LIPA
-- :<šN
Združenje prijateljev Slovenije VerenigingVrienden van Slovenie Lipa 1-2012
http://vrienden-van-slovenie.nl/
Vrienden van Slovenie
Idrulenie prliateKev Slovenite
Lipa I - 2012
Mednarodna Obdavčitev 4
Tekmovanje v taroku 6
De vvedstrijd tarok spelen 7
Intervju: Jože Banfi 9
Intervievv: Jože Banfi I I
Visoki odlikovanji za‘našo* senatorko 14
Hoge onderscheidingen voor‘onze’ senatrice 18
‘Študij v tujini te popelje v nov, drugačen svet!’ 23
Studeren in het buitenland brengt je in een nieuvve, an-
dere vvereld! 25
Milena Mulders:S trebuhom za kruhom 28 Preselili smo se v Slovenijo 30 Onze emigratie naar Slovenie 3 I Pohorska omleta 34 Priznanje iz domovine 36 Erkenning uit vaderland 37 Slovenski dizajn na Nizozemskem 38 Sloveens design in Nederland 39
Mednarodna Obdavčitev
20l2Davčno upravo Republike Slovenije (DURS) smo prosili za pojasnilo glede memoranduma, ki so ga podpisali z nizozemsko davčno upravo:
'Davčna uprava RS in Generalni direktorat davčne in carinske uprave Nizozemske sta podpisali Memorandum o soglasju med Slovenijo in Nizozemsko o izmenjavi informacij v zvezi z neposrednim obdavčenjem. Podpisani memorandum predstavlja le tehnični dogovor o načinu in vrstah informacij, ki si jih bosta organa med seboj izmenjavala avtomatično, saj drugače izmenjava informacij med organoma že poteka na podlagi pravnih pravil EU (Direktiva Sveta 77/799/EGS o medsebojni pomoči pristojnih organov držav članic na področju neposrednega obdavčenja in obdavčenja zavarovalnih premij) ter bilateralnih sporazumih (Konvencija med Vlado RS in Vlado Kraljevine Nizozemske o izogibanju dvojnega obdavčenja in preprečevanja davčnih utaj v zvezi z davki od dohodka).
Torej Memorandum pomeni le tehnični dogovor o podatkih, ki se bodo izmenjavali avtomatično, na podlagi OECD modela, najmanj enkrat letno v devetih mesecih po koncu davčnega leta, in sicer podatki kot so informacije o nepremičnem premoženju, dohodkih iz samostojnih osebnih storitev, dohodkih iz odvisnih osebnih storitev, plačila direktorjem, dohodki umetnikov in športnikov, pokojnine, plačila študentom in drugo.'
Več tudi na:
http://www.durs.gov.si/si/delovna_podrocjaVmednarodno obdavcevanje/brosura mednarodna_obdavcitev/
De Sloveense belastingdienst DURS en De Nederlandse belastingdienst hebben een memorandum getekcnd over de automatische uitvvisseling van de gegevens die betrekking hebben op directe belastingen. Ondertekende memorandum is enkel technische overeenkomst over de procedure en aard van de gegevens, die automatisch vvorden uitgevvisseld.Tot nu toe verliep de samenvverking volgens de regels van de Europese unie en bilaterale overeen-komsten tussen Nederland en Slovenie.
De gegevens vvorden automatisch, minstens eens per jaar uitgevvisseld, binnen 9 maanden na afloop van fiscaie jaar. En om vvelke fiscale informatie gaat het? Informatie over onroerend goed, inkomsten uit zelfstandige arbeid, inkomsten uit afhankelijke zelfstandige arbeid, betalingen aan de directeuren; inkomsten uit de activiteiten van de artiest of sportbcoefenaar, pensioenen, de betalingen aan studenten e.d.
http://www.durs.gov.si/en/areas of work/internationaLco operation_in_tax_ matters/
Tekmovanje v taroku
Živa Šoš
“Bilo je sijajno!!!” se je glasil odziv zmagovalca tekmovanja v taroku, Ambroža Bajec-Lapajneta, na zidu skupine “Slovenci na Nizozemskem” na Facebook-u.Tudi meni se je po končanem večeru zdelo, da je združenje ponovno organiziralo dogodek, ki je bil več kot uspešen.
Dogodek se je pričel ob 16. uri v zasebnem prostoru gostilnice v Leidnu, ki je udeležence spominjala na učilnico. Po opravljenem obveznem zboru članov združenja in razlagi ter uskladitvi pravila iger s strani Pavleta Iskre se je tekmovanje lahko začelo. Najprej smo seveda udeležence posedli za štiri mize, jih opremili s kartami in pijačo.V ozadju je za sprostitev tekmovalcev in za domače vzdušje odmevala slovenska glasba in tekmovanje se je lahko začelo. Po dobrih treh urah koncentracije za tekmovalnimi mizami, zaskrbljenih po-
Tekmovanje v taroku
gledov, obupavanj in smeha smo dobili štiri finaliste: Mihelo Zupanc, Ambroža Bajec-Lapajneta, Matjaža Matošca in Pavla Iskro. Kot ste že na začetku sestavka lahko prebrali, je zmagovalec tokratnega tekmovanja Ambrož Bajec - Lapajne, ki si je kot nagrado prislužil simbolično darilo - pokal.
Poskrbljeno je bilo tudi za tiste, ki taroka ne obvladajo.Ti so se zabavali ob igranju Monopoli-ja, edicija Rotterdam. Ker se je tekmovanje v taroku končalo preden smo lahko zaključili v tekmovanju z Monopoli-jem.žal nimamo zmagovalca.
Mislim, da se bodo udeleženci večera strinjali z mano, če večer povzamem z besedami: prijetno, nepozabno in sijajno. Upam, da vas bodo fotografije s tekmovanja prepričale, da se boste udeležili tekmovanja v taroku drugo leto tudi vi. Če ne, pa se vidimo na naslednji prireditvi združenja.
De vvedstrijd tarok- spelen
Het was gevveldig !” schreef de winnar na de wedstrijd tarok, Ambrož Bajec-Lapajne op de muur van op Facebook groep “Slove-nen in Nederland”. Aan het einde van de avond had ik ook het gevoel dat de vereniging alvveer een zeer succesvolle bijeenkomst had georganiseerd.
Het evenement begon om 16 uur in de ruimte van het Leidse cafe , die deed denken aan een klaslokaal. Na de verplichte jaarvergadering en de uitleg van de regels door Pavel Iskra, kon de vvedstrijd beginnnen. Vier tafels met elk vier deelnemers, voorzien van kaarten en de nodige drankjes. Op de achter-grond sloveense muziek voor de sfeer en de vvedstrijd kon beginnen.
Na 3 uur van geconcentreerd spel achter de vvedstrijdtafels, betrokken ge-zichten, wanhoop en gelach kwamen 4 finalisten naar voren. Mihela Zupanc, Ambrož Bajec-Lapajne, Matjaž Matošec in Pavel Iskra. Zoals u al heeft gelezen aan het begin van dit verslag werd Ambrož Bajec Lapajne de vvinnaar en mocht hij een symbolisch cadeau in ontvangst nemen - een beker.
Ook voor diegene die tarok niet kunnen spelen werd gezorgd. Ze hebben zich vermaakt met het spelen van Monopol/ - editie Rotterdam. Omdat, de vvedstrijd in tarok eerder eindigde dan monopol/, hebben vve hier geen vvinnaar.
Ik denk, dat de deelnemers het met me eens zijn als ik de avond met deze vvoorden samenvat: prettig, gezellig en onvergetelijk. Ik hoop dat de fotos u zullen overtuigen om volgend jaar mee te doen.anders zien vve u graag op de volgende bijeenkomst van de vereniging.
Intervju: Jože Banfi
Mojca Nodelijk Guštin
Jože Banfi je nedavno dobil najvišje priznaje Nizozemske odbojkarske zveze Nevobo za dolgoletno plodno delo na področju sedeče odbojke. Zastavili smo mu nekaj vprašanj, da se nam predstavi.V kratkem pa bomo skupaj z njim in klubom organizirali delavnico v sedeči odbojki.
Kako vas je pot zanesla na Nizozemsko?
Na Nizozemsko sem se preselil poleti 1984. Razlog je ta, da je moja žena Jeannette Nizozemka. Spoznala sva se leta 1980 na Paralimpijskih igrah v Arnhemu, kjer je Jeannette delala kot hostesa pri reprezentanci Kenije, jaz pa sem nastopal kot športnik nekdanje Jugoslavije. V Sloveniji pa sem doma v Trzinu, med Ljubljano in Kamnikom.
Sedeča odbojka, nam lahko kaj več poveste o tem in razložite razliko z'normalno’ odbojko. Kako ste se vi srečali z njo?
Sedeča odbojka je igra, ki je nastala v 50 letih prejšnjega stoletja v rehabilitacijskih centrih vojaških vojnih invalidov, tukaj na Nizozemskem. Od “stoječe odbojke" se razlikuje v nekaj zelo pomembnih elementih:
-	igrišče je manjše, 10 x 6 m,
-	mreža je nižja, I 15 cm pri moških in I 10 cm pri ženskah
-	igralci med igro sedijo na tleh! ( igralci morajo pri kontaktu z žogo imeti stik z delom telesa z igriščem )
-	Roke imajo pri igri dvojno funkcijo: igralci se premikajo in igrajo z rokami, kar je zelo specifično!
-	Dovoljen je takoimenovan “servis blok“, kar pri stoječi odbojki ni dovoljeno
Sam sem začel igrati sedečo odbojko v domu invalidne mladine v Kamniku, kot del telesne vzgoje. Še danes se v Sloveniji igra v različnih klubih (Kamnik, Ljubljana, Ravne, Nova Gorica...)
Zelo ste aktivni pri Nizozemski odbojkarski zvezi Nevobo, nam na kratko opišete vašo kariero, ki vam je doprinesla tudi najvišje odlikovanje te zveze?
Kot športnik in trener sem sodeloval na 6 Paralimpijskih igrah. Še danes veljam za enega od najuspešnejših slovenskih športnikov Olimpijcev/Paralim-pijcev. Na teh tekmovanjih sem kot plavalec in igralec sedeče odbojke osvojil 6 medalj.
Sodeloval sem na več kot 50 vrhunskih športnih tekmovanjih kot so Evropska in Svetovna prvenstva in osvojil skupno 14 medalj. Kot trener nizozemske ženske reprezentance v sedeči odbojki sem osvojil 2 Svetovna prvenstva,
2 Evropska prvenstva ter srebrno medaljo na Paralimpijskih igrah v Atenah
leta 2004. Potem sem pripravljal angleško reprezentanco za igre v Londonu,
sedaj pa treniram nizozemsko moško reprezentanco v sedeči
odbojki. Kot zanimivost, v začetku marca bomo z reprezentanco sodelovali na
zadnjem kvalifikacijskem turnirju za Paralimpijske igre v Londonu. Sam tudi še
vedno igram in sem trener v ekipi sedeče odbojke Volleer iz
Leersuma.
Kot športnik sem bil leta 1984 izbran za naboljšega športnika med invalidi v nekdanji Jugoslaviji, prav tako pa sem bil v Sloveniji dobitnik plakete Stanka Bloudka, kar je v Sloveniji najvišje športno priznanje.
Zlato značko z briljantom sem oktobra 201 I dobil od Nizozemske odbojkarske zveze Nevobo kot priznanje za moje dolgoletno sodelovanje in doprinos pri razvoju našega športa tukaj na Nizozemskem in pa v svetu.
Kako primerjate emancipacijo invalidov v Sloveniji in na Nizozemskem in kaj bi se drug od drugega lahko naučili?
Menim, da se je situacija za invalidne osebe v Sloveniji zelo pozitivno spremenila in da osebe z invalidnostjo danes uživajo podporo države kot v večini zahodnoevropskih držav. Spremenili pa so se invalidi tudi sami, saj ne sedijo prekrižanih rok in se neredko potegnejo za svoje pravice v družbi.Tako je danes na primer odpravljenih ogromno arhitektonskih ovir, ne samo v Ljubljani, temveč po celi državi. Pri uveljavitvi invalidnih oseb v družbi pa prav gotovo tudi zelo uspešno pomagajo uspehi invalidov v športu. Slovenija je kot samostojna država redna udeleženka vseh Olimpijskih Paralimpijskih iger.
Učimo pa se gotovo eni od drugih. Nizozemska je v svetu znana po kvalitetni oskrbi invalidnih oseb in načinih vključevanja invalidnih oseb v družbo. Čeprav tudi tukaj spoznavanja novih življenskih vrednot vodijo do sprememb.
Vodite delavnice sedeče odbojke, tudi za člane združenja bomo organizirali eno, nam lahko razložite, kaj lahko pričakujemo , česa se bomo naučili?
Res je, kot trener sedeče odbojke pogosto vodim delavnice sedeče odbojke pri odbojkarskih klubih, v šolah... Moj moto za takšno delavnico je vedno pokazati udeležencem in gledalcem, da vsakdo lahko igra! V ospredju pa je predvsem zadovoljstvo!
Intervievv: Jože Banfi
Jože Banfi heeft onlangs van de Nederlandse Volleybalbond Nevobo een on-derscheiding gekregen voor zijn jarenlange inzet voor het zitvolleybal. Bij ons rees de vraag, vvat hem drijft. Binnenkort zullen vve samen met Jože en de club een vvorkshop zitvolleybal organiseren.
Wat bracht u naar Nederland?
Ik ben naar Nederland gekomen in 1984. De reden hiervoor vvas dat mijn vrouvv Jeannette Nederlandse is. Ik heb haar ontmoet op de Paralympische Spelen van 1980 in Arnhem, vvaar Jeannette hostess vvas voor de nationale ploeg van Kenia. Ik trad aan voor het team van Joegoslavie. Oorspronkelijk ben ik afkomstig uit Trzin, een plaatsje tussen Ljubljana en Kamnik.
Zitvolleybal, dat is toch wat lager gaan zitten en het ‘normale’ volle-ybal spelen. Hoe leg jij dat uit? Hoe heeft u kennis gemaakt met zitvolleybal?
Zitvolleybal is een spel, dat hier in Nederland werd ontvvikkeld, in de jaren 50 van vorige eeuw in militair herstellingsoord.Vergeleken met‘staand volleybal’ zijn een aantal belangrijke verschillen:
-	veldgrootte: 10x6 meter
-	nethoogte: I 15 cm voor mannen en I 10 cm voor vrouvven
-	spelers moeten op de grond zitten!
-	de handen hebben een dubbele functie:de spelers bewegen zichzelf ook door hun handen
-	toegestaan is het‘service block’, zoals het ook bij staand volleybal mag
Ik heb zitvolleybal geleerd bij de instelling voor jonge invaliden in Kamnik, bij de lichamelijke opvoeding. Inmiddels zijn er in Slovenie verschillende vereni-gingen actief (Kamnik, Ljubljana, Ravne, Nova Gorica).
U bent zeer actief in het Nederlandse zitvolleybal en heb onlangs de hoogste onderscheiding ontvangen voor uw inzet. Kunt u be-schrijven vvat u tot die hoge status gebracht heeft?
Als sporter en trainer heb ik aan 6 paralympische spelen meegedaan. Ik geld tot vandaag als een van meest succesvolle olympiers van Slovenie. In totaal heb ik 6 medailles gevvonnen: bij zvvemmen en zitvolleybal.
Ik heb meegedaan aan meer dan 50 grote sportevenementen, zoals Europese en vvereldkampioenschappen en 14 medailles gevvonnen. Als trainer van Ne-derlands vrouvven zitvolleybalteam heb ik 2 VVereldkampioenschappen gevvonnen, 2 Europese kampioenschappen en zilveren medaille op de paralympische spelen van Athene in 2004. Daarna vverd ik trainer van het Engelse team in voorbereiding op de Paralympische spelen van 2012. Nu train ik het Nederlandse mannenteam zitvolleybal.Ter info, begin maart spelen we kvvalificatie-toernooi voor de paralympische spelen in Londen. Ik speel zelf nog steeds en ben ook trainer van zitvolleybalclubVolleer in Leersum.
Als speler ben ik in 1984 tot de beste sportman onder invaliden gekozen in voormalig Joegoslavie, in Slovenie kreeg ik de hoogste Sloveense onderschei-ding in šport:“plaketa Staneta Boudka".
De Gouden bondspeld met briljant kreeg ik van de Nederlandse volleybal-bond in oktober 201 I als dank voor de langdurige samenvverking en bijdrage bij het ontvvikkelen van de šport hier in Nederland en de rest van de vvereld.
Hoe vergelijk je de emancipatie van gehandicapten en Slovenie en Nederland en wat kunnen we van elkaar leren?
Ik geloof dat de situatie van gehandicapten in Slovenie in grote mate positief is veranderd, gehandicapten hebben nu netzo een grote steun van de overheid als in de meeste VVest-Europese landen. Ook de gehandicapten zelf zijn veranderd, ze zitten niet meer achterover, maar doen actief mee in de maatschappij en komen op voor hun rechten. Zo zijn in de loop der jaren vele bouvvobstakels verdvvenen, niet alleen in Ljubljana, maar in heel het land.
De sportprestaties hebben de emancipatie zeer zeker een positief impuls gegeven. Slovenie doet mee aan alle grote toernooien, ook de Paral/mpics. Natuurlijk leren vve van elkaar. Nederland is bekend voor haar emancipatie van gehandicapten in de maatschappij. En ook hier leiden nieuvve inzichten en vvaarden tot veranderingen.
Je leidt een zitvolleybalteam en gaat voor onze vereniging een workshop leiden, kan je uitleggen wat we kunnen verwachten en kunnen leren?
Ja, als trainer geef ik regelmatig vvorkshops in het zitvolleybal, bij clubs, op scholen. Ik vvil laten zien dat iedereen mee kan doen en inzicht geven, maar het gaat er vooral om plezier en fun te hebben. Plezier hebben staat voorop.
www.volleer.nl/nieuwsbericht.php?bericht= 143 www.korterinkmedia.nl/ www.volleybal.nl
Visoki odlikovanji za ‘našo’ senatorko
Zasluženo priznanje za izredne zasluge
I3V prvem pogovoru za Lipo pred štirimi leti smo se s prof. dr. Marie--Louise Bemelmans-Videc pogovarjali o njenih slovenskih koreninah.
Družina njenega očeta se je na poti s trebuhom za kruhom v 20. letih prejšnjega stoletja znašla v Limburgu. Kljub odličnim spričevalom je moral oče že mlad poprijeti za delo. Kasneje je ustanovil uspešno podjetje in je lahko svojim šestim otrokom omogočil šolanje. Štirje so študirali na univerzi, Marie-Louise je doktorirala iz socioloških ved in postala univerzitetna predavateljica upravnih ved. Leta 1999 je bila izvoljena v senat in je osem let Nizozemsko zastopala v Svetu Evrope. Zadnja štiri leta je nizozemsko delegacijo tudi vodila.
Pred kratkim se je po treh polnih mandatih poslovila od ‘Prve kamre’. Njeno izvrstno delo je obširno pohvalil predsednik senata, za izredne zasluge je dobila kraljevo odlikovanje. Poslej je Vitez reda Oranje-Nassau'.Tudi ob slovesu iz Sveta Evrope je prejela visoko odlikovanje: medaljo za zasluge - ‘pro merito’. Z nazivom ‘honorar/ member’ - častni član - se ima tudi poslej pravico še na tem pomembnem forumu aktivno zavzemati za človekove pravice in enakopravno sodelovanje v Evropi.
Bolj kot z naštetimi priznanji je zadovoljna z rezultati svojega dela.V tem pogovoru sva se ustavili pri nekaj pomembnejših postajah v njeni bogati poklicni karieri.
Znanstvena osnova
Po 40-letih je seznam zaposlitev in položajev zelo dolg. Študiju je sledilo znanstveno delo na univerzi, nato pa je predavala upravne vede na Univerzi v Leidnu in na Indiana Universit/ v Združenih državah Amerike. Po vrnitvi na Nizozemsko je vodila oddelek za nadzor kvalitete na tukajšnjem Računskem sodišču. Od leta 1992 naprej pa je profesorica upravnih ved na Radboud univerzi v Nijmegnu in priznana avtorica strokovne literature. Po objavah in delovanju v številnih mednarodnih organizacijah je njeno ime znano v strokovnih krogih izven nizozemskih meja.
Tudi v politiko je ‘zašla’ kot strokovnjakinja. Po urednikovanju pri znanstvenem glasilu CDA so jo povabili k oblikovanju novih usmeritev te stranke. S programom‘Nove poti, stalne vrednote’ je CDA potem ponovno uspelo pridobiti zaupanje volilcev. Leta 1999 je CDA ga. Bemelmans-Videc predlagala za članstvo v‘Prvi KamriVČudovita izkušnja! Sem izredno ponosna in hvaležna za to delo!" zagotavlja vedno znova. Posebno ceni priložnost, da s kolegi s čim bolj objektivnega stališča preučijo pomembne odločitve, ki vplivajo na vso družbo.
Nasploh je zelo navdušena nad vzdušjem v‘‘Prvi kamrf.V nasprotju s parlamentom je tukaj ‘dnevna’ politika v ozadju. Debate so vsebinske, pospremljene z legitimnimi argumenti in kritičnimi vprašanji:“V parlamentu gre bolj za politične interese, v senatu je v ospredju prav iskanje soglasja". Pri utemeljevanju stališč štejejo argumentifPri dobrem predlogu ne šteje politična barva in smeš nastopiti v imenu senata".Tako je na primer 10. maja lani ogromna večina v senatu sprejela‘Močijo Bemelmans-Videc’, s katero senat vlado opozarja na njene obveznosti iz‘Evropske pogodbe za človekove pravice’.
Lep primer zglednega sodelovanja v ‘Prvi kamri’ je tako imenovano ‘pairen’: pri glasovanju o predlogih zakonov se zgodi, da so nekateri senatorji odsotni, ker senat zastopajo drugje. Za ohranitev ravnotežja se v tem primeru po ‘gentlemenskem dogovoru’ enako število članov nasprotnega ‘tabora’ vzdrži glasovanja.
Svet Evrope
Človekove pravice, demokracija in pravna država so tudi osrednje teme Sveta
Evrope (SE). Države članice imajo na vladnem nivoju predstavnike v Odboru ministrov, na parlamentarnem nivoju pa jih zastopajo delegacije, sestavljene tako iz parlamentarcev kot senatorjev.
Prof. Bemelmans-Videc je bila članica Parlamentarne skupščine od leta 2003. Kar je poleg zasedanj v Strassburgu štirikrat letno pomenilo tudi veliko pripravljalnega dela v različnih komisijah in kasneje poročil za senat. Med drugim je bila predsednica Komisije za človekove pravice in Komisije za imenovanja sodnikov Evropskega sodišča za človekove pravice.
Ob najinem pogovoru se je pravkar vrnila iz Pariza, kjer so potekali pogovori s francoskimi kandidati za to pomembno funkcijo. Parlamentarna skupščina pri glasovanju o imenovanjih skoraj vedno prevzema priporočila te Komisije.V posameznih primerih poskušajo države uveljaviti svoje interese, tudi z intimidacijo. Prav zato se naša sogovornica še posebej zavzema za sprejetje tako imenovanih‘Rules of procedure - Pravil igre', pri oblikovanju katerih je dejavno sodelovala. Osnovna olika je še kako potrebna za zagotavljanje enakopravnosti pri pogajanjih in pri debatiranju na zasedanjih. S sprejetjem teh pravil ima predsedujoči v Skupščini med drugim več možnosti za preprečevanje neprimernega vedenja.
Nizozemska delegacija je po njenem mnenju dober primer zglednega sodelovanja - med seboj in z drugimi udeleženci. Kar je malo ‘lastna hvala’ - zadnja štiri leta je (“z velikom veseljem!”) delegacijo tudi vodila. Kljub‘dvojni lojalnosti' - člani zastopajo tako svojo državo in svojo politično stranko - upoštevajo vsebinske argumente.Tudi izven političnih ‘blokov’ se rojevajo koalicije okoli sprejemanja bistvenih odločitev SE in oblikovanja resolucij. Za primer ga. Bemelmans -Videc navaja etična vprašanja kot sta evtanazija in vizije okoli migracij. Mnenja o teh vprašanjih pogosto presegajo državne meje in okvire strankarske discipline.
Vodenje nizozemskega zastopstva je prineslo še vrsto drugih, reprezentativnih dolžnosti.Tako je bila med predsedovanjem Slovenije ES spet enkrat, tokrat torej ‘službeno’ v Ljubljani. Redno zasedanje stalnega Komiteja je bilo maja 2009 po njenem mmenju izredno dobro pripravjeno srečanje.Tudi tako se Slo-
venija predstavlja kot polnovredna članica evropskih povezav.
Priznanje je pomembno!
Vedno znova se v Evropi, pa tudi drugje po svetu kaže potreba po odkrivanju nasilne preteklosti v deželah, ki so trpele pod totalitarnimi režimi. Za ‘Vergan-genheitsbevvaltigung’ - kot se temu tako precizno reče po nemško - je po njenem mnenju nujno potrebno raziskati, kaj se je zgodilo. Brez politiziranja je treba priznati trpljenje žrtev, to navajajo tudi številna poročila in zahtevajo resolucije SE.
Večinoma se vsak sklicuje na svoje pravice, prav v SE, pri tem pa pozabljajo na s tem povezane obveznosti in odgovornost. O tem je govora v zadnjem poročilu ‘Fundamental rights en responsabilities’, ki ga je v Parlamentarni skupščini predstavila Marie-Louise Bemelmans-Videc.
Vec časa - tudi za‘slovenske zadeve’
Po 40 letih poklicnega življenja se začenja novo obdobje, ki ga sama opisuje kot :“Drugačno uživanje". Najprej si bosta z soprogom Karlom vzela čas za dolge počitnice, vključno z obiskom sorodnikov v Sloveniji. Poslej se bo lahko posvetila zadevam, ki jih je prej morala odlagati na kasneje:‘učenje slovenskega jezika’,‘pohodništvo’,‘igranje citer’ itn. Pogosteje bo lahko obiskovala koncerte, pa tudi prireditve naše slovenske skupnosti na Nizozemskem. Poleti bosta z možem Karlom za soseščino priredila ‘slovensko veselico’ - vključno z ‘Oberkrainerji’ in slovenskim vinom.
Slovenijo in njen razvoj pozorno spremlja, takoj po osamosvojitvi je z rojaki delila olajšanje, da se je tako dobro izteklo:‘‘Za to moramo biti hvaležni!" In čeprav jo za prihodnost še mlade države ne skrbi, je vedno pripravljena pomagati pri iskanju skupnih poti, ki bodo obe ‘njeni’ deželi tesneje povezovali na vseh mogočih področjih.
Z zadovoljstvom sklepa Marie-Louise Bemelmans-Videc vse njene‘kariere’ in se spominja svojega slovesa pri‘Prvi kamri’. Po akademski poklicni poti ji je prav članstvo v senatu omogočilo uresničiti vrsto idej, ki bi sicer ostale ‘teorija’. In kdo ve, kje bo mogoče to‘zakladnico znanja in izkušenj’ uporabiti po tem sabatikalnem letu...
Hoge onderscheidingen voor ‘onze’ senatrice
Verdiende erkenning voor de uitzonderlijke staat van dienst
In het eerste gesprek voor Lipa, nu alweer vier jaar geleden, hebben wij het met prof. dr. Marie Louise Bemelmans-Videc gehad over haar Sloveense roots.
De familie van haar vader is op zoek naar een beter bestaan in de jaren 20 van de vorige eeuw verzeild geraakt in Limburg. De getalenteerde leerling moest ondanks de goede cijfers al jong aan het vverk. Later richtte hij een succesvol bedrijf op, zodat zijn zes kinderen konden studeren.Vier van de zes hebben op de universiteit gestudeerd, Marie-Louise promoveerde in sociale vvetenschappen. Uiteindelijk werd ze hoogleraar bestuurskunde. In 1999 is ze gekozen als lid van de Eerste Kamer van de Staten Generaal en als afgevaardi-gde van Nederland nam ze de laatste acht jaar zitting in de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, de laatste vier jaar als voorzitter van de Nederlandse parlementaire delegatie.
Kort geleden heeft ze na drie volle mandaten afscheid genomen van de Eerste Kamer.Voor het uitstekende vverk en uitzonderlijke inzet kreeg ze een uitgebreide lofspraak van de voorzitter Van der Linden en een koninklijke onderscheiding.Voortaan mag ze zich Ridder in de O rde van Oranje-Nassau noemen. Ook bij het afscheid van de Raad van Europa ontving ze een hoge onderscheiding - medaille ‘pro merito’ - voor verdiensten’. Met de titel ‘honorar/ member' behoudt ze het recht o m haar ste m te laten horen voor de mensenrechten en eerlijke samenvverking in Europa.
Nog meer dan de onderscheidingen ge ve n haar de bereikte resultaten de grootste voldoening. In ons gesprek stonden vvij stil bij enkele opmerkelijke stations in haar rijke loopbaan.
Wetenschappelijke basis
De lijst van de belangrijke posten die ze in 40 arbeidsjaren heeft bekleed is heel lang. Na enkele jaren onderzoeksvverk doceerde ze bestuurskunde aan de Universiteit in Leiden en de Indiana Universit/ in deVS. Na terugkomst in Nederland werd ze hoofd kvvaliteitszorg en adviseur van de Algemene Reken-kamer.Vanaf 1992 vverd ze hoogleraar bestuurskunde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Op haar naam staan talrijke vvetenschappelijke artikelen over het openbaar bestuur. Haar bekendheid in vakkringen vverd ook buiten Nederland gevestigd met het oprichten en het lidmaatschap van diverse vak--associaties.
Ook de politiek is ze ingerold als ‘vakvrouvvLAIs jarenlang redactielid van het vvetenschappelijk blad‘Christen DemocratischeVerkenningen’ was zij uitgeno-digd om mee te denken over de nieuvve koers van het CDA. Met het programira ‘Nieuvve vvegen, vaste vvaarden’ heeft de partij in de hiernavolgende jaren opnieuvv het vertrouvven van de kiezers gevvonnen.
Enkele jaren later, in 1999, is ze door het CDA voorgedragen voor de Eerste Kamer.“Een prachtige ervaring! Ik ben trots en dankbaar dat ik dat heb mogen doen!" zegt ze nog steeds met volle overtuiging.Vooral de gelegenheid om via de vvetenschappelijke insteek belangrijke zaken in bevveging te zetten, vond ze zeer dankbaar werk.
Ze spreekt lovend over de sfeer in de Eerste Kamer. In tegenstelling tot de Tvveede Kamer blijft hier de dagelijkse politiek meer op afstand. De befaamde denkdiscipline van de Eerste Kamer kenmerkt de inhoudelijke debatten.
Met het inbrengen van legitieme argumenten en kritische vragen vvordt de te behandelen kvvestie geobjectiveerd:“ln de Tvveede Kamer speelt meer het politiek belang, in de Eerste gaat het om het vinden van consensus". Bij de verdediging van de keuzes telt de inhoudelijke argumentatie:‘‘Met een goed verhaal is politieke kleur niet doorslaggevend, dan mag je soms namens de hele Kamer spreken".
Zoals op 10 mei jl.toen de‘Motie-Bemelmans-Videc’,gesteund door de overvveldigende meerderheid van de Eerste Kamer, de regering wees op haar verplichtingen voortvloeiend uit het Europees Verdrag voor de rechten van de Mens.
Een mooi voorbeeld van de faire samenvverking in de Eerste Kamer is het zo-genaamde ‘pairen’: bij het stemmen o ver vvetsvoorstellen kunnen Kamerleden afvvezig zijn vanvvege verplichtingen voor de Kamer, bijvoorbeeld omdat ze namens de Kamer naar het buitenland moeten.Ter evenvvicht’ onthoudt zich volgens ‘gentlemens agreement’ hetzelfde aantal leden van de‘andere kant' van stemming.Tijdens de stemming blijven ze tijdelijk vveg uit de plenaire zaal.
Raad van Europa
Mensenrechten, democratie en de suprematie van het recht (human rights, democracy and the rule of law) zijn ook de speerpunten van de Raad van Europa (RvE). De lidstaten zijn op ministerieel niveau in het Comite van Mini-sters en op parlementaire niveau in de Parlementaire Assemblee van de RvE vertegenvvoordigd door delegaties, samengesteld uit leden van beide Kamers der Staten-Generaal.
Prof. Bemelmans-Videc was sinds 2003 lid van de Parlementaire Vergadering. Naast de plenaire bijeenkomsten in Straatsburg vier keer per jaar, betekende dat tussendoor veel voorbereidend vverk in commissies van de Assemblee en het rapporteren aan de Kamer. Zo vvas ze onder andere ook voorzitter van de Sub-Commissie voor de Mensenrechten en van de Sub-Commissie voor de benoeming van de rechters van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.
Bij ons gesprek vvas ze net terug uit Parijs, waar laatstgenoemde benoemings-commissie de Franse kandidaten had gehoord. De aanbevelingen van de Sub--Commissie vvorden door de Parlementaire Assemblee van de RvE nagenoeg altijd overgenomen bij de uiteindelijke plenaire stemming.
Een enkele keer proberen de lidstaten hun particulier belang door te drukken, zelfs op een zeer intimiderende manier. Daarom liggen haar de ‘Rules of procedure - Regels van het spel" vvaaraan ze meevverkte, zo na aan het hart. Ook voor een gelijkvvaardige deelname aan de debatten zijn fatsoenlijke omgan-gsvormen onontbeerlijk. Onder andere de bevoegdheden van de voorzitter van de Assemblee vvorden met een recente vvijziging van de Rules dit voorstel dan zo aangescherpt, dat er betere mogelijkheden zijn om ongevvenst gedrag
te voorkomen.
De Nederlandse delegatie is volgens haar een goed voorbeeld van een goede samenvverking - onder elkaar en met andere partijen. Ook al zegt ze dat zelf, de laatste vier jaar heeft ze namelijk -“met veel plezier!” - leiding aan de delegatie gegeven. Ondanks de ‘dubbele loyaliteit’ - de leden representeren hun land en hun politieke partij - is er vvaardering voor elkaars argumenten. Ook buiten de politieke blokken kun ne n de partijen elkaar vinden in het beargu-menteren van de fundamentele kvvesties die in de RvE bediscussieerd en in de resoluties vastgelegd vvorden.Als voorbeeld noemt ze ethische vraagstukken, zoals de euthanasie of de ideeen o ver de migratie. De meningen hi ero ver overstijgen vaak de nationale grenzen en de kaders van de fractiediscipline.
De leiding aan de Nederlandse afvaardiging betekende nog andere, represen-tatieve taken. Zo bracht haar dat twee jaar geleden, toen Slovenie voorzitter van de RvE was, deze keer Voor zaken’ naar Ljubljana. De reguliere vergade-ring van het Permanente Comite in mei 2009 was volgens haar een tot in de puntjes verzorgde bijeenkomst. Slovenie manifesteert zich als volvvaardig lid van de Europese verbanden.
Erkenning is belangrijk!
Steeds opnieuvv vvordt in Europa, maar ook in de rest van vvereld de noodza-ak zichtbaar om schoon schip te make n met de veelal gevvelddadige historie in de landen, die vroeger onder de totalitaire regimes te lijden hadden.Voor de ‘Vergangenheitsbevvaltigung’ - zoals dat in het Duitszo treffend wordt aangegeven - is het volgens Marie-Louise Bemelmans-Videc essentieel te ach-terhalen wat er gebeurd is. Zonder de tussenkomst van de politieke belangen hoort het verdriet van de slachtoffers erkenning te krijgen, zoals in diverse rapporten en resoluties van de RvE is vastgelegd.
In menig opzicht beroept iedereen zich op de rechten, juist in de RvE, maar vaak vvorden de plichten en verantwoordelijkheid vergeten, die aan deze rechten zijn verbonden. Dat is ook dan het thema van het laatste rapport ‘Fundamental rights en responsabilities’, dat Marie-Louise Bemelmans-Videc in de ParlementaireVergadering zal verdedigen.
De afsluitende werkzaamheden in Straatsburg lopen nog een paar maanden door, in november zal de ‘vvisseling van de vvacht’ vvorden afgerond.
Meer tijd - ook voor de ‘Sloveense dingen’
Na 40 jaar gevverkt te hebben breekt hierna voor Marie-Louise Bemelmans--Videc een bijzondere periode aan.“Het andere soort genieten" noemtze het. Eerst neemt ze met haar echtgenoot dr. Karel Bemelmans tijd voor een uitgebreide vakantie, inclusief bezoek aan de familie in Slovenie. Op het lijstje van de dingen, die door de drukke vverkzaamheden op de lange baan moesten schuiven, zullen ook langzamerhand‘het Sloveens leren/vvandelen’ en‘citer spelen' kunnen vvorden aangevinkt.Vaker dan dusver zal ze concerten kunnen bezoeken, ook de evenementen van de kleine Sloveense gemeenschap in Ne-derland.Voor het eind van de zomer plant ze een ‘Sloveens’ buurtfeest - com-pleet met het optreden van een ‘Oberkrainer Ensemble’ en Sloveense vvijn.
De ontvvikkeling van Slovenie volgt ze op de voet, zeker in het begin van de onafhankelijkheid deelde ze de opluchting dat het zo goed is afgelopen:“Hier-voor moeten wij dankbaar zijn!" En hoevvel ze zich geen zorgen maakt over de toekomst van Slovenie blijft ze bereid haar steentje bij te dragen bij het verkennen van de vvegen die ‘haar’ beide landen tot vvederzijds voordeel tot nauvvere samenvverking kunnen brengen.
Met voldoening kijkt Marie-Louise Bemelmans-Videc op haar‘carrieres’ terug en op het prachtige afscheid van de Eerste Kamer. Na de vvetenschappelijke opleiding en loopbaan opende juist deze Kamerzetel zo brede mogelijkheden om de ideeen en opvattingen vanuit Christendemocratisch perspectief in de praktijk om te zetten. En vvie weet waar deze schat aan kennis en ervaring na het ‘sabbatical’ verder ingezet zal vvorden...
'Študij v tujini te popelje v nov, drugačen svet!'
Tradicionalnim ‘kategorijam* Slovencev v tujini - izseljencem in zdomcem na začasnem delu v tujini - se v zadnjih letih pridružuje vse več študentov, ki se dodatno izpopolnjujejo v tujini.Tako skupaj z vrstniki z vsega sveta najdejo pot tudi do nizozemskih univerz, ki vabijo z vrhunskimi študijskimi programi. Opazno je naraščajoče število glasbenikov, ki se izpopolnjujejo na tukajšnjih konzervatorijih. Zakaj se odločajo prav za Nizozemsko?
Kar seVidka nauči...
Vido Matičič, 27-letno študentko solopetja iz Rakeka, je več razlogov pripeljalo na ta konec. Najprej seveda njena strast do petja. Pri Žlincovih - kot se po domače pravi njihovi kmetiji - se je vedno pelo.Vida je svojo pevsko 'kariero’ s šestimi leti začela v cerkvenem dekliškem zborčku, nato v šoli pri otroškem zboru, z devetimi leti pa že v narodnozabavnem ansamblu Vilija Marinška.
Na glasbeni šoli je igrala prečno flavto, s 14. leti je bila sprejeta na solopetje, čeprav je bila spodnja starostna meja pravzaprav 17 let.
Kar nekaj pove o njenem talentu, ki je prišel do izraza s trdim delom pod vodstvom vrste izvrstnih pedagogov: Elife Jashari, Ivana Andreasa Arnška,Jožeta Oblaka,
Tanje Grlica. Po uspehu na Tekmovanju mladih glasbenikov Slovenije se je poleg študija na Pedagoški fakulteti vpisala tudi na
Umetniško gimnazijo Koper: „Prof. Nina Kompare Volasko je čudovita učiteljica in tudi odlična pevka... bila mi je velik vzor in mi je že od začetka priporočala študij v tujini'1.Veliko je'kriv' tudi priznani primorski skladatelj Ambrož Čopi, njen profesor na Umetniški gimnaziji in dirigent Akademskega pevskega zbora Univerze na Primorskem: ..Ambrož me je določil za vokalno pedagoginjo - tako sem bila zadolžena za upevanje, korepetiranje in po potrebi individualno delo s pevci. Začela sem tako iz nič, v roke mi je potisnil nekaj literature in v štirih letih sem pridobila ogromno izkušenj, ki mi vedno pridejo prav".
Pogled čez mejo
„Nina me je navdušila tudi nad VVorldVouth Choir (WYC) - Svetovni zbor mladih". Leta 2005 je bila Vida na svetovni avdiciji izbrana za ta prestižni projekt. Poletje je skupaj z drugimi 80 mladimi pevci preživela v Izraelu - 10 dni vaj in 10-dnevna koncertna turneja sta bili nepozabno doživetje! Ki mu je sledilo povabilo na zimsko srečanje v Normandiji ter naslednje leto turneja po Evropi: »Takrat smo se ustavili tudi na Nizozemskem!"
Iz ljubiteljstva je petje vedno bolj postajalo poklicna želja. „Če želiš nadaljevati, moraš v tujino!" so ji svetovali vedno znova. Kar nekaj članov WYC-ja je priporočalo tukajšnje konzervatorije, malo je ‘pomagalo’, da živi na Nizozemskem teta Breda. In ko je Uroš rekel, da pojde z njo, se je vse odvilo ‘po hitrem postopku’.
Po enotedenskem ‘izobraževalnem izletu’ in po sprejemnih izpitih na haaškem in amsterdamskem konzervatoriju se je odločila za Amsterdam, kjer je bila kljub polnemu razredu sprejeta pri prof.Valerie Guillorit.
Amsterdam je dober začetek
Avgusta 2008 sta z Urošem, ki je ze po treh tednih našel službo, prispela na Nizozemsko: »Nekaj časa je trajalo, da sva se ustalila, pa tudi z vsakim dnem izveva kaj novega in tako se najino življenje tukaj vedno bolj polni. Potrebovala sem pol leta, da sem se navadila na okolje, na profesorico, na nov način dela.Tu spoznaš ogromno ljudi iz vseh mogočih držav in kultur - kar ti dejansko odpre oči in te popelje v nek nov, drugačen svet!"
Sprejem na konzervatorij je že sam po sebi velik uspeh, ki prinaša nove priložnosti za njen pevski razvoj. Poleg študija si Vida odrske izkušnje nabira z nastopi v različnih produkcijah. Največja doslej je spektakularna uprizoritev opere ‘Orfej in Evridika’ na jezeru za kraljevo palačo Soestdijk, ki jo bodo zaradi velikega uspeha ponovili tudi letošnje poletje. Slovenska skupnost pa jo pozna tudi po nastopih pri slovenski maši v Rijsvvijku, na Kulturnih dnevih in ob drugih srečanjih, slovensko himno pa je zapela tudi že v Mirovni palači v Haagu.
Prepevanje pri narodnozabavnemu ansamblu verjetno ni najbolj logična izbira za devetletno deklico,Vida pa si je rekla: ..Ljudske pesmi so mi prav všeč - zakaj pa ne?!‘‘Vodja ansambla Vili je sedaj poročen zVidino starejšo sestro Majo in z ansamblom ‘Erazem' nadaljujeta to družinsko tradicijo.
Studeren in het buitenland brengt je in een nieuvve, andere vvereld!
Naast de traditionele categorieen Slovenen in buitenland - emi-granten en tijdelijk uitgezonden of gedetacheerde deskundigen -gaan in de laatste jaren steeds meer studenten naar het buitenland om zich in hun vak nog meer te bekvvamen. Met de leeftijdsgenoten uit de hele wereld vinden steeds meer jonge Slovenen de weg naar de Nederlandse hogescholen met het uitstekende studieprogram-ma. Onder hen opvallend veel mušici. Waarom kiezen ze juist voor de Nederlandse conservatoria?
‘Jong geleerd...’
De 27- jarige Vida Matičič uit Rakek kan meerdere redenen aangeven. Het be-gint met haar liefde voor muziek. Bij ‘Žlincovih’ - zoals de boerderij van haar (voor)ouders genoemd vvordt - hebben ze altijd al gezongen. Haar zangcarri-erre begon Vida bij het kerkelijke meisjeskoor, dan zongze op school bij het
kinderkoor en met negen jaar was ze al lid van de‘Oberkrainerband’.
Op de muziekschool begon ze met de fluit, en hoevvel de leeftijdsgrens bij 17 jaar is gesteld is ze met 14 jaar aangenomen op de afdeling solozang. Dat zegt natuurlijk wat over haar talent, dit kwam steeds meer tot uitdrukking onder begeleiding van uitstekende zangleraren: Elifa Jashari, Ivan Andreas Arnšek,
Jože Oblak,Tanja Grlica. Na het succes op de vvedstrijd voor jonge mušici van Slovenie ging ze naast de studie op de RABO in Koper ook het Kunstgymna-sium volgen: „Rrof. Nina Kompare Volasko is een super lerares en een uitstekende zangeres... ze vvas mijn grote voorbeeld en vanaf het begin raadde ze mij studie in buitenland aan". Ook de bekende componist Ambrož Čopi, haar leraar op het Kunstg/mnasium en dirigent van het Academische koor van de Universiteit in Primorje is‘schuldig’ aan haar muzikale ontvvikkeling: „Hij vvees me gevvoon aan als zangpedagoge, ik vvas verantvvoordelijk voor inzingen, koorrepeteren en indien nodig ook voor de individuele oefeningen met de zangers. Ik begon uit het niets, van Ambrož kreeg ik slechts wat vakliteratuur aangeboden en in die vier jaar heb ik een zee aan ervaring opgedaan, waar ik altijd uit kan putten. De studententijd in Koper vloog om tussen het zingen, repeteren, optredens, reizen en nog veel meer. Gelukkig had ze toen al Uroš aan haar zijde...
Blik over de grens
„Nina heeft me geenthousiasmeerd voor het WorldYouth Choir (WYC) -VVereldjongerenkoor'*. Na auditie vvas Vida in 2005 uitgekozen voor dit prestigieuze project. In de zomer heeft ze samen met 80 andere jonge zangers 10 dagen in Israel gerepeteerd en aansluitend 10 dagen getourt - een onver-getelijke ervaring! Met als gevolg de uitnodiging voor de vvederontmoeting in Normandie en het jaar erop de tour door Europa: „Toen kvvamen we ook langs Nederland!"
Uit de hobby vverd het zingen steeds meer een beroepsvvens. „Wil je vvat bereiken, dan moet je naar buitenland!" kreeg ze steeds maar te horen. Meer-dere leden van hetWYC hebben haar een van Nederlandse conservatoria aanbevolen, bij de beslissing ‘hielp een beetje’ ook dat hier tante Breda vvoont. En toen Uroš zei, dat hij wel mee vvil, ging alles opeens heel snel.
Na de introductievveek en de intake-examens op het Haagse en Amsterdam-
se conservatorium viel haar keuze op Amsterdam. Ondanks de volle klas kon ze beginnen bij prof.Valerie Guillorit.
Amsterdam is het goede begin
In augustus 2008 is ze met Uroš verhuisd naar Nederland, waar hij ook binnen drie vveken een baan heeft gevonden: „Het duurde even voordat wij onze draai hebben gevonden. Nu nog is elke dag vol van nieuvve dingen en vvordt ons leven voller en voller. Het eerste half jaar had ik nodig om aan de nieuvve omgeving, aan de lerares, de nieuvve manier van vverken te vvennen. Hier leer je talrijke mensen van de meest diverse culturen uit alle mogelijke landen kennen - wat een echte‘eye-opener’ is in deze nieuvve, zo andere wereld!“
De studieplaats op het conservatorium is op zich al een groot succes met talrijke nieuvve mogelijkheden voor haar zangontvvikkeling. Naast de studie verzameltVida ervaringen met de optredens in diverse producties. De groot-ste productie is de spectaculaire opvoering van de opera ‘Orfeus en Euridice’ bij het paleis Soestdijk, deze vvordt vvegens succes deze zomer opnieuvv opgevoerd.
Wij kennen haar van de Sloveense mis in Rijsvvijk en de optredens bij de eve-nementen van deVrienden van Slovenie, zo zong ze ons volkslied ookal in het Vredespaleis in Den Haag.
Het zingen bij een ‘Oberkrainerband’ is voor een negenjarig meisje niet de meest gangbare keuze, maarVida dacht „Volksliederen vind ik leuk, vvaarom niet?!“ De bandleiderVili is inmiddels getrouvvd met Maja, de oudere zus van Vida, en met de band ‘Erazem’ zet het echt-paar Marinšek deze familietraditie voort.
Milena Mulders:
S trebuhom za kruhom
“Po tej poti vam sporočam, da je izšel slovenski prevod knjige Met de buik het brood achterna / S trebuhom za kruhom.
3. decembra 2011 sem knjigo predstavila v Ljubljani, v prisotnosti številne družine,migrantov iz vseh delov sveta in številnih visokih slovenskih uradnikov..
Prvi izvod sem izročila svoji teti Urški Šalej. Bilo je zelo lepo in čustveno.
Tudi s knjigo sem zelo zadovoljna.
Prevod je naredila Tanja Mlaker, odzivi so pozitivni.
V kolikor je kdo zaineteresiran, da slovensko knjigo kupi zase ali za sorodnike v Sloveniji, predlagam, da se obrnete na Slovensko izseljensko matco, ki je knjigo izdala.”
“Ik wil jullie langs deze weg laten vveten dat de Sloveense ve rta I ing van het boek Met de buik het brood achterna uit is!
Op 3 december 201 I mocht ik in Ljubljana, in aanwezigheid van vele fami-lieleden, emigranten van overal en vele officials, de Sloveense vertaling pre-senteren. Het eerste exemplaar overhandigde ik aan mijn tante Urška Šalej. Dat was heel bijzonder. Het boek zelf is ook prachtig gevvorden! Het boek is vertaald door Tanja Mlaker; de eerste reacties zijn lovend.
Mochten er mensen geinteresseerd zijn in het aanschaffen van het Sloveense boek, voor zichzelf of voor familieleden in Slovenie, dan adviseer ik u contact op te nemen met Slovenska Izseljenska Matica, uitgever van het boek."
ZDRUŽENJE SLOVENSKA IZSELJENSKA MATICA Cankarjeva l/ll 1000 Ljubljana tel:+386 (0)1 24 10 280 fax: +386 (0) I 42 5 I 673 mail: sim@zdruzenje-sim.si
Knjiga je preko interneta na prodaj na:
Mocht u internet tot uw beschikking hebben, dan is het boek ook Online te bestellen via onderstaande link:
http://bit.ly/RtNNeQ
Mocht u mij vvillen bereiken, dan kan dat via: Jaz pa sem vam dosegljiva na:
milenamulders@gmail.com
Predsednik SIM Sergij Pelhan je za prizadevno raziskovalno delo Mileni Mulders podelil diplomo.
De voorzitter van Slovenska izseljenska matica heeft Milena Mulders een diploma voor haar vvetenschappelijk onderzoek overhandigd.
čestitamo - gefeliciteerd
Preselili smo se v Slovenijo
Rosalie Jeromel
Najprej naj se vam predstavim za vse, ki nas (več) ne poznate. Smo družina Jeromel. Oči Bojan je star 43 let in rojen v Slovenj Gradcu- Slovenija.Jaz, mami Rosalie sem 40 let in sem rojena v Oistervvijku - Nizozemska. Hčerka Janiča ima 10 let in je rojena v Oistervvijku, potem pa sta tu še petletna dvojčka Yuri in Tigo, rojena v Slovenj Gradcu. Lepo porazdeljeno, se vam ne zdi?
Naša zgodba se je začela leta 2006, ko smo se odločili, da emigriramo v Slovenijo. Pozimi tega leta smo bili na smučanju in ideja, da se preselimo, nam je postala vse bolj zanimiva. Leta 2001 smo od Bojanovega očeta dobili kos zemlje in tam zgradili hišo, kjer bomo bivali, ko bomo v Sloveniji na dopustu. Večkrat ko sem bila v Sloveniji na dopustu, bolj sem se tam počutila doma in po zimskih počitnicah smo se odločili, da gremo.
Preselili se bomo! Preudarna odločitev, saj bom za seboj pustila moje sorodnike na Nizozemskem, hčerka Janiča je bila takrat stara 5 let in tudi zanjo je bila to velika sprememba. Seznanili smo domače in začeli s pripravami.Joj, koliko stvari je treba urediti: prevoz, pakiranje, predvsem pa cel kup birokracije, za vse to je potrebno veliko časa.
Konec junija ‘nasvidenje’zabava in 10 julija smo se s polnim tovornjakom odpravili na pot v našo novo domovino Slovenijo.Tudi tam vročičen začetek.Vse stvari so morale najti novo mesto, Bojan poiskati službo in Janiča je septembra začela hoditi v vrtec. Ko smo se preselili v Slovenijo, je znala le kakih 10 slovenskih besed, pa se je vendarle zelo hitro prilagodila in imela- v nasprotju z mano- zelo malo problemov z zahtevno sloveščino.Jaz sem že na Nizozemskem hodila na tečaj slovenščine k Dragi in imela kar dobro podlago, pa je bilo v začetku zelo težko. Po 2 mesecih sem se počutila zelo utrujeno, krivila sem selitev, pa se je izkazalo, da sem noseča. Super, saj sva si želela še enega otroka, pa naju je presenetilo. Nadaljevali smo z urejanjem stanovanja.V prvem nadstropju smo del hiše rezervirali za oddajo. Upali smo, da bomo lahko čez poletje gostili prijatelje in znance iz Nizozemske.
Nosečnost je dobro napredovala, brez posebnosti, no ja... ultrazvok je pokazal, da bomo dobili ne enega ampak dva dojenčka. 20-2-2007 sta se 5 tednov prezgodaj rodila zdrava sinova Yuri inTigo. Poleti 2007 smo sprejeli prve goste v apartmaju Rozika, znance iz Nizozemske. Njim so sledili še mnogi in do sedaj smo gostili že goste iz različnih držav, Nizozemske, Belgije, Švedske, Hrvaške, Črne gore, Kanade , pa seveda tudi Slovence. Res je čudovito srečevati različne ljudi in jim poskrbeti lep dopust.
Leta 2009 smo kapacitete razširili še z mobilno hišico s sončno teraso, ja, nismo sedeli križem rok vseh teh 6 let.Vsi smo si našli mesto, Bojan je polno zaposlen,Janiča je pridna v šoli in obiskuje sedmi razred.Yuri inTigo hodita v vrtec in uživata v svobodi , ki jima je tu na voljo, in jaz; jaz delam na občasno, ko me potrebujejo, sicer pa imam polne roke dela v gospodinjstvu, z otroki, z oddajanjem apartmajev in z učenjem slovenščine.
Mislim, da je nam je emigracija dobro uspela, seveda so stvari v novi domovini, ki nam manj odgovarjajo in na katere se moramo privaditi, kot recimo na to slovensko mentaliteto, da ‘kar lahko počaka do jutri, ni treba postoriti takoj’... Uživamo v svobodi, ki se nam je ponudila, v miru, prostoru okoli nas in lepih slovenskih gorah.Veselimo se novih gostov, ki jim pokažemo našo lepo, vsestransko novo domovino. Ste postali radovedni, kdo smo in bi radi bili naši gostje, poglejte na našo spletno stran.
www.slovakantie.com
Onze emigratie naar Slovenic
Rosalie Jeromel
lk zal ons eerst even voorstellen voor wie ons nog niet of niet meer kent.VVij zijn de familie Jeromel. Papa Bojan is 43 jaar oud en geboren in Slovenj Gradec, Slovenie. Ik, mama Rosalie ben 40 jaar oud en geboren in Oisterwijk-Ne-derland. Dochter Janiča is 10 jaar oud en geboren in Oisterwijk, Nederland en dan is er nog de tweelingYuri en Tigo 5 jaar oud en die zijn geboren in Slovenj
Gradec, Slovenje. Mooi verdeeld toch.
Ons verhaal begint in 2006 toen we besloten om te emigreren naar Slovenje. Nadat we in januari 2006 op ski vakantie vvaren gevveest begon het idee om te emigreren steeds meer te borrellen. In 2001 hadden we van de vader van Bojan een stukje grond gekregen en hierop een huis laten bouvven. In eerste instantie bedoeld voor onze vakanties in Slovenj Gradec. Naarmate vve vaker hier op vakantie gingen voelde ik me hier steeds meer thuis en na die bevvus-te ski vakantie hakten vve de knoop door.
We gaan verhuizen! Een vvelovervvogen besluit vvant ik liet een grote familie achter in Nederland en vooral voor onze dochter Janiča die toen 5 jaar was zou het een grote stap zijn. In maart bracht ik mijn familie op de hoogte en begonnen vve met de voorbereidingen.VVat komt er een hoop bij kijken.ver-huisvvagen regelen, inpakken, maar vooral de papieren rompslomp nam veel tijd in beslag.
Eind juni hadden vve een gezellig afscheidsfeest en 10 juli was het dan zover. De verhuisvvagen werd ingeladen en vve vertrokken naar ons nieuvve thuisland Slovenie. Ook daar vvas het begin hektisch en druk. Alles moest een plekje krijgen in ons nieuvve huis, Bojan moest een baan zoeken en Janiča begon na de vakantie op de vrtec (kleutergroep). Ondanks dat zij maar 10 vvoorden sloveens sprak toen vve emigreerden paste ze zich supersnel aan en had in tegenstelling tot mij geen problemen met die lastige Sloveense taal. Ik had dankzij de lessen van Draga in Nederland een brede basiskennis maar toch viel het in het begin niet mee.
Na 2 maanden in Slovenie voelde ik me erg moe, ik dacht van de verhuizing maar ik bleek zvvanger te zijn. Super, vve vvilden graag nog een kindje maar door al die drukte hadden vve dat (dachten vve) even uitgesteld. Ondertussen vvaren vve ook nog bezig met het inrichten van ons apartement. Op de le verdieping van ons huis hadden vve een gedeelte gereserveerd om in te richten voor de verhuur. We hadden de hoop dat met al onze kennissen in Nederland het de hele zomer vol zou zitten. Zo niet dan vvas het altijd fijn om er mijn familie in te kunnen ontvangen. Mijn zvvangerschap verliep zonder
bijzonderheden, nou ja ..Bij de 2e echo bleek dat we niet I maar 2 kindjes zouden krijgen.
Op 20 februari 2007 kwamen onze kerngezonde jongensYuri en Tigo 5 vveken te vroeg op de wereld. In de zomer van 2007 ontvingen we onze eerste gasten in apartement Rozika. Kennissen van ons uit Nederland. Na hen volgden er meer en ondertussen hebben we al gasten ontvangen uit verschil-lende landen. Uit Nederland, Belgie, Zvveden, Kroatie, Montenegro, uit Canada en natuurlijk ook onze nieuwe landgenoten. Het is fantastisch o m op deze manier steeds nieuvve mensen te ontmoeten en hen een mooie vakantie te bezorgen. In 2009 hebben we de overnachtingscapaciteit uitgebreid door een compleet ingerichte sta ca ravan met zonterras te plaatsen.Ja we hebben de afgelopen 6 jaar niet stilgezeten.
We hebben allemaal ons plekje gevonden hi er. Bojan heeft een drukke gevari-eerde baan.Janica doet het goed op school en gaat al naar groep 7. Yuri en Tigo gaan naar de ‘vrtec’ en genieten van de ruimte om ons huis om lekker vrij buiten te spelen en ik vverk af en toe tijdelijk (op invalbasis) en verder ben ik druk met het huishouden, de kinderen, de verhuur van ons apartement en stacaravan en het bijspijkeren van mijn Sloveens. Al met al kijken vve terug op een geslaagde emigratie. Natuurlijk zijn er ook dingen aan ons nieuvve thuisland die minder bevallen en hebben vve erg moeten vvennen aan de Slo-veense mentaliteit: vvat vandaag niet hoeft kan morgen ook nog wel...
Er zijn moeilijke momenten gevveest in Nederland die je hebt moeten missen maar ongetvvijfeld was dat anders andersom ook gevveest. We genieten van onze vrijheid hier, de rust, de ruimte om ons heen en van de mooie Sloveense bergen.VVe verheugen ons dan ookzeer als er nieuvve gasten komen die vvij kennis kunnen late n met ons mooie, veelzijdige nieuvve thuisland. Ben je nieuvvsgierig gevvorden hoe vvij vvonen of vvil je eens bij ons op vakantie komen kijk dan op onze site.
www.slovakantie.com
Pohorska omleta
Ustvaril jo je Jože Pogačar leta 1952, takratni kuhar na Poštarskem domu na Pohorju.Tam so pohorsko omleto pripravljali vselej enako. 3 žlice moke, 3 žlice sladkorja, 3 jajca... Vselej so delali enako velikost. S to količino so se včasih spopadli trije, včasih en sam, največkrat pa dva, odvisno kako lačni so bili pohodniki.
Werd bedacht in 1952 door Jože Pogačar, toenmalige kok van Poštarski dom in Pohorje gebergte. Daar werd pohorska omleta altijd op zelfde vvijze gemaakt: 3 lepels bloem, 3 lepels suiker, 3 eieren... altijd dezelfde hoeveelheid. Soms groot genoeg voor 3 personen, soms voor maar I, maar meestal voor 2, afhankelijk van hoeveel hon-ger de vvandelaars hadden.
3 jajca, 3 žlice sladkorja, 3 žlice moke, brusnični džem, gozdni sadeži, sladka smetana, sladkor v prahu.
Ločite rumenjake in beljake. Rumenjake in sladkor penasto zmešajte. Beljake stepite v trd sneg. Rumenjakom primešajte najprej 2 žlici snega, nato vmešajte moko in na koncu previdno še preostali sneg. Okrogel model (premer 22 cm) obložite s peki papirjem in napolnite z jajčno maso. Pečico ogrejte na 220 stopinj in v njej pecite omleto 12 minut.
Stepite sladko smetano (lahko ji dodate žličko vanilijevega sladkorja) Pečeni omleti takoj odstranite peki papir in še vročo po polovici premažite z brusničnim džemom. Omleto prepognite čez polovico in jo položite na pladenj. Obložite s sadjem, vendar le s takim, ki raste tudi na Pohorju; torej maline, robide, borovnice, jagode... in obrizgajte s sladko smetano. Potresite jo s sladkorjem v prahu. Ponudite toplo.
3 eieren, 3 eetlepels suiker, 3 eetlepels bloem, veenbessenjam, bosvruchten, slagroom, poeder suiker
Splits de eieren. Klop de eierdooiers en suiker tot een schuimige massa. Klop de eivvitten stijf. Roer door het eidooiermengsel eerst 2 eetlepels eivvit, roer dan voorzichtig de bloem erdoor en tot slot het resterende eivvit. Bekleed een ronde vorm van 22 cm met bakpapier en vul deze met het mengsel. De oven voorver-vvarmen op 220 grade n en bak de omelet ongeveer 12 minuten.
Klop slagroom (indien gevvenst kunt u een theelepel vanillesuiker toevoe-gen). Haal de omelet uit de oven, vervvijder het bakpapier en de omlet nog vvarm voor de helft besmeren met veenbessenjam.
Vouvv de omelet dubbel en leg deze op een bord. Serveer de omlet samen met fruit die alleen op de Pohorje groeit; frambozen, aardbeien, bosbessen, bramen ... spuit nog slagroom rondo m de omlet en bestrooi het geheel met poedersuiker. Serveer vvarm.
Priznanje iz domovine
Med delovnim obiskom konec novembra 2011 na Nizozemskem se je slovenski
predsednik Danilo Turk v Haagu srečal tudi s tukajšnjimi Slovenci in njihovimi prijatelji, ki so pred 20 leti dejavno prispevali k mednarodnemu priznanju Slovenije.V zahvalo je predsednik Turk 22 članov tedanjega‘Komiteja priznanje Slovenije’ odlikoval z Redom za zasluge Republike Slovenije. Odlikovanje je v imenu skupine sprejel Frank van Krevel, tedanji predsednik Komiteja. Skupino odlikovancev sestavljajo: Alenka Huiskens-Mastnak, Igor Žnidaršič, Lidija Oo-sting - Fras.Antoon Oosting, Milena Mlekuš, Herman Hoops, Stanislav Blažič, Vesna Marolt, Frank van Krevel, Johan VVeiss, Lidija VVeiss, Marjan Selan, Ank Selan, Pavel Iskra, Margreet Iskra.Vanda Primec, Jerica Zupan, Mija Brak-Gor-jup.Jan Brak, Breda Sikkens -Turšič,Viktor Šolar, dr. Zoran Erjavec.
Ob tej priložnosti so predstavili tudi knjigo nizozemskih spominov na ‘20 let Slovenije'.V njej je veleposlanik Leon Marc zbral prispevke tako tistih, ki so si takrat prizadevali za priznanje, kot tistih, ki jih je bilo treba prepričati. Pogled
na to našo skupno preteklost zokrožuje povzetek diplomske naloge o vlogi ‘uradne’ Nizozemske, takrat predsedujoče Evropski skupnosti. Po mnenju raziskovalke Univerze v Groningenu Roos Gabriels o napredku Slovenije dovolj pove dejstvo, da je bila ta ‘mlada’ država leta 2004 članica, leta 2008 pa že predsedujoča ES. Nepričakovan, pa zelo doživet je spomin hčerke Maxa van der Stoela, lani umrlega državnika, na njihove družinske počitnice v Ljubnem ob Savinji, ki jih je za vedno zaznamovala pristna slovenska gostoljubnost.
Erkenning uit vaderland
De Sloveense president Danilo Turk heeft eind november 201 I een vverkz-bezoek gebracht aan Nederland. In Den Haag heeft hij een ontmoeting ge ha d met de hier vvonende Slovenen en hun vrienden, die 20 jaar geleden actief hebben bijgedragen aan de internationale erkenning van Slovenje. Als dank hiervoor heeft presidentTiirk 22 leden van het toenmalige ‘Comite erkenning Slovenie' onderscheiden met de ‘Orde van Verdienste van de Republiek Slovenie. De onderscheiding werd namens de groep door Frank van K reve I (de toenmalige voorzitter van het Comite) in ontvangst genomen. De groep bestond uit: Alenka Huiskens-Mastnak, Igor Žnidaršič, Lidija Oosting - Fras, Antoon Oosting, Milena Mlekuš, Herman Hoops, Stanislav Blažič,Vesna Marolt, Frank van Krevel, Johan VVeiss, Lidija VVeiss, Marjan Selan, Ank Selan, Pavel Iskra, Margreet Iskra,Vanda Primec,Jerica Zupan, Mija Brak-Gorjup,Jan Brak, Breda Sikkens - Turšič,Viktor Šolar, dr. Zoran Erjavec.
Bij deze gelegenheid werd het boek gepresenteerd van de Nederlandse herinneringen aan ‘20 jaar van Slovenie. Ambassadeur Marc Leon verzamelde bijdragen van zovvel degenen die streefden naar de erkenning als van diegenen die nog overtuigd moesten vvorden. De terugblik naar ons gemeenschappe-lijk verleden rondt de samenvatting van het proefschrift over de rol van het ‘officiele’ Nederland, toen de voorzitter van de Europese Unie.Volgens de onderzoekster van de Rijksuniversiteit Groningen Roos Gabriels zegt dat iets over de vooruitgang van Slovenie mede door het feit dat het ‘jonge’ land in 2004 tot EU toetrad en in 2008 al de EU voorzitterschap mocht overnemen. Onvervvacht, maar zeer levend is de nagedachtenis aan Max van der Stoel, vorig jaar overleden staatsman, geschreven door zijn dochter over hun fami-lievakanties in Ljubno ob Savinji, voor altijd gekenmerkt door echte Sloveense gastvrijheid.
Slovenski dizajn na Nizozemskem
Draga Rinkema Rapuš
V Eindhovnu je med 22. in 30. oktobrom 201 I potekal Dutch Design Week, kjer smo imeli možnost občudovati tudi dosežke odmevnejšega slovenskega industrijskega dizajna, ki si je utrl mednarodno pot.Tako je bil le-ta najprej septembra predstavljen v Londonu, obeta pa se tudi razstava iste kolekcije na Finskem in v Italiji.
Desetič zapovrstjo je ugledna ZonaVertosa v Eindhovnu 201 I gostila tudi slovenske industrijske oblikovalce. Šlo je med drugim predvsem za povečanje prepoznavnosti slovenskega industrijskega dizajna in morebitno odpiranje trga. Razstava, ki jo je odprl slovenski veleposlanik g. Leon Marc, je potekala v sproščenem vzdušju in ob odprtju smo lahko občudovali približno 25 eksponatov.
Obiskovalci so imeli možnost, da si ogledajo eksponate z rahlo nostalgično
noto, kot znani stol Nika Kralja, rdeče kioske, ki smo jih bili navajeni še v socializmu in izgledajo še vedno moderni. Podjetje IB Procadd je izdelalo v sodelovanju z avtorjem Sašo Machtigom maketo slednjih.V razstavo so bili vključeni mnogi proizvodi in modeli, ki so dosegli odmevnost v prvih dveh desetletjih Slovenije, čeprav je bilo videti tudi izrecno starejše eksponate, ki so bili uporabljeni in so prepoznavni že od prej.Videli smo oblikovalske dosežke znanih podjetij, predstavila so se znana slovenska imena Alpina s posebnim sodobnim smučarskim čevljem, nadalje Trimo, Gorenje, Iskra, Elan in mnogi znani slovenski oblikovalci, naj jih nekaj naštejem, Franc Kuzma, Nika Zupanc z vpadljivimi svetilkami Black Cherry Lamp, Seeway d.o.o., Studio Miklavc, Design Studio d.o.o., Akrapovič d.o.o. in ostali. Razstavljene izdelke odlikuje domiselna funkcionalnost in avtentična estetika.Tehnologija išče nove poti in kadar je to zapakirano v originalno preobleko nastane inovativen in predvsem privlačen dizajn.
Posebna pozornost je bila namreč namenjena inovacijam. Naslov izzivalno sugerira, da je razvoj revolucionaren, večplasten in da poteka tiho,‘Silent Revolutions'. Ikone sodobnega oblikovanja pa postanejo ikone šele, ko jih dobro poznamo in prepoznamo. Častni gost Hans Ibelinks, urednik AIO Nevv European Arcitecture se je zato v nagovoru posvetil predvsem novejši zgodovini, kot jo prepozna v bivšem jugoslovanskem prostoru in poudaril svojo lastno observacijo slovenskega dizajna, ki se po njegovem predvsem trudi biti normalen. Normalnost pa je že po definiciji v nasprotju s subverzivno naravo vsakršne umetnosti, saj ravno izrednost, oziroma vpadljiva posebnost pritegne pozornost. Uspešno pohodniško pot oblikovalcem še naprej!
Sloveens design in Nederland
In Eindhoven vond tussen 22 en 30 oktober 2011 de Dutch Design Week plaats, een expositie van modern design van residenten van ZonaVentosa, met Nederlandse en Internationale ontwerpers. Daar hadden we de gelegenheid om onder andere ook de top van bekend en spraakmakend Sloveens industrieel design te bevvonderen.
Zo werd deze expositie van Sloveens design reeds in september op het London Design Festival getoond, en in de komende tijd staat er in de planning om dezelfde vverken ook in Finland en Italie tentoon te stellen.
De tiende keer op een rij exposeert de beroemde artistieke broeiplaats Zona Ventosa in Eindhoven naast eigen, gevestigde en onbekende ontvverpers ook Sloveense topontvverpers. Bij het Sloveense design ging het vooral om be-kendheid te geven aan de prestaties en herkenbaarheid van Sloveens industri-eel design, daarnaast eventueel ook om de mogelijke marktpositionering.
De tentoonstelling, geopend door de Sloveense ambassadeur, dhr. Leon Marc, verliep in een prettige en gezellige sfeer.VVe konden ongeveer 25 ontvverpen van Sloveense bodem bevvonderen onder het genot van een hapje en een drankje.
De bezoekers kregen de kans om ook lichtelijk nostalgische voorvverpen te zien.zoals de stoel van Niko Kralj, die vve al uit de socialistische tijd kennen en die nog steeds een moderne uitstralling heeft en de aandacht trekt. Daarnaast de » kiosk« K67, een rode maquette van het vertrouvvde rode tabak-vvinkeltje, waar je in Slovenie buskaartjes en kranten kon en nog steeds kunt kopen. Het bedrijf IB Procadd d.o.o. maakte samen met ontvverper Saša Machtig speciaal voor deze exposities de maquettes ervan. Naast de oude bekende ontvverpen vvaren er ook nieuvve, moderne producten, modellen en ontvverpen te bezichtigen, die in de eerste twee decades van de jonge Slo-
veense staat bekendheid hebben vervvorven.
Verschillende bekende namen passeerden de revue, aan de ene kant bepaalde producten van bekende bedrijven zoals Alpina met een moderne retro skischoen, verderTrimo, Gorenje, Iskra en Elan.Anderzijds presenteerden zich nieuwe individuele ontwerpers zoals Franc Kuzma, Nika Zupanc (met opvallende lampen genaamd de Black Cherry Lamp), Seeway d.o.o.. Studio Miklavc, Design Studio d.o.o., Akrapovič d.o.o. en anderen.VVat aan die expo-naten opvalt is de spitsvondige functionaliteit en een authentieke vormgeving. De technologie zoekt nieuvve vvegen op en elk bijzonder jasje van gebruiks-voorvverpen levert ook innovatief en aantrekkelijk design op, vvaar vve van kunnen genieten.
Innovatie stond er centraal. De titel Silent Revolutions suggereert bet al, het gaat om een ontvvikkeling die stil doorzet maar toch globale veranderingen met zich mee brengt.VVant de bijzondere aandacht ging alsnog uit naar de innovaties. De titel daagt ons uit om ons voor te stellen dat de ontvvikkeling stilletjes verloopt en dat er meerdere stromingen van ontvvikkelingen zijn. Feitelijk gaat het om een diffuse ontvvikkeling. De ontvverpers vvorden erkend, verkrijgen de naam en het merk, vvorden een icoon, pas op het moment dat ze alom bekend en herkenbaar zijn.Vandaar dat het alvast van belang is dat Sloveens design uberhaupt te zien is.
Eregast van de tentoonstelling‘Silent Revolutions’ was Hans Ibelinks, de redacteur van het tijdschrift A10 New European Arcitecture. Hij richtte zich in zijn speech vooral op de jonge geschiedenis, zoals hij kent in het voormalig Joegoslavie. Naar zijn vvaarnemingen is er in het hedendaagse Sloveense design een trend op te merken, men vvil vooral »normaal« doen en als »normaal« gezien vvorden.‘Normaal’ is als je het over design op zich hebt, een contradic-tio
in termini, vvant kunst is per definitie gericht om het ongevvone, uitstekende, afvvijkende te laten zien.VVant juist extraordinaire zaken trekken uiteindelijk in design de aandacht en maken voorvverpen zo bijzonder en de moeite vvaard. We vvensen de Sloveense designers veel succes op de verdere exposities!
Ne zamudite!
Tekmovanje v Taroku
10 november 2012 začnemo ob 17 uri
Cafe Einstein,
Nieuvve Rij n 19,
Leiden
http://www.einstein.nu Prispevki za nečlane 5€ http://vrienden-van-slovenie.nl/
Svetlana Makarovič Vertaald
Vertalingen zijn het resultaat van een vertaalworkshop van de studenten Sloveens Afdeling Slavistiek/Vakgroep Slavistiek en Oost-Europakunde van de Universiteit Gent in 2010. Docent Sloveens: Pavel Ocepek. Mentor literair vertalen:Tanja Mlakar
Tracks:
1.	Chef haantje, vertaald door: Liesbeth Schatteman en /VIe/on/e Vanoverberghe
2.	Sjoesjko, een dag in het bos, vertaald door: Maartje Doens en Celine Simoens
3.	Kabouter Kuzma wint een prijs, vertaald door:JasperVanhee en Mathias de Meyer
4.	De watergeest en de kikkers, vertaald door:JasperVanhee en Mathias de Meyer
5.	Fragment out Čuk na palici, voorgelezen door: Svetlana Makarovič Stem: Margijn Bosch www.barreland.nl
Productie: Rob Geboers www.schnauzerstudios.com & Sebastiaan van Dijk Informacije in prodaja / Info en verkoop: info@lipa-online.org