KRA.ILEVINA SRHA, HRVATA I SLOVENACA UPRAVA ZA ZAŠTITU KLASA 13 (-1) IND UST RUS K E SVOJINE IZDAN 15. MAJA 1924. PATENTNI SPIS BR. 1949. Firma Knorr Bremse A. G. Berlin Lichtenberg. Pregrejac vode z?, napajanje kotlova, sa parnim cevima. Prijava od 5. septembra 1921. Važi od 1. decembra 1922. Pravo prvenstva od 1. oktobra 1920. (Nomadka). Ovaj se pronalazak odnosi na neki pre-grejač vode za napajanje kotlova, koji ima snop ravnih zagrevnih cevi, koji (snop) uspostavlja vezu izmedju dve komore za vodu i može se izvući zajedno sa ovim komorama, iz pregrejačevog omotača. Ovaj pronalak ima cilj, da pri odredjenim spoljašnjim srazmerama preseka i dužine predgrejačevog omotača, stvori po mognć-stvu zeliku površinu za prenos toplote, i istovremeno da se po mogućsvvu olakša čišćenje zagrevnih cevi od obrazovanja kot-lovnog kamena, mulja i t d Poznati pregrejači vode za napajanje, koji su u upotrebi na lokomotivama i sličnim postrojenjima, sa ograničenim srazmerama prostora, koji predgrejači imaju samo jednu komoru za vodu, i imaju zagrevne cevi, savijene u obliku U, koje se mogu izvlačiti, imaju to veliko preimućstvo, da se u njima može umetnuti velika zagrevna površina, na malom prostoru Oni su se pokazali u op šte dobri, pri upotrebi neke vode za napa janje sa malom sadržinom materija koja obrazuju kotlovski kamen, ipak, pri upotre bi tvrde vode, koja sadrži mnogo kreča, da se na savijutku zagrevnih cevi naslagao gusti kotlovski kamen, koji znatno umanjuje dejstvo predgrejača, i baš sa takvih mesta da je kamen teško skloniti Uz preimućstvo dosad poznatih pregreja za vode za napajanje, sa pravim zagrevnim cevima i sa dve komore za vodu, naspram pregrejačima vode za napajanje, sa samo jednom komorom za vodu i sa savijenim cevima, koje se preimućstvo sastoji u tome, da se mogu lako čistiti cevi, prijanjaju razni nedostatci. Neke vrste izgrade pregre-jača sa pravim cevima, zahtevaju za postizanje podjednake zagrevne površine, kao kod pregrejača sa savijenim cevima, znatno veJe srazmere. Druge vrste izgrade pregrejača, imaju taj nedostatak, da obi zaklopca komora za vodu, sačinjavaju istodobno poklapanje pregrejačevog omotača Kod nekog takvog uredjenja mora voda za napajanje, koja je zagrejana u snopu cevi, da se štetno ohladi dotiiranjem zaklopca, koji vaz-duh hladi, što se da umanjiti postavljenjem nekog sloja, koji štiti toplotu, ali se ne da sprečiti. U ovom slučaju dakle ne dejstvuju zaklopci kao zagrevne površine, već zapra vo kao štetne površine za hladjenje Da se sad sadrže srazmere pregrejača sa zavije-nim cevima, i istovremeno da se imaju pre-imućstva pravih zagrevnih cevi, i da se pri tome ne gubi na zagrevnoj površini, nastajalo se i postiglo se kod pregrejača po ovom izumu povećavanje zagrevne površine, pri istovremenoj upotrebi ovih konetruktivnih podataka 1 ) Zaklopac stražnje komore za vodu nalazi se u parnom prostoru predgrejača i služi dakle pored snopa zagrevnih cevi, kao dopunska zagrevna površina. 2 ) Zavrtke za pričvršćivanje ovog sa ■ klopca nisu sprovedene na način koji je često uobičajan kod pregrejača sa pravim Din. 2 ceviina, i sa dve komore za vodu, kroz srazmerno široku flanšnu zaklopca vodene komore, koji obuhvata snop cevi i kroz flanšnu zida za cevi, što zahteva veliki prostor izmedju snopa cevi i predgrejačevog omotača, a ovaj prostor ide u štetu, za celji pregrejača. Zavrtke za pričvršćivanje ovog zaklopca nalaze se unutra u površini zap-tivanja, koja zaptiva stražnju komoru za vodu, i parni prostor predgrejača, i ove su zavrtke obrazovane kao šiljaste zavrtke. Ovim je moguće, da se zagrevni cevi dovedu blizu uz predgrejačev omotač, i radi toga može se da umetne na odredjen presek, veći broj cevi. 3) Zagrevne cevi nisu paralelne, nego su nameštene koso. Kod dosad uobičajenog, prosečno paralelnog ugradjivanja cevi, isko-rišćuje se slabo površina cevi, jer obe grupe cevi, koje izlaze u jednu komoru, moraju se postaviti, radi održavanja paralelnog uredjenja cevi, u podjednakom odstojanju, koje je odredjeno pregradom vodene komore, koja razvija istu grupu cevi na drugom kraju snopa (cevi). Hoće li se da iskoristi slobodan prostor izmedju grupa cevi koje izlaze u jednu i istu komoru za vodu, tako, da se obe grupe cevi jedne komore, približe jedna drugoj, u koliko je to konstruktivno moguće na koj bilo način. Tako dovodi ovo do malo pre napomenuto koso postavljanje cevi, kod kog postavljenja, cevi svake grupe ležu medjusob-no paralelno ili približno paralelno, ali su-sedne grupe cevi konvergiraju medju so bom, i osovine pojedinih cevi ne stoje upravo na zidove za cevi, nego pod izvesnim uglom. Ali naginjanje cevi, pruža naspram uredjenja sa paralelnim cevima, osim boljeg iskorišćavanja prostora, još i ta prei-mućstva, kod snopova cevi, čiji su elementi na jednoj strani prošireni u tu celj, da se lakše uvlače i izvlače, kod prosečno paralelnih cevi, da su naime pregrade, koje se nalaze izmedju pojedinih cevi, šire sa strane, gde krajevi cevi nisu prošireni, nego li sa strane, gde izlaze prošireni krajevi cevi, Kad se hoće da dobije podjednaka, konstruktivno dozvoljena najniža vrednost za širinu pregrada koje se nalaze izmedju ce vi, na obema zidovima cevi, onda je to opet moguće samo kosim postavljanim cevi Naj-pre pomenuta vrsta naginjanja cevi, isko-rišćavanjem širine pregrade, komore za vodu, ima za posledicu, bolje iskorišćavanje površine obeju zidova za cevi. Naginjanje cevi, koje nastaje proširivanjem krajeva cevi na jednoj strani, izdejstvuje još bolje iskorišćenje obih zidova za cevi, a naročito stražnjeg zida za cevi. Istovremena upotreba navedenih triju podataka, omogućuje, da se pregrejaču sa pravim cevima, da približno podjednaka za-grevna površina kao što je ima pregrejač sa savijenim cevima. Odatle provazilazi kao dalje važno preimućstvo, da se mogu izme-niti ekvivalentni snopovi cevi, t. j snopovi cevi iste zagrevne površine medjusobno, medju oba sistema (sa pravim i savujeiiim cevima '. Na taj način je moguće, da se kod postojećih pregrejača sa snopom savijenih cevi, zaMeni ovaj snop cevi, takvim snopom cevi iz pravih zagrevnih cevi. koji se može lako čistiti, kad se ustanovi da je voda za napajanju, koja je na raspoloženju, nepodnosiva za savijene zagrevne cevi, radi jakog izdvajanja kotlovskog kamena. Dalje preimućstvo, koje se postiže prei mućstvom pregrejača po ovom izumu, sastoji se u tome, da cevi pri neravnomernom zagrevanju, imaju mogućnost, da se u od-redjenim dranicama iztežu neravnomerno, pošto je stražnji zaklopac komore za vodu, u prostoru pregrejačevog ogrtača, samo lako vodjen kojim bilo podesnim srestvima poznate vrste, ali nije pričvršćen. On se može radi toga namestiti u maloj meri, koso, što nije moguće kod posnatih pregrejača, sa prednjom i stražnjom komorom za vodu, kod kojih je stražnja komora vodjena u pregrejačevom omotačuu, na način klipa Na priloženom crtežu prestavljen je ovaj pronalazak, izveden kao primer. Sl. 1 pokazuje uzdužni presek, kroz stražnji deo nekog pregrejača po ovom izumu. SI. 2 pokazuje uzdužni presek, kroz prednji deo pregrejača. Slika 3 pokazuje presek po liniji A—-A sa si. 1. SI 4 prestavlja uzdužni presek kroz snop cevi i kroz oba zida za cevi, u povećanoj srazmeri, i na njoj se vidi koso postavljanje obeju zagrevnih cevi. Proširenje cevi na jednom kraju, nije naiočito prestavljeno na crtežu. Na sl. 1 i si. 2 je — m—cilindrični omotač predgrejačev, —n - naznačuje zagrevne cevi, - c - je prednji zaklopac za vodenu komoru sa nastavcima za ulaz —d— i za izlaz —e—, —f - je prednji zid za cevi, — g— je stražnji zid za cevi,—h — je stražnji zaklopac za vodenu komoru, koji leži u unutrašnjosti omorača, —i— su zašiljene zavrtke kojima se ovaj zaklopac pričvršćuje za zid za cevi. Zaklopac —h— za vodenu komoru nalive na ispupčenja u obliku sape, kroz koja su sprovedene zavrtke —i—, one služe kao podloga za navrtke. Na si. 3, se može opa iti da se zavrtke — i— nalaze iz- mitra zaptivačke povrišinc, zaklopca za vodenu komoru. Iz sl. 4 prevazilazi daljni dobitak u za-grevnoj površini, kosim postavljanjem za-grevnili cevi. -a— i — b— su ostojanja središta krajeva zagrevnih cevi, i to je veča mera — a— ostojanje dveju cevi, koje ulaze u razne prostore vodene komore, odvojenim pregradama, a manja mera —b—označuje ostojanje dveju cevi koje ulaze u za jednički prostor iste komore za vodu. —k— su pregrade komore za vodu. Kod primera prestavljenog šeinatski na sl. 4. sa 8 redova cevi, iznosi prema torne ostojanje od sre dine najdonjeg reda cevi, pa do sredine najgornjeg reda cevi, na stražnjem zidu za cevi 3a ’ 4b, na prednjem zidu za cevi 4a 4 3b, dok bi on iznosio kod nenagnutih cevi 7a. Dakle pri kosom uredjenju cevi, da se postaviti na odredjen presek, veći broj cevi, nego li kod paralelnog uredjenja. Pri torne je iskoriščavanje prostora povoljnije za stražnji zid za cevi, nego li za prednji zid. Na sličan način da se pregledati, koji se dobitak u prostoru dobija, kosim poredja-njem, pri proširenim krajevima cevi sa jedne strane. Ako je d - prečnik neprošire-ne cevi d 4- m prečnik proširene cevi, — 1— širina prostora izmedju pojedinih cevi, koji je podjedna k na oba zida sa cevi, i ako je —u— broj cevi koje su poredjane na jednom prečniku zidova za cevi, onda je dužina dela prečnika stražnjeg zida za cevi, koji deo zauzimaju cevi. m d + (n —1)1 n (d + 1) — I a na gornjem zidu za cevi: n d + tn) (n — 1). 1 П (d 1) n.m — 1. Razlika prečnika pozadi i spreda iznosi dakle: ((n . (d 1) n ш — 1)) — ((n (d 1) : 1)) = n.m. Radi kosog nameštenja, koje iziskuje proširenje cevi s jedne strane, može se stražnjem zidu za cevi za li.m odrediti manji prečnik, od prečnika prednjeg zida za cevi. Kosim postavljanjem zagrevnih cevi, zajedno sa gore opisanim načinom pričvršćivanja stražnjeg zaklopca komore za vodu, uz stražnji zid za cevi, i iskorišćavanjem ovog zaklopca kao zagrevnu površinu para, prevazilazi kod pregrejača sa pravim cevi-ma, i sa snopom cevi koji se može izvlačiti, mogućnost da se kod poznatih pregrejača sa savijenim cevima uvlači neka, pri • bližuo podjednako velika zagrevna površina sa svijenim cevima, pri čemu se ipak izbe-gava mana ovakvih pregrejača, naime nava-tanje kotlovskog kamena u krivinama cevi. PATENTNI ZAHTEV: Pregrejač vode za napajanje kotlova, sa nekim omotačem i nekim snopom cevi, koji spaja jednu prednju i jednu stražnju komoru za vodu, i koji se može zajedno sa ovim komorama izvući iz omotača, naznačen time, da se stražnji saklopac za vodenu komoru nalazi u parnom prostoru progre-jača, dakle iskorišćuje se kao zagrevna površina koju obuhvata para, da se zavrtke za pričvršćivanje ovog zaklopca nalaže u prstenu za zaptivanje komore za vodu i prostora za paru i da zagrevne civi nisu postavljenje paralelno nego koso, u tu celj, da se pri istodobnoj upotrebi ovih srestava, da pregrejača sa pravim cevima, po mogućstvu velika zagrevna površina, pri malim spo-Ijašnjim srazmerama. . i Acfp&fent broj 'Ч'- . ' : ' . ‘,.V ■ v •rt., K- • ,1 V . ^ Г.ЈГ?:. ■ ••'». ;.v . • • ■ v ' •,. T '•!< { . : •- • " ... :• .'/* „.. .t. • •• • .......' ' • 4 ■S. V* . :#V. ... ' M » ■ 'K rv v • • __ )r) , . ■ V* ■ Л ?•