1 8 Q f trail nomai lavms; fir pi EP 1 U u rowans ai ur tntrcr ii amui mis :qinafilia mica crar lilt fnr.innor ndtn.ct Ire mondial". | r oti girdfi tear, n tttvB ppmroar.'Ct mlrqucfca r#r mfliini fangutijis mnis Diidmin quern naitccB qnrgatiar oninr Tam fiia ntrafinfig po i ut a irai, acctffi r trrct fcngtf fnnfiaiii urihinm medu lonftfhm firrmta fit,Or irdn slh ,jft list : fins tna trfniun feat i nair in pam ttbluic tfio Icqiur.iiarqutpam ao „nta momw d^filia twa iioltiieraic il!n JfBanr - / aiiDito hr lito.mmt pn padlr. lllolitimr: cvetr tin ctfidna at Xx cn or niffiammiiuiiopmifit . fcni mtn qiirnipn n ptm it lsnotni ct toran ; cr ptnn ctimon piidlf.jfletaiji . w;a cofiihmfimrfm automecrplaiigpbaut inguts aiw.Ctmr tf£>, li&iqmmrtfflgitc mnbimit om ait?) frprtms crqiu nl dip . ftcptotAmfr treo [lAutitnfilfgiiturdio |itioiiirrmg> r ^ ifiam.Itifirdif.t lolitr ten n o c ail n tomia pa iia fi mtmit /it trarrbat rinftt'iir. qa mottua dr. IpmuFtmosiiiami ans: clanmmtdum .puriln fi i rgr. IT tai fii s dt finis i dFctigif me aiiqws; » ans; ct furrnrit atunio, lain ego iioiii mrmtnn O uifiir ilii pair maouaVr nircrsirr.Pitmpaiit it ftupimiir pa raitm car irqimi nr intuit aim i G-inloprqnt uraliaii m is uonr annotr ir«k «rct fid fan fiiar. lint: ct ob (iw^ jVatmigt ai mdioid Sin os s iib. itqnon515 ($ J* V'. P [cfpirr in Hirer nil [crar inn tontine XJ 0 c •& ■. A • ■ 5. '• -itsA v TYSSIS ALDROVANDI PATRICII BONQNIENSIS J# MONSTRORVM HISTORIA . J| CKM PARALIP0MEN1S HISTORIC 1|L | OMNIVM ANIMA11VM. jhlHOLOMAVS AMBROSINVS ^ irto Bonon.Archip-ymnasio Simpl. Med \& DVCEM Indue copiojijji BONONl/E. Typn NicoUiTebaldtniMDCXLlI Sumrio rum ptrmifju iiuH I • w\ > I s ) ' ( > ; ( J I j 1 } r u o tdmzioi MAGNO DVCI H E T R V R I JL &4RCrS ANT ONI VS BERN 1A F E El C1T AT E M* ABGR ANTI S Naturas Monftra, infelicihucufque vteroludata, & tandem pofthuma quadam vi foecun- diflimi ingenij ad iitterarium partum maturata, im- mortalem tuam lucem ( Princeps Sereniffime ) Luci- na qualibet clementiorem implorant. Nec dedecet fane tua? Fortune Principem, huiufcemodi Monftris admiratione obftetricenafcentibus,fauere: foies quip- pe ferocioris ingenij portenta vndiq; exqtiiftta ad maie- ftatis argumentum caueis innutrire ,& ad liberate comitatisfpecftaculum thea- tris exhibere; adeovt in ipfis ferarum ftabulis, Africa iam pene feroeitatem dedocfta, mitiori fub Sole ,tibi minor ancilletur. Hee verb Monftra, qua; tj- bi prslo gementi Natura enicimr 5 non Africa fola concepit ; neque enim ad folos Africa; fences degeneti amore peccant Animantia; fed qualibet tellus phiegraja niolimr monftra, fiC^Iurnhabeatinimicum. Quot portentisfalaci quadam feecunditatefcateatMare , ex vnoProteo, numerofo feilicet Mon- ilro., liceat conie&are. Aer quoque, &fi purior enkefcat - i ftepe Maris, ter* rarumquehalimobnubitur,& ex aerea Iunone ftios creatCentauros. ipfe olim defoscatus Ignis, ex quo nobifeum enutriri cgpit, fuofque inter eineres ftabulari, ad innumera propemodum Monftra verfatur j vc meritb boleant Mortales, nullis, vnquam aquis perniciofum Promethei ignem expiari po- * tuifss i euifle. Vniuerfaigitur Monftra, qua: elementorum vitium,& csecuscaufa- ram error produxit, nofter Aldrouandus, Bononienfis Athensei sternum de¬ em , hoc vno volumine, ftudio feliciter pertinaci, concepit : quam fortafle laudem nemo hucufqucomnino attigit. Et debuit fane Vlyfles, Eaertiadi folertia non impar, virtute maior, tot Monftra primuseuadere-Verumeru- ditilEmus Au quod MAGNyS D V X fera MGNSTRA domac. it; Qux MAGNVS potuit* MAGNVS 6c ipfe potcs. BARTHOLOM&VS AMBROSINVS Bcnigno Le&ori S. I Ffluxit.pene fecundum luftrum, Lector inclyte 3 quo Jllufirfs. 7\cipH* blica'Lonon.S enatus firma yirtuttftutela, cut femper cordieft illud aureum affertunty 2o tpia uMuytullo meo merito , Jed mera fuel bumanitaceywe ad publici cuftodiam Mu fat eligere digna - tusybonefta Jlipendium laborious meis opitulaturus conftituit y memor illius dijlicbi Ell labor ingratus, quern debita premia fallunt y Quid gratae nonfiet ,fpe fine jfileue fit? Magnum quidem temporis fpatium eflyfi meta humanayita ccnftdentur 3 extguu profeElb fit tottar.ta opera ex Mufao promeda & d cuncth jlud'tofis deftderata perpendantur: cum tamen multaymeo labore& fludioy qttain Mufao 3 ")elutiin tenebris iacebant fepulta^t oculosy^animUmpa[cas y quotidie in lucent prodeant Solent igttur } quipublicandorum operum nauant operamjm prima ydummisfacie , quamdam dijfufi fermonts fpectem pramonHrare, ,illamq; tanquam tottus libri medullam LeSlori praguflandamofferre , Verum inpuefentia idprafiare mea non intere ft y dum or dims ratio totum patefaciatTibi taruummodo polliceor biflo- rtarn banc ytilifjimam y '&' cundis gratisfimamfore;cum eamprafertim y ytaliqua negligently notam euttarem y ParaHpomems bifloriy cunElorum anintantium locu- pletauerim. Itaque lege lubens hoc opus y cum eius te accendere amore non fit opus } cuius defiderio te conflagrare manifeHum efl . FruariSy mquam y hoclibro oportety cuius ytilitas cumyoluptate certatmam ft tegratumfenfero 3 alia ,atquealia y TDeo^ dante,pofthac moliar.cum adbuc Fofsilium ) & r Plantarum icones in publico Mu- fyo diltpenter cuHodity>in duffer digerenda gf'biflonjs decor anda fuperfintjnte - readifimulare nolofuiurum fortasfisgyt menda non pauca deprebend antur y quce yt minus damneniur 3 te etiar/t 3 atque etiam rogo:quandoqnidem , ob incuriamffi) infeitiam Typographorumyeuitari quodammodo minim 'epojfuntSUale.E t temetip - fum hoc diflicbo folare. Qgoddocet illud Opus Monftrora.ru,perlege Lector, Inuenies paftim>qu£ nouitate placent. V.D.QcmianusFinatius Cier.Reg. S.Pauli,ac in Metrop.EccI. Sac. Panic, pro Eminentifs.& Reuerendifs.D.D. Principe Card. Colunina Archiepifc. Imprimatur D.HieronymusBendandusCafinenfis,S.T. Do virquandoquefumma prsftans eruditione denoratur .-quareharc vox ineruditum, & infancem explodere viderur . Csteriim cum hsc vox (homo) apud Latinos fit promifcui generis’, non folum hominem mafculum, veriim etiamfoeminam nempe mulierem lignificabit. Hicautemfenfus facris Bibhjs eft admodum fami!iaris,vbi hsc vox(homo) fingulari prolata numero , vr plurimum grato animo, fed numero multirudinis, oppafitomodoaccipitur; & quamuisapud Mattheumlegatur,bomo j> inimicus,ncmpe Diabolus fuperfeminauitzizaniam , nihilominus idrationeepithe- ti additi faftum fuiflfe afleueramus , Botanici herbam quandampaflim Balfaminam foe.minarn nuncupatam,hominem indigitant,quia caules plantar adco craftefcant,vt homucionem perbelle emuletur. pictores quoq. & Coe’atores delinearum, velfculprumhominis fimufacrum, homi¬ nem nominant; Apud Platoncm, ex Ficino, homo nonnifi vis anims in ratione, & fenfupofira, aveteribusTheologis anima nuncupata,exprimirur,Hinc nonnuiii non immeriro, hominem interiorem animam,& corpus hominem exteriorem nomi- narut.Dialetftici in fuis propofitionibus hominem pro fpeg’e fpedaliffima collocanc ideoq.apud jpfos propofitio indefinita,cuius minor extremitas fit vox(homo)ad vni- uerfalem reduciturpropofitionem: ficqueintelligendus eft Apoftoiusferibensad Corynthios : quandoinquit. Probet autemfe ipfum homo -,.licet aliquandoprsdi&a C vox Indiuiduum fcilicet aliquemparticularemdefignare poffit: hunc enim intel. lcdum legimus in. facris litteris , Homononerat , qutoperaretur terram . Tandem ft huic vocabu!o(bomo)aliquidaddatur ,adhucvarias fortitur figmficationes : fiqui- dem homoalicuius dicitur, quialteriusobfequioaddi&useft, Quamobrcmin fa- eris pagmis,homo Dci,interprete 0'eaftro,Prophcta exponirurjquoniam Prophe¬ ts diuino minifterio eflent mancipati, At Dmus Auguftinus corpus appellauit hominem mundanum . Ficinus verd,per hominem igneum, Dsmonemintellexit. Paulo fcahgero hominis tnagni nomine, mundus intelligitur,quia viciffim, mundi parui nomine, homo defignetur, Denique Chymiftscucurbitam cumfuo alembico, nempe vas Philofophorum, hominem alrum, vcl hominem galeatum nominant, Quamuis apud ipfosmetalla j) quoq, dicantur homines quapropterin ipfo rum Jibris,homines interdum in Dsmo- nes,& Dsmonesin Deum tranfinuranperh'bentur. quando fcilicet homines, nimi- rum mcralla imperfedia in Dgmones, nempe in argentum , & tandem in aurum ab ipfis vocatum Deum transformantur, Pariterapud Grscos au?p,quemadmodutn virapud latinos, varijs modis vfurparur; interdum fimpliciter pro dvQpu-arbs accipi- tur; quandoque hate vox mafculum, necnon euiratum,ad difterentiam Funuchi, item hominem in virili tetare conftitutum, identidem virum ftrenuum, &fortem* immpetiamrnaritum fignificat, Monftrorum Hiftoria. SYNONYMA, ET ETYMVM. NT IQV I omnes vnooreconfirmarunt hoc vocabulum(homo)fi¬ ne afpiratione nulla rationeefleproferendum:propterea Diuus Au- guftinus hoc meditatus dicebat; Mirandum efle quomodo filij ho- minum pa^a Iitterarum,& fyllabarum a maioribus accepra diligen- ter obfcrucnt , deinde paifta sterna falutis perpetute negligant. Vnde Ifidorus hominem forte abhumo deriuauit;cum legatur in Genefi,hominem de humo, nempe de limo terra; ab opifice omnipotenti fuifle creatum. Huic fen- tentice aflentitur Varrojdum inquit.humo humoremflue terraincalig/nofam figna- ri,qu£ mollis,& tradlabilis eft,ideoq.facilIimerotam figuli fequitunvt homines,no minis etymo,ad nutum, &imperiumfurnmi Dei, circumducendos efle inteiligant. quamuis alij velint hominis e tymologiam ab humo minime efle deducendam ; quia ha;c omnibus am'manti.bus eft comunis.Placuitigitur aliquib. hocetymum a verbo Grxco c/uovojctfcilicct concordia efle defumcndum:cumhomines;intcrc£tera ani- mantia, concordia;,& confortij vinculo maximopere connesftantur. Mifi veli- mus cum Goropio aflerere,in prima lingua hominem vocatum fuifle Hoomoet,qu? T voxanimum altiffimum hominiinefle indicat. Aliter homo vocatur etiarp vir,vel a vi,vel a virtute,tum animi,turn corporisjqua mirandumin modumpollet. Apud Hebreos multa fortiturnomina,inprimis appellatur Adam.terrajGheber, ortis,Methim, morralis,Enos,obliuiofus,& fiagilis,&tande, lfc, vir,in qua didHo- neeft lod lirtera , & noradiuinitacis , qua, iuxta fententiam Burgonij, abhomino mafcufo Deus inuedigari poteft, quselittera in nomine mulieris Iflah noninueni. tur; hac dere mul/eri facramentorum adminiftratio inh/berur .Itaque Iicexponi- tur vir, nimirum virtuee pra’ftans a verbo ifeh fortemdenotanre. Immo Grxciab hoc vocabulo verbum ie%vco,ided viribus polleo deriuarunt. Addit Goropius ho¬ minem nuncupari etiam Menfch, qua; vox liberi aibitrij hominem efle indicat; € cum,Menfich,ducensfeipfumexponatur. Apud Graecos legitur dvQpw roc, vel a verbo amfynwattenteconfidero, & con templorjquiafolus homo interanimaatia,quod videt,attenteincuetur,&mediratur. Vel ex mente Erymologi, arapd roavaaQpuv; quia homo ad alias comparacus ani- ma ntes furfum afpiciat. De hoc non inconcinne canebat Ouidius. Pronaque cum fpeCltnt animalia cater a terram , Os homini fabltme dedit , ctelumque iddere Jujfit , & eretfos ad fyder at oiler e vultus . Hoc enim fadtum eft,vt Deum cognofceret,non autem,vt,vrna terebra ra,aqua ferret,- quod hominis Deumneq. timentisnequecognofcentisfymbolumefle per- hibetur. Idcirco tunc poflemus fic canere . Quid mensem traxijfe polo ? quidprefuit ahum Erexiffe caput ? Aliter Grxcisdicitur dvipa verbo dra,vel diva perflcio; cum homo animal flt perfe&iflimum. Quamobrem vociratur etiam /xupoxor/uos quafi paruusmundus, quoniam, tefte Galeno, tantum artificium in conftru&ione hominis, & aliorum a- nimalium, quantum in mundi opificio obferuatur: idcirco Ariftoteles, & Auerroes hominem, & cameras animantes minorem raundum indigitarunt. Hisaddamus, cerebrohominis,in quo ratio,& mens refldet, repr?fentari Ccelum Empyreum,vbi diuina refldet maieftasdeinde a capitis parte imaginatiuam, & cogitatiuam conti- nente,fphfras,& intelligentias, & afenfitiuaDeiminiftrosreferri,&indicari. His addimus, quod tot faciei ianua; per quas rerum fpcciesfenfus admittut,feptem pla- netas temulantur, Nam,fi Coeii oculos SoIem,& Lunam vocamus,ocu!ipariter hu¬ man i SoIem,& Lunam reprtefentant. Os.in quo venuftas vultus confiftit,Vcnerem refert,Iouem>&Mercurium Nafus; cum is prolouis feeptro, & pro Mercurij cadu- ccofumipofltc. Satumum tandem, & Martemaures, ob ficcitatem,prsfeferunt. A 2 Noeui Li.l.cofef, cap 1 Home vnde dUiut. Lib q.Her - math. Hominis no tntna hebra ca. Lib. 1 4 < bie- rogly. Hominis no min a Grpca Lib.l.Met. H Homo par - uus Mudtts Homo ami latur vn uerfaqupi mundo sit Lib.Armon. Hodio va- tiji rnunijt fungttur « Cap *T« Mulieris fynonima, L.cjUfr'ttur . ff. de Edit, tdtti , Nomina he- bratca mu - litris. Mulieris graca nomi Pet-). Nominum duplex, ge* put. 4 Vlyf sis Aldrouandi K*ui denique, & extern naturales macula per facie difperfE creterarum Stella- rum o&aua? fphera; gerunt fimilitudinem . Immo partes humane, per quasexcrementa truduntur, illas smulantur tene- brasj ad quas mali Angeli, & improbi homines tanquammundifrees deftmantur. Amplius homo.ex D. Auguftino,cftcum lapidibus,vcgetatcumplantis,fentit cum brutis > & intelli git cum Angelis. infuper, authore Georgio Vcneto, dum homo diuinatn interprrtaturmentem,munere Angeli fungitur, dum cundis dominatur, quibus prrfiderc ei concelfum eft,tunc Archangeli pra;rogatiuam participat, dum vires omnium fubditorum completiens,eas viquadam coelicaattrahir, tunc muniu hoc Principatib. Coelcftibus acccptum referrjquando virtutc quadam aduerfus ve- ritatis hoftes corroboratur,hancfacu!tatem a Potcftatibus,auxilium adfamiiiaretn fubigendum hoftemi a Dominationibus,opem ad proprium,& debitum peruenien- di finem a Thronis, lumen concipiendarumfupercoelefliumimaginum, a Cherubi¬ nis ; & tandem fingularem, erga dmina, amorem a Seraphinis confequitur. luftis igitur de caufis a D.loanne homo mundus fuit nuncupatusiquando dixit. Mundrn eum non cognouit . Italice dicitur homo GalliceHomme,Hifpanice,El varon,Ger- manice Ein Mentfch. Homo foemina Latinis vocatur mulier,quafi mollier a mollitie, vt voluit Varro; Plcrumque hoc nomine intelligirur, qur amplius non eft Virgo : Cicero enim ob- iurgantibus nonnullis,quia fexagenarius Popiliam Virginemduxifter,refpondifle fertur, eras mulicreric, nihilominus, vtplacuit Caio luris, Conful to mulieris ap- pellatione,Virgo etiam, nempe viripotens,& nubilis intelligitur. Vlpianusquoque hoc vocabulum in vtioq. fignificatu,tam pro virgine,quampro nupra vfurpauit. Apud Hfbreos mulier vocatur lifah quafi virago,quia de cofta viri fcilicet Ada- mi formata fuerit,vel quia viro©pemeffet a!latura,aur quoniamanimum,in familia regenda,minime raollem, fed virilem exercere deberet, aut denique quia rationo prolis viro fuerit tradira. Alio nomine dicitur Necheuah a verbo Nachah excaua- uit, quoniam in mulieris vtero tanquam in loco concauo proles ad debitum vlque tempus delitefcat: quamuis hoc nomcn foeminis etiamaliarum animantium com* petat. Crterum vocabula Nafcim, & Efcieth fignificant quidetn mulierem, fed vt plurimum pro vxore,& coniuge vfurpantur. Grrcjs mulierappdlatur yw »,quafi yevn pariens > cum Eur primse parenti ca?te- ras mulieres repr^fehrant;dictum fuerit. in doloreparies filtos. Itali mulierem vo- cant Donna,quafi Danno, cum damnum non vulgare humanr proiiattulerit:hinq poeta quidam hue refpiciens canebat. EH mulier tanquam generates regula : quare } In rnultis fallit regula , fee mulier, Etenimin ipfo ftatimerearionis initio,perniciofodetrimento,& funefta pernicie* mundumaffecit. Non eft igitur mirum ft quidam cecinerit ad rem Amifit collam caufa mulieris Adamus , Vxoris caufa perdtdit ipfam ant mam. Gallis mulier dicitur Femme,Hifspanis Mugier Germanis Ein Meip Oder frautn G DIFFERENTIA, A T fS iam de fynonimis fcriptum,pergamus moddad difterentias: nam variam hominumindolemmeditantes,in duplex hominum ge¬ nus incidemus,quorum alterum indodtum eft, & agrefte,quod fem- per antefert vtilitatem honeftati; alterum logica natural! valde im- butum,quod rebus omnibus dignitatem anteponit;huic generilaus, honor,gloria,fides,omnifq. virtus illiaucem alteri qurftus emolumentum, & volup- tas virtuti maxime inimica prrponitur. Sidiligenterponderemus morum varie- tate, tunc omnium animaliuin naturas. & vires homines fubireobferuabimus:*quan- doquidem horum alij funt truculeftti,vt tigres,alij rapaces,vtlupi, ahj immanes, vc serpentes,ahj fortes,vt leones,alij timidi,vt Iepores, alij inuidi, vt cdftes, alij fordi- di ? Monftrorum Hiftoria. } di,vtfues,alij natant,vt pifces,alij virulenti,vt vipers,alij plac/di 3 vtagni. Quam- uis ex nonnuIIorumfententia,idrationeClimatis 3 velhora?nataIiscontingerefo- Differentia leatjquoniam Indi quidamfunt mafia eti,parthi,& Scythe feroces, & feri,&potiffi. rationecli- mumTartari. Nafcentes in momentoterremotus 3 timidiTemper (unr&imbeci!les. matum. Nati verb tempore interlunij,iuxfamentem Ariftotelis, vel nonviuunt, vcladmo- dum debiles eflfe folent. Cardanus verohos atra bile Jaborare obfernauic. Si Differently fpecimen acris,vegetiq. ingenijmeditemunproculdubio mares validt'oriconftare rattone t». mente , foeminas autem imbecillioricomperiemus. Id eleganrernos docuit Oui- genij. E diushis verfibus. V rimur ignepari ,fedfum tibiviribtts impar , EpifJ.lS. Fortius ingenium fufpicor ejffe viris. Immo viri ipfi inter fe ratione in genij valde difcrepantcs efife videntur. Hora- tius id fignificabat his verbis. .-. Non omnes eadem mirantur , amantque lib.2.Epiff. Carmine tu ga tides , hie deleffatur iambis , Idle Bioneis fermombus , & fale ntgro . Perfius quoque idem videturatteftari quando cecinit. Mtile hominum fpeeies 3 & rerum difcolor vfus ; Satyr,3. Velle fuum cuiq.eB , nec votovimtur vno. F Re&ius id expreilk Propertius quandodixit. Hie fatus ad pacem , btc caHrenftbus vtilts ay mis > Lib.3 Eleg. Natura fequitur femtna qutfq. fuy. Sed magis admirandum eft quod in vno, &eodem homine diuerfitasobferua- turingenij iddec/arau/topr/me Ouidius quando feripfit, Jguod licet , ingratum eff, quod nenhcet , acrius vrit , Ll.Z.Amor. JbHtod fequitur fngio , quod fugit ipfe fequor , Hoc fntadlum non reJ/quit Catullus his verfibus . Odi, Cr amo^quare id faciam , fortaffe requiris , Nefcio , fid fieri fentio , & excrutior. Idem poiTumus atteftari dealiqua cibi,potufquefpecie, qua nonnulliinterdum G« fummopere deledantur, cum ab eadem alij valdeabhorreanr,aduertendum autem eft huiufeemodi proprieratibus indiuidualibus nullo modo varias pofte conltitui fpeciesicum hoc munus formis rantummodo fubftatialibus asfignerunquare,do&ri na hac Philofophis demandara,ad perfedbonem hgius hiftoria de varijs fofum ho- minumfiguris verba facere noftra intererit. Ha? autem hominum figura? partim Differently ab ore 3 naribus,oculis,auribus,!abijs,fiturapitis 5 pedibiis,pi!isj&pelle defumentur, hutusratio- hinepoftea dehominibus Sylueftribus, Saryris,Cenrauris,& fimilibus diferendioc ne figury, cafio fefeofferet. Partim a magnitudine &fexu hinc natura Gigantum, Pygmeo- rum, & Hermaphroditorum examinanda fuccedet. Quocirca varium apud Indos hominum genus, figura , deformatione, ftatura di- uerfum , quodfa?p/us in hiftorijs Plinij vanutn efte cenfuimus , iam fidem aliquam impetrauit 3 & pofteaquam huius generis monftra iam nouusot bis oftendit. Fides tatnen fit penes authores, quos in mul tis fide dignosinuenimus. Scribunt igitur, H circa fontem Gangis homines aftomos,niir>/rumabfq. ore 3 &excrementorumexitu Homines verfari,toto corpore hirtos,qui halitu rantum,fcilicetodore naribusattradto viuutj aJlom't vbi cui opinioni Plinius adftipulari videtur,dum meminit gentis lingua carenris,& loco viuant. fermonis nutibus, & motibus vtentis . Immo loannes Mandauillanominat Infula Cap. 17r. Defracan,quam homines paruiranquam Pygtnei colunt, &odore tantiim pomoru Sylueftrium vidbtantjideoq.in partem remotamiter facietes non folum pomorum, fed herbarum etiam odoriferarum halitu , tanquam commeatu,vtuntur. Prsterea addit Solinus,aliquibus dithiopum concreta efteora , modicotantum foramine, Cap.-}2. quo per calamos auena? ad nutriendum corpus, Iiquorem hauriunt. Hoc hominum genus folebat deridere Strabo : nihifominusDiuus Auguftinushane gentem me- Lib.tj. ttiorat;pra?terquamqudd apertiffimis etiam verbis id confirmat Ifidorus. Quamo* Lib.16.dc ferem in gratiam ledoris hutus gentis figuras in Mufteoinuentas adiecimtis. ciutt. Dei I^um vero«s'o J wp/populi ) item Bp^uVo,ao/pra£dicuius pars interior,ob caliditarem climatis,faci!emnancifcerctur putredinem,nifi fale il- Nigritaru Ii mederentur. Cadamuftus poftea,& Ifidorus confpiranrercum aiijs id teftifican> defer tpito, cur. Nigrita? igiturfic defenbuntur . Hi populi funt nigerrimi, procerae ftatura?, habent.es fabruminferius ad pedlus vfq.promilfum,cuius interna pars rubore ita faturato eftfefcrra,vt ahqua exulcera- tione vexari videatur. ideoq.eorum dentes omnes noftris maiores confpiciuntur, immoduos habent reliquis eminentiores. Id totum fequenriiconeoftenditur. In fabrica Adaures (i conuertaturfermo Velfalius anatomicus inlignis narrat fe, tempo- bumani cor ribus fuis,obferuaffe duos viros Patauij,quibus aures erant mobiles. Veriim incef- 2 forts. fit noftro anitno admiratio non mediocris de populis Fanefijs, fiueSatmolis , vt Pomponius Mela, & Strabo recitant, quorum aures ita crefcunr, vt more veftium, Homines au inccdeotibus, & more ftrati, iacenti bus famulenrur. Quapropter Pigafeta feriptis rsbus longif mandauit Incolas Gilon Infula? iuxta Moluccas fitx aur ibus a natura elfe donatos ft mis . ad humeros vfq. propendentibus:immd hu ic finif/mam memorat infulam,cuius ha- bitatores auribus tarn magnis muniuntur, vt/n alteraiacentes, altera totum corpus tegant. Quamohrem,tefte E life bio lefuita, nauigationes Hollandorum., & An- glorum, fidem faciunt homines inueniri Turanuchos didtos ( aurem fignificat hoc nomen,quemadrnodum fimilia fpedlacula in vetuftoorbeab auribus ftupendis nu- cuparunt Enotocitos)quibus adeo prolix? funt aures,vt vfq. ad terram pendeant,& habitare verfus Cahforniamjquemadmodumin fequentifiguraconfpicitur , C De oculis quid non fupereft examinandum ? Gellius in primis feriptum reliquic homines efie ram mares,quam feminas,quorum oculis duplex inert pupilla, qui in- Jyifferentia gente iraru motuconcipi£tes,quos intuetuiynrerimut.Hos etiam in Regione IHy- rattone oc- rica,& Scytica ftabulari author eft Plinius. Sed noftram mentem maior muadit ad- ettlorum « tniratio ,dumhomines ceruicecarentes ,& pectus oculis decoratum habentes con- templamur,quorum Plinius,& Solinusmeminerunr. Hiperfyluas Alia? vagantur, tedlis velamento pudendis, &iatirtimo pileo humeris,adarcendumfolisardorem, dumpiperis non mediocremcolligunt quantitatem,quam exteris venduntmerca- Serme.yj. tonbus,Blemmias has gentes vacant. Qua in re facile credendum eft DiuoAu- guftino,optim?,fidei authori,qui htec habet. Ego urn Episcopas Htpponenfts eram , & cam quibafdam Chnfti feruis Ad dethioptamperexi, vteis cbnsti Euangehttm pradtea- rem,& vidimus tbi multos homines mult ere s capita non habentes , fed oculos in ptEiore fxosycetera membra habentes nobts w cpualia: Hunc eumdem Diui Auguftini locum ad D rem citauit Fulgofius. Quare nos in prtefentia rantam authoritatem magnifacientes non polfumus nifi alfeuerarehocbominutp genus collo carere ihjnccapitethoraci Homines adhfrente, eorutnoculi intuencibus in pedlore fixi efte videntur Ucofthenes ,qui collocaren* multa vanaferipfit, nonnullos memorat populos in quibufdam Arabia? locis ver- tes, fantes tribus oculis infignitos cummamillis adeo magnis,& tumidis, vtdifficillime tegipoftint meminimus etiam legifte in .Ethiopia occidental), homines quatuor oculis deformes habitare, vti infequentifiguraconfpicituriverum ne nofterfermo vnquam a veritate abhorrear, non oculos, fed oculorum fimulacra circa temporal natura in primordio generation^ imprimicredimus , In Taprobana infu!a,ex Licofthene,habitant homines nonnulli collo gracili,ca- pite maximo,vmcoin fronreoculo,cruribus breuibus,& craflis. Immoad mentem aliquorum jn Scythia verfus feprentrionemhuiufcemodi homines mala natura & praui. Monftrorum Hiflbria. 10 Vlyfsis Aldrouandi Homo Fanefiusauritus. MonftrorumHiftoria. 11 ./Ethiops quatuor oculis. In vita M. aiurel. Homines Moncculi . Lib. 7. cap. 37 - Zib.l.de Mir ac. Homines cblongt col¬ li . Homines caudativbi. Lib.lJe ' Gefi.Scot . D.Augutti- ?>i miraculu in Anglia. lib. 7. cap ,2. lib.31. cap. 1 6. In Tolytt. cap .53 > Monofcelli qui. 12 Vlyfsis Aklrouancli praui ingenij Arimafpididi verfariferuntur,quorumfrontis medium vn/coinfigni- tur oculo,id Jiberius aftruit Mondognetus, dum narrat,Fuluio Torquato Confule, aduerfus Volfcos, e Mauritania Romam aduedum fuifte hominem Monoculum, qui per Vrbem, miraculi gratia, fpedandus circumferebatur. Hospopulos Mo- nocuIosTeu monophthalmos,vel potius Arimafpos conceflit Plinius. Quandoqui- dem, Arima, Scytharum lingua vnum, fpu, verb oculum defignat. Noscommuni nominehos Cyclopes vocarepocerimus. Hi.ex Gellij fentenna/olis Ferarumcar- nibus vefcuntursquapropterabaliquibus Agriophagitteappellantur. H;rc Natio non fuit Artftidi incognita,qui fatpederidens Phdippum Macedoncm,fagitta A fte- A ris egregi) militis,ociiIo, priuatura.Aritnafpis cognatum nuncupabat. Diuus Augu- ftinus hanc nationem, referente Fulgofio, vir inconcuft'a? fidci non explodit; immo dum eftet Antilles Hipponenfis,& per inferiores Aethiopie partes itinerans,vtad frugalem cultum, & ad viam falutis, humanum reuocaret gregem ,fimiles gentes fe coofpicatum fuiflfe affirmauit. Idcirco in gratiam ledoris iconcm exibemus. The- uetus tamen in nouo orbe huiufujodi gentes nunquam obferuaffe in fuafatetur hiftoria . Superioribus huius hiftorif litteris demandatum eft populos colIo,feu ceruiccca- rentes in hoc terrarum orbe verfari. Viciflim inprarfentia prodimus in Eripia, vt nonnulli feribunr, velfecundurn Lycofthenem, in partihus extremis S iricana?, vel vtalijs placet, in aliquibus Tartarorum conuaJJibus ftabulari genrem, ram oblon- gi colli, vt gruinum prorfusaemuletur: deindein colli fummitate facies eft ferintL., oculis 8c naribus humanis,nec non roftro, & barbulis inftar galli ornata. Id iuua- bit magis legere, quam credere. Nihilominus homines femiferos oblongiore col- Io,&ferina facie inillisregionibus degere non negamus,quorumfoemina? nonita deformes, vt mares , 8c rarbadmodum videriperhibentur. Hxc Natio magna vi in hoftes, & potiflimum aduerfus Tartaros fertur. Horum quoq. hmulacrum ledtori perpendendum exhibetur. Antequam de ftupendis natura? miraculis circa pedes humanos verbafiantjpri- miim nonnihil de hominibus cauda infignibusagemus: cum, ex Petro Martyre,in- colatregionislnzignanin retulerint quondam pelago aduedum efte genus homi- num caud3 longitudinis fpithama? admirandum,non mobili,fed folida,turbinata, & caudis crocodilorum flmillima :quapropterfedibus perforatis vtebantur. Immo G Paulus Venetus homines in Regno Lambri, cauda vnius palmi longa fpedandos memorat. Qua? omnia nugamenta efte non audemusatteftari. Scimus quidem in Annalibus Anglorum memorial hoc efte proditum, vt loannes Maior recitat,il- lico.lim infantes cauda munitos ab vtero matris inlucem prodijfte;hocq. inde ori- ginem traxilfcaffirmant, quando in Diuum Auguftinum e Grecia in Angliam, iuftii Gregorij Magni, Euangelicam dodrinam fuo eloquio, &mira oracionis facultate difteminaturum vulgus ioeosecaydaspifcium proiecit:vnde Sandus, diuinopr/us imploraro numine,in penam peccati impetrauit,vt i 1 lie deinceps %us human/ cau¬ da deturpati nafeerentur, vt moniti difeerent diuinam dodr/nam non afpernari: idcirco hoc neq.influxui coefefti,neq. tempeftati attribuendum erat,ppna enim illis ad tempus fuit inflida, vt gens incredula tantum virumprobati/fimte, 8c optima? ^ ftdeiauthorem admiraretur. lam tempus cft,vt figura vel numerus pedu alias hominum differentias nobis fup peditet. Plinius gente-m cumpedibus cubitajis longitudinis in India efte retulit; foeminre verb, pedes habentadeoparuos, vt ftrurhiopedes nuncupentur. Item in quibufdatn Tartaronmi Iocis,ex Vincentio in fptculo hiftorico,homines vnico bra- chio,ncc non vno foliim crure,& pede vaganrur,quorumhominum duo,munusSa» gittarij obeunt,dum arcuabaltero apprehenfo,alter fagittam vibratjdeinde in illis mira pernicitasobferuatur; fiquidem tanta velocitate manu, 8c pede currunt, vt equos anteuertant,& quando brachium defitigauerint, tunc pede tantum faliendo incedunt. Veriim Solinus alios huius generis monofcellos vocatos(exponitur po- rofrxeAn'c vnicum crus habens) Indiam peruagari, & perniciter falirepronunciauit ; Immo tarn vafium feripfit habere pedem , vt eiufdem ad Solem eleuati vmbrafa- cilimefeprotegantjquarefciopodes etiamdicuntur (nain5 e xprifaitur)horum hominum firoulacra in foro Chartaginenfi iuxtapomim effigia- a FuiflTe Diuus Auguftinus teftatur. Pra»terea Plinius, & kolinusdiuulgarunt, in onuallemagna mantis Imaui,vel potiu's Timai,effe regioncrn vocata Abarimon , quam homines plantis poft crura auerfis mirandre velocitatis, &affiduecum Feris verfantes colunt. Hi in alio $olo,quam in proprio minim efpirare dicumur. Qua- propterad finitimos Principesdeferrihaudquaquam pofsut; quorum figura eft hec. Homo pedibus auerfis. Lib. 1 6. de Ciuu. Dei cap$. bisi.eafj.t B 3 Demum Cap, 171. In fa mm. ind.OccicL Homines fyluettres vbi fwt . i5 , Vlyfsis Aldrouandi Demumpili,&pellis poftremam nobis miniftrantdifferentiammam Ioanfies Ma- dauilla quandam defcribit infuiatii cuius incola;; prater palmas , faciempil/s frequentibus redundant,& Pigafeta deline auit homines infulac Buthua pilofos,fe- roces,&antropophagos.Deinde,vtmiiTos faciamus homines fylueftres a Plinio,& Solino raemoratos, in prtefentia, quos Petrus Martyr recenfet, meditabimur. Is igitur poiientati fcripcum reliquit homines fylueftresin Prouincia Guacaiarina Itabulari, qui cryptas inelegantes , & depretfas habitant frudibus fylueftribus vi- ditant, & nunquam cum ceteris infulieincolis confuetudinem ineunt .-immo com- . prehenfi,& benignc tradati nunquam cicures fieri potueruntjquare neq. imperiutn neq. leges nofccre creduntur • Item in Hybernia infula Anglorum regi fubieda^ infiniti fere homines fylueflresfunt, qui nullam vnquam confuetudinem inire cum habitantibus fecus mare voluerunt. Porrionem pcllis hominis fylucdtis Sarmata quidam ad fcxcellentiflimum Vlyifem Aldrouandum detulit, qua? adhucin Mufseo lliuftriilimi Senatus Bononienfis feruatur, retulitq. hancinannulo ge/iari ad coa- uulfiones cum maxima patientis vtiiitate . Hoc fylueftre genus hominum Bononite primiim yifumeft, cum IUuftriffima Soranij Marchioniffa Bononiam feconferes ab Illuftriifimo viro Mario Cafalioho- norificentiffime fuit fufcepta : fecutfl enim deducebatpuellam odo annorum pilo- fam filiam illius fylueftris hominis gratis annorum quadragintain infulis Cana- rijs orti,qui nonfolum hanc filiam,fedaliam natu maiorem annorum duodecim,& B filium annorum viginnti genuitjhorumq. omniumicones exibentur. Pater annorum quadraginta, & filius annorum viginti toto corpore pilofi» l8 ;>Vlylsis Aldrouandi Erat facies puelta vna cumfronte pilofa, prceternares, & labia circaos. Pili frontis !ogiores,& hifpidiorcs eranc in comparatione ad il!os,qui genas tegebant, Xsefcriptio cumhitadtu elfentmolliores reliqua pars corporis, & potiflimu dorfi hifpida erat, putlU ptlo - & flam's fcacens pilis ad lumborum vfcj. principium. Gula pedus manus,& bradiia fet* pilis eranc nudata Cft.era* corporis partes afperce, &cutim auium nondum plume- fccntinnKTmulabantur...&ecp quishoc neceiTarium fibiperfuaderedebet, vt totu corpus generisfylueftriumhominum pilisfcatercdebeat ; fiquidem (tefte Eufebio Icfuita)vifisutfyluefl:res homines tamin Orientali,quarain Occidentali Plaga 5 fiue inRegione America egredientes cxmaterna aluo candidi, nitidi, & leucs veluti noftrates infantes . Sin tra£tu temporis poftea pili in aliqua corporis parte valde excrefcant, non tamen dicendum eft totos hirfutos eflfe debere. Puella pilofa annorum o<5to alterius foror. Agere Monftrorum Hiftoria. - 19 A genere hominum fylueftrium no font fegregandi Cinnamij popuIi,qui ornatu prolix^ barba> 3 & pilorum totius corporis in confpedum venxunt admirandi. Hi a finicimis Barbaris homines fylueftres proprio vocabulo indigitantur. Quando- quidem ad vitce tutelam, numefofum canum gregem nutriunt, quoniam abceftiuo adhyemale folftitium .innumeri bones indie 1 corum patriam aflidueingredjuntur, vufiliC'tn- Huius reicaufaadhuc incerta eft 3 num huiufm >di boues alias feras vitantes, velim- namij htr- pulfuhominum adi,vel inopiapabuliadCinoaminos confugiant. ltaq.hi populi, fust . examinatis viribus 3 qua? iniultui talium bou n fuiTerendo non erant pares future, multitudinem canum alences fetuentur, quibus boues etiam permultos venando capiunt,quoruma!iosrecences quidem edunt, & alios etiam Tale conditos ad fututu canes ad tu vTurn recondunc. Deinde infinita alterius generis animantia canibus comprehenfa telam alts. edunt. H^rura gentium icones nimirum,tain maris 5 qudmf?minaexhibemus. Mas Cinnaminiaegentis. Monftrorum Hiftoria. 21 Kuc referenda eflent cgcera hominum fylueftrium genera a Lie ofthene enu" . meratajvelutiillx f?min:gcrafiflimS iu Oceano Orientali reperta^collum prfterna - omnes c0 turam oblongum habentesjbrach tnorar. In volumine rerum Romanarum legitur,qudd Menas Aegypti Pra?fedus Mauritio Imperatoriha?c fcripfit. Cumegomultis afiociatus viris, OrienteSoIe, per iocucn Aegypti,De!ta,nominatum,deambu!aretn, animalia humane forma 1 ap- parueruntin fiumine, membris luperioribqs vfq. adlumbos nudatis,rel/quis parti- bus aqua coopertis,quorum alterum mas,& barhatum,alterum verbimberbe,&fa?- 1\lonttra_j mina videbarur : ha?c apud Pareum eleganter delineata fub nomine monftroruin Niliaic.qua, N'iiacorum confpici poffimr:Gillius quoq. narrar, dum verlaretur Venetijs.fea Dalmaris quibufdam fpedata? fidej viris incellexifieTecusoppidum Da/matia?,Spa- latum nuncupatum,quandoq. apparuifie marinum hominem,qui cundis fpectanti- bus fummum terrorem incutiebar, &abalijs, qui circa marerubrum perlongutn Homines temporis fparium verfati funr,illic marinos homines fxpecapi folere ,ex quorum du- tnarini. riffimis pdlibus calcei tarn robufii fabrefiuntjvt ad quindecim annos durent. Pre- ter- Monftrorum Hiftoria. 2P E terquamquod Paufanias in Bxoticis, Tritonem defcribit in remplo Bacchiferuatu Tanagre,& Plinius quoq.horummeminit:nonigiturquod deTritonibus,& Nerei- dibus,iam vfque aPrifcis temporibus in horainu fermonera venit,vanumeffecon- ftat, & potifiimum cum anno vigefimo tertio fupra fefquimillefimum rcpertum di- catur Roma? marinum monftrum in maioreripa homimforme vfq. ad vtnbeiicum, dcinceps pifcis,caudabifida,& repanda in f'peciem femiluna?,veluti Apollonius Tri Li.q.drgoit. tones defcrip(ir,cuius figuram hie damus. Huius iimilem imaginem recenfet Gef- nerus,eamq. api&ore ,qui viuurn viderat monftrum, accepifteprodit,frons hums cornibus afpera,auribus prominentibus,hrachijs fere humanis,cetera pifeis. C ap- tum eft in mari UJyricojdumabaquis in litus,puftonemtllic verfantem abrepiurum Monflrum emerfiftet; nam coniedtisin idapifcatoribusobferuantibus Taxis, monftrum Icefum marinum paulo poft in litus,vndeaufugerat,reuerfumexfpirauit.Inmaiorema(rertorumcon- faxis neca- firmationem Rondeletius, & Bellonius Tcribunt captumfuilFe in Noruegiaapud turn. Diezunc appellaros populos, iuxta oppidura Den Elepoch, monftrum marinum I nlt.de nat. monachi effiigie,cuius de/ineamenra Tuperior oftendit figura. Tres ramendjes vi- Aquat. xilTe aiunt,& nullam vocem edidifte preterquamfufpiria qua?dam siimum referen- Monftrum tiamerorem. Hinc veritati confonum effe nouimus,quod a veteranis pifearoribus ejjigie Mo- intclleximus, nimirum cum mare vicinum eftadpatiendastempeftates, feexairo nachL humanos gemitus exaudiuifte . His tanquam coronidem addamus ,quod depifee epifeopo recitauit Rondeletius; fcilicetanno millefimoquingentefimo trigeftmo Inlib.de p primoprope Poloniam comprehenfum in mari monftrum mitram , & reliquaepif- nat. Aquat, copi indumentareferens ,regiq. Polonia?oblatum. Quamobremdehismonftris cap.$. Bouffuctus eleganteriiccecimt. Inepigr.de Si tales par tut (dune vada carula Nerei , nat. Aquat « Non e it quod tellus effe rat ip fa fuos . Frons bominem prafert, in pif'cem definit aliens s Quid tarn die (odes difjimtle e(fe potefl ? Dcnud id elegantius fieexpritnic. Si talem fatum mareglaucumprotulitvnquam , Semihominemq.ferumfemiferumq. bominem , Et vent uni miranda nimit portent afubinde , gutd mirum Telites [iquoq.plura feral ? G Itaq. Tritones denominantur vel a voce Tpndi apud Aeolos ftgnificante7»i/x*- qctXw , quoniam capite tamum humanam referant formam : vel potius a nomino vpicuva. Tridentem ideft inftrumenrum pifeatorum indicante quo maiores pifces figuncur: vnde tridens poftea veluti infigne Neptuno maris, & pifeatorum numini, a Poetisaftignatur. Hiftoria monftrorum marinorum ad cognitionem KereidumNympharum, & Si- renum aditum nobis patefecic :ideoq. dc his nonnihil in prsefentia neceffario dice- dum e/Tecenfuimus ; quandoquidem veluti monftra marina mafcula iridigirantur Tritones,vt fuperius fuit exaratum,pariter moftra feminca Nereides a Nereo Ocea- Nereides. ni Nurnine purato,Nympha;,quafiEyrnph<:(PrifaenlmaquamnonLympham,fed Nympho. nympham vocabantjhmc Nympheum lauacru , & Nymphea planta aquis gaudens) Syrenes, & Sirenes tandem denominantur , quia aqua currendo muficos quofdamfonosef- qup. iiciat,qualesaSyrenibusedicredebantur. Itaq nationem Nereidum Nympha- rum,& Syrenum effe,hiftoria nuperallatanobis perfuadet.Prsererquamqudd Gal- liarumlegatus nunciauit Crefari Augufto,eaforma,qua pinguntur Nereides ,inuc~ tas Ruffe. Et Francifcus Maffarius Venetus in commentarijs ad nonum librum Plinij.easin nauigationibus fuiffe vifas recitat. immo reccnter in Phriiiacaptu eft monftrum marinum virgo ore, & pube tenus,infernepifcis. Ifaiasprardixit Sy¬ renes futuras vbi anteafuerant delubrp voluptatum. Chaldeusinteliigit. Dra- cones veluti etiam in hiftoria Serpentum fignificauiraus. Diuus Hieronymusexpo- nit DfmoneSjvel Draconesmagnos,& crifta infignes. Atscholiaftes Graecus lfa/g Queda vo- voluit Sirenesvocari, quainter volatilia etnittunt vocem querulam, quareabhoc UtiliaStre - authore colligendum eft Syrenes inter volatilia, nonautemaquatiliacollocandas nes nuncu- elfe. Pariter Latinus interpres his alas addere videtur: propterea hoc animal non pat as. C 3 erit V Vlyfsis Aldrouandi 30 erit forte abfimileillis in nouoorberepertis ,dequibus Petrus Martyr fuf us egif, dum feripfit efteregionem nomine Camaram, vbi menioria viuenrium eftproditu, maximam ventorum,& turbinum vim fuifte exortam, qua?obuias quafcunq.arbo- reseuel!ebat,atq.eadern violentia deporcatas efte in regionem duas voiucrcs de- cantatis Harpyis fimillimas vultu virgineo,&tanta? tnohs,vt nullius arboris ramus Strtnesin polfer accedentcsfuftinere,qua’ viatorem vnguibus deprahenfumad excelfa raon parte t»fe - tium culmina vorandum deferebant. Itaq. ex his quodammodointeljigendum eft rioriaucs. Sirenasinferior) parteaues cft'e,&in fuperiori,forma humanapraditas. Confpi- rantinhoc multi Autbores ,& Poetae dumiliis aftignant corpus virgineum vrnbe- licotenus,& deinceps gallinaceospedes. Ampiius ccrtamen Sirenumcum Mufts, ^ quod Pauianias in Ba?oticis explicauit,aliquam naturam auis in Strcmbus indicare videtur,dum pronunciauit ab euuifis earum pennis Terra Tibi mufas in aternum mo- numentum conrexifte . His igiturftcfehabentibus, peccaturn P/florumeft Sirc- nasaquatiies pingi. Sedmillefabulis hiftoria Sircnum veluti Gryphum,&Har- pyarum corrupts eft. Demiimadealeem differentia;hominum fylucftrium,&fe. Centauri miferorum, Centauri anticam partem humanam, & pofticam equinam habentes a qui. nonnuliis reponunrur, quorum originem alij alirertradunr. Seruiusin Commen- tarijsad fextum/Eneidos,Centaurum IxionisjNubifq. filium efte icrib/r: namque amara Iuno, cum de ftupro ab Ixione interpdlaretur, exmente louis , nubem in Tui Tormamamantiobtulitjvnde ficnatus Centaurus efte perhibetur. Pindarusau- Centauri tern Centaurum quidem ex !xione,& nube genitum concedit,Ted hunc Centaurum g 0ngo. hothincm fuifte indicat fic nominscum, quia fe cum equabus Magnefijs, Tub monte Pe!io,comifcuiffct 3 & foboiem vtriq.parenti fimilem fuifte editam . Huicopinioni viderur fauere PJinius , qui libro Tcptimo naturalis hiftoria? ba?c ha bet . Claudius Csfar fcribit Hippocentaurum m Te(falia natum eodem die inter yffe^ $ nos principals* tins allatum illi ex Aegypto in me lie vidimus . Ha’cq. opinio magis ftabiiirur,quonia poft difperftonem gentium ediluuio, lafciuiente per omne nefas iibidinc, Jicentja lit lib.infc- cupiditatumaliqua generauit monftra . Idcirco Plutarchus viderur cxiftimaffe , rtpto>a» bru Centauros.,Minotaurps,& fimilia monftra ex promifeuis hominum,& brutorumcon- tisratio in- greflibus producipofte. Pra?terea inmirabdibus Phlegontis Tralianimemoratur ft. Hippocentaurus , qui carnibus vefeebatur, &captu$,mutato aere,interijt. Apud Hippocen - Authoreslegunturetiam Onocentauripartem anticam humanam, & pofticam afi- taurus. ninamrepra?Tentantes;na Tepruagintainterpretesapud ifaiam,onocentauros Baby C Onocentau- Joniam defer tarn habicaturos referunt.-Iicet vulgaris interpres exponat vIuIas.Ad rus. ftabiiiendamopinionem, addimus D. Antonio Paulumprimum Eremitam per De¬ fer turn queritanti Centaurum veniffe obuium, veluti Diuus Hieronymus in vita Dmi Pauli pritnieremica? exarauit. Pra?terquamqud canit. Elegia.j. ^uod precor e(fe liquet : credamprius ora Uedufa Gorgsnis angumcis ancia futffe cornis , Et paulo poft. guadrupedesq.hominescumpellore pecloraiunclos, Tergiminumq. virurn tergimtnumq .canem . Item Lucretius Centauros commentitia pra?dicac monftra his verfibus. Lib 4. Sed neq. Centauri fuerttnt^nec tempore in vllo 2 ? (fe queunt , dupliet natura , & cor pore bino . Lib.2. lb)* Idem viderur placuifte Virgilioquando in foribus inferorum Centauros cofto- fe. cauit,quaft qua? contra naturam creanrur, citopereant. His addendaeft dotftrina Ariftore jis, quae taha non admittit. Scrijpic enim ; quemadmodumnoninuenitur planta r Monftrorum Hiftoria Icon Centauri ex Licofthene Vlyfsis Aldrouandi p Ianta ex olea, 8c vite conflata, qua; vinum, & oleum producat: pariter animal ex homine, & tauro intcgratum noninuenitur. Hascfententiaalioeiufde Philofophi Lih.%. cap. a flr- ert0 roboratur: fiquidem in hiftorijs animalium docuit animatia diuerii generis a 8. congredientia non gencrare,nifl ferendi vteri tempora eadem fuerint, & magnitu- dines corporum non valde difcrepauerint. Galenus quoq.validis argumentis ab- Li.$ de ufu p ur{ j am Centaurorum procrcationem cfle demonftratjfubftantiam enim hominis , fart, cap a, ^ equi permifceri minim? poiTearbitrate. Eamderafpuecfententiamliittinianus Monftrorum Hiftoria. in fuis inftitlltionibus quando inquit. Si quit rem^quA in rerum naturA nett etf,aul ef- Sub tit. de fe non pottR^fuerit RipuUtusjveluti Tilium mortuum^quem t/iuere credtbat t aut Htppo- inutil, fit- ce»taurum-> quteffe non pottR\inutilis erit litpulatio .Hanc ample&itur opinionem pul. Marcus Tulius Cicero, in Tufculanis qufftionibus, dum Centauros nunquamfuif- feliberius aftruic. Quando igitur narratum fuit Centauros in Theftalia habitafle,& ta’es a Lapy- Ltb.i. this fuifle creditosifciendum eft ex feruio in commentary s ad Virgihum rem fic fe habere ,quoniatnpriti}umin Peletrhonio Th.flalig oppidoequorumdomandoium Centauri alia fpecies reper 34 Vlyfsis Aldrouandi repertuseft vfus : etenim cumquidam Rex Theffalus fuis fatellitibus impcraffet l vt ad bouesaeitatos osftroreuocandos fe conferrent, illico ad id praeftandum cu-» currerunt fed curfus illis cum no fufficeret 3 afcenderunt equos,quorum mira velo* citateboues fecutiykaifecurReos ftimulis ad te&areuocarunt.Propterea fatellites viii vel quando tanta ferebantur velocitate, vel quando corum equi capitibus in- clinads circa flumen Peneon potarent,locumfabuls dederunt,vt Centaurieffe cre- Ceotauri derentur. Di&i enim fuerunt Centauri «\re tSxenesv ra? T«tip&:s,quia ftimulis bo- Eiymlogta. ues agitauerint, & quamuis Diuo Antonia per folitudinem vaganti Centaurus obuius veniffeperhibeaturjnihilominusexdodirina D.Hieronymi ineiufdem Vita co lligimus, hunc fuiffe cacoda2monegantes 3 & Pygmeos compledtitur; quodanimaduertensquidampoeta ficcanebat. Mon Hr a } Gigas , Nanufq. duo corny aria forms , Vir, Gigas, immanis,Nanus inants homo . Cum igitur nonnulli in animo hanc opinionem immotam habeant,Gigantes nun- quam fuiife ,apudnos hanc effefalfam decretum eft; Itaq. quamuis multi Veserum arbitrati fine neminem crefcedo poffe Iongirudinem feptem pedum excedere quia hancHerculis altitudintm fuiffe acteftantur: nihifominus quemdam nomine Gab- barum ex Arabia adue&um ad altirudinemnouem pedum 3 & totidem vneiarura r jttpolyhiH. excreuiffe Plinius retulit. Id confirmatur a Solino feribente /Ethiopes Syrbotas tap. $ 2 . crefcere ad pedes duodecim,& alibi quofdam Indite populos adeo grandes, vt fa- cillimeelephantos afeendan.r, Onificritusinlocis Indis.vbi vmbrs non funr,ftaru- Capp.$> ramhominum quinum cubitorurm&duGrumpalmorume/Teftatuit.Ceterutn Olaus Magnus tales homines in partibus etiam Aqu/lonaribus coliocat, &prscipuein li.f.cap. 2 . Regno Helfingorum,qui Rcgi fuecorum parent; memorat Gigantem fuiffe alcitu- dine nouem cubitorum, quern duodecim Athlera? contubernales procers ftarune comitabantur. Immo viuentium memoria prsdidis fuiffe fimiles in Prouincijs Suetis,& Gothic narrat,tartta fqrtitudine firmatos 5 vtequum,vel bouem adplura . Stadia facile baiularent, Sfobuium equitem armatum mira agilitate in terram deij- cerent,quapropter Virgilius ad rem de Turno canens ficinquit, Zih.l2.Ae* Saxum anuqtmm mgens campo qut forte iacehat peid. Limes agropofttus , litem vt difeemeret amts » Vix ilium leffi his fex ceruice fubtrent s flu alia nunc hominum produett corpora tcUus « llle nsanu raptum valtda torquebat in ho Hem . Quo circa exmotione immanis faximagitudinem,& robur huius viriarguimus^ Quid dicendum erit deMauritio Imperatore, quiex Plinioproannulo, dextroche ” '• T A rio« C D Monftrorum Hiftoria. 35 tio vxoris nempe brachiali ornamenro vtebatur ?immd augef ac?mirationemqu§- do dfuulgat, qudd,indi fiumtr* cap.l$° LeZitis Gi- gantts qua- its 9 In Chroni- cts . NammemoriaGigantumfacra non caret pagina,nam Iegitur in Genefi..Gigavter trant fuper terram tn diebus Mis, Item alibi hxc habentur. Vidimus monftra qtu- dam filtoram Enacb de genet e CAganttorfuibus eomparatt quafi lor u A a videbamur.Prx- terea nonne Goliath Gfgas fuit,quern Dauid funda in terram deijciens interfecit ? Infuper Rabba,feu Rabbarhfiliorum Amon vrbs fic appellatafuitobmagnitudi- nem, Sc tandem Philadelphia regia,& metropolis terra? Amonitarum, in qua oli m habitaueruot Gigantes, quosfih'j Lotinteremerunt. Vrbs ha rceratfedes Regis Amonitarum; vndepofteaditfta Amonitis. Hancexpugnauir Og RexBafTangi- gas;vbi monftrabatur eius letftus ferreus longitudinis nouem,& latitudinis quatuor cubitorum . Demum Dauid ipfam deftruxit, & popufum trucidauit. Poftroodiim D aPhiladelpho Aegyp,ti Rege vrbs & tota regiofubiugara,& Philadelphia vocitata eft,quod nomen adhucretinec. Habuittemporibus Chriftianorum metropolitan^ Antiftitem,cui duodecim epifeopiparebant. Adhancftabiliendam opinionem,ofta humanamolis immenfa? varijs temporibus inuenta,homines Gigantes ftaruraeolim vixiffe teftificantur. Narratenim Sigif- bertus in littore Vticenfi penes Africam, dentem Giganteumtam ingenterofuif. fe inuen&um 5 vt concifus ad figuram noftrorum proculdubio dentes centum pro- duxitfet. Petrus Simon eft author,in expeditione Aluarez ad nouas terras, inuen* tos efte Gigantes,& ex eodem,cum villa qugdam Societatis Iefu a’dificarerur,qua- tuor a Mexico Leucis,offa Gigantjum inter catmenta reperta fuifte, & dentem mo. larem magnitudes humaha manus in pugnumcontranam Francifcus Picus Mirandula(referente Pareo) narrac Doroteam italam gemino partu viginti filios edidifte , primoquidem no- Neuem, & uem, altero autem vndecim : idcircogeftans vtero,longa,&Iata fafcia circa vndectm/z hutxieros nodata 5 aluiirn ad genua procumbentemfulcirecogebatur, cpiuseffigies tus. eft h£c. E ? Icon Monftrorum Hiftoria. U Siprogredfamur vlterius,apud Pliniuminueniemus,extarein Medicorum monu mentisduodecim mulieris abortiones vnico parcu vifas . Hanc hiftoriam Schen- Llb ‘7> chios alia recentioriftabilire videtur,dum recitac vxorem Ifibcrti Comiris de AI- l ' torfvnica paritionc tres liberos dfe enixam,ideoque a marito impudicirice crimi °vf tr ' nc taxata,quia ex vnius viriconcubiru cres natos concipi pofle,'minime credendu 1 2 * die opinabatur. Veriim eadecndenuo grauidaanno vertente.&marito a'bfente, . duodenos mares effudit. Quare,vndecim ob diuulgatum Iaefa; pudicicice tiroorem, Du °deci>n obfretrici in proximo fluminemergendos commifit. Interea pacer obftecnci ob-fa tus mu te uius velatamcifta intuens,demateriacontentaintei rogat ,cui obftet.rix deformes r,ft E catulos in fluuiumproijciendos refpondit. At ilie curiofitatedu&us, detraeto ve- Jamine,vndec/m filios obferuautt,cui poftea obfterrix, veniaprius impetrata totum negotium aperuit. Itaque Comes , rcapud vxorem diffimulara, omnes educari pratcepit,quos omnes poft fexenium viuos in arcern adduci iuflit;ibique coram om nibus atnicis,imprudentia vxoris deteeta,ei benigne pepercit. At Aibucafis magis numerofam proiemrecenfct,dum in mu here abortiente quindecimfoe'us formatos irar ' obferuauit. Immo Auiccnnas addit aliam mUlierem viginti duos abortus eiecifte. In Cracouienfi regione quatdam honefta matrona nomine Marghcrita vxor Co- Fatus trt i l mitis Virboslaifexfoetusfupra triginta vnicaparitione viuos dedit, vtin hiftoria ia ! ex m *" Polonia? legitur.His addatur rclatumab Alberto Magno, dc quadatn muliere, ex qua feptuaginta abortus format! exierunt . Prsedi&is tandem tanquam coronidem l ^‘ c ’ x 3‘ p anne' tafex filios enixa eft viuos,itaut bapmmi chara&erem fufeeperint. Idem repent Andreas Eburenfts,&aimbobus adftipulantur AnnalesHoIIandig. Res igitur fie fc ha her in hiffona Batauice. Ha?c mulier nobilis probro infediaba- ‘ Frecentt f e fureeenam gcmellos enixam.Sc vtririque ab vbenbus /adlantem,& ftipem flagitan xa i tnta fa tem,quiaex vno marito b/nam nafei prolem pernegabar.-tunc mi fella pudiciti,r in- tti( • temerata? Deum citans reftem, imprecaturiliifoboJem,qua? numerum anni d/erum Ca P ,2 °* nda?quet,fi pudiciti^ fua? conftaret honosjPrecum efticaciam partu incredibilico- probafte euenti fides dicitur. Proprerea ad teftandam fempiternamhuius reime- moriamextat adhuc tabula his litteris exarata , illufins Domini Fiorentij Comitis Hollandi* fHia,cutus mater fait Mathildts ^filia Henrici Ducts Brabanlia,fratrem quo. G que hdbuit Guglielmum Ale mam a Begem: hpc pnfata Domwa Marghcrita anno Salutis tnillefimo ducentefimo feptuagefmo fexto^ataits fu^anno qua dr age ft mofecundo, ipfo die Farafceuetfora nonaante meridiem peperitinfanttt viuos promtfeui fexus, numero tre- eentos fexaginta quinque^qut poHquamper venerabtlem Epifcepum Daminum Guidene Suffragantumprpfentibus nonnullis procenbusfa magnatibus in pelui quadam baptifmi Sacr amentum perceptffent fa ma(cults loan net fa me Ills veto nomen Heltfabeih impo/i- tum fuljfetdpforum orhnium fimulcum matris ansm$ ad Deum %ternaliter viSiur^ re- dttrunt)Corporaautem fub hoc fxao requiefeuntfed fides penes Authores maneac. Xam cum de tempore partus,& de numero filiorum fatis fuperque didtum fir, re!i quum eft,vt de rationc ortus differamus Quando igitur foetus eft maturus,& perfc £tus,pra?gnantes doloribus corripiuntur propter infantis impetum , qui rotatur , & deorfum,exeundi gratia, tendit.Ruptis enim ex impetu tunicis, & rec/ufo matri- cis orificio humores fluereincipiunt, Sc foetus versus os vtericapite voiuitur,& Namralis h-rc eft vera,legitima,& naturalis forma partus, quando caput pr/mitus ad orificiu forma par- ducitur,manibus fuper coxas plicatis,veiutiapparec inhis figuns,quarum primafi- tus . rum naturalem infantis perfedti'in vtero monftrat,antequam ad exitutn properet; feemdg, veto formam foetus ad exitum naturalitcr feftinantis, Partus Partus non naturalis manibus ad latcra dcmiffis* Partus non naturalis manibus fupra caput porrcSi Monftrorum Hiftoria. 55 Partus verb non na- turalis vocabitur,quado: prajdi&is condirionibus carcbir: nam faepiflime accidit,vt infans praemif fis pedibus, & manibus ad femora deorfum de¬ ducts ad partum veniar, • & ha?c erit prima forma non naturalis partus. Se cunda contingit quado foetus pedibus accedit ad exitum, manibus ta- men non ad latera, feu femora,fed fupra caput porre miffis,fed altera pedcadla r tusinftexo. Jdmierum Quarta forma contingit climicaru quando infans per tranfuer tffictum. fum apparcr, dorfo verlus orificiit matricis inclinatOj veluti iconcs appoiitf pate- faciunc . Idcirco fagaces obftetriccsj & mulieres cU* nica? parturienti affiftenres debent ira affiduo labore co tendere, inclinando matre, vel fupra ledtum, vel alia ra tione, vt pes exies intromit - taturiquofado, mater tadiii debet fefc in Iecto voluta- re , donee infans aliquamu- liirn conuerfus deprebenda tur, qua? voiutatio in omni parru debet fieri,in quo foe tus modo inconcinno appa- ruerit. In quarta forma par- turiens non erit vllo modo ftimulandaad expellendum foetum; proptereaquod fie¬ ri vllo modo nequif, vt prat di&aratione foetus ex ' i I - !•-; '■ •' -r: nr*' ;f j ■ r >' Oleum liliu alborum. Forma jS Vljfsis Aldrouandi Forma feptima valde pc riculofa eft, quando infans ambabus manibus or/ ma- tricis fe fe offerr. Tucenim obftetrix diligens omnerrt curam adhibegt, vt quapri. mum infanrom in vteru re« uocet, deindc many ita opc retur,vt foetus totus in vtc rum rccidar,& ne de.nuo ea- dem ratione infans.ad orifi- cium reiab3tur ;inferta ma- nu, adlatcra deducat bra, chia, iraut ad for mam oatu- raJem partus reducatur. . Vertini fi hxc iuxca men tern non fycccdanr, partu- rjens ad left urn rcducenda eft,vt poft aliquam quicre, obftetrix rurfum prsdi^a po/fif moliri operation cm, Partus peri qtlK ft fueritinanis, neq.in- eulofas qua^n% sham muret formam , ^ tunc vrero deorfum ccpret ip,mulicrum adftantiuope , Qbftetrix matrice perun&a brachia foetus,quoad fieri potcft,in vnu iungap&hex; ipodo prorumpentem party qxcipiat. QCtauo accidie interdu, vt infans natibus ortui ap- propinquet,&quoniam fieri nulla ratione poteft, vt in¬ fans hoc modo nafeatur fi¬ ne euidenti matris,& infan- ris difcrimine ! propterea obftetrix nates infantis ,ira fubleuabit, vt caput ad exi- tum vertatjfed id di]ig£'ter pratftandum erir, ne in dete rioremformam partus pro- labatur.jHatc in fequenribu§ monftra/ityr figuri$. Kfotio Partus feptimus non naturalis* fartus ofhuHs non aaturalis, Monftrorum Hiftoria. fp Nonus partus non naturalis. Dccimus partus non naturalis. / Mono eontingere folet.vt fcetus in peftus al/quado procidat,pedibus,manibufqj auerfis,& retro coniun&is, que forma omniu periculofiflima habetur. Ideo feduJa obftetrix,manibus perun&is , & manu inferra,brachia infantis inueftiget,iiiaq. pr£- par tat peri hendat,& teneat,& omnesadhibeat uires,vtprimoadexitum caput rcuocerur,de- cult(ijjtmus. indemanus infantisfubmaueatj&adlatera dirigar.Veriimfi ha?coperat io nonva leat:fatius erit matrem ad le&utn conducere, vt interea afoetu forma commodior eligatur. Decimaforma non naturalis erit,quando fostus pcdibus,manibufq.iun&is exitij follicitabit .Nam tuncobftetrixprovirili parte, totoque molimine conari debet, vt fummotis al/quancifper pedibus,atquemanibus confeftitn caput apprehendat.vt quoad fieri poteft 3 ad faciletn exitum foetus inclinet. id in pra?ientibus figuris ex- plicatur, Vnde- 6a Vlyfsis Aldrouandi Mattradcu bile quando due enda, Jortna par¬ tus comp oft ta ex natura /i, & non na turali. Vndedmo loco memoranda eftfigura partus non naturalis, vbi infans alteram manual oriricio vteriporrigit,altera manu ad Iatus demifla , &pedibus furfum ex porredis, Huncfcetum obftetrix non debet exciperc,fed parturientem adcubi- ie dqcere,vbi natibus altius Iocatis,&capite in loco liumili pofito, venter Jenifer flringendus eft,vt infans denuo in vterum relabatur . Immo etiam obftetrix , niff infans fponte in vterumrecidat,inferca manu, humeros pueri debet reprimere , vt in vterum reuerfus Iegitimam,& naturalem exitus formam acquirat. Duodecimo loco recenfeturqua?damforma partus ex natural!,& non natural! compofita,& eft quando geminorum alter C3pite,alter autempedibusad exitu ve. niunt.Tuc obftetrix fbeta naturaliter Jocarum excipere debet,altcrum poftea pau- latim fummouear,vt ad naturajam formam pedetencim difponaturifinfecus, tnani- busftatimappi ehenfis exitus erit folicitandus,antequam partes ob geminum par. turn & inflatione, & infiamatione corripiamur. litre autem forma erit rota pratter naturam ? quado geminiadexirumfe fe efferent,veluti in pratfenti ftgura delineaij Uir, Tert& Monftrorum Hiftoria. effe negabis auim. Quandoquidemptx’dffta;animantes t^lem voccm proferunt,qualem docentur, neq; earum vox poteft effeintentio eorum, qutefuntin mentc ; cum hxc an/malia ratiocinio careant. Etenim vox humana arricuJara ell , & Ioquela nuncupatur ad exprimendas varias humanianimiintentionej • quarefolcbatdicere CJcero,rotef~ fe mutationes vocis, quot animi, Hmc (cede Erafmo) nullum eft animal, cui tam varia fit vox, quam homo. Et quamuis tot voces , & Ioquela;, quot Natfones effe perhibeantur, cun&arumtamen Nationumintentionesin vnumconfluunt. Varietatem igitur vocumhumanarum ,&fermonis indeoriginem traxifte arbi- tramur, quoniam poft vniuerfalem inundationem, Area in Montibus Armen ix quieuit. Tunc Noe cum fuis in terram egreffus, humanum genus , breui temporis fpatio, Numine propitio, reparauit. De/nde vt totus rerrarum orbis rurfum cole- retur, Filios, Nepotes, & Pronepotes, ad varias terra? plagas veluriin tot Colo- niasdiftribuit. Primitusin Aegypcum mifit Efennium, in Lybiam ,&Cirerem, Triratnen, &in reliquam Africam lapetum Prifcum. Afia; orientali pra?fecitGan- gem, Arabi? fa?!ici Sabum cognomento Turiferum, Arabia? deferta; Arabum,& Pe¬ trel Petreium. In Damafco Canaiam collocauit. In Europa Rcgem conftituit TurifconemaTanaiad Rhenum flumen. lundliqjfuntilli omnes fiiij Iftri, & Me- ffeum fratribus fuis ab Adula monte ad Mefembriam vfq, ponticam; fub qui- bus Tyrus, Arcadius, Emacius tenuerunt Italiam. Comerus Galius Samotes pof- fedit Celras, 8c Iubal Celtiberos. Fuitigitur breuisilia, &immatura filiorum a Progcnitoribus alienatio, quorum viuendn itum ,&mores nondum fatis imbibe- rant , &hscfuit potiffima caufa omnisdiuerfitatis. Quandoquidem Chamus, ob Iudibrium, quopatrem habuif, cum vxore,& liberis in iilam Arabia? partem profu- gerecoaduseft,qucepoftmodumabipfonomen eftfortita :propterea nullum po- fteris ritum facrorum tradidit, cum nullum a Patre accepiftet. Hinc faiftum eft, vt traftu temporis, in errores inextricabiles inciderent, & hac ratione vox, Ioquela, feu lingua variataeft, immd cognicio veri Dei, & omnis ciiltus perijt. B D SYME- Monftrorum Hiftoria. 6 ? SYMETRIA. jOminis proportioned!,&fymetriamefTemirabi/em inde coliigintus, quoniam ad hanc Archite&i cumfta Tempiorum, Domoru;n, & Na- uigiorum xdiRcia referunr. ?mmb afcamNoe ad humani corporis dimenfionem fabricatam fui-fiT’ perhibent. Siquidem cum humanutn corpus longitudmis fit rrccentorum minutorum, Iatitudinis quin- u quaginta, & altitudinis triginta, pariter area .id longitudinem treceotofUm cubito- rums latitudinem quinquaginta, & alntudinem triginta foit conftrucla. Prxtcrca trimeftris puer, ex Plinio,dicitur habere dimidiam menfuramftatur£e,quam viuens, tra&u temporisjadipifei debet. Inimo natura corphs humanutn ita compofuit, vc eius partes inter fe maximam haberent proportienem. Quamobrem inchoando a capite.Iacunula ilia, qua® in labio fupetiori obferuatur totius faciei minima qui- dem.fed sequalis eft dimenfio;fiquidem multiplicata perfediam ,& certamregulam in hoc ofte ndit. Hate en im duplicate, fpa tium, quod a nafo ad labium abfoluitur, complerefolet. Quadruplicata plurimarum aliarum partiurn menfuram conftituit; nempe longitudinem oris,& oculorum fpatium,quod inter vtrumq;iacer,atq,etiam quod ah inferno labio ad termmum tnentiext£nditur . Nafi verb ,&auriumlon- p gitudo, & illius maximus ambitus, necnon fpatium a nafo ad confittifi capillorum,. & deorfumad mentum, pari menfura conftant.& proportionefefquialtera ad pra»- diclas quatuor particulasfefehabent, nimirumfex rhenfuras minimas adatquant- Oris, auriumqj ambitus j pariter fpatium abextremo vniusoculiad alferum produ- du m, duplicate proportion?, prox/me nom/naras partes refpicit, & duodecim mi- nimasmenfuras explet. Scdvniucrfe faciei lorigitudo , fontifq;drcuitus,oris ambitum fefqu/ajtera proportionefuperar, Scododec im minimas menfuras com* pleditur. • Spatium capillorumab extrema fronte ad primam colli vertebram, pariter fpa¬ tium a mento ad verdeem capitis produduin,longitudinem facieifefquialtera pro- portione repraefentat,& viginti quatuor menfuras'minimas compr*hi , ndir.Infuper manus tanquam totius corporis munus, faciei etiam menfura eft. Tantam enim fa* cieinaturalis longitudinem efte arbirrari debemus, quanta acarpoad extremita- tem digit! medij continetur, ita fpatium idem a cauitate nafi ad futuram coronalem pertinet, qua regulaChirurgi vtuntur, vt eamdem futuram,pro inuftione fincipiti imprimenda, rimentur; qua» ratio in paucifiimishomimbus failit. Itnitfo non folum faciei partes omnes certa proportione metimur, verum quoqapfe manus partes in¬ ter fe,& cumreliquis partibus dimenfionem nonbabent fallacem. Primicus lo.ngitudo Indicis ab extremo vngue adtertiumarticulumfloquendo de exterior/parte) iuft3m totius manus dimidiatam magnitudinem indicat, & Tem¬ per inuenitur xqualis rel iquofpatio, quod ad carpum vfq: tendit. Intrinfccus ve¬ rb id cotum digitus medius docet, quetn fiab extremitate ad radicem vfq, trans monticulum metiti fuerimus,tantum fpatij mueniemus.quantumindeadcarpum re- j_j liqua manus continet. Vngues quoq.-fingulorum digitorumtantam poffidenr lon¬ gitudinem,quantum fpatium eft a radice vnguisadprimum articulum. Item ambi¬ tus digiti craffioris certa menfura fongirudini eiufdem refponder. Denique emanu tanquam ex tabula facies vniuerfafacile conftitoitur- namranta eft Ion gitudo faciei,& ambitus frontis,quanta eft longitudo manus.Spatium,quod a radice capillorum per frontem ad orbiculum nafi excenditur, medio digito, reli- quum verb ad mentiextremitarem, reliqua manu exadd menfuratur. Altitudi¬ nem infuper frontis repratfentat pars palm* vicina,qu*prima, & maxima Indicis eft. Atfecundam, fimulque iumftam tertiam in extremicatem vngais definentem ab illo fpatio,quod a fupereilio ad nafi orbiculum defumir,nuquam diferepareob- feruabimus . Primaquidem,&maiorparsdigicimedij *qualis penitiis illi fpatio reperitur, quod a nafo ad extremum mentum porrigitur . Secunda verb mentum rnscitur. C^terum pars maior annularis digiti illud fpatium iufta menfura ad*. quatj ArcaNoe tU mnfio . Nafi SfMe* tna. Longitudo factei. Menfura d manu detu- Suturacoro nahs cjua via inuefli getur. Digtii, & vngues, Facies wa¬ nts me nju¬ rat ur. 68 Vlyfsis Aldrouandi quat,quod amento ad inferius vfque labium fefe infinuat. Amplius tertfapars digitimedij vngui copulata totam fuperioris labrilacunatn a.’quemcnrurat.Pariter in digiro medio tanta primi internodij eft Iohgicudo, quanta oris ,fi Jabri arcus fifo commenfureturrquinimo ab eadem parte altitudo fronds etiam oftenditur. Pal- Falmama- tpamanus, &tpfafecundum longitudinem,&Iatitudinem,ma!am metirifolet; arq; nu squid me hacratione manu tanquamperfe&a menfura,adexp!orandas vultus difpofitiones tiatur* vti poftumus, vt ddnde ipfam/aciem, ad r diftinguendas fine errore reliquas totius corporis partes, iuxta proportionema natura aftignatam, adhibeamus. Quarc fi vniuerfum corpus ad fymetriam fitreuocandum,vulgatam corporis Jon- ^ gitudinem nouena totius faciei longirudine conftare ftatuemus; dumroodo noftrre • 'Longitude Regionis homines fpedtemus. Non negamuseniminueniri pofie homines, quima- corporis qua iori porre&am, aut minori conrra&am menfura, corporis Naruram habeant; cum In* nonnulh longirudine corporis fpatium vultus decies cxpleant : immononnullorum procericas otfties foliirn , nonnunquam, fed raro fepties tantum faciem contineat, Grandiores autem homines faciem dccies reperitam toto corporc reddunt. Communis ltaq ; in pra?fcntia neceftarium elfe duximus, huius vtriufq;magnitudinis memi- logitudocor niife, nempe illius, qua; noticnovuhus fpatioabfoIuitur,&plurimis.conuenit ,nec- poris. non illius, quadianc magnitudinem excedit, & perpaucis compccit. In facie igitur redie a natura conftiuua, cria arqualia fpatiaobferuantur. Primum fpatium eftlnter confinia capillorum, &,principium nafi. Secundum totumnafumoccupat, tertiuin ^ dnafoadmentiexrremitatemporrigitur. Iraq, prima menfura eft ipfe vultus , fe- B ‘ 1 cunda fpatium a gula ad pe&oris cxtremitatem, vbi cartilago enfiformis obferua- tur,rertiaab hoc loco ad vmbilicum, quarta hincadprincipmm coxsrum, quinta, Nona pars &fextaindead genua, feptima,&oftauainde ad talos perucnit. Nona ex rribus di- ex t rib us to uerfis partibus conftar, qua; quidem parres inter fe, & cum tribus Hits in facie de- $}ai. fcriptis exadie conueniunt. Marumprimaeft iJJe arcus, qui a confinio capillorum ad vercicem vfq; capitis extcndjiur. Secundaeft gula, qua; ab extremo mento ad pedtoris, vfq; furculam peruenit. Terriaeft ilia,quotataloadplantamvfq; pedis defcendit. Itaq; mater natura in prim;* hominis formatione perfediam, a;qui!atera, &qua- Ctntru ho- dratam figuram affedialfe videturnamq;centrumin inguinecoftituit,& hominem minis vbi aequelatum, & longumeffinxir. Quandoquidem i/Iae nouem partes, quibusJongi- fit , tudo totius corporis diftinguitur, fimiliter in brae bijs extenfis cum thoracc obfer- ^ uantur. Nam fiue abhumerisforinfeeuspercubirum ad primamiundiuram digito- rum, fiue abaxiilis intrinfecus adpalma?, &digitorum confiniumdefeendamus, iu- SpAtitmdi- ftaratione, ter vultus longitudinem explebimus. At fpatium digitorum, vtriufq; gitorum V' manus femel faciem conunebit: namq; duo brachia, & manus fimu! fua longitudi- trtufq., ma- ne fepties faciem reddunt. Et latitude corporis ab humero ad humerum tanta eft, nus faciem quanta facies ipfa bis fumpta. Atq; hac ratione extenfa brachia conftiruunt illud femel con- fpatium, quod natura a verticc capitis ad plantam pedis dehneautt. Hadcnusde tinenti homine , qui vt plurimum, nouem ficiei menfuris deferibitur. Mod6 nonnihil di- No/iahomi * cendum eft de homine, quipr^didfamexcedens menfuram,noua? fubijcitur.Siqui- ms mefura. dem huius prima menfura a verrice capitis ad cxtremitatem narium deducitur, fe- cunda a naribus ad principium pedioris, terria bine ad extremum thoracem perue- £) nit, quarta vmbihcu pertingit,quinta ad inguen extenditur, vbi centrumhumani corporis colJocarifoict. Rehqua; autem quinq; partes per feemora, & crura dein- ceps iuftis fpatijs deferibuntur. His lie conftitucis rune inrelligendum eft , quod quemadmodum vultum in tres partes squales diftinximus, pariter etiam rcliquum corpus tres atquales inter fe di- uifionesadmittit , nimirum illammedij corporis, necnonfoemoris ,& tandem ter- tiam a fine coxarum ad pedes vfq; Iterumq;ha;c triplex diuifio in medio, etiacor- pore narranda eft,nempe fpatium a pube ad vmbilicum, deinde hinc adroamilias, Spatisws in- poftca indead colli principium : pmerea fpatiptnin mamillis conclufum , frontis ter mamil- circumferentiam adoequat, fed frons in longitudinem triplicata dorfiexadiam di- las quid de- menfionem prasbet; veiutietiamfpatium vultus nouies , vel decies fumptum totius fsotee. corporis procci itatem metitur : Alfunijiter frontis altitudo nouies, yd decies acx i cepta Monftrorum Hiftoria. ' 69 l eepta dorfi longitudinem abfoluit. Item fupercilij femicirculus duplicatusrotun. diratem fpatularum refert, & quail's circulusoculurn ambit, tabs peripheriamaxil- Jarum defcribit. His addamus, quod non folum facies, quemadmodum fuperius Axiltarum demonftratumfuit, fedilludetiamfpatium,quodacubitoad exrremitatem medij ptrtphetiak digit: percurrir, totius corporis certa,&iuftamefuradTepoteft. Idautcmconfultd q U0 deftgne omittimus, ne limites breuitatis excedamus,&le Vtigitur,nifi perfedta,faltcmrudis aliqua humane temperature cognitiohabea- tur, duo prenofeenda Mediciproponunt. Primo quemdam temperamentorum nu- merum atfignant, deinde humorum naturam diligenterexplorant,excuius perfeda cognitione humanas temperaturas elicere profitentur. Quoad primum,tempera- Temper a- menra in nouenario numero conftiruunr, & horum quatuor appellant fimplicia,iux- mentor it rnt ta quatuor fimplices elementorum qualitates, &quatuor compofita, iuxta quatuor merU s. rationales qualitatum elementarium combinationcs. Veriim quiahorum tempe¬ ramentorum exceflfum nofei minimepofle alfeuerant,nifi temperies temperataalio- rum norma perfede intelligatur: idcirco ab ipfis ea duplex,nempe adpondus, & ad iuftitiamconftituitur, deinde omdfa confulto temperieadpondusabequali portio- F ne elementorum emergente, tanquam im3ginaria,vnamtantumodoteraperaturam -riper stttira Kqualemadiuftitiamefleftatuunt,qute in fymetriaquadam elementorum ad per- a d iaffiiid, fedasoperaciones obeundas confiftit. Ideoq; ilium hominem vocant temperatum ad iuftitiam, qui ad omnes fundiones perficiendas eft paratus, acq; idoneus,illuq; fntemperarum appellant, qui a prat ditto rcccdens temperamento ad vnum exodo jntemperatisvergit. Preterca circa naturam humorum, Medici obferuant cuntta efculenta , & potu- lentaperfpatium fex , vel feptem horarumin humano ventriculomorari, quiaibi, praidfdo tempore,perfeda digeftio celebratur. Vndequidam refpiciensaiimento- rumcodioneminfomnopotiffimum perficiendamcanebat, Septem boras dormjfe fans-, luuentqi , fentcj', Siquidemalimenta inhumano ftomacho, tanquam inollaapud ignem caloris na- ^ turalis locata alterantur,& in fubftanuam valde iimilem cremori ptifamechilum nuncupatam tranfmutantur. Foftmodum materia haec per inteftina tenuia vena- chillis affi- rumcopia referta defeendens ab ijfdem fugitur, vttandem per venam porrani ie- milatur ere curingrediatur, vbidenuo alterata afacultatehepatis in fanguinem mutatur , qui moriptifatia poftea per venam cauam, & ramos ab ea defeendentes exiens a iecore,ceteris par- tibus humanicorporis, nutricionis gratia,diftribuitur. infuper animaduertunt Me¬ dici pratdidam materiam in iecore quidem alterari, fed non totam in fynceru fan- Humorum guinem, fed maiorem folum partem conuerti;& propterea portiocodionem eftu- numerus . giens, & alba remanens,picuita,portiocalidior, bill's, & demiim crafllor, melan¬ cholia nuncupatur. Hiigitu r quatuor bumores, exfententia Galeni, elemenraani- Lihz.de E- malium fanguineprarditorumnominanrutommo , vt rctulit Hippocrates , pra’didi foment. ^ humoresomni tempore, &omniatare, humanas venasimplerefolenr. ItaqjMedi- inhb. de ci fanguinem nature aerea?, & bifemignea? conftituunt,pituitam verdaquar,&me- nat . hima- Jancholiamterrae aflimilant. Quamuis Auguftinus Donius, inlibro de natura ho- ; .# rf . minis, pratdidam fimilitudinem adm/ctcre non videatur,dum potius fanguine igni, & pituitam aeri conferat, quam dubitationem Ledor,apud citatum Authoreinme- ditaripoterit, -y < ■ ■ "l-- 1 ■ *< .. , , 12 ^ ,v. His ita conftitutis, & notatis, Medici hominura temperaturam plerumq; abhu- tnore predominate eliciuttt, Quocirca predominium fanguinis manifeftabirur, quando homo eric carnofus,hilaris, optimo habitu, acri ingenio,& rubicundo colo¬ re preditus :4uic enim Medicitemperaturam calidam,& humidam affignant. Bilis Dominium veto dominium cx Ieuitate mentis, aftutia agilicate, adlionum celericate ,& deniq; humoruejuo cxcolore inter flauitiem, & rubedincm medio cognofcunt; ideoq; talem hominem, modoco^nc- adcalidam, &iiccam ceroperiemreferunc. At pituitam in corpore fupera.ntem ex fegni. 72 V lyfsis Aldrouancfi fcgnitie, ingeni) ftupiditate, obliuione, & albo colore conie&ant, huiufq; horn inis temperaraerjtum frigidum, & bumidum conftituunt. Tandem, humorc melancho- Iico dominance, hominem timidum, memorem, vafrum,colore plumbco refertum, ad fpcculandum, & ad magna pcrpetranda fac/nora idoneum, necnon frigidum, & ficcum declarant. Mode ft lubeat tempera'turas fingularum partium humani corporis examinare; adire Galenum neceffc eft, quHnprimis,cutem inter alias corporis partes rempe- ratiffimam, immo iilam.qua* tegit voIaramanus,hac prarcipua gaud ere prterogati- Parttutem- decreuit. Reliquarum poftea partium alix call'd^, & humid;?, vtomnes partes peratura . carnofa; conftituunrur, alite frigidirate 3 & humidiraregaudenr, vt cerebrum/pina- A lis medula, & pinguedo, aiiae, veluti Ofta,cartiIagines,neru/,ligamenta, membra- nar, vena*, arteria?, tendoncs, & pili, frigida, & ficca temperatura potiunrur. Alice deniq; vt cor, &fpiritus calidtratem, &ficcitatemparticipant. N ATVRA, B hcmineduo corpora,a!terummorta!e,&alterumimmorralcna- turaliterpoilidcri voanimes Platonici diuuIgarunt;quoniam per cor¬ pus immortale, parrem animte rationalem , & corpus quodammodo fpiriruale, & sternum intellcxerunr, & per mortaie corpus id,quod g vidctur,& fentiturexQuatuorcompoficum dementis , confequen- rerq;corruptioni obnoxium. Idcirco, rationeprimi, homines natu- ra impelluntur, vt plurimis, & prjrcipue docendo pronnt ; confcquenrcrq; foli ho- Ltb.i.defi- mines, ex mente Ciceronis , ad difeendum, & doccndum propenfifunt. Cum nui- nibuf. Jum animal, prxner hominem, mente, & inreiiedu exornetur; &huius rationem ac- tulit oraculum in ReueJationibus S. Brigidx, vbi Jegitur. Omnia quelphiai dorfumeum hoctitulo. HVMA- Monftrorum Hiftoria. 73 HVMANO FLAGRANT DELPHINES AMORE. Dcinde fubfcnpfit pul- cherimum odaftichon huius tcnoris. Stcpremis amplextt dorfitua gaudia Delphi//, T emnis, & aquereas pule her Ephebe mtnas. En quanta e patriopfeem migrate profunda, Sluantafidet puerum fideretujjit aquts ? Sic audax element a venus confundit , (famens Debita natura vincula ntfeitamor. Heu me a, qudm fubito plorando exhaust a cremabtt PeElora, qui gelidas ahgtr vrit aquas ? Amplius fexus mtilicbr/s duo pra?cipua a natura fibicomparauit. Primum ,au- thorc Socrate, vt adomnes difcipl/nas, & virtures fit docilis,fidiligenter inftrua, tur. Deinde naturalem quamdamfibi vindicauitinconftantiam.&leuitatemiiux- taillud diftichon. Pennaleuis , leuis ell pumexjeuis aura, fed ip fa Famine a leuius qutd leuitate vide s ? Idq ; m3gis atteftari poftumus,cum videamus mulieres qualibetin refibiapplau- fum, raanifcftum leuitatis fignum, quit-re re : quapropterm3ximusconfenfus inter m alter um Kiulierentj&pauonemeft collocandus: cu ( m,&ipfa rnulier pauoninoambitu iden- leuttas. tidem fe circumfpedet. Non demirabimur ergo hiftoriam mulieris Leucadicanta F adamatce a Pauone, quern aluerat, vt ipfa defunda,ipfe quoqjabftinentiacibi com¬ mon voluerit. Ca’teriim non modd natura fpecifica, fedetiam indiuidualis ( vt italoquamur) particularibus hominibus mirificas dotes ingenerat: itaut quadoq, abipba magnam poteftatem, immo maiorem, qudm ab ipfa fpctie hauriant.Idcirco Albe rtus id oc¬ culta? cuidam proprictati ,veJ inRuxui cxleiii ailignauit; cumindiuidua mirabilem patiendi, & operanfdi energiam, non fpectficam, fedproptiam, & peculiarem po/fi- deant. Narratidem AJbertus fuilfe geme/los, after; quorum latus erac , cuius radu porter omnes patebant, alterius referata? repente daudebantur. Nouimus, & nos proprieta - homines, qui mures, vel feles, veJ alia animannaadeoperborrefeebant, vt eorutn te j tndua- afpedu in animi deliquiurn inciderent. Solinus rradit plenilunium per quamdacn 4 ua l e s. ^ antipathiam mulieribus pra»gnannbus nocere: velutircsfalfefosturobcfTefoIcnt; G fiquidem rnulier gnauida rebus iuftd falfioribus deledata, foetumfine vnguibus in lucem plerumq; edere folet. Parirer alijs, vel fanandi ftrumas, vel diuerfacuran- di vlcera ita irnprdTa eft cxlitus facultas,vt quod Chirurgi manus diu fatigauit,nec vllo medicamine hberari potuerit, folofaliua? tadufanetur. Et fie deinceps alias indiuiduorum dotes poterimusadmirari,&meditari,quce afpccifica proprietate haudquaquam dimanant. C I B V S. \LENVS verba faciens de alimentorum facultatibus,cuicumq; Lil.i.cap.6 animantium generiquemdam familiarem cibumatotius fubftanria: proprietate affignau it} ideoq;quemadmodum cquis, & a finis palca, fosnum,& hordeum , necnon leonibus carnes animantium cruda: competunt; ficetiam hominibus carnes codas, & panesex /emmibus tririceis paratos conuenireafteuerauit. Non immeriro igitur homines Grace dprb- Homines pa oleribus edulia Lib» Z*hi3. fiwnuntj propterea incaFitate annonx Menfis fola* herba? inferuntur. Ad rem pro- dicBugatus hifioriographus j Anno Domini trigefimo rerrio fupra millefimum , & ducentcfimum, Incolas agri Patauini,ob infignem vidus inopiaro , tanqua belluas herba in campis nafcente vidiraiTe. Caeteriim hoc demirari non debemus, cupo- Populi Carpophagi . 7 wi v fvv y puli Monffcrorum Hiftoria. 7$ puliquidam,quorumI]icfiguramdamus foil's fru&ibus,feminibus,& herbis viuanr, qui propterea carpophagi 3 & fpermatophagi appellatur. Aeftiuo enim cepore fru&us exarboribus facillimecolligunt j reliquo tempore herbas in opacis nafcentes iocis pro viciu decerpunt. Hi cum filijs, & vxoribus nudiad campeftriaaccedutquam- cunq;afcendcntes arborem; nam tantaaffuetudinepulfi de arbore in arborem ve¬ in ti totaues profiliunt, & licet pedibus labantur, mira manuum agilitate confc- ftim acafufe fe vindicant. Et fi interdum forte deciderint ,ob tnagnam corporis leuiratetn paruamincurrunt noxam. Hi , ex Licofthene, baculis muniti pro Lotis inuicem pratliantur, & vibiis dominantur; veriim,vtipfe refert,fame plerumq. pe- E reunc, namincurrentes ctecitatem.priuantur eo fenfu, quo vidtum quatritabant. Cat ter urn non modd fimpiicia alimenta, fed potiuscompofitahumanoftomacho gratificari videotur; cumin Veterum monumentis multahuius generis probentur. In primis Caricam genus cibiLy dij exmultis lautitijs, &fanguineparabant.Coc- Edalta va« centum edulium, ex melle, &papauvere conficiebant, Botellum genus farciminis ex ria. carne fuiila, necnon lucanicam ex eadem materia paratam commendabant. Vnde Martialis de hoc fic canebat. • FiliaPicen&veniolucanica porep. Pultibus hinc niueis grata corona datur. Minutal ex marino pifee, liqua;Tnne,oleo, vino, porris, &conandroIaudabanf.’ Deinde libumlaganutn ,pulmentum, pulpamentum, buccellatum, &muftaceum P extollebant. Neq;illiserant incognita artocreata ex pane, &carne,forte Nuperis (Pafticij) nuncupata. Tomaculaparabantedulia ex porcino iecoreminutim incifo, Artocreata cum ouis, cafeo,pipere,anifo,zinzibere,deinde fuilloomento refta, qua? recentio- qualia. ribus force (Tomafelk) nuncupantur. Vtomitramus ozima eduliaab odore ozimi fortafiis denominata, cibaria exlaile, Sc melle, necnon ex vuis pafiis, & amygda- lis parara, & deniq, tor tragemata, 8c bcl/ar ia, qua? in rerr/amenfa apponebantur, &nunc eriam ap ponuntur. Qui verb hodicrnosepularum apparatus, &menfas in- fignimagnificentia jnftrubh'flinias fei re de/ideranr,adeant Bruyeru Campeggium, jBarthoIomxum Scappium, Sc alios nuperos authores, qui de elegantibus conuiuijs, 8cmiris epularum lautitijs diligenter pertradarunt. G PARTES HOMINIS EXTERNA. \ P V T a capiendo, vel intefligendo didum, eft ilia pars,qua? collo fuftentaturjhanc partem Pr fei tanquam principaliorem ad rcueren- tiamnudabant, quo corporis geftu,idem de animo indicabant,Gra?« ci vero per hanc partem iurabant. pars capitis anterior finciput, po- Capitis par - fterior verb occiput, fiueoccipitium nominator. Os capitis.vndeca- tesqnosjint pilli emergunc, calua, os verb nudum caluariaappellatur, Veriim parsdcxtra,& finiftra capitis dicuntur tempora, quia ex his anni, & states bonainum dignofeun- tur. Capil/us quad capitis pilusmulta fortitur nomina, aliquando dicitur cirrus, cum multi capilli ftmul iundiin modum cauda? pendent: propterea qusdaoftreo- rum fpecies capillata?,cirres nuncupantur. AJioquin cincinnifunt multi capillii n- H torti, quos Martialis annulos vocare folebar. < Succedit frons quaff propter oculosforara, ha?c mentem hominis denotare tra- ditur, dumin mcerore corrugatin', & in la?titia dilatatur, ad latera, temporibus, cir¬ ca partem fuperiorem radice capillorum, & circa inferiorem fuperciliis terminator, si lottos am Supercilia quaff cilijs fuperpofftamobiliafunt: ffquidem his homo arsnuens,&ne- r tf}t * g v ans,partem animi indicac. Hicaduertendurn eft ex Nonio, homines prominen- Voribus fupercilijs infigniti Silones die/a Silone, qui hirfutis fupercilijsfuifte tra- debatur. lllud autem interftitium inter ftjpercilia, quia hocfpatium giabrum efte confueu/t, glabella vocitatur. Hincnafusfumitinitium,& naresfunt partes naff la- tiores ad dextram, atq; finiftram mobiles, quaff a nando denominata?,qui autem fi¬ ne naribus, vcl ipfis compreftisnafcuntur, fecundtim Plinium, Simones nominan- Simona qui tut. Nafus poftea fagacem fapientiamrepra?feotat, fumptaabanimalibus meta- f lnt , G 2 phora, Vlyfsis Aldrouandi jsuccuIj, & Bucculus , quid dew tent , Herba far - da qua di¬ cta tar. B Or efculu,e( ofc ilium. Vullus Ety- lia. Sanniones qui. V " T horacifli- miies. Mamma, mamilla,& papilla. j6 phora, quoniam canes, & vultures olfaduefcaminucftiganr. Oculi ab occulendo didi, quia fub cilijs,& genis Iatibu!entur,pupulam fiue pupillam habenr, qua ho¬ mo intuetur. Cilium fortaffis a cilleo moueo, genae fuperioris eft extremitas. Gena verdeft quicquid intra barbam, & cilium cadir, & pilis tanquam vallis munitur, & a palpitando palpebra vocatur. bed genarum concauitates, in quas lacrymte dila- buutur,ob quamdam fimilitudinem, finus appeliantur. Genis fuccedunt malae, quas homini tantummodo Piinius attribuit; hce a malo frudu, veluti gen? a genu ob curuaruram denominanrur: na mala in vultu eft pars rotundior, & eminentior. Dcinde a mala nomen diminutiuum, nempe maxilla de- ducitur, non quia parua fit mala, fed quoniam infra malamlocara fit. Buccaefunt faciei partes, quae inflari, & barba veftiri poftiint. A bucca oritur buccula armatu¬ re genus buccas tegens : etenim buccula, cuius mafcu linum eft bucculus aliam for- titur fignificatione; denotat enimparuos boues.quia abipfis palearia tanquam buc- culae pendeant. Amplius a bucca bucceam,& buccellam deriuantindicantem efcae quantitatem,que ore capi poteft :hincetjam bucculenti, & buccones vocanturil- li, qui tumidionbus buccis funt rcferti. Aures, fecundum nonnullos, ab haurienda voce, vel potius ab audiendo nuncu¬ pate, ideo aures, quafi audcs didae. Ab his homo dicitur auritus, quod non folum adexquifitumfenfum, fed etiam ad magnitudmemaurium refertur. Qui nihil,furdi, qui vet o parum audiunc, furdaftri indigirantur . t eteriim, ex Plinio , herbe fine nomine furde dicuntur, quoniam earum nomina non audianrur.- hincpoftea ( ab furdum)dimanauit, quia nunquam fimileauditum fuerit. Tandem abauribus lan- guidis, & flaccidis, cognomentum familie ilaccorum originem duxit. Prifciquoq; aurem atcingebant,quando atteftabantur, vellendo aurem cedis ad memor;am:te- ftis tamen primus aurem vellendam ofterrebat,- cum nemini aurem teftis nolenris tangereliceret. Preterea in fuper/ori Jabro quedam obferuatur vallecula, quam Ladantius Ia« cunamappcilauir Labia, fiue Iabra funt partes os conftringentes, & dilat3ntes, a quibus cognomen labeonum (tefte Plinio) dedudum eft. Labrum poftea eft nomen equiuocum , quia fecundum Plinium vas etiam defignar. Os fandemeft buccarum foramen, nihilominus multi Authores , & potiflimum Poets hoc nomine ad huma- namfaciemindicandam vtuntur. Oris diminutiuum eft ofculum,nempeos paruum; quamuis aliquando bafium etiam denotet, cum bafium nonnifi ore in ofculum con- C trado celebrari poftit. Aliud infuperoris diminutiuum eftofcillum. Exradicein- ferioris labrimcntumtrahitoriginem, quod licet Piinius homini tantummodo at- tribuar, Plautus tamen aliquibus brutis aftignare videtur. Inoleuit autem confue- tudo apud Grecos^authore Plinio, vt fupplicantes menrum attingerent. Modoil¬ ia pars faciei, que in ridente horoine lineis quibufdam, nimirum gelafinis termina- tur, ridus appellatur ,quip!urimas palfionum notas pre fe ferre folet. At faciei humans pars tota, qua? in Ixtitijs effunditur, Scj n mceroribus coardatur,muItas in¬ dicans animi perturbationes, a volendo, vultus cognominarur, Sc vultumin gene- re neutroapud Lucrctium legitur, &in nullo animante, prarerhomine, effe poteft. Ex vultu poftea plures fannae, nempeirridonis fpecies emergent, ideo Antiquitas homines diftorrionibus vultus aliquemJudificantes,fannionesirxdigirauit. Ceruix vocatur pars pofterior capitis, vejutipars anterior gula, iugulus.autiu- gulummamexhac vtraq;parte integratur collum didum a co!endo,vc voluit Sipon- tinus, quia torquibus , & varijs ornamentis colatur. Collo adhaeret truncus: per truncumenim pars corporis humanifine brachijs ,& foemoribus intelligenda eft, quae Graecis thoraxnuncupatur,- quamuis Medici,nomine rhoracis,partemcor,& pulmones continentcm intelligant. Truncus in partem pofteriorem, & anteriorem diftribuitur; haec initium fumic a iugulo,vbi quedam lacuna obferuatur c cedi obno- xiaipropterea iugulare, nempe gladioocdderedicimus. A iugoloquoqjpedus in- choat perueniens adftomachum, dduobus lateribus concluditur. Mediumpedus exornant mammae, vberafigmficantes;alioquin mamma apud nonnulioseftnutrix: immomammae Prifcis dicebantur etiam Tatae , licet Tara nutricem quoqj denotet. Mamma deiadeformat diminutiuum matniilamj pupillam etiam didam; quamuis, pro- D Monftrorum Hiftoria. 77 proprie loquendo, papilla fit illud tuberculum mammarum,quod infantes ad lac fu~ gendum orecapiunt. Infuper Antiquis mamma rumen etiamappellabacur : vnde Plinius de Romulo ,& Remo verbafaciensfcribebat; tnuentaett lupa prabemin- Lib. 15 .nat. fanttbus rumen. Rumen tatr.en , fiuefrumen vocatur pars colli interior eminentia? hi si. gutturis refpondcns. Quare, fecundirm Seruium, fruges a frumine denominantur; Rumequid. deinde a Rumine verbum formatur (rumino) nempe cibum denuo ad rumen , l'cili¬ cet ad guttur reuoco. Humeri, ex Siponrino, abhumo nuncupati, quia tanquam humus oneribus fe- rendis fint idonefi vocantur etiam Armi, quoniam deiataarma abhis pendeat: hinc 11 deducuntur armillf foeminea brachiorum ornamenta,quia Antiquitas humeros cum brachijs armos indigirabat. Subhumeris continentur alee, qusinhominibus pilis Ala , & A- veftiuntur, cuius nomims diminutiunm eft axilla. Pneterea humana Iatera iuxta x m a , q UP u Ifo>nominata, & in taJum terminata, quorum anter lores partes tibia: , -po- tartes * fteriores fura? appellantur. Pars a ftexione pedis ad finem calcanei dicitur petafus, * & perna; ideoq; rumores afrigore in ilia parteexcitari perniones a Medicis appel- Jantur. At Imperitiquidam hanc parrem fuis cum reliquis appendicibus, pernam, & petafonem cognominarunt. Ha? autem partes, qua? petafi nomine comprehen- Xt'tfferentU duntur, in brutis fuffragines,quafifubtus fadta? nominantur. Poftremo loco pes re - inter mem - cenfccurmultisiiitegratis partibus,nimirumcalce,fiue calcaneo, talOjVoia, 8cdigi- bra> & ar- tis. Planta enim pedis calcaneum, volam, &digitos comprehendit. Histanquam tus • coronidemaddamus diferimen inter membra, &artus cadens: nam membra trun- C cos denotant, artus verb abardiandodi&i nodum, & colligationem membrorutn fignificant. ANATOMIC A. fjlARTlBVS externis diligenter ponderatis, o perxpretium e/Te ” duxirnus internas quoq; figillatim explorare. Hoc autem vc exadte alfequamur, corpus in partesdiuidere neceffe eft: quapropter non- nulli corpus humanum in caput, ventrem , & membra diftnbuerunt ; quamuis Plato in Timeo caput non membrum, fed totum appellaue- rir,innuens hominem contemplacionis gratia fufffe natum; ideoq,-emtera membra Lib, de f u i(f e fabricata, vtcapitifamularentur. AriftoreJescorpus hu-manumin caput,col- hift. Anim. i um , thoracem, duplex brachium ,&duo crura diuifir. Anatomici recenciorcshoc cap.j. " corpus, exceptis brachijs, &cruribus, in tres ventres fegregarunt . Primum ven* 1 m vetres trefTTjCa p Uf) fecundum,thoracem,& tertium,ventrem infimum cognominarunt. Pri- tn corpore mus ven ter,ad rnentem Galeni, in gratiam cerebri, fecupdus in gratiam cordis, 5c bumano, tertius in gratiamheparisfuic conftrudtus. Caput totum ofieum an 3 turafuitfa- bricatum ad tutelara cerebri; cum hoc membrum effet pfec/puum, & principiutn tnotus voluntary. Venter inferior totus eft carneus, non folum, vc magnamcibi copiam continere, & i n mulierum conceptu exte ndj, verum quoq: vt ad feces ex¬ plode n das effet apeior, medius venter, nempe thorax partimexoftibus, partim ex carnefuitcontextus, non modb vtin aere attrahendoroelius dilacaripoffic, veruna quoq; - Monftrorum Hiftoria. 79 quoqi ne mufeuli, fitotusefTetcarneus , concidcntcs cor, Sc pulmonem compri. merent. Primitus inchoandoa ca pitCjOmnesfenfuscapientc ,iuxtafententiam Galeni, Fen.\.ltb.$ & Auicenna?, capitis partes, capillos,cutem,carnem, pericranium, cranium, pani- cap, 1. culum durum, & tenuem, nempe duram, & piam meningem,cerebrum,eiurdem tres ventriculos,rete mirabiie ,& os bafilare dfeftatucmus. Cranium ad mentem Ga- Lib.n. de leni ex feptem offibus per futuras copulatis conftat: non enim vnum os continuum nu/Jum , quod contigit nofira a?tate Bononix in mvlie re, qua? fponte fe fub- merferat, & in aperro cadauere, hepar tantummodo confpedumeft, cuius altera pars nigra,&quadrangu!aris inftar fplenis erat, cjuzparsproculdubio alterius vi- m alter he feeris vicemfubibar. _ - necarens. Ablati.sinteraneis, & vifeeribus, in dextra, & finiftra parte, renes vnacum r amis venarum a vena caua oriencibus apparent, quorum vnus ad dextrum, alter ad fini- ftrum renem pertneat. Hie admirari oportet ficum renumina?qualem, cumhorum vnusaltior fitaltero ddcirco feribebar Galenus venam cauam ab hepareonentem, jjj e ^ adhucq; fublime verfus dorfum fkbti , & dextrum renem petere, confequenterq; v f u part. c. paulo infcriiis ad finiftrum renem penetrare. Ha? autem funt Hire vena?, qua? emu!- gentesappellantur,quon!amaqueam attrahentes fubftanriam per renes ad veficam detrudant. Arenibusvreteres in veficam inferuntur,per quos humor aqueus a fan- guine fegregatus, nempe yrina expurgatur . Hi meatus ranto artificio veficam in- grediuntur , ne Iotiumfemel ingrcfttim per eamdemyiam egredi poiTit, vt Gale- Lih.^Je v- nus horu vaforumartificiu contemplatus prouidentiam, &eximiam quanda trea- ftvart.cap. ton's Sapientiam fuerit admirapus. Vefica deinde neruofa obferuatur cum collo \ f earnofo, & mufeuiofo, vt opportune lotium retineretur, Sc expelierctur. Hie obi- /Jb. 3 ob r er ter notandumeft inbomimbus aliquando duas vrinte veficas repertas effe: nam 252. 7 meminit Schenchius anjlietis annorum triginta, cuius cadauer apertu duas vefi- cas reprarfentauit, alteram in natura lifedelocatam, alteram verdexdexrro latere ** colli matricisprognatam natural! vefica dupio maiorem, lotioqjplenam; cii tamen mi ilia nullus meatus admitrens, & e mice ns vrinarn confpiceretur. Succedunt vafa generationi deftinara,qure .Galenus eadem ram in viris, quam Lib. 14. de In mulieribus effe pronunciauit. IHius verhia funt ha?c:qua?cunq,-partJcula? funt ge- vfu Dart. c. nerationi dicatae, h^ quoq; omnes in mulieribus inueniunrur , in hoc autem tan- 6. tummodo diferepant, quod in mulieribus tales partes intus occultanturq'n viris au¬ tem forinfecus apparent. Sunt igiturin viris vi-rga, teftes,& vafa fpermatica. Vir- ga continuata eft collo vefica mulcisnexa Iigamentis,qu£e abofte pubis originem iamunt. Sed vafa fpermatica duplicis generis effe fe runtur, quia alia pra’parant, aliafemen deferunt. Prteparantiafunt, qua? a teftibus difeedunt, &circa^eorum partem fuperiorem inuo!uuntur,fubftantiam verb teftium nequaquam ingrediun- parte/ (tent tur. Alia funt, qua? magis penetrant ad meaturn vfqi virga?, & femeniam geni- taltsvirorie tumeiaculantur. . At in 82 ' Vlyfsis Aldrouandi At in muliere partes genitales funt triplices, nimirum vafa fpermatica, feftes, & Vtcrus; ha?c vafa funt fex,fcilicet quatuor prxparantia, nempedua? vena?, & tott- dem artcria? , quarum ilia? iuxta dextram partem a trunco vena? caua? infra renes defcendentis oriuntur, & iuxta partem finiftram ab emulgente , fed amba? arteria: a trunco Aorta? defcendunt, qua? vafa prxparantia, antequam vrrumq; atringant teltem, induas partes diftribuuntur, quarum vna materiamfeminisadteftes, & al¬ tera proprium alimentum ad corpus vteri defert, necno magna ex parte nutrimen- Yafa qeni- turn foetus; immo fangumemmenftruum 3 &cum eo identidem magnam humorum taha mu lie- eoliuuiem. Alia duo vafa vocanrurdeferentia,qua?ateftibusortaad cornua vteri ) rit. extenduntuij femenq; perfe&celaboratutn in cauitatem vreriducunr. Vteiuscum orificio exteriori * & vafis adlmentibus. Vterus Monftrorum Hiftoria. 83 Vtcrus igiturinter redum inteftinum, & veficam fitus partibus fimplicibus, & compofitis integratur. Simplices funt tunica?, vena;, arteria?, ncrui, & ligamenta; recipit enim matrix neruos a lumbis, & ofte facro, in quos ramufculi quidatn fexti paris inferuntur:hinc fit,vttantus fit confenfus vteri cumftomacho,cerebro,alijiq; parribus fuperioribus. Hicobferuandum eft vtcrumhumanumrariffime bicornetn inftar matricis bru- torum inueniri; preeterea internacauitas nullis cellulis diftinguitur, vtmulti perpe- ram crediderunt. Verum qtioniam interanea mulieris, Sc viri nihil pariunt diferi- minis nifi in parribus generationi dicatis,idedp!acuiticonem matricis cumorificio t exteriori, annexis poris vreteribus, &tota eiufdem ftrudura fpedanda exhibere. G^reriim in figura fubrequentij eundem vterum refedo pudoris finu,cuoccuI- to eiufdem orificio oftendimusjvbi conceptus formatur, & femen ad determinatum paritionis tempus concludicur. Inhaceadem iconevefica etiam a collorccifa ob» feruetur; fedidexadius explicarc non conamur, cum id paffim in monimentis Anatomicorum demonftretur. V tcrus orificium internum oftendens. Verum Pudenda muliebria qua. In lib. de dt([eft.v ul¬ us. partes ex¬ terna pude- dorum. Nympharu multebrtum ttymum. Clitoris quid fit , 7 ribadet mulier.qua. Flos Virgi¬ nia Hymen , clanHrd virgin ale 84 Vlyfsis Aldrouandi Verum vt partes vteri compofitx magis innotefcant,hic paufo accurat/us de //- lis diflTeremus. Hx igitur funt quatuor, quarum priina omnino eft externa, pluri- bus,& diuerfispartibus conftans; quapropternominepluraiiratis donatur, ^pu¬ denda muliebria appellantur; proprietamen hxc pars externa vocatur vulua,quafi vallis,aut valua; quamuis totus vrerus in fuas quatuor partes diuiduus 3ppeIIetur vulua, quia per rim3m ampli flimam in du as partes fcilicet dextram, &finiftramdi- uidacur, quxminimonegotio tanquam valux xdium recluduntur , &ciauduntur ; hanc partem Galenus multis inlocis Cunnum nuncupauit forfan a cunneo, vel fiffura,quamhxc pars reprxfentat. Altera pars vocatur finus pudoris,tenia collum verum matricis, quartacorpus vteri. Prxdidarum partiumalix funt adeoexter. A nx, vt omnium oculis fubijeiantur, alix vero ita internx,vt nonnift diftedione pa- teant. Deinde harum partium plures virginibus, & mulieribus corrupt is funt com* munes,paucx veroproprix. Iraqs primo ioco de partibus vtriqj mulieri communes agemus,& ineboando ab his, qux magis patent, hr funt pubes,duo Jabiapudendi ,rima in eorum medio confiftens, & in ea produdio nympharum. Pubes dicirur ilia pars exterior, qux pi- Jis fuo tempore veftitur, labra funt tanquam duo modes monticuli compofiri ex fubftantiaquadam cutanea, earnofa, glandulofa, fpongiofa,& adipofa, ad latera magftxrimxfiti. Extrahxc labia propendent dux apophyfes , partimearnofx, partim membranofx, quas paffim Medici nymphas appellant: alioquin Grxcis vrn- pvyia, nimirum alx vocantur „ Quare modd nymphx dicantur prxdidx partes, g non fatis conftat; nifi veiimus dicere nymphas Grxcis appeliarifpofas,& quoniam hx partes funt primx, qux in concubicu fponfum admittunr, ideo nymphx nomina- tx videntur, vel potius nymphx, quafi lymphx, quia aquis, &fontibus prxfint, pa- riter hr carunculx mcatui vrinario,& ftnui pudoris adftanr, a quibus va rij humores tanquam afontibusproftiiunr. His addamus, quod veluci nymphx aliquando mon- tium prxftdes appellantur, ftmi/iter hx carunculx veluti inter codes ftabulantur. Modo ad magnamrimam accedamus , inquaquinq; digna obferuatione inue- niuntur. Primum efthuius degeneratio in Foflam, fecundum eft clitoris ,quiloca- tus eft in fine anteriore, & fuperiorc rimx, te rtium vrinx dudus , in cuius extremo eftorificium colli veficx valdebreue, & in eius ambitu prominentia quxdamcar- neaorificium tegens, quartum eft orificiumfinus pudoris in medio fo (fxlocatum, quod in virginibus longe quamin mulieribus aliter compofirumapparer, quintum C eft foft'a caua, & lata ante finum pudoris fir a, qux n auiculx figuram prx fe fert. Par¬ tes igitur difficiliores prius explicantur. Clitoris, fiue xAinopig, quafi rimam clau- dens non videtur differre a mentula virorum, nifi longitudine, meatu vrinx,emif- fione fpermatis,& defedumufcu!orum,titi!latione poftea hxc pars maxime prx- ftat: idcirco Nuperi Anatomici,vt Columbus hanc particulam,oeftrum veneris, & dulcedinem amoris indigitarunt. Hxceft illapars, quamulieresperditxlibidinis, Sc nefarix inuicem in confricationibus abucuntur: quamobrem Grxcis rp/fidfic, nempeconfricatrices appellantur, Tandem carunculx idx fecus dudum vrinx a naturafunt locatx, vt aeri effent impedimento, nepoftemi/fum lorium ,capacita- tern veficx ingrederetur, & fixe de quacumq; parte virginibus , & mulieribus cor- ruptis communidida fufficiant. Modo fi ad alias properemus , incidemus in orificiumfinus pudoris , in fofta fe- dem habens, & in virginibus tale eft, quale a natura fuic formatutn; in mulieribus vero taleconfpicitur, quale port compreflionemrelinquitur,abfq;vIIafpepriftinf integritatis recuperandx :h?cprodudio, vel finus multis gaudet nominibus ; vo¬ catur flos virginum, hymen, quafilimen, germen floris, columna, &clauftrum vir¬ ginal hxc particula componitur ex quatuor carunculis myrti baccas xmulatibus, qux quafiin quatuor angulis didi finus locatx funt,conneduntur poftea a quatuor membranis carnofis fitis inter lingula caruncularu interftitia,quibus cu ferexqua- Iicer protendutur .• quamobrem hxc produdio ex quatuor carunculis, &totidetn membranis conftruda in conu truncatu definiVpideo perbedealabaftro,ideft calyci rofx femiexpanfo affimilatur, & a Galenomembranaprxputio fimilis appellatur; eftenimprodudio in extremitate perforata velut prxputium, fedpauld carnofior, & mol- Monftrorum Hiftoria. 8$ ^mollior prseputio exiftit. Veriimnotandum eft in aliquibus virginibus hascarun- culasj & membranas prajdidtam produ&ionem efficientes, rnodo breuiores , modd Iongioresi raodo tenuiores, modo crafilores efte: quemadmodum, & orificiiim'ex- Vteri Icon cum feetu intus fito. 85 Vlyfsis Aldrouandi B tremitaeem huius produdionis occupaosin quibufdam anguftitis s & in alijs latius progignitur: hincmaiorvel minor in primocongreffu difficulras oritur . Sanguis Defloratio igiturin primo concubitu profluens non modo a vafis, fed a membranis carnets quid fit, laceratis, & a carunculis attritis dimanat; hate aurem lacerario vocatur deflora- tio,quoniam deftruiturilla produdio quaecalycem roft? atmulabarur. Hisintelledis, venitexplicandatertia pars qua? Collum vteri dicitur,quod fub- ftantia membranofa, ficutireliquaeeius partes, conftat, huiufq; orificium figura oris caruli recens nati, auc Tinea? pitcis reprtefentat, 8c interius matricis orificium Medi- c is,8c Chirurgis nuncupatur. Hoc quamuis amplae cauitatifinus pudoris continuum fit, nihilominus eft anguftiftimum, excepto eo temporis momento,quo femen virile ^ recipir, aut quando fit folemnis aliqua euacuatjo, qualis eftmen/fruorum,aut vitio- Colli matri forum humorum expurgatio. Verum ne femen feme! receptum a marrice facile di- cis deferi- laberetur, natura quafdam afperitates, quaJes in Unguis felium obferuari folent, ftio, longitudini totius cauitatis pra?didi colliappofuir, quaru radices dnferne fitte funr, acies vero fursimi tendunt, vt facilemingreftum, difficile m verb egreffum habe- rent, Vnde poft receptum femen a conceptionc ad partum vfq; os vteri ira exadc Lib. i y. de claufum eft, vt ne fpecillumquidemadmittac, quemadmodum Galcnus optime at- vfupar. c.y teftatus eft. Hoc tamenperpetuo neceffarium non efte quotidiana monftrat expe- rientia. cum in grauidis magnae interdum fiant euacuationcs fanguinis humoru pur- gationes,& quandoqjprauae conceptiones, faluo foetu, expellantur. Sed hate rara funt ficuti rariores fuperfajtationes. Quarta pars omnium pr^ftantiftima eft vterus, cuius gratia praedidae partes tarn Vterus purs fimplices,quam compofita? d natura fabricata?fuerunt. Vocatur atirem vterus ab prnorem,&diuirias prxdice- bar. Si in parte pofteriori pedoris confideretur metaphrenum, fiue interfeapi- lium, hoc velerit magnum, rede formatum, & minime carnofum , & tunc virorum roburindicabir. Viciffim quando eric paruum, & informe, rune ad homines molles, & feminas attinebit. Si fuerit curuum cum humeris ad pedus, conraminaros mores oftendir. Si faerie fupinum,quale equorum, dementia in fubiedo dominabirur. Si¬ militer humerimagni funt fortes ,parui debiles, & rales funt fem/narutn, & horoinis v - delicari. At humeri eleuatiad in(idiofos,Sc latiadviros fortes,Sc a cuti ingenij perti¬ nent. Hinc ttiam colligendum eft coftas ampias effe in hominibus validis,8c angu- ftas inmolhbus, Sc dclicatis. Item tumor circa coftas loquacitatem,&ftuiticjam arguit. , Dehumeris vlnxdependent:ideoqui hasadeolongasbabent, vtmanibus ge- ^ nuaabfq,corporiscuruaturatangerepoftint,funtvirifortes, fedhuiufmodi homi¬ nes funt rari : plures funt qui has habent mutilas, & hi peffimi, & maleuoli efte per- hibentur. Adamantius notateffealiquos, qui comcdendo caput porius manibus, quammanuscapitiadmoueant,&hos malisimbutos moribus efte iudicat. Digiti manus ft quodammodo coalefcere v : deantur, pertinent ad intemperatos , ft breues fuerint, Sc eredi ad temerarios. Pollex intra manum claufus, auaritix eft indicium. Digiti valde longi, & delicati ftultitiam fignificant. Magni tandem,& rede forma- tioprimam corporisconftitutionemarguunt. Digitorum vngues lati,a!bi,& fubru- fi,in viris robuft/s,angufti,&oblongi in feuishominibus obferuantur. Quando obliquifuerint moreauium, impudentes, &rapacesfignificant. Vngues exigui ad veteratores,elari, &albiad deiicatos attinenr. Ex vague fubtililucido, & fubru- bricolon's,acumen ingenij poftumus argumentari. Prxterea afperitas,&rotundi- taseorumdemhomines in luxum procliues, breuitas verb malignos deftgnar.Item vngues pundis albis fignati in hominibus decenter natis, & pundis nigris inf gniti in Inuidisconfpiciuntur. Regio ventriculipinguisindicat fortes, minime pin^uis molles, venterpromi- nens edaces,paruus,&eleganterformatus,ingeniofos, valde pilofus infra vmbili- cum, Joquaces demonftrat. Si longum fuerit interftitium ab i mo pedore ad vrn- bilicum,adhomincsvoracitati feruientes pertinebit . Sin fuerit xquale optimam conftiturionem arguet.Item hyppocondri3 gracilia,& preft^qualiafuntranarum, snhominibus timidis obferuantur. Sicarne fuerint referta, indociles denotanr.Pe- den valde pilofumnon modofcecunditatem,fedlibidinemetiarn immoderatam oftendit: quando eft pilis nudum caftitatem arguit. Offaanchx prominentia forti- fijdinem, gracilia, vtinfeminis,debilitatem, defignanr, Coxx torofe,funt fortes, carno- Barba qua - Its. Colli varia qualttates. Metaphre - nu Jtue /«- terfeapihu. Humeri quale Sr Vngues qua let. H Ventriculi regio quails. Coxarum codi (tones. Crura. Sara. ’Talas. pedes. Ltb.l.de hill. Anita. Pedis digits. Color cutis. Greffas. vlanttaru eognilio in Ge stmts. Met ape fee- pi* qua. Vlyfsis Aldrouandi P2 carnofa* vero molles, & delicate.Item nates acuta?, & ©flea: funt robuftx, carno/W & pingues, effa?minata?.Nam cxiccara?,vt in Simijs, ad malemorigeratoj fpe&anr. Genua graciliamonftranttimiditatem,curUa, in parte anterior;,quibus-fa?mina: ple- rumqj funt referta?, effa?minatos, pinguia timidos, & liberates, macilentarobuftos, ficaudaces fignificant. Succedunt crura, qua? pilis pluribus referta in hominibus iuxu'perditis confpi. ciuntur. bteccrafta, & torofa hominis fortitudinemcomirantur. Neruofa vero, & fubtilia, vt in auibus,libidinem arguunr. At furs crafta? ad intemperaros,moltes au- temad efFa?minatos attinent. Quando fora? moderata?, & rede formats fuerint, ingeniofos homines oftendunt. In fine cruriseft talus, qui neruofus,& larus in ro- ^ buftis, carnofus in fosminis, & hominibus delicaris confp/citur. Sin huiufmodi par¬ tes fuerint longa?, & carnofa:, amentiam, ficuti calcanea gracilis timiditate demon- ftrant. Reliquumeft, vtdepedibus nonnihil dicamus ; quiaabfurdumquodammo- do viderctur phifionomiam pedis ficco pedetranfire. Pedes igirurmagni,&redc awiculaci fpedant ad robuftos, angufti,&parui, quales funtfoeminarum,ad molles, & delicacos. Planta pedis minimeconcaua, fed ita plana, vt toto veftigio terrain tangat, iuxta doftrinam Ariftotelis, homines verfutos denorat . Pedes craffi, & carnofi in homimbusfatuis, craffi.&breues in debilibus,graciles,&breues in ma- lignis, valdeprolixi in dolofis, carnofi,&duriinhebetibus,parui,&pulchri in for- nicatoribus confpiciuntur. Tandem pedum digit;, & vngues curui, vt apparent in auibus, ad homines inuerecundos , vngues fubtiles, & bene colorati ad homines g honefto loco natos, & digiti vindi, vt in coturnicibus, ad pauidos rtferunrur. Atr.plius a colore, a motu,& a varijs a&ionibus totius corporis,mores ad pbyfio- nomiamatcinenres elicercpoftumus: nam color totius valdeniger, vein Aethiope , necnonpallidus fpedatad meticulofos, ficuti petal bus, qualis fxminarum , ad Pu- filfanimes, fufeusad Robuftos , fiauus, vt in Leone , ad Generofos. Rufus vtin Vulpe, ad Vctfipellcs, & Ingeniofos , m ellinus ad pigros, 3c ftamm cus ad Ma- niacos. Infuper homoceruice inflexibili, pede inftabili, nafo contumeiiam fpirante, rifu petulante, oculos modohuc,mod6 illucdirigens, confenfum,& negarronem fimul ' proferens, rationem nullaratione confiftentem habens,cum inordinara interroga- tione,&refponfione minimecongrua, eft,inquam,hbmo,incuius animum tanquam in ctenofaimlatrinamomnia flagitiaconftuunt,& talem Gregorius Nazianzenus Iti- C lianum Apcftatam delineauir.Hominespofteahumerisincuruis gradientes, vt Leo¬ nes, func elatianimi,quicruribus, &pedibus conuerfis ambulant,funt molles,tan- quamfa?mina?; quicorpore , in grelfu fecontorquent, funt Adulatorcs i qui tan¬ dem addextram inchnant progrediendo, ?tatem luxu perditam degunt. Ad finem funt nonnulli,qui ex Phyfionomia capitis.oculorum, ftarura? , & fimi- Jium , Planctam genitura? difpofitorem cognofcereprofitentur: nam Georgius Ve. netus hominemforroofa?, & mediocris ftatura?, cum oculis fubnigrisad magnitudi- nem tendentibus, capillis flauis,cumaliquac3luitie,& dentibus mcifonjs luftolon- giqribus refertum contemplatur; ficq; louem huius genitura? difpofitorem fuifle atteftatur, Deinde virumfidelem,iuftum, honeftis moribusimbuttun,& parStibus obfequentem meditatur; hincq; louem in genitura bene difpofitum arguit. Poftea confident rubeum hominis colorem, cum oculis varijs ad cirnnum tedentibus,nec- non barbam capillos, ca?terofq; pilos cum obfeuritate denfos, & craffos, ftaturam mediocrem, faciem rotundam,&quibufdammaculis refperfam,naresamplas ,af- pedtum horridum, Sc dentes iufto longioresjtuncq; Martemin genitura dominatc- remconftituir. idem Georgius Venerusponderans hominem longam faciem ha- bentem, cum oculis ina?qualibus, r’undiis fupercilijs, varijs infignitu maculis, den¬ tes turpes,pilos nigros,&raros, Saturnum genitura? difpofitoremfuifle exiftimar. Alia multa huius generis apud pra?di ; Monftrorum Hiftoria. 101 datum, qu» pugionefiammiformi munitus multamprx fe fert audaciam. Huiufmo. di gens plura vaframenta Temper machinatur ,& mambas pronmflls homines ludi- iicanr. Tertio loco confpicitur muiier lauana ad forum Vrbis Bentan pioficifcens, vtorizamemat, quam tnanueleuata portat, quod admirandum, & vilu pulchrum videtur. 102 Vlyfsis Aldrouandi 'L.x.genUl. Scyth:manijshumanis,defundorumfuorurnhonoris gratia, interepufas, pro dur.cap.i6 poculis vrebantur;&illorum Rex,vt fcribit Alexander ab Alexandro,abfcindebac illius aurem,quern fummo amore profcquebatur. Tartari Idola qusdam exiana,& ferico ad formam hunianam effigiata ex vtraq; parte tentorij, tanquam pccudum fuorum cuftodes appendunt; &ob lignorum inopiam ftercoribus bourn exficcatis Turcarttm ignem fbuent. Turca’ in fuo Alcorano legem fcriptamhabent,ne quis fub capirali mores. poepa,de eorum lege difputarevelit,&diem Veneris tantareligione,quanta Iudai Sabbathum colunt. In Gracia (ii de Europeis populis fermo fiat) tres leges a Cecr-ope in placatio- nem Neptuni lata fueruntin mulieres, aquibus fuffragijs Miner usfuit pofthabi- ^ tus : nimirumne mulieres vnquam Senatum ingrcderentur,ne vllaearu marernum nomen iibiarrogaret,&ne quis/Has Athenaas,fiue Athenienfes, fed Atticas ap- Multeribus pellaret. Apud Laccdamonios ftatutum fuic, ne puella inupta velata facie in pu- w uptis , & blicum prodirent,&ne nupta.nonnififafcijs tedo vuItu,domoegrederentur. De- nubthbus, indc Lacedemoniorum quifquis graui vti debebar oratione, iucundam, breuem, & quid agedu. fcntentijs non carentcm pronunaabat: itaut deincepsinprouerbium abierir, faci- Sermo laco - pus homines po/Te philofophari, quam fermonem laconicum imirari. Cretenfesin meat. pub!icisgymnafijspyrrhichiamfaItationemexerccbant,qu;e flexionibus corporis fiebat, vt plaga, & tela melius euitarentur. Thraces nonnulli, tempore tonitruum, &fulgurum,fagittas in Ccelum iaculabanrur Dcominiftrantes,quia nullum prxter Iiium,efiearbitrabantur;&quoniam finguli vxores ducebant plures , defundoma- g rito, coram ludice, ilia eligebatur,qua pra: ca?teris a viuente marito magis dilige- retur-.hxc enim poftea madabatur,& vnacum coniugehumabarur.aiijs vxoribus id pro infigni calamitate lugentibus.O/im Conftantinopoli, ex lftdoro , inualuit hie vfus, vt primo die, quocapiri Imperator/s corona Cadarea imponebatur, ad cum Cementarius cum rribus marmorum fpeciebus a&edevet; bis verbis. Elige ab bis / 'axis , ex quo Jugaffifitme Gpfar, Ip ft tibi tumulum me fabricare veils. In Ruthenia Vrbs Regia Mofcouia dicitur, in cuius foro lapis eft quadrats for¬ ms, quern ft quis afeenderit, neciude vlla vi auelli potfit, principatum vrbis adipi- MoVmite. feirur: quamobrem de hoc inter ciues fepiftime pugnatur. Mofchi igitur populi, v ’ italis Mofchouita? appcllati hodie quatndam Crucemligneam varijs Sandorum iconibus decoratam co.Uo fufpenfam gerunt, cuius veram effigiem ab vtroq; late- ^ re dclineatam hie exhibemus. H Lkuani olim cofeb3nt/gnem,inim6cx eodem varia captabant atrguria, deinde Solemfpecie mallei ferret, tancjuam Daccm habehanr. In Prufcia,& Liuonia, iin- gulx familix focum,& domurn facram in Syluis habcbar, vbi fuo rum cadauerade- fun&orum, vnacumequis, fcllis, & pretiofiori veftimenrocornburebanr. Poioni funt viri prudentes, & multa comitate hofpites profequuntur. In Hungaria, Hungarian quando caufa erat anceps, ntc aliter dirimi poterat, ferro decernebatur; nam a£tor, & reus coram ludice pradiabantur iile autem vidlus eiTe dicebatur, qui limites exibat, quibus ppgna? locus circumfcribebatur. Bohemi defun&is paren- Bohemia. tare vanurn eiTe arbitrabaaturGermanorum Magiftratus nihil, nili armis in- ftruclus aut publice, aut priuarim peragebat. Hodie quodcunq,- Iaboris faftigium attingere pofle Germani perh'betKur, ideoadrem quidam canebat. Germani poffum cunciot perferre iabores, Veram’vtimtm poffent.tarn bene ferre fitim. Saxones duriori ytebantur cibo, & quod per hebdomad am comedenaum erar, die Solis colligebatur; fuos infantes: non puke, fed alimentp folidiori, ore prius nutria’s leuiter attrico cibant, quia poftmodum cfefcentes vaiidiores clfe credun- tur. In plerifq; Fran coni? locis, Virgincs quotquot per anni curriculum, choreas Franconia. frequentauerint, i iuuenibus, die ciaernm congregantur , &cum tibicine ad flu- men, vel facutrahuntur:quareaute idiiat,opinatur Ioannes Bohemus ficexpiariil- Ias,quse feftisdiebuscontra prafeepfum Ecclefix, a leuitatefua non abftinuerinr. In Suueuia huchabcbant facrificandi ritum, vtonjnes eiufdem fanguinis popu- li, ftatuto tempore, in fyluam fe confcrrcnt, &c£efohominepublicecejebrarent,& talem habebanthuicloco reuerentiam, vt nemo in ilium,nifi vinculis ligarus ingre- deretur.Gothi quoqjfiue Geta?, hominem forte immoiandumin fonte fubmerge- banr. Sed MafTaget^, nempe Graues Getsemorboaliquoperemptoscanibusobij- Getbp funt ciebantdeuorados,fedin prtelio raortuos pra?ftantifTimohonoretumulabant.Tha- Gotht. Iitarum mulieres,ex Procopio, infantes lade non alebant,fedfetum mox editu , & Lib.z. de pelle inuolutum de arborc fufpendebantjpoftea cerebellis, & meduHis Feraru iden- hello Gotho- tidem eibabantmamipf? ob puerperiu in le&o minime decumbentes,ad confuetas rum. venationes vna cum viris reuertebantur. His addimus venatores quofdam pfagm Septentrionalis, quipileo turcico tedi, & calop odijs quadratis induti,cotis apros, & fagiuis capreolos venantur. Vena- 104 Vlyfsis Aldrouandi Venatoresplagce Septentrionalis. Bauan Monftrorum Hifboria. ioj " Bauari hanc legempofuerunt de canibus,vt quicanem vcnaticum furatus fuerit, ipfum,aut fimilcm redderet, & fex folidis'componeret; paftoralem tribus. in C a- rinthiaquoties nouus Princeps regimen Reipublicte fubibat, ha;c folemnitas nuf- quam alibi audita feruabatur. Latifficpum pratum marmoreus occupabat lapis, quern diecreationis nouiPrincipis, rufticus quida, cui per fute ftirpis fuccdlionem id contingebat htereditarium, afccndebat,cu boue foeta nigri coloris ad dcxtram, & equa ad Ixuam , frequenti hominum cmufcunq; generis corona ftipatus, ex ad- uerfo futurum Principem Paftoris habitu in utum, & purfmratorummultitudinc afl'ociatum aduentenrem aita voce interrogabat : quis eft hie,qui tarnfuperbe E needit ? Refpondebat hominum castus Principem Regioms aduentare: tunc rufticus , iuftus ne iudex ? falutcm patria; qusrens ? libera; conditronis ? Chrifliance pietatis cultor? clamabatur iterum, eft quidem,& eric. Denud rufticus ille dicebat, quonam iure ab hoc loco me dirnouebit ? tunc refpondebat Oecono- mus aula’ Principis,fexaginta denarijs hie locus abs teemitur, jumentaq;ha’cerunc tua,manu ad boucm, &equam extenfa, veftimentaa Principe exutahabebis.erifq; turn cum tua familia a tributo liber. Quibus didlis,rufticus ille manu malam Princi- pisleuiter percutiens a?quum judicemefte iubebac, & prasmio abdu£to,& Principe lapidem afeendente, loco cedebanr. In Italia erant varia hominum confuetudines ; nam ex Crinifo, Romseolim neminemfepeliri licebat.nifide rcpublicaoprimemeruiftet idejnde apud Romd- nos veluti etiam apud Grecos, in morte alicuius confanguinei, barbam, & capillos A ' adgrauem exprimendum dolorem tondebant. HodieltaliChrift/anam pieratena colunt,& ttiplici iure Pontiffcio, Ccefareo, & municipal)' vtuntur. in Gallatia ho¬ mines vini funt amantiftjmi , & d mercatoribus merum delatum bibunt, fed pauld poft fomaU(ii,vd infaniam meurrunr. Ga/lararum nobilioresadeolongamfouent barbam, vr rotum fere corpus tegat, dcinde pellibus luporum, vel canum induti fedentes in Colo cxnanc. Prxcermiflis moribus prifeis Gallix; nunc digni obferua- tionc vidccur i!linohiles,qui duodecim Pares Francix nominanrur,quos,referente Ruberto, Carolus Magnusinftituit,&fecum in militiamdu'Sios Pares cognomina. uit,qiliaxquali inter fe dignirate decorati Regi adfifterent, neq ; cuiufpiam.quarn Senatus, nempe Parlamenti.iudicio obtemperarent, & Regi coronandoadeflcnt. Hifpani quamuis in munditia vidus fint elegantes, nihilotninus/n vno tantum im« q mundi efte videntur, dum lotio vniuerfum corpus abluunt, & eodem dentes fricat, quoniam inde optimam valetudinem refultare opinantur. Lufitani varijs vaticinij ritibus vtuntur, in facrificio extis diligenter infpe&is multa conie&ant-.immo ex interaneis hominum maximccaptiuorum plura diuinare profitentur. In Anglia vulgus ferum , & inhofpitaleeft ,mitior tamen nobilitas, aperto capite. alteroq; genu flexohofpites falutant. Prcedidtis addenda eft cofue- tudo Infulas Taproban? in cledione Regis,quoniam non Nobilium, fed cundorum Fuffragia prasualent: nam fpedatum moribus virum, clementem, annis grauern, fi- liofq, non habenrem eligunt. Immd fi regnansfilium fuftulerit, illico poteftate exuitur, neregnumfiatbasreditarium rdeindequadraginta redores admittere de¬ bet, ne folus in cau (is capitalibus, iudicare vaieat.Quidfi addantur nonnulli Flo- ridenfium mores. Rexen/m buius infulx in nouis nuprijs multas puellas conore- H gatcapillisfub occipire vindis, &deincepsfuprahumerosfparfis,fubvmbilicola- toyinciuntur cingulo,ex quo abanter/oriparte, quoddam veluti marfupium de¬ fender ad pudenda regenda, per reliquum dcinde cingulum appenfa; funt formu¬ lae ouales ex auro, & argento ad coxendices demiiTae, vt ftrepirum in faltu exciter, dum encomia Regis, & Regina; recitantur. Prasterca de aunbus perfbratis veficu- \x pifeium inflate rubeo colore tinda?inftar vnionum dependent. Idcircomi- randum eft quemadmodum Gentes barbar^ tam varijs inuentis fint referti.Hic da« feimus iconem Reginas infulae Florida; ledo^ipoaderandam. Carttbioru txos tn Prtn cipe ehgedo. Jtalorum ri dm. G ala t drum Nobile t. Pares Fran" eta qut. Taproban* mores. Floridenfiu mores. Praete* lyfsis Aldrouandi Icon Regis Quoniambcc. K Vcxtc- Monftrorum Hiftoria. lop Rex apud Cannibales iio Vlyfsis AldrouanHi Prxterea homines America?, Sylueftres ab Andrea Teuetho nuncupate, nudi incedunt: non quia ibi deficiat materia, ex qua indumenta facile pararipoflint,aut quianimio Regioniscalore premantur; fedquoniamfacilius , &meliusnudosfe ’ffminet exercerercferunt. Quapropter fi quisfubucula golfypina indutus, qua identidem JjlutRrt* deIc<5i;antur,hoftem eminus intueatur, repente iliam exuens ad certamen fe accin- git. Tradunt enim, vt inquit Teuethus, vefies iliis impedimento eflfe, ne inimicura fuperare poflint, imohoffibus adiumentoefle, vt facilius pra?hendi valeant. Quo- circa iconem hominis fylueftris exbibemus capitio piumario tedti: hac enim rarione inftru&i, Sc bacuio muniti ad bellum proficifcuntur . Etenim in Regionibus Ame¬ ricans pulcherrima? auium fpccics peruagantur, quas Incoia? magni cftimant; quo¬ niam illas ter, vel quater fingulis annis deplumant, & ex his periftromata, & potif- r Auet Amiri fimutn capitia, piIeos,& multa alia operaconcinnanr.Sunthuuifmodiauespedibus, s$qualet. capite, & roftro Pfitacis quamfunillinra?, &ade6familiares> vt circa tuguria Ame- ricanoru tempus inomoc verfemur, & quarouis Vefperiadfyluas dormitum pro- grediantur, nihilominus, cum dilucufat,ad Diuerforia Sylueftrium reuerruntur. Irridet poftea Teuethus illos.qui tales homines fylueftres birfutos praAficarunt; quandoquidem non fokjm glabrifunt, fed viJosaliqua in parte nafcences vnguibus 'fipulian da euclIunt,&hodie, reference eodem Teuetho,quibufdilmvolfellis vtuntur.Poftmo- fttqtij, dumh/populi ratione audacia?, inter fedifcrepam, fiquidem ilb magis bellicofi funt, quilitora man’s incolunt, nam non mod6hoftibus,fedcaeteris etiam adnaui- gantibusreludtarimaximopere conantur,horumq;Rex lingua vemacula Quoniam- g bee nominatur, Iongus pedeso&o,& Iatusadproportionem, quern Teuethus fc vi* diffe in hiftorijs narrat.Huius Subditi ftaruramquoq;giganteam amulantur,&ritu Cannibalorumhumanii carnibus visitant,&curfuquam liber Feram affequuntur, Huius Regis effigies repra?fencarur. Verum quoniam in tabula America? haberur icon Tarizich Regis apud Canni- bales, qui populi funt etiam Anthropophagi, decreu/mus Him quoqdconem in me- diumaderre, vt/c&pr quamdam conucnientiam inter has duas koncs tnedirari po/Iit, Idolum triceps. Huic tandem Rubric? finetn Jmponeni tes, Idolum triceps addimus, quod tan- regionis incoia?, animarum immortalita- tem non prorfus ignorare perhibentur: In tabula Afia? ha?c figura fic delineacur. Htec autem de moribus Gentium didta fufficiant, qui plura,& magis diffuse feri- pta fegere cupir, adeat illos Authores, qui non folum de moribus, fed etiam de varijs Nationum veffimentis verba fece« runt; vel potius canat cum Poera hoc Di- ftichon. quam Deus in Laponia adoratur. Immo q dire fas elf, Jfddit enim cultqipreyjma dies. D AGNA- AGNATIO, ET COGNATIO. ONSANG VINITA S , & affioitas, feu agnatic, &cognatio, quarum prima lineam re&am , & altera tranfuerfalem ,leulateraletn refpicir, fi cqnferatur ad fupenora, parentes, fi ad inferiora fibos, fi deniq; ad latera,fratres, & forores indicabit.Gradus igitur confan- guinitatis in Inftitutionibus luftiniani ita recenfentur , vt in pritno gradu,&fupenoriPater, & Mater, in inferior! filius, & filiacoliocentur,infecundo gradu fuperiori Auus,& Auia, in inferiori Nepos,& Neptis,in Iaterali Frater,& So- ror reponantur: in rertio fuperion Proauus , & Proauia ,in inferiori Pronepos, & Pronepcis, in Iaterali Fratris, & Sororis, Filius & Filia,confequenterq; Patruus, & Amita, Auunculus, & Materrera numerentur : quartus gradus fuperior compre¬ hend^ Abauum, & A bauiam, inferior Abnepotem, & Abneptem, lateralis fratris, &fbroris Nepotem,& Neptcm,confequenterq;Patruum magnum,Amitamagnam, Item Auunculum magnum, & Materteram tnagnam, necnon Confobrinos. Quin¬ tus gradus fuperior comple&itur Atauum, Sc Atauiam , inferior Adnepote, & Ad* neptem, lateralis Fratris, & Sororis Proneporem , & Proneprem ,confequenterq; Propatruum, Proamitam,ltcm Proauunculum, & Promaterreram, necnon Fratres P Patrueles, & Confobrinos. Sextus gradus fuperior continet Tritauuan, &Trita- uiam, inferior Trinepotem, & Trineptetn,lateralis, Fratris, & Sororis Abnepotem, & Abneptem, confcquenterq; Abpatruum,& Abamitam, item Abauunculum , & Abmaterteram, & cos, qui cx fratnbus,&fororibus Patruelibus , & Confobrinis procreantuv. Hinc colligendum efrprop/nquirarem his gradibuspaulatim dirimi, fedpodmodum vinculo matr imonij repetitur, & propinquitas quodammodo fu¬ sions reuocarur. Quiigrtur primo procreantur,(iIij vocanrur,ex fri ijs Nepotes,ex Nepotibus Pro- nepotes,ex Pronepotibus Abnepotes,ex Abnepotibus Adnepotes, ex Adnepotibus Trincporesoriuntur. Initium autem generationis Pater, & Mater funt. Auuseft Patris Pater, Proauus Aui Pater, Abauus ProauiPater, Atauus Abaui Pater, Tri- tauus Ataui pater, qui fupremum locum in figura arborea luftiniani occupar. Iraq; ^ pater vocatur fecundum Varronem, quia femen patefaciat, & Mater tanquam ma¬ teria, in quafetnen reconditum germinet,& ambo dicuntur parentes,quia filios pa- riant, & filij quia ex parentibus fiant,qui eriam nuncupantur liberi, vt a feruis di- ftinguantur: nam quemadmodum feruifub poteftate Domini, ita filij fub poteftate patris militant, vel liberi vocantur quonia exlibero nati fint matrimonio fiquidem ex Iibero,'& ancilta nati, fcruilis conditionis efle ferunturj cum nafeetes a detcrio- ri parentumcondittone denotninationem fumant. Naturales filij appcllanrur ex concubinis dimanantes; cum illos Natura, non autem honeftas coniugij procreaue- rit; Item d/cuntur Norhi, quia fecundum mentem aliquorum, ex muiiere non nota originem habuerint, fed potius dicamus, quia Gra?cis »o$o/appeilantur, a vo priua- tiua, & Quoc diuinus, cum non fecundfim diuinum pr^ceptum nati fint. Item nomi- „ nantur fpurij aVo t£ 13 fuperis fedibus fait pra;cipit3tus, quoniam Altiffimo fimilis efte voluerir. Id confir- xnari poteft hiftoria notifllma dc Camilloj cui equis albis triuphanti probro datum eft; cumhac ratione Dijs fimilis efte voluerit, Dijcnim tanrummodbequis albis vehi folebant. Legitur quoq; apud Trimcgiftum , hominem non folum efieadmi- randum, quia ad Dei fimilitudinem fit fabricatus, & fit fui luns , fed etiam quia fa- cultate tranfmutandi fe in quaslibec formas, potiatur • cum carteraanimaiia deter- minatas formas fortiantur. Non propterea admirari debemus pjatonetn, qui in So.phifta dicebatunihvnullus homrnu Deus,fed diuinus aiiquis e/Te videtur.Nfh'lo- minus homines olim 6ij appeliabaatur, vel ob miracula vimttii,ve! in adulatione “ potential, vei ob beneficia, quibus humaniratem profequebantur.Poterimus igitur iuftis de caufis hotninem Deum in tern's,Superorum domefticum, inferorumdomi- num, Dtinunciunf, & Animal diuinum indigitare. Hint Zoroaftef bo/ninem con- tempiatus exclamauit. ai equis albis vehe- rentur. Animal di- ttinu quale. Satyr i'll, Soniti ingenium, diuinorumqi eapdees Atq \; extreendis, captendifq\ artibus apti. Iraq; quK folius animat funt munera, inteliedu, & mente peraguntur, fed ope- rationes, quat fine corporis minifterioperaginequeunt, manibus poftea adpeife- ® 'dionem 1‘educu.ntur.Hinc modo intelligimus hominem non a nacura infcrmem pro- creatum fuifte, vt multiautumant; quandoquidem rripltci pnefidio exteris ammali- bns- terramped!buslcuiteratringens,nobilitatempra’fe fert 3 nam pauco tempore,in ea verfans, cadeftern patriam affeClat; & ha?c fententia menri Diui Pauli confbrmis dnaxagar$ c p Se v jderur, quando dice bar; noftra conuerfatio in Coe! is eft. Homo enim foius fenthtaau~ j) eum contemplatur :hinc Iaudatur Anaxagoras, qui Coelum vidcndi gratia,nem* pe Deum fe natum efise afseucrabat; fiquidem anima hominis tempium Dei eft; fcripfit enim ad reni Apqftolus. Nefcitis quia remplum Deieft/s,&fpintus Dciha- bitatin vobis, & homo eft Dei fimulacrum,omnia conrinens qua* in Deo funt. In memoria eft Pater , inintellcdu Filins, &in volunrate Spirit us Diuinus refider. A Haic igirur funt, qua; clarifisitnum ftemma humano generi addiderunt. Pratter- quamquod homo etiam Dei numifma nuncupatur jetenim quando in Fuangelio apud Mattheum legitur. Rtddtte qua funt Cx farts Cafxri-, drquf funt Dei Dee. Diuus Pafchafius in Mattheum hrtchaber. Jguta torus homo numifma Dei erf, ad imaginem Dei ere at us , dtbetfereddere Deo, quodmwme fra ft arepote!i,nifipriut fe exuat d cenfu C^faris^quatenut deincepsliber effep'ojftr. Demum hominis pr«eftantia mde ejicitur, quia homo maxime Deo fir proximus; vnde Dionyfius Halicarnafeus prolem huma- nam Dijs omnium Iongecarifsim3mpr;rdicabat. Adremigiturinfacra Patholo- gia legitur hoc hexaftichon. MaieUate Dei concluditur omtie, quod vfquarn elf 3 £>ua fine nil rerum Bare^veleffe pole if, g Hutc homo ft refi} famulatur proximus bxret, Si refills , mifero degtt in exilio. Omnia fc Dominus diferimtnat or dine in Flo, flue (int furn ma bonis, twa par at a walls. Cap. 22 « Lib.io. Lib. 1$, w tarn, HOMINIS MISERIA. VD I TAM humanamcerumnis vexatam efte,abipfo ftatitn ortus pri- tnordio colligimus: namq, infantiam innumeris obnoxiam pericu/is, adolefccntiam fugacem, & fenedtam preecipitem animaduertimus. G PfaJterea fi pueritia ad feneftutem deducatur, quawtulum eft, quod relinquitur ? Hanedgitur Talamitatetn defcripfit Ouidius hunc in modum. Editut in lucemiacuit fine vtribuf infant, Moxqttadrupes,rituq\ tulitfuamembra ferarum, Paulatimq ; tremens, & nondumpoplite fir mo C on FI i tit, adidtis aliquo con amine veruit. Jnde valens,veloxq\fuii,fpatiumqiiuuenta T ran ft, & emeriiit tnedq quof, temptris annis Labitur ocetdudper iter decline feneffa Submit hxe atif demolitdrq : priori r, < Eobora. ■' ’ ft c " i - ! Accedunt fexcentcealia? anguftise, &infinity a»gritudinutnj"pecies, qt»i>ui in dies- humanum genus premium, quod eleganrer exprefsif Virgilius his carmi- . nibus, ! • Li.3* Georg. Optima qu$q\ dies miferit mortalibus aui - • Primafugitfubeunt morbi, triStifq ; feneffut, Et labor, & dura rapit tnclementia mot tit. Quocirca pofsumus ad rem canefe infraferiptutn diftichon. Cor 3 nifi cur a, nthif caro nil, nif trt He cadauer, Naf ei, agrotare e fl, viuere fxpi triort. Prbterea venena, ruin a;, riaufragia, terremotus, bella, lapTus, Fulmina, & ctet'e- U huius generis humanum augent mKrbrem.Quidatn acih'i granumgIutientes,prK- focantur, D Monftroium Hiftoria. 11 5 foeantur,alij pilum in ladle porantes ftrangulantur,neq; defuerunt, qufbusftiria gclu concreta a tedlis dclapfa repentinum attuleritexitimn. Quare pofsumusopci- rnade cauf3 dicere. Humanism intents nihil eft, quod non fit bumandum. Auolat bine animus , cetera forbtt humus. Valeant igicur,qui tot, & tantos moliuaturtumultus ,& quorum cupiditatibus hicorbis anguftus eft,&fummopereprobeturfententia Pindari , quihominemfo- mnij vmbram appellauit: cum vmbra,&fomnio mbil inanius inueniarur Idem Pin- / n Ntnstis. darus alio in loco hue refpiciens prodidit: fi quis opes pofsidens csteris venuftate ^ pra?cel!ar, &in certamin/bus egregie fe ger ns,maximum oftentetrobur, debet ad memoriam reuocare membris mortalibusfe efseintegratum, &terram finern omnium efse aditurum. Propterea Diuo Chryfoftomo Homo nihil, homo ter- Homil.x.e- ra, & homo cinis vocabatur. Idtotuminfraferiptis verfibus eleganterexprimitur. pa.adHa~ Omnia quarts ctlertpereunt mortalia lapfu, breos. Neftraq', qudm [ubuofngere vita cadit • T am cito non perdu vartum tofa pule hr a coloreni; T am eiib nec hquidis bulla recedit aquis. Util breue migr antes fugimus poft tempus adorcuni: Cunffaqi mors feu a pallida falce mail. Nee quo abtasfcitur, feimusquam[olttmus cram, F Etgrauiornullo fit redeunte dolor. I t vario cur fa morimurpueriq; ftnefq- % Omnibus hoe cert mu eft, certa nec bora tatnem Hue at,quod Poera? demorralibus fabulantur,n/mirum omnes a fib's Par- ctfrbr ; pcndere, quibus fedtis, pendentes dec/dunr,&mor/untur. Immofingunt a/'iVd fifis candidix, alios a puliis, alios fublimes,alios tandem rev ra? proximos pen* dere, omnes ramen pepdenres, inexorabili Atropo filum rruncanre, cadere. Non igiturmale fenfic Ouidius quandocecinir. Omnia funt hominum tenuipendentia filo, lib. 4. de Et fubtto cafu , qu$v alaere , ruunt. Eon to. Id optime exprefsit Chryfologus, dicens: homines fumus Cub inccrto viuentes, _ & nefeimus quid fuperueniens dies fit paritura , Vnde aliquando rradidit Home- Serm. 10. Vus-. homine nihil efse miferius, & auget humanam cajamitatem,qu6d Principes,& VilUci eamdem vita? fortem incurrunt iuxta illud. Jntroitus vit$ par regibus exitus idem. Inter vtrumq-.qutd e ft. quod veteieffeparts. Itaq; omnes,dum viuunt, in fuo ftatu plurimum patiuntur laboris, & res arduas Temper rifoliurtturiquare non fine caufa hunc vitae curriculum poterimus herculeum labafem appellate. p •’ _ ■ '"'"r;. ■ fe- gui nefeis, quid fiinoH/we%J?oc, quod viuimus audi, • ♦ Tfatsfitusits mortetto,berciileufq\lahor. Si in pratfentia aiiquantifpdr clfhdla examinentur, corifufa , &perturbatidoib|?*- plena inuenientur. Omifiis igiruraegrotantibus, captiuis, exulibus,& „ proqildubio miftros appellareporerimus, Co ft o'filrufltfcnes,&pueri,pri^hp 4 v q' , ' mortis attiifgunt,alij fub tnetu ferula? viuunt. luuenesfeliciratem pucatfr ftiffe Amantium afl’ecutos,dutnabillis,qu0yiihnioderatisprofequunturafl&‘^libus,reda|hanturiim infeliatai. hilominusillos ctiam miieros Ou/diusappHlat.- * * . -y £udm rnifer eft omnt tempore quifquis am at. Item qui vitam quietam, & profperam dueere credunrur 3 adhuc mifelli funt iux¬ ta hoc diftichon. - • Ne'e magis bum an a qa$r as inforte quietem, Jluim tela in Ventsi, qmmod'o miff a volant, Siquidemqui diuitijs carent affidua prerhu.ntur folicitudine, vt illas acquirant. Sin Principes fintdiuitijs affluentes,prokm non habent: pr^terquamquod diuitia? Diuitum litibus,furibus, &multis alijs ptriculis obnoxise funt. Quare Nazianzenus, cum de miferia. hominis vita multa protulilfet, tandem exclamauit, Nee ii &amarorem a primordio deguftarunt, vt tandem fuauiffimum, & grati/limum virtutis fru&um delibarent: iuxta illud. Sitibi (ttgusiu radix virtutts amaro , Pie fpue,poft,grains,plus tilt fruclus.erit, Namq;fi fit diues fplendidis virtutum ornamentis decoratus, magis clarefcit; g cum dixerit Aefchilus. O' quam fa fete ulus grams Diues infipiens homo. Deindehomo humiIinatus!oco,erud/tus tamen, tanqoam in fpeculo Iocatiis, fc alijs ranquam formam, & virtutum exemplar oftentat. ideoq: adrem fcribebat: quidam Poera, Ob(curis puck at tie te natalibus or turn £>ucere,fortttnam mens sludiofa prpit. Rtmpidis mater vendebat olufeula\ alumnus , Part bents quondam finxeratvrceslos, Rampb^asgenttor Demotthenis artepalibat; & . Mt ptciore fatus clepatre Cpfar crat. G' guem queq, dinerunt fapientem oracula phxbi, Rerum erat huic certe pauper vterq. parens. t \ Sifatis es virtute t.ua iam clarus, auorum Ceufpicuat quid inops fors tua curat opes. Itaq; infer ilia, qua? ad perfe&ionemhominis induftriaparandamaliqua ratione. conferunt/cientia primas partes fibi vendicat: quandoquidem cattera perfe&ibilia funti&fcientia? admiqiculo, ad perfedum finem reducuntur. In prim is?, no mo fep- tem Iiberales difcip!inasinuenit,.&easdocct, nimirum Grammatics. Rhetoricam, Bidle&icam, feu Logicam, Arithmrdcam.Muficam, Geomerriam,&Afh'ononrusftii. Ereniratamacriingenioprarditus efthotno, vtin Cceliim vfq, penetrarepotuerit,: Aftrorum ortus, & occafus obieruans, & defediones iuminariutn pr^dicens: qua- ~ propter Manilius fic canerecoa-dus efi. , ■ attir Jdjtts dubitatpott hac,hominem conitingere CtsU. .le u. . , .Ht:.-?,::} Eximiam natura dedie lingu*mq\ capdxpO . . lngsntum. „v,. . . . ; r-:y.nv, s . v. Infuper homo caller Philofophiam, Medicinam:>Iuri$ prudenti'am-* Hiftoricam, Dodrinam rei ruftica?, Coquinarig, & Nautiea?, immo, & Theologians, qua? primo loco erat memoranda. Vtomittamus artes,in quibus.viri ranta excelleinia clarue- runr, vtad miraculum vfq;fpedandielfent. Vnus 5 inftar omnium, prodeat Mer- mecides,taminduftrius, Stdiligensartifex, vtcurrutnquadriugufabricauerit; qui Tub alis mufea? contegebatur. Amplius eo peruenithumana induftria, vt inuenerit modum Feram velociter currentem coercendi.Etenim legitur inScholijs Paracelfi, quod homo geftans ore topaciuro cum folio abrptani s oculis Feram infequens,de» Monftrorum Hiftoria. 117 in de id expuat infindoncm fericeam, & Iigatam proijciat adFcia,quoexperimen- to, Fera ftatim pcdem figit. Additur in ijfdem fcholijs, aiio experimento , cantus auiiim intcliigi: dummodo vir in ambas aurcs nonnihd radio's Mandtagorx colio- ccr,deinde digitum annularem finiftra? manus ferrco an'nulo cum pice,loco gemma?, exornet, folium pint ore geftans , & dextra virgam ferream aureo aculeo mumtam, quo folium pini pungatur ; tunc enim auium voces intclfigentur. Rursiim in eo- dcm loco legitur, quod morbo comitialiopprcfliss, abfq, medicamine, potcrit li- bcrari, ft quis tribus clauis fodiat terra? locum, quern epilcpticus cadens primum at- tingei ir, clauofq; terra obruens, nomen paricntis voce cxpnmat,tunc enimperfe- de ill ins valetudo promittitur ; &fcxcenta buius generis recenfentur, quaehomi- nes a morte vendicare videntur. Quareporerimusiuftadc caufacanere. Aeropos , d* Lachefis^nuncfabula^fabula Clothe , Namtf-, fua parea eft nunc f ibrtcator homo. Cceterum hie eft aduertendum, quddha?cexperimenta Artephij in Scholijs Pa- racclfi recitata parabolicam fententiam continent, quoniam ad artem chymicam [pedant, & diriguntur, ideoq; iuxta litteralem fenfum , non funt exponenda; hac enim racione, non folum incredibiiia, fed etiam tanquam ridicula elTent cele- brand3. Proetcrea vir Chrifticola non modo prsedidis virtutibus imburus elfe deber,fed nulla internarum fordium labe refperfus, virtutesdiuinasfibicomparat. Quocirca F ex Diuo Auguftino,Deus nil aliud,quambonam voluncatem qua?rit,&ex Saiomo- ne, qui probus eft a Domino hauriet gratiam, Hsecautemfentenuaerit conformis buic difticho. G JLd vitia, dr virtutes difeere qa§ret } Nil cert} inaentet gr antes effc Dto. Primitus vir enarrat/s infignitus prxrogatiais fummo amore erga Deum,& alios armatur : cum dixeric Chriftus in Euangelio. In hoc cognofcenr omnes,quod mei difcipuli eftis, ftinuicem vos dilexeriris. Deinde venerandum diuinx Ma/cftatij numen meruit; cum Pfalmographus,& Salomon tradiderint,initium Sapienria?ef- fe timorem Domini. Eft luftificus, dumin eius menccinclytareftderiuftitia : habe- mus enim apud Salomonem. Lingua [ufti confiderat piacira, &os impiorum per- uerfa. Caftitatem amar, vt fententiam Iftdori afTequ3tur,qui, perfeuerantes in ca- ftitate Angelis Dei atquales fieri pronunciat. Silentium dtligit, quia prodit Salo¬ mon, in multiloquio peccatum non deeffe. Ffdemampleditur ;cum,cx Iftdoro, beatus (it, qui rede credendobene viuit ,& bene viuendoredam ftdem cuftodit. 5pc munitur : fiquidem Apoftolus feribens ad Romanos; nos fpe faluosfados efle pronunciabat: defpcratipenim,admentem Ifidori, peccatum auget. Charitatem nunquam deferitj cum apud Ioannem legatur :-4Deus Charitas eft, & quimanet in Charitatein Deo rnanet, & Deus inillo. Hanc tanti fecerunc Prifcfvt Athcniefes, non Parricidas, non fures publica? execrationi, qua fingulis annis vti foIebant,ob- noxios efte voluer unt, fed illos tantum ,qui roganti viam oftendere, vel lumen ac- cendere, vel aquam eputeodare recufauerint; Viretiam genuina bonitate prardi. tus a patientia non abhorrer: legitur enim apud Lucam -.in patientia veftta po/fi- debitis animas veftras. Eft humilis iuxta pra?ceprom Chriftiapud Mattheum.-difci. te a me, quia mitisfum, & humilis corde, &inuenietis requiem animabus veftris. Verfatur in angorc, & moerore.- nam Chriftus afferuit; vos trifles eriris, fed tri- jftitia veftra in gaudium verretur. Aboratione non recedit; cum dicat Salomon: longe eft Dominus ab impijs, & orationes Iuftorum exaudier. In confeflione fe exercet, iuxta aftertum Pauli:ore confeflio ft: adfalutem. Gaudetpoenitentia; cum Chriftus apud Mattheum ha?c verba protg’erit • poenitcntiam agite; appropinqua- uit enim Regnum Ccelorum. Abftinentiaeft iilicura?;namfcripflt Diuus Augufti- nus hxc verba. Si temperatus erit cibus,& irrigara corporis noftri terra, fpinas 1 i- bidin.'s nongerminabit. Manfuetus eft,mentor afterti Dominiapud Mattheum, vbi legirur: Beati mires, quoniam ipfiterram poftidebunt. Mifericorseft,quoniamibi- dem habetur: Beati mifericordes,quoniam ipfi mifericordiamconfcquentur.Prce- tcrquamquod qui alienara intuens necdlitatem dolore afficitur, fecundqm Grego- " ' -s - rium, \ Epilepfe re - ■medium- \n Proverb, cap. I a* In Prouerb. cap.i. In Prouerb. cap .I o. Loco cit. Cap.8. Cap.i r. Cap. 11, Cap. 10. Cap.5. n8 Vlyfsis Aldrouandi Cap, 12, rium,crucem in menteporrat. Infuper ftipememendicantibuslibentiffimeopitu- latur,cumapud Lucamfcriptum fit.-facicc vobis facculos,quinon veterafcunqthe. faurumnon deficientemin Coelis. Neq;a:rumnis vexatus defperat j cum per has, Ca pii 4 * vt feribirurin Adis Apodolorum, in Regnum Deiintroircoporrear. Immodein- Cap.24. ceps perfeuerar, cum ex Mattheo colliganturhaec verba : quiperfeuerauerit vfqiin finem,bic faluus crir. Deniq,prudentiam tanquam cauerarum virtutumduceagno- In prouerb. feit; nam Salomon horninem prudentia affluentem beatumpratdicabat. Ideoqru- cap.5. brica hoc difticho erir efaudenda. llle beams trit, qui f t virtulilus ornate £ t qui f' vitijs tnqumat, tile mifer . HOMINIS VITIA. Homo quan do fiat bra- turn. Satyr a ij. Lib.l. de 0- rat. .Quid pari at sit urn. Ipjaj H R A SE A, referente Plinioiuniore,promu!gabat; qui vitia odit ^vi hominem odir, innuens nullum elfe horninem, qui vitijs contamina- minari non poflit. Nihilominus non pofTumus baud tacere , qua? de co fentimus, aut non fenfire ilia, qua: de eo dicenda cflent , in quo fingula vitia reperiuntur : cumfcripferit Menander rem fuauiflimam eff'e horninemab omni vitiorurn genere abhorrenrem:fiquidem vitijs foedatus bel- B iua appeliatur;cum in eo ftatu conftitutus diuimr cSdidonis particcps e(fe nequeat. Induit igitur naturam Lupi obauariciam, (it Cam's ob detradiione, fraude Vulpetn aemulatur, ira Leoni fit (imiiis, tandem inconft 3 nba in auem, libidine in fuem, & ignauiain Afinumcranfmutatur . Qnando igiturhemo vitiorurn trion ftrum euadir, crudelitatem incunit, quampoftca magis,qudm Ferae,exeicet, quod expreffir Iuue- naiis huncin modum. Sediam firpentum mat or concordia,parcit Cognatis maculisftmilis Fera. Et pauldinferius. Indie a Tygris agit rabida cum Tygride pacem Ferpetuamyfastis inter fe conuenit Vrfis. AB homini ferrum leihale incud: nefanda G Produxiffeparum eft. Deinde iuftitiam poftponit: vnde Cicero dicere aliquando folebat: pluraiudi- cant homines aut amore, aut cupiditace, aut iracundia, aut dolore , aut 1 cetitia, aut fpe,aut titnore, aucerrore,aut aliqua alia mentis permotione,quam verirate. Interdum in negotijs quibufdam peragendis, cuidenti alicuius detrimento,pro» craftinac, quod etiam fummopere vttandumeft, vt his verfibus manifcfium euadit. Jguod te fact arum eras dicis, craftina lux eft, Nullt certafatis, fedneqi totum bodte. Terra, cinifqi fawns, quod vtuimut vmbra, quod ergo Crastibt promittitfhoeperagas bodie. Nam in eras rem dipferre nocet,cumtempusabundeefe. Prexfsr, vet potent pamtutffe morce. Plurium quoq;frontiingratitudinis notainuntur 5 quod vitium Chriftus in Euan- gclio deteftatus fe decern infanibili lepra curalTe, &horum tantum vnum gratias egiffe conquerebatur. Quare quidam iure meritoexclamabar. Terra homine mgr at 0 pews nil procreat , her has Ip fa licet gelidas, atq ; venena ferat. Homoidentidemobarur,ideoq. in vanum fermonem incidit, quipoftmodum, ex tnente Ifidori, van# confcientia? index eft: hac de re curiofitarem incurrir, quatn Diuus Hieronymus deteftans feripfit, non confiderandumeffe malum, quodalij peragunt, fed quod bonum facere deceat. Abominando etiam vitiononnulli de- rcvi^vtiii'ateamicitiasprobantjquaproptcr Ouidius tale vitiumexplodensficca* nebaf. Turpe D Monftrorum Hiftoria. np ! TUrpt quiiem dtlltt, fed ft modo vera fate mar, Vttlgus amicitias vtilttateprobat. Ncqi ftifplicebitaudirealium inhocgenereficloquentem. Nttlltts untieittdm mtferi vultpauperis, durum Atq; vnltae men fa quarts amtee dupes, Tstfteagitttr pauper, circoej; txplodttur omnh Nee suttat effe bene, velfiapiente firm, Aarohonor eft,vitqfq-,lepos,pietate refill a , Atq; pudicitia, qut filet ambit opes, E Ganea infuper, & tcmulentia multos opprimit , quam Ifidorus vitandam eflTe af- Crapula , & feuerabar;cumab hacperturbationesmentis,furores,& libidinis flimuli rerultent.* Temulentta pmcrquamquod plures gladio.qjtiam gula nccari eft nociflimum, ideo fic canitur. quid agant. Plura ctbo,potuq: cadum , quam corpora ferro; id quam fit verum, muita per tela docent. Nam mage nil l£dttfenfut,antmumq\ remittit . £lu)m varqs epul f, vinaq~, fumptamodfi.^ Alij fulgore fuse fortune infolenter glor'anturj fed animaduertit Diuus Ambro- fius Superbiam Angelos in Daemones transfiguraffe. Additur, ex do&rina Chri- fti, Fattuofos,& Arrogantes inhumiliorilococfie collocandos. Ca»terum homo inuidia deprauatus magis fugienduseft?namexfententia Diui Auguftini, Inuidia j; omnes virtutes exterminac. Cenodoxi* captator veftium luxui indulget, cufcri- pferic Gregorius: nemo vult cfTe veftimentis, & caftero corporis cultunicido,& ve- nufto, vbiab alijs confpici nequeat. Immo pulchritudo forma; aifeitata ad vitium refertur: fiquidem vir fapiens non corporis, fed amma* decorem contempIatur.De- Lib.Prouerb tniimiracundiamitiganda, ignorantia, tanquam viriorumnutrix yicanda, necnon cap.ii. Auar/r/a, quam Cyprianus Inferno affimilauit . Homomendaxfraudulentusteftis appei/arur. Irem homo animifabe deprauatus iufiurandum dicit, cumramenapud Cap.y. Martheum legarur: Aud/uiftis quia diftum eft Anriquis,non pe/erab/s. Difcordiam amat contra dipi num prsceprumi nam Oeus non diftenftonis, fed pads eft Qjamuis mul/cres aprauicatibus arntruenarratis quepiadmodumetiam viri pof- fint irretirij nibilominusipfa; peculianbus quibufdatn vitijs tentancur.Muherin pri- mis voluntatem pro ratione habet, vt jnnuebat Iuuenaiis canens. Satyr. 2 . G Hoc volo,fic iubeo , fit pro ratione voluntas, Imperat ergo viro. » Aliquando mulieresiurgijs per no&em, atq; diem fcatent,quod optime expref- fit luucnalis hunc in modum, Nulla fieri caufa eft, in qua nonfamina litem Satyr.6. M outrit, Prattereanulla mulier caftaappellaripoteft,nifi ilia, qua; fe ipfam,non quam vir cuftodir; iuxra illqd Ouidij. Nec cuftodiri, ni velit , vlla poteft, Damnatur etiam mulier ob intemperantiam, de qua fic loquebatur Propertius. Vos vbi contempti rupiftis fraud pudoris, __ Nefcitis capta mentis habere modum. ” Quocircade labe in labem labunuir,dum mulieres veftimenforumcultumouan- Mulier am tes fibi nimis indulgent, vt choreas frequeatanres a cundtis circumfpedari poftinr. aw,. , iuxta aflertum Ouidij cancntis. f f ‘ Spettatum veniunt , veniunt fpe&entur, & ipfia, 1 lie locus eafti damnapttdoris habet. Tandem mulier in crimine deprehenfafcelus fcelerevelare cogituri vc verita- tetn aftcquatur hoc diftichon. Ac there quot volucret infunt , quot litorf concha, Tot mala, tot fir audts mens mu lie hr is habet, Quam animi prauitatem aliquando ponderans M.Tulius Cicero,& ipfe fic cane^ ■ • re coa&us eft. fosmioa nulla bona eft, fed ft bona: eontigit vlla. Nefcio, variat. Viper is im ft Bur a. 120 i Vlyfsis Aldrouandi Hefcio, cjuofato, res mala faff a bona eff. Nulla igitur admirationeteneri debemus, fi Diogenes mulierem ex olea pen- dentem,&laqueo prsfocatam confpicatus dixerit: vcinamj& ester® arbores fimi- lemferrent fru&um. Prsdi&is tanquam coronidem nonnullas addemus fraudulentorum hominu im- pofluras j vtilii>quicum impijs hominibus negotiants, afraudibus fibicauerc poifint. Adulterabanr, state Diofcoridis, crocum crocomagmate;hodie Impofio- res fibris co&ae carnisbubulae croco infe&isvitiant,necnon filameris in medio Sco- lytni crcfcentibus.Podus oleiaugentaquis turbidis,vcl deco&ione raporum,& Af- phodelli. SericumgrauiusreddunrfumobuIIientis aqus, fed alij augentfericipon- ^ dus, dum illud in folijs vindibus iuglandisatferuanr. Mellis quantitatem maiorem reddunt farina caftanearuai, velmiiij, qua? fraus difficulter deregirur . In Cera mifcentfannam fabaccam rcnuiifimam, qu® incandeliis, fineexcrementis, ardet *. ctenim fic augeturcer® pondus, vt vixfraus cognofcatur. Sebum vitiant cincre ti- biarumbouis in fornacibus prius concrematarum , vel addendo fulphur alburmfi- quidem quantitas fine deformitate fimilitudinis crefcit.Piper menriuntur granis iu- niperi, vel vtuntur granis vici® in aqua cum capficoferuefa&is :h®c enim grana ex- ficcata, inftar piperis, rugas conrrahunr, & deguftata acremiingu® faporem com- municanr ,irautdiligentes etiam Aromatarij decipiantur. Furfuribus in aqua ma- ceratis, & expreflis pondus panis augetur. Plinius frumentcTpondus addit ,du vas aqua, vel accto plenum in aceruo tricici recondit. Sexcentas huius generis irapo- g floras; breuitatis Audio ,omittimus , & infraferipta carmina recitanjus, vt omnium vitiaj ad ilia euitanda, decegantur. In primis cane ant Super urn quiarcana tuentur, Ne bos teneat fiffatn relitgionepudor. Ne opprimat, dr populos Prtnceps,fedfader a feruet Tot ns, ad exempluw Prtnctpis, orbts agtt. Impius igntfett miles mauorte rapact, Aulictts raft das pr$ am bit tone turner. Inuehit incaffum, qui public a cri mina tax at, Laudat,& auditor v erba, nec vllus a git. fduam colutt feffam deltrus Apottata damnat, Lfdit, dl aurigam cur a rebellis equi. Blafphemat lufor, protellat crailina ludex, rent ebtulerit mstnera, Prator amat. Sport ala indicium tottes recidiua perennat, ' ■ 1 Legibus, dr nafut eereus effefolet. Juris eonfultus promittit, dr acctpit aurum, Orator mendax, are Poeta caret. Scrtba no tat lites, inter diftantia, fulcus > ■ Linquttur, vt medio rana nature q steal. Fertile Cauftdtcus ff tedium, Venator inane Profequttur, Minus feurilitatis opus. Accelerat lites Aff or, differ re Reorumeff, Augur ab mcerto fyderefalfa cantt. Vana SophtBarum fatiantpr^ludta Circot, Si fanet Medicus, vel necet, arapetit. Semper amat lites Chirurgus, vulnera, rixag, Oderunt Fures lamina, vine la, cruet ns. Furatur Pauper, Diues vult dttior effe, Peter at mere is vendttor arts amans. Mercedem ex vno geminam vult f mere paffo Vr oxen eta, fugam quart t ab arce Reus. Jnfamis Lena grqcatur panibus vnffis, Miraqh Lifforicarnifieina placet. Pttfcit Monftrorum Hiftoria P4felt Herns fa>nulos, tanttrnqi durante laborti Eft quoq\ prtutgnis dura Nouerca [uts, Segms, dr ajfidao fibifare it (truulus a ftu. E ft Meretrix fallaxy tngluutofty proeax. Nutibutydr toruitoculisfatuantur Amantes . Exurdat Coniux gar ruinate V tram. Jnterdtila cupit dtuertta f*pe Alarum* T %det Veil ales abftinutjfe thsro. Defraudat verum, qui vendtt aro »ata, pottdut, Atqi loco mi lq fap s e mini fir at o’us. Termultos Lanius car turn fie fallit ementesy Dam ft a ter a gram comprimitur digito. Reddit inaqualemCererem pi ft or i a trail ansy Lixiuiamcum vult adders, pa ft a tumet. Pollice fubrefiuo cubitalis labitur vlna. Pannus in obfeuro venditur atqi loco. InuitOyfed Mercator blandus ttbi merces Venditydr Inferior tendit in arte dolot. El fulloy dr far tor , fait hic 3 fouet i Iky fed vrit. Hie eitapunila trabens feftaprofefta facit. Veftibus agninas byemahbut addere pellet Pellio promittity velleraponit ouis. Dente trahit futor crepidos , fand alt a 4 foccoty Vl ftllat vifumfoleaparcq tuum. Excreatinpalmat Ltgnariusy vt requiefcaty Bttraqi languidula (tgna btpenne del it. Deferit inftabilts cSptuWy mercede reeepta ; P til or oputy ft vis, finiaty pra sene. guiq\ locant operas tardoeonuttia Soli Dicunty Conduit or Sple cadente dolet. Kara inter cruft as ponitf$m,en.(a Redemptor, Failapy c%menttt maniay cake carent. Semi ant met intermifcenl farctmtna mufeas Fartores.forbenl iufcula cra(f a coqut. Rurt fieet mixtum liquefall urn dueitis aurtm, Non focus y at furtum garrula lima facit. Ducite Chymi ftty velocet ducite folles. Namq. mutat fpectes foluty& fra Deut. Fercula conutuij laudat dum cur ft tat hofpts. Verficulos laudat Biblittpola me os. Simla turpiculos catulos put at effe decoroty Non fee us egregium qutkbet author opus. Inter delict as gempbunda puerpera pinguet, Et lac in mammisy atqicoloftra negat. Et qua conuertit vuluqs, dtcitqi feraces t Inf antis nafam indie & effe patri%, Paftillos Nutrixpetity out, merumqi bibendum, Nec vetat hac Veneremperniciofa walam. Raft at in fomnis muliakes, Tremor,Stupor, irrimo ad co nuu! fio nem reducitur illcaft', dus, quo laborauit feruus Pencils, qm dortwes in fumma repebat reda, & 7 heo n Sto.'cus dormienspaflirn dcambulabat. Succe* dic Apoplex/a , & Paralylis : n folucione ramen neruorum laborantem memoiar Schenchiuse fuccen/a domo fe prurcipiraiT’e ,&deinceps fan a turn probe in ceftilfe. Tandem diuturna vigiha homo cruciatur; nam referr Seneca Moeccnatem tnbus integrisannis abfq; fomno vixIlTe, & obmgritudinemfuiffe liberatum. In m r radit Heu rnius cum verfaretur Tieiniinreilexifife N'zolium ilium Ciceromanum,per de- cennium, fomnum non inucnifTe. Montuus quoq, faretur (e nobilem Matronam cognouifie quar/patio annoruro triginta quinq;,infomnis vixit. Oculorum morbi multi funt in compararione ad aflfedus aharom partium , quo, niam partes adoculum integrandum multa? concurrunt. Prima atfedio eft oculi diminutio, emfdemexp elfio, Strabifmus, Lufciofitas, Amaurofis, NycialopV r pi- phora, ocul i refolntia, Ophthalmia , Sclerophtalmia,X< ropfithalrma. Lucr phthal- mia, Ed'opion alFedio Lagophrhalmia? oppofita, Trachoma, Palpebrarum muifca- tro, Hordeo/um, Chalazion,Encanthis, Trichiafis Pterygium, t h ydcncs. Hippo- pion, Leuco.na, Aegylops, Anbyopia, Vue?? procidrnti3,Mydnafis,Ocmi tabes, Suffufio, Suggi/ar io , Vertigo, Scoromia , Synchiafis n orbusocufi aplagapro- yj diens, fiftula iacrymalis, & lacrymario, vndefanguisaliquando effluit. Siquidenj Dodoneus narraefe v idiftc pudlam fextvm annum fupra decimum age nrern, & lacrymas fanguinolentas fundeneem, cuius caufam fuppreffioni medium attri- buebar. Nafus aduerfatenetur valedirudine ob Grauedinem, fiue Coryzam, Polypum, Ozenam, Hiemorrhagiam, Fajtorem, Sternutamentum , & Trichiabm; & quamuis inter morbos oculorum htec poftrema afFedio fuerit connumerata, adiurtendu eft hoc nomen pati a?quiuocationem;nam palpebrm pilis pungetibus vexatm Tnchiafi Jaborare dicuntur: item quando pilinafum infeftant, hunc affadum Medici Trt- chia/im vocant, infuper lingua Trichiafi laborat, & tandem per Trichiafim,capilla- menta qumdamper lot/um quandoq; exeuntiainteiliguntur. Aures vexat Otalgia, Tinnitus. Auditus diminutio, Surditas,& Vlcus. Os deniq;^gra valetudineopprimitur ; quando ei accidunt fetor, Alcola, Scifsura L i labio- Morborum numeruti Lib.l.olfer 81. Lapis in ca piteprtUi ' Vt'r 'retvr*- tlone r« quo'/oao liber ants. I r, Ub.de pTomaen. Ocuhsrum morbi ifut,ct cjuot. I » obferu. med. Uafi,&au~ rid morbi. HI -1 .olfer. 3 8 T Lib. 1 1,cap. 37- In Ub.de dent. Dent natut inpal' a. to , Morbi ven- tru tnfimi, Lib.^.obfer. I’jfonit ere tnatt virtue In fympof. ltb.8. Jmftcrfora- Wi Jn ob fir na¬ tion! but. Lib $.obfer, %$7« 124 Vlyfsis AldrouancJi la biorum, Batrachos, Tonfillarum inflammatio, & Columella, eiufdemq; laxatio, Loquela impedira, Tumor ,& Trichiafis lingua?,qua poftrema afFe&ione Schen¬ chius purauic laborare homines de genere eorum,qui cbrdepilofofuntreferti. His qdduntur gingiuarum apoftemata,& Scorbutus morbus familiaris Germanis adraa** re Balticuin, gingiuis putrefeentibus, & ore faetente. NJ - q; omittitur Odontalgia, Nigredo, & Pallor dentium, Dentitio difficilis, & Erupcio dentis in palato, cuius Plinius meminir. Eultachius quoqimemorauit Mulicrem romanam cum dentepro-* pe foramen palati nato; Item alteram degentem in Monafteno Sandiflitnx Trini- tatis Eugubij, in cuius palato, anno a?tatis decimo, dens apparuir. Collum,&Thoraccmafficiunt Cararrhus, Angina, D.fpnea, Afthma,Aphonia, Peripneumonia, Hydrothorax, Pleuritis, Phrhilis, Empiema, Cardialgia, aliquant do nata ob calculos in corde genitosi vtobferuauir Schenchius, Syncope , La&is Copia,vel inopia,Mammarum Apoftemata, AxiIJarum fat or,Sc Tuilis molefta,quam Schenchius ex animalculis mufeis iimilihus in afp„ra arteria, & pulmombus genitis procrearam aliquandoobferuamc. Pra?terea homo imbecillitate valetuJinis occupatur,quando partes ventris infi- Cni, qu.r plures funt, afficiuntur, & prscipuefi vigeanr Apepfta , Difpcpfta , Dolor ftomachijRufiatio, Inflatio, Singultus, Naufea, V'omitus, Bulimos, Pica, Sitis im- moderata, Tormina, Verminatio, Paffio colica, Iiiaca,& Cseliaca, Lientena, Dia- rhea, Oyfenrttria, Cordapfus morbus la?th3lis, cum feces euomuntur: mbilominus Schenchius memorat nonnullos, qui fuppofitaria, & clyfteres, fine vita? diicrimi. ^ ne, per os rcieccrunt. Nos quoq;nouimus Iuucnc Bononienfem adhuc incoJumetp, duobus ab hmcannis iebre tertianaduplici Iabotantem,qui fumptos clyfteres pau*? 16 poll euomebat. Pra?di6ti$ additur Hydrops, fiue fit A Cates, fiue Tympanites, fiue Anafarca.Afcirequidamcorreptus.ex Schcnchio,d/u decubuie,cuius vxor/on- gitudinem morbi, & graues fumprus tegreferens, parientem veneno de medio to/-* leredccreuir 5 ideoq; puluerem bufonis in olla cremati prop/nau/r, feda?groruv,co-* piofa vrinareddita, melius fehabuit.-at ilia, vt patienns a?run?nofam vicam tandem mortd terminarer, denud copiofiorem exhibuit puluerem ; fed a?ger maiorem Jon; quantitatem reddens, pratter expetftationem vxoris, comia'uic. Quandoquideni Bufo apertus, & regioni renum applicant g3udct hac pra?rogatiua, vt aquam Hy - dropicorum per vias vrina? pellar, q Si per feriemmorborutn ca?terarum parrium progrediamur.fuccedet Nephritis, JJeuis ohftrti&ia, Sc;rus; Item leporis imbecilhtas , Idterus, Cachexia, Scirus, affeCtio ilia hepaticq, qua laborans, apud Plutarchum, mures domefticos accurate obferuar, & mfeeftatur. Additur Iumborum debilitas , quam Feftuslumbag n5 ap¬ pellant. N q;omittunturh;emorrhoides, ani apoftemata , Rhagades , Condylo* mata, Si Imperforationes. Dodoncus cnimrecitat hiftoram cuiufdam puella? clau- fa ani meatu nara?, qua? excrementa ex pudendis derrudebar. Item ex Beniuenio, multi anoclaufo nari memorantur, quemadmodum etiam hodie, qui fubindearte corngunturtfed aduerrendum eft, ex fententia Dodonei, abquando mTnres nafei imperforates, quorum in ano caro altius crefcir, quinature error nulfo artificio emendari poreft, fedquando fola membrana forame tegitnr ; hac fcaipro acutiore prarofa, infans fanatus viuit, D Sequuntur morbi semtah’um , & veficx , nimirum virilitas adempta,pudendi di- ftortio, Prtpputij phimofis, Satyriafis, Gonorrha , acum Priapifmo , & fine, Pollurio no&urna, Veficte inflammatio, Lithiafis, Inuoluntarialotij excretio, Vrma? ardor, Dyfuria, Ifcuria, Stranguria. Sed mirabile circa hunc affedum narrar Dodoneus de puero deceq ii, quiper feptem dies vrinam non reddidit, mcatibus a pituitaoc- clufis, fed tandem ex ano illam em/fit, cum tamen inteftinum fir folida? fub anti^, & vefica minimeforaminolenta, fed natura, quod fierimmime poteft , ibas vias ad falutem patient/s dilqrauit, Additur deniq. Diabetes , circa quam Schenchius pro- dit puellain odlqdedm annorum anno Domini millefimo quadringentt fimoocatus illicd omnts ar»preh?ndi iuffit;tuncautem homo cornutus caeterqru comes, &focius pri¬ nt is aufugiens inter dumera ie fe abdidit. Verum violentia illinc exrra dus, & a4 Dominum dmftuS, caput aperire recufahat , ne tantam deformitatem parefacerer. Pi leo tandem i Domini famulis, & miniftris depofiro,non Cine magna fpedannum adm ratione, cornu obferuatum fuit in capite glabro, except’s monnullis pills qui- bus occiput tegebarur. Tunc Dominus Lauerdm ftar/madlnuidtiftimum Qalliarum p. Regem, qui non longe aberar, deduci iuflir,a quopoftea Luretiam fuit dudtus,vt ab “ omnibus confpicererur, §chenchius quoqi memimt euiufdam viri, e cuius dorfoos ad firnilitudinem cornu cmerfittquare peradta vniuerfali totius corporis euacuatiq- fk medicamentis exiccantibus applicatis,Qs fponte ccctdit.. Morbi mu- lierum « J» Cement, ad ApbtriJ,\ Hippec. Lib.An at Exerc. ip9. In co ment. adlib.Z.Ph) fic. T omotpchia e/uod reme- «Uum„ febris ama wta. If or hi pue- rerum. Lib,?, Apbo Vlyfsis Aldrouandi 128 lam properarc oportet adnumerandos illos aftedus, quibusmulferes tantutn corripiuntur, funt autem fterilitas , nempemuliebris , qua? aliquibus eft perperua, quamuis alia:, mutatis coniugijs, illam deponant, Scytha? hunc morhum effa?mina- tum appellant. Pica eft abfurda appetentia-grauidarum uneminit enim Shencfrius mulieris cuiufdam prargnantis, qua? morfum ceruicis cuiufdam iuuenis appcrcbar,& abortum proculdubio fcciftet, mfi, exanimate fere iuuene , ceruicem eius momor- dilTet. Vreriprocidentia, Abortus, Mola.Parrus d'fficilis, foetus roortuus,& fecun- dinarretenta? , Palfto hyfterica , Marricis inflatio, Sc tu nores prater naturam ,eiu- fdemq; marricis hydrops, necnon lumbrici, pruritus, dolor, hymorrhagia, & he¬ morrhoids colli vtcri, bymptoma turpitudinis, quando nympha, feu potius Cliro- A ris.inftar pudendi viribs, erigitur, qui aftedus poftca nymphotomiatollitur, carnis excrefcenti.r inter pudenda mufiebria, Imperforauo, qua Jaboranres mulieres vo- cantur aTpnrct), i>uperfa?tatio epidemica, quam Brafuuolus memorauit.His addun- tur profluumm muliebrc, menfiutn fuppreftio,eotumdem (tillicidium, & nimiaeffu- fio;fcd admirandumeft,quodlegitur inhiftor/a nauiganomsin Brafilia, nimirum mulieres Americanas menftruis purgationibus non laborare;nihilominus mulieres illas eftefatcundiftimas. Obferuatuin rameneft, quod in iliaregione,pue!Ja? annum duodecimum nata? ab axilla , vfq; ad gcnu,dente accutiftimo cuiufdam animalis a matribus vulnerantur: vnde fa<5ta hac larga fanguinis iftufionc deinceps purgari non pofl’e conic dant. Ampiius puerper? febre Iadis laboranr ob bumorum comrnotionem,ob morburn pilarctn, ob mammaruin inflammationcm, &ob latftis in grumos conuerfionemiali- ** quando vbera tanta Iadis copia redundanr, vt lac fponce fiuat. Hinc non eft mi- rutn,fi Andreas Laurentius, aliquando obferuauerir lac per veficam,& anum expur- gari. Interdum mulieres magnitudinetnammarum laboranr: nam Scal/ger narrac ic vidifte mammas cuiufdam Virginis ram vaftas, vr brach/orum latcra , Sc parrem ventris fuperiorem occuparenf. Hiccafus forte non erit valde di/Iimilis abilla puella, quam Albertus Magnus mammis pendentibus, cum pilisin inguine , & fub axillis fe confpicatumfuifte promulgat, Mulieres quoq; graui aftreiuntur morbo, quando,ob anguftiam orifici|macricis,fdetus'egredi nequc'at, ni per tomotochiam citra conceptionis, & fa?cunditatis iaduram, &: citra periculum vtriufq; vita?, foetus educatur. Quidam Orchitami, ex Schenchio , hocopus exercere falent diligetcr; nam in dextra abdominis parte, tranfuerfo digito infra vmbilicu, &vltra quatuor q digitos ad latus, fedionem moliuntur, & inde reda procedunt, vfq; ad pudenda, abfq; redorum mufc'ulorum la?fione, deindc vtcrum incidunr, amplo fado vulnere, vtfetui viuenti, & fecudinis aditus facilis paretur: poftmodum vulnere abdominis, non vteri, quinq; punCtjs copulato , puerperampriftma: famtatffeftituunt. In fine bormnmorborum collocaturmorbus virgineus, febrisalba vulgo nuncupata,quo- niam hire aftedio Virgipibqs tantummodo lit famil aris; quamobrem Matrons Brabanrinsc febrem hanc 3!bam,obpallpremfadei ? & febrem amaroriamappellare confueuerunt. Quemadmodum homines ratione fexus,vt adnotarum eft,aduerfa, & diuerfa va. Irtudine detinentur .-paritcr,ratione setaris , affedibus varijs occupantur. Pueri i , imperforacio , procidenria ani, intertrigo, & fecundiim Auicennam, excoriatio, pernio,mutitas, fiue loquelce priuatio: cum feripferit Ariftoteles folum hominem hac affedione pofiTetentari quoniam homo folus fermonis eft capax. Balbuties, vigil ia? diuturns, vermmatio, dentirio, fingultus, incontinentia, vrinx.Hisnonnulliaddunt Satyrifmum admen- ttm Hippocratis in Aphorifmis.-cum tarn? hoc vocabulumab aliquo nimis diligen- re fcriptorc, inferrum fit; fiquidem dodiflitni viri, inexpofitione huiusloci, tab's vocis non meminerunf. Poftremoloco nominandre funt omnes affediones cutim humani corporis infe- ftantes; qua? quamuis fuperius partim inter vlcera , & partim inter tumores praster naturam memorata? fint i hoc tamen in loco omnes comprehendcmus. Sunt igitur ViAi- Monftrorutn Hiftoria. 129 Viriligmes, Scabies ,Elephantiafis, Vibiccs, Macula, Pruritus,Cicatrices,Rugs, uerbi cttth Vnguium cafus, rediuuium, Vitiata forma,& color,Hydros tubercula, Exanrhema- ta, Tinea, Sycofis, Canities intempeftiua, Pilorum cafus, Plica, morbus epidemi¬ cs Polonis: namquamuis vtplurimum hxc affc&iopilos capitis occuper, artamcn vtintelleximus, vexat etiam alia loca, a quibus pili erumpunt. Hie quoq.recenfcn- di funt affe&usnempe impetigo, JVJentagra, Ignis facer, Dchencs, omnes Lepras fpecies, Atrophia partium, Dracunculus Aegyptijs,& Indis affedtus familiaris,Epi- nydiis, Puftularum omnia genera, &prscipue Boa, flue Boua, quando cutis multi* tudine papularum ruber, non fecus, ac fi a Boa ferpente fuiflet detnorfa. Accedunt affe<5tfo furfuracea vniuerfam cutim fed ans, Phthiriafis horrenda, quando vniuerfa cutis pediculis fcatet, item Syrones Msdicis grscis incogniti,vcfcribit Abenzoar, Arabibus Afloalarnuncupati: funt enim pediculipermanus ferpentes ,&excitatis puftulisaqua plenis, altiiis delitefcunr, & funt animalcula tam parua, vt vifionem fereeffugiant,& a mulieribus acurs vifionis acu facilcextrahunrur. Neq;omitten- di funtriciniex fordibus barbs, & inguinumnafcentes,quos Galli Platas,& itali cumexitu excrementorum careant, Carcas cognominant. Tandem Alburafis me- Lib.i,e.$$. tninit sgricudinis NaKir vocatx,que nil aliud eft nifi flatus furiofus, qui vniuerfunj cutis ambitum affatim occupat, N & V I. O R B I cutis nuper enumeratinsuos in mentem reuocarunt,& prs- ferr/m cum aliqui Aurbores non proletary inter vitia cutis i llos repo- Juennf. Scriptir enim quandoq; Plinius, farina fabaeeain aceto co* £r.i 2 .r. 2 j. da na?uos aufern.N hilominns tantum abeft, vt nxui humanum corf- pus deturpent, vtpotrus illud commendare videatnur. Quaproprer Guidius faciem illam probare minime dubirauirfin qua n?uum aliquem benigna na- tura impreflitj nam quemadmodurn nauis in piacido confpeda pelago, non modd illud exornat, verum quoq; tanquam nauigabilis maris fignum repuratur: fimihter , nsuus quad vai/? non folum venultatem faciei conciliar, verum quoq, mannas hu- mani animi affedliones fignificat: cum nemini dubium fit nanios ad Phyfionomrarn attinere. idcirco Mslampus Medicus Athenienfis antiquiflimus , necnon Abenra- Ntut /ti gel inter Arahes,quid noeui in vnaquaq; corporis parrea natura locati fignificaret, phylionomii cdocerc funtconati. Quandoquidem nsui per vniuerfum corpus veluti cafu quo fp(tt*nu dam fparfi, certum tamen inter fe ordinem , & veluti cognationem quamdam habent. Etenim nsuus in fronte confpectus, alium veluti focium in thoracc habet: immo fi med/amfrontem nauus occupet, vt plurimum alius in medio pedtore,vel in dorfo inter fcapulas reperierur j & quanto nteuus a medio frontis recedens ad dexrram, vel finiftram parrem inc/inabir,tant6 etiam alter ad alterutrum brachiorum,vel hu- merorum defle&et; itaut fi in extrema fronte iuxta rctnpora, nimirum inconfinio j^capillorum appareat, alium in humeris reprsfentabit. Stepius enim euen/re folet nsuos frontis quandoq; ad illos, quiin peftore, & quandoq; adillos,- qui imprefli funt in dorfo , referri: cum pars antica, & poftica ps&oris thoracem con- flituant. Si iuxta nafum, &fuperciliumna?uus fit conftitutus,alter in parte inferior! pc3* Vlyfsis Aldrouandi bencfa.- Jmmocomponirpilularum omne genus, glandes, fiuefuppo/jroria, infufio* qes 3 pe(Tos,clyfteres, errhina, trochifcos.fternutatona, rotulas, apophlegmatif- Medicume- mgta, pulueres catharticos, gargarifmata, fuffitus, collyria, facculos, ele&uaria, Ucfyo(it4i embrochas, poma odorata, abfutiones, vnguenta, fomenra, cataplafmata , empla- ftra, epithemata, cerata,cauftica ,& balnea medicata. Quapropter poterimusca- pere cuna Ouidio, Mi lie mali fpecies , mille falutis trunt. Tandem Chirurgia non eft prxtermittenda, qua; etiam adfalutem propria in- ftrunaenta profcrr 3 cum fcripferit Ouidius. Ft corpus rtdtmas ferrum patiaris-, $ igaem. & Chirurgia , Chirurgus enimfc3lpello,cauterio,forcipe,ferra,fpeciIIo,nouacuIa,acu,voIfeI- la, deligatione,tenacula, Iplenijs,penicillis, Eue turundis,fafcijs, fibulis, & inftru- mentis extendentibus vritur. Catterum ad euitandum omne medicamentorum la lib dc g e nus,&ad tutelam valetudinis,Galenus pra;ceptum cedro dignum rradir,videli- fuccor bon cet eum nunc ] uarn ^gritudines incurfurum , qui crudirates cauerir, commotioneifl &vit',c .5,' aeibo vehementioremvirauerir, 8 i fefeantecibumexercitiocommiferir. C A S T R A T I O. Lib* 2 z *c apn 14, C a ft ratio* att humane taufa, libobfer , 3 ° 3 - Lib.4, de PraHig.De. 04p.Z. fdit. 6 , P VLE I VS caftrationemelegantivocabulodeteftarionemappel* lauit, caufam infinuans, quare in brutis, & potifiimum in equis cele- brerur; nempe quoniam nimio libidinis calore Jaborantes hacdete- ftarione manfuefianr. Sed quid hoc mediramurin br mis, cum luliut Ajexandrinus mu'ieres perniciofx Veneris ardore vexaras olim ca- ftraras faiffh diuulgaijerir ? Inhominibusaurem noftraa;rate caftrarura, a lijs non conferenribus pta?fidijs, adbiberur,quando perironeo dilatato, vel lacerato,inrefti- na in fcronvn defcendentia herniam generanrj vnde homines ad labores,& ad alias fun extraho.quo- 'amhistefticuli euulii lint. Ca;teriim ferunt Turcarum Imperarorem olim vidifle tquumcaftratumequam inire, proprerea mfifte, inpucris eunuchandis,penem vna cum teftibus detruncari.ideoq;fa&um eft,vt Turcxbac etiam tempeftate in caftra- jj tura puerorum, virgam cum tefticufis auferanr. Mulieres autem caftrari pofte non eft in dubium reuocandum, vt ex authoritate lulij Alexandrinifuperiuscitata intelleximus 1 quamuis hoc opus maion prematur diflxcultarej nullum tamen vita; difcrimen imminer, quado Orchitomuseft peritus. Schenchiusenim recitat hiftoriam ftupendam de mulicre procidentia vtcri, &can» crena aftedli laborante; namq;citravita; periculum, vterus a Chirurgo refedlus fuit. Et Vuieriisroeminit cuiufdamfoannis abEften , quim Comitatu March ix verfans, illuc enim adcaftrandaiumenta condudtus fuerar,propriam ibieunuchauit ftliam, cum iHam familiariter cum iuuene quodam verfantem animaduertiftet* Ex i onicero etiam, in variahiftoria, habemus Lydos fuifte primos, qurmulieres ca- ftrarunt, cum illis loco Spadonum vti folerent, quam poftea vefitare Ca;lius Rho- diginus affirmauit.C^rdanus verb tammares,quamfeminas,abfq;Chirurgicoope* reeu- Monftrorum Hiftoria. as tecunucb&s for;protulit^dummodo mares Iongo vfu vUicis,Sc fxnvnx periclyme- *3ivt3ntur» DENOMINATA. OM VNCVLVS, hotnu’us,item homululus,&homunciofunt nomina paruum hominem denotantia j quamuis apud Chymiftas ho¬ munculus ftgmficet illud fperma, quod tantopereextolhtur neqjto- tum eft ex Lunajimmoexiilo magnam partem fibi vendicat Chaos Homt cuius nempc mixtio quatuor elemcntorucmquemadmodum in fchoiijs Pa- cbymtftaru racelfi iegitur. Pariter apud CJrscos avdpeaTrisv , atS'pa.p/ov,dvdpfat, fine dvd'piff-xQS vocabula funt homulum exprimenria, veluci Hi*iav$pu7tpi femihominem fignificat. Vari* etiam funt affe»c humans naturs coditio, ctvQpav/roTraQru; afte7ro7rxTti!* humanaaffe&io, av^po/xa,vr( dicituramoreviroruminfaniens. Quapropter apud Gregortum, nempcamor infanus tmriierum impudi. carum Iegitur. Eft Xuxa,\8pu7i1* melancholia? fpecies, qua afte&i, veluti in Jupos conuerfi nodu vagantur,donee diluculet. Veriim i^dv6pco7ros exponitur homo alie- F namnaturam, nempe ferinam induens. Sed luuintvSpcovia, odium hominum, hue inhumanuatem fignificat, quae Luciano a^avOparc/aetiam nuncupatur. Exponitur ai/tfpccwfhominibus noxius, & dvdpox.vfictho; Hefychio, & Suids vit* improbus,& vereraror, & aWpiW^of cum viris pugnans. Eft aVcFpoAaWaj, viros Carn'tfex expcllo, & dvdpcfictfffAoZ) qua/i dvSpdc angufta via, perquam vnus tantum eyuomodo homo tran fuc poccil. Graos ap~ Prarrerea nonnulla funt denominata , qvsead pcrniciem hominum fpeflant, vt peiletur . tiv8pM7rbhiQpo(i hominum pernicies, dv^podeti xtoq viros penmens; vox eft compoft- taexai rp Scjaifr. I rein dvdpayyroiyve i dvdpayyos vocatnr earn ifex fcilicet homi- num ftrangu^ator. Eft avOpcvvoQdvu hominesiacrifico. Exponitur avOpatroxTcvoi, feu dvdppxToroe, & dvdpo Dicitur apud Scholiaftem Ariftopbanis dvdpoxpoii; a viro interfe&us ; nam dv SpoxfAWTtt; ayceviou apud Euripidem erant certamma, in quibus viri praeliabantur.Eft aripoxuH-ro; ab homine elaboratus: Iegitur enim apud HefychiumaiiJ'poxptHToSTo.a- jgo? nempe tumulus ab homine fabrefaftus, vel in quo vir morruus iaceat. Nonnulla denominata ad esu humans carnis attinent;vtav0pM7j-o!pa^o?, dvdpppd- yos, dvcFpo/Sopos, & drdpco-70/SopQ? hommiuorus, humana carne vefeens, eft etianon- nullorum canum epitheton. Hinc dvdpee^QpdytA, & a i/cfpoipa^ia,hominum deuora- tio, vel efus carnium humanarumexponitur. jq Loca a viris denominata funt dvdpidp , EueaiJpansparsdomusquam yirifeorfutn a mnlieribus habitant, & drJpodcruoc apud Hefychmm,& Suidam erat triclinium,vbi forte viri tantumepulabanrur. Item hdpctrd^a pud Cretenfes,nuncupara fuerunt conuiuiapublica, exmente Ariftotelis, ad qua? virifolummodo conueniebant. Ad Li.i.Ethit . hominum copiam fpedant woAt/a^ptoT/a ) fiuefecundumSuidam,«VJ'po^A»5«/a,ho- f^p.8. minum frequemia,& ofaymbpovri a eorumdem hominum pauciras. Nam dvdpoMyia eft homines ad militiam colligo, vnde nafcmjr dt/dpoAoyU virorum ad milictam dele7ri- csroaort; humana fpecie infignitus, & aVJpoyvvns, Mariftmi- fine dsdpoyvvoe exponitur marifemina, nimirum homo vtroq; fexu referrus. Polluci tin quid fit. tamen, hoc vocabulo, Eunuchus denotatur, & ha?c eadem vox apud Hcfychium, imbecillem, eftarminafum, 8t hominem rouliebrianimo prxdifium defis nar, immo hoc ide nomen in parabolis Saiomonis profocorde vfurpatur. Demum a,vS'pa,'7roSoT fignificar hominis pedem, veluti littera fonat, qvamuis hoc vocabulum quan< oq; promancipio fumatur, cum mancipia Dominorumpedes appel/ariloJeant, &apud Suidam venditorem mancipiorum fignificat* Qrnithanthropos, Prate- Monftrotum Hiftoria. 15 5 Eratterea multa funtin terrarumorbe humanam reprsfentantia formam,qua? in¬ fer ha?cdenominaca recenferi polfunt, vt a'v0pa>7roJ'a,i'ua>v ) Daemon habenshuma- nam faciem, item a'vjpo gemma firnulacrum quoddam horoinis referens, quamuis Pliniusetyinumhuius gemma: ab effeiftuderiuer, fiquidem hominura im¬ petus domarepoceft. Qujd plura ?aIiquando vifus eft Cometes effigiem humanam j n droda- repratfentans,qui ct’vQpaTropopip'<; nuncupmur. Immo in tabula Hteroglyphicorutn mAS% Acgypti qusdamauis forte itmginaria, hunana facie decora confpicitur, vtin fu- periori icone, qua; apv*9*i9pceiro; appellari poteft. ^ Atnplius multa? funt plants abhomine forrientes denominationem, & prima frontefe fc offert avSpfffcu^ov , quafi viri fan°uis , cum flores plants digitis con- triti fanguioeun^ fuccum cmittant. Antirrhinum fylueftre capitula humanam cal- uariacn referenda profert, idcirco a nonnullis caput defun&i hominis nuncupatur: quapropter,ex Porta,ad Philtra vfurpatur. Apud Piofcondem pomftaca voca- LiLq.pbyi. tur avApa.'^vti, quafi gluma hominis; nam velurifpicaruminuolucraadhyemem pro Cap I0< cibo belluarum feruanrur.-pat-iter portulacam paifim nafcentem ruricolsolimpar. \_t.$.cap.x. lira clixatam comedebant, & partim ficcatam , vel faie, & aceto cbnditam ad hye- taem fcruabant. Apud eundem Diofcoridcru haberur a'vSpoaa !*{$ fortaflis quaff Androf/tces «'p(TpG(ra’jio? hominum medcla, cum hsc herba muitis affedtibus prsfidio efter. Eft alia planta ta&u afpera prstereundum veftibus facile adhsrefcens , qua’ phi¬ lanthropes quafi hominum arnica nuncupatur; licet Bauhinus, ex mente Aetij, non F hancplantain ,fed Xanthium, ncrcpe ftrumariam,& lappam minorem philantro- pon nominari voluerit: fiquidem cp/Aa*v 6 fv»©-oc amans hominum, & beneuolus ex- p hilauthro ponitnr ; hinc quarum nonnullsefrigiem humaui capitis, alis formam pedum, tnanuum, & digitorum reprsfentant: cum tamen a nullis lapidibus corpus humanum integrum reteratur. Sed regioms incols fimilibus aftuenfpeda- culis hsc lap/dea fimulacra nihilipendenr. Tandem in libris C hymiftarum qusdam plants ddineaatur, iuxta folia, vel radi¬ ces, ab effigie hominis non recedentes, qus Andrographs vel Anthropograpbs Eognominari poflent$ hs funr herba Helilotria, herba Lucia minor, herba Tefta- toris, herba Scudaria, his enirn nominibus a Chymiftis decorantur. M 2 Radix Vlyfsis Aldrouandi Ij5 Radix Andromorphoj. EP1THETA, DIGNIT ATES, OFF I CIA. O MIN E S, qui funt viua? virtutum imagines,& abfoluta vera? Iaii-s dis exetnplaria,proculdubioinfinitisdecorantur epirhetis .-primitus vocantur beari,quafi bene au&ijcum defiderata poffideant, Qtaybet- Dcmpe operofi, & laboriofi. Infuper eximio virtutum fplcndore corufcantes d/cun- tur hofpitales,conftantes,patientes,magnanimi, veraces, iufti, calti, rel/giofi, mo- defti, verecundi,& ;^«/ppoi xpH/ta’rav utTpov fcihcet rerum omnium menfuram appeilauit. Viciilimquoniam homo innumeris premitur calam/tatibus, non paucaforritur . epitheta. Ratinicum vilem,incautum,nudum, laboriofum, frag/lem, imbecilkim, ' pufillum,caducum, infelicern,& acrumnofu n indigitant. Grtec/s, mxcahuncftn- iitm, homines vocantur^aua/ymi?, quia ex humo prognati, %auaiipyotaivn de hu- mo progred/entes, aVqSoV/o/ in terra verfantes, era'pxivoi, carnei, d'Qfaoi, miferi, uivo/xQpot, infortunati, KaxcSeti/xovt; infarlices; cum h*c vox xa.x.oS'ctita.co //non foium malum jp/ritum, fed/nfoel/cemquoqj&miferum defignet. Amphus nuncupantur rzo-oXiiaoyfoi xrumnolT, oifupo) calamitoh, 7toX^t^toi multis m/ferijs complicati, & xtipirpivti; inter miferias a!ti; Alioquin dicuntur Bporo /, &apud Poetasgr/scospaf- fitn Qvwol mortales, veluti etiam apud eofdem Poetas woAd cr&repi/gper varios terra: tradlus lparfi, & cri maieuoliu'dco M 5 non Lib.9. de bifi. Anim. eep.i$. Home arti- mnofttt. Epitheta ra tione aoriw diHum. Epitheta ra done onus. Epitheta ra none vitie- rum. ?}8 Vlyfsis Aldrouandi Cap. i .ad noneftmirum fiabApoftolo vocentur Qiowyiit Deoexofi,interdum ef/am«>»- Mom, vnoi lion iiluminati ; fiquidem upor/ws apud Aiexandrum Aphrodifeum, Lunxlu Icntis epitheton efle perhibetur, luxta opum abundantiam, vcl defedum,homines funrpauperes,illiberates,aua~ ri, prodigi, fxneratores, vel magnifici, liberates , diuites, fel ices, & fortunate, & porilfimum -aroAtteA npoi, quibus malca obuenit hxreditas . Rationextatum vocantur infantes, pueri, adulri, iuuenes, viri, fcnes,decrepiti, Jetat fexHs & aequxui, nimirum coetanei. Rationefexus,mafculi dicumur, fxmina? , & her* jtlaturA, maphroditi. Ration*? ftaturx.pufilfi, & proceri;rationemoliscorporex:obxfi, & macilenti. Tandem iuxta pulchritudinem, vel deformes, & monftrofi,ve] funt fpe- A ciofi, & venufti, immd ow/o-Sd^p^o^quicapirecomato incedunt. Si dignitates hominibus conuenientes meditemur, inueniemus homines iuxta honores Ecctefiafticos, &SacerdotaIes, vocari Pontifices, Card/na/es, Prxlatos, Archicpifcopos, Epifcopos, Proepiteopos, Abbares, Prxsbyteros, Diaconos,Re- dores, Prxfedos/Prxpofiros, Priores, Canon/cos, Vicatios, Parocho s, & Hicro- philaces; Cxternm rationehonoris profani,nuncupantur Imperatores.Re ges,Ty- ranni, Proceres, Primates, Senatores, FiTcales, Auditores, Dynafix.Le<*ati,Nun- D'tgnitates, tij, & Legislatores, Bis adduntur, Monarcha omnium Princeps, Tetrarchaquar- & honores, ram Regni partem occupans, Cofmarcbus Mundi Princeps, Decarchus , dece mi- litum Princeps, Philarchus Imperij candidatus, Irenarcha ad tumultus placandos in ciuitare ekdus, Eparchus prouineix prxfes, Stategus prxfcdus militum Archi- g polis Princeps Ouitatis, Nauarchus naui?, necnon Hecatontarcbus centum homi- num Princeps. Si conrempJemur var/'a munia, quibus funguntur homines . Pr/miim ratione do- drinx, & dfciplinxjhominesappellabimus Do£iores,DifcipuIos,Prxceptores,Pe- dagogos, Oratores, Iurifpcritos ? Grammaticos, Rhetores, & Poe tas quorum vnus aliquando lie cec'nit. Non marc fic cecinit, doc ait can tare Maronem Mcecenas,doceas meqaoq-, magna can am, Pe Rbeforeautem fic canitur. Lattrta dtbetur lingua, clariq\ triumphi, Nam.cum vul 1 , helium fedat,& arma mouet. Hunt* va* Item dicuntur homines fophiftx, Philofophi, Metaphifici,TbeoIogi, Hiftorio* ^ rta hominu, grapbi, ^iaiedici, Aflrologi, & Geometry. De Aftrologisfic Icgitur. Quf non funt , qua funt-, & qua ventura trahuntur , Sividet dflrologus, non homo-, fed Deus ell, Geometra fic introducing canens. Jfua nunejuam tetigi nec tangam, metior a fir a , Mir arts ? centrum, & terra mihi fatts eft. Prxterea alij agunr in humanum animum, vt Hiftriones, Mu/ici, Sahatores ,Fu- nambuIi.Scurrx, Citharedi, 5c exterifidibus Cantatores, Circulacores, Sc Aulici, de quibus extar diftichonhuius tenon's. I nut dK rabies, aft us, dolor anxiatura Auratis claudutit toxica liminibuf, §curra tic loquitur, Obfequor, applaudo, fie dulcia mafftcapoto y Rideat vt Princeps, turpi a qu^q\ decent. Veriim circulatorintroduciturloquens huncin modum. Non ego te falio, faliit te mens tua, verba V ana cupts, van us quodcupis accipies, Accedit etiam Muficus eleganter canens, P e flora dura canens moueo,funt omnia nefitro Munere, cor, fanguis, lumina, mens, anima. Munia (ire a Sin agant circa corpus, vocantur M-dici,Chirurgi,Orchitomi,Odontagogi,BaI- s or pus. neatores, Pharmacopolx, Tonfores, Myropolx, Obftetrices, Cubicularij, Nutri- ce$, Propolx,panijj Orairhopolx, Caupones, Coqui, Sa larij, Fartores, Famuli pifpen* D Monftrorum Hiftoria. 139 Difpenfiitorcs, Ancilla?, Trapezocomi.ideft epularum ftru(aores,Cruflularij,0'ca- rij, 8c Elctopolce, Buccellatorutn artifices, Riuales,Proci,Meretrices,Lenones,Co- mites, ludices, Pincern*, Saponis Opifices, yefpiiones, Necrophori,Satellites, *, & Carnifices. Famulus fic conqueritur. Son mea trt fits atrox, duro fub vindice vino, Nov bibo, cum fttto, cum bsbo, nonfitio. Cubicularius de fuo Domino fixe habcc verba. Sigemit, accurro, matulam ft flag at-, adfum. g Si pedit , lauao , ft cacat.olfacio. Pincerna epulas Principis praeguftans fic conqueritur. Praguftans epulas, virus, velfuneraguito', lure cado, mortis ftum miht caufa mep. Lanius fuam mentem paucis fic exponir, eft no Her, cjuifuHinet ill am^ £uifq‘-> pote H no Hr a viuere tutus ope. Difpenfator encomijs Domini fe dignum prredicat huncin modutn. Si Rhornbum nummis centum, ftmtllibut emi Bis mullum^ Domini megulalautaprobat. In militia,homines iuxtamunia, varia forriunturnomina. Primitus belJkofico- gnominantur,& bellicofas vocata? fuerunt die mulieres,qu* intrepid* dimicarunr, F vt Regina Aegypti Cleopatra, Artem fia Regina Caria?, & Hippolite Amazonum dominatrix.Pra?terea dicuntur belli Impeiatores,milicesordinarij,figniferi,eque- Rres,pedires, antefignani,m'*tatores, equites leuisarmatur*,tubicenes,tympano* . ... trib*,torq!iati, men/ores, canditari, bdiatores , jmbelles. , velites, peltati, cata- W UntAmi ~ phrad/.haftarijfcuratijferenrarij minus d/micantes, fagittarij, chiliarchi, tyroues, t 4r,4m rorarij Icui quadam pugna prsehum ineuhtes, gregarij .trijrij omnium fortifiimiin poftrema exercitus parte bcati, exautorari, qui veniam abeo ndi confecuci fiinr, di- marcha’duplicipugna? genere cert3ntes,mucronigerr,culreIiferi, Ccloptgeri, fpi- culiferi, fcorpionarij, qui machinis fcorpionibus nuncupat/s vibrant, balifiarij, fun- ditores, fiue fundibalarij lapides funda lacientes, colubrinarij.pyrobolarij giandes ignitas eiaculantes. Hisaddimus athletas, pugiles,&gladiatores. Inter hos tubj- „ cen fuam yirtutem fic commend^t. * Htnniteguus,cumme[enttt,volat aclaftagitta, Lancea, Mars fauus, vcce mea loquitur, Et gladiator fuam mentem fic exponit, Quid tboracacapts ? clypep pugnemus, & Cor lor tea ubi, cor tibt (it galea. Quando homines aliorum vicariam obibunt operam quoad animum,dicentur Ee« gati, Caufidici, Interpretes, Exploratores, fcriba?,proxenet*,architecti,& fecre- tarij vulgo di&i. Iraqjferuusaraanucum omnibus de rebus Domini filentium age. re debeat lie inqu/f. Cor Regis video,cur as, & ertmina, Talia ft poffem die ere, fed taceo, Archite&us verb hxc verba profen. Ars mea prima modum dat cuntiis artibus, ars eH Maxima, nam caufts tmperat ingentum. Sin motus reide loco ad locum cofideretur,prefi:o funt bafuli, auriga^gerul/jve- redarij,nauicu!arij, lcdicarij, tabellarij, aquarij, cidifeti, oenophori,curfores;nam Munia ra - Araspuer, confule Vipfano, fepruaginta quinqj millia pafiiium, magnaomnium tione motus admiration?, a meridie ad vefperum cucurrit, 5e tandem accedunt inftitores, de localis . qui bus fic canitur. r , Callus, Arabs, Indus, T brax, Call a Sic am her Alanus, Sftat mihi dant mercet,ad tua tecla fero. Si dirigatur animus ad macerias, circa quas opifices verfantur, homines nuncu- panturmarmorarij, lapicid* , ctementarij, deaIb3tores, ftannarij,aurifabri, argen- tarijjinauratoresjfabrifcrrari;, vitrarij, fabriIigQari;',pelliones,coriarij>merabrana- ■. o\I xkIo ' '" i' rum H 'Mania ra- tione forma Optra. Jtatiene ix- Hrumetl e- pifictt* Dominium lib. 4 , htIf. map. c.z$. 140 Vlyfsis Aldrouandi rum perfe$ores, numularij, interpolatores, gemmarij, Iibrarij,fericarij, bra&earij pubhcani, fullones, fericum varijs rhombis netes, caminorum expurgatores,pifto- res miniarij, &illiartifices,quitelastum vercr cs tumnouas graui prslofubi/cicn* tes poliendo eleganrer mangonizanr. Ratione forms operis confiderati, homines dicuntur cextores, doliari; , infe&o- res, cartharij, pi&ores, carbonarij, horologiorum machmahum opifices, cslatores, typographi, pilearij,monctanj,p)afts, calcarij,laternarum febricatores, culcitra- rij,figuli, pe&inum opifices, pyxidipsi, veteramentarij, figmfices , macherops / 3 nodulorumtoreucs,fphsrifteria, fubhgaculorum artifices, eph.ppiarij, laruarura fculptores,catropopsi, putearij, xiphorhecarij, dfedarij , incernicuJonim, & ci- A ftuiariun opifices, bibliorhccarij, fomitifices , nccnon fulphUratorum,pu!ueris py- rij, Sc periftromatum artifices, mrnio, & lanifices, quorum materia fic celebratur. Serica quidpefets , vtfletft vellerd pr^bent ? ilia nit ext, fatter , fed magts 1 Ha decent. Deniq; ratione inffrumenti,quo ad opus vtuntur homines, nominanrur torcuts, molitores, piftrinari;, pifiores, feu furnarii, cribratores,fornacarii, fartores, &fu- tores, acupi&ores, & fcopani. Sunt hie Bononis , qui vendemiarum tempore in aliudqpus non incumbunr, nifi'ad calcanda torculari vinacea. Siverfanrur circa rerum cuftocham, funt colon/, ianitores, milires, excubitores;circa venationem,ve- natores,pifcatores, & aucupcs . Verfanres circa culturoanimalium, funt bubulci, opiliones, fubulci, paftorcs, apiarii, agafones, aurigs,afinarii, veredani,domitores, g manfuerarii, Babularii,& veterinarii, & caprarii. Dcmum terram colenres,funt ru- ftici,agricols,viridarii, vinirores,olitorqs, fsnifecs, aratores, topiarii, paflinato- re s; foffores, & arboratores, PARTES HVMAN^ Qui bus DijsSacratae. T H N IC I Numina qusdam fingularum humani corporis partium rutelaria-in Coelis verfari exiffimarunt. Iraq, nonnulli caput loui, G oculos Miner us, braebia lunoni, pedus Neptuno, renes V eneri, & pedes Mercurioconfecrarunt Alij verdopinantes homincm ab vte- ro prodeuntem, fpiritum a Sole,corpus a Luna, fanguinem a Marte, ingeniuma Mercurio, defiderium a Ioue, voluptarcm a Venere , deniq; aSarurno honores fortiri, a pried i da Deorumtutelarium feriereedferunt. Saturnus tamen ex Iulio Firmitio, aurem dextram,fplenem, & melancholiam rutatur, Jupiter aurem finiftram,&hepar, Marsheparcum Ioue,& renes cum Venere, Sol fpincus, caput, &dexcrum oculum , Venus cum Marte narcs , Mercurius os, linguam, &manus orationis humans adiutrices, & randem Luna oculum fin/ffrum refpicit. Conueniunt tamen multi frontem ojun Genio fui/Te confecratam , & fupcrcilia lunoni dicara, his enim oculi tegunrur, quibus fruimur Juce, quam a Iunone di ma- ^ narccredebat Antiquitas • quapropter luno Lucina fuit nuncupara. Aurem Des memori?,& linguam Mercurio dicarunr -.idcirco Aftrologi ab eodem planetahanc regi tradiderunt: barbam veib,&cap/lios Apollini facros faciebanr : vnde cx Rho- d/gino, Ephsbi prjmam eapillorum vei barbs incifionym Phsbo offerebant.pro- prereaquod ex humeda,& feruidanatura, animancium increments prodeanr.Dex- ri am manum Fidei, & fecundiim alios Eortitudini facrarunr.quoniam dexrra dextr£ iungenrespacem inibanr,&auxilio indigences dextrampetebant; immo fup-plices eamdem deofculabantur : hinc poftea a dextra dexter ,nimirum propitrus dimdna- uit. Amplius iuracuri, per dextram, tanquam per fidei.fedem iurabanr. A manu pendent digiti,quos facros Mmcrus effc volebant. Stomachummagna pituits copia redpndantem ad dominium Luns referebanr, cum fisc humiditatum abundantrafnprogigncrccrcdatur. Vmbil/cum Veneridicatum ftatuebant; cum ■ abillo Monfbrorum Hiftoria. Hi sbiUo luxuriam di'manare crederent.Quamuis alij facratum l oui facerenCquoniam olim luppiterin tcmplo louis Amonij Tub vmbilici fpeciecolebatur. lecur Vene- ti dicatum dixerunt; ideoq, hoc vifcus ab eodem planets regi Altrologi diuulga- runq & Poetje federa amoris iniecore collocarunt, immo vuJgare diftichon idem atteftatur. Cor fapit , & pul mo loquitur^ fel commuet iram„ Spltn ridtre faett , cogtt amare lecur. Caderum Aftronomi non folum iecur,fed renes quoq;&gcnituram in poteftate g Veneris conftituerunr. Genua tandem Mifericord/a?,& pedes Mercurio dedica- runtjquare petentes Mtfericordiam genua fleilere folebant. ' Veriim Aftrologi non planetas mode, fed ftgnaquoq 5 Zodiac! fingulis human! corporis partibus, &membris dominari pronunciant :cum caeleftiumpoteftas , ac- cedente quadarn nominis fimilitudine, in determinatis membris operetur. Quam- obrem Aries caput ftbi vendicare perhibeturj cum magna vis burns ammantis in ca* pite refidear. Taurocollumattribuitur, quoniamTaurus virtutem fuam incollci exercet. BrachiaGeminis aftignantur propter fimilitudmem;nam Gemelli,vt plu- rimum fimiles efte confueuerunt, Petius conuenit Cancro ob formam animalis, namdorfum Cancrilatitudinempe&oris atmulatur.Coxa?, ex ManiIio,Libra? com- petunt;cumtanquam Librae a trunco dependcantj licet,fecunditm alios, Sagitrar/o gttribuantur, & fic deinceps crura Aquarius, genua Capricornus, ilia, & ventretn F Virgo, latera Leo, genitalia Scorpio, vtnbilicum, lumbos, vertebras,pubem, Libra, & Pifces pedes regerc perhibentur. Deinde, ex Petro Crinito, ceruicem, & caput Soli, os, & Iinguam Mercurio lie- nem Samrno hepar loui, fanguinc m Marti, renes, & gcnituram Veneri, & wentri- cufum Luna’ Aftrologiaflignarunt. Quocrca Anriquirasad exprimendumnonfo- Jumplanerarvm,fcdfignorum quoq ; Zodtaci donvnium mhumana membra,homi- nem nudum in ccntro circuh duodeem fignis decoratieffigiauit,tn cuius ftmufacri linguapuftus erat Mercurtus,inregiore fp/enis Sarurnus, in regione hepatis Iu- piter, incorde Mars, in cerebroSol, inftomacho Luna, & in genitalibus Venus con/piciebantur, P R O D I G I A. RQDIGlOS A quteq;inftgniora,inquibuspartium hominis, fl¬ ue eiuldcmeffigiei fit mentio , hoc in loco memoranda efte decreui- mus. Primum,ex Plinio anno mundi trecentefimo fexagdimoodta- uo fupra tria millia , dum Roms fundamenta ardis cap tolmi louis foderent, humanum caput recenti afperfum fanguine inucncrunt;& de hoc Arufpices inrerrogari,hunc loc um non foiu RomamIrnpc rij,fed torius eriam orbiscaputfbrerefpondeiunt: ideriam lulius obfequens in hiftoria Prodigiorum recitauit. Bugatus quoqj ante necem Bernabo Vifconris, non modo eius Palatium ardere, fed caput humanum inter flammarum gfobos,quafi cremandum,per aliquot temporis fpatium,vifum fuifte recrtauit.Quando domus Ncromsfulminetacftafuir, tunc capita imaginumCxfarum orcidcrunti vnde Prodigiatores familiam Carfa. rum in Neronedefururampratfagierunt, Pariter Anno Domini millefimo quiqgenteftmo quadragefimoquinto, in Vrbe Argelia ,tempeftatis impetu , in arcedeie&um eft caput ftvtua? iconem Ducis Sa- xonia? refercntis,& eodem anno Henricus Dux Brunfuicenfisauirumrepetensre- gnum a Duce Saxonioe comprehenfus, &caefusfuir. Item Galba Prouinciam Hi- fpaniae Taraconenfem ingrediente, & ciera publican? aedem facrificante,accidie, vt caput cuiufdam pue.ri cxmimftris repentc canefceretj quare hoc prodigiomonitt Arufpices mutationem rerum futuram praedixerunt.Caput quoq; hominis diadema- te pontiftcio coronatum in aereconfpe&um fuifte refert N'colaus Orius in epiftola quadatnad Bouilum, anno odtauo fupra fefquimillefimum; cuius prodigiiexpofitio Sign a Zo - Lih.U.c.l. Lib.lt.c.i. Lib. I. Lib. 2. bill. Caput pufio nis cant fees Vlyfsis Aldrouandi 142 apud ipfum legitur. Tandem prodigiofus fuit ille pifcis humano capfte in fig n if us, quianno Dommi vigefimotertiofupramiIlefimum,& iexcentefimum in fluuio Jftu- la Sarmatiaecaprus fuit, quemadmodum ex relatione Cracouioe iinprelfainrelie- ximus. Modo de aliis partibus difterendura eft; fiquidcm Vefpafiano camante , manus humana in triclinium illata,& f'ubter menfarn Aibiefta fuit; hinc Diuinatorcs rerutn Prodigia poteftatem ad Vefpaftanum aliquando peruenturam praifenferunt. Similiter, an- manus. noanteChriuumquingentefimoquinquagefimonono, Rex Balthafarininftruda comeftatione, & optimatibus conuiuis, inter elegantes epularfj lautinas humaoam c _ manum in fuperficie parietis fcribentem confpieatus eft, quod prodigium Regis • mortem pnedixit, vt in facris Bibliis apud Danielcm legirur. i J edem offendere Antiqmtas prodigiofumefteexiftimauit. idcirco Cams Gracchus qua die ciuili feditionefuitopprdTus,domoegrediens linien pedeiraoftendit, vt non pauca in- defaaguinis portio cffluxerit. ItemCraflt filius aduerfus Parthos pradiaturus, ita pedem orfendit,vt cadere coadlus fuent,&res male ceffit;quemadncodirai Alexan- derab Alexandro fcriptumreliquit. Prodigiumduorum pusionum De hu- Mcmftrorum Hiftoria. 14 J De humanis effigicbus prodigiofis, infinita extant monumenta. In primis anno qpomim millehmo quingenrefimo quinquagefimo rertio,ex Iobo Fincdio,antene- cem Mauritii, in quodam vico Thymigr®, icon viri procc-ri fangumnn vndcquaq; effundentis inter nubes apparent, quaepaulatimin renuiilimas defluxitauras. Eo- demanno in PaIatinatu,duo homines cataphi a<£i in acre praehantesvifi func,quipau- 16 poft euanuerunt, hoc in Meteorologicis Marcus Fryfchiusenarrauic. Item Anno Domini quinquagefimo fexro iupra millefimum, & qumgentc-fimuni inCiuitate Babarfcha piungaria’, die Text a Cdtobris ,duorum pufionum monoma- chiain aereconfpedta eft,&quiarmaturarurcicamanituserat muirisconfoirus vul- neribus cadere vifus eft; immoeodem tempore &loco,arcus cadeftisfuis variega. tus coioribus, & dupiiciSoleex vtraqjpartedecoratusapparuit; quemadmodum in fuperiori icone id totum fpe&andum proponimus, Prodigium viri Germanum aemulantis> A mplius 144 Vlyftis Aldrouaodi Amplius anno, quo Vefpaftanuslmperator Hierofolymamdeleuit ,non folum fydq$ gladii figuram reprxfentans Vrbi din impendit, fed etiamhomines armari inter nubes dimieare yifi funt, veluti Textor adtnonuit. Anno quoqiDomini qua- dragefimonQnofuprafefquimiIIefimum,ex Fincelio, in oppido Virtlandia?,cunj di- Jucularer, ferenoCxlo, v N poft ro Viyfsis Aldrouandi 146 Lth.i. ten, poftCaffius, & Brutus interierunt. Eegirurapud Alcxandru ab Alexandra,quod dier Sagunti, eo tempore, quo hsc Ciuitas excidium Annibalis paflTa eft, jnfans nuper ’ 0 * in lucem editus, denudin vtcrum matris fuit reuerfus,quodprodigium tererrimum bellum portendic. Item Egnatius in varia h'ftoria recitac, olim Roms multa admiranda oftents fuifle confpefta,fedinteralia,auno Mundi feptingentefimo quadragefimonono fupra tria millia, Romani puerum femeftrem in foro olitorio triumphum exclaman- tem audiuerunr, lnfuperannoab Vrbecondita fexcenteftmo decimo quarto, & ante Chriftum centefimo trigefimooftauo, multsftatua»humanara referentes effi- lib. 1. de giern e Coe!o ccciderunt,&ab Aethnamontemaiores flammarum globi, emicue- Irodfg. runc: h |nc Diuinatores, tefte Iulio Obfequente, annum quietu prsfagierunt. Rur- gum anno ab Vrbe condita quadragefimo fupra fexcentefimum,& ante Chriftirm, Tumoris prater naturam Prodigium. Monftroium Hiftoria. 147 anno duodecimo fupra centefimum, virgo quasdam filia PompeiHelniin equofe- deos a fuiinine coefa eft; cuius linguam inter femora per partes poftenores cxeun- temobferuarut: idcirco Prodigiatores, vt refert lulius Qbfequens,virgines co an¬ no magnum dedecuspafturasefleprjedixerunt, necaliter accidit, quandoquidem tres virgines veftaies , ob inceftum , grambus fuppliciis macftat* fuerunt. Anno quinto Conftantini Imperatoris, in Calabria, & Sicilia,crucufe quafi oleo defigna- t£iq veftimentis hominum apparuerunt, 3c eodem anno orta eft teterrima pefti- lentia, qua; non folum Siciliam, & alias mans infuias vexauit, fed etiam per totatn Gr^ciam craffataeft. Icon Prodigii exhibetur. Mulieris fpicas vomentis Icon. C^terum Loco cit. Segetes in trboribus pat*. Canities yr^cox mi- raculofa. Lib. 4. bin. cap.iq. Li. 16.C.3S, In Prato fpirit. eap. ? 14 * ’ In lib. de 14$ Vlyftis Aldrouandi Otcrummirabiliusfuir jllud prodigium, quod acciditin Pago Dullefclt, anno Potnini vigefimo quinto fupra millefimum, ¢efimum :nam puero Jaboianre fumore circa dextrumgenu,accidir, vtab apertione tumoris non fanies, fed gran?l fil/ginjs , &hprdeiexierinr, &eodem tempore, vt refert Licofthcnes, ingensfa- iqesregiones adiacentes mirandumin modern cruciauit; Quamuis etiam afiquando concingere pofiit,yc ex materia in tumoribus putrefeente quid fimile gram's hordei, yel tririci, citra prodigium, gignatunfuperior icon hoc Prodigiumoftendit. Exeodem Licofthene, anno Mundi odmgentefimofexagdimo o tris tedii, dum in fiygijs mergeretur vndis, ab aqua non fucrunt madefadi ;hacdc re in ilia parte faucium interijffe fcripfprunt : hac autem fabu/a infinuare vo/ue- runthominem licet fortem.&aduerfus infonunia animofum, abquando Jafciu/s illccebris ira fuccumbere, vt inde manifeftum fibimer exitium comparer, Extat quoq; ridicuJa de Promethco,& hominibus fabuia. Prometheusenim,ro- uismandato, homines,&bruta finxifte perhibetur. lupiter autem brura homini- Promethei G bus multa pluraconfpicarus, iudit Prometheo, vt brutisaliquibus deftru£tis,homi- fabuia, nes formaret. Dum igitur Domini imperium exequeretur, accidie, vt multi homi- nes,humana quidem figura,rnence verb f,.rina inde prodirent. Hate autem fabu/a fi&afuit ad indicandos homines, qui inhumana referti crudelitate per terrarum orbern vagantur. His addere polfumus ex Abftemio, multas fabnlas animaduerfione dignas , & primo narrar mulierem quamd’am a marito multis affe&am verberibus fe mor— ruam /imula/Te, & cohibito fpiritu, humi iacutfte, vt terrorem marito meute- ret:quapropter maricustechnarummuliebrium nonignarus,talia verba protulilfe Techn$ mu fertur, nempe beftianvmortuam pelle nudandam effej ideoq-.pedem vxons arripiSs Itcbret. gladio cutimfepanare nitebatur, cummulier, fimulatoan mv dehquio, ftacimfurre- pj xit. Fabuia docet, quod homini prudent! muliebres in/iduT frudratendutur. Po- fteaquam in fermonemimproba? fa?minarum narura? incidimus, nonern abre,ex eode authore,fabuia exarare de Cacodtemone homine adeo vexante,vt nullis arti- bus ad ex/tum adduci potueritjtande quidam fe ilh vxorem darurum eft poUicirus, quointeilefto, Datmon inquit, nol/me iugalibus vinculis irretire, quia iam ian> egredior. Fabuia monet itnproba vxore nihil efte miferius. Animum etiammuliebrem ex aha fabuia inrellexif Abftemius, dum introducitur pater, qui blandis verbis dolorem filial, marito animam agente, lemre conabarur, ill/promittens alium iuuenem in matrimonium venuftiorem, qui prioris deftderium facile fedaret: at mulier doloris impatiens non foiurn verba patris inuita audiebat, Mulierum fedintempeftiuam quoq; alterius mariti mentionern improbabat. Veriimftatim fimuUno — qtq; maritus expirauir,lacrymisadhucmadida patrem interrogauit, num ibi verfa- net. retqr jlje iuuenis, quern ftbiiq maritumnuper darepromiferat.Ex fabuia percipient N 5 dum gut nucfua fomntarunt quid incur* rant. Caput. Capilli. Genii, Cil'4y percilia. Aarest 150 VJylsis Aldrotiandi dum eft, quam facile ex animo vxoris amor, & memoria defundi rfiariti ex~ cidat. '■''' Tandem in conffrmationem dolofa? fteminarum n3tura?,aliam Abftemij annede- mus fabulam. Cum olim nous nupr*, face accenfa pra?eunte, ad mariti fdes duci fo!erent,vir quidamprudens , quihamum coniugalem nuper voraueratinterroga- tus, quid fibi vellet ilia fax accenfa, quam fponfa de parentumdomo ades mariti ingredfurageftat, illied refpondit, ilia faxfignificat me ho die ignem abadibus Soceriablatum in domum rneam inferre: exfabuia colligendum eft : quandoq; mufteres quafdam ignis fcintillas fecum deferre, qua bona maritifape fapiiis cqmburunt, A Pi > : ' v •; t I T* r f SOMNIA. O M IN E S maxime omnium per quietem aliquid vide re feruntun quapropter ex Philofophorummente, quibus fomnum capientibus nunquamaliqua rerum fpecies obortaeft, ft tempore procedente, accidat, vt fomnienr, paulo port vel mortem , vel grauem morbum incurrunt: vnde Cardanns,&cateri Onirocrita quid vnaquaq; pars humani corporis in quiete vifa poffit fignificare,docet.Inchoando igirur a partibus g fuper ioribus; caput in fomnis confpedum, Principem, honores, mentem, & domus Dominum denotarefcripfcrunt,capillis vero,tegulas, ornarnenta,adium,decorem, & infortunia grauia,cerebro prudentiam, & difciplinam indicari. Per oculos,filios, fratres, parentes, & gemmas intelligunr: proprereaqued ft quis fibi per quietem tres habere oculos videarur, magnam ftliorum fpem concipere debet, ft breui vxo- rem ducat, & viciflimff quis fomniauerit fc vtroq} prwarioculo,filijs,aut fratribus, aut parentibus orbandum fore autumanr: fihj enim oculisaffimi/antur , propterea- quodqua nobis grata funt, in oculis ferri dicunrur . Fratres quoq,- ad oculos com- parantur, quoniam oculi germanaquadam copulatione,neruo optico,vinciunrur. Similit er parentes ad oculos fpedareferuntur ,cum finr in caufa, vt fihj beneficio lucis fuantur, Veriimex altera parte ft alicui aliqua opprefto calanvrate per fomnium cacitas C accidere videatur, Interpretes fomniorumhmc fecuritatem prafagiunt, ouoniam aerumnofus mala minime fit infpedurus. Sed ex Artemidoro, oculum per quietem effe in aure, cacitads indicium eft,cum aurium beneficio perctpiat,qua oculorum etiam ope comprchendebat; & eomagis hoc nugamentum eftfirmanquia fomnian* tes in fummitate digitorum oculos habere, cacitads periculum incurraht, cum cse- ci, oculorum vice, manibus vtantur. poft oculos confideranda fe fe offerunt cilia, & fupercilia; pee cilia pedagogos, Sc puerorumcuftodcs,'& per fupercilia, dignitates,orn3ment3 , &mul/eres mtelli- gunt. Idcirco fupercilium denfum,& bene coloratum in quiete vifum,libertatis in* dicium effe dicitur ;& ex aduerfo, fi quis glabrum fupercilium fomniauerit, inde ludumpradicunt,&caufam huiusreiddiculaafftrunc, quoniam prilcaconfuetudi- n ne receptum fuerit, in ludu fupercilia vellicare, U Nafo poftea taoquam maximeconfpicuo,decorem, ornamentum, & fagacitatem defignant : quare magnus nafus inter quietem vifus mfignem fagacitatem porten- dere dicitur, Immoaiiquis morbooppreftus, feabfq; nafo efte in fomnis imagina- tus, mortem proximamprafagiat, ratio tamen futilis adducitur, quia fcilicet caput humanum, truneis naribus, craniumamuletur. Amplius nugigeruli fomniorum coniedores auribus famam, dodrinam, &ferui* tdtem attribuunt: vnde fomnlantes auribus afininis fe effe refertos, feruitute pra- fagiuntjnifi fomnians fuerit Plulofophus, tunc enim tale fomnium, ob tardiorem motum aurium, bonumpradicir, quia firmam Philofophorum aufcultationem effe volunt. Rurfus fomnianti plures habere aures longam feruitutem minanrur, quia apre$ multaimperia demonftrant. Sin hoc fomnium patrifamilias accident, ampli„ ;1 tudinem Monftrorum Hiftoria. ljir tudmem familia? fignificat, fiopificibus, lucrum prasfagit: cu fomniantes ob aurium. muiritudinem,multasetiam voces locantium operas audireperhibeaDtur. Hate, vt- ventatem fateamur, varias potiushumaniingenij arguciasofkndunt.,quainqud4 firmam dodtrinam fapiant. Si profequamur per nugatoria,ifti gratiam faciei , iniuriam, & odium , or i pudo* rem dignitatem, & valetudinem, barbae authoritatem, lucrum , & lattitiam, denti* bus familiam, &affines, palato coquum, & vitae fuauitatem, faucibus vitam,& fup- pliciura, mento fundamentum, & caufam exiftimationis, fubmento vxorem fifios,& ccetera,qua? cuftodiuntur,fouea? iugulimortem, quia lbi animaliaiugulentur, nec- non muiiebria ornamenra, & tandem tori coilo robur, ob ceruicein, voiuptatem, 8c decorem domus afcribunr. Si defcendamus ad thoracerrijpedlus, fecundumconiediores fomniorum, forti- tudinem, confilium, & arcana fignificat, coftae, quia nos ruentur, fatcilites, & pro- euratores indicant, dorfum, quia onera fubir,defignat labores; immo ncpotes,quia port nos funt, Humeri tandem famdfares minoris authoriratis, braebia fratres, & cubitioperationes leuiores demonftrant, Per manus, artes, & robur, per palmam manus,labores,& fummaminopiam intelligunr,per]euamtamenlucri,& rci agen¬ da fignum pra?dicunt, cum hire manus ad tutelam potius fit idonea, Cxtcriim, ex horummente, fi quis incaufis agendis virfueritegregius,& per quieten) plures ha¬ bere manus viderer, profpera expeitare debet; cumidcIientnm,aniiCQrum, & pe- p cuniarum copiam portendat. Ex altera parte fi fomnians vir fueric improbus,& pluribus manibus in quiete refertus, malum ell: expe&andum, cum vincula per plu. res manus expediantur.Manus vero in (omnio ablata?,vt voluir Artemidorus,artes oftendunr,& fi manus fnerint formofe,firficernagcndorum fuccdfum pra?fagiur?r 9 & potiflimiim,tills qui manibus ahquod opus integrant. A manu pendent digiti,qm,apud On/rocrnas, fuos babent fignificatus;per ipfos en/m opera minura, & tidem indicant. Seorfim tamen pollex robur ,& litre ras fi- gnificat, Ind t x fidem, re/igionem, litteras, & fcribendi facultatem , Mediusimpu- dentiam, &£rda/opc rat/oncs, Annularis vxorem , fifios ,& dignitates ,minimus pueros, & eorum cultodiam, vngues dcmiim turelam, & firmitatem oftendunt, Vmbificum Onirocrita? parentibus, &patr/a? aflimilant; nam que^madmodum foetus per vmbificum nutritur, pariter a patria, & a parentibus afimerum recipitur; ^ quapropter qua; de vmbilico in fomnisapparent,de patria, & parentibus vancinan- tur. Venter quoqjopes defignarediciturmam corpus ex illo velutihomo exopibus .alimentum fufeipit. Afioquin,iuxta fententiam Hippocratis, venter mari affimfi latur; quandoquidem fi quis infomnismare turbatum videre fibi videatur, ilium ventris affc&u laborare vel laboraturum coniedabat: nam ficuti fluuii in mare fe fe exonerant,fimiliter omnia excrcmenta ad vcntremconfluunt. De interaneisaliqua funtenaranda: cum per cor, parentes, filios, & vxorem, perpu/monem, verba, & fermonem,per ventriculum, voiuptatem , pra?di 3 , &an- nuo$ redditus,per veficam felIis,indignationem,iram : & morbos, perlienem , ri- fum,- per reqes, fi/ios, & robur, per inteftina, opes reconditas, per vefican),munckim muliebrem, &per vrerum, filios,& filiasintell/ganr. Neq;pudenda pofiponuntur, qua?,apud ipfos, honorem, voiuptatem, opes,& robur denotant; immo feorfim anus curas, & impedimenta , cum per illam partetq excremenratrudantur. Vulua rurpem voiuptatem, nates partes abiedilfims im- pudentiam, turpitudinem, necnon feruos, & coionos indicant. Amplrus coxis, ancillas. & pueros cuftodes notanr, genibus, grauiores opera- tiones, tibijs famifiares, &amicos, quorum ope fuftentamur, iurisornamentum, & tutelam, talis, feruos ahie&os, & iilos, quorum adminiculo maxiroe nitimur, pedi- bus rotiusdomusfundamentum, necnon feruos, quia pedes rotius corporis podus fuft/nent, quemadmodumferuidomi, ruriq; Temper operantur, & male operantes fupp/iciocompedumpuniuntur. Calcaneo tandem fummum robur notatur, & id prasc/pue,cui homo maximopere fidcre poteft,& deniq; cute, munimentum, & or- pamentum, oftend/tur. Haftenus de partibus, nunc de toto aliquid dicendum efie cenfemus. Scribum enim, Cxterf fai ciei pouts. PeBut. Braebia,. Manus . Digits. Venter , & 'umbilicus. Cor,ventri- culus,fel,re nes,tnte Ri¬ na , fyvefi- ca. Pudenda. Coxa. Pedes, SmrJa z ,c. 3 • Lih.l.c.}. Galeni font' mum . Capitis pr&- 152 Vlyfsis Aldrouandi enim, fimulierliberosj&maritum habens, Fe in maremtranfmutari fomn/auer/ry earabreui viduam cuafuram, atqj munio man's fun&uram, fin iiberis carear, mares parituram, fin virgo fuerir, futurum, vt quamprimum hymeneum celebret.Ex ad- uerfofi vir, & prarcipue Princeps, vel Dynafia fe in muliere degenerate per quic- tem obferuaueric,futurum arbitrantur, vt de Fcdc expuifus dignitatem amittat,quia mulieres imperio virorum fubijciunrur. Nazarius nai rat quod homo nudus.&mu- fcis vexatus , neq ; illas abigens in fomnis vifus, homims ignauiam, & fegnit/em denotat, & alius paralyfiaffcdus conamen circa aliquod negotium fignificat.Alius veluti tcmulentus vas vino plenum renens defignat lomnolcntiam. Alius pedibus manibufq; carens, & fupra crafium equum Fedens, otium ofiendir. Alius FaxumFu- A pra capu tferens, velata facie, & vindris catena ab oreegrediete manibus,obliuio- nem indicar. Alius dextropede afinino, finiftro capreoh,eum ala aquihna in hurae- ris,tarditatem defcribit. Alius habens celum fradtum, & malleum abfq;manubrio, negligentiam defignar. Alius Fupcr fimiam fedens cumclauafine manubno, imper- fcuerantiam denotat. Alius habens membra inplures partes diuiFa,diTsoJutionem ofiendit, & alia huius generis pJurima legunrurnpud ipfnm loco citato. Valerius Maximus,&ipfe tradit duos Arcades vna iter facientes Mega ram per- ucnifife, quorum alter ad hofpirem, alter ad tabernammeritoriam diuertit; illi, qui inhofipiris atdibus dormiebat,inter quietem,comes apparuir.vt fibicauponis infidijs opprc/To praefto effet; quare expergefadius de ledto furgens tabernam petereco- ftatur, Fed id vanum putans Foranium, denuo cubatum, fc contulit.at rurfus comes faucius in quiete oblatus obfccrabateum, vt qui vitaropem Ferreneglexerat, fa!, tem neci vltionem non negaret: fiquidemcadauer acaupone trucidatum , &fter- core tedium in plauftroad portam vehebatur, iterum a Fomtio excitatus, protinus furgens,&celeri graduad portam preperans, plaufirum in fomnis demonfirarurn inuenir, & detcdlo comifis corporc trucidaco, cauponcmad capitals iudicium de- duxit. Parirer de quodam Gaicnifomnio narrafur, quodipfc, cum azgrorum quemdam chronico laborantetn morbo, multisadhibitisprtefidijsliberare non po/fer, tan¬ dem per quietemefi monitus, aperrionem vente inter digitum annuliarem,& mini-’ mum firar, prardidlo affedtui Fummo fore pra?fidio.fequenti die iam per fomnum edo- dtus talem venam fecari iuffic; vnde fa&a fanguinis eifufione , paticns paulo pot conualuic. Alioquin, vt plurimum quando humanum corpus optime fueric conftitu- C turn,non alite in animisdormientium cogitationes,quam fimulacra ex diurnis adiio- nibus, & quotidianis munijs dimanantia verlantur:quemadmoduro Claudianushis carminibus cxpreiTit. Qm»ia y qup fenfu v&luuntur vota diurno, Omnia vociumo reddit arnica quia. HIEROGLYPHIC A. 5 omnibus humanicorporis partibus Aegyptios Hieroglypbfca de-p fumpfiffe iiquido conftat : quandoquidem a partibus fupernis in- choando, delineatum caput humanum,hicroglyphicum principij ap- pellabant; cum ex medicadodirina, omnesfenfus , & nerui acapite oriantur; prarterquamquod vulgus, cuiufcumqi rei principium,caput nuncupare folet. Immo per capitis figuram , diuinitatem indicabant ; cum cetera membra acapitereganrur. hacde re Aegyprij caputadeo vcnerabantur,vtab efu capitum brutorum omnino abftinerent: adeout Platonici caput humanum ad mun- daniorbis fimi!itudinemfabricatum,&membmm diuiniffimum efle tradidcrint. Immo percapitisfafcia redimiti effigiem, Principatum intelligebant;cum fomnio- rum coniedtorcs,caput redimiculoornatum in quiete confpedtum,dominij fignutn efie prsfagirent. Caput abrafum feruitutem indicabat, & caput comatum ta apud Grxcos,quam apud Latiaospaquam mojiitiei fignu deliniabatur. Alitcr Aegyptij,. icone Monftrorum Hiftoria. ijj icone abrafi capitis, cun&a fuperflua amouendaeffiefignifkabant. Quando verd jeon capitis humani partim capillis. 8c barba ornari,& partim glabri'proponebatur, Aegyptijs, ex VaI.eriano, homoperegrinus inteJiigcbacur; propttreaquod Qfyns. aduerfus Gigantesbeli/gerans, in Italia, vbieratperegrinus, barbam, &comatn nutriuit, fed in patriam reuerfus, non modo barbam, fed eapiIJos etiam depofuit. At pidturam capitis nudi rnulieris nullis decoraciornamentis, quale caput nympha* rum eflfe folet, Diodorusmuf®hieroglyph:cume(Teconrendic. Aiioquincaput mu- caput mu- liebre fpeciei horrid® apud Corynthios, terroris erat imago; qua de re ferunc Uebre. Doroitianum in pedore caput Meduf® delineatum gefta(Te ,yt omnibustimorem * incjiteret, ' .,A Hadenus de fola capitis figura . Modo capitis effigies alijs copulatadiuerfa parit bieroglyphica; ideo Aegyptij caput humanum cum afinino pingebant, vtho- minem imperitumoftenderenr,& pr®cipue ilium,qui totum vitce tempus domi te- ; rir, nec peregreproficifcensaliorum hominum mores contemplatur. Infuper,effi- giatis duobus capitibus humaois,cufl:odiam exprimebanr,&perfiguramtriumcapi- tum, Lunam intelligebant, cumh®cin C'oelo, terra, & locisfubterraneis domine- trt ' tur; quamuis alij tempusprateritum pr®fens,&futurumindicarent, vel rrjplicejn f^ £Xm menfis diuifiortem intdligerent:cum menfis quiliberin Calendas, Nonas,& Idus, diftribuatur, & quando quadriceps, vel quadrifroas Ianusolim pingebatyr, qua- tuor anni tempora demonftrabantur. Demiim per liominem fepticipitem, multi- Homofepti- F feium denotabant; cum, ex mente nonnullorum AftroIogorum,inquintodecimo ceps, Geminorum gradu,hieroglyphicum feprem capitibus decoratumcoliocetur,quan- doquidem , vt ipfi referuut , fub hoc gradu in lucem editys trtultifciys lit fu- turusj, ‘ / A cap/re adocufos defeendamus ,qui varia hierogfyphica effigiant. In primis Ggura oculi Deum (ignificabat: namq; fi /ninmorimundo oculi partium omnium oculorum yenufti/Iimi, & prae flap tidipii fanquamadionum omnium moderatores habenturj hieroglyphs - parirei in magnomundo Deus Optimus Maximus cunda moderatunprxterquam- ea . quod oculus lucem participat, & aliquando ram efficacem, vt etiam inter horri- ficas nodis interapeft® tenebras cernere valeat j n mirnmerito igbur figura oculi Deo affimilatur, quern perennem iucis perpetu® fontem, & originem pr®dicamus. Scripfit quidem Valerianus, quod ocyius infummitare feeptri Regij delimatus G rerymomnium moderatorem denotabar; cum feeptrum dignitatem, & oculus Ju- cem indicaret. Verumtamen C®lius Calcagninus Ofyrim tali figura denotari af-, lnlih.de feuerauit, addens per oculos Hori.in Aegyptijs Hieroglyphicis So!em,& Lunam reb.Aeoypti. demonftrari.Cartariusquoq;per oculum pidiumm vertice feeptri, Sole incellexir, in lib de cum is totum Coelum,&fubc®leftia omnia in dies intuearur : hinc poftea nonnulli icon, near Solem Iouis oculum indigitarunt, Pr® terea oculum patentem Sacerdotes Aegyptij figurabant, vt luftiti® ferua- torenr demonftrarent: quapropter Plato non iniuria Iultitiam quandoq; fpeculatri- cem appellauit; & Chryfippusoculos luftitiae acres,atq;immocosc6ltituit,nehuc, atq; illucab hone/Io defledii poffient. Alij tamen per oculum apertum , vitam,& pereumdem claufum, mortem intellexerunt: quamuis alij ad exprimendum mo. jl mentane® voluptatisauthorem, oculumpinxerint.-iuxtaillud Poet®. Si nefeis tu-, octtlt funt in amore duces. Pieriustamen per effigiemoculorym glabris palpebris,virumluxuided/tumex- Lib.i$. Hie preffit, cum vfu rei venere®, pili interdum cadere foleanr. Amplius, ex Valenano, roglyph. pidfura oculi fauorem, &beneficium depotst: nam quibosfauemus, eos benigne intuemur,pr®terquamquod nobis grata pupillis oculorumcomparantur. Immo fidelis homo,pidiuraoculijoftendebatur, iuxtaillud vulgacum: certior aure arbi¬ ter eft ocuius. Quando aiutem duo oculi fupra duo capita effigiabantur,Dei manes exprimebanturicum , peroculos, diuinitas ,& per capita, manes intelligerentur. Oculus tandem apud Aegypcios fermonis erac hieroglyphicum , & quamuis figu- oedmeum ralingu® fimplicemoftenderec fermoncm ; nihilominus cultum, & eloquentiam h notta quid. ^emonftraturi, vna cum lingua oculum fubfanguineum deliniabant. Ex fupercilijs, authore Valeriano, hieroglyphicum fublriyia contemplantis ha* Lococit. betur> Super cilia. Nafus. Anris . Os, & deles. Lingua. JBarha. Ceruix. Ffal. 130 . Cor loro fu- [penfum. Lib.^^.hie- rogl. ] 54 Viyfsis Alcirouandi betur; proptereaquodfupercilia in locoeminentiori fine locata. Immd Pierius, ex ijfdcm, hieroglyphicum feueritatis elicicndum effe opinatur; cum fenibusmagno fupcrcilio refertis peculiaris infirfeucritas . Ci efeunt enim, ad mentem Ariftore- lis,ingrauefccnte arrate , fupcrciha, quoniamecmpaginiquorumdamoffium Tunc fuperpofira, qua; in a?tate grauilakantunhinecopiofius fupercilijs alimentum fup- peditatur. Nafus modo, ex fcntencia Pierij, fagaataris hieroglyphicumcoftitui- tur:idcirco Feftus fagacemnon immerito nafutum cognominauit, quia cuiufcuiriq; rei odorem ftatmi explorer . Idem Author per anrem adapertam, obedientia; li¬ gnum, & per obturatam, concumacia; hieroglyphicum declarauir. £t Clemens Alexandrinus per aures, & per oculos ex aliqua pietiofa materia fabrefados, ad A mentem Aegyptiorum fummum Deum hieroglyphice indicauit; cum Deus folus omnia audiat, & intueatur. Os, eiufqjpartcs tanquam hieroglyphicum domus a Valeriano ponuntur:dentes enim fuperiores incolas domefticos, & dentes inferiores alienigenas repra?fentanc; cum mandibulafuperior immobilis capiriadha?reat, & inferior rantiim moueatur. Deinde linguam a manu comprehenfam figurabanr, vt eloquenriam infinuarent; nam per Jinguam, fimplicem fermonem interpretabanrur; cu alias Larini Jinguam Dinguam a verbo,Dico, nuncuparent, & per figuram manus,pronunciationem oftendebanqnamfermoadiutusaliquo artificio in eloquentiam degenerat. Item, lingua in ara pida, fomnum fignificabantjcu peruulgari moris fuerit linguas Mer- curio adolere, dum fomnum conciliate vellent; quandoquidem a Mercurio fermo- g nem, cuius inftrumentum eft lingua, dimanare perhibebanr, qua? poftea, fomno ac* cedente, quieta racer, Addit Pierius, perlinguam abfriftam, filentium fignificari. Exploratum etiam eft, quod Sacerdores Aegypri; leuemguftum indicare volenres, figuram Iingux in¬ ter primorcs dentes nonmh il exerra? propone banc. Scd abfolutum guftum often- furi, pr/mores gutcuris partes radici lingua- adbaerentes effigiabant; cum perfedio guftm, ad menrem Medicorurp in bis lingua? partibus ceiebrerur. Barbam hieroglyphicum virilirarisnonnulliprcmufgant,quoniam Diogenes ea- tenus fc geftare barbam refpondebar, quatenus fe virumefterecordaretur. Ceruicem tanquam Superbire hieroglyphicum. Valerian us aflisnarjproprerea- quod apud Pfalmographum, pro edomita fuperbia,concifas Impiorum ceruices Ie- gimus. Idem Pierius humeros hieroglyph cum fortitudinis pra?dicat: his enim C onera grauia baiulantur. Succedic dorfumfuga? hieroglyphicum: fiquide fugien- tes dorfum oftendunr. Afioqu in Prifci,per figuram fpince dorfi, titiilat ionis hiero¬ glyphicum indicabanr, cum per hanc partem,a cerebro genituram defeendere opi- narcntur.Imroq quia renes, & alia vafa genirura? famulantialumbis adherent, Ae- gyptijxlumbos pingentes, Venerem intelligebanr. Prreterea aliqua? etiam partes intima? a hieroglyphicis non excludunrur. Nam cor loro fufpenfum, & in pedus pendens pingebanr, vr viri veritatis perquamftu- diofi fermonem infinuarent: ilia enim , qua? ore proferuntur, cum his, qua?corde concipiuncur, nernpe vero veriora conuenire debenr. Quando vero Antiqui exhi- bebant figuram cordis in craticula igm fuperpofita,furorem, & indignationemex- ponebant :cum Philofophus accenfionem fanguinis circa cor, iram eft'e promulga- ^ uerir. Pierius tamen pura r, per efbgiem cordis, viramexpheari, cum virapendeat abanima,& anima fuarn fedt mpra?cipuam in cordehabeat: hinc nonnulli corven- trem amnia? cognominarunt. Immo alij ad fignificandam humanam menrem,piduram cordisprobabantjcum in facris Bibhjs Deus cordium ferutator habeatur. Quid plura? ad fignificandam Aegyptum, corde , & ara ardenti effigiata vrebantur ; nam ratione part/s mcridiei obuerfa?, calidam, & humidam inftar cordis Aegyptum celebrabant; pra?terquam- quod veluti cor cufpide adfiniftram partem hominis vergic ; ita regiones ardicte Aegypto funt finiftra?, a qrnbiis infinity aquarum fcaturigines effiuunqqua; poftea viram, & fertilitatem Aegypto communicant: deinde per aram ardentem , hoftijs fupra ignem locatis, incolas exhilarandos dfe inlinuabant. bed quodmagis miran- dum eft, Aegyptij Sacerdores Nib inundationem defignaturffimulacro cordis cum icone 1 Monftrorutn Hiftoria. 155 icone lingux vtebantur.- nam per cordis effigiem Nilum humoris copiam eterr# corcufign- vifceribus educcntem incelligebant; veluticorinhurmnocorpore, abundantiam ra lingua. fanguinis, &fpirituumad-fetrahir, per linguam verb, confluentem vndequaq; im- brium illuuiem,cutnhumoreadipfamirruente perpetuo madefeat. Addamusex Nuperoram inuentione,effigie duorum cordium vinculis connexorum,concordiam poffe notari. LienemquoqT Prjfci ad Fifcumindicandum pingebant; cum cetera membra, fplene intumefeente, tabefcanr. partes genitalcs & ipfa: a hieroglyphicis non abhorrent; fiquidem Aegyptij, per pudendi virilis iconem, magnanumatem fignificabant;cum taiis icon in multis E Veterum monumentis cadata , ad viros (ire-mos bellicofos,& magnanimos deno- tandos inueniatur. At ad demonftrandam humane generations caufam , Ofyritn fuum humana effigie genital ibus obfeamius excitatis depingebant; per Ofyritn in- telligentes Solem, qui generationis cuiufcuhiq; caufaeffie perhibetur.AIiter fermo- H'uroglyphi nem efficacem indicaturi, Mercurium barbatumpudendis excitatis figurabant: nam caex pudea queniadmodum Mercurius grandaruus facultatem generandi potitur,pariter fermo dis. efficax deliberate, & perfuadere debet. Exaduerfopro fermone inefficaci fignifi- cando, idem Mercuriusiuniorpudendisattradisefbgiabatur, nam veluti teras pue- Manuuhie~ rilis nulla vi generandi poller,ita fermo ab ore iropubis dimanans nulla efficaciam rogiypbtca. nu;lamq;perfnadendi vim participat. Ijdetn Aegyptij Saeerdotcs,pro manifeftanda continentia, genitale viri manu F cohibitum delineabant, fiquidemeo gefiu,fra?num libidinis deferibere credebant. Ta ndem, per effigiem pudendimuliebris,hominem fomniculofum,& imbelletn pa- tefaciebant, cum mulieres timidae, imbejles, & ad pratlium prorfus ineptte vi-~ deaqtur. Supered m odd, vt dereliquis partibus extern is aliquid dicamus. Manus igitur humanaapud Aegyptios Saccrdorcs fuitoperis hieroslyphicurmmanus enim a?di- fica r, cunda al/menta coll/git, condit,ori admouet,& pneclaraqua?q; facino raprjr- flat; ideoiure opt/mo orgamimorganorum fuitnuncupata . Sedmarnbus infinum infertis.-ignauiam exprimebant ,cum homo ad negocium, nonadotiummanibus 3 narura fuerit inftrudus .-quamobrem Anaxagoras hominem, proptermanus, om¬ nium animalium fapientiffimum appelfauit . Ampliushominem bello inutilem ma- nifeftaturi ,manum fine pollice pingebant : quandoquidem hoc digito femoto, G homo ad operationes, & prtefertim ad pradium inutilis redditur. Tandem Nupero- rum nonnulli prodemonftrandadialedica, manum digitis in pugnum compreffis figurarunt ; breuitate enim argumentorum dialedica vtitur. Aboquin proboni ? & mali hieroglyphico, dextram,&finiftram manum oftendunt, Digiti quoq; manibus adh^rentes fuisnon carenthieroglyphicis. Aegyptij enim icone digiti, menfuramdenotabant ;etenimhanc digitorum filiam effie autumabar, Digiti. cum metiendi ratio a digitis initium fumat.-quandoquidem latitudine quatuor digi- ^ torum palmus conftiruitur, pes exquatuor palmis integratur, & fic deinceps pedes pafium, & pafilis miliiaria conftituunt. Item vario digitorum geftu, quememnq; numerumpate/aciebant; qua dereledorem ad Valerianum relegamus. Poftmo* Lib.16.hie~ dum digitus indexoriadmotus apud multasNationes filentij fuit hieroglyphicum,- rogl, attamen apud Romanos littera S. pro filentij nota in triclinijs, & fori bus dia?ta- rumpingebatur,quofigno,conuiuisfilentiumindicabatur,cum inter bibendum, mu Ita licentiofius, quam oporteat proferantur. Veriim pidura digiti medij erat fiomachi hieroglyphicum, quia hoc digito tanquam iongiori in fauces immifi’o, vo- mituq ; excitato, ftomachus crapula grauatus exoneratur: inualuit enim confuetu- do apiid Aegyptios, omnes corporis affediones vomitu, & ieiuniofanari. Alio- Medictm quin digitus medius extenfus, catteris digitis in pugnum eontradis.dedecoris erat Aegyptiord. hierog/yphicum,cum ha?c effigies fimulacrum quoddam pudendi virilis pr^efe fe- rat.idcircd Diogenes hofpiribus quibufdam Demofthenemcognofcere quteritan- tibus,non digitoindice, fed medio exporredo ilium indicabat, vt igtiomini«e no¬ ta ilium afficerer. Digitum annularem Aegyptij Sacerdotes,pro hieroglyphico cordis, conftitue- bant,quoniama corde immediate ad hanc partem, neruum ,vel venam quamdam pene- Digitus an¬ nularis qua Us. Lib.hie- rogl. Integrum hominis fi- mulacrum. Lab or is hie roglyphicu. Hippocrita. Ignaui hie- toglyphicu. 15 5 Vlyfsis Aldrouandi penetrare ffbi perfuadebant: idcirco ilium annulo tanquam corona bone/la re con* fueuerunt, immocirca aras Deorum verfanres , gratis odoribus ilium fuffiebanr. Item eumdem digitumauri dextrajinfertum pro hieroglyphico venitea Dijspeti* tat effigiabanr. Tandem ad pedum fignifkatiotiem accedentes, confiderare debemus,qtibd Ae- gyptij folftitium hyemale indicaturi,duospedes compedibus implickos fingebanr, quia tunc temporis Sol lento gradu incedere videatur. Infuper adinfinuanduta impoffibile,duos pedes humanos fuperaqua gradientes pingebanr, velfecundum alios, hominem rruncato capite deambulantem: Jmmb quemadmodum pedes in fuperftcie aqua; locati rem inanem demonfiranr: pariter pedes fuperficiem terra? A tangentesfundamentihieroglyphicumoftendunt, vndeponerepedem,iacere fim- damentum dicitur. Ca?terum ex Valeriano, pedes in aquamerfi ad manifefiandam purificationern pingebantur, & hrepiduraapud Horum, Fullon is crat hieroglypbiaim, cuius in- tereftomnia veftimentaa maculisdiligenrer mundare. Hadenusde partibushumanis adhieroglyphicaatrinentibus. Modd pondcra- bimus, ilia,inquibus rora hominis effigies deliniabatur. Quamobrempro Med/ra- tione, borno rodeos vngues,pro Conflantia, homo flans oculis ad terram inciina- tis, pro Humilitate, homo genuflexus, & pro Contemptu mortis, duo homines nu- diprteliantes monflrabantur. Simulacrum Mercurij aftantis effigici fenis erat hie* roglypbicum hominis dodi, cum Sapiens fine roborc, & robur fine fapientia nihil g valeac. Prometheus e lutohominem fingens erat fimulacrum Prxceptorts ; nam Preceptor homini flolido, &rudi peritiam, & dodrinam impertitur. Alioquin mul¬ ti pro hoc hieroglyphico, deliniabant hominem mingentem , a quo alij pofteavri- nam haurirent. A liter Sapientis,& Infipienris hieroglypbicum erat imago duorum hominum nudorum; quandoquidem bi ab ignotis confiderati, quid diferiminis inter illos cadat verbis indicabant.Pro Honeftacemulier venudx forms;,& pro Lahore, effigies Herculis reprarfentabacur. Quau is alij ad Lahore fignificandum,rnare pin- xer/nr, quod Pontus, quafi rrerbe dicitur , qua? vox spud Grtecos laborem fignifi- cat. At hieroglyphicum hominis vires fuas metientis , eratfigura ha iuli farcing pondusinueftigantis.antequamillamfuprabumeros attolleret. Ex altera parte pro vitiorum, & fcelerumoftenfione,effigiemquoq; bumanam adhibuerunt: quamobrem in demonflrando inexpiabili fcelere, humanum corpus C inatquabbus integratum membris , St varijs deturpatum cicatricibus pingebarur. Effigies Proditoris erar homo altera manu lapidem, & altera panemoftentas. Ima¬ go iniufli erat homo vrnaterebrata aquamferens - ficinnuebat Iniuftum tanquara infamem,& infjflicem omnia incafiumoperari,cum omnibus odio efTct.Pro lngra- to, homo bouem madans figurabatur: iuxta illud vulgatum, . Nunc culms Domim tenue, & miftrabile collum , Prtbet, ab mgraio iam faRiditus aratro. Pro Hyppocrka,ican Hifl:rionishabebatur,quiinfcena,quod non eft,efiefimu- Iat. Pro Iracundo,homo igniligna fuppeditansreferebatur. Nam homo frontera fibi feriens, Indignationis erat hieroglyphicum. Ad exprimendum curiofum, vtc- bantur figura baiulifarcinam velaram geflanris,.namq; Acgyptius cuidam fifeitan- ^ ti refpondit: velatum eft, nefeies. Hieroglyphicum improbi litigatoris fuit icon Marfia?,qui cum Apolline contendereaufus efi. Pro impudente, pingebatur Cupi- do fulmen perfringens: fiquidem Alcibiadesomniumimpudentiffimus hoefymbo- lum in clypeo geflalfe ferebatur. Adoflendendum Ignauum,&in bellofugierem pingebanc macrem fiiio vuluam oftendentem , quafi pra; timoreeo eflet ingreffu rus, vnde emerferat. Pro Loquace, Sc Stulro, homo magnis refertus auribus figu- rabatur, cum ex dodrina phyflognomonica, aurium magnitude Loquacitatis, & ftultitia? indicium elTe perhiberetur, Voluptatem fignificaturi, Vitginem vmbeli- co tenus venuflaov&deinceps pifeiformetn effigiabanr; cum finis voluptarum Tem¬ per fordefeat, Hominis'etiam effirminati hieroglyphicum fuit pidura hominis vni- eotantiim digitocaputfcalpenris,id autem vnico tanturn digito prjeftare videtur, ne comam ftudiose copta perturhet, Qtiare procynedo,adolefcens comatps pinge¬ batur, Hi§ Monftrorum Hiftoria. 157 His expofitis de vitiorum hiernglyphicis, adreliqua modb properandum eft; namq, in exprimendo tempore, Saturnus filios vorans exhibebatur.-cumtempus rerum edax efte feratur.Obferuabatur etiam,apud Aegyptios,homo vorans boras, vt hominem boras computantem fignificarent;quandoquidem, per fingulas boras, aha,atq ; aliaalimenta humanogenerifuppeditantur. Verum Perpetuitatis hieror glyphicumerat pi&ura hominis dextranouamLunamatrollentis. Paterfamilias exprimebaturfigurahominis in antica,&poftica parte oculati. Spurij pi&ura erat pufio Iapillosin populumiadensjcum aliquis eidicere pofletj cauenc patrem tuum Jxdas. Vxoris hieroglyphicum crat Venus teftudinem calcans , nammulierum, & E filere, & domum cuftodire intereft . Icon hominis dextram dextrx iungentis ho¬ minem in bellofuperatum monftrabar. Milirismercenarijhieroglyphicumfuitpi. ftura laniipecudes iugulantis; ctenim miles, fpelucri, homines lugulat ; iuxta illud vulgatum carmen. Null*fidet, pietafcj',viris ,quica Brafeqttuntur, Sed inter alia admirandum fuit Iudicis hieroglyphicum, in quo Apollo altera manu Gratias ducebat, al rera verb arcurn, & fagitras geftabat. Mercurius autem cum gallodepi&us mcrcatorem indicabar, nam Mercurius, Hermes,quafi carans merces,fuit nuncupatus, addebatur figuragai!i,qui homines excirando vigiles re- dit. Deinde effigies Narcifliadolefcentis, caiamitatem , &tnulier fupra pilam fe- dens, fortunx inftabiiitatemdenotabat, P Quando pingebatur iuuenis fupra caput vexil! um geftans, erat hieroglyphicum inteiledlus, qui Temper aliquid molitur. ltemhomodextratenenspateram,& fini- jftra fpicami &papauer fignificabat bonum euentum. Siquidem facilem fibi conci- liant fomnum, qui fru&ibus fuorumprxdiorum vtuntur. Immo Valerianus feribit jftguram hominis poplitem fupra genu ponemis deftgnare irnpedimetum : cum hoc geftu , reference Plinio , Antiquicas & partum detineri, &omnem adfum impedin’ exift/mauerir. Moderamen rerum omnium fignificabarur ftgura mul/er/s habentis menfuram cubiri & frznum; cum oiim, apud Romanos, Dea Nem ciis cum fixno,& hac menfura pingererur, quafi nihil abfq; frxno, & menfuraagendum elfet. Tan¬ dem homo inter duas mulieres effigiatus, quarum vnailium adfe rapiat, altera cminuseum ad fe reuocer, VtiJif3tem, & Honeftatem defignabat. Ad finem pro hieroglyphico Itali?, adhibent iconem mulieris coronatx fupra orbenx fedentis G cum feeptro in dextra, & cornucopia? in ixua , & hxc de hieroglyphicis didfo fine* PROBLEM ATA. V LT sE propofitiones interrogationem annexam habentes de ho- mine circumferuntur. Scd in prxfentia poriores-ad xtatem, partes, congreftum, do<5trinam,&morbos attineotes examinanda? fe feof- ferunr. Circa partes primb inueftfgant ? cur capilli,&barbaxgrotantium, & fenummagis, quamfanorum ,& iuuenumaugeantur. Aiiqui do&erefpondeot a»grotantes, &fenes excrementitijs fuperfluitatibus magis , quam fanos, & mue- nes redundare: vndecalor naturalis inillis infirmior,miniisillasconfumere, & diftipare poteft. Deindequxrunrcur naturahomini paruumos, & exteris animan- tibus peramplum fuerit impertita. Communis refponfio eft hominem pro efu, refpiratione, & fermone os a natura fibi comparalfe, cum extera animalia non folum pro efu, & refpiratione, fed etiam pro vita? turela, ore vtanrur, Inquiruntetiamcurhomo folusmanus ,&non extera animantia fintaftecuta. Refpondent bruta carcntiaintelle&u, manunonindigere; proptereaquodmanus organum organorum nuncupatur, quoniam humani intelledus mandataexequitur. Oritur eciam qua?ftio de latirudine humani pe&oris, cum brutaacuto pe&ore finr £> referta. Spurij hie¬ roglyphic S. Beni euettis hieroglyphi¬ cum. Italia hiero glyph t cum. Cur bruta manibut ce reant . ij8 Vlyfsis Aldrouandi lib,if, de referta. Sed huius problematis refponfio a Galeno elicitur, qui fcriptis mandauit vfufar.cap homines,oba&ionemmammm,amplopedoreindiguiffb,ahoquin alia pedoris II, ^ forma a&ionibusinanuumimpedimento fuiftet.-ideo reliquaanimantia,qua;partes tam anticas, quampofticastanvummoddad morumprogrefliuu funtfortira, pedus etiamacutumadfacilioremmotum funt adepra. Tandem mirantur quidam, cur homo in comparatione ad alias animantes permagmspedibus refertusfit,&non animaduertunthoc indefadum efte, quoniam folus homo redus incedens ad fu- ftentandam mo Jem corpoream, duobus pedibus magnisindigebat. Circa artatem, quarrirur, cur hominis, in mutationetetatis, maJa temperaturain bonam, & viciffim bona in malam quandoq,- tranfmutatur. Refponfio eft quiaca- ^ lornaturalis regens adolefcenriaminterdum eftadeo imbeciJJus, vt fuperfl uadif- iipare nequeat, & quandoq; eft ita vaJidus, vt non foJum materias excrementitias, fed etiam humidum radicale, ante ftarutum tempus, diffpet, & abfumat. Pratterea Idemrit quidam indagant, cur pufiones facilius,quarn adulri memori# mandent. Ratio pen- far in pue- ^eta mollitie corporis, cum faciJius, & melius in fubftantiamoJJi, quana in ficca fit Jit Atrit, a liquid imprimatur. Rurfusqusrunr, quare pueri auribus tale quid apprehendanr, Vt affines, &confanguineosofcuJentur, Huic problematipratftd eft Clemens Ale¬ xandras dicens fenfum diledionis per auditumgenerarj.Ideoq;poftIiac non erit admirandus amor iJlips iuuenis; £Zfti nun^uam vif* fiagrabat amort pueiU. Scrutantur quoq; nonnullieur puerifacilius, 8c fatpius, quam conftituriin alijs g a?tatibus,foluanturin rifum. Refpondent, quia Venus puftonum Dea rutelaris,!*- titiam,& iocos amat :ideoq; prifeis temporibus confuetijfuit, vt pueri pubefeen- Problemata tes ad fanum Veneris ducerentur, vbi nuces pueritix reJmquebant„ Nihilominus puftonum. potior refponfio efte poteft pueros copia fpirituum redundare,quibus facile Demo- crirum a gere pofttint Demum feifeitantur, cur pueri a Plat one probibiri fuerint au- Lib.^Je re- dire tragica, necnoncom'ca, pitnium rifum concirantia. Hoc problema foluit Fici- pub. Platon, no? iuquiens pueros efte remouendos ab illis, qux ipfos mollcs reddere poffunt: fi- quidem a?qualiter modes euadunt, qui quo tidie Iacrymari compeUuntur, atq; illi, qui in nimium rifum folquntur. De iuuenibus indagatur, cur aliquo timore repentino correpticaniriem intem- peftiuam incurrant.Refpondentjin timore fpiritus, & fan guinem ad partes intimas conflqere, ynde partes extimae quamdamintemperiemfrigidamconcipientes ,im- ^ perfedam concodionem celebrant, proptereapili alboremcontrahunt. Ad finem percondantur quare fenesfrigidioricerebro prxditi, &cibarijs fatiatj parudor- roiant cum vuJgd dicatur. Namfatur irriguogaudet turgtfcere fomno. Credendum eft hoc nafei ab imperfedia fenum codione, quam in ftomacho cele¬ brant,- hinc vapores inconcodi ad cerebrnm eleuantur: cum tamen fomnus natura- Jis a vaporibus perfede codis producatur, Item de fenibus quterendum eft, cur emendationem non recipiant, & tamen iuuenes facile corrigunntr.Sciendum eft fe- nesjtradu temporis,ob corpus exiccatum, duritiem quamdaoi contraxifte , cuius oppofitum in iuuenibus obferuatur, cum talera duritiem nondum fint affecuti. pehumanocongreft'uquKrifoIet, cur homines vtriufq; fexus , bmni tempore, j-j adpermixeionern fintparati,cum esteris aniraalibus Natura determinatum coeun- di tempus ftatuerit. Refponfio eft, ex brutorum genitalibus virofum quondam odorem, ftatuto tempore, peraeremdiifuadi, quinares marium,confequenterq;ce- rebrumferiens, imaginationem, & deftderium permixtionis in illis accendit. Ve- riim cum venerei fenfus non foium homini ad prolem propagandam, fed etiam ad miferias humane vitae Ieniendasconceffi line ;ideo homines omni tempore ad con- P roblemata greftum prompti funt; pra’terquamquod decor quidam in venufto mulieris afpedu attintntia obferuatur, qui in jbrutis minimeconfpicitur. adConeref- Hincaliudemergirproblema, cur,inter animantes , folus homo mafculam ve- fam. neremfedetur. Quidam refpondent femineum genus non omni ex parte fads face- re, cum vir,ob falacitatem,arei venereae proluuio nanquamfit alienus.Sed quidam refpondere fatius effeputanr, bruta ,yt exaratumfuit fuperius, foloodore ad Ve- nerem Senum ha* tura. Monftroium Hiftoria. ijp neremexcitari,cum homo afpedlutantiimad amorem accendatur fvnde adagio diet Co let. Faciema muliere vendi?fed quia identidemaliquiadolefcentes,& infi- gni vultu, & forma: dotibus puellas antecellunt: ideo homines his quandoq; hailu- cinantur : quamuisalij feribant Venerem mal'culam effe quoddam infanie genus, quo homines, veluti etiam alijs affedionibusinterdum corripiuntur. Abhocinaliud problems defeendemus. nimirum cur homines magis hyeme, & mulieres magis eftatein venerem fint procliues. Sciendum eft mulieres in compa- ratione ad mares effe frigidiores; quare hyeme iuftofrigefadia? non ita facile in lur xuriam foluuntur: cum Venus calore, & non frigoredeledetur. Viriautem cum E fine calidiorcs, bruma eriam adcongreffum funt promptiores> alioquinceftate a ni- mio calore dilfoluti imbecilliores redduntur. Demiimindaganr, cur mulieres pal* lidae rubicundis, & macilenteobcfis fint falaciorcs. Hocq, indeoriri promulgant, quoniam ilia? mulieres in moIlitiem,&prodigum Uixumfunt magispropenfe,qua? maiori, & acriori fcatenr calore , veluti pallida?, maci!cnta?,& qua: colore fubfufeo funtrefert?; quare falacitate quadara imbuta? humedationcm expoftulantj obefa? verb , &rubicunda? s cum humore copiofiori, confequcnterqjfemine dilutoaffluant, non ita libidineexardefeunr. Circa fcientiamquaerunt, cur homines dodi, & virtutibus iufigniti,incompara- fioneadalios fintpauciores. Quidam volunt hocindenafei, quoniammulta in di- feendo fefeofferunt impedimenta, & potifliiiuimegritudines ,quefa:pc ftudiofos j; de medio tolluntjvel quia homines adftudia idonei neceftjtate coadi in artes me- chanicas incumbunt.Huius rei nosmonetProtagoras,qui fuicinfignis Philofophus, nibilominus adolcfccns, vidus gratia, lignaafyluisad vrbem ferebat venalia , hie, referente Gellio, cognitusd Democrito,in vrbem dudus, & abeo eruditus , fum- mus,& rafts cuafit Philofophus, quern poftea Platomagnifecir. Quamuisalij ve- Jint hoc indcdimanarc, quoniam noftra xtas Mccxnatibus careat: idcirco feribe* bat ilk, Sint Mecandtes,no» deerunt , crede, Mar ones. Ncq; explodendacfteorum refpon/io, qui volunt minorem cfie numerum virtu- re prxditonm, quiavirtus eft habituseledione, non autem vi comparaius, & vir. tusconfiftit in medio, cuius medij extremitares a vitiisoccupantor: cum autem ex¬ trema virtutis fint vitia, bee erunt plura, cum virtus ynica tanriim pra?dicetur :hinc G fit quod aliquis pluribus modismalaoperari poterit,cum vnico tantiimmodobo- nas operationesmoliri poftit. Sifcitantur quoqjcur homines ingenio,& mente poj- lentes,operationibus minimeaccommodemur. Ratio eft, quoniam acri referti in- genioafliduccontemplantur, omnefq;animeevires ad meditarionem dirigunt,& viciffim.quioperibus funt dediti,cundas vires etiam intellediua? partis ad fenfiri- uas fundiones trahunt.Demum inquirunt, cur homines mulieribus/ehciori, & fe- cundioriingenio natifint. Communisrefpofioefthumiditatemulieris acrimoniam ingen ij frangi, quominus mulier poftit illud exerccre: nifi veiimus cum quodam vi- ro aodocanere. Cur minor vxoram e/?, Mariam prudentia mater ? Eua fuit coHe filia , non capitis. j_j Reliquumeft, vt problemata adaffediones humanas fpedantiaexaminemus.In primis inueftigant, cur mulier grauida in comparatione ad feminas brutorum, ma- ioresalterationespatiatur . Refpondent, quoniamin otio cxcremendtia: fu per- fiuitates augentur,ex quibuspoftea varia? egritudinesoriuntuiimulierautem gra¬ uida valde otiarur, cum fa?mine brutorum etiampregnanres fe fe exerceanr. De- indepercondantur,quare homines podagra laborantes fint valdeproni in venerem. Nonnulli refpondent idaconfuetudine nafci.cum podagram Veneris,& Bacchifi- Jiam effe ftatuant; vel quia hoc opprefti morbo fupra dorfum cubare cogantur: qua- propter,ob huncdecubitum, ad partes genirales copiofior materia fluit: nifi veli- jnus, & forfan melius afferere Podagricos humore quodam acri, & tenuiredunda- fe, qui homines in Venerem pronosredderefolet. Querunt etiam cur podagrici nullopnefidioliberaripofiint. Poffumus refpondere caufammaterialem huiusaf- fe$ps ejfpmateria? calida?,&frigida? mixtionem, hinc complicate indicationes cu- O 2 ratiue Problemata Multerum, Lib.$.cap.3 Problemata fpettantia ad (cienttd , Problemata agrttudinu. \6o Vlyfsis Aldrouandi Curpodaora ratiua? emergunt, quibus fatisfacere difficillimum effc Medici /are metitd arbr* curationem trantur: nifi velimusaffeuerare partes podagra vexatas eifearcicuios natura frigi- pe admit tat dos, qui mareriam fluxam, neq;prorfus expellere, neq;poenicus cofumerc, & co- quere poflunt, ficqjindies fa£i imbecilliores adcanlam morbificam trudendam ineptiores redduntur. Additur aliud problema, curhomofolus, inter cetera animalia, Phthifimincur- rat. Refponfio nonnullorum eft, idpendere ex delicata hominis temperacura,vnde pulmo a caufis etiam leuibus facile la?darur. Quamuis ahj caufam phthifisin varie- tatern ciborumrcferant, exquibus materiaacris, & falfa ad generationem pra?di- &iaffe£tus idonea refultat: vel potius dicamus buncaifeftum homini potiftimii.n A concingere,ob reftitudinem corporis, nam materia a capite defeendens facile in pe&us dilabitur, quam a?gritudinem caters animantesjCampronx finr,nonincur- lithiafis re runr * In ^ u P er quxritur, eur homines lithiafi laborantcs,fi nauigauerint.liberetur. medium. Refpondetur, quod nauigantes tapius per vomitum expurgantur, atq; itacaufam matcrialem huius affc&ionis auferunt: aut dicendu eft aere inarino , corporis tem- peraturamimmutari, atq; ita caufam effic/entem dcieri. Item inquirunt, quare multi fomniantes de Iecto furgant, ambulent,a?dium cu]- minapetanr,& multaperagqnr,a quibus vigilantes abhorrerent.Ratio eft 3 quoniam hi fanguine turgido,&fubtili abundant, cuius feruidis fpiritibus partes inftrumen* taricc ad a&iones impelluntur ; ideoq; cum talis fanguis feratur in fublime, hinc ft etiam, vt eius vi, per quietem ad tales a&iones incitentur. funt enim huiuftnodi ho- £ mines raro,&laxo corporis contextu, molis exigua?,fedmagna fpirituumagilitatc, & animo feruido prxditi. Inueftigant etiam cur homo ingenti oppreftus calore, Sudaris cat* fudorem potius a capite,&a facie, quamab alijs partibus emittat. Potior refponfio fa, eft ; meatus lllarum partiumeftc latiores, quod inde cognofcitur, quoniam copia p lorum redundant, Rurfus qu^ritur cur homo moru fternutat/onis excitatus,p!e- rumqifternutamentis pluribus vexetur.Diccndum eft hoc a copia materia? dim ana- re, qua; vnico fternutamento diffipari non poteft, Qusrunt curiofi an homo gibbus, aliqua parte mutilus, valetudinarius, & mon* ftrofus, in refurecbbne vniuerfali, his vitijs corporeis aftociatus fit refufeitaturus. Problema de Notandu eft homines, fublatoomni corporis vitio, nouiffimo die eflicrefureduros; refurred to- iuxtaillud Prudentij, / gui reparat corpus^ non reddet debtle quicquamy C Pi am ft debilitat redtt, wftauraiiononed. gjtod cafus raputt,quod morbus , quod dolor baufity guodtruncautt edax feniumy fopulantevettrnoy Omne reuertenti reparata in membra redibit, Tanta enim eft immenfi opificispotentia. Pratrcrquamquod hrec eft fententia Diui Auguftini, qui diuulgauir, die nouifsb mo,refurreftura e(fc monftra omnia membris in decoram,& coelo djgnam fotmam reftitutis, Infuper inquiritur, cur homines, vel propter laborem, veJ propter iter feifi fedentes, ad maiorem percipiendamquietem., fcmuralterum altero onerant. Refpondent aliqui, quoniam partes comprefta; minorem lafllfudinern fentiunt; fed potior refponfio efie videtur, fi dixerimus lafiitudinem ex fp/rituum difsipatione ^ oriri, dum igirur partes comprimuntur,fpirituum diftolutio prohibetur,confequen- ** terq;maior quies percipitur. Qu^rendum eft etiam, cur aliqui homines res proximas perperam,& remotas di- ftindie cernant, & viciffim alij fint, qui res vicinas oprime, St remotas nequaquam problemata confpiciant. Refppndendum eft hoc inde prodire, quoniam fpirirus viforius ab deoculis . oculoprodiens aliquandocraffiiseft, Strcmvicinam non perfefte iotnetur,retno- ram verdeognofeit, dum in vlaattenuatus fubtiliorredditur. Ex altera parte fifpi- ritus fueritfubtilis, & paucus vicinaoptimecernit, cum diftantianon intueatur, fi- quidemin via diftoluitur, Steuanefcit. I andem inueftigandum eft , curaliqui ho¬ mines abfq;cibt> diu viuerepofiintmam Abafis Hyperboreus,ex Textore, pervni- gui diu uerfum terrarumorbem, fagittamcircumtulit nihil omnino comedens: item Alber- abfqitibo vi tus Magnus feriprufn reliquit fuilfe mulicrem in Colonia Agrippina, qu^ fine edu- xerint t ’) _ li;s Monftrorum Hiftoria. i5r Jjjs fpatjum triginta dierum tranfegit. Huius caufa refertur in melancholiamqua- niain Scotus die Celebris, qui dill fine cibis viuebat, erat melanchoiicus: immo Al¬ bertos diuulgat fe nouifte queradammelancholicum, qui dies fere quadraginraa cibo abftinuir, cum aquce potum alternis tantum diebus fumereq fed aduertendum eftnonomnem melancholicum bumorem diuturn* inedia: efife caufam, Ted ilium tan turn, qui in loco opportuno, nempein ventriculo,hepate,& venismeferaicis Io- eatus lenrorem, &craftitiem participar. Reliquura eft vtvaria, tamad viros, quamad mulieres attinentia problemata ponderemus. Primitus nonnulli inueftiganr, quare homines nafcantur,cu tamen ^ ad interitum properantes breui temporis fpatio in hocterrarum orbemorentur. Refponfio eft Ladantij Firmiani,qui voluithoc ideoefte fa&u, vthomines Deum Optimum Maximum rerum omnium opificem, arqj moderatorem agnofcerent, atq; venerarentur. Hinc a liud emergir problems, an homines fylueftres, &qui affidue cum Feris vcrfantur,& rationis,&falutis, confequenterq; damnations xternx lint capaces, Hanc quxftionemditToluit Diuus Auguftinus,dum inquit; quandoin homipibus Ferinis, & etiam monftrificis aliquodrationis, vel mentis veftigium dignofcitur, tunc proculdubio inter homines connumerandi funt, etiamfifylueftris fine nature, quia, tradu temporis, vt ipfe refert, &dociles, & Diuinisrebus habiles fieri pof- funt. Prjeterea queevitur cur homines humanacadauera,& fepulcraperhorrefcant; F ratio affmur, quia nemo fuimet dcftru£cionemamat,pra?terquamquodfimile ma¬ lum fibimetipfis euenturum prxfentiant. Inueftigatur etiam cur homines feetore Iaedantur,fed grato, &iucundoodorc dele&entur. Refponfio elhquiafpiritus hu- manum corpus regenres fuauibus odoribus recreantur, & viciffim tetro odore dif- fpantur, & diminuuntur. Item indagant cur homines magis caro, qudm alludcibi genus nutriar.Refpon- dere poflumuj,quoniam fimile nutr/rur fimilis ideoq;caro cit/us, qudm aliud edulij genus carnem generar. Quxriturcur homines audienres fonum ftridulum, nempe ferri lima politi, quodam.horrore afficiantur.Sciendum eft, quod acutus fonus cum celeritacemQtus aeri imprimittir,confequenterq 5 auresingrediens, intima percur- ritveluti pungens,quapropterhorrorem parit. Inueftigatur etiam , curhomines afcendendomaximelaborenr, cum alioquin facile defcendant,& per a?quam plani- tiem, abfq; vllo incommodo,gradiantur.An quia homo conftar ex quatuor demen¬ tis, quorum duo leuia, & duo grauia funt, qua? fimul mixta mediam quanda naturam contrahunt; idcirco homo gradiens neq; leuis, neq; grauis eft, fed in afeenfu cor¬ pora grauia fuo pondere premunt, quare tunc homo maximopere laborat.Quarren- dumeft etiam, cur homines atftiuo tempore radios folares virent, & cetera anima- lia nequaquam. Poifumusrefpondere, quod homo eft prseftantior in fenfutadus, confequen- rerq; conrrarias qualitates magis fenrit, an quia bruta multa fint naturte ficcte,qua- propreradillamconferuandamcalore Solis deledantur. Sifcirantur aliqui,cur hominum alij vnum genus cibi,& potus,a!ij verb aliud ap- petant. Hocaccidere poteft, quia in ventriculoaliquis contineatur humor, qui ve- luti mordicanscogat homines contrariu defiderare, aut quia id a diuerfahomfnum temperaturaoriatur, qua? rerum odia, & defideria excitar. item inquirunt cur ho¬ mines militiam fedanres diururniorem,& falubriorem vitam ducanr. Refpondent hoc indeprodire, quia Venus in bello locum non habear, qua?fpiritus diftipando breujorem vitamreddar; aut potius dicamus exercitioomnia abfiimi excrementa, qux variasffgritudinesparerefolenr. Percondantur, cur aliqui homines admagna perperrandafacinora fiantapti,& tormenta facile patiantur. Refponfio eft, quod atra bilis aliquandofupremamcerebriarcem occupar,&menrem deftatu eijcitjvn- de hie humor ad flagitia homines impellit, illofq, ad audaciam cogit, & ad crucia- cus tollerandos mirum in modum iuuar. Sequuturmodd problemata magis curiofa, nimirum, cur noftra state Gigantes non orianturj cumolim vixilfeexfuperius enarratis liquidd conftet. Plinius hoc exiiftioni attribuit; inquic enimde profcerirate hominis loquens, minores prope- O 3 modum H Problemata hominum. Li.l6.de Ciutt.Dei e. 8 . Sonus Bri- de ctbo 3 & pom Li.j.cap,\6 i>& virtus caloris innari abftimitur, quamobrem JPaaflio de decrcmenti potius caufa,quim audtionis fubfukat. Pariter de Nanis quterunt,cur Gigantibus , maiorcm penem babeant. An quia,vtfcripfit Ariftoteles, quemadmodumhomo „ ; 2 . . PH RE. Monftrorum Hiftoria. 161 PHR ENOSCHEMATA. H IR I non vulgaritcr credit?, in deliniandis Phrenofchematibus, nonfolumparfibus htrmanis, fedetiamintegrahominis effigie, tam man's, quam firming vfifunt, quorum omnium exempia qusedam afferremus. Circa partes, Perciuallusmeminit cuiufdam,quipinxit manum humanam poilice eredo, cum Dido Italico. VEDREM GlACCiAR IR FOCO ARDER LA NEVE.quodproculdubioconuenitcum il!o carmine Ouidi j huius renoris. Vadadabit ftammas, & dabit ignis aquas, Animaduerrendum eft igittir digitum pollicemita vocari,quia magna vi polleat: ideoq; ad mentcm Plinij,hic digitus altera manus folec appellari: immo ex eodem Plinto,premere pollicem, eft alieuifauere . Hioc colligendum eft auchorem phre- npfchematis forte infinuare, quod volenti nihil fir diffic^e. R unfits idem au thor de- fignauitduas manus in tenebris fe iungenccs, cum Dido. ET INTENEBR1S. Cum liquidoconftet manum eifefymbolum fidei,author innuere volebat,vbicuq; p & Lemper fidemferuindam efle. De figuris humanis maribus non defunt exempia. Siquidem Lucas Contilis feri- ptor itaiicus repratfenrat Mercurium in figura trigona,ad cuius pedes lircera notatur, cum Dido. GR ATVM FATI DON^M Referr, haec effigies, vtconie- damus, Mercurium Trimegtftum, Regem, &Sapientem Saeerdotem Aegyptiin figura rrigona co1Iocarum,qaia bcnigni influxus dmdecim domorum cafteftium in rrigono, velfextili beneficorum planetarum louis, Veneris, & Mercurii ,cumfx’. Jici Solis participatione conft/tuunrur. Quamobrem conijcere poftumus hac faille Authoris natiuiratem, naniq^ illalictera }* Mercurium retrogradufignificat.Idem Author exhibet figuram Mercurij,qui dexrpa caduceum tenet, & finiftra vafe aqua pleno radices lauri irrigatcum Dido grjeco sparer ofifipu yettet. Author cnim Phre¬ nofchematis gratam Mercurij pluuiam proprif unprecabatqr cerr#,cum is feientijs i praefit, & Author non foium feientias, fed etiam iauream confequi defiderabar.Ex Rufsejiobabemus figuram hominis ftanris,cum Dido. EXCELSAE F1RML- T V DlNl.quo Author denotacanimum fuum.abineunce aecace.ad virtutum fplen- doremdirexiffe,a! quo ruinquam recedere velle inlinuat. I terum, ex Ruftelio, habetur pidqra iuuenis c apite orbem fuftinentis cu Dido. MAIVS OPVS. quo fignificatur, quod cum opus alicuifamulandi, vel aliquem commendandi fufeipimr, videtur maius opere Atlantis, qui humeris totu terrarum Orbem fuftinere ferebatur. Denud, ex Ruftelio habetur figura Promethei, cum face ad fydera a/cendentis ,&Dido. ALTIORA. notiffimum eft cundis Prome- theum, hornine iam formato, ope Minerua?, ignem, a fphera Solis efte furatum , vt tali dono humanum genus afficeret -. quare A uthor Phrenofchematis vocandus eft prudentiffimus, qui non foium Prometheumirnitari, fed etiam fuperare velle profit terur. Infuper apud Rufleliumconfpicitur icon Peregrini, cum Dido. ETCAE*- TERA. Vndeeliciendumefthominem folivirtutinatum, 8t pereius vfas inuias itinerantem,nunquam vitae propria? confulere polfe. Didum videtiirhocinfinua. re, namq; intelleda defiderij mente, quifqi cetera inde colligere poteft. Ex louio del/niatur homofylueftris,cum Dido, MlTEM ANlMVM AGRESTl SVB T EG MINE SERVO, quandoquidem Author phrenofchematis cum feueri, & ri- gidi efterafpedus,n!hilominusmiti mente,&placidis moribus erat imbutus. Non defunt etiam phrenofehemaca icone mulierisexornata. Nam Lucas Con- tilis exhibet figuram Mineruae, cum Dido. HAVD SIMPLEX VlRTVTlS O- PVS. Quo docemur, nullamadionem abfq; fapientiaperfedam eflepofte. Idem Author figurat Palladem nudam ducentem circulum aequinodialem, hac enim rationejcum Ariftotele, vigor vniuerfi a fapientia dimanare perhibetur. Titulus eft. fidei fym - bolum. Mercurius laurum trri gans. Promethei figura cum face. leones mtb lierum in fbrenofche - matibus « Pandora fi. mulacrttm. Patientia (i- tnulacrum. Icon Form- nx* Fide: fimu- Ucrum. 164 VlyfsisAldrouandi eft. SEMPER NON SEMPER, cumSapientia femper influat,&ignoranti.i non Temper impediat. Item ingeniofumfuitphrenofchema Parauin* Ciuitati attribu- rum, in quo Minerua armata habens clypeum non gorgoneo capite,fed leonino inG- gnitum confpicitur, cum Dido grceco. pnzitt yopyom KidaFiiv. quad non amplitis gorgoneo capite feutum Palladis exornetur; fiquidem iconeLeonis Infigni gentili- tio Vcnctorum, maximareuerenria erga Republican! Veneram demonftratur, qua o.mnes, quifunt in aliens poreftate,fuos Prineipes naturale.s profequi deberd.Per- ciuallus meminit cuiufdam, qui figurauitmuhercmformofiflima, & gratiofiffimarn, nempe Pandoram, cum Dido. GVI MINER V A CEDlT. Finxeruntolim Poera; Pandoram, mlfu louis a Vulcano iuifTe fabricatam, qua poftea finguli Dij proprio & eieornarunemunere, nam Minerua fapientiam, Venus venuftatem, Apollo muG- cam, & Mercunuj eloquentiam ill j communicarunc, vnde nomen Partita eft. Contilis effigiauit mulierem, nempe Veritatemcumfceptroin dextra,& fpeculo in finiftra,vndiq;radijs corufcan.re,cum Dido. HAC PRAEVIA. Siccnimreda mens manifeftatur, quandoquidem, veritate duce, vice inuia?, & inacceff* vitantur. Idem Author exhibet fimuiacrumfidei,nempe mulieris fedentis fupra quadrarum Fapidem, &dextraliliatenentis,cum Dido. VTR IQ; 'fic enim infinuat Author fe tanquam virum nobilem, & tanquam chrifticolam fidelem futurum.Ruffelius quoq; pinxit lufticiam, cum Dido. CVIQ; SVVM. Hoc Infigne attribuitur prudentiffi- tno Principi,quico.ncordianipopuliexadminiftracione luftiria: prodire fignificabat. lterum Ruffelius piduram mulieris Patientiam exprimentisexhibuit,cfi Dido gr.*.- g co.ourcog aWstr.ra.quod lacinefonat. SIC OMNIA, namquidam Princeps author phrenofehematis infinuare volebat, tollerantia, & conftantia, cunda regenda efle. Pcrciuallus memorat quoddam Phrenofcheroa,in quo confpicitur fimulacrum mu¬ lieris nodemrepratfentancis , cum Dido. MATRESSA DE MOJ N DESIR. Vndc animaduerrendum eft nodem fumi pro vmbra tens oppofiram diei, qua# vires Solis demat, & apud Poeras, nox tanquam Glia terra?, & Mater Parcarum ,& Eumenidum pratdicarur, in qua filentium dommarur, & quandoqiGIentium pro ar. cano, & taciturnitate vfurpatur, quam Amantes apperere folcnt: idcirco canebac Ouidius, Frxcipue Cytherea iubetfuafacra tacen , Jldmoneo, vent at ne quis ad ilia loquax. Infuper Ruffelius exhibuie figuram mulieris fortunam referentis, cum Dido. C AVDACES iVVO.dummodoboc intelligatur de audacia in rebus optima ratio- ne gubernandis. Meminit etiam Perciuallus cuiufdam ingeniofi viri, qui iconem mulieris amatte effigiauit,cum Dido. SENSVS SENSVM PARlT. Procuiusin* telledu, notandumeft, quod ilia vox (fenfus)in mafeulino genere prolata, proprie fenfus exteriores fignificat, fed prolata in genere neutro, fententiam, animum, & fenfum interiorem indicat. Tandem Cairullus de Camillis feripror italicus deli- neauit iconem nymph* 5 cuius dextra cornucopia? ftringit, &fin/ffra aquam vrna cffundit,cum Dido. ARVNDANTlVS. Huius expofitionem cundis notam ef- fe exiftimamus. Aliquando Authores in phrenofehemaribus duasicones hu mafias figurarunt. Ruffelius effigiauit hominem genuflexum tangetem librum fupra genua cuiufdam ^ Regis locatum cum Dido.S A NGVINE POTlOR.hocfimulacro fides repratfen- tatur: deinde quarauis vinculum confanguineiratis fit ardiffimum nihilominus, hoc-Dido, fidem magis pendendam effe fignificauir. Item pinxit iconem mortis hominem genuflexum gladioferientis,cum Dido. IMPROBVS NVLLO FLE- CTITVR OBSEQVIO. Sicenimoftendit hominesomni crudelitatis generein- quinatos nullis vnquam obfequijs fiedipoffe. Perciuallus quoq: pinxit binos ho¬ mines, nempe duo mancipia curium trahentia, cum Dido italico. VIEN GIOV'E 1NCATENATO A V ANT IIL C AR RO. Pro cuius inteliedu, legendus eft Se¬ neca, qui mutuo amore catcnam qtlandam reprtefentari prodidie. ApudLucam Contilem licet intueri iconem mulieris, qua?, pcdibus.apprehefutn infantem in fluuio mergit, cum Dido. HVMANA PR VDENTIA MlNVS. Hate pidura refert. Tetidem,qu* filium fuunt Achillem in paludefiygiamerfit, vc iI- \m / Monftrorum Hiftoria. i6j him gladijs irapenetrabilem redderet, nec tamen pratlenfit talorum vulnere tandem effc pemurtim: quapropter author fic argumentari videtur.- fiTetis Deanon fuit Tetis,& A- iracautain adminillrandopr^fidiojvtfiliiun Achillemab impendentibus vulneri- cbtlleu bustutaretur,tnulc6minus hominesid pratftare poterunt. Tandemlouius, fine Dicto, exhibet figurammulieris eleganti,& regioornate veftjtu,cum icone pue~ riaulici,fcopulis, veftimentaregiaemundantis, & hoc efse phrenofchema cuiuf. dam Principis afseuerabat,qui Italiameius nuturegi credebat, nec tamen anima- duercebac veftium quifquihas ad fe trahi, APOPHTEGMATA. I R OII V M probitate,& erudi'cione confpicuorum varij animi fen- fus, ad virtutes, vitia, &miferiam humana? vita; attinentes hoc in locoexarandifunc. Quoad virtutes;habemus apud Ioannemh^c cap.iQ, verba. riUtus dtctbatad lefum , mi hi non Iccjueris ? nejcis me potefta- tern habere te crucifigendt) & ahfolutndt ? tunc refpondit Iefits , non ha¬ bere s poteftd'.ew aduerfus me vllam , niji hoc ttbi datum effet fuperne. Hinc poteftaccm F humanamnifi fuperneconcefsammhilipendendam efseelicimus, Diuus Augufti- j n v ita D. nus,ex Poilidonio, interrogarus,quarecum fororefua nolethabitare. Refpondit, ^ uo% c-%6. mulieres, qua; cumfororemea viuunt, non funt mete forores . Item Bion Abbas * adfororemab Antonio mifsus, illius domiciiiumciaufisoculis ingrefsuseft,deinde confefh'm receflic ; ilia verb inc/amante, & inuit ante , disit , fuit aiquum, & quod opraueras, vidifti me . Vxore Ttibuni deftderio videndi loannis Anachorera; fla- iib.±, grante, Tribunus virurmuftum inuirabar, vrrcru/ir Maruius. At il!e refpondebar, nequaquam id fecc ro, fed per quietem me ifjiappariturum fpondeo; namq; afpcdlus mulieris magnum animtepericnlum inferrepoteft; vnde, ex Suriohabemus,quod Saba; Monachocum altero iter facientiobuiafa&a eft ve- f nV ita Sa- nufta iuuencula, qucecumpr^terijfser, Sabas fui comitis ingenium explorans dixit; ^ qualis tibi vifaeft, ilia mibi certe lufca , comes negauit, quoniain accuratius G iilam erat intuitus. Tunc Sabas dixit; nunquam Iegifti, nec capiaris nutibus illius . Salomon quoq;aIiquanda pronunciauit muiierem probam, & modeftam viri co- ronam nuncupari. Scipio Africanus,ex Plutarcho,dicere folebat equos ferociores tradendos else domitoribus, vtdeinceps facilius pertradlari pofsent: ita homines rerum profperitate e{fra;nati in gyrum rationis ducendos efse , vt, vifa rerum hu- manarum imbeeillitate, & fortune vanitate, moderatiores reddantur. Mufonius, exSrobeo, defcribenshominem,dicerefolebat: Homo folusomnium in terrade- gentium eft Imago Dei, & fimiles ei virtutes habet: fiquidem in Deo nilpne- ftantius excogitari poteft, quam Prudentia, Iuftitia, Fortitudo, & Temperantia. Erafmus infinuabat hominibus fenefcenribus ita viuendufe efse, vt adolefcentibus jq rc&am viuendi normam exhiberent, cumoptima via ad fene&utem fit eruditio. OHm enimfenefcentes magnis cumulabant honoribus proprcrea in Senatum non- tiifi fenes ingrediebantur, quodinnuebat Ouidius huncinmodum. Nec niji port annos patuit tunc curia feros y Lib.^.F alt\ Nomen dr atatis mite Sen at us habet. Hincquidamprofeclusin I,acedemonem,cum vidifset honorem.quofenes pro- fl’qucbanturjhrc verba protulifsedicitur: in fola Sparta fenefcere expedir. Phi- lonis vxor in ccera pluriumfanninarumimerrogata, cut fola, inter tot mulieres,au- rfeoornaro non vteretur. Sciterefpondit: fatis vxorimagnusornatus viri fui.De- mum curaCyprij aduerfus Aftyagem Medorum regem infeliciter pugnafsent.mu- lieres Cypr ix fugientibus in vrbemobuiam iuerunt, & nudatis ventribus dixerut; - quofugitis ignaui ? an nefeitis vos hue iterum intrare non pofse,vndefemeI,natu- Viri a fami rx leoe,egrcfli eftis? hinc colligendum eft viros aliquandoa feminis animari. ms animan Non /#r. In Vrouerb , 12 . Arbores per pmcipitia nafcentes quibut afji- mtlentur. Diogenes bpmine »»#. fubineelligendb vmbramTuam babet,-ad fignificandum commodu quantuni- uis pufillumiunard, & quodjiber etiam exiguum nocere. Captllus feruilis. effertur dehomine) viii, & prauis moribus imburo > dudlum eft adagium a Teruis manumit- ; tendis, quorum capilli olim radebantur. Capillis trahere. dicunturilli, qui vi propel- Iuntur. Pallas enim,apud Homerum , capillis Achiilem a pugna reuoca/fe perhi- In Huftel. betur. Non abfimile eft aliud. Crines c apere , quo vTus eft Plautus, vtoftenderet / oblatam occafionem effearripiendam, & arrepramretinendam : fumptum videtur adagium ab hominum confuetuditm, qui crinibus aljquahdo retinentur, Homo ptlo dipnus. Monftrorum Hiftoria. ier- (ilium ctnfbrium. hoc Seneca prodidit de eximia grauitate,& tetrica feucritate:cura RomzCenforum MagiftratusclTct quinquennalis, penes quos talis erat authori- tas, vt eis Senatores locomouere, equos ab equitibus adimerc,&plebeio$infamia taxare liccrer, Nafus quoq; adagia fuppeditar. Dicimus em'ra. Hafofufpendere. Quando aliquis fraudulenter irridetura'deohomines nafuri nucupanrur.quialios verfuteludiftcant. Plans tmundht. hoc pronunciatur de homine acris iu'dicij . Sub nafo os latibulatur, quod fuis non caret adagijs; ideo d/cimus./» ospraman- /um inferere.quando aliquis docendo,rem diligenriffime explanatrfumptamerapho- ra 4 nutricibus,quz cibumprzmanfum in os infantiumadhuc edentuloru inferunt. Os fublwire. promulgate,quando verba dantur,&aliquisIudificatur.Nonius Mar- celfus adagium oriri pucat a quodam genere antiqui Iufus , in quo dormientiu ora pingebantur. Os non habere* Spediarad impudentem } quoniam os verecund/a de- no tat. os expuens, ad illos attiner,quiahquid amoliunturjfcripfitenim Vaierianus in id expui folcre, quod abhorremu s.os duodecim falitntum, Vocatur homo,qui ma- gnifico valeateloquio. fumptametaphora ab Athenienfi quoda fonte;, quicopiam aquz per duodecim fcatebras effundebar. De lingua muka pcruulgantur, qua? in przfentiafuntenumeranda. Lingua beh lare. dicuntur i!Ii,quimirandum in modum tantummodo minantur hofti,quandores tuta eft: idcirco Hefychiustales ^A«oW fc ferr. Linguam fenit mutate \ diuulgaturin illos, quiintenipeftiueoperantur,etenimeft notum quamcumqftinguam apuerisfacile apprehend! ,quod adultidifficulter afie- quuntur. in lingua ebrij , quod in mente fobrij, hoca Piutarcho, loco prouerbij, vfurpatur: fobrius enim, velpudore, vel timorenon pronunciat, quodebrius, ab- iierfaa vino verecftndia, facile publicat, Lingua nonttdarguta refertur ad illos, qui rationibus fuperati non cedunt, fed Temper magisrefradarij euadunt. in lingua cla- *//.hocpaIam recitatur,quando fida fiienn fpespromittiturtquandoquidem lin¬ gua veluti claue obferata effe videtur, quociefcumqj arcana non reuelat: quarc ca- E nebat ille. Arcanum vt celet , claudtnda e H lingua fgillo. Sduicquid tn linguam venerit. celebratur de illis, qui multa temere, & arro- ganter loquuntur; cum quicquid in animum venerit, pronunciant. Lingua pro. lapfaverum dicit . Etenim verum efTe creditur, quod aliquis imprudenter publi- cauerit, quoniam ilfud fufpitione fi&ionis carere videtur; quare Cicero inter Topicis • ilia, qu;e fidem faciunt, imprudentiam, temulentiam, pucriciam, &infaniam recenfuit; vndehodiernum vulgus foletdiceret;pueros ) & ftulcos vaeicinari. Lin¬ gua quov adnifhoc recitatur a Suida hunc in modum yXutrttt vroi TroptJn, lco/xa,t, nimiru lingua non impetam. Hcfycbitis citar 4efchyium, i wjyhuTTiltrQcti, folicer conuitijs linguam- ceifere, 3c proprie ad maleominantes atriner. Sequunrur dentium,& labiotum adagia. Den/em dente rodere .diuulgaturin ilium, qui carpitj&mordet aiiquemparimordaciraceprxditum: Dentibusvefcentiueden- Dentiupr6* Q talus inuidet. quoniam quod nobis non contingit, alijs inuiderc non debemus. Den- uerbia. teTheonmo rodt. dieuntur quiconuitijs lacerantur.- depromptumcftadagiu a Theo- ne poetarabiofte loquacitatis,& maledicentia? .• vode Aufonius aliquando poetacn quemdam indodum, & mordacem coadus fuic Theonemcognominare. Labrum mordeie: prouerbium eft defurr.ptum a geftu indignantium . quarrobrem Ariftophanes quandoq; dicebat-.comedit labia pra* iracundia . Labijs primonbus dcguttare. Significat quidpiamleuitcr attingere, dedudtumeftadagiumabiiiisqui jeuirer cibum, vel potum Iibantes nihil in ftomachum ingerunt. habra non palatum Labia, rigat. hoc referri poteft ad illos, qui exiguum largientes munus, praefenti neceffita- ti non fatisfaciunt: vel torqueri poteft in illos,qui monres aurcoscum poliiceantur, nihil tamen vnquam donant. Hocfumptumeft’c ferturab Homero,quando verba L.ia.lliad. facitde Andromachenecem marici Hedoris lugente, cui adpellendum abanimo jnxrorem, quoddam poculumoblarum fuic. lam prouerbia aurium exploranda fe fe offerunr. Ad antes Deorumperuenit . Re. citatur dealiquo facinorepatrato.^#^^ Deorum feruandum. hoc de re digna,atq> infignipronunciatur . Taft a ante. proreimemoria ,de qua is, cuius auris rangitur, gia. futurus eft teftis: prifcus enim fuit ritus vellicandi aurem illius ,qui in iudicium du* cebatur: fiquidem eum tanquam teftem meminifte volebant. Auremcultura accom¬ modate. hoc ad obedientiam fpedare videtijr ; cum cecincrit Horatius hunc in modum* Nemo adeo fetus, vt non mite fc ere psfjtt, Si mode cultura patienttm accommodet aurem. Auribus eeram ebdis, fpedat ad illos , qui monira non fequuntur, aut iufta, vel .fniuftaaudire nolunt. Prouerbium hoc originemtraxifle diciturab Vlyfle, apud P z Home- H 1 I 1/2 Vlyfsis Aldrouandi Homerum, quiaduerfus dolofos Syrenarum cantus ,fuas &fociorum aurcs obfu- rauit. Aunbut fumrmsinfidet . recitatur hoc, quandoaliquid perfun&orie aufculra- tnus, aut quando aliquod relatum vix credimus. In attremdicere , nimirum aliquid clanculunjalicuicomnaunicare. Ortumeftadagiumabillis,quipenesaure aliquid infufurranr. Neadaura qmdem fcalpevdasotium eft. pronunciatur,quando nc mini- tnum quidcm temporis ad al iquid agendum fupereft. Auribus purgatis . nimirum ar- teme, & diligenteraliquidaufculrare : quamobrem Plautus aliquando ficeft lo— cutus, PerpurgAt'n amho damus tibi operam auribus. tJelluoms Adambasvfqi Aures. diuulgaturde illis,qui profimdum ventremTemper efiran- ^ conditio. do ingurgitanr. Sumptum vidccur adagium ab helluonibiis,quorumos cdulijs ple» numad ytratnq; vfq; auremdilaratur. Auricula infimamo/lter.hoc fpcfiat ad ho- minem minimefquerum: translata meraphora ab illaaurisparte jqua in totocor- pore nil, mollius inueniri poteft. In aure oleum ferre. torquetur in illos, qui aiicuius fermonemfaftidiunc,arrepta metaphoraab vrinatoribus,quioleumin aures inftil- Jn comment lare folenr, ne aqua inrro fluere po/Iit. Auru Bataua. hoepertinet adfeueritatem: ltd Martial, quandoquidemDomirius Calderinus batauam exponitfeueranucrantenim Bara- Ui Germam>populi,quidomeflica feditione pulfi exrremas Galli* eras cultotibus vacuas occuparunr, &poriflitmm* illaminfulam,quan)hodie Hollandiam tuincq- pant. Regum mnlt$ aura,at^ flfW/.quandoquidem Principes cunda,qu£e in cruita- te fiunt, & dicuntur, per exploratores vident* & intelligunt. Hominifurdo fabulam g narrare-, nil aliudeftnifi oleum, & operam perdere: iuxtaillud Ourdianum. Jj/utdiuuatad furdaifi camctPbpbtus aures} Hoc non abfimile eft alteri a Suidarelato: Ttapdaupui a-novropSitr. fcilicetapud furdumpedere. Homo furdrn turdo. adagium eft rorquendum in illos, quiaflidue blateran tes non audiunr quid vicifljm ab alijs die aturftquidenj turdo aui loquacif- ftma? furditas afltgnarur. Superfun t adbuc barba,&fae/es, ex quibus hxc eliciuntur. Barham vellere fpe- diatad fummumcomemptum, &ludibmm; iuxtaillud Iuucnalis. Idcirco ftoltdam pnebet tibi vellere bar bam. Barham d gents puerorum vellere hoctradit Lucian us deillis, qui inanem fubeunt laborem: quaudoquidem nullum barb* genus a ma [is pufionum euelli poteft. An¬ te barb am dmetfenet . tunc publicatur, quando imbetbis natumaioreminftruir. Bar. C batenus /4^«w.ficnuncupabantur,q,ui pr*ter barbam , & pallium, nihil Philofo- phi prat fe ferebant. QuareBagoas r in Eunucho , inquit, ft philofophum ex barba metiri oporteat, hirciproculdubioprimastenebunt. Barba Pronomt. hoede re in- concinna pronunciatur: cum Pronomus fyerit tibicen prolix* barb*,qu* in tibi. cine fuperfiu a efte videtur. Ex facie bonum virum pre feftru Hoc pertinet ad ho- minem, ex cuius afpe&u anitrsidotes conie&amus. Facies tuacomputat annos. atti- net ad homines, quorum rug* facieifene&utem indicant. Rclarumfuit a Juuena-* li,& prolataminquamdam mtilierem,qu*cem eifet onufta anflis.adhucpueJJam agebat. Modo per pev fxtte'TH.mmiwm plus poteft, &plurium induftria. Mambu- co- prefjts.iadatav in otiotosi quifedentes manus comprimerefolent. Mambas illotts. pronuntiatur de irreuerentia, dudo prouerbio a puricate facrificiorum; fiquidetn Hefiodus vetabat, ne quis iilorjsmanibus vinum Ioui libaret. Manumfubpallioha¬ bere. Torquetur in illos, qui otiose viuunt. Ma»» ferendum , non facco . Hoc monet modum in rebus feruandum efte, adagio defumpto ab agricoJis /erenribus, qui non facco, fed raah-U rara femma fpargunr. Manus complicates amteis non effe tradendas. A hoc habeturex Diogene: voiebat enim fignificare benigniratem comitatiefte copulandam. Dalapidi volam. conuenitill/'s, qui fedhnrur, qua?nonpoft'untafte- qui, ve! minantur illis, quibus oocere nequeunr. Prouerbium dutfuim eft a pueris, qui obferuantesauein voiitanrem percufturiinclinantfe, vtfumantlapidem,inte¬ rim auis nihil incommodipafta auolat. Manualterafert aquant^, altera igne. torque- ripoteft in illos, qui extrinfecus bland/untur, &intrinfecus nocenr. vel in homines bilingues modo laudantes, modo vituperantesihuicadagioeftfinitimum illud. al¬ tera manu feft lapidem altera panemoftentat: Manum cumminerua mom . Monet hocadagium, nequis fiduciadiuinteopis fi stus propriampoftponat induftria. Hoc non abiimil e eft alteri adagio. Stimu!aboues,& Deum inuoca. Manus Regum longs, hocrecitatur ab Ouidio in epiftolis quando inquit, /innefets lonoas regtbuseffemmus? D Vulgo eriam circunaferrur hoc afTertum, nimirum a Principibus cattendum elfe, quoniam illis pradonga Hint brachia,dum per fuos fateJIires, quibus loco brachio- rum vtuntur,abfentes ct/amafftigerepoftunr. Manus Rrtarettnijeere . bocdiuul - gatur de manu furaci, & vio/enra ; (iquidem Briareus fuit immanis g/gas , & fxuns pyrata, cui centum brachia , & manus fuHfeperhibent . Quaproprer hodie etiatn quando fignificarur aliquid afpicicndum, & non tangendum elTe,dicit ur. Efto Ar¬ gus, non Briareus. De manu extnsere manubrium, oft prouerbium Plauri, quando fa- cultas agendi exrorqueturde manibus alicuiushominis iam aliquod fperatur i.Ma-*, num ferul§fubduxtmus.nem'ptnos quoq; litteras didicimus: namq,- veteres peda- gogimanus difcipulorumferuIac?debant. Manttmacilentaptngtternpedem. hocada- gio tanquam amigmate quodam Hefiodus paupertatem explicauit: quandoquidem Q tnendici funtilli,qui manu macilenra tangunt pinguem pedem, quoniam eorutn manus fame gradlefcunt, & pedes frigore intumefeunt. Manum prudens t» fldmam mitto. hoc pronunciatur, quando homo feiens periculis fe exponit; fumpro adagio abhiftoria Mutijfccuol3?,vtapudCiceronem legitur. M anus dare, dicumur llli, qui fe vi&oselfe profitentur. Manus in Aetolts h abet, hoc prouerbium eft ‘Ariftophanis dehoniine auido, quimuneribus facilecorrumpitur: quandoquidem Aetoli erant populi denominatiab dmtv oRov , quoniamrotum flagitarent; hinc Homerus in Qdyft’ea hommem mcftdicum iure optimo ex Aetolia oriundum finxir. Hadenus de manu, iam ad prouerbia digitorum properandum eft. Vnicodigito fealptt caput, hociam expiicatum eft fuperiiis in adagijs capitis. Dtgtto cedu tangere. compete illis , qui ad profperitatum faftigium peruenerunt. Quare Lyfimachus, cumouans ad Thraciam peruenifter, occupatis regni Ambus,talia verba tulifle fer- "0 tur. Byzantij ad me veniunt, pofteaquam lancea coelumattingo . Digitus dies, re- citatur enim ab Alcxo apud Atheneum ddzruRoo ry.ipd. hocadagium fpatiumvit^ humane exiguum, & quafi digitale efte hgnificar. Digitumon mponere. Indicat in fermone non vlterius efte progrediendum. Dtguum quoproferat. hoc vfus eft Ci¬ cero pro Cecinna, quafi voluerit dicere.digitum quo proferat non haber, indicans nihil illi efte, quod dicat, vel agat. Sumpto adagio a geftu Rhetorum ; quigeftus a Quintiliano varius e/fe traditur, fed fimpliciftimus eft proferre digitum. Ne crept - tuqutdemdigittdignum. pro inrelletftu huius qjdagij, notandum eft, quod Ariftobo- lus,apud Atheneum, referr fepuIcroSardanapali impofitam fuifte ftatuam digitis dextrae manus ira compofitis, veluti ficrepitum edcre vcllent, ad indicandum res hominym eft’e deridendas, neq; digitorum crepitueffe dignas ; imend hiedigirorutn Monflrorum Hiftoria. 175 ^e/lus ad noftra. vfq; tcmpora penetrauit de il'Iis rebus potiffimum, quas nihili faci- *nus. Ad dtgiti crepttum. hoc fpe&at ad illos qui aliquid arrogantius fignificare vo- Junt: fiquidem hie geftus Dommorum fuilfe perhibetur ,qui feruisaliquodhumile minifterium imperabant. Vm digitulo. diciturad fignificandum, nos vel nullo ne- gotio polfe vincere. Tolledtgitum. pronunciabatur de illo, qui in pugna fe vi&um profitebatur. hoc videtur cognatum ill/* dareberbam, vel dare manusjdequo pau- 16 ante faftaeft mentio. Premere pollicem^ &cdnuertert poUicem. pronunciabatur dc fauore; quoniam Prifci,pollice fauorem hdicabanc, & qui fauebant, polheera premebant, &qui minus, pollicem conuertebant;idcirco luuenalis ficcanebac. E i•— - -— conuerfopolltee vulgi Qaemlibct occiduntpopulartter. Digitum medium ottendere. profertur defupremo contemptu, &infamia:fiquidem hie digitus a Martiali impudicus, &aPerfio infamis appellabatur. Digttu metiri. hoc attinetad illos, qui rem accuratiiis contemplantur quamoporteat;& adagium videtur fumptuma Poetis, qui pedes carminum digitis numerare, &metiri folent. Digiti computatorum. appellari polTunt illi, qui varijs fortune cafibusfunt obnoxij: namquemadmodum digiti Arithmeticorum nunc Myriades,nunc vnum tantiim nu- merum fignificant, pariter amici principum modo omnia, modo nihil prseftare pof- funt, Digttit extremis attingere. ideft leuiter, alio modo dicimus fummis labijs , & tunc vfurpatur quando quis tantummodo verbis, nonautem anirnoaliquid fimular, P vel facit. Supereft, vt ad partes inferiores defeendamus : de ventre hsechabentur . in vtntreminfilire . diuulgatur in ilium, quiomnem curam ad cibum , & potu dirigit. Celebratur aJjud a P'utarcho. >«$•»> «* i%n clret nimirum ventcraunbus caret, hoc fignificar, quod vbi de paftu agitur, bontr fix rationes non admittuntut iquare hodie etiam dicimus. Ieutnus venter non audit verba hbenter. Ventrepleno melior con fultatio. quoniam vbi fames inferpellar, homo non poteft deliberare, etenim confultacio moram, &animi rranquillitatem expoftular. Venter pinguis non gtgntt fenfum renttem. refertur a Galeno contra Tra/ybulum, quo figni- ficatur in homine obefo acumen mentis non refidere. Quapropter, apud Lacedte- monios, infameefle perhibebatur, fi quis fuifipt v^hementer obefus,naminde ftu- C piditatem ingenij coniedabanr. Partes adhucreliqutefuacxhibent prouerbia. Vt Podex lotionemvincit. recirarur apud iftterpretem Ariftophanis de iihs, qui in aliquod malum fe feadigunt: quan- doquidem podex etiamfi Iauetur, rurfus fe inquinat: immo poterit etia prouerbium torqueri in illos,qui inanemoperam fufcipiunt. Lcgiturapud Diogenianum apo ‘vu TTjyri : nimirum Batumi podex:vv\ de Hefychius monet hoc prouerbium vfurpandum effe de carne ob vetuftatem ftupida.- Saturnusenim erat Deus antiquiffimus,& Pri- fei quicquid putre intellediuri, Saturnium appellabanr. Ne genu qui den, fie xo. ideft ne tantilfum quidem > fumptoprouerbio ab ijs ,quiqutetem captare volunt, natu primutn genua fledlunt. Genu fur a propitis . hoc recitaturab Ariftotele ,& adagium originemduxilfe ferunrexeuentu in pradio , vbi quidam confpicatus fratrem, & confobrinum de vita periclitantes cum vtriq; opemferrenon poftet, foium fiatrem tutatus eft,deinde pronunciauit hanc fententiam,qute abijt in prouerbium. Hodie quoqj in eodemintelle&u dicimus : magis rangit cutem fubuculaquam thorax. Ntfi fratfis cruriht.toTquetur in eos,qui ad aliquod agendum negotium nonnifi magna violentia impelluntur. Du&umfuit prouerbium ab illis.qui antiquitus, obfcelera, crucifigebantur, fiquidem eiSmors nonnifi fra&iscruribusaccelerabatur. Tandem ad pedes accedemus, qui multis adagiis occafionemdederunt . Cir- cumfercur enim apud Grascos TttplvoSei. ideft iuxtapedem. pronunciatur dere opti¬ me accommodatas fumpta metaphora acalceamentis ad pedum men fur am probe accommodahs. Suidas ex Ariftophane recitat adagium hoc carmine. Stflay us v7r6'S'n/aot. api^ipov tiq woJ'ovi'urrfsov. Ideft. next rum in calceolo , Uuum verb inpodo/tiptro. Seri- Dare herba quid figrnfi set. Digiti Copu tat or urn qtu Adagio, ven trts . . Prouerbia altar umpar tiurn. ‘ Li,9.Moral. Pedum ada - gta. / Me die or um aliquoru im perttta. In Lachete. Lt.i.prim* Dec. Duobus pe- dibusfugere quid. Ynguis^fin guist&cutis 176 Vlyfsis Aldrouandi Scribit Suidas hoc adagium folere proferriin illos, qui optime fe accommodant ad condi&ionem reiprxfentis, iuxra locu, tempus,& negotia.-quapropterpedem dextrumin calceo,& finiftrumin pelui habere dicuntur. Omnipedt eumdemcalceunt accommodate. Torquendum eft adagium in medicos imperiros, qui nulla habita mor- borum ratione, omnibus tegrotis eadempraefidiapnefcribunt. Ne fuprapedem cal * ceus. docet prouerbium negotia viribus cequalia efte fufcipienda, quia nemo debet fe gererc,nifiquatenus fua conditio expoftufat. Pedemin calceamemo habet. dicitur deillo, qui nouit iaudesfibi competentes : nam quemadmodum calceus cuilibet pedi non conuenit, itaetiamqu£libetiaus quemlibet hominem non decet, Pedeta- cito. Vfurpaturproclanculum.idcirco Cornelius Gallus in homines bdla excitan- A tesfic cancbat. Sluis furor eft atram bellis accerfere mortem , Immnet , & tacttoclam venittlla pede. Pede m vbiponat nonbabct. Profercndum eftin illos,quinihil bonorum ftabiliutn poftidenr. Pedetuo temettre. monet adagiura,ne quis extra conditionem fuam exeat, quare ad rem canebat Martialis. Slut fua metttur ponder a^ ferre pole ft. Omni pede ftandum. eftertur de fumina virtute, & videtur fumptum ab illis, qui in acie conftanterpartesfuastuentur,& locum minirnedeferunt. p edit cauum often- dere. huins meminit Hefychius, quando dixit: xdiXov t« mo Jo? Jugal, vfurpatur pro fuga, quoniam qui pedibus fibi confuiunt, cauitatcm pedum oftendunt. In pedts re- j> troeedtt. Spe&atad ilium,qui metu, locum potenrioricedir.poterit eriam attinere ad illos, quiintentionem mutant. Legitur apud Platonem anpu toJ'i. ideft iummo pede. Attinet ad ilium, qui fuperficie tenus aliquid nouit. Viciflim. P leno gradu. fpedar ad illos,qui magno ftudioaliquid aggreffi funr. Pedibus infententiam dtfee¬ der t. refertnr ad comprobationem alien* lententix. Translatum eft adagium a ve. ter;confuctudine ferenrium futfragia, vbicrat muita turba;id explicat Liuius hunc in roodum. Vbi fenttntiam mtam vobisperegero,tuncqutbus eademplacebitjn dextram partem taciti tranfibitis. Scpauld poft. qutbus hac falutarta videntar } in dextram par¬ tem pedibus tranftte. &h*c ratio ferendorum fuffragioruro, diCceffio pedibus fadia dicebatur. Vedemptnerein alieno chore, attinet ad illos,qui alienis negotiis fe fe im- mifeent. Sumptum eft prouerbium a choreis, ad quas fi qu's ignotus accedat a co¬ rona circumftantium exfibilatur. Peaem alter urn in cymbaCharontis habere.compex.it C homini in extrema fenedtuteconftituti; immo Plautus huiufmodi fenem acheron- tium appellauit. Sjfantumpedibuspotts. dicitur deomni affedu,acq;conatu. Pe- dibu s ingredtor^natare non didici . Compctit illis, qui maiorum rerum imperiti, in fri- uolis tantiim negotiis fe fe exercent, Duobuspedibus fugtre. pertinet ad celeritatem peragendi negotii; dedudum fertur adagium a nauibus vento fecudo currentibus, quafidicatur duobus clauis, quia gubernaculum nauis pedemappellant. Antepe¬ des. promulgatur dc illo, quod eft" oburum,vel quod eft pr*fens, vel imminens. Pe- des habet extra lutum Sumptum eft prouerbium a viatoribus, &trahitur adillu, qui aliquod periculum euirauit. in pedes dtcidtt animus. hocefferturquotiefcumq; ve- hementer expauefeimus, Ad pedes ad caput, hocreciratur a Theocrito de rerum copia. Demiim aliquid de voguibus, defanguinc, &de cute dicemus. Abvnguibusin- ^ cipere. cooucnitillis,quialeuitlimis rebus mchoant. Vngue notare. dicitur deeo, quodparum placer, eo quodfoleat vngui fignuapponi. Vnguem latum d loco difee- dere. hoc fignificattantillura de loco fe mouere.Recitatur a Stobeo «V«, fcilicet fanguis, & anima. pronunciatur de re admodum grata, intra warnptllemte centme. admonerur vnufquifqmeoblitus fu*fortis,maiora pr^ftare conetur,quatn fuafacultas expoftulet. hoc videturconfimilc adagio fuperius exararo. P (demote tnttire. natum volunt adagium a Dudoribus , quiolim in peJlibus dormitabanr. Martialis igitur inuehens in quemdam futorem,qui diqes cum eflet fadus,ad prifti- nam redadus eft inopiam, be cecinir. Lufftt, inquit) fatis ell : fed tc, mihi crede^ meme nto Intrapelltculam Qcrdo ttneretuam-, iatn Monftrorum Hiftoria. 177 lam exarata funt prouerbia, qua? partes humani corporis refpiciebant,nuc pon- deranda font ilia, qua?»ab astatibus, a dignitatibus, & ab alijs pra?rogatiuis, & acci- dentibus hominis defumuntur, ratione xtatis. Primo dicitur. Altain&tattm alia de¬ cent. quo often ditur non decerefenera, quod iuuencm aliquando decuir. Aetace prudentiores reddimur, quo demonftratur, homines vfu rerum fieri fapientiores, & piudentiam augere iuxraVuIgacufn carmen. Temptis edax reruns, folam (apiemtam auget. Sipecuiiares medttabimur artates, aliapefultabunc adagia Dicitur enim. P ufio- niaptare cothurnes HereuUs.i d profer tur de re incongrua 5 dum minimis maxima ap- H plicantur. P tter feptennit cum (tt , mndurn dentes edidtt. quadrare poteft in illos ,qui natu grandiores adhuc circa nugamenta verfantur. Legitur hoc apud Bafilium Taro xalm-asLi yveopimv . ideft hoc drpuero notum . hoc videtur fimile alteri prouer- bio«*ft JcpjvtpAw S'viAov nempe, & ca?co perfpicimm. hoc loJet pronuntiaridere cun* £tis notiifima. Vt pueri laudantpauonem, hoc prodidit luuenalis in auaros, qui ver- fus tantummodocommendant, & nihil interim voetisl&rgmmw.Nepueregtadium. fubintelIigendo,commiferis: admonet adagium poteftatem noneffe concedendam pufionibus, impends ,vel ftultis ,ne in fuatn^ veiafiorum perniciemea abutantur. Viri iureiurando, pueri tabs fallendi. docet iocofa ad pueros, & feriaad viros perti. nere. Legitur apud Suidam. waif xpoVaAAoi/ideft. puergUciem. proferebatur inil* los, qui cu aliqutd retinere non poffent,nolebanttamenilIud amittere. Sumpturn P videtur hoc a Sophocle,qui amorem comparabat pueris glacie manu arripientibus, qua? nec facile poterat retineri, nec abijci iiquefcens:idcirco amorquoq,ob adiun- £am voluntatem, excuti non poteft, &ob copulatas voluptatibus moleftias retine¬ ri nequit. Puerosodi f'apienttapracee/.inualuit opinio apud vulgum, qua? ad noftram vfq; penetrauit ztatem, vtcredant pueros maturius fapienres ,auc non fore vita- ies, aut dementes futuros : ideoq; Pi/n/us narrar Catonem Cenforinum velpti ex oracufo prodijffe: quaproptertradidit iuuenram feni/ero pra?marura? mortis fuiffe iignum. Legitur apud Gi'zcos vtdguv. ideft. luuenan nempe iuuenum more incon^ fide ranter agere. luuenta vtr thus pallet, hoc pronundatur de tali ztate,quz florida, & valida eft. Opera suuenum, eonp/ta v/rorum, vota, feuprects fenum . Docet in aii- quaopera iuuenes eife adhibendos, Cam illa a’tasviribus pollear, vt pauldanre exaratum fuit: viriaurem media 1 gratis in confilium efte vocandos,quia in his re- Crum vfu audia eftprudentia, &fenes tanquam religiofos a Dijs optima precari fotere. Boethus ramen poeraaliterexpreftit adagium hoc verfu. ipyo. viar, /3ouAai Si /usVav, wepda/' Si yipovrcov Ideft. Faff a iuue»um> eo nftlia vet's virotum , crepitus verb fenum. Pofteaquam mcidimus in fenedtutem, hoc in loco prouerbia fenedute refpicien- tia ponderabimus. Dicitur enim. Senex doff or. de ill o profertur,qui fero,& incem- peftiueaiiqoodopusaggreditur: fiquidem veluti iuuentus eft dodlis.ita fenedta in- tractabilisi 8c obiiuiofa. Mature pas fenex,ft dtuvellts effe fenex . Monet, vt, Inte¬ gra adhuc aerate, 1 shores iuueniles deferantur, Sc valetudinis cura habeatur, quan- do per diuturuam fienedam progrediendum eft. inter pueros fenex. quadrat in illos fic eruditos, vt inter plcbefos fcioli videri poffint, Sc inter eruditos indoeffi. Senum H prudentio. hoc recitaturprouerbium, quia fenes vfu plurimarum rerum funr perirj, & quiamemineruntmurtorumfuperion'bus feculis adlorum.Habeturapud Sopho- cl'em epyi yipovros, ideft. Ira ferns. Volebae enim fignificare iram leuem,qu£e fa- ctlc deleri poteft, cum in hac attateferuor fanguinis languefcat. Tripuer fenex. fpe- (flarad fenem decreprtum, quirepuerafeere videtur. Huicfimile eftaliud. Bis pue¬ ri fenes- quadrabk m illos, qui, eu a?rare grauiori opprimantur,nihilominus in pue- * rilia quxdam ftudia incumbunt. Legitur pariter apud Grascos. avSpos yipovrot, ter ettpk ro zpetiviov, ideft. virifenis vita pa (fa caluaria. docet adagium fenile corpus effe inualidum, & flaccidum, nempe exbauftofucco, vetuciaccidicin vua pafla.^»- vofenior po. competit homini, qui txdio, Sc moleftia afficiatur. Senefco femper maf¬ ia difce/fs.fignificat,vfu vita?, &experientiamultarum rerum, prudentiam generari quamobrem Seneca in epiftofa quadam ad Luciilum feribebat; tandiu dilcendum effe. I Vroaerbia $tatum. Adagia ex Pueri fapie tia pracoci. Adagia ad jeneffutem attintntia. Iracundia St hu quails 178 Vlyfsis Aldrouandi cife, quamdih nefcias: cum difcipulus prion's pofterior. dies effe dicatur. Pa- £uid Supa riterapud Grajcos Jegitur. ^wn'iovyipovTicv. ieft. Stupafenetto .hocadagium vide- turn fine. tur originem traherc a ftupa, qua? a lino excutitur; ficcaenim, & inutilis eft,quem- admodum homo in extrema fertedluteconftitutus. Scnemvelnolentcm vinum failu¬ re compellit. doccmur nihil effe ram ineptum, neq^ ram alienum, ad quodebrietas feominem non inciter. In fenem nealtquodceliacauens benefictum-. hoc recitatur ab l,2,Rhetor. Ariftotele: quamuis vulgo etiam dicatur neq s fenem, neqjpuerum aliquo bene- ficio elfe afficiendum: proptereaquod alter non rcferc gratias, alter non me- minit. Senex depo- quod in dies* deperditur . Quocirca interdum did folet: Penes ingredidentibusi tanas qui. cum reliquihomines pedibus gradiantur. Senemerigere. fubintelhgendo difficilli- tnum; proptereaquodfencx a iuuentute vitijsimbutus difficuiter corrigitur. Sexa¬ genaries vires de pome deifcere.hocfpedat ad tllos,qvti cum x:ate fint graues taquam deliri abomnipublicafunftionerelegantur. Multi voiunrindenatumefle prouer- bium, quia ohm fexagenarij ferendorum fuftragiorum ius non haberent. Quamuis alij voluerinr, quod ohm iuuentus Romana, vtfola fuffragia ferret, fenesinuali- dos de ponte pra?cjpitauerit,quoniam fuffragium per pontem ferebatur-.hinc fenes deponrani vocabantur tanquam a negotijs publicis depofiti, Sent tuuenculamfcta¬ per fubijee. monetadagium, vt vir prouedioris attatis puellam potius ducat, qudm anu, ne, fHgorefrigoriaddito, languefcat venus, &fterilesfinr nuptixrquanquam g hoc adagium ad alia mulra trahi poffit, & prasdpue ,quando fignificare volumus aliquid else temperandum. Omnia ftcunda faltat fenex.pvofevuix: quotiefeumq; res prius in periculum dedudia, prater omnium expedlationem , ex fentenria fuccedir. Seruius explicat originem adagij, &inquir dum ludicelebrarentur, ad Deumtna- trem placandam, neq; vllis facriHcijs placari pofset,qu/dam fencx in ludis circen- fibusfalcauir,&hancfuifsecaufam placarionis retulit, vnde pofie a prouerbiuni dimanauir. 5i refpic/amus dominium, oriuntur varia prouerbia., vt. Some herns feruo mom- fyllabus. Quandoquidem Heris, & potenrioribus opus eft breuiflimo ran rum ver- bo.nimirum vt annuanpvel renuant. Cum prtneipenon pugnandutn.docet diffidili- mum efse apriuatohomine Principemfuperarhiuxtaillud, Vimm Re [public a decet. fignificat nemmem ad res gerendaseffe idoneu, nifiqui moral, longo vfufuerit exercitatus. Virttmindicpt Magtilraius . hocrecitauit Ariftoteles innuens hominum mores in vita priuata vix fans confpici poiTe; veriimin dominio apparet quali fintingenio, quidominantur.Quamobrem Plutarchus,& ipfetolebat dicere, quod Magiftratus virum,& Magiftratum vir oftendit. Senator fine prouoca- tioneiLegatus fine mandatis .hocnr.emorat Cicero,& torqueri poteftinillo$,quicUtn nihil authoritatis habeant, primi tamen in omni loco elfe volunt rnamq; exfenten- tia IunfconfuItorum,ncmo ignorat prouocationes ad Senatum fieri foiitas.-deinde nemo legatus elfe poteft,quilegitimisPrincipisfuimandarisnonfttmunitus,ante-' In Venule quamalio fe conferat./?ov/#*w. hoc prouerbio vfuseft Plautus, quando mquit:Rex - fpjtilibet Rexdomt /» honor non penes honoratum, fed penes honorantem efle perhibetur. Ratione fapientia?, vel prudentice varia emergunc adagia. Homo fapiens fua bo - nafecum fert. fiquidem eruditio ,& virtus non indumjjs, fed intra nos confiftunt. Videtur adagium fumptum ab apopheegm ue quodam Biantis, qui aliquando in- terrogarus, cur exinccndiopatrix, nihil re> um fuarumfecum deferret,refpondir; omnia bona meamecum porro. Homo fapiens non ega . Hoc videtur confirmarefu- E perius adagium, namqi vera bonahominum funtfcientia»,& virrutes;itaq;fapien- ti facile eft ditefcere,fi velit. Homint fapientt ratio pro necefjuate.rechatur a Plinio iuniori, vt fignificaret fapientem neqjmetu ,neq; neceffitate dudum ,fedconfilio omnia peragere. Omnia fapieoti facilia. quandoquidem nihil eft tam 3 rduum, quod prudenti confilio non facile bar, vel nihil eft ram oerumnofum ,quod fapiens aeqilo animo non ferat. Nemo mortalium omnibus horis fapit. hoc infinuat neminem eife, quialiqua in parte vitae non defipiat, atq; peccer. Legitur apud Ariftophanem: 0p&>7rd? Qa\r,g. ideft. Homo Tholes, fair autem Thales vnus e feptem Granite fa- pientibus; idcirco adagium profertur, Ironia, in ftultum ,qui fapiensabommbus haberi cupit. Vauciloquus fed erudnus . hoc fpedac ad hominem, qui pauca quidem, fed tamen auditu digna ptofert. p Ratione amentia: hcecdiuulgantur. Homo tfultus fatfumcognofctt.hoc zninet ad illos,qui poll euentum hunt prudentes: quapropter a Tito Liuio euentus magifter ftultorumappellatur. Homo Hultu$ Rule a loquitur, erenim innullo fpeculo melius apparet figura corporis,quam in fpeculo or3cionis;idcirco ex fermone homines co- gnofcurjtur. Homo longu s amens. Vufgus diuulgat proceris mentem deelfe,& pulil- Jismuirum 3nimisdelfe. Homo f/uhior mel/tsde.Mehtis enim fuit vnus-ex ilhs faruis, quos Homerus nobilitauit.-hicpoft Troias euer/ionem Priamoopitularurus venif- fe dicirur, Amicitia quoq; fuppeditat adagia. Videlicet. Hemoverbo tenus amicus .compe- t it ilh, qui fermone beneuofenriam /imuiar, fed inmentealiudcogitat. Homo ami- eusvfq; adaras. Monet adagium, vt commodis am/corum famulemur,fed nerece- damus a redo tramire, nimirum nc , propter amicum, Numinum reuerentiam vio- G lemus.-namq, Prifci iurantes,manu,aras rangebant. Homtni nihil amicisius oppor¬ tune amico. denotat adagium officium opportune adhibitum elfe gratiffimum,& vi- cififlm officium intempeftiuum moleftum. Vbi funt homines amici,tbtopes. Quando¬ quidem amici pecunia funt potiores, & ad pra?fidium vitse magis amici, citra pecu¬ niary, quam opes abfq, amicis valent.In huius confirmationem additur. Nstilus her rno fibt nafeitur, hoc recitatur a Cicerone,dum inquit nos non nobis natos efle,quo- niam orrus noftri partem vendicat patria, partem parenres,& partem amici. Vteitn- fortunatiprocul amici, hoc prouerbium taxat mores vulgarium amicorum, qui, riru hirund/num, pro ratione rempor/s,aduolanf,&deuolant, vel moreformicarum,q«# horrea vacua non adeunr,/uxrai!lud Ou idij. Horrea formica tendunt ad mania nunquam. quare Cicero aliquandofcripfit, quddfidelis beneuolentiaaliquopericulo perc/pi " poreft. A lioquin d icendum eft amicos, qui pctanr, paffira verfari,& qui denr, per- paucos e/Te. Rationecommoditaris,& opum diuerfa habenturadagia. Homopecumfus dam- nan non pote a. Hocprotulit Ciceroin Verrem quandoferipfitpercrebuifle fermo¬ ne omnium non folum apud Romanos, verum etiam apud exteras nationes, in iu- dieijs illorum cemporum, pecuniofum etiam nocentiflimum damnari non pofle. Hue fpedatillud recitatumaSaluftioin bello Saguntino Roma* clfe venaliaom¬ nia . Homogenerofus exerumena. nominatur file, qui obfeuro loco natus, propter opulentiam, internobiles collocatur, quoniam opes nobiliratem parere dicuntur. Homo abfens hares non trit. fpedat ad il Ios, qui, propter abfen tiam, aliquam amittue vtilitarem,&tradum eft prouerbium abillis, qui affinitatequadamlegitimam al- . terius fuccefllonem expedant, fed abfentes eadsm priuancur. Hmimmalij [omi¬ ts ant Adagia fpt Hanna ad fcieotia m. Magi Her fliiltorum quts . ProuerbU Amicitia. L.iJeoffic. Lilc9. epifl. fam. Adagia com modttatts. i8o Vlyfsis Aldrouandi nanialij w^»/.hocpromulgatur ,quandoalij laborauerunt, & poftea alij emolu- tnentumpercipiunt. Homo quifq> fuam remmeminit. hoc adagio, mos communis hominum taxatur, qui in alicno negotio dortnicare, & in proprio vigilare foienr. Si dirigatur animus ad egeftatem,non deerunt adagia. Vt -.Homini efurienti ne- ceffeeU furari. hoc competitiliis, qui extrema dudi necefiitate quodlibet pra?ftat. aidapiaepc- Hominis mendiciperanon impletur. Adagium iigniftcac mendicitatem effeinexple- Ratis* * bilem, fed torqueri poteft ad improbos, qui ab amicis Temper aliquid flagitant, vel etiam ad diuites auaros, qui opibus nunquatxj fatiantur. iuxta illud Ouidij. Et cumpoftde ant plurtma^ blur*petunt. Ho mini egtnti verecundta inanlis.monet adagium pudorcm,vrgente necefiitate, A efife abijeiendum . Homini mendico nc pareates quidem amici . quandoquidem opes conciliant amicos; cumegeftas nec illos habeatamicos,quos natura coniunxit Ho¬ we paxtHonudior. fpedat adhommem extrema? neceffitacisrcum a paxiliis cortices etiam detrahi poflint. Huic nonabfimileeftaliud . Homonudus tanqaamex matre. recitatur de extrema paupertate; etenim nudifiimi nafcimur,quod non item ceteris animantibus accidie. Ab homint nudoveBzmentadetrahere. fignificat inde fperare emolumentum, vndeextrahi non poteft. Homoepenusinturba verfesnr.quandoqui- dem ibi tit qua?ftus, vbi eft hominum frequentia . Demiim habetur apud Grecos dvOpuiroi •77Ta)%orAH gium a Luciano, qui vitam hominum bullis in aqua natis comparabai ,qua? rempo- ris momento apparentes, ftatim euanefeunt. Huic valde fimile eft aliud chOpuvro; xi’ps&.uoc, ideft. H ualtsvir, ultsoratio. marijs homi Tunc pronunciandumeft.quando ex ftylo fermonis cuiufcumq; ingenium examtna- ttum operib. mus. H omo vtttttsflet , dr 'utffor iv/fry/.diuulgarur quando vtraqjpars exercitus ma- gno fuo damno difccdit. Poteritetiam torqueriadagium adreum, &a/ttp/H,ideft vitafponfi.Vfurparurhocpvo- uerbium pro vita molli, & delicataftiquidemolimfponfi ferns coronat) ad nuptias accede re folebant. Hominine fdasntficum quoprius modiumfalts abfumpferis. Ada¬ gium denotar ingenium hominis nonnifi per diuturnum conuidum,& iongamfami. p " Jiaritatem cognofci po^fe. Homines agones. adeosfpedat,qui cunftabundi dehbe- rant, & nunquam aliquodopus aggrediuntur. Originem traxit adagium ab ilJis,qui olim Roms vi&imas feriebant.quandoquidem Agones dicebantur,nam,iuxta con- Agones qui fuetudinem, priufquarn vibHmarnferirentad populum conuerfi, hanc vocemprofe- fuerint. rebant.(Agon) nimirum ago ne?rogabant enim popuIum,numadhucvid;ima c#- dere deberent: vnde Ouidius in Faftis huius moris he raeminic. Semper a gat ne y rogat, nee nifi tuffvf agit. ttomoiciens iff us eft.fpei flat ad ilium,qui fibimetipfi malum comparaf.Origo a da- gij refertur in Herculcm, qui in Olympia ftatuam ad radios Luna? confpicarus , & latroncm effe ratus, lapidem in earn contorfic , qui magno impetu a ftatua refiliens Herculem vulnerauit. Hominis dormtentis rete trahit. competere videfur illis, qui- bus, citra laborcro, optata contingunt :ortum forte prouerbium a pifc3toribus . dor- Monftrorum Hiftoria. 185 In VitaPo- pet. iJormicntibus tunc enimpifcesretibus inuolutifacile comprehenduntur. Humerus hominum multaadagianobis fuppeditatjin primisdici folet.Vnus ho¬ mo multorum inftar de homine vtrtutibusinfignito. Vnut vtr nullus vir. quando- prouerbia , quidem nullum infigne negotium peragi potent ab vno viro ornni ope deftituto. ex OU mero Ad vires triariot resredaffa eft. pronunciatur, quando nullus fupereft fpei locus, hominum. Triarij cnim erant milites tertio loco in acie collocati, vt extremis fubfidio client. Septem hominum conutuium, nouem conuttium . Adagiu denotat paucos ad conuiuium elle inuitandos , ahoquin contumebjs,&tumuituerit plenum. A [exagmtaviris vemo. pronunciabatur adagium de rebus ridiculis : namq; Athenienfes fummopere E dciedtabantur illis, qui verbis, vcl operationibus rifum mouerent: idetreoin liunc finem, in quodam loco ciuiratis fexaginta homines identidem congregabantur: quapropterfi quis aliquid rjfudignum proferret,a fexaginta viris venire dicebatur. Centum virtvnumpauperem Jpoliare non poffunt. quandoquidem, ex fententia Chty- ioftotni, maxima paupertas propugnatione deffenditur,cum Omni metu careat, & v- bitpintrepide nullos fures metuens diuagetur: iuxtailludl Cantabit vacuus co r am lanonevtator. guot homines lot fententia. hoc eft valde ftmile fententia: Terent/j, quando dixit; fuus cuiq;moscft. Mors quoq; & atgritudo adagijs locum fecerunt: propterea dicimus. Hominem mortuum alloqui. dere vana, & inani. Hominem mortuumvnguwto perungerc. non fo- lum promulgari poteft de re inani, fed eriam de fumptibus fuperfluis, & etiam atti- * nere poteft ad ilium, quifero aliquid adhibet. Homines mortut non mordent, compe titilJis, quinullo modo Itedere poftunt. Originem prouerbij recitat Plutarchus, exapophtegmate Theodori Chij, qui interrogatus vtrum Pompeius ab Aegypto effee repeJIendus, an admittendus, a/Ieruitreceptum interimendum efte, dicens vixpho ovSctxrnv, fcilicet tnottuos non morderc.Hom/nt e^ro/o dum ammaesi fpes esl. aiitcr dicitu r, dum fpirat fperat . Monet adagium in calamitatibus , & in negbtiis, etiam extremis non prorfus e/Tede/perandum. Poftrcm dloco ponderanda funtadagia qua? a mulicribus dimanarunt . Mulier Prouerbia pudicane foU fitvfquam .hocreiarum fuitab Homero de Penelope, quam dua?an- fpeciantta cilia? Temperconcomitabantur. Mulurcmomat filentium. Etenimmuliernaturafua admulieres loquax eft, fed honefta dicitur, quando filet, & pra?cipue apud viros,quando de re- G bus feriis agitur. Varttpaella,etamf male adfitviro .hoc adagium profertur quotief- cumq; negotium facile ex fententia fucccdit, ctiamfi negligenter fuerit pertrada- tum : quandoquidem puella ob floridam a?tatem facile concipcre folet. vxorem ejuare f,>jualem. aliilegunt. T u$ forth vxorem duetto. Hoc torquetur in iilos,qui cum fint infimi fubfellii, & dignitates,& grauia ciuitatis officiaaffedtat: du&um eft pro- tierbium ab illis, qui cum fint plebei, vxorcs tamen ex potentioribus ducunt; ideo non affines, fed dominos fibiparant. Mulier inspector , & mulier mi let . tunc pro- nunciatur,quando hominibus ignauisnegotium comitumr.Multer ne tollat gladiutxt. Mulier hoc non recedit a prsedifto prouerbio. Monet enimnonefl'e fufcipiendumne- les. gotium ab illis, qui i/lud perficere nequeunt. Aut non oftendat fpem, qui ilia ptee- ftare non poteft, aut non prouocet hoftem, quiprouocatum non poteft profligare. Huic non ablimile videtur aliud. Multeris animus, hoc a muftis profertur in ftul- tos, fed magis pertinet ad hominesimbelJes, &inconftarnes, iuxta illudTe— rentii. A 1 ouiingcnium Nolu»t,vbt veilsivbinolit eupiuntvltro. Malieremhil peBtlentius. hocrefertur deimprobitate, & reeftattirab Homero huncin modum. co' bk ettvonpov, ztti xtlmpav afooiy’jvxixit idea. Vfq i adeo nihil improbitts , muliereq ; peius . In confirmationem pra?cedentis additur fubfequens adagium . Nec mulieri , nee gremio credendum. Feftus Pompeius hoc adagium verum elle probat , quia mulier •naturafualeuisfitanimi, Sc plerumqj accidar,vt contcntain gremio, propter ob- 2 liuio- H 184 Viyfsis Aldrouandi liuionem, ipfa furgente, procidant. Iromo ha?c Fefti fententiamagis ftabjlitur alio Nouerea adagio,quod ficfehaber. Muhtnne credas, ne mertmquidew.Monet adagiummu- wortua pri - lieres aftutasefte,qua? etiam mortuas folcnt fcipfas fingere. norum cnim e/i iliud lignum fi (- de Nouerea, qua? fepulta quoq; prruignum interfceit, nimirum lapfain puericapuc (amt, pyramide. Quarepoftumus merito pronunriarc aliud adagium . Multerumexuia. fpedac ad illos, qui miferabilirer pereunt,cum muliercsonmiumierecalamirarutn auchores efte perhibcantur. M niter Her cults fedemnonintrat. profertur in iIIos,qui immeritd aliquod munus fubeunt.Originem traxit prouerb/um areligione Prifco- rum, qui fa?minas ab Herculis templo excludebanr. Multer Theff'ala . hoctorque- turin mulicrcs venehcas, & peritas malarum artium; quandoquidnn gensTheft'a- A la veneficiorum notaerasdofignita. Anus faltat. dicitur de ilio qui indccenrer ali- Anus fait at q u, dagir, Huicfimiilimutneftaliud. dnutbacchatur. deilio pronunciarur, qui, propter tetacem, indecore lafciuir, cum licenria bacchanalium iuuenibus tantumo- do pertnittatur. Anus velut t puttsprofundam habebtt fbflatn. Compedt iilis, qui ran- quam inutiles pa?nitus exploduntur. Quandoquidem equi fenefcentes in altos terra rum fpecus prarcipitanturj itemmulierolim amata, cum dc floruit, ab omnibus fiftidic ur. METAMORPHOSES. B V M transfigurationumad genus humanum fpeftantium nonnulias fummus ret urn opifex fupra nature ordinem moilrauerit,alias natu- ra dederit, & demit in alias Poeta? timecrinr. Nos in prxfentia fabu- Iofas primoexarabimus, vt, hisintclledis, ferix , & vera?rnetamor- phofes magis elucefcant. Simulatas igitur tranfmutationes abOr- bis primordio ad Iulij Ca?faris interirum, Ouidius Iibris quindecim complexus eft. Itaq;primo libro,expofita Mundi,&hominum origine, necnon Saturno ab Impe- Fdbulofte I'io pulfo, recicat Iouem imperanrem & molefto animo tollerantem iniuriaGigan- Metamor - turn, quimontibus fupramotites collocatis , ipfum ipatria coelefti expellerefta- phojes , ruerunt, eos tandem fulmine profligafle. Paritcr narrat a Ioue doiencer ferente C crimen commilTuin a Lycaone tyranno Arcadia?. qui aduenas honorifiico excepros hofpitio , crudelicer ca?debat, m Fupum tranfmutatum fuiffe : ideoq; fic canic / Qiiidiqs, nattufq\ filcntia ruris, Bxululat^frit ffracj-, Input con at us ab tpfo Coliigit cs rabiern &c. His non contentus Iuppiter, vt genus humanum ingenti meru confternaret,ran- tam aquarurfj copiam vndiq; congregauit, vt altigimis montibus diluuio inundan- nbus, onvnes homines fubmerfi perierint, pra?rer Deucalionem Promethei filium, & Pyrrhamconiugem, quieximia infignes pietate ab aquis,diuino permittete Nu- mine.incolumes cuaferunt ;quoniampoft diluuiem, iutfu Iouis , lapidibus poftrer- _ gaproiedlis, humanum genus repararunt; itaq ; laptdes a Deucahone iadH,in mares, ^ D iluuium & a Pyrrhain fanninas vertebantur; fic igitur camt. Vtimrfale, Inqi breut fpat to , Superorum numme,faxa Mi flavin manibus flactem iraxere vtrorum , Bl etc famineo reparataeB famina iaciu, Quare inter fatminas illius setatis Daphne virgo Penei fluminis Theftali^ fil/a vequftate refulgebat,qua’ab Apoiline confpe&a ,tandem adamata fuit. verum cum neq; predbus, neq; promiffisadduci potuerit, vt Phabe^ voluntati morem gereret,a patre implorataope , inLaurum transfigurataeft ; hinccolligenda eft Daphnes ratio, propterquam Phacbo Laurus facratafit. Hanc incroducit Ouidius fic lo- tranfmuta- qUentCfn, tioinUnru ' Per,pater, inanity opcrr,fifltminanumenbafeti*. Et Monftrorum Hiftoria. 185 Etpauloinferiiis. V tx prece finita, torpor grauis occupat artut', Mollia cinguntur tenui prpcordia libro, In frondem crines , in ramos brae but crefeunt. Intereaad leuandarn animitegritudinem Peneiinfarlicem filireexitumplorantis, carter! accetfernnt fluuii, praeter Inachunijqui&ipfede lo filia amiila cooquere- batur : hare enimtam prarclarisforma? dot/buseratinfignita, vtilliusamore luppi- ter accenfus fuerit; ideoqjeamcornpreftarn, ne id ad aures lunoms perueniret, in vaccam transfigurauir. Hoc ficexplicatur ab Ouidio. E Comugis aduentumprxfenferat, tnq\ luutncam Inachides vultus mutaueratille , iuuenca Bos quoq; formofa eft &c . v luno autern puichram haoc iuuencam dono acceptam Argo paftori centum oculis prardico cuftodiendam tradidit. Sed Iuppiter Mercurio iuflic, vt Argum interimeret, quern poftea peremptum luno in Pauonem conuertit, & centum ocu¬ lis caudatn Pauonis venuftauit, vt legitur apud Poetam, Arge iaers, tjuodq j in tot lamina lumen babe has FxtwHurn eft, ctntumcj\ oculos nox occupat vna$ Excipit bos, valuertfcji fua Satur niapenms Collocat , (f/gemmis caudarn ftellantibus implet. Pan quoq; Arcadia? Oeus fyringam nympham Naiadum pulcherrimam deperi- ** bat,qu$ eius fugiens congreft'um 3 fororum auxilio, in arundinem conuerfaeft ; ex qua fuamfiftuJam Pan Deus compofuit .-idcirco quidam eruditus hue aliudens fic cecinir. Baft a, qua Pant nimis importuna negauit Arcadico Syrinx tibia faSt a fait. HacMula nonnulli referunt vfum fuiffe Mercurium, vte/asfuaui fon o Argum in fotrwum compellerer, vtdeindeipfuminterfjcere po/fet, detranfmutarioneSy- ringx lie loquitur Ouidius. Vt fe mutarent liqutdas orafe foreres: P anacj; cum prenfamftbt t Ocyroe formam equte adepta eft, vt canit Poeta. Ocyroe in Talia eticenli pars eR extrema quarcU (quam. lntelleffaparum, con}ufaqi verba faerunf, Mox nec verba qaidem, nec eqo$ fonus ille vide tar, Sed ftmulantis equam, paruoq\ in tempore certos Edidit hinnitus &c. Pofth^c Phoebus paftorfadus cum Admeti Regis ThelMar armenta pafceret, Mer- Monftrorum Hiftoria. 187 Mereurius, vt ilium ludificaret, boues, quos cuftodieb3t procu!errantes furatus, in quadam fylua occuluit: fed ne Battus quidam equarum cufios rotum obferuans, furrum manifeftarct, Mcrcurius pulchernmam illiiuuencamdonodedir ,deinde vc fidei Batti penculumfaceret, ftatim aiiam induens fo'mamad eumdemaccedens, magnum premium lili promittens, ft quo in ioco verfarentur ilia? boues,indicarer. Battus incri cupiditate dudfus cas libentiflimeoitendit, quo dolo Mercuuus ftimu- iatus, eum in Iapidem indicem commutauit, vr canit Ouicfius. periuraqipeffora 1 erttt. In durum ftlictm,qui nunc ejuoq\dicuu v index. B Rurfushinc difeedens Mcrcurius, & perarrem volitans , inter Virgines Athe- nienfium , qua? facra Mineruxcelebrabant, Herfen Cecropis filia eleganti forma confpicuam ccncupiuit; quare Aglauron illius fororem rogauit, vt fibi in hoc amo- re pra?flo effet, qua? padta argenti mercede, fuam il!i operam poll/cita eft. Miner- ua autem, ob auaritiam puella?,ingentem irae motumconcrpien$,inillamconcitauic inuidiam; ficq; hacin dies cruciata,cumMercuno opera nontuliftet.abeodem in faxum fuit conuerfa. ■■ "" ■ / ' faxum enttn colla tenehant Oraqi dur tier ant , ftgnumq', exangue fedebat, H&c lapis albus trat,fuamens tnfecer at ilium. Inde etiam Mercurius difeedens,patris iuffu,in Phatniciam profetftus eft, vt il- j, fills Regionis armentaadlitus compclleret. Interea Iuppiter fufceptaTauriforma inter csercros boues diuagarica?pit,cuius dorfumafeendens Europa Agenoris Re¬ g's filia, earn in Cretam tranfiulir, quia huiusnimioamore Iuppiter cenebatur.hac tnetamorphofim fic exponit Poeta. Nan bene conuentunt, nec in vna ftdt morantur Mate Has dr Amor,feeptri grastitaee r c lift a J lie pater, reft era; Drum, cut dextr a trifields Iambus dr mat a e H, qui rjutu coneutit or hem Induttur faciem tauri , mtxtuft; luutneis Mrtgtt, dr tn tentrts for mefus obambulat her bis. Exponuur intertio fibro tranfmutationum,quomodo Agenor, cumfilfam Euro- pam amifiifet,illius fratri Cadmo imperauit,vream diligentflimeperquirercr, neqj G domum, nifi ipfa inuema, reuerteretur. Verum Agenor adiens oraculum refpon- fum habuit,vt veftigia vacca?primumfibi occurrentis feftarerur,& vbiconfifteret, ibi quoq; vrbern Bseotiam condcret. C admus igirur Numiniobfequens, dum Vr- b*m defignaret, focios ad hauriendam a proximiore fonte aquam mific, quibus non renertentibus, Cadmus quid mail fufpicatus, to prnfedtus eft,& omnes ab ingenti Dracone inceremptosinuenit,tuncq; ilium interfecit, & dentes beftia?, imperante Minerua,fcminauir, ex quibus armatorum turma eft genira, quidomeftico inter fe ccrtamine di/fidentes, omnes, pra?tcr qmnq; focios, interierunt: derade metamor- phofis fic fegirur. Primaqi defields acies comparuit ball*, Tegmtna maxequttumpetto nutantiacono, „ If ox humert y pedtefq-, oner at a^ braebta telis Exittant, crefcittf feges clypeata virorum. In vrbe a?dificata multi nepotes ex Cadmo geniti creuerut, quoru vnus Adteon Ariftei filius maximum illi atrul/tmcerorem; dumhis vcnandofeffus.ad fonte tuna perueniffer, in quo Diana cum comiribus nuda abluebarur, illico a Dea in Ceruum conuerfus eft,deindeaproprijscanibus dilaniatus: id fic a Poeta exprimitur. Bat fparfo capits viuacis cornua Cerui , Bat fpattum colla, fummafq, acummat a teres, Verum redlius alibi de Adieonefic canitur. In fetus Ad eon viditftne veils B tenant, Vradafuit cantbus von minus ille fuis, Iunoincredibilem acafu A&eonis percepit voluptatem, quoniam Agenoris fa- mi] iam graui Temper odioprofecuta eft, non folura quia Iuppiter cum Europa, fed etiam Battus in la ptac Indue. A glaums in Saxurn. Iuppiter in T aurum. ii. Meta. Attestant Gerttum. i88 Viyfsis Aldrouandi etiam quia cum Sernele Cadmi filia concumbere folitus e/Fet. Idcirco Iuno dec re-' uitinduere formam Beroes nutricis Semeles,vt perfuaderetmulieri,ne Ioucmalio apparatu in thalamum reciperct fuum, nifi ca ratione, qua lunonem adire confue- uerar. Quapropter deinccps Iuppiter, vt arnica? morem gereret, tonitru,&fulm»- nibus armarus tefta illius ingreflus eft, fed tanto fuigore domoaccenfa, Semde fubitoeonflagrauirinccndio. luppiter ergo vt filiumin vtero Semelcs conceptual Jttno in Be- abimpendenre mortis periculo liberaret, ex matrice exceptum, &fuo femori in- rsem, futum, vfq; ad perfe&am partus maturitatemferuauit, & nymphis pofteanutrien- dumtradidit. Dehac igitur tranfmutatione Iunonis in Beroetn fic habet Oui- dius. A Tune fimulanit anum, pofuitq. ad tempera canon } Sulcauitq . cutcm runts , & curua trementi Wlembratuht greffu, vocetn quoq.fectt amlem, Ipfacj. trat Beroe Seme Us Eptdauna nutri x. r Pra?terca referunt lunonem, & Iouem, foci gratia, inter fecontendifle, nu vir, an fa?mina maiorem in congreflu voluptatem perciperet.atqj huius cootrouerfia? Tirefiam Heueri fii/uin iudicem conltiruerunr, cumhic vtrumq; fexum expertus fin/Tet: namq;o!im in fylua ferpentes cogredientes baculo percutiens in fominam fait commuratus, in quo fexu feptem annos traduxit;& rurfum eofde angues feriens Tirefias v- prifiinam viri formamacquifiuir. truq\fexum - ■ ■ • fUcuit,qusfitfe»tentiadoffi expertus* fu^rcre Tire ft f, Venus bmc erat njtraq: nota « Ham due magnorum viridi coeuntia fylttx Corpora ferpentum bactsli violauerat iff is, Zteq: viro faff us, mirabtle, famina feptem Eger at autumnos, off duo rurfus eofdem Vidit, & eff veRrsfi tanta potentiaplagf, Dixit, vtauthoris fortem in contraria mutet,' Nunc quoq: vorferiam, percuflit anguibus tjfdent Forma prior redij:. Tirefias igitur louis fententiam probans lunonem condemnauit.qua? indignata Tirefiam excatcauit: luppiter vero illi feientiam futurapra?dicendicommumcauir, Iliiusautem vaticinium primaadijt Lyriope nympha Oceani ,&Terhyos filia feire P cupiens an Narciflus,quem ex Cep/iifo genuerat,diuturnameffeta?tatem vi&urus; cui Tirefias profpera omnia eft pollicitus, bummodo Narcifius foam pulchritudi- nem non nofeeret. Referunt enim Narciffum foilFe adolefcentem pulchritudine confpicuum, cuius confuetudinem nymphse non pauca? affe&abant ,&prjefertttn Echo hint- Echo iunionis filia, qua? iuuenis atnore flagrans, &fruftra fugientem perfequens otis fili** extabuit, & in vocem mutata eft, qua? hodie etiam Echo appellatur. - Addtuitq: cutem mactes, & in acre fuccus Corporis omnis abit, vox tan turn, atq: off a fuperfunt, Vox manet, offa ferunt lapidit traxijfe figuram. Alias etiam Nymphas ludificauerar Narcifius, quern vt Nemefis vindid* Dea vlcifceretur, eum venarionefcfiumadfontem compul/r, in cuius aquam intuens, & fui ipfius amore captus ,maximoq,‘confedus mseroreintciijc, ex cuius corporepo- fteaflos eiufdem nominis emerfit. Hicpuer, & (indie venandi laffut, & a si u, Procubnit,faciemq\ loci y fontcmqi ftest tut 3 Dumq: fitim fedare cuptt,fitit altera creuit , Darn btbit, & vifa correptus imagine forma, Spem fine corpore amah corpus put at ejfe, quod vmbraeff, NarcifltMe Etpaulbinferius. tamorpkoftt Nufquam corput erat,croceum pro corpore fiorem ' \ 1 sitttniunt,folijs medium cingentibus albts. Propter Narciffi mortem,Tirefias vates multo magis veridicushabebatur.SoIus autem Pentheus Ecbionis, & Agaucs filius vaticinia Tircfia?afpernabaturimmb - ’ Monftrorum Hiftoria. 189 quia a vate intclfexit Bacchi aduenrum,&illius facriHcia ipflmetdetrimento efle futura, imperauit fuis, ne Bacchi preceptis obteperarenr, fed ipfum arde vindutn in c arcerem ducerent. Bacchus autem vtipfum deluderet in Acetem Libericonu- tem transfiguratus eft, vt Poeta canit. . . . & Bacchus vbi effet £>uerenti Domino ; B as chum vide(fenegarunt, Hunc dtxere tamen comitem, famulumq: facrorunt Ceptmuti & tradunt mambaspoll -erga Itgalis. Talis igitur fuit Bacchi poteftas, vtcaptus a naut/s thyrenis,ob eximiam forma? E pulchritudinemnauigio impofitus, grauipercitus irajarmentain Feras,&ferpentes sransformauerir, Thyreniigirur timore confternatiinmareprarcipites fedederwt, & in Deiphinos mutati natarunts vt in his yerfibus canitur. In [patmm re(ilire mantis breue ziidie , fj-illas Jam nonejfe manus, iam pmnas poffe vac art, A Iter ad intortos cuptens dare brae hia fanes, Bracbia non habuity truncoq: repandus invndas Corpore defilqtyfalcata noutfjtma cauda eft y Qualia dimidta (inuantur cornua Ln» Pentheus tandem, iuxta vacicinium, Bacchi contemptor properans in montem Cvtherona, vbi facrificia Bacchi celebrabantur,repentemutatusin aprura dilania- j- tus eft, I lie aper in no Brit err at qtti maximtts agris » Jlle mibi ftriendus aper } ruit omnis in vrmm Turbafurens. Poeta in quarto libro aperte,Sc dilucideexprimir, quomodo, prserer Pentheum, Alcit hoe Mmei filianon foliim Baccbum Bocci faciebat, verum etiam tempore fa- crificiorum, vna cum fororibus lamfido operam da bat. Dum ig/rurifta? muiieres operieftent intents, fabellas viciffim referre dccrcuerunt, quarum narratione Ja- bovcm fuum aliqua ex parte leu arenc. fraq; iJfarum vna afturgens dubitauit, an priiis mentio habenda efset de Babylonia, qua? in pifee m fuerar mutata , an dc eius fiiia Semiramide, qua? in columba fuerat rransfiguraca, an de Naiade nympha,quae cantionibus, & her bis, pufiones quofdam in pifces conuertit,& tandem ipfa quoq; Q fbrmam pifeisinduit. An in campum efsetafferrenda ratio, cur frudus rooriarbo- ris olimalbi,temporis tradu, nigredinem nadifuerint^quod exfanguine Pyrami, & Thisbescontigifsememorant. Hanc igitur fabulam non amplius auditam exa* tarunt; de pratdidis Poeta fic loquitur. •.. ■ ■ de te Babylonia narret Derceti , quam verfa fquamis velamibus arttts SlagnapaleBini ere dune colutffe ft gar a. An magis, vt fnmptis tlllus filta pennis y Extremos altis in moutibus tget it annos, Nats an vtcanttt, nmiumqipotentibsts herbis Verier it intacitos iuuenilta corpora ptfeesi Donee idem pajfaeB; an qua poma alba ferebat V t nunc nigra fer at contact u fanguinit arbor-,. HfC placet , b$c quanta vulgaris fabula non eft. ‘Taltbus or (a modi*, lanafua fla ftquente, Pyramus,fr T by she iuaenum pule herrimtts alter Altera , quas Orient babuit, pralatapuellts, Expofitahacfabula,iamLeucothoeAlcichoesfororadaliara narrandamfeac- cingebat.Veriimantequamexponeret,qtiemadmodumfiIia Orchami Regis Ache- menia?,& Eurinomesin arborem thuris fuerit conuerfa,Martis,& Venerisadulte- rjum expreflit: fiqnidem cum Sol Martem cumVenere congredientem Vulcano indicafset; Vulcanus, retc artificio$£ fabricato,Martem & Venerem fimul vinciens in omnium Deorumconfpedumattulit.Quamobrem Venus indignata operam de. dir, vt fol amore Lcucorhoes accenderctur, qui poftca , vt facilius ea potiretur, fe * " - " in Thyreni in Delphinot* Pantbeusin aprum. Lx 4. Met am Vulcani ar- tifeium. lpO Vlyfsis Aldrouandi B in Eurinomen iilius matrcm conuertir. Dam ibi qttadrupedes cflefttapabula carpunt , Moxqi vicem peragit , tbalamos Deus inirat am at os V erf us in Etirincmcs factem genitricis. Cum autem Clyde, qua? &ipfaPbaebum deperibat, inuidia quadam ftimulata, Leucetboe Orchamo Leucothoes patri nunciauerit filiam a Soleftupraramfuifl'e ; tunc pater in arbvrcm ingenti commotus iraeamadhuc viuam tumulauit: vndeSol infelicis amics mi~ tbariu fercus cam in thuris arborem transfigurauir, qua? metamorphofis fic exprimitur. Vtrgaq\per glebas fen(tm radtcibus acitt 7 hurt a furrexit 3 tumulumq', cacamine rupit. Ipfa autem Clyde nympha molefto ferensanimo Leucorhoen fibi in amorepra?- Iatam fuiffe, cum Solemmaxima beneuolentia profequeretur , ingenti affe&a ma?- rore, nouemdiesabfqtalimento traduxit > fed tandem Deorum bcnignitateinher- bam Heliotropium murata fuit, qua? planta adhucpriftini amor is memor, inclinato Clyde nym- cacumine Solem ab ortu adoccafumconcomitatur. fba in belie ■ - ■ — ■ —* ill a fuum quamuis radice tenctur tropium. V ertitur ad Salem, mutataq; ftrtsat am ore m. Expedira hacfabuIa,.AIcithoeiuiTaeft, vt &ipfaa!iquod fabulofum in medium affcrret;qua? bilariexordiens animo, non referam,inquir, veluti Daphnis Mercurij films, & paflor Idarus ab vxore Thalia, ob pellicis cuiufdam mctum , in lapidc vcr- fus fueric, neq.* verba faciam,de Scythone, qui modo in virum, modo infeminam cefferat, omittam quoq; Celmi, Adamantis,& Curctum cafus, qui ex irobribus pro* creariefle feruntur, neq; fermonemhabebode Croco adolefcente, & Smilacevir* gine, qui florumformam adeptifunt. FulgarestaceOy dixit, paftoris amores Dapbntdis ldai 3 cjuem nympha pellicis ira Contain in faxum, Nec loqaar vt quondam naturs iure nouato Ambtguusfuertt modo vie, motCofatnina Scytbcn. ¥ e quoqi nuns A dam as quondam fdtft me panic Celme lout , largoq; fat os Caret as abtmbre Ft Croeon inparuos vtrfum cum Smilace fores. Hermaphro Reform, inquit, quemadmodum Herm3phroditus Mercurij, & Veneris filius a G diius>dr Sal pymphis Naiadibus olim in monte Ida educatus, proprijs fedibus relidis,ad quem- tnaets nym- dam Caria? fontem peruenit, vbi forte Salmacis nympha habitabat. Hunc igitur pba tnvnu nudum in fontemingreflum Nympha confpicata, ita immoderato eum affc&u pro- cerput. fecutaeft, vt adolefcentemcomplexaabillo feparari nequaquampotuerit,fed am- bo vnum corpus, vtroq; integratumfexudeinccps repra?fentarunc: hoc autem fic exponitur. « .. . ilia pretnit, demijfaq 3 corpere tote Sicut inbarebat, pugnes licet improbe , dixit, Nod tameo effugtes , ita Dij tabeatis 3 & ilium Nulla dies a me 3 nec me deducat ab iffo. Vota fuoi babuere Deot; nam mixta duortsm Corpora iunguntur 3 fadtfq\ indtntur illis ® Vna fro. Dehac tranfmutatione Aufonius elegans habetepigrarntnaquodfilcntioinuol- aendum non efie putauimus. hoc autem ?ic fe habet, Saim acts opt a to t otter eta e!i nympha warn e Felix virgo 3 /ibi ft fit meffe virum } Ft ta for mo(q luuents perms He puella fits felix 3 vnum ft licet effeduou His expofiris fabulis, & fororihus Theban is conticentibus, repentenumine Bae- chi, & fono tibiarum ha? perterrefa&a?, no&eqj ingriiete, in vefperrilionu figuram abierant; vt in bis verfibus fegitur. Dam Monftrorum Hiftoria. H Tam veniunt tenebre, pantos membrana per nr tut Vorrigitur . Conateq-, loqui, minimum pro cor pore vocem Emittunt, per aguntq\ lent Bridore querelas* Teffaq; non fyluas habitant, lucerne]', perofe Noble volant, feroq,tenent d vtfptre nomen. Iam, explanacis exempfis, fama Bacchi fada, eratceleberrima. Sedinter c#te- ros Ino Bacchi nutrix, & matertera, vxorq; Achamantis poteftatera Bacchi late patere diuulgabantrcjua decaufagraue lunonisodium incurrit, qu# ad Infernos E defeedens recelTus,vnam furiarum in Achamantem fol icitauit; vnde hie furore cor- reptus Clearchumproprium filiuminteremic. Sed Inofuroremmariti fugienscurn altero filio Meliccrtain marefe prjecipitauit, qui poftea a Neptuno in marinos Decs, nempe Melicerta in Paiemonem, & Ino in Leucothoen mutati fuerunt: idq: a Neptuno precibus Veneris fadum fuilfe perhibetuncum ipfa quoq: ex fpuma raa- ris fe originem traxiffe narrauerir. At Venut tnmerit £ ntptis miftrata lahorcs, Sic patruo blandit-a fuoesl : c numen aquaram Magna quidem pofco,fed tu mtferere meorum , labtariquos cernis in I onto tmmenfo, Et Dips adde tuts } altqua & mthigratiaponto eB Si tamen in medio quondam concretaprofundo Spumafut,gratumq: manet miht nemcn abtlla. Annnit or anti Neptunus, & ab Built tilts Jguodmortale futt, MaieBatemq, verendam Impofuit, nomenq‘,(imul,factemq\ nouauit. Leucotheay, Drum cum matre Palemoua dixit. Theban# vero funoms comires parrirn in faxa,parrim in sues abieruntiquocrrca Cadmus has ponderaos calamitates, ex theban/s iedibus in Reg ronem IlJyricam vna cumHermione vxore pro fugit, vbi tandem a Dijs in ferpeneem fuic transfer- matus-.vxor igitur Cadmi lie ab Ouidio introducing. Cadme mane, teq\ tnfplsx his exue monllns Cadme quia hoc pi vbipes ? vbi (tint humeriq\,manu[q: ? 5 Et color,dr facte it & dum loquor omnia, cur non lie quoq.calefies in eumdem vertttts angaetn? Etfubtto duofunt,iunbloqi volunnne ferpunt Donee in oppofiti nensorts fubiere latebras, Ex prole C'adtni adhuc Acrifiusapud Argiuosregnabat,quinonmodoBacchu, fed alia quoq; numina afpernabatur. In primis nepotem fuum Perfeum ex Ioue,& Danae natum mmime credebar. h#c aute increduiitas non mediocre detrimentum ilii attulifle fertur. Forteigitur Perfeus ad accipiendum Medufx caput a Polyde- de miifus fuerat,cuius capitisafpedu,homines in faxa vertebantur.Iamq;Perfeus, Mineruaopem ferente, caput Meduf# retulerar ,ipfoq;per Africam iterhabenre, exguttisfanguineisacapirein terram cadentibus ferpentes funt procreati, &ex vtero Meduf# equus a/atus,nimirum Pegafus exiuit. Cumqifuper Ltbycas vtblor penderet arenas Corgonei capitis gutta cecidere cruenta, guas humus exceptas varios animauit in angues. Iam Perfeus ad AtJantem Iapcri filium peruenerat, qui Atlas,cum olim a Themi- de Deorum antiftite refponfum acceperic, ne quemquam ex louis prole, hofpitio honeftaret,fi vellet hortum, in quo poma creuerantaurea,cuftodiri;Perfeolongo itinere defatigato hofpitium negauic. At Perfeus detedum Gorgonis caput iIJi obiecit, quoconfpedo, Atlasillico in monremeiufdem nominis mutaruseft,qui ob alticudinem Ccelum fuftinerc perhibetur. Sicenim Perfeus intreducitur Io- quens. at quoniampartti tibi gratia no Bra eB, Sorores T he banc tnve- (pertthones. Venus orta ex fpuma Maris. CadmU*, cf vx or tn fer• ptntes • Atlas in tnontea fui nominis. Accipe muitus, ait , tpuaqidparte Medufe. Hit Ip2 Viyfsis Aldrouandi : A\ Andromeda fcopula alii - gat*. Jpfe retro verfus fcjuallentiaprotulit ora. JguantUi erat went fail us Atlas , nans barba, comaq-, In fyluas abe it at, iuga funt burner iq\manufq-, Jl>uod caput ante fuit? fumtno eft in monte c acumen. His peradtis, Perleusper Aethiopiam iterfaciensadeam peruenit fedem , vbi Andromeda Cephei,& Calliopes Alia, obmatris fuperbiam.monftromarino ex- pofita confpicicbatur. Qoandoquidem, Calliope inter Nereides fe pulchcrnmam iadtantc , Neptunus precibus nympharum inorus marinum monftrum ad Aethio¬ piam vaftandam incitauir. Quadereconfultus IuppirerHammon, quarationeNe- reidum numina placari pofTenr,rcfpondic id fieri non pollcviibaiiquis ex Cepheo, ^ & Calliope genitus bcliixmarinx dilacerandusobijcererur. Cum igirur Androme- damfcopulo alligatam, & a Fera deuorandam Perfeus confpexilfet,dotibus forms irrctirus,eamfeliberaturumpoiIicitus eft, ea tamencond/none, vtft'b; in matrimo- nium Iocarerur. Cepheoannuente, monftrum fuperatur, & puel/a Perfeo tnma- trimonium datur. Cum igitur ad Regiam Cephetperucmiret, narrauirqua ratio* necapilii capitis Medufa? in anguesfuermttranfmutari: nimirum cumipfa crinibus aureis infignita, & forms fpedabilis, &a Neptuno defiderata.iliios permixtionera effugcre non potuer/r, ideo cum ipfo in remplo Minerux concubuit. Quamobrenij vioJataloci rehgione, Mineruain iracundiamprxceps duda,crinesiliius aureos in totfxdos ferpentes transfigurauir. *— ' ~ - «—— ntue hoc impune fuiffet £ Gorgoneum crinem turpes mutantt in anguts. Inquinto libfo Poeta narrat, quod Andromeda Perfeo in marrimonium data, laurumparatnr conuiuium. interea phineus Cephei frater ,cui olim Andromedam marirari promiRcrant, ex tempore hominibus armans ftiparusaccedens puelfom Multi in eriperePerfeo conabarur.Sed ex altera parte Perfeus raimme perterrefaclus multos mntet tra- intcremir, & exteros, detedo Medufx capite in montes transformauit. 3format*. .. — -..I, «. . . bis centum reftabarst corporapugn^, Gergene , bit centum rtgucrunt corpora, vifo. Demum Perfeus hinc verfus patriam diCcedens, Pretum, a quo Acrifius auus d regno fueratpulfus.moftrato Medufx capite 5 in iapidera mutauit, &auo ('quamuis immerir6,quia ipfe cum Danae m3tre in area daufus in mare proie&us fun)regnum reftituit; de hac metamorphofi fic habetur. C . — erac/i Eegis Ore Medufto ftlieem fine fangume fecit. Hadfcenus Mmerua ad tot, tanraq. prxftandafacinora,Perfeumadminiculauit: fed eodem tempore-Pallas ad monrem BeotixHebcona peruenit; & a Mufis'intel- lexit Pegafum equum alatum, cuius pauloante meminimus, vna cum Chryfaorc ex fanguinc capitis Medufx natum futile, qui accedens ad Helicone monrem, vngula humum pulfans patcfocit fcaturiginem fontis, qut hrTroxpipn nuncupatur. Pofthxc vna ex Muds narrauit Palladbquemadmodu ipfx Mufx olim/niaues fucrunt rran- fmutata?. Etenim dum ad monrem parnafum properarenr, oborta in irinere tern- peftate.ad fdes Pyrenei inuitantis diuerterunt,qui Virginum pulchricudinecaptus, in quodam thalamo claudi iuffit, vt illis vim inferrepolfer. Mufs autem in aues con- uerfs aufugerunt. ■ ■ • ' -.— ■ claudit fua teeia Pyreneut Mu fa in Vmq ; par at, qttam nos ft‘imp t is effugimus a lit. fiuts. Interea dumhxcaMufanarrarentur, nouemprex inter ramos arboris garrieres &humanafere verba proferentes aMineruaconfpedlxfunt. Vt autem ab admi. rarionc Pailadem Mufa remoueree,id totum explicauit dicensj Pterumex Etv'pe vxore Alias fufluliffe , quarum venuftate, tanta animo matris acreuit infolentia, vt Mufarum pulchrirudmem illis comparare, eafq:ad certameprouocareaufaeftec. Quapropter vna ex Pieridibus fuauem cantilenarn edere expit, narransvelutiTi- pbeus, & reliqu'i Gigantesmagno fuperos timore opprelferint ( idq: referebatur, vt Deerum fa<3a viiipenderentur) immbaddidit, quemadmodum iuperi ingenti pcrculfimctuin Aegyptum fogerinc vbi poftca luppiterin Arietem, Apollo in Coruumj prftus in UptdfW* D Monftrorum Hiiloria. IP } Goruurn, Bacchus in Caprum, Diana in felera, Juno in Vaccativ Vefius in pifcem, & Mercnrius in Ibin transfiguratifunt, Buxq; gregis, dixit, fit luppiter, vnde rccurtiis 2V mic quoq, formatis Lybis eft com tor tubus Ammon* Be Lius in cor no, proles Semeleta capro, Felt fir or 9 bebi, nine a Saturwa vttcca , Pi fee V enus latuit, Cyiltntus lbiiu aits. His conuitijs in Deosa Piericjibus prolan's.- ex altera parte Mufae fuos cderunt cantus, & inter has Calliope priroa, cui totius certaminis prouincia demandatafue- E rat, non Deoruna vituperia, fed Cererisencomia,&potiffimum Proferpin* raptum canendo elegantiflimd defcdpfit* Primoq; narrauit, veiuti Pluto inferno regionis Deus, dum per ]oea fpatiaretur herbdfa, vifaoi proferpiham Cereris ftiiam, eius amore ita conflagrauir, vt illam proprio impoiitam currui ad tartarea rcgna dedu xerit-.quamuis Cyane nympiia raptui incaffumreludfcafidonaretunquocircaingen- ti afflidtata dolore formam fontis adepta eft. At Cyane rapt am q\ Deamcontcmptaq: fontis Jura fui marens tnconfilabile vuinus. Menu gerit tacit a, Lacrymtfu*mun flint fub aqua, fu.b aqua male dicere tentant. ’ Vox qtsof, tarn mac a eflt, inflataqs eolla tmnefeunt Ipfaq, dilutantpatulos conuicta ridtus. Terga caput tangunt, eolla intercepta vtdentur. Spina viret, venter,pars maxima corporis aibtt , hwiofloqtnouaflaltunt ingurgite rar,q. -,v Hec ftupenda Deoru miracula Thebanicelebraharbmmo inter iilos noabfuit, qui Apollinis vindi&a de Satyro reticerct: quandoqmdem Marfyas fatyrus tib/aru g cantu Apollinem prouocans, & tandemabeo fuperatus* eutie priuatus fuit,& fan- guis a toto corpore dimanans mutatu&eft in ftuurum, qui per Phrygiam ditcurrens Marfyas a homine Saiyri nuncupatur. i,, i ^ Marfyanomen habet Phrygia liquidiflimus await. His .calamitacibus inter fuitfe PeJopem rdferunt, qui Tantali Arcadia? ryranifuit filius, & ab eodemparre cod us, & Diis difeumbentibus interiauras epulas appo* fitus, a cuius efuomnes, prater Cererem, abft/nuerunt: immdcolle&is membris animam ab Inferis, ope Mercurifeuocatam reftituerunt,&qponiamiinifter hume¬ rus decrat, ei eburneum addiderunt, & Tantalum patrem ad tartareasfedes pree- cipitarunt; vbiinter efculenra, & potulenta, affidua fame, atq^ fiti cruciatur. Ira res fe fehabebant, cum Principesmultarum Regionum, vt pubJicis interelfentfpe&a- culis,Thebas proficifcebantur. Athenienfes tanrumaberanr,quia eorum ciuitas G a populis finitimis oppugnabatur. Idea Pandion Athenienfium Rex aTereo Mar- tisfiiio, &Thracum rcgcopem ad helium impetrauit,&illi,ftiiam fuano Prognenin matrimonium dedit. Hxcigitur in tnaritiregia verfans incwsdibili vidends foro- ris Philomela? cupidinecaptamantumTcreumrogauit,v'tproFrex qua Zecern, & Calaim filios fukepir, quipoftea cumalijs Argonaucisad vellus aureum afportandum profedi funt. In libro feptimo Ouidius memorar Mingas Theflfali* popu!os,necnon filios Ga¬ tin'* nauigantes, tandem ad Phineum m famma calamitate verfante peruendle. E Namqj cum proprios filios Orythum,& Clara bin cxc*caifer,ipfe quoqjeademp*- na affedusfuit, immo Harpias fatdiffimas aues illirapienecs efcasbabebat, quas poftea Zetes, & Calais, vt Phineo grarificarentur in fugam verterunt. Deinde hi cumperueniflfent ColchOn aureum vellus poftulabant ^fedrefponfumhabuerunt, tauros rsaribusj&oreigncm fpirantes prius elfe domandos,& hominum armatorum impetus exdenribus feminandis nafcentiumreprimendum, necnon Dracone vel- leris aureicuftodemfopiendun^cumhisprofeduseratlafon Aefonis filius,qui per- ueniensad Rcgiama Medea Regis fiha fair adamatos*. quapropter iIIiusope,fupe- ratis omnibus difficultatibus, vellus aureum reporrans, vna efi Medea Connthum reuerfus eft; vbi Aefonem pattern, auxilio pariter Mede^vxoris magic* artis peri- tae, ad *tatem quadragtnta annorum retjocauk. Hocmiraculumanimaduertens Bacchus, earn rogauir, vt nutrices fuas priftin* iuuentuti reftitueret, quod Medea ^ non folumhoc !ibenterpr*ftirit, fed etiamBaccho perpetuam donauit adolefcen- tiam. Interea fiii* pell* mimic* lafonis cum Medea familiariter verfabantur, & his obferuat/s m iraculis, illam obfcci arunr, vr fenium Peli* patris exterminarer„ Ilia autem vt lafonis inimici vlrionem fumerer, fuafir tnulieribus, vt proprium pa- trem inceifcdum decoquerent, quo fado, Medea currum Draconibus rradum confcendir, &ad Ocbryn Theftahx montem euolauit, vbiquondam , tempore di- Juuij Deucalionis, Ceram bus, Nympharym implorata ope * in auem fqit commu- tarus. 1 “■ ■ * tuentu veftris loca non Ceram hi, Hie ope N ympharvm fnhlatu r in aera permit Deindenemus Idxum petijt, vbi Mxram in canemconucrfam vidit. Q Et ques Mara nouo lairatuterruie agros. Abhacregione Medea ad vrbem Eurypili acceffit, vbi Co* matron* venuftio- res Venere k iadantes, in commas' boues abierunr, Eurypyliq ; vrbem , qtta Cop cornua mat ret Gefferunt. Hinc Catamquoq; vrbem penctrauit, in qua Mcidamas colnmbam ex Elia pro* creatam confpicatns eft. JPua pater yletdamas placidam de cotpore tiata Miraturns erat nafei pointf[e cola mb am. Immo Medea alia luftrauitloca, vbi Philirusquidam pucrum CygnQ deperiuit, fediscumtaurum petitumnonobtiqueric, ex alto iocofe pratcipkemdedit, &olo^ ris formaminduit. * * he fl ip f axo , cun Hi cecidiffe patabant, Faff as olor mueispendebat in aere permit. Tunc Hyri* mater cafum fiiiiin dies deplorans tandemin ftagnum fui nominis fu it murata. At genitrix Hfria ferae tarn nefeiaftendo P«ry/ 4 & ftagnum propriode nomine fecit* Aropiius ad vrbem Aetoli* appellatam Pleuron profeda eft $ vbi Combe Ophij $ia, qb interirum filiorum dolore vexata, in auem euolauit. Adi ace t bit Pleuron , in qua trepidantibus alts-, Opbiat effugit natorum vainer a Combe. Xnde etiam Calaureatq adiuit, vbi Lathoum regem cum vxore in volucres tranf- tnutatos fuifle referunt. R 3 lade Nutrices Bacchi an~ no fa in luue nes. Cardbus in auem. Mara in ca* nem. bJyria in ftagnum. Combe in auem. Homines ex fungi t nati. Aconittim ventnnm. Arne in mo* nedulam. JPormicp in homines. ip8 .Vlyfsis Aldrouandi- jnde CaUurct 'Lathoidos afpicit arua, In volucrem verficum contugeconfcia Regis. Poft cafum praedi&orum, Medea obferuauit Cephifonfatanepotislugentem, & ab Apollinein Phocentransformatum. Cep hi/on pro cm l htnc dtfientem fata nepotis Refptcitin tumtdam Pkocen ab Apolltne verfum. Tandem petijt vrbem Ephyren, vbi pritnum e fungis huoiana corpora genita fuiflfe tradunt. ■ hie cao veteres mart alt a primo Corpora vulgar unt pliiuialibus edit a fungis. & Hue cum perueniftet Medea conquerebatur fe> ob Creufam Creoncis Regis Coryntbiorum filiam, a Iafonefiiifle contemptam; ideoqaegia accenfa, fi!ijfq;co- ram patre dilaniatis, Athenas Draconibusalatisfuit dcJatajvbi Polyphemonisne. prem in volucrem mucatam obferuauit. lnncxumf\ neats neptem Volypbemonis alls, Medeam hucaccedentem Aegeus non folitm honorifico hofpicio, fed etift molli Ie<5to excepit, ex qua Medum fiiium fufcepit.Inccrim Thefeus Aegei filius dudutn a pacria abfens Athenas reuerfus eft, quem pater, ob diuturnum tempus,no agno- feebat. Veriim huius aduenrum Medea, & fibi, & filro titnens perfuafit Aegeo, vt aconicum Thefeo tanquam hofti propinaret. Sed cum ille a parte tandem fuiflec cognitus,Medea nubibus te£ta vna cum Medo in Afiamprofugit.Interea Aegeus, B ob adueritum filij.magna perfufus lattitia celebrari facrificia iuflitvin quibusenco- mia Thefei cornmemorarentur,nempe velutt interemerit taurum marathonium, & Scyronem, qui pofteaobinfignemcrudelitatcminfcopulum fuitmuratus. Terra negat fedem-, fedem nega/offtbat vnda, ■ ffosa tail at a dtu fee tar duroffe veet*sia s In fcopulos,fcr>pahs nomen Scyronis mbxret. Aegeus perfe&umgaudium nonpotuit att/ogere, nam Minos Iouis,& Europa* filius bellum Athenienftbus indixit, variafq; genres hincinde congregauir, inter quas colentes Sitbon infulam recenfentur; quam infulam Arnepuel/a auri pu/chri- tudine captahoftibus Athenas oppugnantibus prodidir, quarein volucrem mone- dulamfuittransfigurata. «—»«» - ■ — quamef i impiaprodidit Arne V Sithenis accepts, quod attar a popofcerat,auro, to ut at a eiiin auem, e/up nunc e/uoc/\ diligtt autism , Nigra pedes, nigris velata monedula pennis. Pofthaec Minoiauxiliumaduerfus Athenienfes petenti Aeacus negauit. Interea nauts Athenienftum, in qua Cephaius erac legatus ad Aeacum peruenir,vt ab ilio aduerfus Cretenfes opemimpetraret: tunc Cephalo Iibcraliter excepto Aeacus auxilium pollicitus,regionis calamitatem narrauir,nimirum quod vagantepeftilen- tia cundii homines interierunt. Ipfe autem Aeacus cum eftet louis tilius a fummo patre impetrauit,vt formica regionis in tot homines verterentur,qui Myrmidones appellati fucrunr. Vota lout foluo, populifp recentibus vrbem 1 \ D P art ior, & vacuos p rife is cult or thus agror, Myrmidon afyg, voco, nec origins nomina fratsdo. His di&is ab Aeaccr, Cephaius Regiam afeendit, vbia Pboco Aeaci filio hono- rificeexceprus tnrerrogatur de eleganri iaculo, quod manugeftabat, cui refipondit illud fibi donatumab vxore Procride Ere£lhei Athenienffum Regis filia , vna cuni cane, qui poftea vulpem infequens vna cum ipfa in lapidem rransformatus eft. In Iibrooi5iauorecitat,quem3dmodum Cephaius cum copiamilitum Athenas re¬ uerfus eft. Sed Minos interea propter necem filij Androgei Megaram, in qua Ni- fus regnabar, obfiderc ca?pit, vt,illaexpugnata, facilius vi&oriamconfeqoeretur. In hac obftdione Scylla Nifi filia Moenia vrbis afeendcre ftepe folebar,vt Minoem bejiicisrebus operam d.antemintueretur;quare iilius amorem incufrir,& cunfilla potitsndifacultas daretur, illacrinem aureutn Nifi patris, patna: fata cantinentem furtim Monftrorum Hiftoria. iqp fcrtira abfciflum Minoi miffitjquoaccepto, Minosproditionemamans ,fed prcdi- rrjccm bdio habens, vi&oriam reportauif. Tunc Scylla abillo negle&a in Girin auem,flue alaudam,& Nifus pater in volucremeiufdemnotniniseuolarunt. Nifus autera Gratcisdicirurhalistos. £>uam pater vt vidtt (ftam iampendebatin aural, Et moi'afalius auis [aids Halixtus in alts') ibat , vt barentem rostra laceraret adanco: ilia metis pupim dimtfit, & aura cadentem Sufttnuififie lems, ne tangeret acjuora vifa eft, E Plumafiuit,plumis in auem mutata vocatur Cirris, dr d tanfo eft, hoc nomen adept a capillo. Minos iatn de Athenienfrbus triumphans , illis impofuit, vtnonoquoq; anno quatuordecim virorum nobiliumfilios ad labyrinthum Greta? a Dedalofabricatum Minotauro Pafiphes, & Tauri fiiio deuorandos mirtcrenc . Quapropter cum The- feo Aegei fiiio terciafors contigi(Tet;ilIe in Cretamprofe Meleagrides nurtcupantur. ■' . . ■ * natti in corpora pen vis Alleuat, & longat per brachta porrigit alas, Carve a for a faett, verfaffper acra mitttt. . Poftea Thefeus Athenasreuerrens ab Acheioo fluuio inuitatns intcllexirquaf- dam infulas Echinadas olim fuiffe nympbas Naiades, quse Acheloum vilipendebat; immo etiampercepitoriginemalterius infula? ab Echinadibus non procul diftarms.- hxc enim fuit Peri nicies Hippodamantis fiiia, cui AcheJous vim intulit, quare pueilaro a patre in pelagus pratcipiratam Neptupus in hahe infulam mtttamr. Naiades heftier ant, qua cum bit quinq', tuuencos Macl affiant, rurifiq-, Deosad facra vocaffient Immemores noftrtfeftat diixere choreas, Etpauld inferius. Vt tamest ipfiie vides procul , enprocul vna recejjtt Infula grata mthi, Perimelen nattita dieit. H;rc narranti Acheioo Thefeus,il!iufq; focii interfuerunt, fed inter illos quidam f&ionis Pater,& fi¬ iia tn Nit a, & Alaudd- Imenis in perdicem. S or ores Me¬ leagri in a+ ms. r £)m in Ti- lia, dr quer• cunt fuerint mulatto JcbeloUs in fiumen. Famulus Herculis in fiopulum. Galdnthis in mu fit la. 200 VI jfsis Aldrouancli A Ixionfs fifius Deorum poteftatem dandi,&adimendi formas negabat. V/ciffiui Lelex alius Thefeifocius, Iouis,& Mercurij exetnplo, vim diuinam audientibus in- finuabat Iupiterenim, & Mercurius humana facie in Phrygia a PhiIemone,& Ban- tide vxorc honoriftce exccpti quodcumqsd Dijs poftulandum impetrabile concef- ferunr. Ccereri Oppidanihofpftium Dijs negatues tahpa?nafuerunt aife Ore Monftrorum Hiftoria. 201 'Oft par it, noBrafqi downs vtlat ante freijuentat, ■ : : . His-ab Aicmena nacraeis, Iole quoq; fororiscafum filentio iauoJaerc noKiir. QaandoquidemDryope Iolesfororab Apol!inearaata,cum ex Loco arboreramum decerpfifl'et,in quam arboremolira Locos nympha violenciam Priapi fugieus con- uerfa eft, quia facras frondes violauerat, D r yope in cruncutn eft transfigurata. Lotos in banc nympho fugttns obfc$na Priapi Dry ope in Contulerat v erf os feruato nomine vultus fruncHff), Ne\cteratforsr hoc, qu^cumperterritaretr'o lret,& or atts vcllet dtfcedere nympbi* E H ^[erutit radtce pedes&c. Bumble narrabantur,io!aus Herculis , & Hebes filiusa matrcad i’uuentutera fiat reuocatus; quod priuiiegium Hebe uemini conceffumafleuerabat: nifiThemis iuftitix, & religionis Dca teftihcata eftec filios Callirhoesex infantia confcftim ad iuuencucem fuiffe delatos, vcpatris per infidias necaci mortem vlcifcerentur. Su- peros ob cot miracula indignatos Iupiter oratione pfacauit, ex cuius verbis Poeca in tnentionem Miieci incidir, vtfacilius mutationem Byblidos in fotem.defcribercr. Etenimex Mileco Crecenfi, qui in Afta vrbem fuinomirtis a?dift’cauit, Byblis,& Cannus orti func. Cum autcm puella fratrem impudico amore profequeretur Can- nus talem detcftatus impudiciriam a patria profugitiIJa autem fratrem infe- quens in Cariam peruemt, vbiillius lachryma? in fcaturiginem fontis connerf^’ 1 p funt. .'** - Sic lacrymis confumpta fuisphtbeta Byblit Lacrymain Vertiiur in fomem, qut nunc quoq• vathbus illi$ fontem. Nomen habet Demina, nigraqi fttb llice manat. hluiusfama miraculi in ("retain quamprimum peruenifte^nifi airud magis admi- rana'um in ilia Region?contigifftr. Erenim L'gidus qu/dam plebeius homo Tele? thufam vxorem duxit, cui grauid^imperauit, vtparies iteminam perim.eret,& ma- remtantummodo educaret. Quamobrem Telethu (x, propter ftrua maritf mandata, mzdicia afBidatx Dea Ids per quietem apparens^,ftii perfuaftr, vt frmina panen$ educaret, promittens, fe, daraoccaftone , illi pr.rfto futuramiquacirca Teiethufa fatminam enixa, maremefte marito infinuauir ,&mfanti nomen aui, nempe Iphin impofuit. Pucila? autem terrium decimum annum agenti pater Iantiica Teleftis fi- G ham in matrimonium deditrquare Teiethufa vnacumfilia cemplum Ifidis,petiic,cu- ius ope, Iphis in v irum conuerfa eft. f, Mater adit tempium, ftqmtur comet tphis euntern, Puella I- £lukm fohta eft maiore orada,nec candor in ore phis ttivirii Permanet,& vires augentur, $ acnoripfe efc. Valtus,&incomptishrenter menfura captllis, Plufq, vigoris adeft, habuit quamfamtna, namqu% F&mina uuper trat, purr tSl (£*c. In libro deci mo habemus primo a Poeta matrimonium Orphei, & Eurydicesjhre enim Apoftinis,& CaH/opes filius.vel fecundum aliorum mentem ,fi!iu$ Qeagri Huuij ,&Po!yn?ni*mtifte, nympha nomine Eurydiceraomineinfiufto vxoremdu- acir: fiquidemhaec per fatiftima, & Jcetiffima fpatians prata ferpentis idu in herba Jatibulantisinteremptaeft. Orpheus igttur hoc aded acerbe m/ir, vcadjiifernas fedcs, recupcranaievxoris gratia, defeenderir , vbifuauiffimo citharat coocejntua PJtifoneimpetrauit,vt eaconditionead rupernasauras vxoremredueeret,ne prius nift ibi eamintueretur.- hacautem conditione non feruata, Euridicesdenuo ad in¬ feros raptafuir.Quamobrem.Orpheus omniff^ vxorisrecuperanda? deftitutus, de¬ in ceps grauiodio eundas mulieres pro(ecufuseft, &nefando Veneris aa.^fcute • con tag iq eft correptus. Huic tandem canentiintcollequodamob fuauemeythar^ concentumfnnira anima!ia,&arbores accefferunt, interquascrat Pinus CybsJj Pi- facra 3 in quam arborem Atys, ipfius Decefacerdosfuit transfiguratus, £t fucctnUa comas, hirfataq% vertice Pirns Grata Deum matri ; fiquidem Gybeleiut Atys Exsithdc hommem, trnncoq-, tndarmt tile. ;; Inter H 202 Vlyfsis Aldrouandi Inter has arbores aderat etiam Cupreflus olim Cypariftus adolcfcens venuftifii- mus, qui,eum Ceruum fumma altum diligetia imprudensinteremiffet, de hoccen- ceptum dolorem gladio hnire cupiens ab Apollinc in Cupreflum fuit transfor- irntus. Ad fait huic turbot met as i mi tat a Cupreffus Nunc arbor, puer ants Deo dtleEius ab tllo, £>ui C it bar am neruts, dr neruts temper at arc urn. Cypariffas Tunc Orpheus amorem , quo Superiolim pufiones profequebantut, narrare incuprefiu. caepit. Primumq; veluti Iupiter tanto amoris conragio erga Ganimedem Troris. Dardanorumregisfiliumcorreprusfuerit, vt ilium in Aquiiam verfus ad Coelura ^ rapiensj pincernamdiuinumconftnuerit. Rex (uperam pbrygij quondam Ganimedis amore hr fit) dr inuentum eft alt quid, quod I apt ter effe ffsam quod erat,mallet, nulla tamen alite verti B:gnatur,nifiqn%portat fuafulmtna tcrr$. Hyacinthus quoq; Amicla; h'liirs in cadeftes fedes ab ApoIIine fuiffet delatus, ni/iponderedifciperjjiret.-ideoPhaebus, vtilli gratificarecur, cadauer in floretn eiufdem nominis mutauir. Hyacinthus Ecce cruor, quifufus humi fignauerat herbas, in florem a Definit effe cruor , tyrtaq ; nitentior oftro Flos oritur , formamqi captt , quam lilt a, ft non Purpureas color his , argenteus effet in Hits. Hon fatts hoc Phaebo ell (is emrn fuit author honoris') Ipfe fuos gemitas folifs mfcnbit , dr ai at Flos habet mfcriptum,funeRaq\ littera duel a eR. Profequebatur Orpheus multis infinuans ratiotubus venufios pufiones ,& D in fpatium 3 villifq\ albentibus impiety fqs illas facit , & datpoffe moueri, Caterafunt hominis-\ partem damnaturin vnam. 3 Induiturq, aures lentc gradients} afelli. • Itaq. Midasafininas adeprusaures tanta induftria illas cefabat,vt nemin! mmo litcnfori nqt* e/fentjou i, cum idcuiquam communicarc non auderet, fummiifa voce Mid* aures Xtedalien in accipitrcsn. J£ui in aues Haley uniat*. Aefachtit in mergum. 204 Vlyfiil Aidrouandi. .*• Voce id tens fignificabat, ex cuius verbis arundreesmra: feruntur, qua? Venfo agi¬ tata? Mid*dedecus infufurrant. Apollovna camNeptunohincdifccdensad ftao- roedontem mxnia troiana a?dificam»rm fe contulir., promittens fe, pa&a merccde;ta- les muros quamprimum perfedturum. At, oper*?perfedk>, Laotnedonnihil fe pol- Jicjtum eifeiurauit : quadere .Nept units diiuqiotroianos agros deu3ftauir, & eft'e- eit, yt Hefione Laomedonris Alia monftro manno deuoranda exponererur, quarn poflea Hercules,fpe poflidoodj ex|uos a Laomedonte prormffbsy fiham liberauit. Sed hie quoq:ob mercedem negaratn,iraagitatus 'froiam expugnauir, & Hefio- nem Telamoni concept,cuius Te/amon/s frarer Peleus folusinrbr raorcales Deam vxorem habuit. Qpandoquidem is .Dea Terhide in vanas formas fetransforman- 4 te,confiHo Prothei, funibus v/ndba potitus eft , ex quaAchiflem varumfortiftimum iufeepir. Peleus autem in maximumincidit infbrtiinium,dum Phocum patrem pe- remit, quo fceierecommiifo ,adXeyccm Trachine RegemacceffiCiqui &ipfein inaximo mcerojre veifabatur,cum iliiusfrater Dedaieon Chionem HUM venuftara hahuerit, qua?ab Apoilineinanutn conuerfo compiefla Phllemonem cithara? ftu- dioliflimum genuir, pariterq;cum Mercurio Cubans per quietem, Autolycum furem peperir.Propterea ha?c quandoq: cum Diana fe venu.ftiorem efte gloriarecur,lingua fagitt is transfixa, peri jr, cuius internum Dedaliomtam a?gte tulir,vt ex mote Par- naft in pelagusfe proiecerit,quem confeftun ftpollo.priusquamattingeret vndas* in accipitrem transformauir, Forfitan hanc volucrem>rapto quaviwt&ownes Terret aaes,femper pennas habutfie putatit. Firfutt,&iantatii’acnimiconHantia,quantum. . A dm. ! ; Acer erat, btllocj-, ferox, ad virnf, par atm Nomtne Fxadtdi&n. V -- H«c dumnarrarentuf a Ceyce, paftor armentorum Pe/ei, Domino nunciauit bouesomnes alupoqqodam rabiofo fuilfc inrerfedias, qui tandem in faxum fuic transfigurarus . Non ramen diuin his regionibus Peleus eft moratus ,fed ad Aca- fium Theffalia? Regent fe conrulit.Intcrim Ceyx,cuius paulo antememinimus, ob Cafumfratfi's ma?ftus ad confulendum Apoliinis Oraculum profedturus, Haicyoni vxori fe fpatio bimeftris rediturumeft pollicitus, Cumautemin mart Aegeo obor- ta tempeftate, vna cum foeijs/ubmerfus fuifferHalcyone ftatuto tempore tran- fadio, nec rnaritoreuertente, ope Iunonis, a Morpheo fomni Alia mortis matin'cer. C tkjr redditaeft. Qua mob rent ad liras accedens,&cadauer matin inf asquoreconfpi- cara, in Halcyonemauem mutata illuc aduolauit, Ceyx verb tanquam vxoris ad- ue tuu.m fentiens in volucrem eiufdem generis conuerfus elt. Inftlii hue, rniram sjy fuit pointfse , volabnt percutiensq\leuemmoao natts aereapennis. Vt verb tetigit mutum,firfine fangutne.corptts, Senftt hoc, & tandem Saperts miferantihus am bo Aitte mtttantur,fatts ob next as ijfdem J unc cjuoc]; man fit amor. Hac de caufa huiufmodi aues in litoribus Temper nidificant; quemadmodum , & il!aauicula,quas mergus nuncupatur; namqdiaec olitrtfuic Aefachus Prianti,& Aly- cothoes nymph 2 efilius, qui dum Hefperien nymphamperfequcretur,h£ec ferpentis ^ jdiu ftigiens vifam finiuit: hinc Aefachus tanto dolore eft affedtus , vt e fcopulo in pelagns fe prarcipitcm dederit, fednondum vndas attingentem Tethys inauem tnergum couuertit,qui adhuc vndis fummopere deledatitr. corpus fuperacjuora mittit Plum a lettat c afas,fait Aefachus, inq,profundum Promts-ab.it , lab iffy viam fine fine retentat. Fecit amor maciem, longa intern odiaerttram, Longa manet cer tux, caput eftd cor pore long}, Aecjaor amat, nomen f, manet , quia tnergitur illi. In libro duodecimo, primum exponirur masftitia Priami, & filiorum lugentiunj Aefachum; fo!us Paris aberar, qui,rapta Helena,bdip troiano anfamdeditietenim Graci Monftrorum Hiftoria. 205 Cfseeiraptum vxoris MeneJai Regis acerbe ferentes,bel!um Troianis indixerunt,& sniiJenaues armis mupitasmiferunr, quastempeftas ad Aulidem Baeonas vrbemia- dauit, vbi Grteci, cum louis facra celebrarent, obferuarunt ferpentemin Piatano trx proxima primtmi odo polios in nido, &deinceps matrem circumuolirantera deuorafte: HincCalehas augur decirao anno Troiam capiendamefFe prajfagiuif. Serpensautem ille paulbpoft ad perpetuum rei monumenru,in lapidemutatus fuit. Eodem tempore Agamemnon aduerfus Troianos bellaturus ,Ceruam Dianaeim- prudens interemit -.idcirco Dea indignata mare ventis perturbauit ,indeq; Gr*ci difcedere non potuerunt; immo inter ilios orta eft peftiientia.Quapropter Calchas E monuit, vt fanguine Agamemnonis diuinamiramplacarent. Itaq;Iphigenia Aga- mecnnonis filia ad ara immolanda dudafuit, quam poftea Diana furripiens, Ceruam fuppofuit. Cum igitur deaduentn Gra:corum ad expugnandum Ilium famaper terrarum orbemeftet diuuulgata,& iam ad pradium defcendiffent, Protefilaus Hi- phicli fiiius primus omnium abHedore fuicinterfedus ,&ab Achille Cygnus fiiius Neptuni, qui ob duritiem cutis, cum cxdinon potuerit, elifo gutture fuffocatusa patrein Cygnum volucrem conuerfus eft. Superati Cygni duritiem omnes Grteci difcumbentes memorabanr,cui qufdam minis, Cteneum fuilTe fimilem protulic Neftor.inquiens Cceninfuifie pueiiam venuftifli- jp mam, qute a Neptuno comprefta ab eo impetrauit, vt in virum Cxneum mutaretur, deinde vt nullo vnquam telo perfoderetur. Creterum cum ad conuiuium Pirithoi Ixionis filij Hippodamiam vxorem ducentis vna cum ceteris Centauris,& Lapithis vetaifretjmagnaqjincer ilios oborta pugna,C?ocuL a nemine armis Ifdi potmr,ideOj multirudme arborum in ilium congefta, fuit prarfocatus, &a Neptuno in Cenim auemtransftguratus. Diim hxc a Neftore narrarenrur, Periclimeni fratris mentio fada eft.qui a Ne- ptunoin varias fe conuertendifiguras faculratem obtinuerar. Quaproprer cu Her- cuje dimicare aufus, & forma Aquila? ilium eludens fagitta h rculea vulneratus eft. Neptunus igituracerbiftime ferens Cygnum filium,ab Atbille fuiffe interfedum, obtinuit ab Apolline, vt fagitta Paridis ralus Acbillis transfigeretur. Idcirco, @ Achille percmpto, inter Aiacem ,& Vlyftemde armis Achillis contentio orta eft, & Agamemnon quaefttonis iudex fuit conftitutus. In libro decimo tertio colligimus a Poeta Agamcmnonem iudicemcontroller!!? ne alterum oftenderet, fententiam ferre noluilfe, & indicium alijs Greeds Princi- pibus concefFilFe, qui poftea facundo Vlyffis eloquio dudi, pro illo fententiam di- xerunt, confequenterq; arma Achillis illi poffidenda tradiderunt. Ex altera parte Aiaxingentimoerore afFedus,huncdoldrem gladiofiniuit. Verumex fanguinein terram fluente flos hyacintho fimilis puliuiauit. . . '■ " * rubefaftaqi[anguine stilus Vurpureum virtdi gcnuit de cefpite gui prius Oebalio fuerat de vainere status. Liner a cemmtinis medijs, putroqi viroq; Inferiptaett folqs , htc nomints, ilia querela. Vlyfles igitur, vidoriarelata, in Lemnum miftus fuit,vt inde Philodetem Her¬ cules fagittashabentem abduceret H;c reuerfus, Troia deleta, &clafte Grscorum in Thraciam transf’retante, Polixenam Priami,& Hecuba? liJiam propnjs manibus immolauitjcuius corporis abluendigratia, ad litus Hecuba cum efterprofeda, ibi cadauer Polydori filij a Polymeftore Thracia? Rege necati confpexic. Nam Pria- mus Polydorum fiiium csteris natuminorem,ob incertum belli troiameuentum, ad Polymeftorem mifit; fed ille honorifice puerum fufceptum, & necatum in mare proiecir. At Hecuba tanti fceleris impatiens Polymeftorem vna cum alijs mulieri- bus cxcscauit.- vndeillamfugiencemj& a Xhracibus faxis aftociatam in cane fuifte Hecuba in * ■ " — —— corpus Dtus aqneris album Contulitin volucrem, cuius modo nomen halebat. Cyentts in Maxime vir quondam , fed auis nunc vnica , Cpneu. Cents it$ aue tranfmutatam referune. canem, % Clade 20 S Vlyfsis Aldrouandi Mentnowdes (tuts. B Cladf futThracum gens irritata Tyranni froada telorum , laptdumf, inceffere tacit* Capit, at hac nnffum rauco cum murmure faxutn 14 orfl bus infeejuttur, ruiuf, ad verba parato Latrauif, conata loejut. Hac infigni calamitate Deorum omnium animus exagitatus fuit.pratterquam Au¬ rorae, quae grauioridoloris caufa torquebarur ; namq;Memnon Tithoni,&ipfius Aurora filius, cum in bello troiano ab Achille fuiflfct peremptus, a Ioue obtinuit, vrfauillx Rogi,focijq;omnesin auesmemnonidas transformarentur, qusquotan- nis ad (epulcrum Memnonis inter fe dimicaqtes confluunt. Atcji animum ex tgtti, leuitasfua prpbuit alas, Et prirrro ft milts volucri , moxvera volucris lnfonuit pennis, par iter fonuere for ores Innumer^. Prsterea Jacrymce aurora; matris infrigidumrorem ftiliarut. DeJeta Troia,Ae. neas cum Anchifepatre,& Afcaniofilioprofugus Delphos peruenit, vbiab Anio Sacerdorc Apollinis, Iiberali,& honorifico hofpitiofuic fufceptus. Immonarrauie Aniusqua rationefiliasomnes am ifcric; etenimillse , benefitioBacchi ,quicquid rangebanr, in vinum, oleum, &fegetem vertebantjhocautera intelligens Agame¬ mnon, vt, earum opera,exercitumfacilius alere poftet,eas abducere conabatur,fed Bacchus fugientes in columbas transftgurauit. —*—* inniueas abiere eolumbas. Anms poftea Aene£ illincdifcedenti craters ab Alcone Lydio cslatum dono dedir,in quo fimdacra filiarum Orionis confpiciebantur, qus pro Thebano populo fpontefemetipfas praebuerunr imolandas, ex quarum rogo iuuenes duo, Stephan! nimirum corona? cognominati'dimanarunt, - , • Tum de virgtnea geminos exire fautlla, tsui fi ' t Ne genus intereat, iuuenes, quosfama Corona s - J ? Nomina*. Inde Troiani in Cretam peruenerunt,mox Ambraciaad/erunt, bine in Aonlaan profedifunt, vbi fihj Kegis Moloffi in aues mutarifuerunr. — —— vbmati Eege Moloffo Impia fnbiettis f'ugiere sncendia pennis. C Tilia Molof Tandem Troiani Siciliam inuiferunr, vbi Galathca Nerei, & Doridis filia Scyl- ftregis m4- )s, ca?teris nymphispropriamcalamitatemcommunicabat. Hanc Acis ex i>ime- stes, thide nympha, & fauno orcus deperibat; idcirco ambos colludentes animaduertes Cyclopseiufdem amore nymphs flagrans fcopulum in illos proiecit:quareGala- thea illico fub vndis fe occultaqit, Acis autf faxo obrurus in amnem fuinommis fe transfosmauit, Fecimusvt vire s ajfumeret Acts auitas Pumceus de more cruor manabat, & intra Temporis exiguum rubor euane fcere captt, Tttf, color prime turbati fluminis imbre, Off, cauum faxi fonai exultamibus vndis. Galathea? inter vndas ha?c narrantis afpeftum G/aueus Deus procul adamauit, dumqjiliam bladis verbis alloqueretur,vndis caputocculuit.Tunc Glaucus ex fco- pulo eminenri fe DeumefTe prsdicabat. Fuit quidemolim pifeator, qui dum eft- taretherbas, inquibus pifees iacueranr,in mare profilijt, &a Dijs inmarinu Deum fuitmutatus. T err a vale dixi , cor puff, fub aquore merfi Dij mavis except am focio dignantur honore. Quocirca Glaucus cum fe contemnia ScylIaanimaduertifTet 3 ad Circem profe- *>) fetts horrefcere c$pi, ■Nee tarn poff ? quert , pro verbis edere ran cum Murmur , & in terram toto procumbere vultu. Quafnobrem Machareus exemplorurn peritiffimus validis rationibus Aenexper fuafit, ne I/rus a Circe habitarum attingeret: quandoquidero Picus etiamRexab eadem Circe, fola tadus virga in picum auem euolauir. 7 er tuuenem bacnlo tetigit trta carmir.a dixit', lllefugit, fed fc foltto velocius ipfe Q Currere miratus,pennai in corpore vidir, Seq\nouam fubito latijs accedere fylut$ Jndignatus auem, ditro fera robora roftro Fig.it , dr iratus longis dat vainer a ramis. Vurpurcum clamydit penn% traxere colorem, Fibula quodfuerat) veflemqi momorderat aurum Vluma fuit)- dr fuluo ceruix pracinguur auro. Pratterea, & focij Picum regem inquirentes, in varias effigies mutati funt, » . . Re gem q-, repo fount Vimq\ ferunt , fautfq; par ant incejfere telir, ilia nocens (pargit virus , fuccofq; veneni, Cuiut ab attraffuvariarum monttra ferarutn " Jn luuentt veniunt, nullt fua man fit imago. Vxor poftea Regis Pici, Canens cognominata,ob amiiTum maritum ,ingenti agitata doloreapud fluuiumTyberimexrabuir,quiJocusCanensab illius nomine apjpellatus eft. Tabuit) inqi leuespaulatm euamtit auras', Fama tamenfgnat a loco eft, quern rite Canentem Nomine de nymphf veteres dixere coloni. Itaqj Aeneas a Machareo monitus domiciiia Circes vitansin ltaliam profcdus eft; vbi cum Rutuhs pratlianspro Rege Latinoopdm ab Euandroimpetrauir.Tur- nusautem DuxRutulorum Venulummifitad Diomedem Legatum, vtabilload- lierfus latinum, & Aeneam auxilium obtineret, quod Diomedes minime conceffit Sifleuerans Ve nerem pro Aeneapugnare, & huius Dee tantum efte Numen,vt earn S 2 cunfti Scylla in fcopulum. Cecrop es in Sunta s . ficus Rex in auem. Vlyfsis Aldrouandi cundii metue?e debcant-.quandoquidem & ipfi Diomedis fodj cumdnuita Venere^ ad bcllutn eflent profe 1 ■■■" 1 quicji fulfil llippolytuii dixit, nunc idem Vtrbius efio Hoc nemus tnde colo. Veriunha?c Hippolyri verba confolatione referta apud Aegeriam nihil ponderfs habuerunt: quandoquidem illatandiu fleuit, donee aflidua? lacryma? infontem cefiferint. Hacdere non minusobftppuit Virbius,quam Tyrrhenus llle agrico¬ la, cui aranti glebain Tagen puerurn vaticinandi peritumtransfigurari vifaeft. Hand aliter stupuit, qudm cum Tyrrhenus arator Fatalera glebam me dips afpexit in aruis Sponte f ! taprimnm, nulloji agitante moueri, Sumere mex hominis , terraq-, amittere for mam , Oraq', venturis aperire recentia fatis. His fabulis expofitis, Poeta ad res rotnanas exarandas acceffit, v t fulij C^faris ineramorphofim,& eius pra?clarageftafaciiius diuulgarepolfet. Itaq; Romani gra- ui peftilentia oppreffi, monituoraculi, Aefculapium figuramferpentisreferemem Romam duxerunr, cuipoftmodum in infula tyberina fumptuofum templum aedifica- rant. Hicautem Romajfqit Deusaducna, cu,tn Iulius Ca?far in vrbe propria Deus ' S 3 fucrit Hippolyti H P uer vatici nandt peri- tus. A Lib.y.c,^, In lib.de co- ntag.vet. dr nou.leg. L. 24 . (omc. Earn. Lt.x.de Em- fed. Centar.i. tul.de reb % Crieff. Etb.i y $ap.(} Lib. 18 . de dntm,cap.l Lib. 2. Chi- furgu ca.f. Loco cii , Li.l.T heor, cap, 6 . 210 Vlyfsis Aldrouandi fucrit conftitutus, qui varijs muncribuifuQdus,deinde infenitn necatusja Veilerey 6cCKteris Dijs fufceptus, inter fyderafuircollocatus. yix ea fat as erat, media cum fede fenatus Con Unit alma Venus nulls cernenda, fuiq\ Cefarts enpuit membris , nec tn aera folut paffa recentem antmam , c^lesllbut intuitt aslrit. Cum hadenus in exarandrs hominum transformationibus congerronem egerf- mus; iam noftraintereric veras, & naturales } necnon etiam fupra ordinem naturae patratas metamorphofes promulgare . Pliniusinprimisreciratfeinueniffein An- nalibusad P. Licinium Craffum, & C. Caffium Longinum Confides fpedanribus, A puerum Caffini ex virgine marern fadum, & mffu Arufpicumin InfuJam deferratn delatum fu*iffe. Item Licinius Mutianus , referente PJinio, tradit fe nouifTe Argis Aefconcem olim Aefcufe nomine vocatum,qui nupfit,fed barba erumpente, virili- ta e tem adeprus, vxoremduxit. Idem Plinius memorat L. Coflicium ciuem Trifdri- tanum, qui nuptiarum die in marern transformatus eft.Accedit Liuius,qui meminic Confulatus C. Fabij Maximi, & M. C'lau dij Marcel li, quo tempore,quidam Spo- leti vir ex niuhere fadus eft, Aetace Conftantini Imperatoris, vt refert Diuus Au- Suftinus,puelJa quidam m parte Campania?, in mafculummurata eft, qui poftmo- dum Romam dudus fuir, Idemaccidiffetcmporibus Alexandri prodit Volaterra- nus, Immb Empedocles Agrigentinus feda? pythagorica?, auchore Phiioftrato, fe pueliam, & puerum fuiffe teftatus eft. Apud Lufitanos in oppido Efqueria nuncu- g pato nouem leucis ab vrbe Cinymbrica d!ftante,puelia qua?dam nobihs,tefte Ama¬ to Lufitano, cum attatem nubilem a ttigiftet, penem intus latitantem emifit. Ex Ga- ietanaetiammuliere, vt Jouianus Pontanus fcripftr, qua?viro pifeatori nupfit.re- pente virilia eruperunt:ideoq; cum earn puderet fua?condition/!, quon/am a cOdis irridebatur, admonafterium fe contulit, & tandem defunds in T etuplo Maria* ad Mineruam tumulata eft. Par iter, ex Fulgofio , Nespoli regnante Ferdinando pri- ipo, Ludouicus Gnarra ciuis Sslernitanus quinq; fii/as ex vxorefufeepit, quaruta dua?natu maiores, altera nomine Francifca, & altera Carols anno quartodecimo mares euaferunt, & nomimbus mutaris,Franciftus, i& Carolus nuncupati funr. Ha? igitur vehementer vera?, atq, indubirata? funt metamorphofes : ftquidem in primordio generationis, horum hominum virilia intra cutem procreantur,cu extrin- fecus fiffura tanturn cutis muliebria a?mu!ans pudenda confpiciaturffedtradu rem- C poris, vel propter cafum, vel propter faltu, dilatata fiffura,virilia iam perfede con* ftruda exi!iunt,&qui prius fvmina videbatur,in marern confeftim degencrat. No- uimus noftra? a?tatis chirurgos,qui aliquando tadu virilia intus latibulari prsefei^e- runt, deinde fiffura cutis, per quam infans mingebat, ferro aperta, penis vna cum teftibus erupit. Noftram confitmatopinionem Albertus Magnushiftorja cuiufdatn fua aerate nati, virilia intra pellem continents ; cum tamen inter femora dusemi- nentia? faciem vulua? repra?fentarent, fed fada per Chirurgum incifione teftes cum virga profilierunr. Hancfententiam ftabihre poteft Ambrolius Parcus, eui verfanti in Vitriaco Francico comitatu Caroli Noni Regis,quidam Germanus Ma¬ ria nominatus fuiroftenfuj, cum olim femina , Maria vocar ctur. Is ad annum vfq: decimunaquintumpro virgine habitus, dum porcosfua? cura?deftinatos in Mefscm irruentesaerjus perfequeretur, magno faltu foffam tranfiuit: qua propter ropt*LCU* ^ te, virilia hadenus abdita emerferunt: quare plorans domum fe contulit narrans matriin dando vchementi faltu, jnteftina profil/jffe, Hinc mater vna cum aduoca- to chirurgo degem-rafse in virumobferuauir, quapropter re ad Eminentifs. Cardi- nalem Lenancurium Epifcopum deists, conuocata concione, nomen &habitu virt mutarunr. Nondi/fimiiem cafum anni fexagefimi fupra fefquimillefimum idem Au¬ thor recitar, de quodam ad annum vfq: decimum quartu femina putaro, cuius Lu- dibundi cqmahjsaneillis viriliahadenus implicita eruperunt. Hoccum parentes intellexifscntjfacultateecelefiaftica interueniente , nomine murato, Ioannempro Joanna deinceps appellarunt. Similiter Montuus vir ceieberrimus refert feintel- lexifsea Sereniffima Eleonora Caroli Quinti Imperatoris germana, quamdam an- cillam in marem murafamfuifse.Sed prudenter addit, quoiin his fexus non mufa^ tur,fed detegitur. Ex Monftrorum Hiftoria. 211 Ex alters parte diligenterperpencjendunieft,num pueri, vel virifetninaru rae- ramorphofiminduerint jitautfexus virilistra<5lu temporis euanefcens muliebrem oftenderit, & prteapuecuna Aufonius pueri Beneuentani in virginem transformatr mcminerit his verfihus, in quibus fatminas inviros mutatas nonfolum in humano, fed etiam in bfutorum genere, ad calcem verdcuiufdam Ephebiin puellam cransfi* gurari mcminit: ver/usautemfunthuius tenoris, Vallebone ret nota, & vix credenda poetis, Sed qua de vera promitur hi FI or t a. Famine am in fpcctem conuertit mafcutos ales, £■ P auaq; de pauo conHittt ante eculos. Cuntli admirantur monRrum,fed mollior agna. ARititm tenerurn de gregeverfamarem Quid Rolidt ad fpeciem nota nouitatis habem ? An vos Nafonts carminanon legitis ? Cant a conuertit proles Saturnia Confute Ambiguoq, fait corpore T ire ft as, V idit famine urn font Salmacis Hermaphroditum , Vidit nubentem Plinius Androgynum. Non fatts antiquum, quod Campana in BeneuentQ V nut Epbeborum vtrgo repente fuit, p Nolo tamen vetens documenta arceffere fam%, Ecce ego fumfaclusfemina de puero. Pra»terea legendifunt Galeotus dedodrina promifcua, Cardanus de varietate rerum, Vuerius de Pratftigio Damionum, Gemma in Cofmocritica, Marcellus Do. natus in hiftoria mirabilium, & mu lei ahj, qui ip hoc genere quicquid dixerint, fal- lacem verborum gannitum efse arbitramur cum nequaquam fieri poflir, vr virilia nifiamputara euanefcanr, n eq; vialicuius morbiiraconrrahantur, vtfexumnmlie. brem referanr. Nifi ye/imus in campum afterre hiftorias eorum, quifexum virilem, velmoliebrcm fimu/arunr,ex quibus fbrteinualuicopinioapudvulgus mqlieresali- quando mafculefcere,&denuo ad priftinam naruramreuerti, Legitur enim apud Toma, Lipomanum de Pelagia, qua? omnia immenfi valor is, & quxftu meretricio conqui. fita per Epifcopum pauperibus diftribueda reiiquic,& virili habitu inter Monachos G vixir, donee per mortem fexus fuit detedus, Similiter Eugenia Philippi Confulis filia, vt Chrifti mandatis redtius obteperare pofsec, Eugemus creditamunus etiatn Abbatis obijt. Item Euphrofine, ex Metaphrafte, in 4jexandrina vrbe , conrem- ptis nuptijs, fub nomine Smaragdiinter Monachos latens,annos odo fupra trigin- j |iulteres ta vitamreligiofiffimamduxit. Ideo fih® mulieres habitu virili depofito, ad prifti- q UA metres. nam vitam reuerfe efsent,vulgus ex maribus in faeminas degenerafseafseiierafset. Quod vero de Ioanne Odauo Anglo Pontifice Romano faeminacreditodiuulga- tur.incondirum deliramentum efse arbitramur, quia nullus Authorum, qui illius monumenta annalibus tnandarunt, hoc nunquamfcripfifselegittir. Verumquidemeft, jquodinterdum lud/ficatione d^moniaca homines inbeftias transfigurarividenrunquandoquidembaberur.in Vir/s Patrum,puella quxda,qu£e omnibus fub effigie equina, & Beato Machario, nonnifi humana forma apparebar, " quoniamapudfandum.&iuftum virum diabolica illufio cefsabat. Itemhomoqui- dam formam afini fpatio triennii induit, ma IcHca? mulierifamulans, donee malefi- centia deteda, & reftituto in priftinam formam homine,muI ier vltimo fupplitio af- fedafuit. Scribitenim Diuus Auguftinus perniciofa mulierumarte,& Da?monum Inlib.de facultatc, homines in lupos, & iumenta verti, rurfufq: in priftinam effigiem reuerti s pi rim -> & pofse: dummodo non putemus ferinam mentem in illis fieri, fed rationalem feruari, Antma cap. quomam Datmones naturas non creant» fed rantummodo id pnrftare valent, vr, quod non eft, efse videatur. Quapropter Qopas apud Plinium retulit Demarchum quemdam in facrificio Arcadum, deiibatis extis, in lupum fuifse conuerfum, & de- cenn/otandemrranfado,priftinatforma? reft/tutum.rdqimagisdeauthoritate Dx- mofiumcre'dendum eft, cum rebus naturalibus fimiiiaprocreentur .• fiquide herba quadamprunis impofita,tefte DiuoThoma,trabes fuftumigatse intuentibuscotfer- pentes apparent. Huic C^.4. Lib. 2. &/?• de tnirac . Lib.i.ebfer ebfer.it In poly hi ft. cap.ig. In Obfer , 212 Vlyfsis Aidrouandi Huie addere poflumus Iucernam adipe Ieporino plenam, qua? in ctetu muh'erum ardens conftringitomnes, vt, nudato corpore, faltent, donee lumen exringuarur. Pariter fi lucernarum eijychniaatramcnto fepia?,& modico J?ruginisa?ris infuccara ardeant,hominescircumftantes partim nigt i, partim terei vtdebuntur. Apud Maf- fagetascrefcunt arbores.tefte Homero, quarum fru&us in flammamproiedli, pro- ximiores igni reddunt ftolidos,qui confeftimafedibus refihentesin choreas,&fal- tationes incumbunr. Cum igiturrerumnaturalium peritiffimi fint Da?mones , nulli dubiumeft, quod multas huius generis metamorphofesoftendere pofiunf Tandem metamorphofes fupra ordinem natura?parrata? funtponderandf.O nif- fa igitur Regis Nabucdonoforis tranfmutatione, qua?infacrispaginis apud Da- • nielem Iegitur.fe feoffertiUa Tetidatis Armeniorum Regis, qui P/pfimcm,& Ga- ianatn virgines nefandisinfe&ans modis, vrearum pudiciriamla?deret, &demuin martyrio affecir, pauld port, Deo permittente, in Porcum transformatus eft. Item in fimbus Britannia? regnabat quidam tyrannus nomine Ceretius , qui ad reuocan- dam a diuina lege Chrifti fidelium mentem omni generepr?ftigiorum,verfutiarum, & tandem vltimofupplitio vteb^tur. Quamobrem Sandhis Pacritiusjaud/ta Tyran- nicrudelitate(Eufebio Iefuira authore)illum epiftolis monitorijs ad frugale vitam, & ad viamfaluris reuocarcconabatur. At file, fpreto omni admonitionum genc- re,cruentas Chriftieolarum ca?des quotidie magis atq; magis dilatabativnde San- dlus Patritius ad Deum fic oraffe fertur.Domine Deus ficuti vis,& potes, hominem hunc vulpinum, omniq;fcelerum genere inquinatum, & monftrofum, modo etiam £ monftrofo a facie terra? eijcias :tunc Deus Clcmentiftimus vocemferui exaudiens, tyrannum in foro ftantem multitudine fuorum ftipatpm in vulpem transforms- uit, qua? confeftini ab hominum confpedu fugiais, nunquam amplius cornpa- ru it. MIR ABILIA HVMANAE N A T V R AE. c N FIN I T A fere didhi, & auditu mirabilia circa humanum corpus hoc in loco eftent recenfenda ;fed potiora tantum in gratiam ledtoris meditabimur. Primum capilli fe fe ofterunt confiderandi, qui in ali- quibus vnica nofte canuerunt.Etenim,authore Schenchio,fuit iuue- nis nobilisinaula Czfaris verfans,qui virgims,quam deperibat, pu- dicitiamexpugnauit; cum t3men ibi hoc fupplitiocapitali effet veritum . Quocirca in carcercm dudlus poftridiepledendus capite,eanodle, concepra morris formidi- ne,ita immuratus eft, vtfequcnti die coram Tribunali conftitutus a nem/ne eorum, quibus cum familiariter verfabatur, neq ; etiam ab ipfo Carfare dignofeeretur. Co¬ lor ex florida eratluridus, facies cadauerofa barbailluuie deformata,& totumde- niq; caput canitie tedium: idcirco Ca?far ilium intuens fuppofitkium efie fufpicatus eft; immo explorare iufsjc an ilia canities effet adulterina , & barba aliquo liquore W oblinita :&cum nullameffe impofturamanimaduertiffet.horridoiuuenis afpedtu obftupefadlus de vindidta in roiferationem animurn deflexit. Verum magis admi- raridebemus pufiones, qui cam nafeuntur, & progreffu artatis nigrefeunt. Conftac enimex Solino, populos Albanos ita cognominatos ,quia albis capillis nafeatur. Ratio autem naturaliseffe poreft, quoniam crines in vitae primordio phlegmate nutriantur,quodrrauin communis trat mens,&cor: die tiefedvot Corde vno pojjw: corpora bin a regi. Ex altera parte Plinius totfacierum diffimilitudines in natura humana admira- tur: cum irr tot miliibus hominum , duos vuitus vnius , &eiufdem conformarionis , obferuareminimepotuerit; immo hums reicaufam non immerird imagination] affi- ^ * gnat, quar in generatione hominis vaJde operatur; quod in brutis non accidir, cum ratione careant. ltaq, homoliberopra’ditus arbitrio animum valde celerem, & mo- bilem habet-hinc fieri nequaquatr. pot eft, vtduohomines eanadem conformation nem fortiantur. ; De agilitate, & leuitate humani corporis admirabilia prasdicantur. Nam Maio- lnColloq . lus in arenam ducit hominem a Canarijs infulis oriundum, qui veftigio iiniftri pe¬ dis infiftens, per interualium odo paffuum, volentibus euin faxo petere fe ie expo- nebar, & rnodo caput inclinans, modo erigens, nunc totum corpus fubtrahes,nuc crura pertnurans, venienfem idum agiilime vitabat.Sed Philetus Cous degiogra- phus, ex Textore, fuic corporis adco huis, & tenuis , vtilli neceffe fuerit plfrbum plantis pedum alligation geftare, ne aliquo venrorum fiaru rapererur. Veriim PJi- nius memorat mulfos, ouiob leuicatera,& agiliratem corporis in curfu va/uerunt, vc Philippides,qui ab Arhen is ad Lacedemoncm ducenrum, & quadraginta ftadia tu- currir.Iccm fuit alius, qui a mer iche ad vefperum fepruagiora quinq; mdlia paftuum peregit . Nuperi Autliores in hnftoria noui Oi bis referunt rabellarios Mexicanos non minori currere celeritate, quamequi foleant ,&fuiffe nonnullos, qu'Ieucas feptuaginiaquarriduotranfuolarunt. Vromittamus funambu!os,qui indies tnira corporis agilitate mulra admiratione digna prmftant.His addantur,qui in aquis fue- P ri.par.fyl. runt agillimi: etenim Pontanus,& Alexander ab Alexandro tradunr fua arrare fuif- vat. lecp.c. fe hominem Catania: vrbis Sicilia: pifeem Calanumnuncuparum, qui roro fere virce 2/. fuae curriculo in aquis degebat, & magna etiam in mari vigente tempeftare nullo .pericuto fludustranabat; alterumeiufdem narura? memorat Petrus IVEftia pifcem Nicolam vocatum, qui nifi in aquis degiffet interitum timebat. Circa inediam, &efum, mirabiliaquoq;, narrantur . Pontanu? fcribir fuiffe ho Lib-2.de reb minem, qui nui/o vnquam tempore vinum, aut aquam bibit. Scimus quid? ex Srra- calc St. bone Aechiopes nunquam cruciari fiti, quotiefeumq; loro herba vrantur. Memorat quemdatn Venetijs verfantem, qui continuisfex diebusfupra quadraginta ieiunus fuit, fed temperatura corporis admodmn frigidaerar pra?ditus . Phibnus quidain ad mentem Textoris, dum vixit, nuilo cibo, &potu, fed folo lade vfus eft : quem- admodumalij folam vrinam adhibuerunt. Quandoquidem Anno Domini quinqua- gefimo fee undo fupra fefquimillefimum, reference Schenchio, Francifcus Pelufius Lib.3. obfer Lugdunenfis fexagenarius dumputcumalrum ad quadrag/ntapedesfoderer, terra 41. defupe r irruente ad profunditatem rriginra quinq; pedu, folfor viuus oppreftus eft, ib iqi feptem dies, & nodes abfq; cibo vixit, folo propria? vrina* potu ftomachurn recrean< s tandem refofTa terra, vttumularerur, viuusrepertus eft. Teftaturquidera PI inius homines fpatio vndecimdierum, inediam pari pofte, quamuis homo diuina ' ‘ ope fuitus jdiuturnum ieiunium feruare valeat. Tandem notandum eft, veiucivixe- runr nonnulli, qui inediam tulerunt,pariter fuerunr, qui res miriime ediles vorarut. Nouimus hie Bononia?,anno Domini millefimo fcxceteh mo vigefimo fexto,quem- dam baiulum, qui volens, vel mercedeincitatus, vrceos, vitra,clauos,cona,ligna, 'fwt/.s , T anguft' frb. 4. obfer g8f. \ Z.Z.de /Ibd. rerum cauf. cap.9. l» lib. An at L'tb.l.obftr, ?I2. Zib.q.-de ge, Anim.c .4. Lib. 1. de morb. puer. Cap.9. 21S Vlyftis Aklrouandi V anguiIIaSj,auesitnplumes,& mures viuosdeuorabat',& abfqj vita;difcrimine,0rntiig peranum cgercbar. Deaffedibus hutnanis res admiratione digna? notanda; e/Tent, fed , breuiratis Audio, nonnulfe, &potioresexarabuntur. In muliere Senonenfi fa?tumperfede forinatumobferuauit Schenchius, quern fpario viginri odo annorumin vtero ge« ftatumin duritiernlapideamconuerfum, & poftobitummatris exemptu multi eon- fpexerunt. Pariteranno Domini nonagefimo quinto fupra fefquimillefimum > in muliere trigefimum quintum annum agente vterus totus lapideus ponderis feptem librarum vifus eft, vna cum vefica lapidea,& peritoneo duriftimo. Ex eodem Schencbiointelleximusfuifte rnuIierem,qua?fpatioannorumtrefdeeim, fceleton A fetus morrui ab omnibus tadu perccptum in vtero geftauir. Immo ex eodem Authore mulier fuic in caftro Pomponij,anno quadragefimo fu¬ pra fefquimillefimum, qua? fceleton fetus morrui vtero gerens denud concepit, 8 c acccdcntibus doloribus, & vie# periculo, per fed/onem fceleto exempto, & vtero confolidato, conceptus viuus in lucem prodijt, illa?fa fertilitare, nam quater poll hanc curationem peperit. Puella nata eft,referente Fernelio,*vincuIis articulorum adeo laxis, vt quocumq; artusfacile verteret-. Sed maiorem affert admirationem, quod recitat Hollerius de muliere quadam Lutetiana , cuius corpus molle flexibi- Ie,&abfq; folidisoftibus erat. Totum oppofitum tradit Cojumbu s de quodam ho- minein Xenodochio incurabilium Roma? obferuato,qui nuilam partem,pra?ter lin- guam,oculos,abdomen,& thoracem,mouebat,quia eius fceleton a capitevfq.ad pe- g des vnicum os relerebat. Circa vrina? affediones, multi vermes per vrinam fuifte redditos memorant,fed rarum eft, quod Arg enterius de Dracone alato, quern per vias loti; exeuntem ob- feruauit, Auget admirationem Schenchius, quiviuum fcorpionem cum vrinaeie- dum confpicatus eft: hinc colligendum eft in humanis corporibus quadoq;animan- tiapra?ter vermes generari; olimenim in Hungar/a accidie, vt in mul tor umbomi- numaluo ferpentes naturalibus fimilcs generarentur; haedere multa hominum milliaperierunt. Liber hoc in loco iepnes nonnullorum animalium exbibere,qua? ex putredine in humanis corporibus genita fuerunt, partial per vomirum, partial per yterum, &parrim per vrinam exclufa, Antequam mirabilia humanorum affeduum abfoluamus animaduertendum eft multps oliro natos, & adhuc nafeiimperfbratos, quos Ariftoteles vocauit tar/rapi- C vjf,&Sueflanusin Commentarijs banc affedionem marmoream appellauit. Ve- rum quod magis admirandum eft aliquoshac xgritudine perculfos vixiffe; nam Schenchius meminit puella? filia?ho?breicuiufdam Teutonic! nuncupati, qui faces per vuluam excernebat, quam Mercurialis vidifte fatetur, rurfus idem Schenchius meminit pueri lapicida? filij, qui natus imperforatus , ftercus per lotium trudebat, fed quoniam Chirurgus quidam audaxanum gladio referare voluit, fanguine 00- piose fluente interijt,& difledo cadauere, redum inteftinum in veficam fe fe infi- fjuare iouenerunt. Monftrorum Hiftoria. j. Monftrum ferpentinutnabhumano vteroexclufum. 2. Vermis ferpenuformis vomitione eiedius. 5. Monftrum anguineum ex aluo virginali natum, 4. Illuuies fcarabeum imitans^er vrinam reddita. 5. Millepedis rudimentum vrina excretum. 220 Vlyfsis Aldrouandi 351 ' Ub.4. de Pr*terquamquod Mbertus Magnus, & Sudfanus fe tales homines impcrfora- gentr.anim. tos vidififereferunt; & Ariftoteles mamorac vaccam fuilfe Perintiofim Thracix op- pidi,quce non folum imperforata vixit,vcram quoqjquoties anus Chirurgi opc apcriebatur,totiesdenuo claudebatur. Beftiaautem viuebatexmente Ariftote- ^ Jis, quia natura ficcas feces extenuans per veficam trudebac. Mercurial's quoqiin Zib.2.cap.q ^ uo D p ere excrementis, noftra attate quemdam vixilfe Roma: memora c.qui toto fere vita: fu£ curriculo focesalui per os expurgauic. Pariter Schenchius narrar, Lib.^.obfer. quod Conftanti* circa annum trigefimum fupra fefquimiilefimum, quida Andreas officio MendicorumConlul;fpatio viginci annorum omnia excrcmenta ficcaeuo- muit, per aluum nihil reddens, eratinterea mediocriter fanus , & fuo munere vfqj ^ ad fcnium fundus eft.Similiter Schenchius recenfet puellam annorum viginti, qua: Colonia.% tcrtio quoq; die, alui excrementa, per os egererefolebat,ficq,perrrien- nium continuauit clyfteribus, & medicamentis purgantibus incaftum adhibitis»de- cumbcbat autem perpetuo, quia crura omnino contrada habebar, interim fatis beneco!orata,&admodum ingeniofaerat. Praiterea idem Author aliorum huius generis meminit obferuacione fexagefimaodaua libri tcrtij ad quam JLedorem relegamus. His addamus, iuxtafententiam Textoris, homines Locris, & Crodonte nuquatn peftilentia vexatos fuilfe. Circa hominum connubia, infinira ftupore digna effent exaranda,nihiIominus in pra?fentia tantiim obfeuabimus fuilfe mulierem , qua? duo , & viginti coniugia ex- g perta ell: quemad nodum viciffim setate Damafci Pontificis Maximi, vixit homo, qui non iterum, arq;rertio denuplir, fed viginti vxorum defundarum vir fuit. Quo circanemo pollhac Martialem irridebit, qui deleptem vxoribus Phalericecinic huncin modum. Septi-ni tarn pbaierot libi condttur vxer in agro, Plus nulli., Phalerof, cjudmttbi reddit ager. Poftreroo inter mirabilia collocandi fantillihomines ,quimortal reuixilfeferun- rur. Ercnim Pamphilus Phareus, reference Textore , cadus in acie decern diebus iacuir, & inde fublatus, rogoq; impofitusreuixir. Auiola Confularis, ex P linio, in rogo locarusfpintu refumpfit, fed cu violetia flammaru adiuuarino poruer/r,viuus concrematus eft. Idem memorac Corfidium, qui adfoueam delatus, fepehentem domum reporrauitmecnon mulierem feptem dies exanimem, quae in vitam redijc. C Apud eutndem authorem fit rnentio cuiufdam, qui in Sicilia, iulfu Pompei, decol¬ lates, cum per integrum diem in litore iacuilfet, vitam iterauit, & poftquam Pom- peio mandata Deorum Inferomm narraueric,iterum expirauit. Prtedidis taquam. coronidem addamus nonnulios homines dolore, alios gaudio,alios amore,atq;me- ru perijife. Qnandoquidem Plinius meminit viri, qui, fibi denegato confulatu, do¬ lore vitamterminauit. Chilon Philofophus, audita filij vidoriaapud Olympiam> pra: gaudio expirauit. Item Diomyfius tyrannus,& Sophoclesambo, audito tragica? yidoria: nuncio, Ijetitia diifufis fpiritibus,exanimati funt. Sitnilirer quatdam mulier, cum filium, in bello Canenfi, lethali vulnere perculfum intellexifter, multo poll ilium intuens in- columem, gaudio ingcnti ada\animam emifit. Pyramum poftea, & Thysbem fura- musamor ad mortem impulit. Sed redius miles quidam peregrinus , cum loca 3 D omnia, in qurbus Chriftus fuerat verfatus, fumma pietate vifitaftet, tandem ad mon- tem Oliueti perueniens , cum Chriftum ampiius fequi nequiret, fummo amore, & Engeruiperfufus gaudio interijt.-diftedoautam cadauere tria hxcverba in corde erantexaraca. AMOR MEVS IESVS. Demetuquid dicamusin prafentianon fuppetir. To. 2 . ope. Ztb.p* c.$ 2. HI- Monftrorum Hiftoria. 221 HISTORICA. V LTA adhumanum genus fpedantia,qua; magnamadmirationetn non patiuntut*, ad Rubricam Hiftoricorum referenda dfeduximus. Primitiis nonnulla vifumrefpicenria exarabirnus. Democritus,au- thore Tcrtuliano, cum mulieres abfq; concupifcentia confpicari non poflet, femetipfum exc^cauit. Stefichorus Poeta,ex Polliciano, cum Helena? opprobriu carminibus diuulgalfer, exca?catu$ eft; fed vbi palinodiam poett c&ci cecinir, vifionem recuperafte perhibetur. Nemini dubium eft Homerum Poetam q»t, fuifte caecum,ita vocatum, vtnonnuili autumant, quia ad irer faciendum humeris alienis indigeret .-fed c^citatem vndecontraxerit ,non fatis conftar. Alij fuerunt huiusopinionis, csecitatem Homeri ex morbo chronico fuifte produdam, alij exfe- nedute. Ouidius tamen in Ibin retulit Homerum aculeis apum in carcitatem inci- difte. Beliftariusquoq; cefte Procopio, Pratfedus copiarum luftiniani Imperatoris, deletis Vandalis,ado de Perfis triumpho , & Italia d Barbaris non feme! liberata, ob faeliccseuentus, in fufpitionem Imperatoris venitjideoq; fuit exca?catus ; Tu- gurium igiturin publica via fibi ftrauit,vbi vidum dpra?tercuntibus his verbis men- P dicabat: viator da obulum Beliffario, quern virtus extulir, & inuidia exca?cauit. De varijs affedibus hominum multa inhiftorijs legtintur: erenim Plinius fcribit Prolemeum Phifadejphum Aegypti Regem vomica Iaborafsc,fed pedore vulnera- to (cum in acie mortem inquircret)medicinam inuenir; namq; fanie abfterfa, & eua- cuara, liberatus eft. Item Seruius Clodius Eques Romanus aliquando podagra Jaborauit, cuius dolore non mediocri vexatus veneno pedes i/Iiniuit, & referente £uetonio,protinus fenfu illarum p.irtium priuatus eft. Accon vctula, vt prodidit Fatuttatu Callus, quadam veluti dementia c s apta, apudfpeculum, cum propria imagine, ran- S, eoas * quam cum viu a muliere confabulabatur. In fatuitatem non minorem incidit Clau¬ dius Pfinceps, qui Domitium Hertnen adoptauir, cum, telle Sabeliico, Britanicum legitimo matritnonio natum haberer. His addenda eft ftultiria Cipp/j, qui fterte- re,&dormire fimulabat; vreius vxor facilius omharetur:hinc natumefte videtur G ilJudadagium apud Ciccronem. Non omnibus ftormio . Etfexcenta huius generis afferri pofsenr,qua , ,breuitati ftudentes omittimus. Sedpofteaquaminfomnumin- cidimus, de.hocnonnulia pariter ,&de vigilia monumentis digna recenfebimus. Meminit Plinius cuiufdam puftonis, qui itinere fefsus , quamdam ingrefsus fpelun- Lihq.c.ya. cam,ibi perfpatiumfeptem,& quinquaginta annovum dormiuit,& tandem experge- fadus, mutatam rerum faciem admiratus eft. Viciftitn C.Mecamas poftremum vit£ triennium abfq; vllo fomno tranfegit: neq; mirum eft ; cum referant N'zolium il¬ ium c/ceronianum decennium infomne traxifse; & poft grauem morbum conuale- feentem, priftinum fomnum recuperafsc. De parr icidiis, fratricidiis, Scaliis mortis generibus , non iniucunda auditu refe¬ renda efsent- verum nonnulla pauca ranrummodo recitabimus . Ozias prophetam Amos patrem vede pcrcuflit, quiafpreto H/eroboam Regis mandaro Verbu Do¬ mini pra’dieauerit.Vlyfscm Troia redeuntem Thelogonus filiu? tanquam ignotum vita priuauit. Nicomedes Ppuffiam patrem Bythinix Regem libid/ne dominandi \Parricidu Rimularusinterfecit Nero Aggrippinam matrem nimis curiose fada fuainquiren- s/aria. rem variismodis, & potiftisnum veneno perdereconartis, tandem occidiiuffit.Ore- jftes quoq; invltionem Agamemnonis patris Clyternneftram matrem peremit.Mi- tbridates, referente Cadio, tanta impictate fuit refertus, vr matrem, fratrem, tres filios, & totidem filias necauerit. Ioannes Maria loannis Galeatii filius ohm Dux Med/o/aniCatherinammatremfada fuaacerbius obiurgantem inrurriconclufam jnoricoegit. Viciftim nondefueruntpacres,qui propriis filiis mortem intuierunt. Herodes Rex Iudex, telle Macrobio, prater cardem Innocentium,tres etiamex propriis li- beris vitali fpititu priuauit. Hippomenes Athenienfum Princeps fiiiam in aduite- T 3 fio H fiomo m.t- gis impius Hippomene, Slut ftbi ne* cem intuit- runt. ' Wippona - lieu prtco- pium. $4rda»ap4f It mors, Nero nit mors. Wtrodis mors, 22j Vlyfsis Aldrouan'di rio deprehenfam hoc modo puniuic, illam cum equo ferociori concludens neute- rutricibum pr£buit; vnde equus fame in rabiem a&uspuellam deuorauic.-hincor- tum eft liiud prouerbium. Homo magis impius Hippomene . Hercules euam, 3d men- tem Criniti, epllepfia correptus, & demenratus filios interemir. Manlius Torqua- tus, vt rccitat Liuius, filium fecuri perculfir, quoniam in Samnues contra edi Domitij,& Agrippina? fiiius ctenofa omnium flagirio- rum Iatrina,cum hoftis patri^ a Senatu fuerit iudicatus.me quid fuis mentis dignum pateretur, Vrbem egreftus ,proprio gladio femetipftjm rransfixit; hunc interitum fic memorat Aufonius. Matrictda Nero proprij vim pertulit enfis. Portia Catonis filia, tefte Plutarcho, intelleda Bruti mariti morte,ferrumad mortem fibi in fere n dam quaefiuir, quoocculcato, carbones haufic, ficq; inaudito necis genere, fpiritum emifir. Item Cleopatra, Antonio marito defundo,cum in- tellexiftet fe ab Augufto in triumphum viuam feruari,brachium aipidi mordendutn porrigens ab hac vita deceffit. Sed quid in his diuagamur? dum legimus apud lo- fephum Hebreum, quod Herodes Rex Iudea? Antipatri fiiius,port Innocences tru- cidatos,& rrcs proprios filios interremptos, fcilicet AIexandrum,Ariftobo/um,& Antipatrum, ad intercipiendCi facrum Beata? femper Virginispartum, fcatenobus per vniuerfum corpus vermibus,mortemfibimet intulic. Similiter Iudascum vili pretio Chriftu ludatis venaleexpofuiftet, fceleris ponderans grauitarem,&venia defperata , ad iaqueum properauit. His fuccedit Pontius Pilatus patria Lugdu- nenfis, Monftrorum Hiftoria. 223 n€nfis,refcrente Gregorio Turonenfi,qui nefariain Chriftum lata fententia,manu propria internum (ibi parauit. Varia obitus genera,quibus viri infignes fueruntextindi, funt innumera.Q. Ca- tulus Ludatius Orator, tefte Valerio Maximo, qui fuiteoliega ivtarij mConfulatu, & vna de Cymbris triumphum egerat j iuflu Marij in doaucilio quodatn daufus, vaporc candcntiuracarbonumextindus eft. ItemZoe Nicoftrarimartyris vxora Beato Stephanoadcultum Chrifti deduda,crinibus fufpenfa,& fumo fuftocatain- terijr. Felicula virgo, cum nullis pollicitatiombus a Chriftiana Religione reuoca- ri poftet, iuiTu Flacci Comitis, i n latrinam prajcipirata obijt. Pariter Diuus Bar~ E tholomeus Apoftolus Regis Syria? filius,rnandato Aftiagis,detrada atoto corpo¬ ris ambitu pelle ,in Coelurn euolauit. Alij infignes viri fuerunt fagittis confofli, decollati, fulmine idi, combufti, fame extindi, veneno proftigati,lapidibus obru- tf, jugulatij&aquafubmerfi nam Galeatios Mantuanus.ex Pontano,cumTicini hybernaret, puella, quam deperibat, per locum imperantefein flumen deiecit. Tandem homines egregij ab equis caefi , lapfu equorum morrui, a Serpentibus pe- rempti, ab apris trucidati, a Leonibus dilaniati.a canibus lacerari,& demiim morfti aliarum Ferarum interfedi, in hiftorijs pr«didorum animalium memorati font, ad quas ledorem relegamus, * MYST1CA DE PART1BVS HOM1N1S, O D O omnes human! corporis partes nimiruma vertice vCq;ad cal- caneum d/Iigenter ponderanda? funt,quacenus fub illis aliquid area- ni latibulatur. Primitiis capilli in facris Biblijsanima? cogicariones deiignant: nam quemadmodum capillis totum caput exornatur, fi- militer anima cogitationibus decorarur: propcerea Diuus Grego- rmSjper capillos fupra cerebrum infenfibilitercrefcentes,curas vita? pra?fencis ex- G primebar, qua® interdum anima? impedimentoeftefolent, ne ad diumas cogicatio- nes fe conferat. Ideo Chriftus in ledione Euangelica capillos capitis nortri nu¬ merates efle pronunciauit;quoniam Deum cordis humanij&cogirationumfcruta- torem efle fignificabat. Capilli poftea mulieris, ex fententia Diui *\uguftini,denotantfuperflua,qua? ab hominibus poffidentur. Quocirca Monafta?, & alij, qui fefe Deo in religiosa fer- uitutem dicant, caput abradant,minima rantum portione capiUorum relida,vt mi- nimam rerum mundanarum curarn habere oftendant. Demiim per capillos Dei, D. Aoguftinus Sandos Angelos, & omnes iuftos interpraetarur, de quibus dicitur. Capilli capitis eiusquafilanaalba. Velvt in Apocalypfi, albo C3pite apparuif- fediertur. Idem Auguftinusin epiftola ad Galatas, per id, antiquitatem veritatis u fignificat. Caput iuxta Goropij fententiam,in prima lingua dicebatur Heet, qua? vox im¬ perii! manifeftaf.namq,- capitirotius corporis dominiumdeftinatur. Aliterin prima lingua Hoetappcllabatur, additalittera t. qua? faculeatem alligandipollidetrcaput enim nos Deo Omnipotent!'alligat. Alioquinin prima lingua caput vocabatur eria Huet, quovocabuloeuftodiadefignatur; cum caput fuaprouidentia totu hominem tueatur. Iraq; cum caput tot,& rantis gaudeat pra?rogatiuis, non eft mirandum fi Peo actribuatur, vtapud Danielemlegitur, vb< eflentia diqinitatisdefignatur, cui omnia fubiic/untur,quapropter in Apocalypfi Seraphin Dei caput velare dicuntur, vr indicenturalta Dei myfteria, qua? ad eius diuinitatem, &porentiam fpedanr. Pfalmographusquoq;caputobumbratumnominauit,qua diuinitas tempore Paf- fionis Chrifti latens exprimitur. At caput plenum core, & guttis nodium, vt feribi- tftr in Cantic/s,^moretiiDeiiTumj?niscnminibus in Ecclefia refrigeracum oftendic, Quan- P iUti mors - v Capilli. In lib . de contempts Mundt. In lib. de Effent. Di¬ li in a. in Her math Capitis My¬ stic a. Cap.7. Vfalm, 1 39 Cant.caf. 5. Gevef.c.i 8 Cap.g. Cap.26.2 7 JLeuit. c. II. & 2 1 . Lib. 2. Reg. cap.15. Cap. 2 %. Lib. r. Reg. cap. 17. Lib.iq.bie- rogl. Mjttica octtler u W' P/atm.lS. }a Coment. ad Pjalmos. Dfut.c.13. Genef.c.43. 224. Vlyfsis Alcirouandi . Quando verb Iegimus in Genefi caput Iacob fuper Iapide pofitum , cbr/ftfcolarum priftcipatum Chriftoinnirentcmintelligere debemus iquemadmodumper capur,& caudam apud Ifaiam, Chriftus, qui eft principium, 3cfinis, intelligendus elt. Item per caput Ioannis Baptidx amputatum , Chriftus a luda?is, & a lege ablatus defi- gnatur. Caput Chrifti vngitur apud Mattheum,vt homo difeat pra?daris opetibus Deumfibi deuincire; & quando apudeumdem Euangeliftam,fertum fpinis contex¬ tual C3piti Chrifti imponicur, Deus humanis peccatis , tanquarn tot fpmis offend/ traditur. In Leuitico caput Sacerdotis non radebatur, vt myftica diet dodrfna, fapientiam a iacerdocibus minime feparandain efte, vt vitia laicorum reprehen- derepoffent. Pariter in eodemiibrocapur ieprofi nudum amiftionem galea? falu- A tis, vel Chriftum ab animafeparatum indicare poteft. In Prouc rbijs aurem , ca- piti gratiam addi;G!oft'a ordmariadodrinam nou/ te/Iamenticunrfpe Regnicoe- , left is dari exponit. Tandem caput tedum, in hidoria Regum , triftitiam diuulgare poteft; c tenim qui trifles crant, caput operire fo lebant. Si mentem ad frontem conuertamus. Habemus in Exodo, lamina m aurea Dei nominefignatamfronri Sacerdotisimponifolere, qua? internam cordis cogitatio- nem indicar, vel confeflioncm oris,&operis , quafideles referti die debenr, vt Glofra ordinaria explicat. Legimus etiam in facris Paginis ,quod frons Goliath percu/Ta fait, cuius myfticus fenfus efle perhibetur, cos percuti,& perire, quifigno cruc/s haudquaquam muniuntur, quoniam frons mentem defignare poteR,vt Lau- rerusinSyiua Allegoriarum aflruir. g Succeditoculus, qui in prima lingua, referente Goropio, nominabatur Oog,ab Hog, ideft altum: i deoq; fenfus myflicus eft, nos debere effememores, oculos a fummo opifice nobis efse datos, vt iuperna perpetuo contemplemur. Sed aducr- tendum eft, quodoculi indodrina myftica, tam bonum,quam prauum fenfum for- tiripofsunr. Rarione primi, Deus perocu/um inreiJigirur : nam velurioculus in minorimundo, nempein homine, cumregit: parircr Deus in maiorimundocuda regir,cunda videt, & cunda modcratur, Vel dicamus, ficuti oculus eft recepta- cuhjm lucisjira Deus non mode luc/s fcatebra,fed etiam ip'falux nuncupatuniuxe ta illud Ioannis. Lux erat tn Mundo. Immo oculifponfi in Canrici*, pifeina? Chesbon afnmilati fignificant perfedam vifionem, & cognirionem rerum omnium,etiam antequam fianr,qua? eft in Chrifto Ecclefia? capite, in quo capite per fponfum fignato, rerum omnium idea? reperiun- C tur: idcircooculi fponfi non injuria ad aquas pifeina? tanquam ad rationes ideales comparanrur; vocatur enim pifeina Chesbon, ideft cognitionis; cum ides fint ra¬ tiones excogitate rerum producendarum, qua? onines in Verboerant, vt Diuus Auguftinus intcrpra?tatur. Nifi velimusafseuerare, per ocuium Dei, gratiam,& fauorem fignificari . namq; Deus aliquemafpiciens illifuam gratiam protinus im- pertitur. Alioquin in rebus mundanis,oculus voluptuofos effedus fignificatjeum hominesper oculosamoreillaqucntur. Quidfipra?cepta Dominiocufis de/ignen- tur? Legitur enim apud Pfaltnographuin . Praceptum Domini lucidum tllummans oculos. Pariterin Apocalypfi.Oculidicunturvelutiftamma Ignis,& Dei pratcepta figni- ficanr. Et quando in Pfalmo trige/imo tertio, oculi Domini fuper luflosleguntur, ^ tunc ad mentem Bafilij, oculi Dominifunt Angelica virtutes, qua? homines tuta- ri perhibentur. Aliter quando legitur in Pfalmo decimo fexto : cuflodi me vtpu. pillamoculi, tuncpupilla fenfusfpiritualesindicare dicitur. Ampliusin myfticis, benignitas,& mifericordia ad oculos refertur, ita legitur in Deureronomio. Parcat eioculus tuus ,& ibi oculus pro mifericordia ftimitur. Item oculi Domini in Pfalmo trigefimo fecundo, eius mifericordiam,& benignira- temoftendunr.Etin Genefi ocuiuslofeph Chrifti benignitatem pra?fagit:immo in eodem locojoculos leuans Ifaac, Chriftum refpicientem adfalutem humani gene¬ ris infinuabat. Quandoquidem quando legitur apud Ifaiam . Parauit Dominus brachium fuum in oculis omnium gentium ; tuncid afseritur , quoniam fa/us per Chriftum acquirenda omnibus fuit propofita. Oculi etiam in Ecclefia dicuntur : ‘ , cfse, Monftrorum Hiftoria. 225 rfse 9 nimirum viri eruditi, & ad percipienda myfteria idonei. A!iter oculi, qui paf- fitn leguntur in facris paginis, vim anim£ intclligentem fignificare folenr. Prater ha»c,nomine oculorum,varia ctiam manfteftantur. Prunopraftentiaocu. Csip.fr lisdeclaratur, dum legiturapud lob. Necabftuli mala abocuhsmeisihquideres pratfentes in oculis efse dicuntur,& tunc ab oculis auferuntur,quando a praftentia remouentur. Iuxta vulgatum carmen. procul eU oculis , procul eli a limine cordis* Quapropter idemfignificatur ab Ifaiaquandofcripfit. Etoeuloadoculum vide- pfaiac. 52. bunt, nempe facie adfaciemrefpicient, qua rationeBeati Deum contempiabuntur. 13. E Vicifiim confolationem ab oculis abfcondi, vt habetur apud Ofeam. Diuus Hie- ; ronymus confolationem non admitcendatn exponir. Pariter idem D. Hieronymus oculos auertere a Sabathis apud Ezechielem, interprajtatur non cogitare requiem Dei, qua? eft in notitia fccipcurarum. Item quando in Deuteronomio, munera ex- neuter .cup* catcant oculos fapientum, tunc per oculos iudicium manifeftatur. In altero intelleoru er- j 0 b,c.\ 6 . ga Chn'ftum demonftrabant. Similiter apud eumdem lob. Oculus videns teftimo- Cap.z$. nium rcddebatmrhi. laufetusin Sylua Allegoriarum deftgnarpopulum Hebrctim, cuiper Prophetas Chriftus prf nunciatus fuerat, &pra:fentia aduenrus idteftifica- „ batur. Tandemoculic«cianatiuitate,quibusapud loannem Chriftus iucemre- j 9 ao%ca p^ m ftituir, c^cam Harreticorum mentem fignificant, quam Chriftus aduentu fuo iliu- ftrauit. Dernura oculi quafihominis in cornu beftia>,vt legiturapudDanieie,Diuus nauiel.c 7 Hieronymus per htec verba, Anrichriftum hominem, & non Da?monem futurum efse afseuerat. Item apud Ezechielem oculus dexter tenebrefeens obfeurabitur, Bzechiel eft fcientia ilia,quam Antichriftus ftbifalfo arrogauit. Ad finem quando palpebrf cap ^ Deo attribuuntur,per has Diuus Hieronymus incomprenfibilia Dei Omn/potentis indicia interpretatur. Anris iuxta mentem Goi'opij, in prima lingua vocabatur Oor, ideft origo, cuius Lib.isLkk- myfticus fenfus efse poteft, nihil nobis audiendum efse,quod ad primam originem r00 ] non referatur.Iraq; Pfalmographusaures Deoalfignat, vt nobis infinuet vim Dei, p ja quaffc omnia perapit,vt nihil eum lateat. Et alibi quando feribit aures Domini in * ’ jK-eces eorum, tune Diuus Bafilius exponit Angelos preees noftras Deo Omnipo- senti ti6 Vlyfsis Aldrouandi p falm. 30. tenn'offerrent,es. EttandemquandoidemPfalmographus habet. Incl/naadme L.i$.c qua mel, & lac continetur, myftieam anim^, aut EccleCise linguam demonftrat, quse licdc in conuerfione pec- cantium verbaafperaeffundat; nifiilominus fub ea qucedam latibtilattir dulcedo, prq. Orii myfti- CA, jEzechkL ca P' 3 i- Lib . I, Reg. fap.2. rfalm.i Daniels. 7 . Ltmt.c.is. Cap.qgl Cap.4. Preu. c, 27. Cap,5 © 0 Cant.c. 4 228 Vlyfsis Alclrouandi propter qu3M nulloa/ficiunturmx’rore , fed benignitate quadam recreantur. At C 4 p.ll. lingua hominum, & Angelorum,vt legitur libro primo ad Corynrhios,pro perfedta Cap.i cognitione, & expofitione myfteriorum vfurpari viderur. Rurfus in Adis Apofto- lorum fpiritus diuinui linguis varijs apparuifleperhiberur,quoniam lingutefegre- Job cap . y. gatae in Ecclefia erant copulandat. Legimusapud Ioblinguas fiagel!oabfcondi,& Diutis Gregorius in moralido- Lib. 6 moral drina, mentem,verbis cofumeliofis auditis.minimc vexari inrcrprarratur.Ec quan- cap.19. do in Pfalmo quinquagefimo primo dicitur; rota die in iuftitiatn cogitauic lingua fua. Tunc lingua pro corde accipitur .-quemadmodum m'Pfalmo centefimo vigefi jfaiac. 41. mo quin to, vbi feribitur. Linguam cxulra tione repleri. Prceterca apud Ifaiam Jin- ^ gua arefeere fiti dicitur, quibus verbis monftrarur Ethnici, qui inter dogmata Phi- Cap. IS- lofophorum veritatem dodnna? buangelicte veluri aquam viuam deguftarut. Apud eurqdcm Ifaiam, linguam mutorum apertam Dmus Hieronymus Ethnicos vnutn Cap.^i. Deum confitenres exponit. Ibidem linguam baiborum vc!oc;tcrloquentem inter- pra?tantur linguam Ethnicorum.qui in aduentu Chriflifidcm catholicam ampicxi ad celebrandas Dei Omnipotenris laudes confugerunr. Cap. 20. Ex altera parrelingua in facris litrcrrs multama’a fignificar. Nam legimus apud lob, cum enim dulce fuerit in ore eius malum, abfeonder illud fub lingua fua. llle igitur occultat malum fub lingua, quandoillud non confitetur; quapropter Hypo- crita illud prarftat,quando malitiaim in mente latibulantcra velamine blandi fermo- nis tegit. Malum igitur in lingua, & non fub lingua eifer, fi Hypocrita loquendo g Cap.16. prauitatem fuam mamfeftaret In Apocalypfi habemus linguas, quas dentibus dam- nSti prorcidunr, qux malas cordis cogirationes defignanr. In Pfalm© quinquagefi¬ mo fexto. Lingua eorurn gladius acutus, linguam iudaeorum indicar, qui in Pa /Ho¬ ne Chrifti banc vocem . Cruet fige , Cmcifige pronunciarunr. At lingua dolofa in Pfalmo centefimo decimo nonolinguam Da-monum exprimit.quiadlethaliacrimi- na varijs renramentis homines hortantur; immo indicat eriam linguam Hatrerico- rum. &a!iorum improborum, quidanculumhomncsad fcejera trahunt. Agere do- Jum in lingua, vt legitur in Pfalmo decimo.q.uarro, nil ahud e(i, nifi verbis p js 8z Cap I r. diuinis ntfaria, & obfcxna permifccre. Quando aurtm Ifaias feribir, quod Domir nus defolabir linguam man's Aepynri. Tunclingua bhfphemiam , & Idoiarriain Ihere.c. l 3 , Aegyptiorum oftendt. Deniqj apud Hieremiam , hire habentur verba. Venite percutiamus eum lingua. Multiinterpretes eruditi hate verba ad accufationem G referunr. lam properandum efl ad pedus. Quandoquidem pedus Chrifti in facris pagi- nis arcanum Diuinte Sapienti*, & communicarioncm fenfuum fpiritualium figmfi- gxod.c. 28. cat * Vcriim pedus Aaron ,vt legitur in Exodo defignare poteft Apoftoios, qui pedus Chrifti aemulantur. Pedus verb in Angelis fummam virtutem , & vim fal- Daniel r.2. ua ndi exprimir. Pedus argenreum ftatuae apud Danielem eloquenriam, & dodri- nam fine charitateoftendit. Deniq; fofciapedoralis apud Hieremiam, dodrinara Euangelicam manifeflar. Cor Deo attnbuitur, & intelligitur arcanum illud diuina?/apienrite,exquo Vcr- bum, ideft filiumfuum abfq; initio genuit: ideoq; per Prophetam lie loquitur Eru- dauir cor meum verbum bonurn,innuens fiiium lefum Chnftum alta? fapientite my- fterio genitum, vt Eucherius norauif. Aliquando, per cor Dei, facra pagina in tel- D ligitur, in qua Deus Omnipotens cor fuum explicar. Immo ille mxra cor Dei ope- rari perhibetur,qui mandatis, & pra?ceptis dminis obremperar. Alioqum cor in An¬ gelis eft fymhoium vit? diuinam fpeieem repraefentantis.Cor abud immutat Deus, vt legitur in hiftoria Regum, quando fcptifyrmem diuini fpintus grana impertitus eft.-fiquidem Apoftob antca formidantes, poftaduentum diuini fpiritus, aduerfus hoftium impetum maximam fortitudmenj funt adeptbquemadmodum in Adis Apo- ftoloium Jegirnr. Cor bquefadum, vt cera j n pfalmo vigefimo primo,facra pagina olimimplicita, rune explicita exponitur, vei eft Ecclefia ante Chrifti Paifionem dura, quae in di~ Uina paftione tamquam cera liquefieri vifa eft. Cor diiatatum in pfalmo centefimo decimo odauo indicat hominem fapientia^ &cha- P faint. 44. Lib. 1 . Beg. sap.to. I Monftrorum Hiftoria. 229 Ss charirate httarem. Cor rurbatum in Pfalmo centefimo quadragefimo fecundo i[ A ia S V. 6 . tfgnificat hominem aerumnis, &tentamentis vexatum, quibus otnnino refiften- dumeft. ( Ad cor a ltum accedere in Pfalmo fexagcfimo terrio, Diuus Auguftinus arcana fummi Dei cognofcereexplicat. Corexca?catum apudlfaiam, cor Iudteorum in aduentu Chrifti tcnebricofa vertigine oppreftum fignificat.Cor contritum in Pfal¬ mo quinquagefimo dcfignat hominem femeripfum, &res muncjanas afpernantctn. qui in folum rerum diumarum ftudium incumbit. Cor mundumin eodem Pfalmo bominem fublimia tantum meditanrem oftendir. Item in Pfalmo centefimo trigefi- ^ mofeptimo,cor Deo attribuere,nt! aliud eft, nifi omnes cogitationes, &cundas operationes ad fummum Deum ramquam adfupremammetam dirigere-quapropter in quotidiano Mifla? facrifitio a Sacerdore ha’c verba in pra?farione recirantur. S&r- fant corda. vromnes intelligant humanas cogitationes efle omittendas,&mentem ad ca?iefte domiciiinm dirigendam efle. Cor induratum,&ingrauatum in Exodooftendit hominem criminibusadeoob- Cnp.j.t.g^ rutum, vt nuilis perculfus calamitatibus refcipifcar. Huic affine eft cor Iapideu apud 9. Ezechiclem, Aliqui non inepteexponunrpnmatnoriginisiabem,cum dicat Pro- Ez,ecb.c.i& pheta. Auferamcor lapideum, &dabo vobis corcarneum,nempe baprifmum,fiue propenfionem ad Dei legem in baptifmo per diuinumfpiritum infundedam; it a ex- ponit Galatinus, Cor fponfi in Canticis oftendit ilium, qui fapientiam; & myfte- Cant.c.5. p ria quotidie meditatur. Cor inuenire, vt in hiftoria Regum, fignificat peccatum L.i.Reg.c .6 abominari. Viciflim in Pfalmo quadragefimo nono : a cordc relinqui, indicat ani- mum ad crimina procjiuem. Cor hommis datum bcftta? apud Danielem, denotat Danielc. 7. corcarneumilii conce/fum, qui iumentis in/ipientibus comparatur. Cor Regis pc- rire diciturapud H/eremiam, quando Princ/pes, & Eccleft# Dodores a fide recc- H iere.e.q. dune. In corde iniquitatemafpicerc, vt conftar in Pfalmo fexagefimo quinro, D. ' Auguftinus crimina amplediinterpretatur. Tandem cor, quia in intimis thoracis penerrahbus latitat, ideo in facris pag/nis pro reabdira fumitur Immo pro fcpul- crointerdum vfurpatur, quodin vifceribus terra? fabricarur, ficuti corin pedorc condirur .-quapropter Chriftus in Euangelio fepulcrum cor terra? appellauit di- cens : fi/ius hominis erit in corde terra? tribus diebus, & tribus nodibus. Brachia fuccedunt ponderanda.-quare brachia Dei patris fihum,& diuinum fpi- ifaUt r.yr. G ritum fignificant,iuxtaaffertum Ifaite. brachia meapopufosiudicabuntsita Diuus Auguftinus in libro de eifentia Diuinitatis exponic. Igirur non fine rationcmulti Theologi brachium Domini filium interpra?tantur:cum Ifaias proferathjec verba. Bracbiem Domini cut rcuelatum eft? laboret noFfros ipfe ttdte , &doloris noFirot if/e portauit,ipfe aatem valuer at*s eft propter inicjoitates no firsts, affltttufr, eFI propter jctlera noFlra , dtfcipltna pacts noFire faper eurn , & Ituore tins [anati fumtts. Alioquin hoc brach/umranquampotentia,&iuftitia Dei diuulgatur jetenitn legiturin Pfal¬ mo vigeftmo . Dtnec annunciembracbiumtuum gentrationi omni , tjut ventur* tFl. Item brachium exceifum in Pfalmo cerefimo trigelimo quinfo, defignat Chriftum, vel eius virtutem, qu« in Paftionc facrofandam humani generis redemptions: ope- rataeft, At brachiumlegensfpicasapud Ifaiam demonftrat Apoftolos,&concionaro- ifaiate. 17 * res, qui ahquos ex luda?isad bonam frugem, & adviamfaluris traxerunr. Per bra- Hierc.c.$z. chium extenfum apud Hieremia,multiintelligunt ilja prodigia,&miracula,quefum- mus opifex popuium ab Aegypto reuocans patrauit. Quamuis al ij ioterpra?tentur virtutemnominisdiuini,quodnomen M oyl'csin plures ramos extendit, quando legem tulit.Lexenimnil aliud erar, quam nomen Dei in nomina, & cognominafua extenfum, vt multi Theologi afteueranr. Quando Pfalmographus feribit brachium hominis delinquentis conteri, Orige- nes intelligit brachiumdebilitarum; cum ad nullum opus mifericordia?, &benefi- centia?fe extendar. Brachium autem a Deo proiedum apud Maiachiam,Lauretus MaUsh.c.z in Syiuaallegoriarom,praua opera a Deo negleda,& reieda eife exprimit.Ifaias Ifaat c , 9, aliquando ba?c verba pronunciauir. Vir carnem brachij fuicomedet. Multi expo- nunt hoc elfv fymbolum hominis rem alienam inuadentis, aut denotare ingrati anj* V mi 2jO Vlyfsis Aldrouandi mivitiumjcum brathium totis viribuscorporrfamuletur,& cibu.m etiatn ori porri- gac, deinde ab homine tanti beneficij imrnemorc deuoratur . Parauit Dominus Jfaiasc.yi brachium fandtumfuum, ex fententia Ifaia;, in oculis omnium gentium.- id paulo ante fait explicatum,quando de myftica ocijlorum dodrinaverba fiebant.Brachium £o» eft exetfus t/mbtltcut taus . nimiru anima ab origine rnmime feparara efts cum adhucmolliciei, & concupifcentia? adhttreat. Antequam ad alias partes defcendamus, nonnihil de vtero publicandum eft. Si- quidem vterys Deo quoq ; attribuitur. Habemus enim in Pfalmo centefimo nono hsc verba. Fxvtero anteluciferumgtnut te. Hie vterus Dei patns indicat abditam fubftantfe, vel eius eflentfe originem, ex qua, ineffabili modo ante omnia creata, flliumfibi confubftantialem^&cojeternum genuit. Quamuis alij, per vterum Dei, judicia Deiincomprehenfibilia exponant, qua: inueftigare nemini concefliim eft. Item vterus, in quo peus apud Ifaiam, ludaeos geftafl'e dicitur, denotat iugemi- fericordia, qua criminofos amplexus eft; immo indicat Dei grat/am, in qua taquam in vtero Iuda?ifeuebantur. Sedquoniam, in aduentu Dominifrigore perfidia: ve- luti conftrief i fertiorem fidei, & charitatis amiferunt; ideoq; ex recondito gratias flnuexpulfi, quafi glacies, vt extatapud Job.de vtero Creatoris egreffi funt. Rur- fus apud lob legiturmudus egreflus su de vtero marris me?,& nudus reuertar illuc. Per ha?c verba deferibitur ille, qui tentamentis vexatus cognofcit fe in fide per primatn gratiam abfq; vllis mentis genitum , fed poft tentamenta, gnarus infirmi- tatis fuse, metuenfq; ne virtutibus priuetur,magna animi demiflione fultus ad gra- tiam redir, & quicquid virtutis poflidet,ad diuinamopem refert. Vterus rande ma« tris in Pfalmo centefimo trigefimo odtauo prauam mundi confuetudinem figni- Bc at. ex qua emergit ille, qui diuino auxilio ad bonam frugem reducitur, Sequuntur femora, genua, crura, & nates. Quoad femora, ha?c, iaxtamentent Georgij Veneri, olim Solem generationis parentem defignabanr.- propterea infa- erispaginis legitur, quod Abraham miflurus feruumad inueftigandam vxore pro filio Ifaac, ex cuius prole Cbriftus erat nafeiturus, fupra femora mrare eiiuflit. Rurfus femur Jacob, poft pugnameum Angelo peradiam, claudicans denorabat fqntcm, vnde fiJij Ifrael enjerferunt, quifepius in lege claudicamnt.Genuo mini- me D ljatat e .47. Lt,6,moral* cap.11. mefledteredicuntur, qui fortitudine infignifuntrcfcrti; quare hoc habetur in hi- ftoria RegUm . Dtreliqut mihi feptemmilliavtrerum,q»t noncuruauerunt genua fua ante Baal. Hoc igirur idolum, cum eflet peccati fymbolum, homines genua non fledientes in fidefirmatos efte indicabat. Veriim genua fledientes ante lofeph, vt conftar in Gcnefi, genua mentis ante Chnftum fledtenda pra?fagtunt. Crura fponfi in canticis oftendunt Apoftolos,per quos fponfus ,nempe Chriftus rotutn terrarum orbem circuiuir, dum ipfi diuino fermone facrofan&am C hrifti fi- dem inter populos difteminarunt: vtexponit Diuus Gregorius. Item crura Chri¬ fti, iuxtaprifcam confuetudinem non fuerunt fradta : quandoquidem ha?c Chrifti crura, vt animaduerit Robertas Abbas, mifericordite, & veritatiserant fymbolum qua: dua? marmorea?columns? a nemine debilitari,neqs frangi poftunt. Tandem crura deteda, vt extat apud Ifaiam, turpitudinem criminum patefadam denotanr, vt Diuus Gregorius in morali dodrinaexplicauit His addanrur nates,qui in facris paginis partem ad crimina procliuem oftendunt. Item nates apud ifaiam detedi? ignominiam fignificant. lam peruenimus ad pedes , quid dodrina myftica nonarcentur. Pesenfm in prima lingua, ex Goropio,dicebatur Voet ,qua? vox nutrire fignificat, & Diuino fpiritui attribuitur, qui igneo fuo calore, quod Pater piantauic, & fiiius fanauir, fo- uet, atqjnutrit'. Pedes autemin Deodiuinam naturam, &ftabiliratema?tcrnita- tis demonftrant; fubquibus pedibus in Pfalmodetimo fcptimo cahgo efte perhi- p betur, quoniam modus fufcepta? a Deo carnis abditus, & incognitus fuit. Often- dunt etiam pedes firmicatem virtutis Dei, quia fcribebat Ifaias. Cesium tmhi fa¬ des eft, Terra autetn fcabellum pedum meorum. Pedes infupe r dodrina myft/ca Angelisaffignat.quimobiliratem.feupotius ce- lerirarem xcerni cur fas ad diuina properantis patefacere poftunr:quocircain Exo- do, quando/egirur; ret/git pedes meos. Al/quiidde Angelis inteftigunr. Pedes animat, prxcipux potentix, feilicet intelledus , & voluntas efte ferunrur, quibus ad bona, vel mala propera t: idcirco pedes ligad apud Mattbeum,potencix impede tx defignantur . Quamuis pedes vindi apud Piaronem, vf Ficinus inter precatur, oftendant iuftos non duci, neq; progredi, fed violenr/a quadam raptari Hue refpe- xit Pfalmographusdicensipesmeus dentin diredro, alludensadintelledlu, & co* gitationem, nam ficuti pedes nos quocumq; ducunt, ira cogitadones ad bonu, vel 5 malum peragendum nos trahunr. PedesChrifti defignant illiushumanitarem,qu3metiam oftentant pedes agni,vt in Exodo habetur. Imrao pedes Chrifti, qui currunt ad pacemconciliandam, funt snfimi in Ecclefia, Apoftoli, Concionatores, necnon animo demiffo prsdiri,qui in operibus mifericordia? in dies fe exercent. Pedes demum Chrifti iori, & liniti a peccatrice apud Lucam, mifericordiam,& iudicium demonftrarepo(Tunr;vel etiam, j'uxra fententiain Clementis Alexandrini, Apoftolos prophetica pra?notione ddi- buros ftgniftcant, qui fuauediu'nifpirirus vnouentum participaruat. Pedes quoq; Sandtorum, quosferuar Dominus in hiftoria Regum,fortitu )inem,& ammi demif- fionem manifeftant:quandoquidem fortitudine in rebus aducrfi$,& anicni demiffio- ne in profperisincolumes feruamur. Modd quid pedes calceati, vel difcalceati pratfagianr, conftderandum eft. Ete- nim iuftit Dominus Apoftolisad dodtrinamEuangelicam ditfeminandam profedu- L.i,reg»c,2. ris,vt fe calceamentis exuerenr,quoniam fxhcillimx vita? perperu/ratem annuncia¬ tor;, omni mortalitatis notacarere debenr: ftquidem calceus nonmbil morraliraris poflidet; cum ex peliibus mortuorum animalium concinnetur.Hinc Sacerdotes Ac* gyprij,refrrente Pierio Valeriano,ad hoc euitandum , calceos ex papyro pararos induebant. ItemMoyfes ad montem Dei acceifurus,pedes fuoscalceis exuereiuf- fus eft, cuminterfit ilims,qui in loco fando confiftere velit,nihil mortalitatis fecurn habere. Quamuisper pedes Moyfis difcalceatos in Exodo, nonnulli extrema tern- Exod.c.3 pora interpra?tentur, quibus a lege demtfta'eft Sinagoga,vt Chriftuseam docerer, fed pauloinferius in Exodo pedes calceati redas operationes cum debttis attri- Cap.12* butis demonftranttideoqjd nudirate abhorrere debent, vt opera re&um effedtura fdrtiantur. V 3 Pes Exod. f.4. Cap. 2 2. Lib. 10. de Rep'*b* Pjaim. 25. Extd.C. 12 . Lnc.c.y. L. 2. re dag. cap.$° H 2j4 v lyfsis Aldrouandt Pcs dexter,qui in Lcuitico illinitur, dire&ioncm operationutn inbonamfrugetn Ltuu.c.%, fignjficat. Pes intindtus in fanguine, iuxta Pfalmum fexagefimum feptimum, cu- iufcumq; carncm in Paifione Chrifti abluendam de/ignat. Pes fcandalizans apud }datth,c.l% Mattheum, poteftoftendere illos,qui,alFedtionediuino3mori pra;pofita, a regno ccelefti excluduntur; propterea tal/'s pcs eft abfeindendus . Pes fuperbia? in Pfal- mo trigefimo quinto patefacere poteft iJlos > qui fulgore fax fortune infoienter glorianrur, vnde receftus a Deo dimanare folet. Denuim pedem in aqua lordanis €ap.$, ponereapud Iofuem; nil aliud eft, nifi occulta diligemerinueftigarep!eruq;tamen infacris Jitteris, pedes aftedtus voluptuofifymbolum efteperbibentur:quapropter in Coena Domini pedes Difcipulorum lauantur, vtdererfa omnilabeanimi,ad fa- ^ crum Euchareftia; munus nitidi accederenc. Siquidem pro cogitationibus pedes, etiam vfurpantur, quse p/etatem animi no- ftri, inftar pedum, fuftinent, atq ; regunt;& in hocintellediu leguntur ilia verba Pfalmifeptuageiimi fecundi. Met autempenemoti funt pedes pene epffufi[untgreffas met. Alioqmn in Pftftmo centefimo vigefimo primo. Starnes er ant pedes noliri in atrijs tuts. mentis, & fideiftabilitatem fignificant. Aliter de malc-fidis in Pfalmo de- cimo feptimo dicitur. Claudicauerunt aberrantes afemita. Item in Pialmocentcfimo decimo t.ertio pedes habent,& non ambulant,vocan- rur illi,quiperfedtamcallentes feientiam,nullum tamen in ea progreftumfaciuut. Deniq; per verba ha»c Deuteronomij. appropinpuantpedtbus etut dotlrinc Mias aliquid afTetjuentur. Hi diuinx fapientia; interpretes exponuntur. Denuo pedi laf- g protitrh, jy fo in Prouerbijs compararur ille, qui die horridaiudicij ,fpem in homine collocat. Ad finemquando Pfalmographus inquitimpofuifti homines fupra capitanoftra. Alij legunt impofuifti pedes : vtcumq; fit: Clariflimi viri exponunt.conce/fiftialqs de nobis triumphum: quandoquidem erat folemnis confuetudo Regum triumphan- tium corpora captiuorumpedibus conculcare. Superfunt adhuc partes pedis, fcilicet digitus, planta,8c calcaneus ponderanda?. L Pedis digitus in prima lingua, vt nofat G oropius nominabatur Zeen, quod voca- bulum exponitur ad vnum ; quare in dodtr/namyftica fign/ficabit nos ab im/'s prin- cipijs operumnoftrorum ad vnum dcberefpedlare. Similiterplanta pedis in primo, lingua plant appellabatur, fi veritatem fafius eft Goropius,qua; vox planrare expo¬ nitur, & Deo Patriaftignatur; cumdixeritDominus ;omnis plantatio, quam non plantauir pater meus,eradicabitur, C Item p“dis calcaneus in prima lingua dicebatur Hiel,fiue Heel,quod vocabulum exponitur, fana, & in integrum reltitue , & pilio attribuitur, ad quern falus butnani Calcanei generis accepta refertur. Ahoquin calcaneus, infacris paginis, fignificar imbecilli- tnyttica. tatem mentis tidcirco Deus in Genefi dixit ferpenti; homo tuumobferuauft caput, &tu illms calcaneum, nimirumimbecillitatem mentis, qua; facile peruertnur Nifi velimus cum Philone affeuerare calcaneum efl’e illam partem anima;, qua; terrr ftri natura; adherer, &ad voluptates valdeprocliuis eft .Aliter calcaneus protermino axiom's vfurpaturj ideo Pfalmographus in hoc intellediu feribebarupfi calcaneum nieum obferuabunt, Cap.i* Offa abbac dodtrina non funt remouenda. Etenimos exoffibus Adte, vthabe- turin Genefi, fignificat Ecclefiam, qua; eft ve/utios Chrifti; quandoquidem exof- ^ efsa , fe , vel fortifudme Chrifti dimanauit. Immo ofta in Pfalmo quinquagefimo popu- U Jum Ecclefia? oftendere poftunt. Atin Pfalmo vigefimo primo omnia ofsa mea di- fperfa indicant Apoftolos,qui in Paflione Chrifti difperfi aufugerunt, vel iuxta Glofsam interlinearem, qua ndo port refurredHonem, ad verba euan°elica difsemi- nanda, tanquam cues inter lupos in variasorbis regiones fe contulerunt. Nam, per Ezechiel, c, ofsa quoqj difperfa apud Ezechielem, Chrifti fiddes in varijs difperfi region'bus intelliguntur, qui tandem ad nouiflimum iudicium properabunt; nifi velimus defi- gnare Ethnicos; vbiq; fparfos,qui ad fidera Chriftiidentidem confluunt. Verum offa diftipata fecus Infernum in Pfalmo quadragefimo fupra centefimum, corpora Martyrumpofsunt fignificare, qua; fupra vim natural terra eruperunt, & diepo- ifaiac,$6, ftrema erumpent; quetnadmodum ofsa geminantia, vt herba apud Ifaiam,gloriofa corpora in refurredlione roanifeftant, At per ofsa humiliata apud Pfalmographum multis Monftrorum Hiftoria. 23 5 gnultis in foci's, virtutes ,&animimotus defignantur. Vicilfimofla inuercracain Pfalmo trigefimo primo, virtutes peccaris dimmui, & dilbpanoltendunt: vel iuxta fententiam Dim Auguftim, vires mentis labefadlari denotanc. Quernadmodum in Pfalmo primo fupra centefimum,oiTa arcfcentia virtutes deficientes patefadut; vel olfa arelccntia , vt cremiutn in eodem Pfalmo, iuxta expolitionem Laureti in fyluaallegoriarum, animam amittereomnem delediationc m boni fignilicanr* Pari- terin Pfalmo trigelimo tertio,cuftodit Dorn nus omnia olfa eorumquncanims vir tutes roborat^, vd a&iones fortes ex virtunbus dimanantes intelligunttir. Olfa verb mortuorum apud Ezechielem delignant ilia opera , qua?fpeciem lufti pr$ fe Ez,ecb.c. 24 E ferunt. ' lobe. 21. Perofla medulfis irrigara apud lob,homines improbi norantur,qui publicis mu- i\ijs cumulantur,necnon digniratibus, & honoribus irrigamur.Simihrcr apud eum- Cap. 40. dem fob,olfa Behemoth fontfortiores in vitijs , quimaximam labem in diescon- trahunt. Demum olfa fihorum Ifrael circum aras difperfa apud Ezechielem figni- £ z.ecb.c.6, Scant H^refiarchas, ex mente Diui Hieronymi, quicirca fuos errores confondun- tur, & propterea a fe inuicem fegregantur. Poftremolococutem, vel pellem debemus ponderare,quam in facris Iitteris ali- % qui meretricem interpraetantur.quandoquidem legitur in Leuitilo>veftcm,ve! pel* iemt.c.15. lem, quam habent, lauabitaqua. Hunc locum Hefychius Hierofolymitanus ad me¬ retricem refert, nec praterrationem; cumolim Romanis meretrices fcorta appel- j; larentur a pellibus fcorteis ,quibus proftratis vtebantur.Pra?terquamquod, cutis nomine, iili potiffimum intelliguntur, qui in exteriora tantummodo, & mundana incumbimr. Amp!ms in Leuitico, lucens candor in cute claritatetn Euangelica; do- Capri. dxina?, & fen fum fpirirualem mamfeftat: quernadmodum vicilfim li cutis non fit to- ta Candida, fufpitionem criminum prxfagic. eft iniquitas virijquam mulier bencfaciens, Immo iubet Dominus mares,tantum- modoprolis Aronis facrificato velci,quia non omnium partes font de rebus diuinis difputarej cum id deceat ilium,qui in cogirationibus nihil femineum participat.Le- gitur ergoin Epiftola ad Galatas. Poftquam factum fnm vir. hoc in loco, vir, iuxta Cap.%, fententiam Clementis Alexandrini,fignificat Chrifti fidelem;quemadmodu infans denotat Iudsum : quandoquidem Dsuus Paulus fedtans legem infans dicebatur, pj deinde meditans fpedtantia ad Chriftum, quern diuinaj lieterae virum vocanc, tunc vir euafit. Pofteaquam jncidimus in pueros, nonnulla de his rayftica ponderanda font. Si- quidemapud Matrheumhiec verba legmtuv-.Nifiefficeamiw fcuttvaruuli itf/.Cle* Mattb.c.xB mens Alexandrinus, per hos paruuJos, homines cadeftia regnaaffodtanres intelli- Ltb.i.Peda qit, quifolum Deum patrem habere debent^ veluti pufiones patri fuo tantwm blan- gogt^c.^, diu nt ur, &, noxa leui accepta, ad ilium tanrurnmodb confugiunt. Nifi velimus,per paruulos, cundtos homines iuftos perfedios, & innocuos intdligere.de quibus feri- pftt Pfafmographus, Laudateyuert Dominant, cum fpedlet pra?cipuead homines fee- Pfalm. m lerum immunes aiuina pra?coniaceIebrare. Quaqdo verb in hiftoria Regii, puen, , Elifeo confpedto, clamauerunt. AfcendeCalue. Lib.^.Regif Lauretus in fyluaallegoriarum,afeenfumChrifti adCaluaria;locum interpre- cap,2. latur. Atpudfamortuanondumtamen ab *dibuselata,quara Chriftus ad vitam reuo. G ACTENVS myftica lingulas corporis partes refpicientia examrna- uimus, modo nollra intereft ad myftica tori hommi conuenientia memem dirigere, vt ha?c dodtrma perfedta habcatur. Pcimitus ani- maduertendum.quod nomen mafeuli in diuinis Iitteris, homine vir- rutibus perfedtmn, & fortem fionificat; cum vicilfimmulier fit tanta? imperfedtionis, & debilitatis, vt Salomon in fapientia,ha?c verba prodiderir;mehor 235 Vlyfsis Aldrouandi Lib, 5 . Reg. f.13. Lib. I. Re*. renocauit, indicat animam praute afTentientem cogitation!,qua? tamennoncfam effedum fuuin fortitaeft . Hatcigitur anima intusmortua, per Dei gratiam reuiui- fcens ad Dominum reuertitur. Veriim adolefcens mortuus, quern Dommus extra porratnad vitalesauras reuocatummatri fuat rcftiruit, demonftrat animam aifcn- tientem prauis cogitationibus,qua.> effedum fuum forrira? funt.- nihilotninusquia cam patnituit, propterca Dominusiilam gratia? matris Ecdefiatreftituir. Lazarus verb, qui iam quatriduanus putebat a Domino v/tae redditus mamfeftat animam crimimbus comictendis affuetam,qu£e peccatis inuoIuta,veIutiin i/iis fepulcafierce: verumtamen Dominusmifericordfi-eparens, banc quoq, exfenrenia D.Auguftini, gratia? reftituit. ” ^ lam accedendumeft ad nomen viri,atq; homin/s, vtquid in myftica dodrinafi- gnificcr, ponderemus.Vir Dei, qui reprehendic Ieroboam,arq; brachium eius are- fecir, & poftea fanauir, neq; cum eo inuitante cibum fu mere voluit, & deinde in via deceptus a Propheca comedens interijt,vt habeturin hiftoria Regum,denotat illos, quiobmagna qusdarn opera infoienter gloriantur } &poftmodum, permtttenre Deo, magna peccant. Vir iuxtacor Dei in prscitata hiftoria , eft homo ebantard imbutus, qui Deo fummopere gratiftcatur. Alioquin, per virum Dei, mult) csrurs Apoftolorum inteiligunt. Sicuti vir indutus veftibusalbis eleuans dextram,& lini- Xhtn'telc 18 ^ ram Coelum, quern Daniel confpicatus eft, Angelum demonftrat. At vir afferens mille argenteos pro frudu vines in Canticis, eft homo, qui volu- ptates, &res mundanas pro Chrifto afpernatur . Vir diues auferensouem pauperis g in Hiftoria Regum, eft Chriftus humanum genus redimcns,ipfumq;a diaboheis in- fidijs liberans, quialiter vocatus eft vir dolorum apud Ifaiam.cum varios cruciatus in pafsione fubierit. Immo vir etiam voluntatis Dei fuit appeJJatus; cum in omni¬ bus rebus voluntati diuins fatisfecerir. Item vir rixa?, & difeordi# apud fertmiam vocatus eft, quoniam pofitus eft in lignum, cutcontradicecur . Hinc nominates eft Lxod c ir V,r dextrx Dei in Pfalmo feptuagefimonono. Immo in Exodo vir pugns Dens Iehoua nomen eius, Chriftum Dominum cum hofte humani generis prsliarurum & tandem vidoriam relaturum fignificat.Pariter iuxta Zaehariam, vir equiras equum ianguineum ftans inter rqyrros in conualle, ex mente Galatini, Chriftu Dommunj inter virosiuftos morantem oftendit, fed equus fignificat corpus Domini noftri, quod in ara Crucis ruborem fanguinis erat adepturus. Alioquin vir pugnator in Exodo vocacur Dominus Deus, cum nemo eius pore- C Ezech c 16 ^ at * rc ^ u ^ arI poisit. His addatur vir, quern Hierufalem proijcit apud Ezechielem, quoniam eft fymbolum verb! Dei, quod anima peccans afpernatur.Vir vnus ex acic fugiens, & arcam effe captam nuncians, vt legitur in Hiftoria Regu, cocionatorem ex ludsis ad fidemproperantem,ncmpe Paulum Apoftolum oftentaulrem virpu- gnans contra fratrem fuum apud Ifaiam, iuxtamentem Diui Hieronymi, hominem, relidis rebus pretiofis, &carioribus, ad Chriftum accedenrem reprarientat. At vir vnus perfequons mille homines , vt conftat apud Ifaiam ,erudirum dodorem vires Haereticorum profligantem de/ignat. Immo vir, qui non roborabirur in fortitudi- nefua, vrextatin Hiftoria Regnm, eft homo in diuina dodrina fortis,fine quaom- nis formudo nihiliarftimatur. Vicifsim vir linguofus,& iniuftus iuxta Pfalmum tri- gefimum nonum fupra centeftmum, expompoteft Judas; & vir tefticulis auulfis in¬ dicat hominem antea piam ducentem vitatA 8 c trada temporis,ad nequitias meum- bentemi namqjcum teftes fint indicia virrutis, pariter vice verfa euitario molluiem fignificabit. . \ , Na er cap Nomen viri: in numero multitudinis, myfticos fenfus in facris Biblijs ro paucos ■ m . p. fort it ur. Siquidem in Numeris, viriduo portantes botrum in vedepoftunt fpeda- read duos latrones cum Chrifto crucifixes, autdefignare polfunt populum luda/- cum praecedentem, & rerga Chrifto dantem,necnon populum Ethnicorum fequen- tem,confequenrerq; faciem Chrifticontemplantem. yel duplicem C hriftiamorem, nimirum in Patrem, & in homines, fiue duo teftamenta, in quibus continetur Chri¬ ftus, manifeftant. f /> iS Perviros tres, qui Abraha? in Genefiapparuerunt, poffumus intelligere aduen- em i' ' * turn Chrifti,qucm Moyfes,& Elias comitanturjnempe alter,per legem, aduentuoa Domini Cant.c, 8 . Lib.2. Reg. <•. 12 . Jerem.C.iy. Zac h.c. X. Lib. l. Reg, lfa.c.1 o. Lib, X ,c. 2 . D Monftrorum Hiftoria. 237 H Jjominiprsdicans, alter vcro circa Mundifinem,aduentum iudicij prspueniens. Per viros quinq; qui ludsis opitulatun apparuerunr, vt extat in Macbabeis,Geor- Lib. 2. A/^- gius Ederus quinqj libros Moyfis intclligit, Etquinq; viri mulieris Samaritans cbah, c.io . apud loannem erant quinq;fenfu$,quibus ilia ante tempus rationisregebaturmam /e.^. vir huius mulieris erat fpiritus rationalis,qui non erat vir, quoniam ei non obrem* perabat; aut vir, qui non erat vir, erat error adulterij, in quo tunc verfabatur. Viri duodecim Patriarchs nuncupati denotantomnes patres duodecim Tribuum, qui in primo ftatu vfq: ad Chriftumfuerunt. fmmo duodecim Principes, qui in Dcferto ceciderunr, cum his, qui ab Aegyprofunt egrefli, duodecim Apoftolos cumfuc- cefforibus oftendere poflunt.Viri fortes fexaginta, in Canticis,ledum Salomonis Cant.c.%. ftipantej, Diuus Gregorius interprstatur Sa&os,qui verbis, &exempiis fan« 5 tam mentemmuniunt, in qua Chriftus Dominus quiefcit. Tandem viri mille in monte Bethel Saulaffociantes, vtlegitur in Hiftoria Regum, a Diuo Gregorio exponun- Lib. i.Re* tur viri Ecclefiam propugnaturi, qui fuo Principi Ecclefiaftico adhsrent, f.13. Supcrfunradhuc viri in numero multitudinisconftituti qui animaduerfione in¬ digent; vt viri exercitus in Numeris, qui pugnauerunt,hidicuntur efte, quiomne Nam. c.$ r. vitiorum genuscxterminarunt. Viri virtutis,in Machabeis,app!icantes fead ci- Ltb.i. ma» uitatem Ephron, a Lautetodeclaranturtot Do&ores fenfumfpirirual? penetran- cbab.c.%. tes, vt criminofos a vitijsadbonamfrugemreuocare poffint. Viridiuitiarum in pfaimo feptuagefimoquinronominantur illi, qui fuas nopof- fident diuitias; immo ipfiadiuitijspoflidentur,proptercafomnum fuum,n6autem • Chriftidormirepcrhibentur. Viri luda, qui cum Dauid ,in Hiftoria Regum,adarcam deducendam progre- L.iscg.c.6. diebantur, poffunt nuncupari populi fideles, qui cum Cbriflo ad Ecclefis ampliff- cationemin dies incumbunt: quemadmodum Bdeles muruam opem fibi inuicem prsftantes, ex D/uo H/eronymo expficantur per viros apprebendenres manus prox/mi fuiapud Za<.hariam . Viciflim viri N'niuits, apud Mattheum, Ethnicos Zack.c. 14. iignificant. Ma>tb.e.iz Viri fangu/num in Pfaimo trigcftmo oiftauo fupra eentefimum vocari pof- funt Hxreticu qui prauis documentis animas interimunt, vel homines, qui adbuc in voluptuofas,&venereas adtionesincumbunt. Tandem viri Anarhoth qus- rentes animam Hieremis, Iudsos, fed potiffimum Saeerdotes, & Sex ibas aduerfus Chriftum defignant. Modo fe fe offert nomen hominis, quod fuis myfticis fenfibtis non caret: quan- doquidem, hoc no nine, prius multa per-fe&a , & optima, nempe ChriEus", Beata Mariafemper Virgo Angeli,mens,&perfe & mitigat ihtmicos . ^ Lingua inffiumentum guftus, &ofationis efte dicitur ; quamobrem Euangelij itnoua. Preco, in myftico Ecclefia? corporejinguam Chriftrrefert;fiquidem,inftar lingu?, S faporem profanorum a fapore facrorum,&fpirituaIium diferiminat, &orationera effundens diu/na encomia, & gratiarum adiones celebrar. Labia funt partes mol¬ les rorum dentium ordinem tegentes,• hincPrecones Euangelij labia Icclefis efte Labia- feruntur, perquos lingua Dei Parris, nimirum fpiritus diuinus adpopulumconcio- ' X ncm i Sett*, QSa Cfip. 21. Guitar, Andrus quid praftet. Vocit tnora Its doeirtna. 242 Vlyfris Aldrouandi nemhabet. Hi igitur molies, & bcnigni effe debent , vtduritiemdenmim> idcfl feueritatem diuinar iuftitia? emolliant, & tempe t rent, Genaepoftea funt partes fa m deimolliticm,a!bedincm, &ruborem participantes, aquibus oftendirur exterior confuerudo, in qua moraiis pulchritudo refulgec. Hajcigjtur moiiiriem pietatis, ru- borem charitatis, & alborcm puritatis referre debet. Os ad nutritionem valde ne~ ceftanum efte Iiquido coaftac: quandoquidem nifi os cibaria pratparans ad ftoma* chum demandarer,proculdubio membra humana deficercnt. Osin Ecclefia Dei ell theologies fapientioe Dodor , qui cibum diuins dodrinse diligenter examinatum membns, nempe auditoribus diftribuit,vt eorum animam reficiat,3tq; nutriar.Prs- terea obferuandum eft, os humanum efte paruum, cum bruta valde ample ore re- * ferta lint: namq;homo rationis parciceps ore paruo fuiranatura donatus,quia rao- dicus fermonis eflet, & paucam alimenti quanntatem adhiberet ;iuxta iliud Pro- uerbiorum. Quicuftodit osfuutn, cuftodit animam. Os autem vaftumin brutis, nimirum in criminofisobferuatur, quia non folum funt largdoquijveriimetia nulla vtunturtemperantia,qus impetuuj appetitus moderari poifit. Ab ore ad guttur facienduseft tranfitus , in quodua? ad pufmones, & ad ftoma- chum patent vise , quarum prima aerem , altera vero cibum ad ventricuium defect. Guttur in morali dodrina figm'ficat mentem duabus vijs, nempe affedionibus in- figniram, quarum altera fpiricualjs,altera voluptuofa dicitur.Spiritualis eft ilia,per. quam aer bonorum ad animam attinentium attrahitur,altera,per quam bona vo . hiptuaria appetuntur. ltidcm , fcibcct in gutture aer ,&cibus diuerfas fortmntur B vias, quoniam aer per arperamarceriamadcor,cibusautempcroefophaguad ven- triculum defeendit: quare, ob vicimam imminer periculum ,ne portio'erbi via ae- ris, maximo patientis incommodo, ingrediatur.C um igitur in morali dodrina, aer fummuih bonum, & cibus bonum fortuitum figniBcet,quorum primum cor,Sc alter rum ftomachum, nempe marfupium petit.- fsepefsepius impendet difcnmpn, ne bo¬ num fortuitum viam cordis obftruat.-quemadmodum A uarisacc/dir,quorum diuitias a via marfupij aberrantes cor perunt, & fuffocantes animam impediunt, quominus egenorumcalamitares.videre , & eorum querimonias audire poffit. Idcirco qui- dam Poetahominem auarum rci infenlibili comparabat huncinmodum. Area turner nttmmis,foctet mepafett egentes, Si poffet, mifero»pafcerce, area loqui. Area magrs rare es, quam qts.t ttbi pander a fe.ruaU ^ Area ttr, tllahominh nomine dignafuit. In prsdida parte vox etiam formatur,qn® fi fuerit fuauis atrumnofos exhilarat, amorem conciliat,laborem lenit,mentem atimore ad audaciatri.ab ira adCletnen- tiamreuocat. Taliseft vox diuina?laudis,& optima* eruditionis, qua? pecc3ntibus fpem, & Istitiam affert, pietatem erga Deum excitat, laborem , & msftitiam, per psnitentiamlenit, ficq; penes Deuni , & homines ptscomum laudis fibi conciliar. Iraq; vox optima. Sc perfeda edit ur, quando canales pulmonis erut Iencs,& excre- mentis inanesi namq; humore aliquorcferti grauem, & ina?qua)em vocem reddunt. Hicanales reprsfenant Euangelij Preconcs, & Theologies fapientia? Dodfores, qui fi fuerint lenes, & ab excrementis criminum aheni,fuauem vocem,nempe do- drinatn gratam populo effundent,.- fin fuerint viti/sinfedi ingratam eruditionem |j audientibus communicabunt : vnde ad root Gregorius hsc verba proferebat. 7" unc author it as , mittitur ,qnatido vocem opera non concomtttantur . iuxta illudvul- gatum. Tancfie cenfura, dr tunc fie exempla parantur, Cum Doffor, altos quod mcnet, ipfe facit. Etenim Maiores prauis exemplis mirandum in modurn csreros offendere folcnt ideo adrem Scaliger in quodam epigrammace introducit tuuenem Prifcorum Deo- rum mores imirammfic loqucotem . Si Tsitto tmhi quts verttt, qtiodjeruut armris Erro, quodomneocnils aucupor alitibus ; Jlle lotum fciat, ac Ditern, Dommumq',profundi Set an c a pi dm eo eolla dtdtffuugo, St tA‘ < Monftrorum Hiftoria. 243 Si tale atqi homin'tgenus ell imttabtle Biuum-, Poll Dittos, quodnam crimen amare meumeh ? Iraqi ficuti vox gram's, & rauca harmoniam perturbat, & aures audientiu lirdirj ita Improbi Vocem grauem,&raucam edere dicuntur,dumfra?num propria lingua: minime cohibentes harmoniam bonefta? confuetudinis turbant, &bac voceviris probis,& perfedis ingrati efte feruntur, Demumhominis collum,veluti & aliorum animantium fbrtitudinis rymbolum efte folet;nam tollo vindo ,fortitudo animalis fuperatur. Per collum intelligenda eft loquela, cum vox in colio formari incipiar: collum, in hac magna anima; vis refidet: non enim quis poteft vnquam a Diabolo fuperari, donee opcm diuinam impiorare, & crimina confiteri poffit : iuxtaillud ifaia?. Con - Cap.^z. [urge Hterufalem, folue'vincula colli tui captiua fill a ,t*0».Anhelirus quoq; in hac par¬ te ce!ebratur,dum maiorcopia aeris attrahitur,quam emittitur,at ratio indeorirur, quoniammagna aeris portio nurritioni fpirituum famulatur: hjeaer attradus bene- ficia a Deo in nos collara fignificar, quemadtnodumaer emiftiis noftrainin Deum fexuitutem denotat. Plus ergo aeris recipitur,quam emittitur.quoniam diuina erga nos beneffciamulto plura funr, quam qua? Deo retribuere poftimus . Non imme- ritoigitur Pfalmographusfcribebat. J£uid retnbuam Dominopro omnibus , qua re - tribuit mibi ? quafi inferre veller, fieri minime pofte, vt Deo ex condigno fatisfa- ciamus. Iain defeendendum eft ad pedus,in quo cor pars pra?cipua a natura pn'mum for- F matalatibulatur. Cor in homineinteriore eft reda confcientia, quam vnufquifq; virtutibusexornatamprimiimfabricaredeber. Deinde cum cor fons ca!oris,& vi- Cordis m - ta: efte feratur, ipfo Ixfo, animal ad interitum properar. Cor redam in Deu fidem tali a. repra?fenrare poteft, vnde calor charitatis, necnon vita virtutis ,& gratia? dmia- nar: cum feripierit Abachucb. luftus ex fide viuit, qua? lafta proculdubio interitum Cap, 2, anima?, & corporis progignit. Infuper cor in medio pedoris refidens ca?teri$ partibus vitamimpert/rur. CorPra?fuI efte dicitur, qui in medio Ecclefta? fedens, vitam gratis, & fapienr/a? cuicumq, communicat. Immocumcor a cura denomina- tum fuerit; mens animat meriro nomine cord s erat appelJanda, quoniam propria falus illi cura? efte dc bear. Rurfuscor vanjs gaudetprairogatiuis. Pritr.o iugi mo- tu afficicur, dum conftringitur, & dilararur. Paritercorhumante aft'dionis in ali- quoopereredo femper fc cxercere debet: vcl omnes confcientia? latebras erga G Deumdilatare.-iuxta illud Apoftiliad Corynthios. Os noHrum pant ad vos Co- Lib.z.cstp.6 rynrbij , cor nollrum dtlatatum eft. Secundo cor in tb >racc italocatum eft, vt ad par¬ tem finiftram parumper vergat ,ficq; naturalis frigiditas huius partis temperatur. Cor eft mifericordia viriperf di, qux femper tendit ad finiftram partem eoru, qui in egeftate, & calamitate verfanrurjaut vergitad Iteuam eorum,qui frigore lethalis criminisopprimuntur, vr feruore fpirituali foti ad redaopera excitentur . Tertio, ex medicorum fententia,quando temperatura cordis nonmhil adfrigidum,& humi- dum vergir, tunc pulfum producit mollem , & hominem < ffeminatum , & giabrum reddit. Pari rarionequando affedio gerens vicemcordis pierare fuerir frigida, & voluptatibus huinida , tunc pulfum operum modem, Seunbecillum redder, necnon priuationem pilorum, nempe defedum virtutum procreabir. Quare poterimus pro- II ntinciare illud Pfalmograpbi. Comprchendcrunt mtintquitaies met ,(£■ cor meum de- reliquit me . Reliquum eft, vt ponderemus pedus, cuius pars anterior mamiliis exornatur,& P efforts dorfo, necnon lateribus concluditur. Pedusmanibus perculJumobinternamcaui. moralist. tatem fbnumedit :homo igiturpeccans, perindignarionemaduerfus crimina, pe¬ dus percutiar, &confeflione fonitum edat, deinde redis operibus manus adhi- beat; namdeconfitenribus quibufdam legiturapud Luc^m.PercottentapccJfra fua Cap.z 8 , reuertebantur. Mamilla? humanum pedus exornant, cum in ventre brutorum con- spicianrur. Mamilla eft benefit); fymbolum , quod in pedore viroru perfedorum refulger; namqj horum operationes, excorde, & gratis prodeuntjeu benefitia im- proborum ex ventre, nimirum vtilitatis caufa, in eteteros conferantur. Demde ma. Mamilla, railla eft pars cordi proxima,& fanguinisin lac rranfmutandifacultate potitur; vt indc infantes alantur, Mamilla aftimi'latur rmfcricQrdia? viri iufti, hiq enim cordi, X 2 nempe Cap, 14. jporfum. Humeri, Cap. 6, Brachia, e*M6, lianas. Cap,}. Cap, ip . 244 V 1 /fsis Aldrouandi nempe Deoeftproximusjhicigirurfanguinem diuiriarumin lac deemo/yna? con- uercir,quo poftea infantes fcilicetegeni aluntur. ItcmmamilJa? mulieris vtero gc- ftantis,ex fcntentia Medicorum, fi copiofo laderedundauerint, forum fore debi- Jem demonftranr. Cumigitur foetus opcrationis, &lacloquefo fymbolu efte pof- fit, non poterimus wifi pra?fagire fartumoperarionis fore imbecillum, quando ladle verborum mamma? labiorum abundauerint.Legitur enim ha-c fententia in Prouer* bijs .vbi verba funtplurtma.tbifrequentere^e ft*i.Y)uo Iatcra iuxta parrem dexrram, fin i ft ram thoracis obferuantur. Hare duo Jatera duobus hominibusadmetiipro- ficifcenubus comparantur,quiperuenientesad bmitem fireuerti voluerint,horusn dexter finiftcr, & finifter'dexter e/ficitur. Simiiiceradlimiremincerirus peruenien- * tes eamdem incurrunt fortem, nam qui per latus dextruinprofperiratum graditur, tandem in limite mortis finiltrum latusa?rurnnarumoccupat,& viciftim egeni,qui v/am calanfitatum cucurrerunt, tandem ad dextrumlatus serernae iftiriae tendunr. Deniq; dorfum homini hoc beneficium prxftar, vr fupinus iacere pofiit, cum bruta hoc beneficio careant. Idcirco infer homines, & bruta, fcificet inter viros perfe* ruiram, nempe viros i mperfedos coilocauit, vt, deficientibus perfed s, ah; perfedionem adipifeerentur. Nifi velimusperpituitam humorem inconcodum interpretari Pec- cantem, cuius affedioinconcoda, nempe imperfeda effidcirco Ifaias dicebat. Ex- C cox: ie>fed nontjuafiargentum. Tandem melancholia in humane corpore eft humor nigeradiduum procreans metum-.quare non eft mirandum fi Medici tradant Melan cholicum abfq;manifcftacaufa formidare. Hie humor peccati fymbolum procul* dubio nuncupari poteft, quod fplendore gratiae carens, nigredmem participat.-ideo qui tali humore inficiuntur, vitijs demgrantur, quorum ftimuhs agitati femperfor- midant. Ex mafia humorum caro, & pinguedo generantur. Caro mollis, necnon calida, & humida eft, qua? ofia tegir, & inania mufculorum fpatia replet. Per carnem, in- telligenda eft mens perfeda, qua? humore pietatis,&caIorecharitaris referta, offi- bus, nimirum egenis velamentum pra?bet, deinde vacua mufculorum fpatia replere dicitur, dum vacuis pauperum loculis farisfacir. Amplius caro propter moihtiera j) impatiens laboris efi’e perhibetur: quare animalia carnofis pedibus referta, vt ho¬ mo, diururnos labores tolierare nequcunr, nifi calceos induant. Pari ratione homi¬ nes carnofi,nimirum delitijs inuoluti Jaborem calamitatum difficulter perferunt: velutilegiturapud Mattheum. Caroautem infima. Quamobrem necefie eftadcal- ceamenta exemplorum & dodrina? Sandorum confugere. Pinguedo fub cute ge- nita illam emoilir, meatus obftuir, dum augetur, venas coroprimit, & tandem ignis fornes eft. Pinguedoquoq; voluptatum cutem emoilir, & mearus affeduum ita ob- ftruit, ne diuina gratia ad intimas cordis latebras penetrare poflit : immo crefcens potenrijs animse dominatur, venas voluntatis comprimit, & demiim ignem auari- riria? nutrir. Deniq; nimia pinguedo impedire folet, quominus mulier concfpere poflit; & qui nirqio adipe obruuntur, fi valetudinem incurrant, difficilJime fanitati reftituuntur. Simi- Monftrorum Hiftoria. 249 Similiter qui adfpe diuitiarum redundant, vi criminum, tegrotant, & ob auaritiatn difficillime conualefcunt, immo fa?tum redi propofiti non facile concipiunt. Quan- doquidem pmguedo diuitiarum caloremcharitacis extinguit,motu perfeda? ope- rationi$,aufcrt, & vias interniaffedus obftruit. Nerui a cerebroortum trahentes per totum corpus di(Teminantur,vtcudis par¬ ibus motum, & feufum impertiantur. Neruiexponunturvirtures a cerebro nempe a Chrifto dimanantes, & tori amra* commumcantur, vt motum redo? operations, & fenfummifericordise excitenr. Nerui iofuper quoproximiores funtcerebrd,ed Herat* lunt moiliores, ex quo remotiores, edduriores euadunt. Hi nerui Iudices,vel Le- E gatos a cerebro, nempe .a Principein varias reeiones miffos defignare poflunt :fi- quidemhi quofunt capiti nimirum Principi proximiores,moiliores funt,dum beni- gnitarem erga populumexercenttmerumucnirn, ne prooter vicinia, populiquere- ia adaures Principis perueniat. Sed quandoacapite, oblociIonginquitatem,funt remotiores, maioremexercentes fa?uitiam,duriores euadunt. Demum neruiiuxta obferuationes medicas, fi fuerint prxeifi, non regenerantur, neq, glutinantur. Per neruos intelligere poffumus Schifmaricos ( .$. », fima, toto autem ofte molhor, inter os, &carnem media; ideo facile abfqjfract/o- ne flectitur, Chartilago anima?appellatur propenfio ad bonum,qua? i ntra duritiem, Sc mollitiem collocanda eft; non enim incredula efle.neq; temereomnia credere de¬ bet; cum feripferit Ioannes. Non enim eft credendum tmntfpintui, ftd probate fptri- Cap /as, ft ex Deo funt. Item chartilago eft particula fenfu, & moru carens; immo ft am- putetur, nonregeneratur. Chartilagines Diabol/ funt Peccantes,qu/adomne ge¬ nus vitiorum flexiles, & pronifunt, deindefenfu mifericordia*,& morureda? opc- , rationis carent, immo ft peccati gladio ab Ecdefia refeindantur, nolunt patniten- tia? glutinedenuo ipfi copulari. Poftremo cutiseft pars corporis extima,iniurijs aerisexpofita, vtca?teras cor- cutit, poris parres rueatur. Cutis in hac dodrina eft anima? toIlerantia,qua?iniurijsae- ris, fcilicercalamiraribusexponitur,&ab ipfaca?ter£ partes, nimirum inreriores animj affediones defenduntur. ideo de hac cute patienti« intelligeye poftij. HSUS- ?'M7- Cap.lG, Span [us,dr [portfa. Resales, 250 Vlyfsis Aldrouandi mus illud affertum Ezechiel is.Super extendam tnvobis cueem,dr dabo vobis fpiritum » & viuetis. Deniq, homo inter cameras animantes tenuiffitna munitur cure ; quarc cum frigoris, vel caloris noxam facile perfestiat, aduerfus aer/s iniurias, veftimen- tis induirur . Affimilitcr homo ita tenui patient/? cute eft mun/rus, vt vel pariim, vel nihil pro falute tollerare poffit, fiaculeis calamitatum aliquando pungatur: quamobrem illiusintcreft veftibus exemplorum, & doctrins Samftorum fefe in- duere, vtfrigori calamitatum , &feruori srumnarum refifterepoflic, pronuntians iliud lob. Saccum cenfui fuper cutem mean. MORAL1A AB HOMINE, Eiufq; varijs Atttibutis petita. ACTENVS de partibus humanis difteruimns, modo ad homi- nem,eiufq;attributa examinanda accedemus, vt documents morali- bus indeelicitis noftra here hiftoria perficiatur. Primo aliquod di- ferimen huinani fexusponderandumeft :fiquidem mares in compa-/fi rationead fsminas, funt calidiores,corporcrobuft/ores,animoau- daciores, magis hifpidi, pluribus referti dentibus, &maioricaloris innati copia re¬ dundant; &proptereamaiori etiam ciborum quantitate egenr. Pari rar/one viri iu- ftij necnonilli,quiin religiofam feruirutem Deo funt dicati, in comparatione ad Laicos , mares dfe perhibentur : quapropter charitate funt calidiorcs , conftantia validiores, prompra voluntate audaciores, aftidua an/mi demiflione hifpidiores, deinde plures dentes diferetionis habenr, &quoniam feruore charitatis vtuntur, ideoquotidie circa alimenra plurium meditationum verfantur. Si confideretur ho¬ mo quatenusfponfusj proculdubiohicfponfam primo blandis verbis, & xenijs ad amorem allicit, deinde nuntijs, & litteris votum fuum exprimit,Iud s,& fpedtaculis fefe exponit,in cultu veftium nouandojfibi nimisindulget, & tandem earn diligen- ^ ter circumfpe&am ducit coniugem. Nos poftumus in prsientia nome fponfi Chri- ^ fto, & nomen fponfs Ecclefts, vel anims affignare equandoquidem hie fponfus a mundi primordiohancfponfam diligens inmatrimonium accipere decreuit; pro¬ pterea ab initio dona, nimirum cunfta eius offitia ei deftinauit, & ad expriraendum votumfuum, Patriarchis, & Prophetis ,tanquamnuncijs vfus eft , fpeftaculis fla* gellorum, & crucis fefe expofuit, veftimento humans carnis induit & de mum earn diligentercircumfpe&amblandofermoneallocutus eft: quemadmodum in Pfal- mo quadragefimo quarto legitur. Audi filia-, dr vide^inclwa aurem tuam, dr obltui - [cerepopulism tuum, dr domumpatris sui. S> contemplemur feptem states, per quas tanquam pertotgradushomoad po- ftremum vitce terminum accedit-has quoqjadmoralem dodhinam trahipolfe com- periemus.-proptereaquod feptem states funt feptem virtutes fpirituales, per quas D Vita gratis ad opratum stems gloris finem progreditur. Primaigitur stas in hoc genere eft demiffio animi, qus infantiam smulatur: nam veluti hsc humanam inchoat vitam; pariter ilia vits moralis principium eife fertur. Immo fi infantia a nonfando deducirurjftc vir demiflione an/mi rcfertu$,ob verecundiam.loquendo, limites vrbanitatis non excedit: prsterquamquod ille ,qui hanc primam virtu- tem profitetur, apud Catonenij linguam compefcere debet ; namq; Ouidius foie- bat di cere. PracipuaeH virtuspreHare filentia rebus , Et contra grauis efi culpa filtnda loqui, Secunda stas eft c hariras, qus homines Deo, amicis, & inimicis indiftolubili quodamamoris vinculoconciliarcnititur. Tertiaeft Pietas, qus inftaradolefcen- tipe, au&ionis meritorum eft procurairix. Quarra eft iuuencus, nerape fortitude, qua Monftroram Hiftoria. 251 E F G H qua homines aduerfus tentamenta armantuf. Quinta eft Honefta&vihe.qua? vi- nlem a?ratem a?mulans cauet, ne quid indecore, auc libidiqose fiat ,,atq; cogitqtur. Sexta eft P/udencia * qua? tanquamfene&us moilitiem carnisdeftruensjapientiaai ip.iritus illuftrut. Septima & poftrema aetasfpiritualis eft Timor Dei,qui decrepi- tatis a?mulus,homineni fiiperbiacreCtummcuruat,&mentemadcontemptad©nes mortis pronatnreddit, Modo nonnulla peculiaria deinfantibus,& puerisconfidecanda fefeoff,erunt. ; > ..., In primis ad procreatioriem infatuis materia a matre fuppeditara,femen yirijtnatrix totum recipiens , fecundina , nimirum membrana hancmaftam inuoluens,&.caior Infans* naturalis totum fbrmans, &e/ficiens conduunr: prseterea fanguis onaternus eft ne- ceflarius,qui genitumiatninfantem nutriar,atq;augcat. Pariter, vtaliquis vipteni- tenti^ ad gratiarn genitus, films Deieuadar, nrulta funtnecefiaria, primo matrix, ideft locus conueniens,.nempefides Ecclefia?, qua? reciptat, materia, fcilicetreda voluntas, qua? obtemperer, femen viri, nimirum Vet bum Dei ,& doCirina Euan« gelici Praeconis, quae hominem difponat & tandem jdoneumreddat. Caior ope- rans eft gratia diuioi fpiritus, qua* totum efficir, iecundina eft chariras, qua?omnia coniungic, & deniq; fanguis mnriens eft memoria fanguinjs Chrifti,qua? cunCta fouet, atq, auger, Prseterea in generarioneinfantis, narura primitiis mebr-a prin- cipalia, nimirum C or, cerebrum, & hepar producit, deindead ca?tera$ partes for- mandas fe accingjt. Partes pra?cipua?, in doChina morali, viitutes theologies ap- P artespr*« pellantur, cor enim,propter amorem,eft fymbolum charitatis, Cerebrum , cumfit ciptt* in mt principium fenfus, Fidcrn defignat, Hepar quoniam totum corpus slit, Speminfi- raltbtts. nuat. Hinc ChristFidejes Nature smuli primum has virtutes preapuas formare, . „*~ & perficere debenr, delude ad alias a prsdnftis dimanantes pedetentim acquiren- , 1 dasproperare. Amplius in fans in vtero materno non ill,-co, fed paulacim perftcitur, & formatur, prster Chriftum, cuius corpus iotra.inomfntum temporis,formatumanimacum, & a Verbda ifampc um fan . Pari ratione homines naturam imitantes paulatira vir tutes induerc debenr, vt deinceps probj, perfedti,&dodieuadant. Oppofitum ta- men contigit Chrifto , qui illied fcientiarum , & granarum omnium cumuloredun- jdottftj veiuri expofuit Joannes capire primo. Vtrhum caro fatlnm e ,7 , & habitants in nobit , & vtdtmn t glc-nam tius cjuafiVmgeniii a patreplenum geniia s & ver:tails Rur- fus infantes ftatimpoft orui n in locoo-bfeuro cofiocantur,ne ueidusaervifionetn eorum Isdac :aflimiliter infantes, nimirum pqni nuper adfidem, velpoenitcntiacn, vel reftgionem nau {unt.aeri lucid®, nugorforum non funtexponendi, nefplendo- ve profperitatis mu n dan a? oftend.amur; propterea in opaco animi demiftionis loco conftituendi funt, donee validioretn d>fcretionis vifionem adepti fuerinr, Iterum membra inf&ntium i tat end la funt, vt facile curuaturam incurrerentj, rsifi nutrices v ‘"" fafeijs ilia artftarentita membra infantmm , ideft affetftiones iuuenum funt na- ‘ turs adeo flexibilis, vt nift ab erudita nutrice, feu perfedo viro,fafeijs optims di- fcipiins vmcianfnr^ curuiiturarnp auorurndrumorumfaeile contraherent Infuper infantes vt copiofu® afimentum concoquanr, diuturniori etiatn indigent fomno; bine nutrices illos fujbfei canrilenaad fomnum prodiu.es reddere folent. .Item in¬ fantes, fcilicethomines, quicopiofomundans profperitatisaliinento vefoywur, diiKurnopietatis,&ooot«5plationis fomnoindigent: qua propter nutrices,nimirum Euangehj Praeccnes, iucundis do China? 3 & exempioruin cantilenis fomnuinii/is concsiiarenitURtur. •• ? . r . Quando verb infantes ado!,euerun.f,pueri nuncupanrur, & cum fint adhuc imhc* Pueritia » cilles ad labores non funt idonei, ad^tadendum faeildiss&ad iracundiam prdnLTa- les vocari poffunt.Peccantes,qui,:puerortim inftar,fu nr imperiti, ad laboremcon- templationum, & redanim operatm-num im pti,ad concipiendos irarum mo.rus pro- ni, &ad cadendumfaciles, dunj quotidie de crirnmein aliuderimen prolabuntur.; ^ - Item puer i a valetudinarijs geniti hmdes cegritudines raquam h«reditarias incur- rerefolenr. Pari ratione puerifunt Subdici, vel Difeipulftnaraq; fi Principes , vel Prteceptores fuerint valetudinarij, nimirum varijs infeCii vitijs; fimiliter filij, ve- lutiSubd/ti, & Difcipuji prauis exemplis. lteft inqutnantur ;. non immerftb igirur C-aneb 3 cCa to. 7 nrpe 2 $ 2 Vlyfsis Aldrouandi Cap.i, lo.cap, I, Cap,13, Turft eft Doff on, cum culpa redargUit tpfnm. Si contsettatur fcrmo ad puellas, qu® hoc nomen intcgritat/sfortiuntur, ha? de- bent effe gr'acnes, flexibiles, & venuft®. Puella hocinlocoanimam repr®fenrat, quae temperantia gaudere debet,in am mi demiflione gracilis,rationeobfequij, flc- XJbiiis,& tandem doubushoneuatispulcherrima. tatrisarntr Ratione confanguineiratis, parcntes,&filij ponderandifcfeoiferunt. In primis in filios. pater immodcraro fi lium amore profequitur,&eumab vberum nutrimento retno- tum qootidianum fibi conuidoremconftituit; deinde crefcenrem erudtens verbe- ribus corrigiti immo ctiam erudiendum ad pr®ceptores mirric, & quo magis fibi fimilem obferuat,tanto maior fibi in ilium amoris cumulus accedir,&iuxraa?ratem, dignitafes illi imperticur, & hatreditatemaugere nonce/Far. Hie pater eft Deus Omnipotens ,-iuxra illud Malachia?. Pater vtsus eft omnium veftrum. Fifij funtom- nes virfiufti abipfo per gratiam genin', & alti. Dicebat enim Ioannes. Dedtt eis po¬ tentate™ filios Dei fieri, bis, ijuieredemt t» nomine etas . Iraq; hie fummus Pater tales films'effWfiffime diliglt, immo ab vberibus delitiarum feparatosadfaeram Gratia?, ve! Eucfoarefti® menfam ducit, cur® prarceprorumdiuin® legis commendat,verbis facr® paging eos erudit, & verberibosealamitatum identidemcorrigit. Sic enim veritatem affequiturilludProuerbiorum . gut fatal vtrga bdit fiiiitm . lmmohic pater quantd magis filium in moribusfibi fimilemobferuar, tanto maidri affeos,nempeiIIos qui prrcipuo quodam culm earn venerantur, ladegrat/® nutrit,labentibus i-n crimmaopitula- tur, ftantes,nrmirum in diuirta gratia conftitutosconfertiat, inquinatos purgat, & tandem ad greffum bonorum operum, & ad locurionem dimhi fermonis eosin- ftruit, Siconfideremus filiosj hotum alrjfunt primigen®, alij verb dcinceps nafeutur. Veriun antiqua trtoleuit confuetudo, vt maior h®reditatis gentiIifia?portioprimi- genis contingeretj n ififortecomiffa noxa,parentes bonis primogenitorurn eos ex- h®redarentj nam tuncminores natu maioribus pr®ferebarur. Deus igtmrabinitio, d-uds filios, nempe populum Ifraeliticum, & populum Ethnicum habuiffe perhibe- t«r. Populus Ifraeikictis dicebatur primigenus; veluti legitur in facris pa ginis, j p If l f rae ^ quern coaquaBi pnmogenitotuo . Deinde alius fiiius, nimirum popuJus Ethtti- n cc ej,c , cus poftremd genirus vocaba tur, confequenterqj non huicTed illi maior hseredita- * ‘ tis grati®, & glori® portio comperebat : t?erum quia populus primigenus Deo car- nem homanam induto aduerfarus eft, proprerea ture primogenitorum priuatus fuit, Lib,i fara atq, s hxccsleftis,&®ternah;rreditasin Ethnicum collata fuit. Id aurem in facris lip.c.'S, Biblijs, per Rubem, &Ictfeph elegantifEme foit figuratum. Idefrco adrempotc- rimus^ B D Monftrorutn Hiftoria. 25J riffllK diuulgare illudMatthei. Erunt nouiffvni prtmi,frpriminoutffimi. Aut pronun" c/areal/ud, quod apud eumdem Mattheum legitur. Auferetur d vobis regnum Det,gf dabitur gtnti facienti fruit urn eius. Sicontemplemur homines, quatenus imperant, & famulantur 5 tunc natura Do- tnioorum, &feruorum fefe ofFert ponderanda. Dominus feruos fuos nonoppritnif, immo iilosaduerfusinimicorum impetum tutacur, iliofqi in egeftate verfari noper- roittit. Iudex, vel Princeps naturam Domini ingenui, & jufti imitaridebent, dum enarratas prxrogatiuas erga fubdiros exe;cent, & feruando a?quitatem, eorum in- nocentiamtuentur. HoccnimeritcQnfbrmeatftrto i falmographi. luftmDom- E nut, &iuttttias dtlexit, aquitatem vidttvultu, eiu>. Nifi velimus, per Donvnum,in- tcrprxtari Chriftum, qui optimos feruos alir, & turamr, prauos verb cam Dxmo- nes, quam homines punit,atq;depnmir .-idinnuebat Pfalmographushis verbis.,?«- feiptens manfuetos Dominus , humtlians auttrn peccatores vfq\ act nr ram. VlCidim \'O- minus perditus famulis minime opitulamr,immo illis damnoeft,dum ius petentibus non reddit, & premia a reisexpedar. Hunc Dominumimitarur Tyrannus,qui lux poteftatifubiedosdiuiujs fpohat,&,omniiurepoftpofiro, itaoperarur,vtpceoas innocentes pro nocentibus pendant. Hoc ideo non eric abfimiJe illi, quod recita* Ult Ifaias. Dabo Aegyptum tnmanu Donnnorumcrudelmm . Ex altera partefmiificonfiderentur,hi a feruando dicebantur,quoniam in hel¬ lo captos Triumphans fertiaret, vei vt venderentur, vel vt ab hoftibus redimeren- p tur; nifipotiusdicamusafcruiendonuncuparos quoniam mulris feruitijs delhnen* tur. Serui antiquitiis in triplici genere confliruebantur. Alij erant vernacuii, qui fub iugoferuitutis nafeebantur, alij emptirij, qui rapti vendebantur, alij condudti- tij, qui fponte, & fpe Jucri, alicui famulabanfur. Pariter, in mundo mora'i, varia funt feruorum genera , varijs Dominis fpirifuabbus famulantia ; hos quoq; a fer- uandonuncuparos a/Teueramusjquandoquidem Deuseos in vita feroar, vt radem ad bonam frugem fc recipianr, & feme! a vipjs redimantur. Aur illosd /Vruiendo Cognominarosa/Feremus,quia,3tJt Deo,aur Dsmom famulentur. H orumalij nun- cupantur vernacuii, vt Ethnic/,qui fub iugo feruuutis; ideft peccati orti funt, & in haceadem naui verfantur paruuli, qui labe originis inquinati nafccntes,ante abiu» tionem aqux facri fonris decedunt;ideoq; 3 b huiufmodi feruiture nunquam 1 /beran- tur. Serui emptitij funt c hnfiicoix peccantes , qui aqua facri fontis loti , & poeni- G tentia liberi a Diaboloemuntur, dum voluptatibus feruiunt,& viriorumomnis ge¬ neris feruitute opprimuntur. Deniq; ferui condudirij funt Chrifticote perfect, qui non vi, fed fponte,& fpe lucri sterns gloria? ad volunrariam Dei feruitutem fe recipiunt. Hi merito poterunt pronunciare illud Genefis. Ewe nos in feruitutem,& Isti feruiemus Regi. Famula quoq; iuxta Prihorum confuerudinem, vdibus feruinjs deftinatur, illiberal! nutritur cibo, veliibus nullius valoris induitur, aiTiduo ferui- tutis iugo premitur,immbfilium nonnifi feruituriaddidum concipere poteft,hxc ad libitum nubere non permittirur»tanquarn beliua venditur, virgis interdumes- ditur, &fi, fortuito, bbertati donetur, ob ingrari animi viuum rurfusad priftjnam feruitutem reuocatur. Hxc famula anima peccans efie creditur, quam Diabolusli- bertate confcientis priuans, feruituti criminum addicit; fiquidem vihoribus pec- w cantium offitijs famularur, vulgaribus diuitiarum alimentis refcjtur, abiedis vefti- bus praus confcientis induitur, nefarif confuerudinis feruitute prfmitur ; immd fi filium bonioperisconcipit, ipfequoq, fetuiruti deftinatur, quatenus gratia,& virtute meritorum carer. Item hsc a Diabolo feuis Dominis mundi,& carnis ven¬ ditur, ficq; confuetudini Chrifti, & Sandorum copuiari nequir: quamobrem curn *IIi defic gratilfima in Chriftutn earn i'iberantem voluntas ad foluendas grati’as, ipfam ad feruitutem Inferorum reuocat, vbi affiduis flagellis verberarur. Hadenus examinata funt i!Ja, qus adstatem, fexum,& conftitutionem hominis fpedaban-r. lam tempus eftdilferendi deillis rebus, qua? firede adhibeatur, ho- ininetnin fccunda valetudineconferuant, fin fecus,eius valetudinemdeftruuntihf ronnaturales aMedic/s appeilantur. In dodrinamoralihasresquoqu'nueniemus; fiquidem vita gratis aerem puritatis, cibum pieratis, & Eucbarifti*, potum fapien- tis, exerciuuindihgentig, qmetemtranquiiitatis confcicntix, vigiliatnmediiatio- % nis, UdtthAM Cap. 10 . Semeru va~ r/a diffeno tia. Cap.af/c Anima pec- cans ajftmi - lattttfama- ia. ■ VlyfsisAldrouandi Vita gratia quail s. A Cap4, B : Votionum differentia. Vint pram . gatiua. Cap.9. 2J4 nis, &prGuidentia?,fomnumeontemp|ationis, & g!ori?expoftulat. His igitur vi¬ ta gratis cuftoditur, & conferuarur, ne criminibus inquinata percar. Cfteru has res in fpecie pauldaccuratiiis meditari debemus,&inchoandoacibis ,bosmulripIias generis eflfe comperituus. Nam cibi delicari,&tenues paucisfcateotexcrementis, confequenrerq; copiam fanguinis procreant. Alij funt cibicraffi fucci, multifq; re- dundantes fgcibus, quipaucum fanguinem generanr. Paritercibifpirituales, nem- pe diuina gratia, & Euchartftia?'fanguinem pietacis, & mifericordia? gignut, & pro- ptereacxcrementis vitiorum carent. At cibi mundani, fcilicct bonafortuita pau» cum pietacis fanguinem, immo mulra criminum excremenra procreant. Niff dixe>- rimus eupedias , quaecitdm fubftanriam afiti rranfmutantur, ffomacho imbeciilo compecere,cibos verd iihberales,& craffi fucci ffomacho caiidi temperamenti con- uenire. In hac dodrina, cibi tenues, & optimi fucci funt viriiufti, dequibus Chri- ftus apud loannemha’C verba prodidit. Ego ctbum habe,omandu<;are,quemvos nefci - its. Pmerquamquod tales cibi faerie conficiuntur,deinde fide, atq; gratia difpo- fiti in corpus Ecdefia? couuertuntur. Cibiautem illiberales, & craffi fucci funt Di- uites,& auariria? dediti,quidifficu!terconcoquuntur,quiaut nunquam, aut ferd ad bonamfrugem fe recipientcs in corpus Ecclefia? coniiertuntur . Quocirca primi cibi ffomacho tanriim delicato , nimirum gloria paradifi comperunt; citeri verd nonniff ffomacho feruenti, fcilicet igni inferorum conueniunt. Ad finem veluti cibus moderates, & falubris virtutem conferuat, deperditas vires inffaurat, calo- retn tempera t, fanguinem auger, fomnurn conciliat,&fecundam valerudine tue- tur. Ita moderatus cibus feientia?, vel pa?nitentise, aut cibus Eucharifti# , feu cha- ritatis, & amicitia? multas animat commoditates affert. Primo deperditas gratia? vires reffaurat, calorem cupiditatum teinperat, fanguinem pieratisauget.fomnutn contemplarionis prouocat, & deniq; valetudinem anima? tuetur. lam port cibariaad potionem defeendere debemus , qua? in triplici diferimine conffiruirur. Alia eft fimplex, vt aqua, qua? minime nurrit, fed alimentum rantum- modo ad partes nutriendas veh it, fecund a eft vinum, quod non folum aJimentieft vehiculum, verum quoq; al ijs mixtum edulijs tandem corpus nurrit; rertia eft potio tnedieata, qua? neq; veri potus, neq; cibi naturam participar. Hanc triplicem po¬ tion um differentiam dodrina mora/is exhibet. Prima vocatur fimplex potio , vt PhiIofophia,& alia huius generis feientia,qua homines fimpliciterdodfifed no pro- bi, & pexfedi efficiuntur. Alia eft potio vini, & cibi naturam poflidens, vt feientia ^ Tbeologica , qua?, more potionis, feientiam ftillat, & virtutibus hominem nutric. Tertia potio eft veluti Jurisprudents, qua? neq; cibi, neq;potus locum fubire poteft, cum neq; hominem in fpeeulatione perfedum, neq; in moralibus redum reddere poffit; vocatur tamers potio medicata, quae vitia delens, & criminofos puniens, pu¬ blics vrilirati tanquarq mediema prodeft. Amplius potio pro vehiculo humani alimenti, aut vinum , aut aqua efle debet. Vinum moderate fumptum humane corpori infinitas affert commod/tates; namq f calorem auger, fpirirusreereatjtetitiam, &audadam excitat,virtutem roborat,ira* cundiam mitigat, corpus ficcum humedat, appetitum prouocat, concodionem a- dir,uat,ingenium aeuit, ohftrudiones referat,excremenraabfumit, lippitudincm foluitjfacundiam generat,lithiafimedetur, arenulas educit,,& deniq; vulneru me- p dela? conuenit. Sin autem homo, in vino hauriendo modum excel?exit,proculdubio non merum, fed venenum potabit: iuxta vulgatum diftichon. lmmodico-i fed ft tua proluis era ly*c> Pra Met pot as tetra acomta mero. Per vinum hoc in loco inrelligere poffumusmonumenrum fanguinis Chrifti, aut feruorem pietatis ,autdiuinam feientiam, fiue pa?nitentiam .• fiquidem ha?c omnia funt tot vina fpiritualia, qua? anima? mirandum in modum conferuntiuxta illud Prouerbiorum. Inebriamini carijftmi, bibite vinum. quodmifcutvobis. Quocirca hu- iufmodi vinum feruorem chariratis auget, virtutem fortitudinis roborat, gaudium in diuino fpiritu, & audaciam aggrediendi bonas operationes excitat, iracundia? cau- famtemperac, ficcitarem impietatis humedat, appetitum bonioperis prouocat, in- telledumiiluftratjObftrudione pudorisconfeffioneaperit, fuperfluasdiuitias elee- mo fy- Monftrorum Hiftoria. 255 tnofynaabfumit, lippitudinemoculorum cordis aufert, eloquentiam d/uina? laudiss & orationis perficit, lithiafim conturaacice fanar,arenu!as vitiorum educit, & dcniqi vulnera doloris, moeroris, & inuidia? ad perfeda cicatricem duett. Prxterca quem- admodum apotione putrida , fiue fit vinum ,Miue aqua, fummopcrecauendumeft, quandoquidem venas ingrediens, &fanguinem inficiens multa morborum gdnera produccre poteft. Similiter Chrifticola potionem hatrefis, necnon fermonis obfcae- Que potio- ni virare debetj cum huiufmodi porus corrupts dodrinte non folumanimam infi- ncsvitad*. ciat, fed ctiamraultas vitiorum cegritudines generer. ^ Accedamus modo ad ponderacionemfomni & vigiliae namqjfomnus mediocris c caiorem naturaiem roborar, corpus humedat,crudos humores digeritjtemulentiam tollit, a?gritudines difiipar, & vidoriam nature aduerfus morbum prenuntiat. Ita fomnus contemplarion/s caiorem charitaris donfirmat ,mentem pietate bumedar, crudos voluptatumhumores difiipar, ebrietatemcriminum aufert, morbum anim? extermiriat, & vidoriam aduerfus crirnina publicat. Infuper homoquiete nodur- vis content- na oppreflus extrinfecam gelidae mortis imaginem reprefentatj cum tamen intrinJ plattonis, fece vitafruatur: immo partes exteriores frigefcunt, cum tamen intima? non me- diocrem caiorem participent. Naturam hu usfomnireferuntilli, qui fpe, &pieta- tate allediin Domino dormireferuntur ; fiquidem extrinfecus dicuntur fngidi,dum egeftate funt oppreffi, & velutieundis rebus deftituri, & quafialicuius defundi fi*- mulacrumoftentant: cum tamen intrinfece,ideft quoad Deum viuant,& quoad con- F fcientiam, pietate, &charitate fcruentes fint. Hue igitur refpiciens Apoftolus feri- bens ad Corynthios dicebat. Qua/i moricnics-, & ecceviuimm. Vklifintij in vigilia-, Lib.i.capG homo fuasfund/ones obit, graditur, vider, audit, guftar, oifacit, tangit, loquitur, & intelligit; qux adiones, vrgente fomno, irrirre funt. Vigilans hominem iuftum propria faluci confufentem demonfirat : cum hie nullo criminum fomno irrpedi- tus fpiritua/es adiones exercere poftit: quamobrem ped/bus amotis j&aflvdionis progreditur, oculis contempIacionisintuetur,aunbus demiflionis an/roipotum-per* cipir, gufiupietatisdeiedarur, fpe odoratur , in alios benefiria conferens tangere dicicur, conftfttone, & encomijs Dei loquitur, & tandem affidua meditarione to- tum intelligit. . ? . Alia duo inter res non naturaJes, nimirummotus, & quies non funt pretermit- Motus y & tends :fiquidem homo ante prandium fe exercere debet, vc cxcrementa in ftoma- quies con fi- ^ cho contenta defeendant, & difiipcntur, antequam llluc nouus accedens cibus cmq derantur. excrementis mixtus corrumpacur.. Pari ratione antequam cibus fpiritualis dodri-i na?,vel Euchariftia? fumatur, pasnirentiaj exercitium precedere debet, vtvitio- rum excrementa abfumantur; ficenim locus confcientix expurgatur. Ex altera parte quies laboris, &cu'.ufcumq; motus terminus etTe perhibetur ; quoniam qui- cumqunotus nature fua ad quietemtendit-.iuxtatritumcarmen. Quod caret alterna reauie durtbile non eft* Etenim quiete vires refocillantur,&membra fefta recreantur. Perquietemhoc in loco exponere poftucnusftammcontecnp!arionis,& vitam religiofa? confuetudi- nis, in qua mens ab exterioribus negotijs ad intimas confcientipjoperationes re* trahitur vt pacecircumdata Deum foJum veram quietem meditetur: iuxta after* fi rurp aureum Diui Auguftini. Inquietum eft conmeum,bone lefu-, donee quiefeat in te, h dec enim quies ftatum gratis conferuat, vires animat roborat, & la/fittidinem mentis in mundanis negocijs fatigat* mirandunp in modum tollit r mroybrn si •j kitrsia oh ? :■? ’ MORA- Medic Ui mo talit quit. Cap.7.6, Tpilepfta eomparatur fuperbia. In Eccle- ftatt.ca.io, 25 6 Vlyfsis Aldrouandi MORALIA AB HVMANIS rrgricudimbus pctita. \ VM res naturales,& non naturalespauculis verbis complexifimus; ^ nunc res praeter naturam ita a Medicis appeJIataspaucis etiam ex¬ ponents, quatenus fcilicet moribus hominu accommodari poflunr. Namq; ficuti pulfus a Medicis diligenrer examinantur, vt cordis af- fediones percipi poflint .* ita Medici morales, nimirum Princeps, vel Dynafta aliquando pulfus fubditorum ita diligenrer perpedere debent, vt cordiura diipoiitiones cognofcant,& male operantes arramiteobliquo retrahanr. Vel no¬ men moralis Mediciconfelfarioalfignetunquipulfus confitentium magna induftria obferuaredeber, vtintimas cordis diipoiitiones intelligerepoffit. ltaq.in prajfen- tiapra?cipui affedus corpus humanum profligantesexaminandifunt,fcilicet quate¬ nus morali dodrina; famulantur. Inchoantes igitur a morbis capitis ,a!opeciapri- mocontemplabimur, qua; generator ,quando humores acres capillorum radices g erodunt. Caput eft Princeps., &capillifunt homines poteftatifubiedi; ideo quan¬ do prauis humoribus, nempeprauis Principum exempliscapilli, ideft fubditi infi- ciuntur, rune ftatim in Iuxum difluunt, & foluuntur. Caluities quoq; cafu capillo¬ rum producitur, & priuationem virtutum violenria peccati produdam de/ignare poteft. Immoveiuti iuuenis caluitiemincurrcns denuderines acquirere poteft; cumfenex, aur difficulrer , autnunquam caluitie liberetur. Affimiliter iuuenis ob amiifas virtutes caluus, rurfum, vi pxnitentix, his virrutu capillis exornatur, quod fenex difficu Iter aifequituricum vitia fenum incorrigibiha eife videanrur.Habemus enim in Prouerb/js hanc fententiam. Adolefcens tuxta viam fuam, etiam cum fenue - rit . non recedet ab ta, Succedir Epilepiia confideranda, morbus capitis pra?cipuus, ita a Grecis nuncu- patus, quia partes fuperiores comprehendantur, alibquin inter varra nomma, qui- C bus infignitur, morbus facer cognominatur. Oritur hie affedus, quando hutnori- bus ventriculoscerebri occupantibus, tranfittis fpirituum animalium mtercipitur;. tuncq; patiens conuulfus cadit ,& cum fpuma circa os ,ftridoredentium, & tortura faciei, toto corpore contremifeere videtur. bixe affedio proculdubro a?gritudini fuperbia; aflimilanda eft, qua; re vera facer morbus nuncupari poteft, cum de viris fandis, & perfedis triumphumegerit. Item Epilepfia vocatur quafi noxa partium fuperiorum,’nec prater ratione'm, cum fupernos Angelos proftrauerir.-Iegirurenim in faeris paginis. Sedes ducum fuperborum dettruxit Dominus . Generator ergo hie affedus fdp'erbiae, quando praui humores inanis glorioJae ad ventriculos mentis fe- runtur; nirrtirumquando homo nobilitatem generis, robur corporis , & copiam di- uitiarum contemplatur, ve'l quando nominemediocris cuiufdam litterationis fibi rnirificeablimditur; tunc enim omnis motus feda? operationis impeditur, &anima de ftatu gratia? prieceps cadit; ficq;tremordefperationis,ftridor ir^&perturbatio- nis, fpuma maledidionis ,& tortura vultus, nempe turpitudo mala; confuetudinis introducirur. Paralyfisetiameftaffedus, qui inter morbos capitisrecenfetur’, & tunc affligit, quando neruia capite defeendentesfenfu, atq; motu priuantur. Caufa huius a?gri- tudinis ab humoribus obftruentibus, vel acaloreabfumente , vel a frigore confti- pante, vela vulnere continuumfoluentediman3repoteft. Per Paralyfim, inrelli- gendum eft peccatum, quod proeuldubio fenfum difctetionis,& motumreda; ope¬ rationis aufert; hocqjab humoribus voluptuofa? deledationis mentem obftruetibus, vel acaloreauaritia^&ambitionis, vel a frigore timoris, & defperationis,veI de- piq; a vulpere ipuidia?, & iracundiae oriri poteft. Phre- Monftrorum Hiftoria. 2?7 Lethargies quibus (int aQimilandi. Vis Bernu- tattonis . H Phrencfis eft morbus ad caput fpe&ans,cupatiens hocoppreftus alienationem mentis incurrat. Quare diligens Medicus huic prxftd eft abrafione capilJorum , & fedionc vena?, deinde patientcm ligari , & in cubiculo obfcuro decumbere prarei- pir. Phreneticus Peccanti ccmparatur, qui ararionealienatus tanquam brutum vi- phreneti- tia omnis generis ampleditur. Tunc igitur Medicusfpiritualis illico capillos.ideft CUs com p a _ criminumoccafionem auferre debet, & fanguincmpeccaticofe/IIoneminuere, nec- ratfsr p €C . non criminofum in loco obfcuro, fcilicet in folitudine collocare,mm!rum a negonjs cant i t publicis, atq;fpe tit, circa nares ftrepicumproducit,&dcmum magnam fpem futura? falutis afFert:hfc aff’jdio comparatur ad contritionem , qua? difeufsione cerebrum mentis mouet, confefsione ftrepirum gene rat, mentem fatisfadione a fuperfiuitate vitiorum exo- nerar, ficq;certam falutis fpemanimte pollicerur. Oculi humani varijsaftctftionibus vexantur.Primitus patiuntur fo.'urionem con- tinui, inflammationem excitaram a puluere, a vento, fumo, fplendore corporis lu¬ cid/, a nirnio vinipotu, a venerea voluprate, & deniq, a cibisacr/bus . Perocu/um explicanda eft anima, qua? cumfca intuerur, &intelhgif: vel per duos oculos intel- ledum, & vo!untatemrepra?fentarepoftumus :etenim hi cordis oculi varias vino rum segritudines incurrunt -.fiquidem inuidia vulnerantur, puluere auaritia? pertur- bantur,fumo fuperbia?, & vento ca?nodoxia? vexantur, aliquando a nim a claritate offeduntur; dum fcilicet oculi mentis diuina myftcria nimis curioseperfcrutantur: iuxta illud Ifaia?. Attenuati funt oculi met fufpicientes in excelfum. Immooculi men- Cap.^. tis tetnulentia prauae do&rina? infeftancur, venerea voluptate inquinantur, & tan¬ dem acredine cibornm iracundia? petuntur. Scribebat enim Pfalmographus. Tur- basusell ) furore oc ulus rneus. Quid fioculus incurrat cxcitatem? nam homolumi- nibus orbusTemper manu, vel baculo prxtentans fenfim graditur,aut pucro du- cen ti credere debe t. Peccans cxcigcnx a/ftmilarur, quia res alienas inueftigare ni- titur, deinde non eft fui iuris , cum Diaboio, & Mundo credens, illis obfequatur. Aurium furditas in iuuentute ft fuerit genita, incurabdis redditur. Paritcr furditas contumacix, quando iuuenibus conrigerir,& fuerit antiqua,proculdubio non admi- niculo natural, neq; medica ope, fed miraculoindiget. Osfoetoreporiftimumfcaterefoler, qui exmultis caufts,nimirum, vel ex corru- 0i cui ajft- ptione gingiuarum, exvlceribus palati,expartibns thoracis maleaffedis, ex pu- miletur. tridis bumoribns ftomachi, & deniq; atotocorporb inrerdum dimanat. Os morale eft locutjo, & factor oris obfcxnis verb/s reprxfentarur, qui exvarijscaufispende- refoIer,pfimo a gingiuis mentis bereft corruptis,deinde ex vlceribus maledictio- iii$,tertid apartibus thoracis inuidia vexatis, qparto aputrihumore voluptuofi fto¬ machi, & deniq; a totocorpore, quando homo eft famofus, &famama!ienam vio- iat. Aboriead guttur veniendumeft , quod anginafxpelaborat. Verum quando in hoc afFedlu tumor in collo apparet, Medici fpem falutis concipiunt, fin fecus, de- fperanduqj e/Teafleuerant, Gmturpeccanrishocmorbofxpeoccupatur, &tunc Guttur pec- Y J atgri- cans quale. Oculus com paratur ani ma. u Monflrorum Hiftoria. 259 thalis criminis, Sc abrafione virtutum moralium producitur.rnteftina tandem ver- minatione ad defperanonem vfqi Medicorum laborare folent j cum varia? vermium fpcciesin inteftims generentur. Per vermes crimina funtintelligenda,qua;intefti- Crimina na confcicnria? farpiffimecorroduntihorumq; varite differentia; obferuanrur.quan vermtbat af doquidem vermes auaritia; a diuitijs, vermes Juxuria a delicijs, vermes fuperbi?a fimtlaotur . dignitaubus, vermes inuidiatab aliena profperitate,& vermes intoleramia; a cala- mitaribusoriuntur. Immo quemadmodum vermes intefynorum pharmacistrudun- tur, ne inde patientis interims prodeat: pariter vermes peccatorum piacularicon- feflione educendifunt, vrimm/nens a ternxmortis periculum euiterur. Pedum vitium pra’cipuum eft podagra inuadens illos, quiquotidianis epularum Jantitijs defedantur, & corpus nonnifi in venereo aduexercent.Sed adueirendum yitia pedti. eff, quod Eunuchi, pueri, & mulieres hac xgritudmisfpecieminime vexanferun- tur. Podagra pigritiam, & fegnitiem corporis nobis exhibet, qua?folet illosoccu- pare, qui cupedijs fummopere gaudenr>& frequenter in Venerem incumbunt.Pue- riautem homines fimplices , Eunuchi caftos, & mulieres homines pios, & Cle¬ mentes fignificant ; idcirco hi praedidamorbi fpecie non corripiuntur. lam peruenimus ad cutim,qua? multis morbisohnoxia effe dicitur. Etenimfo- lutionecontinui,corruoarione,puftu!is, ferpigine,&fcabie afflidarur. Item cutis confuetudinis humane varias vitiorum £gritudines patitur,primo folutionem con- tinuiabira, & difeordia excitatam,deindecorrugationem inuidia:,puftu!asfuper- i bise, ferpiginem auaritise, &deniq; fcabiem libidinis incurrit. Nifi velimus, per puftulas in fuperficie cutis excitatas, crimen veniale declarare, quod ad intimas cordis partes non penetrat, fed tantirm in fuperficie confuetudinis obferuatur.His cutis vitid addendaeft lepra, qua? a Mcdicis non folum inter affedus cutis contagiofos , fed qualia. et/'am inter hxredirarios collocarur. Leprofus peccanrem fignificat, qui confuetu- dine aliorum criminoforum mficipoteft; dicebaten.m Poeta. Morbida faciapecus toium corrumpit nuile . Qua mu is id melius exprefTerit Pfalmographus dicens Cam fanci ofanci as eris.fr earn peruerfo peraerterts. Dcinde homo in lepram facile incidit, quando veteres parentes fimili morbo femel correptifuerint: ica homines prauis Maiorum exemplis peccantes euadunt. Item in cute afiquando tumorespra?ter naturamproducuntur, qui inde hunt, vel quia humores noxij fint adeo tenues , vt ad curim facile fluere poffint, vel quia meatus patientis fint adeo lari, vt per iliosquihber humor eriam craffus ad exumarn ctatim penetrare poffit. Hie tumor,lethahs cnmiti'S fymbolum effe poteft,quod vel ex laritudine fenfus delitiofi,veI ex confcientia nimis iara,ideft ad peccandum prodiui, vel ex tenui humore inconftantia? prodire poteft. Alia fpe- cies tumoris hernia vocata in cuti abdominis oritur, qnando peritoneum,feu mem- brana inteftina continens obclamorem, vel iudam nimis extendirur,aut rumpitur. Hie tumor difeordiam nobis reprarfentat ,qua? membranamcharitatis fcindit,dum clamor cont umeliarum, & luda controuerfiae inter homines viget;ha?c enim omnia charitatem,&amicitiam dirimere folent. De affedibus peculiaribus hadenus fermo eft habitus,nuc ad vniuerfales totum corpus hominis vexantesdefeendereoportet, qui vtplurimum afanguine in venis corruptooriuntur. Sanguis igitur in venis, vel putredine , vei alieni humoris per. mixtione vitiatur: ita fanguijafifedionis humanicordis, auc putredine peccati, auc nefaria,& perdita aliorum confuerudine inquinatur. Cmterum quiap!erutnqpov, quod donum fignificat: quareadditaliam infcriptionem in hxc verba . IN I V DICES AOPOArOrS. Idem Coftalius expon it iconemhominis fono vafa probancis cum titulo. HOMINIS ORATIO PRoBAT, ET NON VESTlS. Voluit enim monere hominem fermonc,& non veftituefle probandum; propterea q folebatdicere Diogenes. Locjuertvtte vtdtam. Idem author figurac virumaqua cuiufdam fontis faces accedentem,& inferiptio fymboli eft . IN SIBI PR AEFI- DENTES. Alludit author ad foncem Dodoneum,in quo faces extinct* accende- bantur , & accenfat exringuebantur; fiquidemhic fonsdiuinte iuftitia? fymbolum etfe vidcrur, qua? nimis fidentes extinguir,& deprimit, extin&os verb nimiru hu- miles extollit, & accendit. Apud Gabrielem Simeonem confpicitur figura hominis gladio igne fodientis,cuius fcintillainocultam fimulacriprofilit,- titulus eft.IGNlS GLADIO NON FODIENDVS. Argumentum ex afterto pythagoricodefum- ptumeft, & fymbolum eft prolarum in ittigiofos, qui fa?pe Isduntur ab illis, quos irritant. Slgifmundus Malatelia Princeps Arimini habebat in fymbolofimulacrum Mutij, cum dextra in ignem extenfa, & inferiptio erar. HIS GR AVlOR A.Quip- pc qui erat paratus tnonfolum manum fiammis ,inftar Mutij, fed torum etiam cor. pus Monftrorum Hiftoria. 2<5"j pus pro f utcla fubditorum exponere. Apud Sadelerum obferuatut figura hominis, dextra bilances, & finiftra cornucopia tenenfis, cum infcnprione. BON AE SPEt. arcribuir hoc fymbolum Carolo NonoValefio Regi Francorum C hriftianiftimo. ItemapudGabfiekm Simeonem pingitur figura homims bilaces geftanti^quarum alrerammio ponderefradaeft,cutituio.^T ATER/fc ORDONON tSF TR AN-' SlLiENDVS. Authorinnuebat ab hommibus miquis nulium menfura? modutn feruari tideoq, fatpeexitum nocuum,& inopinatum experiuntunvelutialtera lanx nimio pondere preftfa rumpitur. Coftahus quoq,effigiauit|iirum bilances manu te- Peg.iy. nencem,cum infcriptione. NIL VJRTVTE MEII VS, NIL PR/ESTANTIVS. ^ Alludit Author ad Critoiaum pecuniani, honores,& virtures ponderantem: quare Author, hocfymbolo, virtutemdmitijs , &ambitioni prjeferendam efle oftendit. Quamuis hocaliquibus nullam fymboli naruram fapere videatur. Idem Author ad* /Vg.45. ditaliud fymbolum, quod fecundum aliquos nil habet fymboli; pingitenimhomi- netppugno faxum percutientem.cum tttulo. STVLTirijE EXbMPLVM. Sic enim, non efte contendendum cum perripaci, oftendere conatur. Vcrum Gabriel Simeon delineat hominem htteras ca?!antcm in martrorecuin titulo, SCR 1 BIT IN MARMORE LdiSVS. Significat quemlibet laefum iniuria? memoremelfe, quoniamfunt nonnulli,qui ita propria? authorirati & opibus fidunr.vt facile quof- uisinfima? conditionis contumelijs afficiant, nam tempi ris rraduidobliuioni tra- dendum dfe exiftimant, nihilominus falluntur, cum iniuria in marmore feribatur. P Sambucus excogitauit fimulacrum viri humi fedentis manu librum apertum tenen- tis, cum enfe, falce, & cornucopia? fupra caput, addito ritulo. CONSILlVM. Vt Symb.lz . innueret omnia confilio peragenda eife Gabriel Simeon figurauit hominem fupra iconem rerrarum orbis cum g'adio in dextra, & Jibro i n ia?ua. Titulus eft . EX V- TROQ^CAfcSAR. Voluitemm figmficare IuIiumCafaremiralitterisarmatum, & in annis litteratum fuilJ'e , vt tonus orbis dominium fuer/r confequurus. Boc- Symb.57. ch:us dclineauic funabulum ambabuc manibtn oblongum tenentem baculum cum infcriptione.TENERE MbDlVM SEMPER EST PR VDENTlAE.Hocenitn fymbolo moqemur Wrtutem in medio conftftere. Ga brie / Simeon e/figiar hominem cum orbe terrarum in dextra, & fcheda in fini- ftra, & addit hunctitulum. AVT CAESAR AVTNlHtL. Hoc fuit fymbolum, feuporius aifertum < a?faris Borgia? Ducis Valenrinenfis citra fimulacrum , quod G poftea Gabrie! Simeon vfurpauir pro tiruio deferipti fimulacri, vt ledori infinua- ret fe vel moriturum,vel aliquod celebre facinus patraiurum. Siquidemvir arma- tus in hoc fimulacro altera manu tenens figuram terrai um orbis quodammodo Mo- narchiam lutij Ctefaris refert,& fcheda in altera manu mulnplicato charadereo exarata nihil reprasfentat Hoc fymbolum apre temerario Eorgia? comperebanni- hil enim peregit, fed adhuc iuuemsm Regno Nauarratfuit trucidatus, &epitaphio huius generis turaulatus. Borgia Cafar eratfattis , & nomine Cafar, Attt nibtl , aut Cafar , dixit, vtrumf, fuit . Meminimus legifle in hoc genere tetrafticon huius tenoris. , Aut mhtl , aut Cafar , vult diet Borgia, quidni j_j Cum nihil, & Cafar pofftt, & effe (tmul Omnia vincebat,fperabat omnia Cafar , Omniadeficiunt, incipiyeffe nihiL. Philippus II. Hifpaniarum Rex pidura expreftit orbem tferrarum fupra Hercu- lis humeros cum epigraphe. VT QVIESCAT ATLAS, pofteaquam Carolus Quintus Ca?far, & parens ei regnorum fuorum adminiftrationetn cdfir. Sadele- rus quoq; figurat hominem dexrra gladium, & Ia?uapalmam tenentem cum inferi- prione, RbQVfES HAEC CERTA LABORVM. Etatrribuicfymbolum Ca¬ rolo Barbonio Nauatorum Regi. Item delineat hominem dextra columnaseri- gentem, & Ia?ua haftam ftringentem, & fymbolum hoc verfu decorat. MIRA FI- DEsLAPSAS RELEVATMANVS VNACOLVMNAS: hoc fymbolum Ca- rolonono ValefioRegi Francorum vigefimofextoaffignat. Gabriel Simeon ex- hibet iconem homims genuflexi mortis fimulacrum fupplicantis , a quo telo peti vi- detur, 264 Vlyfisis Aldrouandi M or tit fi- tnulacrum . 3®. feg.79- Peg. $2. Lop At bum qtunam her U P*15 4 * 'Jpellet Ale* xadru piu- xtt. pe Z-37* Peg-7%, Judex mo- ttoculus quit. Speculu fine hr aft t a qt. , detur,titulus eft. IMPRGBVS NVLLOFLECTITVR OBSEQVIO. Siceninj Author naturam improborum, & crudelium explanat, qui nullis precibus fie&un* tur: ideoq; illos morn affimilat, qua? nemini parcit. Modd fymboia explicadafunt, in quibus fimulacra hominum cumalijs animan- tibus delineantur. Ideo Perinus CardinalisGonzaga figurauit Herculemclaua hy¬ drant percuticntem, cum titulo. TV NE CEDE MALIS. quippequisequaanimi forticudine,monftra inuidia?erar fuperaturus; & Coftalius cxhibct iconem hominis cquumpercuticntis, quiponderefarcina? preffus htimiiacet, cum infcriprione. NE QV ID VLTRA VIRES . lnnuitenim, in cund/s peragcndis, vires efte cxami- nandas Homoquoq; conans bacuiopercutcreferpenremcryptam ingredientem, ^ deinde elabentcm, fuit fymbolurnfambuci, vtopportums remcd/js morbo occur- rendumeffedemonftrarctur.ltem figura paftoris ouesrondentis haberurapud Co- ftalium cum titulo. MODER AT161N S VBDITOS. vofuit enim fignificare be- nignitatem Principis erga fubditos efle probandam. Item apud cumdem obferua- tur effigies hominis a defun&o nefcioquid cripientis, cum infcriprione. MODE- RATIO IN VECTIG ALIBVS. Huiusargumentum videtur aprouerbijs defum- prum, vbide auarij legitur, quod amortuis etiam pecuniam exigunr, veluti funt Principes in Ve&igalibus nicnis graues . At Gabriel Simeon depingit homincm conculcantem Iapachum, quam herbam Lat/ni rumicem appellant , inferiptio eft. VlRESGlT VVLNERE VlRTVS. Significat author hominem virtute prxdi- tum ab inuidis quandoq; vexari; cum tamen virtus ftudiofi viri, & ingenium in dies £ magis, atq; magis manifeftetur: quetnadmodum bpathum quo magis teritur } e6 ma- gis virefeit. Confpiciturapud Coftaliumicon hominis porcum alloquentis ad fignificandam vo]uptatem,quam vnufquifq; etiam immanis, & viiis fequitu r. Ibidem obferuatur homo iupum, apprehenfis auribuj, coercens, ad denotandos illos, qui temere a!i- quod opus aggrediuntur, a quo poftea nonnifi maxima cum difficultate feexpedire po/Tunt. Vir poftea manu geftans ouum j ex quopullus erumpit, fymboJumfuit Sambuciad certam fpem expritnendam. Irem vircoercens ferpentem exuuias de- ponentem, fuit fymbolum Sambuci, vt opportuna prodeffe demonftrarer.- quando • quidem ferpens fpolium deponens captus veneno carere perhiberur. Albertus Auftri# Archidux pinxit Serpentem, & Taurum adpedes lafonismanu veilusau- reum geftantis,cum titulo. ASSIDVlTATE. Etenimhocfymbolofpes alicuius G conatus heroicimonftrabatur,ad a?mulationem Iafonis, qui cum Argonautis, recu- perandi gratia velleris aurei, in Colchidem nauigauit. Varia tandem fymboia huius generis apud Authoresconfpiciuntut,namSambu- cus excogitauit fimulacrum viri armati fulmine muniti, & ab alio viro pidti. Sic enim denotatur Apelles Alcxandrumpingens, vt Iouis filius efte credererur :cum poftea Apelles a Lifippo fuerit reprehenfus , nam ipfe eumdem Alexandrum hafta tantum munitum delmeaUir. Auihorigiturhoc fymbolo nobis adularorem often- dit. Coftalius effigiauic virum toga ornatum, cumramo viridt in dextra, & fche. da impiicita in finiftra; vt indicarcc i] !os, qui iuris peritos afpernantur. Apud eum¬ dem confpicitur figura hominis terram fodientis, vtoftenderet nihil efte, quod nos affiduo laborc non aftequamur. Idem author effigiat hominem monoculum in tri- ^ bunalifedentem, vt iudicemfordideiudicantemdemonftraret. cum vnam fola par¬ tem , non autemambas refpiciat. Figura hominis dentibus nuces frangentis, & panem gladioincidentis, fuit fymbolum Sambuco attriburum , vtoftenderet pra- nam confuetudincm difficillime auferri pofte, quoniam nuces durte ferro potius, quam dentibus frangenda?, & panis mollis dentibus potius, quam ferro commi- nuendus. Apud eumdem, vir proijciens in fiumen fruftum quercus, fuit fymbolum fignificans aptaefte reijeienda : nam quercus feu robur in aquislapidefcit,cumca?- teralignaibi putrefiant. Demiim homo intuens fpeculum fine bradlea, vndeima- go intuentis reddi nequear, eft fymbolum, quo vfus fuit Sambucus, vt Cordidam, & inanemamicitiamefte illam expr/meret,in quamutua grati3,vel beneuolent/a non redditur. Non defunt fymboia, in quibus fimulacra fenum, & mulierum obferuantur.Non. nulli Monftrorum Hiftoria. 265 E atjJiipinguntfenem alatumfalce munitum, & horologioarenario,adduntq;hunc ritulum. HANC ACIEM SOLA RETVNDIT VIRTVS. Quandoqutdem homines eximio virrutum fplendore corufcantes vitam perenncmdueere perhiben- tur. Habemus eriamapud Bocchium iconem fenis fpeculumadolefcenri porrigen- tisj infcriptio efttalis. EN VIVA E SPECVLO FACIES SPLENDEN- TER EFFERTVR. SIC SAPIES, POT ERlSQ^ OMNIA, DVM IPSE VELIS. Argumentum fymboli depromptum eft a Socrate ,qui iuuenes in fpeculo confpiciendos docebat, vt pulchrjtudinem animi venuftate corporis arquarent;fin minus deformitatem corporis venuftate animi refarcirent. Apud cumdem licet intucri figuram fenis in cathedra fedentis calicem dextra tenentis a venufto iuue- ne porredum, cum titulo. PROPINOHOC PVLCHRO CRiTlAE. Author voluit denotare Threramynera vnum etriginra tyrannisathenienfibus, cuius Cice- ro in qusftionibus Tufculanis meminit.- hocigitur fymbolopercipiendum eft, con- temptu mortis, cor metu liberari. Circa fimuiacrum mulierum, meminimus vidiffe in prima libri facie iconem Virginis fybillatn referentis hoc difticho exorna- tam. NE TV RE AT A VOLENT FAPIDISORACVLA VENT IS, NVNC FOLIO FATES COMMODIORE SONAT. Alluditenimauthor adlibrosnoftra’gratis, & advaticinia fybilla?, qure o!im in folijs arborum feribebantur. Eleonora de Toledo vxor Cofmi Magni Hetruria? p Ducis delincauic Lucretiam Collatini vxorem, qua? a Tarquinio comprefta, nc de- decori eftet fuperftes, necem fibi intulit: tituluseft. FAMAM SERVARE ME¬ MENTO. fiquidem viriob p'urimas virtutes , & fa?mina? propter pudicitire famam commendanrur. Sadelerus quoq; pingit fimuiacrum trium virginum, nimiruGra- tiarum cum inferiptione. HAS HABtT, & S VPER AT. hoc fymbolum Ifabella* Emanuelis Lufitania? Regis fil/a?, & Caroli Quint/ vxor/ accribuir, Iamproperandum ell ad ilia fymbola,in quibus plurabominumfimufacraobfer- uantur. Codalius deJineat virum equiranremturbamilitumftipatum, pnecedente. Tortorefecuri quemdam percutiente, adoftendendam feueritatem in beilo adhi- bendam. Alludit enim ad Lamacum Ducem, qui Ia?ui de caufa milites extremo fup- plicio mulcabar. Ha?c eadem pidura obferuatur in Pegmate fexagefimo, vbi Au¬ thor Deum cunda videre, & prouidere demonftrat. Sed vt verum fareamur, mul* G ti viri eruditiid nihil fymboli habere affeuerant: quemadmodum, & fequens fym¬ bolum, in quo pingitur homo fedens, &alloquens adolefcentem fambuca pfallen- tem, quo fimuiacro repraefentat Antigenidem hortantem difcipulos, vt verba in- dodae multitudinis afpernarentur. Nihil etiamfymboli fapere videtur,quado Co- ftilius depingit homines armatos infundentes aurum liquatum in os mortui fenis. Voluit enim hac pidura Perfas auro os Creflx Lydorum Regis obftruentes re- pratfentare; etenim Creffus hoc in loco mortem beare, & ditare homines figni- fic at. Ad fignificandam inert/am, & otium multa fefe oftVrunt fymbola; na Bocchi'us delineauit hominem fem/nudum fedentem, pedefiniftro horologium arenarium inuerfum calcantem, cuimulier admodummacilenta, & nuda adftat: inferiptioeft. pj IN LENTVM, 1NERTEM,ET QTTOSVM. hoc igitur fymbolofamemhominis inertiseomitem eftefignificauit. Apud eumdemdelineatur fimuiacrum Cupidmis hominem dormientemfagitra vulnerant/s^vt Amoreminotionegociofumoftende- rec. ProptereapruJenccr Ouidiusmonebatiuuenes,&negotiarentur, namq; dum otiantur, a Cupidine fe extricare non po/funt; fic igitur canebar. Nam Venut otia amat, finem qui qu$rtt am or.it, Cedit amor rehat, ret age , iutui eru. Homines quoq; in fpherifterio Judenres pinguntur in fymboJo,quod$ambucus ad iaduram temporis fignificandam excogitauit. Symbola ad Indices,& Magiftrarus attinentia non funtomittenda.Namq.apud Bocchium confpicitur homo in rribunali fedensaIiumalloquens,&manudextraal- teram auremobturans, cum inferiptione. IMAGO IVSTI IVDICIS. Argu naentum huius fymboli ex hiftoria depromptum eft. Referujit enitn Alexandrum Z Magnum Symb.59, Li,l.Tufe. quaff. J$ua non babeni alt- quid fymbo¬ li. Peg.^x. Symb.lG. Symbola ad ludices fpe- {lantia. 2 , 6 $ ' Vlyfsis Aldrouandi Magnum tanquam ludicemin Tribunal! fcdentcm Adori alteram aurem prfbuifie,' & digito alteram claufilfe: idcirco de hoc interrogate refpondit vnam sure ado- $ymb.$ 2 . ri fatis eifc, & alteram Reo feruandam. Quare colligendum eft, quod Iudex iu- ftys, nonnifi ambabus auditis parribus fententiam ferre debear. ItemCoftalius delincat virosfedenresbabitu-Iudicisindutos ,in quorum medio confpicitur icon Peg. 31. pueripampiniscoronati. VoluiteniminfinuareIndicestemulentosiuftafentetiam ferre non pofte :iuxta vulgatum carmen. Non esi in multo mens bene do cl a mero. airat v irgu : uut cmm muuiduu npius 3 oc yugiuia &cpia?ieru3ncur, vc moneretj quod ludices amantes rede iudicare non poftunt. Pariter idem Author figurat multos hominesj, cum icone luporum ad pedes. Hoc fimulacro Neuripopuli refe- runtur, quiolimin lupos conuerti credebantur; ficenimauthor oftendit Praetores, Auaritia Judices, & Magiftratusin Regimine,& Prxfedura, more luporum,non debereeffe n»tlra ata? rapaces, neqj muneribus deledari. Idcirco Viri ferentes munera per ianuam inrro- bolo Sambuciobferuancur, vtpeculiaris noftra? aitatis auaritia oftendereturfiuxta iilud Ouidij, Si nihil attttkris,ibis Homer eforas. Deniq;pidura virioftendentis mulieri manum prementefti fpongiam,& effun- tranfire non debere oftenrabat, Succedunt fymbola plures hominum icones referentia, qua? ad amieita , ad pa- ^.38, ccm, ad opes, & admutuam opemfpedant. Etenim Coftalius pingit duos homi¬ nes coronaros mutuis amplexibus iundos, cum duabus ftellis eorumcapiti impen- dentibus, qua? Caftorem, & PoIJucem repra?fentanr, ficqi fymbolum fraterna? ami- fjria? demcnftratur. Apud eumdem Authorem icones duorum virorum arma inui- Peg.fo. cempermutanriumconfpiciunrurjcum infcriptione. PAX AVRO REDFMPTA. Hie aduertendum eft arma in hoc fimulacro confpeda alterius aurea, &alrerius ferrea eftej ha?c enim imagines Diomedem,& Glaucum referunt; ficq; Author pa- cem pecunijs aliquando recuperandam efte docet. Idem effigiat duos homines dextras in pugnum redadas fibiinuicem offerrentes, finiftras vero Tub pailio occul- fimftris verb lapsdes occultan t: vt fucatam amicitiam oftentaret,nam quidam funt, Simulate qui verbisamicosfe prasftant, cogitatione verbinfidiasftruunt. Idcirco apud Ga- Amiatta. brielem Simeoncm dua? funt hominum icones, quorum alter eft perfonatus , & ab alterofrons Iatua? bacillo tangitur cumtitulo . AMICO FICTO NVLLA FIT INIVRIA. Vtfimultates ab Aftentatoribusdeponendas eftefignificaret :bomo enim laruatus animifucati fymbolum efte dicitur,- ideoq; larua virgapercutitur , vt tandem facies fimulata deponatur . Alioquin vir terram fodiens, & alius in area nummos pertradans, fuir fymbolum a Sambuco propofitum,ad manifeftandam Bcnignita- benignitatem, Nam quemadmodutn terra excauata non imminuitur: pariter pe- tts fytnbolu. cunia, quam dilargimur, non perit.Canebar enim Ouidius. Gabriel Simeon exhibet piduram vir i mendicum humi iacentem fubleuantis, cumtitulo. BIS DAT, QVITEMPESTIVE DAT. Sic enim oftendirurimmor- tale beneficiumprteftari,quando quisegeno,neceffitate vrgente, &citrafpem mer- £edis, cito opitularur:canebat enim Aufonius. . Si bene quid facias, facias cito , nam cito fattttm Gratam erit, & ingratum gratia tarda facii. Ad rem yidetur fpedare fymbolom iilud pythagorjeum. HOMINI PONDVS Symholm SVBLEVANTI SVCCVRRE, SED NON DEPONENTI. Quamuispoftea pythagoricu id denotet honeftas operationesefte probandas, & rede agentes efte adminicu- Jandos. Namq;per hominem,ratio, & mens intelligitur, per pondus verb,fenfus, & affedus corporis deftgnantur. Quamobremfubleuare pondus illidicunrur, qui rationed a terrenis ad iubjimia erigunt. At fymbo]um>in quo funt virionera, & miffi, & alij homines nihil afferrenres per afiam ianuam exclufi, in quodam fym- dentem aquam, refertur ad fymbolum Sambuci, quo Fifcum in auaritia? vifeum 5 tanres, Immo alios duos pingit homines, qui dextris panemfibi inuice offerunr, ^ £lnat dtdtris folas femper babe bis opes. D opes Monftrorutn Hiftoria. 267 opes exquodamoppido afportantes,& alius vir nudusrefpicieris Confpicitur, Sam- Ibucus excogitauit, vt nobis infinuaret, Priuatis obliuioni mandatis, Publica curan- da efle . Sadeleruspingit nauera varijshominum iconibusonuftam in medio fluduti, cum infcripdone. IN FLVCTIBVS EMERGENS. Additq; hoc fuilfe fymbolum Innocentij Noni Bononienfis Pontificis Maximi. Quareli hoeciconnauiculam A- Symbolum poftoiorum,& Petri reprsfentac, titulus fymboliquadrarevidetur ;naradeiilafic innoc.Noni canitur. Pont. Max. Fulffiuat, & vttnquam mergitur illar/ttis. E Gabriel Simeon pingit hominem veluti naufragum Mercurij habituindutum,ca- duceum afreri homini in litore ftanti porrigeneem, cum ritulo . HVC C VRSVS FVlT. Sic enim dcmonftratur, quodoptimus Princeps aliquem numero fuorum familiarum adfcribens, eumtanto benefitiofibi deuincir, quantam obligarioncm naufrago opitulans fibi comparat. Alioquin viri duo prseliantes,fpedantibus viris togatis, cum icone pueri fortes extrahcntis ex duo bus vahs , fuit fymbolum Sam- buci, vraudaces afortunaiuuari manifeftarer. Velutiagricola 1/gonem abijciens, miles enfem, & mercator pecunias,apud eumdem fpedant ad fycnbolu, quo often- dit ncminem fua forte contentum elfe. Parker vir cote ferrum acuens, & al ij duo viri cadauer humi ftratum intuentes pertinent ad fymbolum Sambuci } quo fapien- tiam infipientem patefacic. Nam veluti cos non incidit, fed ita operatur, vt ferrum p incidat:itafenfus nonfapiunt, fedfuntin caufa,vthomofapiat. Bocchius figurat fferculitelo fenempelle leonis indutum clauam dextra tenentem, cum arcu,& fagittis.fedexi- quetitima- lescatenulreab illi us lingua dependent quarum altera extremitasauribus innume- g 0t raomulcitudinis hom/num fedant/s affixa eft, cuminfcriptione. CVRA, ET LA- BORE PER FICIELOQVE'NTIAM. HocGmulacro Hercules eloques de/igna- tur reft enim fenex quia iuuentus plerumq; eloquent/a carer.Catenula? conuenien- tiam auriumeum lingua oftendunc. Demum fagitex indicant acumina rarionum, quibus Oracor adpopulum alliciendum vt/rur. Deniq;vir/duoeIeuanresmanusad haimos, quos diuina manus de Coelomitrere videtur jattinent ad fymbolum Sam- buci, quo lignificare nitifur, quod Deus neminem inuitum trahic, & neminem cogit, EMBLEMATA. H gSpi V O NI A M emblemata maxlmam cum fytnbolis habere affinitatem videntur:idcirco hunclocumin hitioria illis concedere decreuimus. Kt if Cum autem in his fimulacra partium humani corporis,necnon pufio- num, iuuenum, virorum>fenum, &mulierum obferuentur; ha?c om- SasP niafigilIatim,&concifa breuirateexarabimus. Exemplumpartium ^mllemata exhibec Alciatus, quando infexto decimo emblemate, depingit manumapertam, iconih s cuius vo!a pidluram oculi monftrat, his eifigiem pulegij additvt vnufquifq; duo c m . prascepta hinceliciat,primum efl fobrietatem e/fediligendam, fecundum eft.ieuem t artium ’ credulitarem effe vitandam: etenimpulegiumtemulentiaf reMit,& manus oculata certam rerum fidemexhibet. Deiconibus pufionum, habemusapud Reufnerum piduram pueri fupra cranium , / . E . ? humanum dormientis, cum titulo. VIVE MEMoR LETHR&addithexaftichon, * quod h is verfibus terminatur. Fiaepint, morterepins,vi&e/qibeatat PoH mortem-, vita wort via fanttanou* elf. Florentius quoq; pingit pueros propter nuces, & lapillos conrendenteS } cum in- *• > fcriptione. SEMPER PVERI,&addieterra(tichonhuiu$tenori$. gtxaneurpueri., fi qm s tapidefue, nuccfue jLtiferati &ftmptr if ilia fuaqi ft up e tit .. v ' • "f Z 2 Not 2(53 Vlyfsis Aldrouandi Not tit am puert, qui, donee vita fuptr fits, Propter opes lute as dtgladtamur burnt. Homines Seneca quoq; nos homines non bis pueros, vt vulgus a it, fed Temper pueros ap- fuare pueri pellauit. Nam quemadmodum pueri nucum,&Iapillorumauaritiapra?muntur, dual dtcansur. inter fe pro his grauiterpradiantur; cum tamen nullius fintvaloris,&ratio inde ori¬ tur, quia animum infirmum gerunt; firailiter homines pro auro,&argentomagnum quandoq; bellum fufeipiunt, & tamen ha?c quoq: funt vilia, quia ftatim fluunt, & repenredilabuntur. Apud Coftalium confpicirur pufio nudus cum gladio euagi- natoquafi percufurus,cumjnfcriprione. V1XTEMERE ANTE PILOS VENIT S A PI ENT I A, vt denoteturpericulum quod homines incumjnt, quando aiuuen- ^ lute Pubiica curantur.- id totum Tetrafticho declararur. Zmbl.U o. P aupertas qutdprafitl Define fiultepuer dubiam tract are btpennem, Anne audesmollt ttngtre tela manat £>udm male Confcriptt trafiant arcana ftnatus, Jgui nondum prtmas defer uere nuces. Si a pufionibus ad icones iuijenum fiat tranfitus, inueniemus apud Alciarum ef- figiem iuuenis finiftram alaram attollentis, cum dextra pondere depreftadn fcriptio efth*c. PAVPERTATEM SVMMIS INGENIIS OBESSE, NE PROVE- HANTV'R. carminafunr. Dextra tenet lapidem , mantis altera fufiinet alas , Vtmepluma leuat,ftc graue tnergtt onus. Ingenio poteram fuperas volitate per arces t Me ntft paupertas inuida deprimeret. Hoe emblemate percipimusaliquandoefteadolcfcentes ramacris ingenij ,rtin difriplinarum cognirionc ferium progreftum breui tempore facerent, n ill fum- ipa facultatum inopia eos coercerer, non immerito igiturcanebat Iuuenalis. Haud facile enter guns, quorum virtutibus obfiat 8 Res angufia domi. Iuuenem eriam alarum de CcbIo cadentem apud FJorentium licet intueri,eum in* feriptione. AJ1TVM SAPERE PERICVLOSVM. hoc fimulacro Icarus alis munitus reprarfenratur, qui mmis alte voians deorfum fuit pra?cipitarus ■ Quando* quideoj ilia res non eft inquirenda,quam feire non eft datum,nec feitan permiflum, neeferutari rcJigiofum: etcnimquod Deus regnumfuum, neq-. fine arbirris regat, € fandius, &reuerentius eft credere, & mirari, quam rimari. Idcirco adrem canc- bat Horatips, Prudent f atari tgmporis exitum Caltginofa notte premit Deus, Ridetq(i mortails vltra \ fas trepidei. Apud Alciarum pingitur figuraiuuenisalati eCoelo cadentiscum inferiptione. IN ASTROLOGOS.haciconerefertur Icarus cereisahs munitusa/tiora perens, qui, cera liquefiufta, ad terramruit. Ideoin poftremo difticho hexaftici Alciatus ha»c habet, JLmbl, ioj. Afirologus eaueat quit quam pradicerepr(ceps', jp Nam cadet impofior , dum fuper a fir a volat. FJorentius quoq; iuuenem figurauita fumitate arboris in terramcadentem,cum fitulo. MEDIOTVTISS1MVS IBIS. hoc emblema videtur conforme fymbolo Bocchij fuperius recitato, in quo pingebaturfunambulus cum inferiptione. TE- hfSRE MEDIVM SEMPER EST PRVDENTIAE. hoc emblemate doeemu* pedetenrimper a?des Fortune incedendum efte,ne dum adculmina profprritatum JLi.l. Embl . peruenire contendimus, vna cum ramis decidamus . Reufnerus pmxit venuftura iuuenem Narcifum,in Jimpidiflima fontis aqua iconem propriam intuentem,cum ti- gmbl.tf. tul°- NOSCE TEIPSVM. At Florentiusdelmeauit iuuenem fedentem, cum fi¬ mulacro virtutis in dextra,& fimulacro voluptaris in finiftra parte locato.infcriptio eft. LVBRICVM IVVENTVTIS. Icon huius emblematis refert Herculem, qui blanditijs voluptatumaIIe£u$,& virtutis hortatufollicitatus,tandem, virtutis ope s Monftrorum Hiftoria. 269 ape, ad fuperos iter fibi ftrauit. Sic enitn monentur iuuenes in triuio vita? conftitu- ti, & magno in periculo verfantes, ne avoluptatun? blanditijs decepti,&a redo virtutis tramite abdudi in vada , & fcoputos ferantur: quandoquidem qui in fitniii state non labuntur ,tuncfperandumeft, vt demceps curfu inoftenfo, candidam merampertingcre poffinr. Icon etiamiuuenis alter! iuueniarma donancisconfpici- rurapud Alciatu, quod fimubcru Hedore,& Aiace repra?fentat.Infcriptioeft gra> ca.EX©P£lN AfiPA AAflPA.quandoquide ex Sophocfe Aiaxrefert fepoftquam InimicorU ab Hedore inimiciflu-noenfemaccepifter,! >comuneris,nihil prsterdamnua Gr?- donaqaalta cis repot rafTe: propterea quadrat ilia infcriprio emblemati,qua? latinefic redditur. ^ INlMiCORVM DONA NON DONA, nam quslibet dona etiamnullius vaio- risabamicis accepta bonifuntconfuienda,ab hoftibus vero,& inimicis eria pre- Embl. 167. tiofiifima tanquam perniciora funt contenmenda, quia non folum vocanda funt aJ'ojpa nnnirum non dona, fed nazoSupct; nempe infelicia. Demum Florentiut de- lineac iuuenes fimuclacro fortune manumadmouentes,cumtituIo.NiHIL IGNA- VIS VOTIS. namq-.prouerbio celebrarumeft apudLacedemonios, fortunacn ad- For tuna mota manu eife inuocandam ,& alibi etiammeminimus recitafle in hoc inrelledu, prxrogatiua boues die ftimulandos, & opem louis elfe impIorandam,al/oquin inuocatione efTe inanem: non enirn votis, & fupplicationibus diuina paranturauxilia, fed agendo, vigi!ando,&rede confulendoomnia profperecedunt,& ha?c deemblematibus,in quibus icones iuucnum confpiciuntur. p lam ponderanda funt ilia, in quibus figure hominis adulti pinguntur. Memini- mus vidiflTcpiduramhominispomalegends,cuminfcriptione.HOMO POMO S|- MILIS. & emblema fimili tetrafticho decoratur, Cruda vt adhuc ramit alieno tempore poma Nt velluntur , burnt putrid lapfa iacent. P rxcipiti fdto fic> am raptuntur acerba> Ant effata annis corpora noHra c a Aunt, Parirerapud Aurhores varias hominum/cones circa mulr/fariaexercitfa vcrfan- t/uminrueri J/cer.Proprereaquod Alciaruspinxithominempdfecapnna indutum, &retfcu/o pifcem fargum coercentcm, cum tirulo . IN AMAiOKES MERE- TRICVM. Argumentum defumptum eft a natura fargi pifcis,quia laruatopifca- Sargiptfcis tore deceptus capitur: ideoq; hoc embla profertur in lllos, qui ca?co,&turpi amo- natura , G re decepti in obfcsnam mcretricis perfonara? nafTam incidunt, ratipulchrum efte, quod pulchrum apparct; neqjrecordantur communis afterti. oportere prius no- fcere, quam amare,non immerito igitur Ouidius ad rem canebat, Quale fit id, quod amat> celeri circamfpice mente , Et tun htfuro fubtrabe colla iugo. Idem Coftalius voluit fignificare, quando pinxit bominem ,cuius collum dipfa^ de ferpentecircumdatur: voluit cnim denotareilium, qui amore meritriciq detine- tur: nam dipfadem merer ricis eife fymbolum in Hiftoria Serpentum declaratum fuiti infcript/o eft. In nAP 0 ENOnin As. quae vox homines virginum nimisaui- dos fpedatores fignificar. Poftcaquam in pifcatum incidimus, non inuoluemus fi- lentio hominemapud Camerarium pidum, qui lucium pifcem fuos fetus vorantetn obferuat, cum infcriptione., PROPRIIS NON PARCIT ALVMNIS . id pifcis omittere noluimus quoniam Author in difticho, hoRiinemhuieanimanti comparat, nitura , in verba. Lttciut in pr opr turn , vt, fpuit genus, impkat alutiWy Sic ipfe fe fe confidant bominet. Alciatus quoq; delineat hominem anguillas eaptantem ,cumtituIo. IN DN £ w ^.88. VITES PVBLICO MALO. Author nobis infinuar, quod ftcutianguilfe non ca- piuntur, nid aqu? fint turbkfe, & csnofej ita aliqui funt homines, qui cund3 tur- bant,vt remfuam magis augere polfinr:argumetum emblematis defumprum vide- tur ex fabula Aefopi depifcatoreaquam turbante, vt fugientes pifccs incaute in ret/a Iaberentur: de qua tutbacione aquarum inrerrogatus pifcator refpondit, nifi aqua turbaretur fe perire fameneceffedfec. Quamobrem,vuIgato adagio,illt di- cuntur anguillas captare, qn/,priuaticommodi gratia, rumultus concicant, Verba Z 3 Ari- Monftrorum Hiftoria. 271 Verifm vt melius criminoforutn malitia exprimatur,pinxit Alciatus hominem fa* xumproijcientem, quodpofteacamsmordet,cum titulo. ALiVS PECCAT A* LiVS PJLEC'TIT VR. Quandoquidemfuntplerumq;nannu!li,qui,cumla?den" tibus nocere nequeant, vt acceptam iniuriam vlcifcantur, fan u'os, vel luorum ad- uerfariorum aovicos adoriuntur; fimile quid praftare foie ntpufiones,qui iracundia ftiinuiati virgas frangunt, & adurunt, quibus apareqtibus p*exi funt Si adcnmina peculiars fermoconuertatur, primofe feoffert Auaritia,ad quam exprtmendam,effigiatur homo Tantali a?muius in aquaore tenuj demerfus,cumra- mis frudiferis ad frontem vfqj pendenribus,&tamenfrudus carpere, & aquam E bibere nequitjtitu/us erit. DIVES AVARVS. Id totom his carminibus potent declarari. Nec bibit inter aquat^ nee psma patentta car pit Tantalus infaltx^quemfua vota premttni. lituttts bxe magnifactes ertt, omnia late Quf tenet ■, & (icco concoqutt ore famem. Idem voluit exprimere Alciatus, quando del/neauft hominem cum citharaa nautfs corricem atboris ex cuius vulnere balfamum manat, inferiptio eft. VVLNERE VVLNERA SA- NO deinde in diftichocomparaturhomo ftipitgqua comparatione Author hotni- nis duritiam, 8c fa?uitiam deteftaturin ha?c verba. Hie age cum proprio tua valuer a vulnere fanem, { Stipite cur hominum durior hoRis homo es ? Pofteaquamde arboribus fit mentiojconfpicari licet apud Florentiumhominem, qui annofam quercum ambabus manibus euellere conatur: inferiptio eft. A TE- NERlS ASSVESCENDVM.argumentum defumptum videtur ab Ouidio inli- broprimo deremedio amoris, vbificcanit. jguapnebet latas arbor fpati antibus vmbras, ^hiopofita eRprimum tempore , vtrgafuit, Tunc poterat manibus fumma tellure reutllt, Hunc Rat in immenfum viribus aufta juis . Hoc emblemate author nitirur admonere incumbendum efse in corredionem I i- berorum,dumadhucinprimaa?tate verfantur.qu/arunc tradandaeft cera,quan- ■ do eft mollis, & virga curua eft fledenda adhuc tenella in earn formam, qua ei per- petuam efse defideramus Pidura hominis caiceis laneis induti cum fulmine in rna- nu videturapud Coftalium; titulus eft. V1NDICTA DIV1NA. argumentum de- fumptueftab Ethnicis,quoru Dij pedes habere laneos dicebancur,quoniam lento gradu, &fineftrepiru ad vindidamprogrederenturj id elegantiflime hoc tetrafti chocxplanatur. > lupiier at here a, qui fuimind vihrat ab arce, IntextGs lana fertur habere pedes. Tardior ira Dei, & lento vrx cognitagre jfu, Vltr 'tci infequitur crimina noBrapede. Confpicitur fimulacrum hominis apud Alciatum cummultis libris, & digitoin- dice labia prementis,- inferiptio eft. SILENTlVM.voluitenimmonerehominetn tacen- B Monftrorum Hiftoria. 27$ E ticentemcognofci minime pofTe, an prudens,ve! amensfir.Embfematis argumen- lutn depromptum eftexlibro prinjo Anthologise gr^corum epigrammatum 3 vbi le- giturhoc diftichon jj -«5 Tit dwell Jo!rot ippottfAteritToc *Vi aiwrtcSv, tov Ao'^ot iyxpvTrrat cot r»»0oc eita effeinania, prater famam, quam homo viuens ad pifcitur, nam deinceps etiam de fundus per ora bominutnperpetud viuit. AdremigiturcanebarOuidius. Fit v tit ax fenptu vtrtus,ixptrjcj\{eptiUri Nottttam fer^pottentattt babel. Ad finem Coftalms exhibet humanam ftatuam fupra columnam, in cuius faciem € folradios mittere videtur ; ciim infcnptione. IN ADVOCATOS. Pro hums in- telledufciendum eft,Memnonis ftatuam in Aethiopia tantoartficiofuifte fabrefa- dara,vt, quandoaurei Solis radij eiusos tangebant, quamdam veluti vocemede- rct. Hacigitur pidura Author aduocatos auaros deferibit, quinon joquuntur, mfi auri fplendor eorumoculos illuftrauerit: non immerito igitur canebat ille. lurit confultus promittit, & acctptt aurum. lam accedendum eft ademb!emata,inquibus plures hominum icones confpiciun tur. Etenim Reufnerus pingit Deucalionem,& Pyrrham genus humanum Taxis re- parantes, cum inferiptione . MILLE HOMlN VM SPbClES . Quamuisalibi idem Author delineauerit Adan urn ,8c Euam fecusarborempomi vetiti, cum tiru¬ lo. VITA MORS, cum homoin libero verfeturarbirrio, vt quam volueritpar- « tem ampledatur: ideired Alciatus figurauit hominem toga.rum in cathedra fede/i- tem, cuius dextrae Pallas, & finiftra; Venus adherer, cum tamen ille Venerem aJIo- qui videatur. Sic enim Author oftendit hominem virturibus dedirum, fepe.ftudijs omiflis, perditumluxum fedari. Quare, admanifeftandos homines huiufmodi virijs imbutos , Coftalius figurauit compluresinfcaphip comedentes , cum tirulo. IN SCAPHIO NE EDITO. Hoc enim fuit fymboiumPythagorzeadnefariosho- ,minesindicandos,quorum conuidus in Scaphioerat. Vitanda igiturfunt vitia.ad quod Alciatus nos bortatur, pidura hominis roftrum porci viris pluribus offeren- tis, cum titulo. INDIES MELIORA. Vtfignificaret, in dies procedendum efle in melius, quoniam porcus pafeendo non retrograditur,fed femper progreditur.*qua de realiquatemporisparticulaeffluerenon permittatur,quinaliquisfiar progref- fu$,& aliqua virtusacquirafur. Huic non dilfimileerat fymbolum CaroliQuinti, cum titulo. VLTERIVS. propterea iure merito poterimus canere. JiulU E mbl, 12^. Embl.f. Embl. 157 . M emu oft is Hatua qua* Itt. Lib l.tmbl. Embl. I©8. Pyth agora fymbolum. Embl.tf. Embl.45. Monftrorurn Hiftoria. 277 H la ft a} Deo pecenda. Magnifica mediae fedet alt} dtues in aula, C ir cum ft ant vary cjuattuor hunc famulh Vfiat habet vertVftiresi fruCtus gerit alter Aefiatis, cornu (Unite [uppeditanf, Porrigit in calath 0 maturat ter tins vuat, Multiplicem veflem deniqi quartus habit. Ajftliii fonbus mendicus homunc.o, pattern 1 n lacera, gefiu fupplice, vefie rogans. Scilicet id fignum, quod agentibus otiatuio Commoda tempora funt omnia diuittbut . At contra figttum , quod mendtcantibus, omni Tempore , deficiunt omniapauptribus. Cum de coronis paulo ante fa&a fuer/t mentio, non erita ratione alienum> limbi. 134. piftura Alciati exhibere,in qua duo viri fertis exoliua contextiscoronant medium, qaemmulti a!ij ramis oliuas ornaticoncoraitantur. Hocemblemate docet Alciatus optimum ciuem a patria fummis honoribus cumulandum efTe; nam, per delineatum fimulacrum, repraefentatur Thrafibulus Athenienffs ciuis, qui patriam a foeuitia ty- rannidis liberauit, deindeinterpofita fide publica, de abolendis pra?ceriris iniu- rijs ,legem fanxit :hacdecaufacoronamciuicamapplaufu totius ciuitatis prome- ruit:hsec lex euangelicse do&rinte de iniurijs remittendis conformis efTe videtur. Coftalius etiam pingit virum cum fulgure in dextra,&aquila,in folio Regali,vbi iconmulieris falce munita» confpicitur: ha?c duofimulacra louem, &Themidem oftendunt,vt a Deo iufta rantummodo petenda efTe intelligamus.'fiquidem Themis, falce, impia hominum defideria prscidere d/citur. Deus cnim immorralisad homi num cupiditates, &praua defideria no eftpronus.immo crimen ell putare.quod prp- ftanti/fimumnumen fitimncFatij dehderij , & federate cupiditatis expiere veliit. Huic fimile fuit emb/ema Florentij, in quo apparer vir coronatus cum feeprro fe- Embl.$j e den sin throno, vbiet/am puellacum enfe, & lancibus vifitu r,cum t/rulo. iYSTE FIVNT QVAE A DEO.hoc etiamfimulacro Iuppiter,& Themisoffenditur 3 nam Author innuit hoc difticho. Cur louis adfeiirix Themis esi'c quod iu ft a putanda dtuina Dei mens rata cumq ; velit. Prifei enim fimulacrun? T hemidis Ioui addebanr, vt quicquid a Deo fa$um,iufle fa&um efTe infinuarent. Quamuis nonnulli Deos nullos efTecrediderinr, vel de iu- ftitia eorutn dubitauerint,cumin hoc terrarum Obe impios quandoq; honefta* tos, &iuftos deprelfosobferuauerint. Vnde Claudianus in Rufinum canebar. Sape mihidubiamtraxtt fententa mentem Curarent Superi terras, an nullus ineffet Hector, animantes lmperator iaeent, antearam vifuntur, exfententia Frizi, Imperatortm facra ficifleonedunr. facrafacih Alioquinvir indutusveftibus Saeerdotis ferophamin temp'um ducens denorac Con tjnomodofin fulem, qui de Vidoria relata,meriras Diana?agit granas>qucmadmodu vnufcjuifq; gere/nr. in numifmate a?nco Marcelli contemplari poteft. Non defiant in numifmatibus icones virorum armis munitorum , quatvarios for- tiuntur fignificatus: nam iuxta fententiam hrizi vir armatus in nummo clextra ad- Marsvarijs h.Trens clypco , & finiftra iaculo humifi.o, Martem Dc tm fignificat, &quandoin g tnodts figu- alijs nummis vir clypco, & iaculo armatus vcluti gradicns confpicirur,ex eoriemet rabatur. authore, Mars propugna,tor denotatur. Alioquin licet intucri in nurrmo argentco Caracals, virum galea, lorica,ochreis, clypco, & haftamunitum, quiMarrcm vj- torem oftcnrar.-cum idem fimulacrum in nummo atneo Mamea?.& in nummoargen- teo Hadriani confpiciarur. Al/ter in nummo a?neo Vitejij apparet vir armatus ga¬ lea, iorica, & ochre/s, finiftra clauam, & dextra Vidonam afatam tenens,qui Mar- rem vidorem, fccundiim aliquos, oftendir: quamuis in monetaa?nea Antomni Pij, eamdem iconem cum pug/one,& rropheo poffimus intueri, Veriim quando numifmatim fimulacra exhibent virum galea fedu , armatis cru- ribus, cum feeptro in dextra, & hafta in finiftra,necnon pede dextro teftudine pre- Honorisico. mens; iuxta fententiam Cbouli, Honorem manifeftat, qui Author tale fimulacrum in nummo a?neo Vitelijfe vidiffefatetur. Etenim vir dextra haftam ,& finiftra or- C bem tenens Imperatorcm Mundi Dominum oftendit. Nam quando idem fimula- crutnfcciis pedes habet captiuum nudum manibus vindi$,ad mentem fcr zt, 7 yran- num ab Imperatore fuiffc profligacum intcllsgeredebcmus. Ef quando idem vir ar¬ matus cum hafta in dextra, & feeptro in finiftra, pede fimftro bomire hum ftrarum premit, & ab vtraq; parte homines cum vafis,equibus aqua? effiuant ; tunc Eriztis Imperatorem, fufis boftibus, Armeniam,Mefopotamiam,& Parthiam occupade fi- gnificat,nam per vafa aquam effundenria, Araxis,& Euphrates fiumina mre/hgen- da funr. Alioquin idem fimulacrum in nummis premens virum hum/ ftrarucum vr- na, Erizus effe Imperatorcm Germaniamdebellantem monftrat. Irnmo idem Au¬ thor ponderans in numifmanbus virum armatum, qui finiftra pilum tenet,& dextra hominem armis,& fpohjsonuftum coronare videtur, vbi duo captiui fecus pedes 0 eonfpiciuniur, inquit hide comedandu effe, vidoriam de Germania fuifse relatam. Julia refit Panter vir ftans,finiftra haftsm tenens,&dextram mulicrigenufl xu? porriges,qua? tut a quanto- orbem manibus cenere videtur, Itabamab rrnperatore reftitura fuifse indicat ; cum do ptKgere - Erizus, icone vi'ri, Imperatorcm ,&icone mulieris , Italiam defignet - Infuper vir tur. adherens hafts', cum icone mulieris dextra nauisclauum, & finiftra cornucopia? te- nentis,vbi quoqffit icon alterius mulieris dextra virum coronantis,ex mente Erizi, Forrunam, & Vidoriam Imperatoris denotat. Tortuna, & Quando autcra vir armatus finiftra premit haftam,& in fuggeftu plures homines Vtcitria, armatos alloquitur,vcluti videre licet in nummo teneo Commodi Imperator/s, tuc, vt feripfit Choulus, Fides fignificatur. Alitpr in numifmatibus quibufdam aliquan- do apparet homines armari, veluti tot milires intentis auribusadffantes,cum inferi- ptione» ADLOCVTiU, Nam, quid agendum efset, figmficarevolfbantifiquidem aufcul- / Monftrorum Hiftoria. 283 aufcultatio eft quoddam indicium operis, quod homo aggrefsurus eft . Veriim ef¬ figies viri fupra fpolia, clypcos, & arma fedentis, manu fub genu adhibha, fecun- dum Erizum, Regem Dacia? ab Imperacore fuperatum fuifse indica,-. Propterea- quod imago hommis fagittam iaculantisin nummo Darij Perfarum Regis cufa_. fuit. Iam ad icones fupra equos ca?!atasaccedemus;etenimper virum armatti in equo fedentem, hafta, & flagello munitum, Erizus Marcem.defignac. Neptunus vero in moneta Tarentina argenrea fic figuratur, vr voluit Choulus. Ca?labatur vir nudus galeatus equitans , cum panno ab humeris pendente, & a ventis agitato, item cum E .iaculo in dextra, & duobus in finiftra. Alioquin vir equo adherent, cum iaculo in finiftra,& icone ftejia? capiti impendentis, Caftorem Deum marufeftat. Enzusta« men hoc fimulacro, Prouinciam Parthorum oftcndir.. Quando verb inruebimur vi¬ rum fupra equu alatu, qui teiu in beftiacapire leonis, & draconis inregrata iacula- tur,Perfeumcutrt Chimera pra?!iancem intelligere potcrimus,vt fignificauit Erizus, quamuis aiij dixerint iuuenem in eqoo a’ato fedenrem efsc Belerophonte,fed rame hiccu Perfeo coincidit, cu nomen Beleropbontis viru probti, & prudenremoften- dat. Aliter vir in equo currens,&haftap“rcutiensleotiem, iuxta Ertzi fenrentiam, fignificat illu, qui in publico fpebiaculo cu Per is dimicauerir.Veriim duo viriequi- tantes,& brachium dextrum extendentes.quemadmodum in nummo argeceo Phi¬ lippi licet confpicari, ex mente Chouii, virtutem fignificant. Quando autem in nu- p mifmatibus eft vir armatusequitans, quern vir armatus pedefter antecedat,&plu- res armati fubfequantur, tunc Er.izus expeditionem Imperatoris ad bellum tnteili- gic. Quemadmodumetiam vir equeftris currens claua munirus Imperatoread bd- lum properare indicat. Sed fi equitans hafta alium virum humi ftratum percuriar, tunc, vtopmatur Erizus, fmperatorem Sarmaras,& Gothos debdlaffepronueian- dumeft: Et quando eqmtantem pedefter cum tropheis prtecedif, & abus cum In~ fignibus milituribus fubfequitur,runc Erizus v/doriam de Parrhis relaram diuulgar, JEt (laccidat, vein moneris vir pedefter Iniignia milnara finiftra feiens equitarerti prarcedar, mne diftipatis hoftibus, Sc occupara Prouinc/a, Impera’-oris redirum in* tslligere debemus . Demum numifmata a?rea Traiani cum iconibus duarum Pro- uinciarum funt rara ,& pouffimumilla, inqufbus eius ffmulacrum equitans con— fpicitur, G Humana fimulacra abfq; veftimentis a’iquando in numiTmacibus confpiciuntur. Nam numifma argenteum L. Lentuii, & ( .Marceiliexhibet figuram viri nudi dex¬ tra fulmen, & loeua aquilamtenentis cumara, Sc della, vt denotet rem diuina Ioui perabtam, poftcaquam templum Iouis Capituhni fulminatum fuit. Virfeminudus in eminentiloca us fede manu dextra ad a qui I am porrebta,cum curru Solis,& Luna? cufus fuit in nummo aeneo Alexandri, vt lupiter O ympius figmficaretur. Eren m Jupiter vitftor icone hotninis feminudiin cathedra fedentis cum hafta in finiftra , & vicloriaalaca in dextra demon ft t arur, quod fimukcrum in nummo a?neo Dominani poftumus inrueri. Aiioquin in numifmate a?neo Neronis homo pariter feminudus in cathedra locatus cum fulmineindextra,&hafta n finiftra confpicitur, ad louem cuftodem indicandum, Quamu s, ex aliorum mente, in nummo argenteo Vefpa- pi fiani, icone viri nudim finiftra haftam tenenris, & dextra aram ardentem, fuptter cuftos ciemonftretur. Verum Choulus virum nudum cum hafta in dextra,& fuimine in finiftra in nummoargenteo Gordiani contpmplatur, &hacratione louem vlro- rem fignificari aftcuerat, Quamquam Enzus virum nudum dextra fulmen iaculan- rem, & auern finiftra tenentern obferuans, louem fuimmantem cienotari aqtq- mat. Ctererum inexpn’mendo loue feruatore, authores inter fe fenrentijs diffident, Nam C houlus in nummo argenteoDomirianimooftrat virum nudumdextra fulmen tenentern, Sc finiftrum brachium attohentem, & hoc fimulacrum Ioui feruatori afli- gnar. Idem author exhifiet nummum argenteum Antomni Pij, in quo vir nudus te- nens in dextra haftam, & in finiftra fulmen obferuatur, & hoc modo louem pariter feruatorem exprimit. Sedin nummo a?neo , & argenteo Gordiani; nec non in mo¬ neta argentea Maximiani, vir qpiciem nudus apparet pannoad dorfum proiebio cum Icontaviro - ru ecj nil An¬ il urn. „ C a ft or D-e'. Exp (ditto imperatoris ad helium. Simulacra nuda in wo* netts. Homo femi- nttdus vbi. Simulacra louts ferua torts quale. / 284 Vlyfsis Aldrouandi ,, cum fulminein dextra, & hafta in finiftra, ad cuius pedes bomunc/o apparer; hacq; raciooe Ioumiferuatoremmfinuanr, namper hommem paruum in hoc mimifmate fcuiptum, Imperarorcin a Ioue feruarum int^lligunr. Quando verdin numroo ar- genteo Aiexandri Seuericonfpicamur hommem nudum,panno abhumeris peden- r Jupiter pro- te, dextra fulmeniaculancem,& finiftra aquila® tenenrem,Iouem propugnarorem pugnatur, intellig'ere debemus / fed fi altquando m eodem nummo confpiciamus vn u nudum dextra haftam, Si finiftra fuimen tenentem,Iouemftatoremapp ptuno,poft redirum a bellonauali, gratis habita; fuerunt. Pariter virnudus,cum panno ab humeris pendente vends agitato in cymba aduobus equis trafta in num- JJeptuni fi- moargenteoM. Agrippa? cufus N -prunum fignificat. Item mnumo argenteo Pom- muUcrum . peiobferuatur turns in naui, cuius faftigtum vir nudus tridente armatus^o cupat, quo fimulacro Neptunus pacificus demonftratur. Alioquin in eodem nummo, vir puberemis in duas caudas pifciura definens ,amb3bus mambus clauumnauis ftrin- gens, Nt ptuinim iratumoftentat. Demum mnummo argenteo Demetnj, vir nu- Vittoriano. dus tridente quafi percuflurus videtur, & bac icone Neptunu exprimunncu in par* g ualts quono te oppoiita nomifmatis confpiciatur prora nauis, cum viiSoria alara , qua? dextra do pmgere- coronam, & finiftra palmam geftat, vr vidtoria nauahs defignerur. tur, lam prpperandu eft ad alia fimulacra, quibus alia Prifcoru Num/na fisnifican- rur. NamErizushi numis abquando contemplatur duos ho mines'mud os ftanres, quoru alter daun? adherer, alter caduceo, cu talanbusadpedes ,per hunc, Mercu- rius, & per ilium, Hercules eft intclligendus, quae dux icones, ad mamfeftanda fa- pientiam, &fortitudinero Imperatoris, in numifmatibus &argenteas Othonis edemas, cum tamenmoneta? sereae antiqua? clfe non videanrur. Item rara? funtmoneta? argenrea? Augufti,& potilfimum quae in altera parte coronam quernam referunt,immorara?,qu:e ftatuam Augufti equitantem repra?fentant. Numifmata a?rea Vefpafiamfunt rara, &potif- fimumiila,qua? Iudea? capta? imagiriem exhibent. Monera? a?rea? Tiberij rartefunt tantummodoilla?, quarum alterum latus effigiem templi casJatatn habet. Parkerm ” rafunt numifmata ?rea cum effigie Augufti,quorum oppoficum larus corona roftra- ta eft infignitum. Sunt quidem rara? monetae a?rea? Caligula?, fed potiffimum iila?,' quarum pars oppofira fimulacro Dea? pietatis eft decorata. Numifmata rerea Clau- dij, ilia funt rara quorum inuerfum latus geroino cornucopia? eft referrum.Neronis nummi a?reiillifynt rari, quorum pars oppofita nauem roftratam exbiber.&rariffi- mi funt il!i,qui effigiem Popex eius. vxoris ctelatam habent. Gaiba? nummi rari funtaerei, quiftatuam Victoria? rxhibent.Seueri mortette funtrarae, inqutbus duo apparent capita, & rariffinue in quibus eft icon templi. Commodi numifmata funt rara, in quibus eft mater Dcoru, ranffima, in quibus quatuorannitempora, & quatuor pueri confpiciuntur. Reperiuntur quidem plura numifmata Antonini, fed rariffima funt, qua? iconem Italia? cum Aenea Anchifem B baiulante oftendunt. Hadrianirari funt nummi,in quibus {Stores figura? apparent. Rara quoqjlunt numifmata L. Veri,qua? plures habent ic6nes,necnon iIJa,qua? fta¬ tuam lmperatorisa Roma coronatamrepr^fentant.M. Aurelij moneta; funt rari, qua? pluribui figuris funt referta?, immorariores ,qua? fimulacrum templi Di ante tphefia?oftendunt. Monetx Domitiani referentes ftatuam Imperaroris equiran- tis funtrarifsima? . Item nummi Nerua?, cum effigic Romte renafeentis, non're- periuntur. Caracala? nummi funt rari, in quibus fimulacrum Herculis confpic/fur,rmmora- rifsimi iconem Herculis Hyaram nccantis referentes. Numifmata Geta? cu rribus figuris equitanttbus funt rata, itemnumifrnara Alexandrian quibus propria effigies cum icone Mamea? Matris confpiciuntur. Pariter numifmata Gordiani iunioris cum multis figuris fupra pontem funt rara, irrmocufimulacro Herculis ,& Mercur-j ra« ^ riora.Monera? Philippi cu propria effigie,& eius filij funt rarifsima?: quemadmodum nummi Martia? cumimaginibus Philippum, nempe mariti, & filij rari funt. Demiim numifmata Vitebj,cum rarifsima,fint magniaeftimantur. Deniq s quoad effigies proprias, numifmata rara funt Caligula?, Neroni*,CIau- dij,Germanici,Drufi, Gaiba?, Tiri, Nerua?, Paulini, Lucilla? , Crifpina?, Seuert, Geta?, Caracal?,Iuliae Pia?, Iulia; Mamea?,Maximi, Maximini,Papieni,BaIbini,Phi- lippi iunioris, Decii iunioris, Treboniani, Volufiar.i, Valerianifenior!s,&GaJieni,& fia?c de monetis figuram humanam repra?fentantibus ditfta fuffic/anr. S1MVLACRA. D B Jj® V M fitfta? imagines hoc in loco recenfenda; , vel aliquam partium, vJ humanarum iconem, vel integram hominis figuram referre debeant >S| primo ncnnulla ad partes fpetftantia litterarum monimentis manda- Jrj r edecrcuimus,vt dcinceps diuina,& prophana Ethnicoruffmulacra -— S3 breuiterpercurramus. Itaq, iuxtaopinionem loannis Bapt/fta; Por¬ ta?, pnftura capitis deiedii, demifsioncm animi, veluti capitis fupini arrogantja de- fignat, quando vero ira effigiarur caput, vt in latus fit pronum ,tunc languorem fi- gmficat. Caput humanum capillis ferpentinis munitum, referens caput Medufa? olim infepulcrotum lapidibusfigurabatur, vel vt violatoribus tumulorum terror incu- Monftrorum Hiftoria. 287 Incuteretur, vtfcripfit Iacobonius ,vel fecundum alios, vt homines inde percipe- in Ap.de Wilt, inani fcientiae, & opum perfuafionenon effeinttimefcendu, neq; luxui mdul- pnfc. c<*f. gendu,cu Medufa,.ob aureoruvenuftate capilloru.grauespamas dedent, veluti gent.eap.io in Rubrica Metamorphofum explicatum fmc. Itemexeodem lacobonio, Rrifcun Cap.14., faxis tumulorum, duo capita humanaeffigiabant,virilealterum,&fa?mineualteruin, idqr fadum eflfefcripfic Author,ad fepuicri cuftodia, velad indicandas laruas,quas fepulcrorum tutelarcs Antiquitas efte exiftitnauit. Caput qumis fronribusrepra?. fentauit ManafFenvquiapud Haebreos regnauit : quandoquidem pofteaquafuftulit Ifaiam prophetam, quincuplici facie delineari voluit, vt longe piurafe profpicere ® indicarcr, quam Prophets,qui videntesab hominibus appellabaniqr. Demumhu- Craniu hu~ manum cranium, quod ad pedes imaginis Chrifti crucifixi pingitur, ex Nauclero id manum cur fadum eflfe dicitur,quoniam Adam ibi fepultus e/Tefertur,vbi Crux Domini Noftri ad pedei in expiationem humani generis Iocatafuit. chrifti cru Aiiquando Prifcifiguram cordisin faxo tumulorum pingebant,vel vt jndicarent afixi. ex ore defundi nihil fimulati fuifle pro!atum,fed ea rantiim edidiife,qua? excorde, & animifinceritate prodibant, vel vt cundis manifeftarent confanguineos, &affi- nes ex cordc parentafle,vel vt fignificarenc virum tumulatum vie am affinium abftu- Jiffe, qua?in corde propriam fedem habere dicitur, ve! deniq; vt cundis patefierer, ob viri tumulati necem, viuentiumcor curis vexatum efie: ita dnim Julius lacobo- inapped.de niusexpofuit, Alioquin figura cordis,apud Cbymiftas,quemadmodum, & nomen p r if c . caf. p cordis aurum fignificat, vt in Lexico Paracelfi Iegitur ;cutn tamen Ioannes Garlan gent.c.\6. dius, pidura cordis, in chymica facultate, ignem defignareconetur. Quandoq; icon digiti in tumulo fuit confpeda : namq; inter Megapolim, & Mef- feniam, in R cgione Maonia nuncupata, digitus lapidcus tumuio erat fuperpofitus. Paufanias tamen non aliade caufa id fadum fuifte teftatur,nifiquia Oreftes Furijs agitatus vnum propria? manus digitum abroferir; quocirca tali fimulacro rem monu- mentis mandari vo/uerunr. Jamadintegras hominis icones accedendum eft, quibus variefigurat/s,infinita pene (ignificantur. Aegypvj ,referente Cartario , rerum omnium Creatorem fic icon create exprimebant, virum csruIeicoIoris,cumcirculofteJi/sornatoindextra, cufceprro rtsreruom- penna decorato in finiftra, cum ouoexdudentepueUum in ore pingebant. Siqui- ntuma dem penna difficultas monftratur, fceptro, regia maieftas, ex motucirculi,vira rhun- G dih 3 uritur, per ouum inteliigendus eft mundus, &per pueilum Vulcanus iilius ca- loris fymboium, qui cundis rebus vitam impercitur. Rurfus iuxta mentem eiufdera Cartarij, ad exprimendum Deum rerum omnium authorem, delineabant puerum in ramis Loti arboris fedentem, cum folia, & frudus huius arboris rotunda igneu Dei imperium defignent, cum adio mentis circulari motu abfoluatur. Ante Chrifti Aduentum veritas myftica? in Deo Trinitatis Ethnicis fuit infinuatamam Deu S i- Trinitat binorum, fandum Fidium, &femipatrem nuncupatum triplici facie pinxerunt, & E t /,„i c i s i n ilium in vrbem detulerunt, nomine triplicem, & re ipfa vuum atteftantes, tantiq; f tnuata . hoc triplex fimulacrum fecerunt, vt fummam in iusiurandis authoritarem obtinue- rit, fub cuius facie trinus vnica poteftate Deus inrelhgebatur. Quamuisaiij refe- rant in vetuftiffimomarmore,apud Romanos,fimulacrumFidij fuifle vifum facieim- H berbi, fed maturaaerate,cum hoctitulo. HONOR, ha?c imago Veritati vultus vir- ginei manum porrigebat, in medio ftabar puer amorem referens: his enim tribus fimulacris Fides defcribebatur,quippequa? veritate, fide, &amoreniratur. VanaEthnicoru fimulacra ab lpfts diuina nucupata olimvarijs hominu figuris reprf feotabatur; nihilominus cuabomni veritatis tramite recedat ,ficcanerepo/Tumus. Jupiter j Orta freto , Bacchus , Saturnus, Apollo, Mercurius, Pallas, June, Diana, Ceres, Nepsunus, Pluto, lanus, Mars, atq-, Cuptdo , Numina funtfalfis annumeranda Di/s. Illorum ramen fimulacraparumper ponderarc licebit, vt variashominum figu- ras contemplemur, quibus Antiquitas, in his fignificandis, vfa eft , Primo, vt Sa- Saturnifs - turni iconemreferrenr, fenem apertocapite, cum falce in dextra, & nefeioquid mulacrum pannis inuolutum in finiftra, pinxerunt ,• imago tamen quatuor pufionum fecus pe- quale. des r Mia Satur at f,imula■ era. louu firnu- lacra. Mineruti on go quails iupiter a- pud E It os quomodo pi . ffitts. Jupiter qua guor aitrib. Jupiter tri¬ bus oculis. 288 Vlyfsis Aldrouandi des apparet. Delineabatur fencx, quia primus omnium Deusfuerat,detedo capi¬ te, quia in prima stare veritas omnibus erat manifefta, ftdx denotar cunda tem¬ pore refcindi,&aboIerijdeindefenexilIe deuoraturus iiiudpannisinuolurom,cun- da tradu temporis confumi fignificac; Dcmumpcr quatuor puerosquatuor ele- menta denot3ntur. Alij reprsfentarunt Saturnum pingente^ fenem feminudum, cum figura ferpentis inftar circuli in dextra, capitepanno viridi redo,quod fimula- crum lento gradu incedere videbaturiperferpentem,annum,per vellus viride Ver, per canitiemfenedutis niues, & pruinas hycmis, per gradumlentumtardam reuo- lutionernTphcrre Saturni intelligebanr. Alij, ex menteCartarij,pinxerunt Satur¬ num cum ferpente in capite, cum capire apri in dextra, & capite leonis in finiftra: fi- ^ quidem figura trium capirum, tempus prsteritum, prsfcns, & futurum fignifi- cabant. Ad Iouem fi accedamus,hiedefignabatur figura hominis nudi,iuxta partem fa. pernam, & vcftibus tedi,iuxtapartem infernam,habentis in finiftra fceptrum.&in dextra aquilam . QuandoquidemexCarrario pars fuperior fimulacri nuda Deura fupcrnis intelligentijs fe manifeftare ind/cabat; pars vero inferior induta , Deum ab hominibus in terra verfantibus minime videri poflfe denotabat. Alroquin vir fedens in tribunali in dextra fulmen, & in finiftra haftam tenens Iouem cuftodemreferebat :quamuis Cartarius hoc fimulacrum alio modopidum , nempe virum fupra duos tauros fedentem c-xhibucrit«cum vir nudus ftans hafta, & fulgure munitus Iouemftatorem oftendat: immo ambabus manibus tenens fulmen Iouem $ fcelerum vltoremdefignat. Ideo hue refpiciens Poeta, quandoqjcednir. Siquotiespeccant homines , fua fulmnamittat Jupiter, exiguo tempore mermis erit. Alitcrfimulacro viri nudijCumfulminein dextra, & pelle caprina in finiftra, Ju¬ piter iuxta merira puniens oftenditur, quia in pelle ilia omnes humans adiones de- feribi dicebanrur. Quando verb, fimulacro Iouis, Palladis ortus fignificatur, tunc Cartarius pingic virum ftanrem, & fecuri aperientem caput virifeminudi fedentis fupra florulencucn collem, cum aquila, ex cuius vulnere virgoarmaraexit, namq; per virum ftanrem,' Vu Icanum , per fedentem Iouem, & per virginem a vulnere capitis exilienrem Mi- neruamintellexit. Intcrdum pidura hominis bilancem auream manutenentis, & modo hanc , modo illam declinantis Iupiter fignificabatur, qui, iuxta fententiam ^ Cartarij, vel bonum, vel malum, vt lubet, alicui impertitur. Alioquin vir in dextra, & mulier in finiftra, qui dextras pufioni medium occupanti prsbent, ex eode Car- tario, Iupiter Fidius exprimiturjnamq; vir honorem,mulier veritatem, & puer fer- uatam fidem oftentan^ cuius fimulacri paulo ante meminimus. Csterum notandum eft Iouem, apud varias Nationes, varijs etiam modis fuifte defignatum. Cartarius apud Eleos, pro exprimendo loue, exhibet virum ex auro, & eburc fabricarum in fede Regia locatum fertisexoliua redimitum, cum Vtdoria in dextra , & feeptro in finiftra, cuius faftigium aquila occupat; palla fimulacri eft aurca, varijs animalium, & florum figuris intertexta. Alioquin apud Leontinos, ad exprimendum Iouem, vir cum aquila in finiftra, &iacuIo in dextra pingebatur. Im¬ mo Cartarius Iouem, apud Arcades, pidura iuuenis nudi, cum patera in finiftra, & ^ thyrfo in dextra,cuius fummitatem occupat aquila, pampinis coronati oftendit. In Cretaolimfimmacrumhumanumabfq, auribus vifebatur, & ilkid Iouis failfe fere- barur, quo monebant eum,quica?teris iuraeft da turns , vt neminemvnquam priua- firn aufcqltaret, fed omnibus publiceconfulere deberet. Infuper Cartarius, apud Lacedemones, fimulacrum viri quatuor auribus referti, pro loue demonftrat: hac dnimratione Prmcipis prudentiaminfinuabant, qui quicquidde eoioquuntur po- puli, patienreraudire debet. Quamuisalij hoc fimulacrum tribus oculis infignirutn repraefentauerinr, vtnaturam cumfcumqj Principis manifeftarent, qua? tal/s efte debet, vtotnniaintueatur. Sedredius, &fatius eftafferere , iuxta menrem Carra- rrj, hoc fimulacrum Iouis tribusocuiis fuifte figuratum, vt cundis triaregna Ccefi, Terra?, & Maris innotefcanr. Deniqjapud alios pidura hominis cum aue in dextra, & fulmine in Isua varfj $ cpronati fioribus Iouem quoq,- demonftrat. Nor Monftrorum Hiftoria. 289 Non defuntfimulacra Apollinem referential n3tn Antiquitasaliquando pinxic virurti venufta facie, capiliis anreis, pallio ex purpura, & auro intexto ornatum cum cJypeoin dextra, & face in finiftra, & hocmodo Apollinem oftentauit. Alioquin apud Achsos, pro Apolline, virnudus, pedibus tameninduris,horumalterocal- uariam bouis premens pingebatur. Itnmo apud Lacedemonios, pro Apolline hu- manum fimulacrum quatuor manibus, & totidem auribus infignitum oftentabatur, qua icone,fapientia fignificabatur, cuius Apollo fymbolum effe dicitur,quam nemo nifi muitarutnrerura aufcultatione, & mulcisoperibus fibi compararepoteft. Item-* apud alios Apollo galeatus, & triginra cubitosaltus, cumarcu, &hafta effigia- ,:i batur: quamuis Cartarius hsc potius ad prsrogatiuas Martis fpedare exiftimet. Licet icon viri tenentis arcum, & fagicta lacertam perculfurus, Apollinem,ncm- pe Solem demonftret, quoniam, vt voiuit Cartarius, Sol radijs fuis terra exficcan- do, ta lia animalcula ex putredine generari non permittit. Quemadmodum etiam ef¬ figies viripedetnurcmprementis, Apollinem, nimirum Solem fignificat.-namq; Sol radijs fuis putrediniterrs refiftens, murium generationem prohibet. Quandoau- lera vir altera parte capitis abrafa,& dextracapillata, pingebatur, tunc fimulacrum Solis intelligebatur, na per capillos,pars annidieshabens longiores denotabatur, ' & per partem capitis abrafam, ex mente Cartarij, dies breuiores, &hyemales ma- nifeftabantur.Quamuis Valerianus, pidura viri cum pudendo eredo, & calatho fu- pra caput,Ofyridem, nimirum Solem exprimat: etenim, effigie pudendi eredi, ge- ■p nerationcm a Sole fieri,& figura calathibeneficium educations indicat. Aliter,ex Cartario, vir nudus duplici refertus cornu, & fagitta aliquem veluti perculfurus, Ic- uem, vel potius Solem radios in terram diffundentem fignificat. Tandem vir nudus fupra quadratum Iapidem facie caput leonis referens , cum cornu bouinoin vtraq; roanu in dicat Solem, quem Perfa? M/thraitt vocatum venerabantur. Pofleaquam Apollinem Iouis, Sc Latonie filium ecsdemq; partu cum Diana, fiue Luna genitum Anriqui retulerinc, Sc proprerea iilam Pha?bem, nimirum Pha?bifo- rorem appellauerint; jure optimo port iconifmum Phxbi, nimirum Sol is , ad ico- nifinum Phxbes ponderandum defeendemus. Cartarius enim figura hominis nudi, capiteaccipitris vnacum Prifcis LunamdefignataSolelumcnreeipientem,cumac- cipite r Solis fymbolum effe diceretur. Alioquin idem author, effigie hominis nudi, capite Arietis, eamdem Lunam demonftrat, quoniam h sec Soliinfigno Arietis co- G pulata maiorem humiditarem influat. At, iuxta mentern interpretis Hefiodi, fimu- lacro hominis tricipitis,Phaebe oftendiur, qu$ in Coelo Luna, in terris Diana, & in partibus infernis Proferpina nuncupatur. Aliter hac imagine tempus praffens, praj- teritum, & futurum denotatur, & apud Latinos triplex menfis diuifio in Calendas, Nonas, & Idus exponitur. Alij hac eadem icone, demonftranc Gerionem, alij hanc figuram Hifpaniae fymbolum effealTeuerant, vel quia, vt notat Valerianus, Gerio- nes ex Hifpania ortum duxerint, vdlquiaHifpania tripartita effe videatur. Alio* quin figura hominis tricipitis pluribus oculis, & manibus referti exponitur ills, qui in peragendis negotijsmultorum confiiio,& opera vtitur, Qui Mercurij iconifmum videre defideranqad Carrarium confugiant,quiexhibet venuftum caput cedum galero, quem dux ferpentum figure circumdanc. Quamuis pj idem author pro Mercuric pingatiuuenem nudu galero duobus all's munitotedum, cuius partes inferiores in quadratum lapidem definunt: namqiillaquadrata figura, Veteres Mefcurium Grammatics, Mufics, Geometric, & Paleftrs inuentore fuiffe infinuabant, cum vulgare Mercurij fimulacrum a figura iuuenis cum caduceo, & ta* laribus ad pedes reprsfentetur. Vircatapbradushafta,&flagelIo munitu$,aIiquando equeftris ,&interdum in curruab equis trado Martem Deu fignificat, Veriim aduerrendum eft,quod pidu¬ ra fama? alas excutiens fimulacrum Martis prxeedit, 8c identidemhie Martis currus a quatuor equis ignem fpirantibus trahi fingitur, Ab icone Martisad effigiem Cupidinis tranfeamus, cum hie Martis,& Veneris fi- Iius effe crederetur.Euflathius quandoqjexpreffit Cupidinem,delineans pufionem nudum pedibus alatis fupra auratum currum, cum faceaccenfa in dextra, &ar- cu in finiftra, vtrinq: nudienfis figurant locat,& circa fimulacrum innumera: gences B b cuiuf- ApoUinis varix ico • nes. Apollo,ve l Sol. Ofyrts , & Sol. pbabe elf Luna. Pbfbecur triceps. Jconifmus Mercurij. Martis ft- mu lac rum. Vlyfsis Aldrouandi 29 0 Cupidinis cuiufcumq; fexus, condition^, & artatis delineantur, fed inter has genres mufier piftura, alba, &mulier nigra confpiciuntur: hsec Cupidinis imago contra virosarma , con¬ tra mulieresfacem,aduerfus Feras arcum,& alas propter aues geftat, &demu nu- duspingitur, vt aquas fubire poffiti ills vero mulieres , quarum altera alba, & alte¬ ra nigra pingitur,diem, atq; nodenj fignificanr. Hodietamen Pi&ores ad Cupidi- nemexprimendum,nudum puiioncqi luminibus caffum fagittis,& arcumunirum ef- figiant, &ipfum Dcumamoris cognominant. Cartcriim quidam Poetamcrito du- birat, cur Amor caucus voectur, atq; pingatur, cum tamen admodum fit oculatus : praterquamquod oculos in amore duces efte alias declarauimus, propterea his carminibus fuam profertfententiam;fciIicethoc/nde nafei, quia Cupido alios cx- cos efficiat. Cfcus an illefait , c$cuw qui finxii Amorem ? C$cut Amor non eft, lynceus illenimis. Ham vigiles funt illi oculiypptiqi trucefq-, ffuos collimatos ad fcelus omne par at. Hieblande illieijs nunc vtititr, hi cq\ tribunal -3;. Imperrfprimum dehgtt c[fe fui,. Excabat vasts in bis , & ab his fua fpicula torqueti Siuehomines tenlet,fiue ferire Deos. Wis oculos, peffus male cauti figit amantin Max tnifer,acctptovulnere,c^cusabit. Sic, quia forte facitc^ces faa caftra fequentet, Caff us oh id duplicl lumine fertur Amor. Non dffuerunt prater,ea, qui, iuxtaopinionem Cartarij,Cup/dinem nudum ala¬ rum cum duplici clauepinxerunt, vtip/um duplicis Cxli portx cuflodem conftitue- Alia Capi- rent, quarumalteram animx in corpus defcendenti ,Se alteram animxa corpore in dints fimu‘ Co?[um afccndentiparcre, bancq; Deorum, illam verohominum portam efte An- lacra. tiqui pronunciarunt. Mcminimus ct/am vid/fle, pro icon c Cupidinis,pueru nudum alatum, qui,arcu depofito, lyram contredabar. Aliter Cartarius ad (igniffcandum Cupidincm, & Anterotcm,cxprimirduos puerosnudos alatos pharerra mun/ros 3 & inter feita dimicantes, vralter abalrero palma?r^mum eripere velle videatur: quandoquidem vbiamor reciprocus verfatur, proculdubio hincinde certatur , vt alter alterum in amando vincat. Aliter ex eodemmet Cartario, icon Cupidinis lx- thei, nimirumobliuione amorem dclentis,exprimitur figurapueri alatinudi,& pha- CupidoU - retraarmati, quifacem acccnfam in fluuio extinguere conatur. sheas qui. Modb tempus accedit effigiandi Bacchum, qui icone pufionis nudi fupra faxum fedentis, & ambabus manibus botrum vua? tenentis reprafentatur. Aliter, ex Car¬ tario,vir prolixa barba,cum Ionga vefte,in antro vitibus circumdato iacens,&ma- nu poculum porrigens pro Baccho pingitur. In Infigni Ciuiratis Heraclia?, cuius Bacchus erat Deuitutelaris, fic pingebatur.vircum patera in dextra,&racemis vug JSaccb'tlco - infiniftra. Quamuis alii ad reprafenrandum Bacchum vfifint (imulacro viri nudi, nes varu. cumbotroin dextra,& pelle tygridis in finiftra.Apudalios,pro Baccho, virimber- bis hederacoronatus vifus eft. Demum Prifcorum nonnulli Bacchum vuis corona- turn cum ferula in dextra, & capiribus papauerum in finiftra effigiarunt : fic enim fi- gura papaueris, poftpotum, conciHari fomnum innuebant, & fimulacro ferula?, bibaces pa?nas promereri fignificabant, qux fententia exprimitur hoc difticho. Scilicet , vt vmo plenus det corpora fomno , VoFind/l pan as fe meruiffe feiat. Interha*c fimulacra Neptunus connumeratur, pingebatur cnim,ex Cartario, vir capillis cjeruleis cum tridenre , &buccina ftans in marina concha tratta a duobus Heptunus equis, iuxta partem pofticam,,inpifces definentibus. Veteres Neptuno tridentem flimficpin - aftignarunr, propter tria maria, vel ad indicanda tria aquarum diferimina, nimirum gebatur. maris, fontis, & Jacus, quibus omnibus hie Deus praefle ferebatur. Aiioquin apud eumdem Aurhorem , pitftura viri nudi, cum tribus corigijs in dextra, & pannoab humeris pendente, Neptunum quoq; fignificat. Alij in exprimenda Neptunieffi- gie, virum mjdutn altero pede proram nauis premenrera, cum Delpfpao in dextra, & tri- A B D Monftrorum Hiftoria. 2pi H tridente in finiftra pinxerunt. Quandoautem idem fimulacrum confpiciturin concha marina a quaruor equis marinis trada, cum venufta mulierc, & pufione fti- pfa Delphinum fedente, tunc Cartarius Meptunumcum Amphitrite, & puero Pa- Jemoneefte autumatjquemadmodumfi confpiciaturvir rtudus corona regia.redimi- Kept anus tus, qui dextra tridentem ,& finiftra ftiuam premat, tunc denotatur comtnoditas c uAmphitri aqua?,qua humanum genus iuuatur,nonadmodumabfimilis vtilitati,quam humanum te 3 & Pale- genus ex terra percip.it. mne. Ex altera parte, fi vir piduscapillisapio pa!uftrifimilibusinfignitu$,fquamiste- dus, ocuiis viridibus refertus, & circa venerem pinnulasinftar delphini habeat,& deniq; iuxta partesinferiores in pifeem degenerer, iuxta fententiam Cartarij, Tri- tonem, defignar. Velutietiam pidura hominis cana,&pro!ixa barbareferti cum capillis palfis ad humeros, cilijs hifpidis, fimulq; copulatis, &pedore viridantimu- fcho tedo, & ca?tera pifeis Giaucum Deum marinum denotat.Veritm quando ob- Glaucus ieruatur pidura fenis, cumannofa muliere in curru perniareaduobusca?tistrado, Deusmari• quem Tritones prsecedunt, &p!urima? nympha? cum grege pifeiumfub vnocufto- n(ts o de concomitantur, tunc per virum, Neprunum, per mulierem,Terhidem,per nym- •, phas,flumina in mare fe exonerantia,& per currum,Oceanum terram circurhdare in- telligere debemus : fiquidera rota: currus rotunditatem terra: demonftrant , iuxta Ouidij aflertum. T era pile fimilis nttlio faleimine tftxa, \ Aere fubtefro taw graue pendet onus. Aefculapius Apollinis filius Ik figurabatur. luuenis pallio indutus , cum frudu pinus in dextra, & baculo.&ferpente in finiftra fingebatur, Alioquin iuuenisfini- icon Aefcu- ftra limbum veftis tenenj cum var/js frudibus, qui dextra duosgalios geftat,vt vo- Upij. luir Cartarius Deum Aefculapium often dir. Alij , pro fiinulacro Aefculapij, virum barbatum cum ga/ero in capire pal'io tedum, habenrem in dextra iconempuella? alata?,in finiftra bacu/um ferpente circumdatum,cum gallina, & nodua Cecils pedes figurarunt: quandoquidem, imagine puella?,va!etudinem, gallina, vidum atgroro conuenie nrem," nodua, dolores nodu grauiores,barbapro!ixa,medicum fenem fi- gnificabahc. Fingebant quoq; nonnuiii Aefculap um barbiserum fuiffe natuni. Alij aurem eximberbi ftarim fuiffe radum, vt facile Media’s perfuaa'erent, inomen- i conf$ tohora? faciem morbi murari pofie, ideoq, occaffonem noneft'edimittendam; cum Aefculap ' Hippocrates in prima aphorifmorum fronte occafionem prxeipitem eife prxdi- ' ‘ j * cauerir. Si Dei Panos fimulacrum quis intelligerc defiderat, feire oportet vrbem Panos olimin Aegypto fuiffe, vbi imago huius Dei,eredis pudendis, vifebatur,qui flagel¬ lum in Lunam ad dextram fimulacri fitam attollebat: addebant Lunamhuicfimula- cro,quiacunda humano vfuineceflanaa Lunafuppeditariexiftimabant. Alioquin communis pidura huius fimulacri eft imago viri cornuti pinea corona redimin, au- piaotvar ^ ricuiis capr inis, facie ignea, barba ad pedus vfqipromift'a,pelle Pardi maculofa te- n ', nA di,cum pedo in finiftra ,& fiftula ex feprem cannis compada in dextra, fed parres ' ' acra ‘ inferiores caprinam figuram ref runt: hacenim ratione Antiquitas vniuerfumfi- gnificabat,non folum quia Pan apud Gneeds omne denorat,federiam quia cornua huius fimulacri radios Sobs, & Luna? indicant, facies rubicundaigneelementarem> barbaprolixa aerem,& peiiis maculofa odauam fpba?ramfteIiisornarademonftrar. Sedpedum propterobliquitatetn, annum, fiftula ex fepte tabulis intqgraca/eptem planetarum orbes fignificat,& tandem pedes caprini terram arboribus, fruticibus, Sc herbishifpidam manifeftant. Gum pr^dido fimufacro Pr/apus maximam videtur habere affinifatem. Nam quamuis Cartarius, adexprimendum Priapum, pingat pufionem craffurri, & defor- mem,cum pudendo eredo.tam amplo vt rotum pufionis corpus ada?quare videatur; nihiIominus,apud Aegyptios, fuic fimulacrum humana e/figie; Priapi nomine,quod • • r larua penem aredum contredabat, & dextra feeptrum difeo, & pennis decoratum geftabar: fic enim virtutem Solis demonftrare pofreopinabantui :namqj : per geni- rale eredum , abdita inrerra? vifeeribus femina, &herbas, virtute Solis tandem erumpere demonftrabant: ctcnimadremcanebat Ouidiusp B b 2 Herbaf .; 2p3 Vlyfsis Aldrouandi Janas qua¬ driceps cur. Htrbdfi qua latutt cerealibus obrusafulcit Exerts e sepido molle cacumen humo. Per fceptrum,imperiom Sblisin Coelo,&in Terrademonftratur, difcus indicat orbem, & tandem penna? verocifatetwmaoifeftanticum Sol quotidie fpatio horarum viginti quatuor torum Coefumcircomdet. Non eftigiturmirandumfi Anriquitas TutelaUor fimulacrum pudendi virrli-s in hoffis locauerint ,&Priapumappellauerint. Quam- torsi qualis, quam poftea hancconfuetudinem receptamfuilfe feripferit Varro, quiahortos ad tutelam Veneris referrent, qua? tocius generationis Dea elfeperhibebatur. Hoc fimulacrum, nimirum, membri virilis, in facns Cereris Eleufina; adhibeba- tur tnultis fafcijs inuolutum; & antequam detegeretur, m ultis ceremonijs vteban- tur :in primisd'u ante fores facelii morabantur, & mulra aliacirca filentium & ve- ftes peragebant, qua; Apuleius figillatim recenfet, fed quod magisignominiofum erat, Princtpes, Phi!ofephi,&ipfi romanarum rerum Domini, leuitate quadatn du6li, ad faedum hoe fimulacrum dete&um cdnfpiciendum accedebant. Antiquitas iconem IaniduobUs capitibus infignibat, vt indicaret prudentiatn ianiJmago ad ilium fpe&antem, quipmeritafcire, Sefururapr^uidereprofitetur. Quamuis alij fcripferint lanum hacfigura formatum fuifle, vtinitium , & finis anni fignifica- retur; cum Ianus in medio collocatus vtrumq; intueatur. Alij lanum quadricipitem figurarunr, vel quia rerum omnium principia, fines, introitus , Stexitus illi efient confecrata, vel vt quatuor anni tempora indicarenrur. Quamquam alij quadricipi¬ tem figuram Iano affignauermt, vt quatuor eius films figmficarenr, quce dolore in¬ terior patris a&a?, laqueo vitam terminarunr: quandoquidem nonnulliruftici vino a Iano inuento donati, & fadi remulenti, illudq; venenum dfe rati, lanum lapi- darunr, C anopus Dcus, qui nauis Menelai fuir redorfic pingituraCartario, n imiru vir craftus, & pene rotundus.collo obliquo, & tibijs breuiffim/s. Quamuis Goropius in Canopi Dei Hieroglyphicis,pro Canopo Deo, dtfcribat puerum velaro capite auribus magnis Imago, extantibus,& bracbijs iradecuftatim figuraris fuh vefte, vt manus dextra in fimftro Jatere,& finiftra in dextroconfpiciarur, reliquum poftea corpus baft quadrangul* terminator, in qua Iitrerreheirogly; hiceexarat® funt,dextra manus A. cufumcu!o tenerc,&fi niftra falcem geftare videtur.Quare pufto in ilia a?tate eft conftitutus , in qua pueri alpbabeturri difcere folent. Harpocratempingebant Prifcorum nonnullipuerutn digiro ori appofi to, vt hu- mana? menti infinuarent nihil elfe mag,' s necelfarium hominum faluti, quam habtrc aliquem indicem, qui rationes omnes vita; rudibus puerorum animis imprimeret,& quoniam hoc digito filentium indicator :quapropter,hocfimu!acro, fapietes admo- Lib.qMe- nebanr, fapientiam longa taciturnitate difcendameffe.Quatnuis Goropiusabbi pro rogl, Deo Harpocrate , pinxerir pufionem fedentem fupra baftm circularem , dextra os prementem, & finiftra facem accenfam tenentcm, dextro brachio gutrur galli galli- naceiprementem, & finiftrohumero pharetram fagittis plenam geftantem ; deinde faftigium capitis huius ftmulacri aure afini exornarur,& frons icone Lunf decoratur, Harpocra • Apud Aegyprios, hoc Harpocratis fimulacrum fait nori/fimum , nimirum digiro tisvariafi- itidice Jabijs iroprefso, vt filentium deDijs immortalibus habendum efse manife- wulacra, ftarent. Apud Romanos, qtodam effigies obfignato ore, fub nomine Angerones,con- fpidebatdr; ficenim hieneio prajrereundum efsefignificabant: hoc fimulacrum in facellrj Volupia? eraf Iocatum,&ira appellarum,quia angores,& animifolicitudines expellere credererur. AIioquin,pro filenij fimulacro, Cartarius iuuene imberbem* & nudum indice manus dextra? ori applicato delineat. Quamuis alij, ex eodemmet $ilentijftr authore, luuenem aftomumpellelupi te&um cumgaleroin capitepinxerint;deinde mulacrum totifimulacro infiriirosoculos,& aures addiderimfiquidempertot oculos,&aures, fignificabanr mulra audienda, & videnda efse, fedfilentio inuoluenda , quoniam fimulacrum fine orefingebarurjgalerus quoq;fimulacrilibertatem tacendi,fed non Ioquendi denotab^t, pelleetiam lupi filentium irtdicabatur, cum,vifo lupo, vox adimatur. Jap perueniraus ad fimulacrum Herculis,quod vt plurimum pi&ura viri nudi ftantis, B Monftrorum Hiftoria. 29J {lands, cutropheo in finiftra,& claua in dextra moftrabatur.Quauis a!ij defignantes virum nudu cuclaua, & pelle lconis in finiftra, &ramolauri in dextra , Herculem jeoftendifseexiftimauerinr.Alij pro Hercule, viru nudum,cum tribus pifis in dex¬ tra,&claua in finiftra figurarunt. Alij virum nudum cum claua, & pelle lconis in finiftra, & dextra duos tauros ftimulantem finxerunt. Quando autemconipicnur figura hominis robUfti, qui iuucnem poculum porrigentempugno percutit, tuncfi- gnificatur Hercules, qui ('iatbum iuuenem necauir, cum indecenter Pincerna? mu- nus obierit. Pariter quando confpicitur icon viri magni, & robufti feyphum manu geftantis, ex Cartario, Hercules potatorintelligitur,cumhuiufmodi vas potorium ^ ab Apolline dono acceperir. At quando apparet vir magnus claua, & pharetra ar<- tnatus, Hercules pro Thebanis aduerfus Mineos pradiatutus oftenditur. Caeterum fi contingat intueriiconiftnum,in quo fintinfraferipta?figure,nimirnm vir pelle leonis indutus cum claua in finiftra, qui dextra adfc tripodem trahereco- natur, quern ex altera parte iuuenis imberbis eripere nititurjdeinde lint icones mu- lierum quarum primaarcu, & pharetra munitur, altera matrona rife videtur, terna eft galeata, & loricata,cumhafta, & clypeo Gorgonis capiteinftgnito. Mulierar- mara Palladem, alia pharetra ,& arcu munita Dianam ,&matrona Latonamftgmft. cat. Vir pelle leonina indutus tripodem trahens denorat Herculcm a templo Apol- linis tripodem auferentcm,cum oraculum fibi fauens ad libitum audirc non potuerir. Aliter apud Gallos olim fimulacrum hominis fenis fuifte referunr,quern rarionc fpo- p lij leonis, & claua? Herculcm efie intellexerunt: hoc tamen fimulacrum faciem in humeros conuerfam ad numerofam hominum multitudinem illud LonComitantern habere videbatur>fed omnium aures catenae fingula? aurete conncdeb5t,quae mox vcluri in fafciculum collegia; perforate finnilacri linguae inferebantur: fiquide, hoc fimulacro, eloquentia? vim exprimere conabanrur. Demiim per virum robuftum a terra fubleuantem, & collidentem gigantem ,/ntelligendus eft Hercules, qui An- theum terr^filium comprcflione necauir. Sipingatur,vir claudus,turpis,nigra facie , plerumq;nudus,vel feminudas, pileo cxruleoted us, interdum cum malJto,&incude } d Cartario Vulcanus Deusfignifi- catur. Virexoinni fpeciemeraiJorum, &lignorum conflaius, & ita magnus, vt, extenfis manibus, vtrumq; templi latus attingat, a Cartario pro DeoSerapi apud Alexandrinos Aegypti exprimirur. Alioquinapud eumdem Aurhorem, vir canino G capite, cum caduceo in finiftra,& ratropalms vitidis in dextra,Deum Anubimde- notat;cum, capite canino, fagacitas Mcrcurij denote tur, quern Dtus Anubis rc- praefentat. Veriunficernatur iconifmus fenis curui, pallidi, aperto. ore,& baculo terrampercutientis, Deum Momum, ex ( artario.mamfeftat.Sed quando pingitur iuuenis floribus coronatus,rubicund^ faciei,cum hafta in finiftra, & face ardenti in dextra, cithara de manibus quafi cadente, per rimus oftij thaiatniintrofpiciens Co mum Deum repr»fcntar. Alioquin iuuenis nudus capillis circafrontem !ongis,ca!uo occipitio , cum noua- cula in manu, & talaribus ad pedes fupra rotundum lapidem locatus Cerum Deum oftendit, qui a Latmis occafio nuncupatur; quaproptcr Poeta cancbat. Fronte captllata pn 'i htc occafio catna. Si pidura Dei Genij dcfiderarur,confugiendumeftad gentes EIeorum,qui.ad exprimendum Deum Sofipo!im,fiuc Gcnium,pingebant pueium indutum vefte va- riorumcolorum,&ftellis ornara, manu cornucopia porngentem. Alioquin Car- tarius, pidura iuuenis, cum funiculo in finiftra, & patera in dextra, quar fupraa!ta- refloribus ornato effunditur, Genium bonummanifeftac, &vici/fim figura homi- aisfufei, afpedu horribilis.&pelle lupina induti, Genium malum figniricat. Inter fimulacra Ethnicorum,duoiuuenesarraisinduti cum pilo in dextra vife- < bantur,& Deos penetralia domus cuftodientesindicabant. Port Penatesfuccede- bant Lares, qui exprimebancur icone duorum iuuenu pelljbus caninis indutorum, cum figuracanis ad pedes: namqialiter ctiam,iuxramentem Carrarij,pingebantur, nempeduo iuuenes indutipannis fub axilla dextra pendentibus,&fuprafiniftrum humcrum nodatis. Si tpedjfemur ig>ne$ mufierum, primo fe fe offer t mulier armata cum lanccain Bb 3 dextra, Herculis varia pic in ra. Hercules tri podem dt to¬ pic ApoUims ertpttns. VulcaniDti Imago qua. Momus Dots. ComusDeus Cerus Belts qui. Geniortim Icones. Penates . Lares, Vlyfsis Aldrouandi 294 dextra, & no&ua in finiftra, qua: Palladem, vd Mineruam rcprxfcntat iuxta illud. Nefte v'tgtni fenfus , bine tTlfacrata Miner a* Noftua, quf trtpltci tumine node videt. Minima, Ante facellum Minerua? in Capirolio locatum, tria fimulacra genibus flexis oliro vifebantur, qua? a nonnullis Nixidia appellabantur,quia nixibus,& dolonbus par- turientium prarfto efife erederentur. Confultoomittentes iconetn Veneris,qua? fi- guramulieris venufta? cumcolumbis, &fimulacrum Iunonis, quod iconemulieris cum pauonibusexprimebantur,accedemus adponderandamimagincm venerand? mulieris cumcingulo inmanu, quam Prifei Viriplacam indigirabanr,quia coniuges agrefti odio inter fe diffidentes conciliate dicebatur jimmo maritus, & vxor fta- Viriplaca tim, conceptisinterfe odijs,ad fimulacrum Viriplacteconfugiebant. ejttalts Dea. Infuper tresicones nuda; puellarummutuo feamplejs,&pedibus nudis,corona ex limfloribus redimitus,& cum falce defignatus Iunium denotabit, quo tempore, linum , Sc fsnum perfedtam lanius. maturitatem adipifeuntur. Sed homo pileo tedfus totus fere nudus in campis triti- cummetens fignificat lulium, quo tempore , MefTores in fpicilegium incumbunt. i alius. Aliter homo nudus cum poculo in dextra , & finiftra pannis pudenda tegens ante balneum , Auguftumdemonftrat,cumhoc tempore homines vino, &balnei$ AuguiJus. vtantur. September autera declaratur figura horn in is crinibus per humeros fparfis, & pe- September. dibus nudis, qui dextra vitem premat, & finiftra racemos demat. Quando autem icon iuuenis cumcaueis auiura, & pedicisin prato confpicitur, Odtober inteliigitur, ottobtr. cum hoc tempore homines aucupiodefe&entur. Siquidemhomo indutus, pileo re> Erenim Cartarius pingens virum cum iugo, &compedibus ,marrirnoniumfigniff- mfir JJ.i/rnm sfiri m t*nnir'inf‘jca*rf>rntrs]t-f'm Hrmnnflrfir • hnsmMnrpr Ar»_ numeroadfcriptumeflecun&is infinuarent. Quandoautcm duos pufiones in Iedto Seculi fali- colludentes figurabanr, felicitate feculi exprimere credebanr.Pidura iuuenis eJe- ganti vefte ornari cum patera in dextra, & fpica 3 necnoii papauere in finiftra,ex Car- tarij mente, bonum euentum fignificabar. quemadmodum figura iuuenis exei, & Tauov, a ^ af ' P^dibus fupra rotam firmatis fauorem denorabat. Item pufio purpura indutus Iaureo ferto coronarus aCupidine ad Deam virtutem Honor. du«5ius, fimulacrum Honoris infinuar. Quies vero defignabarur fimnlacro hominis, rum celatur.ad requiem figniBca ndam: quamuis nonnulli arbitrentur. Tal' fimula- cro interdum otium, & aliquando medir2tionem demoftrari. Demum quando icon mulieris Quorum viro rum iungere dextras videtur,fimulacrumpietatis efie iudica- 7er centum cum fexagima qutnq ; diebus Perficttur, ft fex tamen addas tnfuper horas, Integer inde dies quarto fit quo It bet anno, H inc biff ex tths turn dentq-, nafeitur annus. B aquarum murmur, quod mugitui bourn affimilarifolet. qui pedem fupra pedem poneret; quocirca huiufmodi fimulacrum in Japide tumulo- b; A fptce me nitidum fors mala Uta fntt, Cafliopea fedet in via ladea ftellis tredecim fpedabilis,qua? eft deciraa conftel¬ latio borealis, ha?c aufem fic loquitur. Obliquo licet ore , tamen torquemur ab axe . ■ • Sydereopfactes nonnocet atq\nocet. Perfeus. Succedit vndedma conftellatio, qua? reprxfentat Perfeum Andromeda? libera- torem, qui dextra manu machersm, & finiftra caput Gorgonis,feu Medufx,& iux¬ ta nuperos Aftrologos, caput Algol geftat, ftellas fex iiapra viginti, & tres in¬ formes D Monftrorum Hiftoria. 299 formes eomple&itur, ficqjfarividetur, Non genus, aut fanguis, fed me paper athcr a virtue Suftulit, hue homines , hsc fact t effe Deos, Produodecimaconftellatione humans effigiei Andromeda catenis vinftacon- Adromtda. fpicitur,qusex ftellis tribus fupra viginti integratur, Quartadecima figuraSeptentrionalis eft humana,quam efte Bellerophontenon- nulli referuntfed , iuxta mentem Faufanis, eft callus Hippolytusfilius Thefei. Verum pleriq.authores in hanc defeendunr fententiam ab hoc cslefti fydere Enio- Auriga. chum AthenienTemartis aurigandi inuentorem reprsfentari,quern poftea aiij Eri- E chthonium , aiij Ve&orem ,alij Agitatorem nuncupant.quapropter fic introduci- turloquens. Art nocet , ar s prodeft, amifi fulmine vie am Hac , petij radios hac ego fydereos. Vigefimam coftellationem boreaIem,Ophiucun?, Anguitenetem, Anguigeru,vel Anguitenh Serpentarium appellant, quiahsc imago ferpentem tenere videatur, &abhacAe- quts fuerit. fculapium medicum celeberimum referri afteuerant, & vigintiquatuor ftellis orna- tumdfe pronunciant. Orion eft prima confteflatio auftrina o&o ftellis fupra tri* Orion. gintaintegrata, inhuius humero dextromagnaftella beilatrix nuncupata confpici- tur,huic fitnilis in pede finiftro refulget. Romanis veteribus hocfydus Iugulaco- gnominabatunquamobremleruulus apudPlautum immobilitateCosh adtniratus, P dixitneq iugula, neq; Vefperuginem,nimirum Hefperum,neq;Virgiiias occidere. Referunt igitur Orionem in Bceoria fuifte Pnncipem ab Atiante aftronomia edo- Zlum:ideoq;ob huius facultatis excellentiam,poftobitum,domiciJtac£!eftiaprome<- ruifte pronunciarunt; idcirco Orion hunc in modum canere dicitur. Inuidia flammis me per Acre terra putauit, Aeternnm at reddens,me tulitad Super os, Succeduntponderandi Gemini, quibusterrium Zodiacilignum ligurarur. Dc- Gemini. lineaturautem duplex humana effigies , quia Sole hoc lignum ingredienre, cumfta terra? riafeentia vegetant, & augentur . Prifci Caftorem, & Pollucem vnicopartu Caffor,# editos, & inter fyderacollocatos efte predicant; De his igitur fic canitur. pollax. Sum frater,prater iunliusmthtcreditur vnus, Eli vnus, noslrum claudit vterf, duos. G Vnus amor, mens vna ftmul,duo peffora feruant, Slut dubitatpratrem non amat iLUfuum. Sicontemplemur cstera Zodiaci figna, duoadhuc humanam referenda formam inueniemus : nam fextum Zodiaci locum occupac Virgo, qua? ohm filia Icari,& fo, Virgo. ror Penelopes fuiife perhibetur, qua?,ob necem patris arufticis ebrijs perepti, tani graui affeda eft ma?rore, vt femetipfam fufpenderit : ideoq; a Dijs in hoc crelefte li¬ gnum fuic transfiigurata . Referunt igitur Aftrologi ,quod quemadmoa’um Virgo eft fsmina fterilisi pariter Sole hoe lignum peruagante, terra fterilitatem nancifeh rur, cum nullum frudum deinceps producat; de hoc ligno fic canitur. E rigone, Fortuna, Ceres, vel filia Phabi Nuncupor,hac iucis nornina dant ttnebra , II Foftremo, in loco vndccimo Zodiaci Aquarius reponitur figuram humanam re- Aquarius* ferens,quoniam hunc Ganimedem fuifte afteuerant,quiraptus a foueinterfydera fuitcollocatus, fed nomen Aquarij libi vendicauit, quiavrnamaquaplenameffun* dcrc videaturj id autem hoc diftieho exponitur. Errant, qui dieunt me Cecropa,fimpuer, axes Raptus ad athereos ecce louts patera. Aftrologi tamen huic ligno nomen Aquarij abefte&u affignarunt : quandoqui- Etymum dem Sol hoc lignumilluftrans pluuia? copiam progignerefoleat. Non defuerunt Aquarij. tamen Authores, quieffigiantes humana limulacra , fingulorum Zodiaci fignorum ? facies reprsfentare conatifunt. Etenim Ioannes Angelusin Aftrolabio piano ft- gurans caputhominis in homine ,primum lignum Zodiaci delignauit,&figura viri cum enfe cuaginatoin dextra, primamfaciem aricris indicauit :quemadmodum vir flans, & toga indue us fccundam faciem eiufdem figm fignfficat: ficq,- in alijs fa ck- bus SignoruZo* ducifactes Cancer fi- gnu calefie, Zee. Virgo, Zebra. Scorpius. Sagittarius* Capricorn, Aquarius, ft feet, Cur Jlatua* riivarietas. Sta/uarum cur varij ge 8us, statua in atitris > Ztb.B, 300 VlyfsisAldrouandi bus huius figni manifeftandis humanum confpicitur fimulacrum. Quando aute apud eumdem authorem, cernitur imago viriftiuam aratri prementis, cum taheJJa abece- daria, qua primafacies Taurifignificatur, & fie deinceps de alijs faciebus huius fi- gni videndameft. Verumficonfpiciaturvirftafts.cummanu dextra porre&a, & finiftra cingu!oadh£iente,prima facies Geminorumoftenditurjficq; in reliquisfa- eiebus huius figniexprimendis humanum fimuiacrum vario geftu accommodaturn obferoatur. Irnmo vir vtraqimanumutilusdecimum fepcimum gradum huius figni oftendir; proptereaquod, iuxtafententiam Aftro!ogorum,qui, hac facie afeenden- te, nafeitur, inutilts, ignauusj&fcgnis cife perhibetur. Sequitur Cancer quod lignum, ex mente Geo rgij Veneti, figurato humane pe- ^ ftore, manifeftatur.-attamen Ioannes Angeius in AftroJabio piano, figura viri, & mulieris, manibus iun&is, primum Cancri gradum fignificabat, & fic deinceps, in alijs gradibus huius figniexprimendis, humano fimulacro vcitur.Idem author, ico- ne viri Leonem equitantis,primamLeonisfaa'emdemonftrat, & effigie ruftici tri- ticumfcrentis primurn gradum Virginis patefacit* Pmerea pingit virum togarum fedencem, & mttiros Jtbros apertos intuenrern, vt primam facicm Libra? denorarer* Item figurans duos viros pradianres,primam faciem Scorpij monftrauit,& fimulacro viri ftantis cum gladio in finiftra,primam parrem Sagittarij intellexit. Immo pi- dura viripaliio tedi,in adu gradiendiconftituti,cum crumena in finiftra, primam faciem Capricorni docuir.Et quando pinxir virum cum aue in vcraq;manu, primam Aquarij partem patcfecit: demum,effigie viri geruli baculo bifurcoadh£erentis,pri- g mam Pifcium faciem oftendit ; quamuis ex fententia Georgij Veneti,figura pedum humanorum, hoepoftremum Zodiaci fignuro repra?femetur. S r A T V M. R IS CI bifariam foliciratiftatnas infigni opiHcio fa.brica.tas rrcxc- runt. Primo in sternum illius monumentum, quem fingulari afficien- dum honore exiftimabant; immo, iuxta Valeriam menrem, ftatua?, qua? olim maiores elfe alijs vifebanrur, illorum Heroummemoriam teftabantur, quos viuentes itmnodrci honoris titulo cundi profeque- banrur , Deinde aha? ftatua? olim ca?!abanrur, vt, ratione numeri, ratione loci, & ratione varij manuum,& digitorutn geftus, intuentibus aliquidindicartnr. Dehis igitur prima facie diflerendum effe cenfuimus. Iraq; Gra?cinon folum , vthonori. bus Demetrium Phalereumcumularent, ftatuas fexagintafupra trecentum erexe- runt, fed etiam vt annum fignificarenr, qui tunc tempons, tefte Plinio, pra?di reprtefentabat, fed yarijs digitorum geftibus tercentum, & fex&ginta quinq; dies annimanifeftabantur; nam digitidextra?manusftatua tercentum, &digiti finiftra? fexaginta quinq; indicabant. Rat/pne loci, Veteres muitasftatuasvenuftam mulieremnimirum Venerem re* pra?lentante$ in quibufdam antris erexerunt,quibus fingularem hominum verecun- diam,in Venere exercenda,patefaciebaqt,cumca?teneanimantes palamcongre* diantur, & homines clanculutn,& potiffimum no&u liberis operam dare confue. uerinr;Quamobretp Paufaniascuiufdam facelji Veneri nigra; dicati apudMaliaftas tneminit. Antequam defeendamus ad illas ftatuasqua? vario manuum, &digirorumgeftu multa fignificare dicebantur, de Capite,atq;ocubs nonnulla publicaredecreuimus. Nam Manages Rex Judaeorum, vtlegitur in facris Riblijs ,cumJfaiam Prophetani inte- H Monftrorum Hiftoria. interemifiet, ftatuam quinq;capitibusdecoratamfibierigiiulfit :hacenim ratio ne cunft/s infinuare profitebatur fe plus vidifle,quam Propheras,qui videntes a cu<5tis appellabantur. Pariter ftatua Iani duplicicapitecaelabatur, vt tempuspneter/tum, Statua lani & futurum dcmonftraretur. Item louis ftatuam tribusoculis infignem in fubdiali 3ra fuiffe Paufanias tradit, ad quam Priamus, capta Troia,confugifieperhibetur, qua? poftea a Stheneleo Capanei filio Argos fuit translata. Hacigitur ftatua tripli- ci luminefculpta,triplicem iouis prouidentiamoftendebant,qua,cteleftia,terreftria, &inferna regereferebatur . Aliquand^ Prifciftaruas Principum catlarunt oculos Statua ecu- auerfos habentes,vt Iuftitiam a donisaIienamefifedebcrefignificarent 3 cuni Prm- its auerjis . cipes muncra fubditorum afpernari debeanr. 5i geftus manuumftatuarumpondcretur: ftatua M.Aurelij extere fabricataequo infidens ante ardes lateranas dextram porrigit refupinamaliquantulum inclinatara, digitis difiunftis, pollice deorfum verio, qui geftus in ftatuis Pacificatores indicare folebat. item ftatua T. Liuij Patauini fupra fores Prajtorij Pacri^e cum digito indi- St at a a T. ce ori admoto confpicitur, quo geftu forte fignificatur, quod hie author feribendo Liuij. tammulta complexus eft, vt alijs feriptoribusfilentiuminfinuarevideatur. Tharfi statua Sar- quoq; olitn vifa eft ftatua Sardanapali, manibus ita ctelatis,vcfefe complodere vb danapalt. deretur, qui geftus Iaetiriae fignum effe dicebatur. Modo de ftatuis abfq;manibus fabricatis nonnihil dicendumeft.Quandoquidera apud Veteres, ftatua lani erat quidem biceps, fed manibus, atq; pedibus carebat: hac enim ccelatura, vim Dei in pedibus,atq;manibus non confiftere indicabat; cum Deus rerumomniumopifex,fo!o nutu,totumterrarumorbem perterrefacere point. Immoapud Athenienfcs, ftatcra? Mercurij fine manibus vifeb'anrur: quamobrem statua fine Mercurius Cyllcnius fuit nuncuparus: Grtecj enim homines fine manibus xuAA#? manibus - cognominant: fiquidemhac rationefermonem fine geftu vi pollere fignificabant. Verum cum apud Ariftote/em duplex fermohabeatur, nimirum pr/rntr,& fecund# intentionis , proculdubiofermo per haneftatuam Mercurij fignificarus ad primam intent/onem referendus eft, quad fir fermo mente tanrum conceptus : cum fc rmo fecund# intentionisinftrumenris poftea nimirum voce, & manibus indigear,vt au- diroribus aliquid perfuaderepoffit. Infupcr Mycerinus Rex ^egyptiorum viginti Statuavi - ftaruasanciliarum circacadauer fibre mambustruncis er exit , vt oftendererp#nam, ^ntidncil. qua eius vxorfamulas viuentesaffecit, quiaadulterij tamnefarij mimftr# fuerunr, j a rum. dumoperat# fuerant, vt pater complexu fibtrabureretur. Amplius Thebisomnes Iudicum ftatu# fine manibus c#labantur,quia forteindica banemunera a Iudicibus non efte fumenda. Immo apud has ftatuasalia fine oculis repr#fentans Principem cernebatur, vt Principem nullo affeftu animi folicitandum eife demonftraret; cum statua abfet asquitatem tantummodomtueri debeat. oculis “ Si meditemur varios geftus digitorum ,qui in manibus ftatuarum obferuanturj hi erunt pene innumcri; nihilominusin praefentia potiores tantiim notabimus.Me- minir Valerianus cuiufdam ftatua ornatu barbarico , geftu faltarorio c#lat#, cum digitis fupra capur, velutialiquidargutum crepitantibus, quaefF#mir?ara,&perdita mollities denotabatur. Pr#terea inaliquibus ftatuis manus .dexira tenens fafees obferuabatur , cum (inilira ita accomrnodata, vt digitus minimus quafi in circulum statuarZva conuerfus medium volte tangerer, quo geftu, vnitas notabatur; fic enim demoftra- revolebant ilium, cuius erat ftatua, feme! tanrum dignitatem confulatus obiuifte. Et quando in ftatua, digitus minimus , & annularis manus finiftr# inflexi erant, vt paulo ante fuit exaratum, bis fignificabant rimmo fi tab's geftus digirorum erat in dextra ducertties oftendebat. Deindefi digitus minimus ,annularis , &medius fi¬ niftr# manus firoul inflexi fuiftent, ternarium numcrum indicabant, fed tabs geftus in dextra manu trecenties infinuabar. Veriim digitus medius,& annularis ad palma curui, ceteris extantibus, in finiftra quatuor, & in dextra quadnngenties mamfcfta- bant.Sed digitus medius tantummodo inflexus finiftr# manus, reliquis expone&is, quinqj &in dextra quingenties denotabat. D'gitus annularis finiftr^foluscurua. tus, exteris extends, fex, & in dextra fexcenriesoftendebar. Digitus minimus ft- yi niftr# it a inflexus, vt infimum volte tuberculum tangerer,feptera, &in dextra fe- dwtoru " ptingenties fignificabar. Appularis, & minimus finiftr# manus in poftremam vo. * m ’ C? J# ri/genus. 1 numt A lij geftus ptanuum. Numerur ' fymbolii ta- etturnitatis qualis ftte- fit. Stquuntur geftus ad pumeros in- dicandos , Geftus va¬ ry peduBa* fuarum. Statuaffer• manful. 30 1 Vlyfsis Aldrouandi la? partem flexi, odto , & in dextra odFingenties aperiebanr. Digitus minimus an¬ nularis, & medius la?ua; ira curui adextremampartem vola?,vriliatn tegerenr,no* uem, fed in dextra nouingenties recludebant. Quando digitus index la>ua? ira curuabatur, vt extremirarem vnguis in primam fufFraginem pollicis fig; ret, decern, & iuxta dextra manu,milie indicabat Et quan¬ do index finiftra* ira accommodatus erat, vt retulimus ,& minimus digitus ira in- flexus,quemadmodum fi vnitatem fignificaret, vndecim demonft'rabat,cum tamen in dextra decern fupracenrum denotentui^, Deinde digito/ndice iraaccommoda- to, vt didtum fuic, & minimus cum annular/' fine ira infiexi, vt duo fignificenr, duo- . decim defignant ,qui geftus in dextra manu,vigmtifupia centumdenotat. Rurfus ^ indice ira difpofito, vt deferiptum fuit, & minimus, annularis, & medius infkdFan- tur ad denotandum numerum ternarium, tredecim monftranr, quo geftu, in dextra obferuato, triginrafupra centum inteiliguntur. Denuo indice figurato, vt fupra,fed tamen annular/s, & medius curuenturad denotandum quatuor,quatuordecim,& in dextra,quadraginta fupra centum inteiliguntur. Iterum indice fic difpofico, fi me- diusfit inflexuspronumero quinario, quindecim , & in dextra quinquaginta fupra centum oftenduntur. Etficdeinceps indice eodem modo figurato ,& annulariad fignificandum fex inflexo,fexdecim,in dextra tamen manu fexagintafupra centum fignanrur. Similiter indice, vt fupra effigiaro, & annulari curuo pro nota fepte- narij, decern, & feprem, & in dextra fepruaginta fupra centum fionificantur. Veriim fi digitus index finiftrae ita curuabatur vt eius vnguis radice pollicis tan- g geret,nonaginta, & in finiftra nouemmillia demonfrrabat. Jtmnd curuato vngue indicia ad infimam pollicis fuffraginem, medio inflexo ,3c annulari, & minimo por- redFis nonagintaquinq; intelligebantu^ cui numero fi addebatur index dextra? ma- nus ad primam fufFraginem fuipollicis opprefTus,fignficabatur mille,exambabusma- mbus ita difpofins, mille, & nonaginta quinq; refulrabant, qui numerus apud An- tiquitatem taciturnifatis fymbolum efTed/cebarur; hocq; inde colligebant,quia nifi puerfpatiotriumannorum loquebatur, quiannimiile, & nonaginta quinq, diebus Conftiruunrur, fiinc nonamplius locuturum prxfagiebant, Quando aurem digitus pollex exrremitatcm vnguis in pofrremam fufFraginem indicis figebat (loquendo tamen de finiftra manu) vigintifignificabaticum tamen id gefeus in dextra manu duomillia denotaret. Sedfi poll ex,&index bJandocon- radtu vngues iungebant,in finiftra manu triginta, & in dextra tria millia aperiebar. ^ Item pollice, & indice blando contadlu iundtis , annulari ,8c minimo finiftrae infle- xis, tfigmta duo notantur. Veriim fuffragine pollicis fupra mediam partem indicis locata, itautcrux conftituatur, in finiftra manu quadraginta, &in dextra quatuor millia inteiliguntur. Rurfus digito pollice fimftr^ ad palmam pafi’am inflexo, ad inflar licterae gnrea? r. in finiftra quinquaginta, & in dextra quinq;millia notantur. Iterum pollice inclinato; & indice fupra eius mediam partem locato, in finiftra ma¬ nu fexaginta, & in dextra fex millia manifeftantur. Rurfum pollice finiftra? ita ex- porredto ,vt medio indicis adhsrreat, fepruaginta, fed in dextra feprem millia pa- tefiunr, Dcmum pollice Inter indicem, & medium porredio, itaut index circumfle- dtatur, in finiftra odFuaginta,& in dextra odFo millia notantur. HadFenus de manu ,modo de pedibus ftatuarum aliquid etiam dicendum eft. j) Quandoquidem in rnultis Prifcorum ftaruis , pes finifterporredFus fuit obferuatus, quogeftu,aggreftionemindicare yolebant jfiquidem tabs geftus ad incedendum magisaptus eife yidebatur, Cum de ftatuis geftu manuum,& pedum aliquid fignificantibus fermo habitus fit, nonnihil etiam differendum eftdeillis,quf cum armis,vexillis,clypcis,& alijs quoq; animantium fimulacris cadabantur . Sed vna inftar omnium fit ilia Hermanfal nuncupara, quam Goropius in faxonibus deferipfit :h®c referebat virumarmatum, dextra vexillum milirare cum effigierofa? tenentem 5 finiftra libram, pedFore inermi, Eeone in clypeofculpto penes hancerat Vrfus,ftatua in campo florulentoerar ere- dFa, vexillum ex rnultis fafeijs hafta? alligatis integrabatur ihacftatuaindicariaf- feuerabat Goropius, nullam pacem talem eife, quin arma in prompto Temper efle debeant rperifiermepedlus, animus imperterritus erat inteliigendus: per Vrfum ciuibus ) Monftrorum Hiftoria. J03 cluibus famines infinuabatur, qua aduerfus hoftes referti effe debebant; Leo in cly- peo fculptus magnum animu,®iumdenorabat,vexillum mulris vittis haftaeal- ligatis confthutum, ciues vnanimesefte debere ftgnificabat: rofain vextllofidU ciues ad arwicitiam pararos hortabatur; fiquidemrola Veneri facrata ad amore m- uitare fer'ebatur. Cumhucufq; de ilhs ftatuis verba fadiafint, qu£ ob variam manuum, Seextcro- rum membrorum ctelacuramaliquid intuentibus fignificabantjmoddbreuiterillas compledtemur, fed tantumpotiores, qua; in premium dodtrin3?, & virtutisfuerunt _ eredia?. Seftoftris Rex Aegypti bellica virrute ftrenuus ftatuam adeprus eft. Ari- a ua ^ ftogitoni 5 &Armodioftatua; ab Athentenfibus fueruntereda?. Aftylo Crotonia- 0 vt'tutes txItatuafuit locata. Autolycus pancraciaftes ftatuam habutt.M.Portius Cato 3 De- p r omerue“ metrius Phaiereus, Eunomius Locrenfis.Verius Flaccusgtammaticus,M.Claudiu$ runt ‘ Marcellus, Mutius Sceuola, Flomerus, Oppianus Pocta, Horar/us Coclites 3 & Pau- fanias Clcombroti films,ob virtutes,multiscumu!atihonoribus,ftatuasmeruerunr, Iromb Phryne meretrix, ob venuftarem, ftaruam habuir. lofephus ludxus propter libros de capriuitace iudaica confcriptos 3 ftatuam Roma? obtinuit. Chelia Virgo Romanaquia armata, &equo infidensad dcclinandam vim Porfenx Regis Hetru- fcorum fecontu!it,ftatuameftadepta. Infuper vt Claudio Secundo Romanorum Imperatori, Epicuro Athenienii Philofopho, Mmutio Augurino, Trebio, Numa?, Platoni, Phocioni Athenienfum Principi prsftantillimos decernerent honores,in- p figni caftatura ftatuas erexerunt.Lucullusa Chcronenfibus,Dcmofthcnes ab Athe¬ nienfibus ftatua donacusfuit. C'ononi Athenienfium Duci, Si Euagorx ftatua; fue- runtpofits. PofydSmasfortitudine irifignts ftatua non caruit.Cylon ab Athenien¬ fibus ftatuam fibi compsrauic. Odauianum Oratorem Romani ftatua decorarunr. Archias Hybleus ftaruam meruit. Claudianus poera Alexandrinus inforo Traiani ftaruam habuic. In monumentum Iunij rufttci Philofophi M. Antonios Imperaror ftatuam cxlariiu/fic. Mantuani Virgilium ftatua honeftarunt. Berofo Athenienfes ftatuam pofuerunr. Inarternam Antonij Mufe Medicimemomm Romana ciuitas ftaruam Aefculapij ftarua? proximam locauit. Caia Tarquin ij vxor ftatuam in tem- * >t,t & atua plo eredam promeruir 3 & fic deinceps per infinifas abas ftatuas huius generis pro- donatus. gredi poflemus-nam olim Roma; tanruseratftaniarum numeru$ 3 vt alter populusla- pideuseffe videretur; fed quoniam 3 tradutemporis 3 innumera? funtdiruta? 3 inprte- P opulus U- G fentia illasbreuiter enumerabimus, quse noftra aerateadhuc Romte vifuntur. pideus vbu Alexandri Magni ftatua cum Bucephalo infigne opus Praxitelis ante tede-s Cardi- nalis Ferrerij vifitur . Item Alexandri Magni miles vulgo Pafquinus ante aedes Cardinalis Caraphx Neapolitani. Egregia Apollinis ffaruaeft in viridario Magni Ducts Hetruria;. Marmoream Aefculapij ftatuam ante aedes Cardinalis Caraphae, & aliam eiufdcm Aefculapij aliter cslatam in viridario Magni Ducts Hetruria; licet inruerb Adonidis fimulacrum marmoreumeum apro in xdibus Epifcopi Aquinatis Statuf qu& confpicitur. Augufti ftatua raarmorea , necnon alia Armenia; Regis capriui in Ca- bodie Roma pitoiio vifuntur. Deinde ftatua Atrei in nouo Palatio Farnefiorum,ftatua Amazo- vtfuntur. nis pulcherrima in villa Iultj Tertij Pontificis Maximi, ftatua Agrippina M. A°n’p- px filix in villa 8urghefia } & ftatua Anchyrocs inhortis Cardinalis Cacpenfis con- jl fpiciuntur. Cum antiques Dijs potiffimum ftatua; decernerentur 3 non eft mirandu fi hodie Romani ftatuam Bacchi in Viridaido Cxfarinorum, & aliam eiufdem in Valle, nec non ftatuam marmoream Bacchar nimirum mulieris olim Baccho facrificatis in xdi- Bacchi fid- bus vallenfibusj immoBeilona marmoream in aedibus Burghefij admirentur. Item tua. mira Cereris ftatua in CapitoJio 3 asjia eiufdem in villa lulij Tertij Pontificis Maxi- Cererts. mi, & demiim alia inhortis Cardinalis Ferrarite confpicitur. Pariter ftaruam Cu- Cupidinis. pidinis in MufaeoGarimberti.aliam Caftoris, & Pollucis in aedibus Fabij Bauerij, Co. lulij Caefaris fimulacrum marmoreum in Capitolio , Coloftum celqbrem, cui Daria capta fubeft in hortis Cardinalis Caefis,ftatuam Confulis in hortis Cardina¬ lis Ferrari^, 8c Cleopatram marmoream in Palatio Beluedere nuncupato Romani clecpatu. confpicanrur. Tanti fecerunt Ethnici fua Idols, vt cuicumq; non vnum.fed etiamplura fimula- C c 2 era VirgiitUi Voetad aut 304 Vlyfsis Aldrouandi Faum. era marmoreaconfecrauennt, nam Fauniftatua in sedibus C'ardi.nalis Burghefijj& flora, Dea? Flora? in atdibus Farneliorum.&Ganimedis in viridario MagniDucisHetru- ria?ab omnibus cernitur. Veriim Hcrculis ftatua? inulta? Hint-. liquidem Romani aneo Hercuhs fimulacro excellentis artificis mami fabric#to in Capirolio gaudet, deinde FJcrcuIcm marmoreum cum pomis in hortis Cardinabs Carpenfis, aliatn ciufdem ftatuam in hortis Cardinahs Ferraria?, vbi eft alia ftarna incognita , Her- Herculis cuiemcum Leone colli)danrem,in viridario Magni Ducis Herruria?, Herculemar- warin tfa- moreum in Mufa?o Garimberti } immo in villa Iulij Tertij Pontificis Maxirm, nec-i ous in scuious /tiDercomj cernuric. Pra?didis a idanrur Laocoontis elegantiffima ftatuain viridario Pontificio, L?d? fimulacrum in villa Burghefia,vbi eft etiam Memnofina? Minerua? ftarua in C'apito- lio, vbi etiam Marcus Aurelius, Antonius Auguftuslapideus confpicirur. Ndi fta- rua? tnulrar ab Antiques fuerunt fabricate, quarum vnain horto Vaticano,alrera in Statu* flu- hortis Cardinalis Ca?fis eft locate Nature, vel Terra? ftatuaeftin Mufaeo Garim- ttiorum. berri, & qua?dam nympha? ftatua in horto Carpenfi. Starua Paftoris, & Pliches vil- lam Iulii Tertii Pontificis Maximi exornat, quemadmodum Pomona lapidea villam 'Pomo/ta. Burghefiam, & ParthorQ Rex captiuus a?des Farnefianas,necnon alter Parthorutn Rex captiuus ex nigro lapide fabrefadus a?des Ca?fianas decorat. tUf, Scatua Regionis Sinarum. Romam Monftroram Hiftoria. 3°5 Romam in lapide porphirite ccelatam, capite tamen, brachiis,& pedibus atneis villaIuiiiTertii Pontificis Maximi admiratur.Ineadem villa locataeft ftatua Dear incognita?,necnoftatuaSpei.In a?dibusCapranica?,Sabin:eftatuamarmoreaconfpi- citur, vbi quoqs eft Semele marmorea. Sabinar alia ftatua exornat cedes Farndia- Semele. nas, immoalia cedes Epifcopi Aquinatis , Si alia hortos Cardin3lis Carpenlis, & Silenus villam Burghefiam. Sybillacum libris fybillinis hortos Magni Ducis Hc- trurice, Satyrus puerum docens cedes Cadianas venuftar. Tandem ftatua cenea mi- Sybill% Sa¬ to artificio elaborata in Capicolio; ftatua incognita in villa Margherirce de Auftria, tua. & alia ftatua incognita in ardibus Hieronymi de Cupis,prope templum S.Marice de 5 Anima,confpiciuntur. Tyberis Fluuij ftatua in borto Vaticano cernitur: immoantiqua Tygridis Fluuij marmoream ftatuamin Capitolio nuperi ftatuarii Tyberi fluuio accommodarunt. Thalia marmorea, & Tyro Herculis vxor in hortoCarpenfi locantur.Vcftalis Dea Dea vtBa- inmarmorenigro ccelata, manibus tamen, &pedibusex marmore candido fabre- lit. fadtis villam Iulij Tcrtij Pontificis Maximiexornar, ibidemq, fimulacrum Veneris marmoreum refulger. Poftremo ftatuam Zeti, & Amphionis,qui Dircem cornibus Tauricrinibusalligataminfontem prarcipitarunr, propter lapidis magnirudinem, statua Ze- &fingulare artificium, in Palatio Farncfiorum cundi admirantur; hanchiftoriam t i , & Am- Apollodorus de Origine Deorum confcripfit. Prceduftis tanquam coronidem ad- ykionts. damus ftatuas cololTeas Regionis Sinarum tetenim Incola? ex Japide tam eminen- jp tes fabricant, & fuis idolis confecraras in loco aperto , &confpicuo erigpnt, vt per multa milliaria a viatoribus confpicipcffint; quarum icon fubijcitur. mata effigies humani capitis decorar, cum in aliquibus caput pufioms, in aids caput iuuenisCincinnati, in aliis caput vittatum,in aliis caput humanum inter priores Leo- Capitis hu- nis pedes, & in aliis caput muliebre inter ramos arboris figuration confpiciarur.Im- mani figura mo, capitis puella? icone, Illuftriffimum Bolognetorum ftemma venuftatur, in qua m Bemate. familia hodie Celeberrimi Dodtores , & Senatores refulgent. Alice cognationes figuris duorum capitum caluorum, alia; duobus capitibus circa verticem tonfis , pro Bolognetoru infigni gcntilirio,deIedrantur. Pariter alias ab icombus duorum capitum Aethiopis rntntto. non abhorrent. His addantureffigies trjplicis vittati capitis, triplicis capitis Ae- thiopis, necnon triplicis capitis cumpileo turcico,quodpoftremumftemma ftirpi de Turcis competit. Simanus ponderentur, comperiemus ciufum ftirpem, qua? vnam manum, quee Effigies m* duas, qua? tres, & qua? pingendo quatuor, Cibi proprium ftemma comparer. Cade- nuutn Bern riim aliquandopidturammanus cumarbore, cum rod's, vcl cum vexillo, velcumra- matibus. cemovua?,velcum ramooliua?, velcum figura crucis delinearas in ftemmatibus confpiciemus. Attamen in gentilitio Infigni gentis Albanorum manus librum apeiv tumfuftinens figuratur,in qua familia hodie Dodlores medica? inftiturion/s,& Iuri$ prudenticefloruerunt, &adhuc florent; immo inter hos fplendefcit Dominicus Al- banus Caufidicus Excellentiffimus, Juris vtriufq;fcientiftimus,& de omnibus diTci- p]inis,qudm optime meritus. Quid ? plur.es funt ciuium Bononienfium agnationes, qua? humanum bradvu pro ftemmate pidtum gerunt; aliquod tamen diferimen in hac brachij pidtura obferua- tur; dum aliud brachium cum palma, aliud cum arbore, aliud cum.lilijs, aliudcum Figura bra fcofisjaliud cupifofcuJa,&aliudcummanipuIo auena?effigiatur. Injerdutninhis chijtn Bern INSIGNIA G VM fimulacris, &ftatuis gentilit/a ftemmata quamdam affin/tatetn habere videntur.proptereaquod in his interdumpartes human/cor¬ poris figurantur, & aliquando integra hominis fimulacra vario mo- do dilmeaca cognomentis fanuliaruro plerumcj; conformiairnprimun- tur. Siquidem mulrce funt Bononienfium ciuium ftirpes,quaru ftem- Cc 3 Item- mattbus. jo5 Vlyfsis Aldrouandi ftcmm3tibus duo»& tria brachia figurata cernuntur :fed inter has ftirpes nobiiiffi- madeDefignis Familia, icone brachij extenfi, &quafiadconfecrationem proni deledatur. Tandem omilfis Mb's gentibus, quarum ftemmata piduram crurum,& pedum re*? pratfenrant, breuiteraccedemusadilias, in quarum gentilitio Infigniintegra homi- nis fimulacra refulgent. Quandoquidemnonnullai ftirpes icone iuuenis,alia? fen is, alia: hominis fylueftris, alia? mulieris fortunam referentis delcdantur. Alia? effigie hominis vefte teutonicainduti,alia?,pidura Peregrini,cJarum ftemma proprio ge- Jcoa bomi- neriaddunt. Sunt quae, delinearohomine cataphrado, proprium ftemma decoraf, nts itt lnfi - &muniunt, veiuri familia de Ferris, cui nuperGafparAledicus celeberrimus pluri- • gnibus. mum fpiendoris,& dignitatis adiecit, &nunc etiam lulianusfiliusphilofophica? in- ftiturionis Dodor,bonarumlittcrarumJongepcritiflimus, &a?dium Sanda? Marif Maioris optimis Canonicisinftrodarutn Anciftes, hanc familia illuftriorem reddir. Familia de Deniq; non defunr ciuium Bononienfium cognationes, qua? in ftemmate gentilitio Ferris. duorumhominumfemuruo compledentium icones pinganc, & alia? duas manus copulatas fymbolum Fideireproefentantes figurant , &ficdeinceps fexcenta polTcr mus recenfere ftemmata, qu# figuras partium hominis, & integram eiufdem p/du- ram exhibent, fed de his hadenus. SIGNATVR^ PARTIVM » Humani corporis in plantis. .. . . .. - •• i- v w \ , Si. X ‘V ‘ Mnes herba?, arbores, & fruticej, necnon ho rum frondes,& ftorcjfunc tanquam tot Iibriab immenfa fuperni opihcis benignirate generiha- jl mano donati, per quos quicumq; induftrius indagaror ad vers me- dicing cognitionem penetrare poteft. Siquidem Deus omnipotens cuicumq, plantar fuum proditorem affignauir, vt genuina? earum vir- tutes abdita?, perexternasfignaruras,nimirumper fimilitudinem forma?,atqjfigu- C r® partibushumani corporis conformemprodcrentur, &patefierent. Etenim plan- 1 ta? fignaturis, tanquam tot linguis proprias hominibus vires infinuant. Proftfibres igitur botanic? facultatis non modo in vanis herbarum nomenclaturis dignofeen- dis, & explorandis diligentes efie debent; verum quoq; vtiliora diuinitiis in plantis imprefla veftigia rimentur,vtoccu!tas earum prserogatiuas ab externa? faciei in- fpedione apprehendant. ltaq; inchoando a capite notandum eft, quod Polytricon Apulei, Adia ntum, & Cdpillorum Tricomanes nonnullis cincinnorum inuolucris humanos capillos exprimunt tquare ftgnaturf. hx plants crines denfos, crifpos, & pulchros reddunt. 7 hapfia tenui fronde hu« mana armulatur capillamenta; propterea, authore Auicenna, in crine reftituendo, alopecia vexatis ,nu!li medicamentocedir. Vtomittamus oblongummufcum ar- boribus adharrentem, & herbas in paluftribus nafeentes, qua?, quoad formam,ca- pillares funr, & propterea earum decodiones in calu capillorum commendantur. Nux, fiueiuglans integram capitis fignaruram poffidet; ha?c enim herbaceo, & exteriori inuolucro,pericranium, corticeduriori,cranium, pellicula nuclei! veftien- te,piam cerebri meningem,& tandem, nucleo, cerebri figuram affabre repra?fen- Capitis fi- tar. Quidmirum igitur, fi herbacei corticisdecodione,capilli denigrantur, &ab gnatura. eodemfal extradus vulneribus pericranii medearur,& demtim fi nuclei venenum Nuxlndica profligantes,cqrebro conferant, & extrinfecus applicati idem roborent? Nux indi- ca fua magnitddine humanum caput quafiada?quat, &eius oleum in vitijs capitis Scylla. vtiliteradhibetur. Scylla quoq; capitis figurae confimilis, in epilepfia,&aiijs affei Peonia, dibus huius generisfuas pra?rogatiuas exercet. Folliculus floris Poeonia? conclu- fus noftmodd capitis,fed eius futurarum typum exhiberjideo in a?grirudinibus ce- rebri Monftrorum Hiftoria 9 JO-9 VSVS IN CIBIS. VLT I hocadmodumdem rarinon definent,quddhuman3ecarnes humanoefui famulentur: nihilominus Gafpar Balbus meminit non- nullorum regnum Dacim incolennum, qui lingua vernacula Bata- chi nuncupantur; apud hos publica confuetudme receptum eft, vt viciniam incolenres non tenui apparatu excipiantur, quando confan- guinei fenioconfedi,&madaci deuorandi funr. Immo Rex Regionis omnes reos snortiaddi&os Batachis donat:quemadmodumo!im Romanicapitaliptena dignos ad Beftiascondemnabant: /taq; Batachiad Reos accedentes prjfentibus omnibus aulicis, capite, & pedibus truncatis, carnem incifam Tale, & p/pere condita crudam, vorant: cum in Regno Dacim magna piperis quantitas gignatur. Rurfus idem au shormemorac infulamCarnalcubarcognominaram, quamferihominescolunt,& iiumanis carnibus vefcuntur; fed aduertendum eft, quod hi fe inuicem non corner dunt, fed homines alterius iniule deuorandos venantur:alioquinpifcibus plerumq; visitant, : In liorum confirmations recitat Petrus martyr Canibales humanis quidem car¬ nibus, fed pr^cipue carnibus pufionum vefchquapropter pueros comprehenfos eu- nuchant,deinde, ob caftraturam , pinguefuiiosin infigniepularum apparatu co- quunt.- quare in captiuispufionibus eumdempr^fiantritum, que nos in gallis gal- linaceis,fuibus, & arietibus feruamus, vt tales befti? ad efum pinguiores euadant. Adultos autem homines ad ipforum manus peruenientes , confeftim per/munr, & eorum inteft/na adhuc recent/a cum exiremftatibus epulantur, cetera autem mem¬ bra fale condita, tanquam tor perna? fuillg, ad tempus feruantur. Cajterum muheres coprebenCas non comedunt, quia apud ipfos obfca?num,& nefaseft,muliebri carne vefci.cum hx tanquam galling oues, & uuenca? ad fobolem procreandam alantur, tdcirco cui mirum non videbitur, ft Petrus martyr referat in coquin/s Cannibaloru carneshumanas ad inftruftam epularum magnificentiam, cum carnibus Pfitacorum, & Anferum elixari, &afari. Hodie igitur grauem deponemus admirationemfi in- teUexerimus apud nos fuilfe atiquem , qui infcius humanam carnem comederir: hsecenitnadmentem Galeni guftui grata,&carnibus fuillis fimilis effe perhibetur. Audiamus igitur Galenum fic loquentem : Carnes Suumhumanis (ant (imiles', cam¬ per ti funt hofpitescoqui comp lures , qui hum an as carnes pro fuillis venderent : tametfi, qaieas ediffent nullum omnino dtfcrimen percepere . £f*in & ipfe narrantes audiui virot fide dignos ,fe fe in Diuerforio publico ius e(i- taffe delicatu, cu carnibus fuauiffimis : cpterum , cum iam pene faturi effent , inueniffe digits partem anteriorem , qua vi¬ delicet advnguem e& : quoperculft, & metuentes eos» qui agebant in diuerforio, ne fcilicet fe quoqi vbrarent , ceil ei ret affueti , protinus il- line exiere , & vomitu redditis , qua ederant , ita iter denuo in- grefft funt. In t ti ner . India oriel. Batachi qui Loco cit. Dec ad. I. lib. i. ' Canibaloru mores ., Lib. lo.de /imp. med. fac . Digiti por¬ no. VSVS S A 310 Vlyfsis Aldrouandi VSVS IN ME DICIN A. Vllam in humano corpore efle partem, nulfumq; progigni excrements arbitratnur,ex quibus,pro a?groris,medicus no modicam frugem demc terepoffit;quandoquidemfi refpiciamus caput,habcmusapud Sextiu pbilofophum,qu6d capilli primuma pufionii capice tonfiad podagra feruantur: fiquidem circumligati fluxionis impetum coercere dicutur. Capillar urn Capilli vcroadultorummorfibus cam's exaceto medeotur,& combu (ii vulnera ca- vtr/us, pitis ex oleo,&vino fanant. Atfiintefta concrementur, ocu orum fcabiem,& pruriginememendant. Sin fuerint capilli mulicris, & adurantur, borum nidorefer- pentes fugantur,fed rediius eodemodore mulicres vteri lirangulatu, & procidentia iaborantes adiuuantur. Cranium humanum combuftum in muicis affe&ibus adhibetur : ideo huius cin/s Offa hutna- iuuat.quia humorem,& caufam morbi exficcado abfumit:namq;ofTa combufta forma tta. fubftantia? amictunc, & non nifi clemencarcs qualitates fuperfunt , & quamuis L.fJefecr. ofifa humana fgrotis in aliquo liquore propinanda exhiberc abominandum efie vi- deattir, mhilomirms non defunt authores,quiilla prffcribunt.In primis Vuecherius abraditos caluaric hominis circa comiffuramfincipitis, &huius drachmam, cum iu- re, autvino patientibus paffionem colicam , aut internum aliquodapoftem3 pro- Li.i.Autid. pinar. Pariter, cx rr.ente Vuecherij, pilule epileptic^ componuntur, qu? rafuram {pec. humani cranij recipiunc . Item eranij humani puluer£ cum miftura puluerum caput caiefacientium, & exficcantiumrcponit. CroIIius verb cranium inter medicamen Balfamum ta podagrica recenfetiimmb idem Author oleum ex offibus iiominis morte vioienta fodagneum perem pci paratum,balfamum podagneum appeiJat. Infuper oleum ex caluaria vel cranio humano chymicis orgams fubliniarum , epi/epticis prfeipuam affert vtilita- Lib.i.pbar- tem. Conficitur etiam aped Quercetanu Extradum cranij humani,quod tanquam mac.c, 2 $. thefaurum pretiofiffimum aduerfus epiicpfiam prtedicat, immo ex cranio fal extra- hit, quem antiepilepticum appellat ; vtomittamus aquam ,&magifterium cranij, qua? omnia apud nos etiam parantur. Anteauam a cranio difcedamus,necefTe eft - meminiffecuiufdam vnguenti armarii nuncupati, quod olim Paracelfus tanquam Vnguentum expercum Maximiliano Cefari donodedit,quoferrum,quod fauciauit ,autlignum armarium fangujne vulneratimadidum , fi linibatur , patiens etiam abfens fanabatur . Hoc quale* igitur vnguentum, prater humano adipem, mumiam, fanguinemhumanum,oleum Iini,terebenthinam, & bolum, vfneamquoq; feu mulcum in humana caluaria aeri expofita natum recipiebat. A cranio ad dentes accedemus.-quandoquidem primus dens pueri, qui ceciderir, maximampr^rogatmam habere perhibetur,fi,antequam terrain att/ngat, in dex- trocherio includatur, nammulieres hoc munite doloribus vterinis minime corripi creduntur. Antequam ad virrutesaliarum partiuinponderandas properemus,non- nihd de ceteris offibus paucis verbis compledemur. EJaubertus, iuxtamentem Ga- £) Jeni, offa hmnana in cinerem redigit, & ad podagram conferuis capitalibus permi- Pulaisdy feet. CroIIius agtem redlius operatur, dumoifa humana in fornace vitraria prius (entencus. cremara puluericuidamadmifcet,quem poftea dyfentericis non vulgariterprodeife aifeuerat. Chirurgi noftnea?tatis in vlceribus difepuloticis polline ofliumhuma- norum propter fympathiam vtuntur,& pra?cipue in offibus deteciis, vt, carie ablata, cicius carnecoopcriantur. Animaduertunt tamen in vlceribus tibia?, puluerem ti¬ bia?, in vlceribus pedloris,pulueremcoftarum ,& fic deinceps elle adhibendum. Lib.de fear* Euonimus ex huinanis offibus chymica arte oleu parat,quod infedadis articu/orutn Li. i. Amid doloribus maximopere iuuat.Prfdidlis addit Vuecherius portione offis brachij, cu fptc. fumitate ala? anferis ge/iatam laboranti quartans febre non mediocriter con- Virtusvm - ducere . btltct huma Vhibilicus humanus fuis non caret virtmibus; nam portio illius a puero nafeente 9i. ' pr»- B Monftrorum Hiftoria. 3» pr^ciTa in annulo argenteo geftatur, vt carnem contangat;fiquidem Cardanus hoc pra?fidio patienci dolorem colicum famtatem pollicetur. pingucdo humana antequam ad vfum roedicum rrahatur, prius, ritu pinguedinis aliorum animantium, prxparanda eft ,deinde in officinis mcdicorumeft feruanda, namad nemos roborandos, propter aduerfam va!etudineradebi!itatos,incredibiIi quadam fympathia commendatur. Prteterea hie adeps preriofum vnguentumVue- Lt.i.Aatid cherij ingredjtur, ex cuius vfu Jaborantes pleuritide , & podagra ampliflimuro fru- [fee. dum func confecuturi. Succedunt humani fanguinis virtutesexaminanda?. In primis laborantesele- k phantiafi ex hoc multumadiumenri percipiunt: idcirco quando Reges Aegyptij hoc morbo vexabantur,eorum folia in balneis humano fanguinemadefiebant. Item Orpheus, & Archelaushumanum fanguinem non iofrugiferum prsefidium in angina exiftimanc: dummodo pars affe&a fspe liniatur. Epileptici virrute humani fangui- Sanguisin nisa paroxifmo Iiberantur; immonon amplius ilium incurrent, fi tres guttte fangui- epilepfia. nis ex interfeapilio patientis fcarificatione eliciantur , & vna cumouocorui in fine paroxifmiajgroto exhibeantur. Alioquin alij ad liberandum a paroxifmo epilepci- - cum, pollices pedum incidunt,&fanguine inde manante faciem patientis infper- gunt. Vuecherius in hoccafu fanguine humano labia patientis humedat,& ftatim Li.i.Antid . paroxifmum arcereprofitetur. Quamuis alij, vtprorfusmorbumcomitialemexter- fpec. minent, fanguinem humanum a?grotantibus propinant, p Clariffimus Faloppius humanum fanguinem fepties arte chymica diftillat,donee omnis aqua euanuerit, deiude hac materia in refokitionc neruorumvtitur. Euoni- musex humano fanguine, ouis, & carnibus quintam extrahit naruram,quam Chy- miftse quintam eftentiam appellant, item, ex mente Alberti Magni, vitreis organis aquam ex fanguine humano fublimanr, quam in omni generea?gr!tudinum,tam in- ternarum, quam externarum,magnificant. AliteraquamhumanifanguinisCroIIius la Bafil. inter medicamcntaophthalmica recenfer. Alij hanc aquam,in concinnandoempla- chym. ftro ad herniam, vfurpant; quamuis Gaienus, pro humano fanguine, fuillum fubfti- L.$.deAhm ruar. No/fra xtatein officinis Medicorum,pro hernia, ceratumdepeJlearietina pa- rarur, qa od por ci onem fanguinis humani recipir. Oleum quoq, humani fanguinis in officinis Chymiftarum fabricatur,fed Gordo- niusex fanguine horoinis rubicundi,&agentis annum vigefimum quintummiro ar, G tificiofublimat oleum , quod viuum appellat ,quia plurimas atgritudiqes pellat, & homines infecunda valetudine feruet. Cteterumde fimplicidiftillatione humani fanguinis, legeodus eft Brufuicenfis in hbro germanico diftillationum. Tandem L.i, Aatid. Vuecheriusmeminit falls ex humano fanguine parati,qui dolores fedare perhibetur, fpec. PrKtcrcaaddatur Elixir vitae a C.hymiftis paratum, quod fanguinem humanum re- cipit, deinde in febribus mali moris,& in viriumimbecillitateadhibetur.Quid plu- , ra? Sanguis ipfe humanus haemorrhagic fanguinis medetur; fifanguisa naribus fluens fupra ferrum ignitum exficcetur, deinde puluis per calamum in nares infq- fletur. His notatis de virtute partium, modd ad vim totius ponderandamaccedendum eft. Sunt quredam genres, vt populi Pfilli,& Marfi, qui toto corpore prodefte pof- jjj funt, namtaclupercufifosa Serpentibus liberant, vtin Hiftoria Serpentumexpli- cauimus. Item exmente Cornell) Agripp«,mafcu!us feptimus abfq;£emelia inter- Remedium medianatus, ra&u, fanandi ftrumas vim poffidet. firumarum Medici noftra? tetatisin varijs morbis profligandis, humano corpore exficcaro vtuntur,&Mumiam Anriquorumefte op/nantur. Quandoquidem Mumia eft vox arabica, qua? apud Rhafim, & Auicennam, Piifafphaltum fignificat. Ifaac tamen Mumia qa* feriptis mandauit Mumiameftevocem perficam denotantemquoddatn liquamenin vox. iHis fepulcris inuentum, in quibuscadauera hominum aramatibus conditamultos annos feruata fuerunt. Ha?c mumia noqnullis Cerops nuncupatur, fortaflis, iuxta fententiam Renodei, quiacera?confiftentiatn habeat: reperiebaturautem in fepul¬ cris Regum, &Heroum Aegyptiorum, qui quamdam future refurreftionis cogni- tionem habentes, vt corpus humanum diutiffime incorruptum feruarent, myrrha, cinnamomo, aloe, guorniiCedri, alijfq.pluribus aromatis codiebat.VerummuItos Vlyfsis Aldrouandi Conditura cadauerum Aegypttoru. Vera mum'ut no habetur. Z(b.q. M ag. »at. Condttura 'Nuperorum B primus mo¬ dus codiedi eadauera apud Anti- quos. Secundus modus. Terms mo¬ dus. Lih.l6. In Baftl. chym. TinSima 312 poftannos omnibus beliovaftatis , & Sepulcris funditus euerfis , in quibufdatn Iiquorcm inftar mellis denfum, & odoratum inuenerunt, quem Medici Aegyptii eximiispollere virtutibus arbitrati, in multisaffe & prarferritnnaufragos tanquam tot hoftias Dianas facrificarent. Quemadmodum Sparthxpenes aram Diana:,Orchia? pufiones flagel- A : duepta fibi lis percuftos facrificabant. DemumoiimLarund®, nimirum Mania: Larum matrf faenficat. in eompitis humana capita dedicabantur .* donee lunius Brutus Confui hoc facrifi- cij genus horrificum, atqsabominandum abhorreps ,ioeo humani capitis , papaue- rum capita deinceps immolandaeftedccreuir; qaapropt-er multi hac ratione duct/, Capita papa plantain papauens Lacunda? dicatamfudfe exiftimarunt,, Poftremo Thraces Za- utrtsvbiim molxin, quern maximum.monftrumvocarur,&inhoc!nrelle ( <£tu!oamjs G eft Horatius, quando pluuia: abundantiam recenfet, qua: in diluuio vniuerfaii iuga montium fuperauit, Gc. Tern*uge»ie!,grauenerectiret Li.l.Carm. Seculttm pyrrhe nouamonftra queUa, od. 2 . Quamuisalij fuerint huiusopinionis , per monftra hoc in loco eflc exponenda ' s nuncia mjerore plena: propterea Cicero fcribem ad Afticum,ha?cretulit. Venerat Li.4 ep. 76. duabusborts 'ante Cbertppus mera monftra nunctam. Vbi quidam interpra?tes, per mera monftra, aduerfam Quinti valetudinem expdtfiinti licet monftra etiam ad res incredtbiies j&ad prodigiofamendaciateferarttUrY idcirco Quintus Serenusmon- Monftra ftranuncupauit il!averba,qu«adexternSinandos rtiorbosanonnullis proferuntur, pro menda - his verfibus. eft. Multaq^prattreaverborum monftraftlebo, N am febremvario depelli car mime pojfe Vana fuperftitio credit. Amplius resintelle&u difficiles, velut/Tarebrofa, & ca?caqua?dam aenigmata monftra dicuntur, quern intdle&um feoicus Seneca libro primo Thebaidos fie air. Jgitit tanta monftraexp/icabi$Rut{as quando viri, vel mulieris adeo decora, &fpe- tfabil/s forma cofpicitur, vtnil venuftiuTa natura fingipoflit,a vulgomonftrum pulchritudinis appellatur: quareadrem Ftahcifcus Petrarcha De venuftace Laura: fic canebar. O delle donne altera , e raro moftro Ouemadmoduexaduerfovirdeformitatis fpecu!um,monftrumquoq; nominatur. Monftrum Legitur enim in Vita Acfopi, quod vxorXanthi tamtam noui,mancipij nempe Ae- propulcbn- fopi deformi tatetn admiral s increpans maritum dixit. Vndt mihihoc monftrum at- tudinede tuliftvt formttate . 3 20 VlyftisA ldrouandi **btf/?Immo virfupra humanummodum vjribuspollens, & tanquam fingularefor- tidudinis fpecimcn, monftrum cognominatur ; ptoprerera veteres Herculemin hoc fcnfu monftrumindigitarunt', curb hums viri fortia fada,/n ceteris doman dis monftris, per rorum terrarumotbem celebrentur. Prteterea cum monftrum dicatur , quod ordinem fui generis magna omnium ad- miratione, excedir, proculdubio frirunon vulgariingemj dexteritare confpicuum, tanquam raonftrummamfeftabimus. Quare,iuxta huncinteiledum , Diuum Tho- Monttrum mam Aquinatcm, cuius ingenio nil pra?ftantius fuir, ingeniofum monftrum me- profingula- riro appellarunr. Ex altera parte homine omniu, quos terra fuftinet,impijflimum, ritngenio. omniq; fceierum gcnere contaminarum,tanquam monftrum nominant, & pro ge- A nuino huius typo Neronem vetum humani generis portemum, & monftrum often- dunt; pariter Cicero in Catilinam , in hoc fenfu loquens, monftrum bomihis fe di- Zib.9-debo durum cfte atreftarur. Petrus eriam Crinitus homines illos tanqua monftra mon- neff. ftrat ,quivolumina aducrfus redam relig>oncm,& Chriftum compofuerunc; vbi difcip.c* io inter a |i a flagitia, quatcumq; de Chrifto a prifcis vatibus pratfagira, de alijs quoq; intelligi potuifte tradiderunt, qua? opiniones poftea a Diuo Auguftino , Origene , & Cypriano mira facilrate-exploduntur. Sed, prater has animi ferinas adiones ,homines‘aIiquando vixerunt, qui mon- ftra merito fuerunt nuncupati,qui corporeas btutorum operationes imitantur. Nar- ratenim Ioannes Langius medicus celeberrimus fuiffe in Auftria homines, qui la- tratu , & pernicitate curius , cum canibus contendebant: immocum diis infylua g illcrfi affidue venabanror . Quid plura? vitium ipfum optimo iure mondrum vocita- Vtttum at - tur . fjqti/deo) jbi monftrum mitrin' alTeueramus,vbialiquodcnmem latibularifigni- ettur Mon - fj c3ir , U s y fompta forte m^taphora a veris m6ftrjs,qua?,ob pudorcm , in locis ab ditis Brum. ajuntiir . Demuin monftrofum homincm licet appe{lari ilium,cui omnia bene,«S^ profpere accidunr, iuxta moooftichon trochaichum. Mwftrofa Kejhomp, vntjuam cut nibil malt accidit. At quado,,p quiete,horrifica aliquibus fpedra 5 &deuia fomnia apparet,ha?c fomnr moftra sumisracionibuscognominarur.Et a nomine moftri no funr fegreganda ilia formidabilia fimuIacra,qufD?mones,adhorr/'ficadosviros,Deodi'caros,repr£serar. Dlalolus di immo ipfe Diabolus monftri vocabulo cohoneftandusefl’e videtur, dum ex varijs citur Mon • c undorum animantiumpartibus propriamfiguram aliquandoinregrat-.ideo Dmus Brum, Hieronymus optima de caufa Diabolum monftrum monftrorumnommauit. C Infuper monftra ad miracula referri videntur,dum Ouidius, detransfiguratione fororum Phtetontis in populos,verba faciens,huicmiraculo Cygnum St henelei fi lium interfuiffe recitat his verbis. Lib.l . Me- Affuit hutc monliro proles Sthenpleia Cygnus. tarn. Huic non abfimile miraeulum,feu rponftrum erit,fi accidat,vc Nouerca alioquin im- Nouercf a- mitis f£ua,&monftriferaab authoribus appellata,priuignum fingulaii pietare,«S^ mor Mon - charitatecompledatunquodin quadamciuitateaduena admiratus obferuans, id Brum. tanquam monftrofum notauif:.quemadmodum ctiam fi contingar , vt pater a filijs prodatur: hac de re Ouidius Scylla? proditionem monftrum nuncupauit. Ub.%. Me- Pariter abfurda qutecumqj monftra dicenda erunr,dummodo nature ordinem «w. fuperent: etenim conuerfio fxminx in marem, & viciflim man's in fa?minam hue re jy ferenda efte videtur; fiquidem canit Aufonius hunc in modum. C unfit admtrantur mon si rum, dum molltor agna Atfitit intenerumde gregeverfa marem Abfurdum quoq ; & fimilicer monftrofum eft, fi vir nubat viro: ideo Iuuenalis ta- Satyr.%. xansfandfitudinemfimnlatorum } quiramenad improborum genus hominumre- ferendifunt, meminit prsefertim eorum., qui inuicem,priErer naturae ordjnem,ritu mulierumjnupferunr, & hoc monftrum valde abfurdum appcllauir. Scilicet borreres-, mat or a f, mon ur a futures' Si mu tier vitulum, velft bos ederet agnum, Et paulo inferius. Vicit& hoc monftrum tumcdtdfufcinaGxaccbis. Prancrea medicinafuisnon caret monftris:quandoquidem morbus, vcl cognitu difficu Monftrorum Hiftoria. 5 21 a'ifficilis, velalicui Regionipecu!iaris,apud cteteras Nationes monftrum nomina- tur. Vnus inftar omnium fit Plica morbus Polonisfamiliaris, quinil aliudeftnifi pilorutn glutinatioita indiftblubilis , vt pili tenaci glutine iundi efle videantur. Prodit hie affedus afubfiantia vifeida,&g^utinofa, qualis autem fit ha?c materia, vbi, & q.uando generetur, & cur in has partes potius, quam in alias tranfmittatur, non eft pr^fentis loci explicare. Hoc vnumeftBononias annisnuperelapfis mulie- rem Polonam hoc affedu laborantem fmlfe, ad quam fpedandam tanquamad monftrum multi confluebant. Rurfusin medicina monftrumappeliarilicer, quando aliquis perniciofo,mali- ^ gno, & lethali morbo afflidatus, & a Media's ranqua deploratus relinquitur, nihi- lominus, prteter omnium expedationem, conuaIefcir;quocirca non fine rationeca- nebat Ouidius. Sfpe aliquem fclers Me dicorum cur a r eh quit ; Nec tamen hie , vena defeiente, peril. Monftra quoq; adhumanaexcrementareferri pofiunt: namq; in hominibus re. peratura? melancholics tales humores, & ita ab aliorumnarura recedentes gene- rantur,vt monftra prorfuseffe videantur.-quapropter Galenus in Libro de Melan¬ cholia feriptum reliquit fui(TenonnullosmelanchoIicos,quialiquod noxium fe de- uorafle exiftimarunt,cum quaedamabominanda, &monftrofaeuomerenr. Succedunt commentitia , & imaginaria Poetarum monftra, qutealiqua anima- p duerfione indigene. UctuIeruntenimCalfiopeam Cephei vxoremtanto venuftatis fulgore elatam , vt fe Nereidibus pulchriorem iadauerir ;hinc Nymphas indigna- tasa Neprunoimpetrafte tradidcrut,vtmaritimu monftru Aethiopia deuaftarer, neqiNumina Nereidnp)acaripofle,nifi Andromeda Caffiopea: filia moftrof? bel- lute exponererur . Huius generis fuerunr monftra, in qusfocij Pici Regis a Circe fusrunt tranfmurati , dequibus canit Ouidius huncin modum . Ilia note ns fp argil virus , fuccoqi veneni Cuius ab atraffu, variarum monftra Ferarum Its iuuenes vent uni, nulli ftia man fit imago . Similh monftra recenfecHomerus memorans Cycfopem in vaftofpeleo habi. tantem, carnibus humanis vefeentem , & lac pro vino potantem his verfibus. eiurdp imiKunhar^ tJAydhw ffaro tnStlv G dptyoy.ix zpZiSo)V , zai eV dzpwovydAtt ttivcov „ Ideft. Cfterumpoftquam Cyclops magnum impleuerat ventrem ~ Humanat carnes comedtns,& adhac merurn lacbtbens , Hine poftea a!ij Poets Cacummontis Auentini monftrum igneum fpirans hali- tu<%&vicinaloca deuaftans finxerunt, cuius fic meminit Ouidius . Cacus rluenttna tirnor, atqi tnfamia fylua Non leue finitimis , bofpttibufq ; malum. Dira vi ro facies, vireupro cor tore corpus Grande i pater monftri mulciber bums erae, His didis de Poetarum monftris,accedemusadponderandos hotnines,qui iufta jj ftaturtB humante menfuram, vel magnitudine , vel paruitate non feruantes, inter monftra recenfentur. Hifunt Giganres vafts molisproportionemembrorum,& reda eorumdem conformatione referti, quos olim a terra genitos Poers fingebar.* quade caufa Horatius fic canebat. Intel?a monftris terra doletfuis , Mareiqi partus fulmine lucidtm Miff01 ad Oreum, &c. Similiter Pygmei, Pumiliones, &Nani, ratione exigus ftatura?,ingenere monftrorum a nonnullis collocantur. Hanc tequiuocationem Gibb/, Claudi, ma« crocephal/,& fimiles noneffugiuntiquamms rard non generentur, &quandoque anatura paretum non valde recedant, Quemadmodum a natura confanguineprum nonmultum declinarevidenturplurespartusadeffigiem canis, bouis, &aliorum brutorum acccdentes } cum tamen pra;diquod quatuor capita taliordine difpofita babebat, vt quatuormund/plagas fpedaret, 6s quo greftfu , horum vnum capituip fe dirige- bat 3 illico ? nulia conueriione, reliquum corpus fequebatur. AND Demum inter volatiles animantes, iconem g^IIi indict auriti tridadyli repra?- fentamus, qui prima facie nobis monftrum efle videtur ; & tamenafuogeneremi- nime dcgenerans nullam admirationem incolis Indiarum afferc. Mira eft galli fpe- cies, & nulli volucrum generi pulchrirudine inferior. Roftrum reliquorum gallo- rum eft diffmi!llimum,fed pfitacorumroftrisrefpondens: eftenimaduncuminfu- periori parte, & cotum rubrum. Caput totum,pe&us,& venter colore rofeqdiluto: crift/s inftgniturduabus,primumcarnea more noftrorumgaIforum,qu;epropero¬ ftrum eft;Altera crifta pennis conftat Iuteisjocnlorupupilla eft nigra jrislutea,cu Defcriptio cilijspariter nigris. Auresmagn;e,&creda?afininis non abfimiles, quas quifpiam galli indict. fi&itias iudicaret, & tamen minime monftrofe funt,fubtnento pemve qujedam vi- rides I® MonftrorumHiftoria. 323 rides dependent, velutibarbae figuram smulantcs: ex collo fuperiori, & vropygio, qua’ viridia funt, penns csrulesalbis calatnisornats deorfum pendent. Ais di- uerfi admodum colon's funt:nam prims earumpennsobfcurs virent, led ita funt difp ofita?,vt fquamulas quodammodo cfficere videantur , & harum medium linea alba percurrit, qus fequuntur intense admodum virent, fed in extremitate albs funt i harum tamen tres inferiores csrule? funt, fed circutn circa fubuirides . Ex¬ trema? deniq; remiges Jutes funt, & omnium cofts albs : inferiorautem alarum pars colore eft fubcsruleo ad viridem tendens fuperior verb rofeo, & cofts om- nes itidcm albs . Cauda eft duplex, prior exigua &quinque eantum pennisinte- E grata, ijfq; rubicundis ,& admodum breuibus , fi fecunds cauds comparentur. Secunda cauda nouemlongi/fimis pennis conftat,quarumali£ ahjs longiores funt, & diucrfum coloremfortiuntur . Maioresfunt ferrugines , pennuhs renuiffimis oblongis fufcis hincinde depedetibus cbftantes Jn exrremitaceceuoculosouales rubicundos, & circumcirca csruleos obtinent.Pcdes rubri tribus digicis diftindi, ■-"> vngues cumcalcaneoalbi: Iraq; monftra proprie diSa erunt ilia, de quibus primo loco in prsfentia diftere- mus, mox de alijs quoqj verba fa&uri. Hscfuntanimantia aliquidhumanihaben- tiafuisgenitoribus valde diftimilia, &rarocontingentia, veluti homines trimani, foetus fe micanes, & fimiles animantes inufitatam ftrufturam prs fe ferentes. :f syngnima, et etymvm. ONS T R VM, cxmente Tftdori, ita nuncupatur,quia aliqurdfutu- rummonftrando, homines monear: quapropternonnuliihacratione duifti monftrum quaftmoneftrum appellarunr, vel quia monendo, a!iquod myftcrium chuinte vltionisprqmonfiret, vel quiaranquana al/quod ftngulare a ftngulisobferuetur,&propteradm/rarionem di- gito monftrecur , qus poftrema erymologamagis arridere poteft; cum primaab Ifidoro ailata non prorfus quadret; prin 6 quoniam mulrain multis regionibus G monftra oriuntur, ex quibus nullum prsfagium elici poteft. Polfumus quidem at- teftari his aliquandofummum Deumpoffe hominibus futuram calamuatcm indi¬ care, nihilo minus plerumq •,his monftris proprie didtis non vtirur; cum in facris paginis nullum monftrum huius generis a Deo procreatum legerimus ,& tamen multa alia prodigia patrauit. Pr^terquamquod talia monftra in folirudine Africa? nafci authores alfeuerant, vbi nullimonendihominesdiuagantur. Aiioquin mon- ftra ab alijs miracula phyfica vocitantur , qus contingunt, quotiefcumqi Natura uon iuxra con fueram legem in conformanombus fostuum operatur. Alij monftrum appellarunr Oftentum; cum hoc nomen mulrb plura ,quam mon¬ ftrum ampledtacur .-/rquiddmoftenrum eft , quod, prster naturs ordmem ,nafci- tur, vt f?tus tripes, & vnimanus ; deindeomnla ilia prodigiofa comprehends,qug Grsci tpdo'fxmct nominant. Alioquinab afjsmbftrum dicirur etiam Portentum , 1 quia, iuxta primam etymologiam, aliquidfururumportendat.A' quibufdaunooftri nomine prodigij circumfermr; cum monftrum fit quad Forrodigium, quia porrb di- cat,& ahquid venturumpnadignificet, qtiam fignificarionem ex aufpicijs haurire videntur . NihilommosJasc nominaffpiftimeconfunduntur, & alterum proal- tero ab A urhoribus vfurpatur: quamobre Cicero Ebro primo de Diuinationeop- time fcribcbac monftra, oftenta,portenta,&prodigia appellari, quoniam moftrenc, oftendanr,., portendant ,& prsdicent. Si ad Grscos animum conuertamus, parirer in hanc nominum confufioncm in. cidemus. Erenim Ariftoreles aliquando id npara dfxotpnijuaTo.'ritc tp-jauQ appel lauit., nimirum monftra errata narurs; vbiTheodorus Gaza porrenta reddidit, nec forte prster rationem,cum Tipas fciiicet monftrum -yapaVo i/p»deducatur,nempe a nuncio ramquaro monftrum fit ftgnurn, quo fummus Deus ad aliquod nunciandft E e vtatur; Cauds galli Indict de* fcriptto. LibM.Orig. Miracula phyfica qua OBentajor tent a -,pro- digta,& mo flraquf Lib. 4 . de Gen. An-c.Of Synmnut graca Lib. r. Lib.2. Ar- gw- ey.ih 3 2 6 Vlyfsis Aldrouandi vtatur: quauis Niphus in Commentarijs portenta non eftein hoc gencre aftruat. Siquidem, iuxtafententiameiufdem Ariftotelis, in meteorologicis, pro- priemonftriscoeleftibus, nempe portentis,& prodigijs competit:nihilominus hoc- etiam vocabulum nonnulliauthorespro monftro vfurparunt. Aliter apud Grecos 5S-8 Awp exponitur quideni monftrum, fed potiut id, quod ingen tern , & immanem, moleiu pra? fe ferar,quafi wiAac op«j ftM/Tai/t^yflh^quoniamfua magnitudine mon- temfereadjquet. Idcirco Apollonius in Argonauticis aliquando,in nominandis Gigantibus, hocvocabulo vfus eft: quamuispoftea idem author alibi, ad indican- dumpartummonftrofum,eandem vocem adhibuerir. Alij Gra?cimoftra aVop«'A/« . indigitarunt, quafiquod ha?c vox awopai'A/ocrem monftrofam, &prodigolam ft- ” gnifieet, fed tamen plerumq; aliquid vanum, &irritum denotat: quapropter oua ilia auium proprie dicuntur «Vo^w’A/«, qua?fteriliratenon carenr ; cum tamen hoc vocabulum partus etiam degencres comprehendat. Monftrum hebraice, vt habeturin Deuteronomio,vocatur Mopeth a verbo Ha- phah, nimirumilluxit, vela verbo Pathahperfuafit,quoniammonftra, & portenta homines, quibus ventura pra?dicunt mala, ad meliorem mentem reuocent. Germa- nice E in vuunderging,E in vnnaturlich.Hifpanice Milagro,GalIice monftre, Ita- lice moftro nominatur. DIFFERENTIA. Lib. I* Libr, He prig. fracox gene raiiopartiii In commeh probl, Arifl. Mon 8r a tri fariam di- fertpant. ONSTRORVM Differentia? ita cognitu funt difficiles, vt fybilla interprereindigere videantur. Quan doquidem tot authores in illis exarandis, tot fententias in medium protulerunt. Ariftoteles , in hi- ftoria generarionis animalium, has ad triapra?cipua capita,nempe ad abundantiam, & defediu m partium, necnon ad pra?pofterum, & per- uerfum nature ordinem in fitn earumde r eduxit. Aueroes in Commentarijs ad eun- dem locum Ariftotelis partus monftriferiquatuor conftituit fpecies , du haru alias in numero, alias in quantitate , alias in qualitate,& alias in fitu diferepantes prat- dicat' Iffdorus primiimconfideratmonftra magnitudinis ,& paruitatis corporeae, C ficqj Gigantes, & Nanos complediitur, deinde , ratione magnitudinis ,& paruita¬ tis membrorum, fetus cum magnis, vel paruis partibus natos non excludit. Tertid fuperfluitatem, &deR-ftum partium refpicit, vt infantes trimanos , vel fine mani- bus, & alijs partibus huius generis, comprehendat. Quarto meditatur monftrafe. cundum partem transformata velutipartum cum capitecanis natum, vel transfigu- rataia alienamnaturam, veluti ferpentemex muliere ortum. Quintomutationem fitus partium, veluti oculum in pe&ore, & iecurin finiftrd hyppocondiro contem- platur. Sexto pratcocem partium creationem, vt infantem cum denribus, vel bar- ba, vel capillis canis,abvteroexeuntemadmiratur. Septimo in arenamadducit complicationem plurium differentiarum monftrificarum , quam fetus cum capite Ieonis, &pedibus vitulirepra?fentare poreft. Otftauo tandem affert permixtione p generis, vel fexus, quam differentiam hermaphrodiri conftituunt. Clariffimus Septalius ad triplex genus humana monftra reducit; cum aliquid fieriextra intenrionem,&facultatem natura? , & aparentjbus diferepare trifariam contingat. Primo quoad fubftantiafatfti, & quoad id, quodfit, quodeftmaxi- mum, deinde quoad id, in quo fir, quod eft longe minus , & tertid quoad modum, !& ordinem faciendi, quod adhuc minus excedit, & minus eft diffimile. Ad primum genus ilia refertmonftra , qua? fecundiim totum, vel fecundiim partes , nempe quoad modum, & ad id, in quo fit, & quantum ad id, quod fit, &ad fubftanriafa- < 5 b‘, a facultate natura?,& a fimilitudine parentum recedunt, & ha?cmonftrafupre- mum gradum occupat, quia nunquam ratio nem finis fubeunt; veluti quan do in hu¬ mana fpecie, monftra figuram bruti, vel in toto, vel in aliqua parre geftant; quo- niam partes bruti non folumeomodo, in quo hunt ,facere vellct, fednec etiam in humana Monftrorum Hiftoria. 5 J 7 F 13 liumana fpecie operari vllo mod© vellet,quodfpedat ad fubftantiamfatfti rquocir- cadiffimilitudincm non folum accidental em, &indjuidualem, verumquoq;fpe- cificam a parentibus h3bent. Ad fecundum genus trahit ilia monftra , qua; fuper- fiuisintegrata membris in lucemexeunr; cumnatura, jliasquidem partes procrea- re vellet, fed non tamen in eo, in quo fiunt, nec eo modo ; quamobrem duplici ra¬ tioned parentibus diferepant. Terti6,&poftremo generi Septalius ilia monftra aflignat, qua; partibus non rededifpofitis conftant : fiquidem natura illas quidem vulcformare, fed non tamen eomodo, &ordinc: hinc neq; quantum ad id, quod fit ,neq ; quantum ad id, in quo fir, fed folum in modo erratum contingit. Ioannes Georgius Schenchius,in opufculo de monftris, iuxta abundantiam, & inopiam materia; , nec non iuxta malam qualiratem eiufdem , & imaginationem genitorutn, varias monftrorum differentias difcriminac. Quandoquidem ad luxu- riem materia; ,geme!los connatos, bicipitcs, quadrimanos, tripedes, gigantes,& hermaphroditos reducic; deinde ad eiufdem materif defedum, nanos, acepha- los,vnimanos,&apodesrefert. Deniq; praua; qualitati materia,& imaginatio- ni parentum cameras turpes, & abfurdas hominum, & aliorum brutorum conforma- tiones aflignat. Vir mufarum , charitutnq; munificentia ornatiflimus Vlyftes Aldrouandusin quodam Catologo fuorumoperum , quatuor monftrorum differenrias conftituit, in quarumprima monftra ob exceflum , &defedionem reponuntur , in fecunda funt, qua;excongreffuanimalium diuerfaefpeciei prodeunt, in tertia Jocanrur, quorum caufa; ad imaginacione referuntur, & deniq; quartam difterenriam con- ftituunt ilia monftra,qua; a caufis non fublunaribus dimanant. Benedidus Perer/us muled plures monftrorum differentias aftignare videtur, dum inquit multa efte monftrorum genera, cum monftrum multffariam efficipoflit, nimirumin fexu, vefi faerie autlincerri fexus, aurhabuer/t vrrumq; cuiufmodieft Hermaphroditus.Secundd propreraliquam qualiratem , veluri fi habear nimiam craflit/em, auctenuicatem, aur al/am quampiam nocabilem , & inufiratam quahta- tem. Terrio in exceffu, aur defedu magnirudinis, veluri fimebra fuer/nriuftd raa/ora, vel minora . Quarto in fitu, vemti fi partes prater n aturalem confueeudi- nem fint tranfipofita;. Quinto in figura, veluti fi homo fit figura non reda, fed pro- na,more quadrupedum, vel fi homo fiabeat faciem, aut aliam partem non humana, fedferinam. Sexto in vidu ,&moribus . Etenim quihumams carnibus vefcun- tur, veluti Anthropophagi inter monftra,& pprtenta Humana; naturae recenfenda funt. Septimoinnumero , veluti fi homo biceps nafeatur, vel cum fern’s digitis, aut fit monoculus, vel vnipcs . Caeterum, vt noftra fert opinio , Pererius, inafti- gnandis his differcntijs ; deteteris non multum diffentire videtur.- nam prsecitati Authores, in enumerandishis differeatijs, per generica capita progrefli funt jcum ipfead differentias magisfpecificas acceflerit, ad quas non commode reduci pof- funt differentia; monftrorum ratione temporis, veluti infans cum barba vel denti- bus narus, de quo fuo loco verba fient. Alexander Muffanas vir non vulgarirer eruditus monftra effe quidem errata nature ftatuit,fed h?comnia errata,m/nimerecedes a dodrina Galeni,adaffedus in malacompofitionereducir. Siquidem Galenus, expeditis morborum partium fi. Riilariumdifferentijs , alterius generis morbi partium inftrumentaliummeminit, quod mala conftitutio, vel praua membrorum compofitio nuncupatur . Harum igitur partium affediones vel funt fimplices,vel compofita;, hispoftpofitis, adqua^ tuor affedus fimplices partium organicarum accedic, quorum primus eft turpis con* formatio, vel forma corrupta; fecundus eft magnitudo vieiata , Tereius numerus partium deprauatus, Quartus demumeft fitus earumdem partium vit/ofus, Forma in primis tr/fariam deterior redditur, vel propter nacurale vitium figure in vtero conrradum ; nam Galenus in Arte medicinali, obferuaffe fatetur ventriculum, ve- ficam , & bepar, ob inata; confbrmationis vitium, fuamuniaperperamobiuifte. Deinde forma partium corrumpitur propter aduentitium,& externum figure vitiu, quod port natiuitatemcontingir, huius exemplum luxatio , &fradura malecurata efife poceft, & fiuc njQqftra arte parata reducipoffunt. Tertio forma turpis redditur. Be z amiflis Differentia ex Schechio Lib 7 . de princip.nat. Differentia a tempore fampt-am no recenfet . Li. 4 .pratf. cap. 7 . In Lib de morb. catif cap. 7 . Forma tri- fan am ryi- turn qtiomodo,& quando U- datttr L.y de bell, Judaic, Lib. i %.de &ubttl? Mo» firm •vniforme , multtfor pie . jiwflo am? flier. Ub.i.de pitrac. nut. £drop$ 328 Vlyfsis Aldrouandi amiffis cauitatibs ,& meatibus, quos natura alicuiparti valde patentes deftinauir. Jd accidit quando meatus fiunt magis paculi, quando coalefcunt, quando confti- pantur,&a parte proximiori comprimuntur ,& demum quando concidunt, con- trahuntur,&abhumonbus craflis,& vifcidis obftruuntur. Tertio, &poftremd fi- gura a leuitate, &alperitateparrium vitiatur, quf natura fua vel leues, vel afpery effe deberenr, & nihifominus oppofitam naturam fortiuntur,&hue referenda ef- fentiliamonftra, quse in cutiafperitates,&!euitates quafdam pry ter naturam pof- fident. Pariter magnitude partium, vel ante, vel poftnatiuitatem, vitium audtio- nis, & diminutions contrahere poteft: item numerus, vitio defe&us, & abundan¬ tly, fiuenaturali, Guenon naturalipremirur.- nimirumquando quis cum fex digitis, ” vel cum quatuor tantiim in lucem emergit.&poftortum id contingit veluci fi preri- gium in oculo crefcens vifionem obtenebrer,aut quando partes mutilantur, vel ra- dicitus auferuntur, idq;monftro artificialicompetere poteft. Deniq; fitus partium labem contrahit, veluti filien dex trum hyppocondrium occupauerit,& poll natiui- tatem quando inteftina defcendenriaherniamconftituerinc :hyc igitur fair opinio dariflimi Maftariy, quy vt noftra ferefententia, averitate minime recedit . Alij, ratione fubie&i, monftrum in hominem , in brutum, & in plantam diuife- runt.Alij hanediuifionema materialiprincipio hauferunt,ratione vari? conftitutio- nis, & deformitatis membrorum corporis , quy vitiantur, dum monftra gencran- tur. Alij confiderantfytum in animalidegenerantemfecundiimferounn, vt legi- tur apud Iofephum Hebreutn , de vacca agnum pariente , vel degenerantemtan- g tummodo fecundum partes, quia lint inutjles, ob defectum motus, vel quia defi- ciant propter magnicudinem, & paruitatem,vel propter fitum, vel propter figuram; quemadmodum pauIo ante ad mentem Galeni exaratum eft. Demum ratione tern* porisjAliquimonftradifcriminant, cum alia in vtero materno ,&alia extra vterum procreetxunquamobrem Cardanusaffert exemplum dequodam infante infylvis expofito,qui vna cum laefe non fofummoresferinos,fedetiam vultum, vngues,& caudamefta deptus, quod monftrum in MyCnh. comprehenfum fuir. Habcmus quo- que infacrispaginis exemplum Regis Nabucdonoforis,quiper feptenniumin ne. moribus degens , crefeentibus capillis , Scvnguibus , & efu fyni,Feram prorfus temulabatur,fed hoefupra vim natura? acc idiffe credendum eft. Fortunius Licetus multiformieruditionis fuppele non concordat. Port effluxiones, molas, & abortus, foetus ftatuto tempore ab vtero egrediens diffimilis genitoribns eritmonftrum naturaIe,quod erir, vel fimplex, vel bicorpor, & vtrumqj Monftrorum Hiftoria. 33 l & vtrumq; iuxta variam difcrepantiam internarum, & externarum partiumcric varium: namq; vel differetin vna, velduobus.vel in raaiori numero partium, vt concingitin monftrisrare,&infolentisfpeciei,dequibus in Rubrica prefagioru Hr ana agetur . Vel partes etiam conformes partibus genitorum erunrpiures,vel paucio- ^ r 4 n a res, vel deturpatae,vel extra propriam fedem locata? vel ratione figure curua?,vt fetus,rituquadrupedis, gradicogatur. Autfoe.usinfexuerir vtriq, genron fim>- lis, vt herrnaphroditus,auta genitoribus fecundum totumdifcrepabit; qiiemad- modum fi animal diuerfigeneris inlucem e farur, quod accidit mulieri canem, aut ferpentem parienti. Deniq; partus in ortu parentibus erit Hindis,fed cradtu tempo^ riscum debitam hominis ftaturamnon adaequet,erit Nmus,& fi ftaturam confueta excedat,fiet Gigas. Caeterumhuiufmodi monftrorum fpec'esraro fimplices, & plerumq; complicate inueniuntyrveluti fuo loco obferuabitur. monftrum elfe nature vitium, finem deftinatum non aflequentis, propter aliquod G impedimentum quemadmodum in rebus etiam arrificiofiscontingerefolet: nimiru quando artifex’ conceptum iam in mente finem affequi mmime valet . Cumtgitur ad mentem Philofophi natura in procreandis monftris quodammodo a proprio ge- neredegenerer, nonerit afterendum homines auritos in Oceano feptentrionali ha- bitantes , & alios huius generis , de quibus, in pritno capite , verba fecimus , inter monftra efle collocandos.quoniam in fuo ortu a proprio genere non recedunt. Ira- que cum definitio ,authore Ariftotele,ex proximo genere rei definiendae , & diffe- rentijs effentialibus integrecur, & monftra admirabili deformitate fuam naturatn conftituanr, non preter rarionemclariffimus Ucetus, in fuo monftrorum opere,af- feuerabar,monftrum elfe fubccelefte viuens, enormi membroru conftirurione hor- Befinttio rore cum admirarione intuentibus incutiens,raro admodum nafcens,& fecundario H nature inftituto genitumpropter impedimentumin principijs fuae conformations. Siquidem quando natura perfe&iflimum opus moliri nequic, imperfedtum efficit; propterea ftatuedum eft monftra ex fecundario nature inftiruto,propteraliquodim- pedimentumprodire. Vcrum hoc genus monftri non folum fpeciem humana,fed brutorum,&ftirpiutncompleditur: pretereahac definirionemonftra tantummo- do propriacomprehenduntur,-cum quaedamres apud vulgum monftrofe excludan vieraJ tur. Item brura ex muliereorta non veramonftranuncupantur,cum nullamadmi- moa ^raaott rationem,nifi in comparationead genitores,intuentibus aftcratj licet eorumorigo fi nt * monftrofa fuerit. Nos autem in prefentia iuxta diuifionem monftrorum fuperius alIatam,poftumus fediariopinionem Donati,quimonftrumomne preter nafuram appellabat, ficque defimtionem adeo dilatarepoterimus,vt multdpluracomprehedat, aflferentes mon ftrum efle quodcumque fublunare non iuxta confuetam nature normam fabricatu, N examinanda internamonftri natura, & definitione, confulendus eft ’Iab Ariftoreles Paribus in locis. Siquidem in hiftoria gencrationis ani- Ariftoteles pluribus in locis. Siquidem in hiftoria gencrationis an/- L ^‘ c '^‘ F malium, monftrum elfe ftatuit oblaefionem rei, preter eius naturam, in his, quae non femper, fed vt plurimum agunt eodem modo. Idem Arftotelesin ohvfica Aufculrationehaechabet verba. Fit autem, & inhifce peccatum,quaper a*tcs conficiuntar : fcrtp fit enim Grammaticus non retie, <*r po¬ tto item medtcut non retie porrexit. Squarepatet , & in btfce fieripoffe qua natura confi- ciuntttr . gup d fi alt qua fint tn arte, m quibus iam quod retie fit alt cuts effect tur gratia : in ijs autem, qutpeccantur gratia quidem alicuius ars aggrediturfacere,fed non affequi - tur iilud, fimiliter, £7* in naturaltbus erit , & mon Hr a pec cat a erunt illius , quod alicuius gratia fuit. Etin primis igttur compofitiontbus , ea, qua par urn ex hominis partibus, par- tim ex bouis con fiabant, fi non ad aliquem termmum, finemqi poterant peruentre, altquo faneprincipio pennde , atq\ nunc femme labefaciato corruptove fiebant. Hinc decreuit 31 * Vlyfsis Aldrouandi quodproptrreaafpicientes magnaafficiatadmirationc. Etenim fiadmentem A- riftotelis, monftrum eft peccatum natura?, dumfinem,a!iquo principiocorrupto, , « aifequi non poteft; hincproculdubio colligendum eft, monftra in omnigenerere- Moflra co- rum n 3 tura |j um 5 praecerquam in elementis, contingere poiTe,cum cunditis pateat, tingunt tn naturam interdum afuoftnedeuiare, fed hoc errarum naturae in rebus inanimatis omntgenere e p t 0 bf cu ri us, & magis ignotum, quia minus obferuatum, in animalibus autem, & rerum na- pi antls manifeftius, fedpoftea in animantibus frequentius , propter duplicem ra- tionem; primo quoniam femen animaliummollius,& humidms eft, quamfemen plantarum; ideoq; cuilibet alrerationi, & corruption!' magis obnoxium, & ad quaf- Iibcc affediones recipiendas magis idoneumefteperhibetur: deinde quoniam ge- neratio animaliummultodifficilior eft, quamprocreatio plantarum,&pluribus in^ diget, quibus deficicncibus, animal monfcnficum gigni eft neceifanum, turaltum NATVRA. Vittofum corpus eft vttiofa na- sur%. I in pnefentia monftrorum mores inueftigentur, hoc ab inftituto no- ftro non cfle atienum arbitramur: proptereaquod id non in monferis brutorum,fed in monferis humanis tantummodo inquiritur,&eo magis, quoniam monftrificus homo moderatis moribus efle non po¬ teft; &pra?fertimcum Ariftoteles de phyfionomia verba faciens, ad Alexandrum feripferit, quod albedo liuida,vel flaua ad hominem faliacem fpedat, & ft prtedidise/figiesmonftriferaaddatur, tunchomninem,& natura, &mentedi- minutum pratdicat. Idcirtoabhomine huius generis,feu aliqua parte muti!o,ran- quam abinimico pertinaci cauendum eftepromufgauit. Iraq; homines monferofi, deformes,&mutilati, iuxta dodrinam Arifrotelis, temerirare redundant,cunda abfq; iudicio proferunt,& deniq, verbis fuis intempefriue lafeiuire folent.Nec pra¬ ter rationem, cum vulgatumadagium docear, pedibus claudicantem ,ammo quo qi claudicare; hodiedicimus homines turpibus notis a Deo infignitos eminus efle falutandos. Quandoquidem Gibbi,Strumofi,&alijs vitijs corporeis referti catte- ros facile circumueniunt, verba dant,impofturasfaciunt,&deniqsad mouendum aliorum animum, technis ,pra , ftigijs, & vaframentis agunt-.conftatenim quod vi- tiofum corpus vitiofx nature certiflimum fit fimulacrum. Id totumftabiliuit Ho- merus in fuo Therfite, quo alter turpior, & Seditiofior inueniri non potuit; de quo diftichon grxcumficlatine fonat. Ft ptde sftc antmo es ciaudus , namq\ eater a membra Interna menus funt fimulacra tua. Quid autem de moribus monftrorum alrerius generis dicendumfitinprtefenria non fuppetir, folummodo memorisemandandum eft,quod monftra ijs eruncimbuta moribus, qui a dominiopartiumpendere poflunt., B C DENOMINATA. Mouftrcfus VNT qu*dam notnina adie ! rsp«T»x9e>& T*p«sv? monftrofus dicitur j nietp ro narratione monftrofa fumitur. Ahoquin rtpureipope? ad monftnferum fertur,&T8p<*TW!rp6eft afpe^tu monftrofus, & portentofus. Cura 7tpetromd genuit propria capiiofum fanguine monFirum . Itaq; fialiquando contingat, vt Authores monftrum grande,immane, & ingens vocitent, tuncftaturam giganteam refpiciunt; fed quandomonftraexitialia,fata- lia,& minacia appellant, tunc monftra tanquam portenta, & prodigia contemplan- tur.quatenus aliquid pra?dicerepo(Funt; iuxta aflTertum Valerij Flacci. Interea augurijs , monFtnfq ; minactbsts vrbem Terri t at. Verum quando apud Poetas monftrum rabidum, efferum,infame, trux, feruro, furiale,dirum,peftiferum,& impium legitur jfciendum eft,quod tunc fermo habetur denaonftro fumpto in diuerfo intelledu ab if Jo, dequoinpraefentia loqui* m‘ur. Sacius effet,iuxtanoftrum ftgnificatum vti vocabu!o,quodadhi- bet Hefychius , fcilicet v7rip tWmQ'ti < sndnaj jiRjnb^ ( siuc utfsd mViup m Ornithanthropos. Infuper tabula Bemb/monftrifi’cam nob/s pra?bet figurant» cum caput quadru- pedis humanum corpus integret. Hoc fimulacrum confpicicur genufiexum, & cum caput lupinum a?muletur,placuit Lycanthropon nominare. Lycanthropos. r Monftrorum Hiftoria. 345 Poftremo inhac tabula Torquati Bembialia? monftrifica; icones obfcruamur guas huic hiftoria? addere Iibuit, vt nihil illidefir 3 quod Le&or polfit defiderare. Auis qua?dam ibi confpicitur ,qua? figuramanferisrefert, & penes caput, circa principium colli, duos oblongos habet cincinnos, circa initium ventris cernitur fa- culus,feuingluuies, moreOnocrotali,cum figura dimidiateLuna? fupracaput: quemadmodum icon oftendit. .■ '*f ;• .; Auis Anferiformiso Pra?tera eadem tabula exhibeticonemcuiufdamauis, aiistamampl/s vtmagni- tudinem totius corporis excedant, quarum vna verfus pedes pendebat, pedtore al- bopundls n/gricancibus maculato, roftroadmodumparuo , &hoc mirandumeft quia proportion! a’arutn nonrefpondetj prxterquamquod nullaoculorum fisura incapiteauis obferuatur,& pedibusfupraquemdatn circulum quiefcere obferua- tur: velutiinpropofitapi&ura cernere licet. Auis 34 6 Vlyftis Aldrouandi Auis monftrifera. Ad finem pifturam Arietis bicipiris fpe&andam proponimus ,qualis in tabula Bembea obferuatur. Mabet hoc monftrofum animal in medio duorum capitum duas appendices forte 'aneas, qua? flammam ignis referunt, & cauda anitr,all's eft admodum breuis. Et ha:c funt ilia fimuiacra monftrifera, quse in tabula Torquati Betnbi fculpta, atq;exprefta videntur, cuius typum ex mufteo eiufdem Bembiad publicam vtilitatem Aeneas Vicus Parmenfts in lucem edidit, anno Domini quinquagefimo nono fupra fefquimilJefimum, & Imperatori Ctefari Ferdinado P.I. Perpet, Aug. Ger. P.Pann. Boem. Dal. Croat. Illyr. Regi ,& optimo Principi confecrauit. MonftrorumHiftoria. 347 Aries Biceps. HIEROGLYPHICA. ACITVS aliquando monimentis mandauit veteres Aegypt ios, per figuras animalium , mentis fenfus effinxiffe, fed fatius fuiffiet ,fidi- xiflet, per figuras monftrificas ,animi intentionem exprefifl'e ; cum in tabula Bembi, cuius in antecedent)' Rubrica merainimus , mon- ftrofae tantummodo animantium effigies confpiciantur. Pra»ter- quamqudd obferuamus apud Valerianum(fi inchoemus a capite) fimulacrum biceps Lib.' 32. brachijs, & pedibus carens, & hochieroglyphicumfirmitudinis , & ftabilitatis be- H'ttrogl. neconfuhorum conftituit ; nam qua* maturofiuntconfilio, ftabilitarem adipifci folent i fed fimulacrutn abfq; manibus,& pedibus fuit delineatum, vt diuina virtus exprimeretur, cui his adoperandum non eft opus. Deinde fimulacrum triceps apud Trtcipitiu. Antiquos vifebat,ur , &hoc tricipitiuinex capite Leonis, cam's , &lupi conftabar.- etenim capite leonis , tempus pra?fens indicabatur, quoniameius conditiointer praeteritum, &fucurum fit feruens , capite lupi, ranquam obliuiofi animalis, tern. H pus pra?ter itum defignabatur,& tandem effigie capitis canini, tempusfururumin- teliigebatur, quia hoc animal homini blandiensfpeminfinuar,qua? ad tempus fu- Lib.32.ILie turum Temperattinerevidetur. Aliud tricipirium intuerilicet apud Valerianutn, rogl. quo Hifpaniam tripartitd diuifam fignificari afteuerat ? quamuis Interpres Hefio- dihoc Luna?hierogIyphicumeffe voluerit, cuius dominiumin Ccelo, Terra, &lo- Lib.5. Hie~ cisfubterraneis exerceri Antiquitas credebat. Idq; magis poflumus ftabilire, cum rogl. Pierius alibi h ocmonftrofum tricipirium ex humana tamen, can ina, & equina facie integratutn Diana? affignauerit , qua? apud Prifcos eademcum Lunaeife ferebatur. Inconfirmationemaddamus, quod Deo Anubi tricipiti eamdem vim Aegyptij at- Menfisdiui ttibuebant, qua Hecatem, fiue Dianam, vel Luna Gra?ci pollere promulgabant. So . Nifi S 348 Vlyfsis Aldrouandi Lib.$i.Hie regl. Lib. q.Hie- rogl. Lib.2l.Hie rogl. T ri ore his Lib. 33 . Hie rogl. Lib.1$.Hie rogl. Lib.3 2Hi e ngl. Lib.x. Hie - rogl. Meretrtx Lie gar tea qua. Lib.2A,. Hie rogl. Liuinitan s occulta Hte rogl. Nifi velimus cum alijs, hoc tric/pitio ,tripartitam menfisdiuifionem in Calendas, Nonas, & Idtis intelligere. Praedidlis addatur hmul^crum fepticeps ,quod Vale- rianus hieroplyphicum multifcij appell^itmam ^Rdogi/mufem iconem in quin- to decimograduGeminorum^Sffj'&iik,datfdlpf«fagicntcsmuItifcios fore, qui fubeo gradu in auras vitales exi^rint. Haftcnusdemulcmidinecapitum, iam ad brutorum capita penicil’o humanis truncis inferta accedamus . Apud Pierium, homo capitecanino pingitur, &pto. hicroylyphico Impudenciat vfurpatur: quamobrem Helena apud Homerum fe ta- quam canem accufauic, quiaabominandam tor mails anfamprarbuerit : immo apud Polluccm, ille oculumcam's habere dieirur, qai nods impudentice eftreferrus . ^ Rurfus homo capite accipitrino, pro hicroylyphico Dei, apud Valerianum figura- rur .quoniam Aegyptij accipicrem ob genituram fscundiflimum Soli fquiparabant: cum rerum naturalium ferutatores in hoc genere ammalisTp/op^wti.nempe accipi- tremtribus referrum reftibus recenfeant. Hisaddatur icon hominis capite afini- no, quem Pierius afellicipitcm vocauit , quo hieroglyphico , Aegyptij facerdotes hominem imperirumj&Iocorum ignaruro fignificabanc, cumafinorum rails fir na- tura, vt Iongius peregrinari nonfoleanr, &tamen equi ,& mull longiora itinera peragunt , fedafinipcrillamranrumprouinciam, inquafunc nati, vaganrur:mfi dicamusquod afini funt ita fiolidi ,vt de homine imperito abieritin prouerbium. Aftnus ad lyram. Demum Pierius effigiem hominis auribus afininis referti , & dormientis, profeniitutishieroglyphico , exhibet; fed hoc ridiculum effie videtur g cum fuam fententiam Onirocritorum nugamentis fiabiliat,qui fomniantibus fe au- res afimnas habere, feruiturem prajfagme folent. Monftrifica ob multirudinera manuum fimulacra a hieroglyphicis non arcentur .■ quandoquidem Pierius humanam iconem multis brachijs :&manibus delineatam, tanquatn hieroglyphicum Veris, Hyemis , & Solis exhibet. Erenim multi, per Briareum centimanum, teropuS vernum intellexerunt, ob cop 'am herbarum floru, & frond/um,quibus hocanni tempusredundar. Dcinde alij, per Gy gem centima¬ num, Hyemem (ignific arunt, ob mulra, qua? ad varios vfus, in hocrempus congc- runtur, Demum HomerusSoIem centimanum nuncupauit ,ob infinita munia , qute in fublunarimundo in dies obit. Addituraliud fimulacrum hominis quadrimani, & quatuor auribus infigniti,quo Eacedemonij ApoIIinem demonftrantes, hieroglyph! cum Sapientia?, cuius Apollo erat fymbolum, cundtis infinuare videbantur, quo- C niam ille verefapiens non appellatur, quimultorumcognitionem, & vfumnon ha- beat. Deniq; Valeria nus monftrificam delineaust iconem humante faciei ore patu- Io, lingua exerta, nafo obliquo, labijs tortuofis , & oculis toruis, vt hieroglyphicu Aduerfirij contradicentis exprimeretj cum huiufmodi monftro fum fimulacrum in decimoScorpij graduab Aftrologis fingatur, Accedendum eft adponderandas icones monftrificas, quae partes fuperiores hu- manas,& inferiores belluinas referunt . Quandoquidem Pierius Lesnamfacie virginea defignans , hacratione mores meretricios aifabre deferi bere exiftimat , nixus-alfertis cuiufdatn Michaelis Bizantij , qui mererr/ces quafdamex Megara, Sphynges appellatas faille tradiditmam tales beftia? humano capite manfuetudme quandam prat fe ferre folent, fed reliquo corpore leonino,rapacitatem,&impe- ^ riumoftentant, quas conditiones, &proprietates meretrixin amantes exercetr quamobrem in turpifiimum dedecus meretrices olim megaricar fphynges nuncupa ri foIebant,&huicadagio fordidiMegarenfium mores ab omnibus damnati anfam dederunt. Amplius ex Valeriano habemus virgineam effigiem pube tenus,& dein ceps in caudas pi fcium,&pedes galiinaceosdelinentem, quo monftrofo fimulacro Sirenas,fimu!quc perditionem rerum exprimereconatur: tunc enim homines blan dis Sirenarum illecebris irretiri dicuntur,quando voluptatum luto htefitanres fos- diffime computrefeunr . Iterum ex eodem Pierio habetur pi&ura hominispube tenus,& deinccps capn'namformaminduenris,quodmonftrum pro hieroglyphico occulta? diuinitar/s.publicatur: hac tnonftrifera imagine ,Sileni ex genere Satyro- rum repratfentantorjerant aurem Sileni,iuxta menrem Alcibiadis platonici, qua?da icones its concinnata?,yt facile complicari, &expIicaripoffienr ; hsigitur corr.pli- carte Monftrorum Hiftoria. 349 cats ridiculam,&monftrofam tibicinis effigiem oftentabant, fed explicate quod. dam venerandum nutnen prs fefercbant. Iterum Pierius.pidtura hommisin equi- { '4 - namformam definentis,hieroglyphicumhumans vitas fugacis,& prscipitis expo- n 'i • nerenititur,quoniam terminus humans vita; lnpernicicurfuconfiftit. prstermiffo monftro capripede, quod alibi pro hieroglypbico vniuerfs Mundi tri3chins expreffum fuit, defcendemusad hierog yphica, qusa monftrofis beftijs referuncur. Pierius aliquando Gruem bicipitem tanquam hieroglyphicum feraci- tads pingebat, propterea quod, Grue bicip te quondam apparente, eo anno vher- L ' l J' * f " rima in Aegyptofuit annona . Quamuis hoc monftiobicipiti ver, & hyememali- ro &‘ ^ quidemonftrare potuerint ; fiquidem, Grue adueniente , tempus vernum homi¬ nes lstificar, & Grue abeunte, hyems ingruit. Ibidem pingitura Pierio equusala- tuspotiusadfamam ,quam ad celeritatem indicandam ‘ nam talcmonftrum, cum ex csde Medufs natum effc perhibeatur , fignificat, quod virrus, profligaro ter- rore, fam3m generat, & hieroglyphicum terroris e rat caput Medufs, & fama fta- timatq; eft genita,illico perorahominum volitat. Ad finemtanquam coronidem addamus monfttum mirabile a Valerianodepidum, nimirum ferpentem alarum cu r 4 ^ te * capiteaccipitris.quo hieroglyphico,Aegyptij Diuiwtate demonftrareconabantur. ro z! ,% MIRACVLA. ON eftin dubium reuocandum ilia monftra, qus ad aliquid prsfa- giendum in luccm funt egrefta,ad miraculorum patranonem e/Tere¬ ferenda .• nihUominus hoc in loco miracula monftrorum man/feftiora, deinceps in Rubrica Prsfagiorum minus aperra gecenfere decreui- mus . Primum legitur inhiftoria India? Lufitanicx, quod in Regio- P arte A’ ne Iaponica iam multi Ethnici chrift : ana facra fufeeperunt, quandocontig'f, vt omnesfilij cufufdam Neophytiperirent -.idcirco , ru'fus impendenre vxoris partu, quidam Erhnicorumhuius mulierisaffinis marito biandis veihis a D?mone fuppe. ditatij perfuafit, vt, arrepta necis filiorum occafione,fe fe a republica chnft/ana fe- ^ gregaret: quapropter ille verbis confanguinei motus,confi ft/m,enaginaro pugio- ne.quamdam crucem transfixit, vt cun&is ,hoc perado, fe chriftianos ritus de- ferere manifeftaret. Sed paulo poft eius vxor dolonbus partus agitata infantem Puellusfine fine mento ,& thorace ita patulo enixa eft, vt omnia vifcerapuelli confpicerentur: na f° oritur quare huius monftrofi partus formidine perculfi omnes affines vnacum tnarito ad culrum chriftans fidei reuerufunt. Nondiffimiletniraculum accidit in Regione Foriluf j anno Domini vigefimo quinto fupramillefimum, &. fexcentefimum, vbi qusdain nobilis muher prolis auida mendicam duos geftantetn puellos , & vidum oftiacim qusricantem irridebat, quia defilijsinterrogata, fe eos legitimo matri- monio, marito tunc in Nofocomio sgrotanre, peperifte affirmabat. propterea raendica idegro ferens animo, ralem noram fxtui mulieris nobdisab Omnipoten- H ti Deo imprimendameft imprccata, vt fui ipfius violata fama abomnibus nofeere- tur . Accidit autem,vt nobilis mulierfeta infantem fepticipitem eniteretur,& Infant fe» medium inter alia caput vno tantiim oculo, & auribus caprinis erarrefertum. Ac- pucepi. ciditquoq; Epidaurianno vigefimo fupra millcfimum , & fexcenrefimum, vtmu- lier grauida duas gallinas alterius vicins abfentis furaretur; idcircohsc domum reuerfa, & fimile latrocinium fufpicata, mulierem grauidamadiuit, &placidis verbis gal 1/nas non inuentas repetebat. At grauida iure iurando fe a fimiii crimi- nealienam efle affirmabat :immd a fummo Deo imprecara eftfe duos Dfmones, parituram , fi huius generis latrocinij fuiflet confcia: nec fecus accidit, nam temr pore paritionis rnonttrificiDsmones dilaniatis matris vifceribusinlucemprodeun tes vna cum matre perierunt. Amplius,ex Polydoro Virgilioin hiftoria Anglica,regnante HenricoSecun- do,&Thom3 Cantuarien/i.Poncificis Romani legato in lllisregionibusverfante Angl . G g conti. J 50 Vlyfsis Aldrouandi contigff vt fbpra vim naturaemfantcsmonftrifici,nimirtjtn cauda infigniti nafccre. ' eur. Qoandoquidcfn cum Thomas Camuarienfis vir iuftus veniffetStrodum,qui vicus fitus eft ad Medueiamfluuium Proceftriamaluenrem, tunc loci Accolae, vt aliqua ignominia Thomamafficerentjcaudam eius equiamputare non dubitarunt, vt proprio Regi morem gcrenr, qui fa?pepronunciarefoIebac,fe vnius facerdotis paccm itt proprio regflo eonfequinonpoife , & fidis amicis carere , qui hac mole- ftia ilium libcrarent. Sed poftea h*c infamia? nota vna cum illis hommibus, qui peccarunt, deletaeft. Ha&enos de miracuiis fupra vim nature in illis fxtibus patratis , quimonftrofi, impefanteDeoinlucem prodierunt. Reliquum eft vt de illis infanribus verba fa A ciarnus * qui monftrifici nati, pauIo port fupra natura? ordinem venuftam corporis LibM.de mi formam loniti funt. At illud miraculum fit inftar omnium , quod Ca?farius Heif- ruc.cap. 42 . rerbacenfis narrat accidifie Godefridoin a?dibus probationis>tyronumpra?cepro- ri,qui oiim dum Pafatciam quamdamregeret,puellum monftrofum, & connata cir¬ ca Jams mole carnea mirandum ihmodumdeturparum,facro fonte intinxir,fed po- fteaquam nomine fan&iffima; Trinitatis inuocato,huiufmodi facro latice monftrife- rum infanremterrioabluitjtuncmonftrofa caro fupra vim nature euanuirjvnde pa- rentes,& circamfianres virrutem Sacramenti Eaptifmatis pra?dicantes, immenfa gloria infinitamfummi Opificispotentiam atfecerynt, PROBLEMATA. Lib. 2. Vhy ftc. Problema Secundum. Lib. 2 . Ly- pnos o Jl 4 on 8 rum multi forme Vi Viuere^ & conttiuere quid » R OPOSITIONIBVS interrogationemannexamhabertibus monftranon carent: fiquidem prima fronre curiofusfcire defiderat cur monftraa Natura producancur. Huius caufam aflignar Ari/iote- Jesin Pbyficis,dum inquit quod Naturafemper producere conatur, quod melius,&perfediius eft,fed propter materia? difpofitione, vel prauam vteri conformationem,vel ob influxum fyderum,non intentum opens fine aifequensjquod poteft tantummodo producit. Hinc fecundum dimanat probJe- ma. An natura in monftris producendis aliquem finem refpiciat. Philofophiaffir- q matiue refpondent • etenim fi natura nulium finem fpe&aret , proculdubio f?tus cJfet informis,fed non eft femper informis, ideo iuxta mentem Ariftoteiis natura quandoin generatione errat pdfteafuum finem in proximo genereaflequirur, dum fceminarn loco maris,bipedem loco hominis,aut impedita, quadrupede progignit: hinc colligendum eft a natura errante pifces rari(fime,& nunquam arboresgenera- ri. Quamuis Atheneus recitet, ex authoritate Hecatij, canem truncum vitis pepe- ri(Te,hunc tamen partum multi fabulofum predicant. Et fiquis ambigerer dicens, quod natura errans aues porius bipedes,quara aliud genus quadrupedis produce- re deber’er; Refponder Cardanus,qudd natura in aliquod genus intendens, necef- faridetiam aliquam fpeciem ilJius generis fingere conatur :quamobrem cum finem aliquem proprium aflequ i nequear 5 proxim:orcm illi refpicit, 8c quid in alio genere fabricare,n 6 reluClantemateriaintendit.Quade caufain materia diuerfaru partium X> mbftru multiforme^ducif/edexmateriaadmodu inutilimoftru informe refultabit. Rurfus Curiofi fifcitantur,cur monftrofi fetus in vtero viuantj-& in luccm edita facile pereant„ Refponder Cardanus genita ab ijfdem caufis feruari,a quibus pen- dent>8c qu* adnata funt facileetiam conuiuere,quoniam congenita eorum vita par ficipanr,quibufcmnftiertJhf gCnita .Cumautemdifficilius fit viuere,quam conutue- re; hinefit vt mdftfa in vtero viuant,deinde in vitales egrefTa auras facile in tereaf, quia nata a propria natura remouentur, ficqj imbecilliora, & infalubria redduntur, & obeunt. Veriim aha rcfponfio in medium affefri poteft., nimirummonftra ,qua- do generariincipiunt, a generatione perfe&orum parfim diferepare ,fedquia tra- dutemporis, dum abfoluuntur, a natura generantium vaJde recedunt: idcirco FtiotJftff quanto magis augentur, tantp tpsiorem iatbecillitatem acquirunt, quia i natural! Monftroruai Hiftoria. 35* E F G H naturali primordio magis degenerant. Monftra autem qua; fuperuiuunt, a na'ura- Jiftatuminus recedunt. Hinc emergit aliud problems, cur rane fint monftrorum abortiones, fi monftra , vt paulo ante explicatum fuit, in vteroetiamcrefccnria in diesmaiorem ddjiiitatpm incurrant. OptimerefpondecC.'ai'danus,quoniam abor¬ tus vtplurimutn funt rari,monftra quoq;funt rariora ;vnde fit vt monftrorumab¬ ortiones fint rariffima?. Demum inquirere folcnt, curmuiieres Aegypti* freque- tius, quamali? monftra enitantur. Refponfio eft C ardani hoc inde euenire,quoma fxminx Aegyptise vnica paritione plures infmtes edcre folcant : quocirca , ve! ex imbecillicate, vel ex concuffione ferumn,a propria natuta partus facile degenerat, Deinde quanitur, cur quadrupedcs nonmagna? plcrumq; monftra enuantuncu tamenhomini, & rnagnis animantibusid raro conting.it. Hocproblema difsoiuit Ariftoteles afFerens hanc elfe prarcipuam caufam, quoniam parua animantia vno &eodem tempore plures concip unt foetus, cum tamcn grandiora vnum rantum- tnodo concipiant, &parsant„ lbi autem monftra procreari foJent, vbiplurima fe- mma inter fe confundontur , & coalefcunt, veluri in paruis animalibus plures foe¬ tus concipientibus fatpe fsepius contingerc folet. Infuper inueftigari folct, in quo genere animantium copiofiora monftra producantur. Multi refpondent hoc aqua- tilibus compctere, non fo’urti quia multi funt arbitrariformas cundorum animan¬ tium in acre, & terra verfantium, in aquis quoq; obferuari, fed etiam hoc aquari- libus conuenirc putamus propter mollniem materia; , & fuperfluam humiditatem, qua generacio, & animantis conftitutio facile vitiari fedati, &dtformari poteft. Veruniha?c monftra aquatilia nobis minus innotefeunr jcumomnes fpecies fimi- lium animalium 3 ob remotam a noftris fenfibus habitarionem, facile ignorentur. 'libuir ramen in pr arfentia nonnullas monftrortim aquatilium icones antcoculos Jedoris rcprxfentare, vteorumfententiaftabiliatur, qui in dies noua monftra in aquis inueniriaflTeueraorh inc elicfwus quod pnfci iuremeriromonftrofas Har- pyas Neptunifil/as cognommarunt, cum Occanum prod/g/orum, & porrenrorum omniumparencem confrimcrcm, Pnaiaicon ( rif monftrofi Cypr/ni, quereferunt foifte captum inftumine Auftrip , quod vocant Dielirs/n Ditione Comitis Iulij de Hardegg,propevrbcm Retz, anno Domini quadiagefimo quintofupra fefqui- millefimum, menfe Odobri. Eratautem Cyprinus monftrofus , quia non vtreliqui Cyprini, dequibusin Hiftoria pifeiumadum fuit, effigiem , fedhumanamprre fe ferebat. Retefolusfuitcomprehcnfus,& obraritafem, &maximequit fenibus regionis erat ignotus, diu conferuatus v.duti quod-dam miraculum paftimfuit circumlatus. Secundo loco effigiem monftrofi Suis marini damusquem Gefnerus Hy?nam cetaceamafimilitudine Suis, fiuc Hy?na; quadrupedum appellauir.hic, referente Olao Magno , anno Domini trigefmoodaoofupra fcfquimillefimum, prope Thi- letn infulam feptentrionalem fuit comprehcnfus , capitequidem fuil!o,fcd reliquo corpore fquamofo,cum figura veluti adolcfcentis Lumrin dorfo, & ternis in me¬ dio lateris vtriufq, oculis. Animal erat incredibilis fcremagoitudinis,quia longi- tudinem duorum,&fepruaginra pedum , & altitudinem quatuordecim a’quabat. Interftitium interoculos erat feptem pedum , & iecur habebat tarn vaftum , vt quinq; dolia impleuerit. Tertio adduntur monftra Niliacain confirmationcm corum qua hadenusdida fuerunt, quorum icones erant reponendapagina 26 huius libri, vbihorum rocmi- nimus :nam humana plane ad pubem vfqfeffigie,.facie ad grauitarem compofira, cafarieflaua,&canisa!iquorpilis obfira , ftomaehoofteo , brachijsdiftindis,& dearticulatis , fed deinceps monftrum hoc hominem amulans in pifeem definebat. Aliud verb erat vultumuliebri, promiffis capillis, tumentibus mammis; quemad- modum iconexprimit. Amplius.vt ftabilia'tur fententiaeorum , qui plura in aquis, quam in terns monftra conftituunt, annedemus iconem monftri marini; referente Pareo , capite, crinibus, & pedoreequino, reliquo corporepifciforme.Hoc in ma- r i Oceanocomprehenfuro j&Romamallatum, & fummo Pontifici oblatum fuifTe Gefnerus tradir. Ltb. ? 2 . 4e rer. bub til. Sett. 6.Pre- bl. dr lib. 4 * de gen. Arum. Monttri* atjuanl a minus nota. Cyprini va nttas Duo won- BratnnriSi & fcmin*. G g 2 Propterea MonftrofusSas marinus Monftrorum Hiftoria. 3H Propterea valeant^qui infabulis Antiquotum magna libertate cquos marfnos parricn cffigiem equinarn , partim pifcis reprarfentantes conftituerunt: vt quernad- modumCoiumba;, Pauones ,& Aquilatfuorum Numinum, {'cilxet Veneris, iu- nenis, & Iouis currus trahere finxerunt: panter in aquis Neprunum ab huiufmo- di Hippopotaniis duci voluerunt. Ideoqs iuxca Pi&otum voluntatem in magn3m fpediantium admirationem illamequinarn formamerant commcnti, qua?potius cu- iufdam Hippocampi , quam Hippopotami effe videbatur. Nonenim cauda Del- phini in. Hippopotamo vnquam fuitobferuara : neq, Romanis alius vnquam fluuia- g Jisequus vifus eft pra?ter ilium, de quoin Hiftoria quadrupedum digitatorum ver- bafecirnus. Quocirca multi alfeuerarunt a-nbitionem Romanorum figure huius cquioccaiionem dediffe : nam , vt terrs^marifq; Dominiumcundtis manifeftarcnr, duo animalia vtriufq; dementi, feilicetequum, & Qelphinum fimul iundios pingi cararunt. Hinc multi talemfiguramadmirantes ,& vnum tantum animal efl'eexi- ftimantes fimilemonftrum, equutnmarinum nuncuparunr. Modo nulla admiratio- ne teneri debemus, fi icon propofita aliquam veritatem affequitur. Adhuc prfdidlam fententiamftabiliemus fi addidenmus iconemmonftri aquati* Iis magis terrifici, quodmemoracGefoerus,&hancimaginem pidlori, qu/id An- tuerpias viuumviderac, acceptam refert. Caput monfiri quid furiale pra; fe ferre videtur, nam cornu duplici eft refertum, &auribus valde prominentibus infigni- tum. Brachia verohumanis non abfimilia erant : reliquumcorpus pifcis formam P repratfentabac. Captumfuitin mari Illyrico, cum ab aquis ad litus pufioncm il- licmorantemrapturus acceffiftfer. Quoniam pifeatores ipfum obferuantes lapidi- bus vulnerarunr, fed monftrum fugiens Icthali percullum vulnere,paulopoftin litits,a quo djfcefi’erar,reuerfumexpirauir. Itaqueiineamentahuiusmonftriinico- ne fpedanaa proponunrur. Monftrum aliud fuperfore mufto mirabilius ad menrern Rondeletij fubiungimus, cuius iconem accepir a Gisberto Germano medico ,& ipfe Amfterodamocum lit- teris accepcrat, quibus affirmabat, anno Domini trigefimoprimo fupra fcfquimil- Jefimum, in Polonfa vifum ralemarinum monftrum, referens quodammodo rudi- rncnra habitus cpifcopalis, & ad Polonia; Regem dejatum. Immo fignis quibuf- dam indicare videbatur fe ad mare regreflum defiderare ,-vnde illo tandem dedu- q dum ,in marc fe coniecit. Quamobrem Rondeletiusfepfuraomitteredixit,qu;e de hoc monftro narrandadfent. quia id fabulofum elfe arbitrator, &additfeta- lem monftriiconem exhibere, qualemaccepit, qua? poftea verafit,an non,nec prorfus affirmarc, necprorlus negire audet. In afl'erti confirmationem Belio- niushcec addit verba . Neqj hocqucqj pranermittendum eft, quodinBata- uinis annalibus depifeeepifeopoferiptumeft, quern prope Poloniam anno mii- lefimo quingentefimo trigefimo primo captum fuiife Cornelius Amfterodamus Gilberto Phifico Roma fcripfit,& Regi Poloni^ oblatum ,cuius corporis magni- ttido, facies , & cultus tabs eratomnino , qualem videtnus figuram alicuius Epi- fcopi mitra,& reliquis fuis ornamentis induti. Hadtenus Bcllonius. Cum igirur permulta fintnature in terris pro arbitrio ludentis miracula;fic etia in mari,ob raritatem,& forint varietatem , pr< pe incredibilia eiufdem artificij H monftra obferuantur. Etenitnquis nonadmtrarur Tritoncs, Sirenas, Nereides, & pleraq; alia huius genem monftra, qua?olim fabulofa elfe multi putabant ,& ru¬ men talia aliquando vifaclfe fyperiusfuicexaratum. Poterimusigitucmerito ca» nere hoc diftichon. Aether non tst alii , nee ielkts horrida tnonfira * In crypt is abdunt quotvada[*lfd futs . Nepttini equt quales Origo eqtn Neptunt An tiquerum . Monflrum hocibt Ca ptum . Monflrum hoc vbl ca¬ ptum . Bellontj dpi nto. Prater Ecpus marinus monftrofus. Monftrum Marinum rudimenta habitus Epifccpi referens. 35 ° Monftrorum Hiftoria; 359 E G fi PraJtcrca quajritur, an monftrificus homo veluti bicorpor vrsa, vel duplicianima fit refertus . Kefpondet Ariftotelesidexcordeeliciendum effe : quandoquidem vnum corin tali monftro, vnum tantum animal, & duo corda duo animaliarcpr?- fentanr. Modo difficultas eft, quaratioiiecognofcendumfit .nimiin fimili mon¬ ftro viuente vnum tantum cor, vel duo corda contineantur. Niphus in Commen- rarijs ad Ariftotelem feriptis mandauit, olim in Galhade monftrohuiusgeneris dmaTheo!ogisdifputatumfuiffe,vtrum hoc provno, vel p!uribus,aqua facri foo¬ ds elfer Luftrandurnsquitandemesdifferenua fenfuum id percipiendum elfe de- creuerunt. Siquidetn Albertus meminit cu/ufdam monftri geminumhominc atmu- lantis , quo duos homines referrti ftatuerunt, quia altero fra percito, alter ridebat,8c altero plorante alter iucundrtatemprte feferebat,& monftrum ad annum vfq; vi- gefimum, viram traduxit, iaimo altero pereunte, alter eatenus fuperuixic, donee fetoredefurtiftiaffedus e vitadeceffit. Medici autem in dirimenda hacqua;ftio- ne ,a fentsntia Ariftotelis valde diftenriunt .• non enimeor , vt Ariftoteles, fed cerebrals*tantumfnodd refpiciunt, in quo rationis domicilium, & dignitashuman? fortiKE refidet > &quamuis , atorde ,caloris vitalis fcatebra dimanet: nihilominus ratiocinatio , & difeurfus in capite ta ntummodo celebratur. Pr^terquainquod in maiorcmfentent:ia?medicorumfl:abiliratem,facu/rasfbrmatrixcun 6c alatum cum pede rapacis auis. flip !l§! Hi 1 mmS. 370 V!y fsis Aldrotiandi Prefagttio concitauit: vndc poftea die Refure&ionis Dominica?, pcnc's Rauennam, maxi- monfiri, mumbellum confiatumeft. Alij vero ,ex afpedtu huiusmonfirl, illud rempus va- rij$,& nefarijs hominum vieijs non carere func vaticinati: nam per cornu monftri, fuperbiam , per alas,leuitatem.&'mconftantiam mentis, perdffr&um brachioru, nuila re&a opera, perpedemrapacis auis, rapinam, vfuram , & auarinam, per ge¬ nu oculatum , folamhomiriumad resmundapas propenfionem, & per vtrumq.fe- xum , omnemturpiffimiluxus fpeciemexpofuerunc. VI Mon ft rum cornutum., & alatum aliud. j> •'= /V & VI Non Monftrorum Hrftoria. 37i Vi Non mulrum diflimile monftrum cornutum, & alatum aliud exhibernus: hoc habebat caput facie Satyri, cornu, Sc auribus deturpaturn, brachiorum oco, alas inftar auis, pedes duos,quorum dexter humano eratfimilis, cum oculo in ge¬ nu^ finifter fquamofusincaudampifcis definebat. lnpedtorehuiusmpnftri treS g litters, nimirum X Y & V exprefla* ccrnebantur fed V (upra figuram Lun* velu. j- ((efar0mt ti adoiefcentis obferuabatur. Hinceruditi viriad prasfagia animum conuertcntes, flageili diuini declinandirationem ex his tribus litteris didicerunt. Nam X Cb> ifti crucem, & Y PithagoraHittera virtutem defignat: ideoqjfi homines proarcenda Dei ira, ad Chrifti Crucem , & virtutesconfugient ,proculdubio virtutibus Cat- !um Luns penetrantes, adfedes vfq; empyreas peruenient. VII. Vitulomonachus Sorbini, vaV.v Prtfagium Lttterh Huius Mon ilnprffa- gtum » Prtfagium Gemelloru. Lib. l6.de eiuit. Dei cap.%. Lib, t.de Imp. Theo- do rij. Prafagia, exdeftrtptit men ft ns » 372 Vlyfsis Aldrouandi VII Admiratf deincepsoportet monftrum horrificum 3 quod anno Dcminivi gefimo tertio fupra fefquimillefimum, inquadam Germanig villa natum eflerefe- runt. Quamuis alij, vt Jacobus Rufus,& Ambrofius Pareus in Scecqner Saxonig pago ortum effe voluerint; vtcumq ; fit , hoc monftrum ex muliere in lucem editu, omnibus fere partibus vitulnm opmulabatur, praterquamin vertice, vbi tuberem Jum carneum rotundum confpiciebatur, quod affabre verticem facerdotis in orbem tonfum referebat, deindc carnea quatdam fubftantiaa colloin dorfum ira elegan- terformata pendebat, vt cucullum monachicum reprafentaret, Non igitur pra¬ ter ratidnemSorbinus hoc monftrum medirans Vitulomonachum nuncupauit, & nefariam infamis Lutcri pradicationem prafagifte tradit . Sed magis admiran- A dum eft, quod monftrumhoc crura habebat lacera; qua? forte indicabant psenam, qua vndiq; maculofa criminofi Luteri infamia erat 3fficicnda. Qunmobrcm Sor- binus infinitam Dei in humanum genus c!ementiam,& a?quam luftniam medicari nonceffat ipofteaquambacignominiofi, & terribilismonftrinatiuitare , probro/i Luteri, &inhoneftorum Affeclarum defeCtionem a redta fide prefignificauit. VIII Afiudtnagis formidabile monftrum natumeftin Belgio cx parentibus non infinite fortis, anno Domini quadragefimo tertiofupra fefquimillefimum , vel iuxtafententiam IacobiRufi,& Cardani,ortum eft in Cracouia. Hoccauda erac referrum ,ioco nafi, promufeidem geftabat, oculis rotundis, &a!atis auribus afi- ninis, cum duobus abjs oculis fupra vmbilicum, pedum, & manuum digiti quatuor accipitrinis vnguibus erant fimiles, quorum tres, moreanferis ,mcmbrana quada g colligabantur. Cubitis,& genibus capita canum adhgrebant,in loco mammarum, duo item capita, ve! canum, vel fimiarum eminebant, & tribus ranrum horis visit. Sorbinus igitur hoemonftrum contemplans in tanta canum, & fimiarum mulritudi- ne perhorrefeere videtur,quibus tor homines caninos corpus ec ciefice tunc tempo- ris dilaniantes indican'pronunciauif: idcirco grauis Dei v/tio erat expedanda,que caninos hominum mores punirer, quoniam, ilia a?rate, vefsnis , & vagis tumultibus magna pars Germanite redundabar. Ad pra?fagitionemtjuoq;atrinerepoffunt monftra , qua? a natural/ ordine {non valderecedunt, veluti illud Lureria?, Parifiorumnatum anno Dominijfeptua gefimo fupra fefquimillefimum menfe Iulij, quod reprsefentabat duos gemellos natiura vnitate, & vnicopariter vtnbilicocopuiatos,confequenterq; capitibus, brachijs,& pedibus oppofitis. Hoc monftrumex parentibus infima? fortis,nimirumex Petro C Germano baiulo, & Matthea Pernella matre prodiuit, deindc Optimacibus, Sc po- pulopaflimmanftratum futc; hinc varij homines varia vaticinia protulerunt. Alij ex hacgemellorum vnitate pacem fanciendain effe pracinuerunt, quam tunc Pa- cifiatores agitabant. Alij vero ex conieftura huius monftn fpem pacis exclufam effe demonftrabant; cum horum gemellorum alter ambulare, & alter federe non poflfet. Proprerea nonnulla carmina in Pacis interpretes,quibus negocium concor- d ix Rexmandauerapfueruntconciimatahunc in modum. Jduis dubitat , ejuitipax tarn longo tempore tracio Mox (it matoricorruituramalo 'i Hoe non Pactficiportendunt omine fauftt; Claudical hiepedtbut , fed fedet tile male. »- Monftraquoq;huius generisolim, temporibus Auguftini,Heronymi,& Pauli Diaconi confpeda fuiffenon eftindubium reuocandum. Quandoquidem Diuus Auguftinns monimentismandauir, quodfuatetate, infans fupernismembris gcmi« nus in Oriente nacuseft. Et Paulus Diaconu$memorat monffrum poft obitutn Theodofij natum, quod duobus capitibus, duplici pcdorc, & confequenter qua¬ tuor manibus erat integratum, in quo duplex fenfus obferuabatur- nam altero dor- miente,alter.um caput vigilabat; immb in vigilia ftepeinter ferixabantur, Tan¬ dem monftrumeiufdemferefpecieiLidda? confpedlumfuiffe Hieronymusfuit Au¬ thor: quapropter duo monftri capita nil, nifi confufionem imperiorum, & rerum fe¬ re omnium praoftenderunt: tunc enim feifmata in rebus ecclefiaftic/'s emerferunr, & nefaria? Donatiftarum, & Pelagianorum ha?refes ex tarrareis locis eruperunt, & infinite alia? calarnirates humanum genus affliftare ca , perunt ; ,quas comes recen- Monftrorum Hittoria. 375 Vlll Infans cumpromufcidc, & capitibus animalium. fere permolefttim effet. Hoc eodem fcmporeGothi, Van fcilicct quatuor pianibus re eriu, ^» facie humana,auribus afininis praedita ; quare partes fuperioresjeues hommem, inferiores admodum hirfut# bouem aemulabantur : non iniuri^ igitur cuju ui IQ panentes poterimus hoc monftrum appellare. . MotiftrorumHiftoriaT 375 Semiuirumt ); bouem femibouemqi virum . Jtaq; quatuor manibus lapides non paruos iaculabatur, quibus pluresaccolas occidebat . 1 Vnde populi perterrefa&i.congregata hominum armatorum tnultitu- dine, ft?rgahoftt!i$ monfiri, dato figno inuaferunt, & tandem , magnaarroatotutn ciade, monftrum immane ftrauerunc; ad quod polka in Forum deiatum confpi- ciendum mufrae genres magna admiratione confluebant. Interea quot 5 & quantis calamitatibus afliduis atrummis ilia Regio vexatafueric Hiftoriarpatefaciunt. X. Monftrum triceps capite Vulpis, Draconis „ & Aquib, X.Vctm li 4 370 Vlyftis Aldrouandi X Verumfihoc fuitimmane, & exercratyle monftrum, non minus ferum,& terrjficum fait illud, quod in Aegypto circa ripam NiH verfabatur tribus capitibus. nimirum Aquilx,Dracpniis, & Vuipis referrum, corpore fquamofo, inftar ferpen- tij, ab vno latere brachium humanum cum manu, &ab altero aquilinum pedem $i6»Tlri 4e gxtendebar, Deiqde mammas habebat humanas, caudam Leoninam , pedes fcriptio f quatqor omnino dine.rfosj fcilicec leoninum vnum, humanos duos, & quartum an- ferinpmtribus digitis praedituro . Hoc monftrum erat amphibia? natura?. &horai* nes,reliquafq;ammantes deuorabat. Huiusiconem in Mufa?o publico inuentam cun&is fpe&andam proponimus. Ampiius inter prcefagfa proculdubio coliocandus eft jlJc infans ,qui,anno Do- A mini niillefimo fexcen tefimo vigeftmo primo , natus eft ex aduenis, in Vrbe Au- guftarum Aquarum Aquitania?, quam Vulgus Baionam appelJat, hie, quoad me* bra erat beneconftirutus, fed multi oculi totum corpus derurpabant, quoniamfa- bulofum Poetarum Argum imitabatur. Veriim ft caput Argi totum erat ocuJatum > itaut feripferit Ouidips. I. Mfta. % Centum luminibus cintfum caput Argus habebat. Oculihuius monftri non folum caput,fed ca?reras corporis partes illuftrabant. Immo inter prodigia hie monftrofus infans erat coHocandus.quoniam,antequam expiraret ( vixir enim quindecim dies ) ejara voce locutus eft. Deindeaugetur Monftrum admiratjo,quoni3min eadem ciuitate monftra cceleftia apparuerunt, dumequites oculatum f per aerem ambulances yifi funt, g Infuper in Oftrouizza , anno Domini millcftmo fexcenteftmo vigeiimo quarto, arce infigni per decern milliana a Sibinico Dalmatia? diftante, menfe Aprilis puel-- Iusmonftrificus ortuseft, cum tribus cornibus, tribus pariteroculis , vnico nafi fo- ramine, auribus afininis , 8c pedibus inuerfis. Quamobrem, narmirare hu/us mon¬ ftri diuulgara, Dynaflf Regionis confcflim eongregarunt Diuinanres , vt ex hoc monftrofo partu , quid futurum effet prodigiofum,prgdiuinarenr. Iraq; hi mon- ftrorum Conietlores, omnibus infantis parnbus diligenter expioratis, per triplex Monslri cornu, triplicem Turcarum poteftarem, in Afta, Africa ,8c Europa funt arteftati: frafetgia per triplicemoculum, trjplicem pra?dixerunt vigilanr/am quam Turcarum Impe- raror adhibet, dum homines fua? poteftatifubie&os in triplici munio, nempein militia, agricultura, & prole affidue verfari curat. At per aures afini, Turcas egregios beliatores denunciabant: cum afinus viuens frequenti ruditu tubam G belIicama?mu!etur,&mortui pe«iis in fabricandis tympanis adhibeatur . Deniq; per inuerfos monftri pedes, pcnculum diminutionis Turcarum dominij imminerc hariolabantur. XI Eodemannocxlitteris Bizant/o acceptis intelleximusmonftrofum, &hor- rendum fetumab vxore Dynafta? Turcici exiuift'e, magno mulierum clinicarum rerrore, qua? parturientis domum auxiliatura? perierant. Caput erat afininum. Pedes , &manus rapacium auium vngues imitabantur. Hinc varij Diuinanres varia funt vaticinati; fedpIuresdiuioamergainfjiddesiram,hifce monftris pr?- monftraripr^nunciarunt.namq;ma!usDa?mon, Deopermittente, ina!uomulieris grauida? partes conceptus in horrendam fpeciem transformat, adieiiis cornibus, Mentfraclt cauda ,&vnguibus rapacium auium,applicandoadiuanaturalia paffiuis, & remo- n mqmformtu uendoomne impedimentum, quod opus incentum prohibere poftet. Sic cnimin- telligimus quandoq; monftra adeo turpia nafei, vt Cacoda?monis effigiem repra?- fentent. Nam Cornelius Gemma monftrum terriftcum in vrbe Brabantia?exmu- iierenatum fuiflTe teftificatur,quod aftabre figuram Cacoda?monis referebat. In horummonftrorumforroatione, multi ad caufas fupernaturales confugiunt: qua- muis a]ij in imaginationem parentumreferant ; nam ft tnulier cum viro laruam Dsmonis indutoCQogrediatur, vel ft mulier maleficaincubum Da?monem admit- tare fit affueta j rune monftrum Dajtnoniforme gigni poteft. Etenim Da?mon, cor¬ pore affumpto, prolificum alicuius hominis femen in veerum mulieris defert .• quo- ci rca mulier, v/rrute feminis, hominem concipit, & vi fpe&riin imaginarione im- preffa, Anthropod^monepipoftea enititur. Seddehis inferius in Rubricacau* farum verba fient. XII Mon- Monftrum capite afinino, pedibus, ma- * "" ie auium refertis. Vlylsis Aldrouandi Xlf Monftrumquoq; mirabile fuit illud , cuius icon ex Rcgione Bctfca Hif- pam> mi/Ta fuit:hanc enim in Muffo publico inuenramledoriconfpiciendam cx- hibemus,^ notjis perfuademus, quodnatiuitas hums monftri magnam fpeculan- di anfam Vatibus Hifpanicis , feu Ba?ticis prasb'ueric . Pjricer anno o&uagefitno. primo fuprafcfquimillefimum,apud Sereniffimum Principem ,& Eminenriffimum Cardinalem Mediceum Cariis partibus mon-ftrofis, &capite ferpencino confpicie- batur. An poftea aliquid monftra femper prsmonftrent, videndutn eft in Rubrica Problematum. Cum Soieanc multi ex natiuitate cuiufcumq.monftrialiquidper- XII. Monftrum ex RegioneBeticaHiTpanise. peram Monflrorum Hiftoria. 3 79 peram pratfagire: Nam fi infans cum dentibus nalcatur, penurjamannonte vat/c 1 ' pr *f nantur. Sipiiellusfitmulcipes, aduentutn hoftium pra?iignificant. Siduogemel- dt ratio* lifuerint Fmul iuotfii, beJIaciuilia prardicunt. Idautemde inteftinis difcordijs non Temper verum eife pofTumus atteftari exe.nplo pueri cum gladio in ventre , ab vtero matr;s in Iucem editi, quecnadmodum in leone XIII. oftenditur. Tradic igitur Marcus Frytfchius in Meteorologicis Ante bellu Germanicum , quod Caro¬ lus Quintus Irnperator Duci Saxoni?,& Ftederatis intulit,natum efic infantem in quodam Francorumpago ,in fin aliquid mali inftaret, aditu inhibito auerterent. Ccebusquoqj Calcagninus fra dir & ipfe hominem trimanum , vel quadrimanum, vel bicipitetn natum apud Romanos ■; mandato Arufpicum, ex pia- tioniscaufa, in marcproijci, vei in fojitudiaem deferri folitum. Deinde addir, ex lulio Obfequenre, puerum quaruorpedibus ,manibus, oculis j^uribus, exancil- la natum , ill u Arufpicum concremacum , & cineremin mare deiedum fuifle. C A V S AE. h Can fa tri¬ plex . Caufa in- trtnfecg qua. Lib.z.de Gen.An c .j 2Aembrana in outs denot. R I P L IC E M caufam (loquendo de vniuerfalibus ) Authores de Monftrorum generarione a/iignare folentj primam vocant fuperna- turalem, quando fummus Deus in vltio nem alicuius comm/fti enmi- ms, hr mmem deuenufiar .-quemadmodum de Nabucdonofore Re* g*e in facris litteris Jegifur. Altera caufa confiftit infra naruram, qua- domalus Daemon fenfus humanosludificatj vt quibufdamhominibus in brutaper malefioum transfiguratisaccidit .Terria caufa ad narurales caufas reducirur, qua- do vitium aliquod principia naturalia generationi,& conformation! deftinata cor- rumpit: quocirca Diuus Thomas in Commcntarijs ad libros Analiticos Arifto- telis, monftrorum procreationcm corruption! alicuius principij attribuebat. Sed aduertendum eft , vt veritatem fateamur, monftra determinatis caufis ca- rere ,quomam monftra non funt effedusa natura intenti, fed tan turn peraccidens procrcantur . Quamobrem horum caufr potius imaginaria?, quam Iegitimte in ca- pumerunt afferenda?. Iraq; dicendum eft ad generationem monftri caufas in- rrinfecas,&extrinfecas concurrere, & inter caufas extrinfecas Natura Rcgionis , & conft/turioacris reponuntur; cum frequentiores monftrorum generauones in Africa, & in Aegypto , quam in alijs regionibusfiant. Ad caufas inrnnfecas virrus formatrix, materia Semina!is,receptaculum foetus, membrana fa»rum inuoluens, vel diftinguens reducuntur. Nam formatrix facul- tasad formandum animal minime idoneamonftrum gignit. Materia ob ex celfum, ob defedum, & ob mixtionem, monftris famulatur. hxceftus.materia: in monftr/s plures partes extra ordinemnatura 1 habentibus confpicitur j defedus eiufdem ma¬ teria? m foetibus abfq. manibus, vel pedibusapparec. Mixtio materia idem pra> ftarepoteft • nam Ariftotelcs al quandofcribebatin Africa fa?pemonftra conrin- g< re, dum animalia diuerfa? fpeciei propter inopiam aquaruro ad fluuios confluunt ibi enim congrediuntur,&ex permixtione varij feminis monftra emergunt. R3ftonc anguftia? recepraculi foerus,monftra nafeuntur 3 dumcopia materiKad; duplicem fcarutji procreandum ibi confunditurj hinc oritur foetus pluribus integra- tus parribus,quamoporteat. Defedus etiam membrante inouis, quz duobus vi- telisredundant,eftin caufa generationis monftri, quoniammateriaconfunditur, &pulli monftrofimde exiiire folent, Ideo Authores hocddigentermeditati, in propor D Monftrorum Hiftoria. 381 proponendis monftrorum caufis, inter fe fententijs variant; quandoquidetnhorft abj monftrorum caufas in prauam Parentum temperaturamreferunt , alijadab- futdas imag/nationes , alij ad irara diuinara, al ij ad conftellationes, &pnrceden- te$fyd?mm cpngredus, alij ad naruram tractsferentetn vim mulrarum partium in vnummembrum,alij adpoteftatemmaliD*monis,aIij deniq;has caufas adcon- grcftum animaliu d uerfs fpeciei reducunt. Nos /giturin prajfentiamonftra tanquam opera Natura? contemplantes, eorB originemex quatuor fumqvs caufarum genexibus haurire dehemus , qua? ex caufa marenali, finali efficienre , & formaliconftituuntur. Monftra materialem caufam E habere dicuntur, quoniam quicquid vdper fe, vel peraccidensa naruraproduci- f 4Tum Z tne tur, proculdubioexpra?exiftentialiquofubie<5k>refu)tat. Finalem caufam habent, r4t quoniamnatura nihil fruftra operatur, fed omnia ad finem aiiquem diriguncur. A Habent caufam efficientem, quoniam omne produdumabaliquoproducentepro- dupitur. Habent deniq; caufam formalem, quoniam omnianatura?opera formarn confeqyumur. Iraq; has peculiares monftrprum qaufas in pra?fentia cxpofiruri, inter alias pri* mafronte caufam ipateriale examinahirr.us, j cum ha?cpr/ma omnium ,iuxta vetus erymtim, nomen eaufac fibi vendscayem: cum caufam a .chaos , dedudaafpira- tionediftam clfe voluerint, quoniam confute ilia materia prinoum formas rerun? omnium indueric. Prererquamquod omnes Pbiiifophi, & Medici materia? feroi- ■p nalirponfirorum omnium caufas atlignarevidentur.qupcirca Democritus frequeo- tiores hominumcongccftus damnaba.t, quoniam exhae feminis abundanria fa?pe t monftra prodireopinabatur. Empedocles propter copiam, & defedum feminis, aut eiufdem agirationem , partus monfirofos generari retulit , Ariftotelesquoq; mondrorum prim am caufam in materia coftocar, dum na- L.q.fcGtn* fura, in parribus confltuendis a redo tramite recedic ,propter excdfum, aut defe- An*c. J« dum materia ?, ayr propter rrans/atw.nem ewfdem in aliquant partem, & locum,vbi non eraropus /qua dc re dua? partes viriantur ,dum alreradefectum, altera excef- fum patitur. I mmo fi generenrur dux partes fimsles, & vna fit fuperflua , tunc id accidit ob materiam feminaiem in vt cro exiftentem, qua?, vel ob motum, vel pro¬ pter flatum diuid/tur ;vnde materia generation!' d/gitorum defiinara fegregarur^ & alio fertur , vbi autem quiefcit, ib' pars fuperflua procreatur , & quamums rail's G materiaperueniatadcaput,nontameninfubftantiam capitis tranfrautatur, fed in digitos ,quia materia vim illius membriin fecontinet, aquoprius receffit. Ideo in dilfe&ionehumanoriHncadauetum, farpeplures renes , vena? emulgentes , nec non vafa fpermatipa,& genitalia duplicataobferuantur; idq,ob intempeftiuam ve- nerem contingit,qua? ab hominibusfrequentius, quam abrutisexercetur t Galenus fententia? Empedoclis adhaerens monftra nafci docet, fi femen'copio- Hb.de fum, vel paucum, fi diuulfum, fi motu immoderato imroilTum fuerit; aut quia addi- kift.phtlf rionem, vel dimmutionem,aut quiatranfpofitionem,vel inflammacionem acqui- foph» iiuprit. Addit pra?terea,iuxta nonnuilorum Medicorum fententiam, prauam vteri conformationem. Joannes Grammaticusjin comentarijsad animam,fententia? Ariflotelis adftipu- H Iatur. Cardanus caufas monfirorumadfaciliratem,& difpofitJonemmarerisre« Lih.nJe ducif.-qua decaufafiequentjora monftra in vilionbus, & imperfedlis animalibus, fubtil. quam in perfedis obferuat: hinc a natura Humana, & elephantina rariora monftra Au- produci fatetur. Cumigitur Gunrheius Poera viliores ,&imperfe&osaniman. Itriad. res monftrofosfcpe nafci obferuaflet, monftrorum caufam feculenra? rerum natu- ralium materif affignabat, qute cum vim perfe&te creationis non polfideat, mon- {triferos partus edit. Sis igitur canit, S*uod fupereii mundumq-, ip fum ,feriemq ; fatigans Eefputtur pajftm, hinc hominumpecudumq; repentt Mon Strife ri partus , Sed hisreie&istanquam Poetarumnugamentis, ad opinionem AibertiMagni L,\%dt An. accedemus, qui monftrorum caufam in materia coliocat, & in modo creationiseius, eaf&. quod concipityr, Immo addit monftra contingereob aiiquem err orern opera tio- nis V 382 Vlyfsis Aldrouandi Lib. i .Thy- fic. trail,!. «*hl' Inli. dnat. It. 9. Hi ft. tolon, Cellf anfint in vttro. 7 » opirede monkrif* B lion Pi rum multts la - bris refenu Caufa dtfe Has. Cau fa [ti¬ ger fluit at is l-3.de df- ft cl.milter sap 7. nis natura?, iuxta abundantiam, vel defe&um ,aut pofir/onem, aut figuram mc« brorum- Alibi idem Author monftra ad quatuor caufas refert, nempead drniinu- tionem materia, ad fuperfluiratem eiufdern, ad prauam qualitatum proportioncm ratione materia?, & dcmum ad malitiamcontinentis. Acnplius add it mon ftta tri¬ fariam fieri diminura, vel iuxta diminutionemmembrorum tantum , & non iuxta numerum, deindeiuxta diminutionem , & numerum, tertid iuxta numerura, & no iuxta magnirudinem. R urfus addit monftra, qua? fiunt propter diminutionem ma¬ teria? fecundiim quantitatem magnitudinis,vel fecundum numerum,vel fecundum diminutionem fieri, vel ex diminutione materia?, vel ex debilitate virtutis forma- tricis, qus non potcft formare nifipartem materia?, & aliam reijcir, & fic oppofitu A dicendum eft de fuperfluitate materia?. Ambrofius Pareus de caufa material/'monftrorum verba faciens fcribebat, Phf- lofophotum, qui de monftris perrradarunt, hancefte fententiam, quod fi quando animal fua natura vniparum, tuiufmodiefthomo , plus materis feminalis in con- greftu excre uerir, quam neceftefitad vnius animalis generationem,fieri non pofi* fe,vt cx eo roto v nu animal gignatur.Itaq, inde gemini,vel plures foetus nafcunrur. Ex hac caufa prodeunt Hermaphroditi, feu Androgyni, & foetus multipli ces. Vn» deadrcm Martinus Cromerus memorat Margharitam nobilem Virboslai Comf- tis vxorem, qus vnico partu fex, & triginta foetus edidit, & Ioanncs Francifcui Picus Mirandolameminit Dorothea? Itals,qus gemino partu viginti liberos eni- xaeft. Scd de his legendum eft primum caput huius libri, in Rubricapartus. Neq; in hacmultiplici fobole confugiendum eft ad multiplicitatem cellarummatri. cisj cum hoc veritati repugnet: nam anatomica infpe&io nullas in vtero cellas ob- feruat. Reliquum eft igitur; vt id in caufammaterialem copiofam rcferatur. Celfus Mancinus Rauennas vircruditus huius caufa? meminit, dum orrummo- ftrorum dimin uta?, &’copiofsmateris attribuit: nam rat/one primi foetus ,aur fla- turam admodum paruam, aut defeilumalicuius partis forritur.- ratione fecund/, ftaturam riimis grandem totius, vel part/s, aut fuperfiuum in manibus digitum, & ficdeinceps nancifcirur :immo,adiuuante vi formatrice , infans aiiquando cum dentibus, & barba in lucem egredit ur. Ad hanc caufam A/bertus Magnus refert iJlam puellamqus mammas, inftarmulierisadults ,habebat, &menfes, referen- tceius matre ,patiebatur. ItcmAlbertus ad rem narrat fe obferuafle deforme monftrum ,quod vndecim buccis , & viginti quatuor labijs imperfe&is redunda- bat. Hinc multi caufam gemellorumeliciunt. quando fcilicet materia feminalis in duas partes squales diftnbuitur. Sed fi accidat, vr materia in varias poruones fe- gregetur, tuncfuperflua membra, & non partus perfe&i generantur. Regentes Parifienfes , quiphyficas circado&rinam Ariftotelis qusftiones,iux k tamentem Scoti monimentis mandarunr,ad calcem fecundi libri Phyficorum, de caufa material monftrorum verba facientes , Alberti opinionem fecuti, monftra quadruplici de caufa contingere rradiderunt.Primo propter diminutionem materif; &hoc trifariam , vel quia virtusformatrixnon poflit formare, nifiparum materis, & aliam partem materia? reijciat, ex qua proles efier procreanda , & fic fspe ani- malia abfq; brachijs,vel pedibus inregris generantur, vel ex diminutione materia?, & ira deficiunt parteslonge acorde diftanres , ficuti manus ,&pedes, vel mem* , bra ita mollia redduntur, vt corpus fuftentare nequeanr* aut ex vtroqjfimul, & ita fspe contingit defedlus in toto corpore, vel in partibus pnncipalioribus que mad- modum accidit cuidam puells,qus fine oculis, & nafoorta eft. Secunddexfu- pcrfluitate m3teris id contingit, & hoc trifariam , vel vitiumeftin folo numero, veiuti quando homo cum fex digiris, ve! tribus pedibus nafcitur, vel in magnitu- dine fola, veiuti quando in aliquo animalieft ajiquod membrumnon iuxta propor- tionemalia membra excedens , vel quando membra vnius animantis exccdunt membra aliorum in numero, & in magnirudine fimul. Forms generarionfs monftrorum ex caufa materiali funt multifaris, & prima eft feminurn mixtio, &confufio, de qua Ambrofius Pareus verba faciens, monftra ex confufione feminurn diuerfs fpeciei nafei afteuerabat. Idcirco Ludouicus Mer- catus infigois Medicos piaceriam, ad fimil itudjnem comparandam, ex fimilirudine. & inf- Monftrorum Hiftoria. & insequalitate fubftanti$ inepta fieri pronunciauit, Ha?c aurem forma eft feeun. dusmodus procreation's monftrorum ex vitio materia;,iuxta mentem Vueinri- ehij:rctulit enurj, qua; in vtero permifccnturfemina,nifi famiharitate quadam fue- rint copu!ata,aut nihil, aut monftrumprocreare. Item Regeptes Parifienfes in calce ljbn fecundi Phyficorum ad rcm confcri- bunt contingere etiarn ex diuerfis feminibus monftra general qua; partim vnam natubam, & partim alteram participant; veluti quando animantia bigenera nafeun* tur; yt mulus eg equo, & afino, & quando animal ex lupo, & cane profiht; hoc au- tem accidereproferunt, quando femina diuerfa; fpeciei anunalium inqualitatibus E conueniunt, & rarp id contingere,quando in quaiitatibus difcrepantjquemadmo- dumrard vel nuoquam monftra Empedoclis Vila funt,qu^partem fupernam viri, & partem infernam equi repraefentabant. Verum hi Authores circa htec monftra Etnpedoclis aliucinantur.quonjamhuiufmodimonftra non equi, &hominis, fed bominis, & bouis figuratn referre dicebantur; quemadnaodum in textu AriftoteIi$ iegitur. / Iraq; adremrecitat Rhodiginus, apud Sybarin fuifle paftorem nomine Cra- thim,quiin nimium folutqs luxura , capellamomnium formofi/Iimam deperibat, & hanc frequenter tanquam amicaminibat; interim Hircusantefignanus, &Ca- praru du&or haecanimaduertens quadam ?;elotypiaconciratus,& paftorem quan : doq ; dormientemconfpicatus, maxiraojnpetuirruens, dormientis finciput allifit quare paftori infigne monumentumftru&umeft ; nam de cius nomine fluuioco, r gnomen fuit a/fignatum , & ex illo nefando concubitunatum tradunt infantem qui cruribus matrem, & facie pattern refer ebat. Nety hoc mirandum eft , quia ha- ' bemus ex prima parte hiftoria; Peruana;, quod inquibufdamlocis regionis, quae- dam fimia? g randes yerfaorurjquibufcum ranquam cum muheribus Incola; quidam, luggeftu D^monura,permifcenrur ; hincoriri feruntmonftr3capite, & pudendis Iiumanis, manibus veto, & pedibus simig;, reliquocorpore hirfuto, qua? nonlq- quuntur, fed vlulando I)a?mones quodammodo xmulantur. Secunda forma ortus monftrorum rarione materia? vitiate, iuxta fenrent/am budouiciMercati,exeffufione feminisper vterum mulieris dependet; idq; ele- ganti, & perfpicuo exemplo plumbi liquefadiiexplanat, quod fi intequaliter fufum fuerit, intequalia etiarn formantur fimuiacra :proptereaj ob hoc vitium, exfemine deformes ,&inxquales fetuu partesrefultant,quando in homimbus caput iuftd craffius,&easterns partes admodum deformes manifefteconfpicamur; & ha?c for¬ ma attinet ad feptimum vitium materia; Vuenricfvj, vbi h'c author marenamnon continuam fed motu fegregatam contcmplarur jquoda!iquando,ob fitusobli- quitatem accidere folet. Nam Ambrofius Pareus hue refpiciebat,quandoferipfit, monftra a matris vitiofa, per totum grauiditarjs tempus , collocatione producun- tur: etenim qua; domi otiofa; fedent, qua? decuflatis crunbusqu* curuo, & pro- no in genua corpore, telam acu pingunt, vel fuunt, quae aliud onus fubeunt, qua? ventremfafeijs, vel fubligaculis ,aut veftibus, ar&ius comprirnynt, foetus obftj- pos, repandos;gihbofos, pedibus,& ahjs partibus diftortos enituntur. Huic fententia? Vueinrichius adftipulatur his verbis: confiderandum e(Te mulie¬ ris praegnantis fitum,quoaliquid in tenera,& moili mafia peruertipoteft, Id po- ^ ftea confirmatur a Leuino Lemnio,dumexemplo mulierum Belgicarum,&potif- fimutn maris accolarum id manifeftar, qu^ in concubitu,cum nimis mobiles, Sc in- quietar lint ,deturpatos, &incptos fstus in lucem edunt. Hue referenda eft an- guftia vteri: vnde Pareus ex foci anguftia, monftra quandoq; originem ducere faf- fus eft; quoniam peqdentia ex arboribus; poma , antequamidebitam magnitudine acquifiuerint, fi anguftis vafeulis excipiantur ,iufti§ incrementisprohibentur: nam cum ex Philofophorum fententia, locus fir forma Iocati, necefte eft, vt ea, qua; lo- cisadmodum ar&is continents,motionis fuaHibertatepriuentur: qua dereim- minuta manca & mutila euadunt t Abhac fententia non receflit Vueinrichius, qui figuram vteri in audione foetusfe minime dilatantis vafeulis poma tenclla exci- pienribuscomparabat, qu^nonal/am, njfi vaforum figuram accipiunt. Tertiam fortnaoi ortus monftrorum ex vitio materia; pendente® JLudouicus " ".. " . - -.- Mcrca- /« Ub. de monff, c*p* 14. Lib. 2 vbyf text. 83. L,i$.leff. antics. % 2 4 Farm mn Brofuf CA. pelU, * Lib. $ materia,& hac ratione ex gibbis gibbofi,& ex ftru. Monfiru rnofis ftrumofioriuntur. Hancfententiam ftabiliebar Vuennchius quando d/cebar, fpcctemnon quafdam in monftris deformitates , propter ha?redirarem,effeobferuandas :cum liulitph „ ex nan j s n3nos na f c jcompertum fit;quamuis id euenire non /emper neceffe fit, ne- sas/» quein omnibus, nam qua?uis monftrafpeciem non multiplicant. Quinta forma originem rrahit abaliquoextrinfecus mulieriprargnanti acciden- te, fiue fit cafusab alto, fiuecontufio, fiuevulnus, fiuealiudhuiusgeneris,quod C mulieri vtero geftanti nocumento efTe poffit. Vueinrichius id manifeftat, quando denoxis grauida? mulieris fermonem habet; immo fuam fententiam authoritate Hippocratis confirmar, qui in libro de genitura,puerum in vtero mutilum, aut con« rl tufum ex matris grauida? plaga, aut Iaplu, vel aliquo alio violento affedu fieri pro- nunciabat;&qua parte mater contufione vel viilnus accepit,ea etiainpaitefetutn routiluri affirmabat. Scxta , & poftrema forma natiuitatis monftrorum, ratione materia’, pendet ab Imagination?, qua? vim polfidet impediendi materiam feminis,quo minus genitori. Lib.%M ribusaffimi!aripoffit,&hunceriam modum diligenter examinat Ludouicus Mer- morb. mu- catus,quando inquit fuperefle aliud impedimentum, quo femen operari libere ne- licr. cap.j, queat, neq; filium parentibusaffimilarepoffit, nimirum imaginationem vehemen- • tem, & variam, qua? non foluminter conc/piendum, veriim etiam qua? toto forma¬ tion^ tempore concipicur, quoniam batcformatio feminis eo modo dominatur, quo pocenti? inferiores fuperioribusobfequuntur. Quamobrem ilia effigies potius per imaginationem vehementem comprehenfa , quam patris idolum in foetu im* primitur, h is affentitur Diuus Thomas afferens imaginationemeffe vim quamdatn s&n. 4* morganocorporeo, vnde ad fpeciem imaginatam muraturfpiritus corporeus, in ar/,8. quo vis formatiua firmator qua? operatur in femine : ideo interdum aliqua mutatio fit in prole, propter imaginationem parentis in congrefsu. Hinc conftat quod ills fpiritusabimaginariua potentia moda'pragd/jfto morns efficacius fuas vires exetv cet,& formationis effigiemdelincat.quam ipfa fortnatrix,qu« ex natura membro- rum parentis prodit, Tantaigitur eft vis fpiritus opificis plaftici, vt ex vehement/ imaginationem/* rabiles MonftrorumHiftoria. 38$ rabiles forma? proclucanturthinc tot ftigmata; na?ui ; & charadterifmi fruiftuum, Ptt tmag,~ vinirubri, & carnium'in partu imprefii identidem refultant. Quandoquidem fi in natt0fiis ' faciem, vel finum mulicris vtero geftantis , vel cerafum , vel fragum, vel vinum proijciatur , vel infundatur,& mulier grauidaidaegro tulerit animo, tuncrci no- tain foetuimprefla videbitur, Pariter,tefte Leuino Lemmo,idem accidet,fife!is, Lib. i.de vel mus, vel muftela , inopinato mulieretn grauidam infiberit; nam confeftim nota occult, nat factui imprirnerun nifi forte mulier membrum ab aoimalicontadhim illicomanuab- rr.irac. c. 4. ftergat,& eamdem manum poftica? corporis parri admoueat. Ad rem narratCor. nelius Gemma cash, qui Louanij accidirgrauida? mulieri partui vicina?, quam rna- ^ ritus hoftili vultu ftringens gladiumaggrrifa eft: ha?c quamuis fuga falutem inue- neric ; nihilominus ilia pars caluaria? infamis , cui aciesgladij imminebat,ma¬ gnate, & talemcontinuifolutionemcontraxir,vtpoftpam:iminde tanta fangumis portiodimanauerit, vtnullo remedio fupprimi pocueritjficq; infans protinus expi- rauit. Hinc colligant illi,qui negant infoetu grandiori nullam fieri impreffionem, hoc rife abfurdiffimum. Quando igiturfueruntmulieres , qua?a!iquod animal, veluticanem,autfemf- canem pepererunt, &cumcanibus fecongrelfas e(Te fafft? funt; vt accidjt In He- truria,tempore Pij Tertij Pontificis maxim/, cuidam mulieri, qua? canem enixa, c £5 cane fe permifcuifTe protulit: hac de re , referente Volaterrano , expiationis Congrejj'tti gratia ad Summum Pontificem delata fuit,vel vt acciditalteri mulieri in Auenione, nefarius . F quat pariens canem , canem in.iuiife pronunciauit j ideoq; iuftu Francfci Galliaru Regis , vnacum caneconcremata eft.Dicendum eft Ha?c monftra ex femme canis minime prodirepotuiiTe; cum doririna? Ariftotelis repugnet qui in Hiftoriagene- rationis Animaliumouem, aut canem ex homine generari polle megat, cum femi- Lib. 4. de na qualitace diffidcaat, & hec animaba tempqre geftationis vterinon conueniant; gen. quareafterendum eric ral/aanimalia , feu monftra aliquando fieri non ex famine An. f. 3. brutitfed hominis cum tabs forma frcquentimuberis cogitatione, & phanrafiafe- tuicommunicatur.-nam etiamfi canis mufierem iniuerjr,nihiIommus exillo fcmine mb il gcneratuc , concepto autem htimano femine, vi imaginar/onis, & cogifatio- nismonftrum producitur, quoniam ibamub, rob ilium nefandumcongreftum fe canem parituramfemper cogirat. Hac de caufa Diuus Hieronymus narrat fe libe- Inquett.ad raffe mulieremadulterij fufpitione laborantem, dum partum parri minime fimilem Genef. P ediderit; cum pi&urainfanti non abfitnilis in mulicris domicilio fufpenfa fucrit. Addit Vuierus , in alfertorum confirmationem cafum anni fepruagefirai quinri Lib. 4. de fuprafefquimillefimmn,quo tempore,quidamapud Geldros irapetcitusconiugem Praftig. vtero geftantemhuncinmodumeftallocutus . Tu infernalem geftas in vtero D?- Dam.c. 18. moncm , quern gladio confodiam.- non paulo poft mulier fibum'peperit iuxta parte inferiorcm eleganter formatum, fed pars fuperior lituris rubicundis , & nigris erat fedata,oculis in fronre Iocatis,ore tetro, auribus longis, inftar canis venatici,& duobus i n vertice cornibus. Poteft etiamfp 0 ectrum Daemoniforme infculpi animo mulieris audiendo, velle- gcndo,qu£ de nacura, & turpitudine Dsmonis referuntur. Schenchius quoq; me- minit cuiufdam ,qui, Bachanaborum tempore, Iaruam Dcemonis indutus vxorcm Lib.q-obfer. jj iniens,fe Dasmonium procreare veile afTeruit,concepit mulier, & factum peperit ea forma, quili Dtemones pinguntur. Hmccolligimus, quod imaginatio matris afcititiam effigiem aliquando infanti imprimit, & nulla ex parte patrifimilem. Quamobre mulier quaedam, cum extra legitimum thorum, fe alteri viro proftituif- fee, metuens improuifum mariti aduentum, enixa eft fa?rum non adulteri, cuius fur* Diffimilitu tiuo vfus erat concubitu,fed abfentismariti prorfusfimilem. De hoc cxrat Iepi- dofatusvn dum epigramma apud Tbomam Morum,quod quia hue fpe Solum ubt ft mt lit mum Pro quatuor comp tetter is , Adulter mot quatuor , V oc as, repellts, a b die as , Atq j graues tradunt fophi , fl_uoacumq\ntatTtt interim Jmagmantur fort tier , Itberts datur Optra , • £/»/ latenter , & not a s Certas j er tndelebilts , Modoqi tncxpltcabilt In femen ip fit m eongeri , Slut bus reetptit inttme > Simulqi concrefcentibus ■d menfc matrtt in ft tarn Hat us rtfert tmagmem, Si*4m tot abtffts mtlltbut, £um gtgnit vxor quatuor Sjfcd tjfet adtnodum tut Secure, dtjjimtlesparit. Sed vnut omnium hie puta 7 ui refert imaginem j Sued mater httnc dum concipit Solicit a de te plurimum T 1 tot a cegitauerat Dum per timefeit anxia , He tu Sabtna tncommodus Velutrf, lupus in fabulam Suptruemres interim, Tantaigitureft virtus imaginat/on/s mul/erum grauidarum, vt quid animo con - ceperint, facileconccpto fetui imprimant. Idq; experientiadocuit, quando Ca- rolusQiintus Imperator ex Hifpaniain Belgiuminftrudliflima claflTe munitusper- ** Intuitut vi uenit; nam amplo Procerum appararu ftipatus per illas oras gradiebatur, & mulic* rorum quid res Belgiccetunc vtero geftantes, ex Hifpanorum intuitu,infantes fupercilijs,& Muherthus capillis nigris, & crifpis pepererunt. Hocq; non folum mulieribus vulgaribus, fed ajferatinco etiamprobitatis ,&incorrupt* pudicitiaematronisaccidir. Quid?nuper Nebulo modi, quidarn oppidaum fpedandum deferebar infantem capite inufitara: magnitudi- nisj ideohums effigiem cum grauida qua?dam mulier fpedaflet, pucIJum capite enormis magnitudmis enixa eft. Propterea Soranus Mcdicina: authorad rem nar- rat Dionyfiumtyrannum, cum ipfe diet deformis,& tales filios procreare nollet, yxoriinconcubiru ,formofiflima$ pufionumicones prajpqfui/Te . Iraq; pleni funt Philofophorum iibri imaginationem in conceptu magnam vim pofIidere,qua de re pra?cipiuot, vt elegantes, &formof? imagines circa ledum ha- Tulchra beantur : quernadmodum icon pulcherrima: Andromeda?, de qua verba faciens fronts in Ambrofius Pareus feribebat Perfinam Reginam Aethiopia? ex marito eria Aethio- fhalamis pe filiamcandidam gcnui(fe,cum fa?peiconem Andromeda:in thalamo collocaratn quid pra- itueretur . Neq; intueantur imagines Aethiopum ,quod praeftiririlia matronaab Slent . Hippocratemernorata,qua? ex marito candidofilium nigrum concepit. Id magis l. j. de An. confirmat Auiccnnas, quihanc vimimaginationis injbrutis eriamcollocauit, dum narratgallinamafpedumMiluiintuente, Semetuenrem pullos capite miluinoab Phis exclufifle. Hanc fententiaro aliquo cxemplo roborare liceat. Ouum Monftrorum Hiftoria. l%7j Ouum Gallinx fcrpentis icons cffigiatum. Hoceniminloeoiconemouigallins eollocamus, quod nobis dono dedit Pe« ® trus Vuettendellius Alemarianus Batauas Philofophica?,&Medico;inftitutionis Doctor inuenturn Pifis die duodecima Februarij anno nonagefimo quarto fupra fefquimillefimum ,in cuius tefta ferpentis imago cernebatur .• exiftimau tenimille vir cruditus gallinam ex im3ginatione hoc monftrificum ouum ewxam, vcl quia fer- pentetn timuifiet, vel quia auidius deuoraffet,feu deuorare defidcraflet. Nec mi- rum videridebet , quoniam variain ouis monftrifica idcntidem cernuntur, §cab illis excluduntur, quemadmodum fuit Gallus ille monftrofus, cauda quodammo- do ferpentma, cuius iconcm fequcns exhibet pagina. Hie viuus ante aliquot annos in aula fereniffimi Magni Hetruria* Ducis Fraoci- fei Medicei confpiciebatur , afpe&us it a horrifici, vt intuentibus metum incuterer. Defcriftk Caput non crifta carnea erat refertum nec pale# erant carnet,fed vtr?q;ex plumis galli mm U conftabant Eemulantibus conos militum,quibus galcas exornare folent. Habebat in fronte duas pennas, feu potius pennarum caJamos furre&os inftar cornuum; ite duos alios ab vtraq; parte roftri prope narcs,nec non aiium in ceruice, color totius coporis erat fubfafeus, & radices pennarum erant alba®, prope vropygium, vnde cauda exit, tuberculumhabebatrocundum, & fubalbidum. Cauda eratcarnofa, & fubcasrulea pilis nuda,obliqua, inftar ferpentis, in extremitate tamen ftoccus erat. Tibi? veluti ocreis erant indutie. Pariterabouo gallinae, vel vt alij aflerunt exouo galli (G tamen galli talia Cmaedere poftint ,qua de re in Hiftoria Serpentum a In lib.de ixottr.c.ny. Caufa finA* Its. €&uf3 Vlyftis Aldrouandi Nomeo mu accedit facr* hsebre® linguae natura, qu? nullum nomen neu trum nouit, fed om. trum nulla niavel mafculinafunt, vel faminina, nimirum confona huicloco. Mafculum 3 & in lingua ffminamcreauiteos . Nam quod nos Iegimus feraphimin genereneutro, prauaid bpbratca. confuetudineirrepfir,propterea norandum eft Adamum Batbreorum marifemina non fuiffe admitrendum, quemadmodum Stheucus,& Alij funt opinati, Nam ftda- mus Androgynus fi fuififet, nomine ncutroeffet nominandus, quo lingua h?braica caret. Pratcrquamquod Uranus, & multi alij viri eruditi validifiimis rationibus hancopinionem explodunt, ad quas Le&orem releg amus. Poftremoaliqui ambigunc, anexvtero muliebri , fostusnonhumanusemer- gerepoffir. deinde,fi fieri poteftvtibigignatur,qua;r'unrpr'a;cipuam caufama qua A prodire pofTit. Quoad primum mulra; Hiftor ix atteffantur monftrum non humanu in vteromulieris fuifte generatum , quas in Rubrica Pra?fagiorum recitauimus. Z. non funt pr^terea huic fententij fauent multi Dooma?reludari aufifunt,&ad flabil/endampro- priam opinio nem rariocinaci funt hunc in modum . Mira vanetas in colore, in fi- gura,&in fapore fruduum planrarumobferuatur, &nihtlbtninus imaginatioin plantis non viget, ergo bxc generation! - minime confcret. Deinde varias paren- 5® turn imaginationes in congrcfiutanquamfuperfluaspublicant, cum femen abfque forma in vtevumeffundatur. Prceterea imaginationem negant in gencrarione; cum foetus abaniniancq;patris, neqi tnatris producatur, fed a qtiodarn tertio in femine exiftente . lnfuper afferunt ,quod in congreifu tale oritur obledamentu, vt viresanimasa quodamveluti deliquio adeoimpcdiantur,nea!iquemimaginatio- lii locum prteftare poffint. Tandeab vtero humano aliquando egreffum dfe cane diuulgant, cum tamen nullo mado fit credendum, tale producendi canis defiderifi, inhumana mentefuiffe excitatum. Ad deftruendam pdmamrationem, affeueramus talem potentiam irgaginationi non effe co ncedendam, vtipfa tanquam generationis ada?quatum prlxicipiumefse poffitj quoniam plantaefenfu carenres , fobolemnon propagarent; &quamuisin H frudibus plantarum varierasobferuetur, cum imaginatione careanr; fciendumeft boeab alimento ab anima vegetante fuppedttato.velab aere,vel afitu, vei abalijs caufis huius generis prodirc pofse . Idcirco non Temper facultas imaginatiua in ge- neratione animalium varieratempartium fetus progignit: cum ha?c ab alijs etia caufis dimanarc pofiic . fit quamuis vis imaginatioms mamfefta fit in facrapagina deillis vitgis Iacob,quarum intuitu pecudesagnos partim albos, &partim nigros enixxfimt. Nihilotninus id etiam aquarum potui Arilloteles attribuebat,quando fcriptutn reliquir, aquarian diuerfarum vfu , nonnullafuos colores immutare; cum alibi Candida , & alibi nigra reddantur-.funtenimaqucemultis inlbcis , quascum oues biberinr,& mox inierint, nigrosgenerantagnos ;id in terra Alfirithideagri Chalcidici Thracia? pra?ftat amnis,quema nimia firigiditate Pfycrum vocant. Inl¬ and in Atandria quoq; duo funt fluuij quorum alter candorem , alter nigredinem pecudibus potantibus impertitur, & ficdeinceps permulta alia loca fluuij decur- L I 2 runt, L. qti&ret stltejuts , ff. ctsverb,fign Lib. I2.de ctuit. Dei cap.if. Imagitiatio nis virtue. Gliris fubi• tus octur- fus , Rationis aduer fvs vim pban- tafia. Solutioritt Rationum « Lib. 5 . hi ff. Anc. 13 . Aquarum v aria runs vires , leli.^.Pro- bltma . Vrobl. 12. OrAtnis Ra¬ tio ; Cafttum varietas. 460 Vlyfsi$ Aldrouandi runr his pr?rogatiuis referti,quosin praecitato loco Philofophusmemoraf. Poftmodum ad proftigandam fecundam rationem, afseueramus faisum (upponi, nimirum vitnimaginations in primordio tantiim generationis fetus operari: cum tamen experientta oppjiitum doeeacetenim ha?c nnaginationis virf us, toco ge- ftationis vferi tempore, vigrt, & operatur, dura appet/cus grauidarum ab imagina- ,tiua pendens ,in imprimendisfoetui-varijs figuris, totograuiditacis temporcper- durer.-pra?terquamquod imaginatio, nonnifi operanre fenfuad generationem foe- tuum concurrit. His iadis fundamentis,ruit tertium argunentum ab aduer/2rijs propofitum : quandoquidem vim , &animamfeminis non folutn vegetatiuam efse concedimus, fed fpirirusimaginatiuarilliquoqjcopulatos efse afsenmus. Quan« ^ doautem parentes in congrcfeu obfuramura obfedamenrum, ab omm imaginatio¬ ns genere alieni efse diceb3ntur, aduertendum eft, hoc dodrm^ Ariftotelis re- pugnate,qui & ipfe incoiru magnamdeledationem collocabat; nihilominus in problematibus, hominem vt plurimum anirao varium in permixtione efse teftifica- batur . Pereunt etiani alia argumenra : cum fuperius docuerimus imaginationem non efsecaulam ada?quatam varietatis partium foetus, neq;eara tanquam huius conditionis in generationibus efse coliocandam . Deniq: iuxra dodrinam Arifto- telis, partura fimilem brutis, nimirum cane ex muliereprodeuntem fimilcmperfedo cani non concedimus. Pradidis addarur vis Damonum, de qua fuperius in Rubrica caufarum verba fecimus . Praterquamquod fummus Verum Opifex fupra ordinem Nature ha:c,& 3 multaaliapacrare poteft . DEERRATIS NATVR^INFORMA- TVRA CAPITIS. Caput Tertium. VMMA aflenfioneTemper probauimus modum, quern Scbencbius, in recenfendis Naturae defedibus, circa quofeumq; foetus feruauit, dum inchoando a capite, omnes partes diligemer exarninat. & pro- pterea in praefenti ab hocordinenon recedemus . Iraq; Naturaalr- quando impedita a redo generations tramite deficiens , generato foetui in, vtero, vel nullum addit caput, & aliquando plura in vno fubiedo format, quafi rot Ianos, vel Geryones denuo in Mundum introducere vellir. Interdum vnum tantum caput alicui partuiimpertitur, fedita diftimile fubiedo, vtinftar dif¬ ferentia proprijftima Dialedicorum aliudprorfus conftiruat: cum totutn caput ad fpecicm alterius aniraalis attineat, quandoq; vero Natura ft caput foetus non red- dir aliud , ita tamen format alteratum, & varij's feifturis , & maculis foedatum, vel dentibus in ipfo primordio generations refertum, vel auribus alterius aniraalis infignitum, vt intuentibusadmirationero non mediocrem afferat. Quoadprimum, Crefcias Gnidius in Perficis reculit Roxanem Cambyfis vxo- rempeperilfe puellum capite carentem . Quo animaduerfo, Magi praediuinarunt hunc partura loco prodigij effe habendum, quia obdefedum capitis , nemopoft Cambyfem elfetregnaturusi Parirer anno vigefimo quinto fupra fefquimillefi. mum, reference Ticofth?ne,Vuittenbergte,puer abfq; capite in lucem exiuit. Am- plius anno poft Chciftum narum quinquagefimo quarto fupra fefquimilleftmutn in- fans fine capite ab vrero bumano eft egreftus, figura oculorum inpedore expref- fa rquemadmodum Iobus Fincelliusinoperedemiraculisnoftri temporis exarapir. Item anno fexagefitnofecundofuprafefquimillefimpm, prima die Nouembris,Vil- Ja: Franca: in Vafeonia nata eft puella fine capite , cuius iconem hie damus com- munica- D Dtfcripio mttftri. 2A«nUr* nata Bono- ni*. L.i.de gen, An.c.3, Imp a ma¬ ter u , Cattfa vtr* 402 Vlyfsis Aidrouandi municatum Parco ab Excellentisfimo Fontano Agenenfi ,qui fe monftrum vidif- feaffirmabat. Circa regione colli tuber eminebat, &aures fupra fcapulas confpi- ciebantur.in dorfo, oculi, & roftruminftar promufcidis apparebat, qua? omnia fi- mul collata, oculorum, nafi, & quodammodo faciei rudimentum repraefentabanr. Ceteramuliebre corpus affabre compa&um , mb quod vrnbilicus paulolongius propendebat. Hxc omnia oftendit figura huius monftri iuxta vtramq; partem de- lineata. Hoc nullam admirationemnobisincutere debet: quandoquidcmfimiles natiui- ratumcafus h’c Bononia? fueruntobferuatfinam anno Domini trigefimoprimo fu¬ pra mdiefitnum, & quadringentefimum, penes porram via? roaiorisin vkuloTcr/io- ^ tie nuncuparo, qua?dammuljer enixa eft mafculum omnibus fuismembris integra- tum, moxfkmellam fine capitc, brachijs,&cruribus,&in regione colli paruum ve- lutiorificium apparebat. Rurfus anno decimo quinto fupra millcfimum,& fexcentefimu,ex muliere oliin f^cunda ,qua? poftea per fpatium quindecim annorum non conceperat, tandem concipiens peperit puclium fatis grandemfinecapite, &vbico!)um refidere foler, os cum dentibus vifebatur, & in parteoppofitamembranacemulans meninges ce¬ rebri cernebatur, htmc foetum Obftetrjxaliquo motupra?ditum, & ab vrero exce- ptum nobis monftrauit. Rurfusanno vigefimo quarto fupramillefimum, & fexcentefimummenfe Au- gufti, in territorio Bononienfi natum eft rnonftrumfiemina , cuius colium oculos B nafum, & os referebat, & in fummitate colli mollior caro inftar pyramidis emine- bat, deinde lingua, laringe, a?fophago,& pulmonibus carebar,quorum loco.quse- damcarunculte coftis vtrinqueadherebanc ; cum cetera? partes re<3e eftentcon- ftitura?. Quandoautem Huldcricus in hiftoria fax nauigarionfs monfmenr/s mandauif, quod in Regno Guiana firo inter lacum Caflife, & ftagnum Parime, genus ho- minum acephalon viuar,ocuJ/s ,& cater is faciei partibus in petiore collocatis, non facile adducimur,vu'dcredamus, quoniam hoc potius fabula?, quam veri- tatieft confonum .Quamquafn Piimus Secundus,quivixit tempore Vefpafiani Im- peratoris, in Hiftoria naturali fcribar, ad montem Milo Occidente verius in Afia, bominum genus fine cap ire viuere , mhilominus, pro hac difficultate Ledtorad Rubricam differentiarum primi capitis huius Hiftoria? confugiat, C Modofi^nquiratur monftri Acephali caufa, ha?c non erit petenda a parentibus mutilis : quoniam Ariftoteles non fcmper neceffarium efTe alfeuerabat,quod ex pa. rentibus mutilis,foetus etiam manciprocreentur; quandoquidem vbideficit fpiri- tuofa pars feminis paterni, pro conftituenda parte determinata, interdum a mater- no femine poteft adiuuari. Prsterquamquod non eft credendum monftrum Ace- pbalon a gcnitorjbus fine capiteprocreatumfuiiTe. Vrplurimum tamen Authores conueniunt monftrum murilum exinopia materia? prodire; dummodo magnapor- tio membri non deficiat. His addenda eft imbeciUitas virrutis operands: quamuis pofteaaliquando neq; ob defe&um materia?, neq; obimbecilliratemagentis, fed ob anguftia foci id contingat. Immo quandoq; bis omnibus caufis remotis, tale ge- neratur monftrum,quia porrio materia? membri alicuius forma? deftinata,yel inepta ^ vel corrupta eft; & tunc nulla membri iilius effigies inpartu apparetj fed hxc cau¬ fa ad prgdnftum monftrum referenda e/Te non videtur, quoniam rudimenta faciei in pe&ore confpiciuntur. Dicer ergo aliquis a parentibus perfet. ltaq;tumore depreffo ,& vlceread cicatricemperdudo,patiens priftina: Cranium fanitati fuit reftitutus . Ilia igitur ofta,qua? atumore exieranr, fimul diligenter humanum iunda integrum hominis cranium conftituebant. Hinc non poftumus nifi conieda- stb apolit- re,quod Naturain parteintimapra?didiiuuenis aprimordio generationis moftro- mate egref- fum caput produxerit: quemadmodumin parte extima ventris memorati, & deli- fum, neatimonftri aliud caputprocreauic. Quamobrem illudinternum caput vel acon- tufione,vel alia caufa prxmornuHn, Natura per apoftema illius expulfionempro- curauit. Itaque quemadmodum Natura monftrum biceps, parirer , & triceps quan- g doq; producerepoteft. Siquidem Philoftratustradidit, eo tempore , quo Apol¬ lonius Syracufasvenit, quasdammuliernon igobilis monftrum memorandum, ne- pe puellum triefpitem peperit, dumtria tolla triaitem capita fuftentabant : cum reliquum corpus infantis rede compadum , & conftitutum cernererur. Vnde po- fteamulti Diuinatores, Sicilia, quae Trinacris appellatur, perituramefte praftagie- runt. Et lie deinceps Natura,iuxta opportunas caufas, raonftra pluribus etiara IX, capitibus referta generare poteft. IX. Meminimus legifte quonda Jn reg/one Nouarenft exmuliere vetu/a egreC- fum efte monftrum cruribus , & pedibus bubulis, reliqud corpore humano ,cum Afoll.c. 4. fepretnbraojs,& totidem capitibus vni tboraci afHxis . Sed caput inter alios me* Monttrum dium vnico oculo, &auribus hircinis eratprteditum , velutiin icone fpedandum triceps vbi proponitur . C Alij prodiderunt hoc monftrum Eptacephalon inftar Hydrae, menfe Ianuario an- ni oduagefitni feptimi fupra fefquimillefimum,Eufigiin regionc Pedemontana na- tum efte. Parirer anno Domini vigefimo quinto fupra millefimutn, & fexcente fimum,Bo- poniaeapudNicolaum Tebaldinum imprefta fuit qutedam hiftoria monftri feptici- Monttrum pitis nati fupra vim nature exmuliere habitante oppidum Fori Iubj. Perdonone fepttceps > appellatum, Quod monftrum horrificum, & formidabileintuentibus fu'it,qualem vbi. Typhonem gigantem centum capitibus horrendum deferipfit Pindarus, &pro. / pterea ilium s f «aTpt'Taxaptti/or,nimirum centicipitem cognominauit. Huicaftenti- tur Ariftophanes in Nebulis, vbi eumdem gigantem ixarovrazapet^arvipa indigi- tauit. Scholiaftes tamencertum numerum, pro incerto ab his poetis vfurpatum j) fuiffe affeuerauit. Catterum ha?c tanquamfabulofa in comparatione ad monftrum fepticipitem hie propofitum,eflfearbitramur. f IX. Mon- Monltrorum Hiftoria. C4»is 1»fc~ torum qua- Its . Lib. 2 . Car. I II Agnus bice¬ ps Bottoma tutus. III Agnus ore iriplici put Bra vac etna 4 tf Vlyfsis Aldrouandi CAPITVM MVLTIPLICATIO IN FOETIBVS BRVTORVM. ( VLIVS Csfar Scaliger in Commentarijs adlibros de plantis Ari- ftoteli adfcriptos , nonnulla recenfet monftra, inter qu$ meminit canis bicipiris. Immo Rhafis canem tricipitem olim vidifte teftifica- tur . Quamobrem Prifci Poeta?, vifo forte fimdi monftro canino , ftygium canem tricipitem finxerunt, quem poftea Cerbcrum,quafi kpiofiopw, fcilicet carnes vorantem appellarunt,de quo veceres Poets canebanr. Hie tribus Infernum tusiodtt fauetbus antrum Cut tresfunt lingua jergemtnumque caput. Et quamuis Hefiodus in Theogonia, quinquaginta ei capita attribuerit, & Ho- ratius belluamcenticipitem appeJJauerit: nihdominus feiendum eft id a vins do- dtis feriptum fuifte , propter innumera capita ferpenrum ,qui pro uifis non modo a tribus capitibus, fed etiam a toto corpore pendere ferebantur. Immo monftru hoc ex alio monftro, nimirum ex Typhone, & Echidna progenitum fuifte promul- gabant. Sed hsc obiter dida fufficiant. I Moddadfcria nofmet conuertentes , incidemus in Porcum bicipitem , qui Cersnatus efte perhibeturanno Mundi feptingentefimo fexageftmo fupra tria millia, eiufdem forms, qualis in fubieda icone confpicitur. Sed quod de Sue hie dmulgatur, dealijs etiam brutis prontmeiari poteft. Nam- que; exLicofthene, anno Mundi feptingentefimo fexagefimo odauo fupra tria millia,Ouis Sueftf, Agnum diccphalonpcperit. II. Immo fubfequenti anno Mundi feptingentefimo fexagefimo nono fupra triamillia, Licoffhenes prodir, ex Liuio,qudd Afculi, agnus biceps cum quinq; pe- dibusinluccm cxiuit , referens illam formam , quaminicone propofita damus . Csteriim nos in prsfentia natiuitatem horum monftrorum ftabilire poftumus cafu recentiori, qui Bononia? accidit, annofexto fupra fefquimillefimum .-etenim qu$- dam Ouis Uluftriftimi Thotns Cofpij agnum enixa eft nigerrimum duobus capiti¬ bus, 8c caudis refer turn; immo quinq; etiam pedes habebat, fed quintus dorfo ad hsrebat. Idq; manifeftatur ex relatione,quam Excellentiffimus Oui dius Montal- banus nobis comniunicauit. Imo Excellentiffimus Ioannes Antonius Godius fer- uat Domi Exuuias agni bic/pitis cum duobus tantum pedibus nati. Sed quid vagamur per gregem agnorum bicipirum,cum agni tribus etiam capi- tiburrefertiinmundum exferint . Ambrofius Pareusnarrat , quod anno Domftii feptuagefimo feptimo fupra fefquimillefimum, in pago Blandio tribus milliaribus a Meioduno diftante , natus eft agnus triceps , & medium caput alijs craflius erat, & balanteuno , reltqua pariter balabant capita . Hoc monftrum vidifte affirmauit Ioannes Beilangerius Chirurgus Melodunenfis, &. deiineandum, necnon cjlandu curauit. Ill Sed recentiorcafuseft,quem narratlobus Fincelius de agno,ore trigemino naro Halberftadij die decima odauafebruarij , anno quinquagefimo quinto fupra fefquimillefimum;caputhuiusbeftiseratrotundum aemulans tncipitium , oretri- plici, gemino nafo , auribusin dorfum pendulis ,inftaraurium canis. fedmaiori admiratione dignum erat, quod in tertio ore magnus oculus, & lingua prolixa cer- nebatur, qruetnoculum Pidor non rede expreffit. Vnum diem tantiim vixifte, & magno clamore perhibetur. Atmultopfures foetus bicipites Vacca* ediderunt . cjuandoquidemconftat, in agro Patauino , natum efte vitulum duobus capitibus , vnico tantum corpore,po- fterioribus, & anterioribus cruribus duplicatis. Hoc moftrumquidam ad qusftutn circumferebat, Ssnjultij reference Schenchio.idconfpicatum fuifTe affirmarunt, fed B N • Monftrorum Hiftoria. / ■ Monftroram Hiftoria. Ill, Agnus ore trigemino. 420 Vlyfsis Aldrouandi fed reditu? pratftare exiftimamus ,fi in muicicudme monftrorum huius generis,per annorum ferieni progredientes,ilia figd la tint enume remits* Jill. Hu. Iraq; anno Domini vigefiino fupra centefimutn in Gallia bouem bicipitem confpe&um referunt, eomodp , quo in iubie&a icone reprarfenrarur. Panrcr an¬ no Domini feptuagefirno tertio lupia quingeptefitnum , quo tempore Romani bellumin Perfascommoueront , plurimaprodigta romanas clades portendentia, vifa funt.&firmliter,belli initio,Viruius eft natus , cuius ceruixduo capitafuftenta- bat. IterumexLtcofthene, moppido Turgania; anno Domini trigefimo tertto fu¬ ll li. Bos biceps. Monitrorum Hiftoria. 421 V* Vitulus biceps capitibus in occipitio copulacis. pra ui/nefimutn , & quadringcritefimum, Vacca bicipitem Vitulum enixaeft; bocq tuonftrum, fpe&aculi gratia, fpatio pluriumdierum , portisoppidifoitaffixuni. Rurfus, cxeodem Authore, anno nonagelimo nonofupramillefimum, &qua- dringente/iraum , Vitulus prodigiofus, nempeduobus capitibus prteditus Craco. «ia?natus eft . Hanc Irftoriatn poterimus ftabilirc fimili monftro apudnosnato: quandoquidem anno fextofuprafefquimilIefimum,qua?dam Vacca Domini Fran- cifi Buccafcrrei vitulum bicipitem cnixa eft ,& monftri duo capita in occipite iun- gebantur, iuxta relationem nobis ab Excellentiifimo Montalbano perhumamter eommunfeatam . N n VNon Monftrorum Hiitoria. 423 VII. Capitis vitulini geminati duplex effigies 424 Vlyfsis Aldrouandi Z.14 Jerer. var. cap'Ti Vitulut b 't' eorpor, yi. vn. lionBri vi tulim va- fittas » vm. V. Non&bfimilemonftrum natum inrelleximus Mediofaniannoquadrageftmo fuprafefquimillefimum.fuitenim Vitulushabens duo capita perfeda,& vnu quod- que fua lingua, dentibus, naribus , ocuhs, & auribus refertum et;ar. Sed capita in occipite erant copulata, vt figura propofita demonftrat. Horum capitum alterum rorundius, ad maicu!um,& alterum oblongius adfgminam referri videbarur. Foe* tusaboccifa roacre Am cxemptus, quia diutius parrumprotrahenri, periculum vi¬ ta? iminebat. Vixitmonftrum fpatiodimidia? hor£,in caupona,cuius infigneerat Cancer. Quid poftea contigerit poftortum huius monftri, idCardanus figillatim recenfet, ad quem Ledores relegamus. Annoautem fubfequenti,nempequadragefimo primo fupra fefquimillefimum, ^ in oppido Sardinia infula?, Lagara nominato, Vacca parrum bicipitem edidit ca ip- fa node, qu3 Carolus Quintus Romanorum Imperator in Mauriraniam erat pro- fedurus . Addit Licofthenes,anno quinquagefimo primo fupra fefquimillefimum, bicipitem vitulum extenebris vteri vaccini egreifumfui(re,menfe Decern bri in pago, Longo,nuncupato,non procula Friburgo. Annofubfequenti quinquagefimo fecundo fupra fefquimillefimum , in oppido Bona appellato Germania? inferiors ad Rhenum quatuor milliaribus a CoJonia, Aggripina fito,menfe Mab, ortus eft Vitulus biceps quidem 3 (ed cumalijs etiam partibus geminatis; itaut bicorpor potius eftet nominandus, fed de hoc poftea fuo locoagetur,quando demonftris bicorporibus verba fient. VI. Demum Marcus Frifchius in Meteorologicis fcriptumreliquit, q6dd, dum R comitia Imperiaha Augufta? Vindeleciorum,a regia Romanorummaieftate Ferdi- nando celebrarentur, feptem milliaribus ab Augufta vibe, anno Domini quinqua¬ gefimo quinto fupra fefquimillefimum , die vigcfima prima Maij, natus eft vitulus in quodaro pago Lader cognominato, qui duas facies , & quatuor oculos habebat, duos quidem in fronte more bubulo, alios verb in Jateribus, qua , madmodum icon hoc in loco colJocara docet. Rdiquum poftea corpus, abfoluro, & perfede con- ftimto vitulo erat fimile. Diu non vixitnam ftatim atq,auras vitajes bsufit, illi- acdabillis quad abhorrens expirauir. Vil. Recenrioribus csbbus poterimus cafus monftrorum veteres roborare : proprereaqudd hie exbibemus iconem geminati capitis viruli ad viuum expreftam, qui paucis ab hinc annis Morenzani prope Venetias ortus eft,duplici ridu,quatuor oculis, & ternis auribusj cum barum vna in medio vtriufq; capitis a Natura fuiftet G produda, fed alia? dua? aures in fronte arnborum capitum etant generata?;ficutile- dor meditans iconem apprehendere poterit, Ampliusaliam iconem bicipitis vnul i fpedandam proponimus, cuius capita du- plici quidem ridu, fed quatuor oculis, & binis tanrum auribus erant referta , que- madmodum in altera effigie demonftratur : fimilem vitulum fcxabhinc annis Ari- mini natum fuifFe a viris fidedignis inrelleximus. Pra;didis addamus,quod nobis narrauit Polonus; nimirum in Polonia natumefte vitulumfepticipitem, qui duabus tantum horis visit, & ex fingulo capite fingulam linguam exeruifse retulit. Imo capita animaliu bifulcoru , cornuu var/etate, diminurione , geminatione, & qualibet alia ratione mirabilia, & monftrofa Euadunr. Nam LudouicusBerthe- mepublicauit in fuis nauigatiombusad Infulam Zeiiam,referente Dalechampio in jy Annotationibus ad Plinium , vaccas vn ico cornu infignes confpedas fuif- se , & Simon Maiolus Epifcopus Vulturarienfis narrat , ex Olao Magno , Veruecem compertum efse odo cornibusinfignitum , additque id magisfuif- fe dignum admiratione , quoniam Albertus Magnus Arietem quatuor infigni. turn cornibusadmirabatur; cumtamen in Italia arietesquadricornes fintfrequen- tiffimi. Verftmprf exteris magis mirabile fuit caput valde monftrofum capreoli, cuius icon aliquandomifsafuit a SereniffimoBauar/a? Duce, in quo decern, & fep¬ tem cornua parrim ramofa 3 partim non ramofa numerantur.qua? monftrifica efse ar- bitran fijmusihac de re iconem huius capitis fpedandam ob cornuum var/etatem* &pu!chritudinem proponeredecreuimus vt patetin icone VlII.} Hie Capreolus 9roAvx«p®5 videturappenandus quamuis obpulchra,& elegantia cornua xctfaUtpue etiam pojTet nuncupari. Pra:- ^^•e.17. 42 5 Vlyfsis Aldrouandi X. Pullus Dirrhynchos. V.V Prjeterea in famih’a Auium magis , quaminalioanimalium generenon defunt exempla monftrorumadrem noftra arrinentia .Eteniro Albertus 3 referenteScfie- chio, Anferem bicipitemobferuauit Aelianus, cirante Porta , rcfert, Ocnco in Meridie regnante 3 bicipitemgruem apparuitfe, atq; fubalio Rege,quadricipitcm auem vifamfuide . Licoftenes non diflimilem Anferis ortumanno Domininona- gefimo Icxro fupra miUefimum, & quadringentefimum recitat. Siquidem in quo- dam pagoad Argeotincnfes fpe&ance 3 Suigenhein nuncupato ,duobusab Argen¬ tina Monftrorum Hiftoria. 427 tinamilliaribus diftante, anfer monftrofus in ouo inuentus eft duobus fcilicet capi. tibus jfotidem linguis, vnico tantiim collo,& dupbci excrementorum exitu. Nos igitur hoc in loco cxhibemus duas icones pullorum gallmaceorum,quos ob- feruauimus: nam quiponiturfub numero IX. natus eft capite gemino,3lis ,6^ pcdibus tantummodo binis , dorfo eratcoloris leucophfi , temporibus, &C0II0 ftauefcenribus, peclore, & ventre albis, tibijs, & pedibuscaftaneis. Icon autetn collocata Tub numero X. Monftrat pullicenum monftrificum duplici roflro. Na- turaenim dicephalon , nempe bicipiremfbrtaftis formate voluit } fed tandem, ma- g tena duorum capitum in vnom conglobara, pullum J/ppuy%or, fcilicet duplici dutn taxat roftelio integratum formauit. Inluper (i ad familiam ferpenrum menrem dirigamus, illam quoq j monftris hu- ius generis noncarere inueniemus; & quamuis Arjftoteles in generatione Serpen- rum raros contingere errores, confequenterq;in hocanimahum genere raramon- ftra procrearj tradideritj quoniam angues matricem.feu formam vteri valdelonga habent, & oua fubinde, nempe vnum port alterum , & non aceruatim defeendunr, ftcuti in gallinis contingere folet: quamobre geminufoetum in ouis anguiumraru, fed in ouis gallinarum frequentem licet intueri; nihilominus hinc non fit, quin etiam in familia ferpentum id accidat :quandoquidem Ariftoteles Serpentis bici- pitis meminic. Immo Aelianus diuulgauit , iuxta fluuium nomine Arcadem, fer- pentes bkipites aliquando vagarilongitudinequatuorcubitorum capitibus albis F reliquo corporenigro. XL Serpens Dicephalos . \ H In montibus etiam Pyreneisferpentem quondam tricipiteminterfeaum fuifle Arnolduspronunciat. Hinc colligunt nonnulli mondrum illud Hydra; Lernea; fepticipitis in rerum natura aliquando extitiffe, quod fabuIofumefTe fuoloco de- monftrauimus. Item Joannes Baptifta Porta obferuauit Neapoli viperam bicipi- tem.quse vtrumq; caput- mouebac, & crifulcas exerebat Irnguas . XI. Quocirca nulla debemus coercenadmiratione; nam hodieferpens etiam bi¬ ceps dibgentiffime exiccatus ad liluftriftimum Comitem Philippum Aldrouandu Bononis fenatorem delatus futt,quiin publico Mufsoferuatur eo modo,quoin haciconemonftratur. C^teriim familiam Aquatiliumfi diligenter examinare, & corum latebras rt- cnari nobis liceret, proculdubiomulto plura monftra, quatn incceteris animantium fami- IX» X. I, Of.de gen, 4 th c. 4. XI. Pifcium mon fire ft capita. Vlyfsis Aldrouandi XIL Pifcisbiceps* Monftrorum Hiftoria. 429 fatnilijsobferuaremus. Vcrum quoniam horum penetralia perferutarinon poflu. mus i hinc fie, quod minor horum monftrorum numerus oftenditur. XII. Nihilominus hoc in locoiconem pifeis bicipitis fpedandatndamus,qui ca- prusfuitin Nilo Aegypti fluuio ,nonproculaboppido Latisianacognominato.Hic pifeis magmtudinem fereCrocodiliada?quabat, coloris erar leucophafi albicanti- bus maculis infigniri. Habebac quidem duo capita, vtm iconedetiionftrafur , & proprerca Dicepha!os,feu biceps appellari poterac: nihilominus quia duo pifcium corpora vna dumtaxac cauda referta, quodammodo a?mulabacur: qua de re hie pi- p fc' s inCer monftra bicorpora porius, quam inrer Dicephala ejfer collocandus. Monftri bicipitis caufas pecuh'ares (1 inue figemus , anrequam vlterius progre- diamur;aduertendum eft has potiffimum a copia materia feminis dimanare . Nam- queh^c materia deftinata conftitucioni aiicuius membri, exempli gratia,capitis, fi in duas partes diftribuatur, vi facultaris formatricis , duo capita in vnolubiedo refultabunr, qua? materia? copia vni tantum capiti deftinata , parua admodum ca¬ pita procreabif Sin duobus fuerit deftinatajduocapitajrationemagnitudinis^u- biedo conformia refultabunt. Ha?c autem materia fpermatica eft ilia,qua? ex fuperfluo alimento nutritionis ca« pit/s parentum remanet propterea cum fit abundans , interdum a facultatein duas partes difcriminatur,&fcccus bicipites procreantur. Quamuis eiufdem tnateriaede- fedus poffit eftein caufa monftri bicipitis, &idaccidercfolet, quando materia in F matrice contenta pro generandis gemdlis non fufficit ,&profimp!icifoetu vber eft: tunc Natura primiim incumbens in capitis procreationem,ob materia? copiam, caput geminat, &re!iquutn corpus, deficiente materia, fimplex tantummodofor¬ mat . Hinc fit, quod mnita huius generis monftra fuerunt obferuara, Alij monftrum huius generis fuperfaitarioni urtribnunt, dum noua materia fe- minalis vreruni ingrediens prioriapplicatur, itaur pars aliqua foetus ibi geminari poffic, vbi ba?cnoua materia deponirur. Ca?rerum rariffime id contingerepofle exiftimamus, quoniam pars ex noua materia fuperueniente generata ,& geminara vna cum prima nunquam abfioiutam perfedionem adipiki poftet .• quemadmodu neq;po(Tumus adduci, vtcredamus id pendere po ffe exeffufione materni feminis, citrafuperfa?tationem: quadoquidem vis paterni feminis,iam occupata in procrea- _ tione primi foetus,fi in nouumadueniens fernen ageret a primoopere retraheretur. ” His caufis addenda eft vterianguftia, qua? proculdubio in hoc cafualiqua pon- deratione digna efte videtur, & potiffimum quando in prima paritione foetus biceps egreditur. htenim vbertas materia? inloco angufto, foruiatis partibus pra?cipuis, nempe capitibus pro formandis gemellis,in reliquas partes getqinatas nonpoterit conuerti, quia ilias locus ardus non capier: tunc igirur ex duplifiatis vnum tantum fiet corpus, & monftrutn biceps generabitur. Verum quidem eftjquod partes in¬ fer iores huius monftri femper iuftd craifiores efte folent, Alij caufam monftri partibus redundantis referunt in parentes monftrificos, Nam fi contingat, vt ambo genitores monftrofo vitio fcateant; tunc proles mon- ftrifera facile generaripoterit; proptereaquod Natura in perpetuandisfpeciebus admodum fit foliicita . Quamuis poftea id femper fequi neceftariumnonfit: nam- H que G parentes fin t bicipites, non femper biceps abipfisdimanabit; quoniam ip- forum capita tamexigua materia? portionem fpermati impertientur, vt formationi vnius tantum capitis non autem geminati famularipoffic. Neque bicipitio copia alimenti caufam fuppeditare poteft ; quandoquidem foetus in vterq iam genitus poterit quidem copiofum alimehtumin tiutritionemconu^rteqs membra ante fta- tutum tempus augere,fed non poterit partes geminare, id fa?pe obferuacur in puej- lis,quorum capita ad enormem creuerunt magnitudinem, fcilicet nutrimento ma- gnavi attradricis ad caput rapto, vel ab alijs partibus inferioribus aftiduefup). peditato. Neque ad animi affediones Genitorum caufa bicipitij referenda eft, vt nonnul- liafifeueraruc:proptereaquod Genitorum cogitationes, &imaginationes in fub- ftantia fpirituum tantummodo refident; ideoq;jnonftrum fuperfiuitate partium admirandufnconftituereneqqaquanjpocerunt, Reliquum erit igitur 3 vtcaufae primo XII. Cm mon~ sirorum bi- cipttum. Mattrt&cP' ft*' Super feu* tto. Loct angu* ilia Parentes mnilrofi Animi affe it tones . 4jo Vlyfsis Aldrouandi prirao locoalIata?apprehendcnda? fint,&quando in bicipitiopoflea al/a?monftri- fica? differentia obferuantur, tunc ad alias caufas proprias, & phyficas confugien- dum eft. Vt accidit in vitulo bicipice duos oculos Jn lateribus habente .• tunc cnitn dicendumeft, quod materia oculis formandis deftinata alio tranfmi/Ta femp er re- tinens vim membri, cui deftinata fuerac, in loco eciaminepto formamillius mem¬ bri induitj a quo iam difeefterat. CAPITIS ALIEN I PROCREATIO IN FOETV HVMANO. Him anus fetus cafe- teauis . £.4. degen. An.cap. 4. I. L.p.c.26. ZM.Aeneid II. MBROSIVS Pareusmonimentis mandauit vxorem cuiufdam Mb chaelis, qui operam calchograpbo locabat, peperiffe monftrum, cu¬ ius facies caputauis implumis referebar,fed foetus erat mortuus,quia ante tempus paritionis , ilium in Jucem ediderat. Veriim nobis hoc admiracionem parere non debet: ftquidem Eminentiffimus Cardina- lis Petrus Damianus Archiepifcopus Rauennas feriptum reliquirRobertum Gal- j> liarum Regem cum muliere affinematrimonium contraxifte; exquapoftmodum fi- lium monftrificum,nempecollo,& capite anferino fufeepit. Vnde,hocanim 3 duer- fo, omnesfcrcGalliarumEpifcopivnan mesfacra Reg/, & vxori interdixerunt. His igitur anguftijs Rex oppreftusad fanum rediens confilium,inceftu relidto, le- gitimum connubium amplexus eft. Ha&enus capita aliena exgenere valderemoro in foetu humano obferuauimus. Modd ft ad genus propinqu/us accedamus , exemp/a, & cafusnon decrunc. Pri- mitus Ariftoteles puellum capite ar ietis natum memorat, & Ambroftus pareus puellam capire Ieoninoortam referr. Licodhenes in Chronicis feripfit, anno an¬ te Cbriftum fexto fupra ducenteftmum , S inueflx , natum efte puerum capite ele- phantino. Hoc eciam recitatura Polydoro Virgilio , in fua hiftoria fed nuperex relatione virorum fide dignorum, in Hungaria hie C3fus accidit vbi, anno Domini C fexagefimo quinto fupra fefquimilieumum ,mul’ier puellum capite ElepUantis, re- liquo corpore bene conftituto ,en\xa eft: veluti in icone I. intueri licet. Sed vlteriusprogredientes,& per gregem quadrupedum digitatorum vagan- tes incidemus in caput caninum a Naturafoetui humano agglutinatum . Siquide anno Domini decimo quarto fupra noningentefimum, vt legitur in Fafcicuiotem- porum, mulieredidit partum, corpore quidem humano, fed capite canino. Pariter Vincentius in fpecuio natural/', narrat state fua, monftrofum hominem, fcilicet canino capire, ad Ludouicum Galiiarum Regem fuifte delatum. Pta?ter- quamquod meminimus legiffe, quod vxor Cornelij Gallicani, Roma?, infantem ca¬ pite Anubis, nimirum capite canino edidit. Erat aufem Anubis Aegyptiorum Deus, qui capite canino pingebatur, & haepidura Mercurium intelligebant, quia cane nihil fagaciusinueniatur:huiusmeminit Virgilius . OmtsigenumfyDeummonttra, & latrator Anubis . Cum igitur Poeta Anubim latratorem appellet, proculdubio capite canino fuif- fe ddineatumintelliginlus. Non igitur mirum eft ft hoc in loco proponitur fpe- danda figura II. infantis capite canino, qui, iuxtamentem Licofthenishiftoriogra- phi, ortus eft anno quinquagefimo fexto fupra fefquimillefimum, Bafila?a? Raura- eorum, corpore quidem fatis bene compado, fed capire belluino, & vixir monftrO circircrhoramdimidiam . Qui viderunt monftrum , retuleruntfoetum hoemon- ftrofo capire, capur canis, vel cati, vel fimia? repra?fentare, Nobis autem ha?ceffi“ gies cynocephalum pra? fe ferre videtur, D CAPI- Monftrorum Hiftoria I. Puer capite elephantino. Vlyfsis Aldrouandi II. Infans capice canino Monftrorum Hiftoria. 433 CAPITIS ALIENI PROCREATIO IN FOETIBVS BRVTORVM. N exaranda, & cxammanda hac R ubri'ca , opere pretium effe duxi- ximusomnc genus quadrupedum,nempe Solip .dum,8ifulccx-um,& Digitatorum perpcnderc , quoniam in his omnibus monftra hums generis inueniemus. Quoad Solipedes recirat Piurarchus in Sym- pofio ,fibi monftratum fuiife parrum equa? ,quiexcepto capite, for- mam equinam xmulabatur ; cum caput humanam faciem reprtefen- taret. Sed recentiusmonftrum equinum iilud eric 3 quod anno Dommi quinqua- gefimo quarto fupra mil!efimum,& ducentefimum, iuxra mentem Licofthenis, ortu eft in agro Veronenfi, eo tempore, quo ad montem Alttnum, coilaris Fiorentino- rum, & Pifanorum copijs acerrime decertatum eft. Tunc cnim ex equa natuseft pullus humano capite, ad cuius murmur , aut vagitum accurrens quidam runs ac- p cola, nouo attonitus fpe&aculo, ftatim euaginato gIad(o caput monftri amputauit.* qua dere Paftor adiudiciutndudtus, de engine monftnfici partus , & decaufa ne- cis interrogate , horrore ,&abominations rei, fe id feciife teftifleatus eft. Hie monftrofus equus oftenditur in leone I. Schenchius aurem in fuo opere demonftr/s, duasfepararasmonftrofi huius cqui recitachiftorias,alteram, iuxta mentem Ambrofii Parei, &alteramex fententia Licofthcnis,fedambas ad vnum fincm rendercopinamur. Muiiatus quoq; Pataui- nus hiftoricus meminic equini pulii monfirofa facie, in terrirorio Veronenfi nari, quern cum vir agreftis, in cuius tugurio erat edirus, confpcxiifec ,protinus mon- ftrum ne.cauit,&capurim»cie pali ad pratrereunnum fpedaculum affixit. Hoc quo- que monftrutn a monftro iam deferipto non diferepare exiftimamustquamuis diuer- fo tempore haec fuerintmemorara . G Modoad familiam Bifulcorum progredientibus primus omnium Ariftoteles fit obuius,quiin Hiftoria Animal ium fcriptismandauitortumefiepuerumcapireArie- tis, & vitulum capite pucri. Et Albertus Magnus memorat vaccam ,qua? in villa quadam viculum vultuhominis enixa eft . Immo in Pago Cle fdorf non procula Pamberga, Fincelio authors, vacca peperit monftrum, quatuor pedtbus vttulmis, cumbarba ad mentum ,auribus pariter humanis , & modteis captllis . Deinde in- cidemusin Vitulum repertum in agro oppidi Btttcrfcid , anno Domini quadrage- fimo feptimo fupra fefquimiliefimum, oculis , naribus, & aunbus humanis, vernce tonfo, ridiu, pedtore, & cruribusanterioribus vitulims-, pofterioribus humanis , & breuioribus, fed vtrifq; partim iavngulas vitulinas , partim in digitos humanos definenribus, quifub vnguliserant, & feparatim propendebant. Hoc monftru Gafpar Peucerus in Terratofcopia defcr/pfic .• quemadmodum in fubiedta icone Il.apparct. Licofthenes quoq; id accidifte anno memorato in fua hiftoria reccnfet. Sed ad- hucrecenrior huius generis monftri eft ilia natiuiras, quamrecirat Fincellius acci- dififein villa Pomeriana? Roffaun , props Pafielumulck, anno Dominiquinquage- fimo quinto fupra fefquimiliefimum, de Vitulo capite glabro,&rotundoinftar Si- mix, cum mento hirfuro, & lingua prominente . In hacfarrrilia oues fuerunt , qua? agnos alieno capite pepererunt: vnde Titus Liuius recitat,quod Frufione,anno Mundi fef tingenrefimofexagefimofexto,fupra tria mil ha agnus futllo capite natus eft. Item, ex lulio Obfequente, anno Mun¬ di odlingenrefimo fexagefimoprimo fupra tria millia, C. Mario , & Q^Ludtario ConfuIibuj,in Lucanis duoagninacifuntpedibusquidem equinis, fedhorumal¬ ter caput Simidjreferebac, 0 o H I. Z.7 de Gef. lial. L. Og.de gen. An. eap.<\. II. Aliud mon- Ur um. Bee ad. 4. Ltb.i. Pariter Vlyfsis Aldrouandi 434 I. Pullus cquinus humana facie. Monftrorum Hiftoria. Vitulus capite fere humano 42 $ 43 6 III. Capra humana facie / Monftrorum Hiftoria. 4 37 Pariter damusfub numero III. iconem Capra? vultu hunano , q»am naram tradit Catlius Rhodiginus anno Domini quadragefimo fepcimo fupra fefquimjile- fimum apud Sybarim , ex congreffii Paftoris cum capella, quempoftea Dutfor ca» prarius Zelotypia motus dormientem cornibusinterfecit. Sues in hoc genere Bifuicorum reponenda: funt, quae varijs temporibus , fcerus alienoprotfus capite ediderunf. Namq; anno Domini decimo fupra millefimum, g referente Licofthcne hiftoriographo , Porcafumfacie huraana peperit, Tunc autemper Angliam , at qj Hybtrniam magni moms belli funt excitati. Legen* dus eft Polydorus Virgilius in h'ftoria Anglic,vb memorat,quod,regnantc Hen¬ rico primo,quando creatus fuit primus epifcopus Elyenfis,multaprodigia vjfafunt, & inreralia.fusenixa eft foetumhumanafaciainfignem. Item anno Domini decimo o&auo fupra millefimum, ex eodem Licofthene, Sus foeta porcelium humano capite refertum peperit, 6 c eo anno teterrima peftilentia graffata eft . Rurfusex eodem authore,anno Domini centcfimonono fupra millefimum, in Parochia Legienfi Porca enixaeft partum cum vultu humano ; veluti infubie&a icone II1 1 . videre licet , quo tempore Phiiippus Rex Francorum , & Anfclmus Cantuarienfis Archiepifcopusexhac vita deceiferunt, Dcmiim, mxta hiftotiaeiu- F fdem Licofthenis, anno Domini centefimg decimo oiftauo fupra millefimum, in Gallia, ex fsta fuc Porcellus humano capite ortus eft. Cseteriim Ambrofius Parcus, infua monftrorumhiftoria, meminit Suis iuxta fententiam Licofthenis, nariin quodam £buronumpago, 3 nno Domini centefimo decimo fupra millefimum, qui erat capite , pedibus, tarn antjcis,quam pofticishu- manis ficurifiguta V . % demonftrat;quamuis poftea hanc hiftoriam apud Liccft- henem non inuenerimus. Denuo Ambrofius Pareusrecenriorem narrat cafum huiufmod/animalis^quiac- ciditanno Domini fexageiimo quarto fupra fefquimillefimuro, Bruxelx, vbiSus fex peperit Nefrendes, quorum primus erar monftrifitus, nsm capite, & anteriori- bus pedibus,& ommoplatis, hominem reprffentabat, & reliquo toto corporefue; r immo genitalia fuis f^mina? habebat,& aliorum nefrendom more, vbera fugtbat, ** fed, die fecunda poft ortum, a Plebemonftri cone irate horrore, vna cummatrc hiefaetus confofluseft. Huius autem icon eft Vi. Recentior eft hiftoria fuis humano capite in Cypronati,authore Schenchio, an no Domini fexagefimo nono fupra fdquimillefimum, die duodecima Decembris. Monflium autem tuit tale, quale ab icone VII. oftenditur. Erat totum corpus vc- riporci nudum, & fine pills , capite effigiem humanam referebat,ex cuius fronte criftaimitans criftara galli mdicioriebatur,o ( ua? partem oculoru, & partem nafi te- gebat. Aureshumanis erantfimiles, Monftrum ex Porca , vna cum quatuor aiijs porcellis matrifimilibusorrum efTeretulerunt. Ad quadrupedes digitatosfi conuertatur fermo, nobis fiet obuius monftrifer partus Lconis capite humano, quemadmodum figura V1 1 1. oftendit. Hicfoetus, H tefte Licofthene Cronologico , natus eft in agro C onftantienfi, ex mufiere, anno Domini centefimo nonagefimo fupra millefimum, quo tempore Rodulphus Impe- rator regnabac. Immo noftra state,inquit Cornelius Gemma,natus eft canis capiteaccipftrino, vt icon IX. Exprimit, qui fpedtendus populo a quodacucuferebatur,& hoemon- ftrum ex terrore natu m effe afleuerabat: propterea idem Cornelius Gemma ad- mirarur tantam vimineiTc imagination^ in procreandismooftris, vteiufdem pba- tafia? virtusincredibilis brutis etiam animantibus contingar, veJuti,m prsdidto caneobferuatur. Hisanimaduerfisdequadrupedibus , Nonnulli ad ferpentes fe conuertunt,& referunt infantem quandoq; narum capite ferpentis,& viciflim fer- pedtem capitehominis. $ed hoc ex iibrode naturarerumcollegerunt ,vbime- moratur quidam ferpens facie virg/nea, quoniam, Bedaauthore, Diabolus mduit formara ferpentis cum faciehumana, vtprimos parentesin Paradifp terreftri deciperet, Aotequamad vitiatam capijis figuram,&conformatio'neni accedamus, caufas » Oo 3 pro- L< 11,'left. Untff.C.ll, III. £. 12 . ini. Alt it % fat us in Guilt a. V. VI. VII. Crtflg Galli in - dtei . VIII. IX, lufans ea* put [erpt ri¬ fts. Monftrorum Hiftoria; 439 V, Sus capita, & pcdibus humanfs Monftrorum Hiftoria. IX. Canis capite auis. Jmbecilli - tat vinutis Alia caufa Seff.^ro- bl.prob.il. L. 4. de gen A»e-1‘ Materit difpofitto Virtus ««- tries quid operetur. Vlyfsis A ldrouandr 444 procreationis variorum capitum in foetibusinueftigabimus. Siquidcm inter has pri- mum locum occupatdebilitas generantis ,qua? imbecillitas , cum latitudincm ha- beat , varios etiam gradus fortiri poteft. Ideoq,- gemror debilis,cum virtute con- formatrice infirma matericitantum dominance, hominem mafculum quidem pro- creabic, fed in figura non prorfu? fimilem. Ca?rerum audio vrriufq; nimirtim vir¬ tues, &indiuidui languore quoad fe*fi, tunc non foetus fibi fimilis in forma , neq; mas, fedfemina diflimilis refultabit. Veriimfi cum virtute fexusimbecilliori,vis indiuiduilit valida , fa?mina procreabitur in extremitatibus corporis diflimilis. Tandem ex imbeciili virtute feminis emerget foetus nonhomini, fed animali (imilis vel fecundum partem, vel fccundutotum. Hinc optime coliigunt viri eruditi, quod ex mulieribus, virtute man's Jangue- fcente, partus monftrofi prodeunc, qute vitiofiras varia eft luxta maiorem , vel mi- norcm debilitatem . Et hie error vei vitium obferuarur modd in capite , modo in 3lijs partibus, quatenus ilia portio feminis £grotat,qua? confticutioni capitis vel alteriuspartis eratdicata. Quando autem hie languor vitimum gradumattinget, tunc animal non procreabitur, fed mola, aurfemcn purum infaecundum effundetur. Deinde quando virtus feminis alienam naturam induirjtunc foetus monftrificire- ferenresfpcciemalicuiusanimalis diuerfta natura Generanciumin lucem egred/un- tur: quaproptcr ex congreiTu legitimo aliquod brurum gignetur. At ft portio ta- turn feminisalienamnaturamfortiatur,tunc, vel folum caput, vel alia pars foetus, bruci caput vel aliam partem repraefentabit, & id, quod de Homine aifeueramus, dealijs quoq;animantibus intelligendum eft. Hinc liquido confta t, cur interdum foetus humanus cum capite fimi* , vel cam's nafearur, & quadoq; cam's cum capite leporinoodatur. Ha?ceftdodtrina Ariftote- lis,quim Probiematibusdocebat,exfemirjecorrqptoin matrice monftra produ¬ ct. Perfemenauremcorruptumnonintelligebat putrefadium , fed quod a/iena induit naturam obianguorem virtutis : idcirco vitalis feminis animal fimile non generatur. Quamuispoftea exfemine etiam in marrice pucrefafto , an/mal/a qui¬ dem fed potius imperfetfta. veluci vermes, ferpences informes, &rana? generantur. Iraq; femen invterodegencracveluritriu'cumab Agricolisin terram proie dum , quddinterdummagnorurico/arum damno inloiium degenerate folec. Rurfusprincipiummaterialefoetus,foetuum monftrificorumfuperius deferipto- rum in caufa eife poteft Etenim Ariftoteles id malte difpofitioni maceria? foetuum '■ aftignat: cum adus adiuorutn nonperficianrurnih in patiente optime difpofito, & cunda,qu? recipiuncur, femper per modum recipiendum recipiuntur . Quapropter A gens minimelanguidum, neq; apropria naturadegenerans, dummateriam per- fede difpofitamampleditur; tunc effedum fimillimum, nimirum iuxtaconditiones nature generic#, fpecifica?, &indiuidua!isformatumproducit. At viciffim Aide agensin materiam minime idoneamincidar, & minus aptamad dotes indiuiduaies excipiendas ; tunc quid fimile in eifentia fpecifica , non autem in indiuiduali procrear . Quando autem materia maioriineptitudine erir referta,fine vlla propenfionead recipiendas naturte fpecifica? conditiones alienam induet formam, & tunc animal integrum diuerfa? fpeciei refultabir. Sin portio tantiim huius materia? prardidis carebirpra?rogatiuis; tunc emerget monftrum habens partem, verbi gratia caput alienum apropria fpecie, dummodoilla marerie portio capitifueritdeftinata. Cum verb multa? portiones materia? ab his pra?rogatiuis erunt aliens?, tunc etia multa? partes foetus formam membrorum diuerfr fpeciei animantium fortientur Adfinemexmateriaomniaptitudinedeftituta,&frufta carnis , & mola? in vtero prog/gnentur, vt fuoloco fuitexplanatum. Iterum exdodrina Ariftotelis, hoc vitium monftrificum virtuti nutrienti erit attribuendum.- harecnim,cum in aflimilando alimento partibus, propriummunus obire ncqueat, tunc formahumana partium proculdu bio vitiatur. NamOjfi pari ratione ratiocinemur, dicemus , quemadmodum virtus formatrix conceptus debi- bilitate oppre/fa ,humanameffigiemin aliqua parte materia imprimere nequit, Sttunc aliena figura ibigigniturjita virtus nutr/ens, &a!imenturaaftlmilans, dum Iangue- B D Monftrorum Hiftoria. 445 langucfcit , proprio munere funginequit: qua de re monftrofa? partes redduntur. Infuper fi virtus nutr iens in caufamonftri eftepoteft ; materia quoq; alimenta- lis ab ijidem vitijs non erit remouenda .-quandoquidem praua difpoficio hums ma¬ teria alimentaiis, abfq; vitio vircutis alentis, ram in vtero, quam extra vteruru, formam monftrificam al^cui parri imprimere poterit:cumommsforma,vt paulo an¬ te fuic exaratum, per modum recipientis recipiatur. Idcirco quando pars alimen- ri alicui membro agglutinatacarebic difpofiuone ad recipiendam alicuius partis fi- guram, tunc pars monftrifica tumextra, tu n intra vterumreddtiur: Hue referenda eft imaginatio:etcnim velurifa;pe contingir,vt fiu&us.quos iru- lier prxgnans vehementius apperic, in foetibus poitea imprefti con/piciantur: pari ratione mutier vtero gerens, ft pedes viruli, aur agnini capitis edendi defiderio vehement!' reneatur,huius appetitusfignafaecuMmprimuntur, & pr- prerea infan¬ tes aliquando cum pede vitulino 3 & inrerdum cum capire agninonafeuntur. Id accidifte Bononia? tribus ab hinc annis ex obftetrice fide digna inrelieximus: namvxor queedam Pharmacop^i grauida cum fa?pius agnos deglubitos, & aeri 0 expofitos inaedibus vicinis per feneftram obferuaftet 3 & defideraftet, tandem puellum agnino capite magno cum affinium ma?rore peperir, fed diutius non uixit. Idem affeuerandum erir 3 fi mulieres grauida: varias Ferarumfpeciesobferuauerinr, Veriim ha?c monftroft phantafiamagis matri,quam parri atrribuendaeft: fiquidem mulieres non modo in congreftu ,fed etiam poit concubirum, fcilicet totogefta- tionis vteri tempore, aliquod fpe&rum in mente abdimm feruarc poflun^quoniam F fcemince vehementioribus imaginationibus femperadha?r:re folent. Superioribus etiam annis, matrona ftcula , referenre Liceto, aflacum in manu Pifcaroris emari recenter captum confpicata, randem tempore paritionis,quemdamaftacummari- noprorfus fimiiem vna cum foetu enixa eft « Neqj a caufis hums generis monftriftci Genirores arcendi funr: namq; ft ambo varijs membr is a narura humana alienis inregrati fuerinr, ex amborom congreftu mbnftriftci quoq; partus exire poterunt.-cum narura femper ftudeae aliquid in ef- lentiafibi fimi/e procreare. fmmohancefte rationem pr^cipuam perhibent, pro¬ pter quam in Plaga Africans , pluritna hu/us generis monftra progignanrur. Rurfus ab his monftrorum caufis nefar/a ventrs non eft remouenda: quandoqui- demeum Hiftoriographi & doftrma Ariftntelis partfaciant mulieres quandoque G brutis fucubuifle, & homines cum brutis fe Tprrnvfcmfte; nulla admiratione coer- ceri debemus , fialiquando ex mul ienbus infantes capitibus brutoium infignes egrefli fuerint,& fi quandoq;ex brutis foetus humano capite, vel alijs membr is bu- manis referti emerferint. S'quidem Ariftoteles id planedeclarauit in bbrisdegc- neratione Animalium,quandoferipfit, cx hoc ncfar o congreftu monftra identi- dem oriri pofle; cum animalium congredientium natura, magnirudo, & tetnpus gra- uiditatis inter fe non valde diferepauerint. Nam fi poftea fecus cont'gerir, raro, autnunquam monftrificam fobolem oriri aftcuerandum eft. Quapropter Plinius, Aelianus, Maiolus, Lcmnius,& Cornelius Gemma monimentis mandarunt ex con- grefsu hominum cum Fer is foetus aliquando dimanafse, N 'caliquis fibi perfuadere debet ex animalibus diucrfiefpeciei tertiam fpeciem jj femper prodire pofse;quoniam res ex dominio feminis iudicanda eft:, Quandoqui¬ dem fi alterius parentis femen fuperauerir, propria? fpecieifoeturo inefsenria fimi lemeum accidentibus alterius producer. Veriim ficongruaproporrionefemma copulencur , tertiafpecies monftrifera refulrabit; dummodo nature Genitorum Vcrbi gratia hominis,& bouis inter fe non valde diferepent. Sin difcrimen natu¬ re non fuericajiqua confideratione dignum, quale inter equum, &afinum , vel in¬ ter.canem, & lupum cadit; tunc proles non admodum monftrofa ab. hifce Gcniro- ribus prodibit; & hanc fobolem Ariftoteles quoque admittebat, quando tempora grauiditatis conueniebant. Hisigiturfic intelleftis, & expofitis, adaures etiam Ariftotelis, de origine par¬ tus cx permixrione hominum cum Feris, qui aliquando foiam naruram matris, quandoq, patris,&interdum vrriufq; refert;poterimusad rem fic ratiocin3ri; qua- do foetus perfe&ttfex aborainandocongrefsuhumanoj &belluino generatur,hoc P p inde Vis imagi* nattonis qtsais t. Mulieres vt bementtus tmagtnan - tur , Parenfes Monttroji . L.Uc.j. Venus nef peruenirent ndeoq; ad quantum peregrina- batur, dumpopulis cnoes expljcando, magna cum admiratione fe fpe&andara pra»bebar. Idquoq; in bruris adm/randum confpicarifumus ; namtribusabhinc annispe- -p rijtequus Illufiridimi Domini Comiris Philippi Aldrouandi Bononia? fenatoris, qui colli iubas vfq; in terram promilfas gerebat 3 quibus gradiendohumum verre- bat 5 & forta/fis ob longiorescrineshic equus Bella Donna nominabatur. Ampiius puer cum barba natus ed anno Domini trecentefimo odtauo in Antio* chia, aerate Condantij Imperatoris,de quo monftro in Rubrica Pra?fagiorum egi- mus . Mulieris quoq; Germans icon feruatur in Mufato IJIudriflimi fenatus Bono- nienfis, quae annis elapfis propter adtnirandam barbam 3 quam gerebat ad venrrem yfq; promidam, cun&is fpe&anda circumducebatur . Infuper nati funt infantes admirandicum dentibus 3 vt puer ille barbatus, cuius paulo ante meminimus t anno Dorainitrecenrefimo odTtauo : Deinde JitusLiuius puellam cum dentibus Oximinarameffe prodidit. Item, ex Marcello Donato, jjnno feptuagefimo fecundo fupra fcfquimillefiroi’m > quaedam fiiia sarrpris 3 cutn tribus 447 ; Vlyfsis Aldrouandi II. Infans vultu obfcaeno . MonftrQmmHiftoria. 44 P tribus dentibus abaluomarernaegrefla eft. Noftraquoq; aetatepueHuwomnibus BueUicuu membris perfede conftitutum, & luilo grandiorem 3 cum quatuor dentibus natum deMttbut obferuauimus . Verum maiorem admirationem nobis debent afferre il!i , qui loco nalt% dentium os jcontinuum habuerunt.-Cardanus enim inter memorabilia recenfet mu- liercm nobilem in Gynecto principis Lucemburgenfis verfantem, quae os duplex loco dentiuirt, hab'ebar. CarterumhxcnuUius moment! efie videnturin comparatione ad ilia,qua; dein- ceps defcetuum capitibus vitiofis, & fedatis dicendafe feofferunt. Nam quando. que nonnulli capite therfitico funt nati, qui intuencibus formidinem 3 & admiratio- E nem fimul attulerunt. Therlites fuit quidam homo gra?cus, vt, fcripfitHamerus,quoa!terum defor- miorem quis imaginari non potcrat:hac de re in prarfenna caput dcfbrme,& varijs notis inquinatum 3 thcrfiticum nuncupamus; veluti in figura I Ledor coofpscari po- ■** teft. Siquidem anno port partutn Virginis quinquasdimo quarto fupra Idquimil- ]efimum 3 narus eft Stetini infans 3 vt retulit Licofthenes, qui varijs corporis agita- tionibus, & clamoribus facerdoti eum facro Baptifmatis fonte luftraturo quodam- modo reludari videbatur, fed facerdos fufis ad Deum precibus, eumdem puellurn facro Iatiee intinxit. JHabebat puer in vertice maflam carnis figuram tefiudinis rufa? xmulantem, & 7 btrfitict* verfus ceruicem caudam carnofam oblongam, inftar cauda? muris,capite erac ther- P fitico;& oculis prominentibus. Hicetiam memorandus eft il!e puer natus Vcnetijs anno oduagefimofeptimo fupra miilefimum, & quadringentdumim 3 qui membrum genitale verticiadnatum habuic :idco propter obfca?nitarem parentes non audebanr eum in propatulode- ferre. Scd admirabilior fuir puer nuper orrus in agro Mutinenfi , cumteftibus 3 & feroto vrina pleno occipiti adnaris.-quocirca Or chirorruis adhancdefortnitatemau- ferendam acccrfitusfftatim magna dexter/tate haneprominrntiam cruncauir,&ad- bibitisconuenientibus pratiidijs, falurem pucriperfedam expedabat, fed illico , fupreffa vrina, infans i nterijc: vnde intellexit has parres fuperfluas occipiti adna- tas, magnum cum aiijs partibus genitalibus, & cum vclica confenfum habuilfe. II. Iconcm addimus puelhobfcxno vulru , qui anno quinquagdimofupra fef ,11. quimillefimum, referente Licofthenediarus eft Friburga? cum mafta carnis dura 3 & G prominenti circa frontem , &occiput, qua- rotum capm hums foetus alioquin bene confticuti, detnrpabac. Non abfimilis fuit puer monftrofus quoad mafl'am carnis in fronte, inftar cornu natam , cuius deferipuonem clariflimus vir loannes Augu- ftinus Cuchius medico? paleftrx miles exercitatiflimus,& veritatis perquam ftudio- fus nobis humanitcr communicauir. Hicpuer natus eft Bononi^ in via Sandi Fe- licis anno trigefimo fupra rnillefirnum,8dcxcentefimurn,rnenfe Aprilis, cum men- fe fubfequenti peftis poftea graftari experit; hie ignur tnfans omnes partes corpo- Mon Brum r is apteformata s>& conftitutas habebat prxter caput, cuius medium frontis cornu Bononu rut ex carne compadum quodammodo occupabat. Orbita oculorum vna tantum cum turn . magno ocuio in facie fine nafo confpiciebatur. Oris foramen rotundum,& adeo anguftum fuit, vt vbera nutrias apprefiendere non polfet, led nntritionis gratia> H lac per fiftulam paruo orificioaptatam inftillabatur. H Olimquoq;in Germania ,nitnirum anno duodecimo fupra fcfquimillefimum, in villa Elceff.dbach cognomin ata, ex coniuge ruftici narus eft infans or is foramine MonBrum anguftifiimo; deinde tota facies mafiam carnis a?mulabarur , in cuius medio fimu* vtuum fe• Iacrum pugionis ex eadem carne formatum refidebat, fub hac mafia carnis oculi pultum. magn i, & difiimiles erant locati: quapropter ratione hums deformitaejs, aqua fa- crifbntis non fuit luftratus 3 fed viuus fepulrus. Ab horum capituro obfetenitate non eft reraouendum illud monftrum natum Firmi ciuiratis Italic anno vigefimo quarto fupra miilefimum, & fcxcentefimum : fuitemmpudla perfedis membris integrara, pra?cer caput, quod afpeduerarhor- rificum, cum f onte rugofa, fub qua Orbita? qua?dam abfq;ocuhs cernebantur 3 & lo« co nafi jfi uftum carnis pyriformemediam faciem occupabat, fub hac mafia carnis, pellis rubrafigura? quadrangulariserar,qua? vtrinqj oculos veluti gallinxrcprae- p p $ fencab3t„ Vlyfsis Aldrouandi III. Puella naribus j & oculiscarens. 45 i Vlyfsis Aldrouandi V. Monftrum tribus oculis , & quatuor manibus. Monftromm Hiftoria. VI Puella oculisbubulis 454 Vlyfsis Aldrouandi setabat oculus vnus obfcurus in occipite,& alius clarus,& humanus fupra furura co. ronale vifebatur led fine pa!pebris,&ci!ijs,quoru vicem capilii capitis gcrebanr. Cxterum fi nofmetconuertamus ad ilia monftra ,qua? abfq; ocuhs orta efie fe- Z.il.f. 32 . runtur . Plinius,in primis,narrat quondam in Aegypto nutrrtum fuifte hommem fineoculis in partecapitis anrica.fcd verum quidcm eft,quod oculi in parte capias poftica vifebantur. ]dq; a natura praeimb'ecillitafe facftum fiiifl'e videtur ; quando- quidemlanguoreoppreffafemina oculorum in partem capitis anticam tranfmirtere nequiuiticum ex anatomica infpedione liquido conftetprincipium neruorumopti- corum in occipite refidere. HI- Sed infantem fxminam oculis prorfus, & naribus carentem mcmorat Cornelius ™ Gemma, cuius icon eft 111. Pariter, ex Licofthene hiftoriographo, in Ha/fia puermembris rede conftitutis HI!. natus eft , fed monftrofus erat in capite , quia oculis naribus, & auribus carebat j quapropter in facie os tantummodo confpiciebatur. Rurfus Arimini, anno ante natum Chriftum nonageftmo primo fupra ccntcfimum, puellus fine oculis , & na- fo ad auras vitales xgreifus eft . Item die decima Ma ij anni decimiquarti fupra fefquimillefimum, deiarafuitpuclJa ignoticuiufdam ciuis Bononienfis,ad Diui Pe¬ tri templum,vtBaptifmiSacramentorenafeeretur,qua? , &nafo, & eius foramini- buscaruir. Deniq, Rufus addit iconem afterius pueila?, qua? abfq, oculis ,& na¬ ribus orta eft, vt in icone 11II. manifeftatur. Quemadmodum Natura, vthadenus fuitcxplicatum, in oculis formandisaliqua- R do eft manca : vicifim in ijfdemprocreandis, quandoq;cft fuperflua . Etenimha- bemus apud Marcellinum, quod anno Domini trecenrefimo odauo natus eft An- tiochia? puer quatuor oculis infignirus, & pariter Romx anno centtfimo vigefimo Oculorum tertio,puerquatuoroculisrefertusab ancilla emerfit. Immo Amatus Lufiranus id multiplica - confirmar monftro Anconxnato. Ibienim muliertertiograuiditatis menfeedidic tto. corpufculum quatuor oculis fpedabi/e, cum Jabi/sadeo deformibus, vtcunditsaf- picicntibus e/Tetadmiration! ; Immo lanuarfo menfie anni decimi quartifupra fefquimiIIc(Jmum,coniux Dominicide Malatendis Communisfquariojnuncupati peperitpuelfam, cum duobus orifeijs in facie, & quatuor oculis , & Emmeuflimus Cardinalis de Gralfis tunc Bononi? EpiCcopus cxiefti fauacrotllam expiauit , & Mariam appellauit, fed vitam ad quartum tantummodo diem protraxit. Hicigiturdamusmonftrutn tribus oculis nfertum,quod,ob materia? maledifpo- C lira? impedimentum , inftar ortus aliorum monftrorum , natum efl'e opinamur* Quamuisab'j referant, ex Licofthene in Appendice Chronologica,hate monftra tri- bus oculis,& quatuor manibus,ore , & naribus magnis, auribus amplis, & rotundis, Monftra in quibufdam Arabix locis verfari; vbimares tanquam fa?mina? mammas ram gra- quaiuor des habere perhibentur, vt illas diffjculter tegere poffinr. Pelles bellumas in- ocults refer duunt, finecalceis incedunt, & pedes abfq; digitis habere feruntur ;& huiufmo- ta. di homines monftrofi Sterlochi nuncupari alfeuerant . Ore magno funr referti, quia voraces funr, nam carnibus femicodis vefeuntur. Dehis, &fimilibus legen- V. da eft Rubrica diiferentiarum capitis ptimi huius Iibri, vb/hxc figura V. erat col- locanda. © Sin Natura informand/s feetibusduos tantiim oculos procreet, aliquandoira ^ deformat, vt porius oculos belluinos , quam bnmanos aemulenrur, veluti in icone Vi- Vl.obferuatur. Ha?cenimfuitpueIIa monftnficanata Argentina? nobilis Aifatia? MetropoIis,!atoore,naribusaquiIinis,oculis bouillis, & prommentibus, anno Do¬ mini quadragefimo quarto fupra fefquimillefimum . Tuncenim , tefte Licofthene, Carolus Quintus Imperator perHifpanos Africans occupauit. Sin profequamur in recenfendis narium obfca?nitatibus, incidemus iu quamda effigiem monftrofam ,& bifiontem qua? circumfertur . Ha?c in vtraq; parte faciei, loco nafi, mem brum virile gent, cum teftibus loco menti, & in fine prodig iofi na- fi oculi geminiconfpiciunrur; incerrus fuir huius monftri fexus, fed tvaduntfuilTe natum, antequam Rex Gallia? , fuperiori feculo,cumcopijs in Italiam fe con- Suliffet. Non diffimilis obfeamitasnuperobferuatafuit Parma?,in partumonftrofo coniu- \ Monftrorum Hiffcoria. VII. Infans fcifsis naribus . Monffcrorum Hiftoria. 457 gi'scuiufdam clitoris, nato menfe Septcmbris anni o&uagefitni ouarti fupra ftf- quim'.llefimum. Hie puer vixit duas horas, nafo carebat, fed in fronte duos te- ftes cum portione carnis mentulam xmulante gerebat: deinde vtraq; infanris ma- nus fex digitis erac referta,& pars anterior fexum maris , & pofterior fexum femi. nxreprefxntabat. Prxterea in tertia parte Hiftorix India? Lufitanic? Iegimus taro in illis regioni- bus foetus aliqua deformitatisnota imprefTosin lucem prodire: nihilommus aii- quando, per fpatium milliaris a Piraciningi-,ortaeft puella monftrifica , quxn.ifum extenfum vfqj ad mentum gerebat,& os fub memo cernebatur. Sed pater viuam b filiam tumulauit, quo genere mortis eospunire folent, quos adulteriij fufpitione inquinatos clfe arbitrancur. Hafenus deobfcxnis, & nimisprominentibus naribus didum fit .lam demon- ftrofis fetibus, quiapertis naribus natifunt,difterendum eft: fiquidem, exmente Licofthenis- anno quinquagefimofexto fuprafefquimiilefimumcirca folemnitate Pafchalem Bafilex puer natuseft, naribus itaparulis, vrindefpe&atores infantis cerebrum facile intueri poifent quemadmodum icon Vll, oftendit. Modo dc auribus nonnullafunt referenda; cum inuenti fintinfantes fineauri. bus nati, veluti accidit Bafiieat, fecundum Ucofthencm, vbifeerus mafculusauri¬ bus carens anno quinquagefimo fexto fuprafefquimillefimum,menfe Scptembris natus eft; & loco aurium dux exigu£ rimx apparebanr, ita tamen claufa? ,vrpuer P nihil audire poftet, vixit infans vaietudinarius vfq; admenfem fextslem, quo tem¬ pore grauibus vexatus doloribus interijt. Prxterea nati funt interdumfoetushumani cum auribus bruci:&fastushuius ge¬ neris darilTimus Columbus in Jibro Anoromix fe obferuafie fatetur. Deinde Konig/sbergx, anno fupra miUefimum quingentefimo nonagefimo rertio, onus eft infans mafculus aure Jcporina, cum portione carnis inftar pilefvt Schenchius an- norauir. Item Eufigij in rerra noua iuxra ripas Danubi j, monftrum humana facie, & auribus afirsinis vifumeft. Rurfus in fuburbana villa Cracouix, menfe Nouembris anninonagefimiquarti fupra millefimum,& quadringentefimum , mulicr, vt recitat Licofthencs , foetum auribus leporinis infignem peperit, cuius monftri gcnuinam effigiem icon VIII, patefacit. G Nafcuntur infuper fetus humani espite cornibus deturpato : nam Amatus Lufi- tanus meminit pueri cumcorniculo in capite nati, & dum puer crefcebat, cornu quoq; creuic, idq; deponendum ex capite puer apatre Gagitabat, quoniam coereri pueri ilium cornuturn appellabant,re!iquum huius hiftonx Le&or videat in Rubri- ca Aegritudinum primi capitis huius hbri. Deinde olimin Chero Regione Pedemontana, fcilicetanno feptuagefimofep- timo fupra fefquimillefimum menfe lanuarij, puer monftrificus, nimirum capite quinq ; cornibus infignito ortus eft, & ab eius occipite malfa quxdam carnis depe. debar, de qua fuo loco verbafient. IteminoppidoRarhftadioin alpibus Nori- cisfito,quas incolxTaurumappellant, ediruseft infanscornutus , velutifiugura IX.oftendit, anno Dominiquinqnagefimopnmo fupra fefquimillefimum. H In villa Marchix Dammenuualdc, prope Vuitftock, coniux agricolx cuiufdam M monftrofum partum, nempe cornuturn edidit, quern Fincel/us , referente Lico- fthene, deferipfit hunc in modum . Fuit infans toto corpore fpadicei colons, capi¬ te cornibus oblongioribus prxdito, oculis craflisabfq; nafo , oreadmodum paru- lo, in cuius medio lingua alba, & quadrangula cernebatur, & caput fine collo fca- pulis ad hxrebar, deinde totum corpus erat inflatum, &rugofum, brachiolumbis adhxrente, pedes erant longi, & graciles , & tandem ab vmbilico fpecies intefti- ni cra/fi ad pedes dependebatquemadmodum Iedor in iconeX meditaripoterir. Piacuit in prxdi&orum confirmarionemaliudraonftrum humanum adderecor¬ nibus arietinis prxditum, quod ex Gallia in Iraliam fuir deiatum: carebat fonte, 8c c olio, & maxilla inferior fterno annexebatur ; eius caput crataurirum , &cor- nutum, fed cornua figuram cornuum arietis referebant, veluti icon Xl.manifeftar. Ant equatn ad alias partes foetuum monftrofas defeendamusj delabijs nonihil Q q diccn- Caput men- tuUtum. Adulterij f>fn4 apud Indoj . VII. vnr. Centur. i» cur. 17. IX. X. Monftrum cornuturn . XI. Vlyfsis Aldrouandi IX. Puer cornutus. 4uO XI. Mo nftrum humanum cornibus arietinis. Monftrorum Hiftoria V 4 $ i H dieendum eft, cum ilia quoq;fuam deformitate interdum fortiantur. Aliqui enitn homines identidem con fpiciuntur lafiro ita curto prasditi, vt dentes tegerene- queant; immo Trincauela narrat fe obferuafte aliquos fciflislabijs natos, quinon parum in fermone defkiebant. Bononia? quoq; nati funt nonnulb lab:is difeifiis, qui adufti cum eos deformitatis puderet, Chirurgi opera iabiorum apertorum co- pu!ationem,& fanitatetn inuenerunt.- Chirurgus enim ferro ablata fuperficie car- nis fifturf Iabiorum, & vulnereconfuto, labra fiflaagglutinauit. Interdum naci funt infantes cum defbrmibus carunculis circa labia , qua? totam faciem foerus deturpabanti&quamuis mu'ti cafusbums generis, qui Bononia? ac- ciderunt,recenferi pofsent:nihilominus vnus inftaromnium fit memoratus a Ioan- ne Georgio Schenchio, de puero naroHagenoa? Alfatiar, annofupra millefimum fexcentefimo odauo, menfe feptembris, hie toto corpore abfolutus, & vndequaq; perfedluserat foetus,nifi quod circa fuperius labium,& nafi interftitium, monftrofa caro, veiuti quaedam probofeis erat adnara, & referebar figuramorisouim, exerra lingua tanquam balantis , & ba?c monftrofa caro fpatium nafi non excedebat, reli- quo fuperiori labroad vtrumq;!atus fifso:qi!apropterpueiluseiu'ans,didudtoorej & hiantibus alis fuperioris labri , admirandum vulrum fpedtanribus exhibebar. Pr^tereanafushuiccaruncula? prorfusconnatus, imperuius,& deprefsus fuit; ideo- que ad aerem attrahendum, nulla via i!li patebat:quemadmodum etiam adhaurien- dum alimentum; ha?c monftrifica caro non mediocri erat impedimento. ltaq ; Schenchius caufam huius firdi!abij a matre feifeitatus ( erat en : m Ioan- ncs Georgius Schenchius medicus Hagenoenfis) deprehendit matrem multis ia annis auerfatam capita ilia ouina, qua? in macellis,excrta lingua , publice vena- iia exponuntur, & huius fadidij occafio fuit; cum caput, prominence lingua, homi- nis fcelciii publiccdccollaticonfp/cata fuer/r. Quocirca memoria local is idearum omnium rerentr/x ,analogia fadia, illam effigiem capiris decoilati hominis ad oui- na capita baian riadotm frequentius exertis Jinguis cor.fpicicnda retulir :hanc po- ftmodum imagincm mater vi phantafia?, feetui facile imprimere potuir: fiquidem quando prxgnans fair,capita ouina, quamuis lamodio habuftfer.em/r, & comedir. Puer igitur hac fa?ditate maculatus , Ioannes Iacobus cognominatus diu vixir. Hoc in loco caufam huius monftrifici pattus recenfere voluimus, rum quia ex ma- nifefta vi imaginationis prodit, turn quia iliam Schenchius defcriptioni monftri co- pulauit. Inter monftrofa capita in vtero de prauata, reponenda funt ilia, qua? colloca- rent, vt confpici poteft in icone nona ,decima ,& vndecima . Sed hbuit ad maiore huius rei explanationem , proponere effigiem fpediandam illius infintis, qui fine collo natus eft Bafileae, iuxta relationem Licofthems -,menfe Augufti, anno fupra fefquimillcfimum quinquagefimo feptimo. Caeteris emmmembris optime fortna- tis , fola ficies erat monftrofa : inprimis non erat fupra collum eminens, qucinia illo carebat ,ocu!i enormis magnitudinis quafi infrontelocati vifebantur. Pra?terquaquod pars fuperior capitis huic foerui deerat In occipite habebat foramen , quale, ad excitandum fonticulum , Chirurgi, candente ferro ,parare folent. Ex hoc igitur fanguis paulatim dimanabatshac de re infans ortum cum in- teritucommutauir. Hoc monftrum in figura XII. exhibetur. Iterum libuit proponere fpediandam in Mufa?opublico inuentam pidluram mo ftrificipuellieffigiem Bacchi a?mu'antis . Fuit enimembryon, nempe immaturos partus quinq; menfium, collo,& fronte carens, lanffima facie: quocirca non eft admirandum, fi ab eruditiffimo viro Vlyfte Aldrouando fing-n/uot fuericcognomma- rus; cum ridhim bouillumreprcefentaret . Hoc igitur monftrum, iuxta partem an- teriorem, pofteriorera, & lateralem , delineatum in figura XIII, X1111, & XV. exhibetur. Sin Naturain foem collum format , aliquandoilludin vterq torfione ira depra- uat, vt nullo modo caput infantis erigi poffit. Hoc monfttatur illius pufionis effi- gie nati anno fupra fefquimillefimum quadragefimo fecundo,in Bilfen Bohemig opptdo, vt Licofthenes merooria? mandauir. £tenim hie toruitatc colli, imaginem Chrifti crucifixi referebar :nam caput ad Q q 3 law L. J.ffll. Cafus puelli laiij mort¬ al rtf ers . Caul a mo- ftro/i vul » IUS . Partus col¬ lo carentes . XII. Mon Hr urn figura Bat¬ es . XIII. xmr. XV. Mon fl rum rattone col¬ ls . t Vljfsis Aldrouandi XII. Infans fine collo . Monftrorum Hiftoria* .4$$ XIII.’ Foetus fine collo Bacchi semulus * fecundum parcem anteriorem figuratus. Vlyfsis Aldrouandi XIUI-. Idem foetus fine collo, fecundum dorlum pictus. . ■ MonftrorumHiftoria. 4^5 XV. Idem foetus fecundum latus effiigiatus. 4 66 Vlyfsis Aldrouandi XVI. Infans collo torto 1 Monftrorum Hiftoria. 4^7 latus ita inflexum habcbat, vteiusori cibam difficultcr Inferrl poftent. Crdra quoq; decuftatim Iocata gerebat; veluti iniconeXVl. videntur, qu*etiamfi di- fiungebantur, nihilominus fponte ad priftinam figuiamreyertebantur. Hoc roonf- «um Vicn* Aultri* ahquandiu vixir, Tandem Natura,in deprauandis capitibus,ilia interdumnon prorfus deformat, iraut capur alienum, fcilicet bruti conftituat, veluti paulo ante manifeftauimus, fed eamodice tanrurn deturpat , vtaliquod rudimentumridus beUu'm repr*fentenc. Jdeo nafcuntur homines propria facie, fpec’em Canis,Simile, Aquil*, & fimilium „ animantium referentes.N/mirumcapite humanoad effigiem bruti lndmante .Qua- jnobrem ex fententia Parei,mulicr aliquando foetum ridu Leonis peperir, & nuper Perufi*,nimirumanno fupra millennium, & fexcentefimum vigeftmofexto,men- feMartij.prodijtin lucem pueljus membris rede conftitiitis format us, praeterfa- ciem, qua, propter hirtam frontem, effigies Bubonis repr*fentabatatur,linguaab preexerta , cuiusafpedus horrorem,&admirationemafferrebar f Fuerunt quoq; pucl!i,qui afpedu ran* in luc£ prodierunt,& vnus inftar omnium fit infans a Pareo delineatus ,natusanno Domini fupra fdquimilleftmum decimo feptimo ,ex parentibus infim* fortis, nimirum ex Amadeo Perneo , & Maddalena Sarbucata, in Breia fylua Paroecia Bofci Regis, via ad fontem Bell* aqu*. Mater huius monftrofi partus iamfebre vexata,conlijio mulieriscuiufdamclinic*,ranam viuampalm* manus alligari iu(fit,tandiu ibidecinendam, donee expiraretjeo ha¬ ll bitu in viri congreftum veniens f*tun» huius form* concepit ,qu* in icone XVII. confpicirur. Vnde Ioannes Beilangerius Maclfnari* Regi* Chirqrgus, qoihunc puellum monftrofum coram cuftodibus iuftsti* Harmoij oppidi contemplatus eft, applications ran* manui matns fuifte in caufa defbrmitatis foetus exiftimauit. Addimuspr*didis effigiem mulieris inuentam in publico Mufaeo, qu*,quoad faciem, fimiamreferebar; vefuriiconXVlII.demonftrat. Sunt infupernonnulfi foerus,quivarijsgeftibus oculorum , & oris,faciem de- turpant: vcluti illi, qui nati funt ore immani hiatu aperro , inftar horrende vocife- rantium. Quandoquidem anno fupra millefimum quingenteftmo feptuagefimo odauo , in Agro Meche'burgenfi Greuefmulem, autborc Schenchio, vxor Sarto- ris enixaeftinfintem mafculum, corpore integro bene conftituro , pr*tercaput, cuius genuina faciestegumento quodam cameo cegcbatur,quo ad fuperiora tra- ^ do, facies, & caput pilen n oblongum turcicum *mulabatur, & os immani hiatq apertum cernebatur , quem geftum horrende clamantes ederefolent; f*tus care- bat lingua, & interior oris regio, non alio, quatn fanguine plena apparebac. Oculi erant patentes,fed nulla pupillareferti;nares fimum cani$ nafumimitabantnr, col- lumhabcbat molle, & inufitat* longitudinis: itaut ,co11q redo conftituto,caput neceifario, antrorfum ,aut retrorfum, aut ad vtrumq; latusdilaberetur. Anima- duertit etiam Schenchius aliud admirandum in hoc faetu, quod dextra expanfa, & finiftraclaufa fuerit, quafi in pugnum contrada , qu* etiamli violentia fueric reclufa-. attamen digiti fponte in pugnum denuo coibant, Nos etiam in publico Muf*o, iconem foetus foeminei fexus inuenimus,ore val- dehiante, naribus , & oeulisferein fronte litis, &capillanienca veluti in conura eredaconfpiciuntur, vt figuraXlX. ofteodit. Quod hadenus de capitibus hominum deprauads,relatum eft, de belluffiis quo- que intelligendum efte opinamur; quandoquidem in hrurorum capitibus interdum tantadeformitas obferuatur , vthatc a propria fpecie quafi aliens efte videantur . Primitus, omifto quadricorni Ceruo.qucm Nicocreon habuifte perhibeturffiorri- diora capita recenfebitnus:quoniam anno fupra fefquimillefimum quinquagefimo quarto, in villa Pomerani* Rekouu vicina Ragio ad oftiurn Viadri, iuxta relatio- nemLicofthenis, pullus equimonftrofo,&horriffcocapitenatuseft. Hie oculoru loco maculasfubrubrashabebat, & anres petidulas inftar aurium fagaciscanis , quarum partesinffm* cuti coaluerunr, deindeore erat horrendo,labijs itainflatis vt vbera fugere non poftet.RurfujcolIu erat tortu, finuofuin,&coloribus diftin- dis taqu2 tot torquibus variatfficu iubaimpexa,&magnuhinnituinftaraduluequi edebat, dice erat afpera,& vefte viiIofa,&tadeJoco caud*qu?da criftaerigebat. Item XVI. Piter fttie buboait. XVII. XVIII. Menlfrum immani biattt oris* XIX. Capitis brtt ter am defer matte . Vlyfsis AUrouandi XVII. Puellus faciq rana*« Monftrorum Hiiioria. XVIII. Foemina facie Simiae. Vlyfsis Aldrouandi XIX- Foetus foemina ore valde hiante. Monffcrorutn Hiftoria. XX. Agnus capite monftrifico Vlyfsis Aldrouandi XXI, Canijmonftrofocapite. Monfbrorum Hiftoria. 473 Itemtradit Schenchius,exmenteParei , agnummonftrificocapite natu eflV, annofupra fefquimillefimum feptuagefimo tertio,in Suburbio Sezena? vrbis, qui locus campus benedi&us cognomiriatur, in aedibus Ioannis Poleti falis menfons. Ha?c beftia in lucem edita mox interijt, nec vitae , nifi quodam exiguo motu figna dedir.- hoc monftrificum caput in figura XX.oftenditur. Tempore Dionis,vt recitac Plutarchus,porci natifunr, cstcraperfefti ,fedauribus carentes, quod inter pro- digia recenfendu efte exiftiroarunt. Placuit Jnfuper ad maiorem adertoi'uro rnborationem, canis iconetn monftrofo capite . & monoculo, fpcdandamproponere , quam in publico Mufa?o inuemmus E ca?!atam, cum cynomorpho plants, nempe croco Diofcoridis,fecundum Lobelium: vcluri in figura XXI. reprarfentatur. Antequana ad Capitulum brachiorum , & mannum roonftrificarum accedamus exarandum ,primiim caufa? monftrofi capitis examinanda? fefe offerunt. Quoad foetus cum dentibus natos, notandum e /1 id a virtute formatrice partium human! corporis prouenire.qua?, fine fit fpiritus exiens a femine,vt voluit Ariftote!es,fiue b.2.deGt»- quid incognitum, vt opinatus eft Galenus in iibro de formaticne foetus, flue quid dn.c.j. diuinum ab ideis, vel abanima mundi pendens, vt Plotinus interpres Plaroms af L ' $ df-An» feuerauit, fiue Intelligentia, quam Auicennas datricem formarum nuncupauir, in vtero matris dentes generat, auteorutn produce ndorum virtutem adipifcitur. Hac de re in nonnuilis hominibus dentesaliquando ferius,aIiquandoante ?£pu$ p determinatum emergunt: idcirco dentitionis tempus omnibus non eft definitum; cuminpoftrema etiam a?tatc dentes molares nalcannir . Narrat enim VefFahus L.i.defa- infignis Anatomicus, molarem dentem fibi natum effe, anno artatis fux vigefimo brie.bum. fexto. Item Alexander Ben edidtus in ore o&uagenaria? mulieris Vision a? Fa- ^orp.e.n. brienfts nuncupate dentes renatos effe reeirar. Quaroobrem ilia vis formatrix Lib,j.at quandoq; cito, nempe in vtero, aliquando ferius, nempeextra vterum,fuam ope- m orb. par- rarionem molitur. Uc • Quoad foetus cum barba naros debemus memoria?mandarecaufam p/Iorumef- feficcam fuliginem cum humiditarecrafla , & vifeida mixtam , qua materia foetus quandoq; redundantes cum valida facultate expultrice , prgeoeem pilorum, & Caufa bar- barbs generationem incurrunt . Interdum hsc caufa in femen maris refertur, bapraeocis. quoad iUam partem, quae ad caput fpedtat namqj femen paternum originem du- G censdcapitcpatris viribus fuitintegris in conformatione capitis mafculimfoetus, fed in reliquis poftea partibus conformandis a priftino vigore deficit, quandore liquumopus,partium fcilicec inferiorumfpirituofte parti femmis materns formandu relinquit * Hinc non eftmirandum, ft mulier capite virili, & barba infigms,reli¬ quis partibus muliebribus confpedta fuerit . Aliquando huiuseffettus caufaad parentum imaginationemreducitur, obali- quod fpedtrum alicuius fpeciei Genitorum phantalia? imprelfum namq; hoc fpiri- V** **»agi - tibus , & virtutiformatrici communicato, facile farrus tenellus notam hums imagi- nattonit. niscontrahir. Neq;id nos in admirationem trahere debet: quimdoquidem fi Pa¬ rentum imaginan'o poteft in humano conceptu notas frudiuum, & brutorum produ- cere cum tamen harcab humana Natura maxime diferepenr, multd magis formatn „ monftrifica?figura? eiufdem fpeciei procrearepoterir. Demiim refertur hie effe&usad naruram , & fortnam confimilium Genitorum : Cent pilofa ctenim fi quis parentum monftrifica effigie refertus fuerit, proculdubio prolem ft vbi. bi fimilem procreare poterit; cum Natura femper omnes edat conatus , vt effe&um fibi fimilem progignat. Id nuper accidie Parma? in ferenifliroaaula Farnefiana, in illapuclla hirfuta? faciei, qua? nupta, & comprefta , aliquos foetus rota facie birfu- tosedidit. Idem de muliere Germans barbata afferendumerir. Quamuis id neceffario non femper contingat; quoniam fi paternum femen maiori praeditutn fuerit vigore; fuperaro matris femine , foetus proculdubioindegenitus , &perfc- dus,&finemonftrofafoeditate nafeetur. At viciflim, femine matris dominante , non nifi partus monftrofus in eademfpecie pro dire poterit 1 . Quando autem monftra fine oculis fe fe offerunt,non poffumsnifihunc effeftu adimbccillitatetx?Wmjtis formatricisreducercj qtuecurafola njunere formandi, K r 3 partes XXI. Cau[a fe¬ tus fine octt Its, Z. iMgen, An.capq. Vlyfsis Aldrouandi Can fa pite- ri fo fits na nbut, Prana ma¬ teria dtfpo- fitto, Jmaginatio pis vis. j magtnatto in bruits. fieri angu- fita quid, prattet. 474 Partes fungatur , nimirum cum lime fola figuras vnicuiq; parti affignet; h xc i nqua, Ob inopiamcalons , vel fpirituum intemperiem, ve! obaliam caufam labefa&ata , parti formandx congruam , &naturalem figuram imprimere nequit ; hinc ajiqui foetus fine ocu! is interdum prodcunt. Idq; magis affeuerare pofTumus ,quon,'am Ariftoteles feribebat talem mefle fubftantix feajinis calorem , quahs vnicuiq; cor poris parti aecommodatur, cuius abundantia, vci defedulxfi foetus fxpeorin fo- lent. Quapropterinfos.'ibus nonnullis oculorumforma in fincipite cernitur , ob lacultatis languorem, quxad locum deftinatum rnateriam oculorum tranfmittere nequiuit. Deindeponderare debemus molbriem materia? foetuum; nam fieri poteft ,vt leuidecaufa membrum aliquod foetus Ixdacur, &potiffimum vebementiori motu; id«oq;roonftrofam figuram partus adipifeitur abfq; vllo matris crimine. Verum quidem eft , quod interdum monfirofi foetus culpa in matrem transferor, quando grauida choreis, fa!tationibus,& alijs inordinatis motibus dele&atur : ecemm pro¬ pter anguftiam vreri, vehementior motus occafionem monfirofi partus prxbet: fic enimpuellumfcjifis naribusprogenitumfuiffe opinamur. Prxterea, quandocaputhumjni foetusauribus leporinis, velalterius brutire* fertum fe fie offert, nonnulii ftacim adpermtxtionem feminum , &adnefariam Ve- nerem tanquampropriam caufam confugiunt. Abj hoc vitium in monftrofospa* rentes referunt, Alijex aliquo vitio, feu morbo caufamhuius effedus eliciunt cum facies bominis interdum vimorbiinfaciem Satyri vertatunvt contmgit inSa. tyriafi,& Elepbantiafi , dequibus affedibus Medici paflim verba faciunt, Abj fx- ditatem huiusvultus vitio alimenti, vel altrici facultati xgrotanriacceptam refe¬ runt. Alij in materiale principium foetuum crimen transferunr.-quandoquidem per- uerfa mater/x difpofirio , vel iiixta fentenriam Auerrois , materia? inobedic nria » multorum huius generis monftronjmcaufa e(Te poteft. Altj nonomittunt degenerationem feminis in a/ienamnaturam , quia funemu]- rxbrurorum parres in feetibus humanis producunrur. Demum abj prxeipuam caufam horum monftrorum imbccillitatcm agentis feugeneranr/s appel lanr C?- teriim in noftro cafu ima g inationem multas vires habuifle arbitramur : namq, vtriuf- que parentis phantafia monfirofo foetui caufam prxbere porefi: fed muber potif- liraam hacredundar,nonfolumpropterlongum geftationis vteri curfum,fedetia quia in muliere imaginatio inrentiffimeoperatur. 1 Prxterquamquod abfq; vl'a parentum animaduerfione per quiet emhorrifica fomnia reprxfentantur: vndei’pedra aliquando enormia cum varijs brutorum par- tibus phantafix fe fe offerunt. Se qui plura de his feire defiderat, confugiat ad caufas vniucrfales in Rubricacaufarumexaratas. Sic enim ortus eft puer vultu va¬ ns figura deformato , & hac ratione natum putamus puerum cum ilia carnis mafia circa occiput teftudinem xmulante: cum ex parentum, & potifiimum ex vehemen- timatris imaginationc occafio vel monftrorum,vel aliquorum animantium vt teftu- dinis formatrici faculta i varias diuerforum animalium partes formandi fuppedne- tur . Idem quoq; brutis conringere fuperius fuit explanatum, dum Cornelius Gemma diuuigabat ex cane grauida ob terrorem, catulum Accipicris capite ortum fuiffe. Deinde facies foetus arnultitudine oculorum deturpaturob copiarn materix his partibus formand/s deftinatx,&ob validam formatricisfacultatis virtutem: nifi ve- jimos affeuerare hunc effedum robori facultatisfeparatricis efse attribuendum, dum rnateriam oculis formandis dicaram in quatuor partes diftribuit : hinc pofte3 fir, vt quatuor ocelli a formatrice fabricati faciem foetuum fxdenr. Tandem infantes fine collo nati,quamuis a raultis caufis originem trahere potue- rint; nihilom/nus hunc noftrum foetum monftrofutn a copia materix, & ab a nguftia vteriprouenifse arbitrati fumus ; nam foetus membris carnofis eratconftirutus ,& figuram Bacchiquodammodoimitabatur . Vber igitur fuit materia qua? prx angu- ftia vteri iuxra 1 ongirudinem dilarari, & augeri non potuit; quapropter caput mon- ftri fcapulis annexum coaluit. Hxcautem marricis anguftia potuit efse naturalis, vel aduentitia propter vteri aifediones, & prxeipue ob tumores prxter naturam } qui B D MonftrorumHiftoria. 47$ quifiuefintin matrice, fiueorianturinpartibus circumiacentibus , fcippcr vterum feminarum anguftare pofsunt. ' ) 1 . | DE PRAVA CONFORMATIONS BRACHIORVM, & MANVVM. CAP. IIII. VMNatura mu’u's illaqueara impedimentis,informandisbrachijs,& manibus, errata quandoq; committal; hoc inloco ilia exarare dccre- uimus . Primitus varios fetus fine brachijs natos proponemus :de- inde partus cum brachijs mqtilis,& tranfpofitij: tertidcum brachijs multiplicatis ponderab/mus; vt tandem manusquoque monftrifkas recenfcamus. Quoad primam differentiam, Schenchius in obferuationibus mulras exarauit hiftorias eorum,qui fine brachijs in Iiicemptodierunt.Dion in Vita Augufti, refe¬ rence Ca?lio Rhodigino, inter munera ab Indis Augufto miflarecenfuic Tygres Rom* nunquam antea vifos, & adoleicentulum fine brachijs,qui pedibus ranrum fumftionem, manuumobibat, dumaredm inrpndens fagittas iaculabatur. Rurfum Georgius Pi<3oriusfateturfe nouifle Hifpanum fine brachijs natum,& pedibus admoaum ce/erem: etenim nebac, & acu expedjtius pingebac, quam mulier citif- fima ambabusmanibus . Immo armabeilica ira affabre pertra&abac, vt nuilus milles maiori agiiitare ijlis vti poftet. . Iterum Gyraldus nouirhominem fine brachijs natum,quiadulrus, Iocomanuu, pedibus mira dexterirate in acc/piendo, reijciendo,fecando, &iudendo vtebatur, Prceterquamquod Vueinrichius tradidic, anno duodecimo fupra millefimum, tem¬ pore HenriciSecundi, Gemellos in Saxonia eife natos, qui loco brachiorum,alis G anferinis erant referti. Monftrum quoq;illud Rauenn* eft narum fine brachijs anno fupra fefquimillefimumduodecimo, quorum loco , alas habuifie Authores memorant. Pariter Iacobus Ruffus meminit puellse fine brachijs nata? Priuerni, anno mu- di o&ingentefimo tertio fupra tria mi Ilia , qua;, prteter brachia , reliqua corporis parte optime erat conftituta,vt in figura i. vuufquifq; poteftintueri. Qushiftoria a Licofthenequoq; recitata fuit. Sed iuxtarelationemeiufdem Authoris , anno Domini fupra fefquimillcfimum vigefimo o<5tauo,mu Jier fine brachijs nata eft Francfordiae ad Moenum,qu* adul- ta,licet manibuscarerer,miraagilitatepebibus vtebatur : nam arrepto pedibus calamo litteras elegantes exarabar, colum traaIiism?bris pr*ter fuu officiu^cui sut defti nata , tale robur,& dexteritate,ex cotinua cofuetudinefuppeditat,vrmirti fit didtu. Nacu cfscmus Comburgijapud nobile,&pr«fi:|ntilfimu yirQErafmum Neinftet^ terum. Ill, MonDriim ntcatum tujfit I mpe- talons, mi. Lci’j.&t Sub ill. Extrcit. 324 ' L. i4-c,6. V. Operationes homtnts fi% nt manibus Ylyfsis Aldrouandi foetus fine brachijscum cauda pifcis / V. Homo quadragenarius brachijs carens. !Thomas Scbuuetker . operations 7 bomp sine brachijs . Homo tine brachijs Bo~ nontx vifus 4g2 Vly fsis Aldrouandi terum. Is enim cum nullaerga nos benignitatis praitermifitfetofficia, iuffit accer- firi ex vicinis falmis Sueuicis Thomam Schuueikerum tunc annum trigefimum primum agenrem, &exhoneftis parennbus naium ; qui, licet mater fua abfq; bra¬ chijs,eu peperiflTcrjnihilominus omnia manuu munia, pedu fubfidio exequebatur. Nam cum in editiorem ]ocam,qui altitudinem arquabat tabulf, in quoefculenta erantappofita j'confcendiiret, apprehenfo pedibus cultfo, fcindebar panem , & alios cibos,& pedibus tanquam manibus poculum ori porrigebat . Abfoluto pra- dio,pedibus pingebat,cuncbs videntibus tarn elegantes litteraslatinas? &ger. manicas vt earumexempla, quafi rem admirandam nobiscum fumeremus .'Deinde gladiolo parabar calamos ad icribendum aptiffimos,quos poftea nobis donabat. A Cum efiet in hi$ rebus occup3rus,diligenter infpeximus formam pedum, quoru digiti crantiraoblongi, & ad res apprehendendas idonei, vt procul inruentibus manus viderentur. Hoc fpedlaculum fane iucundum , & nobis gratum ftiit. lufsus etiam fuerat paulo ante Catfarea? Maieftati, nempe Maximiliano Secundo , cum Halam vrbem ad comitia fpirenfia tranfiret,& Eledtoribus Palacinatus, atqs Saxo- nia?, Ludouico, & Augufto fe exhibere, quorum Maieftas,& Ca?Ifitudo,hancadmi* randam Nature compenfationem,non abfq;munificencia, & cumadmiratione fpe- dtauit. Vnde poftea Ioannes Poftius Medicus, & Poeta eximius operationes huius viri fine manibus coram maieftate C?farea peractas hoc elegantifiimo epigram- mate illuftrauit. Mira fidespedibus dextrefac\t omnia Schuueiker g Cut Naturaparens brachta nulla dedit. Name]'Mbit pedibu<,pedibus fuafercula fumit, Voluit &con- feriptum de eodem Thoma Schuueikero brachijs carente . Thomas Scbuueikerus mtrandp form bomullus , G Sluem dttem pietas , mgeniumq,faeit. Has fine braebiolis vt tales Luminit auras . Afpexit Sueui fab vada lenta Nigri . Ne Nature tamen litem pateretur acerbam , Robur et trtbxit fortibus in pedibus . fjuod dextrts alij trail ant, per aguntq', (sniiiris , I lie mini iierio perficit omne pedum. Nam btbit, & fcnbtt pedibus, comeditq ; facitq\ Ctngulat, mirepis , ft vide as hominem . Optima* eft calamus crena fcrtptoribus vnea ftjuemmtraadilantipraparatartetihi: - n Hunc flnpyit Cafar Maxemilidnjtt,eiq-, Scribenti quondam largiter ara dealt. Mtrail Coanitcs.admtratiq; Barones , , Mirandinobis propofuere mo darn. Membro alij accedit ft quid deceffent vni Hfc hoc exemploeli maxima nacla ftdem. fluid non continuus Naiuraperficttvfus ? Nidi hominem bene fit , qutppe meretur,ei. Noftra etiam a?tate , fcilicetannis elapfis, nimirum anno fupra tnillefimum >' & fexcetefimum vigefimoodiauoiuuenis brachijs carens Bonomamperuenit,qui co- ra populooperationes hadtenus enarratas pedibus optime peragebat,& prfter illas tormentum manuarium explodebat. BRA- Monftrorum Hiftoria.’ I BR AC H I A M VTIL AT A, ET TRANSPOSITA; ACTENVSverba fecimusdeilfis,quifinebrachijsnatifunt, Modo examinandi funr illipartus monftnfici, vnico brachio, vel horum al- tero mutilato, Vel tranfpofito orti funr. Quandoquidem Orofiushi- ftoricus fcriptumreliquit,qudd,impendenre bello Macedomco, ni- mirum C.PetiIio,& C. Valerio Confulibus ,Smueflx puerum vnico brachio eflenatum.Iulius tamcn Obfequens, pudlum vnico brachio ex aneiila, C. Valerio, & M.Herenio Confulibus,prodijffe atteftarur. Nos tacnen mprxfentia damusiconcrafoetus vnico brachio , & etiam imperfedo nati : fiquidem digi- ti paucij & male erant format!: hxc figura in publico Mufxo inuenta exhiberur fub numero. I. Iacobus Rufus in fuoopere de conceptu humano,retulir quondam Amiterni duos infantes natos eife,quorum alter omnibus corporis partibus redeconftitutus erar, p prater pedes,quierant tres : tertius enim cum tibia ex popbte finiftro originem ducebat. Alter verdpuellus tribus quidempedibus eratrefertus, fed dexcro po- fteabrachio carebar. Huius fecundifgetus vnico brachio nati ,anno Mundi odin- gentefimodecimo nonofupra tria milIia,Amiterni,,Licofihcnesmeminir, & in figu¬ ra II. oftendicur. Sin vlterius progrediamur, incidemus in monfirificum hominem.quibrachiorum alcerum inregrum, alrerum veromurilarumhabcbar. Hic natus eft anno (upra mil- Iefimum,& quadringentefimum nonagcfimo feprJmo,in pago Dirlifforff die fexra decembris ,corpore bene conftiruto, led brachium fimftrum vfq; ad cubitum tan tummodd erac conformatum, in cuius extremitare carnofus rumor inliar parux nu~ cisemifiebat. Alterum brachium erat quidem integrum fedmanus in trestantum digitos & pene copulatos erat diuifa-Hic puerfuit educarus, & obum atq, potum, C non modo monftrolis manibus capiebat, fed etiam pecuniatn numcrabat, rationes fubduccbat,eafdeq; elegantifiimis charadetibus libro aifignabat. Deinde extera munia cxercebat, qux ab alijs hominibus vtraq: manu peifcda fieri folent.Vixir, referente Licofthene, vfq.-ad annum fupra fefquimillefimum quinquagefimum fe- ptimum, quo tempore iam annum fexagefimum xtatis fux fuperabat; eratq; illius formxqualis in icone Ill.fpedandusproponitur. Viuit etiam hodie Bononix adolefccns annorum fexdecim Thomas Bug anel- jus appellatus,cuius brachium dextrum in cubito terminatur, vbi rudimenta qu?da digitorum,& vnguium apparent. Pariter, dum hxc feriberemus, anno fupra milie* limum, &fcxcentefimum quadragefimo.dic vigefima odaua Iunij vxor cuiufdam fabri lignariipuellum integris partibus, prxter fimftrum brachium, emxa eft,quod pj in cubitum definebat, vbi rudimenta confufa digitorum, & vnguium confpiciuntur. Ca?terum fi conuertatur animusad monftrificospartus brachia tranfpofita ha- bentes, proculdnbio multos in medium afferre polfemus; fed horum vnum, aut al¬ terum exemplumfufficiet. Primum memorat Cxlius Rhodiginus natum in vico patrii folii erat quidem partus quadrimeftris,fed magnirud/nis infohrx. Corpufcu- 1 um eratfnrcgre formarum biceps cum duobus brachiis fuo loco collocatis, fed ter- tium brachium inter vtrumq; caput ex humeris furgebat. Alius infans monftrofus natuseftStetini, infuburbio, anno fupra fefquimillefi- mum quinquagefimo quarto, vc annotauit Licofthenes,ex Ftncefio . Hie foetus, prxter a! ia monftrofa, brachium finiftrum habebar tranfpofitum,q uia locum auris occupabar. Deinde cognofci non potuit,numfxtu5 vel mas, vel fxmina,vel An- drogynus efTet. Infuper brachia,& crura infantis oflecontinuo rigebantfineiun- duris, cubitis , & poplitibus, Manus, & pedes erant penduli tanquam fradi: hie S s 2 partus Lib. s . I* II. Homo br*+ cbio muttl* to . III. L. 2^1 Itcl. antiq.cttf.i IIH. II. Puer vmco brachioj & tribus pedibus. Monftrorum Hiftoria. 4%6 Vlyfsis Aldrouandi 111, Monftrum alcero brachiorum mutilato. Monftroram Hiftoria. I1II. Infans brachio tranfpofito. 1.2. de Gen. An.c>l> Materia de feci us quid vperetur. Materia, iiiepta ad formam. Morhi vis Caufa tra~ fposttioms part turn. Mold eft eaufa mon~ ftrorum. Imbeciil't- sasfaculta- us . 488 Vlyfsis Aldrouandi partus mortuus in Iucemegreffus eft,quamuis inaluomaterna viueret,cuiu$ figu- ra in numcro III I- collocatur . In inquirendis horum monftrorum caufis,non eric confugiendum admonfirificos gcnirorcs: quandoquidem, iuxta Ariftotelis dodlrinam, ex parentibus lxfis , atque mucilis , filij intcrdutn mutilari 3 & interdum minimelarfi oriuntur. Namqi vbi defi¬ cit vigor paterni femipis in conformatione aiicuius partis, interdum virtus fpiri- tuofa feminis marerniirao'peratur, vt inprocreatione illius membri, defedlum pa¬ terni fcminis fuppJear. Verum.in hoc cafu,omnes Authores in hanc veniunt fente- tiam, monftramutilata ex inopia materia; originem trahere. Verum quidemeft, quod,in hacaffignandacaufa, hac diftin&ionepoftumus incedere,nitnirum dice- A do partus monftnficos, vel raagnis partibus corporis, veluti brachijs efte mutilatos, vei.paruis tanturomodo partibus carcre. Quoniam fi magna? partes,vr brachiade- fint ,quod contingit in noftro cafu; tunc cum viris eruditis afTerendum erit, tafia monftraortum rrahereex defedlu illius materia?, qua? conformation!' illius partis competebat: etenim quando fcetus paruis caret partibus, nempe veloculo , vel aure, & fimilibus ,tunc poterimus afteuerare id orici ex defediu illius materia;, qure dimanauit exrefiduo alimenti partium fimilium in corpore genitorum. Nifivdlimus cadfamhoruip monflrorum referrein ilia portionem fcminis dica- tam generation!' membrorum mutilatorumpqua? fecunditatecarear, ab'js partibus feminis perfcdtam naturam retinentibui: aut quia ha?c portio fcminis vltimam perfedionehj in teflibus non fit adeem a; ant tandem quia eiusvigor in vteropro- g pteraliquam caufam,diflolutus,&di/fipatus fuerit. Quocircahinc dimanauit alia ratio huius effedlus, & eftquando materia ad recipiendam formam membri defi- cienris, in primordio generationis fuerit inepta: haede rein fubftantiam viuentem rranfmutari non poteft.Et fic fcetus vnico tantpm brachio, vei brachio murilato in lucem egreditur . ' Quamuis fepectiam hoc vit/umabanguftia receptaculi fcetus prodeat, & po- tifTimum quando foetus vitiatus vna cum mola, vel cumalijs fcecibus pei fcdis , & iufta; magnirudinis conceptus fuerit. Immo , breuitatis {ludio , omiffa phantafia, qua? matenam augere, Sc diminucre non poreft, poftemus hoc vifium reducere ad morbos, quibus aiiqua pars foetus in vtero mutilatur, fed de his hadtenus . Quantum attiner ad membrorum tranfpofitionem ,aduertendum eft, quod caufa principalispotcft die praua vtericonformatio , hue fuerit naturalis , hue aduenri- C tia:quandoquidem fi propter obiiquitatem tnatricis,vel propter tumorem eiufdd, m3teria ad formandum brachium deftinata,in ptoprio loco non poffir dilatari, de- latainalium locum, vel collo, vel capitiagglutinatur, & ibi formam braohij induit. Hmc foetus produdlus, cum brachio, vel alio membro tranfpohto ad vitalcs au¬ ras egreditur . Aliquando caufa referri poreft ad placenram vtcri,qua’adha?rens fundo matricis,munere iecoris in mulieribus pragnantibus fungi folet. Hacigi- tur p’acenta,fi maiorem nancifcatur mo!em,quam oportear, vel in alieno fitu a na- turali obquamlibet caufamaugeattir,tunc materiam formando ferui dicatamd naturali fedepellit: ideoq; monftra fuperius deferipta refultant. Neq,inhoccafumo!aefl omittenda , qua nil aliudeft , nififubftanria carnisex vitiato femine in vrero, vel ante procreatum ferum f vel pod, vel vnacumipfo jy concepru generata .■ fiquidem hac, proprer duritiem , alicui membro foetus impedi- mento effe pored , ne ipfum inproprio loco , fed tranfpofitum formam propriam induar. Caterum caufa huius effedlus porius a moru, &ab agitatione materia fe- minalis pendere poreft: quando mater condpiens vehementi motu , & vagaagira- tione vexatur., vel quando perciiflionem ventris incurrit .• nam tunc ilia materia, qua ad fetus fbrmationepn fpedat,diuel!itur,& a naruralifede in alienam tranfpo- niturj hacq; ratione brachium, quod exhumeris pendere debet, a collo interdum originemducit. Non negamusquidem , inproducendo hoc effcdlu , imbeciljitatem facultatis operarj.qua faculras ilia eft , quaconfufa, &rudis materia in vtero exiftentis partes fegregar, & ad fedem deftinatam tranfmittit > quandoigiturtalis faculras „ ob ianguoreiBjfro munio non fungitur, & virtus formatrix magno vigore potiturj tunc Monftrorum Hiftoria. 489 tunc magnum impcndetpericulum, ne membra abfqj vllo ordine in fcetibus pro- g/gnantur. 1 Preterquamqudd Natura in conformatione partiumfetus a vifciditat e, & len- ore materia; interdum impeditur , ne vnicuique membro fuam fed cm diftri- uat.erenim materia tenax difficulrer diuiditur,&tuncvisformatrixva!i da,inma. tenam icet in propiia fede mi'nime Iocatamoperaturjquandoquidem agensna- Ufa C r C -M Ca matcr,am difpofirarn Temper vcrfiatur, ytiJJa debita forma induat; etiamb ilia materia a loco deftmato fuer/c remota, BRACHIA MONSTRORVM MVLTIPLICATA. Monflrtim tribus brd- chijs natii, I. Manftrd ATVRAMaliquandoin faetibus brachia multiplicareobferuatumeft in monftris varijs retatibus in lucemediris, Primiim reuocandus eft ad memoriam ille fetus antea defcriptus,in Agro Tigurino natus, anno Domini fupra fefquimillefimum rrigefimo fexto, yt Conradus Licoflhenes hiftoriographus recitauit.Erat enim refertus tribus bra< chijs, & totidem pedibus; quamuis poftea duo haberet capita ,fuitq; valde fimilis ilfi,quiapud Heluet/os in Pago GofFouu,ante fexennium in lucem prodijt. Iramo Iulius Obfequens monimentis mandauir, P. Crafto,& M. Iuuentio Con- . fulibus , fgetum tribus brachijs refertum ab vteromuliebri emer/ifte . Jacobus etia Rufus in opufculo deconceptione, & generatione hominis, meminir pueri tribus brachijs, & totidem pedibus prediti, qui, vt hiftoria Romana recenfet , Venafri orruseft, cuius foetus effigies in figura I.monftratur. Quid? aliquando pufiones quatuor brachijs fuifte confpedos hiftoria? memo- rant. Etenimcol!egimus ex Licofthene,quodannoantenatum Chriftum fupra cen- tefimum fexagefimofecundo, Theatri Sedicini infantem quatuor brachijs,& rotide *l u * taor pedibus vifum Ruffe. Quamuis a!ij, vt Ioannes Georgius Schenchius legant hunc ch V s natA ' ^ puerum Theani clfe ortum, M Marcello, & P. Sulpitio Confulibus. Item,ex rela¬ tione Iulij Gbfequentis,anno ante Chriftum natum fexagefimo fupra centcfimum, T GrachoConfute,parcum quatuor brachijsinfignitum Antiquitas confpicata,& admirata fuit. Rurfus anno antenatiuitatem Chnfti ccntefimo trigefim o tertio, puer ex ancilla quatuor brachiis,& totidem pedibus,rcfcrente Licoftene , ortus eft. Iterum anno Domini fupra millefimum, & trecentefimumoiftuagefimonono,in Italia, authore Licofthene, infans quatuor brachiis , & totidem pedibus vifus efl, qui ca?lefti lauacro afperfus, illico expirauit. Hie puer monftrifieus forte conuenit cum iI!o,qui in Italia natus efte perhibetur,eo tempore, quo Veneti, & Genuen- fes fatdus iniucrunt. Alioquin anno fupra millefimum , &quadringenrefimum de- cimo tertio , uifafuit puella fed bicepsquarerms brachiis,& totidem pedibuspre- jj dita, qua? in Boioaria Aquilonariinter Danubium, & Alemanum fiuuiosauras vi- tales haufit. Prope Eftelinguam Neccari, anno Domini fupra fefquimillefimum vigefimo oiftauo, ex hiftoria Licofthenis, monftrofus infans fuit confpeiftus cum quatuor bra¬ chiis, & totidem pedibus. Itnmd fubfequenri anno, vtannotauit Iouianus Ponta- nus,nin:irurn anno Domini fupra fefquimillefimum vigefimo nono,die nonalanua- Mon 11 rum rii, mulier in Germania infantem mafculum quaternis brachiis, &roridem pedibus brachijs refertum enixa eft. Huic alium fimjlem narrat vidiffe Iacobus Rufus Chirurgus quadruple Heluetius genitalibus maris, & f?mina? refertum ejus figure, qua? in iconc II, de- catis. MonHrum ex anctllx natum. linear ur. Pariter, ex Iacobo Rufo, in A nglia, anno Domini fupra fefquimillefimum quin- quagefimo fee undo non procul ab Oxonia, puellus biceps,quatuor brachiis, & vni- co ventre natus eft. Denuo die vigefima feptima Decembris anni fupra fcfquimil- lefimum II. 490 Monftrorum Hiftoria. 49 l Farms quaternisbrachijs, 6c pedibus. Manus qua tuor cu fex Homines mult is hr a - tbijs in In¬ dia. mi. Can fa mo n SIri multis brachjs praditi. partus mon Siroft in ltd ha. MonHra funs breuis vita , 4P2 Vlyfsis Aldrouandi lefimum quinquagefimiquinti, in pago Frcyuuccrk non procul ab Adorffio oppi- do Vortlandia?, puer, quatuor braehiiS;& roridem pedibus, fed capite duplici fuit obferuatus , qui ab a]uo vxoris fabriferrarii exiuit : quamuis Licofthenes tradiderit fexum buius fetus fuiffc ignotum , quoniam fedem geniralium vmbilicus tantiim occupabat. Intelleximus etiam a viris fide dignis, nuper in Agro Fcrraricnfi ,nempeanno fupra fefquimillefimum feptuagefimo nono, die vigefima quarta Iulii, vefpertino ingruente crepufculo, monftrum quatuor brachiis infignitum in lueem prodiiffe, cuius fingula? manus fex digitis eranr referto?. Nos in prxfentia exhibemus Ledo- ri fpedandum monftrum hermaphroditicum quatuor brachiis,& pedibus integrate, A cuius icon in publico Mufaro inuenta eft III. Circa multipiicationem brachtorum, Authores inter fefententiis variant; quan- doquidem Conradus Licofthenes , in fua hiftoria duobus in locis de brachiis mul- tiplicatis verba facit, & Temper vbiq; haec plura brachia Nationibus quibufdam af- fignare videtur, quafi nobis infinuare velit, homines tot brachiis refertos inter monftra non efl’e recenfendos . Horum meminit Primitus, quando recitat. A' Lufiranis nauigantibus ,in medio itinere ad Calecuthum, vbi Cynofuia videri nonpoteft, repertifunt in quadam infula homines duobus brachiis, & totidem manibus in dextro lateremuniti, auri- bus afininis, & facie humana , qui more ceruorumcurrunt. Alibi verb , ex aliorum pariter relatione, feriptis mandauit ha?c verba In Geftis Alexandri Magni Mace- g donum Regis legimus, in Indiahomines verTariTex brachiis, & totidem manibus refertos, qui toto vita? curriculo nullam valetudinemaduerfamincurrunt; quorum effigies in icone IHI.confpicitunfi tatnen Lico(lhenes,in his Tcribendis a redo ve. ritacis rramite non recefterit,quod in dub/tationem vert/tur Quandoquidem fi Na- turain conformandis foetibus errans, interdum Tepticipites generauit, vt fuperius fuit decnonftratum,cur aliquando pueros etiam fex brachiis refertos,& hexachiros producere non potuerit ?qui poftea, Alexandri Magni aerate, obiter in aliqua re- gioneremotaconfpedi, tanquam van>hominumfpecies fuerint crediti; fed de his Iegenda eft Rubrica d/ffierenriarum capitis primihuius hiftoria?,vbi haeefigura V. eratcollocanda. Si vlli partus monftrifici ex vberiori feminis copia caufam fortiri feruntur, pro- culdubio monftra multis brachij s refertaad praedidos partus reducenda funt. Pro- G ptereaquod Philofophorum, qui de monftris feripferunt, fententia eft , fi quando animal fua natura vniparum, vt homo , plus materia? feminalis in congrefiTu excre- uerit, quam necefte fit ad vnius animalis procreationem , fieri non poife, vt ex ea tota materia vnum tantummodo animal genetetur;proptereainde, vel gemini, vel pluresfoetus refultant. Mine fit, vt poftea huiufmodi partus portenta ,&roonftra effe ferantur; quoniam, prater confuetam natuia? legem,procreantur. Quamobre parrus fuperfluis partibus integrati, quarum exempla in fuperioribus figuris ha- bentur, eamdem effe caufam, qua? Geminorum ,& multiparx generationis, af- feueramus . y Etenim ex copiofioris feminis efFufione,quam pro natura partus requiricur,mul- tiplicationem partium fieri liquido conftat. Sic narrat Diuus Auguftinnus , fua. ^ tetatenatum in Orientepuellum,cuius partes fuperiores erantduplicata?, cum ta- men inferiores partes tantummodo fimplices eflent: nam quatuor brachia , & qua- tuoraurcs habuifleperhibetur,qui tamen aliquandiu vixit. Pariter Ca?!ius Rhodi- ginus diuulgat vifos fuiffie olim in Italia duos partus monftrificos huius generis, ni- mirumqui partes mulriplicatashabebant, quorum alter mafeulini, alter foeminini fexus erat; fed mas cito interijt,cum tamen fgmina, prxter omniumexpedatione, ad annum vigefimum quintum vitam produxerit,& tamen hoc conditionibus mon- ftrorum aduerfatur^quoniam haec fere femper breuioris vita? effe dicuntur: fiqui de dum inuita Natura oriuntur, pariter etiam viuunc . Ex his igitur breuiter expofi- tis, vnufquifq; caufam tnonftrorum multis brachijs pr$ditorumelicerepoterit,qu? in excedenti vbertate materia? confiftit. VITIA- Vlyfsis Aldrouandi Till. Homo fcx brachijsrefertus. Monftrorum Hiftoria. 4PS VITIATA MANVVM, ET DIGITO- RVM CONFORMaTIO. VI hocmirum viderinon debet, fi non plnribus compledamur mon- ftrofasmanus, quam brachia : quandoquidem hx partes adeo fimul copularx funt, ve Authores alteram pro altera ideotidemnominet. Namqtcerto ccrtius eft quod Hiftori'ographi deferibentes foetum fine brachio, ipfutn fine manu natures effe pronunciaru nt, & viciflim monftrum fola manu murilum brachio carere retuiernnt. Etenim JLicofthenes in Chronicis, pofteritati mandauit,quod anno Mundi fepringentefimo feptuagefimo Monftrum quarto fupra tria millia, in Piceno ,puellys troncis manibus ortus eft ,&Ha!i Ro- fi n ? doham in comroentarijs adartem Medidnalem GaIeni,hominem viuumfine rnani- but . bus fe confpicatum fuiffe teftificatur: qijamujs poftea vna cum manibus etiam bra¬ ebio caruerit. Pariter Aretij,anno Mundi feptingenrefimo nonagefimofecundofopra tria mil- p lia, puervnimaous vifus eft ,fi veritas in Hiftorijs inuemtur , Item Roma?, anno Mundi odingemc fimo feptuagefimo fecundo fupra tria millia, ancilla puerumal¬ tera manu mutilum edidit. Et lulius Obfequens tncminitpuellae fine manu nata? Priuini. Schenchiusautemisi Obferuationibus deferibir pueflam manibus truncatam, non a natiuitate , fed quia vi morbi decider ant, non fecufaefiferro amputate fuif- fcnt,trunco tamen illx fo : hac de rein vijs eieamofynam qua?ritabat. Iacobus autem Rufus infuoopere dc conceptu,& generatione bominis,infamem manibus L-ib.^.caf.6 mutiiatisa natiuitate feobferua/re teftarur: cum tamen reliqua corporis forma iu* fta, & perfe&a effet, & rationem monftrofi pamis imperfedo femini attribuit . Huius effigies in cone I. exprimitur . ^ Puellam pariter trunca manu , cum quodam tumore, vnde manus prodirc debe- ^ bat, Leuinus Lemnius fe obferuafte fatetur . Hanc igirur contredaodam Parentes illi libentiffimeexhibuerunt: ideo Lcuinius contadu deprehendit in rumoreiiio - articulos ,qui Naturae munereerant erupruri, conuolutos , atq; in fc fe retortos, oult.aat. itauc nullum digitorum rudimentum prar fe ferrent. Quandoquidem omnes partes mirac.c.y. manus,quibus iliaexplicari, & complicari folet, in primordio generation^ deli- tuerunt. Tunc igitur,hoc aoimaduerfo,erratum, & vitium naturae inde contradu pronunciauit; quia ilia faculras formacrix, quae procrearioni feetuum famu!atur,ali- quo impedimenro prohibita fuit quominus articulos perficere, & illos in fpatiofam 5 & decentem manum formare, & extendere potuent. Nam mater huius pueJJa? Iienisduritie laborabat, & quoniam fftnella; inmarer- na a!uo morantes in Jatus finiftrum declinanr,vbi lien refider.-hinc conicdauit Le- Caufa yr&- pj uinus, quod ilia vitiata manus ,ex afxedione,feu tumore huius vifeeris ,cui manus diffi yitij, monftrofatanquamfcopulo adha?rebat, informem, &indecoramfiguram confe- qutafuerit. Quemadmodum Natura , vthadenus fuitrelatum, impedirafuas non obit fuu- diones in formandis manibus fattuii, viciflim abalia caufa follicitata digiros manuu, & pedum in aliquo foetu ita mulcipiicat, vt infans quandoq; duplicaras manus in Mununm vtroqj brachio, & geminatos pedes in vrroq; crure geftare videatur. multiplieA- Hufcnon diffimilempucJIumdefcribitlacobus Ruffus,in operedeconceptu, & tio- generationehominis,quigeminatis manibus,atq; pedum digitis,ca?teris membris Lib.y. rcdeconftituris, in lucemprodijt.- quemadmodum icon II. exprimit. IE Amplius,ex lulio obfequente,puer quadrimanus memoratur, natusanno Mundi odingenrefimo trigefimo fupra tria millia. Et nuper Terracing quadrimanum fee- tmn multi confpexerunt, & admirati funt „ T t 2 Infu. 4Papum fex digitis decoratam,& vrrti- que pedem feptem dig ids integratutn gerebat. Demum addic Schenchius fe nouijTe iuuenem, qui indicem manus finiftra?in tres acies diftindum habebat, qua?rres digitulps affabrerepra?fentabant. Vidi¬ mus, & nos Bononite quemdam infima? fortis hbminem cum fexto digito inter an¬ nularem , & minimum, fed mobilera , & ad omnes vfusidoneum, quoniam manus infigni latitudine erant referra? ^ Iraq j Natura non modo in diminutione , & 3 u& fex- centefimum, in cadauere infantis , qui rt6nnu ! !bs, etiam dies fuperuixerar. Isa primain vtero conformatione,vmbiIicojten'Us, foremen rqrundum atq ; patulum ad intima ventris vifeera,aperta via, penetrans,qbaft^iigi.onecWfoflT 11 m miro fpe- daculo obtinuit: quapiopter alimenra. ^ excremeaia per hoc vfslnus naturale fta- timeffluebant. \ Deinde cadauere aperto, eaeteris part'ibui integrisy corpus vcfiea deftitutum, & ^ ano imperforato fuit inuentqtn . Qnamobnnuaio.iiftnferi eorpods caufam inuefti- gantirelarum fuit prsgnantcin fsmmam, perfecutione mark/ , per diftridu gla- diutn territamfuiife, & fe fe, ad euicand’ummartri iraeundi imperum, in angulum Vl *J>bAn* don/us contuliffe; qua? imaginacio/mat-ris er§2 , 'jfetn!p, eidem fa’ci!e noram enfis in ventremadadi imprimere potuit: f crimp hsccorporrr contradio, & compreffio in angulo tedium defedui veftca?, & imperforarioni ofccaftonem pFsbuit. Neq; volumus prstermittcre hominem annorum triginra Bprgundutn ventre male conformato delineatuiin in icone II. quipercereproftcifeerts, dum Bononia H- tranfiret, anno fupra millefimum , & fexcemeftmurn quadragefisno, Martio men- fe, perhumaniter hofritio fuit exception sedrbus Xenodochij Diuo Franifco dica- ti, vbiinnumeri fere peregrin! ,'fiftgu!is, aatiis , hac tranfeuntes diuerfantur. Ete- G nim Perllluftris Dominus Vincentius fkfqarTus patritius kononienfis in Mufarum ftudio nulli fecundus ,& rerutn n a t u r a !'mfo,tliiigcnsinueftigator , qui tuneexoffi- ciohas sedeshofpitalesreuife^at, animaduerfa ventris hums hominis feditate, ExceiIenti(Iimos,& Erudiciffitnos vivos Ioannem Augu-ftinum Cucchium, Pompeu Bolognetum Ioannem Antonium Godium, Andream Marianum, fartholomeum Dottorts Maflarium,HyaciRthum Ambrofinumfratremrneum,Francifcum Galletcum ad hoc qui ioter- curiofum,&rnonftrofufnfpedacu!mnaccerfiyit, Quarc hi omnes Philofophica? ,8c fuenwi* Medics facultatis Dodores,pra?fcntibus muftis philiatriswentfe diligentcrinfpe- 9 jdonistwenfiu,produceretur,horum copiofius numerus inueniretur. Quamobretti # horum natiuitas zequali feminis Parentum vigori attribuendaeft; velutiBofcius in VerdcaujA Concordia phiIofophorum,& Medicorum de bumano conceptu optime pronuncia- ° rtuS Anaro uit: Etenim iuxta communem, & veram fententiam > hi foetus monftrQfi a materia gynorum* feminalis vbertate, caufam fua? generations,& conformations contrabere perhi- bentur. EfFufaenim a?qua|i portione materia feminalis ab vtroq;genitore; tunc facultasformatrix, qua? fimile aliquid fibi femper fingere conatur, arqualibus viri. bus in vtramq; materiam incumbit .hinc pofteanon eft mirum,fiin vno,&eodein fetuvterqjfcxus detegatur. DE VITIATA PEDVM CON FORMATIONE. CAP. VI. H VOD informaturabrachiorum, &manuumfuperius obferuauitnus; modo etiam in conftitutione crurum, & pedum ponderandum eft - Proprereaquod Natura, in his quoq, membris conformandis impe- dita, veJ pedes nullos,& diminutos gignit, vel eos geminat, vel qua- uis alia rationedeturpat. Quoad primumreferunt Hiftoria?, quod Mauritij aerate , qui anno poftparrum Virginis fupra quingentefi- mum feptuagefimo o$auo imperabat, natus eft infans fine pedibus, cum inferior pars huius foetus in caudam pifcis defincret, cuiusicon capite quarto buius Hifto. InfanUsQ- riaeinquirendaeft. Haly Rodoham in Commentarijs adartem medicinalem Ga- neftatLut Ieni,hominem viuumline pedibus fe confpicatum fuifte fatetur ,& Schenchiusin *>dti Obferuationibus puellceffne pedibus meminir, qui violentia mbrbi deciderant, truncotamen ilia?fo, qua? pofteainvijs publics mendicabat . Pariter inagro Pu ceno,vt romanatradit Hiftoria, natus eft infans , qui,a genitalibus ,cum cruribus, atq;pedibuscareret, in conum quafi pyramidis definebat. Erat aucem, vinlis fexus,ca?terispartibusintegre formatis . Tandem Rufus in opere de conceptu, & generatione hominis, infantes defedtu membrorum mutilos,& pedibus carentes fe confpcxifie teftificatur. Caeteriim ft per fqriem annorum incedamus, inveniemus, in Villa Nepritez non I- procul aboppido Vuutezerfi ad Molda fito,vt refet Licofthenes, infantemfine pe¬ dibus natum ,anno fupra fefquimillefimum trigefimo feptimo, quemadmodum in icone I. oftenditur, Huic non valde diflimilem foetum diuulgatfe videfte Nicolaus Rocheus.anno Domini fupra fefquimillefimum quadragefimo primo, die o&aua Februarij, in Caftro Diui Amandi Alliferi, in folo Borbonico, exnotiffima muliere natum, quia capite ad vmbilicum vfq; imaginem hominisreferebat, & deincepsIococrurura,& pedum , cauda ritu Sirenum fubftituebatur, & monftrum per hora a partu vixifte perhibetur. Infuperanno Salutis fupra fefquimillefimum quinquagefimo fecundo , Vuiden- If* sbachi.quoddiftacperfpatium milliaris aSchleafinga, authore,Licofthene,monftrft natum eft ex muliere habens imaginem infantis/edabfqj cruribus, & pedibus,quo¬ rum loco demifla cufpis producebaturj immo ex Iateribus quoq; cufpides quaedam paru? prominebantiveluti in icone iI. confpicicitur Huic addamus non mulriim diffimile monftrum, & horrificum, quod vxor figuli peperitannofalutis fupra fefquimillefimum quinquagefimo fexto. Hoc a vertice ad hyppocondria figuram humanam reprxfemabat, ore tamen prominente, & fa¬ cie torua. Ab rmbilicoautem, reli^ta hominis figura ,in formam pyramidalem tcr- X x tnma- Monftrorum Hiftoria. II. Infans loco pqdum cufpidatus Vlyfsis Alcli'Quandi 'infant alt- at pyraw- (Halts • Montfrum Jlomf, & jBononia vi fum idem, III, Mon fir a fi¬ ve Pe dibus, mi. pi minabatur, referensin cufpide fimilirudinem cauda? luis mflexs. Pmereac/rca fpinamdorfi vmbilici effigies alia confpiciebatur, & nullum prorfus lexum cxhi- bebar, .... Neq; omittendaeft iuuenis Galla annum circirer decimumodauumagens,parti- bus inferioribus, nm»iruni>fa;moribus, cruribus , &pedibus caxens, quaro Bononia vidit, & adm u bpis!i3Uiti| fupra fdqinftiittefimum nonagefimo quarro.Hsc nata eft in vrbe Bifon tefrnorijs Auenionenfis,nomine Catherina Mazzmaappel- Jata, venuftae forma?,& altirudmis trium dodrantum,palmo amplius, fed coxis, cruribus, confequenterq; pedibus carens. Bracbia crant perfede confticuta pe. iftore , & trunco longiora. Pars corporis inferior quodammodo bifida apparebat, imum lyrs smulans. Htecadremloquebatur jeanebat, cytharara pulfabat, tr/pudiabat roanibus , more Hilpanico , Mauritano, Italico, & Gallic©. Pariter ad concentum lyra? ge- ftus imperfedi corporis itacomponebat,vt qui illameminus vidiflenr, pedibus fal* tareproculdubioprotuliftent. Namq; quoad animi dotes, ei nihil deerat,quod alijs bominibus aNatura concdlumeft. Prsterca vtrcq; fexuerat prsdita, magis tatnen ad farminam accedebat, quia in eo fexu rnagis vigebat, &proptereamagis fsmina ,quam virdicebarur . Cre- dimus omnino hoc monftruin effe idem, quod Boms monftrabatur anno fupra fefquimillefimumoduagefimo quinto Tune enim monftrifica iuuenis annum age- bat odauum, Quandoquidemad nos deiatumfuitper litteras, tunc temporis Ro¬ ms circumferri Ipedandam puellaro odennem,cut aborigine, dura, tibia?,&pe- des deerant, csterismembris rede con ftitutis, vt figura l ll. dedipnftrar. Aliquandoautem Natura varijsunpediraentis agitata fstum in ytero fa bricabit cum foemoribus , & cruribus inregris, prsrer pedes, qui nulli in partu confpiaen- tur. Hancenim infanrisconformarionem lacobus Rufus in fuo'bpere de concepru, &genejtatione hominis proponit; dumreftificatur fe interdum confpicatumfuilTe infantem iufta alioquin , (k per fcfta totius corporis formarura fed lolis pedibus ca. rentem. Deinde hoc foetus vitium imperfefto femini alfignandum efte arbitra- fur. Effigiesautem bums mbnfiriin figura illl.offendicur, Prstereanon eft in dubium reuocandum,quod, ficuti Natura interdum va- rijs oppreffia impedimentis, nec crura , nec pedes in fcecibus procreatj pariteraliquandoab alijs caufis ftimulara ,fcetumcum vmco tan. C turn crure, & pede gignic; vt accidit Myfens, anno falutis fupra fefquimillefimum quadragefimo odauo, menfe Aprilis , authore Ucofthene , vbi natus eft infans vnico tantum crure, & pede prsditus, cu¬ ius iconem ledox inueniet in capite quarto huius Hiftoria? . B i i : 1 * / BRV- Monftrorum Hiftoria. 5 2 i ■ III. luuqnis Galla femoribus ? cruribus, & pedibus carens. \ Monftrorum Hiftoria. 5 25 BRVTORVM DIVERSI GENERIS . A’lTOAJA. B F G H ATVRA infabricandis humam's feribus ft aliquando varios commit, tit erroresaliqua tamen ratione impedita, ne intentum finera afle- qui valeat, vt in Rubrica antecedent!, de humanorum foetuum pe- dibus obferuaturo fuitmon eft tamen credendum hocin foetibus bel- luarum contingere minime pofte; quandoquidem varijs exemplis, & cafibus oftendernus Naturam pariratione in pedibus Brutorura conformandis er¬ rata committere: cum *7ro«P/a,nempe pedum defe&us in Brurisetiaanimantibus lo¬ cum habeat. Etenim Albertus meminit Hirci cum pedibus tantumtnodo ante- rioribus nati k quapropter pofterioribus careas , gradiebatur quidem, fed partem pofteriorem per terram trahebat. JLicofthenes quoq; Hiftoriogr3phus memorat vitulum ex vaccanatum pedibus anterioribus carentem,qui natuseft annofupra fefquimillefimumquinquagefimo fcxto, Ianuario menfe, in Pagoquodamepifcopatus Diligenfis, qui vernaculalin¬ gua Obenhauufenappellatur. Hie vitulus quamuis anterioribus cruribus careret, nihilominus, vt refert Author, corporeere&o , taata velocitate currebat vc alios vitufos in curfn facile fuperarer. Non dilfimijem viruj/iconetn damus numero . I. quinuper abfq;pedibus am terioribusortus eft in agro Bononienfi,cuiusoccafione inuolucra bouilifoetus,& eius fitum in vrero obferuauimus, die deenna tertia Ianuarij annifuprafefquimil- lefimum nonageftmi fecun-dr, , v Ftetus igitur bubulus duabus nwmbranis inuoluitur, qoarum altera interna ,& altera externa dicitur. Has autem inter fecrafcitiedifcrepant,nam interna eft val- de tenuis, cum a peritoneo foetus originem ducat, quod vafa vmbilicalia foetus te- git,immo a corpore egreftum,& tandem expanfumfoetum inuoluit, &pluribus re- dundat cotyledonibus,qui nil aliud funt, quam portiones qua?damearner fubftan- tiam,& quafi figuramrenum aemulantes. His carnibus vafafeminaha , ad hasrent delata per banc tunicam , &difperfa tanquam fibta? venae portae per mefenterium. Altera tunicaf craffior eft,ortum duces a membrana carnofa,qu£ prasdidtis omni¬ bus portiotftbus carneis adnafeitpr ,portionemquamdamfui in vnatnquamq; caui- tatem ipfarum carniumrimittens': funt enimhae carnes extrinfecus veluti afperasfi- numquemdamoblongum habentes, quo tunicam externam refpiciunt , in quas membrana externa portiones quafdam fui immjttit, quibus cenaciflimeinferitur,& coha?rei. De fituquadrupedumin vtero verbafecit Ariftotelesin Hiftoria Animalium , dum feripfit fitum eorum in vtero efle extenfum, quod tamen in bubulo fcetu falsu efife comperimus , Quandoquidem in matriceita geftardr, vtfpinamdorfi flexam, & gibbofam habeat, genibus flexis, 8c cruribus anterioribus decuftatis, quando ta¬ men foetus bubulus eft perfedus, nam quern hie damns imperfedtus erat. Caput quodammodo tibiae finiftri pedis incumbit. Dexter veropes verfus ventrem fur- fum eftreuolutus , In poftica parte crura omninofunt reflexa inftar canis humi iacentis,& dormientis, & fub ventrem anrrorfum reuoluta, C a uda inter crura re- traeftaeft, Vngufae renella?, &niuis inftar candidte. Vafa vmbilicalia, quaeab Anatomicis duabus arterijs,& vna venaconftare dicumur,infimili fcetuduae ve- nx cofpiciuntur extrinfecus, qua? jntusin vnum principium definunt. Inter foetum ,&primam faetus tunicam maximacopiahumoris contineturpitui- tofi vifcrdi,& lenti, itaut digitis adherens vix abftergi poffit, Eft autem hie humor materia vrinae, & aqua fanguinis , foetum nutrientis, quicx veficaper vrachum in hanc capacitatem defeendit. H*c cnitn humiditas de induftria ibi a Natura de- tinetur, Apoita brut or am . I. Anatomid bubult fdtus Lib.’j.c.t. Situtvituli in vtero. 1 Vlyfsis Aldrouandi Monftrorum Hiftoria. II. Canis bipcs cum Cynomazo. Vlyfsis Aldrouandi Can is leporinus bipes cum Cyno- cephalea. Monftrorum Hiftoria. J2p E G H tinctur , vt inillacmbryoninnaransadperfedum paritionis lempus commodius in vterorerineripoffit: namaqueus ille humor fetus pondus quodammodo eleuar, & fuftinet,quo effufo, neceffarium eft,vt fetus fubfideat , &in corpus vteri dccu- bens grauitate pondcris premac, confequenterq;exitum ftimulet. Hie autcm nonnulli dubitant quomiijodo hie humor vrina? natuiam fapiens fia- cile poflit confined, cum fua acrimonia reneiiam foetus curemlsdere poftit. Scd aduerrendum eft, quod hare materia minimeacriseft neq; biliofa, fed rantummo' do crafta, picuitofa, & lenra i nftar muci, qua? quamliber acrimoniam retundcre po- teft. Et hre obiter dida fu/ficJantde inuolucris ,& de firu fetus bubuli. In maiorem cofirmationem monftroftpedum defedus, proponuntur fpedanda: iconcs monftrificorumanimantium.qusadnoftras manus peruenerunt,& funtprf- fertimicones canumb/pedum , quiabfq; pedibus anterioribus natifunt. Prima figura eric cam's cx genere fagacium albo,caftaneoq; colore diftindiqui aprimor- dio ortus, prioribus carens crunbus , tradu temporis, pofterioribus tantiim nixus incedebat , & hie delineatur in iconcll. cum cynomazohcrba , nimirum cum chamslcone nigro Airera canis bspedis icon eft canis Icporini , vt in figura III confpicirur, vbi cum cynocephalea,nimirum cum ofyride L obcliij pmgitur.Erat hie canis coloris al- bi natos in Gallia , nimirum Lugduni. In genere feiium id acadifte mtelleximus ex Clariffimo Liceto, quirerulit, Pa- tauij, in Collegio Rauennate felem inter mult os catulos, vnum enixam fuiftc bi- pedem quoniam cruribus anterioribus carebar, & foramen oris prope gulam habe- bar,aurjbus quadratis , fed breui temporis fpatio intcrijfife tradit,quoniam,cum prioribuscarcret pedibus, adhauriendum ladis alimcntum reperenon poterat. Hideous de quadrup.edibus bipedibus natis fermoncm habuimus. Modo no- tandum eft, quod aliquando animantes fuanatura quadrupedes, tripedes nafeun- tur, cum Natura impedita in vtero quartum pedemfetui addere non potuerit. Iraq; Ucofthcnej H'ftoriographus monimentis mandauir, quod anno Mundife- ptingentefimo oduagefimo quarto fupra tr/a millia ,& antepartum Vriginis Dei- parsccnrefimo feptuagefimo odauo , mulus tripes R enate ortus eft, vt in icone illl. apparet. Amplius,ex codem Authorc , anno Mundi feptingentefimo nona- gefimo quarto fupratria millia, Calatias Afinustripesnatusene perhibetur. C?tcrum id noftra state accidie in Cane, a!bo,&rufocolorcpra?dito,quern de« lineatum fpedandum exhibemus, cumcynocardamo , nimirum cum NafturtioLo* belli), quemadmodum figura V.oftendir. Accidit tamen aliquando, vt animal quadrupcs cum quatuor tibijs nafeatur, fed vna illarummanca. Etenimpu'lus cquinus , cx lobo Finzelio, in operedemira- culis noftri temporis ,referente Licofthene, natus eft in villa Pomerania? Rekouu vicina Rugio adoftium Viadri,annofa!utis fupra fcfquimillefimum qumquagcftmo quarto. Hie pul/us fuit horrendo capite, auribus pendulis inftar aurium canis fa- gads, ore monftrofo, & labijs ita inflexis, vt vbera apprehendere non poflet.Col- lumerattortum, & finuofumd'ubaimpcxa, cute afpera,& villofa , necnoncauda inftar crjfts ereda. Tandem hie pullus redus ftabat, inhitu terribilis, licet vna ex tibijs anterio¬ ribus eftet manca , carebat enim pede, cum alter pes anterior humanum pe. dem smularetur, pedibus tamen pofterioribus equinis , vt in figura VI. appa- rer . Triduum vixifte Fincelius rctulit, quipoftea extindus in triuio fuit tumu- latus. y Y Dubiuth circa bums rem fat ns . ir. in. Felts bipes. mi. v. Animal quadrupcs mancum . VI. MVL- Vlyfsis Aldrouandi IIII. Mulus tripes. \ Viyfsis Aldrouandi Pullus ecpinus mancus Monftrorum Hiftoria. 533 MVLTIPL1CATIO PEDVM IN FOE- TIBVS HVMANiS. Igsst Homnis quadrupedtt VMpedutn multiplicatio in fcetu humano, homines quadrupedes elH- cere poflk, animaduertendum eft quod homo quadrupes atquiuoca- tionem incurrere poreft. ideoque noftra intereritprimafrontehanc ambiguitatempatefacere, vc deincepsledio clanor euadar. Inpri- mis homo quadrupes appeliaiur puer gradiincipiens, qui imbecillis cruribus nondum fuftentatus, manibus ,& pedibus more quadrupedum incedit . Deinde Iconographi, vtcundis infinuarent mutuum, &concordem marrimonij aqutuocane. amorem, virum ,& vxorem, vno tanrum corpore , & quatuor pedibus pmxerunt: vnde quidam Poeta hue alludens canebat huncin modum. Effciunt bomtnem vtr,&vxor amabilts vnum; Sic homo fit quadrupes , cjut fait ante bipet . Dcmiim ex fafciculo cemporum collegimus ,qiidd xtate Mauritij Imperatoris, natuseft puer quadrupes, non quod quatuor pedes , & duasmanushaberet, fed quadrupes nuncupabatur, quoniam manus formatn pedum crmulabantur, praeter- * quamquod more quadrupedum gradiebarur. Item,Conrado Gefnero authore, annofalutis fuprafefquimille/imum trigefimoprimo, inuenrum eft monftrum mro corpore humano, vnguibus aquihnis, in faltu Hanesbergio Mifnia 1 barbatum fub- flauum,&pili$ criftam referentibus ,& pronernu quadrupedum profic/fceba ur. Qua de re qu/s afTerere poterathQc fuilTe infante expofiru, nulio docetefacm qua drupedem , nec/oqui d/dicifte , confequenrerq; creuifte ,&ini!iis fyluofislocis, frudibus agreftibus, & Fcrarum indulgtnria nutritumfuiffe. Pariter Alberti Magni temporibus duo hominesnimirum m3s, & fosmina in ne- inoribus Germanise , more Quadrupedum incedcntes rtperti efte perhibentur. btow men* C?terum cui hoc mirumnon videarur, cum anno eJapfo Bononiam peruenerit ho. die us rttu tnomendiciffimus; qui tanquam quadrupes gradiens elecmofynam qutpritabar, & q«adrupe-^ G huius inceflus praua coxcndicum conformatio in cauiaerat , quia nulio modo fc fe dtsgradtes, crigereporerat. , Cum hadenus tres foetuumhumanorum quadrupedum inteiledus expreffi finf, aduertendum eft in nulio horum fenfuumnoftram fententiameflfe collocandam: quandoquidem , dum de pedum in humano fcetu mulriplicatione agitnus, foeum in vtero formatum cum brachijs,8c cruribus,fed ijs poftea geminans,vel aliaratio- ne multiplicatis intelligimus. Namlulius Obfequens narrat Quod o!:ro,P. Afri Verm fe»~ cano,&Lelio Confuhbus Amiterni natus eft puer tribus pedibus &vmcotantum /»•*• brachio, cuius iconem Fedor in capite quarto bums Hiftoria? inueniet. Prteterea, iixtafententiameiufdem Iulij Obfrquenus,Apio Claudio,& P Me- tello Confuhbus, Amiterni infans tribus pedibus onus eft , reiiquis partibus to- tiuscorporis rede conftitutis, vt in hac figura 1 confpicarilicet. Pariter,ex relatione Iacobi Rufi anno falutis fupra fefquimillefimum quinqua- gefimofecundo, in Anglia,non procu! ab Oxonia,puella biceps nata eft quatuor brachijs,& mambus ,ventre vno,& fede vna integrara , fed in vna parte duo erant pedes ,&inakera vous tao r iimpes porredusconfpjciebatur,irauttribus tantum- Pue ^ a modo pedibus referta efict. pcs . Infuper puftones uatoscum quatuor pedibus pluresin campum afferre pofte- mus: proptereaquod Licofthenes exhiber fpedandam infanris figuram nati anno antepartum Virginis centefimofexagcfimo fecundo, Therni fedicini,quiquatuor Infantes pedes, & totidem brachiahabuir. Idem Licofthenes, anno ante C hriftum naturn quatuorpe- centefimo fexagefimo,meminit infantis cum quatuor pedibus Caere nati, Etex dtbus nati . eodem, anno ante partutn Virginis centelmjotrigefimotertio, puella quatuor pe¬ dibus prjedita vifa eft* Y y 3 CtEte* h H I. Puer tripes. Monftrorum Hiftoria. 535 II. Infans quadrupes Ruffi. / InfdHttt uuutuor pt- dibus . u-; Duplex ge¬ nus Equoru Veloeitas eurfui equo rauit Vlyfsis Aldrouandi Oterutnanno Salutismillefimoquadringenteftmo dccimotertio , in Boiuaria Aquilonari inter duo flumina,nempe inter Danubium,& Alemanum, nataeft puellacum quatuor pedibus, & totidcm brachijs. Ampliusanno Salutis fupra fe- rquimillc,fimum vigefimo nono, in Germania, Iouianus Pontanus tjjadit, referen- tcPareo, die nona Ianuarij infantcm quaternis pedibus, & totidem brachijs con« fpedlum fuiffe. Anno quoq;fupra fefquimillcfimum trigefimo fexto,in Agro Tigurino, ex Li- eofthene,natus eft infans biceps quatuor pedibus. Biceps pariter, ex eodem Au- ihore ,natus eft ex vxore fabriferrarij die vigefima feptima Decembris anni fupra fefquimillefimum quinquagefimi quinti, in pago quodam non procu! ab Adorffio oppido Vorrlandia? quatuor pedibus, & totidem manibus, abfq* nota fexum pro- dente, cuius loco vmbilicus erat procreatus. Dcmura Terracing quadrupedes orti efie feruntur , Nosautem hoc in loco iconem foetus quadrupedis nati Rom? exhibemus; vti lacobus Rufus retulit; ca?teris partibus corporis redte conftitutis: vtapparetin figura II. Quadrupes autemillepuer natus Mauritij aetatequem Licofthenesin Hiftoria memorauit, quaruor pedes non habuic, fed quadrupes fuic nuncupatus , quoniam, more quadrupedum , proficifcerctut ob malignam partium pofteriorum conforma- tionem. Qu i plura huius generis exemp!a videre cupit, adeat quartum caput hu* ius Hiftoria?, vbi de multiplicationc brachiorum in foetibus verba fiunt. A B M7LT1PLICATIO PEDVM IN BEL- LVIS QyADRVPEDIBVS. E mondriHcis, feu geminatis pedibus Brutorum difiuri, primo de Equo tanquamanimalinobiliflimo difteremus . Pedes igitur horutn animantiumquatuoreftedeberJt, cum interquadrupeda fecundum Latinos, & inter TjrpaTrctfa fecundu Gr*cos collocenrur. C«eteru, ft hscanimalia pauciores, vel plures pedes fottiantur , id in generc G monftrorum reponendum, & Nature erratum appellandum erit. Et quamuis duo equorum genera apud vetercs , & nuperos quofdam Authores ,nempe domefticu, & ferum reperianttir; nullibi tamenlegimus, vt al.qui perperam voluerunt,feros a domefticis multitudine pedum diferepare, Erafmus Stella doftrinam Plinij fecutus,hodie in Bruflia equos fylueftres verfa- ri diuulgauitneq; a Gra?cis,neqj a Latinis deferiptos equis domefticis pamitus fi- miies,non multitudine pedum , fed folo dorfo abillis diftentienres : cum equiferi dorfa ad infidendum inepta habcanr,& nunquam cicures reddi pofiint. Iraq* ft pedes in equis multiplicarentur, proculdub’o tales animanres incurfu perniciftimos appellate poftemus : nam equus fla natura in curfu eft adeo velox, vrin epigrammate Archice equus omnium velociflimus d/ero( qua/i Aqui- la legatur; cum ftr hxc auis omniu velociflima Immo Oppianus verba faciens de equis Iberis tant£ celeritatis cos elfeprodidir, vt Aqu'Ia? tantummoddeum illis , aut Circi Accipitres nuncupari cerrare poftint. Rurfum Homcrus curfum perni- ciffimum equorum Erichthom'j filij Dardani expreffurus ,ex venro Aquilone con- cepros efle ftnxir, qui ventusa vehemenriffimo Aquila? volatu nomen fibi com pa* rauit, Finxit eriam a Podarge equarum celerima Balium, & Xanthum equos Achil- lis prseftantrfftmos.dum ha?c per florulenta prata pafceretur,ex Zephiro venfo fuif- fc concepros . Prjercrquamquod Podarge queq; a velocitate pedum nuncupatt eft. Immo Varinus Podargem Harpyam efie diuulgauit, ex qua podeaequi illi procreati fuiffe feruntur, o/ajuaTvo/w 'r«Tl«r0/r,nimirum quia?quali cum vends per- nicitare volabant. Pariter apud Silrum Itaiicum eodem modo Pelorum cquurn ex Zephiro conceptum eftclegimuso His / Monftrorum Hiftoria. 537 I. Equus quinq; pcdibus. Vlyfsis Aldrouandi II. Equusoftopedibus. Monflrorutn Hiftoria. 53 9 h His de pernicirate equorum expofitis,aduertendum eft,quod fi Natura quatuor, cquinis pedibus alios addat, dum in procreandis bellumis fostibus impedira errat, tantiim abcft vt vdociorcs reddantur, vt potius in curfu admodum tardi euadergt, quoniam,vt noftra fcrt opinio,quintus vcl fextuspesiliis additus cfTec impedimen- to,quominus pernjcitatem alfaqui poffent. ' Equum quinq; ocdibus natum referunt>Hiftori:p,& in primisanno Mundi o$in- gcntefimo vigefimo nono fupra tria millia, & ante partum Deipara? Virginis cen- refimo trigefimo quarto,natus eft Romarequus quinq; cruribus fultus in Efquilijs, Efquilia; enim eft mons, & vicus Roma? ita riuncupatus.quoniam ibi arx , & excu- biae Regis Tullieftenr, qui ilium montem Vrbiaddidit . Prxterea alius equus huius eonditionis anno Salutis fupra f fquimillefimLimquinquagefimoquinto Ber¬ ne Heluetiorum confpe&us eft : nam quintus pes vna cum crure pofticis potius , qudm anticis pedibus erat additus vtinicone 1. confpicitur. Veriim per veteres hiftorias vagari non debcmus ,cum noftra state, equa otfto pedibus prsdita Boms fuerit confpicua anno noftrs Saltjtis fupramillefimum fexcentefimum trigefimo quarto. Erenimqusdam doftuaria eqna ca'cemin Vrb'cmf rcbat,qus equam oires mon Strife a I Vlyfsis Aldrouandi 54 $ Monftrorum Hiftoria. 549 fitum occupabat, & reliqui quacuor in dorfo ertiinebant, quad aliumlepufculura reprtefentantes. Cum igitur hie monftrofus lepufculus ibi a multis fuiiTec vifus, &obleruatus, Tigurum poftea tanquam res admirabilisfuittranfmiflTus;iconhuius Jepufculi eft VII. Verfatur inter genera Bifglcorum quoddam CaprarQ genus, quas Plinius Capreas, & alij Authores JL,acini Capreoios cognominant. Quamuispoftea Ariftoteles has Dorcades vocitauerit ; quam vocem deinde Martialis latine vfurpauit, de his ani- maIibusIoquens,qua?ob elegantes macula? in delicijspuellarum Romanarum ha- bebantur,dum caoif, ® lie turn par HO donahs Dorcada rntto , la£l at is folet banc mitt ere turbatogis . Oppianus hoc animal plerumque fopitov apellat: licet quandoque has capreas Iorces,quafi Dorcos ratione carroims noncupauerir hunc in modum 78?«Taptt jvi^uAo^o/(T/i’?opx85 Etenimhocin ioco Oppianus Capreoiosdt icribit habentes corpus ceruinum, & pellem vndiq;macuk>fam,non aliter,atq;l j anthera?;& propterea hoc animal eft val de elegans, neq ; mirum eft, ft olfm, refere ntt Martiali, in delie,js fuerit, Virgilius quoq; Capreolummaculis diftindum defcribir Eclogafecundaj vbiCorydon Ale- xidi pueroduos capreoios promittit hunc in modum. Praterea duo nec tuta rmbt valle repent jp Cafreolt fparfis ettam nunc pellibus albo Btna dt( ficcant ouh vbera^cjuot tibt fertto Seruius tamen,inexpoficionehuius loci, Capreoiosalbis maculisrefperfos ad hue ladentes interpra?ratur,nam cradu temporis poftea hunc colorem tnutariafTe- rit , & macula? mmoris gratiseffeincipiunt. Ha?c igitur libenter expofuimus ad maiorem iconis proponen doe intelligentiam , Iraq; in genere harum beftiarum ali- quandoinuentus fuit Capreolus ferns pedibus, albicantibus maculis elegantera Natura variarus,mftar Lyncis.Vnde coiligendumeft hoc animal ladens fuifte; erat autem hexapus beftia cum quacuor pofteriores pedes, & duos anteriores haberet. Exprimiturenim hocanimalinicone.VJII. vna cum Barbicapra, quamHerbarij Reginam prati appellant. G MVLTIPLICATIO PEDVM IN FOE T1BVS AVIVM. H I in multiparis animantibus,vt alio in loco fuit enucIeatum,numerofa procreantqr monftra,necnon in Ouibus,& Capris Aegyptiis,quia noftratibus funt fiecundiores j ideoq; eorum materia feminalis fuapte natura ad monftrificam paritionem eft propenfa, & difpofita, multd magis in genere cundarumauiumid euidentius patefier, ob nume- rofam prolem, nam f?pefa?pius aues cum multis pedibus produeuntur, quoniam frequentercongrediuntur,&fa?pe concipiunt: hac de caufaconceptus coherent, cum propinquiftnt, & albumina mouis interdum continuantur, neq; vlla interiace- temembranafegreganturjhincpullimoftrificiprodeunt,multis pedibus,multis, alis ,& capitibusintegrati. Hocaftertum primo in genere Gallinaceo, deinde in genere Anferum,Anatum, Columbarum,&aliarum auium manifeftare poterimus. Cjeterum in gallinaceafamilia, magis,quam inalioanimalium genere copiofiora nionftra refultant: quaproter horum aliquot icones mpnftrofas, quarummultas nos obferuauiroUSjhoc in loco Iedoribus fpedandas dare decreuimus;tum,ne quid huic hiftorite Monftrorum deftt,tum etiam vtlegentes varia Natura; miracula raedi- taripoffint. Primitus anno mundi Odingentefimo trigefimo odauo fupra tria millia, & ante partutn VII. Caprtoleru tolor VIII. Hexapus animans quads Natura out um Aegypti Miracula naturp qua lia Monftrorum Hifloria. S 5 1 ' II. Pullus quadrupes • Moftriferas, & quadrupedcs beftigshuius generis raulfasnoftra etiam aerare ob feruauimus-nam damus in icone III. Galiumquadrupedem, qui prone erar ad ven~ trem vfqjcaftanei colon's, fupinead yropygium vfq> colon's lutciintercurrentibus penniscaftaneis, Ala? alba?,remfgfbus viridibus, A'tergore propecaudam penna* cafianex ad- modum fonga? pendebanr, Cauda prar viridis , & nigra, crifta duplex minimc cre- nara.Pedes eraqt quatuor, quorum apteriores eranr lutei, & perfc&i,quales huiuf- modi beftiis comperunt,pofteriorcs iaiperfe&i,& pallidiydutipingunturin icon? III. vna cum Aegy lope, Rur- Monftrorum Hiftoria. J5J IIII. Gallina tjuadrupes cum Siligine fpica mutica, ; i ft If 554 Vlyfsis Aldrouandi V. Gallus tripes in Brutijs natus. iur, v. Rurfus obferuata fuit GaUina-quafuor habens Jpedes vnicoIor,nimiruni toto corporecolore quodanagiodof’errugineo. Pedes erantlutei,& prauea Narura conformati, nempe eomodo,quiiniconellll.confpicitur. Deincepsraulta? inueniuntur beftia* buius generis, qure pedibusmafeconfor- mans,fed potiflimum tripedes natre Aim. S/quidem Licofthenesmeminit gaili trf- pedis.vnacummuIrisalijspuJlis nati in Brutijs ,anno Mundifeptingencefimofe- xagefimd o&auo fupra tria millia, & ante parcum Dciparx centeAmo nonagefimo quarto veluti in icone V. oftenditur. Am plius w vi. Monftrorum Hiftoria. 5 $ 5 Gallus tripes cum Gramine Alopecuroi- de minore. Monftrorum Hiftoria. 5 57; b VIII. Pullus tripes. Amplius Conradus Licofthenes raemorat fe vidifle Bafilcx , in Cinarutn fubur- bio apud fa brum, an no Saiutis fupra fefquimillelimum quinquagefimo quarto, pub Pallas tvi- Ium Gallinae term's pedibus refertum, & in curfu tanra? perniciratis, vr ceteris an- pesmtrtper teuerreret. Nos damus fuperiorifiaiileGailum tribus pari ter pedibus inftru&um, nicitatts. quern Vulgus Gallo grotefco vocitat: hie erat a eolloadanum vfq; colon's am , Gallogrote- fedtnaculiscandidisconfperfus, fotoautem dorfoad vropygium vfq; ferruginei fco. colon's. Alarum maxima pars item ferruginea,fuo tamenprincip;o,&qua ventre fpedtant, fubfufei colon's,fedalbicantibus macuiis confper/i.oblongis pennis, Re- migespenn* omnes alba;,Cauda femiuiridis, 8c femiatra , Oculos macula rubra VT. ambiebar, veluti in icone VI. Ledor intueripoteft, vbipingitur ettam Graroen Alopecuroides minus. A a a 3 His * Vlyfsis Aldrouandi 4 IX. Sceleton Pullaftri tripedis , cuius tertius pes quincj; digitis erat refertus, Monftrorum Hiftoria. 550 His addimus ex noftris Obferuationibus gallinam tripedem, qu* tertium pedem prope anfj nafcentem habebac. Hsc galliaa toto fere corporeflaua erat. Ala? n ir° eius,& dorfum fufcis vbiq; maculis confpergebatur.fufca? item penns qusd.itn a ^ ro J ao l er coHodependebant fuper alarum principia.Tota demq; cauda fufca 3 coetera lutea uata Hscin icone Vll. exprimitur cum hordeo . • Contigitquoq, nobis videreannis elapfis pullum ab ouo recenter exclufum tribus VII. VIII. IX. H reiercum pedibus,& rerrium pedem babebar veJuti ex vropygio natum : quapro- terad moftrificam varietate delineari curauimus, &pidum in icone VIII damus. lmnao non piguit etiamdelineatum exbibere feeit ton Pullaftri moftrifici, & fu- periori pullo ferefi.nilis , n’fi quod pes tertjus circa podicem natus quinq; digitis eratinftrudus, vein icone IX.monftrarur. Ncq; volumusommittcre memoriam Galli tripedis viui dono nobis datiaberu. dito, & perhumano viro Francifco Seuerino Philofophica?, & Medic* inftitutionis Do£\ore,aimo Salutis fupra miJUfinuni, & fexcentefimum rrigefimo quinto ,qui pra’fer duos perfedos pedes omnibus gallis communes, terriu veIutiai0 ’ tarn in Mufso Illuftrifimi fenatus Bononjenfisferuandamlocauimussvbietiata fce- letoo eiufdem galli tripedis appenfum (nuperemmperijr) quilibethoc publicum inuifens Mufsum intueri,&admirari poterit. Prsterea noiumuseriam prstermittere pulcherrimam monftrifici Caponisico* nema nobis obferuati.quialicui fbrteintcr beliuas tripedes enumerandus clfenon Ca P° mon ' videbitur, cum prsrer duos pc-rfi. dos pedes, duos oblongos digitos adiundosha rojus. berer .■ nihilominus in viuo animali hi duo d/giti adiundi, & dextro crurr adnati tertium quodamnodo pedem reprsfentabantquemadmodum in icone X. expref- fimus, vna cum Bromo,feu Auena (lenli. Pofteaquam de mnltiplicatione digitorum in pedibus Brutorum verba-fiunt,no eft omittendaobferuat/o puiifceniquinq; digitis in vtroq ( pedeinftrudi,quemde- lineatum in icone.XI. damus. Hoc polfumus confirmare quadatn obferuatione Clariffimi Liceti, quiretulit, quod anno (upra miilefimum, & fexcentefimum vigefimo quarto, Patauij, famula i deplumans gallinamreperit quinq; digitos in vtroque pede cum fuis vnguibus di- ftindos. Cui lubenter affentimur alia obferuatione Pulliceni tripedis Bononis nati, qui vnico tantiim pede mtebaturicumalij duo pedes client mutili,quorum al- tu \ nvtro< li ter quinis digitis j alter verb quatuor erat inftru'dus . Prsterquamquod duplicern P eae ln ‘ l ~ excrementorum exitura habebat, vt in icone XII. apparet. ^**v*it Antequam a familia gallinaceadifcedamus,nolumus filentioinuoluere gallinarn Monftrificam, qus hodieranquam res merito admiranda in aedibus Illuilriflimi Fuluij Anronij Marefcalchi Bononia? Senatoris Prudentiffimi alitur. Hscleuco- phei eft coloris ad Juteum tendentis fine cauda, & ereda, ritu humano, depofiris ad ealeem coxendicibus graditur, vtin icone XHI.apparet ; qushocinjocorecen- fenda elfe videtur,non quia monftrificis pedibus fir referra, led quia alio modo in- cedere non potcft,ob prauampartiuminfcriorumconformationem . NamCIarif- fimus vir Joannes Antonius Godius in admimftrationeanatomica non vulgaritef eruditus, partibus huius ga!linsdi!igenterpertradatis,& examinatis, coxendices iufto longiores, & oftaanonymamaleconformata reperit iquamobrem hsebeftia podice terram verrere, & quodammodo reda incedere cogitur. Foetat quidem fed p!erumq;abortit, vt Illuftriflimus Ioannes Francifcus Marefi- calchus fenatoris frater nobis perhumaniter retulir; hocqjinde prouenire arbitra- mur,propter malignam prsdidarumpartium conftitutionem,necnonfternilongio» ris obfer uarijquia dum h*c beftia inconcinneidcntidem mouetur 3 tunc facile abor» tionero incurrir. X. XI. Gallin'* XIII. In Monftrorum Hiftoria. 56* XL Pullicenus quincj; digitis in vtroq; pedc • XII. Pullus tripes cu cjuinepdigifis in tertiopede. Monftrorum Hiftoria. 565 xmi. ColumbarH Batura. In Anatum quoq; & Anferum genere monftra non diflimilia ah'quando inuenta funr. Nam Julius C^far Scaligcrin Commentarijsadlibrosdeplantis Ariftoteli adfcriptos, meminit AnaticuJaealtero crure carentis nullis extantibus alterius ve- ftigijs; & Joannes Baptifta Porrain Magia Natural! prodidit vifameffe Anatenj 4 .i.cap.1? paruam quadrupedem Uto roftro,& prima parte mgra, extrema flaua, capite nigro, oculis cinereis,nigrocircu!ocollum ambiente,aliS} tergo, & cauda nigncantibus, pcdibus flauis inter fe non procuIdiftantibjs,qu® adhuc Torga? afleruatur. Neq, cui mil um videatur, quomam in grege Anferum ■, a 1i qua? identidcm na- fcuntur, membrorum numero, vel conformatione a reliquis difc repantes, E Etenimanno Salutisfupra fefquimillefimurn nonagefimo fexto , reErenre Li* cofthene, in Pago quodam Sagheua cognominato ad bpifcopatum Argentinen- fem fpeclante , Anfer monftrofa formainuentuseft, nempequaruorpi dibus ,& duobus capitibus,cum dupliciexcrementorumexitu. Albertus quoq; fatetur fe vi- dnftrmif diflc monftrificum Anferem quaternis pedibus, totidem alis, vnKodorfo 3 & dupli- blrofus. ci collo, fed diu non vixiiTe tradidir, ' Nosautem hoc in locoexprimi curauimus Anferem quadrupedem , qui Bono- nia» aliquot annos vikic, quern pluries vidimus, &tanquam inufitatum animal pingi curauimus, vtapparet in figura XJIII, vbi eft etiam Aithea paluftris. Cum igitur monftra huius generis in animatibus farpe congredientibus, & pa- rientibus contingant ,fami!ia Columbarum abhumfmodi monftris nonerit aliena. P Namq; cum temporis, & loci conditio poftulat, & vt&us fuppetif, Columbas qui- bufcumq, menfibus fetanr,quapropter non prater rationem Aelianus fcriptis ma dauit Columbasomni aani tempore parere, fed hoc ex Ariftotelisfententia red* tat,qui noftraces Columbas totoanno fetificare docuiCjdummoddlocieifec com* modkas, & cibus abmidefuppereret, Sant enim Columba? ani nantes falaces , & quanriis fe fe mucuo ante congref- fum exofculentur > nihijominus fa?mma quandoq; nimia falacirate ftimulara mar? fineofculo a dmittit. Iraq, monftra in genere horum animanrium, vel quoad coio- rem, vel quoad ntimerum,& malam ronfbrmauonempartiumcont/ngunt, Opianus quoad colorem monftrofas nimirum ramquam depi&as rradit fore Co. Iumbas, fi cumVeneris defidtrio tenentur,& ofculaiamwaritis m fcent, Colum* van* colu - barius veftimenta varierate colorum decorata, prsfertim vero purpurea confpb bp nafean* G ciendaexhibeathis verfibus, H&c eademperagit cumvult callidut aacepp Cui volucret cur* (unt,& Utalu arundo , Atq, Columbarum pullos bap arte figurant', Stmgula fiammtohs ocults rubrofep, tapetos t Et vefits oHroperfufasobijett Auceps , Siccj-.oculospafeens-, animoseludu'amaniesy Et pullos edit rubto difcrimine mi c. 4. quid prp- B b b 3 Demum Monftrorum Hiftoria. $6p XVIII. Carduelis quadrupes cum Carduo Tomentofo * ■ s&t I - ■ Demum inter hascaufas foetus excedentispenuria mater/® coiiocanda eft,& quamuis hoc videatur abfurdurn :attamen hocaver/tate neutiquam eft alienum; quandoqufdem materia ad producendos duos foetus, quoad quantiratem, inept3, Inopia »4- quia pauca fit, & pro formatione vnius copiofa, tandem vnum tantummodo feetu, tertf quid fed monftrofum gignit,dum crura, & pedes multipiicat, demde partes fuperiores frgfta. fimplices generat, & fic deinceps ilias caufas in memorjam reuocare debemus,quf in Rubrica vniuerfalium caufarum tnemorauimus. B b b 3 HOR- M o Vlyfsis Aldrouandi lib. 1 6 .de Ciuit. Dei cap. 8 . Tufio cruri but coalitit . Onofeeltt. L. 4 , Chro¬ nic . I. Foetus cum matre con- crtmatus. fuer ptdi * but anferi- ntt. II. HORRENDA , ET MALIGNA PE- DVM IN FOETIBVS AN1MA- LIVM CONSTITVTIO. x A ROCREATAE funt quandoq; a Narura rales in animanribus pcdfi forma?, vt fpeftatores earum afpe&u deterriti fuerint, Confulto omitremus Infaotem in Saxonia natum inuerfis pedibus,anno fupra refquimiilefimurn vigefimo quinto, vt Licofthenes diuulgauit.necno Homines a Diuo Auguftino tnemoratos,qui apud Hipponemnatief- fe perhibenturlunatis pedum plantis, cum duobus digitis in vtroquepede. Item fiientio inuoluemus pufionem natum anno fupra fefquimiliefimum fexa°efimo quarto in Papauilia pagofexmilliaribus diftante ab oppido Guifio , qui cruribtrs carebar,fcd a dextra nate duo oblongi digiti nafcebantur , & a finiftra pes imper- fedtus fine crure prodibat,&eius icon incapite quarto hums Hiftoria? monftratur, Imo relinquimus etiam infantem natum in Imperiali ciuitate Colonia , vt recitat g Schenchius, anno falutis noftra? fupra millefimum, & quingentefirrium nonagefu tnofeptimo, diefecunda Maij,qui benecompadus erat, nifiquodfsmura, pedefq; ab imp ventre ad extremitatem pedis coaluerant, digitis pedis finiftri omnino de- ficientibus,quorum loco regronicalcis eiufdem pedis finiftri mafia qua?dam carn/s adhsrebat. Quoniamhi monftrofiparrusin compararione ad illos, de quibusada* ri fumus nullius fere funt confiderationis, Adhorridiores igiturpcdum conformationes reccnfendasfi a cce dam us , prims fronte incidemus in Textorcm, qui narrat veruftiftrmum quemdam nomine Marin fuperna corporis parte fuifie humana, 8c inferior! fuifie equina,quia cruribus equi- nis oath efie perhibebatur; quamuis alij tradiderint fiunc ideo cruribus equinis cf« fe creditum,quoniam omnium primus equum confcendifie dicebatur : vtcumqj fic procreatio tamen crurum,& pedum Brutorum in foetibushumanis non eft prorfus ^ explodenda. Siquidem Plutarchus admentem Ariftotelisproditpuellam nomine Oaofcelin ex Afina naram cruribus tantummodo fuifie afininis , reliquo corpore humanojob Ariftonymi Ephefii cum eadem A fina congreflum . Infuper Peucc- rus promulgat, imperante Michaele Perpinaceo, foetum humanum pedibus capri- nis in lucem exiuiffe . Item ex Cadio Rhodigino babcmus , quod apud Sybarim ex congrefiu Paftoris,&Capells,infans cruribus caprinisemerfir Pratterea anno fupra millefimum, & quadringentefirnum nonagefimo tertio, puelia inupta foetum humanum cruribus, &pcdibus can in is peperit, Hoc monftrum Cardanus , & Pareus memorant, fed primus omnium Licofthe- nes in opere Chronologico, vtin icone I. ofienditur . Non valde diffimilem fac¬ tum anno falutis fupra fefquimiliefimum quadragefimo quinto , fradit Magiusin p. M'fcellaneis natum efie Apenione partibus fupernis huinanis, & infernis caninis: ideoq ; Francifcus Galliarum Rex marrem cum fo?tu concremari iuflit, Item Volaterranusin Commentarijs Vrbanisfcrjptum reliquit, state Pi; Ter- tij Pontificis M a ximijfostumnon valdedifcrepantema prsdidtis in Hetruria,ex muliere, vt ipfe inquit, a C ane comprcfia, egrefium fuifie, & propterea hanc, ex- piarionis gratia,adfummum Pontificetnfuifie delatam. Interdum etia nari funt monftrifici partus pedes alteriusanimalishabentes. Nam in Germania propeLan- ferburgum oppidum,in finibus Heluetiorumad Rhenum flumen fitum, anno falutis fupra millefimum,& ducentefimum feptuagefimo quarto, puerpedibusanferinis a Conrado Licofihene natus efie perhibetur: Nos hie datnus monftrum hermaphroditicum cruribus , & pedibus aquilinis refertum ,cstcra humanum, quod forte quia comprehend! non poffet, Sagittis fuit Monftrorum Hiftoria. 573 E H fuit confoflum . Icon eft II. talis , qualem in Muf®o publico inuenimus. Non defuerunt quoq; belluini foetus pedibus interdum humanis, & pedibus quandoq; animantium diuerfi generis referendum recitat Iacobus Rufuscquam in Gallia aCefuofuba&atnenixam effepullum pofterioribus crunbus,& pedibus cer uinis, quem poftea JLudouicus Galliarum rex a Poffeftfore dono accepit. Pariter ide Author memorat partum equ® a Tauro compretf® in Heluetijs; fuit epim pedibus equinis 3 reliquocorpore tauro nonabfimili, Idqj potifimum alfeueramus, quoniam IoannesBaptifta Porta in Magia natural! retulitc^ Gefnero, ad radice montisfpe- Iungi in Rhetia vifum fuifte equutn ex equa,& tauro progenitura, Solent Authores animal ex tauro 3 & equa procreatum Hippobouem appellare: quamobrem placuit iconem huius befti® pedibusmonftrificis genit® propalam da. re 3 qu®iure merito cornipeseratappellanda. SiquidemNaturainconformatione pedum huius animantis , quodammodo folipedes , & bifulcos producere voluit, & monftrofam pedum formaturam effecir, vt pingirur in iconc III. yna cum farfara, quam planram Botanici vngulam cabalinamappellant, Pofteaquam de pedibus horrificis fermo habccur,noIumus filentio inuoluere par turn fclis horrendis pedibus edirum anno falutis noftr® fupra fefquimilleftmurn quinquageftmo quarto . Publicatenim Licofthenes in opereChronologico, quod Bafile® aluit domi fclem domefticatn f®cundiflimam, qua? poftquam odtauum aeta tis annum attigic , plerumqjmonftrificos partusedidir 3 & contra naturamaliarutn matrum catulos editos deuorare c®pit, Iraq; inter alios catulos quos vnico partu in Iucem emifit, jnuentus eft vnusduobus pedibus borriftcis refertus , &quafiin fpiram reflexis,vt in iconc III I.monftratur, Plinius aute verba facie ns deequo C®far is Dhftatoris, qut aliumdorfo 3 pr®ter ipfum , non recepiffe traditur , pedesanteriores humanis fimileshabuifieprodidir, quibus verbis Plinius potins monftrofum 3 quam ominofumequum deferipftt. Tran quillus eti am deferiptionem huius equi bis verbis exarauir. C Julius Can far vteba rur infigni equo , ped/bus fere humanis, & in modum digitorum yn gui bus fi flis , quem natum apud fe magna cura aiuit, cum Arufpices imperium prbis ferr® Domi no fignificare pronunciaftent. Hie in figura V.demonftrarur. jqeq; hoc alicoi mirum videatur: quandoquidem anno fupra miJIeftmum 3 & fex- centefimum vigefimo nono, menfc Iulio, in Patauina Ditione , prope oppidura montis Ilicis, in Villa,cui nomen eft A rriolaradiena, reference Clariftimo Liceto, vifus eft felis, cum humanis cturibus,qu® animal parti poftic® adh®rentia trahe- bat ,8c monftrum in Vrb5 Patauinam delatum , tandem in flumen proie&umfuit. Btenim vxor cuiufdam Bubulci in prsdi&a vftlapoft partum puellioptime conftitu ti> hoc monftrum horriftcumenixaeft. Hie etiam memorandu eft monftru pedum varietate horrjficum 3 quod anno Chriftipar® Virginis fupra fefquimillefimum trigefiino primoin Ditione Epifcopi Salceburgenfs 3 nimirum in faltu,quem Arnefbergium yocac 3 comprehenfumeft. Erat enim, Juxtafententiam Licofthenis quadrupes, capite ferehumano,barba. to, &criftato, pedibus pofterioribus aquilinis,& anterioribus fere Ieoninis, cauda canina, corpore giluoin ftauum dedinante,feritatis infolir®,homines fugiebat,& Iatebras qu®ritabat,fed cumadcibumcapiendum, neq; cogi 3 neq; allici potuerit, paucos port dies interijr 3 eius tcon eft V I, Caufas horum monftroru multi eruditiviri 3 vt Pareus ad variam, & promifeua fe* minum diuerfa? fpeciei confufionem reducunt 3 dum mdnftra femihqminis, & femi belu® nafcuntur;&®qualem reddi deformitatemprolisautumanr 3 fibeJIu® diuer- generis congrediantur, Quapropter mirandum in modurp inuehunt in homines, qui nihil Deum, & leges veriti 3 itafe fe abijeiunt, vt inter fe, Scpecudcs nihil inte- rdfeexiftimaoc, dumcumillis permifeeri audent . Nihilominus banc fententiS prorfusampleinis,& aliorum animalium dependent,& tandem inter h*c vitia la- ceratio, & nimia durities cutis fetus recenfetur . Quoad colorem cutis aduerrendum,eft,quod interdum ex Gcnitoribus nigris in¬ fantes albi, & vici/ftm ex parentibus candidis foetus nigri prodeunt. Quandoqui¬ dem prodidit Heliodorus Perfinam Aethiopif Reginam ex Hidufte marito pariter Aethiope filiam albo eolore infignem fufeepifte, quoniam in congreifu fixis oculis, & intento animo,oppofitam venuft* Andromed* effigienvintueretur. E’contrario narrat Hippocrates Principem quamdam mulierem, qu* alba erac? ex marito pa¬ riter D 580 Vlyfsis Aldrouandi ritcralbo fobolem nigraminftar Aethiopis peperifte, vtlnicone I.demonftratur. ldqjinde originem traxifte perhibet, proptereaquodmulierconcumbens oppofi- Vhfhdnu tam Aethiopis imaginern meditabatur ; hac decaufa Hippocrates hanc matronam fi&. abadulterij fufpiciane liberaffe dicitur, Prjeterquamquod aliquando contingit in hoc cafuex authorirate Ariftotelis, poft plura genera parentum, fimilitudinem rcddi; huiufq; rei exemplumin He/idc manifcftatur, qua; cum Aethiopeperm/xta filiam Aerhiopi concolorcm non pepe- Cur filjj rit, fedmultoportcxeiufdemfiiiainfans Aerh/ops eroerfit. PariterNiceus Poe- Attitajjimt- ta Bizantinusexvtroqjparente candido in auum Aethiopem degenerauic. Hinc ^ lemur. colligenda eft ratio, cur proles interdum parentibus fit diffimilis : accidit enim fae- peob allatas rationes, vt nepores auis,aurproauis,non aurem genitoribus affimi- lentur . Etquamuis huiufmodi partus fimpliciter confiderati monftrofiefie non videantur: nihilominusad genitores comparati,quibu$ non funt concolores, mon- ftri nomine donandi funt, Interdum accidie etiam vttotus fetus flauo refertns colore in {lucemegrediatur; idq; ab Idleritia prouenire opinamur. S’c etiam Diogenes Laertius monimentis mandauit nudatum Pythagor^fomuraureum apparuifte . Aelianus verb huius rei Fceiut lutei affertorem conftituit Atiftotej^m his verbis . ArtHoteles dietsCrotoniatis Pytha - color is. gov am Hyperboreum Apoihnern cognomtnari , gr h Dcmiim Obftetrices , &alia? mulieres clinica? ex buiufmodi vittis membraneij foetuumrubicundis,vc Lcuinqs rcfcrt,bona,&exnigncantibus mala pra?fagirefo- Ient. Hincnatum efte illud gallicumprouerbiumperbibent. il eftway coiffe. ni. mirumnatus eftcucullatus, & adagium profertur deillo , cui ex fententia omn/a cadunt. Proptereaobftetrices.apud nonnullas Nariones , has vittas , &ga/eas foetuum membranaceas caro pretio vendqnt Aduocaris , quibus a diuuari opinan- tur, Immoqjim Antiqui hij virturem admirandam attribuebant ,quia M. Anto- niumhuiufmodi cucullocelebrem prodidic. ltaq;in fanshuiufmodi galea indutus, vna cum eadero 3 foetu feparata in figura I. ottenditur , Pra?rerea,annotante Finceilfo, v.t feribit Licofthenes, anno Chriftipara? V/rgi- nis fupra fefquimilldimu quinquagefimo tertio, Bremopyrgi Marcbia? vrbe narus effe perhibetur infans circumflua, laxa, & membranacea mole carnis ita indutus,vt ^ fagomilitarigermanicotedtuscftevideretur. Nos hu ufmodi formam indumen- ti palliumappellamus. Hums infantis effigies in figura II. exhibetur, Infuperahas appendices ,& emrnentiae carnis formam aliarum rerum repr^fen- tantes in foetibus obferuatae funt iqnumerae . Schenchius meminit infantis venu- fti, &elegantis,qui fupra podicemappendiceminftar farciminis adnatam babebar. Itemmemoratpufionem natum Coloni£e,anno fupra fefquimillefimumnonagefi- mo feptimo, afpe&u pulcherrimurn, nifi quod in ceruice duas continuas appendi¬ ces carnis, inftar duorumouorum, ex vteromatris retulcrat, Similiter apud SubaIpinos,referente Ambrofio Pareo,in Quierooppido duobus milliaribus aTaurino diftante, anno falutis fupra fefquimillefimum feptuagefimo odauojdiedecimafeptiroa Ianuarij , honefiamulierediditfoetum quinq; cornibus j) velutiarietinis refertum :prceterea infans a fummafronte ad occiput ,& totumferc dorfum, oblongarn carnis appendicem capitium mulieris aemulantem geftabat: deinde circa collum alia fubftantia carnofa tanquam collate fubuculan voluebatur. Prteterquamqudd digiti manuum erant vnei, & poplites a genibus occupabantur .• crus cum pededextro rubefeebat, cum reliquum corpus colore bstico effet refer- tura . Hie foetus magno clamore in lucem exiuic, cuius ad Principem fubalp inoru delati, vt teftatur Pareus, varia turn Aulicorum, tumaliorum fuerunt iudicia, Effi¬ gies monftri in icone III. exhibetur . Pranterea Stetini infans in lucem eftedirus anno fupra fefquimillefimum quin¬ quagefimo quarto , quihabuir in verticemaffam carnis , imaginem pra?bensteftu- dinis,&in ceruice caudam carnofam albefcentem, fed inftar caud«e muris,cuius iconem Le&orin tertiocapitehuiusHiftoriarinueftigabit. Hoc * II. Alia cutis Eminently, III. Monfltrorum Hiftoria I. Infans cucullatus, cum cucullo membrana- ceo a fceju feparato . Vlyfsis Aldrouandi JL Infans pallio carnofo indutus. Monftrorum Hiftoria. 5 $ 5 Hoc etiam in loco recehfendus eft hornuncio Indicus cum fubftanda carnofa ad peftus pendente: hie Bononiacranfiens annofupra fefquimillefimurnnonagefimo fccundoj tanquam nionftrificus ad Clariffimum virum VlylTem Aldrouandum du- &us fuic. Stacuraerat fenumdodrantum, & inter os, &auremdextram, dupiicem carnofam molem habebatpropendentem ad.pe A VLNERA naturalia vocantur in Teratologia.qu® a Naturafetibus adhucinvteroexiftentibusinfliguntur. Quandoquidem,ex Lieo- fthenehabemus,quod annofalutis poft fefquimil/efimum quinqua-. gefimofexro,mulierBafilea? enixaeftinfantem,adeo feiffis oaribus, vtinde cerebrum facile confpicipoftet, Immo Clariffimus Trinca- uella non paucos infantes difeiffis labijs natos fe vidiflefatecur,qui Vulnera na poftmodumadulti non parum in fenhone deficiebant. Similiter Licofthenes Ba- taraltaqux. jfileae confpicatus eft puelIum,anno poft fefquimillefimum quinquagefimo feptimo, qui natus erarcumforamine in occipite velutipugionefado, ex quo fanguis pau- Jatim dimanabat: hac dc re foetus paulo poft ortum obijt. lnfuper Schenchius memorat, quod anno falutis fexro poft millefimum , & fex- B centefimum j Hagenoa?obferuatusfuit puer monftrofus ,quiaIiquotdies fuperui- Vuer natus xit, cum tamen fupra vmbilicum foramen patulum, & rorundum ad intimas ventris aperto partes penetrans, quafi pugione cofoflum haberetjquocirca qua? hauriebat, ajime- ventre. ta, atq f etiamexcrementa per hoc naturale vulnusconfeftimefriuebant. Meminir quoq; Licofthenes pufionis nati Venetijs ore plunfariam CcHTo,qui ob alia mu I ta fa? diora, non fuir propafam confpedus . Irerum Licofthenes memorat al/um puellum Myfena? narum diuifo in fronte cranio, ve/uti gladio fepararo. Simr- Partusaper liter Genu®anno Salutis quinquagefimo quinro poft fefquimilleftmum, mulier todorfona• qusedam GaJIa infantem peperit Hermaphroditum, cuius inteftina per apertum tus. dorfum tanquam per vulnus exibant: quemadmodum etiam in Ploa Vortlandjae vi- fus eft infans recenter natus, it a aperto ventre, vr omnia vifeeraapparerenr. ^ Hadenus de membt is peculiaribus foetuum vulneratis didum fit fed maius fe fe often fpedaculum.quando totus cutis ambitus laceratus apparetin infante ab vteroegrediente. Idcontigirin Saxonia,menfe Februarij,anno Chriftipara? Vir- ginis quadragefimo qumtopoft fefquimillefimum ; vbi qusedaro tnulier effudit partum afpedu valde horrificum,corpore quidemintegro, & redecompado, pra»- ter cutem, qua? rota vulncraca , & lacerata efife videbatur, excepto capite feetus oblongo, & quafi turcico pileo redimito, v t recitatur a Licofthene, & obferuatur J. iniconel. lobtis etiam Finceiilis, referente Licofthene, beftiamqu5mdam,cute admodfi feifla, natam efte tradit:fuit enimequus, qui in Marchia non procul a Regiomonre valde monftrofus in lucemprodiuit, nempe anno fupra fefquimillefimum quinqua¬ gefimo, quintojquoniammembranaceafubftantia caligas, & thoraccmformabat, D quib® beftia induta efte videbatur,deinde totapeliis fciffa,& lacera erat vt in /cone ILapparet: hanc igitur lacerationem naturalem poftumus appellare, cum Natura ill3m in aluo materna moliatur. Quoad caufasferipfit Ariftotelcs feminaliexcremento talem ineffe caloretn cui cumq; corporis parri valde idoneum , qualem vnumquodq; membrum expoftulat, qui fi autdeficiar,aut excedat, tunc pars generanda vel deterior vel la?fa redditur. Hinc coniedandum eft aliquandoob inopiam huius caloris facultate formatrice de- bilitata, membra Ixfa procreari. Parentesetiam monftrofi horumfoetuum in caufa efte folent, dum plagis iabo- rantes congrediuntur,& fetus fibi fimiles procreant. Quamuis hue refereda fit an- guftia Joci, & frequens motio partus,feu inordinatus grauida? mulieris potus.quse omnia membra infantium tenellamirum in modum la?dere poftunt. Ab< II. Lib.i.de Gen. An. cap.q.. Caufa » Monftrorum Hiftoria. I. Infans cute Iacerata . j8p Vlyfsis Aldrouandi . Equuscute laceta. Monftrorum Hiftoria. 591 Ab his caufis non funtarcenda mulierura purgamenta,qua» temporeconceptio¬ n's fluunc* Quandoquidem fi Genitores hoc tempore in protem incumbanr,im- pendet per.'culum, nemonftra huius generis procreenrur. Hare enim fuit opinio Clariffimi Parei ,& ajiorumdodtiffimorum Virorum ,quia , dumfanguis impurus huic mafta? permifcet'ur, fieri non poteft, quinaliquis monftrofus partus,& potilfi- roum piagis affedius emergar. Demutn Parentuin imaginatio fiue vigilantium,fiue dormientium intenello par tus corpuficulo valdeoperatur coporiflimum tempore, quo membrorumfabricacon g ftruitur . Etenimfi mater aiiquem multis confoftum vulneribus viderit, velfibi gladij 3ciem irnminentem obferuauerit, fostum vndkplacerum , vel a iquo cantum in loco confoftum parere poteft. Infuper generantur plurimi feifsis Iabijs adfor* mam oris leporini, eoq; affectu,& ore f?do pufiones crefeunt, quia ex terroribus , aut fubitis leporum afpe&ibus matres vtero geftantes perturbentur,aut quoniam efumleporis auidius appecant. Equum poftealaceratum, 8c fuperius monftratum pocius ominofum quam monftrofum fuifte afteueratnus. MONSTROSA CVTIS DVRITIES. H NTER cutis dehoneftainenta afperitas, & durities collocantur, qifia peilis, cum fua naturalcuis efte debeat,arpredinem , feu duritiemfi a naruranancificarur,proculdubionon naturalem fed monftroiamfor- mamacquirir. Idq, mag/s admirandumerir, fi cutis vnacumfoeru in vtero lapidefcat. Nam quid fimije accidifte Agendici Senonum, qua? Celtics: elf metropolis , Joannes Georgius Schenchius recitauit, ScUmilcm foerum ab eftedu lithopardion appeUauir . Hicfoerus a matre defun^aexemptus fait, &eius fi tus in vtero,erat penefphr- ricus, facie ad thoracemaffixa, fublatis ad rates gembus, ideoq parular, retu a?,& refimae confpeftar funt. Ofia capitis tcnuia , & firma, necnon irftar cornu niten- tia.cute capitis multis in locis pilofa, caput in finifiruro brachium ita procumbe- bat, vc a protuberantc humero auris. & os occipitis in?pellerentur, quia ea in par¬ te cauata cernebantur . Cubitus ad lummumhurricrtHnrefiedebatur, porredtaib. lamanu,qux inpugnumerat contratia, & fun mi digiti.ita palmar adha?rebant,vt licet apparerent inter fe diftindti, mbilominus invnum , &idem lapideum corpus concreuerant, Dextrum brachium ad vmbilicum extendebatmanum . femur, ge¬ nu, tibia finiftra dextris tncumbebant, quibus tamen erant ita implicita, vt indif- folubili nexucoliigarenrur. Vtrumq;cru$ in ventrem ,& pediusrefledtebarur,& certifsiniamfarmineifcxus notam tegebar. Tibia vtraq; ad nates intorqueb itur , pedibus,& pedum digitis ita inter fe compadbs & lapidefadlis,vt quis dixifl'Vt faif- fe opus alicuius carlatoris, qui vcl ex ebore, vel ex marmore abfolutiliimam foetus iconem exprefsilfet. Praiterea partes interna?, nimirum vifeeraomnia cor,& cerebrum erantnatu- raliter conftitura, prarterquamquod nimiam duritiem erant adepra, fed minorem, quam externa, itaut hodiequoqihoc corpufcuium a put redine, & terredineintaftu feruetur. Hiftoria autem fuit bare . Mulier Senonenfis nomine Columba Charry, qua? Lu- douico homuncioni, quadrato tamen,& bene conftituio fartori nupferat. 'Hare an¬ te annos vigintiotfto, quar nunquam antea vterum geftauerat, licet iampridem nu- pfiflet,certifsima habuitinchoati foetus indicia Nam quarftatis periodis erum- perefolebant purgamenta, ftatim fupprefta funt. Picaprimis menfibus iabora* uit, tempeftiuum foetus motum, & frequenremperfenfit, tumorem Iumborum,& mammarum incurrit, & randem lapfo geftationis vteri curriculo, graues puerpe- rij dolores fentirecarpit,fupreftaaliquot dies vrina, qua? tandem magna vierupit, ptofnfoetiaraillo ichors, quiparituram prarcederc folet, mamma? conciderpnt, Odd z motus purgameta mulierum quid operen tur. Imaginatio mi vis. Lithtp&dim quid jit. Situs in-, faults 1.1 pi¬ cul t» vtero Pica mar- bus graui- darum. Tumor du- rui w vtero Cdufd fetus lapidei L.t.de ge & Scot. Gens c Audit tAvbi 592 Vlyfris Aldrouandi motus infantis ceflauit, & dolores fadi funt mitiores. Qpibus om nib us atton/taj fuerunt Obftetrices, qua? certiisimura puerperium expedabant. Patiens Iudibrio huius fjcurae oppreffa. ,trienn;um decubuit afsidue conquerens detumore,deduritic, & de torminibus aiui; necnon de grauiillo pondere, quod ob varium motum , modo in hanc modo in illam partem decumbebat: hac de re hunctumorem quibufcumq; rrredicis, & Chirurgis tradandumexhibebatiideoque fe aliquo maleficiolaborare afterebat. Poftquam defunda fuit, accerfiti fuerunt Medici,& Chfrurgi.qui aperto mulie- risabdomine,fcirrhofum tumoreminuenireputabant,&nouacu!afecando porten- tofam,&gypfeammolem inuenitjfiquidem infans dieinorbem complicatus in ia- pidem conucrfus erat. Caufa autem huius lapidefcentisfoetus refcrri poteftin intemperiem, &praua materie difpofitionem, quia hie fetus lapideus nonab alia potuit prodire caufa quam ab ilia, ex qua in humano corpore lapilli procreantur. Haec autem caufa fo- let effe duplex, nimirum materia cra(fa,& denfa, necnon calor, feu frigiditas ex- cedens: qaandoquidemcalorpartes cenuiores difToluir,& crafsiores in duram ma- teriam conuertit. Pariter in articulis podagricorum materia dura , & tophacea co- crefcit,qu*pofteaperabfceffusegreditur, velopera chirurgica extrabitur. Ita foetus in vtero lapidefeens non aliundetraxit originem , quam ex materia genera- tioni deftinata ,qua? craffa, vifeida ,& terreftris fiiit, in qua vteri intemperies iufto calidior agens,& partes tenuiores difsipans in lapidem condenfauit. Quamuis etia matricis conftitutio iufto frigidior partes tenuiores pofsit exprimere, & crafsiores> duras,jienfas,& lapideas reddere. A DE MONSTRIS CAVDARVM. CAPVT OCTAVVM. Nprocreandisanimantiumcaudis , Natura quandoq;in taliaincidit impedimenta, vt cogatur, veluti in fabricandis alijs partibus expo- fitum fuit,aut nullam producere, aut illam addete animanti,cui no competit,aut caudaalteriusfpecieianimalisalteram fpecie deturpa- re.autcaudas deformare, veldeniqueillas inanimalibusmulti- plicare. , Cundisnotifsimum eft homines cauda carere; nihilominus Annales Anglorum recitant quondam in illis Regionibus paruulos cauda infigneseflenatos , fed hoc miracufo adferibendum efle arbitratnur:cum feribat Ioannes Maior in Hiftoria Sco- torum, quod Diuus Auguftinus ad Rocheftriam tranfiens, a Diuo Gregorio Ma- gno in Angliam fuitmiifus , vt Dei Euangelium diifeminaret; fed Vulgus, adir- rifionem, caudas pifeiumin virum iuftum proiecit: vnde deinceps paruuli caudati in pgnam criminis oriebantur j cumtamen hactempeftate homines caudati illic nonoriantur, cumtantummodo hoc ad tempus fupra vim Nature patrarumfuerit vt ilia gens incredula Dodori fidemprarftaret. In Hifpania quoqj tefte Eufebio Iefuira,alia gens caudatafuit. Veriim hate otnittenda funt, qua* a caufa naturalineutiquam pendent, vtnatu- rales effedus meditemur . Meminimus in capite tertio huius Hiftoria exhibuifle iconem foetus bicipiris caudati. Prgterea in capite pariter fextopropofuimusfpe- dandam iconem infantiscumcauda pifcisn’deoqr cum Horatio canerepoteraraus. Definit tn pi(cent mtilier formofa fuperne. Verumtamen hie verfus Poera? in memorato fetu veriraretnafTequinon pote- rir,qoniam partes fuperiores illius foetus erant admodum deformes. Schenchius quoq; exhibet iconem pufionis Colonia? nati,anno poft fefquimillefimum nonagefi- mo D Monftrorum Hiftoria. $P3 tnofeptfmo , ouiprartermultas partes iroftrofas fuoloco enarratas, in parte pofte- F Agni,& Canes,duabus caudis refertiraro'obferuemunnihdominus in aliban/man- tiumgenere,nimiruinLacertis eaudarum multipbcatio fa?pe confpicitur. Namqj Lacertas bicaudas, tricaudas,& quadricaudas conrpicatifumus,quas Vulgus poftea infulfiffioie ludd fauorabiles pra?dicar, Has autem caudas a nulla aba caufa prodj- r e pofte, nifiabouis dilecytis Ioannes Baptifta Porta in Magranaturaliopmabarur. * Has lacertas monftrificas in icone II. fpedandas Ledori exhbemus.Sed inter alias mag's admirabilis fuit lacerta quadricauda , qua? 3nno poftrefquimillefimum no- nasefitno fexto nobisdono data fuit;etenim long'orcauda tres alios ramufculos producebat Quaproprer hoc animal monftrificum ex vberrate materia? natum elfe exiftimauimus, & potiflimtn quoniam caster* cotporis partes iufto crant gram diores. I. Serpens cauda compreflfa . D d d 3 In Vlyfsis Aldrouandi II. Lacerta bicauda.,tricauda,&:quadricauda. Monftrorum Hiffcoria $>j IIL Lacertus viridis cauda duplici . Vlyfsis Aldrouandi 1III* Effigies fpolij lacerti viridis cauda geminata. Monftrorum Hiftoria. S97 la genere Lacertarum qua?damfpecies recenfeturqua? Lacertus viridis,feu La- certa major appellatur, quoniam in comparatione ad vulgarem Lacertum duplo 3 vel triplomaiorcilevideatur. Grid’s crctvpa, %Aa)pu ,, & Nuperis ^\o>poya.vpet pro¬ pter colorem viridemcognominatur, Bonoma? Liguoro ,quafi Ligurdicitur, for¬ te quia in Liguria animanres huius generis frequentiores prouenianr. Syluaticus ophiomn poftea hunc lacertum ophiomachum a fup randis,&impugnandis ferpentibusin- chut lacer- digitat, nec pra?ter rat/onem,quandoquide n ha?cbeftia naturali inftindu ferpen- tut qualn. tes adoritur,& cumillijacerrime pra?liatur cumruricola? hunc a Serpentibus fau- g eium fepe obferuauerint. Iraq; ex hoc genere animantium vnus cauda monftro- sebifurca ad noftras peruenit manus , quem delineatutn Ledori exbibemusin icone.III. J [J, Et quoniam hoc animal ob venuftatem fummopere placebat, fuit exenteratum, & diligenter exiccatum ,quodadhucin Mufa?o publico appenfum feruatur. Quo- circa huius etiam fpolij exiccatieffigiem in muLeoinuentamob caudam geminata proponimus in icone IlII. IIII. Circa caufas diu non effe immorandum arbitramur, quoniam ha? caufa? peculia- res ex vniuerfalibus fuperius explanatis eliaenda? func. Namq; ft defedum caudg refpiciamus,fa?pe confpicabimur canes cauda carentes alios fa?piiis fibi fimiles pro- creare.-quamobrem ha?c caufa coincider cum ilia,in qua de genitoribus monftrofis diflerebamus. Nifi velimus hunc effrdum ad inopiam materia?, & ad formatricem Caufpdife- F Iabefadatam referre;qua? omnia in caufa defedus cauda? efle polfunt: licet inter- [lus cauda. dumcitramateria? inopiam,& virrutis operand's languorern buiufmodi monftrofi effedus generentur, quia materia adformam talis partis fufcipiendam eft inepta. Siquis autemfcirecupit caufas,propter quas aliquando cauda humanofcetui tnonftroseadditur, ad caufas fedarum cutis appendicum confugiendumerir . Circa geminationem caudarum Ioanes Bapnfta Porta in Magianarurali, pon-* Lib.i.c.ij. derans mulciplicarionemcaudarum in Iacertis jfarebarurfieripo/fe, vrhiceffedus exouis dilecythis dimanaret Si?,tiKvOov Grieci vocanr vas gemmum,feu duplicem ampulam-.ideoq; volebat inferre interdum duooua copufari duplicem ampulam teferentia, qua? geminatas caudas procreare poffunc. Quamuis etiam materia co* formationi cauda? deftmata in duas velcres partes diuifa banc caudarum mulcipli- ^ cationem producere valeat, DE FOETIBVSAB VTROQVE GENI- TORE DEGENERANI1BVS, CAPVTNONVM. H V A M V IS multi fuerinc Authores ,quimonimentis mandauerint partus Genitoribus diffimilesnon effe inter monftra collocandos ; nihilominus facere non poftumus, quin monftrofos fetus appeJ/e- mus illos,qui natura? Genitorum non funt confitniles noftraquera. tioexproblematibus Ariftotelis deducitur : vbi Philofophus inquL seEl.eiprob. rens,cur proles humana ex humano prodiens femine noftraappeileIur,&viciflim pro’b.tq. diffimiIis,Iicetabhumanovteroprodear,noftra minimenuncupetur.Refpondethoc “ indeoriri,quoniam foetus experfedo,& incorrupto emergens femine nobisaffi- milarur,confequenterquefoboles noftra poteftappelfari.Quodautem ex corrupt© femine producer,diffimile eft,confe«juenterque a dhumanamfobolem non eft re¬ ferendum , fed prorfusmonftrofum erit iudicandum: verba Ariftotelis funt ha?c . Quodfiex rebus no Hr it folo femine natum animans fie^recie quod ita prouenerit^prolem Tdejfe no Hr am putaumuti vbi , vel fora putruit, vel corruption in vtero ejf , vt quit men- ' 598 Vlyftis Aldrouandi men Hr a appellamut , prolem id effe notiram haudquaquam dictndutn cti : cum enifnex (orrupto creatur femtne , non infdper ex no tiro creatur,fed ex altenoicjuemadmdu quod excrementis contiiterit , vt quod ex tier core: omnia verb huiufmodi ex c orrupto ere art femtne bine indicator, quod t x non corrupto creari tale Naeura tiatuil , quale tllud eft* de quo femen genitalcproaicrit , Exempli gratia ft de equo equus , & de bomine homo . Pra?terea huiufmodi fetus Genitoribus diffimiles ad Genitores pofteacompa- ratinon medioercra fpedatoribus pariunt admirarioncm, quaconditione monftra carere non debent. Quapropter Ou idius (licet fabulofum /it) Alcidamantem ad- miraturumintroduccbar,dum ex corpore filie columbamexeuntem obferuabat his verfibus. " Lib. 7. Me- Atpater Alcidamat placidam de corpore nau. lam. Miraturus erat nafeipoint ffe col um bam. Itaq; fetum non humanum in vtcro mulieris procreari poffe eft certiffimum t quandoquidemid multa? Hiftoria? in Rubrica Pra/fagiorum tec kata? teftificantur. Deinde huic fententia? multi Doftores , & experientia fauent . Pra?terquamquod Ariftoteies in Hiftoria Animalium fcriptumreliquit, alios fetus patri, alios matri, alios confanguineis,alios veroabijfdemprorfus di/Iitmles procreari, qui poftremi inter partus monftrificos erunt connumerandbhinc colligendum erit monftrum nd humanum ab humana aluo exire pofte. Faria in Pmerea Catlius Aurelianus, Marcellus, Pareus, & alij nuperi Authores fide di- vtero multe gni retuleruntmulieres fuifle, qua? mures,bubones, talpas,echinos,ranas,lcpu- B ris generan fculos , feles, aftacos, erucas, polypos, hirudines,!acertas, ferpentes, porceIIos,& fur. elephantes,aliquandocumfetu,&interduai fineferu pepercrunt. Etenim anno Mundi odingentefimo feptuagefimo quarto fupra tria millia , & ante partum Chri- ftiparf Virginis oduagefimo nono, interinitia belli Marlici, Alcipe mufierpeper/c elephantem, & qua?dam ancilla ferpentem, ficuti Licofthenes admonuif. Nos verb mcminim us legiffehoneftam quamdam macronam faotam fubito gfiris occurfu perterrefadam , loco human/'partus, glirem enixamc/Te . Et C’onradus Leo buma- Licofthenes recirar hiftoriam rnulieris, qua? in agro Conftantienfi Jconem peperir, tta facte. fed hoc animal erat humana facie refertum: hac de read hunc locum fpedare non videtur, cum hie partus a parentibus prorfus non degencret. Verum idem Author alibi meminitnobilis matrona?, qua? in Argoa Heiuetia? leonem valdefimilem foe. tui Ieonino enixa eft; quern partum contigifte anno falutis poft miilefimum ducen- ^ tefimo feptuagefimoodauoStumpfius in Chvonicis Helueuorum recenfet; qua- muis alij Hirtorici in aliud tempus hunc partum reiciant. Pariter, ex loanne Georgio Schenchio, Margarita Herkclin ciuis PafTauie-nfis, anno falutis poil fefquimillefimum nonagefimo, monftrum ah humana natura pror- Montirum fus diftimile in iucem edidit, quod fuit retrum animal forma/n ponus Cacodsmo- formaca- nis,quamalterius bellua? reprsfentans,quod ftatimatq ; ab vteroexiuir,conclaue ve- codpmo- lociffimo curfupererrauit:ideoq; mulieres clinics , conuocads in fubfidium v/ch nit, nis, comprehenfum interfecerunr; Infuper multa? mulieres cancm enixa? perhibentur. Primitus id accidit Brix/s* anno Safaris poft miilefimum , & quadr/ngenrefimum feptuagefimo primo, & alia mulierTicimfelempeperit. Rurfus anno Domini poft miilefimum, & quadrin- D genrefimumoduagefimoodauo, Maioloannotante,mulier nupta duosedid/tca¬ nes , & fequenti die tres alios,non tamen omnes viuos enixa eft . Tandem Vola- terranus fe vidi/fe teftatur diplomapontificium in expiarione mulieri$,qua?canem pepererar, Mulier pe- Dinothusquoq; in Aduerfarijs tradir, quod impendente hello Syllano , mulier pent vtpe- foeta, pro infante, viperamin auras virales edid/t. Idaccidifte referr Licofthenes ram. anno mtindio&ingentefimo ofeagefimo fecundo fupra tria millia, & ante partum Chriftipara? Virginis o&uage/imo qu/ruo,& eodem anno in Hetruria Clulii,mater fam/lias viuutn ferpentem ab vteroeKclufir,qui iu/Tu Arufpicum in fluummdeiedus auerfa aqua natauit. Quocirca non erit admirat/'one dignum fi Lucanus feripferie ferpentem ab aluo muliebri m Vmbria egre/Tume/Te. Vnde dehoc monftrofo par, tu Poctaloquens/ic ceciqit . Mairem - 6oo Vlyfsis Aldrouandi Malremqi fuus conterrutt infant. A 'Lih.z.c.Z. Immo magis genitricemperrerrefaceredebuitBufo , quern ex ir.uliere natum recitat Vueinrichius,ad mentem Bodini,in opere Da?monomania?, vbimulier Bu- fonem enixa dicebatur apud Laodununi , quern adifiirata obftctnx,& csreri ,qui aderant, horrore quodam corrcpti funt:erarenim Bufoalijs diflimilis,quempoftea multi inodes Prsfedb dclatum confpicati funr. Diuulgatetiam Ijcofthencs , quod anno Tahiti's poftfefquimillefimum quinqua- gefimo tertio , in villa quadam fhyringica, roulier btifoncm caudatum peperit vt in iconc confpicitnr, Sufo cauda Quamuis ante hoc tempus , nimirum anno falutis noftra? poft fefquimillefimum tut ab vte~ trigefimo primo, ex eodem author?, Augttfta? Vindelicorum.mulierferpentcm bi- ro mulieris pedem,& porcellnm enixa fit. tgrejfus. Quod h.adlcnus de partu diffimiliin humano gcnere obferuauimus,ir. brut/s quo* que licet mcditarftnamq; cx Schenchio, in agro fcnogalienfi Piceni, Vacca ferpS- tcmmira? magnitudinis edidit ,capjre crafiiori ,collo oblongiori,& corpore cani fimili; fed rotundiore . Hunc cditum cum bos conuerfa refpexiflet, quaficxrerri- ta magnum edidit mugitum . Interim ferpens cauda pofterioris vacca? pedibus circumdatis, os ad vbera admouir, tandiuq; exugit, donee lac’dcfcccrit ,dcinde $osenixa bouerelidta ad vicinas fyluas aufugit. Vbera aurem, & ilia pars crurum , quam tli ftrpcrtie ferpentis cauda tetigerat, veluriadufta, & nigra permanferunt. hoc Paftores fe vidific affirmarunt( quia inarmento bos verfabacur) immo ab eadem boue pau- B 16 port vitiilum e(Te egrefium narranjnt . Babuinusquoq; in Appendi'cc ad Rouftetum diuulgat hanc Vaccs hiftoriama Clariifimo viro Fa?lice Platero fibi communicatam , qua? fceleton vna cum vitulo enixa eft; quoniam Vacca difficulrate partus imped;ta,cum Toerum conceptual pa- rere non poifet, nihil grauius pafta, poft rempus aiiquod,rurfus conccpit,8cexa&o tempore, vitulum viuum , & fceleron prioris viruli peperic, Mitandum eftpotuifle fqetqs corruptionem a vacca perTerri 2 & denuo, olfibus prions vituli retentis,con- cipere ; Veriim hoc monftrnm non prorTus diffimile genitrici videtu r; propterea- qudd,quamuis non eftet virulus, ofta tamen vituli efte ferebantur. Sed prorfus admirandym, &matri diffimile fuit monftrumex vacca natumin Burgies Hifpania? Ioco,annoiaIutis poft fefquimillefimum nonagefimo feptimo , „ Vacca due vt loannes Georgius Schenchius promulgar, Vbi vacca marem ,&fsminam hu- ^ fatus, manos foetus fuismembris redteformacis diftindtos enixa traditur. Hoc cundis, & ftupori, & metui fuitmaximo :quocirca Archicpifcopus illius loci huiufmodi foe¬ tus ad facri fontis lauacrum admittere noluit. Infuper Ludouicus Celleius feribit, referente Pareo, fe legiffe in probato quo* dam authore, aliquando ex oue narum efte Jeonem insqualis plane ,&inimica?co* l.i.c.G', ditionis anirpal. Tandem loannes Baprifta Porta in AHgia naturali pronuncia- uit fe Roma?vidifTe canemex lupa procreatum, qui partus non videturefleadmo, dutn admirandus; cum inter lupum ,&canem non magnum diferimen cadat. Sunt enim ha?canimaliadiuerfa?quidemfpeciei,fedfolentefleilia, ex quibus prodeunt animantes, qua? bigeneres, & tertia? fpeciei effenuncupantur, Horummonftrorum caufas inquirentes,fi peramus Catlium Aurelianum: is cum D Plateariofcriptis mandarunt mulieres cum foetu humanoinccrdum Bufones, &alfa huius generis animantia eniti, fed huius monftrofe conceptionis caufamnon affi- gnant. Docet quidem Platearius ilia pratfidia , qua? ad menfes prouocandoscom- mendantur,educere quoq; Bufonemfratrem Salernitanorum rquemadmoduma lij 'Animalia Lacertumfratrem Longobardorum cognominant; cum mulieres Salernitans fse- eumfatibus piu$Bufones,& Logobarda? lacertos vna cu foetibus enirarur.Idcirco Salernitanat bumanis in in coceptionis initio fuccu apij,& porri bibut,vt huiufmodi animal interimat.ante- luce egrtf- qua foetus humanus viuifcar. Aboquin de pra?fidjjs ad educedas,vcl necadas in vte fa. ro fimiles beftias,Iegenda funr carminainfontesfpadanos confcripta, qua?ficfe faabent. Provo cat ilia igitur mtdiebria ntenslrua pridern Supprcff #, & Kimium ft si it vbiilla flaunt , Ventrl - Monftrorum Hiftoria /. Vemricolafo nee at vermes , pelhtql per aim Lubnca , deleft is qua via nota ctbif. JHuin , & paulaum putridis de men ft bus or (os, Serpentesvteri pro ijcit ilia finu, Mon Hr a lac er tar am fpdam referenda formant Longa (Nefas) vnum non minus atra pedern, Huiufmodianimantes in muliebri vtero generari non eft difficile,cum tiotum fit ex feminarumpurgamentis in terram proietftis, & vlteriorem putredinem acquiren _ tibus , &ferpenres,& bufones procreari. Hincloannes Baptifta Porta inmagia ^ naturali monimenris mandam'r pofteetiam in vtero fimiliaanimalia gigni, quonianj purgamenta retenta ad altiorem putredinis gradum accedunt. Id igiturcontin- gere folet mulieribus impuro fanguine ob prauum vi&um redundantibus. Nifi velimuscaufam huius monftrofi partus noninprimum , fed in fecundumfe- men emiflum referre. fiquidem nobis perfuademus ex primo Semme in vterum de* pofito partum vndequaq;intcgrum refultare; cum deinceps error afecundofemine prouemat , quod excellentem na&um putredinem aliquod abfuidum an/malpro- creac, quare Mattheus de Gradi in parte fecunda ad Almanforem feripfit quod- dam ex matrice mulieris exiuiffc,& euolafle. Demum congreflus nefandus, nempe humanus,& belluinus ab his caufis non eft £ e>ltta remouendus:nam,quamuis Philofophus huncadmitterealiquo in loco non videatur, j: nihilominus alibi feriptum reliquit animantes diuerfae fpcciei tempus grauiditatis aliquo modoaequale habentes, fi congrediantur ,procreare poflTe. Pra?terquaquod Plutarchus philofophus non vulgaris pronunciauit , ex permixtione hominis , & equa? fuo tempore venuftam infantem natam efte , Praeterea a'ifpofitio vaforum partum refpicientiurn eft confideranda ; fiquidem vterus vaccinus, quoad locum, hu mani foetus capax efte poteft. Alias deinde caufas huius ’generis poteft Le&orin Rubrica caufarqm vniuerfiiliuminquirere cap.q Vaiia in vtt ro mulieris DE MONSTROSA ANJMANTIVM ST A TVRA. CAPVT DEC1MVM. VANDO monftrefamanimantium ftaturam hoc in locomcmoramus non proceritatem Gigantum, neq;paruitatem Pygm^orum incelligi- mus,quifermeex natione Gigantum,vel Pygmirorum procreanturj cum de his in capite primo huius Hiftoria; verba fecerimus . Sed fta- turam cuiufcumq; animalis infolitam, fiueadparuitatem, fiueadma- M gnitudinem inclinante fermonem habemus 5 quipartusex Geniroribus confuetar, ” & vulgaris ftaturjeorti, & crcfcentes fimilem ftaturam nonadoequanr,velillamfu- perant. Similes enim foetus magnam admirationem fpedaroribuspariunt. Confulto igitur praetermittemus pufiones cum magnis capitjbus nacos , quiin Rubricafa?dit3tum capitis funt collocandi, Scimus enimex JLicofthene, quodin agro Piceno,annopoftmil!efimum,&quadringentefimumfeptuagefimofecundo, ***** mAm natus eft infans facie magnitudes infolita; , & Clariffimus Licetus fatetur fe vidif- &* 0 fe Patauij, anno Salutis poft millefimum, &fexcentcfimum vndecimo s puellu qua- drimum maximo capite, nulla ad reliquum corpusproporrione. Modo , vtad rem noftram redeamus , Valentimani temporibus ,duo homines quoad ftaturam raonftrofi fuerunt inuenti,quorum alter in Syria fupra omnes viros eminebat, & alter in Aegypto infra paruitatem incredibilem viuebar. Item Ca¬ rolus Quintus Imperator cum Bononiam a Summo Pontifice Clemente Septimo E e e diade- <5 02 Vljfsis Aldrouandi Homines Batura gi- gante&t diadema Imperij accepturus perueniffet ,feruumapedibOshabuit monflrofa? ma- gnitudinis , vr in capite primo huius libri refatum fuit. Et Ioannes Georgius Schen- chius narrat fe nouiffe quemda Anroniu Francken origine Geldrumannu nonum fupra trigefimum agentemftacur# propemodum monftrifica; , quia longitudineai feprem pedum fuperabat. Pariter anno pod fefquimillefimum quadragefimo nono, iuxta relationem Lico- fthenis.natus'ed puer in agro Tigurino,Ditione kiburgenfi, parochia Vuifnangua, Maiomenfe,ex parentibus Ioanne,& Barbara coniugibus mediocris , & vulgaris ftaturce. Huncpuerum Parocbus lociBaptifmo expiauit,&HenricumappeIlauit, . cuius pofteaincrementum omnibus miraculofuit.nam cumfex aetatisannosabfol- ui/Tet, proceriracem adoiefcenris annorum quindecim fquabar, necnon craflitie, & corpulentia fuperabat, voce magn3, geniralibus auftis, & pubertate hifpida , neqj crefceredefijt; Annosquinqj natus ingentia onerabaiulabat, & aratrum'inftar ho- minis adultimoderabat.Huncomnesciues Tigurininouerunt,& Gefnerusfequin- quennem vidiffe teftificatur. Nbn diflimilis partus nuper in Agro neapolitano , ex coniugibus vulgaris da¬ tura? olitoribusin lucem prodiuit, quifacroLatice intin &bti- tntht Hanb ra. Cauf a bre* wit ffatttra, MottUra go mnatain parte fupt* fieri. do6 vlyfsis Aldrouandi Jncaufishorummonftrorumindagandis, ad Genitoles monftriferos non cut confugiendum, quoniam caufas genumas non inueniemus; namq; fi homines pro- cera? ftaturac a G'gantibus, 8t viciftimfi homines breuis ftatura: a Pygmxis,& Na¬ nis orianrur, proculdubio hocmonftrificum non erir iudicandum ; cum Narura fibi fimileTemperprocreare nitatur. Quamobremad validam concoquentis facultatis virtptem vnicniq, parti dicatam noimet conuertemus (loquendo tamen de pro- cera animantismole) haccenim cum plus alimenti agglutinae ,quam par fit.maius partium fit incrementum :hinc poftea nutriendas partes vehemenrer attrahunt; ficq; animal validius appetit, & vberiorem alimenti quantitatem expoftular. Quod cnnftis animantium partibus attribuimus, de aliqua peculiariparte, V. G. A de capne nimis audio affirnaandum erit. Etenim dum cetera; corporis partes debi- tam fibi nutriment) quantitatem affimilant, fola pars ilia monftrofa nimiamali- moni? copiam in fe conuertir, dum a cfteris partibus tanquam cucurbitula attrahit iljud alimentum, quod deinde ab alijs partibus illuc facile tranfmittitur. \ Infupertotum oppofitum de Pumilionibus eritaftruendum , quorum partes pa- rum attrahunt,confequenterqj parijm affimilant. Pra;terquamqudd, facultate cor¬ pus augente , & ampliante obaliquamcaufam JLabefadlata ,&fradla ,folavirtus niitriens in partium alimoniam incumbit, Caufic igituraugmentuin corporis frangentes, & partium amplificationem itn- pedientes non folura funt graues, & maligni affedtus , fed etiam venena feu ciba- ria maligns qualitatis virus redolentia ante feptennium corpus afflidlantia , veluti g contigit duobus pumilionibus Illuftriffimi Cofpij , qui ambo in tenera adhuc aera¬ te conflituti pullosobefu triticiputrefadli mortuosefitarunt, & deinceps tumid/ fadli per quadrienium sgrotarijt:& tandd,cibimaligna qualitate ex pugnata,virtu- tern corpus augentemamiferunt: quapropterab ijfdem parentibus ante, & pod ipforunjortum, a lij filij in proceritategenitoribus fimiies egreffifunt. DE MONSTRIS BfCORPORIBVS CAPVT XL M CL V I V O C A. VONl AM hpcvocabulum bicorpormultosfortiturintelle&usfn- noftraHiftoria , varios nominis fignificatus prima facie explanare opera? pra?tipm efTe duximus , antequam ad peculiaria huius generis monftra accederemus, Quandoquidem monftrum bicorpor trifaria hoc in loco intelligimus, primo quatenus humana, deinde quatenus belluina, & terrio quatenus media ,nimirum ex humanis, & belui- nis integrata monftra compledlitur, & quandoq; etiam ilia,qua? iucretius cor* D pora bina appellauit his verbis, n, w ■ -mm Secineq, tempore in vllo Ejfe cjueunt , duplici natura , dr corpore bine, Atconternplantes monftrumhumanumhuius generis,duplicidifcrimine varium inueniemusjquoniamaliudeftduplexin fupernaparte, 8c fimplexin inferiori.Ali- ud geminatumin partibus infernis , 6c fuperna fimpliciobferuauimus. Interdum vifum eft corpus omnibus membris optime conftitutum, 5c perfe£tum,cui aliud cor- pufculum imperfedlum agglutinatum adha»rebat • Quandoqjaccidit, vt duo cor¬ pora fint perfcdla, 8c abfoluta, fed in vtero matris naturali glutine adeo connexa, vtnaonftrofamfasditatem, nimirum duajfacies, & duo corpora referant,dequibus canerepolfumus cum Lucretio hunc in modum Et dt/pliees hominum facies, dr corpora bina HfC Monttrorum Hiftoria. 6oj Ha?cautem monftra inter fe, ratione vari'a? connexionis, difcriminantur. Naq; alia iuxta partem anteriorem ,alia iuxta pofteriorem,aliaiuxtal ateralem congluti- nata confpiciuncur, & tandem funt, qua? fecundum nates , oppofitis quodammodo capitibus ad ha?reant. Prxterea differentia?,qua? in monftris hutnanis huius nacura? obferuantur , in belluinis quoqj Lector concemplari poterit. E MONSTRA H7MAN A BICORPORA VN1CO TANTVM CAPiTE COPVLATA. Vita huius nature monftra olim fuiffc vifa Authoresnon proleta- rij teftificantur. In primis Albertus magnusin Commenrarijs ad Ariftorelemmcminit monftri, quod quatuorhabuit crura, fed hoc corpus duplicatuma fuperna parte fimplici‘regebatur. Item Petrus Aponenfis in Commentarijsad Problenjata Ariftotehs, memorac P monftrum in Italia obferuatum feminei fexus continuum ad cauitatem vfque ventris, deinceps geminatum . Pariter Vaieriolain Locis communibus recenfec quoddam monftrum Auenione confpedlum,quod a ceruice infra bicorporcircumfe- rebatur. R etulit etiam Imperatus natum elT e Neapoli monftrum ex meretrice morbo In dico laborat? ,quod duo corpora vnico tame capite glutinata reprarsetabar. Caput eratmaximum,cuius altera pars effigiem vuhus, altera verb vnicam aurem exhi- beb 3 t, &cadaueredi0e(5fo, duo corda cum vnico ventriculorepertafunr. Ca?terum, fi per annorum feriem vagemur,monftra mulro plura huius conditi- onis admirabimur . Licoflhenes in primis exhibet iconem puellae nat# Bern* in Italia ,nimir»m anno falutis poft millefimum , firquadringenrefimum fepruagefi- mo fecundo, vnico capite,&infernis partibus geminatis. At anno Oomini port fefquimillefimumfepuagefimoo&auopuerin Germaniaortus eft vniceps partibus inferioribus duphcatis, cum multis alijs feditatibus monftrofis, qua: ad hunc lo. cumfpe&are non videntur. Amplius anno Chriftiparae virginis poft fefquimillefimum trigefimo primo,pro- pe Effelingam,infans vniceps quatuorauribus in lucem prodijt; cum alijs partibus infernis geminatis , cuius monftnmeminit etiam Pareus ordine aurium minime ge- minato . Rurfus anno Domini poftfefquimillefimumquadragefimofeptimoLoua nij infantes gemelli vnico capiteconglutinati natiefte perhibentur. Hisaddituriconmonftrofifoetus n3tiannofalutis poft fefquimillefimum fexa- gefimononoex quadam muliere Turonenfi , qua: peperit duos gemellos routud fecorople&entes vnico capite inftgnes , cuius monftri fceleton Ambrofius Pareus a Renato Cireto fe accepiflfe fatctur-.hoc autem monftrum in i cone I.exhibetur Deinde anno falutis poft fefquimillefimum feptuagefimo nono , in Infula obf- curi Lacus Ditione ferrarienfi natumobferuarunt monftrum vnico capite,cum fru- Ilocarnis circa occiput, in ore dua? erant Lingua , quarum acutiorlatiori infide- bat, vnico colfo erat pra?ditum, cum reliquocorpore geminafo feminei fexus. Hoc monftrum vims coloribusdclineatum in publico mufa?o vifitur, vbi etiam mo- ftrum hermaphroditicum bicorpor, & monoca?phalon confpicitur. Aliud m3gis monftrofum delcribere , & rfprefenrare volumus natum anno no- ftra? falutis poft fefquimillefimum nonagefimo, men fe O&obris, exagricoliscon- iugibus, in Pago Piceni Dbecefis Afinenfisibuius monftri conftitutio erat tab's .Ca put ei erat vnicum magnum, oculis prominentibus inftar oculorum Bufonis, nari- bus furfum repandis, orepatulo, &adaures vfqjdidmfto , moreranarurn , fibr is camofis inftar capillamentorum ex meuto pendulis, crifpis, & inferne furfum non- nihil Monffri bicorportt varia ton* vex 10 . L. i. loeor. eom.cap, X& Varia hieor, forum exc- fid. f. Monftru iff mujfo. II. Monftrorum Hiftoria. vt diyulgauit JJcofthenes, in quodam pago Hircinia? fylua? non procul a Knei- bis, infans monffrofus natus virilis fexus, ex cuius corpore circa pedtus aiiud hu- manum corpus pendebat, cunCiis partibus abfolutum, pra?ter caput, quod in alio corpore tedium efl'e videbatur. Peruemt hoc monfirum ad viriiem a?tatem,&hue, £ atq; illuc proficifcens , a cutiofishoc nature miraculum obferuantibus qua?ftum colligebat . Ideo Argentina? tn Nundinis circa diem feftum fandh Ioannis Bap- tifta?, anno fupra fefquimillefimum quinquagefimo quinto fuitvifum. Immo Li- cofthenes fc vidilfe fatetur hoc monfirum Baiilea? fubfequenciannopoft fefquimil¬ lefimum quinquagefimo fexto, Hocfortaffis erit idem monfirum , quod a Iacobo Rufo,infuo opere de conce- ptu humano, fub anno vigefimo nono fupra fefquimillefimum diuulgatur; cum ad maruram a?catcm peruenent, vt in icone V.dcmonftratur. Pareus quoq; non diffimilis. monftri mcminit confpedti Luretia?anno Domini poft fefquimillefimum trigefimo. Item Cardanos horrvnem monftrofum huiui for¬ ma? annum vigefimum quintum natum memorat. Quidam etiam Ianus Vitalis Pa. normitanus de hoc monftro cecinit hunc in modum. F 1 " 1 7~ run cum fub pelt ore li hr at inane m Egrcjfusf>uer , fine nomine peftora corpus lmmtnet 3 huic coilum caput eft, & brachtaparua Pro man thus funt, terga polum fpett are videntur . Langius, & ipfe monimentis mandauit quod,anno a partu Deipara Virginis fu¬ pra fefquimillefimum quinquagefimo fex^o, in pago Argentina? Vrbis,mulier ino¬ ps, exfeminis vbertare,peperit mafculutn ,ex cuius epigaftrio moles mfantinon diffimilis pendebat, itaut alter infans collotenusalteriinfertus effe videretur,cru- ribus, &pedibus per fed is, fedmanibus tnancis, cum in dextra quatuor, &in ia?ua tres tantummodo digiticonfpicerentur. Simile monfirum bicorpor, &vniceps Pataui; oblatum fuit Realdo Columbo Anatomico celeberrimo difTecandum . Erat autem infans femeftris, cum alio itn- G p e rfediofinc capiteilli agglutinato: quoniam Philiatri videre defiderabant, num coralia vifeeradfent geminata. Iraq; aperto cadauere , in puero imperfedto nonnulla inteftinareperta funt,exquorum portione vefica, &anus conflruebatur, fed ibi nullum cor , nullum iecur, & nullum cerebrum vifebatur ; ren tantum per- magnus ibi erat, qui munio fortehepatis fungebatur :namq-,ab extremicateiecoris perfedliinfantis craffavenainftar arteri?ad ilium magnum renem perueniebat, atq; inde slice complures vena? per corpusdiffeminabanrur. Antequam alio fcrmonccor.uertamus,non eric ab re nonnulla carmina recita- re, qtrsePierius defimili monftro ad Leon era Decimum Pontificem maximum con- feripfit, funt autem huius tenoris. Naturam, orbit ordtnem immutabilem • jq Ntl fruftra, & incaffum facere apertum falls, perfect a, qua funt opera nnramur mb.'I, Nulliq ; eo' , umdemvfus eft incognitusi $ed qua videntur ineboata inantter Portenta funt, & abdttas rerum vices Vt exerant , funt vfut mortaltbus. Nunc monftra Roma cernimus, qua Celtiber Nutriuil , orta in Gallico tamen folo. Pueri puellum ex vmbilico fcilicet. Pendentem , adafio capiteper communia Vi fc era, neq-, hut us t anger e eft vfquam caput. Humeri , & lacerti exiii tate inutiles Adeo vfq\ funt breues, & inftarpsllicis Monftrum bicorpor , quod per ve¬ nt tad vtrt- lem at a tent. V. Tom. t. eptft. eptft. 8 . L. i y .de re Anat. Exoffts, F f f Vljfsis Aldrouandi V\ Monftrum monocephalon bicorpor, quod advirilem aetatem peruenit. Monftroram Hiftoria. di$ Exofftt^ejfdtiij; fhtcci, & langaidi. Crura v Hul ata^poplttefq\ caumate Jam[ydervllodifiTenfuconferuanda eft . Immo quemad¬ modum hie prodigiofus pullus quatuornkebatur pedibus,ica Ecclefiam Chrifti quatuor Euangeliftis tanquam firmis nixam fundamentis, vnico capite, nimirum Chrifto regente nunquam corrui pofte. Ampliusin Gallia iuxta aftertum Licoftbenis 5 anno falutis noftrte poft fefquimil- Jefimnm quinquagefimo primo, ex ouo gallinae pullus etiam geminatus, & vniceps exclufus eft, qui quamuis quatuor pedibus , &totidema!is fub vno capite effetre- fertus , nihilominusa fuperiori iam delineato diferepabat in collo.-nam ille duo di- ftin&aabinuicemgeftabatcolla, cumhiccolla fimul copulata fub yno capite ha- bear,vt in icone VHII.demonftratur. Pariter in genere Anferumfimile monftrum aliquando vifum eft, &potiflimum anno Domini poft millefimum, & ducentefimum fexagefimo odiauo, fi veritatem tetigit Licofthenes. Namq; hoc tempore pullus anferinus vnico capite, & collo geminato , nec non reliquocorporeex ouo emerfit, ytin icone X.apparet: talem pullum Albertus fa- tetur fe vidilfe monocephalo duplicicollo quatuor pedibus, &totidcmalis refertu. Optirae igitur docebat communis preceptor Ariftoteles, monftra mujtis mem- bris, ini. Felt! mtn- ftrofus . V. VI. Cynomia herba qua. VII. VIII. MyfUca ft - gnificatto. VIIII. X. £.4 .de gen. An.cap 4 . Vlyisis Aldrouandi IIII. Felis monocephalos bicorpor prone dc fupjne piftus cum Mentaftro . Monftrorum Hifloria. Vlyfsis Aldrouandi 6n yL Canis vniceps bicorpor hexapus, iuxta vtramcn partem pidtus cum Flyilio , Monftrorum Hiftoria. Canis vniceps , 6c bicorpor alius 623 Monftrorum Hiftoria. <5 27, bris, quamopus fir,integrata, rard admodum in vtero earumanimantium procrea- ri, qua? fingulos foetus pariunt, fed crebrius in illis animantibus gigni s quarumpar- tus eft numerofus, & potiflimum in genere auiura,inter quas gallmas procreationis monftrofa? funtferaces , quippcqua? partumhabeant numerofum, non folumquia tanquam columbr f£pefa?tihcent,fed etiamquoniam muftos partus intralefempet cbntineant: hacdere plures foetus geminates enituntur: coha?renc emm concert . ptus ob viciniam, Sc pulii mpnftrificimftar eoiuqa,qui proponuntprin iconibus fpe- > ■ftandi, fcTpe ab ouis emergunr. Id autem non in fobs pullis contingit, quia foetus etiam aliorum animantium in vterocoalefcunr, & multaeorum membra adhserent,' dcfediratem nancifcuntur proprerca iure merito poterimus cum Lucretio canere, 1 0 rba pedum partim-> manuum Vlduatavtc/ffim, Malta fine ere etiam^fint vultu c&ca reperta , Vtntatfi mtmbrprum per totum corpus adhafis ? MONSTRA HVMANA IN PARTIBVS 1NFERIORIBVS S1MPLICIA, & In Superionbus Geminata. VM in antecedent! Rubrica monftra fub vno capite , in parte tamen inferior! geminata in medium prolata fuerint, reliquum modo eft, & rationi viderurcorfonum , vt hocin loco monftra pra?di l 6nm tantiim pedibus natus efife perhibetur, vc I icofthenes aftruit. Item anno poll dlrmnfimi- millelimum , & quadringentefimum nonagefimo odauo, exeiufdem Hiftoriogra* ^' t phi fententia,monftrum antecedent! vaide fimile fatminei fexus narum eft,in Ditio- ne Vuendenbergha capitibus duobus quatuor brachiis, vmco ventre, & pedibus duobus. Tandem in Pago Rinach non procula Bafilea Raqracorum, anno poftfefqui- milleftmutnquadragefimo tertio , vt fcribit Licofthenes, mulier geminos edidit vi- rilis fexus concretis corporibus fupra vmbilicum,quatuor brach'js, & binis rancum- modopedibus infiftentes.. Hoc monftrum a Munftero in fua Cofmographia ele- ganterfuit defcriptum . His addimus iconem monftri bicorporis vfq;ad pubero, viuis coloribus deJinea- ti in Muf^o publico, quod natum eft in Agro Auxini ciuitatis Piceni, fuitq; dupli- ci facri fontis latice luftratum. Huius alterum caput 13c optime fugebat, alterum p nequaquam. Effigies in figura II. repratfentatur P MONSTRAHVMANA BICORPORA IVXTA LONGITVDiNEM IN MATERNA ALVO multifariam conglutinata . ODOnoftra intereft ad monftra reapteb'corpora examinanda acce- derejqux cumfint omnibus parcibus externis integrata adeo in ma- trice conneduntur, vt ab inuicem feparari nequeant. Verum quide eft,quodaliquando inhisbicorporibus aliqu^ particulce defunt,& interdumetiam fuperflus obferuantur . Hinc tamen non fit,quin bi¬ corpora appellari poffint, cum a maiori partium numero conftituantur. Rufus igitur , & Cornelius Gemma paffimhorum monftrorum meminerunt, & Volaterranus diuulgatfic vidifte Romar geminos infantes aduerfis vulnbus fimu! copulatos, qui ad longum tempus vitam non produxerunt. Vififunt etiam Loua- yisraiionit nij, authore Schenchio, Gemelli fterno,& ventre ita glutinati, vtduplici folum ca* ^ refideat pite, quatuor bracffijs, & totidem pedibus diftinguerentur: quapropter diftedo ca- H ft 3U ere, corvtriq; commune compertum eft; cum caetera? partes effent gemmarat. Idcirco tunc orta elt inter erudites homines controuerfia, an vis ratioms in corde, aut in cerebro fuum domicilium habuerit. Sed hanc litem confulto omitcemus,quia meminimus alias, ad aures Medicorum,afteruiffe,dignitatemhumanaeforma?,&do- connexio micilium rationi sin cerebro, non autem in corde refidere j quamuisin cordefon$ Gemtlloru caloris, & prsecipuus nodus facu tarurn naturalium,&animaJ/iiinoccultetur. varta Satius igitur effie arbitramur, fide more, in his recenfendisad feriem annorum nofmet conqertamus j ficq; connexionem Gemellorum primo iuxta partem ante- riorem, deinde iuxta pofteriore,& deinceps iuxtalateralem mamfeftabimus. Iiaq; anno mundiodingentefimo feptuagefimo primo fupra triamillia,& antepartum Deiparje Virgims nonagefimofecundo, ex Licofthene, Vrelfinijs GemelJcefimul mexx,& praemortuse nataj funt. item anno Domini poll millefimum fexagefimo tertio, Vlyftis Aldrouandi I. Gemelli vmbilico coniun&i Monftrorum Hiftoria. II. Gemelli pedoribus connexi 633 \ (534 Vlyfsis Aldrouandi tertio, Conftantia? ad lacum Acroniutn, Gemellj vtriufqj fexus membris omnibus abfoluti, fed circa vmbilicum copulati in lucem prodierunt. Pariterin Pago Vallis fuperioris Arni Tcrtanio nuncupate , anno falutis hum3* nsc poft millcfimum, & trecentefimum decimo fcxto monftrum naruni eft referens duos Gemellos vmbilico copulatos , quorum alter duo crura,alter vero vnum tan- I. tummodo habebat, vt in icone I. oftena’itur. Similiter anno Domini poft millefimurn , & quadringentefimum nonagefimo quarto, menfe februarij, Berhendia? in Ditione Illuftriffimi Principis Palatini Eie- doris,in Villa non procu! ab HcyJdeiberg3,natj funt Gemini pedoribus conglu- tinatis, catteris partibusredeformatis, & vmbilicus vtriq;eratcommunis, vt pa- ™ Jl. tec in icone II, Infuperanno falutis humana? poft millefimurn, & quadringentefimum nonage¬ fimo quinto , menfe Septembris, vt Licofthenes, Cornelius Gemma , & Pareus te- ftificanrur, prope Vuormaciam, & Benfhaim, mulier quatdam monftrificas enixa eft puellasfronteconnexas,fe fe mutuo afpictentes , quas Moguntia? vidifte,anno poft fefquimiliefimum primo fatetur Munftcrus in Cofmographia: nam tunc tempo- ris adartatem fex annoromperueneranr. Ida; fimul incedcre , fimu) dormire, nec- non furgcrecogebantur, immo altera procedente, altera rctroccdebat, nafi vtriuf- Gemellfco * que fe fe quaficonrangebant, Oculi ad vifionem in latera tantummodo torqueba- pulatu vt- tur, qmapaululum fupraoculosfiontes tenacirer cohatrebanr. mates, & Ad decimum vfq; annum vixifte feruntur; quandoquidem vna premortua , alte* B erefeentes , ra paulo poftobijt, vel quia fuperftes, feparato alterius cadauere,vu!nerc perierir, vel quia cadaueris putrefadione cerebrum lethaliter affectum fuerit. Occafionem huius monftrihanc fuifte tradunt Autbores , colloquebantur dure mulieres inuicem, quarum altera geminos in vfero geftabar foetus , fed terr/a tnu- lierfuperueniens de improuifo capita col/oquenrium concuflit. Vndcfceta perter- lil. refada concuflionis noramfeerui impreffit, vt in icone III. often ditur. Amplius anno poft fefquimiliefimum rertio,in pago Gofiou Agti Tiguriniapud Heluetios, honeftamulier duos foetus vmbilico copulatos peperit, duobus capiti- bus,quatuor hrachijs, 8c toridem cruribus . Et anno poft fefquimiliefimum trige- fimoodauo,authorc licofihene , fimi/es foetus vmbilico connati confpedd funr. . Item anno poft fefquimiliefimum quadragefimo primo, Februario mcnfe,Fribur _ Gemellialio gi M'forum,puelli, tota parteanteriori foerus cohxrente, editi funt:ficuri Peuce- modo coj/u - rus in Teratoflopsa exarauit. Immo fubfequenti anno in Ducatu Vuintenburgen- lati . fi, duo partus pedore coniundi nati funt. Similiter Heyndelbergoead Neccarum flumen, die Pentecoftes anni poft fef¬ quimiliefimum quadragefiini quarti ,ex Gafparo Befler Fabro parre ,&Chaterina matre natus eft duplex foetus virilis fexus ventre conglutinatus , carteris partibus Corvnum abfolutis, vixit fefquidiem, &,aperto cadaucre, Chirurgi vnum tantumcor inue- ingemtllts . nerunr. Rurfus anno poft fefquimiliefimum quadr3gefimo fexto,in oppido Saxonite ad Albim, infantes nati font a femonbus vfq; ad collum concreti,- itautfefe muruis amplexibus ftringere viderentur.Hunc cafum alio antiquiori,necnon recentiori fta- bilirc polfumus.Primus legiturapud Schenchium,nam anno Domini poft millcfimu D & centefimum fextojanuario menfe,in celebri,& imperiali ciuitate Argentina foe¬ tus monftrofus ex plebeis parentibus nempe ex Stephano patre fabro lignario edi- tus eft J nimirumbicorporfcsmineifexus,capitibus,co!Jo,pcdore,& ventre conna- tus.Vnaapparebat facies binis ocu!is,quatuor auribus,nafo,& ore non indecencer Partus formata,fi tamen monftrum iuxrapartem anteriorem fpedabatur,nempe iuxta par- mtnHS ad- tern,in qua ex duobus conglutinatis capitibus facies effigiabatur. Ven'im foetuin wtirandtts. faciem procumbenre,vbi alterius infantis facies erat formanda,duo capita inmodu vtris copulata vifebanttirj nihilquepraecer duas auriculas in colli faftigio locaras, exhibebatur fpedandum. Ha; gemella’ pedore,& ventre coha;rentes,fe fe inuice compIedividebatur,ne- pe brachijs &cruribus viciftim hincinde decuffatis,vmbiIico vtriufquefubtus pro- pendente.Vixit monftrum fefquihoram,&poft obitum,corpufcu!o apcrto,Chirur- S* & Albus * Monftrorum Hiftoria . 637 vnicum cor vnicum pulmonem,vnicum venrricuiumcum duplicihepate,& qua- ruorrembus inucnerunr. Nonvalde abfimilis fedrecentiormonftri natiuitascontigitRegij ,menfe No- uembrisannipoftmiIIeftmum,& fexcentefimum decimiquinti.Monftrum erat bi- corpor vrroque fexu refercurn, duo erant Gemelli Aerhiops, &a!bus con/undi ventre,thorace , Sc vnico vmbilico, cx ten's partibus pcrfedi, qui quodammodo in tt*. mutuis amplexibus efte videbantur. Tres horas tantummodo vixerunc. Icon IIII. complexum, & connexionem oftend t. _ Eodemanno Bononia?,menfe lulij, dux Gemella? conglutinara; naca?mortu£, &apert# funt. In primis partes exteriores vtriqj abfofutiflima; erant,nec ranrillum abalijsperfedli's partibus diferepabant, pedore tantummodo excepro, quod erat vnicum, & v'triq; commune . Nam hac parte inuicem copulabantur. Incipiebac autem coniundio ab ofle fterni, & in vmbilicum definebat. Magnitudo corporis vtriq; eadem, fed non eadem erat figura, Puellacnim qucelatus dextrum occupabat alteri ; fefe quodammodo infereba- tur, itaut pedus alterius, & tergus incuruarentur. Qu? corporis conftirurio in cau- la fuit imbedllitatis virium . mortua enim prodijtjcum altera viua egrederetur, Venae vmbilicalis non vulgaris erat ftrudura; quomamin ipfoexortu erat (implex, & vc in omni foetu fingularis ,max verb, vbi iecur ingrediebatur, in binos ramos diuidebatur, quorum (ingulifingulis feeribus nutrimenrum allaturi infTgebantur. F Iecur erat quidem geminum, fed alicui haudquaquam diligenterinfpicienci vni- Auatot. cum videbatur : nam alterumfub altero veluti occu'catum latibulabat. Folliculi pariut get fellis erant duo in parte fuperiori hepatis collocati. Item ventticoli erant duo, ***** qui deinde iuxtapylorum ininteftinum ieiunum copulabantur. Renesnoncon- iundi, fed feparati, vtriqjtamen him-Alteriuxta Iatus iecoris ,&alter fub eodem latitabat. Lien erat vnfeus ,& in fern ftniftfo tantummodo confpicuus, figuram potiuscanfni lienis, quam humani ref rens. Inteftinum colon carebat cellulis . Ltetns fi Diaphragma duo bus in locis erat perforatum,quia duo eraptaefophagi, &rotidem ma ° ventriculiadquos tendebant. OlTa fterni (ibi enim foetus copulabantur) it a inuicem nedebanrur, vt vnicum tarum os videretur. Pericaidium erat vnum,quod binatarnen corda ampledeba- tur , quorum fitus a vulgari valde diuerfus erat; nam cum in omnt homine cufpis G cordis deorfum vergar, inbifee gemellis cufpides cordiumopponebanrur. Modo adantiquam annorum feriem fi reuertamur, mcidemus in annum port fef« qutmillefimum quadragefimum, nasr., menfe Aprilis, ex Peucero in Teratofcopia, foetus geminus Louanij in lucem exiuit, capitibus, feu quodammodo occipitio co- V. pulatus, CcCteris partibus perfede abfolutis, vt in icone V.cernitur. Rurfus annopoft fefquimiHefimum quinquageftmo ,menfe Augufti, in Ditione Abbatis Vrfini Pago Reidenfi tribus milliaribus a Kauuburen Surma? oppido di- ftante, vxor cuiufdam fabri Gemcll s omnibus partibus perfedas, fed ventre ad colJum vfq; congiutinatas peperit, Denuo menfe Martio anni port fefquimillefi- mum quinquagefimi tertij, Hcrbeslebij, in Pago Thuringia?, Gemcllf nata?funt ventribus agglurinara?,qua?abortu port horas duas expirarunt. jj Iterum anno Domini poft fefquimilleftmumfepruageftmo fecundo , Ambrofio Pareoreferente, in Ponte Seo ad Andes oppidulo, menfe quindili .prodieruntin lucem infantes fa?minei fexus membris omnibus perfedte, nifi quodalterius manus quatuor tantiim digitis erat diftinda;fcctus iuxta partem anteriorem cohterebanc amenrovfq; ad vmbilicum , qui atnbabus erat communis , veluti cor, & heparin quatuor lobos diuifum. Vixerunr fefquihoram , & in icone VI .exprimtinrur. VI. Annofubfequenti, nempe poft fcfquimilleftmum feptuageffmo tertio*diefexta L&.cofi, Odobris,cxobferuatione Cornell'/ Gemma;,prodigiofa Gemmellarum fpecies nata crtt * eft, qua? omnibus partibus perfeda? in aluo materna, pedoribus, & inferiori maxil¬ la ita concreucrunt, vt vnicum os quodammodo repra?fentarent. Ha? poft orrum fpatio fefquihora? extinda? funt. Aperto cadauere, cor cuiq; fuum fua fede diftin- VII. dum erar. cum rotum oppofitum in multisah’jshuius generismonftrisrepertum fit. JEffigics harutn eft tab's, quaj/s in icone Vil.collocatur. H h h Rurfus Monftrorum Hiftoria. VI. Icon Gsmellarum Parei Monftrorum Hiftoria. 64 j Rurfusex Schenctyq,anno,falutis human* pod rcrquirraillefimum nonagefimo > menfe Maio, in pago Hftrmeltzheim Ditionis Archiepifcoparus Argentoratcnfis, Margharita vxor TheobaJdj Belden ciuis enixa eft foe turn bicorporem cum duo- bus capitibus quatuor manibus , totidem pedibus; & duplici pudendo mulieris re- fertum, & omnibus partibus perfe fexto grauiditatis menfe, foetumpeperic geminatu lateribus coalirum, cpnfequeriterque cum duobustantiibrachij$,&quatuorcruribus;vtinicoeX. cer- x. nitur. Huius monftri cadauer Pareus diffecuit, & vnicumcor reperit. Item Dodoneus fn Obferuationibus memmit GemeJIorumab humero ad plan- tam pedis latere cohrrenrium . Horura alter fimftro, & alter dextro brachio ca- rebat , vbiiuxta lacus iungebantur, confequenterq,. coxa, &pes vnus vtriq; etac communis, altera tamen parte corporis inteora ,& feparata. Non diifimiiis monftri cadauer loachinus Camerarius in obferuationibus ad Schenchium miftis,curiofitatis gratia, fe dilecuiflc retulit(iuuat enira fa?pe huiulmo dimonftraaperire , vt interna quoq; varia Natur? errata patefianc.)offendit igi- ^natomU tor prima facie vnicum ventriculum , vnumhepar fatis amplum, & latum ,quia ma gnumetiam vmbilicum habebat hoc monftrum quo materm fanguinis aliraentuin hauriebat. Ihteftina erant vniufmodi, neq, ita diftintta,vtquiliber infans fua pof- fideret, mhilominus duo fplenes vifebantur, nam vtrumq; venrriculi laws vnus oc- cupabat. Cernebantur etiam du* veficul* felis vtrimq, hepatinex*. Pra?tereain quoliber infante duo renes, vefica, vterus, & partes genitales in propria fede erant collocat*. Medium thoracem vnum cor amplum, & latum occupabat minimea pulmone circumdatum , fed membrana mcdiaftino nuncupata, qua? erar gemina & inftar duorum parietum cor cum pericardio fepiebat,- cum in reliqua pectoris caui- F tateexigua portio pulmonum confpiceretur. Capita infantium non fuerunt aperra; quia in his aliquid fingoiare,& printer naturam effe ncutiquam arbitratus eft . Ve- rumquidcra eft quod alterum infantium caput alcero fuit grandius . H MONSTRA HUMANA BICORPORA NATA CVM CA PI TIB VS PER diametrum oppoficis. C‘C ID IT interdum, vt in humana ma trice foetus duo per nates,& pe¬ rineum coalefcant, confequenterq; infanresper diametrum cppofiti fe fe intueri videantur. nam ohm Roma?,iuxra relationem L»cofthe- nis,anno falutis human* poft millcftmum,& quadringenteftmun; no- nageftmo tertio Gemini orti effe fcruntur, itaconnexi , vt aduerfis manibus, & faciebus fe feintuerentur,qui paucos dies vixerunt. Rurfus anno Domini poft fefquimillefimum quinquagefimo f cundo,menfe fex- tili jMildeltoftoni in Anglia natus effe perhibetur foetus bicorpor, oppofitis vul- tibus quatuormanibus , vnico ventre, vnovmbilico , necoon ano adtrudcnda excrementa idoneo refc-rtus . Ab vna parte corporis duo crura cum pedibusiu- fta proportione format is pendebant. Ab altera parte vnicum crus cum pede exi- bar, qui ex duobus pedibus quaff conflarus, & nouetn digitis exornatus vifebarur. AdditSchenchius,exmente Iacobi Ruff,nondiffimiiemonftrum fuiffe vifum muliebris fexus, & foetuum alter diesquindecim , alter verb vnicum tantum diem fuperuixit. Hi raro lacrymarunt ? nam alter erat admodum fetus , alter verb m** ftus , & in fomnum propenfus . Longitude, &latitudohorumquinq, palmos fuif- feperhibetur, & effigies mdnftracur in icone I. De monftro non valde abfitnili verba fecit Ambroffus Pareus,quod Lutetia? an¬ no falutis human* poff fefquimillefimum feptuagefimo, Iulio menfe , natumeft,& perin*o ad nates copuiatum, cum vmbilicoin loco fexus exiftente . Sic igicur in¬ quit :in vie o Grauillierbrumad Infigne Tintinabuli, expatre baiulo Petro Ger- mano ditto, 8c Matre Matthea Perneila duo paruuli nati funt, quos vnitas natium. Sc vnusvmbtltcus copulabat, qui per diametrum fe fe imuebanrur, cum diftinttio. ne (exus: fiquidem facro latice intintti, Ludouici, & Ludouica? nomine fuerunt ap- peljati. Varia txe- pla. I. Pra?te- Vlyfsis Aldrouandi L Mod drum bicorpor capitibus per diarqq- trum oppoficis ♦ o Monftrorum Hiftoria. 647 E Prajterea ha»c monftrofacorpora conglutinata optirnatibus, & Populo monftra* tafuerunt. De his tamen spud Sorbinum haeccarmina Jeguntur. V nde noui genus hoc monfirt ? qua dir a libido Jfatura peruertif iter ? partumq ; creauit Jnfandtsm,hareti!es genitali parte Gemellos , Cetera perfect as difcreto cor pore proles, Oppofita oppofitis fpeel antes or thus ora , Alternafq\ manut, alter»aq\crura> pedtfqi, Vna aluicum fit comp ages , vesica rima Sub ter, fir)fummaqui promine t vnicus aluo Vmbilicus, certi neqi funt diferimina fexus Vila, nip fie SI 0 quod corpore dicitur alter Signa tuliffe marts i faciefq\ viriltor illi Fecit, vt Androgym fpecies noua pojjit haberi, Coniecl uraprocul nee abeft, quin die ere pojjim 1 Hum ilium androgymim no Rriper carmina vatif Plufquam bifdenis , fir quinq\ priortbsts annis Oftenfum nobis, vt cateramulta malorutn Signa, decern quibus eft iam conflictataper annost Gallia , fire, ' Amplius an-iO Domini poft fefquimillefimum feptuagefimo fecundo, Februario menfe, vt Ambrofius Parens recitat, in Viabani Parana, via,qua C arnutum Lute- Ha itur, in Pagulo, cui Paruarum Bordarum nomen eft, Cipriana Giranda Iacobi Mercatoris Agrico/a vxor, peperit puellos ad nates coptrla tos, confequenterq; per diametrum fe fe mucuo confpicientes, quibus pudendum commune fuit, necnon vmbi/icus,& a bdomen, cum hu ic mon ftrp duo fuerint pedfora, quatuor brachia, & crura, fe d pa riim fu peruixit , Venetijs quoq; anno pod C'hriftum natum feptuagefimo quinto fupra fefquimif- lefimum,Maio Menfe,ex mulierc Hfbrea monftrum admirandum natum eft. Erac duo infantes iuxta nates , & per/njum coalni, cruribus inu/cem comp!icatis,locis fecretis,& naturalibus deft/ruebantur, quorum vicem vmbilicus fupplebat j ftngu- liq; oppofitis inter fe vultibus cibum,&potum fumebant. Omnia igitur obocuJos G in icone il.ponuntur, Rurfus Venetijs anno falutis port: miilefimum , & fexcentefimum decimo fepti- mo monftrum huius generis natum efle inteileximus > nec diffimile orturn eflfe per- bibetur Genua,Martio menfe anm poft miilefimum, & fexcentefimum feptimi. Demum in Agro Piftorienfi, anno falutis humana poft miilefimum, & fexcente¬ fimum decimo, Martio menfe , ex coniugibus carbonariam fa&itantibus nati funt infantes pariter circa pudenda, & nates adeo connexi, faciebus fimiliter oppofitis, vt Jfexus diftingui non poftet; quamuis fexus potius f^mineum participare vidercn- tur . Erant igitur omnibus membris perfedti vfq; ad vmbilicumcum folo excre- mentorum exitu . Praterea alia efiam rima ibi obferuabatur,cuius interna cauitas duoforamina exhibebat. j. Horum infantium alter vnum tantiim crus poffidebat; quamuis manu chirurgi obferuantis oflfa amborumcrurum optime perfentirentur : praterquamqudd hu- /ufmodicrufculum in duos pedesmancos definebat, namodiotantumdigitisinte- grabancur, vt ex delineationemonftri in icone III. monftratur. Ambo infantesoptime ladebanr,& potiffimumprimus ,quiin lucetnprodierat Interim dum horum alter mammamfugebac alter plorare vifebatur. Altj gemel - li per dia- rnetrum fe fe tntuen - tet. II. M on fir urn natum in AgrO pifto- rienfl . III. V MON- Vlyfsis Aldrouandi II. Infantes duo iuxta nates conglutinati • WSHHKKM Monftrorum Hiftoria III. Foetus geminatus vulcibus oppofitis in Agro Piftorienfi natus. I i i §1 111 i hi I Vlyfsis Aldrouandi 6 50 MONSTRA BICORPORA EX FOE- T1BVS HVMAN1S, ET belltiinis coalita. NTEQVAM ad hiftoriam monftrorum bclluinorum b/corporutn exarandamdefcendamus,necetfariumefteduximu$nonnihij demo* ftris vtramqinaturamparticipantibus manifeftare, vt ab vnoextre- rao ad ahud extremum per aliquod medium tranfeamus , nimirum a monftris humanis bicorporibus ad monftra belluinapanter bicor¬ pora, per ilia, qua? vtramqj naturam participant. N3mq;in principio huius capiruli vndecimirelatumfuit monftra bicorpora trifa- t rtf*riam mi ' iai c l uatenus ex Eoetibus partim humanis ,& partim belluinis integrabantur. Hgc fumtwtur P°^ rema adhuc bifariam accipiuntur; quoniam nonnuIIi,per tn onftrum bicorpor ^ ' ftominis, & beftia? naturam participans intefligunt illud, quod in fimplici corpore B duplici conflat natura, velutifuit partusil/e femihomo,&femicanis, quern Roms natum eife pronunciarunc, anno falutis humans port mij]e/imum,& quadringen- tefimum nonagefitno rertio,expuelIa virgineeditum in lignum prodigiofum eorii, qua? deinceps flagitia eranr fecutura. Quemadmodum in icone I. often ditur: fed de fimilibus monftris in pratfentia fermonemnon habemus, cum fuperiusde his in CapituJo demonftrofis pedibus verba fada fine. Verum hoc in loco per monftra bumanam , & belluinam naturam participant^ intdligere debemus ilia , qug non folum ex duplici natura, fed eriamex binis cor- poribus inter fe fpecie difcrepancibus congludnatafunt :vt poflimuscanerecum focta. enim duo corpora fpina dorfi ardiffime conglucinata, & port ortum huius monftri , mors I nperatoris fecuta eft . Pariter anno poft partum Virginis Chriftipara? vigeftmo fexto fupra milleftmu, Si centefimum, in Albania, ignobihs mulierpeperirmonftrum bicorpor,huiufque altera facies erat humana,cum reliquis partibusproportione faciei refpondentibus, jj alteraautem erat canina cum reliquis membris caninis capiti canino congruis , & fpina? dorfi vtriufq; foetus erant coalira?, vt in icone ll.anre oculos proponitur. Eftauternannotatione,&fumma admiratione dignum.iuxta Arnaldi Sorbini mentem , quod eo tempore, quo monftrum hocexcane,&homine conflatum.in D Albania ortumhabuit,miferacjuitas montis Albani Aquitanorumeademfererabie, qua?hodieadiacenria loca fere omniacaninis diuexat morfibus, vicinas vrbesar- m/s , & proditionibus, mordebat,AIbigenfium infeda erroribus, Propterea nar- rabat Sorbinus quod horum miferia clarius lignificarinon poterat; quoniam hicutn MonUri h° m,nes * n fpecie viderentur muftis in rebus abftinentie profeftores, a tergo tame r la canes erant mordaciflimi, procaces, blafphemi, Sacrilegi, Caluiniftarum errorem, ® ’ & impietatemfedantes: nam paflim ab Hsreticis facerdotes trucidabantur, facra Dei templa fpoliabantur, ciuitates proditionibusdccupabantur,& demum viri Ca* tholici, msrore,& macieafflidatigradiebantur. Alij facultatum iaduram deplo- rabant, al/j propria? patria? oppreflionem, & miferam illius temporis ealamitatem. Demum lacrymis ,&fufpirijsomnia replebantur, tantaerat ha?rerica? prauitatis impia ferocitas. Hocfutururnjtnonftriin Albania natinatiuitas prxmonftrabat. A riameffeinteiligenda, primoquatenus humana ,deindequatenus belluina, & de- fuir Dux Saxonia?,ex quadam muftere parmeduumfpecie hominis,&canis. Erant C Scimus Monftrorum Hiftoria I. Foetus femihominis, & femicanIs effigies Vlyfsis Aldrouandi burbio habirantis, ft/pu/a fil/ginis decorata feptem fpicis inuenta eft , inter quas fpicaeminentior reliquas magnitudine fuperabat;&todemanno Carolus Quintui Lmperarorcopijs Hifpanicis ftiparus in Gcrmaniam irrupit, vtaliquos Principes piinime obfequiofos deprimeret, H^cprodigiofa Siligoinmemoriam reuocauit cultnum quindecim fpicarum (iris B ariftisaffabre munitarum, quiannofalutis humane poft fefquimiliefimum quadra¬ gefimo primo,in Germania, prope Pagum Malfch, non procul a Spira oppido im. pcrialiabfq; vllafat/one, iuxtamentem Iicofthenis,inuentus eft,&deinceps prx- fentemannonscaritacem rei frumentaria* vilitasfubfequutaeft . Hgcmonftrofa plants in icone 1 1, oftendirur . Iterum maiori adm/rar/one debent nos affjeere vites monftrificx , quj anna fa- Juris humanar poft fefquim/llefimum quadragefimo primo, vuas longis barb is re- fertas produxerunr. Recitat cnim l.ico(lhcnes vuasbarbaras vindemix tempore compertas efiein Germania prope Albcrfchuuiler, non Ion ge a Landauio oppido, qua? primum ad Ludouicum Bauar/f Ducern, & Ele&orem dono mifia* fuerunt ; de- indea Ferdinando Rege, & Prmcipibus Imperij, miraculiloco , confpedte ; im- _ mo, ab Henrico Vogrher infigni pidore viuis coloribus fuerunt exprelff : quemad- ^ modum in icone III. delineantur. Prsdi&is addere volumus prodigiofam Braficam natam in Pago quodamnon procul a Norimberga , anno Domini poft fefquimiliefimum quinquagefimo tertio, iuxta hiftoriam Licofthenis , qui pagus lingua vernacula Zutdem Thon nuncupa- tur, ibi igitur in agro Villici Hofeleriinuentum eft caput Brafic?,cuj fex alia capita fupra decern ex vno,&. eodemcaulefuisdinftin&afoiijs acreuerunt, qua* Brafica tanquam prodigiofa ad Dynaftas ill/us locidelata, & mulcis alijs oftenfafuit. Meminimus, & nos nonnullis ab h'nc annis vidifte Bononix in Horto cuiufdam Qlitoris Braficam capitaram immenfa? molisadquarn confpiciendam multi concur- rebant.Iraq; olitor curiofirare ductus circa radices Brafica; fodiens calceum vete¬ ran terra obrutum inuenic ad quern radix Brafica? perueniebat. Vnde olitor co* D ria vereramentarij huic herbs fore gratacognouit. Polfemus etiam, ex Plinio, in medium afferre quod, ad primum Xerxis aduenrB inLaodiceam, Platanusinoleam eft tranfmutata. Etalibi Platanusiam exiccata yirorem frondium denuoadepta eft. Itempoftremo Imperij Neronis anno,in pra?- dijs V. Marcelli equitis Romani res Neronis familiarcs adminiftrantis , mults ar¬ bores, & potiffimum olius locum mutarunt, Imo, ex Licofthene, anno poft fefqui¬ miliefimum quinquagefimo, circa, finem Iunij in Germania prope pagum JBerthoI- dfzdorffnon procul ab oppido Coburg, in Pyro arbore iufts magnitudinis, & pro- ceritacispyra ad maturicatem vergentia reperta funr.cum infummitatearboris alfj flores quafifecundi fru&useiufdero anni indices erumperent. Tandem Surius,referente Cornelio Gemma,narrat , quod anno Domini poft fefquimiliefimum quinquagefimo nono,Marciomenfe, in Regione Anglia; , quam Prifci Monftrorum Hiftoria 667 II. Monftrifieus fpicarum qutndecim culmus. Monftrorum Hilloria. 669 Prjfci Catnbriam, & Nupen Vallciamvocicarunt, annofa qusdam Fraxinus per Praxiaat medium itnmani tempeftate difTe&a effigiem Dominica? Crucis affabre rrprjefcn> Httitfirtfut* tauit, qua? ibidem plnribus annis remanfit ad imprimendarahumanis cordmus Cru* cis memoriam, & eo pocilfimum tempore, quo homines feeieftiflimi viuebant. Prodigiofa hare omnia,fiuefint propria,fiueimpropria,cundta a fummo Deo, vna cum Diuo AuguftinOjOriginem ducere ftatmmus: cum is feriptum reliqucrit. Quar- libec igitur corporales, vel feminales caufx gignendis rebus adhibcantur, fiue L.n,dtc$» operationibus Angelorum, aut hominum, autquorumcunqj animalium, fiuerna* uit Det cap. rium, fa?minarumq ; mixtionibus ,qua?libet etiam defideria, motufucanima?tnatris 2 J* valent aiiquidI/ncamenrorum, aut colorumafpergererenerisconccptibus, ipfas omnino naturas, quxfic , vel lie in fuogcnere efficiantur, non facit nifi furamus Deus, cuius occulta potentia cunda penetrans incommutabiliprsfentiafacit cfle quicqtiid aiiquo modo eft, in quantumeutnq; eft, quia nifi faciente illo, vc tale, vel tale eflet, prorfus dfe non poflfet: Ha<5tenus Diuus Auguftinus, & de his fatis, MONSTROSA IN PLANTIS SIMVLACRA. ARIA ,qus>n radicibus,ram?s ,& alijs plantspartibus ,fimulacra obferuantur , aut femper in illis ■, & in determmatis herbis a Natura reprsfenrantur, aut in aliquibus tanrfim, &raro effigiantur. Sin h sec fimuiacra per fe in herbis figuremur, tunc hs plants monftro- fs non appellanrur; vt contingit confpieari in Anryrrhino fylueftri, Antyrrbini cuius capitula humanam caluariam referunt: haedere Herbarij hanc plantam ca¬ put Drfundi mdigitant. Infuper et.tJ'paiihos ell qusdam planta apud Grecos ho- mini fimilis, quafi apdpfixsAof , fa&a fyncope ,&mutata tenuiin afperam. fixe AxArtecltj. igitur cum Mandragora conuenire vidctur,qus in radice rudiments humans figu* G rx refert : quapropter Columella mandragoramfemihominemappellabatfic. ftmihommis vefano gramtne fata Mandrogor S'n{, nem- SimuUcru pe radix ferpentiforrfiis , quoniam formam ferpentis affabre fimuler: quamobrem ferpentifor jure optimo fimulacrum ferpentiforme in radice a Natura fculptum eric appellan¬ ts . dum quemadmodum apparer in icone 1 1. II. Neq; volumusomittereramumophiphyton, fiue opbixylon, qui Clarifiimo Vi¬ to Vlyfli Aldrouandotanquamres admirandadonatusfmr. Quamobrem delinea- turn Monftrorum Hiftoria. Vlyfsis Aldrouandi Monftrorum Hiftoria . H sum Ledfori dare decreuimus, vtpoflic contemplari, quomodo Natura nonnullis cminentijs, & depreflionibus in ramufculo figuram ierpentisformauerir, vtinico- nc ill. monftratur. Placuit Viro celeberrimohanc figuram ratnurn fcrpentinutn indigitare, cum fua effigie ferpentemprorfus a?mularetur. Ramus fuitappellatus, &nonradix; cum alius fimilisfuerit obferuatus inCIematide,qua? vulgo Vitalba nonjinatur. Creuerat enirn inter ramu,& ramu ramufcu!us,qui Cenchritem angue prorfus referebar. Ideoquemadmodum rune tabs ramus in Clemacide fueratpro- crcatus-.pariter nihil prohibet.quin huiufmodiramus in alia.etiaplatagigni potucrir. Quod autem icon delineata ramum, & non radicem repra’fentet.,hoc inde colli- gimus quonia omniprorfusfibracareat.Siquidem nuliaplanrainreru natura cref- iit,cuius radix fibris vel magnis,vel mediocribus, vel minimis fitpriuatajcum plan- tis fiue perfedlis , fiue imperfe&is fibra? ad vitam fintneceftaria?, vt alimentuma terra hauriant, quiaproportione venis mefcraicis refipondent, qua; in animahbus chilum ad hepar deferunr. Quod modoin radicibus , & aiiquibus ramis a Natura cadatumobferuauimus, quandoq; in nonnuliis faxis per Torrentes, & amnes deuolutis confpicaripoftu- mus > cum interdumlapides figuram Panis ,Cafci, & Peponum referanr. Immo tradir Olaus Magnus in Litoribus Oftrogothorum, nempe Orienralium maris Bra- uiken nuncupati obferuari lapides, qui varias figuras partium humani corporis quafi artificiose c?latas repraefentant. Quamuis Incola? huiufmodi fpe&aculis af- fueti talia fimulacranihili faciant. Hadtenus Natura? ca?iaturas meditati fumus iiamNatqr? pidfuras contemplari oportef. Namq; fi contingit, vt ars fculpendo, & pingendo Naturam in omnibus a?muletur,vici/fim Natura,quafiartemIudificando,fculptoris,& Pidtorismunus imi- tari viderur, dum qasdumlineamenra, quafipeniciilo dudta in ramis,& truncisar- borum,& interdum in lap/dibus , ita afFabre accomroodat, vt varias rerum icones exprimat. Proponimus igiturhoc in loco fpedtandamporrionem truoci arboris Guaiaciadhucin publico Mufreo feruatam, in qua dug figurxad viuum expreffa? confpiciuntur, quarum altera eft auisaquatilis, altera verb fungi. Nam truncus arboris , in quo,he dugfigur? vifimtur, non erat h;s exornatus ni- fi in parte ilia inferiori,que terram refpiciebar :parsem'm fuperior caudicis Guaia- ci aliquantulum bifida apparebat, & quodammodo in duas partes minores diuide- baturfefquipalmilatitudine,fedin parte inferior! minime bifida due ilia? figura?in- nicem oppofita? duobus ramis bifidis,feupotiusramorucn meduilis refpondere vi- debantur . Cum Lignum guaiacum fuapte natura meduilam quamdam nigricante, plerumq; ca?tero ligno illam circumdantc maioremhabeat.Attameuin hocligno oppofitum obferuatur -.cum maculae nigra? ligno circumdante minores lint. Iraq; in altera partcligni cernitur figuraauisaquatilis , nimirum A i dea? marina* Toraninuncupate, &in altera parte trunciconfpicitur icon refarens formam iliius fungi, quem Vulgus Galletto vocitae. Sicuti in icone I ill. exprimitur. Quapropter non po/Tumus n/fi admirari perpulchra Naturx opera, qua? non fo- lum monftriftca in animalibus gener3t ,fed etiam in Iapidibus, &ftirpibus , in qui- bus, macularum varietate, mulras animalium,herbarum, & aliarum rerum icones fingit,quas proculdubio cafufadtas efte arbitramur. Zicet nonnulli, & potiflimum Albertus Magnus horum generationem conftellationibus aflignent. Namq; fi acci- dat, vt fydera difponant agentia naturalia ad procreationem Canu, tunc inquiunt hominem cutn facie ridium Cam's quodammodo aemulante nafei, & pariter tunc in quibufdam Iapidibus, & truncis arborum non dilfimiles Canum figuras delincan, gc fie dcinceps de alijs aniipalium form/saffeuerant. III. V art a figu¬ re in dtbus . Picture na- tura les qufi, Signi Git A' tact trun¬ cus figura- tus . mi. Caaff figH" r arum in truncis^U pidibus, L 1 1 PLAN y Monftrorum Hiftoria. <*7 5 PLA.NI7E IVXTA VARIAS PARTES MONSTRlFICfE. EDDVNTVR plantsmonftrofa? plurifariam,prim6 perinfitione, quandoexcommixtione dmefi generis plantarum arbor fua natu- rafteriIis,acceptofj?cunda? ftirpis feminario, fru&us producit.Qua- mobremmemoricedignutneft 3 quod Plinius fe vidiffctcftatur dein- fita arbore Tiliaapud Tiburtes,omni generepomorum onufta, alio ramo nucibus, alio baccis, alio vice, fids, pyns,punicis,tnalorumq; generibusmon igiturpratter rationemcanebat Virgilius. Inferiturveroex fcetu nucu Arbutus horrid*, L. 2. Georg, Et Fictile t Plat ant malos gcffere valentes , C a slant a fagot , Ornufy, incanuit albo Florepyri } glandemf, j/'ues fregcre fub vlmts. Item Calphurnius in Eclogis hucrefpiciens fcribebat. p Ars me a nunc malo pyr a temporal mod'o cogit Eclegu.X, Infitapracoquibusfubrtpere Perfica Prunis . Vidimus,& nos in pulcherrimisViridarijs,& Fiorarijs Sereniffmi MagniHccru- ria? Duds vuarum racemos ex ma!o limonia prodeuntes, necnon rofas, quas planta Iafmini proferrebat; fedha?c fere monftrofa non videntur cum paffim in horns miro artificio parentur. . # Iraq; prattermiflis hifce plantarum monftris arte paratis, ad illas planras ponde- randasaccedcmus, qua? in primordio fucegenerationis.iuxta radicem, ve! folia,vel caules, vel flores,vei frudus monftrifica? a Natura procreanrur:quandoquidem er- E’er* plan- rata Natura? in prcedidtis omnibus plantarum parribus obferuauimus, vt deinceps tarum mb- proponendo icones oftendemus . fir*qua. In primis monftrum circa radicem planta? nob/s fe fe offert confideradum, quod G elapfis annis in publico Viridario coinpertum fuit. Nafcitur planta pafFm inter fegetes,prope fepes inmarginibus agrorum, folijs fatiuo ocymo{imilibus,ra- OcymaFlrt mulis hirfutis .quorum faftigium flores candidi occupant, quibus cadentibus fuc- defcnptio. cedunt vafcula in quibus femen nigrum continetur , radice tenui, &inani,quam Matthiolus ocymaftrum,ocymoidem, &ocymum fylueftre, iramo Caftor Duran- tes Bafilicum fylueftre appellat. Dodoneus vero Lychnidemfyiueftremalbam, & Bauhinus faponariam hirfutam Italorum nuncupauit. Quoniamautemhuius planta? quatuor fpecies obferuantur :prima eft iam dcfcri- pta,qua? ftorem album fimplicem emittit, afecunda flores purpureierumpunt; tcr- tia flore pleno candido crefcir,propterea Lobelius hancLichntdem,fy!ueftremal- bam multifloramindigitauit; quartademum florem purpureum plenum producit. Species va- Quamobrem ha? tres poftrema? differentia? ob pulchritudinem, & raritatem in Flo- ri& ocyma • ^ rarijs alunrur. Primaautem fpecies tanquam villiffima fponte in Hortis crefcens Sri, a diligentiflimis cultoribus eradicatur. Accidit autem vt Hortorum Cuftos, in extirpandis fylueftribus herbis,eueileret huiufmodiocymaftrum cum radice adeo tumente, vt rapum atmulani videretur: cu igi tur ha?c planta tenui radice fuapee natura crefcar, hanc delinearam tanquam mo* ftrificam Eedlori fpedtandam exhibemus in icone I. Verum quidem eft, quod fimi- lis planta in Hortis ob alimenti vbertatem, & flores, & folia iufto maiora pro ducir, I* fed nunquam ralis radix fuit obferuata, cum in terra ftercore faturata prouenerit. Prteterquamquod faftigium plants,vnde flores exibant, tumore quodamprater naturatn Iaborare videbatur. Sin ad monftrofa plantarum folia accedamus , prima facie proponemus ramutn fpe&andum Amygdalifolijstnonftrofis pra?ditum, olitntanquamadmirandum a L II 2 Fra. Vlyfsis Aidrouandi 676 I. Ocymaffcrum radice monflrifica cum tu- more circa faftigium. Monftrorum Hiftoria. <577 E F G H Fratrc Gregorio CapucinoRegienfi Clariffimo viro Vlyffi Aldrouando commii- nicatum. Eft igitur Amygdalus arbor notiflima, nimirum procera ,caudicc craflo, redlo,- corticeafpcro, & folia geritperfico fimilia . Modoin fummitace rami huius arbo¬ rs quxdam folia vaidemagna, crafla, & crifpa, necnon colorepurpureo infignita confpiciebantuf, quK prorfus a veris Amygdalifolijs degenerabant. Deindc in¬ ter hate monftrofa folia quajdam erant virore pnedita,quatdamadmodutncrafra,& quaedam interfe fe ira complicata, vt illos Vlmi folliculostemulari viderentur,ex quibus animaicula veluti culices euolare folent. Quare conie&arepoftumus horum foliorum complicationem ab aliquibus erucis in fabricand/s folliculis fieri, cum inter ha?c monftrofa folia, fiJamenta candidacu quibufdam ouis latibularentur, qua; proculdubio ab Eruca, vcl firaihanimalculo fuerunt edita. Pratterquamquod aliquod genus erucarum dcrermirtarum fuiffe exftim3mus,quod folliculos, ad prolem propagandam,inter h?c folia fabrefecerit.- etenim ex contextisfo!liculis fimiiia animaicula rituerucarum in chryfalidem tra- fmutata Papilionesprocreant. Cfteriim cum Amygdalus fit arbos multis redundans excrementis, & fuperfiui- tatibus facere non poftumus,quin dicamus monftrofa folia ex his d/mana/Te. Pr?- fertim cum copra gummi exhac arbore ftillec. Vocatur enira Grata's JfavySdbn ctTrorQ i'zuv cifjtji'rt; ttoM*?, quia habeat multas rimas a quibus copia gummi exear, & pr?fertim cum intellexerimus in huiufmodi arbore nonnunquam fimilia folia re- periri. Quamobremex hac materia redundante tales monftrofa? frondesemerge- re poftunt, ex qua deindemateria proportionata generatio erucarum poteft fieri, iuxtafententiam Ariftotelis, non quodlibet, exquoliber, fed dererminatumex determinate procreari. N/fi ve/imus afteuerare rantameftehuiusafborisatrahen- diauiditatem; & frondefeendi luxuriant, vr, obfru&us fata,fru<5hbus iniuriamin- ferar, dum alimentum ab humo auidius atradhim in frondes abfumit: ficq,portio frutftibus neceftaria intercipitur. Probanda igitur eftfententia Theophrafti, qui de vitio huius arborisloquens verbo t%u/3p'ify vfus eft. Sonatenimapud Grecos *’%y@pl£co infolentius efferor, feu petulanua modum excedo ; videturqi adillas fpettare plantas, qu? nimia foli vbertatelafc/uiunt , &Iuxuriant. Hocigiturmo- ftrum in icone II. monftratur. Abhifceplantarummonftris noncftarcenda quedam Vrtic? fpeciesa Natura monftrose procreata, c t u?ad noftras peruenit manus: funtenim Vrtic? vang, ni¬ mirum pungentes, & non pungentes, & h? vel f?tidat,vel non foetida?, vel macu. lof?, vel non raaculat?crefcunt. lllarum nempe vrentiumdooaDiofcoridege- neraaflignantur: quamuis in Italia tria genera paffim virefcant. Primum genus, crefcit cauleafpero rotundo.&pungente ,& pilulas hirfutas,& horrentes cum fe¬ mme in caule gerit. Secundum genus prouenit folij s quidem fimilibus, fed caule veluti quadrato,afpero, & ad radium horrente, cum femineracemofo ,& minuto. Tertium genus folijs minoribus fed acrioribus crefcit. Primum genus Mattbiolus Vrricam primam , Tragus Vrticamromanam, Lo- bellius Vrticam fylueftrem femine lint, Fuchfius in Iconibus Vrticam veram, Ge- fnerus in horro medico vrticam raafculam, & Dodoneus Vrticam vrentem prioretn indigitarunt. Secundum genus vocatur Bauhirto Vrtica vrens maxima, & vrtica fecunda DuoficfmdisyVrtica maior Fuchfio, Vrtica fylueftrisafperior Lobcllio,Vr- tica vulgaris vrens Trago , & Vrticafoeminaj&communis quibufdam appellatur. Terriumdeniq; genus apud Marthiolum cpgnominatur Vrtica vrens minor,Cania forte Plinij apud Bauhinum. Vrtica ex-'gua Cefalpino, & Vrtica vrens minima Do- doneo. Ab his omnibus diferepantem Vrticam vrentem obferuauimus, quam damus in icone IILnon tamenfpecie, fed tantiimmonftrifica foliorum facie, qu?poftea adfecund 3 m fpeciem referri polfet, Nolumusenim imitari Tabernemontanum, qui primam Vrtica* vrentis fpeciem aliqoindo in caule, & radice rubefeere anima- duertens,duas Vrtica fpeciesconftituit, quarutnalteram Vrticammaioretn,&al¬ teram Vrticam rubram appellant. L I I 3 In hac Folia won- firofaAmyg dull. Cauf&mn - Brofa plan Lib.lJe caa.pl.cap. 3- II. Li64.de mat. wed. c‘ 79' Vrtic arum varia gene. ra. III. Monftrorum Hiftoria. III. Vrtica monftrofa rnr. Cau/a moa ttri. Moo ttrofi cattles plan- tarsem . In Ain't $ tty mum. Jntubt fpe- ties quot. V. Monfirttm Intubtob- feruatu ab llluiirtfs. Senators Samperie, Vlyfsis Aldrouandi lnhacimtur monftrifica planta,ratione fitus,& figure,folia funt diuerfarffquL' demhorumalia funt lata,aliaangufta,alia crenata, alia nequaquam.alia aped/cu- lo pendent,alia cauli adherent, alia demum perfe&am formam funt forti$a, & a lit maleconformacacernuntur, Idautetn natura vario follicitata impedimento, in procreandis ftirpibus, prsftare folet. Neq; volumus filentio inuoluere monftrofum folium in Malo medics , fiue citria inuentutn. Malus enim citria, velmedica, auc Aftyria, aut Hefperica a Regione nomen forcitur. Sc varietaspomorum in magnitudine, Sc faporeobferuatur. Arbor eft perpetuo pomifera,qu 2 Auranciorum,& Limoniorum plantatn proccritate ad?- quat: etenim tria hate malorum genera, {'cilice r citria , limonia, & auranria inoffi- dnis Medicorum vfitata ad vnurn genus fpe&ant: fiquidemfolia perpetuo id ar- bore virefcunt,& afolijs aurancij mali, aut pariim aut nihil diffentiuntexiguis fo- raminibus vifionem effugientibus peruia, cumramis flexilibus, viridi corticein- dutis, Sc fpinarum copia munitis. His igitur intellect's de refta figura foliorum tnali medic x , non potentials niff afferere folium in icone 11II. dclineatum fuilfe monftrificum; cumomniquaqia genuinomali affyrij foliodifcreparetjvrLector contemplari porerit. Soletenim contingere plantis,quod,inproduiftione Gemelloruro, animantibus accidie: fiquidem in vtero animantis duplex foetus interdum conglutinatur , & in plantis duo foliaaliquando copu!antur,& vnum monftrificuraconftituunt ; quema- dmodum hoc in loco licet intueri; & quamuis ibi folium etiam Mechoacani confpi- ciatur,hoc ideo fadtum eft, quoniam a Pidtorc in cadem tabeila fuerat de lineatum, & dcflatore incifum Modo admonftrofam foediratem caulium plantarum fermo nofter dirigetur. Narnq; tn ftirpibus interdum caules monftrose augentur, & dilatantur, veluti foe¬ tus animalium quandoqjmagnitudinem enormcmforriuntur :quoniamautem mon- ftroficaules in multis, & diuerfs plantis fucruntobferuati.iddrcoabherbisnoti - oribus eritinchoandum. Eft igitur qua:dam plants xt%et>p/aSne nuncupata, vel quia cichorio fit conffmilis, vel quia inter genera cichoriorum recenfeatur,Diofcoridi . crt'pts nominatur,& La- tinis Intubus,fiue Intubum, quoniam hu ius plants caulis in modum tubi tubulatus fit. Hinc Herbariorum Vulgus, nomine latino corruptoJndiuiam, quaff Intubia appellant. ° Eft itaqtplanta hate duorum generum, quoniam in Intubum domefticum, & fyl- ueftrediftribuitur. Domefticum rurfusin duasfpecies diuiditur, nempc in latifb- lium,necnoninanguftifolium, folijfq;magis incifis. Pariter Intubum fylueftre duas comple&itur fpecies,quee ratione exiguifeminis,& anguftiae foliorum, ab In- tubishortenfibus diferiminantur. Modo inter has fpecies vna eft, qua: vocatur Intubum erraticum Plinio,Intubutn agrefte Gefnero in horro medico, Intubum fylueftre, & anguftifoliumLugdune- fi, Solfcquium Brumfelfio, Cichorium fylueftre Lobellio , Dodoneo, & Matthio- lo, Cichorea ca?rulea Trago,& Deniq; Cichorium officinarum, & Seris picris Diofcoridiapud Bauhinum. Hate plantacolore floris variat, nempecatruleo, al- bo, Sc rofeo, quamuis bate, quam damus, florem ca?ruleum protuliftet.Immo caulis plants hums latitudo aliquando quatuor digitorum fuit obferuatus, vr reftificatur Dalechampius,referente Bauhino.in Iliftoria plantarum in capite de Beta Quan- doquidemhtecplanta, oh materia: vbertatem, folet monftrofoscaulesoftentare. Nondiftimile monftrum Intubicxhibemusfpediandum in icone V. vbi caulis ad- modumlatus,& compreffus confpicitur,qua? compreffiopoftea,velab anguftialo¬ ci , vel ab aliqua re comprimente prodire folet. Non diffimilemplantammonftrofam IlJuftriffimus Ioannes BaptiftaSanjperius Bononia: Senator inuenram, ad iocupletandum muffum publicum, viuis coloribus prone,&fupinedelinearicurauit, die vigefima feptima lulij annipoll millefimum, Sc fexcentefimura trigefimi feptimi. Hateerac Intubi fpecies florecteruleo, caule latiffimo, &fo!ijs itacompIicatis,&connexis,vt nidutn alicuius auis emulari vi- deretur. Soncho, B D Monftrorum Hiftoria. 681 II1I. Mali Affyrij folium monftrificum, cum folio legitimo Mechoacani. 6$2 Vlyfsis Aldrouandi V. Intubum fylueftre caule monftrofo, nem pc lato, Sc comprefTo . Vlyfsis Aldrouandi Lib, z.tie i 914 /, med. i$h quorum altera fpeeieru apud C)ufiuro,& altera apud Tragum defcribitur qua* inter fe facie non yalde difcrepanr; namq; iuxta radicero, multa emirtunt folia Leucoi luteifolijs firailia, viridta, fcdangufttora, inter qua- vnus, fed plerumq, pluresaf- furguntcaulesjfolijscarinatisobfiti, fuftinentes flores quatuorintegratos folijs, flauos ,& Leucoi bortenfis Jutei a?mulo$ » fed minores, mmufq; odoratos. Succe- Vlir« dunt floribus oblonga cornicula, vt contingit Icucoiofatiuo, feminibus referta, Radicem habet longam candidam, & multis tenuibus flbris pra*ditam. Ex defcriptis, & enumeratis Leucoi fpeciebus Lei !, & Tithymalus mafculus. Secunda fpecies vocatur Tithymalus ffmina, ^vptirni, quarn Alij xttpvnw, xa.) /uuptrivivM cognominant.Ter- tia fpecies nuncupatur -mpd^iac ,quam Aliqui r/Qu/ucthiS'ct nominant. Quartaeft »A/oirxo7r/oj. Quinta xuvrapicrtr/cts. Sexta JWJ'paJ'wj .Septima a-Xxruft/ASLoe.Theo- D phraftus plurarecenfet genera, &hodiein phythopinacea Bahuinofex fpecies fupra viginti enumerantur. Modointer rot Tithymalorum fpecies, quinta apud Diofcoridem Cypar Ulias nuncupata nobis ft fe offertconfideranda. Etenim Tithymalus cypariffiasapud Diofcoridem eft Tithymalus cupreflinus,ftue humi Pinusapud Lobejium,&Efu!a cupreffina quorumdam; exit a terra in cauiem dodrantalem, & etiam maioretn.fub- rubrum , ex quo folia Pini, yelCupre/fi jemula, fed tuolliora, & tenuiora exoriun- tur; vnde nomen traxir. Candido redundat fucco, & eadem vi cum alijs Tithymalis pollere perhibetur, Ha»c fpecies inuenra fuit fummitatem verfus monftrifica : nam caufis dilatabatur X. cummultitudine foliorum, & floribus cauliadha;rentibus, vtcon fpici poteft in scone X, T ragapoto¬ rn fpecies quot, VIJIL Tty mum tt thymali. Lib.\.de mat. med . tap. j6o. Species ti * tbymaloeu . Alitur Mondrotqm Hiftoria . reffo , & concerto . Vlyfsis Aldrouandi VIIII. Tragopogon caule Jatifsimo • Monftrorum Hiftoria, X. Tithjmalus Cuprefsinus monftrofus. M in m 3 Campanula XI. Lib.qJe mat. tned, cap. 23 . XII. XIII. 2Moly tjuot fint diffe¬ rentia . xmr, JR am us Celt ni motiHro* fus. 6$ o Vlyfsis Aldrouandi Alitur infuper in Florarijs ,ob florum copiam, & amamitatem, qua?dam planta, qua?a Matchiolo Medium, & Viola mariana nuncuparur, & /ponce cr cl'cit in locis nemorofis, folijs intubo firailibus, caule procero, floribus amplis, & campana? figu- ram jemulantibus ; quocirca Bahuinus in Phythopinace hancplanram adea- rum claftem retulit,qua? a forma floris campanula? appellantur, qua? pofteaa Vvlgo Herbariorum genera rapi fylueftris vocitanrur Hinc ruftici monticolat in agro Bononienfi rapunculutn fyiUeftrem nominanc, & Gefnerus rapi fylueftris ge¬ nus maximum nuncupauir. H?c igirur planta nonnullisab bine annislato caule in publico V/ridario creuir, vtifficoneXI. obferuari poreft. ^ Ridiculum , & magis admirandummonftrum in Anchufa confpicati fumus . Eft enim dyyuo-a dida -riepa!7o ay^s/v,quiafuffocandifacultate potiacur rquamuis alij ftcnuncupatam putanta rubicundo radicis colore , quandoquidem dyydtyiv apud Graecos eft fuco illinire.Tria huius generatradic Diofcorides, Plinius quatuor,& Bahuinus in Phithopinace quinque, folijs, & floribus variances. Producit vtpluri- mum folia afperainftarBuglofli, flores per caulem fparfos purpurafcentes,&radi- cem fanguineo colore referram. Anchufa igitpr,qua? eft fecunda apudMatthiolu aliquando caulem admodum craf fum procreauitcum copiafoh'orum , & florum purpurafeentium in fummitate com- plicatorum,&in orbem ita difpofitorum, vt figuram ventilabripra; fe ferret: que- madmodum in icont XII.apparet,vbi Ledtorplanta Anchuf? genuina,& naturale, g deinde monftrofam confpicari poteft, vt perfedta, & imperfedfa Naturae opera in plantis quoq ; manifeftentur. His addimus alium Anchufa? caulem eleganter monftrofum, qui alio tempore fu- itobferuatus; erarenim obliquus, & latus ,cuius faftigium flofeuli purpura/cen- tes exornabanr, vt in iconeXIII. fu b numero I.confpicirurj vbiquoq; fub numero 2 ,cernitur foliu molymonftrificuicu in dus faftigio fru6tu$rotundus a Natura fue- ritprocreatus. Moly, feu herba ita a Grarcis nuncupara dnorS /aeoM'vuv rat roVa?, ni- mirum ab amoliendis morbis rquapropter inter amuleta collocatur. Vnum tan- tummodomoly Diofcorides cognouit,cum noftraa?tasfpecies plures nofcat;fiqui- dem in Phythopinace quatuor diffe Bahuini;feu homericum Lo*bellij, & ftrofum illudfoliumedidit. Producithocmo!y folia fcilla? folijs fimilia,longioratamen , & inuicemfe am- pledtentia, caule longiflimo , crafTo, concauo fine folijs , multos flores ftellatos Iongis pediculis inha?rentes fuftinens , nigro femine, inftarfeminis ca?parum.Ra- dicem habet cra{Tam,albam,rotur>dam, & nigro cortice te&am, quam negat Tbeo- phraftus difficulter erui pofte, vt Homerus afteuerauit. Prq?terea, iuxta caulem huius planta?, inter folia plerumq; alius exit cauiiculus planus,cuius fummitas nucleum veluti AH ij ger/r, qui terra? commiflus germinat, & prolem huius planta? propagat Monftrofum igitur folium procreacum efle exi- ftimamus ,quia cauiiculus, materia luxuriance, in folium degenerauit, cuius fafti- giumhuiufmodi nucleo, feu fru&urotundo a naturafuitexornatum. D His monftrofis plantarum caulibus tanquam coronidem,pulcherrimum, & admi- randum caulem pra?ter naturamlatiflimum herba? Lycopfisaddere volumus; qu« a natura Anchufa? non multum recedic. Quandoquidem Diofcorides de Lycopfi verba faciens, earn abaliquibus An- ehufamnuncupatamfijiff'epronunciauit, necpra?ter rationem, cum & ipfa,inftar Anchufa?,florido radicis colore referta fit. Hocmonftrum in icone XllH.appa- ret. Neqj amonftris huius generis eft fegregandus quidam ramus Cotinr, qui in fummitateerar planus, & inftar Pedi epifcopalis contortus; quiin publico Mufa?o exficcatus, & delineatus feruatur, fed cum non fuerit incifus, proptereacius iconS fpedandam proponere non potuimus. Hadtcnus de monftrofis plantarum caulibus ,& ramis fermonemhabuimus, ia tempuseft,vt defeendamusad monftrificos flores, qui a natura in varijs plantaru " • gene- rencia?habentur. Idco inter has moly maius moly bulbum in folio gerens Theophrafti mo- ^ Mon (from m Hiftoria 7 <591 XI. Medium Matthioli caule lato , & mon- ftrofo. $9 2 Vlyfsis Aldrouandi XII. Anchufa purpurafcens figura ventilabri. Monftrorum Hiftoria. ^93 XIII. Anchufa caule monftrofo purpurafcen- tibus floribus.EtMoly folium monftrificum . 6 94 • Vlyfsis Aldrouandi X1IH. Lycorfis cauie latifsimo . Monftrorum Hiftoria. (5pj tut defers* ptio , XV. generibus inter dumprocrcantur. A’notioribus igiturinchoantesjnonnihil dero- faramulutn herbaceum in centro floris gerente dicemus. z h £ Rofarum igiturpermulta? differentia? a Theophraftoreccnfentur, qua? folio- f ‘ • # * rum multitudine,paucitare, afperirate, la?uitate ,ftirpis colorc, & odore variant, / plerutncj; tatnen rofarumduplex genus,nempe fatiuum,& fylueftreaffignatnr. Ad fatiuum,& hortenfe genus refertur rofa ilia purpurea,minus rubens a Piinio appel- lata, Italis incarnata did a, in officinis medicorum rofa communis, & pajliderube- fcens appel/ara. Huic fuccedit rofa alba pleno flore villior habita. Alia eft fatu- _ p rate rubens, holoferica Lobelio vocata, Damafcena officiriarum.quaefloremfim- Jv 4 r f* " plicem , & plenum emictic. Alia eft buius generis, fed minus fat.urate rubet.Alia mofcatulaab odore vocitatur, &flore fimplici, & multiplicicrefcit. Alia fine fpi- iton “ rt hu nisprouenic ? magnitudine,& paruitate floris varians. Aliademum rofa?incar¬ nata?,& vulgari hortenfi eft fimilis ,fed folio crifpo. Deinde genus rofarum fylue- fire multas comprehendit fpecies,de quibus in Hiftoria plantarum verba fient. Iraq; inter fpecies rofarum hortenfes, ilia vulgaris, & incarnata Italis nomina- ta, anno Salutishumance poft fefquimillefimum nonagefimo fecundo, monftrifica nata eft, fblij s grandibus, cum calyce non ita magno,ex quofoliola barbata crum- pere folent; nam ibi folia viridia magna, & lata enata con/piciebantur. Ex medio rofa? centro, vbi anrhorse nuncupate locus eft, ramulus fefquipalmQ Iongus folijs numerofis obfitus emergebat,fine vllo abprtiua? rofa? rudimento,quod F in alijs quandoq ; cerni foiet. Quandoquidem Naturaex pra?cipua calycis portione,Iuxuriante floris materia, alium florem in medio alterius fabricat. Sedoppofitum inhoemonftro debemus atteftari, nam, juxuriante herba? materia, es centro floris alia herbacea folia emi- fit; id monftrum in icone XV. monftratur. Eodem anno, mimirum poft fefquiminefimum nonagefimo fecundo creuit in hortopullico il/a planta bulbofa, quam Marthiolus Martagon Chymiftarumappel- lauit, Lobdius Lilium monranum, & Cefalpinus Lilium fylueftre purpureum, Va¬ riative planta ratione colon's florum, namalij magis ,alij minus rubent.Alij can- didifuntinmaioripretio habiti. Sedrubentes aliquibus maculis diftinguuntur.* omniumtamen flores terramfpedant,& prrinteruallain fummocaule nafeuntur, 8 cfoliaflorumadpediculum refleduntur. Folia autem plantar circa caulemfuntla- ** ta, radix eft bulbacea, & colore luteo referta. Crefcit paffim in locis fyluofis, & propterea creditur effe notiffima. Creuit igiturhaec planta monftrofa,& admirabilts, primoob caulis procerita- tem, quae altitudinem fex dodrantum fuperabat: deinde licet caulis fecus radicem per fefquidodrantem alijs plantis huius generis effet fimilis; mhilominus deinceps totus caulis erat latus, compreflus, &herbacei coloris, vbicumqi foliolis ftipatus. Sedcum planta? huius generis ab imo ad fummum florere foleant. Haec planta eo¬ dem tempore cum flores quindeeimapertos oftenderet,veritati confoqum effe vi- debatur,nifi planta a corona radicitus fuiffet exciffa,quod in maiorera proceritatg proculdubio fe feextuliffet, &reliqui flores quinquaginta numerati reclufi appa- ruiffenr. Exhibetur fpedanda ha?c monftrofa planta in icone XVI vbi dccem tan- 13 tummodqfloresapertifueruntdelineatijVt reliqui omnes claufi fuis calycibus fbr- mam dadylorumrepraefentantibus melius confpici poffent, Contingit quandoq; nobis videre monflrofum Bellidis maioris florem,nam Mat- tbiolus in Commentarijs ad Diofcoridem tria huius plant? recenfet genera:cum . tamen Bahuinus in Phythopinace duodecim fpecies enumerauerit(vocarur Bellisob ***** % U9t ' florem bellulum, & pulchellum) hie autem de ilia fpecie verba fiunt, qu? Beilis maior nuncupatur, & emittit folia ex angufta origine in latum ambitum definentia, fubrotunda, & circumquaq;,more folij querni, ferrata; fed qua? crefcunt circa cau- lemanguftiora, & magi§ oblpnga funt,inftar foliorum fenecionis . Abvnaradice . plures caules cubitales, teretcs,& robuftos fundit, e quorum faftigio flores Anthe- ellt “ ss midis, &marricaria? floribus maiprcserumpuntjcolorc intusaureo,Sc folijsalbis luteum cingentibus. In fimili plants a nobis obferuata flos itamonftrose erat fabricstus, vt nonnifi folio Defcriptio lilt/ mint** ns • XVI. Species Bel ma torit deferi ptio . Vlyfsis Aldrouandi XV. Rofa monftrofa. XVI- Martagon monftnficum qu^quag A ’ flora m - Monftrorura Hiftoria 698 Vlyfsis Aldrouandi XVII. lib.i >de p>at. med. fap,lo6. Ranunculi h folia alba fimul iun&a fine anreo centro confpicerentur; cum calyx floris,ob mem*, brapa-forteduritiemdilatarinon potuerit?quapropter folia coalica monftrifkum florem reprsfentarunt, vt in icone XVlI.cernitur, Ncq; admirari debemus, cum h sec membrane durities in calycibus NarcilTbrum fimilem eff €tum produxerit; ideoq; Horrorum cuftos forficulatalcrn metnbranam dilatare folet, ne flos monftrofus crumpat; alioqoin, per compreffionctn folia florli coa}efcunc,& monftra buias generis producuorur,dum folia tantummodo albafimul conglutinatafinecenrroluteoin luccmegrediunmr. Paucis ab hmcannis Ranunculi quo q, monftrofi fioresin admirationem nos rra- xerunr. Eftranunculus Diofcoridi /3arpd%/or ,quia locis huroe&is more Ranarum lftetur, Item at^nov uypiov , nempe Apiutn agrefte,quia fob' oruro forma Apiutn imitetur. Dicitur Herba fcelerata, quomamfceleftimendici,vt ftipem exrorque- re poilint h3cincruribus vlcera excitant. Vulgus intcrdum pedcm Corui, nec« nonpedem Gaili, a forma foliorum, hanc plantam indigirat. Huiusmulta genera Diofcorides, & Plinius mcmorarunt, fed multo plura Bahuinus in Phythopinacc jfte'ttsquot enumerauir,dum quatuorfpecies fupraquadragintarecenfuir, Ilia igitur fpccies o&aua in ordine apnd Bahuinum, nempe ranunculus ereftus hortenfis multiplex, fcupes Corui floreplenoapud Brunfelfium,& Ranunculus polyantbemus multiflorus.feu olcraceus hortenfis primus Lobelij in obferuationi* bus, & Ranunculus polyanthemusin iconibus apud cumdemexhibuit quandoque flores, quales in icone XVIII. cernuntur Quandoquidem in fummitatecaulium B duo flmul, & tres flores coalin' emerferunt. Hocq; non aliunde diroanare potuir, nifi ab vberi materia f!orifera,& a faculrateformatrice, qua; flores ab inuicem fe- gregarenequiuit. Inaifertorumconfirmationem,confpequsdara rotunda epiroticanumerantur,hodie Italis MeUrefe^fotrka colore rofeo. Hscmalaprimiimin Epiroproueniffe Grsd feftificantur, dum ilia Epirotica indigitant. lR Monftrorum Hiftoria. 709 XXV. Amygdalsgeminatseraonftrifics. Vlyfsis Aldrouandi 710 irotica gemmata , cum pomo paradifeo monftrifico. Monftrorum Hiftoria. 711 In hacigiturfpecieduomala gcmellaex vbertate materia prouenerunt, licet fionotimiquaq; copulata, fedtantummodoiuxta pediculum . Item aha duo Mala cpirotica, feu rofea conglutinata vidimus, qua?, licet eflfent geminata, vnicum ta- roen pomum reprtefentabant, & gemella erant racione duorum pedicu'orum appa* rentium ,exquibus pendebant, qui fuerunc rudimenra ,&(ignafiorum,quibu$de tluentibus, frudus, feu poma procreantur, vt in icone XXV I. oftenditur. Vbi proponitur quoq; fpedandum pom mi paradifeummondriflrum ,quodan- no Salutis Humana? poftfefquim.IIefimum m nagefitno tertio, menfe Nouembris, IlluftriUimus Carnillus Paleorus Bononia; fenaror Eminenriifimi Cardinalis Pa- “ leotiprimi Bononi a? Archiepifcopi fra ter, & IlluftnflimiCamilli Paleotihodier- niSenatoris auus, rerfi naturahum diligentiffimus indagator clariffimo viro Vlyf- fi Aldrouando donauit. Erat autem huiufmodi fiudus pomum paradifeum Vulgo nuncupatumjquia fuauiffimumadorem fpirabat, fed iuxta pediculumeiufdem po- mi adnata erat appendix fubftant if ,&co!oris eiufdemfrudus, qua?roftrumalicu- iusauis, vel digitutneum vnguiculoa?mulabatur. Verum, vt veritatem fateamur, mentulam potius Cam’s vna cum feroto , quam effigiem alterius rei reprjefentare videbatur;& in fummitate tabs mentula? cisfpis qu^dam nigra, & acuta cerneba* turned melius id apparebat,quando harepomi appendix deorfum vertebatur, que- madmodum Ledormicone poterit med/tari . Pofteaquam incidimus in fermonem pomorum paradifeorum, qua?, ob iucundum E odorem, & gratum faporem ,paradifea quad ctditus miil'a nuncupantur; non eric ab re deferibere aliud monft rum in hoc pomorum genereolim obferuatuma pra> dido Illuftriffimo Camilla Paleoto,anno poftfefquimillefimunonagefimoquarto, ) XXVU. Pomum paradifeum monftrificum • xxv r. appendix portn quid referret. XXVII, Pjrorum iifftrtnti*• XXVilL Pyri fylut- firet quale s fruftut ft- r*t , X. a de cep , mid. fee, lac.cap.I. D ifftrtntif Mali dr an¬ t'd' XXVIIII. Malum li- monicim dul ee. Vlyfsis Aldrouandi 71 1 Hqc nuncuparr poteft Diorchites, quia fit pomum gctncjlum figura fere duorum teftium,quorum vnusaltero fit longior, Pomum majus erac figura; colochintidis pynformis,aJterum vero forntj3m teftis rotundiorj's imirabatur. Pediculus poftea frudus ytriq; crat communis,fed maiori pomo magis annexus. In vtroq; color flauefeensad aliquem ruborem vergebat. In fuprema parre vtriufq; frudus, cui fios hjrercfolet, vmbilicus confpicicba* tur, &prope vmbilicum minoris,erat rima qua:dampudendiroulicbrisa?mula j qua- fi Natura ahum vmbilicum ibi procrearc voluertt ? vt in icone XXVH- videri poteft, Natura igirurinplantis fa?pc numero aberrans a fcopo ,monftraproducir, ficutj fa?pe vidimus ,5f pra?fertjm in pomis: hoc enimanno obieruauimus pomu quodcu* curbitam vinanam a?rnu!ari videbatur . Quandoquidem habebat figuram vafcul* rotundioris cum collo adha?rente parti fuperiori, quafi paruum caput porno infidc* ret. Hmc colligimus quod Natura duo poma procreare voluit ,fed ex inopia ma- terie , pomum magnum , & perfedum primo genuir, deindc aliud admodma paruum quemadmodum, etiam in multisalijs frutftibus accidere folet, Malis Pyrifunt a /fines , qua;, Scipfx monftrofis frudibus non carent. Pyrus eft arbor notiflima, cum pafiim in Europa crefcat, ira nuncupata, quia eius frudus pyramidemreferanr. Differentia?funt plurima? ratione magnitudinis , figura;, fa- poris,odoris,colon's, & remporis; itaut Cordus in fua Hiftoria , quinquaginra genera Pyrorumrecenfucrit, qua? in Viridarijs,agris,&alijs Iocis cultis crefcunt. Sylueftriadicuntur.qusinlocisincultis.&nemoribus fponteoriuntur. In ho- rum Sylueftrium genere olim Pyrumobferuauimus admirandam, & monftrifieam, cuius ramumdamus fpedandum in icone XXVIII.Erar ha?carbosfpinis horrida, quibus Pyri fy Iueftres fcatere folert,&pyra magnitudme, figura, & colore diucc- fa proercauerat : quamuis poftca effenr infipida, & guftui in grata, veluri frudus fylueftres huius generis effefolent, Quare hxcarbos inter rcMapopitJ'frS'ptt non porerat connumerari, quoniam Arbores huius generis frudtus ^qua/es,vn, formes & tempeftiuosferunr. Paulo fuperiuS) quando de monftriferis pjantarum folijs agebamus, mali medi¬ cs, & Auranfia? meminimus, de qu bui in prxfentia verba funtfacienda, occafio- ne cuiufdam frudus nobis donati, qui monftrofam prorfus formampra? fe ferebat, Suqt igicur tria malorum genera, Citria , Limonia, & Arantia , qua; ad vnum genus pertinent,& inter h?c mala Aurantia parumper funt confideranda, qua? for¬ te ab Arantio Achaia? oppido,vel ab Aranea gente in Perfia cognominata fuerunti nifi veitmus cum alijs Arantia, quafi aurantia abaureo frudus colore cognominare; idcircomalaaurea Virgdio fuerunt nuncupata. An vero ha?c fine Ceftiana mala apud Gaienum,& an martiana mala apud Suetonium in Domitiano, & an O'traq- gula Auicenna?,& Mrfuei,non eft prarfentislocidifputare. Ha?c poftea variant faporefuciiacido, dulci, &mcd/o. Dulcia corticem habene glabrum, acida duriorem, Stafperum , Qua?dam corium habent magis viride, alia magis flauefeens. Repcriunrur quardam finefemine , alia duo feminum genera itt eodempomogerunt. Noftratium cortex amarus eft;quamui$inaliquibu$ lociscor- tice dulci ,&fuauicrefcant. Variant quoq;forma ahquando rotunda, aliquando Ionga,necnon cor rice mag/s,atq; minus rugofo. Sed monftrofum fuicillud pomu nobis olim dono datum, cuius cortex multis, & oblongis fcatebat cubercu!is,& fete rriangulicumfeminibus in eodem porno diffedo apparebant, vt conftat in icoqe, XXVIIII, Ihi quoq; mali Limonij dulcis integri Sc fedi effigies fuit dclineata, in qua no- uem trianguli confpiciebantur. Roma? Limoirccllo appellatur,ob append/ces,quas in folijs haber.- quamuis videatur potius ad malum Arantium ,quamad Dmonium fpedare, pratfernm cum figuram,& colorem ei fimilem gerat. Diffedum hoc po¬ mum nouem exbibebat rriangula, in quorum fingulis bina femina concludebantur. Sed magti3admirationedignum,eft,qu6d nulla conftat carne fed tanriim exterio, ri corticefubtiliffimo, & iriteriori parte fucculentatideoq; ratione partiuminterna- rum neqi Malo JLimonio, neq; Aurantio affine effe videtur ; pra?terquamquod ilia pats, G 7»J 7*4 Vlyfsis Aldrouandi XXVIIII. Malum Arantium monffcrificutn cum malo Limonio dulcis integral fe6lo. Monftrorum Hiftoria. 7> 5 pars, cui pcdiculus anne&itur, inftar turbinis acuminata eft, vt in effigie propofita cernitur: Sed hate dehocfru&u obiter di&afint, cum meadem tabelia vnacum monftrifico fuerit delineatus. Carreris addimus tanquam fru&uum monftriferorum coronidem fru&um Cerri. Eft enim Cerrus apud Botanicos quintum genus quercus, Aegylops Idasorum, & Dodonei, Afpris Micedonura,& Larinorum,Cerrus apud Clufium ; Pliniotamen, & Lobellio in Iconibus Ccrris cognominatur, vbi duae fpecies maioris, & mino- ris glandis delincanrur. Arbor eft Italia? magna ex parteignota, teftePIinio, cumin aliquibus folum t Hetruris locis crefcat,&patfim inJyluolislocis Gra?cix nafcatur,proceraeft, cau- dice re huiusfrudtus nec- non materia calycis, & folij quodammodoconfufa ad procreationemfruftus con- currens glandemmonftrofamgenerauit, qualis in icone XXX. deljneacamon- ftratur. XXX. Cerrifructus monftrificus. Cftri' [fe¬ at s . Clan ice rr quails . XXX. 7\6 Vlyfsis Aldrouandi DE MONSTRIS COELESTIBVS Cap. XIII. Qrltin fub lunar ib m % r J»4XAgtrA $pmt - ’gutlia 4p- f are ant in Atre. VXTA ordineminprincipiohuius Hiftor/a* cotiftitutum noftra inte- A reft mentem dirigere ad ilia, qua? in fupernis mundi partibus,prater confueram Nature legem, generantur j qua? poftea, ratione loci, monftra cadeftia nuncupantur, quoniam Coelum hoc in locoinlata fignificatione accipitur. Idcirco notandum eft fuperiorem queradam m undum, feu Naturain inueniri, ex pluribus fpha?ris Conftantem, qua? circulo ean- tiim mouentur, &huic proxima elfe elementa, exquibus hic inferior mundus,& fu- blunaris inregrarur, nimirum ignem,aerem, aquam,& terram,quorum fedes, & lo- ca ita inter fe fe funt difpofira, vt poft coeieftem naturamignis fuccedat, port hunc Acr, deinde ilium Aqua,&hanc Terra fequarur. Itaq;exhisquaruor dementis mundum hunc inferiorem conftiuientibus, quida aliquando effeftus mereorologici dimanant; qui, quoniam non frequenter hunt, B monftra,& quia genitafunt infubiimi, coeleftia indigitantur: quamuis poftea hoc nomen al iquod etiam nouum 5 & non ampbus circa fydera obferuarum ampledatur. Confultd fuperfedebimus dubitationi, circa corpora inter Coelum, & Terrain comprehenfa,cui Anaxagoras anfam pra?buit,dum, poft fupremum Mud Cos'u’ m, quod nature ignea? effe credidit, coetera ad terram vlq; corpora Aere rantummo- do efteexiftimauiriquandoqoidem non eft prtefentis loci de hoc difputare, cum ali¬ bi a Ph ilofophis hec dubitatio fueritfo/ura. Nos enimw prxfentia quodammodo indueredebemushabitumillius Phi/ofophi, quern Veceres meteoro/ogicum co- gnominarunr,cufus partes funt contemp'arii!la,qux in fublimiori mundi fubluna* ris loco procreantur;cuiufmodi font piuuia?,rores,pruina? , niues,& grandines;fed ha?c, quoniam per interualla quodamveluri circulo reuertuntur,monftri nomine non donantur, confequenterq; ad noftrum negociumnon pertinent, Quamobre ^ al mis afeendemus ad paffionesignitas,nenipe ad Cometas, Sydera volantia, Co¬ lumnar igneas, faces ,& Pyramides accenfas, nec non alia fimulacra animanrium inaere , & nubibus apparentiunij quae quoniam non ita frequenter hunt, rnonltra s Sc oftema nuncupantur, MONSTROSA ANIMANTIVM S1MVLACRA IN SVBLIMIORI fede confpecta. D ONNVLLA tantum hoc in loco hominum fimulacra memorabunfur cum multa aha huius generis in Rubrica Pra?lagiorum primi capitis huius libri relata,& delineatafuerint. Itaqjadmirabiles vifufuerune multorum praeliantium acies militum in Aereab Incolis mulrorum locoruHe]uetia?,anno poftmillefimum ,&quadringentefimum fep- tuagefimo quarto confpeifta?; ficut in Annalibus Bafilienfibu'smemom?prQdituui eft :quoannoHeluerij aduerfus Ducem Mcdiolani innumeraspeditum, equiturn- quecopias eduxerunt j & NouembrimenfeadTcfinum fiumen vidloriamrepor- tarunc. < Pariter Monftrorum Hiftoria. 717 Parirer perannornmferiem progrcdien tes, inueniemusqudd annopoft millefi- mum, & quadringenrefimum nonagefimonono, Lucerna? Heluetiorum, Maio menfe, Draco igneus immanis forma?, nimirumcraffitudine Viruli, &longitudme o£to c ubitorum, maxima omnium Jncolarum admiratione,volare vifus eft; & men- Druco v#* fcfubfequentiMaximilianus Rex Romanorutn numcrofo ftiparus exercitu in Hel- tuns . uetiatn irrupit, & Engadinum ferro, flamm'fq;deuaftauit. Rurfus anno port fef- quimillefimum trigefimoquinro,.in Lufatia non procul aboppdo Ruben, quinftili menfe, hominum duo cxercirus a meridie al Septemnonemfuerunr confpefti, qui » plenifiimis cohortibus, & centuriatis militibus rota acie manumconferere videban Exerri/us tur. Item annopoft fefqu/millefimum trigeftmo o&auo , German’? lucolx acies in aere vi- armatasjgladios, Scfunera paftim in aere confpicari funt, fas. Similiter anno faluris humana? poft fefquitnillefimum quadragefimo quinto, menfe quimftili, ha?c vifa funt in aere fimulacraab Incolis Silefi?. Vrfoinftruftam aciemad OrientS duccnti , Lcocopijs militum ftipatus fiebat obuius, &confertis manibus fanguis ab inflidlis vulneribus manabat, & cadauera cadebant; inter prar- liandurn Aquilaexeminentifaltuad copias I.eonis volare vifa eft. Poftpugnam Leoinrerfuas cohorts refulfit,Vrfonul!ibiconfpe<3o. Immoeodem annoapud Polono$ tres cruces punicei colon's in Coe!o apparuerunt, inter quas miles cata- Cruets tret phra&usenfe igneoaduerfus oppofitum fibiexercirum praslidtus eft , qui deinde inc(lov$f* vi&or ab horrifico Draconefuirdeuoratus. Pau/opoft ingens Cbafma per hora: F fpatium apparuit , demum tres Irides, quibus perpulchra Angeji alati fpecies omnibus confpicua fuperfedebat , donee vna cum nubibus omnia paulatimeua- nuerint. Anno Domini poft ferquimilleftmum quadragefimo feprimo apud Heluetios in aere duo cxercitus, 5f duo Leones inter fe acrirer djmicantes vifi fuerun t, quo- rum alter caput alterms mordicus euu I fit. Eodem anno Calendis Oitobris i n Saxo nia,orienre Sole , vifus eft in Casio tumulus panno nigro reiftus, cruce rufi colon's fuperpofita ,quern prarcedebanc , &fubfequebanrur multi homines puUaris vefti- bus induti cum,tub's rantum clangorem edentibus, vt ab Incolis facile audiretur Item eodem anno in Italia non procul ab Vrbe, menfe Decembris, Crux rubicun- di colon's fereno Coe’o vifa eft,vb i etiam Aquda vi bras alas triduo confpiciebarur. Crux atm Rurfusin Saxonia, fubfequenti anno, mmirum poft fefquimiliefimum quadrage- uquiU. fimo odauo ,Quendelburgi,confpecli funt in aere duo exercitus acrirer pugnantes, &annofuccedenti poft fefquimiliefimumquadragefimo nono, nonnulli virt Brun- febuicenfes fidedigni iter facientes, tefte Licofthene, Lunamobferuarunt illoco- ronatam circulo, qui Graecis <*A»c vocatur: imoio igneum quoque confpexerunt Leonern, 8c Aquilam fibi pe&us fbdientem,vt in icone I. apparet. t. Eodem anno inoppido Vortlandiat obferuarunt Incolarin aere fimulacrum il- !ius viri germanis veftimentis induti,de quo fuperius in Rubrica Pra?fagiorum pri- mi capitis fermonem habuimus Sequenti annopoft fefquimiliefimum quinquagefimo, intra Norimbergam Fi- ehtuuangir,& Anoltzbachium, initio menfis Sextilis,diefereno, multi funt intuitl Solemvario coloredeturpatum, cum fimulacro Aquila? varijs coloribus effigiara?, Vide leont jq paflis alis,&pedibus carcntis infra arcus erar ca?Ieftis, &iuxtaillunfequcs,quial- in prime t a tera manuequum, & alteracanem venaticum ducere videbatur, cuius monftrofi pi/e. fimulacri iconetn Lcftor videat in primo capite hums Hiftorij. Eodem anno, in Saxonia ad Trebinum, Iunio menfe; non prbeulab Vuitten- berga celeberrimo omniumdifciplinarum Emporio, multafimulacra in Ccelo com- paruerunt, inter qu® perpulchra Cerui fpecies vifa eft, pugnantibus hincinde va¬ rijs militum aciebus, quorum fanguis inftarpluuia? ftillare videbatur, & in icone ll. II. oftenditur. R urfusannofalutis humana? poft fefquimiliefimum quinquagefimo tertio , Her- besleb/j in Pago Thuringia?, authore Licofthene, quin&ih menfe, geminiferpen- tes in Ccelo mordicus fe fecomprehenderc vifi funt, caudis implicatjs, in quarum medio crux ignea refulgebat, vt in icone III. cernitur. III. Eodem anno in quodara vico Thymigrse, viri proceri effigies inter nubes appa* ruis Monftrorum Hiftoria. II. Cerui >dc pugnantium fimu!acrain Aere, 720 Vlyfsis Aldrouandi III. Serpentum mutuo femordentium funulacrum . Monfkroram Hiftoria. £ rub cuiusde membris paulatim fanguis raanabat. Anno fuccedenri pod fefqui- milledmum quinquagefimo quarto,lunio menfe, vtfcribitLicodhencs, in Pago Blech quinq; milliaribus a Norimberga diftante, virga fanguinca Solem decur- mluperiore ad iyluam Bohemicam,duo viri cataphradi in aere comparuerunt,quo¬ rum datura minor ab altera in certamine fuperatus ad aiterius pedes concidiq cui Victor gladio igneo vindidam maiorem minitari videbatur,donee vterq; euanue- rit. Similiter propeStolpen in Audraii CElip!aga 3 pugnanuum ,arq;magno cla- moreconcurrentium acies in Coslofueruntconfpcda* : deinde, perado pre!io,in- gens flammarum globus ab aere erumpens in terrain cadere vifus ed D emum an¬ no pod fefquimillefimum quinquagedmofexto, menfe Decembri ,nonprocu!ab Prseterquamquod varijs temporibus Fragor armorum in aere auditus ed. Immo tfts * nuper,fcilicetanno pod millcdmum, &fexcentedmum vigefimoprimo perlitteras intelleximus.quod in Gallia,nimirum in emirate Augufiarum Aquatum Aquitaniar, non folum armorum drepitus in aere auditus ed, fed etiam indruda? mil it urn sacs terra partibus prodeat, alteri nomen exhalationis Philofophi&lfignarunt, quiate- nuior fit, &ab aridioribus terra: partibus emergat. ~ Horum igitur halituum prior tanquam grauior , &humidior locum in aere maxi- tneinfimum, & terra? proximum occupat,alter vero, quiacalidioris,&ficciorised fubdantite, federa fubl/miorem ,& tertiam aeris regiotiempetit . Namq ; quod in-, ter corpora calidius,&dccius eft,ignem appellatnus in prime fub fpha?ris cqriefti- bus loco conddentem. Quod vero humiditatem calori coniundam.pof7ider, & hac de caufa ed ponderofius indar vaporis,no pored ad altiores euolarc fedes,fedpaulo infra ignem refidet, & aereum eiementum nuncupatur. Pars vero ilia fuperior appellatione ignis donatur, quia celerrime exuri, & in Hypocamn ignem tranfmutaripoffjt; ideoq; cum noftraexhalationemaximam conuenientiam quid. habere videtur.-quamobremhanc Pbilofop!v,& pra?cip.ue Ariftoteles in Meteor is V 7 rdza,u[*a, quad fuccefibile a verbo Ciroxalu fuccendo, indigitarunt ; vndehasc materia aprime difpodta , ob leuem'motum quemlibet, confeftim exuritur,&in flammam vertirur-.quemadmoduraconringere folct infacenuperextinda, qua: fi iilico rotetur, flammam denuo conc/pere folet. His igitur dcconfticutis,nimirumfuppodta re vdibiIi,feuhypocaumare,&ma- tu corporum coe!eftium,pocerimus aifeuerare, quod illecalidior fpiritus a partibus fIccioribusterra?fublimatus, & ad dedinatum locum afeendens celeri incalefcat motu, & tandem inflammationem, & ignem concipiat. Cseteriitn quando pra?dida hypocaumata circulari motu accenduntur , multa? palfeperhibetur ,cum turmis equitum, quatmutuofe bello aggrediebantur, vexil- . ]is catruleis prsecedentibus. •* F- quad bello aliquemaggreifurqe per /paciumhorarum tripm confpeda? Cunt»" / / MONSTROSA RERVM INANIMA Wt $ P p p rerura / Vlyfsis Aldrouandi I. Haffcx* Trab^Caprarumfaliencium^ Aras fimulacra ignea. Monftromm Hiftoria. 723 £ rerum varietates, & diuerfa firaulacra in acre apparent ; de quibuspoftea Lucanus cecinit hun|C in modum, Jgnota obfcura v'tderunt fydera nocle^ Ardtntemq\polum fiammtt a Ccelocj-, volantes a Obhquaj per inane facets crwemcf, ttmenai Syderit , & terns mutant cm regna Come ten. Quamuis mu I to p lura huius generis fimu! acra interdum obferuentur. Sfpeenhm accidit: vt«d, quodflamrtiam in fubJimiaerisfedeconcipit, squalemlongitudine, & Iatitudinetnfortiarur ; & tunc impreffio hgc iinaginem flammarum fttpuls in cam- pis accenfs imiratur. Sinsemuletur camini iuculenti flammam, tunc Authores hanc impreffionem Aram cognominarunt, quoniam fimilis ardor in Antiquorum aris cum facrificijs accenfis confpiceretur. Quando maior eft longitudo, quam Jatitudo exhaIationi.s>hsc accenfs trabisformatn exhiber. Imtnd, quando in lon- gum protenfa eft cum gracibtate, hafts ardentisbabetfiguram. At quando accen- p fiones, Sc fcintillationesnon funtfimu! iumfts,neq;iuxta redam lineampofits, immo difperf?,& diffipacs, itaut prima pars exhalationis fit accenfa,deinde aiis portiones fucceffiue , prioribus extimftis, fed non per reditudinemaccendantur modico fpatio inter fe diffitsjtunctemporis faltantium Caprarura veftigia imitari videntur. Tandem fi per redara iineam exhalatio, con fequenterq; inflammatio non pro- cedat, fedhuc, atq; i!!uc volitet, tunc fteiiam cadentem, aut volitantem prs fefert: cum, vno fydcrfe veluti extindo,ad fequcntem exhalationis particulain inflamma- tio properare videatur. Hortfm nonmullorum effigies in fequentiicone i. monftram- turj vbi Ars , Trabis, Haft* ,& Caprarum faltanrium figurs apparent. Cum ftellarum voianr/um, & pratdidarumimpreffionum igmtarum, necno Co. metarum materia , fubftant/a,& natura fineconfimiles jiuriconfentaneumefte vi- derur, vt de (jomecis, tanquam de monftrofis Coel/fimufacns iermonemhabea- mus . Suntafttem Comet* calidions, & ficciorrs natura?: quandoquidem locum, G & regionem, quam fuo fplendore iiluftrare inc/piunt, ibicaiidiorem, &ficciorem aeremfieripra?fignificant. Philofophi igitur rerum naturalium ferutatores ad infinuandam Cometarucn procreationem , iuxta mentem AriftoteJis,probabilibusrationibus incedunr. pri- mo fupponunttria,qus antea tanquam huius dodrin* meteorologies fundament ta fuerunt exarata . Primurn eft fub corporibus cosleftibus dfc exhalationem, qua vel bypocauma, vel ignem appellare confueuerunt Secundum eft hanc fubftan- tiam,8c aerem illi copulatumcircular!motu agitari,& demum propter hunc motum banc exhalationem accendi confucuiffe, non tamen totam , fed iliam portionem tantummodo, qus ad ignem fufeipiendum erat idonea mox ester as inflammari parcesjvnde poftea tot impreffionumignitarum differentia originem ducerefolSc. His ad mentem reuocatis, verum Cometarum ortumad igneam vim Coeli» auc alicuius fyderis referunt, iuxta quorum motum cxhalaciones illsfcruntur. Dcin- ceps Cometas ad exhalationem, tanquam ad caufam materialem reducunr, qusin dies expartibus terrs ficcioribus infublimiorem locum indefincter afeendiefitaur, abfumpta priori exhalatione, recens, atq; noua vercri preftd fit:proprerea cum id aliquand/u perfeueret, non eric aliud Cometa , quam exhalatio fucceffiuomodo accenfa, & inflammara. Verum fi huiitfmodiexhalatioaccenfaaliquam fteiiam inftarcrinuim,& cincin- jiorum ambjat merito poteriraus hanc exhalationem Cometam,nempe fteiiam co- matam appellare; prsrerea quando exhalatio, iuxta fydus, in modum barbs fue- ritaccommodata, Pogoniampoterimus nuncupate. Eft enim apud Grscos no ms crinitus, & comatus immo hoc vocabuJura abfolute fumitur ab Ariftotele pro tfV«p«!? ( M«'nf;ftelIa comans crinita, & cincinnata . Cum autem nary uvius expona- turbarbatus , non eftmirum fi aliquando comets araiyavlataWifus nuncupentur. Ptolemeus autem Cometas rd $Qetpnnoi arpanempeconuptibiIes,&dementare$ ftellas vocitauic. Multi Authores, &potiflimum Plinius nouem cometarum differentias conftitu- p p p z unt. Lib.l.Pkar Imprest* ftltrn tgnCO* rum vane• tat. I. Caufa igni- tarum tm - prejftonum. H Cometa tty mum- Stella cor• rupttbtUs qua. Ltb, z.Hift. nat.cap.22 II. Nouem C r.Cometa clypei forties. Monftroram Hiftoria. 725 B unt. Primus Cometa in icone propofitus voeatur , quia figura Difci, vcl clypci rcferat. Secundqs zo/unrut , nempe comatus,feu crinttus, huicq; vocabu- lum hoc per excellentiam comperit,quoniam vt plurimum Cometa? hac forma in¬ puts compareant. Tertiusxtpar/ac, nempe cornutus , Quartusdicitur»>'ft*c barbatus. Quintus dzovn*;, iaculiformam habens.Sextus Sep¬ timus tiQithq effigiem dolij reprsfentans,quem cometam poftea nonnulli folarem, vel Rofamnuncupant. Odauus fan tv ;,qus vox vr plurimum equitcmapud Gr?. cosdenotat, nihilomiuus a Pliniotrahitura.1 hunccometam, quafi equinum dixc- tit. Nonus , & poftremus appellatur Aau7raJ'lac, quia effigiem acccnfx facisre- prsfenter. Hsautem cometarum fpccies in icone. II. delincantur. Veriim Authores Arabcs Comcti s varia notninaab eorum effigie , turn a viribus affignarunt, qus incampumafferreminime neceftarium effeiudicauimus, quoniam in delineatis figuris non tanta obferuatur difcrepantia,quin varij cometa? ad vnum genus reduci, & pertinere poflint, veluti funt Comets clypeiformes, & ft Solares. Prsterquamqudd aline quoq; Cometarum differentisa figuris petits r cr ccnferi poffunt :funtenim Comets, qui formam Tubs, vel Pe&inis referant,funt quadranguIi,necnonduobus,vel tribus cornibus decorat i. QuamuispofteaCor- nelius Gemma, quoad fi&ionem figurarum, vafde dubiret, num vnquam Come¬ ts fimilibus indutiformisapparuerinr,&potiflimum qualcs ab Arabjbusmemora- tur: cum nulla Veterum monimenta perfonent alios orbi illuxiffe Cometas, quam illos» qui iaculigladij, aut pyraraidis effigiem reprsfentauerint. Cornucifemel tantiim memincrunt. Csteriimfialia Comctarum imago apud ipfos nominata, & dcfcripta, prster memoratas, repetitur, arobigcndum eft, num Vcreresreliqua ignita meteoracum legirimis , &genuinis Comeris confuderinr. Re&ius igirur,&fatius prsftitit Ari- ftoreies, qui omnes figurarum varierares, in recenfcndis Cometis, ad duo tantiim genera rcdc git, rtimirum, ad xo/uhtm , xuin coy aviav: cum eorum coma in Iongirudi- nem, ve J in Jatitudinem profcratur . Quapropter hodiernum vulgus Comeras co- G maros, barbatos, & caudaros appellat: quamquam alij in Hguram acutam, alijin Jatam proprium iubar porrendere videantur. Vtautem Hiftonsnoftrs mhil deftr,in icone II J.alias Cometarum differentias, ratione figurs, exhiberefpefferentia$ Cometarum quinq; ftatuere, non ratione numtri ftellarum errantiutn , fcilicet Mercurij Vene¬ ris, Iouis,Martis, & Saturni, fed iuxta quinq; differentias vaporistnateria!is;omnis cnim vapor Comets,licet fit in generc crafTus,& fibi cohsrens; nihilominus fecun- dumexigentiam materis,poteft effecraffus,tenuis, autmediuspersquidiftan- tiam inter craffum, & tenue: vnde tria media refultabunt, confequenterq; erunt tantiim quinq; differentis Coroerarum, ratione materis. _j Nolumus pr?termittere duas Comctarumfiguras,quas Cornelius Gemmapro- pofuit fpedandas, & a fydere, vel a colore faturnios Cometas nuncupauit, quoru alter fulfit anno Domini poft fefquimillefimum quinquagefimo odauo , die dcci- naa feptima Augufti,in occafu So lis,circa duodecimum gradum Virginis,djftabat- quea cauda maioris Vrfs,per fpatiumodo graduumfupra viginti, Srabat in Oc¬ cafu msfta, Sclugubri facie, nimirum natursfaturnins, &caudam verfus orienta- lem plagam porrigebat , feddiu non fuitconfpe&us, namjpluuia fuperueniente , ante diem feptimameuanuit. Meminir pariter idem Gemma alterius Comets naturs faturni?, qui effulfitan- no falutis humans poft fefquimillefimum fexagefimo nono, circa initium Nouem- bris, cauda admodt^p longav^rfus fubfolanum extenfa,qui circa diem vigefimu eiufdem menfis pauloaltior fuit confpedfus, fed paulopoft impetu Ventorumin- ualefcente, & imbre continuo diffolutus eft. Horum imagines in iconc llll. fpe- aantur. Cemeuri ttoucm dif¬ ferentia. II. Alt a dijf e- retiti* co¬ rn cur urn, A riff. «pi¬ nto circa dtffereu • //at. III. Co me tar it differentia ex Alberto. Cometa Sa - turnius qua lu . Cometa Sa- turnius al¬ ter . I1II. P p p 3 C*ce« Vlyfsis Aldrouandi III. Aliae Comctarum differentia . i. Ceratodes alters 9. Enfiformisairera 5. Enffformis tcrtis 4. Quadrats 5. Etj. Equina Varia. \ Monftrorum Hiftoiia . 7 2 7, Itll. Cometarum naturaefaturniae duo diffe¬ rentiae . Cometa hor ribilit . y, AnuxagoTf ffiate. Nuperorum feme mid ctreca co - mesas. earners qua Us. 728 Vlyfsis Aldrouandi Cxreriim nullum Cometa: genus fuit tqnti horroris,& tants 2diTifrationis,quaro ^ il!ud,quod apparuit annofalutis humans poft fefquimiilefimum vigefimo feptimo, die vndecima Decembris, circa occafum Solis, vt multi Authorcs , & pratcipue, Licofthenes annotarunr, in Ditione Palatinatus. Erat hoc Cometa? genus ratio- ne propria: ftgura: enfiformx ,&cruentum ,fedratione circumftantium imaginutn horribile: etenim nubeterribiii, ftellis , haftis, gladijs, & capitibus humanishinc indecingebatur, vt Ledorin icone V. medirari poteft, Hmc multi hoc folo fpc- daculo attoniti, & perterrefadi in morbum,&fyncopem incidilfeferuntur. Hadenos circa dift'erentias, & genei^tionem Cometarum ,iuxta opinionem Ariftotehs, &aliorum Philofophantiummentem, verfatifumus. Modd aliorum , nempe Veterum Philofophorum fentenria eft aperiendarquandoquidera Anaxa¬ goras,^: Democritus concurfum quemdam quinq; planetarum , prxrer Solem,& Eunam,cometas cfTe dixerunt,quos Planetarum etiam nomine dcnarunt;funt cnim opinati illas quinq; errantes ftellas,fiforte fortuna congrediantur,& fe contanganr, vnius fojiim ftcllx imaginem reprxfentare : cuius poftea fplendor longius difufus $ com am velutiquamdam prx fe ferre videatur: prxterquamquodaddebant ,dif« ftpa tis comeris, planetas quofdam relidos comparuifie , AlijprxdidosfecutiPhi/ofophos quinq; planetis fextum addiderunt, quern co- mecam appeliarunt, eumqjfub radios foiares vrplurimumlatibu!ari,ab ijfq; raro emergere : quapropter raro Cometa apparct. Hanc opinionem ftabiliunt exem- plo Mercurij, qui,&ipfecumfic planeta raroapparet, quoniam modico interual- lo a radijs Solis recedit. Horum Philofophorum fententiam Albertus Magnus va- lididimis rationib.us refellere nititur; vtcommunem Philofophantium fententiam circa generarionem Comerarum probare polfic. Quasraciones vnufquifq. apud eumdem A utborem videre poreft , Nos autemhanc Prifcorum fententiam, neqj prorfus damnandam , autimpro- bandam eife arbitramur. Improbarur, durn hxc Comerarum generatio planetis af- ftgnarur; tunc ilia probatur, dum in fedibus aethereis Comers fieri perhjbentur. N’am Cornelius Gemma locum generationis Cometarum in parte nobil/ore Vni- C uerfi efl’c flaruit,cum vim cotruptibilis meteorifapere non opinerur. Prsterqua- quod hoc fuit perfpicuum in illo Cometa , qui apparuit fulgidus , anno poft fefquU milleftmum feptuageftmo fecundo , men fe Nouembris in confteliationc Callio¬ pe?, Iouem en?m magnitudine fuperabat, &eidem figura, &candore fimillimus, limbo boreo Gallaxix affixus:itautcumfecunda,quarta,&duodecima Gaffiopeas ftellis tertix magnitudinis Rhombnm fere peifeftum effingeret, Jdincpleriq; phafmatumindagatoreshoc genus Comets in regione elementari non fuiife exiftimarunt,quamfedem Ariftoteles Cometis aflignauir, fed in regione aetherea conftituerunt ,quia nullum prorfus motumproprium , & nullam paralla- xim habebar. Hgcq; nouaftella,inftar Iyrx,mieabat,&deimprouifo abfq; vl/o in- cremento maxima apparuit, nullumq; fpargebat crinem, & diutius, quam vnquam alius Cometa refulfit, nempe menfes fexdecim, deindepaulatimin nihilumreda- daeft . Huiu$fulgor,incompar3tioneadal;asfteI/as,erat admirandus ,quoniam Sirium, Procyona, Iouem,&cxteras ftellas tsm firmas,quam erraticas fpleqdorc, _ & magnitudine antecellcbac. 0 Non igitur multum a verirate recefterunr Democritus,& Anaxagoras, qui Co- metas, congreftus quosdam ftellarum efte exiftimarunc. Item Nicephorus feriptis mandauit vifam fuiife nouam ftellam, pxnes ouammultxftellula: velutj tot apes penes Ducem fuum congregabantur. Dion quoq; feriptum reliquit fydus per fpa- tiummulrorumdieruinab Vrbefuiife confpedium, quod poftea in multas partes diftolutum eft, Demum Democritus obfergauit. Cometis in nihilum redadis, ftellasquafdam apparuilfc, Quamobrem neceftarium erit,vraftcueremus pluracorpufcula Iucida, ceurot ftellulashadenusinuifas,tum fixas ,tum erraticas in Coslo verfari, quasper Te. lefcopiumaliquandoobfcruauimus. Immo harum aliquas in Pleiadibus vnufquif- que ad libitum per tubumfpecularem diiigenter fabricatum intueripoterit. Item In vnicafteila Cancrinebulofa } per commodum inftrumentum, qu/ni ftellularum / tumuli \ 730 Vlyfsis Aldrouandi tumuli ex oplco conftantes lumine , aliquibusintcrmicantibus ftellis , fpedantur. ^ Infupcr quxdam ftellarum congeries fub vlcimatn Iugul* confpicitur , vbi in par- Sententiq uofpatiocoaceruantur: deinde inter has ftellulas lux Candida inftarnubisrefulget. quorundam Amplius pauld fupra iaculum fagittarij globus etiamobfcurus intermixtis ftellulfe recenfiora , apparet. . . , , Practcrea erratica quoq; corpufcula in Coelo reperiri coniedandum eft ex ma* culis qitibufdam Solis, quas excellent!' Telofcopio multi obferuarunc: Hate ergo, vel alia corpufcula iucida , qua; feorfim non confpiciuntur, ft conftuantin vnum, refulgent: quemadmodum ft planeta cum alio plan eta, vel cum fixo fydere copula. retur:nam ita ra dij vtriufq; confunduntur,vt vnius tanriim ftcll* fufgor dTe videa- tur. Quairjobrem bis ficconftitutis , Comet* euanefceredicuntur, diffluentibus huiufmodi corpufculis,qu*antea confluxerant: cumautepi jfia corpufcula finrpar- fubus opts u a 5 lumine quodammodo confufo funt referta, ideo fplendorem, & clariratem c?* (us tnftru' terarumftellarum ad*quare nequeunt: vnde ex his corpufculis Cometas conftare ptetttum. multi per tubos opticos diligentiftimeobferuarunt. I> Coma autetn, & cauda Cometarum non erit flamma, nonhypocauma,fedfor- taftis tranfmi/fio radiorum fob's ea ftgura per corpufcula minus vnira,eo modo, quo ra dij folares per foramen in aliquodcubiculumimmittuntur. Prfterquamquodre- flexio,& refrasftio ex varijs dimanans corpufculis varijs Cometarum fpeciebus crinitis, barbatis , & caudatis fufficere poterit. Quod autem Cometarumapparitio.Orbi terrarummala pr*fag‘at,mulci Autho- prffagia res affirmat.ideo Virgiliuslib.decimo Aeneidosarma Aene*,qu* Iiberalicate Vul- Cometarum cani rneruerat, quoniamin multorumexitiumfueranc fabrefada, Comeris,&Sy- rio, nimirum Canicula:comparantur, in quorumapparinone aegritudines,&ho« Lib. 10. minumintericusrefultant. Verba Virgilijfunt h*c, Aeneid. Non feats ac liquid'a fi quando notte Cornet^ Sanguines lugubre rubent , aut Sirius ardor I liefttim , morbofq\ ferunt mortaltbus agris, Nafcitar . dr Ipuo contriHat lumine Ccelum. C Proptereareferunr Adt*os,in ortu Cam’cul* obferuando,fui/Te diligenti/fimos, refte Pierio ; nam ex illius conie&ura,numfalubris, velpeftilens futurus eflfet an¬ nus, intelligebant. Etenimfih*c ftella obfcurior,&;caliginofior extitiffet, pin- gue,&concretum Coelum efte, confequenterq;annum gtauem , 8 cpeftilentemfu- turum ominabantur-.fin illuftris, atq; pellucidaapparuiffet, Coelum fore purum,& anni falubritatem praefagiebant. Si cot, & tanta mala ftella Canicuiahumano generi afferrepoteft, multoplara , L. 1 1, biil. tefte Plinio,ex Cometis elicere poterimus:cumbella,famem,clades,morbos,euer- nat.Ci 25. ftones Vrbium , Regnoruuimutationes, hominum interims, &variaexitiaporren- dere perhibeantur. Ideo non fine rationc prolatum fuit iliud gr*cum , &vetus adagium incerti Authotis. «cTs/e xotartyt; 071c « zor tpbpo /, quod quidam eruditu$ nonillepidenumerishcxametris fic reddidit, Heu nunquam certa vifus fine clade Cometes . Huic poftea eft valde confentaneum iliudClaudiani ; D Et numquam terris fpettaium impun'e Comettn. Lib. 14, Tacitus quoq; in Annabbus h*c ha bet. Sydus Cometes effulfit,de quo Vulgi opimo eft, quod mutationem Regnis portendat i Propterea Silius Italicus ad retn ftccanebat, L X, Putt, Crinevt flammiferoterrei fera regna Cometes Sanguineum [pargens tgnem , vomit air a rubetites Fax Carlo radios , dr ffua luce corufcum Scintillat(ydus , terrifq] extrema mtnatur, Pertinax quidem eft hominum opinio, quod apparitio alicuius Comet* Prirtci- pum interitum denoret. Teftatur id Suetonius in Nerone fic. Stellacrinira,qu£e fummis poteftatibus exttium portendere Vulgoputatur . Idem in Claudio prodi- dit Pr*fagia mortis eius pr^cipua fueruntexortus ftell* crinit*,quamCometam appellant. Sed facetutnfuit iliud,quod in Hiflcria Vefpaftanirecitatur : namcu fydus 73 2 Vlyfsis Aldrouandi €redideram ventritol , jQusqi odium vulftt x glutinet arclus amor. Hoc etiara in locorecenfendi eftent Cometa?, quos AriftoteIes,& Hippocrates; nec non nouiflima aeras obferuarunt, fed in his diu raorari inftitutum opus negae, nonnullas tamen dubicationes circa Cometaru pr^fagia diftoluere conabimur Pri- ma eft quia non videtur vlla ratio perfuadere quod Cometa? magis Principum, qua Subditorum mortem pra?fagire poftint; proptereaquddfi horum caufa referaturad r prlma d»‘ exhalariones ,ha? nonmagisex terra Principum,quam fubditorumeleuantur .Sin bitatio cir - ad concurfum ftellarumreducarur,ha? non magis inregionem Regum ,8c Diuitum, ca prpfagi* quam Plebeorutn,& inopumoperarividentur: cum facies inferiorismundi faciei fu- eometarum periorisadroentem Ariftoreiis in Meteorisfubiedalir. Deinde.exfentenna Philofophi, comet# dcaufis naturalibus pendent aliquief aliud non refpicienres; quamobrem ad mortem a licuius , vel ad bellum referri non C Secuadadu poifunt. Sin adha?creferantur, aurfefebabebunr vt caufa, vel tanquam effe&us, buatio . vel tanquam lignum , fed nullum horum eftafteuerandum : non enim eft caufa, quia cometa neq; efficiens, neq; forma; neqj finis, neq; vt materia horum elfe po- teft: Similiter non eft horum effe&us, quia neutrum neceftarid alterum fequitur ; Cum tamen efficiens neceflario caufam concomitetur. Tandem neq-, cometa eft confiderandus tanquam lignum, cum careat conucnientia -.etenim conftat inter li¬ gnum, & lignatum maximam cqpuementi am Temper cadere. Infuper quinq; cometarum differentia? penes quinq; ftellaserraticas, feupfane- Ter/ia du- tas plerumq; fumuntur, fed non omnes planeta? producunt , tam prauos, & ma- bttatio. lignoseffecius ,quales a cometis prodire feruntur. Namq; Iuppirer fortunam fi. gnificat;paricer Venus, & Mercurius infortunium non indicant Hinc colligendii eft quod mala Temper pratfagire, & indicare non debenr, quod cometis Temper af- fignatur. Pra?terquamquodfcriptum reliquic Albumafar,in libro de (oniundtio- nibus Planetarum,aduentum Ignium, & cometarum non pendere abaliquo plane- 0 ta, nifi in aere, Si potiffimum quando radij fuerint in fignis terreis, vel aereis , vel Luna non impedienre , quoniam ha?c cornmouet vaporem aqueum qui, poftmodum effedlusigneos impedire poteft, & propterea non eftafteuerandum quinq; cotne- tas iuxta quinq; planetas elfe confiderandos, cum tales imprefliones non produca- tur nifi in coniunCtione Martis; ideoq; ab ipfo tanquam a primo mouente generart perhibentur . Sicuti etiamaliquando fiunt in Iouis, & Martis;fynodo, cum ex hac copulatione fcintillationes,corufcariones,& ignesperaerg currentes procreetur. . ' Quoad prim3m difficultatem de indicio mortis Regum, & Principum, dicendutn Sslatioprt - eftexh3lationem quidem ex terra tam magnatum, & diuitum, quam inopumele* dubif. uar i j confequenterq,- vtriufq; necem denotari, dura aer alteratus inficitfanguinetn, illumq; ad graues producendos aflFedtus difponir : nihilominus Principes ,&opti- mares, quia funt delicatiores hoc mortis periculum magis incurrunf, quam homi- nesplebei, qui propter robur yiriumlsethalibus morbis relu g) quieti 9 necnon colons arpentei. Sol AlfNonlcne apparelat 9 ideoq; ci- to euanuit 9 quoniam circulus ill ms partis primum euatiuerat . Sol !A£. De fecit ante Soletn K., quo de¬ ficient e i Sol K. Splendidior euajic > quipoHremo loco dijfolutus ejl. Q-fg) Equinoflialemjignant. S> ft) T, tsttcridianum indicant . - 4 * < \ Vlyfsis Aldrouandi Tandem hoc fchema in nubcs albas diflolutum eft, quo perduraQtc, vcrus Sol A aon rede refill gebar. Similes impreffionesmeditatuseft VirgHitos quandocecinit. £•> S* Gttrfy Sel tibi ftgna dabtt , Solewquis dutre falfttm Audtat ? tile etiam c/tcos tnftare lumuUur S*pe t mpnct-ifraudtmq^ & Qperta turoefcere belli „ Quareadmemoriam reuocandum eft, quod anno fubfequenri, poft apparition? . prajdidu fchematis Solaris, circumfeffio,&oppugnatio Mantua? fecutaeft> deinde 'fftjdgitim. Ee terrima peftis toram Cifalpina Galliam; nempe Lombardiam occupau/r. Cceterum circuli Solem, &Lunam ahquandocoronantes.rat/one remporis ,& lociyariare poffuntmacp cum integer circulus circa oolem, & £unam, aut alias mi- cantes ftella$,fiuc noclaro, &euidenti rcligionis chriftianx impendentfs, pa* £ cis & vbertatis argumento. Quapropter huius egregij,& raemorandi Halonis fpe- III- eiem m iconc III. ipediandam propammus. Qus hadtenus explanauimus de circulis ad folem attinentibus, cadem dc circu- |ij Lunam coronantibus intelligenda funt : namq, fi Halo pxpes folcm quandoq; apparet jfimiliccr circa faciemluox generatur : immo in Sole Paralios ,& in Luna Paralelinos obferuarur. Prxterea fi plures Soles interdumfuerint vifi , quandoq; etiam plures Lunas Veteres cofpicati funr : eten;m anno roudi poft tria millia feptin% gentefimo vigefimo nono Arimmenfes magna cum admirarione tres Junas confpe- ytesfon* xerunt,&coanno,ex relatione Hiftoriographoru Carrhaginenfes Corfos,&Sar- quande con etas in Romanos incitarunt. Anno Do/ninipoftmillefimumcenrefimodecimoodia- . no, Henrico primo Angliam regente, duct Lunx pleno orbe apparuerunt,quarum altera Orientem , & altera Occidentem illuftrare videbatur; non multo poft Nor- manniafuir fubadta. Anno Salutis humanx poll millefimum, & centcfimum quinquagefimo feptimo, B menfc Septembris,Coe!o fereno tres foies, & pamospoft dieseiufdem menfis tres Lunx vifx funt; quarum media crucis nota fignabatur. Vnde rerum naturalium perferutatores difficulratem , Scdifcordiam ineligendo Pontifice Maximo prxfa- gicrunt,& id a veritare minime fuiralienum,vt in Hiftoria Alexandri Pontificis Ro¬ mani ill ius xtatis liquido conftat. Item anno,Salutis humanx poft fefquimillefimumquinquagefimotertio,lncolae Madelburgi tres foies vidcrunt, quorum medius lucido plane colore erat confpi- Tret fil es » cuus, fed collaterales rubro, &fanguineo colore fxdati apparebant; hisocctden. (ret Luna tibus,cum iam nodtefceret.tres lunx apparuerunr, qux longe maiorem intuentibus wife . metum attulerunt: cum ea,qux nodta apparent horribiliora viderifoleanr, & anno fubfequenci, in principio Aprilis, Saltzfeldij,quod diflat tria m illiariaa Schuuinfur - to oppido imperial!, dum notfefcerer,dux Parafelinx confpedz funt,& pautapoft uicus perniciofo incendioperijr. Infuper Halo circa lunam pluries vifus eft; nibi/ominus infignis ille fuit, quern C obferuarunt Balilex Rauracorum,anno Domini poft fcfquimillefimuiu quinquage- H tunc non in¬ teger circulus, fed femicircuius tantummodo apparebit. pra?terea circa Solera rarius, & circa Lunara frequentius halones apparent, quo- niamcalor Solis,qui multdmaioreft,qudm calor Luna? appropinquantes nubeculas facilius difiipat,quam Luna,qua? caloris eft imbecillioris,&propferca ha?cnubcs fa- cilius admittit,& frequentius halones patitur. Paralios autem neqj iuxra Solem, neq; adrnodum longe product' poteft,quoniam propinquitas Solis nubem prius diffolueret, quam fpeculi vicemobirepoftet:nam- que diftantia refra&ionem vifus itaadimit, vtnubes longediftans a Sole formam nec etiam pufilli fpeculi pra? feferre poftit: quocircaredditur inepta adalbedmes, &ad ilios recipiendos colores, quos apparitioparalij expoftulat . Quamo- brem fimulacrahuius generis ncq; fupraSoIem, vel prope, vel emmus B formari poftunt : tdcirco necefie eft,vt tantummodo iuxra latera So¬ lis producantur, mediocriramen diftantia; nepropinquitas Solis difioJuendonubeculam ,horum generationem im- pedi3tj&Ionga diftantia vim formandifpeculi adi- mat. Ha?c funr qua? quoad caufas phyficas de pra?di&is effcdibus pronunciare pof- fumus. Quando autem huiufmodi ca?leftta monftra a manu Di- uim Opificis immedia¬ te prodeunt, co¬ rum caufas humaniingenij acumen penetra- re 3 ncq; reddere v poreft , 'n Hiftoria: Monftrorum finis. L. D. D. P. QJ. V. INDEX MONSTRORVM ET RERVM MEMORABILIVM COPIOSISSIMVS. A Bauusqui rir.fi vtja \yr^ Abortus quando dicaturfia.d. y /m vL^f t Abortus trimeftris Aldrouado i donatus62.d.eiufdeicon 65. Abortus biceps 410 a. Abortus parenchimati affixi '■>’ icon 63. Abortus cum membranis>& vails vmbilicali- busicon 64 Abortusduo lupra viglati j 3 Jfi Abortuscaufa;6 2 d. Abdemij potu aquae fadti 209. c. Achelous in flumcn mutatus ioo.b. Ach.iiqul 157. g. AcUiliisarma cui data ios-g. Accipitris tranfmutatio 2O4. b. Accipiter tripes 5 67. c. Aconitutn quaie 198. b. Acndophagi qui 97.6. Adagia ex capite hunaano 1 62 . a. b. c. d. ex ca- pillis ibidem ex fronte 169, e. exoculis 169. fiexfupercilijs 170.C. exore 170. d. ex lingua 17 i.e. ex dentibus ibidem g.ex labijs ibidem, exautibus ibidem h. ex barba,& facie i72.b. c.ex pedore 172. d. ex mambus 17 j e. exdi> gitis t74.d.exvetre 175 f.cxpedibusibidem h. ex vr.guibus, (anguine,& cute i76.d. ex x- tatibus 77.e.expueritia,& fene&ute ibidem g x feientia i79.c.eXamicitiaibideg.cx hu ■ mams edmodiutibus ibidem h.cx paapettate I80 a.ex probicateibidem b.ex pulchritudi* neibidemd.ex viujs ilx.fexmotuiSa. b.ex vanjs hominfi operibus 18 a. c. ex bominum mulmudine,&paucnate i8j.e. cxmuUeri- busiS3.g. Adaraus marifatmina an fuetlt 3 9 j.h.jpS.a* Adolefcens mortuusquid denofet ajd.a. Adonis in florem 203 ,c. Adopts mater qua; 20i.d. Aduena: vbi facrificabantur 3is»g« Aducrfarius contradicens quemodo pingatur 348. c. Adultcri; ptena apud Indos 45 7.e. iCgritudinum moralia 2j j.a. yEgritudines humante 13 2.a. yEgyptihieroglyphicum tj4.d. yEgyptiorum mores 95 h. yEnigmataquse monftra 319. h. yEternitatisfimulacrum 269. d. y£fchi!ipoetae mots 274-c. . yEaespradium 207.h. y£thiopisquatuor oculis iconi 1. ■Ethiopisprodigium 143. e. yEthiopum mores 95 g. yElurogomim quid fit 54 jh. yEfculapius cur barbiger natus 29 i.g> yEfculapij icon in monetis 182 a. yEfculapij varias1cones29x.fi yEtas aurea 209. e. yEtas quidfit69.c. yEtasad congreffumapta-f^b. yEtas hominisqualisdp.e. yEtatis diuifio 69-h. yEcatum numerus7®a.250.d. yEtatum etymoiogia 70.b. yEtatum temperaments 7 o.d. yEtatum moralia 25o.d. Aftedhonesab homine denominate 13 ?.fi Affe&io marmorea qua 2 18.C. Agnus capite monfirifico 473. e.eiufdem icon 47 i- Agnus biceps Bononia: natus 416.c. Aguus uiceps vbi natu§ ibidem. 8 , 8 * Agnus index: Agnus ore ttipV1ci4.16.d- Agni nigri vbigcnfirentur J9p.h. Agfli quinq; pedibus natis^j* f. coruntdemi* cones s 44 * Agni bicipiris icon 418.419* Agnatio qu* u i*c. Agiiitas humani corporis miranda % 17.6 Agones qui x8a.d. AgriopUagitsqu*:!?* 3 * Alaudaj metamorphofis i94>e, Ala, & axila qus partes 77.C, Alopecia moralia 2 56.b. Aroantium mores i 69 >h. - Amantiuminfelicitas 115 .h. .Amazonum mores 97-9. Ambronesqui 18 i.f. Amelli differentia: 702-a. Amelli rponftrofa icon 70 j, Amira qua: 1 ? a.a. Amici veri qui 179. h, Amtcitia fimulata 265 .C. Ampris dornitor quis 274-d. Amoris variafimulacra 290.b. Amor occulatus cur cacus pingatur a90.a» Amor letheus qualis290.e. Amygdali folia monftrpia ^.e.caufa ibidem f.icon678, Amygdali fruftus different:^ 708.C. Amygdali fcu&us monftrofi icones 709* Anaxagor® fententia aurea r 14.9. Anas quadrupes Anchufeqqotfpecies dpo a.b,| Anchufe monftrpfaieon 69 z. Ancilla quinq; filiosenixa$ r .f, Andagauiila: populi 97-g* Androdamas ijs.e, Androphagi qui xjj.g, Androiacesetymum xjj.e. Androclosherba x jj.f. Andromeda icopulo alligata 192.*, Andromeda quod fydus 299-e. Andtogyni qui41.^ Androgyniicon42. Angrogyni ab Amiquisnecati 51 ?-h. Androgynorunafynonima 51 j.d. Andrpgynorum variaj icones 514-515 >$ 17* Androgynorumvarieras jxj f, Angelo rum lingua qualis 228.a. Anginre remcdia 3 1 l.e.3 14.b. Anginas tnoralia 257»h. Angtiquales 105 g. Anguilla? adagium ayo.a, Anguillas captare qui dicantur 969.ll. Anguitenens qqisjzpp.e, Auhelitus moraha 2 5 8.a. Animarum ftanlm’gratio 2 09.e. Animapeccanscuiaflimilctur 25 j.g* Anima hominis templum Dei 114.9, Animaldiuinumquale x 13.6. Aniaralium elementaqua; 74.g.; Animalia quomodo homini feruiant 112.b, Animalia genita in aiperaaneria 2 t4*a. Animalia monftrofa vbl 3 57^! * Am’maliu invteromuliebri genitorufioric.f. Animalium in homine genitorum icones 219. Animaliumgeminatorum cau.'re 627.6. Animalium,& plantatum ccgnano 663.g. Animalium generatioex plantis 663.h. Animalis Afticani deformis defcnptio 3 a 2.’ d. ciufdemiconjaj. Anus faltat quid fir 184.9. Anni climaterici qui, & quot 7o.b. Anni tempora quomodo denorenrur 28 i.g. Anndrum ccmputatioapud At pyptics 69-f. Anfer quadrupes 5 6 3 .e. eiu fdcm icon 5 64, Anferisgeminati icon 626. AnfcrisbicorporisTcoB 660. Anteuorra apud Romanps quid 363.d. Anterotes quis ipc.b. Anthropodamionquid 135 c. Antropomorphoshcrba 13 j.f. Anthropophagi qui x6,a, Antichriflusqui zzs.h. Anubis Dcus quis 43 0. d. Appetitusceruicis humanre 128.9. Apelles Alexandrum pingit 264.C. Apollo in Coruum 193.c. Apollo cum mufis in monetis 28 i.g. Apollo fapienusfymbqlum quomodo figure? tur289.e. Apollinis var ix iconesibidcm. Apoii/niscurrusa quibus animalibus rrahatur 34 i.h- Apnmeramorphofis i89.f, Aque commoditas quomodo pingatur apl.C Aquarum differentia 290.d. Aquarum variatum vires 399.h. Aquarius quisfuerit 299.E Aquiline varianomina698.d. Aquilinae monftroiae deferiptio ibidem. eh»f* dem icon 701. Ataneae metamorphofis 194.C. Arabia: fuperat® fimulacrnm 284.4* Arcades populi antiquiifimi 2 8o.a. < Areas in Ar&ophylaccm i86.b. Archilochus poera zzz.c. Ardophilaxcurita diffus 298.0* Arcre Noe dimenfio 67.C. Arfturus quis 2.98.e. Ardeaauis vnde dicta 20S.3. Argoiq Pauonem xs$.e. Architeftus i39.h, Arimafpietymum i2.a» Armiqui 77 .e. Arion citharedus?7i.g. (2$6.d* Arrogantis, & demiffionis animi fimuiaert Artocreata qualia i$.t. Artologanum73-h. Arundinum origo fabulofa 2043. Aftomus vbi pingeretur 29z.d. Afinus ad lyram quid 3 48.b. Afpisavipera venenum i66.d, Aftrologus i38,C,l68.d, Atauusixx.f. Atrcus 1 N Atrcusquis 170.3. Atlas in montcm fuinominis X91.fi. Auaritianoftrx start? 266.3. Auaritia inferno affimiiatur 119. f. Auaritias defirriptio 371 .e. Auarusquid prxftet 242.b. Auisanienformis 345. Auis monftrifera 346. Auis fcdeti icon 88. Auis biceps 3 47. Auis quadriceps426. d. Aues bicorporcs 65 9.e. f. Aues America quales 1 io.a. Aues circa fepulcru Memnonis versates 2o6.a Auium voces quomodo intelligantur 117.C. Auietymum xu.h. Aulicorum mores 2 74.g. Auusquis m.f. Auunculus curitaditftus 11 i.h. Auenrinus mons vnde diftus 20S. e. Aurago morbus 5 8o.b. Auris batauaqualis 172.3. Auris cur fic difta 76.a. Auris myilicus fenfu&2Z5.h. A u ris partes 7s>.g.eiufdem anatomia 78.b. Aures humanae curaiiquando mobiles 7 2.d. Auresin Angeiisquid226;a. A u res cu r geminx 2 41 .£ Aurium fignaturain plantis 307.fi Auriumfomnia tso.d. Aurium morbi 1a3.fi Auriumnxui ijo.b. Auxilium mutuum 174.3. AxilUrum peripheria quae 69.C. B -• B Aalquidfitajj.c. Babylonia in pi (cent 189.fi Balfamom pedagticum 3 io.b. Baliamum felium quid fit 61 Q.e. Bacchus iu Caprum 193.6. Bacchi varix icones apo.d. Bambini etymum 66. a. Baptifmatisvirtusjso.a. Barba vbicolatur 105.fi Barba quid prxftet 2 40.b. Barba xgrotantium,& fenum cur magis ere- fcati57.l1. Barbx prxcocis caufa 47 j.f. Barbee (ignificatio 91 ,e. Barbatamulier Germans 47?-h. BarberiniCyrd. mcnti0539.fi Batrus in la^idem 187.6. Barachi qui 409 e. Bauatorum mores loj.c. Benefitium mutuum 17j-f* Benignitatis fymboium 266.d. B-nedi&iorefpicit fxcunditatem 396 c?. Belli Troianiprxfagium2os.c. Beilifanj cscitas 22 i.e. Bellidisquotipecies69j.fi. Bellidis defcaptio 69 j. h. Bellidistnonftrofa icon 699 * D E X. Beftixcumfastuhutnano ex vtero mufieris c» grediuntur6oo.d. Bilismoralia 248 .b. Bicorpor in morali do&rina quid notet j6o. b. Bicorpor nomen xquiuocum 6o6.d. Btcorporis monftri varia conncxto 607.C. Bicorporum caufas 6j p.h.662.a.b.c.d. Bicipitis foetus anatomen 403.g.4io.b. Bicipitis foetus varix natiuitates 410. a. b. c. d. 408. ab.c.d. Bicipitis vnico brachio icon 411. Bicipitis caudati icon 412. Bicipitis cum altero capitein ventre 413. Bicipitis caafx429.fi. Bicipitium inemblematibusqaid 362.d. Bicipites in morali do^rina quid denotet36o.a Bifrontis foetus icon 409. Bifrontis foetus caufs 408.d. Bohemorum mores x?3.g, Bolognetorum mentio joj.g. Borgia epitaphium 1 6y.g. Bos cum facie humana in embl.361.fi. Bos qutnq; pedibus natus j jp.g.eiufdem icon 540. Bospumilusdoj.e.eiufdem icon ibidem. Bouis cum tertio cornu in ceruicc icon j jo. Bouis bicipitis icon 420. Bouigcnx 3P7.g. Botellusquid7j.e. Brachium legens fpicasqnid 229.I1. Brachiumproie&um 229.I1. Brachio vnico nati, vel mntilati 48 jf.e.figi Brachiafempiterna2jo.a. Brachia Chrifti qux 244.C.. Brachia mutilata, & tranfpofita 48 ?.e. Brachta monftrorum multiplicata 489.6. Brachiorum deficietium, mutilatorum,& tra> fpofitorum caufx 488.a.b.c.d. Brachiorum praua conformalio 47 j.e. Brachiorum effigies in Zodiato 261 .g. Brachiornm fomnia 15 i.e. Brachiorum figura i* fttmmatibus 305 .h. Brachiorum myftica2 29.g. Brachiorum moralia 244.E Brachiorum nxui 1 jo.b. Brachijs earenresfptus475.fig.il. 479.e.f.g.h. eorumdem icones 476.477.478.480.481. Brachijs tranfpofitisnati483. h. eorumdem i- cones 484.485. Brachijs carens homo deinde latro deprehen- fus, & fufpenfus 479.fi Braffica monftrofa 666. c. Bronchi qui 13 7-g. Brutacurnon habeantinteiledium 72.E Brutaanlugeant72.c. Brutaan rideant72.c. Bruca cur maaibus careant 157.fi. Bruta nana6®5.e. Brutorum comparatio ad homines 22 i.fi Brutorum apodia 5 2S.c.corund£ icones 526. 527.528.530.531.532. ^Biyonis rara radix 669. h. R r r 2 B;i \ I N Bubonis metamorphofis 19 j.g. Bubuli foetus anatomia j 2 j.g. Bucconesqai 76.3. 137 g. Buccula, & bucculus 76.8. Bufoniscaudati icon 599. Bufoniscreraati virtus 1 z^b. Eufonibusqui vefcaotur 74.2. , ;; c C Adauera viji cera circumlinianturp7,f. Cadauera cur homines perinorreioant i 16 I .f. f Cadauerum Aegyptiorum conditura 312.a. CadauerumNuiperoiurn conditura 3 j 2. b. Cadauerofif?tus caufa: 399.fi Calua>& Caluaria qua: 7 j.g. Caluaria hominis inter iceptrum> & ligcncm pifta26i.e. Caluaria hominis propoculo vbi 3 r j.h. Caiculusin cerebrogenitus 123.f. Calculi in cordeinuenti 124.a. Calamitatishieroglyphicum ijy.e. Califtoin Vifan) *86.a. Calccus cur fymbolum mortalitatis 2 3 j.h. Calcaneus in myfhcisquid denotet2j4.c. Calcanei moraiia 2 44.g. Camijii Paleptfi menno 71 i.e. Campanula qujeplanta6po.a. Candella exhumano febo ad quid 318.a. Canis triceps vbi 294.b. 4.16.a. Caniscculufti quis habere dicatur 348.3, Canis fcrpentino capite 378. a. Canis biceps vbi vifus 416.3. Canis capucaccipitrino437.h. ciuid.icon4.43. Canis monoculus 473 .e. Canis monftrofo capite 472.8. Canis line teftibusnatus j 1 i.h. Canis bipedts icon 527.528. Caniscripedis icon j 31. Canis o&ipes Bononia: natus 5 47. g. eiufdem icon 545. Canes ad tutelam vbi alantur ig.e. Canes ly lueftres vbi nutriantur P7.e. Canum bicorpoium icones 622.623. Canities prxcox miraculofa i 48.C. Canities repcntefadaaia.d. Canities vnde ptoueniat 24o.b. Canitiemintempeftmam curaliqui incurrant Cannibaiorum mores 309.fl (.158. e. Canuti Regis Anglia; aflertum 166.0 Canopas pumilio 3 p.e, Canopi Dei imago 21 ? .b. Cancrorum remedium 314.0. Capilli aurci vbifiant 209.e. Capilli longiffimi muliens 446.C. < Capilli a quogenerentnr 240.3. Capillorum fignaturain plantis 3 g6.c. Capillorum virtus 3 10.a. Capillorum fomnia 150>b. Capillorum phyfiognomia 8p-g. Caput dcfun&i herba 135c. Caput,&cauda in myflic s quid denote! 224.8 Caput humanuminCafttclioinuemum i4i.g. D E X. Caput humanum inter globosflammarum vi- fum i4i>h. Caputpufioniscancfccns i4i.h. Caput quid denotet in morali dodrina 240.C. Caput muliebrein monetiS28 r.c. Caput lauro coronatum in moneris 2 8o.d. Caput humanum in monctiS2Sc.b. Caput thcrfiricum quale 449.f. Caput mentulatum 45 7-e. Capitis partes quot 7j.g. Capi tis rempora cur fic nominara 7j.g. Capi tisetymum 79.?. Capitis partes qua* yp.e. Capitis vitia4®o.d. Capitis phyfiognomia 89,f. Capitis feda conftitutio 446.C. Capitis moibiias.f. Capitis fomnia t5o.b. Capitis galea muniti fimulacrum 26o.d. Capitis humani figurain ftemmare gentilitio 30 j.g. Capitis fignarura in plantis 3 o6.d. Capitisalieni procreatioinfctu humane 430.8 Capitis alieniproercatio in fcetibus brucorum 434.C. ■ -',01 ■ ' "3 - Capitis biutorumdeformatio 468.8. Capita pifeium monftrofa4»9.e. Capita ftatuarum Cfclarum quandojceride- rinri4i.h. Capitum varietas^oo.d. Capirum multiplicatio in fcotn bumano^j.e. Capiru multiplicatio in fetibus brutoru 416. e. Ca pi turn montfroforum caufa: 444>a.b. Capita ex plumis auiumuo.a. Capi tripedisfeon 560. Capracumcornuinventteso9.f. Capra humana facie 43 7.e.eiuldem icon 436. Capra: monfttofus partus 38 3 ,f. Capreoluspolyceros424.d. eiufdcm icon 42 5. Capreolus hexapus J49.f.eiufdem icon 54S. Capreolorumcolor qualis 549.f. Carduelis quadrupes j 67.e. icon j69. Carnes ed lesqure 7 4. a. Caro cur in cibo gratior 161. f. Caro curdicarurfamum 274.8. Caro bumana cuiusfapotis 3C9.g. Carnis appendices in fetibus brutorum 5 85. g, Catnis moraiia 248 ,d. Carnium efus fyncopem generat 214-c. Carpophagi qui 74.8. Cartiiagims moraiia a49.h. Carica cdulij genus 7j.e. Carinthiorum ritus ineledionenouiPrincipis loj.e. Cafiratio apud Turcas qualis 13 a.d. Caftratio fine operaCbirargi x 3 3.e. Cafirationishumanscaufa x 3 t.c. * Caftor Deus283.,e. Cafior, & Pollux qui 299.fi Ca/Iiopca 298.d. Cato fenex litteras grascas difeit 274 b. Caufa triplex 3 8o.b. Caufa t 1 N D Caufa efficiens menttrorum 39 i.f.g.h. Caufa fic&li scfdaliS’FiSj.^h. Caufa formahs 394.3. ^ Caufa tranfpofiritjnispartiimi 488»c. CauTa mori'ftri muitis manibusprxdifi492.c. Cauls multiplicationis pedum 567. fig*h. Caufa defedus tnanuum 495 .hi Caa'x iDtnniccx qua; 3S0 c. Caufx efficientes Monfiroru exSeptalio 393.C. Caufx monftrbrum imp/icata; 394.b. Caufa; fiaturs breuis, & procerx 6 o 6 .a.b. Caufa; peeuiiares ir.oftrorum 473.e.f.g. 11.474. a.b. cd.488.a.b.c.d.498.a.b C.d. joj.h. Caufa; monftrorum carieftium 74 4.d. Caufs v arietatis colQrjim 74.6.C. Caufx cireuloruui cxieffium 74<5.d- Caufa; chafmatum 746.b. Caufa; abortioms 62.d Caufxfoetus hirfuti j8o.d. Caufx geminatoromfxtuum627.e. Caufx figurarum in truncrsarbornmA lapidi- bns 67 3,h. Caufx monftroforum fru&uum 708. a.b. Caufarum quamorgeriefa 38 i.e. Caudarum monftra 592.C. Caudarum multiplicand J93.E Caudarum defedus caufx 597.fi Caudarum geminationiscau/* j97.fi Cxcitas in fomni/s quid 1 yb.e. 1 " CxciUtts-ntoralia 2j7.l1. 213.fi. Cxcus fenex vulnefatus vifioflem rccuperat Csci fast us caufx 474.a. Cxci homines cxercenres dperationes viden- tium2i3.g. Cxleftium triplex diu’tfio73S.e. Centaur! qui 30. a. Centauri vbi 30.C. ^ - ’ - • 1 Centauri icon 31.32.33 . c " Centauri an fint 32 a.^.e. Centauri etymum 34 a. Centaurorum origdjd.b. Cepheus Rex Aerhiopum 298. d. Ceruix quxpafsyC.d. ■ ■ P* clrjr ‘ : Cerebru in do&rina morali quid denote^ 4©.ii6iofi • ’ Cerri fpeeies 71 ye, ( Cerriglans qualis tbide fastis mo ftrofus ibid/ Cenodoxia quid agat 1 rp.e. Cerui metarnorphbfisi 87.fi. Cerui,& pugnantium fimulacrainaereyr.g. Cerua in facrificio adhibita 30 j.e. Ccrumo Ifde quis alruS a 4 j.h. Chaldeofiiwi mbrcsjjr.e; ' “ 4 - ‘ Chatonns 224.C. £ ' Ghafmatis prxfagia 735.h. Cnalmatam vanetas 73-3.^. Chalrpatum caufx 733 .h. .5 E X. Chafmatum iconcs 734-73 6 -737' Chxnixquid(1t272.a. ChiluscuiafiimiWtur 7i.g. Chilonesquii37.g. Chimxrx monflrbf* icon 33d. Chirurgix inftrumenta 134.3. Chrifti ortusfymbolum 2 ji.e. Chriftus cur filufs hominis dicatur 23 8.a. Chrifi crura qua: 233.e. Chrifti pedes qui 23 3.g. S.Chriftophori os foemoris vbi 38 a. Chy miftx cur rniCcri dicantur » 7 5. h» Cibus hominis 73.a. Cibiilliberales2$4.a> Cibi, & potus moralia 2 S4.C. Ciborumdiftcrentix 2j4.a. Cicadarumnarura »79.h. Cilium vndedidum7(5.a. Ciliorum fomnia 1 jo.c. Cincinniqui 75.h. Cirrcsqus75.il. C1r1usquidfit7j.l1. Circulator 138.d. Citharedorumprseccntionesqux 31 9 -fi Ciuisoptimi merita 277 e. Clauftrum virginalcquid 84-d. Chtorisquid fit 8 4.c. Clitoris excrefcit admagnamttiolcfti Clypeusduoprxftarmunia273.fi Clyftcres per os rciedi 1 2 4-b. Coccentum eduliuxn 75.e. Coclitesqui i37.g. Cogitationesin myfticis a quibHS defignentuf a23.fi / icO Cognatioi 1 i.e. 11 ’ v, ~" Colisquid78.a. • - ! Coleonum familix etymum 5 1 2.a. Collum vnde didum76.d. Collivarix qualitatesyi.e.- • i-> Collimoraha 243.e. .;oio Columbxmonlirofxquxj<33,gf' • . b Columbx quadrupedes 563 h.earumdem ico- neS j6S.j66.568. .• 'iib/C Columbarum natura 563.fi j.t b. - Cclumbarum Cypriarum differentia 5 6 ?.c>> Columbarum metamorphofisi2o6,«b. ComiDeiitnago 293.g. Compedibus- aureis qui detineamiir 2.7 jcg/, Gometa Sat ^rnitts qual is 725. h: Cometxhorribilis icon 729. me Cdmetx etymum 7*3.E.' - .y> xfoJ Gometx magni ,6c infignes quado apparuerint 73 i.e.fig.h, •'•ns'-mfu -'mzi,':--. ',:;oD Cometarum varietas72 r.g.-h;' j . .O Cometarum nouemicbnes 724. n-O . Cometarum alix icones 72$. * Cometarum aiix differentix725.cif:g. Cometarum origo 728.8. b.c. Coraetatum prxfagia 732.c.d. Co metarum dubia 73 j.e.fi Gonceptio quomodo adimatur 318. c. Conuulfionis remedia I6.a. Rrr 3 Con- bioD ' O / I D E X. Dentium cfyaium ibidem. Dentium mvftica 227 %- Dentium rooralis dqdrttia 14:I,g. Dentium fignatura in plantis 3 07 f. Dentium vfusin medscin a 3 xo.c. Dentati infanresorti 2 i4.b, Dentitionis tempos 473 .f. De<: Deo’sl'firrtflnusquiayj.f. ■ • nr- : Deus.apud Prifcosquis xy8.d. Deihieroglyghicumisj.f. s. r.x t.. Dei vterilsqualis 2 3 2 » Dryopeintruncomaei-e* Dudores vbidormirent i76 d. Dyfentericuspulms }i°d. E Brij vicium 271 .C. , Ebnjaquafadi z° 9 .c. Eeholunoms filia x 88 .c. Edulia yaria 75 .fi> Effluuiaqnidfint 7 J 3 h* Effluxiones qua Gnt 6 t>d, Elephantiatas 69 -f. / Diabolus dicitur monfirum 320. c. Diana in felem 193.e. Dialeftica Iveroglyphicumij $ g. Diarrhea moralia 2 j8.de 1 - 1 . Diataqflfeoomprehendat t {if. Die* natatiS'Cui fauflus^i t6ia. Diesaftiui, Scbrumales quomodo figutaban- ruraSs.c. •ri.Qss ■’ . r . Digitus Dei 2 ? t.h. ■ : Digitorum & vnguium fytttetria72 d. > i Digitorum omnium vananomina 77.h. r Digitorum morbi x 2 s.e.’d.£- v Diguorutix'nfcuTiao to ■< ■;eiisgsi t Digitorum (omnia r51.fr* Digitorum varij geftus quid fignificcnf r j5-g. Digitorum myftica 23 x.h. Digitorum riMNbUfttffydSX ‘SOi^ir • ?ir.;bai;j /oil Digitotumfignatura in plantis 307,(1. /'ujjo I Digitorum multi plicatiointfjanibus492.21 Digitorum vitiata conformatio 495.C. Digiti quatuor in manu , & aiiquando duo 498 .d. ‘d.*u siwdLu up snui loi Digitiiuperruiinmahibusso3.ef. ‘ Digiti Eccicfiaequi 24s'.e. ? ‘ -:a o :- Digki iconirttnmuio 287^.' Digiti computaforum X7-j.fi. Di; cur dicantur habere pcatsIaficos/272.d. Dij vefEbuiari; 380.3. a.-: j. m/js-. 1 Diiuuium vniuerfale i84-d. *e.: Diogenes hotninem querit f Sd/fo Diogenes mcndicifIimas2fio,a./ Diogenes cyathum abijeif 274.^ Dipiaci etyrnum7o4tbiS Dipfaci differentia; ibidem. -ff yx. ... ' Dipfaci monftrofaico^c^^'jib s. > Dipfadisnatura 269 .i 1 . '' n; * . < .» DifcipiihsdibeirialesqusTmS.d. Difpfitri'libr 139/e. 1 'mo .. ./•: Diumitatishieioglyphicum ij2.d. 1 Diuinitatis occulta: bierbglyphi'eum j48.-d. Diuitumtxitferia 11 jih. - j i- ; . Dodi cor ^ " 7 Dom i m u m i n d i e'at ingfiWi^tt j| 7 8,c. Dominorum,& fcrudfdtfffcpfdffiones 25 3. t\ Domitiani afr6gdntia28ii{#; EloquentiKhieroglypbicum i $4;2. Eioquentia flexanima 294 c : Emblemara ex roonftris 36i.fi. Emblemataex partibushurnanis.267*n. Ex hominibuscum varijs itiftrumetis 27 l.fi. f.g.h.272.a.b.2 13* Explunbusvirpruiconibus278.c d.279.e.t. Exhominibusarmatis278 a.b. Exftatuis 275 f- ex. hominibus in diguitaic 2.76.8.277 e.f. Ex fenibus 274.b.ex mulieribus 274. d. Ex hominibus adultis 26p.f gh. Ex pueris 268.3 b ex iuucnibusibidemc.d. Epiiepfi$ moralia 2 5 6.c. Epilefix remedia 117.fi. j 19. b. 3 1 i.e.314*c. Epiftoia non crubefeere cur dicatur 120.2- Epirotica mala qu* 708.d. Equnsalatusquid 349 e* Equus alatus Lconem concnlcaus 3 6 o*d. Equus mannusrnpnftrofus qualis j 5 J.c c i u f*- demicon.j 5<5. Equus Comuis.Philippi Aldrouandi 446.d. Equus pedibus ccruimsj 7 3 , e, EquuspediDushumanis 573 .f.eiufdeico 567. Equus cute |,accra s88.d ciuidemicon 590. Equi quinq-, pedibusnati 539.e.icon j 37. Equi odppcdibus nati icon 5 38. Equorum duplex genus 536 c. Equorum pernicitas qualis 5 3 p’.d.j jp.e. Equorum Solis nomina x85-g. Eqais afbis quis t'ehebatur 113 c. Equaodopedibus Rommnata 5 3 g.f. Equs tranfmutatio x 86d. Equx vtriufq; fexus vbi 518 a. Equmipuilimanci icon 523. ■ i Equini capitis monftroil icon 36Q.^. x>1 tanner OlSth Dormientes qui'ambulatiaih^ii!) f. Doxfi paries 86.c. • Equitantium iconesin mpnetis 28 j.e. Euentus bonifimujacrum Eunuchi etypipm X3 2.c. Eunuchi nati qui 511 f. Excrements humana quot 31 j.e. Excrcmenta humana vnlia quae ibidem. Excrements mutilia ibidem. Excrcmenta monftrofa quae x 2i.c. E F Abarum differentia; 702.4* Fabarum monuroiatumicones.7os. Facies 1 N Da E; X.- Facies manumenfuratur 67M. Facies hominis in myfticisiad.d. Facieilongitudo67.fi Faciei color rarius quid denote* 9Q.d Faciei fomnia 15 1>c * Faciri myftica 2 2 6.d. Faciefniaculx quomododefeantur 31 j.h. Facierum fimilitudo mirabilis 216.d. Familitede Ferris mehtio 306^1 )nU 3 £K iaqoX’f; sioftuC £11 tiuoflid Famulus 139-e. Fafeinatio ?i?.e. Fauoris iconiTmus 296 .d. Foetus quotdiebusformetur^S.a. Foetus aflimilatuifj'yctui ^^W*t|siinkdqjl3 Foetus quando fuerit formatus 5 t.t. Foetus membranx^uw©}® 3,3,1 i* 1 j‘Wupoja Foetus finas vagQihmcffti ft#* ^hniupold Foetus lapideus,2,V8.a. Foetus lapideicatifx 592.8. Foetus nohumanus an in vteromulierisgene. retor, *) *_«•<>**•*\*41^.1 Foetus cum vulnerenatus 399.fi 7 ? oonulqx3 Fq^tus hup^anus'capite auis 43 ob. Foetus FcifTis naribus canfa 47+-a. Foetus fine brachijs cum cauda pifeis^go.a. Foetus capitio carnoioicon j86S £ 2udur Foetushumanuscum cauda.fuilla 59-^e. Foetus a Genitoribus degener Js an fit inter mo- ftta,^ * £ fidsiom silqeliq 3 Foetus maxinio'capite 601.h. Foetus bicorporis xrhiopis, St albi i corns j 6. Foetus bicorporis icoHes varik 638.6^^.64.'^: I Febris he&icx moralia ibidem. Febrium dtfFerentis 1 j j.c.*59.d. Febriutn moralia >59,(1. Fcbrium typicarum remedium 3 l4.b. Febriuspifcisqualis 125.fi Felis bipes 529 fi Felis oftipcs Bononix natus 543.lT. Fclis hcxapus 542.h.eitildem icon 546. Felis monftrofispedib.57j.fiemldem-icon $75. Felis cruribus huma nis 5 7 3. g. Felis monocephali,& bicorporis icon 6*0.622, Felis tricorporisicontfjg. Fcllis moralia 245.g. c Fera currensquomodojcoercentur n6.d. Ferularfcurinfimulacro Bacchi 2jio.d. Fidei fymbolum 163.fi Filij Cceliqui 180.c. ,,i , m . Fili) quandocorrigendt;272.d. , ,■«. Fili; naturalcsqui m.g. Fili; curaliquando Auisafiitnilenturja*. a. Filiorum alienatio mimatura k patribus quid praeftet 66.d. y > : j. ■ Filiorum moralia 259.h. t - Fifcuslieni comparator 2 76.br : Fifci hieroglyphicum 155.e. Fiftulatdm rcmedia 314.C. Flamminatura 272-b.._ FlagelIaiconemanusdenorafltar.aji.fi Floridenfium mores r05.il. Finuiorura ( (3*0x304.3. Fluuiorum fimulaera 296.C. Fornmdinishieroglyphicum 154.C. Foetus bicorporis humanfi&canioi icones6y&. Fortunx icon quale 164.c.297«c. 6 S j, Fortunamimpiotare.quid 173.(1., fa} ; Foetus bicorporis humani,&TerpStiniico 654. Foetusrrecenti fexaginta5 j.f. •) i « n ' J Jt Foetusturpes vbi plerumq; oriantdc^'B^h. 1 Foetus cur dulimiles aliquando a patentibusl ’ V' ifT!U d*UQib 9 q*uup 3 Foetus monftrofi circa autes 457-e.fi Foetus cornuti 4s 7*g.h. ;! •’ '-q jpnuip itipH Foetus nuraanuspedibuscaprinis 57'e.c^d.' p Foetus vnicq brachiohat^ 484.8. muioup 3 Foetus fine brachijs cum'caudapifcis48o.ai Foetus in patte fuperiori geminati 628.630. Foetusiuxta dorfum Connexi 641.g.h. Faetuum humanorum numcrus 5 t.e. Faeces alui per vuluam excreta 124.0. • Fetorecurhomolxdatur16i.fi Fqtorisoris caufx 257.i1 F$minx fade fimisicon 469. Femmxorehianteicon’476. - Feminx in marcfti cufino'n fiat mtififtrO S‘t 2.b. Feminarupudenda male conformatd5 iliC.d. Femorum myftica $ 32. d: • - Femorum moralia 246.d. Febre anniuerfaria quis laboraucrit x 2S.e. Febris purpurea qux 12 5:e. Febnsalba qux f 28.C. Febris amatoria ibidem. Febris ephemerx moralia' 260.X '-d » Fcbns putridxmoraiia ibidcrif}. ■ .di.i v Fortuna quomodo inuocanda269.e- Foihma in.moneti^2 v 8,2 .d. Fortuna cur biformis 334b. Formattifariamvitiatur 3 27.I1. Formica in homines 198.ji, ■ Fornsoforum nomipa-ybi feriberentur 189. d. FrancisciSeuerini mqtuio 555».e. Frartconix mores x03»g. Fratruellesqui 11 i.h. Fratricidia 2 2i.h. Fraudisicon 334.0* j., Fraxinus monftrofa66o^. Fronsvndedifta^^.i\-! - Frontis phyfiognomia 8p.b. Frontisnxui tsp.h. ■ _ Frons pudori dicat^i 69^. Frons cuius fit index 169.f. Frons in dodfrina morali quid note* 241. e. Fronti Sacerdotis cur lamina aurca imponerc* tur 224 a. k *»; Frugesyndedia*^. i :.i;i'x;]o 32 0 Frumentipondusqubmpdpapgcaturi20.b. Frurrenti monfirificiicoDfis, 665^67. Frudtus raonftrogcauf* 7©8.a. Fullonis hieroglyphicum ijfi.a. , Fundamenti hieroglyphicum 15A?. Funambuli icon in fymbolis 263 .£• Furoris fimulacrnm 297^. (Tarkn* IN D E X. Furunculoruro emplaftram 3 ij.f. G G Alatarum ndbilesqni joj.f. Galb® 13 7 g. Gallus gaihnaceus quadrupedes 5 ? r.d. Galjusquadrupesalius5^ r.h.dufdeicon j 5 z. Galli quinq;pedibusnatricon 550. Galli monftnfici defer/prio jSy.h.eiufdem ic 5 388. Galli mpediSiconcs 534. 555. Galli Indjci deferiptio 3 2 j.h.ciufdem ico 3 24. Gallina cur in fimulacro Aefcalapij 2p.i.f. Gallinaequadrupedis icon 5 5 3. Gallina; tripedis icon 556, Galiin® roonftrof® Illuftrifs. Marefcalchi icon 562. Ganimedes in quod fydus tranfmutatus 299.fi Gemcll® copulat® viuentesA crefcetcs 634 a* Gemcllorum vmbilicoiunftorum icon 632. Gemellorum pe&oreconnexorumicon 633. Gemellorum frontibus cohsretium icon 635. Gemurfa quid fit 12 s.e. Gena vnde di&a 76 a. Genarum nxui 13 oa. Genarum myftica 2 26.c. Genarum moralisdodrina 242.3. Geniorum icones 29 j.h. Geniculator quis2pd.c. Genitalium moralia 246.C. Genitalium praua conftitutiojo*. h.51 x.c.f.g. Genitalinm morbi i24.d. Generatio in dodrina morali quid 239. h. Generatio trium ampullarum46.a. Generationis human® hieroglyphicum ijjJd Gencrationis initium quale 11 x. f. Generationes adulterine qus 397.fi Genifts del criptio 68 3.!. Genift® monftrofxicon 685. Genua mentis qu® 233*. Gentium moralia 247. e. Generofitasqu® 27,9.g. Gcrmanorum ntus 1 o j.g. Germam frarresqui iii.ii. Geometria I38-C. Geomctri® inuenror 2g9.h. Geth® quipopuli 103.I1. Gigas ad vitam rcuocatus 3 8.a. Gigas fcruus Caroli Quinti 38,1s. Gigantes in Regno Sinarum 3 5 .e. Gigantislcdus qualis 36.d. Gigantumcadauera vbi reperta 38.a. Gigantes cur noftra stare non fint :6t.h. Gigantum pi&ur® 29-$d. Gingiuarum fignatura in plantis j07.fi Ginus qfiid fit 397.0. Glabella quid 7 5. h. Gladiator 139-g. Glis in vtero humano genitus 399.fi Glauci icon 291. e. Gothorum facrificia 103.h. Grammatics inuentor quis 2 89.fi. Gratiarum trium nomina 294.8. Grauidaru opcrationes inconci'nns quid pr* fient303.g. Grscorum mores icw.a. Greffus in phyfiognomia obferuatur 9 2 .c. Gtus biceps 3 49.e Gryph.es qusanimantes 34i.h. Gryphisvari® icones 342.343. Gubcrnatoris Sumatra icon xco. Guftus hieroglyphicum 1 J 4 .b. H ' H Aloquid fit742.a. Halo cur frequentior circa Luna 748.3. Halonisgeneratio 742.b. Halonis earietas742.d. Halonis prafagiaibidem c. Halonis icones 743. 745 * Halcyones aues J04.C. Harpyi® qu® 1 97*. Harpyi® cur Neptuni fili® j j i.f. Harpyi® etymum 3 J 7 ; e * Harpyia carcinofomns 3 4 i.e. Harpyiarum vari® icones 3 37*3 J 8.3 39.340. Harpocratis varia fimulacra 29 *.c. Heliades in Populos is j.h. Heliotropij metamorphofis rpo-a. Heliotropium cur folem fe&ctur ibidem. Heluonismos i72.a> Hsmorrhagi® remedia 3,1 r.g. Hxmorrhoidaliumvenarum fignatura inpla* tis 308. c. Hepatis ddienis firus 8 i.e. Herbam dare quid fit i75>e. Herbaandrograph® I35.h. Herbs capillamenta smulantes 3 o6.d. Herb* caput fimulantes ibidem. Herb® oculos reprafenrances 3 07.C. Herb® nafi figuratn fingentes ibidem. Herb® auriumformam reddentes ibidem. Herb® lurd® qu® 76.E Herb® gingiuarum,& dentium fignaturam ha- bentes 307.fi Herb® pulmonum, & cordis effigiem referea* tes 307 .g. Herb® figuram manuum digitorum,&inte« ftinorum ®muiantes 307.i1. Herb® cum nota lienis, fiepatis,renum,vefic®, & vicri 308.C. Herb* references pudenda, vtrumqj fexum,& porres cutis joS.b.c. Hercuhs famulus in fcopulum 200.C. Hcrculis icon cum figura orbisfupra humeros 263.fi. Hercuhs hydra necantisicoin fymbolis 264.3. Hercuiis ftatura qualis 3 4.C. Hercuhs eloquentis imago 267.fi Hercuhs templum mulier non intrat 184.3. Hercuhs vaii®piftura 293.e.f. Hercules fe iplum vulnerans 182.d. Hercules ludificatus 2oo,b. Hercules cur lacertofus di&us 77-g. Hercules poma eripiens in moneiis 384.C. Hernnnlal ftatuaqu*302.d. .1 N D E X, Hermaphrodites mas qui dicatur 4i*f. Hermaphroditus fxmina qui ibidem. Hermaphroditi anatome 4 1 .e.5 16.c.d. Hermaphroditi pedibus aquilinisicon 372. Hermaphroditi an inter monftra recenfendi 518.C. Hermaphroditoruquatuor differentia: 4 t. ftg. Hermaphroditorum officia 41 g- Hermophroditorum difcrimc.n ratione vigoris 41.h. ' Hermaphroditorum matrimonium ibidem. Hermaphroditbtum varietas 51 3.ft Hermaphroditorum cauix 5 iS.d.s ip.e. Hermaphroditorum caufa fabuloia 190. c. Hernix inteftinalis remedia 132.6.31 t.f. Hernix moralia 259-g. Herodis mors 22 a.d. Hieracij variagenera 683.c. Hieracij virtus ibidem. Hieracij monftrofa icon 684. Hieroglyphicum firmitudinis bene confulto rum 347 g- Hieroglyphicum temporis ibidem. Hieroglyphicum Lunx.&Dianx 347 h. Hieroglyphicum diuifionis menfium 348- a. Hieroglyphicum temporis 347-g- Hieroglyphicumimpudentis 348.a. Hieroglyphicum multifcij 348.3. Hieroglyphicum Dei ibidem. Hieroglyphicum hominisimperiti ibidem. Hieroglyphicum feruitutis ?48.b. Hieroglyphicum Veris,Hyemis, & Solis ibid. Hieroglyphicum fapientix ibidem c. Hieroglyphicum adueriarij conrradiccntis ibi¬ dem. Hieroglyphicum imru m meretricis ibidem. Hieroglyphicumperditionis return 348 d Hieroglyphicum occults diuinitatis ibidem. Hieroglyphicum humans vitx fugacis 3 49.e. Hieroglyphicum mundi ibidem. Hieroglyphicum feracitatis, 3 r rams ibidem. Hieroglyphica ex capitc humano .1 5 j .e.ex ocu. lis 15 $.f.ex fupercilijs3 54.a.exnafo,&auri. bus ibidem, ex ore,detibus,& lingua ibidem, exbarba 134. b. exceruice 154- c. excotde ibidcm.ex pudendis 15s .e. exmaaibusi 5 S* f. ex digitis 1 jj.g.ex homine toto 156 b. Hippogryphcs quod animal a 341. h. Hippobos quafe animal 573 .e. Hippobouis icon 3 74. Hipponax pocta 222-b. Hipponadeum prsconium ibidem. '4 Hippometusquis 22 2.a. Hippocentau rus 3 o. c. Hippopos 3 a.a. Hilpanis fymbolum 289.g. Hippophagi qui 74.8. Hircanorum mores 97 ft Hiruad.nis metamorphofis I96.d. Hiftoricade vificne22i.e.de fatuitate22 r.f.dc parricidiis, fratricidijs ,& aiijs 221. h. de morte voluntaria 22i.b. ' Homeri cscitatis caufa sar.c. Homo Dei quia.c. Homo promifeui generis z.a. r . Homo herba2.b. Homo interior, & exterior i.b. Homo mundanus i.c. Homo igneus ibidem. H mo magnus ibidem. Homoparuus2.d. Homo altus Chymiftarum ibidem. Homo vndedidus j.e. Homo cur dicatur paruus mundus 3 .ft. Homo refert vniuerfa qus funt in muado 3 .ft. Homo brutoram mores imitatur 4.d. Homo varijs munijs fungitur 4«a. Homo ore,& collogruis 14. Homo pedibusauerfis 15. Homo temperatus, & intSpcratus qualis 71. f. Homo liene,& hepate carens 8 j.e. Homo pur animal prsftantiffimum 1 iz.d. Homo cur Rex di catur 113 .h. Homo nnmilma Dei 114 a. Homo non eft animal inerme 11345. Homo vmbra fomnij nj.e. Homo quando fiatbrutum nS.b. Homo mendax quid fit 119.fi Homo advirtutem pronusquomodo redda- turu6.a. Homo mingens quid fignificer 1 3 e. Homohonorans 179 -e. Homo quadratus 18 o.c. Homo nouusqui ibidem. Homo triumhtterarumi8l.e. Homo bulla ibidem. Homo ceruinus qui 18 i.g. Homoeuripusi8i,h. HomoTenediusi8 2.a. Homo multa mala,& bona fignificat 2 3 7.g. Homo primus ibidem* Homo fecundus ibidem. Homo in Paradifolocacus237.h. Homo centum oues poflidens 237.I1. Homo natus in Sion ibidem. Homo redimens ibidem. Homo Rex 2 37.h. Homo a Faraliticp expedatusibidem* Homo pater familias 237-h. Homo ferens finapim 2 38 .b. Homo Soli iundus ibidem. Homo terrs iundus 2 3 8.C. Homo cur vnus crcatus, Sc nonmnlti 3 JS. c* Homo ferens amphoram ibidem. Homo habeas manum aridam23 8.d. Homo I N D E X. Homommeattimqirid 239.C. Homo non habensveftem nuptialera ibidem* Homo vetus ibidem. Homo ineptus ad rcdimendum 2 3 p.e. Homo inimi cus ibidem. Homohabensfpiritum immundum 23 9 -f* Homo pacisibidem. Homo cur vefles induat zso.a. Homo pomo iimilis z6g.f. Homocalcuiosin menfanumerans 273. g. Homo viuns cum defumfto iigatus 276,3. Homo vitiaf*figure eft vitioia: naturae 3 jz.c. Homo capite can'no quid denotec 34S.a. Homo capiteaccipitrino quid denotet ibidem. Homo capite afinino quid denotet 348.8. Homo in equum definens quid denotet 3 49. e. Homo bicorpor an duplici anima tit refertus 359.C. Homo ferpentinus in emblematibus 3 62.b. Homo abique brachijs natus Bononise vifus % 8 Z*3* Homo duplici mentula refertus j 1 i.f. Homo mcndicus rim quadtupedis gradiens 513 g* Homo cruribus equinis 5 70.b. Homo imperfedus perfedo agglutisatus 6 1 o* b.c.'icones6n.6i2. Hominisprimus fignificatus a.a. Hominisnomina grreca 2.d>3.g. Hominis nomina hgbraica 3 .f. Hominis nigritas icon 9. Hominis Fanefi; auriti icon 10. Hominisfylucftris pellisadquid i6.a«. Hominis iylueftris icon.307. Hominis villofi manugradi icon > r. Hominis creatio 43.c. Hominis centrum vbi fit68.c. Hominisnoua menfuraibidem. Hominis ChincnGs icon i o 1 . Hominis cornutihiftona i26.c.eiufdemieon 127. Hominis peregrinihieroglyphicum iS3.e. Hominis imperiti hieroglyphicum 1 j j e. Hominis multifcijshicrogiyphicum 1 j j*f* Homjnis h ierogl yphicum x 5 3 -b. Hominis veridici bieroglyphicum t 34 'C* Hominis defcriptio i67-e. Hominis vcrfipellis natura 169. g. Hominis nomen Angelo attribuitur 238.3* Hominis quadragenarlj brachijs carentis icon Hominis fex brachftsreferti icon 494. ( 480. Hominis ventre male conftrmato icon 508. Hominis quadrupcdis squiuocatio 5 3 j.e. Hominis squiuoca 2.a.Synonima,& Etymum j.c.Difterentis 4.d.Icones 6.7.9. x0.11.13. 14.15.16.x 7.18.19.20.21. aa. 2 3.24.2 5.27. 28.3 1. 32. 33.3s.36.40.42. Generatio,& congreffus 43. e. Partus 50. b. Vox 66.a. Sy- metria 67. e. Aetas 69. e. Temperamentum 70 .d Natura 72.a.Partcs externa: 7j.g,Ana- * tomia78.d.Pbyftognomia89.e.Agnatio,& Cognatio 11 i.e.Prasftanua x w.b. Mifcria H4.c.Virtutes 1 j6-a.Vxtia iiS.a.ifigritudi ncs 123. e.N$uii29. f. Morborum medelaj ii 1. e. Caftratio I? 2.b.Denominata 13 3.e. Epitheta,Dignitates,& 03 icia x ?6.d Partes quibusDijsfacratsMO-C’ Ptodigia 141.g. Miracula i48.c.Mithologica i49.f.Somma I56.a Hieroglyphic,! 52.d.Probiematai 54. h. 1 j 7.h.Phrenofchemata 1 6 3. e. Apophte gmata ifij.f.Adagia i68.a.MetamorphoUs 184.b Mirabiliaxi2.c.Hidoiica 22i.e.Myfti ca 2 23.f.Moralia exparubns2 39.f. Moraiia ex toro homine,# - attriburis 2 $ o.b. Moraiia exregritudinibus 3 j6.adymbola 26o.d.Em- blemata267. h. Numifmata28o. b.Simula- era 2 86.d.Simulacra cideftia 297 h.Statu* 30o.c.Inflgniagetilitia 305‘fSignatura: par- tium inplantis 3 06.c. Vfus in cibis 3 86.e. V- fus in medicina3io. a. Vfus in facrificjs 3i5.e.Vfusinfpedaculis3 i6 c.Vfusiabel« |o3X7.g.Vfusinvarijs 3 i8.a. Hominis icon in infignigentilxtio 306.2. Hominis aftomi fignra 6. Homines fimi vbi 8.a. Homines aftomi j.h. Homines anribus longiffimiss.b. Homines collo carentes 8.d. Homines monoculi r a.a. Homines collo oblongo 12.b. Homines caudati iz.c. Homines eolentes deferfa Libya? a i.e. Homines fyiueftres vbi 16. a. Homines fyiueftres America: r xo.a. Homines marini 26^.43.g. Homines paniuori 73.i1. Homines prifei quamdiu viuerent 6p.f. Hominesnudi vbi & cnrficincedant 1 io.a. Homines centiinani 149 c. Homines in faxa mutati ibidem. Homines cur fint ferino animo 149-g. Homines duonudiprxliantes 156.a. Homines quo tempore in venerem fint prodt- uiores 2 59 c. Homines ubimetipfisinfefti 166.C. Homines adamantioi 18o.b. Homines ex fqngis nati 198.a. Homines efEemmati vbi 226.e. Homines nodu abfq; luce videnres 213 .f. Homines temper in aqnis viuences 2 17 g. Hominesimperforati an vixerint 220.a. Homines fibi mortem inferentes 2 22.a. Homines muitiplicati 2j8.d. Homines regionis Amorrhcorum 238. Homines in lphserifterio iudentes 265 b. Homines dicuntur pueri a Seneca a68.a. Homines nefarijqua rationeindicetur 275. fa. Homines trecenti vbifactificati 3 ij.f. Homines fontes vbiimmolabantur 3 16.a. Homines voce bruta imitantes 3 2 o.b. Homines beliuini qui 3 6a.c. Homines multisbrachijsrefcrtian inter moftra rccentendi 492,a. Homines tnbus teftibus referti 511 .h.s 12 a. Homi» 7 INDEX. J- fiomines fta tus giganteas 602. a. Hominumduplex genus 4-d. Hominum aiffercnti® ratione clymatum j« e. H Hninum differentiae ratione ingeni; ibidem. H Jminum differentiae ratione figur® j .g. ff ammumintuitus veneficus8.c. Hominum differed® ratione oculorum ibide. Hominum piloforumicones26. H Jminucn mores quomodo cognofcanfur 89. e. pj-f Hominum mores iuxta mentem Aftrologoru 91 f- Hominum fimulacra in aere vifa 145.e. Hominum piura fimulacra in fymbolis 66 s g. Hominum vari® iconcsin monetis 28 2.a.b-,c.d ominunudoru fimulacra in monetis 2 8 3. h. Hominum piiofornm vari® hiftori® 580. d. Hominum bona qu® 1 zp.e. Hominum epitbeta ratione sgritudinum 137. f. ratione affediomim animi 1 j7.e-,ratione originis 137 g.rationevitiommi^.h.rario- neopum 138.a. rationedodtrin® 138. b.ra- tione ®tatis, fexas, & ftarur® 138. a, ratione dignitarum t jS.,b. ratione variorum mune- rum 138.d.rationeofficij militans 139.f.ra¬ tione motuslocalis 139 h. ratione forme o- peris t40.a.rarioneinfirumeni i4o.b. Homulum qu® voces gr®c® exprimant 13 3 .e. Homunculus apud Chymiftas qui 13 3.e. Homuncionis indici habentis eminentiascar- nis deferiptio 5 85.e.eiufdem icon 587. HomuncionesquaIes6X2.c. Honeftatis,& vtiiifatis hieroglyphicum 15 y.f. Honoris icon 282.0.296 d. Honorij Beati mentiojip.f. Hortorum tutela qualis 292.8. Hortorum cura cur Priapoaffignata 78.8. Hamani fceletiicon 87. Humeri quaies 91.g. Humeri vndedi&i 77.C. Humeri amm® quales 2+4. b. Humor cticundans fetum qualis 529. c. Humorum numerus 7 i.g. Humorum temperatuta 8 i.h. Humorum dominium quomodo cognofcatur ibidem Hunnias quisfuerit 278 d. Hydropis remedia 224.^314.C. Hyacynthus in fiorem 202.b. Hydrargirivis 274.2. Hypocnt®icon 33 5.h. Hypocrita in myfticis quomodo oftendatur 22S-g. Hypocrit® mores 2 3 8 .b. Hymen quid 84.d. I I Anuscur biceps362.b. lanus cur quadriceps 2j>2.b. lanus a quibus interemptus ibidem, lani imago qualis 292.a. lauanihominisicon 101. Iauanorum veftes it o.d. Iethiophagi qui 26.0.97^ :&J 1 Idolum Laponi® quale no.C* Idoli tricipitisicon no. i Ieeotis fignatura in plantis jot.f. n lecoris moralia 24S.f. Iecoris fitus245*f. Ieiuni cur diutius aliqui viuant r 6o.d. Ignominia in my fticis quibus denotetur 2 j Ignaui® hieroglyphicum 1 j y.f. Ignoranti® icon J34>d. Ignorantiaeft monftrum triformc Ignoranti® cauf® quotfint 36i.g. Ignorantia vitiorum nutrix 1 ig.f. Iliaqu® partes77.e. Imaginatio vehemens in mulieribus445.f. Imaginationisvis 38 j .0.386.^.399®. g. 445* c. 447 gS° 3 -h. 5 < 57 -f- Imaginations operatio 4oo.a. Imperforatioquid i24*e.22o.a. Imperatorisfacrafadentisfimulacrum a 82.1* Impreffionum ignitarura varietas 7 2 3. f. Impreflionumignitatum cauf®723.g. Imperatoris annonam procurantisicon 28$. £ Impoftur® vari® 120.3. Indiui® ctymum 68o.c. Indorum mores varij 97.fl Infans abvterogradiens. & loquens jo.d. Infans gracilis quid pr®ftct 5 j.h, Infans in vterum mams reuerfus 146.3. Infans quinquaginta dierum loquitur 148.$ Infans nutritus lade pam's 2 i5.e. Infans in myflicis quid 2}f.h. Infan s tricorn is vbi natus jyfi.b. In fans pyramidalis 5 2 2.a. Infans armatus natus 5 8 $ .e. Infans cute iaceta natus 5 88. c. dufdem icon 5 * 9 - Infantis geminativnieipitis icon 608. Infantis matutiicon 54. Infant is partus naturahsicor. 34. Infantis fine nafo nati miraculum 349.g. Infantis fepticipitis mi raculum 349.i1. Infantis d®moniformis miraculum 34P>h.D®« moniformis caufa 3 8 j.g. Infantis cum mole carnca nati mlracuiu 35G.e. Infantis ore gemino, & quatuor cculis ueicr i- ptio 363 .h icon 3(55. Infantis hicipitis obfc®nc membro icon 407. Infantis capite thetfitico icon 447. Infantis vultu obfesno icon 348. Infantis naribusfci/Iisiccn4S5. Infantis auri bus leporinis icon 43 6. Infantis fine coiloicon 462. Infantis fine cello Bacchum ®mu!antis icon delineata iuxta trcspartes463.464.4153. In fantis collo torto icon 4 66 . Infantis fine btachijsApedibusicon 478. I n fantis brachio tranfpofito icon 487. Infantis manibus mu tilatis icon 469. Infantis digitis gemmatis icon 497. Infantisdiftortis manibus,& pedibusicon 49^ Infantis manibus,dc pedibus anlcriuis ico 5 04. In- I N Infantis aperto vctttreicon jc6. Infantis loco pedum cufpidati icon 5 11* Infantis crurc carentis icon 477. Infantis tripedis icon 534 - Infantis quadrupedis icon y 3 j. Infantispcdibuscaninisicon 571. Infantis Aethiopis icon y 79. Infantis viilofi icon j 81. Infantis cuculiati icon58311 Infantis pallio carneo induti icon 5 840 Infantis lapidei fitus in vtero 59 i.g. Infantis var ij fitus in vtero 49. h. Infantisin vtero exiftenttsicon 50. Infantesnouem vnico partuediti 51 ht> Infantes quomodo validio res reddantur 10 j^g Infantes vbi lade non nutriantur to?.h. Infantes cunt nota nobilitacis nati i 1 y.e. InfantesMagnatum in facrificijs adhibifi 31 y.es. Infantes cum dentibus nati 446.d. Infantes fine pedibus natiyip.g.fi. eordndem icones520.5 21.523.524. Infantes tribus pedibus nati /3 ?.h. Infantes quatuor pedibus nati $ 3 3 .h. j 3 6. Infantium geminotum iuxta dorfum eonnexo* rumicenes 542.643. Infantium iuxta latusconnexorum ieones 644 * Infantium moralia2s i.e. Infantium caudatorummiracuIutfi349.h. Infantiaetymum 2y®.d. Influxus casieftis vis 34 Ingratitudinis vitiUm quale iiS.db Ingrati hieroglyphicum 156.C. Inguen quid78.a. Inmiicotum dona qualia 269.e. Infitioquidprsftet 272 b. InfigniagentUitia cum figura capitis 305. g. cQ figuta manuum 305. h.cum figura braehio- rum ibid.cum figura crurunv,& pedum 30 6 a.cum figura integrihominis ibidem, Infirumentum inftrumentorum qui 113 g. Infti tores i39.fi. Infula aurifodina vbi 39 e. Infuia a fimi/soccupata 39.fi. Inteliedus ratio 72.6. Intelledus hieroglyphicum 15 -jS Interfcapilium qua pars.77.fi Inteftinorum fomnia 15 l.h. Inteftinorum fignatura in plantis 307.fi. inteftinorum moralia 246^.25 g.d. Inteftinorum numerus 8o.d. Intubi fpecies varia 68®.c. Intuba monftrofa 68o,d.eorum i cones 6 *? 2 * Inuidiaomnes virtucesexterminat 119.fi Inuolucra membranea fcctuum ad quid 5 8 2.d. IoinVaccam i8s.e. loannes Pontifex Romanus fiemina credituS air.g. loan. An tonij Godi j mStio 416.c. 54 j.e.j 5 4.h. Ioanms Auguftini Cuechi; metio 449.g 5 s j.e, louis feruaroris fimulacrum 48 ?.b. louis ftatua earn tribusoculis ?o t .e. louis varia fimulaera j 08 .b. D E X. Iracundi,hieroglyphicum 1 y 6.d. Ifchiade iaborans cafu fanatus 12 y.fc. Italiae hieroglyghicum 157.fi Italia reftituta quomodo pida 18 2.d. Italorummotes xoy .f. Itinerantium diuorumhiftoria t5 a.b. Iuds;i cur Verpi nominati 78.a. ludreorum ritus 97.e. ludex monorulusquid 264^. Index iuftus quid prteftare debet a66.a. ludicis hieroglyphicum 157.e. ludicum ftatus fine manibus vbi 3 o i.g. ludicium per oculos manftratur 22 y .e. ^ Indices in morali dodrina quibus partibus dfc* fignentur24l.h. Iugulus vel lugulum quid 76A. Iuno m Vaccam i93.e. Iuno in Beroem 18 8.a. lunonisicon 294.3. lupiterin Oianam i86.a. lupiterinTaurumi87.fi : lupiterin Arietem tQJ-a. lupiter propugnator 284.8. Iupiter ftator ibidem. lupiter apud Eleos qua ratione pidus 268. C* Iupiter quatuot auribus vbi 268.d. lupiter tribus oculis vbi z6S.d. Iupiter in varia transformants 195.e. Iuris prudentia qualis 25 4-c. lufta a Deo petenda 277.fi iuuetus in dodrina morali qua parte figuretdf 24®.a. Iuuenum fimulacra in fymbolis a62.a. luuenis GaH;e cruribus,&pedibus carentis icf $32. L L Abia ex quibus integrata 8#.c. Labia monftrifera 461.C. Labiamultain Monftro j8a.C. Labiorum naeui 1 jo.a. Labeones 13 7-g. Laboris hieroglyphicum 156.fi. LabyrinthusGret* 199.C. Lac per veficatnexit ta8.b. Lac ex vena feda manat 215.6. Ladis abomiriatio 214.C. Ladishunaaniviresjiy.e. , Lacertarum cu multis caudisicones y 94.5 654 595 . Lacertarum bicorporuni iconcs 661. Lacertus quid 77.g. Lacedemonij ritus 102.a. Laeonicus iermo qualis xoi.a. Laerymse fanguines 123.fi. Lacrym§infontem *oi.fi Lacus diegelidus,& node feruens 209& Lacuna in facie qua 76Jb. Lamiamm vnguentum quale 318. Lanius qualis 139. e. Lamus cacus2t3.fi. Lanifices 140. a. Lapathiicon in fymbolis a64.fi. 1 Sss ~ £*• INDEX. J,apis indcjp qufs fucrit X87.C. Lapides vanasifigurashabcntestf73.c,f.(iJ5.g Lapides cumfigutis membroruhumanotum Latro quidam fiufpenfus non moritur 8o.a. Laurqs cut' Pha;bo facrata J H-d- Lamti&fignumin harms quale jo«*e. Leges contra mmiereslata; 102.a. Letcna meretrix 21 $.q. Leo hutnano capjjte* 17.h.eiufdem icon 442, Leonis, & aquriaefiftuilacra tgnea 718 a. Leonumforatani qui induertnt 2oj.e. Lcthargi moraiia 257.C. Lepra; moraha 259,g.' Le'pnieulusodipes S4?,h. eiufdem icon 547, Leucoi different if 68 3.h. Leucoi monftrpia icon 687. Liberi cur ira difti 11 i.g. Libertatis ligatre iymbolnm 174.4. Li ceti mentio 529 £559, g. Liensforma8i.e, Lienis proprieras 276.b. Ljenis moraiia 245 g- L'enisfigoaturain plantis 30;.h. Lienoforum remedia 2 t4.d. Ligni Guaraci truncus monfirofus 66 3.g. eiuf- dem icon 674. Libij montani defcripti 0 695.g.citd'dera mon- ftrofaicon 697. Lingua fiominuru venenata 214.3. Lingua p to corde2 i8.a. Linguapriuauioquuntur i+S-d. Lingua; nocumenra 171.f. Lingua- myUica 227 fi. Lingua & labiorum moraiia 241./]. Lingua icon r6x.fl Lifhiafis remedia 314 a c. 160 a. Lithopadrum quid fitj91.fi Lites vbi ferro decernantur 103 g. Litigatoris bieroglyphicum 156.4. Litterarum iymboia 26 i.f. Litterarum furtma; aocce 26 t.e. Locaa vinsdeoominata 133 b- Loquaces vocem amittunt 114-a, Loti herba vfus 11 y.g, Lotophagoruminiulaqualis2 7g.d. Lifcanicayj.e. Luciniqoi 13 7-g. Lucij voracitaSi 69 h. LuesnouaMcrauice 125.fi " Lumbago quid 124 c. Lunaquando maiorem humiditatem influat *8pg- Luna; fignoquivterentur 280 a. Lunajfimulacrum cum cruce 747.3. Lun$ tresquando Vila; 744.3. Lupino lad® alti qui * j 6 a. Lufitanorummores toj.g 99.fi LufitanorumVrbem Beotan fiabitantiuicon X OQ. Lufcinia: metamorphofis 196. 4 . Luted praffagia , 72.4. Lycamihropia tjj.e. Lycanthropos quod animal, Seems icon 344^ Lyncistranlmutatio 194 b. Lycopfis fierba monftrofa690. d. eiufde icoa 694, M M Agata; Capuccini mentio 44.a. Magnanimitatishierogiyphicum I5S.C, Mahumetis aduentus pradagia 3 66 a. Maiorumexempla quid pr£eftenta4i. d. Mali citn; varietas 683 .a, Maliaranti; differentia 712-e, Maiiarantij monftrolaicon/M, Mats vnde diftae 76-8. ^ Mammae, mamillae,& papillae differentia 7$.d. Mamma nomen xquinorum 76.d. Mamillarum fpatium quid denotet 68.do Mamillarum moraiia 244.3, Manafiis ftatua quae jic.d. Manes Dij 194 b. Manus dicitur munus 67 a. Manusorganumorganorum 113.fi, Manus Dei qua; 230.8. Manus violenta quae 23i.g. Manus palma quid metiatur 68.a. ^ Manus menfura quando colligatnr C>7.g, Manus palma cur fic di&a 77.i1. Manus monftrola: icon 500.501. Manuscumoculoinemblemafe267.fi, Manus cum pugione pit ia 261. e. Manu sprodigia r + j,a. Manus my/fica 230 b, Manusmoraiia 244-d. Manusfumma quid 173,g. Manus altera aqua,& altera ignemferre 174-# Manus longas quis habeat i74.b. Manus cur loius homo habeat 15 7.h. Manus hyeme cur primo calefiant i6i.a. Manus geminatae 495 .fi. Manus diftortae in foetu 49?.a. Manus enormes quis habuerit49S.b. Manus moreanferis procreate 503.g. Mauuum praua conformati04/5.c.49 j.C. Manuum vitiatarum caufe 498.b. Manuumcatena vimSamm icon 26i.g. Manuum effigies in monetis 28 i.g. Manuum effigies in item mace gentilitio J05.fi. Manuum fignatura in plantis 507 h. Manuum ablucio quid 2 3 r.e. Manuum fomnia 151.fi. Manuum ofculatio 95 .f. Mambus defictentibuspueri nati495.fi.*; Matif^minaqui dicatur4t.e. Mores in mulieresnon vetrantnr 2ii.fi.g. Marefchalchi Senatoris mentio jjp.g, Martagon monftrificum 697.2. Mars vari/'smodis figuratur aSi.b, Marns fimulacrum 28 Medicamenta compofita 1.3 2.a. Med ita tionis hie rog'.y phicum 156 a. Medorum mores97-fi Medulla Ipiuaiis vnde oriatur 4.8. a, Megarenuum mores 348 .d. Melancholia moralia 248.C Mdaniorquis iSo.c. Meleagrifororesinaues i9.h. Melitis quis fuerit 179. f. Melopeponum raonftroforum icones 706 707 Meilisquantitas quomodoaugeatur 120. a. Membtum fimpliciter quid fit 78. a. Membru virile infacrisCererisabhibitfi 292.x. Membrorum,& armum differentia 78. c. Membrorum diftorcionis caufa: j 0 y.fi Membranain ouisquid prsftet jgo.d. Membranarum foetus generatio44*d. Memaonis ftatua quaiis 27 5.g. Memoria cur melior in pueris 1 j 8. a. Memoria humana quaiis ii2.g» Memoria prseftantiflima 21 j .g. Memoria hominu quotundammirabilis* 1545 Mendicus cur ex Aetolia oriundus 174.0, Mendicitas inexpiebilis ico. a. Menfis diuifio quaiis 2$$-g. Menfiuni fimulacra tpj.f.g.h. Menfunrineroglyphicum isj.g. Menrum quibus animalibus conceffuta 76.C. Men tins ui 130 a. Mentis humana hicroglyphicutn I J4.& Menta metamorphofis 203.fi Mentula cur fic difta 78.a. Mentuladefed!us,& multiplicatio jr i.e. Mergi metamorphofis 2 o^d. MercuriusLaurum irrigans r6|.a. Mereurij icon varia in monetis 28 i.h. Meretrices cur fcorta dicantur 233.fi Mermecidis induftria 1 i6.d. Mcfenterij etymum 8o.d. Metamorphofamquot fpecies i84.b. Metamorphofes naturales 2 to.a. Metamorphofesdiabolica aii.h. Metamorphofes miraculofa2ia.a.b. Metaphreni 0bferuati091.fi Mctopofcopia qua p2>d. Mexicanorum ntus in lacrificijs 31 6.2. Mexicanoru mospeculiarisobferuandus 97-g. Midas auri fitientifiimus 2*j.g. D E X . 1 Midacauresquales a03.I1. Militisfinus Antongilicon 99. Militis raereenarij hieroglyphicutn 1 $j,c. Miiites cur falubriores i6i.h. Militestriarijqui 183.C. Militum varia munia 3 17.fi Militare ftratagema 169.I1. Mineruf orig0 288.b. Mineruaiconifmus 294*a* Mingere in patrios cineres adagium p5.f. Minoisbellum ip8.b.c. Minotaurus quis 362.2. Minutal7j.e. Mirabilia humanavit? de capifeatt.d.deo* culis 2 r j.f.g de lingua,, & dentibus 214 a.b. dcolfa&u 2 i4x.de guftu 2i4.d. detaftnib. de ritu 21 j.e. de ingenio, & memoria 215.fi g.h defaufto euetU2 i6.a. derobore virium aid.b.c. defimilitudinefac/erum 216 d. de agilitate 2 ry.fide inedia,& efu 217h.de moc bis ji 8.a.,de connubijs 220 b.de tffe&ibus animi2 20.d. Miraculum a Diuo Aaguftino patratu in An* glia 12.c. Miracula phyfica qua i-g. Mjfanthropia quid 13 3 .fi Mjthridatis encomium I73.e. Mola quid fit 3 30.3. Molaeftcaufa raenftrorum 488.d. M 0 laanthropomorphos33o.b. Mola etymum33o a. Molarum differentia 3 jo.d. Moly different^ 6 90. c. Mo ymonftrofa icon 693. Momi Dei i mago 295 -g. Monedul? metamorphofis 198. c. Monachushermaphroditusgrauidus 516 a. Monaftnaiuuenefcens2 i3-e. Monafiarum caput cur abradatur 223,g. Monofcelli qui 12.d. Monftrum etfigie monachi 29-e. Monftrum marinum (ax:snecatum ibidem. Monftrum vitiorum quid 118 .b. Monftrum millepedis a 19. a. Monftrum pro monftratione 319.fi Monftrum pro pulchritudine, & deformitace jrp.h. Monftrum pro fingulari ingenio 3 20.a, Monftrum dicitur aliquid mirandum 320. c. Monftrum in medicina quiet fit 321.e. Monftrum quafi moneftrum 3 25 .a. Monftrum vniforme, 5 c multi forme 320 c. Monftru artificiale in generehumano duplex 329 h. Monftrum capripes quid denotaret 249 c. Monftrum in Tybri inuentum 3<>7.h.ciafdem icon 368. Monftrum hornbile Craccuias natum 372.2. eiufdem icon 373. Monftrumoculatum vbi natum 376,a. Monftrn capite afinino vbi376.d.ciufd.icd 577 Monflrumex Setjca Regionsdelatum 37s a. S s s 2 Mon- I index: Moiftf urn figura metul? 38 7-h. eiufdem icon 3 8 > Monftrum vjuum fepultum 449-11. Monftrum figura Bacchi 4.61.h. Monftrum iribusbiachijs489*f.eiufdem icon 4 o* . Mondrum quatuor brachi/s 48 9 • g* eiufdem icon 491. Mondrum bicorpor quod peruenit ad ®tatem virilcm 613c. eiufiem icon 6 14. Monftrum bicorpor vnieo capitc monftrofo 61 o a.eiufdem icon 609. Mondmm geminatum Bononi® natiim 337, e. 62p.fi Monftrum natum in Agio Piftoricnfi 647e. Morbi vniuerfales 125 f. Motb: quo remcdioomne&curentur 153. h. Morbi folutae vnitatis 12 5 ,g. Morborumnumerus £23.0. Morborum figna 151.«. Morborum differentis ibidem. Mori frudus cur nigri 189 g. Mortes varias 2 2j.e. Mofchouitarummotes io2.b. Moichouitarum cntcis ltgncae icon 103. Molys astas 69 g Mofysmaous leprofa 2 3t.g. Mulicr quadriennio geftat vtero jo d. Mulier quatuor fetus enixa 5 i.f. Mulicr fexaginta filios parit ibidem. Mailer Aegypciafeptennos concipit ibidem'. Mulier pariens quando ad cubile eft ducenda 60.d. Mulier in marerr. per quietem mutata 152, a. Mulier mortem fimu ans 149 b. Mulier grauida cur vc ‘piunmumvaletudinaria up.h. Muhet cur pondus ve rice meliusferat itz.c. Mulier cur facile irafeatur ibidem d. Mulier cur loquaxibidem. Mulier modefla viri corona idi.g. Mulier T heflala qus 184.3. Mulier liene caunsSi.f. Mulier in virum 2ot.g. Mulier cur monftrum dicatur 3 j p.{. Mulier met ftroia in embkmate 36 r.e. Mulier barbata vbi 4 f6.d. Mulieris Iyncnima4 b. Mulieris comma hebraica ibidem. Mulierisnomina gtaca ibidem.c. Mulieris Cmnammfe.con 20. Mulieris piocersprodigium 145.6. Mulieris ielenmdis icon 36. Mulierts grauida percuffor qua psnaafficien- dus 49 g* Muuens multiplici fobole grau ids icon j 2. Mulieris Iauanx icon .01. Mulieris monftrofe iymbolum 360.C. Mulieris lpicas vomentis icon r47. Mulieriscadaucrcurpronulupernatet 162. c. Mulieris animus 83 h Mulierisgrcmio cur non credendum 1 83. h. Muliens conceptionem quid impediar^S d. MuiiericurSacramenrorum adminiftratio in* hibcatur }.f. Mulicrcnii peius 183 h. Mulieres gigantsa; 38.C. Mulieres femel in vita parientes vbi 3 r.e. Mulieres nupts vbi faciem velant ioz a. Mulieres tcuptae vbi faciem non vclatn ibi¬ dem. Mulieres Americans menfibus non laborant 128.a. Mulieres caftratae vbi 13 2 b. Mulieres qusdam cur falaciores 1 s 9 e. Mulieres enr infelieis fint ingenij i j p.g. Mulieres in virosmutats 2 to.a.b. Mulieres mares credits 21 i g. Mulieres barba infignes 21 j.e. Muliereseruditsqus 2i$.f. Mulieres qus miiitauerint j i7.h. Mulieres Acgyptfe cur frequentius monftra pariant 3jrc. Mulieres vehementiusimaginantur 445 f. Mulierumpilolarutu icones 17.18.; Mulierum clinicarum officium j 6.a. Mulierum leuitas 73.e. Mulierum comparatioad Pauoncs ibidem f. Mulierum vitiapeculiaria 1 19g.fi. Mulierum morbi quo 1128.3. Mulieru icones in phrenofehemaribus Kfa. Mulierum vitiataxanmr i66ki. MnltilQquiumquidprsfta ny.g. Sss 3 Mu- I N Mtiius vtriufq; fexusj i8.a. MuUis an gcncret 397-c. Mumia q use vox 3 1 1 .h. Miimia vcra non habetur 3 n*„a. Manni* fjn&ura qualis ju.d. jVfiindiiconiUJius 29J«e. MurisetEgiesin fimulacrofolis 289.C. Murim fanguini* virtus 222 c. Mnfatum mctamorphofis 192.d. M'afeuli inrercoftales quot 79.fi. Mufic® inuentot289.fi. Mortcl* mctamorphofis aco.d. Mufteixomen 27o.b. Mutil>pqtiuntur 314.3. ^ijrrha in arborcm fui nominis 202. d. /^yrtilus fcuti encomia celebrat 275.0. My ftica de parti bus hom inis 2 2 3 . fi dc capillis, &capiteibidem h. defrontc 224 a.deocu* lisib. b.c. d. deaure zi|. h 226.3. b. denafo 216 c,degenis,&facieib.d.de ore 2 2/.e.f.de lingua ib.h.228.a.b. depe&oteib.c.decorde ib,d.22p.c,f.dc brachijs 229. g. h. dc manib 9 ajxa.b-c.d.tj ne.fig.de digitisibidem h. dc vnguibus a j 2 a.de ventre ibidem d.dc vmbi- lico,< 5 c vtero ibidem c.de fgmoribus.&geni- bus,& cruribus2 3 2.d.2j3.e.depedibus 235. fg.b. »34.a.b. decaicaneoibidemc.deoffi- bus;ibidem d.23 j.e.fidc totohomine 1 35. g. h de pueris ibidem, de viro a j6.a.b.c. 237.0. f.dc hominc 23 8.a.b.c.d.a jf .c. N N Abathcorum mores 97.6. Naiadu nympharu mcramorphof. 199 h. Nafcir morbus 129.C. Nanus Ducis Caroli deCrcqy deferiptus 39. f. Naniquidicantur38.c. icon40. Nani cut maiorem penem habeant i6a.a. Nanicur a natura generentur 3 59.fi Nanivari)6t2 c. Nanotumlsluftrifs.Cofpij deferiptio tfoi.ico nes pos 604. Napus monftrofus 708 .a. NarciiTus monftrofus 6 $8 .b. NarcifTi mctamorphofis i8 8.d* Narcs vndc di&® 75. h. Nanum morbi i»j.h. Narium n®m 129.fi. Narium myftica 22 6.c. N*fus firnus quid mdieet 90.b. Nafi f omnia ijo.d. Nafi mot alia 24i,e, Nifi fignaturain piancis 307.6. Nad fyinetria 67.fi Naficae . 37 -g- Natura hominam 72.a. Naufragi vbi facrificati 315.g. N-eni etymum i29-g. N*ui ipedlant ad phyfiognomiam 129.hu N^noturacaufse rjo.d. Nercidcsqu® 29.h Neptuni fimulacrum a842.b. Numerorum varicrasex rariogeftu digitoium in ftatuis yoi.h.j©2-a.b. Numifma ta rara qu* 2 86.a. Numifmatarariffima 286 b. Numifmata cum figuns partium hunaanarum aSo.b.od. 28s. c.f cum figunsmtegtisho- sninum ;S2.a.b.c.d cum figurisnommum atmatorum 282.d. cu figuns equitantium 28 j.c.f.cum figuns honunum nudorum .& feminudorum 28 3 g.h.28«.a b.c.cum ligU; tishureunisin curtu 284^. Nymphs qu® 29.d. Nympharum mulicbriura etymum 8 4-b. Nymphotomia qua i28.a. O O Bedientia per au rem denotatur 2 26.a. Obefitasvbidamnata 17). f, Obiiuio memoranda 21 ;.h« * Obrippiqui i?7g. Ooftetncisoffuium sj.h.jtf.a. Oculus vnde di&us 76.1. Oculusmulieris qualis 169.fi Oculus in myfticis qaid deuotet 224.b. Oculus in rebus mundanis quid 224.c. Oculus corporis qualis. Oculus comparatur anims 257^. Oculi concaui quid figmficent 89>h> Oeuli Lecnum quales 90 a. Oculi pupiila in vyfticis 2 24.d. Oculi curduo 241.0, Oculorum partes yp.g. Oculorummorbi ray.g. Ocullorum iomaiai5©.b^ Oculorum vifioacurazij.c. OCH* i n r OculorutTs mofalisda&Hna *41 f Ocular um figoatura in planus 3 07.?. Oculorum multiplicatioin foecibus OculQryajmuiioru®caufa4.7 & naotum ban* riant 240,e. Partes intern* monftrof* 6 j 9 -g. Parrium pr*cipuarucn generat1045.il. Partium humanarum officia 141.C. Panhorum mores 97^ f. Partus decimi fexti menfis j o.d. Partus mora in vtero y i.c. Partus decimi menfis qua rationefit naturaiis yi.e. Partus tempos quale 5 o.d. Partus forma naturaiis 5 t.h. Partus forma non naturaiis 5 5*e. Partus non naturaiis cum manibus ad latera icon s 5 • Partus no naturaiis cum manibus fupra caput icon 55. Partus non naturaiis terti* form* icon 56. Partus non naturaiis quart* form* icon ibide. Partus non naturaiis quinta icon,& fexta 57. Parfus periculofus qualis j 8 .a. Partus no naturaiis icon feptima.&o&aua 5S. ! Partus noni non naturaiis,nec non decimi ico- nes 59. «" v Partus non naturaiis Geminorum 60. Partus manu ad exiium porrefta ibidem. ParmsgeminusquotuplexSi* Partus forma ex naturali, & non natural! mixta 60. uJ^i Partus non difficilis 6 r, ■ Partus naturaiis Geminorum ibidem. Partusdecimi terti; non naturaiisiccn ibidem. Partus GemeForuti) periculoius62,a. Partus humani.deomini icon 56f« Rofarum differentia: 695 .e. Rumen quid fif 77-e. Rutae odor aliquos fugat 2 i^.b. S Agacitatishieroglyphicum ij+.a.' Sa! ex lapilto humano ad quid 3 14.3. Salernitanarum mulierum natuu JS>8*d» Saliua mulierisad quid 31 j.g. Saliuae vires 313.e.3 t 9 -c. Salfamentariorum mores 172. d. Salutatiomsritus95.c. Sambucus mufcatella 664-d. Sandler um pedes quales 23 3 .g. Sanguis,&animaquod dieatur 176.4. Sanguine moralia 248.8. Sanguinis hurnani vfus in medicina 31 i.c, Saoguims hurnani aqua3 li.fioleum 3 ii.g.cli* xit ibidem fal ibidem puluis ibidem. Sanguinis hurnani van) vfus 3 t8.a. Sannionesqui76 c. Sapicntis,& Infipientis hicroglyphicam, 1 J6.b« Sapicntisprsrogarma 270 c, Sapientisj&ftuiti exemplum 2 79X. Sapicnti® icon 3 3 5 .e. Saidanapalus quam ftatuamin tumufphabue* rit 124. d. Sardanapali mores iSz.a. Saidanapaii fimuiacrum 276.4, Sardanapali mors222. c, Sargipjicisnauita it 9 g, Satuim, &. tiacchi nwamorphofis 195.g. Saturtucuiusquid 175 g. Saturnifimulacrum J qualea87.h.2S8.a. Saiyrivbi Vifii4*^> Saiyri manm qui 26.C. Satyrorum vans icones 2 j. 2 42j, Satyroram (pecks 13 j.g, Saxomim mores 103 -g. Saxorum figurae vart$ 329.0, Scalaquatuorentium qualis m e. Scauriqui 137 gi Sceleti humaru fimuiacrum in fymbolis 26?.h. Scdetoninfantisdiugeftatumin vtero . 18 a. Sceleton humanum coronatum 275.fi Sciopodes r qui i2.d. , Sciendi appetitus rr.irabilis 1. h. Scilla in lacrif cijs a quibus adhibita 728.c. Scorpiusin ccrcbro g?nicus 123.fi $currai38.d. Scutum Prrncipum regionis Cunrante qual^ 3 1 7 -h- Scythapum mores 102. a. Sebum quomodo viticcur 120.5* Secuns'l'ancdia 182.a. Seculi faelicitas296.d. £ecuu. I N D E X. Secundina qunmodb cxpdlaturg i j.h. Sfgctsm arboribusnaf® 143.a. Sfmcn fajcunditate priuarar 567 g. & minis anima qua: St midei qui habiti 26>a. St tmhomo her ba 1 u.fi Soniramis in Columbam 189.f. Simones qui g 14. a.; Skdis bacuJus qualis 17*.a. Senes depcnrapi qui ibidem. Senes vbi honorentur idj.h. Senes cur non facili corriganmr 1 5 8.e. Senes cur cibo fatiati parum dormiant ibidem. Senum lupercilia cur trefcam 1 1 4,a. Senum mutatlo in iuuenes 197* f. Senum prudentia qualis 177.i1, Senum fimulacra in fymbolis adj.c. Scnedusin D«drina morali, quibusdenotefur 340 a. Scnedus duplex 7c.a. Septicipitis tr.onftri icon 41 j. Sepulcra lumptuofa vbi 95 .c. Seraphini cur Dei caput relaredic 3 tur 21 j.h. Scrici pondus quomodo augcatur 1 ao.a. Seimoquotuplex 301. f. Sermonis varictas rnde 66.c. Sermonishieroglyphics r jg.h.ifs.e. Serpens cum capire accipitris 749-0. Serpen tisbicipitis icon 427. Serpentis tneipitris mentio 427.fi. Scrpentis cauda conaprdla icon 597. Serpcntcm bipedem mu Her pcperitdoo.a.' Serpentcm bos euixa ibidem. Serpcntes in corpore hunaano geniti 1 18 b. Serpcmum mutuo fc mordentium fluid 001x1710. Seiuusamsnu i39g. Scxui vernaculi qui 2 5 ;.f. Semi ecoptitij ibidem. Serui conda&itfj ibidem. Seruorumetymum ibidem. Scruorurn differentiatibdcm. Seueriratishicrog'yphicum 174 a. Sex us abditus quomodo detegatur 120. d. Sexus ambiguitas in brutis jjg.a. Sexuao virumqsquiscxpcrtus jSS.b. Sibyl* astasi07.f. Sibylla ftatua go j.e. Steal* otulicres figtus bicipitespepereru 140a Silcnti. fignumin ftatuis joi.c. Silen ti j fi mul acra a 9 2. d. Silent qui 348 d. Siioncsqui75.il. Simiarum metaraorphofis 7 op.e. Simoncsquiyj.h. Simulacrum ignitorum iconcs 732 . Sinagoga quomodo flguiflcetur 23 j.a» Sinciput 8 5-g. Sircnesrccipiuntalas 193.13. Sirenes qua: ip.h. Sircnes in parte inferior! auc&3«.a. Si renum nomina 19 j.hj Sifyphus pumiliojp.c. Sitis patientes qui*i4*d» Sobrini,& Coniobrini qui n.h. Sol oriens quomodo dcootarctur 28 o>d. Sol cur di&uscenrioaanus 149-6 Soluicon 2 89- c . Solis & Luna hieroglyphicum lJ 3 g* Solis radi; car vitentur 1 6 i.g. Solis moaftrorum fchema 740. Soles tres quando vifi 744.!% Solftitij hieroglyphicum ryiS.a. Somni hieroglyphicum 1 j 4.b. ScmniumGalcni ij2.c. Somnia 13 c. Somnia vtplurimnm cuius flattutur* 1 jz.c. Somnuslongiflimus i2i.g. Somni moralia 25 sc. SomniculoC hieroglyphicum 15 j.f» Sordes human* ad quid 513 .g. Soiores vnda did* 11 i.h. Spadonis ctymum 132.C. Spadonum, & Eunuchorum difetimen 5 1 1. c. Specks tertia qualis 44 5 .h. Spe&acula Romanorum quot 3 16,c. Spei fimulacru m a 7 j -g. Spermatopbagi7$.e. Spermatis vires 313.0 Sphynxinquo gcncrcanimalium j«i.£ Sphynx triformispingitur ibidem. Sphyagisflmulacra 29+d. Sphynges megaric* qu* 348.d. Sponfl vita qualis 18 s.c. Sponfi.&fponf* moralia 250.0 Sponfam fax accenfa pracibac 1 jo.a. Spuri; vndcdi&i m.h. Spurij hieroglyphicum 157.C. Statuamquisraeruetit 3oj.e.f.g. Statu* aenc* intus caus ad puflonet facrifican- dos 316.2. Statu* xegionis flnarnm icon 3 04. Statu* in antrls qu* 3 oo.d. Statu* qu* hodic Roma vifuntur 303-gh. Statu* flne manibusquales 301.6 Statu* viginti ancillarum jot. g. Satu* human* eCoelocadentes 146,3. Statuarum cur van; geftus joo.d. Staruarum curtanta varietas 300. c. Sratuarius cscus operatur 213 ,g. r , Staturx humiiis & proccr* cauiadod.a.b. Stellionis metamorphofls 193.f. Stella corruptibilisqu* 723.I1. Stercoris humani vis medica 314.3. Stcrcoris humani aqua } 14.C. Stercoxa bubula prolignis 102.a. Sternutationis moralia 2 5 y.i, Stomachi concodio quo tempore abfelua- tur 7J.L Stomachi parresSi.e. Stomachi hieroglyphicum 155 .h. Stomachimoralia245 e.2s«.a. Stiumarum remedia l j 1 h. Strathiopedes qui u.d. Saupa I N D E X. Vencnati animalis iftos remediiim 314* a. Ycgtouim fimnlacra 295 e. Ventorum plagas febtentrfonalis icon 104. e. Venter auribus carere cur dicatur 17 5 .f. Venter anima: qmlis-r 54. di V entres in humano corpore tfes j8.d. Veneris inferiors partes 8o.d. Ventris infirni morbi 124.3. Ventris myltica 2 3 z.a. Ventris Co mnia 1 y r g. Ventris hieroglyphicum r 5 < 5 .a. Ventris naorborurn moralia 2j8.c. Venrrispraua eorfftitdtio 505.h. Ventris monftrofi cauls >18.b. Ventriculi regio qtiaiis 91 .h. Venus vndeorta 19 i.f; Venus in pilcem 193 .6. Venus cur genitrix d!&ai 8 < 5 a; Venus nefaria arrfit caufa moaftrorum 445. g. Veneris hierogiyphicum 254.C. Veneris icon 294. a. Vet&m icon fupra teftudinem 275.6. Veneris oeftrum quale 84:0. • Venerem cur homo temper appetat >58. d. Venerem malculaoi curfolas homo fe&Ctut i$8 d. . Veiborum vis ?T4."d. Vererrum cur lie di&um 78.8. Veritas in puteuni demerfa 273.C. Vermisrnonftroli icon 3 19. Vermes in capitegeniti 123.f. Verminatioms moralia 2$^.e. Verpa quid 78.4. Vertebra; quof' 85 .c'. V eriumnus Deus 208.c. Veruex o£to cornibus 42 4.d. Verrucanaturalisqu^ ng.h. Vefica mhomine duplex 81 g. Veficx fignaturain planus 308 a. V efica: fomnia 13 i.h. Veficx luiite proloculis xyo.a. Vdpcrtihcnum metamorphofis i9i.e. Victoria in mcnetis cufa 282.d. Victoria; nauaus bgura 284 b. Vi£torsae confii'o parts fimulacrum 2 8 y.e. Victimahumana, qtubusDi)s immolata315• tlg.h. Vig ; 3 sannuasqui palfifint U3.g* Vigiii# longiflims 22 i.g, Vigilix moralia 25 5 *f. Vincentij Tanar;; mentio 507^, Vinum abhorrentes 2 %4.d. Vini prsrogatius 2 5 4»d. Viperam mulicrpeperit 598.d. Vir vndediftusj.f. Vir inmyfticisquid 23$.g. Vir Deiquis2$d.a. Vir iuxta cor Dei ibidem. Vir indutus veftibus albis ibidem. Vir dolorum 236.b. Vir rixas ibidem. Vir dextrs Dei ibidem* Vir pugns ibidem. Virequitansequumfangaineumibidcm, ,/ Virpugnator 2 j6.c. , ., • -i r , * Vir vnus ex acre fugiens ibidem. Vir pugnans contra fraffcpV'a 16.C. Virvnnsperfequens niiiieibidem* / Vir lingtitjfus ibidem. Vir tefticulisautilfis j/j'tf.d. Vir qui non erat vir a ^7.6. Viriarmatricon infymboliS2dt.g. Vui cataphrafti in aere vifi 7 2 x ,e. Viri Anathoth 237.f. Viri duo portantesbotrum236.d. Viritresibidem. Viri quinque 237.e. Viri fortes frxagiota ibidem. Viri mille in monte Bethel ibidem. Viri exercitus ibidem. Viri virtur : sibidem. Viridiuitiarum 237*f. Viri Iuda ibidem. . • • Viri langusnum ibidem. Viri (b?agjjnta apud Athenicnfes quales 18 j.c. Viti afxmihisanimanmr i 4 $.h. Virgilij iiatuaybij 03 .f. Virgo ITgnum crelefte *99*g* Virgine’s vbiimmolata;.311 .g. Virgines.vefUlesobinceitumftoniuttir 147 c. Virgiflium‘‘fldsquidfir84.d. . Vinunuobur admirandum 2i6.b. ViriplacaDea qua: 294.3. Viriporciqui 397-g. Virtus nufrier.s quid eperetur 444-d. Virtutes perquaspartes humanas figurentur *51 f* Vifio reftituta 148.c. Vifiocur varia 16© d. Vita humana comedis aflimilatur 168 f. Vita humana inftar carceris vmus diei;ibidem. Vita humana theatre ailimilatur i66.a. Vitte humans longitudo i74.d. Vita gratia: 254 a. Vitam qui iterarunt 230.C. Vitelij patinaqualis73.il. VitiahominisiiS.a. Vitium dicitur monftrumJ20.b. Vitricusqui 1 ia a. Virulomonachus monftrum 371.8. Vitulus humano capite 43 3 .g. icon’43 3. Vitulusfex pcdibusnatus 539.h.icon54t. Vitulus feptem pedibus narusj39.h.icon 543. Vituluso&opedibus Sonoma: natus 543-e- Vitulifitusin vteroja^.h. Vituli bicipitisi cones 421.222.423. Vituli bipedis icon 5 16, Vituli bicorporis icon 616 . Vituli bicorporis alia: icones 6 56.65 7. Viuere.&conuiucrequid 35o-d. Vlcerum differentia; 126.a. Vicerum remedia 310 d. Vleeris canccrofi prxlidiam 314.b. Vitnus INDEX. Vlmus monftrofa 666 a. Viyffes iocios recuperac 207. f. Vmbiiieus vnde diftas 77. e. Vmbilici (omnia 15 »•§. Vmbilici moralia 246 b. Vmbilici myftica 2 j2.b, Vmbilici humani vfusinmedicinaii9.d., Vmbilici fignatura in plantis 3 97.!*. Vngaris mores ipj g. Vnguentum armarium quale 310.C. Vnguesqualespt-g. Vnguisadamantinus 23 i.a. Vnguium myftica 232 a. Vnmerium quod appelletur 396 b* Voiaqu?77.h- Vols moralia 2 44-d. Voluminis Antiquorum icon 94. Voluptatis veneres fedes 24$ h. Voluptatishieroglyphicum i56.d. Vomica laborans obiter fanacur zz j.f. Vopifcusqui Vox hur»ana66a. Vox articulata qux 6 «.b. Vocis moralis docirina 24 i.d. Vocis mutationes tot fuat, quot animi 46 . b. Vpupe metamorphofis 196.d. Vrbani Uftaui Pontificis Maximi metio 5 3s>.f. Vrina pucrorumad quid 214 a.3 i4.a. Vrina per anuot reddita Uf.d. L Vrin$ maxima copia breut tempore reddita i<4 d. Vrin^ potus fa mem fedat z 17. h. Vrins vlusin vari/s 105 g. (Vriof bumang via mcdica $ 13.it, Vrinatotummos 172.4. Vrna terebrata aqua ferre quid fignificet 3. g. Vrticarum variagenera 67 7-lg h. Vrticg monftrof? icon 679. Vteri cum orificio exterioci , 3 c vails adh^ren* tibus icon 8a. Vteri partes83.c. Vteri fitus ibidem. Vteri internum oftendentisorifteiunaicon Sji Vteri pattcscompofitsEt+a. Vteri icon cum fgtu intus Gto 85. Vteri etymologia 8<5.b. V teri (eftio fine vits dilerimine I j a.d. Vteri my(tica232.e. Vteri fignatara in plantis 3 o8.a. Vteri anguftia quotuplex 474 d. Vterusanhabeatcellas j82.b. Vterus lapideus in mulierc ai8.a. Vtilicatis hieroglyphicum 134,b. Vukaniarcificium 189.fi. Vulcaniimagoqualis2p3 g. Vulnerati fagitta cafus pulcherrimus 12$. g. Vultus etymum 76.C. Vultus monftrofi caufs 4«i,f. Vulua vndedifia7».a. V us monftrofs i con. 6 68. Vxor improba quid prsftet 14p.fi. Vxoran ducenda 197 e. Vxons condjtio 18 }.g. Vxores vius cum defun&is marit/s fepultx, iaa.5. Z Z OdiaciGg na i4i.e. Zodiaci iignorum facies3c0.au FINIS. Menda fic emenda. Pag. t g delirearel.delineare. pag. 5 f.excrutior I.excrncior. pag S. in marg- oceulorum I. oculorum. pag. ;< efhgiat l.effigiataibid onoualie I conualle pag 19 e. Cinnamij l.Cinaminij. ibid, in margine Pupili Cinamij l.populi Gwna- minij pag.n. illefii illatii ibid in margine armorurl- arrnorum pag- ij.e.vmbeiicutn l.ymbilicum pag.19._h. Syre- nesl.Sirenes. pag ^ in margine Cofmographus l.Cofmographis pag.jtf.d magnitudinisl.inagnitudini, ibid, quern naagnitudinem l.qua rnagnttudinem pag 48.d Pygmeosl. Pygma?os-pag.?4 e feptenisl.iepcennis. pag 4$.a zEgi- lijl.dEgidi; pag.? h.Germagnial Germania, pag. 5 >• .g Guglielmum I.Gulielmum ibid.Sxao J.Saxo, pag 50 in mar ginepericuMiEmusI. periculofiffimus pag rob quam lext* 1. quail lext*. pag.71 a. medulal medulla, rag 7 i.c* AchilisJ. Achillis pag 71- a vefcerenturl velcuntur pag .8 i-e pyloron 1 pylorus, pag.84 in margine Tribades muliet 1 Tribades mulieres pag 07. inmargineriyophagi 1 .rhizophagi ibidem Mixicanus l.Mexicanus.pag.ioi a. exficcatis 1. exiccatis pag ,o ,e nceditl incedir. ibid eriique turn 1 erilque tu pag 119 h reftimeniorum cultural 1. ob velli- mentorumcultum. pag.in. b crepidos i. crepidas. pag 115 g. lugophtlialmial lagophtalmia. pag.ns.a reieccauic 1 refecauit.pag. u*.g hmiliter in marg.phyfionomiam l.phyfiognomiam. pag 1 a j.g. Saxonuml. Saxorum. pag-<37 £ Aggripa 1 Agrippa.pag.• 47 crafiata 1 graflita pag ,56 item in margineHippoerital.riypocrica pag.iSy.d.Pbyiio- gnonomis 1 Phyliognbmis pag 17. a Syrenaruml Sirenarum pag ir-.d.in margine Agia I adagia. pag.i8?.d,miie- ricordixl milericordta pag i8s-a.Ph*tontis.l Phaetontis. pag. 87.h hisl.it.pag.ijj.h Syrenes l.Sirenes.pag.194 g. Deolida.l Deoida pagufi.a Igitur I. legitur. ibidem perficiiti 1 perfeeifti. pag.j^.d.geminantia |. gem\inantia_». pag lai.e.phyfionomia; I.phyfiognomia? pagi4».f. in margine o/Ta.l.odium. pag. fi.d referebaturl prarferebantur. pag.ifii.feparl hepar pag irt^.f embla 1. emblema. pag 1K9.I4.in verluipfe l.ipfj pag.170.a.pungiturl pmgitur. pag.174.d- in margine Alrhili 1 . Aefchili.pag.i74 d. in verfu draquel duraque pag i«y g. ollendiurl.oiienditur. pag. 199 e. in marg. Adromeda I Andromeda, pag.3 ii e. affignat 1 . aflignant. pag 41 y. h Lacunda: 1 Lanind*. pag. 3 * 5 g in marg. fibi facrifitant!. vbi lacrificantnr pag.? 10.C. Phattontisl. Phaetontis. pag ? 2 j.e cncx 1 . amea?. pag. 349 g. egr® 1 *gro. pag.?8o.a. iffn 1 iuffu pag *98 d partianturl. patiantur. pag 14 d. Septicipitem 1 . Septiceps. pag 415. polycoras 1 . polyceros. pag 441 h.in marg-Bacci 1 Bacchi pag 41.3 Bracchi 1 Bacchi pag.474 c. fe I led. P a g 47yf.Tygres vifos. 1 Tigres vilas ibid milles 1 .miles-pag.479-e patnitus I.penitus. pag.5i9g Finzeliol. Fin- Cefio pag-<43 h.& 54 6 . Aelurogano I Aelurogono. pag.< yt.A. in marg f$tus L foetus, pag.^ai g. led ftaturam_j I. led de ftatura ibid infolitam 1 . iniolita- pag 6 1 ?.e. ia marg. monftralusl.monftroi'a pag. 57s -g in marg figni l.lignj, pag.717.duoI.dur. PARALIPOMENA ACCVRATISSMA HISTORtAE OMNIVM ANIMALIVM- Quann Voluminibus Aldrouandi defiderantur. BARTHOLOM^VS AMBROSINVS in Patrio Bononienfi Archigymnafio Simpl.Med.ProfefTor Ordinarily Mufad Illuftrifs.Senatus Bonon.necnonHorci publ. Frrfeclus fummo labore collegit. MA%CVS %ET\NIA 'JU‘BLlO r POLA %0 6 N0ltylEWSJS proptijs fumptibus in lucem edidit. BONONI ALTypis NicolaiTebaldini 1642. Superiorum PermilTu. i ILLVSTRISSIMIS BONONIENSIS REIPVBL- SENATORIBVS Bartholomasus Ambrofinus F. ' S V < K$y'AM pofium 3 Illuflnfi. Sen times , inter ill <0 e" Hr# benipnitatis .&* beneficenti# argument# y quibus quo- tidie~bellros Q\ueS)&pr#fertim Aiinifiros profequimini , illud poHremo loco reponere , dutn me omnium minitne peritum non mod'o cuflodi#~beflri A4uf#iQ&v[yi(tTo$!ha.x,ix- dcfignaftisfied etiam mihi tot , tantorumq; operum con- dendorum , & perficiendorum curam defpandaBis.Quod pofieamunus pro yiribns exercendum aggrejjus, qudm yigiU ftudto& quaint afedulitate pr#- jliterim , interdiU , nocluque hide inwgilans tneffi' 3 narrare non efi opportu¬ nism : quia nunquam talem yirium mearum imbecillium folicitudinem in hoc opere confumerepaffunt) quin femper tnaioretn Illuflriffima tantorum Patru humtinitds non mereat , Sed animus mens hoc identidem ber/iculo recreatur. Sideline vires, tamen eft laudanda voluntas. Ittiq; hoc tdnturn annuo^qu'od nudius tertius in ~be(lro du, berfdrer Aduf#o J yaHum hiHori# omniti anitnantium intuens peldgus 3 muhas leones omijJds y hifiorijfq; tninime infertas animaduerti. Quar'e idadmiratus , turn ne per - petuis obmerentur tenebrh , turn ~bt~bobis in obfequiofos pergratis maremgere- refti: iuxta illud ZSirgilidnutn. Li« 4 .Aea. Ethene3pudmemores veteris ftat gratia fa&i. verf.ji^. As Ex 'Ex Iconilus collects h necimmerit'o : ficeriim "^cH rum cam punt, quem olimmih't dediBh excolendum , nunc 'Pepribus expurgatum , fctnith reclufum* & mulits lucubrationibus culturn refiituo , feu potius floret in hoc fertilises* am-enodeBot agroqttaft in fafciculum compofitos yobis olfaciendos reuerenter porrigo. Eero it e ~Pos ")>eJlro patro/iniome fouererfuetrt olim ad hoc inuniis obeundum canto f'ufcepiB'i < ardore Z^alete^ & fxlicesyihite . *Bo»oni granapendat. Sunt tamenhxauiculf diuerfa?fpcciei, quarum vnann indi-Hoirzirziltototl ap¬ pellantj nos variamauem diceremus,quia pfumistegitur vario colore infedis, quibus poftea artificiose copulatis, & contextis Diuorum effigies, & quarumlibet aiiarum rerum imagines Indi artifices elegantcrexprimunt. His auiculis tabs eft natura, vtcatenus vo!itent,quatenus herba?, &ftores perdurant virides, quorum datura aui {pcco aluntur.-quandoquidemaduentante hyemcad Pains, vel alias arbores con- cuUrum. fugiunr, & decarumratnis tanquammottu^ roftrofefufpendunc,donec vernan- Q Stauis florida Xochitototl nuncupate pfumis multicolor: pallet enim, nigrefeir, candet, partim quoq; eft fufea, & vbiq; incola. PaiTercm magnitudine,& forma ferea?mulatur. Verroiculis, & exiguis femini- bus vefcirur, ex arborum ramis nidum fiifpendir, ibiq, ouis incubat; amrna eft auri, &palaro, quoniam canora eft , & gula? mirandum in trocinio Simiorumfecura* fwt,qui circa fluuiqmC ha gren frequences funr,&Qmnes Auti arborumramos vifitant, vt nidos auiumexinaniant. Iraq; huiufmodi aues ex befu- & rin e • cis nidos fufpendunt. Suntautem befuci pahnites tradabiles abfq;foiijs hsren- ^fucl qua- tes, & reprantes per arbores proccras vfq; ad earum culraioa, quibus Indi pro fq. lei • B 3 tibus Paralipomena Hid. tibus agrisj&rcflorefcentibusherbis, denuoreuiuiTcanr/eu potius expergifcan A fur; indeq; ad florulenta Joca euolent, fimiles vices pluries fubiturs,neq; hoc nu - gamentum videri debet: fiquidemhocmultorum virorumfidedigniflimorum tefti- monio comperturrs eft,quiauiculam ftipiti affixam iatra cubicu!umtulerunt,& earn, cum menfes brumales rijquam exanimis ibi iacuiftetjftatuto (ibianatura tempore, tura,vel ab experimentOjvel ab vtroque nouerunt j propterea non immerito auis DE A VIBVS AQJVATICIS,ET emergentes rapiunr. Q,usdamauis Cycnummagnitudine gquans,reperta eft ininfula,quam Batauiin- fulam Mauritij a Principe Mauricio cognominarunt,- anrearamen Lufitaniinfulam Cycneam forfttanab aue,dequa in prxCcntia fumus aflurj,appellabant,quoniam jnfuld Cyc jpfihancauem verum Cycnumcfte opinabantur; Jicet Clufius hoc animal galfina- pc# qu*. ceum gallum peregrinum nominet. Cdlluspert - Iraque hsc auis magn irudine Cycnum quidem aequat,aut fuperat,Forma tamS griatis. longe diuerfa : quandoquidem eius caput eft magnum , & teftum quadam veluti mcmbrana cucullum referente. Deinde roftrum non planum, fed craftum eft , & oblongum fubftaui colons', parte corpori proxima, cuius extimus mucro eft niger. Superior roftri pars adunca, & curua, inferior verb fubcsrulea, & macula mediam partem inter flauum , & nigrum occupac. Raris, & breuibus pennis auis eft tefta, alls caret, quarumloco quacerns ,aut quins tantiim penns admodum longs, & nigrs apparent. Pofterior corporis pars prspinguis, & crafta eft,in qua pro cauds penns crifps, & conuoluts cinerei coloris conlpiciuntur. Crura illi funt crafta po~ rius quam longa,quorum pars fuperior genutenus nigris pennis eft vellata,inferior vnacum pedibus fubftaui eft coloris. Pedes in quatuord/gitos funt diftributi, quorum terni longiores antrorfum fpedant, quartus vero breuior retrorfum, omnefque nigris vnguibus funt prsditi. Naurs hancauem fuo idiomate Vualgh. D Vogel vocitant, quaft auem naufeam mouentenr, quoniam huius caro per diutur- Auis muh nam elixationem non fiat tenera, fed dura remaneat, & diflkilis conco&ionis . In mauftam. ventriculo huius auis duo lapilli fuerunt inuenti, non quod ibi fuerint geniti, fed Lapilu potius fecus maris litus ab auc dcglutiti, cum huiuftnodiaues fecus litora man's ad Vfitsiame reuiuifcentem, & dimiflPam,ad agros volitantem obferuarunt. Infuper referunt diciad. huius auis concremats puluerem epilepticis futnmo efleadiumento, quod a figna- 4tiitEfiltp gpiiepfig effetnuncupanda. Gomara ramen in Hiftoria de expugnatione vrbis fitqualis. jJi ex icans , Vicicilin hanc auiculam nominate yidetur. B primum de Cycno cucullato . IP tfcrif)tio c p,j a propendent, prona parte breuibus, anguftis , & rigidis penn/s red# ,fupina C duh, ver 6 rninoribus,rigidior/bus ,& albis, quibus nonnallis in locis nigia’pcrroifcen- mrfquar pinna? ad volandumfunt iaeptx, ad natandum vetdhuic animali maximo funt adiumento: cum vr plurimum, in oquis vetfetur, 8c terram tanrummodo fobolis gratia petac. Namq. quaterna?, aut quina? huius generis aues in vnaferobenidu- lantur.quiacryptas valdeIatas,&profundas, inftar cuniculorum,in litorefodiuntj immointerdumadebaltas, vt Nautseperlitus gradiemes fspius ineasgtepu tenus ruant. Huiufmodi volucresroftrumcoruino maius habeat, nonadeo tamdn elatu, 8c caudamvalde breuem, pedes nigros, pianos , & forma pedum Anferis,non ta- men italatos. Ereda?, & capite fublimi incedunt, demiflis pinnis tanquam bra- Vdriertiffe chipsin latcra,itaut procul irvtuentibus tothomunciooes,feuPygma?igradientes reumxAnfc videantur. AemulStur profedd galiinam illam monftrofam ,quamdomi alit Illu- ftriffimus Fuluius Antonius Marefca!chus,cuiusicon in capite quinto Biftori$Mo- ftrorum confpicirur, Ha? igitur aues erunr fortailis Anferes, quos Gomara feripfit Bnepennis elfe, nunquam a mare egredi, & pennarumloco viihs quibuidamregi. Infupcrin Farris infulis dua? diuerfa? Anferum fpecies vagantur, quarum prima D Helfingegaas nominatur, magnitudine Anferis, caput, & coliumhab.et magnum rorquealbicante cindum, pedus album, alas leucepharas,tergum cyana?i colon's, & pedes rubros. Altera fpecies vocatur Erandgaas Anfere fylueftri paulo minor capite leucqpheo,col!o rubente torque decorato,pedorc'fufco,alis,&pedibusru, bris. Ha? fpecies Anferum fylueftrium Farris rariflime confpiciuntur, neqj ibi fa?- tificantj vndeautem venianr ,& quo migrent adhuc nemini eftcognitum. Longa autemexperientia fupcrftitio quondam ibinata eft , quod, cum huiufmodi-aues ap- paruerint, mulatto Magiftratuum immineat, Omnium Animalium. 23 DE AN ATI B VS. Amplius eftquxdamauis Mexicans plaga* familiaris, rauca,ob vocis fonituro, Vsdam Anatisfpecies circa paludes Mexicanas verfatur. Xlepapan- totl nominata , cuius roftrum in acutum definir , nullum illi Natura colorem negauir, quoniam pc rum varieras pulchritudinem, & pulchritudoei nomen a/fignau cum paflim auis pulchra cogno- minetur„ nuncupata,quam nonnulIiadHalcyoniumfpecics, alijad Anatcsferas reducunc: cumeiuscaro non diffimile nutrimentum,& guftum carnis Anarisferat prxbeafjeft T tamen fera Anate paulo minor. Roftrum haber fpithameum rres digitos in medio latum, mox in acumen definens, & morfui idoncum, fuperne nigrum,infernc albu, & circa latera pallidum . Ocul i funt nigri, iridecirca pupillam rubra, deinde pal¬ lida, & demum candicance. Aboculis vfq;ad roftrioriginem fafciaex viridipal- lefcensprocedic. Crura,& pedes in digicos fitfi virefcunt extrinfecus ; intriofe- . . cus vero adpalloremmclinant. Color totius corporis magna ex parte albus eft,fu- De t cr W tl9 ‘ Juis infercispennis. Sed fupernamagis fufca funt, inferna autemalba. Alse in¬ ferno cinere#, defuper circa cxtremitates nigra?, mox ex fuluo rubefcentes, dein¬ de pallefcentes, cauda breui, & nigra. pifcibus vefcitur, & facile cicur redditur. Vereinteriuncetain fobolem incumbit; fedmirandum eft , quod ceruicemhaber, in comparatione ad reliquum corpus, longiflimam; nihilominus, frequenter in mi- ram breuitarem iHam conrrahit. Tandem in Farrisinfulis,qua?yuJgd Ferroyer a plumarumcopia nomen adepts videntur, mufra? aues funt palmipedes, fed, inter has, multae etiam adferas Anares <5 cftenr referenda, & poriflimum ill#, quas Incol^ Landas, Alkas, & Iomuuias nun- cupant ,quas turncopia,turnpluma? vfureliquis harum infularum auibuspr^ferun- Laniaduit tur, Landa roftro eft rubente, & latiufculo peCtore candido, tergore nigro, alis, Sc pedibusrubicundis,molecorporis anatte inferiori. Ha?c proculdubio videtur ilia auis, quam Carolus Clufius in Exoticis anaremardicam nuncupauit.qua? in cauer- ^Hdsareli- nis excelforumfcopulorumnidificar.&oua gallinarumouis aequaba parir, fingulo e4 Vere reuertitur, & Hyeme, quo abeat,ignoratur. Alkaprardidaaliquantomaior eft, roftro )ato,& nigro, itemq;corpore , nifi quodfub extremQ pedQre,&alisalbicar. Pedes funt nigri, caput deniq; fufeuru, & linea alba ab vtroqjoculo ad partem roftro proximam ducitur. In editiflimis pa- riter fcopulis , vt Eanda.nidulatur, & oua, ex albo, 8? nigro maculata enititur. lomuqia demum eft grandior,cuius corpus totumeft nigrum,prater pedus, quod albicat, pedes item nigri funt, roftrum nigrum , acutum,, & obloogum, oua fimil i- Iiterin eminentioribus fcopulis exdudit cyanei quidem colon’s,fed Iinearaentis di. H uerforum colorumvariegata. H Mitfa Corui Indici hiftoria,qui Cacaloti nuncupatur,& aliquibus pen¬ nis candidis veftitur, Sc triplici colore variatur, duploqj maior, quam Europeus dhnofmet conuertemus ad Coruum aquaticum plag? me- xicante indigenam ab extrema cauda vfq; ad acumen roftn',quatuor Ccruut fere fpithamasIongum,& mediocris Iatitudinis.Cruraeifunt fefqui- Ipitbamea,roftrum,inftar arcus,.curuurn, duospalmoslongum, & mediocriter re- liue,pedes in quaternos digitos finduntur vnguibus nigerrimis a unites, crura mi- CORVI Sefcriptio . 'pifcatto ope €orui mart mperagmr Comas aquatil is Car bo , & Mergat Wtgnus’. Up " ' ' 24 ParalipomenaHift nus nigrefcuot digicis, roftrum eft cyaneum,& caput exiguum. Pennae inferno funt A fufcce infertis rubris fuperoa? verb prornifcue pyrpurafcunr, deinceps fubnigra?,vi- rides,atq; fplendentes. Caput,& collum pennis fufcis> albis,& viridibus,necnora paulifper fuluefcennbus teguntur. Oculi funt nigri, iridefanguinea . Veriim ab extremis oculorumangulis vfqjad roftrum vnius vncice interua]lo,pellis eft deplu- $nis, &exalbc> rubefcit. Ala? viridi, & nirentefulgent colore, fupernccprope ori- ginem violacea.’, deinceps viridi, &co!orcpauoninoreterta?/ Affiduecirca Lacus inexicanos verfatur, quiapifcibus vefcitur, & iuxta lacuftrialqca educat fobolem. De Coruo autem marino Sinarum, Mendoza Auguft/nianus hxc ha bet. Rex Sinarum in cumfiis Vrbibus iuxta fluuios fir/s qua?dam habet xdificia , in quorum fingulis multi Coruimarinialuntur , quorum operapifeatio mirandum/n modum pcragjtur 'jillis poti/fimum menfibus, quibus pifees fuos foetus ediderunr. Quan- doquidem eduftos exillis atdifieijs coruos miniftri ad ripas fluminum deferunr, vbf fcapha: pifeatoriat aqua femipknoe detinentur, quibus in ordinem digeftis fingulis fingulosCoruos affignant . B Coruos deinde longo funiculo fubalis vinciunr,& alio funiculo ingluuiem ftrin- jgunr, ne captos pifees vorare poflint ,poftea ad capturam pifeium aues dimittunc, qua:fuummunustarn diligencerobeunt, vt cun pra?tefh * c >’ afn f“o Ioco narrara, fciendum eft in nouo Orbe Scarabeosex Scarabta, Swc cornnoram gcncnri, quos Temolin Incolx nuncupant, & quorumdam corn »ini lu P^oFifentur 2 UtK ’ ^ ^ ac 2 ua P ro P 1Ijant ■> & Vpnerc m/randum in njyduraftimuiare tendantur ; qua dc re non folum nature fed etiam volarepolfunt. Vcrum in PJaga lilexicana, mufca pa!uftris non profus prxdkfta? diffimilis in Mute* Me* aquis verfatur, Akkagacatl nuncupaca, quoniam facicm aquofam reprxfencer, & xicu-iapait* vaide fimiiem elemenco, in quo affiduc verfatur. Hxc continuant annonam Plebi ftru. mexicanx fuppeditat;dum vber harum mufearum copia, ftans quibufdam tempori- bus ad retia venit:ex histritis, & commixtis globuii ad totius anniemporia prx- parantur, namq; Indigenx ilias membranis fpicx mayzi, nimirumfrumenti indici conuoiutas ,&in aquamnitratam coniedtas coquunt,atq; ita bonmri,& guftutmi- vfut in ci- nime ingratum alimentumprxftant. Prxterqnamquod ijfdem mille auicularum genera alunr, qua? caueis inclufa, non fine audienrium voiupcare voces varias tno- dulantur; tandem harum mufearum genus maius,& minus reperitur. Infuper iacus Mexicanus magnam prxbet eopiarn Ahoautli: ficenimoua prx- didtarum mufearum Indicognominaot. Hxc Papauerumfeminibus funtfimi!ia,& ouaMufcd- G capiunturproie&is in lacumfunibus brachiah's crafluudinis, qua parte flu&us funt rum indu tumidiores : fiquidemillis oua adhxrcfcunt, & inde Pifcatores illacorradunt, &in ad quid. vafisad vfumferuanr. Ex his poftmodum placentas ,aut orbes effingunr, &n membranaceis inuofucrisfpicarum Mayzi recondunr, vt deinde,obiata occafio- ne-,torrefaciendo fercula parent. Pifcium odorem fpirant , nec prauum penitus alimentumprxftare perhibentur; intend vencriculum imbecftlum, & diffolutum roborare dicuntur. Iam explicatumfuit,mufearum alias eflfe aquatiles, alias terreftres: pariter ter- reflrium duplex generatio fuo loco fim allignata ,quarum altera ex ouis, altera ex pntredineprocedit,quamuis poftea ex ouis prius vermis dimanet,qui fenfim pedes, , atq; alas effort, & tandem volucris, nempe mufca euadit „ Cum igicur vermiculorum mufeas prog'gnentium duplex fit origo,nimirum con« Mufcayum greffus mufcarum,& putredo: aduertendum eft, quod hxc putredo non folum ca- va rid ori«o t dauera, fed etiam corruprionemfrusftuum refpicit. Quamobremhocin Iocolibuit * * H exhibere iconem mufca? inquercus piluia natXjVbiiedorpotericetiatnmtueriico* nem Blattx telas feftantis. - D DE Reticulum capitis. Alia fpc- cits arauei Tenia fpe* cits „ 3 ° Paralipomena Hift. Mufca cx Quercus pilula prodiens, 6c Blatta telas feilans. DE ARANEIS. VITAE Araneorum Fpecics zpudIndos gcner anfur, quarum prx- cipuas memorare decreuimus, cum tnultas a lix in hiftoria Infe&orum enumerate fqerint • qua?dam fpecics magnitudinem ouum columbi- num fuperans Ahoachrocatl vocitatur , quoe cun\ tantae fit tnolis , nullius tamcn cife veneni dicitur. Rurfus alij apud Caribes funt Araneijditnidium malum cicriumadajquantesexiguistaroen pedibus ,dentibus ta- men Iongis, 6c acutis referti , qui elaborant telam fatis refiftentem, in qua fi parua volucris incidat proculdubio irretitur . Poifet ha»c aranea tanquam Calantica, feu reticulum capitis mulieribus inferuire, & potiflimum quia ablutionc alba redditur. Alia fpecics Hoitztocatl, nempe Araneus fpinofus dicitur, quimorfudementar, fuperna, & media corporis parte eft niger, cetera luteus, figura aculeata,& tribute fimilis: vnde apud Indos nomen fibi comparau/t cum Hortzclifpina vocetur, Atocatl autem eft Araneus iuxta aquas degens, rubro , aureo ,& nigro variatur p colore , & vitam ducit in planta ab Incolis Metl vocara; mira dexteritate telam pe* ragitcircinovelutifemperrotundaram-innoeqi, aut faltem leuiflimieftidus . Tandem in illis regionibus aranei paruuli funt,aurcis., & pundis nigris diftindt Horum vulnuseftnoxium, quoniam idus ad quamdam veluri infaniam patientes ducit, & partibus ffuporem communicat non fine anxietate, 8c dolore, quibus po- ftealndiproprijs antidoti'srefiftunt, PE Omnium Animalium. li E DEMVLTIPEDVM RIA diuerfa ,&rerreftria Infedorumgeneramultipeda Prifciap- pellarut, ncmpe IuIum,ScoIopendram,& Onifcum, fed de poftremo in prefentiahaberurfermo.Qnifcos vocauit Ariftoteles om ttoAv&o J'a^jnimirum Afellosmultipedes , nec prater ratione, quoniam no¬ men Afelli multis animanrium generibusapud Gra?cos comperit j ideoque adiecic mulcipedes, quoniam Larini etiam Veteres a numero pedum has F beftias multipedes indigitarunt Galenus cvkx.m appej!auit,&apud fuos zvd/xnc di- ci tradidit eofque fic defcripfit.Afelli funt animalia,qua? in globum fe fe contrahunt; qua de re nuncupanr xva/uw, ne mpe fabas, quia fabis efculentis fimiles fub hydrij s intiieri licet.Immd Galenus plpries horum A fell orum meminir,& Temper fub hy- drijsnafci, & verfari fcripfit. Marcellus Virgiliu?in Commentarijsad Diofcoridemhas befliolasova?,ncmpe afinos,fim gitadinis. Hiigiturradij requales fefcuntiamerant longi ,&diameter corporis twiA, Q rb!cul-iti binarum vnciarum. Singuli radij prona parte quinis aculeorumordini- bus eraric praedici, tribus medium occupanribus, & duobus al/js latera; itaut fingu- lalatera decern aculeis pe&inacim munirentur.- Stella hxc pronerubefcebac, & fupine flauefcebac. Quomamaucem multa? iconej Infedorum poll impreffionem Hiftoriarum.in* \ uentx fuerunt, &illas publicare voiuimus, hoc in loco tanquam coronidem eas collocauimus, ■:C . i .Papilio oculatus fufcus hirfutus mcdiocris,prone,& fupine effigiatus. 3.Item Papilioparuus cirrujeus polyophthalmos prone pi&us, 3.&4- Papilio alius exiguus rufus nigris guttis notatusprone, & fupine de- lineatus, j. Papilio alius exiguus ex fufeo rufus oblong 3 macula tranfuerfim diftimflus. 7. & S. Papilio corpore cralfo fufeo viliofo magnis oculis pronus, & Cupinus , T abani forte fpecies, I, Teredo in cortice iuglandis genira fuofollicuio inuoluta, ?. Porbicina tota nigra, 3. Forbicina rubra, & nigra culiqptera in fungi$ holetis reperta . 4. Culiopteron exiguum aranco firnile, 5. Cimex maximus fyludln's , 6 . 7. Termites, \ ■ /. 15 E J 11 Paralipomsna Hift. i. Papilioni caudato infe&utn congener, 3. Medium ambiguum tergo bicorni habitu Bubonis ri&u Bufonis . 3. papilionaccum Medium, 4. Mufciformeinfeiftunipedibus longiflimss. Reperituretiam in Virginia Sceccanancpifcis reftacei gencris,caudacruftacea Cancris congener, quia multis refertus eft pedibus,vt Cancer, oculis in dorfo cmi- nentibus Omnium Animalium. 4p E nentibus ,pedem circicer lams, aquas marinas reftagnantes fequitur, & gratiflimi eft faporis, ... Mexican's lacubusfrequenseft animaI,forma,magnit}iaine,&colore, ex pulloin atrum vergente Scarabeos terreftres fimulans,tegitur crufta, cancrorum more , ob cuius duritiem, ab Incoiis Acetepitz nominatur; qijatuortantiitn fuftentaturpedi- bus,ijfdemq; faltitat. Ab Incoiis eftur, qui ritu Pamphagorum, nulli fere rei par- cunt , Vulgare praebetalimentum, veluti,&alia? fcarabeorympaluftrium fpecies, quibus item vefeuntur. Similiter Indi edunt Atopinam animal fimile Scarabeo, quatuortantiim vncias Jongum,& extenfum duas in latitudinem. Color ei eft fufeus,tegmineq.crullaceo, more cancrorum,veftitur. Ha?c beftia vo!anscrepitat,&circa lacum Mexicanum noduiniuncetis verfatur. Editur ab Indigenis elixacumalijspifcibus,&herbis. F DE CONCHIS, &CONCHILIIS. ARI/E Concharum differentia; in mari Auftrali noua? H/fpania? rc- periuntur, VnavocaturXochpaItapachth,ncmpe concha colons minij,auriculata ,mediocrismagnitudinis ,tranfuerfisfemicirculis, lineas fecundiim return procedentes fecantibus,& colore minij ru beo dilutiore,& luteo in ruborem tendente diftin&a. Altera fpecies maior eft,&!ineis fimillima,fed colore candido rubro,&fufco varia. Tertiademum circa auriculaseftrubicundo diluto, & fufeo colore pra?dica, lineis tantiim redl/s, Haber auftrale Indiarum pelagus Tapacbporcauhqui,nimirum Conchammufco- fam,qux hoc nomen fib/ cornparauit,quia mufeus illi inafeatur, ItemPanacenfis Prouinciaalitconchamquamdam venereaminfolentisforma?, G aurita eft, fedauris altera multo minor .[ Color extrinfecus eft niger,vnde Con¬ cha nigra appellatun inferne veto ex nigro ad cinereum vet git, (iitijs d/ftinguitur nouem, qua?, ob lincas alias tranfuerfim difeurrenres, in quofdam orbiculos fecari videntur, Quamuis nomen conchylij pro vniuerfo teftaceorum genere aliquando accipia tur ; nihilominus priuatim pro vnatanriim fpecie eorumdem apud Veteresvfur- patur;& quando priuatim fumitur,non purpuram,neq; buccinum, fed concham ab hisdiuerfam, & peculiarem fignificat, nempe qualem Rondeletiusfubhocnomine exhibuit,buccino valdediffimilem,& nullis purpura?aculeis muricatiscircundatam: muricis tamen fpecies eft,quando fcilicet murex pro colore accipitur. Itaq; Conchvlium, iuxta mentem Rondeletij, in genere Concharum maiorura turbinatarum colIocatur,ea parte Iatius,quain turbinem definit,aculeis, & alijs tu- berculis carens,& foramen, quo interior caro oftenditur,noneftrotimdum,veluti in buccino,& purpura,fed Iongum apparet. ldeoq; huius etiam Forma? eft forami- jp nis opercuIum.Quapropter addit Rondeletius iiquido conftare operculum purpura / 3 a#Vtoi', fiue /SAarT/ov (iv^dmov appeiJandumeffe: quamuis Biatta byzant/a Ara¬ bian nil al/ud fit, quam Conchylij operculum. Hinc Pharmaccpola? noftri Autho. res Arabes fecuti, Conchyliorum, &Buccinorum opercula permixta vendentes, Blattas byzantias, & vnguesodoratosnuncupannquamquamh# fintrotunda,il¬ ia? verdobIongae:hoc enim exdo&rinaSerapionis,& aliorum Arabumcolligitur. Quamobrem non a ratione alienum eritfihocinloco verivnguis odorati,necnon falfi icones exbibeantur ,qua$ Lector perpendens, horum tres differentias poteric raeditar/. E 1.&4 Papbagi po- puli. Scaraheut Mexican at edtlis. Concha mt fcofa. Concha ve¬ nerea exoti¬ ca. EonchU'tttro quid fit. BlattaByzJi tia quales. i ParalipomenaHifl: J.&4. Vnguis odoratus Officmarum. s, & j. PfeudoQnguis odoratus 3. & 6, Vnguis odoratus verus. iJ mot Vtautertiexa&ahorum vnguium cognitiohabeatm^notanduin eftapud Pharma copolas verum vngncmodoratumrardobferuari. Namquiprimo Iocoeffigiatur nonefllatior ditnidio digiroauriculari, hahetqslineamenta quxdam fubtilia :pars autcm inferior concaua eft,&lincas feu cminentias amedio ad extremum habet pro dudias^cnumero 4.apparer. Infuper aiiquando habetur apud eofdepi Pharmacopa?os vnguis alter odora¬ tus, quern Pfeudom'chim anguftiorem appeliarepoterimus 3 Iineafq;tranfuerfas ha- bet,vt in numero 2.8c j.cernitur. Itaq;funt pra?diskf vogues odorati fai/I, quia funroperaiJacuiufdam cochlea?,quj Fetnetipfamclaudir, &rec!udit; fed vnguis odoratus genuinus eft quidem opercu- luoijfed iliius Conchili;> de quo fuperius egimus laiitudine duorum digitoru, & 16 gim« * Omnium Animalium. Si / £ gitudme trium.Eminenua$,& lineas quafdam exterius habet,in medio autemnuIJas, * . • vtin icone 3. videre licet : fiquidem in icone 6. pingitur iuxtapartem inferiorem, J c * qua; animali adha?rebat;rbi eft magna concauiras, in fuperionveropartequamda Jiabet veluti appendiefi lucidam, qua; vnguetn qoemdam smulari yidetur. Pofteaquam Conchylijs nonnulli Authors addunt MytuIos,nolumus filentio Mymlidef- initoluere pulcherrimam mytuii fpeciem,quam Clariffimus virC/ufius conchi feram appellauic obferuatam anno Salutis humana? poft fefquimilleftmum nonagefimo t nono . Erathic Mijtulus Conchi fer feprem vnc/aslongus, &tres Jatus,vbi ma- xime dilatabatur,forma non valde diffimih Concha? longs a Ronddetio deferipre. Tefta erat fpiffa ,& rugofa> qua? duabus patula conchis fuifte yidebarur, caua erat, dorfodeuato, &nigro,cui vermiculorumtubuhinhsrebant, necnonparui frurices fex,vel feptem vneias longi, quorum nonnulli craffiufculi,alij graciliores,& valde ramofi erant, a quibus parir* conchae dependebant mufculis non abfimiles hirtis, veluti capillisobfits. Lib- i.de Te tfac.caj). 21 K DE TVRBINIBVS VM Turbo fumaturpro quoaimq;habenre in iinoformam acutam,& in fummo latiorem,non poterimus negare hoc nomen no competcre Conch ihis , de quibus in prgfentia verba huntcum hs concha: tur- binats hanc prscipuam figuram fortiantur. Ariftoteles igitur inter turbinata vnum fimplici ter turbinem colloca uit,deindeoeseodemnominecomplcxus eft,nulla,aut magnitudinis,aut qualiratis Difftrenti* babita rarione.Rondeletius tamen,& Vlyftes Aldrouandus infinirasfere Turbinu mult*, diffeventiss receniueruntjquandoquidemalios magnbs,alios paruos,quofdam acu¬ minates,& quofdam obtufos,al/os auritos,alios tuberibus fcarcntes,nimirum non- nuhosleues, 8c nonnullos afperos,quofdamangulofos, quofdammur/catos,alios 1 eftera da dy/os, alios pentadadiylos, quofdam tandem conco!ores,&difcolores q obferuarunc. Inter tot igirur diffeventias a v/r/s clariffrmis tot iconibus illufltatas, nulla icon cumfuacarnefuit dclincata-.idcirco in grariam do£tx cunofitatis,Turbinemacu- minatutneum Limace exhibemus fpeftandum. Turbo acuminatus cum Limace. E 2 ED m y^halnt *fwd., r Jurh mart PC differth W*c Paralipom?na Hift. ft DE PATELLIS, SEV LEPADIBVS. ATELLAS Rondelctius appellauit nonnullas Conchas ad formam vafis efcarii patulas , cum quo raagnam videnturhabere fimilitudiae Galenusautcm in Gloffis, vb/ab Hippocrate Lepades nominantur vertit Conchas Taxis adhatrenres, ncc pra?rer rarionem, quoniara habemusapud Anftotelem^epademetfe/ucrddvpor, fcilicet vniual- uem. Eft enim in do&rina Ariftocclis vniualue genus,quod Taxis adhxret, refta ia dorTum data. Lepadumigitur duas differentias Rondelctius affignauit , quarum altera Lepas Umpliciter vocatur,altera Lepas agria,& Auris marina dicitur. Forma autem inter fe diTcrepant, & prxTertim quia Lepas in loco Tuperiori os habet, & in inferiori loco B ori oppofitorneatumexerementorumjcum Auris marina hxcforamina in telhha- beat . Nomen verb Aurisfibi comparauit a figura, quoniamperbelie bumanam Auremrepra’Tentat,vtlicet intueriiniconibusdacislibrotertio de Teftaceisapud VlylTem Aidrouandum:Ted quoniam ibi Patellxfine carne delineate exhibentur, libuit in prxTenciaiconem Auris Marinx cum Tua carne dare fpeftandam. Auris marina cum fua carne. Omnium Animalium* 53 D E PENICILLIS VBVLI quidam teftacei, Penicilli a Nuperis appellantur,qui2in eo rum cauitate quid contine^tur fimilitudinem referens Penicillorum, qu/bus Pi&ores vtuntur. Hi, iuxtafententiam Rondeletii, molli quadam, &laxa fubftantia faxis aiiigantur iitautaquarum vndis fa. tile cedant, &agitenrur. Quandoautemegredituridj quod inrus carnofum later,frondeum quoddam expandiqquod exprimitur in iconibusapud Ro deletium:quamuis multi alii fintTubuli,in quibus vermes latibulentur. Et tandem alij funt,quiin Spongijs viuereperhibentur,quiinfequentibus iconibus expr/mum tur. Licet nonnullis Anthoribus hi Turbines Dentalisfpedes effe ferantur. Penicillorum inftarViuentes in lpongijj. E 3 PARA- J4 Paralipomena Hift. PARALIPOMENA historiae Pifcium,& Cetorum. A DE PISCIBV'S VOLATILIBVS. RES pifces volatiles Plinius recenfuit, fcilicet Hirundinem,Mifuu, & Lucernam,qui Pifces noftra aerate funt notiflimi, fed, pra?rer hos, muito pluresfuerunt obfcruati.qui PJinio non enumerantur. Namq Pifces volatiles fquamofi diftinfti tamena noftris Hirund/nibus volatilibus reperiuntur, qui circa caput Bona: fpeidegunt , & duos dicuntur habere holies , nimiruminaquis Albicos pifces , & extra B vndas Cornicem. Hi per aliquod temporis fpatiumfupra aquas alis corpus fuften- tanr,deinde in aquam rurfus decidunr. Li.lie.15 Videnturquadammodo hi pifces non abfimiles ill is, quorum meminit Joannes Eufebius Jefuita in Hiftoria Naturae, dum inquit. Noctu volucres quidam pifces palmaris longitudinis in naues claflis Indies cadere,&comprehendi foIent,qui ha- AntifAthi* bent membranaceasalas fere inflar Vefpertilionum, quibus cxplicatis, ad centum, vel amplius paflfuum intcruallum,vndasmaris foperuolant,vt alios pifces infequen tes effugianr, fed interdum vngues rapaemm auium marmarum incurrunt: quapro- pter vbiq;pericu!a fubeunt; ficq j cito denuo tnerguntur.vt a Cocli periculo fcfub ducant. Horutn nonnullorumicones in tabula Africa; delineantur,vthicapparet Pifces volatiles fquamofi. Pariter Piicis \ ohm Lacus Molcouitici* Pifcis volans cx Olao ^lagno* Omnium Animalium. Fariter in tabula Oceani feptentrionalis, apud Olaum Magnum ,confpicitur pi&uraaliorumpifcium volantium Prima icon pifcis exprimitcaudam repandam snftar Delphini.Secunda icon fpe&at ad pikes tabu!# Lacus AIbi, qui maximus, &remotiflimus eft uerfus Scptcntrionem,& partim ad Mofcouitas, partim ad Sue- nos, vel eis fubditas gentes pertinec, vbi pifcis volatilis verfatur,*jualis in fubieda iconc delineatur. i Paralipomena Hift. DE DENTICIBVS V LT I funt pifces, quivelacopia , velab aliquadentium prscro- gatiua noinen fortiuntur . Vocatur mjAm; qusdara Thuni fpeciesa vigoredentiumjcS^cwoslW, flue ffurcJui Grid's appel- laturpifcis, quern Larini Denticem nuncupant. Sed aduertendum eft nonnu/Jos pifces , nempe Denticem,ryDagridem 3 & Auratam ob fingulares denEiumnocas,ab Authoribus confundi . Hocigitur Sn loco Synodontismaxillas cum dentibus in palato delineatas exhibemus,de/nde Auratam vcterem dentatam,qua2 pro Synagride, aut Synodonte quandoq;ab Au- ehoribus vfurpatur. Synodontis maxilla cum dentibus in palato. Aurata vetus dent&ta* A i Sargorum varia fpe* pies. $8 Paralipomcna Hitt. D E SARGIS. IS C IS trapyo ? potius eapzo; debcret nominari a carne, quia_. itixta mentcm Rondelctij fit pifcis pro corporis magnitudine fpif- fus 3 &maioremcarnis habeat copiam,qua:n Sparus, vcl alij huius ge¬ neris pifees. Huius igitur plures differentia?, &icones inHiftoria Pifcium faerunt data? , in quarum prima delineator Sargus o’ppWt/ yosuTm;,, quia circa vropygiutn maculatus fit, pinnas habetomnes aureas, pra¬ ter earn, qua? circa anumnigricar. Linea?etiatrs , prater nigras,p!urima? funr au* rei colons, & macula iuxta vropygiutn violacea, veluti totutn etiam caput ad colo tern violaceura vergit. Secundo loco pingitur Sargus woX^pa.M^oclineisaureis elegantiffime decora- B tus, item argenteis feme figuram exprimentibus. Demum ibi daturicon Sargi,ad mentem Gefneri, quipoftmodum iuxtaopinionem aliorum , aliam Sargi figuram effigiat,vt licet confpicariin Hifioria aquarilium. Verum huius poftremi pifcis ico nemCorne'lio Sittardo acceptam referr. Hanc figuram exhibemus fpe&andam, vt Latus fpeculandi campus Leftoribus pr*bcatgr,vbi os 3 caput 3 & dentes Sargi re- praffentari feruntur, Sargi poftrema icon Gefneri. Omnium Animalium. DE ATHERINA. 59 ISCICVJLVS marinu$,& litoralis eft Atherina, qua? in marinisct/a ftagnisreperitut, Aphijs /imilis 5 dodrataIi magnitudine,parui digiti crafiitudinc,dorfo fpiflo,vecrc leuiter deprefto,ore paruo ablq ; den tibus,& ocuiis magnis, eoiore eft vario.-nam venter eft argeteus,dor mmmmmajamaaB fum eft fufcum,circa caput ex ftauo rubefcit, inftar Sardinaru, pinnas habet quatuor,binas ad branches,binas in ventre,& aliam a podice 3 & praeter has, duas alias in dorfo,omnes Candida? funt. Cauda duabus pinnis conftar, vtin i co¬ ne Bellonij apparet.Pro Iinea in medio corporeabrachijs ad caudam protenfa.fpif fum quid Tub cute oftenditur, quod nonpotcftaliter,quam per fimilitudinem fafcia appellari.Duce igitur icones in Hiftoria PifdumfueruntIocata?,nunc additur tertia, F quam in publico Mufeoinuenimus ,vt Le&orhis iconibus inter fe comparatis ma- gis congruam digit. Atherina alia. DE RHOMBIS. VPLEX Rhomborum gen usjcue vnum,&aculeatumaltcrumrece! ieturin Hiftoria pifcium. Aculeatumpronaparcemultos habet aci eos,maxime circa capnr,;& a capite caudam verfus,quibusaliud oe nujpenitus caret,ahoquin fimilemifi quod tenuius eft, capite, ad ar tem Bellonij,magis eIeuato,& grandi. , I ea - 3i ? b ° m } rmi P°J! ca magnitudine : etenim Rhombiin Oceano comnr henfi ceteris funt maiorcs . Cum igitur loco citato tres Rhombiicones fuerintex h!bit*,nimirum Rhombi aculeatr,Rbombi leui$,& Rhombi leuis veri Modoadc «nfi»eniotcoofiderMd*. ' orftsadd, “ ,ra l»'“'iRliomb.acul e ati,( JU iiconc Defer ip tio. LiLi'C.qS, Rhomborum differ tnti* RHOM- Rhombus aculeatus alcer. Rhombus aculeatus after Stitlm mart- norum diffe renttf. &2 Paralipomona Hid. DE APRIS MARINIS. ESCRIBITVR AperinHiftoriaPifciunijexfententiaRondeleti}, hunc in tr.odum. Apcr eftpifcis fquamofus, quamuis videtur tedlus afpcra,& cute veluti vi!]ofa,corporefererotundo, & rubefcete,ocu* Iis,magnis,roftro ob!ongo,& obtufo,inftar Suis,abfq;dentibus.Mox a capite , Secundum longitudinem dorfi, aculeos habet praacutos, duros,!onaos, re huncq;Vulgus Mafliiienfium Gautum, Auguerura cognorriinat. Rondeietius hxc aiiU * ' verba Cattum Algariunj interprjetari videtur. ganus. F 9 Muftelus ParalipomenaHift Muftelus feu is alter. Omnium Animalium. 67 Gattus Algarius. Pariter filentio non eft inuolucnda quxdam muftelx Bohemicxfpecies:quam- tiis, iuxta aliorum Sententiam, ad Lampecras referri videatur . Eftigitur,tefte Gcfnerojhicpifcis pulcherrimis diftindtus coioribus/cilicet flauo,croceo,candido, tofeo, &atro, pupilla ocul orum nigra, & parteambiente cxrulea. Anrepaucos Defcrhtio . annos huiufmoch pifces in Bohemia comprehendi ca’perunt, & pnmi ? propter pul- * cbritudmemjinvafe 8mplo aquapleno viui Regiferuabancur. Muftelx Paralipomena Hilt Quoniamin genere GaIcorum,Vu!pecul3e,&fimiae marina? a nonnull/srecenfen fur;placuitbocinIocobelluamex genere Amphibiorum, terreftrem Vulpemfacie fimuiantemdelineare . Hscvoce Arabica Brethmechi, vc putat Gefnerus, nomi- nari perbibetur. Captafuitm Iaualnfula, annoSaluris humans poft Sefquimille fimum quinquagefimo primo,menfe Aprilis,fuitq; longacirciter decern cubiros, & alta duos,cum dimidio,magna ex parte rubicundi coloris, & quibufdara iniocis coe- ru'ea. Cauda autem,vbi inftar cauds equina? difFundebatur, ad colorem csruleu dilutum inclinabat, rubeis diftin&a maculis. Vnguesleoninifere/eupotiuspan- Eherini apparebantiveluti & cauda, qua? caudam Panthers, rationemacn!arum,fitim iare videbatur. - Breth- grcthmechi Arabum. 70 Paralipomena Hift, D E L A M I I S. An.c. 5 . Dentium de fcrip flo* AMIA rapes’ »SAa/,u«, nimirum a gula nuncupata eft, quonia magna habeat,gulam,ideft quod voraciffimum fit animal,fed tefte Bellonio, noftris pifeatoribus pifciseftincognitus.namquamris Nicandcr, & illius verbis fretus RondeIetius,Lamiam a Cane carcharia Ariftotelis non difcriminetmihilominusfiattente verba Ariftotelis meditemur, inueniemus Lamiamintergeneraplanorumpifcium,non autem Gale oruma Philofopho fuiife collocatam. Item Oppianus Lamias a Canibus diftinxit: quamobrem vna cum Bellonio Lamiam latum elfe pifeem ftatuendum eft. C'refeit igittlr ex eode Authore,talispifcisinroaximammolem,cutetegitur fcabra,oshabec in.anteriore capitis parte,vtfquatina,& mirandum eft,vt inquit ipfe,quoddentibus B plus minus ducentis eft refertum,in vtraqjmaxilla perquaternos ordines difpofitis circa radicemlatis,inpyramidem deficienribus,&circa lateracrenatis, Quareha?c Bdlonij verba multis dubitandi anfamdederunt,quod Bellonius cu iconem huius animalis omittat,hanc beftiam cum Cane Carcharia confundat. Ete- nimquis vix poteft fibi perfuadere,quod Lami3pifcisp!anus,tamamplis dentibus muniatur: non negamus quidem illi ineftemultos dentes, fed vt plurimum paruos, qualcs in fcquenti icone confpiciuntur. Denciculi exiftentes in ore Lamias Pra?terea damus iconem Lamias cetacea? ex Epidaurijs {itoribus adue<5te,vt ali- quafaltcm huius animalis icon in vaftapifciumhiftoriahabcatur. *0 Lamia pejiripiio. Diferent'u 72 ParalipomenaHift. DE RANIS PISCATRICIBVS. ANA marina, feUpifpatrix ita di&a, quoniamin pifcando magna vta- tur folertia , capur habcctotocorpore longegrandius aculeatum, afperum,orbiculatum>&depre/rum,osprocorporis moJeampli/Iimu, & dcnribus mulris acutis,& recuruis armatu. Oculos babet amp/os, porins in vertice capitis, qudm in tcmporibus fitos. Cauda rotunda eft,breuis,& carnca,cute tcgitur iuxt3 infernam partem fubalbida, & iuxta fupernu ex nigro flauefeente. Nos igitur in prxfentia huius pifeis multas affignari differentiasopinamur,prop- £ ter diuerfas icones,qua? bodieroonftrantur. Siquidemin Hiftor/a Pifcium tres con fpiciuntur. In primaicone apparct Rana pifeatrix vulgaris jdeinde ranapifeatrix Authoris, &demum tertioloco Rana pifeatrix minor effigiatur. Modd alias addi- mus piduras,in quarum prima Rana pifeatrix Georgij Fabritij apparer, & tandem datur icon illius Ranat, quam noftri Pifcatores, feu potius Ichthiopol^ Bufonem marinum,& Nautx pifcatores Diabolummarinumindigitanr. Rana 74 Paralipomena Hid. Rana pifcatrix alia,feu Bufo marinus. 1 jacfcriptia Vtrfufque, DE ACC 1 PENSERE, ET ATTILO. I funt duo pifces,quipropter magnam inter fe connenientiam, fpedta tores aliquando decipiunt j difcref^nt tamen, quoniam Accipenfer, feu Sturiopelagius eft Attilus aromcola,5{ Padofamilians .Accipeti fer non temere vifus eft square trecentas libras ; cum tamen Plinjus fcripferit Attilum ad mille libras interdum excreuifle,qu® magnitu- do infignis 5 & r3ra eft, . Pmerea Attilus quando ad certam moJem excreuit , fquamas bifpidas abijcit, quas perquinq;Qtdinesdifpofitas in fumma dorfi fpina,ex vtroqjlateregerainatas geftat;quibus abie(ftis,taau leuis euadit Ex altera parte Sturio mirifice paiato gratificaturjcum viciflim caro Attili mollis, & paiato non admodum iucunda fit, Huius oculi parui funt in tanta mole corporis, & fic deinceps Lcdtor varias vtriufq; coditiones, & prterogatkias in Hiftoria Pifciu yiderepoterit. Hie igitur Attili 6? AccipenferU.alias iconcsdamus, Accipen* D A ccipenTeris icon ex Polonia A Paralipomena Hift. DE PISCI VM ORBIVM VARIETATE. QlJftrenUdt VLTAS cflehorum pifcium differentias var/j Authores no bis in{j- nuant ;natn quamuis Saluianus hui'us generis pifcium vnum tantutn agnoueritjBeJIonius tatnen duo genera eife tradit,ambo rotunda,Si duro corio teifta , horum vero vnum tantum depingit. Rondeletius plura genera efTefignificat,ex Orientali,& Septencrionali plaga de JaraAtnadelineat,quorum primum fimpliciter Orbem cognominat,alterum Orbe g f L uratum,tertium,& poftremum Orbem echinatum vocat. Prsedidiis Gefnerus alia addit genera.Iicetminus rotundo corpore. lmmo in noftra Pifcium Hiftoria Orbis Rhodius,& (iellatus fuit monftratus. Tandem Clufius,intermultaslpecies hums generis Pifcium,meminit Orbis ri . Os guise,feu oefophagi E. Lingua. F . Dentes mandibul* inferiori* G . R/li offei fuperficies inferior vtrinq;cirrata 3 queadmoduto fuperior villofa, ninairum villis duplicis ordinis mfignita. C. Acetabulum in quo lapis Cyprini continetur. 4 Lapidis Cyprini pars exterior. y. Eiufdem lapidis pars interior. A A. Dens interior primiordinis>&fecunda? magnitudinis BB. Dens altcrius ordinis/cilicet medijjmagnitudinisprimarj&oraniutnmaximus. C.C. Dens ordinis etjam fecundf&tertiatmagnirudinis. I>D. Dens pariter ordinis fecundi 3 & magnitudinisomniumminiraa; EE. Dens ordinis tettij,qui,rationc figure,papillaris poteftappellari, EF.Pars maxillarucn interna refpiciensventrem. A Vefica inferior refpiciens caudam. B Vefica fuperior defi nensinventriculutn, C.Tuni caexterna vefica?. Omnium Animalium. Cyprini Paluftris anatomc. P3 94 Paralipomena Hift. D E PERCIS. ERCAeftille pifcisque nospifcem Perficum appellamfis,cuiusmul tas icones Le&orconfpicaripoteftinHiftoria Pifcium, vbi maiorcs & minorcs delineantur,fed hie darmis aliam ibidem non delineatam. Deinde alium pifeem Perea? confirailem, quern Gefnerus Schedal _Danubij iti Bauaria eiTe opinatur, quoniam comprebendarur in Da- nubio, circa ViennamjBadam,& a1ibi,& Luciopercam poflfe nuncupari aftruit. Vibs eftepretJj,carnemolli,abfq;dentibus fcribit,& habere barbulas infra,& fupra fiylo ferreo,qui vaginis enfium addi folet,craifitudme aequales,interdum etiam longitu dine. Forma non multum diiiimiiis eft Lucio,pinnis verb dorfiacuIeati$,ri & putat Schaid diciin Danubioanoxa,quaalijs pifcibusinfert,nam aliosdeuorare g dicitur: quandoqu/dem fchedel cranium eft ficq, fortaflis a magnitudine capitis no* men pifei eft/mpofitum. Percac alia fpecies. Omnium Animalium. DE NONNVLLIS ALIIS PISCIBVS diuerfi generis. CONES nonnullorum diuerfi generis pifcium,qua» fub Neptuni impe rio vagantur,in publico mufso inuentas,ne in tenebris iacerent, hoc pifcit Kai in loco fpe&andas proponimus , & prima eft figura cuiufdam pifcis, culatm • reticulati,iuxralitus IIu? inful£capti,qui 5 loco miraculijSereniflimo Francifco MagnoHetruris Ducifuit oblatus. Secundo loco effigiatur piTcis.apud PoIonoSjSedacz nuncupatus, quiad magni- tudinem vln« Bononienfis excrefcir. Tertio loco pingitur pifcis verfans in Oceano circa Polum magnetis , cuius fi- guratn Cornelius Iudseus in tabula Afia? exprimit. Quarto loco damus effigiem ouorutu alicuius pifcis, qu® nigerrima erant, & fo* liolis herba? adhsrcbant^ficut in icone exprimuntur. Pifcis Omnium Animalium. 97 Sedacz Pifcis. Pi fcis icon veluti eft in Tabula A fix. ParalipomenaHilt. Oua nigerrima Pifcis. Omnium Animalium. .99 DECETIS ETALIIS AQVAT1LIBVS - immenfs moils. VAMV IS fuperius nonnrulloruro Cetorumobiter meminerimus: nftir lom/nusin pra:fencia exprofetfo horum nonnuliorura rconts dare fpc&andas decreuimus: cumin Hiftoria Pifciumimpreflf non rue- E ^ fefeffi tint . Primitus exprimitur effiges Ceti capiflati vet crinirr,«*nus h- i■ guram tantumtnodo Olaus Magnus in furs Taboiis dedineamt, cum r miilam eius esplkacioncm propofueric: ideoque veritas in ambiguo verfatur. Cetus capillatus. I0 ‘%£hi ~J ■ I 2 Deinde Cernudptf' cwm. thyfeter vox. tq*i- tteca. 100 Paralipomena Hift. Deinde eodem in loco Olaus Magnus pingit aliud maximum animal afpe&u A quafi flammeo horrendutn,capite quadrato,barba prolixa, & multis comibus infi- gnirum . Gefncrus Getum barbatum appellare voluit. Capuc quatuordecim cor nibus eft radiatum, qua; vrrinqucabocuio inchoantia pcroccipinum tranfeunt . Sed dubitat Gefnerus an hoc animal redie fueric deferiptum. Quandoquidem AI- bertus nonnullis Cetis cornua inefte non feripfit ,fed appendices quafdam corne¬ as circa ocuIos,odlo fere pedes longas, plus minus iuxta magnuudinempifcium > qua? exlatoinacutumdefinunt. Inter Cetos reponitur etiaPhyferer,feu Pbyfalus animal aquatilesquis Phyfeter apud Ariftotelem fir fiftuIa,quahuiufmodi animantes aqua proijciunr .Quida,Gef- nero tefte.Phyfeterem nuncupanr, quoniam, excitatis vorticibuj , vndas maristale animal fubuerrat;& licet fit animal immeniae molis,ad Balenas tamenmagnitudine nunquamaccedit. Turnerusad Gefnerum feripfit , quod huiufmodiBeilua tanta aqua?copiam fiftulis innaues aliquando profundit,vt facile fubmergantur. Intabulis Regionum feptentrionalium Phyfetercm forma equina capitc fine au- g ribus,patulis naribus,ore fine lingua,& duabus fiftulis protninentibus depingunr, vt infequenti figura licet intueri, fed hanc pi&uram vna cum Gefnero abfurdam elfe opjnamur.-eten/m Le<3or effigiem Phyfcccris genuinam in Hiftora Pifcium fen Cetorum de/inearaoj confpicabitur. Cecus Omnium Animalium. 103 E Cura inter Cetos Delphini recenfeantur , & eorum genuine icones in propria Hiftoria locate fuerint,in prsfentra nihi 1, nifinonnuilaofiiculaDdphinorumpro* 1 ponenda haberausj \t apparctin iconibus. Phoc^feuVitulirnariniduf differentia? in Cetorum H/ftoria fuerunt memora- tx, Hicaddimus tertiam > quae ab Ambrofio Parco Vitulus marinus monflrofus appeUaiur 3 fortaflis quoniam a Vitulo marino vulgari difcrepetmon tamen fimpli- citer monftrum nancupari debet; cu huius generis bcftia non raro comprehendatur. TraditenimOlaus Magnusfimilem belluam, iuxta hcus Berga»,fudle captam, & nuper aliam fimilem Caroioqono Regifuifieoblatam^u^in Viuariofontis Belle- aqua diuvixit, &abaquis in terram gradiebatur. Dcmum quinq^b hinc 3nnis Bononiae a quibufdam Circumforaneis tale animal viuum , quaftus gratia ,.publice monftrabatur , & fenex maris vocabaturjquandoquidem eius afpe&us faciem lenis apprimc fimulabat 3 vc in icone confpicitur. Vituli Vbi tales be ilia fit*, Omnium Animalium. 105 Soritnus ant E Qmedam beftia inter Cetos ,numeratur,qua? Germanis,tefteGefnero, £#/&/■ no¬ minator , quod nomen fadlum elfe afleuerat ab impetu , & fonitu bellua?, dum per vndas marinas fertur .-hincquidamlatina voce Rofmarumindigitare voluerunr. Veriim putat Gefnerus hoc nomine fuilfe donatam beftiam d voce,i?/*,qua?,lingua germanica,Gigantem indicat,forraffis a magnitudine,& robore, quo ceteris Pifci bus,& Cetis h^c beftia pra?ftat. Ha?c bellua binis dentibus eiephantinis eft pr£di- ta,quibus tanquam clauis fe de fcopul/s furpendit . In extrema Mofcouia,vel Hungariafcythica , non Jongeab orru Tanais Morfz, nommatur, fed Ambrofio ^ Pareo Elephantus marinusdicirur,cuiamphibiumeft animal,additq; dentibus circa rupes fe fufpendere,ficq;dormire:vnde Naura? confpicientes Iitus petunt,& craffio ribus funibusipfumconftringunt. Sedanimalhisvinculis non excitatuin, magno ftrepitu, & lapidum ia&u expergefacere conantur, ficqi in mare foliro impetu reft* lire conatur ,fcd vinculis nodatum adeomanfuefeit, vt arbitrio naurarum regatur: v l tts * quamobrem ipfumraaftanr,adipem eliciunt, & coriumin corrigias diuidunt, qua? p quoniam validce funt.&nunquam corrumpunturmagni pretij efteperhibentur. Succeditalia bellua marina,noftro iudicio, cum luperiori eadem, elephantis ma- gnitudinem aequans,quam genuinum rofmarum efte multi autumant,cuius figuram Olaus Magnus in fuaTabula delineauit,fed nulJamexpficarionemaddiditjquapro- AltAdefcri pter Gefnerus pedes in hoc pifee improbat: quamuis piclura huius animalis, qure in P tt0 ‘ Curia Argentina; fpe&atur,pedes oftendat. Etenim caput ad fceletonveri capi¬ tis fa&um cfle, & reliquum corpus ex coniedtura delineatum Gefnerus intellexic Pariter dentes in haefiguradeorfum vergunr,& tame effigies Tabula? Olai Magni dentes beftia? furfum eleuatos oftendit. Author,quichronographiam mofcouitica publicauit, Morfz, hanc belluam nuncupauic,&ftmiliter binos dentes exertos e fuperiori mandibula defcendenres,pinxit. Addunt pra?rerea,quod beftia hxc montes lirorum fcandit,& gra minibus vefei- rur,item fomnigratia,federupefufpenditihincPifcatores animalfopirum obferua Somnu, » tes funibus vinciunt.Quamobrem colligendum eft hoc animal vnum,& idem cum G fuperiori efte.-quamu/s pidurx diuerfimodedelineata? varias animalis fpecies often- dere videantur,vr apparer in iconibus, Aliudanimalmagnum,aquatile, horrificu ,& valdeferum ,pedes noue,aurdeccm longum,&iuxta proportionera Jongirudinislatum,corio,inftar Crocodi!i,vcftitum Orobonis nomine, circumfertur. Hoc pifee aluntur Arabes Incola; Mazouanii mentis,qtri iuxta mare rubrum porrigitur. Omnium Ariimalium. nori Rofmarus bellua marina O mn'ium Animalium. top g Prxdi&isaddimus iconestriuraaquatilium animalium, qu;e in TabulaEuropa: . J apud Cornelrum Iuda?um pinguntur. Primum roftroeft Balcns,& verfari pcrhibe p * lmt C J turin mart Tyhrreno ,prope Sardiniam, roftro eftacuto,pinnismuniturmagnis, J cn P ttt ’ nempc duabuspropecaput, &binis alijs circainitium cauda;. Caudamcirculis quibufdaminfignitam ,&reuolutam gcftat,cuius extremitaseft bifida cum flocco, lummitatis cauda: Lescn® semulo. K Sccun no Secundi de hneatio, J Tertij de /• cnj-iio. Paralipomcna Hift. Pinna alicuius Ccti * SecuncJtim animal eft Boui fimile.Sj Vualrus cognominatur: immora tione pedum anteriorum 3 Phocam 3 feu Vitulu marinum refert. Prima facie ha;c be- ftia catum fimu!at,fi pofterioribuspedi bus eftetreferta . pefinit tandem in caudam pinnata , & triangularem cum extremitate pinnarum ferrata fupra os appendices quafdam inftar corniculoru gerit, & pedes in quinqjvngues finirc videnrur. Tertiu animal eft Suirefreftrifimile.- ideoq; id ancipitis autura? effe arbitra- murjquandoquidem quatuor haberpe des, quibus in roari, loco pinnarum, ad natandum vtitur,& in terra ad greflum; namq; hirundo eria marina aiis natans vtitur , & qua do fupra vndas attollitur, eafdead volandum adhibet:Pneterea hoc animal binashabec aures acuras, fuillum riaionbus,caudacraff3,& Taurus In prolixa.pellcdenfa ,cum pilishifpidis. Animal eft folitudinis incoIa,&ed/Ie. Ve» diets, feitur motttanis quibufdamherbis,vanarispaftim campis & fatis,quibusdeficienri. bus ad Frondes arborum confugit. Humanum afpedum non reformidat, neq; fa- gictisfacileoccumbit,quiatergus ferehabetimpenetrable* Quapropterdefoffa terra,& defuper ramis arboruen teda, facile capitur: quemadmodura elephas apud Indos decipitur. Dentes Vitulivinius Mentis. t: 1 20 Paralipomena Hift. A D E C A P R I S, pannus Cy matiliS. NTER anitnaliabifulca,differentia? Caprarum exoticarum funtad- mirabiJes , inter quas recenfetur iljud genus inco/ens Aethiopiam, cuius mares ad vitulimolemaccedunr,proIixis pilis rerram verrunt, fed pili non funt tenues, immo inftar crinium equorum, & magno in pretiohabentur. Neqjomittenda eftmemoria illarum caprarum, ex quarum pilis pannus ille texi- tur,quem cymatilem,feu vndulatum nuncupant:eft emm earum pilus renuiffimus,& Soli mutdtib nitens,& ad terram vfq;propendens,ideoq;pulchritudine ferico non cedit. Fiunc quidfrdttet Caprarij non tondent,fed depedlunt:capra? tamcm fapiusin fluminibuslauantur; g gramine per illos campos pafeuntur cxili , & ficco,quod, ad lame tenuiratem pro- dOcendam multiim conferrecertum eft: quandoquidem iiquido conftat huiufmodi Capras alio cranfiatas,eamdem Janam non producere,fed vna cum pabulo mutari, totafq, capras ita degenerare,vt vixagnofeantur. Sunt,apud Peruanos , quaedam ammantes perniciflima?,quas Vicunas appellant fylueftribus capris slalde fimiles,ad quod genus fortaflis referuntur,cum tamen cor nibuscareanr. Gauaent montanis locissideoqffrigus, & deferta amanr,gelu,& ni- ue recreari videntur,focietate,& grege dele&antur. Celcbri venationc capiun- yicutia ani tur:namc J’ Barbari congregantur, vt numerum trium millium compleant ,&alique montem circumdant, ficq; paulatim in vnam fedem has Feras aliquando plufquam trecentascogunt, &fa?minas adprolem dimittunt . Abfer capiuntur, quando ad conueniens interuallum accedunt, coniedtis ad pedes funibus plurobo extremitati innexo, quibus beftiarum curfus impeditur • Tondent has capras ad ffraguJa, nam cum port Orientalem,occupat,qui plura dc hoc lapide feire cupit,adeat hiftoriamBi fulcorumin capitede Hirco Bezaartico. Antequam ad aliam accedamus HiftoriaraJconem fceleti Caprae exhibemus fpc dtandam, deinde Capreolum plumofo capite & bicorni cum Didtamno Crcrico , Dorcidioindenuncupato.fedaduertendum eft,quod duo cornua huius qnimalisex ' crifta propendent.Hiccapreolus in Sueuia a quodam caupone fuic altus ; ficquida Lapis Be&a philiater Auguftanus nobis retulir, quianimal viuu fe vidiffe eft ceftificatus, & iJJa injfronteeminentiam ex materia inter plumas,& pilos media coftareafieuerauic Pretereaaddimus iconemanimalis, quod faciem Afini, & pilos, pedafq; Capra? rcpra?fentat; pingiturqjcum Onopyxo tertio Dalecampij. Cdpiendi ratio. Omnium Animalium. Capriafinus cum Onopyxo tcrtio Dalccampi;. Cspra 124 Paralipomena Hid. Caprarum tnentio in memoria reuocauit,quod rccitau/t Ariftoteles in Hifloria A Animaliurmnimiruroin Letnno infula Caprumex mammis,quasgeminas,iuxta g e . nitalesjhabebat.tantiiro la&is efHuxifTe,vt inde coloitra fierent. Sedrecentior ca- i'us eft,quenarrat Diuus Francifcus Xaueriusin tertia epiftolafecundi iibrj,refere re Ioanne Eufebio icfuita, in Hiftonjs Naturae. Haecigitur Atnt verba Diui Fran cifci tnoriginali epiftola manu ipfius propria Hifpanoidtomate fcripta, quaeferua- Caprivlera tur in Collegio Societatis Iefu Madntenfi . In bac lr.jula Araboinojemvidi mere - dibile 0 & ante hoc tempus inaudttd ., qua fbrtajftt operepret tu ent agnofeere\ Cuprum tna- TemjnquamiVidilacte fuoparuos alentem hador.vbere entm^quod prepegenitalia^ vmeu habet^tantum laBu reddebat quotidte, quantum fcutella caperepoteli . Addit praeferca Mula lacidi , n huius confirmationem Ioannes Eufebius Iefu if a fe quoqs proprijs ocuhs vidiffe muJam fie r ilcm 3 qua’tatnen Ja&ecopiofoaliaroparuammulamnutriebatjquam AG na quaedampepererar. D E A G N O. V LT A de hoc anitnali in Tomo Bifulcorum quadrupedum fuerunt exarata,qu6Leaorem relegamus. Hie fojumnonnuliadeextis hu ius Anitnalis recenfebimus, quae olim indelicijsfuiflfeapud Prifcos compenmus , velutiapud Plautum in Pfeudolo : quade rehorura iconcm prone,&fupine dclineatam exhibenaus. Omnium Animalium. 12/ I.Ventres Agni externa parte depi&i A.VentricuIus. • ^ B. RetieuIum. C. Ocnafurq, D. Qbomafum. 2.1/de ventres parte inuerfa delineati. A. VentricuIus. B. RetieuIum. C. Omafum. D. Obomafum. L $ DE \i6 Paralipomena Hift. D E CERVIS Ceruorum exotieorum differentia Ceruorum adeat Hiftoriam B/fuicorunbvbi de hoc ofTe fuse difputatur. Of de corde Cerui Hippelaphus. I Omnium Animalium. up de alce, sev Magna bestia EC BeIlua,iuxtamuItorum fentendam,tres partes medico vfui vtiles habet,nimirumcornua, neruos,&vngues.quamobrem Menabenus , . tradidir,in Sueria.cornuum rafuram fummopereprobarij&Prutenos ^ ct, P artes Principesjn epileptico afte&u,cornuum virtutem cognouifie.Qua a J‘ v J um m c _ inobrem nulla dcbemus coerceriadmiratione,fi ex huiufmodi cor- < * lcum % H4 * nibus,magno artificio corculaparentur.quemadmodumin fequentifiguraconfpici- tur 3 qu;e poftea ad huius affedionis prophylafticam de collo fufpenduntur. Corculum ex cornu Aids. i ' l i \* l^li' ■ Pmera vngues huius magni Animalisin Epilepfiamagiscommedantur,ilIudq; magna admiradone d/gnum eft, hunc vnguem non tantiim terapeudcum, fededa prophyladicum eftemon enim folumfaftam iam epilepfiam curat } fed impendence v „ ouis ^ . eriam prohibet. An vero omnis vnguis huius animalis eadem pociatur facultate, * optim'* varia; funtapud Authoresfententfte . Non defunr,qui finiftro vngui pofteriori plus * ? mt>s tribuuntjquam alijs, quia hunc beftia auri appones morburo propel lac. Nos verd dexcro potius,quam finiftro pofteriori pr/mas tribuendas effe cenfemus: fiquidem ft vfum vtriufq;refpiciamus,dexter facilius,quam finifter auri apponitur 3 aut vtruq; vnguiculum indifcriminatim eadem pollere facultate pronunciamus .cumvrerq; auri fine difficultate iuxta animalis appetitum,& opportunitatem loci 3 &fitus,appIi cari poftit. Nihilomfnus in prxfentia genuinam iconem vnguiculipofterioris dex tri pedis exhibemus fpe&andam. Alcis X DE CAM ELI, & CAMELOPARDALI , differentijs. AR \R fpecies huius Animalis enumerate fueruntin Tomo quadru- pedum Bifulcorum,necnon ibi varia? icones fuerunt propofita?. Nos hiedamus alias icones,quarum primaeric Cameli Ba&riani altera fpe cies. Secunda eric Cameli frequentis in Libya^Sc Nuim'dia* Defer- —cis, in quo Animalis genere diuitiae Arabumconfiftunr. HuiusCa- meli figura delineatur a Cornelio Iuda?o in tabula Africa;; eft eaim diuerfa ab effi- gie huius animal is,quam alibi pidam pofuimus D Cameli Omnium Animalium. Cameli Badriani altera fpecies, cum iunco odorato. C’aondi 1 3 2 Paralipomena Hift. 1 Cameli alia differentia picla a Cornclio ludwin Tabula Africa?. In Hifton'a Bifulcorum quadrupedum poflexaratam namram Camc!i,de Came Jopardaii quoq;a<5ium fuir,vbivna tantummoddicon iftius animalis fait propofita, niodo ad maiorem huius animalis cognitionem,duas icones maris fcilicet, & ferai- exhibemus fpetfandas, vc Letter faciera vtriufq; rationc Texas diuerfam effo agnofeat. ix- Came * Omnium Animalium. n* DE APRIS INDICIS ER AM montanam vocant Indi CoyametI,aIi; quapicorl, al ij faiaffou, aiij SaynumifiueZainutn. Eft fimilisnoftrariApro,minor tamen,& dcformior, cum vmbilico fupra dorfum, ad regionem renum, & cx- pre/Tus humorera aqucum eftimdit: no tamen rcrum vmbilicum eflc I dicunt,fedverivmSiIicirudinientum:quapropterfcriptore$ Ameri- Afxr cum can x Hiftoria: huiuftntdi Apros foramen in dorfo habere referunt vt in icone* fortmint apparet, indwfo. Forcus Americanus/iucZainui. S5n yiA M 2 SceJeton Omnium Animalium. 137 U Iracundu eft animal. ConfcenduntjVenatores arborum fumtnicatem, & grex Zaiaorum accurrit, quimordent arboristruncum.cumhomincmnonpoftint vulne rarejinterim Venator fuperne tutus venabulo iflos credit, Mira inter banc bpftiam>& Tigridem eft AntipatbiVidepqjconftkuunt Ducecn, Autipatbit & ifte Dux Zainorum quofcumqjpoteft fui generis,trecenros, auc plures conuocat, zatnorum . quemadmodum Imperator milites conducit. His copijs inuadit Tigridem , qua? licet ferociftima fit beftia, pratcreteris Amencanis Feris,vincitur tarnemuicitudine non fine magna Zainorum ftrage, nam inuentiftmtinnumetioccifi, fimul cumTi- gridcj. Villus. Caro eft fimilts fu:Jlat,vcl aprugnx,fed durior,atq;infuauior, Seta; funtafpere aIbo,&nigro coJore variate. Vefcitu r glandibus,radicibus,&alijs montanis fru- diibus,necnon vermiculis,lumbricis,atq.;alijsanimalibushuius generis,qurein lo- cisvliginofis nafeuntur, Additur in grariam Le$oris Iconfceleti porcelii vulgaris DE iEONIBVS, BIS VLClSanimaiibus ad beftias quadrupedes digitatas tranfeondfi eft . Apud lndosnouiorbis natio Leonum eftignauior, Puma Per- uani vocant. Minorcs,'quam Africani funt,fugaccs, atqjinnoccntes, nifi prius!*dantur,degeneres omninoanimo, mole, iuba,& colore, quia funt porius fufci,quara fului, Ad horum venationera conueninnt Indi lapidibus,& fuftibus eos interimunt, quoniam corum carne vefcuntur,qua? eft alba,& craft's,adipem med/cam£iisreferuantes,&ofta pro faltationibus, &choreis. Eft in Chiappa animal fimile cani leporario nigrum,prater caput,& collum, qua alba fijnr,Indi tamen Leonemalbum appellant. 0 Prattereafunt a lire Fera? Leoniaffincs;veluti Miztli,animal ita a BarbarisappcI- iatum Leoninoftratinoniubaro congener,quodadhuc paruum,eftfufcum,crefcens verb fit fuluum,& incerdum rubrum, Sc fubalbidum,quod, ob region is diuerfam na tura,poteft euenire. ItemQua*mztli beftia aftinis eft Leoni, vnde nomen fumpfitjed raitior,&3<>i- lior.hinc nonnulliHifpani Panthcram cfTeexiftimarunt. Ad has etiam difteren- tias Machamitzli bel!uapertinet,qua’a Ceruo,& Leone nomen fumpfir,quas anima res nonnullis corporis partibus fimulat- immo& Cuitlamiztli a Leone ,& Lopo in- digenamutuatanomenclationehuefpediat. Beftia eft Leone craftior , mitior ta¬ men, Sc minor, venatione ceruorum, &ouium viuit, immo etiam fatur,qua?cumci; ofTenderitanimalia/nterimit. Cum famemfemel expleuit ,binos, & ternos die*s dormit,abftinens a prteda donee efuriat. Infuperefi: Tlalmiztlifelc minor,fed facie Ieonina,mirabil is eft inparuo corpuf culo animalis vultus,& ferocia. Cacamiztli vocatur aliudanimafiquod ad genus v| Leonum paruorum, vel feliumperrinet, &in iuncetis verfarifolet. Quadrupes cft,quaternas fpitbamaslongo corpore,fed nomadmodum amplo,fuIuo pilo,&afi- quantifper pro!ixo,auriculis breuibus, & pene nu!Iis,capite a?Iurino, caudapro. lixa,& hifpida. Adeo ferox eft beftia., vt Ceruos pierumq; aggrediacur, & etiam occidatrvnde fbrtaftis nomen fibi comparauit,nifi Hoc nomen a fele potius profe&u fit. EtenimMixtli apud Mexicanosinterdum celurum , &aliquando Leoncm ft- gnificat. Viuitanimal apud Pannocenfg?. V[us Leo- pu,in cibis. Leo albus quails. Aninnantes Leoni eon- genrres . Leones par - ui qualeS; M 3 BE / i ?^S Paralipomena Hift. A PE TIGRJBVS INDIARVM, IG RIS in nouo Qrbe non vn 3 eft, vel mole', vel furore, vel fpecie Vulgaris nqjfhatibujeftmaior . Huicalia fimilis , qua? quia minor eft,ab Indis TlacooceJoti, ideft parua Tigris nuncupatin',maculi$ fu fcis,& nigris variata , nonpailidis, &candentibus , vtinalijs, apparer. , , Spnt hx Tigris Lconibus ferociores,& auide Indos quxrunt etiam in aedibus, ftgrti Leo- & n jfi conft.inter fores fintclaulx, clgnculum ingrediuntur, &comprthenfumaIi- Wferoaor. q Uerr , Earbarum mordicijs dcferunr ( nonfecufacic!istmjrem,&tantafericas huius £ animalis non poreftvinci nifi baculocirca renes bcftia cxdatur, &reddaturel,um* bis;fipenim !anguet,& parcr vidToriae. Nulla alia Fera magis timerur Indisocci- dentabbus, quam hxcnmmo bonoribus cumulatur, quoniam Daemon illos fxpiifi- . tn Ferx recedunt,&conduntur,homines autemfugiunt. In PraftiJia quoq; magna Tigrium eft multitudo , qua* famelicx magna pollent ve!ocirace,& tremendis viribus. Exdem paftx tanta feruntur el Te i°nauia,vt con feftima gregarijsetiam Canibusin fugam vertantur. Tivridiaffine videturetfeanimal Thanacth vocatum , ouod fe vrdiffe fatetur C mqna, feefnaribus yalde refimis . Imtnoanter/ores pedeshumanismanibus&po« fteriores Tigrium pedibus f miles habebat. Cauda carebac,8c.pilo veftiebaturfu- fco. Deniq;capite,auribus ,ccruice,&prchominem,c3pillis verofubnigris & crif pisacthiopem rcferebat.-cxcera Tigris . Simile animal vidiftein Germania quida medicinx ftudiofi nobis ahno elapfo publicum inuifentes Mufxum referebar,quod, quxftus gratia j a quodamcircumfcianeo ducebatur velutiinfequentijconc-ejfi- giattir, . . --- I 1 ^ ' * U ^ f?» obuijs quibufcurriq;Hominibus,& Feris atrox. Nihilominus natura prxuenit tanta Anitniil / Omnium Animalium. Cameii I Vnguis Vrfiadulti. omena Hift D E V R S O. A | N Hiftora quadrupedum digicatorum explicacutn fait, luxta nonnullo rumment5, fetumVrfe ab aluo informe cgredi;quern poftea mater lingu^formarevidctprjnihilomjnpi infpedlio anatomica Vrff prx- ^ gnantfsoedfe oppofirutn monftrahrt: fiquidctn in aluo Vrfulus fuis Ps&lJ membris djftindtusinncntus fuit,caformajque iafequentiiconeco- fpicirur. Hinc patec mulrasopinionescd’e fallas , qua; pr^cipuc relationi adhe¬ rent: veluti eft opinio ilia de exciftone teftium Caftoris, de partu vipere,& pariter deinformi partu Vrfe : cumin vtcrovrftnoinaperfeeftus no fit fetus, citra diftin- £iionem membrorum, qua; poft partutn lingua matris perfici.&diftinguidicuntur; etenim autopfia totam oppolitumdemonftra: . Hinc Plinius corrigendps eft, qui falsohanc opinionem protulir. Pariterhic damus figuram vnguis vrfini,qui refert effigiem illips lapidisexterre vifeeribus eruti , qui Grecis Rhincolithos appellatur, cum roftrpm rapacis auis E ftmplct. Vrfulus ex c^fa matris aluo exemptus. Omnium Animalium- D E E V _ * r •$rfOk*r • '( -;»|a • ,*.*•«# SVJM1* t, =J u , •, : PIS, gff er ECIONES noua? Hifpantecalidfores alunt lupum, quern Indi Cue rla^bdiappelfant: noftracibus eft ftmilis,fed amplitudinecapitis ma- iorl'^mq.Si &aliquando Homines adoritfrr, Jnuemuntur nonnulli albi/ !:i LupiRegionis Bamba? oleo Palmarum fummopere deleftantur. Oleum.n.exfruiftu Paltparum expreftum* craflum eft, Scinftaj buryridudile, quod ^ corticibus cucurbitarutfi excipitur,& magnadiligentiateferuatur. Sedmirandum ” * ** eft,quam dextre hi Lupi idfurenturjmordicusenim vafa contpreh^ndunt, & hume. r J UlSA ° F ris>vt Lupi noftrares ouefurati,inijciunfc, vt curfus tanjtqfitexpcciitior, & verbera perfequentium effugiant. D E HIPPOP O T A M O (NHiftoriaquadrupedum digitatorum.HippopotamiraeminimuSjquo niacnre vera vngulas in quatuor velutidigitos diuifas habeac.Qua propter ibiicones Hippopotami maris, &fxmiax dedimus, inluper flgoram capitis Hippopotami, in qua melius dentes confpiciuntur. Modo ante oculos Le&oris reprsfeatamus piifturam partis anterio ris Hippopotami £emina?,in qua nares patulx melius confpici polfunt. Prartereanoluraus filentio inuoluere pi&.uram cuiuCtfam beftia? Hippopota- cio congcneris,fvel affinis 3 qux inter Hieroglyphica,in tabula Bembi 5 fuit deiinea-. ta . Itaque ibiconfpjciturhocan/mal,veluri inahquo agro verfans d/giratum , & valde cra(Tum,cum caudapariter craffa,& breui. Ante hoc animal cernitur homo mi ^J 9 Aegyptius v quitele beftiamadoriri videtur: quemadmoduramiconepropofitali- fftg ff crem set coafpciarL T Hip'p»* \ 142 Paralipomena Hid. Hippopotami focminscpars anterior, in qua nares melius apparent. Animal Hippopotamoaffine. E Omnium Animalium. DE VVLPIBVSINDICIS 143 mores « Animates NIMAJUquodnonnuIliHifpanprum Vulperm&alij Oedipum, Indi Coyoti,alij Atoc vocant,Eft ignotum orbi veteri, Iupino capire, vi- uidisoculis^ariiis.&acutis aureus,roftro longo, nigro, necadmo* dum craflbjcruribus neruofi$,vnguibus vncis,cauda valde piJofa, 8c cratfa,& morfunpcuo.-valdeenimacceditadformam noftratis Vul pis,ad cuius fortaife genus fpeftare poteft, media conftans magnitudine inter Vul pem, & Lupum quamobrem non folum Cues, Scfimiliaanimaha, fed Ceruos etiam» & interdum homines adoritur. Fufcolongo candidoqjpromifcuepilo tegitur:vul ^^ . p piniseft moribus, &adedpertinax iniuria? vltor, & crcpta? fibipreda? itamemor, vt poft aliquot dies, agnofcat raptorem,infe& dorfum vmuerfu, veftita . Breuibus eftdruribuLs,^c nigris,necnon vncis vnguibus . V'uitin antns v , . mtrafaxa:,vbieducat prolern. Vefcitur fcaraheis,& verraiculis, auesetiam cohor- j a(itca tales iugulat, fed folum earum caput deuorat. Cum ped r , halirutn fetidiflimum n fundic Vrinaetiam, acqjftercus funtfa?tidiiTima v icauc nihifadfopeftilens in totoor bereperiatur. Hincfit,ve in extremo conft«Ufapericulo,redditolotio,&deie cumin ca- pite animal is,quod Indi Bu'goldaif appellanr,nafci perhibeatur. Cetera ad Hiftricem noftratem attinenciain Hiftoria Digicacorum exaratafue runt,vbi non folumiconHiftricis,fedetiampeIIisconfpicitur, in qua cutis externa Hiftricis dorfi,cauda,&yropygium,necnon cutis interna,pes anterior,&pes pofte rior confpiciuntur. Nunchuius animalis alias partes delineatasaddimus,vcinico- ne cernitur. Prsterea hie etia m delineatur figura dentis huius animalis,aut valde Rmilis den tibus anterioribus eiufdem , qui olim nobis fait communicatus. Huiufmodi dens, iuxta latera, membranas habebar adnexas ,& vbi netfiebatur, erat fubtilis , rimaq; per medium notabatur, fed non ita profunda, qualis indentibus Hiftricis confpici iolct: fiquidem dens huius animalis figuramduorum dentium fimul copulatorura aemuiari folet. Hincaffeueranter dentem efte Hiftricis non atteftamur:nifi forte Naturadentem monftrificum produxerit,quod aliquandoinanimalibus acadit. Dens fimilis denti anteriori Hiftricis. Lapides Hi firtett con dm ones Lapis Ma- lacenfis. lib. 1 . hitt* I ltd. Dentis Ht< H ricts def~ fertptio. N Hiftri. Faralipomena Hift. Hiftricis varise Partes A. MandibuIa ujperior B. MandibuIa inferior ' C.Fulcrum feparatunj,& de Joco fuo excmptum D. Organuroauditus. E. Lingua. F. Inteftinum caecum G. Tympani membrana H. Ofliculum fulciens tympanum. I.Concanicracio,feuancrucn oflcum. Omnium Animalium. 14P e • „ DE CANIBV$ INDICIA N Orbe nouo variat caninum genus,pra?rer di fferentjas, quas vetus orbis cognouit. Primum genus vocanr Barbari Xoloitzeuinlli, ex- cedit mole corporis,quia tres plerumq; fqperat cubitos,nullo pilo te gitur,fed tantum molli cute,fuluis,& cyaneis maculis afperfa. Secundum genus nuncupant ltzeuin teparzotli, & a Patria vnde ve nit,Michuacanem. Simileeft Melitcnfibus.variat candido,nigro,& fuluocoidfc, in delicijs habitum , &gratiflimum,coIio penecarer,gibb3^uadacn fieditace fupra ? humeros eminenti. Tertium genus Barbaris dicitur Techichi,alioquinoftratibus fimile , nifi quod afpedlu eft ma:ftum,Indis efteduIe.Nutriuntbos canescomedendos,quemadmodu HiTpanicunicuIos,quos ad efum deftinanr, caftrant,, quia ciropinguefiunt.copiam feminarum pracreandf foboliferuanr/x maribus exiguum numerum. Infuper Barbari quoddam genus Canum paruuloruiii. Alco vocitant, quorum focietace mirandum inmodum dele&antur ideoqi fibimetipfis cibumdecrabunc vt illos alant. Cum iter agunt,hos fecum,velhumeris,vd gremio deferunr. Cu segrotant,conforrio:infeparabili,&familiaritatehorum catelTorum recreantur. Verfacuretia apud Indos caes muri; viripina facie Cozuraciiainiula hos nutrit. Immo percufti nec gemitum,nec clamorUm edunr. Canemmontanum vocat Indi Tepeyrzeuinti;,onagnirudine rriediocri audariifi- mum tamen animal, quia aggreditur Ceruos, &dllQsquandoq;inrerimit. Corpus vniaerfum mgrum eft,fed caput,pe PiiiJongidongacau- da,& qaninum capur,vefcirur virdisouorum;& pane in.aquacaiida d;/foiuto,!qua* docicuratur. ■ . • b ;- Demura aduerrendum eft quod Canes communes e# DE RANIS, ET RVBETIS. A Gyritii vbi, fdtles. AMperuenicmisadanimantes quadrupedes digitatas, &ouiparas: proptcrea fciendum, quod licet Europa ab efu ranaruqi caudataru, quas Authores Gyrinos appellant, abhorreat: nihilommus indica gula huiufmodirecreatur;quia neqiGyrinis,neq;fbrmicis,atq;locu ftisparcit . Vocant has caudatasranas Atojocatl.&has nonfolum ^SdSitifedelUm i u cund*,& DE SCINCO INDIGO. ERSATVR quoddamgenus animalisdi&u Axolotl in Lacaftribus Iocis Indiarum molli cute te&um, &lacertarum more quadrupes, longitudine dodrantis, & pollicari craflitudine. Vuluam habet mu liebrrfiir.iliimam , & venter eiu$ maculisfufcis diftinguitur, caudam habet prolixam , qua? paulatim, & fenfim gracilefcit. Pro lingua Seinei Jndi chartilflgo breuis,& lata vifitur. Quaterm’s natat pedibus, in totidem digicos Bfsis caput depreflfum eft, in proportione rcliquicorporis magnum . Ridus hifcit,&co- C Jor eft ater , Huic animali menftru3 fiagulis quibufq; menfibus flucre , muliebri ritu,frpius obferuarum eftrquapropterad Venercm excicandam animal prsdieat, more fcinci,quern terreftre Crocoddum qu/dam nuncupant, ad cuius genus hod ant mal fortalTis fpe&at.-gratum in cibo prasbet alimentum carni anguillarum non dilfi mile:proprei DE TESTVDINE MARINA. MNIA ad hoc animal fpeftantiain Hiftoria quadrupedumdigitata- D rum Ouiparorum fuerunt exarata , vbimulta? icones confpiciuntur Prima icon fuit Teftudinis marina? pronepidoe,fecunda icon eiufde Teftudinis fupine pitta?, tertia icon erat cranrj teftudinis marine —«. — ore claufo, modo additur quarta icon, nimirum cranij teftudinis ma¬ fia* ore aperto,vt in fequenti leone apparet. pa: ViptrArum varuias Serpentum Domina Venent bu- ius a film a- lisrewdii ? ij 3 ParalipomenaHift. PARALIPOMENA HISTORIAE SER pentum J & Draconum DE VI PERIS EXOTICIS. H TAP PA alit magnum genus vipersrum, quodpeftilememfpiritutn g quatuor narium foraminibus effundic. Prceterta verfanturibiqute- damali® viperatequum intra diem occidentes . Sunt al/ae variega¬ te, alia; nigra?, & prolixa?, qua? quemeumq; momorderinr,perimunt: crefcente Luna micefeunt, & dccrefcente iritantur. Alia’ funtpal- lida? nigris diftinct jb lineis, roaculis albis variaia?:dectdit caro perfruftaab ijs, quf demorfifuerint. Aiijs tantinn inert virus, vt fi fufte contangantur, venenum vfq; ad manus fubeat. Alia? funt huius conditionis,vt fi manemordeant,demorfusfan- guinem vomens peritffin vefperi,ionbns ad dinemaequat,& duoru dodrantum Iongitudinem, fafcijs diftmguitur candidis, ru- hihetur. brifq ; trafifuerfis,&alternis. Iadihuncadufummedicum trahunt.nimirum ad dif- cuticndos tumores pr®ter naturam,dum ilium contufum tumori applicant. Paruu/us anguis Attaligatus didus verfatur apud Indos, qui pcnn® anferin® Strpetcspar craffirudinetn,& Iongitudinem non excedit . Centeni huius generis Serpentes uinoctntif- Temper, plurefue offenduntur , neqr vnquam a fe inuicemfepaiati. Veneni hunt fimt. expertes;alioquin adeo perniciofi,vt aggrefli dormientem, fi forte quemquainue- • nerint, nulla arte auellipoflint, donee tandem idibus hinc inde iliacis homincm interemerinr,& totum deuorauerint. — Libuitnonnul/aremedia aduerfus venena ferpentum addere,qux non iuxtaoc- dinem,fedfupra vim natur® beftias venenatasexrerminanr.Pnmitus puluis paui* lib.t. Hift. roenti circa fepulcrum fandi Remigij colledus Serpentes fugat jvt feribit Hodo- Rhem . ardusde quodamcolono villae epifeopi Rhemenfis,quifecusamnera Saram m loco lutofo habitabat, & aferpentibus tnirandumin modum vexabatur . Hie /gitur pulueremex pauimentoEcclefi® fandti Remigij colledum per ®des fpariir, & de- inceps nullus Terpens apparufe. Compertum etiameft , quod in omnibus templis fandi Remigij,necnon atrijs,&c®meterijs circumiacentibus Terpens nullus Toleat inueniri; quinimdfiillucdelatus fuerit ,nullatenus viuat. Hadenus Hodoardus, reference Ioanne Eufebio Iefuita. Infuper terra Hiberni® exitialis Terpentibus elfe perhibetur,poft admirandam benedidioncm,quam Hibernia a Sando Patritioacccpit, eiedis inde baculo iuo omnibus venenaris reptilibusnniranda enim feribit Giraldus de baculo, quo fart- dus Patricks venenata animantiaexhac infula expulic. Pariter eiufdem bacu- g) li meminitSandus Bernardus in vita Sandi Malachi® . Itaq; narrat Giraldus, reference Ioanne Eufebio Iefuita , inter omnia reptiiium genera innocuis folum gaudet Hiberniajetenim Serpenribus,bufonibus,ranis,fcorpionibus j&draconj- bus caret, Habet quidemaraneas,fanguifugaj, & lacertas, fed prorfus innocuas: immofialiunde venenat® befti® illuc deferuntur , illicointereunt. Nam legitur inantiquis terr® iftius fandorumfcripcis, quodferpences aliquando , pcricuii fa- ciendi caufa,in ollis ®neis delati funr,fedftacim atq.medium mans Hibcrnici curse iranfierunt, examines repertifunt. Prsterea mercatores,cum naues in portu Hi- beinico aliquotiesexoneralfentjbufonescafuillatos in fundo nauium inuenerunt, quos dmn viuos interramproiecilfent , confefliin 3| omnibus videntibusimerierunt. Conti git quoq; noftra aerate, vt feribit Giraldus, in Borealibus Angli® fmibus, vtiuuenis tiullo remedio polfet a Scrpenteliberari, cuius dormientisosingreftbs iueiat. Hie cumloca Sandorumper Angliam Iuftrafler, tandem faniore toiilio m Omnium Animalium. 155 E Hiberniam tranfuedlus 3 ftatitnatq;aqua$ illius terraz haufic, lethalera hoftem ex- rindhnn per partes inferiores expuiic. Quod contigit Hibernia? meritis San£i Patritij.ldem debemus atteftari Mel itx infula» meritis Beat! Paulifuiffe concefsu; Draconis liquide terra Melitenfis aduerfus quafeumq; venenatas beftiasfsliciteradhibetur dcfcrifttol Circa Dracones multae differentia in propria Hiftoria fuerunt affignata>,& pr£* cipuerationeloci;cumalijinmontibus ,alij in planitieverfentur, in Rcgiombufs taraencalidioribus . Pra?tcreaaducrtcndura eft alios etiam efleaquatilesjdiuer- fos a memoracis in Hiftoria Pffcium. Quandoquid£ olim Draco mannus dono da-; tus fuic ClaVi/Iimo viroVlyfli Aldrouando ab lUuftriflimo s & Reuerendiftimo Bouio Epifcopo Oftienfi. Erat hie Draco viridisjbipes,vnico tan'uoi oculo infigni- tus,roftro Delphini,& ferratisdentibus refertu$,&fquamis munitus,& in snari Adrj aticopropeOftoniumcaptus,veluti in fequenti icone cernitur. Deniq; quoniaraiconcra oui Serpentisinuennnus, vt legendbus morera gere- iremus,hoc in loco fpe&andam exhibemus. F Ouum Serpentis. Omnium Animalium. 157 PAR ALIPOM EN A HISTORIAE Monftroram. N Rubrica penominatorummemininiBs cuiufdam radicis rud/men- rum humaneforma? referentisjimmo ibiiconem illiusprone & fu- pine delineatam dedimus: quamobrem aliam illicongeneremhic fpe<3andam pra’bemus 3 quae folio 13 j.erat collocanda: immo in ea- dem tabellaeffigiatus eftramusferpentinusj qui in folio 6 yz,e rat reponendus. * Radix anthropomorphos J & ramus ferpentinus. i 58 Faralipomena Hiflj. Relatumfuit *n HiftoriaMonftrqrum,capitefecundo, exeuntiaab vterofemi- A neo vel eile effluxiones 3 veI moIas 3 vel abortus,vel fetus perfe&os, vei tandem im A perfeSos, & monftrofos. O mnium aute icones fuerunt exhitfife, prater figuram efduxionu, quamhocin locodamuspagina jjo.reponendam. Hicetiamtffigiatur Mola antropomorphos altera } qua: ibidem defideratur . Erquamuis dtlineatg effluxiones ex aluo muliebri exierint:hinc tame non fif,quin ex vtero brutoru ajiqua do prodeantjquandoquidem Andreas TaurelJus Piuionefis I.C., & in Eonon. A ca- demiaprofeflor publicus 3 Virq; poJitioris Mufeftudiofiflimusnobisrctulitfe nupcr inGaiJijs verfantemprxdiftis non valde abhmilem effluxionera obferuafIe,qu«e ex vtero equino prodierat . Itaq; vir in his indagandis valde curiofus,& diligcns inter Mortales curiofos non cftrecenfcndus ; hquide in tali curioGtatecgvjrwoe fummopere commendaturjcum mde caufas naturales rimari poffit. Demum ad caput primum hiftori3etjionltrorum 3 vbi depiioiis hominibus agitur, haec de muliere monftrose barbata ex Gyraldo, funt referenda . Hie m Topogra- phia Hibernia feriptum reliquitjquod Kex Limiricefis muiiercm habuit vmbilico R tenusprorfusbarbatam;imocriftam, inftarpulli annui a coho per dorfumcrinc " veftitam gerebar, non crat her®aphrodita 4 & curjara afliduecumimuentiumnfiJ, &ftuporefe#abatur. Mola anthropomorphos. altgra. I N D quas in X E O R V omenis continencur. M, A Ccipiiris capite 3 dr CAudd nigriieen pag.7. Ac ctpt tret fiuuiatiles 9«G« Acolin 16 F. Ac ole hie hi l6G. Aeoltotloquichitl 27 G. Aculliauama 126 A. Adamantet vbi generentur 8.B, A dam ant urn venatioibid. Agni partium intern arum anatome 12 J Ahoautli quid fit 19 F. Ahoachrocatl animal 30 C. Ahucyactli ferpeos 1 y 3. E. Aids par it t advfutn medicum qualet 1 29E. Aidsvnguisquit optimus 129 H Aids vnguiculi icon 130. Alkaquf auis 23 G. Amphisb^n* marinp deferiptio 33. E« icon ibtd. Anas Cretica 2 3 G. Andura pifeis 62 C.icon 64. Animal Leonine afpeffu I 1 i.F .icon 112. Animal ignauum iqy.eiufdem mores 146. Animalculum T igrttn concomitant 1 3 8 B. Anfer Magellanic us 22 B. An feres fintpennit 22 C. Anfernmnoua vigil anti a 22 A** Anferum flue Hr turn differentia 2 2 . 2 * Aper cetaceus 6z.Adcon6 3. Aquila adaucupium S A. AquH$ genus regium ibid * Aquila alb% vbi 8 B. A rauers animal 2 8 C.. Arantusfpinoftts 3© C. Aranct tioxa in India 30. D, Araneorum lndiavarietat 3©,Q A'etepiiz, animal 49. E. At henna icon alia 59. Atocatl animal 30 D, Atoptnam animal 49 E, Atochielt herba 126.fi. A///// e-?* A capenferit deferiptio 74 D./Vs* fits 7 5. Auis ho mnem fequent inflar cants 1 3 G. A»« nan ft am rnouens 18 Z). A uisvimuora 19 Awr epilepfif 18 A. A#// pule hr a qu* 23 A« Am* /vm/vs 23 A. A*// eonuulftonem gtntrans 26 D. A«> galli gallinacet amula 2 7 F Aw/ ventorum 8 C. Aw/ Pfi taco congeneric 9 F. A uet hyerne veluti mtrtuq 13 E, A net bo Hem indie antes iy G Auet minimf in India 17 H. A ues chagrin^ 17 G. A ur arum re gin a qup auit 8.D. Aural* veterit dentals icon 57 Aw/s marina varietas 32.fi. Aw// marina cumfuacarne icon Jl, Axolotl animal xyo C« J. B ^r etymum 82 B, Bar hot a alia 84 Me/uci qui 17 G, Bezaar ftmiorum 144 D. Bezaarticus lapts quads optimus pojf orien - /*//« 120 C. JS/w/4 ///w fed ant 2 9 H-icon 3 a Blau a Bizantia 49 H Borhulus pifeis quit 86 A, BottatriffaaliaZ y Brethmecbi Arabum 69 Sufomarinus 72 B. C A lealotiauis 23 H. Cacatniztli animal 137H. Calantichaexaraneo 3© C. Came li varietas 13© D. Cameli Bad riant alia icon 131. Camtli alia differentia ex Cornelia ludpo 13 2 Camelopardalis mas 133. Camelopardalis faemin a 134. Camphurch animates deferiptio 113 ///» #/. Cancer Heracleottcus 46 C.i cones 46. 47 Cancri Orient ales quale / 46 D. BPducrt Mollucani deferiptio 46 A. Canum varietas 149 E. Canes cornuti vbi 114 B. Canes mutt vbi 149 F, fuos alit hedot x 24 A. 0 3 Capitis I N Capitis dolerisurn £ b ta 9 N* Caprarum varutas I2 o A, Capra fee le ton 121 Capreolt plttmofo eapiteicon i 22 Capriafini icon 123. Carbonis aquasict jceleton 25, Cafcus exlacie ceruino 1 26 B. Cattus algartus 6j. Cerui Crux quid fit 127 F. Center urn reges qui 1 2 6A, Cer norum exoticoru vane tat 1 26 A Celt capillati effigies 99 Celt barba.itdefcrtptto 100 A, icon, ioj . Chiaqmtototl 10 B, Cbicboatli 1 o A. Ctmict formts inf edit varitt fpectes 40. 4^ Cimicam varia 1 cones 39. Cocotzin 17 E, Comendadora aues 16 G. Concha rrnfcoja 49 F. Conchavenereaoxoiica 49G Conchf faxis adh are nies a pud Galenurn , 52 A. Concbarum variolas 49 F. Conchiltum proprie diet it quod 4 g.G Conchilq nomen (quiuocum ibid . Copfus quitpifeis 8 2 B. Cep fas ex Hifpanta 83 Corculum ex cornu Aids 129. - '- T ‘ Coruus flexicantts 23 H. Const genus mirandum 8 D. Cotumix aqua tilts 26 D Coturntx alba ibt d, Coturnicum indiearuvarietas 16 E Coyolcozque \6 F. C c^cacoauhth 8 D. Coy ante 1 1 animal 135 E. Cranium te H it dints marina ore bia»te 151 Cuchipiltulanimal 3 2 C. C yalhus ex cornu Rhinocerotis n 6 Qygnus cuculaiut J 8 B. € yprint paluitris anatomecam ico n if,as 92.93. JD D T.lphini offitculorumicones 103 Dentices quipifees j6 A. Htabolus mariuut 72 B, Draconic aquatici deferiptio iyy. &icon 15 6. E E Ffuxionum vitalium 5 & non vitdlium scones IJ9 D E X. Elapbocamelus 1 26 C. icon 128. Elephas marinas qnalis 10?. 106 Elephantit denttum scones 117 Epelani Gefneri icon 76 Epilepfia remedia 18.A 32.C Equiceruus quale animal 12 6 C. Erandgaas qua auis 2 2 D. Erucp me erta folic ulus ^ fpoltit 44 F F dfcinationis amuletum 28 D • Febrium quartanarum amuletum 28. B) Folium fylueitriurn vaueias 149.H. Fultca maiorquf auts 27.E. Funt s lndorum ex quibusparentur 17.G. G> G Aleorum variant 62.E. Galhna wd$ out vera icon 1 1. Galltnf babentes car nem mgr am in qua rc- gione verfentur 1 i.E. Galius galltnace us peregrin us 18. C. Callus marinas Rondflttif 4.6.D. Gjrini vbi ediles i y o. A, H . H Aemorrhous in die its q a alts j y 3. E Baut animal quale i4y, Helfingegaas qu nes 36 . 3 J Papiltonacea in feet a varia 3 8,42 Paralyfis retnedia 32 C Paftr aquatilis 27 G. Pafer ilultus 2 7 H. Patella quidfit 52 A. Pedtcult campeftrts 43. Penictlli Nuperorum 53 E fere a alterius icon 94 Percarum varietas 94 A. Ter dices nfagnd molls vbi 15 H. phajianoauis congener13 F , v . F hoc arum differentia \ 03 Vhyfah defcnpiio io° B.icc 102 Lie us falutifer 9 G. P- cus imbri foetus ibidem . Vigri- f INDEX. Pigritia animal quale 14 q.eiufdem icon ibid. Pinguins cuts 2 2 B. Pinna alt cuius Celt 1 1 0 Vinnarum varietas m F« Ptfcath ope Corut martni vbi peragatum 4A Ptfcts verftcolor tniiar Ckam fleet) tis.62.Q Ptfcis Septentrionahs exgenere orbiumjS ptfcis echinatus ex genere erbium ibid. Ptfcis malt ominis 81 E. Ptfcis rettcnUtui 96 Vi/cistcon in tabula A/if delineali 97 P ifets Leontni effigies 112. Vifcium v el at ilium varietas 54 A, Ear un¬ de mice nes 54.5:5. Vijcium(omnus 34 A. P Icunttdts remedia 10D. P edagrf remedia 120 B Foret Americant icon 135 Ffeudontcbtt 50 Vhefeudopbyfeier 102. P fyllut martnus 34 A. Pietopb%ntcus lndtf 16 H P ulictt martnt icon tbid, Puma quia fit 137F. JL Q Vachiltone auis 2 7 F. guaubtLoncoeltn 16 E. JHuautlamacane animal j 26 A * Jjtuam&tli animal 137 G. J^ualatent 9 H. X. R Adix antropomorphos 157. Ranapifcatricii varietas 7 2 R, hones 73 - 7 * Ran*ponderii vniut libr% vbi reperianiur 150 B. Rbtnoeerotis cornu 115.II & Rhombt leuisicon 60. Rhombi aculeati alia icon 61 . Rhomborum varietas 59. Ro/marus animal 105 H.eiufdem vfus ibid, icon 107. Rufor animal 105 E. S deerdttiffa animal 144 D. Sargi icon apud Gefntrum 58 Sargorum varia fper.ies 58 A. Say nut quale animal 135 Scarabeus cornutus Indtcut 29 E. Scarabeiediles isbi 49 E. Scbedel ptfcis quails 95. Seme us indtcut 1 50 C. Sidact ptfcis 9’J. Sen ex marts quale animal 103. Serpentet parut nectnuffitmtvbi degat 1 54 B Serpentum Domina^qua beftta 15 2 C. Serpen turn ventnaiorum rtmtdta 154.C. D Serpeminus ramus 1 57 Seyftrach 15 G. Sol martnus Rtudtlctij 35 F. Soli mulatto quidprfitei 120 B. Stella manna tribus radijs fupra decern in ft. gntta 3 6 A. Sttllarum mariner um varietas 3 5 E. Suit mar ini differentia 62. B. Suit noil rant (celeton 136, Sttyunu % C. T. T Amarnacame animal 126 A} Tapacbpercbuhqui animal 49 F. T auras Indtcut it 9 t.eiufdem cap turn ib't. Taxi differentia 1 46 B. Temelin quod animal 29 £. T empeftatumprajagu 62 B, Tepetototl 15 F. Teredo in ceritceiuglandisgenita 36.37. Terra Mehtenfts vtrtm 155 E Teiludtnii terrefint uuurn 12 T e flu dints mar in* cranium ore Haute \ 51 . Tbanacatb animal 138 C. Tigris vbtfuertt adorata 138 B. Ttgridi animal affine I39. Tigrtum varietas 138 A. T lac tee loti parua T tgr tt ibid. Tlalmtztlt animal 1 37 G. Tlacbaxolotl animal 119 E. Tlalhucamacame animal 12 6 A. Tlauhquecbul 19 F. Tlapalcocotlt 17 F. T ominete auis 17 H. Tropillott 8.C. Truta vulgaris icon 87 Trut arum varietas 8 6 D. Turbinis cum limace icon 5 r. Turbinum differentia 51 F T urtur indie a qualtt 17 E. y V Erniis triticarius 43, Vermis concilians fomnUm 32 C. V ermes Veruani qaales 32 C. Vermium differentia 3 2 B. Vefpa Indue 28 A. Vefptr * E X, END Yitgili mar ini alia icon 104. V it alt etymum 1 19 E, V it uli dentes-unites mentis tl 9 - Y Icerumremedta 9 E. y nguis rap acts auis icon 5. ynguis odorati differentia 4 9 H. icones So V nt halite quidJit-) 2 A. Vrogalli minor es Sep^entrionales 15 E. icon 14 y r Jus marinus Rondeletij 46 D. V r (us in vtero mat/is no esi imperfect us l4° ^ V r(i adulti vuguisicon 140 M Vrfult excafa matris aluo exempti icon ibid . V ulpis offturn ge nil ale 144, Yulpium-vartetas 243 Vulptum Indie arum mores 143 F. V ulptbtts be iiici a fines 143 Q \ V ulptnum oleum quale 143 f-j, Vulpeculamarina 65 D. Yualghuogel 18 D. Yu air us animal 4I0 A X. X Lepapantotliq E. Xocbitotol 17 C. Xochpaltapachth animal 49 F. Y Cachacintli auis 8 F. Txcaboctli 32 D- Tzquauhnit auis 8 A . T&tacmaeame animal 1 26 ., A. Z Mnus qua be a ia 13 j. Zainorum antipat hi a, 137 E. Zamuro 8.C. Zelotypta remedium 17 F. finis 1 n d 1 c 1 s. '-'-N MENDA 5 I C DEM END A. Pag.j.E.OrnitoIogia l.OrnithoIogiapag.y.axplicauimus.l.expIicauimus .pag.io G.qtf ineife.l„quosineflreretuI'iaiijs.pag.i8.Cvellata.l.velara.pag.2 3 .G.Anata?.l.Anace .pag* 26.B.vtrimq.l.vmnq.pag.28.B.pr^dito.l.pr$diti.pag,3o C.in qua.I.in quam.pag.32C* inMargine omnia funt delenda.pag.35r F.appareat.lapparcr. pag.4c. Cimiforme.l.Ci- miciforme.pag.43.cimifbrmis.I.Cimiciformis.pag.44.in alis.l.in alijs.8i.E.firmmi.l.nr- mi.iop.e.umitacis.l.fuaimieatis.i 1 i.E.confpicitur.l.confpiciuntur pinnarura differetig. 1 1 iE.Pinnaphsnicitcs qu« 1 u.F.pag.^oD.huiusanimalis.l.illius animalispag.130. CameiopardalidifF^rencijs. I.Camelopardalis difFerentijs. pag.138 A, tigr^sl.tigres. P a §- 1 E*taorrhoo.l,hamHr hoo. ■ 7 \ / registrvm. abcdefghiklmnop q^r s t v x y z. A a Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh h Kk LI Mm Nn Go Pp On R r Ss Tt Vv Xx Yy Zzj ^ Aaa Bbb Ccc Ddd Eee Fff Ggg Hhh lii Kkk III Mmm Nnn Ooo Ppp Q,qq Rrr Sss. ABCDEFGH1KLMNO, , OBines funt TernioneSjpneterq^qu^ eftDuernio, & Sssjik Qgqjqus eft Quaternio. B O N O N I ./£, Typis Nicolai Tebaldini 1642. Superiorum Permifth. "imp ends MarciTAirtbnij Bernik. 4 - * * 1 tAj y \ turn aimblaflrmant tfuni inirbad mrban ,0 lus m owtolo diipntm altntinT&tnbtfi %pqf no cfbauliisi fhirbiatlrmif inqrrtibi dns *ip mjt HjllOtaT quccutp ar oaturaltr tanqin mum ammalm iiomtun bis commipiif’Vt lilts qui urn cajm gnibaiaurair; et crarbalagni nmrrtr eftufb (tan ifmcavcdmv mmmr, Sii fur m quil jus nmrir couuiatms fine tnmf.fcmflipB pa rmttm. mills fmcaiua q a umtis rtmiftrumur, midBautnniTialcs.iii nfmctuofe.bis momie. ■ da d irate ,fln c mc> fa 11 mans Dripuiratt® time * amfiifidufiirra emu a, giiibyrdiatoicbratii colctualacmcttmuni, ■ 11 lilabjnf, . latfnim ragmiatmtibiTitufi! pull Oirnmr>,timo if feritr didit q? bdpam outer pimiumr !r mmis ait !Hhrf tan uojtiulis r; titer omiauO) ten qifl.n Idins in 0Uiirai;fil in eu queen# u 3icer films leutrp.; bneHiinrintdl ifiapliquiairiofr tffindmlbflB.fr fir n o nufii; aeeeft aifuuio gmitupn an a? diffsJPiif 1 I 1 ..V. filionico: quia lunapl diet m ale pant 1' feproiDirinupii aduoimqiuif 1l cu mfttpuiw tli iponirnncma. ntniB ilHair.0i ratio mnqjiilii erpii quoufq; iio uotufoi q patiar uref^lffinr bump mf.Cruicap ilhi tlb; crcrirt ab o> !uu,Cr«irarc|] bra, mi rail] ! mufti dnr u nidi qua danf ’ aotraomtorf