IOSEFMI GREG. UENAZ S SS. IHEOLOGTjE DOCTORIS, ET CjESA- REO-REGII PROEESSORIS PUBL. ORD ET ALTIORUM SCHOLARUM DIRECTORIS IN ACADSMIA LABACENSl &C. dissertat; DE K J.= •:< W£(j' ^essšeessčeesASMŠi^s^eMae^ssss^es^esesis &jcJtjt3t3C3E3C 3£ 3£ 3č 3£ X Jt 3C JCyjč Jt £ s šeš^ nn STUDIOSIS LABAtiBfelBUS PROGRESSU M. A# ►Šl-aofŠ* C gjonfiiteam, privališ char- * ^ld3 £!t‘ a taceis meis continere hanc, &^c$-i$ * * e -, ^ quam vobis propino, lu- cubrationem. Sed tem pora ali ud fuggeflerunt confilium. Augustis* siMiE clementia novis aučlus curis intellexi, nihil mihi eiTe ne- A z gli- gligendum, quod ex re veli ra efie cognofcerem. Caremus hic Biblio- thecis, quas adiretis. Multos no¬ vi impares libris emendis, ex qui- bus maj us conquireretis lumen fci- entiarum, quibus laudabiliter vaca- tis. Ne igitur deeffem, fi quo mo¬ do poffum, conjeci mentem ad ea, quae proxime aderant, & quse de Utraque Poteftate differui. N on displicuerunt iis, quibuscum eadem communicavi. Unde animum ad- diderunt, ut ea vobis deferrem. Ita- que tanquam veitris utamini, ipfe illud duntaxat in meum cenfum nu« merabo, liquod emolumentum inde confequemini. Valete* Dabam Labaci viri. Kalendas Aprilis, Anno Mix Chriftianae M. DCC* LXXVIII. DISSER- jj*s*y*U?5S5i#Jtf ^KH &:*>?'s-k^*kx &&£*£; £>, DISSERTATIO DE POTESTATE ECGLESIASTICA f» ET C I VILI. ■^~ - • ■ ■' -— -"— ‘-— "» C A P U T I. DE POTESTATE ECCLESLE. §‘ 1 * Ecclejia eji Sotietas inaqualis. E cclefiam prae fe ferre Societatem inaaqua- lem, fi infpicias , obfervabis. Compa- rant enim in ipfa Dodtores & difcipuli, greges & Paftores, Praepofiti & fubditi. %. II. lnaquaJitas fundatur in Scripturis. Ea inaequalitas eft ex inftituto Chrifti, qui claves dedit Ecclefise: “ Et tibi dabo „claves &c. 4£ (a) ligandi item, foIvendique po- tedaiem, quibus fymbolis ufu Scripturarum lignificatur principatus, paftoratus, minifte- rium, docentium ? & discentium inaequalitas, quam reliquit in Ecclefia. Ca) Mattb. XVI. 19. -s * Claves dicunt allufionem ad voces : aperire , claudere; & bse ad voces : exire , intrare, edu- cere, introducere, a quibus non diftant voces; lig ar e, £5° folvere. Eundem igitup, vel vici* nuni fenfum has voces habent in Scriptura. Adhibentur vero ad fignific^ndam poteftatem, principatum, miuifterium; fic fitnili locutione Moyfes fignificat fuum principatum , duin a Domino petit fibi Succeffbrem defignari: “ Pro- „ videat Dominus Deus Špiritom- oninis čarni®, ,, bomin°m , qui fit fuper multitudinem bane : ,, & podit exire . & intrare anteeos, & edvcere „ eos, & introducere: ne fit populus Domini ,, ficut oves absque Pa flore. “ Num. XXVII. 16. 17. Simili locutione Ifaias fignificat mini- fierium Prsepofiti, & Thefatirarii Templi, dum nunciatSobiise. illud transferendum in Eliacim fiiium Sacerdotis Helcise: ‘ c Potejlatem tuam, „ ait, dabo in manu ejus: .... & aperiet. & „ non erit, qui claudat : & claudet, & non „ erit, qoi aperiat. “ Cap. XXII. 21. 22. Adde Num. XXVII. 21. Job. XII. 14. Apo¬ eni. t. 18. Chrifti principatum propbetavit Tfaias IX. 6 . 7. “Et fačhis eft principatus fuper humerum „ ejus:-fuper folium David, & fuper re- „ gnum ejus fedebit. “ Ipfum fymbolica phra- fi enunciat joannes Apoc. III. 7 . „ Qui habet 5, clavem David : qui aperit , & nemo claudit: 5, claudit , & nemo aperit. “ Chriftus igitur claves David, & principatum, quem ipfe gef- fit interris, reliquit Ecclefise, §. III. §. m. F 'ulcitur Traditione. Clavium funt multi effedus; aft fepofitis ceteris, eum qui eft in judicii poteftate, bre- viter vir.dicemus eo argumenta, quo vulgo foient deiiniri lites, quando de jurisdidione controvertitur. Solet itaque ad faela conftan- t;a provocari, & ex adis & protocollis pro jure concludi. Jam a pace per Conftantinum M. data Ecclefiae ad noftra usque tempora exereitium poteftatis Ecclefiae adeo manifefto exhibent Ada Conciliorum, ut illud Adver- farii inficiari non audeant; fed alias quaerant evafiones , attribuendo illud Principum in- dulto, conniventiae, & Ecclefiafticorum u- furpationi. Venim Ecclefiam exercuiffe fuam poteftatem jure, & non injuria, vigore pro- prio, & non alieno Principum benelicio, in- telligimus ex temporibus, quae antecefferunt Conftantinum Imp. Illorum temporum non extant quidem omnia monumenta; attamen extant nonnullorum Conciliorum veftigia. Concilia celebrarunt Apoftoli. Eadem cele- brarunt Apoftolor.um Succeflores, quos pro fua poteftate egifie, fvadet ipforum pietas cum hu mili tat e conjunda, & illorum tempo¬ rum diilcultas. * Seculo x, habemus Apoftolorum Concilia HieroJolymitana A£t. I. VI. č/ XV. Seculo 1 1. in Controverlia de Pafchate celebrando habe- A 4 m us mus plura Concilia, figillatim Ralccflinum cu- ca annum 198. prsefidentibus Theopbilo Epifc. Csefareenfi, & Narciffo Epifc. Hierofolymo- rum, Ephejlnum ex Epifcopis Afianis prrefi- dente Poiycrate, tefte Eufebig lib. 5. Hijl. Eccl. cap. 21. & 23. Seculo III. m caufa lapformn habemus Concilia, Romanum anno S53. fexa- ginta Epifcoporum, totidemque Presbyterorum iub Cornelio Papa , & circa idem tempus Itali- cum aliud, tefle eodem Eufebio lib. 6 . Hijl. Eccl. cap. : .5. ftem in caufa rebaptizandorutn ter babitmn eft Conciiiuin Carthagine anno 255. a S. Cypriano, ut conftat exEpijlolis ejus- dem. Secundo interfuerunt Epifcopi LXXI. Tertio interfuerunt Epifcopi LXXXVII. Plura Concilia fuifife celebrata eo priino svo, conji- cimus ex difcipiina illorutn temporum, feeun- dum Cjuam remoto dominatu, & ex confilio confacerdotum Prelati regebant greges fuos, ut obfervat Claudius Fleury Difc. n. §. <;.in Hijl. Eccl. immo inter effe&us perfecuticnis Li- cinii Imperatoris numerat Enfebius lib. 1. de vita Conjlantini cap. 51. quod “ Lege lata „ praceperif, ne Epifcopi uspiam inter fe de „ ulla re cotiferrent, neve ulli eorutn in alte- ,3 rius Eccledam ventilare liceret, & Syno- ,, dos ac Concilia de communibus negotiis ha- ,, bere.,, Denitjue 11 Conciliorum remedium non fuiflet femper ordinarium in Ecclelia finien- darum controverliarum , quo inftindu Conftan- tinus M. fub initium fuscepti chriftianismi fe- datnrus Schismaticorum, & Hsereticorum tem- peflates adhibniflet Concilia , tanquam legiti- jna remedia ? Non nova igitur ufurpatione , fed ex Chrifti inftitutione, & Apoftolorum, viro- rumque Apoftolicorum exemplis ad negotia Ec- cleliae traclanda convenerunt Patres a tempori- bas Conftantini M. Exempla Apoftolorum fu- ille Sl i(Te fecutos Patres Ephelinos, affirmat Csle- ftinus EpiJL ad Synod. Ephef. relat. AS£. n. apud Labbe tom. III. Concil pag.6 14. Edit. Pari - fina anni 1671. qua utar in decurfu : “ Sauclum 5, namque eft, aie, pro debita fibi veneratione „ Concilium, in quo ctique nune Apoftolornnt „ frequentiffimae illius, quam legimus, Congre- ,, gationis afpicienda reverentia ejl. ,, £xem- plo Apoftolorum , virorumque Apoftolicorum, le convenifle, protkentur Patres Concilii C P. it. dum ad legitimandum fuum Conventunt aiSrinant Collat. VIII. “Sed & SanctosPatres, ,, qui per tempora in Sandbis quatuor Conciliis „ convenerunt, antiquis exemplis utentes, „ communiter de exortis hasrefibus &c qu$ftio- ,, nibus difpofuiffe, “ I- IV. Eft igitur auSioritas in Ecclefia. Confequitur ’ex didis, effe andoritatem in Ecclefia, quam minus provide fuiffe or¬ dinatam a Chrifto Sapientia asterna, abfit ut dicamus, nam “nullos effe Magiftratus, in- „ quit (a) Chryfoftomus, ubique malum eft, „ ac multarum caufa calamitatum, & tumul- „ tus ac perturbationis principium. Ea por- „ ro tanto in Ecclefia periculofior, quanto „ Magiftratus hujus conditio potior eft, & „ fublimior. Ut enim, fi ex choro chori du- „ dorem fuftuleris, neque concentum, ne- „ que ordinem ille retinebit; & fi ab exerci- „ tu caftrenfi Imperatorem detrahas, non jam „ decore, atqueordine acies inftruetur; item A 5 « fi I© „ fi a navi gubernatorem auferas, illam fub- „ merges. Ita Ji a grege paftorem fejungas, „ evertes, & perdes ornnia. Malum igitur „ eft carere Magiftratu , & everfzonis caufam „ affert. “ Malum eft, Ecclsflam carere au- čtoritate, & everfionis caufam affert.. Igitur non eft paffus Chrifius, aučtoritate carere Ec- clefiam, quam voluit durare usque ad con- fummationem feculi. (a) Hontil. 34. in Epijl. ad Hebr. S- v. Chunn Chrifius exercuit, fiuit fpritualis. Quam Chrifius exercuit in terris potefta- tem, ea fuit fpiritualis : Dominus enim nofter adeo poteflatem terrenam non geflit, ut dum coram PiJato pro tribunali accufaretur in muh tis, accufationem effe&ati terreni Imperii dun- faxat non toleraverit, & ad removendam a fe omnem fufpicionem fit proteftaths (a): „ Regnum meum non eft de koc mundo; “ & docuerit, fe “in hoc natum effe, & ad hoc „ veniffe in mundum, ut teftimonium perhi- „ beat veritati *“ Quod antea praeftiterat dočtrina, & exomplo viam falutis oftendens. Et quia “bene terrena declinat, ut ait (b) „ Ambrofius, qui propter caeleftia tantum de- „ fcenderat, non dignatur Judex effeditium v & arbiter facultatum; “ unde interpellatus I [ (c) refpondet : “ O homo quis me confUtuit » Judicem aut diviforem fuper vos. “ (a) Joan. XVIII. 3 6. 37. (b) In loc. citand. (c) Luc. XII. 14. * Claves Chrifti elte fpirituales, intelligimus ex antiquis promifTionibns; eft enim Cbriftus femen Abrah®, Galat. III. 14. in quo erant benedicendse univerfc cognationes terrae, Ge- nef. XII. 4 - & in quo benedicuntur omneS, qui fidem Abrahse imitaotur , Galat. III. 9. & ere- dunt in Chriftum. Credentes fiunt filii Abra- hae, ut;que in fpiritu, non in čarne, confticu- untque reginim , non terrennm, quod cum Re- puhlica Judasorum in filiis carnalibus Abrahae finem accepit; fed fpirituale & ccelefte perpe- tuandum & Sternu m. In eundem fenfuin confpirat Micbmas apud Mattk. II- 2. “Ex te enim exiet dux , qui regat popolum meum Ifrael; “ vel ut habet Micbceas V. 2. “ Ex te mi hi egredietur, qui „ fit Daminator in Ifrael; “ Dominator videli- cet, non in virga ferrea , coa&ione, & impe- rio; fed eminenti dočirina, ut colligimus ex verbo Hebraico apud Micbaeam hvn mascbal, boe eft, dominatu r, parabolice locutusfv.it; eft enim hebraieum mifcle , fen Latine Pa¬ rabola, cenigma, prasexceilens, illuftris, &qua- fi, ceteris prsedominans fententia; binc vulgo Chriftns Magijler vocabatur. Vel aliter Do¬ minator, non virga Imperii, fed pedo benigni P ajtoris, ut colligimus ex LXX. Interpretibus. qui Michaeae locuin reddiderunt per verbum. veiuvvi t , pafcet , ProfeSo & Chriftus de fe ait: “ Ego fum Pajlor bonus; “ Jaan.X. 11. Si Petrum vult Paftorem: “ Simon Joannis — 3 „ Pafce agnos meos,- Pafce oves meas,, Joan. XXI. 16. 17. §■ VI. Non aliam reliquit Ecclejia. Eandem commifit Ecclefiae fuae. Ete n im afcenfurus ad Patrem ea poteftate, quamip* fe exercuit, munivit difcipulos fuos (a) “ Si- „ cut mifit me vivens Pater, & ego mitto „ vos. “ Tradendo ipfis claves, & ligandi, atque folvendi poteftatem. Eandem declara- vit efie, non poteftatem urbis & orbis, non poteftatem corporum, & corporalium; ejus- modi enim ipfum exercuifte, nullibi legimus in Scripturis ; fed poteftatem animarum: „ Quonim, inquit, remiferitis peccata, re- „ mittuntur eis , & quorum retinueritis, re- „ -tenta funt “ Pro ampliflima poteftate ii- bi data (bj in ccelo & in terra ipfos aučfto- ;ri zavit: “ Euntes ergo docete omnes gentes, „ baptizantes eos-docentes eos fervare „ omnia quaecumque mandavi vobis; “ fic- que eis dedit poteftatem , quse confiftit in dodrinae, & mandatorum fuorum praedicatio- ne, baptifmi, & alioruin donorum admini- ftratione. (a) Joan. XX. 21.23. 00 Mattb. XXVIII. 18. 1 9 . * It a poteftatem fibi datam intellexerunt Apo- Itoli; ita eam intelligere ipforum Succeftores, necefte eft. Dicam cmn Bernardo^ lil). I. de Con- Conjider. ad Eugenium cap. 6. £ ‘Non monftra- ,, bunt puto, qui hoc dicerent, ubi aiiquando „ quispiam Apoilolorum judex federit lioininutn, ,, aut divifor terminoruin, aut diftributor ter- ,, rarum fteterit. Stetiffe denique lego Apofto- ,, los judicandos, fedlffe judicanfes non lego. 5 , Erit illud, non fuit. Itane imminutor eft „ dignitatis fervus, (1 non vult efTe major Do- ,, mino fuo? Aut Discipulus fi non vult efle ,, major eo, qui fe milit V Aut filius fi non „ transgreditur teroiinos, quos pofuerunt pa- „ tres fui? Ouis me cdjtftituit Judicm ? ait illi „ Dominus , & Magifter: & erit injuria fovo, „ diiapuloque, ni fi judicet univerfos ? - - - ,, Ergo in criminibus , non in pofTeilionibus ,, poteltas vedra: quoniam propter iila, & non ,, propter has accepidis Cia ves Regni ccelorUm, ,, prajvaricatores utique exelufuri, non pofef. fores. „ Redito fcepe in decnrlu ad bane Ber¬ nardi Conliderationem , quoties & afleverave- ro, quae venerauda antiquitas obtinuit, & ne- gavero, quge novitas addidit. Erat Pontificiis non pridem plurimus dila* tand* poteflatis appetitus. Refert, Guillelmus Barclajus lih. de Po tej late PapiC ex relatione Jeiuitarum fibi familiariutn, Sixtum V. voluif- fe probibere opera Beilarmini, quod Pontifici afieruerit potellatem folurn indirectam in tem- poralia, Principom. Sed tandem coguntor co» bibere dudia. Quod Sixto V. vidim fuit pa- rum , id niminm agnitum eft a Benediclo XI V. Certe Cardinalis Dominicus Paffionei Reflexio - rte VII. ad eundem Eenedidum in caufa iieati—- Ecationis Venerabilis Beilarmini, nihil non moventibus fefuitis, impedivit iplius Beatifica- tiouemeo motivo, ne Principesoffenderentur vi- dentes decerni honores Beatorom ei, qui fuis beriptis jura ipforum iasfit, ut refert Francif- 14 cus Grifelini Venetns mile Memorie anedote fpettanti alla vita, e agii Studj del Frči Paolo Sarpi annejfe al tom. I, della Storia del Conci- lio Trid. §■ VII. Eft exercenda per dobrina Jermonem. Eft itaque Ecclefiae audoritas exercen- da modo congruo hofninibus fecundum arii- mos, quorum intelledus exigit illuminari do- čtrina, & inftrnčtione; volunfas vero non movetur, niti perfvaftbiiibus rationibus per inteiledum, infpirante Domino, quo aperia- tur quod latebat, & fvave fiat, quod non deledabatnnde Apoftolus (a ) congruenter monebat Timotheum : “ Praedica verbnm, „ infta opportune, importune: argue, obfecra, „ increpa in omni patientia, & dodana -- ■ „ vigila , in omnibus Jabora, opus fac Evan „ gelifta?, miniilerium tuum imple;“ quibus verbis compieditur Apoftolus integrum offi- cium Paftoratus , ejusque moderamen , & formam, 00 2. Tim. IV. 2. 5. * Terminorum exprei!ionem habes apud S. Ifi- dorum infra §. XLVIII. rt m confer tum fu- pra §. V. & VI. §. vin. Non per difciplirue tenorem. Non vero eft exercenda per difciplinae terrorem. Nam terror coadionis, &viscon- cutit 15 čutit corpora, &non animos, cirea quos Ec- clefias au&oritas verfatur. Sed ab iplis etiarn animis voluit Chriftus ( a) abeffe rigorem : „ Reges gentium, inquiebat , dominantur „ eorum — vos autem non fic. “ QuamMa- giftri fui fententam intellexit Petrus (b), ideoque inculcatEccleilse: “Pafcite, qui in „ vobis eft gregem Dei, providentes non co- „ a£le, fed Jpontaneek cundum Deum. “ Pro- hibuit dominatum, & Imperium; “ Neque „ ut dominantes in Cleris, “ & juffit agi magijferio, tune efficaci, quando adjungimus exempla, & quando ipfi ex,equimur , quae exequenda aliis praedicamus: “Sed.forma facli gregis ex animo. “ (a) Marc. X. 42. (b) Epijl. 1. cap. v. w. 2. 3. * Prseclare feribit Bernardus Uh. 2. de Confid. cap. 6 . “ Nec enim tibi ille Petrns dare quod „ non habuit, potuit : quod habuit boe dedit, „ lolicitudinem fcilicet fuper Ecciefias, nun- ,, quid Dominationetn ? Audi ipfum ; Non do- ,, minantes , ait , in Clero , fed forma facli ,, gregis ex animo, & ne di&um fola humili- „ tate putes, non etiam veritate, vox Domi- „ ni eft in Evangelio; Reges gentium domi- „ nantur eorum, vos autem non fic. Planum ,, eft, Apoftolis interdicitur dominatus. Tergo „ tu, & tibi ufurpare aude , aut dominans A- „ poftolatum, aut Apoftolicum dominatum. „ Plane ab alterutro probiberis, aut fi utrum- 5 , que fimiliter habere veliš , perdes utrunique„ „ Alioquiu non te exceptutn illoriita numero „ putes, de quibus queritur Deus '. Ipfi regna - SJ verunt, Jed non ex me, Prindpes extite > ,j runt 3 16 ,, runt , S/ nort cognovi eos. lam 11 reguare „ line Deo juvat, habes gloriam, fed non „ apud Deum, At li interdidum tenemus , au- „ dtamus edidum ; Qui major ejl vejlrum, alt, „ fiat jicut minor : If qui prcecejfor ejl, Jicut ,, qui minijhat. Forma Apoftolica ha>c eft. „ Iaterdicitur dominatio , indicatur miniftratio, „ quse commendatur iplius exemplo legislato- ,, ris, qui lecutus adjungit : Ego autem in „ medlo vejlrum, jicut qui minijtrat. “ O prae- clara verba! eo magis ingenua, quod fint Pa- tris .& Magiftri ad diicipulum, qui ex difci- plina egreflus, quo fublimiorem confcenderat locum, eo magis periculofum ad lapfum, aquo ipfum perfeveraturus fcripfit Bernardus. Redarguebat fuo tevo nonnullos Gregorius M. lih. i. Epijl. Indici, ii. Epijl. 52. ad jo- annent HieroJolymit. “ Quid autem de Epifco" ,, pis, ajebat , qui verberibus timeri volunt, ,, canones dicant, bene veftra Fraternitas no- „ vit; pajlores enim fadi fumus, non perfecu- ,, tores; & egregius Praedicator dicit: argue, 3 , obfecra, increpa cum omni patientia: nova ,, vero, atque inaudita eft ifta prcedicatio , qu* ,, verberibus exigit fidem.“ Invertunt, & de- ftruunt fyftema Chrifti, qui vim & metum in- ducunt in Ecclefiam. Ecclelia enim eft via ad coronam; Chriftus vero voluntati, non paf- iioni repromifit prsemium, ut apte advertit Chryfoftomus lib. 2. de Sacerd. ‘‘ Hic vero ,, non vimafferre, led fvadere tantum opor tet, ,, atcjue hac ratione meliorem efficere, quem ,, iufceperis. Neque enim nobis lacultas no- ,, ftra a legibus data ad delinquentes coercen- „ dos, ac ne ti dedilleut quidem, haberemus „ ubi vim ejusmodi, potentiamque exercere „ poftemus, cum Chriftus eos aterna corona „ donet , non qui coadti, Jed certo animapro- 17 ,, pofito a peccato abftinent. „ Arcus nonnifi intendatur, refiftit. Elaceriura fuum habent animi horainum, qui fi intendantur, fi qu* non probant, neque intelligunt, exequi cogan- tur, refiftune, non libenter exequuntur, St quamprimum ceffet vis, fe priftinae reilituunc libertati; unde disciplina vi & metu extorta nec facilis eil, nec diuturna, §■ IX. Non tamen caret Jiia vi coaSHm. ■ Non tamen caret, fua vi coadiva; ui¬ dem Chriftus Clavem reliquit Ecclefiae. lam vilefcit omnis audoritas , 'ii non habeat & do- na , quibns podit praemiare merita , & pcenas, qnibus puniat demerita. Quidni igitur Chri¬ ftus & donorum impertiendorum, &poensrum infligendarum audoritatem in Clavibus reii- quit Ecclefiae ? * Quseres, quibns nominihuš ClaVes Ecclefiae denominentnr ? Refpondeo , illas vocat Tote- flatem Apoftolus ». Con X. 8. Si amplius ,, aliquid . gloriafus fue.ro de poteflate uofira „ quain dedit nobis Domin us. Verinn qnia eft poteftas minifterii, & non imperii, ex fuo inftituto exercenda ita . ut exempla praeeant doclrinae ; nam “ ccepit Jefus facere , & doce- „ re. „ AEt. I. I. potiu.s illam voco auEiorita- tem , quod non dominatu , & imperio , fed ex- emplo primum , deinde dočlrina ratio creden- dorum, & agendorum a MJnillris in fideles transeat; nnde foepe occurrit illud discrimen, quod auHoritas Ecclefiae, potejlas Imperii no- minetur. Vid. Ifidorum infra $. XLVIII. B Ari- 18 m **%e*m Arilloteles lih, 4. Polit. cap. 15. ct Magijlra - 3 , tus illi, ait, nominandi lunt, quibus datum ,, eft , deliberare de quibnsdam, & deceruere, ,, & jubere , atque hoc prsecipue. Nam jnbe- „ re Magijlratuum magis proprium ejl, ‘‘ Igitur quum auduritas Ecclefiae fit minifterii, abhor- reatque a dominatu, imperio, &juffione, quje magis propria funt Magiftratus, feu Iurisdi- dionis, in ienfu folum sequiore, & improprit JurisditHo dicitur. Porro quum Dignitas , ut ait Liber. 2. ai Herennium, fit ‘‘alicujus honefta, & cultu, & ,, honore, & verecundia digna audoritas;“ & Ecclefiae audoritas propter luum mimfterium lit digna cultu, honore , & verecundia; rede Dignitas vocatur ; attamen ita fuftinenda, ut prae ocnlis habeatur Chrilli exemplum: “ Ego „ autem in medio veftrum fum, Jicut qui mi- „ nijlrat. “ Luc. XXII. 27 . S* x. Cujus. effe&us funt JfiritmJes. Profedo re]iquit. Quoniam dedit Ec- cleliae poteftatem folvendi, ren.ittendi peccata, laptizandi , ceteraque dona impertiendi. Pro conditione donorum eadem nonnili meritis, hoc eft, rite difpofitis, humilibus, obfervan- tibus, obedientibus voluit concedi. Igitur Ecclefia* jure etiam coatle , hoc eft, contra quam velint fibi denegari, denegat dona, quae adminiftrat, quoties congruam non afte- rant dispoiitionem, nec eara gerant volunta- tera, quae fit ex fpiritu Ecclefiae, Hinc Ec- clelia *š3e=$£=3CS* *S> clefia habet poteftatem retinendi peccata, & retinet, quoties negat remiffionem. Habet poteftatem Ugandi , & ligat, quoties quemdam privat influxu bonorum fpiritualium. Hanc poteftatem exercet ad correcftionem ad tempus, exemp]o ApoftoJi (aj, qni inceftuofum Co- rinthinm, pecca torem quidem, non tamen in- corrigibilem, julilt excludi Ecclefia, & pri- vari communione ad refipifcentiam ; ve] in perpetuum, dum incorrigibilem prasfcindit a luo corpore, ipfumque inobedientem ex Chrifti (b) prsefcripto habet, ficut Ethnicum, & Pa - blicanum. Unde perfpicies vim Eccleftafticfi auctoritatis caufare proprios Hbi, & fpirituales effe&us. (a) i.Cor. v. e. 5. (b) Matth. XVIII. 17. * Eft fpiritualis poteftas Ecclefine, fi refpicia- mus fubječhim, finem, media. Ipd fubjiciuntur animi, finis eft vita aeterna, media funt illa, quas hic beant animos, eosque deducunt ad fi¬ nem. Ea poteftas tam late patet, quam am- pla eft dočlrina, difpenfatio donorum, aliaque, quibus & hic fpiritus aluutur, reguntur, & de« ducuntur ad finem. Quanto praeflant fpiritua« lia corporalibus , coeleftia terrenis , temporali- bus aeterna , tan to praeftat Ecclefise au&oritas poteftati Civili, Qui igitur fapiunt fpiritum Ecclefiae, non ambiunt temporalia, libenter earent cura terrenoruin, quuin vix fufficiant adminiftrandis ex aniino fpiritualibus. £® S* XI. Virnt jumma moderatione* Punit autem fumma moderatione, quam difcimus ex forma judicii praeferipta a Chrifto apud Matih. XVIII. Praefcrrbit ibidem pri- mum, corripi fratrem peccantem privatim,& cum mirimo famae difpendio: deinde fi non audierit, adhiberi unum, vel duos, utquod non efl: operata privata corredio, obti; eat pudor ex teftium confpedu tertio fi non au¬ dierit, den unči ari Eceiefiae, quas reprehen- dat ipium ad reiipifcentiam: demum.fi Ec- cleiiam non audierit , effe ad extrema veni- endum, & habendiun, ficut ethnicum, & publicanum. Haec forma regulat, non folum fraternam privatorum corredionem; fed etiam difciplinam Miniftrorum Ecclefiae, ut Paulus pradice interpretatur, dum provocarrs ad formam Evangeličani ita fcribebat ad Corin- thios (a) : “ Ecce tertio hoc venio ad vos: „ In ore duorum, vel triurn teftium ftabit „ omne verbum. Puediii, Sipradico, utprae- „ Tens, & nune abfens, lis qui ante pecca- ,, verunt, & ceteris omnibus, quonnm) jive- „ nero iterum , non parcam, “ tandem poft tertiam illam monitionem, nifi refipuerint, nunatur animadverfionem. (a) a. Cor. XIII. i. a. * Apoitoius laud. Epijh 2. cap. x, v. 8. affir. mat, Dominum dediEe poteftatem Ecclefi* in ssdijicatmem, & non in deftruHionem 3 ho eft, st magis, prsecipue, abfolute in sedificationem, & fecundario, ac hypothetice ad deftruclionem, ut interpretatur Chryfoflomus Hotnil. 22. in cit. Epijt. a. “ K t ad hoc quidem poteftatem „ accepitnus, ut sedificemus. Sin autem relu- ,, Stetur aliquis, & pugnet , & infanabilis (it; ,, etiam aclione utemur altera, ut eum dejlrua- ,, mus , ac dejiciamus. “ Itein Theophyla- iius: “ prcecipue quidem ad sediticationem ac- „ cepi. Quod li quispiam incurabilis fuerit, ,, detnolitione utemur ---adeo ut poteftatem ,, habeam & benefacieudi primario , & punien- „ di cum ad id cogar. “ Similia habent Oecu- menius , Gennadius. Ecclefia itaque nonnift cum ad id cogitur, punit, & dum punit tne- dicinaliter, non aiias prsefcribit pcenas, quam quas exigit iufirmitas pecaftoris. Agit uti tu. Mediču?, qui non prsefcribit amaras medicinas, ut sesroti ualatum affbVat: fed ut fanet. ad« ducuut ad fanitatem. Ad anathemaca non ve¬ nit, niti. poft adhibitum omne probabile reme* dium. Agit iterum , uti ipii folemus adhibeve vulneri omne probabile cauterium, antequatn pedem , mamim , digitum prssfcindamus; immo non folum applicamus cauteria parti lsefse; fed abftinemus a cibo , a potu ; affligimus palatum, & ftomacbum: tollimus id omne, anod vere- mur , ne influat in vulneris acerbifatem , tune tandem ut corpus faivemus , membrum prse- fcindimus, nec antea necettif ? eft ; & tune folum immediafe ad extrema ad membri prse- fciftionem venimus, quando evidsnter'intelli* gimus, toti certam imminere perniciem, niti tllud fecemus. B 3 §. XII. «3 §. XII. Aifloritas dnta fuit omnibus Apojlolis. Chriftus Claves promifit Petro quidem (a); fed “quod Petro dicitur, ceteris Apo- „ ftolis dicitur , 64 inquit (b) Ambrofius. Et omnino difceffurus ad Patrem, non foli Pe¬ tro , fed omnibus (c) dixit: “ Et ego mitto „ vos - - - quorum remijeritis peccata &c. u omnibus (d) mandavit: “Euntes ergo doce- ,, te &c. “ omnibus (e) promifit fuam affiften- tiam: “ Et ecce ego vobiscum fum. &c. “ (a) M atb. XVI. ?8. 19. (b) In pfal. s8. (c) Joan. }fX. si. 22.23. (A) Mattb. XX- VIII. 19. (e) Ibid. v. 20. * Ambroflo confentit Auguftinus fcepe* alibi & Tra&. 5. in Joan. ‘ c Petrus quando claves ,, accepit , Ecclellam fanflam iignificavit. ‘ c Leo Papa Serm. 3. in Anniver. Jim Ajjump. cap_. 3, “ Propterea quod dicitur BeatiiTimo Pe- ,, trot Tibi dabo Claves Zfc. -Tranfivit ,, quidem etiam in alios Apoftolos vis potefta- „ tis iftius &c. “ & alii Vid. infra quod fcilicet mitčerentur idendiden ad ordinandas Synagogas, & ad decimas, Ul primitias a pro- vincialibus Judaeis exigendas. u m §. XIII. Propagaiti ejl acl Epijcopos. « Apoftoli, non ex fingulari Apoftolatus pmogativa Ckves receperunt; fed 'ut illas transmitterent ad fuos Succeflores. Eten im ipfis promifit (a) Chriftus: “ Et ecce ego vo- „ hišnim fum omnibus diebus usque ad con- „ fumationem feculi. “ lili vero non erant viduri usque ad confummationem feculi > quum ex Chrifli pradidione effent fanguinem effufuri in fidei teftimonium. Igitur erant perfeveraturi, & perieverant hadenus in fuis Succefforibus, quos licet facra ordinatio per minifterium Apoftolicum elevaverit ad pafto- ratum, Apoftolus tamen Paulus (b) pronun- ciat a Deo conftitutos Paftores : “ Attendite „ vobis, & univerfo gregi, in quo vos Spi- „ ritus Sandus pofuit Epifcopos, regere Ec- „ clefiam Dei. “ (a) Mattb. XXVIII. 20. (b) A&. XX. 2 8. * Adde: SS. Paulus & Barnabas juflu Sančti Spiritus ordinationem acceperunt ab Apoftolis, Aci.XIII. 2. 3. & tamen Paulus ait, fe e (Ta „ Apoftolum non ab hominibus , neque per ho- „ minem, fed per Jefum Chriltum. “ Galat. I. 1. Epifcopi nomen non erat ignotum Genti- libus. Hesyc’nio tiri' 35 (a) In cap. i. de Ojfic. Judic. Or d. iium » 50. $. XXII. Apofiolus IoquituY de Ecclejiis partkula- ribus. Apoftolus loc. hud. loguitur de Eccleilis particularibus; erant enim Ephefo ex Af a vocati Presbyteri, ad quos loquebatur, & particulares erant Ecclefite, Miletana in Nu¬ ni idia, &Ephefina, quas difcendens Hiero- folymam relinquebat, & quibus poft difceft fionem fuam timebat a lupiš, unde illarum curam commendabat Presbyteris ipfarum. $. XXIIt Chriftus non divifit Ecclefias, Affentior Fagnano, quod Chriftus non diviferit Apoftolis, minus ipforum Succeffori- bus Ecclefias, aut populos ; mifit enim inde- finite, ut bene advertit, Apoftolos ad omnes gentes, ad omnem creaturam, dedit omnibus peteftatem Juper terram, poteftatem folvendi, & ligandi indeterminate quoscumque» $. XXI\C Afi vohat eas dividu Aft vel eo ipfo voluit dividi Apoftolos, conftitui partibulares Ecclefias, ipfisque prae- poni Paftores, Nam dum mittebat Apoftoi C 2 los 35 los in univerfum mundum, voluit illos di- vidi, & dispergi, & tranfire de loco ad lo- cum praedicando Evangelium. Similiter mi- grare greges Fidelium voJuiffe, nemo dixerit. Sed nec greges confiftentes voluit carere fuis Paftoribus. Igitur voluit fixis & confi- ftentibus gregibus fixos, & confiftentes prae- figi Paftores, proinde voluit figi, determina- ri, dividi Ecclefias. $. XXV. Divifa Junt fa£to humano. Mentem Chrifti Inftitutoris intellexerunt Apoftoli, qui accepto Mandato , “ pro- „ ledi praedicaverunt ubique, “ tefte ('a) Mar- co. Greges, quos fua praedicatione aggrega- bant, non deferebant absque Paftoribus. Suoa Paftores habebant Chriftiani disperfi per Pon* tum, Galatiam, Cappadociam, Afiam, & Bi- thyniam, quibus fcripfit Petrus, & ipforum Paftores admonuit (b): “ Pafcite qui in vobis 9 , eft gregem Dei. “ Suos Paftores habebat Ecclefia Epheiina, & Miletana, quibus ipfa- rutn curam commendabat Paulus loc. lani. Paulus (c) rogavit Timotheum, “ ut rema- „ neret Ephefi. “ Eundem (d) hortatus eft, ut “ quae audivit a fe, haec commendaret j, fidelibus hominibus , qui idonei effent & alios s , docere. “ Titum quoque (e) re!iquit Cre- t3Sg ut ea quse deerant, corrigeret, & con- ftitu- ' mestom %i ftitueret per Civitates Presbyteros , feu Epifco- pos, ficut & ipfe dispofuerat ei. (a) XVI. 20. (b) Epijl. L cap. t. v. T. G 9 cap. s- v - 2. Cc ) I. Tim. i. 3. (d) 2. Tim. xi. 2. (e) Tit. 1. 5. §. XXVI. Primum non pr Petrum folum. Primam Apoftolorum divifionem ad gen« tes fic exhibent Atla ApoJL Primitias Genti- lium Cornelium Centurionem ad baptismum admifit Petrus fuperna vitione illuftratus (a). Eousque Apoftoli intra Judsam conftiterunt. Nonnulli (b), “ qui difperfi fuerant a tribula- „ tione, quae fadla fuerat fub Stephano, per- „ ambulaverunt usque ad Phcenicen, & Cy- „ prum, Antiochiam, nemini loquentes ver- „ bum, nifi folis Judais. “ Pod vifionem Pe¬ tri , & baptismum Cornelii quidam ex illis transfugis propter metum perfecutionis (c), „ viri Cvprii, & Cvrenasi, cum introiffent „ Antiochiam, loquebantur čf ad Grcecos , j, annunciantes Dominum Jeium. Et erat „ manus Domini cum eis: multusque nume- „ rus credentium converfus eft ad Dominum. 44 Porro hoc Ioco Graci contraponuntur Judais, funtque Gentiles, quos etiam Paulas Epift. ad Rom. foepe vocat Gracos. Perveniente laeta farna illius converfionis ad Ecclefiam tune Matricem, qua erat Jerofolymis , Hierofolvmi- C 3 tani 3 8 M&ga&m tani “ miferunt Barnabam usqlie ad Antio- „ chiam, “ qui fibi adjunxit Paulum, qui- bus praedicantibus nova, multaque augmen- ta accepit. Kcclella , didique funt primum ipforum difcipuli Anfiiacheri Chnftiani (d). Eliciat Fagnanus., ut fidenter afferit, ex hac prim a disperfione Nunciorum Evangelicorum ad Gentes miffionem fačtam per Petnim. (a) AS. X.' (k) XI. 19. 20. 31 . (d) XI. 22. &?. f % , . ir r.-.; * Annus mortis S. Stepbani Bžfomo eft an- nus Chrifti 35. pet^dieni .unum inchoafus, Pe¬ ta vio , Ufierio, 'Tilleniontio annus ideni, qua Chriftus paffhs eit j aliis ornnino incertus. Porro S. Leo Seni. 8. in N atoli Afojl. Pe¬ tri if Pauli cap. 3. dicit, Apoftolos fufcepifTe ,, accepta per Spiritum Sandum omnium lo- ,, cutione lingtiarnm, imbuendum Evangelio mundum dAjinbuiis fibi terrarum partibus,“ diftributis fcilicet vel’ ex confenfu communi, vel fortito, ut Socrati lib. 1. Hijl. Eccl. cap. 19, aliisgue placuit, vel figno voluntatem Spi- ritus »Sandi indicaiife; ijpiritus Sandus, ait Hieronymus ir. cap, 34. Ifaice , “ congregavit „ -eos, dedič eis fortes , atque divifit. “ XXVII. • Eccle/ta itaque,definiuntur. jur e humano. Ex didis itaque colligimus , Chrifiuin commififfe tod cprpori Pršela toru m totam Ec- clefiam , & voluilb, linguios gerere curam i: ;•+ 1 ■ " Oni- 39 Univerfae Ecclefise fecundum aliquam portio- nera, quas tamen ipfe non deterffiinav.it, ut- pote quum tune nondum extaret Ecclefia, quam divideref. Ne igitur indeterminatum effet, vagumque eicercitium poteftatis cum periculo detrimenti, & perturbationis Ecele- lise , eidem reliquit eam audtoritatem determi- nandi fmgulas portiones, & Ecclefia pro jure fuo fingulis fmgulos aliquos greges Dominicos affignat, quorum fingularem gererent curam, nec extra iplos fua audtoritate excurrerent cum periculo negligendi propria , & aliena turbandi. Affignat majores vel minores fingu¬ lis greges-, ..prout in Domino confultum judi- cat, vel prout fervire temporibus cogit ne- ceffitas. Privat quoque fua portione, alios ad tempus per fuspenfionem, doneč corredti ad officium redeant, alios inperpetuum, per depofitionem, & degradationem, qui vel in- epti inveniuntur ad rnunus obeundum, vel utiliter non obeunt ob fcandalum vitae. * Adde infra §. XXXII. §. XXVIII. Inde divifto poteftatis Ordinis, C5 3 ‘fj-uris- diSlionis. Inde originem fuam ducit divifio lila po¬ teftatis in poteftatem Ordinis, & pQtefta> l ern junsdiciionis, qua abufi VindicesPontificii in* C 4 ere- 4 ® crementi tandem ut locum darent feftimoniis, quibus Epifcopalis au&oritas fulcitur, &Epi- fcopos deprimerent, mediam viam ineunt, & affirmant poteftatem Ordinis Epifcopalis effe a Deo, jurisdiclionis vero a Summo Pontifi.ee. Fundant fe in eo, quod fi asque poteftas jurisdidionis eftet a Deo, non poftet diminui, augeri, mutari, tolli plane Epifcopis; ficut non variatur, aut tollitur poteftas ordinis per quamcunque depofitionem , aut degradatio- nem. * Jurisdiftionem Epifcoporum immediate efle a Papa, docet Card. Joannes de Turrecremata lih. a. de Ecclefia cap. 54. Card. Dominicus ja- cobatius lih. 10. de Conciliis art. 7. Card. Ro- bertus Beliarminus lib. 4. de Rom. Vontif. cap. #3. docet, Apoftolos aChrifto iinmediate acce- pifle jurisdičlionem; cap. 24. affirmat, Epifco- pos iinmediate accipere a Papa, urget ar g. 5. 5, Si haberent Epifcopi a Deo fuam jurisdictio- 5, nem, non poftet Pontifex illam auferre, aut 5, mutare. Non enim poteft Pontifex aliquid „ agere contra Dei ordinationem. “ Prosper Fagnanus in laud. cap. I. de Offic. Judic.Or- din. affert argumenta num. 42. quod ad Ponei- ficem pertineat fingulis Epifcopis Dicecefes af- fignare, Eccledas & fubditos praeiinire. Num. 44. quod fi. poteftas jurisdidionalis Epifcoporum eftet immediate a Chrifto, non poftet auferri ab Ecclefia, ut patet in poteftafe Sacramenta- li, feu ordinis, quae cum conferatur per con- feerationem, eft immobilis, & ideo manet in Epifcopo, quandiu vivit, five inSchisma, fi- Te in hserefim labatur; item in Epifcopo etiam depofito, & degradato. Num. 45. quod fi po¬ teftas jurisdidionis neceffario eftet conjunda cum 4 * cnm poteflate ordinis, fequeretur, nullutn E- pifcopum creari, aut reperiri pofle fine pote« ftate iurisdi&ionis ; quod eft talfum, quum fint absque jurisdi&ione Epifcopi Titulares int partibus lnfidelinm , utpote Clero, & populo carentes, Epifcopi quicumque ante expeditas literas Apoftolicas fuae promotionis, confecra- tionis, vel confirmationis: Epifcopi, qui re- nunciarunt Epifcopatntn. Eodem argumento canit triumphos Conftantinus Roncaglia in fuis Animadverfionibus §. ?. ad caftigationem fcilicet DijJ. IV. in HiJL Eccl. Seculi I. Natalis Alex. Edit. Veneta 1771. Argmuentutn ex fequelis vulnerat* disciplin® Ecclefiafticae potiffimum, quse fi fanetnr , eodem momento in fumum abit. 5. XXIX. Occajio novi prajudicii. In definiendis Ecdeliis refpiciendnm eft ad normam unitatis Ecclefiae * cujus centrum hačtenus eft Romanus Pontifex; unde & in erigendis novis Eccleftis, & in prseficiendis Paftoribus ea cura femper habita eft, ut feu immediatum, feu mediatum probaretur tefti- monium communionis cnmRomano Pontifice; & merito quidem. Sed eo juriš colore, fub- lata antiqua disciplina, & fublatis juribusMe- tropoliticis, Romana Curia fenfim ad fe atrra- xit omnes Praslaturas Occidentis, juraque ipfarum, ita ut hodiš diftribuat, prout fibi magis expedit, nifi impediatur; unde ante« € 5 quam 42 quam concludas, Romanos id agere jure di¬ vino ; interroga Patres tuos, & dicent tibi, ita ipfos femper non egiiTe.. * Recollige fupra notam §. XIX. & igtelli- ges , ad confervandatn armoniam , & unita- tem Ecclefise non efTe necejje , ut jura Pafto- rum dependeant immediate a beneficio, favore, arbitrio Primatis. Quum Praelaturarum confecutio pluisimum dependeat a favore Curise Romange, qni bene- ficiis mactantur, foient fe in grati animi, obfe- ouium nominare “Dei & Apoftolicae Sediš gra- “ t ia Epifcopos. {< Opportune obferva fingu- larem Titulaturam, quam legi in Tabullario Epifcopatus Petenenfis in Iftria cum alibi , tum in P rotocollo AEiorum Judicialium anni 1572. £5° 1573. his verbis : “ Georgius Raiiegartler ,, Dei, ac Sereniflimi Principis Caroli Archi- ,, ducis Auftriae gratia ele&us Epifcopus Pete* „ nenfis. “ Unde conjeci in Catalogo MS., quem confeci, illorum Epifcoporum, euin E- pifcopum quod fors ob tenuitatem Prsbendse non podeč facere fumptus neceflarios pro con- fecratione, non fuifle nifi. tardius confecratom, & interea titulo fuo obfequium retribuiffe fuo Principi Patrouo tune in Styria regnanti, quem cečeri tribuunt Surama Pontifici. xxx. Epifcopi tenent Ecclefias jure divino De jure humano itaque definiuntur .Ec¬ clefise , quaCenus aučtoritate Ecclefiae Epifeb- pis determipatur, hic pofius quam alter: popu- ius, idem augetur,diminuitur, fubtrahitur. Aft 43 jure divino Epifeopi tenent Eccldfhs, quas fibi determinat Ecelefia r ex fibi infita -per iacrara ordinationem aučloritate, & divino mandato Curant greges, qui fibi obveniunt. in forte, & divifione ; nec amplius predat Ecclefia, quam individuat portionem pafcendam ei, qui jus habetex divina inftitutidne ad aliquam partem indeterminate. * Cape , fi. ličeč uti exemplis; fi decurise bajulorum committerein : Euntes inrponite hu- itieris veftris : pondus, quod eft plurium cente* nariorum, meauitjue in domum portate. Om¬ nibus & fingulis conitnitterem portandum uni- verfum pondus ; atque adeo omnium cura efiet, ut univerfum pondus inferretur ; cnjusvis vero, ut humerum fuum fupponpreb' ponderis lateri alicui, quod ego non determinavi, Jam fi ar- reptum fecnnclum latera feu ad libitam, feu ex confenfu , feu ad nutum decurionis , vel fo- ciorum pondus inferatur domui mese; omneš ex immediata mea commiflione portarent, li- Cet ipfe non determinaverim latera arripienda, & merito a me mercedem expechrent; fic cum proportione, $. XXXI. Idem probatur. Argumento fupra (a) allafo , dum de E- pifcoporum juribus disputareiur Tridenti, ufi funt Pontificii, quibus refpondit Joannes Fonjeca Theoiogus Archiepifcopi Granatenfis, effe immediate ex divina inflitutione Rom. Pon- 44 Pontificis utramque poteftatern Ordinis, & Jurisdidionis, eo quod etTet SuccelTor D. Pe¬ tri , licet a Cardinalibus elevetur ad Pontifi- catum, & addo: licet jus humanum rege let exercitium poteftatis ipfius. Ergo fimiliter ceteri Epifcopi utramque poteftatern habent immediate a Deo, eo qnod fint Succeffores Apoftolorum (vide fupra (b) .), licet infti- tuantur a Papa, vel aliis Confratribus. Bar- tholonueus de Martyribus Archiepifcopus Rraca- renfis, vir eximia pietate, fuftinuit, Epifcopis in facra Ordinatione conferri poteftatern tam Ordinis , quam Jurisiiilionis. Id probabat ex Ritu facrae Ordinationis, qui omnino mere- tur attentionem (c) . Obfervabat eodem Ri¬ tu ordinari quoque EpifcoposTitulares, ipfis dari baculum Pafioralis Officii, annulum defpon- fationis Ecclefiae, Evangeliim ad praedican- dum popufo eorum curae commifto, ipfis afii- gnari populum aliquem, vel orbem, quod manifefto eft argftmento, Epifcopatum fine jurisdidione, & populo non fubfiftere. (a) §. XXVIII. (b) f. XIII. XIV. (c) In P ob- tificali Ron. de Confecrai. Eletii in Epifcopum. * Habent igitur Epifcopi ex facra Ordina¬ tione utramcjue poteftatern, feu ut lingua an- tiqua loquat, habent integrura Sacerdotinm. Verutn quos Chriftus Dominus voluit aflumi ad Sacerdotiutn, non fpoliavit infirmitate hu¬ mana , adeoque permi.fit efTe labiles feu in dogmate, five in mcribus. Igitur fi evadant tuoribus ad deftru&ionem magis , quam ad aedi- 4 | ficationem : item fi labantur in fide; adverfan* tur facro Chrifti fyftemati. nec vult, ut exer- ceant a udor it a tem , cujus indelebilem retinent charaderem. Unde ex Chrifti mente Ecclelia fubtr&hit iptis portionem fulicitudinis, & gre- gis dominici depofitione, degradatione, abicif- fione. Quod vero EccieGa non toliat jurisdi ra : tum, cujus ipfi funt participes, unde fcri- bebat (a) Cyprianus : “ Epifcopatus unus eft, „ cujus a fmgulis in folidum pars tenetur. 4 * Vura Cvpriani dočtrina adeo communis erat ad ra Latern usq.ue Gratiani, ut eam retulerit in fua (b) Concordia Canonum, Ca) Epift. VII. feu Lib. de Unit. Eccl. Cb) ca n. 18. cauf. XXIV. qu, i. §. XXXIII Non defunt veftigia Epifcopatus univerfalis. Exigente quidem pace , & concordia Ec- clefira a iacris Canonibus fubinde provifum eft, ut quisque Epilcopus effet contentus ft- nibus fura Dicecefis, nec fua aučtoritate ex- curreret in alienas Dioecefes; ficque polita lunt frena miitabili humano ingenio. Sed non ita fublata eft Epifcopis aučtoritas Univerfalis Epifcopatus, curaque Univerfra Ecclefira, u£ illius 48 illius veftigia non legamus in facftis legitimis Ecclefiae. Eo jure D. Paulus (a) commen- davit Timotheo Ecclefiam Ephefinam, & Ti¬ to Ecclefiam Cretae infulae; utrique vero com- mendavit curam extra illa loca, nec illam determinavit. Eo jure ufus O/ius fynodum Alexandria2 ceiebravit, aliaque poftmodum egit, quae tanquam Cordubenfi Epifcopo non competebant (b). Arbitror enim, iliis tempo- ribus non fuifle attentum ad fubtiles juriš api- ces; fed ad negotiorum fubftantiam; confe- quenter quum fuiffet perfuafum, aequeadom- nes pertinere illibatam fervare Religionem, fa- cile a reliquis etfi potioribus juribus frueren- tur, cedebantur negotia iis, qui terminandis experientia , dodtrina, & gravitate habiliores inveniebantur, neque de rigore attendebatur, quis prior de jure deberet loqui, fed quis de fadto aptior effet ad loquendum. Eodem ju¬ re puto, Cyrillum Epifcopum Alexandrinum procefliffe contra Neftorium Conftantinop., & Acacium Conftantinop. contra Petrum Mogum Epifcopum Aiexandrinum. Eodem jure pu¬ to , a Synodo Antiochena fuifle miflum Grego- rium Nazianzenum Conftantinopolim , ut reli* quorum , qui haerefi Ariana infedti non erant, Chriftianorum curam gereret; utut fit, quod illa reciproca vigilantia fors fuerit etiam ca- nonibus ftabilita, quum primaevi canones re- gulariter habuerint originem a confvetudine, confvetudo vero habuerit fontem divinam infti- 49 inftitutionem. Ecdem jure S. Athanafius ab exilio redux, ne Ecclefia Arianismo obrue- retur, in variis Civitatibus, quas peragrabat, etiamfi ad ejus Diceceftm mfnime pertinerent, non dubitavit pl.ures ordinare, tefte (c) So- crate. Eodem jure Eujebius Samofaten/is tem¬ pere perfecutionis Arianae fub Valente per Svriam , Phseniciam , & Palaeftinam plures diaconos, presbyteros, & Epifcopos ordina- vit miiitari habitu indutus , ne cognofceretur, tefte (d) Theodoreto. Extant alia exempla in Hiftoriis , quae rite de eo jure intelligun- tur. Eam folicitudinem in S. Athanafio hu¬ da vit (e) Bafilius, item (f) Gregorius Na- zianzenus. Idem (g) Gregorius curam Uni- verfalis Ecclefise laudavit in S. Cypriano. (a) Supra $. XXV. (b) infra §. XCVIII. C c) Lib. 2. Hijl. Eccl. cap. 24. (d) Lih. 4. Hift. Eccl. cap. 12. (e) Epijl. 52. ad Athana- Jiutn verbis I “Tantam geris omnium Ecclefia- „ nsm curam, quantam ejus, quae tibi peca- „ liariter a Domino noftro concredita eft. “ (f) Orat. ai. “ Gum Alexandrino populoprae- „ fečtus fuerit, idem fit, ac fi univerfo terra« „ rum orbi prsfe&us fuiflet. “ (g) Orat. 18. in S. Cyprianum ait: “ quod Epiicopus Uni- ,, verfalis fuerit; quod non Carthaginenfi tan* „ tum Ecclefiae , n ec Africae , verum Occiduis ,, omnibus Kegionibus , ac prope etiain Orien* „ tali omni, atque Auftrali, iSeptemuiona* „ li orse prsefe&us fuerit. “ D $. XXXIV, §. XXXIV, Neqne lodie eft absque effeciu. Neque hodie Epifcopatus Univerfalis ca- ret fuo efteclu. Nam eo jure Epifcopi fedent Judices in Conciliis Generalibus , extra Con- cilia , promovente Romano Pontifice, confu- lunt neceflitatibus Ecciefiae. Non funt vio- landa jura dilciplina?, nec cum perturbatione puhlica eft excurrendum in aliena Territoria: aftjure Epifcopatus Univerfalis iande inftitu- untur domi, quae corrigant, sedificent extra- neos : pro opportunitate, & dexteritate lauda- biliter aguntur, promoventur illa, quaa prae- videmus paritura frudus, quos expetimus, nec noftro brachio exequi vaiemus. §. XXXV. JS J ec tot funt Papa , quot Epifcopi . Nec tamen contra unitatem Ecclefla?, fot creamus Papas, quot funt Epifcopi. Erant enim Apoftoli pares S. Petro: funt Epifcopi pares Petri Succefloribus Romanis Pontifici- bus injuribus eflentialibus Epifcopatus; Sed Pontifices Epifcopis prasminent juribus acci- dentariis, & extrinfecis (a), quae jura acci- dentaria, ficuti privative propria funt Pon- tificis, fic unus eft Papa in univerfaEccIefia, St licet au flori tas intrinfeca fitipfi communis cum reliquis Epiicopis. Id non obfcure tradit Au- guftinus ita fcribens (b) ad Bonifacium Pa- pam : “ Com mu/iis eft nobis omnibus, quifun-t „ gimur Epifcopatus officio ( qiiamvis ipfe in „ eo celfiore faftigio praemineas) Jpecula Pa - . „ Jloralis. “ Peccavit igitur Fagnanus, fi obtentu Prirnatus exuerit ceteros Paftores au- floritate ipfis a Deo conceffa, feceritqne Ro- manum Pontificem Epifcopum Univerfalem, or* naveritque eum characftere, quem ftrenue a fe rejecit Gregorius Magnus (c): “ Si unus „ Univerfalis eft, inquiebat, peftat, ut vos „ Epifcopi non fitis. “ Rejecit a fe S. Doc- tor non vacuum titulum Univerfalis ; nec e- nim Gregorius pro fua gravitate difputabat de levi duntaxat umbratilis tituli quseftione: non Prirnatus univerfalitatem, quam exclufive convenire foli Petri Succeflori, non ignorabat; fed talem univerfalitatem , qua in juribus eften- tialibus par non effet Priraas reliquis Epifco- pis: fed potejlatis plenitudtnem ialem, qua folus totum poffideret, aliisque quicquid haberent, pro arbitrio concederet, eo titulo fignificatam, quam Pontifici Romano vindicare immerito conatus eft Fagnanus. (a) Supra §. XIX. (b) L ib. contra duas Epi/l. Pelagii cap. i. (c) Lib. 9 . Epijl. <58. nov. Edit. D z CAPUT C A P U T II. DE POTESTATE CIV1TATIS. §. XXXVI. Majejlas Imperii remanet falva in Ecckjta . P r«dixerat pridem (a) Ifaias: “ Et aperi- „entur portae tuše jugiter : die, acnocfte „ non claudentur, ut afieratur ad te fortitu- „ do gentiuga, & Reges earum adducantur.“ Patent hodie portae Eecleliae fic Regibus, fi~ čuti fubditis. Fons baptismalis, per quem intratur in Ecdefiam, non abluit officia, quae Principes inter & fubditos intercedunt; Prin- cipes igitur ingrediuntur Ecclefiam: Princi¬ pes falva Majeftate remanent in Ecclefia. Ca; LX. it. $. XXXVII. Eam inviolabilem docuit Chrijlus. Eam inviolabilem docuit Chriftus; 11 quidem fpirituale exercuit regimen, nec ter- renam voluit imminui poteftatem (aj. In Ecclefia igitur invariata perfeverant jura Prin- cipum > quae ipforum fuiffe nofcuntur extra Ecclefiam. In Ecclefia retinent fubjeda cun- cta fuam conditionem, & Principum praefe- ferunt 53 ferunt infcriptionem; unde absque fubferfugio ftandum eft Mandato (b) Chrifti: c< Reddite „ ergo quae funt Caefaris, Csefari. “ (a) Supra §. V. VI. (b) Matih. XXII. ai. §. XXXVIII. Et poji Cbrifium Apojloli. Quamobrem memores dominici Mandati Apoftoli cuitum Majeftati Principum debitum folicite commendarunt. Paulus feclufo difs- crimine conditionis, gradus omnibus manda- vit fubječtionem, quae eft radix totius obfer- vantias Regalis : “ Omnis , inquit (a), anima „ Poteftatatibus fublimioribus fubdita fit. “ Idem praedicandum mandavit Tito, & in Ti¬ to ceteris Paftoribus: “ Admone i!ios, fcripfit „ (b), Principibus & Poteftatibus fubditos „ effe, didto obedire. “ SuftuJit denique Pe- trus (c) omnem inobedientiae praetextum: „ Subditi eftote in omni timore dominis , non „ tantum bonis, & modeftis, fed etiam dys- „ colis. “ (a) Rom. XIII. i. (b) Tit. III. i. (c) Epifi. I. cap. s. v. ig. * Hanc doflrinam femper profefla eft Eccle- fia , uti teftancur Juftinus in Apol. a ad Im- peratores. c ' Solu m Deum adoratnus, & vobis „ in aliis rebus 1 seti infervinius. “ Theophilus Serm. ad Autolycum: cc Divinae legis hic te- ,, nor eft; honora, fili mi, Deum & Regem, „ nec cui^oara eorum iaobediens fis, “ Tertu- D 3 lia* S 4 lianus libro ad Scapulam : “ Colimus ergo Tm- „ peratorem fic, quomodo nobis licet. tk ipfx „ expedit, ut hominem a Deo fecundum. ct Jam a Principum obedientia neminero eximi tradunt in cap. 13. Epijl. ad Rom. Chrvfofto- mus verbis: “ Etiamfi Apoftolicus fis, fiKvan- „ gelifia , fi Propheta , five quisquis tandem „ fueris; neque enim pietatem fubvertit ifta „ fubje&io. “ Item Theodoretus, Theophy- ladus, Oecumenius. §. XXXIX. EJi ejus jims pax puhlica. Eft Principatus Civilis finis pax puhli¬ ca. “ Quoniam abliftens a Deo homo in tan- „ tumefferavit, inquit (a} Irenaeus, ut etiara „ confanguineum hoftem fibi putaret-- „ Impofuit iJJi Deus humanum timorem, ut „ poteftati hominum fubječti, & lege eorura „ aflričH aliquid aflequantur juflitise & mode- „ rentur ad invicem, in manifefto poiitum „ gladium timentes. “ Unde tanquam propan cis, & tranquillitatis Vindicibus Paulus (b) obfecrabat omnium fieri orationes „ pro Re- „ gibus, & omnibus, qui in fublimitatefunt, „ ut quietam , 6? tranquillam vitam agamus. “ (a} Lih. p. cap. 24. (b) 1. Tim. 11. 1. 2. §. XL. Pax puhlica capit inflimm ah Ecclejia. Corpora itaoue, eaque quae corporibus adjacent, eorumque motus. ačlionesque fub- jici- 55 jiciuntur Civili Poteftati. In eorum omnium sequilibrio manet pax puhlica Civitatis. Jam feu quies externa, feu motus exterior Civium pendet ab animo, & ab iis, quibus animi af- ficiuntur, affedtibus internis, qui fubfuntEc- clefise aucloritati. Spiritus igitur interior Ci¬ vium , licuti valet ad confirmandam quietem externam; fic quoque valet plurimum ad tur- bandum aequilibrium externum. Unde pax, & tranquillitas puhlica capit influxum abEc. clefia. * Refpice mundi theatrum , & videbis, quan- ta fit vis fpiritus, &Religionis. Acta Marty- lum oftendunt vim Religionis e(Te fuperiorem omni ferro, igne , & potentia; quanquam ad- vertas velim, non folum affečtum fuifle opera- tum in Martyribus, fed vim cceleftem. qua fortes extiterunt Martyres ad reddendum te. ftimonium Religioni. Sed funt fu 32 vires edam fanadsmo , uti obfervabis , fi refpicias ad faeta nagica Dona- tiftarum ; ad fačta tragica recentiora Albigen- iinm , Walden(ium in tota fermeEuropa , Tha- boritarum in Bohemia, faerarum ligarum i» Gallia, Evangelicorum in Germani a. $. XLI. Amplius a pace data Cbriftianis. Antequam Chriftianismus fuilfet Civifate donatus, cogebatur adeo lafere, ut crederen- tur Chriftiani carere Sacerdote, Sacrificio, & Altari, qumfiverint angulos, & latebras, ut D 4 fe 5 * fe Gentilium perfecutionibus fubtraherenf; un- de ("a) Caecilius de Chriftianis: “ Latebrofa & „ lucifuga natio, inquiebat, in publicum mu- „ ta, in angulis garrula; Templa ut bufta „ defpiciunt, deos defpuunt, rident Sacra, „ raiferantur miferi, Sacerdotum honores, & „ purpuras defpiciunt ipii feminudi. “ A quo autera ccepit Chriftianismus pace frui benefi- cio Imperii, fublatum eft, non modo impe- dimentum puhlice prodeundi; fed etiam ti- moris frenum, quo Paftores antea fua cura etiam interiore infra mediocritatem contineri cogebantur, Apparuerunt confpicui Sacerdo- tes, ipforumque gradus, & dignitates, erigun- tur Templa, & Altaria, celebrantur Fefta, & Solemnitates, lit ufus publicus Rituum, & cceremoniarum , fadta eft multorum neceftitas, tum fubfecuta neceftitas canonum, qui ordina- ftnt externam, & puhlicam disciplinam, in qua, ordinanda quam facile, foluto freno ti- moris, fit excurrere limites proprise aučtori- tatis , quisqueintelligit; quamobremin pacem publicam amplius infiuit Ecclefia, a quo eft Civitate donata* (a) Apud Minimum Felicem in O&avio. * Primis temporibus Epifcopatus erat meta perfecotionum , & idem erat, eligi Epifcopum ac Martyrem defignari; hinc Epifcopatus non fufcipiebantur , nifi pio motu charitatis, & fubmiffionis, ut obfervat Fleury Dijc. ir. §, 4. in Hijl. Ecc'. Sed vix data pace Ecclefia? coeperunt expeti 3 tanquain faftigia honorum, 4 57 & dignifatum , ut obfervat Pluquet in Ditiion. hceref. tom. V. cap. 3. ad fecvl. IV. fi,unt Schif- mata , Ccedliano Epifcopatum Carthagiuenfetn invident Botrus, Celefius, Majorinus, Dona- tus , turbant Africam , ita ut turbae tila? ex- preflerint querelam a piillimo Tmperatore Con- ftantino: “Illud mihi permoleftum videtur, u£ ,, in bis Provinciis, quasdivina Providentia ul- „ tro ac fua fponte fub lr.enm fubjunxerit Im* 5, perium, & in illis locis, in quibus crebra „ hominum frequentia verfatur, non modo ,, multitudo ad deteriora defieelat, & distra,- „ hatur diffidiis, fed Epi fcopi etiam discordiam „ inter fe ipd exerceaot. u Ita in fua Diva ad Melchiadem apud Labbe tom. 1. pag. 1405. Eft femper laudanda Pallorum folicitedo cuito- diendi integrum depofitum fidei, & difciplinse* fed noliin definire, an percnffi aurora liberta- tis , & favoris Civilis Epifcopi contra Donatis- tas fervaverint exaclani moderationem. Vide infra §. XLVII. Quanto zelo Chriftiani ex- canduerint contra Paganos, conjicimus inde, quod indiguerint refrigerio Legis Honorii Imp. ,, Sicut Sacrificia prohibemus , ita volumus ,, publicorum operum ornamenta fervari. “ L. 15. de Pagatl. Cod. Theodof. nec tamen Romse furori Chriftiauorum fubductum lit, nifi folum Pantheon (vid. Baron, in not. ad Martyrol. Rom. ad diem 13. Maii verho Dedicatio lit. a) non absque detrimento Architeelorum , & dolo- re ftudioforum antiquitatis. Leo Papa Epifl. 65. ad Anatolium Epif.CP. fua (It eidem, ne negligeret uti Clementia, & propenfione Mar- ciani Imp., aggredique illud orane, quod utile crederet Ecclefiae , ut obfervavit Tillemont. Hijl. des Emp. tom. VI. pag. 286. Sed aufi funt majora. Anatolius coronavit Leonem D j Iinp. 58 Imp. Succeflbrem Marciaui; ficque ftravlt vi- am arbitrandi de Imperio ; Euphemius enim Succeffor Anatolii renuit imponere coronam Anaftalio eiečto Imperatori a Senatu, eo pra> textu quod h*reticus nun podit regnare in Or- thodoxos, nec antea cedit, quam Imperator Icriptotenus promidiTet, fe integerrime fidetn confervaturum ; ut fcribunt Tiliemont Hijl. / ies Emp. tom. VI. pag. 534- Natalis AIex. in Synopli HiJl.Eccl. Šec. v. cap. 6 . art. 8 ■ Verum quid piura, refpiciatur retro , an aperto Mar¬ te Principes potuerint perdere plus, quam len- fini ipiis fubiatuni eit per Cierum V XLII. Unde vi Sitnimi Imperii Junt Principum Ojficia. Confequitur igitur, feneri Principes vi Summi Imperii, & Regiminis Civiiis folicite providere; 1. ne interior Spiritus Religionis turbet pacem puhlicam. 2. ne disciplina ex- terius fe expandens praejudicet Civitati. Un¬ de quum Chriftianismus verus maxime con- gruat Reipublicae , rede provident Principes, ne in dodrina, & moribus patiatur alteratio- nem; rede arcent diffidia, & diffidiorum, Iitiumque feminaria, & fiqua orta fint, rede curant, ut quantocius fopiantur, & mediis legitimis liniantur. s. XLIII. S9 $. zliii. Eo conjilio egerunt Imperatores. Eo confilio convocaruntSynodumEphe- finam Theodofius , & Valentinianus Impp. his enim praeliminaribus utuntur in fua Sacra Cyrillo Epifc. Alex. & Epifcopis Metropolita- nis Provinciarum fcribentes, “ Pendet a Reli- „ gione qua Deus colitur, noftrae Reipubli- cae ftatus, mnltaque inter hunc & illam „ cognatio ac familiaritas intercedit. Nam & „ connexa inter fe funt, & utrumque pros- „ peris alterius fucceffibus incrementa fumit .‘ 4 (a) Eodem confilio fuit celebrata Svnodus Chalcedonenfis; uti colligimus ex Pulcheriae Auguftae Sacra (b) ad Strategum Confularem Bithyniaa, cui Synodi curam commendabat, antequam Nicaea Chelcedonem fuiffet transia- ta, in qua notanter fcribebat : “Intentio no- „ ftrae tranquillitatis eft ante Civiles caufas, „ fančtas Chrifti Ecclefias, eisque dicatos, in „ pace confiftere, &orthodoxam fidem, quam „ continerejudicamus noftrum Imperium, im- „ perturbatam, & immotam ab omni homi- „ num genere cuftodiri. “ Referebant Prae- fečti Marciano Imp. fieri ab Hunnis ingentes apparatus ad bellum inferendum, & ob metum hoftium perturbari, ac trepidare Univerfum Iliyricum. Confiituerat quidem Imperator exercitum in hofies ducere; fed voluit prius £ynodo, confulere iidei, & auferri diffidia. Cur 6 o Cur ifa; rud quodnon crederet, fe fatis fortem ad occurrendum hodi, fi civium animi dif- fideant Reltgione. ? (a) Part. l. Cone. Ephes. cap. 32. apudLabbe. tom. III. pag. 435. (b) Part. 1. Cone. C hale. apud Labbe. tom. IV. pag. 70. §. XLIV. Fa&a 'probarunt Pontifices. Cu ram ex eo confiiio probavit Cselsfbi- nus Papa, in fua Epijt. ad Theodo/ium lmp. qua laudavit folicitudinem Imperatorum no- tanter ex ea caufa, quod fidei puritate fir- mius reddi Imperium crederent: “ in hoc fem- „ per, ait, munimen vedri conftituentes Im- „ perii, fcientes Regnum vedrem fanciae Re- „ ligionis obfervantia communitum firmius „ duraturum. “ (a) Eandem curam probavit Leo Papa, ut ex ipfius Epift. (b) ad Marcia- num Aug. apparet: “ Popolceram quidem,in,* „ quit, a Gloriofiffima Clementia vedra, ut „ Synodum quam ad reparandam Orientalis „ Ecclefise pacem etiam a nobis petitam ne- „ ceffariam judicatis, aliquantisper difterriad „ tempus opportunius juberetis : ut iiberio- „ ribus ab omni perturbatione animis, hi quo- „ que Epifcopi, quos hoftilitatis metus deti- „ net, convenirent. Sed pida pio ftudio hu- „ manis negotiis divina pr3eponitis, & ratio- „ nabiliter ac religiofe Regni vejiri \vinhas ere- „ ditis 6i „ ditis profuturum, fi mila fit in Ev&ngelii pne- „ dicatione discordia: ego etiam vejlris dispofitio- „ nibus non renitor; “ quse addunt lumen di* dis §. praec. (a) Part. 2. Cone. EpheJ. A&. j 1. apud Labbe Tom. UL pag.6i9.(b)22.Edit.QueneUii. $. XLV. Trincip.es debent Ecclejia Advocatiam. Quam hačtenus poteftatem Principibus vindicavimus eam defumpfimus ex relatione, quam habet EccJefia ad Civitatem. SedEc- clefias ratione fui debent etiam Principes Chri • Jtiani benelicium prmfidii, & advocatiae; nam imprimis eft illud officium, ut tutos reddant quosvis, quos donantCivitate; fic David de fiiio fuo Salamone (a) inquiebat: “ Humilia- „ bit calumniatorem-liberabit pauperem „ a potente: & pauperem cui non erat adju- „ tor - - - animas pauperum falvas faciet, „ ex — iniquitate redimet animas eorum. “ Ideo gladium portant, ut ait (b) Paulus, ut fmt bei miniftri, vindices “ in iram ei, qui „ malum agit. “ Igitur prsefidium, & advo¬ catiam, quam debent Principes Civibus, ju- ribusque ipforum; cur denegarent Ecclefiae, a qco illam Civitate donarunt ? Deinde illam potiore jure debent Ecclefia?, quod ejus aquis baptismatis renati contraxerint debiturn filialis reverendae erga illam, pro qua nequeunt pa tj vel m** tfa vel injulle opprimi Matrem, vel ei deelle, quod reliquis non denegant. (a) Pfal. 71. v. 4. 12. 13. 14. (b) Rom. XIII. 4 * * Iftud Chriftianorum Principum officium aguovit Conftantinus M.unde, ut refertEufe- bius lih. 4. de vita ejusdem cap. 54. ‘ £ cuin ££ Epifcopos aliquando convivio exciperet, fe £t quoque Epifcopum efle dixit, his fere verbis ,, ufus nobis prgefentibus: vos quidem in iis ,, quae infra Ecciefiam ,• ego vero in . lis , quce „ extra geruntur, Epijcopus a Deo Jum con- ,, Jlitutus. “ Conftancini iolicitudinem imitari pofteros ejus Tmperatores, femper expetiit Ec- cleiia. Profedo Caeleftinus Papa Epijl. ad Tbeo- dojiutn Juniorem ad cuftodiam fidei contra erro- rem Neftorii excitat ipfum exemplis Abrahse, Moyfis, Davidis, quam Epijtolam fuffragio fuo prebavit Synodus Epheiina A&. 11. Vid. part. 2. A£tor. apud Labbe toni. III. pag.619. Jfodem pertintnt iaudes, quibusImperatores or- nat Leo Papa : affirmat eundem Theodofium Juniorem gaudere, fibi ££ non folum Regium, fed etiam Sacerdotalem, animum inefle: ££ Epijl. ad eundem Ang. 21. Attribuit Leoni Jmperatori Sacerdotalem, & Apojlolicum animum, Epijl. 125. Ipfum ££ ad totius mundi pacem ,, Chalcedonenfis Synodi, Cujlodem ££ vocat, Epijl. ad eundem Aug.\ 122., ut excitet ad defenfionem ejusdem 6ynodi, quam retradari nonnulli pertendebant. Vocat Marcianum Cujlo- dem fidei, Epijl. ad Andtolium Epif. CP. 106., di ad confirmandos Eundem, & ejus Conjugem Pulcheriam Auguftam affirmat, iptis ££ non fo- „ lum Potentiam Regiam , fed etiam Sacerdo - talem -iuefle dodritiam; ££ Epijl. ad Pul- Pul - 6 * Vulcheriam Aug. 90. & ai t, “ipfis fervorem fi« „ dei divina infpiratione conlerri; “ Epijl. ad Julianum Epijc. Cmfem 88- Edit. Ouentllii. Objiciebant Donatifte : “ Non in veni Mir ,, exemplum in Evangelicis , & Apoflolicis li- ,, teris , aliouid petitum a Regibus terras pro ,, Ecclefia contra inimicos Ecclefias; “ refpon- det Auguftinus Epiji. 93. alias 48, ad Vincen- tiurn debuifle expleri prius prophetiam: “ A iti* ,, terunt Reges terr*, & Principes convene- runt in unum adverfus Doininum, &adver- fus Chriftum ejos, “ hinc fequi praefidium Ecclefia? a Principibus, ad quos nune Chriftia- tios percinet illa prophetia: •' Et unne Reges ,, intelligite , eruditnini qui judicatis terram , ,, fervite Domino in timore. “ Ceterum non elt prseteimittendum, quod feribit Auguftinus Epiji. 186. alias 50. ad Bonifacium Comitepi: „ yuis mente fobrius Regibus dicat, Nolite ,, curare in Regno veftro, a quo teneatur, vel 35 oppugnetur Ecclefia Domini veftri: IjJon ad ,, vos pertineat in Regno veftro, quis velit ef- ,, fe five religiofus five faerilegus: quibus dici „ non poteft: Non ad vos pertineat in Regno ,, veftro, quis velit pudicus efte vel impudi- „ cus V (Jur enim cum datum ftt divinitus ho- ,, mini liberum arbitrium, adulteria legibus ,, puniantur, faerilegia permittantur ? An fi- ,, dem non fervare levius eft animam Deo, „ quam foeminam viro ? “ Cogita alias inftan- tias, & intelliges, Principes portare gladium , ficut in vindi&am aliorum criminum, fic ia vindičlam criminis contra Religionem. Vid. Natal. Alexau, Diff. UL Elijt. Eccl. Sečni. XIII. & XIV. §. XLV£, h §. XLVI. Obje St um Advocatiad Audoritas Ecclefice eft fpritualis, & fpi- rituales parit efiedus; parit vero efledus temporales temporalis poteftas Civilis (a). £c- clefia regitur credendis, & agendis. Agendis cbntravenitur voluntate. Igitur Principes, ut Advocati Eccleilae, rede adigunt fandione civili ad obfervantiam agendorum. Credendis contravenitur vel ignorantia, vel errore con- trario intelledus. Igitur quum intelledus emendetur magifterio , & non pcenis; Princi¬ pes , ut Advocati, rede provident, ut igno- rantes discant, quas ignorant, & errantes de- difcant, in quibus aberrarunt. Sed feu igno- rantia, feu error intelledus poteft effe effedus voluntatis, quae fola poenam patitur; lit enim, ut quidam ignorent, quia discere negligunt: ut alii errent, quia regi potius amant proprio jpraejudicio, quam Ecclefiae audoritate, qua- tes funt hasretici; tune Principes Sandionibus Civilibus tollunt torporem, & excitant dis- cendi ftudium; errantium vero frangunt te- meritatem, & pertinaciam ad refipifcendunu C a) Supra §. X. XXXIX. $. XLVI[. Adhibenda moderatio in uju. Eft fmis poteftatis Civilis pax publica. Igitur Principes vi Summi Imperii inspiciunt, & es & moderantur eos Ecclefise motus errorum, & criminum externos, qui pares funt turban- dse pači publicas; curiofius non inquirunt in¬ terna hoininum, nec fe ingerunt externis, fi- qua indifferentia funt ad pubiicam pacem. Officium Advocatias Ecclelia; excitat Prin¬ cipu m Chriftianorum foiicitudinem etiam dr¬ ča interiora, item externa, quae non connec tuntur adeo cum publicis; attamen modera- tione utendum eft; nam renuit imprimis (a) fvftema Chrifti vim, & coadionem; Princi- pum deinde favorem erga Ecclefiam, & ri- gorem contra ejusdem adverfarios extitiffe bo- nis caufam abufus, malis caufam aufus, refe- runt Hiftorite. (a) Supra §. Vlil. * Anior proprius, & ftudium captandss famas fuit femper appetitus prasdominans in ho- roinibus, evafic etiam in Chriftianis potiilinium, a quo ceffarunt perfecutiones, quas reprimebant affečtus, & a quo Principes cceperunt donare luos favores Cultoribus fidei, & pietatis. Inde conceptum eft ftudium excellendi, funtquepar- ti efFectus multiplicis abufus. Non defunt ex« empla ; fic ftudium captandse famse pietatis peperit fuperftitiofos cultores IVI arine Collyridia - nos , tefte Epiphanio hceref. 79., peperit Dis- calceatos, tefte Auguftino lib.de hceres.cap. 68., Studium affeflanda? obfervantiaa discipiinaris peperit fcbisma Donatiftarum : affečtandi horro« ris in Arium peperit C olluthianos , tefte Epi* phamo hceref. 69. & Philaftrio hceref. 88., Stu¬ diom. denique excellendi contra Apollinarem E dedu- 65 deduxit Theodorum Mopsvetlenum ad jacicn- da fundamenta Nejlorianismi; contra Neflo- rium deduxit i£utychen ad fundandam novam ha;refim. Contra rigoT gladii Civilis dedit Donato caufam infpiraudi fuis fanatismum martyrii, quo occupati Circumcelliones replebant cadi- bus Africam, & ie occidendos ultro offerebant Aggrefloribus. Fiebant reciprccse querelse: conquerebantur Donatiftae, ie fuggeftiorjibus Ofii, di Catholicorum inauditos duci ad fup- plicia; a fe repellebant querelas Catholici cau- lam perfecutionis, & rigoris rejicientes in Do- natiftas, ut conftat ex Auguftino lih. I. contra Epijt. Parmeniani cap. 7., & tune tandem ae- mulatio finem accepit, quando Genfericus Rex Wandalorum Arianus dira perfecutioue afflixit seque Catbolicos . ac Docatiftas. Aliae quoque hsereies poft anatbemata Jicclefise, & pruicrip« tiones Imperiales tune tandem intermiferunt, quacdo fervor Legum , & anathematum ccrpit verlari circa aliquam novam haereiim. Vid. infra $. XCII. §. XLVIII e Unck efi v.exus Ecclefta Sr 5 Civitatis. Nexum itaque Eccleiiae & Civitatis col-, lige ex verbis (a) Ilidori Hispalenfis : “ Prin- „ cipes fečuli nonnmquam intra Kcclefiam po- „ teftatis adeptae culmina tenent, utperean- „ dem poteftatem disciplinam Ecciefiafticam „ nuiniant. Ceterum intra Ecclefiam Pote- „ flates necefiarise non effent, nifi ut quod » non praevalet Sacerdos efficere per doElrince pjermo- f potius, ut fcribit (b) Epiphanius, “Alexan» „ dri fandiffimi Alexandriae Epifcopi ftudio, „ & hortatu, “ & ut addit (c) Joannes Lau«i nojus, adlaborante Ofio Cordubre Epifcopo, cujus legatio, & opera a Conftantino fopiendas haerefi in fuo fonte adhibita in caffum cecide- rat? Alexandrum, & Ofium ante Synodum Nicaenam contra Arium adlaboraffe, legimus; Silveftrum adlaboraffe, non legimus. Vero- fimilius igitur tub verbis obfcuris : Ex Sacer- dotum Jententia, veniunt Alexander, & Ofius, & alii, quifruftra laborarunt, quam Silvefter, quem necdum fe caufae ingeffiffe, legimus. (a) Lib. i. Hijl. Eccl. cap. i. (b) Hče¬ re/. 68. (O Epi/, ad Ludovicuni Habertunt Mommorium. * Natalis Alex. Bij/. XI. art. i .in Hi/. Eccl. Secul. IV. miratur quod Launojus S.Epi- phanium faciat Rufini Interpretem, qui in re¬ bus ad Nicaeni Cuncilii Hiftoriam percinenti- bus ita aberravit a vero, ut Arium in Synodo INicaena poft mortetn fuam damnatum fcribat, qui decem adhuc annis poft Synodum illam vi- xit. Deinde ait effe iueptum, colligere Ni- camum Concilium non fuifle convocatum ex fententia Silveftri , idque non fignificari Rufini verbis: Ex fententia Sacerdotum , quia ftudio, & hortatu Aiexandri Epifcopi convocatum eft; quafi vero Alexander nou potuerit hortari, & logare Imperatorem, ut audoritatem fuam ad convocandum Concilium interponeret , & Con- ftantinus fubinde rogare Silveftri fententiam, ut illud convocari annueret. Ver um 78 Verum concedamns, Epiphanium erraile in circumftanda mortis Arii; funt tamen veri- fimitia, quse fcribit cle illius Synodi con voca- tione. Miferat Conftantinus O ti um Cordubae Epifeopum Alexandtiam, ut diflidia Arium iuter ik Alexandrum componeret, ut referunt Eufebius lib. 2. de vita Conjlantini cap. 62. Socrates lih. 1, Hi/L Eccl. cap. 3. Theodoretus lib. 1. Hijl. Eccl. cap. 7. Sozometius lib. i.HiJl. Eccl. cap. 1 j, eamque Legationem Otlum obi- vifle absque Sil vedri autftoritate, probat laud. Natalis Alex, lbid'. DijJ. X. prač. Quid vero- fimilius, quam quod non obtento fine fuse le- gationis & Ofius Legatus & Alexander illius Ecclefise Epifcopus renunciantes fua A Synodo Damafus Romae, Nedlarius Con- n ftantinopolis &c. “ - Sed haec levia funt. * Affentior 1. Synodo VI. ? Damafum obftitifle Macedonio, non quod juflerit con vo- cari Sycodum CP. 1., fed quod Macedoniutn in Concilio Romano damnaverit, & libellum ea de re Synodicum ad Paulinum Epifcopum Aatiochenum dederit, Jsoa deferro 2. iliis Codi- 83 Codicibus incertae antiquitatis, & anfloritatis contra fidem certam hiltoricam Actoium C. C P. 3. Šibi efle ejusdem ponderis Nili, ac ni- hiii au&oritatem , quem infiaities hallucioatum effe in Hiftoria Conciliorum, adnotarunt viri Eruditi, ait Natalis Alex. Dijf. XXXVI. in Hijt. Eccl. Secul. IV. cujus Art. 1. demonftrae Conciiium CP. 1. inconfulto Damafo fuifle con* vocatnm. LXII. Calejiinum convocajje Ephjinum, non probat , 1* Lupus. Conciiium Ephefinum fuiffe convocatum a Casleftino Papa, probat Chriftianus Lupus inde; 1. quod Gelafius Papa in fua Synodo Rom. I. dicat, Conciiium Ephefinum de con- fenfu Caeleftini Papae fuiffe indidum : 2 . quod Synodus in variis ad varios Relafionibus af- fidue dicat, fe conveniffe fecundum canones ; atqui canones Apoftolici, & Divini non per- mittebant Synodum Generalem celebrare fine Pontificis audoritate , & confenfu: 3. Quod Hincmarus Epifcopus Remenfis univerfim (a) afferat, Generales Synodos “ Apoftolicae Se- „ dis juflione, & Imperiali convocatione fem- „ per olim fieri confvetas. “ Verum Gelafius 1 . afferit duntaxat, “ damnatum Neflorium „ confenfu Beatifiimi Caeleftini , mediante „ Cyrillo Alexandrinae Sediš Antiftite. “ Sunt autem disparata damnare , & indicere. Quod Hincmarus afferit, illud quaeritur, & ego F 2 ne- 84 nego. Ad fecundum infra (b) habes folu- tionem. (a) Epifl. 33. cap. ao. (b) §. LXXIII. §. lxiii. Non 2. Bellarminus, Idem probat Bellarminus inde; I. quod Prosper (a) indicet, Synodum Ephefinam fadam effe Cyrilli induftria, & Caeleftini au- doritate: 2. quod idem conftet ex Evagrio (b) : ex Epiftola S. Caeleftini ad Cyrillum, quae habetur inter opera Cyrilli: ex Photio (c) qui afferit, Cyril]um, profedum effe ad Concilium, tanquam Sediš Apoftolicae Lega- tum, quod ait effe argumenta , iliud non fuif- fe convocatum absque Pontiiicia audoritate. Verum Prosper ad annum 451. narrat qui- dem: “ congregata apud Ephefum plus du- „ centorum Synodo Sacerdotum; Neftorium „ cum haerefi nominis fui “ fuiffe damnatum ; fed non narrat, a quo fuerat convocata. Re- fert exordia Neftorianismi ad annum 428. & fcribit: “ Neftorii impietati novum errorem „ Ecclefiis inducere molientis praecipuam Cy- „ rilli Alexandrini Episcopi induftriam, & „ Papae Caeleftini repugnaffe audoritatem ; e< fed haerefi repugnare non eftindicere, vel ju-- bere indici concilium. Repugnavit Caele- ftinus datis primum ad Neftorium literis, dein eoačta Romaš Synodo , & lata in haereticum * fenten- *5 fenfentia, nifi tempore condido refipifceref, & demandata fententia? executione Cyrillo A- lexandrino, fed Svnodum Ephsfinam non con- vocavit. Illius delegationis meminit Caelefti- rms in Epijt, ad Cyri'Ium , quam laudat Bellar- minus, r.ec in ea agit de convocanda Syno- do. Evagrius fimiliter loco, quem laudat Bellarminus, non agit de Synodi convoca- tione. Denique ex iis, cjuse fcribit Photius, fequitur duntaxat Caaleftinum concurrifle ad £>ynodum convocatam, cujuscunque demum fuerit convocata audoritate. (a) In Chronico. (V) L ib. i. Hi/l. cap. 4. (c) Lih. de 7. Synodis. §. LXIV. Non j>. Diurnnm Romanum. Diurnum Romanum in Allocutione Ro¬ mani Pontificis ad Epiicopos, Presbyteros, & univerfam plebem Dei, praemiffa mentione primorum Conciliorum Generalium, addit: s, Quibus duobus univerfalibus , ver era n d is- „ que Conciliis, tertium Generale ducento- „ rum Sandorum Patrum acceffit Concilium, „ quod fub principalis quidem memorise Theo- „ dofio Augufto fadum eft, ex audoritate „ tamen Caeleftini Apoftolicse Sediš Antiftitis „ cum B. Cyrillo Alexandrinae Ecclefias Prae- „ fule. “ Verum non repugno, Concilium E- phefmum fuiffe fadum audoritate Caeleftini, F 3 qui 8 (c): “ Unde fi Pietas vedra fuggejlioni ac fup- „ plicationi noftrae dignetur annuere, ut infra , 5 Italiam ha beri jubeatis Epifcopale Conci- „ lium, cito auxiiiante Leo poterunt omnia ®7 >5 fcandala, quse in perturbationem totius Bccle- „ fiae funt commota, refecari. 4 ' Hac non jujfio- ne, aut mandata , fed fuggeftione, & fupplica- tione effecit Pontifex, quod Synodus Ephe- fi fuerit habita, quae abiit in latrocinium, cui ut remedium obtineret, obferva quam imperio- fe egerit fuo, & Synodi Romanae nomine (d): “ Omnes partium noftrarum Eccleiise, „ omnes Manfvetudini vedra? cum gemitibus, „ & lacrvmis fupplicant Sacerdotes, ut-- - „ Generalem Synodum jubeatis intra Italiam „ celebrari. „ Sed gemitus, & lacrymse Occi- dentalium non emoliverunt obduratum Theo- dofii animum; moverant Marcianum Augu- ftum, cujus vix affumpti ad Imperium prima cura fuit illius Synodi convocatio, ita ut eo- dem exempIo & fuam afiumptionem ad Im¬ perium & Synodi convocationem Leoni (e) fignificaverit. Sedeš itaque Apoftolica decre- vit, ut dixit Gelafius, quia Synodum necef- foriam judicavit; Leonis jujjione , ut ajunt Maefia? Epifcopi, convenerunt Chalcedonen- fes, quia ut fcribit Ado in Chronico, “ Leo- „ nisPapae indujtria celebratum eft Chalcedo- „ nenfe Concilium, “ vel ut fcribit, Sigeber- tus, quia, convocatum eft, 44 inflantia Leo- „ nis Papae, Jubente Marciano Imperatore. 44 (a) Epifl. ad Leonem Imper. (b) Epifl. ad Epifcopos Dardanice. (c) 23. (d) Epifl. ad, Theoiof. 40. (e) Epifl. poji Leoninam 57. F 4 §. L XVL n $. LXVI. N on Vigilius CP. 11. Concilii CP. II. convocationi confenfe- rat quidem Vigilius Papa, ut conftat ex ip- f us Epift. ad Eutychium Patriarcham CP., & Epifcopos fub illo conilitutos : “ Veftrum de- „ fiderium cognofcentes annuimus, ut de Tri- „ bus Capitulis, ex quibus quaeftio nata 3, eft, fado fingulari Conventu , fervata aequi- „ tate, mediis facrofandis Evangeliis, colla- „ tionera cum unitis Fratribus habeamus, & s, finis detur placitis Deo, & conveniens his, 9 , quas a Sandis quatuor funt definita Conci- 3, liis. “ Eam Epiilolatn fcripfit Vigilius qua- tuor menfibus ante Synodum. Verum quia Vigilius annuerat ea lege, ut exa»quato Lati- norum Epifcoporum numero Graecis Antifti- tibus illa Synodus haberetur, ut ipfe teflatur in Conjlituto , & Juftinianus Imp. morje irm patiens contra ea pada conventa voluerit fia¬ ti m Synodum, fuum confenfum fubtraxit Vi¬ gilius , ac degens tune Conftantinopoli nec per fe, nec per fuos Legatos voluit adefle Synodo. $. LXVII. Non Agatho CP, IR Concilii CP, III. celebrandi confilium concepit primum Flavius Conftantinus Imp., & 89 & ad concurrendum movit Agathonem, ut in- telligimus ex ipfius ( a) Sacra ad Donim , quae, interea mortuoDono, reddita fuit ejus fucceifori Agathoni: “ Adhortamur veftram „ paternam Beatitudinem per praefentem no „ Hram piam Sacram dirigers viros — indu* „ fos perfonam veftras Apoftolicas Sediš - - „ & omnem audoritatem habentes, quatenus „ convenientes cum hic pofito — Patriarcha, „ & Macario — Patriarcha Theopolitanae Ci- „ vitatis perfcrutentur &c. “ I tem ex ejus dem (b) i Sacra ad Georgium Patriar. CP. “ Jara „ enim fuper hoc adhortati fumus per pios „ noftros apices adhuc inter vivos exiftentem „ & Donum — (Sr illo de hoc feculo migran- „ te, Agatho fandus nuper ordinatus — hu- „ jusmodi noftros fuscipiens apices, deftina- „ vit in praefenti propriam ejus indutos per- „ fonam. “ (a) Apud Lcibbe toni. VI. pag. 594. (b> Ibid. pag. 599. §. LXVIII. N on Hadrianus 1. Nicanum II. Similiter ex Divali Sacra Conftantini& Irene (a) ad Hadrianum Papam: “ Et roga- „ mus vettram paternam Beatitudinem - - - „ ut det feipfam, & nullam tarditatem fa- „ ciat-11 enim non potuerit afcendere „ huc - - - eligat viros - - - ut inveniantur ex F 5 »P«’ 90 „ perfona facrae & paternae veffrse Beatitudi- „ nis hic; “ colligimus Nicasni II. Concilii promotorem non fuiffe Hadrianum I., ut quid enim rogaretur accedere, fi ipfius mandato, & convocatione congregabatur ? Sed ipfe Ha- drianus expreffe Concilii illius promotorem laudat Tharafium Patriarcham CP. EpijL ad eundern: “ Porro poli confeffionem fidei ve- „ ftrae notum fadum eft nobis , quod veftra „ venerabilis Sanditas pojtulaverit ab Ortho- „ doxis, ac Zelatoribus, & propugnatoribus „ veritatis, piiffimis videlicet Imperatoribus j, noftris, quod fieret Univerfalis Synodus, „ & repromiferint coram omni populo Chriftia- „ no Supplicationi vejim pie annuentes, Syno - „ dumque in Regia Urbe fieri dejinientes. Nos „ autem, quemadmodum & in ipfa Diva con- „ tinebatur juflione, diledos nobis & appro- „ batos atque prudentes Sacerdotes, pro fta- „ tu facrarum imaginum, ut prisco illis partl- „ bus ordine conftituantur, cum magno de- „ fiderio, & maximo gaudio deftinavimus . il Quibus prodit fatis Pontifex , fibi novam ac- cidiffe illius Concilii convocationem, fe in- fcio, vel plane non cogitante , fuiffe affump- tam & perfedam. Quod magis elucefcit ex Tharaiiii Epiftola ad Hadrianum, qua fignifi- cat Pontifici, tune primum non fuiffe fuscep- tum confilium Synodi celebrandae; nam “ per „ nutum, ait, & zelum divinum fideliffimo- M rum, & piorum Imperatorum Seffio Svno- s? 91 5 , di fada eft. Sed gnidam ex infenfatis fen- „ iibus moti, turbationemque intra fe facien- „ tes , exurgere nos fecerunt e confeffu : & „ prohibiti, mo anno taciti manfimus. At vero „ anno transado, rurfus Deo amabiles Epis- „ čopi congregari in Nicaenfium clara Metro- „ poli Bithynenfium provinci* a piis Impe- , ratoribus noftris juffi funt. “ (a) Apud Labbe toru. VII. pag. 31. 32. * Ex his, & allis bačtenus diftis raanife« fto apparet, quam temere afferat Severinus Bi- nins apud Labbe in notis ad Concilium Nicanum 11. lit. a. v er bo: Concilium: “ Hac facrofaneia ,, Synodus , prout in reliqnis anterioribus „ Conciliis Univerfalibus obiervatum eft, ro- „ gatu, auxilio, & opera Iraperatorum , juffu „ autem, & auctoritate Hadriani Pontificis in- 5, dičta, & celebrata fuit.,, $. LXIX. N on Hadrianus II. CP. IV. Concilium CP. IV". convocatum eft a Ba- filio Augufto, jubente Hadriano II., qui fcri- bebat Epiji, ad eundem Bafilium relat » Ati. 1. „ Volumus autem per veftrae Pietatis indu- „ ftriam Conftantinopoli numerofum Concilium „ celebrari,“ ftylo fcilicet Jonge alio, quam quo ufus erat Leo ad Theodofium (a). Sed Synodus illa cellebrata fuit anno 869. > quo Pontifices audi temporalibus Dominiis Tri- regnojam eminebant, & quo fpuriis merci- bus Ifidori Mercatoris Sacra coepsrat inverti disciplina ; attamen jubendo Hadrianus teflra- tus efl, illam convocationis folennitatem an- tecedenter fuiffe exercitam ab Imperatoribus, & non a fuis Praedecefibribus, unde praeter ftvlum novum non eft aufus aggredi novura etiam convocationis fadum. (a) Supra §. LXV. §. LXX. Non obftat Dscretum Leonis X. Leo Papa X. in Concilio Lateranenfi V. decrevit Sacro approbante Concilio, “ Solum „ Romanurn Pontificem, tanquara audorita- „ tem fuper omnia Cor.ciiia habentem, Con - „ ciliorum indicendorum, transferendorum, ac „ disfoivendorum plenum jas Č? potejlatem ha- „ bere, nedum SS. Patrum, & aliorum Ro- ,, manorum Pontificum etiam Praedecefforum „ noftrorum, facrorumque canonum decretis, „ fed ex propria etiam eorundem Concilio- „ rum confefiione &c. “ Non inficior, Leo- nem X. ficut aliorum, fic indicendorum Con- ciiiorum audoritatem exclufive voiuifie fibi aflerere; aftid tune folum jure fecifiet, quan- do tam faci!e allegare, quam appeliare decre- ta Conciliorum, Pontificum, & SS. Patrum potuifiet. Illius Concilii Ada nunquam re- ceperunt Galli (a). 9$ (a) Vid. Joann, Doviat Pranot. canonic. lib. 2. cap. 7. $. 10. Joanu. Opftraet de ločil Theol. Dijf. IV. gucejl. IV. mm. 20. $. LXXI. Non Epifi. VIU. Pelagii 11. Pelagius II. Epifi. ad Epifcopos Conftan- tinopoli congregatos fcripfit: “ Relatum eft, 95 joannem Conftantinopolitanum Episcopum „ Univerlalem fe fcribere, vosque ex hac Jiia 9, prcefumptione ad Synodum convocare Gene- 99 ralem : cum Generalium Svnodorum con- „ vocandorum aučtoritas Apoftolicae Sedi B. „ Petri lit tradita. “ Ex quibus verbis Pon- tificii concludunt, Papam exclufive habere aučloritatem convccandorum Conciliorum. Verum Pelagius non tam fačtum, quam fačti confilium reprehendit, ut apparet ex verbis cit. Convocaverat enim Joannes Concilium Generale, non utEcclefiae neceffitati ferviret, led ut fenfim convocando Concilia occuparet jura Primatus, ad quem pertinere convocare Concilia, fupra (a) afferuimus, & fpoliaret Romanos Epifcopos, quibus jus Primatus quaefitum eft. Non aliam fuiffe mentem Pe¬ lagii II. colligimus etiam ex fačto Hadriani I., qui (b) laudavit Tharafium poit Joannem ejusdem Sediš Epifcopum , quod audtor fuerit Conftantino, & Rene convocandae Synodi Nicaente II., laudavit vero, quod ex alio confilio egerit, videlicet non ut propriae fer- ' virefc 94 *®i£9££3C2>f viref smbitioni, fed ut Ecclefiae neceflitatr pradtaret officium. (a} §. LV. (b) Supra §. LXVIIL §. LXXII. Non qnerela Lucentii Legati. Pro jure exclufivo Pontificii alleganf paffim Lucentii Legati Romani querelam, & proteftationem contra Diofcorum initio Corci- lii Chalcedonenfis, qua inftabat: “Judicii fui „ ipfum neceffe eft reddere rationem, quia „ cum nec perfonam judicandi haberet, fub- „ repfit, & Synodum aufus eft ,1'acere fine „ audoritate Apoftolicae Sediš : quod rite „ nunquam fadum eft, nec fieri llcuit. “ Sed manifeftius eft , quam ut iterum ccgamur pro- bare, Lucentium non agere de Concilii con- vocatione; utique non ignorabat, illud Con- cilium Chalcedonenfe, in quo exiftebat Lega* tus, fuifle convocatum a Marciano Imp., & aliud Ephefinum latrocinale, de quo ioque- batur, tulile convocatum a Theodofio Imp., adeoque ex caufa convocationis non poterat agere contra Diofcorum. Lucentius itaque k> quebatur de celebratione Concilii Ephefini 1L, & conquerebatur, Diofcorum voluifle celebra- re Concilium Generale, quale fuit convoca- tione Ephefinum II., absque audoritate Sediš Apoftolicae; aufus enim fuit, excludere Le- gatos Romanos, quod in capto confilio eos 9$ fibi repugnaturos timeret; quod, nos quoque affirmamus, “rite nunquem fadum eft, nec „ fieri licuit, “ nam non habetur Concilium Generale, nifi caput cum membris conveniat. * Concilium Ephefinum ji. fnifle convo- catirni a Theodofio Juniore, teflis eft Leo Epijl. ad Theodoj. Ang. z 6 . Epijl. ad EpheJ. II. Syn o- dum 29. Epijl. ad Juiianum Epifc. Coenfem 31. Epijl. ad Flavianum 32. Vid. Jupra f. LXV. %. lxxiil JV o k Canon e s. Sacri Canones attribuunt audoritafem convocandi Concilia Sedi Apoftolicae, ut ha« bent Capitularia Regum Francorum (a): “ Le- „ gitima Synodo fuo tempore Apoftolica au* „ doritate convocata, cujus juflione Domini, „ & meritis B. Petri ApoftoJi, finguiaris con- „ gregandorum Conciliorum audoritas, & SS. „ Canonum, & venerandorum Patrum De- „ cretis multipliciter privata tradita eft pote- „ ftas. “ Et Gratianus in Decreto Dijtinclioni XVII, iftum titulum praefmt: “ Audoritas „ vero congregandorum Conciliorum penes ,, Apoftolicam Sedem eft; “ quapropter con-? jicimus eam dodrinam aevo Gratiani fuifle communem, & ab omnibus receptam. Veruru haec fpedant ad pofteriorem disciplinam. Se- parato Orientis Imperio ab Occidentali, hoc- que pofteriore infuper in plura Regna divifo, koji erat amplius in unius Ptincipis poteftate omnes 95 omnes Chriftiani orbis Epifcopos in unum Jo- cura congreeare. Circa idem tempus invedas funt Decretales Ifidorianae, & pep illas čredi cceptum eft, audoritatem convocandorum Conciliorum exclufive effe penes K orna n um Pontificem, ita ut tandem in BiSlatu vulgo Gregorii VIL inter fpeciales pra?rogativas Ro¬ mano Pontifici competentes haec etiam his ver- bis exprimatur : “ Quod nulla Synodus abs- „ que praecepto Summi. Pontificis debet Ge- „ neralis vocari. “ Profedo Gratianus XVII. fuam affertionem probat ex falfis be- cretalibus Pfeudo-Iiidori can. I. ex fuppofiti- tia EpiftolaMarcelli ad Maxentium tyrannum: can. 2. ex corrupta a Pfeudo - Iilaoro Epiftola Juiii contra Orientales. (b) . (a) Lih. 4. Capitul. cap. is. (b) De il- larutn becretalium iuppofitione vide van Es- pen in Commetit. in Gratian. Dijl. XVII. Do- viat Prcenot. Canonic. lib. 2. cap. 27. num. 19 . $. LXXIV, N on cloffrina SS. Rajmundi, Tboma. Scribit S. Raymundus de Pennafort (a): „ Solus Papa poteft Generale Concilium con- „ vocare;“ & S. Thomas Aquinas (b): “E£ „ ideo ad Jolam audoritatem Summi Pontifi- „ cis pertinet nova editio Symboli; ficut & „ omnia alia quaa pertinent ad totam Eccle- „ fiam, ut congregare Sjnodum Generalcm , & 9r „ alia hujusmodi. “ Verum ficuti diximus ad capifulare, & ad Gratianum, fic repJica mus, Sandos illos loqui juxta disciplinam iliius temporis. Raymundus in Codic.e De- cretalium Gregorii IX., quem compilavit, exhibuit audoritatem Pontifieis, non qualis reipfa erat, fed cum incrementis, quae feu beneiicio Decretalium Ifidori, feu abufu tem« porum Pontifices acceperunt. Aquinas cit. loco probat fuum affertum ilio argumento, quod majores, & difficiliores caufae pertineant ad audoritatem Summi Pontifieis, & id affir- mat audoritate Gratiani referendo G ad De- creti Dijt. XL1IL , vel potius ut rede in margine adnotatur, ad can. Omnis. oppreffus. S. Cauf. II. qu. 6 ex fupofititia Decreta i Anacleti Papae, qua caufae Majores Pontifici- bus refervantur. (a) Lib. 3. tit. de different. Offic. num. r* 00 a. a. qu. 1. art. 10, §. LXXV. Non S. Antonini. S. Antoninus Archiepifcopus Florentinus (a) feribit: “ Nec Concilium Generale poteft „ congregari fine adoritate Romani Pontifi- „ cis: nec aliquid valet ordinatum in illis, „ nifi ordinetur a Papa, ut patet Dift XVII. „ c. 2. per totum . Omnia praedida dixerunt, n & crediderunt omnes SS, Dodores, & Pon* G »tifi- 98 „ tifices tam Graeci, quam Latini, & Con- „ cilia Univerfaiia, qu* ceiebrata funt tam in „ Oriente, & Occidente, quae fuerunt legi- „ tima concilia, non Conciliabula, & Syna- „ gogae Satan*. “ Ex eodem principio, ficut alii, fic etiam Antoninus rejecit (b) Concilium Pijanim': “Per Pifanum Concilium, ait,vel „ Conciliabulum, cum non effet alicujus eo- „ rum, qui fe gerebant pro Pontifice, au- „ doritate congregatum &c. u Sed Florenti- nus Prteful deceptus eft can. 2. Difl. XVII ., ad quem refert fe, quique eft ex corrupta Julii Epiftola. Ceterum accedant, quae pro Concilii illius cecumenicitate Pifae dixit Ger fonius in Ser m one eorain Alexandro Papa in die Ascenlionis Domini: “ Non vocavit Pa- „ pa, fuit Conventiculum. O ridenda , & „ irrationabilis omnium ratio! Neque veroad 59 99 99 99 *> 99 99 59 59 quatuor ilJa Conciiia, qu* in Adis Apo- ftolicis defcribuntur, Petrus vocafie me- moratur. Neque Svnodus Nicaena juffu Silveftri, fed Conftantini convenifle legitur, Ad quintum Univerfale Patrum Concilium contra Theodorum Neftorii discipulum, nemine convocante fefe Patres exhortati funt. Fuere ergo Conventicula ? Cave di xeris. Coluntur tanquam Evangelica. “ Ca) 3 .. Part. Ckronic. Tit. a. cap. 3. §. 1. (b) Ibid. tit. 32. §. 11. * Obferva , eo etiam tempore non ita fuifTe creditum, pertinere eaccluiiue au&oritatem con- vocan- 99 vocandi Concilia ad Sutnmum PoRtificem, ut, non poffe aliter fubinde convocari, non crede- rent. Tn dido Conciiio Pilano Sejf. IV. Epi- fcopus eledus Verdenfis a Roberto Bavaris Du- ee in Romanorum Regem eledo miffus inter Oucejliones XXIV., qua? leguntur cum Refpon- fionibus in Adis Concilii Pifani ex Codice Gern- meticenfi primum editse tom. VI. Spicilegii , & apud Labbe, feu inter difficultates contra ea, quse in Gregorium XII. a Cardinalibus gefta funt, etiam illam pofuit quod Concilium > J ifa- aum non fuerit a Papa convocatum. Refpon- dit Sejf. VII. Petrus de Ancharano Dodor Bononienfts, ubi Concilium eft convocandum in caufa fidei, & fchistnatis, quDe aliter finiri non poteft; Papa unicus illud congregare non vult, negligit , aut non poteft, quia forte furiofns vel alia ratione, non ejfe dubium quin Cardinales hoc pojfint. Addit hanc notabilem rationemi “Nec ejl de fubjlantia Concilii, quod. ,, convocans habeat audoritatem fuper Con- „ cilium : ficut Archiepifcopus vocat Conci- „ lium , “ quod tainen ipfo fuperius eft, “ quia „ de eo appellatur ad Concilium . can. Multis. „ DiJl.XVII. “ Sic du* partes Capituli vocanc Capitulum , & tamen Capieulum eft fuperius. Ita de Ancharano. Patres Concilii Conftan- tienfis Sejf. XXXIX. celebri Decreto t _ Frequens, decreverunt celebranda Concilia , primum a li¬ ne illius Concilii in quinquennium immediate fequens, fecundum vero a fine illius immediate fequentis Concilii in feptennhim, & deinceps de decennio in decennium perpetuo, in vim cujus Decreti habitum eft Concilium Senenfe iub Martino V. poft quinquennium; & inde poft feptennium Bafileenfe fub Eugenio I V. } quem inter & Concilium ortae divifiones, & Pontifici uon honorificae, & Conciiio graves, G a sečen- 100 lecenti Conftantienfis Decreti disciplin«, finem impofuerunt. Jam hodie excuffis iropofturis I- ftdorianis, evanuit prorius hoc Pontificis Refer- vatum. CAPUT IV. DE CIVTATIS JURE CONVOCANDI CONCILIA. §. LXXVl. Principes convocant Concilia jure Summ Imperii. Tprincipes jure Surami Imperii, & Regimi- nis Civilis fiudent procurandae pači, ac £ranquillitati fuse Civitatis (a). Sed pax pu¬ hlica Civitatis propter intimum nexum cum Ecclefia (b) non eft firma , nec diu falva perfeverat, fi difiidiis Ecclefia ferveat. Qnem’ admodum igitur Principes jure Sirnimi Impe¬ rii rede aggrediuntur , quae funt ad confer- vandam, & refiituendam pacem Civitatis; fic eodem jure curant, ut disfidia Ecclefiae tollantur mediis idoneis; funt vero dislidiis tollendiis remedium opportunum Concilia; 3 , Compluries enim, inquit (c) Conftantinus „ Pogonatus, Ecclefia impreifionibus haere- „ feon pericuiofe tegrotavit: at non aliter, or- jot ,, theodoxiae accepit medicinam , quam piorum „ & Chrifti amantium Imperatorum adhorta- „ tione, Sac er datum vero a Deo inftitutorum „ confenfionibus , ac Ccetibus. “ Igitur jure Summi Imperii rede cogunt Concilia. (a) Supra §. XXXIX. (b) Supra §.XL.XLI. (c) In fua Diva ad Leonern Papam mijfa per Legatos Romam apud Labbi tam VI, pag. 1 109. §. LXXVII. Eodem jure gerunt čuvam quonmvis Con - ventuum. Eft iemper vifum , pertinere ad jura Summi Imperii Civilis providere, ne in Civi tate fierent quaecumque Collegia, & Conven- tus absque Prineipis prasfcitu , & venia, novi prasfertim, & tumultuofi. Eft creditum Tem¬ per , nullam effe magis capitalem Reipuclicae peftem frequentibus, inordinatis, & pro.libi- tu celebratis coetibus, quod ex iis conjuratio- nes in Rempublicam, feditiones, aliaque in- fanda incommoda procederent, vel timeren- tur, quamobrem fummojure ftričte prohiben- tur Tub pcena vis publicae L. t. 2.B j. ff.de Collegiis, čf Corp. & L* Conventicula ij. Cod. de Epif.&Cler. G 3 - 5. LXXVIII* m §. LXXVIII. Noti exmuntur Concilia Ecclejla. Adjuvantur vincula, & adminicula Ci- vitatis per Ecclefiam, nec habet, quod a puris Ecclefiae principiis, fibi timeat Givitas; quia tamen, ut ait ta) Conftantinus Pogona- tus Imperator, “ in Republica Chriftus Deus „ nofter, tanquam propriam domum, fuam ,, conftruxit Ecclefiam , xt neque diminuit(b) Imperii jura; evidens efi, Concilia, & Con- ventus Ecclefiae, qui nec fine motu congre- gantur, nec fine firepitu celebrantur, voluiffe fubjici Legibus Civitatis; unde non folum Principes jure Summi Imperii cogunt Conci- Jia, quando pofiulat ratio Reipublicae; led eodem jure habent arbitrium concedendi,vel impediendi, dum fuo motu Sacerdotes confiu- unt in eadem. (a) In Edi&o Confirmatorio Concilii CP. III. poji Aci. XVIII. apudLabbe toni. Vl.pag. 1084. (b; Supra §. XXX PL XXXVII. * Inquies: pugnantia fcribis. Nam fupra §. LIH. dixifti , Ecclefiam habere jus conveni- endi inConciliis; hic vero Principibus attribois arbitrium legitimandi, admittendi, vel prohi- bendi Concilia. Verum hsec non amplius re- pngnant, quam repugnet Ecclefiam connečti & Civitatem : eosdem efle Sacerdotes, Chri« llianos , quos Cives. Habet Ecclefia jus con- veniendi; fed etiam Princeps habet jus cogno- fcendi de motibus, qui fiunt in fua Civitate, «eque ilii per ho c, quod liant ex caufa fpiri- tualij 103 tuali, magis fubtrahuntnr ipfius jurisdiftioni, quam licet fiant ex caufa fpirituali, iidem non. ceflent efle fpečlabiles, & noa ceffent commo- vere Civitatein; unde ficut ad alios motaš, conventusque Princeps tenetur attendere; fic teuetur attendere ad motus, & Concilia Eecle- fiae. Fateor , longe abeffe do&rinam Ecclefise, & ea in abftraclo, quae circa eam haberi poffunt, Concilia , ut afferant ullnm pra?judxcium Civi- tati; attamen practice Civitati multiplex im- minet periculum ab abufu auftoritatis , qui poflibilis eft, a Sacerdotum iniirmitate, qaa circumdantur, a Keipublicse tetnporibus, qui- bus fubinde non expediunt Concilia. Hujus ju¬ riš Civitatis tot funt argumenta, quot extant Ecclefise iultantiae pro habendis Conciliis , quot pro iisdem habendis concefla funt Indulta a Principibus, quot denique extant Patrom gra- tiarum ačKones pro conceifis Indultis. Vid. infra §. XCLV. $. LXXIX, Eadem convocant Principes jure Advocatia. Principes Criftiani gaudent jure praofidii, & advocatiae Ecclefiae (a ). Eodem igitur jure indicunt, & cogunt Concilia, quoties id exi- git Ecclefise neceffitas. (a) Supra $. XLV. §. LXXX. Item jure Oeconomia. Sed motiva etiam Oeconomica, quorum curam gerunt Principes, obligant eosdem ad G 4 inter- 104 m^e^m * interponendam fam aučtoritatem convocandis Conciliis. A paceEcclefiae reddita cepit in' crementa externa Miniftereium Ecclefite; urtda ad decore conveniendum, & convenientes ad cum fplendore fubfiftendum Sacerdotes in- diauerunt, &indigentnon contemnendis fum- ptibus; quare Augufta Imperatorum munifi- centia ab initio huic neceffitati fubvenit; Sic Conftantinus Auguftus (a) iElafio demanda- bat, proficiscentibus ad Concilium Areiatenfe I. dari fubfidium : “ Sed etiam aliquos, qui „ contra eundem Csecilianum diffentiunt, „ data eveclione puhlica , per Africam, & Mau- „ ritaniam, inde ad Hispanias brevi tračtu „ facias navigare. Et inde nihilominus his in „ fin guliš Epifcopis fingulas Traclorm tribuas, „ ut ipfi ad fupra dibtum locum intra diem „ Kalendarum Auguftarum poflintpervenire.“ Hodie Principes gravantur fumptibus praefidii Conciliorum, fi in ipforum terris fiant, Lega- tionum, quasad eadem mittunt, fubfidiorum, qua3 indulgent Praeiatis, patiuntur exporta- tionem pecunise, fi Concilia fiant extra Sta- tum, quae gravamina ipfis inferri, non eft ae- quum, mfi prteveniat ipforum arbitrium, & conienlus. (a) In fua Sacra apud Labhi tom. i. pag. 1422. * Jacobus Sirmondus in notis pojlhumis ad verba: Singulas Traciorias tribuas, apud Lab. be tom. 1. pag. 1 553. obiervat : “ Trafforia 105 5, dicebantur diplomata, ceu Codicilli, qui- ,, bus copia fiebat usurpandi curfus puhlici. ,, Glofls Juriš: Traciaria , JuJfio Prcefecii, fi- „ ve Combina, vel Syftema de Curfalibus ani- „ malibus, Angarialis etiam dicitur in Epifto- „ la Pražfedorum ad Celfum Vicarium Africas, „ de Donatiftis, qui in Gallias Caecillianum „ accufaturi venerant adConftantinum : Anga- „ rialem bis cum annonaria competentia usque „ ad Avelatenfem por tuni fecundum imperaturtt 3, Ckmentijjimi Principu dedimus. Ceterum ,, ut ai Synodum poilea Nicaenam evocatis, „ conceflatn a Conitantino evedionem publi- ,, cam, audores funt Eufebius lib. 3. de efus 3, vita cop. 7. & Theodorecus lib. 1. cap. 7. ,, Conftantini vero exemplum alii deinceps, 3, qui Synodos coegerunt, Principes imitati „ funt. “ $. lxxxl Bis juribus innixi convocarunt Concilia ; Conftantinus M. l\ic bem ; hortantes communiter convenire&c.“ Impe- l©9 Imperator igitur, ciijus memoria perennis in juriš communis Codicibus eft, convocavit Concilium CP. II., ufu, & confuetudine Im- peratorum Antecefforum fuorum ^obavit, fuam convocationem effe legitimam , illius fo- licitudinis Imperialis confilium declaravit efle pacem EccMae, quam inter & Civitatem eft fcilicet tanta armonia, ut altera alterius mor- bos non fentire n on poflit. O) Collat.I, apud. Labbč. tom. V. pag. 419. * Imperafores Chriftiani ad initio mukam aflumpferunt folicitudi nem negotiorum Eccle- fiaiticorum. Non defunt, qui affirmant, Con- ■ftanžinum M. ex motivo politiconon illibenter vidifle controverfias Ecclefise, eo quod fic alio diftraherentur animi Subdftorum antea prodi- vium ad fadtiones, & rebelliones Civiles, qui- bus plerique Imperatorum & Tmperium & vifam finiverunt. Arbitrantur quidam, Imperatoifes fibi expetivifle controverfias Ecclefiaiticas, tan- quam occrfiones, quibus ob re 9 geftas nomen fuum celebre, & immortale ad poit ero s trans- mitterent. Aflerunt, motu perpetuandi fui nomitiis JuJlinianum tuliffe Edičtum deTribus Capitulis, tum con vocafle Concilium : Pbilip- picum fuscepiffe protectionem Monothelitarum: Anajlafium fe ingeffifle caufis Ecclefiafiicis; Leo- nem ifauricum excitafle Bellum facris imagini- bus. Vid. Pluquet nel Dizionar. deli' Erefie ec, art. Iconoclafti , e nel cap. 2. e 4. ful Secolo IV. tom. V. Juftiniaui ftudium Religionis, tanquam nipnium & cum negle&u pene rerum Imperii, reprehendit Procopius lih. 3. de bello Gottbico. Fateor , effe amplas phialas odoramentorum, 8 c laudum iucenla oblata imperatoribus, quse paf- fira HO fim exhibent vel fola A da Conciltorum. Sed omnes Imperatores vanae glorije motu geffiffe curatn negotiorum Ecclefiafticorum, non af. fentii»r; non enim cohasret vana gloria cutn pietate, qua commendantur Conftantinus, Theo- dofii, Valentinianus , Marcianus, Puicheria. Imperatores vero affedafle motu politico Schis- mata Ecclefias, nos credere vetat Sacra Con- ilantini ad Melchiadem Papam apud Labbe toni. I. Cone. pag. 1405. qua graviter conque- ritur de diilidiis exortis in Africa in caufa Do- natiftarum ; Sacra Conftantini ad Alexandrum, & Arium apud Eufebium lib. 2. de ejus vita cap. 63. qua illos reprehendic propter dididia excitata Alexandrise ; Sacra Theodoliii, ds Valentiniani ad Cyriilum Epifc. Alex. apud Lab¬ be to m. III. pag. 431?. cap. 31. part. L Cone. Ephef. qua aeriter omnino reprehendunt illuin Antiftitem propter ada eontra Neftorium cura perturbatione Ecclefise, & Imperii. Imperato¬ res denique fe iogediffe negotiis Ecclefiafticis motu ver* politicae, fvadet mens ipforum con- fultillima , cujus veftigia deprehendimus ia fpiritu Legum Juftinianearutn, utut fit, quod omnium plane iada non poiTmt falvari arepre- henllone. §. LXXXVl Conftantinns Pogonatus CP. 111. Concilium CP. III. convocavit Conftan- tinus Pogonatus , ut conftat ex ipfius Sacra (a) ad Donum, reddita ejus Sueceilori Aga- thoni, & Sacra Bivali (b) ad Georgium Pa- triarcham C P.. Convocaffe vero f e Conci- iium p ubijete pacis Audio, fatis deciarat, dum / *■« dum in Edicto (c) Confirmatorio Svnodalium Decretoruin: “ Finnamentum , ait, ac fiindor „ mentum fuperno nutu creditae nobis Ghriftia- „ niffimae exiftit Reipublica fides in Deum in- „ flexibilis, & inconcuffibilis; “ item dum in fua Diva Sacra (d) ad Leonem Papam: „ A d pacem , & concordiam, ait, adducereftu- „ demus noftram Chrifti amantiffimam Rem- „ puhlicam; “ afferta fcilicet fi.de per cele- bratum Concilium. (a} Apud Lahbi tom. VI. pag. 594. (b) Ibid'. pag. 599. (c) Ibid. poji A'd. XVIII. pag. 10S4. (d) Ibid. pag. xioo. §. LXXXVII. Conftantinus Irene Nicanum 11. Nicasnum II. convocarunt Conftantinus, & Irene, ut conftat ex Divali Sacra ipforum (a) ad Hadrianum Papam, & Sacra eorun- dem (b) ad Concilium, qua profitentur, fe ftudio pacis public«, qu£ fluit ex pace, & tranquillitate Ecclefiae, illud Concilium con- vocaffe: “ Confligimus, ajunt, pro veritate, „ & ad pietatem contendimus , & Ecclefia- „ ftico Ordini confulimus, antiquam legisla- „ tionem confirmare volentes, ut & militari- „ bus confiliis detenti, & Reipublicae curis „ vacantes, primum opus habeanrus paaferam obfervantiam Ecclefiae Catholicae. “ (a) Cap. g. Cone. Nic. II. apud Labbe tom. VIL pag. 32. (b) Ibid. Ad. i. s. lxxxviil M* §. LXXXVIII. Bafilius CP. IV. Concilium CP. IV. convocaffe Bafilium Imp. , teflantur Patres illius Concilii in fua Synodica ad Hadrianum (a), in quanotanter ajunt, “qui— tam magnam, & Univerfalem „ Synodum congregare dignatns eft &c. 4< Sed ut alibi (b) obfervavimus, juribus Im- peratoris praeftitit teftimonium Pontifex , qui licet imperiofe ageret, detulit tamen Concilii convocationem Imperatori, cujus jura manife- fta erant. Ca) ASI. X. Concilii abud. Labbi tam. VIII . (b) Supra f. LXIX. §. LXXXIX. Faffa Imperatomm probarunt Concilia. Convocationes Conciliorum per Impera- tores, tanquam legitimas, & folennitates ne- ceffarias agnoverunt Concilia. Confule Ada Conciliaria, & loca, quae hadenus laudavi- mus; & obfervabis, Sacras Imperator um con- vocatorias Conciliorum odo primorum fuiffe religiofe produdas in Conciliis, fuiffe ledas, propofitas tanquam normas agendorum pro parte Civitatis, fuiffe infertas Adis ad legi- timandos Conventus; immo audoritatem Im- perialem adeo falubrem reputarunt Concilia, ut fingulas fuas Adiones inceperint illa de- clara- m&a&m «s claratione , feu formalitate ex» gr. 44 Synodo „ coijgregata in hac Metropoli ex Decreto „ ReligMffimorum, & Chriftianiffimorum Im- „ peratorum; 44 vide fignanter Acl. L Concilii Ephefeni, A&one 1. Chalced . Acl. L JL Čf feg. CP. III. Acl I &feg. CR IV . $. XC. Item Pontijices. , Easdem convocationes legitimas agnove- runt & fado & verbo Pontiflces Romani. Pa- ruit Conftantino Silvefter, Theodolio, & Va- lentiniano Cseleftinus, uti etiam verbo profi,- tetur (a)-' “Huic Synodo, quam efle jujjijlis, „ noftram praefentiam in his, quos mifimus* „ exhibemus. “ Paruit Valentiniano, & Mar- ciano Leo ; fic fcribit (b,) Marciano Aug. „ Mox tamen ut mihi Pietatis veftrae fcripta „ funt tradita ,-direxerim — qui vicem „ meam fufficienter implerent. 44 Paruit Aga- tho Conftantino, & ejus Collegis, qui notan- ter (c) fcribit: ‘ 4 ldeoque Chriftianiffimi Do- „ mini, & Filii fecundum piiffimam jujfionem „ a Deo protegendae Manfvetudinis veftrae „ pro obedientia guam dekuirnus , non pro con- „ lidentia eorum fcientiae, quos dirigimus &c.‘ e Paruit Conftantino, & Irene Hadrianus L „ qui in fua Epijlola (d) ad Tharafium fignan¬ ter habet: 44 Nos autem quemadmodum& in „ ipfa Diva continebatur Juffione , d il e etos „ nobis - - - Sacerdotes — deftinavimus &c. 44 H (a) n4 (a) Epijl. ad Theodof. Itnp. A&. n. part. -i. Cone. Ephef. apud Labbe tom III. pas. 'S 1 9. (b) Epijl. 74. Add. Epijl. 73. oEpiJL ad Pulcberiatn Aug. 75. Epijl. ad Synod. Cbalc. 72. (c) Epijl. ad Conjlantinumlmp. Heraclium, & T iberium Augg. Affi. IV. apud Labbe tom. VI. pag. 630. (d) Re- lat. Ac(. 11. Cone. Nic. §. xci. ^furis Civitatis reemtiora vefiigia- . Veftigia quasdam juriš Iraperialis recen- tiora manent. Sic Otho M. Imp. ex plerisque Romana Diaecefis, & Italije Episcopis Ro¬ ni se congregavit Synodum ad reformandam Urbem, & Ecclefiara Joannis XII, regiinine turbatam. Henricus IV - . in fuis diffidiis cura Gregorio VII. congregavit Synodos Worma- tienfem in Germama, Brixienfem in Longo- bardia , Moguntinam apud S. Albanum. Fri- dericus I. Jinobardus ad tollendum fchisma ex eiedione duorum Pontificum Alexandri III., & Vičtoris IV. indixit Concilium Pa- pienfe ex Epifcopis, & Abatibus Imperii, & aliorum Regnorum. Non disferam hic de merito, & exitu illarum Synodorum; illud tamen obfervo, non obftantibus fuscis nebulis praejudiciorum, & novae disciplina?, perfeve- raffe in Italia, in Germania, & alibi judicium quoddam de antiquo jure Civitatis. §. XCII. us $. XCII. N on ob fiat fačhtm Valentiniani L Sed jus convocandorum Conciliorum, in- quies, fibi competere negavit Valenti n ianus I. Remitarefert (a) Sozomenus; cum defunčto Joviano Imp. Valentinianus I. Auguftus falu- tatus Conftantinopoli discedens per Thraciam iter ageret Romam, “ Episcopi Hellesponti, „ & Bithynise, & alii omnes, qui Filium „ Patri confubftantialem afferendum putabant, „ mittunt ad eum pro fe Legatum Hypatia- „ num Heracleae Epifcopum, oratum, ut li- „ bi de dočtrina fidei rite conftituenda in „ unum conveniendi poteftas permitteretur. „ Qui cum venifiet ad Valentinianum, &E- „ piscoporum poftulata ei expofuiffet, refpon- „ dit ille: Jibi c ( ui unus e laicorum numero ,, erat, non Hčere fe ejusmodi negotiis interpo - „ ne ve : & ideo Sacerdotes, & Epifcopi, in- „ quit, quibus haec curae funt, feorfum per „ fe ubicumque eis libitum fuerit, in unum „ conveniant. “ Verurn quaero, an hoc loco magis credendum fit Imperatori, qui fmgula- ri exemplo a fe rejicit jus facrorum, quam Epifcopis, quorum inftantia habet teftimonium & ab anterioribus, & a pofterioribus exem- plis? Arbitror itaque, fuiffe VaJentiniani.il- lud primum inligne fpecimen confilii politici, quo fiatuerat moderari affumptum Imperium. Etenim erat fingularis Valentiniani fides, & H z pie- li5 pietas erga Religionem, propter quam fufti- nuit exilium fub Juliano Imp., fed vidit fre- quentes Synodos in caufa Arianismi, vidit motus, qui contigerunt non fine perturbatio- ne pacis Publicas, & Civium detrimento fub Imperio Conftantini, & filiorum ejus; unde Valentinianus cenfuit diftingui charaderes Chriftiani, & Imperatoris, cenfuit, Chriflia- ni effe, fidem puram, & reJigionem tueri; fed aeque effe Imperatoris, pači publicae non deeffe; cepit alia coniilia, & quod Ecclefiae concedi pofiulabant, prasfidium denegavit, r.e concedendo invitaret ad plura poftulanda, & ad aemulationem , & indignationem concitaret diffidentes; & non improbo fucceffu; nam tune intermifit febris diffidentium animorum, finis pofitus fuit tot Synodis, declinavit Aria- nismus. Susceptum confilium retinuit Valen¬ tinianus , unde permifit, ut quisque quam vellet, religionem coleret: nodurna duntaxat Sacra Ethnicis prohibuit (b): falforum Numi- num Sacerdotibus immunitates, & privilegia conceffit (c): fed curam Ecclefiae plane non depofuit, nam ex ipfius mandato anno 367. poft annos tres circiter a fado, de quo dis- ferimus, fuit habita Synodus in Illyrico, te- fte (d) Theodoreto, in qua fuit afferta fides Nicaena, cujus fummam decretorum inferue- runt Valentinianus, & Valens Impp. fuae Epi- ftolae ad Afianam Diaecefim, quam refert (e) kad. Theodoretus. 00 ur fa) Lib. 6 . Hijl. Eccl. cap. 7. (b) L. f. & 9. de Maleficis, c? Mathemat. Cod. Theod. (c) L. 75. de Decurionib. Cod. Tbeod.(d) Lib. 4. Hijl. Eccl. cap. 6 . (e) Ihid. cap. 7. $. XCIII. Nec faBum Synocli Palmam. Patres in Synodo Romana Palmari, cor- vocati a Theodorico Rege, renuebant pro- cedere in caufa Symmachi Papaa, antequam Rex “ ipfum quoque Papam in colligenda Syno- ,, do voluntatem.fuam literis demonftraffe fi- ,, gnificaffet, “ easque ad ipforum petitionem „ dari Sacerdotibus fine tarditate conftituif- „ fet; “ ut conftat ex Aclis illius Synodi. Sed laudati Patres renuerunt procedere non ex ea caufa abfolute, quod Rex illam Synodum convocaverit; fed refpeclive, quod convoca- verit ad cognofcendum in caufa Symmachi contra Laurentium Antipapam, eique adhse- rentes Schismaticos, & ad inquirendum non folum, an Symmachus fuerit legitime eledtus, fed an vera fint quoque crimina, quas ei ob- jiciebant Schismatici: Unde cum illius “ Se- „ dis Antiftitem minorum fubjacuifie judicio. “ nullo exemplo probaretur, Patres illi, Syno- dum Provincialem, minusque judicium con- ltituentes, ob Sediš, & Primatus praeminen- tiam non prius voluerunt aggredi caufam, quam conftaret, ipjum quoqus Papam confenfiffe, id« H 3 que 118 que Symmachus Conventum ingreffus palam non declaraffet. $. xciv. Abejl denique periculum Ecclefuz. . Omne denique prudens periculum Ec- clefiae abeffe , intelligimus ex inftitutione Chrifti Domini, cui placuit non everti Impe- ria, & Civitates, in quibus fuam fundabat Ecclefiam usque ad confummationem Seculi duraturam. Pertinet ad Iuftitutoris providen- tiam curare, ut Principes fmt faciles, mol- Jesque in neceffitatibus Ecclefiae; & fi obdu- refcant, ne Ecclefiae fuae noceant, fed ut fer- viant folum ad Miniftrorum probationem. Manifeftam Dei providentiam vidimus in cau* fa Eutychianorum, in qua poft latrocinium Ephefinum Ecclefiae neceffitas poftulabat Con- cilium; fed ad lupplicationes Sacerdotum ob- duruerat Theodoiius. Chriftus exercuit Sa' cerdotes; fed non deferuit Ecclefiam; quid- que in fimili cafu effet agendum, exemplum dedit in S. Leone, de quo alibi (a) . Ad re- fračlandam Synodum Chalcedonenfem , qua lili neceffitati fubvenerat Marcianus , ejus fucceffor Leo Imperator voluit congregare Sy- nodum, quod divino Confilio permiffum vi- detur, ut in exercitatiffimo Leone appere- ret, quid in oppofitis cafibus effet agendum. S, Pontifex itaque oppofuit fe Imperatori de¬ mon- m&$se±m 119 monflrando (b) ejusmodi Synodum fore fidei perhiciofam, “ non efle in aliauam discepta- „ tionem pie & plene definita revocanda, ne „ ad arbitrium damnatorum ipfi de his, in- „ quiebat, videamur ambigere, quae manife- „ ftumeft.per omnia propheticis, & Evange- „ lici s , & Apofrolicis audoritatibus confo- „ nare. “ AEftus folicitudinis fuae tempera- vit fcribens laudibus, & blanditiis Imperato- ris. Et quod animo conceperat Imperator, ne opere compleret, ad conftantiam hortatur omnes nbique Episcopos: “ Certus enim fum, „ ajebat, quod Clementiffimus Imperator, & „ vir magnificus Patricius, cum omni ccetu „ illuftrium Poteftatum nihil in perturbatio- „ nem Eccleiiae patientur obtinere haereticos, ,, fi Pafferales animos in nullo viderint flu- „ duare. “ Ita fcribebat (c) Bafilio Epifcopo Antiocheno. Ita Epifcopis Anatolio Conftan- tinopolitano , Juliano Coenfi, Euxitheo Thef- falonicenfi, & Juvenali Hierosolymitano, JE- tio Presbytero Conftantinopolitano. -Sed quid tandem fi Imperator Epifcopos convenire co- egiffet? Convenientes laudaffent deiinitiones Chalcedonenfes, & eadem quam pradetule- runt, conftantia declaraffent, fe conveniffe, ut Imperatori morem gererent, & non quod dubitaffent de deiinitis; ficque & irrefragabi- litati Gonciliorum , & audoritati Imperiali teftimonium reddidiffent. «0 Ca) Supra §. LIL (V) Epijl. ad Le o nem Au~ gujl. 132. 133. (c) Epijl. 118. item Epijlo- lis ad laadatos 1 16. 117. up. 120. Hf. Edit. Cjuenellii., C A P U T V. DE ECCLESI^E JURE PR^ESIDENDI CONCILIIS. xcv. Vrimas de jure prafidet Conciliis. A udoritas Ecclefiae refidet penes omnes Paftores. Ea igitur rite repraefentatur in Sacro Conciliorum confeffu. Jam quoties negotia Societatum in publicis Confefiibus, & Comitiis gerunfur, nifi turbatavelimus omnia, effe aliquem neceffe eft, qui Confeffus diri- gat, iisque praefideat. Igitur Concilia Eccle- fiae quoque vi facri Syftematis habent fuum Praefidem , ac Diredorem; quem autem ip- fum effe potius, neceffe eft, quam Ecclefiae Primatem, qui centrum eft unitatis Ecclefiae ? $. XCVL ld confrmant exempla Apoftolorum. Eo jure ufus eft D. Petrus in Conciliis Hierofolymitanis; legimus enim Acl. I. is. „Ex- m „ Exurgens Petrus in medio fratrum dixit &c.“ Item ASL XV. 7. “ Surgens Petrus dixit ad „ eos &c.“ in quibus locis voces: Exurgens , Surgens , innuunt motum quendam fingularem; non enim erat necefle, Petrum furgere, utlo- queretur; nec id referri a Sacro Hiftorico absque confilio, neceffe erat. Retulit igitur, ut fignificaret S. Petri motum Primatialis foli- citudinis, motum praefidii, quo primus res tracdandas aggreffus eft. §. xcpii. Item Acia Conciliorum. Praerogativam Primatis exhibent Ačbt Conciliorum. Ad Concilium Marcianus, & Pulcheria Augufti vocabant (a) Leonem, ut 'Te auciore, ajebant, Synodus cel ebretur, & quae fides, & pietas Chriftiana exigebat, de- cernantur. Leo mifit (b) in Orientem fuos Legatos, in quibus “me, inquiebat, Syno- „ do veftra Fraternitas aeftimet prajidere. “ Ipfum praefediffe, in fuis Legatis, teftantur Patres Chalcedonenfes (c), dum (cribunt Leo¬ ni: “Quibus tu quidem, ficut membris ca- ?, put, praeras in his, qui tuum tenebant or- „ dinem. “ Ejusdem praerogativae teftes funt Patres Concilii CP. II., dum expetunt (d), Vigilium fibi praefidere: “ Et ideo petimus, », praefidente nobis veftra Beatitudine &c. “ IZ% (a) Epijlolis poji Leonis Epijl. 57. j8. (!>') Epijt ad Syn. Chal■ 72. Lf apud Labbe tom. IV. pag. 70. (c) In Synodica ad Leo - nem Rom. Pontif. poji Leoninam 77. (d) Eutychius Patriar. CP. epijl. edVigilium Pa- pam Collat, I. apud Labbe tom, V. pag. 424. xcvnr. Sed necefjario non prajidet. Sed quemadmodum Primatus inftitutus eft ad neceflitatem, & aediiicationem Eccle- fi£e; itain ejusdem jurium, feu honoris, feu jurisdicftionis , exercitio femper attentum eft, ut fervivetur neceftitati, & aedificationi Ec- clefiae. Unde licet non effet unquam dubita- tum, prselationem deberi Primati; attamen refpečtum eft, non ad jura , fed ad habilita- tem agentium. Hinc ipfi Primates aegre non tulerunt, dirigi negotia Ecclefiae ab iis, qui vel farna, vel agendorum experientia habi- liores viderentur; immo ultro fuas delegarunt partes iis , quos rebus gerendis pares agno- verunt. §. xcix. OJius prajedit Nicano ] 7 . Gelafius Cyzicenus (a) affirmat, Ofam Cordubae Epifcopum prmfediffe Concilio Ni- caeno I., tanquam Legatum Silveftri Papae; atqui id non legimus apud Eulebium, ex quo id dicit fe exfcripfiffe. Legimus, Oftum fub- fcrip- i®3 fcripfiffe primum Concilio: fe rubfcripfifTe fim- pliciter Epifcopum Cordubse, dum Vidor, & Vincentius Romani Presbyteri fubfcripferint fe poft ipfum cum addito, tanquam Legatos Silveftri (b). Nec obdat, quod obfervat (c) Natalis Alexander, Ofium cum Presbyteris Romanis fuiffe praelatum Patriarchis Alexan- drino, Antiocheno, Hierofolymitano, neque illi fuiffe deferendum hunc honorem, nifi cum Presbyteris iilis vices Primatis fuftinuiflet. Nam id eft, quod quterimus, an fcilicet fi- cuti ceteri Patriarchae, fic Primas Eccleilae, faerint adeo tenaces fuarum praerogativarum, ut non paterentur, quenquam etiam ex caufa fibi praeferri. Ego arbitror negative. Profe- do laudatus Natalis Alexander (d) demon- flravit, Ofium fuiffe a Conftantino, & non a Silveftro miffum AIexandriam. Ofius Ale* xandriae Synodum celebravit; neque aegre tulerunt Alexander Patriarcha cum ceteris E- pifcopis iEgvptiis fubjici Ofio, Lega to qui- dem Imperiali, nullo tamen propterea Eccle- fiaftico gradu ceteris eminenti; quid igitur vetat, quominus dicamus, id attributum fuif¬ fe peritiae, & experientiae agendorum Ofii, quod ipfum, ficut iEgyptii Alexandriae, fic poftea Nicaeae univerfi libi praeferri fuftinu- erint. (a) Lib. 2. A&or. Cone. Nic. cap. 5. ita exfcribere fe d icit ex 3. lib. de Vita Conftanti- ni : “ Ipfe etiam Ofius ex Hispaniis, notnim*, & fant se celebritate infignis, qui Silvejlri E- 5) P If ' 3’ lif „ pilcopi maxim3s Roma; locum obtinebat, una „ cutn Romanis Presbyteris Vitone, & Vin- 3, centio, cum aliis multis in confeffu illo ad. „ fuit. “ (b) Legimus, fubfcripfifle ita: Cl Ofius „ Episcopus Civitatis CordubenGs Provinci® 33 Hispanise dixit. Ita čredo , ficut fuperius 3, fcripcnm eft. “ Deinde fequitur: “ Vi&or, j, & Vincentius presbyteri Urbis Romse pro j, Venerabili viro papa, & Epifcopo noftro 33 Sanclo Silveftro fubfcripfimus, ita creden- ,, te s, ficut fupra fcriptum eft. “ Apud Labbe tom, ii. pag. 50. (c) Dijf. XII. in Hill Eccl. Sec.IV. 0 ) Ibid. Dijf. X. §. c. Cjrillus Ephefino , Tharajius Nicano. II Cseleftinus ultro vices delegavit fuas Cy- rillo Alexandrino in Concilio Ephefino, ut apparet ibid. ASI. II. & Hadrianus I. Tharafio Conftantinopolitano in Concilio Nicasno II., ut apparet ex ASI. I. čf II. quod in caufa, de qua agebatur, ipforum peritiam, agendo- rum experientiam, ftudium, & folicitudinem agnoverint. * Opera Chrifaphii Eunuchi Theodofius Ja- Hior prsefidium in Concilio Ephefino II. detulit Diofcoro Epifcopo Alexandrino Edicio ad eun- dem , quod incipit: CunBis conjlitit manifejlum, & extat Ačt.I. Conc.Cbalc. & Sacraad enndem, in qua notanter legimus: “ Neceftarium duxi~ ,3 m us his Sacris literis uti ad tuam Reveren- s > tiain, per qoas manifeftum facimus tuše Bea- i»5 ,, titudini, & univerfae fanclae Synodo, qnod „ nos r egulas SS. Vat rum fecuti, non folum 5 , propter Theodoretum , fed etiam alios om- „ nes, qui ad congregafam Sanftam Syuodum „ pertinent, au<3oritatem , & primatum tuše ,, praebemus Beatitudini. “ Fateor, ut obfervat 111. Petrus de Marca, fubreptum fuifle Prioci- pi, dum decrevit fecundum canones prsefidiura Synodi Diofcoro, quum fecundum eosdem fit Primatia Ecclefiae, etli ipfe neceffario non prse- fideat. Sed occafione quseftionis, quam agita¬ ni us , quseres, quo animo tulerint Romani il- lam Dioscori prselationem ? Liberatus in Bre« viario cap. 12 . affirmat. adeo segre tulifle, ut non voluerint affidere illi concilio: £ ' Vices ha» „ bentes Papse Leonis, ait, affidere non pafli 3 , funt, eo quod non fuerit data pneceffio San- 3 , <3se Sedi eorum. ‘‘ Aft id ex veritate non videtur IcripfilTe Liberatus; nam non affederunt potius, quod non potuerint obtinere, ut lege- rentur Epiftolae Leonis: ut legerentur ipforum Liter* Credentiales, & recognofcerentur ipfo¬ rum perfonae; etenim Leo ejecius ejl , nullus fuscepit namen Leonis, uti reclamarunt Orien- tales Epifcopi AE(. 1 . Cone, Chalc., quanquam non negem, in cafu potuiffeLegatos Pontificios obftare Dioscori praelationi, quod ea fecundum canones , ac legitima a Principe decerneretur; attamen quia per Principis fubreptionem juri manitefto Primatis non derogabatur, propter praefidium limpliciter neque Sapientiffimus Leo, neque ejus Legati caufam Dioscoro moverunt; fed folum , quod prselidio fuerit abufus, vehe- menter doluerunt. Certe in Concilio Ephe- fiuo II. tota Legatorum Pontificiorum cura fuit, ut Leonis Aucdoritas, ipfiusque Epiftolse reciperentur, neque eft disputatum de prasce- dentia. In Concilio Chalcedonenfi (vid. 'fupr% §, LXXII.) LucentiusLegatus non movitDios- coro adionem ; quod praefederit Synodo; id enim Decreto Principis fecit, & Principis fub- reptioni condonavit Leo, nec voluit moveri qua.’ftionem ; fed mo vit illi aftionem, quod „ Synodum aufus fuerit facere fine au<3oritate ,, Sediš Apoftolicse , “ hoc eft , plane exclufis Legatis . & nomine Leonis; id non decreverat Imperator , qui judit Synodo adeffe Leonem, id fua fecit praepotentia Dioscorus . & eratcul- pabilis , atque puniendus. Ceferum quod atti- net praefidium , quid, & qnantum poffint Prin- cipes ? collige ex his, quse fequuntur. CAPUT VI. DE CIVITATIS jURE PRiESIDENDI CONCILIIS. Conflantinus M. prafedit Niceno 1. onftantinum M. praefedifle Concilio Nicseno I., conftat ex fide hiftorica. Refert enim Gelafius Cyzicenus (a) confedijfe in medio Impera¬ tor em; affinnat (b) Synodus, „perquifita effe „impia, perverfaque Arii dogmata, & Sečta- „torumejus, coram Santftiflimo Imperatore;” affirmat (c) Eufebius Epifčopus Caefareae Pa- Jaeftinae, Catholicorum formulam „ coram Im- »perafore Sandiffimo perledam effe.” Jam Imperatorem in medio confedilfe, coram ipfo fuifle exa- *SX=«P=3©t 127 examinatos errores, conclufam fidei definitio- rem, innuunt Conftantini Imperatoris attentio- nem, curam, praefidium. Conftat igitur ipfum praefedifle Concilio. (a) Lih. 2. A&. Cone. Nic. cap. 8. (b) Epifl. ai Univerfam Ecclefiam apudC yzicenum ibid. cap. 33. Socratem lih. 1. cap. 19. Theodo- retum lib. 1. cap. 9. (c) In lua Epiit. pu* blica apud 29 di Papae, qui praemortuus eftConcilioNIcseno; ex quibus utut partim corruptis, partim luppolititiis coliigimus, fuifie communem perfvafionem ini- tio Seculi IX., quo efidae funt Ifidorianae Decre- tales,& Seculo XII,quo couipilavit fuam Concor- diamCanonum Gratianus, Imperatores pofle prae- fidere Conciliis, & Nicseno I praeftdifle Conftan- tinutn M., eamque probarunt Corre&ores Roma¬ ni, utpote quum in correclione Decreti cit. cano- nibus nullam deteriorem notam appofuerint. Et omnino quis audeat reprehendere prtefidium Imperatorum, quod Concilia Generalia, tan- quam legitimum, couftanter Aelis fuis aduo- tari voluerunt. §. ciir. Non prafederunt, ut $udices . Imperatores non praefederunt Conciliis, u£ judices. Nam aucftoritatis Ecclefiafticae aliud eft fubje&um, alia funt media, alius finis, quam quae funt Poteftatis Civilis (a) Eft igitur au- tftoritas Ecclefiae penes eos , quibus Chriftus fundator Ecclefiae claves tradidit. Atqui tra- didit illas fuis Difcipulis , voluitque transmitti ad ipforum Succeffores, ut. alibi (b) oftendi- mus. Ea igitur aucftoritas eft penes Miniftros Ecclefiae, nec in ipforum Confeffibus Principes fedent, ut judices. (a) Supra §. V. VI. XXXIX. (b') Supra $. XII. XIII. * Cave igitur, ne pršetereas limites in af- ferenda Ecclefi® au&oritate; fi enim illam ex- duftve arguitnus effe penes Miniftros ex difFe- I renti >30 X33C*g&£3es>t renti objeli natura ab objedo Civilis Pofeftatisj qui falvabis, quod Ecclefiae eft, fi ufurpaveris aliena , fi confuderis objeda, fi audoritatein Ec* clefise extenderis ad ea, quae Principum Pote- flati fubjacuiffe, & fubjacere dignofcuntnr ? $. CIV. Id profeffus efl Conftantinus M. Id profeffus eft Conftantinus M. quod eo li- bentius allegamus, ut confundarnus Novatores, qui initia poteftatis Ecclefiafticae referunt ad Se- culumIV., eamque, ajunt, fenfim ufurpaffe Sa- cerdotes , abufos Principum inexpertcrum Cie- mentia, & favore. Donatiftae itaque non con- tenti judicio Synodi Arelatenfis I. appeliarunt ad Conftantinum , & Principi adhuc catechu- meno detulerunt judicium fuae caufae. lile Re- curfus Schismaticorum excitabat Augufti atten- tionem , fi quas fraudes, & ufurpationes medi- tati fuerunt Catholici; quid ergo egit Auguftus Princeps? Cape : reprehendit graviter Dona- tiftas, rejecit eorum inftantiam, & profeffus eft, caufarum Ecclefiafticarum naturam effe fubli- miorem, a Principum cognitione fubtradtam, & folum perviam, & cognofcibilem Sacerdo- tibus, quos Chriftus Inftitutor conftituit Depo- fitarios fuae dodtrinae, & Judices caufarum inde fluentium; fic refcripfit in fua Epift. ad Epijco- pos poji Synodum Arelatenjcm (a) „ Meum ju- „dicium poftulant, qui ipfe judicium Chrifti „ expedlo. Dico enim ut fe vsritas habet, Sacer* „ dotum 131 „ dotum judicium ita debet haberi, ac fi ipfe „ Dominus refidens judicet. Nihtl enim licet his „ aliud Jentire , vel aliud judicare, nifi quod Chn- „ /ti magijierio funt edotli. Qu;d igitur fentiunt „ maligni honunes, officia ut vere dixitdiabo* „ li ? Perquirunt fecularia , relinquentes ccele- „ ftia. O rabida furoris audacia! ficut in cau- „ fis gentium fieri folet, appellationem inter- „pofuerunt. “ Exade ad meum judicium. Conftantinus defert, & deferri vult judicio Mi- niftrorum, quia alterius fphaerae funt caula?, quas judicant, quia vindicant folum fpiritualia, quaa Chrifti magifterio didicerunt. Audoritati Ecclefiaftic« dedit teftimonium Conftantinus etiam in Concilio Nicaeno, dum receptis accu- fationis contra nonnullos libellis, “ ita ad Epif- „ copos loquitur: Poftea quam Deus vos Sacer* „ dotes 5 & Judices defignavit ad disceptandas, „& dijudicanrias populi controverfias . vosque „deos fcribendos cenfuit, tanquam hominibus „ ceteris longe praeftantiores (didum enim eft, „ Ego dixi, dii eftis, & filii Excelfi omnes ; „ & Deus ftetit inSynagoga deorum) certe vul- „garia ifta negligere oportet, omnique cura, „ & ftudio ,in res divinas incumbere,“ Ita Ge- lafius (b). (a) Apud Labbe tom.I. Eam edidit pri- mum Petrus Pithaeus. Extat item in appendi- ce ad Optatum Milevitanum. Eam efle ge- nuinam , colligimus ex laud. Optato, qui ad dietam Epiltolam refpexit lih. 1. adverf. farme- nian. Donatis. dum refert, ad Donati poftplu« res fententias appellationem Conftantinum re- I s, fpon- 13 » w&sse*m fpondifle: “O rabida furoris audacia! ficut ia „caufis Gentilium fieri foleC , appellationem in- ,, terpofuerunt. ‘‘ Item dura refert, Conftanti- num lečlis Donatiftarum libellis. quibus fibida- ri judices de Gallia petebant, ‘ c plenum livoie refpondifle, - • - - Petitis a me in feculo ju- „ dicium , cum ego ipfe Chrifti judicium expe- „ dem. “ (b) L ib. 2. ^ 3 . Cone. Nic. cap. 8. * Sed inquies: Recurfus Donatiftarum, & libelli accufatorii Nicseae oblati arguunt tamen aučloritatem Tmperatoris in caufts . de quibus agebatur; alias quamobrem recurriflent ? Re- fpondeo, illas inftantias non arguere. ijill jus Praefidii, unde libellus primus Donatiftarum fic fonabat: “ Rogamus te, o Conftantine Optime „ Imperator,-Nam in Africa inter nos „ & ceteros Episcopos contentiones funt, ut de „ Gallia nobis judices dari praecipiat Pietas tua quem refert Optatus lib. 1. adverf. Parmen Sc laudat Labbe tom.l pag. 1403. in quo a Con- ftantino, tanquam pacis EcclefiK Vindice pe- tunt judices. & non caulae decifionem. Quod It Donatiftae poftmodum amplius aliquid poftu- laverint, illud inordinati zelus, 81 Schismatis debet repntari effeftus. S* CV. Idem jprofeJJi funt alii Imperatom. Conftantino confentiunt alii Imperatores. Sic Theodofius, & Valentinianus Impp. in fua Sacra (a) ad Synodum Ephefinam feribebant: „ Candidianum.ad lacram veftram „ Synodum abire juflimus, fed ea lege, &con- „ ditione, ut cum qu3eftionjbus, & controver- „ fiis, quce tirca fidei d&gmata incidunt, nihil »quid- »33 „ quidquam commune habeat: ( nefas eft enim „ quiSandtifiimorum Epifcoporum catalogo ad- „ fcriptus non eft, illum Ecclefiafticis negotiis, „ & confultationibus fefe imminifcere &c. “ Quam cohaerenter! Prohibent, Candidianum habere aliquid commune circa fidei dogmata; nam funt ifta fupernaturalia, extra Principum judicium, & Sacerdotibus folum commendata. Idem demum pulchre eloquitur Bafilius Imp. in fuo (b) Epana^nofiico, feu Oratione ad Syno- dum CP. IV. dieta per Bahanem Patricium; „ De viris autem laicis , inquit, tam qui in di- „ gnitatibus , quam qui abfolute verfamini; „ quid amplius dicam, non habeo, quam quod „ nullo modo nobis liceat de Ecclefiafticis caufis „ fermonem movere, neque penitus refiftere » integritati Eccleiiae, & Univerfali Synodo ad- „ verfari; haec enim inveftigari, & quaerere „ Patriarcharum, Pontificutn, SrSacerdotumeft, „ qui regiminis officium fortiti funt, qui fandti- „ flcanti, ligandi, &folvendi potejlatem habent, „ qui Ecclefiafticas adepti funt Claves, non no- „ ftrum, qui pafci debemus, qui fandtificari, „ qui ligari, vel a ligamentis folvi egemus. „ (a) Apud Labhi lom. III. pag.441. (b) Aci. L apud Labbe tam. Vlil. $. CVI. Sed pvafederunt, ut turbarum, & violen- tič Vindices. Prae%derunt vero Conciliis , ut arcerent tur bas, & violentias, ut agendorum folicito I g exa- 134 examini invigilarent, ut jura, & fingulorum ju- dicii libertatem defenderent, id apparet ex laud. Sacra ad Synodum Ephefinam , in qua , Can- didianum , ajunt Imperatores , “ ad facram ve- „ ftram Synodum abire juflimus; - - - - ut di- „ ligenter profpiciat, ne qua diflenfio exmutuo „ repugnandi Audio exorta increbefcat, & fas- „ vae tempeftatis inftar debacchata, fančtiffimae „ Synodi veftrae confultationem, exacftiorem- „ que veritatis indagationem forte obturbet: „ fed ut iis quae aicuntur, rite perceptis, fin- „ guli inoffenfe quod vilum fuerit in medium „ proponere, vel ab aliis propofitum refutare „ queant: ut ea tandem ratione, ubi per fingu- „ las propofitiones, exceptionesque inquifitio „ citra ullam omnino turbam, contentionem- „ que habita fuerit, quod omnibus placitum, „ probatumque erit, communi veftrae fancftita* „ tis fententia conftituatur , decernaturaue. “ Similiter committebat Pulcheria Augufta in fua Sacra (a) Stratego Confulari Bithyniae: “ ut „ cum omni difciplina confidente fančta Syno- „ do; fine aliqua commotione, quae a Domi- „ no Čhrifto revdata fuerint, communiter ab „ omnibus confirmentur. “ (a) Apud habhi tom. IV. p. 70. §. cvii. Item , ut externi ordinis Moderatores. Neque otiofi ad cautelam haerebant folum; fed ipfi quoque maxime induftrii, & Jaboriofi reruni 1 '3S rerum ordinem moderabantur, & prae ceteris fua opera concurrebant, ut od optatum exitum Concilia deducerentur; fic fuam folicitudinem fignificat Conftantinus in Epijt, ad Alexandrinos adverfus Arium, & ad omnes Orthodoxos, (a): „ Unum igitur Deum omnes & nomine vene- „ ramur, & eiTe credimus. Ut autem iftud fie- „ ret, Dei voluntate magnam Epifcoporum tur- „ bam Nicaeam convocavi: quibuscum ego ipfe „ tanquam unus ex veflro namero (nam me con- „ fervum veftrum efle fupra inodtim gaudeo) „ operam dedi , ut veritas diligenter inveftigare- „ tur.“ Conftantinus igitur fua opera concurrit, tanquam alter Epifcopus, ut fides Catholica Nicaeas aflereretur. (a) Apud Gelaflum lih. 2. Aff. Nic. cap. 36. Labbe tom. II. Socratem lib. i.Hifl.Eccl, cap. 9. §. evru. Modus ordinandi Conftantini M. Ordinem Conftantini M. in Concilio Ni- caeno ita nobis depingit Eufebius (a): “ Cum „ igitur multa eflent ex utraque parte propo- „ fita, magnaque controverfia in ip C A P U T VIL DE JURE CONVOCANDORUM AD CONCTLTA- Vocandi Jimt omnes Episcopi. d Concilia Generalia vocandi funt omnes Epifcopi; funt enim omnes Paftores, & Do&ores Ecclefiae (a), omnes politi a Špiritu Sančlo regere Ecclefmm Dei (b), ad omnes pertinent dogmata, quae definiuntur, & disci¬ plina , quae ftabilitur in Conciliis. Igitur om¬ nes acceffum habent ad Concilia , ut fuam, fuorumque fidelium, & Dei caufam agant. (a) Ephef. IV. u. (b; Act. XX. 2 S. $. CXIIL. Nulli ha&enus adfuenmt omnes. Verum nulli Concilio hačtenus adfuerunt omnes Epifcopi. De Conciliis Apoftolorum legimus Ati. I. ty. Petrum exfurrexiffe in me- dio fratrum : Ati. VI. 2 . conveniffe duodrcim Apoftolos cum multitudine discipulonim: Ati, XV ,► 6. conveniffe Apojtolos, & Seniores. Sed funt hse locutiones indefinitae, & fignificant, ve! omnes omnino conveniffe, vel conveniffe ple- rosque, & quot fufficiebant ad reprtefentandum $. CXIL Con- 14 » Concilium , vel faltem neminem fuiffe exclufum volentem accedere. Concilio Nicaeno adfue- runt Patres 318. Ofius ex Hifpania, Vitus & Vincentius Presbyteri Romani, Epifcopus unus ex Gallia, unus ex Africa, ceteri erant Orientales. Conftantinopolitano I. adfuerunt Patres 150. omnes Orientales. Ephefino L Episcopi 274. ex Occidente foli Legati Ro¬ mani. Similiter ex Ačtis aliorum Conciliorum colligimus non fuifle fervatam proportionem, neque quoad numerum, neque quoad nationes, & provincias diverfas, §. CXIV. Accedebant , quos eligebant Metropolitani. Atque ut a temporibus, quibus Ecclefia fruitur favore Civilis Praefidii, rem aggredia- mur, Arelatenfi I. quod primum a pace Ec- clefias data celebratum fuit, non omnes Epis¬ copi adeffe funt iuffi; fed ii duntaxat, quos ex fuis Provinciis opportunos, & utiles futu- ros credidiflent Primates, uti conftat ex Di¬ va (a) Conftantini Aug. ad iElalium : “Injun- „ gendum folertiae tuas duxi, ut mox has lite- „ ras meas acceperis, cum Ccecilianum fupra ^ dičtum cum aliquibus ex his quos ipje delege- „ rit ; fed & de Byzacenae, Tripolitanaj, „ Numidiarum, & Maritaniarum provinciis, „ finguli quique a!iquantos ex fuis perducere M debebunt, quos ipfi putaverint eligendos .“ (a,) Apud Lahti tom. I. pag. 1421. §. cxv. M* §. cxv. Alti čuvam abfentium Jupplebant. Qui domi manebant, fuarum, & aliorum, qui ad Concilia discedebant, Ecclefiarum cu- ram interea fupplebant, uti utrumque magis conftat ex Theodofii, & Valen tiniani Sacra ad Cy rili um Epifc. Alex. & Episcopos Metro- politanos Frovinciarum : “ Tua Pietas — ad „ Ephefiorum Afiae Civitatem accurrat, non- „ nullosque , quos nimirum idoneos judicabit, „ Sanftiffimos Provincise iuae Epifcopos fimul „ eodem 1'ecum adducat: ita ut neque qui fatis „ fint fandiffimis ejusdem Provinciae Eccleftis, „ defint, neque ii rurfum, qui ad eam rem „ apti cenfebuntur in facra Synodo defide- „ rentur. “ * Ibidem rememorant Patres Ephefim in fua Synodica ad Jmpp. 4 £?. I. apud Labbe to m. III. pag. 567, “Vedra Majeftas • - - ex „ omni Metropoli piiflimos Metropolitanos, ,, qui Epifcopos adducerent, & aliquos aliarum „ Civitatum Epifcopos ad dietn Pentecoftes „ convenire juffit. “ §. CXVI. Eligebantur habiliores. Aptiores, & magis idoneos eligi, & ad Concilium adduci jufferunt Valentinianus, & Marcianus Impp. in fua Sacra ad omnes ubique Episcopos : “ Unde tua Sančlitas, ajunt, „cum M2 „ cum quantis approbaverit Reverendiffimis E- „ pifcopis fub fuo Sacerdotio conftitutis fanda- „ rum Ecclefiarum expertas habentibus divinas ,, Scripturas, & id fcientia, & doclrma ortho- „ doxae, & verae fidei pra cunclis emmentibus, „ ad memoratam Nicasnam Civitatem proxi- „ mis Kaiendis Septembris advenire feftinet. “ $. CXVII. Subinde mittebantur minus babiles. Attamen quando alii non habebantur, mit- tebantur etiam minus idonei, ut fi non Magi- ftri, laltem teftes effent fidei, & moram fua- rum Ecclefiarum , ut intelligimus ex Agathonis Papae Epift. (a) ad Conftantinum Imp., He- raclium, & Tiberium Augg. “ Jdeoque - - - fe» „ cundum piifiimam jufiionem - - - pro obe- „ dientia , quam debuimus, non pro confidentia „ eorum fcientia, quos dirigimus, praelentes „ confamulos noftros - - - curavimus demanda- „ re. Nam apud homines in medio gentium „ pofitos , & de labore corporis quotidianum „ vidurn cum fumma haefitatione conquiren- „ tes quomodo ad plenum poterit inveniri tt fcripturarum fcientia , nifi qiiceque regulariter a Sandis, atque Apofiolicis Praedecefioribus, M & Venerabilibus quinque Conciliis definita „ funt, cum fmplicitate cordis, & fine ambiguit.a- M te a Patribus traditae fidei conjervamus , unum „ ac praecipuum bonum habere femper optan- »tes 143 „ tes, atque ftudentes, ut nihi! de eis quas „ regulariter definita funt, minuatur, nihilaut „ mutetur, vel augeatur, fed eadem & verbis „ & fenfibus illibata cuftodiantur ? “ Haec placuit producere, ut & ftatum. Ecclefiae Ro- manae Seculo VII. intelligas, & cognofcas im- pedinienta literaturae, & aflequaris tandem etiara apud illiteratos confervari fidei, & morum probitatem. (a) Acl. IV. Cone .< CP. III. apud Labbi tom. VI. pag. 630. 5. CXVIII. Accedebant cum inJiruSHone abfentium. Antequam discederent ex fuis Provinciis, de caufa in Concilio tračlanda cum fuis Com- provincialibus Episcopis Synodum celebrabant, in eaque fuum dicebant judicium, quod in li- teris authenticis per eos, qui discedebant Con¬ cilio transmittebant. lllius disciplinae paffim legunfur exempla ; fic Caeleflinus Epift. ad Theod. Imp. (a) fefuo, & Synodi nomineLe- gatos mifille nunciat: “Per fratres, & Coepif- „ copos meos -quos milimus, intimamus . “ Eosdem totius Occidentis Legatos effe fignifi- cant Patres Epbefini in fua Synodica (b) ad Impp. “ Quia ergo viri ifli , qui venerunt, » totius Occidentis Sandte SynodiJententiam no- „ ftras huic Synodo per literas expoluerunt, » feniumque de hde & pietate nobis conlonum „ decla- 144 „ declararunt, & eadem quae nos decreverunf, „ tum per literas , tum per ea quae in mandatu „ acceperant , quae & in Jcriptis depofuerunt, „ necelTario quod officii ratio poilulabat, de „ conlenfu illorum nobiscum ad Majeftatem „ vedra m retulimus. “ Ca) Aft. II. Cone. EpheJ. apvd. Labbe tom. UL pag. 6 19. (b) Acf. III. ibid. pag. 631. * Tdein intelligimuS ex Sacra Pogonati ad Georgium Patriarcbam CP. apud Labbe toni. VI. pag. 599. “ Agatho-deftinavit in pras- „ fenti propriam ejus indutos perfonam- ex „ perfona vero totius ejus Concilii Joannem, „ & Abundantium &c. “ Item ex ejusdetn divina iuffione ad Synodum Romanam mifla per legatos apud Labbe ibid. pag. 1104. ‘‘In- „ tevfuijlis namque & vos cum Univerfali „ Principe Paftorum, fimnl com ipfo divinitus j, loquentes tani in fpiritu , quamqus in liter a. ,, Suscepimus enim non fanturn ex Beatitudine „ ejus , verum etiam a Sančtitudine veftra „ direčtas nobis literas, quse prolatae, lečlse „ funt, & veritatis verum ftjrlum declarave- „ runt, ortbodoxamque fidem depinxerunt . 11 Ad Concilium Nicsenum II. Legatos cum ju- dicio fidei Occidentalium mitti volaerunt Cou- ilantinus, & Irene, ut in ipforum Divali Sa* era ad Hadrianum Papam 1 cxxm. Sed ab ipforum conditione. Sed Oecumenicitas defumitur a conveni- entium conditione; fic cecumenica totius Ec- deflas funt Concilia in Oriente habita, licet Orientalibus potiffimum fuerint compofita, K z quod 148 quod palici Occidentales fua canditione fuffi- cienter repraefentaverint Eccleliam Occidentis; folebant enim Conciiiis Generalibus, ut ob- fervavimus (a), praemitti Synodi Provinciales, aut nationales, & ex iis Sy nodis cum authen- tico judicio, & teftimonio domi manentium mitti, qui ad Concilia Generalia accedebant; unde in illis paucis loquebantur univerfi ab- fentes etiam, nec deerat quidquam ad judi- cii, & teftimonii cecumenicitatem. (a) Supra §. CKVIII. §. CXXIV. Qua Juppletur aliis argumentih Quod fi contigiffet, eos qui refidebant in Conciiiis, non habuiffe fpeciale mandatum abfentium, vel abfuifle quandam fpečtabilem Ecclefiam; fubinde non praejudicabatur Oecu- menicitati Concilii, idque toties, qnotie3 fi- des abfentium erat manifefta per eos, qui e- rant praefentes. Fides vero abfentium toties erat manifefta per praefentes, quoties praefen- tium, & abfentium erat manifefta & fidei pro- fe.fiio, & illorum communio, quae non daba- tur, nifi inter eos qui eodem fidei fpiritu ani- inabantur. Unde meo judicio Patres Conci- lii Conftantinopolitani 1. vocarunt fuum Con« cilium Generale, licet ei nullus adfuerit ex Occidente, eo quod fuiflet manifefta com¬ munio Orientales inter et Occidentales, ma* nife- 149 m^s!=m nifefta Occidentalium fides de dogmate afier- to ab Orientalibus; hinc Occidentales judi- cium Orientalium, uti Generale, ftatim col- laudarunt. * Non praeftant obfequium Ecclefise Vin- dices Romanarum praetenfianum, dum cseci im- petunt Conciiia, ita ut 11 ietus non aberrarent, rueret totum lacrum fjrftema. Sunt vero toe i#us reprehenfibiles, quot infubfiifentia incau- te fparguntur principia de natura, & proprie- tatibus Conciliorum. Eshibetnobis exemplum P. Zacharias part. z. del. fuo Anti- Febbrotiio tih. 4. cap. 3. if. 13. ubi poftquam de Concilio Bafileenli infigui immoderatioue ita fcripfiffet: ‘‘ -Non negatur, quod hoc Concilium infigni „ audacia , & impojlura explicuerit decreta 5 , Conftantienfia etiam de auftorštate Synodo- 3, rum Generalium fupra Pontifices certos, & 3, indubitatos; “ ut derogaret illius Concilii aucloritati , ita fodit aliis univerfim Conciliis cuniculos; “ Sed plura eflent demonlfranda; I. Quod illud Concilium fuerit Generale om- nium Patriarchatuum, & non Generale folius Patriarchatus Occidentalis, & id ego dico, non quod Generale non illud čredam , led quod ta¬ le dubium propofuerit Cardinalis Culanus lib. z. cap. 20. 3 . effet quoque lecundum ideas Cufa- ai demonftrandum, quod fuerit Generale etiam hujus folius Patriarchatus, quando fecit illa de¬ creta; 3. quod illa decreta fuerint legifitne pro- mulgata; 4. quod fuerint ab Eugenio IV, con- firmata. Ita non Cufanus duntaxat, led ex Cu- fano etiam Zacharias , alias li Cufani do&ri- nam non probabat, cur illam opponebat Ad- verfario? Anti-Febronius Zacharias editusfuit Pefaari in ftatu Pontificio. Zacharias applaufe- K 3 rune i 5 o *3j ve&psm rnnt Zelatores incrementorum Pontificiorum. Jam incauti exigant ad conditiones ipfius Con- cilia , qu* venerantor Generalia, & deprehen- dent iaqueos, quibus irretiuutur. $. cxxv. N on Junt excludendi, quorum caufa agitur, Porro cum aučboritas Ecclefiae exercea- tur p er dodrinae (ermonem ; Conciliis adeffe eos oportet, quorum. caufa agitur, ut Eccle- fia fcilicet ignorantes inftruat, inobedientes corripiat, ac nonnifi pertinaces a fuo corpore anathemate praefcindat. Id femper fervavit Ecclefia ; lic in Concilio Nicaeno I. vocavit, admifit cum fua corona Philofophorum, audi, vit, & nonnifi convičtum , & pertinacem damnavit Arium ; fic in Ephefino Neftorium, in Chalcedonenfi Eutychen, vocatos, audi- tos , admonitos damnavit, ut loquuntur A Sedent , ut Judices , qui jam in caufa Judicarunt , Rede fedent, ut Judices, qui in caufa, de qua quseritur, antea fuum judicium dede- runt. 153 runt Sic HierofoJvmis ASI. XV. in caufa Antiochena inde miffi Paulus, & Barnabas in Petri fententiam locuti funt. Affidebant Ni- caeno I. Alexander Episcopus Alekandrinus, & Ofius Episcopus Cordubae, etii uterquean- tea in caufa judicium dixerit ’ Alexandriae. Affidebant Ephefino Cyrillus Episcopus Ale- xandrinus, & Caeleftinus Papa per fuos Le- gatos, licet uterque in fuis, Synodis pras- damnaverit Neftorium. Praefedit Chalcedo- nenfi Leo Papa per Legatos in caufa Euty~ chetis, quem fcepe antea damnaverat. Pro- fedo non eft infolitum, ut judices primae in- ftantiae fedeant cura aliis judicibus in fecunda inftantia* %. cxxx. Epijcopi Jimt Judices. Episcopi funt Judices in Concilis. Nam eft Ecclefiae audoritas penes omnes Paftores, ut alibi (a) differuimus. Igitur omnes ex ea audoritate procedunt in Conciliis , omnes funt judices. Id conftanti praxi Ecclefiae doce- mur. Hierofolymis ASI. XV, Petrus quidem primus dixit fuum judicium, & judicavit in- definite, non effe imponendum jugum legis fuper cervices discipulorum (b); attamen illud judi- cmrft, nec ultimum, nec irreformabile, habi- tum eft; etenim judicavit deinde Jacobus: Ego judico Sfc. & limitavit Petri fententiam, K $ cen- 154 cenfuitque obligandos Chriftianos ex gentibus ad abftinendum ab Idoloty£i-s, fornicatione, fuffocatis, & fanguine antea Lege prohibitis (c). Jacobi Sententia probatur toti Conciiio : Placuit nobis colleflis in unum &c. & communi judicio caufam definiverunt: Vifurn ejlenim — nobis &c. (d) Quod exemplum Apoitolorum imitati funt Patres poftmodum in Conciliis communi judicio, nomine, & fubfcriptione definientes controveriias, ut exhibent Ačta Conciliorum. (a) Supra §. XIII. (b) v. io, (c) v. 19. •o. (d) v. 22. & feq. * De Epifcoporum inftitutione Tridenti acriter dispufatum eft integris decem menfibus in Congregationibus praamiffis SeJJioni XXIII. Vid. Sarpi della Storia del Conciiio di Trento lih. VII. e VIII. Eam qu3eftionem moveri mi- rabatur 111. Georgius Sincout, dve Zischowid, Epiicopus SegnenSs ex Ordine Francescano, atqne iervore Illyrico, Si Epifcoporum audo- ritas , ajebat, non veniat a Deo, neque illa Con¬ ciliorum inde poterit deri v ari; Concilia quippe non funt, nifi Conventus; & decreta Epifco¬ porum : fi humana folum lingulis tribuatur au- cloritas , colle&orum non eft major humana ‘. delufum ergo ha&enus, inferebac, effe Chriftia- num orbem, quod ei propoiitum fnerit Conci- lium Generale privilegio inerrantiae munitum, tanquam certuin remedium finiendarum fidei controverfiarum, dum potius qu*ftiones quse controvertebantur, pntuerint terminari audo- ritate Romani Pontificis, qui eam ipfis conce- Ait, absque dispendio inutilium expenfarum, & absque gravifliino inconimodo tot omnis aetatis, 155 & conditionis Epifcoporum , qui ex remotiili- inis terris debuerunt Tridentum convenire: fe jam quinque menfibus Tridenti fubftitifTe ea in perfuafione, perseque illi Synodo applicandum efle, atque Hierofolymitan* ab Apoftolis cele- bratae, illud A&. XV. 28. Vifurn ejl Spiritui Sandio , if nobis “ quod fi alicer credidiflet, fe tain longo , ac difficili itinere Segnia non fuif- fe venturum, & fi aliter effet, magnum oinnino efie aufum illius Conventus, qui humano, eo- que fallibili judicio judtcans audet acorporeEc- cleliae abfcindere eos, quos putat haereticos , in eosque vibrare anathematismos fpeciola quadain auckoritate. $. CXXXI. F'mi debent Jibertate. Epifcopi debent frui res fidei, & moram examinandi, & decidendi libertate. Id in* telligimus ex forma Concilii HierofoIymitani ASI. XV. In eo Concilio commendatur multa Apoftolorum, & Seniorum folicitudo: “Cum „ autem magna conquifitio iieret “ (a), quae manifefto innuit inquirentium libertatem; fo¬ licitudo enim non patitur confiiii, examinis, fuffragii impedimenta. Petras- ufus eft fua li¬ bertate , uti conjicimus ex verbis: “ Surgens „ Petrus dixit ad eos &c. “ (b). Ad Petri fententiam confirmandam de fuis progreffibus apud gentes Ubere loeuti funt Barnabas, & Paulus: “ Tacuit autem ornnis multitudo; & „ audiebat &c. “ (c); tacuit, ne impediret lo- quentes, audiebat , ut de narratorum pondere arbi- 1 55 arbitraretur. Suum fuffragium libere tulit Ja- cobus: “ Ego judico &c. “ (d); ego, inquie- bat, quia ipfe judicabat, & iibere judicabat: ego, inquiebat, quia Petri fententiam plene non probabat: ego, inquiebat, quia ceteris ju- dicii libertatem non adimebat* Demum judi- cio Jacobi ceteri accefferunt, non audoritate, aut neceftitate, compulfi ; fed fuftragii aequi- tate moti , unde repetebant : “ Placuit „ nobis colledis in unum — vifum eft no- 5, bis &c. u (e) (e) i'. 7. (b) ir. 7. (c) f. 12. (d) f. 19. (e) f. 25. 28. §. CXXXII. Jdem confirmatur. Libertatem exemplo Apoftolorum adeffe debere in ConciMis, femper agnovit Ecclefia; unde dicebat (a) Liberius Papa, in Synodo „ folus timor Del ad omnia fufficit, & Apo- „ ftolorum inftitutio; “ quas quoties defuit, toties bonum exitum non funt nada Concilia. Eft perennis ad infamiam memoria praepoten- tis Dioscori, cujus inordinationem in Conci- lio Ephefino II. inde repetit S. Leo (b) , quod idem ‘ 4 qui fibi locum principem vindicabat, 9 , Sacerdotaleinmoderationem cuftodire, “ non voluerit, “ut ficat moriš eft, omnium fenten- „ tiis ex libertate prolatis, id tranquillo, & s, tečno couftitueretur examine, quod & fidei „ con- 157 „ congrueret , & errantibus fubveniret : 44 quod deledlus Episcoporum fuerit habitus, vis, & minse fuerint intentatae; profequitur S. Pontifex: “In ipfo auterri judicio non om- „ nes, qui convenerant, interfuiffe cogno- „ vimus. Nam alios rejedos, alios didici- „ mus intromiffos, qui pro fupradičti Sacer- „ dotis arbitrio , inipiis fubfcriptionibus cap- „ tivas manus dederunt; quod nocituri fta- „ tui fuo fcirent, nifi imperata feciffent. ' 6 (a) Apud Atbanafium ad Salitarios. (b) EpiJL ad Tbeod. Aug. 40. * In memoratis fupra §. CXXX. Congrega- tionibus poftremus fuit locutus P. Lainez Ge¬ neralk Jefuitarmn , cujus illud fingulare argu¬ mentira pro Papali aučloritate minime probo dudum ex formulis: Sacro approbante Concilio' vel, Sacro prcefents Concilio, adhibitis in Con- ciliis Occidentalibus, ex quibus concludebaf., congregari Concilia , non ad decernendum, fed folum ad communicanda , & promulganda Pon- tificis decreta , quo quid ineptius fpedato ftylo Conciliorum, quibns illse fonnulse ineognitse erant, & quid magis prasjudiciofum Conciliis, quae illas adhibuerunt, dici poterat ? Tridenti SejJ. XVII. & fub Pio IV. SejJ. I. decernebatur Concilium čelebrandum proponentibus Leg at is, & quanquam proponentibus Legatis fuerit quo- que celebratum , in Decreto tamen illse vocu- lae adeo odiofas, & Concilii libertati praejudicio- fse funt vifse, ut Legati Hispanici pro Deere- ti corredione inftare non deftiterint, quoad ipfis tandem fuiffet fatisfadum cap. as. Se/J. XXIV. de Reform, in eam formam redačtoj Cardi- 158 Cardinale de Lotharingia, quod uon caruit fua Crifi, 11 fides lit adhibenda Sarpio. Ceterum Conciliorum libertatis Vindices effe Principes Civiles , fupra §. CVI. ducimus. $. cxxxiir. Apoftolorum Concilio adftitit Spiritus S. Apoftoii, & Seniores congregati Hierofo- lymis Ati XV. crediderunt, fibi adfiftere Spiritum Sandum; ea enim fide pronuncia- runt fuam definitionem his formalibus: “ Vi- „ fum eft Spiritui Sando, & nobis &c.“ (a) ; dixerunt: Vifum e[i Spiritui Sanclo: igitur il- ludjudicium Spiritus S. crediderunt. Dixe- runt item : Vifum e[i - nobis : igitur illud judicium etiam fuum agnoverunt. Suum ita- que, & Spiritus Sandi, quia Spiritus Sandus per ipfos, tanquam viva organa, locutus eft. (a) f. 28: $. CXXX1V. Similiter fibi adfiftere, crediderunt Concilia. Exemp3o Apoftolorum Patres in Conciliis femper crediderunt , fibi adeffe Spiritum S, Sic Areiatenfes in fua Synodica (a) ad Silve- ftrum: “Piacuit ergo, ajunt, prcefente Špiritu „ Sando &c. “ Patres Concilii CP. III. in fua (b) Synodica ad Agathonem : “ Sic nos, „ ajunt, Sanclo Špiritu illujlrati -infefta » dogmata impietatis depulimus -- & cor* n ^6 159 „ de nos & lingua & mami convenientes „ omnis erroris expertem, certamque necfal- „ lentem definitivnem^ vmfici Spiritus ope, e- „ didimus; “ & per Oratorem in Senn. Accla- matorio ad Pogonatum: “ Sed audentcr dici- „ mus, tancpuam per organa Spiritus per nos — j, quod excifum erat , retexuifti. “ Patres Conciiii Nicaeni II. (c) fundamentum fuse de- finitionis in eo reponunt: “ Chriftus defpon- „ lata. fibi fanda fua Catholica Ecclefia — „ hanc fe confervaturum promifit, fandisque „ disdpnlis fuis affeverabat dicens: Vobiscum „ Jim omnibus diebus. Hanc auteiri: repromif- ,, fipneni, non folum illis donavit, fed etiam „ nobis, qui per eos credidimus in normne „ iplius &c “ qua promiffione fundamenti lo- co polita procedunt ad deiinitionem : u Propter „ quod Dominus Deus nofter — nos Sacerdo- „ tii Prmcipes beneficio fuo undique convo- „ ca vitquatenus Deifica Cathblicae Eccle- „ fiae traditio communi decreto recipiat firmita- 5, tem. “ (a) Apud Labbe tam, I. pag. 142 S. (b) Aff. . XVIII. apud Labbi tom. VI. (c) Ati VII. Cone. Nic. Ibid. tom. VII. 5. cxxxv. Idem profejji funt Rom. Ponttfces. Idem profeffi funt Romani Pontifices. Hinc eo argumente? Patres Ephelinos confir- mabat Caeleftinus in fua Epifi. (a) ad Synodum : » Spi* 160 „ Špiritu.? Sandi teftatur prafentiam congrega« „ tio Sacerdotum. Verum eft enim; quod „ Iegimus, quia nec poteft veritas mentiri, „ cujus. in Evangelio ifta fententia eft : UH „ duo , aut tres eongregati fuerunt in nomine meo: „ ibi & ego fum in medio eorum. Quod cum „ ita fit, fi nec huic tam brevi numero Spi- „ ritus Sandus deeft: quanto magis eum nune 5, interejfe credimus , quando in unum conve- „ nit tanta turba Sandorum , Sandum. nam- „ que eft pro debita fibi venerati-one Conci- „ lium, in quo utique mine Apoftolorum fr e* „ quentifiimae illins, quam iegimus, Congre- „ gationis ajpicienda reverentia ejl. Nunquam „ his defuit Magifter, quem receperant prae- „ dicandum, adfuit his femper Dominus, & „ Magifter, fed nec docentes a fuo Dodore „ deferti funt unquam &d “ Eodem argumen- to oppofuit fe contra novae Synodi celebratio- nem S' Leo Epift. (b) ad Leonem Aug dum affirmat, in Concilio ChaIcedonenfy “ per Spi* „ ritum Sandum congregato tam pleniš, at- „ que perfedis definitionibus cunda firmata „ effe, ut nihil ei regulae, qu£ ex divina in - „ fpiratione prolata eft, addi poffit aut minui.“ (a) Aci. II. Cone. Epbef. apud Labbi tom. III. pag. 6 14. (b) iif. $. CXXXVI. KK«S*lgS9eat iSt §. CXXXVI, Decreta igitur Concilionim Junt Oracula Spi- ritus Sandi, Definitiones igitur, & decreta Concilio- rum ftatim atque edita lunt, cceleftis Oraculi vim habent. Id intelligiraus ex fcepe laudato Concilio Hierofolymitano Adi. XV, in quo ftatim atque Patres accefferunt judicio Jacobi, controverfiamque deiiniverunt , cogitaverunt de definitionis executione, decreverunt, re- fcribere per Paulum, & Barnabam, ipfisque ad» jungere Judam, & Silam, viros prim os in fra- tribus, “qui & ipfi vobis verbis referrent ea- „ dem “ (a), quse fcilicet fcripto contineban* tur. Uti decretum fuit, ita & effedum eft. Miffi Apoftolici, & Synodales defcenderunt Antiochiam, & congregatae multitudini tradi- derunt Epiftolaro (b), quam legerunt Antio- cheni, & de definitione, tanquam de Oracido divino confolati funt: “ quam cum legiffent, ga- „ vifi funt fuper confolatione, “ inquit Sacer (c) Hiftoricus. Eo exemp!o decreta cetero- rum Conciliorum fuscepta funt, tanquam ora¬ cula S. Spiritus. (a) f. 27. (b) f. 30. (c) f. 31. Adde f. 41. item cap. XVI. f. 4, L CAPUT i6» CAPUT IX. DE PONTIFICIS ]URE CONFIRMANDI CONCILIA. §. CXXXVIf. Unde non indigent conjirmatione Papali. “ITTnde confequitur definitiones, & decrefa Conciliorum non indigere Summi Ponti- ficis confirmadone. Profedo Condlia Apo- ftolorum non confirmavit B. Petrus, neque ejus Succeifores confirmarunt notanter odo prima Concilia Generalia. §. C XXXVIII. Non fuit confirmatum Nicanum I. Concilium Nicaenum I. non fuit confirma- tum. Extat quidem ,Synodica (a) illius Con- cilii ad Silveftrum Papam , qaam primuin edi- dit Surius ex vetufto libro Bibliothecae Con- ventus Patrum Dominicanorum Colonienfis, & quae reperitur etiam in antiquis Codicibus MSS. Crefconianae Colledionis, qua Patres pe- tunt, ut quicquid conftituimus, “precamurve- „ ftri oris confortio confirmetur. “ Venim Eru- diti paffim, uno quafi confenfu, eam tanquam fuppofititiam rejiciunt, & Labbaeus in rnargine illi apponit hanc notam: “ Stylus arguit luppo- »fitio- I I<5j „ fitionem cum temporis nota.“ Ejusdem fa- rinae eft Refcriptum Silveftri ad Synodum , cui ibidem Labbieus apponit hanc notam: “Nec „ fincerius eft hoc refponfum, quod commen- „ titjuin, & mendofiflimum vere dixeris, & „ non tantum fere, ut aitBinius. “ Suppofitio- nem utriusque illius Epiftote adftruit Riche- rius (b), & obfervat, Dionyfium Exiguum notaffe quidem hujus Synodi ačta omnia fuifle Romam mifla, fed una monet, aliud ef]e dicere, ut ait Dionyfius, omnia acla Svnodi Romam ab- Jblute, & fimpliciter mijfa, tj afferere conditio - naliter fuifle iiluc mijfa, ut a Siiveftro proba- rentur, atque ita confirmarentur, ut robur, Sc vis illorum omnino ab ejusmodi acceptione, & confirmatione haberetur, prout illa fičtitia monumenta indicant; fed ideo Romam ačta il¬ la mifla fuerunt, ut Episcopus Romanus more aliorum fefe illorum obfervationi, atque exe- cutioni conformaret. (a) Apud Labbi tom. II. (b) Lib, I. Hifi. Cone „ cap. 2. nuni. S. §. CXXXIX. Non Conjiantinopolita mm I. Extat Synodica Concilii CP. I., quam fu- pra (a) laudavimus, & ex qua arguunt non- nulli, ilios Patres a Damafo petiifle Synodi oonfirmationem. Sed ibidem obfervavimus, Patres fcripfifie illam Synodicam ad fe purgan- dos a querelis, quas contra fe detulerunt ad L z Theo- ,«4 Theodofium Occidentales. Profedo ipfa Sy- liodica eft nobis argumento, quod Orientaks fui Concilii confirmationem a Damafo non pe¬ ti verint; i. eo quod non fuerit fcripta ad fo- lum Damafum; fed ad Synodum Romanam, ut apparet ex ejus (b) inlcriptione: 2. quod Synodo illi Romana minime detulerint tan- tam audoritatem, ut voluerint fui Concilii vi- gorem pendere ab illius judicio, quin lllum vigorem jam habere fatis fignificaverint, dum luum libellum fidei, feu fidei profeffionem, vo- cant libellum Synodi Univerjalis (c): g. quod infuper a fe conftitutis petierint quidem ab Oc- cidentalibus confenfum , &spprobationem, non qua ipforum definitio firmaretur; fed qua tan- quam legitima, & canonica iaudaretur, & de- bito fidei obfequio reciperetur; fic enim aje- bant in laud, Synbdica: “ Quibus rebus, tan- „ quam legi time, & fecundum Ecckliae cano- nes a nobis conflitutis, obfecramus veftram ,, Reverentiam, ut congratuletur &c.“ Ccn- gratulari folemus de bono periedo. Perfedam igitur judicarunt fuam definitioinem, nec ejus firmitatem fuspenderunt ab Occidentalium au- doritate, & confirmatione. . 0 ) f- LV. LX. (b) Infcribitur: “ E* „ piftola Epifcoporum qui Confiantinopoli co n ' ,, veneruat, Dominis honoratiffimis, & cuffl” 3, primis Reverendiffimis fratribus, ac colle- ,, gis, Damafo, Ambrofio, Brictoni, Vale- ,, nano , Acholio , vel Ascholio , Anetnioi ■3 Batilio, & meriš San&is in magna Urbe Roma i<55 „ Roma couvocatis Sanetum Concilinm Or- ,, thodoxorum Episcoporum in ampla Urba „ Conftantiuopoli congregatum in Domino fa- ,, lutem. “ Spirat eminentiam prše Gcciden- talibus. (c) Suni verba ihid. c ‘Quas igitur ad fidem. 3 , attinent, quam aperte prasdicamns, in fum- „ na funt hujusmodi, de quibas amplius ani- ,, mis veftri,s fatisfacerepoteritis , ti tomum Sy- ,, nodi Antiochenas, & eum qui fuperiori anno 5 , Conftantinopoli a Synodo Univerfaii eft edi- „ tus , iufpicere dignamini. “ Obferva folrnn fidei definitionem fuiffe miffam Occidentalibus. * Baronins apud Binium tom. III. Concil. profert ex libello Photii de 7. Synodis verba ; 3, Quibus haud multo poft Damafus Episcopus - ,, Romse eadem confirmans, atque idem fen- ,, tiens acceffit. “ Sed hsec non aliud figniH- cant, quam Damafum ad Conciliom acceflifle, quemadmodum acceduut Conciiiorum definitio- nibus Episcopi, qui iisdem non interfuerunt, tacito fciiicet confenfii, fufcipiendo, veneran- do, exequendo, qus definita funt. Vid. quge diximus Jupra §. CXXIV. S* CXL. A hn Ephefinum. Patres Ephefini fcripferunt quidem Svno- dicam (a) ad Caeleftinum, in eaque, necefle eft, ajunt, “ut omnia , quse confecuta funt, „ San&itati tuae fignifi.centur; t ‘ fed non utre- bur adderet definitis; fed ut eadem cognosce* ret duntaxat, executionique rnandaret, unde addunt“Ut autem omnia, qu2e gefta funt, L 3 „ da- 1 66 „ clare cognojcas, etiam commentarios mifimus, „ & Synodi fubfcriptiones. “ Nec verbum legitur, quo petiiffent Synodi confirtiiationem, (a) Aci. V. apud Labbe tom. III. pag. 659. §. CXLI. Cbalcedonenfe petiil cmfirmationem Jotius Can. XXVIII Patres Concilii Conftantinopolifani I. de- creverant can. lil. , ut “ Conftantinopolitanus „ Episcopus habeat prioris honoris partes polt „ Romanum Episcopum eo quod fit ipfa no- „ va Roma. “ Chalcedonenfes eandem prae- rogativam Episcopi CP. ASI. XV. abfentibus Legatis Romanis can. XXVIII. confirmarunt, dr cum Ali. XVI reiegeretur, Romani con- tradixerunt, tanquam canoni adverfanti Nicae« nis canonibus, & quum vidifient, fe contra- dicendo nihil proficere , poftularunt, ut fua contradiclio gejlis inhcereat, & proteftati funt, fe ad Papam relaturos. Chalcedonenfes itaque fcripferunt Synciicam (a) ad Leonem, in ea- que retulerunt Pontifici, _quae ad fidem, fi- deique caufam, & Dioscori depofitionem per- tinebant, & uti infpicientibus patet, eorum nullam confirmationem petiverunt, quod in iis definiendis Leonem in ipfius Epiftola ad Sy- nodum praelucentem, “ ut membris caput pra?- „ fidentem, ac fpiritu praefentem, ac pene in „ fuis Legatis vifum “ habuiffent. Retulerunt dein- l6 7 deinde, quae de prarogativa Episcopi CP. fta- biliverunt can. XXVIII. , & eorum duntaxa£ ratihabitionem, confirmationemque petiverunt, eo qnod ipfius Legati repugnaverint: “ Qui „ enim locum, inquiebant, veftrae Sanditatis „ obtinent - - * his ita conftitutis vehementer „ refiftere tentanint - • - Rogamus igitur čf „ tuis decretis noftrum honora judicium. “ Ju- dicio igitur Patrum Chalcedonenfium , quae communi confenfu deereta fuerunt, Pontificis novo non indiguerunt confenfu, decreto, & confirmatione. (a) Apud Labbe tom. IV. 1? poji Leonis Epijl. 77 - §. CXLII. Onod non obejl principih ftabilitis. Neque inferas , vel ita confequi, Roma« num Pontificem habere audoritatem confirman- dorum Conciliorum, quum absque ipfius audo- ritate canones" non valeant, immo ab ipfo ex Beati Petri autloritate caffentur. Nam lubinde, uti & hic in cafu, Conciliis deefl Oecumenici- tas ob difienfum etiam paucorum , & licet dif- fentire , quoties Concilia canonice non proce- dunt. Canonice agunt ConciHa, dum, exigen- te neceffitate, vel gravi Ecclefiae utilitate, vin- dicant fidem , morumque disciplinam , & pro- niovent Ecclefiae unitatem. Orientales can. XXVIII. Chalcedonenli non providebant fi- L 4 dei, I5S m dei, non reformationi raorum , non fchismati, fed infringebant non pridem ftabilitum Nicae- num canonem VI.; immo Conftantinopolita- num canonem II.; contra illum canonem ele- vantes Conftantincpolitanum fupra Afexandri- rum, Antioehenum Episcopos; contra iftum vero extendentes ipfius jurisdidionem extra Thraciam per Afise , & Ponti Dicecefes, eo niotivo, ut augerent fplendorem Episcopi CP., & indulgerent Principi, id expetenti. Licuit igitur in eo pundo refragari Chalcedonenfibus, cenfuit Leo, fibi effe refragandum, quod, ut- pote Primas Ecclefiae, effet Vindex Canonum, neque intelligeret, adefie caufam derogandi iis- dem. Canon igitur Cha'cedonenfis non ideo caruit fuo effedu, quod Concilio Generali de- fuiflet audoritas decernendi, quod decerni canonice poterat; fed quod Concilio Chalce- donenfi in punfto Canonis defuerit Oecumeni- citas tum ob diflenfum expre!lum Occidenta- Jium, tum fors ob caufae legitimae defedum. Hinc Occidentalium poftulabant confenfum. * Collige ex hoc fa&o Ecclefim Romanje olim ftudium inviolabilis cuftodiae Canonum. Canoni XXVIII. Chalcedonenfi immutabiliter fe oppofuit S. Leo, ut patet ex ipfius Epijlo- lisjS. 80. 8r. 84. 87. 101. Edit. Quenellii, cujus conftantia vičhis Anatolius Episcopus CP. a jure illius canonis videtur abfiinuiiTe, uti colligimus ex ipfius Epift. ad Leonem Papatn poji Leonis Epijl. 105. lili praerogativse Con- , ftantinopolitanorum fe oppofuerunt etiam alii Pontifices ex zelo disciplin se, uti potius arbi- tror; 1(59 t ror; fed fe oppofuerunt eeiam rors ex confilio politico; intelligebant enim , efTe quidem de jure divino Primatum in Ecclefia; attamen se- que de jure divino illum nou efTe penes Roma- nos Episcopos ; confequenter intelligebant, a gradu fecundo proxime afcendi ad primum, poffeque Epifcopo Graeco fuboriri appetitum Primatus cum exclufione Episcopi Romani. li¬ la tandem praerogativa Patriarchse CP. agnita •* eft a Latiais can. V. Concilii Lateranenlis f V. fub Innoceritio III. quando, fpe&atis decremen- tis Grseccrum, & incrementis Romanorum ip- fis nihil redabat timendum. §. CXLIII. Sicuti nec conJequens Čonfirmatio Leonis. Confirmavit quidem S. Leo Synodum Chalcedonenfem quoad fidei definitionem; at¬ tamen id non eft facftum propterea, quod Con- cilia obfolute indigerent Papaji confirmatione; fed quod propter novi cafus emergentiam ex- pediret novus confenfus Leonis Synodo Chal- cedonenfi. Nam Anatolius, ardens ira inLeo- nem, ceu aučtorem, a quo fuiC impedita fua exaltatio fupra Patriarchas Orientis, non fo- ium Epiftolam Leonis ad fe datam, qua fuam arrogantiam reprehendebat, fuppreflit; fed in- fuper occultis technis 'in eum infurrexit, primo clam, dein palam fpargendo, quod Synodum Chalcedonenfem refpueret. Cui particulofo ru- iriori, ut mature obviam iret Marcianus Irrsp., petiit (a), ut Leo publicis literis Synodum L 5 con- 170 confirmaret; quod fecit Leo Epijl . (b) ad E~ piscopos, qui in Synodo Chalcedonenfi congregati fuerant, in qua, “ Ne ergo, ait, per malignos „ Interpretes dubitabiie videatur, utrum quae „ in Synodo Chalcedonenfi per manimitatem „ veftram de fide ftatuta funt, approbem , hasc „ ad omnes fratres &coepiscopos noftros, qui „ praedičto Concilio interfuerunt, fcripta di- „ rexi, quae Gloriofiifimus & Clementiifimus „ Princeps, ficut popofcit, in notitiam ve- „ ftram mittere pro Catholicae fidei amore di- „ gnabitur, ut & fraterna univerfitas & om- „ nium fidelium corda cognofcant, me non „ folum per fratres, qui vicem meam executi „ funt, fed etiam per approbationem gefforum „ Synodalium, propriam vobiscum iniifle fen- „ tentiam: in fola videlicet caufa fidei &c. “ Igitur fi malignorum Interpretum non fuiffet os claudendum: fi de fuo confenfu non fuiffet du- bitatum: fi Imperator non poposciffet; Leo non declaraflet illa Epiftola fuum confenfum. Igitur tefte Leone, Synodis non efi abfolute neceflaria confirmatio Papalis. Ca) Epijl. pojiLeonisEpijl. 8S. (b) 87. * Inquies, quod aedificas, ruit: Igitur ru- mor, quod Leo non probaverit Synodum etiam (pioad res fidei, potuit derogare Synodi aucfto- ritati: ergo judicatum eft, a Pontificis con¬ fenfu pendere Synodi auftoritatem. 2. Leo probabat Synodum notanter quoad folam cau- Jam ftdei: ergo ruit tota disciplina ftatuta ab lila Synodo ob defeynodi Chalcedonenfis , fi ejus defini- tio adeo non fuifTet Univerfalis , neque una, ut impune, fervato gradu , ei refragaretur Primas Ecclefise, qui centrum eft unitatis; hinc fuit necefle, ipfum obfequi definitionibus, declaraie fuum confenfum , id exigente & Si¬ nodi au&oritate & fidei unitate. 2. Declaravit fe Leo quoad foiam fidei caufam ex multiplici latione; prim um quod tantum poposcHTet Im¬ perator, & exegiflet hasrefis Eutychiana , prop- ter quam habita fuit Synodus, & nihil amp- lius; deiude ne fimiliter approbando canones disciplinae cogeretur approbare earl . XXVIII., quem non patiebatur, vel illum reprobando publica Epiftola approbatis reliquis exuicera- ret magis Anatoliurn, offenderet itern Impera- torem, qui eum honorem Episcopo fuse Urbis expetebat. Profedo pertinebat ad disciplinam depofitio Dioscori; quis tamen dixerit, eain fuiffe reprobatam a Leone, eo quod fe pro fo- la fidei caufa declaraverit ? §: CKLIV. Conftrmatoria Synodi V. aliis eft Jiippofttitia. Extat apud Colledores Conciliorum,-apud Labbe (a) in fragmentis ad V. Synodum Epi¬ ftola DecretaJis Vigilii Papae pro confirmatione Synodi V, Eandem refert Hardainus (b), & in margine ad ipfam notat: „ fuppofititiam ef- iz * „ fe hanc Epiftolam probari a joanne Garnerio „ Soc. Jefu in notis ad Breviarium Liberati. “ (a) Tom. V. pag. 595. ex MS. Codice’Bibliothe- cce Kegice. (^b) Tom. III. Col. 213. §. CXLV. Aliis authentica. Eandem efie authenticam, affirmat Nata- lis Alexander (a). Scribit, iplain fuifle a Dno. Petro de Marca in lucern editam ex Regia Bib- liotheca; fuifle vero exfcriptam ex MS. quod jam ab anno 753. fervabatur in veteri Biblio* theca Ecdefiae Romanse ; a Leone Cinnomo homine graeco anno 1176., & ab eodem re- politam in Bibliotheca Imperiali Graecorurn cum aliis pjuribus, & praefertim Adis Synodi V., quibus fubjeda fuit. (a) In Synopfi Hill. Eccl. Sec . IV. cap. 2. art. 9. §. CXLVI. N on ob Ji at. Demus, efle authenticam, non praaiudicat principiis pofitis. Nam in cafu Synodi V. oc- currebant fmgulares circumftantias , qu* poftu- labant illam Vigilii Decretalem. Fuit enim Sy- rodus V, celebrata, renitente Papa. Ipfius contradidio non fuit irreprehenfibilis, attamen neque extremis remediis corrigenda, quod bona fi.de reftitiflet; neque toleranda, quod fchif- m fchisma induceret, Oportuit igitur Pontificem inftrui, recognofcere errorem , praefiare con- fenfum Synodo, quem fubtrahendo fchifma in- ducebat, dare communionem Patribus, qui il- lam celebraverant, quod praeftitit fua Deere* tali. Iftud confilium illius Decretalis ex ipfa intelligitur; in ea enim data ad Eutychium, (f pmjacentem Synodum Vbgilius minime contir- mat Synodum V., aut dat robur definitis; fed recepit duntaxat ejusdem definitionem profiten- do, quod Synodus definivit: “ Unde con- „ demnamus, & anathematizamus - - - Theo- „ dorum olim Mopsvefliae Episcopum, & „ impia ejus feripta, - - - Epiftolam ad Ma- „ rim Perfam haeretieum, quas ab Iba feripta „ dicitur - - - & quaecumque impie Theodo- „ retus fcripfit; “ & declaravit, fe commu¬ nionem habere cum iis, qui eam Synodum, vel celebraverunt, vel probabant: “Quoscimi- „ que vero, qui redam fidem fervantes - - - „ memorata Tria Capitula condemnaverunt, „ vel etiam condemnant, fratres, & confa- „ cerdotes efle definimus; “ tum retradavit omnem fuam contradidionem, qua illi Syno- do reftitit: “ Quse vero aut a me, aut ab aliis „ ad defenfionem praedidorum Trium Capitu- „ lorum fada funt, praefentis hujus Scripti „ definitione evacuamus.“ Ita Vigilius. Igi¬ tur Conftantinopolitani, fi authentica eft illa E- piftola, fchisma tolli folum expetiverunt, & fua declaratione, & reditu ad fanam mentem fuflulit Pontifex. §. 174 $. CXLVII. N on obftat petitio Synodi VI. Patres Synodi CP. III. in fua Synodica ad Agathonem fcribebant: “ Orthodoxae autem fi- „ dei fplendidam lucern vobiscum clare praedi- „ cavimus: quam ut iterum per honorabilia „ veftra Refcripta confirmetis, veftram oramus „ paternam Sanditatem. “ Verum recollige, quae fupra (a) ex eadem Synodica laudavimus. In eadem pagina iibi contradixiffe illos Patres, non aflentior. Ibidem laudarunt fuam defini- tionem irrefragabilein, certam, & tanquam ora- culum Spiritus Sandi: igitur petiverunt folum novum tejlimonium obfervantiae, exeeutionis, uti innuunt verba: Ut iterum - confirmetis, in- timandse per Refcripta Ecclefiis Occidentis, uti poftea petiverunt Patres Concilii CP. IV. (b) (a) $.CXXXIV . (b) Infra §.CLI. §, CXLVIII. Non Jiijfragium Jmperatoris. Iidem Patres fupplicarunt etiam Imperato- ri, ut, mortuo interea Agathone, fcriberetad ejus Succeiforem Leonem II., ut ex Diva (a) Conftantini ad eundem intelligimus: “ Omnes „ vero fcriptis precibus Serenitatem noftram „ communiter precati funt; ut eos ad veftram „ Beatitudinem mitteremus, “ Legatos fcilicet. Sed caufa fupplicandi fuit, quod timuerint, ne Maca- 17 5 Macarius Episcopus Antiochenus, quem cum ejus haereleos fociis Pontificali habitu nudave- rant, Leoni novo Pontifici imponerent, feque iliegitinie damnatos perfuaderent; ficque Ponti- fex male informatus decretorum executioni im- pedimenta poneret, pacem turbaret, quae era £ reftituta. Id confilii intelligimus ex hud. Diva Imperatoris, qua Pontifici fignificat leriem Ado- rum, cond^mnationem Macarii, & fociorum, quorum caulam permittit quidem ipfius judicio; fed etiam fignificat , fe definitioni fubfcripfifie, eamque fuis Edidis fanciviffe, Jam quorfum h ase fcribebat Imperator; nifi ut audoritate fua Pontificem de Adorum legitimitate edoceret, & ab aliquid innovando deterreref ? Similem Conftantinus mifit per Legatos Divinam Juffie- nem (b) ad Synodum Romanam, qua non ro- bur dennitis petebat, fed fignificabat , fe Con- cilii definitioni fubfcripfifie, & illam per pia Edida fua comprobavifTe; proinde innuebat, fe velle obfervantiam, & executionen>, (a) Miffa per Legatos Romam apud L albi tom VI. p. 1100. (b) Ibid. p. 1104. §. cxux: Non Relatio Leonis. Ad Synodicam Patrum, & Divam Impe* ratoris Leo II. dedit Relationem (a) ad eundem confirmatoriam SynodiVI., quse adeo non ob- eft, ut confirmet potius hadenus dida. Nam Ponti- 178 Pontifex inhsefive ad 9ynodicam Patrum, & Imperatoris Divam confitetur, enrorem & Sy- nodali fententia & Edido Imperiali efle expun- dum, & duntaxat quod reliquum erat, Synct- do praeftat obfequium recepdonis, confenfus, obedientiae, & executionis, ud ex dida Re- latione apparet: “ Synodali igitur Jententia , alt, ,, & lmperialis EdiEli cenfura, tanquam anci- „ piti Spiritus gladio, cum prifcis bserefibus „ etiam novae pravitatis error expundus eft. - - „ Iddrco & nos & per noftrum officium haee „ veneranda Sedeš Apoftolica concorditer ac „ unanimiter his, quae definita funt ab ea, con- „ Jentit, & Beati Petri a udori tate confirmut, fi- „ cut fupra folidam petram, qui Chriftus eft, ,, ab ipfo Domino adeptis firmitatem. Propterea „ ticut fuscepimus, atque firmiter pradicamus „ Sanda quinque Univerfalia Concilia - - - ita „ & quod nuper in Regia Urbe pio veftrae Se- „ renitatis annifu celebratum Sandum fextum „ Conciiium, ut eorum pediflequum & ea in* ,, ferpretans, pari veneratione atque cenfura fus- „ cipimus, & hoc cum eis digne connumerari „ tanquam una & cequali Dei grada congrega* „ gatum decernimus &c.“ (a) Apud, Labbi tom. VI. pag. I log. * Legimus quidem in eadem Relafione Leonem nonniii, poftquam A&a exanrniaflet, confenfum, & executionis decretum dedifte: ,, Igitur geftorum Sy n °dalu ! m feriem recen- ,, fenfes, curiofaque diligencia fmgula , quae- que gella funt, iiagitantts eadein quae Apo- ,, ftoli- *7S> ,, ftolicae Sediš Legati narraverant , fcripti* „ confonantibus convenire reperimus &c. “ Sed illud examen non nocet aucdoritati Con- ciliorum. Certe quum Hispani non interfuif- fent Occidental! Synodo fub Agathone habit®, & praeniifT* ilii Concilio VI., neque fuiflfent vocati ad ipfuin Concilium VI.; Leo IT., da quo loquimur, ad Hišpanos fcripiit Epiftolam, Jimul definitionem Sanetce fidei-, & acclamatio- ves mittit; a'cta quoque totius Concilii direffu- Tus , Ji ipjis dele&arentur ; Qu® cum recepiffent, fub Leonis Saceellbre Beoediclo II. placuit ce- lebrare totius Hispani® Concilium Generale, To- letanum XIV. , in quo dčcretum eft; “ Gefta „ fynodalia, & cum geftis quoque Leonis an- „ tiqu® Rom® Pontiiicis invitatoria Epiftolaris „ grati® confulta fujcepimas; quaEpiftolaPr®» „ fules Hispani® invitati erant, ut prtediff® ,, Synodalia in\lituta nojlri vigoris manerent ,, autioritate juffulta; “ afl nonnifi. ‘ £ poil- ,, quam, ut ajunt, Synodič-a iterum examinatione ,, decočta, vel domhiuni Conciliorum otnniuta ,, judicio fuerint comprobata. canda tanquam Generali , antequam illam ag* M P I( J- 178 Pontifex inhsefive ad 9ynodicam Patrum, & Imperatoris Divani confitetur, errorem & Sy- nodali fententia & Edi do Imperiali efle expun- dum, & duntaxat quod reliquum erat, SynO' do praeftat obfequium receptionis, confenfus, obedientiae, & executionis, uti ex dida Re- latione apparet: “ Synodali igitur Jententia »ait, ,, & Imperialis EdiEli cenfura, tanquam and- „ piti Spiritus gladio, cum prifcis hserefibus „ etiam nova? pravitatis error expundus eft. - - „ Iddrco & nos & per noftrum officium haec „ veneranda Sedeš Apoftoliea concorditer ac „ unanimiter bis, quae definita funt ab ea , con- „ Jentit, & Beati Petri audoritate confirmat,fi- „ cut fupra folidam petram, qui Chriftus eft, „ ab ipfo Domino adeptis firmitatem. Propterea „ ficut (uscepimus, atque firmiter pradicamus „ Sanda quinque UniverfaJia Concilia - - - ita „ & quod nuper in Regia Urbe pio veftras Se- „ renitatis arniifu celebratum Sandum fextum „ Concilium, ut eorurn pediffequum & ea in- „ terpretans, pari veneratione atque cenfura fus- ,, cipimus, & boe cum eis digne connumerari „ tanquam una & aequali Dei gratia congrega- „ gatum decernimus &c.“ (a) Apud Labbi tom. VI. pag. 1109. * Legimcs quidem in eadem Relatione Leonem nonnifi, poftquam A&a examinaffet, confenfum, & execution!s deeretum dediffe: Igitur geftoruin Synodaliiirr. feriein rccen- ,, fenfes, curiofaque diligentia lingula , quse- que gefta funt, flagitantes eadein quse Apo- ,, ftoli- 179 „ ftolicsc Sediš Legati narraverant , fcriptis ,, confonantibus convenire reperimus & c. “ Sed iliud examen non nocet aučloritati Con- ciliorum. Certe quu(n Hispani non interfuif- fent Occidentali Synodo fub Agathone habitse, & prsemiflfe ilii Concilio VI., neque fuiffent vocati ad ipfutn Concilium VI.; Leo Ti., da qno loquimur, ad Hispanos fcripiit Epiilolam* jimiil definitionem Sancttf fidei , Z? acclamatio- ves mittit; acta quoque totius Concilii direEhi- rus , ji ipjis deleŠafentur ; Quae c mn recepiffent, lub Leonis Succeffore Beuedielo II, placuit ce- iebrare totius Hispani« Concilium Generale, To- letanum XIV., in quo decretum eft; “ Gefta „ fynodalia, & cum geftis quoque Leonis an- ,, tiquae Rom« Pontiiicis invitatoria Epiftolaris ,, gratiae confulta fufcepimus; qua Epiftola Prae- ,, fules Hispani« invitati erant, ut prceditia ,, Synodalia inflituta nojlri vigoris manerent „ audoritate Jujjulta; “ aft nonnifi <£ poft- ,, quam,ut ajunt, Synodka iterum examinaiione ,, decoeta, vel bommuni Conciiiorum omnium j, judicio fuerint comprobata. “ Vid. 111. Bof- suet viferlf. t)edar. Cleri Gdllic. part. 3 . lib.f. cap. 29 . jam exameb Hispanorum non deroga* vit aučloritati Synodi VI . } nec eidem addidiž rob ur ipforum confirmatio ilmiliter igitur ne- que Leonis II. Sed inquies : h«c nimium probant; confe- quitur enim non folum Pontificis, fed etiam particularium Synodorum exanimi, & judicio fubjacere Concilia Generalia. Refpondeo, Uni- verfalium Conciliorum , qu« ut talia agnita funt, dočlrinam, ac fidem nemo unquam fa¬ ntini, aut retračlationi fubmiiit; hinc obfervas Ili. Bofsuet, Hispanos examinafTe quidem A&a Syn.odi VI., fed fimul ftudiofe abftinuiATe a vo- canda tanquam Generali , antequam illam a p« M pr®* l8o probalTtnf. Priusquam vero recipiantnr Syno- di Generales , non dedecet illas examiDari; expeait potiu s; I. quod au&oritas Ecclefise exer- ceatur per perfuafihilis doArinsefermonem: igi- tur debemus quidem intelledum fubjicere in obfequium auftoritatis; fed nonnifi. iuftručli; in- ftruimur vero examine definitorum: rite ergo examinatur definita: a, quod Conciliorum ac« ceptatio, & executio confequens fanet quoscnm- que defe&us in ipfis commiflbs, nosq«e reddat certos de definitorum veritate; vid. meam Dijj. de F ontib. Tbeol. f. LXXVII. fed {L csece, & absque prsevio examine Synodos recipiamus; non majus argumentum veritatis fuppeditabit executi.o, quam celebratio Conciliorum: igitur rečle examinantur Concilia ante receptionem. Ceterum in verbo Confirmationis vim non efie ponendam , docet multis 111. Bofsuet ibid. lib. 8. cap. 2. Jeq. §■ cl. Nicani JI. confrmatio, nec petita, m data eft. Poft Concilium Nicaenum II. Tharafius CP. dedit quidem Epiftolam ad Hadrianum Papam (a), fed eft adnumeranda Epiftolis, quse Synodt relatiohes appellantur. Refert A- cfta, & Ačtorum executionem in Oriente; fed nec verbum apparet, quo peteret confirmatio- nem. Hadrianus I. fuscepit quidem illud Concilium ; attamen folenni aliquo teftimonio, ant Refcripto ad Imperatorem, vel ad omnes Ecclefias nunquam laudavit, ut ipfe teftatur in ist in Epiftola Apologetica pro cultu imaginumad CarolumMagnum: “ Nos vero adhuc pro ea- „ dem Synodo nullum Refponfum hačtenus eidem Imperatori reddidimus, metuentes „ ne ad eorum reverterentur errorem, “ fci- licet Iconomachorum. E-andem Synodum neque Galli, neque Britanni multo tempore fusceperunt. Fuit celebrata anno 787 * ? & an- no 863.' Nicolaus L, & cum ipfo %nodus Romana fex tantum numeravit Synodos Ge- nerales: “ Audoritate Principum Apoftolo- „ rum Petri, & Pauli,. atque venerandormn „ fex Univerfalium Conciliorum omni charita- „ tis officio exutus lit, “ (b) Igitur nondum Synodo VII. tune reddebatur obfequium, veneratio, obedientia ; fed fubinde fenfim apud Occidentales Oecumenicitatem execu- tionis confecuta eft, (a) Apud Labbi toni. VII.(b) Vid. Natal. Alex. Dijf. VI. fr ii. in Hijl. Eccl. Sec. VIII. I CLI. Sjnodus VIII. demanekvit folum execu~ tionem. Patres Concilii CP. IV. dederunt Syno- dicam Epiftolam Encyclicam, feu Synodi Re- lationem , ad Episcopos univerfos Chrifti fide~ les. Dederunt fimiliter ad Hadrianum Paparn II., qua illi commendabant Synodi receptio- nem, puhlica tionem, confirmationem , qua M 3 , no«,. 182 non robur Synodo, fed executio, & debita obfervantia accederet, uti legentibus obvie apparet; inquiunt enim : “ Igitur libenter op* ,, pido & gratanter imitatrice Dei Santtitate „ veftra omnium noftrum Conventum, & Uni- „ verfalis h-ujus, atque CatholicaeSynodi con- „ fenfum & confonantiam recipiente , pnsdica „ eam magis, ac veluti propriam & folicitius „ corrfirma coangelicis pneceptionibus , & admo- „ nitionibus veftris, ut per fapientiffimum magi- „ Jlerium ve ((rum etiam aliis Univerfis Eccle- „ liis perfonet, & fuscipiatur veritatis verbum, „ & juititise decretum. “ (a) Eft enim Papa etiam Patriarcha Occidentis, ut Patriarchae commendabatur, ut Synodi illius decretum commumearet Occidentalibus, quae ei fub- funt, Ecclefiis. (a) Refertur Aci. X. apud Labhi tom. VIII. $. CLIL Etji non obejjet Confirmatio. Habetur Hadriani II.Epiftola ad Bafilium Imp. de receptione Synodi VIII., in qua ni- hil eil, quo ea Synodus quafi nullum prius vigorem habuiffet, firmaretur* Sed efto, quod Patres ad plenam ftrmitatem illius Syno- ai petiverint confirmationem, feu confenfum Pontilicis, & Pontifex illum dederit; non obftat noltris principiis; nam ex caufa emer- gente ad plenam unaniinitatem, & confenfum pote- poterat videri deeffe confenfus PoMidcis. Igi- tur ad tollendum omne dubium Patres ilhim confenfum petere, & Pontifex dare poterat, prafertim cum de re displinari agerefur in illa Synodo, in qua major confenfio commenda- tur. * Cafus era t , quod antequam Legati Pon- tificii fubfcriberent Synodo, quia Grascam lin- guam non callebaut, timebant antem deceptio- nem, & fraudem aliquam in Aetis, voluerint ea revideri ab Anaftaiio Bibliotbecario Sediš Apoftolicse, Anaftalius non poterat legere in Epiftola Hadriani textum, qui laudera Impe¬ rator« continebat ; quamobrein Legati fumtnis clamoribus conquerebantur, Epiftolam Hadria¬ ni fuifle fraudulenter corrofam , proteftantes fe nullo modo fubfcripturos Synodalibus Aelioni- bus, nifi totius Epiftolse integritas geftis Syno- dicis jungeretur. Hoc modo Romanis certanti- bus, Grsecis vero, non efle in Synodo de lau- de Imperatoris, led de folius Dei gloria tra- čtandum, altisone refpondentibus, tandem con- ventum eft, nt interpofita couditione volunta- tis Apoftolicse fubfcriberent deHnitis fententiis minus definite; unde 'hac formula fubfcripfifle leguntur A&. X. “ Ego-locum obti- ,, nens Domini mei Hadriani Summi Pontificis „ & Univerfalis Papae, omuia qu* fuperius le- „ guntur, huic Sanftae & Univerfali Synodo ,, praefidens , usque ad voluntatem ejusdemexi- ,, mi Prasfulis promulgavi, & manu propria ,, fublcripfi. “ Ad hanc conditionem purifi- candam poterat videri neceflarias confenfus Pontificis. Ceferum non mirare, quod tain le¬ vi cavillationi Romanorum tune detulerinfi Graeci; etenim declinante Graecorum Imperio, j M 3 diffi- 184 diffimulaiunt & alios faftus au$se tune pofen- tise Pontificise; uti funt, quod Hadrianus julje- rit Imperatorcm convocare illud Concilium: quod Romani fe fubfcripferint Legatos Univer- falis PapcC titulo fplendido, quem Magnus Gre- gorius non minus politice, quam religiofe a fe rejecerat, dum egiflet cum Grsecis robuftiori- bus, ne fcilicet exemplo fuo ilmilis titulaturae appetitum vehementioreni Episcopis Conftanti- nopolitanis moveret, quando appetitui Gra-co- rum reprimendo fibi non erant vires pares. §. CLIII. Cautela cina Concilia Occidentis. Quod attinet hadenus fparfa principia, quaeres , quid univerfim fit fentiendum, fiqua fors adverfa in Synodis OccidentaJibus occur- rant ? Refpondeo, efle duas reguias attente obfervandas; prima eft: Neputes, omniaeffe ConciJiorum decreta, & definitiones, aiiae inlunt Adis, & Decretis Conciliorum (a). Altera eft: Ut refledas, Concilia Occidenta- lia fuille celebrata polt incrementa Papatus Romani, Enimvero polt invedas impoftu- ras Ifidorianas, polt obfuscationem, & caligi- nem genuinorum jurium Ecclefiag non poterant non coespitare agentes ; quanquam fidenter at- firinem , falvam femper perfeveraffe veram fi- dei, & morum dodrinam. (a) Vid. meam DiiJ. de Fontib. Theol. §. LXVII. §. CLIV. IS5 $. CLrv. Aliquibus nullo colere poterat dan confir- matio. In Conciliis Occidentalibus, quibns Papa ipfe praefuit, Lateranenfibus, Lugdunenfibus, Viennenfi, Florentino, Decreta lata lunt au- doritate Pontificis, Sacro approbante, vel pr ce¬ jen te Conciio; unde quum crederent, Papte audoritatem non effe majorem extra Gonci- lium, & nemine infpedante, quam in Conci- lio, & in confpedu Patrum , nullo colore illis Conciliis poterat addi, neque addita eft nova qusedam extraeonciliaris confmnatio. §. CLV. Aliquibus dat a e JI confmnatio executionis. Conlirmatio, quse data eft Svnodis Pi- fanae, Conllantienfi, Bafileenfi, debet accipi pro teftimonio reverentiae, obedientiae, exe- cutionis, & ratihabitionis debifae Conciliis, & non projudicio, quo firmaretur, auod an- tea infirmum elfet. Ita accipi debet confir- matio Synodi Pifanae; nam alias fi antequam conlirmaretur ab Alexandro V., non fuiffet firma, & valida; tune depofitio $eff. XV. Benedidi XIII, & Gregorii XII. infirma, & invalida fuiffet, uti & confequens eledio Ale- xandri V. Ita accipi debet cortfirmatio Sy- nodi Gonftantienfis, nifi veiimus invalidam M 4 fuifie 18*5 fuiffe depofitionem Joannis XXIII. Se/f. XII. abdicationem Georgii XII. Sej]. XIV ., depo- fitionem, & excommunicationem Benedidi XIII. Sef]. XXXVII., damnationem Wicleffi Seff. Vlil. Joannis Huffii Se/J'. XV. Hiero- nvrni Pragenfis Sej. XXI. iniquam executio- riem fententiae, & combuftionem Hieronymi Pragenfis, & Joannis Huffii, quae fada eft ante confirmationem Pontificiam, quaa robur debuiffet dare definitis: .nifi velimus, invali- dam fuiffe creationem Pontificis Martini V. Sej. XLI., quae non potuit effe valida, ni¬ fi vaiida fuerit antecedens in ceteros fenten- tia. Ita accipi debet confirmatio eorum, quae Synodus Bafileenfis egit primis fedecim Seffio- nibus, reludante, & contradicente Eugenio IV.; nam alias quomodo Eugenius Sej. XVI. declaraffet, illud “ Generale Concilium Bafi- „ leenfe legitime inchoatum, a tempore prae- „ didae inchoationis fuae legitime continuatum „ fuiffe - - - perinde ac fi nulla diffolutio fa- „ da fuiffet; “ fi Condiiorum audoritas efi let a Pontifice ? quomodo fadum poteft effe legitimum, quod exercetur contra legitimam poteftatem ? quomodo omnes quascumque fuasliteras, gefta, decreta “in prcejudicium, „ aut aerogationem prsedidi Sacri Concilii „ Bafileenfis, feu contra ejus audoritatem fa- „ da, & attentata, feu afferta nulla & irrita „ fuiffe, & effe“ declaraffet; fi ex fuppofi- to nulla efl audoritas Condiiorum, nifi a Pa- pa fibi concedatur? §. i$7 §. CLVI. Tridentino fuit petita, & dafa Conjiv- matio. In fine SelT. XXV". Concilii Tridentini Iegimus : “ Patres, placetne vobis, ut - - - „ omnium, & fingulorum, quae tam fub fel. „ rec. Paulo III. & JulioIII., quam fub SS. I). N. Pio IV. Romanis Pontificibus in ea 5 , decreta, & definitafunt, confirmatio nomi- „ ne Sandas hujus Synodi per Apoftolicae ,, Sediš Legatos & Praefidentes a Beatiffimo „ Rom. Pontifice petatur ? Refponderunt: „ Piacet. “ Suam commiiTionem, executi funt Legati Cardinales Moronus, & Simoneta in Conciftorio Opereto Romaš die t>6. Januarii 1564. Pius IV. eadem die Synodum ednfir- mavit BuIIa : JBenedictus Deus , in qua notan- ter Jegimus : 4 ‘ Cum autem ipfa Sanda Syno- „ dus pro fua erga Sedem Apoftolicam reve- „ rentia , antipionm etiam Conciliorum ve/Hgiis „ inhaerens, decretorum fuorum omnium- „ confirmationem a nobis petierit. s i Nos - - - in Conciftorio noftro Secreto ilia ,, omnia & finguia audoritate Apoftolica ho- s, die Confirmavimus; &ab omnibus Chrifti „ fidelib.us fufcipienda, ac fervanda effe de- j, crevimus. “ * Ea Seffio habita fuit die a. Deceir.bris 1563., deliberatio vero petendas confirraationis iadta eft die 20. Novembris I5 & absque caufa fuerit celebrata, quo pertinebat iliud Athanafii: Qux nova h Alex. ipi Alex. cum exclufione Pontificis, & aliorum bonorum. Unde diffenfus Pontificis, ficut e- tiam diffenfus aliorum, arguit quidem Conci- lium effe illegitimum, non vero illegitimum facit* C A P U T X. DE CIVITATIS JURE CONFIRMANDI CONCILIA. /! §. CLIX. Principes rette confirmant Concilia. 'Orincipes optimo jure confirmant Concilia* ■ Nam eft nexus Ecclefiam inter & Civita- tem, nec turbata Ecclefia , licet Civitati diu- tius frui perfečta pace, & tranquillitate. Hinc diximus , Principes , non folum jure advoca- tise, fed etiam jure Summi Imperii Civilis confervare pacem Ecclefise , & fi turbetur^ ad reftituendam congregare Concilia, iisdem praelidere, eadem dirigere , & ad optafum exitum perducere. Atqui non juvat, defini- ri veritatem, controverilasque terminari, nifi ftetur definitis. Igitur Principes eodem jure, quo cetera curant, immo potiore, confirmant decrefa, & definitiones Conciliorum , ipllsque dant vim legis, & Civilis executionis. g. CLIC 19 * $. CLX, Id pr odeji Ecciejia. Id prodeft Ecclefiae. Eft enim ejns au- doritas fpiritualis , & ejusdem coadio con- fiftit in privatione bonorum fpiritualium, quo- rum fubtradio illos folum afficit, & movet, qui cum Religione non exuerunt animum, & gudum fpiritualium bonorum. Sed in Conci- liis Ecclefia paffim ferulam animadverfionis adhibet in refradarios, contemptores, eos- que,quibus fpiritualia non fapiunt. Igiturcon- tra talium infultus rede munitur vallo Legrjm, & munimine* §. CLXI. Utrumque probatur factis conjlantibus Con• ciliorum; Nicceni L Utrumque intelligimus ex fadis conftan- tibus Čivkati,?, & Ecclefise, quibus Civitas Conciliorum decreta legibus confirmavit; Ec- clefia vero id expetiit, laudavit, probavit. Luftremus fingula breviter. Patres Nicaeni fuam definitionem confirmandam obtulerunt Condantino M. Is vero eandem fufcepit, fuscipique mandavit fub pcena exilii, combu- ri item fcripta Arii, ea vero detineri prohi* buit fub pcena capitis, tefte (a) Gelafio Cv- 2iceno. 193 00 Lib . 2 . Affor. Cone. Nic. cap. 26 . „ Re* } , feruntur igitur ad pium & IllultriiTunum Im- „ peratorem qusecunque a Synodo fuerant judi* ,, cata, & fententia contra Dei hoftes lata, & ,, orthodoxa? fiaei expolirio, quam utdivinitus ,, oblatam libenter. & magna cum reverentia ,, excepit, hoftes antem ejits tariguam Deo ad- ,, verfantes exilio mu leta n d os cenfuit. “ Et ibi- dem cap. 3 - Synodo intereffe voluiffe , 44 Poft eam allocutionem Imperatoris Aetius Ar- chidiaconus recitavit fidei definitionem Anio¬ ne prač. Patribus praeledam, & probatam ? quam Patres, rurfus probarunt, & fignarunt, prsefente, & volente Imperatore, & Imperator tune ad omnem de cetero occalionem conten- tionis de fidei religione penitus amputandam ftatuit: “ Siquis Idiota, vel militaris, feu „ Ciericus puhlice de fide turbam congregans, ,, fub obtentu disputationis tumultum feeerit, „ fciat, quia fiquidem idiota tit ab urbe Re • „ gia expelletur: militaris vero & Ciericus „ gradus fui periculum fuftinebunt, & pcenis „ aliis fubjacebunt; “ quibus dieftis accJama* runt Patres: “Multos annos Imperatori - - - „ Ecclefias tu erexifti , orthodoxam fidem tu „ confirmafti. “ (a) In Relatione Synodic. apud Lahti tom. IV. pag. 466. C b ) Ibid, pag. 575. Ej 5 /eq. * Habetur apud Labbe tom. IV. 'pag. 841. Edi&um Marciani Imp. ad CivesConftancinop, dat. III. idus Martii Sporatio, quo confmna- tar Synodus Chalcedonenlis. Idem poftino« JSJ a dum 198 dum Impp. Valentinianus, & Marcianus idi- bus Augufti anno 457. dederunt Ediclum Pal- ladio Prsefečlo Praetorio, quo eos, qui non re- cipiebant quatuor Synodos eousque celebratas, edicunt hsereticos , & tanquam hsereticos pu- niendos. Prohibent novas ordinationes Euty- chianorum fub pcena exilii cum facultatum fua- rum amijjione: Conventicula eorundem fub pce- na addicendi orthodoxse Ecclefiae domos, vel poflefliones, in quibus convenerint. Eutycbia- na haerefi infečtos milites militia , Cives čivka¬ te prohibent. Infuper edicuut £C Nulli etiam 3 , contra venerabilem Chalcedonenfem Syno- „ dum liceat aliquid vel di&are , vel fcribere, ,, vel edere, atque emittere, aut aliorum fcrip- „ ta vel di&a fuper eadem re proferre. Ne- „ mo hujusmodi habere libros, & facrilega „ fcriptorum audeat monumenta fervare. Quod 5 , fiqui in his criminibus fuerint deprehenfi „ perpetua deportatione damnentur. “ De ea hserefi disputantes discendi caufa puniuntur pol¬ na decem librarum auri Fisco inferendarum; docentes vero puniuntur ultimo fupplicio. Scrip- ta & Chartse hserefi Eutychiana infečlse extra- di, & comburi jubentur. Moderatores denique Provinciarum, aliique, ad quos cura Legum earumque executio pertinet, ad illius Edi&i obfervantiam obligantur fub poena infamice, & decem librarum auri Fifco inferendarum. Ex» tat EdiAum illud interLeges cominunes l. Qui- cutnque. 8. Cod. de Hceret. Vid. quoque l. Ne¬ mo 4. Cod. de Summ. Trin. in qua notanter S črvi feverijjimis animadverfionibus ple&i ju¬ bentur. §- CLXV. 199 §. CLXV. Conftanti.no p. II. Quantum concurrerit Juftinianus Imp. ad celebrationem Synodi V., Joquuntur Acta illius Synodi. Condemnationem Trium Ca¬ pi tulorum prše venit fuo Edičto adverfus Tria Capitula. * Juftiniani Imp. ftndium circa Sacra ma- nifeftant tot Leges, quas tulit de perfonis, & rebus Ectiefiafticis. Ha&enus laudavimus nou- culla ipfius Prtedecefiorum Edičta, quibusdedit locum inter fuas Leges. Ipfe fidem Catholicam Ephefini, & Chalcedouenfis Concilii profitetur, & damnat atque anatbematizat Neftorium, & Eutychen. L 5. Cod. de Summ. Trin. in- culcat fidem qiiatuor Oecumenicorum Concilio- rum, & eos, qui illa non recipiunt, tanquam hsereticos damnat, & anathematizat l. 7. Cod. «0 dem. $. CLXVL Co nft antinop. III. Patres Concilii CP. III. ASI. XVIII. (a) Imperatorem excitant notanter ad morem, & temporum praecedentium confuetudinem: “ His quse a nobis definita funt, ajunt, ftg- „ nacutum tribue, vedra m in fcripto Imperia- „ lem ratihabitionem, & per Edicta Divalia „ atque pias Conftitutiones ex more eorum „ omniurn firniitatem , quatenus nullus his n quae gefta funt, aut contradicat, novamve N 3 „qu3e- ?so „ quaeftionem machinetur. “ Annuit Impera¬ tor petitioni, fubfcripfit Synodo, tulit Edi- dum (b) , in quo “ His omnibus ita, ait, a „ Sando hoc & Univerfali VI. Condlio con- „ ftitutis (& per fubfcriptionem noftrse forti- „ tudinis confirmatis) fancimus , ut nulJiis „ quoque omnino aliud quidquam de fide fa» w tagat - - Siquis vero hominum-pras- ,, fen tem noftram piam Conftitutionem non re- cipit, figuidem Episcopus eft, vel Clericus, „ aut Monachieo circumdatus eft habitu, de- „ portatioms p cenam exfolvet. Si vero in or- „ dine Dignitatuin infertus eft, fupplicio pro- „ fcriptionis muldabitur, eique cingulum adi- „ metur. Si autem Idioticae fortis eft, exhac „ Re^ia, omnique penitus noftra Civitate ex- ,, torris addicetur. “ (a) In Serrn. Prosphonetico apud Labbi tom, VI. (b; Ibid. A&. XVIII. pag. 1084. §. CLXVII. Nicani II. Concilii Nicasni II. Aclieni VIII. & ultimte (a) in Palatio, quod Magnaura. vaca- tur, praeiidens Irene iimul cum regnante fi- lio Conftantino VI. juflit legi clara voce illius Condlii definitionem, quam lecftam a Cosma Diacono quum Patres unanimi acdamatione probaftent: “ Ita credimus, ita omnes fenti- „ mu somnes coufestiendo fubfcripiimus— 20 £ 5 , Patriarcha offert Imperatoribus Iedum De- „ finitionis tomum , pojlulavitijus cum univerfa „ Synodo, ut coniignaretur, & communiretur „ piis eorum fubfcriptionibus. Et accipiens „ Imperatrhc fubfcripfit, dabatque llmul reg- „ nanti Filio, ut & ipfe fubfcriberet. Quod „ ubi fadum , reddita eft Patriarchae defini- „ tio perStauracium * - - Patricium & Logo- „ thetam Drorai. “ (a) Apud Labbe tom. VII. pag. 591. §. CLXVIII. C o nji ant in o p. IV. Demum Concilii CP. IV. ASI. X. (a) le- gimuse “Bafilius, Conltantinus, & Leo per- „ petui Augufti - - - Sandam liane & Uni- „ verfalem Synodum fufeipientes , & omni- „ bus quae ab ipfa definita, & feripta funt, „ concordantes, fubfcripfimus manu propria . 46 Poft ASlionem X. legitur exemplar Refcripti trium Imperatorum ad omnes particulares Se¬ deš, in quo referunt judicium Synodi, & laudant. Ca) Apud Labbe tom. Vlil. * Bafilio Imperatori honoris caufa oblatus fuit a Synodo primus fubfcribendi locus. Ve- rum ille recufavit , dicens fibi quidern in ani- mo fuifle , poft omnes Episcopos fubfcribere ex- emplo Conftantirsi M., Theodofii, Mareiani; fed quando ita placerec Patribus , fe fubfcriptn- rum poft Legatos Sediš Apoftolicss, & aliorum N 4 Fa * 003 Patriarcbarum, uti & poft illos fubfcripfit. Magis probo poftremum fubfcribendi locum ; accedit enim judicio 'Ecclefiae perfecto sučtori- tas Civitatis. Hodie vero dum Tmperium eft divifum in plures Civitates, ex ordine fubfcri¬ bendi meo judicio non eflet coniicienda praemi- nentia Civitatis; fed ftudium duntaxat donan- di Civitate Decreta Conciliorum; ficuti ar- bitror, Rempublicam Venetam fuum ftudium prsefetulifle folum , dum prima in fuo Dominio publicavit Concilium Tridentinum. Demum obferva , quam acuto Jcilicet , ac fimul vero confilio Legati Pontificii Tridenti judicaverint, omittendas efle fubfcriptiones Legatorum Civi- tatum, eo quod illse eflent infolitse; contra an- tea fuerint foliti fubfcribere folum ii, aui gau- dent voto deliberativo, ut retert Sarpi lih. 8. ffift- Sed negle&arum fubfcriptionum effeitus docuit difficultas , , quam reperit publicatio Con- cilii Tridentini quamque exhibet Appendix an- nexa Hiftoriae Sarpianae Edit. antli I jSr. in Helmjiat prejfo Jacopo Mulkri, $. CLXIX. Ex di&is conduditur. Si hačtenus deducfta attento animo per- penderis, tot erues principia, quot concipi pofiunt reflexiones. Illud manifefto confici- tur, quod agebamus, a tempore videlicet, quo Ecčlefia donata eft Civitate, fuifte illud judicium univerfale, unanime, &conftansus- que ad tem pora mutatae disciplina?, & incre- m eri toru m Papa litim, recfte confirmari aucfto- ritate Civitatis definitiones , & decreta Con- ciiiO' 20 $ ciliornm. Id egerunt Imperatores. Id opta- vit, poftulavit, Jaudavit Ecclelia. * Referunt Adriani lih. 18. Thuanus lih. 5 6. fuiflTe offenfos Romanos, quod publicatio, & acceptatio Concilii Tridentini iaita fuerit in Hispania, & Belgio auctoritate Philippi II. Regis Hispamarum , nulla fatta mentione au- ftoritatis Sammi Pontificis; an merito? collig« ex dictis. §. CLXX. Effeclus Conjirmationis Civilis. Porro illius conftantis praxis Ecclefiae, & Civitatis illum colligo effedum, quod Eccle- fia, a quo donata eft Civitate, evaferit legi- tima, legitimaque evaferint, quaeque ad ip- fam pertinent; attamen illa moderatione, quod quum ea, quse Principi placent, Legis ha- beant vigorsm ; fiqua noviter definit, aut decernit, fiant legitima, fi donenturCivitate: ii placitum, confenfus , audoritas Principis, accedat. Habuit Temper, & confervat Eccle* fia fuam audoritatem, quam a Chrifto rece- pit, eaque rede utitur, quoties expedit,vel oportet; fed ea audoritas non eft de hoc mundo, parit duntaxat effedus fpirituales, neqne inducit effedus Civiles, nift quos pla- cet, & prout placet Civitati. Unde in eo eft binima totius intelledus & discretionis utrius- que Poteftatis, quod iidemfint Cives & Chriftia- ni; Chriftiani vero iint membra canonica,& legitima N ^ Eccle- SE>4 Ecclefiae. Ecclefia judicat de controverfiis, easque definit, declarat haereticos, pronun- ciat anathematismos vulgo in eos, qui prius& canonice & legitime ipfius membra habeban- tur. Poft judicium Ecclefiae anathematizati celfant fecunium conones effe membra Ecclefiae, nec capiunt amplius frudum communionis. Sed per folum judicium Ecclefiae non ceffant fecundum leges elfe membra Ecclefia?, nec pri- vantur effedibus, quibus beneficio Civitatis alii Chriftiani. fruuntur, nifi judicium Ecclefiae confirmetur Civili audorifate. Hinc adverte in allegatis; Theodofium I. definiville, qui iint habendi haeretici, Juftimanum dixiffe a- nathema Neftorio, & Eutychi, utrumquein- feruilfe fuis legibus fidei definitiones, Impe- ratores univerfim Synodos recepilfe, la tis Le¬ gibus confirmaife, ut quod obtinuit canonice per Ecclefiae judicium, obtineret legitime per Legern Imperii; non tamen nili quoad Giviles effedus, uti colligimus ex Sandionibus, quae confiflunt in pcenis mortis, exilii, pecunia- riis, & iimilibus. * Ex laudatis teftimoniis colliges religio- fam limitum Ecclefiae obfervantiam. Patres primitus fatis habuerunt, vibrare fuos anathe- matismos contra haereticos, & fiquid amplius exegifle£ pax puhlica, reliquerunt judicio Ci¬ vitatis. Si qui privandi fuiffent beneficiis , eo- rumque temporalitate, quia tempcralia promp- tiuš vjiadicantur gladio, Patres folicite judicii fui conftrmationem petiverunt a Civitate. L’e- . m u in 205 € imun adeo abftinuerunt a quoli’oet corporali ef- fečtu, ut fortem librorum hareticorum permi- ferint curse Civitatis, feu quoad ufum , feu quoad prohibitionem , aut combuftionem. $. CLXXI. Ejusdem Conjilium. Sed ratio Status Politici exigebat, ne- quid decerneretur ab Ecclefia absque Civita¬ tis audtoritate; praeterquam enim expediret, ut fančte obfervarentur, quas Ecclefia com- mendabiliter decernebat; erat Imperii provi- dere, ne Decretis minus neceffariis, vel mi¬ nus expedientibus Cives gravarentur, ne con- tra reos nimia feveritate procederetur, ne de- mum inopportune decernerentur, quibus pote- rat, vel abfolute , vel ad tempus carere Ec¬ clefia, ipfam carere exigebant forte tempora Civitatis. * Eodem argumento obferva Regii Placeti u- fum legitimum , rationabilemj, commen- dabikm. £-••• -H * —J-! J- 'V ilirci , . < ’ .o'- ■ i* tt . •; : >■ : . rlJj.j) . •: . :;o;iii»dfCQ 3 31 ? - , CliHOi;, Jt/.o -.-.vup -M'> :i xo\n v ‘\ > , S: dsgjx9 bih-i-i i!f)K.!2 o-,n 1 ' ■ ■ ■ ;: rit ■ Hsl c >i.''!Kifežea Jrr s- (! • ? “v/. •'; f-mtnsrtVi'•*-vil) aud;ir;-- : ^~p:o £!J(i -■■ ■: t e *I!r>3-©tj9Sb*. : 7V1.1 cCO'l JŠTJ ■ . 5 '■ i •"■''•:■■■ ■ :■ ,7 • t V ■ ■ r. t i-: 't J/ir • olfiED 117:7 , - = l g "»8 ■ C., US IN ARCHIDUCALI ACADEMIA LABACENSI DIE AVGUSTI ANNO MDCCLXXIX. PUHLICE DEFENDENDAS SUSCEPIT Rev. Erui. Čf Perdoclus Dominus JOSEPHUS KALLAN, Car n. Locopolitanus, Archidioecefis Gori- tienlis Subdiaconus, ex Sem. Epifc. Fuada- tionts Schiftrianae. S S. T heologia Audit o r. SUB PRASIDIO JOSEPHI GREGORIJ LENAZ, CANONICI ECCLESGE CATHEDRALIS PETENENSIS, PROTONOTARII APOSTOLICI, SS, THEOLoGIjE DoCTORIS, ET CA3SAREO - REGII PROFESSORIS PUBLICI, & ORDINAR1I, & ALTIORUOT SCHOLARUM DIRECTORIS &C. m* LABACI UTRIS EGERIANIS. . ' . ' . - ■, k ..... .'-1 "6 ' • . • • ■- • : ; I' ( j,- i '■ .v . ?■' aA-HCi.MHl.-iU . •.. i' , IPI >11> i’: o*a '/'::>■! o Z’c ! s>/f 0$003SiSl, ' I. HRceligio , non folum interni, fed etiam externi cultus, debetur Deo. II. Naturalis eft infufticiens prsefenti hominum natura? curandse, atque ad finem fuum perducendse. III. Eft igitur neceffaria Revelatio, quam exiftere ex Prophetiis, & Mi- raculis evincimus. IV. Continetur in Sacris Libris V. & N. Teftamenti. V. Procter quos admittenda efi: Divino- Apoftolica Traditio. VI. Dei exiftentis argumentum eft mun- di liujus afpečtus, VIL Qui Philofophos etiam convincit, VIII. Et omnino non patitur Atheis« raum negativom inculpabilem. IX. Eft Deus Unus, nec funt, nec efte poffunt plures, non duo, cpioruin alter bonus, malus alter effet. * Z X. X. Unde condemnabilis fuit Gentilium fuperftitio, feu coluerint ipfa Idola, feu Idolisinfidentia Numina, uti fibi imaginabantur nonnulli. XI. Elf quoque Deus Trinus ia Per¬ lon is XII. Filius eft Deus, & confubftantia- lis Patri. XIII. Nec error čontrarius in Ecclefia poteft tolerari, aut unquam fuit to- leratus. XIV. Spiritus S. eft vera Perfona, ea- que Divina, Patri, Filiocjue confub- ftantialis. XV. Procedit vere, atque interne a FI- lio, non minus, quam a Patre. XVI. Myfterium SS. Trinitatis fuperat quidem longe rationem naturalem; XVII. Attamen reda; rationi non re- pugnat. XVIII. Deus hunc mundum in tempo* re ex nihilo creavit. XIX. In mundo primum hominem creavit Adamum, ante quem alios praeextitiffe, eft fabula Praeadami- tarum. XX. XX. Mundum.» in eocpie res omnes, mini m asetiam provide regit, atque adminiftrat. XXI. Neque evincitur aliud ex malis, feu phylicis, feu moralibus , quse iftic contingunt. XXII. Lapfus Protoplaftarum iraputa« tur eorum pofteris. XXIII. Inde orta eft neceffitas Divini LibcrE tons XXIV. Cujus promiilio fačta eft Pro- toplaftis. XXV. Et propagata, depotitacjue de¬ ni um apud Abrahae pofteros. XXVI. Eundem adveniffe demonftra- mus ex Vaticinio Jacobi GenefXLlX. 8- feq. XXII. Item exVaticiniis Danielis IX. 24. feq. Aggaei II. 8. Maiacliise III. j. XXVIII. Item ex praefenti exilii, dif- perlionis , excoecationis Judaeorum ftatu, cujus caufas alias in caffum fingit Ifaacus Orobius Hebraeus. 3 XXIX. XXIX. Demum exGentilium, abje&Is Idolis, ad veri Dei cultum conver- lione, XXX. Eft JESUS NAZARENUS. XXXI. Ipfum concepit, j & peperit B. MARIA illsefo Virginkatis candore juxra Vaticinium Ifda VIL 14. XXXII. Pcenas peccatis noftris debitas. in fe fufeepit: & quidem per veram fubfcitutionem. XXXIII. Nos redemit vere foluto pre- tio, quod perfolvit crucis prsefertim facrificio, cujus virtute expiata funt noftra deli&a, nosque Deo fumus reeonciiiati. XXXIV. Ecelefia, quam inftituk, du¬ ra bit ufque ad finem mundi. 'XXXV. Eidem dedit leges, non folum ficki & credendi , led moram etiam & agendi. XXXVI. Eidem reliquit Clavcs , & in Clavibus multiplicem poteftatem. XXXVII, Claves dedit omnibus Apo- iiolis, easque voiuit transmitti ad ipforum Succeflores. XXXVIII. XXXVIII, Unde Epifcopi funt ex di¬ vina , eaque iminediate inftitutione. XXXIX. B. Petro in ceteros Apoftoios dedit Primatom honoris, djurisdi- dionis. XL. Q u * tranlit ad B, Petri Succeffores, qui hadenus defaflo funt Romani £- pifcopi. XLL Inftituit In Ecclefia verum Sacri- ficium, quod confiftit in Euchariftica panis & vini oblatione. XLII. Eft enim Sacerdos Jecundum ordi- nem Mekbifedech PJal GIF. 4- XL1II. Voluit nobis applicari merita fua prim o: Gratia Medklnali, quae confiftit in mentis illuftratione , & vel maxime in motione voluntatis , feu infpiratione charitatis, & fandse diledionis. XLIV. Quae eft neceffaria ad inltium, progreffum, confummationem ope¬ rnim falutarium: ad primos quoque piše credulitatis adfedus: ad fingu- los adus falutares etiam hominibus juftis: nec non ad perfeverandum ia accepta juftitia, XLV, XLV. Secundo: Sacvamentis , quse funt feptem, nec plura, nec pauciora. XLVI. Conferunt gratiam ex opere oper ato , XLVII. Et ex iis Baptifmus, Confir- matio, & Ordo imprimunt Chara&e- rem. XLVIII. Peccata in juftificatione non teguntur folum, aut extrinfece con- donantur; fed vere remittuntur, ac prorfus delentur, & peccatores non juftificantur per externam imputatio- nem Juftitise CHRISTI, fed per in- ternarn gratiae infufionem. XLIX. Dari Purgatorium dogma fi- dei eft. L. Uti & dogmajSdei eft, pcenas infer* ni efle aeternas. ■ - . ’ . . ■ . ■ . - ' . - . - -> ■ - : ■ ■ . ■ . ■ i - ■ - - , • " . - . • ' -» . • . / r mm ' - - v. ; ■ - ^ ^• ' • ■- - ' ,;r; •' 4 :: •' ' '■' W$£'Mt: ■■ < -& •' V'/■> *, • s-H 'A;'t ' , _ v v. S •:, > ■ ■ „ ^ t .1 * ' ;; ■ ■ : 1 v *' 1 * 7 ?i ' LS * r yf> t/t ' 4 % : 'vV'y mi ■? \; v ... 'S; ;!• : - :'■ ... .. - .':;"■■.-. ■:> ' r ■;■ ■; P! '; ■ -V - : ' ■■ ■ V:: . . - . .: ■ ■; •;■* ' : ,'v ■ ■ - ■ - ■ •V { ■■ j' ■ V. - ' SfoV : , ■ '‘T j ' .. .. • ■ * • ■ - v UV „ - ■' i p . < > ... fe' ^ * S Z 1 ■0f . ‘ , ■ - *■ - y‘j, : /" ’ . . -- >' - ? . ‘ ' . ' „>*-• 1, i U . I . 1 ' ’ -V -'.V \ - ' , ' 'v v . • - " . - 'v- ' ' . i ■ > -.< 1 ‘ V ’»*» ,V,:i ' ■ ?N->' .‘-V J .T- u , • 'l - . . - ^ ‘. ' ' r f*. .. • ' ' * . : . ' , ' • ' . . ...... ' J 7 ... ......