1911. Nr. 1894. YX. Folium officiale Dioecesis Lavantinae. Cerkveni zaukaznik za Lavantinsko škofijo. Kirchliches Verordnungs-Blatt für die Lavanter Diözese. Inhalt. 65. Edictum invitatorium et promulgatorium, quo sexta Synodus dioecesana Lavantina notiticatur et convocatur, tenenda a die 28. mensis Augusti usque ad diem 1. mensis Septembris anno salutis 1011. — 50. Eidesleistung int Sinne des päpstlichen Motu proprio „Sacrorum Antistitum“ vom 1. September 1910. — 57. Gewäh- rung des Festes B. Hemmae Vid. sub ritu dupl. min. — 58. Erlast des Ministers für Kultus und Unterricht, betreffend den Bezug des Zeugnis-papieres seitens der zur Ausstellung staalsgültiger Zeugnisse befugten Stellen. 59. Škofijska kronika. Diözesanchronik. 55. EDICTUM INVITATORIUM ET PROMULGATORIUM, quo sexta Synodus dioecesana Lavantina notifieatur et convocatur, tenenda a die 28. mensis Augusti usque ad diem 1. mensis Septembris anno salutis 1911. In nomine sanctae et individuae Trinitatis Patris et Filii et Spiritus Sancti! Amen. MICHAEL, Dei grata miseratione Princeps-Episcopus Lavantinorum, Solio Pontifìcio Assistens, Suae caes. ac reg. Apostolicae Maiestatis Consiliarius intimus, Magna cum Cruce caesarei austriaci Ordinis Francisci Iosephi Ornatus, Doctor sacrae Theologiae, venerabili Clero pacem et salutem ac benedictionem omneque bonum a Christo lesu ! In Domino dilecti fratres et filii ! 2|eo duce et fautore quatuor iam Synodos dioecesanas, non sine proprio populique Iructu, j( concelebravimus, quod aperte probant publico prelo dati libri synodales.1 $ Peropportunum immo et necessarium duco, ut vos, sedulos cooperatores meos in vinea Dominica, ad novam Synodum congregem, quam Deo permittente diebus 28. 29. 30. 31. mensis Augusti et 1. mensis Septembris anni volventis tenere intendo. Permulta enim et sat gravia negotia tractanda veniunt in generali hoc congressu Cleri dioecesani. 1 Piae memoriae praesul Lavantinus IacobusMaximilianus anno 1883 Synodum habuit atqnc librum publicavit : Acta et statuta Synodi dioecesanae Lavantinae anno Domini 1883 celebratae. Marburgi, 1883. 8°. Pagg. 86. — Postea in lucem prodierunt libri synodales cum propriis titulis, ut ab invicem distinguantur et facilius citentur fieque fiat de Synodo Synodus: Gesta et statuta Synodi dioecesanae anno 1896 constitutae et celebratae. Marburgi, 1897. 8°. Pagg. 450+VI. —- Actiones et constitutiones Synodi dioecesanae anno sacro 1900 institutae et peractae. Marburgi, 1901. 8°. Pagg. 601+VI. — Ecclesiae Lavantinae Synodus dioecesana anno Domini 1903 coadunata. Marburgi, 1904. 8°. Pagg. 918+VI. — Denique Synodus dioecesana Lavantina, concita et facta anno salutis 1906. Marburgi, 1907. 8°. Pagg. 654+VIII. Pronti tres priores libros synodales Summo Pontifici in privatis audientiis humiliter obtuli, consimili modo ‘fi audientia, die 18. Maii 1908 mihi benigne concessa, codicem synodalem ex anno 1906 respcctive 1907 substravi Sanctissimo Patri Pio PP. X., qui cum gratiose excipere dignatus est. — Sacrae Congregationi Concilii tradam istud opus synodale nec non praesens, quum iuxta Sixti PP. V. constitutionem Romanus Pontifex de die A Sanctissimo Domino nostro Pio PP. X. diebus novissimis recepimus mandata maximi momenti, quae cuncta circumstantiis dioecesis nostrae eiusque indigentiis accomodare et applicare debemus, ut fructus Ierant salutares atque uberes. Huc spectat exempli causa egregium decretum Sacra Tridentina Synodus de die 20. Decembris 1905, suadens et inculcans quotidianam sanctissimae Eucharistiae sumptionem 1 ; porro decretum Quam singulari de die 8. Augusti 1910, respiciens aetatem admittendorum ad primam communionem eucharisticam2 ; item decretum de amotione parochorum oeconomica deque vetita administratione bonorum temporalium ex parte Cleri et reliqua. Supervacaneum esse reor, pluribus commemorare, quae sit necessitas, utilitas et gravitas celebrationis comitiorum synodalium. Animarum namque curiones cuncti persuasum habent de bono communi tanti instituti, quod a primordiis sanctae Ecclesiae usque ad nostra tempora in flore ac vigore est. Celeber consultor Sacrae rituum Congregationis, Bartholomaeus (/avantus, deducit originem dioecesanae Synodi ab Act. ap. 21, 18 anni Domini 58, ubi sub s. Jacobo, Episcopo Hierosolymitano, omnes seniores seu presbyteri luere collecti in causa s. Pauli.3 Sancta mater Ecclesia persuasum semper habuit et habet, synodales conventus permagni esse momenti ad tuendum ac Armandum in quaque regione regnum Dei ; conferendo enim inter se consilia sacrorum Antistitem et curiones non modo Iit, ut perspiciant melius suorum necessitates fidelium et quae sunt magis opportuna factu statuant, verum etiam ut cohaerescant invicem conjunctius; quae coniunctio magnam addit singulorum contentioni efficacitatem. Nostrorum iniquitas temporum poposcit indesinens studium, ut et disciplinae integritas apud nos in tuto sit et fides moresque probi vigeant in populo et ab impugnationibus omne genus, quibus obnoxia est dioecesis, vindicetur. Iure merito in novo ordine, servando in relatione de statu ecclesiarum seu dioeeeseon, edito a Sacra Congregatione Consisloriali die 31. mensis Decembris 1909, quaeritur capite 111. numero 30: Utrum Ordinarius dioecesanam Synodum congregaverit ; et si nullam coegerit, an et quomodo et quanam potestate suppleverit? Ob hanc rerum conditionem in nostra aetate crebrius coadunantur Synodi et provinciales et dioecesanae. Inde a quo anno 1906 in libro synodali recentia ac recentissima enumeravi varia concilia generalia et particularia, sequentium eiusmodi celebrationem congressuum annotavi. 20. Decembris 1585 et iuxta Sacrae Congregationis Consistorialis decretum A remotissima de die 31. mensis Decembris 1909 (can. II. § 4.) limina Apostolorum visitaverim rationemque Summo Pastori de pastoralis officii implemento reddiderim, quod fieri debet anno 1913. (Acta Apostolicae Sedis. Commentarium officiale. 1910, ann. II., voi. IL pag. 13—34). Sicuti statuta praecedentium Synodorum Lavantinarum variis in diariis et foliis litterariis memorata sunt, ita de constitutionibus quoquo synodalibus ex anno 1906 copiosas retulerunt relationes inter alia quae sequuntur commentaria: Das Vaterland, Zeitung für die österreichische Monarchie. Wien, 6. November 1907. Nr. 305. — Personalstand des Bistums Lavant in Steiermark für das Jahr 1907. Pag. 215—225. — Zeitschrift für katholische Theologie. Innsbruck, 1908. I. Quartalheft Pag. 206 sq. — Literarischer Anzeiger. Graz, 1908. Nr. 5. col. 145—148. — Stimmen aus Maria Laach. 1908. März-Heft. Miszellen. Haoc accurata recensio reproducta est in ephemeride: Die Kirche. Katholische Rundschau. Wochenbeilage zum Vaterland. Zeitung für österr. Monarchie. 4. April. 1908. Nr. 14. pag. 117—119. — Theologisch-praktische Quartalschrift. Linz., 1908. Heft II. pag. 352 sq. — Voditelj v bogoslovnih vedah. V Mariboru, 1908. Leto XI. Zvezek 1. Pag. 121 sq. — čas. Znanstvena revija. Ljubljana, 1908. Letnik II. Zvezek 3. Pag. 147. — Kirchliches Verordnungs-Blatt für die Lavanter Diözese. Marburg, am 1. Juni 1908. Nr. VI. num. 57. pag. 100—104. 1 Folium officiale dioecesis Lavant. 1906. Nr. VI. num. 39. pag. 76—78. — Synodus dioccesana Lavandini anno 1906 concita et facta. Marburgi, 1907. Gap. CXIX. pag. 355-384. — 2 Acta apostolicae Sedis. Ann. II. vol. II. Num. 15. de die 15. Augusti 1910. Pag. 577—583. — 3 Praxis exactissima dioecesanae Synodi cum theoria celebrandae. In quatuor distributa partes. Venetiis, 1726. Part. prim. Gap. I. num. 3. pag. 231. A die 30. Augusti usque ad diem 11. Septembris 1900 in seminario centrali Maynutiae aPud Dublinum habita est Synodus plenaria Episcoporum Hiberniae, cuius decreta die 9. Septembris 1904 ab apostolica Sede approbata et Dublini anno 1906 publici iuris facta sunt.1 — Mense Septembri anno Domini 1906 concitum et peractum est Concilium provinciale Salisburgense, cuius constitutiones a Sancta Sede anno 1909 probatae et festo Paschatis 1910 promulgatae sunt.2 A die 8. usque ad diem 29. Decembris 1907 primum Concilium provinciale Maniliae, metropoli Philippinarum, sollemniter celebratum est. In ultima sessione, die 29. Decembris habita, Delegatus apostolicus Msgr. Ambrosius A giù s O. S. B., Archiepiscopus Maniliae, peroravit solem-nem dedicationem Philippinarum divino cordi Iesu et immaculatae Virgini Mariae. — Romae mense Maio anno 1908 audivi ex ore reverendissimi Domini Sebastiani Messmer, Archiepiscopi Mil-waukien., quod mense Augusto dicto anno 1908 Synodum metropoliticam et paulo post dioecesanam constituturus est. Festis diebus Pentecostes 1909 in urbe Ain Tras initium cepit concilium graeco-catholi-cum ecclesiae Orientis, id est catholicorum Melchitarum, quorum Patriarcha Damasci residet. Papa Pius, divina providentia X., epistolam autographam in lingua latina misit eximio Patriarchae. — In civitate Quebecensi die 19. Septembris 1909 primum plenarium Concilium terrae Canadensis sub auspiciis apostolici delegati Domini Donati Sbaretti et in praesentia 8 Archiepiscoporum, 33 Episcoporum multorumque Praelatorum inchoatum est. Congressus quoque dioecesani plurifariam convocati sunt, ut Segniae mense lidio anno *906, ubi per saecula eiusmodi conventus non est factus3; porro Argentorati anno 1908; St. Hip-P°lyti eodem anno 19084, item Labaci mense Augusto 1908? Subsecuto anno 1909 pariter in diversis dioecesibus factae sunt Synodi episcopales, uti prima Brunae in MoraviaG et Mazzarae in Si-cdia. Omnem gregem christianum persollicite pascens summus Pastor Pius X. vehementer cupit ubenterque laudat tale opus synodale. Ita epistolam laudatoriam direxit ad Archiepiscopum Jannensem Eduard um Pule ia no de celebratione Synodi dioecesanae die 11. Decembris 1909? Festo Epiphaniae 1910 inter sollemnia Dominus Cardinalis et Archiepiscopus Alexander Eualdi de urbe Palermo indici iussit Synodum dioecesanam pro die 14. lunii 1910, qualis contio I)er sat longum temporis spatium non est concita. — Prima septimana mensis Decembris anni 1910 ln ecclesia cathedrali s. Patritii in archidioecesi New-York peracta est Synodus particularis, cui 600 sodales interfuerunt inque qua nuperrima decreta Pontificia de amotione administrativa ab officio et beneficio curato deque aetate neocommunicantium exeeutioni mandata sunt. — Milani die 16. Ian-nuarii 1910 decreta et mense Maio eiusdem anni facta est Synodus, quae est iam undequadragesima post Concilium Tridentinum, quod sess. XXIV. cap. 2. de reform, providentissime sanxit sequens Mandatum: »Synodi quoque dioecesanae quotannis celebrentur, ad quas exempti etiam omnes, qui alias cessante exemptione interesse deberent, nec capitulis generalibus subduntur, accedere teneantur ; ratione tamen parochialium aut aliarum saecularium ecclesiarum, etiam annexarum, debeant ii, qui 1 Acta et decreta Synodi Plenariae episcoporum Hiberniae habitae apud Maynutiam an. 1900. Dublini, 906. 8». Pagg. VI+ 250. Appendix ad acta et decreta Synodi Plenariae. Dublini. 8°. Pagg. IX+ 417. — 8 Acta et °nstitutiones Concilii provinciae Salisburgensis anno Domini MCMVI celebrati. Salisburgi, 1910. 8°. Pagg. 386. (Folium officiale Dioecesis Lavant. Marburgi, 1910. Nr. VII. num. 55. Pag. 114 sq). — 8 Actiones et constitutiones Synodi ( l°ecesanac anno Domini 1906 habitae. Segniae, 1906. 8°. Pagg. 455 +VI. — 4 Constitutiones et acta Synodi dioe- cesanae Sanhipolitanae primae anno Domini 1908 habitae. St. Hippolyti, 1908. 8°. Pagg. 401. Appendix : pagg. 102. I ditamentum : pagg. 23 +XVII. — 5 Synodus dioceesana Labacensis II. anno 1908 habita. Labaci, 1908, 8°. Pagg- 7" +272. — 6 Prima Brunensis Synodus dioceesana anno Domini 1909 celebrata. Brunae, 1909. 8®. Pagg. 614. — Acta apostol. Sedis. Comment. officiale 1910. Ann. II. vol. II. num. 1. pag. 0, illarum curam gerunt, quicunque illi sint, Synodo interesse.« Penultima Synodus Milanensis, anno 1902 congregata, optimos protulit fructus, quod variis in diariis relatum et contestatum legi. Quid mirum, si eiusmodi conventus salutares in diversis dioecesibus austriacis serio et sedulo praeparentur? Sic Synodus dioecesana Seccoviensis indicta et convocata est litteris, Graecii die 21. Februarii anni dilabentis 1911 datis. Veglae Dominica Palmarum anno hoc annuntiata est altera Synodus dioecesana, cogenda mense Septembri 1911. — In instructione sacrae Congregationis Episcoporum et Regularium de die 22. Iulii 1898 circa conventus sacrorum Antistitum in ditionibus austriaci imperii proponitur inter res graves ad deliberandum congressuris etiam Synodorum iuxta Triden-tinas leges instauratio.1 Et Praesules ipsi Vindobonae diebus Octobribus anno 1906 una congregati ad res collatis consiliis discutiendas in litteris suis, venerabili Clero festo s. Lucae Evangelistae 1906 datis, de Synodis utpote sat efficacibus mediis verae reformationis haecce notarunt : »Apprime novimus, fratres dilectissimi, vestra quoque consilia, vestram cooperationem Pastoribus in regimine Ecclesiae opportuna esse et perutilia. Hoc consilio mater Ecclesia instituta condidit, ut sunt Synodi, quae sensim in usum iterum veniunt, conferendae decanales et pastorales, quae opportunam sacerdotibus offerunt occasionem negotia pastoralia discutiendi, desideria pastoribus libere aperiendi. Haec genera conventuum, usu Ecclesiae iam sancita, nos venerabili Clero commendamus, utpote quibus honestae libertati satisfit simulque constitutioni ordinis sacerdotalis hierar-chicae. Caeteras vero sacerdotum inter se associationum formas, quae disciplinae ecclesiasticae et spiritui sacerdotali minus conveniunt vel ab eis alienae sunt, profecto commendare non possumus.«2 De historia, theoria et praxi Synodorum recenliori tempore frequentius et prolixius pertractari assolet.3 Nuperrime celebratum Concilium provinciale Salisburgense de re nostra statuit, ut sequitur : »Synodi dioecesanae ab Episcopo proprio indicantur pro temporum et locorum opportunitate in exercitiorum spiritualium decursu singulis annis.«4 Doctores volunt, Episcopum teneri post sex menses a Concilio provinciali ad convocandam Synodum dioecesanam, ut legantur inibi decreta istius Concilii.5 Certe vetus mos est, ut Synodo provinciali succedat dioecesana, in qua statuta illius promulgentur et explanentur. Porro necessarium est, ut constitutiones Synodorum ecclesiae Lavantinae hucusque habitarum concilientur et concordentur cum decretis Concilii metropolitici, ultimo celebrati. Quo de negotio synodali iam sermocinatus sum in edicto de observandis provincialis Concilii Salisburgensis constitutionibus, festo Paschalis 1910 rite promulgatis, publicato die 24. lunii 1910.° Egomet omnes boni pastoris partes studiose explere et omnes dioecesanos paterna charitate prosequi et amplecti cupio. Proinde non solum Conciliorum praesertim Tridentini sacris parere canonibus volo, verum etiam ea, quae de Synodis dioecesanis statuit Concilium provinciae Salisburgensis, inviolabiliter custodire et pro viribus observare in animo habeo. Idcirco quater perlustrata universa dioecesi, peractis porro quatuor episcopatus et septem 1 Geschäfts-Ordnung für die Konferenzen der üsterr. Bischöfe auf Grund der „Instructio S. Congregationis negotiis et consultationibus Episcoporum et Regularium propositae“ vom 22. Juli 1898 entworfen und am 12. No- vember 1901 von der Generalversammlung genehmigt. Brünn, 1902. S. 5. — 2 Dr. Michael Napotnik, Send- und Lehrsehreiben. Marburg, 1911. Rag. 878 et 879. — 3 Praeter litteraturam desuper in praecedentibus quatuor libris synodalibus locis opportunis adductam, videsis : Dr. Michael Napotnik, Die Bedeutung der Partikular-Konzilien in der Gegenwart. Gedenkblatt an das vom Heil. Apost. Stuhle zu Rom am 2. September 1909 genehmigte Salzburger Provinzial-Konzil. Salzburg, 1910. 8°. Pagg. 11. — Dr. Karl Hübner, Die Provinzialsynoden im Erzbistum Salzburg bis zum Ende des XV. Jahrhunderts. Idem, Die Salzburgischen Archidiakonalsynodcn. (Deutsche Geschichtsblätter. Gotha, 1910). — 4 Op. eit. Pag. 215. num. 310. — 5 Io. Ant. Massobrius, Tractatus de Synodo dioecesana. Romae, 1627. Cap. 2. dui). 5. et 6. — Barth. Gavantus, Op. eit. annotatio. § 4. pag. 255. — 6 Folium officiale dioecesis Lavant. 1910. Nr. VII. alin. 55. pag. 114 et 115. Presbyteratus nostri lustris atque duodecim vitae ac novies visitatis sacris Liminibùs, utentes potestate nostra ordinaria et accedente reverendissimo Capitulo cathedrali laudatoque Consistorio Lavantino votis unanimis proposito nostro atque confisi in adiutorio Dei omnipotentis, per os magni Isaiae prophetae nos exhortanlis, Ini consilium, coge concilium (Is. 16, 3), nec non innixi suffragiis beatae Mariae Virginis salutis Lavan tinorum omniumque dioecesis patronorum ac patronarum : novam Synodum dioecesanam in sancti Aloysii ecclesia seminarii clericorum Marburgi a vesperis diei 2abili et honesta causa non prohibetur Episcopus Synodum facere in alia ecclesia.4 Ita apud nos Seminarii ecclesia iam sexta vice ad Synodi celebrationem anteponitur. Et merito. Quum enim Synoditae, qui episcopalem civitatem non incolunt, in seminario clericali plerumque recipiantur hospitio, 1 Gesta et statuta Synodi dioecesanae anno 1896 constitutae et celebratae. Marburgi, 1897. Pag. 15., I10tu 2. — 2 ]n iucem prodiit sub titulo : Manuale agendorum in Synodo dioecesana Lavantina a dic 28. mensis Augusti usque ad diem 1. mensis Septembris anni 1911 tenenda. Edendum curavit celsissimus et excellentissimus ac reverendissimus Dominus Michael, Princeps-Episcopus Lavantinorum. Marburgi, 1911. Pagg. 64. 3 Cacrcm. Episc. lib. 1. cap. 12. do ornatu ecclesiae ; eap. 31. num. 6. — 4 Bened. XIV. op. eit. lib. 1. cap. 5. nui». 6. ne eos per vias et plateas circumcursare necesse sit, non in cathedrali neque in basilica Matris misericordiae, sed in ipsa seminarii ecclesia Synodus celebratur. Sub linem denuo omnes et singulos, quorum interest, et eos potissimum, qui ab ultima Synodo abfuerunt, in virtute sanctae obedientiae invito ad contionem synodalem. Praeparate vos igitur, in Domino dilecti fratres et filii, omni industria ad magnum convivium, quod fors ultimo vobis facere potero ! Et dein parandis paratis venite hilares et alacres et concoenate mecum ! Expansis manibus vos excipiam et ducam in domum Dei, ut gaudeamus suavi praesentia Iesu secundum ipsius promissionem : Ubi sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum (Matth. 18, 20) et ut Pater coelestis abundantes divitias gratiae suae in bonitate ostendat super nos in Cliristo lesu! (Ephes. 2, 7). In dulci hac spe finem facio epistolae meae invitatoriae cum epiphonemate divi Pauli apostoli, acclamantis : Gratia vobis et misericordia et, pax a Deo Patre et Christo Iesu Domino nostro! (T. Tim. 1, 2). Dabantur Marburgi in aedibus nostris, festo beatae Mariae Virginis de bono consilio, die 26. mense Aprili anno reparatae salutis 1911. f M i c h a e I, Princops-Episcopus. 56. Eidesleistung tut Sinne des päpstlichen Motu proprio „Sacrorum Antistitum“ vom 1. September 1910. Im Nachhange zum Berichte im Kirchlichen Verordnungs-Blatte für die Lavanter Diözese, Jahrgang 1910, Stück XII. Abs. 106, über die Eidesleistung im Sinne des päpstlichen Motu proprio „Sacrorum Antistitum“ vom 1. September 1910, wird dem hochwürdigen Diözesanklerus hicmit zur Kenntnis gebracht, daß der Hochwürdigste Oberhirt einen Bericht über die erfolgte Eidesleistung auch an den Thron Seiner Heiligkeit Papst Pius X. — und zwar durch Se. Eminenz den Herrn Kardinal-Staatssekretär Merry del Val — gelangen ließ. Der Bericht lautet: „Beatissime Pater I Sacra Nativitatis Domini et Circumcisionis sollemnia quum paucos post dies celebranda sint, humillime subsignato Episcopo Lavantinorum acceptissimam praebent occasionem, Sanctitati Vestrae a Deo O. M. omnia bona, fausta feliciaque adprecandi ac simul supplicandi, ut divino Numini placeat, dies malos, quibus Sponsa Christi ac Sedes Apostolica modo premitur, abbreviare et eius inimicos humiliare. Antistes enim sacrorum, ut indefessam sollicitu-din em Sanctitatis Vestrae in deposito fidei fideliter custodiendo et Christi fidelium salute strenue tutanda grato anim oadm iratur, ita vehementer condolescit, quod inimici rei christianae in dies audacioros evadant et ordinem moralem ac socialem susque deque vertant et exitialis modernismi lues non evanescat, sed per vastam agri Domini partem diffluat atque doctrinae specie incautos quosque intercipiat. Utrimque velut ex ubere fonte nefanda mala scaturiunt et ita, nisi ille in tempore obstruatur, horum finis vix indici potest. Neque tamen media, multa et gravia, desunt, quae si rite adhibeantur, illum exsiccare et haec a fidelium salute arcere eorumque pericula imminuere valent, mandata scilicet Sanctae Sedis Apostolicae, quae „profert de thesauro suo nova et vetera. “ Ex illis duo plurimi aestimanda ac gratissima, decretum videlicet 8. Congregationis Concilii „Sacra Tridentina“ de die 20. Decembris 1905 de quotidiana ss. Eucharistiae sumptione et S. Congregationis de Sacramentis „Quam singulari“ de die 8. Augusti 1910 de aetate primam s. Communionem suscipientium agunt, et quae in priore praecipiuntur, in Synodo dioecesana anno 1906 concita, publice exposita sunt, et quae in posteriore declarantur, in Synodo dioecesana, Augusto mense 1911 celebranda, ad cuius felicem profectum benedictio Apostolica suo tempore reverenter petetur, propius explicabuntur. Impraesentiarum porro de modernismo potissimum agitur et ex Motu proprio „Sacrorum Antistitum“ de dio 1. Septembris 1910 omnes orbis catbolici sacerdotes ius- »nandum, quo ea doctrinae catholicae capita, quae mo-dernistac infense adoriuntur, aperte agnoscant et eorum errores, illis oppositos, exseerentur, mense currente et more sollemni praestare ludentur. Quod dioecesin Lavantinam attinet, eius Praestes sacerdotes suos, in urbe residentiali commorantes, die Dominica 4. Decembris huius anni in ecclesiam 8. Aloysii, sacri Seminarii templum, convocaverat in coque, ad hunc actum bene ornato, sermonem rei accomodum habuit ac sacerdotum animos fide Christi Vicarii iterum atque iterum devinxit. Tum una eum Clero professionem fidei ad formam Tridentino-Vaticanam emisit et iusiurandum, ut in dilaudato Motu proprio praescribitur, clara voce praestitit ac postremo id a sacerdotibus binis atque binis ad sancta Evangelia accepit. Singuli tandem sacerdotes exemplum mris iurandi manu propria subscripserunt atque in archivo dioecesano deponendum tradiderunt. Feria secunda, die 5. Decembris anni volventis Decani rurales in Ecclesia S. Ioannis Baptistae cathedrali, item sollemniter ornata, coram suo Ordinario, eius invitatorio sermone excepto, iusiurandum simili modo praestiterunt et ab Antistite specialem delegationem acceperunt, qua °rnati a Clero sui districtus iusiurandum, ad modum supra Nudatum, mense currente accipere et exempla luris iu-randi sacerdotum subscripta Curiae Episcopali mittere debent. Caeterum Episcopo non minimo solatio vertitur, quod n"'lus suae dioecesis sacerdos istud iusiurandum praestare renuerit neque in ullum umquam huiusmodi suspicio ceciderit. Antistes certo etiam persuasum habet, nullum suae dioc-eesis sacerdotem in castra modernistarum umquam esse transiturum. Itaque, Beatissime Pater, maxima cum fiducia ad Pedes Sanctitatis Vestrae humillime provolutus, reverenter Precatur, ut Beatissimus Pater ipsi, Clero et populo dioecesis Lavàntinae Benedictionem Apostolicam impertire dignetur. Sanctitati Vestrae addictissimus humillimus ae devotissimus famulus et filius f Michael, Episcopus Lavantinus. Marburgi, dic 20. Decembris 1910.“ Voranstehender Bericht wurde Sr. Eminenz dein Herrn Qrdinal-Staatssekretär Merry bei Val mit nachstehendem Muchgjchrei&en übermittelt: »Nr. 5937. Eminentissime ac Reverendissime Domine Cardinalis! Dum gratissimum milii munus contingit, exempli rcla-,IOnis de iurciurando, sacerdotibus toto orbe catholico, unno labente, in causa modernismi praestando, a sacer-°fibus Dioecesis meae Lavanti nae iam ex animo omnium praestito, hisce subiiciendi, Eminentiae Vestrae Colen- dissimae reverenter supplico, ut illud Sanctissimo Domino Nostro tradere et simul sincerissimum votum meum adii-cere dignetur, ut ista relatio Sanctitati Suae vel minimum in hac nimis tristi rerum constellatione solamen afferat. Vestrae interim Eminentiae Reverendissimae ad proxima Domini nostri Salvatoris festa sollemnia ex intimo corde omnia fausta, omnia felicia a Deo O. M. ad-precor et in omnibus Ecclesiae negotiis prosperrimum exitum exopto ac cum singularis observantiae et venerationis sensis persisto Eminentiae Vestrae Reverendissimae devotissimus ac obse-quentissimus servitor f Michael, Episcopus Lavantinus. Datum Marburgi, die 20. Decembris 1910.“ Bereits unterm 29. Dezember 1910 langte an Se. Fnrstbischöflichen Gnaden von Seiner Eminenz dem Herrn Kardinal-Staatssekretär in Rom folgendes sehr erfreuliches Antwortschreiben ein: „Segreteria di Stato Dal Vaticano die XXIX. di Sua Santità. Decembris 1910. Nr. 48.049. Illustrissime ac Reverendissime Domine! Una cum litteris tuis, diei 20. huius mensis, exemplar eisdem adnexum accepi relationis de iureiurando a Sacerdotibus istius Dioecesoos iuxta Decretum „Sacrorum Antistitum “ rite praestito. IIoc autem significare tibi propero, quod supradictum documentum, uti cupiebas, Sanctitati Suae tradere non cunctatus sum, Quae magnum ex eo sollacii argumentum haurire potuit, ac deinde Sacrae Congregationi Consistoriali illud transmittendum curavi, eum de re ad ipsam pertinente agatur. Gratias, interim, Beatissimi Fatris nomine, Amplitudini Tuae refero pro filiali votorum ac venerationis obsequio Eidem exhibito, die festo Nativitatis Pueri lesu recurrente, atque simul Apostolicam Benedictionem libenter tibi communico, quam Augustus Pontifex, dilectionis Suae pignus coclestiumque auspicem bonorum, tibi, Clero populoque Dioecesis Lavantinac ex corde impertitur. Grates denique meas addo Amplitudini Tuae de ominibus votisque pro me nuper susceptis, quae libenti animo tibi rependens, ac sensus existimationis maximae in te meae confirmans, sum et permanere gaudeo Amplitudini Tuae Addictissimus R Card. Merry del Val. Reverendissimo Domino Michaeli Napotnik, Episcopo Lavantino Lavantum.“ Seine Heiligkeit Papst Pins X. hat den Bericht des Hochwürdigsten Herrn Fürstbisä)oss vom 20. Dezember 1910, der Seinem väterlichen Herzen zum großen Troste gereichte, an die Sacra Congregatio Consistorialis gelangen lassen, die sodann Sr. Fürstbischvflichen Gnaden unterm 3. Jänner 1911 Nr. 17/11 nachstehende Erledigung des mehrerwähnten Berichtes zukomnien ließ: „Illustrissime ac Reverendissime Domine! Omina et vota, quae occasione Nativitatis Dominicae proxime celebratae pervenire curasti, Sanctissimo Domino Nostro Papae periucunda fuere : Qui etiam grato animo accepit panditas erga Apostolicam Sedem ciusque nuperrima decreta plenissimae devotionis atque adhaesionis sensus. Sed illud in primis Sanctitati Suae gratissimum accidit, quod de praestito a Clero tuo contra modernistarum errores iuramento fuse enarras ; cui quidem actui haud levem valorem ac decorem auxit et addita externa sol em -nitas et unanimis animorum sensus. Quod nedum in tui cleri laudem sed et in tuam gloriam vertitur, cum bona gesta filiorum sollicitudines curasque patris manifestent: unde merito de hisce filiis gloriari potes et etiam de eorum in posterum fidelitate Te sponsorem fidenter exhibere prout in Tuis litteris testaris. Quod quidem eo maiori laude atque aestimatione est dignum quo acrius est bellum a fidelibus ac praesertim a sacerdotibus cum antiquo ct veternoso inimico hodie gerendum, qui Ecclesiam Dei interiori nequiorique discordia dilacerare conatur. Atipie utinam ubique, sicut in hac Tua dioecesi, concordes defensores Ecclesiae non deessent ! Abbreviarentur praesentis tentationis dies, et in universa domo Dei fidei puritas secura consisteret. Interea, dum fausta omnia Tibi a Domino libentissime adprecor, impenso animi obsequio me profiteor Amplitudinis Tuae uti fratrem C. Card. De Lai, Secret. Illustrissimo ac Reverendissimo Domino R. D. P. Michaeli Napotnik, Episcopo Davantino.“ 57. Gewährung des Festes B. Hemmae Vid. sub ritu dupl. min. Da die selige Hemma auch von den Gläubigen unserer Diözese viel verehrt wird, hat sich das F. B. Ordinariat unterm 3. März 1911 an den hl. Apostolischen Stuhl mit dem Ansuchen gewendet, die Feier des Festes B. Ilemmae sub ritu dupl. min. für den 27. Juni zu gewähren. Das bezügliche Ansuchen lautete: „Sanctissime Pater ! Quum fideles dioecesis meae Lavantinae magno devotionis studio prosequantur Beatam Hemmam viduam, de oppidulo Peilenstcin dioecesis meae oriundam, cuius nomen multis puellis in sacro baptismate inque sacra confirmatione imponitur et in cuius honorem in dioecesi duae ecclesiae, altera parochialis, filialis altera, exi-stunt ; ego humillime infrascriptus episcopus Lavantinus, precibus sacerdotum in conferentiis pastoralibus congregatorum annuens, enixim supplico, quatenus Sanctitas Vestra benigne concedere dignetur, ut Festum ipsius Beatae Hemmae viduae, in diem 27. Iunii incidens, etiam in dioecesi mea Lavanti na eadem ipsa dic sub ritu duplicis minoris recoli possit, cum Officio et Missa, in ar-chidiocccsi Salisburgensi et in finitimis dioecesibus Secco-vieusi et Gurcensi longo iam tempore ex indulto Apostolico usurpatis, ct nuper dic 6. Iunii 1906 etiam Monasterio Admontcnsi Ordinis S. Benedicti concessis. Officium hoc cum Officio in supradictis dioecesibus usitato omnino concordat, cum ca tantum discrepantia, quod in hoc Officio VI. lectio in II. Nocturno in duas lectiones (VII. ct VIII.), item IX. lectio in III. Nocturno in duas lectiones (XI. et XII.) divisae sint. Insuper humillime peto, ut Festum S. Vigilii Episcopi et Martyris, dioecesi meae proprium, quod hucusque in choro eadem dic 27. Iunii celebrabatur, utpote fidelibus vix notum, in proximam diem liberam 3. Iulii reponi valeat. Ad pedes Sanctitatis Vestrae provolutus . . . f Michael, Episcopus Lavantinus. Marburgi in Styria, die 3. Martii 1911. Dem h. ä. Ansuchen Hat die Sacra Rituum Congregatio mit Reskript vom 22. März 1911, L.9^1-1 entsprochen. Das diesbezügliche Reskript wird der wohlehrwürdigen Dio-zesangeistlichkeit hiemit zur Kenntnis gebracht. T 9J911 I* G. Lavantina. Quum Beatam Hemmam Viduam Christifidelcs La-vantinac Dioecesis haud exiguo devotionis studio prosequantur, eiusque in honorem duae Ecclesiae intra fines eiusdem Dioecesis sint dedicatae ; Reverendissimus Dominus Michael Napotnik, Episcopus Lavantinus, piis Cleri sibi commissi votis libenter obsecundans, Sanctissimum Dominum Nostrum Pium Papam X. supplex rogavit, ut Festum ipsius Beatae Viduae in diem 27. Iunii incidens, sub ritu duplici minori a Clero universae Dioecesis Lavantinae recoli valeat, cum Officio et Missa, quibus iamdudum Archidioecesis Salisburgcn. et finitimae Seccovien. et Gurcen. Dioeceses legitime utuntur : fixe translato in diem 3. Iulii Officio S. Vigilii Episcopi Martyris. Sanctitas porro Sua, referente infrascripto Cardinali Sacrae Rituum Congregationi Praefecto, benigne annuere dignata est pro gratia in omnibus iuxta preces : servatis Rubricis. Contrariis non obstantibus quibuscumque. Die 22. Martii 1911. Fr. S. Card. Martinelli, Prae/. t Petrus La Fontaine, Ep. Charistien., Secret. Auf Grund dieser Genehmigung wird Hicmit das Fest der seligen Hemma als Festuni dupl. min. für den 27. Inni ungeordnet und das bisher an diesem Tage gefeierte Fest 8. Vigilii Ep. M. auf den 3. Juli übertragen. Gleichzeitig wird nachstehend das Officium B. Uernmae, iuie es im Proprium der Gurker Diözese vorkommt, abgedruckt. Die 27. Iunii. B. Hemmae Vid. Duplex.’ Omnia ilo Communi noe Virg. noe Mart, praeter ca, quao sequ. Ad Vesperas. Hymnus. Christi sequaces pauperis Adeste: Christi gloriae Opes sacrare splendidas Suetam canamus foeininam. Dies recurrit candida, Qua sese in astra purior, Acerba post discrimina, Hemmae recepit spiritus. Viro superstes optimo, Direque caesis filiis, Opima quaeque amplissimae Domus dicarat Numini. Hinc mente curis noxiis Sic expedita, in corpore Dure subacto, gaudiis Frui beatis coeperat. Cum quod petebat perpete Cordis gementis impetu, Illata coelo centuplex Cepit laborum praemium. Quo sustulisti divitem Virtutis Auctor focminam, Eius rogatu tendere Fac nos per arctam semitam. Fac lluxa cuncta spernere, Opes, honores, gaudia Insana, te nos unica Mercede tuto perfrui. Laus et perennis gloria Patri sit, atque Filio, Cum Spiritu Paraclitc In sempiterna saecula. Amen. Oratio. Da, quaesumus Domine, fidelibus tuis hunc caritatis ufiectum : ut beatae Hemmae celebritate ferventes, nullis "npliccntur erroribus, nullis adversitatibus affligantur ; sed salutaribus proficiant institutis, discant mundi contemptum, vitalibusque praesidiis adiuventur. Per Dominum. Ad Matutinum. Hymnus. Christi sequaces pauperis, ut in I. Vesp. In I. Nocturno Lectiones Mulierem fortem, de eod. Communi. In II. Nocturno. Lectio iv. Beata Hemma, saeculo decimo iaiu adulto nata, patrem Engelbertum, qui a maioribus comitis de Peilenstein obtinuit dignitatem, matrem Tuttam habuit, per quam sanguine caesareae domui, utpote sancti Ilenrici neptis, innexa, Christianarum virtutum ornamento claritudinem originis, divitiarumque splendorem superavit. Adolescentium ab omnibus deliciis saeculique pompis, ad quas aetas illa ferri solet, remotam, per sanctorum morum cultum exercitam, sub piorum parentum institutione egit. Ab his Wilhehno comiti Frisacensi et Zeltschachensi in matrimonium data, mira concordia vixit, atque maritum, sorte iam probum inventum, exemplo et caritate sanctum effecit, tiliosque ab eo sublatos Wilhclmum et Ilardwigura Christianis moribus imbuit, b. Propter veritatem. Lectio v. Nec solum Hemmae ex coniugi! fide, filiorum et familiae cura, decus accessit. Nam coelestibus donis, nempe in Deum et proximum dilectione, orationis studio, mundi suique contemptu, adversorum patientia, continuo aucta, Christum magistrum ac praeceptorem per arctam viam crucisque semitam sequebatur, donec fiorente adhuc aetate coniuge amisso, et ambobus filiis, immani metallifossoruin crudelitate interemptis, cum nil in terris haberet, quod post hos diligeret, non contenta, iam prius omnem divitiarum affectum exuisse, ut perfectius Deo adhaereret, dominium quoque earundem abdicare constituit, ac amplissimum patrimonium, quod vel ex Caesaris largitione, vel haereditario iure per mariti et filiorum mortem devolutum fuerat, divino cultui consecrare decrevit. Ii. Dilexisti iustitiam. Lectio vi. Itaque divinae providentiae iam tum fundamenta cathedralis ecclesiae Gurcensis molientis instinctu, e consilio Balduini archiepiscopi Salisburgcnsis, anno millesimo quadragesimo tertio coenobium septuaginta sacrarum virginum ac vigiliti clericorum, ipsarum sacris inservientium collegium erexit, quibus maximam latifundiorum ac servorum partem reliquam, quae nondum aedificandis templis, aut aliis piis operibus insumpserat, Salisburgensi ac Bambergensi ecclesiis donavit. Ipsa, accepto ab archi-episcopo sacro habitu, virginibus adseribi voluit, ac raro christianae humilitatis exemplo omne in easdem imperium recusavit, inter quas, novo asperiorique vitae genere inito, vix biennium emensa, dic Iunii undetricesimo ad Superos migravit. Coelum pluribus insignibusque miraculis eius sanctitatem ostendit, quibus permotus anno millesimo centesimo septuagesimo quarto Henricus Episcopus Gurcensis corpus beatae Gemmae ex coemeterio in ecclesiae cathe-dralis cryptam transtulit, a Paulo secundo vero in sanctarum Viduarum numerum relata fuisset, nisi temporum acerbitas obstitisset. A confluentibus tamen late populis magna religione colitur ; quam ut in dies promoveret, anno septimo saeculari eiusdem sanctae ecclesiae Episcopus Missam beatae Gemmae, Officiumque, in meliorem formam redactum, dic vicesimo septimo Iunii ab omnibus recitari iussit. b- Fallax gratia. ln III. Nocturno. Lectio sancti Evangeli! secundum Matthaeum. Lectio vii. (!ap. 19. In illo tempore : Accedens unus ad Iesum, ait illi : Magister bone, quid boni faciam, ut habeam vitam aeternam. Et reliqua. Gomilia sancti Gaudentii Episcopi Brixinensis. Ex serm. 18. Vis autem nosse, quod ad aeternam vitam non per notitiam secretorum, sed per operum bonorum efficientiam pervenitur ? Dominus in Evangelio cuidam interroganti diviti sic respondit : Si vis ad vitam venire, serva mandata. Quae cum ille se omnia custodisse iactaret, extorqueri tamen ab co ad praesens unum mandatum non potuit, ut misericors esset in pauperes, ct thesaurum suum transferret in coelum ; nam statini audito sermone abscessit tristis : non immerito tristis, quia gaudium terrestris thesauri, malo avaritiae posessus, possidere non poterat. Profecto radix omnium malorum est amor pecuniae, ut ingemiscit Apostolus ; quam quidam appetentes, erraverunt a fide, et inseruerunt se doloribus multis. Nam perniciosum fidei errorem patitur, et inserit se doloribus multis, qui amore terrestrium, sicut adolescens iste, discedit a Christo, dum mandatum eius subterfugit, dum a conspectu Domini tristis ac lugens ad poenas, avaris et contemptoribus praeparatas, spontanea caecitate deducitur. In sinistra enim parte infructuositatis merito constitutis dicetur : Discedite a me in ignem aeternum. b Os suum. Lectio viii. Ex serm. 13. Si omnia erogare praecipimur, advertamus, quis reatus exspectet eos atque eas, quibus sericeae et purpureae et auratae vestes in usu sunt, si nudos qualicum-que indumento non texerint. Quaedam focminac onerant auro et margaritis sua vel filiarum membra, et aridis manibus praetereunt inopum precantium turbas. Brutis quoque animalibus, equis et mulis, ex argento et auro subtilia ornamenta componunt, et homini, ad imaginem Dei facto, vilissima vel vestimenta vel alimenta non tribuunt ; ct existimant, se aliquam requiem in dic iudicii invenire, nisi vel de cetero opera pietatis arripiant. Obsecro vos, misericordes simus in pauperes, ut ct ipsi iuxta Domini eloquium misericordiam consequamur. Et divites ct mediocres debent eleemosynas dare pro viribus. Nihil enim intulimus in hunc mundum, sed nec auferre aliquid possumus. Nudus exivi, ait sanctus lob, dc utero matris meae, nudus iterum revertar in terram. Goc secum quisque portat ex facultatibus, quas accepit, quod in opus religionis impenderit, quod pro dilectione Dei fecerit, praeceptis cius obtemperans. Dicetur enim in die iudicii : Ecce homo, et opera eius. Non dicetur : Ecce homo, et potentia cius, et divitiae eius, et haeredes eius. Opera requiret, qui praecepta commisit: misericordiae repensor est, qui docuit pietatem, qui dilectionem sui in praeceptorum probari custodia praefinivit, it. Regnum mundi. Lectio ix. Ex serm. 18. Unde dicit Dominus : Quam difficile, qui pecunias habent, intrabunt in regnum Dei, et in fine lectionis huius ait: Non potestis Deo et mammonae servire. Dei enim Christi servos atque discipulos imperare oportet pecuniae, non servire : ne, dum cupiditati eius obedimus, a caritate servitutis eius, dominante pecunia, separemur. Dispergendae sunt ergo pecuniae indigentibus secundum praeceptum Creatoris omnium Dei ; quoniam ncque nostrae sunt, ncque illas sine iniquitate ac sui pernicie avarus quisquam detinet. Nam iuxta sententiam Salvatoris aditum regni coelorum suis retentoribus intercludunt, et facilius est camelum foramen acus transire, quam divitem intrare in regnum Dei : illum nempe divitem, qui sit ob honorem turpis avaritiae camelo infirmior, gravis pecuniarum sarcina, quae tenaces sui mentes avaritiae pondere ad terram deprimit, nec emergere ad suprema, coelumque suspicere, ubi vita nostra est, omnino permittit. Quoniam vero arcta et angusta via est, quae ducit ad vitam, oneratos divitiarum terrestrium fascibus, ingredi per illam, non capit. Expeditos quaerit ac tenues, omnique continentia castigatos, et, ut ita dixerim, filo gracili similes, qui etiam per foramen illius mysticae acus facile transeant, spiritales effecti. Te Deum laudamus. Ad Laudes. Hymnus. Aurora surgit : laudibus Christi tuas subteximus Matrona, alendis coetibus Pie canoris strenua. Salve decus Carinthiae ! Sancti propinqua Caesaris, At stirpe quamvis inclyta, Morum nitore clarior. Dum celsa in aede, regio Quam condidisti impendio, Gens mira multa praedicans, Tuo sepulchro advolvitur. Infunde sacri carminis Modos, preccsque publicas, Tuo calentes spiritu, Deo benigne porrige. Non suscitare mortuos, Saevosque morbos pellere, Non lumen orbis reddere, Gressumque claudis poscimus. Sint haec tua miracula, Concessa semper dexterae, Nobis peti, quae praecipit, Qui donat, illa postula : Nixam fidem spe vivida, Vim caritatis fervidae, Lumen refulgens mentibus, Gradumque rectum cordini». Haec posce, tum quae nomine Boni vocantur, si bona Largitor esse noverit, Demum coronam gloriae. Laus et perennis gloria Patri sit atque Filio, Cum Spiritu Paraclito In sempiterna saecula. Amen. Oratio. Da quaesumus. In II. Vcsp. omnia ut in I. Deinde comm. sequ. et Oct. s. Ioannis Bapt. Je ein Exemplar des Officiums wird den Wohlerwür-buqcn Herren Seelsorgern samt den notwendigen Meßformu-larien zeitrecht zugestellt werden. Mit Rücksicht auf die oberwähnte Veränderung ist auch das Directorium an den betreffenden Stellen abzuändern, wie folgt: 26. Iun. . . . Vesp. a cap. de seq. (in fol. sep.) com. praec. (Ant. ppr.) et Oct. 27. Iun. Fer. 3. B. Hemmae Vid. dupl. c. a. oia. ut ibi; com. Oct. in L. et M. (in fol. sep.) Gl. In 2. Vcsp. com. seq. et Oct. 2. Iul. ... ln 2. Vesp. com. seq. (in Brev. vel P. L.) et S. Vigilii Ep. M. (in P. L. 27. Iun., h. a. simpl.) tunt. 3 Iul. Fcr. 2. PRETIOSISSIMI SANGUINIS D. N I. CHR dupl. 2. cl. c. r. Off. ppr. ut ibi; 9 L. (tres iung.) et com. S. Vigilii Ep. M. in L. et M. Gl. Cr. Praef. de Cruce. Ad Prim. V. Qui tuo nos, etc. In 2. Vesp. com. seq. (Or. Exaudi, quaesumus.) et S. Vigilii Ep. M. tant. 58. Erlaß des Ministers für Kultus und Unterricht vom Ni. Februar 1911, Zl. 47.639 ex 1910, betreffend den Bezug des Zengnispapieres seitens der zur AussteNnng staatsgültiger Zeugnisse befugten Stellen. An sämtliche Landesschulbehörden und politische Landesstellen. Wit dem H. o. Erlasse vom 3. Juni 1882, Z. 6867, dA. Bl. Bl. Nr. 24 ex 1882, wurden die Vorstände der öffentlichen Studien- und sonstigen Lehranstalten sowie die Leiter zur Ausstellung staatsgültiger Zeugnisse berechtigten Privat-Lehranstalten, weiters die k. k. Prüfungskommissionen "ufgefordert, bei Ausstellung von Zeugnissen, welche im ^aitse der Studienzeit und bei Stndieiwollendung an die Hvrer und Schüler der Lehranstalt mit behördlicher Geltung ^gefertigt werden, das bei den beiden k. k. Schulbücher-betlägen in Wien und Prag vorrätige Zeugnispapier zur Anwendung zu bringen, welches Zeugnispapier dadurch charakterisiert ist, daß es im Unterdrücke mit dem kaiserlichen Adler versehen erscheint. Dieser Aufforderung lag die Intention zu Grunde, daß einerseits die von den kompetenten Stellen ausgefertigten Zeugnisse, denen nach der bestehenden Gesetzgebung eine staatliche Gültigkeit zugesprochen ist, sich schon äußerlich durch Anbringung eines staatlichen Emblems als ein derartiges Dokument darstellen und daß andererseits die Möglichkeit von Fälschungen staatsgültiger Zeugnisse möglichst hintangehalten werde. Eine bezügliche Bestimmung hat auch in den § 103 der Schul- und Unterrichtsvrdnung für allgemeine Volksschulen und für Bürgerschulen vom 29. September 1905, R. G. Bl. Nr. 159, Aufnahme gefunden. Da die Wahrnehmung gemacht worden ist, daß die gedachten Vorschriften nicht allseits beobachtet werden, finde ich in Würdigung eben jener Momente, welche seinerzeit für die Erlassung der erwähnten Vorschrift maßgebend waren, den obzitierten Erlaß nachdrücklichst in Erinnerung zu bringen und zugleich in teilweiser Modifizierung desselben anzuordnen, daß künftighin der Bezug des Zengnispapieres ausschließlich durch die Direktionen und Leitungen der zur Ausstellung von Zeugnissen befugten Lehranstalten, beziehungsweise, falls die Versorgung von Schulen mit Zeugnissen durch die Bezirksschulbehörden erfolgt, seitens der Bezirksschulräte selbst, daun durch die Direktionen der Prüfungskommissionen stattfinde. Dieser Bezug wird in der Weise zu geschehen haben, daß die Anstaltsvorstände, Anstalts-Direktionen und Leitungen, beziehungsweise Direktionen der Prüfungskommissionen und Bezirkschulräte auf Grund des sich jeweilig in nächster Zeit ergebenden Bedarfes die erforderliche Anzahl von Bogen des Zeugnispapieres beim k. k. Schnlbncherverlage in Wien, beziehungsweise Prag in Anspruch nehmen, wobei es den Bestellern freisteht, dieses Zengnispapier schon mit dem erfor- derlichen Aufdrucke versehen als fertige Zengnisblankette bei den k. f. Schnlbücherverlägen zu beziehen, oder aber die von den Schnlbücherverlägen bezogenen, nur mit dem Adlernnter- drucke versehenen Zeugnispapiere bei einer anderen Druckerei mit dem notwendigen Aufdrucke ansstatten zu lassen. Die auf diese Weise den Anstaltsvorständen, Direktionen, Leitungen, Prüfungskommissionen und Bezirksschulbehörden zn-kommenden Drucksorten werden wie streng verrechenbare Drnck-sorten zu behandeln und unter Verschluß zu setzen sein. Der (die) .. . wird somit aufgefordert, aste in Betracht kommenden Behörden, beziehungsweise Direktionen, Leitungen und Vorstände unverzüglich von den vorstehenden Ver-fügungen in Kenntnis zu setzen und die genaue Befolgung dieser Weisungen in geeigneter Weise zu überwachen. 59. Škofijska kronika. Diö;esan-Ghronik. Sv. misijon v Planinskem trgu. — O tej izpodbudljivi slovesnosti j c semkaj poročal tamošnji kn. šk. župnjiski urad z dopisom z dne 3. aprila 1911, št. 49, to le: V nedeljo dne 19. marca, na praznik sv. Jožefa, se je pričel tukaj prvi sv. misijon pod vodstvom veleč, gg. lazaristov Franca K itak, Vincencija Krivec in Janeza Zdravlič iz Celja in je trajal do 26. marca. V nastopni pridigi je orisal g. vodja zgodovino novoustanovljene župnije sv. Marjete, ki je že bila pred stoletji samostojna, pa je v teku časa propadla do priproste podružnice, spadajoče pod župnijo Št. Vid in je pred tremi loti bila zopet povzdignjena v samostojno župnijo. V trajni spomin na ustanovitev se je po nasvetu in načrtu g. konservatorja Dr. A. Stegenšeka v presbiteriju vzidal v marmor vsekan kronogram, ki se glasi : ANNO . TRINI . IVBILAEI HAEC . PERVETVSTA . ECCLESIA QVAE . PRIVS . FILIA . FVIT AB . IPSO . MICHAELE . ANTISTITE CONSTITVITVR . PAROCIIIALIS Začetek sv. misijona je bil posvečen otrokom ; vsa pobožnost je imela naj lepše uspehe ; marljivo so je polnila cerkev z mladenči, zakonskimi ženami, z možmi in dekleti ; črez 1400 je bilo obhajanih. Genij iv je bil sklep sv. misijona. Vrla posestnika Franc in Neža Tomšič sta darovala 250 K za prekrasno zastavo presv. Srca Jezusovega in Marijinega tnkajšni mladini v spomin na prvi sv. misijon. Zastava je vsega priporočanja vredno delo čč. sestra karmelitaric v Mariboru in je jo blagoslovil g. dekan Kozjanski ; križ pa je že bil leta 1889 pripravljen, sedaj pa blagoslovljen v misjonski križ in nosili so ga v procesiji najodličnejši možje iz župnije. Deževno vreme je hotelo preprečiti procesijo ; pa naenkrat je ljubko spomladansko solnce predrlo dežanosne oblake in ogromna množica ljudstva iz domače in iz sosednih župnij se je razvila v mogočno procesijo po trgu in tako pokazala svojo versko prepričanje. Hvala blagim gg. misionarjem za neumorni trud, gg. sosedom za pomoč v izpovcdnici in za navzočnost pri procesiji vklub skrajno neugodnemu vremenu, predvsem pa presv. Srcu Jezusovemu za obilne milosti, ki so bogato rosile na razpoložena srca. Jahresbericht und Rechnungsausweis des Katholischen F r a n e n v e r e i n e s der werktätigen christlichen Liebe in Marburg für das Vereinsjahr 1910. — Mit dem vorliegenden Berichte tritt der katholische Franenverein der werktätigen christlichen Liebe in Marburg das 48. Mat seit seinem nunmehr schon 50jährigen Bestände in die Öffentlichkeit, um auch nach Außen hin zu zeigen, wie er seiner erhabenen Aufgabe : die Armen, ohne Unterschied der Religion und des Geschlechtes, in ihren verschiedenen Drangsalen zu unterstützen, durch Almosen und Spenden an Lebensmitteln ihre Not zu lindern, durch Hausbesuche den Schutzbefohlenen und Kranken Trost zu spenden; und insbesondere ans die religiöse Bildung und Erziehung armer Kinder und Familien so einzuwirken, daß die Schützlinge ordnungsmäßig dem gebotenen Gottesdienste beiwohnen, die Kinder überdies regelmäßig die Schule besuchen und in Arbeitsamkeit und Gottesfurcht erzogen werden — auch im verflossenen Vereinsjahre gerecht geworden ist. Das abgelaufene Jahr 1910 war für den Verein sein goldenes Jubilänmsjahr. Was er in der langen Reihe der Jahre den Armen, Kranken und Waisen der Stadt Marburg Gutes getan und wie er die Feier des 50. Jahres seines Bestandes und Wirkens begangen hat, zeigt uns die Festschrift „Der Katholische Frauenverein der werktätige» christlichen Liebe in Marburg", die anläßlich des goldenen Vereinsjubiläums verfaßt und unter die verehrten Mitglieder und Wohltäter des Vereines verteilt wurde. Der Vereinskonsulent erfüllt nur seine heilige Pflicht, wenn er an dieser Stelle im Namen des Vereines dem Hochwürdigsten F. B. Lavanter Ordinariate nochmals den innigsten und aufrichtigsten Dank dafür ansspricht, daß Hochdasselbe sämtliche anläßlich der Herausgabe dieser Festschrift anerlanfenen kosten in großmütigster Weise bestritt. Möge der katholische ^raiieiiberein, vom Taue des Himmels gesegnet, vom Hochwürdigsten Herrn Protektor beschützt, von der edelgesinnten Bürgerschaft der lieben und schönen Draustadt, zumal von den unermüdlich und selbstlos tätigen Ansschnßfrauen, dem hochw. Klerus und den zahlreichen Mitgliedern unterstützt, wtch in Hinkunft reichliche und süße Frucht tragen und zeitigen, um so noch fürderhin Tränen trocknen, Jammer und Elend lindern, Kummer bannen und Frieden in die Hütte» und Herzen der Armen bringen zu können! Im abgewichenen Bereinsjahre vollzog sich die Vereinstätigkeit das ganze Iah', hindurch in Einhaltung der Vereinsstatuten auf die bereits durch vieljährige Erfahrung bewährte Art und Weise. Die Zahl der Vereinsmitglieder betrug 443. Gestorben sind und werden dem frommen und dankbaren Angedenken empfohlen die Ausschußfrau Frau Marie Schmidt, der in der vorerwähnten Festschrift ans Seite 161 ein kurzer Nachruf gewidmet 'st; ferners die Frauen Franziska Straschill, Hausbesitzerin; Rosa Gruber, Lederfabrikantenswitwe; Josefa Pucher, Private; Karoline Pirchan, Kaufmannswitwe; Maria Rnpprich, Café-tiersgattin; Maria Drexler, Hausbesitzerin; Josefine Novak, Hansbesitzerstochter. Für die Seelenruhe jedes dieser guten Mitglieder, von denen Frau Franziska Straschill und Frau Rosa Gruber dem Vereine seit seiner Gründung angehört hatten, wurden vom Vereinskonsnlenten nach vorhergegangener Verkündigung am offenen Grabe in der Dom- und Stadtpfarr-kirche eine stille hl. Messe gelesen. An Jahresbeiträgen erhielt der Verein von seinem hochherzigen Protektor, Seiner Fürst dischöslichen Gnaden und Exzellenz, 200 K, von den Ans-mlußfrauen wurden unter den unterstützenden Vereinsmit gliedern und den sonstigen Wohltätern des Vereines 1680 K gesammelt. Anläßlich der Allerhöchsten Auszeichnung der lang« whrigen Vereinskassierin Frau Jenny Scherbaum durch das goldene Verdienstkrenz mit der Krone übergab ihr Gemahl, Herr Gustav Scherbanm, Großindustrieller, Dampfmühlen-, Haus- und Realitätenbesitzer in Marburg, dem Vereine eine steuerfreie 4°/0 österr. Staats-Rente-Obligation ddo. 1. März 1893, Nr. 113.205, im namhaften Betrage von 2000 K '"ii dem Wunsche, daß die jährlich fälligen Zinsen dieser Obligation zur Unterstützung der Vereinsarmen verwendet werden sollen. Ferners spendete für die Jubelfeier der frühere Herr Dom- und Stadtpfarrer und Vereinskonsulent Jakob "sth- Bohine dem Vereine 50 K und die am Jubiläumstage "'il dem ihr von Sr. Heiligkeit Papst Pins X. verliehenen ^hrenkrenze „Pro Ecclesia et Pontifice“ geschmückte Armen-hstegerin Frau Anna Majciger beschenkte den Verein mit WO K. Vergelt's Gott tausendmal! In der Mittagsverkösti-B'Ng standen 114 Schülerinnen, 3 Waisenkinder wurden vollkommen versorgt und 170 arme Mädchen wurden zu Weihnachten mit festen Winterschuhen und sonstigen warmen Kleidungsstücken sowie mit Obst und Brot reichlichst bedacht. 3nr diesen Zweck sammelten die nie müde» Ausschnßfranen ans Liebe zu Jesus und den Armen 999 K 70 h. Das liebe Christkindlein bezahle es Allen, was sie für die verlassenen Kinder getan! In monatlicher Unterstützung befanden sich über 100 Arme und Kranke. Die in den Vereinsstatnten vorgeschriebenen gemeinschaftlichen Andachten: am Feste des Hl. Vinzenz von Paul, zu Weihnachten und zu Ostern sind bei zahlreicher Beteiligung gefeiert worden. An die Stelle der verstorbenen Ausschußfran Frau Maria Schmidt wurde die Hochwohlgeborne Frau Antonie Baronin Pach-Hansenheimb, k. und k. Linienschiffskapitänsgattin, in den Ausschuß gewählt. Zum Schlüsse sagen wir dem himmlischen Vater Dank für alle Gnaden, die er dem kathol. Frauenvcreine, dessen Mitgliedern und Gönnern im Laufe der 50 Jahre seines Bestandes erwiesen hat. Den aufrichtigsten und untertänigsten Dank schulden wir dem hohen Protektor des Vereines, Sr. Fürstbischöflichen Gnaden und Exzellenz Dr. Michael Napotnik, Hochwelcher auch im vergangenen Jahre die Bestrebungen des Vereines ans das kräftigste und wohlwollendste förderte und dessen Vorstehung durch Geld, Rat und Tat mächtigen Beistand leistete; Dank sei gesagt den stets opferbereiten Vereins-franen und den edlen Ansschnßfrauen, welche ihre Pflichten nur des himmlischen Lohnes wegen mit der größten Gewissenhaftigkeit erfüllen, die Häuser der Reiche» und die Wohnungen der Armen besuchen, um dort im Namen der Dürftigen zu bitten und hier Seelentrost und leibliche Wohltaten zu spenden; Dank verdienen die ehrw. Schulschwestern, welche mit rastlosem Eifer die hilfsbedürftigen Mädchen und verlassenen Waisen unterrichten und erziehen; den Dank mögen hinnehmen der Hochwürdige Klerus und die edelgesinnte Bürgerschaft der Stadt Marburg, welche durch ihre reichlichen Geldspenden die ausgiebige Unterstützung der Kranken, Armen und Waisen ermöglichten. Der liebe Gott im Himmel möge ans die Fürsprache Mariens und des hl. Vinzenz von Paul und in Erhörnng der Gebete der Armen und Kranken keine Gabe unbelohnt lassen, welche ihm zu Lieb' und Ehr' und den unsterblichen Menschenseelen zum Heile gegeben wurde! Die Einnahmen des Vereines betrugen im Jahre 1910: 4057 K 52 h, während sich die Ausgaben desselben auf 4027 K 52 h beliefen. Der Vereinsvorstand: Franziska Scherbanm, Dame des Elisabeth-Ordens 2. Klasse, Präsidentin; Anna Majciger, dekoriert mit dem Ehrenkrenze „Pro Ecclesia et Pontifice“, Armenpflegerin; Jenny Scherbau in, dekoriert mit dem goldenen Verdienstkrenze mit der Krone, Kassierin; Theresia Pöschl, Sekretärin und Bibliothekarin. Tätigkeits- und Rechenschaftsbericht des katholischen Fr-auenvereines in Petto» für das Vereinsjahr 1910: Zum vierzehnten male vereinigen wir uns in diesen Räumen um Rechenschaft über unsere Wirksamkeit zu geben. Mit Gottes Hilfe war es uns auch im abgelanfenen Vereinsjahre vergönnt manche Träne zu trocknen, manche Not zu lindern durch die Güte unserer Mitglieder, die vertrauensvoll ihre Gaben in unsere Hände legten. Der Großmeister der Armenpflege, der hl. Vinzenz von Paul, unser Patron, sagte: Wir lieben Gott, indem wir für den Nächsten handeln. Die Worte müssen unser Leitmotiv bei allen unseren Bestrebungen zur Linderung der Armennot sein. Was wir aus liebendem Erbarmen zur Linderung der Notlage tun, erweisen wir unserem Erlöser und ewigen Vergelter. Das Lie-beswerk an den Armen wird zum Werke der Gottesliebe. Haben wir auch nichts Überflüssiges, unterstützen wir dennoch solche, die noch weniger besitzen. Beweisen wir dadurch Gott unsere Dankbarkeit, daß wir zu den Gebenden und nicht zu den Nehmenden gehören, was bekanntlich seliger macht. Das Hauptwerk unseres Vereines bildet die Hansarmenpflege. Zn diesem Zwecke wurden im verflossenen Vereinsjahre 804 K verausgabt. Zn Ostern und zu Weihnachten erhielten solche Arme, die monatlich nicht beteilt werbe», und zu Weihnachten auch arme Kinder an drei Schulen den Betrag von 220 K; hiezu noch durch gütige Spenden von wohltätigen Kaufleuten auch warme Unterkleider und Beschuhung. Für einmalige Unterstützungen wurden 38 K verausgabt. An Mitglieder beitrügen kamen 729 K, an milden Spenden 150 K 26 h ein. Der Verein zählt heute 176 Mitglieder gegen 161 des vergangenen Jahres. Zwei Mitglieder starben, so auch Fräulein Ornig Marie, die größte Wohltäterin der Kirche und der Armen. Für die Verstorbenen wurden Hl. Seelenmessen gelesen. Drei verlor er durch Domizilwechsel, zwei durch Austritt. Dagegen wurden 22 neue Mitglieder geworben. An den Festen Maria Empfängnis, Maria Sieben Schmerzen und am Feste des Hl. Vinzenz von Paul gewannen mehrere Mitglieder durch Empfang der Hl. Sakramente den vollkommenen Ablaß. In der Aprilsitzung kam zur Verlesung die Zuschrift Sr. Fürstbischöflichen Gnaden Exzellenz Dr. Michael Napotnik vom 2. April 1910, Z. 156, durch welche die große Befriedigung über das Wirken des Kathol. Francnvereines in Pettau und der Wunsch ausgedrückt wird, der Verein möge auch in Zukunft blühen und gedeihen. Besonders erfreut war Se. Fürstbischöflichen Gnaden, daß der Verein, den Intentionen Sr. Majestät gemäß, sich auch der armen Kinder annimmt. Allen voran dankt er unserem gütigen und umsichtigen Konsulenten, wie auch dem ganzen Ausschüsse, mit der Bitte, sich auch in Zukunft in den Dienst der Charitas zu stellen. In dieser Sitzung war es auch, wo uns die bisherige Präsidentin Frau Maria Baronin Neugebauer, geb. Gräfin Taxis ihren Domizilwechsel und somit das Ende ihrer Tätigkeit in unserem Vereine kund- tat. Wir vernahmen dies mit Bedauern, denn sie brachte dem Vereine stets Interesse und Wohlwollen entgegen. Nachdem die Frau Baronin die Sitzung verlassen, sah und hörte man im Saale ein geheimnisvolles Schweben und Flüstern. Plötzlich kündigte Kassierin Frau Winkler allen Anwesenden an, unsere hochgeehrte und verdienstvolle Vizepräsidentin Frau Maria Raschka sei einstimmig zur Präsidentin gewählt, was allseitig große Freude und Begeisterung hervorrief — Ihre erste Tat war 15 neue Mitglieder zu erwerben. Gott vergelte es ihr! Am 24. April 1910 vollendete der Kathol. Frauenverein in Marburg das 50. Jahr seiner Tätigkeit, genannt christliche Nächstenliebe. Eine Abordnung des Grazer, des Cillier und auch unseres Vereines war so glücklich dieser seltenen Feier beiwohnen zu können, die so großartig, feierlich und herzerhebend verlief, daß wir dankbaren Herzens und mit voller Begeisterung heimkehrten, mit dem Vorsatze, diesem leuchtenden Beispiele in Erfüllung wahrer Gottes- und Nächstenliebe zu folgen. In der Junisitzung wurde beschlossen, der Kathol. Franenorganisation für Steiermark beizntreten und das Organ derselben, „Österreichische Frauenwelt" zu abonnieren. Lange Zeit erwog auch die Vorstehung den Gedanken, ob man nicht eine Krankenpflegerin, wie in Graz und Cilli, anstellen könnte; doch mußten wir das als unausführbar fallen lassen, besonders Heuer, wo uns durch die Untätigkeit des Landtages die Subvention entging. Und nun sei ein tiefempfundener Dank im Namen der Armen allen Wohltätern und Gönnern des Vereines ausgesprochen für alle Gaben, die uns möglich machten die Not zu lindern. Gott vergelte es! Dank Sr. Fürstbischöflichen Gnaden Exzellenz Dr. Michael Napotnik, unserem hohen Protektor; Dank auch unserem gütigen Konsulenten, Wohltäter und Gönner Sr. Gn. Hochw. Herrn Propst Josef Fleck für alle Gaben und für die umsichtige Leitung. Desgleichen seiner hochgeschützten und geliebten Präsidentin Frau Marie Raschka; seiner sehr verdienstvollen gnd mit dem schwersten Amte beladenen Kassierin Frau Louise Winkler; sowie allen Ansschußfrauen für ihre Opferwilligkeit. Gottes Segen bleibe bei uns! Der Verein hatte im Jahre 1910 an Einahmen 1874 K 50 h und an Ausgaben 1874 K 50 h zu verzeichnen. Der Gründungsfond beträgt 617 K 95 h. — Der Vorstand des Vereines: Maria Raschka, Präsidentin; Adele Ma chili t s ch, Schriftführerin ; L o n i s e W i n kl er, Kassierin ; Propst, Haupt- und Stadtpfarrer Josef Fleck, Konsulent. F. B. Lavanter Ordinariat z« Marburg, am 28. April 1911. t MiHsel, Fürstbischof. St CyriNu--Buchdruckerei, Marburg.