KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 34 (3)
INDUSTRISKE SVOJINE
IZDAN 1 JULA 1937.
PATENTNI SPIS BR. 13433
Teltscher Josef i Kristianpoller Oskar Armin, Wien, Austrija.
Nameštaj za sedenje ili ležanje sa klatljivim naslonom i sa jednim, sa ovim spojenim
pomerljivim sedištem.
Piijava od 15 aprila 1936.	Važi od 1 decembra 1936
Naznačeno pravo prvenstva od 17 aprila 1935 (Austrija).
Poznato je da se naslon za leda kod slonjača raspoređuje klatljivo i da se sete zgjobno spaja sa ovim preklopljivim klatljivim naslonom za leda, tako da se prlikom isklačenja naslona za leda, iz položaja za sedenje u položaj za ležanje čuva sedište, koje počiva spreda na inače po sebi krutom postolju (Gestell), pomaknuto unapred, pri čemu ono izvodi klateče kretanje oko oslonskog organa prednjeg dela postolja stolice. Kod ovih poznatih tipova stolica javlja se nedostatak da se sa povečanjem nagiba sedišta, prilikom pre-meštanja iz položaja za sedenje u položaj za ležanje povećavaju sile koje izdejstvuju povratno vođenje sedišta iz položaja ležanja u položaj sedenja, tako da na kraju pomenutog kretanja nastaje jedno u glavnom labilno stanje, koje licu, koje se služi stolicom, daje osećaj nesigurnog počivanja.
Radi toga je već predlagano da se ovi nedostatci uklone rasporedom opruga. Ali opruge imaju opet nedostatak da njihov napon sa rastućom dužinom raste ili opada, tako da se pomoću takvih sredstava ne može udovoljiti zahtevu za jednom u glavnom konstantno ostajućom silom.
Kod ovih poznatih nameštaja za sedanje ostaje osim toga deo, na kome spreda počiva sedište, stalno u mirovanju. To znači, da je položajem zglobnog mesta naslona na krutom postolju kao i poprečni-com (delom) na kome počiva sedište, određena mera nagiba, koji sedište i naslon zauzimaju u ispruženom položaju. Ovaj na-
gib mora biti znatan ako ne želimo da zglobno oslonsko mesto naslona (Anlenks-telle) na postolju ne postavimo suviše duboko, usled čega bi opet mogućnost prevrtanja naslona postala suviše velika, što bi imalo nedostataka za položaj sedenja.
Pronalazak se odnosi na nameštaj za sedenje ili ležanje sa klatljivim naslonom i sa jednim, sa ovim spojenim pomerljivim sedištem, koje pozadi visi na naslonu, a s preda se oslanja o postolje. Bitna oznaka pronalaska sastoji se u tome, što su organi, koji spreda podupiru sedište, izvedeni u obliku zakrivljenih naletnih površina (Anlaut’flache) i ispupčenja od procepa i čepova, tako da sedište na početku svog pomeranja iz položaja za sedenje biva po-mereno paralelno samo sebi i tek tesno ispred položaja za težanje malo isklaćeno.
Time se pre svega postiže preimuć-stvo da je nagib sedišta i naslona u ispruženom položaju, neznatan, pošto je prednji deo sedišta, u odnosu na položaj zglobnog mesta naslona, podignut. Usled toga debija se znatno ugodniji položaj ležanja za lice koje se koristi tim nameštajem. Dalje preimućstvo sastoji se osim toga u tome, što u svakom položaju sedišta vlada ravnoteža između sila koje utiču na naslon i na sedište, usled čega lice, koje se koristi tim nameštajem, dobija osećaj sigurnog počivanja. Pri tome mogu da se odbace sva dopunska sredstva, kao što su opruge ili t. si. Uređaj prema pronalasku izgleda da je naročito koristan za bolesnike ili rekovalescente, jer ovi mogu svoj
Din. 20.-
položaj, bez strane pomoći i jedino pre-meštanjem težišta svog tela, menjati položaj sedenja sa položajem ležanja i obrnuto i održati te položaje.
Kod jednog primeričnog oblika izvođenja pronalaska snabdevene su obe po-strane letve sedišnog okvira, dole, sa jednom naletnom površinom izvedenom prema jednoj krivi, pa zajedno sa ovom na-ležu na jednu poprečnu letvu, pri čemu ova naletna površina ima pozadi veći a napred manji uspon. Oblik ove krive koju ima pomenuta površina upravlja se prema baš postojećim prilikama, a za nju je pre svega merodavna dužina između zgloba naslona i sedišta i zglobnog mesta naslona na stolici. Ako je ova dužina kraća onda ova kriva mora imati strmi tok i obrnuto. Međutim pronalazak nije ograničen na o-vaj oblik izvođenja. Isti efekat postiže se, ako sedište ima spreda i postrance čepove, koji zahvataju u odgovarajući oblikovane i zakrivljene procepe u postranim delovi-ma čvrstog postolja, ili ako naležu na jednu odgovarajuću krivu. Ali pri tome je kriva ovih procepa, u suprotnosti sa napred pomenutim oblikom izvođenja kod kog je svod upravljen na gore, presavijena na dole. Ali ona ima srazmerno polagano se uzdižući početak pa tek pri kraju celokupnog na raspoloženju stojećeg puta postaje strmija.
Kod jednog drugog oblika izvođenja mogu postrani delovi sedišta biti snabde-veni ispupčenjima (nosovima), koji klize po odgovarajući zakrivljenim površinama postranih delova postolja. Pri tome će se zakrivljenju površine, po kojoj klize ispup-čenja, dati sličan oblik kao u napred po-menutom primeru izvođenja. Pronalaskom se u glavnom postiže da se sedištu zajedno sa naslonom, u ispruženom položaju, da automatski i prinudno jedan tako blag nagib, da lice koje upotrebljava nameštaj ugodno leži. Tome pridolazi još to, da u svakom položaju, i u položajima između položaja sedenja i položaja ležanja, stoje stalno u ravnoteži sile koje nastupaju kod organa koji se nalaze u mirovanju, tako da bez premeštanja težišta tela nije moguće premeštanje položaja stolice.
Na nacrtu je pokazan jedan primeri-čni oblik izvođenja zamisli pronalaska gde sl. 1 pokazuje presek jednog oblika izvođenja, dok si. 2 i 3 pokazuju druge oblike izvođenja, u pogledu sa strane.
Kruto postolje naslonjače prema si.
1 sastoji se iz delova noge 1 i 2, oslonca za ruke koji ove delove spaja na njihovoj gornjoj strani, donje postrane letve 3a i iz poprečnih letava 4 i 5, koje obe strane
stolice spajaju u jednu krutu celinu. Zadnji delovi nogu nagnuti su celishodno nešto napred i imaju po jedan nastavak 6. O-yi nastavci 6 spojeni su poprečnom letvom 7. Između zadnjih delova nogu 2, 2 predviđen je okvir naslona 8, koji je obrtljiv odn. klatljiv oko čepa 9. Ovaj okvir naslona je pomoću zglobova 10 zglobno spojen sa sedišnim okvirom 11, koji spreda počiva na jednoj poprečnoj letvi 12, učvršćenoj između postranih letava 3a • Okvir naslona i sedišni okvir mogu celishodno nositi odgovarajuće debeli sloj jastuka 14. Površine llb postranih letava lla pomoću kojih sedišni okvir 11 počiva na prednjoj poprečnoj letvi 12, presavijene su prema jednoj krivi, ali tako, da prilikom klaćenja okvira naslona 8 biva sedišni okvir 11 spreda takođe i podizan za vreme dok se on pomoću okvira naslona pomera unapred.
Zakrivljenje površina llb postranih letava lla kao i odgovarajući kosi položaj prednjih poprečnih letava 12, tako su izabrani, da u svakom položaju sedišnog okvira, odnosno sedišne površine, vlada ravnoteža između sila koje treba da izdej-stvuju pomeranje sedišne površine i sila koje dejstvuju suprotno tom pomeranju.
Prema si. 2 je prednji deo noge 1 načinjen iz jedne sa osloncem 3 za ruke. Dok kod oblika izvođenja prema sl. 1 služi poprečna letva 7 kao ograničenje klaćenja okvira naslona iz položaja sedanja u položaj ležanja a prednji kraj naročito presavijene površine llb postrane letve lla sedišnog okvira je kod llc kukasto izvedena u .cilju ograničenja položaja za sedenje, dotle je kod primera izvođenja prema si. 2 predviđena, pozadi jedna letva 15, kao oslonac za zglob 10 između okvira naslona 8 i sedišnog, okvira koji ograničava položaj sedenja obih okvira. Položaj ležanja određen je poprečnom letvom 15 između obih naslona 3 za ruke .Kod pomenutog primera izvođenja prema si. 2 su letve 12 i 5 koje se nalaze kod primera izvođenja prema sl. 1 ujedinjeni u jednu letvu 17. Postrani delovi lla imaju ispupčenja 21, koja počivaju na odgovarajući presavijenim naletnim površinama 22, koje u svakom slučaju pripadaju nastavnim delovima 3b , postranih delova 3a, pa se na ovima mogu pomerati zajedno sa sedištem. Efekat je isti kao kod primera izvođenja prema si. 1.
Kod primera izvođenja prema si. 3, organi su slično izvedeni kao kod primera izvođenja prema sl. 1 i 2, ali sa tom razlikom, što sedišni okvir 11 ima postrance dva čepa 18, .koji zahvataju u odgovarajuće zakrivljeni procep 19, na po jednoj po-stranoj kosoj letvi 20, između prednjih no-
gu 1, i postranih letava 3a postolja stolice. Uspon procepa 19 svake kose letve 20 je tako izveden, da se na početku klatećeg kretanja okvira naslona 8 sedišna površina najpre pomeri u glavnom paralelno i da se onda može uz istovremeno podizanje isklatiti.
Pronalazak nije ograničen na nameš-taj za sedenje, već se on može primeniti i na nameštaj za ležanje.
Procepi 19 ili zakrivljene naletne površine (ll’- 22) savijene su na dole ako su izvedene na nakretnom delu (3b,20) nameštaja, a savijene na gore, ako su izvedene na pokretnom sedištu (11,14).
Patentni zahtevi:
1.	Nameštaj za sedenje ili ležanje sa ktatljivim naslonom i jednim, sa ovim spojenim pomerljivim sedištem, koje pozadi visi na naslonu, a napred se oslanja
o postolje, naznačen time, što su organi koji s preda podupiru sedište (11,14) tako izvedeni u obliku zakrivljenih naletnih površna (llb,22) i ispupčenja (21) odn. procepa (19) i čepova (18), da sedište (11,14) na početku svog pomeranja iz položaja sedenja biva podignuto paralelno samo sebi pa se tek tesno ispred položaja za ležanje malo isklati.
2.	Nameštaj za sedenje ili ležanje, prema zahtevu 1, naznačen time, što naletne površine (llb,22) ili t. si. koje na prednjem kraju nameštaja za sedenje teku kontinu-alno, imaju na početku kretanja u položaj za sedenje manji, a onda veći uspon.
3.	Nameštaj za sedenje ili ležanje, prema zahtevima 1 i 2, naznačen time, što su procepi (19) ili zakrivljene naletne površine (llb,22), ako su izvedene na nekret-nom delu (3b, 20) nameštaja, savijene na dole, a ako su izvedene na pokretnom sedištu (11,14) savijene na gore.
8
Ad pat. br. 13433
Fig.3
3