Kirchliches Kerordnungs-Klatt für die Lavanter Diöcese. Inhalt: 1. Epistola Leonis IT. XIII. ad Episcopos Hungariae, II. Einführung drs nmcii Diöcefan Rituale. — III. 17. Gcncralbcricht ber österreichischen Gesellschaft vom Rothen Kreuze. — IV. Aufruf des Comitüs zur Pilgerfahrt nach Lourdes/ — V. Diöeesa» Nachrichten. 1. Sanctissimi Domini Nostri Leonis divina providentia Papae XIII. Epistola ad Episcopos Hungariae. , LEO PP. XIII. DILECTI FILII NOSTRI ET VENERABILES FRATRES SALVTEM ET APOSTOLICA IU BENEDICTIONEM. Insignes Deo aeterno grates tota II unga via singularibus cum laetitiis agendas iure vos optimo decrevistis. Deo quippe, statori previdentissimo et conservatori regnorum, si qua unquam natio, vestra maxime referre debet vim magnam beneficiorum, non pauca iam saecula ditficilesquc per casus, acceptam : quibus recolendis cclcbrandisque beneficiis peraptum obvenit tempus, patriae vestrae natali felicissime redeunte. In eo namque estis ut annum numeretis millesimum ex quo maioris illi domicilia sedesque suas istis in regionibus collocaverunt, atque res coepit 11 ungarica. — Constituta sollemnia nihil dubitamus quin dignum plane exitum honestissimaeque fecundum utilitatis sint habitura. Ncquò enim essb ullus potest sincera caritate civis, quem non decora tangant communis patriae, et cui non acres admoveat imitandi stimulos avita rerum gestarum gloria publice revocata. Ad haec accessio nobilis fiet ex con-sentiente suffragio excultarum quotquot sunt gentium, quae gaudia vestra amice consociantes, regnum certe gratulabuntur aptis legibus institutisque conditum, civili prudentia et virtute bellica conservatum, multis egregie factis in hanc provectum diuturnitatem et amplitudinem. — Nobismetipsis tam iucunda accidit faustitas vestra quam quae iucundissima, nee quidquam optatius est quam vobiscum, Venerabiles Fratres, praesentes in populo vestro mente animoque versari. Facit hoc praecipue tum Nostra erga 11angariarli catholicam peculiaris propensio et cura, tum vero ipsius in hanc Apostolicam Sedem atque in Nos plane studiosa voluntas, crebris significationibus declarata. Inter cetera, postremis hisce annis frequentes llungaros Rpma vidit, vobis rite ducentibus, ad sepulcra Apostolorum Principino venerabundos ; vidimus Nos coram effusos, quum testimonia fidei, obsequii, amoris, communi popularium nomine, exhiberent pulcherrima. , Nee defuit eis benevolentia Nostra et opportunae exhortationis alloquium, ut animos in officiis sanctae professionis confirmaremus : quamquam id consulto ubcriusque praestitimus nationi universae, litteris ad vos semel atque iterum datis. Nunc autem, quandoquidem commeminisse iuvat qua verecundia et gratia clerus bonique omnes illa paterni animi argumenta acceperint, rursus ad vos, interpres caritatis Nostrae, haec epistola adveniat; quae, favente Deo, saecularis celebritatis et laetitiam augeat et fructus multiplicet. In tota rerum serie quarum apud vos commemoratio cultu magnifico apparatur, religionis catholicae, ea omnino elucet atque eminet virtuej, quae optima est incolumitatis publicae conciliatrix bonorumque omne genus parens vel fautrix in populis. Sane, quod prudentiores vestrarum rerum scriptores 1 aiunt, occupatas istic regiones natio Ilungarorum ncc diu ncc prospere, tenuisset, nisi eam doctrina et gratia evangelica, iugo superstitionis exemptam, monendo ac mitigando, ad illa adduxisset, iura gentium vereri, laedere neminem, clementiam induere, colere studia pacis, principibus tamipiam Deo subesse, fraternitatem domi forisque exercere. — Admirabili modo, in iJeiza duce et in primoribus gentis, catholicae lidci apud vos consecrata sunt initia; agente in primis sancto episcopo Adalberto, viro apostolicis laboribus et martyrii denique laurea clarissimo. Quae quidem' initia tanto praestantiora extiterunt, quanto et tempora et loca periculosius patebant funesto cum Ecclesia romana dissidio ab orientalibus erumpenti. Coepta patris institit perfecitque Stephanus, christianus princeps spectatissimi exempli, divinae in vos benignitatis consiliis magno animi et operae ardore obsecutus. Qui merito gentis vestrae firmamentum praecipuum ae lumen ideo salutatur, quod eam, religionis verae beneficio, non modo ad sempiternae adeptionem salutis, summum bonorum omnium, instruxit, sed ceteris etiam expetendarum rerum praesidiis auxit et nobilitavit. Eo ipso principe, qui pietate excelsa sceptrum suum augustae Dei Matri et beatissimo Petro oblatum dedicatumquc voluit, inita est inter • romanos Pontifices et reges popu lumi pie llungariae illa studiorum officiorumque vicissitudo, quae a Nobis alias est collaudata. Eiusdem coniunctionis sacratimi (piasi vinculum ad perpetuitatem fuit corona regia, Christi Servatoris et Apostolorum iconibus distincta, quam Stephano Silvester II decessor Noster dono misit, quum regium ei attribuit nomen, quod apud vos (Viriati fidem tonge Integite dijfuderit1. Illud autem est commemoratu dignum, quod simul Ilungarorum comprobat in obsequio Petri constantiam, ut scilicet eadem corona varias gravesque temporum procellas salva pertulerit, pristino fulgens honore, perinde semper habita religioseque custodita tamquam regni decus maximum et praesidium. Eiusmodi auspiciis factum est, ut crescens opibus 1 lunga ria easdem ingressa sit vias quibus populi incedebant Christianae Europae adolescentis, et proprium generis ingenium, validum erectumquc, eo felicius ad omnem virtutis humanitatisque appulerit laudem. Inde, praeter commoda et ornamenta cetera, haud exiguus provenit hominum numerus, qui sanctitate vitae, doctrina, litteris, artibus, gestis muneribus, semetipsos et patriam verissime illustrarunt. - - Atque rem sane optimam ii moliuntur, qui, ut allatum est, talium religionis promeritorum selectam copiam, monumentis ex oblivione et silentio eductis, in lucem per sollemnia ipsa proferendam oculisqne exponendam curant. Porro monumenta litterarum, quum vestra, tum ea quibus apostolica Nostra tabularia abundant, summa consensione illud testantur quod permagni interest, praesertim hoc tempore, reputare. Videlicet quales fuerint apud maiores vestros Ecclesiae partes in i ure publico sive constituendo sive administrando : eius certe sapientia, disciplina, aequitas, cunctis ordinibus lihcntissimis," usquequaque influxit. — Civilis praeterea libertatis, pro qua populus vester nunquam destitit propugnare, Pontifices romani tutores vindicesque se, quodeumque illa in periculum ac discrimen vocata est, vel rogati vel ultro praebuerunt. 1(1 saepius olim accidit; tunc in primis quum impetus acerrimorum fidei sanctae hostium opportuit refutari. Qua in parte nemo quidem unus non consenserit, clades teterrimas, quae simul plerisquo ex occidente populis imminebant, Ilungarorum constantia invicta esse depulsas; nulli tamen obscurum est, ad eam eventuum felicitatem decessores Nostros contulisse,multum, suppeditata pecunia, missis auxiliis, conciliatis foederibus, praesidio caelesti exorato. Id potissimum praestitit Innocentius XI; cuius perennat nomen, ab utroque clarum insigni facto, liberata nempe circumsedentibus infeste armis Vindobona, et Buda, urbe primaria vestra, post diutinam oppressionem magnifice vindicata. — Item (fregorio XIII immortale in gentem vestram stat meritum. Quum enim et istic, ob studia novarum rerum ex finitimis infusa populis, religio graviter laboraret, saluberrimum ille consilium, quod iam aliis pro nationibus sapienter liberaliterque perfecerat, idem pro 1 lungaria, tamquam insigni et am pio christiani orbis membro, suscepit. Scilicet collegium vobis in Urbe condidit, quod deinde Germanico adiungendum consuit, in quo delecti alumni ad doctrinas virtu-tesque sacerdotio dignas exquisitius instituti, operam ecclesiis vestris fructuoteiorem aliquando navarent : id quod non intermissa ubertate evenit, multis etiam eductis qui episcopalem gradum magna laude parique Ecclesiae et civitatis decore tenuerunt. , i Clemens XIII P. M, in alloc. Si gui militari, (lic I Oet. un. MDCCL/V1H. Isthacc Nos similiaquc beneficia quae continua Ecclesiae gratia sunt in genus vestrum profecta, libentes agnovimus non tam esse patriis consignata fastis, quam in animis civium alte manere insculpta. Instar omnium locuples testis est, inde a saeculo quinto decimo, Ioannes ille Hunyades, cuius consilium et fortitudinem nunquam Munga ria non efferet memor: is igitur grate diserteque affirmavit: Iluar /iniriu, nini stetisset fide, opibus, ranr, non /ninnai ,slatura: eddemque regni moderatore, ordines cuncti, communi ad Nicolaum V epistola, professi sunt: Etcamque sumus, Apostolica maxima gratia anatriti amisisti mus. Quibus testificationibus tantum abest ut consecutae aetates quidquam ademerint ponderis, ut non minimum potius addidisse, beneficiis auctis, videantur. — Emergitque in 11 ungaris, quemadmodum id semper magno opere enisi sint, praecipuaeque sibi duxerint gloriae, ut regnum suum Apostolicae »Sedi, tamquam peculiare et 'deditissimum, quam maxime obstrictum tenerent. Huic rei complura quidem ex actis publicis suffragantur; vel litterae a regibus et optimatibus ad Pontifices romanos summa cum pietate perscriptae, vel exempla magnanimae strenuaeque virtutis, qua,e, ante etiam quam contra irruentes Mahometanorum copias contenderet, suppetias venit Ecclesiae, ad iura eius tutanda ulciscendasve perduellium iniurias. At, ne fusius ea persequamur, satis loquuntur quae multis modis intercessere officia regi Ludovico Magno cum lnnopentio VI et Urbano V, plena fidei et observantiae, plena benevolentiae et laudis. Eaque sunt commemorabilia quae Matthias rex Paulo II rescripsit, adhortanti ut nomini catholico, ab 1 tussitis in ltohcmia afflicto, ope valida subveniret: Ego me, inquit, sanctae romanae Ecclesiae et restrue Beatitudini, una eum regno ineo totum dedicari. Nihil mihi tum arduum, nihil adeo periculosum Dei in terris Vicarius, immo Deus ipse tubere potest, quod suscipere non-pium et salutare exis!imum, quoti non intrepidus aggrediar, praesertim ubi de'solidanda Jide catholica et de contundenda perfidia impiorum agitur.... Quibuscumque religionis hostibus occurrere opus est, eeee Matthias simul et Ilungaria .... Apostolicae Sedi et restrue Beatitudini devoti manent, aeternumque manebunt. Nee vero vel regis dictis vel Pontificis expcctationi res defuit ; manetque posteritati gravissimum documentum. — I lue praeterea spectant, tamquam fidelis admodum voluntatis praemia, eae commendationes non paucae nee mediocres, quibus ab hac Sede Apostolica dignatum est genus vestrum ; singulares item honores' ac privilegia, quae vestris regibus ab ipsa sunt impertita. Libèt autem Nobis, praesentemque celebritatem omnino addecet, illustriorem quamdam paginam excitare ex amplo diplomate, quo Clemens XIII Mariae Thcresiac, reginae Hungariae, eique in eodem regno successuris appellationem Ilegis Apostolici, privilegio vel consuetudine inductam, pro potestate confirmavit. Hoc igitur Pontificis praeconio, ut iam patres atquó avi, nepotes ipsi frumitur : „. .. Florcntissimum Hungariae regnum, ad „christianac ditionis et gloriae terminos proferendos, vel propter bellicosissimae gentis fortitudinem „omnium aptissimum, vel propter locorum naturam opportunissimum adhuc quidem semper habitum est „et fuit. Ncque voro quisquam ignorat quam multa et quam egregia facinora pro tuenda propagandaque „lesu Christi religione gessit nobilissima llungarorum gens ; quam saepe manus conseruit cum teterrimis „hostibus, iisdemque ad communem christianac reipublicae perniciem erumpentibus suo voluti corpore „aditum interclusit, maximasque de illis victorias reportavit. Celebrantur ea quidem fama, clarissimis,>»e „prodita sunt monumentis litterarum. At silentio nullo modo praeterire possumus Stephanum illum „sanctissimum fortissimumque Hungariae principem, cuius memoriam caelestibus honoribus consecratam „atque in Sanctorum numero collocatam rite veneramur. Eius autem virtutis, sanctitatis, fortitudinis „v.estigia extant istis in locis ad laudem Iluhgariei nominis sempiternam. Ncque eius pulcherrima exempla „virtutum reliqui in regno successores non. sunt perpetuis temporibus imitati. Quamobrem nemini mirum „videri debet, si romani Pontifices llungaricam nationem eihsdemque principes et reges, ob maxima et „egregia illorum erga catholicam fidem et romanam Sedem merita, amplissimis semper laudibus ac „privilegiis condecoraverint. Quale est illud in primis sane honorificum, quod ante reges, quando prodeunt „in publicum, tamquam splendidissimum Apostolatus insigne, Crux praeferatur, idque ut ostendatur llun-„garieam nationem atque cius reges gloriari unice in Cruce D. N. lesu Christi ; atque in eo signo pro „catholica fide et dimicare semper et vincere consuevisse1.“ 1 Epist. Quum mulla alia dio XIX aug. an. MDCCLYiII. I * « t Iamvero, quamquam tam praeclaris hominum ac rerum recordationibus sollemnia commendari vestra magnisque laetitiae significationibus exornari perpuleram est, res tamen ipsa suadet ut aliquid spectetur amplius, quod fluxum non sit idemque communi bono solida atterat incrementa. Caput est, ut sc respiciat 1 lungaria: et conscientia nobilitatis religiosissimorum patrum impulsa, nec ignara temporum, ad proposita digna nitatur. Vos nimirum, cuiuscumque ordinis estis, appellat cohortatio Apostoli : Sfate in 'jide, veri/iter figite et confort nini ni1-, cique concinat sane oportet una inens omnium et vox : 'reneamur »jm nostrae confessionem indec/inalnlem2 ; Non inferamus crimen gloriae nostraes. - Saeculi cursum universe contuentibus delendum certe, Venerabiles Fratres, homines passim esse, eosque in sinu Ecclesiae nutritos, qui religionem catholicam ncque opinione ncque actione vitae proinde colant ac digna est, paremve propemodum faciant cuilibet religionis formae, atque, etiam suspectam invisamque habeant. Vix autem attinet dicere quale illud sit. praestantissimam hanc patrum hereditatem degeneri sensu repudiare, et quam ingrati sit improvidique animi beneficia eius, tum diu parta agnoscere nolle, tum in posterum expectanda negligere. Siquidem in sapientia institutisque catholicis virtus et efficientia inest, prout initio monuimus, mira prorsus et multiplex ad humanae societatis bonum ; ncque ea cum aetatibus exarescit, sed eadem semper et vivida, novis item temporibus, modo ne opprimatur, constanter est profutura. — Quod propius attingit populum vestrum, iam ei Nos de religione, per superiores litteras adsimi-lesque curas, satis consuluisse existimamus, aeque periculis denuntiatis ab illa prohibendis, aeque adjumentis propositis quae ad eius libertatem dignitatemque aptius conducerent. Et quoniam a re religiosa res civilis dissociari nequit, huic etiam curationem opomque atterro, quod plane cohaeret cum Apostolico officio, vehementer studuimus. Nam quae Nobis visum est convenienter temporibus vestris identidem suadere et praescribere, ea non exiguam partem, ut probe meministis, publicae quoque saluti ac prosperitati vertebant. Quod si, hoc ipso in genere, conjuncta bonorum studia impensius quotidie consiliis monitisque Nostris sint responsura, quidni eam spem amplectamur quae ex hac saeculari memoria laetior efflorescit et quasi praelucet ad communium votorum exitum maturandum ? Nemini sane civi optimo non id in votis fuerit, ut, sublatis dissentiendi causis, suus Ecclesiae ne abnuatur honos, ex quo pariter civitati luculentius niteat suus, in foedere ductuque avitae religionis. Inde liet ut auctoritas potestatum, mutua ordinum officia, institutio adulescentiae, talia plura recte se tueantur in veritate, in iustitia, in caritate : his enim maxime fundamentis praesidiisque civitates nituntur ac vigent. — Quae complexio honorum ut apud vos habeatur qualis clariore patrum memoria fuit, id certe valiturum non minime est, si pietatis allectio erga romanam Ecclesiam, novis voluti auspiciis, ah eorum exemplo incitamenta capiat. Opportune quidem in publicis gaudiis illud etiam indictum novimus, ut honorificentissimum Stephani diadema insueta pompa per urbem principem, ad Sedem < 'omitiorum dedicandam, certa dic deferatur ; nihil quippe cum gloria nationis regumque vestrorum tam est connexum, nihil* cum recta civilis rei temperatione tam congruit, quam sacrum illud regiae potestatis insigne. At vero spe libet’ praesumere duplex praestabile emolumentum ex illa re facile 01 iturum. Alterum, ut in ordinibus atque in multitudine eo magis sacramentum firmetur obsequii iideique in augustam Domum Habsburgensem, quae idem diadema, ultro sibi a maioribus vestris delatum, ad felicitatem regni perpetuo gessit ; alterum, quod est huius propositi, ut copulata recordatio intimae patrum cum Cathedra Petri necessitudinis, quae per ipsum pontificale donarium rata sanctaque extitit, iisdem vinclis stabilitatem addat ct robur. Sciat autem gens Hungarorum illustris, omnino se posse ac debere auctoritati ct gratiae confidere ijiedis Apostolieae : quae nec immemor erit unquam rcruiu ab ipsa pro catholico nomine praeclare gestarum, et pristinum erga ipsam animum providentiae indulgentiaeque maternae retinet, retinebit. — Quantum est in Nobis, si quidquam adhuc vestra causa curavimus et effecimus, ca Deus porbenigne ad successum foveat, Nobisque consilio ct ope sua sic adsit, ut liceat eo vel amplius rationibus vestris gratificari. Per hanc praesertim faustitatem respiciat Ille presentissimo numine Regem vestrum Apo- ' I. fior. XVI., 13. 8 Hebr. X., 63. 3 1. Madiab. IX., 10. stolicam, ordines, clerum, populum universum ; faciatque affluentes eorum copia bonorum, quae ipse nationibus regnisque promisit custodientibus justitiam et pacem. Vos aeque respiciat omnes magna Domina vestra Muria, unftque Stephaniis et Adalbcrtus, idem regni apostoli et patroni caelestes; quorum salutari tutela, ab avis et maioribus tantopere explorata, cumulatiore in dies fructu laetemini. — Singulare votum summa caritate adiicimus. Fiat nimirum Ut cives omnes, quos unus eiusdem patriae commovet amor eademque publicae gratulationis causa fraterno more coni unguit, eos una eademque iides in felici complexu Fcclesiac matris aliquando devinciat. Vos autem, Venerabiles Fratres, omni vigilantia diligentiaque pergite, ut facitis, de populo vestro et de civitate mereri optime: auspiceinque divinorum munerum et peculiaris benevolentiae Nostrae testem, Apostolicam benedictionem habete, quam singulis vobis cunctaeque Hungariao laetanti amantissime impertimus. Datum Romae apud Sanctum Petrum die I. Mai i anno MDCCCLXXXXVI, Pontificatus Nostri decimo nono. • , LEO P P. XIII. II. Einführung des neuen Diöeefan-Mmle. Dir Satianter Diverse hatte bisher fein eigenes Rituale. Gegründet im Jahre 1228 von Eberhard II., Erzbischof von Salzburg, benützte sie das Rituale der Salzburger Erzdiöcese. Rebe» dei» Rituale Romano Salisburgeuse war jedoch in der Lavauter Diverse — namentlich in de» an die Laibacher Diverse angrenzenden Theilen derselben — bis in die neuere Zeit auch das Laibacher Rituale im Gebrauche, was zur natürlichen Folge hatte, dass in Bezug auf de» Ritus bei den liturgischen Functionen in der Diverse keine Gleichförmigkeit herrschte. Gewisse liturgische Gebräuche, z. B. manche Beuedictionen, die in einem Theile der Diverse üblich waren, waren in dem anderen Theile derselben unbekannt. Dieser Übelstand wurde noch fühlbarer, als im Jahre 1859 bei Gelegenheit der Arrondierung der Diversen Gurk, Lavant und Seekau der slovenische Aukheil der Seekauer Diverse, welche auch ein eigenes, von dem Salzburger kheilweise abweichendes Rituale hatte, an die Lavauter Diverse abgetreten worden war. Nunmehr waren in der Diverse drei Ritualbücher im Gebrauche, und es fant vor, dass in derselben Kirche zwei verschiedene Ritualbücher benützt wurden. Zudem war das unter Mitwirkung des hochseligen Fürstbischofes Anton Martin Slomšek im Jahre 1854 in neuer Auflage erschienene Salzburger Rituale, von welchem für die Lavauter Diverse 432 Exemplare (zum Preise von 4 fl. 25 fr. pro Exemplar) bestellt worden sind, im Buchhandel seit längerer Zeit nicht mehr vorräthig, und die bei den einzelnen Kirchen noch uorfinblichen Exemplare sind infolge des langjährigen Gebrauches zumeist sehr schadhaft, ja vielfach unbrauchbar geworden. Diese Umstände wirkten zusammen, dass der Wunsch nach einem neuen — »ud zwar eigenen — Divcesan Rituale immer lauter wurde. Diesem Wunsche Rechnung tragend, ordneten Seine Fürst-Bischöflichen Gnaden, der Hochwürdigste Fürstbischof Dr. Michael Napotnik, gleich nach dem Antritte des Oberhirteuamtes int November des Jahres 1889 an, dass auf Grund des bisher im Gebrauche stehenden, im Jahre 1854 edierten Rituale Romano - Salisburgensc und unter sorgfältiger Berücksichtigung des Rituale Romanum ein eigenes Rituale für die Lavauter Diverse ausgearbeitet werde. Hiebei liest sieh der Hochwürdigste Oberhirt zuförderst von beut Wunsche leiten, dass durch Beseitigung der verschiedenen Ritualbücher und durch Einführung Eines Rituale für die ganze Diöcese endlich die so nothwendige Gleichförmigkeit in den liturgischen Functionen hergestellt werde. Diesem Wunsche gab Hochderselbe auch in dem Schreiben Ausdruck, mit welchem Er das Mannscript des neuen Diöcesa»-Rituale gelegentlich der ersten Romreise im Friihjphve l 890 dem hl. Baker zur Approbation vorlegte. Dieses Schreiben lautet: Beatissime Baler ! Temporum indigentiis, ncc non iteratis votis ac precibus cleri dioccesani obsecundans, novam Ritualis editionem instituendam curavi sub titulo : „Collectio rituum Dioeceseos Lavanti nae ex venia Sanctae Sedis retine » d o r » m i n a d m inistratione Sacramentorum, in benedictionibus ctexor-c i s m i s, i n processionibus al iisque ecclesiasticis functionibus.“ Novam libri Ritualis curare editionem urget necessitas. Triginta enim et sex annis ab ulti ina Ritualis Romano - Salisburgensis, quo et dioecesis Lavantina utitur, editione jam elapsis, omnia ejusdem exemplaria jam «ludum diveudita, et quae adhuc existunt in singulis ecclesiis, talem in modum scissa et detrita sunt, ut usui vix possint inservire. Accedit porro, quod anno 1850 dioecesi Lavantinae adjecta sit pars dioeceseos Secco viensis, cujus Ecclesiae usque ad hanc diem utuntur libro Rituali Seccovlcnsi, qui in quibusdam saltem ritibus a Rituali Lavantino divergit. Valde igitur exoptandum est, ut tandem aliquando in tota dioecesi Lavantina ritus liturgici eodem modo peragantur. Quae autem editio ne sit integra dictae veteris editionis Ritualis Lavanti»! mera rcimprcssio, impediunt cum mutatorum temporum diversae exigentiae, tum illa imprimis in edendo Rituali Romano Pauli Papae V. monitio, qua „Venerabiles ’ Fratres Patriarchas, Archiepiseopos, et Episcopos etc. in Domino hortatur, ut in posterum tamquam Ecclesiae Romanae tilii ejusdem Ecclesiae omnium matris et magistrae auctoritate constituto Rituali in sacris functionibus utantur. “ Quapropter haec Rituum Collectio in omnibus Rituali Romano conformata est, nisi, ut aliter liat, sive tales consuetudines, quae cum sint immemorabiles et in pia fidelium devotione fundatae, sine maxima eorumdem perturbatione imo fortasse cum ipsius lidci periculo immutari aut aboleri non posse»t; sive particulares dioeceseos Lavantinae exigentiae, quae in Rituali Romano non sunt praevisae, exposcebant. Sed et in his ordinandis omni modo respectus habebatur ad Sacrarum Romanarum Congregationum Decreta et resolutiones, in quantum innotuerunt, neo non ad Collectiones rituum a S. R. C. jam concessas, v. g. Archidiocceseos Viennensis et dioeceseos Sanhippolytanae. Hanc ergo Collectionem rituum ut supra exaratam unaeum adjecta expositione, qua ea, quae a Rituali Romano discrepant, accuratius explicantur et rationibus firmantur, Sanctitati Tuae subjicio, humillime supplicans, ut attentis regionum nostrarum circumstantiis, de Apostolica benignitate Tua haec omnia servari permittas, pronti in similibus Archidioecesi Viennensi et dioecesi Sancti Hippolyti indultum fuit, quousque Rituale Romanum juxta Constitutionem Pauli Papae V. in sua integritate assumi datum sit. Ad pedes Sanctitatis Tuae benedictionem Apostolica»! enixe efflagitans .... Das neue Rituale erhielt nach wiederholfei» persönlichen Borsprechen und Ansuchen seitens des Hochwürdigsten Ordinarius bei der Riteneongregution unter dem 4. Februar 189,4 die Approbation des heil. Apostolischen Stuhles. Das bezügliche Deeret ist dem Wortlaute nach im Rituale abgedrnekt. Ohne Verzögerung wurde der Drnek des nnnmehr approbierten Rituale in Angriff genommen; doch konnte derselbe infolge mancher Schwierigkeiten und Hindernisse erst im Jauner d. I. vollendet werden. Indem nun das neue Diversa» Rituale Hiemit endlich zur Versendung gelangt, wird der hochwürdige < Seelsorgeelerns auf Nachstehendes zur Beachtung aufmerksam gemacht: 1. Die Rubriken wurden int neuen Rituale, soweit es mit Rücksicht auf die in der Diiiexse alt- hergebrachten liturgischen Gebräuche thnnlich war, nach dem Rituale Romanum und noch den Entscheidungen der S. R. C. richtiggestellt; der Choralgesang wurde durchwegs der von der S. R. C. approbierten typischen Ausgabe des Rituale Romanum entnommen. 2. Die Eintheilnng des alten Rituale in 3 The ile mit einem Appendix wurde ans praktischen Gründen auch im neuen Rituale beibehalten. Die Einreihung einzelner liturgischer Functionen ist jedoch von jener im alten Rituale verschieden. Sv z. B. erscheint der Ritus ex baoresi voi schismate revertentes in sinum Ecclesiae catholicde recipiendi“, oder „Ritus benedicendi matrimonio jubilaeo“ nicht mehr im Appendix, sondern erfterer bei dem Sacramente der Buße (pag. 56), letzterer bei dem Sacramente der Ehe (pag. 209) «eingereiht. « 3. Vieles, was im alten Rituale fehlte, wurde in das itene Rituale ausgenommen; so: Forma exsequendi in foro interno dispensationes super impedimentis matrimonialibus occultis (pag. 64), zum Gebrauche für die Beichtvater; desgleichen: De casiIms reservatis (pag. 66); De prima Communione puerorum (pag. 71), mit einer angemessenen Ansprache; Ritus communis für das Begräbnis sowohl der Erwachsenen (pag. 148), als der Kinder (pag. >92), für jene Fälle, in welche» die Leiche zur Kirche oder zur Friedhvfthüre gebracht und vom Priester dort ein gesegnet, aber nicht zum Grabe begleitet wird. Falls aber die Condneiernng der Leiche bis zur Kirche, oder deren Begleitung zum Grabe gewünscht wird, so ist das Betreffende ans dem bezüglichen Ritus solemnis zu entnehmen; Circa Sacramentum Ordinis quid a Parochis praestandum (pag. 193) ; Über 60 neue Benedietionen, theils ans dem Rituale Romanum, theils ans anderen von der S. R. C. approbierten liturgischen Büchern. Zur leichteren Übersichtlichkeit und zur Vermeidung von Irrungen wurden die Benedietionen in drei Hauptgruppen eingetheilt und zwar: Benedictiones, quae fleri possunt a quolibet Sacerdote (pag. 218—301); Benedictiones, ab Episcopis vel aliis facultatem habentibus faciendae (pag. 302—336) ; Benedictiones propriae nonnullorum Ordinum regularium, quae nonnisi a Sacerdotibus specialem facultatem habentibus adhiberi possunt (pag. 337—356) — letztere besonders zum Gebrauche für Leiter der betreffende» frommen Vereine. — Hiebei sei bemerkt, dass die im neuen Rituale auf Seite 243 angeführte „Tliurificatio et benedictio domorum“, von der S. R. C. nur in „Vigilia vel infra Octavam Epiphaniae Domini“ als zulässig erklärt worden ist, nicht aber auch gemäß dem alten Rituale „in Vigilia Nativitatis et Profesto Circumcisionis“. Ebenso muss erwähnt werden, dass, imdjbcni die „Benedictio simplex novae campanae, quae tamen ad usum Ecclesiae non inserviat“ (pag. 330), schon gedruckt war, für diese Weihe eine neue Formel erschienen ist, welche als Anhang zu den Benedictione» auf Seite 374 angefügt worden ist. Vvrkvinmenden Falles wird demnach diese letztere Weihcformel zu gebrauchen sein. Ferner wurde nett ausgenommen: De processione, quae fit ad coemeterium in commemoratione omnium fidelium defunctorum (pag. 413); Preces dicendae pro invocatione Spiritus Sancti (pag. 133) ; Do Missa bis eadem dic celebranda (pag. 446) ; De ingressu novi parochi in parochiam (pag. 447) ; Ritus instituendi novum Parochum in beneficii possessionem (pag. 447) ; Litaniae omnium Sanctorum cum cantu (pag. 456); Litaniae, quae cantandae sunt Sabbato sancto et in Vigilia Pentecostes (pag. 462) ; Litaniae Lauretanae Beatae Mariae Virginis (pag. 464) ; Litaniae Ss. Nominis .lesu (pag. 467) ; „Te Deum laudamus“ in tono solemni (pag. 469) ; Modus simplex cantus „Libera“ (pag. 471) ; endlich ein alphabetischer Index aller Benedictionen (pag. 482). 4. In Bezug auf einzelne liturgische Functionen hat die S. R. C. folgendes bestimmt: u) Die Worte „Ecee agnus Dei“ re. und „Domine non sum dignus“ re. bei Spendung der Hl. Commnuion sind in Hinkunft auch in dem Falle lateinisch, und nicht in der Volkssprache zu bete», wenn die heil. Conimnnivn außer der heil. Messe gespendet wird. Die Gläubigen sind daher über den Sinn dieser Worte des, öfteren zu belehren. h) Die Benedictio nuptiarum darf den Brautleuten fortan nur während der heil. Messe gespendet werden. Dieselbe findet sich im neuen Rituale pag. 202, oder im Missale Romanum bei der Missa pro sponsis. Hiebei wird bemerkt, dass zufolge Deeretes der S. R. C. vom 21. März 1874 in Lavanti», die Benedictio nuptiarum intra Missam den Brautleuten auch dann zu spenden ist, wenn sie die hl. Commnuion während der hl. Messe nicht empfangen, wozu sie jedoch ermahnt werden sollen. Wen» aber bio Brautleute »ach der Copulativa der Hl. Messe nicht beiwohne», oder die Benedictio "nuptiarum während derselben nicht empfange» wollen, so darf ihnen dieselbe gar nicht gespendet werden. In diesem Falle ist einfach die Copulatio» nach dem im Rituale (pag. 196—202) vorkominenden Ritus vorznnehme». c) SDie Benedictio mulieris post partum prolis illegitimae i st non der S. R. 0. i in Manuskripte gestrichen worden; sie darf demnach künftighin den «nchclichcu Müttern nicht mehr gespendet werden. Die Benedictio mulieris post partum ist nämlich als eine Auszeichnung zu betrachten, welche nur eheliche» Müttern gebührt. Die Herren Seelsorger werden übrigens nicht unterlassen, gefallene Personen entsprechend zu belehren- und zum Empfange der hl. Sacramente anznhalten. 5. Andere kleinere Abweichungen von dem alten Rituale werden die Herren Seelsorger durch genaues Lesen der Rubrikeir gewahr werden. . Hiemit wird das neue Diversa» Rituale dem Hochwürdige-n Diveesän-Clerus zum Gebrauche übergeben, und es wird demselben sub obedientia canonica anfgctrage», n a ch Erhalt desselben bei den liturgischen Functionen mit Beseitigung aller anderen bisher im Gebrauche stehenden Ritualbücher sich ausschliesslich dieses Rituale zn bedienen, gemäß der in der Vorrede zu demselben enthaltenen Mahnung des Hoch -würdigsten Oberhirten: „Tollite nunc, lilii mei carissimi el"-desideratissimi, librum hunc liturgicum amore, quo vobis exliibethr, ct: legite ipsum attente et perlegite, ut divino vestro munere- pastorali fungentes stabilem et communem agendi normam habeatis. Seposito ct derelrcto vetere Rituali nova liacce Collectione Rituum Dioeccscos Lavantinae in posterum utamini, ut ritus nec non preces et instructiones ct formulas inibi occurrentes pie ac religiose sequamini, nil addentes ct nihil dementes, sed omnia inviolate custodientes, ut servata ceremoniarum unitate augeatur devotio, firmetur tides, foveatur in unam sanctam Ecclesiam Romanam, matrem et magistram nostram, dilectio, ut animarum aeterna salus promoveatur, et ut vos in die judicii fideles mysteriorum Dei dispensatores inveniamini. Et quicumque hanc regulam secuti fuerint, pax super illos, ct misericordia Dei. (Gal. Ii, 16.) III. Gencralbericht der österreichischen Gesellschaft im in Pallien P reine. Pon der Bnndesleitnng der „Österreichischen Gesellschaft vom Rothen Kreuze" wurde soeben der 17. Generalbericht über die sehr erfreuliche Thätigkeit derselben veröffentlicht. Der Bericht umfasst die Zeit vom 1. März 1895 bis 29. Februar 1896. Aus demselben ist zn entnehmen, dass die Gesammtzahl der Mitglieder des Österreichischen Rothen Kreuzes 55.658 beträgt. Gegen das Vorjahr bedeutet dies eine Vermehrung um 1599 Mitglieder. Unter diesen Mitgliedern befinden sich 6247 Gemeinden, welche dem Vereine als moralische Personen beigetreten sind. Wie aus der Beilage I zn ersehen ist, betrügt das Gesammtvermvge» des Vereines bereits 4,699.959 fl. Seit dem Vorjahre ist also das Vermögen um 126.971 fl. vermehrt worden. Aus dem gedachten Berichte ist zn entnehmen, dass sid) die hochwürdige Geistlichkeit sehr rege an der Förderung der Interessen dieses edlen und segensreich wirkenden Vereines betheiliget, und ist nur zn wünschen, dass dieses Interesse auch noch weiterhin allerorts wachse, und so unser liebes Vaterland allen Even- tualitäten ruhig ins Auge zu blicken imstande sei. IV. Aufruf des Gomités ;ur Pilgerfahrt nach Lourdes. Aber Ansuchen des Pilger-Cvmitös für Lonrites wird Nachstehendes mitgetheilt: Es haben sich die Erzbrnderschaft vom heil. Erzengel Michael, die Bruderschaft von Unserer Liebe» Frau von Lonrdcs und die Marianischen Congregatione» mit Gutheißung Sr. Eminenz des huchtu. Herrn Cardinals itiib Fürsterzbischofs von Wie» dahin geeinigt, im Spätsommer dieses Jahres, etwa von Ende August bis Mitte September, mittelst Separatzuges, sonach in geschlossener Gesellschaft, eine Pilgerfahrt nach Lourdes zn veranstalten. Die Bedingnisse wären dabei für die einzelnen Theilnehmer die denkbar günstigsten, Es wird nämlich die ganze Fahrt hin und retour mit vollständiger Verpflegung, Bequartierung und Nebenausgaben an alle» Orten eines längeren oder kürzeren Aufenthaltes auf 125 fl. für dic III., 188 st. für die 11. und 240 fl. für die I. Classe inelusive Pilgerbeitrag zu stehen kommen. Dabei ist auf der Rückreise eine Abzweigung »ach Paray-le-Monial, dem bekannten Heiligthume des göttlichen Herzens, mit eingeschlosfen Es ergeht demnach an alle Katholiken und Katholikinnen, welche eine Sehnsucht nach den genannten heiligen Orten in sich fühlen, und in der glücklichen Lage sind, sich dieser gnadenvollen Pilgerfahrt anschließen zu können, die Bitte, darüber baldmöglichst einen festen Entschluss zu fassen und diesen ihren Entschluss an das Pilger-Comitö mit genauer Angabe ihrer Adresse und der Eisenbahn-Classe, welche sie zu benützen gedenken, bekanntzngeben. Diese Anmeldungen zur Theilnahme müssen längstens bis Ende Juli d. I. in den Händen des Comitös sein, nachdem von dieser Zeit an, je nach der Zahl der Pilger, erst noch die Verhandlungen mit den Eisenbahnen und Hotels gepflogen werden müssen. Der Zug bewegt sich voi: Wien durch Tirol und Vorarlberg über Zürich, Lyon mich Lourdes, hält sich daselbst vier volle Tage ans und kehrt sodann durch die Schweiz (über Maria Einsiedeln, woselbst ein Tag Aufenthalt) und Tirol wieder zurück. Tag und Stunde der Abfahrt, sowie andere Details und Neben- umstände werden seinerzeit allen jenen, die ihre Theilnahme angemeldet haben, brieflich mitgetheilt werden. Anmeldungen zur Theilnahme an dieser Pilgerfahrt, sowie überhaupt alle hierauf Bezug habenden Anfragen und Mittheilnngen sind zu richten: Au das Lourdes-Pilger-Comitö in Wien, 1., Annagasse Nr. 9. V. Diöcejan-Nachrichten. jj berscht wurde» die Herren Kapläne: Andreas Bračič nach Großsonntag und Bartholoniä Pernat nach St. Egid bei Turiak, In den bleibende» Ruhestand ist getreten Herr Michael Korošec., Pfarrer in Laak bei Stcinbrück. Gestorben ist Herr Franz Brglez sen., zeitlicher Deficientpricster, zu St. Georgen an der Südbahn am 16. Juni im 32. Lebensjahre. F. B. Lavanter Ordinariat in Marburg, am 30. Juni 1890. t Michael, Fürstbischof. Druck der St. Eyrillus-Buchdruckerei in Marburg.