incitamenta uirtutum funt.Oblirus propofiti: 6C epiffolaris breuitatis plura didtare cupiebam. Ad materix quippe dignitatem,ad meritu perfonx tux pa^ eil: omne quod dicif.Et ecce tibi note aufomus coepit fchedulas flagitareiurgere notarios: & mmtu feruentis equi ingenioli mei feftinus arguere tarditatem.Memcto igitur noftn;& cura ut in xpo ualeas. Atr ut extera taceamidomeftica fanto uerx exempla fedareiqux uere lecuta xpm peregrinationis molete am fuftinet;& fit tibi tanti dux fcemina fadti.Tribuat tibi chriftusiut audias; ut taceas: ut inteliigas.'# fic loquans.	,	,	n
Beati Hieronymi pfbyteri ad pamachium cofolatona de dormitione Faulinx uxorisiubi eius conuer/ lationem monachalem erogatdemeiemofynas^igeneris dignitatemia Paulx ac Euftochii affinitatem pra: clPuis effert prxeoniis.	■	r	j-	,	1
Anato uulneri:# in cicatricem fuperduSx cuti.li medicina colorem reddere uoluerindum pul chritudinem corporis quaentiplagam doloris mitaurat.Ita & ego ferus confolator qui importu ne per biennium tacuiiuereor ne nunc importunus Ioquar;& attredans uulnus pedoris tui qo , r.. lenipore & ratione curatum eflicommemoratione exukerem.Qux enim aures tam durx.qu^ de fihce excita pr$cordl3 ^ hyrcanarum tignum lacte nutrita poliunt fine iachrymis paulinx tux audire nomen. Quis parturientem rofam. & papillatum corymbum, ante □ in calathum fundatur orblS ,	^
ta rubentium foliorum pandatur ambitione ♦ immature demeffum. equis oculis marceffere ^ j rradtum e(t prxciofiffimum margaritum. Virens fmaragdi gemma contritaefl:. Quid bom naneat fanitas i langor oftendit. Plusfenfimus quod habuimus; poftq habere defiuimus. in agro terrae bC)n^ ttes frudus legimus 4 Centefimum: fexagefimum: & tricefimmn Jn tribus mulieribus ^ ianguine cx , lrtute coniundis: tria chrifti prxmia recognofco . Euftochium uirginitatis flores metit. PdU.a ia»* otiofam uiduitatis aream terit, Paulina caftum matrimonii cubile conferuat« Tali filiarum mate ta comitatu : rotum fibi iu terris uendicat: quod chriftus promifit in cxlo . ut <luaongam z rhinc1111^emttteret fanditatis: & foeminarum uirtutibus refponderent uiri: additur comes PamI?^ o., rn!.r tum Ezechielis cherubin.fratfr.cognatus. gener.maritus.immo frater amantiliimus.quia coniorna fpus.uocabula no tenent nuptia^.huic quadrigx iefus pfidet.De his equis & abacuch canit»
Afcede fap equos taosj^ equitatio tua falusjmpari curmipari afo ad palmi tendif.Difcolores equi fed uo iuntate cocordes unu aurigx iugu trahunrmon expedtantes flagelli uerbera:fed ad uocis hortamenta feruc tes.Dicamus aliquid de philofophis.Quatuor uirtutes defcribunt floiciiita fibi iuicem nexas:& mutuo co^ hxrentesiut qui unam non habuerit omnibus careat:prudentiam:iufticiam:fortitudmern; temperantiam. Has omnes fic habetis fmgulimt tamen emineatis in fingulis.Prudentia in teiin matre iuftitiau uireine for titudo:in nupta temperantia pdicaf.Quid enim eo fapientius qui contempta mundi ftultitia xpm fecutus eft.dei uirturem 5: dei fapiamfOuid mfe iuftius.qux inter liberos opibus diftributis docuit diuitias conte nendo,quid filii amare deberent?Quid euftochio fortius.qux nobilitatis portas.&: arrogantiam generis co fularis uirginali propofito fregent,& in urbe prima primu genus fubiugauerit pudiciti^fQuid Paulina te^ perantius.quae legens illud apofloli honorabiles nuptix.& cubile imaculatum.nec fororis fcelicitatem.nec mfis continentiam aufa appetere.maluitin humilioribus tuta pergere.q peduli gradu in fublimioribus flu dtuare.qq illa femel inito mfimonio.nihil aliud diebus ac nodtibus cogitauerit.mfi ut reddito frudhi nuz ptia^.fecudum caftimoniae gradum arriperet.^ tanti dux fcemina fadi.ui^pofito fuo iungeret.non re^ linquens faluti fux comitc.fed expedtans^Du^ crebrius abortiuis:& experta foccuditate conceptuummon defperat liberosiSd focrus auiditatem:mfi^ triflitiam pponit imbecillitati fu$ pafla efl aliquid de Rache-lis exemplotac pro filio dolorisiac dexter$:ui^ defiderii fui pepit heredem,Certif^ audoribus didici illa non primae fniae dei.Crefcite & multiplicamini:&: replete terram.nec officio coniugali feruire uoluifie. fed ad hoc optafle filiosiut xpo uirgies pareret,Legimus &C uxorem facerdotis phinees audita captiuirate arca: domini fubito uteri dolore correptam edidifle filium hichabod;& inter manus & officia foemina^t anima emififie cum prole.De prima proles beniamin hoc efl: filius uirtutis ac dexterx.De fecuda ielytus facerdos dei ex arcae cognomine nafcirur.Nobis poft dormitionem fomnucp Paulin$;pamachium monachum ec^ clefia peperir pofihumu & patris & coniugis nobilitate patritium.elemofynis diuitem.humilitate fublime, Apoffolus feribit ad corinthios. Videte fratres uocationem ueflramzquia non multi fapientesmd multi no biles.Hoc nafcentis ecclefix rudimeta pofcebantiutgranu finapis paulatim in arborem crefceretrut fenfim euangelii fermetum totam ecclefia: maffam altius eleuaret.Noftris temporibus roma poiTidet:quod mun» dus ante nelciuit.Tunc rari fapicntes:potentes:nobiles:xpiani,Nunc multi monachi;fapientes;porentes:no biles.Quibus cundtis Pamachiqs fapientior.potentior.nobilior.Magnus m magnisiprimus in primisid^xi o-Tpc<Inyos monachop:.Tales Paulina morte fua nobis liberos deditiquos uiuens concupiueratpoflidef, Lxtare (lerilisiquae non parisierumpe 8C clama qux no parturis.quoniam quot rom$ funt pauperes:tot fi Zios repente genuifti. Ardentes gemaeiquibus antea collu 8t facies ornabanf:egentium uentres faturant.Ve des knex 8t au$z in fila lentefcens in mollia lanari ueftimenta mutata funtiquibus repellatur frigus: no bus nudetur ambitio.Delitia^ quondam fupelledhlem uirtus infumitdlle caecus extendens manum & fae/ pe ubi nemo efftclamans harres Paulina: cohaeres pammachii eft.Illum trucum pedibus:& toto corpore fe trahentem tenerae puellx fuftentat manus.Fores qux prius falutantium turbas uomebantmunc a miferis obfidentur, Alius tumenti aqualiculo morte parturinalius elinguis & mutusj& ne hoc qdem habens unde rogerimagis rogat dum rogare no poteff,HiC debilitatus a paruomon fibi medicat ftirpemjlle putrefadtus morbo regioffuperuiuit cadaueri fuo.
Non mihi fi centum lingua: fint:oracp centum:
Omnia ptEnajfc percurrere nomina pomrn.	tf	t	,
Hoc exercitu comitatus mceditrin his chriffum confouetihorum fordibus dealbatur,Munerarias paupe^ QL egentium candidatus fic feftinat ad cxIum.Cxteri mariti fuper tumulos coniugum fpargunt uiolas: ro^ fas:lilia:florefq^ purpureos:^ dolorem pe&oris his officiis confolantur.Pammachius nofter fandam fauib lam offacp ueneranda elemolintc balfamis rigat.His pigmentis at(p odoribus fouet cineres quiefeentes: fci/ ens fcriptumificut aqua extinguit ignem;ita elemofyna peccatum.Quantas uires habeat mifericordia:& q bus donanda fit pracmiis.beatus cyprianus grandi uolumine executus:& danielis confilium probat:qui re^ gem impiiflimum fi fe audire uoluiffettfcit pauperum fuftentatione faluandum.Gaudet huiufcemodi filia & mater haeredemon dolet opes ad alium peruenifieiquas cernit iifdem quibus ipfa uoluerat erogari, quin potius gratulatur abfq; labore fuo fua uota compleri/non enim fubffanri^ dimminutioffed operarii com^ mutatio eft.Quis enim hoc crederet.ut confulum pronepos.^ furiam' germinis decus inter purpuras fena^ Eorum fufea tunica pullatus incederet.& non erubefeeret oculos fodalium,ur deridentes fe ipfe deridered Eft confufioiqu^e ducit ad mortem.Et eft confufiomua: ducit ad uiram.Prima uirtus eff monachi conte^ nere hominum iudicia:&: femper apoftoli recordari dicentis.Si adhuc hominibus placere uellemichrifti fer nus non cffem.Tale quid & dominus loquitur ad,pphetas:g> pofuerit faciem eo^:quafi urbe aeneam. & Ia* Pidem adamatinum.& colunam ferreamme pauerent ad iniurias populnfed iprudentiam fubfannatium fro tis rigore cotereret.Ingenia liberaliter educata facilius uerecudiaiq metus fuperat,& quos tormeta non uV cunt:interciuin uincit pudor.Non eff parum uirum nobilemmirum difertummiru^ locupletem:potentiu *n plateis uitare ccmitatumtmifcere fe turbiszadhaerere pauperibus:rufticis copulariide pricipe uulgum fie ri.Sed qto humilior:tanto fublimior.Lucet margaritum in fordibus:& fulgor gem$ puriffima: etiam in lu to radiat,Hoc eft quod dominus repromifittglorificantes me glorificabo, Alii hoc intdligat de futuro:qua do moeror uertef in gaudium.& tranfeunte mundo fandiorum corona nd tranfiit. Ego & impraefentia^ dideolandlorum promiffa compleri. Ante q chnfto tota mente toruiretinotus erat in fenatuffed multi alii nabebant infulas proconlulares.Totus orbis huiufcemodi honoribus plenus eft,Primus erat inter primos
Procedebat alios dignitate.Ted & alios feqbaf.quis clarus honor uilefeit i turba.&apud uiros bonos:indi gnior fiupfa dignitas q multi indigni poHident. Vnde egregie de Cofare Tullius cum quoldam ait ornare udluit.no ilios honeftauit:fed ornameta ipfa turbauit.At nuc omnes xpi ecclefio pamachiu loquunf.Mira tur urbes pauperem.que hucuft^ diuitem nefciebant.Quid confulatu illuftrius.annuus honor eft:&! peirq alius fuccenerit prior definit.Latet in multitudie laurea-*.5<: triuphi iterdu triuphantiu fordibus polluunf. Quod ante p manus pfitias tradebatur.^ fola nobilitas pofiidebat.quo coful Marius uidor Numidia:. & Teutonum,atqj Cymbro^ ob ignobilitatem familia: putabat indignus.quod Scipio ultra anos pro uirtU' te memit.nunc foia militia poiTidet 8i agreftia dudu corpora.fulgens palma circudat.Plus ergo accepimus § dedimus.parua dedimus.parua dimifimus.6d gradia poflidemus.Cetuphcato foenore xpi ^mifia reddun iur.In tali agro 6C ifaac quodam feuerat.q paratus ad morte ante euageliu.euangelica portauit crucc.Si ms inquit pfedtus efTe.uade 5: uede oia qu$ habes.K da pauperibus,& feqre me.Si uis pfetius effe. lemp gran> dia in audietium ponunf arbitrio.Et ideo uirgitatem apoftolus non imperat.qa dominus difputas de eu* nuchis.q fe caftraflentj)pter regna c$lo^,ad extremu intulit.q pdt capere capiat.Non eft.n. uolentis necp currenns.fed miferctis dei.Si uis pfedtus erTe.no tibi iponitur necemtas.ut uolutas pmiu confequaf # Si uis ergo efle pfedtus.& delideras efle.quod^phetae.qd1 apoftoli.qd'xps eu.uede non parte fubftatiae. ne timor penuriae infidelitatis occafio fir.& cu anania 8t faphyra p«eas.ied uniuerfa quae poHides. Cuq; .uendideris. da pauperibus.non locupletibus.nd fupbis.Da quo necemtas fultentet non quo augeatur opes.Cucp k' geris illud apoftoIi.Boui triturari os no alligabis.^ dignus eft oparius mercede fua.Et q altario miniftranr* de altario participatur.Memeto quo^ huius fniae.habetes uidtu & ueftitu his cotenti fimus.ubi uideris fu/ mare patinas.&: phafides aues lentis uaporibus difcoq.ubi argenti pondus.feruentes buricos.mamos coma tulos pucros.pciofas ueftes.pidta tapetia.ubi ditior eft largitore.cui largiedum eft.pars facrilegii eft.rc pau»' perum dare non pauperibus.^ tame non eft fatis pfedo.& confumato uiro.opes contencre.pecuniam dif-fipare.&piicere quod in mometo.& perdi & inueniri pot.Fecit hoc Crates thebanusJecit Anthiftenes. fe» cerunt plurimi.quos uitiofiifimos legimus.Plus debet xpi difcipulus pftare.q mundi philofophus glorize animal.^ popularis aurse.arqj rumope uenale macipium.Tibi non fufficit opes contenere.nifi xpm fequa/ ris.Xpm aut fequitur.q peccata dimittit 6i uirtutum comes eft.Xpm fcimus fapfam.Hic thefaurus in agro icr:ptaraf% noicitur.hxcgema multis emif margaritis.Sin aut adamaueris captiuam mulieremudeft fapie" ttam fecui3rem.&: eius pulchritudine captus fuens.decalua eam.& illecebras crmium.attp ornamenta uen* borum.cum emortuis unguibus feca.Laua eam,pphetali nitro.& tuncrequiefcens cum illa dicito. Siniftra eius fub capite meo,& dextera illius amplexabitur me.Et multos tibi fcetus captiua dabit.ac de rooabitide emcietur ifraelites.Xps fandtificatio eft.fine qua nemo uidebit facie dei.Xps redemptio.ideft redeptor & pv cium,Xps omnia.ut qui omniappter xpm dimiferit.unu inueniat pro oibus,&: poflit libere,pclamare. pars mea dominus.Sentio te diuinis ardere dodtrinis.nec temeritate quorudam docere.quod nefcias.fed ante di icere quod dodturus fis. Simplices epiftolae tuae olent prophetas.apoftolos fapiunt.non coturnatam affe^ dtas eloquentiam.nec more puero^ argutas fententiolas in daufulis ftruis.Cito turgens fpuma dilabif. 6d quis grandis tumor contrarius fanitati eft.Scitu eft illud quo<p catonis.Sat cito.fit fat bcne.Quod nos quo dam adolefccntuli cum a perfedo oratore in pfatiuncula diceref ri[imus.Meminiire te puto erroris mutui quado omne atheneu fcholafticoR^ uocibus confonabariSat citoriit fat bene.Foelices inqt fabius eflent ar^ tes.fi de illis foliartifices iudicarent.Poetam non pot noife mfi q uerfum poteft inftruere.Philofophos non intelligit.nifi qui fcit dogmatum uarietates.Manufacfta & oculis patentia magiS/pbat artifices.Noftra q du ra fit neceffitas.hinc potes aiaduertere.# uulgi ftandu eft iudicio.& ille in turba metuendus:quc cum uide^ ris folus defpicias..Hocpteriens tetigi:ut eruditis contentus auribus.non magnopere cures.qd imperito^; de ingenio tuo rumufculi ia<ftitent:fed,pphetaij£ quotidie medullas bibas xpi myftes:pfiarcha^; fymmiftes fme legas.fme fcribas.fiue uigiles.fiue dormias.amos tibi femp buccina in auribus fonet hic lituus excitet atatn tuam.hoc amore furibundus quaere in ledtulo tuo quem deliderat anima tua. Et loquere cofidenter cgo dormj0 & cor meum uigilat.Cuntp mueneris eum:& tenueris non dimittas.Et fi pauxillum dormitan 11 elaprus fuerit e mambus.noliptinus defperare.Egredere in piateas.adiura filias hierufalem. reperies eam cubantem jn meridie.lafium.ebrium.noais rore madetactum.inter greges fodalium.in aromatum uariera tibus.inter p0ma paradifi.Ibi ei da mamillas tuas.fuggat de erudito petiore.requiefcat inter medios cleros pennse columbae deargentat^.& interiora eius in fu gore auri.Pauulus ifte & puer:qui butyro 6C meile fagj natur.qui inter cafeatos nutritus eft montes.cito creicit in iuuenem.uelociter in te hoftes fpoliat:matore p datur damafcu;& regem uincit affinum. Audio te xenodotium in portu fecifle romano;& uirga de arboie abraha in aulonio plantafie littore.quafi aeneas noua caftra metaris.S^ fuper undam tyberis.ubi ille^co§cny' te quondam penuria cruftis fatalibus & quadris patulis non pepercit.tu uiculu noftrumiideft domu panis 3edificas:& diuturna fame repentina fatuntate compefas.Euge nofter initia trafgrederisiftatu fumu tenens de radice puenis ad cacume.primus iter monachosan prima urbe primus fequeris pfiarcha loth. quod iter ptatur declinansicampeftria eligat.&! iuxta pythagora: Jfam.Y.facilia magis & finiftra ac peritura fectetur# -Tu in arduis & faxofis cum fara tibi monumentum paramt iuxta fit ciuitas Ifarum.Deletif^gigantibus fT msenachimthxreditatem tuam gaudium & rifus excipiat.Diues erat abraham curo:argento:pecore:poiTel ttantamcp habebat famiham.ut ad fubitos nuncios iuuenibus eledtis armare poffet exerci/ vr. * ".quatuor reges i quos quinqjregts fugerant: in dan confecutus occideret & tamen poft tam cre^
0 pitalitatis officia * dum non refutat hominesifufeipere meruit deum.Non feruis & ancillulis ipera/
bat.ur miniflrarent hofpitibus.ncc bonu quod exercebar per alios minuit.fed quafi reperta pda cu fara fua 3 * 9 humanitati folus incubuiupfe pedes lauit.ipfe pingue uitulum portauit humeris de armento.Stetit ut fer^ uus peregrinis pradentibus;& (arx manibus codos cibos ieiunatums appofuit.Hxc moneo frater charifli me pietate qua te diligo ut non folu pecuniam.fed teipfum xpo offeras hoftiam uiua.fandtam. placentem deo.ronabile obfequiu tuu.& imiteris filium homis.q non uenit miniftrari.fed miffrare.Et quod pfiarcha alienis.hoc difcipulis 8L feruis magiifer exhibuit 5^ dominus.Corium pro corio & oia qu$ homo poffidet» dare poted pro aia fua.Sed tange inquit diabolus carnes eius.nifi in facie benedixerit tibi. Scit hoftis anti' quus maius continentia q numo^,: ede certame.faciie abiicitur.quod hxret extrinfecus.Inteftinu bellum piculofius eft.Coniudta difglutinamus.unita difluimus. Zacheus diues erat .apodoli pauperes ♦ Reddidit ille quadruplu quod rapuerat.diuifitm pauperibus medietate fubftantix fu$:qu$ remarcrat.fufcepit xpm hofpitem.falus fadta eft domui eius,& tame qa paruuluserat.& apodohcc pcentati fe non potuerat coexte derc no fuit in.xii.numero apodoloRd, Aportoli aut qtum ad diuitias nihil.qtum ad uolutatem cotum mu dum pariter reliqrunt.Si offeramus xpo opes cum aia noflra.libenter fufcipiet.Si aut qux foris funt deo q intus funt diabolo demus.non eft xqua partitio.& dicitur nobis.None fi rede offeras.&: rede non dmidas pcccaflifQuod patritii generis primus inter primos monachos effe coepifti.non tibi fit tumoris.red humi. iicatis occaiio.fcienti fihu dei fadum filiu homis.Quatucunq^ te deieceris.humihor xpo no ens. Eflo ince das nudis pedibus.fufca tunica uefbaris.zequeris paupenbus.inopu cellulas dignater mtroeas.catco^ ocu> lus fis.manus debilium.pes claudo^.ipfe aqua portes.ligna cocidas.focu extruas.ubi umcula iunt. V 1 ala pxt Vbi fpura^Vbi flagellatVbi patibulu^Vbi mors.Et cu omnia quee dixi feceris.ab buttocnio tua i au-* lacg uinceris.fi non opere at certe fexu.Ego qdem rom^ non era.& tuc me tenebat heremus. Atq’, utma p/ tenuifler.quido fbcero tuo uiuente. Toxorio feculo fernicbant.Sed tame audio quse imunditias platearum ferre non poterat.qux eunucho^; manibus portabarur.&: inarquale folu moleftius trafcendebant.qbus fe/ rica ueftis oneri erat.& folis calor incedium.nuc fordidatx &' lugubres & fui comparatione formicula?, uei lucernas concinniat.uel fuccendut focu.pauimenta uerrut.mundant legumina.hole^ fafciculos in feructe ollam deiiciut apponunt menfas.calices pordgunt.effudunt cibos.huc illucq; difeurrunt. & certe magnus mrcrinu chorus cum iliis habitat.Num huiufcemodi miniaeria aliis.imperare no poteranbSed nolut uinci ^hk hhore corpc^.quafi ipfe fuperant uirtute ammi.Hcec dico.non quo de ardore mentis tux qcq du.
n currentem impella'.^ acriter dimicanti feruorem feruore augeam. Nos m ifta jauincia xdificato mnmlfeno & diuerforioppterea extrudo.ne forte dt modo iofeph cum mana in bethlee ueniens.non pn,'ar hofDitium tantis de toto orbe confluentibus turbis obruimur monacho^.ut ncc cceptu opus defe TPrenec fupra uires ferre ualeamus.Vnde qa pene nobis illud de euangelio contigit.ut futurx turris no an re cdDUtaremus expenfas.copulfi fumus frem paulmianum ad patriam mittere.ut femirutas mllubs.q bar.
; h	R?	narpntu	rrimunin	hxk^nr rinprFS.uederer.ne C0?Ptum lanctORd mimitetiU GC'
baro^ effugerunt
manus.& parentu comuniu habent cineres.uederet.ne coeptum iandoijd minnretiu ue>-(demes.rifum maledicis & aemulis pbeamus.In calce epiftolae recordatus fum quadrigae ucllrae.SZ^pofito quintam deeffe Blefillam pene oblitus de ea loqui.quae prima de uobis pcfflent ad dominum. Vere nunc qumqj in tres.ac duas uidcmus effe diuifas.llla cum forore Paulma dulci fono fruitur.tu dua^ medius ad
^^«phld&btSad oceanu a beato Hieronymo editu.ubi de diuordo ^^mprmrism^ do matrimonio illo fuperftite purgatur.ac narraf quali 8C quaca pnia cnm
erogatio t0«™	f	dormiti5e Blefllla, Pau!am uenerabile feminam recenti adhuc uulnere
confolatus fu.Quarta; seftatis circulus uoluif.ex quoad Heliodo^ epm.nepotiani fcnbens epi
taphiu.gcgd hakre potuj uiriu.in illo tuc dolore cohmpfi.Ante hoc ferme bimnmiMm^ 10
nnraculugentiliu.ludtupaupeyc.folatm monacho&,Ouicqd primu arnPutru	--u.uparanoe	ui.
lefcit.leiuniu pdicemiSed pualefcut elcmof.n^.Humtoatem laudem&d maior eft fidei ardor Dicam ap. petitas fordes.& in condcnationem ueftm ferica^ pl^beiuna cuku.&: feruiha mdumetaqfita.Plus eft an^ mu depofuilTe.q cultum.Difficilius arrogantia q auro caremus & gemis.His enim abielhsinterduglono' fis tumemus fordibus.& uendibilem paupertatem populari aure offerimus.Caelara uirtus.Sd co.cienti x ta fecreto.deu folu mdicem refpicit.Vnde nouis mihi eft efferenda pconiis.S^ordie rheto^dprcrmifto.^ de conuerfationis ac pnia? icunabilis aflumeda.Alius forfita fchola? memor.Qu.M.Vnu qui nobis ci ' doreftituitrem.Ettotamfabiorumgentempferretinmedium.diceretpugnas.defcriberer Prcc^* tantx nobihcatis gradus fabiolam ueniffe iadtaret.ut ginuirga nonpoteraun radicibus dcmonl t. Ego diuerfom be?hleemitici.& pfepis domini amator.m quouirgopuerperadeumfu^ lam chrifti.non de nobilitate ueteris hiftoriae.fed de ecdefix humilitate producam.Et	prin'
cipio quafi fcopulus quidam.^ ^cella mihi obtrecftato^ eius oppomf.<*» fecundum prius reliquerit.non laudabo conuerfam.nifi prius ream abfoluer&.tanta prior maritus urna abuiffe nar> rafmt ne fcortum qdem 8t uile macipium ea fuftinef poffet.Qux ii uoluero dicer pda uirtute femiae, qu$
maluit culpam Fubire diffidii.q corpis fui infamare ptem.& maculas eius detegere.Hoc folu^feram. g> recud^e matronae.^ xpians fatis eft.Prxcepit dominus uxorem n5 debere dimitti.excepa cauta tornii-ati ^ nis,& fi dimifia fuerit manere inuptam.qcqd uiris iubef.hoc confequenter redudat in foerninas.Necg enim
 i n. o,..._______________________Qiz-ic	mprpmW	itinair	nnn	rnrnn<	facit.btEO iX QU3Z
ivjiitiiuLi.iiJUioqiiociat.unu cum eo corpus	^_ c	.
aliud Paulus nofter pcipit.Apud illos in uiris pudicitia; frena laxant.& folo ifupro.at^ adulterio condenaj co.paflim p lupanaria 6c ancillulas libido pmittif.quafi culpam dignitas faciat.no uolunras.apud nos.quoa non licet foeminis.arque no licet uiris.&: eadem feruitus pari conditione cenfetut.Dimifit e^oCutaiungui tiofumidimifit illius &C illius crimis noxiuidimifit pen.e ^ clamate uicmiaiuxor foia nopdi 1 ♦ redarguitunquare repudiato marito no inupta pmanfentzfacile culpa fateoorzdu tamc refera nec 1
 t   x a	eranuiduitate	fuam	feruare no noterat, v idebat ai.am
me/
ma
legem i mebns tuis repugnarem legi metis mxicx ^	^	",	--------------------
confiteri Ibecillitate fua;8i umbra quanda miferabilis fubir coiuguq fub g oria unius uin opa exercere i retricu.Idem apoftolus uult uiduas adolefcetulas nuberezfilios^creare.nuU occafionq fduenario ^
ledidti gfa.Etptinus cur hoc ueltt exponic.lam.n.qdamair	P	n?q	r°%	n	.w
abolitis ^ann^mo^or^iens excufare culpa.cuius pniam ipfa cofeffa ctl^Quis hoc crederet.ut poft mor-tem fecudi Sn remetipfam rcaafa.quo tpc folet mduat negligctes.iugo feruitatis cxcufio.agere fe libe-rius adire balneas,uolitare p plateas.uultus circuferre meretricios.faccu idueret, ut errore pubhee^fateret. ec tota urbe fpectate romana ante die pafchae in bafilica quodam laterani.q exfariano truncatus eu §ladio.
n -	nnirpiirii*!	r>An Afhi/rpric /V nmni" nnmiln rnll^rhrvmartKnc fnarfmn rrine.Ota lutlua, 6^ Iqi
SiUdai lutmuauviuiud lviju	j-vv-vutu	***-	r	*------- ..
meta non abluat^Petrus trina negatoem trina cofeflione deleuit.Aaron facnlegiu 6t conflatum ex auro ui/ tuli caputzffna: correxero pces.Dauit fci 6c manfuetiiflmi uiri homicidiu pariter &C adukateriu.vii dierum emedauit fames,iacebat m terrazuolutabaf in cmeretK oblitus regis ptatis lumc qrebat in tenebris. Ulug tantu refpiciestque offenderatzlachrymabilis uoce dicebat.Tibi foli peccauizS^ malu coram te teci, re mihi Ixtiria falutarts tui:& fpiritu pricipak cofirma me.Atq; ira factura eftzut q me prius docuerat mrtutv-bus fuis quo itans non caderezdoceret p pniam quo cades refurgere.Quid tam ipium legimus iter reges^ achab.de quo feriptura dicit.non fuit alius talis ut achab q uenudatus eit.ut faceret malu in colpectu dem j niiHic cu opter fanguine nabuthx correptus fuifiet ab Helia:# audiflet ira domini p ^phetam; occiditti. &i infup poflediiti:&' ecce ego iducam fup te malu;&: demeta poiteriora tua di reliquazfcidit ueitimeta iua. di operiit cilicio carnem fua:ieiunabat($ in facco:& ambulabat demiifo capite.Tuc fadtus efl fermo dei ad heliam thefbiradicens.Nonne uiditti achab humiliatura cora me < Quia ergo humiliatus eft timoris mei caufamon induca malum in diebus cius.O foelix pnia.quae ad ie dei trahit oculos^qux furetem fniam dei confeflb ctrote mutaait.Hoc idem & Manaffen in paralipomenon:8£ Nimue fecifle legimus in.pphera.Pu bheanu quocK in euangelio E uuibus primus non folum mdulgenaamifed Si regnum recipere meruit. Alius impendentem de,fregitiram.Tertiuspedusuerbetf0n'?uS^	adcslum'Et m“‘r°
iuilificatior receffit pubheanus humili confeffione U1“W^	•N?"
eft loci huius ut pen.tentiam pdicemiSi quali contra Montanu Nouamq, fo bes dicam illam hofcam domino effe piacabilemiSi facrificiu deo fpuro contribulatum.& ™aloP"‘a™ Plutoris q mortem.^ exurge exurge hierufalem.Si multa aliaiqu^phetay clangunt	‘0ftMr:quo3	&	legentibus	u	de
fiti&6fenti caufe conueniat.Non ell: confufa dominum terris.Si ille eam non contundet in c^lo. Aperuit eundis uulnus fuu:5^ decolorem in corporeicicatricc flens roma conlpexit.DiiTuta habuit latera: nudu ca/ put daufum os.Non eft ingrefla ecclefiam domini:fed	cu/in	maria	forore moyfi feparata confe'
dit-.ut qua facerdos eieceratupfe reuocaret.Defcedit de folio delitia^ fua^.accepit molam: fecit farinam:^ difcalciatis oedibus tranfiuit fluentHachryma^.Sedit fuper carbones ignis.Hii ei fuere in adiutorium. Fa/ ciem per quam fecundo uiro placueratiuerberat.oderat gemasdinteamina uidere non poterat: ornamenta fugicb.it.Sic dolebat quafi adulterium comifuiet oi multis impendiis medicaminum unum uulnus feuare cupiebat,Diu morati fumus in penitentia.in qua uelut in uadofis locis refedimuszut maior nobis &	%
ullo impedimento fe laudum eius campus aperiret. Recepta fub oculis omnis ecclefiae communione.q a fecit i Scilicet in die bona malorum non oblita eft. & poft naufragium rurfum tentare noluit PeTl uigandi: quin potius poft omnem cenfum quem habere poterat(erat autem amplilFimus: 8i. re,%° • ,1 generi eius) dilapjdauit: ac uendidit:& in pecuniam congregatum ufibus pauperum praeparaurt :.a Primo omnium NdcrdKcon.iov ideft languentium uillam inftimit.In quo xgrotantes colligeret de pla^CIS,a ^oiy fumpta languoribus :atc^ inedia miferorum membra refoueret. Defcribam ego nunc diuer.as miiero^ rum hominum calamitates. truncas nares. effofTos oculos.femiuftos pedes,luridas man^ tumentes a ^ uos.cxile fcemur.crura turgentia,& de exefis ac putridis carnibus uermiculos bullientes. Quotiens mo ^ Fo regio & fetore confedtos humeris fuis ipfa portauit^Quotiens lauit puruletiam uulnerum laniem, q alius afpicere non audebat^Pr$bebat cibos propria manu;& fpirans cadauer forbitiuneuhs irrigabat,, multos diuites 8i relieiofos ob ftomacM anguftiam exercere huiufcemodi mifericordiam: per aliena	^
mfideiitatem.fed ficut imbecillitati ilomachi ueniam tribuo.fic pfcdl^ metis ardorem.cslum laudibus fe> ro.Magna fides ifta non cocemnit.Scit quid in lazaro diues purpuratus aliquando no fecerit.quali fuperba mens retributione danata fit.IJle quem defpicimus.qucm uidere no poimmus.ad cuius intuitum nobis uo mitus erumpit.nodri fimilts eft.De eodem nobifcu formatus eft luto.iifdem copadtus eft elementis.Quic> quid patif nos pati poffamus. Vulnera eius xflimemus ^pria.iS: ois animi in altei^ duritia claniend in nofmetipfos cogitatione frangef.
Non mihi fi linguas centum fmt.oraq; centum. Ferrea uox.
Omnia morbo^ percurrere nomina poflum.
Quas FabioIa in tanta mifero^ refrigeria commutauit.ut multi paupe^ fani languentibus midercnt.qq ii Ia fimili liberalitate erga clericos & monachos ac uirgines fuerir.Quod monaftenum no illius opibus fufte tatum ejtfQue nudum &: paralyricum,& clunicu no Fabiolx ueftimera texerunt^In quo fe indigentiu no effudit pceps & feftina largitio^Angufta mifericordix eius roma fuit,Peragrabat ergo ifulas.& totu Ethru^ fcum mare uolfcoruq;/puinciam.& reconditos curuo^d littopd finus.in quibus monacho^d confiftunt cho ri.uel p^rio corpe.ucl tranfmifla p uiros fandos ac fideles munificentia circuibat, Vnde repente &: contra opinione oium hierofolyma nauigauit.ubi multo^d excepta edeurfu nfoparump ufa eft hofpitio. cuius fo cieratis recordans uideor mihi adhuc uidere qua uidi.Iefu boine.quo illa feruore.quo ftudio itenta erat diui ms uoluminibus,8<: ueluti quanda fame fatiare defiderans.p pphetas.euagelia.pfalmofcp currebat, quaeftio nes ppones,& folutas recondes in fcrmiolo pedoris fui.Nec uero fatiabaf audicdi cupidine, fed addes fcie tiam,addebat dolore,& quafi oleu flammx adiicies maioris ardoris fometa capicbat.Quadam die cu i ma nibus moyfi numeros tenercmus.& me uerecunde rogarer quid fibi uellet noium tanta cogeries.cur fingu ke tribus in aliis arq? aliis locis uane iugeretur.quomodo Balaam ariolus fic futura xpi myfteria pphetaret ut nullusppe modu ppheta^d tam apte de co uaticinatus fit.Refpondi ut potui.&: uifus fum iterro^ationi eius fatiffacere.Euoluens ergo libi% puenit ad eum loeu ubi catalogus deferibif oium manfionu.p quas de segypto egredies populus puenit ufq; ad fluenta iordanis.Cu^ cas q"rerer rones fingulo^d in qbufda h$fi taui.in aliis in offenfo cucurri pede.in plxri% fimpliciter ignora tiam confeftus fum.Tunc uero magis cce. pit urgere.dd quafi non mihi liceret nefeire quod nefeio poftulare.ac fe indigna tatis myfteriis dicere,Quid plur^Extorfit mihi negadi uerecudiam,utppriu ei opus huiufcemodi difputatiucuto pollicerer.quod uiip in pfens tepus 81 nuc itelligo domini uolutate dilatu.reddef memorise illius.ut facerdotalibus prioris ad te uoluminis indura ueftibus.p mudi huius folitudine gaudeat fe ad terra repromifflonis aliquando ueniffe, Ve^ quod coepimuspfequamur.Quxrentibus nobis dignu tantae foeminae habitaculu.cum illa ita folli' tudinem cuperer.ut diuerforio manae carere nollet,ecce fubito difeurrentibus nuciis.ories totus itremuit, ab ultima Maeotide.inter glatialem Tanain.6<: Meflageta^ imanes populos.ubiCaucafi rupibus feras gen res alexandri clauftra cohibet.erupifle Huno^ examia.quae pnicibus equis, huc illucq? uohtatia caedis pa^ riter ac terroris cudta complerent. Aberat tuc romanus exercitus,& bellis ciuilibus in italia tenebaf.Hac ge tem Herodotus refert fub Dario rege Maedo^; uiginti annis orientem tenuifle captiuu.Sd ab aegyptiis at(p ethiopibus anuum exegifle uedigal, Auertat iefus ab orbe romano tales ultra beftias.Infpati ubi^ aderar. & fama celeritate urncentes.no religioni, non dignitatibus.nd cerati,no uigientis mifercbanf infantiae.Co' gebatur mori.q uiuere nodum cceperat,& nefcientes malum fuu.inter hoftium manus ac tela ridebant.Co fonus iter omnes rumor petere eos hierofolyma.&: ob nimiam auri cupiditatem ad hanc urbe curref .negle dta pacis icuna farciebatur antiochia.Tyrus fe uolens a terra abrupere.ifulam qrebat atiqua.Tunc & nos co pul fi fumus parare naues.efle in littore.aduenm hoftium pcauere.& faeuietibus uentis magis barbaros me'-tuere q naufragium.no tam ^pri$ faiuti 5 uirginu caftimonixjpuidetes.Erat in illo tempore quxdam iiv ter nos diflenfio.& barbaro^: pugna domeftica bella fupabant.Nos in oriete iam tenuit fixa fides.& luete^ ratum loco^ fandto^ deliderium.Illa qU$ tota in faremis erat,& in omni urbe peregrina.reuerfa eft ad pa/ triam.ut ibi pauper uiueret.ubi diues fuerat.manes in alieno.qux multos prius hofpires habuit. Et ne fer^ monem longius traha.in cdfpedtu roman$ urbis pauperibus erogaret.quod illa tefte uendiderat. Nos hoc tatum dolemus.g pciofifflmu i fandtis locis monile pdidimus.Recepit roma.quod amiierat.acpcax & ma ledica lingua getiljum oculo^: teftimonio confutata eft. Laudent exteri mifericordiam eius, humilitatem fidem, ego ardore plus ai laudabo.Libru quo Hcliodoa; quodamiuuene ad heremu cohortatus fum.tene fiat memoriter,& romana cernes moenia.indufam fe effe plagebar.Oblita fui fexus.fragilitatis imemor. ac folitudis tatum cupida, ibierat.ubi aio morabaf.No poterat reneri cofiliis amico^.ita ex urbe quafi de ui ^lis geftiebat erumpere.Difpenfatdem pecunias & cautam diftributoem.genus infidelitatis uocabat.Nam aliis diftributoem elcmofyna^; tribuere.^ fuis pariter cffulis ipfa Pr0 XP° ^,Pes °Ptafiat accipef.Sic feftia^ fiat.fic impatiens erat morarum.ut illam crederes .pfedturam.iraq? dum femper paratur.mors eam inuemV tc n?n potuit in paratam.Inter laudes fcemix fubito mihi pamachius meus exoritur.paulia dormit.ut ifte mgnet.prxcedit maritum.ut chrifto famulum derelinquat.hic hxres uxoris,& haereditatis alii pofleflbres, rtabant m> & foemina quis in portu abrahae tabernaculum figeret,& erat haec inter utrumq? contentio, quis humanitate fuperaret. Vicit uterq?,&: uterq; fuperatus eft, Ambo fe uidtos 8t uidores fatetur, dum qd: ter cupiebat.uterq; pcrfecit.Iungunt opes.fociant uoluntates ut quod xmulatio diflipatura erat, concor» PmCi vret-Necdum didtum.iam fadum.Emitur hofpitium. 8C ad«hofpitium turba concurrit, Non eft bor m iacob.nec dolor in ifrael. Adducunt maria, quos in gremio fuo terra fulcipiat, Mittit nauigantes.quos nauigaturos littus molle confoueat»Qyod Pubjiusfemel fecit m inlula Mileta
erga unum apdloIum.Et ne contradidioni locum tribuam.in una naui.h$c idi & frequenter faciut. & in plures.nec hoc lolu inopum neceflltas fuilentaf.fed ^>na in omnibus munificentia ahquidft habenbusp' uidet.xenodotiu in portu romano fitum totus pariter mundus audiuit.fub una aeftate didicit britania, qcf xgyptus oC parthus nouerant uere.Quod fcriptum eft timentibus dominu ofa cooperanf in bonu, in obi^ tu tanta: foeminse uidimus comprobatu,Quodam pfagio futuro^ ad multos fcripferat monachos, ut ue-nirent.a le graui onere laborantem abfolueret.faceretqj fibi de iniquo mamona amicos.qui eam reciperet in aeterna tabcrnacula,uenerunt.amici fadti funt.dormtuir illa.quod uoluit.&: depofita tandem farcina leui or uolauit ad cxlum.Quantu hfet uiuentis.Fabiolx roma miraculum.in mortua demonftrauit. Necdum ipum analauerat.necdu debitam xpo reddiderat aiam.Et ia fama uolas tanti pnucia ludtus. Totius urbis popuJu adexequiascongregabat.Sonabantpfalmi.& aurata tccfta templo^: roboans in fublime quatiebat alleluia.Hic iuuenum chorus.illic fenum.qui carmine laudes fccmineas & fa6ta ferant,Non fic Fuluius de gallis.non Papyrius de Samnitibus.no Scipio de Numantia.nd Pompeius de Ponti gentibus triumphauit, iJJi corpora uicerant.haec fpiritales nequitias fubiugauit. Audeo ^cedentium turmas,6<: cateruati in exeqis emsrnultitudinemfludtuantem.Ndplatcar.nonporncus.noimminetia defupertedta capere poterant^-ipectantes.Tunc fuos in unum populos roma cofpexit.Fauebant fibi omnes in gloria poeniteris.Nec mips ii de eius falute hoies exultaret.de cuius couerfione angeli letabatur in crelo.Hoc tibi Fabiola igenii mei fe nile munus.has officio^ iferias dedi.Laudauimus fepe uirgies.uiduas ac maritatas.quai^ fupfuere cadida ueftimcta.quse fcquunf agnum quocucp uadit.Foelix pconmm.quod nulla totius uixx forde macuiaf.Pro cui iiuor.faceflat inuidia.Si pffamilias bonus eft.quare oculus nofter malus eft^Quae inciderat in latrones. pPus^dimi tn^	^ ^ m5flones ^untapud pfcm.Vbi abudauit peccatum.fupabudauit gfa. Cui
r,>»E,eatI Hleronymi pfbyccri ad Marcella de exitu lex.cuius fandtam couerfatione defcnbit.& ipfius tram litum purpurati confulis,pxime ante defundti funeri pfert.
Vm hora ferme tertia hodierna: diei.lxxn.pfalmu.ideft tertii libri pricipium legere coepiflemus & docere cogeremur.tituli ipfius partem ad finem fecudi libri.partem ad pricipium tertii libri p tinere.q) fcihcet St defecerut hymni dauid filii iefie finis eilet prioris.pfalmus uero afaph princv pium fequentis.8^ ufq^ ad eum locum pueniftemus.in quo iuftus loquit.dicebam, fi narrabo fic ecce generatoem filio^ tuoi^ puaricatus fum.quod in latinis codicibus no ita habemus expflum. repente nobis nuciatum eft.fandiftima lea exifte de corpore.ibiq; ita te palluifte confpexi.ut fere aut paucce.aut nui ia Iit anima.qux fracto uafe teftacco no triftis erumpat.Et tu qdem no q, futuri icerta efles dolebas. fed % mite mneri obfequm no dediftes.Denicp in mediis fabulis rurfum didicimus reliqas eius iam hoftiam fuif le deiatas.Qu^ras quo ptineat illa rcplicatio^Refpodebo tibi uerbis apoftoh.multum p oem modum.Pn^ mum q> umuerfo^ gaudiis pfequenda (it.quze calcato diabolo.coronam iam fecuritatis acceuit. fecudo ut ms mta breuiter explicef,tertio Ut defignatum confulem de fuis Feculis detrahentem eile doceamus i tar^ taro.bt quidem conuerfationem Le$ noftrae.qs poftit digno eleuare pconioftta eam toram ad dominum iuilTe conuerfam.ut monafterii princeps.mater uirginum fieret.poft molliciem ueftium facco membra trv uine.Infdnes eronibus duxiffe noctes.Sd comites fuas plus exemplo docuifle q uerbis,Humilitatis fuit tan^ t$,ta(p fubiedt^.ut quondam domina plurimo^.ancilla hois putaret.nifi q, eo Xpj magis eflet ancilla ♦ du domia hoium non putat,Inculta ueftis.uijis cibus.negledtum caput ita tamen,ut cum oia faceret,oftenta> tionem fugeret fmgulo^.ne recipet^t in pfenti feculo mercedem fuam. Nunc igif pro breui labore aeterna beatitudine fruif.excipif angelo^ choris,abrah$ finibus confouetur.&cum paupere quondam lazaro dmitem purpuramm.& n6 palmatum confulem.fed atratum ftillam digiti minoris cernit inquirere.O re^r gta mutatio.Ille quem ante paucos dies dignitatum oium culmina pcinebant.qui quafi de fubiedtis hofti' triumpharet.capitolmas afeendit arces.quem plaufu quodam St tripU(j10 populus romanus exccpit.ad uius itentum urbs uniuerfa commota eft.nuc defolatus eft nudus.no in Meo cedi palatio.ut ipfius uxor “«totamt mfcelix.fcd in fordennbus tenebtis contietur.H$c uero quam unius cubiculi fecreta uallabat md!mu"per uidebaf & tenuis-emus mta putabaf araenua *pm fequjf & dicit. Qu$cu« audiuimus ita «
di uiato curr'Uitate dei	Acns gemenfq; cordtor utdum huius mu
deiicet on/. Lmus-non duabus.tumcis.ideft duplici ueiliamur fide.non calciamentoga pellibus mortuis m-tise fecuiark AS Pt$Sr3uemur-non diuitiamm noftrarum oneta ad terram pmant.non uirgx.ideft potens na fuccedam	auxilium.no pariter Si xpm uelimus habere fteculum fed p breuibus & caducis ster
utpoffimu"ertCp^0t,dle fec5dum C°rpUS cluor’Pmonamur,in ca-tens no nos ppetuos Rimemus.
pacem re^%tranr^teii ad the°dora'UldUa'h,fpana'de m°rtc ludnMucm ex mudi «u'na gloriaf ad
tt1*0 confternatus fuper fandi & uenerabilis mihi dormitione ludnii nix breuem epi-aict^reLP°tui,no quo eius uicem doleam.quem fcio ad meliora tranfiife Jicente moyf^ tramiens uideb° uifionem hanc magnam.fed quo torquear defiderio.non meruifle me eius vu tate morw/= ^uem in breui empore huc eiTe uentu^ credebam. Ve^ eft illud fuper neceit
habemus conihtfonemnniU?,$ fidS dlUldat K 5.hariffima intei fe nomlna crude,1S & dura dlfl°C1Crmor
fus tuus inferne Ftr m^r	domlnl uoce iugulaflP« quem ad eam dicif.Ero mors tua o mers-ero
rne.Et in conlequeeubus,Adducet urentem uentu dominus de deferto afcendetem.g ficca“
omnes uenas eius.ST defolabit fontem iIIfus.Exiuit enim ufrga de radice ieiTe.&f flos de uirgiali frutica pul lulauitrqui loqueretur in cantico canticorum.Ego flos campi:& lilium conuallium.Flos nofter mortis in^ teritusndcocp 8t mortuus e(t;ut mors illius morte moreretur. Quod autem de deferto dicitur adducendus uirginalis uterus demonflraturiqui abfc^ coitu & femine uiri deum nobis fudit infantem: qui calore fpiri/ tus lancti exiccaret fontes libidinum:& caneret in pfalmo:in terra deferta ft inuia & inaquofa:fic in fando apparui tibi.Aduerfum mortis ergo duritiam & cmdeliflimam necefiitatem hoc folatio erigimur:q> reuifu ri fumus eos quos dolemus abfentes.Nec^ enim morsiled dormitio & fomnus appellatur. Vnde & beatus apoflolus paulus uctat de dormientibus contriftari.ut quos dormire nouimusifufcitaripofTe credamus; 8C pofl: digeflum foporem uigilare cum fandis;^ cum angelis dicere.Gloria in excelfis deo:6: in terra pax *ho minibus bonae uoluntatis,In caelo ubi non efl peccatumigloria e(l:& perpetua laus:&: in defefia pconia. In terra autem ubi feditio &: bella at^ difeordiaspax iprxcanda efl:& pax non in omnibusifed in his qui bo^ nx uoluntatis funt;& falutationem audiut apoflolicam.Gratia uobis & pax a deo patre & domio iefu chri^ flo multipliceturmt in pace fit locus eius;& habitatio eius in fyonndeft in fpeluncaun fublimitate dogm3> tum atep uirtutumiin anima credentis;cuius quotidie angelus uidet faciem dei:&: reuelato uultu gloriam dei contemplatur. Vnde obfecro teiquam currentem(ut aiunt)impello:ut lucinium tuum defideres quide ut fratrem:fed gaudeas regnare cum chriflo.quia raptus eft*,ne malitia immutaret mentem eius, placita em erat deo anima illius:& in breui fpatio tempora multa compleuit.Nos dolendi magis fumus:qui quotidie flamus in plio:& uitiis peccatorum fordidamur. Accipimus uulnera:& de ociofo uerbo reddituri fumus ra tionem.Ille iam fecurus & uidor te confpicit de excelfo;& fauet laboranti:&: iuxta fe locum pparat eodem amore 3t eadem charirate:q oflicii oblitus coniugaIis:in rerra quo^ fororem te habere coeperatiimmo fra> trem:quia cafla coniundho fexum non habet nupualem.Etfi adhuc in carne pofiti 8i renati in chriflo non fumus graneus & barbarus.feruus & hbcr.mafculus 8t focmina.fed omnes in eo unum fumus,qto ma^is cu corruptiuum hoc induerit incorruptionem,6<: mortale hoc induerit immortaliratcm.non nubent, neq; nu bentur. fed erunt ficut angeli in caflisfQuando dicit no nubentme^ nubentunfed erunt ficut angeli in cx listnon natura & fubflantia corporum tollitunfed gloriae magnitudo monflratur.Netp enim feriprum efl; erunt angeliifed ficut angeli.ubi fimilitudo promittitunueritas non denegatur.erut inqt ficut angeli: idefl fimiles angelorum.Ergo homines efle non definent.inclyti quidem & angelico fplendore decorati. fed ta> men homines:ut & apoftolus apoftolus fit:&maria maria.& confundanf haerefesrquae ideo incerta & ma> gna promittunnut qux certa & moderata funt auferant.Et quia hscrelecs femel fecimus mentionem, q Iu cinius nofter digna tuba eloquentiae pdicari poteftfQui fpurcifTima per hifpanias bafilidis h^refi faeuiente & inftar peflis &: morbi totas inter pyrenaum 8t oceanum uaflante prouincias fidei ecclefiafticae tenuit pu ritatemmequaq fufeipiens Armazel Barbelon Abraxi Balfamon 6i ridiculum Leufeboram: exteraq; margis portenta q nomina:quae ad imperito^ & muliercularum animos concitandosiquafi de hebraicis fonti> tibus hauriunubarbaro fimplices quof<^ terentes fonomt quem non intelligunt plus mirentur.Refert he^ renxus uir apoflolicoyd temporum: di papiae auditoris euangeliflae ioannis difcipulusiepifcopuf^ ecclefix lugdunenfis:^ Marcus quidam de Bafilidis Gnoftici ftirpe defeendens primu ad Gallias uenerit QC eas par^ tes per quas Rhodanus & Caronna fluuntifua dodtrina maculauerinmaximec^ nobiles fceminas.quxdam in occulto myfleria repromittens.hoc errore feduxerit magicis artibus di fecreta corpo^ uoluptate amo^ rem fui concilians.Inde pyrenxum tranficns hifpanias occuparit.^ hoc ftudii habuerit.ut diuitum domus di in ipfis fceminas maxime fibi appeterct:qu$ ducuntur uariis defideriis femper difcentes,& nunq ad fcie> tiam ueritatis peruenientes.Hoc ille fcripfit ante annos circiter trecentos:& fcripfit in his librisiquos aduer fus omnes haerefes dodtiffimo 6c eloquentifllmo fermone compofuit.Ex quo perpendat prudentia tua: q lucinius nofter laude fit dignus.qui claufit auremme audiret iudicium fanguinis:&Z omnem fubftantia fua difperfitiSC dedit pauperibus.ut iuflicia eius maneret in xternum.nec patriae fuae largitate contentus: miflt hierofolyma 8i alexandriam tantum auriidtum multorum pofTit inopiae fubuenire.Quod cum multi miV rentur:S: pdicent.ego in illo magis laudabo feruorem di fludium fcripturarum:quo ille defiderio opufcula noflra flagitauit:& miffis fex notariis(quia in hac prouincia latini fermonis fcriprorucg penuria efl) deferi/ bi fecit quaecuq; ab adolelcentia uf^ in pfens tempus didtauimus.Non nos honorant:qui paruuli 6C mini>
  -piftolam amoris mei i illum habeto epitaphium:
& quicquid pofTc me fcieris in opere fpiritali audadter in peraiut fciant faecula pofl futura eum qui dicit in efaia.Pofuit me ut fagittam eletfam.in pharetra fua abfcondit me:duos uiros tantis maris atep terrarum in^ ter fe fpatjls feparatos fuo acumine uulnerafTe:& cum mutuo in carne fe nefciant:amore fpiritus copulen^ lur • Subfcriptio.San&am te corpore 8i fpiritu feruet ille famaritanus.ideft faluator 8i cuflos.de quo in pfal ^ .bitur.Non dormitabit.necp dormiet qui cuftodit ifraeLut ifrael qui interptatur uigil qui defeendit ad daniel,ad te quocp ueniat.Sd poffis dicere.ego dormio.^ cor meum uigilat.
ne	Ie.ronymi ad Heuflochium uirginem epitaphium:feu confolattiria epiflola de uita.Sd dormitio
cam 3 rIS f(Kmln£*San<Aae Paulae matris eius.cuius generis dignitatem.& pofl uiri obitum. monafti/ nprnrrCoucr	onem«defertioncm patnae.profedtionem hieiofolime magnis effert pcomis. cundamc» eius
Peregrinationem per loca fandta deferibens,
}	Y
I eunda mei corporis membra uerterenf in lingtias.& omnes artus humana uoce ref rennnihil dignu fanda: ac uenerabilis paulae uirtutibus dicerem.Nobilis genere: < m ^ to nobilior fanditate.Potens quondam diuitiis.fed nuc xpi paupertate inligmor. _rx - ' rum ftirps.foboles fcipionu.pauli harresicuius uocabulu trahir.Mati$ papyriae mris arr / cani.uera & germana ,pgenies,Romae ptulit bethlee:& auro teda fulgentia, in orm!^ uilitate mutauit.No meremus 9 talem amifimus.fed gfas agimus quod habuimus: immu habemus.Deo enim uiuut oia.&: quicquid reuertif ad dominu in familiae numero computat, qq anl1 V illius caeleftis domus habitatio fit.Qux qdiu in corpore fuitiperegrinata eft a domino.^ uoce femp nem-li qrebatur dices.Heu mihi qa peregrinatio mea.plongata c.habitaui,cum habitatibus cedarrmu tum p egrmata eft anima mea. Nec mi^ fi planxerit fe uerfari in tenebris(hoc enim cedar interptatur)cu dus in maligno pofitus fit.& ficut tenebrx illius ita 8t lume eiusauxqj m tenebris luceat:5<: teneor^ comphenderunt.Vnde & illud crebrius inferebat. Aduena fum 8^ peregrina ficut omnes pres mei.bt iteM. Cupio diflblui 8d efle cum xpo.Quotiens autem infirmitate corpufculi.quam incredibili abftinentia.^du plicatis contraxerat ieiuniis uexabatur:hoc in ore uoluebat. Su uci ?arSnmeu ^ln Jjru,tutein /	*
ne aliis pdicans.ipfa reproba inueniar.Et bonum eft umumno biber^&arnem no maducare. Et humiha ui m ieiunio aiam rn-am & totum ledu meum ucrfafti in ifirmitate mea.S^ uerfata fum in mifenaidum mi hi conficitur fpina Atcn inter doloris aculeos.quos mira patientia fuftinebatyuafi aptos fibi caelos afpice' lettodbamr	P5nas	riCUt	CO,ato,&	UOlab° & rc3cfcam^eaor ier“™ & fandlos angelos
eiiK infumcK DDtium angelum.qui curtos fuit & comes admirabilis foemin$.me nihil in gram.mhil more blaridietium loqui.Sed quicquid didurus fum pro teftimonio dicere.& minus eius efle meritisiqua totus orbis canit.Sacerdotes miratur.uirginum chori defiderant:monacho^ & paupeij: turbae deplangunt. Vult ledor eius breuiter fcire uirtutesfOmnes fuos pauperes pauperior ipfa dimifit.Nec mi^: depximis o.7 rami liola.quam in utroq? fexu de feruis 81 ancillis in fres ibrorefep mutauerat irta ^)ferre:cum eurtochium uirgi nem.&: deuotam xpo filiam.in cuius confolatione libellus hic cuditur.,pcul 3 nobili genere.fob fide 5: gra diuitem dereliqrit.Carpamus igif narrandi ordinem. Alii altius repetant.^ a cunabulis eius.jpi-q;(ut ita di cam)crepudiis matrem blefillam.& rogatum pferant prem.quo^ altera fcipionu: gracchoru^gemes.a ^ ter p omnes fere grxeias uto hodie & rtematibus:& diuitiis.ac nobilitate agamenonrs fertur laguinc m 1 here.q dicenali troiam obfidione deleuit.Nos nihil laudabimus.nifi quod pprium etr.d: de puri 1 dae mentis fontepfertur.qq dominus atg faluator in euangelio doceat aportolos feifeitates quid 1 ctiturus fit.quoniam fua^> nomine eius dimiferut.cetuplum impfentia^: recepturos.^ in futuro mta nam.Ex quo itelligimus no laudis efle pofliderediuitias.fcd pro xpo eas cotenere.non tumere ad ‘icn[sj ' fed pro xpo eos paruipendere.Vere quod pollicitus eft feruis fuis 8C ancillis:falnator reddit in pienti. qux unius urbis cotempfit gloriamitotius orbis opinioe celebraf.Qua romx habitantem nullus extra ^ ma noueranlateme in herhleem & barbara & romana terra miraf.Cuius enim gentis hoies ad fanda Jor no ueniunt^Q^is aut in fandis locis pter paulam quod plus inter hoies miraret.memt.Et ficut inter mub tas gemas pc^iflimK^^	paruos	igniculos ftella^obru,t.& obfcuramta cudo^u r
tutes & Dorentias fua humihnre fuDerauit.minimacp fuit inter oes.ut omm maior efTet.& qto plus fc beii/ ciebatitato magis a xpo fub euabaf Latebat.& no latebat.fugiedo gloria.gl0„am merebadquae uirtutes q r-- ambra fequif & aroetitores fui deferens.appctit contcprort s.Scd qu.d ago narradi ordme ptetm.ttens;
fi
Dum lio^ altiffimu fangu
im^trahit0 Vndc «iam filia eius xpi uirgo Euftochiu lulra nucupatur. Er ipfe lulius a magnodemiffum nomemto.B h«cd,cimus.noquo habmbusgradia fm,:redquo cotcnennbus m-rab. 'ia.Saeculi hoies fufpiciut eos.qh.s pollent priuilegus.Nos laudamus.q pro faluatore ifta derprxennt.&'m rumm modu quos haberes paru.pld.mus.ft habere noluer,t.pd,camu5.H,s inq orta maIor,bu,s^ ™Cn,‘
‘ate ac pudicitiapbara.primu uiro.deindcppinqs.8t totius urbis teftjmoio.cum qncp liberos edidifor, ^ filia rUn Culus morte eam romae cofolams fum.Pauhnam.qux fandu & admirabilem ui^.&^pqfiti & fu rum reu^ namarhin reliauit hxredem.ad que fup obitu eius paruulu iibellu edidimus.Euftochiu.qu$ nu in fandtis loCis uirginitatis & ecclefix monile peiofum eft.RuEna.qu$ imaturo funere pium matris am c6fternauit,& Toxotium.poft que parere defiuinut itelligeres eam no diu feruire uoluifle officio con ^ li.fed mariti defiderio.q mares optabat liberos edidifie.Poftq uir mortuus ert.ita eu planxit.ut j>pe reref.lta fe couertit ad domini feruituteiut eius morte uideref optafle.Quid ergo refera amp ae^( » domus &t quodam opuletifllmx.omnes pene diuitias m pauperes erogatas (Quid in cudos Qbuo aium 8C bonitate etia in eos quos nuq uiderat euagatemfQuis inopu moriens no illius uertime lutus ertfQuis clinico^ nd eius facultatibus fufteratus eftfQuos cunofiflime tota urbe pquir	*
labatffi quifq debilis &: efuriens cibo fuftentaref alterius.Expoliabat filios,& inter oblurSa d f^oiiu gene
maiore
fi dici poteft 81 icomitata ad hcremu antonio^ atq? paulo^; pgere gcfticbat.Tandcq; exadta hyeme.aperto 3 mari,redeuntibus ad ecclefias fuas episnpfa uoto cum eis 8C defiderio nauigabar.Quid ultra differo i Defce dic ad portu fratrexognatis,afIinibus.& quod(his magis eft)liberis,pfequetibus & cJxmetiflima mrem pie tace uincere cupietibusJam carbafa tendebanf;&: rcmo^; dudu nauis i altum^rrahebaf.Paruus toxorius fupphces manus tendebat in littore.Ruffina iam nubilis.ut fuas expedaret nuptias:tacens fletibus obfecra bauEt tame illa liccos tcdebat ad caelum oculosnpietate in filios pietate in deu fuperans. Nefciebat fe ma^ tremmt xpi fe^baret acilla.Torquebanf uifcera:& quafi a fuis mebns diftraherenf.cum dolore pugnabat. In eo udis admirabilior:^ magna uinceret pietatem.Inter hoftium manus & captiuitatis dura neceflltate nihil crudelius eft q parentes a liberis fepari.Hoc contra iura naturse plena fides patiebaf.imo gaudens anP mus appetebar.^ amorem filio^ maiore in deu amore cotcnensjin fola euftochio.quxd ppofiti &:nauiga tionis eius comes erat,qefcebat4Sulcabat itenm nauis mare.Si cudis q cum ea uehebatur littora refpicien^ tibus.illa auerfosjenebat oculosme uideretquod fine tormeto uidere non poterat,Fateor nulla fic amauit filios.qbus ante qpficifceref cuda largita cuiexhaeredas fe in terra.ut hereditatem iucniret in celo. Dcla^ ta ad ifulas potias quas clariffimx quodam foemina^ fub domitiano pricipe^) confeffione nominis xpi fla uie domicille nobilitauit exilium.uidefm cellulas.in qbusilla logum martyrium duxerat fumptis alis hie^ rofolyma & fanda loca uidere cupiebat.Tardi erant uetiid omnis pigra uelocitasdnter fcyllam & carybdi hadriatico fe credens pelago.quafi p ftagnu ucnit metoncjbi^ refocillato paululu corpulculo»
Et fale tabentes artus in littore ponens.
Per maleas:^ cytheramifparfaf^ p equor Cycladasi&f crebris freta concita terris.
Poft rhodum Si lyciam.tandem uidit cypru.ubi fandi SL uenerabilis epiphanii pedibuspuoluta.decem ab eo diebus reteta eflmo in refedocm.ut ille arbitrabaf.fed in opus dei.ut rebus,pbatu eft.Nam omnia illius regionis luftras monafteria:,put habef poterat refrigeria fumptuu frlbus dereliqt;quos amor fandi uiri de toto illuc orbe conduxerat.lnde breui curfu tranffretauit feleuciam de qua afcendens antiochiajfandi con feflbris Paulini modicum charitatc detenta media hyeme: calente ardore fideijfosmina nobilis: qu$ pnv us eunuchoa: manibus portabaf afello fedens.pfeda eft.Omitto fyrix coeles &: phoenicis iter.Necp.n. ede^ poricum eius difpofui fcribereiea tantu loca noiabo quae facris uolumibus continenf,Beryto romana colo nia.S.' antiqua urbe fidone derelida.& fareptae littore.helix eft ingrefla turriculamjin qua adorato domio faluatore.p arenas tyri.in qbus genua paulus fixit.puenit ad choum quae nuc ptolemais dicif: Si p campos maaedo iofix necis confcios.itrauit terra philiftiim.Mirata ruinas dor urbis quondam potetifiinm& uer^ fa uice ftratonis turrim ab herode rege iudaex.ihonorem caefaris augufti exfaream nucupatam.in qua cor^ nelii domu xpi uidit ecclefiam & philippi aediculas.& cubicula quatuor uirginu^pheta^.deinde antipatrP da femirutum oppidu; quod ex patris nomie herodes uocauerat:6d lyda uerfam in diolpolin dorcadis: atep senese refurredione ac famtate inclyta;Haud pcul ab ea arimathia uiculum iofeph.q dominu fepeliuit: 6: nobe urbe quondam facerdotu.nuc tumulum occifo^: 8i ioppen fugientis portum lonae.Et ut aliqd pflri^ gam de fabulis poeta^ religatas ad faxu andromadae defpedatricem.rcpetitoq; itinere nicopoli.qua: prius emmaus uocabaf:apud quam in fradione panis cognitus dominus cleophae domu in ecclefiam dedicauir, at<^ inde ,pficifcens afeendit bethoron iferiorem Si iupiorem urbes a falomone condiitas.6<: uana poflea te peftate deletas bello£»:ad dexteram afpiciens haylon Si gabacn.ubi iefus filius naue cotra qn^ reges dimi^ cansffoli imperauit Si lanxtdi gabaomeas fub dolos Si infidias foederis impetrati.in aquarios lignariofqj da nauit.In gabaa urbe uf<$ ad folu diruta paululum fubftitit recordata peccati eius:6d cocubinx in fruftra di" uifre.Sd tribus beniami.in trecentos uiros^pter paulum apoflolum referuatos.Quid diu moror^Ad leuam maufoleo helenx derelido:qu$ adiabenoRi regina in fame populum frumeto iuuerattingreffa eft hierofo" lyma urbem mnomia.iebus.falem.hierufale.qux ab helio poftea hadriano de ruinis Si cineribus duitatis, in heliam fufeitata eft.Cucg pcoful palxftini.qui familiam eius optime nouerat.pmiffis apparitoribus iuf fiflet parari ptoriu;elegit humilem cellula.^ cuda loca tanto ardore ac ftudio circuiuiuut mfi ad reliqua fe ftinaret.a primis non poffet abduci.pftrataqj ante crucem quafi pendentem dominu cerneret adorabat,In" grefla fepulchmm refurredionis:ofculabatur lapidem.quem ab oftio fepulchri amoueratangelus. Et ipm corporis locu. i quo dominus iacuerat.quafi fitiens defideratas aquasifidei ore lambebat.Quid ibi lachry^ ma^.qtum gemituu.quid doloris effuderit.teftis eft eunda hicrofolyma.teftis eft ipfe dominus, quem roz gabat.Vnde egrediens afeendit fyonrquae in arce uel fpelucam uertitur.Hanc urbem quodam expugnauit Si xdificauit dauid.Vnde de expugnata fcnbitur.Ve tibi duitas ariel.ideft leo dd.&: quondam firmiffima; quam expugnauit dauid.Et de ea qua: xdificata eft fcribitur.Fundameta eius in montibus fandis diligit dominus portas lyomfuper omnia tabernacula iacob.Non eas portas quas hodie cernimus in fauilla Si ci* netetn diffolutasifed portas quibus non pualet infernus.& per quas credenuu ad x£m ingreditur multitu" do.Qften(je^a[ur jijj Coluna ecclefiae porticu fuftinens infeda cruore domini ad quam uindus dicitur Si P^gellatus.Monftrabatur locus ubi fuper centum uiginti credentium animas fpiritus fandus defeendit: ut iohelis uaticinium compleretur.Deinde pro facultatula fua pauperibus at^ conferuis pecunia diftributa, perrexit bethleem:& in dextera parte itineris ftetit ad fepulchrum rachel.in quo beniamin no ut mater uo cauerat moriens benoni hoc eft filius doloris meiifed ut paterpphetauit.in fpiritu filium dexterae procrea" tut.Atcg inde in fpecum faluatoris introiensipoftq uidit facru uirginis diuerforium Si ftabulu.in quo agno uit bos pofieflbrem fuum.& afinus pfepe domini fui.ut illud impleretur.quod in eodem propheta fcriptu
eft.beatus qui feminat fuper aquas ubi bos & afimis calcantime audiente iurabat cernere fe oculis fidei in; fantem panis inuolutum.uagientem in pfcpe dominum,magos adorantes.flellam fulgentem defup.jnatre uirginem.nutritiu fedulum.paftores nodte uenientes(ut uideret uerbum quod fadtum erat.5^ iam tuc eua^ gehftae ioannis principium dedicarent.in principio erat uerbu & uerbum caro fadtum eff pamulos interie dosihserodem feuientem.iofeph 8C maria fugientes in xgyptum.mixtifq; gaudio lachrymis loquebatur. Salue bethleem.domus panis.i qua natus eft ille panis.qui de cado defcedit, Salue eifrata regio uberria atcg KapTrotpopaicuius fterihtas deus eft.De te quondam michxas uaticinatus eft.Et tu bethlcem domus cnra^ ta non ne minima es in milibus iuda^Ex te mihi egredietur.qui fit princeps in ifrael:& egrenus eius ab inv tio a diebus xternitatis.Propterea dabis eos ufcs ad tempus i quo parturies parieri&reliquia? fratrum eius conuertentur ad filios ifrael.In te enim natus eu princeps qui ante lucife^ genitus cft.cuius de patre natim tas oem excedit $tatem,& tam diu i te dauitici generis origo permafit.donec uirgo pareret,& reliquis po^ puli credentis in xpm conuerterenf ad filios ifrael & libere pdicarent. Vobis oportebat primu Joquiuerbu dei.fed quoniam repuhdis illud.^ indignos uos iudicaftis aeternae uitxiecce conuertimur ad gentes. Dixe' tat enim dominus.Non ueni nifi ad oues perditas domus ifrael.Et eo tempore lacob fup eo uerba comple^ ta funt.Non deficiet princeps ex iuda.& dux de femoribus eius.doncc ueniat cui repofitu eft:& ipfe erit ex' pedatio gentium.Bene dauid iurabatibcne uota faciebat.dices.Si introiero in tabernaculum domus meae, ii" afeendero in ledii ftrati mei.fi dedero fonum oculis meis,& palpebris meis dormirationem. & requiem temporibus meisidonec inueniam locum domino.tabernaculum deo iacob.Et (fatim quid defideraret ex^ pofuit.atq; oculis,pphetalibus:quem nos uenifle iam credimusulle uentUB^ tffe cernebat. Ecce audiuimus eum in efirataiinuenimus eum in campis filux.Zob quippe fermo hebraicus.ut re docente didici.non ma/ riam mfem domini hoc eft a(fin:fed ipmideft afton fignificat.Vnde loquitur confidenter.Introibimus i ta bernaculum eiusiadorabimus in loco.ubi deterunt pedes eius,Et ego mifera atep peccatrix digna fum iudi cata depoftularepfepe.in quo dominus paruulus uagiit.orare in fpeluca in qua uirgo puerpera dominu U' dit infantem,Harc requies meaiquia domini mei pfia eft.Hic habitaboiquoniam faluaror elegit eam, rara/ ui lucernam xpo meo. Anima mea illi uiuet;& feme meum feruiet ipfi.Haud,pcul inde defcedit ad turi em adenideft gregis.iuxta quam iacob pauit greges fuos,& padoresnode uigilantes audire meruerunt •Slorl‘* in excelfis deo & fuper terram pax homibus bonse uoluntatis:du<£ feruant oues.inuenerunr agnum dei P ro & mundiflimo uellere.quod in ariditate totius terree cariefti rore completum eft: & cuius fanguis tu peccata mundi.& exterminatorem xgypti litus fugauit in podibus, Statimq^ concito gradu coepit per u / am ueterem pgere.qux ducit gazam ad potentiam uel diuitias dei;& tacita fecum uoluere.quomodo eun ^ chus ethiops gentium populos pfigurans mutauerit pelle fuam,& dum uctus relegit inlfrumentum. tonte repperit euangelii, Atq; inde ad dexteram tranfiens a bethfur uenit efchohquse in botrum uertitur. V nde. teftimonium terrx fertiliffim2e.& in typum eius qui dicit.torcular calcaui folus 8d de gentibus non fuit mr mecuiexploratorcs botru mirae magnitudinis portauerunt.Nec poft longum fpatium intrauit farae celluJa uidens incunabula ifaac.& ueftigia qrcus abraha.fub qua uidit diem xpi.SC laetatus ed.Atcp inde confurges afeendit ebron.hoc efi: catiatharb^.idcd oppidu uiro^ quatuor abraham ifaac iacob. & adam magni que ibi conditum iuxta librum iefu naue hebraei autumant,licet plazricp caleph quartum putenticuius ex later memoria demonftraf.Noluit pareere ad cariathfepher.ideft uinculum Iramm.quia contcnens occidctem Ifamireppererat fpum uiuificantem.Magifq? mirabatur fuperiores &C inferiores aquas.quas othonihcl fili/ us iephonecenez pro auftrali terra arida pofTefllone fufceperat.K qua^ dudtu ficcos prioris inftrumenti agros faciebat irnguosiut redeptionem ucte^e peccato^ in aquis baptifmi reperirent. Altera die orto iam fole ftetit in fupercilio caphar baruchas ideft uill$ benedictionis.-ad quem locum abraha dominu proiCCU' lus eft.Vnde latam defpiciens folitudinem.Sd terram quondam fodoma,&: gomorrs: adamx 8L feboim:co/ templara eft balfami uineas in engaddi.& fegor uitulam con(fernanrcm:qu$ priUs bal$ uocabaf.& in zoa/ ideft paruulam fyro fermone tranilata eft.Recordabaf fpeluc5c ioth:& ucrfa in lachrymas uirgines io cias admonebat cauendum efle uinu.in quo efi: luxuriaicuius opus moabit$ funt & ammoitae. Diu h$rc° in meridic.ubi fponfa c ibantem repperit fponfumi^ iofeph inebriatus eft cum fratribus fuis.Rcuerrar hic rololyma.^ per theucam.atm amos.ut rutilantem montis oliueti lucem afpiciam.de quo faluator afeendit pccmiin qUo per annos Cingulos uacca runa in holocauftum domino cremabaf. cuius cinis expia populum ifrael,in quo mxia czechielem cherubin de templo trafmigrantes.ecclefiam domini fundau^r • ingrefla fepulch^ lazari.marix & mart^e uidit bofpitiu,& bethfage uillam facerdotalium. & maxd ♦ _ locum in quo pulius lafciuiens getium domini frena lufcepir.apoftolorua (Iratus ueftibus buit ad ledendu.Redtom itinere defeendebat hiericoicogitans illum de euangelio uulneratum.ac bus & Jeums metxtis feritate ptereuntibus clementiam famaritee ideft cuftodis.qui femiuiuu j n impoiitum.ad (tabulum ecclefiae reportauit.6^ locum adomin quod interptaf fanguinum: quia ^ eo fanguisicrebris latronum fundebaf incurfibus.& arbor e(t fycomoR^ zachari.i.bona pni^ °P cruenta dudum.& noxia rapmis peccata cakabat.excelfumcp dominu de excelfo uirrutum mtue •
In!?13!? cfxco^ ioca:9ui receptis luminibus utriufq; populi credentis in dominu facramenta pmu	*
greffa hierico uidit urbem quam fundauit haiel in abiran primogenito fuo: & cuius portas pefui	^
lmo/ i11?1113	ca^ra galgalx.& aceruu pputio^,&: fecunda: circuncifiois myircri	*
rpmP s,<lu^ l0r^5nis(HucSanilatialueoduodecimapoftoloR:fundameta*
<3 odam legis amariffimu.& fterilemiquem uerus helifaeus fua cundiuit fapietia.6^ in dulcor
taremcgconucrtit;Vix nox tranficranfcmctifllmoaettauenitadlordancm.fictit i ripa fiuminis.S^ortofo^ le.folis iu(lid$ recordata eft quomodo in medio iordanis alueo ficca faccrdotes pofuerir uf,(ligia.& ad he/-lix & helifxi imperium.ftantibus ex utraq; pte aquis.iter unda pbuerinpollutafq; diluuio aquas, & totius humani generis interfedlione maculatas.fuo dominus mandauerit.baprifmate.Longum cfl: fi uelim de uah le achor dicere.ideft tumultus at^ turba^.in qua furtum &auaritia condenata efi,&: de berhel domo dei: in qua fup nudam humu.nudus 81 paup dormmit iacob.K pofito fub caput Japide.qui in zacharia feptem oculos hfe defcribi£«& in efaia lapis dicif angularis .Vidit fchalam uf(^ ad cadum tcndcntcm.in qua domi/ nus defup innitebaf afeendentibus porrigens manum:& negligentes de fublimi pcipitans.Scpukhra quot^ in monte effraim iefu filii naue.& heleazari filii aaron facerdotis.e regione uenerata eft:quorum alter con/ di tus eft in ta'nathfare:a feptetrionali parte montis gaas.alter in gabaa filii fui fineesifatifg mirata efi:, ^ di/ (tributor poflefiionum fibi montana & afpa deJegi&t. Quid narrem filo.In quo altare diruptum.hodie(p monftra£.&* raptum fabina^ a romulo.tnbus beniamitica pcucurritfTranfiuit fichc(non ut plxritp erran tes legunt)fichar.qu$ nunc neapolis appella£:& ex latere montis garizim exftrutfam circa puteum iacob intrauit ecclefiam.fup quo refidens dominusifnicnf^ & efuriens lamahtanx fide fatiatus eft: quse quinc^ mofaico^ uoluminum uiris.fextocK quem fe habere iadtabat.errore dofithei derelidto.ue^: meflia. & ue^ reppit faluatorem. At^ inde diuertens uidit.xii.pfiarcha^ fepulchra:& febaften.ideft famariam.qus in ho norem augufti ab herode graeco fermoe augufta eft nomiata.lbi fiti funt helifsus & abdias^phet^: & quo maior inter natos muliei^ non fuit ioannes baprifta.ubi multis intremuit mirabilibus.Nam^ cernebat ua riis daemones rugir cruciatibus.& ante fepulchra fandto^: ululaf homines more lupoi£.uocibus latraf ca< num.fremef leonum.fibilare ferpentum.mugif tauro^ialios rotaf caput.& poft tergum terram uertice ta/ gere:fufpenfifq? pede focminis.ueftcs non defluere in faciem.Miferebat oium.&: pro lingulis effufis lachry/ mis xpi clementia depcabat.Et ficuteratinuahda.afcenditpedibus montem.-in quibus duabus fpelucis p/ fecutionis & famis tempof abdiasppheta centum^phctas aluit pane 8C aqua.Inde cito itinere pcucurrit na zareth nutriculam domini.chanaan &: capharnaum.figno^: cius famiiiares.-Iacum tyberiadis nauigante do mino fan(ftificatum,& folitudinem.in qua multa populo^: milia paucis farurata funtpaibus. & de reJiqui< is uefcentium repleti funt cophini.xii.tnbuum ifrael. Afcendebat montem thabornn quo tranffiguratuse dominus.Afpiciebatj)cul montes hermon & hermonu:& campos latiftimos galil$$:in qbus fifara &: om^ nis exercitus eius barach uincentepftratus eft.Torrens cifon qui mediam planiciem diuidebat:& oppidum iuxta naim.in quo uiduze fufeiratus eft filius monftrabaf.Dies me.q fermo deficieufi uoluero cundta pcur/ rere.qux paula uenerabilis fide incredibili puagata eft.Tranfibo ad $gyptum.&: iter fochoth.atq? apud fen tem fampfon.quem de molari maxills dente.pduxitifubfiftam parump.& arentia ora colluam: ut refocilla tus uideam morafti i fepulch^: quondam miche$pphet$.& nunc ecclefiam.&: ex latere derclmq chorrecs di Getheos Marcfa Idumxam 8C Lachis.& per arenas molliffimas pgentium ueftigia fubtrahctesdata^ he/ remi uaftitatem.Veniam ad azgypti fiuuiu fior.q interptatur turbidus:& quincp regypti tranfeam ciuitates. quxloquunt lingua chanamtida.& terram geflen.S^ campos taneos.in quibus fccit deus mirabilia & urbe
noo.quse pofteauerfa eft in alexandriam.&oppidu domini nimam.in quo puriflimo uirtutum nitro for/
des lauanf quotidie plurimo^.Quod cum uidiftet.occurrcnte fibi landlo & uenerabili epifeopo ifidoro co feflbre & turbis inumerabihbus monachorum, ex quibus multis facerdotalis & leuiticus fublimabat gra/ dus.lxtabaf quidem ad gloriam domini:fed fe indignam tato honore fatebatur.Quid ego narrem Macha rios Arfetas Serapionas.8^ reliqua coluna^ xpi nomina^Cuius non intrauit cellulam.Quo^: non pedibus aduoluta eftfEt p fingulos fandtos xpm fe uidere credcba!:&, quicquid in illos contulerat in dominum co» tuliffe Ixtabaf.Mirus ardor:& Uix in foemina credibilis forritudo:Oblira fexus & fragilitatis corporex: in/ ter tot milia monacho^: cum puellis fuis habitare cupiebat.Et forfiracundtis eam fufcipientibus impetraf fetmifi maius fandtoj^ loco^ traxiffet defiderium. At^pter feruentiftimos xftus de pelufio maionam na uigatione pueniensitanra uelocitate reuerfa cft.ut autem putares.Nec multo poft in fancta bethleem man/ fura ppetuo.angufto p triennium manfit hofpitio.donec extrueret cellulas ac monafteria, & diuerfo^ pCrz egrinoifc itixta uiam conderet Qc manfionesnn qua mada 8L iofeph hofpitium non inuenerat. Hucufi^ iter eius deferiptum litiquod multis uirginibus 8i filia peragrauit.Nunc uirtus latius deferibatur quae ipfms^/ pria eft.8{ in qua exponenda deo iudice ac tefte pfiteor me nihil addere.nihil in maius extollere more lau/ dantiumifed ne re^d excedat fidem.multa retrahere Si ne apud detradtores^ genuino me femp dente rode tes fingere puter & cornice efopi alienis coloribus adornare.Quae prima xpiano^d uirtus eft.tanta fe humi litate deiecit.utqui eam uidi(Tet.& pro celebritate nominis uidere geftifTetiipfam efie non crederet, fedatv cilla^: ultima.Et cum frequentibus choris uirginu cingeref:^ uefte.& uoce.5^ habitu. & incefiu minima °ium erat.Nunq poft uin mortem ufq; ad diem dormitionis fus: cum ullo comedit uiro;quis cum fandtu &in pontificali Iciret culmine conftitutum.Balneas nifi periclitans no adiit.Mollia etiam in grauifiima fe/ bre ledtuij ftrata non habuit.fed fup duriflima humum ftratis ciliciolis quiefcebat:fi tamen illa quies dicen da eft qux jugibus pene of onibus dies nodtefqj iungebat.illud implens de pfalterio.Lauabo p fingulas no/ des lecftum meum.lachrymis meis ftratum meu rigabodn qip fontes crederes lachryma^.lta leuia pecca/ ta plangebatmt illam grauiflimo£L criminu crederes ream.Cutp a nobis crebrius moneref ut parceret ocu* lis:& eos feruaret euangelicae lefiioni aiebat.Turpanda eft faciesiquam contra dei pceptum purpurifto & cerufla & ftibio f$pe depinxi. Affligendum corpus quod multis uscauit delitiis.Longus rifus perpeti com/ penfandus eft fletu.Mollia linteamia & fenea peiofiflima afperitate cilicii comutanda.Quae uiro & fxculo
Y iii
placuhnunc xpo placere defidero.Si inter tales tantaf^ uirtutes cattitatem in illa uoluero pdic r ♦ up uidear.ln qua etiam cum fxcularis efienoium romx matrona^ exemplum fuit.qux ita fe g	,3
de illa etiam maledicoR: auderet quicd fama confingere.Nihil aio eius clxmentius;nihil erga dius fuir.Non appetebat potentes:ncc tame fupbos & gloriolam qrentes faltidio PICIC J " ^ nfnras uiderat fuftcntabanfi diuitem.ad benefaciendum cohortabaf.Liberalitas fola excedebat mo	.	„
tribuens,uerfuram quoa fxpe faciebatiut nulli ftipes rogantium denegaret.Fateor errorem m	, - ^
largiendo eifet pfufior arguebam.illud pferens de apoftolo.non ut aliis refrigerium.nobis autem mnu a tio.fed ex xqualitate in hoc tempore.ut ueftra abundantia fit ad illo^ inopiam & hoc dc e	B a'
toris.qui-habet duas tunicas det alteram non habenti.&puidendum efle.ne quod libenter cere non poiTet.muitaip huiufcemodi.qux illa mira uerecudia,& termone parciflimo di	♦
uocans deum fe pro illius nomine eunda faceret hoc habere	mendicansipfa	m^r	‘
mum fihx non dimitteret.^ in funere fuo alieno findone muolueref Ad extremu mferebat.Ego fi pen.ro
multos inueniamiqui mihi tribuant.Mendicans fi a me non	et,?d^	m “rden
re.& mortuus fuerina quo eius anima requireretur (Ego cautioi	f r-f cuPl^an ,
perat.paup pro ipfo	%d xp, fe fidit mifericordia reddituram.Solent plaer$($ matrona^ bucci
hucuft^ debens;non fui _ ^ .‘n aucos largitatepfufa.manus a cacteris retrahereiquo illa omnino care/ natonbus fuis doii _ pecuniam diuidebar.ut fingulis necetlarium eratinon ad luxuriam, fcd ad nerefUtatem.Nemo ab ea paupe^. uacuus reuerfus eft.Quod obtinebatmon diuitia^ magnitudieifed pru. dentia difpenfandi.illud f$pe rephcans.Beati mifericordesiquoniam ipfi mifencordiam confequentur ♦ Et ficut aqua extinguit ignemata elemofyna cxtinguifpeccatum.Et facite uobis amicos de iniquo mamona: qui uos recipiant in seterna tabernacula.Et date elemofynam:&ecce omnia muda funt uobis.Et uerba da# nielis regem nabuchodonofor monentisiut elemofynis redimeret peccata fua.Nolebat in his lapidibus pC' cuniam etiundere.quae cum terra & fzculo tranfituri funt;fed in uiuis lapidibus qui uoluuntur fuper terra de quibus in apocalypfi ioannis ciuitas magni regis extruitur.quos in fapphi^.& fmaragdum.^ lalpidcm. & exteras gemmas efle uertendos feriptura comemorat.Ve^ hxc poffunt effe coia cum Pa^s:^cn^' bolus non in fumo uirtutuni culmine pofita. Vnde loquitur ad dominum.pott amiflam lob lUDitantiam. poft cuerlam domuipoft liberos interfedos.Coriump corio:&: omnia qux habuerit homo dabit pro an ma fua.Sed extende manu tuam.& tange ofla eius & carnesmifi i faciem benedixerit tibi, bcimus plxroicp deditTe elemofynam.fcd de,pprio corpore nihil dedifieiporrexifie egentibus manu;fed carnis uoluptate .u/ peratos,dealbatle ea qux foris erant,6C intus plenos fuifie ofllbus mortuo^.At non paula talis, qux tanrx continentia: fuinut ppe menfuram excederet.^ debilitatem corporis nimiis ieiumis ac labore cotraherer. Quae exceptis diebus feftis uix oleum in cibo caperet.ut ex hoc uno xftimetur quid de uino &: liquamine. 6C pifcibus di lade.& mellei ouis di reliquis.qux guftu fuauia funt.iudicatitan qmbus fumendis quidam fe abftinentiflimos putant.& fi his uentrem ingurgitauerint.mtam pudicitiam fufpicanf. Semper quiaem uirtutes fequitur inuidiaVf^umq; fumos fulgura momes.Nec f, hoc de homibus loquar, cum etiam
dominus noder bharifxo^ zelo fit crucifixus.^ omnes iandh xmulos habuerintun paradifo quoqj ferpes dominus nolter pna nx 5^-elo u , tcrra^.Sufcitauerat ei dominus adab idumxum.qui eam cos
hphizaret n^^	“ carnis fxpius amonebat.ne magnitudmj uirtutum
5tiris ^eret*& aUa^ uitiis fominal fe m excelfo crederet conftitutam.Ego aiebam huon efle cedcdum. & dandum infama: kicum.quod feciflet iacob in fratre fuo eiau^ dauid m pertinaciITimo	;
qu0D> aiCer mefopotamia fugerit.alter fe allophyllis tradiderit;makns holt bus q inuidis fubiacere. At ilia lefpondebat.Iufte hxc diceres.li diabolus contra feruos dei & ancillas n0 ubi^ Pugnaiet.&; ad omnia lo^ fugientes non pcedererifl non fantio^ loco^ amore retmerer.& bethlccm meam in alia rfPenrc parte tetraiv Qir enim non patientia liuorem fuper em. Cur non humilitate frangam fuperbiam. 8i percu tienti maxillam alteram offcramfdicente apoftolo paulo. Vincite in bono malum(None apofloli glonaba/ tur quando pto domino funt pafli cotumeliamfNonne ipfe faluacor humiliauit fe.forma ferui a«ip^ns;« fadus obediens pfi ufeg ad mortem.^ mortem crucis.ut nos iua paffione faluarctriob mfi certaflet & u fet in pliomon accepiflet coronam iufticix.nec audillet a dommo.Putas me aliter locutum tibi.q ot reres iuftus?Beati dicuntur in euangelioiqui perfecutoem patiuntur ,ppter lufticiam.Secura fit con‘us t & rh nn noter oerrara	-yffliSHn m fxculo materia bmioik eft.SiauadoDcatior fuiikt inim .
aa ueruui^ mrgia nliliitetjlllud piaitern ucwiii.uuai.v-um vuiiuiieret auucnuiu invya( fa(^us di filui a bonis.Et rurrum.Ego aut quafi furdus no audiebam;3( quafi mutus non aperies os iu^‘ j uerba fum ficut homo no audiens;& non habens in ore fuo redargutiones.In tentatiombus deutero ^ ueflro. uoluebat.Tentat uos dominus deus ueftenut fciat fi diligatis dominu deum ueftrum de toto di de tota aia ufa.In tnbulatoibus di in anguftiis efaix replicabat eloqa.Qui abladati eltis3,	r
ftiab urbe.tribulatdem fup tnbulatoem expedtate.fpe fup fpc.adhuc puiillu^pty malltSi,jcet	umle
gua maligna.Et feripturx teftimoniu i cofolatoem fua diiferebat.Abladato^ efle eop ww *	.,
aetate pueniflent.tribulatoem fup tnbulatdem fuftinere.ur fpem fup fpem mererent accI^:,f . ^ n0fler tribulatio patietiam opatur. pacietia olratoenipbatio fpe.fpesaut nocolundit.^ qd n is q r„rn«ieiori^ homo corrumpaf.ille g itus eft inouef.5^ impfentia^ mometaneu leue di tribulatiois nrx $
podusopatur in nobismo afpicictibus quae uidetur.fed quae no uidctur.Quae enim uidentur.fpalia funtzq aut no uidctur aererna.Nec logum fore tempus.etiam fi humanae ipatietia: tardu uideaf;qui dei (fatim feq tur auxilium dicentis.Tepore opportuno exaudiui te:& i die falutis auxiliatus fum tuiiNec dolofa labia 6C liguas inimico^ efle metuendas.cu domio adiucore laetemur.& ipm debeamus audire monctem.Per patie tias ueftras poflidebitis aias ueftras.Et no funt cddignae paflioes huius tpis ad futura gloria:qux reuelabif in nobis.Et alibi. Vt patieter agamus in omnibusrquse accidut nobis.Paties enim uir multus prudetiarqui aut pufillanimis eft.uehemetcr ifipiens.In lagonbus &L crebra ifirmitate dicebat.Quado infirmomuc for^ tior fum.Et hemus thefau^c iftum in ualis fidilibus.donec mortale hoc iduat imortalitate:&corruptiuu hoc ueftiaf icorruptidc.Ec ite^.Sicut fupabudat paflides xpi i nobis:ita 8C p xpm abundauit & confolario. Ac deide Vt focii paflionu eftisific eritis & cofolatiois. In mcerof cantabat.Quare triftis es aia mea. 6C qre coturbas me^Spera in deo:quonia adhuc cofitebor illi falutarc uultus mei.& deus meusJn piculis loqbaf. Qui uuk uenif poft me:abneget femetipfum. & tollat cruce fua:&: fequaf me.Et ite^.Qui uult aiam fua faluam faccreipdet eam.Et q pdiderir aiam fuamppter me:falua faciet eam.Quado difpendia rei familiaris 6C euerfio totius pfimonii nuciabaf:aiebat.Quid enimpdeft hoi.fi totu mudutn lucnfecerit.&: aiam fuam dani habuerit?Aut qua dabit homo comutatoemp aia fua?Et nudus exiui de uetre mfis meaemudus & rex deam.Sicut domio placuitjita fadtu eft.Sit nome domini benedidhl.Et illud.NoIite diligere mudu. ne^ ea quae funt in mudo:quoniam omne quod in mudo eft.defideriu carnis eft.& edeupifeetia oculo^.& fupbia uitx huius.qux no ex patre.fed ex mudo cft.Et mudus trafiet:5^ edeupifeetia eius.Scio ei^fcnptas ifirmita^ tes grauifTimas libero^;:& maxie toxotii fui.que diligebat plurimu.Cu^ illud uirtute copleuiflet turbata fum 8? no fum locutann hxc uerba^rupit.Qlii amat fihu aut filia plus q memo eft me dignus.Et orans ad dominu loqbatur.Poffide filios mortificato^iig pro te quotidie mortificat corpora fua. Noui fufurronem quedam.quod genus hoium pnitiofiffimu eftiqfi beniuolu nunciafle.q) pro nimio feruore uirtutu qbufda uideretur infana.8<: cerebru ipfius diceret cofouedum.Cui illa refpodit.Theatru fadh fumus mudo; di ange lis 8C hoibus.Nos ftulti ppter xpm:fed ftultu dei fapientius eft homibus, Vnde 3C faluator loqtur ad pfem. Tu fcis ifipientia mea.Que in euagelio,& j)pinqui quafi metis ipote ligare cupiebant:& aduerfarii fugilla^ bant dicetes. Daemoniu habet 8i famaritanus eft:& i belzebub pricipe dxmonio^deiicir dxmonia.Scd nos audiamus apoftolu cohortante.Hxc eft gloria noftra.teftimoniu confcise nfae;quoniam in fandtitare & fm ceritate.& i gfa dei couerfati fumus i mudo.Et dominu dicete ad apoftolos. 16 mudus odit uosrquonia no eftis de mudo.Si.n.efletis d mudoramaret uticp mudus.qd fuu erat. Et ad ipm dominu uerba uertebat. Tu nofti cordis abfcddita.& hate oia uenerut fup nos.& no lumus obligati tui.nec ini(p egimus in teftamenru tuu.nec auerfu eft retrorfu cor noftru.Sd ppter te mortificari fumus tota die. reputati fumus ut oues occi-fiois.Sed domius auxiliator meus no timebo qd faciat mihi homo.Legi eni.Fili honora dominu,& coforta beris;& extra dominu nullu timueris.His & talibus teftimoniis.quafi armatura dei xpi:6? aduerfus oia qui dem uitia:fed peipue inftruebat fe cotra inuidiam l5euiente.& patiendo iniurias furorem rabidi pedoris mi tigabat.Deniqj uf($ ad diem mortis.Sd huius patietia,&: alio^: zelus oibus patuit.Qui fuu rodit audore.&: dum aemula Isedere nititur.in femetipfum jiprio furore bacchatur.Dicam &: de ordine monafterii;quomo do fandos* continentiam in fuu uertent lucru.Seminabat carnalia:ur meteret fpiritalia. Dabat terrena: uc cadeftia tolleret.Breuia concedebanut pro his xterna mutuaret.Poft uiro^ monafterium.quod uins tradi derat gubernadu.plures uirgines ex diuerfis ouinciis cdgregarat.tam nobiles q medii.& infimi generis. in tres turmas moafteria^ diuifituta duraxat.uc in ope.&in cibo feparat$.pfalmis 6i ofombus iugerenf.Poft alleluia cantatu quo figno uocaba'tur ad colledam.nulh refidere licitum erat.fed prima ucl iter primas ue^ niens.caetera^ operiebatur aduetum.pudore & exeplo ad laborem cas^>uocans no tetrore.Mane hora ter^ tia.fexta.nona.uefpe.nodis medio;p ordine pfalterm cantaba'r.Nec licebat cuiq foro^ ignorare pfalmos;6{ no de feripturis fanetis quotidie aliqd difcere.Die tatum dominico ad ecdefiam ^>cedebat ex cuius habita^ bant larere;&: unuquod^ agmen mremepriam (equebaf.atq? inde pariter reuertentes inftabat operi diftri do.8? uel fibi.uel caeteris indumeta faciebat.Siqua erat nobihs.no pmittebatur de domo fua habere comiz temme uete^d aduu memor.fi^ lafciuientis infanti$.errorem replicaretantiquu; 8i etebra confabulatione renouaret. Vnus oium habitus Linteamie ad tergendas folu manus utebanf.A uiris tata feparatio,ut a fpa^ donibus quoqj eas feiugeret.ne ullam daret occafione lmgu$ maledic$:qua: fandtos carpere folita eft in fo latium delinquendi.Siqua uel tardior ueniebat ad pfalmos & opere pigtior:uariis eam modis aggrediebaf. Si erat iracuda;blandiriis.Si patiens corredioneallud apoftoli imitas.Quid uultis.in uirga ueniam ad uos, an in fpiritu lenitatis & manfuetudinisfExcepto ui<ftu.& ueftitu.nullam habere quid patiebafidicente pau lo.Habentes uidtu 8C ueftitu his contenti fimus.ne cofuetudine plus habendi pberet locum auaritiae. qux pullis expletur opibus;& qto amplius habuerit.plus requirit.^ ne^ copia.neqj inopia minuitur.Iurgantes inter fe fermone leniftimo foederabat.Lafciuientem adolefcentula^ carnem crebris & duplicatis frangebat leiuniis:malens eas ftomachum dolere q mentem.Si uidiffet aliquam comptiorem contradtione frontis 6C uultus uiftitia arguebat errantem.dicens munditiam corporis atqj ueftitus animae efle imunditiam:& tur^ pe uetbum atm lafciuum nuq de ore uirgineo proferendum.quibus fignis libidinolus animus oftenditur, & per exteriorem homine.interioris hominis uitia demonftrantur.Qua linguofam.garrulam. ac ^>cacem« mdfcp perfpexerat deledtari.& faepius comonitam nolle conuertunter ultimas & extra conuentum foro^ ad fores triclinii orare faciebat.& feparatim cibum capereiut quan^obiurgatio non correxerat. emendaret pudor.Furtum quali facrilegium deteftabatur;& qnod inter faeculi homines.uel leue ^utatur.uel nihiLhoc
in monafteriis gramfiimu dicebat efle deli&um.Quid memorem claementiam & fedulitatem m cegro ' tes.quas miris obfequiis & minifteriis confouebar^Cuq; aliis languentibus large pberet oia. oc eium quoq; exhiberet carniuJi quando ipfa aegrotafler.fibi no idulgebat.&! m eo inaequalis uidebatunq? in aJ1IS S tiam in fe duritiam comutabat.Nulla iuuenu puella^.fano & uegeto corpore.tantae fe dederat cotine iac,q ipfa frado & fenilwdebilitatoq} corpufculo.Fateor in hac re ptinatior fuitiut libi non parceret, ocnu x ' deret admoneti.Referam quod exptus fum.Menfe mlio feructiffimis aeftibus incidit in ardorem icbns. <x poO defperationcm.cum dei mifencordia refpirafret.& medici pfuaderet ob refectione corporis mno opus efl*e tenui & paruo.ne aduam bibens in hydrope uerteretur.& ego clam beatum papam epiphanium rog ^ rem.uteam moneret immo compelleret uinum bibere.illa ut erat prudens &: folertis ingemi. Itatim .. infidias2& fubridens meu efle quod ille diceret intimauir.Quid plura.Cum beatus pontifex po tamenta exiflet foras:q'renti mihi quid egiflet reipondir.Tantum,pfeci;ut feni homini pene petlua « uinum bibam.Haec refero.non a inconfideranrer 8i ultra uires fumpta onerapbc.monente feriptura. iup te onus ne leuaueris:fed o> mentis eius ardorem & defiderium fidelis ammae ex hac quoq; pbare uelim p uerantia dicentis.S.tiuitm te aia mea:q multipliciter tibi &: caro mea.Difticik eft modum tenere m omnu bus.Sv uere iuxta philofopho^ fniam ^othcth opeth KaKra: reputatur: quod nos una & breui fnia exprimere poffumus.ne quid mmis.Q^ m.contemp.uc.bo^ ,an,a habebat pertmac.a. In ludtu mitis crar.K fuoat mortibus frangebatur.max.me hbero^Na & m um K filmy dormitione fem per periclitata eft Ec cum os ftomachuq? fignaret.& matris dolorem.cmcis niteretur impflione lenire: fu/ perabatur affedtu.Sd credulam mentem parentis uifcera conflernabant.aium^ uincens fragilitate corporis uincebatur.Quam femel langor arripiens longo tempore poEdebatiut & nobis inquietadinem,& ubi di^ feriminaofferret.In quo illa laerabatunper momenta commemorans. Mifer ego homo.quis me liberabit de corpore mortis huius^Dicatprudens ledor pro laudibus me uituperatoem fcribere.Teftor iefum cmilz la feruiuit.&ego feruire cupio.me in urratp parte nihil fingerc.fed quafi xpianum de xpiana qua: funt uera ^>ferre;idefl hiftoriam fcribef.no panegyricum.& illius uitia alio^ efle uirtutes. Vitia loquor fecudu amm meu & oium foro^ ac fratrum defidenumzq illam diligimus.^ abfentem qrimus.Cxte^: illa miplcuitcur fumfuu.fidecpferuauit.&:nuncfruiturcoronaiuflicixifeqtur^agnumquocu^ uadit.faturat qu^fjurp mt:& l$ta decantat.Sicut audiuimus.ita & uidimus in ciuitate domini uirtutuun ciuitate dei ncltri, ta re^: comutatio.Fleuit ut femp rideret.Defpexit lacus cotritosiur fotem deminu repcriret.y cltita c efl;ut nuc albis ueflimentis uteref.& diceret.Scidifti faccu meu;& induiili me Ixticia.Cinere ncut pane ducabat;& potionem fua cu fletu mifcebat diccs.Fuerut mihi lachrymae meae panes die ac noctemt m x num pane angelo^ uefceref.& caneret.Guftate 8t uidete quonia fuauis eft dominus. Et eruaauit cor m uerbu bonu; dico ego opa mea regi.Et efai£e imo domini p efaia in fe cerneret uerba compLri. bcce q i ^ uiut mihi maducabuntiuos aut efurietis.Ecce q feruiut mihi bibentiuos aut fitietis.Ecce q feruiut mini tabunfmos aut cofudemini.Ecce q feruiut mihiexultabunuos aut clamabiris ob dolorem cordis.c^pptei cotritionem fpus ululabitis.Dixeram lacus ea fugi fle femp contritosmt fonte domini repiret.ut pofler ta carare.Sicut ceruus deftderat ad fontes aqua^ita defiderat aia mea ad te deus. Quadouenia & apparebo ante faciem detfTanga ergo bremter quo hatetico^ ccenofcs deuitauerit lacus:& eos iftar habuerit «hm-co^.Quida ueterator caliidus.atcn ut fibi uidebaf dodus 6t fcolusime nelcice ccep.t exponere qones^ dicereiQuid peccauit infans.ut aImone cortip.at fln qua tetate refurtedun fumusiS. m .pfa qua morv mutiergonutricibuspoftrefurredionemopusent.Smaliternequaqent eiurrediomortuogtifedtralfor matio m alios-Dluerfitas quoqj fexus maris ac foeminserit.aut non enriSi ent lequentur & nuptiz & con cubitusidd & generatio.Si non erit fublata diaerfitate lexusieadem cotpota no telurgent.C Aggtauatenim tenena inhabitatio fenfum multa cogitante)fed tenua &C (piritaha dicente apoftolo.Seminaf corpus an ^‘♦tefureet corpus fpiritale.Ex qbus omnibuspbare cupiebat.ronales creaturas ob qdam uitia & antiq p cata in corpore efle delapfas.& pro diuerfitate '6d meritis peccatorum tali uel tali conditione generan.ut u corpo^ fani£ate eauderent.& parentum diuitiis ac nobilitate.uel in morbidas canes & domus inopum u z nientes pcienas priflinofi^ luerent delidtorum:6c pfenti fxculo atep corporibus quafi carceri clauderentur ♦ QLl°d cum audiflet.& ad me retuliffet indicans hoiem mihicp icubuiflet neceflitas nequiflimae mortiferae befli$ iefiflendi(de quibus pfalmifla comemorat dicens.Ne tradas beftiis animas conf) tenti ^ ^ tibi.Et increpa domine beftias calami.qui fcnbentes iniquitatem loquutur contra dominum meda^ *-0 eleuant in excelfumos fuu).Conueni hoiem;& dfonibus eius.quam decipere nitebatur.breui ne conclufi.utru crederet futuram refurredionem an non.Qui cum fe credere refpondiflet ,'rroeata refurget corpora an altera^Cum dixiflet eadem:fcifcitatus fum.In eodem fexu an in altero? Ad im ref°ony ieticenti.& inflar colubri huc ata illuc tranfferenti caput ne fenretunqa inq taces.ego mihi pro debo.&: confequentia inferam.Si no refurget mulier ut mulier.ne^ mafculus ut mafculus,non ctio mortuo^:quia fexus mebra habetimebra aut totum corpus efficiunt.Si aut fexus &	.	rcfurrC(ctio
ubi ent rcfurredtio mortuo^iqu$ flne fexu non conflat & mebns?Porro iicorpo^ non nequaq erit refurredtio mortuo^.Sed & illud quod de nuptiis obiicis.fi eadem mebra fuem. icqu f ^ a faluatore difibluitur.Erratis nefeientes feripturasmeq; uirtutem dei.ln refurredtione enI r m jjger 1 ne9 nutentunfed erunt fimiles angelorum.Vbi dicitur non nubent ne<$ nU	nubendi
In» ?e^onftratur.Nemo enim de lapide Qc ligno dicit non nubent neqj nubentur.qux naturam do
non habent.fed de iiis quae poflunt nubere;& gra xpi ac uinute non nubat.QBod fl 0PP°rucns q
ergo erimus fimilesangeIo^:cu inter angelos non fit mafculus &: fcemina. breuiter aufculta.Non fubflatia nobis angelo^.fed conuerfationem & beatitudinem repromitrir.quomodo &:ioanes baptifta anteq decol laref angelus appellatus e[t.& omnes fandi ac uirgines dei.eria i ifto foculo uitam i fe exprimunt angelo^:, Quado eni dicif.Eritis fimiles angelo^,fimilitudo ^mittif.non natura n$utaf.SimuJqj refponde. quo il> lud [rerpreteristqd'thomas domini refurgentis palpauerit manus: & uident lancea latus pferarum.^ pe>* trus in litrore ftante cdrpexerit dominum.6^ fauu mellis.ac parte pifcis aiTi comedente.Qui (taba ttpfedto habebat pedes.Qui monftrauit latus uulncratum:uti(^ & uentre & pedus habuit.fme quibus non fut late ra uentri 6i pedori conserentia.Qui locutus eft lingua;6<: palato ac dmbus.loquebaf.Sicut eni pledru cor diszita lingua illidif detibus.& uocale reddit fonu.Cuius palpat$ fut manus:confequeter & brachia habu^ it.Cu igif oia mebra habuille dicaf.necefTe eft ut totu corpus habuerit.qd' coficif ex mebrismo utiq; foe^ mineu.fed uirile.ideft eiufdem fexus.i quo mortuus eihQuod fi obtederis.ergo Qi. nos poft refurredione comedemus:5<: quomodo claufis ingreffus eft ianuis.contra naturam pinguiu.S: folido^: corpcru: audies. Noli ppter cibum refurredionis fide i calunia trahere.Nam & archifynagogi filiae fufdtarae iuflit cibu da> ri:& lazarusqtriduanus mortuus cu ipfo feribif inifte cduiuiu.ne refurredio eo^ fantafma putaref. Sin at claufis ingreftus ett ianuis.& iccirco fpiritale 6d ethereu corpus niteris approbareiergo & ante q pateref. qa cotra natura grauiorum corporum fuper mare ambulauit fpiritale corpus habuir.Et apoftolus petrus:qui & ipfe fup aquas pendulo iceftit gradu fpiritale corpus habuifie credendus eft.cum potentia magis Qt uir^ tus oftendif dei.quado fit aligd cotra natura.Et ut fcias in fignoru magnitudic no naturx mutatione. fed dei omnipotentiam demoftrari.qui ambulabat fide.coepit ifidelitate mergi nifi eu manus domini fubleuaf fet dicecis.Modicse fidei quare dubitaftifMiror aut te obdurare fronteftoquente domino. Infer digitu tuu huc.&C tange manus meas.& porige manum tuam 3C mitte in latus meu;& noli ee fcredulus.fed fidelis. Et alibi. Videte maus meas,&: pedesiqa ego ipfe fu.Palpate & uidete.qa fpus carne & ofla no habet.ficut me ui detis habere.Et cu hoc dixifier oftedit eis manus Si pedes.Vira audis 8C carne,& pedes & manus.& globos mihi'ftoico^.atc^ aeria qda delirameta confingis^Porro fi qris.cur infans darmone corripiaf.q peccata no. habuitiaut in qua azrate refurreduri fumus.cum diuerfa xtaie moriamur, ingratus fufeipiens. ludicia dei abyflus multa.Et o altitudo diuitia^ fapiac & fci$ deirq ifcrurabilia fut iudicia eius & in meftigabiles uiar cius,Qiiis eni cognouit fefum domini.aut quis confiliarius eius fuitfEtatum aut diucrfitas non mutat cor pomm uarietate.Cu eni corpora quotidie noftra fluant:&: cccfcanr.aut decrefcat.ergo tot erimus homines quot quotidie comutamur. Aut alius fui cu dece annoj^ efTetalius cu trigita.alius cum qnquagita.ahus cu iam toto cano capite fum.Igif iuxta ecclefiarum traditiones & apoftolum paulum.illud cft rifpondendu q? i pfedum 8: in menfuram a:tatis plenitudinis xpi refurreduri fumusdn qua 8C ada mdxi conditu autumant 8C dominu faluatorem legimus furrexifie.& multa alia qu$ de utroc^ tcftamento in fuffccatione hxretici ^)tuli.Ex quodie ita coepit hominem deteftari.5<: omnes qui eiufdcdogmatis erat;ut cos uocc publica hoftes domini pdamarct.Et hoc dixi no ut breuiter hxrcfim confurare(cui multis uolumibus refpo dendueft)fed ut fide tantae foeminxofteckre.quee maluit inimicitias hoium fubireppctuas q dei offenfa amiciciis noxiis ^>uocare.Dica ergo.ut coeperamihil igenio eius docilius fuit.Tarda erat adloqucdu.uelox ad audiedmmemor illius pcepti,Audnfrael;& tace bcripturas fandas tenebat memoriter: &: cum amaret hiftoria.& illud ucritatis diceret fundametum .magis fequebaf itelligentiam fpiritale:& hoc culmine aedi ficationc afse ptegcbat.Deniq» copulit mc:ut uctus & nouum teftamentum cu filia me differente plegeret. Quod ^>ptcr uerecudiam negas propter aftiduitate SC crebras poftulationes cius pftiti.ut docerem qd1 di-dicera.non a me metipo ideft a pfuptionis peflimo prxceptore.fed ab illuftribus ecclefiae uiris.Sicubi hxfi tabam:& nefeire me ingenue confitcbannequaq mihi uoluit acquiefcere.fed iugi interrogatione cogebat; ut ex multis ualidikp fniis qu$ mjhi uideref pbabiliores indicare.Loquar 8d aliudiqd' forfita xmulis ui-deaf incredulum.H$bream linguam(quam ego ab adolefcentia multo labore ac fudore ex parte didici, & infatigabili meditatione non defero.ne ipfe ab ea deferar)difcere uoluit,& confecuta eft:ira ut pfalmos he-braicecaneret.&: fermonem abfc^ una iatin$ ijngU£ ^prietate refonaret.Quod qdem uf($ hodie in fanda filia eius euftochio cernimus,qu$ ita femper adhxfit matri.& eius obediuu ipenis. ut nunq abfqj ea cuba ECt.nunq procederet.nunq cibum caperet.ne unum quidc nummu haberet pra'tis fux:fed &: pfna & mfna fubftantiolam a matre diftribui pauperibus Ixtaref.^ pietatem in parentem haereaitatem maximam & di uitias crederet.Non debeo filcntio prxterire. qto cxultauit gaudio. q» paulam neptem fuam leta & roxo-tiogenitam.immouoto&futurx uirginitatis repromifVione conceptam audierat in cunis & crepitaculis balbutiente lingua alleluia cantaret:auiae(^ & amittx nomina dimidiatis uerbis fragere.In hoc folo patris defiderium habuit, ut filium.nurum. neptem renunciafie feculo.& chrifto feruire cognofceret.quod ipe-ttauit ex pte.Nam neptis xpi flameo referuaf.Nutus aeterna: fe trades pudicitiae.focrus opa fide elcmo-fynis feqcSd romae conaf exprimef.qd' hicrofolymis illa copleuit.Quid agimus aia^Cur ad morte eius ue nite formidasftadudu ^lixior liber reddif.du timemus ad ulna pueireicjfi tacetibus nobis.& i laudibus illi us occupatis differri poftit occubitus .Hucufi^ ^fperis nauigauimus uehs:& crifpatia maris atquora labes carina fulcauit, Nuc i fcopulos icutrit oro.& tumetibus fludtuu motibus pfens utriufq; moftri itetaf nau-fragidata ut cogamur dicere.Prxceptor faluos nos fac:pimus,Et jllud.Exurge.ut quid obdormis domine^ Qyis.n.poftit ficcis oculis paula narraf morienteftncidit in grauiffima ualitudinciimo qd" optabat iuenit ut nos defereret:& pleitis domio mgeref.In quo laguof euftcchi^filiarpbata fempi mfe pietas:&: magis ab °ibus coprobata eft.Ipfa afiidere letftulo, flabellu tenere,fuftentaf caput.puluillum fupRdere.fticare pedes.
* ; )
.7
manus.ftomachucg confouere.mollia (Irata coponerc.aqua calida teperare.mappulam apponcrc.omm an^ cilla^d puenire officia,& qcquid alia feciflet.de fua mercede putare fubtradlu.Quibus illa pcibus. gbus la^ mentis 8C gemitu inter iacentem matrem & fpecum domini difcurrebanne priuaref tanto conmbernio.nc illa abfente uiueret.ut eodem feretro portaref ,Sed o mortalium fragilitas.& caduca natura.# nifi xp\ fides nos extollat ad cadum,# xternitas aix pmittaftcu beftiis ac iumentis corpo^ efTet una conditio.Ide com cubitus iufto # ipio.bono # malo.mundo ac imundo.facrificanti & no facrificati.ficut bonus, ita # q pec cat.ficut q iurat.ita # is qui iuramenta metuit fimiliter & homines & iumenta in fauillam # cinerem mp foluunf. Quid diu differo:# dolorem meum in aliis imorando facio longiorem (Sentiebat prudentl^^^, ma fceminarum adeffe mortem,# fngente alia parte corporis.atq$ mebrorum.folum aiae tempore in fatv <3o # facro pedtore palpitare.# nihilominus quafi ad fuos pgeret.alienof9 defpiceret.illos uerficulos fufur rabat,Domine dilexi decorem domus tuae,# locum hitationis gloriae tuae,Et qua diledta tabernacula tua domine uirtutum.concupifcit # deficit aia mea in atria domini.Et elegi abiedta efle in domo dei mei ♦ ma gis q hitare i tabernaculis peccatoRe.CucR a me iterrogaref cur taceret.cur nollet refpondere.an doleret aii qd:graeco fermone refpondit.nihil fe habere moleftix.fed oiaquieta # traquillalefpicere.Poft haec obmu' tuit .# claufis oculis qfi mortalia defpiceret.uft^ ad expiratione aix eoldem repetebat uerficulos.ut uix au re appofita.quod dicebat audire poffemusidigituqj ad os tenens.crucis fignum pigebat i labiis. Defecerat fpus.& anhelabat m mortem:aia^ erupere geftiens rpm flr.dore.quo mortalium uira finif,i laudes domv ni conuertebat.Aderat hierofolymo^ # alia^ urbium epi,# lacerdotum iferions gradus: ac leuitaru in' numerabilis multitudo.Oe monafterium uirginu # monacho^ chori repIeuerant.Staticp ut audiuit fpon fum uocante. furge ueni pxima mea.fpeciofa mea.columba mea.quoniam ecce hyems tranfiit.pluuia abi. it.fibi Izeta rcfpondit.Flores uifi funt i terra.tps fe&ionis aduenit.# credo uidere bona domini in terra ui. uentium.Exhinc non ululatus.non plandtus.ut iter feculi hoies fieri folet.fed pfalmoy liguis diuerfis _exa mia cocrepabat.tranflata^ eporum manibus # ceruicem feretro fubiicientibus.cum alii pontifices lapa* das cxreoftp preferret,alii choros pfallentium ducerent.i media ecdefiau fpelunca faluatorisellpofita.To' ta ad funus eius palaeffinarum urbium turba couenit.Que monachopd latentium i heremo cellula fua te. nuitfQua uirginu cubiculo^: fecreta tenueruntfSacrilegium putabar.qui non tali foemiae ultimum reddi diffet officium.Vidux # paupes i exeplu dorcadis ueftes ab ea pbitas offedebant. Ois inopum multitudo matrem # nutritia fe pdidifle clamabant.Quod^ mi^ fit.nihil pallor mutauerat facie.fed ita dignitas q' dam # grauitas ora copleueratiut eam putares non mortua.fed dormiente. Grxco.latino. fyrocp fermone pfalmi i ordine pfonabant.non folum triduo.# donec fubter ecciefiam:# iuxta fpecum domini conderer, fed per omnem hebdomada cundtis qui uenerant.funus fuu.# pprias credetibus lachrymas, Venerabilis uirgo filia eius euftochium.quafi abladtata fup mfem fua abffrahi a parente no poterat, deofculari oculos, haerere uultui.totum corpus amplexari.# fe cu matre uelle fepeliri. Teftis eft iefus.ne unum qde nummu ab ea filise derelidu.fed ut ante iam dixi.derelidtu magnum aes elienu.# qd* his difficilius eff.fratrum # fo roru imenfa multitudine.quos fuftentare arduum.# abiicere ipiu eft.Quid hac uirtiite mirabilius. fcemi na nobiliffimae familix.magnis quonda opibus.tanta fide omnia dilargita.ut ad egeftate pene ultima pue. niretffadent alii pecunias.# m corbona dei $ra cogefta.funabulif^ aureis dona pendentia.Nemo plus de' ditpauperibus,q quxfibinihildereliqt.Nucilladiuitiisfrmf.&hisbonisqu$necoculus uidit.nec auris audiuit.nec i cor hofs afcederunt.Nfam uicem dolebimus.# midere potius gloriae eius uidebimur. fi uo. luerimus diutius flere regnantem.Secura effo euftochium.magna haereditate ditata es.Pars tua dominus. & quo magis gaudeas.mater tua longo martyrio coronata eff.Non lolu ettufio faguis i confefflone reputa tur.fed deuotx quo^ metis feruitus quotidianu martynu elt.Illa corona de rofis # uiolis texif.ifta de Jili^ is.Vnde # i cantico feribif camicorum.Fratruelis meus candidus # rubicudus: # in pace # in bello eade pmia uincentibus tribuens,Mr inq tua audiuit cu abraham.exi de terra tua,& de cognatione tua.& ueni i lerta qua offendam tibi,Et per hieremiam dominum pcipientem.r ugite de terra babylonis.# f^luate ani-
mas ufas.EtufcK ad die mortis fux no ereuerfaichamea nec ollas xgypti,# uirulentias carniu defidera' uit.fed choris comitata uirgineis ciuis ett faluatoris effecta.# de paruula bethlec cxleftia regna cofcedes di cit ad ueram noemi.Populus tuus.populus meus.# deus tuus.deus meus. Hunc tibi librum ad duas lucty bratiuculas.eode que m fuftines dolore ditiaui.Na quotienfcuip ftilu figere uolui.# opus exarare ^miifu' toties obriguerunt digiti.cecidit manus.fenfus elaguit, Vnde & iculta ofo.uotu fcribetis,abf<$ ulla ekg^ tia.# uerborum lepore teftaf. Vale o paula.# culturis tui ultimam feneClutem ofonibus iuua.Fides tua xpo te (ociat.Ptajfens facilius quod poftulas ipetrabis.Exegi monumentum aere perenius.qd' nlL ftruere poffit uetuftas.Incidi eulogium fepulchro tuo.qd' huic uolumini fubditi.ut quocucp noffer icimu puenerit.te laudatam.te in bethlee condita letfor agnofeat.
Titulus fepulchri,
Scipio quam genuitipauli fudere parentes.
Gracchorum foboles:agamenoms inclyta proles
Hoc iacet in tumuIo(paulam dixere priores)	‘!
Euftochii genitrix.romani prima fenatus	.:
Pauperiem chrifti # bethleemitica rura fecuta
In foribus fpelunca?, »	t
Kelpicis anguftumjpKCCifa rupe fepulchrum.
Hofpftium paulae cft.caeleftia regna tenentis*
Fratrem.cogrtatos.romam.patriam^telinquens,
Diuitias.fobolem.bethleemiti conditur antro.
Hic praefepe tuum chrillc. at($ hic myftica magi Munera porrantes,homini q; deoqj dedere,
Dormiuit fandta dt beata Paula feptimo calendas februarii tertia fabbati.poft folis occu bitu.SepuIta e(l qn to calen.earudem Honorio Augufto 8C areftino confulibus.Vixit in fandlo ppofito Romx annos quin^; Bethleem annos uiginti. Omne uitx tempus impleuit annis quinquaginta lex,menfibus octo, diebus ui' ginti&uno,
M	Incipiunt	capitula	de	uita fandti Hilarionis.
p y N prologo materiae magnitudo ad laudem geito^ praefcribitur,-	Gap,!,
De Ortu beati uiri fitucu genitalis loci & prima indole mirandoy;	Cap.ii,
Qualiter fandto antonio iundus habitum mutauerit,pfpe&09 eius uitae tenore ad patriam rediens difpar
I ____ — i .
tita oi fubftantia ilico ad heremum cduolauerit.
De Admirabili abftinentiae eius principio.
De Primis aduerfus eum daemonum ludibriis.	~
De Variis diaboli praeftigiis eo orante oftenfis*
DeBreuifTima habitationis eius cellula.
De Totius uitae eius abftinentia ftupenda.	s.
De Latronibus ad terrendu eum uenienribus.
De Muliere eleutheropolitana qux prima illum pro fterilirate fua iterceffit.
De Ariftenete helpidii prxfedi coniuge pro tribus filiis infirmatibus depracante.
De muliere caeca uirtute eius illuminata.
De Auriga gazenfi 8d merfica 6C iuuene a dxmonio liberatis.
De Orione a pefHmo daemone liberato.
De gazano a paralyfi fubleuato.;
De Italico circenfes equos nutriente. a ^ ,
De Virgine dei quam iuucms adam3uerat.& dmoluto ma.eficio.
De Candidato conftanrii imperatoris a daemone faluato.
De Badro camelo enormis magnitudinis a daemone pleno.	.t
De Honore illi a fando antonio delato.
De Studio ipfius.qui erga oium curam follicitus erat.
De Auari fratris deminutione.& largi iterum augmentatione.
De Virentis fafce ciceris,in cuius fetorem fratris qui miferat auaritiam dereftatus elt.
De Fletu uiri dei q fe mirabiliter lametabaf.& beati antonii nuciaro deceifu.
Quo ob frequetatm multitudine monafterii loeu deferes ad folitudines couolauit. Defcriptio habitationis beati antonii.8<: de miraculo in eius ortu fadp.
De Pluuiis praecibus beati hilarionis ipetratis.& multitudine ferpentu depulia.
Quod inde etiam honores fugiens deceflit.& de prxuifo aduentu gazeniium.
De Hadriano eius difcipulo,& cotumacia cius iulfe punita.
De Hauderii filio a daemone curato dum nauigarct ficiliam.	v
Quo ad mediterranea loca fugerit fub penuria & fcutario quoda a daemone uberato.
De Quoda a morbo intercutis curato.& hefitio difcipulo ipfum quxrente.
De Dracone magnitudinis mir$ apud epidauru dalmatiac oppidu igne crematu.
De Impetu maris ab eo compreflb..
De piratis quos dum fugaret obuios habuit.
De Immundis fpiritibus hincinde cum inter dcladas nauigaret coclamantibus.
De Hortulo cypri.ubi quint^ annis ante obitu hitauit,& paraly tico ibide curato;
De Teftamenro breui.quod ipfe manu propria fcripfit hefitio.
De Vltimis ipfis ad aiam fermombus & fepultura eius.	45
De Hefitio qui corpus eius cum maximo difcnmine furatus eft.
De Conflantia deuota mulicre.qua: corpus eius furatum audiens cxpirauit.
Prologus in uitam fandi Hilarionis a fando Hieronymo foeliamme edita.
S
Cap.iii, Cap.iiii. Cap.v.
Gap. vi, Cap.vii. Cap.viii. Capax. Cap.x, Cap.xi, Cap.xii. Cap.xiii, Cap.xmi, Cap.xv. Cap.xvi, Cap.xvii, Cap.xviii, Cap.xix. Cap.xx. Cap.xxi, Cap.xxii, Cap.xxiii, Cap.xxiiii, Cap.xv. Cep.xxvi. Cap.x xvii. Cap.xxviii. Cap.xxix, Cap.xxx, Cap.xxxi, Cap.xxxii, Cap.xxxiii, Cap.x xxiiii. Cap.xxxv. Cap.xxxvi. Cap.xxxvii. Cap.xxxviii, Cap.xxxix. Cap.xxxx. Cep‘xxxxi. Cap.i,
Cripturus uita beati Hilarionis.habitatorem eius inuoco fpiritum fandum, ut qui illi uirtutes largitus eft.mihi ad narrandas eas fermonem tribuat.ut fada didis exaequentur. Eorum enim □ui fecere uirtutes.ut ait crifpus.tanta habetur audoritas.quantum eam uerbis potuere extolle re preclara ingenia. Alexander magnus macedo.quem uel arietem uel pardum ud hircum capra
tudanieluocat.duadachillistumulupueniflet.faelicereaitiuuenis. qmagno fiueris pcone mentorum, Home^: uidelicet fignificas.Porro mihi tanti ac talis uiri conuerfatio uitaq* diceda e.ut homerus quocp fi adeflet uel iuideret materiae.uel fuccumberet.Quanqenim fcus epiphanius Salamis Cypri eps.q cu Hila/ rione plurimu uerfatus eft.laudem eius breui epiftola fcripferit.^ac uulgo legif .tame aliud elt locis cc munibos laudare defundum,aliud defundi ^prias narrare uirtutes.Vnde 6d nos fauor^magis illius q
t	1
com/ im
furia coeptum ab eo opus aggrediefes.maledico^ uoces contcnimus.qui clim detrahentes paulo tnec.nu forte detrahent Hilarioni.illum folitudinis calumniati.huic obiiciantes frequentiam.ut qui iemper ia it non fuifle.q a multis uifus eft.uilis a^ftime^Fecere hoc & maiores eo^ quonda pharifsei.qbus nec ican^ nis heremus ac ieiuniu.nec domini faluatoris turbas.cibi.potufq? placuerur.Veru deftinato operi impona manu,& fcylleos canes obturata aure tranfibo.
De natiuitate & uita beatiflimi hilarionis heremit^e fandiiTimi.	CapJi*	«
liarion ortus uico Thabatha.qui circiter quimp milia a gaza urbe pal$itm$ ad aultru litus cir. cum haberet parentes idolis deditos,rofa(ut dicif)de fpinis floruit. A quibus minus alexan na grammatico traditus eft.Ibiq* quantum patiebar illa aetas magna igcmi & morum documen pbuit.in b eui carus omnibus 8C loquendi arte gnarus.Qucdq? his maius eu omnibus, c dominum iefum.non cyrci furoribus.non arenae fanguine.non theatri luxuria deledtabaf.lcd tota ii i tas i ecclefiae erat congregatione.	,	.	r „ Cap.iii.
Vdies aute tuc celebre nome antonii qd p oes ^gypn popules ferebaf incefus. uifedi eius t ' dio perrexit ad heremu,&: flati.ut eu uidit.mutato priflio habitu duobus fere mefibus mxtaeu
mafit.coteplas ordine uitx eius.moru^ grauitate qcrtbcnn^	humilis i fufcipiedis fra
tribus.feuerus in corripiendis.alacer i exhortadis eflet & ut continetia cibi^ eius afpitate nulla, unq ifirmitas frageret.Porro frequentia eo^.q ad eu ob uanas paffiones.aut ipetus da^monu cocurrebar. ultra no feres nec coeruu ee dicens.pati i heremo populos ciuitatu. Sicc^ fibi magis icipiendu eife. ut eoe-Diflbr -ironius illu quafi ui>l forte uitioriae arma accipe.fe necdu mil.taf coepi fle. reuer fu s e cu qbufda mo nachis ad patria.^ parentibus ia defundhs.ptem fubflantise fratribus.ptem paupibus largitus eft.nihil fibi 010 feruas.times illud de adtibus apoftolo^ ananix St faphyrse uel exeplu uel fuppliciu.maximecp domini esc fentetiae memor dicetis.Qui no renuciauerit oibus qux habet,n6 pot meus efle difcipulus.Erat autem anno^.xv.fic nudus St armatus i xpo.folitudine qux i feptimo miliario a Maioma gazs emporio p_ littus cutibusaegypru ad l^ua fledif.igreflus e.Cuq; eent crucra latrociniis loca St ppinqui amici<$ eius imines piculu denuciaret.cotepfit morte,ut morte euaderet.Mirabanf oes ammu.mirabanf ^tate.nifi 9 flama q-da pedforis St fcintilla fidei i oculis relucebat.Lene s erant gcnac.delicatu corpus St tcnue.& ad omne iniu-riam ipaties.qtfleui uel frigore uel arftupoflttaffligi.	Cap.iiii.
Gif facco tantu mebra coopertus.&: pelliceu habes ependitcn.que illi beatus antonius micnce ti dederat.fagumcp rufticu inter mare St paludes uafta St terribili folitudine fruebat.quindecim tatu caricas poftfolis occa fu comedes.Et qa regio latrociniis ifamis erar.nunq in ecde loco ma fitas. Quid faceret diabolus^Quo fe uerteretlQui gloriabaf ante dicens.in c$lu a icendam, u-per fydera exfi ponam thronum meu St ero fimilis altiffimo.cernebat fe uinci a puero.&: prius ab eo calca^ tum fmffe.quam p xtatem peccare potuiflet.Titillabat itaq^ fenfus eius&pubefcendi corpori, folira uoiu/ ptatu incedia [uggerebat.Cogebaf tyrunculus xpi cogitare.qd7 nefciebar.& eius rei aio popa uoluere.cums expimeta non nouerat.Iratus itacK fibi.& pedtus pugnis uerberans.quafi cogitationes cefiione manus po -fet excludere.ego te iquit afelle facta ut no calcitres.nec te hordeo alam.fed paieis.fame te coficia 6^ iiti.gra ui onerabo podere,p sftus idagabo 8i frigora.ut cibu potius q lafciuia cogites.Herba^ ergo fucco & pau cis caricis,poit triduu uel quatriduum deficiente anima fuftentabat orans frequenter . & plaliens. & raflro humu fod.5s.ut iciuniorum laborem labor opisdupiicaret.fimulcp fifcel asmco teaes aemulabat acgyp io ru monacho^ difciplina.& apofioli fententiam dicetis.Qui aure no opatunnon manducet. Sic atteuatus.
St i tantu exefo corpore.ut ofllbus uix haereret. ^	u -	v t»nnn
Vada notie coepit ifatu audire uagitus.oalatus peco^.mugitus bou.platius qfi muhe^. Ico n igitus.murmur exercitus.^ rurfus uaria^ porteta uocu.ut ante fonitu 9 afpetiu territus cede t.Intellexit daemonu ludibria.& uuolutus genibus xpi.cruce lignauit 1 frcnte.talic^ armarus
/r* 1 - Or	 r:	1	 -	-	1115% Dll D3L iQUOuSOln niz4of£>	tlOTrCuSv
ret.inrciiexii uxmonu iudibria.ee duoiuiu^^—— r	1	—	-
caflide.Sd lorica fidei circudatus iaces fortius plibat .quodamo uidere defideras quos horrebar audif,& foiiicitis oculis huc illucc^ circufpicies.Cu iteri cxNprouiio.fpledete luna, cernit rheda feructibus eqs fup fe irruef.CucK iclamaflet icfu.ate oculos eius repetio terra: hiatu popa ois abforpta c* Tunc ille ait Equu sc afcefori uiecit 1 maf.Et hi 1 curribus.& hi i eqs.nos at [noie dei nfi magnificabimur. Cap.vi. Vltse fut tetatioes eius.& dic notiuc^ uanx d$mcnd ifidi^.qs fi oes narrare uelim modum e ceda uoIumis.Quoties illi nudx mulieres cubari.quoties efurieti largifllmx apparuere dap * Interdum orate lupus ullulas.& uulpecula ganies trafiliuit.pfalleticp gladiatc^ pugna fpc , lu pbuit,& unus qfi interfetius St ante pedes eius corrues,fepultura rogauit,Orabat fen*
1 terra capite.^ ut natura fert hominu abdutfa ab ofone mens nefeio qd aliud cogitabat.Infiliij d° feftius gladiator St latera calcibus.ceruice flagello uerberas.Eia inqt cur dormitas;Cachmaf<$ deiuF* feciflet.an hordeu uellet accipe fcifcitabaf.	r	Cap.vii..	•
Igitur a fextodecimo ufa ad uicefimum fu$ aetatis annum aeflus St pluuias breui mguiiuiii.
Io declinauit, quod iunco St carice texerat,Extrutia deinceps breui cellula.qu^ ul<$ G ^ manet.latitudine pedum quatuor.altitudine pedum quinc^.hoc eft flatura fua humiliore p ro longitudine paulo ampliore, q eius corpufculum patiebatur, ut fepulchrum potius 9 mum crederes. Capillum femelin anno die pafch$ totondit ♦ Super nudam humum ftratumtp ^ -um.uf(^ad mortem cubitauit. Saccun? quoa femcl fuerat indutus nunq. lauans St lupernuum cens.mundiciasim cilicio quaerere. Nec mutauit alteram tunicam, nifi cum prior penitus ici
•yvi	aiVClllUHl	tlui C.iJiLClA„4VV^7lviiviivja lva-vwitvJKaiikv <vvt.vii3 WUIUd
iciii.v^ Jeiceps ad narrandi ordinem regrediar.	Cap.vii!,
Icefimoprimo anno uf^ ad uicefimu mfeptimum.tribus annis dimidium lenris fexrarium ma^ defadtum aqua frigida comedit.# aliis tribus panem aridum cum fale & aqua.Porro a uicefimo feprimo ufq; ad cricefimum herbis agreftibus.# uirgulto^! quoruda radicilaus crudis fufteratus eft.A tricefimo autem primo ufep ad tricefimumquintum fex uncias hordeacei panis & codum modice holus.abfcg oleo in cibo habuit.Sentiens autem caligare oculos fuos,# totum corpus in petigine, & pumicea quada icabredine conttahi.ad fupenorem uidtum adiecit oleum & ufeg ad fexagefimurertium uitx fuaz annum hoc c6tinenti$ cucurrit gradu.nihil extrifecus aut pomo^.aut leguminibus.aut cuiuili^ bet rei guftasjnde cu fe uideret corpore defatigatum.#,ppi'qua'putaret iminef morte.a fexagefirnoquarto anno ufep ad odogefimu pane abftinuit.icredibili feruof metis.ut eo rpe qfi nouus accederetjd feruitutc domini.quo exteri folct remiflius uiuef.Fiebat autem ei de farina # commuto hojef forbitiuculx.cibo &: potu uix quinq; uncias appcdetibus.ficq; coples ordine uitx.nunqante folis occafu.nec in diebus feitis.nec igrauiffima ualitudine foluit ieiuniu.Sed ia tepus e ut ad ordine reuertamur. Cap.ix.
Vm habitaret adhuc in tuguriunculo annos natus decem & oao.latrones ad eum nofle uene-runt.uel sitimantes habef aliquid quod tollerent.uel in contemptum fm reputantes f.en.fi pu-et folitarius eo^ ipetus non pertimerceret.Itatp inter mare & paludem a uefpe ulq; ad iohs or< tu difcurrentes.nunq locum cubiculi eius inuenire potuerunt.Porro clara luce repto puero qii P iocum auid inquiunt faceres.fi latrones ad te uenirentfQuibus ille rcfpodit.Nudus latrones non timet, Ht illi certe aiunt occidi potes.pofium inquit poffum.Sif ideo latrones non rimeo.quia mori paratus fum. Tunc admirati conftantiam eius # fidem.confeffi funt nodtis errorem cxcatotcg oculos.correptionem de'
inreos uitam pollicentes»	,	r	n	^P-^*
lainti # duos ia i folitudie habebat annos.Fama tantu notus ommbus.&Tp roras patefhnx uul afr.is urbes Cur interi mulier qda deutheropolitana cernes defpedtui fe haberi a uim ob iteriJi E em' p annos quindeci nullos coniugii frudus dederat)pnma irrumpe aufa e ad beatu Sonem.# nihil tale fufpicantis.repente genibus eius aduoluta ignofee mqt audanx.ignofce hdarionem.a ,s ocuIos;^ujd t- fUgls^0ii me mulierem afpicenfed mifera.Hic fexus
neceflitatime3e;^^abet fani opus medico.fcd q mali habet.Tade fubftitit.# pod tantu tepus uifa mu
Eermgauit caufa aduetus eius ac flemu.# poftq didicit Jeuatis ad cxlu ocul^ecedere luiTit. eunteq;
lachrymis	pricipjd fuit.Aliud magis fignu eu nobilitauit Aritoe Hclpidn. q P°^^ pfe/
tribus liberis a beato antonio.gaze ^pter eoy ifirmitate remorata Ubiem^	p
acrc fiue ut poftca claruit, opter gloria hilarionis ferui dei bemetriteo pariter arrepti o.
Agnito autc qtfeffet qda monachus in uicina folitudmemblita matr P	-	c	-	pu£nj(ret, p ego
dic comitata ancillulis&cunuchis.uixcpa uiro fuafum e.utafello j PS^ ^ trcs fl,!os 5,g|onf,cef te ait iefu cLcmctiflimu deu noftru obteftor.p cruce eius K languin .	Corruat,Renuete	illo	&	di.
in urbe gentiliu nome domini faluatoris.8; igrediaf femus eius	K - f d „	,5	d6 ,-grederef.
cente nunq fe egrefVu de cella.nec habere cdfuetudme.ut no tatumoaMta m.ie^	$
.pftrauit fc humi crebro damitas.Hilarion ferue xpi.reddemib,	muiicr receAt. q
a te feruenf in fyria.Flebat cutii q adcrat.fcd 8i ipfe negas flebat.Quid mul a. P	, -	a	5(-
me nnii,>,>i,c e.fe noft folis orr,nf ” -	Ono	Dollq	ucit.fineuloRC	Icflulos	&	ardctia	meDta	coii
deras mocauinelu.tit omirauirtus.qf, de tubus fotibus 1UQU^‘	portqauditu e.& log
lugeteq, matre cognofcetes & benedicetes deu.fanfli manus ofculatP ^& fe mon|chos teqt Pcrebmit.certati ad eum de fyr,a & argypto cofluebat.ita ut mult «d"
esssstssssgss^^
beatum hilarionem oblata^eiafratribusCiamemmmultimo	dedifles	pau
fubftantiam expendilTe ait in medicos.Cui refpondit.Si qux m medicis peribus.curafiet te uerus medicus iefus.Clamante autem illa.# mifencordiam d p
in oculos eius.ftatiqj faluatoris exeplo uirtus cade pfecuta e.	nec	ceruv
Vriga quocp gazefis in curru peuffus a dxmone totus obriguit,ita ut manu	0	aydiuit non
cem poflet refledtere.Velatus ergo in ledto.cum folam linguam moueret ad P	V	r-.
prius poiTe fanari.q crederet in iefum.# fponderet fe arti pnftinx renunciatu^ ‘	^
.	pondir.faluatus ett.Magif($ de animx q de corporis falute exultamt , Prx	f	ti	di
0 A1? nomine Efycas de territorio Hierofolymx tantum fibi applaude c,at in utribus •	‘	„	nrfiimo
d	Sec$	portaret.#	hanc	haberet	palmam fortitudinis fuae.fi afinos uinccre	mnrdens
onc non cathenas.non c6pedes,non clauftra oftioy integra patiebaf.mult'	iurcs	m0I0U
amputauerat.Hcii pedes,i]I°^ gula fregerat,Tatuq? terrore oibus icufierat ut oneratus cathenis & fuibus in dmeria nicentiu qQ rerociffimus thaurus ad monafteriu ptraheref.que pottq fratres uidere pterriri(erat !>1^^rC?/?laS%mdls)ndciaueri5t PatriMIie ficut fedebat luirit eu ad feptrahf& dimitti.Soluto(p inclina !*■ P-.	5^! remere ceruice fledtere.nec afpicere cotra aufus.oiq; ferocitate depofita. pedes fe-'
» diuratus ita(p dxmo.& extortus q iuuene ponederat.feptima die egreflus eft* Cap.xiin.
, nec illud tacedu 6.9 Orion uir primarius & duriflimus Ailx urbis quae mari rubro iminer a iegioe ponefius d$monu,ad eu addudtus eft.Manus, ceruix.Iarera.pedes ferro onerata erant, iurorifcp feuitia torui oculi minabanf.Cu^ deabularet fcus cu frambus.& de fcripturis nefcio yd iterptaref .erupit ille de manibus fe tenetiu.# amplexus eu poft tergu 1 fublime eleuauit.Ua ab oibus.fimebat eni ne cofeda ieiuniis mebra collideret.Et fcus arrides.finite inquit. & mihi
rnrn Mi +***% ++% *■*> ^« f".'	rt r .	_ ___ _ -	-	.	_	rA	*
mor ortus ai
ut unu ita plures uincef tuu c.Re loquor inaudira.ex uno hominis ore diuerfae uoces.S: quafi confufus populi clamor audiebaf.Curatus ita<^ & hic non poft multum teporis cu uxore & liberis uenit ad roonafte rium.plurlma quafi gratiam redditurus dona afferens.Cui fcus.non legidi ait qd giezi qd fimon pafTi fut. quo^: alter accepit pciu.alter obtulit.ut ille ucderet gratia fpus fandti.hic mercaref{'Cuc^ orion flens dicC' ret accipe & da paupibus.refpondit.Tu melius potes tua diftribuere.q p urbes ambulas.^ nofti pauperes.
Ego q mea reliq.cur aliena appetafMultis nome paupe^occafioauaritizefl.mifericordia uero artem no
habet.Nemo melius erogat, q q fibi nihil referuac. Tndi aute & i terra iaceri.noli iquit cotriftari filhqd1 fa
cio.p me & £ te facio, fieni nxc accepo.g? ego offendam deu,& ad te legio reuertef. Cap.xv.
vis uero poiiit liletio pterire.qd, gazanus maramites haud loge a moafterio eius lapides ad aedi
ncadu de ora maris cudes.totus paralyfi diflblutus, 8i ab operis fociis delatus.ad fanctu. flatim ad odus reuerfiK----------------------------------------------------------------— z-zj:s -	 .v	du
P4s/-	1	_	1.L/1	luuiu.Lunopa.lldiyt.vt.u.	. , f j T-
- itaiicus eiulde oppidi municeps chriftianus aduerfu gazefe du^ uis^ marnae idolo dedv tu circcfes equos nutriebar.Hoc fiqde i romams urbibus ia exide feruaf a romulo.ut ppter te lice taomato raptu ab ipfo qfi cofilioR; deo quadrigx fepteo currat circuitu.&: equos partis ad^ f5e§^ire ul£^oria fn.Hicitacpaemulo fuo habetemaleficu. q d^moniacisqbufda impca/ rionibus & huius ipediret equos.& jiiius incitaret ad curfu.uenit ad beatu hilarione, &: no ta aduerfanu di q -e defedi oblecrauit.lnepju uifu e uenerado feni i huiufcemodi nugis pdere.Cu q? fubrideret.&: dicerer
cquo^ falut5 atiae tuae paupibus erogas.Ille refpodit.Fudtione efle publica, & hoc i q cogi.nec pofTe homine chriftianu uti magicis artibus.fed a feruo potius xpi auxilm petere, maxime cotra gazefes aduejfarios dei,& no ta fibi ecclefize xpi ifultates.Rogatus aute a fratribus q aderar, icypnu fictile quo bibere eofueuerat.aqua iufflt ipleri.eitp tradi.qucm cu accepifiet italicus.&: (fabulum 5<^ equos &L aurigas fuos carceruc^ repagula afperfit Mira uulgi expedlatio.Na 8C aduerfarius hoc ipfu irridens diffamauerat.& fautores Italici flbi uidtoria polliceres exultabat.Igif dato figno hi aduolat. ifti ppediunf. Sub ho^; curru rora: feruct,illi pteruolariu terga uix cernut.CIamor fit uulgi nimius.ita ut ethnici quoq; ipfi concreparent. Marnas uitius a xpo eft. Porro furentes aduerfarii hilarionem maleficu chriftianorum ad fupplicium pofcunt.Indubitata ereo uidtoria & illis 6t multis retro circenfibus * plurimis fidei occafio fuit.	v	Cap.xvii.
E eode gazefis emporii oppido uirgine dei uicinus iuuenis depiebat.Qui cu frequeter tadtu.te cis.nutibus.fibilis.6<: caeteris huiufmoi qux folet moriturae uirginitans efle principiam1-’11! jpte
& fubter limen domus puella: que
rbo£z,& portentofas figuras fculptas
r — 1-.	1	U	IClUdlC»	UUllUl	Vdlllldua	VUL	1JU	UUUUS	1 CU M It.	-	fiiraiPtTl
, ?tr3reieu.q habebat collega meu amoris dxmone^Noluit aute fcus anteq purgare	S	,
adolcfcetc.fgnaiuberepquiri.neautfolutisicatationibusreceflifle dxmon uideref.aut ip{e ^
, accomodafle fide.afieres fallaces efle daemones.^ ad fimuladu efle callidos & magis reddi epuit uirgine.cur feciflet talia.p quee demo ftrare potuiflet.	Cap.xViU'	_.	.
On folum autem in palxftina & in uicims urbibus azgypti uel fyrix.fed etiam m	§ 3'jote
uinais fama eius pcrebruerat.Namqj cadidatus conflantii imperatoris rutilus coma, jx corporis idicas .puicia.Inter faxones qppe 8t allemanos ges eius no ta lata q ualida apud
hiflorv
-ipuus iuivds puicia.Inter laxones qppe oc allemanos ges eius no ta lata q u*»»»	^
,lT .	. -us mmania.nuc uere fracia uocaf.antiquo hoc e ab ifatia pofleflus a daemoe q ^octl	.	j j
ululare,igeme /^ . ^ere detibus copellebat.fecreto ab impatore euedtionc petiir.caufa ei flmp	^
cas.ht accepti -f „-jem quocg palaeflina lfis.cum ingenti honore di comitatu gazam ded
BlMnmmtCm!r!7ib5S ,OC' i',ius5uer,m r-ub' habiraret hilar/on monachas.territigarenres. & pur.ws 3 fS inri P7 .	monaftenu	perrexerimt.ut & honorem comedato exbiberct.&fiqd ex oteritis i*
j Jn hllari°nem cfTer offenfemouo officio deJeref.DeambuJabat runc fenex in arenis mollibus,&: fecu P 1115 ne^cl° quid fubmurmurabat.Vidcnfq; rantam turbam ucnientem fubflitir,&: refaluratis oibus, manu quocp eis benedicens.poft hora exteros abire pcepir.iliu uero cu feruis fuis & apparitoribus remane re.ex oculis eni eius & uultu.cur ueniffet agnouir.Sratim ergo ad interrogationem furpenfus homo.uix ter ram pedibus tagens,& imane rugiens.fyro quo fterrogatus fuerat fermone.refpondit. Videres de ore barba ro.oc q 1 ranca ratum.Sd latinam lingua nouerat.Syra ad purum uerba refonare.ut non Undor. non afpira^ tio.no idioma aliquod palxftini deeffet eloqunXonfeflus eU ita^ quo in eu intraffet ordine. Et ut inter/ ptes eius irelligerct.qui grxeam tantum & latina lingua nouerat.grxce quotp eu fterrogauit.quo fimiliter & uerba eade refpodete.multafq; incantationis occafiones.^ necefll rates magicarum artium obtedete. no curo ait quo intraueris.fed ut exeas m nomine domini nfi iefu chridi ipero.Cuq; curatus effet.(implicitate rudica decem auri libras efferens.hordcaceum ab eo accepit panem.audiens q? qui tali cibo alerentur auru pro luto ducerent.	Cap.xix.
Aru ed de hominibus loqui.Bruta quo^ animalia quotidie ad eu furentia ptrahebanf. in qbus ba&ru camelum enormis magnitudinis.qui ia multos obtriuerat.xxx.& eo amplius uiri dideiv tu folidiflimis funibus cu clamore abduxerunt,Saguinci erat oculi.fpumabat os.uolubilis ligua urgebat.& fup oem terrore rugitus pfonabat imanis.Iuffit igif cu dimitti fenex.Sratim uero & qui abduxerat.& qui curo fbne erant ufq; ad unum omnes defugere.Porro ille (olus prexit obuiam. 8C Termone fyro non me inquit terres diabole tanta mole corporis.&: in uulpecula.& in camelo unus atq; idem es.Et Irenm porredla dabat manu. Ad quem dum furens.& quafi deuoratura eum belua pueniflet ♦ datim corruit.fubmiflumqj caput terrx coxquauit.mirantibus cutiis q aderanr.poft tanta"ferociam tantam (ubi to manfuetudinem.Docebat autc fenex hominum caufa diabolum etiam iumenta compe.& tanto eo^ ar dere odio.ut non folum ipfos.fed 8C ea qux ipforu effent.cupet frenre.Huiufcp rei ^ponebat exemplum.# ante q beatu iob tentare pmitteref.omnem fubdantiam cius interfecent.Nec moueie quepia debere q> do mim ludione duo milia porco^. a dxmonibus fterfecda fut.Siqdem eos qui uidcrar.non poruiffe aliter cre dere exide de homine tantam daemonum multitudinem.nifi grandis porcorum numerus.SC quafi a multis
adusParltg^0 y5 medeficiet.fiuoluero uniuerfa figna.qux ab eo perpetrata funt dicere.In tantam enim a domino eleuatus fuerat glonam.ut beatus quoc$ antonius audiens conucrfationem eius fen beret ei. libcterq? eius epidolam fumeret.ac fiquando de Tyriae partibus ad Te langueres prreexiT fenr.diceret eis.Quare uos tam longe uexare uoluidis cu habeatis ibi filium meum hilanonem-Exemplo aute eius p totam palxdinam inumerabilia monaderia ede coeperunt,& omnes ad eum mona -chi certarim currere.quod ille cernens laudabat domini gratiam.&ad perfedum animae fmgulos cohorta L-Z*	O/	.1IX n(T<3	zin-v nfpnfk llitXemeiet icomodo, V/3p.XXl.
baf.dices pterire figura huius mudi.&: illa ede uera mtatqu$ plentis uit$ ei Oles aute exeplu eis dare dC humilitatis di officii,ftatutis dievus »-
ante uindemia ludrabat cellula
: exeplu eis dare di humilitatis di oniciutaeuris	,	V	w	r.rr.nhir
monachoru.qd' podq cognitu e a fratnbus.oes ad eu coduebat.& comi a i a^i ^
moalteria.habctes uiaticu fuu.qa iterdu ufcpduo «^0f*XSaud&cibos offercbat.Qua „	, porc.iinaquxq; uillula uicinis monachis ad fufcepcioncm ianaoge gaua _	uadmn
fu aute fuerit 1 eo ftudii.nullu fratre quauis humilem quis pauperem	a	„'|fottc die
defertu cades.ad unu de difcipuijs fuls uifedum.cu ifinito agmie monachorum puenup '	.
quo anniuerfatia folemtas oem oppidi populu I teplu ueneris cogregauerat.Co!ut_aute illu ob laaferu.cu. *US cultui faraceno^ natio debita e.Sed di ipfu oppidu ex magna pte Temibarba^ e pp loci fitu* §
9 fadtus hilarion pteriret(multos cni Taraceno^ arreptos a dxmone frequeter
uxoribus di liberis obuiam pceffere.fubmittetes colla.&: uoce fyra Barach.l.benedic.incJamares.^uos iile bla'de humiliter^ fufeipies obfecrabat.ut deu maeis q lapides coleret.Simul^ uberrime flebat. ad caelum (pedas di pollices.fi chnfto crederet.ad eos fe crebro ee ueturu. Mira domini gra.no prius abire pafii fut. 9 furur* ecclefiae linea mitteret.& facerdos eo^.ut coronatus chrifli figno denotaret.	r. "a r\xn.
Liquo quocg anno cu exiturus effet ad uifcda moafteria.di digereret in fchedula.apud quos ma nere deberet.fcientes monachi quedam de fratribus parciorem.fimulqj cupientes uitio eius me deri.rogabant ut apud eum maneret.Et ille quid inquit uultis di uobis miunatn,& fratri uexa-tione facerefQuod poftd frater ille parcus audiuit.^ annitetibus cudis,ujx ab iuito jperauit<ut fuu quo($ monafteriu i mafione poneret.Poft die ereo.x.uenerut ad eu.cultodibus ia i uinea. q» uills cu^ rtos effet depofitis ab eo.q cu lapidibus di glebas: ia§u fudae^ uertigie accedctes dete. reret. fine elu uu$ ^ane.oes pfeai fut.uidete fene.& diffimula'te fcire.qd' euenerat.Porro fufcepti ab alio monacho,cui labas u°cabulu e.Debemus qppe parci tacere uocabulu.larei dicere.qa dominica erat dies.inuitabant ab eo uni/» uerfi i uineam.ut ante hora cibi uua^ paftu.labore uiae fubleuaret.Et Tandus.maledidus ait.q prius rete-' etione corporis q afse qfierit.Oremus.pfallamus.reddamus domino qfficiu,& fic ad umea^pperabitis pleto ita^ naiflerio.i fublimi ftans benedixit uineae, 6i fuas ad pafccdu dimifit oues. Erat aut q uelcebanf no minus tribus milibus,Cucr ce tu lagenas xffimata fuiflet integra adhuc uinea.poft dies uiginti trecctas clf4?°rrro parcus frater multo minus folito colliges,etia id qff habuerat.uerfd * a^u fero deluit .hoc multis fratribus fenex ante futurum dixerat,	^
Etefhbaf autem prscipue monachos.qui infidelitate quadam i futurum ieruarct^fua.S^_ -tiam haberent.uel fumptuum uel ueftitum,aut alicuius rei earu quae cu feculo tra euP 1	'
9 unu de fratribus i qnto fere a fe miliario manete» qa comperiebar hortuli lui mi?ls „ f	g
timidu^ cuttode.& pauxillu habef nummo^ abiecerat.qui uolens fibi reconciliari iene.ir y ter ueniebat ad fratres,^ maxime ad hefitium.quo iile uehementiflime deledabaf» Quadam igit di ris fafce uirentis ficut in herbis erat.detulit»quem cum hefitius pofuifiet i menfa ad ueiperum ♦ e.xcjaI? fenex fc putorem eius ferre non pofle.fimulcg unde eiier.interrogauit.Refpondente autem hefitio.q) ira quidam primitias agelli fui fratribus detuliflerino fentis iquit putorem dererrimum.8^ in cicere ietere a ritiam^Mitte bobus.mitte brutis animalibus.S^ uide an comedant.Quod cum ille iuxta	p'
fepe pofuifiet. exterriti boues,& plus folito mugientes.ruptis uincuhs in diuerfa fugerunt. Habe-- a hanc gratiam,ut ex odore corporum uefliumq; & earum rerum quas quis tetigerat,Iciret cui daemoni, cui ultio fubiaceret,	Cap»xxiiii»
Gitur fexagefimotertio uitae fux anno cernens grande monanerium & multitudinem fratrum fecum habitantium.mrbafq? eorum.qui diuerfis languoribus & imundis fpiritibus occupatos ad fe deducebant.ita ut omni genere hominum fohtudo per circuitum repleref. Flebat quotv die,& fcredibili defiderio conuerfationis antiqua* recordabatJnterrogatus a fratribus.qd habe ret.cur fe conficeret.ait rurfum ad foculum rediit recepi mercedem meam in mta mea ,En homines paz Ixftinx & uicinx pinneiae xfrimant me alicuius effe momenti.^ ego fubprextu monafterii ad difpcnfati' onem fratrum.uilem fupelledilem habeo.Seruabaf autem a fratribus,maxime ab hefitio, qui miro amo> re uenerationi fenis deditus erat.Cumcg ita uixifietduges bicnnium.ariftenete illa.cuius fupra fecimus me tionem.prxfedti tunc uxor,fed nil de habitu pfedi habens uenit ad eum.uolens etiam ad atonium pgerc. Cui ille flens.uellem ait ipfe quocp ire.fi non carcere huius monafterii claufus tenerer.& fi eundi frudus eP fet.biduum enim hodie eft.q» totus mundus tali parente orbatus eft.Credidit illa.&: ftetit.& poft paucos di es ueniente nuncio antonii dormitionem audiuit,	Cap.xxv.
Iretur alii figna.qux fccit.Mirentur incredibilem abftinentiam.fcientiam,humilitatem. Ego ni hil ita ftupeo.q gloriam illd 8C honorem calcare potuifie,Concurrebant epifcopi.pfbyrcn. cleri eorum 8t monachorum greges.matronarum quotp chriftianorum grandis tentatio, 81 • -inc inde ex urbibus & agris uulgus ignobile.fed & potentes uiri,& iudices ut benedidum ab eo pa nem uel oleum acciperent.Et ille nihil aliud nifi folitudinem meditabatur.in tantum ut quadam dic pii' cifei ftatuerit,& addudto afeIIo(nimis quippe exefus ieiuniis)uix egredi pcterat.ut iter arripere conaretur» quod cum pcrebuifiet.6^ quafi uaftitas 8C. iuftitium palaeftina: fdiceref.plus q decem milia hominum djucr ix aetatis.& fexus ad retinendum eum congregata funt.Immobilis ilie ad pces,& baculo arenas difeuties i° quebat. fallacem dominum meum non faciam.non polTum uidere fubuerfas ecclefias.calcata xpi alraria» iiliomm fanguinem.Vniuerfi autem quiaderantutelligebant reuelatum ei quiddam efle fecreti.quod r.ol' ler confiteri,& nihilominus cuftodiebanteum.ut proficifcercf.Dccreuit ergo publica omnes uoce conre^-Itans.non cibi fe.non potus quicq fumere.nifi dimitteref. Et poft feptem d:es medix tandem relaxatus, ac uale dicens plurimis.cum infinito agmine uenit betilium.ubi fuafis turbis.ut reuerterentur.elegit quadra^ ginta monachos,q haberent uiaticu.# pofTent ieiunantes ingredi.i.poft folis occafum cibum fumere.Qui to igif die uenit pelufium.uifitatifcp fratribus,q in uicina heremo erant,& i loco qui dicitur Lichnos mera bantur.prexit triduo ad caftrum theubaton.ut uideret dracontium epifeopum & confefforem.qui ibi exu labat.quo incredibiliter confolato tanti uiri prxfentia.poft aliud triduum multo babylonem labore pue-nit.ut uideret philone epifcopum & jpfum cdfefibrem,	Cap.xxvi,
Onftantius autem rex arrianorum faucs hxrcfi.utrun^ in ea loca deportauerat.Inde egredie poft triduum.uenit ad oppidum aphroditon.ubi conuento diacono baifane qui locatis camni & dromedis.ob aqux in heremo penuriam.confueuerat euntes ad antonium ducere»confcltus eft fratribus inftare diem dormitionis beati antonii,& peruigilem nodtem in ipfo quo deluctu fuerat lo ->.3 fe ei debere celebrari»Tribus igif diebus puaftam & horribilem folitudinem.tandem ad mon tem ait jum puenerunt.reptis ibi duobus monachis.ifaac & pelufiano.quorum ifaac iterpres antoii rat.Et qu afpbet occafio.^ ad id loci uenimus.dignum uidetur breui fermoe habitaculum tanti uin * ' feribere. Saxeus & fublimis mons per mille circiter pafTus ad radices fuas aquas exprimir.quarum a'ia[?mez. nx ebibunt.aliae ad inferiora delapfx.paulatim riuum efficiunt.fuper quem ex utracp ripa palmae irm.	^
rabiles.multum loco &; amoenitatis 8t commodi tribuunt.Videres fene huc at<^ illuc cum difcipu \ antonii difcurrere.Hic aiebat pfallere,hic orare.hic operari.hic feffus refidere folitus erat.has uir^*, bufculas ipfe plantauit.illam areolam manibus fuis ipfe compofuit.hanc pifeinam ad irrigandu -lum multo ('^ ire fabricatus eft.Iftum farculum ad fodiendam terram pluribus annis habuit*13^ , < tu ems.Sd qu-i calens adhuc cubile deofculabaf.Erat autem cellula non plus mefurx cellu^ P M. 4 tenens.q homo dormiens extendi poterat.Prxterea in fublimi montis uertice.quafi per cochieam a.ce^^ tibus, di ardux tialde«dux menfurx cellulae uidebantur.in quibus uenientium frequentiam.cx dncip rum fuorum contuberriium fugiens moratus eft.Verum hx in uiuo excifx faxo oftia tantum addita	^
bant.Poftq autem ad hortulum uenerant.uidetis inquit ifaac hic pomarium arbufculis coniitum» bus uirens.ante h' ^rme triennium cum onagrorum grex uaftaret.unum e dudtoribus eorum	z
fit,baculo^ tor	ra,quare inquit comeditis quod no feuiftis^Et exinde acceptis aquis,ad q
Ii eius oftendercnr.Qui cum feorfu eu abduxiiTcnnutru ne monrtrauerintugnoraf.caufam occultandi iux 3 4i> ta pceptu antonii fuific referensme pergamius:^ in illis locis ditifiimus eratifublato ad uillam fuam landii corpore martyrium fabricaretur,	Cap.xxvi/.
Git reuerfus ad aphrodito:duobus fecu tatu retetis fratribusiin uicina heremo moratus efh ta^ ta abftinentia & filentio.ut tuc primu fe coepifTe xpo feruire diceret.Porro iam triennium erat: daufum cxlum illas terras arefeceratmt uulgo diceret antonii mortem etiam elementa luge re.Non latuit fama hilarionis incolas quocp illius loci;& certatim uirilis ac muliebris fexus ore luridi':5<: attenuati fameipluuias a feruo xpi.i.a beati antonii fuccefibre deprecabanf.Quos ille cernes mire doluit.eleuatifq; i cxlum oculis:& utrafc$ in fublime eriges palmas ftati ipetrauit qd' rogauerant.Ecce au* te fitiens arenofa regio: poftcj pluuiis irrigata e:tata ferpetu & uenenatoru animalium ex iprouifo ebulliuit multitudinemt pcufli inumerabilesmifi ad hilarione cocurriflenftatim interiret.Benedidto ita<^ oleo uni^ uerfi agricolae ateg pallores tangentes uulnera certam falutem refumebant.	Cap.xxviii,
Idens etiam fe ibi miris honoribus eEci:perrexit alexandriam.inde ad interiorem ofa' heremum tranfiturus.Et qa nuna ex quo coeperat effe monachus in urbibus manferat: diuertit ad quof» dam fratres notos fibi in brutiothaud^cul abalexandriajquicum miro gaudio fufcepiiTent fe ne:& ia uicina nox efletirepente.audiuir difcipulos eius afinu (lernere^illucp parare ^ficilci. Ita qx aduoluti pedibus rogabant:ne hoc facerent:& ante lime pllrati citius fe mori q tanto carere holpite uabanf;Quibus ille refpondit.kcirco abire feftinorne uobis moleftia genercm.Certe ex poiterioribus coz gnofeetismon fine caufa ne fubito ambulafTe.Igif altera die gazenfes cum lidtoribus pfccu(nam cu uenifie ccenouerant)intrantes monalterium cum illum minime inueniflent:inuicem loquebant. N°ne u.c ta funt.quae audiuimus^magus e(l:& futura cognofcir. Vrbis autem gaza poflq ^>fcdo de palxflina hilari' one iulianus in iperium fuccefleratidellrudlo monatlerio eiusipeibus ad iperatorem datis &: hilarionis 6d hefitii morte ipetraucratiamborn ut qrerenf:toro orbe feriptum erat.EgrefTus ergo de Brutio.p inuia' foli tudine itrauit ofa.ibim anno plus min us exadtoiquia illuc quo^ fua fama pueneranquaii ia i oriente latere nonpoM,mulcdlumKopin.oneKuultunouerant:Kadfolasnau.garemfabscogKabatmt querer
tauuIgaucr^ifalKtnmatiaczlaiem.^^^^d.fc.puluseius depalaenina fupuenit.diKsiulianu occifu: chr.v
minum ioeratorem regnare ccepiffe reuerti eum debere ad monafterii fui rehquias.qd ille au-dlns ^teftams elbSC condudto camelo p uaftam folitudinem puenit ad maritima urbe libyae D3retonium:ubi hadrianus ifoelix uolens paheftinam reuerti:& priftinam fub nomine magiftri nrens eloram:multas ei fecit imurias.ad extremu conuaflatis qu$ a fratribus ei mifia detulerat nefciete ib k> pfcdus ed.Super hoc quia alter locus referendi non e:hoc tatu dixerimii terrorem eo^ q magiflros de/
dteuau£manufuaadolefcensfctipfctatidarenauludifponftct;badn$ nauc en fihus ateptusa
cet.Da mihifpatium donec ad terra uema.nec	j m.hi iuidia facis huomini peccatori atqj
deus meus ait tibi cocedmut maneas:mane.Sin aut ille te encit.qd m	^ puenifiennpderet, Nec
medico^Hoc autc dicebatme nautae aut negociatores:q in naui erant 1	r	locuturos	Inereffus
multo poli purgatus e puenpatre fide dante & ceteris q aderatinullife fup nomm^^ autepachynu pmontoriu ficihseiobtulitnaucleroeuagehumprofubue^onelua^	!^extremu
accipemaxie cu uideret illos :cxccpto dio codicc & his qbus ueftiti erat amplius nM habne exmmu iutat fe no accepturu.Sed K fenex afllnfus cft fiducia pauperis confuentiziK i eo mag	•$
beret faEculi.& ab accollis illius loci medicus putaref.	.a ^dfterranca fueit loca i
Orro recogitas ne negotiatores de oricte uemetes fe notu facerc
i uicefimo a mari miliario.lbicp i quoda deferto agello lignoy quondie fa!cem an.g«^neto
dorfo difcipuli quo i pxia uilla uenudatoiK fibi alimonia:& hisqm fo» ^ ^P^-ntarb xillulu panis emebat.Sed uere iuxta qd' feriptu c.no pot ciuitas latere lup m e ^ . cutan Us qda cu i bafilica beati petri romae torquatref clamauit i eo imundus fpusiantepaucos dies^ m^ fus hilarion feruus xpi.K nemo eu nouit.& putat fe effe fecretu.cgo	L
uulis fuis afcenfa in portu naue appulfus e pachynum, SC deducente fe daemone. ubi ante confpedum
nisfe pflrauitrilico curatus e(t.	, . .	,	P,xx^u:	Ji
Oc initium fignose eius in ficilia.mumerabilem ad eu deiceps aegrotantium, fed & religi hominu adduxit multitudinem.in tantu:ut de primoribus uins tumes qdatr. mtrbo	‘
cade die qua ad eum uenerat.curatus eft.Qui podea offeres ei ifinita munera.auc^uit diau	/
uatorls ad difcipulos.gratis accepiffis.gratis date.Du haec ita gerunf i ficilia. he.inus dildpu us eius toto fene orbe qrebat. Luftrans littoraideferta penetrans.^ hanc tantum habens fiducia.qa ubicun^ effet.diu latere no poffet. Tranfado igif ia trienio audiuit mothonae a quoda iudaeo uili3 populis icura ue-dete ^phetam xpianorum apparuiffe in ficilia.tanta miracula & figna facientem.utdc veteribus lanttis de putaref.Interrogatus itacp habitu eius.fceflum 8C liguam.maxime^ aetatem dicere m 1 pomit.llle em q re terebat, fama ad fe tantu ueniffe hominis teftabaf.Ingreffus ergo adriam.pfpero cy	™ pachynum ot
m quadam curui lictoris uillula famam fenis fufeitans. cofona omnium uoce cog1	*' Tet. quid age/
55
ret.nihil in eo ita eundis admiratibus.g po(t tanta figna at(^ miracula nec fragmen qdem panis a quoqua i illis locis accepiflet.Et ne logum faciam.fandtusmrhefmus ad magiftri genua prouolutus ^ataf^ eius iachrymis rigans,tandem ab eo fubleuatus poft bidui truiqj fermone audit a zanano, non pofie fenem ia illis habitare regionibus.fed uelle ad barbaras quafdam pergere nationes.ubi di nomen 8C rumor fuus ico^ gnitus fieret.,	Cap.xxxiii.
Vxit itaq; illu ad epidauru dalmatix oppidmubipaucis diebus in uicino agello mafitans no po tuit abfcddi.Siquide draco mitee magnitudinis quos gentili fermone boas uocant.ab eo tam grandes fint,ut boues glutire foleant.omnem late uaftabat prouinciam . & non folum armen f & pecudes.fed agricolas quocR & paftores trados ad fe ui fpiritus abforbebat.Cui cu pj/ra kt pparari & oratione ad xpm miffa cubato pcepiflet ftrue lignoru fcadere.igne fuppofuit.Tum ita® cta expedante plaebe imane beifia cocremauit.Vnde xttuans qd faceret.quo fe uerteret.alia parabat iug.. & folitarias terras mente pluftrans merebat q> tacete de fe ligua miracula loquebatur.	Cap.xxxmi.
A tepeftate terr^motu totius or^s.q poft iuliani morte accidit.maria egrefla fut terminos i os.& quafi rurfus deus d.luuium mmaref.uel i anriquu chaos redirent oia.naues ad prupta^ atere montium pependerunt.Quod cum uideret epidauritam frementes fludus&unda^m ks:8C montes gurgitum littoribfe iferrnuerentes quod ram euemiTe ce^amm ditus fubuerteref.igreffi fut ad fene.SC quafi ad plium pficifcentes pofuerunt eum	me
crucis figna pinxiffet in fabulo.manuf^ contra renderet,incredibile didu eft 1: /y re]apfum e.Hoc ftens mare ante eu fteterit.ac diu fremens.& quafi ad obice idignans.paulatim i	J	trafmitte>
j rC§o ^ hodle pdicat.Matrefcp docet liberos fuos ad memoria i	iuxta	]iu
da.Vere illud qcf ad apoftoios didum e;fi credideritis.dicetis huic moti trafi i mare.Sd .	^	»teE
tera ipleri pot.Si tame qs habuerit apoftolo^ fide.& tale quale illis habeda dominus ipepuit.	* x ^
elt utra m°s defcedar i mareian imefi undato motes repete obriguerit,& ante fenis tantu pedes Etemoliitcr fluxerint.	Cap.xxxv.	euj	,-bo
Irabaf ois ciuitas.& magnitudo figni falonis quocp pctebmerat.qd' itelligesfeMX 1^1^ c,a node fagitiSi iue'ta poft biduu oneraria naui prexit cypru.Cuq; iter maieas ce y	0Cz
tx derelida claffe in littore qux non antena fed coto regif.duobus aut puis y P difcur^ curriffent:&: denuo hicinde fludtus occurrerent remiges oes q i naue erat trepi	•	•
cydadas
nauigas hincinde clamaciu de urbibus & uicis 6t ad littora cdcurrentzu imudo^ Ipirituu uoces audiebat,Ingreflus ergo paphu urbe cypri nobile carminibus poeta^.quae frequeter terra:m<v tu lapfa.nucruina^ tatu ueftigiis qd oli fuerit oftedit.ln fecudo ab urbe miliario huabatig bilis gaudef^:^ paucis diebus qete uiueret.Verum non plus uiginti tranfiere dies.cum p oem illa im ^ cuc^ imundos habebat fpus.clamare coeperut.uenilfe hilarione feruu xpi.&: ad eu fe debere Ppev^ * ^ ^
falamfi kr>r rvrrn.hnr*	o,	1______f.--____t-.l-yrlfrt? afTprpnuk.ic fnrp fldC hliar*u
„	   ik-u	UDI	enet	‘•-D-'----	-o;---  xwujiv	— -	p,	nnodamv
toc.tam uiri q mulieres ad eu cogregati funt.Quos cu uidiiTct.doles ^ fe non pateret qeicere.(X4 , d01 ultione fui fxuies.tata eos inftantia flagellauir.ut qdam ftati.alii poft biduu.triduumUe‘omn tra una hebdomada curarentur.	Cap.xxxvh* p i$a.ng ad
Anes itai^ ibi bienio 8C femper de fuga cogitas.hefitiu ad fe uerisitepore reuerfu^*^3	rurfu
Curatione fratrum,6^ monafterii fui cineres uifendos mifir.Qui cu reuertiflet. CUP ^ i xgyptu nauigare hoc e ad ea loca.qux uocanf Bucolia.eo nullus ibi xpiano>: e . bara gd ferox natio.fuafit ut f ipfa magis ifula ad fecretiorem loeu cocederet.Qus c	nlbus
iiareppu ec«pduxit eu,xii,milibus a mari,,pcul iter fecretos.afpoftp montes.& quo uix repta	^fcinde
aut nullusiaut rarus ad fe uel poflet uel auderet afcendere.Quada aute die egreflus hortulum um toto corpe paralyticu iacete ate flores.lnterrogauitqj hefitm.qfnam eflet.uel quo fulllef„„ “ pt /iu. cu W dens ait ^curatore k fuifle uillulx.ad cuius confinia hortulus quo<$.i quo ipfi er3nr;^ ,!^i ,0ritas. Adz chrymis tedes a	^manu.tibi inqt dico.ln noie domini nfi iefu xpi furge.6^ abula.Mirau	u
huc uerba i or	s uoluebanf,& ia mebra folidata ad ftadu hoiem furrigebat.Qyod p 9
eft etiam difficultate loci.5^ iter iuiu plurimo^ uicit nceeflitas.nihilj) circuitu cudis uillis obferuatibus g 3 4 ne quomo laberef(difit:minauerat.n.hoc de eo rumor diu eu in eode loco maner non pofle)quod iJJe non lemtate quada aut puerili fenfu uidhis faciebat.fed honorem fugies,& iportunitate. Semp eni filentium & uitam ignobilem defiderabat.	Cap.xxxyiii,
Gif odtogefimo aetatis fux ano cu abies eet hefirius.qfi i tellameti uice breue mauj)pria fcripfit epiffola.ocs diuitias fuasei dereliques.Euagcliu.f*& tuica faccea:cucullam:& palliolu.Na minv fter eius ante paucos dies obierat. Venerunt itacp ad xgrotate de papho multi religiofi uiri. ma^ xime 9 tu dixiffe audierat.ia fe ad dominu migratu^.& de corporis uinculis libeiadu.St d &co ftantia qda fada foemia.cuius geneRd 8C filia de morte liberauerat undhoe olei.quos oes admrauitjut ne pu tio qdem horx poft morte referuaref.fed ftatim eu i eode hortulo terra operirent ficut ueltitus erat i tuni ca cilicina & cuculla.Sf fago ruftico.	,	.	^	Cap.xxxix.	^
Amtp modicus calor tepebat i corpof.ncc pter fenfu qcq uiui hois fuperat 8i tamc aptis oculis loquebaf.Egredef qd times^Egrcdef aia mea.qd dubitas.^ Septuagita ^pe annis femifti xpo & morte times.ln h^uerba exhllauit fpum.Staumcp terra obrutu ate^fcpultuiq mortuum
Vod poflq palaeitise fidius uir audiuithefitius.ptexit adey pru.& Hmulis
hortulo.ut dihgcti cuftodia iurpitione oculis tolleret.cu igennui	^rurbis* pfequetibus-i
mefes corpus ems furatus c.qcT i afina deferes.totis moachoi* & oppide^turbis ^tequetibu^
antiquo moaflerio codidit illxfa tuica cuculla 5C palliolo:& toto corpor qli adnu Sto.tatlfoi fherace odonbasiut delibutu unguetis putarefv	Cap.xli,	,
On mihiuidefi calce libri tacenda coftantixilliusfandliillmx mulieris deuotio:quae piato ad
fe nuncio:® corpufculum hilarionis palxftinae efletiftatim exanimata eit.-ueram i feruu dei dile dtione etiam i morte coprobas.Erat eni folita puigiles in fepulchro cius nettes ducere.6C qfi cu
.... ^ente afe™bere ccrSibul&Tam^i^n	magrm	”
9 uiait & regnat m facnb teculorum. „	continentiam	lapfum	ad	cohortatur.
artemiaeiimo forum ex comuge atepeoferure fecit depamCL.^. ^up^Parldrca. &phiy tentattua & ante qfiuit i pfia.&; nunc m faflis tocis qnt falute. . &P ami(.a nathanahci lippi apoftologc b.niuolctia.quop: utera lumtus a roo^fre^^	^	UOCabt ns cephas
iuemre dcfidcrat.ut alter eoy me,e£^dir;X" “ fa fonat nathanahel)*pi ad fe loque. qd- interpraf penus.Alter dunumdci(hoc_t'ni hnguan	d. &	^	fi]|js faluare
tis teftimonio fubleuet.Ecce uere ifraehtaa quo dolus no e.Uptau	edLia:re ea';qux prirtinis uitiis tcz
coiuge fua;& de incendio fodomse & Gomorrae pene femiultus er	. 1|tatj$ ntulo COndcnaf .Et ardens
hebat aftrida.fed & deiperatio trepida rcfpiciei^ polt reigu:$tcr rodomitlcas uallts ac tenebras derez fides pro una muliere pdita.tota fi gor liberat ciuitatem.Ueni^ P® > uulaiUr parua bdes lothiquia maz linquens ad montana cofcedit.ortus eft ei fol in fegonquae ltcrP^”fLiroris hitator.ftatim ad meridiem iota no poterat, falcem miora feruaret Necp gumo^	^	i zgypto. fp
poterat puenireu quaabraha amicus domini cu angelis mivepit o ,	.	r	f	nulnera	poenite
fuf<$audita fponfa.ubi cubas.ubipafes in meridtctSamuel ^ P	^	delere	nolebat,
ns medicamie no curabat.Et paulus lugebat conthiosiqui tormcatiois macuias ^)	^	lufto	]a
Vnde & ezcchicl librum deuorat feriptura itus & foris;carmmc:planau.$de ca ^ (5|njtQUGS <ftu fu Der nnpnltCtlbuS. Ve fuo hic Hp nhuc frnnrn p n 1 UCnerit 1D1US 1 pfudU m ^ .	V--	.	.
Vnde & ezechiel librum deuorat fcriprum irus & fo,»«carmine:planau:5i de	^
tiu fu per pocnitctibus.ye fup his de qbus feriptu e.cu uenent ipms ‘vPf“d":	cliiaG^-|Dfl	-1 fey
efaias dices. Vocabit dnus fabaoth i die illa fletu:& pUflu;& decaluativnc.S. c,rncs.dlc;^',- LrandUce cerut Ire,ici « exultatione: madantes u,tulos;6t occidentes oues.o, comederen, carn^.dicetes nfanduce
•mus:6d bibamus.cras eni moriemur.De qbus & ezechiel loquif.Et tufl1	.	r	.	•	^	terimus^
eftis dicctes.Errores nfi & iniqtates nrx tup nos erut.& i ipfis contabefe . q	.P_	d	'
dic eis.Viuo ego dicit dominus.nolo mortem ipii.fed ut cduertaf auita ^a.Et t^ tes a uia ufa:Quarc moriemini domus ifrael; N.hil ta offendit deu:q « prioribus.hcet ipfa defpatio icredul,tatis idicu fit.Qu. em defperatfalutc.no futu^putm h metueretiutictt bonis opibus iudici fe ppararct. Audiamus p hieremia loquente deu.O	tte p	p
Ula tua afpa & cruttur tuu a fiti.Et ite&:.Nunqd qui cadit non refurget.aut qui auerfus ei	ixu
P efaia quado conuerfus igemuens.tuc faluus ens.& fcies ubi fuens.Scire non poffumus	atatioms maz
la.nifi.cu fuerit fanl(as confecuta.Et qtu boni uirtus habeac.uitia dcmoltMtiClarmf^ fir .ume coparatioe tenebrar^.Ezechiel quoqj lifde uerbisiqa eode & fpu conuertimim iquit:& recedite ab trimatibus uns do mus ifraehfidnderue uobis i tormetu ipietates.Proiiciteoes iniqtates ufastqbus ipicegMio	^duerlu mc.Et
facite uobis cor nouu QC fpiritd nouu.dd quare moriemini domus ifrael? Nolo eni r* :	5ris	dicit doz
minus, Vnde Qc in confequentibus loqmf.Viuo ego dicit dominus.Nolo enim m	"ccatorismifi ut
rcuertaf a tus.non
’ a iria fua.Ne mens incredula de bono^ repromiflione dcfperetK femel pditioni ammus deflina* iub.iivn adhibeat curationem uulneri;qd' nequag $ (limat pofie curari.Iccirco iurare fe dicitiut fi non crcj dimus .pmittcnti deo. credamus faitem p nofira falute iuranti.Quam ob caufam iufhis precati diciuLo uerte nos deus falutaris notter.& auerte furorem tuum a nobis.Et ite^:.Domine in uoluntate tua phtitti decori meo fortitudinem.Auertifii faciem tuam a me,& factus fum conturbatus.Poftq.n.foeditatem delv dloiji meo^; uirtutum decore mutaui:ifirmitatem meam tua gfa roborafti. Ecce audio pollicentcm.rer^ fequar inimicos meos;& comprehenda illos:& non conuertandonec deficiant.ut q te ante fugiebam.a ini micus eram.tua comprehendar manu.Necefies a pfequendo.donec deficiam a uia mea pefiima:&: reuertar ad uirum meum priftinum.qui mihi dabit linteamina mea:& oleum & fimila.& cibabit me pinguiliimis ci bis qui iccirco obfepfit:at($ pclufit uias meas pefiimas,ut eam iuenirem uiam:quae dicit i euangelio.bgo uia ueritas‘&: uita.Audi ^phetam loquentem.Qui feminant in lachrymisan gaudio metent.Euntes man & flebant portantes femina fua. Venientes autem uenient i exultatione portantes manipulos fuos, bt loq^ re cum eo:Lauabo p fingulas nodtes letfum meuma lachrymis (Iratum meum rigabo.Et ite^ flcU^ 7I1 , «t ceruus ad fontes aqua^iita defiderat anima mea ad te deus.Sitiuit aia mea ad te deum fotem umu do ueniam & apparebo ante faciem deiiFada: funt mihi lachtymae meae panes p diem nodem.bt i alio i co.Deus deus meus ad te de luce ufe.lo.Sitiuit aia mea ad te.cj multipliciter tibi caro mea. n terra deerra & iuia & inaquofa fic i fando apparui tibi.Quanq em' fitierit te aia mea.tamen multo te plus carnis mes labore qriui.& tibi in fando apparere non potmmifi prius m terra deferta a Ultns. &1013 bus:5( abfc$ humore & rheumate ullius libidis commorarer.Fleuit & dominus fup clultat! - d * quia non egiOent pniam.& petrus trinam negationem amaritudine abluit lachrymay.lmpieuitq: _ * pheticum.Exitus aquarum deduxerunt oculi mei.Plangit & hieremias populum pmam non agent ^ dab'(capiti meo aquam.St oculis meis fontem lachrymarumfS' plorabo popu omiitum e ^ em & nodem.Cur autem plangat & defleat.fequeti fermone demonftrat. Nolite fler mortuu neqj p g .
o! r8ted'^,9an?!? reuertefultra.NeqaagiyfgMtilKplacenduseia^juds^^q^
da peccantium uris lachrymis ^uocetis ad fletum.nepfeuerantes i malicia audianjt.Ego platau	K
frugifera.oe feme ferui.quomodo conuerfa cs in amaritudinem uitis alienxfEr iterud-.ign° ^ < pater meus es tu. & lapidi.tu genuifti me.& uerterunt ad me dorfa.& non facies fuas.Et eu ienlus. runt ad me conuertimt agerent pniam.fed p cordis duritiam in iniuriam fua mea terga uerterunt.^u^ re & dominus loquif ad hieremia.Vidifii qUx fecerunt mihi hitatio ifrael. Abierut fup omnem montei excelfu:&: fubter oe lignu frondofu.& fornicati fuc ibi.&: dixi.Poftq fornicata eft hxc oia;ad me reuerter » 8C no efl: reuerfa.O clxmentia dei.O noflra duritia:dum 81 poft tanta fcelera nos ^uocat ad falutem. bt ne fic quidem uolumus ad meliora conuerti.Si reliqrit (quit uxor ui^d fuu.& alii nupfent & noluerit poltea re uerti ad eu.nunqd fufeipiet ea & no deteflabif^Pro quo feriptu eftnuxta hebraica ueritateiqd' i graecis cx ia tinis codicibus no habef.&: tu dereliqfti me.Couertere;& fufcipia te.dicit dommus.Efaias quocgin e"dc^ fenfu iifde pene loquif fermonibus.Conuertimini qui j)fundu cofiliu cogitatis.# iniquu filii iirael.Kcu x tere ad me;# redima te.Ego dominus.# non efl alius pter me iuftus;# non e faluator abf^ me-Reucrn^ ni ad me:# falui eritis:qui eftis in extremis tcrrx.Recordamini ho^.# igemifcite.# agite pniam qUI ^ tis.Couertimini corde.& mementote prio^ a feculo.quonia ego fu deus # no efl alius deus abicp^i • oit # iohel.Conuertimini ad me i toto corde ufo.i ieiunio;# lachrymis.# pladu.# fcindite corda ura. ^oueftimcta ufa.mifericors.n.& miferator e domius;# ages pniam fup malitiis.qtx aut fit	c'
&.W(ut ita loquar(nimiae;ieffabilifc^ cl$mcti$:ofee ppheta nos doceat:p que loquif deus. ^Biar: f1 ciat effraimfQuo te ^tega ifrael.''Quid tibi inq facia^Sicut adama pona te;# ficut feboim. Conueriu meu i me.# obturbata efl poenitudo mea.Nequaq facia tibi fecundu ira furoris mei.Vnde 6C dauid loq iplalmo.Non efl i morte q memor fit tui.i iferno aur qs confitebif tibi^# i alio loco.Peccatum	p
tu feci.# iniqratem mea non abfcondi.Dixi j)nunciabo contra me iniqtarem mea domio;#ru uml1 1 ^ ‘ pietatem peccati mei.Pro hac orabit ad te ois fandius i tpe oportuno. Verutamen I diluuio a<^u3^inl}UeiJtt ad eum non approximabunt.Vide qta magnitudo fit fletuuiut aquarum diluuio coparef.quos q & dixerfe cum hieremia non fileat pupilla oculi mei;ftati i illo coplebif.Mifencordia # ueritas o oc^c fibi:iufti(j:ia # pax deofculatae funt.ut fit iufticia # ueritas quae (eruauerit.mifencordia # Fax ^ j berfabee ad falutcm.Totam pniam pdtoris oftendit pfalmus quiquagefimus:quando igreflus efl daui jjre<£t jo uxoremubzC1:^nathan,pphetantecorreptus.refponditdicens.Peccaui.Staticp^merui^ .rerere mms a te abflulit P&um,Adulterio.n.iunxerat homicidium;# tamen couerfus ad Jachryn^ * (jcje jniz toei deus fecund^m magnam mifericordiam tuam.# feciidu multitudiem mjferationuni n^n m ytatem meam>/aSnum eni peccatum magna idigebat mifericordia. Vnde iugit # o1/jpi.(Q.nrn meu con ab iniqtate mea:S^ a P^5 meo munda me.Quomam iniqratem meam ego ccgnofco.tx tra me efl femper. Tibi foli peccaui(rex eni erat.# aliummon timebat)# malum coram te iis i fertnombus' uis;# ufeas cu iudicaris.Coclufic eni dtus oia fub peccato.ut omnibus miler ^^ a^ te
.pfecitiutdudi’	'	#	poemtenstranfieritlmagiftrum.#dicat.Docebo	iniquos uiuas tua .
eonucrtenf, Confeflio cni &: pulchrirudo coram eo:ut q fua cohfeflus fuerit peceata.& dixerit. Putruerut & corruptae funt cicatrices mex a facie ifipientise meae:foeditate uulneru in faniratis decore comutet. Qui cni abfcondit iniquitate fuamon pfperabif. Achab rex ipiifllmus uinea naburhx cruore pofledit:& cu hie^ 2abel non ta comugio fibi q crudelitate coniuntiaiheliae icrepatione coiripif.Haec dicit dominus.Occidi'' fti:& pofiedifti.Et ite^.In loco quo lixerut canes faguine nabuthae.ibi lingent fanguinc mu.& hiezabel cav nes comedent ante muros ifrael.Quod cum audiflet achab.fcidit uediroenta fua.&' poluit faecum fup carinem fuamiieiunauitcR & dormiuit in cilicio.FadtufcB eft fermo domini ad heliam dicens.Quoniam reuer/ fus c(t achab ad humilitate meicaufeno iduca mali i diebus eius.(cdfilii fm.qa hcet peccaiTet unu fcelus
ius eu acnao aa humilitate mei caulaino iduca malu i dicuu»	i»*.»	f	v	^
achab & hiezabd.tamen conucifi achab ad pniam poena diffcif i po(teros.& hiezabd deder p eras p. fenti iudicio condenaf.Loquif domius i euanedio Viri niniuita: furgent i ludicm cu generatione hac & condenabunt ca:9a egerunt pniam ad M caZem tonre.Et .tey.Non uemuocare m&s ed pdores ad
pniam.Dragma perit:& tamc iuenif i ifercore.Nonagintanouemoues rehnquuf in	°^s
qua:ab-iraueratipaitorishumetisreportaf.Vnde&teticaangelorumertfuP
<2»~ «*g&. mS>* <^1^*iSSSS3gSS£lS&
gnum caloy.NulIum , medio fpacum.Mors 8i mta f.b. c°" “J ad ?f^en,abat.Reuettif ad parente,,ni- ' filius totapdegerat rub[tantiam.& ,Pcul a pfe u,x porcoy c‘^ /rnd^en,u,qUod dudum polluerat. 8i molat e, u.tulus fagmatus.ttoli accipit & annulum.ut xp, recipiat iundam ni .q ^	p.
audire meref.Candida fim (emper udtimenta tua.Receptoqsfignaculo	.	uui,us	tui	do,
ui in C3Elum.& coram te.SC reconciliatus ofculo dicat ad eum.Signatum elt fuper nos lum mine luftiria iufti non liberabit cum i quacuqj die peccaucnt.&: iniquitas iniqui non noceDlt ei q ^ dic conu-rfus fuerit. Vnumquccp iudicat deus.ficut iumer.t.ncc pterira confiderat.fed pfentia.fi tam.n p terita crimina noudla conuerfione mutent.Septies cadit iulfusiSC refurgit.S, cadir quomodo mftusi Si IU'
(tus quomodo caditiSed iuiti pocabu,um non amittiriqmp pniam femp reibrgiuErrno^fohimfcpri^.^M feptuagies feptics dehnquenti.fi conuertaf ad pmam.p ^ ^ „ t,cclcfia. d(. gentlbus cogregata: merefau-trix lachrymis pedes faluatons lauat.SC crine d	g • . . ^ publicani humilitas confeflionc faluaf. Per
dire.Dimittunt tibi peccata tua.Pharifeiiurticiapit fu^^^	^	deftr^am	&	difperdam
hieremia teftaf deus.ad fu”al”	fuQ d (oCutus fum aduetfu eam.aga & ego pniam fuper malo i qd"
lud.Si pniam egerit gens illa a m 9	„etem & reenu:ut aedificeiSl ut plante illud.Si fecerit roa
cogitauiiut facerem ei.Et ad fumma	fJKno quod locutus fum ut facerem ei.Sta
lum in confpedtu meoiut non audiat uoce	, Juos cogltationem.Reuertaf unufqu.fcp a
timq; mfert.Ecce ego fingo contra uos malum.&cogt	DefDeiSauimus;poft	cogitationes enim no
uia fua mala.Sd dirigite uias uettras 6i ftudia UE»ra-qu‘d'f^	iutlus	in euangelio loqu.t.
ftras ibimus.6^ unufquifc^ po(f prauuatena cordis	rmnam mdclicct peccatorum in refurre^
Ecce hic pofituseft i ruinam &in rcfurredionem mu! to^ An ruinam^ ^ fornicatio, qualis ne inter gen dionc eoy q agunt pniam. Apoftolus fcnbit ad connthios. u	js	lu^um habuiftis uttolbf de
tts quidem.ita ut uxorem pfis aliquis habeat.& uos irlati tltis.	neabundantiori tnftitia perear.qeiuf
medio ueftrum.qui hoc opus feciu.Et in fecunda ad cofdem ep	gt	qu, mCtftu pierat: pma confer/
modi eft.reuocareum & obfecratiut confirmet fuper 1*^unl. af ul[a ems.Quato minus mudi nume/ uef.Nullus quidem mundus a pcccatome fi unius quidem d;ci	f cluSi^ aduerfum angelos fues
labiles erunt anni uitae illiusf Aftra quoqjipfa no funt munda in	.^^um m his ^ caItnt rctationc cor/
f uerfum quid excogitauit.Si i cxlo peccatum.qto magis m terra.o	djcamus<mii-er Cg0, qUis me libe/
porea.qto magis m nobis,qui fragih carne circudamur.ut cum p	uolumus:fed	qd* nolumus ut ah
tabit de corpor mortis huius.No.n.hitat i carne nfa bonu	.	fcripturis.	& non folum mfti,
ud anima defideret:aliud caro facere cogaf.Quod fi quidamftiapp ^ d^um c(f.Septies cadit m/ fed iufti in confpcdtu deitiufta illam mRiciam appellanf mfti.mxta q	a |conuerfus fuetit.cui defperan
ftus.& refurget.Et iuxta quod iniquitas iniqui non nocebit ei in 4uacu4'u non credlciit;& ftatim filentio dum eft.Deni(p zachanas pater ioannis qui fcribif mftus pcccauit in e fcrjbif«po^ca & dei fermo' condcnaf.Et lob qui mftus & imaculatus ac fine qrela i pricipio uolunl c, apoftoli.nequad caruere pec^ he:6^ confeffione lui.pdtdr arguif.Si abraha.ifaac & iacob propherx de qbus illud feriptu eft.Quid cato.fi puriOimum triticum habuit mixtas paleas.qtnd de nobis dici P 'n£jjo ^ zlzania ^cc tempore mi* de paleis ad frumentu dicit domius.& tamen paleae futuro referuan	purgabit	arca.ut	congre^
ta funt fegetibus frumentorum:donec ueniat q habet uentilabmn ^	^	ulchernma	fcrlptufarum	pra
8« triticum t horreat qfqlias gehenna igne coburat.En hate o	9 co/onam nbl e pnLx. quam
ta difeurres i unum locum uolui congregare.& de fpecloflliln1,:,	rlamenti(Timn rrronciliens pri#
‘Ponas capiti tuoiut aiTumas ptnnas columbae. & uoles &	abftmue
Narrauit mihi uxor quondam tua.nunc foror atepeonferua.^ iuxta p p P	^
ntisuos ab ope nupmy.ut uacaretis orationi-t^q, rurfu	*dom,no.Sia,mt
us loquar e(re^lapfa.lllamaudi0e a domino cunioyfeituucro hic Ita	, f , nnqCl! diaboli tutbinc
fupra petram pedes meos.tuam domum.qua: fundamenta fidc, fohda non habcba .portca dmbol t me concdiiTe.porro ilhus pttare i domio.&l fuum ubi hofpmum no ncgareiut cu, P‘™	^
porc.nuc fpu copuleris Qu, eni adhsret domio.unus fpus ea.Cuq, uos rabies barbatot m « mlmns m Ptmitas fepatet.fub lufiuTTndi teftificatione pollicitus es.ut ad fanfla tranfeuntem ip itatim oc po.
ftea feqreris.6^ feruares aniam tua.quam nifus eras negligehtia pdidifie.Redde igif quod pr^fente domio fpopondifti. Incerta eft uita mortahum.neante rapiarisiq tuam ipleas fponfionem.Imitareeam: quam dq/ cere debueiat.Proh pudor.fragilior fexus uincit f3eculum.& robuftior fupaf a fecuIo.Tanti dux foemia as <5ti non fequeris eam.i cuius falute candidatus es fidei.Quod fi te rei familiaris tenent reliqx.ut leni cet mortes amico^ ciuium uideas.& ruinas urbium atq? uilla^, faltem iter captmitatis mala, 8C feroces houium uulcus.& puicix tuae ifinita naufragia teneto tabulam pniae.& memento conferux tuae:quae tua quotidie fufpirat falutem.Tu uagaris i pfiaamo non patria.qa patriam perdidifti.I^3 Pro te * ^0„C1S uenJry bilibus refurredtionis 8t crucis.6<: icunabuloru domini faluatoris.i qbus paruulus uagiif tui nois recorda , teq; ad fe orationibus trahit.ut fi non tuo meritozfalte huius falueris fide.lacebat quonda paralyticus i le^ dtulo;& fic erat eundis artubus diflblutusjut nec pedes ad igrediendumec manus mouere ponet ad du:& tamen proferf ab aliis:& reftituif priftinae fanitati:ut portaret ledulum:q dudum portabat a lectu/ lo.Et te igif abfentem corporetpfentem fide offert conferua tua domino raiuatorjfgt dicit cum chananeal Filia mea male uexaf a damionio.Rede igif appellabo anima tuam: filiaaiae eius:qu3e fexus nefeit diuerfi tatezqa te quafi paruuluiatq? ladente;&: necdu ualente fumere folidos cibos:inuitat ad lac infantise naz tricis tibi alimenta demonftratmt poflis dicere cum ^pheta.Erraui ficut ouis pditaiqre feruum tuuiquoni am mandata tua non fum oblitus.
Obiurgatio beati Hieronymi prefbytcri acerrima in fufannam uirginem a diacono corruptam.8^ in fornicationem facnlegiumq; prolapfam;ubi enumerat quantum bonum amiferit. 5C in quantum malum inciderit.
Vto leuis efle crimen ubi homo peccatum {"uu confitef.q ubi celans mala inuitus detegif.S: no lens publicat .Quid agis fufana^Qpid cogitationibus seftuans^Quid no erupis in uocem.& me tis tua: exponis ardorem,uc aliqd folatiu capias^Hoc plane hoc erit quafi remedium quoddam atgritudis tua’;fi apto ore conceptu digeras Icelus.Nam & ulcus cum fuerit tumidum.quis fup^ puratum;euaporans pflat refrigerium pafTioni, Audite nuc qui ,ppe eftis.& q longe.qui timetis deum. & ec clefia: eius gaudio cogaudetis & rriftitixcolJugetis ficut feriptum eft.Gauderc cum gaudentibusrflere cum nentibus,Vos inq appello.qui cicatricem xpi ueriffimam retinetis & non fup iniqtate gaudetisifed potius igemifcitis.Aduertite potius uerba oris mei.& an iniuffo ex dolore pcedant iudicate:&! detedi fcelens qua litate niecum pariter phorrete.Virgo nobilis & dicata xpo.fapiens.eruditaruit in fouea turpitudis: cocepit dolorem.& pepit iniquitatc.Hic ois aia xpiana graue uulnus accipit.qa datu eft canibus fandum:^ marga
rit-smiflaeiunt ante porcos . A fallis eni hoibus laceratu eff nomen fanditatisi&abimundis&iluteis^po
ntum caftitatis.Hic a:ftus alx mex.Hic infanabilis eft dolor.quia unum malum bona plurima fecum tra^ r ^ un^us nubecula peccatricis totam lucem pene obfcurauit ecclefix. Audite me omnes populi;& uide-' te dolorem meii.Virgines me$ 6C iuuenes mei abierur in captiuiratem. Vere h^c eft captiuitas.ubi alx PeC catorum captiuae ducunf.Aflumam ergo fermonem ppheticum;& flebiliter dicam,Ad te nunc mihi me> us lermo fir.quae caput ho^» SC caufa malorum es:qu$ multipliciter mifera cum gloria uirgftaus nome eti am pdidifti.Nefas enim eft fufanna uocari non cafta.Non licet nominariiqd' non eft.Vnde incipiam^Quid primum,qd ultimum dicamfBona cdmemore qux pdidifti.an mala deflea.qua: inueniftiYEras uirgo i pa/ radifo deuuticp inter ecciefias eras fponfa xpi.Eras templum domini.eras habitaculum fpiritus fandi.& cu dico totiens eras.nccelleeft.ut totiens fgemifcas.qa no es qd' fuifti.lncedebas in ecdefia tanq columba illa: de qua feriptu eft.Pena: columbx deargentatsiSC pofteriora dorfi eius in fpecie auri.Splcndebas ut argen' tum.fulgebas ut au^-.fmceraconfcfam jiferebas.Eras tanq ftella in manu domini.nullum uentum. nullas neoulaspcimcfcens.Qu$eftifta fubita conuerfiot' Qusetltifta repentina mutatiofDe deiuirgine lacta es corruptio farhanx.de iponfa xpi fadta es fcorcu execrabile.de templo domini fanu imunditixide habitulo ipmtus fandi tugunu diaboh.Qu^ icecjcbas cum fiducia ut columbamuc lates i tenebris ut ftellio* Qu# Iul§ebas ut aui% pp uirgftatis decore.nunc uilhor fada es tanq lutu plateaR>.ut ena indigno^ pedibus con fyiceris.Qviae fueras ftella radians in manu dominiiueluti de alto ruens cado conuerfaes in carbone nigrU. v e tibi mnera.& iterum ue:qux tanta bona parua rpis luxuria pdidifti.Qua tibi fpem apud xpm dominu reiiq.ti.cuius mebra tolles fecifti membra meretricisfQuis tc fpuS fcquS uifitabit.cu eu repudiauens ,qie a C0§!rraiI^nibus <lUO(F fordidis loge facitfSed ueniaus ad huanarut illa diuia cognofcanf. Afpice q fandoF-qua. idnvtarum tibi approximare non horrenti’Aperi oculos fi potes.erige fromem.fi audes aliquem -rum fiducialiter intuere.Nonne tuam faciem confria: commifia tanq plumbuinclinant &pmunt»i>	,
tenebrx ante oculos ut dura caligo uerfanfrNone timor & trenfor animam tuam & membra tua q	"
bi ergo homines i carne conftitutos 8i alicuius forfitan dehdi obnoxios non potes intueri.grauiu u.ioe lepulta.quid facies coram helia & daniele 8t tantorum exercitu pphetarum.Quid facif5,^, .	^	'
Quid facies cora loane & tecla 6c agnete.& imaculato thoro puritatis. Quid dciq? facies	f	rf1#,
onne fplendore cC claritate immaculatorum quafi fulminibus percufta combureris.Sed di toeriM Pu°Wf fu^ner^;qUlacarnem fra8liem circunftrebam.Refpondebit tibi beata tecb:cum iuisinn^ fra ,. i^1^us fuciabus.c^ nos eadem carne amidx fuimus.nec tamen plenum propofitum	^	^	^
ro rnrl3' CarnrS Potu^ mutl,are;aut fxua ara tyranorum p uaria tormenta dencere. Re ucra no" P in CI1z mine Sp^!aniil	^CriC antc <:ortupta.Rcmanebit ergo in crimine animaiqux carnem prxe
n-men f3u1C1>	hoc malum.-paffa fum uiolentiam.Refpondebit tibi illa fortiftima fuLn • ^joa$
allacr	'as.Ego Iter duos prefbyteros pofita,inter duos uti^iudicespopulnfol
paradifi conftitutauinci non potui.qaia nec uoIui.Tu ab uno iuucnc ineptiffTmo adolefcentc in media ci^ 3 4 z uitare. quomodo uim potuifti perferre, niti qa ultro uiolari uoluifti.Quis denu^ tuas uoces audiuit. Quis colluctationes fentit. Vt autem hxc omitta.poft illata ujolenriam detegere fcclusifi non aliis ucl parentibus Uel ruis fororibus debuifti. Etiet enf excufatio ifoelicitatisiefret confcise plena purgatioifi hortem pudici" ti$ dcduxilTes in publicum.Sed erubuirti ne forfitan te uiolatam multi cognolcerenr. Er ut quid timuirti.
Ubi non erat timor.niti ut tacendo crimen cum adultero f$pius te fociares.Quis te autem pudor ^hibuit confiten.Quid de fecunda commixtione dicis.quid de tertia.Quid defrequeti commercio fo^ditatis.Cef" fat certat iam uiolentiae figmentum:ceflat ruboris argumenturn:ubi totiens membra dicata chnrto fcelerti medici tui uifcenbus polluenda przbuirti.Horret horret animus.mcs hebefciucum ad imum fcelens pue tnf.Nam St medicus:quis fortis fit animiitamen cum altius fecabif uulnusiputo ex parte aliqua lurtinebit .horrorem.Hcupdita.Iam ne intellieis omnes tibi uias excufationis penitus claufas.lam ne lentis quantum tibi mali.& in carne & in anima nefaria libido contulerit.Non irtam de te confutionem tuus expectauerat patcr.qui te tibi fingularem gloriam computabat.Nd huc ludu&has lachrymas ex te tibi crediderat tua nafei mater:quae partus fui gemitus per tuam uirginitatem folabaf.Nonfratresmiinon forores.hoc cx te dedecus expetiabannquos omnes uno gladio tui fcelens grauiter fauciarti.Si fuifles cornum forte dertitia flertent te ad modicum paremes-fed exulcartent gaudentes.quia imaculata prxmiferant mrgmem hortiam uiuam domino propiciamc^fuo^^	dcli(rtorum.Nunc	Plan^^
plangunt uiuam5dnonuiuam.Monuamut,^gloriauirg,n,tatis::uiuamitotierter
eft parer fuis uifcenbus:de quibus feminata es.Maledicit mater fuo uteroi exquombanclu	.
procefllrti.Ncc tamen modum fuo dolori repcriunt:nifi hoc plane folum uident libi habere IQiatiu 4
nec te nater copulit.-nec mater coegit ut uirginitatem profirereris.quam ultro 8i propria uolumaie
es Nam fcio cum multas difficultates tua genitrix proponereticum arduum eflet iter feruandx uirgmita"
tis inteerxite non folum ptinaciter rertitifleifed etiam reuelationes tibi datas dixifie terribilesdn qtum cd
eo mercedem tibi fperabantiex quo non tuo propotito retifterent:in tantum tibi mifera mteliige podus IU"
HiriTcre^ereouia non feruafti quod ultro promifirti.Quibus te fpm.s ferpens ille nequiffimus obligauit^ dicn crelcerc.quia non ieru 4	Mnn te excitate pcuteret.ut tanta ammx tux faceret oblu
Quibus te uenenis ifecit ‘^5™ ef™ 1“^“^ refurredionisun quo d.u,no altar, te obtui,(t. uionem^Non es memorata diem lanct	. t ^	np^nhirnrnm.intfrrAndidatosreeni
ce filia.intuere	^	g^^^0g^™cui uiig^	tuam.	Facilius te
tis fuper caftitatem pcomis ^cronelamincteSa es. VbiomnK populus d	ad haec hutna'
fpiritu pariterclamauit.Amen.Vincor lachrymis.cu hxc recordor.copu g ^ f(Emma ullQ conifi(aa mor. na exempla confideto.Nam fi tredecim teftibus	^	^	innumerabiles tefies ecdefix
talimon fine magno periculo ppettat adukcrium.Qy dpmas o	rolu]f Ne(clo fi pon-,r t,(r£ condigna
coram angelicis exercitibus cxli.fadh copula Ipmtalis per	Hi^	m a(j non pollicita' ptinenad nondu
mors ac poena cogitari.Dicit ahqs.Mehus eft nubere q un. Mv~.	jam nuptit.Nam immortaliiunCta c
uelatam. Cxterum qux fe fpopddit,xpo:& fandlum uelamen a F '	^	mortis efficif .Si hoc ita ert. qd
uiro:& iam fi uolueritcommum lege comungi adukerium perperi .	^	^	. non efLHabitu Ull
de ea dicendum ert.qux occulta.furtiuacp turpitudine conLuprat.a^ & ,	^	Obljuionem tantotu
go.fadto nonmrgo.bisadultera.& in afpedu.&: in adtu.Scd adtc ‘ j t blln a(^u ^nominiofo illo palla bonorum es:& receptaculum tantorum fada malorum ev.^mudo t™	qcu
non ucniebat in mentem habitus uirginalis.ptoceffus ad ecclcr,a™ hvmnnrum rpiriraJium cantus, mente los tuos non perfirmgebat lux uitginalis.aUres tuas non penetr }	ap0(lolo.Fugite	fornicatio^
tuam non uentilabat ledionum cadeft.um uirtus.Hmc uel maxime ciamante ^ f ^ ruum nem.Quia omne peccatum quod fecerit homo.cxtra corpus elt-qu'‘blung,t.Non eftis ueftri. Em-Et cum dicit in corpus fuum.tamen in xpo cum peccare demonltrat.quw E= tetum d.at.Formcatio pti enim effis praeco magno.glorificate & portate dominum m corpore aduj3[ionc fcntfMlam flglt 3p0
aute & imunditia nec nominef inter uos.ficut decet	"	°ndus non erit baetes in regno xpi &
ftolus.Hoc fcitote inquit mtell.gentesiquia omms fornicator auM" nef3num ma m(,mbra dei.Haec tanta & tam terribilia non ucmebant m mentemicum muu p c am extcrabllls )lb,do du
fed mortifera te obfiuio tanq m gurgitem altiffimum demerget -« q recordari debuifti.ad que religio Cebat.Nonne uel illum locum rabulis fepararum.mquoin ecciciiti uuu	,	Vclilla	bce
& nobiles matronx cerrarim currebant.tua olcula perentes^quaf,
Pta qu$ oculis ruis ipfe fcripms panes ingerebat: recorda» debuih.Diuifa eft mulier & mrgo.^ none
nupta:rolliclta eft qux domini funt.quomodo fit fanda corpore & fpiritu.	autem in ^ uirginitatem
ita agebastut nec corpore efles fandamec fpirim.Corpore quidem foi nicando-.fpintu au	lnen
mentiendo.proh nefas:folct fama fubfequi fadum.tua autem malum fama P^uen^‘ , maledicis in •mum rumor quidam & fufurratio de te fuirtentu fmcxiiratem prxtendebas:& umd	labores rc/
cletia publice poftulabas.Quos xftus ego furtinui.Quos pater tuus pro tua fuftul P intouerau1ie
4ul£entes.tinguiosaftringctes.utaudoreminfamixinueniremus;Graueenimerat 00	2 ii it
de dei uirgine uel turpe aliquid dici.nec hoc uerita es:nec ante oculos habuiflitut ucrnres inim	g
dium;&: eos haberes infenfos.qui p tua opinione laborabat.Multu audax multucp temerana fcientia non terret.ut fimulata uirginitate putares te etiam dominum pofie fallere:qui dixir,	fnrtiuu
quod no reuelef.Et uos inquit feciftis in occulto.ego aure faciam in manifeftojlle qui non m . fcelus deduxit in plublicum:& in confpedtu folis huius tenebrarum tuarum opera nudauit, u iquit q r tendit fermonem.crudeliora icurrit:& cupies moderari non iuenit«Oblita ergo propofitum.ODiita pa q» oblita ecclefiam tota.oblita gloriam uirginitatis.oblita honorem dignitatis etia pfentem.oDlita^mii tegni.oblita terribile iudicium.amplexata es corruptionem.^)tulifti frudtum confufionisilinem uer tem fxuiflimam 8C interitum fempiternu.Et certe non habes 9 de noftra negligentia c?5'?rarlr?imnnitio <$ eni ad officium ptinuit paftoris,& tibi:&: oibus non negatum eft.dileSio fpecialis adhibita.	r,ta
fanda non defuit, oblita domu pris.ficut fcriptu eft: Ad monafterium uirginale tranfifti.ut mter P non folum dico tuta efle debuifti fi uoIuifTesrfed etiam de aliis tutelam pr$fl;are debuifies.Sed tru talia funt puifa.fruftra hymnum uirginitatis expofuitq. gloriam ppofitam & obferuantia pariter d^ama res.Semiaui fecus uiamifemiaui in fpinis:feminaui in petrofa. Aut ex corde tuo uerbum meum u°lu	‘
dxmones rapuerunt.aut malis tuis cogitatioibus fuffocatum	ardore libidims.H ^	«
quia ubi me putabam aurum 81 argetum lapides pciofos ii^nireanuem hgna.fcenum:ftipulam.arfura terias laborafle.Dicam & ego fecundam prophetam.Heu meiqma fadus fum ficut qm colligit thpubm l mefie Et quidem fi tibi fola damnum feciffes.erat quidem tnltitiaifed forfitan tolerabihs.Nunc uero qua^ tas animas hoc tuo fcelete fauciafti^Quantas animas propter te de propofito fuo poenitere feciftie Quanta Jabia etiam fidelium inquinata funt uiam domini blaffemando^Aperuitin nos gentilius os fuum. Aduer^ fus ecclefiam fandam fynagoga iudxorum per tuum dedecus exultauit.Quod fi is qui unum fcandaliza/ uerit.mola circudatus pcipitari debet in mari.quid de te ^nudas.de cuiuslcelere omnis anima fauciata e. & nomen domini in gentibus blaffematum^Nonne quotiens dicif uirgo.totiens ibi cumulus iniquitatis accrefcitf Taces:ecce uulnerata iacesiecce ^drata.Cupio jpdeffe.fubuenire non poflum. quia totum caput in dolore:& totu corpus 1 moefticia a pedibus uf($ ad caput.ficut ait efaias.non eft malagma iponere: iniir^ miras tua omne humanae medicinae excedit auxilium.Et licet tam boni q mali iufta indignatione permo^ ti:te 01 de populatione decoratamtomni tormentorum genere difcruciatam iudicent morte mule a . ignibus exurenda.Ego tamen q fcio grauiora facinoris leruari tormenta;& fine fine in ipias animas m ' re cruciatus.non temporalem utic^mon animam pditurus egojfed fecundum diuina fententiam daDo filium.Solu eni 5^ unicu tentandum eft remedium illud:qd' diuina uox p ezechielem miferis porngm ^ Io morte inqt peccarorisnantum ut conuertaf & uiuat.Et ite^.Poft hoc inqt dixi.Couertere ad ^ refina no e in galaadiaut medicus no eft tibi.Quaf no afcedit fanitas fili$ populi meiiHxc ita($ dicta p ' nitentiam fapiunt:hae fententix dei uocant ad poenitentiam:reuocant ab errore.Poenitudo ergo elt nec faria medicaminu.Sed quanta putas & qualis necefiaria.ut aut sequet crime.aut certe excedat^ Vide ergo fimplex hoc peccatum adulterii efttaut duplex.fi p illa necem qua: Ma dicif in occuIto:5e fcientix mole exhibenda eft poenitentia: magmtudo.Poenitetia aute non uerbo agenda eft. fed facto, n aut fic aeififi tibiante oculos noonas.de qta gloria lapfa fueris.& de quo libro uitx nome mu deleni lit:c<
efto crudelior.In primis ois cura uitx huius itermitteda c tibi.& qfi mortua te exiftima ficut eyuo P . xeuiuifccrc cogita.Deide lugubris tibi accipieda e ueftis:& mes & mebra fingula digna caftigatioeP^.	*
atnputenf crmes:qpuanamgloriam occafionc luxurixpftiterut.Uenuatoculislachrymaeiqmali,. ■nr1;#, fitopiiciter afpexerut.Pallefcat facies.quse quondam irrubuit ipudice.Totu dcni($ corpus iniurns is maceref.cinere afperfu &! cilicio phorrcfcat.qa male bbi de pulchritudie placuit.Cor uero fit Iiqic , q ceta 1 ieivmiis inqetas feipfu;&: cogitatioibus uetilas qre fit ab initio fnbuerfu.Sefus etia cruciet: qa bra corporis cu hfet dominationem malu geflit iperiu. Talis adho pnix fi fuerit pfeueras.audebit mc p^
re fi no gloria;certe poene euacuationem.Dicit.n.deus.Conuertimini ad me: & couertar ad uos. uonu mini in toro corde ueftro.in iciunio.& fletu,& ludu.dirupite corda ueftra & no ueftimenta: qa deus ^nt-& mifericors eft.Sic conuerfus ille magnus dauid iuftificatus eft„Sic niniue peccatrix illa ciuitase(lia§ fibi inuafit mteritu.Peccator ergo li fibi non pepcent.a deo illi parcef:& fi futuras poenas Seh^nf |pUs eft r hoc paruo uitae fpatio copefauerit.feipfu ab aeterno iudicio liberabit.Grandi plangx alta & Pj'*	»	^
Jij *mm	-J	—	i1	S	*	-	*	*	r	.	•	■. 1	^	e	 —	fT~~	y	C
medicina.Grande fcelus grandem habet necefTaria fatiffaSione.No eft dubiu leuius ^"^erauius fcc catu fuu ultro confitef poemtes.At ubi caflans mala fua inuitus detegif.S: noles publicat.muo^	mente
!us eft.qd' 0519 ubi puenifie negare no poteris.Et ideo fortius eft doiendu.-qa peccatu eft toru «^ cerneret hoics.-qualeiudiciu emittet deus mudo:fenfus humanus non difpargeref uanitate .	.	x	-
delirate grauarent .Quatuuis & qualeuis cruciatu ad prefensJibetiEme iufferret.et ja » et	f “tlter ibac
dumo illas poenas sterni ignis no icurreret.Sed tu qux ia igreffa es agone pniae.infiltemi^ * exjtu uitac
-* —: *----------------'•r'-*»»	U	lUid It. yuiic	..zxinprif
tuae.nec tibi pfumas ab humano die uenia dari:qa decipiet te.qcun^ tibi hoc polliceri uoluer . .PP1"151 domio percafti;ab illofolo qua:re remedium.
uita: rihae uitac vxesit
Vertit flilum loquendi ad muenem qui fcelus commiferat.	5	41
E te autem quid dicam fili ferpentis.minifter diaboli.uiolator templi dei.qui in uno fcelcrc duo crimina perpetrafti.adulterium uticp & facnlegium.Plane ubi uas chrifto oblatum.domino de^ dicacum.dementiae temeritate polluifti.Balthafar rex ille perfa^:quia i uafis dominicis. qose de templo hierufalem fuerant a patre eius fublata.bibere cum fuis amicis & concubinis ufurpauir. ipfa nodte angeli manu percufius.crudeli morte punitus eft.Quid de te arbitraris perdite pariter & prodi-' tor.qui uas rationabile confecratum chrifto fandificatum fpintu.temeritatis impio facnlegio polluifti. Ec tui propofiti imemor.&iudicii diuini cotemptor.Mcliusenim fuerat te fuifle nec natum.ut te fibi gchen^ na ppnum filium uendicaret.Et licet teipfum confcietia fceleris agat per diuerfa pcipitem.fugit enim mv pius nemine pcrfequente.licet & durae peccati imagines dormientem quoqj perterreant necdum uigilante tamen cum neqj a paftore etiam oui morbid$ uel moriturae denegatum fit poenitentiae remedium.do co^ filium.petas ultro carcerem poenitentiar.obruas cathenis uifcera.aiam tua gemitu ieiuniif^ difcrucies.fan. dtorum petas auxilium.iaceas fub pedibus eledo^.ut non tibi per cor impoenitens thefaurizes iram in dic ux.8C iufti iudicii.qui reddet fineulis fecudum opera ipforum.nec te in eorum numero conftituas.quos lu ger paulus.Qui ante peccauerunt inquit.& non egerunt poenitentiam fuperimundidam. fornicationem.
& libidinem^ui geflerunt.Nec tibi de multitudine peccantium fimilium bladiaris.& dicas. No folus hoc egitmultos habeo focios.fed recogitarquia multitudo tocio$i impunitatem non facit criminu.Nam in bO' doma & Gomorra & in totis quincp ciuiratibus inumerabiles uticp habitabat. Sed ecce omnes pariter qui libidinofe corpora fua tradauerunnimbribus igneis conflagrati funt.Solus aut Loth de illo ineuitabili in^ cendio effusifquia ab illa turpitudine fe pftiterat alienu.Exdude ergo uel nuc infcelix de corde tuo blandi menta ferpentis.# ludu& fletibus dum in corpore tuo immudo anima illa tenebrofa uerfatur: remedium libi in die necefliratis acquire.femper ante oculos habens apoftoJiJenrenriamzquia omnes nos manifeftari oportet ante tribunal xpi ut ferat unufqfqj ^pria corporis fui:fecudum qux gcfllt:fme bonu flue malu,
inftruimry^em uetbis quibus matra^	3 magna fadl crt ficut mare contritio taaC Effundere ficut
conroittur ic uu^ r-LiiPorlp.im manus tuas pro remedio peccatorum tuorum. Accipe aqua coram facie dommi.Ex	quinquagefimus pfalmus intermittatur.quia in nc
igitur lamentum:& primo quid m	^ contritum & humiliatum deus non fpreuit: ge
gocio tali cantaturmfq;ad uerficuiumillum.	compUndhonecordis in cdfpfdu dei iu^
mitu lachrymiftp percurre.lnfuper hanc	f	m	bchiymarum.Sr	defleam	uulnera animx
dicis funde.Quis dabit capiti meo aquam.& oculis m ,Ampntati21pm receflit fonus hymno^:& Ixti meae^Conuerfi funt dies fefti mei in ludtum:cantica mea1	&	humiliata fum:& filui a boms:& do^
cia pfalmo^::& fucceffit detium ftridor;& fletus oculo^.Obmutu .	-dicatione mea exardefeit ignis
lor meus per Angulos dies renouabitur.Concaluit c^^^^^^^^^]J^ircddedK ^^extremo demer-Timor ^ tremor uenerunt fuper me:& contexcruntmete^br^A^ combufta flcut Gomorra. Quis
fit caput meum in fcifiura tnfen.Heu meiquia fada ^ticutSodom ^ dch ^ Ego accepra gratla
iit caput meum m iciliura infen.Heu meiquia laCta lum ncut juuuu^.w- jpllnlipr.r acceDta eratia miferebitur cineri meofDurius offendi q Sodoma;quia kgem ^^domino^uem^plciatorem inueniaf peccaui.Si homo peccet in hoiermcrit qui interueniat.ego Pcccaj?	m	opfrara	fum.Ideo	cduerfus
Goncepi dolorem:& peperi iniquitatcm.Lacum fodi:&: incidi in io ^ndjtia mea anre pedes meosmon eft dolor in caput meum:& in uertice meo iniquitas mea dclcendit.i	bus	frU(ftus luxurix: ama
fui memor nouiflimo^:8C cecidi miferabilitennec eft qui cofolctur m ♦	^	^	imqultate	mea.
nor felleicrudeliorgladio.Quomodo fadta fum in deiolationcm.bubi	^	hbro nQm, mea
uelut fomnium furgentis.ldeo ,n cmitate domini uilificata eft imago	. confoletu!: me.inUenio, con
Ma fum ficut nodlicorax in domicilio:ficut paffer unicus in $di *	^ requirat animam meam,
fldero a dextris:# uideomec eft qui cognofeat me.Pernt fuga a	^	VcdieiiUnin quo me
Fafla fum ficut uas perditum.Audiui u.tupcrationem omnium circuhabitanmiro.	f]c m	s
infoelicem genuit uterusiK lux irtaxtudehsaccepit.oportuetat me potius iuine^ eumdl^ne Cekmibus.
fabula fierem.Proptet me confufio & impropermmfadturn eft fa;,;ullS|^0fk",v:rept,l.a ter,x:& cxli uolu Lugete me montes 8C fluminamuia fletus f,|,a ego fum.Lugete me ^^“ibusnullus metus de inferis cres;& omnes ammaeiquz uita imimmi.Nunc uos beata: leta: & uoluc 4	h3bent(,s fmfum de,
eftmeq, poftmodum redditurae eftis ratione.Nobis manet ““"5 funt fj.lia offenfe hommu quia •linqmus.ldeo non eft paxpeccatonbus.Meu peccatum:mea iniqui^ uv	,___iMl-
tUT fpat.um:quia in morte no erit memoria.In iferno nfleft cofeflio.Domi e in ira tua aig xrJ^u# -furore tuo corripias me.Quoniam fagitrx tux iflxx funr mihimee eft famtas i carnc mea. meum.rv, no Pax ofllbus meis a facie peccato^ meo^.Quoniam iniqtates meae fupergrellae f	P	. r ’
cut onus gtaUe geauatae funt fuper me.Computruerunt &: deteriorauerunt clcal“ccs	conturbatum
'*iae ["^‘Miferiis afflidla fum:&: curuata i finem;rugiebam a gemitu cordis mei.Cor mc cftdeferuic me fortitudo mca:&: lumen oculorum mcorumapfum non eft mecum. Deus reppuhft me.^ deftruxiftime: oftcndifti mihi dura: potionafti meuino compuntiionis. Expulfa ium ab oculis tuis.
iam non adiiciam ut refpiciam ad templum fandum tuum.fada fum in exterminium, quae utilitas in fan^ guine mco.dum defcendo in corruptoemfNunqd mortuis facies mirabilia^Tuus fermo eii:tua j)feli 10 et» nolo mortem peccatorisifed conuerfionem, Vt poflim uiuere:ad te deus conuerfio mea:qa folus potes no -uate oia.Tuab iferis aias reuocas;& foluis compeditos.Tu deus erigis elifostcaecos illumiasimortuos iulci^ tas. Erraui ficut ouis perdita: quaere famulam tuam:ne lupus crudelis cruciet me.Multi dicunt aiae meae: no eft falus jpfi in deo eius.Sed & tuu cofilium tecum eft.Quot funt dies famulae tuac.quado facies de me iudiciumlSed ne intres in iudicium cu famula tua.Defedt aia mea in lalutari tuo:defecerut lachrymis ocu li mcueiiufa eft i terra gloria mea. Quado refpiciesppter iniqtatem.Compuifh hoiem:& tabefcere fecilti ficut aranea alam meam.Memeto domine q» puluis fum. Vide humilitate mea: & laborem meu;& remitte mihi ut refrigerer:priusqabeam:8£ amplius non ero.	„	.	.	. . rj - az Ha
Obiurgario grauis in fabinianu diaconu lapfumiq» fufanna uirginem deo dicatam multis infidus tx uii cebris impegerat ad ruinam.mehit acerrime ^ no reueritus facra crucis;domiciq? pfepis facraria apua ip»3 iandtuaria illam de facrilegio & ftupro tentauerat.
Amucl quodam lugebat faule:qa poenituerat dominu:q> unxiuet eum rege fuper ifrael. Et paU' lus ad corinrhiosiin qbus audiebaf fornicatiotqualis nec iter gentes.Et qdem uoce flebili commonebat dices.ne cum rurfum ueneroihumiliet me deus apud uos:& lugeam multos ex his qui ante peccauerunr:& no egerunt pniam fuper imunditias quas gefierunt in impudicitia 8t forni' catione.Si hocppheta 8C apoftolus nulla ipfi labe maculari ctemeti in eundos mente faciebant.quato magis egoipfe peccator.in te debeo facere peccatore:q non uis erigi poft ruina.6^ oculos ad cadum leuare. fed pdita patris fubftantia.porco^: filiquis dcledaris.6< fupbiae prupta confcendens. pceps laberis m pfundu? Deum uentrem uis habere pro xpo feruis libidini.glonaris in carne & confufione tua.& quafi piguis hoflia in mortemppriam faginaristimitanfcp eoi* uitam:quo^d tormera non metuis:ignorans quoniam benigni tas dei ad pniam te hortef.Secudum autem duritiam tuam & cor impoenites thefaurizas tibi ira in die irse. An iccirco idurarur iuxta pharaonem cor tuu;qa nd ftatim percuteris.&: differris diu ad poenamfEt ille dilatus eft:& decem plagasinon quafi ab irato deo;fed quafi a patre commonente fuflinuft: donec in peruer-fum ada poenitentia populum quem dimiferat per deferta fequeretur:&: fgredi auderet maria:per qua: uel fola doceri potuititimori habendum eum.cui etiam elementa feruiunt.Dixerat ille. Non noui dominum: neq; dimitto ifrachquem tu imitans loqueris. Vifio quam hic uidetiin dies longos	in tempora longa
iftc prophetat.Propter quod dicit idem propheta.Hxc dicit adonay dominus. Non prolongabuntur amplius omnes fermones meiiquofcuqj loquanquia loquar uerbum & faciam.Sandus dauid de impiis & de fceleitis.quoijd tu pars non modica.led princeps es.quod faculi foelicitate fruerentur:& dicerent;Quomo-do cognouit deus,&: fi eft fcientia in excelfo.Ecce ipfi peccatores & abundantes in fa:culo obtinuerunt di-uitias.pene lapfo pede.& fluduanti ueftigio caufabatur dicens,Ergo fine caufa iuftificaui cor meum:& laui inter innocentes manus meas.Praemiferatenim quia aemulatus fum fupra iniqua agentes:pacem peccato^: uidens:quia non eft refpedus morti eo^ & folida plaga in flagella corum.in laboribus homm non funr:dC cum hominibus non flagellabuntur.Propterea tenuit eos fuperbia circundati funt iniquitate 8£ impietate fua.Egredietur ficut ex adipe iniquitas eo>::tranfierunt in aftedum cordis.Ccgirauerunt &: locuti funt ma la:iniquitacem in excelfo locuti funt.Pofuerunt in cadum os fuum:& lingua eo^ pertranfiit fuper terram. Nonne tibi uidetur de te omnis pfalmus efle compofitusf Vegeto quippe es corpore: & nouus antichrifti apoftolusicum in una notus fueris ciuitatemanfgrederis ad aliam,non indiges fumptibusinon plaga forti percuteris,6C cum hominibus;qui non funt ut tu rationabilia iumenta:corripi non mereris. Propterea eJa-
tus es in fuperbiam:&ueftimentum tuum foedat luxunaiS: quafi examina pingui &! quodam adipe erugans uerba mortiferamon te refpicis efle moriturummec unq poft expletam libidinem poenirentia remor deris.Tranfifti in affedtum cordis:&: ne tibi folus uidearis erraftl-ifimulas nefanda de feruis dei: nefeiens ^ iuiquitatem in altum loquaris:&:ponas in cxlum os tuum.Nec mirum fia te qualefcucK ferui dei blaffeme tur:cum patremfamilias belzebub uocauerunr patres tui. Non eft difcipulus fUpt'r magiftrumrnec leruUj fuper dominum fuum.Si illi in uiridi ligno tantum fecerunt,tu in me arido ligno quid fadturus esf Tale q & in malachia pla:bs fcandalizata credentium de ore tuo loquitur.Dixerunt. Vanus eft:qui feruit deo. bt quid plus quia cuftodiuimus mandata eius.& quoniam mimus iupplicantes ante faciem dei 0'P05entlSr' nunc nos beatos dicimus alienos.Re^dificatur omnes;qui faciunt iniqua.Aduerfati funt deo:& falui lunt.Qumus poftea diem iudicii dominus cominatus eft.S; quid iter mftum & iniuftum futuru fit:i^ ante pnucians ait.Et conuenimmi:& uidebitis quid fit inter iuftum:&: iter iniuftum:inter feruient^./ mino;& no ^ruientem domio.Hxc tibi ridicula forte uidetur.qui coemedns & lyricis feriptoribus & clientulis delectaris.qq nccirta tlbl qujdem prx nimia cordis hebetudie itelligenda coceflerim*^Pnc; taru uerba contenis.fed refpondebit tibi amos. Et in tribus & in quatuor impietatibus, nonne a •CU^ *CIt ^om,nus,Qy°niam enim Damafcus Gaza.Tyrus.ldumxa Ammanitx,& Moabit^* ^	9
9 &: Ifrael fxpe ad fc dei uaticinio deftinato .ut agerent aliquando poenitentiam audire con p ♦ riT.k ’ (3uam ,	dominus.caufas iuftifllmas profert. aicens. In tribus atep in quatuor m:iP
iiel!pUS* rUnneaoU[r	os * Sceleratum eft inquit mala cogitare. concefli. nequius eft mala c°§
nmrrFr 1CeIe‘ r°C ^l0 toea mifencordia benignus indulli. nunquid & opere implendum p rarnrk “ll 1 &mca c calcanda clementia, tamen8d poft fadum. quia Malo P05111160" q mortem . Non enim fani opus habent medico , fed male habentes ♦ lacenti man F
go.& conrperfam in {anguine fuo;ut propriis fletibus lauetur.cxhortor. Quod fi nee fic pniam uult agere.
, Irac-^) nauigio tabulam per quam faluari poterat.non rerentat.cogor dicere.Super tribus & quatuor inv pieratibus.none aduerfabor eum dicit dominus.Aduerfionem dicens efle pro pcena.dum fux peccator re^-«iquitur uoluntari.lnde efl q> peccata patrum f tertiam 8i quartam generatoem reflituir.dum non uult fla>' tim punire peccantes.fed ignofcens primis.poftrema condenat. Alioqn fi protinus fcele^ ultor exifleret. & multos,alios.& certe paulum apoflolum ecclefix non haberent.Ezechiel ^>pheta cuius fupra fecimus men tionem.dei uerbum ad fe fadtum referes ait. Aperi os tuu.&: manduca.qux ego dabo tibi.& uidi ingr.&: ec ce manus extenfa ad me.8d in ipfa uolume libri.5^ rcuoluir illud in confpe&u meo.&: in ipfo fcriptum erat, a facie & retrorfum Iametum.&: carme.& ue.Prima fcriptura ad te pertinet.fi tamen uolueris agere pniam poft delidtu.Secunda ad fandtos.q ad dei canticum ^uocanf.Non efl en i pulchra laudatio in ore pecca roris. Tertia ad tui fimiies.q defperantes tradiderunt fe imunditiar & fornicationi.&f uentri.& his qux ifra uc trem funt.qui putant oia morte finiri.& nihil efle pofl mortem.&: dicunt.Tempeftas fi tranfierit.no ueniec fuper nos.Liber ille.qucm ppheta deuorat.ois feries fcriptura^ efl.in qbus & poenitens plangitur.& iuftus canif.8^ maledicif defperanti.Nihil ita repugnat deo.q cor ipoenitens.Solum crime eft.quod ueniam con-fequi non porefl.Si.n.ei ignofcirur poft peccatum.q peccare defiftit.K illefledit ludicem.q rogat.Impoeni-tens aut ois ad iracundiam nuocat iudicantem.folum defperationis crime eft.quod mederi neqat.Porro ut fcias deum quotidie peccatores ad pniam prouocare.q fi rigide perftiterint.de claemente eum {eue^ & tru^ cem faciunt. Audi efaix uerba dicentis.Et uocauit inqt dominus fabaoth in die illa ad netum cx planctum magnu:& decaluatoem:8^ accindtoem eilicio^.Ipfi uero feccrut Ixticiam & exultationemimactantes uitu-Ios;5i imolantes ouesiut comederent carnes;&: biberent uinum dicentes.Manducemus & bibamusxras.n; moriemur. Poft quas uoces & pditx mentis audaciam fcriptura comem orat dicens.Et reuelata funt haec in auribus domini fabaothmon reuertef uobis hoc peccatumidonec moriamini.Si enim peccato mortui fue> rintitunc eis remittef peccatum.Quod qdiu in peccato uixerintmo dimittef.Parce qfo ai$ tuae.Crede dei futua: efle iudiciu.Recordare a quo epo diaconus ordinatus Bsmecmi&:quis fancft J hofem:rame in hofe ehvendo potuifte fallitcu Si deu poeniteatrqj faul in regem unxerit.Et in duodcci apoftolis iudas fir ,pditor rratust&de quodam ordfs tui hoibus.Nicolaus aTiochenus imundma^ oium:&: neophita^ hxrefeos audior extitifTe referaf.Nuc ti
monia publico caefafintgla
fed fiunt eoa: quae illaturus
Infreliciftimemortaliuitufpelucamillam ^	^
dedit frudtu fuu:de ftupro codidturus ingrederis.Non times,ne de pfcpe ifans uagiat.ne puerpera uirgo te uideat ne mater domini cotemple^Angeli clamant.paftores currunt.ftella defup rutilat magi adorant. Herodes terref.Hierofolyma conturbaf.^tu cubiculum uirgis.decepturus uirgmcm irrepens,Paucoomiler & tota mete cum corpe perhorrefcoiponere tibi uolens ante oculos tuos opus mu.Tota eccleiia nocturnis uigiliis xpm dominu pfonabat:8d in diuerfa^ gentiu linguis unus in laude dei fpus cocinebat.Tu iter o i quondam pfepis dominimuc altaristamatorias epiftolas fulciebasiquas poft a illa miferabilisiqb ex
fedto muti effetis ambo:&: ueftra lingua rorpefceret.Inuenta eft resiquam nulla el q .	Mnric	rft	in
Repertum eft facnus quod nec m mu fingere:nec fcurra ludere:nec Atdlanus pofi.c effar . Mons eft m tegypt„s:& fyr.s monatierns:« t™ uftgo | u.duaiqute fe deo uouermtiK faculo renuc.ant«omn« dd. tias faeculi concuicanntimudanu crine monafterio^ matribus offerant de.ecandum.no in P° tra apoftoli uoluntatem inceffurae canite-fed ligato pariter ac uelato orent.Nec hoc qmfpiampter tonden-tes nouit & tonfas:nifi quia quod nb omn.bm ftt:pene nofeitur ab omnibus.Hoc aut dupheem de confuctudine uerfum eft in naturam.ne uel quia lauacru non adeuntiuel quia oleum necc p tenec ore noruntia paruis aialibus qux inter cutem & crine gigni foknt;8d cocretis fordibus opprimatur. Videamus igitur tu uir bone inter ifta quid feceris Lurornammonio.ln fpeluca illa uenerabiliiqu fi quofdam obfi-• des accipis capillosjfudariola infoelicis Si cigulum dotale pignus deportas.Iuras ei te nullam fimihter ama-' tu^.Deinde curris ad pafto^ locum:& angelo^ defuper ftrepiru codnentenn fadem uerba teftans. Ni dico ampliusiq) in ofcula rueris:q> amplexus fis.Totum quidem de te credi poteftifed ucneratio pfepis ' pimon me finunt plus credereiq te uoluntate tatum Si animo corruiffe.Mifer none quando in {pelun uirgine ftare coepifti caligauerunt oculi tui.lingua torpuit.concideruntbrachia.pedus intremui^ n inceffusfPoft apoftoli petri bafilicamiin qua chrifti flameo confecrata eftipoft crucis 6>i refurrectiois e •fionis domimex facramctaiin quibus rurfum fe in monafterio uidlurafpoponderat :audes crinem eius cipere;ut tecum nodtibus dormitu&iquem xpo meffuerat in fpeluca.Deinde a uefpere ufe^mane ene rx im'* afT,des:& quia propter altitudinemihxrere uobis comminus non licebatjper funiculu uel accipis ali-’ quidtuel remittis. Vide quanta diligentia domini fuerit: ut nunq domi uirginem mfi m eccleiia uideris: , cum talem utercp ueftrum habuerit uoluntateminifi Per fcneftram nodte facultas uobis non fuerit coi-oquendi. Oriebatur tibi: ut poftea didici: fol inuito . Exanguis: marcidus: pallidus: ut .mpitione nani careres: euangelium chrifti. quafi diaconus leditabas. iSlos pallorem ieiunii putabamus « exan-© e os contra inftitutum ac morem tuum quafi confedum uigiliis mirabamur«lam tibi oi Ichalae pcr
quas deponeres miferam parabanturJam iter difpofitum:decreta nauigiaicodidta diestfuga animo ptradia^ ta,&ecce angelus ille cubiculi mari$ ianitor.cunaed domini cuftos.6^ ifantis xpi gerulus.coram quo tanta faciebas.ipfe tepdidit.O funellos oculos meos.o diem illam omni maledidtioe digniillma.in qua epiitolas tuas^uas hucuf^ retinemus.cofternata mente legi.Qux ibi turpitudies^Quae blanditia:fC2y^ta co tio Itupro exultatio.Hoc ne diaconu decuit,non dicam loq.fed fcire potuiile.ubi mifer ifta didiciHi,qin ec cletia te nutritum efTe iadtabas.mfi ^ i eifdem epiftolis iuras te nuq pudicu.nunq fuifie diaconu. Si negare uoiueris.manus tua te redargueupfiapices pdamabunt.Habeas igitur iterim lucru fceleris,nd pofium tv
CiDntli.Iaces l>nn?arinnlnfnc rrpt-iihns tnpiSlS^ mina Pn/m-tpnpf.ie #«iie nprhis lirari iangUinlS
t-infT .7:,'iiuuiviu aei.me taniu 4uai* iuun.t.imimts,ignoui latcui,
poiium tibi facere.Chriftianum hortatus fumiut ageres pm'am:& in cilicio & in cinere uolutareris.ut loii^ tudinem peteres;# ut uiueres i monafteriomt dei mifericordiam iugibus lachrymis ipetrares, At tu bonae Iei cToIum^ ^cretis (timulis iflamatus;fa6tus es mihi in arcum puerfum;& contra me couitio^ fagittas ia/
 *A*iivw,ui£uu:»anuiisoneras;acntc>	1'-“•uariadigeris C3piiiu3.wv.s,-
ceruix thorisadipeis itumefcensinec qa ^>pter libidinem fracta elr, iclinatur ♦ Super hasc unguentis fragras mutas balneas,# contra rcnafcentes pilos pugnas.p fo^; ac plateas nitidus ac politus amator icedis, Facies meretricis fadta eft tibi.nefcis erubefcerc.Conuertere mifer ad dominu.ut ad te deus conuertatur. Age poe/ nitentiam.ut # ille agat pniam fupcr omnibus qux locutus efl: malis.ut faceret tlbl.Quid negledto uulne/ re,pprio alios niteris ifamare.Quid me bene tibi & fedulo confulete quafi phreneticus morfu laceras^ Elio ego flagitiofus fimmt uulgo laditasifaltem mecu age pniam.Criminofus ut fimulasdmitare lachrymas cri pec<:atf ujrrurcs tu^ funtf An malo^ tuo^ putas folatium.fi multos tui fimiles habeas^ fnXr,11 !i'Coc^Iachryrh$interfericum&lintearoinatqmbus tibiuideris fulgidus# formofus. ^ flc nudu’confcillum:fordidatu:mendicantem,Nunqe fera pnia.quis de hierofolymisd.fcendem: in mnere uulneratusiinde te famaritanus impofitu iumento:curanducE ad (fabulum referat. Sed & fi mortuus lacesin fepulchrottamen # fetete dominus fufatabitJmiraf falte cxcos illosi^pter quos faluator r lm?>rninS a- [uam ^ haereditatem fuamihierico uenit.Sedentibus in tenebris # umbra mortis; lux or/ ,1H iP Pterire dominu cognouifienvcoeperunt clamare.Fili damd miferere nollri. Poteris # tu maereui clamestfi accitus ab eo fordida ueftimenta piicias.Cum conuerfus ingemuerisuunc faluus eris; # mne icies ubi fueris,Tangat modice cicatrices tuasipertradtec luminu quondam tuorum ueftigia.Licet ab utero iic genitus fis;# m deliais conceperit te mater tua.afperget te hyfopo; & mundaberis, lauabic te: # rathLnmem dealbaberis,Quid in cauernis teme hxres;# totus in cceno iacesfllla qua' decem # odto anis 3 faJuarof cu/atare^c3elum eredta fufpexit.Quod ad eam didtu e(l;tibi didlum pu n-arnic r,!r!5e	longius	recedis a facie dei.# habitas in terra naim^Quid totus in falo fluctuas, nec
,	- , p a Pctra pedem tuumfCaue ne te phinees cum madianira fornicantem fero hafta configar. QBid
P s q thamar uirginem frater # confanguineus polluifti.uerfus in abfalon occidere eum cupis qui te rebel lantem plangit # mortuum.Clamat contra te fa'guis nabuthx;# uinea ifraekhoc eft k minis der. # hortus uoluptatum.-quem in lafauix holera conuertiftndignam de te ultionem repofcunt.Mimtur tibi hclias toi menta # interitum nuncias.lncuruare:# (aceo ueftne paulifpcr.de te potent dicere deus.Vidifii quia rcue/ mus fuerit achab a facie mea.Non fuperducam malitiam in diebus eius.Sed forte blandiris tibirg? a tali epi icopo diaconus ordinatus es.Iam ut fuperius diximec patrem pro filiomec filium pro patre puniri. Anima enim qux peccauermipfa morietur.Et famuel habuit filios q recefierunr a timore dei;# abierunt pofl: aua mam # iniquitatem.Et heli iacerdos fandtus fuit.fcd habuit filios;qui ut in hebracoR^ uoluminibus legi/ usaornicabantur cum mulieribus in tabernaculo dei;# in fimilitudinem tui impudenter fibi dei mmilte de(?Uendicabant.unde # locus tabernaculi ipfe fubuerfus eft:# jipter uitia facerdotum dei fanduarmm te eniftUni e^QBaD5 ^ JP^e bcl1 dum	nimium lenis in filios offendit deum tantumq; abefl ut ualeat
uites irrpl tui iu(llcia bberarejut timendum fit;ne ^pter te de folio fuo corruens.-pereat ilnabihs.Ozias le te futurum ^«quam portare ipfe debueranquafi ruentem fuftentare uoluit;# percuflbs eft.Quid de nauit Droh,PJas*9ul ^antem arcam domini praecipitare conatus es.Quanto magis epifeopus qui te ord^ ftr-Y fcire no.l ^ ?tanto tu amPllus deteflandus;qui talem hominem iefellifti.Solemus mala domus Vniuerfi te Oarp 1:ac hberorum ^ coniugum uitia;uicinis canentibus ignorare.Nouerat te omnis ita na, bas• fic fndanr^mtntfl ^Itareingemifceba't.Nec tu tam callidus eras;ut prudeter tua uitia cadares. Sic uitiorum ageres dp ? l3rciuicntem buc at<T dIuc rapiebat uoluptas.ut quafi quofdam triumphos. P3 ^ u°r imnudfriH fl,ls 1'bidmibus.Dmiq;,ntergladios barbari.& barbar, mariti.&mar.ri po enus kfus mmrir d rmma te r3Pult‘ Non t.mu.tt, in illa domo adultenum facere. in qua 6^ ut abfcn te nrinrnii v ' Duc«ls ad h°rtuios. ad fuburbana pertrahens. tam libere 6i mincte ag.s. tur emmms R nm^m	«Puteshabere.noadulteram. Vndeperquoldam cuniculos dum ,Ha tene.
uto,quodnn.im	ingredf,ris.latitas inter fanitaslatrones.# ad primum marm nunc
fuit, ut temnpq	a^Plbus	hannibal defcendilTet, nauigio te credis incauto. tanta fuga: cl.cd ^
frendere & fern.>	eres rutiorem, Venifti utcun^ fyriam, inde te uelle hierofolymam t^
ignoras traece-diac rUm ^?™inoP0H1ceris.Quis non fufciperer eum.qui fc monachum prommtbat.y-,^ o d as tuas.epi tui comendatitias.ad ceteros facerdoues epiftolas leges,Tu aut in.celix —
gurabas te in angelum lucis*.miniftru fathana: miniftru iurticix fimuIabas.Sub ueftitu ouium latebas Jd pus:8d poft adukerium hoisiadulter xpi eiTe cupiebas.Hazc iccirco retuli:ut tota tibi fcxnam ope^: tuoru quafi in breui depigerem tabella;& gelta tua ante oculos tuos poneremme mifericordiam domini nimia<$ daemetiam materiam exiftimes delidto^d.Rurfum crucifigens tibi metipfi filiu dei:&: oftentui habes:& no legens illud quod fequitur.Terra enim ueniente laepe fup fe bibens imbre:& generans herba opportunam illis a quibus colifiaccipit benedidtionem a domino.Proferens aut fpinas dC tribulos reproba eft 6C maledi'* tiionepximaicuiusconfumacioin combuftione eft.	er.. , r- .
Beati Hieronymi pfbyteri ad Euagriu pfbyte^iarguens leuitam lapfum.& ob id ab ccclefia eiedlu u confolatum reliquerinexemplis docens illi per pniam pofle fubueniri. t
Ifi uererer beatiITime fraterme inter fimulatos amicos iob mihi portio ponereturiq uidentes pia gam eiusmeluti qui no haberent cdfolatione:iugi filentio quieuerut.Prope fuerauut ego foppo fita manu ori:& obdurata lingua fiftulaiianuas labio^ meo^ taciturnitate concIudere.Sed ab. fit hoc a fide mea;ut aliqua plagam dica eflejquJ no habeat cofolatoemicum mihi^pheta pro. clamet.Nuquid medicus non eft in galaad^aut refina non eft illic. Quare non afcendit fanitas fili$ p zbis meae^Galaad eni aceruus teftis terpraf:5d huc aceruu teftettotu canone diuino^ libror efle femimusmb, indiftblubiliu cumulus teft^omo^ uelut quidam congeftus eft lapidum^
deus meus iefus xps:fi qfitus fuerit iauenief.Rerma aut quidmficotmcntixu	. nfi lame
git.& fcifTa conglutinat^Qiiod nos fcietes non dubitamus ad cofolatione plaga: quae co g ra mtfrprp An^inimiis enim horrendae cladis excidiu.-audiuimus exultantes de ruma Xpl multes, oatn oc iiihiliifin nnnVaua in triupho fuo diabolicus dedic exercitus:ad aures noftras uf^ puenit.Et teftem deum uDiiiauo u m^am.q3 lCa comota funt uifcera mcanta contremuerur ofla mea:ut oem partem corporis
1UOCfrntirem eade plaga torqri.Abfm dano meo hoc accidifle dixeri malu.-ubi mebra corporis mei diaboli ocuOitiCUmapoftolusdicat.Sipatiturunumebruicompatiunfommamebra.fednd admittitur fmm meus n totu lamentationi uacare ucl fletuiiqa & aduerfum uos mihi eft locus irafcendi.Ecce con. animus meus in wm	.	er	.n	^ilo;cffubito^ftratus eft cafu. Hunc uos nec fepulturx di.
tra comU?^^™ono!&ed reliqftis eum fens;^ alitibus deuorandum. Vbi e mifericordia x6ian^ religio, gnum ludl«™ hu°Te facrlf1Cio^docuit effe mehoremCEccc iacct frater ab hofte pcufTusiadhuc forfita pal nis.qua magifter iieuter .a ^ reuer[lminl;nec confolarionem quidem obmlirtis.Nohte effe fine formidi pirans.Et uQs qma im	^	immicusmt	celerior ei pofimodu aditus effet ad reliquos. Vt qmd ro,
ne totimmilreUort^^ut^ut ris&m0rtuu:MeliorillaRefphacocubia fauhsiquaecorpora mor-go fPern‘"sd d pr0 qabaonitaBd ultione pculTeratieo ulcp accmtia facco-.hoc ettcilicio cuftodiuit. donec «u^tqu^ damd progaoa donec n uenia eoF mifeticordia caleftis deflueret.Mehor tlle tudas macha»
h^m-avri emm pro mortuis fratnbus ofonem cred.d.t effe faaendam:quos furata de lama cm.tate idolo, rum dona jrffraucrant.V t qu.d rogo medicus nofter inter liberor*	L.qua
mentorum.fi nihil eft ex emplaftris eius quo poffit fanar, ^
plaga.quze fcientiam noftri lateret archiatri,cui nequaq artis ^	. um fpecjes rcqm'ramus,Et ecce in Ii,
fcholam medici noftri:& a principio canonis & uulne^ & me	ferpentis	ore percufti non ftatim p/
mine ipfius fcholae occurrut illi feminis carnalis auCtorcsiqui ucn , f ubertate:# facri communio petuxpoenx mortis addidi funtifed eiedi de paradifi f	mnati	funt;ut	malagmatae	poenitentiae
ne myftern ideo temporaliter fub typo moeroris trlbulatlo™‘^r_nrdonec per illum;aut per rompheam fanarentur:# ufc£ eo a ligno uitar.ideft chnfti participes exules fi * multitudo fcienti$ remane^ ideft ignitam martyr.i paffionem:aut per cherub.n dom.m qu,	"	■	,b	rignum	mandatu
ient.De quibus nunc per fingula non eft temporis loqut.C^.d uero tlle irairia^ & ^ _ Nec
imponit nec ab^t^^Non	eft	illi	ad mftidam. qui captum
longe ab his diftat i le princeps patrum:qui primus creaion.airpmatu^	de	fodom$	^
ab hoftih legione fihum fratris affumpta uernaculorum tutbaenpui .q , ^„,5,5 fus mento hberauit. gatideft de incendio gehenna: habito cum diuina maieftate collofauxiliumpfta captiuo. Lo, Et tu ergo affume uernaculoji turbaadeft pprio opere tuo non ateno»	mcl-dent)s;non	folum
qre cum dommothoc eft ora ad opustqui ftupru fororis in	I^ Mccati.Nonne fymeon atey kuiiEt
horruerunttue^ etiam uind.cauerunt.Reqre tamen qu.	inrerptatur)tu	ergo qu. obaud.es fui,
,u qex tribu ku. es.q ecdefiaftico feruis off,c,o(fymeon aut oteme	fb ^ fuerjs alk,nl.
fti.dei iobedietem aiam liberare aut u,dicar cur ceffasi Aia cn-m 1“	remed,i medteia coferri.Erras fra
genis fermrctpeccafti.Sed d.cs forfita Leuita eft meiq ««d	^ |lbro;obl tot.us popul. uulnus plagacp
ter:erras:recurre ad fcholam medici.Ecce in fecudo locoadcitexoai ‘	iP{nfurnrK	effe phibenf.
deferibitunetiam leuita: peccaffe referuntunqui priores ad	celeritate	laudaf.Cuius rei etia
^ non tam in eis peccati crimen arguitur:q uelox conuerfio in EKem	pontifex
M ezechicle dominus nofter dicit de leuitis;qui primi a me exierur.cum ia	b J h^cpd Hicis forfi
ad fuggeftionem populi idolum fabricauit:pro quo orans moyfes fraterno liberatur *	^	^
ta. Adhuc nec leuL fandtificati crantmec pontifex confecratus cum iftms mal,	^
cotradicopitix tuae:qua ex feriptura^ uolumibus cocepifti.Tamc fic	de(iit Aut
ca fniam:q loqf ad hebraeosiqa in abrahae lubis lates leuiidecimas a mclchi^ech	^ *	1	^
laron t^d tibi minus uidef fuifle de pontificali honore uel graduicum xgyptios g p
egrederetur nofte cum populo.K fandlum pafcha celcbrauerit.Scimus aut quia fine facerd	P	r
poteft celebrari fed ptermiffis his iterrogare te uolo.qd erat aaron.cum aduerfus moyfe1U fas.iudta libi maria murmurauit. At fortaffe dicas.minus eft iuidia q fornicatio.Lege ergo	reauenf,
lum.q dicit.Ncqj fornicarii.neq; inuidi.necp maledici.necp auari.neq; detradlores regnum	fen
Vides ubi ueluc aqualia fibi fimiha^ iuguntur.qua: ad cado^: regna no fubeut,& aduert P.. hez tetiam mereaf iuidia. i»p.r»* fcpAirare ocutitur.uel cuius auantia.pro qud	ri-
^proquaDphe^toMriaI^>rz focdnatfpcutnm.uel cuius auantia.pro qua g^.he. iiiii milk, toiiT	q	auay	n5	de,=ftaris.qui iuidum no rcfuys.forn.camiem frem.^
ad tepus ruetem.aeternx mortis poena cddenas.Nec ideo hoc dicimus.ut peccadi	^	U1debis.quia
tat qfquis hoc legerit.quia no uiuetibus loqmurJed mortuum cofolamur,Dem^ ref § ^ • a pjat erg0 ftatim ei trademus pfalmiftx uerfum dicetis,Virga tua 8C Dac,^us	me	coioIa‘ ‘	-	iuldi.
uirgam correptionis & baculum quo fuftetari polTit ifirmus Jta emm ue hgmus apoftolum.qa n^ iu
neS fornicatoresmerp auari.neq aliena appetetes regnum dei PO^ebutadeft qUos i hoc mtm tempus re^
ceiTionismenerit.qa alibi dominus dicit. Vnuque^ m uiis fuisi	‘	peapoftolusa	u(q,
fuetit.nihilmeaiterea.Etinepiftolafuabeatusioanesorari^P^Sfr^oinoh^bet	^
ad mortem.Credo q no uf« ad extremu uita: finem peccaro^ ^	«	fubiedhis.Nam
quod ruperius dixeras no eos fuiife fanaificatos.cum peccatis fuere polJutl.quid tibi uidetur illud m beati efdrx libris	babyloniae^	reltrudis	nuper	templi	domini	fundametis.	no	folura
plebs uuki ‘ue* 8C facerdotahs familia.& illius lefu magni.iuenitur mulieribus alienigenis.hoc eft fyr.s idu mans molbitit% ammonitis efle permixta^Qui tamen omnes peccati eiufdem accipientes cofilium efdrx 8t reiicientes mulie^ alienigena^ confortia furde caruerunt.Vnde uides.quia ficut peccati contagione ma culamur.ita expuliione eius abluimur.
Beati Hieronymi prefbyteri ad fandtum auguilinum epifeopum.
Omino uere fandto:& beatiftimo papae Auguftino Hieronymus i xpo falute.Anno pterito per frem noftifc afteriu hypodiaconu dignatoi tuae epiftola milera.^mptu reddes falutatois oniciu; qua tibi arbitror reddira.Nuc quo($ p fandtii frem meu prxfidium diaconu. obfccro	H
memieris mei.deide ut bamlu Ifa^d habeas comedatu.& mihi fcias gcrmaniftimu. SC i qbuici cg neceffitas poftularit foueas at^ fuftentes.no quo aliqua te xpo mbuente migeat.fcd quo bono^e a v . auidiffime expetat.Et fi i his coiungedis maximu putet beneficiu cofecutu.Cur aut ad occidere ^	-
rit. pfo potens narrate cognofcere.Nos i monafterio cdftituti uariis hicinde fludlibus quatimur, peg nonis moleftias fuftinemus.fed credimus i eo q dixit.Cdfidite.ego uici mundum.9 ipfo tribuente.ex p contra hoftem diabolum uidtoria confeqmur.Sadtum & uenerabilem frem noftru papa ^^^u:urfn?e" nt fequio falutes obfecro.Sandti fratres q nobifeu in monafterio domino feruire feftinant:cppidote laiut Incolume te & memore mei xps deus nofter tueaf omnipotes domine uere fandte 8C fufcipiende papa.
Beati Hieronymi prefbyteri.	^	„nmi
Vm in urbe leees ateriori tpe cdmeaflemmimm fum cotriftatus:q» te totu ibide minime p reperire.lnuem.n.te mf diUi&: ut ita dicam parte aix tuae feuci^ chaniTimuide quo ex Par L § fus fum.Perfede.n.gauderem:fi te totu iuenire. Vnde ex parte qua te reppereram §ramla^r ‘ nDter oartem tua' aua neauad cerneba;oibus modis contnftabar.Proide dixi ai$ mex. Quare tri(hses.8i quare cdturbas melsperaindeoiSt faderpfentemamicuique diligis, Vnde cofido in domino^
fpero $ me fac,et de tua uifionegratular,.O ii oculis cerm diledio po&t^kdo uidercsiquataapud teno
ftra eftet diledtio.Aut.n.equiparans diledtioni tuxunagnutibi anerrc gaudiu.Autfi maiore ' ‘ bi afferret imitatois ftudiu.Ergo qa in domio te diligo:diligc dihgente.Et ut exteri tecu diligant p ftica audoritatem hortare. Nam quod uetis me Iris tuisiut egop te orem.-id rtde faceremiii ego ipic catis liber effemiut pro aliis liceret orare. Et ideo te admoneomt orones aiTiduas animi tui ppter me em.i laj ad dominu: & memor J>feflionis:illam ante oculos tuos coniti tuas diemiin qua mftus ab auauu m~ ^ n5 tirnebit.Et ideo mftus non timebitiqa non audietiuade in ignem xternuifcd uem benedicte pati^ mei. peipe regnum.ad quod nos perducat; qui umit dc regnat in fxcula fxcuio^.amen.
Beati Hieronymi prefbyteri ad Riparium*	rt.n.	-	r, '
Omino uere fancio;atq$ 01 affedtione uenerabili Ripario Hieronymus in xpo falute. Api ^ uetfum hoftes catholica fidei bella bellam tuis Ifis & multoijd reiatioe ccgnouiiuetorq; ei t- ^ trarios;^ m perditione mutua fautores efle pditionisiq defenibres fxculi efle deberet;tan| , ^ as in hancpuinciatnullis humais auxiliisifed pprie xpi fnia pulfum efle no folum deurb^* ^ palaeftinx quo^ finibus catilina.nofcR dolere plurimu q> cu letulo multi coiuratiois focn remaier	.
ioppe remoranf.Nobis aut melius uifum eft loeu mutareiq fidei uenratc.xdificioru^ & maliun1--, tate amittere;qeo|d cdmunione maculari;qbus impfentia^ aut credcndu erat;aut certe 9^ot/„\,.,Tir.r,iro fed gladiis djmicadu.Quata aut pafli fimus;5^ quomodo excelfa manus xpi £ nobis in hoAsl n „ u~, te celebri nucio omm cognOUiffe<Quaefo ergo te:ut arreptum opus impleasinec patiaris ie£ V orz bete xpi eccleflam defenforem.Cer^Tciat unufquif^ uel tibi fufficiat pro uirili paite:q3 no u nbUs vo^
ChMltatE 3n m‘ -m,candum:quz fuperar, nunf poteft. Satii fiatresiqui cu norty fotpjuir^ him/?UfltC tan5 ° aut & fandtu fratre Alentiu diaconu tuae dignationi cuda n3rra5, lu | ^memore mei xps dominus nofter tueaf; oipotes domine uere fande 6t fufcipiede ira • Hieronymi preiDyteri ad Apronium.
Efcio qua tentationc diaboli fidium tuus labor 81 fandli Innocctii pfbyteri induflria 8<f no ftrum defideriu ad pfcns nequaq uideaf habere effedtum.Dco gfas: q> te fofpite 8t fidei calor fer uentem inter ipfa tetamenta diaboli cognoui.Hoc meum gaudium eft: quado in chrifto audio filios meos dimicare:& iftum zelum in nos ipfe confirmet:cui credimus:ut pro fide eius fangui
/-xL..1	funznif 11C flnlpo rv	nmVi 1 n	^ ^
«.ui.iNtLp enim pui mui n<ux. »uuc le uixir, v nue uuierc	vv-suuniv-u»	u*.	A^i.qui	loJUS	po
tens & dominus eft:& eius cl$metiam depcariilicet ex parte dei mereamur offenfam:qui inimicos domini fouemus.Optimu autem faciesifi cundtis rebus omiffisiorientem & pcipue fanda loca petas.Hic enim qe^ ta funt oia.Et licet uenena pedoris non amiferintitame os impietatis no audent aperire.fed funt ficut afpiV-des furdse 8C obturantes aures fuas.Sandos fratres faluto.Noftra aut domus fecudum carnales opes haereri co^ perfecutionibus penitus euerfa.xpo^pitioifpiritalibus diuitiis plena eft.melius e(l panem manducar: q fidem perdere.
i3eati Hieronymi pfbyteri de locis & nominibus hebraica^ qjtionum<
Vm in principiis hbroiu debeam fecuturi opis argumetapponereicogor prius rerpondere male
didtis teretii qppiam fS.ncsiqui comoediayflogos in dcfenfionem fui icarms dabat. Vrgebat
eum.L.Lanuuinus noitro Lucio fimilis.K quafi publici aram poetam fure mnabatur Hoc ,de x  «z ............................................  nrrfushomen	traduliflet	ad	uerbu:comz
No
ad-ierfus uiros doctmimob;». qui ^iurid luuiutum	ucuucidi	nuur	exanent.	ve^	noc	meritu	uuaav'
rfdit' quoig in theatris curia:concione:pro roftrisieloquentia pfonabat.Semper enim in ^patulo fortitudo Im.ilns habctiferiuntcB fumos fulgura montes.Me uero,pcuI ab urbibus.foro.lmbus.turbis remotumific nr nnintilianus ait latentem mucnit inuidia.Vnde ledorem obfecro:iiquis tamen hoc quocp captus ^ ip^ritMit in libris hebraica^ qonumiquos in oem fandam feripturam difpofui fcnbere: non qrat amore legerit.ut in l ]	^ magls inimicIS pro nobis ipfe refpondeat.nouo opi ueniam concedens
cloquentiam.no orat y^^ cu]i.nCC habcmus diuitiasmec oblatas dignamur accipeiita & illi noue. dam.Vt enim nos n fa	& diult jas cum m5di pariter habere diuitiis.Smdii ergo noftri enr.
rintmon P°^c "°brls hebraicis uarios fufpicanf errores refelleremel ea qua: i latims & gracis codicibus fca C09,nf ir-audoritati fuac redderc.Etymoiogias quoq; tcy.nominu:atq; regionuiquae nojtro fermone Kre U‘nra]crn:iculx linguae explanare rone.Et quo facilius emedatio cognofcaturiipfa primu ut apud no' ftros funt idtimoniapponamusiex collatione eoy quae fequunf :quid aut minus aut plus autahter fit picantia non quo.lxx.interptumiut inuidi latrant errores arguamus,Nec enim noftru laborem illoy rephez fionem putamus cum illi ptolemao regi alexandriae myftica qusep ea quae xpi aduentum pollicebanturmi iud$i mderentur almmdeumc»^^ platonis magni iccirco faciebatiquia unum	ha,
tor no(ter:necno K paulus apoftolusimulta quafi de ueteti teftameto p ^ q ^ en-ecxcroplar,a. qu3e benfifup quibus in fuis locis plenius di fferemus.Ex quo perfpicu , ntci|tfi ponit hiftoriam: qncp ab cum noui telfamcri audontate cocordat,Accidit hoc:qa lofephus |.	hEbraicjs	c5cotdarc.	Sed	hi
cis libros moyfi tranatos refertiquos nos quoq; cofircmuripbs^q cs	^ _ nQS, muSiAd
9 poftea iterptes exnterut;am|am iGqUor«& .heodononel|_
meo nomle inuidiofius elt.Quanq in homeliis fuisiquas ad uu.guuuquu.cu^	lmer£m
tur in tomisudeft difputatioe maioti hebraica ueritate fuperatut:& ^circucb ^
linguae peregrinx qric auxiha.Hoc unu dico.qa uellem cum mmdia noI|j	nominat laruaBd.quaae natU'
ptura^.floccipendens imagines.umbraf^ dxrnonum.quem ruftici ozellum	^	^
ira efie dicitur terrere paruulos,& in angulis occurrere tenebrofis. ^
Beati Hieronymi pfbyteri ad Gaudentium de Pacatula puella cotinentix	‘	loz
Aufa eft d,tolis puul^ fcribere.qu* no itdhgit qd
feuolutate^mittasmtfecudupclarioratonsexord^
enygmata	Alligat	maieftatem.ad	cums	fulgura	cmms
mottaliu fenfus hebetaf.ut parenti fubiiciaf hortor.qux manu tenera nden e uerberat I^re^™ %cc*t no la nfa hoc epiftolium poft ledura fufdpiatJnterim modo elemeta Ira^L c0^n10r^ca,t‘Iu^	r
mia.uetba cdfociet.atq? ut uoce tinula ifta meditef.Proponaf ei cruftula,mulfa.ipma.& I,?	?	•	n.
ue eft.qu0cj uernat in floribus.quod rutilat in gemis.quod bladitur in puppis acceptur	'	i r t
tenero tentet pollice filia ducere. rumpat fine ftamina. ut aliquando non mmpat.poft Bbor^m lubbus Beftiat. de matris pendeat collo.rapiat ofcula propinquorum, pfalmos mercede gttur difeere, Ut non exigatur opus.fed deledatio. non necefta. fed uoluntas. Solent quojam cum f turam uirginem fpoponderint.pulla tunica eam induere.^ furuo operire pallio • auferre linteamina.
fe collo nihil in capite auri finere.Re uera bono confiliome habere difcat in tenerotquod P^flea poner pellaf, Aliis econtra uidef.Quod enim amat.fi ipfa non habuerit habentes alias non uidebit.Nugarum ge^ fties monilium^ & nitela^ genus foemineum eftimultafcp etiam infignis pudicitix:quauis nulli “ir°^:r, men fibi fimus libenter ornari:quin potius habendo fatietunSJ cernat laudari alias:quae ifta non habeant, meliufcp eft ut fatiata contenanq non habendo habef defideret.Tale quid & ifraelitico fecme uides aomi' num populomt cupientibus xgyptias carnes ufcp ad naufeam & uomitum pberet examina coturnicum. multofcK feculi repies homines facilius carere expta corporis uoluptate:q eos qui a pueritia libidinem ne^ fciant.Ab aliis enim nota calcariiab aliis ignota appeti.Illos uitare poenitendo fuauitatis infidias quas ug ' runt.Hos carnis illecebris:& dulci titillatione corporis blandientisidum mella putantiuenena noxia reperv re.Mel enim diflillare labia mcretricisiquod ad tempus impinguat uefcentium fauces:& poltea ielle amari/ us inuenitur.Vnde &in domini facrificiis mei non offerunttcaeracp contemptatquae mellis holpitium eit. oleum accenditur in templo dei:quod de amaritudine exprimitur oliua^,pafcha qU0^ cum a™ariju i1^1' bus comediiin azimis finceritatis 6C ueritatis iubetunquae fi habuerit i iaeculo pfecutionem fuitinebit. V n de QC j>pheta myftice cantat.Sedebam folustquia amaritudine repletus ium. Quid igitur luxuriandum ei inadolefcentia.ut poltea luxuria fortius contenaturiAbfit inquiunt.Vnufquif^ en!m in qUa uocatioe UO' catus eltiin ca permaneat.Circuncifus quisadeft uirgo uocatus eltmon adducat pputiumihoc elt non qrat pelliceas tunicas nuptiao^tquibus adam eiedtus de paradilo uirgmitatis indutus eit.In pputio quis uocatus eftihoc eft habens uxorem:5c mfimonii pelle circundatusmo qrat uirgimtatis 81 aeternx pudicitix nudita> temiquam femel habere defiuitifed utaf uafe fuo in fandificatione Si pudicitia;bibat<£ de fontibus fuis: 8t no cjrat cifternas lupanarium dilTipatas q puriflimas aqs pudicitiae cotinef no poflut, Vnde Si ide paulus i eode capitulo de uirginitate SC nuptiis difputasiferuos canit uocat f mfimoio cdftituros.liberos eos q abfq? iugo nuptia^: tota domino feruiunt libertate.Quod loqmmunnon in uniuerfum loquimur: fed in parte tradamus.nec de omnibusifed de quibufdam dicimus.ad utrucp enim fexummon folum ad uas infirmum nofter fermo dirigitur.Virgo es.quid te mulieris deledat focietas^Quid fragilem 8C fubtilem rate magnis comittis fludibus,& grande periculum nauigitationis incertae fecurus afcendis^Ncfcis quid defideres: SC ta men fic ei iungeristquafi aut ante defiderauensiaut ut leuiffime dicamipoftea defideraturus fis.fed ad mini/ fterium ifte fexus eft aptior.Elige ergo anum deformetelige^barx continentiae in domino.Quid ad te ado lefcentula.quid pulchra.quid luxunofa deledat^ Vteris balneis.cute nitida.rubicudis genis icedis.carnibus uefceris.affluis diuitiis.pciofa uefte circudaris:& iuxta ferpentem mortifc^ fecure dormire te credis. At no habitas in eodem hofpitio.in node dutaxat.caete^: totos dies in huiufmodi confabulatione coiumis. quar folus cum fola SC non cum arbitris fedes.ut cu ipfe non pecces aliis peccare uidearis.ut exemplo fis initeris, qui nominis tui audoriratedelinquant5?Tuquo9 uirgo &uidua cur tam longo fermone uiri contineris. Cur cum folo rclida non mctuis^Saltem alui te SC udicx cogat neceflitasiut exeas forasiut defideres in hac
Magifter egregius contenit uiros:defpicitfratres:& in unius mulierculae fecreta eruditione defudat. Decii/ naui parumoer de mea difputatione alio^ occafione:&: dum infantem pacatulam inftituonmmo SC nutrio multa^ fubito male pacata^ bella fufcepi.Reuertar ad^pofitum.Sexus foemineus fuo iungamr fexui i ne/ fciatimmo timeat cum pueris ludere.nullum impudicum uerbum fouear,& fi forte in tumultu famihtz di fcurrentis aliquid audiatmon intclligat.matris nutum^) uerbis SC monitis SC pro imperio habeat. amet ut parentemifubiiciatur ut dominxitimeat ut magiftrum.Cum autem uirgunculam rudem SC edentulam ;e/ Ptimus aetatis fuae annus excepjt:& coeperit erubefeere fcire quid taceat.erubefcef quid dicat.difcat memo titer pfalterium.& ufq; ad annos pubertatis libros falomonis,euangelia,apoftolos.& pphetas fui cordis the ^ faciatinec liberius pcedat ad pubhcum.cum nec femp ecclefia^; q'rat celcbritatem.ln cubiculo iuo to tas deiitias habeat.nunq iuuenculosinun^cincinatos uideat.uocis dulcedines per aurem anin335 uulneian/ tes.pucliarum(^ iafciuia rcpellantur.quae quanto licentius adeuntitanto difficilius euitantur»^ quod didi/ cerunt.iecteto docent.inciufamm Danen uulgi fermonibus uiolat.Sit ei magiftra comestpaedagoga cuftos. non multo uin0 deditamon iuxta apoftolum ociofa at^ uerbofa;fed fobria;grauisilanifica.& ea tantum quenstqux alum puellarem ad uirtutem inftituant.V t enim aqua in areola digitum fequitur pcedenj^ • ita xtas mollis sc tenera in utri($ partem flexibus eft.& quocucp duxerisitrahitur.Solent enim lafciui maruh muenes blandimentis:anabilitate:munufculis aditum fibi per nutrices aut alunas qrere.& cU ^ menter mtrauerintide fcintillis incendia concitare:paulatimcK pficere ad impudentiam:^ nequaq P _ & hibermllo m ,e uerficulo comprobato.Aegre rephendis:quod finis confuefcere. Pudet dicereid^m cendum eft.Nobiles foeminx quae nobiliores habuere negledtui ^cos.uilliflims conditionis h m & feruulis copulantur.ac fub n^omine rehgionis SC umbra continentis interdum deferunt quuntur alexandrosmec menelaos pertimefcunt.uidentur haec.planguntur SC non uihdicantur.qu * do peccantium peccati licentiam fubminiftrat.Proh nefas:orbis terrae ruit in n°bis;pcccatanonr ^ bearSiI-n yta ro1"?an!,imPetii caput uno haufta eft incendio.Nulla eft regiotquae non ^u^roman tot In emeres uel famiias facr$ quondam eccjefis ceciderunt^ tamen ftudemus auaiIt^;^^aquro r,e momun:& aedificamus quari femper in hoc f$culo uiduri.Auro parietes.auro l3qoe fulgent capita colunay;6e nudus at$ efuries ante fores noftras xps moritur.Legimus aaron pouficem
e
obuiam furentibus flammis:# accefo thuribulo dei iram cohibuifle.Stetit iter mortem # uitam facerdos 34 7 magnus nec ultra ueftigia eius ignis pcedere aufus efl.Moyfi loquitur deus.Dimitte me:# delebo populu iftum.Quando dicindimitte me:oftendit fe teneri pofle;ne faciat quod minatus eft.Dei enim potentia fer^ uipces impediebant. Quis putes ille fuper cxlo eft.q tunc irx dei potiet occurjere.qui obuiareflamis. # cum apoftolis dicere.Optabam ego anathema efle de fratribus meis^Pereunt cu paftoribus greges; quia fi' cut populus.fic facerdos.Moyfes compaiTionis loqbatur affedtu.Si dimittas populo huic:dimitte. fm aute dele me de libro tuo.Vult perire cum pereuntibusmec^pria falute contentus eft.glona quippe regis mub titudo populi eti.His pacatula noftra orta e(t temporibus.Inter haec crepudia prima carpit aetatem.anre la^ chrymas fcitura q rifum.prius fletum fenfura q gaudium.necdu introitus.iam exitus. talem femper putat fuitie mundum.nefcit ptenta.fugit prxfentia.futura defiderat.Haec ut tumultuario fermone didtarem. # poti neces amicorum.ludtucp perpetuum infanti longo poflliminio fcnberem.tua Gaudeti frater impulit charitas.maluiqj parum.q nihil omnino pofcenti dare.quia in altero uoluntas opprelTa ludtu.in altero ami cicix ditiimulatio eti,
Theophili epifcopi ad Epiphanium papam admo nitoria.	,	j	-	r	,	v» •
Omino dileditiimo fratri # coepifcopo Epiphanio Theophilus in domio falutem. Dominus qui locutus eti adppheram.Ecce coftitui te hodie fuper gentes:# regna eradicare; # fuffodere.
# difperdere:# rurfum $dificare:ac plantare fingulis temporibusieandc ecclefi^^r|I^.r	5
Ut integru corpus p patientiam coferuetur:# f nullo hxretico^ dogmatum uenena pualeat.qflr qdem mine uidemus expletuna.Nam ecclefia fandta chritii;qu^ non habet maculam neq; rugamiaut anqa iftiufmodi:egredienres de cauernis fuis ongenis colubros euangelico enfe trucauit:# fandum NitriX mo' nachoK agmc a cotagione peftifera liberauit.Pauca ex eistqux digetia funr a nobis in generali cpitiolaiqtia ad omnes in comune direxi:,put patiebatur anguftia temporis comphendi.Dignatioms tu^ eti;qu^ in hu infmndi certaminibus ante nos f$pe pugnauit;# pofitos in pho confolari:# conuocare totius infulx epv froDOS*ac fvnodicas Iras tam ad nos q ad fanflum coftantinopolitanae urbis epifcopu.btfiquos alios puta' mirrerernt confenfu ofum # ipfe ongenes noiatim;# haerefis nefaria codenetur.Didici emm q, calu.
”	ttimonias Eufebius.&: Eutimius nouoj, haerefi furore bacchantes; conflantmopol.n
matorcs uerae Mei nam ,„i„PMnr decipiant:&: ueteribus fure impietatis focus conmgantur.Curae igi nauigaruntiut8cnos»iiy iraunamat$ pamphyliam.8iCKteraypumciay qosmuicino_funt.rei or. tui tuae fit.ut K cuneus ep' P	e^ftoIam	fubiicias.ut uno omnes fpiritu ccgregati.cu untute do.
dmem pandas-S noitram^	m	mterltl3	.mpietatis.qua poffidet eos.Et ut celerius noftra cc
om!nnnnl.n fenuta nerferanfimitte induftriu uiy alique ex clericisificut & nos de ipfis. Nittiae monafte.
J1'1-" monacho»: cum aliis fandis & conductibus uiris mifimusiqui poflint cudos in plenti docere, q gefta funtiK fuper oia qfumusiut impenfms ad dominu fundas pcesiquo P°®^S uidotiam confequi.No enim parua teticiaiSi in AlexandnaiSZ ptotamxgfPtump^uIo^ c^ rd	rm
ex quo pauci hoies eredi fudut puijc corpus ecdefix pmaneret,Saluta fratr 9 quae nobifeu eftiin domino falutat*
Beati Hieronymi prefbyteri ad paulum fenem concordi*.	exordiomiors	fccuta	nafcente
Vmanae uit* breuitas da'natio delidlo^ eti.Et in ipfo fcPe	. r- mionu uiperinis nexibus 6'
habentia quotidie in uitiu f*cula pfirctur.Nam cu pnmu Pa^d -tP o/ co amDiius an.
a- . . j intemutataiinogentos. aeo ampnus au-
crudefeente peccato totius orbis naufragium gigantu adduxit impietas.boit urnam, ita	8
Ptifmu mundi in breue tempus homin|uita contrada eft.Hoc quoq; fpatium fcdetmu noft„s femp on tra diuina pugnat,bus:pene perdidimus.Qu0ms emm qui q; aut centenariam tran S"tatem . aut no
ad eam fic puenir.ut pueniffet paenitcat.&dum quod m libro pfalmoy rcriptuta reftamr. Uies mtae no
ftrae.Ixx.atmi.fi aut multu.lxxx.qcquidreliquueft labor SidoiodQuorfum ais ifta tam alto tepetita grm.
cipio,# ita pcul coepta ut merito quis oratiano de nobis pofTit fale iudere.Ec gemino bvllum troianu or diturab ouof Videlicet in fenedutem tua # caput ad x6i fimilitudine cadidumidignis uocibus pdicemus.
diturab ouof Videlicet in leneCtutem tua # caput ad xpi fimilitudine
Ecce iam centenus statum tiaticirculus uoluif;# femp pcepta domini cutioaiensdutuis beatitudine ui' t* per pfentia exempla meditaris.Oculi puro lumie uieent:pedes imprimut certa uvfrigiaiauditus penetra' bilis:dentes candidimox fonoraicorpus folidum:# fucci plenum:cani cum rubore dilcrepantiuires cu arta' te diflentiunt.Non memoris tenacitatem ut in plsnfq; ccrnimusiantiquior fenecta diiioluit.no calidi acu
men ingenii frigidus fanguis obtundit.non contradam rugis faciem arata frons aiperat.no denitp tremu a manus per curuos csrs tramites errantem ftilum ducit.Futurs nobis refurrectionis uirorem in te domi' nus otiendittut peccari fciamus efle:^ csteri adhuc umentes pmoriunf in carne.luiticisiq? tu adoleicentia 1H.al^ena xtate mentiris.Et qq multis itiam corporis fanirarem etiam peccatoribus euenir uideamus:tamc hoc diabolus rainiftratmt peccent.tibi dominus ptiatmt gaudeas.Dodiflimi quicp grsco^ de quibus pro lacco agens luculente Tullius ait.Ingenita leuitas.# erudita uanitas.regum fuorum ucl pricipum xau/ /.accepta mercede dicebant.Hoc ego nunc faciensipciu pofco pro laudibus,# ne putes modica efle qus r)nm0i:’mar^r'ta de euagelio potiulans.Eloqa dominKeloqa catia:argentu igne examiatumipbatu terrs ftoriatUI? ^ePtuPfurn: fcilicet comentanos Fortunatiani.# pp notitia nota perfecutoij: AureliiV idoris hi hmulc^ epitiolas Nouatiani.ut dum fcifmarici hois uenena cognofcimus: libetius fandi martyris
\ »	-	AA
cypriani bibamusantidotu.MiTimus intente tibi.idedpaulo fenipaulu fenioreiin quo pptcr fimp quofc^ multu in deiicicdo fermone laborauimus.Sed nefcio quomodq:etia fi aqua plena iititame e	^
odore lagena feruatiquo du rudis efietiibuta eft.Si hoc munulculu placuerit habemus etiam ana co	• q
cum plurimis orientalibus mercibus ad t^li fpus fandtus afflauerit.nauigabunr.
Epiftola Valerii ad ruffmum ne ducat uxorem difluaforia.	e	i	i	l	Unnpfrc
Oqui j)hibeor:6i tacere non poiTum.Grues cxli tempeftates nunciant uanastuluix DUDonei^ ominofe aues hyemis grauitate iftantem lu&uofae pululat.Et tu fubfannas.fi uenturi i p uaticinia uera pfenfero.ideo loq prohibeor.ueritatis augur.no uolupratis.Luicinia amo rulam.qux Iseticiamaurae lenis cocentu placido pfequun£.&pcipue philomcna.qu ^	r rxc
pus iocuditatis tota delitiaRd plenitudie cumulat.Ni fallor dulces gnatoes & comoedos.q du p illecebras.8i pdpue Circen.qu* tibi fufpiratx fuauitatis aromate gaudia piena perfundat.utfallaris. fias.aut afinus.tacere no pofium.Propinat tibi mellitu toxicu milter babeh blande igredit.&delie ’ petum fpus tui conducit.& ideo loq prohibeor.fcio g> nouiffime ficut co uber mordebit.^ uir P , in par omni tyriaca.ideo tacere no poffum.Multos habes uoloptac,sm$perruaf mcaput tuufacud-mos.me folu elingue pconem ueritahs.quem naufeasadeo log prohibeor.Reprobata eft fatui Inter cvenos tantu dodtos dekdtarc.ca tame fenatores docuit feruare urbe ab mcendro.thefauros a rapina, feiofos a telis hoftiu Forfita & cu fenatoribus intelhges.qma prudes es.g, tibi orgamzent olores interitU.K anfer falutem ttrcoat.ideo tacere no poffijm.Delideno tuo totus ifla'matus.& fpeciofi nobilitate capitis fe' dudtusichimreram nefcis elle miferiquod petismel fcire deuouesiquod tibi forma: moltrum illud infigms uenuttef facie leonisiolentis maculef uenrre capriianguis infidief cauda uiruleta.q fyrenum uoces Urces pocula nouit uirtutis uinculis fibi uim fecitmt uitaret uoraginem.Ego aut in domino fperas adiicio 9 Viy xis imitator eris no Empedoclis: q per fuam philofophiamme dicam melacholiamadeft atra bilem etna fibi maufeolum elegit;^ parabola:qua audis:ad ueteres attulitiideo tacere no poflum.Tandem or eft ignis tuus in locoianuit tibi pars aduerfa q uereor xftus ille tuus:quo in me acccderisine minore ior ad fe trahati&ppterea loq phibeor. At fpiritu Ioquar:quo tuus fum.Penfenf ignes lace quallb^^is ^ uel inxquali.Verfef piculum capitis mei:qcqd agas:quicqd iudicesndulgendum eft mihizq pt^ . ia; patientia tacere no poftum.Prima primi uxor adae:poft hois creatoem primo peccatoiprimo loiu	*
,ppter puaricatum pceptum domini paretauit iobedietiam:quae citra mudi terminum no ablittet p 5 ^ re foemiasiqux femp idefeffae erunt trahere in cofequentiam:quod a mfe fua traxerut. Amice cotum ri eft uxor iobediens.Caue tibimeritas qu$ no poteft falli:ait de beato dauid.Inueni u^.[CCr ^^niues Hic tame xgre pcipitatus eft amore mulieris ex adulterio in homicidiume unq fola ueniat ^can“ hL.ce enim ois eft iniqtas focietate plurima:&: quacu^ domu intraueritifuis tradit inqnandam conuitiis. Am berfabee filuit,& in nullo malignata eft.&: nihilominus tame fadta eft ftimulus fubuerfionis uiro 'gietXQ' mortis aculeus marito inocenti.Nunqd inocens erit.qux contendet eIoquetia-uc Calida fampfonis ct ma.ut berfabee.cu huius fola pulchritudo triuphauerit etiam nolensfSi
mini d dauid‘crede o> & tu Dcinitari potes.Sol hominum falomo thefaurus delma^: dei.fapietiae finguiure domitiliumicrallb t?nebra£ Meatus anametoiluce ai$ fornus fua^dorem famx te amore amifitmulieris.Etpoftremocuruatuscorambaalimexecckfaftedomm mut cftmmebruzabuter adhuc grauioti uideref detrudi pcipitioiq phocbus m cati phaetontis.g de apollme louis factus P loS Admeti. Amice fi no cs fapictior falomoneiquod nemo eftmo es maiotiq q poteft fafcinan afoemiao ^ fo][ tuos aperi & uidc.Optima foemia eft:qu$ rarior eft phoenice. Amari no poteft fine amaritudie *”iIgnira, licitudis & frequentis infortunii.Malae aut qua^ tam copiota funt examinamt nullus fit expers m tis eaRdicum amanf amare pumut:&: afflidioni uacant ufcR ad dmihonem corporis & fpus. Ami P ^ phicum eft.-aideto cui des.Ethica eftiuideto cui te des.uexilla pudicitia tulerut cum Sabinis ,,	53
nelope‘& purifllmo comitatu rrophoea retulerunt. Amice nula cft Lucretiamulla eft Penelopemu bina.Time omnes ingreflk funt acies ad fabinas.Venerut Sylla & Myrrha & PhedraiSC fecutae iunt bx multae oium uitioRd exercitu ftipatxiut gemitus &C !ufpiri3;&: tandem infernum captiuis1U1S 13	j,-,
Amice.ne pda fias in medio pdonu non dormias ea^d in tranfitu.Iupiter rex terrenus:qui di rex csl<^s ^
-----------  -i-',	      ^	.	nfUlS	f
tumui no es maior iouezcuius magnitudini nemo alius par fuit.Phoebus q fapientise radiis tot,11r. . j ,gno/ miciauit ambituiut merito folis nomineifolus illuftrareturunfatuatus eft amore Leucothoes libi ^ miniam.Uli ad interitum:& ecliptica diu uicifiitudme uarius fadus eft.Frequcnter fui luminis exp ^ ^ar$ totus uniuerfalirer egebat mundus.amiceme lumc quod in te eftitenebrae fiant.Leucothoen	pr^
qui deus bellantium dici meruit.triumpho^d familiari frequentia.in quibus expedit uis animi tamen» pta.nil fibi metuens a Vulcano ligatus eft cum Venere.inuifibilibus quidem cathenis fenfibu1 Hoc autem ad plaufum fatyro^.&: ad rifum cxleftis curis. Amice meditare faltem cathenas.quas ^ o^iam in parte fentis.& eripe te dum adhuc corruptibiles funt.ne claudus ille faber 8i turpis.qut
mefa.nec dea cft dignata cubili fus te ueneri.fuo more concathenet.S: te fui fimilem.iurpe * c\]lgatus immo quod magis timco.Loripedem faciat.^ non poiTis quod faluat.fixam habere unguiam. ^ pa]]as» uencri dolor fias,& irrifio uidentium.flum fibi applaudant csteri, A falfo deapd iudice reproba an)piO» qux non deledtare promifit.fed prodefte. Amice nunquid di tu fic iudicas? Video iam tL' ‘4tifl
tota celeritate percurrere qua: Iegis.& fententia s non attendere.fed expcdlaf fchemata.Fruftra expeflas.do nec hic rurpidas animus effluar,uc h$c fetulentia fecedens.pura tibi fluenta irriget. Similes enim oportet elTti fui fontis riuulos.auc turbidos.aut clatos.fic imperitiam cordis mei uitium oronis exprimit.& ftrumo fa dictionum imperitia delicatum offendit animum.Huius imbeciliicitatis mihi cofcius.diuertiffem me ad difiuadendum libenter.fed qui tacere non potui.locutus fum ut potui.Quod fi mihi eflet tanta ftili uirtus quantus effoc fcribendianimus.tam elegantia tibi uerba tranfmitterem,& tam nobili maritata coniugio.ut fingula feorfum,5^ omnia fimul fuum uiderenf auSorem benedicere,Sed quia mihi oia debes quxeum ad' huc nudus amor,& infoecundus.ne dicam fterilis,mereri poteft ex omnibus,mihi pbe interi patienter aure dum Cuoluam quod implicui,& a me non requirat purpuriffum oratoris,aut cemiram.quam me nefeire fa teor,5^ fleoffed fcnbetis uotum,6<: paginae ueritatem acceptadulius caefar cuius amplitudini obftridtus fuit orbis.die qua nobilem filium fuu aufa eft occare fzua nimis Atropos.tuc illos humilem qdem,fed diuinos fhlos pducendi aurem.humiliter indinauit in ualuis Capitolii.Quod fi & aium poenas eis dediffet ♦ qbus ipfe.Tu ueto (tilo^ tuo^ mihi praenucio aurem idinas.ut afpis ueneficiis,adhibes aium ut aper latratibus placaris ut Dypfas.cui fol icanduit a cancro,Tibi confulis.ut fpreta Medea,Tibi mifereris,ut aequor naufra gis.quod manu contines.reucrentia regiae pacis efl:. Amice.fe humiliauit.licet citra pfedtum.domitor orbis fideli fuo.& pene pedem retulit.qa ipfe paruit,& pene fuccubuit,quia obediuit.& non penitus.nihil ei mul ta humilitas pfuit.qa non plena.Quid tibi confert tua tam ferina inhumanitas:8/ rigor inflexus:& horror fuperciliifqui ultro irruis in latronum ifidias inermisihumilia te cede.fed ad modii humilitatis eiusiq totu fibi mundum humiliauic.Ec audi amicu tuum.Eu fi exfarem erra fle credisiq Tugillo non credidit; exaudi & attende quid & aliis contigerit:ut tibipfu eop<; laefio.lndcnis eil enim caftigatio quam pfuadent exempla ria.Nvfcioquo refugio tutus es:aut quo torpefeis auxilio.C^far in mifericorde perfidos repperit: & no eft reuerfus,Tu fi unq tale gymnafium euafifti:pios impios iuenifti.Phoroneus rex;q legum thefauros dodu' lis publicare non iuiditffed his primus graecor ftudia deaurauitidie qua uiam uniue?firaris igreffus eft - ait Leontio fratri fuo.Ad fumam foelicitatem nihil mihi decffet;fi uxor mihi femp defuilTec.Cui leontius * Et quomodo uxor obftatf At ille.Mariti omnes fciunt,Vtinam tu femel maritus fueris.& non fcis ut fcias' d foelicitatem impediat.Valentinus imperator o&ogenarius adhuc uirgoicum audiret die fati fui triuphe^ pconia recoliiqbus frequetiffimus erat;ait una fe tantum gloriari ui&oria.Ec rcquifitus qua Refpondit: S inimico^ nequiffimu deuici carnem meam. Amice;hic iglorius migraffet a faeculomifl ei fortiter reflitiffec cum qua tu affenfum familiaritatis pepegifti.Cicero poft repudium.Terenti$;uxorari noluit;dicens fe pari ter uxori & philofophiae operam dare non poffe. Amice utinam tibi hoc aius tuus refpondeat;uel tua ligua mihi:ut loquendo faltem eloquetiae pricipem digneris imitari;& mihi fpem facias uel uanan^Camus a Ga dibus Herculis poeta facudiae lenis QC iocude rephenfus eft a Liuiopeno:graui & uWorato hiftoriographo; ^ mulca^ gauderet araonbus;his uerbis.Noftram philofophiam participare non poteris:dutn a tot parti' tiparis.Non enim eo iecore lunonem amat. Tityus;q> multi uultures multum diuellut.Cui Canius fiquan do labor refurgo cautius;fi paululum opprimor:alacrius refumo aeremiuices nodium dies reddunt lenio^ res.Sed tenebra^: ppetuitas inftar inferni eft.Sic lilia primxua.uerni fol15 delicata temponbus.uarietate tu euti.tum nothi.tum zephiri l^eticia effufiore lafciuiuntiquibus uno fpiritu fulminans libys icumbens occa fum facit,Sic Mars ruptis tefticuiis in menfa cxlefti recubit couiua fupe^.a qua uxorius mulciber fuo fune longe religatur.Sic leuius ligant muka flla-- foJa cathena.s,c mihi fit a philofophia tibi folatiu. Amice utri uf^ uerba,pbomitam neutriUSiMinus tam?n multi morbi ludunt falutis uicifitudie interpellatnq langor unusiq a laboribus irremediat|S non ceflat affligere,Pacuuius flens ait Ario uicino fuo. Amice arborem ha beo in horto meo ifoelicem;de qua prima Uxor mea fe fufpenditzpoftmodu fecuda:iam nuc tertia.Cui Ari' tis.Miror te in tot fucceffibus hchrymas iueniffe.Et ite^.Dii boni:quot tibi difpendia arbor illa fupendit Et tertio, Amicetdede mihi de arbof illa furculosiquos feram. Amiceuimeo ne & te oporteat arboris illiUs furculos mendicarexum iam iueniri non poterunt,Senfit Sulpitius ubi ipfum calceus Ibus pmebat; qu,-uxore nobili & cafta aduertit. Amice caue tibi ne te praemat calceus;qui auelli non pomr^Ait Cato uticen fis ♦ Si abfq; foemina poffet effe mundus.conucrfatio noftra non effer abfqi dns. Amice . Cato non nifi ue ra & cognita loqbatur nec quifq foemiarum exeeratur ludibnainifi lufus 6<: cxpertus^ coxms pcEn$iHis igitur fidem habeie decetiq cum omni ueritate loquutur.li founr ut placeat »Lo:	Pungit dehdu.
Ii norunt q, flos ueneris rofa eff-quia fubeius purpura multi latent acufei.Metdius Mano refpondit. cum eius filiam dote diuitem.forma nobilem,genere claram.fama faehcciduccr n	«Malo meus effe q fuus.
Cui Marius.Immo ipfa tua erit, At ille.Immo uirum oportet uxoris e	§ r	enim talia erunt fub'
ie6ta;qualia permiferit pdicata.Sic facetia uerbi mctelli diuertit ab on r	1	eius,Amice;fi uxorari
°portet;non expedit qdem.Verutamen fit amor in caufainon cenf •	or^	eilgas non ueflem^
& aium non auy.S: tibi nubat uxor.non dos.Ergo f'quomr0^f“'^od^	Ut	llUore,m	no
ducat a fubiedo.Lab Corichia progatma pulchrttudu.b >nr‘S"	d'gna,
batut amplexus.Conata e(t tamen Demoftheni ph'lofophu Par[,.c'P^	miraculo	fo,
lutomideremr fueeies fua lapides rnouiiTeiOc Amphionis citha .	landmis	tradhmt	fuauner.
Cun$ tim DJtnofthenes emolUretur ad thalamum:Pe«mrabeo L «^n,M	ll!e
fufp&ns in caehim a.t.Non emo tanti POcniteteAm.ce~ m c$lum	nmen*	d.r.gasmt
SSSSSSSSSSSSi^^
trariis contenderunt uotis	neutra tamen defraudata ett fine fraudis foemineae propriot fcihcet malo.
Variis & diuerfis incedunt femitis fceminaerquibus anfradtibus errent:quibuf9 deuindtae finta mns unu cft exitus.Vna oium uiarum fuarum meta.Vnicum caput:& couentus omnium diuerfitamm iuarum ma^ litia.ExempIo harumiexperimentum cape.cb audax eft ad omnia quae amat.uel odit foemina» oc arti icio cum nocere uult.quod femper e(l.& frequenter.cum iuuare parat obeft.Vnde fit.ut frequenter noceat n » lensJn fornace pofitus es.Si aurum exhibes purior.Deianira Tyrinthium uefhuit interula.&: monltrorum malleum monftri fanguine ulta eft. Sibim procefllt ad lachrymas.quod ad Ixticiam machinata elt. -ftmicc traiedam telo herculis fciuit.& uidic Nefum ifta.nihilominus tamen Nefo credidit in hercule.^ quanno fponte.quem debuit ueftire interula.ueftiuit iteritu.Infani capitis.^ prxcipitis e(t foemia ide 1	^
uoluntateipcipuum arbitraftquod uult;& quod no expedit|& ut prae oibus placere cupit:ut p omnibus pferre confulta eitiduodcci inhumanos labores co fumauit Alcides. A tertiodecimo qui omnem ihumankatem excefilt;exuperatus ell.Sic fortifiimus hoium aeque dei dus eftiut gemebundus o qui cxli arcem fine gemitu fuftinuerat humeris.Tandem qux unq , ^llia milium fedulum tuq;pcatoremperpetuacontrifiauit repulfa.uelqu$conftanterpci 1 , tetenus, Fauorem ap refponfio,*& q tucunq; dura fuerit:femper in aliquo uerbi fm angulo habebis aliquem petitionis tu* fom ' tem implicitum.Oullibet ne^atmulla pcrnegat.Irrumpit au^ in propugnacula mrns Acritihuallotp mu! tiplici fLatam i^es pudiemam foluit.Amice f.cut uirg,ni qu$ terram triumphauerat.de c^lo pluit ceftus-fic oua nund falht humilis.uicit fublimis.Sic arborem quam nunq mouit Fauomus euertit aqlo. Ly Cia iiirp-nmertzens in fenium.& fama priuilegiata conftantentandem oppfla apollims fantafmate concepit: neDeritq’ Platonem. Amice.quam illibatam feruauerunt uigili$:deflorauit illufio per foniumiut femp om^ ne rofarium aliquo turbine fua purpura fpolietur.Sed bene:^ patrifTauit patri piato i fapientia:& 9 limilis fadtus eft nomis:& nummis peipui, Amice minaris.an indignaris magis 9 in parabolis tibi fignificem gem tiles effe imitandos.chriftiano idolatras.agno canes.deni bono malosiVolo fis api argumentofe fimilis: q mei elicit ex urticamt fumas mei depetramleum^ de faxo durifiimoigentilium noui fuperftitoem.Scd ois creatura dei aliquod habet exemplar dei honefti.Vnde ipfe tum ariesitum leo:tum uermis didtur: c rima peruerfa agant icreduIi.Aliqua tamen quee cum ipfis interierant:in nobjs frudum a°un2iare rr.D,0' Quod fi illi zonas habuerut pelliceas caufa munditiae fine fpejfine fideifine pdicametoifine chari	‘r .
fedto fi nos fuerimus afini;& fues:aut aliqua ihumaitate bruto^ fimilesiquo fi dei: quo fpei: quo c merito digni reperiemuncum uideaspphetas:&: peipue illum mundi cordis;que foli cernere P°j	» e
lUlli aut ftudio fua^ artium fe multis conatibus afflixerunt.nullo futurx foelicitatis intuitu, led	^
aias haberent ignorantes.quid nobis erit.neglecta diuina pagina cuius ueritas eft & illuminatio ju.cer . ^as dibus.& lumen femitiAd uitam xternamfVrinam hanc eligastutmam hanc Iegas:utinam hanc uro ^ ih cubitulum tuuiut itroducat te rex in fuum.Hanc dudum floribus ruis ueris fubarrafti.Nec1 ^1J:a	^
expedtat ut facias uuam Jn huius iniuriam non ducas aliamme faciens in tempore u.ndemiae labrul^a _ niaris.Nolo te fponfum ueneris fieriifed Palladis. Ha* fponfa te induet mon.ijbuspci0f-s:&ornabit.M_ te iducct uefte nuptiali. nuptis gloriabuntur apollme paranymphoiha^ fefeennina decebi bam.Stilbon uxoratus fpem huius tam defiderat^ folenitatis deuote concepi.Sed in t^reicau^uius^ ta hxc ledio fada eft.ad hunc finem luculenta tota hatc.pperat	huius	d.ffuafiothcmms
armatuncuius multo chalybe pduratos fentis aculeos.Dura eft manus c imugu, fed fanans • D fermo:fed fanus.fed utinam tam utilis § deuotus. Amice arta tibi ut ais infligo uiuedi regulamefto.^ arta uia 0113* ducit ad m>am:npr rfl- femita plena:qua itur ad gaudia plena.imo etiam ad medio	P
n.
falc
jcrmoacuianus.ieautinamramutiiisuut.uviua.rMXi.vv. ncrfaie
arta uia qua: ducit ad uitam.-nec eft femita plenaiqua itur ad gaudia plenanmo etiam adrnc^10	,5^ per
bras euadimus.Audiuit iafon q? per mare adhuc itaduminec ullis de uirgiratum ratibus:aut *^JO tauros 5^ fulphureos ignes;& P'er toxiaci ferpentis uigihas uiandum edet ad ueilus aureum 3C lano ^ beet non fuaui ufus abiit;& rcdiittfi; optabilem thefauj*: retulit.bic ablinthium ueritatis a^c£Fr n m fe mentis humilitasifoccundat officiofa fedulitasiin frudtum perducit perfeuerantix utilitas.Sic ieni rit:picerna pluuia& aufter.cofolidat fcopa uia^ aqlo.In ubertatem ,pmouet florumpereator ^ep Y ' dura pricipia dulci fine muneranf.Sic ardtus callis ad ampla palatia perducit.Sic anguftus trames aa ducit uiuentiuln,Sed ne longo te difpendio fufpcndam ut maiori teftimonio mihi fides adhibeatur, Aureolum Theophrafti:8<f Medeam lafonis;& uix pauca iuenies ipofiibilia mulieri. Amice det tibi ^ potens foemin$ fallacia non fallii& illuminet cor tuumme pftigiatis oculis tendas quo ego timeo. b Oreftem ftripfifTe uidear. Vale.
beati Hieronymi pfbyteri de celebratione paTch^.	„,s.quas ii
betis Ifis tuis ubi me comouiftiiut debitum redderem de refiduis enodandis q"1001 jerare no longe ante qflucras,gratl-0'!mum mjj1i a(^ chariflimu defiderium ftudii tui amP]lUJqU$ me in^ PotuI*ct quis in mediis aceruis occupationum mearum hanc feci pcipuamiut ad ^ rum mc ^
• tcrrogaliiuibi tefponcferem.Diutius autem de tua epiftola difputare noloine hoc F „ jomi/ nirJt lrm tan redhibere quod dcbeo.Qusris qux caufa fit.cur anniuerfarius ^!es/ilungls.utRz hoc fit Dmr!?0	3	o.U,n m redeat anni diem.ficut dies quo tradatur natus.Et deide	o,	rtet	ut
nouen^ ?	atl?m lunam.quid libi uelit in fauore obferuatio fabbati di lunae.Hlc f a c ^ natus fit
ac per hor^tvf13 dominimon in facramento cejebrariifed tantum in memoriam r Sacramem tu m ‘'ftautem mPvS crl,t? 1 rfu°lutune diem anni:quo ipfa res adta eft fefta deu°tion J rJijigatur.^
tu m vlt autem 10 aha celebratoe:cum rei geftx rememoratio fit. ut aliquid etiam figmfon iteHL
fande accipiendum eft.Eo itacp modo agimus pafcha.ut nOn id folum quod fadum eil i memoriam reuo> 349 cemus.ideit qa mortuus aft xps.& rcfurrexit.fed etiam ut extera qux euangelium attcaamr.ad facratam fi gnificatoem no omittamus.Quia eni ficut dicit apoftolus.morcuus eft propter delidta noftra. & refurrexit propter iuftificatoem nodram.Tranficus qdeha de morte ad uitam.illa pafllone domini & refurredionc fa cratus cft.Nam etiam uocabulum ipfuto quod pafcha df.uon grxeum ticut uulgo uideri folet.fed hebrxu eifedicunLqliguam utrantpnouerunt.Nemeniapaflionc.quoniamtradEiv grxce.latine drpati.fed ab eo g> tranfitur.ut dixi de morte ad uitam hebrxo uerbo res appellata cft.In quo eloquio pafcha tranfitus. ficut perhibent q hoc fcmnt.quod uoluit 8t ipfe dominus tangere,cum air.Qui credit i me.tranfit a morte i uitam.Ec maxime idem euangeliCla hoc itellieit exprimere uoluiHe.cum de celebraturo domino pafcha cum difcipulis.ubi coenam eis myfticam dedit.Gum Uidiffet iquit icfus qa uemt hora ut tranfiret de mor^ tetfeu de hoc mundo ad patrem.Tranfitus ereo de hac uita mortali in aliam uitam imortalem. hoc cit em de morte ad uitam.In paflione & refurretftione domini commendatur. Hic tranfitus a nobis modo agitur per fidem qux nobis e(t in remifilonem peccatosd in fpe uitx xternx diligentibus deum 8C pximum qa fi des per diledtoem operatur.^ iuftus ex fide uiuit.Spes autem qux uidetur no eft fpes.Qjiod enim mdet qs quid fperatfSi aut quod non u^	patientiam	expediamus:	fecudum hanc fidem&fpem
tx anectocm qua coepimus eiTe fub gfaiiam comortui lumus cum ",	. _3
dicit apoMus.Qum & uerus homo noftet fimul confixus eft cruci cuml110 A rcIur^rx’^^r^r^ % & fimul nos excitauit:^ fimul federe fecit i cxleftibus. Vnde cfi & illa exhortatioSiautemrefurri, Xpo:quae furfum funt quxritetubi xps eft:ad dexteram dei fedens.qux furfum funt lapite.non qux iup ter tam.fed quod Tcgrur & dicit.Mortui enim e(lis:& uita ueftxa abfcondita eft in xpo. Cum autem ille appa^ zuerintunc 8c uos cum illo apparebitis in gloria.Satis indicat quid uelir inteJJigi:qa nunc tranfitus uidet de morte ad uitam:qui fit per fidemtin fpe pagitur futurx in fine refurredtionis & gloria. < t-	ziii»!	frptYiimnc	mortslc hoc iduet imortaJitai
Cum corruptibile
morte au uitamiqui ut pet iiucumn ipe paguur iuiuia.	,	‘
hocadett caro iftatin qua gemimus induet icorruptoem:& mortale hoc iduet imortaJiratem.Non etiam ia qdem habemus per fidem ptimitias fpusifed adhuc in nobifmetipfis igemiicimus adoptoem expedtanres redemptionem corporis noftri.Spe enim falui fadti fumus.ln hac fpe cum fumus.corpus qdem morruum e nnteTceccatL.Spus autem uita c(t propter iufitciam.Scd uide quod feqtur.S. autem fpus eius mqmttqui fuS xSum a mortuis uiuificauitiSC mortalia corpora ueftra per mhabitatem fpum eius , uobis. Hoc utar icdef a uniuerfa q m pegtinatione mortalitatis luenta eftiexpeflat in fine feculuquod m domi m no l nelb xp corpore demonltratum eft:q eit primogenitus a mortuis: qa corpus emsxmus caput eft »nfe non nSeba eft,nonnulli etiam attendentes uetba qute continue dicit apoltolus.qma & mortu. fu mus cumx'|m& re(urreximus cum eo.Ncc intclligentes quatenus d,canmn»b,tra funuam Mam eto refurretionemmec ullam ulterius m fine tempoy fperandam^Ex qbus eihnqu Hy ^ tus:q circa ueritatem aberrauerunt:dicentes refurreaoem iam fadam efie;&: iidem quorundam iubuertez runt.ldem apoftolus eos arguens deteftatunq tamen dicit nos refurrexi^cum jio Vnde ^^la hoc p fidem & fpem 6^ diledoem fadtum efie dicit in nobis:fecudum
eft fpes.Et ideo fi quod non mdemus fperamustreftat uti^ r^dt:^1?ltieces.H$c igitur mouatio uitae no> nobifmetipfis igcmifcimus.Vnde illud.Spe gaudentes:in mbuiatcxp Kaudeai^us!5/ m tribulande pa^ ftr3e:& qdam tranfitus a morte ad uitam:qui fit primo per fldernj^u^rlor renouatur de die in diem propter tientes fimuszdum adhuc exterior nofter homo corrumpiturded iten	ueterem: & expurgantes
ipfum ituitum nouae mta^pte,. nouum hoiem quem lubemur idu :molams eft xpSip,;opter hancergo uetus fcrmentumiut fimus noua confpetfio:quoniam pafcha nolt	menfis	nouo^.quia
nouitatem primus menfis in anni menfibus celebrationi atrri^utus cft.Nam	pLum
uero tn toto tempore fecuh nunc tertium tempus aPParru‘t:ldaL'° vbl. manifcftatio eit facramenti pri, tnim tempus eit ante legem.fecuclum fub lege.tertium fub gratia.V bi um mamt f tenatius nume us occulti in prophetico enigmate.Hoc ergo & in lunari numero lignitiamr.qu» ^ ^ fcha
tus folet in fcdpruris ad quandam perfedtonem myfticus	facramentum: quod fi tibi
toradeit qui dies occurrerit a quartadecima in uigefima pnma.blt illic tx a.	ideo me tes efl-c me,
obreu^d fueritiquia in talibus inquifitoibus minus eruditus esinon contm • fcireS, imellj g3 lioremiquia in ttudiis haec puerilibus didici.Qui enim glonaturiineog	&	f	_	Ec
ego fum dominus.Nonnulli ergo ftudiofi talium repe q1-"0"/™ „ ™nucrrione globi eius coniecerunr, qui fubtilms ferutati funt ifta incrementa & decrementa lumiana “	.	Aclj mentum imperiti
non $ aliquid fubftantite accedat ei.cum augetur uel decedaucum mi ^q	c5m]xtam pnn,
manichsi opinantesaeplen eam dixerunt ficut repletur nauis ex mgi	^	h ^ dubl[ant,
cipibus tencbra^::& horum (ordibus inquinatam:corde & ore [«^nleg .	•	•	nurgataide to^
Hinc ergo impleri lunam dicunucum magna pars diei magnis ^^“laTuwT
to mundo uIck illud aboibus glaucis fugiens redditur dcolugcndudum	p	. ismrhematizandas
dimidium.^110 dimidio in folem refund, uelut in aba nouero. Nec tamen interdla blaficmias aliquid unq fingere potuerunt.cur uel incipiens lucere.uel definens cornic	^	^	ccrris	n
aui cur a dimidio menfe incipiat minui.& non ad refundedum plena perueniat.ilh c §	^ ame -
*?eris idagarunt.ita ut defedtus folis di lunae,non folu cur lieret.fed ena quado fu cerent,Se eos determiatis iteruallis tempo^: canonica fuppuratio^ pfigcrent.ln ^	^
9	atep intelligut.nihilominus eos pdicut.nec aliter ut alias acciduc q pdicu .	i g	A A	ii i
ignofccndu.ficut fctiptura fanfla dicit.Quia cu tantu ualcret.ut poffent $nimaterccudueiusqu£upplici pietate poflent facilius no iuenerut ex ipfis cornibus luna.quae a [ole auerfa funt.fme crefeen . fcentis.coniecerut ea uel a fole illuttrari.Si qto magis ab eo recederet.tato magis ab eaparteq paret 6i radios eius excipere.q to aut ad eu magis poft dimidiu mefem ex alio reroicirculoppinquaret.ran magis a fupiori parte illuftrata ab ea pte qua terris auer_teret.no pofle excipe radios.^pterea u deri dein fcere.uel fi haberet in una parte in heroifperio qua' parte cu recedes a fole paulati terris oltederer qIi augmc ta moftrare.du no addaf quod deerat.fed^baf quod merar.ac rurfum paulati abfcoder qd patebat. & ideo uideri decrefcere Sed quodlibet hoy duoy fiwllud certe manifeltu eft.8i cuius aduerten facile cognitu.$ lun^nS augea?adoculos nfos.nifi afole recededo.necs minuaf .nifi ad fole ex parte alia aPPr??|"^™n. /?' Attende nuc quod inpuetbiis legimus.Sapiensficut fol pmanet.ftultus aute ficut luna mutaf. Et qs efl: fa; Diens o nmanet.nifi fol ille mdici^De quo dicif.Ortus eft mihi fol	qUem	fibi	no	faifife
piens q pmanet.nifi fol ille ,Wdae(De quo aicif.Ortus eft mihi fol luftm*.* quem fibi no fmfle ortum die noumima.pligentes ipii diduri funt.Sd mft.tia: lumc no luxit nobis.& foi n5 eft ortus nobis^Jam iftu carnis oculis ulfibde fole facit oriri fup bonos & matos deus,qui etia pluit fup iuftos & iniuft0s. Ducuntur aut femp ex rebus uilibilibus cogrux fimilitudines.Quis ergo eft ille ftultus.qui tanq iuna mutaf.mu ada in quo oes pcccauerut^Aia quippe humana recedes a fole mftitiae.ab illa fcihcet itema conteplatide icomu tatilis ueritatis.oes uires fuas in terrena couertit.& eo magisimagif^ obfcuraf m interioribus ac fuperion bus fu is Sed cu redif ccepit ad illa incomutabile fapietia.qto magis ei ^pinquat affedtu pietatis.tato magis exterior homo corrupiturifed iterior renouaf de die in diemioif^ lux illa fgenii:qu$ ad iferiora uergebatt ad fupiora conuertifmt a terrenis quodamodo auferafiut magis magifep huic fseculo moriaf: 8C uita eius abfcodaf cu xpo in deo.Mutaf ergo i deterius ad exteriora ,pgrediens:& in uita fuapiicies itima fua;& hoc terrxiideft eis qui terrena fapiur;dererius uidef»Vnde illi impii poftrema ifrudtuofam agetes pmam: etia hoc funt iter multa didturi.Hi funt quos aliquado habuimus in rifu:& in fimilitudine iproperihNos infen fati uitam eo^ sftimabamus infama.Ac p hoc fpus fandius de uifibilibus ad !uifibilia:de corpalibus ad fui ritalia facfa fimilitudinu ducens tranfitunllu de alia uita m aliam uita quod pafcha uocaf: a quartae
ntaiia lacra iimintuainu ducens tranutuuiiu de ana uita m anam uitaquod paicna uocav; a luna uoluie obferuari:ut no folu ppter tempus tertiurquod fupra memorauitqa inde incoepit hebdomada terria:fed etia ppter ipam couerfionem ab exterioribus ad iteriora lunae fimilitudo aflumereuuiq; ad uicc fima uero 8i primappter ipm nume^ feptenarium:quo cotinef uniuerfitas.Ideoioanes apoftolus in aP(? lypfi ad fepre feribit ecclefias.Ecclefia uero adhuc in ifta mortalitate carnis coftituta ^pter ipam muta ^ litatem lunae nouse appellatione in feripturis fignificaf.Vnde eft illud.Parauerut fagittas in pharetraiut gittarent in obfcura luna redtos corde.Prius.n.q fiat illud quod dicit apoftolus.Cu xps apparuerit uita ur tuc uos cu illo apparebitis in gloria.Obfcurabif ecclefia in tempore pegrinatois fuae inter multas iniqta tes:& tuc funt timendx infidise fallacm fedudlo^iquas noie fagitta^; intelligi uoluit. Vnde alio loco prompter nucios fideliffimos ucritatisiquos ubiq? pant ecclefia df luna:teftis fidelis in caelo. Et cu de regno domini pfalmus caneret.Orief inquit in diebus illis iuftitia & abudantia pacis: quoufqj interficief luna: idei abudantia pacis in tatum crefcitidonec oem mutabilitatem mortalitatis afihmat.Tunc nouifllma inimic deftruef mors:& quicquid nobis refiftit ex Ifirmitate carnis. Vnde nobis pfe<fta pax nodum eftjcofumit oi> no dum corruptibile hoc iduet icorruprdem:& mortale hoc induet imortalitatem.Vnde & illius ciuitatis muri:qu$ hierico appellaftquod in hebraeo eloquio luna inter^tanjinfeptimo circunadta teftameti arca corruerut.Quod.n.nuc aliud agit anunciatio regni caelo^.qua circuadho arcae fignificauit.mfi ut oia mu-' nimeta mortalis uitse.ideft ois fpes huius faeculi.qu^ refiftit Ipei futuri faeculi.in dono feptenario fPu* dti p libere arbitriu deftruaftOb hoc.n.circueunte arca non ipulfu uiolento ijh mUri:fed fpontececiocr . Sut & aha teftimonia fcnpturaR«::quae nobis igerunt p cdmemoratoem Iunx ecclefix figmficatoern:q „ ifta mortalitate ab illa hietufalem:cuius ciues funt angeli fandti in & laboribus pegrinaf. No „ enim putare debent ftultiiqui uolut in melius comutariradorada elie ifta lumiariaiquia ducit ex eis ai q fimihtudo ad diuina myfteria figurada.ex oi enim creatura ducitur,Nec ideo in fnia danafois deDem irruete;qux ore apoftolico de quibufda ^feratunqui coluerut & feruierut creaturx potiusiq creatori: q eft benedidus in fxcula.Sicut eni non adoramus pecoraiquis dictus fit xps & agnus:# uitulusmec tera: q didtus eft ie0.dc tribu iuda.nec lapides:quia petra erat xps.nec motem fyon:quia in ipfo figuratur eccien • nec fole & lunaiquis ex ea cxlefti creatura ficut ex multa terreftri facroru figura.’ ad iformationes myin^^ fumutur.Quapropter mathematico^ delirameta cu deteftatoe ridenda fant.quibus cu obiiceremus ^ commentaiunde hoies in errorem peipitantmos prius pcipitati:ficut garruli fibi uidemur:cu dicunt r,
Cur # uos ex folis & Iunx coputatione pafcha celebratisfQuafi nos ordines fyde^:# uicifutudines^ rum a fumo atq; optimo deo conditas arguamus:# non eo^; peruerfitatemiqux rebus fapientn1' _ ditisiad ftultitix iux uaniflimas opiniones abutitur.Nam # fi mathematicus nobis contradictu auou fydenbus # luminaribus c$li;ad facramenta myftice figuranda:fimilimdines ducere centradica _ r ° z res:ne dicatur nobisJEftote fimplices ficut colubx.Contradicant # marfime dicaf nobis.Altun u' pes.Contradicant hiftrionesine in pfalmis citharam nominemus. At quid ex his rebus ad ^	,	.	p;,I[:vcas
8na 1i3?un^Dicam fi placet uelaufpicia uos captaremel uenena c°niic^ ' . rempo^ nhn rl -UXUrias:^° ^em^riftimu eft dicere.Non igitur nos de fole # luna annuis men „	,	. rand
in frnn^onu? no^ra^ comnienta coniicimusme in uitx humanx periculoliftlmis tel?P . fimilitu' d-res adhit!11 erai ^rurlt^tls a libeto arbitrio naufragemus.fed ad rem facrarx figni1 relia;de ibitas religiofiiTima deuotioe fufcipimus:;ficut de extera creatura:dc uetis;de man.d
latilibustdc pifcibustde pccoribustde arboribustde hominibus.Ad fermonem quidem muIripliciter.Ad cc Icbrationem uero facrametoru iam xpiana libertate parcifiime:ricut de aqua:de frumcto:de uino:dc oleo; In feruitute aute ueteris populi multa etia celebrari iperara fut:quae nobis tantumo intelligenda tradutur. Non uticp dies obferuabimus:8d menfes:& annos:& tempora.neaudiamus ab apoftolo timeo uos ne forte fine caufa laboraueri in uos.Eos enim inculpatiqui dicut.Nd proficifcanquia pofterus dies efbaur quia lu^ na fic fertunuel proficifcar ut profpere cedat:quia ita fe habet pofitio lyderum.no ago hoc menfe cdmeici' um:quia illa ftella mihi facit menfem.Nd plantem hoc anno uinea quia biflextus eft.No aut quifq fapiens arbitretur obferuatores temporum rephendendosiqui dicunt.Hd proficifcar hodie:quia tempeftas exorta ctt. Aut no nauigejquia adhuc funt hybern$ reliquia:. Aut tempus feminandi eft;qd imbribus autunalibus terra fatiataeft.Vel fiqui forte alii naturales effedtus circa motus aeris & humoris ad uariandas temporum qualitates.in fyderum ordinatiflima conuerfione notati funtlde quibus didtum eft.du conderentur:&: fur in fignis;& in temponbus:& in diebus-& in annis.Siqua: aut figurae fimilitudinum non tantum de c^lo 8c
a:a temporalibusiad xterna.Nec quifd ueftru attendat:^ eo tempof quo pafcha celebramus v.aficut ilh appellat q’ndam fydei* locum:ubi re uera menfe nouoy inuemtur fol.fed fme illi ai . ue aliquid aliud eandem parrem exii uocare uoluerint.Nos de feripturis fandtis hoc didicimus^ omnia fy dera deus condidit;& locis csleftibus qbus uoluit ordinauinqua: ftellis diftin&a & ordinata m quothbet partes diuidant:quibuflibet uocabulis uocent:ubicu<^ fol eilec menfe nouoijr.ilhcefie repenetur hxc ccle^ bratio: npter limilicudmem facramenti renouanda: uir^:de qua fatis fupra difleruimus.Quod fi etiam Io>-cus ille fydepz aries poffit uocaiirppteraliqua figura: congruenam.-neq; huiufmodi timeret fermo diuinus facrameci fimilitudinem dicereificut Qi. de aliismon folum cadeftibus;fed etiam terreilribus creaturis: ficut de Orione Pliadibus:ficut de monte Syna:de monte Syomficut de fluminibus qua: uocarur Geon: Phifon: TierisiEuphratesificut de ipfo totiens in fandtis myfteriis nobilitato fluuio Iordane rej^figurare infmuan-daRd myfticas fimilitudines adduxit.Sed quantum interfit inter obferuanones fyde^ ad aereas qualitates acramodatas-ficur 3gricols:aut nauta: obferuanttaut ad notandas partes munditturrum^ al.quo « aliun,
de dM^endum quod gubernatores nauiu faciunt;& ii qu. p folltud.es arenofas inmteriora auftr, nui a cer
tafcmin crad?untur:aut ad aliquid in doSnna utili figurate fignificandum fmnonulW fyderumahqua rom^mLahn Ouantiereo «erfit inter has utilitates & vanitates hominurob hoc obferuantium fydera: ntnec™etfau^ates:nec«gionuuiasinec folostempoy numerosmec rpititalium fimUitudinem:fedqfi fatalia ?e« euena ™rqu.raM.quis non intelligatifed iam deinceps uideaturicur enam .d obferuetur: cum pafcha cekbtaf.-ut fabbatum occurrat.Hoc enimpptmm xpuauttcbgion.semm^udaia^ fem nouoj*:8i lunam obferuant etiam ipfi a quartadecima ufc$ ad uicefmia pnmam.bcd quia illud eoK pa fcha quo paiTus eft dominus:ita occurritiut iter mortem eius:& refurredtionem medius eiTet fubbati di . Addendum pfes noftri cenfuetut.ut noflra feftiuitas a iudxo^: feftiuitate diftingueret	quod non “
fadu efle credendu eft:ab illo q eft ante tempora:^ p quem fada funt tempora:^ q uemt ^ poj*:* q habet poteftatem polndi aiam W recipiendi eam.Et ideo non f^ cramento:quod tum emendare inftitueratihora expedtabancum dicere .Nond f , f 4 mus; faria paflloms eius celebratione a poftens feruaretur.Quod enim nuc:ut fupenus dixi: fide:ac fpe agimus, ut ad id pueniamus:diledione fatagimus.Reqes qdam ab omni labore omm moleftia^ fandaat^p tua eft.In eam nobis ex hac uita flt tranfitus:quem dominus nofter iefus xps fua palTione demoft fecrare dignatus eft.Ineft aut in 1jia requiC n0n defidiofa fegnitiaifed qdam ineffabilis traI]qu'“ .	-	,
odofeeSiccnim ab huius mt$ opengus {fine reqefcitunut in alterius uitx aflione gaudea^ aaio in dei laudeagiturffinelabore mebro^;fine langore cura^no ad eam fic ^^^ILboU.fed per'
^eti fuccedatndeft non fic effe iC,piat adtlo<ut efie definat quies.Nec^.n.reditur ad cu	^	P
manet in adione.Et quod ad quietem ptinet.nec in opere laborare.nec in co&t fignificatuTllla aut
Fr reqem ad prima uitam reditur.unde aia lapfa eft i PCCC3tum4^Ptcre^em dormhicu dicimus fieuraf. pnma uita.qux a peregrinatione redeuntibus eft.per prima' ftolam.quem di	r12njficir	pnma	erg0
QlFre feptem dies genefis legens.inuenies feptimu fine uefpera.qa requiem	g •	^
uita non fuit fempiterna requies peccanti.reqes autem ultima fempiterna . p	extin^
ternam beatitudinem habebit.quia requies illa qux requies fempiterna cx P .	,	reddaf
guitur.Neqjenimeffet aliter fempiterna.Ita ergo erit odtauus.qui pnmus.ut Pnmamta.fed ™reddat. Sabbatum tamen comendatu eft comuni populo initio corporali temporaliter celebradum.ut g fandificationis in requiem fpiritus fandi.Nufq enim legimus in genefi fanctificationcm per	P
tes dies.fed de folo fabbato dictum eft.& fandificauit dominus diem feptimuro. Amat enim r q	*.
pie.fiue inique, fed qua perueniant ad id quod amant.plurimx nelciunt.nec aliquid aliud appe ipfa corpora ponderibus fuis.nifi quiefeere a motibus fuis.Nam ficut corpus tam diu nititur pon	♦ e
deorfum uerfus.donec ad locum quo nititur ueniens conquiefcat.Podus quippe olei fi mittatur i	. c,^c
orfum. fi autem fub aquis.furfum nititur.Sic anima: ad ea quae amant, propterea nituntur ut pemeniendo tequiefcant.Et multa quidem per corpus deledtant.fed non eft in eis aeterna requies.nec laltem diuturna.
propterea magis fordidant animam.&aggrauant potius.ut finrerum eius pondus.quo i luperna fertur >mpediant.Cum uero anima feipfa deledtatur.nondum re incommutabili deledtatur,&, ideo adnuc fupba
AA ilii
eft.quia fe pro fummo habet.Sd cum fuperior fit deus nec in tali peccato impunita.rcIinquKur ♦	.
fuperbis refiftitrhumilibus autem dat gratiam.Cum autem deo deledatur: ibi ueram certam $ ern > uenit requierquam in aliis qrebaunecinueniebat.Proinde amonetur in pfalmo.Delectare m d0™1^. % s bit tibi petitionem cordis.quia ergo charitas dei diffufa etl i cordibus noftris per ipum janctuni q eft nobisiideo fandifica tio in feptimo die comemorata efbubi requies fomn^endatur.Qma ue*o ne opari poiTumusmifi dono eius adiutidicut apoftolus dicit.Deus enim e qui operat in nobis:» ue	^
ri pro bona uoiurate nec agere nec requiefeere poterimus poft oia bona opera noftraiquxin nac	b
musinifi eius dono ad seternitatem fandificati at^ perfedi.Propterea de ipfo deo dicit, Cu eci -bona opa ualdeifeptimo die requieuit ab omnibus operibus fuistquae fecit.Futuram e.nI^n r ^ .-.5 jn no battquam poft bona opera daturus erat nobis hoibus.Sicuti enim cu bene opamur ipfe dicitu ^ f . bis:cuiusmunerebencopamur:itacumrequiefcimusipferequiefcere dicitur:quo donante r q Hinc eft 9 etiam in tribus primis pceptis decalogi:quae ad deum p 1 ?rtera enim feptem -P , ^ ptinent & ad hoiem)qa in duobus>eptis tota lex pendetitemum ibideob^ruatione fabba pofitu eftmt
non habet imaginem deus:fed	creatura	u='£bieS^:qbo,
il.o.fed cum illo.Et quia creatur	demon^r3tur;ne qUifn filium dei uerbumiper quod fadta funt omnia;
tnam natura umuerfi etiam inp^ aj.ud pCCptum<Non accipias in uanu nomen domini dei tui.Spus aut fan ideo putareties* ^ tribuitunqua ubicp amamus:fed nifi deum amando no menimusjeum chan ta^e/us diffunditur in cordibus noftris per fpum fanSum qui datus eft nobis.Quiaergo fandificamtdeus diem feptimuiin quo requieuintertio pcepto legis infinuatunquod fcnptum eft de obferuatione ^aDb • non ut iam in ifta uita nos requiefeere exiftimemus;fed ut omnia quae bene operamur non habeant in ' tionem nifi in infinitam requiem fempiternam. Memento enim maxime quod iam fupra comemoraui.q fpe falui fadi fumus,Spes autem quae uidetur non eft fpes. Ad ipfum autem ignem amoris nutriedum qu damodo:quo tanq pondere furfum uel introrfum referamunad requiem omnia ifta ptmem.qu^ ngura nobis infmuanmr.plus enim mouet 8i accendut amorem q fi nuda;& fine ullis facramcnto^ bus ponerentunCuius rei caufam difficile eft dicere.Sed tame ita fe habet:ut aliquid per allegoricam g ficatoem itimatumtplus moueanplus deledetiplus honoreturtq fi uerbis propriis apertiiiime aicci . do q> ipfe animi motus qdiu adhuc rebus terrenis implicatunpigrius inflamatur.fi uero feratur aa
dines corporales:» inde teratur ad ipintalia:quae nullis limilitudibus tiguramurupio quau	o
tar:8C tanq in facula ignis agitatus accenditur:6d in ardetiore deledtatione rapitur ad requiem» ldf0(£ J omnia illa decem pcepta:foTum ibi quod de fabbato pofitum eftffigurate obferuandum peipitunqua g ram nos mteliigendamino etiam p ocium corporale celebradum fufcepimus,Cum enim fabbato “S0”1» fpintaiis requies.Et in pfalmo. Vacate & uidete:quoniam ego fum domius:& qua uocaird* homines ab ip domino dicente. Venite ad me omnes qui laboratis & onerati eftis:&: ego uos reficiam.Tollite lugun? fuper aos;& difeite a me.quoniam mitis fum & humilis corde:& inuenietis requiem aDimabu^ft4 ;j:la tera tamen ibi pcepta proprie ficut pcepta funnfme ulla figurata ftenificaoone obferuamus. Nam & idoto non colere manffefte d^imus:^ non accipere in uanum nome domin, de, noftri:* honorare patrem^ matremnd moecchariinon occidereinon furariino falfum teftimomum dicere non concupifcer ^ rem ,pximi.Non enim figurate aliud ptenduni:&: myftice aliud fign *e^ftc obferuantunu^^ feruare tamen diem fabbati no iubemur ad lram:fecudum ocium ab^p orporahfficut , iUdicaf# Et ipfa eoR^ obferuatio.qa ita pcepta eft nifi aliam quandam fpintalem requiem f,gnificet.ridenda iu ^ Vnde noscouenienter intelligimus ad amorem excitadum requietis.ad quam requiem tedimus.ua ^ ^ ftua figurate in feripturis dicunmr.quidoqdem hoc folum figurate m decalogo pcipitur.ubi ^ medaturaux ubiq; amatur.fed in folo deo fandta & certa inuemtur.Dies tame dominicusino xpianis refurredione demini declaratus eft.& ex illo habere coepit feftmitatem fuam<Amm^rDora ueee oium ante refurredoem corporis funt quidem in requie.fed 1 ea no funt agnitione qua corpora tantur.Talem qppe adtionem fignificat dies odtauus.q eft primus qui anteferat illam reqem.led giorm .p Non enim cum corpore.difficultas ex corpore:quia nec cormptio.Oportet enim hoc corruptioii „ _ pa corruptione.^ mortale hoc idui fmortalitatem.Quapropter ante dominica refurredtione.quis ia ^ tres plenos ^phetico fpintu odtaui facramctum nequaq lateret.quo figmficatur re^urre^0,^an^ figni^ ua pfalmus infcribitur,& odauo die circucidebantur infantes.& in ecclefiafte ad duo^ ?efta?e" jym fab> ficatoem diciturhllis feptem.& illis odo referuatum eft.tame illis eft occultatum.&: folu celebra ^ mor$ui$ batum traditu eft.quia erat antea requies mortuo^.refurredio autem nullius erat qui refurg^doml'co. ut iam no moriretur.& mors illi non dominaretur.Sed poftq fada eft talis refurredio m C0*P?r0£aUUs. q 8C piret in capite ecclefiae.quod corpus ecclefise fperaret in fine.lam etiam dies dominicusudeu	cde
primus inciperet celebrari.lpia etiam caufa intelligitur.cur obferuandum pafcha ubi aS”u*rattenc|erent oc re iubentur.quod manifeftimme domini prxfigurat paffionem.Non eis itapceptumelt.u m ^dla currere fabbatum.&cummenfenouorum.&tertislun^hebdomadsconcurrere. yr j ciaraturusadue dominus potius fua pafiione fignaret.qui etiam dominicu.ideft odauum.qui eft	r1{ynificetur	io
nerat.Attcde igitur facratiffimu tnduup.crucifixi Jepulti.fufcitati. Ho^ trium opere qu	#	j0\le
Sicnti agimus uita.Quid autem figpificac fepujtura . fide; ac fpe gerimus«Nam dic
crucem ttiami#Tequere me.Craciatur aute carorqaa mortificantor mebra noItra:quac funt fuper terram 3 f fomicationmunditia:luxuria:auaritia:& huiufmodi.de quibus idem dicit. Si.n.fecundu carnem uixeritis: moriemini.Si autem fpiritu fadta carnis mortificaueritis: uiuetis. Hic etiam de feipfo dicit. Mundus mihi crucifixus eft:& ego mudo.Et 1 alio loco.fcietes inqt:quia uetus nofter homo fimul confixus e cruci cum illoiuteuacuetur corpus peccati;&: ultra non feruiamus peccato.qdiu ergo id agut opera noftraiideft cor^ pus peccati :qdiu inq exterior homo corrumpiturmt iterior renouetur de die 1 diem tepus efi crucis, Hxc funt etiam bona opera quidemttamen adhuc laboriofa:quorum merces eft requies:fed ideo dicif: fpc gau dentestut cogitantes requiem futuram cum hilaritate in laboribus operemur. Hanc hilaritatem fignificat crucis latitudoiin tranfuerfo lignoiubi figuntur manus.per manus enim opera mtelligimus.per latitudine hilaritatem operantis.quia triftitia facit anguftias.per altitudinem autem cui caput adiungitur: expedfotio retributionis de fublimi lufticia dei: qui reddet unicuiq; fecundum opera fua.In his quidem qui fecundum tolerantiam boni peris gloriam & honorem 6i icorruptionem qrentibus uitam xternam.Ita($ etiam longi tudo qua totum corpus extenditunipfam tolerantiam fignificat.Vnde longanimes dicuntur qui tolerant. Profundum autem qd' terrx infixum cft fecretum facramentum prxfigurat.Recordaris eni ni fallor qus uerba apoftolica in ifta defignatione cruris expediam: ubi ait.ln charitate radicati at<$ fundati: ut pofTitis comphendere cum omnibus fandtis qus fit longitudo:latitudo:& profundum.Ea uero quae nodum uide^ mus.&: nodum tenemus.fed fide & fpe gerimusan alio biduo figurata funt.Haec enim quae nunc aguntur tanq claui praeceptorum in dei tjmore cofixi funt.Scriptu eft eni.Confige clauis a timore tuo carnes meas in neceflariis depuranf.non in eisquacp feipfaappetenda 8iconcupifcenda funt.Vnde illud qd'eft optimu fe dicit concupifcere diOTolai eue cum xpo.Manere aut in carne neceflarium inquit pprer UOS.Quod er go inquit difiblui 3C efle cum xpo.inde incipit requics.qu^ non interrumpif refurredione.fed glorificatur qux tame nunc fide retinetur.quia iuftus ex fide uiuit. An ignoratis inquit.quoniam quicuna baptizati fu mus in xpo iefu.in morte illius baptizati fumusfCdfepuhi ergo illi fumus p baptifmum in mortem. Vnde nifi fide^Neq;.n,iam in nobisperfeflum eftiadhuc in nobifmetipfis ingemifeentibus adoprionem. expedta tibus redemptione corporis noflri. Spe enim falui fadh fumus. Spes aut q uidetur non eft fpes. Quod em uidet quis.quid fperatfSi autem quod no uidemus.fperamus.p patientia expedtamus.Quod memento qua f$De cdmemoret.ne iam nunc in ifta uita nos beatos fieri debere arbitremur.^ ab oibus difficultatibus li, beros.ac fi in anguftiis re^ temporalium aduerfus dominu ore facrilego murmuremus.quafi no exhibeat auod pmifit qu?dem etia huic uita: neceflaria.fed alia funt folatia miferoy.alia gaudia beato^.Domine in quit fecundum multitudinem dolorum meo^ in corde meo exhortationes tux iocundauerut anima mea. Non ergo murmuremus in difficultatibus.ne pdamus latimdine hilantatis.de qua dicif. fpe gaudentes.qa fequitur in tribulatione patientes.Noua ergo uita in fide nunc inchoaf fpe geritur.Na tunc erit cu exur^ foebif mors in uidtoriam.Cu illa nouiffima inimica deftruef mors.cu mutati fuerimus.& xquales angelis fadluOmnes eni inquit refurgemus.fed non oes imutabimur.Et dominus.erunt iqmt xquales angelis dei. Apprehenfi enim fumus modo in timore p fidem.tunc autem apprehendemus in charitate per fpem. Qua diu enim fumus in corpore peregrinamur a domino.Per fidem enim ambulamus; non per ipemJpicitac^ apoftolus qui dicit.utapprehendas.ficut 6i apprehenfus es.aperte fe n0fL^rehe"^c ^ cum quit.ego non arbitror apprehendiffe.Sed tamen quia ipfa fpes ex promiffione uer* - .	. furrexit
diceret,ConfepuIti ergo fumus ili, per baptifmum in mortem.fubiunxit & ait.ut que admodum furrem chriftus a mortuis per gloriam patris.ita &: nos in nouitate uitx ambulemus.Ambulemuse^ lis.fed in fpe quietis.In cartie uetudatis.fed in fide nouitatis,Dicit enim corpus quidem mortuum el pro pter peccatum.fpiritus uita eft pr0pter iufticiam.Si autem fpiritus eius qui fufcitamt lefum chriltu ' tuis.habitat in uobis.Hoc ex autioritate diuinarum fcripturarum.& umuerfx ecclefix^r^. r	,
funditur confeffioneiper anniuetfarium pafcha celebratur.in magno utitp ficut ^mjnteHigis 1 emo. utm fcriptura.His quibusueteribusad agendum pafcha non eft prxceptum tcmpus.nifiexmcnie nQuom luna quartaderima ad uicefimam primam Et ex euangelio tamen quia mamteftum eft.quo etiam die dominus crucifixus fit:& in fepultura fuit.& refurrexit, Adiundtum etiam eft ipforum dierum obferuatioi per patrum confilia.^ orbi uniuerfo chriftiano perfuafum eft.eo modo pafcha celebrari oportere,Quadra gefima fane ieiuniorum habet audtoritarem & in ueteribus libris ex ieiumo moyfi & heliae.& ex euangelio quia totidem diebus dominus ieiunauit.In perfona movfi &: helix hxc accipiuntur.lnter quos St in mon' tegloriofus apparuit.ut euidentius emineret qd' de illo dicit apoftolus.Temmonium habens a lege ot pro^ phetis.In qua ergo parte anni congruentius obferuatio quadragefimx conltitueretur nifi confinis atc$ con tigua dominica: paffioni.qux in ea fignificatur haec uita laboriofa.cui opus eft cotinentia. Et ab iplius_ n-u di amicicia eiiciuntur.quae utiq; fallaciter blandiri.S: illecebrarum fucos circunfpergere atq; iadtare no ce fat. Numero autem quadragenario uitam iftam propterea figurari arbitror.quia denarius in quo elt per^ fetiio beatitudinis noftrx.ficut in odtonario.quia redit ad primum.Ita mihi hoc uidetur expnmi.qa crea^ tura qU3> feptenario figuratur adhaeret creatori,In quo declaratur unitas trinitatis per uniuenum mudum temporaliter annumeratus eft.qa mundus ex quatuor uetis delimafquatuor elementis erigit.oc qtuor annirpi-,^. . .1	 .--z'	nx ; „••____________________ Onarlracrpnarinc	inr	nartlbus	1U1S	COmDUta>'
cramcntam.Quod fepties fcptem quadraginta nouem funt:& cum redif adinitiumtquodcit o^auus.q ^ primus dies quiquaginta coplenf:qui celebranf poft domini refurredtionemiia in frigura non ia orl * . quietis & laeticix.ppter hoc di ieiunia relaxanf .Et ftantes oramus: quod eft fignum refurrec eciam diebus omnibus dominicis ad altare dbferua£:& alleluia cani£:quod fignificat adionem turam non efie.nifi laudare deumificut fcriptum eft.Beati qui habitant in domo tua:i fecula scu o dabunt te.hed dies quinquagefimus ex fcripturis commendaf.non tantum i euangelio:qa tunc piri dusaduenitifed etiam in ueteribus libris.Nam 8C ibi poftea q pafcha occifo agno celebrauerunt: qmnqu _ ginta dies numeranf ufcp ad die quo lex data eft in monte fynaifamulo dei moyfi:digito	-zr;,-	jn
euangelii aptifllme declaraftdigiru dei fignificare fpiritum fanctum.Cum eni unus euange	0/
digito dei eiicio dxmonia. Alius hoc idem ita dixit.In fpu dei encio dxmonia.Quis hanc fe	.
rum facramentorum.cum fane dodtrina: luce clarefcunt.non Pr^^^uerfis mundi huius inufitata fcel.citate placatisMone tanq duo feraphin clamant adiuicemconfcia laudis akiffimi.Sandus^ dtus Sandtus dominus deus fabaoth ita duo teftamenta fideliter c	aeratam	conc5r o
temtoccidif ouis:celebra£ pafcha:*	*	farcina	grauTp^mibusmecSueniV
gitus dei contrarius hoibus fua quXrentibus Et idc	^ funtiIdeo ammofi Ps h$retlcorum femper
entibus requiem animabus fuis:qma chmtas no ^	djcens<Sicut	enim Iamnes ^ MaV
inquieta cft.quos ma§°^ueritati.Homines mente corruptiireprobi circa fidem:fed ultra no bres reftiterunt moyMic &	erit	omnj5us;flcut	^	motum fult.quia eni per ipfa corruptione me
^ficient.Dememia	q	tertjo	defecerunt;fatentes	fibi	aduerfum efie fpiritum fanctum:qui erat m
movfe^am deficientes dixerunt.Digitus dei eft hoc.Sicut autem conciliatus * placatus fpintus fancftusr auie prxftat mitibus * humilibus corde.ita contrarius * aduerfus imites ac fupbos iquietudine exagi ♦ qua inquietudinem mufeas ilfe breuiffimae fignificauerunufub qbus magi pharaonis defecerunt dicen . Digitus dei eft hoc.Exodum lege:* uide ubi pafcha celebrarunt;poft quos dies data fit lex.Loqmr deus aa moyfe f heremo.In die tertii menfis.Nota ergo unum diem ex igreffu ipfms tertii cat inter oetera.Defcende inquit teftare populo.* purifica illos hodie * cras.* lauet ueftimeta lua parati in diem tertium.Tertia enim die defeendit dominus in monte Syna coram om[11P P nafcha: uP eft lex tertio.fcilicet die tertii mefis.Numera ita^ a quartadecima primi menfisiquo fatium eit paicn 9 ad diem tertii menfisuuenies decem * feptem primi menfis:tnginta fecundi.tres tert .q _ ^ a,j gita.Lex in arca eft:fandificatio i corpore domini:p cuius refurredionem nobis rcys futura pmii quam percipiendam fandto fpiritu charitas infpiratur.Spintus autem nondum eratCUP ^jf catjcniS erat darificatus. Vnde prophetia illa cantata eft,Exurge domine i requiem tuam tu:*	vocant autc
tux.Vbi requies: ibi fandificatio. Vnde nunc ut amemus * defideremus:pignus accepimus. Voc
f^nd?/'C"m"alter’US Ult$qU°ab	"	^	"	°
no.....-0—r--------
tcleuari iperauinnec retia difrupra	terra,purgatum feptuplu:
tus purgaf tata & i “rP0reEe’0qu'a,^™^Cfeptem Nam & i hoc numero ftcut i aliis multiplices figuras acciptat mercedem denarium.& fm decem P^	ena-	pfalmus.xvn.i	regnorum	libris	folus	Jte;
exhibenubusifacramentum mirabiliter reperif.rN	hcbimus.Titulus	eni eius = die q eruit eu
gasaggg»BSf^
vS™rusfle^nZ"u%gti™
quiqgitatiiu fumma coplet. Ab uno itac^ ufep ad dece * fepte adde duo,Sut ira^ ma.adde tria funt fex.a de qtuor funt decem:adde quicp funt quideciiadde fex funt Uigitmnum.Adde itaq? cxiei^fr^J%c mum decimum fmt centu quiquagitatrium. Ad h^c de fcripturis firmiffime tenenmr.ideft pafcha *P
cofte.Na ut qdragmta illi d?es ante pafcha obferuenf.ecclefix confenfio roborauir. Dicit ena ut odo ncophito^ diftinguanf a extensudeft ut odauusTrimo cocinat.Vt autem alleluia p dlosf0J^nd^t^en quaginta i ecclefia cantef no ufc«quaa obferuaf.Na * alus diebus uarie cantaf alibuat^aiibUpiis^ diebus ubi^.Vt aute ftantes * ftlis diebus * omnibus dominicis oremus.utrum ubi($ leruet ign ^ ^ men i eo ut feruat ecclefia dixi ut potui.* arbitror efle manifeftum.De lauandis uero pedibus.cum^ minus propter humilitatis formam auam docendam uenerat commendauit.ficut ipfe	/
in cofuetudine recipe noluerut.nonulli etia de confuetudie auferre dubitauerut. Aliqui aure	nLl
cratiore tepore comendarent.* baptifmi facrameto diftiguerent.uel die tertiu cdauaru.qu	^	^
merus i multis facrametis maxie excellit.uel etiam ipfum odauu ut hoc facerent ekgeLuf	ium,6^
ta uolueris.ut de his quae uarie p diuerfa loca obferuanf.tibi aliqua fcriberc.cum 3C no^irhn,^ a!jquid ad una in his faluberrima regula retineda qux no funt cotra fidcme^ bonos mores * naoct
exhortationem uitae melioris.Vbican^ iftitui uidemas uel inflitata cognordmus.non folum iprobemus, 3 f fed etiam laudando & imitando fedtemur.fi aliquorum ifirmiras non ita impedir.ut amplius detrimentum fit. Si enim eo modo ipediat ut maiora ftudiojjd lucra fperada fint.q calumniato^ detrimeta metueda. fine dubitatione faciendumeft.maxime id quod etiam de fcripturis defendi potefl. ficut de hymnis 8t pfalmis canendistcumipfiusdomini&apoftolo^habeamusexempla&fpceptadehac re tam utilia ad mouendu
pie aium.& accedendum diuinae ledtionis affedtum uaria confuetudo eft. plaera^ i africa ccclefia? mebra pigriora funt.ita ut donatiftae nos reprehedant;^ fobrie pfallimus i ecclefia diuia cantica propheta^: cum ipfi ebrietates fuas ad cantam pfalmoije humano igenio compofitorum.quafi ad tubas exhortationis Iflam ment.Quando autem no eft tempustcum i ecclefia ffes congreganf fantfta cantandi.nifi cu legif«aut diipu taf.autantiftites clara uoce deprecanf .aut cois oro uoce diaconi indicitfAIiis uero particulis tempo^ qd melius aggregatis xpianis fianqd fandius orno non mdeo.Qucid autem conftituif pter confuetudiem. ut quafi obleruatio facramentis ita approbare non poflum etiam fi multa huiufmodi ,ppter nonullarum uel fadtarum uel turbulentarum pfonarum fcadala deuitanda liberius iprobare non audeo.Sed hoc nimis do leo.qa multa qux i diuinis libris faluberrime 6cepta fut.minus curanf tam multis pfupnonibus fic pica funt o!a:ut grauius corripiaf q p o&auas fuas terra nudo pede tetigerit.q q mete molentia fepeliuerit. Oia itaqj talia.quae necg fandarum fcripturarumaudoribus continent.nec conciliis epucoporum ftatuta me.' niunf;ne« confuetudie unioerfae ecclcfiar roborata funtifed.diuerforum motibus inumerabilitcr uanant, ita ut uix aut omnino nunq iueniri poifint caufx.quas i.eis iftituendis homines iecuti Vumiubi facultas tn buif.fine ulla dubitatione refecanda exiftimo.Quamuis em' netp hoc iueniri pomt quo COtra $1dem lunt.
agnouerft.Legalibus tamen farctnismon humanis pfuptionibus fubiiciunf.fed ecclefia dei iter multam pal lei multactt zizania conftituta mulca tolerat.& tamen qu$ funt contra fidem uel bonam uiti non appro> bat nec tacet.nec facit.Itaa illud qd' fcripfi:quofdam ffes ita tempare a carnibus edenais.-ut fmundos q co mederit arbitrenf.apti	contra fidc.fani^ dodrina e. Sed hic ego ii dmuus d.fputare uoluero poteris
"	«	obLn al.gd hinc apoftolu pcepiffeig etiam iter multa.qute de hac re dixit.tertams c hs
^rnmmimjopmione ut dicetet-Spus aut maniferte dicir.qa i nouiffimis tpibus recedent qdaa fide.atte tirit bus feduaoribas.& dodnms dxmon.oyn hypocrifim medaaloqo^.cauteriata habentes co-m M Dh.bentesnuberc.abftinereacibis.quosdeuscreauitadpcipienducugra^aflionefidelibus.& hk mJcofnoue"ut ueritate.qa ois creatura dei boa e;S: nihil abiiciedu ciqd cu grap aSioe pcipif.Sa.fc raf eni o uerbum dei H ofonem.Et alio loco de his rebus loqtut.K iquit oia munda mundis. Immundis aure & fidelibus nihil eft mundu.fed polluta funteoy mes & cofcia.T u ipfe lege caetera.& recita qbuspo-tesme i fe irrita facia't.gram dei.-qa i libertate uocati fut.tantum ne libertatem loccafionem carnisafiumat. Et ideo tamen eos reftenadte carnalis concupifcentiae caufa.a qbuflibet cibis teperare.-qua no eis hoc j tif fugltitiofetatcg ifideltter facere.His uero qde paginis euany licis	jy “d
potius faciancq ut ad dzmonia confulenda concurrant,tamen etiOT mfia^ifta ddplmcon_^^^^ h^_
gocia fxcularia.& admtxhumsuanuatem propter aliam uita loqueu ^ occu onesme3S, Tantum em
ror qa hoc te latet.qa no ioiu Y alijs [numerabilibus reous roui» inc	fol, credidi deo
ris.multonefciapluraqfciam.SedideofpeminomiexpinonfruSuoU qro q d ^ dcmnul ilhs duobus pceptis tota legem pphetafc^ pendere.fedetumexptusfum.expm	reperia.
Ium mihi facramentumautaliqs fermo amon obfcurior de facns P q dlf ut memineris uerifiime Finisenipcepti eft charitas.Ita^ ^ tu chariffime fme ilta fiue a ia lic tege.uc ai ce.	adhibeatur fcien
didum.^iainflat.charitas$dificat.Charitasaatemnonxmulatur.nonmflatur^	jam	cum
tia tanq machina quaedam.per quam ftrudura charitatis aflTurganquae manea	^ ^^ ^
fda deftruef.qu=e ad fidem charitatis adhibita multum eft	^rio	cuftodiat	fub	umbraculo	alia.
fuperflua.fed etiam pmtiofa probata eft.Scio autem qute te fanaa cogita	^ tuj n5 a:mu,aMr.
xu domini dei nri.Et ideo hacc.& fi breuiter moui. quonia noui eade ipi hac epiftola multis datura atqj ledturam.
titas.Nos autem oportet pia uoluntate accedere.^ fpeciah fenfu ad q itionem d	r-	x
pturarum.Scientes 9 fi aliqd uere iuenerimus bonum d5ll^e“U^f^tls ar^n	qu'ajls autc
nes beatitudiniseiuserimuside qua dicif.Beatus uir qui	deri^m	^	r»	*	^nter	au^
fit huius concupifcentiae fpecies adiedio bcatitudinis facile declarat audir	lentibus. P ^
dientibus.Quod fi non potuerimus ad plenam uericatisipfms intelhgentiam p aeni re.nec	§
«imus ablfebeatitudmeiquam capiunt qui iplent defiderium fuum.ne^ emm fi non ceperimus ^ mu. nus:cuius prxftandi ptas in alterius manu pofita eft:reprehenfionem fuftmebmus.^d fi n his q ag re pcipimur pareamus-pmium laudis iufte adipifcimur.Quomodo ergo oimode dcmoftram clt.no folu naV &us piculi.fed & plurimae utilitatis efle fcrutari diuias fcnpturas.Mquiramus illa^uag de patre & duobus filiis.Ni unius rei caufa 8£ de oue & de muliere |pparatione nobis cotex^o ordine ijpta
recitata fiint.Quatrif ergo quis ille fenior fit ff.qui ex diitiidio datam fibi patern$	J50!^re 'fub
ftodiuit.^ ifeparabilemcum patre fuouitaagered,lextt.QU,sueroiun orqa^
ftantia jpfedus eft i logiquam regionem.^ pingatis illic oious partis fuat	i^rificari	pfis ©mp*3111'
porcos alienos pafcere coadtus efKSed 8L qualitatem pnix dus non omittamus.	fu beantia:
remiiTionem.modeftamc^ pietatem,q reuertenti filio difceffioms	i	s 0fcula£: icum'
flagitia non exprobrat.fed uenientem clementer fufcipit.& occurrens^ialu at	^	c5pu#us
bens reqefcit i eo.^ uitulum illum faginatum pro laeticia	ihmabit NeceiTarium enim
fpnmr	nri./v	rPr w^r n,i» ner narres dieefta fut.expofitio uns fenfibus itimabit.iNec
triftaficum i eodeme^agehod^	^ ^ itelleda uit_s;fed ma^utcumi^nm ^
te.Diicutientes c^s.uris diiudicandum arbitriis coferamus.lam em caufem exP0^^ Dafabolis pfona.
mn ra^un^de fuperiore caufa hac parabola itroduces.ficut pfati fumustfingula^ihis
rummemoriamfacientes.Murmurabaciud$i:&urebanc iuidia:^adomionroie	ifoien
pi;fimul etiam conuiuari & publicanos libenter dodlrinae faluatons d re u • rab0iam;Ubi no/
$gS«!S658i£i!KS^^
- r^z-ir c,ik,M«rr,> inre &: mulieris ofona.arsuens mdxos.docens aut eccie	regaiis fimilitudi'
Regis c^kftis ifculpta
t homo illuminatus uer
nam obfcurata peccatis «q^omne imunditiam1 s faeculanbus fordes oro luwut parabolam: de duobus
io m.	-«*—, indeds tranigteuoriDUb.i«.c de gentilibus perditis, fcd po'
s collationem ut mihi uideor facere.Non a	iorem ^|ium n0minat.Scth.Enos di his iuniores qui ab
puii eius;qui per patientiam reddit falotI,q£C£nindnm iufticiam legis uiucmes iufti uidebantur. Ergo t Eua ufe^ ad faluatons humanum aduenmm.	^	uoiUpratum qualitatepponens fe ei.qui non u°lu'
ait mniorem 6i leniorem non in ordine temp •	q	irrationabili	animali	iprudentem homine
tarie.fed aheno dolo d.cuuentus aberraueravf.cut ou^hocelt	uero	qu,	ar^
coparans.follicnudinem paftons adhibens.utq	^	reucr(,5ls	utiliratem	accommodat.	Vnde	hac
bittn fui libertate uuf.& recognofcit undeccaderit.p fonas uel mcfi ccanrium,ut parer film no Iter parabolas fupradidas ro diltintiionis eft ^^^.'uero oucm errantem & non fapientem reuertl rc^ ^mra aSh te®r ar temf r/v?Hca^s nunc6!! cordtite^it.qua flgmficata Bnt ad hanc cxpofitionem.Di S rrrim	- »nuo ftte duobus fubftantram fuam.Et quam fubftantiam hic euangelicus
uiuentrBat au,Pe hlc pf diu.t.as fuas ex squo.No emm qfq aut luft« a"t
In prima natiuitate hominis portio fubftantix ronahs aequaliter cun^s	inuenimr dum m femenPfls P
autem conuerfatione.unufquifcR plus aut minus huius fubftantias poffidere in	1	,ja bena^hus at
diffimilitudinem uoluntatum negligentes deferunt.diligentes autem cuitodiu	crCljcns<qu3fi Pfna ^u.
memorat itelliges domini creatoris ea qua: a deo pre fumpierituta ut fui ea ^	d s	cito
ftodiat.Alius aute fua ex fe fibi effe xllimas.ficut ^pnae P0^^1	wrwfnna	anim^ldnali fPccia
gata facultate priuabif.Defcnbif aute in iftis dueuideter oftendif libertas arb	.q	...	jarbitrii auferat
hter addidit creator deus.Vide ergo pf ifte.quo nec illu uoiente difccder retinea «n	. js |-uo uiti0 accide
ptate.neq; ahu manere cupiente cogat abfcedere.ne forte fequentiu malo^.qus: po	dat:quia	ex	no
ret.ipfe potius audor efle uideaf.fi illis libertatem ,pPrl$ uolutatis abfciderir.ltatp i..regre iqUit abiit Id/ bis non a deo iopise di offenfionis nfx caufa pficifeif.Accipiens autparte iua mnl bjjU10nem dei coeperit, ge.q; ait longe.no loco^: itercapedinem.,fed declinatione mdisexpmt.Qm enim aiienn domio facit* hic ucre pegnnan a deo dicif.Sicut ecoutra couerlatio fecularis.no folu peregrin .
dica,m Pegri*nantes a fecDlo:praefcntamur ad dommum.fic etiam permanentes i rebus terrenis 5 f $
fnpAnlfr 5XUrmus,Den^ 9ain !-xllt a facie domi‘ni'&/ lonSc efficif.no ga & locus aliqs foris effiet a co> ipectu aci.ied ^ lua mente diuifus effiet a domini refpe<ftu,,ppter homicidiu feparatus a deo.Hac ers:o pere
grinatione per magnam ignorantiam peregrinatos fuiffienos fciens beatiffiimus paulus dicit,Vos u aliauan
do longe fmftis nunc autem fadi effis prope.Huiufmodi ergo profedtus peregrinationem iunior die filius
auumit & deuorat pdidtas portionis fux de paterna hereditate fubftantia.utim fpiritalibus deffitutus odiV
bus.ideit prouidentia dei 3C itelledtum.cum porcis pafcere cogif.hoc efl: fordidas & immundas i afa fua co
gitationesnutrire.ut ederet efcas irrationabiles praue conuerfarionis.dulces quidem egenti bonorum oa
fuaue puerfis uidef omne opus carnee uoluptatisiqd' fedudtio defiderii 8£ corruptio uite effique uirtute
8c fortitudinem aie non modo nulla pftatifed tota penitus eneruat 8t pimit, Huiufmodi cibos quafi por»-
cinos & male dulces prout funt diledtio carnium illecebix: filiquarum nomine fcriptura defignanitaqj ille
:8C fentit qd ipfe fibi nocueritiq non de iudicio uoluntatis fueifed de pi _	___________
mo ad exiliumrde opibus ad elemofynam:de abundantia ad fame tranfieritnhoc loco feruitutis & miferie reminifcensiicipit cogitare de reditu;& fecum ipfe reputans dicit. Dicam patri meo.Peccaui i caslum:& i co fpedtu tuoifufcipe me ficut unum de mercennariis tuis.oftendit fcriptura haec patremmon hominem itelli gi debereifed deum.quandoquidem npn folum c$lum noiat i confeffione peccatorum poenitens fupplex; fed dicit i confpedu tao.Deus eni ett i conlpedtu peccatorum oium folus.a quo nec i corde meditata pec* cata abfcondi poffiuntfficrutans iquit corda 6C renes deus. Verum nobis hoc eft loco c$lum itelligif domi^ nus noffier iefus xpsiad quem ii gentiles q i tenebris ifidelitatis uiuentes blaffemauerunt iam conuerfi ad fi dem confitentes ueritatem dei! pnia erroris fui iufte dicunt.peccaui i cadum &: r re.Qui en! f c$lum pec^ catiquod & fi fupnum fit.tamen uifibile & lunaticum effiipfe efl: q peccat f hominem£fUem fufcepit filius dei pro falute noftra.Proide!patrem deum oia fpeculante peccat.His igif cogitatis refipjTcentem;&:p coti' feffiionis humilitatem ex regione logiqua remeante filium ad fe uidens pater laetatus occurrmampledhf 5; ofculaf.Aperte hic charitas in homines diuia defcnbif.Quid eni aliud efl quod occurrit.nifi qa nos pecca-tis ipedientibus noflra uirtute ad deum puenire non poteramusflpfe autem potens ad iualidos puenire de> fcendit.Sicut8Czachxoopibusipfis fignificantibusexprimitiq?cumdefideraffiet uideredominum.Qi ob hoc! arborem confcendiffiet pueniente domio confpicif 8t uocafilico dominus! domum eius ad con-uiuandum ipfe declinaturum fe effie pmittit.Vide quomodo credituri fidem puidens xps latentem! arbo Teiquafi! peccatorum tenebris obubratum follicite ut ouem pditam requirit afpedtu;& uenire cudantem uocat:5^ uenientem tanq humeris fuis fufcepit;& non audentis iuitare domfum.defiderantistamen faluti> feram benedictionem:pe'ccatons domu !gredif.Conuiuiu<^ participato.oflendens uifibili gfa uifibile ffli" ficationem.qa deus fapia familiariter credentis igredif.Credcntct^ participat facramcto:ergo occurrens pf filio reuertenti fupfudif collo €ius.&:! eo lachrymans reqefcit.Ofculaf autem os eiusip qd* emiffia de cor/ de confeffiio poenitentis exierat:qucm pf IxtUS excepit.Deide mox iubet 6C flola primam proferri, idefl pri flinam gloriam.quam ex fedudtione diaboli nudatus amiferat.reddi.fimul & annulum dari.fiue fignaculu falutatis fpmboli.feu magis delponfationis ifi2;ne.& nuptiarum pignus.illarum quibus xps ecdefiam fuam fponfat.cum o!s aia relipifees Per annulum fidei iungif xpo.Madat 81 calciamenta pedibus apponi.aut pp comunieda ueftigia ad corrigenda" uiammt per lubricu mudi iftius iter fixus icedat.aut ut exclufo 1 euageh cis calciamentis carnea contagionis futo.-mundos pedes imaculata conuerfatione conferuet & dirigat, aut propter mortificationem membrorum.Vitce eni noflrx curfus!feripturis pes appellat.^ mortificationis fpeciestcalciamentu apponiftqa de aialium mortuoi^ pellibus conficif.Addidit 6d uimlu faginarum iugu landum! conuii exhibitione.fine dubio dominum noflru iefu xpm.que dedit pf 1 uidima pro falute no/ ftra que uitulu nofat.pp hoflia corporis fmaculati, Saginatu aiit ucre dixitiqa piguis & optimus 1 tantum cfl.ut pro totius mundi falute fufficiens fit odore fuauitatis 5^ nitorem imolationis ad deu mittere;& p ov bus exorare.Propter qd1 etiam myftica rone didtum c.pfem dare aliis imolandum hunc uitulu,ipmc^ gau/ dere,& epulari!uidtima uituli fui.Sic eni dilexit pater hunc mundum.ut filium eius unicu p falute fua da^ ret.Non ergo ipfe imolauit.fed aliis imulandum tradidit.Emittenteenf pfe confentiens filius ab homini/ bus paffius efl.Ipfe autem q fide noflra pafcif,& fijn ful- pro nobis imolatione Ixtaf gaudet, & i reditu filii fui gaudens creator acqfitione populi credentis epulaf.uideus hic Iseticiam pris fenior filius conrriflaf.Hu ius pfona illis coparanda aferibif operariis q fimiliter! euangelio pofl operationem uinex ad dominu mur tnurant.9	tota die 1 °P1S labore colledtis.illos q ad duodecimam horam uencrant.pcio mercedis sequai
jct.ad quos dicit ipfe conditor omnium.Si ergo ego bonus fum.qd tu malus i Quod autem ii fut q ad duo decimam uenientes,q ex gentibus fualuabunf.ioannes aperte clamat.Filioli nouiffima hora efl. Nihil au/ differre uidef utrum duodecima.an nouiffima hora dicaf.Qui funt autem ii q murmurant. q labore 11111 toto die portauerunt.nifi qui iuflicias legis egerunt.& feruitutis, antiqux penfum reddiderunt^ de a autem 5 3Pta ^int uerba.qux a pfe dicunf.ut ab his q 1 lege uixeruut diSa uideanf. Quid en! efl qff lab ^r0-Ueniens dicit.nifi fignificansdelegisopibus ueniententcm.S^! his gloriantem.S: quafi diuturnos pfts"65 lputant^Vnde ait.Mandatu tuu nunq pteriui.& no dedifli haedum p me.ut epularer,hoc eft nec fjSipre^l Pro„uoflra reqe dedifli,Qui en! iquit fecerit quae legis fuuiiuet! cis qui non fecerit punief cx iP' 0 llto adc q fornicatus eft,etiam faginarum iquit illum uitulu eedifli.idefl filiu tuu diledtu,ficut fupra
duimus.Sed quid ei refpondet pater.Tu femper meoim es:oportuit aut pro illo gratulari qui perferat 8£ i uentus eil,mo;tuus fuerat.6^ reuixit oftendens i hoc uerbo manifefte hominem.qui peccando uira excide' nc.S^ obnoxius mortificaras fuerinex reuerfione autem falutari per poenitentiam i adoptionem filii redie> rit.Bonum aurem hominem qui manferit i bono hereditatem paternam iugiter poiTidere.ita^ (ipeccau >
fis O hn fpftin-i lif^orZAn	/4o/x..s*	ov	**\i>rrpAp	fii/4nric	/V	Aion* rinfi rorinifl^ qd1 CX gf^ donatu tl
pi:quiaipfee gloria prefbyterum ad he nutosde graecprum
itagms pilciculos legereu altum iretum ncravn 1«^«^ vwt,clllStKellCi:o^ opere.quod i tra ' ferendishomeliis Adamantis fenishabebam.fuades& ^^"auoce.xv.ems uolumu.quibus^p (lolam ad romanos difleruit.explicemus.ln quibus ille dumjectatur apoftoli fenfuma tam p fundum pelagus effertur.ut metus ieens fit illuc eum fequi.ne magnitudine renfuum Uelut fmamtate p ptimatur undarum.Dum deinde nec illud afciciag. tenuis mihi e« fp-mus ad ,piendam eius tam magn i^ cam dicendi mbam.Super omnes autem difficultates eft:$ .terpollan funt ipfi libriidefunt enim fete apud omnium bibliothecas&ertum fane quo cafu aliqta ex ipfo corpore uoluminai& hsc adiplere in legmmo opere-& itegram confequentiam daremo ett mei mgemiifed ut tu credisiqui h$c exigis:munms foitaiTe di urni.Addisautem ne quid laboribus meis defitmt omne hoc.xv.uoluminum corpusiquodgriecusrermo: ad quadraginta fere aut eo amplius milia uerfuu ^duxit:abbreuiem.Et ad media fi fieri poteit ipatia Luar tem.Dura fatis imperia & tanq ab eoiqui pondus operis huius fcire nolit ipofira. Aggrediar tamen ii «or e ofonibus tuis qu$ mihi tanq homini impofllbilia uidenf:afpirante domino poflibilia fiat.Sed ipfum i-* ^ fi uidef originemzqualiter pfationem fufcepti operis dirigat audiamus.Quod exteris apoftoli pauli epiito^ lis difficiliorputaf ad intelligendum hxciquxad romanos feripta efnduabus mihi uidetur fieri ex caulis^ Vna eil ^ elocutionis interdum confufis:# minus explicitis utitur,Alia ^ quxftiones in ea PIurl?as ™ ^ uet:8^ eas prxeipue quibus nitentes hxretici aftruere folent:q> uniufcuiufg gertorum caufainon aa p p fitum debeanfed & ad naturx diuerfitatem referri:& ex paucis huius epiftoiae fermonibusitotius icr p
#-^«^0^11-1-11 rlpn	rnnflnfnr	PiiPrfprP.Prnnrpr	fiuod	deprCCant	P	_
r r	-	u	j.nvin	ciuo	etiam	coprehenfusfum	a	xpo.Fratres	ego	ipfe nos arbitror
dtus fim;fequar autem ut coprehcndamun quo etiani r	micma de p*
coprehendilTe.quod fiquis puta, per humilitatem d,aumiemm mdeat iconfequet^
fedibus fuis memoret:cum dicit.unum autem ea qdem qux r	A	rnmnc^nc	fentiamusiin
ad palmam fupme uocatioms dei: i xpu iefu.Si poft hoc dicit.^ S P^^i '	.	non fit
quo oftendit duplice effe gfeaionem.uni qus ett m expletionem mrmtum.fcCv|dam 9^™ d‘"‘fat,0uiy
pfcflus.Et aliam cu ita qs .phcit.ut defidete noD	nfeflior tam	fcripfitTe q pri-
cuqt ergo nftdi fumusihoc fentiamus.quo ergo docebit ptetiior tam lecuda ad conthios IciP q F
mam.ei his fine dubio qu$ feripta referunf cumdicir.Tribulatlonepatimurlfednon	"P,or$
murffed non exupamur.pfecu tionem patirourffed non derelinqmmur.daicimur Jed no p^usdetnp
iefu i corpore noltro manifeftaf .Qui ergo morte lefu i corpore fuo circuferebat.nunq unf >^ Cd°™Paii/ bat caro aduerius fpiritu.fed erat ei iubieda.utpote mornficata ad fimilitudinem moms xpi.^u meat ^ qs nobis haec uerifimilia non uideri.qa non multum tpis iter primam epiftolam &Jecudam pm ex e dentius nofceretg, i pnma epi(t0la eicdu eu q fuerat i cadefti hierufalem pollutus K traditu laman^; ritu carnis.ut fpus faluus fieretiin fecunda iam reuocat Si ecdefiae membru alfociat: qd- “tl‘f n r‘fcepjirer. nifi pceiTu tpis dignos i eo frutius pnia: puidifletlK g> ia" caro iteritu que defignarat apoltoius. i fa]ut-peccatofcilicet&uitiismortua.utitademuuiueretdeo.Cuergotatufpatiifuent.quopaoric ^ ^ fpus laudabili carnis iteritu recepit.quo nd putadu eft multo uelociori curfu apoltolu.quae P1, ^-s EX ]p, cutuiScd i illis quidem i(te eius fuerit ,pfedus.qto aut fublimior fit & eminetior ad romano q ^ ^ fius epiltolae fermombus colligamus.! qua dicit.Quis nos feparabit a charitate chrifii.TriD	^ ^
guttia an perfecutio.an fames,an nuditas.an pcriculum.an gladius i Sicut fcnptum elt.	pte£
te aSicimur tota die. aeftimati fumus ficut oues occifionis. Sed in his omnibus	m	pote/
ffarp^»1 cxit oos.Certus fum enim quia.nem mors.neq; uita.neq; angufiia,ne@ pr e ' poterunt nm	futura.nem	9rbis.nem	almudo.neq; profiidum. necp ulla alia creatu h ^
nos fepatare a charitate dc,.Qu$l:' in chJto 1Efu domino noltro. Veritatem dico mcnn
in fpu fadto.Nuquid uidebif eade fublimitate metis dixiiTe.macero corpus meu,& feruituti fubiicio.nc for 5 S te cum aliis praedicauerim ipfe reprobus fueniar^Qua 8C hic dicit.qa 5^ i his hominibus fuperamus.& cer^ ttls fum eni ga nc*^ mors.neqj uita.netp angudia.necp pricipatus 8C extera qux fcripfit.poterunt nos fepa> rare a charitate dei.His igif nobis put potuimus.de ftnfu eius i hac e^iftola iam profedlione conceptis etia illud haud furde admonebimus,cp uidef hanc epiftolam de coritho fcribere.&alii gdem pluribus idiciis. euidentius tamen ex eo ^ dicit.commendo autem uobis feben fororem notlram miftram ecclefi$,qu$ e(t Cencris.Cencris enim dicif locus coritho uicinus.imo portus ipfius conrinthi.Et ex hoc ergo apparet de corintho fcripta.& ex hoc 9 dicit.Salutat uos Caius hofpes meus.de quo caio feribens corinthiis commef morat dicens.Gfas ago deo meo. q> neminem ueflrum bapti^aui nifi Crifpum & caium Simile & deinde daf Idiciu.ubi dicit.Salutat uos Erartus arcarius ciuitatis.de quo Erafto ad timotheum fecundam feribens dixit.Eraftus remanfit coritho.Ex quibus oibus colligi certiilima uidentur idicia.q, de corintho feripta fit, Hlud non parum cedit ad intelligentix difficuhatem:# multa de lege moyfi i hac eadem texunf epiftola:de uocatione gentiumjde ifrael fecundum carnem;^ de ifrael qui non eft fecundum carnem: de circucifione carnis di. cordis;de lege fpiritali;& de lege lfx:de lege carnis &: membroru:de lege mentis 8i lege peccati: de interiori 61 exteriori hominejquse ftngula prsdixifle fufficiat.In his enim continentia haberi uidef epifto^ Ix.Nunc iam prout uiam nobis dominus apire dignaf :ad explanationem pperemus.Prima nobis quxrtio de noie ipfius pauli uidef exurgerejcur is qui didtus faulus eft l adtibus apoltolorummunc paulus dicaf.In uenimus i fcripturisdiuinis:qbufdam ueterum commutata uocabula.ut ex abra uocatus fit abraham:& ex farai fara:& ex iacob ifrael.In euangeliis quo<^ ex fimone petrus:& filii zebedei filii tonitrui nuncupati fur»
Sed hxc ex pcepto dei legimus fafla.Nufq uero erga paulum inuenimus tale quid geftutn.De qua re quy bufdam mfum c(t:q> pauli proconfulis quem apud cyprum fidei xpi fubiecerat: uocabulum apoftolus fu> pferit.uc ficut reges folent deuidlis uerbi gratia Parthis parrhici.&: Gothis gothia nominari: ita 6i apofto/-lus fubiugato paulo paulus fuerit appellatus, quod nec nos quidem ufq* qua<p euacuandum putamus.Ta» men quia nulla talis in feripturis diuim\confuetudo dephendif.quae magis in exemplo noflns funtiabfolu Cionem qramus.lnuenimus igif i feripturis aliqcos binis:a!ios etiam trinis ulo^ilTe nominibus. ut falo> monem eudemq; Hynidida dici.Sedechia eundemcp Ioachi:Ozia eundem<$:&: Azanaialiof^ plurimos f re onornmuel iudicu libris binis noibus iuenies uocitatos.Sed nec euangelia quidem hunc eundem renuuc more Nam Si matthxus ipfe refert de fe.q> cum tranfiret iefus iuenit quendam fedentem ad theloniu mat-rh^iim nomie Lucas uero de eodem dicitiq, cu tranfiret iefus uidit publicanum quendam noie leui.K diV xirei Sedre me, Sed 8i ide matthxus i catalogo apoftolorum dicit poft multos matthxus puvlicanus & ia. cobus alphei.5: Lebbeus & fimon chananseus.Marcus uero ita refert.Matthsus publicanus Si iacobus aP ohei Si thadeus:hunc eunde que matthseus Lebbeumimarcus thadeum pofuit.Lucas uero rta pofuit mat thxus:thomas:iacobus:& iudas lacobi.Igif eunde.quemmatthxus Lebbeu:^ marcus thadeu dixit lucas iudam iacobi fcripfit,Certum efi: euangeliftas no errafle i noibus apoftolo^iled qa moris erat binis uel tn> nis noibus uti hebrseosii unius eiufdemcu uiri diuerfa finguli uocabula pofuere.Sccundum ergo hanc con fuetudine uidef nobis:& paulus duplici ufus efle uocabulo.S^ donec quidem genti ppriae miilrabat: faustus effe uocatus:quod magis appellationi pfise uernaculum uidebat.Pau u autappe]latu e >e 8C gentibus leges ac pcepta cofcribit.Nam Si hoc ipfum quod dicit fau ^U1^P b ‘ ^ore opis primum nomen pauli oftedit ipofitu fed ueteris appellationis id fume deiignat.Hx p _	P
omiffa nos qa id defer,pt.o.s intoduTbaf e™t4utog, no iconoen.eter pm.f.mus. Ceetcra ,a de ex.
planationu corporeiqbus poterimus cSpcdiis exeqmur.	..
Beati Hieronymi plbfi i epjftola ad romanos liber primus ad hcracjiuro.
te abba pf.Icariam no eft feruu^fed filius.ipfe fe feruu ,pfitef. fiueid .ecundum illa humilitate ditftu putemus.qua dominus docuit dices.Difcite a me.qa mitis [um:&: humilis corde.no errabimus.Netp eni p hoc l$dif uentas libertatis i paulo.Dicit eni Si ipfe.na cu liber fim ab oibus hoibas me Veruum feci: Seruit ergo xpo.no i fpu feruitutis.fed in fpu adoptioms.qa 01' libertate melior elt fcruitutis xpiJiue quafi imitator eius pronudet.q dixerat.Ecce ego fum i medio ueftru.non ficut difeubes.fed ficut miftras,& eius q femetipfu exinaniuit formam ferui accipiens.& ficut his q i lege fut fit & ipfe lub lege,& ns qui fine lege fut.efficif Si ipfe fine lege.Ita Si ipfe pro his q adhuc ferui fut,& nondu p fpiritu adoptionis i libertate £ u <fti filioBi.feruus efficif.contrariu non uidebif,Ad hoc poteft etia illud addi.q? ad comhios feribens idem apoftolus,& de nuptiis uel caflitate pcipiens.tanq alieno noie.qdam de libertate ac feruitute iter ierit dices. Seruus uocatus es.nihil cures.Sed Si fi potes liber fieri magis utere.Qui.n.i domio uocatus eft feruus liber tUs e domini,Similiter Si q liber uocatus c,feruus c xpi,Precio epti eftis.nolite fieri ferui hominu.Qju^ uti ^ nonullis cotra rone uidenf iferta.Quid.n.ad nuptia^: uel caftitatjs pcepta.comemoratio feruuutis.ac li bertatis aftumif^Sed nos fenfu pauli ita itelligimus.q» feruu dicat eu.qui iugali conditione conftriaus eft, mulier no habet ptatem corporis fuitfcd uir eips.6^ uir no habet ptatem corporis fui.fed uxor eius, Pro^ Pter qd* Si in aijjs dicit de eis.qa no feruituti fubictius eft frater uel foror in talibus fcilicet q> 1 alus eos fer-uituti fciret effe fubiedtos.Eft ergo feruus uocatus.qui in couiuio pofitus uenit ad chriftu.cui dicif feruus riocatus es nihil ad te attineat, fed Si fi potes liber fieri. magis utfrrc, q> in cooiugibus alterius continen-
tia? libertas alteri generat periculum caflicatis.Non enim debet nifi ex confenfa uacare oratioi ad tempus# Et iterum in idipfum efie reuertendumme eos tentet fathanas pp incontinentiam fuam.Is ergo qui pro ne xu coniugii feruus uocatus eft libertustefl: domini libertus.neqj ex toto liberinecp ex integro feruus eft.Si i exteris uicrutibus liber fueritifi filii patientiximifericordixaufticix tenuerit libertatem: libertas domini appellaf; utpote;qui pro adtione uirtutis liber fit:& pro coniugali neceifitate fit feruus,Liber uero eft qui fi ne uxore pp paruiratem continentia: uenit ad chriftumiqui tu feruus efficif:dum ex integro uirtutibus fer uiLpaulus ergo ficut quidam tradunticum uxore uocatus eft:de qua dicit ad philippenfes feribens. Rogo etiam te germane copar adiuua illas:qux cum ipfa funt ex cofenfu liber effedtus eft.feruum fe nomiat xpi# Si uero ut aliis uidef :fine uxoremihilominus qlibet uocatus e feruus xpi ideil autem feruum efie xpi: qd' eit feruum efle uerbi dei:fapix:iullidx:ueritatis:6^ omnium omnino uirtutum:qux xps eft,Sed & illud in hoc loco:fi uide£:addamus:q> ficut fria quae nunc da£ fandtisip fpeculum da£ in enigmate & prophetia: 8C extera dona fpus fandtiiita & libertastqux nunc fandtis pftatmondum plena libertas elhfed uelut p fpecu^ lum in enigmate:& ideo fandti feruoselTe fe dicunnad comparationem illiusiibcrtatis:qux facie ad faciem tribuif.Qup eteni poteft in carne quis pofitus adipifei integram libertatem, ut in nullo iam feruiat carni. Sicut nec adoptionem filios quis in corpore pofitus habere ex itegro poteit, At^ utinam hoc obtineri fal' tem pofiit in uita mortalium:ut feruus qs xpi ex iteS^°	carnl	"on f3nguini:non uanx glorix: non
cupiditatimon iracundixmon inuid.x:fed qui foh chnftondelt omnibus uirtutibus fimul feruiat.Haec de co quod feriptum eft Paulus feruus iefu xpi. Vocatus apoltoius,Nomen hoc.idelt uocatus:quia ad homi' nes ptinet:qui in xpo credunt generale poteft uideri,Sed unufquif^ fecundum id;q> i co puidet:& eligit de
quem uuluiuiu vnv aj^viwiuni.duv uumiuiju yiuyiK-uuiitawi. uwvavvini magiftrum:6^ fi neglexerit uocatio^ nis fui gfamidecidere ex ca,Sicut 6t iudas.qui apoftolus uocatus eft.& negligens uocationis fux gfam: ex apoftolo efferius eftproditor.Et fuit quidem uocatus apoftolus:fed non fuit elerius apoftolus: fed & ipfe ^>pheta:qui in tertio regnorum libro referf profetafle de ieroboa:uocatus propheta fuit. Si autem elerius fuerit ipfe difcutite.quoniam quidem ^phibitus panem manducare in ifiael.manducauit,& interemptus eit a leone,Sunt 8L multi uocati magiftri.per omnes ecclefias dei:& uocati miftri.fed nefeio qui inhis elerii ma giftri fint,& elerii miftri.Sic & puto quofdam efle uocatos quidem ut putenfpatiproxpo.no tamen ele* rios ideft uocatos martyres.fed non elerios martyres,ut funt illi qui poftea tormentorum agones & carce ru.no uf(^ ad finei cofeftionis toleratia pdurarut.Eft ergo & uocata uirgo.fed no eleria uirgo q fcilicet no fuerit fanria corpore 8i fpu.Et eft uocatus paftor.fed non elerius paftor.qui peft quidem gregi.q larie eius uiiCSC lanis eius operif/ed ifirmum non reqrit.&: claudium non colligit,&: forte circufcnbit in labore. Ita e 8i uocatus abftinens.fed non eleriusabftinens.fcilicet qui ieiunat triftis,& exterminat faciem fuam.ut ho minibus ieiunans appareat.Sed per fingulos gfa^ gradus fimiliter iuenies multos quidem uocatos, pau/ cos autem elerios.Segreeatus quidem i euangelium dei.in paulo non fola generalis uocatio ad apoftoiat defignaf.fed 8i eleriio ptinus fecundu dei pfriam fubfecuca.p hoc q, fegregatus dicif i euangelium dei. bk cut & alibi ipfe de fe dicit.Cum aut placuit deo.q me fegregauit ex utero rnams mex.ut reuelaret h.au mu i me,quod tamen hxretici ad caluniam uocant dicentes eum effe fegregatum ab utero mris fux.ob hoc.t? ! eo naturx bonitas ihxreat.Sicut econtrario de his qui male naturx funt dicit i fpalmis.qa fegregati mnt peccatores ex utero.Nos autem dicimus qa necp paulus fortuitu aut naturali differentia elerius eft.led e ' riionis fux caufas in femetipfo dedit ei.qui fcit oia ante q fiant.nccg peccatores qui feparanf a uentre iu i cii iniquitate feparanf.Deide ftatim confequentibus uide quid de his dicat iermo dinus. Scriptum ett em fegtegati funt priores ab utero.ertauerunt a uentre.locuti lunt falfa.M itej]]glmus,qUOmodo ftatim u a uenire mris priores errauerum.uel locuti funt falfa.pariter intelligimus q, jufti feparanf a uentre. brgo tX paulus g fegregatus i euangelium dicif,^ fegregatus a uentre mris lux,caufas i eo & merita qbus i hoc se gregari debuerit uidit ille.quem non latet mcns.Prxuidet em q, abundantius q exteri homines laboraturus effet i euarigelio.q> in fame 8i fitid frigore & nuditate.picuhs latronum.pencuhs fluminum.piculis ma ris.pdicaturus eflet euangelium xpi fciens q> ue fibi eflet.fi no euangeli2aret.& q? maceraturus eflet corpus fuum.& feruituti fubieriurusme forte cum aliis prxdicafiet,ipfe reprobus efficeref.Hxc ergo & multa ali3 his fimiha. in eo de uentre mris puidens iefus.pro his fegregauit eum i euangelio.Si eni ut hxretici putau » ue!fortis icertomel naturx meiiorisprogatiua fuiflet elerius nunq utit^ timuifletme fi minus corporis frena teuiflet.euenire poflet.ut reprobus fieret. Vel ue fibi futu^.fi euagelizare ceffaflet.Deni^ & fequetibus latius differes dixit.qa quos pfeiuit 8L pdeftiauit coformes fieri imagis filii fui.euideter olte . ^ eos quos.pfciuit deus tales futuros.ut xpo fe in paffionibus conformarcnt.ipfos etiam conformes ^ ima les imaginis eius pdeftinauit & glorix.pcedit ergo & pfeia dei.per quam nafcunf q i fe labores uirtur“ habituri funt.& ira pdeftinatio leqf.Nec tamen rurfus pdeftinationis caufa.putabif pfeia, Q^od ^nl u3 hoies cuiuf^ meritum penfaf ex pteritis geftis.hoc apud deum iudicaf ex futuris.Et ualde ipius clt q i ho<. non credit deoiut ^ nos i pteritis uidemus.hoc ille uideat i futuris.ponentes luce renebras:6<^tenebras j v cem:dulce ama^.S ama^ dulce.& i his feducut corda inocentium.Et idvo diligerer oportet irendere q Jifperiu doceat ille.q docet.utrum gfam 6d:honorem ab auditoribus qrens.an mercede a domio pro1 riione Qc .pferiu difcentiu fpcrans.Subtiliter fane paulus idiferetam 6c facilem romano^c obediennani tac.eat^ afferit ubicp non laudatam.fed flbmulgatam.Sed ne eos rurfu.fi p hoc apertius caftigarct.io ''Ce., «-
evtrit-ii-PhM V /4 J - ---------------------------------  ...	r. -r-vwtw im^iivudiciu^uci lupi IdlCfitC 13'
pacirarem. vnae uide q proximi periculis fiant;hi q exerceri in diuis Ifis neghgunt.-ex qbus folis huiufmoi examinationis agnofcenda difcrecio efl:,Continuo ergo in breui ,ppofitae diitindtionis oftendit:& dicit quo mam quidem incilis 8t indifcreta ert ueftra obedientia,accipite qd feruare quid cauere debeatis. Volo inqt uos lapientes elVe in bono:& fimplices in malo.Simile eft hoc illi didoiqd' ad corinthios fcnbit dicens. Ma mia paruuli eltote.ut fenfibus pfe<2:i fitis.Sed 8c illud qd1 dominus aitiqa filii faeculi huius prudentiores fut q lilii lucis in generatide fua :huic conuenit didto.Filii enim facculi huius prudentiores funt in malitia: pro co ^ femp aliqd profundius inueniant jn ea:unde piuS noceanr.5^ uehementius laedant.in bono aute (tuiti funt.uix enim inueniunt quid laciunt boni.econtrario uero paulus nos uult fapientes e(Te in bono.Hoc eft femp aliquid plus inuenireiplus exquireret ^fundius cogitare, qd1 faciamus boni.-ira ut etia non ppedia^ mur p alicuius malitiam ab opere bonoded nos fapientes fimust cogitemus:ut fermonem bonum profe^ ramus.Qiiod fi nec hoc licet uotum falte bonum 8C animum demonftremus.Sfc ergo fapientes e/Te debe^ mus in bono fimplices uero in malo.ut fi pulfemur malitia:pulfemur inuidia.non fimus callidi uei uerfuti artes 8C argumenta qrentes:quibus reddere malum pro malot nequitiam pro neqtia debeamus.Sed in ta Ii loco meminifie debemus illius fnix:qu$ dicit.Siquis uult fapiens efle apud deumjftultus fiat in hoc mu do. Simus ergo (tuiti accipientes iniuriamt non reddentes.ut fapientes fimus apud deum:qui dixinda mi hi uindidtamt ego retribuam.Nam de impiis & hieremias dicit.Sapientes funt ad male facienduibene aut facere nefciut. Ad hoc refpicit & illud qd1 dominus nos fimplices dixit e(Te libere ficutcolumbast prude tes ficut fcrpentes.Quod fi aliquis nobis ex ifidelibus occurrat argute 8C dicat.Quo pot idem 8C fapietes ee & (tukusfDicemus ad eum.Refpice ad artes iftasiquae in ufu holum habentunquo illi qui uerbi gfa in Iit' teris fapientiffimus e(t gramaticusiin arte fabrili ilipietifiimus inuenitur.Vd rurfum fapietiflimus guber nator.quo in arte medicinae inuemtur infipiens.Sic ergo pofllbile e(t in his quae ad deum attinennfapiente efle.Concra uero in his quae ad feculum pertinennefle infipientem.Sciendum fane e(t:q> ubi ait huiufmoi eni xpo domino non feruireifed q> difcrepantes a feruitutis eius regula;rebus ipfi o(tendant fe xpo domino non feruire. No enim uidetur fimul quis 6C xpo feruire pofTe;&: uentriiac uoluptatis pariter amator efle & deiinec deo quis fimul feruire potelt dC mamonse.Deus autem pacis conteret fathanam fub pedibus ueitris uelociter.Quaeritur i hoc loCo;que dixerit fathana':fub pedes eo^iquibus fcribita deo uelociter coterei> dum.Si.n.ad unam referatur perfonam.-illam fcilicet de qua dicitur in euangeho.ecce uideo fathanam ficut fulgur de caelo cadentemiq^ fathanas humani generis indicaf aduerfarius.uidebitur uti^ fi uere dicit pau lusiqui dicit.9 fub pedes eoru^^uibus tunc fcribebat.udociter cdteratur.ultra iam non e(Te fathanas,qui agones & certamina 8C perfecutioncs crcdentibus aduerfaf.>athanas enim in noftra lingua aduerfarius iter ptatur.Quicqd enim animx ad deum tendenti refiftit:& aduerfatur:8^ quicquid paci eius contrarium efl:; hoc fathanas efle nominatur.Ideo denicu pmifit dicensidommus autem pacis:hocefl deus cui pax placet: conteret eum.qui eft contrarius paci.& duTenfiones opatur.Sic deni^ & in regnorum libris legimus, quia fufcitauit deus falomoni fathanam aduerfum eumihoc eft falomoni.qui erar pacificus.fufcitauit fathanam qui eft contrarius paci.Sed ficut iis quot£ docet apoftolus.fi agant & taks fe exhibear.quales eius fermo de fcripfit.pro emendatione uitae promittit fub pedibus eorum a deo pacis fathanam uelociter conterendum Ita nihilominus deus pacis illi qui pacem eius non in corde puro.confcia munda feruauerit. fufcitat fatha^ nam,hoc eft aduerfarium.ut qui bonum pacis neglexerit.impugnationem amaritudis pcrferat.Ita q> demu pads quam tcmerauitdulcedinem.in oppugnatione pofitus recordetur.Ex utrocp igitur aedificemur fa> pturaediuinxloco.g>fufcitare deus fathanam dicitur negligentibus.uel conterere &fubdere ftudiofis.ut illos ad agones concitet.Iftis de proftrato aduerfario palmam uicflorix tribuat.&: uirtutis praemia largiatur Poftumus & fuper fingulos quofq? agones.fi legitime certemus.uidere quia deus coteret fub pedes noftros Athanam uelociter.Verbi caufa.fiquis agonem fufceperit caftitatis.fi uf^ ad finem imaculata confda per» «urarit.dici de eo poteft.quia cotriuit deus fathanam fub pedibus eius.i.fpiritu qui eratcotrarius caftiratu & qui agone fidei fufciptt.fi ftans ante reges.& praefldes cum fiducia confiteatur dominum lefii c riltum m finem in confeflione permaneat.deus contriuit fathana fub pedibus eius.cu per fidem feed k em In^clitatis fpiritu uicit.Sed & qui concordiam perfeueranter colit diflenfionis daemonem fub Pedibus conterit.Qui manfuetudinem feruat.iracudiae fathanam patientis ueftigiis calcatihoc eft nimi^r
Hirri '	,— ’** '-uaii^vnv VllVll.L-fVWw V.VV11 uxzu/i» vv	vwiwme.m.	1J.VX iuut.i
te inimici.Gloria domini noftri iefu xpi uobifcu.Gloria dei,& gra domini nfi iefu xpi una at
iuyt.romne
xpi una atqj eade
BB
i
\
gratia accipienda eft.Sfcur.n.pf qaos uult muificat.& ficut pf in fe het uitam.jK filio dedit infemetjpo hrc uita.ita & gfam qua dat pf.hac 8C filius dat.Sciedu fane eft.q» oe qS habet hoies a deo gra eu.nihil.n.ex de bito habcr.Quis.n.prior dedit ei,& retribuef iWitGte ergo eft.quicqd het ille qnon fuit,& eli«acdpies ab
motheu adiutore dicin&oes fimul cognatos fuos.Et qdem de timotheo pieiffirae refert i actibus apoito loifc:qj fuerit Derbefis.cuius filius mulieris uiduae fidelis ex pfe getili.De quo 8C ipe paulus dicit.qa ppea rogauerat eu pmanere ephefi,ut denuciet quibufdajne aliter doccatme^ attendat tabulis.& genealogiis in finitis.Sed & lucium quidam phibent ipfum efle lucam:qui euangeliu fcripfit.pro eo q> ^Jea"5 ^°13 in^r-dum fecudu pf iam declinatione.interdu etia fecundu graeca romanacp pferri.Iafon uero ille elude
in adftbus
mouebitur fine dubio,'quo paulus q fe Tharfo cilids dicit natum profeffum h?btaei3.ex hebmsmunc uel
timothei Derbenfis duis ex pfe gentili cognatus ucl	lafonis	jth=ffa,omcef‘s
iipI Snfm.irri nvrrhihprnnpnfis Cb fi pro e° allBd e^edicet.quia Ctia qualibet CX parte ex CitCUClflone UCniC' banr.non ergo oportuit de hisSccialiter dicere.fed de oibus q ex iudxisefant^eiTent cognatipaulo.Nuc uem cu ceteris nequaq hoc nome indanhis uero 6C alus nonulhs afcnbaticertu eft eum aliam quadam co^ enatioem nolareiqux ittu Sofipatro cu Timotheo & Luca aliifcp paucis ho^ fimilibus coibus habeaf.qua cognationem uel confanguinitatem eius exilio fine dubio fociat fibi.Gfas ago deo:quoniam nemine ufm baptizaui nifi Chrifpu 8C Gaiu,Videtur ergo idicare de eo:q» uii fuerit hofpitalisiquonia no folu paulu ac fingulos quofcp aduentantes corinchu hofpitio recipet:fed Secclefiae nniuerfe in domo fua couenticulum
fignato ciuitatis officio offenditur,Sed non puto q> ex hoc officio magnope paulus mentione fui in epiflov la fua fecerit,nifi forte in eo aliqd amplius fenferit: di arcariu eu.i.difpefatorem illius ciuitatis dixerit cuius eft artifex di conditor deus,Et ideo nec nomen eius ciuitatis pofuerittfed tantumodo eum arcaium noiaue rit.Vtru ergo tali modo aliquoian uero fimpliciter magis uidendu fit,& nihil .pclluius in pauli Iris reqren dum:confiderato qui legis.Ei aut qui potens eft uos confirmareffecundum euangelium meu:&: pdicauone iefu xpi;&: ifrael a eft ufm in faecula faeculo^ ame,Caput hoc Martion a quo fcripturae euangehcx iterpoj latx funt.de hac epiftola penitus abftulit.& no folum hoCifed di ab eo loco ubi fcriptum eft»oe aut qa no eft ex fideipeccatu eft:uf($ ad finem coda diffecuit.In aliis uero exeplaribus.i.qua: non funt a Martione te^ merata, hocipfum caput diuerfe pofitum iuenimus.In nonullis etenl codicibus poft eum locum que fupra
s pdicatio pauli,qu$ eft & xpi pdicationnoteicit.a ana qua reueiacur e, lacrm.qa oipm izcuioj* poribus m filcntio habitu eft,Nunc uero hoc eft in aduentu xpi & pfentia corporali mamfeftum eft & aper tum.SZ qtum fpcflat non fine idoneis tefiibus.fed fcriptuus .ppheticisaftipulatibus declaratu.Ita.n.pdeptu extitit xterni dei.ut p pdicationem quadam euangelii getes ad obedientiam fidei uocarentur.Ex tcUf ne uero facfi agnito dei fapietia.gloriae claritas foli fapienti deo reddef in l$cula fxculoy.Sedltc^ -	.
ramus & confideremus quo di&u eft Ei qui potens eft uos confirmare lecudu euangelium meum pai« tione iefu xpi.fecundu reuehtionem facfi tpibus fseculo^ filentio hiti.non mihi uidetur gad oes ptjneat ifta utviufcK generis confirmatio:fedad oes qdem ptinet credentes dutaxat euangelio pauli & pdicatioi xpi Reuelatio uero facf i tpibus feculo^e in filcntio hiti.non ad plures fed ad paucos & eledos.q capaces ee poi funt fapi$ fcfx dei.de qbus diciturfMulti uocati.pauci eleai.Sed 6i de eo qcf ait.facfi in ulentio hiti req rendum eft.utru dicat id ita in filentio habitum:ut oino nullus agnouerit.ne ipfi quide qui annuciabat p phetx.an aliq altior filentii intelligenda eft ro.Mihi qdem ualde abfurdum uidetur ut dicamus^pphetas fcripfifTe de facfis diuis.ut no itellexennt ea ipfa.quse dicebant.cu fcriptura dicat.Sapiens intelligit ore pprio procedunt. 6i in labiis ponit intelledlu.Si ergo propheta: non itellexerunt.q de ore jpprio ^ rebant.non erant fapientes. Verii fi ftultu eft prophetas confiteri.# negare eos fapientes fuiffe. reftat u F entes fuerint:# itellexerint q ex ore proprio pferebant,# habuerint intelletftum i labiis fuis.Qu^^. , lentii rof Videamus ne illa flt qua # ipfe parti fibi tradita p facrameto^ difpenfatione pdocuit.ubi k dudtu fe efle i tertiu caelu.# fde i paradifu.# audifle no ediccda uerba.q no licet hoi loq.In quo 0«^	'
dij.n5 q? ipfe ignoret quid audierit.fed 9 p ferre no liceat,# aliis hoibus padere.q fibi funt idicata.itae g pot in hoc loco didtu uideri facfm tpibus faeculo^: in filetio hitu.qd' ut friret quida ^>phet^ ex ,criP . quide ppheticis manifeftaf.fed homibus,i.uulgo no manifeftauerut nec patefecerur.fed filetio jexeru
—1	'	•	"	--"-r	'	*	-	°	nobis.#mamfeftarefcp
tpientia fecerit faPlcn.
,Deus ueronoeqhu#
qui ex Ihpietia fapies fadtus fit.fed qui^ipfe audtor fit.# genitor fapientiae.fapies appellat.No.n.u	,
ex fapia fapiens eft deusded ex fapiete fapia procedit.Mento ergo ipfi foli fapieri dco,Solus eft cn **
!arienum eo^lt folu deum.ut ipfe fapiam genucnt.xpus iefus quem dei uirtus & dei fapia de Uer0 f$cuIo„rum«9 ait moyfes fcripturx diufeimeYitate per hoc tempoi^ defienare. Ame
uerf S t^Tm°nr quf fuPcnus fcr,Pta funt f fine pofuit.p qd' uernacuJo hebrsoRi fermoe: ^ qux r“nt dlda defignaret hadenus nobis in epiftola ad romanos.prout potuimus* dida laborc:& ^ Pfudatu' fateor,Heracli ff amantiffime.-q, dum tu,s defideriis fanTfacere rerk nnt rpU?f f>m pe-ne mandati:(3iJ0 pcipitunonus fupra uires tuas ne leuaueris.Quauis nobismec in cx/ tens qux te ififtente.imo potius pefum diuini opis exigentea Jatinu uertimus:defuerit plurimu laboris du uppiere cupimus ea:q ab origene f adiutorio ecclefiae ex tpe no ta explanationis: q xdificatiois itetioe ooa
in gneflnpa^ofegngro&go^aeiD his quM» Jeuitici ab
r-	c——AviaNdmd41«i.AAAVii.m,i.xxxvm,piaimu icripnmus:
iimpiicirer expliimus.ut muenimus.Quauis ergo 8C incaeteris quae fupra diximus laboratu fit nobisa' fup^ plendis isjqus omiferat.in hoc tamen ope epiSolat ad romanos pro his caufisjquas in pfatione comphen dimus.imenius nobis 8t inextricabilis labor incubuit.fcd deledhuitidulfifle laboribus fimodomon ut in as exp i lumusimalmolx mentis uigiliis noftris contumelias reddant.Et noftra ftudia obtredlationibus
rv MHTPC	i« _  .	r/Vz-liic-»	  •	i	•	-	*	m	.	a.	•
fed odio aucaorisme^ ego qui plus confdae meae.q noi deferojetia fi ali^a addSe uMeor:& exSere q de^ funtraut breuiare qua: longa funt:furari tamen titulum eiuszqui fundamenta opis ^ & conftmendi sedi fidi materiam pbuitaedum non putoifit fane in arbitrio legentisjut opus ^baW;op,Vmer 'r^ r,,i ne. Iitafcnbere.Nobis enim propofitum eft non plaufum legentiuifed frudum profidentium qrere.pro hoc fane uocat nos opusiqd' olim quide iniundum eft.Sed nunc a beato Gaudentia epo uehementius pur^ef Claementis fcilicet romani epi apoftolo^ comitis:# fucceflb^c dare cognitioem fibri ut in latinu uerreref In quo ope bene noui:q> laborem labor muitiplicat:fi fortem fufcipiat.Satiffaciam fane in eo amicis meis: dabo titulo nomen meumraudonsmihilominus uocabulo permanente.Na Hieronymi ne putamus,CI$x mens fcribetunq» fi hoc mihi dominus implere pmiferit;redibimus ad illos:# ad tua defideria.ut in nume> to$i 8i in Deuteronomii libris aliq deo permittente dicamus.Hoc enim folum de nobis: depentateucod, uel de reliquis apoftoli pauli epiftolisiqux poflumus domino dirigente didabimus.
Beati Hieronymi prxfbiteri ad abigaum hifpanum caecum.
Vanq mihi multo^j fim confcius pdo^»:# quotidie i orationibus flexis genibus loquandelida iuuentutis meae# ignorantias meas ne meminerisitamen (ciens didum ab apoflolome inflatus in fuperbia incidat in iudicium diaboli:# in alio loco fcriptum eftjfuperbis deus refiftinhumili/ bus aut dat gfam.nihil ita a pueritia uitare conatus fum:§ tumentem aium.# credam ceruice: dei contra fe odia pmuocantem.Noui em' magfm # dominum # deum meum.i carnis humilitate dixiffe: difcite a me.quia mitis fum.& hum,ils corde.Ec ante per os dauid cednifle.Memento domine dauid.# ois mantuemdinis ems.bt in ah0 Joco legimus. Ante gloria humiliatur cor uiri.# ante ruinam eleuatur. lta<$ obfecro te:ne me putes fumptls jfjs tuis ante racuifle:# aliorum uel infidelitatem uel negligentia in me re^ feras.Qgid enim caufe erat.ut prouocatus officio tacerem.# amicitias tuas meo filentio repellerem.^ qui ultro foleo bonorum appetere necefTitudinem.# memet illorum ingerere charitati.quia meliores fut duo q unus.# fi alter ceciderit ab altero fulcietur?Et funiculus triplex non rumpitur.# frater fratrem adiuuas cxaltabitur.Scribe igitur audader;8<: abfentiam corporum crebro iunge fermone.nec doleas.fi hoc non ha beas.qd' formiculx # mufcx # ferpentes habent.idcft carnis oculos.fed illum oculum te habere l$tare.de quo in cantico canticorum dicitur. Vulnerafti me foror mea.fponfa uno de oculis tuis.de quo deus uidef. de quo ad moyfem dicitur.Tranfiens mdebo uifionem hanc magnam.Deniq? quofdam etiam mundi phi-lofophos legimus.ut totam cogitationem ad 'mentis fux cogerent puritatem.fibi oculos eruifie. Et a pro* pheta dicitur.Intrauit mors per feneftras noftras.Et apoftoli audiunt.Qui uiderit mulierem ad concupifce dum.iam raoecchatus etl eam in corde fuo.Vnde pcipit eis.ut leuent oculos.# uideant candidas fegetes. q paratae funt ad mctendum.Quod autem prxcaris.ut noftris monitis Nabuchodonafor & Rapfaces # Na^ buzardam # Olofernes in te occidantur.nunq noftra auxilia poftulares.fi in te uiuerent.Sed quia illi in te tortui funt.# cum Zorobabel # iefu filio iofedech facerdote magno.cu efdra quo^ & neemia ruinas hie tufalem xdificare ccepifti.nec mittis mercedem in pertufum facculum.fed thefauros tibi in cxleftibus pa^ fas* 1Ccirco noftras appetis amicicias.quo xpi famulos arbitraris.Sandlam filiam meam theodoram forore ?tx uaemori^ lucmi.per fe cdmendatam.meo fermone commendo.ut incoepto itinere non laftetur.ut Dtof d m £'a.n(^am mufi° Per heremum labore perueniat.ut non putet perfeda uirtutem efle exifte de xgy in o- i ?er [numerabiles ifidias ad montem naboth # ad iordanem fluuium perueniri.ut actipiat fecunda Ado t » cltcucifionem.ut illi hiericho corruat facerdotalium tubarum fubuerfaclangoribus.ut iugulef funt l?I^ci2ccfi ut Hai # A for pulcherrimae quodam decidant ciuitates.Fratres qui nobifcum i monafterio • e laiu tant.Sandtos qui nos diligere conantur.per te oppido iaiutamus.
nR a - >
Beati Hieronymi ad pamachiu 8C Oceanum exhortatoria.
Vi xthiope iuitat ad balnea:etfi nigredine no auferat illi:certc uel pecunia acdpit fibi.Et licet i illius candore non gaudeat.certe uel fuo in lucro Isetatur Jta fine dubio inobedientem qui diui nis Termonibus monet,quis refragantis peccata no tollat;mercedem tamc de mifterio uere cha ritatis fibi acquirit.fedideo hoc dico.quiauos fpno.ideo loquor.quia uos forte non diligo, Rc fpondeo apoftoli uoce.teftis eft deus.q» facio 8i faciammon cqtemno.fed doleo infidelitatis i meis argume ta appareremon fidei.quia iudaica in uobis teftimoniamon xpiana cognofco.quonia uidctes no uidetis: 8d audientes no uultis audire.Re forte didturus fu:ex utrocp coturbor.Timeo auditores offendere? fed plus ti tneo coremptorespceptoijdtqui uerbu dei audire diffimulantipeiores idolis habenf.Illa quide aures habet: fed n5 uoluntate.no audiuntmo palpat manibus:nec rapiunt. Vnde in malo^dhoium coparatione meliora funttquia nec cdcupifcut oculismec p cocraria & deo inimica difcurrunt.Et naturaliter furda:redle meiio^ ia iobedientibus iudicantur.Dicat propheta.fi mentior, loquatur dauid.qui huiufmSi hoies comparandos efle fcrpentibus non negauit,Sicut afpidis ait furdae obturantis aures fuasme uoc^ audiat incantantis.Et ui deant fi non redte ferpentibus coparantur:qui qd* audiunt naturae benefido;di(^muj3nc calliditatis aftU'' tia. An xpiani dici poflunt.qui etiam nome primae hunMmtatisamimmt.bcce hieremias dicittincircucif^ aures eoae.qui hoc non poffunt audire.non quia no polUintiled ipoliibilitate uoluras naturae inimica fup duxittdu longo uiciofitatis ufu genuini mores p aduerlam coluetudinem corrupti malis opibus ceciderut Etiam uafa limo plenatliquore puri elementi recipe & cotinere no poffunt. Ager fpinofus:nifi ante cultoris labore fuerit extirpatusmo nutrit in fe iadta femia;fed fuffocat.Ita & alus faeculariu follicitudinu plenus ille cebristuerbu non pot fuffinere diuinumifi prius ipfas mundi follicitudines culparumq; oium materias eua* gelica i fe falce fucciderit.Mo qbufdam minus forfitan uideondeo diffimulante peccare:fed aderit illa dies qua fadta noffr? qfi in qdam tabula depidta monffranda funt.O qtis in die illa expediffer.fi i hac uita & mc bro^ fenfu.&f uifce^ uigore caruiffentfEt qti illic elingues muti foeliciores loquacibus tunc erut.& qti paffores philofophis.qti ruffici oratoribus.qti hebetes argutiis pferendi funt ciceronis^ob fandius i tenta lione ad fuam gloriam deuotus.fic in dolore fuo clamabat,Quid ,pdeft in tormento lux^ Vt qd mihi iudta funt genua. Vt qd ubera fuxifCur no in uetre mortuus fu:& mox ut de utero exiui.noprinus obiifSed hoc dei amicus dicebat in luce.Quid ab inimicis eius dicetur in tenebris^Si ille ingemifcit.quem febris urebat* qd facict.que gehena cofumet^Si ille fibi dolet genua fuiffe coiundta.cuius pedes femp in dei amore cucur rerunt.qd didturus eff cuius nunq in ueritate fteterut^Dirplicet illi q> natus ex utero uixerat.qui bene uixic qa eum uermis moriturus edebat.qd male uiuetes facient.quos ignis xternus.& uermis nuq moriturus ex pedtatfDurus eft hic fermo.durus hic fermo eft.Quis pot audire eufHoc dixerunt illi difcipulitq xpi uefti^ gia in euangelio reliqrunt.Et de diuino uerbo fcandalum paffr.faeculu maluerunt amareiq deu:quo^ ueis ter deusicultu nolunt audire ieiunii.Luxuriofo uerbu caftitatis offenfio eftfficut ppheta dicit. Abominatio eft uiro iniquo diredta uia.Iam antiquitus didtu eft ab efaiauj xps ifidelibus lapis offenfionis extiterjt. Adu lari non poffumme & frem decipiat me fermo pcutiat faluatoris.qui ait.uerba adulato^ mollia fut.Hxc aut feriut iteriora uetris.No eft fidelis medicus.qui ante digefta putredine.fapducit uulneri cicatrice.Non poffumus femp lac dare.qa nec uos femp paruuli effe debetis.Dicite mihi. Quot anni funt.Ex quo regene rati fumus in xpo^Cofideret unufqto qtum exeo tpe in illa caelefti aetate pfecerit, Nefcio qliter placeant parentibus illi ifantes qbus funt anni qncj.uel dece.fi i ea qua nati funt modicitate pdurat.qd de nobis ds cendueft.quos tpis ro.non modicos.fed abortiuos iuenit^Ibunt de uirtute in uirtute.de bonis fcriptum eit xpianis. Videamus fi xpiani fumus quid i nobis ex quo regenerati fumus i xpo.uirtutis accefferit.Quid militatis i pfperis.qd patientix in aduerfis.quid in tribulatione gaudii.quid foelicitatis in danisiquid indui gentix in offenfis.quid caftitatis in occafione luxuriae. Alii de uirtute quotidie trafeut ad uirtute.nos de in firmitate ad infirmitatem. Alii meliores p momenta fiunt.nos deteriores f$pe efficimur.qfi no eude indice cxpedemus.Stuki fumus fi unu ^)bauimus credentiu faluatore.& non unu iudice fore credamus, Vna lidc unum baptifma.unam ecclefiam.unu deum dicit apoftolus.Quid ergo hodie malus.craftina peior. Hodie auarus.craftina auarior.Ante annu mex cupiditati una uilla fuffecerar.ia de hoc anno quinta forte no^ iun dt.Prius extendebaf aius.ut dece folidos poffidere.ia nunc cetum parui effe cceperunt.Et cu ueri xpiaI?** ueri filii dei.qui uadunt de uirtute in uirtute.fi pdiderint aliquid.de uirtutis occafione Ixtanf.ego nifi ^ na accepo.fecurus pradere non poffum.Quid agis cxca cupiditas^Quid crudelis in paruulofQuid alieno filio.Ordinc naturx.an religionis euertis.lam fecifti in pedibus.quod in capite efle debuerat. Au^ fenfibile.p te ronibus dominaf.Et quid eft illud rogo.uel qle eft.quod nos auertit a deo.Qui s fplen * qtus eft.p que mihi fplendor ueri folis amittif, Au£d dC argentum lutum exqfitum ex arenaiex jipheta ait.lignu offenfionis eft au^.Qui iudicio mentis euerfo.p au^4 libidini macipaf.qui eode a q rit folidu.quo aiam pdat.lucratur iperatoris imagine.^ amittit imagine xpi. Vis notie q pnici?lLls --j habendi.& amor reqrendx pecunie.per hunc iudas tradidit faluatorem.& certe quando audit.aur quana legitur tantu fcelus.abhorremus oes.Et qtum in uerbo eft impiu difcipulum codenamus.^ P 1^norltate nram nfo mucrone confodimur.C^ati inter nos ludx aiam danant.Quanti in femetipfis cu p cupi fuas aias xternis cruciatibus tradunt.&: traditores fiunt pariter & occifi. An putamus ffes # locado p ^ ^pphetx.ridendo loquantur apoftoli.Inutiliter xps iudicium cominetur.Sed ioci non ‘untty 1. ^raf pao tercedunt fi iocando paffi funt.credantur iocando locuti.Efaias ferra fecatur.Daniel leonibus dep , ^ -pa lus truncaf gladio.Petrus in cruce domini exemplo fufpenditur.Et hoc totu ut nos a peccatis iu
rcuocarcnt.Scd timeo ne inobedientibus in contrariam diuia beneficia deputentun& proficiat ad poenam 3 r 7 in iudicio.qd' hic datum fuerat ad falutem.Timeo ne fides noftra magis iocalis fit.q fides & uerba illorum Timeo ne nos iocando no faluemur,& quo per rifum itroimus i ecclefiam.fic rideat ille de nobis.ficut feri ptum eft.Qui habitat 1 cselis irridebit eos.Multa funt quae dicantur.fed faftidio ueftro.quod afpera & icul ta facit ofo.ti^ labori meo finem ponit membranae coclufio.Vnum dico quod cupio.qa xpiani cxlum de' bent amare.no terram 8C uerbo dei plus obedire q diabolo.& iudicium xternum mag .is timere.q hoium.
Beati Hieronymi praefbiteri ad fandum Auguftinum epifeopum.
Omino uere fando Qi 01 affedione mihi uenerabili patri Augufiino Hieronymus 1 xpo falute,
ViSd uencrabilem fratrem meum filium dignatidis tux Orofium praefbiterum.&: fui merito.6c te iubente fufcepi.Sed icidit tempus difficillimum.quando mihi tacere melius fuit.q loquta ut noftra fludia ceffareti^ iuxta Appiu canina exerceretur facundia.Ita^ duobus libellis tuis.quos meo nomine dedicafti eruditifTimis:S: omni eloquentis fplendore fulgentibusiad tempus refpondere no potuimon ^ quicq in illis reprehendendum puteifed iuxta beatum apoftolum.unufqfcg in fuo fenfu abu>-detialius quidem fic:alius autem fic.Certe quicquid dici potuit.& fublimi ingenio de fcripturarum hauriri fontibus a te pofitum.at<$ difertum eft.Sed quxfo reuerentiam tua parumper patiaris me tuum laudare u genium.Nos enim inter nos eruditionis caufa diflerimusicaeterum	maxime	hsreticiifi	diuerfas	i'
ter nos fnias uiderint:de ai calumniabuntur rancore refpondere.Certe in dialogo quem nuper edidi beatis tudinis tus;ut dignum fucrarirecordatus fum.Magifcp demus opcram:utpniciofmima hsrefis de ccclefia auferatur qus femper fimulat po:nitentiam:ur docendi in ccclefiis habeat facultatemuie fi fe apta luce $>* diderinforis expulfa moriatur.Sande ac uenerabiles fihx tus Paula Qc Eufiochium.& genete fuo.8^ exhor tatione* tua.digne gradiuntunfpecialiter^ falutant beatitudinem tuam.Ofs quoq; fraternitas quaenobifeu domino faluatori feruire conatur fandtum pfbiterum Firmum anno praeterito ob rem ea#: rauenna:& ide in africam ficiliaqj direximus: quem putamus iam in afries partibus comorari.Sanaos tuo adha-rentes la teriiutmeo obfequio falutesiprscor.Litteras quocp meas ad fanctum pi biterum binnum direx/.qus fi ad te uenerint ei dirigere non graueris.In colume te:& mei memorem xp's dominus cultodiandomine uere fi pj heariffime oapa.Grandem latini Termonis in ifta prouincia notariorum patimur penuriam:& iccirco prsceptis tuis parere non pofTumus.-maxime in editione.lxx.qus afierifeis uerubui^ difiinda eft. plsra^
enim prioris laboris fraude cuiufdamamifimus.	„	.	,	,	r
Obiurgatio in edm qui fe dicit pocnitentcm ;5^ confefia peccata reiterat*& in fsculo conuerfatur: ubi
docet aui uere dicatur penitens.	,	.	„
D te furgo hoiem quem fcio efi*e fidelem. Ad te increpatio mea feftinat que fentio efie fuperbu. poenitere te afieris qui totus in faeculo couerfaris poenitere te afleris:qui ea qus uoucras. iteru fumis.Scire te defidero quid poeniteas.iNefcio quid fit tua pocnirentia. Poenitere te afieris. q du iufticia dei prscictus es fupiduifii fuperbiam,poenitere te afieris qui dum alienam carne feque/ iis fic fatigaris.Canis reuerfus ad uomitum fuum.ficut canis effamidus aut fus a calore eneda in limu ter^ ix profirata quae fit tua poenitentia non inueni. Ambulaui in locum poenitentia:.# non in“5™ tuam.Tu qui fsculum deftituerasaterum ibide inuenins.qui carnis luP^r *am	remediUm	de^
ru: ut iterum portesrqui auariti$ dederas dorfumidenuo illi obuiam reuerterisiqm	a
nobis contulit ite^ didtum fuifTc.Tranfierunt oia illi tanq umbra.fiddem te memimttuqm per ptifimi fueras renouatus ficut feriptum eft Lauamini # mudi eftote. Auferte nequitias ab animis ucftns.il losadlauandumhortatuntuautemcumefiesmudusfordidusfa^usesmonpoteslamdenuolauari ficut dicit petrus ad dominurn.Domine non folum pedes.fed # manus.Iaua me totum.Qyi l?meU0cutus e.de, nuo non indiget lauari.Si uis aut ut ite^ emudcns.da elemofynam # oia tua muQda^r eft qux purgat ocm fordem.Humilia te in oibus:# coram deo inuenies gratiam.Subditus elto. # oblecra eu ne 3emuleris:ut nequiter facias.Nam qui malignanturiextermlanmr.Ora dominum quotidie cu Jaehry mis.fi forte peccata tua foluant.quonia fupbis deus refiftit.humilibus autem dat gratia.Memorare filium 1 longinquo potitum luxuriofe uiucndo fubftantiam I meretricibus difpenfafie.polrea humnis fadus reuer/ fus eft:# ait.Quati mercenarii in domo pfis mei abundant panibus.cgo hic fame pereo.burgam itaqs;&: ua dam ad patrem meu:# dicam illi.Pater peccaui in cxlum # coram te;ia non fum dignus uocari filius tuus Fac me ficut unum de mercenariis tuis.Pater aure cu uidifTet humilitatem^ filii:#' nltms lopia defefium.mi fericordia comotus eft pro filio humili.occidi t uitulum faginatum. Memeto ergojili quoniam xgs pro te Mortuus eft.qui ante erat uitolus faginatus.Filius autem illius maior triftatus eftiqre occifus eft xps q erat uitulus faginatus.Pater aute illius corripiebat 1llum.dicens.F1li tu mccum es.# omnia mea tua iunt:# 013 quae tua funt mea funt.Gauderc te oportet.quia hic filius meus mortuus fuerat:# reuixinpenerat: # inue tus eft.O 5 beatUm populum pro quo xps mortuus eft.quale gaudium pater portat: quando qd mortuum fuerat reuixit:# quod pierat inuentum eft.Ecce fanus iam tadtus es:noli peccareme tibi aliud deterius con tingat.Attende ergo unde cecideris:# plange # age poemtentiam.Si quo minus ueniet dominus tibi.# mo Uebit candelabrum tuum de ioco fuo nifi poenitentiam egeris. Memorare xpm reliquifie nonagmtanoue mftos # quaefiOe unum homine peccatorem:# inuentum in humeus fuis teportafie.Vel illam mulierem qu$ perdiderat dragmam hoc eft ecdefiam hominem pecatorem:# a ftercore eredum collocafTe eum cu
BBiii
principibus popuhfui hoc cfl: cum apoftolis 81 prophetis.Ecce quid faciat poenitentia hois pdloris:qui du in (r creo re meet cu principibus inuenitur.pcenitentiam hoiem dico qui plangit quia fecit malum.8^ rogat dominum.ut etiam no faciat qd' admiferat, poenitentem hofem dico qui diligit,qcf ante neglexit.^ quod fecerat obliuifcitur. Adhaereantur in te quae bona funt:& qux mala funt deleantur.Si pcenitentiam no ege risancides in manus domini fecudum magnitudinem eius.Diuerte a malo & fac bonum.iquire pace,& quereeam.ficutfcripmm eft.Omifi bonum,& creaui malum,Fac ergo dignos frudlus poenitentiae,# ne dixeris non peccaui,# quid acciderit mihi trifte.non adiicies peccatu fuper peccatum,# dices miferatio do mini magna eft,Scito autem q?'mifericordia 8C ira ab illo eft.Reuertere ad dominum.plange dicendo. Tibi foli peccaui:# malum coram^te feci.Delidta iuuentutis meae & ignorantia mex ne memineris domine.Ne auertas faciem tua a me.# ne declines in ira Teruo tuo. Adiutor meus es tu domme.ne derelinquas me do/ mineme^defpicias me deus falutaris meus.ne proiicias me a facie tua.# fpiritum fandtu tuum nc auferas a me.Sana aiam meamiquia peccaui tibi.Libera me de ore leonis,# auerte oculos meos ne uideant uanitate. Illumina faciem tua fuper feruu mu,# faluum me fac in tua mifericordia. Adhaefi teftimoniis tuis domine: noli me confundere,ne tradideris me in manus tribulatiu me.Cuftodi me fub umbra oculnfub umbra ala rum tuaps protege me.Peccatum meum cognitu tibi feci:# inmfticias meas non abfcondi,Confitebor tibi domine deus in toto corde meo.Domine exaudi oratione mea;# clamor meus ad te perueniat.Non auer' tas faciem tuam a me in quacucp die tribulor inclina ad me aurem tuam,In quacuqj die inuocauero te: ue' lociter exaudi me.Fac mecu fignum domine in bonum.ut uideant qui oderunt me # confundatur. Remit te mihi domine:ut refrigerer prius q abea;# amplius non ero.Ecce poenitentia hois humiliantis fe quonia ueniam non habebit; qui taliter non ingemifcit.Quis non audiat illum # moueatur.quonia qui fe exaltat humiliabitur.# qui fe humiliat exaltabitur^Quid gloriaris in malitia.qui potens es iniquitate? Melius eft te non uouere # reddere,'q uouere # non reddere,Poenitente te dicis;# carnis libidine delectaris.p&i tua non delinunt ambulare;# tu dicis q> fedeant.pdtdri aute dixit deus.Quare tu enarras iufticias meas,# afTu mis teftamenrum meum fup os tuum?Tu uero odifti difciplinam;#proiecifti fermones meos retrorfum. Si uidebas furem; currebas cum eo;# cu adultero portione tua ponebas.Os tuum abundauit nequitia;# li gua tua concinauit dolos.Sedens aduerfus fratrem tuu detrahebas;# aduerfus filiu matris tuae ponebas fca dalum.Htec feciffi # tacui;exiftimafli iniquitate q. ero tui fimilisiarguam te # ftatuam cotra faciem tuam Intelligite hxc qui obliuifcimini dominum :ne quado rapiat;# non ut qui eripiat.Sacnficium laudis hono rificabit me;& illic eft iter quoofteda ei falutare meu.Ecce qualis comutatio in hoiem peccantem.Tu q du cis qui teafleris poeniteri;ubi eft poenitentia tua?Exclufa eft p fuperbiam # conteptuifequi deu prxtermi' fifti. Audi fili # retrahe pede tuum de fasculo cui renuciafti.Pcenitere ergo de 01 pompa iniquitatis, Appre^ hende arma fidem qua ante pdideras;ut confentires diabolo # tenebris;# dominu qui lux eft poft dorfum reliqueras.Memorare fili quid mifericordiam uolo # non facrificium;miferebitur tibi dominus;fi hxc cum legeris facias;# per obedientiam poenitentiam fequaris.Ve^: fi de toto corde poenitentia egris: fi do; minnm prx oculis habueris;fi amiffa uoragine peculii uenenofi calicem falutaris acceperisifi die ac nodte i lege domini meditaueris.fi ocm follidtudinem tua fuper illum miferis tunc gaudebis;# exultabis in domi no;qui uicifti malignum.tunc erit merces tua copiofa in c$lu;quia taliter in opera domini Jaborafti. tunc erit dominus adiutor tuus in die iudicii.runc ftabis cum magna fiducia a dextris domini cu fadis fuis;# di cet uobis.Venite benedidti patris mei:pcrcipite regnum praeparatum.quod prxparauit uobis pater meus qui eft in cadisJniuftis autem dicetur.Ite in ignem $ternum:que pr^parauit pater meus diabolo # angelis eius,ubi ignis non extinguetur.# uermis eorum non moriemr.Tunc ibunt iufti in uitam sternam. Impii autem# peccatores in ignem xternum.	,	r	•	,	"	r
Beati Eufebii Cremonefis beatiffimi Hieronymi pr^fbiteri difcipuliad beatum Damafum epifeopum portuenfem # Theodoniumchriftiamjlimu romanorum fenatorem de uita # tranfitu fandti Hieronymi dotioris eximii,	,	Capi, primu.
^	Atri reuerendifTimo Damafo portuenfi epo;# xpianiflimo Theodonio romanoru fenatori Eu
>•	febius oli Hieronymi fanctiftimidifcipulus.nunc uero eodem orbatus lumine: pium dolorem
# fuauiflimu gaudiu.Multifaria multifc^ modis oli deus locutus eft oibus nobis per fuum dil^ diffimu filium fandtu Hieronymu de feripturis fandhs in uirtutibus # prodigiis multis.qu^ P illum fecit ipfe dominus in medio noftri ficut uos fcitis; de quo # teftes fumus qui eum uidimus.# oculis noftris eius fandtitate perfpeximus. # manus noftrx contredauerunt de uerbo eius fcientiae # dqdtrinx.q bus uita manifeftata eft. Quod ergo uidimus # audiuimus annunciamus uobis.Eramus eni tanq 0I^CS er^ rantes erroribus # fupftitiofis fabulis non audietes fana dodtrina.fed coaceruantes fibi pfeudo prophetas, qui furgentes in populo magiftri mendaces introducebant fedtas uanse pditiois.donec ifte illucefcere tdies Qui tanq ibi refulgens quinquaginta annis # fex menfibus multis laboribus # erunis in ledlionibus # u i giliis.ut nobis frangeret pane dodtrinx defudas tenebras eo^ profugans.# eundos a pditiqnejiberas eitu fit in templo dei.incipiefeg ab oriente ufq? ad occidentem auferes bella h^retico^.eo^: arcd coterens arma # fcuta fua cobuffit igm,quonia in ipfo deus pofuit prodigia fup terra.ut nome fuu manifeftu fieret in na-' tionibus. Deinde ptrafies ufqj ad fines terrx fanado opprelfos ab hxretico^d iaculis.illumiuado metes o' minu.icriptura^: enigmata referando.folucdo nodos.obfcura dilucidado.dubia exponcdo.cofutado. ^ rigedo falfitates, # ueriflima cx linguis qplurimis adunado.ut nobis notas faceret uias uitae,# nosadip^ ^ rer gaudio.lacticia # exultatioe, tepm domini corroborauir,#eius aditu iftar lacein$inon fub modio
fuper candelabrum in domini aula pofirsc dominico irrigui rore pleniflinMe foecundatae pofteris oibus fuo 5 f 8 rum uerbo^ prae exteris elegantia fingulari excellentius oibus aliis patefecit.ut iret i ciuitate hitationis.8C iocii glorix iuenirec.a^ ne fieret uelut priores eo^d geus pama>:.quos dilexit & liberauit ab erro^: pditioe.
Hic odendit humilitas beati Eufebii,8£ cdmendatio fandti Hieronymi*	Cap.	iu
\	Vm eni fim ficut ftipula ante facic uenti 8C fic ut lutu platea^: balbutiens loqui nefciens.nec uer
/ >	ba plene formare ualens.quid ipartiar uobis chariffimi patres 8L domini fuze laudis^ Nepe iuxta
illud apoftoli.Si linguis hoium loquerer S^angeloru.fuu laudandi genus nec du attingere. Iccir co non i arca meo fperabo.nec gladius meus faluabit me.fed dominus erit illuinatio mea. Qui docuit 81 docebit manu mea ad fcribendu.& dirigit lingua mea ad loquendu.utquoda afinae balaa.quonia ipfius eit regnu 81. iperiu.& dominatur a mari ufqj ad mareiS^ a flumie uf<p ad termios orbis terra. In cuius cudta lunr polita dinoe.Cora quo procident reges.Nec eft qui fux pdflit obfiftere uoluntati. Quonia oia quxcuncg uoluit fecit in caelo;terra:mari:& in abyffi&Et fic lingua mea tanti uiri laude medi tabitur: & no men fuum annunciabit uniueifis.
Narratio mortis fandh Hieronymi	Capi,	iiu
Hic uere fuit ille ifraelita in quo dolus non fuit.ele&us fecundu cor domini ad loquendu oia quae iibi tmndauerat dominus uniuerfis getibus iegnis:& dodtor datus in gentibus ut fe'tes euelle ret:deftrueret:difperderet:& difllparet.& fapientiam ueram femiaret: aedificaret: at^ plantaret, Hicdl ffm amator.hiceftquipopuloxpiano totlibro^uolumiaexlinguishebraica & grae^ cain latinam non paruo pondere tranllulit.Ecclefiae officium primitus ordinauit.K totius factae feripturae afpa fecit plans.Cerre in huius lumie uidimus Iume:& fane fuae falutiferae dodtrinx paftu.ambulamus uf(p ad monte dei oreb.Hic cft flume aqua: uiuae fplendidum ranq chryftallus.-procedens de fede dei i medio ec clefix.Et ex utra^ parte eius lignum uitae afferens fru&us tpe fuo.cuius folia ligni funt ad gentiu fanitate.
Vir ifte in populo fuo mitifilmus apparuitia deo diledus 8C hominibus:orat nunc pro eccicfia fanda. Vas uere admirabile 01 ornatum lapide prxeiofo opus excelfi.
Procedit Eufebius 1 laudibus fandi Hieronymi.	Capi,	iiii,
Erutamc de hoc quid plura dicam cuius enarrant carli gIoriam.& opera feripturarum manuum eius annuciat firmamentu £Nec funt loquelx ne<$ fermones cuius no audiant dodrinx uerba: cu in ocm terram exiit fonus eius. O ieffabilis mifericordia faluatoriszqux tot gray cumulos 1 Hieronymo adunafti.ut ad ea q folus poffidetipene nulli hoium nili particulariter fas fit afpira re.Hic certe dux nottrx fidei ad fe currentes in cxli contrahit arcem. Hunc prae exteris potioribus orna* tum infignis dignitatumiin camilcnis.in prouerbiis:opatiombus & mrerptariombus miratx funt gentem Cuius nota fada eft in populis uirtus.quoniam ipietus fuit qfi flumine fapfa.Sed ut ucra dicam iuxta illud reginx fabba.Maior eft enim fapia & opera fua q rumor que auditis.Qua certe bonus eft ifte his qui redo funt corde:quonia malitia femper adiuit.fecit.n.mirabilia in terra noftra.Sub umbra illius fedimus 8C fiU' dus illius dulcis gutturi nfo.Quata aut de eo audiuimus & cognouimo^quo annuciabimus^ At qs ego fu ut narre laude eius 8i uirtutes eiusiS^ mirabilia cius qux fecit^Scd queniam no lum eloquens ab heri.6<: nu diuftertius ut breuiter dicam. Si uultis accipe ioanes baptifta ipfe eft.utcrc^ uirgo.uterqj heremita.De ioa^ ne dicitur. Erat ioanes uefiitus pilis camelo&L in dcferto.De fe idem Hictonymus dicit.Horrebat facco me bra deformia.6: fqllida cutis fitu xthiopicx carnis obduxerat.De ioane ite^.Locuftas & mei filucftre ede^ bat.De fe ite^ Hieronymus dicat de cibis 8i potu taceo.cu etiam languentes monaihi aq frigida utantur:
& codu aliquidaccepiffe luxQtia fit.Quid pluracllle propter lufbcia rrairyr.lfte ueroetfi eius fpnitu mat riale fer^ no abftulit tame martyrii prxmii non eft expers.Duplex na'c£ martyrium eft .Vnu fuccubtre gla diis imperio^: alte^ in if rmitatibus 8i aduerfitatibus in aio patientia cuftodire.Certe hic t ft uere martyr: qui pp iufticia 8i manfuetudinem &: falmifera dodrinx fux uerba in huius mudi lachryma^ falo certame forte a malo^: coetu uiriliter fupportauit:fcics quonia oium fortior eft fapientia nec ipie geffit in cdfpedu dei.Scd m oibus tribulationibus fuis inuocas dominu non peccauit labiis fuis.nec ftultu aliquid cotra deu locutus eft.Tacea nacp g? ttibulationcs:labores:afflidiones:cruciatus:agones;flagella;fames;fitim: amaritU' dines:tepeftatcs:tentatides;abftincti3s:uigilias:pcgnnatioes:carnis macerationes:nuditates:ieiunia:erunas:
81 no folu hxc.fed grauiora & inumerabilia ppiefu xpi nomen in fuo gloriofiffimo ppeftus eft corpore: ut ide loquif.Staba in heremo c6ftitutus,& in illa uafta folitudine:qux exufta fohs ardoribus monachis hor^ ridum pftat habitaculu.cogitas me romanis potiri delinis quotidie gemitusiquotidie lachrymx.Et fi qua do me fonus imines oppiTiiTet repugnate nuda humo uix oifa hxretia collidebaiHorrebat facco mebra de formiataq frigida laguens uteban& cotfru aliqd accipi fle luxuria erat.cutis mea pp icomoda fqllida carnis xthiopicx litu obduxerat.Et tame focius fcorpionn tatu & ferai^ fxpe choris iterera puella^.Et i frigido corpore etl51 pmortuo ia hoie fola libidinu icedia buUiebat.Ttrftc deo memini die crebro luxifte cu notie nec a pe<ftoris ccflafle uerbcribus.donec mbcre domino i me rediret tranqllitas.Fleba conrinue:& repugna te carme ob hebdomada^ iedia fubmgaba.Cellula mea qfi cogitationu cofcia pt>mefceba.& mihimet ira^ tus & rigidus folus deferta penetrabi.& < deaua uallm.& prupta motm cernebam Jllad mex mifernmx car nis erat ergaa-ulunbi mcx ofonis locus.Quis ergo infirmatus e.& no ipfe-.Quis fcadalizatus.& no illefSed lun ifirmitatibus & laboribus laudandi lutfa&i.cerre 8C hic laudandus e.Venia aut ad curumeli?s & pfecu , s‘Ss ab iprobis & falfis pmlit fratribus in huius uallemiferix.Quid aliud i hoc mudo fua femp tuitui ta.hifiqda iugis aduerfus iprobos hxrcticos: oium & malojg cuneos pugna.cotinuuq^ certamc^up eum
*	1	B3	i	111	,
>
e
^ V >v
rugiemt ut leones hxreticitquonia corripuit eos:& tabefcere fecit ficut araneas aias eo^:& fruSus ecjx de terra pdidit:& feme eoj% a filiis hoium. Apuerut i eu clerici lafcimis dediti ora fua:5<^ defpexerut eu^ locuta funt labiis dolo^is:^ odio iniquooderut eu:quonia eopt infeSatus e uita peflima 8£ crimia. Qrcudederuc eu canes mulri:& tauri pingues obfederut ew.SC ifurrexeruc i eu teftes imq acucces HgOas fuas ficut ferpctes SC uenenu afpidu fub labiis eo^ cogitares malitias i corde:tota die coftituetes plia:fupplatates grefius cius Et funes extenderunt i laqueos pedibus eius.ut delerent de terra memoria eius:& eiiceret eu de natidibus ut obprobnu fieret uicinis fuis^Sup romanu populu fuit magnificetia eius,& uirtus eius mirabilis i uerbis fuis & fandtus in oibus opibus fuis, Alleuas corruentesifoluens copeditosiilluminans cxcos:SC dirigens ,iu ftosidans fortitudinem 8C uirtutc plaebi dei:& qfi tuba altifonastannucjanscudlis iniquis fceleraiportas pec
cato% 6C uedtes ferreos confregit romphea dodtrinae fuae. Audientes aut impii diffeca ftridetes dentibus in eu cogitauerunt Elocuti funt nequitia.arculuutetedemnnKil fo parauerunt uafa mortis,Cu aut eflet ille plenus fpiritu fancto.m oiom us 5; in opibus bonis pteuerans* uitia mortificanstfufcitans de puluere egenu:& de ftercore erigens paupemtquonia no in uiribus eq: ne<$ 1
tabernaculisuinbeneplacitu fuit fibi.Necfperaui tindmimstfed	^^Voboratusinoformidauit
aduerfarios fuosifed fup ipfos correaoibus & doannisb"3-5 tonmt.dansiperiu rcgl ruo,K fubhmas coi-nu ipi fui. Alios doccs Uboridoificut bonus miles xpi.fciesg, no coronabif g in agone cerot:mfi legitime certauerit. VWentes aut h=c niti im'4 •«' funt.-K dolores coprehederunt eos:ga funt generatio praua K p uerfi filii in ouibus non eft fides in ipfis.Et exacerbauerunt eu in cofiliisi& in abominationibus fuis ad ira^ cudiam c5atauerat ipfu. Et perdito cofilio fine difciplina uetle muliebriirridentes ei tanq uiro luxuriofo & iniquo fpetu fecerut unanimiter (eu.&eiccerunt eum extra romana ciuitate.At ille benignus:pacies:rui milis;5c manfuetus eo^ uefani^ loeu da's:proiiciens poft tergu fuu oia pdta eorum: recedes ide pagrauit m coffantinopoli ad antiftite fandtiflimu Greeoriu nazianzenu, O uir ieffabilis: o uirtutu uas admirabile:o
r . J____v__	1__________J__J- J___1____S/.• i—inv
loquerispnuscollatotiugiVGratiasagodeomeoiqadignusfuhabitus,!--------------------- ^	.
puenire ad cadefte gloria p ifamia & bona fami Aperuit aut caelos patietia eius:quia ibi cofirmata lemp lu it uirtus gloriae eius cu deo pofuit firma fortitudine fuamec a domino rccefTit unq cor eius. Arcus lortium fupatus eilidd ipfe accindtus e robore: 8C pr$ualuit in infirmitate fua: & fortis fa$us elt in bello: & dextera fua glori ficata eit in uirtute.Dextera manas fua cofregit inimicos;quonia adiutor & ^ptf&or fadtus elt noi dominus i falate;& ideo cacemus domino.quonia magnifice fecit. Annudemus hoc in uniuerfa terra.JauU^ riamus aquas in gaudio de fontibus falpacoris.EuanUerunt ipii de cogitationibus fuis.quia obfcuratu luit ifipiens cor eojj4.8C credetes fe eiTe fapietes in malitiis fuis ftulti fadli funt.q mutauerut ueritate i mendacni Sed tame ueritas de terra orta iulticia de cxlo pfpexit.Eteni fatui in lacu que apuerut.& i fouea qua fecerunt iciderut.SC iuftus nunq fuit coturbatus.qa dominus firmauit eius manu.Vnde fandiiTimi patre5 8C domini cofiderate uiRe iftu n fidelis & iudus femp in domo domini fuit ad docedu nos.se illummandu abfcodita tenebra^ effugandu neqtias pdo^.De quo nobis gradis effet fermo & iterptabihs ad diccdu. Sed nimis ibecillis fadtus fum.Quonia itroiuit tremor i olla mea&fubtus me turbata iut ueltigia mea. ne nimis afceda.Eteni angufta portdC arta uia & cibus ifte tolidus pledo^ eft:& fapieru^qui exercitatos ha, bent fenfus ad difcrctione.Quiproptcr no modica relinques dmiciha ardua tati mri lehabilis.cuius a , de plena eft terra.cuius fplendor cft ficut lumen.8^ cornua lunt in mamous cius, Ad pfens fui exitus g orI
aliqua breuiflime cupto referate;	r	i	u	-	•
item feqtur de trafitu fuo 5C qualiter fuadet difcipulos fuos habere merore Capi.v.^
Eus.n.oipotes cuius mifericordia pit ante facie fua q & mirus e & redtu iudiciu fuu reddes met
/Q cede laboa: f<5to^ fuo^ paQor uerus SC boiisn mi-cticordiadifponesoiai&cogregasoues luasi
finu fuo:q nouilTimc diebus iftis curfu notabili; & oncrofo agois grauiflimi.In quo 5^ caro co
cupifcit aduerfus fpumifpus aduerfus carne fociiciter cofumatoiportuc^ ia diu cocupito de naui gatione huius maris pcellofia quo funt reptilia mumerabilia:&: inimicoru agmina colludantiamt decipi-^ anr di trucident redtos corde iam obtento:diledtilTimu lilium fuu Hieronymu exutum tota mortalitatis* & putredinis huius carnis miferrimae.ppetuo imortalitatis brauio decoratum.ad cxltde atrium euocaui ^ ut qd' uidebat hic i enigmate.ibi uideat facie ad faciem,cum extrema eius tpa egredi de corpore ems urgeret.iam completis nonaginta & fex annis febre $ftuas ualida fuos circa fc uoluit efle i unu filios. ficut nouellas plantationes ftabiliuit a iuuentute fua.Quorum ludu uultus graues inmens.ut pius o<:	-
ricors hispaulifp motus flentibus ifremuit fpu.& lachrymans imo aliquantulu eleuans oculos p!^n3 uc ^ inqt.Fili eufebi cur iftas iutiles fundis lachrymasf Nonne uanum eft fuper defundum fundere lacnrymas. Quis uiuens non uidebit huius corporis d/flblutionemfQuod femel locutus eft deus St audifti^uacs coii tradicere.Et nofli nullum pofl*e refiftere uoluntati eius. Iam fili rogo non fecundum carne ambuies; ner^ define.Certe nfx militix arma carnalia non funt.Deinde uultu hilari Qt iocundo alacri uoce exteros a o, quens filios rxdamauit.Ceflct mcetor.ludus abear.fit oium una uox gaudentium quonia ecce^Psj-a‘'c^)jC bile.ecce dies iubilationis.&: laeticix prx oibus diebus uitx mex.In quo fidelis dominus in uerbis iuis p m^nu fua.ut mea exule aiam hucufcn in carcere mortis huius ob reatus mei genitoris Adx reuocet a na pfiam recuperata fui filii fangnie prxciofo,Nolite filii diledtifiimi quos lemper habui in ullCe ^	%	5
ritatis ip?dire gaudiu meu. Ne phibeatis reddere terrx qd1 fuu eft,Corpus meu ftati exuite terrx u • *
fa&UM eftiiit redeat unde uenit. Quibus finitis uerbis oes fratres lachrymismadefadli:^ denudates fuum 3 facratiiTimu corpus:ita fquallidum &C deforme abfiinctiis:q> quid terribile cudto^ uifui cernebatur, Nam ranca erat affedtum macie ut offa eius potuiffent per articulos numerariific uerberibus cruentatuiut lepro* fi potius corpus crederetur.Nudx humo prinus tradiderunt ipfi facci linteo cooperueriit.Aft ubi uir do^ mini terrae fenfic afperitatemmimqjd iocudatus conuerfuf^ ad fratres prae dolor;6d anguftia lachrymarum fontes inundantes inquit.
Hic denuo exortatur eos in fimul pacificari;	Cap.vi.
f |	Orcor uos chariffimi mei & diledtiffimi filii quos genui in uifceribus iefu xpi: p diledtionem 8L
j ?	charitatem qua dilexi uos;ut pacificati nuc pacem habeatis.Debetis eni uos tanq dei miniftros:
domefticos:& amicos decettad fpiritalia ahelare ut fitis aliis ad exemplum.Vos q fpiritales efiis: cur iftas tot ifrudluofas funditis lachrymas^Peccato^ uobis femper recordatio lachrymas indu Cat. Tanto prompti eftote ad lachrymasiquanto mittis ad culpa.Siquis peccato montunflete; Nam fi cum malur per pniam a morte furgitiangeii gaudet in cslis.Certe fi bonus peccato moriiunangeli dolent. Me uero no tanq moriente lugeatis:fed mecu tanq portu falutis attingente gaudeatis . Quid ibecillius miferia huius uitx.qux tot dolo^ Qc pafilonu agmibus.ut nulla pene hora fit.in qua uiucs qcu^ homo liber a do lore rrafeat&i diues undi^ angutliaf timoreme quod pollidet amittat.fi paupinuq qefeittut iueniat.Si bo^ nusihinc diaboli timet periculu;hmc ne nauis mortalis corporis 1 huius mudi pelago naufragefmo .medio criter ptimefcit.ld certe nullus fexus uel attas uel conditio doloris trafit expers quoufq; 1 hac maet miferia uitx.Siqd in me efie fci tis: meum impediens itendolete.Heu quot nauigantium per hoc mare magnum 8C fpatiofdmzin quo funt tot diuerfa genera inimico^; fecundum cuiuflibet uirium quantitatem collu&antv um poft multam nauiganai foelicitatem:po(t multas uidtorias.iam credentes fmem capere peroptatum: ali qua diabolica fuggeltione in hac hora 1 laqueu perditiois fua in diferetione petuenerar Heu auot hic & ui ta recdmcdat & fama:quibus unico peccati afienfu dira mors iminet & ruina.fccirco dum uiuiris timeatis fratres.Pricipiura fapientix timor domini.Vira noftra militia eft fuper terram.Qui hic uicerir:alibi coro/ nabitur.Dum hac pelle tegimur.nulla nobis ineft certa uidtoria.Si nofter genitor timuiflettnud cecidifFe/ Piicipium oiurn malo^ fui pfumptio.Qui non timende fe pfumit.Qqomodo iter latrones qs onuftus au 10 fecurus graditurfSaluator qd nos aliud docet.mfi timeref Vigilate mqnquia nefeiris qua hora fur uentu rus eft,Nam fi feiree parerfamilias qua hora fur uenirettuigilaret utic^:& n5 fineret pfodi domu fua.Sumus ille clauiger petrus fobni inquit eftote fratres Si uigilatetquia adaerfarius ueftcr diabolus tanq leo rugiees circuinquserens quem deuoret.Nemo iter ferpentes cum fecuritatc habitat. Qui fandtior Qi fapientior eft plus femper timear.Nam qui altius eft cadenstmaiores cafus recipit,Efca diaboli ele&a eft.de malis non cu ratiquia fui funt. Cecidit ille fapies falomon.cecidit 8C eius genitor dauid ekdtus fecundum cor dei. Timea tis fratres.Ite^ rogo undit^ timeatistqa beatus eft uir timens dominu.Erenim fi ccnfiftant aduerfum eum caftrajno timebit cor eius.Si exurrexit in eum plium:in hoc ipfe fperauir.Pcrfedus dei timor foras uanum mittit timore,Timore uanu no habet charitas.Charitas & timor dei unu funt.Cofideras.n.hxcppheta cla^ mans dicebat,Cofige timori tuo carnes raeas.Quis ex nobis eft cupiens uidere dies bonos: accedat huc: 8C iUum[etur;3£ facies iuae no cofundenf ,Qui timet deum:faciet bona:5^ demorabif i bonis aia eius: 8i feme €uUS je?iratefpo^1<$e^it tetra.qa firmametu eft doinius timetibus eu:&: teftamentu ipfms ut manifeftef illts.biqd bonnacitis:cu magna cautela rimeatis.Mulri bona fadut.-qdo^: fructus furripit humanx laudis appemus.uece luerut uirgies?3£ tame medix a cxli oftio funt excluf$«Heu quot quot hodie facro funt re^ nati baptifmate;xj>iano fungant noietqbus foret melius no fuifle.Eft.n.gehcnalis pcena pagano^ ifinito minor q malo^ xpiano^.Vtina non foret taliu maior pars.Nauis undit^ fana unico mergitur foramie.Er rauerunt hoies 1 hac lata folitudicialij colla iugo auaritix fubmitrctesiahi luxuriae foeditate: ut rurpiftimae fues deturbatitalii circa mtilia diripiet occupati.Vnde obiedto ronis ufu coopcrates ut iumeta ifipientia, & u^imilesefientillis.uia duitatis nou$ hierufalem no iuenerunt.ln regnu cxlo^: reprobus nullus igredi cur.Centuplo arta eft uia eius q creditur.quis larga fit uere timetibus.Timcnti centurioni pmittit xps ad eumaccedere.pmumeti regulo cum illo ipie ire denegat.Vere non omnes hodie obediunt euangelio, ue»-met dicebat apoftolus tempus,in quo fana dodtrinam no fuftinebut hoies,Plutes pdicant ♦ fed non omnes ueritate pdicant.Si'plicium corda in peccatis alligat.alligat onera grauia f peccatis minimis.i grauibus ocu' lo tranfeunt conniuente,
Quomodo dodor debet prxdicare,	Cap.vii.
Eft enim docftor falfus gladius anceps.Hinc fcidit opere & cxemplothinc percutit & iterficit uer bis dolofis & iniqs.Quomodo ignis frigiditatem donat:aqua caliditatem^lapis quomodo furfu graditur.& uir luxunofus quam pdicabit caftitatem^Ec fi prxdicat.quce audietibus inde ueniet utilitas^Quid poteft dicere audiens.nifi quare uoce pdicas.qux opere denegasfBcne loques ore uiuens opere:femetipfum damnat.Ecce quantum deo talis praedicatio fit acceptabilis, oftcnditui p PlaImift3m,peCCatori dixit deus. Quare tu enarras iulticias meas.8^ a(Tumis teftamentu mea per os tuu£ u ueto odifti difciplina. & ^iecifti lermoes meos poft te. Multi legur gradia.addifcut ardua.fubtiliter diP Putat.omat6 loquuf.ut a populo honores capiat.i plxbibus magiftri noienfnihil faciut.Si expto crcdif fac c^c te,Plus mouet corda hominum uitx fandtitas.q ornata colloquia.facite. & poftea pdicatc. Valet fece^ m ^r$c^icare* ^ non pr^dicare fine facere.Nd dixit deus^qui pdicauerit uolutate pns mti fed qui rit.Non uitupero pdicatocminifi no facientes ea.qux pdicanttSubrilium uerbo^: dodlor ta^mm & no
i
/1 ii
ope^ cft qusdam leuis anriu iflatio:& ueritatis fumus cito fine fruSu ptranfiens.lntelligite fres: itelligitc qu$ dico.Multo plus meretur q facit & praedicanq q facit & tacet.Si bonum folus facio:mihi foti profum» fed fi prxdicans facio:&' mihi Si aliis,Vnde qui ad iuSiciam erudiunt plurimos:erunt quafi ftellac in perpes tuas aeternitatts.Sunt eni fratresipdicatorcs lux ad illuminandum q per eorum dodrinam corda caligans tia,& exea nube peccati xpo uero lumie q lucet i tenebris illuminant.Sunt etiam ad condiendum uerbum dei,quod cibus ett aix operibus bonis.Cuilibet fcienri iniungitur pdicatois officium.dumodo faciat • imo ut plus dicam.Qui fcit;& folum facit & alios non docetitenebitur domino reddere ronem.Cum enim iux; ta apoftolum ioannem.q odit fratrem fuu homicida eft & q habuerit fubftantiam mundi:& uiderit fratre fuum neceHitatem patientem,& clauferit uifcera ab illo.quomodo manet in eo charitas detf Quato magis Q uiderit fratrem iuum errantem,^ mortalibus oppreffum crimimbus.&: n0n miniftrauerit ei uerbum do ctrinae.ille q do&us eft homicida^ fine charitate eft?Timeatis o dotiotes redtores:qbus iniungit domi nus pdicationis officiaiut populo fuo uerbum domicum miftretis. Quor.n.uel ueftro exemploiuel ueftri negligentia peccatis moriuntuntot de manu ueftra requiret dominus.Quanto enim eftis altiores graduita to maioribus cruciabimini cruciatibus.No eftis dominiifed paftores. Vnus dotxnnus	unus paftor prT
cipalisiq cognofcit oues fuas 8C exqret eas de manibus ueitris,Heu quot hodie in ecclcfia non paftores; fed merccnarinad quos nihil pertinet de ouibus iefuxpi:qmm° ut exuera dicami&ipGmet fciuntifunt lupi ra^ paces :u 5f oues rapiunt;& difpergun^.‘^erte n,i peiusmii abominabiliusiq cum ilie q cuftodire debeti diffi' pat.Heu quid hodie in aliqbus ecclefiae non paltonbusaed deltrudlonbusiquo^ non eft pars minonfadil eft fubftantias labores hoium tanq ifernus ffaturabiliter deglutiunt:^ non folum eos a peccatis non emen dant:fed & ipfimet uel ex fui negligentiaiucl fuis petiimis miftnsiuel fuis nefandis operibus: eos contrahut ad ilticira.lta qdem dicam hos tales fi impunes deus reliqueretideus amplius non eflet. Et ideo ut faepe di' tiu e; filii chariffimi dum uiuitis feruite domio in timore;& exultate ei cum tremore,Apphendite difcipli' nam eius nequa'do pereatis de uia iufta.Guftate filii mei chanfiimi.Itei^ dico,Gu(fate:&: uidete quonia iua uis eft domius.Diuites eguerunt;& efurierut;&: dormietes hic i diuitns 6i uoluptatibus fuis nihil iuenerut f manibus fuis.Inqrentes uero dominu non deficient oi bono.Iunior fui St fenui & nunq uidi iuftum in fi' ne derelidumec femen eius egens pane.
Exortatio Sandh Hieronymi ad imitandu fanetam paupertate,	Cap.viii.
Miratores paupertatis eftoteiut fequamini ueftigia eius qui cum i forma dei eet: portans omnia uerbo uirtutis fuae.In cuius domo funt diuiris SC gloriaiiemetipm exinaniuitiforma ferui acc> piensiSc pauper Si inops natus eft,Pauper Si plufq inops fuit quoufq} uixit.pauperrimus mortU' us eft;& fepultus eft. Vnde uulpes inquit idem foueas habent;# uolucres cadi nidos; filius aute homis non habet ubi caput fuum reclinet, Aportolis etiam lubet non portaf facculummec^ peram:# siuue ni confuluit uendere qux habebat;# pauperibus erogare.Si xpm deum creditis:eum non ialli polle credi' tetalioqui non eflet deus.Et fi ipfum falli non poITe creditis;ipi"um fequamini.lmpoflibile eft diuitiis afflue re:# xpm fequi,Natura denegat ut contraria mitecantur. Aut ego fallonaut ipGin fine decipientur; qui mi hi non credunticum diuitiae fux tranfierft in egeftatem.Dmes hic epulabatur quotidie idurus purpura: # byfib:fed mortuus q> moyfi # prophetis noluit credere in tormetis potitus feniit,Nemo militans deo ipii' cat fe negociis feculanbus.No faluatur rex per multam uirmtem ftia;nec diues diuitns fuis.Eft eni $quus diuitiarum flos ad falutem,Nonne diuitiis comun&a eft fuperbia.Et ubi fuperbia eftabi peius. Nonne cm nia oriutur mala ex fuperbia.tanq ex una radice^Cum enim diues factus eft homo.# cum multiplicata ?ue iit gloria domus eius,nonne fuperbitfEt cum fuperbierit.none polluuntur ui$ eius in omni tempore: Et tunc fedens diues cum diuitibus in occulto:cogitat ut interficiat mocentem,Oculi eius in pauperem refpi' ciunt:# itidiatur in occulto ut rapiat eum tanq leo in cubili fuo;dicens in corde fuo;oblitus eft deus: auer' tit faciem fuam ne uideat uf<^ in finem,Etenim eft dominus aliquando dormiensiquafi crapulatus a uino. Cum uero plus moratur deus pacientia ad inferendum mdiciazplus inebriatur ira.Et ideo pius centuplo ti mendum eftzcum longanimiter tolerat mala:q cum ieftinanter punit,Permittit enim deus aliquo tempore cruciari bonos ab iniquis # fuperbis;ut lupra dorfum bono^ fabricent peccatores;# ^longent iniquitate fibi.Et ideo quauis ahquatulum obliuifcat deus pauperem:tame i finem no obliuifcetur mnercri.Sed quo niam pupillo ipfe adiutor e;cui derelictus eft pauper;# luperbis refiftit;humihbus dans gfam.Conterit bra chium peccatoris # maligniiexaudiens defidenu paupcrisuudicaft^ pupillo # humilnut no apponat ulic3 fuperbus magnificate fe homo fuper terra.
Exortatio Sandti Hieronymi de humilitate.	,	Op.ix.
r\	Vapropter diletftiflimi filii menti pauperes eftis humiliamini fub potenti manu dei.ut ndcniit'
v	tatis(quod abfit)qua2 facitis.Nihil paupertas deo gratiola e tine humilitate,Maluit deus de bea'
\J	ta maria icarnan jppter humilitate;q j>pter aliam qtut^ uirtutem,Sicut.n.ex lola fupbix radice
oia oriuntur mala;iic ex fola radice humilitatis generantur bona.Diicite a faluatvreiqa mitis # humilis corde humitiauit femetipm pro nobis fadtus obediens ul^ ad morte crucis,
Exortatio Sandti Hieronymi de obcdientia # fpaliter religionis.	Cap.x,
T	Ropter quod dico uobis # fi humiles efle uultis:eltote etiam obedientes 01 humana: creaturx
propter deum.Confiderate filii chanflimi quo cenfeamini uocabulo.Monachus ideft unus. No decet mdachum uelle habef # nolle niti m non peccado.Sit uobis uelk # nolle hoc unu oibus iS4>onis i rebus licitis obedire.Nec fint uobis plura pcepta ut faciatis.N6 c obedies fed neghges q
- /
/ . I
qua: habebant domini fecutos efle ueftigia.Hoc femp uera optat obedicntiamunq fu$ obtemperare uc tatiifed reuerenter alienae.lftud nempe in ultima coena exemplum xps reliquit:cum fuo^ abluens pedes cn fcipulo^d petro dixit:q> nifi obediens fieretinon haberet partem fecumdccirco diledtiffimi filii: ficut ucbis unum ert nomen monachi:ita fit unum uelle 8i unum nolle ♦ Bonum eft enim & iocundum habitare fra' tres in unum.
Qua forma homines honorentur:# diuites non teneantur.	Cap.xi.
WEc fit in uobis maior aut minor:fed q pcefibr e(l:fiat ficut iuniorme uidelicet regum gentiu m^ ftar q maior efl: in uobis dominetur exteris fratribus:ut ab eis gaudeat fuperuacuis laudibus at tolli.Sed ad exemplum regis iefu xpi maior humilitate efficitur quafi minor qbus regedis prae^ effSit enim uefter maior per humilitatem focius minori cum bene agitifed cum deliquit fit ere Sus contra uitium per zelum iufticix.Nulluro fit unq cum uitiis foedus.Sic diligatur homoiut eius uinu odiatur.Magnum dileSionisfignu eft hoiem in qbufcuntp minimis reprehendere.Sxpe multum uana no cet humiliras.non uera humilitas eft uitia tacendo permittere.Clama ne cefles efaias inquinquafi tuba exal ta uocem tuam anuncia populo meo fceleraeo^.Vtinam SL contra uitia ois clamaret creatura:quia fi pec' caror deum non timetitamc homies reueretur.Quod apoftolus nos docens dicit,Irafcimini & nolite pecca re.Sol non occidat fuper iracudiam ueftram.Iuftus eft dominus:# iufticiam dilexinequitatem uidit uulrus eius.Si iuftus:# uos iufti eftote.Negligentia & uana paftoris humilitas efficit ut lupi i agnos audere polTint ne refpiciatis in uultu porentis.Non.n.eft perfonay acceptio apud deum.Vbic^ quod iuftuth eft: opereroi^ ni. Vult uera iuilicia unicui^ reddere quod fuum eff.Obedire oportet deo # non homibus.Nonne fi ueri^ tatem tacetis metu potentu.iudicatis apud uofmetipfos.# fatii eftisiudices cogitationum ueftraRd: # non plus ueftra abundat iufticia.q feriba^ # pharifaeo^d^Non plus diuitem honoretis q pauperem: nifi melior finqnimo ut ueriusdicamiplus pauperem honoretis.Relucet enl in paupere imago iefu xpitin diuite aute mundi,Ocs nos ex una fumus carnis radice geniti:omnes iuice mebra fumus i uno corporeteuius caput eft iefus xps.Quid ergo plus honoris meruit diues & potens.q pauperfForte qa diues # potens.Sed fi hoc qua re diuitias i txculo teftamurfQuare mundi gloriam contenendam prxdicamusfNemine certe malo^: ufu honoradum puto.Si diuites honoras diuitiis plus paupere:deo praeponis mundum. Et fi plus deo ahqd in mundo diligisinon dignus es deo.Reddire quxfo qux funt dei deo:# quae mundi mudo.Bonitas ubic^ ho noreturrmafitia oino deturpetur.Sed quoniam mihi nunc de his qui i caducis diuitiis fuis glonanf; quitp quadam fcetidx carnis poft modicum i cinerem reuerfurx nobilitate:potentia:# dignitate uana;# leuitfiq dem au^ quorudam ftulto^ noium tfufflatione extolluntur:# alios contenendo deprimuntiac fe ob hoc credunt illam attigere gloriamiquam folis humilibus # mudi cotemptoribus pius domius praeparauitifer* mo eft qd de eis ut conuenit differam. Ve ue uobisiq ad cado^d regna diuiti^ itinere feftinatis: quoniam facilius eft tranfire camelum p forame acusiq diuitem itrare in regnu cxlo^.Non mea funt haec uerbaffed xpi.Si hxc reuocabilis eft fnia.xps oino non deus eft.Caelum idem inqt^ tetra tranfibunt.uerba aute mea non tranfibut.Vlulate uos o miferi nome iftabilis fortunxmobiles # Potentes:q alios confunditis;# tanq ignobiles cocukatisiqa huius mudi honoRd # falfaRd dignitatum fumis obcaecati:cu ueftrx uira^ breuiffv mx tela a mortetuelut a texente forte hac nodte fuccideturii iferno fine itermiabih prx aliis cruciabimini; continue moriendo uiuentes.ln laboribus hoium mudi non eftisiimo cum hoibus no folum labores non fertisifed & laborantesmiuere no permittitis.iccirco no cum hoibusifed cu diabolis flagellabimini, Quato 1 enim i mundo maior fuit gloria & ixtitia:tanto maior i iferno prxparaf poena.Sed qd dicitisf Duodeci fa^ temur xpm apoftolos elegiffe;qU0^ 0ium foius bartholomxus carnis origie fuit nobilis:# matthxus diuitiis ante q reciperet apoftolatutnjfiftebat.Cxteri uero erant pauperrimi pifcatores,Cur hxc retuli audia
C.'«,fi ma nn-3»	_J;..;.—niv nnn<; yp(yg
Sed
uni-
co credimus danari hoiem mortali peccato.Sed fi hoc inqet ita eft.ergo quo faluabif cetu milibus. Sed qd diues # mortalis fatnx aura paftus.aliud eft.q quoddam peccato^ oium uas putridu. Vbi auaritia.Vbi fu-perbia.Ndne i diuitibus.nobilibus.# potentibus.None # latrones funt.q # paupe^: mercedem uiolenter deprxdantur.# eos deprimutiatqj necat.Qui ex ‘ubertate domus domini faciut imqua:qua ut pauperibus neceffaria cddonaret:receperut.Certe fuperfluitate ueftimcto^: fupfluitati nimix addut;de pauperibus frigore # nuditate morietibus no curantes.Palatia & magna erigut xdificia.ut humanis oculis cotemplenf; # pauperes i plateis moriutur icomodis.Couiuia frequeter aliis pparant diuitibus.ut ferculis delicatifflmis fuam uetris repleat igluuiem.qbus pauperes fame pereut.Quid aliud eft eo^: uitaiq peccata.Si ueter reple-tus tata ciboijd eft copiamonead fores eius adeft Juxuria.Et qd ergo amplius loquar cum ois mortalium li-gua deficeret.ut qux milia peccato^: faciunt.itimaret.Nec deummifi fomniado;cognofcunt.Nec fe ut puto morituros arbitratur.Ndne eni facile i peccata labitunq fe morituri cogitat:# deum fibi fore iudicem non ignorat. Vere nimis imbecillis:#.mifer eft:cui ha^: re^ eft memoriaifi cuntfta diabolica tentameta no facile uilipenj^^Qcirco uere dicamffi deu iudicem fuum agnofcerent;#.fe mori crederent, hon peccarent: laltem tam fecure.Cur hi miferrimi ad ecclefias properant.ut diuims iterfint myfteriis. an ut mulierum co implentur uyltus.Hxc fua eft medicatioihxc prxdicatio # dei cognitio.Si diuinam percundtamr legem: Pecuniam;cerramimate^ peragrantes crebris mgiliis # medirctiombus fibi # filus congregarent. Ccr^
fatim ueftimenta.& focictatem.mira artificii uarietate frequenter mmct.Qui ut ludos.haftiludia.choreas# ^pcationes.ebrietates.magna conuiuia.delicata fercula fuis alternati'exhibeant fodalibuf.Muberes ad fuatn uoluptatem explendam fufficienrer habeant,Sed ue miferi qd faciris.Non agnofcins. Corpus ant: tempus deftruitis.& aiam iterficitis.Vnde ifirmitates 8C mors tam itempeftiua.nifi ex nimia ciborum copia. &' fre-quenti mulierum ufu.Deum deludere creditis.Certe deluditis uofmetipfos.Pro corpe obliuiTciroins aiam 61 ecce corpus fimul cum aia deftruitis ante tempus.Et ideo gaudete 8L iocundaraini.& Isetammi in hoc ta breumimo temporis Ipatio.quod habetismt portmodum cum diabolis fine fine omni tempore lugeatis. Quid facitis^Non diffcratis.Frequentiflime ueftimenta permutetisme forte ueflra difpereat nobilitasinec-' fit qui uos excedattut m inferno uerecudiam recipiatis & cofufione.Vbi couiuia^ Vbi delicata fercula^ V bi uina prxciofa meile mixta.St aromatibus praeparata^Epulamini 8t inebriamini.Non enim poft morte am< piius facietisifed cum diuite qui quotidie epulabatur fplendide: in tormentis gehennalibus guttam aquae nimium peroptabitismec habere poteritis.Agite folatia ueflra in luxuriis explete uoluptates. Seminare in coiruptionemrut de corruptione colligatis.diuinam fniamrqua iuilus ille dabit iudex i magno tudicii die: diccns.Ite malcdidli in ignem zerernumrqui paratus ett diabolo & angelis eius.iqeu cor ]apideu:fi cum tale tibi cogitas ob huius mundi parua folatia iminere fniarmnon formidas.Si illum expectas diem tam rernbi lem 8£. crudelem.In quo non folum de luxunis:ueftibus:& ebrietatibustcommeflationibusj&i de toto tem-' pore amiflb.quo uixiftitfed etiam de qualibet te oportebit cogitatione unq domio reddere roncm. Cur no emendarisfCur moraris de die in diem mifer conuerti ad dominufCur te iam malorum non pcenitets? Ec^ ce mors properanut conterat die noctuqj currens,Ecce diabolus iam properanuf te recipiat.Oecse diuitiae tuae tibi deficient.Ecce uermes corpus quod tata enutris diligentia expedanuut illud rodant: quoufg ite^ rum comundtum animx cum illa pariter poenas habeat infinitas. Quid errando per huius fecuh inuia in uanitaribus peris folatiafDiuitias 8i. gloriam 8C extera tibi placita non inuenies hic quia non funt.Sed fi ue> ra quxns gaudiaiad illam cxleftem gloriam properatad quam faduses.Ibi certe illa funt gaudia uera: qux nCL°Cu l Uir;nec auns audiuitmec in cor horms afcenderunt.Dimitte quxfo caduca & momentanea;^ quxre habere perpetua.Sed quid de his.qui nec dei timore.nec amore.nec mortis & tormento^: fubfeque^ tium terrore a peccatis ceffant.fed condolent.fi ut optant praua agere.non pofiunt dicam^ Ve ue miferi: q nic rideusiquia plangetis. Ve cum ifta optatis gaudia temporalia:quia uobis inuitis fuftinebitis tormenta infernalia.ccce uobis modicum refiat temporis. Implete menfuras malitiag» uefirarumtut ueniat fuper uos omnis diuina indigoatio.Fruimini hoc paruo tempore in iocis:ebrietatibus:prceIiis 8t contetiombusicho*' reis & procatoibusmec uacuu pterire tempus dimitratis.Quid moramini dum uiuitisfCongregate filiis ue ittis honores: diuitias:& potentias. Vefiram augete nobilitarem & famaiut 6C ueftri filii qux fecifiisiexplC'1 re& ipfi queant.quatenus cum iliis pariter in inferno ampliora patiamini cruciamenta.Sed forte quis dicet derngnus elt dominus & mifencorsrqui omne peccatorem ad fe redeuntem recipit;& idulget. Ve^ qdetn noceiie conhteor.Bcnigniot eft enim dominus q creditur:&: unicui^ parcit ad fe:ut condeccnredeuti.Nq ne n^gnilumus efr dominus.qui tantas tolerat miurias a peccaronbus.dans eis temporis fpatium ut trne dentur.bed hoc nouerisiquia ficut benignus eft in tolerando:itaiufi:us jn puniendo.Sed forte quis itepe dicet;g) uir qui toto tempore quo uixit:male fecitun mortis articulo accepta posnitentia a deo ueniam ob' tinebit.Heu q uana fufpjcatio 6i falfa meditatio,Vix de centum milibus horoinumtquorum mala femper fuituita mereatur a deo habere indulgentiam unus.Vir totus in peccatis genitus & enutritus: qui nec deu uiditmec agnouitmec de eo audite uoluitmec fe peccafle cognofcitmec qd poenitentia fit nifi forte dormie donouit:totus adhuc fccularibus innodatus negociisrquem anguftia prxmit filiorum.-quos deferit; quem infirmitas cqnterit:quem dolor diuitiarum & temporalium bono^: concutit;cum eis non pofie frui ampli us;fe cermnq accepta deo accipit poenitentiamiquam non acciperenfi adhuc fe pofie fanari crederer. Certe uere concludamrq dum fanus eft & iuuenis:deum offendere non formidat;in morte non merebitur diurna obtinere idulgcmiam.Qux diledlifiimi filii eft pmaiqoam folus qs accipitjquia fe uiuere non pofie ampli' us ccrnitfqui fi ex infirmitate conualefceretjpeior q prius fieret.Scio non modicos pecunioforum accepta 1-VnbH pttS articul° poenitentiaiconualuiffe corpore;^ peiorafle uita.Hoc teneo:hoc uerum puto:hxc mul' m,nd™nenlja dldld:$ ei non bonus ^ f,nis:cui mala femper fuit uita: qui peccare non timuit: fed in Qtorun^pemma US ulxIt-PrxcIofa ,n(lUIt in confPed:u domini mors fandorum eius: mors pec'
Exortano Sandi Hieronymi ad uilipedendu mudanas diuitias ,ppter gaudiu cxleftiu	Cap.xii* . .
\ /*	hlu Pdilediflimi accigimini potentia:& eftote filii potentes:& nolite hozt mifero^ diul
V tum cx potetum:quo^ ia tanta oftedimus ibecillitatem 8t miferia ecquata no diceret Hg»3
nisitenue potetia formidare I operado iufticia.Qui,n.pp iufiicia pfecutoem patif;beatus £•& be , ne crl . fl monf beatior.Preciofa nepe e i cofpedu domini mors fa'doRd eius.Si cupis uita tener i xpo.noli morte timere ,p xpo.Nd.n.potes illa fufifere p xpo.q* fint codigna ad futura gJoria.q reue^ laoif.cti apparuerit gloria nra.q' furfum eft & non lup terra.No fperet mercede.q non laborat. Non fufficit vA^Xpiani nomc,^Pia"bs es.imitare xpm.Fruftra xpiani habet ille.nomen.q diabolum feqtur. Quirifmo US 0I?nl2° n0? ^	lilud	bea“ eu3ngelift2 ioannis.Audiftis quia antichnftus uenic
abtichnfti multi funt.Vis ergo regnare cu chriftofPatiaris cum chnfto.Si chriftum dominum &: re' gem cui eft nomen fuper omne nomen oportuit pati.ut ita intraret in gloriam fuam.quam fiduciam habes te intrare jjne labore. O q ftulti fumus & tardi corde ad credendum. Volumus hic gaudere cum foculo
& poftea regnare cum xpo.Dominus nudus ingredirar.feruus fupfluitate onnflus ueflium auri & gemaru ; inrrabitfllle ieiunus.ifte crapula & luxuria plenus^llle in cruce pro ipfo mories.iite i ledo delicate dormies. > Quod d imius no facit.feruus facietifPromittit domius zebedei filiis regnu fuu:fi calice que bibiturus erae pollent bibere.Sic fatui filii hoium no rede iudicantes: neq; quod ue^; ell cognofcetesidicetes malu bonu & bonu malu.Reuertimini ad conuenietes audite me:& narrabo uobis quae audiui & cognoui:& pfes nti narrauerut mihirnec occultef a filiis hoium. Adha:rere deo bonu eft:& ficut ille ambulare. Sicut xps aiam fui pro nobis pofuitific 8C nos fi opus eft pro ueritate;quae ipfe deus e(t:debemus aias ponere.Qui amat ani ina fuain hoc mudoipdet eam.Xps pro nobis paflus eftinobis relinquens exeplu ut fequamur ueftigia eius. Non fc cogitet xpianuiq pro xpo mori fe no inuenit pparatu.Qui xpo miftratnpm fequaf.Dicas homo:q folu noie & uerbo xpianus es.Fide xpi habes.& pdicas^Bonu c.fed ubi opa t Fides fine opibus mortua Certe dicam.Qui xpm tantu ore:& no ope laudasiipm negas:q fi quae dicit:crederes; faltem eum timeres: & de peccatis uerecudareris.Et fi credis & mala facis.-cetuplo puniendus es.None peccatu quod fit ex cena malitia infinito peius eft peccato.quod fit ex ignoratia.Peccauit angelustpeccauit homo. Alter uenia potuit iuenire:alter no. Qua de re.Hle ex ppria malitia:homo fuggeftioe diabolicatad quod ego.Quod mifer me reris pmium.fi nullu haberes plium.None terreftris miles ad omne fe exponit periculu.ut fuo regi placeat. Nec certe ulla tibiae fle pot excufatioifi te peccare diabolica dicis fuggeftione:ficut 6i ille:quia tibi no eft oc^ cafio qux illi.Vnu folu habuerat prxceptuzut de ligno non comederet.Nondu quid diabolica foret fugge ftio noueratmec qtum peccatu deo difpliceat:rcierar;& tu ut dicis noftiiSC bene crcdis;& tot milia facis pec cata.Et quid concludam.Qui tales funt xpianizdiligunt eum in ore fuo di. lingua fua mentmnf ei: cor aute eoifc non eft redu cum eoznec fidem habent in teftamento eius.Siquis diligit xpmifiquis UCIUS eft xbianus & fpaliter facerdos:5C monachus.ln quo tanq in fpeculo relucet pfedio:non folum renudet oibus qu$ pof fidet:fed etiam abneget femetipfum;ita ut totus fit mortuus mudo.Quia nifi granu fmmeti cadens in ter/ ram mortuu fueritiipm folum manet.Qui mudi uiuit negociis:mortuus eft deo.Oportet naqz hoiem' qui uult caper pfe<ftionem:& tenere:ita mortuu efle mudoiut tanq mortuus nihil de rebus fecul^ibus fennat ita ut cum apoftolo dtcat.Noftra couerfatio in caelis eft.Et ite^. Viuo iam non ego:uiuit aut m me xps k, circoq uere iuftus eft.uitam hanc quae mors eftmon metuat amittere:ut uitam qux chriftus eftzualeat iue nire.Eos q occidut corpus non timeatjqa aiam non pofiunt occiderezhic tribulationes qu$ cito labuntur: fuftineatiut gaudia quae fine fine manet habeat.Haec folu uia eft qua itur ad pfiam cseli.Certe fi alio poflet ire tramiteun toto medax deus fieret.Non enim quae dico uobisiuerba accepi ab hoie:neq$ per hoiem didi ci:fed p euangelium fuu.Itay oportet nos p multas tribulationes acqrere regnu dei.Errauit in uia:q per di. uitias 5i delitias feftinat ire.Signu maifefte damnatiois c i hcc mudo fua beneplacita aflcq:& a modo diligi. Quos deus diligitihos faepe corrigit.^ caftigat.Si i mudo gloria oportenliberer gloriemini i mbulatoibus; 6Caduerfitatibus ufis.Promifit.n.xps haec fuis difeipulisiquos dikxit ufcpiu line: in fignu peipux diletftio^ nis cu in ultima caena dixitf Amen dico uobisiquia plorabitis 8C flebitis uos:mundus autem gaudebit.Gau dete filii mei pdile&iflimhcum odit uos mundus.Deflderate fufferre conrumeIias:& obprobria ab homi> nibus:quia beati eritis:cum maledixerint uobis homines:5^ perfecuti uos fuerint:& dixerint ome malu ad' uerfum uostmentientes propter filium hominisigaudete tunc:& exultatc: quoniam merces ueftra copiofa eft in caelis. Vtinam in uos ifurgat totus ifte mundusifcitote ^ de mundo non eftis; quoniam fi de mundo dTetis:mundus quod fuu efler.diligeret
Exortatio Sandti Hieronymi ad habenda pacientiam;	Cap.xiii.
OMne gaudium ueftruni exiftimateicum multa habetis in fazculo obprobria 8i aduerfitates: fcie^ tefq; fortitudo 6C pacientia ex ipfis oriuntur.Pacientia autem perfedtum opus habet. Probatur autem uirtutes in h0rmne per pacientiam:tanq au^: per ignem.Qui caeteras habet uirtutes fine pacientia:aurum i uafis fidtilibus portat.ln fola dicebat faluator pacietia ueftra poflldebitis ani. mas ueftras.Fortitudo connexa eft pacientiae.Vir patiens fortis eft animo.Qui patiens & fortis eft: fecure bona fequetis uitae fperare poteft.Seruate pacientiam i mente.eat^ dum tempus tft.exercete in operatione, bft enim pacientia uelum quo in huius mundi procellis nauis noftra quocun($ flante uento nauigat fecu^ xe.nullutn timens periculum. Nullum ueftrum ad uindidtam uel odium proximi contumeliofa uerba cd' moueant.
Exortatio Sandi Hieronymi ad habendam mifericordiam.	Cap.xiiii,
EStote mifericordes.ficut & pater uefter mifericors eft.qui pluuit fuper iuftos & iniuftos. 8C fole fuum facit oriri luper bonum 8C malum iudicium fine mifericordiailli fietiqui non facit miferP cordiam.Mifericordia fuperexaltat iudicium.Si no remiferitis de corde ueftro illis qui offendut uos.nec pater uefter dimittet uobis,Fruftra petit mifericordiam.qui aliis denegat mifericordia. Suftinetis inquit apoftolus fiquis uos in feruitutem redigit.fiquis in faciem uos c$dit.Hic noftra ftabilitur uittus.hic tota merces & pmium.ut amicos diligamus in deo,& inimicos propter deum.Seruus ille neq ac cepta mifericordi3.conferuo fuo derogauit mifericordia.6^ ideo meruit habef feueritate iufticiae.lufticia fi. ne mifetiCor(jja crudelitas eft:& ideo iufticix mifericordia mifcenda eft.Lex noftra tota in mifericordia eft. rropter peccatu poterat quofcg danare deus iufticia.quos fua faluauit mftericordia.quapropter q mifericoc .13 caret.xpianus non eft.lmpoflibile fere eft hoiem mifericordem & piu iram n6 placare diuina.Beati mi' ncordes.quon^ ipfi mifericordia cofequenf.Sacerdos 8C monachus peipue fine mifericordia nauis eft in *° pelagi unditp pf orata,Vana religio eft.qus caret mifericordia. Pay pdeft differete efle ueftimentis
a faecularibus:& cocorde uita.Non ueftimetis & ordine folu ell quis facerdos & moachus:fed uita. Heu qd dicam'Sed ex magna abundatia triftitix homo multa loquimr.Eccemudus unditp feruet monachis & fa^ cerdotibus,&: tame iam funt rariflimi facerdotcs 3C monachi.9 uix de cetu unus repiatur«Nulla certe 1 mu do ta crudelis beitia q malus facerdos & moachus.Nam corrigi no patif.nec ueritate unq audire pot. & ut breuiter dica ocs peminet malitia.Sut hi tales facerdotes & monachi folu hitu noie.quo^ uana e religio Religio muda & imaculata apud deu pfem haec eihVifitare pupillos 8C uiduas 1 tribulatoe eo^.& fmacula tu fe culrodire ab hoc feculo.Heu quatu in quibufda fpiritalibus hitu di noie creuit cupiditas.imo ut ueri us dicamtcahuiufmoi fpiritalitatis eft auaritia:q certe funt lupi rapaces in ueftimetisouiu. Vbi facerdos 81 monachus cupidus eft;& fine mifericordiatab eodeiplus q a ferpete fuge.Sut etia nonulluq totu fuu frudtu exiftimant ecclefias di monafteria miro modo di ope ex paupe^ mercede xdificareiin qbus tata uiget cupi ditasmt terra fibi 8i oia deficere putent;ibi eo^d mensiibi femp fua eft cogitatioiut aliena pofllnt expoliare marfupia.Hos tales faluator icrepasiue uobis inqt q xdificatis monumeta^pphetapd.Ecce q moafteria aedi^ ficat:ecdefias miro artificio aptatibonu uidenf opus facere.fed fiqdem mifericordia paupibus faciuqbonu eft. Vis ut opus tuu deo placeat.fac ut de hoc paupes gaudeat.Quod templu E deo carius q homo^Tcplum dei uos eftis inqt apoftoIus.Cum paupi manu tribuisicu uiro in fuis necejutatibus fubuenisteu erratem ad uiam redta reducisio q admirabile di deo gratu teplum aedincaLti,rrage efurieti pane tuu’& egenos uagof^ induc in domu tua.Nemo fe excufans dicat.No heo qd pauperi fratri tribua.Si ueftimetu uel aliquid ultra extrema pofTides neceflitate:& panpi indigeti no fubuenisifur es di latro.Sumus diledhffimi filii i rebus te^ poralibus folu difpenfatores:& no pofleftbres.Siqd fupfluu quo frater egeat pofiidemus furamunimo pe^ ius.Furaf aliqsex inopia di neccftltate;iftc tatu ultro neceftitate retinet:quo cetu uiueretiqui fame pereut. Ille uni furtu faciUfte tot quot no codonat parietibus neceftltate.Dices forte mifer meu eftina hoc dimife> rut mihi paretes.Quomo tibi potuerut dimittere qd fuu non eratf Aft fi fuum erat iquies.Vnde habuerut^ Quis dedit fibifQyid in mudu uenietes apportauerunt^Quid recedetes feret^Certe qu$ paupe^ poftide^ mus;i die iudicii cora oculis dei iufticix uididta cxclamabur. Qui het aures audieditaudiat.Qui mihi non uult credereiheu q grauiter fentieticu diuitiae fux trafierint in egeftatc,Lex naturalis hoc pcipit: ut qd ab aliis defideramusihoc aliis faciamus,Quid aliud lex uctus pdicadAt euagelica dodtrinam peudtare undiqj quid aliud ifinuat: Vere cora deo iudice erut teftimonia.Quid ergo dica his,qui folu lapides congregant di muros erigut in altitudinc.quo^ eft cor di cogitatio.ut humanis oculis opus appareadLaudef aedificiu: S! tota hic fua arbitranf iufticia.Sut cria aliquiiqui de rapinis di paupe^ fudore oblatoes di uidimas deo ohe zunt,Tales oblatoes ante diuina cl^emetia no pa^ funt abomiabiles.Quis tam ifipies eft.ut no intelligat $ talia aedificia no cedurad dei gloria.fed ad mudipopam^Sed fiquis diceret.Quid dicis^No bonu eft xdifica re monafter iatut inde honoret deus^ Ad quod ego.Bonu eft dumodo paupes uiolentia no fint paffi; nec in" terpellet deu cotra eos.Quomd pofium $dificare domu deo placita uel fandtis eius ex illis pecuniis.de qui" bus pauperes plorat.Qualis iufticia pot efte munerare mortuos.& fpoliare uiuetes:& de indige'tia paupe^ offerre deo.Certe ii h$c placeret deo iufticia:foret focius uioleti$.& fi hanc a nobis uellet oblatoemicolci" us fieret in peccato, Aft fi deo difp!icet:pot placere fandtis,
Exortatio Sandti Hieronymi ad habedam paupertatem:# humilitate.	Cap.xv.	#
Va de re filii diledhffimi depon^tes °^m	dolum:#	fimulatoes:#	inuidias:#	_oes	de
tradlionestficut modo ^eniti ifantesironabilesifine doloilac concupifcite:ut in eo crefcatis in fa" Jute.Si tame guftatistquoniam dulcis eft dominus. Vere fi no eritis ficut paruuliino intrabitis in regnu cxlo^.Paruulus uidens pulchra mulieremo deledtaf.pciofam ueftc intues: no defiderat. In iracudia non pfeuerat Isfusmo recordafmec odit.pfcm fequitur:mrem non deferit.Et ideo nullus fe re" gnu c$lo^ cogitet attmgeremifi hanc paruuli inocentia di fimplicitatem imitari ftudeatadeft caftitate na" bere:mudu fperneretfrem diligereipatiam feruare;pfem xpm fequi:# in gremio mfis ecckfiae femp incube te.Et exuite uos diledtilTimi uetere hoiem:# induite uos^armatura deiiut pofiitis ftare aduerfus ifidias dia" boli.Diabolus nihil in mudo poftidet.Expoliati ergo mddanis rebus mometaneis:# cito uelut umbra la" bentibusicum nudo pugnetis,Qui oneratus ueftibus cu nudo ludtatur citius ad terram deiicitur.quia un" de teneatur habet. Vis firmiter cum diabolo dimicare. Veftimeta j)iice:ne fuccubas.Terrena oia funt qua; fi quaedam corporis idumcta.Qui plus pofiidettcitius uincetur.Arma ueftra pugnaturis fint caft itas:p3f1£: tia;humilitas:& charitas.Hxc funt arma aduerfus uerfutias diaboli.Quibus fi muniti fueritis accigeris ^ titudine lumbos ueftros:# roborabitis brachium ueftrum.Fortitudo di decor indumentum ueftrumcr * di cum eritis in procliouidebitis.Non timebitis a frigoribus niuis:# uere fundata erit domus ueftra i^E1 mam petram,*qu$ xps eft.
Exortatio Sandti Hieronymi ad fugiendum luxuriam.	Cap.xvi. .
N fis diaboli luxuria.Heu quot illa interficit rophea. No eft aliquod peccatum: quo i°tiens dia; -30 A	bolus uidtor exiftat.Fuge luxuria,Na ficut uirgitas hoiem xqi angelisnmo plus:eu facit angeiu
i	ita luxuria hoiem plus q beftificat,# ut ita dica multo peius beftia efficit.De nullo ano pdto "
> —gif deu dixiffe fc poenitere fecifle hoiem,Haec huiufmoi facit opa.Corpus debilitat. # qli lemp eu morte deftruit.Fama denigrat Marfupia euacuat Furta iftruit Homicidia caufat Men101!3 hebetat o aufert Oculos urriuf<$ hois excat,# pix caeteris ira dei puocat.Ex radice gulpe oritur.Pro nullo alio rea tam manifefta iufticia exercuit deus fine mifericordiaiq pro ifto.Propter hoc na<p leglf peccatu:deu mduxif^diluum Sodoma di Gomorra cdbuffifte;# multos alio» homies interemiftc.Hoc rete diaboli.
quis hoc caplturjnon cito foluitur.In ifto tam graui proelio nemo potefl uincercmifi fugiat.Nemo pot fir> 3 Ct initer pdurareinifi carne domet. Qui uino utiturrigne portat in gremio.Nohte inqt apottolus iebriari ui» no.in quo eft luxuria.Hoc plium no fullinef nifi in abftinetia & ieiunio.Vinum nocet.fed uultus centuplo magis mulie^.Mulier diaboli fagitta eft.q in luxuria homo cito trahif.Nullus in hoc cofidat uiuens.Si fa^ cftus es.nec tame fecurus cs.Mulier uiri pciofam aiam capit.Nunqd abfcodere pot homo ignem in finu fuo ut ueftimeta illius n5 ardeant.aut ambulare fup prunas ut no coburantur piate eius^Homo & mulier ignis & palea.Diabolus nunq infufflare cefTat:ut accendanf.Huius plii nunq fiet uidtor nifi fugiens.Nunq a ui^ ro cum muliere fint longa colloqa. Sola infimul loq faciat neceifitas.Vir mulieris cudta fpernat munufcu*
Ia &: blanda uerbarfi no uult luxurix capi laqis.Tanta fit inter uiy & mulierem raritastut alter alterius no^ men nefciat.PJurimi fandtifiimi iam cedderunt hoc uitio:^pter fuam fecuritatem.Timeatis filii. Si in aliis peccatis timendum cfb in ifto multo plus.Sed uere dicam. Hodie fub fpiritalitatis nomine,‘nouum fit for# nicatois genus a pluribus.Hcu qd pferamfHodie non uerecudanf hoiesiqnimo gloriantuncu malefecerit Aliqualis in mulieribus uiget uerecudia:qq paru :a.Sed in uiris ita hxc creuit malitiamt ille putef infipies; q huiufmodi dodtus non eif.Quid plurafHxc fua eft feftiuitas.hxc ois pdicatio.Ob hoc frequentant eccle iiasmt mulieres uideat:& ea^ utanf coloqis:quatenus inde luxuriae amplius crefcat appetitus.Sed quid uir mifer gloriaris in malitia ifWForre qa potens es in iniquitatefCemuplo peccas q mulier. Mulier mollis & tu fortem te exiftimas.llla in domo fcdet:8e tu uagando mille modis eam illaqas;& aliquado eam cogis: ut ui fadat.Haec cum facis.qa deus tacettm cogitas q> fit tibi fimilis.Sed ueniet tcpustquo arguet te:& natuet cotra facie tua ♦ Vnde filii.eftote prudetes: ficut ferpetes.se fimplices ficut colub$i8d pugnate uiriliter cum antiquo ferpenre.Sint lumbi uri pcindti:& lucernae ardentes in manibus ueftris:& tunc uiriliter agite & co fortetur cor ueftrum.quoniam illi qui debellabant uos:timebunt:& in deo facietis uirt.irpm» H infe ad ni/ hilum deducet tribulantes uos.	ctls uirtutcm« ^	30 ni
Exortatio Sandi Hieronymi ad habedam diledtoem 81 caritatem.	Cap.xvii.
/p	Rxdiledti meiidiligite uos iuicem.Non.n.accepi hoc ab hoietfed a faluatore. Hoc inqt eft 6ce#
J.	pmm meumt diligatis inuicem.In fola diledtione oium uirturu bona confiftunt.Sicut ex ra
dice multi exeunt ramiific charitate oes generanf uirtutes.Si linguis hoium inqt apoftolus loq^ rer;K angelo^:fi oem habuero ^)phetiam:& nouero myfteria oia 8C oem fciam:fi habuero oem iidemiita ut montes tranfferamicharitatem aut non habeammihil fum.Qui ueram habet charitatem.beni gnus eft & patiens.Ille ueram habet charitatem:q non tantupximos diligit per affedtum cognationis & car nisificut ethnici & publicani faciuntifed ita diligit inimicuificut amicu.ln hoc uno pot homo agnofcere: fi manet in chantatetfi ab eo diligifiq ei aduerfaf .Certe hic qplurimu aiaduertedu e.Sut qplurimiiqdiligut: fed male.In tatu.n.alique diliguf.ut diledtoem dei pdant.Qui aliqd fupra dominu diligut:deo noTut digni In cudtis uirtutibus reqrif teperatia, Virtus femp uult mediu.Nimis diligere malu e.minus diligef malu e. fed ut ius exigit diligere bonu e.Ois diledtio q nocet:uitada eft.Propter nimia diledtoem aliq in luxuria ce# ciderut.pp modica:aliq in iuidia deuenerut.Multi orones & dei obfeqa dimiferut.Hoc qppe agit fupfluus umonut que diligitifemp uidere uellet.Nimius & ftultus amor ignorat fiquide iuftitia 8C ueritate.-rone ca. rettmodu nefcitrne^ aliud cogitaf pot:q qd diligit. Amor ifte no accipit de ipoffibilitate folatiume^ ex dif ficultate remediu.Impofiibile e hoiem qui tale het amoreideo pofle acceptabiles orones facere:aut placer.
Hic amor no e charitasifed ftulcitia.Oes nfos debemus diligere fres ficut & nofmetipfos: ita tame ut uitia no diligant.Punire malu charitas e.plus meliore diligere iuftu e. Sic diligendi fut hoiesmt bonitas exaltefr 81 uitiu deturpet. Vera charitas exigittut deum diligamus ex toto corde:5d ex tota mete:8d ex totis uinbus nris:& ita fingulariter:^ cu deo nihil aliud diligamusi&pximu nfm ficut nosJn iftis duobus raadatis tota pedet lex 8C j>phetx.Q>iii fine charitate eifine deo e quia deus charitas e;& charitas deus e.qui maner i cha* xitateu caelo ia coepit hitaf.ln cxlo una £ charitas oium btoru. Vbi charitas uera ehbi iuidia nulla e ;ibi abi iiq nulla cognolciunec murmuratio:nec detradtiomec irrifio:fed e oibus una 8C eadc uolutas, Hoc fcitote fres:quia fi no hctis charitate pfedta.fub diabolica ptate eftis.nec ultra uobifcu deus hitat.& qui fine deo e<
1 iferno e.Iccirco pdiledtiffimi mei filii hortor uos.du tps hetis.ne 1 uacuu gfam dei recipiatis. gfa dei data c oibus p morte filii eius.Du tpe ifto breuiflimo uiuimus.femiemus.quia poftmodufuo tpe metemus.Bre ues dies hois funt.Prxcidit uelut a texete uita nfa.taq fur mors uenir.Cu mortuus fuerit homo.non fimul defcedit cu eo gloria domus eius.Diuites i bonis quis minimis ducut dies fuos.& f pudto ad iferna defcen# dut.Opa cuiufiibet fequunf illu.Perra^: e.ut hois cuius femp mala fuit uita.bona fuerit mors.Siue malu fi# tie bonu tpe ifto fecerimus.illud ide poft fine mortis iueniemus.No expedietis quia tepus iftud acceptabile eft.Du luce hctis.no ambuletis i tenebris.Qui ambulat i tenebris.nefcit quo uadat.lux ufa xps e.q lucet in *5nebris.& illumiat oem hoiem ueniente i huc mudu. Vt ergo filii lucis fitis.& tenebrx uos no comphen^ ~ant«ad ipm accedentes lapide uiuu.ab hoibus quidem reprobatu.a deo aut eledtu.fid ipfi tanq lapides uiui Iup3edificamini.& i oibus exhibeatis uofmetipfos ficut dei miftros i multa patietia.i tnbulatoibus.i necef/ Lltatlyt,sd_anguftiis.i plagis.i carceribus.i feditoibus.i laboribus.i ieiuniisa caftitate.i fcia.i longanimitate.! ptate.i fpu fandto.in charitate non fida.i uerbo ueritatis.in uirtute dei. exortatio Sandli Hieronymi ad fugiendum mendacia.& prauam focietatem. Cap.xviii.
NOn fit iter uos medaciu. ois uir mendax abomiabiliseft deo.Eft.n.deus ueritas.& ueritati obftat m-ndacium.Omne fugiatis uerbu ociofum.de quolibet en^uerbo ociofo di uano reddemus deo sonem.Silemia diligite,ub^ft inul^iloquiu.ibi frequeter medacium.ubi medaciu eft ^peccatu.
XV uz
^ ^ , , > > #
Sermo indicat qualis eft homo.ln ore facerdotis uel monachi nullum unq fit uerbum.in qno no fonet xpl nome femper dminam ruminet legem.Etenim q in lege domini meditabitur die ac nodte non abiens i cd' filio impio^ne^ in uia peccato^.erit tanq lignum plantatum fecus decurfusaqua^.cuius folia non deci' dent.fed dabit frudum in tempore fuo.& oia quazcun^ fecerit femper profperabunt, Certe nil tam nocet bomini.q mala fo:ietas,Talis enim efficitur homo.qualmm focietate fruitur.Nunq cum agno lupus habi' tat. Vir certe caftus luxuriofi focietatem aufugit.Plus q impofiibile puto ui^ diutius in bonis permanere operibus qui malo^ affidua conuerfatione utitur.Cum fando pfalmifta uociferat fandus eris & cum uiro innocente innocens eris,& cum eledo dedus eris.& cum peruerfo peruerteris.Sicut enim mala nocet con^ uerfutioiita bona pdcfl:,Nil poteff huic comparari thefauro.Qui bonam inuenit focietatem:uitam menit: diuitiis affluit.Certe uere dicam,praro homo uel bonus uel malus efficitunnifi ob focietatis caufam. pueri cor tanq tabulaiin qua nihil pidii eft fore dicitur.Illud ergo quod a focietate recepit ufq; ad fenedam reti' netffiue bonu fiue malum fit.Raro cum iuuene muenis habitet.Nam ignis fi apponaf igni:calorem nd ex' tinguitifed enutrit.Semp uir quem deledat fapietiane maiori xtate 8t fapientia focius exiftat,Alioqn fi fibi fimili focietur aflldua focietate de ftultitia in ftultitiam dilabetur.
Exortatio Sandi Hieronymi no mrandi 8£ femp orare.	Op.xix.
*	Nte omnia aut filii meimolite iurare oino.neqj per caelum.netp per terram:ne($ per aliud quod
/-,	cuck iuramentu.Sit autem fetmo uefter eft ejt.non no.Cuius in ore frequens fonat iuramentum
in ipfo homie parua eft dei cognitio & diledio,Si no eft quod iuro:deum efie nego, Preceptum enim dei phibet.Non aflumatis nome dei in uanum.Orationibus iftante continuis.Muku ua^ let frequens ofo di deuota.Ofo hoiem a terra lubleuauad cxleftia uehit;&: facit holem cum deo loq. Gra^ tias ab eodem obtinendumodo fit deuota & mixta lachrymis.Multum ualet ofo frequens cofperfa lachry mis ad^merendam diuinam claementiam ad exauditiois beneficium,Obtinuit ezechias ftatim gfam a do' mino fuis lachrymis 3i ofonibusiut mutaret fniam quam fibi dixerat.Liberauit dominus fufannam a iudi cio dir$ mortis ^pter ofonem &C lachrymas,Ofonibus helix caelum dedit pluuiam quod claufum fuerat tribus anms& fex menfibus.Si quo egetis petatis a domino orationibus & lachrymis in fide nihil dubitan' tes.Quia qui fidem ueram habettut granum finapis quicquid petieritffiet ftatim illi.Idem dominus eft di' ues in omnibus,*q tuncerat:& nunc fpes ueftraigaudium ueft^dicogitatio ueftra;& omne defiderium ueft^t fit femp deusiquoniam ex ipfo;6d in jpfo:&per ipm funt oiaa quo uiuimus:per quem mouemur;& fumus: fine quo nihil penitus fumus.
Exortatio Sandi Hieronymi non expauefcedi ,ppter temporalem morte.	Cap.xx.
*d 1 -A111 fibi mei no multa loquar uobifcu. Venit enim horaiad quam natus fum. Hac conditione 9* huc ueni;ut exirem.Nunq natus fuiflemifi mori non debuiflem.Suoj>prio non pepercit domi' •*- nus filioifed pro nobis omnibus fecit eum mori in crucis ftipite;per cuius mortem mors noftra mortua eft.Nemo enim noftrum fibi uiuit.uel moritur.Siue enim uiuimus: domino uiuimus. fiue morimundomio morimur.fiue ergo uiuimus fiue morimundomini fumus.In hoc enim uocatus xps uiuo^z dominus di mortuo^,Si enim xps mortuus efbcertenon eft feruus maior domio fuo:iccirco di nos moriemur.Si enim refurrexit habemus fpem firmiflima:^ di nos refurgemus.Et fi xps fic refurrexit: ut am piius non moreretur certe di nos poft refurredtoem noftram nunq monemurffed femp cum ipfo in gloria ftabimus.Cum mortuus fuit xps;homo nofter fimilis mortuus eftiut deftrucremr corpus peccatiiut fiere' mus unum corpus cum illo,Iccirco fi refurrexit;& nos refurgemus cum illoiqa fumus membra eius.Si aute di xps no plus morietur:# nos fimihter.Quoqdem dilediffimi filii mei fi nfic morioncredo c^ redemptor meus uiuit.Et in nouiffimo die de terra furreSurus tum;# rurfum circudabor hac pelle mea. Et in ifta pria carne uidebo ipfum faluatorem quem uifurus fum egoipfe:q nuncloqUor:quem hic nunc cernitis mo tiete;# no certe alius loco menae ifti ^prii mei oculi qbus uos uideo:cofpeduri fur. Vnde diledifliroi mei uidete quo caute ambuletis.no quafi mfipictesffed ut fapietes. Et nolite fecudu carne ambulare, qa fi fecd' du carne abulabitisimoriemini.Sed fpintu abulates # facta carnis mortificatesmuc mecu exultate: cantate & pfatiite, Abiicite ueftimeta ludus:# tnftiti^.Spargite cinere de capite ueftro.Iubilate deo:pfalmu dicite nomini eius;date gloriam laudi eiusiquoniamhucuic^tranfiuip ignem# aquam:# eccc nunc inducit m me refrigerium.Introibo in domu dominnut reddam uota mea de die in diem.O qtum lucrum mihi e mo ri.quoniam uiuere deinceps meum xps erit.Ecce terreftris domus huius habitandis diflbluitunut alia fuc^ cedat non manutada habitatio asterna in caelis.Ecce quod mortale eft ueftimetum exuor:ut xtanum in» duar.Hucufq^ peregtiatus fum:iam redeo ad pfiam.Ecce brauiu capioipro quo in agone cucurri. Ecce por tum atn'go:que tanto defideraui defiderio.Ecce de tenebris ad luce;de piculis ad fecuritarem:de inorna ad diuitiaside plio ad ui6toriam:de tnftitia ad gaudiu:de tpali uita ad ppetuam:de fetore ad odore fuauimmu uehor.hic caecus fum:# illuminor.undiq* uulneratus:# fanor.Hic femp contriftatus fum:& ecce *am ficor.Vere hic uiuens mortuus fum;& iam uere uiuificor.
Exortatio Sandti H^erony mi uilipedendi pfenrem uitam.	Cap«xxi.
Vita mundiino uita fed mors:uita fallaxmita onufta triftitiis:imbecillis # umbraticaiuita medax. Nunc flores:# ftati arefcisiuita priuans;uita cui ines:uita fragilismita momentanea:# caducatq qto magis crefcis tanto magis decrefcis.Cu plus pcedis:plus ad morte ^pinquas. O uita plcn*i laqis.Quot in mundo homies illaqasf Quot per te iam Minent tormenta infernalia. Qua bea tus;q fir: agnofeit fallacias.Qua beatus q tuis non curat uantf Lfcn^itiis. Quam beatiflimus qui te bene
priuatus cft. Melior ett negodatio eius argento & aurozprimi & purifllmi eius frudtus.O mors dulcis & io> J <» eunda, non certe morszqux uita ueram largiriszqux fugas febres & uulnera:fames extinguis & fiti.O mors iuftifTtma & pia bonis:& malis afpera.humilias fuperbum diuitem & potemem:& exaltas humilem. Per te pauperes fatiacuncum aurum proiicis tu malis das fupplicium:& iuifis aeternum praemiii. Veni foror meat fponfa raeaiamica mea.dile<9:3 mea.indica mihi que diligit aia mea.Oftende mihi ubi pafcat dominus meus ubi cubet chriftus raeusznec dimittas me amplius uagari per inuium huius incolatus mei. Exurge gloria mea:porrige mihi manumztrahe me poft tezapertum eft cor meum:6: exurgam.& poft te curram in odore unguentorum tuorum.donec introduxeris me in cellaria domus domini mei.ut exultem & gaudeam cum apparebo ante faciem fuam.Tunc cantabo.# pfalmu dicam domio.Ecce tu pulchra es amica mea.lam no^ li morari amplius.Ecce omnes dies mei defecerunt.# anni mei pertranfierunt uelut umbra.Couertere ali-qtulum fuper me.quia te inuenire exultaui.# in te deledatus fum omnibus diebus uit$ me$. Sufcipe me. nam cum fufcepifti dominum mcum.me faluafti.me uiuificafti.Iam refpice in mezfaiuum me fac: # libera me de aquis multis:# de manu filiorum alienorum.Erue de carcere animam mea:# educ eam per giyuam quam operata fuifti fufcipiendo dominum meum:unde exulauit per culpam:quam perpetrauit meus geni toradam. Veniam per te in hortum diledi meimt comedam frudum pomorum fuo^.Defecerut ficut fu^ mus dies mei:# caro mea iam ficut fenum aruit.Ecce iam uenit tempus miferendi mei.Noli tardare, accele ra ut eripias me:quia amore hngueo.Per te bona mors frudum recipimus bonorumiquae facimus: cogno*-fcimus pmia qux fperamus. Ante q uenias:deuro ex patre cognofcimus: dum ueneris perfede uidebimus eum ficuti eft.Nigra es fed forrnofaipulchta es # decora:fauus dittillans labia tua.Terribilis es. Et quis refi ftet nb^Terribilis quidem apud teges terrae aufers fpiritum principum.-notam facis humilibus uirtutc tu^ am.Tu confringis cornua peccatorum:# exaltas cornua iuitorum.Illuferunt corrufeationes tux orbi ter^ raetuidit # commota eft terra. Aperis mihi dulcis foror # amica mea ianuas uit$:quas apcrjre mihi promi fiftiicui fuifti cum domino meo:ut iam fit in pace locus meus:# habitatio mea i fyon.Expolia me ifta mot tali tunica mea:quam fero:ut induam me ueftimentis Ixticiae.Anima mea hqfada eftmt inuenire poflim diledum meumzquem in mundo qfiui.# non inueni.Inuenerunt me in hac folitudine cuftodeszqui circue unt ciuitatemipercuflerunt me:# uulnerauerunt me:# tulerut pallium meum cuftodes murorum,Percuf fus fum # humiliatus fum a uoce malorum # dolorum. Tota die exprobrabrant mihi inimici mei loquen tes aduerfum me lingua dolofa: # fermonibus odii circundantes me:& expugnantes me gratis pofuerunt aduerfum me mala pro bonis:# odium pro diledione mea.Confringe arcum eorum:fcutum; # gladium:
& bellum.Si moraris iam deficit paulifper fpiritus meus propter multitudinem dolorum meorum. Iam co folationes tux laetificent anima meam,Hodie uocem meam audiens noli obdurare cor tuum, quando ue* niam # apparebo ante faciem dei.ut inhabitem in domo fua in longitudine dierum ^Fuerunt mihi in mife ria huius uitx lachrymx panes die ac node:labores:contumelix;afflidiones:erunx;fames:fitis:ieiunia: ui^ gilix;tentationes:#peftilentix.Audi gemitus uinculati folue colligationes meas. Accipe filium hic famelicum in regioe aliena # redde cum patri fuo,Sufcipe ulceribus plenum:# co^;Xa cum in finum abrahx pa triarchx.Fac me intrate in uineam domini fabaothiut non ftem hic ociofus.Sufcipe me de manu iniquitatis:# deduc me in uia xterna.Educ me de tenebris:# umbra mortis.difrumpe uinculazfolue compeditu:il 1 umia cxcuierigc ejifum.Cuftodi aduena:# pupillum.Sedenti in tenebris # hitanti in regioe umbrx mortis oftede lume tuu.Illumfa nunc meiut nund amplius obdormii in inorte»
Lamentatio difcipulo^ de morte Santfi Hieronymi.	_	Cap.xxii,
-/[ Aec#hisfimiliaprofequentefandliflimouiroiomniumdrcuftantiumcreuit mcEror& tnfti-/1 tiainec quis noftni potei:ac fc a jachrymis continere.fed omniu una erat uox plangetium.Quid fine te faciemus patre? p^emusf Vineam iftaro ex xgypto tranftulifti# plantafti eam. Vt quid auertis faciem tuam ab ea?In lumine uultus tui ambulamus.Gloria uirtutis noftrx tu eras Heu quid fine te amplius faciemus?Tu patentu dodtor # refugiu;tu exemplar inocetix. Vtinam nobis te-cum mori liceat.lam ad mhilu deueniemus:fiCut oues erimus fine paftore. Ad nihilum deueniemus uelut aqua d-currens.Non erit q confoletur nos.Fient filii tui orphani:# famem patientur ut canes.circueuntes undi($ non te inueniem.Heu quatus fuper nos cecidit ignis.Non te deinceps uidebimus folem.Congregatio quid faciet fideliu fin: tefTu difperiio hxrerico^ erasitu iterfedtor eo^ gladio oris tui.tu eo^ malleus
# fecuns conterens coy dentes in orc eo^imolas leonu confringens:# deduces eos in puteu iterirus.Gau debut nuc: # exultabunt:# humiliabut populu tuu & hxreditatem tua uexabut.Captabunt in aiam iuftii;
# fanguinc inocente condcnabunt.lncendent igni fandfuariu dei:# ueritatem fidei lacerabunt.
Quomoda Sandtus Hieronymus confolatur fratres fuos de fine fuo.	Cap.xxui.
—Vnc ille motus his uerbis aliqculum lachrymatus eftmt totus femper in domino mifericordix uifceribus affluebac.Conuerfufq? ad eosihac tantum flentibus uoce tefpddit. Eia boni milites chnfti.Confidatis in domino:# in potentia uirtutis eius,Nolite timere.Conftquemmi a domi, no mifericordiam: fi fperabitis in eum.Eft enim ipfe pius # mifericors:# nullum deferit fperan-tium in fe.lpfe emrn legem uobis conftituet in uia fua.diriget uos in fandtitatem redtam:# non tradet uos in <nimas perfeqaeutium uos.Viriliter ergo agite:# confortetur cor ueftrum; & fuftinete dominum. Eft enim deus in c$lo pius # mifericorsiqui fuos mille modis fcit iuuare famulos.Non turbetur cor ueftrum nccB formidet.Sperate in domino:# effundite coram illo corda ueftra:quia ipfe adiutor erit uefter. Si enim
\
\V
r"^y	l	I	•;i	>	t
abeo nunc: iterum me uidebitis: 8C gaudebimus in fintuhquia non multo poft hos diestquo ego uado: Si uos poteritis uenire.Et ubi ego ero & uos eritis in gaudiotquod nemo tollet a uobis,Mementote filii cha* riffimiiquomodo pofl: mortem moyfi deus elegit iofue i ducem:& ptedlorem populo fuo«Et eleuato helia per turbinem curru igneo in carium:fecit helifeum in populo efle prophetam.in quo duplex requieuit fpi ritus helix.Nunquid exinanitaeH: manus domini» An oblitus eft deus mifereri.aut continebit in ira miferi cordiam fuamfDominuserit pars haere ditatis ueftr$,& calicis ueftri.di ipe rcftituet uobis hereditatem ue ftram.Sufcitabit naq? ex uobis alium part:orem,cui dabit uerbum euangelizandi.5d ille ingredietur fine ma cula.& operabitur iufliciam.Et rogo deum meum.qui eduxit.& reduxit me fecundum uoluntatem fuatn* ut fi quis in me fuit ipiritus ad obediendum pceptis fuis.^ in ifto quem uobis mittet paraclyto paftore fiat dupIex.Eufebium filium meum pdiledtifllmu.habebitis uobifcum.& ipfum tanq me audietis.ipfe em uobis in patrem.& uos ei tanq filii obedietls in charitate cum omni humilitate. & manfuetudine ♦ 8C cum omni patientia.Siquis uobis fuerit neceffitatis referretis ad eum. Obfecro uos, ut follicitifitis feruare uni' lateip fpiritus in uinculo pacis.Vnum corpus & unus fpiritus fitis ficut uocati eftis in una fpe uocatois ue-ftr^.Vnus eft deus & pater iefus chriftus.Cui foli in una fimul uiuentes fraternitate placere cupitis, Ergo eius eftote imitatores ficut filii charifTimi.Et ambulatein diledtione ficut & ipfe dilexit uos. Et tradidit fe' metipfum pro uobisiut uos redimeret 8£ faceret uos fibi acceptabilesifedtatores bonorum ope^ «Vnicuic^ ueftrum det ipfe gratiam fccudum menfuram donationis iua^Dtt uobis de rore fpus fandti abunde: ut habeatis cur ad colendu eum. Adaperiat cor ueftru in lege fua;& in pceptis fuisiut cognofcatis eum:& faciatis eius uoluntatemtnec uos unq deferat,
San&us Hieronymus couertit fermone fuu ad Eufebiu.&: conftituit eum caput,	Cap.xxiiii.
V autem mi filieafcbi confurgeicofurge.lnduere fortitudinem.femper fubditus efto domino: ncc aemuleris eum ut ncqtcr facias.Salus tua deus in fempiternum erit: & iuftida tua non deficiat,Humilior fis ommbus.Leua in cxlum oculos tuos.Lex dei femper fit in corde tuo.Noli timere obprobrium hoium & blaffemias eoru ne metuas. Si fperabis in dominoiaiTumes forti-tudinem:& ucnient tibi pennae ut aquil$:6d uolabis:&f non deficies. Vniuerfa legis domini fecure loqueris ommbus.Ne tirneas a facie hoiumiqa cum illis femper eft dominusicum quibus eft ueritastdefcenditcp 6cu illis in foueam:& in uinculis non derelinquit eos.Sed a fedudlonbus turatur eos:& eft illis adiutor & prote^ dtor in tempore tribulationis, Certe no facile timet mortem hancrimo ut plus dico odit hanc uiramiqui te bene agere cernit.Ecce conftituo te fuper focietatem iftam:ut eueilas:8d deftruas:& difiipes;& difperdas:re-$difices:& plantes.Oportet te ciTe irrephenfibilem.Poteft male alios corrigereicui poteft is quem corngit dicere.Et tu fimihter facis.Tibi ammo maior erit labor fed maius pmium.Efto fobrius:prudcs & pudicus: hofpitalis & dodlor.Nemini uiolentiam facito.fed omnes aequaliter dilige;& tanto plus:qto melior eft.No fis perfecutonfed modeftus non litigiofustnec cupidus.Tu enim pdica opportune uerbum dei.Omnis ien-ptura diuinitus infpirata utilis eft ad docendum. Acquire uerbaiqux pdices orationibus. Valet enim huiui modi pdicatio:& dodtrina ad illuminandum:ad arguendumiad corripiedum:& ad erudiendum in iufticia: ut perfedtus fit:audiens & in omni bono opere inftrudtus.Eft enim xps iefus in cario fedens ad dextera uir-tutis dtiireu lans myfteria:& docens hofem fdentiam.ln omnibus fili dilediffime teipfum pbe exemplum bono^ ope^tin omni fanditate & bonitate.Nam capite paciente totum debilitatur corpus.Vt ergo breui ter te doceamifacies omnia bonaifi timueris deum,Patri meo reueredifiimo damafo portuenfi epo feribes faciens mei memoriamiut habeat me in ofonibus fuismec corrupi dimittat operaiquae tanto labore conte xuiiab hoibus iniquis 6^ dolofisra quibus fepe expugnatus fum a iuuentute mea.Ecclefiam prudenter cu-ftodiattfciens quoniam erigent fe illaqueantes animas fupplicium.quos conatus fum educere in uiam rec loquentes in ore fuoiS' gladius in labiis fuis quoniam obmutui:^ lilui a bonis:& proiedus fum in monu-ttiento dormiens,Spero enim in domino:q> benignus eft:& non dereliquer fideles fuos.Gaudium enim na-beo magnum:5^ confoJationem:^fumens de mifericordia dominiiquia uirum mirabilem: ^ multas Icien-tix:& bonitatis auguftinum hipponenfem epmipoft me relsnquo.Proprer quem multam habeo fiduciam in chrifto iefu fuftentandi fidem ueftram.Cui de me feribens hoc ipfum rogatoiut taqui fidelis pugnet ffi' les.ne ueniant.quod abfir.mala genti ucftrae.Theodonio fenatori & omnibus in chrifto fratribus me reco-mendes.
Sandus Hieronymus dat pacc difcipulis fuis»	Cap.xxv
Initis his uerbis uir fandiflimus iocunda uoce uerfus ad fratres inquit.Accedite huc.utra ° p	uos filii mei anteq a uobis recedam. Ad quem appropinquantibus illis fingulum brach is< P '
te melius poterat ampledens.cuilibet Pacis ofculum tnbuit.Deinde uocem mediocriter uultu placido & iocundo extenfis in caelum manibus couerfifm ad dominu oculis gauan	iy
mis inundantibus dixit.
Oratio Sandi Hieronymi ad dominum.	Cap«xxv^	-
Omine iefu chrifte uirtus mea.refugiu meu.fufceptor meus.&: liberator meus, lans mea. i 4 fperaui.cui credidi.^ que dilexi.fuma dulcedo.turris fortitudis,& fpes mea aiuuetute rrL^ator ca me dux uitx meae.&ego refpondcbo tibi.operi manuu tua^.quod tu dc limo terr^ oium formafti.quod otubus & neruis copegifti.cui una & miiericordia mories tribui	jeat
rnctix porrige dextera.lube domie.ne moreris,qa tepus eft.ut DUluis ih puluerc reuertatA' fpitJl b
ad te falaatore.q huc mififti illum,aperi illi fanuas uita?.Nam cu pro me in ligno crods tanq latro pependi> 3^4 fti.ta pmififti mihi g» eu reciperes. Veni diledte mi.tenea te.nec dimittiitroduc me in domu tua.Tu fufce^ ptor meus es.& gloria mea.8: exaltans caput meu.falus mea.& benedidio mea.Sufdpe me mifericors deus fecundu multitudine miferationu tua^e.Nam latrone ad te currente in cruce moriens fufcepifti, Poflidea re beatitudo fempiterna.cdtcu fecus uia clamante.iefu fili dauid miferere meUumfe ruo uifionis aternx ii lumma.O lux iuifibilis.qua carens thobias clamabat.Quale mihi gaudiu eit.cu in tenebris fedeo.& lumen exii non uideofO lux fine qua non eft ueritas.non elt difcretio.non eft fapienria nem bonitas.illumfa ocu^ los meos.ne unq obdormia in morte,ne quando dicat inimicas meus.pualui adueilus eu.Tardet aiam mea uitx meae.loquor in amaritudine aiae mex.segrotus fumufirmata eft in paupertate uita mea.ofla mea ficut in frixorio confrixa funt.Et ideo ad te dominu curro medicu.Sana me domie & fanabor.faluu me fac.& fal uus ero.& quonia in te confido non erubefca. At qs ego fum piiflime deus.ut ta audadter loquar ad te^Peo cator fum.in peccatis totus natus & genitus &educatus.cadauer putridu.uas fetidu.efca uermiu.Heu mihi domine.parce mihi.Quae uidfcoria.fi pugnando mecu meuinceres.qui fum minus q ftipula ante facie uen* tifDimitte oia peccata mea.dC erige de ftercore paupere.Cette domine fi placet dica.non debes ad te curren te fugare.quia tu es deus meus.Caro tua de carne mea.& offa tua de offibus meis.Propter hoc na<^ non re/-linquens patris dexteram adhariifti mea humanitati fadfcus deus & homo.& prius eras permanens in una eandeq? perfona.Et hoc quare taarduu dc inopinabile perpetrafti.nifi ut confidenter ad te recurrere ♦ quafi ad fratre.& ut mihi tua mifericorditer condonares diuinitatef Quapropter exurge adiuua me domie. exur ge:& ne repellas me in fine.Sicut ceruus defiderat ad fontes aquatura fitiens aia mea petit te fontem uiuu: ut hauriat aquas in gaudio de fontibus faluatoris ne fitiat amplius:qUando ueniet:& apparebit ante faciem tua.Domine mi quando refpiciens reftituesaiam mea a male fadfcis eo^.Sc a leonibus unicam mea i Vtina appenderentur peccata mea quibus iram merui:& calamitas qua patior i ftaterazquafi arena maris hxc era» uior appareret. Vnde & fi amplius expedtes tribulationem & dolore inueniam. Veni gaudiu fpus meifut de ledter in te.reucla mihi mifericordiam tua lattitia cordis mei.inueniam te defiderm meu.Sicut feruus pftoy jatur finem ooeris fuiific 8t ego expedo te.Intret poftulatio mea in confpedu tuo domieiut fiat manus tua ti t faluu me faciat.Ecce ui^ qui defeendens in hierico captus a latronibus uulneratus fum: femiuiuus reli^ dfcus fumitu pie famaritane recipe me.Peccaui nimis in uita mea;& malum cora te feci.Non te cognoui :in» gratus fui tot beneficio^ tuo^non ut decebat te laudaui.Forte multotiens ueritatem tacui.In corde meo cum pulfabas ad oftiu cordis meitpiger fui:ut te reciperem reuerctcr.Corpus putridum:quod uelut umbra declinaturimmio dilexi affedu. Verbis uanis os inqnaui.mens mea non femper fuit in teftameto legis tuae, non auerti oculos meos;ut non aliquando uiderint uanitatem. Aures meas quadotp uerbis inutilibus inq» naui.manus measad,pximi neceffitarem multotiens non extendi.pedibus ad iniquitate cucum.Quid plu^ ra dicamf A planta pedis ufqj ad uetticem capitis no eft in me fanitas.Certe nifi in ligno crucis monens mc adiuuiffesidignaerat habitare in inferno anima mea.Ego pie iefu fum pars tanti pcii.pro me fudifti fangui nem peiofummo me refutes,Ego fum ouis qua: erraui;require eam bone paftor:& appone ea ouili tuo: ut iuftificeris in Termonibus tuis.Nam,pmififti mihi:^ quacuip hora peccator igemuerit faluus ent.Doles fa» tius fumuniqtates meas ego cognofco:& dclida mea coram me funr.Vcte no fum dignus uocari filius tu» us:qa peccaui in cazlum & coram te.audimi meo da gaudiu &: laeticiam.auerte faciem tua a peccatis meis, dele iniqtates meas fecudum magnam mifericordia tuam.Ne plicias me a facie tua.Non fecudum peccata mea facias mihi neqj fecudum iniquitates meas retribuas mihi.Sed adiuua me deus falutaris meus. Et pro» pter honorem nois tui libera me.Benigne fac in bona uolutate tua ut inhabite in domo tua oibus diebus uitae mcseiut in fxculum fxculi Cum habitantibus in ea laudem te.Surge ^pera fponfe dile&iffime animx me$:& noli confiderare q? fufea 6c njgra eft peccatis.Oftcnde illi faciem tua.Sonet uox tua in auribus fuis.
Vox tua dulcis:& facies tua decora: ne auertas eam a me.Et ne declines in hac hora a feruo tuo. Ne tradas me in aias perfequetium me^Expetto te domie.Credo uidere bona domini in terra uiuentiu. Veni ergo di» ledte mi.Egrediamurin agruiuideamus fi floruit uinea.Cduerte plancftu meu in gaudiu mihi, klinaad mc aure tuam. Accelera ut de hoclachryma^dc miferiaBd ualle eripias me.
Sandtus Hieronymus peipit de fepulcura.& petic corpus xpi.	Cap.xxvii.
I l Aec ubi uir fandiffimus cotinuatis lachrymis;8d manibus in caelum eredfcis dixit: paruper filuiu Deinde fratres intuens dixit.Prxcipio uobis filii mei dilediffimi per uirtutem:& nomen domi» ni iefuiut corpus meu cum diffolutu fuent:in terra iuxta pfazpe domini noftn nudum fepeliatis ut illud ferat fecu redies quod uenies apportauitmudus inde egreffus fummudus reuertar illuc^ Societur terra terraemo licet terram fociari lapidibus.appetit enim naturaliter fuu fimile quodlibet.Ite^: ro go uos ut domini mei afferatis corpus quatenus in fuo lumie uidea lumciut firmas fup me oculos fuosidet mihi intelledu:8^ inftruat me in uia qua gradior.
Qilid fecit & dixit Sandtus Hieronymus portato corpore xpi,	Cap.xxviii.
Vnc quidam frater ad locum accedes facranffimu corpus iefu chrifti obtulit.Quod ubi uir do» j mini uidere potuir.nobis ei auxiliantibus.proftrauit fe in terram pronus:uoce & lachrymis qtu Poterat clamans,Domine quis ego fum.ut fim dignus.g? fub tedfcum meum intres? Meruit hoc y	Peccator homo?Certe domine non fum dignus.Nunquid ego melior fum.q omnes patres mei?
1 u noluifti moyfi uno idtu oculi te monftrare.Cur nunc tantu te humihas.ut patiaris ad hoiem defcederc
^ M
publicanumi^peccjtoremfEt no folum cbm illo manducare uisjfed teipfum maducari ab illo iubes.Cuqs prope illum efiet facerdos erigens fe uir gloriofus genibus flexis eum cundtis teneribus magnis lachrymis & fu!piriis:&: qpluries percutiens pedtus fuum dixit.Tu es deus meus.&" dominus meus,qui pro me paflus es.an forte alius^Certe tu es ille:q cum deus effesifolus ante omnia tempora:& fine principio genitus a deo patre:aeterna 8C jnuefligabili generationetq cum ipfo patre & fpiritu fancto unus deus es:pmanens illud ide quod eras:&: esatra unius puellae corpufculum te claufiiti fadtus homo ficut fum.Vere 8C deus & homo es. Sic enim in uirginali utero hoiem fufcepiftKg? nec fine homine deus esmec fine deo homo:quauis ne^ hu^ manitas fit diuinitasmec diuinitas humanitas.Non funt confufx naturxiquis fit una & eadem in te pfona* Nonne es caro & frater meus? Vere fic.Fame habuifliifitifti fleuiflimieas ifirmitates habuifti.ut ego. Sed ta men in te precandi ifirmitas.& defedtus non fuit:ut in mc.Non enim peccare potuiftimt ego.In te fuit coc poraliter;8^ efl::omnis plenitudo gfae.Non enim data fuit tibi gratia ad menfuram.Tua enim anima (tatim cum unita in Separabiliter fuit diuinitati omnia pfedte fciuit;& potuit;quae ipfa fcit & poteft diuiniras.Qua tum ad diuinam naturam qux in te elt xterno patri deo equalis es.Sed ob illam qua pro noftra redemptio ne aflumpfifti humanitatemiminor csinec tame eo aliquod incurris uituperiumt-[*u nempc ille es:quem in iordanis alueo baptizante ioane uox fubito paterna caelitus intonairihic inquiens eft filius meus dile5:us:I quo mihi bene complacui.ipfum auditc.Et fpus fandtus in te ut columba defcedens:te unu efle cum patre: & eundem in fubftantia declarauit.Tu bone iefu pro me crucis tam grade in tuo iftoiquod pfens cerno coe pore fubifti rupplidum:ut mortem qua meis incurreram flagitiis interimeres. Aias antiquo^tquas dudum diabolica potetlas miferas ifernalibus manfionibus retinebat:recuperares:& totam humana namramiquae corruerat in mortem perpetuam.Tuo cum ipfa pacificato patre ad uitam iterminabilem: tuo quem pro ipa fudifli peiofo fanguine reuocarcs.Cuius qdem uitx die refurgens tertiaide illo in quo mortuus iacuifti ha*' rathro certitudine firmiflimi coprobafti.Quo quidem noftra eft folidata fides:& audta fpesiut ficut incor ruptibilis impaflibilis 31 imortalis refurrexiftiuta fimiliter 8t nos refurgemus.Tu certe bone & pie domi' ne poft tuam mirabilem Si fingularem refurredionem.xl.expletis diebus quibus experientia lucida iudicio rum multiplicium te ab inferis uiuu refurrexifte dedarafti;& ut nulla dubitationis oriref caligo i ad caelos eundis cernentibus difcipulis tua ^pria uirture afcendiftiimihig ianuas referans paradifi ad dei patris om' nipotentis dexteram confediftiiubi fine fine fedes.Tu infuper bone iefu a deo conftitutus iudex uiuo^ 8i mortuo^ificut in illa die afcendifti ita in tremedo 8i horribili uniuerfalis iudicii die defeendes reddere fin' gulis fecudum opera qu$ fecerunt.Coram te tunc ccrtc^cident regesiois ftrata erit danatio.Te tuc omnes ximebunnq te nunc contenunt.Quid tunc tibi infelices qui nunc cum male fecerint gloriantur dicct.Qiy te omnia fcientem cerncnt.quibus nullum amplius erit remedium mifericordiae?Quid confpedui potetis omnia.cernentis omnia.& folum quod iuftum eft iudicantis.facient miferi.qui totum fuum in mudi uani' tatibus 81 flagitiis amiferunt tempus.plus diuitiis fallacibus.q tibi infiftentes.plus filios 8i filias, 8i mundi gloriam^mometaneam.q te diligentes, cu tuu erga nos iratum cernet uultum:cum tam fcueram expedag bunt fniam.cum eos de minimo quoq; cogitamine 8i ppria accufabit confcientia.Daemonum caterua 8i i* mul qlibet crearura.quam te deum oflendendo.offenderunt.cum uidebunt ftatim.cum fuerit fententia di' uulgara.fe adepturos tormenta.quibus Si corpus 8i anima fimul cruciabitur cum diabolis fine finemullum inde m perpetuu refrigeriumexpedanres? Ve ne miferis:q te in ifto tam breui tempore uilifiimis bonis te' poralibus ebriuqux no folum inopiam nuc auferut fuis poflefibribusifed 8i ipfam fuam faciunt indigentia negligetesiin beluam redigutur.Vc ue q falcem tanto hoc timore peccare;& tuam^iuocare iracudiam non definiit;fi tuo nolu nt amore;ur tenetur.
De mifterio mirabili facratifiimi corporis xpi.	Cap.xxix
Ed quomodo pie iefu tu.cuius tata eft magnificcntia.ut nulla queat explicaf creatura.quem cs'
O	li mare di oh qua: eius ambitu corinentur capere no poifunt.qui idem totus ubkp loco$z pfens
es.nec intus iclufus nec exrra exclufus.idem in caelo ad patris dexteram oium fuperno^ ciuium _ beatitudo Si gloria.quae tux celfitudfs fpem contemplatur,idem in terra. pugillo ipfam conti' nens & cocludens.idem in mari Si in abyifls.ad nutum regens oia& conferuans.idem in iferno poteter doz mmans.fub tanta panis breuitate contineris.no particulariter.fed itegre Si pfede ac ifeparabiliter? O inefti bilis admiratioio omm nouiratum nouitas.Oculi in te uidet albedinem:faporem fentit guftusrodorem lactusitactun^ fubtilitatem reperit.Sed auditus cordi repfentat in te illa no forte accidetia. Hic certe pcr le iola exiit ant accidentia fine fubietfto.quia no ut humais uidecur fenfibus panis esifed iefus xps iteger: ficuc m cxlo ad patris dexteram refides deus di homo. Aue panis uir$ q de c$lo defcendiftixdans te fumantibus digne uitam:no ficut mana quod in deferto noftris pluuitpambusidequo omnes qui ma'ducauerunt mor' tui funt.Certe q te digne fumittqq morte corporali aia a corpore feparetunno morietur in xternum.qa no illa ieparatio mors tft.icd de morte ad uitam trafitus.Vnde qui te digne maducat in mudo motiensite cum sterne uiuere incipitXD qpeiofa mors illa efbante qua homies mortui funtipoftq icipiur uiuere* Ju pan^s angelo^ tua uifione angelos reficis;& glorificas.tu efca es aix no corporis impinguans mentem no uentre. yui in te non impinguatur in uirtutibusmimis sger iacet in flagitiis.Tu te manducarem ut codecet: m te tlaimutas:uttuiparticipat6e!! efficiatur deus.nec tame in illutrafmutaris:ueluti alia corpa facit efca.	^
ue te idigne fumctibus.certe ad fui pcena 8i reatum ite^ te crucifiguntmon q, te diiudicet illa manducatio, quoma ipaffibilis Si imortalis oino es.Heu domie mi qd dica^Quot hodie te faccrdotes comedut i altari.
ut carnes pecudum & uolucrum irao peius.No5e mulie^ frauntur a5u tarpiffimo.K te mane maRicany j do comedur^ Vbi domfe latitasf Dormis ne.an uigilasfExaudis pces coy de cselo 6i de fede maieflatis tux,
Vere fi hoc uelles facrificiu & libame:5^ medax fieres:& peccato^ focius.Ccrte domie fi uera funt qux per
os locutus es .pphetaijitfi iuttus folum fupplicatoibus pftp es:& fi tibi placet xqtasihoc tale eft impedimc^
tum facrificiujne fiat:qq in fe 8C natura fui facrificiu bonu fir:nec pofTit uiolari malis facerdotibus qa mali'
tia no diiudicat facrificium. Vnde huiufmodi facrificiu fit ad facerdotis piudiciu 8C danationemmec pro q
bus ficpdeftifmo ut uerifTime dica«q uitam facerdotis agnofcit:8C eum pro fe celebrare facitifit in eiufdem
peccato cdfciusmecno 8C poenxparticeps.O magnu 8C ifcrutabile myfterium.Panis accidentia frangiitur p
partes:8^ tame in qualibet pmanes particula totus & iteger xpsificur eras antea.O humano^ illufio lenfuu
friguntur illaiqux humanis fenfibus in te mdentur accidetia;& tame nec frangerismec corrumpcns.Te de
tes uidentur mafticare ueluti materialem panem:&f tame nunq mafticaris. O nobile couiuiumun quo fub
panis & uini fpecie totus xps deus 01 homo fumitur & ita totus in fpem panis OL qualibet eius particula:& i
uini fpecie cum qualibet gutta:ficut ipanis totius & uini fpecie fimul.Nam totus pfedus OC iteger xps fub
panis fpecie & fub qualibet qtucunq? minima continetur particula:& idem totus in uini fpecie di in quali'
cucp gutta pennancr.O efca facratiflimaiqua Uere comedes deus efficituniuxta illud.Ego dixi dii eftis;& fiV
lii excelfi omnes,Liberatur a malistimpletur a bonis:& imortalis idubitanter efficitur.O facrum peregria'
tionis noftrae uiaticutquo de hoc neq fxculo peruenitur ad c$li hietufalem confortiu. Patres noftri in de* V \ntic
ferto mana comedemes:no peruenerut ad terram.pmifiionis.Qiii uere te comeditiin fortitudie tui ambu'
lauit uf(p ad monte dei oreb.O comeftio delicatiffunazin qua ois faporis Oi odoris eft fuauitas: omne dele'
dtamenmmzois medicina;ois fuftetatio:& omnis requies a laboreznecnon 8i omne quod defideran poteft.
Tu certe uita eszqua ois uiuit creatura 8£ fine qua moritur.Tu es uita uitalis dulcis:& amabilis atcp locuda.
Odoris tui fuauitas xgms jecreat & debiles:quos tuos fecit fopor falubres & fortiflimos.Tu lux illa icomp henfibilis:qu$ ocm illumias hoiem uenietem in huc mudum.Tua mi domic eft omnis potetiaztuu omne regnum:ante te curuabitur omne genu.Oia qcunqj uistfacis in cxlo:& in terra:& in mari:& in abyffisrtux nil eft quod pofiit refiftere uolutati.In te ex te di per te fut oia:& fine te nihiLEia ergo fidelis aia gaude epu lareme moreris.His pafcere dclitiiszne pignterisihoc fruere couiuio in quo no carnes hircoj*: aut tauroru ut olim in legetfed faluatoris tui corpus fumedumpponitur.O fignu diledtois iopinabiliszut idem fit dator quod damm:6^ donator idem fit quod ipm donum.Quam magna dulcedo tuadomietquam abfcodifti ti' mentibus te;&perfeciftiea fperantibus in te.O ferculum excellentifllmutueneradumtcoledum: adoradum glorificadum;8£ ampledtedumiomnibus extolledum laudibuszexaltandum cudis pconiis:firmiter in cor^ dis uifceribus retinedum."8£ perpetuis temporibus alligandum aio.Cecidit homo per cibum ligni uetiti ad miferiamzp te reuelatur ad xternam gloriam.Tu certe in redis 6i eruditis habitas cogitatdibus.Tu miferri mu arrogatem:& fuperbum deteftans diuitemteum dimittis inanem;& uacuu ac de te famelicum.Tu pau^ perem iuftum pium Oi humile oibus eum imples diuitiisitux domus ubertate facias.In te:& per te e redu iudicium Oi atquitasitecu prudentia Oi fortitudo Oi omnis uidoria.Per te fandi regnat in cxleftibus. Per te dodores pdicant.Per te iuftus uiriliter contra hoftes dimicat.Tu fuperbu potetem deponis de fede exulta' do humilem.Tecu funt omnes diuitiae:& gloria.Te diligetes diligis-QB1 ad te puro corde uigilant te fueni untzquoniam cum fimphcibus & redis corde graderis.Tu folus ante omne pricipium ofum eras;&f finis:& pricipium.Tu folus fine tempore xternx a deo patre genitus,Quam beati qui te diligutzqui aliud: q te no defiderant:q de te aiudue cogititiq te digne coceduntzq tecum manetes omnes uias tuas omni tempor cu^ ftodiunt.Certe qui te iueniunt^ueniunt Ultam hauriunt falucem iterminabilem.O efca mirabilis ac ftu^ penda:deledabilis ac iocuda.tutiflima;ac fuper omnia peroptanda.Inquo tot funt inouata figna; Qi mirabj lia imutata Jn qua omne habetur deledamentum,& ad omnium gratia^ proficimus incrementum, Qui fingularis Oi inaudita tui liberalitas.Qu3m fuperabundantiflima ac prodiga largitas.ut'tui nemine exorte fadas.nifi ad te uenire contenat.Siqs ergo paruulus eft.fecure ad te uemat.& te comedens fiat magnus Oi re linquens femitas infantiae.per uias ambulabit prudenti$.Siquis debilis eft.ad tedecliet.& protinus fiet for tis.Siquis ifirmus.fanabitur.Siqs mortuus eft.fi audire te uoluerit.uitam fterminabilem apprehendet. Sed qui magnus eft Oi fortis.nec hic te deferat.nam femper abundanter in te inueniet.quo pafcatur, Nemo cer^ te fine te poteft uiuere ad momentum.Tu folus uitam das omnibus creaturis.Iccirco defecit cor meum, Qi caro mea deus cordis mei,& pars mea deus in fsecula.m te folum deledatur cor mfcum.In te exultar anima mea,Tibi folum adhaerere cupit mens mea.quoniam qui elongant fe a te peribunt.Tu aute domine ne Ion ge facias auxilium tuum a me fed tuam ad me inclina aurem mifericordix.Te edat pauper Qi inops. Qi fatie tur,& tunc uiuens cor laudabit te.O lux inuifibilis.inexnnguibilis.& oia uere illummans.Sederi cseco huic fecus uiam.miferere mihi fili dauid clamanti.uifu tribue quo te uideat.Propicius quxfo ;domie huic efto - Peccatori.ut fis mihi in adiutorium Qi in locum refugii.ut faluum me facias.Et tunc fi ambulem in medio umbrae mortis.non timebo mala.quoniam tu mecum es,Mortuus en pie lefu laceo.Exurge. refufcita me,
^ confitebor tibi.xger Qi infirmus fum cui nulla eft amplius in carne fanitas,medicus es.fana me.Nudus af “igor frigore diUes cs.indue me.Fame in hac folitudine pereo.cibus es.facia me.Sitio.falubre poculum es: inebria me.infixus fum in limo profundi.# non eft fubftantia.Veni in altitudinem maris, Qi tempeftas de^
merfit me. i	s-limf-.A-x.	•.inr-» r-..,z-oc mp<p Tam intrauernnr amiae nfn: ad animam
uc me de laqueo ifto procedor meus.gubernator meus firmamentum meum.relugium meu.dux meus
L
, YiT
& rex meus.& deus meus.ln cuhis comedo manibus fpirifum meum.Quem in emeis (lipite redemifti. cui uitam.mifericordiam tribuifti.Refpice domine humilitatem mca.nec concludas me in manus inimici.ho' die tecum ingrediar in locum tabernaculi admirabilis.ut inhabitem in domo tua in longitudie dierum in fxculum fccculi,
Sandlus Hieronymus accepit uiaticum & obdormiuit in dormo.	Cap,xxx,
NIs finitis uir domini gloriofus facrum domini corpus fufcipiens.ad terram fupinus rediit, Deiiv de manus in modum crucis fupra pedus tenens fymeonis^phetae uaticinium decatauit. Quod finito fubito cundlis qui aderant cernentibus.tanta in loco in quo iacebat diuinitus lux eiTullir. ut inftar folis radii fplendor quorulibet uibraret oculos.ne potient morientem unjs g.oriclurn aliqualiter intueri.Qua quidem luce ad horam permanente circuaftantium quidam agmen angelicum ibv dem uiderunt undi(p difcurrentiummti fcintillae in arundineto foIent.Quidam uero angelos non uiderut fed uocem lapfam cxlitus audierunt;fic dicentem.Veni dileSe mntempus eti enim ut mercedem accipias pro laboribusiquos mei caufa uiriliter fupportafti.Quidam tamen nec uiderunt angelos; nec hanc audie^ runt uocemifed tantum cum iis a beato Hieronymo illa finita uocerhaec au ierunt ueroa.Ecce ad te uemo pie iefu fufeipe quem tuo recuperafti fanguine.Tunc fubito illa lux difparuma ilia anima fanditilma tanq fydus omnibus uirtutibus radians carnis refoluta cxnotcxlopi regna adut glonofa.ln quibus iam certe ta' q luminare confpicuu renicet: & fpledore beatitudinis:^ multorum corufcanone prodigiomm,quoniam non poteti abfcondi ciuitas fupra montem pofttamec uoluit deus ut in morte ipfius lateret fanaitas: cuius uita ianciiratis caufa fueratfalutis totius ecclefiae militantis.Tantus deni^ illa recedente fanCtitiima ani ma odor fubfecutus eft per dies non modicostut nulla forte uetuftatis recordetur aetas.Sed certe dignu erat ut illius merita odoris peipue clarerent indicio;qui ad unitatem fidei intemeratae membra fetida fuo$£ uer borum odore euocauerat.
De uifionequu habuit Beatus Cyxillus de trafitu.Sandti Hieronymi. -	Cap.xxxi.
r r Ora na'(pchariflimi patris 8i domini huius trafitus gloriofx diei erat ultima/in qua quidem ut fui atletac pius dominus gloriam demontiraret:& omnibus qui in ecdefiae domo habitant pro^ ferret cla^; lumen;hoc modo cyrillo epifeopo tranfitum gloriofi Hieronymi ipfe dominus reuc lauit.Cun^ didta iam hora cyrilius epifeopus deuotis in fua cellula orationibus inhxreret: iur^ fum in fpiritu raptus uelut in extafi fadtus fubito quoddam a monafterio a quo uir fandtifiimus migraue^ rat uf^ ad cxlum mirabile & fpecfofitiimu uidit iter.Cuius tanta erat pulchritudo & admiratiotut iicut eo dem potimodumtetianter icognouimusiftupore uelut amens effedlus hucillucq? admiransaui paulilpec credat obliuifcidn hac fiquidem mentis pofitus anxierate:eleuauit oculos;& ecce angelo^; maxima a mona fterio focietas ueniebat alternatim melodia^ & mellifluo^ cantuum uocibus concmentiumiquo^ uide> bantur uocibus cxlum St terra & omnia quae eo^ continentur ambitu undicg refonare.Ferebar etiam lin^ guli angelo^ fingulos manibus acccnfos cxreosiquo^ claritas folis repellebat lumen.Sed quid additur aa mirationi admiratio^Ad caelos uertens cyrilius oculosmon minorem angelos^ cernit nume^ mo ° r , iftis obuiam uenientium:quin rei huius anxius expetat euentumtinterrogaiTet quidem quid hoc eiieuea ita eum Stupor opplTerat:» qu.d dicerermefdebat.Aft .Uo dmtmsexpedtanre glonofam u‘djP Hieronymi mirMim	rnnAic /ini nihant ancrelisiSi fequebantur mira decoratam pulchritudine uemetem. ad cuius
««T^^aZorc/Xarf»	quo	cyr.nusdegebargradumJg=s
& ftaos ea taliter elt locuta. Agnofcis ne mefAd quam tlie.Minime qmdem.Quis emm es qui «nto «creti honote eminesiAt ilIa.De Hieronymo unq fuit aliqua tibi cognmoMt ille.Certe quem nominas lingui ti affedu diligo chatitatis.Sed aurefo ille «.'Er illa.Eius Ium amma:qu$ gloriam iam obtmeoiquam ip a bam,Ad meos pergito filios.&: quae uidiili nuncia:ut St a lu&u definantiS^ meo tiatui congaudeant. q elegi.Quibus omnibus finitis-.omnis illa beata uifio ab eius euanuit oculis;^ fuit in femet reuerius • Fro“' nus cyrilius ineffabili gaudio perabundansdea tamen 9 per totam noctem illam non fe potuit a lacnrymi prae mentis Ixticia continere,Quam ergo mirabilis eti dominus in fandhs fuisimirabilis in maieltateitacics ^>digia.Dextera domini fecit uirtutemidextera donaini exaltauit eum: notam faciens i populis uittutc eius O diuini amoris immenfitasidiuine largitatis affluentia. Quid enim illi fuo potuit facere filio honoris: cc gratiae.&: non fecir.cum tam copiofa St in uita St in morte erga eum fuerit munificentiafDedit emm ei do^ minus claritatem xternam;& nomine sterno hsredirauit illum;& fecit eum hsredem gaudio^: iuPer^m rumiin quibus permanebit in fecula,Quam Angularis honor St admiranda gloria excedens pene ahoru gloriam fandto^ & honorem.ubi non iolum illam fancftitiima anima omnis csleties comitantur c^°et-fed etiam ipfe proprius faluatdr.Nec enim fola in cslo fulget infignis dignitatum illa beata anim£ f-unc^0 corpus fuum non cetiat in terris radiare miraculis, Ad cuius narrationem congruum eti redire. j ^ namcp ut didum eti uiro fanditiimo hora compktoriiicorpus illud tantis fragrans aromatibus ‘ tesitotam illam infonem nodem ducentes circa eum in magnis fiquidem pro anno quod cunctis ucne fletibus. St pro fua quam iam obtinuerat gloria gaudiis uigilauimus.Maneautem fado diuinis pcraais. _ codecebat pyfteriisidebitifq^ obfcquiis honore debito coiumatis in bethleem iuxta perfepe m quo Pr° bis xps de itemerata ibidem natus uirgie ifans uagiiticorpus illud facratitiimum facd coopertu	z
ram ordinauerat fepeliuimus.Quantis autem ipfo die St «ia ad pfens miraculis gloriefis mmiicaun	,
nus filium fuu fandum Hieionymuicerte no foret enarraf fufficies ligua carnis.Sed tame aliqua oc
nenofternimisplongerar fcrmo:referam.Quidamanatiuitateearcnsinipiofepulturaedie aidendibene/ >66 ficium corpas tangens fanctum obtmuit.Cuidam etiam iuueni furdo St muto fandhifimu corpus deofcula ti:fuluto auris 5d ligue ligamie:& loquendi & audiendi gfa eft conceHa.Et certe dignum eratiut q excitatis uerx lucisrqux xps ellirenebris obcaecatoszfuis fandtiiTjmis dodtrinis G£ exeplis illumiauerat,Surdis quoq^
& mucis in diuis operibus ueram exercuerat medelam-.ut 5; diuia itelligerent documeta:&: catholicx ftdei conficerentur ronesequas fpernebat in die fui obitus gloriofi:& cxcis lumen tribueret corporale: &: furdis ac mutis cocederetfanitatem.Quam plurimi ut aflerutiq uiderunt a nefandis fpiritibus obumbrati i loco quo fandttim qefeit corpus clamaribus diris uocibus d5emonibus.Sandte hieronyme ♦ Cur nos tam ifeque/ ns?T a noftrum femper flagellum fuifti & uiuus di mortuusiper eum funt mirabiliter liberati.Hxreticus q dam dum prxdidlu beatum Hieronymu blaffemaret:& eius fore dignu corpus icendio diceretiultoe diuia ad alio££ haeretico^ formidinemiin ligni fpem eft mutatus.Ec fubito cudis q aderant uidetibusiignis cx^ litus eum iuafitrac eum taliter combuflit:^ totus in cinerem eft conuerfus. Ad hxc magna hxretico^; mul titudoicum tantam fuas fanditatis aduercerentexperientiam2& ad ueritate faerx fidei tantis & tot apertis figno^ idiriis:tanq qbufdam clamantibus pcombus uocarentunadjpfms facratiEmx & itemeratx fidei & lume redierunt.Quid plura dicam^Certe in generatoe & generatoem uix annuciarem qux per illu deus oftcdere uoluitiu: magnificaret eum:& colendu exhiberet uniuerfis.Qua magnus certe eft ifte tot faciens mirabilia:cui certe non eft fimilis fecudum opera fua.Magna magnalia de hoc per mundu refonent extre/ * ma terrai% fpatiairutilent fua lucida figna.Iam tanto^ miraculo^: multitudie corroboretur intemerata fi/ des,Quot enim ifirmis itegram fanitatem conceiTerirpoptatammarrare cederet in imenfum.Et tempus & una & ois humanus deficeret fenfuscfi uellet oia indagare qux opatus eft in diebus nfisiqux auribus audi uimusmec funt occulta a filiis hoium.Lxtetur ita<^ totus fidelium coetus:&: canticu lxticix& exultatiois deo cocrepent alta uoce:g> ex eis^filiit ftella micans;cuius fulgentes iuas radii eos dirigunt ad cseleftem pa triam adeundam.Iftius certe uita facratiflima eft oibus difciplinatmores funt fui oium fidelium inftituta. Adfinc hodie faerx matri ccclefixiiSd pro tanti filii receffu pi$ lachrymx;& pro tanta eius gloria inxfhma* bile gaudium, Liceat ergoinftar pix matris ei pias lamctatioes ipendereicum tanto fe cernit priuatam filio uiduatam uiroideftitutam pugili:&: capitaneo uitis fux incifa palmite:qua in agro fidei plantauit di coluit.
Nan mihi qfo imputetur filio tanto orbato patre;fi ptx dolore dani tam inxftimabilisiea referam,-qux n5 decenr.Sxpe natp nimia cordis abundantia plura homo loqtunq uellet.Quid heu chariiTimi patres & do/ mini nuc uobis referamfCircuquacp pfpiciens:& pgensiut fi forte meumzquem dira mors abftulit patrem Hierongmu inuenircm:& no iueniozquc diligit aia mea:huius amore langueo.Txdet aiam mea uitx mex quonia ablata eft uita mea:5^ excuflus fum ficut locufta:8c exaruit uirtus mea;5: lume oculo^ meo^d extin Suna eft.Qy ale amplius erit mihi gaudiu in mudo.cum lumen meu uidere no poflim i Obfcurams eft eni fol meus,& luna no ftat in ordie fuo.Ouis cum lupis quid faciet paftoris priuata munimie i Quomodo ui/ get arbor.radice detrucata^Quid heu dira fecifti mors^Cui pfem recipiens,filium tam medicum in omni/ bus bonis exulem dimififttfO mors crudelis non illi fcd mihi.& pene totiecclefix.quem furripuifti athle/ tamfCur non diftulifti eu recipere^Quare aliquatulum no auertifti faciep tuam ab eo^Scis qd feciftif Nu/ quid non defiderafti.qux tam uelociter a nobis furripuifti,no fit in mudo ei limiiis in uirtute in dodlria inTan(ftitatefHlc certe princeps pacisidux iufticixidodor ueritatis di equitatis: armiger intemeratx fidei contra hxreticos bellator fortisicuius fagitta nunq abiit retrorfuminec dedinauit clypeus eius in bello; & eius nunq eft . ^^Uclyti chriftiano^d plxbis flete;quoniam cecidit dux uefter, Vox in rama fonet» Tanti filii recemim pie ploret ccclefiadam circudabunt eam canes multiiconfilium malignatium obfidebit eam:quoniam loge faSus eft ab ea auxiliator eius.Iam ad fuam no afpicit defenfione.Iam tribulatio ^>xima eft:& no eft q adiuuet.Iam in fepqicht0 iacetptedor folitusmo certe exurget aduerfus malignares in ea. Ic/ circo clama m cilicio:8<! planftu	maternduere uiduitatis ueftes uiduatam filio.Heu uatidnabumr pfeu/
do ^phetxi^ ^phetabut uifiones medaces:& fraudulentas diuiationes:^ fui cordis in nobis feduftiones.
Et certe no erit q refiftat eis,Siccatus eft cni fons uitx:& uenadifparuit aqua^ uiuentiumj. Sed & tu qd di/ ceschariEmepater damafe/Vbi quem plUs diligebas q te Hieronymus. Vbi tui norma itineris.Cdfihator.-duaor.& redor quo abut tuus.Quado qfo feribes ei.Sine tuo fum Hieronyme chariffime cofilio uelut ab fcilium a corpe mebru.Scribe feribe qfo ne pigriteris.ut fi tua loco^ diftatia poptata careo uifione. faltem tua mihi adfic memoria frequens tuis affiduis Ifisgratiofis.tefte deo in nullo umentiu ut in te mex fpei fir maui anchoram.Plora igitunplora.Deducant oculi tui lachrymas p diem di nodteiquonia defecit anchora tux fpei. Aruit feribentis manus tanq flos fceni.Iam no erit tibi amplius eius memoria.Vox certe fua dul/ cis di iocuda:qux in fidelium auribus erat mei dulciEmu:filuit.Heu qualem amififti confiliatorem di adiu tocem,Certe iam in multitudie cofilio^ tuo^ defecifti. No erit q panem fragat tibi uitx.Extida eft lucet in medio ecdefix micasiut no uobis fed fibi luceat.no mudojfed cxlo fpledeat.Quid ergo dica. Cui co/ querar.Vndc mihi in hoc ueniet auxiliu.utcofoler.Certe ut itueor a domino fadfom eft iftud. Et ideo fibi dlca^‘Cur bone iefu tam uelociter a tui fponfa.qua in cruce moriens defponfafti tantum abftulifti filium ^tedtorety c5(ra eiUS hoftes belligey,Forte uoluifti eum tecu.Certe domie non eo egebasmt ipfa. Bene q* oem ei fubueniftijfed nos orphanos reliquifti.Non conq'ror 9 aliud q iuftum di xquum feceris; quoniam tte iam ipfc merebatur finem imponere huius uitx laDoribus:&: tccum eiTc.fed doleo Q) tantum incurrit tnnum ccclefiaico abeunte.Vtinara eum tedderesiut tuam regeret;ftabilirct;6; defenderet ecclefia uelut
t
prms.Quid bone domine eius deinceps fadenr filii iacentes.efariente$.circaneantes famelici ciuitatem. at canes non habentes qui eis panem frangartSunt oues errantes non habentes paftorem:difcipuii fine do£o' teicxci fine dudtore.Heu pater pie Hieronyme noftrae fuftentationis baculus ubi esfQuid tuus faciet cur/ rus fine te dulcis aurigai'Vbi cubasflndica nobis,Cur es nunc terrse focius,qui in te nihil uoluifii effe terre/ numfBethleem bethleem ciuitas iuda qux non minorem de principibus ecdefiae retines.quid fecifiifRcd/ de nobis quem retines patrem.Sed 8t tu terra quare audes retinere hominem non tuumfQui nil gefTit ter/ renum,‘nil carnalercerte fua redoluit caro.Sufpende& tu piifllme theodofi tua in falicibus organa.No pius ceflet fletustcum tui diledti Hieronymi recordarisiquem amififti.Tanta denicp tibi infit doloris afiedtioiq/ ta extitit dilectio.tanta fit lamentatioiqtum danum.Sed qu^ poflet mortalium explicare lingua quanta eo fuperflite aderat toti ecdefiae utilitas.quanta chrifiiano^ fingulis falubritas. quantum certame , quantaq; hxreticis deflrudtio ac difperfio.Hic certe omnibus chhfticolis amabilis erat:8C decorus in uita fua.Et ideo cius receffii fingulis flere licet,nec efl qui fe abfcondere uel excufare pofiit. Ne igitur nofter nimis ptraha/ tur fermo ut breuiter concludam;quae pro noflro damno ad dolorem attinet: ut quae ex illo proueniebat omnibus humilitas & exultatio explicari non potefhita dolo^ efl lamentatio ce(pet jgjtur dolonabeat tri flitiarquibus tamen attingere non pofiumus:quae uellemusiquae no iolum nulium remedium adhibet do/ loriifed auget.Si patrem noftrum diligimusieius laeticia gaudeamus.Non uere diligit qui fuam tantum uti 6 limem diligit.Iccirco &: fi pro ea qux nobis euenit inutilitas dolemus:# pro eisiquae recepit gaudia coi $/ temur Adfit ergo hodie nobis caufa magnae teticiae.Lantet quilibet ueftrum nouu canticu. Sonoris iubi» let uocibus mater ecclefia.In hymnis # confeflionibus plaudat hodie plxbs catholica. Vndiqp iocundetur chrifliana concio.Hodie certe obtinuit Hieronymus;quod tanto xftuabat defiderio.Hodie deuidis hofii/ bus fecurum obtinuit triumphum.Certe omnibus expletis laboribusirequiem pofTidet fine fine, latu non efuriet nc^ fitiet ampliusme^ cadet fuper illum fohneqj ullus aefius. Ablata e ab oculis eius omnis lachry matabiit ois ludus.Iam certe fibi dolor deinceps no erit.lam certe mercedem hafcetipro qua toto uitx fua: tempore laborauit.Confolemur ergo.demus magnificentiam deo noftro:quoniam dei perfeda funt opera & omnis uitse eius iudicia.Confiteamur dominor# collaudemus faluatorem noftrumiquoniam non dere/ liquit fandum fuum fine adiutorio in tribulationibus:qu$ in agone huius uita: miferrimae circudederut illum,Sed adiutor # protedor fuus fadusrliberauit corpus fuum a perditione, A laqo lingux iniqua: cxji labiis operantium mendacium:# eum fublimiter collocauit infra patris manfionesiubi omneelt gaudm: omnis fuauitasiomne quod defiderari poteft, Vbi gloriofa # foelix eft refedioanima^: poft: labores # eru/ nas:ubi dulcis folcnitas angelo^mbi una focietas # charitas omnium ciuium fupernote* Ibi certe nemine timonaut dolo ricutit.lbi nulla penitus agnofcitur angu(liaitribuIatio:aut aduerfitas. Nulla ibi infirmitas nominatur.Nemo enim fraudatur fuodeliderio.procul ibi diftat mors.Nulla ibi prorfus pfentis gloris ex pedatur minoratioifed augmentum fcilicet cum omnium uniuerfalis erit refurredio mortuorum. Ibi tuc corpus cuiuflibet beatorum fimul cum anima pdidam gloriamrquam nunc fola pofiidet anima fine inter/ minabili poffidebit.Ouis autem angelorum uel hominum.quanta fit minor particula gaudio^ # §lor!^' ” quae ibi funt efiet fufficiens enarrare.Quis efTet mtelledus ad hxc mtelligendum idoneus.qu^nec oculus
uidit.nec auris audiuit: omnia uiliora omni
cxtinguere dcitius Doterit»ardefcet ut illius capax efficiatur.Hzc uita caduca:# momentanea refpedu us mors ponus eft dicendi.Omnis mundi fallax &: uana laeucaipondusamariffimum & grauis fav™. . --quippe farcinam deponens Hieronymus facratiffimus optimam illam elegit partem,'qua- ab eo nullo tt® pore auferemr.Rogo.gaudete & exultateicantate & pfalliteiqma patet nofter gloriofus nauim plenam cx leftibus diuitiisiaeternifqp mercibus iam concupito in littorccollocauit.anchoramfpci «anquilla iam i > tione firmauitJam certe brauium obtinetipro quo in agone huius teculi ab omnibus fe illicius do cucurritJam uidor de fuis hoflibus triumphauit:cum quibus icuto amoris domini munitus^ uiniirer dimicauit.Iam denarium accepir:pro quo tanrto labore in mnea fandx ecclefiae laborauitJam taletumao/ mino reddidit duplicatum:q)‘cam mercedem in gaudium domini meruit introire. Proprer ha:c gaudens gaudebo:# cantabo diledo patri meo canticum nouu:ut fit laus eius in ecclefia fando^.Ecce dilectus p ter meus candidus:fpeciofimmus:eledus ex milibusiin quo nulla eft macula:pafcitur iter lilia m umea do mini fabaoth.Ecce flos campi:# rofa nimio fragrans odore de horto nuper ecclefia: i uiridarium elt aon ni tranfpIantatus.Ecce cypflus ad cxli altitudine fe extollit.Ad ifulas longe diuulgetur nomen luum.u ^ i xternu eius memoria i bcnedidoe; Exultate igif chariffimi pfes # domini. Laetamini # laudff.:c^s cet laudare dominum.q mirabilem fe in fuis declarat fandis.Laetetur omnis orbis.Erubefcant toj^ul(3;oI retici:# iam fe nofcant ad nihilum deuenifle.Certe non eft mormusmt xftimat fui hoftes: ftd cert regnat in terra uiuentium.Iam certe eius refulget claritas per aeterna palatiadam uetcribus depo^	^
dogmatibus:cum fuis fallacibus auCtoribus de agro fidei catholica:;# doCtrinis facratiiiim^ • ^ y ‘ » d ijgnis.ac ^digiis ut fol relucet iter agmfa beato^. Vale igitur Hieronyme gloriofe.noftn femp laci	F ^
deum memoriam.ut tua ualeamus piiflima iterceffione,# i prdenti ab oibus protege nocuis,o. gaudia,quae iam tu pofiides adipifei.
incipitepiftohbeati Adguftinihipponenfisad Cytillamhierofolymitannm epifcopum de magnifi^ >c centiis beati Hieronymi.
x	Loiififlimi chriftianac fidei athletac:fanSae matris ecclefiae lapidis angularisiin qao admodum
'	firmata cofi(lit.Nunc uero in caeletti gloria de fyderis radiantis olim Hieronymi pr$f biteri lau
des uenerabilis pater Cyrille.filendum ne putas.aut lingua balbutientis pueri, ut uirum pollU' tum labiis me locuturum fore reris^Caeli enarrant gloriam dei & omnia quse fecit dominus efi tn fanetis fuis laudant.Silere debet rationalis creatura.a laude dei irrationabili non filente? Taceam: aut Io quarfeum fi taceam lapidibus iubetur clamare. Qui quis indignus & infufficiens laudator exiftamtcu non fit pulchra in ore peccatoris laus.Tamen ab eiufdem laudibus minime ccflabo; Firmetur itacg manus no^ ftra:& lingua hoftra palato non inhaereat :quoniam certe magnus eft ifte uir fanaiflimus:mirabilis:&: mc^ tuendus fuper omnes.qui in circuitu noftro funt.Magnus certe in uitae excellentiflimae fanditate, magnus in fapientiae ineffabilis profunditate.Magnus in maioris nunc gloriae qtitate,Mirabilis in prodigiis infue^ tis.Metuendus ob fibi a domino traditam poteftatem.Quam iracg magnus fit ifte gloriofiffimus Hierony mus in fuae uitx excellentiffrmus fanditate.patefaceret mea lingua.cum pnecipue eundorum non fuffice^ rent mortalium lingux ut eius excellentiam explicarent^Liceat ergo dichalter hic helias. alter hic famuel alter hic ioannes baptifta uitx excellentifllmse fanditate. Helias & iannes hereroitae:magnis citDoru & ue^ (tium afperitatibus carnem macerauerunt.Non minoris uitae Hieronymus glorioGfllmus: heremita idem per quadriennium in heremoi tcrarum tantum focius perffitit. Quinquaginta annis ut uenerabilis Eu>-febii littera quas pridie recepi plemus fatebantur:& ut mc certius tu idem nofti uinum & (iceram aliquali> ter non guftauit. Ab omni carnium & etiam pifcium efu ita fe abffinumq, ui* ea nnminare nnlehat. Codu quid non nifi in ultima aegritudine bis comedir.Cilicino facco camem uejutietvlinic no uilifiimo fe tegebat.Stratum alium nifi terram nunq fduit.Non nifi femel fm<§,bus-ur hprdrnm foli is fiue radicibus paftus in dieipoft uefperas fe orationibus praebens:deiceps uftp fecundam nodti> h '	*
tidie uigilabanpoftmodum uero fomno feffus in terra dormiens ufi^ ad mediam nodem quiefeebat^o^a quide continue furgens ledionibus,# feripturis fandiffimisiquibus tota radiat ecclefia uti Iapidibus ciofis intentus: uf($ad efus horam perdurabat.ita leuiflima flebat peccata ut quis eum atfimafiet homini jnteremiffe.Ter in die carnem duris uerberibusflagellauitiita aut ex eius corpore riuuli fanguinis efflue bant.Quin uerbum odofum aliquod ut peftem maximam fugiebat.Sibi ocium nullum erarfemper aut fa eris ledionibusiaut fcribendo.aut docendo eundos exerdtabatur.Quid plura loquar.^Si fandorum finsta iorum perquirerem uitas.eo ut puto maiorem neminem inuenirem.Sed quia fuperius famuelem nomina, uimasffuiffe hunc famuelem oftcndamus.Hi certe Samuel,qui de uanis litterarum ftudiis uerberibus euo catus facrae feripturx minifterio deputatur.In cuius lumine diuina gratia influeme.utriufcc teflamenti lu. men uidimus & in cuius brachiis haereticorum pars maxima eft difperfa. Hic certe eloria uirmtis noftrx mnffctcns utruq, teftamtntum ex habreotum Imguadn gracam paritet & latinamtdifponenfcR iDfum do (tezisin $ternum.dedarans emgmata & obfcura dubia & nodofa:pparans officiorum feriem eundis eccle. fix miniftris totam peneecclefiam xdificauit.Vnde bene magnus apparet in fapientia ineffabilis profundi tateXiberales autem fcientias ita perfede fciuit:q> relatione omnium nullus fibi fimilis apparet adhuc. De feripturis uero facris uti multarum fuarum epiftolarum Hebraicorum Graecorum Chaldxorum Perfard & Medorum Araoicorum & pene omnium nationum linguas & litteras:tanq fi fuifiet in eifdem natus 6C educatos icrait uuid plura dicam^Qux Hieronymus ignorauit i naturamullus hominum unq fciuit.No me ifta u enerabihs pater cxiftimes dicere ut putem te Hieronymi & uitam & uirtutes peius me fcire: cum iibi focius extitens multo tcmporCtsej teftor deumtquoniam ob tam ineffabilis uiri fanditatem.fi uoluif. kmtacere:nonpoffem.Loniitentur mirabilia &fanditatemfuam&ipfi caeli,In quibus magnus maioris gloriae quantitate^ multorum fandorum habitat fine fine.Nulli itam dubium eft infra patris manfiones ipvum unam ex maioribus di fiiblimioribus fedibus obtinere.Cum enim homo idem fecundum opera vtx IpoTc? perfedions poenae aitx extiterit.dare patet ipfum unum de maioribus dC fublimioribus ese. «nO hlcru^jem cmibus fore,Quod ut a nobis plenius & certius credatur in mundo prae cundiss: quoru T^0crlXUSr Ua, mira,blI!S 3PParet prodigiis infueris:& miraculis infinitis.quorum mihi aliqua uenerabilis Eufebms:fuis litteris declarauit. De caeteris uero prodigiis qua? mirabiliter fiunt quotidie, ut quotidie intelligo relatibus plurimorum auidus peraudire tibi: ipfe pater chariftime fupplico: ut mihi in breui uotomine quaecuncg poteris uera& utilia miracula colleda qcitius facultas aderit: eiufdem Hiero, fiymi lanaimmi deuotione ttanfmittere non deneges.Sed ut multa merita Hieronymi fandiffimi non Ia ^ant:qmd erga me diuina annuenteclxmentia.inipfo fui obitus die acciderit.enarrabo. Eodem nacp dic f^hora qua exutus putredinis & immunditia: carnis toga Hieronymus fandiffimus ueftimentum perpe. p. ^routtolitatisiinaeftimabilis laeticiae & gloriae iduit dum Hipponae in cellula mea qulefcens auide co. ide cx SUa^eS ine.^ent animabus beatorum.q cum chrifto gaudent gloriae & Ixticiarum quantitasrcupiens ^^.^Hi^iteriabreaem componere tradatumipi^dbuscompulfusnoftri Seueri quonda uenerabilis emftol/f	*5	eP^copidifcipulicharta’.calamo:pugill3riq^ i manibus fufceptis:breuem uelle fcnbere
n,^. .P^iffimo Hieronymo deftinadaiut qcqd ex hoc fentiret refp5deret.Scieba.na ta difficili q5 ne a muetiu me p0flb doceri euidetius.Cu^ ia feribes falutatiois exordm Hieronymo pnotare; ieflabile
fubito lumen noflris inuifum temporibus noftrifq* minime linguis declarandum cum ineffabili inaudita' cjj odorum omnium fragrantia cellulam in qua flabam intrauitdiora completorii, quo 2 me uifo.ftupo' re admiratione^ comotus animi 6C membroru uirtutes repente amifi.Nefcieba em' tunc q? dextera mirabi lis dei exaltafiet feruu fuu notas faciens in populis uirtutes fuas,Nefcieba eteni q? deus antiqux miferatio^ nis feruu fuum fidele a carnis imunditiis difToluiffet;& tam fublimem ei f cxlo fedem paraiTet, Nefciebam certe inueftigabiles uias domini, Nefciebam thefauros ifinitx dei fapietiae 8C fcientis.Secreta 6C occulrn dei iudicia non agnofcebamrquoniam quos uult facit fua ineffabili fapientia ad fui agnitionem uenire. Quos autem pra:delhnat:uocat:iuftificat;& beatificatiprout decernit fieri.Ita^ qaia talem oculi mei nunq per' fpexerant lucemrolfadus meus odorem non fenferat: ta nouisitam inauditis miris obffupebam,Inter nxc aute meis in me pftrepctibus cogitationibus qd hoc efietide luce haec dicens uerba uox emicuit, Augulti' ne Augufline quid queris^Putas ne breui immittere uafculo mare totumtbreui includere pugillo terrarum orbem^CxIum firmare ne ufitatos exerceat motusfQuae oculus nullius hominum uidere potuit,tuus ui' debit^Quxauris nullaperfonumhaufitaudiectua^Quaecor humanu nullatenusintellexit.necetiamco/ gitauit exiftimans te poffe intelligere^Infinite rei quis erit fmisdmmenla qua menfura metierislfPotius tO' tum mare in artifllmo clauderetur uafculo.Potius terrarum orbem paruulus teneret pugillus. Potius C$' lum a motu continuo defifteret: d gaudiorum 8t glorix quibus beatorum anima* fine fine potiuntur mi' norem intelligeres particuiammifi uti ego exigentia docerens.Difcurre adhuc breui tempo„s fpacium. Im poOibilia facere ne conerisidonec impleatur uitx curfus.Hic non quxras: qux no alibimifi quo tam fceli citer propero inueniri pofrunt.Hic fatageitalia exercere operaiut poftmodum ibi qux aliqualiter hic mrel/ libere cupis in zecernum habeas,Inde qui intrant nullatenus exeunt:ad h$c ego pauore ffupens: admiratio' ne tam inuifa pene amens omni quafi uigore carens. His uerbis aliqualem fumens audaciamitrcmebunda uoce dixi.Fas utimm mihi foret,qui tam foelix es; tam gIoriofus;tam honorifice ad illa properas gaudia;q tam dulcia eloquia gutturi meo faris non ambigere,Ar ille inquit.Nomen meum quxris Hieronymi iili^ us prefbiterixui tranfmittendam epiftolam iam feribens coepifti.fum anima.quae hac in hora in bethleem iuda carnis onere depofito chrifto omniq^ colefii comitata cohorte:omni decorata pulchritudine: omni il Juftrata fplendoreullo induta immortalitatis deaurato ueftimeto;circumami<aa omnium bonorum & gau diorum uarietateiterrenorum omnium triumphatrix;omm diademate coronata:omni beatituuine & toeu citate uallata;tam nullum etenim deinceps expedio glorix defedumifed augmentum. Tam gloriole taq i' effabiliter pergo ad regna cxlorum fine fine manfura,Quando iterum iungar corpori glorificando 3t non morituroJed gloriam quam nunc fola habeo habituroan illa fcilicet in uniuerfx carnis relurreaionis aie Tunc ego amplius animi in me collegis uinbus prae gaudio a lachrymis non ceffans: fic refpond!. V tinam uirorum eximie tuimererer fieri pedifTquus.Sed quxfo tui feruuhtqq uiliffimi.quem dilexifri in mun”. nimia charitatis affedione recorderis.ut tuis interuentionibus a peccatis emcnder.tua gubernationeireao calle inoffenfo pede procedamttuis defenfionibus afliduis ab inimicis mihi cotinue infidiantibos protegar tuo^ fandto dadtu falutis attineam portum.Placeret utinam uoluntati ture aliqua mihi interrogati reipo' dere. At illa, Quod optas dicito°meomni tux uoluntati refponlaram fcies.Vdlem inq mteLigere. Vtrum beatorum anima: quaedam uelle ponint.quxobtmcKnc-queant.At ilia.Vnumaugurtine noueris/$ Iam dorum anima ita in illa aeterna gloria in deo funt folidatae S f.rmat$i3, nulla f.bi inert aha uoluntas. mli dei» nil uelle aliud pofibnnmfiqua: deus uult.ltko quae uoontob mere poffunt,Etenim qu$cunj uo lunt7& deus 5i uult & adimplet.Memo quippe noftrum fms fraudatur defiderus.quia ml prxterdeum ali quis nottrum optat,quoniam uero femper ut uoiumus deumhabemus.noftra femper defidena fun, p-
uifitandum ueniam.non poft multos annorum circulos.ubi tunc qute audim.SZ in feriptis tradid.'umems P«fpicaciter,Pluribus itaqj horis illa gloriofiffima anima ibidem mecum manes trinitatis fan»mm$ i.m tatemtK unitatis trinitatem filii a patie generationem.fpintus fandh' a patre & filio proceifioem. angeiic
hierarchias & ordincs.& eorumdem beatorum fpiritaum mylteria beatarum etiam animarum tceiicjadtx
alia utilia & grauia humanis intelledtibus q fubtiliter:| euidenter.q mirabiliter mihi patefecerit acido, omnium hominum linguis loquerer,non explicarem fermone,Deinde a meis oculis lux difparmt.hea fetis poftmodum diebus ineffabilis odorum fuauitas remanfit.Quam mirabilis ergo ifteeft,facies tot mv bilia.tot tanta infueta prodigia hoibus. Ad ipfu ergo ore noftro clamemus & exultemus.derouf^ P ~ laudi eius.quoniam certe dignus eft omni laude,nec fumus fufficientes eu laudare.Introiuit enimin nct; domini candidus & pukhernmus.ubi fine dubio de fublimioribus,& pdarioribus gloriae fedem o Qyod ut iteru clarius ueritatis lumen pateat pluribus teflibus q uno cenfui quid fupradidtus noi^ rus uir dodtrina dt fapientia pollens cu tribus aliis in ipfo die & hora obitus Hieronymi in tur^o -s ^ tate uiderit.mex addere uifioni.de quo qde folumodo ipfemet pridie ad me ueniens fuit tcftjs» .	.	^5
ut fublimis Hieronymi gloria mundu non lateret,ueluti fandtitas fublimis.& pene cundorun2^ ^^, excellentiffima.non latebat,ne illi quos fandtitatis illius deledabat feqoi ueftigia.habiturum P ^ ^.QS rantesialiquado a fanditatis deuiarent tramite.Et ut etia alii fibi tot & tanta elargiri cerpcn P ‘ us ^ie fctitatis&: uirtutis ihereret ueftigiis(minuit.n,labore ponderis pmio^ fpes)die & hora q	jaraUi?,
ronymus foeliciter expirauit elargienda fibi gloria feueto & tribus aliis cum eo flantibus tainer u
Hora completorii die filo ih domo faa feuerus cum tribas uiris catholicis.quoram duo monafterii qnoda 3 C 8 uencrabilis martini erant monachi in diuinis legens locutionibus 1 caelo in etherc:terra^ canticum fuauif fimorum inaudito ineffabilium:^ incredibilium infinitas repente audiuit uoces:&: organorum tympano-rum:8d pfalrerioram:& totius fymphoniae:& inftrumentorum fonos.quibus cxlum & terra:& omnia ut fi bi uidebatur undiq; refonabant: quorum fuauitatibus eorum animae pene a corporibus exalabant. Stupe-fadi ilico omnes illi eleuantes oculos caelum totum:ethera.& omnia quae eorum continentur ambitu qua dam uiderunt luce fpecies folis luce praeclariore clarefcere.ex qua omnia odorum aromata erumpebant,
H$c illi tam miranda cernentestdeum exorarunt praecibusmt eos cur talia fierent no lateret,Quibus uox de caelo ueniens ifta dixit.Nulla uos moueat admiratio.Nil uobis uideatur admirabile:fi talia & uidetis & auditis, hodie enim regnum rex: & dominus dominantium chriftus dominus exeunti de hocneq fxculo animae gloriofiflimi Hieronymi prefbyteri in bethlee iudae commorantis totus feftinus obuiam uenitiut eam prae caeteris tanto honorificentiusitanto excellentius 8C fublimius ad fua introducat regna:qto prae cae teris fublimioris & fandioris uita: meritis fulget.Hodie omnium angelorum ordines cxultantes: & talibus aocibus alternati concinentes fuum fociantur dominum.Hodie omnium patriarcharum & prophetarum caetus,hodie apoftolorum & difcipulorum choius.hodie omnes fancti martyres.hodie confeffores.hodie gloriofa dei genitrix fandtis omnibus comitata uirginibus.hodie omnium beatorum animae laetabudx 8C feftiuse fuae occurrunt compatriocae &: ciui.His auditis uox biluittfed tamen lux & cantus & odor per horam poftmodum perdurantes cefiauerunt.ltacj liquido patet ipfum de fublimioribus & maioribus ciuibus fore:quo & magnus & mirabilis eft:& metuendus fuper pene omnes fandos ob fibi traditam poteftatem. Nulli fit dubiu ita pra: caeteris quae uult pofle ipfum aflequi.ficut prae caeteris fua uoluntas diuinx magis cohaeret.Nullis uero me tatx audacix putetiutfatearipfumioane baptifta:quo teftante ipfo faluatore nui lus maior furrexir.petro 6Z paulo & caetens.xii.apoftolorum qui ab ipfo chrifto dedi & fandificati funt: 6 (fare gloriatiden: ante ftare in gloria,Sed tame & fi prohibeat ratio ipfum illis maiorem obtinere clorianr i cxli regno aliquem audere dicere:tamen nullas uideo rationes cur fit nefas dicere: aqualem illis-in gloria Hieronymum fore:dummodo illis in uitae fanditate difeors non fuerit:cum non fit perfonarum acceptor deustfed fingulorum merita decernens:^ reddens unicui<$ qd1 meruit, Aft fi cuiq uideatur minorem ioanx ne 8t apottolis.Hieronymum:parum uideatur minorem ipfum obtinere.Cu & fi illius fanditatis merita, il lius laboris grauia:illius feripturx & ueriflimae tranflatioms utriufe^ teftamenti: officioruma ordinatiois frudus. non folum praefentibusifed etiam futuns perfpicaciter cernat: paulominus fore nil ipfum ab eifde in gloria difeordemtut uerum teftor deum puto iudicabit.Porro ne aliquibus deridendi laqueum initiare uideandum ioanni 6C apoftolis in fanditate & gloria aequalem efle Hieronymum fandifiimu fateor: unu q> expletis nondum diebus quatuor in uifione uidi enarrabo. Ver itas non lateat,&: ne quis me has laudes re texere credatmel amore carnali.quo homo a ueritatis cognitione maxime deuiat.uel uefan$ mentis impe-ritia.uel alia quacun($ caula ueht.Sed me hoc non ambigat ab homine intellexilTe minime.fcd per reuela-tionem quam deus omnipotens qui fuos exaltat fandos:&: exaltando magnificat.Quarta prxeunte node mihi auide cogitantiiquid laudistquid ue debita: reuerentix Hieronymi in breui retexerem epiftola demo ftrauit hoc modo.Dum itaip ut dixiidifponens hanc epiftolam tibi fcnbere cogitarem aptam laudis mate. riam inuenire.hora adueniente nodis mediae me fomnus opprefTit.6£ ecce maxima mihi affuit angelorum multitudo inter quos fulgentes plus infinito fole duo erant uiri ita fimiles & uniformesmt nulla i eis uide-leturdifferentiaiqua alter ab altero differrepofletibifi ^ tria ferta ferebat alter in capite & auro & lapidibus prseciofis:altti xro duo.Hi candidiffimis induti colobiis.undiq; auro gemmis contextisitantae erant pul-chriridmisiut non ualeat quifpiam imaginare. Accedentes itac^ illi ambo prope me fub filentio paulifper fleterunt.Deinde ille qui tria ferebat fertaihis me uerbis fuir allocutus.Cogitas auguftine quid debeas laudis de Hieronymo 1 ueritate proferre^Et certe diu cogitans nondum noftnfed huc ambo uenimusiut cius tibi gloriam indicemus. Hic certe meus focius quem uides Hieronymus ipfe eft qui ficut xquahs mihi i ui tx fanditate fuitiita per omnia in gloria requalis eft.5: quae poffum:& ipfe potea.& qux uolo: & ipfe uult.
& ficuti deum uideo.^ipfe uidet.8<: cognofeie 5: intelligit.in quo omnis noftra:S: fandorum omnium con fiftit gloria^ beatitudo .Nec habet maiorem uel minorem gloriam alter ab altero fandorum nifi in quan tum magis QC minus diuinam contemplatur fpedem. fiue cognofcit. fertum ucro tertium quod plus illo fero aureola martyrii eft: quod uitam finiuit corporis.Qui & fi i mundo ob labores poenitentias: erumnas afflidiones.uerbera:contumelias:& hominum obprobna;# derifiones:& caetera ualde grauia qux ita paci fice pertuliuta gaudenter propter deum, ut infirmitatibus exulraret:& uerus martyr extiterit. & praemia toartyrii non amiferit:tamen quia gladio uitam non finiuit aureolam.quae in fignum datur martyrii; talis n°n habet. Serta uero duo alia qua: habemus aureolae funt.quae folum uirginibus & dodoribus damunut ^ aliis dtfcernantur.Ad ha:c ut mihi uidebatur refpondi.Quis eniro es domine mi^Et ille ioannes inquit baptiza fu qui huc ad te defeendi. ut nunciare tibi Hieronymi gloria qtenus ipfa gentibus nuncies.Hoc.n, noueris honor reuerentia que fingulis fandoru exibctuncaeteris oibus exibetur ne putes ut aliqua fit m inuidia.ut 1 mundo.Sicut eni m mundo quilibet hominu caeteris pefle potius uejlet q fubefTeiita i c$l° ppter charitate ieffabileiq fe iuice diligunt beatae ai$:qlibet fando^» ita alterius gloria gaudet ficut ^a«quin & ucliet qfcR maior fibi efiet $qualis & pene maionquia gloria effet fua ita minor maioris gloria Eaudet ficuti ea hret uec UClIcr ei habere ut ille no hfetiimo potius de fua(fi fas eflet)ipartiret,Vndi. gloria
fingulorum ett gloria cunctorum 61 gloria cundtorum eft gloria fingulorum.His didis focictas omnis ilb difcefliti& expergefactos ita a fomno.tantos in me fubito fenfi chantatis ardores:gtos in me nuhq fenfera Nam deinceps hadtenus nunq aliqualis in me uel inuidix.ucl fuperbiasdiue arrogantiae fuit apppentus uel cogiratio.Teilis eni eft deus q oia ante q fiant nouing» ide tantus in me extitit charitatis feruor q> plus alie no bono gaudeo q meo:plus affeCio omnibus fubefleiq fupra efle.Haec iccirco dixerimmo ut laudis acqra famam.ftd ut quis hxc non putet uana fuifle fonia quibus faepe deluditur mens noftra.Saepe eteni deus ab fcondita 8i maxima per fomnia referat.Magnificemus ergo opera fua.quoniam perfedta funt.nec eft in eis iniquitas,Sandlum domini Hieronymum propter deum.cum quo regnat fecure magnificemus,quoniam i uita iua magnifice fecit.in morte fua magnifica recepit.Quapropter magnus eft i medio noftriV& fantius, & excelfus in uitx excellentiiTimae fandtitate.Magnus fandtus 8C excelfus f fapientiae ineffabilis profundita tc,Magnus fandius Se pcxcclfus in maioris nuncglorix qtitatc.Mirabilis & laudabilis 6C gloriofus in prodi giis mifis.iauditis.8d inieris, metuedus coledus. 6C qeneradus ob fibi tradita a domino ptate.honore.6d glo riam lempiternam.Magnificemus ergo obfecro eumme taceamus quoniam maiore omni laude.Notas fa* ciamus in populis gloris fuae laudesiNon miretur homo fi eum que deus magnificauit 5d coluit laudamus Non hominem pigeat uenerari 8d colere quem deus coluit 8d ueneratus eft.Non putet quifpiam ioanni 8d apoftolis ingloria 8d fanditate azquado Hieronymu ioanni 8d apoftolis exercere iniuriam.quoniam ipfu il lis pftare 8C gloria 8d fandtitate fi poflent optarent,GIoria enim 8d beatitudo eius eorum eft gloria: & beati' tudoeogd eft fua.Honor laus & reueretia a nobis exhibita Hieronymoteogt fingulis exhibetur: & q illis fi gillari exhibetur Hieronymo exhibef.Si ergo cupis ioannem baptifta 8d apoftolos uenerari fimul uenerarc illu: quoniam ipfis per omnia e $qlis,Secura igitur mente omni depulfa formidine.ioanne baptifta Hiero ; nymo aequalem 8d non maiorem.quoniam nullus maior furrexit omni deuotionefid reuerentia fateamur: quoniam fi mforem facimus ioannis glorias derogamus:& magis iniurias exercemus ad Jaudes.Huius mei iparis lermonis opus qq infufficientenqq uiliflime:qq nihiljtamen deuote 8i reuerenter expletum ad te ue nerabilis pater puro corde & magna animi deuoti anedhone dirigo.fupplicans ut ingenioli mei uerbula q de mex peritiae pauperie in laudes eximii Hieronymi obtuli non deridendo fed charitate debita aequanimi ter tolerando legas,Et quae minus debita dixi ad tanti uiri laudes & mea: imputes imperitia;: & epiftolae breuitati,& eius laudum immenfae immenfitati.Quoniam certe fi omnium mortalium lingua folum eius laudes promerent.-minus debito fatis efler.Mei peccatoris uenerabilis pater efto memor.ut dum in illo fte' teris loco quo illud facrum eximii Hieronymi cadaiier quiefcit: eius me imeruentionibus recommendes. Quoniam nulli dubium eft 9 ea qux optat idem Hieronymus poteft cotinuo obtinere.Non enim fuo ali qualiter defraudatur defiderio;
Beati Cyriili epifcopi hierofolymitani ad fandtum Auguftinum epifcopum hipponenfem de miraculis beati Hieronymi prefbyteri poft mortem celebratis.
K Enerabili eporum eximio auguftino hipponcfi pfuli cyrillus hierofolymitaus pontifex: 8C om nium facerdotum infimus illius feq ueftigia cuius fandlitas radiare non ceflat.lllius fcilicet Hie' ronymi gloriofi cuius memoria in bcnedidtione in faeculum feculi.Qui qtus fit Qt tu fimiliter bene nofti eius ufus maxime colloquiis &. dodtrinis.de quo me uellem dinerere cum fim repro bus in toto & indignus quafi reputo audaciam.Sed tamen quia tua me cogit diledtio ut aliqua tibi fcribam de prodigiis hominibus infuetis: qux per illum in diebus noftris fecit dominus, ut eu celebrem in mundo faceret.5^ cudis hominibus gloriofum tamen tuis confifus orationibus opus aggrediar ut tua pofcit deuo tio;& breuiloquio perftringam de multis pauca.Gloriofum huius uiri obitum uifione^ meam.necnon 8C mirifica tunc temporis perada te nofle non ambigo.Nam uir utiqp reuerendus 3C memoris obliuioni no dandae cufebius nobilis cremonenfis eius difcipulus in quo magiftri refulflt fanditas & dodrinaicuitmapi entia & probitatem 8C excellentiam non ignoras qui poft bienium a noftrae mortalitatis miferia ereptus fu um pdilediffimum beatum Hieroymu m caeli patria eft fecutus ut nobis indicant eius crebra miracula de quibus etiam inferius aliqnahter pertradabo.reuerendo patri Damafoportuenfi epifcopo:6^ theodonio ro manorum fepatori eius fratri feuero probiflimo uiro:Euftochio fandiftimx mulieri.& tibi & multis aliis quos figillati nominari no eger.tunc temporis per fuas litteras totius eius obitus ferie intimauit.Vnde am phus ea qu$ nofti reiterare fore fuperfluum & dicendorum impedimentum.His ergo omiftls ad eiufdeP* qux no ce^nt continue clarere miracula nofter fe ftilus uerrat.ut tua pofcit deuoto. Et primo ab eufebl uirofandinimo eiufdem Hieronymi fandiflimi difcipulo fumat initium.
Opinio quomnda haereticoiK qui afferebant 9 animx beato^ no uident deu ufc^ ad diem iudic11'
/p Olt obitum gloriofiirimi Hieronymi quxdam hxrelis inter graecosadeft feda furrexmff A latinos uf^deuenit.qux fuis nefandis nitebaf rationibus probare;9animx beatoru^	o^	-
uniuemlis iudicii diem.in quo eorum corporibus erant iterum coniugenda: uiborl£ f	p	'
r j ,.vli?Pe ^luina ln qua tot confiftit beatitudo fandorum priuabantur,& danatorum alX	~
3d die illu null is cruciabar poenis.QuoR: ro talis erat.Sicut aia cu corpore meruit uel peccamtota c-r|5Pmr*a recipit fme poenas.Afferebat er illius fedae neqffimi.nullu fore purgatoriilocu i quo aiae qu nodu de fuis pdis 1 mudo plena egiflet poenitetia purgaret,Qua qde feda peftifera crebrefcete tatus 1 °lltrmt ut nos amplius pigeret uiuere quo circa meis cudis fufffaganeis epis &■ aliis uins cai5°	c
uocatis:eis ieiunia 6C ofones indiximt fua fic agitari fide diuina no pmitteret bonitas.Mira res 6CjOIle
iimilis nanq aifa.Tribus expletis diebus ieiuniortim & orationuifubfequeti no&e gloriofus Hieronymus 3 ^ 9 fuo pdileSilTiiTio filio eufebio of onibus incubenti manifefte apparenstbenigna^ eu allocutione cofortas ci dixit in hac fe&apeftifera mime formidare.cu fibi finis ia ponendus erat.Que eufebius^nimio fulgetem fplendore.ita ut eum oculus huanus afpicere non ualeretjtuitus quafi de graui fono euigilans dulces p ocu los fundes lachrym^s ita ut pene formare uoce poiTet:qtu poterat clamare coepit.Pater meus Hieronymus es*Quare mea focietate fpnis^Certe tenca te.nec dimittamec fine tuo que dilexifti filio gradieris. Ad quem gloriofus Hveronymus.No te fili diledifllme deferam.Cofortare.nacp uicefimo die me fequeris. 6i fimul 1 gaudio pmanebimus fine fine.Sed cyrillo cudtifq; ff ibus nucia:ut die craftina iuxta pf$pe domim.ubi med quiefcit corpus.oes in unu coueniant.ta catholici q etia illius fedae uiri.Et tu trium hoium qui in hac funt urbe hac nodte defunftiicadauera inhuata in locu m quo meu eft huatu corpus facies deportari fup quibus faccu quo utebar ponesiftati uitx priftinx redditi hanc radicitus haerefin extirpabunt.Cui uale dicens glo^ riofus Hieronymus difparuit.Mane aut fadto ad me qui bethlee tuc eraiuenerabilis eufebius ueniens cun^ tia q uiderat enarrauit.Quo imen fas crea tori gr^s agens:& gloriofo Hieronymo oibus! pdidto loco i quo p nobis de itemerata uirgine natuseftiSd ubi etiam facratiffimu Hieronymi cadauer huatu e cogregatistp^ didto^ defundto^ cadauera deferri fecit.O mira erga hoies dei miferatio 8£ difpenfatio.Quot modis in fe fperantes fcit iuuare.quantis & quot honoribus fuos exaltat fandtos.Fiebat interea ab illius fetiae cultori/ bus derifioicrcdentibus gp foret exinanita manus domini.Lxtef itaqj ois fidelium coetus:& deo in uoce ex ultarionis pfallatiquado fufcipimus mifericordia in medio tepli fui.Accedens na($ uir uenerabilis eufebius ad fingulo^i cadaueraiflexis genibus manibufq? in cselum extenfis:cundlis audientibus fic orauit.Deus cui nihil e(l Jpoffibikznihil graue luidtae fortitudinis 8t uirtutisiq facis mirabilia magna folus;& nullui te fpe-rantiu fpnis nunc pces tuo^ exaudi fidchu:&: ut tua qua dediiti fides.itemerata !uiolata($ p fxcula maneat ac etiam ut ho^z error appareat:^ p merita & itercefliones gloriofi tui Hieronymi diledhnntroduc in haec cadauera alas qs de ipfis egredi uoluifti.Qua qde orne finita fingulu facco quo fupra carne gloriofus Hie/ lonymus utebatuntangens cadauer.protmusin eum uitx fpiritu introduxit.Qui hoies aptis oculis, oibus aitse fignis oftenfis funt perfedte refufcitati:& coeperunt btarum aia^ gloria:& pdtorum poenas tam purga $orii:q iferni clara uoce oibus mmare.Nam ut mihi poftmodu itcrrogati dixerunt;btus Hieronymus eos coduxerat fecuin paradifu:purgatorm;& ifernumt quae ibi agebantunpatefaceret uniuerfis. Sibitp dixerat q, ad corpora cedirenti& de pperratis pdtis ibi agerent poenitentia.q eo die & hora q uenerabilis eufebiur migraturus erat:& ipfi morituri erant.ac etia fi bene agerent poenitentia cu eo gloria adepturi, qd1 & fa&u eftmt iferius declarabo.His igitur pa&is multitudo maxima populo^ ta fideliu q etiam illius fedtae defen foru.qui ad tam grande cocurrerant fpetiaculu.tam ter tu indicium & ueritatis experimentu.necnon beati Hieronymi merita egregia cernens‘magnis uocibus imenfas gratias referunt creatori:^ fuos i fe fperantes no deferit.Et ftc auguftme cariflTime pius dominus nauicula fuae fidei facratiflimae in huius mudi mari eru^ dtantibus malorumhomm fludtibus agitari permittit.fed minime naufragari.Quo quidem forti qfo efto animoiuiriliter age.non forroides.Contra fidei perfecutores magnanimus dimicareifub umbra alarum ta pii patris qui fuorum fidelium pces inefficaces non finiti dumodo tora fpe & puro fiant animo.Non enim noftrae nequeunt exaudiri pces.nifi cum in deo noffra non perfedte fpes confiftinuel quia petimus non pe> tenda.Ad ipfum ergo dominum non tantu oreifed toto corde clamemustdum affligimur. Et ipfe qui do^ minatur in uirtute fua.& nos quotidie oculo refpicit pietatis.non permittet nos tentari fupra id quod pof> fumus.Sed ne nimis deuius a propofito modo gradiartad incoepta redeam.Et uenerabilis eufebii obitu ex^ plens primo &C uirorum illorum trium fimiliter.quos refufeitatos nofti migrationem feribens quia eadem hora funt 6d die qua eufebius de huius mundi & ualle miferia: exempti,aliqua poftmodu Hieronymi mira^ cti& de multis introducam.
De morte Eufebii:# reuelatis Cyrillo per refufeitatos.
/f	Duenienre autem die quo beatus eufebius a beato Hieronymo in uifione de qua fupra fa tus fu
/i	fe migraturum.fcierat:die tertia peunte lagore febrium cocufliis ualide fe fup terram magiffri
non imemor.nudum deferri fecu a fhbus,# fingulu fratru benigna confolatione confortauit:
6C ut in fando manerent propofito admonuit.Deinde faccum quo gloriofus induebatur Hiero nymos deferri fecit:# fupra fe poni iuffit.Ordinauitm fe nudum iftar gloriofi magiffri in ecdefia.in qua ia cebat fadu Hieronymi cadauer fepeliri.Poff h$c comunione facratiffimi corporis iefu xpi fe muniens:do>-mino fe # bto Hieronymo comendauit.Et p triduu locutione corporali^ uifide prmatus:circuflanbus fra tribus alternari pfalteriu paflloes domini:# alia facra cotinue legetibus iacuit.Duru quippe # cudis rede i mudo degetibus formidabile hoc qcf narro.Die aut quo moriturus erat p duas horas ante aix beatae exi lu:uenerabilis eufebius ta terribiles adus coepir pagere.tj circuflates monachi pauore perterriti uelut ame les.i terra iacebac.Nam quandocp tranfuerfis oculis:manibus iundis:facic terribilv.uoce^ dura: qfi fedens ^niabat.Nd facia.no faciam.mentirisimemiris.Poft hxc ad terra rediens firmabat in terram.quantu po^ tuit clamas, Adiuuate me fratresme perea.Quod mfiachi uidetes lachrymates # trementes eu mterrogaue ^unt.Qi^jj ^^5	qU0S	qjpjqon U1(jetis dxmonum agmina quae me debellare cupiuntf bt illi,
Quid te fadurum uolebat.cum dicebas;non faciam^Et ille.Conantur na^ ut diuini nomis blafiemus iue niar:# ideo hoc me no facere clamaba;Et illi.Quare pater facie abfcddebas i terra'^Et ille. Ne eius afpedu Cetnerem:qat tam turpis # terribilis eft q> omnes pene formidines quae in mundo funt, refpedu eius nihil
funt.Intcr hxc aerba a cius priores reiterans fic ad extrema horam uidelicet deuenit.Fratres antem qui afla bantipauore & dolore perterriti uelut mortui ftabant:quid facerent nefcientes.Gloriofus deus in fandhs fu is;mirabilis in maieftate fua benignus 8t fe amantibus mifericots fandos fuos non derelinquit in tempore neceffitatis. Ad extremam naq; horam uenerabili eufebio pneueniente glonofus. Hieronymus apparuit; eum benigne confortanSiCuius aduentum omnis illa dxmonum turba.quafi infinita eius timore pcrtvrri ta ab eo uelut fumus euanuit ut plures teftantur monachi.qui propriis oculis difpenfacione diuina fe hoc uidifle dicunt.Sed hoc magis approbatunnam omnes ‘circunflantes audierut has ab eufebio uoces.Vnde uenis pater^Quare tantum moratus esfCui fubito cundrs audientibus alia uox refpondinExpeda fili: ne formides:quia tenon deferam:quem tantum diligo.Qiia audita uoce breui inde decurfa morula uener-ibv lis eufebius expirauiuq quidem hora & illi tres qui refufeirati fut migrauere:& ut puto cu eufebio ad xter na gaudia peruenerunt. Nam per illos omnes uiginti dies quibus poftq Ut noffi refufeitati funnfe in tanta poenitentia tradiderunt 9 fine dubio zeterna beatitudine potiuntur.Sjlentio praetermittendum nequaq pu to:quae ab eifdem tribus uitis per illos dies.quibus uixerunt didici,Cotinue toto hoc tempore cum aliquo eorum fecreta uita illius quam poihhanc breue 8C momentaneam expedamus:rimarj cupiens:alternain cti em ducens ad uefperam.Sed quis multa ab eifdem didiceriitamen ad praefens breuitatis caufa quaeda tatu referam.Caetera uero alias ea didurus omittam.Quadam uic^ unum eorum me iuifle contigit.que du# re lachrymantemmec meis uerbis confolationem aliquam admittentem operiensitati fletus caufam ab eo coepi inquirere.Qui pluries de hoc a me interrogatusmec tamen ad interrogata refpondens: tandem meis coadus importunitatibus fic refpondit.fi qu$ pridie fum expertus non ignorares tibi ineffet femper caufa fletus. Ad quem ego.Qu^foiut qus uidifti edifTeras,Tunc ille paulifper tacens dixit,Quales credis poenas & tormenta.non folum damnatisifed etiam in purgatorio exiftentibusprzepararifAd quem cgo.De incera tis quae uera potefl proferri fententia:ut enim puto noftris quibus affligimur pcenis aequari non pofTunt, Ad qd" ille.Si omnes qux in mundo cogitari poflent poenai:tormenta: afflidiones, minori qux illic habe/ tur pcena::^ tormento comparentur folatia erunt.Mallet enim quilibet uiuentium fi illas experientia no/ fceret poenas 0% ad finem mundi omnibus his fimul fine remedio crudari pcenis:quas omnes homies ab adam hucufqj iigillatim pertulerunt ,q uno die in inferno,fiue purgatorio minori:qu$ illic habetur pcena torqueri. Et ideo fi caufam mei fletus interrogas timor poenarum eft quaj peccatoribus iufle dantur. Scio namqj erga deum meum peccafle:&f ipfum iuftum fore non dubito.Qua de re non mireris fi plango, cum potius fi non plangerem uehementer admirari deberes.Sed potius admirare quare homines qui fe mori no dubitant faltem aliorum experimento tanta hic fecuritate uiuuntmec tantas cogitant euadere poenas. Ad haec dolore tadus intrinfeco;ita ut uix uerba formare poflem dixi.Heu quid audio,Scd qusefo in quo tor/ menta differunt infernalia ab his quae funt inpurgatorio dicas.Et ille.Nihil inter fe differunt.quia e^dem funt magnitudine poenae purgatorii 3t inferni,fed unum efhquo differre poflunt:quia infernales finem no expedanc.fed augmentum.fcilicet in iudicii uniuerfalis die.quando corpora ibidem cruciabuntur cum ani mabus;& purgatorii funt cum fine.Nam pofl expletam poenitentiam inde exempti gaudiis beariflimis per fruentur.Ad h^cego.Sunt omnibus in purgatorio exiftentibus xqualia tormenta.uel diuerfa^Ad hxc ille Diuerfa quidem in aliquibus maioraiahqbus ue leuiora iuxta magnitudine peccato^.Na?inpfia etia beato ru oes aize gioriofe diuina cotemplantur fpecic.in quo ois confidit gloria q quis fingulze tanta heant gau/ dia;quara uelle uel cogitare poffunntamen gaudiis no funt pares ua maiora h$c polfidetiminora illa iuxta opa q fecerunt.Sed fi tibi aliq ex hoc oriref admiratio: ut fcis ponit mefle diuetfitas gaudio^rquo^ caufa e folus ipfe deus.i quo nulla potuit unq fore diuerfitas folutio fatis patet.Na cu diuina c6teplatio,& cogni tio fiue itelligetia fit tota merces &: gloriaJn aliquo pot ee fdto^ roior ialiquo uero maior,Iccirco cu oes fi mul iix deu ficuu e uideat & cognofcat: aliqua minus uidet & itelligit: & fic minor fibi ineft glori3,aliq ue ro clarius uidet 8t fubtilius inteliigit.6<: fic maiorem poffidet gloriam.Sic etia de illoru miferoru danatoru pcenis dici pot.Nam cu oes aix danatorum in uno cofiffat poenam Jocoitamediuerfiscruciantur pcenis iuxta uitiorum qualirates.Tantum fiquidem differt inter chriffianorum qui ibi torquentur poenas pa/ ganorumiut paganorum crucimenta refpedtu eorum .qux falfi chriftiani 8C peccatores fuftincnt fint quafi nullaiqq ineffabilia funtmec a uiuentibus cogitabilia.ut dignum eft.Nam illi gratiam dei in uacuum rece/ Perunr.nec uoiucrunt a peccatis corrigi,dum uixeruntffacris continue uociferantibus feripturis, quas pro nihilo putauere.Cum ergo horribile eft inq quod dicis.& utinam fedulo mortalium infifteret mentibus uc uel tantarum poenarum tenore a prauis celTarent fi nolent amore glorize.Sed quaefo quid erga te pridie cX' eunte anima pera&um eft.breuiter innotefee. Ad quod ille adueniente inquit mortis meze hora:tanta m co quo migraturus iacebam nefandorum affuit fpirituum multitudoiq^prae multitudine dinumerah cino non poliunt quoru fpecies talis erat;q> ea nil poenofius nil ue horribilius excogitari poteft.potius cni quili bet homm flamis ardentibus arfugi fe exponeret q earum formarfi idu oculi uifioe potiri q ad mc uemm tes; oia qua^cunqj perpetraui opa contra ded ;ad meam memoria reuocabantifuadetes mihi ut amplius di^ uina milericojdia qua ta grauiter offedera no fperare.Et certe noueris a nifi me diuia miferatio admuilier» eis reliftere no ualeba.Na du oi u.gore fpus deftitutus eo^: uerbis paulo minus afietire.gloriofus affuit riie ronymus:magno uallatus agmie agclo^ifepties fole fpledidior me cofortans.Qui ubi illos fpus imudos 1 1 uitus.me ta dure exacerbantesmalde comotus erga eos,uoce terribili eis dixit.quid ad hunc nequit^ ois maiedictidis fpus ueiftis^Nefciebatis huc meis fore fouedu auxiliis^Protinus huc reliquetes abite;<x u
(Iras ab eo elongate nequitias.qrum didat oriens ab occafu.Hic flJa malediSorum fpiriraum focietas per 3 7 o territa.diris ululatibus 8t clamoribus lime loci in quo iacebam excedit.Tunc gloriofus Hieronymus aliq» bus imperans angelisme a me difcederent.fed quouf^ reuerteretur expedlarent.cum exteris angelis feftina ter abfcefiit.Eodem quoq; abeunte angeli q ad me cuftodiedu remanferat.me confortare coepe.blandia 6C dulcia promittentes.fi forti animo perdurarem.Inter haec autem confolationis eloquia hora quafi decurfa* fecundo beatus Hieronymus uenies.ftanfqj i limiemelociter inqt uenite.Tunc fubito anima corpus relin^ quens tam grauiter 8d acerbi.q? certe qtx fuerint prefiurx & anguftiae.intelledtu non caperet mens huma^ na.nifi ut ego didiciffet.Si enim omnis humanorum intelligentia.quas uellet anguttias & dolores exiftima ret.refpedtu animae diflblutionis a corpore.tamen illa pro nihilo computaret.Haec & alia n5 minus ardua,
& ualde mortalibus formidanda,quae pro longitudine prxfenti operi non ihfcribam eo loquente. incipie bat claudi dies occafu folis.quo neceffe fuit.quid ei poft mortem contigerit non explere.Sed quia prae ca> teris affedtabam fequenti die duobus aliis cum eo infimul couocatis ad narrationis illius feriem redii.hoc cupiens ab illis etiam duobus aliis peraudireiut trium teftimonio folidius edocerer.Itacg cum hi iam ditia re inciperentific refpondi.Quand hxc utilia finttnec cederet in uacuum faepius ipfa farntamen his qux ia audiui omiflistquxfo ut quid uobis poft diffolutionem corporis euenerittmeo hianti detegatis animo. Ad hoc ille qui mihi quse audifti tranfatio narrauerat dieiquod cyrille inquit interrogasinon eft pofiibile pia ne fari:quom'am fpiritalia noltris minime fenfibus comprehcnduntur.Scis nam^ non te exanime fore: ta»* men quid aut qualis fit anima non agnofcis.Deum certe fcis omnium efle principium & finem:a quo inci' piunt omnia at^ tendunr.Et tamen quid fcit deus aut qualis:du carnis iftius grauiffimx corruptibile por tas onus non mrelligisinifi per fpeculum in enygmate:fic etiam de at^ehs:& exteris mcorporeis ide liquet
Cum enim multa quxfuntnotimmain natura noftrxparuxintelligentnedefetiu intellieere non pofii'
mus.fuper cxleftia & fpiritalia omnio aliena a naturx cognitione.quomodo inre»igemusfVt dicis inq eO: fed uti potes:quxfo dicas. At ilte.Circuloquar inquit id quod optas & dicam paulo minus quod non doITu At hi qui mecum ea qux pridiedixi funt experti fi ita eft teftificabuntur.Mea pridie anima a corpe ror ut fupra fatus fum preffuris di doloribus difiblura.fubito itiu oculi inefiabiliter fuk ante dei iudicantis pr^ fentiam dcportata.Sed a quibus.& quomodo no agnofeo: nec certe mirum. Nam nunc carnis mole aggra^ uontunc autem erat anima finecarne.Fuerunt etiam ibidem iftoru animxiterroribus incogitabilibus: qd iiudex ageret formidantes.Heu cur mortales nefeiunt qbus hoc eueniet quod tunc nobis: certe fi illius no foret ignorantia totiens non peccarent,Nullum qux toto tepore geflimus peccatorum iudicem latere po* $uit:imo euntia qux fecimus tanq fi forent prxfentia:cuntiis aftantibus clara erant.ita ut minimum no> ftrorum cogitaminumificuti fuerat apparebat. Confidera nancg quibus 8i quot agitabamur terroribus. Hic dxmonum mtiltitudo (labat.mala tefi:ificantes.qux fccimus:locum:modum;& tpa declarantes.Hinc aiofmetipfi qux obiicicbantunnullatenus contradicere poteramus.tumquia iudicem euntia fcietem. tum quia ipfum quilibet noltrum iuftiflimum cognofcebat.Heu quid dicam^Quam fniam prxftolabamunob
dpinc mpmnriflm nnnr fnrmidn	___j.z-v -,^^1-,,—i  	.	.	..	I	*
1 .	,	vr....Mucciauaa.raiigeu»ucucidunia cuicunicpuimra.uuaa mira^
culaiedca enarranda.qux fupenusfum pollicitusenarrare.Obitusnac^eufebiiuenerabilis8itriu holum prxditio^; ferie i prxcedctibus.q breuius potui.iferui quxdi tibi utputo affetiuofa iterponens. Sed prx> rp^ -	^erle^ ita patet.Mortuo nan<^ uenerabili eufebio plura funt miracula cuntiis uila.q prx^'
ch/0^5	tcftanf.Quo^:	ad	prxfens duo folu dica.Monachus qda cumfda.coenobii prx la ^
lucisniiS:^ U18!llis Priuatus corporali lumie oculo^ftati ut eufebii corpus ueneradu facie tetigit, pritiinx nus lih30*3111 e a<^ePtos:Dxmoniacus aute qda du facru corpus ad ecclefia duceremusieidc obuias c pti^ corou C^atus:^uxt3 ecc^Pi3 in qua gloriofi hieronyimi cadauer fantiilTimu e(t humatu uenerabilis eurebii
Qc ieffekT*‘4iULlul,Iut:ic vulPora tumuiata.nis ergo dictis ueneraoins euieon cuncta meant.ut prxgrandia «Diiia locum teneant prodigia eximii beati Hieronymi iam promi fla.
Miraculum de quodam hcrctico.qui inuifibiliter decapitatus fuit.
XN amoeno & iocundiflimo fiquidem geftomm fandliiTimi Hieronymi pr^to pofitus:uti ferta faciens prxcipuos 8L decoros miraculorum flores ad huius opufculi uenuftatem.& noftrs po-teorumue faluti uriles pro pofle legam.Quorum omnium quid pridie erga fabiniaum hsre^ fi archam pefliferum:quem agnofcis peradtum eft.primo dicam.Sabinianus nam^ hxretKoru fautonduas i chrifto aflerens uoluntates.& quod peius eft inter fe quandot^ difcordes. Ad cuius tam iopv nabilis falfitatis probationem itroducebat illud qd' in euangelio xps dixit.Pater fi fieri poteft.trafeat a me calix ifle.Eliacns ex hoc rationes grauiflimas.& pene iextricabiles,q> paflloem uoluerit una fugere uolun tate &C altera eandem coadle fubire oportuerit paflionem.Et ex his dicebat q> multa xps uoluit. quae obtinere non potuit, tantum i nos doloris exercuit.ut magnitudinem explicare nequeamus. Peruertebat natp idem peftifer anguis & lupus rapax fe ueftimento ouium iduens.nobis commiflum gregem. Et ut faeuitv am diri pedtons efficacius exerceret.opufculum quoddam compilauerat.falfis probans rationibus hoc fic efle.Quod qdem opufculum ut fidem ei daremus gloriofo hieronymo totius ueritatis fpeculo intitulaue" rat.Cuius falfitatis notitiam comperiensifcies tibi Hieronymum epiftolam fuper huius erroris deftrudlio ne non multum ante fui obitum edidifTetprsedidtum haerefiarcham cum luis difcipulis:& eiufdem nequii ti^ miniffris inuitaui quodam dominico die in ecclefiam hierofolymitanam ad difputadum 8i fuum erro^ rem nequiflimum comprobandum.Quo namq* de uniuerfis meis fuffraganeis epifcopist& aliis qpluribus orthodoxismecnon & ipfo haerefiarcha cum fuis nefandis difcipulis in praediSa ecclefia adunatis difputa' tio a nona incoepta ad uefperas uf^ tetendit.Cum autem idem haerefiarcha contra nos opufculum ab ipo falfo compofitum.quod gloriofo intitulabatur Hieronymo allegaret has tantas beati Hieronymi iniurias ferre non uaknstbonae memoria: Siluanus fandte Nazareth ecclefia archiepiTcopustqui tanta beatum hie ronymum affedtione animi 8Cdeuotione colebat.ut fiquid faceret diuinum nomen:& beati Hieronymi p mittebar. Vndequafi ab omnibus Hieronymus dicebatur.praedido hxrefiarchs protinus aflurrexit: dire eum icrepansiq? tot tantas exercuiffet nequitias.Dum autem inter eos longa oriretur cotentio:& uter^ obprobria fibi inuicem pro pofle diceretiin fine fic ambo pariter ftatuerunnq. fi ufqj in fubfequetis diei ho ra nona beatus Heronymus hoc opus falfo compofitum euidenter oftenderenprxdidlus hserefiarcha capi^ te punireturtfin autem archiepifcopus.Quibus finitisifinguli ad propria remearur.Per totam autem nocte qutkjs nfm orationibus uacans orabattut nobis in opportunitatibus auxilium eueniret a domino: qui ne^ minem unq in fe fperantium fpreuit.Magnus dominus 8t laudabilis nimis:cuius certe fapientiae non eit nu merus.Statuto autem die 8L hora Ixtus hxrefiarcha in ecclefiam cum fuis nequitiae filiis uenies huc illucqj difeurres quaerebar dei feruum: tanq leo rugiens paratus eum deuoraremeluti fi foret deus non intelliges: nec fuorum feruorum prxees exaudiens.Sed tamen cum folidius fe fatuus ftare crederetimiferabilius ceci^ dit.Stabat autem omnis fidelium concio in ecclefiaiquilibet fandti Hieronymi clamans nomen. Claulerat fiquidem gloriofus Hieronymus aures fingens fe dormire orationes fupplicantium non intendens.ut mira bilior appareret.At ego totus perfufus lachrymisiffupens 8C admiranstcur Hieronymus fic abefletrquid de inceps accideret expedtabam.Deniqj cum nil miraculi appareret:f$uire coepit hxrefiarcha canina rabie, ut Siluanus quod promiferat iam expleret. Ad locum autem quo decollandus erat Siluanus fanctimmus gau^ dens intrepidusuanq ad nuptias ueniens epifeopos & omnes alios catholicosiqui ad hxc cocurrerant njs confortabat uerbis.Exultate mecum chariflimi:gaudete & nolite contriftarkquoniam non derelinquit de us fperantes in fe.Si non exaudiar plus meis iam perpetratis merui peccatis.Poff hxc genua fledtens. fancte inquit Hieronyme adefto mihfffi placetqq hoc tk maiori fum dignus fuppjicio;tamen ne falfitaslocum neat ueritatis fuccurre.Quod fi fas non eft:ut adiuuet:propitius mihi efto i hora mortisrut gloris fmis fcix no fim expers.Hxc diccns:fpiculatori collu praebuitmt feriat ipfum rogat.Eleuat autem fpiculatur c fem antiffitis uenerandi capuc uno idtu cupiens amputare.Adeft fubito hieronymus gloriofus cunctis ct nemibus;manu exrenfa tenet enfem filuano imperans ut exurgat.Deinde haerefiarcham increpans icriptu-ras fallo compofiras innuens.ei^ minans ab omnium euanuit oculis,Quod huic eius fimilibus utina eue niret.Confeflim Ut gloriofus Hieronymus difparuit hxrefiarchx caput terram petiit a corpore detruncat tanq fi enfc fpiculatoris manus amputaflet idtu uno.Quod tam mirabileicundh uidentes q aderat ilico pefadi deo gratias egerunt 8i Hieronymo gloriofo & ad ueritatis tramitem haerefiarcha: difcipuli rcdl^o' Ecce quantum umerabilis antiffitis fiducia in domino 8i beato Hieronymo fuit eEcax.q pro utrirate ^ n minime fornudauit.Exemplar certe faiflus eft uenerandus amiftes exteris xpianis. Non enim xP^"ultu le eft:q pro uentate mori timet.Si enim xpus pro nobis animam pofuit ut nos ab omni rec*imcrettins po^ te;& nos pro ipfo cum tempus eft:animas ponere minime rimeamus.Quia nemo mfi legitime cer^ teit coronam gloria: obtinere.	.	udemot
De Siluano archiepifeopus fandx ecclefix nazareth.qualiter fandus Hieronymus libcrauirc te;5C infamia fornicationis, 1	.	<	,	erga
VErum quia de Siluano aliquid ditium nofti.aliud quoddam non minus.ut puto	1 cCiy
cum factum narro cuius tot fuerunt reftes.quot nazareth urbs & bethlee tener.q	junCj j
lis hoc uiderut.Serpens ille antiquus diabolus ob fuamdciedus fuperbiam min 'S1 ^manti uenerandi antiftitis filuani mmix ihuidens fanditati.in eum dolis ut callidior cunctis busrgrauiter eft comotus qm ut uirum dei infame redderet.qtenus qui fuo fantiiratis exemplo r
ad redhe cSaerfationfs fcmitaKfuo cafa deciderent ad peiora.Notfe quadi formam fan&i uiri famenstcui> 5 7 * dam mnlieri nobilitTimae ia i flram quiefcenti apparuit;^ fe ad ea illicite accedere fmgens:confenfu fui cor poris inqrebat. Ad quod perterrita mulier uiri ignorans fpecie;du fe cu hoie folam i thalamo cernerettnec ud faceret fciret:diras coepit uoces emittere illaiut clamoribus afllduis ocs excitarenf dormientes:^ no fo> lum de illa domo:fed etiam conuicini,Qui oes ad prsedite mulieris thalamu accurrentes.qd hoc efiet in' terrogauere pauidam mulieremJnterea callidas ferpens fub thoro fe ponens coepit latere. Qui accurrerat haec audientestqs hic homo fuerit ubicj perqrere incoeperunt. Ve^ illi diu pfcrutantes:tandead locum ue nientesmbi peltifer latebat anguis aliena fpecie occultatum hofem inuenerunt,Qiii eundem cadelis accen fis intuentes:filuanum archiepm crediderunt.Ad quod oes qui aderant ftupefadh:& ueluti amentes affedti quafi qd agerent :qd ue dicerent ignorabant:fcientes eiufdem fandtitatis nomen,Et quia hoc tam detefta-bile inopinabile^ cernebant eum interrogauerunt cur tantas nequitias perpetraflet. At ille, quid inquit malum fecnfr mulier haec me ad huitifmoi negociu iuitauit.Quod mulier audiens eu fore mendace lachry mans correfpodit.Tunc ille ut hoies illos erga dei uirum ad maius odiu fcitarenquateus illu citius diffama renntalia coepit:& tam abhorrenda uerba fari:^ nullus prae turbatione auribus poterat fuftinere.Quo cir' ca eu contumeliis & obprobriis exacerbantes,coade extra domicilium expulerunt.Mane aut fatio qu$ ge fta fuerat enarrantes filuanu archiepm hipochrita:& dignum incendio acclamabant,Qua de re qfi tota eif nazareth comota uerfus archiepm*itafat audiendo cius nomen qlibet blaffemaret,Mira huius uiri patien' tia:& magnx fanflitatis indicium.Volatad innoxii antiftitis aures tanti fama di fer i minis; os tamc no mo/ uetur ad iniuriasjnter tot aduerfa cor manet imobile:ad nulla fe uertes fpaticntia.Gratias diuino fempet agens nominiifua hoc cofitef noxia meruifle.Heu qd dica augurtine^No folu iniurias & obprobru fere ut polium fugio.fed etia quia uerbulis frangor:pr$mia optoinec de laboribus curo;qq fcia ad regna caajoru n5 aliter quepia;nifi labo^ 5d affliflionu tramite puenire.Quid.n,aliud debeo iudicareicu me a fandtis in moribus Qi uita difcordeinuenio.mfi ad difeorde in morte di praemio repiri.FiebiJia 8i grauia mihi^dfunt fi fandorum uita 8L mea recordor.Miro qppe auditu fandto^ gefta reuoluunt hoiestuti ego:& tame nil ip fi uolunt pagere.Porro hoc ad meam detegedam infipientia eft.quod dicam pluries me ab eiufdem filuani ore audiffe fcio;rmnq tatu fe foelice fuifie.qtu cu fe ab hoibus ckfpici & cuculcari cernebat.Crcuit in tantu cius infamia q> eius opinio ufq; alexandria.cypiu.& p duitates affines pene ore oium ell delata, At qui lime domus inoxii antiltitis calx tigere no audebat.Mancs uero in fupernis dominus fpe&ator oium;fuos finit labi fados.f tribulationu erunas.ut rac fideles patietia eos reddat :fedeos exigeteneceflitate i pEiris mime
derelinquit,Renoluto itac^ anno quo diaboli aftutia talia erga dei hoiem ppetrauerat.ciuitate.nazarethtut illa^ gentiu aliqliter fcandalu mitigaret;uir dei oculte diffcresrad ecdefia i qua gloriofi Hieronymi huma
pultura i ofonc pofituiad eu uelut draco cucurrit:ei iproperans q? mulierum mentes ad hbidinofas fuas uo luptates continue (ciuret.Cui agnus inocens filuanus fe defpici gaudes humilitate folita.ut ifte fepe ei div ceret blandis colloquiis iuitabat.Quod poffimus ille latro audiensigladiu ex uagina fuo pedente lateri, im pudica trahens dextera ipm.ut in filuani aritiftitis guttur imergeret eleuauit.Cui cu hoc uerbum.fuccurre Hieronyme gloriofe uenerandus antiftes opponeret.i guttur^priu eleuatu gladiumjmerfit:uiri illius dex tera retrouerfa.dd fic ut decebat feipfum uir neqffimus iteremit ut in lacu caderet.que effodit. Admirabile hoafed non minus eff mirabile id quocj reffat.Cafu itat^ alius fuperueniens uir nequiffimus.hoc quod ul' tione diuina ppetratu fuerat,ut ui^t ptjnus gladiu arripies a dei uiro,hoiem illu seftimas itereptum filua/ num fterficere conabatur.Ne nimia nerba loquardd quod primo accideratthuic euenit.Quin nondum uir iffe fecundus in tena ceciderat.q^ duo ai„ ulrj ecclefiam itrauere.Qui id uidenres diuini ignari iudicii.hoc tantum fuifle padtum fcelus a dei hoie putauerut.Quorum unus id prae alio graue ferens furia uefaniae un diq? iflamatus,latro coepit qtu poterat exclamare ufaquotua uiget malitiaf Tu mulieres ad tuas libidino' fas cogis uoluptatesiSd hoies interficis in occulto:certe tu$ hodie nequitia finis erit.& fubito pro poffe cu currit.uteuextingueret uibrato & denudato enfe.At ubi filuanus more folitotfuccurre gloriofe Hierony' me,exclamauit uir illemt duo primi fe manu & enfe proprio iterfetinVir aut aliusq cum ipfo uenerat hoc intuens tremebundas ob uifionem ad ecclefia: fores cucurrit. Qui id quidem maleficiis faftum putans; qtum poterat exclamare coepit^huc oes accurrite.ecce maleficus filuanus archiepsino folum mulieres uiru Peratifed fuis etia icantationibus necat hoies toto pro poffe.Fit his auditis nimius uiro^ & mulie^ cocur fusmerberant aera uoces cSbuftione dignam filuanum archiepm nequiffimum acclamantesihaec ad meas fonant aures,Tridis ego St lachrymans ad tatu pgo modru.Stabat agnus inter lupos atrocifiimos fxuietes ut canes.(amelici rabie non minima mitiffimus & l$tus taq fungens profperis.ml dicens aliud nifi hoc iu' te p3tior.qUfa i deu meu peccaui grauner^Verberatur uir inoces.Capitur ab oibus.ut ad fuppheia tato 1$'
fdiw 1^ucntlato oculi uibrarentur cudtis apparuit,fuo deuotiflimo antiditi auxilia donaturus q fua dextra: dimi>lU<?eran^ capicns dexteram his qq^eundem captum retinebant antiditem uoce tmibilL ut eunde unm,^ imperaait. Tanta Cquicmi 'fuit uirtutishxc uifio:ut ante q finiretur uox talis.omne?Spente lus fcmor mafit.3, °mni uigore corporis dedituti in terra uelut mortui ceciderednter hate mulier quae
DI< f
I
dam a nefando fpd obumbrataicathenis uindta copedibus:maicif(p ferreis alligata plarium hominum ma nibus liberationis obtinendae caufa ad ecclefiam deportatur. At ubi mulierispes tagit limen:ululatus uo ces terribilesimiferere mei gloriofe Hieronyme,nam per te crucior ante tempus diabolus emittere non cei fabat.Cui Hieronymus gloriofus.nefande inquit fpus ab hacexi famula dei;& tuasdetege:quas erga num egiiti fallaciasiin filuani forma oibus te demonftrans,Tunc diabolus:ut gloriofus Hieronymus iulie ratmt ab omnibus filuanus eps putaretur:apparuit:8^ rem quam feceratiut ifame redderet dei famnlu enar rauit.His didis diris clamoribus 8C ululatibus nefandus fpus de templo difparuit.Quod ubi tam mirabile negocium ed per-idtum gloriofus Hieronymus antiftitis fui dexteram non reliquens.qd opras iquit uoce leui filuane cari(Time tibi placitum me fadurum. At ille.Mi domine ut me hic amplius non relinquas. Ad quem gloriofus Hieronymus correfpondit.Quod portulas ita fiat,Poft nae uelociter ergo ueni.Haec diccs eundorum uifui fe negauit.Interuallo aut horae unius fado filuanus arcbieps expirauit.Fit cb hoc eundis rtupor & admiratio inaudita. Vndiq? mulieru 8t uirorummecnon 8C pu^ro^. conflUit multitudo. Lai-hry'' marum effufione terra m3det:uoces;lamentationes:ululatus:gemitus:a fufpiria in rama fonat.Quilibet ie reum eo qcf in filuanu cortiififler:ueniam petens clamabat.Per totam autem fequentem nodem gentium multitudo ab ecclefia non recedit.Itacp mane fado clero ad annuitis funuspparatoteorpus eiufdem ad na zareth ecclefiam deportaturuam irtius ciuiratisiq illius.f.bethleem populi multitudine comitatum.ln qua quidem ecclefia nazareth corpus illud uenerandum humauimus ut decebat.Longa certe adhuc uerba ac etiam admiranda forent. At ucronunc filuaniucnerandiprxfulisadusfiniam.Quxdamalia non minus gradia breuiuerborum fchemate narraturus,
Qualiter fandus Hieronymus liberauit duos alexandrinos a morte uifitantes corpus fuum*
NArrandum puto quodda fatis mirabiletquod pavtim relatione uendicorum tertium didiciipar-' tim oculorum uifu.Duo uiri nobilifllmi:& rebus tranfitoriis locupletesdicet catholicas fidei ue ritatis infcii:tamen ut in gentili ritu geniti fatis boni gloriofi Hieronymi mirabilia audientes ex ciuicate alexandria multis adunatis opibusideuotione eiufdem feruidi coeperunt icenut ciulde gloriofi Hieronymi reliquias uifirarent.Cuq; iam iccepto itinere quoddam a tramite deuu itrouiet r^mus ubi nulla hoium:aut equo^ ueftigia uidebantunbeati Hieronymi inuocantes nomen.eiufdem fe cultodiae tradiderunt.ln eodem fiquidem nemore.quidam latronum habens fub fe plures quingentis latronibus habitabat princepsihos & illos ad aliquod pdeftinans itenut tranfeuntes interficerent;&f ad eundem a czete^ ros fpolia reportarent.Is ita($ princeps hos tranfeuntes intuensitribus conuocatis latronibustut ad eos4*e ficirndum accederenr.fperauir.Qui fui principis iplere iuiTa cupientesiaiTuptis armis illorfum qua gradie^ bantur aiexandrini concito curfu tendunt.Magna fiquidem gloriofi Hieronymi merita: magna forte ut puto a fandis modicis talia unq uifa. Accelerant Iatrones;:ut tranfeutes madet.Sed dum prope tu rinquos prius folum cernebant duos paulominus inumerabiles efle uident.lnter quos uir prseibat tanto u mine circulurtrans.ut intuendi in cum aliqualiter fas non ertet. Apprehedic timonrtupori&admiratio nes latrones,quid aliud pofTint facere nefciunt.nifi ad latrones alios remeare.At ubi ia foret a loge redeutes rc^ troucrfi:folum duos ut prius hoies reuiderunt.Mirantur nimis latrones;6< fe illufos arbitrantes: coeperunt ad tranfeuntes hoies retrogradi. At ubi appropinquatur: uti prius uidenmtmunc uiderunt.Magis ac magis rtupefadi latrones cernentes in uacuum fe redifle.terga uerterunt,& uexociter ad fuum quid n fcciijcn_ pedantem principem dcuenerunt.lncrepat eos princeps quid tadiu peregiflent. Sed cu rem gefla auo"ie * eos ifipiemes 5t fatuos exirtimansiduodeci aliis latronibus conuocatis:ctim eifdem uerfus hoies tranieuto me at curfim.A longe duos cernunt.fcd propinqua uti primi uiderant.fic^: jrti.Eorudem ^tinus tremun bafes:rrepidar cor.fiunt ueiut amentes.oi uigore ai dertituti.Tandem in fe revdeuntes eos latenter lequu ■ cupientes quid deinceps accidat edoceri.Trepidant uero huius nefeii tranfeuntes hos uidentes h°mmes.(> inter fe qui ii fmt auidepcudanf.Denitp iam occafi folis iclinata dieicu qd l node faciat nefciac ilios a derim latrones uiatores exirtimantes.ad eofdem confulendum rtatuunt declinaie.At ubi ad latrones ue_ endi ner carpunneofdem latrones folu duos cernunt.Quo uigore latrones adeptr trafeuntibus:& ip» P,
t-arpunneoiocm jdiiuui-a	 *------------  «mVint
nus obuiarunt.Qui oes iuicem iundi fe fimul falutarur.Interi interrogant latrones qui iint.unde ueni ^ ^ 8t quo pgant. At illi inqunt.Sumus de alexandria,inde uenientes bethlee petimus ut gloriofi ™rony ^ liquias uifitemus.Ad hxc latronu priceps.Qui iquit fuerunt uiri:qui hucufc# uobifcu tatumo ueii ^ Mirantur hos talia fari uiatores;&: fe poftq nemus intraueruntmeminem nili ipfos 8C tres alios ui ^ ^ audifle dicunt.Quae gefta fuerant tunc latronu narrat princepsnllos obfecratmt ipfis ob qua fe (je/ ciderit.fi nofcunc debeant idicare.Quibus illi ob aliam caufammifi qa gloriofi Hieronymi cui ntc , derunt:hoc euenilTe fe nefeire dicunt. Ad hoc latrones fpu fandto qui ubi uult fpirat fubito i-P.^ ^. prius habebant foerocitate depofita in terram.eorum pedibus prouoluti.pro excogitatis nig prinl3 (tulantesallos ad latrones alios perduxerunt.Sed quod dicam non minus patet ad coruenu ’ rc$i ut nodtis ad latrones expedtantes deueniut:poft hoc qujd acciderat declarat.eofdem fupP'1^. u . - c^ceris ii flagitiis folitis iam expulfis.ad gloriofum uifitandu cadauer Hieronymi fecu i1601, !panr ^mDhus irta faz latronibus irrifio. Promittunt fiqdem fuo pricipi.& illis alus necem durifTimam.fi 1	oA m eos ifur"
ri.Non cefTancibus illis priora iterum loq uerba.latronum qplurimi canis rabie furibunai m ^ulanti^ gunt enfibus denudaris,Potuerunt nempe ropheas eleuare.fed ipfis gloriofi Hier°hyml	-t<o 1'effab,llS
bus; Jies deponere.donec illi q fuerat occidendi a Hieronymo pvrtularut nullatenusuaiu , ‘ gyeta clementia faluaroris,quot modis quos uult facit ad agnitionem fui nois deuenire.Repente
omnis illa latronum uidens concioyltis deo Sigloriofo Hieronymo nocibus debitas agunt laudes eiufde } 7 fe u >uentes reliquias uifirare.Fadto igitur mane plures trecentis hoibus.qui tunc temporis ibi erant talia perpetrares cum cifdem alexandrinis ex illo exeuntes nemore*ad gloriofi Hieronymi tumulum deuenerut cuti viis tam ifueta prodigia enarrantes. Baptizantur itacp gentiles alexandrini:8d cudlis mundi uanitatibus conculcatis religiofam in quodam coenobio uitam ducunt,Latrones autem illis fimiliter ad lucem uerita# tis fandam 8i laudabilis uitae.diuina gratia & gloriofi Hieronymi meritis puencrunt. ^
Qualiter fandius Hieronymus liberauit a morte duos romanos uifitates corpus fuu;
Icuri conftantinopolitanis If is hac de re mihi fpecialiter diredtis tranfadlo non longo dieru fpa tio intellexi fimile pene miraculum,illi qd* fupra fatus fum.duobus accidit romanis iuuenibus, a romana urbe bethlee uenientibus pro gloriofi Hieronymi uifitando corpore.Quod tradlabo ficuti breuius potero.Cum igitur duo illi iuuenes cuida appropiquarent ruri a confiantinopoli per duodecim forte dillante miliariorum fpatiumiante q rus a duobus miliaribus itroirent eadem fere ho ra duos contigerat homines iterimi.Qiprtim mortis rumore prxdidla: refonante ruri, loci eiufdem uiri congregati circunquatp qs horum fuerit iterfedtor.coeperunt iquirete uehementer.Cu<^ diligenter perqui rerent adefle certum neminem nifi praedidlos iuuenesiqui iam prope uenerant.reperientes eofde protinus tenueruntiab eifdem credentes fore homines interfedlos.Miranmr itac^ huius ignari iuuencs:& horum fe nil fcire totis nifibus coniurabant.at illi eorum pro nihilo computantes uerbaxaptos eofdem ad rus cona^ tur ducere feftinanter.Poft hoc de rureje^ ad eofdem uiros iuftitia non fpedlabaticum accufatioibus ad co^ ftantinopolitanum dominium capti iuuenes defiinantur.Quinme nimis longus fiam uerbisiqd' non fece> rant tormentorum rigore.iuuenibus iam confeflis adiicitur more folito fnia decolIandi.Heu quale cor au*» diendo tot lamenta mocenrium .quos & iuuentutis 8C pulchritudinis maxima ucnuftas.&: ortus nobilifii> mus decorabant.poflet fe a lachrymis continerefFJentes ita<^ iuuenes grauibus lachrymis pallidas facies ir mantes ululatus gemitufqs & fufpiria ^mere non ceflantesrgloriofedicebant.Hieronyme.hoc tale ne eft p mlum quod obfequetibus tibi praeftasfEft tale qd* labore tui meruimus itinerisfHeu romana urbs noftri przefria ortus non fic te credebamus nefeiam noftrx finis. Ad locum nacg tanti fuppliciijibide gentid multitudine maxima expedhnte inoxii iuuenes conducuntur.O ieffabilis mifericordia dei nofiri.qua caelum rc dundat 8i terrainec ad fe currentis obliuifcirur mifereri.Flexis in loco quo pledtendi erant genibus in caelu uticK iuuenes manibus eleuatis.Gloriofe magna uoce inqunt Hieronyme noftrse falutis & auxilii portus:
r- ~-  ---------------- Q/	...r-il.c.tn-./*	hnn	n^n-ric	inAicrnic fnr.nlirarinih.ir ni-ic aurCSl Ut
fi hoc quo punimur fcelus non gefiimustmas liberationis opes pietate folita fentiamus. Quod fi fecimus: exigente iufticia condenemur.Hsec ubi dixerunt:colla extendunt carnificibus feriendamil dicentes aliud: q fuccurre fuccurre.Hieronyme gloriofe.Quid mirum fi tot lachrymis cudorum ad fe currentium miferi cors opifer Hiernymus fe a miferendo non potuit abftinere.cum circunftantium oium 6d carnificum corda ad compafiionem mouerenffEleuatis fiquidem enfibus iuuenum carnifices colla feriunt,ac colla peuf-fionum figna uti porphyretici lapides forent recipiunt.Mirantur carnifices credentes fe i&us fefeihfie: de-nuo eleuant ut plus potiunt enfes 8L feriuntjfed ervfes uti eflent pales iuuenes nunq laedunt.Oritur ex hoc inter afiantes admiratio:&: ftupor uehementiflimus omnes capitihincinde gentium ad tam infueram uifi-onem confluit multitudo. Audit, hoc & ipfe fentcntiae lator: & curriniubet iterum carnificibus, ut fe ui-dente denuo feriant:& tamen oimode illefa iuuenum colla manent.Stupens magis ac magis iudex: tanticg ignarus miraculi.nil fcit aliud cur hsc fiant:q ueneficia cogitare.Prscipit ita^ miftris omni mora potlpo» fita nudos tradi arfuros iuuenes rogi flimis.Circa illos mox copiofus ignis accenditur,infunditur lignis olc um Si pix:ut eorum uita citius deftruatur<Quid miradum fi compos protegendi ab enfibus gloriofus Hte ronymus a flamis fuis fe iuocantes feduiis uocibus iuuenes potuit liberare^Surfum ignm flamae in imenfu fcandunt. At iuuenes fub alis confidentes Hieronymi gloriofi falubriter pmanent ueluti in amoeno fi quie fcerent uiridario Si iocundo.Pod hxc iudex utrum hoc aferibendum miraculis an ueneficiis certius cupiens expirimt fi hi diebus odio fufpenfi uiuerenttquo uellent abirent foluti Si liberi cefuit.Sufpenfis itatp it lis mox Hieronymi gloriofi prsfentia minime defuitjqui plantas manibus tenes pedum iltefos Si uiuaces (latutis diebus mirabiliter obferuauit.Currunt igitur odlauo die totius ciuitatis Si circu adiacentium uilla rum uiriK:urrit Si iudex.Cernunt clare gloriofum miraculum.patefacientibus qui uiderunt, qui ad cudo-diendos iuuenes fuerant deputati,Mirantur omnes uocibus i excelfis.Iaudes pagat creatori Si Hieto^ymo gloriofo,Mox de eculeo inoxii iuuenes deponun£:& maximis honorum exequiis ab oi populo ue6er%p£« Ve^ ceu in urbem codatinopolitana capti Si dolore uehementifiimo itrauerant.liberi honorifice. & cum gaudio ieffabili exigerunt.fid tadem annuete deo a multis coftatinopolitani populi comitati bethlee attige tesiueneratione debita gloriofi Hieronymi reliquias uifitarunt. Stau<$ depofita fxcularium omni cura coe nobiuni {qU0 iuflit gloriofus Hieronymus itrauerut,& uacantes die nodtu^ poenitentiae Si ofonibus cele bri uita fandlitatis p^icuac i praedidlo coenobio adhuc manent.
Miracuium caiufdd monaderii qd* ruit ppter peccatum fymoniae folum.
Agnae admiratiois gaudii deuotionifqj tam prxcedes iuuenu miraculum extitinfed multae for midinis condat fequens t factis ordinibus maxime coditutis. Apud fuperiorem i hebaidc quod
.	t- . /i.	«	  i	•	i	um	R/	A	ii,r»c-	frpnn	m	n»lrnrl
1
dct^
dat altera.Nauis gtiicuq? fana fit 81 integratmodku imo nihil prodedifi alta uolens fccarc mam:paruu qd' fundo ideft foramen Kliquat.ut dira naufragia non admittat.Cur hxc lim fatus prsefentis narrationis hi> ftoria refcrabit. Multis itaq? pollens praedidum monafterium uirtutibusiunum peffimum quo ruit fimo^ mze uitium retincbat.Nam iftigante diabolo in eifdem dominabus hxc obferuabarur abufio.ut fiqua uel^ let i monialem recipereinon tantum ituitu chariratis 8t mifericordiae recipicd$(p bonitate, qtum recipie bant refpedtu pecunis.Nalla enim i monaficrium itrare manfura poterannifi certa pecunia? qtitas fccu iret.ln hoc fiqdem erat monafterio fandimonialis quxdam domina a?tate granda?ua:qu$ ab ifantia fua ie furnis.& orationibus 01 refoluta cocno deo uixeranquae uitium illud qplunmum abhorrebat.Cui ryye q
dam ut erat folita i oratione pofita. gloriofus Hieronymus apparensilocum illum imcnfo lutlrans eidem pccpinut ad abbatitiam cxterafi^ illius coenobii moniales mane pergeretinucias g nifi a peccaro ia inueterato manum extraherentrultionem diuinam fubitoexpedarent,His didis difparuit,Perterrita uifio ne infueta fandimonialis domina quis hic fuerit iubens talia nuciari in ftipfam auide pertradans, totam il lam nodem pegit infonem .Crepufculo diei adueniente omnes i capitulo moniales propulfato tintmabulo congrcgauitfQuibus admirantibus ad qu$ forent tanta feftinatione in capitulo conuocataeifandimoma^ lis domina ex earum aflurgens medioiqua? uiderat 8t audierat oibus patefecir,Fit ilico ex hoc monialibus eundis irrifioihanc exclamant fatuamimulrifi^ garriunt derifiombus hanc forte illa nimia ebrietate fonv aiTedlla ucro accepta contumcliaipatientix fcuto fe muniens,de earum fiquidem ptinacia nimiam dolens: fed de fua defpcdione gaudens ad folitas rediit orationesifupplicans continuo: ne fuis monialibus ac? au^ dierat £ueniret.Tranfadis igitur diebus dece.node media 6did^ fandimoniali domins hac de re deuotis omnibus icumbeti:gloriofus iterum apparuit Hieroymus eidc.ut q prius nuciauerat moialis denuo it repi dx nuciaret allocutjoc madauit bcigna.Ad que ilJa.qs mqt es domie talia mihi madasMeroymus iquies fum abriufdem euanuit oculis,Illa uero feies earum duritiemiquid ageret quidue diceret: nefeiebat. tande mallens a monialibus infana & ebria reputaruquam diuinis contraire pceptis:ccngregatis iterum mcniali bus qux uiderat & audieratmoluit itimare. Aft ut eam afiurgere moniales peftifer$ cdfpexerunt.diuini ne^
1 kix iudicii fibi de proximo futuri.ante q uerba kiperet e capitulo cum magnis cachinationibus exegerunt Quin rranfadis infuper diebus tribus dormienti pra?dida? fandimoniali domin$ gloriofus Hieronymus ineffabili quafi foqetate uallatus angelorummode apparens media eam excitauitieiqj iufilt protinus ut de illo exiret mdaderiomec fubito futuram fniam expedaret.Cum illa uero multis lachrymis fupplicarer: ne hoc fieret gloriofus inquit Hieronymus. Ad abbatiffam & exteras pergito omni mora poftpofita.eifde nu ciansiq? nifi poeniteant:hac node diuinam fentient ultionem,Si autem in fua permanebunt duritia: ftacim exiens amplius in monafterio non morerisihis finitis abfceffit.Hxc igitur audiens fandimoialis anxia: ple' nai$ triflitiis capitulum adiit,& campanam coepit uehementer ei ut ad capitulum accederent moniales re' fonare.Quo abbatifla de fono euigilans;cognofcenfqj ab hac fore campanam pulfatam:cu iracundia ad ca' pitulum properauit.At ubi illam uidir.diris eam minis icrcpansmullum uoluir audire uerbum: promittes g? nifi ceilaret hoc agere fecum in monafferio amplius non maneret,Cui fandimonialis dominame tardes inquit quxfo agere qux promittis.Profedo me nofcas hoc in loco amplius non manfuram.GIoriofus eq' dem Hieronymus apparens mihi tantumodo hoc ffati monaflerio futurum iudicium patefecit.Hxc audi' ens abbatiffa deridere coepitihac xffimans uefano capite ifta fari:S«f oftiariam conuocans iufTinut hanc de monafterio protinus cffugaret.mandans eidem,ut aliqua hora fic extra dimifiam poftmodutn faceret itroi re:ut fic ab incoeptis operibus iam cefiarct.hac de re Ixta fandimonialis domina qcitius potuit e monaite' rio efi: egreffa.lachrymis tamen fufa doloribufi^ repleta.pro his qux monafferio nouerat euenire» Terribv lis fiquidem deus fortis at<$ potens.Et quis refiffet eifHeu cur eum homines non formidanffScietes ie nui latenus poffe ab eius effugere manibus.ut eius in eos magnum 8C ienarrabile iudicium non comprehendat faltemhis miferi terreantur exemplis. Audiant qui i fuis confidunt diuitiis:	m ira cocitant excelfum do
minum;fuae auaritix liccitate.Quale huic monafterio a deo propter pecunias faciem auertenti de caelo df iudicium iaculatum.pcne limen offii fandimonialis domina excefferat:^ fubito totum corruit monaueri um:onines opprimens moniales:ita ut ex eis uiua ahq non remanfit,Sandimonialis uero illa in quoda ue' nerabili dominar^ moalterioiqd' e apud iferiore thebaidem hadenus fanditate peipua uiua manet.
De multis miraculis cotra hxreticos: 8C primo de hxretico qui perdidit uocem,	t-
fTY Ignum cenfui prxmiffis miraculis aliqua alia diuini contra peccantes manifefti iudicii^ ^ec i -ua iungeremt fi forte prx iudiciorum multitudine peccatorum corda tenacia 8C plufq tePi. carnea uerterentunquatenus cum fe ob peccata cernerent baeluas.ronem 8d cognitione^. narentunut fierent hoies adipifci.Abieda eteni rone:qua funt hoies.ifra bruta aialiaff ' Grxco^ qdam hxreticus die quadam cu facerdote quoda in hierofolymitana ecclefiapublice di p * Cucp facerdos ob fua? partis detenfioem audoritatem quada gloriofi Hieronymi allegaret.uj Sra:a ¥ U/ eretirones temerario peltifer gra?cus ore gloriofu fuiffe Hieronymu totius ueritatis lume metitum no buit uoce fari. At q uoce tale neqtiam ppetraueratiuocc deiceps ullatenus no formauit.
Miraculu cumfdam hxretici arriani.	‘Vndo
OVidam ifup alius hxreticus peltifer arrianoi^ 1 qda difputatioe cuida gloriofiHierony^1^ , ritate cotra eu fduceti:uc metif fua temeritate refpodmfubito fuit diuina ulffoe pcufiu ♦ e / "'du uerbu uoce finies clamare p totu dic fine aliq cdTatioemon defiit.Miferere mei V	gloriofe, qa a te pcenis durifiimis torqor.Et hoc p totu illu dic quatis uocibuspoter31 c
. k'
hora copletorii mifcrabiliter cundlis qui ad ha?c concurrcrant ccrncntibusi cxpirauif,	373
Miraculum alterius hseretiri
HAerencus qdam alms peftiferx haerefis arrianae ctii ante meum obitum finem pius iponat dominus i ecclefia fyd gloriofi Hieronymi imagiem cernes.Vtina inqt fic te cu uiuebas meis mai bus tenuifiem.qa te meo gladio iugulalfe.Haec ut ita deditigladiu euagians tota ui ipm i imaginis illius guttur infixit.Qpam magnus ifte Hieronymus tot faciens mirabilia: cui fecudu fua opa fimilis no apparetzpotuit equidem ibecillis i imaginis gutture gladium figere dextra:fe de imagine gla diurna^ a gladio manum quoufqj res inotuit:extrahere nullatenus fuit compos.Mox quo($ ex percuifidis loco ranq ex hois corpore uiui fanguinis unda fluxit:qu$ uftp mo pro miraculo declarando fluere nuq cef fat.Eadem ifup hora.qua res fic adta eft iudici i atrio exiftenti idem gloriofus Hieronymus cum gladio gut turi infixo apparens:^ offenfione huiufmodi uindiflam fieri poftulauit.narrans eqdem fibi fadtam & hsec dicens abiit.Stupefadus ita^ iudex:cum caeteris qui artabant ad ecclefiam properans hxreticum manu gla dium ifixum tenentem repperit.Qui protinus ut ii uideruntimanu fuit copos a gladio remouendi.Captus ita<p haereticus in fua permanens duritiaiob aliud fe non doleremifi q? uiuu non teneret Hieronymumigar riens a populi multitudine lapidibUs;lignis:enfibus:& lanceis iugulatur.
Miraculum de nepote cyrilli capto a petfis.
NEpos meus ioannes que agnofeis oi fulgens pulchritudineique mihi i locum fili adoptaui.ut pu to tibi pridie qd ei eurnerit enarrauit:fed tamc ut prtatius memoriae comedef filetio no trafibo
ilr hw ^	^	3	'Cgis	mirtris	UCnditoS	prdpter	emi
^ 1 ne^em .fuam pukhritudinem ad regis exerceda obfeqa deputatur.Cua per annum in curia no paruo dolore & taedio pmanfifletteodem reuolutionis anni die prandenti regi feruiens-prs triflitia fe a la» chrymis non potuit continere.Hoc rex ituens lachrymarum ab eo auide qnt caufam.Qua coDerra in mn dam eum cartro quo ibi nodte qdam exirtente diris lachrymis undic^ madefadto.in fornT	quo
aam cum caitro quo iDinuvic quam exntente diris Jachrymis undic^ madetacto.in Ionis eidem elcsi^Tnc Hieronymus uenicnsimanuc^ eius ut fibi uidebatuncapiens ad ciuitatem Hierufalem fecum duxit. Expee fadtus mane:putans fe in cartro a militibus retineriu domo qua maneo fe inuenit. Qui admiratione uelut amens quafi ut^d i caftro.uel i domicilio meo ftaretmullatenus difcernebat.i fe poflremo redies cmifla uo-ce dormientem familiam excitauir.Currunt igitur ad me famuli adefle ioanneieffabili gaudio nunciantes* Quire dubius accurrens.quc a perfis uidum putabam.pfentem cerno.Quo qdem qd ei aenderat enarri te;deo 8t gloriofo Hieronymo laudes maxime perfoluuntur.
Miraculum cuiufdam fancrtimonialis deuors fandi Hieronymi.
q. Andimonialis qdam dominaioium pene pulcherrima foemiaM state iuuencuh: fed ai fanietia ^	ualde cana beati Hieronymi deuotirtirnaa quodam coenobio multa fanditate ut opinor adhuc
muit.cm qd audies dr cotigifle. Sit mulier hsc aliis i exemplumiquae huc illueett per plateas 8d meos difeurrere no ce(Tant:fua ftultorum hoium illaqantes aias uifioe.Nullo tot diabolus aias rete capittquot laqo peff^mo mulierum.Sandimonialis hxcmt oium dominarum tertimonio conibrobaf z>nIfBi,n1.keam maxima,c$af neceflitas extra fuam cellam gradum figit.Nem eni aliud agit opus qn aut nem an	^ meditationibus fplicatunaut corpus reficit dormiendo.His dirus fer
animum?npiufdem fin^m iUIdens:uteam a fando propofito reuocaret cuiufdam nabiliflimi iuueis animum m eiuld ” fa"^0nialis in tantum incitauit concupifcctiam:q> nil poterat die nodua aliud; ni fi quo polfet eam attingere cc^itarCeQrca mona(terium uiri Jumis obcscatus continue pergens nullum re medium aliud repente qbat.Tata na^ ifeitiae nube caligatus extitit.ut multotiens (e fuis pernitiofis turba Ti	rla^	tradere	fuffocandum.	Stulti	amoris rtultum iuuenem cathena de
die m diem ftrigit. Vt haec ad fandimonialis aures refonent ad luam non audet pudiciriam.Qua de re om-aUXlll°J!!l US am ^eniens magum.ueneficia daemonum fcantationes nefandis artibus fuis rarlCtn rnt?1 pr°mitt!t:	°Ptat	expertus fucrinpecuniae qtitatem.Tunc ueneficiorum magus
T d*m0ei? c,Picodi caufa node mediaTertine ad fandam dertinat monmlE nuit lim^rvi	tr,an^e “Icra cellulx Hieronymi imagis in cella pid$ timore nimio nex'
prtn! r r^USUftme Ut rlt,pl,C,bus patet exempl/s.Tantus gloriofi Hieronymi timor diabolo i-
elt.ut etiam fuaepidurae non audeat apparere.Nam ficui ab eodem obfeflb corpori prxeiofa demonrtref
imagoub eodem continuo diabolus ettugatur.Igitur comiflum explendi opus neq fpirirus defperas. admit tememreuemtur. fibicp negari ad monialem introitum pandit ob gloriofi Hieronymi imaginem cell$ pidam; quem diridens magus dimifit. Moxq$ conuocatum alium dxmoncm q poteft mittit citius ad umfmodi opera fimenda.Fit^ fecundo id quod primo.At fecundus per horam forte manens coadus ex-r1(n.a„s coepit uoces emittere«Si me Hieronyme hinc finis recedere.huc ulterius non reuertar. Ad hsec rtupe No t^ulier.quae in orationibus in cellula inh$rebat;quis iftas fundat uocesmimio pauore percundatur. h	c fic clamare:excitat$ illius coenobii moniales.timore pcrcufix grandi tremulx ad il
ut dph rtUnt ce^am:cruce domini pr$eunte. At ubi illum fore neq fpiritum fciunt. eundem coniurant: Pand	caU^a	ucnerit:mtirnare«Narrans	equidem	diabolus	rei feriemifecp gemitibus & ululatibus
tiam iS “ enis iSneis uin^um a Hieronymo retineri:rogat eas.ut fuis mereatur prsecibus abeundi gra^ lantes00^11^^1 ub^bxC mon^a^cs audiunt.deo & gloriofo Hieronymo laudes reddunnfuppliciter portu tistdiah1, moncm hanc nullatenus reuerfurum de eodem coenobio effugaret. Vix orationuri^r erbis fini Dolus magnis ftridoribus ex eodem loco recedens mag um adntieuq; capiens tantis uerbmbus 6C
DPiii
craeiatibus flagellauit.ut per mulra horarum fpacia aliquod uitale fignum paulo minus appareretrdins da mansuocibus. Mei cruciatus caufafuidi ad illam me deflinans monialem, Certe in te iifdem uerberi* bus uindicabor.lnter h$c autem uerba tam horrida magus cum fe pene pernitiei protritum cerneret» lu^ as uidem artes nullum fibi auxilium adhibere ad totius refugii portum Hieronymum gloriofum iam nau fragus fe dirigens: gloriofe iquit Hieronyme, huic ad tuam clsmenriam fubueni mifero accurrenti: ci io* la mifericordiae dona pergrandia non denegans.Promitto naqj fi tuis hac hora iutus auxiliis pnitiei ta hor ribili non fuccumbam ;q> dciceps cun&s exutus fallaciis a tuis obfequiis non recedam.His finitis uelut fu mus ab eodem neq fpus euanuir.Per annu autem idem iacuit uerberibus magus in tantum fui corporis im pos:g> non nifi alieno auxilio potuit fe mouere,Mox idem accepta poenitentia magus ante q “e	^
reticudis combuftis codicibusiquibus artes illas nequifiimas exercebat:uenditif(p oibus qux habebat. <x pauperibus erogatis:completo anno in illa fe ob poenitentiam pagendam m quadam fpeluca claudens he'-remo in qua per quadrienium gloriofus ftetit Hieronymustmulta fanditate Qt uitx dC poenitentiae afperv* tate pollet.Huc qfo iuuenes omnes currant:& infani iuuenis exemplo difcam:ne qcf illi contigit: fibi P° z modum doleant contigifle.Infanus itaqj iuuenis tantis circumligatus luxurix laqueis uides fe omnimode fux miferrimae uolptatis defiderio nefandiiTimo defraudariiquadam node laqo fe fufpendit:^ fic fe intae^ iix temporali uita potius 8t perpetua priuauit.Ecce quot malorum caufam turpiflimum luxurix uitium fo re liquet.Nil tam mix animae pariter & corporis prumptum qtum ifhid nequifiimum arbitror fcduy. Ex ipfo namcR homicidia:ebrietates:contencides, 8t pene uniuerfa oriuntur mala:ut ueteris & noui teltamen' ti in finitis patet exemplisinecnon QC continuis manifeftifq; experientiis declaratur. Ad hoc autem ut toa' ior iuuenibus detur aftutia fe tuendi.Nam ftatus ullus periculofior non eft infipientis iuuentutis flatu. Ali ud cenfui exemplum mei nepotis Ruffi aetatis forte annorum decem & odo qq dolore nimio fubrogare;
De alio nepote Cyrilli,
f *	On efl ambiguum ifla qux incipio enarrare magnis tribulationibus mex memoris reuocari:
y	fed tamen ut praemifliim efl:ut omnibus 6i maxime iuuenibus proueniat in exemplum: filen^
*	tio	illa nequeo prsterire.Nepos quidam meus Ruffus nomine utroqj priuatus parente annicu/
lus ad meas deuenit manus:qui utinam ex matris uifcenbus non exiflet ne illi qd1 fuftinet co^ tigifTet.quem tanta diligentia fuo infortunio enutriui:ut a pluribus a me genitus putaretur.Crefcens itaqj in diem puer infoelix state: fed non fapientia: ingenti pulchritudine corporisifed non animsidecontcp ^ probis moribus.honefl:3te;bonitate;& mults fapientis elegantia qq uane decoratus:a eundis dnectmne fuperflua colebatur.ls nam^ i decimo odauo statis fus anno imbecillis & miferrimus expirauit. Fropt quem tantus ab omnibus infonuit ludusiut uix per menfem finem potuerit inuenire,Sed certe luctffiCip eo quod eueneratnon fuffecir. Afl ego eius nimis incumbens diledioni pluries gloriofum rogaip ronymummt mihi quid nepoti meo acciderat reuelaret.igitur meis annuens gloriofus Hieronymus prs bus:obtinui qd* glifcebam.Oranti enim mihi die quodam hora nona tantus euenit fetonq nullatenus n ^ tibuspoteram rokrare.Hscdum mecum tacitus reputansmnde hic tantus adeflet fetor admirarer: mpra meum uerticem eleuatis oculis;infoelicem nepotem uidi terribilis uifionis:ita »in cum uliun? non audebam,Nam caihenis igneis circuligatusifomacis inftar flammas fetidiflimas erumpebat. Ad hanc itamuifionem fubito me tamuehemens timor irrepiir.ut dum pluries loqui uellem:formandi uQcem latenus compos eram.Poftremo aliqtulum m me rediens:fi meus erat nepos uoce coepi perquirere !. bunda. Ad hsc ille ululatibus & fufpiriis:utinam inquit n©n fuiflemme tam diris effem cruciatibus d^p tatus.Nam fdas me tartareis manfionibus perpetuis temporibus permanfurum.Heu quid dicam .n^u diis tantus mihi dolor affuit:ut fim pluries admiratus quomodo uita protinus non diiceni .Longis expletis colloquiis:ab eodem feifeitatus fui:cur diuinae fuiffet mifericordix fic expers, cum in m0" , L, uirtutibus lic polleret.Pro nulla inquit me fcias caufa fore damnatummifi quia in ludis maxime aeieci bar.Atquia in morte accepta poenitentia quafi fluita ignorantia pollpofui confiteri:diuinam no merui niam adipifei. Et hxc dicens a meis difparuit oculis.Taiis autem eo ebeunte remanfit fetoriut in locum u 'lum haSenus nullus audeat introire.Ecce quantum turpilTimum ludi fcelus diuinx abhorrent maie Eis oculi.Timeamus ergome nos bonorum rapiat inermes tam repentinus interitusme non poenitere^^ ^ uitiorum contingat.dum tempus inefliquia poflmodum poenitentia foret fruflra.Vt igitur c!?r“tian0$ po tx ruin# Judi procul effugiat nefasamo ut omnium memoria deleaf: exempla alia quasdam q breu tero fubrogabo.
Miraculum cuiufdamluforisblaffemantis	f.	mnvaqu$h3
N Samaria quindecim nondum expletis diebus:dum mifer quidam 1 udens quali	Que
bere poterat confumpfiffet.gloriofi coepit Hieronymi nomen aufu temerario bla" jQ fuiJSii nefanda blaffemix uix finientem uerba uidentibus:6<: flupentibus cundlis mox e ueniens interemit.
De tribus aliis luforibus a terra deglutitis	.	.	prp	hi	B
Ribus aliis in tyro ludetibus hoc accidit qd1 enarro.Cu eni illi fuu uellcnt incip *
fe hoc ab eifdem audifle 8L tota rei feriem etiam fe uidifTe fantur:& referunuic ai hjsjla di cuncp potens exerce uim Hieronyme:quia te inuito ludum iflum alachriter liniem ^ aperl£s r- Ais fuu icoeperunt ludum:quo quidem primordiato: quafi uno elapfo initanti le illos fom abforbuit:ita ut nil ex eis amplius fuerit uifum.
Deiiiucne More a diabolo portato.	_	  3	74
Vod uifa nofcicunueriflimo tcdimonio coprobatar.Icdrco qu$ dico:gg multis pofTent eom^ probari teftibusitamen meipfo tefte qui ea uifione ppria didici comprobabo.Iuxta meam i qua in Hierufalem habito aedem:nobiIiflimus qdam miles fuititranfitoriis nimi^ locuplextqui uni cum habens filiumteiufdem ftultiflimi amoris excitate percuiTus non folum a prauis eum non corrigere:fed etiam eum ipfemet praua inftruere conabatur.Parentes fatui & ifti fimiles mentis qfo oculos huic inclinentiut quis finis eueniaunon ignorent.Multi enim homines magnas anima: & corporis incide^ runt ruinas ob prauo^: parentum infipiemiam.Crefcens nam(p illius militis filius:cundtis moribus bonis deftitutuside die in diem peierandoitotum fuu tempus amittens in ludis & blaffemiistcun&ifq; imunditiis patre caufante annu attigit duodenum.Qui quodam aduefperafcente die folitis cum patre ludis ififtens lu> dum eodem ut glifeebat non habenteipnmo ^rupit i hxc uerba.Siquid ille poteft Hieronymus qui ludos ^>hibet:iam exerceat.nam fe inuito hinc non nili uidtor exurgam.Ve^ hxc dutaxat ipfo pfequentemequa fpus teterrimi hornis fpecie cundtis uidentibus locum in quo ludebat ueloci gradu adiens: eundem pueru infelicem rapuit,Sed quo eum detulit nulli ha&enus hoium eft compertum. Verum ut puto eum detulit in mfernum,Eadem namcg hora cafu ad quandam mex domus feneftramtqux loco in quo ludentes dege^ bant pater & filius ex oppofita fita ell: me pofueramiquo me uidere fuit necefie ueritate perfpicua ferie tam formidandx rei geftx.Difcant ergo iuuenes in iuuentutis tempore:quod caeteris efl: pftantius: expetendis moribus fe fulcireme uilibus caducif^ moribus iuuenilis aius informatus ftatum in canicie neqat permu> tare.Quodenim noux chartx inferibitunde facili non deletur.Difcant etiam parctes fatui filios corredfto nibus uerberibus erudiremec uitio^ finat uepres radices figere no faciliter euelledasme flendi 8d hic & i futuro cedant euentus.Nam nifi fallor ad xterno^r gaudiorum patriam deueniendi3rtiflima:& fine ambv guitate aliqua a pauciflimis certa cognita extet uia.Eundiad perditionem iter latiflimu:& multis immo pe ne infinitis limitibus plenum fore conftat.Quodhbet enim mortalium peccato^: ad perditionem fuu tra> mitem ftruit.Quo dum hominum no folum pagano^iifed etiam illoj^iquos facri baptifmatis unda lauit. Nam de paganis nulla oritur qftio ^ non damnerunmaiorem fore liquet nume^t multiplicibus infiftenti>-um flagitiisiquo^: nulla pene unq cognofcitur emendatio.quinimo^refpcdiue quidem dico pariter bonis 8t malis homibus confideratistnon efl qui faciat bonummon efl uft^ ad unum fed omnespoft fuas impro» bas 8£ peiflmasambulant uoluptates,Confequcnter concludi debet;g> ad xternx beatitudinis gaudia rarif fimigradiatur.infinite qnimo.Omnes pene (aerae feripturae audtoritates hocteflantur.infinita fiquidem QC exempla pofiemus perfpicaciter intuerirad huiufmodi ueritatera fufficictius demoflrandam.Hoc ex omni> bus unu ceferi decctinec ab hoc diferepari potelbnullu.f.ad xterna modo aliquo puenire pofle gaudia: nifi oibus no particularirertfed totaliter uniis excirpacis:uirtutum fludeat itinere fefliare.His lam fine dato exe pia & pdigia qdam lam huius operis fini ^ppiqums breuiter uroducam:# duo peipue admirada:qux aue# sierabili uiro nicolao cretenfis ifulae archiepo referctc didici primo dica.
Miraculum cuiufdam facerdotis impudici.q erat cuftos ecclefi^ cathedralis archiepi.
Enerabilis idem archieps pridie glotiofi Hieronymi deuotione nimia bethlcem ueniens ut eiuf. dem cundtis honoribus colendas reliquias uifitaretmttotus charitate feruidus redire noluitido necme lua gratiOima uifnatoe eximiis Ixticiis adimpleret.Qui uti donorum peipuus ut grauif lima mini donaria fliperabundatifllme more fohto iiflpartiretime uifitaf mime cotentus:mecu dignatus elt lam diebus p unbus comorariiS: etia adhuc manet.-qd' ucina tpe logo duret.In xpo natp Augu Itine charmime uenerabilis ide potifex te falutat.Quaplures igif mihi fuo^ ueibo^ auido uenerabilis ide potifex enarrauit.hoc tale in cmitate ddia cotigifie.bacerdos qdam fuus fux maioris ecclefix cuftos ipudi' cus luxuriae di ebrietati deditusmodu cdpleto ano de hoc faeculo migrauit,Cuius corpe i extero^ fepulto barathro facerdotu:ut eius puitio cu&is (notefeeret ad exepluifubfequeti nodte tatas i ecclefiatemfqj cemi terus fuit ftrepitusiq» rumore nimio i urbe ilh comorates excitati-.pauore fgeri uelut ametes ad ecclefia cu^ currerut,Stant itac£ oes circa ecclefia ftrepitus uehementes:capanarucK fonitus audietes.Dminam qdc exo' rat clxmetia:quatenus cur ifta fiat debeat reuelaf-fed nullu exauditois fennut ad iuuamc.Diluculo hoc cef lanre cudta qux fuerant in ecclefia reperiut reuoluta-^ quafi undicp flamis igniu uiolata. Ad hoc memora^ tus potifex ofones idicens populoiqd fequeti eueniarnotfe peipit expedari.Ne nimis fuccubam uerbisife^ quenti nodte duplex ftrepitus & pauoris tribulatio eft fecuta.QBa de re repletus populus amaritudfe & do lore cernes nullu fibi a domio adiutoriu euenire;ficut uuloer-1" qui in monumetis pieSi dormiunt, exifte bat.Die autelucefcete:oibus in ecclefia ofonibus cogregatis gloriofus Hieronymus fubito fepties fole fple didior i ecclefia uenies:ad altare^ gradies cu&is uidetibus & miratibus p hora forte fub filctio manenstob “.uPeti populoihocjppter facerdotis illius mife^ cadauer facris idigne locis coditu ad terrore pcccatiu com ^imauiueidecp madans ut cadauer mife^ tartareis poft refurre&dem oium manfionibus deputadu: diliepultu flamis traderent ptinus cocremadum.alioqn icepta peftiletia no abiret.& fic i tuentiu oculis eft luilus.Q^^ ut ordiauerat Ixtabundus populus minus adimpleuitideo & beato Hieronymo laudes pei' puas perloiUend0i5: fo peftis ^ ceOauit.Qui deiceps beatiflimu Hierony mu omnes unanimiter deuotio maxima icoeperunt colere.
Miraculum de iuuene deuoto San&i Hieronymi nomine tyto.	_
N eadem infuper ciuitate quidam pulcherrimas extitit iuuenis.Tytus nomine honeu^ moribus, luculentus.carnali non ignobiliori natus progeniae pdiues ualde totam pene deuotionem.S^tidU'
i
ciam habens in beato Hieronymo.Hic fiquidem iuuenis uirgineo nitens candore in eiufdem fandtae dirgiV nitatis proporito ufqj ad uicefimum annum probis uit$ moribus perdurauit.Quo itaqp tempof fui fratris nefando confilio incitatus fpretis tam nobiliflimis uirginitatis gemmis.auripciofiilimu metallum calcans ad carnis fpurcitias & lutum ac fetorem uehementer declinans.puellam quandam omni pulchritudine cor poris renitentem fibi in matrimonio copulauitJn cuius amoris retibus ita fe capies c£ aliud pter iplam po terat minime cogitare.de die in diem coepit diuina obfequia obliuifci. At quia mifer dereliqt iuiliriam.ob^ litus fuit deum aientem fe.oblitus fuit fi dominus mifereri.Completo nam^ ano.quo cum puella iuuenis infenfatus fteteratrnon ut in matrimonioifed caufa explendx libidis copulatus;fuggerente diabolica aitu^ tia;iuuenis frater puellx illaqueatus amore auide diu quarens eius amplexibus fruntandem quod optaue* rat eft adepms.Huc accurrat iuuenes di. exeplo iuuenis finr experti.Fiut nota iuueni puellae uiro lam padta Tacens idem cogitat auide quo ualeat modo certitudine reperire.Expedtat diebus aliquot fe fimulans hoc nefeire. Aft die quadam ordinat urbem deferens pegre proficifci.Et latens per diem in ciuitate nofie media domu ueniens referatis feris a puella feruitrice clam ut prius fimul ordinauerant ambo ufeg ad thalamu; in quo eius frater & uxor in ledto (labant pcedens fibi poftulat aperiri.Mirantur illi <3^ timore perterriti uehe menti pulfanti negligunt odium referare.Tandem confragis feris thalami iuuenis ira 8i furore nimio for^ nacis indar ardentis undi<$ inflamatusmxorem primo cuaginato gladio interfecit. Deinde fub thoro pro' prium latitantem fratrem inueniens iteremit.His ita gedis ex ciuitate exiens multo tempore per mudum huc iIJucqj errans cum quibufdam aliis coepit quofdam tranfeuntes in itinere depdaritac etiam iugulare* Permanere^ ita<p eidem Typo per.x.anos talibus negociis implicatoigloriofiflimus Hieronymus falubre refugiu 6i uitale die quadam iam aduefperafcete luce in modum mercatoris fe modrauit ne ille folumodo habitx deuotionispmiis priuarctur.Nam ille qq tot di tanta uitia abhorrenda continue exercerentamen f beato Hieronymo deuotionem aliqua retinebanita ut eidem quotidie fe comendans boni aliquid diebus fingulis ad eius honorem faceret nullatenus podponebat.Cerneiis ita^ Titus mercatorem nefandis fociis ad folita nequitix opera conuocatis concito cum eifdem pgens curfu uibratis lanceis Hieronymo mercato ris indar obuiant uenienti.Moxqj in eum infurgens a focus eunde pcepit retineriidonec eius lateri gladius infigatur.Deinde manu eleuataterficiendi gladium retinentemtut fcelus tarum ualeat iam explere. Ad haec Hieronymus gloriofus. Amore inquit Hieronymirquem tu diligis aliqua loquendi breuis licentia mihi de* tur.Podmodu fi uolueris facito id quod optas. Ad hxc di Tytus. Amore inquit eius quem ncminafti; di lo' quendi di uiuendi licentia tibi ut podulas concedatuntantum quee portas mercimonia iam depone.At glo riofus Hieronymus.Ego ipfe fum Hieronymusrqui huc ppeer tuam liberationem ueniine mihi a te impen fa obfequia in uacuu prerirct.Te tot qux geflidi peccaminu iam poeniteatiad te ipfum redeasme formides; hucufqj me noueris propter tuam falutem;& anima: & corporis fupplicem erga te apud iratam diurnam iu (ticiam extitifleme i te dignas tibi famitias exerceret.Ad poenitetix igitur acinus perge callem;# peccato^ rum onera iam deponetalioqn me tui cudode di fupplicem no habebis.His di<dis Hieroymus gloriofus a o illo^ oculis difparuit,Ad hoc (lupefadus.Tytus;# qui cum illo erant timore &i admiratione ram ingenti ad terram procidens per horam no potuit eleuari.Tuc fubito i Tytum;# q cum illo erat fpus iancti gratia ed effufa;# lux eos cxlitus illudrauit.Qui Ptmus ,n uiros altcros lam murati fpretl"s cl5tils ^P11^11115 ultI®
rum ad pni$ tramite rediere.Deide ad heremo^ antra deuia # ignota properantes in magnis fecorpoiu afperitatis;# uitee fandliflima tradiderunt.
Miraculum cuiufdam monachi iuuenis.
Iraculum aliud quod ueridico^ tedimonio folidiflime in Juperioribus segypti partibus pactu intellexi:quatenus hominibus # maxime iuuembus quacuq; cadispueniat in exemplum ad eui
  i	-	i	•	 r	'	x	,i_nririm UlLie
illius monadeni monachis fpeculum ian&itatisigloriofifrimi Hieronyi___________
gens anis in monaderiocotinueofonibusuacans;#dudiofcripturap4,Hic amore caditatis timens ne coc aliqualiter uiolarenmulie^ uifus ineffabiliter abhorrebat;ita ut eius memoria formidarct.Huic propoiito diabolus antiquus ferpens:# hoium inimicus inuidens;fu$ nequitia iueteratse contra eum dclos # altC multiplices kitauit.continue cogitationum dimulis iuuenem pellimus lentator affligensidie ncctu^ z1 ' lationibus duobus menfibus non cefiauit.Iuuenis uero prouidus fefe domini di beati Hieronymncuio^ lectionis ardore feruebat comendans cudodiae uidlricinentamenta diabolica ieiuniis di oratdibus tr' f bat.Connuant huc qfo iuuenes at(p fenes;# qti fit cafus mulieRc fallax pulchritudo hic doceatur m p exemplum.Cernes fe afpens perfidus diabolus 3 iuuene fuperari:tanq leo rugies fubtiliores noCCf	c
coepit qrere:ut iuuene deuoraret.fit itacp inter eos pugna grauis.Hinc adutiis cofuetis cadra	^
nem drait pefflmusinimicus.hinc iuuenis ofones di glonofi HieronymipreCtio cadro^ dernut munmo nes;& uires eoi^ triupho nobili uilipendut.lnterea genitoris ad mortem aegrotantis uifitatos* cd igiuc^ monaderio in ciuitate ad paterna xdc uenire iuuenis ed copuIfus.Na fe pater dolore nimiu moruu^. none frudraref filii crebris clamoribus acclamabat.Ob hoc dolens monachus timens ne muhn^ui mudum di uirgineo cadore nitidu uiolaret.potius nifi fratru fui ccenobii fuifiet fuppbca110111 DUS,1.L erga patrem crudelitate uolebat ^pter dominu exercerem eide (firmanti copati a moaHeriorec^_ _* _ bat.n.m,o:iachonil tam nocuu detedabile di mortaleiq uicos di ciuitates;# gentiu multitudinem.,^ Nulla curte pmanet in hoie qes metiszq multo^ uerbofitatibus di uaniloqis iplicatiqd aqua pii
nachis idepcfpuc filentiu opatur.In paterna itacp manes xde monachas diebus tribds t$dio tam nehemcti 3 7 f affe&us eflujb fibi potius uidebaf terris fe fore carceribus mancipatu.Copleto die tertio.du eu cu forore fua quada pulchritudis iauditxafirmitatis ca pfis crura fimul corigeret cofricare.cafu fororis dextera eiufdc ta gcte dextera. ta diris libidis & eiufdc fororis ieptse & abcxniabilis cocupifcentiae fuit fubito iaculis cor eiuf dem monachi iftigmte diabolo uulneratu q? pene eam ad illicira.& oino ab hoibus abhorrcda.nifi extitif/ fet timor uerecudia: iuitabat.Heu qd dicam^Quae monachis illis inerit obferuatia caftitatis.q cotinue mu lierjduifibus potiutur ifimul colloquedo.Sic manet icaftitate homo facie ituens aflidue mulie^.ficut ma^ net palea (dans in igne.Fallax certe & ruinae maxie propiquus cafusueuitabilecg periculum eft foeminae pul chritudo.Timor certe monacho euenitiquem timebat:& fibi accidinquod tanto tempof ucrebaf: nec fine exemplo maximo alio^tnon illud uifum eft paretibus obedireiin quo aiae periculum formidatur. A mona fterio inuice monachus egrediturifed ardore libidis tam nefanda cor inflamante nil aliud q fororis hoc ne ftiencts fcelus faciem iprobis oculo^ uifibus uidere cogitansipene unq fuifle monafteriu recordaf, Sanaf interi patenat monachus excufationibus adiucntis tardat de die in die ad monafterium remeare. Manente eodem in paterna domo tribus mefibusihinc monachosihic patrem maxima mouit admiratio: oemcp fa^ miliamrcur iftum tam uehemes irrepferit mutatio;8d alteratio inaudita.lgnorant fiqdem rei camuccirco ef fedtum eos contigit ignorare. Ad monafteriu cum duobus ad fe ex monafterio defhnatis monachis tande reuertiturullud referens taediu redeudo:quod prius detulerat exeudo.Ccepit ita^ in monafterio corpus de gere monichi:cor uero a forore aliqualiter no reccdit.hoc fibi fit ftudiu fcriptura^iut attigat peffima quae afFe&at.H-ec contemplatio diuinorum:ut pcccato^ modum inueniat explendorum.Percutitur alienus fui & a ueritatis cognitione deuius continue a diaboloicuius iugo grauiflimo imbecille collum fubmifit: hbi^ dinis noux telis.Sicut fumus deficiunt dies eiusrconfringuntur ficut in frixorio ofla cius:& infirmatur do>» laribus uita eiusiirrationabili fit fimilis animali.Obliuifcitur in toto diuina ecclefiam exorare tora die co^ gitansiqs modus appareat habilisiut poculum mortis ualcat deguftare.Heu q funt inopes & miTeri:& ab 01 bus bonis egentes 8C exulesiqui a domino fe elongant.Tanto fit peius brutis aialibus uir in peccatis: qbus ab anima deus maiori fpatio elongatur q id quo c$lum a terra diftat:& oriens ab occafu:q eifdcm pftat cu diuina gratia eft fulcitus.Cogitanti denicp monachoiueritatis luminis nefeio nefandiflimaz & auditui hor^ ribilis uoluptatis adipifcendx reperire modum mali confilii feminator diabolusihoc fibi tale infinuat con> filium occulto cogitamine uani cordisiur.f.intempeftre nodtis medio cundtis dormientibusiuefte depofita monachabifumpto^ habitu laicali ex monafterio exiensipaternas clam adeat mafiones:& domu crepufcu*-1° nodtis latenter intransdub thoro fororis lateandonec dormiente ipfa ad eandem accedatifux uoluptatis libidinesexpleturus.Placet infanat mentisimperitire confilium erog.itum:ftuder^ ipfum toto pofle q po^ xeft breuius eiieaui mancipare.Sequentis igitur aducnienti nodis medio fub filcntio ad fores coenobii da ues gerens manibuspperanfed ad oftia uenicnsrper totam illam nodtem buc illuc^ difcurrenst quo fint in loco pohta non inuenit.Stiipore admiratione perterritus cur hxc fint nefeiens intueritiam matutinali ^ ad ^udes debitas dominicas monachi excubabant propinquante hora,'compellitur ille ad cellulam retro* gradi.LVlanet in cellula illeadmirans per diem illum:ppomt fequenti node facere quod no fccit.audet ;im^ in^nfateberisaaprp°^Perat fultum pecus contra leonem pugnans triuphi gloria adipifci.Quid
f!ni 1Hlemnvmi^ennf	*	pecus ^leo fortiiTimus Hieronfmus contradicitiCeiTa imagini glonoftf
iimi Hieronymi genua fledere ipm ulterius non falutes:& tibi poteftas protinus concedetunut cadas in fo uea qua enodis: ut dira naufragi iam admittas.Non pofTunt ipcfa gloriofiflimo Hieronymo feruitia: quo^ quo modo nant:mercedibus uacuad.Retinebat fiquidem in cellula monachas ille deuius 81 errans: & dia* bolico domino mancipatus:!maginem gioriofi Hieronymi tabula infignatamicui diebus fingulis antiqua confuetudine nectens genua: fe eidem pluries comendabat.lcdrco ut eius mira claemetia cundtis inotefee^ retullo eum die retmebat.ne malum faceret quod uolebat.knotans uero h$c ille monachus: fubfequenti Boete ad coenobii iterum fores pergit.Sed quod pcedenti notfe feceratiid hac fecit.Ne igitur ihxream uer Dis.per unum fere menfem fingulis nodtibus continue hoceuemt.Completo itacg utputo menfis circulo-.i tomnis beatus Hieronymus fandtiflimo cuidam illius monafterii monacho apparuit:in ftratu fuo quiefee/ ti nocte eidem reuelando quid ifte monachus faciebat:mandahfq? illi ut debeat eidem monacho fic erranti declarare:quomodo ipfe eum ob fibi impenfam reuerentiam cuftodmitiut oftia non uideret ad cogitatum
Deroetrandnm rehlCt/V n. mTi r.hi-	Ao	«____________________Ae* inlinc
remoue*
—	—	—	•	^	^ 1 x I II IIIC M	—	--—'—■ - - — -	— — — — —	—
bit.dilceuitcp ptinus ab eodem.Mane aut fadtoqU$ uiderat monachusialteri monacho enarrauit * At ille fe quid hic dicat non itelligere pluribus deteftans facramcntis:coepit dicere ,ppter cerebri uacuitatem haec *0!pnia euenifle.Tacet monachus & recedit.hic gaudens pponit nodte fequetimullam amplius exhibes fo* *lta Hieronymo teueretia oftia monafterii ad nequa opus:quod ta diu affeflauerat peragendu: ad fuu libi* tum referre. Vt breuiter dicam.Quod mifer diu hianti aio cogitauerat mala operadira Hieronymo hono te iolito priuato fibi tradita poteftacemt uoluit fic effecitifed tamen i fine gloriefiflimi Hieronymi claeme* tia non defeCir,Recedens ita(p ille de monafterio nodtuma horaialieno habitu occulratusipfis domu adue iens:perdiem illum undicp circuiuit.Cucp nodlis crepufculo domu itrafiet ad Jedu i quo uirgo foror qe* „^te tuc ^kbat clampcedesitam diu fub eodem latitauit qdiu fororem dormirejotuitxftijnare. Tuc ide ^ns expoliatis ueftibusifororis fe dextero lateri applicauit.Ad hacc foror Izeui fono dormiens excitatur: ra	^	manu fentiens admodum expauefcensidiris emiflis clamoribus ad fe omnes pariter euo*
-«uit.Curmtad pueli* thala mum cuntii cum lumie:6: tandem i ledtoiuenium hunc iacentem$vlirantur
patentes & ftupentjcernunt hoc eundi g cucurrcrant:& condolent.lnterrogat a filio pater difcritms tanti eam reatum fuu filius liientio confitetur. Vt em' dixiiuoluit gloriofus Hieronymus hunc fuam ftulnria ex/ periri ut in pofte^ humilior & artutior fieret ad cauendum;& i plio fe tuendu:& ne amplius exemplo fuo gs de fdtitate cofideret fperaret.Quato.n.maior ineft homini fan<rtitas:dum f mari mundi huius procel/ lofo;8^ inimico^; agmibus plenonbecilli carnis nauicula nauigat:tanto maior eft timor &. artutia fe tu edi# Infinitas pefllmus ille tentator diabolus nocendi poflideat artes.Qyi icautus pginleuiflime capitur, Qui i cundtis timefab hoibus diabolis hic timef.Certe plus ml nocet g fpreto alio^ confilio.ut ,ppria uoluntas pcipit ambulare,Qui fuz tatum uoluntati credit i eundis qa$ facitifine odibilem adiueniet. Magnus exe pio iam finito timor de fragilitate nortra maxima:de diabolica calliditate Qt artutia nobis oibus demonftra tunmagna & fpes ueni$ peccatoribus declaratur.Ccrnens natp fe monachus fic a diabolo deturbatu delti' fum:acetiam in tanta miferia captiuatuiptinus fuffragiis gloriofiflimi Hieronymi:cuius femp deuotus ex-* titeratifuam miferia 8t culpa uehemetiffima recognofcens in feipm rediit.& de eade paterna exiens domo? 01' retardatoe abieda lugens &C dokns:ad fontem pnix pperauit.Deide uero i fuo monarterio p anos duos in tanta fe abrtinetiae afperitate afflixit;ut foret cor hoium ifufficiens cogitare;^ completo annose duoru fpatioianre dies modicos ex hoc feculo foeliciter expirauit.
Miracula cuiufdam cardialis opprobrantis Sandum Hieronymu#
Enerabilis Damafi portuefis epi pridie receptis Ifisialiqua eis ifcripta corde auido intellexkquae cb eius reuerentiam no dimittam.Romx cardinalis gdam C$Ieftinus noie Hieronymi glorio^ fi semulus 8c detrador dum die quoda i' conuentu exiftens cardinalimmore folitotore audaci 8C temerario;! eiufde iniurix uerbi pruperat;dolore fu bito uifce^d !pellente:ad occulta naturae lo ca pperansiuifcera o!a ptinus emanaurt;& anteg illinc recederet expirauit.
Miraculum cuiufdam pfbyreri fupradidi cardinalis.fed deuotiUlmi gloriofi Hieronymi.
Lius quo^ pfbyrer cardialis Andreas noienfti no fimilisifed gloriofirtimi Hieronymi deuotiffi mus ate^ cultorjpridie in eade romana urbe multis circurtantibus expirauit ♦ Qui cu iam in tC' clefia eifet paratis exequiistquas folent fideliu tumulandis exhiberi corporibus; afTiftente lumo potifice cu pene toto clero & populo romano^tg ad eunde andrea conuenerant honorandum: emiflis ululatibus crebris gemitibus i feretro cudis rtupentibus:&: ueluti araetibus affedis; tang ii a h> ni dormitoe excitaretunmirabiliter exurrexit.Cutp a romano potifice remoto de ecclefia maiori beati pe-' tri aportoli uniuerfo populo;claufifcp foribus iterrogarcfatulit irta uerba.Dum ftare diuio examini ludica dus:& iam p ueftitu di. ciboifc gbus hadenus ufus eramimia fupfluitate tartareis cruciatibus codenarer. iuz bito adueniens qda fole fpledidiormiuegj cadidionque fuirte gloriofum Hieronymu ad fe iuice referenti" bus q artabant !tellexi;pfidenti iudici flexis genibus a!am meo corpi iungi porredis pcibus ipetrauit.Qui-bus hnitis uerbis i idu oculi !de recedens aiamti cernitis corpi eft coniunda.Ad hoc miraf fumus potikx 6C ceteri audientes.Fiunt h$c nota populo extra ecclefia expediti cofradis ecclefiae foribus ,ptinus eccitv fiam !trant;oes magnis uocibus deu &: gloriofifllmu Hieronymu collaudantes.
Sermo Bt:atiCyrilli de epifcopis.	_	.	_. r
Vita nos metis afflidio comouet 8i cotrirtatutelledo ^ gplunmi epo^ deu & domtou lefum xpmjcuius uice gerunt abnegites;tcrreno^ quo^ deus ueter efttueftigiis !h$retes:de ftipediis paupey 8C fangoie iefu xpi:delicatiflimis fercuhsicu hirtrionibus & exteris diuitibus fui uctns replent !gluuie:ad fceditatem luxurix kitandi.Vertimetorutp de die i diem fupfluitatibusabu^ tunf.de pauperibus quo^ mercedc rapti manu latrocinii deuorant:fame morietibus:8d frigore no curares Hi certe no epitfed diaboh.Eps aut aut fd!rtimus:aut djabolicus.Magni certe meriti ftatus epalisifec picu li ifiniti.Leuiflimu peccatu aliis iputandujgrauifllmu epo iputaf.Potificis eten! uitiu \ fubditos dinundit pexcplum.Maiora recipietiiro maior crefcit.Quot.n. oiurn xpi uel negligetia epijuel exeplo! peccata de-uiant;de tot tenenf domio reddere ronem.Heu gd augurtine chariifime dicifGraue nobis kft pondus;gra uis farcia.Sed debiles ego habens humeros.gd portabo^Sunt certe anguftix mihi:undi^ me torqueres. At dum gjaues mihi pmptos cafus itucontimore maximo fuccrefcente continue affligor 6i contriftor* becuz rius eft epalem ftatum fugere g appetere.Labdo certe epatum tang uicariatu domini noftri iefu xpi; ied iz lis g ineo uita agut militu terreno^ ;g mudi glorii 8i pompas appetutmo collaudonmo eis coiulo.ut giant gtu pofUmt.Melius certe fuiflet eis cu terrenis uiti agere terreno^g i potificali culmie hxc sg V ad ifima S^pludiora loca decidere.tito p exteris cruciidi quito p ceteris plura donaria receperut.Intc ‘& ^ tes natj epo^ plurimos.potius nome geref g eifentii.potius lupos rapaces fore xpi ouiu g ^aftcres. ctores magis ee xpi ecclefiae g redlores.g xpiaoa: elemoiynas depdites mercede paupea: lupis fauf .	.
pfluitatibus cibo^ Qi ueftiu deuorit 6i coiumut.qd' abfurdu e abomiabile di deflendu.Hxc ic^	•
ut talis abomlatio eundis getibus inotefcat.quatenus fi deu non metuunt, hoies uerentes iuJS (3U3^ abomianoibus retardemur. Audiant qfo hi tales epifcopi.qux narranda proponimus.^ falteiri ail0IU lamitatibus terreantur.
Q^liter monachus gdaheliasnofe quidam habuit uifione Beati Hieronymi. , wi/nui Niupioribusxgyptipartibusundefertoquodiabhoibusppteruitxicdmodaihabita . dam degebat monachus helias noie.antigflimus 6i magnx uitx fdtitate radians, g1U1,	^ v>
Jimi Hieronymi eide’ familiariffimus ualde fuit.que idem btiffimus Hieronymus baDumc ^ v Pheua£ ipum pluries enarrauit.Hic die guodammt plures mihi teftificantur moaachi;uita u
rabilesfidecgdignitquifedixeruntabeiufdemfandiuirioremultotiensperaudiffafolitisincumbens ora 37^ tionibus fdno repentino adueniente:aliquantulum obdormiuit.5^ ecce in uifione quo quidem modo mul totiens deus omnipotens grandia & occulta fuis fidelibus referat facrametaun quodam palatio mirae pul-# chritudinis meffabilisi& a mortalibus nunq uifaeiut fibi uidebatur erat.Cum per horam p palatium illud huc illuctp gvadtens:eius admiraretur pulchritudinem uebemetemmidit quoddam pparari tribunalia qui bufdam nimiae pulchritudinis iuuenibus ftratis tapetibus 8C ueftibus auro & gemisiac multa artificii uarie tate decoratis:citcuqu3(p pariete iuolutodn quo poftmodum rex quidam maximus & decorusicuius afpe^
Aus tantae erat fuauitatisiut nil uellet aliud q habere magna defiderat uiro^ fole lucidior comitatus focie^ tate ueniens fe pofuit ut iudicia exerceret.Inter haec cuiuluam anima quem fuifle anconitanum pfulem ab aliqbus ibidem confiftentibus poftmodum itellexinneq fpiritibusicathenis igneif^ uinculis uinda indar fornacis flamas erupes fulphureasideportata maiedati regiae pfentatur.Quae prius q de aliquo iterrogaref coepit diris uocibus fe infernalibus manfionibus digniflima acclamare,hanc inter exteras maxime aflignas principalem cam,•quoniam uanis pompis intentus in conuiuiis & uedibus:& huiufmodi ftultitiis deledta^ batur. Quibus finitis lata p iudicem fma:ut poenis infernalibus traderetundonec corpori iundta duplices poenas in perpetuu fudieret.Mox illa fecu ferens omnis illa neq fpirituu turbaiinde diris clamoribus recef/ ferunt,Deinde alterius cuiufdam anima:quam fuiiTe Theodonh fenatoris fratris uenerabilis Damafi pdidti epi portuenfis fimiliter itellexit ante maieftatem regiam circuftantibus multis neq fpiritibus eum grauiiTii' me accufantibus pfentatur.Cucp a diabolis in longum accufatio traheretun& nullus ex aduerfo aliqua re#-fponderct:uir quidam fepties fole fplendidior:& ut fibi uidebatur pene exteris aftantibus eminetior ad re^ gis fedens dexteram in pedibus fe erexit,Quo quidem furgenteifilentium rex manu propria a eundis fieri imperauit,Tunc q deterat omnibus opponens accufantibusihunc fuu fuifle fidclifllmu & deuotum I & ei continue exhibmfle reuerentiam fpalem cifdcm mox loquedi audaciam abdulit;&: taciturnitate pnotauit» Podmodum uero his flectens ante regem genuaihuic fuo fideliflimo ueniam 6t xternam requie folita pie' cate 6i mifericordia infinita clxmentiflime elargiri:ita tamen pro comiflis in mundo flagitiis in purgata do purgareturifuis pcibus ut uoluit ed adeptus.Tunc omnis illa nefando^ fpirituu multitudo gemens dc ululans de illo loco prinus fe remouit.Interuallo autem fadto horx unius:iuuenis qdam pulcherrimus co^ cito gradu per palatium ueniens ad hunecp accedt nsiq tam eminens 8i pdarus in auxiliu exurrexerat theo dofii fenatoris:fe fore dixit a petro patritio romano^: eius deuotiflimo miflumiquatenus eiufdem pces ex^ audiensrfibi impetrare a domino filium dignaretur. Ad hxc rex.Quod inquit a filio meo Hieronymo pe^ trus podulaticerte flat.His omnibus fic fmitisia fdno illo mox helias monachus excitaturflaudes immefas deo reddes & Hieronymo gloriofo.Qui diem illum in quo tam miranda uiderat pnotans eodem podea in tellexit die epm anconitanutp di theod^nitim fenatore ex hoc f$culo migrauifle. Quo liquide patet: hxc uana fomnia non fuifle,
Vifio CyriUi Alexandrini epifeopi,
/I I	Agnam putabas augufline chariflime aliquibus adtfliratoem iducerciuelut fiqd nouu & inaudi
tum espponensdum i tuis priflinis Iris quas recepi;l°ani baptiflae di exteris apofloJis Hierony. mu fandtiflimu xqualem in fan&nate & gIoria:ronibus fine dubio efficacibus:&: uifiombus mi r n, f » mS GQmpr^babas.Certe no eft aliqualis ambiguitasiuerifllma di omni fide di deuotioe dignif iima litaJore.ENec puto al!qbus eius uitam fandiflima:& cius tanta ^digia hoibus ifueta no ignorantibus admiratois aliqd eucnire.Sed quonia tales tux fuerunt rones^d ueritatem huiufmodi declarandam: quid meas ieuiflimas &L [peritas nuc ilijc apponere non decerer.Oimflis oibus uifionem micabilem:quam uene^ rabilis uir Cyrilius eps alexidrinUs fe U1difle:fuis ad me diebus pluribus iam elapfistdefliatis Iris affirmabat breuiter itroduca,Pofi: bri Hieronymi obitu gloriofum anocopletoa die natiuitatis glorififlimi ioanis do^ .mini peurforis laudibus expletis matutinisidum memoratus potifex more folito i ecclefla folusiante altare • eiufdem peurforis domini gloriofiiflexis genibus ipfius glpria di excelletia multa fpes dulcedie coteplaref repetino fono aliqtulu obdormiuit.Sd ecce in ecclefiam ut Abi clarifllme uidebaf:binati:quoruda fpeciofif fimo^ hoium ultra humanam xftimaroem catus:alternati:fuauiflimos concinentium turba uehemetifli maimiro ordine ueniebat.Deinde binatim omnes ad altare procedentes:&ibidem fledentes genua ad fede dum finguli fe ponebant.Cunq; illorum hominum iam eflet ecclefia ualde plena: poft omnes duo uiri emi nentiores exteris in toto fimilesat^pares:infinito fole lucidiores ftola induti candidifiimaiauro & gem^ mis undiq; ineffabiliter rutilantezuenientes ecclefiam p3ritcr intrauerunt.Ad quorum itroitum omnes in ecclefia refidentes: ptinus flexis genibus eifdem fummi reuerentiam pcrfoluerunt.Tunc duo illi uiri ante altare ab eifdem reueretia exhibitaa duabus cathedrisa^reis mira lapidu peiofo^ uarietate di pulchritudo decorat is:f’bi a qbufdam pulchertimis iuuenibus prxparatis:ambo pariter confederunt: di fic filentes aI%uium perminferuntJnterim fado inter illos fllentio: coepit alter eorum duorum alterum impellere < ad loquen junll(3un9 longa adinuicem altercatio oritftunut quis primo inciperet pdicare: coeperunt fin* s guliiut Hierdymus ioanis:cuius erat die illa folenitas laudes di magnificetias explicaret magnis uocibus ac clamare.Qya unus illo^s fermone mox icipiensdaudes btiflimi peurforis domini tata loqlx dulcedieitan tocp uerbo^ ornatu:necno di fnix grauitate contexuitiqd' fas no eflet ligux homm declarare. Finito itacp Idmone illotalter que ioanem baptiftam cudi q aderant noiabantieidc grates referes multiplices.Hoc cir^ cunftantibus ad eius honore di gloria eft locutus.Socius ifte meus chariflirous Hieronymus xqualis mihi togloru^qiisetiaifaitatttferie/nea^laudu ell: hadlenus ^fecutusiiccirco dignum eft uteujs laudibus
i
nunc infidam,Hic uere lux ed ecdefiaeitenebras effugans erro^:& eundos illuminans homines oericatis claricate caecos,Hic fons ed aqua: fapientiae falutaris:ad quem fitiens dum acceduntdargifTime fatianf.Hic arbor aIti(Tima:cuius cacume celum afcendit;fub cuius dodtrinx frondibus de fuaui eiafdem oris frudm; aues caelij.homines multum mtelligentes:& bediae terrar.f.hoies pa^: intelligentes uberrime fatiantunhic mecu fuit in faeculo heremita;& certe non minus me carnem abdinentiis macerauit.hic mecu uirgo nitiz dusatep purus.hic mecum fuitpphetico fpiritu illudtams.hic mecu dodor extitit ueritatis.Ego pptet iu> diciam &C ueritatem uitam corpoream dereliqui.hic &fi fic non am?fent uitam corporalem ppter iudiciac & dodlnnx fuae pfpicaciflimc ueritatemitempus fuum tamen torum gefllt in faeculo in martyrio afflidio nibus & dolore,Ego xpianx fidei pcucurri nuncius & gentium iuitator.hic pedmodum ueniens eiufdem extitit fodentator & ab hxreticis eandem lacerantibus defenfator,Ego femel in baptifmate manibus pro»-priis xpm dominu tetigi in iordane.hic ipm non folum manibus propriis habuit multoties in altari: fed & ore pprio manducauit.hic mihi rn fancf itate per omnia fuit aequalismunc enim aequali ambo setf-rnae ui-* taepmio infimul congaudemus.Hxc & alia multa pfequente beato ioanneiqu^	beatus cyrillus non
potuit totaliter memoriae comendare,Iam hora diei prima aducniente ecclefiam cudos intrans epm intui' tus dormientem eundem manibus excitauit.Expergefadtus itaq? pontifex dupore:admiratione di gaudio admodum plenus:qu$ uiderat cudodi cum lachrymis enarrauit,deinde illo dic miflam folemnifiime cek' brans uifionem mirabilem omni populo declarauit.
Miracula ad fepulchrum Beati Hieronymi,
Vnt infinito plura qu$ dici poffent miracula uerifiima:& utilia enarradaiq ea qux in bieui hoc opufculo funt infcripta.Sed ne plixitate operis aliquid legentibus taedii oriaturtuno folo mira' culo quod nondum expleto mefe in bethleem padtum ed.perfedtus huic operi finis erit.Die do minico tranfadto pod oedauas pcntccodes:omnibus meis fuffraganeis epis:5d multiradine maxi ma tam Uiro^; q mulierum in ecclefiaun qua iandiffimu quiefeit Hieronymi cadauer infimul congregatis honore debito & ueneratione tam debita q deuotaiprimo egomet facris indutus uedibus:ad locum foueae in qua corpus uenerandum iacet accedensuerram coepi effodere fepulturxiquatenus facratiltimu illud coc pus inde ablatum in tumulo marmoreo mira pulchritudine undiqj decoratoiquod hac de caufa fuerat fa^ bricatum podmodum poneretur,Cu<^ iam fouea foret uacua cun&is cernentibustcorpus fandtiffmum in medio foueaeitanq in aere a nulla parte terram tangens permanebat itegrummec corruptione aliqua uiola tum,Qyod inde eleuantes cum odore tam uebementiffimo 8i fuaui:q) talem olphaSus hoium nuq fenlit;
f* I I	f*	1	Z1 1 r* ^6	t	M	(tt	11	V zJ	H	•'•Ile-	f’	W	e	*	—, *• ^ e •• ••Zl m	1 I I	f 11	,	t	.	LlCrt	11^
-----------tangentesffacie uifum ptinus receperunt.Tres peipue da?moniaci cathenis uindti; ,
lam ecclefiam plurimo^ hofum manibus deportatiifunt protinus hberati.MuIicris cuiufdam uiduae pau-perculx pueiulusieius unicus filius:in ecclefia fuit pra: gentium multitudine faffocatusiquem mater menl ens;dolens di Iugens:mox in ulnis pueruli cadauer ad foueam in qua fepultum fuerat corpus Hiezonyntt gloriofi deferensteum in fouea proiecit.Hsec dicens uerba.Santie Hieronyme gloriofe:hinc non recedam; donec redimas mihi unicu meu filium:quem amifi.Mirabilis certe deus in fandis fuisffaciens pdigia ifue' ta,datim ut terram extidi pueruli corpus tetigit:eidem ala ed coniunda,Quidam uir corpus cuiufdam mi filii de fepultura in qua per triduum deterat extradumimox ad fooeara illam detulit:& illud in foueam fic proiecit:qui inuentus fuitilico uitae pridins reditutus. Innumerabilia pene forent miracula:qu$ peratia funt a mane ufqj ad uefperasrquo quidem tempore gloriofum Hieronymi cadauer de fouea diffepultum i altari extitit collocatum.Sed tamen ad huiufmodi miracula ulterius non procedam,Vnum quod node te' quenti accidit non filebo,	'	".
N hora fiquidem uefpertina corpus illud facratiffimu in monumento quod pparauimus:polui' musifed mane monumentu uacuu & ed inuentum:& corpus fandiffimu foueae pridinae inue' nimus reditutum. Quod dum ego plurimu admirarermode fequenti mihi dormienti beatus , ,.	Hieronymus apparens in uifione;plurima mihi grandia patefccit,Sed iter cactera talia mihi uei>
ba dmt.Noueris cyrille:q> corpus meu de fouea in qua iacet,nullatenus extrahetur quoufe^ duitas metui iem ab infidelibus capietur.Quo quidem tempore roma delatumubidem multo tempore requieicet haec expergefadus qu$ uideram eundis epifeopis di aliis uiris catholicis enarraui.Quid S^quadob^c^ hient aliter non agnofco,Si quid utile aut bonum in hac epidola diximon meis fed gioriofimmi Hier y mi meritis imputetur,Si qd uero fuperfluu inutile di non bonum:folu meae mfipientiae di negligenti ia hoc accidiue;ab oibas iudicetur.Mei Augudine chariffime m tuis oronibus memor edo*
7eA<5<t
J?iai^ier^n>'mi leI,8i0Di!: cccleliatticae dodoris eximii huic fecundo epittolarum aolu^ni te im^ P n«ur-QB°d quidem opus una cum priori Uolumine in urbe Veneriarum diligenter em^nc«tum P	um elt per loannem rnbeum Vercellenfem Anno domini.M.ccccd xxxxvi«die,xii«Iu3m
Sequitur regula monacho^ ex uariis epiftolis atcp tradlatibus beati Hieronymi excerpta:^ per qoedam 377 lupu de oliueto hifpanu monachum in certis capitulis rubricifqj diftida:quam martinus qntus potifex ma ximus approbauittSZ fua bulla fcripta ipfius ordis ^feflbribus obferuadam tradidit ficut exemplum bullae infra fubiedtum o (tendit.
Artinus eps feruus feruo^ dei ad ppetua rei memoria.Et fi pro cuctoj^ xpi fideliu feqaitur qui bus cura apoftolatus officii gerimus (latu falubriter dirigendo & ampliado diligenter adhibeas folitudis noftrae partes.IIIos tibi affedtuofiori pfeqmur charitate q mudanis abiedtis illecebris i humilitatis fpiritu fedulo uirtutum domio famulanf.Vnde ea qux pro illo^ fub uera religio^ nis obferuantia (tabiliedo ppofito puide emanafie comperimusjut firma illibatacg pmaneant libenter apo^ ftolico mu nimie roboramus.Nuper fiqdem pro parte diledti filii lupi de oliueto ordis monacho^ heremi ta^ famfti Hieronymigeneralisppofjti nobis expofito dudum ipfe plxrig alii pfefibres ordis eiufde fan dti Hieronymi fub regula fandti auguftini tunc uiuentis zelo deuotois accenfi ob frugem uitae melioris ar^ dtius & perferius qua regula di(tarethuiufcemodi:& in uero (tam monachalifquem ipfe fandus Hiero^ nymus cum fuis monachis & fratribuspfefius fuifie 81 in comune obferuaffe perhibef uiuere: 8C ut nome gerebat eiufdem fandtiificeius uita regulam &: opa defiderabant imitari.Iccirco ad huiufmodi ordinis (tabi le potius fundametum pro iftitutione regulse monacho^: heremita^ ordinis fandi Hieronymi ex diuer^ fis epiftolis & tradatibus per didu fandu Hieronymum editis;& per ecdefiam approbatismonulla ueram religionis dodrina uita<^ monachalem:qua idem fandus cum fuis monachis & fratribus i eius uita in coi quo ad ea quae principalia funt ftatus & uitae monachalis p multa '8C ufqj fui tempora oblitus obferuauit:& aliquos alios obferuare mouit continentiailupus ipfe contraxerat:copilauerat:& uelut in unum corpus fub certis titulis reduxeratifub qbus ipfe & plxri^ alii monachi & fratres didi ordis ex tunc in antea degere:8C permaneretac illa in regulam fufeiperepponebant 8t affedabant.Nos tuc huiufmodi^pofitum condignu 8C roni confonu recenfentes huiufcemodi regularem 8C monachalem obferuantia per ipm fandtu Hierony mum in uita eius obferuandam merito Iauda'tes &approbantes.lllacp in deiecclefia in ordinem monacha^ lem attolli & obferuari itenfis defideriisaffedantes eidem lupo dodrina & iftituta monachalia eiufde fan^ di Hieronymi ex eifdem epiftolis & tradatibusput per ipm lupu extrada compilata & reduda Pfuerant lo co regulae fandi auguftini in regulam monachalem ordis monacho^; heremita^ didi fandi Hieronymi 8C eiufdem fandi uitam praefatam in ordinem huiufmodi fufcipiendam;ac ipfam regulam didi fandi prio ribus monachis fratribus 8i perfonis praedidis fub ea uiuere cupietibusiquos etiam ac ipfum lupum poftq fecundum eandem regulam uota fua principalia emififlent a regulx didi fandi auguftini obferuantia tuc penitus abfolutos effe uoIumus:& decreuimus obferuandam tradendi 8C publicadi plenam & liberam per alias noftras litteras quas 8C ea^s tenores praefentibus haberi uolumus pro expftlsiconceffimus facultatem ac per eafdem litteras uoluimus.quod poftq idem lupus regula huiufmodi tradidiftet 8t publica(Tet:ut prae fertur extunc ipfetac prioresimonachi:fratresi8^ perfonx prsdidi fecundum illam uota fua principalia reli gionis huiufcemodi emittere^.pfiteri & uiuere tenerentur.ipfaq; regula fic tradita 8i publicata robur obti* neret perpetuae firmitatis. Cu aut ficut exhibita nobis nuper pro parte eiufdem lupi petitis: licet ipfe poftx ^nc	?rdlnis monachalis inftitutoem eiuf^ fohditatem & incremetum ,puide intenx
dens prxfatam uitam didi fandi Hieronymi monachalem in ordine huiufcemodi eiufq? dodrinam & in* mtuta monachahaiprout ex epiftolis & tradatibus prxdidis per ipfum lupum extrada compilata & redax meruntiut pr$tertur dida^ jfarum uigore loco didx reculae fandi auguftini in regulam ordinis mox nacho^: heremit^um huiufcemo^, a(fumpferit 5C erexerit atq; fufceperitapfamc^ regulam prioribus mo» nachisifratribus^perfonis huiurmodi ordinis fub ea uiuere cupientibus iuxta illius continentiam inuiox labiliter obferuandam tradiderit publicauerit ac obferuari decreuerit.ipftq; priores monachi 8C fratres uox ta fua principalia fecudum regulam huiufcemodi in manibus didi lupi profeffi fuerintallacp de extero ute tes lecudum eam regantur & gubernenturiac ipfam in regulam eorum tand ueram dodrinam monachale laneti hieronymi laudantes & approbantes accepcarunt:5 fecudum eam etiam moafteria eiufdem ordinis monachorum regunt atej gubernant.ldem tame lupus aflumotionem eredionem fufceptionem traditiox nem publicationem & decretum aliacg praemifTa ex certis caufis dubitat uiribus non fubfiftere pro parte di di lupi nobis fuit humiliter fupplicatummt afiumptioni eredioni fufceptioni 8i publicationi ac aliis prxx mims pro illo^ fubfiftentia firmiori robur apoftoilc$ confirmatiois adiicere de benignitate apoftolica dix gnaremur.Nos igitur qui religionis propagationem & diuim cultus augmetum noftns uigere temporibus intenfis defideriis affedamus huiufcemodi fupplicatiombiis inclinati affumptionem eredionem fufceptio nem&publicationem#alia prxmifTanpfamc# regulam prout inferius deferibituriae omnia# fingulain ea contenta ac inde fecuta rata habentes # grataiea audofitate apoftolica ex noftra certa fcientia confirma mus;6c praefentis feripti patrocinio comunimusdupplentcs omnes defedusdiqui forfitan interuenerint in eildem.Statuentes nihilominus harum ferie:# etiam ordinantes 9 de extero lupus ipfe eiufqj fucceflbres prxpofiti generales priores monachi fratres # profeflbre* ac conuentus # monafteria didi ordinis monax chorum heremitarum fandi hieronymirqux nunc funt S erunt in pofterum profiteantur uota fua tria pri cipalia religionisiac etiam regantur # gubernentur per didum lupum eiufcp fucceflbres prxpofitos: ac uix
nuimus ad ferenandas confeientias afefforum huius ordinis:# pro ipfo^ maiori quiete animo^iQuod
Oqui pfeflb^i humfmodi didlam regulam ffcu alfqua de contentis fn ea humana fragilitate aut infirmitate caufante feu altas tam exadte put traditur in eifdem non obferuauerintmon^pterea mortalis peccati uin' culo funt ligaritred fuper fuos fuperiores pro eo^i exceiTu 8i tranfgreflione ac modo culpae iniungi ualeat pcenitentia falutarisiquam fufcipere &L adimplere teneanftnon obftantibus conflitutionibus apoftolicis:ac pdid:i & aliojfc quorucunq; ordinum ftatutis & confuetudinibus etiam iuramento confirmatione apojtoli ca uel quacunqt firmitate alta roboratis caeterifq? contrariis quibufcu^.Tenor uero regulae huiufmodi.de uerbo ad uerbum fequi£,& eft talis.
Capitula regulx beatifiimi Hieronymi excerpta ex epiflolis & opufculis fuis.
Exhortatio.	De obedientia.	De tribus generibus monachqyi
De caftitate.	De paupertate	De utilitate paupertatis.
De corredione & dodrina prxfidentis.	De folitudine.
De laudibus di utilitate heremi.	De periculo uitae folitariae.
De periculo habitandi in urbibus»	,	De abltinentia praecipue a carnibus<
De abftinentia philofopho^ antiquo^ifacerdotumtaliorurp fando^»
De temperatis ieiuniis.	De contemplationeior:one;& ledione.
De uigiliis,	Deueftibus,	De laboribus manuum.
De laude religionis 8L indudione ad eam.
De laude di. derradione uiranda & periculis huius uitse.
De iuramento;uindida:mendacio;ftultiloquio prohibendo.
De patientja:reconciliatione:& mortuis non lugendis.
De tnbulatoibus 6i obprobriis pferendis.	De	timore	ultimi iudicii & defedu huius uitXi
De uirtute humilitatis & fimplicitate & timenti animo uitando.
De humilitate xpnquem imitari debemus.	De iufticia & uitae reditudine*
De fide fpe & timore. De charitate & pace.	De ifirmis & pauperibus recreandis.
De poenitentia &: mifericordia dei.	Conclufio & finis regulae.
Incipit exhortatio ad capefeendam monadicam difciplina ex uariis epiftolis beati Hieronymi excerpta.
Cap.i,	,	,	..
Ratres chariHimi no queo quem mente concepi ore proferre fermonem:& cordis laeticiam gua non explicat.Hoc aut non folum ego patior qui cupio narrare qux fentio: fed etiam r mecu patiminiiplus exultantes in confcientia q in eloquio ^)ferentcs,Cum ita^ nihil Jit xp foeliciusrcuipimittuntur regna cxlo^.nihil laboriofiusiqm de uita quotidie penclirat: ni fortiusiqui uincit diabolum.nihil imbecilliusiqui a carne fuperatur. Vmuf($ rei exempla funt tro credidit in cruceifid ftatim meretur audire. Amen dico tibiihodie mecu eris in paradilo.Iudas de F latus faftigio in perditionis tartai* labituri nec familiaritate comunimec intindione buceliaemec oicuh gratia frangitunne quafi hoiem tradatiquem fihu dei nouerar.Nos qdem parua dimifimusi gra p demus.Ccntuplicato foenore xpipmifla reddunrur.Hxc dicimus no tam tibi q aliis lub tuo nomi » P ma te fili fronte doceamus magna coepifTe:excelfa fedari;& adolefcentix imo pubertatis lce"riuf. era tem perfedx<$ xtatis gradum fcandcre.Scis.n.dogma nodrum humilitatis tener u^,.Blum: Pe j^^-ndat. dientes ad fuma nos afeendere,Igitur fandus mihi iuocadus eft fpintustut hoc fuo fenfu or^m ronouy No quidem campum rhetorici defideramus eloquiimo dialectico^ tendicula di ariflotelis 'P1" , ^rt3 timus. fed ad fanda^ feriptura^ grauitatem cofugimusiubi uulnerum uera medicina efnubi ?. ^ cm remedia.Vea: quia memoria labitunoium qux dixerimus defideras comentariolum fieruut odiiuiv ledtio confoletur.Ideo pauca qux tibi reor fore neceflaria:credidi fubnededa.lllo.n.noftra ten i or quo^ unus ett labonunum di prxmiu fit.Nauigantes namq? rubrum mare:in quo optandum noD1^ * uetus pharao mergaf cum fuo exercitu.multis difficultatibus at^ periculis ad urbe maximam^ Pcrl? _ j3 utroc^ littote gentes uagx imo belux habitat fcerociffimxifemp folliciti.femp armatiitotius aniC1 tentibus faxis uadif^ duriffimis plena funt omnia.Quorfum iftafPerfpicuum effiNam fi fxculi nego ^ ^
res ranfa fufiinpr	Hinitiic	FU fprnpnr rnm otcp diferimine^qux
nculis quxiierunt.quid xpi negociatori facicdum elt,qui ueditis omnibus quxnt praecioii ^ pof, tamfqui totis fubftantix opibus emit agrum quo reperiat thefau^:quem nec fur effodere:#ia" qD anre fit auferre.Noffc igitur oportet quid iufium fit:quidue#hibitum:ut fcientes utrucj; ierucmus./i j1 $
rT1 ^	rr.	1_...______   ,-,al	.rtPrnhllS	„
ftientiam madati impoEbile eft nofil- quid fiat.Et hxc ergo non integris rate uel ii’erclbus qutis Uoce de-nuduum dodus nauta prxmoneo:fed quafi nuper e naufragio eiedus i littus timida n3Ul^nj|)US nuncio.Cundi tame mei fenfus affedu uobis uaco.Sed obfccro uos ut conatus meos orat,ffre(qus h/leum tistut dominus 8i faluator pro caufa fua refpondear. Vefi^» itaqj e ut uoluntatem fequaIl^r ,	_ ^ 'pei: jar#*
cit ut uelim obfecrationu uetlra^d effifed ipfum meu fine dei femper auxilio non erit me *	l0dicis fenz
gnurifemper^ donaturus eft.nec mihi fufficit quod femcl deditmifi femp dederit.Si	luntUrf Sc^
tentiam crebra mulieris flexit petitio.-quanto m^gis paterna uifcera interpellationeje0U1, ™^mperQ? tote tame ante oia nobis effe nihil antiquius:q xpi iura feruaremee patru tranfferre teim n # minii? ! romana fidem apoftohco ore laudatam.
De obedientia,	Cap.ii.	378
Ccipe ergo fili dodtrinam noftra ea fimplicitate 8L ueritate:qua dicimus?qa non quaerimus ho/ mmu gloriamzdeus teftis eft.Necad hocloqmunut humanas amicitias aucupemurrne noftrae adulationis fermone & nos & alios decipianius.Nec ut nos apud homies aliqd uideamunfed ut apud deu homines magna merean^Hoc eflita^ totu quod apprehenfa manu ifinuare tibi CU' pio:5d ut fimpliciter motu mentis mez fateannuc monachi icunabula morcftp difcutimus. Si uis igitur ad
Ium diuicias:fed feipfos domio obtulerut.Qui cotra diaboli tergiuerfatoem nequaq pelle pro pelie:fed car^ nes 5Z. offa 8C aias fuas domio fuo cofecrarutiq te di cxcplo 5i eloquioiideft 8C opere 6C ligua poflint ad ma< iora pducere.Nobilis es 8i illufed in xpo nobiliores diues Si honoratus Si illi imo de diuitibus pauperes Si ingloni.St iccirco ditiores Si magis iclytiiquiap xpo pauperes Si ihonorati.Contenis au^e. cotempferut Si multi philofophi.No enim fatis eft pfedto Si cofumato uiro opes cdtcnere.pccunia difiipare;&piicef quod in mome'to Si pdi Si iueniri poteftifecit hoc Si ati(ihenes:fecerut plurimuquos uitiofiflimos legimus, Plus enim debet xpi difcipulus pitareiq mudi philofophus glorix aial Si popularis aura: atqj tumoris uenale ma cipium.Tibi no fufficit opes conteneremifi Si xpm fequaris.tcipfum uult dominus holtia uiua placere deo te inq no tua:& deo uariis tentatoibus comonetiqa multis plagis Si doloribus erudif ifrael.& quem diligit dominus corripir.flagellat autem oem filium que recipit.Sd q> fi reipfum domino dederis;& apoftolica uir. tute pfedus fequi coeperis faluatoreitunc itelliges ubi fueris:c% in exerciru xpi q extraneu tenueris locum. Vnde Si ppofitu monaderii timeas ut dominu;diligas ut parente.Credas tibi falutaf qcqd ille pceperitinec de maioris fnia iudices:cuius off.cii eft obedire Si implere qux iufla funr:dicente Moyfe.Audi ifrael Si tace necp ipfe te doceas.Nulla ars abu^ magiftro difcitur.Etiam multa aialiu Si fera^ greges dudtores fequutut fuos Jn apibus pricipes funt.Grues quoc^ una fequurur ordine litterato.Imperator unus.iudex unius ,puin cix.Roma ut condita eft duos fratres fimul reges habere no potuit:& fratricidio dedicatur.ln rebeccx ute^ io iacob Si efau bella geflerunt.Singuli ecclefia^: epiifinguli archipfb/teriifmguli archidiaconi:&: ois ordo '•cclefiafticus fuis redtoribus utitur.In naui unus gubcrnator.ln doma unus dominus.in quouis grandi ex^ crcitu unius fignu expedtamr.Et ne plura replicando legenti faftidiu.11 faciaiper haec omnia ad illud tendit ofoiut doceam te no tuo arbitrio relmquendu.fed uiuere debere inmonafterio fub unius difciplina patris cofortiocp multo^tut ab alio difeas humiliratcmiab alio patientiaKi.hicie filennunlle te doceat manfuetu dine.rn.nd facias quod uisicomedas quod iuberis habeas quantumacceperis;& illud operis tui penfa perfol uasifubiiciaris cui no uis:laiTus ad ftratum uemasinecdu expleto pmno furgere compellaris.Tatis occupatius ncgociis nullis uacabis coguatdibus.& dum ab alio tranfis adaliudiopufcp fuccedit operiallud folu me te retinebis^quod ag re copdleris.Nam oi oblatione Si hoftia pcdfior eft obtemperantia mandato^dice* te ^pheta.Ecce obedientia melior eft q facnficiu;& ambitio q aieps arietu.Et alibi.initiu bonae uitae face/ re:iuxta quae pcepta funt apud deu magis q imolare hoftias.Erulibi.Qui conferuat legem:multiplicat ob/ latione.Sacrificiu falutare eft attedere madatisi^ difcedere ab omni imquitate.Nec nobis bladm .debemus in fadtis iuflb^ fi in phibito^ tranferefllone peccemus:cum TanfgrefTionis crime benefadi meritu tollat Quod no mei fenfus anertio:fed utriufaz teflamcti excmola rbannubi iuenimus etiam dei amicus ob unius contemptus errorem bono*	adam	facile	cu diabolo credidit fe,
ducenti poft familiaritatem & colloquiu dei unius pomi cuSdicate fuperatus pdidit paradifum. Et qa per tranfgreffione unu habere pfumpflt;mulca fimul bona amiik.Sic uxor loth poft angelo* colloqa cotra ite ritum retro afpiciensiin figmenta fails repcnte cduerfa eft.Cuis hic pfumptionis fpus.q tantam in aio no/ ftro operaf audaciam.ut cu fana0s homies de leuibus etiari culpis uideamus punitos efle.& nos quotidie in maioribus Si pluribus delinquentes intactos in media datione fore credamus.qq leue nunq fit deum etiam in exiguo contenere.q no tantum ad qualitatem petfati refpicit.fed etiam ad perfonx conteptu. pro pter quod non folum homini itendendu quale fit quod iufrcf .fed quatus fit ille qui lubetfExcludif hoc lo co uulgaris illa fma:qua mihi fuo mdicio relitriofi & nui f^ientes fibimet uidentur dicere foIer.Sufficit no^ bis ut no criminalia peccata & maiora faciamus.Facilis eftn.omiflio mino* delidto*.qui dum aiali fapie^ tia occupant aios: fpiritale itelligentiam:i% cofuetudinc duix legis ignorauquae f^epe peccatu ofteduntiqd nobis nd uidef efTe peccatu:& qux illic ipietate facit:ubinos pietatis opus oltendimus.Saul Si iofaphat & ges fuerut ifrael;& dum mifericordiarn his quos deus oditat plfiterunt dei offenfam in opere pietatis incur runt.Ecotrario phinees filiiq} leui gfam dei humana cx£ luo^ parricidio meruerut. Vides quatum ab humanis fenfibus p noftram fperitia increpat diuina fnijut nobis interdu cxleftis iudicis difpenfatione ne gentibus iniufta uideanf:qu$ p caufa* fciam iufte Si fitis redte fadta pbanf.Et turfum ea quae noftro iu dicio redle^ibantunapud deum plaerua reproba Si iner.ta uidetur.Quis hodie patris abrahx exemplo in noxium uolens filium trucidare humano iudicio non cr*deretur infanus^Econtra quis in tactu arcae domi ni imitatus Ozam hoium iudicio condenaref^Confideremus igitur quantus cafus iit temere contenentis: cum tanta ruina efTe dicitur in negligentia obfequentis:*el qua danationem excepturos credimus indeuo' iosteum tantam reprobationem deuoti excepennt.Tepdum difcipulum non amat xps.Qui uult meus eP 5 ^ucipulus ait:abneget femetipfum;& tollat crucem tiflm;6^ fequatur me.Beacanraq; fune u\x ammx: q ^tfurn fuum cucuauerunt:ut fufeipiant fuper fe fefforetiiSd frena eius patiantur.ut quocuq; uoluerit ne c cas*Qi$mdo enim magtfter prxeipit obedientis incicium eft;fi dimiffo aduerfus eum audiat «plte ♦ “
99	p-W	1	:
/ 1
/ ' 1
autem uertat tergum fign.um efl contcnentis.
De tribus generibus monacho^ in xgypto comorantium,	Cap.iif.-
T quia monacho^: fecimus mentionem;8d te fcio libenter audire qus fafla funt:aurem paulifg accdmoda.Tria funt in ^egypto monachoifc genera.Coenobitae quos illi anfes gentili lingua uo' canttquos nos in comune uiuentes poflumus appellare. Anachoritae q foli habitant per deferta: & ab eo q> procul ab homibus receflerunt riucupanf.Tertium genus ed: quod ipfi remebo h di cunnteterrimu atq? negle&urarquod in nodra j)uincia aut folum aut primu ett.Hi bini uel trini nec mul^ to plutes fimul habitannfuo arbitrio ac ditione uiuentes,& de eo quod laborauerunt in medium parres co feruntzuc habeant alimenta coia.Habitant aut qplurimi in urbibus & cadelhs.& quafi ars fit fandta no mta quicquid uendiderint maioris eft pcii.Inter hos fxpe funt iurgiaiquia fuo uiuentes cibo no patiuntur fe ali cui efTe fubiedos.Rc uera folct certare ieiuniis:& rem fecreti uidtoriae faciunt.Apud hos affedtata funt oia Laxas manicas.caligas follicantes, ueftis craiTior.crebra fufpiria.uifitatio uirginum.detradtio clericorum. & fi quando dies feftus aduenerit:faturantur ad uomitu.His igitur quafi quibufdam pedibus exterminatis ue niamus ad eos qui plures funt:& in comune habitatiided quos uocari coenobitas diximus. Prima apud eos confoederatio obedire maioribus:& quicquid miVerint facere.Diuiii fint per decurias attp centurias: ita ut notiem hoibus praefit decimus,&! rurfum prcepofitos fub fe centefnnus habeat.m3net/eparati:& fe rundtis cellulis ufqj ad horam nona ut inditurum ed nemo pergat ad aliumtexceptis his decanis quos diximus. ut fi cogitationibus forte quis fladfueullius confoletur alloqis.Pod hora nonam in comune cocurritunpfah mi refonantiferipturas recitatur ex more:& copletis orationibus cudiftp reiidentibusimedius que parre uo cant:incipit difputare.quo loquente tantu filentiu fit:ut nemo aliu refpicerememo audeat excreare. dicetis laus ed in fletu audientium.tacir^ uoluuntur p ora Jachrymae;& nec in fingultus quidem erupit dolor. Cu uero de regno xpi & de futura beaticudine & de gloria coeperit annunciare ucnturaiuideas cundtos mode' rato fufpirio & oculos ad caslu leuantes inter fe dicere:quis dabit mihi pennas ficut colurobae:& uolabo & requiefcam.Pod hxc confiliu foluif:5^ unaquasq; decuria cum fuo parente pergit ad mcnfam.quibus p fin gulas hebdomadas uiciflim minidrant.Nullus in cibo drepitus edinemo comedes loquitur; Viuitur pane & legumimbus:&: holeribus qux folo fale condiuntur. Vinu tantum fenes accipiunt:quibus cu paruulis te pe fit prandiu:ut alioru xtas fefia fudenteftalioru non frangatur incipiens.Dehinc confurgunt pariter: 8^ hymno didto ad praefepia redeut.ibi ufqad uefperu cum fuis unufquift^ loquif 6C dicit.Vididis illum & il lum quanta in ipfo gratia fitfquatum filentiufq moderatus incedusfSi infirmu uiderint confolintur: fi in dei amore feruente cohortant ad fludium.Et quia nodte extra fuas orationes publicas in fuo cubili uigilat circueunt cellulas finguloi«:& aure appolita quid faciant diligenter explorant.quem tardiore deprehende^ rint non merepanfed diflimulato quod noiunteum tepius uifitat:& prius incipientes ^uocant orare q co gant.Opus dei datutum ediquod decano redditum fertur ad ceconomuiqui ipfi per mefes patri ommu cum magno reddit timore ronem.a quo etiatti cibi cum fadti fuerint degudatur.Ieiunium totius ani aequa leed excepta quadragefimaiin qua fola conceditur didridtius uiucre.A pentecode coenae mutatur in pran' dia:quo & traditioni ecdefiadicx fatiffaciat;^uentrem cibo no onerent duplicato. Ad tertium ueniam ge nuszquos anachoritas uocat:8c qui de coznobiis exeutes excepto pane & fale amplius ad deferta nil defemt. Huius uitx audtor paulus:illudrator antoniuiiSC ut ad fupenora confeendam priceps ioanes baptida fuit. Talem uero ui^ hieremias quom ,ppheta defeiibit dicens.Bonum ed uiro cum portauent iugum domini abadolefcentia fuaifedebit fohrarius;& tacebitiquia fudulit fuper fe iugum:& dabit percutienti fe maxilla: faturabitur obprobriis:quia non in fempiternum abiiciet dominus.Horu laborem 8C conuerfationem m carne non carnis alio tempore fi uolueds explicabo.Nunc ad^pofitum redeam.Bonum ed obedire maiO' tibus:parere perfedtis:& poft regulas fcnptura^uitx tux tramitem ab aliis difcereinec praeceptore uti pel' fimo fcilicetprxfumptione tua.
Decaditate.	Cap.iiii,
Ortificate inquit apodolus membra ueffra:quae funt fuper terram.Vnde ipfe pod e'a confideras aiebat.Viuo aute iam non egc.Viuit uero in me xps.Qui mortificauerit membra fuaiSC in ima ginc nodis perambulauerinnon timebit dicef.Fadus fum ficut uter in pruina,Vnde idem apo' dolus cadigabat corpus fuumi&f in feriiitutcm redigebatine aliis prxdicans ipfe reprobus inue' niretur.corporif^ ex perfona generis humani iflatus ardoribus loquebatur.Mifer ego homo.quis me li rabit de corpore mortis huiusfEt itea: Scio quonflm non habitat in me hoc ed in carne mea bo1num.,lll.(4 e cn,^ adiacct mihuut faciam autem bonum neqtiaq.neqs quoduolo bonum:fed [quodnolo malum i aao.bt denuo.Qui incarne funtideo placere nonpoflunt.uos autem non edis in carne fed injp111^' ^ n pmtus dei habitat in uobis. Vnde pod cogitadonu diligentiflima cautionem ieiunio^ tibiar canedum cum dauid.Humiliaui in ieiunio anima meam.Matrem ita uideme^peril^^ ili, ,«Ci0r^ari?:S-uarun?uuItuscor^tuc>adhxreani:&:tacitumuiuacfub pedore uulnus.Ancil q emrx ro ^UI° . t:c J k,as efle in infidiis.quia quanto uilior conditioltanto faciliorrU1,	,
do J)ro^tCr rS cau^as ^n habitare cum matre& pr$cipuc ne ipfam offeretem de^cat0Si4o1 ,%nA no dihns r”	aj ?CrCeperis oleum igni adiicias.SC inter frequentiam puellarum per diem ui s
ceda^	r LtIam tuam nulla ^orde cotnmacules.ut ad altare chridi quafi de thalai”° .uftiCia,
humTlitarp	f j 0nut? tefo'moniuro.Licetdecaeteris uirtutibus ut fapientia. ioratudin	«.
- «manfuetudine Qt liberalitate poflunt 6C alii mdicarc.pudicitiam fola nouit cofcicna.^
oculi huius rei certi iudices efTe non pofiuntFoeminze quo^ quae nomen tuum nouerint.uultum nefciat.1 Nam ioannesbaptida fandam matrem habuit.pontificif^ filius erat.& tamen nec matris affedu.nec patiis operibus uincebatur.ut in domo parentum cum periculo uiueret caftitatis,Viuebat in heremo oculis defiderantibus xpm.nihil aliud dignabatur afpicere.ueftis afpera.2ona pellicea.cibus locuftx. 8t mei filue-ftre.omnia uirtuti & continentix prxparata.Vnde martyrem quendam tormenta non uicerant.fed fupera bat uoluptas,Tandem cxlitus ifpiratus prxcifam mordicus linguam in ofculanris fe faciem expuir,& fic li bidinis fenfum fuccedens doloris magnitudo prxripuit.Nam quomodo qui ignem tetigerit ftatim aduri' tur.ita uiri ta&us & foeminx fentit naturam fuam.& diuerfitatem fexus intelligit. Item quomodo poterit libidinem refrenare.qui nec manum ualet cohibere nec linguamfSed 8C hofpitiolum tuum nunq mulie^ pedes terant.Videas ne fub eodem tecto manfites.necin praeterita caftjtate confidas.qa nec dauid fandior nec fampfone fortior.nec falomone potes efle fapientior.Memento femper q> paradm colonum de pofief-fione fua mulier eiecerit.Egrotanti fibi fandus quilibet frater afliftat.Nam fcio quofdam corpore conua-luin*e.& animo xgrotare caepifie.Periculofe tibi miniftrat.cuius uultum frequenter attendis. Si tamen ui-dua a te uintatur aut uirgo.nunq domu folus introeas.Solus cum fola 6C abf^ arbitro uel tefte non fedeas, tanta^ confabulandi fiducia fit.ut intrante alio non paueas.ncc erubefcas.Speculum enim mentis facies e. ^ r?Cr!0CU^ cor^IS ^atentur arcana.Tales quoa habeto focios.quorum coturbernio non infameris, non uelte fed moribus ornentur.& pudicitiam habitu polliceantur.Corrumpunt mores bonos confabulatioes peliimx.Caueto omnes fufpitiones.&: quicquid obabiliter fingi poteftme fingatur ante deuita.Crebra mu-nufcuia& fudariolaS: fafeiolas Qt ueftes applicitas 8t oblatos ac deguftatos cibos blandafcp dulces litte-tulas farctus amor non habet. Audi me:mel meu lume meum meucg defideriua xps eft.Omnes delitias & lepores a nlu dignas urbanitates & exteras ineptias atnato^ in comediis erubefcimus.& in Ixculi homini bus detertamur.quanto magis in cleris 6d monachis.quoijd 8<f facerdotium ppofito 6c ppofitum facerdotio ornatar.Ncc hocdicoicj aut in te aut in fandis uiris illa formidemifed 9 in omni propofiro Sz gradu 8C fe-xu bonid^ mbli reperianturimaloru^ condenatio laus bono^ fit. Vide quid pofilnt frenaia uitiis nos retra huntantroducuntad uirtutum chorosiin xpoq* monte pulcherrimo habitare nos fariunt. Quadiu in pa* tria tua esihabeto cellulam pro paradiforuaria feriptura^ poma decerpe.His utere delitiistha^d fruere com plexu.Si fcandalizat tepes oculus manus tuat^iice eaznulli parcaszut foli parcas animx tux.Qui uiderit in quit dominus mulierem ad cocupifcendum eamaam meccatus ell eam in corde fuo. Quis gloriabitur ca> Ctum fe habere coriAftra non funt munda in confpedu domini.quanto magis homies quo^ uita tentario clt. Ve nobis miferis:quotiens concupifcimusztotiens fornicamur.Inebriatus efl: inquit gladius meus in cae soanulto amplius in terrazqux fpinas 8t tribulos generat. Vas eledionis in cuius pedore xps refon3t.mace xat corpus fuu.& tamen cernit naturalem carnis ardorem fux repugnare fniaezut quod non uult hoc agere compdlatur.a tu te arbitraris abfcg lapfu & uulnere pofle tranfirefNifi omni cuftodia feruaueris cor tuu: maximecum piurimi etiam fi continentes iracudi funt;ebriofi:,pcaces:fuperbi ex continentia magis inflati P^^^Tnalediciicupidiitimidizmultu fibi placentes ut mdices continetiamiqua fi prxferunt incotinen-tix iubminiitrafle materiam.Sed ille contines uere efl qui uniuerfa mebro^e officia a malis afledibus fub-
nk.«r^,Cn,g^atum.artota ne<3ultla compcfcinquato plura rame funt prsmia.Nam Sc ego cum effem iuue I31S.0C lolitudis me deferta UAlUMM.r.. V	 ^r»Mnnnreram.	nuxcum cre-
bris ieiuniis
nrm,,edma,,ind5Sam^ f
nitatem phnu alphabetum difccremzflridentia anhelantia^ uerba meditarer.Qui ibi laboris infumpfenm quotienlcp ceirauerim:&: cotentione difeendi rurfus incoeperim.teflis efl cofcientia ta mea qui paflus fum: qeo^ qui mecum duxerunt uitam.Et gratias aeodomiozq? de amaro femine littera^: dulces frudus ca-pio.Pnma igitur tentamenta clericorum funt mulierum acceflus.Nociuum genus fermina ianua diaboli: uia imquitatiszfcorproms percuffio.Cum proximat ftipulaaccendit ignem.Flaminco igne perculit foemia confcietiam pariter habitantis:exurittofunda ontiUm<Egoiudico li cum uiris foeminac habitent Uifcanum no deerit diaboli.Si alligauerit quis ianem in finu fuo.&: ueflimeta fua no coburenturf Mihi crede non potefl toto corde cum domino habitare-aui foemiarum acceflibus copulatur.Sed dicis Qui ambu .t limpliciterzambulat confidenter.Bene & argute.red oportet bonum habere teflimonium ex his qui fo' iislunt.Licetcoram deoredeambulasitamencoram homlbus bonaprouidenda:quiaaftutioresfunt filii lucis filiis tenebra^Cum ergo a te hoc genus no amputaturzdas rephendentibus te locum:ipfe te detrahe tium morfibus tradidifti.Nam inter illecebras uoluotatum etiam ferreas mentes libido domatzqux maio-*em in uirginibus patitur famezdum dulcius putat omne quod nefcit.Narrac gentilium fabulae cantibus 1! ,e*rirum nautas in faxapraecipites:& ad Orphei citharam arbores:beftias:ac filicum dura mollita. Difficile J*Uq<$ intetepulas feruatur pudicitia.nitens cutis fordidum oftendit aium.Licet quidam putent maioris ef le U!ttUtls praefentem cotemnere uoluptatem;tamen ego lecurioris arbitror continetis nefeire quid quae-iat.Kemoti0 igitur uiri caftitatis collocat armazconflruit in melioribus caflra pudoris.Tecla pofl tentatio nem paffionis antiochix cum paulo perhibetur pariter pargere.Nemo miles cum uxore pergit ad bellum, germinat foeminae fpinas cum uiris habitantes. Arcana mentium acuto mucrone concutmt.Nemo igitur &? IerPptes& fcorpiones fecurus ingredif.Libido enim femp fui relinquit plemtudinem.Nunq fatiatur: ^1 • • ^“nditucmfu crefcit 6C decrefcitznec rdni paretzquse impetu ducitur. Vnde uirgmitas in eo ‘«UCiogjeft g, cainjs incen,iua n5 nouit;5e uiduitas 1 eo foelicior efl 9 prxtentas animo recolit u^uptates.
„
Viro enim luxuriofo uerbum caditatis offenfio eft.Qui uiuunt in monaderio:& quo^ fimul magnnseft numemsinunq foli extra procedunt.De agmine columba^ crebro accipiter unam feparat: quam ftatim u uadat St laceret:& cuius carnibus 5i cruore faturetur,Morbidce oues fuu relinquut gregem:& lupo^ faucj bus dcuorantur.Rarus igitur tibi fit egreflus in publicum.Martyres tibi quxranf in cubiculo tuo * Nunq tibi caufa erit ,pcedendi;fi femper necefiarie ^ceifurus fis.Alio^ uulnus noftra fit cautio,Peftilente flagel> lato ftuitus fapientior erit.Nam etiam quse homines xdimant fibi falutaria deouolente uerti uidemus^in pnitiem.In tranquillitate enim tempeftas orif,Nihil deo aduerfante fecu^ eft.naturale quo^ eft unuque^ injuo periculo de alio plus fperare.Siquando fenferis exteriorem hoiem florem adolefcentiae fufpiranSC ac cepto cibo cum te in ledo pofitum dulcis libidinu pompa concuflerit:arripe fcutum fideiii quo ignite dia^ boli extinguunf fagittae.Omnes enim adulterantes quafi clibanus corda eo^.Licet difficile eft humani ani ma aliqd non amarezut in quofcucg mens nodra trahatur affi'dus,Carnis igitur amor fpiritus amore fune/ retundefiderium defiderio redringaf.Quicquidinde minuif hic crefcat.Non finas ergo cogitatoem crefce re.Dum paruus ed hodis interficemequitia elidatur in femine, Audi pfalmidam.Beatus qui allidet paruu^ los fuos ad petram.Impoflibile ed in fenfum hominis non irruere motum 8t medulla^ calorem. Ille tame laudatunille prxdicatur beatusiqui datim cum coeperit cogitarezinterficit cogitatus;& allidit eos a“ Pet^a* Petra autem erat xps.Nam fides pura moram non patit.Cum apparuerit fcorpio ilico conterendus ed, Ar-* dentes igitur diaboli fagina; ieiunio^ & uigilia^ frigore redinguendz funt.Erras namcp frater erras:fi pu; tas unq xpianum perfecutionem non pati.Tuc enim maxime oppugnanszfi te oppugnari nefcis,Nemo eni ed tanta firmitate fuffbltusiut de dabilitate debeat elle fecurusidicente apodolo. Qui dat uideat ne cadat: quonia nullus hodili exercitu obfidente fecurus ed.Nam aduerfarius noder tanq leo rugiens aliqd deuora re quserens circuit,& tu pacem putasfSedet in mfidiis cum diuitibus 6C in occultiszut iterficiat inocentem. Quod de libidie diximuszreferamus ad auaritia St ad oia uitia quae uitanf folitudie.Sd iccirco urbiu freque tiam declinamusme facere compellamunquae nos no tam natura cogit facere q uolutas.
De paupertate.	Cap.v.
Vondam diues adolefcens oia quae in lege praecepta funt fe implede iaSabat.ad quem dominus in euangelio. Vnum tibi inquit deed.Si uis perfetius efieiuade St uende omnia quae habes:a aa paupenbus:& ucni fequere me. Qui oia fe dicebat feciflezin primo certamie diuitias uincere no poted. Vnde difficile itrant diuites regna cxlo^iqax expeditos & ala^d leuitate fubnixos habp tatores defiderant.Vade inquit uende non partem fubflatiae;fed uniuerfa quae poflldes:& da noamicu, no confanguineismon ^pinquisino uxorimoliberis.Plus aliquid addam.Nihil tibi ob metum inopiae rc eru bisznec cum anania daneris 8t faphyraifed da cundta pauperibus:&: fac amicos de iniquo mamonaiqui te r cipiant in xterna tabernaculamt me fequaris ut dominu.Nam omnis qui reliquerit domum uel Iratres^ forores aut patrem aut matrem aut uxorem aut filios aut agrosppter nome meuzcentuplum accipiet: tx tam aeternam poffidebir.O quanta beatitudo fi paruis magna recipere:aeterna pro breuibuszpro morituri femp uiuentia:^ habere deum debitorem,In adhbus apodolo^ quado domini noftri adhuc calebar eruo & feruebat recens in credentibus fides;uendebant omnes poflefliones fuas:S^ peia ea^d ad apofto o^ £ bant pedes:ut odenderent pecunias ede cakandaszdabaturcp fingulisput opus erat. Vnde anamas	p	y
ia difpenfatores timidi imo corde duplici:^ ideo condenati:quia pod uotum abdulerunt quali	n
eius cui ea uouerant.partemq? fibi iam alienx fubdantiac referuarutimetuentes fame: quam uera ““es" rimet:& praefentem meruere uindictam no crudelitate fniaffied correctionis exemplo.Vende crS° qux habes:& da pauperibusmo diuitibusmon ad luxuriam fed ad necefntatem fiue ille facerdos Iit, _ gnatusffiue affinismihil aliud in eo cofideres nifi paupertatem.quod^ m xgyptiis & .ynis monal , ris ed;ut qui fe deo uouerint feculo renudantes omnes foculi delitias conculcarintifed ut no quodiscu^ renudamus uoluntas fit no neceffitasiut pauptas habeat expeditam gloriammo illata crucmtumA^»* mxta miferias huius temporis 8t ubic^ gladios fouientes fatis diues eftzqui pane non idiget;^ nimium f tens ed qui feruire no cogitur,Mulci enim xdificant parietes:& colunas eccleffo fubdruutzmarmora mic auro:& fplendent laquearia:& gemis altare didinguitur^ miniftroijs dei nulla ed cledio.Nuncuero ^ f, aliquis opponat diues in iudaea templum St menfas lucernas thuribula fcyphos 8t alia ex auro ia	,
haec^babanf a dominoiquado facerdotes hodias fmolabant:& fanguis peco^ erat redemptio V ■ c0 qq h$c oia pceflerunt in figura,Nunc uero cum paupertatem domus fu$ pauper dominus de j giteinus crucem:& diuitias lutum putabimus.Sed nunquid tempus ut habitetis in domibus	eum
ornatis St compofitis:& qU$ non tam ad ufum funt § ad delitias inquit ^pheta.Nam h^ac^”dJne.8C m quo fuerunt fanda fancto^ 8t cherubin St menfa ^pofitionis pluuiis rigabitur.fquallebit ion _^ldes; fole torrebit,Qu$ aut utilitas fulgef gemmis:# xpm in paupere fame mondam no funt tua fln* ^unjam dijpenfatio tibi credita efl.Caue ne quafi fidelis St famofus quondam tuo^d difpenfator aliena diitdbuendam accipias.Nam cum crates ille thebanus homo quondam difertidimus ad P A-ldere. nos athena5 pgerct;magnum auri podus abiecinnec putauit fe pofle uirtutes fimul St diuitias	nuomo'
luitarcinati auro xpm pauperem fequimunfub ptextu elemofynx pridinis opibus cubate5 ♦	eninJ
do poliumusaliena fideliter didribuere.qui nfa timibude referuamusvlntelligis quid 1°^., ..' tribuas. nbi dominus in omnibus itelledum.Prster uidu St ueditum St manifedas neceffitates nmii c H derato ne xiliope pane canes comedar.Tu ergo cofidera.ne xpi fubdatiam iprudenter	mti libe-'
ludicio gn paupe^ tribuas nopaupibus.quod pars e facrilegii,# fecudum didtum prude
ralicateliberalitaspereat.Sutquoq;quipaupibuspa^tribuut*&fubprxtextuelcmofyna?diuitias quaerut 5S0 qux magis uenatio q elemofyna diceda eft.Sic beftix.fic aues.fic & capiunf pifces.Modicum in hamo efcx ponif.uc matrona^ in eo facculiptrahanf.Nos autem,humiles atqj paupculi nec habemus diuitias nec ob latas dignamur accipere,Balfamu piper,&: poma palma^ rufticj no emut.Qui enim uolunt diuites fieri.in cidunt in tentatides,& laqueum diaboli & defideria multa.Etpfertim quia xtas optata eundis non uicina mortem qux debef mortalibus in natura: lege.fed cafTa fpe anno|d fpatia pollicef.Nemo enim tam fradis uiribus & fic decrepitse fenedutis eft.ut no fe putet adhuc unum anum efle uidu^.Ve^iquid ago i Frada naue de mercibus difputo.Non itelligimus antixpm appropinquare.quem dominus iefus iterficiet ipintu oris eiusJuuenis quide poteft mori cito.fed fenex diu uiuere non poteft.maxime quia ad comparationem sternitati^omne in mudo patimur una dies appellari poteft.non habitationis fed peregrinationis. Nam quotidie comutatur.tame xternos nos credimus.Hoc ipfum quod dico quod feribo quod lego.quod eme do.de mta mea trahif.Quot puda notarii.tot meo^ dana funt tempo^.Omnes nam^ diuitiie de iniquitate deiccnduc.nifi alter pdiderit,alter inuenire no poteft.Vnde uulgata fnia mihi uidetur efle ueriflima: q. diues:autiniquus:aut iniqui hxres. Vides enim homies maria tranfiretante potentum excubare fores: pati oia qua: feruoge conditio uix patitur:ut diuitias congregenttut aliquam accipiant dignitatem:& poftq hoc fuerint co^ecutittradere fe luxuriae & uoluptatibus omni iniquitatiiut quod auaritia congregat: luxuria conlumat.llti ergo pro laboribus fuis efficiuntur hofpicium da:monu:qui templum dei efle debebant: fmt tabernacula xthyopum.Poftq enim ditati fueriuS' p fas & nefas ad altiflimu confcendermtunc confcietia peccato^ fuo^: femp mortem;femp iudicium formidabunt:& ad leue febritiunculam quafi latroes in car-cere de xternis fupphciis fufpirabut.Diuites autem qui igrefli funt regna cxlow ipfis diuitiis ad bona ute» tes opera diuites efll* defierunt;& difpenfatores magis dei q diuites appellidi.Obfecro ergo teine lucra mu» di mxpi quxras mhitia.Negociatorem clericum:& ex in ope diuitem fadum:ex ignobili gloriofum; quafi quadam peltem fuge.&: prxfcrtim cum fciam te toto renuciafle mundo:& abiedis calcatifcg diuitiis ofoni lectioni leiuniis uacare quotidie.Procuratores quoqj di difpenfatores domo^ aliena^ atep uilla^ clerici ef lenopolTunnqui pprias iubenf contenere diuiria^ facultates,Auaritia: ita^ malum tibi orno uitandum eitmon quo.aliena no appetas(Hoc enim 8C publica leges puniut)fed quo tua qu$ tibi funttaliena non ferz ues.Si in alieno inquit hdeles non fuiftis.quod ueftrumeft quis dabit uobisfSed dicis, luuenis fum delica^ rus,*&: manibus meis laborare nd poffum.fi ad fenedam uenero.fi a:grotare coepero.quis mei mifcrebitur£
Audi ad apoftolos loquentem iefum.Refpice uolatilia cceli & cattera. Si ueftis defuerit.Iilia ^ponantur. Si eiurieris beatos audies pauperes & efurientes.Si aliqs afflixerit do!or:legito illud apoftoli.Propter hoc com placebo mihi in ilirmitatibus meis.lllud autem q, dcreiida militia caftrafti teppter regna cadopuqd aliud f Perfcctam fecutus es uitam.perfedus aut feruus xpi nihil pter xpm habet.aut fiquid pter xpm habet: p-Z	copclu^am	fi	perfedus es,cur bona paterna defideras^Dominus eua'gelium uocibus
• 4^° p jte ?	-	^omin^ feruire.& audet quifqua mendacem xpm facere.mamonae & xpo fei^
mendo, (jui dicit fe in xpm credere:debct quomodo ille ambulauit:ficambulare.Affatim diues eft qui cu rnr°rotUpe re	am ferui dci ^iul diebus & nodibus feruiut domio fuoiqui in terris pofitiangelo^ imita»
contfnrifi.mH ne™ nih'J al‘ud loquutunmfi quod ad laudes dei pertinet.Habentes uitiu di amiSu his' , :?UI p Us habere nolunffi ram-n l'erua'tJ3pofitum.Alioquin fi amplius defiderant his fuccftaelmbecmi^Pnn#banmr mdigni.Quicquidtamen corpora noftra defendere potefiiSi humans ^T^”d ±,tn1‘aqa°S nudos natum pmd.qhcec una appellanda eft tnmca.Si ergo uis efle quod pro pheta eft .quod xpseftida pauperibus quo neceflitas fuftenrefmon quo opes augea'tur.Quod^ fiquid plus habes q tib. ad u Sum ueftitu9 necefibrium eftiillud erogaiin illo debitorem tc elTe nearis. Nam aliena C°TC1 UnrqU‘nece ia fibi retinere conatur.Clenci quoqj qui de bonis parentum fuftentari pof--CJ,pi“n^racr‘k8«umpfedo c5m.ttunt.Sc.t enim hoftis antiquus magis continetis q
iiumoiv eflb _
Si	cfluff nihihqudnim	mudutn	reliquerut*
5i offeramus xpo opes cum anima noftra libenter fufciDict.Si autem qu^ foris funt deo.-quae intus diabolo fnl?1115?0 e ^ua Par£ltiO‘N°lo igitur ^ ea tatum offeras qux poteft fur rapereihoftis iuadere: pferiprio qUae 3 ,1ln^ar5 ^ & Audtuum a fuccedccibus fibi dominis occupant qu$nolis ueiis f mor rA r5 es:	d	offer (luod nullus tibi poflit hoftis au ferre. Nam au^ deponere incipientium eftmon
perleCto^ffeipfum offerre deo ^prie xpiano^ eft,Nec enim imaginem crucifixi poteft nifi qui x hoc fecu» io fe nudum mortuuep reddiderit.Infimta na$ de feripturis exempla fuppeditant:qu$ auaritiam doceat ef ^tugiendam.Ve^ quod no ante plures anos geftUm fo referam.Quida' ex fratribus partior fq auarior ne» ^ns.xxx.denanis dominii uenditum centu folidos quos lina texendo acqfierat moriens dereliquit. Initu, monachos concili®nam in eodem loco circiter qncg milia diuifis cellulis habitabant) quid fadtol c*Alli Paupibus difttibuendos efle diccbantzalii dandos ecclefi$:nonulli parentibus remittendos. ' crp^o ' t-Us uero ^ panthomius & ifidorus 8£ esceri quos patres uocantffandto in eis loquente fpiritu de»
Dlirpf UfrI?Fodiendos efre cd eodem dicentes:pecunia tua tecum fit in perditione.Ne^ hoc crudeliter qfq putet efle faft.i    a '	•________..«.I	r^l.vl.i	Himilifle	fit	rrimic.	R	3rl.v
S rUi & fenui‘K n5 uidnuftu deWSu.nec fe& qu^rens pane.Helias comis pafeit miftratibus, l3ua Septena ipfa cu filiis fuis p>>ura,pphetam pafeit efuries.& modu capface repleto, ^alendus
' / ^ . i / J'
uenerat.alit.petras apodolus ait argentu 81 au^ non eft mecu.quod aut habeo hoc tibi do,Surge K ambii' la in noie iefu.Ac nuc multi licet fermone taceat<opere loquutur.Fidem 8C mifericordia no habeo.quod au tem habeo au^ 8t argentu.hoc tibi no do. Audi iacob qd in fua epiftola poftulet ♦ Si fuerit dominus meus mecu,& feruauerit me in uia,p quam ego iter facio.# dederit mihi panem ad maducandu: # ueftem ue ftiendu.tantu neceflaria depcatus eft.Vnde # latrones ad fandtu hilarionem.Quid faceres fi lajrones ad te uenirent^Quibus refpondit.Nudus latrones no timet. At illi.Occidi pofles.Poflum inqt.fed no timeo, qui fum mori paratus.cuius q miranf figna 8C portenta quae facit.mirenf # icredibilem abftinetiam.lciam. # humilitatem.Ego aut nil ita ftupeo.q gloriam # honorem calcare potuifle.qa fadtu eit difficile gloria unv tute Tuperare.# ab his diligi quos pcedis.Cum ergo xpi gaudeas libertate.ac ^>pemodu in dogmate coniti/ tutus fis.no debes ad tolledam tunica tedta defcendere.nec refpicere poft tergum.nec aratri femel arrepti Iti uam capere.Sed fi fieri pot.imitare iofeph.#aegyptiae domix palliu derelinque.ut nudus fequaris dominu faluatorem.q dicit in euagelio.Nifi qs tulerit cruce fuam.# fecutus me fuerit.no potefl: meus eHe difcipu^ lus.Proiice farcinam faeculi.ne quxras diuitias.q camelo^; prauitatibus cqmparanf. Nudus # leuis ad cx.' lum uola.ne alas uirtutu tuaRdauri deprimant.Pondera ut impleas facculu.que dominus euacuare praeci-pit.Si igif q habent poneffiones & diuitias iubenf oia uendere,# dare pauperibus.6d fic feq faluatorem.di gnatio tua n5 debet querere qS erogaturus es.Vidua illa in euageho paupcula.q duo minuta mifit i gazo' phy,'atiu.cudis prxfertur diuitibus.quia totu quod habuit dedit.Et tu igif erogada no quaeras.ut fortiiii' mu tyruculum fuu xps agnofcat.utlxtus tibi de longiffima regione uenienti occurrat pater.ut ItoJam tri> buat &annulu.ut imolet pro te uitulum faginarum.
De utilitate paupertatis,	Cap.vi.
mi ut uniirer,puiium.Fr$iciuit.n.dcu mrmirate eius euiiucrdiiei cx icmc	----
folitudine portare no poflet.Dcide fciat quatas tentatoestquata pericula tranfiuerit noie paupta tisifi affluetia deeftiquae frequeter cotraria eft.Ad ai diuitias quatotius fine ipedimeto in Pa^-Pra te tranfif.certe quantis malis caruit cohderet.Caret inuidiaraemulatoeufidiistdoloffupbiaicotentioe1 quae hoibus in hoc fxculo diuitix folet conflare.fluxu.n.re^# ubertate copiaijd ams foluitunuigor v infringifmirtus corporis eneruaf.At in pauptate no lafciua couiuiamo turpes potatioes.oia iobna.-oia^r.^ ' da:oia humiliamoabiedaiquonia cofcia pura # uirtute funt plena.Nd efl: abundans extraneis tacu ta i nn firilp ari diniriac nfrided' ad uirtnrps huius mndi diues accedit.Filius.n.dei difficilius diCCS dlUltC l
aaioia nummamoaDiectaiquoma coicia pura a uirtuic mni picnd.iNu cu duunudu»	----	.	.
no facile ad diuitias aiudeft ad uirtutes huius mudi diues accedit.Filius.n.dei difficilius dices dmite i	^
in regnu cselo^mticp itelligir paupere faciliusme fe ob pauptate alienu efle a cura dei exiftimect^pnetae ' ftatur dices.Et paupere # diuite ego feci:# pro oibus squalis cura mihi ett.No c.n.deus pfona^ accePf^(t#j nec pro illo tantu cura gerere pfitetunq in fxculi diuitiis polletffed pro oibus # pro paupibus curam nenremuneraturus que iuenerit aut in diuitiis humilciaut in pauptate patieteidiftributi ueluti tot u poris humani # mifteriu quzerif finguloRd.Confideret hois corpus effe unu qdem corpusded P^rl™a lV bra.Nunqd oia funt oculus aut pes aut reliqua mcbrafSed ficuti ait apoftolus dodtor gentiu in	-
tate:qux inferiora funt mebra maiorem his tribuimus honore.Et queadmodu uirtus fingu o^:
'in luo ordie atep officio demdarafiita in totius generis humani corpore uelut mi nor paupertas # diurn^ collocanf:ut diuitiis humanitas dei examie coprobef .Exultare debet paupideo gras 2gerc.q>_ m	P .
mi nexibus liberatus:in die ^bationis no grauaf copedibus facultatu.Faalms liber fequif dilcipuh^s domi num nullis nexibus iplicatus.No defit etia ab ipfo in quatu pot mifericordia mfta in egenosiqa licutiuimi efficif de frugalitate iferioribus:# no habetibusjprogator no uereaunec ipe deficiat:cu in ulu ftratois habeatpmptilTimauolutatem.Nihil.n.fibideeritmocupiatin.$culodiuesfiernne^	^
ma acqrat diccte ac monete gloriofo paulo habetes uidtu # ueftitu his cotenti fimus.immo ^flibus ^pter falute credere cxleffes fibi diuitias cooptet:# coparet:quas unufqfcp# mifericordia . ri n1'rniofis bonis coparat # affumit.Tcporalibus.n.xterna funt pponeda:caducis ftabijiaifollicitis fecurio • p -liberatih^^^,.vnc rliYpr,, —.vnn ouxrite resnn Aei-Ps ha^r oia aoDonent uodis . inu
dere uirtutes.Foelix ergo q no i diuitiis: no in fapif tia nd i potetia fxculari # eloquetiaded i xpi p # gloriatur. Ac nihil miferiusiq deum .ppter numu contenere.Ideo quem fenferis femp aut creoro u loquente: inftitutorem habeto potius q monachum»
De corredtione#dodtrina praefidentis.	Cap.vii.	-^itudis
j	Eftor quoqshonore fuppffo aequalemfubditis bene uiuentibus # erga Puer^s,lU erate meri
exercere non formivipr. NJam Ifnnpr n, ntrines hnmfpc namra ierpnuit $auales:led ua . . i n0
rum incuriam perit omnis decor populi xpianiicum nec in meditatoe legis diui^	do''
in facra^d uirtutu exercitio laborare conentur.Tunc eteni dodtrma doclo^d fms reddita:q iter # Uita COnfentiant.Sed npr mirant fna fria # fania fed dei auxilio DaCCm eccic L -- c^pxc
tatistncc
ri:quado^ patet ueritatis regula no tenere.Magifter quom difcipulu corrigit que atdetior ^^. Nam medicus fi ceffauerit curare defperatiquonia no eft parui apud	meriti bene unos
Reflo#5
quocj ett ut laborantium nouerint fudoremtuel lapfis manum porrigeremel errantibus uiam oftcdere.Sed i 8 i ne glorieris.g. multos difcipulos hcas filius dei docuit i iudxr.SL duoded illum tantum apodoli fequeban tunpharifaeorum autem dodtrinze omnis populus applaudebar.Laedit difcipulus magfum fi per negligen> tiam fuam pcepta eiufcp laborem difperdat. 15 non fit i eis poenae diuerfitas i qbuiMparia funt pdta:Nullius perionam accipias quatucu^ fit potens uel nobilisifi peccauerit corripe euminam cofufionem feqtur igno miniaiignominiam corredioicorredionem confolatioiconfolationem falus.Vera enimamiciciaqd' fentit fimuiire non dcber.non eft crudelitas p deo crimina punireifed pietas.mhil tamc crudelius nihilq; miferi us menirl potertiq ut timore mortis ppri$;ne falutem filiorum audeat defendcre.Docente aurem te in ec^ clefiamo clamor populiifed gemitus fufcitetur.Lachrymx audientium laudes tuae fint.Sermo pfbyteri feri prurarum ledtione conditus fit.Vnde 8t apoftolus pcipit.Sermo ueftcr fit fale coditus.Quod (i ifatuef; fo^ ras piicitur:& perdit nominis dignitatem.Nam ficut uidtoria domini triumphus eft feruorumific magfi eruditio difcipulorum profecftus.Nifi enim caput fanum fit.oia membra funt i uitio. Quado dodtrina no erit i eccjefiisutelligimus pire pudicitiamtcaftitatem moriiSi: oes obire uirtutestqa non comederunt uerbu domini.Tunc feriptura utilis eft audientibus:cu abfc^ xpo non difcitur:cu fine pfe no pfaf»Cu eni fine fpu icomo ia ifinuat ille q pdjcattfed difficile dignus pco uirtutu xpi iueniri ponqui i annuciadis illis non fua: ied eius qrat gloriam que pdicat.Cdfufio quocp & ignominia eft iefu crucifixum & pauperem & efuriente tartis pdicare corporibus.8; ieiunio^ dodtrina p rubentes buccas tumentia^ ora pferre.No cofudat ergo opa termone tuuiut cu i ecclefiis loqris:tacitus qfcR refpodeat.Cur h$c q dicis ipfe no facisf Accufare auari taa etia latro por.Sacerdotis uox cu mete cocordet.Na quo por pfes ecclefite malu auferre de medio eius q i U^im e c°fruer*t:Acq libertate corripit peccatc.cu racitus ipfe fibi refpondeat eade admififfe q corri pittPadit.n,auctoritate docendiicuius ope fermo deftruif.Et illud tulii.Capur arris e docere qd1 facis, Ve^ neratoi mihi iemp fuit no uerbofa rufticitas.fed fa"(fta fimphcitas.Qui.nj fermoe fe dicit apoftolos imitari: prius imitec uirtutes & uita illota qbus loquedi fimplicitat^ excuiabat fadti nois magnirudo.Non.n.facit eccleliaitica dignitas xpianum.nec e facile ftare loco pauli.tenere gradum petri ia cu xpo regnatiuine forte ueniat angelus dominirq fcindat uelii tepli tui:q cadelabru tuu de loco moueat.Igif aedificarums turri fu» turi operis fupeus coputa.Sicuti no hierofolymis fui(Te;fed hierofolymis bene uixifte laudadu e.Prius ergo faciamus:& fic doceamus,me dodfrinx autftoritas caftis opibus deftruaf,Na de eloquetibus & pnuciatibus plenus c orbis.Loquut qux nefciuridocct q no didicerut,Magiftri fiut.cu ante difcipuli no fuerit. Sed nec ad fcribenda cito pfilias:8^ leui ducaris ifania,Mulcoc$ tepore difee qff doceas:& fic non temeritate quoru da doceas qcf nejcias.fed ante difee qd1 didturus es.Na qui fapientis uerba crebro audire & itelligere negli-» gir.uitam fua gubernare no nouit qua'to magis: nec aliopd regimini pficitflgif feruu feruis te effe couenir.
At^ ita i oibus pdoceremt qcuqj audiunt conuerfatione tua magis q fermone pficiant.Quonia' quide no reSnUdei:- ^‘“ute.Sedneftatim multitudinisacquiefcamusiudicioffedeledtiinprincv K r Vrf0k0 t^r S I?^fura	humiliemur	fub potenti manu dei.Re uera nil.foedius pceptore furio/
lo.cu debeat elle mafuetus 8C eruditus.Econtra toruo uultu.trementibus labiis rugata frote: effrenatis ca> tia fua tV.le>ntCi p3lk>EF rubore^ uariata clamore pftrepit:&: erra'res non ta' ad bonu trahit g ad maiuisui _ tes e^uxnon	irafcimr iracudus eftifed ille qui crebro hac paffione rupa^Sum^ multi doce - (
flmp,icite^Qtum mentis me$ fatearteofiderans propofitum tuum St ardorem quo C|> rtentla™,r' l^^a^bitror.Si urblbus& frequentia urbid derelifla i agdlo tum uin rntJ!uUm m/oIltudine qu$ras,8i ores folus in monte cum icfu.fandoruqs locoru U' de CDifcn J nnn Ii ru Peitmari!;-i.ut & urbe careas K propofitum monachi no amittas.Loquor no ,e Prx^ytens,non de clencisvnmriirti alia caufa ealia moachi.Clerici oues pafcut ego pa cuniam r^f	<3U1 P^cium poffeflionuiTi fuarum ad pedes apoftolorum pofuitidocens pe»
ftul it^.	humiliter & fecreto uiditans femper cotenat qcf femel contempferit. Nam fumm^ -
f!n	renunciare	feculo.dimittere patriam urbesdefereretmonachum profiteri.^ inter maiores po
onlr ^ ffgre U1Uere‘Qtila igitur frater me iterro^s d* qui uiam icedere debeas: reuelata tecum facie lo Canllw . A/1 vUm UI? fxer<:er pfbyteri.fi epifeopatus te uel opus uel onus forte deledat.ume in urbibus 5d.r' buvr>	alloru,5 faIutem lucrum fac aiae tux.Sin autem cupis effe qff diceris monachus qd facis i urbi»,
ni	Utl<$ no 5nt foI°^ hitacula.fed multoR/ Habet unumquodep propofitum pncipes ftios.Roma)
te Plaivf V^^utur Camillos Fabritios Regulos Sciniones.Philofophi proponant fibi Pythagoram Socra >t ftiu Hprtej ?t° C,Poetae aemulenf Homerum Virriliu Menandru Terentiu Hiftorici Thucydide Salu — pfbvVeri h ?CU Lluiu;°ratores Lyfia' Gracchos Demoithene Tullm.Et ut ad noftra ueniamus Epifcopi 8C teanmr /v	ba?C adexcmplum apoftolos & apoftolicos uiros:quorum honorem poffidentes habere me/
charin p mctitu.Nos aute habemus propofiti noftri pricipes Paulum Antoniu lulianum Hilarione Mac filie brnnhol fc»Pturaru audtoritate redeam nofter priceps Heliasmofter priceps Helitous.noftri duces De tos	qui	habitabant i agris & folitudie# faciebant fibi tabernacula prope fluenta lordams.
s lum ^	filii Rechab.q uiym di ficeram non bibebant.^ morabantur i tentonis.q dei f$t hiere/
miam uoce laudantar:& pmittitur eis g> non deficiat de ftirpe eo^ uir flans coram domino.Interpfarc igi tur uocabulum monachi hoc eft nomen tuum.Quid facis i turba q folus es^No tibi eadem caufb ied quae cxteris.Quodi^ nemo,ppheta i patria fua honore habet.Na ubi honor no cabi coteptus erubi coreptus e. ibi frequecer inmria.ubi iniuria abi idignatio:ubi idignatio.ibi qes nulla. Vbi qes no e:ibi mes fepe a ^>po fito deducif. Vbi at p inqetudine aliqd aufertur ex ftudio:minus fit ab eo qd* tollif.& ubi minus e pfedu non potefl dici.Ex hac fupputatione illa fumma nafcif.Monachum pfedtum i patria fua efle no pofle.Per> fedum autem efie nolle derelinquere eft. Vbi autem ego nunc fum.non folum quid agitur i patria, fed an patria pfiftat ignoro: imo nec mihi conceditur unus angulus heremi,Quotidie expofcor fidem quafi fine fide renatus fim.
De laudibus & utilitate heremi.	Capi.ix. ^
Vid igitur agis tu frater i faeculo.qui maior es mundofPauptatem times:beatos paupes xps ap> pellat.Labore terreris:fed nemo athleta fine fudoribus coronaf.De cibo cogitas: fed uera fides famem non timet.Sup nuda metuis humu exefa ieiuniis membra colhdere.fed dominus recum lacet.Squallidicapitishorreticultacaefaries.fedcaputtudxpse.Infinita heremi uaftitas fed tu paradifum mente deambula.quotiens illuc cdfcederis. totiens i heremo non eris.O defertum xpi no ribus ucrnans.O folitudo i qua illi nafcuntur lapides de qbus i apocalypfi ciuitas magni regis extruitur. O heremus familiaris deo gaudens 8C caetera. Ad qux etiam illud apoftoii.Non funt codignae paffiones huius temporis ad futuram gloriam.quae reuelabif in nobis.Cur.n.timido aio xpianus esfFilius hois non habec ubi caput fuum reclinet.tu amplas porticus & ingentia tedto^d fpatia metins.Haereditatem expedtans fa:cu li cohaeres xpi efle non poteris.Nudos amat hcremus.Corpus afluetu tunicae loricae onus non fert. Caput optu linteo galeam recufattmolem ocio manum durus exafpat capulus.Sed cur inqt pgis ad heremuf Vide licet:ut te non audiam.non uidcam.ut tuo furore non moueanut tua bella non patianne me capiat oculus mererricis.ne forma pulcherrima ad illicitos ducat amplexus.Refpondebis.Hoc non eft pugnare.fed fuger Sta i acie.aduerfariis armatus obfifte.ut poftq uiceris coroneris.Fateor ibecillitatem mea.Nolo fpe pugnar nidtorix.nepdamaliquandouitftoriam.Sifugeroaut uincendum mihi efbaut cadendu.Quid aut necei^ eft certa dimittere,& icerta fedtari^Aut fcuto aut pedibus mors uitada eft.Tu qui pugnas (X fupari pdtes oc umcere.Ego cu fugero non uincor i eo qcf fugio, fed ideo fugio ne uincar.Nulla fecuritas eft uicino ierpe^ te dormire.Poteft fieri ut me non mordeat.tamen pot fieri ut aliquando me mordeat.Fuga.n.non ifsdehra
nus coronatur.llle tibi ignis i pedtore ex$ftuet:8£ illa quotidie cogita:tradh:c6fidera:& quali quoo, tentus exclama.Heu me quia jplongata eft peregrinatio mea.Et in paradifum mete cofccndes toties iterr non eris quoties terrena defpexeris.Eadem nobis certe com his qui habitant per deferta conditio elt. ude oculi;tot;dem & manus iifdem ifirmitatibus uel uirtutibus fubiacemus.Si te aquas potus uexat.quan noo les non dicam uina nefeiuntifed carnes ignorant.& fufo tantu legumine fuftentanturfSi balnearum te ja rraMikcttant.quiti principes ciuitatum fiue ob culpam ^priam fiue ob fuidiam ad infulas deporta.1 . n xterno pmio perpetua® mercede abf® balneis perfeuerantfNemo id neceflitate pati non pdielt.qut. u pr deo pati uoluntate detrediat.Habebis cellulam qua: te folu capiat.lmmo non eris folus.Angelica turea uer fabituntot focii.quot fandti.Leges cuangelium.fabubbif tecum iefus.Replicabis apoftolos uel prophetas, Nunqd poteris talem alium tuis fermombus habere confortemf Terra fumus & cinis:& per oia de noftra falute fufpenfi cotinue i puluerem diflbluendi.Quid retradtamus facere de neceflitate uirtumw Certe quadoqj moriendum eft.Quacito mundi derelinquamus anguftias:& fl forte ob continetiamCqu tamen raro accidit)dolere ftomachum ceftuare febribus reppimus:ppetu$ uits: igeffun ianuam mcicum putemus.Quati.n.i mediis opibus & iter ifulas coful3tus repentina morte fubtradli futi^Quid ergo ac na ramus urbium frequentiam;q de fingularitate ccnfemurfMihi.n.oppidum carcer;& folitudo paradiius e , S^ularium quotp maxime potentu cofortia deuita.Quid tibi necefle eft illa faepius uidere.quo5c cbtept
monachus efle coepiftifNammonachu folitudo facir.non publicum,	.
De periculo uitae folitarise.	.	,	„	, Capux»
Onachi etiam nunc mores difcutimusiq iugu xpi collo fuo ipofuit. primuq^ tradbdu e utp Jus aut cu aliis i moafterio uiuere debeas.Mihi placet ut habeas faiftopd cotuberniumec 3019 dlore igrediaris uiam:qua nunq fgreflus es:ftati^ tibi i partem altera declinanda fit ut erro 1	. teasiplufm aut minus ambules q necefle	currens laflerisimoraqj fadens obdormias.^^
ludine cito furrepit fuperbia,& fi parumper ieiunaueritihomine^ no uiderit putat fe alicuiusaiie , ti.Oblituf^ fui unde quo uenent:intus corde:foris lingua uagatur.ludicat contra uoluntatem ap ,
• nos feruos.quo gula popofcerit porrigit manus:dormir quantum uolueritineminem ueretur:o rioresputaticrebriufcpin urbibus q in cellula eft;& inter fratres fimulat uerecundiam:qm	ut
bis colliditur.Quid igitur folitariam uitam rephcdimusfMinime quippe quam faepe	*	-
p erefolitariauitapiculofaefttneabftradiabhominufrequentiafordidis&ipiiscogitationiDuspart ^ pleni arrogatia:& fupeilii cudtos defpiciat:armetcp liguas fuas uel clericis uel moachis detrahed ^ CQUCi,
r l^ nejq exufta folis ardoribus horridum monachis pilat hitacuhmputaui me romanis iteree deli 3 8 tus fedebam folus.ga amaritudine repletus eram,Horrebant facco membra deformia:& fqllida cutis fitu sthiopicx carnis obduxerat.quotidie genitus.S: fiquando me repugnarem fonus iminens oppfliflet nuda humo uix offa haerentia collideba.De cibis uero & potu taceam.cum etiam languentes monachi ibi aqua frigida utanf:& codtu aliquid accepiffe luxuria fit.Ule igif ego q ob gehcnx metu tali me carcere danauera icorpionu tantum focius 8C fera^ f$pe choris intereram puella^izpallebant ora ieiuniis: 8L mens delideriis xltuabat.ln frigido corpore & ante hoiem ficca ia carnepmortua fola libidinum incendia bulliebant.Itacp omm" auxilio deffitutusiad iefu iacebam pedeszrigabam lachrymisrcrine tergebamzrepugnantem carne edo mucramuedia fubiugabam.Non depudefco ifoelicitatis meae.quin potius plango me non effe quod fuerf. Memini me clamantem 8t diem crebro iunxifie cu nodleznec prius a pedtoris ceflare uerberibus.q rediret domino increpante tranquillitas.lpfam quoq; cellulam quafi cogitationum meam confciam ptimefcebam
mihimet iratus SC rigidus folus deferta penetrabam.Sicubi cocaua ualliumzafpera motiumzrupiuprupta cernebamubi mex erat orationis locusabi illud miferrimx carnis ergaffulu collocabam. Et ut mihi teftis clt dominus poff: multas lachrymaszpoff: c$li oculos inhzerentes nonunq uidebar mihi iterefle agminibus angelorum:& Ixtus gaudenfc^ cantabam,Poff: te in odorem ungueto^ tuorum curremus.Dicam 8t aliud 5?° P $§yPt0 uiderim.Grxcus erat adolefcens in coenobio qui nulla continentiaznulla operis magnitu^ dine flamam carnis poterat extinguere.Huc pateqmonafferii piclitatemhac arte feruauit. Imperat uiro cui dam grauitut iurgiis atcp conuitiis infedterur hominem:& poff irrogatam iniuriam primus ueniret ad qnV monias.Vocati teftes pro eo loquebantur qui contumeliam fecerat.falfe ille contra mendacium coepit ftv Ius pater defenfionem fuamzcallide opponere ftuduit: ne abundantiori triffitia obforberetur frater.Quid multa.Ita annus dudtus ezquo expleto interrogatus adolefcens fuper cogitationibus priffinisian adhuc mo leffe aliquid fuffineret.Pape inquit.mihi uiuere non licer.& fornicari liberiHic fi folus fuiffer quo adiuto-re fuperaffetfSunt enim meliores duo q unus:& fi alter ceciderit ab altero fulciretur.Funiculus triplex non facile rumpirur:& frater fratrem adiuuans exaltabitur.Vidi ego quofdam qui poffq renunciauerunt fxcu' lomeffimcntis dutaxat 8L uocis promiflione non rebus nihil de priffina conuerfatione mutaruntzres farnis liaris magis au&a q iminuta.Eadem niinifferia feruulorumridem apparatus conuiuiiz& nomen fibi uendi eant folHarii.Quidam uero pauperes funt & tenui fubtariolamidenturq? fibi fciolizpomparum ferculis fi miles procedunt in publicum.ut caninam exerceant facundiam.Sunt etiam qui humore cellularum imo> deratifep ieiuniis taedio folitudinis ac nimia diledtione dum diebus ac nodibus auribus fuis pfonant uertu tur in melancholiam,‘& hippochratis magis fomentis q noffris moitis indigent, Pteriq? arribus 8Cnegocia tionibus priffinis carere non pofluntimutatif^ noibusinffitorum eadem exercent mercimonia.non uidtu 6t oeftitum	amplius pcipitzfed maiora q faeculi hoies emolumenta fedantes:^ fub religionis titulo ex'
ercentur iniuffa compendia:# honor chriffiani nominis magis fraudem facit qui patitur.Quae pudet dice> ie:fed neceffe eff :ut faltem fic ad noftrum erubefeamus dedecus publice extendentes manustpannis aurum tegimus:# contra omnium opinionem plenis faeculis morimur diuitesiqui quafi pauperes uiximas. Tibi cum in minifterio fueris hoc facere non licebit:# inolefcente paulati confuetudine qd' primu{n.€qgebaris uelle incipies.# deledabit te labor tuusioblitufcK pteritorum femper priora fedaberisznequaq confiderans <-quid alii mali faciant.-fed quid boni tu facere debeas Neq? uero peccantium ducaris multitudineznec te pe^ tcuntium turba follicitet.ut tacitus cogites.Quid ergo omnes peribunt qui in urbibus habitanti Ecce il^ ii fruutur fuis rebus:miniftrant ecclefixzadeum balneas.unguenta non fpernunt:# tamen in oiore uerfan^ tur. Ad qd' ante refpondi:# nunc breuiter refpondebo fn pfenti opufculo non me de clericis difputare fed snonachum inftruere.
De periculo habitandi in urbibUs.	Capi.xi.
Onfidera obfecro fatis effe difficile loeu ffephani implere uel pauli:# i angelico ffare minifferio ptiofum margaritum.fed citofransIf fradum<$ iffaurari no poteff.Nauis quis fit rudis & foli dis confixa clauis tumente% fluxus non fentiaticito fi piculofe nauigat pforat. Et licet plenis uentis lucrofius ad optata pueniac.-tame magis fecura funt qua? # tranqlla funt.# ut aptius Io* quar plus te quod diciszhabere mercedem fi f media urbe confifferes monacho^; uidites: # funt uera q di> cistfed no ta facile expientur ope q dido.Na fi aliq te de optiatibus fuitet ad pradimeerte aut eudu eaut ne -gadu.Si ieris aut iifde cibis uefceris aut aliis.Si aliis couiuas: offcdunf oculi.Si iifde perit abffineria.Quod fi ire uolueris mifer comederis i pradio ad fingulas qfa phialas:# delibuta meile uina potaberiszalius tuum uulm cauillabifiille fceflu irridebit.hic habitu:# imjtatores forfita iudxopt none iquietrhic eff fabri filius , n5ne fratres eius apud nos futfego illu memini ante tot ferme annos illud feciffe turpe.dixiffe turpius, Ali' c us fure clamabit:# tecu fe fcelens finget effe participe.Oia pradia pariter confonabutff te temuletu couiui s um diflbluef.Quod fi ullis abffinueris carnibus # no crebro balnea frequentes.tuc uero p oes calumnias i manich^, titulus afcribif.Si uolucru eduhu refutaueris # tenellas columbas craflbf^ turtures expetenti - ^ gutturi dutior dominus denegaueris:facrilegii crimen afficiturzftatim^ aiunt.Hi funt qui creatorem mun di condenant i ufus noftros fatffa funt omnia.Audiui domino teffe no mentior queda 1 fua gula difertu cu tumore cogpofceret me cibis efculetioribus abftinererfe dtcere.Nuqd pcellus ideo fadtus c ut rogatus 1 fe natu fentetia diceret^Quo uidelicet me ftultitia? codenarettq me putaret ea quse fut i ufus creata no fume-re.Quod fi pulla fuerit tunica etiam ptereuntium digitis denotaberis. Ac fic nifi formofus fueris fadus effe non poteris,Ha?c # iffmfmodi cum uitam lacerent boni.quid facies frater 1' medio{ Aut uitiis aut anathe-
mati colla fummittes.i.fe&aberis ca quae funt aduerfa continetiae.aut fi facere nolueris tempore damnabe ris.prxtermitto crebras falutatioes.obfeqa matronarum.uariafq; illecebras, qbusetiam rigidifiimi mrHiz untur.cum 8t firenaeo cantu ad naufragia ptrahutur.Nunc autem illud affirmo.g» etiam fi ita non cfienr.ad comparationem tamen igentis boni maiora deferere deberes.Cum em tanta repimus i cxlo.parua 8£ cadu ca nos qfiiTe doleamus i terra. Ambitio namq; potentia magnitudo urbis uiden 5^ uidere.falutare 8C faluta ri.laudare uel detrahere uel audire uel proioq.&: tanta hoium frequetiam faltem iuitum uidere monachoz rum ppofito & a qete funt aliense.Aut eni uidemus ad nos uenientes 8t filentium pdimus.Aut fi nen uide mus fuperbix arguimur,iterdum.ut uicem reddamus ad fupbas fores pgimus iter liguas rodentium mini ftrorum poftes igredimurdeauratos.In chrifti uero uilla ut dicimus totum rufticitas.ltaqjpptcr occupatio nes aut nobis claudendum eft odium aut feripturarum ppter quas aperiendx fut fores ftudia reliquenda. His igif ronibus iuitati multi philofophoreliqrut frequetias urbiu.& hortulos fuburbaos.Vbi ager irri guus, arboiji comx,8{ fufurrus auiu.fontis fpeculu imurmurans.5^ multae oculoru auriu^ illecebrce. ne p luxu &p abundantiam copiarum animae fortitudo moIlefcereuSd eius pudicitia conftupraretur.Inutile yp pe	crebro uidere per quae captus aliqdo fis: & eoru te expenmeto cdmitteretqbus difficulter careas.Na
quos faeculi carcer icluditmunc iramunc auaritiainunc aliorum incentiua uitiorum pertrahit ad ruinam» Ideoqj obterendx funt animi uoluptateszrelinquenda deledtationum dudia quoniam haec ed circuncifidis ueritasmon figura.Nitendum in fumma.ut naturalibus amputatis conuerlatio nodra tendat ad caelu.qa fiet fi ludiffi iocusffi conuiuiaifi fermo pene familiarum deferatur.^ quae circuciduntur arefcantmon uifu: non auditumon tatdumon fapore:aut capiet in natura corporis natura corpoream non habere.Nam fi ueli mus defpicere quod fumus meremur melius efle.q igitur non temere offeramus nos periculisded quatum in nobis ed infidias declinemus.
De abdinentia &:pcipue a carnibus.	Capi.xifi
Aluator noder attendite inqt uobis ne forte grauentur corda uedra crapula & ebrietate & curis huius uit$.Modicus eni ac temperatus cibus & carni & animae utilis eft. Balnearum fomenta ne qrastq calorem corporis ieiuniorum cupis frigore extiguere. quas & ipfa moderata fint ne m mmm debilitent domachu.& maiorem refedionc pofcetia erupant i cruditatem.quae parens u bidinu ed. Aiunt eni medici q de humanorum corpore fcripfere naturis peipue galienus i libris:quo£i tuu lus e yficion puero^» & iuuenu ac pfetdse itatis uiro^: mulierutp corpora ifito calore feruere:& noxios is effe aetatibus cibos qui calorem auget.fanitatiq? conducere frigida quae^ in cibo & potu fumere.licut ccoz trario fenibus qui pituita laborant & frigore calidos cibos & uetera uina	etiam	comicusCU1US. '
nis ed humanos mores nofle at(p deferibere dixit.Sine cerere 8t libero friget utnus.Nihil itaqj fcias con ' cere chridianis adolefcentibus ut efum holerum.nam ardor corporu frigidioribus epulis temperandus e » Nobis enim non corporum cultus, fed animae uigpr qritur quae carnis infirmitate fit fortior.lnde elt q> _ nulli uita pudica appetetiu in medio itinere corruutidu fola abdinetiam putat carniu.& leguminibus rant domachu qu$ moderate parceq? fupta inoxia funt.Et ut quod fentio Joquarmihil fic iflamat corp & *itjMlTibra geni'talia ficut indigedus cibus rudtu^ couulfus.Quod.n.feminarium uolupta
< neriu puta.fid aut efus carnium feminarium libidinis.^ non iolum de carnibus loquor.fed m iplis 1 g nibus inflantia & grauia declinanda funt.Parcus cibus & uenrer efuriens triduanis ieiumis melius ed quotidie paru:d raro fatis fumere.Pluuia illa optima ed.qux fenfim defeendit i terras:iubitus a • nimius iber pceps arua fubuertit.Refedio itaq* faruritatem fugiat.Nihil proded biduo triductp tranim^ fo uacuu portare uentreffi paricer obruaf:fi copenfetur faturitate ieiuniu.llico mens repleta torpekir. ^ rigata corporis humore fpinas germiat libidinu.Plures quo<p funt qui cum uino fut fobrn:c,borU^rf" largitate funt ebrii.Omnes enim qui ebrietatem ferantur filiibehaluocantur.nam uenter mero a.uu facile defpumat i libidine.Vnde noe nudauit ebrietate femora. Loth que fodoma no uicerat uina uju£ * Venter quo^ plenus facile de ieiuniis dirputat.Qffi enlm chridum defiderat:& illo uefeitur pane.no qu rit magnopere de q peiofis cibis dercus conficiat.C2Plcduid pod gulam non fentitur idem ut ^U0^-^aLrS ^legumina.Omne enim quod in hoc mundo laborant hominesiorequafi cofumitur.& attritum den uentri traditur digerendum.& tamdiu tribuit uoluptatem:qdiu gutture detiinetur.Cum uero in aluum fierit definit iter cibos effe didantia.Nec hoc dicimus.q? negemus pifces.Scd quo nuptiis uir§inirarc.m’ faturitati idunia pferimus. Sed nunc ideo te carnes uefei non putes:fi fuum leporum anp cerucrum ^r0 drupedum animatium efculentiam reprobes.Non enim haec,pedum numero.fed fuauitate gultus t Pantur «Scimus ab apodolo didtum.Omnis creatura dei bona:quae cum gratiarum adtione p : CiPJitreruoj;
idem loquitur.Bonumed carnem non manducare,comedat carnestqui carnibus feruiunr,dP.°Ll, fjUniuII| t delpumat in coitum eorum & intedina carnibus rcpleanmr.Tu uero nihil habeas tam necelie:q r vc Frfcucrare.Pallor & fordes tuae gemae fint.lgitur cu mihi dixeris cur porcus creatus eft.Matiu	^
bo puero^ more certatium.Cur uipere & fcorph^ec deu fuperfluo^ mdicabis artificeteu tiae & uolucresfinttqs tuaefauces recufant.Sed ne contentiofu hoc & pugna magis uideafe H^ J** . circo fues & apros & reliqs animates creatastut milites & athletae nautae metalloruq? f°j\ . nnrois 6^
hC r -F	uoosiqbus iortitudo corpo^ neceliaria eltiq portat arma » ---
,o, ?i r3 Iulcc.debilitat:q remos trahut:quo^ latera ad clamadu diccdu^ aal da q athje, ^ ibribus dormiut.Sed qd ad nos:quoa; cduerfatio i cadis e^CaeteK nra Ult. v fur tammon nautasmon militestnon fofforesifed fapientix erudit fedtatoieiqui fe dei cultui dedi
cur creatus fitjquo uerfetur in mundojquo abire feft inet.Vnde & apodolus loquitur quado infirmor: tuc 3 3, potes fum:& fi exterior noder homo corrupif fcd interior renouatur de die 1 dietn:5r cupio diiToIui 61 efie cum chrifto,& carnis curam ne feceritis:quod($ fine qjtuor fenfibus uiuere pofiumus.i.fine afpedu.auditu: odoratuiat^ complexu.Abfip guftu autem & cibis impofilbile c humanum corpus fubfidere.Adefle ergo debet ratio;ut tales & tantas fumamus efcas.quibus non oncref corpus.ncc libertas animae pgrauetur, qa & comedendumed:6ideambulandum: Edormiendum: &digerendumiEpofteainflatis uenisincentiua libidinis fuflentantur.Sunt quidem fenfus noftri port$:per quas ad animam noftram feculi blandimenta defcenduntiE per quas fenfus carnis introeunt.per quas nifi late flrage fada uiam uirtutibus potius q inv pietate fecerimus.nunq ad regem pietatis peruenire poterimus.Dicat eni unufquifq; quo dolet.ego loquor confcientiam mcam.Scio mihi abdinentiam E nocuide intermiflam:E profuifle repetitam.nec tales ergo accipiamus cibos.quos aut difficulter di^erere.aut comcdos magno partos E perditos labore doleamus*
Holerum E pomorum ac leguminum E°facilior apparatus ed:E arte impendiifip coquorum non indiget: tx line cura luuentant humanum genusimoderateq* confumptus.quia necauide deuoratunqd' irritamen^ tum gulae non habetjleuiori digedione decoquitur.Nei enim uno E duobus cibis hif<$ uilibus ufc^ ad in nationem uentris oneretur:qu$ diuerfitate carnium E faporis delcdtatione cocipitur:E ad cfum fui exple/ ta elune quau captiuos trahunt. Vnde E morbi ex faturitate nimia concitantur,Multi^ impatientiam gu^ ix uomiru remediantunE qd1 turpiter ingederunttturpius egerunt.Podq enim uenit chndus in fine ten> porumiE reuoluit o ad alpha.ufinem ad principiummtin prima xtate non circuridimunnec repudium da te permittimunncc carnes comedimus. Hippocrates in amphorifmis docet crafla E obefa corpora quae ( re cendi memuram impkuertntmifi cito ablatione fanguimsminuantunparalyfimE pefiima morboru g. ra parere.E iccirco eue neceiTariam demptionem ut rurfus habeant in qux poflint crefcere.non enim manere in uno Itatu naturam corporum:fed aut crefcere aut decrefcere;nec pofle uiuere animal nifi crefce 01 capax Ut. vnde E gallienus ille do (didimus hippocratis interpres athletas quorum uita E ars fagina ed: Oidt in exhortatione medicinaemec uiuere pode diu-nec fanos efie animati# eorum ita nimio fangufne E adipibusquafi luto muolutasmihil tenue.nihil cxledefcd femper de carnibus E rudu E uentris i gluuia: cogitare.Diqgenes tyrannos E fubuerfiones urbium bellaq? hodilia uel ciuilia non pro fimplici uidtu hole 5umpomoru<#:ied pro carnibus epularuqj deliriis aflerit excitari.quodq; mirandum fit epicurus uolupta*
1 allertoJ ^nes libros fuos repleuit holeribus E nomis E uilibus cibis dices ita efie uiuendum.quia car/
S E exquiiltae epulas insenti cura ar mifa..--. Z. ___ViaKomr mnnirpndi"» n Iinlnnra
uolupta
inguere.
~-arantur:maiorcq; poenam habeant inquirendo | deiitiariyn ardorem debet excitare:fed fitim fameq; red
Qui carnibus uefcuntur indigen^etiam his qux^t nes non recipere.Sapientiae ergo operam dare
carnium.qui autem fimplici uicdu utuntuneos car/
non poflumusjfi m^nfie abundantiam cogitemus:qu$ labo
^erfan mte^delitiasidehriarum u.tns non teneri feipfum decipit uoluptate.Diffi^l im tIq "idet^udittodoraf: gudat.attredat;E ad eius trahif appetitum: cmu.cap^
uero in auriexmodum Uobprat£: perfrui.SenfuS corporum quafi equi funt fine ratione currentes.
tus fuerisimudum habere fuiTretlnct frena currentium* Grandis exultatio animx ed:cum paruo conten
paratur uilibus mutare cibis‘Epedl£Us:5: omncm e*us potentiam:epulas:libidines propter qux diurnae co
diuitias: quarum ufus aur imipnl ori mnica copenfarr*ToIIe epularum E libidinis luxuriam nemo qret
cibo E cadieatioe uidus	auc	fub ucntrc ed.Qui xgrotat non aliter accipit famrarem.nifi tenui
Icribus conatari Siautcm^^^hnf1^®0 Clb^ recipim &aChis & feruari potcft.ne ¥ putet morbos ho-
entiocroSofXThrS «n ^ u°n mm.ftrant.qusnafcuntur &alunturmcarn.bas.qu dertfap,
cum habueriiadumaDmaorVr lM muhabetefortitudinemiQusathletis6fmil.nbus neceffana eft.qua numdemo r ,	3Prouocet.Illiarbitranturram^cftnitatimeruas.quiuoluntabutihbidine.Eincoe/
dt.nec tUtSSSrMK femper «^uant-Chr-fliano famias abfq; utribus eximiis neceflaria dici E connn J^ r	unt	huius propofUl n-rtatotesiquia rari funt E amici boni E fideles Epu**
borantes profrr nno^ UlrtUS r^a ert^egimUs qU0fdi morbo articulario^ E podagrx hutponbus la* tni folliciLd “ ErbTr!Jm ad fimPlicem me?am E ad pauperes cibos redadtos coualuilTr. camerat eatiu. mnPH-- “l[Pcn^andx domus.E epularum Iarmrate.qu$ E corpus frangunt E animam.lrndet ho/ cni ita obruit ammfi*Um'? c5fumpl1 rcIl'(3ul5t P°enitentia;fed etia ex uilifiimis cibis uitanda facietas. Nihil flatio^rXr?n n;UiP ^& xftua's;& huc illuc fe uertes.Ei rudius E icrepitus uentorum ef* tour.E Jn ?	J	autem	I,lud	ieiunium aut rifis refectio poft ieiunium.cu pridianis epulis diftendi/ .
9Ua'tuuVlp^cH111	t?nUefflclflaterina^.Duq;uolumus^fixiorisiedtsfameqrere.tatuuoramus J
; Dcabftn” uV "oxdl35rar.lta9n5 ta ieiunifi ippelladueiq crapula ac fetes E roolefta cigefiio. icPatiau MLP antiquo^: facerdotu alioruc# fandtoj^.	Capi.xiii.
Orchus 1 libris antiqtatum E deferiptioe crucia: refert fub faturno cum omnia humus tun* 55ret.nullu comediffe carnes.fed umuerfos uixifie frugibus E pomis.quse fpore terra gignebat. nihnemo"J<3U0^ftoicus uir doquetifiimus narrat de uita annquoru sgypti facerdotu: 9 onv °U4mudi negociiscurifopoftpofitis femper i templo fuerit.E reru naturas caubiq; roneli#
' Z /	■ ‘ i •'
er
a?
v
fydeyi contemplati fintmunq fe mulieribus mifcuern it:nunq cognatos 81 propinquos nec liberos qde up derint;5^ ex eo tempore quo ccepifTent diuino cultui 'deferuireicarnibus 8C uino femp abllinuerinc propter tenuitatem fenfus & maxime propter appetitus libidi nis.qux ex his cibis & ex hac potione nafcuntur. pa^ ne aero non uefccbantur.ne onerarent ftomachu.SZ frquando comedebant tonfum parircr ifopu fumebat i cibo uc efcam grauiore illius calore decoqret.Oleu i.antu i oleribus nouerant. Verum 8L ipm p3^: ^PteE_ naufeam 8i afperitatem guttus leniendam.Qutd loquar iquit de uolatilibustcu ouaquoq; pro carnibus ui raucrint 8i lac^Quo^ altc^; carnes liquidas.alte^> fanguinem etTe dicebat colore mutato.Cubile eis de fo^ liis palma^d contextum erat,Scabellum accliue ex una parte obliquu i terra jp puluillo capiti fupponebat: bidui triduiqt inediam fuftinentes.& humores corpis qui nafcunf ex ocio & ex mafioe unius loci nimia ui-tftus cafbgatione ficcabant.ltem iofephus i fecunda iudaics captiuitatis hiftoria 8C i decimo odtauo antjq-tatum libro tria defcribit dogmata iud$o^; pharifacosjaducxos.eflxosiquo^ nouifllmos miris effert lau dibus.q; uxoribus uino 8i carnibus femp abftinuerint.& quotidianum iciunium uerterint i natura» Sup quoru uita 8i cibo philo uir doctiflimus proprium uolumen edidit.Eubulius narrat apud perfas tria gene ra magoij£,quorum primos qui funt dodhflimi 5^ eloquenti(fimi excepta farina & holere nil amplius in cibo fumere,Orpheus quoa in carmine fuo cfum carnium penitus dereftatur.Pythagorae etiam focratis an-’ tifthenis& reliquoru frugalitatem referrem in confuftcne nottraminifi & longu eflet:& proprii ops indigeret» Vt qui paupertatem apoftolorum & crucis duriciem aut nefciunt aut contenunnimitentur lalte ge-tilium pauptate. Ad ea ucnio quae Afella poft duodecimum annu fudore ^prio elegitiarripuititenun: coe-pitupleuitiunius cellulae daufa anguftiis latitudine paradifi fruebaf.lde tenx folum & orationis locus exti tit 8>C quietis.leiunium habuit pro ludoiinediam pro refedtione.Et cu eam non uefcedi defiderium.led humana confcdtio ad cibum traheret,'pane 8C fale & aqua frigida concitabat magis efuriem g rettringebat: tx operabatur manibus fciens feriptum efle.Qui non laborat non manducar,& ita ad gnquagenariam perue-nit xmern ut non doleret ftomachus non uifcerum cruciareturjncuria.non fic ea humus iacentia mebra conlfringeretinon facco afperata cutis fetorem aliquem fitu<$ cotraherenfed fana corpore,animo:lanior litudinem putabat efle delitiasi^ i urbe turbida iueniret heremu monachorumiPaulo quoq? ci um ftimenta palma pbebat;S£ ne cui ipofiibile uideatur.iefum teftor 8t angelos eius g> in parte herem »q fynam faracenis comgitunmonachd uiduq per triginta annos inclufus hordeaceo Pane^ ut anr,nnpm uebat, Alrer in ciitcrna ueteri per dies fingulos qn^ caricis fuitentabatur.Vnde fi mihi dommusop daret:multo magis eligerem tunicam pauli cum meritisiq regum purpuras cu regnis fuis.yui furiem de-uentris animalia tale unq fecimus,quosMi uti fecunda h^:a legentes inuenerit ofcitamusimanu fricatesicotinemus (tomachui& quafi pofl: multum laborem mudiahbus rurfus negociis °CCUP^., . *^ a|j termitto piadia:quibus mes onerata pmitur,Pudet dicere prudentiam falutadi.quaaut ipli quo 1 os ggimus.aut ad nos uenientes exteros expedtamus.Deinceps itur ad uerba.fermo teritur, fences ;uita aliena defcribitur:5^ mordentes confumimur abinuice. Tales nos cibus occupat oc raverhaa uero amici receiTeiintiratiocinia fupputamus.NunC ira Perfonam leonis nobis inducmnuc cu	^ ^
i annGVjiurimos duratura pcogiiar.Nec recordamur euangelii dicetis.Srulte hacn	utendu	cum
•aEQuxaut pparadicumserunt^ec uero hoc dicens condeno c.bostquosdeuscreamtadu^ gratiaig a&ioe;fed iuuenibus icetiua eiTealTcro uolUPram.No xtnei igncs.non uujcan	!	calcatur
olympufq; tantis ardoribus $ftuanr;ut mucniles m^dullx uino plenx dapibus iflamatx»A	.	&	ha
aplxnf(^:6: cum marfupio deponitur.Maledicam linguam indidu filenuu emendat.cult f bjlytur. bitus uethum unius horx fpacio comutatur.Oia alia peccata exmnfeca funt;& qdTonseft Aftoctix Sola libido infita eft:5d qdam lege natur$ incoitu geftit erupere.Gradis igif uirtutis c Qi follicitx uiub fuperare quod natus fis. & in carne nd carnaliter uiuere.	.	....
De temperatis ieiuniis,	e n. ^L. ic Alii ama-
Antum tibi ieiunioru affume: quatu ferre potesidiuerfus e(l eni homm	“ mera-
risialii dulcibusialii aufterioribusialii leujbus deledtantur cibis.Ideo non tibi imoaerata ip mus iciunia 8C enorme cibo^: abftinentiaiquibus corpora delicata frangutur, En1 £,Dutari» quom fentetia e moderatas elTe uirtutes excedentia modu at<^ menfuram inter u^^p.^ Vne & unus de leptem fapientibus neqd ait nimis.Noui eni ego i utrocg fexu propter nimia npfcjrc£
rprphri finitarpn-. f	i	hnwtrlic	A/	frimriic	hahirauere	CellullS.lta	Ut D _
minus w'-
3C fine q nCy
ut. ucrtcrciiqa ioq;qa tacere aeocituujit cig,u ucut.3 itiundiv»»,». r—r . uix polfis.fed ut fradto corpoiis appetitumec i ledtioe.nec i pfalmis.nec in uigiliis folito quid r In ieiunio no pfedta uirtus.fed extera^ uirtutu fundamentu eft & fandificatio atep puctiatia, maxI> mo uidebit deu.Na chriflus pro animi uoluntate omnia f acceptum refert«Difplicent naq; m	.	Uetan-
me xtatibus longa & imoderata ieiuniaiquibusiunguntur hebdomades;& in oleum cibo ac_ ^ IU0 jejUnio tur,Experimento didici afellum in uia cum laflus fuerit diuerticula quxrere.Hoc enim i pe ^ pceptum eft.ut longo itinere uires perpetes fupenturine in prima manfione COErenr£s.corrnDerantibus: 0 Cxte^; [qdragefima cotinetiae uela padeda funt:8d tota aurigx retinacula equis laxadap F jeCOqait:3C alia fit coditio fxculariu:aliamonacho^:.SecuIaris homo in quadragefima uentris ing . al]adragefi i coclearu morem fucco uidtitans fuo futuris dapibus ac faginas aliquatulu pafat.Monacnus m 4 r ^ ]bi ma luos dimittat equos,ut fibi meminerit femper efie currendum.Finitus laboriinnitus	^ ^ ^
enim refpiramus.hic perpetuo incedimus.Sic tame comedas.ut ftati pofl cibum pom$ leSere
Iere,Meo fint tibi carta fimplicia moderata & non fupcrfhtiofa iefunfa.Sed gd prodefl oleo non uefci.5^ mo 384 Icflias quafdam difficultatefcp ciborum qrerc^Caric3s.piper.nuces.paIi$iarum frudtus,fimilam,& mel.& to ta hortorum cultura uexatur.ut cibario pane non uefcamur,& dum delitias fedtamur a regno cslorum re'-' trahimur.Nec fi biduo aut triduo ieiunaueris putes te no iciunantibus efie meliorcm.Tu ieiunas & irafc' tis.ille comedit 81 forte blanditur.Tu uexationem mentis 8C uentris efuriem ieiunando digeris, ille mode ratus alitur.& gratias agit deo.Vnde quotidie clamat efaias.Non tale ieiunium elegi dicit dominus,Et ite' rum 1 diebus leiuniorumueftrorum iueniunturuoluntatesueftra:.& omnes qui fubpoteftatenoftrafun6 ftimulatis.i iudiciis <% litibus ieiunatis.S^ percutitis pugnis humilem. Vr qd mihi ieiunatisfQuale illud po teft efTe ieiunium.cuius iram non dicam nox occupat.led luna itegra derelinquitfreipfum cofiderans noli in alterius ruinaifed in tuo opere gloriarimec illorum tibi exempla proponastqui carnis curam facietes pof fefiionum redditus & quotidianas domus impenfas fupputant.Nec eni undecim xpi apofloli iudx prodic tione funt fradh.nec philegio Sdalexandro naufragium faciente exteri a curfu fidei fubftiterunt. Conuiuia quo(^ tibi funt uitanda fxcularium:maxime eorum qui honoribus tument.Na pinguis uenter non gignit fenfum tenuem.Docet efopi fabulam plenu nimis uenrrem per anguflum foramen egredi no ualere. Quof cu^ nam^ formofostcalamiftratostcrine compofiitosiuel buccis rubentibus uideristde armento iouiniani funtiinter quos gruniunt fues.De noitro grege triftes:pallidufordidati:&: quafi peregrini huius fxculi licet fermone careantthabiru loquutur 8c geftu.Heu mihiiquia peregrinatio mea prolongata efh Vnde faccus 8C ieiunium arma funt paenitentix:& alia peccatorum.^ fi e duobus neceffariis unum eft fubcrahendum;ma> gis eligam ieiunium abftp facco:q faccum abfq; ieiunio, At uero hi quibus poenitentia peipitur confequen ter ad iemniu faccu copulant^Non quidem fanat oculum quod calcaneo adhibef.Ieiunio pafliones corpo* ns; oratione pete fanandx funt mentis.Igitur per ieiunium oftcdirur nos polTe ire inparadifum unde pet faturi ratem fueramus eiedi. Nam ieiunium curat uuJnera dclinquetisicuratofq? fandtificar.
De contemplatioe oratione & ledione.	Capi.	xv.
1 monachus efle uismon uidernhabeto curam non rei familiaristcui renuciando hoc eile ccepi, ftiifed afx tux. Ama fcientia feripturarum. & carnis uiria non amabis.Corpus pariter animufij tendantur ad dominum.Sic teipfum in cxlo animo geftiente procuresiut dum corpore moraris in terramdam ad chriftum mente peruenias. Afiuefcas quoq; ad orationes 8C pfalmos nodte con furgere:mane hymnos canere. Tertia.fexca.nona hora ftare in acie quaii bellatorem chriftiiaccenfaqj lucer na reddere facrificium uefpertinum.Sic dies tranfeat.fic nox inueniat laborantem Orationi ledfio: letfioni fuccedat oratio.pcipue ea quae fandi faciunt.in cotifpedu dei faciunt;^ pleniorem fcientiam dei accipiunt & plenius diuinis Ibuti funt difciplinis.Si tamen xgrotus 8C xftuans febribus aquam frigidam poftulet: 8C dicat ad medicum. Vim patior.cruaor.exaBimoE, Vfq>quo medice clamabo.&: non exaudiesfEt refpodeat fapientifllmus 8C clxmentiffimus medicusScio quo tempore debeam dare quod poftulasino mifereor mo quia mifericordia i(ta crudelitas ed.Sd uoluntas tua contra te petit Jta dominus nofter fciens clxmctix fux pondera at(K menfuras iterdum non exaudit clamantemmt eum probet;&: magis prouocet ad rogadum:&:
«djfi igne excodum iuftiorem & puriorem faciat.Ad orationem node confurgentem non md/g^^ cibi ra dum faciatzfed inaniras.Nam quidam uir inter paftores eximius.Sicut fumus inquit fugas apesiiic indige» fla rudatio auertic fpiritus fandi charifmata.Rudus autem dicitur proprie digeftio cibi;& cocodam efca rum in uentum efflatio.Quomo ergo iuxta qualitatem ciboru de ftomacho rudus erupit:6i uel boni uel mali odoris flatus indicium effcita interioris hois cogitationes uerba proferunt.Et ex abudantia cordis os loquitur.luftus comedens repiecaiam fuam.cuq? facrisdodrinis fuerit faciatus:de boni cordis thefauro p fert ea qux bona funt.Crebrius lege &. difee qplurima;& tenente te codicem fonus obrepat:& cadentem fa cie pagina fida fufcipiat.Et qq apoftolus femp orare nos iubeat;& fadis etia ipfe fonus oratio fit. tame dk uifasoridihorasdebemushabereiutfi aiiquofuerimus opedetenti.ipmnosad officiu tepus admoneat: nec cibi ante fumantur nifi ofone pmifla nec recedaf a menfamifi referanf gratix creatori.Egredientes ho fpitiu armet oratio.Si egredientibus occurrar oratio ite q feflio.Nec prius corpufculu reqefcat q aia paufea tur.Ad oem adu:ad oem iceflum manus pigat cruce.Dominicis diebus orationi & ledioi uacet.quod qde s oi tepore copletis opufculis faciant.Quotidie de feripturis fandis aliqd dicaf.Prouidendu etia ut die fo' lene no ta ciboru abudicia q fpiritus exultatione celebremusiqa ualde abfurdu e nimia faturitateuelle mar tyrc honorare que fcias deo placuifle ieiuniis.Sacerdotes quoq; p oibus orare debent.^ folettquopt elemo fynas oblatioefcp recipiunt.Sxpe f manibus tuis diuina fit ledio & crebrx orationesmt oes cogitationum fagittx:quibus adolefcentia percuti folet.huiufcemodi clypeo repellantur.quoniam difficile immo ipolii hile ett perturbationum uitiis carere quempiam .Nam frequens ledio & quotidiana meditatio folet magi labor mentis efle quam carnis.Quomodo enim qd1 manu 5C corpore firimanus & corporis labore compl tunita quod ad ledionem pertinet magis mentis eft labor.Litterx namt^ marfupium no fequuntur.fud' > ris tamen comites funt & laborisifocix ieiuniorum non faturitatis:cotinentix no luxurix.Vnde qda ori/-genis difcipulus dixit nuq fe cibu origie pfente fine ledide fupfifle.nuq euenifle fonu nifi unus e fratribu» facris litterispfonaret.Edetes aut cucullis capita fua uelentmc alter alte^; afpiciat manducantem.ne loqui quicq.liceat cium manducant.lgitur quando comederis.cogira 9 ftatim tibi orandum ilico legendum fit* de feripturis fandis habeto fixum uerfuum numerum.lftud penfum domino tuo redde.nec ante membra quieti concedas: q palladium pedoris tui hoc fub tegmine compleueris. Poft fandas feripturas dedo' tum hominum tradatus lege, ec- 'm dumtaxat; quorum fides nota eft,quoniam eruditio timorem cre
attimpmtia confidentiam.Scd tunc fcriptura proderit Iegenti:fi quod legerit opere copleatur.lllorom igif tradlatibusullorum deledteris ingeniis QC Iibris:quorum pietas fidei non uacillat.Caeteros fic lege ut magis iudices q iequaris.Caueas omni apocrypha: 5C fi quando ea non ad dogmatum ueritatem legere uolueris: fcias non eorum efie quorum titulis pnotantur.multacp in his 8i mixta uitiofa,&grandis prudentiae elt au rum i lutoqrere.Quid eni facit cum pfalterio horatius^Cum euangeliis Maroneum apoftolo cicero^Quae fecuritas lucis ad tenebras^Ne ergo legas philofophos oratores poetas ne in eorum ledtione requiefeas» ne nobis blandiamur.Si his feripta funt non credimustcum aliorum confcientia uulneremr, 8t putemur i>ba re;qu$ dum legimus non reprobamus, Abfit ergo ut de ore chrilhano fonet iuppiter oipotens: & me her^ cule,6<: me calton& extera magis portenta q numia.At nunc etiam facerdotes dei omiflis euangeliis « pro phetis uidemus comoedias legere.amatoria bucolicoru uerfuum uerba.cantare tenere uirgilium,& id qa i pueris neceffitatis eft.crime in fe facere uoluntatis,Scientia autem pietatis eft noiTe legere fcripturas.^phe tas itelligere.i euangelio credere.apoftolos non ignorare.Nec putemus l uerbis feripturarum efie euangeli um.ledi fenfu.non ifuperficie.fed i medulla,non f fermonum foliis.fed x radice ronis.Si qd.autem ignoras: fiquid de feripturis dubitestinterroga ed quem uita comendatiexcufat x tas: fama non reprobat. Aut fi non efl: qui poflit expontrc:melius eft aliquid nefcire:q cum periculo difeere,Memento quia in medio laqoru ambulas. Malo em apud te uerecudiam paruper q caufam periclitari, qui tamen quod nouit Iterrogat non modo difcendi;fed ftudio cognofcendi an nouerit ille qui refponfurus eft in fimilitudinem pharifxo^:no quafi difcipulus:fed quafi tentator accedit.plxricp etia detratiorum dum uerba facri eloquii plus q debent difcutiunt;i carnalem itelle&um caduntiln diuinis autem feripturis 8i libris melius eft obfcura relinqre ut funt;q aliquid temere uel praue imitari quod nefcias.>unt quoqj nonnulli qui rugata fronte demiflo iup^ cilioiuerbifcj trutinaris audtoritatem dodtorum fibi uendicanr.no 9 ipfi dignum aliquid arrogantia noue rint.fed 9 fimplices fratres qdam uidentur fui comparatione nefcire.Euenit etiam interdumiut cum modi cum fcientix quis habueritielatus in fuperbiam difeere defiftat:& paulatim eo 9 nihil additur fubtrahitur. ut uacuu difciplinis penitus remaneat:ferru9 q$ acutum erathebetef.Sed 8C lam prophetam horrere eio^ quetiseft.non xpm (ape fapiemisiiniuriam fecilTe uirtutisjaliena poflidere potentixanocentem circuuen aftutixjhumilem defpexifle nobilitatis.Sic erroribus plena funt omnia:& ad hoc u% ueritas oblcur « mortis gremio iacuifie beatitudo dicatur.Nobis uero nil placet nifi quod ecclefiafticum eft:a qa pu in ecclefia non timemus.in his tamen ifta facere folemus,Quando enim philofophos legimus: (3u3n manus noftras libri ueniunt fapientix fxcularis: fiquid in eis utile repetimus: ad noftrum dogma c timus.Siquid uero fuperfluum de idolis:de amoreide cura fxcularium rerum hxc radimusihis calL1L iducimus.hxc unguium ferro acutifTimodefecamus.Referam tibi nacp mex xfoelicitatis hiltoriam* ^ ante annos plurimos domo.parentibus,fororibus.cognatis,& 9 his difficilius eft confuetudine lau 1 biipropter cxlorum me regna caftrafiem:& hierofolymam militaturus pergerem: bibliotheca quam fumo ftudio confeceram carere non potera Jtaqj mi fer ego ledturus tullium ieiunabam:&: poitno^ 1 h nf bras uigilias: poft lachrymas qux praeteritorum recordatione peccatorum ex intimis ui	reuat
, EIa£?^mebatur in manus.Siqua'do in me metipfo reuerfus prophetam legere coepiflem fermo ^	_
cuitusTbt quia lume cxcis oculis non uidebammon oculorum putabam culpam efie fed lolis.uu^ » antiquus ferpens illuderet:in media ferme quadragefima medullis ifufa febris corpus inualit exnauim* fme ulla reqe qff didtu quom icredibile fitiifoelicia membra depafta eftmt offibus uix hxrerem.interm ^ rantur exeqx:6C uitalis afx calor toto iam corpore frigefeente in folo tepete pcdufculo fubito raptus in fpu ad tribunal chrifti ptrahor.ubi tantu lumiseranut ex circuftautium claritate 1 b ficproiedus in terram furfum afpicere non auderemJnterrogatus conditionemichriftianum m^1 di.Et ille q pfidebat mentiris ait.Ciceronianus es non chriftianus.Vbi eni eft thefaurus tuus.ibi^ comu meo obmutui:^ inter uerbera quibus iam exdi me iufierat:ego confcientix magis igne torque ^ ‘ . cum uerficulum repetens,In inferno quis confitebitur tibifClamare tamen coepi,& eiulas dicere, i n mei domine miferere mei.Hxc uox inter flagellarefonabat.Tadem ad plidentis genua prouoluti q	^
terant pcabantunut ueniam tribueret adolefcentie:# errori locum poenitentix daret:exadlurus dei ciatum:ii gentilium aliquando litterarum libros Jegifiem.Ego qui in tanto coftridtus articulo uei	.
maiora pr°mittere:deierare coepi:& nomen eius obteftans dicere.Domine fi umq habuero codices res,aut li legero te negaui.In hxc facramenti uerba dimifius reuertor ad fuperos.K mirantibus ci	^uCz
los aperui tanto lachrymarum ibre perfufos.ut fcredulis fidem facerem ex dolore.Nec uero lopo	.
r j 1 « I « e quot horis Icripturam lanctam edilccre debeas.quanto	j	fiaeda
cenua folSS d ?tIr°nem & inftrudtionem animx.Cu^ hxc finieris fpatia & frequ	_	.hende.q
funt farienrh r «"^^^uerit.aut texenda copone.aut qux funt texta refpice.qux c	qua
uis xftimc conftitue.Si tantis operum uarietatibus fueris occupatusmunq tibi dies lo o	obferuans
teinfum	])US eues Nebuntur quibus aliquid operis prxtermifibm e •	^ facies,
Dirae nfalmnnvinf3 ? erismagifter fandtx conuerfationis.multorum^ caftitate ^Llcr^	ri	pfallam
P	n	ordine	tuo,in quo non dulcedo uocis fed mentis o'xrratur. feribente ap
non eft uotis 3 3 f uerbis fed corde oradus
fpiritutpfallam 5^ mente.Legat enim prxceptum pfallite fapienter.Nam clamor m fcnptuns iedcordis.fed nunquid uerborum multitudine fledti deus ut homo poteft.Non.n.uerbis fed umuc uiduu» eft deus.Melior eft feptem pfalmoru deca'tatio cu puritate & ferenitate 81 fpmtuali hilaritatem' tonus pfal; ter» modulatio pfalterii cum anxietate cordis & rriftiria.Ca'tor quo^ pellaturmt noxius ac fidicinas & pfal trias:& iftmfmodi quafi mortifera fvrcnaiv carmina d turba ex xdibus.Sic aut erudienda eft aia:qu$ futu^ ra eft teplum dei.qd' nihil aliud difcat audire.nihil loqui nift qd1 ad timorem dei ptinet.turpia non inrelhv gaticantica mundi ignoret.Non funt cotenenda quafi parua fintifine quibus maiora conftare non poflunr. ur$ca narrat hiftona alexandrum potentiiTimum resem orbif^ dominatorem & i moribus & i iceftu leo mdis paedagogi fui non potuitTe carere uitiis quibus adhuc paruulus fuerat ifeaus.Dxmonu ita<$ cibus e carmina poeramm.faecularium fapientia rhetoricoru popa uerbor um.H$c fua homines fuauitate deledtat & dum aures dulci modulatione currentibus capiunnaiam quo^ penetranti pcaoris iterna dcuincunn Verum ubicu^ fumo ftudio fuerint ac labore pledamihil aliud nifi inanem finum & fermonum ftrepitu ims leporibus tribuut.nulla ibi faturitas ueritarisinulla iufticix refedio repif.Studiofi uero in fame ueri mrtutu penuria perfeuerant.Mihi aut cur^ non quid ariftotelesifed quid paulus doceat.Ornat.n.dodtrina dei:q ea quae conditioni fu$ apta funt facit & ecduerfo cofundit illamicui conditio fua difphcet. Moachus aut non doloris fed plangentis haber officiumui uel fe uel mundu lugeat;&: domini pauidus pftolatur ad uentum.qui fciens ibecillitate fua.& uas fraeile quod portat timet offendere.ne ipingat 8£ corruat:& fragat ie^ monachu efie non loquendo 8: difcurfando.fed tacendo & fedendo nouerit.Sit quoqj tibi fermo files (X lilentiu loquens.nec citus nec tardus iceflus.ac unufquif($ qua'do ad comunionem igredit.cum cuculla tantu accedat.Habeant qui uolunt fuas oues.uafe gemaro bibanr.ferico niteant.plaufu populi deledtenf.K p uanas uoluntates diuitias uincere nequeat.nfx diuiti# l»c;1 leSe dei meditari die ac novte.pulfare ianua & faeculipeutecalcare.Prxparenousigif nobis fortirudinc.alTumamus nobis pfedu robur.ut itererroru tenebras & cdfufioem i nodtis fcientia xvi lumen appjreac.dief($ nf nube habear pro regentem, ut his duci bus ad terram fanftam puenire ualeamus.Quid.n.eruditione meliusfQuid fuauius difcipIinafQuid duld us domino.'5i aut conuiuium xpsdedio xpsiquies xpsicogitatio xps.Quz enim pot efie uita fine fcientia fcriptura^.p qua etiam ipfe xps agnofcitur;Qui cibi qux mella funt duiciora.q dei fcire prudentiam.bapi ens quoqj nunq folus eftihabet fecum oes qui boni funt 8i fuerunt.& animu libem quocuv^ uult tranifert qcf corpore non pot cogitatione cople<ftif,& fi hominu inopia fuerit loquitur cu deo.nec unq eft minus fo lus:q cum folus fuerit.Prima nar^ fapientia eft caruifle ftultitia:fed ftultitia caruiffe non potinifi qui itelie^ xerit illam.fed uera quidem fapientia eft nup fadtum fe nofle:5£ ut fic loquar in carne inftorum iperfeifta p^ fedio eft.Parum tamen eft fcire qd* nefcitis.fed prudentis hominiscft nofie menfuram fuam.qua qui igno rauerit qto ampliora quaefierititanto magis ad inferiora collocabitur.Difcamus igitur i tcrris.quorum no bis fcientia perfeueret in caelis.
De uigiliis.	Capi,xvi;
Ignum eft fratres aptu$ prorfus fatifcR coaeniens de fandis uigiliis nuc dicere & proferre fermo nem.quandojpfa lucubratio exicritur a follicihs.Nox ecce eft caligo corporibus.no folum hoies fedetia eundos in fono detinet animantesiut reformatis uiribus per foporem poftin: fuftinerc laborem utUenteS.Bonus d^us-q ira profpexitiita conftituinut homo exiturus ad epaz tionem fuam uf(^ ad uefperum haberet uifcarmm tempus in quo a duris laboribus 8C multa fatigatione re quiefeere pftitit.Nouimus autem multos hommu-ui aut maioribus fuis placeant aut fibi aliquid peculiari ter profmt nodis particulam ad aliquod opufculuWegare.id pro lucro dicere quod furati de fopore fuo opari potuerint,A falomone ucro laudatur 6C fcemiaVse Pen^a & laniflc:ium ad lucernam uigilanter exer cet. Addidit etiam quod ex hoc laUs uir0 eius {pon^6i gloria magna nafcaf.quod fi in carnalibus inftru' mentis.i.uidui 8C ueftirui neceffanis qui UI21{at n5 rephedif imo laudatur & mirari me fateor efte aliquos qui facras uigilias tam fpirituali ope frutiuofas orationibus hymnis ledionibufep facundas aut fuperfluas sltimant aut ociofas.aut qd1 his deterius eft iportunas.^ quidem ii funt homines a nra religioe aheni.qui lita lic fentiant non eft mirum,Quomodo enim prophanis religiofa placere poftunt.quibus fi placeret no^
Itri elientzquia fumus uti^ chnftiani.Si uero nortri lunt quos mgiliarum falutifer adus offeditmt nihil de his deterius fufpicenaut pigri funt aut fomniculofi.aut quod his eft proximum fenes uel ifirmi.Si pigri fuc erubefcanttquia illis infonat prouerbia falomonis. Vade ad formicam o piger:& semulare uias eius.Si foni» culofi funt expergifeantur feriptura proclamante 6 piger quoufq? dormisfQuado autem de fomno furges Paululum quidem dormis:modicumfedes.‘puf illum aut dormitas.pufillum uero complederis manibus pedus.Si fenex es.quis te compellit ut uigiles qq & non compulfus pro cetate uigilas.&: fi ftarenon potes, ibd mam cogitas ipoflibilitatem.non debes iuuenes & ualentes ad tuum reuocare torporem.quos propter uarias tentationes iuuentutis feipfos propenfioribus macerare decet uigiliisfNam athletas fuis icitatidibus tortiores funt:& tamen monet debilior^Pugnat ille qui fortior eft.maxime quia di fandi corruat fi fuerint i negligentes,8d peccatores priftinum recipiunt.-fi fordes fletibus lauerint.Hoc ideo dico.ut te non terreant -x ddeendem^^ed prouocent afcedentes. Nihil tam facile q ociofum & dormientem de aliorum laboret uigiliis difputare.Si ucro infirmus es membrisiquod facere potes.noli rephendere imo riga 8i tu fccudam % -prophetam lachrymis ftratum tuum,& dic.Sic memor fui tui fup ftratum meum.lniunge etiam uigi!3nri> bus uc te fuis peibus iuuent.quo adiutus a domino fuper ledum doloris tui cancf pofils.Sd tu quado^ mo icaris diceredn matutinis meditabor in te.quia fuifti adiutor meus, Alioquin ftulcum 8i fatis extraneum e:
FF
ut quia ipfi currere non ualemmtbene currentibus derogemus nam etfii ndn poflumus debemus congram lari potentibusSicut enim de confenfu malitiae participatur cum facientibus poena.fic participatio gloris fperanda eftde confenfu bonitatis, Alios enim effedtus coronat.alios uoluntas pia laetificat nec fane onero fum uel difficile uideri debet etiam delicatis corporibus in feptimana dua^i.fabbati at(^ dominicae porti> onem aliquam dei minifterio difputaie.lfta.n.quafi purificatio eft dierum qnq? uel nodiu. quibus ftupore carnali igrauefcimus:ac mundanis adibus afiblitamur,Nec erubefcat aliquis in bono ftudio fanditatis cu no crubefcant improbi in perpetrando ope foeditatisiMerito ergo fcriptura in prouerbiis igerineft confu^ fio quae ducit ad peccatum.In bono enim opere cofundi peccatum eftjficut i raalo faciedo no cofundi perr nities eft.Si fadtus es:ama uigilias :ut thefaurum tuum uigilando cuftodias:& ipfe in fandtitate feruens, 01 peccator esrmagis curaiut uigilando & orando purgerisrdu tonfo pedore freqntius clames,Ab occultis me is muda me:& ab alienis parce feruo tuo,Gu(t:adum.n.uidef tquia ruauis efl: dominus ficut fcriptu eft, crgoguftauitatelligit & fentit qtu podus pedoris uigilado deponif:quatus metis ftupor excutitur: quata lux aiam uigilantis & orantis illuftrat;quaegratia:quae uifitatjo membra uniuerfa laetificat.Vigilado oistv mor excluditur fiducia nofcituncaro maceratur,uifia tabefcuticharitas roboratur recedit ftultitia: accedit prudentia:mens acuitur:error obtundimncriminum caput diabolus gladio fpus uulneratur.Qyid hac uti litate magis neceflariumfQuid iftis lucris comodatius^Quid hac diledione fuauius qd hac foelicitate bea riusfTefte ena jppheta qui i pricipio pfalmorum fuorum beatum uirum deferibens fumam btituaine eius in hoc uerficulo colIocauit.Si in lege dei meditaf die ac nodeibona eft quidem diurna meditatio.fed em-' cacior eft nodurna.qa p diem neceftitates obftrcpuntioccupationes diftrahunt mentem, lenfum duplex cu ia difpginnox aut fecretamox qeta opportuna fe pbet oratibusiaptiffima uigilantibusrdum carminibus:oc cupationibusiexpeditum colledum lenfum in totu hoiem diuinis confpedibus fiftit.Curajidum e etia ne nimietate cibi uel potus uigilaturi pedus onerefjne crudelitates erudantes & crapulam no folum ipli no^ bis.fed etiam gratiae fpus idigni iudicemur.Ergo taq diuino fuduri myfterio ante nos p abftinetiam parar debemuszutingrauati expeditius uigilare poffimus,Cogitatio quocp mala pellaf,ne male uigilantis oratio fiat.ficut legif i peccatu.Sunt enim & ex maligno uigfefficur i prouerbiis legif. Ablatus eft icnus ab ocu lis eo^.non.n.dormiut inqt nifi malefecerit, Abfint abfint ab hoc couentu tales uigilix.fit potius mgnan tibus pedus claufum diabolotaptu xpo;ut que labiis fonamusicorde teneamus.Tuc erunt acceptabiies no ftrae uigiliseituc pnodatio falutarisifed competenti diligentia & deuotioe finexra minifterium noitrum ai' uinis obtutibus offeratur»
Deueftibus;	Capi.xvii.
Vfca tunica ueftiarismilis tunica coteptum mundi probetdta dutaxat ne	tuus
ne habitus fermocp diftetiat.na ueftis ipa uilis & pulla animi tacentis fdiciu efr,C2BLn;^_.._ ^
mundttixcouenmnt xpiano.fed ne hoc ipm iadatiam tibi generetiq &culn'adaua cotepfifti: nec S $ tio tacita fubrepat.ut qa forfita i auratis ueftibus placere defifti:placere coeris i for i • ‘V muta tofrRv^&Bnmec aufirte quid poflumus .At nunc plsrofqs uideas armaria (tiparr ueflihus^u requotidie:& tamen tineas nopofle fuperare:& q te religiofior ett unum exetlt ueflimentum.Kpiems ar^ cis panos ttahitiificiantur mebrana colore purpmeo:aurum liquefeit i littetasigemis codices ueit unt. nndusate forescoik chnftiis morimr.pu lla.n.tQnica minus cum humiiacuerit fordidat.jiiccmgui neum cum tota fimpl,citate puriflimum.Si qd1 poffit abfttingere ueftimenta magis q fcindere-iaem < habitusmegleda mundicies.inculta uefiis 8d cultus ipfe fine cultuiplumarum quog mollicies mueni bra non foueat,	.	...
De laboribus manuum*	.	^rm-g/dedu'
Ecuacet mens tuauariispturbationibustquaefi pedori infederint dominabuntu cent te ad delidum rnaximum.Facito aliqd opis:ut femper te diabolus inuemat o ^ rent apoftoli habentes poteftatem de euangelio uiuere.laborabant manibus fuis ne quer“ = . u^uS & aliis tribuebant refrigeria.quorum pro fpiritualibus debebant metere carnalia.c, areo tuos fuccefiura non pparas^Vel fifcellam texe iuco.uel caniftrum lentis texe uiminibus,bera d*neI1i Ix aequo limite diuidanturnn quibus cum holerum iadata fuerint femina.uel plantae Po1^Q e duicia aquae ducatur irnguae.Inferantur fruduofae arbores uel gemmis uel furculis.ut paruo pol	otdu
poma decerpas. Apum fabricare alueareaiad quos te mittunt falomonis prouerbiaiod mona gcribanf nem ac egregiam difcipljnam in paruis difee corporibus.Texantur & lina pro capiendis pnc Vy$# Aegy & libriiut & manus operetur cibum & anima ledione faturetur.Nam in defideriK elt omnis o pr ter ptiorum monafteria hunc ordinem tenentmt nullum abfcp labore atep opere fufcipiantinon tu^^^ ^ nidus neceffaria q propter animae falutemme uagetur pernitiofis cogitationibus ad mirar tor	jci<>
Tufalem ,omni tranfeunti diuaricet pedes fuos.Nec iccirco tibi ab opere ceffandum elt. quia	^	^
nulla re indigesded ideo cum oibus laboradumeft.ut per occafionem operis nihil aliud c^sdiXnbuelis:ni'-domini pertinet feruitutem,Simpliciter loquar.Quauis omnem cenfum tuum in PauP^	. ad ubet
hil apud chriftum erit pr$ciofius*q qd' manibus tuis ipfe confeceris,Sudore enim & Jab° tatem fruduum perueniemus*	r	.	^
De laude religionis de indudione ad eam,
scternis fruatur bonis & ut hic uentrem:ibi mentem ipleat:& de delinis tranfeat ad delitias.ut i utrocp feculo primus lit,& in cado 8i in terra gloriofus appareat.Quod aut ailcris eos melius fa cere qui Utuntur rebus fuis & paulatim frudtus poiTeflionu pauperibus diuidai: q illi q pofleffionibus uen ditis fcmcl oia largtanturinon a me fed a domino refpondeatur«Si uis perfedus eOe & cxtera.Nec a fno ilu dio monachi retrahendi funt linguis uipaeimorfu faeuifliimo.quibus argumetaris & dicis.Si omnes fe dau/ ferint 8C fugerint in folicudincm.qs celebrabit in ecclefiisiQuis faeculares hoics lucrifaciet.qs peccantes ad uirtutes poterit cohortari?Hoc.n. mo fi oes tecum fatui fuermt.fapiens effe quis poterit?Si uirgfes omnes fuerint nuptiaemon eruntateribit genus humanum.Sed rara eft uirtusinec a pluribus appetitur. Et urinam hoc oes edent quod pauci funt,de quibus dicitar,Multi fut uocari paud uero eledti.Ideo licet paruulus ex collo pendeat nepos licet fparfo crine 81 fciflis ueftibus ubera quibus te nutrierat mater oftendanlicet in Ii-mine pater iaceatipcalcato pge patreificcis oculis ad uexillum crucis euola.Pietatis genus c i hac re efle cru delem.Gladium tenet hoftis ut me pcrimat.& ego de matris lachrymis cogirabo?Delicatus es frater carifil' metfi hic uis g;audere cum faeculo:& poftea regnare cum xpo,Multa nos facere cogit effedus;& dum propi quitatem refpicimus corporum;^ corporis 8C aiae oftendimus creatorem,Qui^amat patrem aut matre fup xpmrnon e(t deo dignus". Vnde difcipulus ad fepukuram patris ire defideransifaluatoris prohibetur impe^ rio,Quanti monachorum dum patris matriftp mifererur.fua aias perdiderunt fup patre & matre poM no licet.quato magis fuper ffe,fororibus.c5robr2nis.familia.feruulis?Genus regale 8L facerdotale fumusJMum attendamus^ patrem.qui nunq moritur; & ideo uiuens mortuus eft; ut nos mortuos umificaret» Soh cau^ fa piecaris eftmbi nulla carnis notitia cft.Honora patrem tuum;fi te a uero patre non feparat.tata (cito car nis copula,quadiu ille fuum nouerit creatorem. Alioquin dauid protinus tibi canet.Obliuifcere populum tuum 5d domum patris tui.& concapifcet rex decorem tuumiquoniam ipfe eft dominus deus tuus. Grade praemium eft parentis obliti quia cocupifcet rex decorem tuum.Solent eteni miferi parentes 8C non plen» fidei chnftiani deformes & aliquo membro debiles filios.quia dignos motrimonio non iueniunt.religiom tradere.Sed fi tu pfedta efie deliderastexi cum abraham de patria tua,^ de cognatione tua,& pge quo nefeis & fi habes fubftantiam uende & da pauperibus.Si non habes grandi honore liberatus es,Nudus xpm nudu fequere.D jrutn:grande;difficile:fcd magna funt pratmia.Magis.n.qlibet labor fufeipitur; fi ante oculos py ponatur ipfms laboris utiliias:fed 8C navigantibus loge ferenitas fpem pollicef.nauis ualida & diuturna tey peftas.Sedemur ergo nos mulierculas;fexus nos doceat infirmior.quatae dtuitiis pariter ac nobilitate polle tes(nolo earum uocabula dicereme uidear adulari relidis facultatibus pignoribufqj cotemptis)hoc fadtu fa cile iudicarunr.quod tu putas proprio timore difficile.Vnde habeto i fimplicitatem columb$;ne cuiq ma ch/neris dolos;& ferpentis aftutiam ne alio^: fupplanteris infidiis.Non multum diftat in uitio ucl decipere uel decipi pofie xpianum. At illa tibi ad hoc de uariis floribus lumc exornent.Coluber ad bibedum uenies i aqua uenenum de ponit; ne eum uenenum aqua cocretum occidat.nudum hoiem timet;caput tamen fuu caelat quando peutif .ubi fcit efle mortem fuam,Serpens quidem fi calamo peutitur moritur: fi uero item peuciat confirmatur.Hyemali tpe ifirmior efficitur:^ a fontibus deuincitur.lgif anre hyemc^xi&z&Jfc* getes colligitmt illis efcam prxbeat. Anguis quado fenuerit perdit afpe<ftum;& fi uoluerit redire ad luaesv lu^e ieiunat.xl.diebus.ut laxetur pellis:^ fic anguftum foramen pquirit.ut dum nititur ide exire.pellem fe neclutis dimittat.Pellicani cum fuos a ferpente filios mortuos iueniuntluget;a<: fe Si. fua latera pcutiunt;&: fanguine excuflo ad corpora mortuorum fic reuiuifcunt.Aquila quo^ cum fenuerit grauantur eius pen® & oculi;& quaerit fontem;& erigit penas;& colligit ifc calorem.& fic oculi eius fanantur;& i fontem ter fe toergit;& ita ad iuuentutem redit.iyiulta dicuntur ifcripturis:q uidentur ipoflibilia;& tame uera funt.Ni' hil.n.dicas ipoflibilembi eft uirtus alnir.M.h.i hnmana fraeilitate coeitesmbi plenitudo adeft deita^
ris.Sed quid te ad mgum domini pr®fent,s Ui[$ puocare exemplis conor.cu nullum pene fciamus fuiffie fa' ctorumtq Procellofum huius tpis agone abfq; tribulatioe 8i tempeftate tranfieritfSic eteni bellator uulne ns dolorem aut cotenmaut neicitidum uiuaEitans fenfibus folam uidetur cogitare uidonam.Et qui hye-mis tpe uadit ad balnea,prius afperitatcm frigoris nudus patienter excipir.quia eum futuri calefadtio coto larunoium^ creatura^ difficile ppter deum exuitatio ahq nifi moerore peunte fuccedit.Sit ergo in nobis tanta futuro^ fidesmt ad modu no fentiamus nos illa fuftmere.q patimunfed ea potius arbitrerournos cb tinere q credimus,Quata aut apud deum merces.G i pr^fenri hoies peium non fparent? Quatis fudonbus haereditas calTa expetif?Minori prxeio margaritum xpi enim potent.Finis militi® tu® erit regnu non ter tae 8L tpis,fed ®ternitatis & c$Ii,Nihil eft fili quod pofflt aut debeat prxfern eiiqui e uerus dominus & ue-rus pf iperator xternus.Cui eni retiius uitam noftram ipendimus.qilli a quo ipam accepimus. Et cui ea ":bemus uf^ ad finem.qa ipfius beneficio uiuimus? Vnde fi maluerimus exfari militare q xpo:poUea none fed dr Seh6n?m tranfferemur.Igitur nec affedum ner patriam nec honores nec dimtias praeferre F,c^	v^a fcnPta eft.Pr®terit huius mundi figura.^ q huc mundum dilexerint.cu mundo peribunt.Il v
tgomilitemas<qmilitantibusfibigloriamuit® xtern®.honoremregnic®leftis.diuitiashxreditatisfuac «■umine co§nitionis confortiu perhene largif.Nam nullus rex terrenus totius orbis dominus et?.ApSdUtv ^ril 'I* oia Per *Pm Ma funt.Et qa regnu c®lo^ uim patitur.^ uiolenti rapiuntjlud. t^ uiolenua deo grata eft.qu® neminem concutit.nulhus dano initif.ln hanc tapi ctimeanonhabet.Sicofertfalutera,Sollicitudines,n.noftr®carnales quatocanoresfunt.tantoplusnosdi
fcruciant &: fatigant. Ac proide nunq in carnalibus affectionibus ita reqefcit ams.ut cruciatu careat.du ne xccffitudines fuas aut bonas amet cu amittendi metu,aut malas oditeu amittendi uoto.i utroq; Minendis miferiis femp obnoxius e, Comuta ergo!melius uitam tuam.ut aeterno deo icipias militare, & deum heas ipte&orem.Sunt tamen multi qui non metu pcenarum.fed benediCtionu 8C reprotniffionu defiderio ueni' ent ad falutem.Nihil.n.eft dignius § ut homo fit audtons imitator & fecudu modu ^prix uoluntatis diui ni fit operis executor.nam qui edere uult nudeu.fragat nucem.Redtius.n.fuerat hoiem fubifie coiugiu, &' ambula (Ve per plana.q ad altiora tendentem in profundum iferni cadere.
De laude & detractione uitanda.& periculis huius uita;,	Capi.xx.	_
On credas laudatoribus tuis, imo nec irrifonbusaure libenter accomodes.Ois falfa praedicatio feCtaf lucra.& gloria qrit humana.ut p gloria nafcanf copendia.laudent te efurietiu uifcera, no rudtuanriu opulenta conuiuia. Adulator quippe blandus inimicus eff.Naturali ducimur malo. Adulatoribus nfis libenter fauemus.qq nos refpondeamus idignos.calidus rubor ora pfundat; tamen ad laudem fua itrinfecus ais l$taf,fed ueritas angulos no amatinec qrit fufurroes.Laus qppe iuftos cruciat,iniquos exaltat.fed iuffos du cruciat purgat/iniquos du Ixtificat.reprobos moftrat.Nulli detrahas, nec in eo te fandtu putes fi caeteros laceras. Accufamus faepe quod facimus.S^ contra nos metipfos diferti in noffra uitia iuehimur.Muti de eloquentibus iudicantes.nuq huiufcemoi hoibus appllteris.ne declines cor tuu i uerba maliti$,& audias.Sedens aduerfus frem tuu loquebaris,& aduerfu filium matris tux ponebas fcandalu.& aptius i ecclefiaffe.Sicut mordet ferpes i filentioific*& fratri fuo i occulto detrahit.Sed dicis.Ipe non detraho. Aliis loquentibusiquid facere pofium ad excufandas excufationesrin peccatis ilra prendimus Xps arte non deluditur.nequaq mea fed apoffoli fnia eft.Nolite errarc.Deus no irridetur.llle in corde; nos uidemus in facie.Salomon loquitur in prouerbiis. Ventus aqlo dilTipat nubes; &! uultus triftis linguas de^ trahcriam.Sicut.n.fagitta fi mitraf contra dura materiamon nuq i mittente reuertitur;6^ uulnerat uulnera tem.iuxta illud Fadti funt mihi in arcu prauu.Et alibi.Qui mittit in altu lapide recidit in caput eius.ira de tradtor cu trifte uiderit facie audietisamo no audientis quide fed obturatis aures fuas.ne^audiat iudiciu lan guinis ilico coticefciupallet uultusdiaerent labia;fahua ficcatur, Vnde idem uir fapiens cu detratioribus in^ quit ne mifcearis;quonia repente ueniet perditio eorum.Et ruinam utriufe^ qs nouitlTa.f.eius qui loquit q illius qui audit loquente.Et timotheo dicirur.Aduerfus pfoyte^: accufatione ne acceperis. Peccantc a tue cora oibus argue;ut exteri metum heanr non cil facile de pfeda xtate credcdu qua & uita pterita delendit & honorat uocabulu dignitatis.Si me igif uis corrigi deliquae aperte krepa.tatu occulte ne mordeas; cor tipiet me Mus in mifencordia & icrepabit.Oku aut pectoris non ipinguet caput meum.Na i neo para n ce duo^ malose leuius malu eft apte peccarem fimulare & fingere fandhcate.Quid uulneribus tuis prodcit.li & ego fuero uulneratusf An folacium pcufli eft amicu fccu uidere moricntemfQuid.n.mihi ptodeft.ii alus mala mea referas,fi me nefeiente peccatis meisamo detractionibus tuis ahu uulncres^Et cum certati cibus narres;fic fingulis loquaris quafi nulli alteri dixeris.Hoc non eft me emedare.fed uitio tuo fatiftacere. Prau cepit.n.dominus peccantes iterdu arguere debere fecreto uel adhibito ten:e;& fi audire noluerint relerii ao ccdefiaihabedofcp i malo ptinaces qfi ethnicos & publicanos.Na igenia liberaliter educata facilius uerecu^ diA§metiKrRjpat;& quos tormenta no uicunt.itcrdu uincit pudor.licet multo melius eir timore poena^d emendare peccataiq fpe j)lpcro^ diuinx fubiacere fni^.Qui.n.non fenfent deu per beneficiadenciat p lup plicia.Cxtepd grade peccatu eft odifle corripiete;maxime fi te non odio fed amore corripiat.Cotra nos aut ois cofonat chorus;^ latrat uniuerfa fubfellia.Iugunf ^ nfi ordmis.-q&L rodunt 6< rodutradaerlu nos loq^ Ces p fe mutnqfi ipfi alii fint:q moachi.S^ no qcqd i moachos df redudet i clericos;q patres funt monacno ru.Detrimctu pecoris paftons ignominia eft.bicut e regione illius monachi uita laudada cft.qui uenei ni habet facerdores xpi & non detrahit gradui;per que fadlus eft xpianus.Na quado & mimicis phemusoc neficia;ipfo^ malitia noftra bonitate fupamus;&: mollimus duritia:&: iratu ammu ad beniuoletiam n^cri^ mus.Sed nec ille abf^ inuidix ifedtione efte poterit^qtii foli deo placere geftierir.lnuidia eni non tam n ' manas amicicias q fola iuftitiampfequitur. Qui inuidus c aliena foelicitate torquef,quoniam uirtus lemp inuidix patet.Diftiale quot^ euadit obprobnaicui eft amica iufticiaamo fiqs pie uiuere uoluerit. miqui p tinus irrifione blaffemat.Hxc quoq; eft confuctudo detrahetis.ut malu fuu femp udit negando gemmare, & dicere aut non fecifie quod fecit;aut bono operatum caelo.Nil mirum ergo fi contra me paruu hornuci. Ium imundae fues grunniant.^ pedibus margaritas cdculcct;mc(^ procul ab urbibus;foro litibus;turDi ^ remotudicqj latenterepperit inuidia.Tatu.n.me diligunt hxreticu^ fine me efie non P0^unr;(^m^raiier nasn:ebus tantu 8c criminibus eft refpondendum.Nihil caufx prodeft maledicentibus maledicere.&: ^on-, farios talione mordere;cum pceptufit malu pro malo non reddi.Vnde non de aduerfario	p]ace£
tra mendaciu quaerimus ueritatem.Sed nec timeamus odia fubire quoriida.non.n.hoibus debeinuShP0^es .ied deo.At ftitote me nunq haereticis pepcrciffe;fcd of ftudio pegifte ut hoftes ecclefiac mei fierent j «Vnde meam iniuriam patieter tuli.ipietate contra deum ferre non potui.Latrat canes pro ^om,^rV m‘n6 ~"on uis me latrare pro xpofFalfus rumor cito opprimitur;&: uita pofterior idicat de priore,F^’ S ^rpCrc; trat.aut abfq? morfu hominum uitx huius curricula quis pertranfeat.Maioruq? folatiu eft b°n0Sconquk' Aum peccantium multitudinem putant culpam minui pcccatorum.Scd tamen cito ignis	r3ma	mc
icit;& exundans flama deficientibus nutrimentis paulatim emoritur.Nam fi ante anno	hcium
lita efhaut fi certe ue^d dixit cefletuitium cefiabit & rumor.Prima na^ uirtus monachi ceoten ,-^.utere iudiciadgitur non timebo hoium iudiciuthiturus iudice mcu,Cupiut,n,uicini nen fuaiied alier- 1
Ditam.Sed qui amicus cfl etiam praua reda iudicat Jnuenti funt.n.fcioli tantu ad detrahedum:qui eo fe do 3 s 7 dos ottentare uolunt.fi cudo^ uitam lacerent.Sed nihil deo claufum tenebrx lucent apud eu. Fuge tamen in qbus p6t mal$ conuerfationis efle fufpitiomec paratumheas illud fufficit mihi confcientia mea no curo qd de me loquaf hoies:certe apoftolus ^uidebat bona no folu coram deoifed etia coram hoibusr ne per illii nome dei blaffemaref i gentibus.nec uolebat fe mdicari ab ifideli cofcietia.Si fcandalizat iquit cfca fratrema' xternum carnem no maducabo.Tolle igitur occafione uoletibus occafionem.Nam cafti^af uidef alium quifqs ab eius conuerfatione difientit.Sic & nos i ifta prouidentia xdificato monafterio & di> uerforio prope ftrudume forte Qi mo iofeph cum maria bethlee uenies no iueniat hofpitiu.Tantis de toto orbe confluentibus turbis obruimur monachorumiut nec coeptum opus defcrere.nec fupra uires ferre ua leamus. Vnde quia nobis illud de euangelio contigit:ut futurae turris no ante computaremus impenfas co pulfi fumus fratrem paulinianum ad patriam mittereiut femirutas uillulas qux barbaro^ maus effugerut &C. parentum,comuniu cineres uenderetme coeptu fando^ mimfteriu deferentis rifum maledicis & $mu*
Iis praebeamus.Vnde oia plena pericuIis:oia plena funt laqueis.lndtant cupiditatesnfidianf illecebraiblan diunf lucra.dana deterrent.Amare funt obloquentiu lingu$:nec femper ueracia funt ora laudatium. Inde fseuit odit.hinc decipit officiu.Et facilius eit uitare difcordem.q declinare fallacem.Silua fuccrefcit ut po* ftea recidaf.Ideo ager ferif.ut metaf.Iam plenus eft orbis terra nos non capinquotidie bella fecant. morbi fubtrahuntmaufragia abforbent	nihilominus detrahimus & litigamus,Vides quocj 1 ecdefia iperitifll^
mos quof<$ florere;&: quia nutrierunt frontis audadam.8<: nobilitatem Hguse confecuti funt du no recogi tant quid loquanf prudentes fe & eruditos arbitrantur.maxime fi uulgi fauorem habuerint;qui magis didis leuioribus comouenf .Et ecotrario uides eruditum uij^ in obfcuro latere:& pfecutiones pati;& non fo lum in populo gratia n5 habere.fed inopia & egeftate tabeicere.Hxc aut fiunt.quia non eft meritorum re--tributio:fed in futuro.
De iurameto uindida mendatio ftultiloquio prohibendo,	Capi.xxi.
Ixifti.n,ni fallor iure te mala malis reddere:& cu iuratibus iurare deberc.quia aliquando iurauit dominus aut mala malis reftituir.Scio primum non oia nobis conuenire feruis.q domino coue^ niuntme in coparatioe famulo^: domini uideaf iniuria.Alioqn forfita reclamare icipimus.Cur n5 e uirgibus fed de aliis mulieribus generamutfAut cur mortui noftri tertia die non refurgutf hirauit fcio fxpe dominus qui nos iurare phibuit.Nec ftati ex hoc temere blaffemare debemusiq? alios ue tuerit dominus quod ipfe faciebat.quia dici nobis poteft.lurauit dominus qfi dominus.quc iurare nemo $ hibebat;Nobis qfi feruis non licet.qui domini noltrilege iurare uctamur.Ve^ ne in eius exemplo fcanda Ium patiamur ex quo tpe nos iurare noluit.nec ipfe iurauit.& qliter de iuramenti caufa breui fermone fatif fadum eft.Ita.n.ad uindidx negocium hunc eunde fenfum:facie profpici poffe fuificere.quia aliud e nunc tps gratia 1 quo plenitudo pfediois aduenit. Aliud fuit legis.aliud ,ppheta^ dicente domino audiftis quia didtum eft antiquis ne occideret.Ego aut profedo pcipio.qu$ 1 ordine euangelii digeita fuo loco ledor ueniet.Ex quo eni filius dei filius hominis fadtus eft;ex quo ue tus fermentum iudaicac traditionis eft fa&u noua cdfperfiotex quo agnus non in figura fed i ueritate comedif.Ex quo fecundum apoftolum uerera tra nerunt:8d fadta funt oia nouaiex quo iufium eft imagine terreni h@is deponeret aflumere formam exit-# e* quo comortui fumus exqU0 uirtutibus confurreximus in xpo iurare no difeasimentiri facrilegium putes.Admonendiitatp funt oes ut diligenter piurium caueant non folu i altari:feu fcd^ reliquiis.fe< etia 1 comum loquela.Oe.n.quod non xdificat audientes m periculu loquendum uertitur.ueritas qdem c -. a. “S3"Pot “1CIndP5t4& fuo^paucitatecotetac.&mulmudiehoftiu ndterref: pofiunthoiet lulti aliqua fimulare pro tempore ob fui aliorucp falute.Cofideremus ergo quid loquamur,quia pro ei uer bo ociofo reddituri fumus rone in die iudicii. Verbum qdem ociofum eft quod fine utilitate dicentis & au aientis profertur.StuItiloquiu aut adhmo n5 illorum tantu qui aliq turpia narrant unde rifu moueant: & flt?ulat^	illudant illis quibus placere defiderantifed etiam illo^ qui prudentes fxculi puta
^uMo c^pr^ndiftb ^UtantCS dlCUnt fc arenas litt0^ sutras oceam^	fpaai5 terra^ pundura
De patientia recociliatione & mortuis non lugendis.	Cap.xxii.
Vnc ia nobis de patientia & eius bonis loquendum e.Eft igif patientia oium iniuria^ &pa/no> nu toleratia:& expedtationu oium fine prxeipitatione fufticientiarqua fiqs intellexerit % huent cotraria uitx grauia bamlatibona oia cdtinet.forore habet fpem:&: affines cius fut res bonx oes Pati£.n.Iibenter quia fpaufperando tolerar.Impatienter.n.fermr quod non fperatur.Oi aut uir tute patientia pfernquod fpe prxute dignofcitur.aut fi fp« frudtus patientiae fubfequitur.Hxc matre gau^ Su^ernaculu habet deumicdfcicntiatgenus'^ ppinquitarem.inde gloriofi teftes efficiuntur: du rnh»lcm:duP dei timore follieititdum cotinentix difdpulildum filii fpei duce patientia repermnf.deinde » ce	xPKctQm '**um ufep ad morte patienz uirtutibus imitant,Vnde tu paflus iniuria taceas.Ira ui'
teri»,amor‘Patientiamnonhabet.Manfuetudonatpnullapaffloneturbatur.& fpeciah. «amrlfrj0161,5 IumP‘tur.qua qui habuerit beatitudinent confequetur Uoce domim promiflamiut ter. ampoffideat.i.ipelet & dommef corpori fuo.Nulla.n.res ita iebriat ut ai pturbatio. eft mftma q ducit ad roanr a- qU?dl’lra q>ufticia dei non operafiX furori proximae mentis fua ipote facit in tatu ut labia tr fi ad l	C0CtePetluultus quom pallore mutef. Animi uera laetitia iterdu dolores corporis mitigattquod
6	^rotatione accedat aegritudo ai.duplicatur ifitmitai.Dicit quo$ apoftolus.Sol no occidat fupnacu
diam ueftram Quid agemus in die iadidi quo^ ira non imius dieiifeditato^ anno^ fol rcitis eritflgif mi tefcat f$uicia:mafuefcac iracudia:remittant fibi iuice culpas fuasmec fit exadtor uindidx qui petitor cft ue nixiGrandis offenfa eft nole placare offenfum quaq affedtus & pturbationes quadiu in tabernaculo huius corporis hiratis & fragili carne circudamur moderari & regere pofTumusiamputare no poffumus.ldeo pfal mifta dicit irafeimini &: nolite peccareiquia irafei hois efl:& fine irae ponere xpiani.unde quidam ait,lam te uerberibus enecaflem nifi iratus efTem.Inde.n.iufti dicunfidum oia opera patienter opanmr.Multo quoq? melius e(f flomachum te dolore q mentem greffu uacillareiq pudicitia.nec (latim nobis poenitenti$-rcme dia blandiafiquae funt ifodicium remedia.Cauedu eft uulnus quod dolore curaftnec fcire poflumus $gro lationibus mala nifi cum fuerit fanitas fubfecuta:& quatQ boni uirtus heat uiria demoflrannclariufg fit la men coparatione tenebray.Sed cofidcremus quid ethicus ille pfalmus fonet.Iuftus es domine:& redtu iudi cium tuu:hodie n5 pot dicere nifi ille q ad unmerfa q patif magnificat dominum:& fuo merito iputas i ad uerfis de eius claementia gloriatur.Necefle eft eni ut qui fe credere dicit i xpo in oibus xpi iudiciis gaudeat dicens fanus fumigratias refero creatoridangueo & in hoc laudo domini uoluntate. Quado.n.ifirmor. tuc fortior fu:& uirtus fpus i carnis ffirmitate pficif.Na fortitudo corporis fbecillitas ai$ eftipatif &: apoftolus aliquid quod no uulr.p quo ter domina deprxcaf.fed dicif ei.Somcit tibi gratia mea.Na uirtus in ifirmv tate pftcirur.Cur igif dum fit quod aliquando patiendum eftcpolemusauc quenq mortuu. Ad hoc«n. nari fumus ut maneamus xterni.Iugeaf mormus:fed ille que gehena fufcipirique tartarus deuorata cuius poe^ na scternus ignis exatftuat.Nam mors noftra peccatu eft,nos uero quo^ exitu angelorum turba comitafs quibus xps occurrit obuiaigrauamur magit fi in tabernaculo ifto mortis hitemus.Ca:te^: none uereris ne tibi faluator dicat.lrafceris quia frater tuus meus fadtus eft filiusflndignaris de iudicio meo:& rebellibus lachrymis facis iniuria poftidenti.Cibu tibi negas non ieiuniorum ftudio.fed doloris.Non amo frugalitate ifta.ieiunia ifta aduerfarii mei fuht.Nulla aiam recipio qua: me nolente feparaf a corpore.Tales ftulua phfr lofophia habeat martyres.Habeat Zenone Si Catonc,Si uiuete crederes fratremmunq plageres:ad meliora migraire.Na' ficut praeter hac uita: eft uita alia beato^iita pter hanc mortemieft mers alia ipiom.Aduerfu mortis ergo duritiam Si crudcliftimam neceEtatem.hoc folario erigimurtquod in breui uifuri fumus eos quos dolemus abfentes,necg.n.mors fed dormitio Si fonus appellatur.Nos dolendi magis, qui quotidie fta musln proeho.S: peccato^: uitiis fordidamun& accipimus uulnera. Abfit tame a fide noftra.ut aliqui pla^ gam dica eflequse no heat confolationem cu propheta proclamet.Nuquid medicus non eft in gabad:deus cm' permifit te iftius freculi fludibus uentif^ iadari ut expertus naufragium de oetero fimiliier periclitari cauerisdtacudaquxpaffuses ficutintelligis uulnerecorporis tui.ficanima;remedia funt.breuisenimui tx fpatium xterna memoria compenfabir.
De tribulationibus Si obprobriis p/erendis.	Capi.xxiii.
Portet nos per multas tribulationes introire in regnum cadonjm.Beati eftis cum uos maledixe tint homines;& perfecuti fuerint.6<! dixerint omne malum aduerfum uos.Gaudete ergo Si exui tateiquia merces ucftra copiofa eft i cadis.fururae uitx gloria prsefencis uitae incommodis com paratur.prxcipue quia non qui patitur fed qui facit iniuriam mifer eft.Vnde 6C chriltiais ucxil ia crucis funt deliux trophoea.noftrse uixx non pompis fed miferiis reportantur: in noftra clafte uiri for^ tes obprobria fciunt portare non munera.Nam chrifti uincula uoluntaria funt;&' uertuntur in amplexus» Siqu • autem corpore imbecillis eft: fi adfit fapientia non aduerfarii certamina uincit.maxime quoniam li' l* arbitrii fumus.fvd ipm dei nutritur auxilioiquodq? paupertati non nobilitati futurorum beatitudo j?
"tur.retrahit quidem uerecundia fenatorum ne fequatur pauperem chriftum:fed audiat a chrifto.Quf mecopfeftus fuerit:& mea uerba in generatione hac adultera Si peccatrice,&: filius hominis confitebit cu in gloria patris fui cum angelis fandis.Turpe eft inter parentes fenatores pro xpo uolutaria humilitate de' iedum.Difplicet amicis fipoft ambitiofi habitus cultum pleebeia Si ignobilia ueftimeta mutentur, bed U hominibus placere uellem ait apoftolus:chnfti feruus.non eftem.Et propheta in pfalmo.Quonia deus dii^ fipat offa eorum:qui hominibus placent confufi funr.quoniam deus fpreuit eos.quatum bona Si humana offenfio p quam inuenitur feruitus xpi:tatum pnitiofa eft amicicia qua; dei prxftet offenfam ficut feriptu eft.Qui uoluerit amicus fieri huius mundilinimicus dej conftituetur.Dicat uuufqftp quod uelitiego iteri de me p fenfus mei:paraitate iudicaui melius efie confudi cora pdtoribus.fuper terram.q coram angelis ia dis i cxlo uel ubicu^ iudicium fuum uoluerit demonftrare.Vnde efaias uir fua gente nobiliftlmus:qui lo cer regis ezechiat fuifte refertur iuflu dei depofito cilicio nudus.nurrc tamen ardui praecepti pudore per te ritus eft:quo minus dei iperium fequeretunquia nihil honeftius efle hoi q fuo creatori parere iudicat7 • loannes quotp baptifta nobilis Si in carne Si i fpu natus cilicium a pueritia in habitum degit:& ^nde cibu.q nec pdi cofcietia.nec pauptatis iopia ad huius gloria oneris,fed foli faeculi btitudic trahebar* &apoftoli ftulti Si Cutiles Si tenuis fidei arguunf.Inde paulu apoftolu pferau^ue quoties lego uidey^ m no uerba audire.fed tonitrua.qui oculo metis futura coteplas dicebat;Quis nos feparabit a charitar^ xp » tribulatio an anguftia.an pfecutio.an fames.an nuditas»an periculum an gladiusflllos pericul3 Pon nos uero uoluptates.llli cathenas baiulant inocentes.nos aurum circunfenmus criminofi. Hh 1 carce ^ uidti.nos i tricliniis delicatis.Illi i neruopofiti deum puro corde & fincaera cogitatio ne laudantesm^s -: in ipfa ecclefia de forenfibus calumniis cogitamus.# cum omnibus xquahtcr legis data gfa gehena :s-ula nmifla fnr Alii	A*	__________r	tPr	nihne	domlbU
;ula pmifTa fut.Alii de diuitii:alii de uirtutibus meditanf.Cu^ didlu Iit generaliter oibus dominu ^ u adorabis;# illi foli feiuies* Alii mocetiaimifencordia.caftitate,ieiuniis deo fideliter Si fine fine
regula tuu
bus nos nobis adulteros eligimus,qbus feruire uolumus.Siqdem mxta euangelii fniam.ois q facit peccatu 3 8'8 feruus e pcccati.Re uera fi amator pecuniae fum.Ji glori$,fi fupbix.ri ambitois aut pompae.dum illi omne ftudium mex uolutacis fpendo.domio feruire no poiiumiqa duobus domfs nemine (eruire pofle feriptum eft.No eftis ueftri.Dicit apofloIus.Empti eftis precio magno.glorificate St portate deu in corpe ueilro.Clae menter fpus fandtus iure eoflro nos couenittfciens hoc in uni publico apud oes hoies cuftodintut tato feruus in ope domini eflet cautionquaro maior peculio cflet coparatusiut itelligamtis q frrenui eile debeant in ope dominhq redepri funt fanguie xpiiuel q crimiofi debear iudicari q cu iciant pro peio fuae falutis xpi fanguine elTe datu alteri:q nihil pftitit:magis pbeant feruitutc, Rogo quo pudore obfequi aut laboris fui toercede fperabit a caelo,cuius fuerit follicitudo ois in terra^Mercenarius faeculi no poc accipe xpi mercede Ois miles in caftris iure fpevtat anonatq fortirer in plio pro ciuibus laborauerit.Et dignus eft qde mercennarius mercede fua.Nemo rame militas deo iplicat fe negdeiis fecularibusiut placeat ei cui fe pbauit, Apo ftoli uox ampeledtenda efl: igifttriilitia quxgaudiu paritmec eis cohdcranda materiat qa fxpe p dukediem frudlus placet quo^d ama^ horruit in radicet^ q lfa>: fniam hfe deriderattfi difeendi non fufceperit taedia pitiae gaudia adipifei n5 poterittnec cuiufq eruditionis qfq habere fufficiet gloria nifi aeftus fuerit ante per-peiTus.Cu9 nos dei auxilio deftitutos hoftis iuaferittduxeritcp capriuostnon defperemus falutctfed ite^; ar/ memur ad plium.Pot fieri ut uincamus ubi uitfti fumus:& in eode loco triuphemus ubi fuimus aliquando captiui.Na fi iuuat dominus miferos,-habemus falutc.Si defpicit peccatoresthabemus fepulchrutmuko gra uior expedtata mors q illata. Ad hoc.n.laboremus 8^ in faeculi piclitemut militia.ut in futuro fxculo coro# nemur.Nec mi>; hoc de hoibus crederetcu dominus ipfe tetatus fir.Et de abraha feriptura teftef 19 deus te taueriteum.Quam ob cam apoftolus loquif.Gaudetes in tribularioe:5<: fcientes 9 tribulatio patietia opa-mripatientia^)bat5em:pbano fpem.Spesaut non cdfundit.Scriptu eft ecia.Quia,ppter te mortificamur to la die:& aeftimari fumus ut oues occifionis.Sed magnae miferiae cofolatio eft.-quado in tormecis qs pofitus fcitprofpera fecutura.
De timore ultimi iudicii&defedu huius uitx.	,	Cap.xxiiii.
Nde fatis timeo.-ne in illa mbularois die,quando ante tribunal xpi unicuicp fecudum fua fada reddenda eft his q in terrenis magis negociis q in cadeftibus laborarunt.iufti iudicii refponfiocA dicaf.ite fi poteftis.& iilicubi tora deuotoe feruiftis mercedem exigi te. Talis caufa uirginum efl: in euangelio qncp fluka^.quz dum follicitudie fzculanum uanitamm fe contra pfeffiois fux ordinem occuparer.oleum unde ue^t lume accendircr no habentes in tenebris remanferunt. Ecce enim fi umbrato repente catli folis claritas noftris afpedtibus denegerur.&: ^duiftx 1 noflram humilitatem pluuiae terris imineant.fi comotis ut aflblent elemcris ut in rotam fui currus tonitrua concitenf, & dehinc fulgurum iacula palpebris terribiliter obiedta corufcent.quanq & confuetudine ifla cotingmt.pauemus.contre-mifeimus,^ ^ni ad terram depofita fupbia fumittimus.Quid faciemus in illa die miferi quando reuoluto cado cu angelicis uirtutibus igneus dominus totus aduenietfquado cadentibus defup flellis fol in tenebras 8C in fanguinE luna mutabitur.quado motes ficut caera liquefcent.qujdo terra ardebit.5^ arefeent flumina & maria ficcabunt contra reiji naturam infumpro diuinitus humore ariditatem in aquis ignis opabif: qua do peccatores dicent motibus cadite fup nos.Sd collibus tegite nos.quado uocabuc hoies mortem^ uoca-ta no uenieriquado diferimia uertenf in uota.Sd quod femg oderut homies concupifcent.quado illud implebit tempustquod lugubri hieremias dicit affedtu diccs refpcxi in rerra:& ecce n5 erat lumiaria.uid	1
tes.& ecce erit tremeres.SC uniuerfos colles turbari-lntedi aerem.&ecce no erat homo.& oes uoluo	^	v
pauebant.uidi & ecce carmelus defertus.dc omnes cmitates fuccenfse igni a facie domini 8t a fac*, gnationis enis.& interierunt uniuerfai	ne ex fuggeflione diaboli haec ad terrorem diEta non ad t
tem credanfide prxteritis futura probantur;quando talia in diluuio:in fodomis in $gypto:i hierofol> faepe ob delida hoium fada referanf.Sed uemet illa dies q corruptiuu hoc & moraraJe incorruptioem duet & Imortalitatem.Tunc ad uocem tub$ pauebit terra cum populis:& tu gaudebis iudicaturo domino togubrxtmudus imugietitribus ad tribus ferient pedtora.Potentifflmi quondam reges nudo pedtore palpi tabunt.Exhibebif tunc cu ple fua ignitus iupireriabducef 8d cu fuis flultus piato difcipulis. arifloteli argu meta non,pderunt:tuc mfticanus & pauper exui tabis & ridebis# dices.Ecce crucifixus deus deus meus:ec ce iudex q inuolutus panis in praefepio uagiic.Hic eft ille oparii 8C quxfluarii filius.Hic q matris geflarus fi na homo deus fugit in xgyptum.Hic efl: ueflitus coccino:# hic qui fentibus coronatus * Cerne manus "u-d$equasfixeras:cernelatus romane;quod foderas.uidete corpus an idem fit quod dicebatis clam noEtetu lifle difcipulos^O quot uirgines # quanto^ ifamata pudicitia a deo iudice coronabitur.O quitis in illa die expediflet fi mebro^e fenfu # uifce^ uigore in hac uita caruiifet: # quati illic elingues # muti foeliciores loquacibus erunt:# quati paftores philofophis:quanti ruflici oratoribus:# quanti heberes argumetis pr$ terendi funtdceronis.Ibi enim cum ante tribunal xpi uenerimus;fcimus nec iob:nec danielemmec noe ro> gaic pofle pro quoqrfed unuque^ portare onus fuu.igitur fiue leges.-fiue dormies:fiue feribes: fiue uigila-bis.Amos tibi femp buccina in auribus fonet.# apoftoli qui hunc horredu diem impiis # peccatoribus p uidere merueEUntihumiles erant:mortuos fufeirantes:# nos fuper oes erigimur:qui peccado quotidie no) metipfos occidimusznon refpicienrcs flebilem infirmiis naturam:quae in aduerfis fortis:# nec in profe «s aliquado fecura.Si.n.intemperate cibus fumptus aunmoderate potus acceptus leue corpori febritiuc lam concitauerit:deiirimusaiam:affligimur;fufpiramus.tiulla cura tuc fxculi dflinulla uillarum ner primonio cq^tatmemo de foro.QEs caluniae:oia lucra in piculo corporis coquiefcut, Currat ad f
& pro remedio carnali pmitmnf munera aup^ & argentuaterdu & macipia tradunf,& pene totu pfimoni> um aut negligif aut donaf .ut coCulaf uitae quandog pitur$.&: pro aeterna falute ois admodu homo negli gens ell.ois auarus.illic ois frugalitas largitoris ai tenacitate conftrigitur, Vbi pmptior uolutas copiofior & largitas deberet opari.& cum fcriptura dicat.Nolite diligere mudum.net^ ea qu$ in muco funt. Sic hu^ mana cocupifcimusrfic amamus quafi aliqd nafcctes itulerimus in faeculilaut redderes de facculo nobifcd auferf poflimus.Nemo ad brcuiratem teporisinemo ad naturx refpicit codiroemmemo confiderannemo retradat uana efie oia qux aliquo fine claudunf.Labunf enim tempore:^ prscerita relinquentia ad futu> ra feftinant.Sed Si dominus fcit cogitatoes hoium:quoniam uanx funt.Cu^ omnia cogitauerint per trigi ta anos una febritiucula uenit;& tollit oes cogitationes eo^.Nam ficut mane uirens herba florens deledtat oculos conteplantiu.paulatiqj marcefcens pulchritudinem peidit.& in foenu quod conteredum efl: tranfit ita fpes hoium uernar in paruulis.floret in iuuenibus.uiget in pfedtae aetatis uiris.& repete dum fenefcit in> canefcit caput.rugaf facies,cutis prius extenfa contrahif«Hoc etiam langor facit 8C inedia.ut uultus primo pulcherrimus ad tanta tranfeat foeditate.tamc qui quotidie recordaf fe elTe moritu^ contenit pfentia. 6£ ad futura feftinat.Sed quato in hoc faeculo pfecutionibus.paupertate,inimico^> potentia.uel morbo^ era ciatibus fuerimus afflidb.tato poft refurredtione in futuro maiora praemia cofequ$mur, Igif in die iudicii fecurus iueniefifi nulla dei offenfa repiaf.De his ergo tatum fcllicitudinem habef debemus,Amoiant tet lena getiles,quibus carieftia no debenf.Concupifcanr prxfentia.qui futura no credunt.
De uirture humilitatis 8i (implicitatis ac tumenti aio uitando,	Cap.xxv*
Aue ne rumufculos hoium aucuperisiutoffenfam dei populo^ laude comutes p bonam 8C ma^ lam fama. A dextris & a finiftris xpi miles gradifinec laude extollif: nec uituperatione frangit: non diuitiis tumetino cotrahif paupertate:6^ laeta contenit & triftia.Nam iufti 5C fortis uiri efl:: nec aduerfis fragi:nec ^fperis fubkuariifed in utroc^ efle moderatu.Nolo oraf te in angulis pia
tacendo magis loquar.Cjuanto melius erat hoc in corde portare.q in corpore.& deu habere fautorem, no tifpedtus hoiumfQtiauis enim aliis uitiis carere poflumus:hypocrifeos tame maculam n5 habere aut nuk lo^iaut pauco^ eft.f^d ficut depeantis humilitas meref praemiaiita fupbia confidentis dei auxilio delent. Tu aut frater inferius accube;ut minore ueniente furlum iubearis afeendere. Super que enim ait dominus requiefeit fpus mcus.nifi fuper humile Si qetum Si tremetem uei ba mea^Sed uis fcire quales ornatus domi nus qu$ratfHabeto prudentia;iufticia;tcmpeiantia;fortitudine,His plagis c$li includeretec te quadriga uelut auriga xpi ad meta edeitu ferat. Nihil hoc monili pciofiusmihil haegemaj^ uarietate difliSiusiSt 01 parte decori Si ornameto tibi funt:& tutamini philofopho^ fnia efl fibi haerere uirtutes,& apoftoli iacobii cui una defuerit oes deefle.Et ficut quatuor funt uirtutes qbus pugnamus Si tegimunfic quatucr uitia .ut qbus ab hofle pcutimur:flultitia:iniquitas;luxuria:formsdo.fed malitia finem no habet.Cognatx quog >1 bi funt uirtutes redtitudo Si fimplicitasmec ab iuice feparari quceut.Simplex Si humilis Si rufricus q acCj*' na fapix comphedere neqnfi tame fapientu exepla in uiuendo fedlefuure iter fapietes conumc rabtf.Mei w u» jft.n.parua bona cu charitate facere fine fda:q magis effulgere uirtutibus cu admixtione ciicordi^. cella naqj penculofius flant.&! citius corruut qux fublimia funr.fed pfpicuu eft:oem creaturam quis 'em ueneritttame idigere mifericordia dei:& plena pfedtoem ex gfa dei non ex merito poffidere.Nihi f teet deo;ficut (implicitas Si inocentia. Vnde fpus fadus i uolatilibus no apparuit nifi in coluba pp uni ,n quadrupedibus in oue ^>pter mafuetudine.lllud quoq; tibi uitandu efl cautiusine uans S 9 aorc capiaris.Cu facis elemofyna deus folus uideat«Cum ieiunas:I$ta fit facies tua.nec ad tej)buia P' tium turba cofiflatiut dXgito demonftreri‘s:ne fatis religiofus uelis uideri:& ne plus humilis q nece
'"^us mens gaudet:^ xgrefcittfperat Si 17- *tiit:plures iuenio exty!as Ia>IC"^„'iitio.qauci admodum furi iTetint.igif no quxras gloria:& cum iglorius fueris non dolebi? ^nnujHta e v crepatis humilitc .tipitiiam^inqua habet ueniam rcatusiquem geffir.Grauius efl :t^|^ -co^mparfn C-r, men tatae uirtutis ab aliis fadta iniuiiam fuflinere.-quat^ gratix donr5 G1^VUUb	.Hdfpitalitate p-'
cc-4 no poffe.Ne^ uero te moneo ne de diuitiis glorieris:ne de gen^- robiu,' 1_	\to mentis ardo
ras.Scio humilitate tua:fcio ex affedtu te dicere.Ddmine non efl exaliatu co*1U1	* v
Stultiflimu quippe efl docere quod nouerit ille quem doceas.Vox ex iduflr. v
non fit Si deficiens,Sut quippe nonulli exterminares facies fuas: ut appareat hcH\ .p .uti». ,nf(^^‘^-Ut nec aliquem uiderit ingemifeutidemittut fupercilium:& opta facie uix librat unu ocum ad uidef. u\^.e a,ffrat3 laicingulu faeceum;^ fordidis manibus pedibufqjjueter folus quia uideri no potefttcefluat cibo.h^q ^5 gj die pfalmus ille cantaf .Deus diffipauit offa hominu fibi placentium.Triflitiam fimulant:& quafi 1 ^^ue: ania furtiuis nodtiu cibis ^trahunt.Pudet reliqua dicereme uidear pqtius inuehi q monerejomnia pam amenta funt diaboli.imitare igifeum potius,-cuius pallor ex ieiuniis elemofynae in pauperes: obtecy .jer feruos dei:humilitas Si cordis Si ueftiumiac in eundis fermo moderatus.Trade quotp te illncma s nabitus.& iceffus doctrina uirtutu eft.no cothurnatam affedtes eloquentiammec more puero^jbi 1 j -nt^lignin claufulis ftrues.Hxc praeteries tetiguut eruditis contentus auribus no magnon V tua -ec 6: Igenintsn rumufcuh ia&itaufed ^phetarum quotidie medullas bibas,quo Si fi f
inter monachos effe coepirtimon tibi fit tumoris fed humilitatis occafiomt imiteris filiu hoisiqui no ucnit mimfhariifed mifl:rare.N3m quato humiliontanto fublimior es Jucet margarita in fordibustQuatucunc$ enim te demeeris humilior xpo no eris.Ideo qq mihi multo^; fum confcius delidto^:^ quotidie in ofo^ flexis genibus ioquar.Ddidh iuueeutis mex ne meminens domie.Tame fciens didtu ab apeftolo. Ne ifla^ tus in fupbia icidat in iudiciu diaboli 81 in alio loco feriptu eft.Supbis deus refiftitihumilibus aut dat gfam Nihii ita pueritia uitace conatus fum:q tumente aium 8C erecti ceruice dei cotra fe odia .puocate. Noui.n, magiftru domino & deu meu in carnis humilitate dixiiTe.Difcite a meiquia mitis fum 8t humilis corde.Et ante p os dauid cecinitTezVlemcto domie dauid 5^ ois mafuetudinis eius.Et in alio loco legimus.Ante elo riam humiliaf cor uiri:% ante ruina eleuif.NihiUn.ut crebro diximus tam piculofum ert q glorix cupidis tas & iadtantia:& tumens aius confeia uirtutu.Iccirco pjus e(t aium depofuifle q cultum.Difficilius arroga tia q auro caremus 5^ gemis.Nil itac^ pdeft uile pallioluifurua tunica.corporis illuuies.fimuhta paupertas fi nominis dignitatem opibus deftruas.fi inter fordes & inopia peccata non caueas. Fidele nacp teftimoniu eft.fi non habet caufas mentiendi.Cui enim pius creditur.ab eo plus exigitur.Potentes potenter tormenta patientur.Nec fibi quifq de corporis tantumodo caftitate fupplaudat.cum etia couitium in fratrem homv cidii fit reatus,Cadit quidem mudas,& ceruix creita no flcditur.Percut diuitix.6^ nequaq ceffat auaritia. Congregare q multi feftinat.qux rurfus ab aliis occupenf.
De humilitate xpi quem imitari debemus.	^	Cap.xxvi.
Hriftus baptizat a feruo;& a deo filius appellat .iter publicanos meretrices & peccatores ad laua cru uenit.vS^ fandtior eft baptifta fuoiq de caeio uenit in ure^: de utero in pfepe de pfepe i cruce? de cruce in fepulchruide fepulchro ad inferoside inferis uicftor remeauit ad caelos. Imitemur er* go faluatorem noftruiqa ipfe mitis & humilis paftor agnus & aries appellafiq pro nobis imola^ tus eft:qui ab ifaac cornibus tenetur in fentibus.Ex quo nil hac humilitate fubjimius: qui bethleem in hoc paruo foramine cadoi^ conditor natus eft.Hzc inuolutu.s pannisihic uifus a paftonbus:hic moftratus a ftel laihic adoratus a magis.ln baptifmo humilitas xpi noftra fubiimitas:illius crux noftra uidtoria: illius panv bulum nofter triumphus eft.Cum igitur lauachru 8Z crucis fignu in frontibus demo afpexerit contremifcis q aurea capitolia non timent.crucc timent.q conrcnunt fceptra regalia Si purpuras exfa^ 8C dapes xpiano rumifordes tamen 81 ieiunia ptimcfcucdubec enim xps ne quis difcipulo^ dicanqlipfe eft xps. Mira ro no uult pdicari.q gaudet intelligitagnofci amat;^ odit oftendumagis uult (e inuentu efie q pditum:ut uirtus fua illu nq fauor oftederet alienus.Qu ^ aut maior poteft effe clzmcntia.q ut filius dei filius hois nafceref. decem mefium faftidia fuftineret.partus expctftaret aduentu.iuolueretur panis.fubiiceretur parentibus ♦ p lingulas adoleret £etates.& poft contumelias uocu alapas flagejla.crucis quog nobis fieret maledidtum, ut nos a maledidto legis abfolueret.patd facftus eft obediens ufep ad mortem.ut id ope implcret.quod ante expfona mediatoris fuerat deprecatas dicens pater uolo.ut quomodo ego & tu unu fumus, ita ifti i nobis unum fimfErgo qa ad hoc ueneratiut qd1 impoiTibile Iegi;qa nemo iuftificabaf ineffabili mifericordia uin ceret:publicanos 8C peccatores ai pniarnpuocabar.Vhde nouu 8i mirabile eft apud nos.Dominus folus pe tentes fe amaefolus irafctf nifi neraf rpmnnrehuo fiionlicia mereanf deus arsumetun:-'aluatois cn'
:   ^
impendere ptatibi ,'’
xtota aia;& e
enimicoaeif
«.onteltor.ut
tOV’?.r M
r “V
malYeire.& tuc plena fide poterit ad ea quae ^mifTa funt facillime pcrucnire.Hxc nobis uninerfa inifibilia ante oculos ponit,ad hanc ingcelfi diaboli 8t poteftatum huius mudi dC haBd tenebrage uniuerfa deferimus deo cum fiduciaj)ximamus.Credere.n.& fperare necefieeft.quse deus iuflir.cum quxdiabolus m fe ruerat abnegamus.tide fpes feqtur Jta^ de ipfa loquamur.Eft igif expedtatio re^ oium futuraRd^q faluamurpau Io fcnbente apollolo.Spe.n.falui facti fumus.Spes aut quae uidef no eft fpes.Quod.n.uidcc us fperat.Si aut qd1 no uidemus fperamus.p patietia expcdamus.Hxc i fe habet timore.no ilM cuius obliuifci.K que foras mittere quifqs in fide uiuit.Sed q unus eft de fpiritibus qbus ipIetus.Efaias teftaf .Exiet uirga de radice ieP fe.& nos de radice eius afcedet,&: reqefcet fup eu fpus fciae & pietatis.&: replebit eu fpus timoris domini. II> Ium fpum quem dauid canit dicehs.Timete dominu iufti eius.Vnde Qc beati efficiunf eode £teftante& di cente.Beatus uir q timet dominu.i!lu dicit timore q caftus eft 8C pudicus.Quonia timor domini caftus in^ quit dauid manet in feculu fxculi.Ergo eft duplex timonunus appetendus;ajius fugiendus eft.Igitur appe tendus timor admoitio & cuftodia oium reliqua credimus Qt fperamus.Timemus.n.iudiciuzqa fperamus & metuimus dominu:qa forte illum iudice credimus Vera naqj uita eft deu noneitimere eius potentiam: amare pietate, i imor naqj uirtutu eft cuftosifecuritas ad lapfum facilis.Si pauorem habueris follititus eris: 81 fi follicitus fueris leo in caulas ouiu tua^ itrare nopoterit.quod ad ppofitos ecdefia^ uel ad aix cufto^ demptinet.Qui cautus eft & timidus pot ad tepus uitare peccata:q fecurus eft de iufticia repugnat: illiufqs auxilio deftitucus infidiis hoftiu paret.Nunq tuta eft humana fragilitas.^ quanto magis uirtutibus crefcv musitanto magis timere debemusine de fublimibus corruamus.Si iuxta ecclefiaftem radix fapiae eft timere deum.fru<ftus iapix qs eft nifi uidcre deu bonuMut diligit qui no inuitus aut neceflitate aut legu metu fa^ cit bonu.Sed iccirco bonu eft;ut mercede bonam operis habeat.
De charitate 8i pace. ^	_	Cap.xxix.
D charitate nuc tranfitum faciamus:qa oibus maior eftuter caetera fic fatef paulus.Manet aute tria hgc Fides Spes Si diJedtio.Sed maior his diledtio eft.Eft ergo diledtio uinculu aio^: cafta 8£ fincera Si fine a:mulatione:charitas coiumatio oium madato^ breuis oium pccpto^iqua cum qs habuerit oia habet fine hac in aliis remanet impfedtus,& ut cognofcat ueura prudctia qtum cfiaritas ualeat.Legimus refponfum domini in euagelio dicetis cu iterrogaref.Diliges dominu deu tuu ex toto corde tuo;& ex tota aia tua:& ex tota uirtute tua.Et diligespximu tuu tanq teipfum.In his duobus p^ ceptis pendet lex Si prophetae. Vides in hac fola uniuerfa legis cauda pendere.Vere qfquis hanc babettiam dei filius dici poteftiex hac fola poterit deo fimilis efte.Cofidera q deu diligit nunqd fperat. nuqmd timet, nunqd fiditfSed tantu diligir.Deus inqt paulus cum dilexifiet mudumimifit unicu filiu fuu in fimilitudi> nem carnis peccati:ut de pcccato codenaret peccatu in carne:qui pponit eam rebus oibus dicens.Et fi locu rus fum linguis hoium Si angelo^icharitate aut no habeaifadius ium ficut cerametu tiniensiaut rimbalus ^crepas.Et fi habueropphetia:^ cognouero oia myftcria Si oem fci'am,&! fi habuero fidem ita ut montes tranfferam SC fi tradidero corpus meu ita ut ardeaicharirate aut no habea nihil fum. Charitas magnanima flfcchariras benigna eft:charitas no xmulaf.no inflatur.no agit pperam:no irritaf:no cofundinno quaeric x. lua funiaiv cogitat maluinon gaudet fup iniufticia;gaudet aut ueritate.Omnia fuftmetioia credit: oia 'haritas nuq excidic.N:hil,n.amatibus duik eft.nuilus difficilis eft cupieribus labor. Solus tamen ille habilir ft:q deo Si uirtutibus aix coaptaf .Nihil eft.n.qd' no toleret q pfetie diligit.Qui at claemo ^	-c idutus eft uifcera mifericordix Si lacbryma^:quis fpualis ftt:n5 adipleuit lege xpi. Vn^
s ioanes euagelifta cu ephefi fenex uix iter difcipuloi# maus deferref: nihil aliud p lingulas .c ollegas nifi filioli mei diligite altera u. Difcipulis aut petetibus qre femp id diceretirelpo t domini eft:^' fi fiat folum fuffi ’J obfecro ne amicus qui diu quaerif uix menif:dimci i oculis n >•1 r ‘ icia deftnere v§t nunq uera fuit. Vera naq; amicicia
robrare.Declinajs a malo & fac bonu: inquire pace 54 imus,Quipyi	-'dum eft bonuiut declinemus
t eam quxrc	fi'	omni	ftudio	pfe
teei eft ^pheta	iace	lo<:us	cius«iny
iter	'e	resere
nf
Depoententia 81 mifericordia dei,	Op.xxxi,
R ipe quaefo occafionc;^ fac e necefljtate mrtutem.No queruntur in xpianis initiaifed finis " Patlus male ccepit:fed bene fiiuir.ludx laudant initiaifed finis ^ditione da'naturtEr licet deus no uelit morte peccatodsifed t conuertat ;& utuarname tepidos odit;& cito ei naufeam faciut, Cu 19 plus dimittitur plus dilnt.Vnde meretrix illa xpi diledtrix in euangelio baptizata lachrv mis:8£ crine quo multos ante coeperat pees domini tergens faluaca eft.Nd qdem habuit crifpantes mitras nec ftridetes calceolosznec orbes ftibio fuginatos.Nam quato fcediorztanto pulchrior: qux demu plorat ad cmcezunguenra parat:quaeritin tumuhhortulanu interroganpgitad apoftoloszreptum nunciat. Illi du bitantzida cdfidit.No.n.tam peccati crim:irguif.q uelox conuerfio in pniae celeritate laudaf.nec deus co^ geret pcenitere.fi no elTet poenitentibus leiiarn cdcefiurus.Nihil.n.tam repugnat deo.q cor ipoenites.hoc folu crime elt.quod uenia confeq non pot.p$cipu$ qa non iniuftus ut ppter multa mala pauco^ obliuv fcaf bono^.imo de nullo fic irafcif deusqu>modo fi peccator fupbiat.& eredtus 8t rigidus non fledtaf in fletum.nec mifericordia poftulet pro deli&cnihilq; fic offendit deu.ficut eredta ceruix poli: peccata ♦ & ex defperatione cotemptus. Vnde 8C uos no def/eretis uenia fcele^ magnitudine.qa magna peccata magna de I ebit pma.Nam deus no uult inferre fuppliia.fed terrere paffuros. Ipfe^ ad pniampuocat.ne fariat quod cominatus eft.Demonu.n.nulIus eft qn perflt.Omnes ad prxdam feflini ueniet.ante faciem ipfo^ uentus urens;<5<: quicqd afpexerincquicqd uultui obuium fueritiurere defiderabunt 8t pdere: fed nec quifq ^ patientia bonitatis dd de peccato^ fuo£< itipunitate contenatmec illum xftimet offenfum:qa necdu exp -tus rearum.Immo magna eft irazquado pec^tibus no irafeif deus.ynde in ezechiele ad hierufalem Jam no irafear ribiizelus taur recefiit a me.Sed re ura deus hoibus no irafeitanfed uitiis;qu$ cu in hoie non fue> rintmcquaq punit.Habet aut ira dei menfuras quitum 8C quato tempore:& ob quas caufas & qbus inferaf iuxta iftid quod feriptu eft,Cibabis nos paie lachryma^: in mcfura.MiTericordiam igitur a deo cSfequif; q fe putit effe mife^.Nam deus q nullis uiibus fupari potefbpublicani tamc peibus uincitur.Quaro ergo temporete errare noftizquato tpe deliquift:tanto tempore humilia re ipfum deo:& fatiffacito ei m cofemo ne pni$,quoniam q peccator eft aliqua foidc maculatuszde ecclefia xpi no pot appellarimec xpo fubiedtus diciJgirur qa errauimus iuuenes:emedemur fcnes.langamus gemitus:& lachrymas copulemus: culpa fim/ „ pliciter confitedo.Na m q poft lapfum pedato^: ad ueram pniam fe c6uertit:cito a mifericordia iudice ue" niamimpetrabinquonia apud deu non Bri ualer menfura rpis q dolorismec abftinetia tantu cibo^ q mor tificato uitio^zfed&magnu peccatu magnis diuturniftp cruciatibus luifzculpaqj leuis prxfenti fupplicio compifata fit.& fic magnu peccatu magnaindiget mifericordia. Conclufit enim deus omnia fub peccato: ut omiibus mifereaf.Sed fruftra uoce affuniturifi pmanet opera,Sed ne & diutius pertraham.habeto pau^ ca propluribusii quibus no tam ordo quaeif q profedus. Age ergo m;caue:curre:feftina,Age ut in har titualnateperffcias.Caue ne quod accepiftibonu:incautus & negligens cuftos amittas.curreiut non n1 gas.feftinaMtcaelerius comphendas.Nam CEpifte multo^ eftiad culmen perueniffe paucorum.Tribur bi chnftus.uiaudias;^ taceas:&: intelligasic fic loquaris.
Capi.xxxii,
.	.	Finiscdicludensmregula.
Tquoniam ita fe natura habet:ut amara fit ueritas:Sf blanda fit uitia apftolus.lnimicus uobis faiftusfum ue^: dicens.Vnde 8>C quia faluat phrimi difcipulo^ retrorfum afeunrmon mi^eft fi & nos ipfi ui . „ pbnmos.difpofui tamennafuiii 'ec3refetctem.timeatqftrumofM''e1 iiigis inocmtem.Nemo rephendat quoddiquos ut lau^^** «ut caroir m correptio cster°^.6e in optimis pdica ndj;1 mi d ui, icaionc detena.in latina lingua r (m,,	.
nus interftrep*, Vnde igni^fte 2' non deerat,&:	humi’
mus.nec fciar	^
noraperden conteftor.ut
tor ^r M
. y ’ v ' fi - -. ? •' ■
. -ry'
t» !
tf ut m /iii •	>	ti/	•#	u'	11111'
n» i».//	'
v-|
•« • <m»!	'	-4f
v 1 > *- -* M - vi'--;t f * i' ■ j -n •f4|,r1
r»
:i t'
1»^-
ffrtTTtm
tr i
it# j
t// yru ii
HiV	lum lIt* -.
tynjuau « rvipftm
m	h 1 l".
h f : pnuili FJ 5
m n>u
uKadutin
/) * i i i
Ifl
’ nndijz*N' 'i
jj iff
U/ < •
r<i Jii Cffatti l "-T STKj&adli i’0
! Yi»
p. ,	vi	•	u
’%■	f	V	^
,/jfttv vj lunjilf1 L^
utvfvj Lu mjpdh k*
ddteqrs-^Ay ’/ lendis ni,
, fdia conS^tv	hcbrxdiy
-^qor qdam non lati1 —■B
Ii' u.ioquenn s qvygFWqor gaan •mnpinnn' MSkioip* ,cd IB>n fcictia.llll OCrun; f} |H
S¥
moemqu-	yy^iweiw.iiiiacruo fi™
aaSTo-	babueramtKimfflfip	,
Cl5 magna fedhmur eyfe, mi/,^ ,,
‘ q?loqa^ .happtcrraoneo.&flcns^mc^
—■■'•• - J-r* J—’--- *-—^/am" * **	■	'	-
:gaci ibus
is runicis ideft duplici aio ueftiamur.n	,^aJ^e
^	^	_: onera ad terra pramanno uirga: h ' Elvjpoturae
f^WSxil^^lpp pm jner$ni uelimus bbere faeculam,fed pro breuibus Seducis ajctei ied & pi^P^oSeo iuilici^M'»ut ira uiran uetlram & conuerfatoem feraetis* in ipfo qel
pauYque j.uy^ bocarJoiquL^aans^cd fit n uobis fumi tfudii fummseqj caurdae. ni quis in mi,,—) .&ltina«Qaod^p fapfa fortitintro^ar,ne qufqais iebufeus habiter in nobjsX>ominus iefus eo teKv: 4jvx,%;qu<$pfem uel fracre non nAlUIIlcs uos arplixa xtate florentes chriftus deus boftcr tueatur ^IUmni^x£nb	Vir rus, n.difcenda ed.Ni pr^ffare digietur.^ in hoc feculo fadtores mandatorum fuo-
m ctic ^ in bcda eft ergo iuft;cia,& m,-^"fideles inutnti fp/ritualibus frudibus dilatati h:s coneinennv Ju^ mereai^uj. aorem,^ reu liberar.qao?eaum Cun* eodem fpiritu fando in eunda facula fsculornm. --nt judicium adfinem	^Wn.
(*r\& A/ ♦*< »^i ■	1	/
x
roe 6<f timore.
'uitapof
SUS
/•
u unqnun qjtj
■ gmmrnZS
' U'-Jnu“i7 j^Vh, ,
„„	"**....i.
^Wfi-vnimbodv
r l' Ttv^ U..L „4 •
v-/Kuy
^xi/onn,,. Jll|1(
11' U‘“J	Er...	‘	9
*. " r r >	'	U*’U;	tiuf,
"7t" '	-
1..., ’ .
'i',;'1' ,
V'’
-
Wl
U'%
Jtof' r«
i'#w i)
i -
i*?
2
^ hx,;
-JtHtti «Si; ,yg ^,,
■^pUllitUy
C>'