KRALJEVINA SRBA, HRVATA I SLOVENACA
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1 Juna 1925
PATENTNI SPIS BR. 2859
LLOVD PROPULSION LIMITED, EIDSVOLD-VERK, NORVEŠKA.
Pokretači za lade, naročilo za rečne brodove za vuču.
Prijava od 11 oktobra 1923.
Pritisak pokretača brodova, koji prouzro-kuju pomeranje broda t. j. pritisak vijaka, točkova sa lopaticama ili torne slično na telo broda, dosad se proizvodio ubrzavanjem sraz-merno malog broja vodenih mlazeva. Da bi se postigao potreban napor za željeno pomeranje, morali su pokretači brodova velikom brzinom da pokreču vodene mlazeve koji su zahvatani u srazmerno maloj širini i prema torne da rade sa velikim opterečenjem površina i sa nepovoljnom razmerom slipa.
Ovaj se pronalazak osniva na zamisli, da se širina zatvorenog mlaza terane vode poveča preko širine broda i pritome da se naročitim rasporedom pokretača omoguči kod istih manje opterečenje površina i odgovarajnči veči stepen dejstva celog postrojenja za pokretanje.
Crtež predstavlja razne oblike ovog pro-nalaska:
Slike 1. i 2. predstavljaju u izgledu odozgo i u delimičnom preseku rečni brod za vuču, kod koga se upotrebljavaju točkovi sa lopaticama, koji su razdeljeni u jedinice i tako rasporedeni da prelaze preko širine broda.
Slike 3. i 4. pokazuju u izgledu sa strane i u izgledu odozgo rečni brod za vuču gde su umesto točkova sa lopaticama postavljeni vijci jedan do drugoga, delimično u prošire-nju zadnjeg dela broda, a čija širina teranog mlaza nadmašuje širinu broda.
Slika 5. je presek po črti A—B sa sl. 3.
Točkovi sa lopaticama 1 koji po sliki 1. služe kao pokretač broda, razdeljeni su sa više jedinica i rasporedeni u uzdužnom pravcu broda i tako namešteni, da stvaraju u raspo-loživoj širini zatvoren mlaz terane vode, koji je širi od širine broda. Taj raspored točkova,
Vazi od 1 maja 1924.
koji može da se upotrebi i za druge širine teranog mlaza, dozvoljava, da prenos snage za svako vratilo dva točka od izvora snage može biti tako mali, da se omogučava s dobrim dejstvom i upotreba naprimer zavoj-nice 4. sa zupčanikom, i to bilo po grupama sa po jednim vratilom 5. (sl. 1.) ili zajedno jednim zajedničkim vratilom 5 (sl. 2.) na pr. vratilom diselovog motora.
Na slikama 3. i 4. upotrebljeni su mesto točkova sa lopaticama L, vijci 1’, koji su smešteni jedan do drugog preko širine broda i delom u naročitim proširenjima 6 zadnjeg dela broda. Njihova vratila idu koso na više, da bi se vratila, koja su postavljena izvan korabe (kore) broda, mogla spojiti iznad vode polugama kretačama 8 sa odgovarjaju-čim postavljenim izvorom snage 3 i 5.
Veličina i širina mlaza terane vode koji se postizava napred opisanim primeritna izvode-nja, ima prirodno za posledicu, vrlo jako naprezanje cele konstrukcije broda. Iz tog razloga je celishodno, da se jedan ili više uzdužnih zidova 9, koji se nalaze oko krovnih gradevina, obrazuju kao nosači i da se spro-vedu do dna broda (sl. 6). Uzduzna optere-čenja, koja tako nastaju, prenose se onda u željenoj meri na te unutrašnje nosačke površine. To ima zatim ovo preimučstvo, da se od sad, pošto prava koroba broda kod ovog rasporeda ima večinom da prima samo lokalni pritisak vode, može krov da postavi tako niško, koliko dozvoljavaju saobračajno — tehnički obziri. Da se naime zadovolje potrebe u uzdužnoj čvrstoči brodskoga tela, koje su postavljene več s obzirom na znatne težine mašina, ne samo kod normalnih rečnih
Din. 10.
brodova, višina brodske korabe i položaj krova nad dnom broda, da bude manja od najmanje mere. Kad se po reci, po kojoj se vozi, nalaze niški mostovi ili slične prepreke-onda nastaju kod tih dosad uobičajenih konstrukcija razne gradevinske i saobračajne poteškoče, na pr. snižen prolaz ispod kape-tanovog mosta, k oje se poteškoče uklanjajo postavljanjem nosača 9 za ukručivanje. To ima još i ovo preimučstvo, što prostor ispod krova dozvoljava primenu sistema sa više vratila.
Patentni zahtevi:
1.	Pokretači za lade, naročilo za rečne brati o ve za vuču, naznačeni time, što se proizvodi u celoj svoj oj raspoloživoj širini zatvo-ren mlaz terane vode, koji je širi od širine broda.
2.	Pokretači za lade, prema zahtevu 1, na značeni time, što su točkovi sa lopaticama [1] razdeljeni u veči broj jedinica i što su ove rasporedene medusobno izmaknute.
3.	Pokretači za lade prema zahtevu 1, naznačeni time, što su vratila [7] za pokreta-nje vijaka [!’] koji leže jedan do drugog, smeštena do izvan širine broda poredana jedan do drngog, delimično u naročitim pro-širenjima [6] sa Strane zadnjeg dela broda i ovde su koso nagnuta na više, radi spajanja polugama kretačama [8].
4.	Pokretači za lade prema zahtevu 1, naznačeni time, što su jedan ili više oko krovnih konstrukcija smeštenih uzdužnih zidova (9) obrazovani kao nosači, koji idu skroz i koji dopiru do dna broda i primaju uzdužna opterečenja brodskog tela.
Fig.l
Adpatent b roj 2859.
Fi g.2.
=t
—J*.
Eb
:8 '7 x r