KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 21 (1)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1. Novembra 1930.
PATENTNI SPIS BR. 7447
Marconi’s Wireless Telegraph Company Limited, London.
Poboljšanja na visoko frekventnim liderima (napojnicama) i torne slično kod radio
vazdušnog žičnog sistema.
Prijava od 5. juta 1929.	Važi od 1. februara 1930.
Traženo pravo prvenstva od 18. jula 1928. (Engleska).
Ovaj se pronalazak odnosi na visoko-frekventne napojnice, i torne slično, za radio vazdušne žične sisteme.
Glavni je cilj pronalasku, da pruži poboljšani visoko-frekventni napojni raspored za dovod visoko-frekventne energije sa izvora, žičanom vazdušnom sistemu, koji je srazmerno udaljen od toga izvora, na pr. za dovod energije sa izvora na zemlji jednom žičnom sistemu, koji je znatno visoko postavljen iznad zemlje.
Ako se želi, da se dovodi energija vazdušnom žičnom sistemu, koji leži visoko iznad zemlje, sa izvora visokofrekventne energije, koji se nalazi na zemlji, onda je potrebno naravno, predvideti napojnu žicu ili žice, koja ili koje vode sa izvora ka žičanom sistemu, sem ako se pomenuti vaz-dušni sistem ne energizira sa drugog vazdušnog žičanog sistema, koji se nalazi na zemlji, ili u blizini iste, kao što je to već izloženo u engleskom patentu br. 259294.
Kod jednog poznatog načina vezivanja žičanog vazdušnog sistema za njegov izvor energije, upotrebljuju se paralelne žice (kadkad zvane Lecher-ove žice) i teoriski, dok god su struje u tim žicama jednake po veličini i suprotne u fazi, neće nastupiti gubitak energije zračenjem sa tih žica. U stvari pak vrlo je teško održati ravnotežu, šta više u mnogim slučajevima skoro je nemogućno izbeći uzajamno dejstvo između vazdušnog žičnog sistema i na-
pojnih žica, jer se inđukuju struje u tim napojnim žicama i nište se efekti za pravac, koji se želi dobiti od tog vazdušnog sistema.
Kod drugog poznatog metoda vezivanja vazdušnog žičnog sistema za njegov izvor energije, upotrebljuje se jedna žica. Sa ovim rasporedom, ako je stvarni otpor vazdušnog sistema na spojnom mestu sa dovodnom žicom jednak impeaansi ie žice, kao što je to izloženo u engleskom patentu br. 281762, izgubljena energija usled radiacije sa te žice treba da je mala. Gubitci će pak zavisiti od dužine napojne žice i od spoljnih uslova u susedstvu iste, na pr. od prisustva provodnika.
Prema ovom pronalasku dovodnik za vi-soko-frekventnu energiju sa izvora ka vazdušnom sistemu, koji je smešten na izves-noj daljini od izvora, načinjen je iz spiralne cik-cak ili slične žice, pri čem je raspored takav, da su tačke maksimalnih suprotnih potencijala u talasu, koji se kreće u žici, odvojene prostorno za jedan deo polu-talasne dužine.
Kod primera po pronalasku vezan je vazdušni sistem, koji je smešten na odstojanju od dve talasne dužine (merene u prostoru) od svog izvora energije, za ovaj izvor, pomoću spiralne žice, tako da je odstojanje u prostoru između tačaka maksimalnih suprotnih potencijala, u talasu, koji se kreće u toj žici, ravno jednoj četvrtini
Din. 10.
dužine radnog talasa. S druge strane cik-cak žica može se upotrebiti u mesto spiralne žice. Nađeno je, da je sa ovim rasporedima gubitak u energiji usled zračenja jednak po prilici desetini, od gubitka, koji se javlja, kad se upotrebi jedna prava žica duga dve talasne dužine. Kod takve žice, naravno je, da će tačke maksimalnog potenciala biti prostorno razmaknute za dužinu poluta-lasa.
Nađeno je, da su kod napojnih sistema po ovom pronalasku gubitci usled zračenja jako smanjeni, dok su gubitci usled prisustva provodnika takođe smanjeni u srav-njenju sa gubitcima, koji se javljaju u jednoj pravoj žici.
Đa bi se dobio maksimalan efekat i spre-čilo odbijanje, efektivni otpor vazdušnog sistema na spojnim mestima sa dovodnom žicom treba da je jednak impedansi te žice.
Na priloženom nacrtu pokazana su še-matički četiri rasporeda po pronalasku.
U sl. 1, A je vazdušni sistem, koji se napaja visokofrekventnim strujama iz generatora G, preko voda za napajanje F. Kao što se vidi, vod za napajanje F, ima oblik cik-cak. Pravi delovi žice, treba da su dugi samo za jedan deo talasne dužine, prvenstveno ne više nego što iznosi jedna desetina talasne dužine, a uzastopne tačke žice, u kojima se faza talasa u kretanju razlikuje za 180°, odvojene su prostorno
jedna od druge, za neštno manje od dužine polu-talasa, prvenstveno manje od 0.25 talasne dužine.
Kod izmenjenog izvođenja prema si. 2 žica F nije potpuno cik-cak već ima kratke četvorougaone zamke, koje leže sve na jednoj strani glavne linije pravca žice.
Kod izvođenja pokazanog u si. 3 žica F načinjena je spiralno.
SI. 4 pokazuje napojni raspored, koji je u opštim crtama sličan rasporedu iz sl. 1 izuzev što su tamo predviđene dve žice F, Fs, od kojih je svaka vezana za vazdušni sistem Aj odn. A2.
U svim pokazanim razporedima, uzastopne tačke suprotne faze u žici, odvojene su prostorno za dužinu manju od jednog polu-talasa.
Patentni zahtevi:
1.	Vod za napajanje, od izvora energije udaljenog vazdušnog zičnog sistema, sa vi-sokofreventnom energijom, naznačen time, što je taj vod savijen u obliku spirale ili cik-cak ili tome slično, čime su uzastopne tačke maksimalnih suprotnih potenciala talasa, koji se kreću u žici odvojene prostorno za dužinu manju od dužine jednog polu-talasa.
2.	Vod po zahtevu 1, naznačen time, što provodnik ima niz skoro pravih delova, od kojih je svaki po svojoj dužini manji od jedne desetine talasne dužine.
Adpatent broj 7W7.