KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 42 (4)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1 Juna 1932,
PATENTNI SPIS BR. 8913
Hasler A. G. vormals Telegraphemverkstatte vem G. Hasler,
Bern, Svajcarska.
Merni mehanizam na prinudnim merilima brzine sa bar jednim točkom za merenje. Prijava od 12 maria 1931.	Važi od 1 jula 1931.
Traženo pravo prvenstva od 12 marta 1930 (Svajcarska).
Kod do sada poznatih prinudnih merila brzine sa jednim ili više točkova za merenje, koji se po isteku svakog vremena merenja vraćaju u početni položaj, ovaj početni položaj biva ograničen nepomičnim osloncem, što ima za posledica, da uvek mora da se savlada veća ili manja sloboda zuba, dok obrtanje zupčanog pogona, koje stoji u zahvatu sa točkom za merenje, ne dospe do dejstva na točak za merenje. Ova sloboda, koja je prema tačnosti mehanizma veća ili manja, javlja se kao greška merenja, koja raste sa kratkošću vremena i sa abanjem mehanizma.
Cilj pronalaska jeste otstranjenje ove greške merenja. U tom cilju se vrši ograničenje početnog položaja mernog točka pomoću komada mernog točka, koji nailazi na izupčenost pogonskog točka.
Na nacrtu koji pretstavlja jedan primer izvođenja predmeta pronalaska, sl. 1 je izgled sa strane, si. 2 je izgled odozgo, si. 3 je delimični presek po liniji III III iz si. 1.
Sa 1 je obeležena vremenska osovina sa-hatnog mehanizma merila brzine; ona dobija svoj pogon preko zupčanog mehanizma 2,3 od pogonske opruge koja nije pretstavljena, i koja za vreme rada na poznat način koji stoga ovde i nije bliže objašnjen, biva zategnuta osovinom koja treba da vrši merenje. Dva ispada 4 i 5 za upravljanje, koji se nepomično nalaze na vremenskoj osovini 1, stavljaju naizmenično u dejstvo dve poluge 7 i 8, koje su slobodno obrtne po zajedničkoj osovini 6, od kojih prva po-uga nosi zupčanik 9 i spojni točak 10, ko-
ji je sa ovim čvrsto vezan. Zupčanik 9 dobija svoj pogon od zupčanika 12, koji se slobodno obrće na osovini 11 kućice za oprugu, i koji preko neucrianog ispravljač-kog mehanizma stoji u vezi sa osovinom koja treba da vrši merenje. Pomoću kretanja tamo i amo poluge 7 spojni točak 10 biva za vreme trajanja merenja doveden u zahvat sa takođe fino izupčenim točkom 13, a u međuvremenima biva doveden van zahvata. Na osovini 14 točka 13 nalazi se zupčani pogonski točak 15, pomoću kojeg merni točak 16 biva, iz početnog položaja, obrtanu položaj koji odgovara svagdašnjoj brzini. Povratno obrtanje mernog točka 16 u njegov početni položaj, svaki put kad točak 10 biva doveden izvan zahvata sa točkom 13, vrši se pomoću spiralne opruge 17 (si. 2). Početni položaj mernog točka 16, suprotno do sada poznatim mernim mehanizmima kod merila za brzine, nije ograničen nepomičnim osloncem, nego pomoću punog komada 18 izup-čenog mernog točka. Ako ovaj puni deo 18, naiđe, u sl. 1, gornjim krajem na izup-čenje zupčanika 15, to se merni točak 16 pod uticajem spiralne opruge ne može dalje povratno obrtati. Time je povratno obrtanje mernog točka tako ograničeno, da između izupčenja zupčanika 15 i 16 za početak procesa merenja ne postoji ni najmanja sloboda i odmah sa početkom obrtanja zupčanika 15 odn. sa početkom vremena merenja i točak za merenje biva stavljen u obrtanje. Time biva izbegnuta greška merenje usled slobode između zup-
Din. 10.
čanika 15 i 16. Obrtanje mernog točka biva na poznat način pomoču para čivija 19,20 i zupčanog mehanizma 21,22 preneseno na osovinu 23 kazaljke mernog mehanizma. Povratak zupčanog mehanizma 21,22 u početni položaj ili u položaj, koji je uslovljen umanjenom brzinom, biva izveden, na do sada uobičajeni način, pomoću spiralne opruge 24, čim mehanizam bude oslobođen pomoću zaprečnog mehanizma, koji je upravljan vremenskom osovinom. Poluga 8 dejstvuje na zapirač 25 koji zapire zupčanik 13, a time i savlađuje merni točak, odn. koji ga zapire na kraju svake periode merenja, radi oslobođenja za povratak mernog točka u njego-početni položaj. Opisanim mernim meha
nizmom biva postignuto mirno stanje kazaljki bez upotrebe naprave za stabilizo-vanje, koja uvek pogoršava stepen tačno-sti instrumenta.
Patentni zahtevi:
1.	Merni mehanizam na prinudnim me-rilima brzine sa bar jednim točkom za me-renje, naznačen time, što se ograničenje početnog položaja vrši pomoću komada (18) mernog točka, koji nailazi na izupče-nje (15) pogonskog točka.
2.	Merni mehanizam po zahtevu 1 naznačen time, što izupčenje mernog točka biva prekinuto punim komadom (18), koji nailazeći na izupčenje pogonskog točka, ograničuje početni položaj mernog točka.
def patent broj 8913.
f____ X9
f?"*----