Nr. 1900. VI. 1906. Kirchliches Derordimnas-Klatt für die Lavanter Diözese. Cerkveni zankaznik za Lavantinsko škofijo. ülllljnlt : 37. Litterao Apostolicao l’ii PP. X. do rationo studiorum sacrae Scripturae in seminariis Clericorum servanda. — 38. Indulgentiae ac privilegia pro sodalibus pii operis a „Pracsorvatione Fidei“. — 30. Decretum s. Concilii Congregationis de quotidiana 88. Eucharistiae sumptione. — 40. Decretum 8. 11. C. quoad boati-ficationem et eanonisationem vcn. servae Dei Magdalenae ab Austria. — 41. Razpošiljatev obrodnika za sinodo 1906. — 42. Delegatio cooperatorum pro quinta Synodo diooeesana. — 43. Lehrplan für den katholischen Religionsunterricht in den vier Unterklassen der (Stpit-nasien und der Realschule». — 44. Der Katholische Schulderem in Wien. — 45. Imenovanje novega predsednika Družbe vodnega češeenja presv. ltešnjega Telesa. — 46. Ausschreibung der Scelsorgerstelle an der k. k. Männerstrafanstalt in Marburg. — 47. Literatur. — 48. Diözesan-Rachrichten. 37. Litterae Apostolicae Pii PP. X. de ratione studiorum sacrae Scripturae in Seminariis Clericorum servanda. PIUS PP. X. Ad perpetuam rei memoriam. Quoniam in re biblica tantum est hodie momenti, quantum fortasse nunquam antea, omnino necesse est, adolescentes clericos scientia Scripturarum imbui diligenter ; ita nempe, ut non modo vim rationemque et doctrinam Bibliorum habeant ipsi perceptam et cognitam, sed etiam scite probeque possint et in divini verbi ministerio versari, ct conscriptos Deo afflante libros ab oppugnationibus horum hominum defendere, qui quidquam divinitus traditum esse negant. 1'ropterea in Litt. Encycl. Providehtissimus recte decessor Noster illustris edixit : „Prima cura sit, ut in sacris Seminariis vel Academiis sic omnino tradantur divinae Litterae, quemadmodum et ipsius gravitas disciplinae et temporum necessitas admonent“. In camdcm nutem rem haec Nos, quae magnopere videntur profutura, praescribimus : 1. Sacrae Scripturae praeceptio, in quoque Seminario impertienda, ista complectatur oportet: primum, notiones de inspiratione praecipuas, eanonem Bibliorum, textum primigenium potissimasque versiones, leges hermeneuticas ; deinde historiam utriusque Testamenti ; tum singulorum, pro cuiusque gravitate, Librorum analysim et excgesiin. 2. Disciplinae hihlicae curriculum in totidem annos partiendum est, quot annos debent alumni Ecclesiae intra heminarii septa commorari ob sacrarum disciplinarum studia : ita ut, horum studiorum emenso spatio, quisque alumnus id curriculum integrum confecerit. 3. Magisteria Scripturae tradendae ita constituentur, quemadmodum cuiusque Seminarii conditio et facultates ferent : ubique tamen cavebitur, ut alumnis copia suppetat eas res percipiendi, quas ignorare sacerdoti non licet. 4. Quum ex una parte fieri non possit, ut omnium Scripturarum accurata explicatio in schola detur, ex altera necesse sit omnes divinas Litteras sacerdoti esse aliquo pacto cognitas, praeceptoris erit, peculiares ct proprios habere tractatus seu introductiones in singulos Libros, ,eo-rumque historicam auctoritatem, si res postulaverit, asserere, ac analysim tradere : qui tamen aliquanto plus, quam in ceteris, in eis Lihris immorabitur ac Librorum partibus, quae graviores sunt. 5. Atque is ad Testamentum vetus quod attinet, fructum capiens ex iis rebus, quas recentiorum investigatio protulerit, seriem actarum rerum, quasque hebracus populus cum aliis Orientalibus rationes habuit, edisseret; legem Moysi summatim exponet ; potiora vaticinia explanabit. 6. Praesertim curabit, ut in alumnis intelligentiam et studium Psalmorum, quos divino officiò quotidie recitaturi sunt, excitet: nonnullosque Psalmos exempli causa interpretando, monstrabit, quemadmodum ipsi alumni suapte industria reliquos interpretentur. 7. Quod vero ad novum Testamentum, presse dilu-cideque docebit, quatuor Evangelia quas habeant singula proprias tanquam notas, et quomodo anthcntica esse ostendantur ; item totius cvangelicae historiae complexionem, ac doctrinam in Epistolis cctcrisquc Libris comprehensam exponet. 8. Singularem quandam curam adhibebit in iis illustrandis utriusque Testamenti locis, qui ad fidem morcsque Christianos pertinent. ti. Illud semper, maxime vero in novi Testamenti expositione meminerit, suis se praeceptis conformare eos, qui postea voce et exemplo vitae erudire ad sempiternam salutem populum debeant. Igitur inter docendum commonefacere discipulos studebit, quae sit optima via Evangelii praedicandi : eosquc ex occasione ad excquenda diligenter Christi Domini et Apostolorum praescripta alliciet. 10. Alumni, qui meliorem de se spem facient, hebraeo sermone et graeco biblico, atque etiam, quoad cius fieri possit, aliqua alia lingua semitica, ut syriaca aut araba, erunt excolendi. „Sacrae Scripturae magistris necesse est atque theologos addecet, eas linguas cognitas habere, quibus libri canonici sunt primitus ab agiographis exarati, easdemque optimum factu erit si colant alumni Ecclesiae, qui praesertim ad academicos theologiae gradus aspirant. Atque etiam curandum, ut omnibus in Academiis de ceteris item antiquis linguis, maxime scmiticis, sint magisteria“. (Litt. Eneycl. Providentissimus). 11. In Seminariis, quae iure gaudent academicos theologiae gradus conferendi, augeri praelectionum de Sacra Scriptura numerum; altiusque propterea generales specia-lesque pertractari quaestiones, ac biblicae vel archeolo-giae, vel geographiae, vel choronologiac, vel theologiae, itemque historiae exegesis plus temporis studiique tribui oportebit. 12. Peculiaris diligentia in id insumenda erit, ut secundum leges a Commissione Biblica editas, delecti alumni ad academicos Sacrae Scripturae gradus comparentur: quod quidem ad idoneos divinarum Litterarum magistros Seminariis quaerendos non parum valebit. 13. Doctor Sacrae Scripturae tradendae sanctum habebit, nunquam a communi doctrina ac Traditione Ecclesiae vel minimum discedere : utique vera scientiae huius incrementa, quaecumque rccentiorum sollertia peperit, in rem suam convertet, sed temeraria novatorum commenta neglige! : idem eas duntaxat quaestiones tractandas sus- cipiet, quarum tractatio ad intelligentiam et defensionem Scripturarum conducat : denique rationem magisterii sui ad eas normas diriget, prudentiae plenas, quae Litteris Encyclicis Providentissimus continentur. 14. Alumni autem quod scholae praelectionibus ad hanc assequendam disciplinam deerit, privato labore suppleant oportet. Quum enim particulatim omnem enarrare Scripturam magister prae angustiis temporis non possit, privatim ipsi, certo ad hanc rem constituto spatio in dies singulos, veteris novique Testamenti attentam lectionem continuabunt ; in quo optimum factu erit, breve aliquod adhiberi commentarium, quod opportune obscuriores locos illustret, difficiliores explicet. 15. Alumni in disciplina biblica, ut in ceteris theologiae, quantum nimirum e scholae praelectionibus profecerint, periculum subeant, antequam ex una in aliam classem promoveri et sacris ordinibus initiari possint. 16. Omnibus in Academiis quisque, candidatus ad academicos theologiae gradus, quibusdam de Scriptura quaestionibus, ad introductionem historicam et criticam, itemque ad exegesim pertinentibus, respondebit ; atque experimento probabit, satis se interpretationis gnarum ac hebraei sermonis graecique biblici scientem. 17. Hortandi erunt divinarum Litterarum studiosi, ut, praeter interpretes, bonos lectitent auctores, qui de rebus cum hac disciplina coniunctis tractant; ut de historia utriusque Testamenti, de vita Christi Domini, de Apostolorum, de itineribus et peregrinationibus Palestinonsibus : ex quibus facile locorum morumque bihlicorum notitiam imbibent. 18. Iluius rei gratia, dabitur pro facultatibus opera, ut modica conficiatur in quoque Seminario bibliotheca, ubi volumina id genus alumnis in promptu sint. Haec volumus et iuhemus, contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae apud 8. Petrum sub anulo Piscatoris die XXVII Martii anno MCMVI, Pontificatus Nostri tertio. A. Card. Macchi. 38. Ex Secretaria Brevium : Sodales pii operis a „Praeservatione Fidei“ pluribus indulgentiis ac privilegiis ditantur. PIUS PP. X. ad perpetuam rei memoriam. Opus a Praeservatione Fidei, optimo et peropportuno consilio Nostri decessoris incliti institutum, quam valde Nobis cordi sit, nihil attinet dicere. Etenim, quum eo pertineat, ut, populum romanum praestet ab haereticae pravitatis contagione liberum, rem persequitur eiusmodi, quae vigilantiae studioque Pontificis Maximi proposita esse in primis debeat. Nequit similiter dubitari quin hoc ipsum provehere ac sospitare opus catholicos omnes deceat. Profecto quisquis catholicum digne nomen gerit, commoveatur necesse est hoc maximo acerrimoque bello quod adversum Christianam sapientiam ideoque contra Pontificem Romanum utpote summum traditae a Christo veritatis custodem, ardet. Iam hie de ipsa sacra potestate Pontificis agitur ; quam quidem acatholicarum coniurati asseclae sectarum funditus evertere non dissimulanter contendunt. Iamvero nihil volunt studentve aliud Novatores, summe hi quidem inter se haercsum varietate discordes, in hoc autem uno conjunctissimi, ut Beati Petri Cathedram impugnent. Itaque iam-dudum, Romae multo magis quam usquam alibi, postquam scilicet in Urbe catholici orbis principe veritati et errori promiscua sunt publice attributa iura, nituntur, quibus valent opibus, pravisque omne genus artibus, imperitos praesertim egentesque capere : contisi, se posse aliquando in ipso Ecclesiae centro labefactare Pontificis auctoritatem, quo deinceps usquequaque facilius ipsa concidat. Utique haec sunt, Dei beneficio, vota peritura ; siquidem portae inferi adversus Ecclesiam, quae in Petro et successoribus eius fundata est, sponsore Christo, non praevalebunt. Sed tamen haud frustra inimicorum fidei est opera, quod ad perniciem spectat animarum. Quod si dolori Nobis est, quempiam a fide sancta deficere, multo est magis paene in conspectu Nostro id fieri, praesertim quia non sine gravi multorum offensione fit. Quotquot igitur cum proximorum salute honorem Ecclesiae communis omnium parentis diligunt, et Iesu Christi Vicarium colunt atque observant, consentaneum est velle Operi, de quo loquimur, adiumenti nliquid afferre. Equidem novimus in hac re ncque studium, nec largitatem usque adhuc nostrorum defuisse ; fructusque gratulamur extitisse his paucis annis non exiguos. Verum quia multum etiam conandum restat, ut par sit necessitati remedium, idcirco bonorum magis excitari atque inflammari studia intelligimus oportere ; eiusque rei gratia caelestes Ecclesiae thesauros, quorum penes Nos dispensatio est, libentissime reseramus. — Itaque de Omnipotentis Dei misericordia, ac Beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus et singulis fidelibus ex utroque sexu, qui tam frugifero pio Operi nomen suum dederint, die prima eorum adseriptionis vel alio quolibet dic intra mensem proximum, ad cuiusque lubitum eligendo, si admissorum confessione rite expiati, quovis in templo sive publico Oratorio ad sacram synaxim accedant, et addita salutatione angelica, quocumque idiomate dummodo versio fidelis sit, piam hanc precem devote recitent : 0 Maria immaculata, vosque Apostolorum Principes in vera nos fide retinete: indulgentiam plenariam; ac tam inscriptis fluam in posterum inscribendis eodem in pio Opere sociis, in cuiuslibet eorum mortis articulo, si vere poenitentes et confessi, ac sacra Communione refecti, vel saltem contriti quatenus id agere nequiverint, nomen Iesu ore, si potuerint sin minus corde devote invocaverint, ac tamquam peccati stipendium mortem susceperint, etiam plenariam ; tandem iisdem nunc et in posterum pariter ipsum in Opus rite adlectis sodalibus, qui item sacramentali admissorum con- fessione expiati atque angelorum patie' refecti, quOttiritiis diebus : VIII. mensis Decembris festo Immaculatae Conceptionis Deiparae Virginis, Operis patronae càèféStis ; XXIX. lunii festo SS. Apostolorum Petri et Pauli, item patronorum Operis ; VI. Ianuarii, in Epiphania Dtirtiitii ; XIX. Martii festo 8. Ioseph B. M. V. SpönSi; XXVI. Mali festo S. Philippi Nerii; ac XXIX. Septembris quo festem agitur 8. Michaelis Archangeli, a primis Vesperis usque ad occasum solis dierum huiusmodi, et similiter in ntroqtie festo septem dolorum B. M. V. ab ortu' usque ad solis occasum dierum ipsorum, templum aliqUOd publicum ve sacellum visitent, ibique pro Christianorum principiti» bóti1-cordia, haercsum extirpatione, peccatorum conversióne ac Sanctae Matris Ecclesiae exaltatione ad Dettiti1 pfécés effundant, et orationem de qua supra habita merititi' est, ad veram fidem retinendam, salutatione angelica praemiSSa, recitent, quo ex prefatis dic id agant, similiter plteriariam admissorum omnium indulgentiam et remiSsioliOm misericorditer in Domino concedimus. — Insupbr iisdem sodalibtis dieti pii Operis nunc et in posterum existtititibtis, quoties conventibus aut eomniunibus Sodalitii aut privatis* Coitii-tatus interfuerint, dummodo contrito saltem corde ibi1 recitent supra memoratam precem curii salutatiotib angéliba, de numero poenalium in forma Ecclesiae consueti! septem annos totidemque quadragenas ; quoties autem' pro fidei praeservatione aut eamdem precem cum salutatititib angelica recitent, aut iuxta Sodalitii tabulas pietatis qutidViS sive caritatis opus exerceant, toties de poenalium similiter dierum numero in forma Ecclesiae solita trecentos expungimus. Porro largimur sociis ipsis, si malint, licere plenariis supradictis ac partialibus indulgentiis, excepta plenaria in mortis articulo lucranda, futlctoriim vita labes poetiäsque expiare. — Sacerdotibus autem qui diusdein fuerint' Operis nunc et in posterum participes illud concedimus, ut' qtiiirt-documque sacrosanctum Missae sacrificium prti atiiiiitrhliš ehristitidelium, quae Deo in caritate cortiuribtab ab Hab luce migraverint, ad quodlibet altare celebratiti»!, MiSs'ab sacrificium huiusmodi, ter tantum singultk hebdOrtiìtdiS, animae sive animabus pro qua vel quibus celebratum fri brit perinde suffragetur ac si foret ad privifegiiituni altate peractum, dummodo tamen alio simili induito ntin fruatt-tur. — Sacerdotibus vero qui sint, vel in pOStbrifitl erunt de sodalium zelatorum numero, haec quab infra scripta sunt privilegia tribuimus, modo tanren a Stio qtliSqdC Ordinario, et bene de Opere meriti reapse habiti sitit, et licentiam in scriptis acceperint, quae quidem si desit, borititi privilegiorum concessionem nullam esse volumus. His igitiir damus et concedimus : 1. Ut, si tamen sint ad sacramentai es corifbssiöties excipiendas rite adprobati, possint ex ritu praescripto, privatim extra Urbem benedicere Cruces, Crucifixos, sancta Numismata, Coronas precatorias et parvas Domitii nostri lesu Christi, Beatissimae Virginis Mariae, Sanctorumque ex: metallo statuas, eum applicatione omnium et singularum indulgentiarum, quae in elencho, typis edito S. Congregationis de Propaganda tide die XXVIII Augusti anno MDCCCC11I, continentur, et qtiod ad coronas precatorias attinet, non excepta indulgentiarum applicatione quae a 8. Brigitta nomen habent. 2. Ut, si pariter sint contessarii ab Ordinario adpro-bati, consueto ritu benedicere et fidelibus imponere possint scapolarla Confraternitatum Sanctissimae Trinitatis, B. M. V. de Monte Carmelo, Septem Dolorum, ct Immaculatae Conceptionis eiusdem Virginis Deiparae, atque etiam scapolare Mariae Salutiferae, cum communicatione privilegiorum et indulgentiarum, quibus adseripti memoratis Sodalitatibus fruuntur et gaudent, dummodo vero scapolarla confecta sint ad normam a Sancta Sede probatam, et iis tantum in locis, ubi non extent domus Ordinum Religiosorum, ad quos' ex speciali concessione Sedis Apostolicae pertinet dicta scapularia benedicere ct imponere. 3- Ut christifidelibus, in mortis instantis discrimine versantibus, si vere poenitentes et confessi et 8. Communione refecti, aut si id facere nequiverint saltem contriti, nomen leso ore si potuerint, sin minus corde devote invocaverint, et mortem tanquam peccati stipendium dc manu Domini patienti animo susceperint, benedictionem Apostolicam Nostro et Romani Pontificis pro tempore existentis nomine ct auctoritate, cum plenaria omnium Decretum sacrae Concilii Congregationis Sacra Tridentina Synodus, perspectas habens ineffabiles quae Christifidelibus obveniunt gratiarum divitias, sanctissimam Eucharistiam sumentibus (Sess.XXII. cap. VI) ait: „Optaret quidem sacrosancta Synodus, ut in singulis Missis fideles adstantes non solum spirituali affectu, sed sacramentali etiam Eucharistiae perceptione communicarent.“ Quae verba satis aperte produnt Ecclesiae desiderium ut omnes Christifidcles illo coelesti convivio quotidie reficiantur, et pleniores ex eo sanctificationis hauriant effectus. Uniusmodi vero vota cum illo cohaerent desiderio, «pio Christus Dominus incensus hoc divinum Sacramentum instituit. Ipse enim nec semel nec obscure necessitatem innuit suae carnis crebro manducandae suique sanguinis bibendi, praesertim his verbis: Hic est panis de coelo descendens ; non sicut manducaverunt patres vestri manna et mortui sunt : qui manducat hunc panem vivet in aeternum. (Ioan. VI, 59). Ex qua comparatione cibi angelici cum pane et manna facile a discipulis intelligi poterat, quemadmodum pane corpus quotidie nutritur, ct manna in deserto Hebraei quotidie refecti sunt, ita animam ehristianam coc- peccatorum suorum indulgentia ct remissione impertire possint, servatis tamen ritu et formula a f. r. Benedicto Pl1. XIV. decessore Nostro praescriptis. Haec ad incrementum saluberrimi Instituti valere posse confidimus, quod ipsum de Apostolicae Nostrae potestatis plenitudine, praesentium tenore, statuimus et declaramus esse in suo genere primarium. Propterea dilectis Filis Nostris S. R. E. Cardinalibus, qui Consilium seu Commissionem Operis constituunt, potestatem iam ipsis a Nobis adtributam confirmamus similia cx toto orbe Instituta eidem primario Operi, cum communicatione omnium indulgentiarum et privilegiorum, quae sint communicabilia, aggregandi ; servatis tamen forma Constitutionis Clementis PP. VIII. praedecessoris Nostri f. r. aliisque Apostolicis ordinationibus desuper editis. Non obstantibus constitutione Apostolica de non concedendis indulgentiis ad instar, aliisque contrariis quibuscumque. Praesentibus valituris in perpetuum. Volumus autem, ut harum literrum transumptis, etiam impressis, manu alicuius Notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae munitis, eadem prorsus fides habeatur quae Nostrae voluntatis significationi praesentibus ostensis haberetur. Datum Romae apud S. Petrum, sub annido Piscatoris die 1. Novembris festo Sanctorum Omnium anno MDCCCCV, Pontificatus Nostri tertio. L. S. . A. Card. Macchi. de quotidiana 88. Eucharistiae sumptione. lesti pane vesci posse quotidie ac recreari. Insuper quod in oratione Dominica exposci iubet panem nostrum quotidianum per id SS. Ecclesiae Patres fere unanimes docent, non tam materialem panem corporis escam, quam panem eucharisticum quotidie sumendum intelligi debere. Desiderium vero Iesu Christi et Ecclesiae, ut omnes Christifidcles quotidie ad sacrum convivium accedant, in eo potissimum est ut Christifidcles, per sacramentum Deo coniuncti, robur inde capiant ad compescendam libidinem, ad leves culpas quae quotidie occurrunt abluendas et ad graviora peccata, quibus humana fragilitas est obnoxia, praecavenda ; non autem praecipue ut Domini honori, ac venerationi consulatur, nec ut sumentibus id quasi merces aut praemium sit suarum virtutum (S. August. Serin. LVII in Matth. dc Orat. Dom., v. 7). Unde S. Tridentinum Concilium Eucharistiam vocat „antidotum quo liberemur a culpis quotidianis et a peccatis mortalibus praeservemur“ (Sess. XIII. cap. II). Hanc Dei voluntatem priores Christifidcles probe intelligentes, quotidie ad hanc vitae ac fortitudinis mensam accurrebant. Erant perseverantes in doctrina Apostolorum et communicatione fractionis panis (Act. 11, 42). Quod saeculis posterioribus etiam factum esse, non sine magno perfectionis ac sanctitatis emolumento. Sancti Patres atque ecclesiastici Scriptores tradiderunt. Defcrvescente interim pietate, ac potissimum postea lanscniana lue undequaque grassante, disputari coeptum est de dispositionibus, quibus ad frequentem et quotidianam Communionem accedere oporteat, atque alii prae aliis maiores ac difficiliores, tamquam necessarias, expostularunt. Uniusmodi disceptationes id effecerunt, ut perpauci digni haberentur qui SS. Eucharistiam quotidie sumerent et ex tam salutifero sacramento pleniores effectus haurirent ; contentis caeteris eo refici aut semel in anno, aut singulis mensibus, vel unaquaque ad summum hebdomada. Quin etimi eo severitatis ventum est, ut.a frequentanda coelQsti mensa integri coetus excluderentur, » uti mercatorum, aut eorum qui essent matrimonio contundi. Nonnulli tamen in contrariam abierunt sententiam. Hi, arbitrati Communionem quotidianam iure divino esse praeceptam, ne dies ulla praeteriret a Communione vacua, praeter alia a probato Ecclesiae usu aliena, etiam feria VI. in 1’arasceve Eucharistiam sumendam censebant, et ministrabant. Ad haec Sancta Sedes officio proprio non defuit. Nam per decretum huius Sacri Ordinis, quod incipit Cum ad aures diei 12. mensis Februarii anni 1679, Inno-centio PP. XI. approdante, errores huiusmodi damnavit et abusus compescuit, simul declarans omnes cuiusvis coetus, mercatoribus atque coniugatis minime exceptis, ad Communionis frequentiam admitti posse, iuxta singulorum pietatem et sui cuiusque Confessarti iudicinm. Die vero 7. mensis Decembris a. 1690, per decretum Sanctissimus Dominus noster Alexandri PP. VIII., propositio Baii, purissimum Dei amorem absque ullius defectus mixtione requirens ab iis qui ad sacram mensam valent accedere, proscripta fuit. Virus tamen iansenianum, quod bonorum etiam animos infecerat, sub specie honoris ac venerationis Eucharistiae debiti, haud penitus evanuit. Quaestio de dispositionibus ad frequentandam recte ac legitime Communionem sanctae Sedis declarationibus supervixit ; quo factum est ut nonnulli etiam boni nominis Theologi, raro et positis compluribus conditionibus, quotidianam Communionem fidelibus permitti posse consuerint. Non defuerunt aliunde viri doctrina ac pietete praediti, qui faciliorem aditum praeberent huic tum salubri Deoque uccepto usui, docentes, auctoritate Patrum, nullum Ecclesiae Praeceptum esse circa maiores dispositiones ad quotidianam, quam ad hebdomadarium aut menstruam Communionem ; fructus vero uberiores longe fore ex quotidiana Communione, quam ex hebdomadaria aut menstrua. Quaestiones super hac re diebus nostris adauctae sunt et non sine acrimonia exagitatae ; quibus Confessarmi ni mentes atque fidelium conscientiae perturbantur, cum christianae pietatis ac fervoris haud medioeri detrimento. A viris idcirco praeclarissimis ac animarum pastoribus Sanctissimo Domino Nostro Pio PP. X. enixae preces porrectae šunt, ut suprema Sua auctoritate quaestionem de dispositionibus ad Eucharistiam quotidie sumendam dirimere dignaretur; ita ut haec saluberrima ac Deo acceptissima consuetudo non modo non minuatur inter fideles, sed potius augeatur et ubique propagetur; hisce diebus pol! fimum, quibus Religio ac fides catholica undequaque impetitur, ac vera Dei charitas et pietas haud parum desidera tur. Sanctitas vero Sua, cum Ipsi maxime cordi sit, ea q a pollet sollicitudine ac studio, ut ehristianus populus ad Sacrimi convivium perquam frequenter et etiam quotidie advocetur eiusque fructibus amplissimis potiatur, quaestionem praedictam huic Sacro Ordini examinandam ac definiendam commisit. Sacra igitur Concilii Congregatio in plenariis Comitiis dici 16. mensis Decembris 1905 hanc rem ad examen accuratissimum revocavit, et rationibus hinc inde adductis sedula maturitate perpensis, ea quae sequuntur statuit ac declaravit : 1. Communio frequens et quotidiana, utpote a Christo Domino et a Catholica Ecclesia optatissima, omnibus Christitidelibus cuiusvis ordinis aut conditionis pateat ; ita ut nemo,. qui in statu gratiae sit et cum recta piaque mente ad Sacrani Mensam aceqdat, .prohiberi ab ea possit. 2. Recta autem mens in eo est, ud qui ad Sacram Mensam accedit non usui, aut vanitati, aut humanis rationibus indulgcat, sed Dei placito satisfacere velit, ei arctius eh ari tate coniungi, ac divino illo farmaco suis infirmitatibus ac defectibus occurrere. 3. Etsi quam maxime expediat ut frequenti et quotidiana Communione utentes venialibus peccatis, saltem plene deliberatis, eorumque affectu sint expertes, sufficit nihilominus ut culpis mortalibus vacent, cum proposito se nunquam in posterum peccaturos ; <|uo sincero animi proposito, fieri non potest quin quotidie communicantes a peccatis etiam venialibus, ab eorumque affectu sensim se expediant. 4. Cum vero Sacramenta Novae legis, etsi effectum suum ex opere operato sortiantur, maiorem tamen producant effectum quo maiores dispositiones in iis suscipiendis adhibeantur, idcirco curandum est ud sedula ad Sacram Communionem praeperatio antecedat, et congrua gratiarum actio inde sequatur, iuxta uniuscuiusque vires, conditionem ac officia. 5. Ut frequens et quotidiana Communio maiori prudentia fiat uberiorique merito augeatur, oportet ut Confessarti consilium intercedat. Caveant tamen Confessarti ne a frequenti seu quotidiana Communione quemquam avertant, qui in statu gratiae reperiatur et recta mente accedat. 6. Cum autem perspicuum sit ex frequenti seu quotidiana Sanctae Eucharistiae sumptione unionem cum Christo augeri, spiritualem vitam uberius ali, animam virtutibus effusius instrui, et aeternae felicitatis pignus vel firmius sumenti donari, idcirco Parochi, • Confessarli et Concionatores, iuxta probatam Catechismi Komani doctrinam (Part. II. n. 60), Christian um populum ad hunc tam pium ac tam sulutarem usum crebris admonitionibus multoque studio cohortentur. 7. Communio frequens et quotidiana praesertim in religiosis Institutis cuiusvis generis promoveatur ; pro quibus tamen firmum sit decretum Quemadmodum diei 17. mensis Decembris 1890 a Sacra Congregatione Episc-porum et Regularium latum. Quam maxime quoque promoveatur in clericorum Seminariis, quorum alumni altaris inhiant servitio ; item in aliis christianis omne genus ephebeis. 8. Si quae sint Instituta, sive votorum solemnium sive simplicium, quorum in regulis aut constitutionibus, vel etiam calendariis, Communiones aliquibus diebus affixae et in iis iussac reperiantur, hae normae tamquam mere directivae non tamquam praeceptivae putandae sunt. Praescriptus vero Communionum numerus haberi debet ut quid minimum pro Religiosorum pietate. Idcirco frequentier vel quotidianus accessus ad eucharistieam mensam libere eisdem patere semper debebit, iuxta normas superius in hoc decreto traditas. Ut autem omnes utri usque sexus religiosi huius decreti dispositiones rite cognoscere queant, singularum domorum moderatores curabunt, ut illud quotannis vernacula lingua in communi legatur intra Octavam festivitatis Corporis Christi. 9. Denique post promulgatum hoc Decretum omnes ecclesiastici scriptores a quavis contentiosa disputatione circa dispositiones ad frequentem et quotidianam Communionem abstineant. Relatis autem his .omnibus ad Sanctissimum Dominum Nostrum Pium PP. X. per infrascripttim Sacrae Congregationis Secretarium in audientia dici 17. mensis Decembris 1905, Sanctitas Sua hoc Eminèntissimorum Patrum decretum ratum habuit, confirmavit atque edi iussit contrariis quibuscumque minime obstantibus. Mandavit insuper ut mittatur ad omnes locorum Ordinarios et Praelatos Regulares, ad hoc ut illud cum suis Seminariis, Parochis, institutis religiosis et sacerdotibus respective communicent, et de exeeutione eorum quae in eo statuta sunt Sanctam Sedem edoceant in relationibus de dioecesis seu instituti statu. Datum Romae, die 20. Decembris 1905. f Vincentius, Card., Episc. Praenest., Praef. C. De Lai, Secretarius. Hiebei wird die hochw. Seetsorgegeistlichkeit hiugewiejen auf das päpstliche Jndult, (Kirchl. Verord.-Blatt 1905, X, Abs. 81) dessen sich unsere Diözese erfreut und das gewiß viel dazu beitragen wird, daß die Gläubigen bestrebt sein werden, wenn möglich täglich am Tische des Herrn würdig zu erscheinen. Dieses Jndult, welches unserer Diözese mit Breve der hl. Ablaßkvngregativn vom 28. August 1905 auf weitere drei Jahre prolongiert worben ist, ist nunmehr mit Dekret der vorgenannten Kongregation vom 14. Februar 1906 auf die ganze Welt in der Weise ausgedehnt worden, daß von nun an alle Gläubigen, welche täglich die hl. Kommunion zu empfangen pflegen, and) wenn sie dieselbe hie und da nicht empfangen, aller in diese Zeit fallenden Ablässe teilhaftig werden können. Das betreffende Dekret lautet ; Urbis et orbis Decretum quo largitur ut per quotidianam vel frequentem Communionem omnes lucrari possint indulgentiae, absque onere hebdomadariae Confessionis. Sanctissimo Domino nostro Pio PP. X. vel maxime cordi est, ut efficacius in dies propagetur, uberioresque edat virtutum omnium fructus laudabilis illa ac Deo valde accepta consuetudo, qua fideles, in statu gratiae, rectaque cum mente, ad sacram Communionem quotidie sumendam accedant. Quamobrcm supplicia plurimorum vota Eminentissimo Viro Cardinali Casimiro Gennari delata benigne libenterque excipiens, iis plane cunctis, qui memoratam consuetudinem habent, aut inire exoptant, specialem merito gratiam elargiri statuit. Clemens porro PP. XIII. f. r., per decretum huius Sacri Ordinis, sub die 9. Decembris 1768, omnibus christifidelibus, „qui frequenti peccatorum Confessione animum studentes expiare, semel saltem in hebdomada ad Sacramentum Poenitentiae accedere, nisi legitime impediantur consueverunt, et nullius lethalis culpae a se, post praedictam ultimam Confessionem, commissae sibi conscii sunt, indulsisi ut omnes et quascumqnc Indulgentias consequi possint, etiam sine actuali Confessione, quae caetcroquin ad eas lucrandas necessaria esset. Nihil tamen innovando circa Indulgentias Iubilaci, tam ordinarii quam extraordinarii, aliasque ad instar Iubilaci concessas, pro quibus assequendis, sicut et alia opera iniuncta, ita et sacramentalis Confessio, tempore in earum concessione praescripto peragatur“. Nunc vero Beatissimus Pater Pius X. omnibus christifidelibus, qui in statu gratiae et cum recta piaque mente quotidie Sancta de Altari libare consuescunt, quamvis semel aut iterum per hebdomadam a Communione abstineant, praefato f. r. Clementis PP. XIII. Induito frui posse concedit, absque hebdomadariae illius Confessionis obligatione, quae ccteroquin, ad Indulgentias eo temporis intervallo decurrentes rite lucrandas necessaria extaret. Hanc insuper gratiam eadem Sanctitas Sua futuris quoque temporibus fore valituram clementer declaravit. Contrariis quibuscumque non obstantibus. Datum Romae, e Secretaria S. Congregationis Indulgentiis Sacrisquc Reliquiis praepositae, die 14. Februarii 1900. A. Card. Tripepi, Praefectus. L.fS. f D. Panici, Archiep. Laodicen., Secretarius. Praesens rescriptum exhibitum fuit Sccretariae S. C. L.fS. Indulgentiis Sacrisquc Reliquiis praepositae. In quorum fidem, cte. Datum Romae, ex eadem Secretaria, die 16. Februarii 1906. Iosephus M. Can. Coselli, Substitutus. 40. Decretum 8. R. C. Brixinen. Beatificationis et Canonisationis ven. Servae Dei Magda-lenae ab Austria, Archiducissae, Reginae nuncupatae, fundatricis Regii Parthenonis Halensis. Habsburgensi genti, quae piorum quoque principum stirps et semen i ure existimatur, felix faustumque sit nuncium de Causa Beatificationis et Canonisationis penes Sacrorum Rituum Congregationem introducenda Servae Dei Magdalenae ab Austria, Archiducissae, Reginae nuncupatae. Memoria enim eorum qui verbis et gestis in civili et Christiana societate vere gloriosi et illustres extitere, eo magis posteros ad laetitiam, spem et imitationem excitat atque ad pristinam virtutem et dignitatem revocat, quo fortioribus vinculis patriae, familiae et religionis cum illis coniuncti sunt. Oeniponte, die 14. Augusti anno 1532, a Christiano coniugio Ferdinandi 1. Romanorum Imperatoris et Caroli V. fratris cum Anna IIangariae Bohemiaeque Regina orta est Magdalena. Ex duodecim filiis, tribus ■masculis et novem foeminis, eminuit, vitam cum pietate ct caritate in Deo absconditam inter domesticos parietes ducens. Quam vivendi rationem, pia genitrice c vivis . erepta etiam sorores Margarita et Helena, quae eam loco matris habebant, secutae sunt. Vigil quoque cura erat Magdalenae de servis et ancillis, ut recte ac religiose agerent. Ob eximiam corporis aniinique pulchritudinem prae ceteris adolescentu!is a Pedemontii duce in sponsam expetita fuit. Patre annuente, ipsa sola id aegre tulit, ct sollicita de proposito suae virginitatis servando, assidua oratione fusisque lacrymis se totam Christo Domino commendabat. Voti compos facta et a terreno coniugio libera, expeditiore et firmiore voluntate ad caelestis regis nuptias se convertit. Super his animum aperuit Beato Petro Ca-Hisio, qui ipsi et sororibus in conscientiae moderatorem et Pietatis magistrum datus fuerat ; illoqne probante ipsa prior et ad eius exemplum sorores Margarita et Helena perpetuam virginitatem Deo voverunt, cum proposito iam-Pridem concepto coenobium aliquod virginum quamprimum mgrediendi ibique caritatis et religionis opera perfectiori ratione exercendi. Verum quum Magdalena enixe diuque rogaret patrem atque hic aliquantisper obstaret, quominus huiusmodi consilium perficeretur, obtigit ut Ferdinandus •mperator e vita discesserit. In sua plena libertate de vitae ®t&tu seligendo filia relicta, statiin ac ei occasio opportuna visa est, urbem Halcnsem petiit, ibique in aedibus satis amplis, quae nummis excudendis erant destinatae, instauratis et ad Parthenonis formam redactis monasterium condidit. Dum hoc necessaria supellectili instruebatur, Margarita sancta morte praerepta ad coelos evolavit cum magno sororum ac sociarum moerore. Interim Magdalena a 8. Francisco Borgia praeposito generali societatis lesu obtinuit, ut patres eiusdem societatis domicilium in apta sedo prope monasterium ponerent novaeque fundationi in spiritualibus adsisterent. Ipsa vero cum Helena sorore, Regina Fels, Regina Mcrsperg, puella Concinin aliisque aulicis virginibus quae se sponte obtulerant necnon cum aliis inferioris ordinis ad minora obeunda in societatem receptis novum vitae religiosae genus instituit ac suscepit. Oeniponte tyrocinium incoeptum est. Magdalena magistra ct discipula, dignitate maior, humilitate minor, in iis quae ad perfectionem et virtutem pertinent, ceteris praeibat. Tyrocinio feliciter expleto, sodales ad monasterium Halense omnibus numeris absolutum se contulerunt, comitantibus Ferdinando Archiducc, Magdalenae et Helenae Fratre, et sacerdotibus Ignatianis iam a praeposito generali desig natis, ut earum in coenobium externa quoque solemnitate auspicaretur. Hanc novam sedem religiosaeque perfectionis palestram Magdalena opportunis legibus porpetuis-que censibus communivit, templumque adnexum, quod e solo excitaverat, eximiis artis operibus ornare sancto-rumque caelitum lipsanis atque indulgentiarum thesauris ditare curavit. Virgo sapiens et prudens, nomine, amore et sollicitudine matris ita monialibus praefuit, ut omnes eius regimini virtutisque formae libentissime se subjicerent. In eadem civitate Halensi Ephebeum pueris Christiana doctrina imbuendis a fundamentis erexit, illudque a S. Catha-rina Virg. et Mart. nuncupatum sacerdotibus regendum tradidit. Quos haeretica lue affectos sciebat, eos e civitate removeri sategit, atque libros errorum plenos comburi i ussit. Collegio Oenipontano societatis Iesu multa beneficia tribuit et dedit. Concilii Tridentini acta et decreta recipi atque observari curavit. Maximilianum Imperatorem fratrem cum Romano Pontifice in pluribus civilibus negotiis com- ponens Mulier Fortis et pacis sequestra meruit appellari. .1 Ita de Ecclesia benemerita est Magdalena, ut et Beatus ! Petrus Canisius et Romani Pontifices summis laudibus Eam cohonestaverint. Tandem, Helena sorore iam pie sanctequö demortua, ipsfi Famula Dei anno 1590 mense Augusto, , morbo, qui tunc Halae grassabatur, tentata, coque ingra- ; vescente, imminentis obitus nuncium tranquillo ac sereno animo excepit. Omnibus ecclesiae sacramentis, pronti postulaverat, roborata, veniam a consororibus imploravit et obtinuit eisdemque novissima consilia et monita dedit, veluti testamentum spirituale, de confidentia in Deum de pace et concordia de constantia in vocatione — de recta intentione — deque assidua oratione, quam' et pro se moritura enixe poposcit. Urgente autem media nocte diei 10. Septembris subsequentis, intér fletus et gemitus con-sororum, adstantibus et orantibus patribus soc. lesu, Mag- j dalena plena meritis obdormivit in Domino. Fama sanctitatis, quam Dei Famula sibi comparaverat vivens, post | obitum per civium cuiusque ordinis concursum ad funus et ad tumulum mirifice ostensa est. Quae absque interruptione perseverans atque in dies magis clara et diffusa refulgens viam aperuit, ut super ea in ecclesiastica Curia Brixinensi Inquisitio Informativa, Auctoritate Ordinaria, institueretur. Tabulis proeessualibus confectis et ad Sacram Rituum Congregationem deductis, revisis quoque ac probatis scriptis Servae Dei, obtentaque dispensatione tum a lapsu decennii tum ab interventu et voto Consultorum, ac Actoribus Causae omnia parata fuerunt ut ad ulteriora j procedi posset. Attentis itaque obsequentibus litteris Po- j stulatoriis Augustissimi Francisci losephi I. Austriae et Hugariae Imperatoris et Regis, plurimo Eminentissimorum j S. R. E. Cardinalium, Reverendissimorum Sacrorum Antistitum et celsissimorum Principimi atque nobilium utrius-que sexus, necnon sanctimonialium O. S. B. in Abbatia j Sabionensi, Tridentinae dioeceseos, Tyroli degentium atque . prfiesidis et magistratus Congregationis Marianae civium Halcnsium, instante Reverendissimo Domino Nazareno Can. Marzolini Summi Pontificis ab intimo sacello et huius Causae Postulatore, Eminentissimus et Reverendissimus Dominus Cardinalis Andreas Steinhuber eiusdem Causae Relator, in Ordinariis Sacrorum Rituum Congregationis Comitiis subsignata die ad Vaticanum habitis, sequens dubium discutiendum proposuit : „An signanda sit Commissio J Introductionis Causae in casu et, ad effectum de quo agitur.“ Porro Eminentissimi et Reverendissimi Patres Sacris tuendis Ritibus praepositi post relationem eiusdem Eminentissimi Ponentis, audito voce et scripto R. P. D. Alexandro Verde Sanctae Fidei Promotore, omnibusque sedulo perpensis rescribendum consuerunt : Affirmative seu Commissionem , esse signandam, si Sanctissimo placueritDie 8. Au-j gusti 1905. Quibus omnibus Sanctissimo Domino Nostro Pio ! Papae X. per infrascriptum Cardinalem Rituum Congregationi ! Pro-Praefcctum relatis, Sanctitas Sua Rescriptum eiusdem Sacri Consilii ratum habuit et confirmavit, propriaque ; manu signare dignata est Commissionem Introductionis Causae praedictae Venerabilis Servae Dei Magdalenae ab Austria, Archiducissae, Reginae nuncupatae, Fundatricis Regii Parthenonis Halcnsis. Die 23., eisdem mense et anno. A. Card. Tripepi, Pro-Praefectus. L.fS. ' f D. Panici, Archiep. Laodicen., Secretarius. ’ 41. Razpošiljatev obrednika za sinodo 1906. Razposlan je bil vsem mnogočastitim gospodom dekanom in župnikom, kakor tudi onim častitim gospodom vikarjem in kapetanom, ki so zaznamenovani v naslednjem odstavku 42. od ravnokar izišlega rituala ali obrednika za sinodo 1906 po en izvod z naročilom, da ga seboj prinesejo, ko pridejo k sinodi. 42. Delegatio cooperatorum pro quinta Synodo dioecesana. V Cerkvenem zaukazniku za Lavantinsko škofijo, leto 1906, odstavek 36, je pastirski list z dne 4. aprila 1906, s katerim se naznanja častiti duhovščini, da se bo od dne 6. do 10. augusta t. 1. obhajala v Mariboru peta Lavantinska sinoda. Z ozirom na besede v tem listu : „Ex Cooperatoribus sive Capellanis pro opportunitate unum aliumve designabo, ut ceu delegatus vel mandatarius suorum collegarum in comitiis synodalibus comparcat“ — se naroči naslednjim gg. vikarjem oziroma kape-lanom, da pridejo k sinodi in tam zastopajo dekanije: stolnemu in mestnemu kapelami v Mariboru Francu Boha k za dekanije Maribor 1. dr. b., Jarenina, Sv. Lenart v Slov. gor. in Marenbcrg ; kapelami Jožefu Erker v Staremtrgu za dekaniji Staritrg in Vuzenica; mestnemu vikarju Janezu Gorišek v Celju za dekaniji Celje in Laško ; mestnemu kapelami Petru Gorjup v Brežicah zn dekaniji Kozje in Videm ; kapelami Andreju Lovrec v Hočah za dekaniji Dravsko polje in Slovenska Bistrica ; predmestnemu kapelami Francu Kruljc pri sv. Magdaleni v Mariboru za dekanijo Maribor d. dr. b. ; kapelami •lanezu Vogrince v Braslovčah za dekaniji Braslovče in Gornjigrad; kapelami Jakobu Korošak v Ločah za dekanijo Konjice: kapelami Ferdinandu Ciuha v Ljutomeru za dekaniji Velika Nedelja in Ljutomer; kapelami Francu C e r j a k v Šmarju za dekanijo Šmarje ; kapelami Jakobu Cinglak v Vojniku za dekaniji Novacerkev in Šaleška dolina; mestnemu vikarju Ferdinandu Pšunder v Ptuju za dekanije Ptuj, Rogatec in Zavrče. 43. Lehrplan für den Katholischen Religionsunterricht in den vier Unterklassen der Gymnasien und der Realschulen. Aer k. k. steiermärkische Landesschulrat in Graz hat unter dem 30. Jänner 1906, Zl. 3 756/1 nachstehenden Erlaß anher zur Mitteilung gebracht: „Laut einer unter dem 20. Dezember 1905, Z. 881/fi au das k. k. Ministerium für Kultus und Unterricht gelaugten Mitteilung Seiner Eminenz, des Herrn Kardinal-Fürsterz-bischofes in Wien als Vorsitzenden der bischöflichen Konferenzen, wurde vom öfterr. Episkopate der bestehende Lehrplan für den katholischen Religionsunterricht in den vier Unterklassen der Ghmnasieu und der Realschulen teilweise abgeändert und werden für die Zukunft die Klassenpensen in nachstehender Weise festgesetzt: I. und 11. Klasse: Der Katechismus mit de» einschlägigen liturgischen Erklärungen. III. Klasse: 1. Semester: Zusamineufassende Liturgik als besonderer Gegenstand; 2. Semester: Die Offenbarungs-geschichte des Alten Bundes. IV. Klasse: Die Offenbarungsgeschichte des Reuen Bundes. Dieser teilweise abgeänderte Lehrplan hat vom Schuljahre 1906/07 angesangen sukzessive in Kraft zu treten. Hievon wird das Hchw. F. B. Ordinariat infolge Erlasses des k. k. Ministeriums für Kultus und Unterricht vom 16. Jänner 1006, Z. 47887 ex 1905, mit dem Bemerken in Kenntnis stützt, daß unter einem die Mittelschnldirektivnen beauftragt werben, wegen rechtzeitiger Einführung des mitgeteilten Lehrplanes das Erforderliche zu veranlassen. Der Vorsitzende: Clary in. p." Der hochwürdigste österreichische Episkopat hat auf der 37. Konferenz des Bischöflichen Komitees, welche in Wien in der Zeit vom 20. bis 25. Februar 1906 tagte, den Lehrstoff 111 der I. und II. Klasse probeweise praezisiert und es werden die Herren Religiouslehrer der obgenannten Mittelschulen hiemit "»gewiesen, an den hier publizierten Lehrplan sich strikte zu palten. Der Beschluß des Bischöflichen Komitees lautet, 'oie folgt: „Im Interesse einer einheitlichen Verteilung des Katechismus- und des liturgischen Stoffes auf die einzelnen Semester der ersten zwei Klassen "n @l)mnofien und Realschulen wird probeweise nachstehende Lehrstoffverteilung empfohlen mit dem Bemerken, daß für den liturgischen Lehrstoff das für das erste Semester der 8. Klasse zu wühlende Lehrbuch der Liturgik schon von der 1. Klasse an zu verwenden wäre. I. Klasse, 1. Semester. Katechismus: 1. Hauptstück. — Liturgik: Die hauptsächlichsten Feste des Kirchenjahres. 2. Semester. Katechismus: 4. Hauptstück mit Hinweg-lassung der hl. Messe. — Liturgik: Zeremonien der hl. Sakramente ohne Meßerklürung. II. Klasse, 1. Temeste r. Katechismus : 2. und 3. Hauptstück mit Hinweglassnng der Kirchengebote. — Liturgik: Einschlägige Fragen: verschiedene Andachtsübungen, Prozessionen, Wallfahrten; eventuell Altar und Bilder. 2. Semester. Katechismus: Ans dem 3. Hauptstück die Kirchengebote; ans dem 4. Hauptstück das hl. Meßopfer; 5. Hauptstück. — Liturgik: Meß-Gewänder und Geräte, kirchliche Farben, Bücher und Zeremonien der hl. Messe." Der geänderte Lehrplan betrifft zunächst nur das Untergymnasium und die Unterrealschule, für welche auch die gleichen Lehrbücher in Gebrauch zu nehmen sind. Der angezeigte Lehrplan hat sukzessive in Kraft zu treten, das heißt, im Schuljahre 1906/1907 in der ersten Klasse (erste Hälfte des Großen Katechismus), im Schuljahre 1907/1908 auch in der zweiten Klasse (zweite Hälfte des Großen Katechismus), im Schuljahre 1908/1909 in der dritten Klasse (1. Semester: Liturgik, 2. Semester: die Offenbarungsgeschichte des Alten Bundes), in Schuljahre 1909/1910 in der vierten Klasse (Offenbarungsgeschichte des Reuen Bundes während beider Semester), so daß also diejenigen, welche im Schuljahre 1906/1907 in die zweite Klasse eintreten, noch nach dem alten Lehrpläne durch alle weiteren Klassen zu unterrichten sind. Für das Obergymnasinm wurde vom Gesamtepijkopate Österreichs in der Plenarversammlung vom 2. April 1894 folgender Lehrplan einstimmig beschlossen: Es soll behandelt werden in der fünften Klasse die allgemeine Dogmatik, in der sechsten Klasse die spezielle Dogmatik, in der siebenten Klaffe die Ethik, in der achten Klasse die Kirchengeschichte, welcher Lehrplan aber erst im Schuljahre 1910/1911 zur sukzessiven Durchführung gelangen wird. An den Oberrealschulen (V. Klasse Glaubenslehre, VI. Klasse Sittculehre, VII. Klasse Kirchengeschichte) und an den Lehrer- und Lehlerinnen-Bildniigsanstalten bleibt bis ans weiteres der bisherige Lehrplan in Kraft. Was die Lehrbücher betrifft, so ist für die I. und II. Klasse des Ghiniiasinins und der Unterrcalschnle der vom Gesanitepijkopate Österreichs am 9. April 1894 approbierte „Große Katechismus" vorgeschriebe»; betreffs der übrigen Lehrbücher im Untergymnasinin und in der Unterrealschnle wird erst in der nächsten Generalversammlung des österreichischen Gesamtepiskopates (im Oktober 1906) Genaueres und Bindendes beschlossen werben, wo hoffentlich die betreffenden neu verfaßten Lehrbücher schon vorliegen werden. Was die Verteilung des Lehrstoffes für die 1. und II. Klasse der genannte» Lehranstalten betrifft, so kann eine genaue Bezeichnung desselben für die einzelnen Semester kaum stattfinden, da diese Details oft von gar verschiedenen Umständen abhängen. Aber als allgemeines Lehrziel muß festgehalten werden, daß der ganze Große Katechismus mit den einschlägigen liturgischen Erklärungen i» de» zwei Schuljahren, beziehungsweise vier Semestern, ganz durchgenommen wird. Preisgekrönte und vom Gesamtepiskvpate für die betreffenden Lehranstalten approbierte Lehrbücher sind bisher (außer dem Katechismus) nur zivei zur Ausgabe gelangt: a) „Große" und „Kurze" Biblische Geschichte des Alten und Neuen Testamentes für Volks- und Bürgerschulen, von Johann P a n h o l z e r, Wie». I>) „Lehrbuch der Kirchengeschichte" für Mittelschule», von k. Meinrad Bader, Innsbruck. 44. Der Katholische Schulverein in Wien. Aie vereheliche Zentralleitnng „des Katholischen Schnl-vereines für Österreich in Wien" hat sich schon zu wieder* holteninalen, so unter dein 21. April 1906, um Förderung des Vereinszweckes anher gewendet, welche Förderung zumal in der gegenwärtigen Zeit, in welcher der alle guten Elemente zerstörende Geist der Welt auch in der Schule seine verderbenbringende Tätigkeit zu entfalten sucht, von Wichtigkeit ist. Da ist es freilich notwendig, besonders auf der Hut zu sein, ist doch die liebe Jugend unsere zukünftige Hoffnung, und darum Vereine zu fördern, die ans ihrer Fahne den katholischen Unterricht und die religiös-sittliche Erziehung der Schnlkiiider geschrieben haben. Der obgenanute, am 6. Mai 1886 gegründete Verein ist aller Unterstützung wert, weil ihn Seine Heiligkeit Papst Leo XIII. seligen Andenkens selbst durch das Breve vom 21. November 1887 gebilligt hat. Ferners hat der V. Allgemeine österreichische Katholikentag in Wien in seiner am 19. November 1905 stattgehabtcn „Ersten beschluhsassendcn Versammlung" bezüglich dieses Vereines nachstehende Resolution einstimmig angenommen: „Der V. Allgemeine österreichische Katholikentag ist sich der Schäden ivohl bewußt, welche Religion und Sitte durch den Fortbestand der interkonfessionelle» Schule und durch das Wirken der zum großen Teile religionsfeindlichen und indifferenten Lehrer erlitten haben und noch täglich erleiden. Er legt daher allen Katholiken ohne Unterschied der Nationalität ans Herz, sich behufs Erreichung der auf Grundlage des bestehenden Schulgesetzes erzielbaren Fortschritte in der sittlich-religiösen Erziehung und im Unterrichte der Schuljugend an allen zur Besserung der Verhältnisse zu unternehmenden Veranstaltungen zu beteiligen. Insbesondere erachtet es der Katholikentag für notwendig, daß alle Katholiken an den Wahlen in die verschiedenen Kategorien der Schulbehörden ausnahmslos und zielbewusst Mitarbeiten und fordert sie ans, den 20 Jahre hindurch unermüdlich wirkenden Katholischen Schulverein durch Gebet, Geldopfer und Propaganda »ach Kräften zu unterstützen und demselben im Kampfe gegen de» neuen Verein „Freie Schule" — ein Werk der Freimaurerei zur Einführung einer glaubenslosen Schule — durch Gründung neuer Pfarrgruppen beizustehen. Den Zusammenschluß der katholischen Lehrer in katholischen Lehrervereinen sieht der Katholikentag als eine Notwendigkeit an und fordert alle katholischen Lehrer, welche einer solchen Organisation noch nicht angehören, zum Beitritt auf." Endlich kam der Zentralleitnng unter dem 24. Februar 1906 von Seiner Eminenz dem Hochwürdigsten Herrn Kardinal-Fürsterzbischof in Wien, als Praeses des Bischöflichen Komitees, ein den Verein und seine Bestrebungen sehr ehrendes Schreiben folgende» Wortlautes zu: „An die löbliche Zentral-Leitung des Katholischen Schul-vereines für Österreich! Der Katholische Schulverein für Österreich, durch das Breve Papst Leo XIII., seligen Angedenkens, von, 21. November 1887 gebilligt, war seiner statutarische» Aufgabe entsprechend eifrig bemüht, für die Verbreitung und Einhaltung christlicher Grundsätze in Schule und Familie zu wirken. Diese gemeinnützige Tätigkeit des Vereines wurde schon öfters und wird auch gegenwärtig anerkannt, wo die Gegner der katholischen Sache ihre Anstrengungen vervielfachen und alle Kräfte sammeln zu einem Vorstoß gegen die religiös-sittliche Erziehung in der Volksschule. Es werden Vereine gegründet, die eine völlig religionslose Erziehung der Schulkinder anstreben, damit allmählich ein glaubens- und religionsloses Geschlecht heranwachse. Der Katholische Schulverei» verspricht, wie bisher, so auch in Hinkunft, getreu seinen Statuten, die Angriffe, welche ans die Vernichtung des kostbarste» Gutes christlicher Familie», der heiligen Religion, abzielen, nach Kräften abzuwehren, weshalb er in Erledigung seines Ansuchens vom 14. November 1905 der Unterstützung als würdig erachtet wird. Wien, am 24. Februar 1900. Kardinal Gruscha, als Praeses des Bischöfliche» Komitees". 45. Imenovanje novega predsednika za Družbo vednega češčenja presvetega Rešuj ega Telesa. V konzistorijalni seji dne 9. maja 1906 je bil za novega predsednika Družbe vednega češčenja presvetega Rešnjcga Telesa in v podporo ubožnih cerkev v Lavan- tinski škofiji imenovan prečastiti gospod Franc Moravec, kn. šk. konsistorijalni svetovalec, kanonik, stolni in mestni župnik ter dekan v Mariboru. 46. Ausschreibung der Seclsorgerstelle an der k. k. Männerstrafanstalt in Marburg. Won der Hochlöblichen k. k. Oberstaatsanwaltschast in Graz ist unter dem 3. Mai 1906, Zl. 1988/6 nachstehendes Schreiben anher gelangt: „Durch das am 22. April l. I. erfolgte Ableben des Seelsorgers Alois Sver an der k. k. Männerstrafanstalt in Marburg ist die Stelle des Seelsorgers an der genannten Strafanstalt in Erledigung gekommen. Mit dieser Stelle sind ein Anfangsgehalt jährlicher 2000 K, zwei Dezenalznlagen von je 200 K, ferner ein fixes Depntatsrelntnin jährlicher 180 K und der Genuß einer Natnralwohnung verbunden. Ich beehre mich mit dein Ersuchen wegen Wiederbesetznng dieser Stelle gefälligst den Konkurs anssd)reiben und nach Ablauf des Konkursterniines die eingelaufenen Gesuche samt Beilagen unter Ansck)lnß der Kundmachniigsbeweise und mit dem Terna-Besetznngsvorschlage anher übermitteln zu wollen. K. k. Oberstaatsanwaltschaft. Graz, am 3. Mai 1906 In Vertretung des k. k. Oberstaatsanwaltes : Dr. Paltanf m. p." In Entsprechung ans das im obigen Schreiben gestellte Ansuchen ist durch das H. ä. Zirkulare vom 6. Mai 1906, Zl. 1826, der Konkurs zur Wiederbesetznng dieser Selsorger-stclle bis zum 16. Juni 1906 ausgeschrieben worden. 47. Literatur. 1. V založbi Cirilove tiskarne v Mariboru je izišla knjižica: Officium divinum ali kratek nauk o brevirju. Spisal Rud. Janežič, Spiritual. V Ma-riboru, 1 906. 8°. 88 str. Lično delce, ki je sad večletnega truda, podaje nam v domačem jeziku menda vse, kar je treba vedeti o brevirju. Gospod pisatelj se je pri opisovanju knjižice prav posebno oziral na rubrike, kakor «o navedene ob začetku brevirja in sicer v prvem delu novejših izdaj. Z velikim veseljem bo pozdravil knjižico oo le vsak bogoslovec, ki se uči pravilno moliti brevir, nmpak tudi vsak duhovnik, ki opravlja pobožno in vestno ovoj vsakdanji oficij. Knjiga sc priporoča vsem duhovnikom in bogoslovcem v nakup in porabo. Brošuri ca ob-oega tri dele, in sicer govori prvi del (str. 5—28) o bre- virju sploh, drugi del (str. 28—58) o posameznih delih dnevnic, tretji del (str. 58—85) pa obsega razna oticija. Cona knjigi je 1 K, vez. 1 K 60 h, po pošti 10 h več. 2. Im Verlage des Max Jsling, Buch-, Kunst- und Musikalienhandlung in Marburg, ist erschienen: Lobet den Herrn! Gebete und Lieder zum Gebrauche bei den Schul-messen. Herausgegeben von Alois Čižef, Religionslehrer. Maibnrg, 1906. — Das Büchlein zählt 56 Seiten und zerfällt in zwei Teile. Der erste Teil enthält eine kurze, für die Kinder sehr passende Mcstandacht mit Erklärungen der heiligen Handlungen. Der zweite Teil enthält beliebte ein- und zweistimmige Katholisd)e Kirchenlieder, und zwar 4 Meßlieder, 7 Lieder zum Heiligsten Altarssakrament, 5 Marienlieder, ein Segenlied, den Ambrosianischcn Lobgcsang und die österreichisä)e Volkshymne. Das Gebet- und Gesangbüchlein kann für Schulkinder nur bestens empfohlen merde». Preis des Büchleins brosch. 36 h, gebunden 56 h. Bemerkt wird noch, daß die Orgelbegleitnng zu den Liedern im „Lobet den Herrn" im gleichen Verlage um den Preis von 1 K 60 h zu beziehen ist. 3. Im Verlage des Katholischen Lehrerbnndes in Wien ist erschienen: Wegweiser durch die Jugendschriften-Litera tur. Eine Beurteilung von mehr als 5000 Jugend-schrifte». Herausgegeben vom Katholischen Lehrerbnnd für Österreich. — Das Buch umfaßt samt dein Inseratenteil 373 Seiten und empfiehlt sich sehr, da es einem von katholischer und österreichischer Seite längst gefühlten Bedürfnisse entsprechend eine klare Übersicht über die Jugendlektüre gibt. Alle guten Eltern, Katecheten und Lehrer, die es mit der religiös sittlichen Erziehung der Kinder ernst meinen, wissen es nur zu gut, daß man bei dem Einflüsse, den die Lektüre ans den Erwachsenen macht, in der Auswahl der Bücher für die Jugend, deren Herz noch weit empfänglicher für alle Andrücke ist, nie genug vorsichtig sein kann. Auch wird es niemand leugnen, daß die Jugendliteratur zwar eine sehr reichhaltige ist, daß man aber oft nicht recht weiß, ob man dieses oder jenes Buch den lesebegierigen Kindern in die Hand geben darf oder nicht. Hierin soll nun gerade vorliegender „Wegweiser" eine verläßliche Direktive geben, weshalb das Werk nur wärmstens begrüßt werden kann mit dem Wunsche, daß es in jedem christlichen Elternhanse anfliege. 4. Aus der Verlagsanstalt ■ Benziger und Co. A. G. in Einsiedeln ist zu beziehen das soeben erschienene Standes-gebetbnch: Der Mann im Leben, von P. Coelestin Muff, 0. 8. H. Das sehr empfehlenswerte Buch hat den Zweck, dem katholischen Manne jeglichen Standes im privaten wie im öffentlichen Leben in der gegenwärtigen Zeit ein sicherer und wohlunterrichteter Wegweiser und Führer zu sein. Das Merkchen ist mit zahlreichen instruktiven Original-Illustrationen geziert. 48. Dichesail-Uachrichttii. Investiert wurde» die Herren: Franz čomenšok, Pfarrer in Zirkoviz, ans die Pfarre St. Ruprecht i» Bidci» ; Jahann Doversele, Pfarrer in St. Hemma, auf die Pfarre St Nikolaus in Lichtenwald; Gotthard Formo, Kaplan i» Fraßlau, auf die Pfarre Maria Ncnstift bei Oberburg und Anton Ravšl, Pfarrer in Pcrnizen, auf die Pfarre Hl. Maria in Zirkoviz Bestellt wurden als Provisoren die Herren Kapläne: Heinrich Ilrašovcc in Pcrnizen; Franz l'laninc in Pischetz und Josef Plepelcc in St. Hemma. Wiedcranstcstcllt wurden als Kaplänc die Herren Provisoren: Maximilian Ašič in Videm und Vinzenz Lorenčič in Rcichenburg. Überseht wurden die Herren Kaplänc: Franz Gartner von Franz nach St. Michael bei Schbnstein (1.), Josef Korošak von St. Ruprecht ob Tnffer nach Pcilenstein, Vinzenz Kraner von Prihova nach Sauritsch, Alois Leben von Galizien nach Kölsch (lt.), Franz Sinko von Peilenstein nach Franz (II.), Anton Spari von Sauritsch »ach St. Veit bei Mvntpreis, Johanu Vogrinec von Kötsch nach Fraßlau und Friedrich Volčič von St. Veit bei Montpreis nach Schlciniz bei Marburg. Ferners wurden transferiert: P. Hugo Lengsfel il, Priester des D. R. O. und Kaplan in Pvdseinl in Krain, als Stadtpfarrknplan nach Frieda» und I'. Raimund Kubinok, Priester der D. R. O. und Stadtpfarrkaplan in Frieda», als Kaplan nach Pvdseml in Krain. In beit bauernden Ruhestand sind getreten: Herr Josef v. Polil, Pfarrer in Pischetz und Herr Franz Puntner, Pfarrer in Maria Neustift bei Oberburg. Gestorben sind die Herren: Jakob Planinšek, Defizientpriester in Drachenburg, am 15. April in GG. und Alois Sver, dekoriert mit dem goldenen Vcrdicnslkreuze mit der Krone, Seelsorger in der k. k. Männer-strafanstalt in Marburg, im Priesterspitalc in Graz, am 22. April im 58. Lebensjahre. Unbesetzt sind geblieben die Kaplansposteu in Galizien, Prihova und St. Ruprecht ob Tüffcr. F. B. Lavanter Ordinariat zu Marburg, am 10. Mai 1906. Fürstbischof. St. LqrilluS-Buchdruikerei.