//?// k c

y £-

$pv  ^<i<r<|7vi2^r %  co«>c irvv,  dfLms m*tc ti)
c&V&c +jy<\t\~i&  cm  trt» > ti o B t 0  sU\£j>c(int-

^ Itta v JjHitvc  jsettcftva^ntt^crt

i^atvcr  <$»t«^cu^v»<>pcv"<u>4 rye*'i  £««£>» 0 ^
rmC {^vfe Hr~Tcvzsc jjfi&  fttruf,£p

3KMtrttr v|U7 aoiuUr'^^/ jjoftvS&ntfT
t/(WQQ  cn^^tutaiv fiaiKtrt, 3<M{i i ^

<ti tcfVtt <\tf  as> /no# /m hvji<& 6  ui nmrv iSonnf t^

&*ij ■■ff*c r  cf viat»tvn
^ 2 >ci /^»^(Dt/ontnio ^cut# tj^iui/

rsmvtfpoiiej4*cč©ry> O^c o£<ur T , anzn <ruo>t

cvrvt^itptl, ^ccija^tc ffnij {č^hj
{^tfrj# ^cro.vVC 111  tt£u*r~CtO, s*«r H t<lC? ij3Č

pocCVtupo ^č%^)«ie»<n.vo <0  picient^u Gonu 7
<f- 2 > 4*vu?Gto (fcni }*& vvfec&9  M to

ttCtVtt tOt tcč^r 3*2><?cc«r < P4oWCt" 'tHCOVtiVn} **
mcStic 3>occ^ * mouct^voruintc - $n#

-s^n trt$?£rtn tmt ^*5©n« nap

fai<p% &rifr  fH# - ats|^tftv f

&gu<*ui<t -ivrtVi*) t-oiporcif^ vtspof&c"»Ja^tcu
sjuoctc# (^uvtotoav ^tt^ 3 c|fwnic Co*»j pi t^fe «$
\l C&lS&t tw ZKI/ f^OH^VC J>CO -> ^ <t«jy .l^u«?*’^'

{■juTv} ^cS 7  cm** Vov  |ov*<ttf.T a-viViB^ £*ut# / ^

i(Vc f tuffl gf.voOt# otmit <nt«cu^

Jftšt '}?&&{£>  7  <cr> /  <vovU» ^s^nnJ&vurrffOJč
so cr Durovo# oim<\/f3$h£p&V7%'' <on-j <y- z$<icvt-"

—g—

I

i

*

/

t

t

j

<-

7



c



(



*

I

■1


CONCILI VMl

PROVINCIALE |

ACVVILEIENSEl

P R I M V M. - gg
Cclebratum Anno Domini 1 596 .

V T I N I  j tsfpud lo.BaptiJlam ~N atohnnms. i s p S.  Ki


//v~ o^m 4 16 f

IN N O M I N E

SANCTAE, ET INDIVIDVAE kl

T R I N I T A T I S,

PATRIS, E T F! t I L p

ET SPIR1TVS SANCTI. Amen.

S F R AN C I S C V S B A RB A RV S'.  ||
D El,  (gr  ApojloltcaSediš gratiaPatriarcba Aquilei<s 3
(tj Prmceps . De confilio , (gr  ajjenfa Kater endijj,

Coepijopomni noftrorum m Prouinciali Sjy-  -

no do pr m a A qui letenji !mc jlatiu-
mns,  (gr  Jan c im us.

DE FIDE PROFITENDA.

X 11S,  qu<c faera Tndentina, Sjnodus adPro~
mnciarum, ac Dioecefium reciamgubernationem^n  gj}
_ mjlituit 3  (tj decremt 3  ac PrAatls fuperioribus
umu jun excqttenda pr&ceptt 3  mhiljuit -oeltpfa re janohus , gš*

A z osel  ^

rvel frequenti bojhum incurfione opportunius, vel puhlica
$3  vtilitatis ratione optahihus , quam vt fincera fidei mtor,
~~ qmm Ecclefta Cathohca Špiritu SanBo edoda mconcuft ve-
ntate haclenus tenuit,ac teneuin ipfia Ecclefta conferuaretur ,
ryt mhil irreperet,quod imbecilhorum ammos concuteret s  aut
per calumniam inf cer et, quos finceritas commendarat š  aut
faen lucern offufis tenehns in duhium reuocaret . quod m pri¬
pis ah illis profeffone eiufdem fidei conceptis verhisformata,
omnino faciendum decrrnt , qui alijs vel prafehlura ordme,
rvel tituli Ecclefiaflici ratione, vel difiHplina ojficio praejjent.

Vtautem dnohis captum, ft) & Reuerendijfimis Sujfira-
aaneisprompte impletum, quodfiterat de profitendafide Con-
cilij Tridentini decreto fiancitum , it a ftatmmus, quicunque m
pojlerum ad eafdem Cathedrales Ecclefias pr omotifuerintfieu
etiam translati , veleleUi , autpoftulati, tUos m pr ima Syno-
rcp do Prouinciahpofi illorumpromotionem , ft) confecrationem. _»
futuraadprofe[fonem fidei emittendam tenert: akter contra
Sl illo s ex prafcripto eiufdem Concilij pr očedi debere,acpofj e_s..
^ 'Pri Jo, de Canonicatibus, gr digmtattbm m Ecclestps

Cathedrahbm mn foUm eram EptfeT . }«• ‘Utus Officuh,
[Jetiam m Capitulo profitendafilet obfirtuos, & »on p ar en¬
ter frutim fros mm fmere ex Tnienhm Concilij Decreto de-
claramus: quam difofitionem ad illos etiam Canomcos Ec-
clefiarum Cathedrahum pertmere dicimus , qui d Capitulo ius
conferendi certis menfihns habente prouififuerint .

0ui de Ecclefins Varochiahbus , feu Curatis quibufcunque
prouifi fuerint, tntra himejlre tempus fidei profejfionem m ma-

t 3*

mbus Epifcoph mel 3  eo impedito, coram eias V icario generali 3
quoties promffuerint 3 facere omnino teneantur.

C at en <-vero omnes fiue tn prafenti, fiue in fat aram benefi¬
cij Ecclefiafhcti habitun , fy) qunn Synoclo Diaecefanaconae-
mre debent  3  in eadem Synodo, qaaprimo quoqae tempore _s>
celebrabitur , fidei profeffionemfaciant: alta s fecundumfor¬
mam facroram Canonumpumantur .

Decernimus aatem in Archtuvs Epifcopalibus ffecuilems
afferaari libram , in quoprofejfefidei documenta extent 3  cu-
ius inffcbiionefacile colhaatar , quis munen obfecundantfao 3
quispartes faas deferuent. Idem mandamas dCapituhs Ec-
clefiarum Cathedrahum feruari: Ji negligentms egerint, ex-
citaris omnino > nvt faciant, prouiden .

Ghu ahos pub lice in V niaerfitatibas, aat Academijs docen-
di mamišfufceptum habent s  quamcunqueprofiteantarfcien-
tufacultatem  j debent hi qmdem attente inffici  3  ne fpecie_s
do birma 3  O* flota muejligatione meri difcentium animos per-
turbent 3  finccrum illum fcientia hquorem  3  quo mens di-
fcentis alitur 3  meneno mficiant 3  capide haarientibus inte-
ntum afferant. ac debent hi quidem omnes fidei profeffio-
nem , antequam admunus faum exercendum admittantar,
emitteres .

6)ui Philofophiampublice, feu priuatim 3  aut Metaphyfi-
cam  3  0 ahas buiufmodifcientias docent 3  gramfepromijfire-
hgione obligent 3  fi quid proponendo,fuppone ndo  3  difceptando,
declarando exfcientiaram pnncipijs ajjeueraaennt  3  qaod fi¬
dei Cathohca repugnet 3 perfebia difceptatione 3 qaa cum Ortho-

doxa

doxa Reltgione conuemunt ,fdelit er fe, acfncere aperituros i
ne quis minus fciens, aut animi imbeaUions bomo periculofi
errons obieffia jfecic in detenorem fenfim dec!met. quodin
Lateranenf Conciho fub Leone Decimo prom jam , c aut um j
e ji, Conjhtutione incipiente. InApoflohci regiminis. & tm -
primenda in fine harum C onfitutionum pro facihori eius pu¬
hlica t ione , cuius etiam fanbtionem, <ubt fludia <~vtgent gene¬
ralu , deccrnimus fngulis anms in principio fludiorum pro-
mulaari.

jpui in Academijspubhcis in quacunquefcientia, @J facul-
tate, aut priuatim domifua , aut ahena nj el gr at is, oj  el mer-
cede confituta lepunt: qui Crammaticen, etiam. illiusprinci¬
pu docent, Arithmeticen, Muf cen, Geometriam, (df ahas li¬
ter anas, (fr liberales artes, etiam in Seminarijs Clericorums
p racin a illortim de fcientia , nui ta, (tj moribus cognitione , (fr
approbatione fdcm prof ten omnino m mambiis Ordinarij de-
bent. JJuod nat mature fiat, ac dihgenter , (latutmus Epifio-
porum Promncne no fr afolertia promden aut propofito edicio
publico , quo profitentes quafcunque facnltates, (tj liber ales
artes adfe euocent, autpracepto Parocbis locorv.mfacto, -ut
ad fe quid boe de gen er e habeant intra fines JuacParocbiiC,
quampnmum deferant s <-vnde prouifonis jacnltas ducen-
da er it .

f Pr<edicatores r verbi Det,  ffecularesfuennt,<~velRegula-
res ,in Ecclefis non fuorum Ordinumpracdicattones babituri,
ab Epifopo licentiam obtmere, atque ad id rnunus obeundum
approbari iuxta Concilij Tridentim Decretum debere remi-

mfcantur.

mfcantur. ^Jj°dfiRcgulares in Ecclefns fuorum Ordimms
jint pradicaturi > tune eos p er fona lit er fecoram Epifcopo f ra¬
je n tar e , atque ab eo benedichonempetere ex eodem Tridenti-
ni C oncilij Decreto fatis fuerit . V er um tam ipjt feculares y
qmm Regulares Pradicatores nullo pači o ad pradicationes
admittantur , antequam feculares m mambus Epifcopi , Re-
gK gulares njerb m mambus fuorum fuperiorum Regulanumean-
pri dem fdei profejfonem emiferint.

^ Ghti ad M agijlerij , aut Docioratus injignia tam in faeras

pagma }  qudm in iure Canonico, {tj Ciuili, aut artibus ajjira-
bit y non antepromoueatur, qudm in mambus Ordinarij ean-
demfidemprofiteatur.

omma fummaria proceffu, quatenus Epifcopo fujfice-
re r videbitur, apud acluarios exccpta cum tejiibus m Archi-
jpgj uio Epifcopahferuanda erunt .

g  Si qms autem fipradiciorum quocunque pratextu > aut
quafito colore fidei prejejfionem facere ncglexent, aut recu-  ®
orc* fant s  nullopacio ad munusfufcipiendum, r velexercendums
admittatur ab Epifcopo ;  cuiusetiam ent animaduerter<u >,

^ anij,  qui fidei profejfionem emittere neglexermt , njel recu-
y futer inty tale s jint }  de qmbus ad Sanetiffimum Dominama

(p> ex Decreto Concilij Tndentimreferendumejjet. Siqmsim-  jgj

pedimento fuerit }  quo minus dicia Conjhtutio exequutionem  pD
habeat, de eo decernendumfeuere,quodmrisfuerit fjlatmmus.

V O funt, quibus pracipue Catholicafidei -veritas
fujhnetur, ac m vrnit ur  3  qmmm alt er um a d njeri-
tatisfincertta;em>&doElrinampertinet ■ rutp r <e-
dicetur, doceatur 3  declaretur: alterum cautiomm refp iC it ,
qua <-ven digmtas , (efrforma a malorum artibus Integra con-
Jeruetur j ne dormiente patrefamilias imrmcus komo ^^ania
fupcrfeminet, mejjem corrumpat: quo bacienuspejltlentu
generemaximas > f£) nobilijfimas Prouincias lab or ar e lacrj-
mabih exifio a p ud omnes cogmtum ejl .

Vt igitur calefhs facrorum librorum thefaurus 3  quem Spi-
ritus fanfiusfamma liberalitatehomimbus tradidit, in ccm-
mune commodum eorum mdujina 3  & [tudio, quibus ejl di-
(J)enfatio mjjknorum D El commendata, tmpendatur y  (epr
'-uentatis appetentibus dij^ertutur; Sacn C oncuij J ndenti -
m Decreta jequentes decerdimus ■, r vt Jacrai Jctiptur<£ lecho
tnfiituatunn Ecclesljs Cathedrahbtts y  (efr Collegiatismjigni-
bus 3 qnamuis nullius Dicecejis y  JiClertis ibi numerojusfuent ;
Pnebendam quomodocunque>preterquam cx cauja rejignatio-
nis } primo r vacaturam i cui ahud onus incompatibilenon Jitad-
tunSlum  j Ji nulla ibidetn Prabcnda,pr^Jtimcnium,autJiipen-
dmm admunus butujmodi deputatum Jit y ad c it m ujiim tpjo Ja~
Eto ccnjhtutam , ac deputat arn intelhgidebere }  Epijcopi Decre-
to in T bco'ogalcm commodiore, qua pot ent 3 ratior. e y  cngcnda ,
(gr perjoms idoncis, qinc munus obireperjepojjint, conjeren-
dam:ahter r verbjuEt.i.mprouijionem nulld ejje y ^ inuahdam.

Jguod

m
•-j

mwm

GHtod fi nuUa in Ecclesijs fiujfictens Prabenda jit 3  per ajfi-
<ipationemfruSimm alicmusJimpHcis beneficij, fiipportatis de-
bitis oneribns 3  'vel per contributionem beneficiatorum C mita,-
tis, (fir Dicecefis decernimus ab Epifiopo de Capituliconfiho
prouideri , <vt ipfia Ja era Jer ip tur a kJho omnino babeatur . ^

‘Prabenda. na er o bmufimodi non conferatur nifi C lemo fie-
c ul ari , fgj firuidebitur Ordinario proEcclefia r vtilitate per
concurfiim, ei 3  qm cateris fujficientia , (efi do tir in a excel!at.

Si r vero Clertcus Jeculans idoneus non reperiatur, cm Pra-
benda Tbeolo?ahs confempojjit, fiat turnus , ne t ant a ret Jlu-
dium, ffi) Icciio m ter mit tat ur 3  autlongiore tempore interce-
dentefrigefcat , quod diligentia, & exercitationefiagrare de¬
bet s PrabendaTheologalis prouentusmtegros, dilata colla-
tione  j alicmus Monajlerij Regularnim Prion, alij-vefiuperio-  $9
n Regulan attnbuendos ejje , qui Regularem cx fuafarnih a-*  bf^
pr ob at a <- vita , ac docirma fehgat ad munus lechonis fit era m- c v
tenm obeundum: leclon, qua necejjariafiuennt, attribuat: rl
rehqua m Monajlerij commodum impendat .

Locum Tbeologo , diem, horam, & lechonis argumentums
Epifcopus pr afer ib at, (djr defimat. d lechone <vacare JJatio te
tnum menfium Iulij, Augujh, (efr Septembrispermittat . ^

o)ua tamen deTheologo dijjofita,funt m pracedenti jf.Ca- (f
teri 3  illa declaramus non comprebendere lehtorem Regularem , ^
quiin defeotum Clerici Jecularisad leclionem fiacra feriptura  jh
fujfecius eji . p

fin Monajlerijs quoque Monacborum 3  etiam Cartbufiano-
rum, <vbi commode fiert queat 3  item leoiio fiacraferiptura ba-

B beatur:


m

beatur: quainre fiAhbates negligentes fuerint, Epijcopi lo~
coruminboc, njt Sediš Apojlolica delegati, eos adidopportu-
nis remedijs compellant, quemadmodum Decreto Concilijpro-
uidefiatuitur. In Conuentibus mero ahorttm Regulariums,
in quibusJludia commode <-vigerepojjunt, facra fcriptura leciio
fimihter haberi ex Tndentim Concilij prafcnpto debet; qiu
ledio d Capitulis generalih us , <~vcl Proumcialibus ajjignetur
dignionbus mmijlris. In Gjmnafus etiam publicis , Ji baCie-
nus facrafcriptura leciio injhtuta nonfmt, ad C at bo lic a fidei
conferuationem,propagationem,ptf defenfonem quampnmum
injhtui , ff) Ji injhtutaforei, (fr negligeretur , rejhttuex T n-
dentini Concilij Decreto ommno debet $ ne, f artium,cjr Jcien-
tiarum principu, (fr documcntaJludiosepaJJim traduntur^t
nibil ad perjedam co<initionem dejideretur ; n c gl e ti a laceant
facr te fcnptura Jludia, Euangelici  - verbipabiilum, diumorum
eloquiorum maiejlas, (tj promijjorum caleftium amplitudo,
quodeJl njnicum prafentis naita fubjidium, (fr Juturi Jacuh
argument ums.

<sAcne fjecie pietatis dijjeminetur impietas, Jlatuimus ad
Lcchoms ojfcium tam pubhce, qnampnuatim obeundum non
eJJe adrmttendum, quipnus ah Epijcopo loči de uitarnonbus,
ffj fcientia examinatus, (fr approbatus non fuent .

S at is na er o non efl, mentem inoxio cioo alere,(fr Jamtatem
tueri, mji ar c e ant'ur malarum artium prajhgia, ffj pietatis im-
'•'portuna corruptio, <~unde non modo fluxit mor um, (fr humana
<~vita labes, (g) omnium impuritatum colluuies ,fed Cathohca
r veritatis perpetua oppugnatio: ejl autem h ar e J urn ea r vis, (fr

natura ,

wss

7 it ur a, nrt in  omnes fepartes, tanquam mtenenum , inf er at ,
ferpat longius , omma inf etat , (e) cdrrumpat; f d moram cp-
pit impuritate, inuadit ammos  , ft) perdit: f animo femel ex^  ^
, mentisfajhnam occuparit , m omnem immanitatis fpe- (ff\
ciem erumpit, omma r vafiatione r z>exat,& opprimit: qua/> z_? ^
^ <ut d Dioecef, ft) Prouincia Aquileienfpeflem D E O uma n-  ^
^ te arceamus , nonnulla fatuere dccemimus diligentijfme ob-
feruand

^ Igarocbis igitur omnibus gr aui mandat o p er locorum O rdi-  ^

pracipiendum ftat turnus , njt fngults faltemanms m
prmctpio anm Ediclum de harcticis denunciandispromulgent,

^ mculcent, quanto fe piaculo obflnngat , qui ahemfcele-  fe*

gj ris, quod in communem pcrmciem dimanat, confcius, nec mu-  (fAi
pp rum oppomt 3  nec morbum cuniculisprogredientem, cum dela-
l^rl tionepojfet, opprefit.  ^

De iibrorum Indice SanUiff.mi Domini Nofn mandato
proximis menfbus edito, r ut exequutiom accurata demande-
tur,fuademus, percupimus, mandamns. S at is enim palet ex  ftgc
F| hbns 3  tanquam ex ruenenatisfontibus, impumm fluere hquo-  pJ
rem, quo amini ^laelncquiorum, <~uelimperitorumfacile capi,
ft) tmbuiad pcrmciem pojfnt .

£hua limites Parocbiarum difinChs fnibus t ermin antur ,

(e)potefl quifqueinterfuos agnofcere, quidft, ft) quale,quod  ^
(pg traclatur: Jtatuimus per umuerfam Prouinciarrtj) Parocbis

omnibus mdicendum, ac feriopracipiendum, fquid in fua->  pp
Parocbia deprahendenntf-afio ,dicto ,fcnpto, ptclura, Jculptu-
ra i etiam exercendi m genij caufa 3  quod ft contra certum Ec-  fig?}

B z clefce


clefa Catbolicafenfum, autfufjitionem ajferat rationabilems
uiolata > feu tnfecia Religionis , autfcandalum oleat , adfan-
Uum Ojficium defer ant: Idem parocbianos moneantfuos, ut
facere ftudeant . Jhuod Ji abbareticorum, pracipue Tbeuto-
mcorum Prouinciis, uel loči r vicinitate }  uel mercatorum fre-
quentia m fines Parocbia aliqui diuertere folent; moneant Pa-
rocbiHoffites, ut cibosmmenfa proponant, quitemporibus
conuemunt: quodJi compertum habuermt , leiuniorum tempe¬
re carnes , (fr uetitos cibos m bojjitio p ar ari s curent , ut ad
fancium Ojficium, Jiue ah Ordinario tantum , fine ah Ordina-
rio  j (pr Inqmfitore exerceatur , rem deferant . quod itemfa¬
cere non omittant: Jinequam ijh uerbafecermt , (tj difiuta-
tionem infiituerint de h ar e f um, quas tenent, quahtate, aut h-
bros hareticos quacunque lintnia confcnptos attulermt, (pr in
hofiitio alijs legerint, aut legendos tradidermt: de quo monen-
di erunt pnus hojjitess qui, Ji fupina negligentia uel lucn
cupiditate Catholica uentatis digmtatempoji habuermt (pr
contumelijs intra fuos panetes profandi pertulennt, nonef-
fugient mamim 'bornim , (tj grauijjime etiam tanquamu>
fcelere obJlnSti mmam d fancio O fficio Inquifitionis ple-
ttentur.

'D e c ib o rum communium ufii $ cum certorum dierums,
ac temporum prohibitio non obfiabit, moneant Parochi fu<e
P ar o c bi a bofpites  , ut mbil in gratiam uel Iudaorumu ,
uel Infidehum feparatim fuperjhtiose coquant, ne Jiantfce-
lens participes, qumomine, (pr pietatisfiudioJe alienospro¬
fit entur .

Chua

Gguia oj  ero nulla re fubejl periculumpene m a ut s inter nos ,
qttam librorum bareticalium <iafu, nec alia mapi s parte b are¬
na obejfefludent, quam Ubrorum corruptorum fuppofitiontu ,
quos apteper dolum inter probatos etiam colhgare fin de n t, <~ut
emptionem eludant , (fr emptorem infr a ude m inducant : fia-
tuimus , Bibhopolis omnibus in tota Prouincia gram pracepto
inbibendum , ne in p o fr um libro s altan de adduclos tamcolh-
oatos, quam folutos nuenales proponant, mfauclores illorums
muentario mtegro comprebenfos Ordmano ,feu Patri 1 nquif-
tori loči exbibuerint i atque lile fubjeriptione, nat uemh pof-
fint > concejjent. contrafacientesJeuertori animaduerjionepro
modo cul pa decernimus p le eten do s.

£>uj hbros probibitos fcienter tenuerint, contra illospro li-
brorum quahtatc procedcndumfiat turnus, im ta, Indicem na¬
per editur/L-3 .

« 5 Magijlratus autem feculares cnixe in Domino rogamus ,
njt ,fiquid opus illorum auclontate , (fr fubfdio ad ftdem Ca -
tholicarn tuendamfuerit,pie,prompte exbibeant, (fr offcij di-
gmtatem calcjhbus cumalare mentis non omittant .

PJt autem contra h ar efimpejlem omma mechcamenta tam
necejjaria, quam opportuna adbibeamus in tota Prouincia-3
termino menfs poji prafatorum Decretorum confrmationem
Jlatuimus,publicandam ejj e Confhtutionem Pauli Papa IIII.
contra negantes T'rinitatem ., ant Dimnitatems IBS V
C H III ST I j (g) alteram Confhtutionem Pij G)uinti con-
1  traojfendentes [lat um, res, (fr p er Jonas Offcij lnqmftioms
• baretica prauitatis .

TPueros

p

I

ran

m

(d

h

‘Tuerosat at e imbecilla diuerfan inter htereticos Jumm e pe-
nculojum s ni Ji debitis 3 ac necejj a rij s prtefidijspietatis muman-
tur . 'Jdcir c o prtccipimus in tora Prottinaa Aquileienfi ab Epi-
feopis diligenterferuandum, moncant 3  ut p at res , qui fihos 3
ant ahos quoJetrn que ad partes hareticorum mercimonij , uel
addifcenda hngute cauja mittere deliberartnt, prius ad JEi
adeant, (gfi filios ,Jeu confangutneos 3  ant ahos quofcunqu e  illo
mittendos Ječam adducant 3  ut Epijcoporurn m on it is at a s illa
Jaltitaribtts munita 3  (ejr confirmata facilms irrepentis mor bi
pejlem dec/inet, ant auertat 3  (tj reijciat .

c SVIercatores autem 3  (ej artifices 3  qut literi caufa peregn-
n ant tir in lonnnquas regioncs, quas btereticijrequcnt ant ,artt-
ficiolo etia?n circumlato 3  citrent Epijcopi , ne dijcedant lenedi-
Elione Epifcopahnonpetita: qiue maxtma ent contra Demo¬
ni s artes 3  (jr jllactas medicina: Ji Pafchali tempere 3  ant illi
proximo ad mtndinasprojicifcantur, mdteant, ut uel antena
dtji c (Jum 3  uelfiat im poji redit um conj cjfioncm 'peccatommJa-
cunt y  & Ja era m communidnem percipiant. Si quidfueritboc
de venereprojjnciendnm, boe profjiciant, (pr citrent.

DE PRAEDICATIONE VERBI DEI. ^

n

PO STO LIS precepit Dommus, ut euntesin f
mundnrn umna Jiim prpdicarent Euangehum om
ni er e at ur te, at que hocpreecipuimuneris ojjctum—*
jfM quod Apoflohs commendauit  j nobts, qui m Apofiolicnm mini-

pj| Jterium D El pronidentia dijjonente fujjechfutnus 3 intima-

uit: uc 3  utprouidapaforahs cura debetprojjucere, ut ft 3 qiu
jjgj} petentibus panemfrangat paruulis; ita 3  (Hegitimumnonob-
6$ fietimpedimentum, praidicationisonusfubire nosipfiEpifcopi
debemus: acmterimurgere cateros, qui ojpcij obligation>i_s

§

tenentur , ut idem faciant, (ejr pabulum falutis populo p ra¬
be ant : mfi enim hoc pr<eftiterimus , quod fuit m omm tempo-


m

m


fcjij rum uanetate primum m Ecc/efa > tf) fngulare fdetfrma-
y j mentum 3  ultionem a p ud DEV M 3  (Jf bomines, quam ft-
-p^ eri Tridentmi Concilij fancho prafcnpjit , {tj intim mit 3  non
^ ejfugiemus. ut autemrchquis officio, digmtate,potejfdfean-
teimus, ita exemplo, (fr munens exequutionepriducere debe¬
mus. Ji legitimo Epifcopi laborant impedimento , idoneoseh-
gant, qui uices illorum fubire , ac fufhnere, &populos cAefh
ahmentopafere queant 5  ne deft gr egi pabulum  j quo uit.i—s
fjmtuahs confermtur 3  nec pajlor  > qmpabulum fuppeditet 3
Vh (tj uiteegregis confulat.

[urent Epifcopi ut Arcbipresbjteri, Plebam , (fr qtiicun-
que Parochiales, uelalias curam ammarumperfonarum fecu-
t-TrJ larium habentes Ecclefas quocunque modo obtment 3  idemper
fe ipfs,uclper idoneosfubjhtutos 3  f legitime impeditifuennt,
dtebusfaltem Dommicis , fejhs Jolemmbus munus obire.

J Jlttdeant , ut Plebes [ibi commijjas pro fua 3  (tj dl ar um capaci-
£jf'j tate pafcant falutanbus uerbis: qu<e omnibus necefartums
|g?) eflJare adfalutem> doceant; ukia 3  qu<z declment  j uirtutes,

f quas fečlari oporteat> ojlendant 3  (fr declarent. atqueidnon
modo in Ecclesijs 3  qu<e funt in Dicecefj , quo uis modo exem- ‘J
figj ptis, etiam altan Monafeno 3  quodft exira Dioecefm, um-

m.

M

fe

d)

j

V4

Vrb  J

m

tu J

m

jf4 tis, feu annexis; fed in p er fon as, qua ab Epifcopi mnfdiEtione
Cip fe quauis rationepratendunt exemptas, exequi, (jr efpcere. _>
^ omninofludeant.

\f] iAc ut <-vix in boe genere fieri potefi, in quo non uide at ur
fi) ahqua adbuc diligentia defderan, f puhlica refpiaatur utili-
tas, (fr njel excitanda, uel conferuanda deuotionis ratio per-
gjg pendatur, it a prater Ghtadragefma, fg) Aduentus dies, omni-
bus etiam Domimcis, (fr feftis anm uebementer cupimuspra-
dicationem uerbi D El m Ecclesijs Cathedrahbus, (fr Col-
legiatis infgmbusfen, ut exfaera fenpturafontibus adfn-
ritualem populorum adifcationem batinatur, quodaduita
Chrifiiana difciphnam, ad bom fludum, fr contrariorum de-
fgj) chnationem deriuan aptepojft.

Sp Sapientihus, fgj infpicntibus debitoresfumus, nec perfo-

dfcj nam hominis reficit D EV S, fed ccr mtuetur, fr, cui uo-
luerit, datgratiam: at uero adpafloralemfolicitudinemper-
f y tinetrationem illoriim, quiin filtibus degunt, (jr fjhias co-
p« lunt, (fr m ualhbus habitant, haben, ne animofflucfcant,
(H rut habitudme corpons, u c Eti um afentate, (jr locorum ftu s
fed m ijs, qua adpnncipiafdei pertment, qua pcfhnt uta ca-
pere, infhtuantur, (p pietate ahqua imbuantur: idcircofla-
tmmus ab Epifcopis dihoenter prouidendum, ut uel Dioecefa-
na Sjmodo, uel modo alio, qiu opportumor uidebitur, adhibi-
to Clero, ac de ilhus confilio rationem meant, qua uiros proba-
tos, (fr a d obeundam pradicationem idoneos(latis temporibus
emittere m p radi eda loca pojfnt, ut populos agrefes opportune
congregatospaternismomtis, ac pietatis aliqua erudttione m-

firuant,

jlniant  j ne Epfcopi apud DEV M neghgentia arguantur,
ppopulorumfaluspenchtetur.

'(Jf) ‘Tgcgulares cuiufcunque ordinis, ji a fuisfperioribus de r vi-

ta, monbus, (fr fcientia examinati, (fj approbati fuerint, cum
illorum iicentia 3  etiam fin Ecclesijs forum Ordinum pradi-
čare affecient , coram Epifcopisperfonaliterfepraefentent , (tj
ab eis benedichonem petant, antequam pradicare mcipiant.
In Ecclejiis tamen, quaforum Ordinum non funt 3  mitra li -
centiam fpenorum f or um etiam Epifcopi hcentiam mitra—>
examen, f Epifcopo mid,ebitur, babere teneantur 3  fne qua in
ipfs Ecclesijs nullo modopradicarepermittantur . licentiams
oj  ero in fcnptis debent Epfcopi oratis concederes  .

Jnoleuit abufs 3  mt E radie at or c s Rc^ulares obedientias
fasper internuncios Epifcopis mutant pro Iicentia fen benedi-
4  4  ciione refpechue obtwenda,accedere ipf perfonahter omittant:
quem abufm tollentes decernmms , non ejje omnino permitten-
dum in tota Promncia, mt adfuggeflum pradicationis caufu>
afcendant,qui m adfripta obcdicmus Iicentia fen benedichone
non oflendennt 3  perfonahter illos ab Epifopo licentiam, fiu<Lx>
benedichonem obtinuiffs .

r Depradicationis argumento, (fr Pradicatoris munere-t j
cum ad ofientationem , (fr manem auhum oblectationem, {tj
cunoftatem trahi c iperit m er bi Det pradicatio^moneri Predi-
(j|j catores ferio molumus. qma tamen locus tfle non pa tu ur, <~vt
^ rem emeleate traciare pofimus Reuerendif. Coepifcopos Suf-
pjS fraganeos no Jr os enixe rogamus, natfnguli pofl aclam Syno-
du aliquid de hocgenere confcerefludeant 3  quo Pradicatorum
.. C momtiones 3

monitiones, ft) obferuationes comprebendant s  pr o fine cuique
proponaturgloria Dei, ft)falus ammarum:pro medio non cu~
nofiores quaftiones 3  obleclamenta r verborum auribuspru-
rietia: quodfacile aJfequemur 3 fipro argument ofuerit 3  CHRI-
ST  V M p radi car e Crucifixum 3  D El r virtutem,& D El
fiapientiam-j) . a facratijfimis enim Crucifixi C H KI ST I
naulnenbus 3  Gruče,  &mortedimnarvirtutis fuperemmen-
tiam  j ftfi njoluntariapajfionis, quampro redemptione mundi
fiubijt bomofiaSlus, acerbitatem 3  (efi ckaritatis excellentiam co-
gnoficimus, ftfipradicamus, <~unde adpopulorum inflitutionem
ducipotefl , (<fr pene fub oculosponi conditoris Maieflas 3  Re-
demptoris benigmtas, Patns mifericordia, ludicis feneritas 3
aterna  <■vitaper diutnorumprpceptorum obedientiamfelicitas 3
tir fiempiterna damnatioms propter prauaricationem confufio .
qua docentur m Academijs 3  (efi difceptantur mfchotis, cjr in~
terficbolafiicos agitantur 3 fint inter illos, qiuingema exercent,
g/ ammos acuunt: In pradicatione mfiituanturfidehum men-
tes,  ftfi fiudio pietatis <~vocentur ad mandat or um diumorums
obferuationem , nat njirtutes Chrifltanas colant , rciitia dech-
nent,tiradfuturanjitapramiaimplorato D El auxilio con-
tentis fiudijs ajfirent .

G)uafiPradicatores neqlexerint 3  tir monitiobfieruare con-
tempfermt 3  Epifcoporum diligentia 3  tir jblicitudo curabit, <-ut
populorum pia inflruEhoni 3  tir ammarum fialutt omnibus mo-
dis confulatur .




m

DE D1VINIS OFFICIIS.

IVINA ojficia eter e SanEtorum Patrum in-

fiituto, or din e, (tj borarum numero adommpoten-
tis D El nomen colendum, (fr inuocandum di-
fofita  j quorum cclebntate, (frfrequentia in milit ant i Eccle-
fiaTriumpbantisfigura , tanquamexemplaris imitationeex~
primitur j it a decet tra.Ela.ri , nat cordis mundities adjit, mode-
r at us,(tj pene Ecclefiaficus corporis cultus, indexplerunqu(La>
lilo rum, qux funt in animo, non dcfideretur: deuotio autem^,
(ef qu<edam compoftio aEhonumfacrarum non abfit.

Emmet autem inter omnia , quafa cris habentur mjfierijs,
& aEliombus , Miffa facrificium, (Er ret dignitate, (fr Sacer-
dotisprafiantia, (tj fruElus excellentia: Dominus enim nofler
1 E S V S C H KI S TVS nvnigemtus Patns,candor
aterna lucis, (tj figura fubfantu ilhus ,portans omnia r v er bo
mnrtutis fiua, tanquam Sacerdos confitutus d D E 0 fecun-
dum ordinem Melchifedecbm at er mm, cummgrederetur m
SanElaSanElorum per fanguinemfuums, femel fe ipfumin
AraCrucismortemtercedente DEO Patri obtulit m r edem-
ptionem earum prauancationum, quec er ant fub prion tefla-
mento, 'vt repromijfonem accipiant, qui laocatifunt, aterna
h uredit at is . boe r -vero facrificium, quodfemel cruente ob lat um
efl, (tj memoria, ac reprafentatione m Ecclefia frequenta~
tur, (dfi r vfque m finem feculipermanebit, cuiusfalutaris njir-
tus m remijfionem eorum, qua dnobis quotidie committun-
tur, applteatur, quanta deceat ffnntus mnocentia, reuerentia,

C z metu,

metu 3  humilitate trattare 3  res ipfa indtcat 3  ipfa loquitur 3  %fi
contettatur.

Epifcopos autem, qui cateris antecellunt dignitate 3  offi-
cio 3  toti anteire Clero decet mjifieri'j huius frequentatione , ac
Mifife celebratione s ut enim fiat is folemnitatibus Epifcopos
Pontifcales Mijfas agere conuemt , dtebus prafertim , quibus
pnefiantioram Ecclefiamjfiena D El celebrantur 3 necomit-
tere 3 quodab officio exquiritur 3  & Epifcopah digmtati certa^,
Ecclefia obferuatione impofitum efl; it a optandum, ut reliquis
fefiis anm 3  ftfi feriatis etiam diebus frequenter 3  (dfi puhlice,
legitimo non obftant e impedimento , Mijfa picrum faciant :
mde fluent fruElus admirabiles ad fufcipientum mentes 3  ad
inferiorum exemplurn 3  ad populorumfubfidiafnntualuts .

Šbfii Ecclefias curatas obtment , debent hi quidem fefiis
omnibus diebus , (fr rehquis tam frequcnter , ut mtme-
n fuo fatisfaciant , Mij]as cclebrart^ : m quo fi defece-
nnt 3  fiat mm us Epifcoporttm uigilantid—3 3  ac fiudio penis
etiam propofitis s ac , fi necejje fiuent 3  infligendis ur gen 3
ut, quo fucrint ncghgentiores, opportums eo remedijs accura-
tiores fant.  v

jjbi ad Sacerdotiumpromotifunt, ftfi impedimento non la¬
borant legitimo , quominus Mijjam cclebrare ualeant, decer-
nimus Epfcopi dihgentia curan , ut diebus faltem Domini-
cts,  (gr fefiis folemmbus cel e brent s multouero dfigentius,
fi beneficium etiam fimplex habeant, cums caufa faerumface-
reteneantur.

fin celebratione Mijfie , etiam ediSlo 3  ft) penis propofitis,

Epifcopi


Epifcopi c antant }  ne Sacerdotes alijs, quam debitis 3  hort s celc-
brent, neueritus a/ios  , ant alias canmonias > ft) precesm
Mijfarum celebratione adhibeant pr teter eas, qu*ab Ecclefas
probat*, {tj frequenti, ac laudabili ufu recept* funt. qna-
r un dam Mi far umi & candelarum cer t um numerum,qui ma-
gis fuperjlitiofo cultu> qudm uera Religione inuentus efl,omni-
no ab Ecclefa remoueant.

« lAuaritiam> qua e(l tdolorum feruitus  j irreuerentiam, qu<e
ab impietate non abefi $ fuperfhtionem , falfampietatis imita-
tricem, ab Ecclefi* agro radicitus euelh conuemt: traclentur
ftera interiori cordts mundicie,  (gr puntate; fr) extenore de-
uotioms  j ac pietatis fludio: pejhs uero tila 3  qua diuturna re-
rum corruptioneufjue adtremendam Domini menfam per-
tteniti (frfanfita pene inuaft 3  er itfedulitatis Epifcopalis cura-
re> ut lon>Jifime abigatur .

Tdebcnt uerb,ne dfjar appareat 3 {fJ incompofita celebran -
tium acho, diligenter Epifcopi proficere, ut quamprimum in
Cmitate per prafečlos carimomarum ; extra Ciuitatem per
Arcbidiaconos, fu Vicarios Foraneos reuideantur,  (gr cxa-
mmentur Sacerdotesfuper modo > & aciio n e celebran d* Mif
fe j (cf, qu*fuennt corrigenda y  corngant: ut redgatur om-
mum  j & Jingu!or um celebratio m eam formam 3  m qua nihil
difimile y  nihil dijforme appareat: (fr unaft mter omnes ce~
lebratioms ratio 3  ut ejl una Mijjahs , e> Rubncarum adfa-
crumfaetendumpraceptio. contumaces, fi) inobedientesppna
coercendos tf e de bit a declaramus .

<sAc m pnmis decermmus m Sacerdotum confecrations ._a

ammad-

— —-***j-*^v  -yw- -v^. ,oir<y >r i<n

ammaduertendum , <rtf iUi ad Mijfam celebrandam accedere
minimepermittantur , antequam dprafečlo carimoniamm de
tota ačhone examinati, cprprobatifuennt. In Mijfis atitems
noms, a no dud auaritia labempertinet 3  importunas 3  fr ilhbe-
rales eleemofnarum e xačhone s , potms qudm poftnlationes ,
ahačp buiufmodi, quae dfmomaca lab e, m el c er te d turpi quec-
fu non longe abfunt, ommnb ex Tridentmi Concilij Decreto
probibemus, ftf per Epifcoposprohtberi man danim .

‘Pnuatis m domibus 3  atque ommnb extra Ecclefam 3 fjtJ ad
diuinum tantum cultum dedicata Oratona ab Ordinarijs deji-
gnanda , (fr approbanda 3  nec mn altanbus 3  quafub dio 3  aut
porticu Eccle/ia funt 3  ptj m Mijjali non edito d Pio Ghiinto ce¬
le br ari Miffas necfuadet ratio 3  nec pietas patitur. it a Epifcopi
faciant 3  ftj exequantur .

ZJt autem Miffas 3  qu& in E, cele sij s Cathedralibus 3  & C ol-
legiatis celebrantur 3  decetbora connementi 3  fgJflatuto ordine
adpubhcum Ciuitatum 3  & locorum commodum celebrarifer-
nato rotulo , quod m omnibus ommum Ecclefiarum Sacrifiijs
conferuari debet 3  ita in Parochtahbus opportuno tempore, non
ad ahquorum inflantiam, fed communem piorum confolatio-
nem celebranda erunt. In omnibus Cathedralibus , (fr Colle-
giatis infgnibus Ecclesijs , decermmus , njbi non e(l punčlator
ad Alijjarum defečius notandos 3  quamprimum Epifoporums
diligentia confitui 3  cutus munusJit, diem, (fr defečium nota-
re , & ex partepenarum, qux exigentur, Mijjarum defečius
Jupplere 3  rehqua m Sacnfiiai 3  , ~oel Ecclefa ornamenta impen-
dere . De Parochorum defečlu imefigent diligenter Arcbidia-

coni

coni

, fet* Vic etri] V orana intra fines attributa regionis }  ffi 3
ficorngi facile poterunt, corrigent j fi mims 3  ad Epifcopos de -
ferant 3  njt adhibeatur medicina 3  qu<efiinare morbnm pojfit .

IPeregnnos, fieu ahence Dioecefis Sacerdotes m Vrouinciam
Aquileienfiem 3  nec ad Mijfiam celebrandam fine commendati-
tvjs proprijOrdinarij ex Tridentini Concilij Decreto non ejficj
admittendos decernmus .

H) e Mtjfia Conuentuali 3  qua celebratur in Ecclesijs Cathe -
drahbus fifieu Collegiatis, quia multa funt 3  qua difitnSiionibus
egent, (fir declarationibus, njt apte decernatur: agendumpu-
tamus primum de quibufidam, qutead Collegia,fieu Capitula -j
Ecclefiarum fiedant s ac de Chori difciplina 3  (efi ordine 3  po-
firemo etiam de Mijja Conuentuali 3  r vt ex hoc capite aliquid
ducatur 3  quodad E cclefiaAicam dificiplmam confiormandarns
pertinerepotefi .

Ecclefiafiicas njniuerfitates 3  fieu Capitula Ecclefiarum tam
Cathedrahum 3  qudm Collegiatarums  j qu<e tanquam corpus
membris apte compafium 3  & coagmentatum motu agi 3 & tan-
quam (pintu njigere necejfie eft  3  fine ordine  , qu£ illarum '-vita
efl j legibus, quarum nji aluntur , (cfi confiruantur ;  fare
nemopojfie affirmabit: efltamen in tpfio fiatu defiecius, (dfi in-
cknatio qu<edam rerum $ dum 3  qu<e ante confiituta fiuerant 3
pr o temp or um qualitate 3 ffi nj ar letate mutationem defiderantj
(tfi » quccfeculisprateritis opportuna babebantur 3  nuneperm-
tiofia Junt»(efi nouarum Confhtutionum difiofitione tolluntur.
Hanc ob caufiam fiatuimus fingulorum Capitulorum tam Ec¬
clefiarum Cathedrahum , qudm Collegiatarumfiatuta , confii-

tutiones ■

^§3 tutiones , (efi confiuetudmes, qu<c tamen a Sede Apofiolica ti on
23 fiuennt confirmata, quamprimum ab Epificopisproprijs exatm-
\lfZ nari ac c ur ate deber e, nat ex (latntis , & conflitutionibus , feu
fg)  etiam Decretis Capitularibus til a , qua defiuetudme obfioleue-
runt, dec er p ant 3  qua prafientis temporis naju perfeuerant,
nmum in corpus redigi curent: iJJa na ero etiam, qu<e retinen-
tur, reuideant , (e?y perpendant, n$fint contra lurisordmem,
M aut fiacn ConcilijTridentini Decreta , aut Pontificiarum con-
fiitutiomm fiat ut a , ffj it a corngant, r vt na ari a quadam fimi-
litudine conuemant 3  (dfi ,fiqmdaut mitra ms commune Jit,
Pij aut pr at er, apte c on fen ti at, quafi concentum, qui ex diuer-

fis numens, (efi modis confiat, ejficiat.

fpnfuetudines etiam fcripto exceptas perpendi decernimus,
ppj an rationabiles, ffr) bon e JI afint 3  Jiqua dechnant a rationt^,
'2^) contra mris ordinem emerferit, & abufiu confirmata miu-

... r  fiam legis JJeciem nafiurparit 3  tolli de mediopracipimus . quod
^ cntproprium Epifcoporum munus, nat in fiiis Ecclesijs curare

S fiudeant: fatis enim confiat abufii, quo inueteratior e Ji, ebfiaci-
lius adulterina fjecie honefia omnia corrumpi.
gr* H is pofitisfiundamentis Epijcopipartes erunt, cauere,  »e_s

y r -j quidm Capitulorum congregatiombus autproponatur, aut re-
cipiatur, quodJit contra tus exprejjum, autJacri C on cilij T ri~
dentiniflatuta, aut Conjiitutiones Pontificias, propojita pccna
proponentibus,pr<eter ppnam nulhtatis quorumcunq - 3  a El or um.
fpj Ghiodin fiua Dioecefiquifiquepro opportumtate, ac etiam necefi-
fifi fitate locorum  , (efi rerumparticulanum mJJeEiioneprafiare,
ftj efficere commodepoterit, ac debebit .

Jn bumanis  , <~vt bene omnia confentiant, ji ratio qua-
dam conslans defderatur , qua particularia metin 3  (djr mo-  ($4
derari pofimus; multo quidem utfhus in fa.cn s, (ef diuinis  ^
debet ejf ? certa quadam agendorum norma, illaf non arbitrio  ^
fubieSla , fed lege conflanti comprehenft ; <ut fit certa nanita-  frjjj
te pot MS) quam fmihtudine conformata, quam feqmntur om-  ^
nes . fuamuis aut e m Vij Gfunti Conftitutionc j> de Romano  fcgs
Breuiano edita c ant um fit, njt>qtiifipra 2 oo.annosproprium
babent offcium, <~uti eo poffnt, nec de b e ant compelh  > njt horas
Canonicas de Breuiano Romano recitent h  tamen ratio per- Ijfc
agenda facra ret, & dla, qua tantopere D EO placet, con fen-

S fo nam formi rit n recepta, maxtme fuadet  j njt m Aquileienf
Prouincia f at nat ur njmca lau de s D EO canendi, ftj facros
j&fj obemdi ojfcia formam . In nofira Metropolitana Ecclefa ._j

Aquileia de proprio Breuiano canebantur ftperioribus annis  |4'|
Canonu a borat  ^ (s* er at propnum etiam Mijfale s atqne alibi
pr opri] adbibebantnr in Dicecefinojlra qmdam rit us antiquif
fimo <-vft recepti: at -veter a, qua non ommno fncera comper-  ?||j
pN ta funt, (§f pene defietudine coUapfa, recejjerunt, (tj tam no-

na funt omnios. SanUam Romanam Ecclefam magifiram,  $3
(ef matrem agnofcimus; bane , nat reliquis , etiam rit h  , ftj  ^
mimfierijs Ecclefafhcis modo fequimur: njix enimft  3  m bu-
|| tufmodiparticulanbus Ecclefarum > aut locorum ojfcijs  3  qum  p$
aut Apocriphum aliqnid>aut erroneum de pr ah en d at ur. Decer-
mmus igitur '^rvt in tota AquileicnfVrouincia 3  in Ecclesijs Ca-
tbedrahbus 3 C ollegiatis >P arocbialibus alijs quibufcunque-j>

tam pubhce 3 quam pnuatim m poferum bora Canonic e ex Bre-

D

uiario

mano Romam fub P to GJfnto edito recitentur j ac declaramus
recitantes obhgatiom recitandi bor as minime fatisfacere, mf
de Bremano Romano tllas recitarint: quod item decermmus
in Mijjah > Rituali Sacramentorum , (dj alijs obferuandum.
De Sanctis, qm apudcertos populos m naeneratione funt }  de¬
claramus mtelligi, r vt fejlos dtes San Bi or um  P atronorum.,
tam Prouincia > quam Ciuitatum , titularmm Bede faram
celebrarefolemni etiam ritu lic e at .

G)ui llljricam oram colunt, Epifcopi, in qua Breuiarium ,
(g fr Mijjale linčata lliyrica in njfu babentur s curent 3  nat tlD
diligenter adhibitis dociis 3  {tjpijs njiris , qm linguam illants
callent > reuideantur , &• emendentur . Optandum tamen ef
fet y  njt Epifcoporum llljricorum diligentia fenfm Romani.
Breuiarij njfts cum Mijjah it cm Romano , {tj Rituali Sacra¬
mentorum induceretur: quod ejfcere pro eorum pietate, ac
prudcntia non ent fummopere dijfcile, f tuniores L lencos, (ejr
ex Semmarij f bohs f e le Bi o s, qui fudio, & mgemo magis pro-
fciunt  3  excrcere fenfm cfpennt > (M ad opus boe ptum fudiofe
promouennt. bac in optatis. exequutio praferibi non potef:
prafcribet autem prudentia illorum,{f fngulansin DEV M
pietas. Satis ent > Jifbiperjuaferint > quodpajfm expenmur
m librorum Latinorum, & Itahcorum lefiiontLs> 3  illoshbros
mendis fcatere, multo na er o plures probabili conieSiura errores
ejje in ilhs , qudm in nofris 3 quos quamplurimi le^unt>& ijdem
cmendant: illos autem pauci 3  (ef illit er ati 3  qm corngendit- 2
dijudicare non norunt .

ghipe autem de. Breuiario, Mi f ali> & Rituali Sacramento¬
rum

rumflatuimus 3  m eam njolumus p ar tem acctpi, <~vtnoncom-
prehendant Catecbifmum Ro man um m Illj/ricam hnguams
Gregorij XIII.  lujju (quodefadnospercertoshommesal-
latum) conuerfum: qiiem cupimus d Clero Illjrico frequenter
traSiari , (ejrlegis natfit Inc materna lingua Sacerdotibusll-
lyru in pr o mp tu adpopulos docendos , qua ad falutem necefj a-
ria funt. Curenttamen Epifcopi 3  njt exemplar aliquod ciuf
dem Catechifmi emendatijfmum inArcbiuio Epifcopalirepo-  te*
natur  3  ad ciiius prafcriptum emcnd.atio recognojci , c 'jrappro-
bari infuturum tempuspojfit, cumilla, qua Catechifmo com-
prehenduntur j njbi de articuhsfidei 3  ac dc Sacramentistra-
Siatur s periculofe altcnus hngua ignorationefeu imprefor um
njitiopateant  j periculofus <~uero nequitia hareticorum , quo~
rum corruptio, mfab Epifopis, qui Promncia illius linguarms
mn norunt,parato remedio comuncipojfit  3  longius dimanabit.  ^

ZJt autem Illjricis populiš projnacndum e Ji, -~vt naerbi Dei  te']
pabulum, quod ex pradielo Catechifmo C ur ati haunentjoabe-  &
re poffmt; ita etiam c uran dum y  <~ut caput primum de reforma-
tione Matrimonij ex Concilio Tridcntmo cum impedimentis
Matrimonij, (ejr declaratione temporurn, quibus nuptueprobi-  ^
bentur 3  babeant m linguam Illjncam conuerfum: ide m j fe-
mel m menfepromulgare, (g) declarare populo Dominicts die -
buspojipradicationemuerbi DEI Parocbi curent. Idem^>  jjpf
de Doctrma Cbnfliana ilhs gentibus tradendaomnino jlatui-
mus: quod Epifcoporum njigilantia , & rehgiom fcno com-
mittimus , & commendamus.

Ojon e ji m Ecclefa D El 3  m qua perficienda natura per

D z gratiam

Ss!

i

gr at tam D El uiget ratio, mn ejluacuum 3  Ji in puris na¬
tura termims non e Ji: nec e Ji dignitatum , aut ojjiciorum injh-
tutio otiofa 3  u>t JJecies ojlentet, quod a el us non ejjicit: nec re-
Jidere, ant mterejfe mxta (inceram 3  pfj reciam Canonums>
mtelligentiam cenfentur, quiintcreJ['endo nihil eorura_s 3  qua
adfuum pertinent ojjicium 3  exeqmntur . proinde c urn digni¬
tatum 3  ft) Canomcatuum mjhtutioad mimjleria EccleJiaJH-
ca 3  (ejr faera faElaJit, ut obtmentes obire illa debeant non mo¬
do inpjalmodia, ut in Choro adpjallendum injhtuto hjmnis 3
(djr canticis D El nomen reuer enter 3  diJhnEle 3  a c deuotelau-
dent; Jedetiam inalijs: dimna ueroperfe, (ej non p er fub-
Jiitutos ojficiafubeant: decernmus perEpifcopos in tota Pr o-
mncia dihgenter curandum 3 ut pietate, ac diligentia ur ge ant,
quo ijia ahquando prompte exhibeantur: mobedientes> acper~
tinaces dijlricte cohibeant,  (gr emendent.

Sicubi tam m Cathedralibus Ecc/esijs 3  quam in Collegiatis
injignibus Prabenda Canomcales haclenus per attribntos or Cii¬
ne s di[iin El a nonfuerunt 3  pracipmms Epifcoporum diligentia 3
hcet ex quotidiams tantirn dijiributiombus con [lent, quampn-
mum adhibito Capituh conjiho diJHngui 3  ut in Cathedralibus
dimidia Jaltem p ar s Presbj/ten Jint 3  caten uerb Diaconi 3 (e[r
Subdiacom j tn cuius diJHnEhonis partitione aquum ejl Jerua-
n 3  ut Prabendis ijs, qua uberiores habent redditus 3  maiores
etiam ordines attnbuantur.In Ecclesijs uero 3 ubi e ji conjuetu
do,ut Prabenda omnes Sacerdctales fint-Jjoc ide conferuetur.

Ordimbus autem diftmEhs prat er hebdomada ordinariat
obligationem feriatis diebus pendoneosfubjlitutos obeundam 3

M"

f J fejhs maioribus celebrante in Pontificahbus PrAato Canoni-  pP
ggj a D tac oni, ff) Subdiaconi Je rud to ordine Prabendjz fua onus  (2iJ
perjeipfifuftineant. Dečani uero  , (dp qui priores in Eccle-
(ia aignitates poji Pontificalem obtinent, folemnioribus diebus fjg?
PrAato abfente, Jiueimpedito Conuentualem Mijfams cele-  ^
brent. In no Pie autem, fpj in Aurora N atiuitatis Domini non  jgj
fig} permittatur, ut ahus celebret Mijjam Conuentualem, qui non
fit Canonicus  .

p]? eAd Epifcopos autem decernimus pertinere ordinem, ubi
yr iam non e(i, certis quibujdam reguhs injlttuere pro pradtciis
tamfejhs maioribus, Domimcis, & alijsper annum, qudm in
VeM njnaquaqtic hebdomada obferuandts j poenam etiam adijcere,
ftj fabric<e, feupio alicui loco applicares.

Ex duobus,qu<c pertinent ad cultum diuinum fujlinendum,
quorum alterum rejjncit abjentias illorum, qui ref dere m C a-
thedrahbus,(e(r Collegiatis tenentur  ,• alterum pertinet addiui-
nor um ojfciorum celebrationem: primum fatis certum, exp!o-  ^
r at urn J, propommus 3 ~vt obtinentes m Cathedrahbus Ecclesijs,

Pfi aut Collegiatis digmtates, Canonicatus,Pr<ebendas,autportio-  fO
nes cuiuslibet fl at uti, aut confuetudmis r uigore nullo modo ul- [ipf.
^ tra tres menfes ab eifdem Ecclesijs quolibet anno abfnt ,faluis

(3

ipfarum Ecclefarum Conflitutionibas,qu<e longuisJ er uiti j tem-

pp p us requirunt,fub pfnis a facro T ndentmo Conciho prafcnptis
^ De fecundo, quod addebitumin diuims ojfcvjs regimen JJ?e-
clat, de congrua canendi modulandrratione h  de cer ta le- 'fjj

^ ge in Chorum conueniendi,  ep permanendi , fmultp de cmm-  ^
bus Ecclefte mmftns, ac tota C bori difciphna, cum arduumft  ™

p ar tic ul at im decernere, quodad Tjniuerfam aptepoffitprouin-
ciam accommodari propter mano s dmerfarum Dicecefium ri-
tus j [i ut ut a: fingulorum Reuerendifjimorum Epifcoporum
Sujfraganeorum noflrorum dihgentiam excitamus i mt quifque
ex fuarum Ecclefiarum obferuatiombus meditetur , ggr jfatio
fex menfium a die dimiffiprafentis Concilij numerandorums 3
ahquid conficutt) quodputetpracipue difjonipojje ad cultums
diuinum conferuandum > & augendum > O" omncs totius Pro-
uincue Ecclejias commum difciplina confcrmandum quodfin-
guli ejfecerint, id cim fingults Dtcecefibus > & Ecclcsijs confe-
retur, ac D E O fauente dcmum confiet ahquid, exquopof-
jit ehci mmuerfe Premineta: commums diumorum habendo-
rim norm as .

H is, qua: fludiose collegerint  3  adijciant remedia, qu<z m el
mfiifuermt recepta 3  mel admfum accommodandas.

jn Calhedralibus, injignibus Collegiatis Ecclesi/s Tit
numeroift) ordme rmnijlrorum 3 aitgufla quadam rerumfines,
qua mirifice ajfiflentium anirm capiuntur.propomtur $ qu<c mfi
pracepi ione regat ur , (efr certa lege moueatur , mcompofita jfe-
cie  j ifj fumma deordinatione confufum aliquid efficit 3  quo ni-
hilfil mulendi turpius 3  aut molejhus $ itacurandum 3  m tja-
era 3  ftj diuina certo or din c prafeElo aliquo carimonijs Eccle-
fiajhcis confhtutoperagantur. quodmtin omnibus Prouincu
Cathedralibus , Collegiatis infignibus Ecclesijs inpromptu
habeatur > decermmus ex Manfionarijs > na el Capellanijs , qua
onus refidendi m eifdem addtelum habent, pr mo qnoque tem¬
pov e na ac ant e m m prajecluram carimoniarum Ecclejiajhca-

rum

^ rum inflitui 3 <^r de ea perpetuis temporibusprouideri aliquem 3
^ qm in h umfm odi fiudio njerfatus [t 3  (d<r aclorum E cclefiafiico-
^ rum direchonem , ftfi [acrorum difiofitionem fuflinerepro di-
^ gnit ate mtelli^at .

|p T cemtentianos inEcclesijs Cathedrahbus 3  ft) infignibus

Collegiatis adpiorum confolationem, fir) lapforumJJintualaj
ftrj pibfdmm in promptu eJJe decet: idcirco Epifcopi P oenitentia-
rmm cum anione prtebend<e proxime njacaturz ad prafcri-
aVk ptum Concilij quamprimum infiituant .
pu Ghuin Ecclefiam ad laudes DEO perfoluendas ex Clero
conuemunt, quo ceteris ofjicia 3  nsel digmtate prafunt , co de-
bent accuratms exequi 3  qua[bifunt ratione ojficij adieflas.
ipfirvero diligenter intendant, mtelhgant 3  [e Cborimter-

ejfcntia adflriclos , <vt falua non pojfint confcientia temp orale ,
Jpl quod ex difinbutionibus percipitur, commodum a[equi 3  nifi
Diuims riteferuierint, (dfi minifirarmt . Si cjuis igitur 3  dtims
fcjS diuinaperaguntur ojjicia 3  in Choro Canomcus 3  Jen Manfiona-
nus , aut ahquis alius quocunque cenfeatur nomine Clericus,
pl quacunqueJitpneditus digmtate, cumfuperpelliceo 3  aut etiam
Hg' Jineper Ecclefiam diuagan 3  colloquiJiteras legere 3 aut aha tra-
clare non ormferit 3  eurn deccrmmus, (licetpojlea m Cborums
pp) aficenderit) ommno abfentem repntaripro matutmo 3  noel boriš
dmrmSi^vel r vefiertims 3 quibuspnedičžo modo dehquerit:pun-
Platon <-vero dijiricle preapiant Epifcopi Juh pfna  fujjenfionis , 3
^Vt ex ojficio talespuncient 3  ac toto illarum horarum lucropn-
uatu in libro fuo notent . quod idem ad alios extedi decermmus 3
z§3j quiJlallo no fuo permanjennt m C boro 3  du dimna celebrantur .

|1  ••

S9ss@a®3®5®

&ŠS3M


Ghiia uero hcentui, (tj abufu Jati um, ut Jero m Cborum
accedant , qui tempe (Ime intereff e deber ent $ ac ni[i c er ta ali-
quaregula prajituatur, inconuenientia in dies augerifngulos
fej dubitandum: decerntmus eos, quiin matutinism Cborum-j>
afcendennt poji jmtum prim um hjmnums $ m horis diurms
jjgjjj item poji bjmnum: in Mijfa poji confe(fonem: m V e [Jeris poji
completum pfalmum, pr o intereffentibus non ejje babendosfed
pH lucris, (djr difinbutionibus dierum, (Jr bor ar um pradiciarum,
quibus in Chorums tempejiuenon afcenderint, omnino mul-
ciandos . in quo Epifcoporum diligentiam excitamus, utJerio
agant 3  & p ceniš punCiatores Juarum Ecclefiarum adprijati
decreti executionem omnino adigant. quod declaramus non
obtinere locum, cum EpiJcopus m Cborum ad dtuina ojjcieu>
ajcenderit: boe enim čaju decernimus quofcunque feruitio Cbo-
n adflnCios cmufcunque dignitatis, (Jr ofjcijjint, mprincipio
diuinorum ofjciorum interejfe deber e . gJui  pojquam Epijo-
pus tam conjedent, in Cborum ucncnt , e um declaramus illa-
rum borarum lucro omnino damnandur/Ljs .

G)ua uero dimno cultuperaguntur,qma loco indigent apto,
(Jr commodo, ut etiam cum digmtate per agant ur, pracipimus
omnibus, (tj Jnguhs Epifcopis, diligenter curent, (Jr omnmo
intendant, ut C bori Ecclefiarum pracipue Catbedrahum, aut
etiam Collegiatarum mjgmum (ubi nonfunt) it a extruantur,
feu reparentur, uel etiam aptentur, ut res Jen faera diffojta
commoditate, (Jr cum digmtate pojft . ad q li£  perfcienda ex-
cubabnnt Epifcopi,(Jr quos necejje ent,etiam opportums reme-
dijs contentofiudio compellent .

Vt

ZJt abfurdo 3  quod ahcubi naiget , occurratur Epifcopali nar
gilantia j decermmus, eos, qui ratione n.vel Manfiona.rU , na el  pS
Cap e liani a perpetuo C bori feruitio in Ecclefa Cathedrah, fen
Collegiata funt addioh,  (gr folemmbus diebus, aut etiam fefiis,  ^
qmbus Epifcopus m Ecclefa diuinis interefl offcijs >ad ahas Ec-
clefiasfe conferunt lucri caufla, negligentes, quod minus esl,njt  ^
maius acquirant 3 cum dedecore or din is, (jr 6 celefp,cm funt ad-  ^
feripti 3  imuria 3  irremiffbihter lucro totius diflributioms ilhus
bebdomad<e,w qua dehquerunt,ple5lendos efl e: quodffepe ide
in bebdomada commifrmtfatmmus per Epifcopum it a proui-
deri deber e, ut corrigatur ommno permcacia,clencahs modefia
reformetur 3 (fr Ecclefaferuitium debitum conferuetur .

DE RESIDENTIA EPISCOPORVM

. i

C C LE SIA ST I C I fumma gubernij efl fona  ^
D El 3  (fr falus animar um: njtnmq- 3  dihgenter
traciandum 3  cum negligentia in re tanta malediSli  kšk
piaculofubijciatur. natautem diligentia m agendis rebus etymo  ~|4
quodam njo cis dileciionem, ftj cbantatis notam primis lit ter is  ^
mfcriptam babet ; ita,qua focci facimus, etiam negligimus: ac  SJ
exhibitio operišprobatio efl dileShonis. Epifcopos autem, quos
in fjecula Dommus conflituit 3  mtgladium naenientem profjn-
cientes tuba canerent 3  O* populos monerent 3  ne fanguts per-  ^
euntium de manibus illorum exquiratur $ f gr ege ms am ant
Dormmcum 3  probare dilechonem opere decet: f naigilantia 3  j^j
ejr cufodue fohatudme laborant 3  hocputent 3  quodfocordias

E perdidennt 3

ji perdiderint, f difričla ratione reddtturos. Duo tamen requi-
rmit ur m Paforegregem cuflodiente .,• <~ut interdiu ant e gre-
gem inče dat 3  ipfe ums a d pafcua educens 3  cuius njocem agno-
fcunt oues, quce alienam non nouerunt: noči e njigilias agat 3
cm dicitur cufos quid de noči e ? ac ne repente m gr ege m, irrum-
pant lupi, canes ad cufiodiam adhibeant 3  illos quidem non mu-
frgs to s 3  fed qui latrare talent s quod qmdem ad Epifcopalis one-
KC ris o'jficium pertinere nemo non nridet. Idcirco facra Triden-
trna Sjmodus Epifcoporum apud Ecclefias fuas refdentiurns
Ufi prafentiam quanti referatpernofcens, illos monuit 3  r vtfbi at-
tenderent 3  (fr' <%>nmerfo gregi 3  in quo Spirit usfanclus illos po-
fiat regere Ecclefam D E1 3  quam acquifuitfanguine fm 3 Er
amin o rum v ra c ep forum memoresfaSh forma gregis m mdicio,
ffl & ueniatepafcerent, ac regerent ;  in eos r vero 3  qm ab Eccle-
fa 3  (tj refdentm difeferint, quadam fnxit, quapertinacio-
res coercerent 3  <~vel alieniores ad ojficiffi {ludittm reuocarcnt,
Exijhmamus ‘autem de Reuerendijfmortim Epifcoporum no-
fr a Vroumcuc pietate non ejfe dubitandumjmmo credendum,
£d illos 3  qui hactenus njoluntate in fua E celef a 3  (Er Dmcef refe-
© derunt 3  (Er muneri Epifcopalipromptam operam 3  Erfidele mi-
m f črnim prafiterunt 3  in poflerum dihgentius idern f ciur-os  j
njt 3  qu£de contumaciterabfntibus drefdentiafua eodenz_j>
■f Conciliofancita fint 3 ahb potius 3 quam m Promnciam nofram 3
dennari conusmat .

(>)md ‘-vero de Epifcoporum refdentia d fero Tridentino
Ijs Conciho 3  Erfimmorum Pontifcum conjhtutiombus cautums
rari e J  j boe non ef mtelligendums 3  <~ut prafentia ajfdeant 3  mhil
** prateren

praterea agant  •' cumex facris Canombus refdentia Jit acci-
pienda m emn fenfim  3  utft labonofa 3  non otiofus: id quod
duobusprafertm Tridentina Sjmodi uerbis egregie exprimi-
tur 3  utp afcant  , (jr regant: quorumprimum aduitainno-
centiam 3  adfalutarisuerbi pradicationem  3  ad facramento-
rum adminifrationem, (fr bonorum operum exemplum perti-
net: fecundum ad difciphnam refiituendam } ad moreš purgan-
dos 3 (fr turts EcclefiafHci ditionem 3  ad bonorum laudem , (f)
uindiciam malorum fuflmendam JJeciat. utrunque Ji pra-
Sliterint Epifcopi,fatis illa, quaJlmt Epifcopahs munens , ui-
debunturprafiitifje, (jr implejfe. _s.

c Debentautemab Epifcopali domo, (uta capite reforma-
tio incipiat) initia correciioms duet, ut iUi 3  qui uelad mmijle-
rium gubernij adfciti funt 3 uel Epifcopo feruiunt, uelad qua-
cunque domus 3 (fr farniha commodapertinent ,fuo quifquts
gradu modefliam iUam uit a 3 mor ib us, habitu, pietate,conuer-
fitionepr afeferant3 qua bene Prapofitumfamilu decent y  ut
dfamilia Epifcopalifitmant c at eri exemplum domcfhca rei be¬
ne 3 (fr laudabiliter tracianda.

Jšhii ex eadem familia funt, (fr clericalem habitum defe-
runt 3 ex quibuspars maior Epifcopahsf amilu conjlare debeti
prAuceant reliquis uirtute 3  (fr integritatis ornamento: quod
fepe Epifcopi reuideantirecognofcant, emendent: putent uero
maximum fbifore ex bacparte ad reformationem impe dimen -
tum: f 3 quod m alijs ammaduertennt , (fr corrigere uolue-
nnt, familia fua, quampnus mformare difciplma debuerant,
obija uere pofft .

*Ac 3

E z

c, utfrequenter ftcrumfacere debent Epifcopi, niji im-
pedimento rationabili teneantur s da Dommcis , ac fefiis
diebus ad u eter um Canonum prafnptum Ecclefa Cathe-
drah  , quoad fen pot efl 3  deejft? non debent 3  rut populus
Prelati benedi&ione, (fr exemplo animatus 3  quam pr aferi-
pfent Pralatus pietatis 3  ft) deuotionis regtilam 3  (fr exem-
plo confrmarit, e um piearripere, (fr fo ličite fequi fiudeat .
ac dum in Choro diumis Epifcopus interef 3  curet 3  ut difpofl.
to rerum or dane mini ft uel confufone turbatum 3  uel deor-
dmatione inuerfur/Lj >.

Gkiod ad mimftros Ecclefaflicos 3  ft) Ecclefarum orna-
tum pertinet, curent Epifcopi 3  nat in Clerofuo exhabitu Ec-
clefafico p letos, ex conuerfatione fnceritas 3  (fr innocentuts
colhgatur 3  ut C H Rl ST l bonus odor it a bene oleat, ut
nihil omnino male oleat. ft in unoqucque gradu quadams
conditionis proportio j illa quidem par gr adut, forma non diffl-
milis  j ut qui totam infpexerint Prouineiam 3  unicam omnino
uideantur familiam uidere ojfciorum 3  (fr fludiorum u ar le¬
tat e diflmcidm  j at uero umpatnfamilias fubditam, & eif-
dem legibus conformatams,

■ Vt uerbi D El pradicatio,quod efl uit a fjoiritualis pabu-
him fdeipnncipium fonorum operum fundamentum, prafln-
tia Epifcoporum inerementum accipiat , & uberiores in flngu-
los diespoemtenttafruflus inf delipopulo ferat i  fatuimusper
Epfcoposomnino (ubi fortaffe non efl) fedilem Ecclefaflig-
gefim P radie at oris e regione reflnciens altiore aliquogradu con-
Jhiui: ubi Epifcopus cim fuisCanomcis fuperpeliiceo mdutis

adpradicationem audiendamfedeat . Pradicationi Epifcopus,  |?y
§2$ filegitirne impeditus non Juent, quotidieinterjit,& exemplum
prabeat pietatis, ac deuotionis. Juia tam en ad clencalemfla-
tum pertinet, omnibus pietatis ojficijs cceteris antecellere , fgj  ^
pradicationi interejfe: ac, Jifeculares fua fediha pr o p radi c a-
tione audienda, uelcommunia , ut Magifiratus, r velpropria,  ^
r otpriuataperjona in Ecclejia habent, Ecclejiajlicos homines fjjj
loco, (djr fede car er e in Ecclejia etiam extra Chorumcumnon  jo
nr, deceat, Epifcoporum ddvgentiaproponimus, (ejr fuademus, ut
hJ p rop e Jedilepropnum-j, quatenus Jien poterit, alterum apte
gjJ conflmUtum accommodent ad Clerum recipiendum : ex quo
duoconfequenturapudomnesmagm<eJlimandds; primums
(K3 erit, ut Epijcopo notam Jit ex Jola loči injjechone , anClerus  Cf c c J
ad pr (cdicationem conueniat s ut, Ji defecerit,opportune etiam
^ projjnciat: fecundum er it, utpopulus,qui Clerum pr adicatio-
pP nes declmantem aliquando perjpiciens Jcandali ojjenjionems
0*| pajjus ejl, ipJiusClenemendatione, (dj frequentia acrmsad  ^
^5 imitationem incendatur . gg

<Pitque hocipfum , nefuofraudetur euentu, diligentia Epi-  HJ
j JopiJiijhnendum decermmus s  ut ante pradicationes Clerum  ^

_   jv j•» j m/-! 1 /\<v* n c /i r“f{*a 4" /i nn/>  w/»r * t fd n  /% j> 1  ■_ _ J1  £ ~W^

vfš) moneat, tardiores excitet, omnes, qui iujlo carent impedimen
to, ad pradicationes adducat, pertinaciter mobedientes,ut re

JipiJcant ahquando, etiam coerceat. graue enim uideri iurcj


pojfet,dumrehqmaduerbim D El audiendumfolicitecon -
igp Jluunt, Ji Clericos uideamusper uicos, plateas errare, (ej

(^«1 fecularibus rebus operam dar e, acnulhus prouijione, & deere-
to ad mehorem mentem reuocari ,

pp J dem c uran dum monemus , cum fejlis diebus dimna cele-

Cp brantur ojjiaa , <~vt omnes C len Cuutatum (exceptis Rečiori-
jpjj bus P arochiarum , quibus ejl animamm perpetua curatmpof-
ta: ftj ijs 3  qm obhgatione alicuius Ecclejia tune tempom ob -
^ flneh funt) mffuennt ex ipfis aliqm legitimo mpedimento de-
tenti, in Ecclejiam Cathedralems ,feu CoUegiatamreJJeffiiue
tam ad bor as dmrnas, & Mijjam Conuentualems, quam ad
Mn V ejjeras conueniant: ni bil emmpotefl njiden abfurdiusfJe-
|^5 culares diumorum ojfciorum tempore Ecclejiam frequentent ,
C lerict refugiant: tih DEV M hjcI  tacitis nrocibus in Eccle-
pjf! Jia laudent  ,• ijh m ijs }  (fr pubhcis locis tempus r uaniloquijs
ter ant 3 (fr bom auerjione fcandalum prahe ant .

Gguodnjt executionefacihperjiciatur , bortamur EpiJcopos }
^ <~vt illam rationem, qua ad rem fuerit accommodalior y  ineant .
jj^} Epon omittant EpifcopiSeminariainmfere, acdifciplma 3
VJ mor um y  ffj pietatis documenta , quibus puerilts at a s injcrma-
tur 3 recognofcere , adbibitoCanonicorum conjiho 3  quosad
^ gubernijpartem adfciuerunt, profjicere, <vtfructus y  qui d Se-
minanor i ereciione  3  fr conjeruatione percipitur, ommno
non pereat . Seminarij Clericos ad Catbedralium Ecclefiarum y
ijd autetiam CollegiatarursLs fermtium fejlis diebus adfcitos non
vdi permittant ojjicmm deferere s aut y  occajione accedendi  3  & re-
cedendi, per Ciuitatem diuagan: Jed modefia 3  & Ecclejiajh-
ca difciptma le^e moderentur, & contmeant .

VJj ED o Širina ChnjlianaJocietates, ptj exercitationes aliquan-

do muf tari ab Epifcopis decet }  mitmjelauoEintate, maelpra-
Jentiaremtantam , qua alicubi dijfcultatem'patitur propter

patrum

patrum negkgentiam, & petulantiam puerorum, omnibus pro-
uehere fiudijs contendant . quod Ji'fuerint impediti , Vicartos
generales ,aut ctiarnforaneos ad bane naifitat tonem dimittant,
rut, quod efi Chrifliana (ideh ac difciplma fmdamentum $ (@fi
certa ad omnem njttam e um rjirtute traducendam ratio, nji-
gilantia, ptfi fohettudme Epifcoporum conferuetur , (dr cer tis
prajidijs mumatur .

fongre^ationes cafuum confcientiafingults coram fe menfi-
bus ha beri p raci p ta n t , ad quas ornnes C ur at os, (dfi Clerum Ci-
uttatis aduocabunt renuentescompelfentiurts medijs,atque
pr o bis propom cafts tempefitue, & Cleroperfchedas denuncta-
n curent, ac dectfiones a Tbeologo, quem adjemennt ,fuper eo-
rum Jingultsferri mandabunt.

aAegrotantium ^znfitationes, eorum prafertim, qui P rabiti
prafentiam, ant benedicitonem m extremo njttce fiatu expo-
fcunt, autaliqua ratione pojfunt uelmiuriarum dimifiionej,
njelret alienarefiituttone, aselerratorum atrociomm abfolu-
tionc ad bonum additct, libenter Epifcopi fufcipiant,  c 'St* ex cba~
ntate obe ant. Ad quod munus accedere <jcquum eritparato ad
cobortandum, monendum, eorriptendum fludto ,<-vt ammas
Domino Incnfaciant i ne diuertant fermone ad bumanas tri -
cas, nifinecejfitas compellat: oratiomsf opus in nvnum Deum,
cr animarum falutem intento fermone dinga tur, (fi fubfidia
proponantur jpirituaha, corporis agntudo toleranter per-
fer at ur, quo D El gloriceferutre, (efi peccatorum maculas ab-
fiergereualeant - 3  m quo abundet Epifcoporum cbantas, (gfi
Chnfiianafolertia .

‘Tauperum,

3


‘Eauperum, (efi miferabihum perfonarum c uram paternam
gerant Epifcopi , ne dejhtut<s ab eo, qui commums debet ejj e_s
pater, cufiodia, ff) chantate $ qu<efunt pr oprta Pralati mune-
ra  5 in mala njaria, & dur as incidant calamitates, necft,
qui in njolutabro mifertarum tacentibus manum admoueat - 3
ji Epifcopus non admouerit, (ejr beneficentia Chrijliante exem-
plum dederit.

6a e ji rerum bumanarum inconjlantia, & imbecillitas, mt
minifit inter homines it a fr m um, ftj munitum confenfu, lege,
natura, quod '~veritati, (ejr cafutnon fubijciatur, necpotejl
cuiquampermanendi flatusprafcnbi, quin repentinne mjlent ,
ftj exortantur c atije, eaf cum ratione confentientes, rut dtfce-
dereoporteat, (ejr expediat. Idctrco licet Epifcopis refdendt
apudfuas Ecclefas, frj in Dioecefi Concilij Tndentim Decre-
to, (dfi grauiffmo Pontificiarum Confiitutionum pr<ecepto ne-
cejfitas impojita fit s cum t amen Chrtftiana cbaritas, <vrgens
necejftas, debita obcdientia, ac eutdens Ecčlef<e, <~uel Reipu-
blica njtihtas fuafent, nat Epifcopi ab 6celef a, ftfi Dioecefi ab-
effe cogantur, nontllam obcaufam contumacue redatguendt 3
Ji caufas abfentueprobatas attulerint adexcufationem, quas,
quta incertts d rebus pendent, de f mr e oj  elfuperuacaneums,
oj)el mcertum, (efr tndefimbtleputamus.

Ehiod ad caufas abfentite pertmet, id fiat, quod T ndentino
Conciltofancitum, & declaratum efl, cutus dijfofttonem in
omnibus declaramus feruandam, ftj exequendams.

(fiminfcitia laborant, (fij ambitiofa nobilium potentiani-
tuntur, cum njel ad ordmes, <~uel ad beneficia afinrant, com-

m en dat it i as

mendatitias lit er as nmdique collecias ad prajidium injcitiafue
ddfcifeunt . D m rvero 3 quibus efi occurrendurn,ejficere conan-
tur, nat imperitiam bis fuamfulciant adminicuhs 3  aut Pridat o
Uh eram difjmnendi facultatem adimant 3  na el eundem m dijfi-
cultates adducant. idcirco Batuimus, declaramus omnes,
ftj jingulos commendatitiarum liter arum perqmjitores, (idr
pTicfentatores, fiue ad ordines,fiue ad beneficia ajjnrent, quan~
docunq$ p ro  pradichs commendatitias prafentannt  3  tune iem-
poris ad eadem , qiu tum petunt, quamuis alids idonei ejjent 3
nonpromoueantur .

[' apeli*, (djr Altaria de 'mrepatronatus laicorum incompta,
(tj inculta  > decet omniratione omari. Patrom s a ul e m Epi-
fcopi inris medijs compellant, <~vt qua debent, omnino dpartC-j
Jitaimpleant.

‘Pr teter ea naiadijs Sanblorum, & fejlorum dierum, auibus
ieiunatur }  pracedente Vefhere Jigno campana intimeturpopuliš
leiunij fut uri obferuatio, nat ignorantu pr at e xt us excludatur.
Šhiod Spifcopi Parochis mdicent omnim exequendums .

de residentia cvratorvm.

VI curam animarums ojjicio fufceptam babent , (gb
ret debent , quam fuflinent, quce fingulis p er tehta-  ^
tur momentis , prafentem operam darej, atque hi
\ quidemnjt corporalimjifiunt rejidetitia , itapijs debent cona-  pp


tibus nargere , ne quidpropter illorum mcuriam, aut nequitiam
pereat, (djr reddenda ratioms obligatione malum cuJloder/Lj>
” F objlrmgat.

obftrmgat. Debent C ur Ati memimffe , dalos populiš medi Sto¬
res mter D EV M , ff) homines , natfacrafrequenter ficere
pro Sedeji a Janeža D El, (efipopulo JibicommiJfo nonomit-
tant ■ nat njerbum D El, emu s diJJenfatores f a  Etifunt, in-
culcare in animis fidelium non definant , m>t faeramentapeten-
tibns nael mimflrare, naelproponere, ff) fuadere maxima di-
ligentiafludeant y nat naita mtegntatem m exemplum alijspne-
tendant, (e)r quafi lucerms ardentibus naiam demonjlrent ,
qua per diuinorum mandatorum obferuantiam in ccdurns
afcenditur.

Sacrafefhs diebusfacere C ur ati non omittant: reliquis 'me¬
ro tam fiepe, nat munerifuo fatisfaciant . Sacramenta omnia^>
ex Romano Rituali mini fr ent y  nat in Breuiario, MiJJali, S a-
cer dotah, Rituali 3  & alijs fantiam Apoftohcam Romanama
Ecclefam magifiram, qua nonfallitur, ff) matrem, qu<c ma¬
terna daleShone fhos non amare, (efifalutanbus nonpafcerts
altmentis nonpotefi, omnino fequantur .

r Duo funt fines in humana fragilitate; ingrejfus in njitam,
(e)r exitus: his tanquam curricuh huius fimbtis na it a prafens
termin at ur s natrobique C ur at or um naigilantia , ff) Chnjiia-
na charitas requiritur . C um enim ingredimur m hanc naitam,
cerumnis, ff) perieuhs refertam 3  ir a filij, ffei filutans exper-
tes, & renouationem r^^eneratioms expeftamus, pr<efio debet
ejje, qui Baptifmi faeramento originalis peccatimaculam ab-
fiergat, (gfi m filiationem D El , qua tuf e primi parentis cul-
pa damnati fueramus, rejhtuat . Difcejjus ex hac naita , qui
grampremitur erratorumpondere, ffperpetui naufragij me -

1 Z


ta, nifiopportune fpiritualis medicipharmaco muniatur, (efr
confirmetur , mre qmdempojlulat, not diffenfator, cmfuerat
minifterij ratio commijfa  , dam m p osna damnetur . Ad Patri-
natum in baptifmate non admittant C ur ati eos, quifaltem me-
moriter non teneant orationem Domimcam ,falutationem An¬
gelicam, (tj fmbolum Apofolorur/m>.

Sint igitiir C ur ati ddigentia, (djfideli mimjlerio commen-
dabiles s  -ut opus, quod tenent, dihgenterfufmeant, D El,
(tj Epi Jopi fut ammaduerfonem fubituri, fi neghgenterfegef
ferint . A c hi qmdem extra Parocbia fines habitare non prafu-
m ant  j fed in terfuum gregem diuerticulum hab e ant,-ut in o?n-
nespartes cufiodi<e, (tj ch ar itat is fiataffeciio commode dima-
net. In libro defcripta babeant dtftncie nomina Parocbiano-
r um p er domos, (pjfamihas s  confeJfom,(tJ commumoni Paf
chatis Refurrechonis Domimca intendant  j m ter illos omnias
obferuent, omnia circumficiant , njtpatresfamihas bene fa¬
rnih# pr repof'ti: fquem pr#fenferint corpore agrotare, p ru¬
de nt er a de ant, confolentur  ,• ac -ut medicus corpori fubuenire
medicamento properat, falutis momta prudenti, (tj maturo
fermone , acfnrituales medicinasproponant ,fuadeant, mim-
frentnecouem  C H Rl  ST  I fanguine redemptam patian-
tur media,&farne fjurituah perircj . Pr teter libros, m qui-
busfcribantur nomina baptvzatorum, (tj confrmatorum, ba¬
beant C ur ati librum matrimoniorum, atque item mortuorum:
-ufus enim tam docuit buiufnodi fcriptiones admultas, e as (p,
maximas f  etiam fumme periculofas controuerfas, tollendas
pertmerLj .

( J  7'l rt

De Ecclesijs , Sacrifiijs, Ecclefafica fupeUechli , (gr de-  |:|5
centi illorum omnium cultu> ita curent, qm Parochiahbiis pra-
funt Ecclesijs  j njt nihil app ar e at fordidum, aut minus }  quam
decet j nitidums.  ^

zA cemeterijs muneas i &frucluofas arbores amoueant $ nec {pj)
intra folurn facrum r venale quidquam p ropom fnant: <~uf rts
appareat 3  quod lam noruntper doclrmam omnes , ejje domurn ^
oratioms, non autem negociationis.

dMiferabilium perfonarum ParochUfua curamgerant pa¬
ter nam, pr afer tim r vero njbiiumores puclU, aut r oidu<e funt ,
quarum egeflas graue penculum ofiendit: atque in hoc ipfo it a
Kg contendant^nat omnem etiam lapidem moueant  j qub cafui,qui
^ njidetur in far e, fumma ch ar it at e occurrant.

g  Domus Parochiales ordme } ac dfciphna fint reliquis exem-

plum . C ur ati ommno ad quodcunque m>el njile rmnifiermm-o
foemmas non adfcifcant fibi m famiham, qux ahquando infa-
I" P mcs corporefuermt, <~uelmfimibus domefico mimferio infer-  I
uiennt > aut propter atatern , (gr alia fufiecla e (je pojfint  j m a- )

Ijfi  res etiam illos minime recipiant 3  quipuhlici blafihemi fint > aut
pj fcelerofi, autfaltem m Pafchate confejfi,  e^ 4  Euchanjliati non  p
fuermt. Defceminisin Ciuitatibus pracipimus d Vicarijs ge-  g;
£j§i} neralibus Epifcoporum huiufmodi mimfiras  > prauia ahqua c o-
p|) gmtione proban: m Oppidis > pagis , @r 'rviUis ab Archtdiaco-  pa
(pf msfieu Vicarijsforaneis regionum^s .

DifceJJus C ur at or um dParochijsnut propter animarunis
||| curam, qua finguhs obijcitur momentis alicuipenculp> efiinbi-
bendus  j ita mdulgendum neceffitati, fgfi temporum quahtati . gj
*-/-> ftaque

jtaqueficiant Epijcopi, eorumcp Vicarij licentiam dijcedendi in
jcriptis,gratisfi non mitra bimefire tempus , nifi ex vrani can-  pd
fi , ejje concedendam 3 ficut Decreto Concilj Tridentini fiatu.-
um fuit. Vtautem in Ciuitatibus licentiam bmnfmodi edici-
mus a V ic ar js generalih us m fcnptis ejje petendam  ; it a m Op-  pp
pidts  j pagis  j millis petendam deccrnimus a proprijs Vica-  ^

rijsforaneisprofacultate ilhs ab Epifcopo limitate concedenda  <

Si qua merbfuent leentima caufa , quo minus C ur at us ahqms
apud E cclefiam juarn refiderepojjit , er it illa qmdem legitimen
coram Epijcopo 3  ant eius V icario generali pr o banda: (djr fifue-
rit ex ilhs, qna tufia miden, & reputari pojfit , licentiam fcri- -jM
pto authenttco comprahcnfam dar e licebit,s quarnm licentia-
rum m el longi tempons a refidentia excufantium, m el breuio-  (§3
ris ex cauja momentanea t  mandamns librum, fieuregeflum—j>  pp
quampnmum fieri, mt qnandocunqne licentia hniufmodi mi-  ^
deri> ac remden poj/jnt.  ^

P DE RESIDENTIA C A N O NI C O P. V M ,
& heneficiatorum, qui refidcndi obligatio-
FRI ne tenentiir.

ON E M V S omnes m Domino abfentiam mr m?
permittente ex canfis rationabihbus mdnlgeri , mt
_ _ bnmanis fit necejfitatibus confnltum; nonmtCa-

nonici ad luxum>(ejr menationes, ftj illa,qua modefham c len-
calcm non decent, per occafionem m dudi a abfentu difflnant :
qnod illos meditan apudfe 3 (jjr perpendere aqnii efi. Abfientiam

ab

jJs«

m

SSa&^P

ab Ecclejia monemus omnmonon JitJhpi Dominici Aduentus
tempore s  Ghtadravefima ,Natmtatis 3  Refurrečlioms, Pen-
iccojies, itemj Corpons C H KI ST I, atqueita dimitti/vt
dimidia Jaltem pars Canonicorum $ faluo tllorum mre, qumJit-
perhis priuilegto fruerentur > njmdi objeruantia ftabilito-, in
Ecclejia remaneat.

Si qt*a extra ordmem caufa gr umor 3  longioris abjentia
necejfitas, ex pnuato etiam mcommodo emcrfent, illam decer-
mmus ab Epijcopo Jeruatisferuandis cognofct; intcnm ad per-
ceptionem dijiributionum quotidianarum abjentem no admitti.

<lAc  rut dijiincfe , quid boe in genere njitandum 3  quid Je-
quendum cognofci, ac decerm pojjit 3 Jlatuimus 3  Canonicis,Jeu
benepcia jine cura obtinentibus , qua rejidentiam p er Jonah ms
requirunt, Ji at at e maiores triginta anmsfuennt 3  licentiams
<~ut profiojcantur adJludta in gymnajiispublicis obeunda dene-
gandam > mfiftudta tam cap ta perjicere continuato curfu perfe-
uerarent: humfmodi autem licentia non mitra quinquenmum
concedatur: Jtudia mero debent ejje JacraT hc o logi a y  ant Ja-
crorum Canonum . In quo monemus ammaduertendum ejfe 3
rut benejiciorum onera interim perjubjhtutum idoneum obean-
tur 3  & fujimeanlur . Obtinentes Ecclejias Parocbialcs clecer-
nimus ommno d licentia huiufmodt proficijcendi ad pubhco->
gymnajia ejjerepeliendos $ qui enim collatioms tempore per con-
curjum exammatus, (dj Canonicepromotus J^uit, (ffjpublico
examinatorum Sjmodaltum tejhmonio ad anmarum curams
exercendam idoneus habitus, dimittendus non ejl 3  mt difcat 3
cnm ad docendos ahos proueciusfuent .

Ekua

Ghnafolent Capi tula interdim Canomcis m Ion mm abfen-
ti£ tempus , annos etiam commentitijs caufis, ant na ms, fed
mn legitimis concedere , eifdem mhibemus, ne quidmpofterum
tale conari, ant tentare audeant. ahds decernmnsirritnr/Ls 3
&• mane, quidquidfuper prarmjjls aclnm ,gefium, decretum-
rve fiter.it.,

Jfifia naerbinterejfe diuinis corporalem tantnm prafentiam
non reqmnt, nat qms aUumprafentia exbibeat }  mhilpraterea
agat, ant cnret s pr a fanti conflitutione edicimns s tllos dici nae-
re, (&/■ proprie refidentes, qm ad Dimna m Ecclejiam conne-
nientes laudesperfilnunt ex mfiituto Ecclefa D EO; mirne -
ra obeunt naelcommunia, n>el propria s diuinis ammo, or e, to ■
to corpore intendant . De quofiapenus capite de Diuinis ojftdjs
fiatis actnm eft.

DE EPISCOPIS.

N DOMINI domo mhil prapofierum > ant in - hfg
ordinat Hm ejj e debet: or do autem,(&f ratio diciat,  pJ
nat qux in meni bris proportio, ttf fjmmetna defi-
deratur 3  ea in capite pr a cip ue eluceat, (fr emineat, ne monfiri C$d
fimile fit  j turpe impom caput bene compofto corpori,qm m e m-  pd
braficet perjefatis apta, digmtatem,(ejrpulchritudmem amit-
tani. Idarco ji res poflulet, nat m Ecclejia elechua (nat njo-  ^
c ant) a Ziit ur de cleCiione Epificopi, quadam conjlituenda duxi-  Sp
mas, nat tantre rei agenda, quantum hcet, confulatur . ^

Sit igitur eligentntmficopus, nat ad Catbedrahs Ecclejice re-

gimen

a

PAL.  'vi X \

m

gin; e n e um eligant, qui {it lent im o matrimonio n at us, cetate^s
matura , granit at e mor um , lit ter a rum J facntia mxta Confii-
tutionem Alexandn lil.  qua map it:  C um m cunciis. in
ConctUo Lateranenfipromulgatams . Debet autem antedm
unmerfitate fiudiorum magifier, fiue docior, aut licentiatus
in facra T heologia, uel mre Canomco ejj e pr omot us, aut puhli¬
co alicums Academite tefhmomo idoneus ad ahos docendos ha-
bitus. Si Reaulans fucrit, dfiupenoribus fua: Kehgionis fimi-
lem habeat fidtm. Saltem oj  ero fex menjium ffatio ante in fia-
cro or din e confiitutus. Fr omoti autem a d Ecclefias Cathedra-
lespojlreceptameleciionis conjirmationem, <-ut munera Epi-
fcopaliaobire, (firgreais incolumitati confulcre ualeant, de-
bent ipjiquidem munus confecratioms intra tresmenfies finfici-
pere, nec dijferre ultra tres ahos menfes, ne oj  elfruclus refii-
tuere inprimo c a Ju compellantur, uel in fecundo priuatioms
pcenafubijciantur. Confecratio oj  ero fiextra Gunam Roma-  ^.£3
nam fiat, m Ecclefia, ad quam promotifiuertnt, aut in Proilin-
cia s fi commode fieri poterit • celebretur.

cAdeleEtionem, qui ius eligcndt habent, non procedant, ni Ji
mortuo Epijcopo, (t) uocatis omnibus , qmfiuntm Frouincia,
nat elechoni Epifcopi, qiue tanti refert, mterfint omnes, qui ms
habent, &ferrefujfiragium ualent,(fr maion, ac fianioripar-
te Epifcopi elediio fuflineatur.

SProceJfum, (p 1  mquifitionem fieri deprcediEhs qualitatibus
eligendorum facra Tndentina Sjmodus difincie pracipit, ad
Sanchffimum D. N. cumfideiprofieffione tranfmittendaras ,

(fr ab eodem approbandam. fiuod non modo nat fiat, Jed, ut

bene


mi

7M


4

m

Ti

S benefiat imprinns curandumx >. Tota autem InfiruSlio a pro-
batis nairis, tefiibus omm exceptione maionbus fumendas,
jj^jj qui --vita 3  morum 3  integritatis 3 pietatis, ac fedulitatis Chn-
jliana c er tam tefhmomum reddant. Sit attesiatio iureiuran-
di rehgione mumta _> $ ft ex ojjicio recepta ._> , ffj dperfoms
ab ojjicio ajjumendis 3  non d parte nomtnandts 3  (fjr m pn-

f bhcums mjlrumentum redabltjs  . fui na ero ex Capitulo
e\'amini  , (ej inqmjittoni prajicientur  , ab ipfomet Capitu-
—- lo ehgantur  , delato eis luramento fa bi ur o s in e x aminom
obeundo }  qua iuxta ‘-veritatems  3  ftj lujhtiam funt, pobi-
habito odij, amoris, ajfmtatis, (ejr aliorum omnium rejje-  fo
cin 3 ac nihil fe ex ijs, qua wqmfitione~s percepennt 3 cui-  ^
quam pr at er ipfum Capitulum mamfejlum faciuros  . zAd
pojlulationes conjugerts , (fr meligjbilem p er čarnem  , ("M

jan gum e m expofcerao> 3 (§A turis ordinems pcruertere non
expedit . Statmmus  , in Ecclespjs eleciims ordmems luns  fcgs
^ ft^uendum ejj'tLj>, ac tum demum ad pojlulationes Canom-  hJ
cas declinandums 3  cim eleciiones idoneorum praficiendo-  ^
j rum defecermt.

8 --“ 'Jn prim is autem cum E celefi'a na a cauerlt,fupp lica ti o n e s , ^

precespuhlice , priuatimj habendaspracipimus d Capituloper
_ Ciuitatemi (ejr Dioecefim wdicendas3 quibus Clerus 3  & popu-  ^
lus bonum naaleat d D E O paftorem impetrare 3  quod e ji gu -
bernj Ecclefiajlici 3 (ejr Cbrifiana difciphna, {£/ pietatis cer-
tijfmum cum D El gratiajun da mentn ms .

zAc nat ea, qna m membns ejl natur ahs q na dam confnfo,
nat muicem jeruiantiinuicem obfequantur 3 m corpore Vroum-  p,

G cu ¥

cU noftra chantas inter Epifcopos <- vigeat 3  quce DEO pla¬
če at, ftjpopulortm adijicatiom confulat, decermmus,fi quan-  ^
do dimna dijjonenteprouidentia 'Metropolitanus, aut aliquis  ^
ex-EpiJcopis Sujfraganeis decubuent, (Egr in utam r vmuerfie
car ms declmare ccperit, nut ex ijfdem Sujf'•aganeis, quipro-
xwuor agrotanti efl,feu eo impedito, aut abfente ahus, qui mi-
nori (Jatio abejl, Capitulo agroti Epifcopi Jigmficante, folicite
accedat, <vt Sacramenta, & Jjnntualia objequia prudenier
exhibeat, ft) prafensprcefentem chantate confoletur Epifcopa-  pS
li . Si ceger Epifcopus obierit, curabit idem, njtper aconomos,
aut ahos ex Capitulo tota facra fupellex , ornamenta Ecclejia-
Jhca, paramenta, laaja, mijjaha, atque buiujmodi aha, hcet
ex auro, feu argento confe da addiuinum cultum etiam in pri -
uatis ccdibus, Capelhs, Oratorijs dejhnata  > qu& temporeobitus
ems extabunt, Ecclesijs, de quorumfruohbusfaSiafuennt,
eoipfo applicentur, (dg~ incorporentur, Jublata de eijdem te-
flandi, fcu dijjonendi facultate : Id quod Pij V. conflltutio-
ne decretum ett, (ejrgrauiter ommbus, ad quospertmet, pro
executione iniundurn-3 .

De cenjibus, frj redditibus diclarum Ecclejiarum non ex-
achs, fine dies foluendi cejj er it ,Jiue non cejjerit, modo exadi
nonfuennt,etiam Ji illorumfuent exactio,in tudicio lam propo-
Jita, quod Ulij III.  conjhtutioneiam decretum ejl, hocidem  Pbj
fernandnmJlatuimus^tfcihcet adfuccejfores Epijcoposperti- (fg
neant . De fruchbus njero non exaciis le ga to, aut donationis
titulo rehciis decerntmus , quod m declaratiombus emfdcms
Bulice adieciis decifum, ac defnit um ejt . gg

Defunblo  pfj

r Defiinclo Metropohtano, ab Epifcopo, qmfjirituaha ilh p
obfequia praflitit, dies obitus totius Promncia Epijcopis'fgnifi-
cetur, (ejr in tota Promncia dies lUius depoftioms magna cele-
butate facrorum, ftj C len agatur . Si ex Epifcopis aliquis de-
cejjent , qm charitatem exhibuerit defimelo , tile idem Epifco- Igjp
pas rem Metropohtano fgmficet, qui toti Prouincia idem off-  JB
ciummdicat. Acut Metropohtani pofremo tempore defun-  ggs
Sh annmerfarmm m tota Promncia quot annis fen pr ccipimus,  kJ
(ejr mandamus; itam Jingu lis Catkedralibus Ecclesijs depro-
prij Epifcopi proxime defunSli anmuerfario repetitum, ac dl-
JJojitum mtelltgi deber e dicimus , declaramus ,  (gr Jlatmmus . ^2
aquum enim ef, <~ot eos , qm nos dileblionepaterna , (dy-paflo-
rali affeblione fouerunt , (gj adomne bonum adducere perpe-  jgj
tms laboribus , (gr uaigilijs conati funt, gr ati animt memona,

(tf pijs obfequijs prof)qmmur .

£htod de anmuerfario Metropohtani, (djr Epif oporama
fngulisannis celebrando decremmus i hoc itemde Metropoli¬
tan  , ftj Epifcoporums Suffraganeorum <~uwentium folemni
confecratioms die quotannis habendum, (ejr celebrandum de-
cernimus ■, natprecespuhlica, O' fupplicationesipfo confecra-
tionis folemni die habeantur  3 - ac dimna clementia bomtas exo-  ^
ret ur, nat gr ati a fua muner egubernij Ecclefiajhci ordo,mJhtu-  gg)
ho, ffj progrejfoprocedat.

SDies ujero tam annmerfarij Metropohtani, quam Epifco-
porum, itemf, confecratioms eorundem m Calendarijs particu-
lanbus Epifcoporum mdicantur .

LjCJ

m


DE PAROCHIS,

AROCHORV Meaejl nmneris 3 %} obli vat io¬
ni s ratio , qu<e curam ammarum  <■-vmuerfam com-
pleditur, ut hoc ipfo capiteftatuere de Parochis ali-
quid optimo mr s decreuenmus. At <~uero cum ad rehquorum
cu/lodiam ParochorumJbhcitudo r vocetur, debent hi qmdem_s
nongregatim adfijct, aut mconfulto prouehi, Jed Cdnonice, id¬
eji mature, ffjferuatisferuandis . Cum igitur quomodocunque
c vacauerit Ecclejia ahqua Parochiahs, quocunque cenfeatur
nomme curata, etiamJi jit Vičana njcl temporahs, njelperpe-
tua, curam habens ammarum annexam,Jiue Jit liber collatio-
ms Ordinarij,Jiue deiurepatronatus, decermmus, Jlatim habi-
ta uacationisnotitia,Epifcopipartes ejje, idoneum m ea Vica-
num cum congrua eius arbitrio fr u el u um porttoms aJJignatio¬
ne conjhtuere, qui onera ipjius Ecclefa fufhneat, doneč ei d<Lj>
Rebi or e prouideatur . JsRjodJi cui Collegio, aut Capitulo ct fan-
51 a Rede mdultum Jit, <~vt cafibus repentims occurrente njaca-
tione ahcuius Ecclefa Curatai, ipfum met pojfit Capitulum de
corpore Cleri Ciuitatis aliquem ad curam m r vacante Ecclefia
fufcipiendam dimittere, doneč Epijcopus moneatur de huiuf-
modi naacationcjs s fciant cuncii id mdultum extra cafur/Ls
Juum non ejje intelhgendum ..

(Jum ad notitiam Spifcopi nvacatio Parochiahs Scclefapcr-
uenerit,ed.icla decermmus pubhce ejj e proponenda , quibus nj.o-
centur adjuturum examen die conjhtutaperfcicndum, qui ad
concurfum accedere njolent. £x ijs 'vero, qui ah exarmnato-

nbus


-- A.3 (

ribaš Sjmodaltbus idonei renunciati fuennt atate , moribus  , ij?
do oh in a> prudentia, fr  ^/i/j rebus ad <~uacantem Ecclefiams
gubernandam opportunis,ab Epifcopo eligatur,quem tdem Spi-
fcopus magis idoneum mdicauerit > n ut ad  <-vacantcm Ecdefiam
pr ornem atur . Collationem anteni Ecclefiarnm P arochiahum,
feu C ur at aram faclam fine e x amine commijjo ah exammato-
ribus Synodahbus,& non obferuata lege concurfus,nullam de-
claramus j irritam, atque nulhus ejfe r valorispronunciamus , N2
ac taliter promfo nullam etiam coloratnm ms, ant titulum quae- fti
ftumefe: diŠlas naero Parochiales Ecclefas 3  fue Curatas 3
<~vt ante , <~vacare  , ac de cifdern proutden deber e . £hiod pob-
p mat a ft qmdcm forma concurfus, fed minus idoneus magis
idoneo fueritab Epifcopo m eleEhone prapoptus 3  liceateinvti
appellatioms remedio aduerfus Epifcopi eligentis irrationabile
tudicmm: quemadmodnm cauetur Confiitutione fincLc memo - Sg\
na Pij pumti hac de re editas .

jfnodp carnis, (tj Janguinis ajfeShone > pophabito eo, qui
magis idoneus m examine fuerit y  conferatur Ecclep,

ut-j> minus i<ii

idoneo, (fj appellarit ad bane Sedem Metropohtanam ille, qui  Srt
fibi fadlam futjje imuriam probare , ac ms tueri fuum rv elit s
ojfcij neceffitate cogemur mfliti afubfequi implementum 3  quod  bfSj
gramjfma Confhtutio Pij pum ti wdixit , (fr Ecclefafica ra-  ^
tio poji ul at .

Jn huiufmodi Ecclesijs, qua funt de ture patronatus lic de-  fgj
paftici iferuetur, quodjacrum Concilium Tridentmum dtp o-
fut j Jhnflitutio ad Epijcoptrms> (fr non ad ahumpertmeat:

<~ut is 3 quems> patronus digmoremmter probatosab exatm-  gg

n at or ib us

nat or ib ms  mdicabit }  Epifcopo prafentetur, nat ab eodem mfli-
tnatur: cimrvero inflitutio ab aho, qudm ab Epifcopo ent fa -
cienda 3 tunc Epifcopusfolus ex digms eligat di^rnorem, querns
patronus eiprafentet, ad quem ffettat injhtutio . In Ecclesijs
autem  3  qu& funt lurispatronatus non Eccleflaflici , fruetur,
quodiure fiat ut um efl y  nat tamenprafentati ab examinaton-
bus Sjmodalibuspratuio exammeprobentur, fr non y  mflido-
nei reperti fuerint, admittantur.

r ~Deputationes Vicariorum tamperpetuorum, quam tempo-
ralium , in Ecclesijs Curatisad menjam Capitularem ffecian-
tibns j fr ab ea dependentibus,feu dittorum Vicanatuum col-
lationes omnes , dr quafcunqueprouijiones mfuturum ab exe-
cutione fuffendimus,  (gr fufflenfas poji duos menfes declara-
mus y  quamdm deputati 3 feuprouif profejfionem fidei in mani-
bus nofris, autVicarij nofln , quoad Dicecefm Aquileienfem ,
nje lin rnanibus Epifcopi Ordinarij, ant ems Vicarij generahs
quo ad Vromnciam > emifertnt: natfit imtium exeCUtioms mi-
mflerij profejfo, (fr fundamentum 3  a quo reci a mimjierij ra-
tio pendere debet: incontrafacientes autem quofcunqne tuns
medijs ammaduertendum pr o criminis qnalitate decermmus.

Locationes, (tj conduciiones njltra tnennmm Ecclejiarum
Pdrochiahnm cum redditibus e ar mn fub quibufcunque condi-
tiombus , tenoribus 3  acformis imtas, nat ahcubi fieri comper-
tum efl, nullas, (fr irntas declaramus, (f) quatenus opusflt 3
etiam irntamus , fr abolemus: eafdem na ero Eccleflas , qn<£
menfis nael Epifcopalibus 3  na el Capitulanbus namta funt 3  m
Vicariatus perpetuos engimus 3  fr in poflerum per bičano s
. perpetuos

\^r v 7yY

m*

K p erpetuos m ijfd'emEcclepis inflituendos 3  animarum c ura. m-
pr me n dum decernimus .

Gjuiad Parochiales Ecclepas, noel Curatas ajfumuntur 3
H> pr Mer ca 3  qua'Jliftmendi munens caupi requiruntur, <-vigmti- ({S

g qumque annosJaltem atlmgere dcbem: prouiponem 3  feu col-
lationem 3  aut etiarn deputationem de mmore faclam <u ir ib us
(Jp car er e decernimus. pK

Jlhteratos C ur at ar um Ecclefiarum Rcčiores s qui fuperio-

S  nbus fortape temporibus in Ecclepas irrepprunt, quibuspro-

p ter imperitiam minus certe inferuiunt 3 qudm res pofhilat s  nec  So
ferrepopumus cum damno Ecclepa 3  (ep Ecclepajhci minijlerij
laEturam ojpcio diuerfari ; ft) ab Eccleparemouen charitas
nonpatitur: eam noero rationem, quam prafcrippt Concilium
Tridentinum , adbibert  t/ alentes 3  declaramus > kis $ modo  <- vi¬
ta bonejlapnt 3  Coadtutores, aut Vicanos idoneospro tempo-
repartefrutluum competenti ajjignata adiungendos 3  ac depu-
tandos d locorum Epifcopts 3  tanquam Sediš Apojlolica delega-
tis: <~vt Coadiutorum, feuVicariorum dihgentia DEL opus
egregie perfciatur.

Ghtodpapud Ecclepas Parochiales, puebaptipnalespopu-
lus itanumerofus pt, utrunus Ecclepajhcis Sacramentis mi-
mftrandis, & cultu facro peragendofujpcere non popit 3  Epi-
poporum tanquam Sediš Apoflohca delegatorumpartes erunt 3
^ Reciores,feu ahos, ad quospertinet compellere , nat tot pro mi-
niflerio Sacerdotes adiungant 3  quotfatis epe ad munus paro-
chialefujhnendumputarmt.

fgg Jnoleuit mijerabili exemplo quibufdam etiarn in locis 3  qm-
& '  - bus

'S^: £•—a\ ax, il.*^ *jju.  ^t^..  f-qy

jjj! bns populus mm er o , ^ quahtate[ati s pollet, abufus 5  nit be-
feS neficia Ecclefiafuca, qua curam antmarum exprimata eorum
infhtntione habuenmt , in fimphcia beneficia affignata Vicarijs
^ congrua portione conuerfa fuerint, nullamtercedente fianSla
j^) Sediš gr atia conuerfionis, aut commutatioms , [d impetran-
g|j tmm ajjertione,  C 7 " abufu $ quafifliper tor um temporum Reci o-
{£9 res, qui refidere apud Ecclefias Curatas debuerunt, cumnon
refedennt, (efi per Vicanos in dichs Scclefiis mimfirarmt, na-

8 ^ turam € cele far um P arochiahum cttlpa fua, qua imuflum affe-
Etauit commodum, ftfi correbiionem effugit, immutannt, C ni
r  malo occurrentes ea, qua nos decet^igilantia,^folicitudine,

fiat minus de pr afat is Scclefiis , qua tam en '-vere confhterit
dprimaua ereShone fm(Je Curatas^tjicet effieSium nvidean-
[.;/) tur,fine tamen  •-vila fancia Sedišgratia ,confcenta, per totam
Proumciam prouideatur, <~vt cum pr im urn quocunque modo

feantur s & fiat de ilhs promfio, rut de nv er e Parocbiahbus
Scclefiisfderorum Canonmn diffofitione flatutum efi: quod <~vt
contra omnes impetranlmm mcurfiones cer to prafidio tandem
aliquando mumatur  j fiatmmus totius Promncia nomine San-
Etiffimo D. N. fupplicandumprafatum Decretum Apofioli-
ca auciontate confirmare, (dfi rnumre dignetur, nequodno-
fira folicitudme p ar at um efi remedmm, fiubreptioms impulfu
pereat.

r Debent ijs, qui d Parocbiahbus Scclefhs longe abfiunt, mel
extra Cimtatem funt, cum tamen aParochiaCmitatis pen-

deant ,


mm

emm

deant, ftj ab eadem gubernentur $ Epifcopi oppor tune proffti-
fgjj cere, nat minifleria Jjnritualia in promptu necejjitate exiqente
hab er e pojjint, pr at Jer tim Ji aquarum diuortijs, (dj montiur/is
dijficultatibus , (ejr pontium no el urno tranjitu, ac pluuiarum,
fiu numm tempore, naelititerclujo portir um Ciuitatis exitu ,
^ dijficilis Reblonfit , ac periculofus , interdum etiam impojfibilis
NK in eam partem accejfus . quo c ajd iuxta felicis recordatioms

S Mh Alexandri III.  Conftitutionem , (efi Tndentim Concilij de-
cretum,nouas Epifcopi Parochias conflituerepoterunt 3 njt am-
marum c ur ec confultum Jit. ijs naero  , qm nouis V arochijs pr*e-
ficiendi erunt ex fručhbus ad matricem Ecclejiam quomodo-
pp) cunquepertinentibus ajfignandam portioncm ex decreto Conci-
declaramus, qu<z Ji minus competens, ac minus congrua fue-
^ rit 3  erunt part e s Epifcopi, etiam populum ad e a , quac nouo R e-
cion necejfana fuerint, prafianda compellere, natinde bau-
pp riant njičtus necejjarij commoda , r vbiminijžerij> & lab or is
^ ujfduam dtligentiam impendunt .

gg 'Decedente Parocho , ea , qu£ adfaerum c uit um, naafii }  h-
bros, paramenta , mijjalta > ornamenta 3  (efi aha faera hcct ex
argento, fue auro confecia nviuens exfru6iibus beneficij etiam
m Capella,fieupriuato Oratorio adhibenda confecit, nominc^
Ecclefite , apud quam refiedit, fieu quam obtmmt, naendican-
da, ig) m illtus njfium adfcifcenda decernimus, (cfi mandamus

S iuxta Confiitutionem Pij fhunti. quod Vicariorum foraneo-
rum diligentia expediendum ent 3  nat propno illorum capitcj>
tttA declarabimus.

DE D I G N I T ATIBVS,

Canonicatibus,& beneficijsfimplicibus.

'IG N IT AT V Mi f£) C anonicatuum  3  qui no-
men a Regula y  (fr ordine da x er ant y  eleftionems y
& probationem Spifcopismdicimasfaciendamco-
gnit ione , (g) mdicio  , <~vt idoneos, quos caro y  (fr jangus non
reuelauit - y  eligant(JeBataprobitatis , morum, etiam probata
doclrm £, <-utmento Senatus Bcclejtadici pojjlt: m quo Jibi
perfuadeant fore ad Scclefafhcum ^ubernmm dirigendum be~
ne mcit ata r uoluntatrmaximum,(fr perpetuum adiumentum «
pertinent enim y  qm digmtates obtinent 6'cciefiafhcas  3  (g) Cd-
nonici ad caput, qui e H Spifcopus, tanquam nobdiora mem-
bra: pertinent nuero ratione minijlerij y  (fr digmtatis > itemtg,
ločipropinquitate, & ordine Ecclefia y  njtmhilm horum alte-
rojit, quod ad alt eram nonpertineat . Hanc ob caufam des
Digmtatibus, (g) C anonicatibus a Tndentina Sjnodoflatu-
tum efl , <~ut in Scclejhs Cathedrahbus > (fr Collegiatis injigm-
bus digmtates omnes y  (g) faltem dimidia par s Canomcatmm ,
njbi id commode fieripotefl, tantum Magiflris y  (fr Dofion-
bus y  ant etiam licentiatis in Theologia, oj  el mr e Canomco con-
ferantur . Ghtod Ji Digmtates čaram ammaram annexams
hab eant y  ex decreto Concilij declaramas nalit ejje conferen-
das, qui faltem r vigefimumquintum atatis fua annum non,
attigerit y  (g) in clencali ordine oj  erfit us y  doclnna ad ma¬
ntis fuum exequendam necejfaria, (fr morum mtegritate non
commendetar..

tAlice

ŽE1SS

zAlue dignitates, ptf perfonatus,qatbus mila fubef anima-
rum čara, Clericis idoneis non mmoribus annts njigmti duobus
iuxta idem Concilij decretum conferantur .

jn Arcbidiaconos, quioculi funt Epifcoporum in omnibus
Ecclesijs prouehantur, ^vbi fen pot e Ji, qm magifri funt in
Theologia,feu Dociores,aut licentiati in lure Canonico: neque
enim munus ■, ficttbi lurifdichonem habent  j ant dignitas, qu<s
prmcipalis efipof Epifcopalem  j ant temporum ratio, qua <xn-
gdantiam, mtegritatem, (fr dobrina donim requint, omnino
patitur, <~ut fcgnes,&ilhterati adfcifcanlur ,qui imperttia, (fr
fordibas euertere perfeuerent, quafare njidentur .

nAetas promouendorum ad Canonicatus ea faltem debet ef
fe, qucc facro ordint Prabenda conueniat, <~ut infra tempus
umre, pfj fanEta Tridentma Synodo confitntum, promoueri
poffnt: ca ftpraterea in lit ten s fcientia, (fr m Ecclefaflicis
doclnna  , ^vt ordinem afequi Prabcnda nealeant: mf enim
idonei in examine ad ordinem Prabenda, qu& confertur, ex~
titermt, inhabiles ad Canomcatumpronunciamus, collationcm
r vero, dut quamcanquepromotionem de iUis  ad C anomcatum
irntam, & cajfam declaramus.

fn Ecclesijs tam Cathedralibus, quam Collegiatis,  e> Pa-
rocbialibus ex earum confitutiombus, aut ex prana confaetu-
dwe obferuatur, <~ut in eleShoneprafentatione, nominatione,
inf it at ione, confrmalione, collatione , njel aha prouifone,fae
admijfione adpof ejf onem alicuius Cathedrahs Ecclefa, nael
benefcij, Canomcatuum, autprabendarum, 'velpartem pro-
uentuum ,feu ad dif ribat ione s quotidianas certa conditiones ,

H 2. fea

m

m-

"V

0

S

m

fen deduchones exfrubhhus 3  folutiones > promijjiones 3  compen-
fationefive ilhcita , ant etui qua m aliquibus Ecclefiis dicuntur
T umor um lucrajnterponantur: h ec examinent& diligenter
Epificopiperpendant, not, qua m nofiuspios conuertuntur, per-
imttant,aha,qu(C fordidam auantue labem,  e> fimomacamJu-
fiitioncm olent > euertant ^ ac ommno tollant. G)upd noero JJ>e-
ciat ad primi poji adeptam pojjejfionem anmfrucius, decerni-
mus exequendam ommno Conjhtutionem Pij V. not Ji bi fr ti¬
či us  , (fir dijlnbutiones inpia opera Jlatuto, aut oj  eter e confue-
tudine infumantur  j dimidium ad Canomcum> dimidium alte-
rum adipforum op er um executionem pertineat s fi njero inter
Canomcos dijlribuantur, aut aliter infumantur  j quhn in pios
nofus, tum decernimus dicdos frucius > ftj dijlnbutionesprimo
etiam anno poji adeptam po jjeffionem mtegros ad Canonicum
pertmere>(ejr eidem fine diminutione ajfignandos ejjes»

Ti en eficto rum etiam fimpkcium fub eodem teci o obtmendo-
rumprohibitionem mre commum latam omnibus Epifiopisfer-
uandam> (fir exequendam ommnoproponimus,&mtimamus.

F er en dum nullo padlo dicimus, (efi declaramus 3  not ad be¬
neficij fimpkcia noel liber a collatioms,njel tur is patronatus Sa-
ccrdotij ordinem>{fJ mimjlenum annexum habentiaprouehan
tur puen etiam impuberes, qui litteras 3  (efi penefie ipjos igno¬
rant, ne dum munus exequuntur beneficijs arine x um 3  aut exe-
quipoJfiunt: quem abufium corngere njolentes, declaramus il-
los,qui at at e m non babent, notfialtem infra anmm promoueri
ad ordmem tituli beneficialis pojfint , mbabiles ad huiufimodi
beneficia , qua Sacerdotij ordmem  > & mimjlenum annexum

babent:


habent: eledhonem merbiprafentationemfi, & inflitntionem
de huiufmodi p er fona nullam, (ddr trritam ejfe, aut etiam irri-
tandam, ffi annullandam declaramus .

tAc>rut m collatione beneficiorum Ecclefiafiicorum,qu<e mi¬
ni fienum habent, (efi aliquam muneris executionem, m pr m is
attenditur, ffi curatur, nat qui prouehitur, idoneusJit, it a m
beneficij s quibufcunque fimplicibus conferendis quamuis de tu¬
re patrcnatus accurate feruandum pracipimus ,& mandamus,
<~vt pr ms examinetur promouendus m ijs,qua a d beneficij onus
pertment, quam promoueatur: fifuent idoneus, njtfiat, quod
mre fen potejl, ac debet s aliterfaSlam collationem ex decreto
Concilij declaramus irntandam: ipfi  n vero collatores poenam
fibtiftocafit alids indiciam, (efi m Concdio T'ndentino rece¬
pt am, ffi mnouatam declmarefiudeant.

DE VITA, ET HONESTATE
Clericorum.

L ERI C 0 KV M naitam habitu, Jludijs, con-
uerfitione decet efi e mtegram s r vtquialijs ordme
pr a funt, etiam exemplo, fi laudabili mor um, (efi
fiudiorum infiitutione praluceant. fiuia mero hoc tpfumaclu
confiat, (fi habitu ,fingiUatim de natroquefiatuere aliquid de-
creuimus, nat etiam fuccejfione temporum, quod in st it ut um,
captummefuerit, expolitione ahquaperficere maleamus.

fnfigne Clerici tonfura efl, ac mefhs talar is: fiungiturin
clencalem militiam adfcitus efi, nor it d fe boe primum requiri,

r- / nat

rvt babitum, (tj tonfuram deferat . qui non detulerit ,fciatJe
penis mr isfubiaceres .

fum autem complures fnt 3  qui tonfuram habent, atquts
e ti.im ordines minores , quorum ahqtti in Ecclefafiicis minijte-
rižjS m babitu 3  (f tonfura aliquandofrmerunt; poftea refn-
cicntes retro  3  tanquam regno D El minus apti 3  clericalems
nuhtiam deferuerunt, (fr ad  <-vitam Lucalem , (f) communem
reuerfi funt: alijnecbabitum , nectonfuram njnquam gefla-
runt, nec m Ecclefa Clericorum inf it ut o , & more nuerfitt
funti fedlaicorurnhabitu , delationearmorum, totocorporis
cultu omma aliapotius , quam Clcncos fe ojlenderunt , neque
Clerici r vnquam comum bominum opinione babitifunt: njtn-
que<uero njitam fecularem degentes fiquando aliquo impin-
gunt , (fr iuflitia temporahspncceptopropter cnmen obieUum
in aliquam dijfcultatem trnduntur , tum ordinatioms htteras
oflendunt , (frfon Ecclefiafiicifubfdmm implorant: abufibus
occurrentes <~uari(s, zs* grauibus facn C oncilij Endentini de-
cretis inharentes faturmus, (pj declaramus indignos illos effe,
quos fon Ecclefiafiicifauorcomphciatur , quieiufdem fondi-
gmtatem > (tj obcdicntiam contempferunt. Nullusigiturfori
priuilegio ex decreto Concilijgaudeat, mf benefcium Ecclcfia-
fiicum habeat, aut clericalem babitum , (fr tonfuram deferens
ahcui Ecclefa: ex mandat o Epifcopnnferuiat; njelin Semma-
rio Clericorum 3  aut mahquafchola , ‘-uel<-vniuerfitate deli-
centia Epifcopi 3  quafin naia admaiores ordines fufcipiendos
<~uerfetur .

filisautem, qui benefcium Ecclefaflicum quodcunq-> etiam

quomo-

msm

3gg@


mm

quomodocunque Jim p le x pojfdent, nael Canomcatum 3  aut Ca-
pellaniam, fine etiam penfionem-vitra ducat o s fexagmta 3  ton-  53}
faram <~uerb 3  & habitum clencalems deferre contemnunt 3  ff
amantes lucrum, infgne <~uerb fua profef ioms ahhorrentes 3
C onfhtutiones Sixti fuinti datas 3  alterams qmnto Id us la-  ^
nuarij. M. D. LX X XVIII.  alteram pridie Calendas  ^
Februarij eodem anno intim andas intra menfem decernimus 3
ftp mandamus: futuris autem temponbus m Dicecefams Sy-
nodis eafdem promulgari pracipimus . irc*

Lateranenfis Concilij Janci ione gr auiffma decretum efl, njt  «4
qui benefiaa Ecclefaftica tam curata 3  qudm noncurataobti-
nent 3  mfipoji certum tempas horas Canonicas recitarint 3  fru-
clus benefciorum amittant 3  qui ex tune fabricis locorumpio- (fCj
rums, pu eleemofynis applicati fuerunt  * Jguod njt Clencis
Apertiusmnotefcat , fepius eifdem inculcandum decernimus ,
ac Jlatuimus Pij fhunti Conjlitutionem de haere ipfa latam
xij. Cal. Oclobris . M. D. L X XI. in Dicecefams Sjnodis
quotanms publicandam: qua amijfiones frucluum beneficia-
hum pro bor ar um omijfone quantajint 3  declarantur s md<Ls>
enim omnes colligent 3  qnod male perceptum e JI 3  quafuerit ra-
tione 3  (ejr cm rejhtuendums  * ,

PJon tamen exifliment 3  quiadSubdiaconatusordinem,&  ($4
fuperioresprouecli funt 3 pbcnepcio Ecclepajhco careant 3  horis  ^
Canomcis ex Breuiario Romano recitandis obftriclos non tjje ^  ^
ommno uerij intelligant , quemadmodum qui benepcium ba-  pp
bent EccleJiaJhcum , horas Canonicas non recitantes 3  ultra-3  ^
peccaii mor tališ reatum 3  amifponefrucluum p Idi un tur: ita->

illos

illos omittendo horas Canomcas mortaliter peccare 3  necJe prač-  pr)
textu beneficij non adepti excufare pojfe. Norint <~uerb ftcri  |p
ordims fufceptione 3 fe m fortem Domini 3  cm m humihtatefer-
uire debent, adfcriptos ejfe , <~vt d Jlta tpfus religiofa dedicatio-
ne , (ejr facns mimflerijs difcedere non r valeant 3  Jed obhgatos fh
itaejje, njt afcenderepojflnt 3  adfeculum defcendcre nonpoj-
fnt.  Jjiii munens fui partes neglexerit 3  & conama ahquo
modo pot er it 3  <~uel non recitare 3  <-vel ordinem recitandi non m-  «3
telhgere 3  p ceniš debitis etiam in foro exteriori , njltra peccati
r e at um, pleSlendum, fgflftM correclioms benejicio 3  (ef altorum
exemplo decernimus.

H) e Clencah habitu 3 fg) ton far a ne dubitari contingat 3 qua-
hs ejf? debeat 3  tonfaram,fea clericam edicimus eam ejfe 3  quam
pro maiorum 3  (fr minoram or din um grada mmorem 3  c> ma-
loremprafentipagina prafcripfmus, r vt <~velinfcrtptione cle-
nca infcriptum Jit cuique fua ordinatioms Jignum . Barba in-
compticnsformam 3  (fr longiorespilos afupenore labro dimif
fos 3  cguioris ojfcium mpediunt , ommno damnamus , (fr d cle-
ricali modeflia rejci mandamus. Hab it um -vero clericalems
in C mit at ib us 3 T erns 3  (tfl Oppidis dtcimus ejjeueflem talarem
coli o conjlriclarn cam palho fuperiore longo: collana camifla-
ram quocunquc modo crijjata 3 feu laSlucata damnamus 3  reij-
cimus,  dS 7 ^ perfoms clencalibus minime conuenire pronuncia -
m us . Colorem nigrum modeflia clericali aptum  3  conuemen-
temfl dtcimus: colores ahos quofunque, etiam m mamcis 3 (efl
fibuhs caligarum damnamus 3  & probibemus. pileos laneos 3
Jiuefericos opere cnjjato 3  ajel punclorum frequentiordine __2

quafl

quafi picios, feu cinguli u ar legati corona e x orna to s , adlat-
cos, fp non adclencos pertmere declaramus: volumen ue-
lorum circa pile um ex arte compofitum ut perfonas Ecclefia-
fticas non decet, it a minus qutdem decet dlas, qua m ter cpteros
loco, ep dignitate eminent .

Omnibus, fmmhs qmcunqueJint dignitate , officto , ac
beneficiopraditi, qmbus Diuinisin Choro mterejjendi munus
eji admncium fubpena fuffenfioms a Diuinis iuterdicimus,&
mbibemus $ ne in C bor um ad Diuinorum mterejjentiam afcen-
dant fine uefle coloris nigri ufque ad talos demijja, ep ad col-
lum conflnSia, (fr fuperpelliceo decenti: uefiem bretuorems
coloris non nign,aut collo non confiriSiam, quocunq■, pratextu
fumpt am,aC bor o , fr ab Ecclejia longius abejje uolumus  j ac
fub eifdempoems mbibemus, ne qmspileos cuiufcunq, materi<e,
ant forma: m Chorum deferat: Ji enim locis omnibus C lerus do¬
cent er ornatus ejje debet, multb fane magis in loco facro , & in
Choroi ubilaudes D E O perfoluuntur >grati<eaguntur,po-
flulationes funt ,efje debet, m quo uefhmentum mduenscandi
dum, ep ojficiiim Angelorum obiens ab omnibus abflmere, qua
uel mama funt,u elfeculana, uel d re ahena diligentijfime de¬
bet : atq-, idaffiduemeditari,ep contemplarianimopiedecebit.
pHod autem debeat m Choro eff  ? jilentinm,que mentis eleuatio,
qui cultus, attentio, fr deuotiofupenus titulo de diuinis offcm
aliquid decreuimus: reliquaper Reuerendiff. Patres in commu
ne Prouincia comodum meditanda, & copilanda propofuimus.

Ne autem quis dubitet,qupfithabitus itmerantium formas
ut qti£cunq-,fe ad loca Clerici contulerint,uite,&moru infi-

I gne

mm?*



mm

gne deferant s  ex ipfo uero clericalikabitu obfriSlos fe obli-
gatione modeflia, ff) temperantia cognofcant : fiatuimus ue-
Jlem clericalem itinerantium eam ejffqug faltem ufque ad ge¬
nu longitudine producia, genu Clenci'flantisoperiat ^ h oec au-
tem coloris nigri ejje debet }  (fr clericahter ad colhim formata:
habitum na ero deri calem declaramus eum ejje, qm uefle ud
talar i , ud bremore m itinere, ut paulo ant e dijfiofitum ejl ,
ac tonfira conflat . Si ex duobus alterum deft, habitum deri-
calem dimidUtum declaramus, ac dicimus, ut ConHitutiond
bus de habitu clericali deferendo dijjonentibus fatisfaSlums
mn (it: quod Epifcopi ammaduertere diligentijfime, (fr cura-
re debebunt, ut Ji minus. ediSla, ff) momta, ac praceptapro-
fuennt, p osna ingruant, ff) luuante: DEO projint .

oArma Clericorum funt lachrj>ma,(fr orationes, non enjes,
aut alterius forma, ud mat ena. ar ma .. Ver Ciuitates, lo-
ca, m qiubus habttant,fquis Clericorum extra itmerisfacien  -
di necejftatem infolenter ar m a cuiufunque genens detulent,
eum damnandum fiatuimus quartaparte frucluum fiorums
benefciorum, quam ex nune, prout ex tune , ff) e contra, Sa-
cnfiu Ecclefa, cui fuent titulo benefciali adfcriptus, appli Ca¬
mus Epifcopi proprij mandato exi<iendam, (fr inpradiEtum^>
ufum mfumendam: crefente coniumacia grauiora etiamre-
media decernimus adhibenda .. Contra Clencosnon benefcia-
tos carcere, banno,fufen fone, ud akter procedendum erit >
ut ahquando refpifcant, qm uderrore, uelimprobitatc-j

<Benfonarios fino momtos ejje molumus, eos ad ojficiums  gg
Beata MAR 1 AE Virginis quotidie recitandur/i_$ teneri h
praterpeccatum mortale , quod committunt, fiomferint, re-
fitutionis onere ob fin Elo s declaramus . at mero ne p ut en t Ec-
clefiafiicum panem, qui temporaliter inter mmiflros dijlnbui-  (tež
tur, ad luxum, ad mama JI udi a, a d menationes ejje conuerten-
dum s cum fitpatrmonum C H RI ST I , alimenta Sacer-
dot um, quinvere Sacerdotes,  £> mere Ecclefiafici funt, mini- ffi
(Ir or um (hpendium, mt in Ecclefa, m el extra D E O latides
perfoluant, (fr ipf D E O obediant.  8 «

lAicit Canon: Efau rVenator erat,qnoniampeccator er at;
quam njeroft modeftia clencah indignum, qui paulo anttLj
Breuiarium manibus traElabat, fr facra leElioms fludio in - žl
ten debat, e um puhlice Accipitrcm deferre, ff) fua m e o ftudia
profiten: quicp cum Angehs m EcclefagratiarumaEliones ,

(fr laudes D E O perfoluebat 3 eum inter canum latratus, (t)
multitudinem nj er fari, & mcomptis ob f rep ere njocibus, facri  JpR
Canones declarant 3 omnes merofacile mtelhgunt . Confeatti-  gfej
tur autem, mt pams, qui mi fr or um paupernm mnEiuifuJfce-  g®
ret, pams, wquam, de redditibus Ecclefaflicis colleflus, quod  £p
ef patrimonium C H RI S TI , ad befliarum cibum indi^ne  ^,-'3
transferatur: cuius criminis ratio diflnEle m die Domini red-
detur. fuodmt longe d Clencorum mita, (fr honeflate remo-
ueamus, omnibus Clencis cuiufcunqucconditionis, ft) gr a dus
Jint, menatoriumfludium interdicimus, (fr dijiricleprobibe-
mus, ac m eosgrauius perillorum Ordmanos procedendurmj>
jlatuimus 3 acjicontumaciafuerit obftmatior, (fr mbibitionis

I 1 molhoris

molhcrts ratio contemptui e (J e capent , gr umori etiam ammad-
1  uerfione profjiciendum mandamus .

De taberms 3  quod ad C lericorum modeftiam pertinet, (la-
turnus mila ratione tolerandum, ut extra itmeris neccjjita-
tem m tabern-as, dmertant. qma uero locis quibujdam uiget
confuetudo y  qiut, (i Clencorum JJecletur conditio }  corrupte/a,
g/ abufus dicendus e(l s ut Jiconuiuij amcis^ concmihuspa-
randi uoluntas ex honejla etiam cauja,uelhojjntium aduena-
rum repentmo aduentu incident, mn domi,Jedrn puhlico dmer
forioparetur conuiumm j (D eo conuemant }  0“ ibidem reficun
tur J lic et bojjutibus confluentibus diuerfonum totum pateat.
quod ommno Clericis cuiujcunque ordinis, (latus y  (D conditio-
nisJint in tota Troumcia hone[latis y &modeftu cauja mlnben-
dum pcenis etiampropojitis decermmus $ ac Eptfcopos Decreti
prajentis uigore , ut Ceno mlnbeant y  excitarnus .

t Alearum, (tj taxillorum ufum y  quotempus miferaiu-
cunditate tentur y  Clericis omnibus mbibemus: milit o UCTO
grauius y  Jinon modo lujerintipji , Jedaldjs ludendipotejlatem
jecerint parat o loco y  (e(r domejhco diuerticulo . Epijcoporum^s
mero uigilantia y  ftj prudentia ediclis, acpccmspropojitis op-
portunum erit remedium adbibendum , ut y  pejhs auertatur y
quamiferorumJacultatesJuaui morbo exbauriuntur , blajjhc-
mue3  (gr rerum dejjerationes ex.citantur y  cupiditatum mtem-
peratiorum , ftj fraudium obleciamenta aluntur y  denique ip-
Ja DE. I elementu ajjidue ojfenditur: qui tanto penculojior
morbus efl, quanto ardentius mterdum ammos Clencorum oc -
cupat: & Ecclejlajhcas opesperuadit

Conuma,


(Jo n iti uia  j (tj nimiam Laicorum familiaritatem multarum  l’f^
gaj ojfenfionum , fi? fcandalorum originem debent Clenci in quo- ffi

M cunque gradu confiltuti dechuare, acfugere $ boneflatem , qux

inter Clericos tutiusfernaturamare , contraria dihgentijfime  ^
uitare: memimjfe -na ero debent , non ahunde clericalis ordmis  pp
^ dignitatem graums'fttiffe ojfenfam , qmm d nimia Laicorumfa  ^41
mili ar it at e $ lili enim, nji bone [le de ijs,qu<e bonefli jfieciemprx
pel fi'f ertttit fintirefolent  j it a ji bone (lam illud,quod opintone com  ®

' pr ebenderunt ,a(fidua trabiatione non repenunt,paruipendere,
dr quos imperfectiores norunt, contemnere ommno folent.  h-|a

dMulierumfifiectarum contubernium, (ef familiaritatem
declinent, dr fugiant Clenci: de Epifcopis enim fas non efi fi-
fine ari: ne ~uelmahfufiitione laborent,ruelpericulofe m tra-
biatlone tabefcant:qmfordium,(%J mtemperantia.ftudio tmph-  (£9
citifuennt , it a corrigantur, ut njel momtis refpifant , <-vel
potna, intimatione,aut (fipertmacioresfuerint) etiam infiiciio-
ne difciplinam recognofiant ,<vt etiam ; fi de fi tret ur correciio  j
beneficiorumpnuationeplebiantur. JJuod --vero fuperms /la-  ps
tutum efi titulo de Refidentia Curatorum circa foeminas ad mi-
mficnum domefhcurn Clericorurn admittendas, dr approban-
pff das, boe diligenter feruetur.

fršj ffierieum, qm d feculo difcejfit in fortem Domini adfcitus ,

^ fecuh adbuc negocia appetere non decet . negociationes emm_s ,
jj^} m er c at ur as, altenx rei procurationes, alienorums tutelas,
aduocationes, (tj fideiujjiones cum feculanbus , (fi? de rt i_>

(lij! f ecl4, lari, (tj aha bumjmodi cum Clericorurn aaitas , fi?

5  Judih confentircs nemo ajfirmarit. dent igitur operams  44
J  .. Epifcopij

R2


Epifcopi, nat Clerum Ecclefiajhcis e x er cit at ionih us, ficrarum
litterarum(ludio 3 (tj charitatis openbus infiituant 3 (fifi adper-
fcCla mita bommper Chnfiianas  r virtutes adducant .

<±A d fjeciacula Comadiarum, fine a d bancos Circulatorum,
(tj bujfonum m p lat cts 3  qui a lij s exemplum ejje debent matu-
ntatis ,(tjprudentia 3  accedcre 3  (efi ajfifiere Clericos non dc-
cet: d chorearum (JpeSlatione item Člena abfimeant $ faltalto¬
nem oj  ero priuatam,  gr puhlicam  j quod ejl intemperatiffima
temeritatis genus  j nuli a ratione committant ,mfi ^rauiorts cor-
r e £hom s natrgam experin ajfettent. Perfonatum in ceder ta-
Clericumturpe 3 naanum 3  penculofum, non ferendum: non
enim ad bornim habitus clencalts depofitio  j fapijfime adma-
lum oj  el mchoandum, oj  el confiumandums. N c Cie fe Clerici
domi contineant 3  ni Ji dd charitatis Chrijhana officia fit exeun-
dum: milit um, aleatorum, infamium perfonarum conuerfa-
tionem declinent: compotationesfugiant,  gr omnia, qua Ec-
clejiajhcam perfonam minus decent, (jfacrorum C anonur/Ls
Ji at ut is interdicia funt Clericis 3  a fe putent ahena: qua njero
ad omnern charitatis 3  (gr pietatis exercitationempertinent 3  ea
ampleciantur 3  (tj nimquam dimittant.

flencalis mihtia propagines aptan, (tj m fut ur a quafifo-
bohs fipem ahfuadetpietas 3  Cbriftianaprudentia ratio. ac 3
natrite fiat 3  gr Js ob fr nat is 3  quaobfiruatione dignifiimu-i
funt, de ordinatmubus Clencorum fummatim quadam Jlatui-
muss ahaetiam DEO fauenteadditun 3 natexhisquafifun-
damentis maiora ahquando excitemus .

GJui ad ordinesgradatim minores 3  & matorespromouendi

funt, qu<cdam babere 3  quibufdam car ere debent: acnatdih-
genter profaiciendum ,nat qu<e ad ordines ■ ftfcipiendosexer-
cendos attment , ne defderentur $ it a animaduertendum dih-
(jj&j gentijfme 3  nat qu£ afcenftm, (frpromotionem impidiunt 3  di-
^ f)iciantur,f ab Ecclefa excludantur 3 atque itd Decretis Con-
^ cilij Tridentm mharentes (datumu s nrt prim d fanfara non
imtientur , qm Sacramentum Confirmationis nonfufcepermt 3
||| (tj fidei rudimenta edocii non fuerint, quiq 3  legere. 3  <&fcnbe-
re nefunt j (fr de quibus probabilis comebtura non [it, eos
P iH non Jecularis tudicij fugiendi fraude 3  fed nat D E O fidelems
c ult um praflent, hoc naiUegenus elegij 'e_j>  .

Ad minores ordinespromouendi bonum d Varocho 3 ftJ Ma-
g l fi ro fchoU 3 . m qua educantur, tefimonmm habeant , zsr ftl-
V&j tem latmam linguam intelhgant, m qmbusferuanda interflitut
decernimus 5  nfahud Epifcopo expedire <-uidebitur :■ ac 3  nat
£p mterflitiorum ratio naidetur eaejfe 3  nat minorum or dimim.
^ funEiiones Apofolorum temponbus in Ecclefa laudabihter re-
^ cepta, &plunbus m locis aliqmndm mtermifa 3  in naftni re-
docentur, itd Epifcoporum folertid curandum decernimus, nat
minorum ordinum nnnifleria redituantur : fiet autem fatis
commode 3 f, quos Epifcopus ordinarit 3 eos ad mimfleria Eccle-
fdrum Catbedralmm, (fr Collegidtarum deflmdnt: ijs na ero
compctenti namero mf rudi s, per Ecclefas Parocbiales C len -
^ cos eofdem difofuent, (tj in illis ad eadem mimfena obeunda
defm ar it.

afcenftm inter minores non admittantur 3  qui priorum
(§3 mimfeno 3  mor um 3  (fr fiudiorum tefimamo non commenden-


t.ur

tur: hoc autem ipfum tejiimomum (f P ar o cinam Clencus 3 (dr
Magiftrum fchola mutant) recipiatur faltem aParocho 3  ftj
Magifiro 3  in curns na d difciphna > nael Parocbia fex men fes
ant e ordmationemfuerit.

Ghii adfngulos maiores ordincs erunt afj'umendi 3 per men-
fem  j aut alias 3  nat Edi do Epif opali prafhtuetur 3  anje ordi-
nationem Epifcopum adeant, qm Vicano generali , aut Vi-
carijs foraneis locorum 3  fuc Archidiaconis 3  aut cm magis cx-
pedire uidebitur 3  committat , nat nominibus 3  (gr defderio
eorum 3  qmprcmouen naolent 3  puhlice in Ecclefapropofitts 3  de
ipforum ordinandorum natalibus 3  at at e, monbus 3  & naita^>
dfide dtgnis diligenter wquirant 3  & htteras teftimoniales tp-
ftm inquiftionemfcciam continentes ad Epifcopum quampn-
mum tranfmittant .

Qm adfaerum Subdiaconatus ordinem funt proucch, f per
annum faltem in eo na e rja ti non fnt,  ad altioremgradom non
permittantur afcendere, mfi aliud Epifcopo naideatur, qui r vcl
necejftati }  nad natilitatipuhlica conjultum debet naelle 3  non
cupiditati 3  aut commentitijsprmatorum caufis fatisfadums.
fub autem propius Subdiacom ad faera accedunt 3  eb magis
decet 3  nat diebusfaltem Dommicts 3  ac folemmbus 3  cum Altan
mimflrauermt m Ecclesijs 3  quibus adfcnpti Juerint 3  faerams
commumonempercipiant .

EDuo pracipue m ordinatione Subdiaconi exquirenda 3  quo-
rumprimum 3 nattalesadfcifcantur 3  quijjaerent D EO auclo-
re fe continerepoJfe 3  cum (it impuritas nael ab hocgradu arcen -
da 3 naelin hoc ipfo diligentijfime comprimenda. Secundum 3 nat

nullus


HI

feAjcSSs. I

nulltts admittatur 3  quirecitarehoras Canonicas ex Breuiario
Romano nefcient: qui , firehqua nouerit omnia, wnum hoc
ignorant , repellendus erit .

Efon  decet eos, qui dimno miniflerio adfcriptifunt, c tim or-
dinis dedecore mendicare, ant minus honeflam queflus ratto-
nem exercere, <nt nnUlum decentem habeant. Idcirco facri
Conctlij Tridentim Decreto inharentesjiatuimus, accurate ob-
feruandum, <-vt nemo ad or danem Subdiaconatus admittatur »
mfilegitime conjiet,eum Ecclefiafiicum benefcium, quod fibi
ad njiEtum honejie fujfciat, pactfic e poffidere. ad titulumpa-
trimonij, njelpenfioms non ordinentur, nifilli3quos Epif opus
mdicauent affumendos pro necefftate, aut commoditate Ecde-
fiarum . attente naero perjjnciat,an patrimomumfu penfo ab
eifdem <zierepoJfdeatur 3  ac taliafint, nat adnAtamfufientan-
dam idonea fnt.  qiue demceps; doneč Ecclefiafiicum benefi-
cmm,quodfujfciat ad njicinm, obtmitennt $ fne licentia Epi-
fcopi ahenan, aut extingui3 <zicl remitti nuliatenuspoffnt .

S p ifcopusfamiliarem fuum non fib datum , fiper triennium
commoratus fecumfuent, or dinar e ex Concilio T ndentmo rlon
pote/l 3 mfiei benefcium quacunquefraude cejfanteftatim res
ipfa conferat.

(Jerico s ahenos cum legitimis dimifforijs recipere s ffuerint
impeditiiUorum Epifcopi , {tj exammatos dimi fr in t  j lauda-
bile 3 ( 3 j honeflum: hoc tamen monemus  5  ad Epifcopos reci-
pientes ad fuam ordmationem fibditos alienos non pertine-
re <~uel fiper interEUtijs ex caufi non feruandis cognofceres 3
aut decernere j nad ntulos 3  ad quos ordmantur, qm fuermt

K d propno

a pr opno Epifcopo,Jengenerali ems Vicario approbati , aut re-
probati, mdicare; bac enim ad Epifcopum dimittentem per-
tinent.

Jhtipie, (ejrfideliter in miniferijs anteachsJe gejft°rint 3  ftj)
adpresbyteratus ordinem afumuntur , bonum babeanttefli-
monium s & bi fnt, qui non modo in Diaconatu ad minus an-
num mtcgrum 3  mjiob 6‘cclefa notihtatem , (fr necejjitater/is
almd Epifcopo nj ide at ur 3  mmijlrauerint 3  Jed etiam adpnpis-
lum docendum ea , qua fcire omnibus ad falutem neceJJana _ j >
funt 3  ac admmtfranda facramenta dihgentiexamine prače-
dente idonei comprobentur: atque itapietate 3  gr cafis mon-
bus conjjncui , nat prači ar urn bonorum operum exemptum > ftj
njita monita ab eispoffnt expeclari  „

DE SEMINARIO

Clericorum..

E MIN A RIO R.F'M  infitutionem , confenia-
tioncm y  ftjpromotiomm in Ecclefa D El jumme
frucluofam 3  quo clericahs mihtta propagatur or do 3
ff)' progrejjio, tantopere neceJJ ariam 3  nat fare Ecclefaftica-i
d fcip linaJine illorumfubfdio, (ejr admmiculo. njix pojfit; m
Promncia Aqiitleienfs Cmitattbus audtmmus 3  ft) mcredibili
ammi lucunditate etiam noidimus: dolnimus autem Metropo-
litanam Ecclefamnofram proptermaximas dijfcultates ba-
clenus Scminano caruijje 3  quo tamen modo latamur nune it a
carere, nat baberepene dicipojft , it a enim comparata, ac pene


infiituta funt, qua ad ipfius corpus informandum, ftfi inflrucn-
dum pnma,(fr necefiaria funt , <~ut p ar um defit,quo afluperfi-
ci aliquando tandem, (jr brem qmdem temponsfiatio maleat.

Mjdi Epifopi Seminarium nondum habent, <& mhd hacie-
mspararunt, <~ut aliquando haberent , monemus illos, quam-
primurn cogitent de Seminario in fua Dioecefierigendo, (ef fex
menfumJj?atio nobis, quid boe degenere cogitannt, pararmt,
effecennt, ommnofigmficent. Si enim uel pr op ter Dioecefi
paupertatem, melangufiiam erigere Seminariumpropriums
non naaleant,erit,quod cogitent,quapojfnt rat:one,f non lon-
ge d Semina.no Aquileienfi abfnt, dimidiam Decimam fiue
Dicecefs m illud conferre, mt m idem Clencipro quantitate_j>
Decima, fr fua Dioecefs commodo,fr) necefiitate mferantur,
(fr cum  reliqms Clericis, qmfuennt ex Dioecefi Aquileienfi ,
alantur, fr doceantur.

fuodfiphtres fint Epificopi, qui Seminarij erigendi difficul-
tatem patiantur , acfitin caufipaupertas Ecclefiarum, decer-
mmus ex plurium Epifcoporum collatione deber e comtnuncj
Seminarium quamprmum engi, fr confici, <-ut quod finguli
nonpojfunt, mniuerfi faciant s  quod maleat ad fingulorum-j>
mtilitatem aliquando deriuan: m quo habendam rationemx>
decernimusfrucluum, (fr Decima attribuendafingulorums
Epifcoporum Clericis, ftfi numeri Clencorum, nepragrauetur
Seminarium, fed partitione quadam lufia onens, ffj hono-
ns fufientetur. Smegligentcs, (quod opmannon debemus)
fuennt, fr necefiario operi erigendo defuerint ± erunt par-
tes no fine <~vrgere, (fj qua d fitera T ridentma Sj/nodo fancle,

K z piefi


pief, inflituta de ho c gen er efuerunt }  ommno exequi 3  (fr a c tu
perficerts.

Locus SemtnarijJiapud Ecclefam Cathedralem fieri poJft 3
non alibi optandum, rut fiat , quo enim propius abfimt C len ci ,
ebfacilius, (fr minore tempons diffendio m Ecclefam fecon-
ferunt s nec diuavatione(fatian, n ec longmquitatis jjatio Jih  ■
diorur/Ls 3  ac difciphna laSluramftcere coguntur . Ghtodflo-
chs apud Ecclefiam non p at e at, ad Epifcopum pertmebit, lo-
cim i done um eligere j (fr in e o Semmarij do m um aptarc^ y  (tj
erigeres.

Duo funt in Seminario Clericorum perpetua exercitatione
retinenda , nat C lena difcant , ft) mimjlrent. Ex ijs, qu& ad-
dfcere debent y  item duo proponuntur y  alterum adpietatis , re-
hgionis y  (tj deuotionis documenta y  quod efl omnium rerums
certijfmumfundamentum; pertinet, nut Cbriftianafidei ru-
^5 dimenta mprimis mter fe mmores addijcant, (djr recitent: qui
prouečtiores funt, doceant, (tj exerceant: quodfnguhs Domi-
Nra mcis j (tj fehis diebus curandum>(frfaciendum ommno pncci-
IR pimus. C urabunt item Epifcopi, rutfngulis diebus J de m Cle-
nci MtfjeJacrificio interJint,CrfaltemJinguhs menjibus confi-
teantur peccata, (fr iuxta Confejjoris ludiciumfumant Corpus
Domini nofiri IESV  C H Rl ST I.  Alterum pertinet ad
pP Jludia: Grammatices autem,cantus,computt Ecclefaflici,alia~
i! rumlp bonarum artium fcientiam aadifcant. Item cumpnmu
cap er e ammo>& intelhgentia poffntfacram fcnpturamjibros
^ Ecclefajhcos,bom'ihasfanfforum>atq ; faeramentorum truden
dorum 3 tnaxime que ad confejfiones aučUendas nuidebuntur op~

por tuna ,

m

partiina,t£j rit mm,ac car mornar umformas . Fars alt er a mi-
mfieria r eficit , qua ab vjs 3  qui m Seminarijs degunt 3  Clencis
dihgenter obeunda. S ant autcm, ona oj  el rmnorum, <~uel ma-
torum etiam ordmum executionem refiaunt.aat res uidebitur
poftulare 3 &prffeShs carirnoniamm fnguhs 3 aut r vmuerfis m
Ecclefa prajlnpferit. Hac antem nat fant ab illis expedite 3
tt) aptc 3  infhtutioue, ac exercitatione diligenti curandum erit 3
quod prafeciorum , (djr magifrorum folertia ejfecerit .

Huiufmodi -ven) mimjieriafefiis diebus , ac Dommicis tam
in Ecclejia C athe dr alt 3 qudm in alijsprafare debebunt; <ut co-
ram Epijcopo 3 quifuermtmflruchores feruiant 3  quitardiores 3
alibi: quod <~vt accommodateferi ahquando njaleat, m primis
cuptmus }  Scminannm apudahquam Ecclefiam conJlrm 3 m qua
Domintas diebus ,acfcfhs bor as Canomcas pjallere, ac Diuims
inferuire Seminar Jpuen r ualeant: hac enim exercitationefa -
cihus adritmm 3  (df c ar mornar um cogmtionem peruenermt.
Vtautemm difciphna Ecclefajlica commodius mfhtuantur 3
tonfura ftatim, atque habitu clericali r vtantur.

'Erafecii , Magifn , mmiflrij ad mferuiendum Semina-
rio , ffj domefica mimfteria 3  etiam mfenora obeunda 3  adjci-
fiantur probatcervita, ftdfcciata pietatis bomines 3  qmnon
modo -voluntate 3  (frJludio m m conferuationem 3  ftj mere-
mentumpropendeant 3 Jed idonei adproumciam fiLn impoftam
tudicentur 3  m quo Jit EpiJcoporum puccipua r vigtlantia 3  (fr
dili^ensJulicitudo.

ZJt autem minore im p en j} (boliš Seminar ti prouideatur 3
ad Epifcopi m anus feciat, S cholafertas obtmentes 3  (tj ahos  >

qmbus

quibus ejl leciionis , uel do Str mec munus annexum  , ad docen-
dum m ipfis fcholis infhtuendos perfe ipfos 3  ftdonei fuennt ,
alioqmn peridoneos fubjhtutos ab efdem Scholajiicis ehgen-
dos , (f) ab Ordinarijs approbandos etiam per fubtra&ionems
jrucimrn cogant } & compellant: Ghiod fi Epifcopi tudicio digni
non fuerint, alium, qui dtgnus ft , nominent omm appellatione
remota: quodfneglexerint,Epifopus ipfe deputet: Docebunt
autempradiSii 3 quee uidebuntur Epifcopo expedirc_s . Memi-
nermt autem Epijcopi > Concilium Tndentinum fatuijje , ut
ojfcia 3  uel dignitates ilhe 3  qu£ Scholajleru dicuntur 3  non mji
Docionbus, Magifns ,aut licentiatis infacrapagina > aut
itire Canomco , & ahasperfonis idoneis 3  (fr quiperfe ipfos id
munus explere pojfint 3  conferantur 3  (fr aliter fabia promfo
nullaft 3  ftf inualida. ideofiddecretum diligenterobferuan
Epifcopi curent .

iAt uero ad Seminarij fabricam inflituendam ■> (f- merce-
demprceceptoribus, <Cr mimjlris fluendam 3  ft~) adalendar/Ls
iuuentutem , (d/ ada/iosfumptus cum certi redditusfnt necef
farij ultra e a, qu£ adinjhtuendos , (fr alendos puerosfunt m
aliqmbus Ecclesijs, (fj locis deflmata  j qu.£ eo ipfo Semmano
ex Conciho Tridentmo applicata cenfenda funt : debent ab
Epifcopo cum confho eligendorum ad ipfius Conciltjpr aferi-
ptum eXfruShbus mtegris menfe Epfcopahs, (tj ahorum quo-
rumcunque benefciorum 3  qua funt ab ipfomet Concilio Tri-
dentino fgillatim exprejja , (fr nominata ,portiones 3  aut par-
tes ahqux detrahi 3  quibus tota Semmarij impenfa fulciatur 3
(t) fifimeatur.

Vt

*ZJt atitem aliquando tandem beneficia portionibus pradi-
Ehs detrahendis leuentur, ac liber entur  3  fit Eptfcopaiis chari-
tatis, ft) fohcitudmis munus , beneficia aliqnot fmphcia , cu-
itifcunque quahtatis > ac dignitatisfuerint , ueletiam pr a fil¬
moma  , r velpr£fiimoniales portiones nuncupatas ante uaca-
tionem fnecultus diu>ini 3 (ffr id a obtinentiurn prpmdicio decon-
Jilio duorum de Capitulo  > acitem duorum de Clero, Seminano
applicare , (ef~ incorporare 3  etiam Ji beneficia jint referuatiis 3
njel affečia . Succedenteuero cafii, quo per union e s effeftum
fuum fortientes , r vel aliter Seminanum ipfum m totum, na el
inpartemdotatumreperiatur 3  tuncportionemex fin guliš be¬
neficij s , <-utfupra  > detraciam 3  ptj mcorporatam decermmus
ab Epifcopo, prout res exegerit 3  m totum, r velpro part e remit-
tendams .

De Reuerendiffimorum Coepifcoporumpietate, ac dihgen-
tia hoc nobispolhcemur 3  nunquam fore , utportionem de men -
fa Epifcopali detrabendam, ft) Seminano applicandam folue-
rerecufent 3  fed ipficateris exemplo praeant Seminarij erigen-
di , (gr prouehendi 3  (tf fimm pracipue munus hac ipfa de res
prompte exequendi 3  cum facro Tridentino Concilio cautum fit,
r~ut detreclantes cornpiantur, & compellantur.

Totum mero Seminarij opus 3  ut bene dingatur 3  debet cer-
torum homimm diluientia opletate, prudentia y  ac fde fufme¬
ri. Ehgant iptur Epifcopi finguh dtios ex Canonicis feniori-
bus 3 &grauioribus, prout S p ir it us fin £ius fefgejjeril 3  quo-
rum confilio ad Semmariumgubernandum>  g/ prouehendum 3
qu£fuerint opportuna 3  {tj neceffaria conflituent 3 (df exequen-

da


damandabunt: difcolosincorrigibiles, malorum morums
feminatores acriter punient, eos etia 3 fi opusfuerit 3 expeUendo .

J de m Epifcopi cum confilio duonim de Capitulo 3 quorum al-
ter ab F.pifiopo, alt er abipfo Capitulo eligatur: itemf duorum
de Clero C mit at is $ quorum quidem alt er ius eleSlio fimihterad
Epifcopum s alterms adderumpertineat , portiones de menfa
Epifcopah, ac exfruchbus aliorum beneficiorum quorumcun-
que m Conciho Tridentinopro contnbuttone adSeminanums
mflituendum 3  ftfi conferuandum exprejjorum detrahent 3  ftj
Seminar 10 applicabunt 3  ut opus 3  cuifuflinendo necefiaria efl
non mediocns impenfa 3 ac pr at er ea plunmarum rerum circum -
jfečla prouifio 3  Epifiopah feduhtate, (tj adfcitarum perfona-
rum adiumento egregie pro D E I gloria mumatur 3  fiu-
fhneatur .

J Jnprimis uero Ji qua haElenus beneficia, uel quia proxi-
mo tempore inflituta, uel p er incuriam (non cmm putamus per
mdufiriam) omiffa decirnali taxa 3  comprabenfa nonfuerunt 3
tila curcnt Epifcopi eadem, qua reliqua beneficia 3 dimenfiontLj
carpi, (fr pari decimationis lege limit ari, & 1  concludi .

fuafupraficripta omma 3  & fingula pro regionis more, (t)
pro Ecclefiarum, (fr beneficiorum qualitate 3  etiam fi opusfue-
nt 3  moderando, & augendo Epifcopi adfelicem Semmarij
profečlum neceffaria 3  ftj opportuna decernere , acpromdercj>
poterunt.

Leue efl-, quodpuerili at ati infitum efl 3  ut uel minimo ne-
gocio deleatur, (fr extmguatur; idcirco fummopere laboran-
dum  j ut quipuen m Seminar d dijciplma educantur 3  (fr pie-

tatis

tatisfiudio, <tc modefiue lege adfirichfunt, ab ea non difice-
dant, quandm confirmatiores fuerint: quod ammaducrten-
tes Epifiopi acttte profiicient, nepuerfi dum in mfiituta Se-
rmnarij educationc mnuunt j petmittantur a difaplina difice-
dere , O* Ubere diuagan fine Magifiro , cufiode, (dfireliquo-
rum puerorum commum naichi, fr) exercitatione, nat ali-
cubi fachm efl . hab e ant poji fiudia , (efi obedientiam recrea-
tioncs hberiores tet ati conuementes, pr) proj ejfiom: ad laxtora
ne dimittantur .

De Setmnarijs, nabi Diaecefes tenuitate laborant , Triden-
tino Concilto [lat ut um efl, nat adplurium Pralatorum commo-
ditatem  > (d) plurium contributione commme altauod Semina-
num confiituatur. Cums Decreti aucioritatemJequentes, [la-
tmmus m tota Iflriapro ilhus Regioms Epificopis unicttm, ac il-
lud qmdem commune Seminanum injlitui pro commum Re¬
gioms commodo ad C len propagationem ,ft) Ecclefiajhca di-
[ciplma reflitutionems.

DE VISIEATIONE.

AXIM  A gubernij Ecclefiafiicipars,(efi ratio nai-
<xct, nat Epifiopus Ecclefias, loca, & populos naifi-
\ando perlufiret,  6^ qute accejju,fide dignorum te-
fimomojpfii mjpeciione cognouerit emendandacorrigenda,
pp lila corrigatžge? emendet: idcircofiacra Tridentma Sjvnodo cau
jjj&l tum efl m omnibus, qua ad naifitationem, ac mor um correcho-
teH nemfiubditorum fiečlant s  nat Epifiopi, quo aptius, qiiems
^ L regunt s '


regunt  5 populim in ojjzcio , obedientia contineant }  ius,  (gr
potejlatem h ah e ant 3  etiam tanquam Sediš Apoftolicee delegati
eaordmandt 3  moderandi,  (gr exequendi mxta Canonur/ut>
fanciiones , quailhs ex prudentia fua pr o fubditorum emenda-
tione, acDiceceJisfu^utilitateneceJfaria uidebuntur. Nec
mlns, ubi de uljitationej, ac mor um correbiione agitur 3 ex-
emptio , aut milla tnhibitio , appellatio, Jeu querela , etiam ad
Sedem ApoJlolicam-j>interpoJita, cxeqnutionem eorum, qu<e
mandata > decreta , autiudicatafuennt 3  quoquo modo impe-
diat 3  autfujjendat  *

f Debent autem EpifcopiJuam Diecejim perfe ipJos,autJik-
gitime impediti fuerint';per fuum V ic ar mm generalom >aut ui-
Jitatorem 3 Jiquotanms totamproptereius latitudinem uifitare
non poterunt,filtem maiorem eiuspartem uijitare ± it a tamen 3
ut biennio perJe, ueluijitatores fuos uijitatio comp/eatur.

Sit autem uifitatioms fcopus r oiJitantibuspropojims, ut
fanam, orthodoxamJ, docirinam expuljis harefibus mducant  ;
bonos moreš tueantur , prauos corngant s  populum cohortatio-
ntbus, ptj admomtionihusadreligtonem_j >, pacem, innocen-
tiamjaccendant: in quo ad paternam Epijcoporum chanta-
tem , Chnjhanumcg, zelumpertinebit; omnes amplexari  3  ut
m odeji o etiam contenti equitatu y  aefamulatu quam celernme,
debita tamen cum dihgentia, njijitationem abjoluant 3  omma
exquirant y caute bauriant 3  nonfacile admittant,aut probent:
it a tamen qua ajferuntur 3  recipiant, utnec Jidem habeant,
neejtdem denegent: duceuero C bnjhana prudentia probent 3
quxuera 3  qna reci a , ac Jincera Jimt: qute commentitia ■> ca~

lumnijsep

Itmnifštp infetAa, aut dolo, dif/tciant s  <~vt, quifemel detulit,
noniterum , <yt deferat,(J>e commodt -vila ducatur.

fum a d njijitationem e'/redi Epifcopus animum induxerit,
par amper fe ipflm ctšigat, a c meditetur profeSiioms fu<e cau-
fam: Ji enim cogitatione perjflexerit,fe dhoram r vitam,moreš,
afiiones exammandas fufcipere, nat corngat, emcndet, refli-
tuat • certe ipfe fttis tntelliget, d d-omo, (efl- farnih a fua njifita-
tionern infhtuendam , cuius exemplo nael tacitus praidicabit
reliquis Cbnflianas nairtutes $ nat 3 fl domam, &familiar/LJ)
non bene compojitam , otio, (dir leuitate diffluentempro negli-
gentia alijs prabuentrvidendam' s frufiumnamuerfle naijita-
tioms perdident. quodhcet na ide at ur flmphci qaodam fermo-
nis contextupropofltum, ad duo tamen, qua mdxima Jani in
bocgenere, pertinebunt . Vnmum efl , <~ut ta lcm fe forma nai-
tce, famulatus, ZT farnih <e modefha Epifcopusprabeat,qualem
habere populus exemplaris admiUtndum propoftiloco pojft:
alt eram pertinet adipftm naifltationem . qaidcmm ji Epifco¬
pus cafhtatem, modejham, pteiafem., o mm s Cbnflianas na ir-
tat e s mdicat, pradicet, inculcet s m do mo uitia naigeant, p e-
talantia, lajciuia, tementas ? quodJiJuos correxent, ac bencs'
compofaerit, omnesm D El opereadiutoresbabebit.

<tAequum efl, nat naifitatio, cuiusnais efl ad ordmem reflt-
tuendum mflituta,certam quandam metbodum babeat,ac, nat-
fcripfit Pft/mooraphus: Jicut nanguentum in capite, quod de-
fcendit m barbam Aaron, & in oram naejhmenti eius: a capi-
te incipidt,0* m membra confiituta quadam normaprogredia-
tur j acdiffluat.

L z

Vifitationis

_

S Wl ZJijitationis or do [it, njt,cum fieripotefprimb Ciuitas njt-

© (itetur, deinde Dime [is: m Cmtate njero E cc leji a C at kodra¬
li lis, tum Colleviatd, deinceps Parocbiales omnes: ac, not a m ci¬
tre pendcnt reliqita Ecclejiceforma, imitatwne, ritu $ itaratio
fiadet, not Clerus r uninerfus, qut njiftatione Ciuitatis com-
^ prabendttur, enocetur, & affiflat, ac rationem addifcat refor-
jp* mat ioni s. pcrfecla Ciuitatis njiftatione m Oppida, caflra, pa-
Kv go slutila s exeundnm . item beneficia Ecclefiajhca curata,que
C athedrahbus ,C olleciatis feu alb s Ecclesijs, no el Monajlerijs,
beneficij s fen Collegijs,aut pijs locis quibufcunq-,perpetuo nom-
ta,Dr annexa reperiuntur  ,• fnguhs anms n/ifitentur>&Jolici-

g8 teprouideatur, notper idoneos Vicarios etum perpetuos  j nf
pro bono Ecclefarum regimme ahter expedire noidebitur-, cmn
congrua fruElmm affivnatione fuper c er ta re ajfignanda, depu¬
tat o s, fen deputandos anunarum cura laudabihtcr exerceatur.
/g fjftem ad Epfcopospertinet,Ecclefas quajctmqs quomo,doli-

bet exeptasaucioritdte Apojiolicafngnhs anms uiftare,{f op
portums turis remedijs prouiderej not, qua reparatione indiget,
reparentiir čara animarumf qita ilhs immmeat^alijsf de-

£9 bitisobfequijs minimefraudentur appellatiombus, priuilegijs,
sfjj conjuetudimbus etiamab immemorabili tempore prafcnptis,
uidicum deputatiombuslUorurn inbibitiombus no n obflanti-
pp bus: qua omma Concilij Tndentim Decreto exploJa fuerunt .
(":J Frater ea capellas quafcunq -,, (ef ad dininnm cul tum dedicata
Oratona, m qmbns Mijfa facrum celebratur: item hof it aha,
ft) pialocanoiftare Epifopi nonomittant ■, (djr.m ijsemen-
ras danda, ftf refhtuenda rejhtuant, (efr emendeut .

I Jžhtia

tigma in Dicecefiquxcunque ad D El cultum jfeciant, ab
Ordinanocuran  j atque ijs,qux opor tet, prouiden aquum ejl :
idctrco ftcra Tridentma Synodo jlatutum efl,?vt Epifcopi com
mendata Monaftena, etiam AbbatiasiPnoratus, & Prapofi-
turas nuncupatas }  in quibus non r viget rega Ur is obferuan.ua s
nec non beneficia tam curata,quam no curatafeculana, & re¬
gal ari a qualitercunq i  comendata, etia exempta, etiam tanqua
Hpj Sediš Apofloliae delegati anrns fingults nnftent j curentfcon-

S gruentibus remedijs,etid p erfequejlrationernfruciuujsut,qu<c
renouatione mdigent,aut refaurattone, reficiantur i  & c ur a ani
^ maru,fiqua illis, <~uel eorurn annexisimmmeat; aliaf de bit a
obfeqma recie exerceantur. quodfiin eisregularts njigeret ob-
feruantia,prouideant Epifcopipaterms admomtiombus^t eo-
šp rum Regulamim fuperiores iuxta eorum regularia inštituta .-j
£$) debitam njiuendi rationem obferuent,&obferuarifaciant, &
|p fibi fibdat o s m officio con(weant,ac moderen! ur: quodf admo-
jp^j nm intrafexmenfes non nuiftauerint , atel correxermt , tune
Epifcopi etiam njt Sediš ApofloliCtZ delegati eas njiftent, ff
corrigant ,prout ipffuperioresfacerepoffent, ac deberent.

zAc ne Ecclesijs fecnlaribus, qu<znnlhus Dioecefsappellan-
turfeejfet ea,quxmterdum defideratur>prouifio,&fubfdid;
ftcra nem Tridentma Sjnodo jiatutumfuit $ id, quod Epifco-
^ pifohcite p erfe er e curabunt, ait ipfi, auorum C athedralis Ec~
^5) clefia proxmnor effiidconjlet, tanquam Sediš Apofiouca de-
ičp legati difias Ecclefias, qup in nulhus DicecCfejf ? dicuntur,nj\-
ftare non omittant: aut ille Epifcopus, quemfempl in Concilio
Prouinciah Prxlatus loči ilhus elegerit .

oAc

oAcne qmfquam Clericus cmufuis altenus priuilegij pra-
textucenfeatur tutusquo minus mxta Canonicas fanchones
mifitari, punin,(fr corngipojfit 3 eodemfacyo Conciho Xriden-
tino Epifcopis, qutw fuis Ecclefiis refedennt 3 tributum efl, nat
quahtercunque exemptos, qui altasfua lurifdichom jubejfent ,
de illorum excejfibus 3  crimintbus,(&X dehciis quoties 3 ff quan-  ijjfl
do opusfuent , etiam extra naifitationem tanquam adhocSe-  '

dis Apojlolica delegati corngendi, (fr cajhgandi facultatem_s
hab c ant.  ^ .

G)uod 'vero m munere paforah exequendo Vatres 3 qui Tri-  j* p
dentino Conciho interfuerunt 3  Epifcopis pr afcnpfrunt 3  rut
ahqmd propoftum baberent 3  quodintuerentur 3  fr feqtitin
ref ormandis moribus pofjent $ hocnos in memonam reuocare
pr a fen ti confitutione decreuimus 3  nat ocuhs illorum obuerfe-
tur, ft) omnino h ar e at. Memmerint ergo Epifoph qui fubie-
Slos regere, & in <~uita 3  ac morum bone [late contmere <-uolunt 3  {pl
fepaflores , non pcrcujjores ejje 3 atqueita praejje fbditis opor-  N«*
ter e, rut non eis dommenturfed lilo s tanquamflios, (fr jr a-
tres dihgant, elaborentf 3  rut hortando, (f monendo ab ilhct-
tis deterreant 3  ne , nabi deliquerint , debitis cospoems coercere
cogantur: quos tamen fi quidpropter humanam fragihtatem
peccare contigerit 3  illa Apofoh eji ab eis obferuandapraceptio , ^
nat illos arguant 3  obfecrent, merepent m omm bonitate , (frpa -
tientia: cum fepeplus erga corngendos agat beneuoleutui ,
quam aucioritas s plus exhortatio , quc)m comminatio } plus
cbaritas 3  qudm pot efas. fin autem ob delitti 'granit at eni natr¬
ga opusfuent 3  lune cum manjuetudine ngor 3  cum mijcricordia

tudicium,


iudicium, cum lemtate fieueritas adhibenda efi, ut fine aten¬
tate dijctp Ima populiš fialutaris, ac necejfiana con (črnet ur $ ff)
quicorrech fuermt, emendentur $ ant 3  firefipificere noluerint 3
cateri fidubri m eos ammadtterfioms exemplo d uitijs deter-
reantur 3 cumfit ddigentis , (efi pijfimdpafioris officmm mor-
bis oimm lema primum adhiberefomenta ._j ; poji, ubi morbi  ||$
gr mit as it a pofhtlet 3  a d acriora, (efi gr umor a remedia defcen-  (čp
dere: (in antem nec ea qmdemproficiant  *ilh fubmouendi, ca*  vj^j
terasJaltem oues contagionis pertculo liber ar  . pM

ZJifitantis Epificopi mumis eEt, pradicatione uerbi D El
populos ad omnes uirtutes Chrifiianas animare 3  & mcende-
re, facramentum Confirmationis mimfirare,Ecclefias, & Al¬
tana, fiquafuerintnselconfiecranda, uelreconcihanda , con-
fiecrare 3  fen reconcthareparamenta, corporalia, calices, (efi
aha , qu-£ benedichone egent, & ad cultum fiacrum deflmatct-3
funt , benedicere $ Sacrifivjs 3  & E. cele sij s uel refaretendis,  ^
'uelornandis 3  uel etiam mfiruendis intendere  j de cnraani-  ^
maram reetefiifiinenda inuefiigare, Ecclefiajhcontm ddigen-
tiam excitare , (efi cornpere s moreš Moram oppor tuni s reme-  JpH
dijs emendare s omma demque ejficere, nat Sacramentorums  Eg?
mimfieno ,facromm frequentia 3  uerbi D El pradicatione,
ptfi falutanbus monitis 3  exemplo denique renta populus infit-  Sm
t natur, (efi  /» utam c Aefinim mandat or um prouehatur . Nec
omittant Epificopi populi uitam inuefiigare }  deuotionem, fifi
refngefcentem cbaritatem ad bonum reuocare 3  praceptorur/i_s
diumorum auEtontatem metdeare ufiurariorum, concubma-  ^
nor um }  fiaerdegorum piacula, (t) uiti a m Je Etan 3  ut rejipi- fi  ;

ficant  * *


fantper gratiam D El, fg) melioris r vit<erationetn ineant .
GUiia njerbparticularia 3  cjiuijs  > qua njniuerstpradiximus ,
continentur/ qub enucleatius infncerentur , eo fortajfe fru-
ciuofus nviftatoria aciiom prodejj ent 3  Jiatuimus hbellum tan-
quam memonalem pro njijitatione fngularum Dioccefumu)
Promncia Aqmleienfs edendum ejje }  quo particulattm ornma,
qucc mnftatione promouenda funt,tam necejjarta,quam oppor-
tuna contmeantur: ad quem cortficiendum quia mu/ta funt 3
(fr r varia 3 ftf rundigi ex tota Promncia colhgenda; Reueren-
dijj'. Coeptfcopos ?2ofr os reqmnmus 3  <vtfmguh ahqmd hoc de
genere confcere, (fr nobis 3  curn primum licuerit 3  mittere <120-
Imt 3  <~vt mde commmcm quandam r uifitanda Prouinaa me-
thodum habeamus,&in tota fit Proumcia bene ccnfitutums 3
quod adfngulas lUmspartesfit accommodandums .

TPc Viftatonbus mferioribus , aut Arcbtdiaconis , aut de¬
putatu d Capituhs feruetur, quod m Conciho Tndentmo con-
shtutum efl,  de ipjorurn approbatione, Kot arij ajjumptione^j 3
ratioms e or um, qua njiftatio complexa efl, redditione, depof-
tionis tefiium, (fr- ommum aclorum exhibittone, not irijjncian-
tur ea 3  qu>& inferiores agunt 3  tndicunt, pracipmnt, an curn ra-
tione conuemant , (fr curn Epifcopalts rvifitationis prafcnpto 3
& Conjhtutionibus,qu<c m Sjmodo editr funt, confntiant.

gPro mftat ione Notarijs non permittendum qtndquam
<~uel fonteoblatum ac cipi ant s  procurationem <~uer'o rnodeflam
exbfberi (gubi confueuit) curent Lpijcopi; negraiusgnerofnje
ft rvijitatio, qua onenbus leuare, jajciculos impietatum fol-
uere 3  exptare omnta debet . In ijs nrero locis 3  fen Prouincijs 3

<~ubi

tmm

1

1

M

m


tgK rvhi confuetudo eft.njt n ec <-viSlualia 3 necpecunia 3 nec qmdqua
(ra aliud d V ifit at or ib us accipiatur 3  fed ommagratis ji ant 3  ibi id
jeruetur . Si quis autem centra faeri Concilij Tridentmi pra-
||^ feriptum ahquid accipere prafimpferit 3  m eum eritiuxta emf-
pip dem ConcilijJanElionem grauiter anmaduertendurruz .

DE FESTORVM DIERVM

fančfcificatione.

g  pij E S T 0 S diesin honorern D E1 3  SanElorum

■<d-  ppl^ kusinfiitutosadgratias DEO agendasde benefi-  £§}
m cijs> qu<c d liberah(Jima eius mam accepimus, nje- gip

^ niampeccatommpetendam, & opemdimnamimplorandar/m  j

jgj) jer tiari decet 3  njt ornnmm feculornm memorta 3  etiam hj  eter is  fejj
tejUmenti pagina conteflatum habemus: quo mam debemus  ^
‘ V  femare nos  , qm in litcis njeritate njerfamur 3  qudm tj, qm m  r«|j
nambrafuturorum antefohs ortum fedebant. Tempus autem  “Ji
dieifejh m audiendis conctonibtts 3  Mijjdfacro 3  (djr diumis offi-
cijs ponendum e ji 3  mn m commejjationibus  j m ulto minus per-
ačioprandio adJiiltationes, (ejr lujns declmandum s  cum jit in
Ecclejias ad bor as njefjertinas audiendas diuertendum^ no-
rnen D El concorditer 3 (edrdeuotenaeljilentijmeditationexs 3
naelnjocis exultatione laudandum . quod citrabunt Epijcopt
Curatorum dihgentiapopuliš mculcan .

(jam mero fejh dies, ffj aha Dommico die in Parocbia-
libus Ecclesijspopulo denuncianda jint 3  Parochis omnibus di-
/Iriffe pracipiendum ji at turnus 3  nat m Parocbiahbus Ecclesijs

M omnibus

omnibus Domimcis diebus anm (non obfiante quauis confiue-
tudine contraria) Mfjam celebrent, (efifeflos dies, njigihas ,
ftj tempora leiuniorumpopulopromulgent, eundemk doceant,
qu<eferuanda, (efi quomodo feruanda fint: in eos austem , qui
defecerint tam in Mijfa, quam m alijs , pocnis fieuerionbusTta-
tuimus ammaduertendum  j populum <~ucro monendum,  (gr
frequentius incitandum edtcimus,njt Domimcis Jakem, ac fe-
KT fiis diebus adParocbialem fuam accedat; if) ibi Alijfa facrum,
(gr concionem audiat  *

gf4 aAbuffacium efi, r utinpagis i  ficubifeftus diesnjenent
Sri Dcdicationis Ecclejleqm folet idem m Domimcums, aut
^ almm diem feftum incidere $ C tirati, quiab omuiparte ctrcunt-
fifiunt , a dfc (luni dieta dedicatioms confluanl, (tj populos fua
|p) prcfcchone Mi [J a faero diebusetiam folennibus fr dudar e non
rvereantur, qmd aut auantne lab cm prat fiefert s aut cer te <uel
ambitmns, nad conumij appetendi cuptditatem tndtgnž olet.
boe corrigentes Epijcopt ommno tollent, ineam formam red.i-
lentes ^nmerfam bane rat tonem, nji'Jer ib pracipiant C ur at is
omnibus, ne ab Ecclefia fua difcedant in cajn fupradiSio , nifi
pnusfacrum fecennt, (efi populi pia expeciationi mdulfennt ,
ftj officium finim executwne , <& a etn mpleuermt , ahemores,
qinjunt, debitis pocnis coercentes .

fnolenit abufus, ille quidem a memoria, ne dum a confmtu-
dine fidehum tvllendus ,  <x >t folennionbus quibujdam diebus
<-uel dedicatioms Ecclefia, <vel die N at alt s Saneh Titula ris ,
|ij njei Patrom, cumfrequenspopulus ad Ecclejiamfiolenmtatis,
kto acdeuotioniscunja r vemt, r vt r vemama DEO peccatorum^s
ni precetur,

pr ec e t ur y  njotacpj ju a bumiliter oper at , e ms j mifericordiarmu
inpiamtutelam, prpubpdtumimploret y  non pne DEIof-
fenJiontLj ), (f) jcandalo bonorum choreas ducat, (pr gentihtijs
qwbufdam je ntibus totum dedat: nande committendorums
peccatorum occajio non leuis y  deinde blafjhemi<z, ebrietates >
ff) penculops interdum nx£ 3  (pr bomicidia jkbfetpmntur: (S 4
fejh pr<ejertim dies prapotentis D El laudibus dejlinati, ip-
jtuspum mi D El gramcum imuna traducuntur> ipj/s pene
Eccleparum foribus profanatis . idcirco flatuimus per Epi-
jcopospngulis Ecclcfiarum V arocbis y C uratis y (pr Vicarijspra-
cipiendum diflncie  > (tj jub interminatione diuini iudicij man-
dandum, nut y  quantum pojfunt, tantum nit ant ur ,quo abufus,
(pr corruptela huiujmodi tollaturjemel autem jingulis menji-
buspnmo Dominico die rnenjis Decretum boe popu/opromul-
gent  j (pr intim ar e jludeant : ipji autem pro numbus curent >
"utpopulum  3  Varocbianosinprimis fuosab humpnodi corru-
ptione auertant y (f) pro <znnh abducant 3  cum diesfejlos adglo-
nam D EI inflitutos jine fcandalo, & peccato ducere opor-
teat. Magijlratus autem y  (gr Dominos quop:unque iuphcen-
testemporales per mijencordiam D El obpeeramus }  nepr*e-
textu lurijdifžioms tuendce j quecp iirnore D El 3  (J reue-
rcntia picrorum non nitatur , mcerto nutare (latu  > zsr concide-
re facilhmepolet 3  graue boe piaculum defendere, (pr auElori-
rare concntur: ilhs enim omnibus , (J pngulis edicimus , (pr
obtejlamur coram DEO , (tj Angelis, (pr bommibus, omma
pcelera }  & peccata , quapra/mijjbrum occaponepatrariconti-
gent • ilhs inquam y  qm diem jancium, (pr locumpterum , <~uel

M z Pacro

facro h preritem njiolahnt ,ac temerarmt,feu caujam de literate
dedennt, <z/t r vwlari,feu temeraripojjet, tributum m . Capi-
tuliš "o er o, Collegijs, (ej umuerfitatibus Ecclejiaflicis tam nai-
rorum,quam muhermn,qm mrifdiEtionem habent temporalem
in loco ,fw pcena interdibii ingrejfus Ecclefice $ ojjkiahbus an¬
teni diet ar um V muerjitatum , jiae Collegiortim , ant Capituto-
rum>fi Ecclejiaftica per fonafnt, fub excommunicationis pcena
jri^ prohibendum decermmus,ne tahapermittant, cum impediendi
po te (latern habeant j ne zelo timoris D El, fr) falutis am -
j* maramJludio ad maiorajlt remedia confugiendums .

Jndulgentias, qnafefhs qmbufdam diebus, aut etiam non
fejiisproponuntur,(e(r r unum, r uelplura habentJigilla,Ji clau-
fala (it inteneoia: Porngendi mamiš admtrices: <~vt er at Jb-
penorum temporumfrequens confuetudo $ fublatasper Conjh-
tutionem Pij GhnntifmfJe declaramus , (tjr per confequens ab

8 5 Ecclesijs, ftj locis faeris tolh omnmo mbemus.

$ €xpedit i njbi bati en us folertia Epifcoporum prOUlfm non

y fejli dies m Sjnodo Dioecefana promulgentur, (d(r Cu-

ratisgrauipr a c ep to mandetur, ut ad ilhus promulgationis pre-
feriptumpopulo mdicantfe(los dies per annum currentes , qui-
bus aJeculartbns operiš cejfari debet at a t amen snat; quocl quie-
tiscorporalisrationembabetfvtnjacan DEO ammisatten-
tionbus pojit sne diuersepro arbitno irreligiof traducatur sim-
(gj mo toti ilh diespietate,  <gr dimnorum interejfentia  3  ft) Jacris
||3 precibns, & officijs agantur. InJUtuatur autem populus Cura-
loritm diligentia }  quid ilhs diebusfierh quid nonfien op ort e at $
ff) culpam reatus ) &reuerentia dierum SanSlorum, (§jr man-
(pl datorum


IS5IS

mtj&ESK

datorum obedientiam inculcent . IS os autemexislimantes - 3  fi
p articu/ares Saneh Dioecefium , e> C mit at um Patromfolenni  £§}
mbique ritu celebrantur 3  aquum ejje, <~vt etiam mniuerfalium  j^ji
Patronorumratiohabeatur 3  quatanta Prouincia pietate , ac jd
pP deuotione digmjfima efi: prafenti Decreto mnmerfe Prouin-  ^
Aqmleienfi fefium diem mdicimus Natalem glonofijfimo-  ^

S  rum Martyrum San5lorumHermacor<e,(djr Portunati Eccle-
fia 3 & Prouincia Aquileienfis Patronorum 3 quotanms die dno- ff
m | decima Iulij dup/ici ojficio celehr andum s mt, qui clanjjimo fi-
bjj deitefiimonio 3  (e%r trmmphah fangmne Ecclejia Aquileienjis
im ti a. dedič ar uti t, eornndem glonofa merita pijs fupplicatiom-

S busprofequamur 3 ptfi Patronosgratis ammis agnofcamus 3 quo-
rum certijjimo patrocmio mumti fiimus.

8 £pifcoporum pietatcm 3 (efi prudentiam compellamus 3 &pro
dierumfefiorum folennitate obferuanda j.iudiose excitamus 3 mt
ffj?) apud Ma^ifiratus temporales Ciuitatum attente agant 3  e or um
PM fubfidmm, ft) auelontatem implorent, mt m ipjis Ciuitatibus,
vjj\ Oppidis, cafiris 3  O* <-villisfefiorum dierum obferuatio ommno
p ! migeat 3 (dfr populorum deuotio 3 {tfi religio conferuetur: qui me-
ro permcaciores fuennt,(efi irreligiofi etiam p le 51 ant ur, mt re¬
pu fipifcant ipfi, alij, quid deceat, addifcant.

£$} Ouod de genere prohibitorums non efi 3  (dfi profanis locis

exercen potefi, hoc idem faeris exercen non debet. Mone-
mus m tur Epifcopos 3  ftfi illorum pietatem 3  ac rehgionem re-
quinmus 3  mtnullo quocunquepratextu 3  folennitate , aciione 3
etiams ahcuius Sacramenti minifterio permittant m jolo fa-
cro  i qua confiuentis efi populi aditus, aut alibi - 3  quidquartLx>

menale

njenale cuiu]cunq i  conditionis, aut natura,confhtui, aut njen-
dl s fed indulgentia, aut flationis , aut alienus folennitatis Ec-
clefiafhca tempore 3 nael aho quo njis populorum concurfu ab
Ecclejia njeftibulo, ac toto ambitu na en alta cuiufcunque <jene-
ns ornnia , & fingula, licetJint minimt preti ] 3  amoueant 3 ft)
opportums r c medi] s etiam innocato brachio feculari deducant ,
(dpr auertant: multo njero magis in Ecclejia naejiibulo quo-
cunque pietatis 3  (&/■ religionis colore mrcenarios aoius ex er ceri
probibeant: hac njero dpietate Chrijiiana 3 ft) locorumJacro-
rum reuerentia ahena longe ar ceri etiam ab Ecclejia manda-
mus; neJlrepitupopuli dimna 3 & facraperturbentur. Duo
njero inpnmis debent Epijcopi apudjeperpenderts $ tempus
diei fefli 3 quo admercimonni , (E/ humanorum contraBuums
anjraoius diuertere non decet, acpericulo non njacat j locum  ,
mquo D El bonitas cum placari fupplicantium njotisdebe-
ret, fratldlbus tamen,^ mendaci]s, quxfrequenter m merca-
tur<e negocio contingvmt, offenditur, (g/ imtatur. Agant nje-
ro ,njt laudetur DEV S 3  (Er mimflerio Fajiorah ab tifus3qui
late dimanarunt 3  ratione altqua toliantur.

DE REL1QVIIS SANCTORVM.

oA N C T O KV M Keliquias in cplo regnantium 3
quanjiua fuerunt membra C H lil ST l Domi¬
ni 3 ftj Spiritus fancii templum, in bonore baberi  Sp
M3 pietaspracipit , Chrijiiana ratiofuadet . G>uia njero deferendi  fej
bonoris ejl normatradenda 3  nat dijjiojita quadam ratione bo-

i


nor, qttidefertur, eluceat  _$ pracipimus Epijcopis ,J qui partem
iftam nondum exf)elitam hahent, <vtin Ecclesijs, m qutbus efl
Rehqutarum celebriorum auantitas, dl a s omnes diflmclo quo-
dam ordme m Rehquiarium ar te dijjojtum, (djr expolitum m-
fer ant , cbrijlallo fingulis thecis fuperadiečlo, <~vt rviden reue-
r enter pojjnt, Jit tamen Reliqmano adiečlum opertmentums
extahula pičla, qua imaginesilLorum Sančiorum expnman-
tur  j ~jel ahquid altu d , quoglona, qua ilhfruuntur m cAis,
apic figmficetur . Re!iquiarij locusin p ar te nobihore Ecclejiai
je!eblo ahquo Sacello , ant mira Chonjepta, ant alibi decenter
conflitm debet , cm lampasperpetno mcendatur ,Jiper Ecclejae
facultatespenpofjit. quodJi Reliquue ex fragmentis minut 10-
ribns conjlent , ohuoluantur RehquiaJerico ahquo temu,m quo
Jit color Sančlo comemens, exijs , quosillomm Sančiorum dte
adbibere Ecclejajoiet: chuolutain Reliquiano cum Jched.is
narnnis injl rto Jitpra chnjlallo conjeruentur . JJuianjero in-
ter Rehquias aliqu<e funt cer ta , <LT jeparatim bab it a ^ ahqu<£
funt certa , Jed ex plunhus mijl<e : ahqua njel mijhc 3  r vel
Je par at im incerta, ah antiquitate appro bata : , Jed J c beda m mm,
ff) nominum njel abohtione , <-velconfumptione mcerta; des
Jinetdis ahquid'Jlatuere opor tet , '-ut naanetate quadam injcri-
pt tonam ne c reuerentia de : it , nec cer ta ~ubt hcet, cogmtio deji-
deretur ... ' ‘

(Jer tis mtur Rehouijs, (ep- feparatim confermtts ,Jiue extra
fericum, quia m Ji g ne s, (me intra Jencum, qitta nnnutiores,fia-
tmmiis ejjc per fchednlam format is charačienhus mfenhen-
dum Saneh pr o ■ ■'■vam nomenijs  autem, qu& ex plunhus mi-

m

fla funt, inf rib a tur  j jGcra Rehqui<e SanUorums N. N. N.
Siuero ignorant ur nomina San Flor um 3  tnfcriptio fit: Sacra
Rehquu Sanciorum, quorum nomina ignorant ur .

'Jn ter ifta Epifcopos monemus de Rehquijs infianioribus ,
quales funt, caputintegrum, brachium, auttibia, ^uelfimiles  j
pojfe illas decentius in <~uafsproprijs, qua apte nianu artifcis
expohta fnt , honefto loco ajferuan  , <~vt etiam in proceffiombus
publicisjpracipue f Sanciorum Patronorum funt ;  efferantur ,
(tj puhlic a njener at tonishonor e, facrisf objequijsw patroci-
mum, (fr fubfidmm apud D EP' M na očem ur: quod tamcn
ammaduertendum ent , ne -~jnquam m proccjfonc , qua San¬
di Jim um ejfertur Euchariflia Sacramentum, exportentur .

‘ r RefquiasSanElorum,quifulgent(icut Sol, & tanquarrLa>
fcintilUm arundineto difcurrunt, oftendipopulo lumimbus ac-
cenfs conuemt, ac decet: ^vt enim, quod debetur Sanciorum
(fona, objequio religiofo pr a fiat ur $ it a etiarn fit, <-ut giorum_>
excitetur deuotio, (tj eorundem fupphcationes in SanetorurtLs
inuocationem ad humanarum imbecillitatum fibfidia arden-
tms intendant ur.

Sacrarum Rehquiarum puhlicam propoftionem ahquo fo-
lenm diefien religiofum, (tj optabile modoabft fuperjiitio,
(fr auaritia , acturpis eliminetur quaftus: idcirco Jiatuimus
Epifoporum diligentiaja ciendttmrvt, c um puhlic ( r veneratio-
nun Ecclefa ftcra Reliquia proponimtur, nepermittant ca-
pfulas apponi ad eleemojjnam colhgendam, qua alibi colltgi po¬
te ji ± ibi non debet quaji ad quaflum,&lucn commodum,non
adpielatem, (tj deuotionem proponantur .

forpora

M

m

Q'orpora Sanclorum transferu quidem mn po/funt fne Se¬
diš Apojohc a licentm-j . Rehqnue in fitnes deloco adlocum
transferriita demum poterunt , ji Epifcopus decretum m Ar-
cbiuio Epifcopah , ftj libro particulari feruandum adrei gefa
$ perpetuammemoriamfecerit ,cur id fieripermiferit. transla-  jj?
tionem ujero folennem injlitui, cum res it a tulent,pracipimus .
de loco nobihores adignobiliorem, <~vt de Ciaitate m pagiim,
transferu probibemas: nec Epifcopiferre debent, ne dum con-
—' cedere, ujtfiat. ipjts autemfolennionbas diebas, qtubus Reh-
quiarum facrarum nvel puhlica propojitio jiet, ujel translatio 3
ujel unfitatio,curent Eptfcopi, ujt moneaturpopalas, ne com-
1^ mejfatiombus, (ejr ebnetatife dedat: qui enim SanSlorumfe-
ftmagaudia celebrant , S an&lorum debent ujejligia fequi, non
fajfragijs, (<fr patrocimo fe illamm mdignosprabcrt-j  .

%ehqmaram nouarum exhibitionem, (p 1  puhlicampropofi-
tionem,itemj }  nouorum miraculorum receptionem,etiam m €c-
clesijs Regularnim facnT'ridentini Concilij decreto interdicia,

(djr prohibitam ejje omnes nouennt, mfi prius ab Epifcopo loči
recognita, ft) approbatafiennt: qai, (im u la tj de ijs comper-
tam babaerit,adbibitis in conflmm Theologis, <& alijspiis un-
riSj eafaciet, qu£ ujentati, acpietati confentanea mdicauent .
puodjialiqms dubius,aut dijficihs abufus extirpandusJit , uel
omnino ahqua de ijs rebus grauior quajho mcidat }  Epifcopus
antequa controuerfam dinmat,Metropohtani,^f Comproum-
cialium Epifcoporum m Concilio Proumciali fententiam expe-
^ dlet: cu mbil mconfulto Sanchjf. Romano Pontifice noaum,aut
m Scclejia bacienus imftatum ujel admitti,uel decerm hceat . 2

N c R^ehquiaram.

A\ehqmarum integrum inuentarium, qua in Ciuitate, {tj
Dioecef funt, in Epifcopahbus Arcbiuijs conferuari cupimus >
(ef mandamus.

DE ECCLESIIS, ET PIO IN
verfandi modo,Altaribus J & Sa-
criftijs.

EIS

0 M V S D El j quam decetfanclitudo s domus
orationis, ftf fanciitatis munditie excellere debet $
<~vtfant in ea rite diuina, (djfacra s pofulationes
etiam,precationes, {tj njota-j* DEO foluantur. banctan-
quam ffonftm Epifcopi fartam, teciam conferuari, {tj nonfo-
lum rebus ad facra p eragenda necejfarijs, & opportums mft-
tui mandent, {f pracipiant ■ fed ijs etiam, qu£ locum decent,
omari . folum beneflratum fit $ panetes purgati s cultus njm-
uerfus honefijfimus. Altana non conjhtuantur noud-a • non
fant Icon<epi5lura ->, <~velfculptura cuiufcunque Ecclefaficte
bifori<e Epifcopis inconfultis s {tj 3  dum confuluntur  , propona-
turmtegra 3  plenaque mtentio extruere <~volentmm: d facris
enim imagimbus debet ommspiEturce lafciuia abejfe, neproca-
ci njenufate pingantur }  ant curiofus ornentur: debet bifori a
ruentas exprimi }  pietas excitan . Infra  fcabellum >fue bafm
Icona , rvehntratbecam Icon<e 3  'vel pof Iconamnibil omni-
noferuetur: fint munda, fnt expedita omnia . A cornu Euan-
gelij s fcubifmt o hm m parietecufiodia fanSiiffma Eucban-
fue 3  {tj adbucfenefelLe piclam babent 3  aut infculptam ima -

ginem

qinem C H RISTI  Domini , ant infcnptionem , ex qua.j>
colligi poffet, ibi ejfe Sacramentnm Corpons C H RI ST I j
toliantur tmagtnes, (tj fiona hnmfmodi, ne in re maximaer-
randi occajio prah e at ur . IndiShs fenefielhs bene mumtisfer-
uentur olea fitcra m ^vafcnhs ar^enteis fitb fera firma , & ela¬
ni. Altana fint fiohda circnmcirca , <~ut mhil fit dparte pofie-
nore diuerticnh uacni propterfiordes auertendas. Ipfa Cnfio-
du Saneh filma Euchariftia nvefiiatur intus panno Jerico, fen
naduto rubei colons. in fiuppofito corporali pixis loče tur. m pt~
xide fupponatur corporale, m quo particula Sacramenti refi-
deant: fitamen pixis interiusfit bene lems, (dj filendtda, at-
que inaurata, nat mhilafjernm , ant inaquale appareat , in ea
poterit fine corporali Sacramentnm repom: adpixidem conte-
gendam adhibeatnr njelum ferteum aureis, fine argenteish-
neis difhnfhum , ant aha ratione filendidum , (efi conueniens }
quo d fnmmo ad imnm tota pixis opcriatur:  n vas , (tj oper cu¬
lam pixidisfit ex argento: Ji pespixidis propter Ecclefiapau-
pertatem fiert argentens nonpotejl, fiat ex are s tota naerbpi-
xts mauretnr.

(fujiodta in Altan bene firmetur, ne moueri loco po [fit: pro
ipfanjerb cnfiodia conopaa comparentur colorum Ecclefiafii-
corum, qua Plebani,(J C ur ati, fine Sacriflampro temporum,
(efi folenmtatum njarietate adcufiodiam contegendam adh-
bebunt . Clauis Cnfiodia firma fit, fitetiam pulebra , & m-
aurati.m, m bi potejl $ Ji minus potefi, fialtem fit Incidas,
(gfi cordnhe Jerica rubea inferta cum Jlocco fihs fericis , (tj
aureis conferto, qua aPlebams, (Jr C ur at is diligenter fer-

N z uetur .

uetur . IntraCuflodiammhilomnino ft pratcr pixidem, ft)
Sacramentums .

Eornix,tecium,paumentum munditie cultufle n de at:
parietes omnes frtptiombus quibufunque mundentur . <~uafa
lapidea pro feruando oleo ab Ecclesijs afortentur. fruflcLs
imaginum SanUorum 3  ipfeque imagmes , qu& r ~uetuflate con-
fumpta junt i ft) aha Ecclefafica lacera ,feufrada quacun-
que combuElibilia incendantur 3  (djr mittantur cineres inpifci-
nam Sacrarij.

Sepulchra-j }  qua funt in Ecclesijs  , pracipimus op er (U
prejfo extrui, nat mhil e m in e at, quod incedentibus impedi-
mentoft . Ecclefia pauimentum fer uetur mtegrum > nec rum
paturmf ob fepulehrum m ur o y  (djr fornice conflruendum-3.
Cruces , cahces 3  nomen r vener abile D El, imagmes D El,
ft) SanSlorum mjculpta 3  Jiue infcnpta fepulchns  , <~uel m
folo Ecclefa > quampnmum ommno tollantur i nec ligne*
Cruces mortuorums tumulis m cameterijs fgantur  j ne ja-
crorum fgnorums conculcatione irreuerentue culpas corn-
mittatur .

Fenejlrre Ecclefiarum }  qmbus dpnuatorum domibusm Sc-
cle fam introfjncitur, ^vitns> & clatrisferreis mumantur >nec
apenantur.

Sumptus omnes> quiadornanda Altaria necejfarij funt,
fant ab ijs, d quibus anteferi confueuerant.

CMijfalia non tolerentur , qucenon fntpof Concilium Tri-
dentmum correEla 3  (ef d Pio fhimto edita ._>.

Gjuod fuerat antiquis temponbus pie }  ft) laudabiliter in-

fitutum 3

- — - — - ---- —--

r§ flitutum , pofleriorum temporum miquitate d reEio fui ordi -
ne inftituti deflexit s 'vtgilantibus enim populiš apud Eccle-
(las , (efl memorias SanEtorurns noEiurno etiam temporas

B frequentantibus , nihil fuer at ohms <~uel petulantia corru-
ptum , ra d fdcrtle^a temeritate fedatum: quod pofleriorum
(f<A temporum nequitia , ftfl vrauiorum malorum commiffione _s
obfoleuit. zAuditum <~uero efl , adbuc quibujdam locis mu-
lieres uu^tlijs Sanciorum m Ecclesijs pernoclart-j : quod
ne fiat, ne^ve pratextu pietatis ahquid grauius continrjat,
flatuimus , p ra:dicium agendi naigihas ntum omnino tollen-
dum ejfe, ac modis omnibus ab Epifcopis delendum, nc^> $
quodeJi fumme periculofum  ,• o >el connmentia, nnel negligen-
lia pcrfeueret.

6cclefiam,in qua fiuntfacra, (efl cultus diuinus ex ordine_j>
peragitur,externis uacare impedimentis conuemt: idcirco de-
Kg cermmus concurfationespauperum quorumcunque etiam mife-
rabilmm, qui celebrantibus , & orantfbus m Ecclefia impedi-
mento funt,ab omnibus Ecclesijs,cum facra punt, arcendas efl
fe: permittantur autempauperes m Ecclefia foribus eleemo-
fflna petenda caufa confiflere $ modo nenjocibus obHrepant,
<-vt exaudiantur, ftfl dmnaperturbent.

ffn Ecclefia, qua domus efl fancia conuerfationis, (efl pieta-
PS tis, diuerfan honefiifflrne aquums efl , ^vt etiam Apoflolidi-
Eto monemur, qm pracepit muheres ^velan propter Angelos
^5 D El. Curandum efiigitur p er Epifcopos, nat m Ecclesijs,
^ dum ficras celebrantur , mares diflmcio ordine d foemmis
maneant (efl famina non mfinaelato capite m Eccleflarmj

ingrediantur .

sss


ingrediantur. quodubtque feruari etianiiuxta doEinnam-n
Apojlohcam <equum ejjet .

‘Deambulationes  3  excurfationes , peruicacem curioforurms
petulantiam Ion je ab Ecclejia ar cen dam decernimus j it a acia
ludictaha , traU.it us feculares .injlrumentorum, 0r con tra¬
či uum quamcunque JJeciem s it e m repofitiones mercium , ta-
bularum }  {tj quorumcunqueprofanorum in Ecclesijsomnino
jen probibemus. quod Regulares etiamm fuis Ecclesijs dih-
genterferuabunt.

Ghttbujdam locis abufu in duel um 3 quotidtanaq ; conjuetu-
dine recept um e JI , ut burnih orti loto bomines 3 & conmgati;
licetnon dejinc Clerici 3 qui munus bumfmodiobire pojjent;
nec babitudine animi , nec decenti corpons cultu apti minijle-
ru in Ecclesijs exerceant 3 qua Clericorumpropnajlmt }  cele-
brantibus mimjlrantesAltarium ornatui 3  (gj r Ecclejia totius
cultui feruientes, cum tamen ijla omnino tgnorent 3 & a res
Jacra  , {tj Jacns barente trafianda , (dj cujlodtenda ahenio-
resbabeantur , (ejr appareant . idcirco jacrorum Canonum^j
Conjlitutiombus inharentes, quibus cauetur 3  ut mpagts, {tj
in uilhs; ne dum in Ciuitatibus , C 7 * Oppidis, C ur ati Clericum
apudfe babeant,qui mmorum ordinum ojjicia exerceat 5  curent
Epifcopi omnibus, qutbusfieripotejl , locis, m omnibus Eccle¬
sijs C uratis tam Ciuitatum, quam Oppidorum 3 pagorum , (ejr
uillarum  , Jhpendmm ei Jo lit um ajjignari  5 qui 3 cum fecularis
Jit, (ejr comugatus , ac meptus , totius Ecclejia curam haSienus
gejjit ■, deinceps attribuatur Clenco 3 qui Sacerdoti celebranti
cum juperpelhceo rniniflret y  cum pjallente cantet, leShonesm

Ecclejia





WU*.

Ecdefia legat, Ecclefiam , ftr) Altaria curet •, doclrinam Chri-
fhanam doceat $ toti Ecclejice munera rmnorum or dimim ob-
eundo profit , (gr fub fui Sacerdotis obedientia , e> discipli¬
na uiuat.

Hicautem Clericus at at is eiusft > ut boe obire officmms
pojjit) natahbiis habihs, grammatices non ignarus 3  ad di-
fciplmams , peritiam ktteramms nonmeptus , uolun-
tate_s , & Sacramentorums frequentia d pietate non alie-
nus, in babitu, ac tonfura-* clericali ajjiduus 3  utjpesfit,
iUnm.j» aliquando gradatim ad Sacerdotiums pernemre_s

P°f^  *

DE BONIS, ET IVRIBVS
Ecclefiarum tuendis.

T EC C LESI A KV M bona  , ftj iura Inte¬
gra conferuentnr , ne ud temporum iniuria^> ,

_, uel ufurpantium cupiditate_j> , quorum mjidijs

r vndique circumueniuntur - 3  pereant > mandamus omnibus ,
(gr Jingulis Eptfcopis 3  ut  , cum pnmum facere potuennt,
cnrent librum confici, in quem referantur Epifcopahs men-
fe cenfus, redditus , bona 3 pradia  , lura , ftj umfdiciio-
nes 3 (efr feuda cum finibus attinentijs }  ft) pertinentijs il-
lorum 3 ft) m illorum fnguhs notis exprimantur priuile-
gias , tituli, feu concejjiones , ft) legata ita clare  , (gr
jjgecifice 3 ut pnmo lic e at intuitu recognofcere res ipfas,  (gr
umuerja Ecclefa 3 feu menfa Epifcopahs Integra mras;

m

quod Jtperpetuum Epifcopahum iurtum monumentums .

(jirent praterea Epifcopi , <~ot fiat item liber , in quem refe-
rantur clara , (tj difincla fcnptione Dignitates 3  Prabenda,
Eccleja Parochiales 3  C ur at m 3  (§fr quacunque benefcia tanza>
Jmphcia, qudm r velrejdentia 3  tj  el c ur a. ammarum obliga-
tiomobnoxia 3  cum priuilegijs , lurifdicliombus 3  p radij s, red-
ditibus y cenjbus 3  adiunShs Jnibus locorums 3  ac titulis eo-
rum iurtum prafatorum ad futurorum temporum memonarn 3
(dj Ecclejajlicorum iurtum conferuationem: quod ipfum ne-
gocium licet pnma ffecie laboriofums  , ftj dijficile nndea-
tur , non magno poterunt Epifcopi negoao per JSicanos fo-
raneos 3  feu ahos mimfiros idoneos perjcere atque iderrus
curent d Capitulis Catbedralium  , (fr Collegiatarum €ccle-
Jarum Jeri.

Jum tj  ero adr colam a dnuni Pira tio n cm non minus perti-
neatpojjefja conferuare 3 qudm amijf a, (Jr <-vfurpata recupera-
re ,/latuimusper Spifcopos diligenter '-urgendum 3  ‘Tat n hbns
menja Epifcopahs, Capitulorum, {tj quorumcunque benefiao-
rum partita, qua non exiguntur, decerpantur, (Jr m libellum
particularem referantur: pojlremoprocuratoribus imungant 3
<~ut fuper earum fingulis expenantur non minus Jcite 3  qudm
prudenter 3  <~ut amijfa, na el rafurpata turis medijs recuperen-
tur s recuperationes r verb ad Jngulas partitas mandent ad-
fcnbi, <-utipfe etuim m earum 3  qua exiguntur 3  numerum in~
tegre referantur .

Locationes bonorum Ecdejajicorum <-vltra tnenniumfine
Apofolica concejjoneJub pcena d lureflatuta Jeri probibemus :

permutationes

'J permutationei bonorum E cele ji £ fine concejfione Apofolic *i_> 3
^ mfeudationes  3  (gr emphyteitfes contra faerorum Canonurnua
^ ordinationes, turis trumitem uttentun nondebere edici-
3 rnus : attentatu in contrarium cajfo-a }  ffj null<i—> declara-
mus, (fr quatems opus (it  > irntamus > cajj,amtts , (tj annul-
lamtis  > (fr 3 quicontrafecennt > obnoxios poenis luns decla-
ram us .

TJ taistem faerileva nafurpatorum cupiditaJfatum apno-  N?
fcat fit£ peruerftatis, (fr dmalo defcifcat: m omnibus Eccle-
sij s C uratis prucipimus  > (fr mandamus , in tertia Dornimc.is 1'pfj
cuiufcunque menjis intra Mij ar um folennia promulgan po-
pulo Decretism facn Tndcntim Concilij JeJf'. 22 . c.  //. de ref.  ^
m hngisam ltalicam conuerjurns ; Confejjores naero pr£ci-
pimus omnes ferio moneri 3  nat poemtentes faper naper p a-  Sp
tiombus pr£fatis confeffiomtm.tempords exammare-> flu- fd
de ant.

Spifcoposantem p ermifcricordiam D El obfecramus 3 ut
memores officii 3  (fr munensfu intellrmnt Ecclefiarmis , (fr
C H R I STI patrimonif epe admimftratorcs mjfleriorum
na ero D El dipenfatores, nat m alt er o liber a fit exhibitioms,
jjd f- donutionis commtjja po te [las: in alt er o na ero facultas li-
rmtibus cer tis adslnEi.i^ 3  quos tranfilire non lic e at; nequ>u
Pl na er o čarni , (tj fanmini de tenis , ac boms Eccleji£ dandum ,

S aut impertiendum , etiam ratione cenfuum > nouarum infeuda-
tionurn, ejrnoua. emphjteafeos, nat ten ar um, (fr pradiorum
Ecclefiajhcorum, & patrimomahumforma confundatur, <&
contmuetur agronrn fenes }  quampojlcn non agnofcant, <tjr m

O Ecclesijs

HShnia

Ecclesijs fuccejjores non intelligant. meditenturuero extre-
mi dm rationem illam 3 qua diftrtcio D El iudicio fubijcietur 3
ne f bi temperahs patrimonij incremento falutis, & aterna
uit a mteritum comparent 3  (fr lucrijfecieperpetuam , in-
euitabdem exitbj perditionem Jubeant.

lAuaritia- 3  qua eflldolorum Jer uit us - 3  alienainiqumsra-
^ pientcs , ft) ad id  j quod fuum non eji s cupiditatem 3  (fr ma-
nus extendent<u 3  ne dum proprium cupidms retinente_t 3
qudm Cbrijhanam decet cbaritatem 3  ferendumnonett , ut
cum iurium Scclefajttcorum iaciura—> 3  qui percrebuerant 3
abufts perfeuerent 3  (tj proprediantur. fit autem 3  ut ad-
Sfij mimfiratores reddituum 3  (tj cenfmm Scclefajhcormn mul-
£2$ ta ad fmm commodum trabant $ fr dum Jaciis ratiombus
pP admimjirationis debitores apparent j tum pro eo 3  quod de-
bent 3  cenfum Imeliar mm fuperfuis boms Scclejite confhtuant s

B ac ut Ju* peruerjitatis folatmm m promptu habent, itafaci-
le adducuntur 3  ut plura m fuos na Jus injumant 3  qu<xm m
^ Sedeji* commodum : alterum fequitur 3  ut omnes certatim
Scclefar um admmijlrationes cupide potius 3  qudm ambitiose 3
S qu*rant , cum tamen lutellationes bumfmodi d parte uendi-
torum imqua 3 dparte emptorum minus ličita app ar e ant: quod
ex Buli a Vij Ghiinti de cenjibus Jatis hquet . Idcirco opportu-
JJj no remedio bumfmodi malo oecurrentes , primo aeclaramus
Ja  inhabiles omnes > (fr fingulos cumfcunque conditioms 3  nomi-
^ ms 3  ac tituli bonorum Scclefajhcorum adminifiratores, qui
funt debitores 3  ftj debita nonfohdarunt, ad eandem admi-

S jj nifirationem rectpiendam, doneč 3  quoddebent, mtegre per-
t foluerint:

foluerint: eorundem uero elechonem tanquam non legitimam 3
contra iuris ordtnem, (ef rationemfaffiam, cajfam,& nul-  Bjd
lam declaramus , ffj quatenus opus fit , irritamus , (efr annul-  ^
Urn us : fecundo huellationes quafcunque per debitores 6ccle-
fiarum , aut ahos modo, quo pr<čfertur 3  etiam ratione cenfuum
non folutorum faclas , nuli as pronunciamus: tertio filios  3  ffj
h ar e de s debitorum tam defunclorum  j doneč injtegram fum-
mam defunclorum nomine debitamperfoluerint  j inhabiles ad
Scclefarum admimjlrationem  , quibus ahquid eo nomine de -
bent) dicimus, (dpr declaramus.

DE V I C A R I I S

foraneis.

1 ' l OEC ESI F M latitudo cffcit  , <~vt cum Ppifco-
porumocuh in particulana qu<zdam locorum fa-

_  cl a, necejftates ajfidue intendi nonp offnt,  ex-

pediat mimflros dijlributis m Dicscefi regiombus hab er e 3  auos
ipfarum regionum portiombus Vicanos foraneos prafkiant :
horum Epifcopi fideli, acddigenti opera ad multanjti pote-
runt, m pnmisjue ad executionem illorum > qua Synodalibus
Conjlitutiombus prajcnbmtur > ac mandantur ad conttnendos
E celefiajhcos offcio  3  Ecclefias ornatu ,populos pietatis lege }  (ef
ad ea, quapaucis capitibus perftringemus > cum ex Ins aliquan-
do quaji fundamentis maiorum pojft progrejfomm materin
ex cit ari.

O z ZHcariorum

K ZJ icariorum foraneorum munus pncctpuum efi }  qu<ccun -
tv que de Confiitutionibus 3  reparatiombus, infiruffiiombus, ex-
ornationibus Ecclefiarum , Sacnftiarum, Capellarum, Alta-
rum tampartimlanter, qudmgenerakter mandata funt , cu~
rarcj>, ut nonmodo executionimandcntur , fiedut bene~a
mandentur: pr at er ea tila etiam, qute de honefiate in Ecclesijs
fcmanda-9 > de ordine , & celebratione Alij] ar um,  (gr
omma 3  C ur at or um diligentuc commifj a^> 3  mandata.

refieclu mimfterij Sacramcntorum, quam ahorum
quomodocunque ad ipforum Curatorum mv.nera feciantium ,
curares >  @r £xequi debebunt. prat er ea njitam, moreš  3
bitum  j conuerftioncm, fiujjationes rationabiles de uita^,
ff) moribus Clencorur/La> mtra fines commijf regioms ui¬
de ant  , iudicialitcr corrigant, emendare contendant.

Siqmdtamen uel mcorrigibilitate, uel ret natura grauius
incident, a d Eprficopums ddigenttjfime perferant: tpna au-
/čttz huius ogncrtsfieccrmt, ant curarmt, eafinpto comprahin-

rsjj dant j ut quandocunquerequifiti 3 rationemreddere admim-
firationisfine ualeant.

fin re  3  (gf mribns Ecclefiafiicis fieruandis 3  tuendis j ft) re-
euperandis fiohcite particularium locorum Curatos urgeant 3
ne quid uel negligentia pereat, uelpotentiorum ul , fifr cttpi-
j^p ditate ufiurpetur . Si quid infolentiusahcubifiat , fiatim Epi-
ficopofigmficetur.

fin Camerariorum elechone, reddituum Ecclefiarum difien
fiatione,rationum redditione,rehquorumfiolutione, curent ea—>
tolh,qu<e uel impedimcntum ajficrunt 3 uel damnum inferunt;

praterea


pratereaconfiniaterrartim  , (tj bonorum Ecclejue pnecipiant
C ur at or um particularium fieduhtateperfici s  negligentes exci-
tent , (dj ad bornim adducant .

De Congrepatione cajnam conficientnc fin guli s menfihus ha-
bend~is , Vicarij fioranei pnecipue agant, ut nunquam pr<e-
termittatur: illam uerb fieruato certo ordme uocent: men-
fie ante futuram Con^repationcm exbibeant Clero fiuaregio-
nisduos , ant tres cafits in conpregatione excntiendos, (dfi de-
cidendos. In Congregatiombus fieruetur or do, ut flatutas
di, queejesta ejje non debet, fiurnmo mane omnes adfiuum
Vicanum conueniant  3  (tj fiaSlo ab omnibus Jacro cum Mifi-
fiide Špiritufitnelo fiat Congregatio  3  m qua cafits ante exbt-
biti deadantur. ad Congregationer/L.3 euocentur omnes , qui
fiunt de regione Vicarij. contumaces pcena pecuniarias ple-
ciantur. malčice m expenfits Congregatioms, librorum emen-
dom olj  , (efi curfiorum dijcurrentmms mfiumantur. liber
penes Vicanum fit  , juccejjon pro temporcj> tradendus  3  m
quo fienbantur Congregationes cum di(u >, menfie , (tj anno s
ipfi etiam cafius -, decifiones, prafientia Curatorirms, qui

Con/repatiom mterfiuerunt  , abfientium-j> uel excufiatio le-
ts  , n.’el contumaci.i—> 3  itemque contumacioe počneta.

l ltm

£) Si quis ter contumax fiuent 3  ad Epificopums deferatur 3

ut  remedio prauiorc .j  contumaciam luere dificat . Decifio-  fs®-
^ num exempkm fingulis menfibus ad Epificopur/ij) perferen-  ^
3) dum curet.

^ Tempore Congregationumfirugahtasfieruetur inter omnes,

£?s qui conuement . dum corpus alitur , leclura aliqua fiacr<e fin-

^ ? tur *

p tur (e condiatur menja, alatur animus; ante , (dfipofi fiat be-
nediHio, ft) gratiarum aSiio, tnchoanteVicano 3  £r profe-
quentibus rehquts .

Cpj Mbt a  dt C ur at or um refdentia prafenti Sjnodo decretd-*

^ funt 3  Vicarij  , nat obferuentur , fiudiose curent: fuper il-
lorum recefiu d curas ex caufa rationabih feruandum en-
<j/j rent 3  quod proprio de refdentia Curatorum capitc_s fiatu-
Hp tum efi.  '

jfel Trat er e a illorum murns fit, cum aliquis ex C ur at is fina re-  ^

gioms agrotare capent, inuifere 3  f qrauius Je babuent, cura-
gjyj re diligentius, <~ut necefanatam Jpintualio-j, qudm tempo-
raka ilh minifirentur  ,• Jiobierit, in fuo libro Jcnbant obitum
cum die, menfe, ff) anno 3 flatimque Epifcopum moneant: cu-
rabuntn^ero intenmtamnjiuentfLj) C ur ato ina%ritudine_j >,

^ qudm mortuo, ne cura ammarum detnmentum patiatur. re-
lb‘gj rum }  bonorum, quacunque in <~uitapofiederit, curam-3 dih-
aentem hab e ant , ne tjiudjraudis m prceiudicium £ 0 ) um—s 3 qui
Egi Jltccedere de mre debebunt 3  committatur, muocato etiam fiu-

p er his 3  Ji opus fuerit , brachio feculan: exceptis calicibus,  fe-Jgj
IH Mifalibus , &paramentis tam ex auro 3  quam ex alia mate-
naconflatis ;  qua Confiitutione Pij Jguinti Ecclesijs 3  de qua-
rumfruciibtisfacia funt , tradenda hoc caju 3  mcorporanda  ^

omnmo curabunt.

Ex Sacerdotibus alienigems f quis in regionem <uenerit, ne
ffj admittatur adcelebrationem Mijja 3  nifilicentiam dforo Epi-
fiopali obtentam mferiptis babuent: ilios autem,qut tanquam
'fi peregnm ad Mtjjar um celebrationem admijfi Junt 3  in curam

- ammarum

/

ammarum mtrudi nonp er mit t ant. Cooperatores, fen Capel-
lanos quofcunque non permittant . Confeffones audirer  3  (ef
Sacramenta mmijlrare, nifihcentiam m fcnptis obtentam ._3
ofiendermt: eos , qt*icontra pramijfa ir e prafnmpfennt , ad
Epifcopum de fr r e f ude ant.

fum <-vero contt^erit, dicios Vicariosad reuifonem Eccle-
farum fna regionis excurrere <z>elordinarij officij fu obliga-
tione , <~uel mandato feciah, tum eis non hceat qmdquam , ne
minimum qnidem pecunne, aut ab Ecclesijs, aut ab earum Ca-
merarijs exigere /fen petere, necfponte oblatum acciperer : f
contrafecermf  3  eos decla.ra.mns ex nune pcenas mris d faero
Concilio Tridentino indici a s tncurrijfe s <vt fatis facerer
emfdem difofitiom non omittant  . Ficiuaha modefte exbi-
beantnr  > njt mhil inter Ecclefaflicos appareat mdecorum >
mhil ftperflmm-j>  j omnia moderationis Ecclefaflica leger
temperatur .

\Declaramus ulitem Decreta haUenus edita non afficeren ,
aut ladere mr a Capitnlorum E cclefarum Cathedralmm fnn-
data mpriuilegijs, & mdultis Apoftolicis.

%D E M O N 1 A L I B V S..

m

0 NI ALI V M, quarum dicata D EO r virgi-  ^
nit as diligenti Epifcoporum uigilantia cufodien-
da ejl 3  tngrejfiim ad Monafena 3  difciplmamr,
njitam regidarem , (ef pietatem y  tanquam certijfima regn- /m

Ur is


&

Ur is perfeciioms fundamenta attente infpncer<Lj>  , attentius
promouert^  , ft) fumma folicitudine tuen  , ac defenderes
^ Epifcopah folerti£ conuemt. N os nj ero ex aken o fumendot
^ potius, quam depromenda de nojlro in mediurn hoc degenert
proponemus: it a tulerunt res, qu<x. modo no fr a. funt 3  ojfcio,
^ (dU obhgatione: quod tamen c&ptum ef, auSiore D E O 3  ftj
frjj duce 3  longiusetiam eodem jauente DEO ad perfectum ah-
prl quando adducetur.

T na funt 3  qmbus pracipue monaficce dfciplina: Etat us con-
pN fcruatur 3  (d/ augetur s fujfciens communis r viEtus - 3  deuota -s
l;' 3 J reguU obferuantia  j pia Sacramentorum frcquentia: ad qua
fi accedat paftoris njigilantia , D EO fauentefperandum ef 3
profci r vcl plunmum poffe: quia tamen aliqua antecedunt,
r vt recept 10 3  habitus , (efr profejfo  j queedam oj  ero etiam fub-

g fequuntnr s de fnguhs ftatucre non modo netile 3  f dnecffa¬
rnim exiflimamus.

c Primo igitur qu<erant , fgj inueftigent Epifopi, quot fnt
re dditus M onafienoru  r/zj , njel qu<e eleemofnarum quan-
'% titas j (ef in fbi fubitciis ordinariat , m alijs tUpofohcat
aueioritat(Lj> fbi Tontifci.it Confhtution °t attributat ad-
£.k' bibitis fiperioribus Regularibus pnefituant n amer um Mo-
mahum, qu£inmonafterio alipoffint j f p/uresfnt qudmt
ah commode poffnt , decedentibus aliqiubus non fujjictatur
fcSs ah.it  j ntfi redigatur numerus eo 3  <~ot ad*equatis pofft fa~
cuitatibus fuflentan  . quod difriffie pracipimus objeruan-
ph dur/LJ>  j ne premat egefas 3  (fj rei necefarne inopia pcreant
fipt omnia _». mterim nnero curetur , njt ipfis Monialibus , rvelip-
\ far um

>-*■&  1 Ki- ti ,


3

far um indufna, <~uel pub lic is, (ef pr mat is eleemojjmis fubue-
niatur, difoftis etiam per Ecclefias capfuhs , in quas cbarita-
tis fubfdia conferantur .

Gh*ia rvero MonaUerid , qua opibus ohm affluebant, aUo-
rum, fen procuratorum negligentia-a , fue potentiorum <~vfur-
pationt -j collabi it a folent, nat egere incipiant s (df ad paftora-  p*
lempertinet ■ fohcitudinem, cadere caperunt, auclontate ,

ftj fubfdio fnlcir<Lj>, necorruant$ omnes, (efr\fngulos Epi-  |r|
Jcopos hortamur m Domino, & ferio monemus, <~vt omniftu-  sp*
dio curent, quo Monajleriorum terne, redditus, cenfus ,(djr
turarecuperentur ■, agant apudlocorum Magifratus, procit-
ratores di£lo excitent, Montalium proteUores ,feu conferuato-
res incendant, omnm conentur, ne coram D E O negligentU
arguantur, ffj focordue apudbomines: quodjiidem fit nume-
rus re immmuta ._*, qm Integra.fiut, ne c refiitutionis fes o fen-
dat ur, cogitent Epifcopi de numero paulatims mmuendo per
obit um Momalmm faclo Abbatijfs, feu Pnonffs gram pr#-  ^5
cepto, ne de receptione ahcuius ad Monacbatum aut traEient,  sig
aut deltberent fe mconfulto: mfienim prafenti remedio occur-  bfrj
ratur, ent magnopere timendums, ne multorum annorums  s23J
are aheno, quod necejftate contrabitur, mmiuerfus Monta-
h um f at us op p rim a tur s quem confultius minut ex parteah-
qua , qndm totum extmgui, permittendums. Jfua rationcj
Jiaugeantur Monaftena _> legat is pijs, & nouis redditibus,

- aquum ef,feruatis, quaferuandafunt, rehquis, numerums  ra
etiam Moniahum augert . £

fpmmums debet ijsejfe niči us, quarum comunis efl do m us,  k

P ftj r vefitus,  £


ir vn y)c

ftj rvefhtus, (ej regala , ncqae enim dl a, qu<e adjubjlantiam
regulans ruit<epertwent, relaxari , aat mu tari pojjant . Id-
circo  j- Jicubi fieri fohtum ejl; partitiones de redditibus Mo-
najlerij tam tntici , quam <-vim j qu<£ fiebant mter Monia-
les, ut qu<eque portionem haberet, 0r mde jibi rjidiurms
fajpceret i damnamus, ftj abolemus  ,• 0r fub mtermmatio-
ne diuim tudicij, & p oena^> excommmicationis m fingulas
confentientes , in  r vniaerftatem. <~verb interdicii mgrejfas
Ecclejiee inhibemus , ne m pojlerum fiant , aat fieri per ip-
farum Momahums Prafecias , Abbatijjas , fea Priorifjas
permittantar . ipjis ra ero cAbbatifJis, fea Prionjjis fab pce-
na primtionis ab ojficio pracipimus, <~ut, qmdcontra^pr<e-
jentis ConJhtntiomstenorem rjidermt, uelcognouerint, at-
t en tari, autfien, Epifcopo fiat im fignifcent , quo abafas <~uete-
res tandem aliqaando tollantur.

£)ma m r vnaquaque re dantar certi gr a d us, per quos ad
maioraafjiratur, ajcenditar, atquebane ordtnem nonm
bumants t ant um, fed m fjurituahbus, ptj dimmsetiam inue-
niri nemonegat: it a, <vbi cormptela njetm radices egit, quas
jifiat im euellere rji conemur, corruptam antequam Jane tar,
etiam ipfum raet $ carandam, nat remediabuius genens om-
nia m rationem qaandam temperentur, rvt (lmmas celenter,
tutocerte fanare njeterem morbum rjaleamus. Decermmas
igiturm Monafierijs Momaliam: ubi tam certus hac de  re_»
or do, 0r cum rationes conjentiensfiat ut as non ejl.: Moniah
aliqua cmufcunquLs reltgionis, fp ordmis fit, decedentepoji
bar um Conjlitutionum promulgationem, 0r Janci at Sediš Apo-

(lohcce

ftolica confirmationemftatim Abbatijfam, feu Priorijfam cum
fot Vičana , <-vel ea impedita, cum aha Moniali, ex maturio-
nbus <ztat<u> , (ep prudentia debere thalamum , (tft omma _j ,
qua m eo funt , ctmfcunque generts , (fr qualitatis nomint _s
Monafterijfaclo dmgenti inuentario m tenutam }  &• p ojfe (fo¬
nem accipere, eacp, referre omma m commune Monafterij nje-
ftiarium 3  illata pecunia^ in commune Monafterij fcrimum.
Thalami etiam claues apud fe ret mere pr o munere offtcij ftu>
ac de his omnibus quampnmum per liter as Epiftopum admo-
nere, fiquidhocdegenerepr<ecipere r voluerit $ non obftantt^
Monuhs ipftus, dum naiueret, eleSiione dijcipula, (tft eiufdem
deftinatione etiam cum Abbatijfa  3  feu PrionjJie }  aut Capituh
Moniahum ucentia adfuturam thalami , ftj rerum fuccejfto-
nem. qu<e omnias tanquam iun 3  ratiom, (p ipfts regula fub-
ftantiahbuS contraria nulla declaramus, (fr quatenus opusftt }
annullamus , (jft cajfamus  3  declarantes neque eAbbatijfam,
neque Priorijfam, neque Momales cuiufcunquepaclwnis } con-
uentionis, (fr concordij r vigore ad butufmodi executionems
ob / iga t asfuijfe , aut obligari potuijfe, cum ex alt er a p ar tefub-
ftt certijfimaobligatio non conueniendi, feu conuenta non ob-
feruandi .

a Abbatijfis , feu Priorijfis, (ep e ar um Vicarias tanquam
Monafterij Prafeclas, feno monemus , njt mter fuas Monia-
les crebro agant hac de re , nji omnes difcantmbil poffdere fe
pr opne; njfum baberein oj  it a  3  in mor te nullum dijpofttionts
aSium habere , aut haberepojfe , etiam confentiente Prafecia s
cuiuspartes funt dijftenfare 3  non difftpare 5  h<ec eft enim difft-

P 2. patio

patio reguU^uanecin uh a-, ne c m mortegropnetatem Regu-
lar ib us reliquit(tfi) ,fi quando d Monia/t agrotantefuennt re-
qiujita, ut a/ij uelfupelleciilem dent, uel thalamum ,piein-
Jiruant boe non hčere $ a^rapartes effe,f quid m uit a commi-
fit> lacbrjmis, do/ore, (efi- pcemtentia faeramento expiare, non
fuperaddere noua piacula,qitibus foedius anima ad tremendum
D El ludicium exitura deturpetur . fqua licentiam teflandi }
ant quoquo modo difponendi , ant ahquam eligendi, jen nomi-
nandi , que fuccedat, defacio dederit, declaramus earn ab ojji-
cio ipfojatlopriuatam, (t) depojitam, eandemf mperpetuum
declaramus adidem ojfcium>& alia quacunque in eadem Re-
ligione obtinenda, inbabilerm j> .

H as uero Conjhtutiones  3  cum gnmum a fanti a Sedeš
confirmationem aečeperint, praciptmus  3  ubi Monaflenare-
formata non funt , Abbatifis ,feu Priorijfs, (fr Monialibus,
in linguam 1 taticam uerjas d E ic arij s, Jen jjeciahbus Nun-
cijs Epifcoporum (ubi difciplina Adonajhcas reformationem
nondum accepit) legi , declaran  3  (tj intimari, ac de buiufmo-
fcja di mtimatione m achs Cancellaruc Epifcopahsferiptionem fen
^ diligentems.

^ 'Jn Monaferijs, d quibusproprietas exulat 3  (fr omnts af-

fetho corrupta, feruetur illa rerum ommum commumo , qu<c
nihilhabet, (tj cm  mbildeefli qucem ege fiate rerum copiam
fg habet , (tfi mini omrnno habet: f quid emms efi, boe ba-
bet ufu , non ajft cln, qua: quidem dmes mopia m ommum
Moniahum domos  3  &uitampaflorahprudentia, (tj uigt-
lantia muebenda efi .

fommunis

(jrmmums e [Je debet Momalium menfis 3  ad quam omnes
exceptis agrotantibus conuenire debent 3  ac tenentur 3  pacho-
nes ,fitie confuetudines 3  qu<e corruptelafunt 3  ut tantumpe-
cuntx detur ei 3  qm admenfam commmcm non accedit , reij-
cimus , ft) nullas dicimus 3  & 3  qu<e uel obferuannt 3  uel  ^5
ut obferuentur , mftetermt $ menfis umus uoce m Capitulo  ^
priuamus ' 3  ant aliapoena, qu<e Abbatijja, uel F norij]} loči , ga«
ant Vičana $ fipnncipales imped.it afuerint s condeniens uide-  pfš
bit ur, pleEhmandamus.

fn menf is commum non deft fjirituahs aliqua letlio,
quas corporales cibi juauiter con di ant ur: debent cmm 3  qug
D EO uiuunt  > fjmtn mapi s umere^s 3  ut hcet necejf-  fjjjD
tati corporis feruiant 3  plus tamen ammo femper tr ib ut um
uelint. Liber uero ad leEtionem menfe adhibendus d Con -
ftjjtrio pr obe t ur.

Silentium, obedientia 3  humihtas 3  charitas 3 ac rehqua Chri-
fliana uirtutes inter Regulares perjonas gemmarum clanjji-
marumlocofnt, qmbuspracipue Momalium domus 3  (efja-
miha exornetur.

6)ua d regu/a nomen ducunt 3  eam 3  cuifeprofejfone folen-
ni adjtnnxernnt , nojje regulamdebent. Epijcoporum igitur
diligentia ejficere debebit 3  ut Regula inter Moniales (ubi ha-
Elenus omijfa fuit) lingua Itahca ab aliqua ex Monialibus ,
qua lecliom obeunda aptior fuerit 3  (ej* ab bbatijjas 3  feu
Frionjja deputabitur, frequenter legat ur, atqut_i tila qui-
dems in duas diftmguatur partes 3  it a ut quotidie_» lega-
tur ahquid poji Connentualis Mijfa ojfciurrm> uel inchoro 3

uel

m

rvelalibi , <~vbi commodiuspojjit, de tnbus, qua emittunturin
profej]ione,<-uotis, r vtfapijjime mculcentur } & auciore D E O
aliquando bareant  j aha  n vero p er ordtnem, nat quolibetfejlo
die legantur quatuor , aut quwque capita , (djr a fine adpnnci-
p mm rede at ur , nnnquam mero mtermtttatur . Inter legen¬
dam dbbatijfa, feu Priorijfa Moniales moneat, redar-

guat j Jiquid minus feruetur , aut negligatur: excitet mero ad
correSiionem , ftj) adfuturaglorta cupiditatem, igniculos ad
dens  j <& femina Chrijiianapietatis . Ji quidp cena d regula ob
quodcunque commijjum 3  aut omijfum fiatutum e Ji, boe Pr afe¬
ri a exequatur i f fuerit oppoftum impedimentum, confejfa-
num confulat }  Epifcopum moneat.

Statis boriš tam matutmis , qudm diurnis, mejjertinis
PrafeBa curcnt, mt omnes Moniales m Ecclefam ad laudes
DEO perfoluendas conuemant, (ejr in e a non nugis , fp) col-
locutiombus operam dent: nulla mero Momahs qnocunques
pratextu excufetur d eboro  , mjimel agritudinis catifcs 3 mel
agrotantmm mjlodias, m el tujti impedimenti excufatione  j
quam PrafeBarum munus erit cognofcercj, (ejr, f legi tim a_s
fuerit 3  etiam admitterr-j). ^uamcborumsnon menerint,
poena regula, aut aha etiam grauiori pro culpa modo , d P ra¬
je cl a p leči ant ur 3 ac,Jicontumacius perfeuerarint  , Epijcopo
jiamjicetur 3 mt medicinam conficiat tpjiagritudim accommo-
dandam_s> +

cAdmoneantur SanBimoniales, rut Jdltem Jemel fingulis
menfibus confejjionem peccatorum faciant 3  (ejr jucrofanBam
Eucbarifham Jufcipiant, mt eo fe Jalutan prajidio muniant

ad

ad omnes oppugnationes Damonis fortiter fuperandas. JJiiod
fejhs folenmoribus anm  3  itemBeata M A R IA E Virgims,
SanEiorum Apbflolorum omittere non dehebunt. H is at-
tribuatur Confefanus at at e 3  (djrprudentia maturus > r vita .,
moribus , ds* do birmaprobatus: qui etiampro opportumtatu
nor it ali quid e facris fcnptuns depromere ad fjnritualem ipfa¬
ram iucunditatem, if) perfecia uit a progrejjionem: pr at er
ordinarmm J ms extraor dinar ms ab Epifcopo eifdem bis 3  ant
ter in anno ojferatur > qui ommum confejfiones audire debeat.

Senior um Momahum partes funt , tumor es ad Sacramento-
rumfreqnentiam, (ef omnes alios pietatis^J deuotionis a cin s
milit ar e uerbo , exemplo> ch ant at e j <~ut adiuniorummode-
fliam> ac relioionenrpertmet 3  omnia , qua m regalafunt 3  p ra¬
ce pt a obferuare y adeafe affdue exercere 3  ds* nihil omittere li¬
lo rum , qua adregularis perfeeiioms implementum (J) e bi aru
altqua ratione pojjunt

eAtuerb non ext<fia e El educatioms njis  3  qua ft habitus
diffcile mobilis 3  <S* par natura habilitas quadam: quo r vno
pracipne nititur mor um 3  (ef uit a bene agendafundamentum.
boe attendant Epifcopis ficubi adhuc non eji mfiituta ratio. utr¬
gi mt m a d Sanctimoniahum perfeoiionem tradueendarumff)'
omntno proffiiciant , ut quampnmum in (inguhs Monajlerijs
mfituatur Nouitiatus, in quem tam prafentespuellaj qua de-
gunt m Monajterijs apudjeniores 3  ibif m probatione moranr
tur-, quctm omnes,quam futurum ad monaUicam uitam ajjn-
rabunt 3 recipiantur . Ghtaillb uel fuo dijjenfu , na el paren-
tum 3 ant propmquorum irnpedimento dmertere noluennt , di-

mitri d Monajlerio uolumus, nec ei fuffragetur fupenorum^s
temporurn abufus 3  autpaSiio 3  fiue concordium cum Monafie-
no 3  aut Monaflerij Prafechs ahas initum; quam paciionem ,
feu conuentionem mm non potuifjfe declaramus contra commu-
ne bonum Monaflerij: imtam^erb nontenere_s 3  necquem-
quam obligare^s . In prirms <-vero abolemus 3  (gr extmauimus
m omnibus Prouinciai Aquileienjis Monaflerijs Monialiur/Lj>
difcipularum nomen 3  (§d njfum, quo folebant Monialespuel-
lam tam ex confan^uineis> qudm ex alienis recipere in difcipu-
lam , illamcjue educares , ptf r vfque ad profeffionem m Mo-
nafhca difciplino -3  m propno thalamo excrceres . j/We_-s
enim, njt eji fexus,  (gr feculi infehcitas 3  p ar um bom orie-
b at ur  3  rutinam mhil r velma/i fcandah: inpnmisnve-

ro educatioms dijjimilitudo 3  ft) educantium diuerjitas nibil
hattenus effecit }  m quo non incompofitio qu<cdam , diffo-
nantia uideretur, <~uniformi aliquando raiione >  er dtjaph-
na temperandas: quod  A/ o uit tat us resnico remedio Jauent  e_>
D E O fieripoterit .

zA tempore Nouitiatus e feptis Monaflerij exire Nouitijs
nullatenus permittatur. In Nouiriatum nuli a rectpia tur fine
habitu regulari . Adhabitum nulia mfi maior duodecim anno-
rum. at na er o antequam mducatur m Monajlenum , de hbe-
ro eius confenfu mterrobata ab Epifcopo , <~vel V ic ar 10generah 3
aut ahquo ab eis deputato 3  inducetur in Ecclejiam mteriorem,
rubi faero audito,  čr accepta fanthffima Communione de-j
Confejjarij, aut alterius manu 3  iuxta morem locorum ajfu-
metab eodem babitum regularem,  (gr m Nouitiatum rectpie-

tur, acfnito tempore No uit tat us, (frprobationis s quod minus
nonfitanno, fidectmtm fextum atatis annurrus impleuerit $
quodfcripto autbentico confiare debebit s (fr m ter rogata ab
Epifcopo, <uel F temo ems generali de pio lUius confenfu, (tj li¬
ber a rvohmtate certum tefiimomum dederit, ad profeffionem
recipi lice at . Optamus autem, rjt rjetus Momahum folenni-
ter rveUndarum mos obliuione,ac defuetudinepene antiquatus
ad rufum prifiimm infiituto , & ntu proprio reuketur  j modo
intra Monajleruim fiat.

thgomtiatum nvijitet fingulis menfibus Abbatifia, feu Vrto¬
ri f a cum Vičana, (%J figmficet Epifcopo fiat um itlius, (fr puel-
larum dtfiiplinam, f Prafecla dihgentiam-j .

ZJjupenelocorum ommum recept um efi, <ut puelU, qua di-
fciplma 3  & educationis locum alibi non inmniunt, in Mona-
fieria confentientibus Epifcopts recipiantur,(fr ibipietatem dt-
fcant, ftj moribus pene Ecclefiafiicis mflituantur, <ut > qub fej
contulerint,<-vel nuptui etiam trudita fuerint ,domos fimilias,
fihospietatis,ac Rehgionis tacitis quafidocumentis: quodapio
r uita exemplo colhgitur: imbuant, kr erudiant; qnod adglo-
riam D El, (fr falutemanimarum pertinerenemonegarit.
Ne tamen,quodpajfim fit a d commime bonurn, comunem ajfe-
rat,& mfignem Regularibus domibus taci uram, decernimus,
quod multis lam locis facium audiuimus, probammus, ac imi-
tariajfeBamits) quamprmmm Monafierijs Momahum, qua
puellarum educandarumfiudium non reju^tunt,ahquam m ip-
fo Monafteno p ar tem aptan d Momalmm cellis feparatam ._3 ,
m quam recipi ant ur p učila educanda, (f* ibidem erudiantur .

Sit

\

Sit autem nuna omnium majijlra , cmus d: dl o puella omnespa¬
re ant  3  a qu a na n a omnes addifcenda addifcant. pr im um do-
ceanturdodlrmamChri(lianam>OjficiumBeata MARIAE
Virginis  3 feptem Pfalmos pcemtentiales, Coronam  j (djrRo-
farium ■ acu etiam pingere > ftj alia facere ,qu<ead fexurns
muliebrem honejlandum }  0r familias indujna. tuendas per-
tinere pojfunt. H<e na er o Ji femel ante finitum educatioms
tempus exiuerint 3  uel e duel a fuerint d Monajleno JJem depo-
nant rejhtutionis.

Salanum pro qualibet puella ajjignatum totum A b bati (Je ,
na el Prionjjdfoluatur , m n de naidlus puellis , magijira na ero
aliquid commodi naltra naiclum propter docendi laborem fup-
peditetur .

dAlium educandarum pueUarum mo dum abolemus  j ac tol -
limus, natiam tila , qua mercimonij  3  (e(r irreligiojilucri cupi-
ditatem non olent modo. Jed naere habent , d SanSiitnomalium
domo, quxproprium non in re modo, Jed m ipfa naoluntatcs
abne^arunt ^lon^ijjime ar ceantur .

JlauJuram M. oni ah um JiEpifcopis fubjint  j ordinaria } Jn
minus Apojlohca aucloritateiuxta Tndentim Concilijdecre-
tum ab ipjis reuideri 3  nael ApoJoliča delegata audlontatts 3
nael ordinaria conuenit, {tj reformari: m primis circa nain-
daria  3 (dj hortos mjjicienda muri altitudo 3 arborum d muris
dijlantia, impjs feptorummuris foramina tam intus 3 qudm
extra, natdiligentijjimeVirginum DEO dicatarumconjer-
uatiom projnciatur. P ort as ingrejjus m Monadierium ben es
mumendas , nunquam mji cx caujanecejlaria aperiendaspra-

cipiant.

cipiant. Parlatorij mero interior porta pra , <gr metle pri¬
prtim clandatur: clams ab Abbatijja, pen Prionpfa, ant Vi-
carutprrnetnr . m Parlatorio d part e Montahnm nihil omnino
pt, qno porta interms obferaripofpt. pfnerit aliqmd c urn Mo-
niah d qnoquam agendam 3  petat ippt Monialis d Prafecia^
Monafterij hcentiam , ft) clanem : expedita coiloquutione_s>
obprata porta clanem repitnat : inquo flatmmus obfernari 3
mtpatres,  c> matres etiampne licentia (quoadfratres mero
decernimusperuandum , quodefl Epipcopornm diligentia ha-
clemis c on (tit nitmi) pofpnt pias mel phaš 3  melforores alloqui :
pahns extrahos fnent, qm alloqui Monialems m elit , hcen¬
tiam inpcriptis obtmeat ab Epipopo . hi tamen non permittan-
tur alloqnipne licentia Abbatipi,pne Prioriffe, prhnila
anditricis. mbi mero or do lam mflitutus ep pndiclo exaciior,
lile ibi pernetur.

Fceminis, qm meretricinm exerciterunt, ant qnarum ho-
nepas in dubium renocata ahqnandopmt,cnm Monialibns tra-
Etare, loqm, negocinm habere nnllatenns concedatnr  3  etiam p
caupi pratendatur honepas de qua tamen bene pijjncari tn-
tnm ommno non ep .

Bpipopi ingrejjnm nnlli concedant, nip ex canpt necepfaria  3
& m pcriptis  3 - ipp mero nnnquam mgrediantur 3  nip ex canpt
necejjaria 3 (dpobpernentCodpitutioner/Lj Gregorij XIII,
latam die xxiij. Decembris. M. D. L X X XI. mt cenpiras
Pontipcias dechnent.

Liber conpciatnr m qnolibet Monaperio 3  in cuinspartepri-
bantnr omnia nomma  3  (dp cognomma  3  ft) patria Monialmm

CL a  minen-

njiuentmm. Sit pars libri attnbuta Jcriptiom Momaliums
monentmm: tertia pars contmeat nomma Nomtiarum c um
die, menfe , & anno receptioms: quarta pars habeat profef-
jiones cum die, menfe , (pr anno, (tj profejjarum nomimhus ,
cognomimbus, (pr patna —>.

SPrater hunc libram habeaturitem liber puellarum , qu<e
educantur: fcnbantur in eo m pnma facie p a gina nominas,
cotnomma, (pr p atria puellarum educandarum cum die, men-
fe, (fj anno ingrejjus, (tj cum ajjignata quantitate pecuma,
aut illms jjeciei, qiu fuit attnbuta pro cumshbet nat Slu: ex
alt er a part e fcnbantur quacunque exhibita ex attnhutis pro
Hjicia .

ZJterque liber fit apud PrafeSlam MonaBerij ,pueAbba-
tijfam,fuePnorijjam,(pr dihgenter cujlodiatur, (tj Epifcopo,
quandocunque naoluent, ac requijient ,Jit m promptu. appa-
reat <~verb , nat m reliquis, in his etiam diligentia illarum, qu<e
pt\efeSlur<e munusfufceptum babent, r ut laudem mereantur ,
(pr pramium in Ccdo bene gejla prouincue.

EM ulto -aerb plura Jlatuendapro bono San Si im o n tali u
(latu mderentur y ntjicogitandum ejjet de DominiJententia. - j ,
qui cum multa Apojlolos docere , d'rpracipere eifdem baberet ,
illa reticuit, quceportare tune non pojjent , in ahud tempus ex-
trahenda , cum babiliores ad inteUigendum ja Sli cjjent. Nos
na ero fi de Moniahum dombus in Prouincia bene confu.tutis
coggtarniispač,qua iecimus fundamenta, lilopertmebunt, nat,
qmdprajentibus decretis faciendum putauimus, tamfaSlum
laudemus :ji <~uerb illarum rationem habemus , qu£prmcipia ,

(Jbafes ,

,. t  fg) bafis,qiubus fiufiententur , adbuc non habent,fiatis m uit ds
fiatuimus^t qud modo por fare non pojfint^inculcarefiuperua-
P§) caneum uideatur. ^mddereliquisenamadgubernmmEc-
clefiafitcum pertinentibus eodem confilio decremjje>&jlatuijj\e
nosper D El oratiamnonpcemtebit.

^ A?resbyterosfeculares, ac regularesfine exprefia licentus

Eptficoporums decermmus nonpermittendos , <-otm Ecclesijs  jipl
Monuluim Eptfinpisfiibieciarum celebrent . ' ^

aAc njt laudamus , quod multis tam facium locis aiidiui-
mus jta^bi non efi inflitutum , decermrnus inflitttendum ; nat  kft
muficas laicorum y fieu Clericorum m Momahum Ecclesijs Epi-  pM
ficopi non p er mit t ant, nifilicentia pracedentzs.  vfjj

£xtremum boe Epificopos monemus y  accurate profiicien-
J® dum,xjt incongrua etudam rei, quxinter Momalmm Conuer-  pp)
M fiispaffim -viget) occurrant) ne c permittant illas d Monafierijs
™ fin# Dicecefis ad colhgendas eleemofignas extra Dioccefim difice-  ^
dere fine htteris commendatitijs , <~ot cognoficantur, njnde <~ve-  ^
mant)<& qnb y cumfive rei caufiaproficificantur> ant ad eleemo-  gp
Čfe? jjnarim collechones, c um ahunde <-uenermt> non admittant,
mfi prafatas commendatitias attulermt s  nec adhuc permit-
tantur deernofirnas colligere, mfi do m um ant e, m quam dmer-
(fh) tennt,(<fi in qnapermaneant,ipfinotamfiecerint  „

^ Supraficriptas Confiitutiones m Prouinciah Sjnodoprima  p
Aqmleienfipromulgatas , ffj recept as de confiho  , (efi confienfiu  gjj
PP ReuerendijJ,. DD.Coepifioporum noflrorum decermmus m Sy-  ^
nodopnma Dipcefiana dfinguhs Epifiopispromiilgdri>& exe- tj
cutioni mddarhqtutenus Epifiopahsjohcitudo cojrcerepotent.

Sl qtid

St qua autemfliper illis , ant illarum aliqm circa 'veram Intel-  p^j
pS hgentiam dubitatio emerferit , tlltns nobis declarationem <~vf

quead fntnram Sjnodum Tromncialem itemde con fenfu eo- ffb
^ rnndem Reuerendijfimorum DD.Coepifcoporum rcferuamus.  ^
pf) IPrcefatanmviero Conflitntiomm difofttonem fantiče Sediš
fefj indtciofnbijcimns, ftj confirmationem, (djr approbationem ab

eadem p eten dam, ftj impetrandam bninsfantiče Synodi Aqui-  ^
letenfis nomine decerntmus omm melton modo ad landem O m-  |jR
mpotentis D El. zAmen.

Ego Francifcus Patriarcha Aquileienfis definiens fub-
fcribo.

Ego Georgius Epifcoptis Petinenfis definiens fubfcri-
bo.

Ego Cžefar Epifcopus Parentinus definiens fubfcripfi.

jjH Ego Michael Epifcopus Vicentinus definiens fubfcripfi. p]

0 Ego Iacobus Epifcopus Feltrenfis definiens fubfcripfi.

Ego Claudius Epifcopus Polenfis definiens fubfcripfi.

Ego M. Antonius Epifcopus Cenetenfis definiens fub¬
fcripfi .

jr. Ego Albertus Epifcopus Famaguftanus, CoadiutorVe-
■ ronae definiens fubfcripfi.

Ego Marcus Epifcopus Paduanus definicns fubfcripfi.

Ego Philippus Epifcopus Comenfis definiens fubfcri-

pfi.

Ego Aloyfius Epifcopus Taruifinus definiens fubfcri-
pfi.

Ego Francifcus de Prampero Canonicus Vtinenfis, ac ^
ProcuratorfpecialisReuerendiffimi D.IoannisInge-
gnerij Epifcopi Iufbnopolitani eius nomine interfui, ^
ac fubfcripfi, &omnia, &fingulain hacfandla Sino¬
do ada, &publicata, eius, & Ecclefi« Cux  nomine
recipio.

EgoHoratiusBufinus I. V. D. &Presbyter,acciuis Ae- oji
monienfis Procurator fpecialis Reuerendiffimi D.An-
tonij Saraceni Epifcopi Aemonienfis nomine eius in- ^
terfui, & fubfcripfi, & omnia, acfingulainhacfan&a gjj
Synodo abta, edita, & publicata, eius, & Ecclefue fus S
nomine recipio. pj

M  Ego Valerius Trapola a Collibus I. V. D. & Vicarius ge- ^
P neralis Reuerendiffimi Domini, D. Matthau Sanuti pj

Epifcopi Concordi#, eiuscj; in hoc fpecialis Procura-
toreiusnomine interfui,&fubfcripfi, &omnia, &
fingula in hac fanda Synodo decreta, atque ada, trdi¬
ta , & publicata, eius, & Ecclefia: fu^ nomine re-
cipio.

EgoGafparus Pinellus Dodor facrar Theologi^ Rcuc-
rendiiTimicjj Domini Epifcopi Bellunenfis Procura-
torfpecialis, eiusnomineinterfui, & fubfcripfi, &
omnia,ac fingula in hac fanda Sjnodo ada, edita, &
publicata, eius, & Ecclefise Cux  nomine recipio.

fcfl

F in is Concilij Frouinciahs Aqmleienfis Primi, habitiin Cbu¬
tat e F tim die 20. Otto bris. 1  / 9 6 .

c S

L

X CON C I L I O 1

Lateranenfi fub Leone X.

EO E P I S C O P V

SERVVS SERVORVM D El,

!f&

t-:

A D perphtvam rei memoriam

facro approbante Concilio.

"VO  STOLICI  renmims folicitudo
nos ajjidue p n!Jat  }  <r>t medendis anima-
rum languonbus , qmm?fLs nos ex alto
ommpotens a ut bor turam habere •~voluit i  j^j
ijs potiJfimtim>qui mfiantius fideles nune
rurgere- c er mm f ur ,fa lutifero olei>&-vi-  kg

am_j>

nun-
?  cum _s

/»0 nimedtcamine adinflar Samaritani in Euangelto jolicita
k©* operam impendamus, ne nobis illud Hieremu o bijeta tur: ?,
tj 1 * 1  d r e fin a non efi in Galaad, ant medteus no n eji ih ? cu
itaque diebus noflris (quod do len ter referimus) Tezamafe mi¬
ti at or , anttqm*s humani generis hofiis , nonnullospermtiofiffi-
mos errores d fidehbus femper explofos, m apro Domini fiuper-
feminare, ft) augere fit aufus, de natura pr afer tim anvma ra-
tionahs quod  r videlicet mortahs fit, ant nvmet in cunchs ho-
mimbus j (djr nonnulli temerephilofophantes,fecimdumfaltem  ?g?5
plnlofiophiam -zj  c rum id ejj e ajj euerent, contra huiufimodt p e-
fiem opportuna remedia adhibere cupientes, hoc facro appro-  kfg

R bante  MF

mm



!^KF T ”

banteConcilio damnamus, (tj rebro humus omnes ajj erentes,
antmam intelle&iuam m ort a lem ejje, ant unicam m cunuis
hommibus 3  (fr hac m dubium r vertentes 3  cum illa non folurn
r vere per fe, (f) efjentialiter humani corpons forma exijlat,
Jicut m Canone fehcis recordatioms Clementis Papa g)m?iti
pradeceforts noflri m generali Viennenfi Concilio edito conti-
netur , uerum (tj immortahs ;  (fr pro corporum 3  qinhusin-
funditur 3  multitudinefnmlariter multiphcabilis 3  & multt-
plicata,(tj multip/icandaJit . qmdmamjejle conjlat cx Etian-
elio, cum Dominus ait: Animam ant e m occidere non pojfunt :
(fr alibi: qui oditanimam fuamm boemnndo, in uitams
at er nam cuflodit eam . (fr cum Sterna pr<emia  > fr £ ter nas
fupplicicLs pro merito uit<e tudicandis repromittit: ahds in-
carnatio 3  (fr alta C H RI S TI mjfienanobis minime pro-
fuijjent 3  n ec rcfurrecho expe6landaforet, ac fancli 3  &iu(li
miferabihores cjjent (iuxta Apofolums) cunciis hommibus :
cumcp uerum na ero mimme contradicat 3  omnem ajjertionem
uentati illuminata fdei contrariam, ommno falfarn cjf  i_s
dijfimmus 3  (tj 3  ut akter dorniatirarc non lice at 3  diflnciius
inbibemus j omnesep, buiufmodi errons ajjertionibus miner en-
tes j ueluti damnatijjimas h ar e fes femmantes 3  per omnia 3  ut
detejlabilcs 3  (fr abominabiles hareticos 3  (tj infdcles, Catho-
licamfdem labefa6lant.es uit an do s, (fr pumendosfore decer-
mmus . Infuper omnibus, (fr fingulis philofophis in umuerf-
tatibusJludiorum generalnim 3  (tj alibi puhlice le^enttbus , di-
slnclepractpiendo mandamus 3  ut cumpbdofophorum princi-
pia 3  aut conclu{iones 3  m quibus a recla fide deuiare nefeuntur 3  .

auditonbus  I

I

auditoribusfuis legerint,feu explanauerint s  quale hoc ejl dtj
amma mortahtate 3 aut  <- vmtate, (tj mundi atermtate 3  ac alta
huiufmodi  j ten e ant ur eifdem ueritatem rehgionis Chriftiana
omm conatu mamfejlamfacertx 3  (ef perfiadendo pro pojfe _?
docere 3  ac omm ftudio huiufmodiphilofophorum argumenta ■,
cum ommafolubiha exijlant ■, pro uiribus excludere , atqntx>
refoluere: (fr cum non fujfciat altquando tnbulorum radi: e s
prafcindere 3  nif, (fr ne it enim puliulent 3  funditus euellerrj 3
ac eorumfemma 3  originalesf caufis , unde facile onuntur
remouere: cum pracipue bitman<epbilofophiaJiudia diuturnio-
ra  j quam DEV S fecundum uerbum Apoftoh euacuauit,
(tj jlultamfecit ■ abfque dimna fapientia condimento, (sr qua
[ne reuelata ueritatis lumine m errorem quandoqu : Lr magis
inducunt, qudm in ueritatis elucidationem: ad tollendarmj)
omnem in pramijfs errandi occa[onem , hac falutari Confitu-
tione ordinamus, f- ftatuimus , ne qmfquam de tat ero in Ja-
cns ordmibus confitutus 3 fecalans 3 uel regnlans, ant ahas ad
i/los d mre ar£iatus,in judijs venerahbus 3  uel alibi puhlice au-
dicndo philofoplna 3  aut poefis[udijs ultra qiiinquenmitr/u>
pof grammaticam , (tj dialcbiicam 3  [ne aliquo ftudio Theolo-
gue 3  aut tuns Pontifcij meumbat: uerum dieto exacio qum-
qnenmo 3 [ilhs[udijs mfudare uoluent, liber um [t ei 3  dum^s
tamen[mul 3  aut feor[um 3  aut Theologia 3  aut faeris Canonibus
operam nauauent 3  ut m his fanti is 3  (tj utilibus profeffom-
bus Sacerdotes Domini muemant 3  unde infecias philojophu 3
(fr poefis radices purgare, (fr fanare ualeant: (tj hos Cano-
nes per ordmarios locorurn s ubi generalia[udias uigent ,

R z (tj reciores

ff) reciores njruuerfuatis eorundem fludiorum (ingulis annis
inpnncipio fludij, m <rnrtute fancl<eobedientia:publicari man-
damus, nulh ergo ommno hominum liceat hanc paginam no-
Pira; damnatioms, reprobatioms, dijfimtionis, inhibitionis, de-
creti j ordinatioms, Ji a tuti> (epr mandati injrmgere, <~veleiau-
fu temerario contraire. Si quis boe attentareprafumpferit } w-
dignationem ommpotentis D El,  €>* beatorum Petri , (efr
Pauli Apojlolorum eius fe nouerit incurfurum . Datum Roma;
inpublica fejjione in Lateranenji JacroJanfia bajilica folenni-
ter celebrata  3  anno mcarnationis Domimca i s 13. quartode-
cimo Kalendas Ianuarij Pontificatus no fin anno pnmo .

INDEX

Z

4

7

io

17

z i

I N D E X

Rubricarum.

fideprofitenda.

Defidetuenda.

^2 De pra^dicatione verbi Dei.
Dediuinisofficijs.

De RefidentiaEpifcoporum.

De RefidentiaCuratorum.

De RefidentiaCanonicorum, &beneficiatorum,qui re-
fidendi obligatione tenentur. z 3

DeEpifcopis. 2,4

DeParochis.

De dignitatibus, Canonicatibus, & beneficijs fimpli-
cibus. 2 .9

De vita, & honeftate Clericorum. 31

De Seminario Clericorum. 3 7

De Vifitatione. 41

Defeftorum dierum fandificatione. 45

De Rdiqu ijs Sandorum. 47

.. . De

DeEcclefijs, &pioineis verfandi modo, Altaribus, &
Sacriftijs. 49 ^

Debonis, &iuribus Ecclefiarum tuendis. 52. ^

DeVicarijsforaneis. j4 jj^]

De Monialibus. 56 fr/j

g ' S up eno ra ornma Synodt huius Trouincialis Decreta recognita,
& approbat afnerunt d facra Congregationes>

Concilij Tridentim .

H IERON YM VS CARD. MATTHAEIVS.

In Ciuitate V tini die 2 8,Octob. 1596. comparuit coram Reue-
rendifT D. Patriarcha Aquileiae&c. Mctropolirano Reuerendus
Presbyter D.MichaelPaflcra Canonicus Tcrgeftinus, & fpecialis
Nuncius pro Rcuerendiff.D.Epifcopo Tergeltino ad proponen-
das cxcufationes eiuldcm Reuerendiffinn D.Epifcopi in Synodo
Prouinciali Aquileienfi: vt patet mandato fui Procuratori; fub
dic 26. Odob.ciufdcm anni manu D. Georgi; Ptccardi Notari;
Tergeftini.

Die 2.Nouemb. 1596. coram eodem Reuerendiff D.Patriar
cha Mctropolirano comparuit Renercn.& Exccll. D.Iofephus
Roboretus Cathedralis Eccldiae Tridentina: Canonicus, & Epi-
fcopatusTridcntini pro Illuftriff & ReuerendilED.D.Ludotuco
S R.E.Cardinali Madruccio diftae Eccld'19 Epilcopo Vicarius ge
neralis, & ab eodem IlluftnR D.Card. vt patet litteris D. S. Ilin-
ftnffimae datis Roma: die i9.0dob. 1596. manu propria fub-
feriptis, &folito ligillo obfignatis : fpecialis Nuncius deftmatus
adSynodum Prouincialem Aquileienfem.

F I N I S.

t




'

/

■ l

%

v

%


t



r




♦ cd c 1t t&žecv \  ccfrT/vu *

upoftom«** **pa**>r<ffr«JHt,f#r% H c,

'”*t ,c  P* nJ^Ztrl

«0. >w vc^tt-Kbcftv, a^S<UwLv
— 3cn^ffcc* l6? cu cn. 1 ^oe,(n

. aiun.OcCafoBmc vm^ik-cfrijVciu

-  r *....—ia&^jw. ,<£&.

*- ■ /g 1 „. 7  J

2>ccat«5 t o^ftd : iit vcr» iPNvt^Ccm • '28* (n c*fi>
^vts£t*G?402te fitud iCfc i^cfitž ~ ^
ftf^f&vdk t£^i
fciGc-vcč^Hl \<rv^0tic <|

["u^ ttvn^j< »vutTt
it^^C ccOvt <A)<r/'ttC

,. T  _ ,-p^ y -i<rn>gn« <| uo w

atd * /S.t/At& *v)acv%\v}  ocutVun foc

čdocn pXt/p^»0iccd < ccPvi Peuac ocu&d
16  £CV\£>c ^yy\<k\yf)  ^r» vifjČi ©cma cct

>"tpnafctT J^ofteiAvrcd 3cr«cr fw vct-^vcjpc
*—■   cctc> r ^‘

- f%($¥C£ r 'YCjf><Z
cM\čti& ffir tvc$&nu?ct& 1 *
-smd t^cr/rHtr

«.w , r >iiucm , fr |f™7 p®«*^™***

<*čcic vAto fčruov^ <ru© muijid

^• •PrT tT

tt X>tt<k ^xrofrud favUr <*V *o<yvy  t

. N ; znfctufVnčv T (<\^uyui <%vj SK>cntCflfc" *'

>vj  ccCCccfi l  <\Mi fbi cdy>>

„ w cw* .Urti Ve«**^*^ ,-m «0«, ,nf=iun<-