311 Vor dem Gottesdienste. -besprenge mich mit Hysop Herr! Erbarme Dich Barmherziger, Und wasche mich von Sünden rein, Lass' meine Schuld getilget sein. 2. Erschaff' in mir ein reines Herz, Erfüllt von Lieb' und Reueschinerz; Ein heilig Herz, das Dir gefällt, Und an Dein Wort allein sich hält. 3. Dir Gott, den Erd' und Himmel preis't, Dir Vater, Sohn und heil'ger Geist; Dir heiligste Dreieinigkeit, Sei Ehre, Lob und Preis geweiht. Segenticd. i. Vor dem Sakrament vereinet Beten wir mit Herz und Mund; Was das alte Zeichen meinet, Weichet vor dem neuen Bund; Was den Sinnen nicht erscheinet, Thut der Herr dem Glauben kund. 312 2. Vater, Sohn! zu Eurem Throne Jubel steig' aus ird'scher Nacht; Von Euch kommt die ew'ge Krone, Und des Segens heil'ge Macht. Dir vom Vater und vom Sohne, Geist! sei gleiches Lob gebracht. n. 1-Vir beten an, Dich wahres Himmelsbrod! Dich Heiland, Herr, barmherzig großer Gott! Heilig, heilig, heilig, Du bist all'zeit heilig! Sei gepriesen ohne End', In dem heiligsten Sakrament! 2. Wir bitten dich, erbarm' dich großer Gott! Und segne uns durch dieses Gnadenbrod! Heilig, heilig, heilig, Du bist all'zeit heilig! Sei gepriesen ohne End' In dem heiligsten Sakrament! m. Vor dem li. Segen. Ulir ehren Dich, lebendiges Engelsbrod, Und wahrer Mensch zugleich, o großer Himmelsgott Heilig, heilig, heilig, Heilig, über heilig Ist Jesus Christus ohne End', In dem heiligsten Sakrament! 3!S Nach dem h. Šege». Verlaß uns nicht, o Herr! Jesus, Du süßester, Jesus, Du süßester, Verlaß uns nicht, o Herr! Gelobet allezeit Sei der süßeste Name Jesus Und der Name Maria! Mtoßftesänfte. Erstes McßUed. Anm Rhrie. 1. Aer ljxgt vor Deiner Majestät Im Staub die Christenschaar, Das Herz zu Dir, o Gott! erhöht, Die Augen zum Altar. Schenk' uns, o Vater! Deine Huld, Vergib uns unsre Sündenschuld. O Gott! von Deinen: Angesicht Verstoß uns arme Sünder nicht, Verstoß uns nicht, Verstoß uns Sünder nicht. 2. Wir haben Herr! Dein Gut verschwend't, Wie der verlorne Sohn! Die Sünde hat uns so verblcnd't. Doch schau von Deinem Thron Mitleidig ber auf unsern Schmerz, Verwirf nicht ein zerknirschtes Herz, 314 Entzieh' die Vaterhuld uns nicht, Und sende uns Dein Gnadenlicht, Dein Gnadenlicht, . Dein göttlich's Gnadenlicht. 3. Wir sind ja Deiner Hände Werk, Der Schöpfung unterthau; O gib uns Schwachen Kraft und Stärk'! Steh' uns in Gnaden an. Hier bringen wir auf dem Altar Dir ein Versöhnungsopfer dar. O Gott! der Werth des Bluts ist groß, Das einst Dein Sohn für uns vergoß, Für uns vergoß. Am Kreuz für uns vergoß. Aum Olorill. Gott soll gepriesen werden, Sein Nahm' gebenedeit Im Himmel und auf Erden, Jetzt und in Ewigkeit. Lob, Ruhm und Dank und Ehre Sei der Dreieinigkeit; Die ganze Welt vermehre Gott Deine Herrlichkeit. Amn GliNigelinm. Aus Gottes Munde gehet Das Evangelium! Auf diesem Grunde stehet Das wahre Christenthum. Gott selbst ist, der uns lehret, Der Weis - nnd Wahrheit ist; Der seine Lehren höret, Wie glücklich ist der Christ! 315 Aum Gredi. 1. Allmächtiger! Vor Dir im Staube Bekennt Dich Deine Kreatur. O Gott und Vater! ja ich glaube An Dich, Du Schöpfer der Natur; Auch an den Sohn, der ausgegangen, Von Dir geboren ewig war, Den, von deni heil'gen Geist empfangen, Die reinste Jungfrau uns gebar. L. Und Jesus Christus ist gekommen, Daß er versöhne uns mit Gott; Er hat die Schuld auf sich genommen, Und litt für uns den Kreuzestod; Erstand, besiegte Tod und Hölle, Fuhr zu des Vaters Rechten auf, Und wird als Richter jeder Seele Einst prüfen unfern Lebenslauf. 3. Ich glaube, Gottes Geist regieret Die wahre Kirch' und Christenheit; Ein büßend Schaf, das sich verirret, Flieht hin zu der Barmherzigkeit. Am großen Tag wird 's Fleisch erstehen; Jetzt, Heil'ge helft uns insgemein, Daß wir mit euch zum Leben gehen, Miterben Christi ewig sein. Am Gfflrtorimn. 1. Nimm an, o Herr! die Gaben Aus Deines Priesters Hand; Wir, die gesündigt haben, Weih'n Dir dieß Liebespfand. 316 Für Sünder hier auf Erden, In Aengsteu, Kreuz und Noch, Soll dieß ein Opfer werden Von Wein und reinem Brot, S. Nimm gnädig dieß Geschenke , Dreieinig großer Gott! Erbarm' Dich unser, denke An Christi Blut und Tod, Sein Wohlgeruch erschwinge Sich hin zu Deinem Thron, Und dieses Opfer bringe Uns den verdienten Lohn, .Hum Saiikkm. 1, Singt: Heilig, heilig, heilig Ist unser Herr und Gott! Singt mit den Engeln: Heilig Bist Du, Gott Sabaoth: Im Himmel und auf Erden Soll Deine Herrlichkeit Gelobt gepriesen werden. Jetzt und in Ewigkeit, L, Wir singen froh zusammen, Von ganzer Seel' erfreut; Der kommt in's Herrn Namen, Der sei gebenedeit! Hosanna in der Höhe! Gepriesen sei der Herr! Dem großen Gott geschehe Sein Lob von Meer zu Meer, 317 Nach der Wandlung. 1. Sieh', Vater! von dem höchsten Throne, Sieh' gnädig her ans den'Altar! Wir bringen Dir in Deinem Sohne Ein wohlgefällig's Opfer dar. Wir fleh'n durch ihn, wir, Deine Kinder, Und stellen Dir sein Leiden vor: Er starb aus Liebe für uns Sünder, Noch hebt er's Kreuz für uns empor. 2. Er hat für uns sich dargegebe». Für alle Menschen insgesammt; Beine Vater, daß wir ewig leben, Vertritt er jetzt das Mittleramt. O Jesu, höre uns're Bitte, Steh' uns'rer Schwachheit immer bei, Auf daß Dein Leiden, Deine Güte An uns niemals verloren sei. 8 nm Aglnir Oei. Betrachtet ihn in Schmerzen, Wie er sein Blut vergießt'. Seht, wie aus Jesu Herzen Der letzte Tropfen fließt. Er nahm hinweg die Sünden, Er trug all' uns're Schuld', Bei Gott läßt er uns finden Den Frieden, seine Huld. Hur Lmmmnnm. O Herr! ich bin nicht würdig, Zu Deinem Tisch zu geh'n; Du aber mach mich würdig, Erhör' mein kindlich Fleh'n. 318 O stille mein Verlangen, Du Seelen-Bräutigam! Im Geist Dich zu empfangen, Dich wahres Osterlamm! Anm Beschluss. Nun ist das Lamm geschlachtet, Das Opfer ist vollbracht: Wir haben jetzt betrachtet, Gott! Deine Lieb' und Macht. Du bist bei uns zugegen; Aus Deinem Guadcnmeer Ström' uns Dein Vatersegen Durch dieses Opfer her. Zweites Mcßtied. Amt Introitus. 1. Ulir werfen uns darnieder Vor Dir, Gott Sabaoth! Erhöre unsre Lieder, Da wir nach dem Gebot Dir dieses Opfer bringen; Verleihe nun, daß wir Es andachtsvoll besingen, Und Wohlgefallen Dir. S. Den Tag vor Jesu Leiden, Beim letzten Abendmahl, Indem er wollte scheiden Aus diesem Jammerthal, 319 Hat er das Brot gebrochen Und ausgethcilt den Wein, Gesegnet und -gesprochen: Dieß thut und denket mein, 3. Er sprach: Neym't hin und esset, Dieß ist mein Fleisch und Blut; Damit ihr nicht vergesset, Was meine Liebe thut. Mich opfernd will ich sterben Am Kreuz zum Heil für euch; Wer an mich glaubt, soll erben, Mit mir das Himmelreich. 4. O Herr; dieß Opfer steige Zu Dir mit Wohlgeruch, Damit Dein Herz sich neige Zu Deines Volk's Gesuch. Wir opfern nicht mehr Kälber, Wie Aaron hat gethan, Nein Jesum Christum selber, Der uns versöhnen kann. 8mn Gloria. 1. Gott Vater Dir gehöret, Lob, Ruhm und Dank und Ehr' Was unsre Rübe störet, Verstatte nimmermehr; Auf Erden laß uns grünen Den Frieden jederzeit, Daß wir Dir fröhlich dienen, Von Furcht und Angst befreit. 320 2. Der Du der Menschen Sünden Gebüßt nm Krenzesstnmm, Laß uns Erbnrmung finden, O Jesu, Gottes Lamm! Gelobt mit Mund und Herzen Seiest Du , o heil'ger Geist ! Der Du in Angst und Schmerzen De» Frommen Trost vcrleih'st. 8om Luongrliinn, Aus Gottes Munde gehet Das Evangelium; Auf diesem Grunde stehet Das wahre Christenthum. Gott selber hat'ö gelehret, Der nicht betriegen kann; Wohl dem, der's gerne höret, Und es nimmt willig an, 2. Sein Wort zeigt uns die Wege Zum Himmelreiche an; Es weiset uns die Stege, Zu gehen diese Bahn, Herr drücke Deine Worte Ties in die Herzen ein. Daß wir zur Himmelspforte Zu kommen würdig sein, 8-um Gredo, 1. Wir glauben und bekennen, Daß aus höchst Weisem Rath Gott, den wir Baler nennen, Die Welt erschaffen hat. 321 Von ihm ist ausgegangen Sein Sohn, der Jesus heißt, Der ward als Mensch empfangen Durch Gott den heil'gen Geist. 2. Maria hat geboren Als Jungfrau dieses Kind, Sonst wären wir verloren, Wir, die wir Sünder sind. Er litt an Leib' und Seele, Schloß sterbend seinen Lauf, Stand aus des Grabes Höhle Am dritten Tage auf. 3. Er ward hinaufgenommen Zu Gottes rechter Hand; Wann er wird wieder kommen, Ist uns zwar nicht bekannt; Doch kommt er einst zu rächen, Und wird von seinem Thron Ein billig Urtheil sprechen, Zur Strafe und zum Lohn. 4. Wir glauben nicht alleine, Daß Eine Kirche sei; Wir stimmen der Gemeine Der Heiligen auch bei. Die Sünde wird vergeben Durch Christi Diener hier! Der Leib steht auf zum Leben, Geht ein zur Himmelsthür. Anm Mertnrinm. 1. Herr! laß doch diese Gaben Dir wohlgefällig sein, Die wir geopfert haben: Es ist zwar Brot und Wein, 21 322 Doch wird 's verwandelt werden In Christi Fleisch und Blut; Das ist uns hier auf Erden Und den Verstorb'nen gut. 2. Wir opfern Dir den Willen, Herz und Gedanken auf; Hilf uns, daß wir erfüllen In unserm Lebenslauf, Was Du uns Deinen Kindern Zu thun besohlen hast; Nimm weg, was uns kann hindern, Nimm weg die Sündenlast. 3. Wir legen Dir zu Füßen Auch unser Hab' und Gut, Und was wir hier genießen, Das Leben, Leib und Blut. Gib uns bald kühlen Regen, Bald warmen Sonnenschein, Und laß durch Deinen Segen Die Felder fruchtbar sein. Amn Sanktns. 1. Laßt uns gen Himmel schwingen, Zum Helfer in der Noth, Und dreimal heilig singen, Dem Herrn Gott Sabaoth. Herr! Himmel und auch Erde Sind voll von Deinem Ruhm! Hilf, daß bekehret werde Das blinde Heidenthum. 323 2. Daß wir hernach zusammen Dir uns're Herzen weihen Und voll von Liebesflammen Dir ein Hosanna schrei'm Herr! der in Deinem Namen Kommt, sei gebenedeit; Die Engel sagen: Amen, Jetzt und in Ewigkeit. Nach der Mndinng. l. Hier bet' ich auf den Knie'n, Verborgener Gott! Dich an; Ich will mich nicht bemühen, Das, was Du hier gethau, Durch Sinne zu begreifen: Dein Wort muß mir allein, Um hier nicht ausznschweifen, Der Grund des Glaubens sein. 2. Die Gottheit war bedecket Allein am Kreuzaltar! Hier aber ist verstecket Die Menschheit auch sogar. Dieß Denkmal Deiner Güte, Dieß wahre Himmelsbrot, Erinnert mein Gemüthe, O Herr an Deinen Tod. 3. Wasch' mich von meinen Sünden, O Jesu! durch Dein Blut, Und lasi' uns Gnade finden, Du allerhöchstes Gut; 21* 324 Lass' bald den Vorhang fallen, Erschein' in vollem Licht; Und zeige mir und Allen Dein glänzend Angesicht. Mm Agims Bei. l. Erfreut euch fromme Seelen, Ein Wunder ist gescheh'«; Der Herr will sich verhehlen, Kein Auge kann ihn seh'n; In Brots- und Wcinsgestaltc», Ist Jesu Fleisch und Blut Auf dem Altar enthalten, Dieß größte Seelengut. r. Verdeckt ist hier zu finden Das wahre Gotteslamm, Das aller Menschen Sünden Getilgt am Krenzcsstamm: Es ist der Seelen Speise, Wie uns der Glaube lehrt; Sie nährt uns auf der Reise Und wird doch nicht verzehrt. 3. Wenn wir das Leben schließen, Und dieses Himmelsbrot Recht wohl bei eit genießen, So kann der bitt're Tod Uns Christen nicht erschrecken: Es ist ein Unterpfand, Daß Gott uns wird bedecken Mit seiner starken Hand. 325 4. Herr Jesu! Deiner Liebe Sei Ehre, Lob und Dank, Weil Du nach ihrem Triebe Zur Speise und zum Trank, Dein Fleisch und Blut gegeben, In Brotsgestalt verhüllt, Daraus für uns das Leben lind reine Freude quillt. 5. Entzünd' in uns Verlangen Nach diesem Sakrament; Herr! lass cs uns empfangen, Wenn sich die Seele trennt, Lass uns in Frieden fahren, Von allen Sünden rein, Zu deine» Engelschaarcn, lind ewig bei Dir sein. 8nm Segen der Priesters. 1. Da wir nunmehr gehöret Die Messe, wie man soll, So sei auch Gott gechrct, Er mach' uns segenövoll, Und lass' es sich gefallen, Was wir allhier gethan: Er bleibe bei uns Allen, Sv sind wir wohl daran. 2. Gott wolle uns behüten, Daß uns- an diesem Tag Des bösen Feindes Wütheu Nicht schädlich werden mag: 326 Er lass' uns ohne Sünden Einst stehen vor Gericht, Damit wir Gnade finden Vor seinem Angesicht. Drittes Mßlikd. ZNIII Ilstrmtm. 1. ^atcr! Dn empfingst mit Wohlgefallen Abels fromme Opfcrgluth, Denn er gab die beste Frucht von allen, Sein Gemüth war rein und gut. O befrei' uns Gott von Schuld und Fehle, Andacht ström' in unser Herz, Daß der Opferhauch der reinen Seele Sich erhebe himmelwärts. 2. Ew'ger Richter! steh' mit Hnlderbarmen Auf das sündige Geschlecht, Wäge väterlich die Schuld der Armen, Gnade lass' crgeh'n vor Recht. Mögen uns die hohen Thaten frommen, Die Dein liebster Sohn vollbracht, Der zu uns, ein Bruder, ist gekommen, Er der hohe Gott der Macht. 3. Seiner Ankunft klang'S in Himmelstönen: „Ehre Gott in seinen Höh'n; Sel'gen Frieden allen Erdensöhnen, .Die des Himmels Wink versteh'»." 327 Lasst uns hoch das Lied des Dank's erheben, Stimmen in den Jubelpreis, Daß-Du uns den Göttlichen gegeben, Mit dem milden Fricdeuskreis. Hnm Elmngrlmm. Was dreieinig ob den Sternen Haltet, Nannte uns sein heil'ger Mund, Er hat uns ein ewig' Heil entfaltet, Deinen Willen gab er kund: „Liebt den Vater!" ries er oft und wieder, „Wie er ewig euch geliebt, Liebet euch wie Kinder und wie Brüder, Selig, wer dem Feind vergibt." 2. Und es zeigt sein thatenreiches Leben, Wie sein lehrend Wort beglückt, Viel« wandeln nun im heil'gen Streben, Schwerer Sündenlast entrückt. Blinden ward des Lichtes frohe Gabe, Stummen löste sich der Mund, Seinem Wink kam Leben aus dem Grabe, Leib und Seele ward gesund. 3. Seine Hand hielt uns die Pforte offen Jener ernsten Ewigkeit; Ließ uns drüben eine Ernte hoffen, Wie wir sä'ten in der Zeit; Und auf daß wir nie vom Wahren gleiten, Hat er seinen Geist gesandt, Unsre heil'ge Kirche stets zu leiten, Die uns führt an treuer Hand. 328 Znm Mertsrinm. 1. O daß bald die Kinder aller Erden Ein'te Deiner Kirche Band, Daß sie tnnigst unsre Brüder werden, Näher Deinem Sohn verwandt! Aber »ns laß Deinem Worte leben, Das bedeutender uns klingt, Denn Du wägst, o Herr, was Du gegeben, Und was JHer wiederbringt. 8. Darum nimm von uns die Opferweihe, Die Dir einzig wohlgefällt, Unsrer Herzen dcmuthsvolle Treue, Die an Dir vor Allem hält. Gib, daß wir mit Weisheit, reinem Willen Uns dem Dienst der Menschheit weih'», Deines hohen Winkes Pflicht erfüllen, Deiner Erde Würze sein. Hum Sanktus. 1. Nur wem dies Gelübde tief empfunden, Aus dem inner» Herzen drang, Stimm es an sein preisend Lied, verbunden Mit der Engel Hochgesang, Die an Deines Sternenthrones Stufen Die beglückte Schöpfung seh'». Heilig, heilig! tief anbetend rufen Und in Andachtsgluth vergeh'». 2. Herr der Welt! Du kamst vom Sternenthrone, Zeigtest Dich dem Menschenblick, Gönnest noch dem spätsten Erdensohne Deines Leibes Himmelsglück. 3S9 In den milden Brot- und Weingestalten, Die Dein Priester segnend weih't, Lebst Du Gott, uns nährend zu erhalten, Jetzo und in Ewigkeit. Nach der Wandlung. 1. Za Du wohnst in diesen Wunderzeichen, Sieger über Schuld und Tod, Du, den Erd' und Himmel nicht umreichen, Unser hochgelobter Gott! Mit Vertrauen füllt uns Deine Nähe, Deinen Segen flehen wir; Wend' es ab, der Brüder schweres Wehe, Frieden komme uns voü Dir. 2. Auch die Lieben, die vorangegangen, Und nach Deiner Gnade glüh'n, Laß zu Deinem Sternenhaus gelangen, Wo die ew'gen Freuden blüh'n. Selig, die dem Gottesmahl sich nahen, Durch die Gnade rein von Schuld, Selig, die den heil'gcn Leib empfahen, Seiner ew'gen Liebe Huld. 3. Lasst uns um ein Herz zum Himmel beten, Solcher hohen Gnade werth, Eng' vereint lasst uns die Bahn betreten, Die der Meister uns gelehrt. Lasst uns nach Erkenntniß rastlos ringen, Die erleuchtend Heil verschafft, Uns zu reinerm Tugendbild zu schwingen, Uebe sich die junge Kraft. 330 4. Uebe jeder gleich in frommer Feier Irgend eine gute That, Daß er den Gelübden treu und treuer, Wandle auf der Tugend Pfad. Doch kann nimmer ohne Dich gelingen, Was auch gut in uns erwacht, Darum gib zum Wollen auch Vollbringen, Ew'ger, heil'ger Gott der Macht! Viertes Mßtied. Eingang. Vater, deine Kinder treten In Dein Haus voll Demuth ei», Dich im Geiste anzubeten, Ihre Fehler zu bereu'«. Wir bekennen uns're Sünden, Besserung geloben wir; Laß uns Gnade vor Dir finden, Nie verstoße uns von Dir. Maria. Ehre sei Gott in den Höhen, Friede allen Menschen hier, Die den Weg des Heiles gehen! Tief im Staube liegen wir, Deine Größe anzubeten, Schöpfer, Dank sei Dir und Ruhm, Du erlaubst uns einzutreten Huldreichst in dein Heiligthum. 331 Gullngelimn. Laß't uns unser Haupt erheben, Frohe Botschaft kommt uns an, Gottes Reich, es nah't, bringt Leben; Jrrthum flicht undsTrug und Wahn. Deine Wahrheit laß uns hören, Wahrheit führt znr Tugend ein. Nichts beglückt als deine Lehren Und der Tugend Hochverein. Lrrdo. Fühlend unsers Geistes Schranken, Seufzen wir nach höher'm Licht! In dem Glauben nicht zu wanken, Sei uns ewig heil'ge Pflicht, Laß den Geist sich nicht verlieren, Stärke, Herr, erkämpf' er sich; Laß die Welt uns nicht verführen, Wir vertrauen kühn auf Dich. Opferung. Frucht der Sichren und der Reben Wollen Dir wir, Himmelsgast, Zum Bersvhnungsopfer geben, Wie Du uns verordnet hast. Freudig Dir die Gaben weihen! EH' wir opfern, wollen wir Unfern Brüdern erst verzeihen; Gut sei unser Herz vor Dir. SlmKtnZ. Lasset unsre Herzen dringen Zu dem großen Schöpfer hin; Jubelnd ihm das Opfer bringen, Glühend danken, Preisen Ihn! 332 Nah' an seines Thrones Stufen Laffet auch in jeder Roth Künftig uns zum Vater rufen, Nnserm gnadenreichen Gott. Wmidlmg. Anzubeten Dich im Staube , Liegen Deine Kinder da: Nicht der Sinne Trug, der Glaube Führt uns Deiner Gottheit nah'. 'Laß uns ganz in Dich versenken; Gott ist hier, wir beten an — Feiernd Jesu Angedenken, Thun wir jetzt, was er gethau. Vater mmr. Weltenvater! Hochgepriesen Sei dein Raine, und Dein Reich, Auf das- Jesus uns gewiesen, Komm' zu uns , es soll sogleich Von uns, was Du willst, geschehen. Gib uns unser täglich Brot! Sei uns gnädig, wenn wir flehen, Steh' uns bei in jeder Roth. Ommmman. UnserS Herzens heil'ge Triebe Weih'n wir alle, Heiland, Dir. Die Beweise Deiner Liebe Fühlen wir ja täglich hier. Du bist unsre Seelenspeise, Du nur stählest unfern Muth, Daß wir auf der Erdenreise Dich erreichen, höchstes Gut. 333 Setzen. Vater, gib uns Deinen Segen, Daß gestärkt von Dir wir geh'«; Huldreich kamst Du uns entgegen, Lacht' uns stets von Deinen Höh'n. Unser Opfer ist vollendet, Großer Gott, wir danken Dir! Du hast reichlich ausgespendet Allen Deine Gnaden hier. Fünftes Meßlied. Gingang. 1. Jesus rief zu sich die Seinen, Wer von uns wollt' nicht erscheinen, Da, wo er zugegen ist? Laßt uns froh die Messe feiern, Und die Gegenwart erneuern, Unsers Lehrers Jesu Christ, Unsers Lehrers Jesn Christ. 2. Heil'ger Lehrer wahrer Tugend, Ach, vergib die Sünd' der Jugend, Die wir gegen Dich begch'n. Sieh', wir wollen, rein von Sünden, Nur für's Gute Lieb' empfinden, Um gerecht vor Dir zu steh'n, Um gerecht vor Dir zu steh'n. Gloria. Hoch sollst Du gepriesen werden, Gott im Himmel und auf Erden; Denn Du bist der große Gott, 334 Vater aller Menschenkinder, Freund der Guten, Trost der Sünder, Bist Du Retter in der Noth, Bist Du Retter in der Noch. Oumgrl'wm. Gott! wir danken für die Lehren, Die wir als Dein Wort verehren,. Von dem Himmel uns gebracht; Unser einziges Bestreben Sei nach Deiner Lehr' zu leben, Die uns ewig glücklich macht, Die uns ewig glücklich macht. ikrelw. Voll, o Gott! von Deinem Worte Halten wir an jedem Orte Deine Lehr' für heilig, wahr; Bringen, daß wir Dich erkennen, Dich, Gott, unfern Vater nennen, Heiße Dankesopfer dar, Heiße Dankesopfer dar. Mrrtormm. 1. Was wir find und was wir haben, Sind, o Vater! Deine Gaben, Und wer dankt genug dafür? Unsre Kräfte, unser Leben, Alles, was Du uns gegeben. Bringen wir zum Opfer Dir, Bringen wir zum Opfer Dir. 2. Blick', o Vater! auf uns nieder, Höre Deiner Kinder Lieder, Unsre Freude bringt sie Dir. 335 O! die Lehre, die wir haben, Ist die größte Deiner Gaben, Macht uns glücklich dort und hier. Macht uns glücklich dort und hier. Sanktns. Laßt die Stimmen hoch erklingen, Laßt uns heilig, heilig fingen, Heilig bist Du großer Gott! Laß zum Himmel uns erschwingen, Laß durch Tugend uns erringen, Einst zu schau'n Gott Sabaoth, Einst zu schau'n Gott Sabaoth. Nach der Wandlung. 1. Laßt uns betend niederfallen. Wir gedenken Jesu Tod, Laßt des Dankes Lied erschallen, Jesus bleibt bei uns im Brod. Was kann Jesu Liebe gleichen, Der aus Liebe für uns starb, Sterbend uns das Heil erwarb, Sterbend uns das Heil erwarb? 2. Seine Lehre uns. zu geben, Aller Menschen höchstes Gut, Opfert Jesus auch sein Leben Und vergießt am Kreuz sein Blut. Was kann Jesu Liebe gleichen, u. s. w. Agnm Dci. 1. Opfernd wollen wir Dir weihen Unser« Lebens Schmerz und Noth, Du Lamm Gottes magst verleihen Uns Gehorsam bis zum Tod. Was kann Jesu Liebe gleichen u. s. w. 336 2. Jesus wollte für uns sterben, Aber immer bei uns sein; Setzte sterbend seinen Erben Sich und seine Lehre ein. Was kann Jesu Liebe gleichen, u. s. w. Ommmnim. Laß uns Deinen Leib genießen, Herr! und kehre bet uns ein, Laß den Quell' der Gnade stießen In das Herz von Sünden rein. Was kann Jesu Liebe gleichen, u. s. w. Fegen. Ewig laßt uns Jesu denken, Nie vergessen seine Lehr'; Jesus uns're Liebe schenken, Stets befördern seine Ehr'. Was kann Jesu Liebe gleichen, u. s. w. Sechstes Meßlicd. Eingang. Hott und Vater! wir erscheinen Demuthsvoll vor Deinem Thron, Uns're Fehler zu beweinen Und zu opfern Deinen Sohn; Sein Gedächtniß zu erneuen, Der voll Liebe selbst zum Tod, Uns vom Tode zu befreien, Allerbarmend sich erbot. 337 Gloria. Schwinge Seele von der Erde Zu dem Höchsten Dich empor; Daß dein Lob gefällig werde, Stimme in der Engel Chor: „Ehre sei Gott in der Höhe, Friede auf dem Erdenkreis!" Alles, was wir thun, geschehe, Herr, zu Deinem Lob und Preis. Gmmgrsium. Jesu Wort ist Licht und Wahrheit, Lehret, bessert, tröstet, stärkt; Zeigt den Weg des Heils mit Klarheit Jedem, der auf selbes merkt. Möge Jesu! Deine Lehre Tönen durch die ganze Welt, Daß der Völker Zahl sich mehre, Die sie gläubig hört und hält. Gredo. Gott und Schöpfer wir bekennen Treu, wie uns der Glaube lehrt, Dich, den wir den Vater nennen, Der die Welt erschuf und nährt; Und den Sohn, der zu erlösen, Starb für uns am Kreuzesstamm; Auch den Geist von gleichem Wesen, Der gesandt, als Tröster kam. Offertorium. l. Pater! lass' Dir Wohlgefallen Unser Opfer und Gebet; Gnade und Vergebung Allen Sei durch Deinen Sohn ersteht: 22 338 Wir erkennen uns're Blöße, Reue fleht um Deine Huld; Nur solch' eines Opfers Größe Tilgt vor Dir die schwere Schuld. 2. Reine Herzen sind die Gaben, Deren sich Dein Äug' erfreut; Dir sei Alles, was wir haben, Auch die Herzen ganz geweiht. Nimm gefällig unser Streben Auf des Heiles steiler Balm; Schmerz und Freuden, Tod und Leben, Nimm uns ganz zum Opfer an. San Kto«. Ehre, Ruhm und Dank ertönet Am geheiligten Altar Ihm, der liebend uns versöhnet, Opfer selbst und Mittler war. Kniet hin, Ihn anzubetcn, Preis't den Gottmensch, uns so nah, Den am Kreuz auf seinen Höhen Golgotha einst sterben sah. Nach der Mndlnug. Ehrfurchtsvoll gebeugt im Staube Bet' ich Dich, o Jesu! an. Du bist hier, o Herr! ich glaube, Was das Äug' nicht sehen kann. Diese Brod- und Weinsgestalten Hüllen ein Dein Fleisch und Blut; Nur das Herz kann sich's entfalten, Welche Wunder Liebe thut! 339 Lllmmmim. 1. Dieß Geheimniß hoch zu ehren, Wie Dein Mund es selbst befahl, Und damit den Geist zu nähren, Rufst Du uns zum Liebesmahl. Ach, daß rein wir im Gewissen Dieses wahre Himmelsbrot Würdig wären zu genießen, Und zu künden Deinen Tod. 2. Nur ein Wort aus Deinem Munde, Herr! ach nur der Gnade Wort Heilet meiner Seele Wunde, Macht mich selig hier und dort. — O daß diese Himmelsspeise Löse dieses Lebens Band, Mich geleite auf der Reise In das sel'ge Vaterland. Beschluss. Hilf! daß wir um jenes Leben Himmelrciner Seligkeit Eifrig stets uns hier bestreben, Treu besteh'» die Prüfungszeit; Alles thun, Gott! Deinetwegen, Was Dein Wort zu thun uns heißt. Stärke uns durch Deinen Segen, Vater, Sohn und heil'ger Geist! 22* 340 Siebentes Meßlied. Rqrie. 1. Vater Du, in Himmelsaum, Höre Deiner Kinder Fleh'»! Dir, Du Heil'ger, wir vertrauen, Ob um uns die Stürme grauen: Nimmer werden wir vergeh'». 2. Bater Du, der Gnaden Quelle, Du bist ewig unser Hort! Wer Dich liebt, der schauet Helle Durch des Lebens wilde Welle Bis zum sicher» Ruhrort. 3. Vater Du, vernimm die Lieder, Die Dir singen Preis und Ruhm! Blicke huldvoll auf uns nieder! Einst erheben wir Dich wieder Froh in Deinem Hciligthum. Dir, Vater in der Höhe, Sei Ehr' und Lob geweiht; Was Du gebeust, geschehe, Auf Erden jeder Zeit, Du lenkst die Menschen alle, Willst ihre Wohlfahrt nur. Laß, daß ich Dir gefalle, Mich folgen Deiner Spur! Orrda. 1. Gott Schöpfer Himmels und der Erden! Der uns erschuf, ernährt, erhält; Damit wir gut und selig werden, Versetz'st Du uns in diese Welt! 341 Gib daß wir Dich stets mehr erkennen. Uns Deiner Macht und Güte freu'n, Mit Ehrfurcht Deinen Namen nennen, Und Deine frommen Kinder sein! L. Sohn Gottes, Du, der voli Erbarmen Für uns am Kreuz so willig starb, Durch Leiden , Blut und Tod uns Armen Erlösung, Trost und Heil erwarb! Gib daß wir Deine Lieb' empfinden, Dir unfrs Gegenliebe weih'n, Erlöst vom schweren Joch der Sünden, In Wahrheit Deine Brüder sein! 3. Geist Gottes, Geber wahrer Freuden! In Finsternissen unser Licht! Du unser Trost in allen Leiden, Erquickung, Heil und Zuversicht. O, heile unsre Seelcnschnierzcn, Und mach' uns heilig, gut und rein! O weihe unser Aller Herzen Zu Deinem reinen Tempel ein! Opferung. 1. Engel Gottes! eure Hände Tragen diese Opferspende, Vor des höchsten Vater Thron; Daß er mild zu uns sich wende Und sein Gnadenlicht uns sende, Durch den eingebornen Sohn. 2. Herz und Sinn und was wir haben, Legen wir zu diesen Gaben, Dir, o Gott! als Opfer ein: Gib dafür uns Deine Gnade, Gib uns Licht auf unserm Pfade , Gib uns wahren Opferst««. 342 Sanktns. Laßt die Stimmen hoch erklingen, Laßt uns heilig, heilig singens Heilig bist Du großer Gott! Laßt zum Himmel uns erschwingen, Laßt durch Tugend uns erringen, Einst zu schau'n Gott Sabaoth. Nach der Wandlung. t. Seht den Leib dahin gegeben, Für die Welt tm Kreuzestod, Aus den Wunden strömet Leben, Dem kein Untergang mehr droht.. Unsre Liebe , unfern Retter, Der so viel für uns gethan, Betest wir im Staube an. 2. Seht das Blut für uns vergossen Unterpfand des höchsten Huld; Wie es dort am Kreuz geflossen, Löscht es hier noch unsre Schuld. Unsre Liebe, unfern Retter, u. s. w. S. Ach, für uns wird noch auf's Neue, Jesu liebend Herz durchbohrt; Lieb' um Liebe, Treu um Treue, Sei das große Losungswort. Unsre Liebe, unfern Retter, u. s. w. Lmimmnian. l. O große Liebe, deines gleichen Ist in der Schöpfung Gottes nicht; Kein Lobgesang kann sie erreichen, Nicht Sprachen, die der Himmel spricht. 343 2. O daß auch wir von Lieke brennten, Zu Dir, o Herr, in Brotsgestalt! Ach, daß wir besser danken könnten! Die wärmsten Herzen sind z« kalt. 3. Dicß sei der Dank für Deine Liebe, Dir unverbrüchlich treu zu sein. Und uns aus reinem heil'gem Triebe, Wie Du, der Tugend ganz zu weih'n. Achtes Meßtied. Oingaiig. IDohin soll ich mich wenden, Wenn Gram und Schmerz mich drücken? Wem künd' ich mein Entzücken, Wenn freudig pocht mein Herz? — Zu Dir, zu Dir , o Vater, Komm ich in Freud' und Leiden; Du sendest ja die Freuden , Du heilest jeden Schmerz. Äillria. Ehre, Ehre sei Gott in der Höhe! Singet der Himmlischen selige Schaar. Ehre, Ehre sei Gott in der Höhe! Stammeln auch wir, die die Erde gebar. Staunen nur kann ich, und staunend mich freu'n; Vater der Welten! Doch stimm' ich mit ein! Ehre sei Gott in der Höhe! Gmugeiium. Noch lag die Schöpfung formlos da, Nach heiligem Bericht; Da sprach der Herr: Es werde Licht! Er sprach's, und es ward Licht! 344 Und Leben regt und reget sich, Und Ordnung tritt hervor; — Und überall tönt Preis und Dank empor. Lredo. Der Mensch auch lag in Geistesnacht, Erstarrt von dunklem Wahn; Der Heiland kam, nnd es ward Licht! Und Heller Tag bricht an; Und seiner Lehre heil'ger Strahl Weckt Leben nah' und fern; Und alle Herzen pochen Dank, Und Preisen Gott den Herrn. iMrkrmm. 1. Du gabst, o Herr! mir Sein und Leben, Und Deiner Lehre himmlisch' Licht; Was kann dafür ich Staub Dir geben? Nur danken kann ich, mehr doch nicht. 2. Wohl mir! Du willst für Deine Liebe Ja nichts, als wieder Lieb' allein; Und Liebe, dankerfüllte Liebe Soll meines Lebens Wonne sein. Saniltu«. Heilig, heilig, heilig, Heilig ist der Herr! — Heilig, heilig, heilig, Heilig ist nur Er! — Er, der nie begonnen, Er, der immer war; — Ewig ist und waltet, Sein wird immerdar-! — 345 Zlalli der Wandlung. Betrachtend Deine Huld und Güte, O mein Erlöser, gegen mich, Seh' ich beim letzten Abendmahle, Im Kreise Deiner Theuern Dich. Du brichst das Brot, Du reichst den Becher, Du sprichst: Es ist mein Leib, mein Blut; Nehmt hin und denket meiner Liebe, Wenn opfernd ihr ein Gleiches thut! Agims Nei. 1. Mein Heiland, Herr und Meister, Dein Mund, so segenrcich, Sprach einst das Wort des Heiles: Der Friede sei mit Euch! O Lamm, das opfernd tilgte Der Menschheit schwere Schuld, Send' uns auch Deinen Frieden Durch Deine Gnad' und Huld. 2. In dieses Friedens Palmen Erstirbt der Erdenschmcrz, Sie wehen Heil und Labung Ins sturmbewegte Hetz; Und auch die Erdenfreude Durch ihn geheiligt, blüht Entzückender und reiner, Dem seligen Gemüth. Segen. Herr! Du hast mein Fleh'n vernommen: Selig pocht's in meiner Brust. In die Welt hinaus, ins Leben Folgt mir nun des Himmels Lust. Dort auch bist ja Du mir nahe, Ueberall und jederzeit. 346 Aller Orten ist Dein Tempel, Wo das Herz sich fromm Dir weiht. Segne Herr, mich und die Meinen! Segne unfern Lebensgang! Alles unser Thun und Wirken, Sei ein frommer Lobgcsang. PredigÜied. In Gott des Vaters und des Sohns Und seines Geistes Namen, Sprecht hier am Fuße seines Throns, O Christen! freudig: Amen; Sprecht: Amen, und bereitet euch, Nach eures Meisters Lehren, Den Vater in deni Himmelreich Mit Bitten zu verehren. 2. O Vater unser, der Du bist Im HimmeUund auf Erden, Dein Name , der so liebvoll ist, Soll stets geheiligt werden; Dein Reich vom Anbeginn der Welt, Bereitet allen Frommen, Das laß, wenn dieser Staub zerfällt, Für uns auch einstens kommen. 3. So wie auf jeden Wink von Dir Die Himmelsgeister sehen, So soll auch unter Menschen hier Dein Wille stets geschehen. Das Brot, das unsre Seele nährt, Um Dir, o Gott zu leben, Auch jenes, was der Leib begehrt, Sei täglich uns gegeben. 347 4. Vergib uns, Vater! jede Schuld Die wir vor Dir bereuen, So, wie wir Alles mit Geduld Den Schuldigem verzeihen; Ersticke, wenn Versuchung droht, In uns des Bösen Samen; Erlös' uns jetzt und einst, o Gott! Bon allem Nebel, Amen. Advenilied. 1. 4IIaria sei gegrüßet, Du lichter Morgenstern, Der Glanz, der Dich umfließet, Verkündet uns den Herrn, Von jeder Makel rein, Sollst Du zum Menschenheilc Des Höchsten Mutter sein. 2. Dein Gott, zu Dir gewendet, Ertheilet den Befehl; Es eilt, von Ihm gesendet, Der Engel Gabriel, Er spricht : O gnadenvoll Gesegnet unter Weibern! Der Herr bedenkt Dein Wohl. 3. Dieß konntest Du nicht fassen Und batest ihn dabei, Dich recht versteh'n zu lassen, Was diese Botschaft sei? — Maria zitt're nicht, Denn Du haft Gnad' gefunden Vor Gottes Angesicht. 348 4. Er will, Du sollst empfangen, Gebären einen Sohn, Er wird dnrch Ihn gelangen Auf Davids Vater-Thron; Des Höchsten Sohn zugleich, Und Zesus soll Er heißen, Unendlich ist Sein Reich. 5. Wie soll denn dieß geschehen? Ich kenne keinen Mann. — O Jungfrau, Du wirst sehen, Was Gottes Allmacht kann. Er sendet Seinen Geist, Der wird Dich überschatten, Damit Du Mutter seist. 6. In ihren alten Tagen Kann auch Elisabeth Von seinen Wundern sagen, Die nun gesegnet geht. Sie hieß zwar unfruchtbar! Doch Dem ist nichts unmöglich, Der sein wird, ist und war. 7. Da sprachst Du tief gcneigct: Ich bin des Höchsten Magd; Was du mir angezeigct, Das sei, wie du gesagt ! O freudenvolles Wort! Der Bote Gottes eilte Mit seinem Auftrag fort. 8. Von Seines Vaters Freuden Kam jetzt das Wort herab, Für Sünder hier zu leiden, Zu suchen Tod und Grab. 349 Es wählte Deinen Leib, Mit Fleische sich zu kleiden, Gebenedeites Weib. 9. Dm Schutz, den Du empfangen, O bring ihn bald zur Welt! Wir warten mit Verlangen; Denn Er ist jener Held, Der unsre Bande bricht Und aus des. Todes Schatten Uns rufet in das Licht. 10. Dieß Lied sei Dir gesungen, Des Heils Gebärerin! Mit Dir ergcb'neN Zungen, Mit Dir ergeb'nem Sinn; Dein hochgclobtes Pfand Führ' uns ans Deinen Fürspruch Hinaus in's Vaterland. il. Thanet Hirumel den Gerechten! Wolken regnet Ihn herab; Also rief in langen Nächten Einst die Welt, ein weites Grab. In von Gott gestraften Gründen Herrschte Satan, Tod und Sünden. Fest verschlossen war das Thor Zu des Heiles Erb' empor. 2. Doch der Vater ließ sich rühren, Daß Er uns zu retten sann, Und den Rathschluß auszuführen, Trug der Sohn-sich freudig an. 350 Gabriel stog schnell hernieder, Kehrte mit der Antwort wieder: Sieh! ich bin die Magd des Herrn, Was er will, erfüll' ich gern. 3. Dein Gehorsam ist mein Leben, Jungfrau, demuthsvoll und keusch; Gottes Geist wird Dich beschweben, Und des Vaters Wort wird Fleisch. Menschen! betet an im Staube! Weh' .der Höll' und ihrem Raube! Aber Adamskindern wohl, Weil ein Heiland kommen soll. 4. Einen Zuruf hör' ich schallen: Brüder, wacht vom Schlummer auf! Denn es naht das Heil uns Allen, Nacht ist weg, der Tag im Lauf. O 1 dann fort nut allen Thaten, Die die Nacht zur Mutter hatten; Künftig ziehe Jedermann Nur des Lichtes Waffen an. 5. Laßt uns wie am Tage wandeln, Nicht in Fraß und Trunkenheit, Nicht nach Fleischbegierden handeln, Weit verbannt sei Jank und Neid; Jenem gänzlich nachzuarten, Dessen Ankunft wir erwarten, Dieses ist nun uns're Pflicht, So wie sein Apostel spricht. 6. Welterlöser! ich erfülle Deines treuen Knechtes Rath; Komni in meines Fleisches Hülle, Wie dein Bot' verkündet hat. 351 Komm und bring« mir den Frieden, Menschen ist er nur beschieden, Die von gutem Witten sind; Komm, ich bin es, göttlich's Kind! Weihnachtslicd. 1. Äieß ist der Tag von Gott gemacht, Ich Witt mich herzlich freuen; Auch mich hat heut der Herr bedacht, Ich will ihm Lieder weihen. Das Heil, das aus der Jungfrau Schoost Heut allen Adamskindern sproß, Ist auch für mich geboren. Vor Seiner Krippe sink ich dann Und bete meinen Heiland an, In Wonne ganz verloren. 2. In meiner Bildung liegt Er hier, Den keine Namen nennen. O Gott! o Kind, gelang' es mir, Die Gutthat ganz zu kennen; Du steigest von dem Thron herab, Den Dir mit Sich Dein Vater gab, Uni hier für mich zu leiden. Du wähltest, mir zu nützen, henk, Für Ueberstuß die Dürftigkeit, Den Stall für Himmelsfreuden. S. Du weinst, mein Jesu! sei gegrüßt, O gnadenreiche Zähre! Sei mir mit Ehrfurcht aufgeküßt, O Tropfen aus dem Meere, 352 Das einstens blutig strömen soll, Für mein und aller Sünder Wohl! Sei auch für mich geweinet. Erwärme kalter Christen Herz, Das ihres Heilands ersten Schmerz Nicht zu empfinden scheinet. 4. Das meine soll dein Wohnplatz sein, Geliebtester aus allen! Es soll wie neugeschaffen, rein, Von Engeltrieben wallen. Komm aus der Krippe, komm zu mir! Bring echte Frömmigkeit mit Dir Und wahre Christensitten. O noch nicht Richter, noch ein Kind, Dieß macht mich hoffen, Kinder sind, Ja leichter zu erbitten. 5. Du kehrest einst in Majestät, Vom Engclheer umringet, Wenn diese Welt in Trümmer geht, Der Staub aus Gräbern dringet; Dann muß auch ich hin in's Gericht, Allweiser! vor Dein Angesicht, Mit Furcht und Angst durchdrungen. O sprich dann: Ich erkenne dich, Du hast vor meiner Krippe mich Mit Inbrunst einst besungen. U. 8tille Nacht, heilige Nacht!- Alles schläft, einsam wacht Nur das traute hochheilige Paar. Holder Knabe im lockigen Haar, Schlafe in süßester Ruh'! 353 2. Stille Nacht! heilige Nacht! Gottes Sohn, o wie lacht Liebe aus Deinem göttlichen Mund, Da uns schlägt die rettende Stund', Jesus in deiner Geburt! 3. Stille Nacht! heilige Nacht! Die der Welt Heil gebracht, Ans des Himmels goldenen Höh'n Nus der Gnaden Fülle läßt seh'n, Jesum in Menschengestalt! 4. Stille Nacht! heilige Nacht! Wo sich heut' alle Macht Väterlicher Liebe ergoß, Und als Brüder huldvoll umschloß Jesus die Völker der Welt. 8. Stille Nacht! heilige Nacht! Lange schon uns bedacht, Als der Herr vom Zorne befreit, In der Väter urgrauen Zeit Aller Welt Schonung verhieß. 6. Stille Nacht! heilige Nacht! Hirten erst kund gemacht Durch den Engel; Alleluja! Tönet es laut bei fern und nah', Jesus, der Retter ist da! III. heiligste Nacht! heiligste Nacht! Finsternis weichet, cs strahlet hienieden Lieblich und prächtig voni Himmel ein Licht'; Engel erscheinen, verkünden den Frieden; 23 354 Frieden den Menschen, wer freuet sich nicht? Kommet ihr Christen, o kommet geschwind! Seht da die Hirten, wie eilig sie sind! Eilt mit nach Davids Stadt, Den Gott verheißen hat, Liegt dort als Kind. L. Göttliches Kind! Göttliches Kind! Du der gottseligen Väter Verlangen, Zweig, der der Wurzel von Jesse entsprießt, Laß Dich mit inniger Liebe umfangen, Sei uns mit herzlicher Demuth gegrüßt! Göttlicher Heiland, der Gläubigen Haupt! Was uns der Sündenfall Adams geraubt, Schenket uns Deine Huld, Sie tilgt die Sündenschuld Jedem, der glaubt. 3. Sünder bedenkt! Sünder bedenkt! Zitternd vor Kälte, in Windeln gebunden Liegt hier der große, gewaltige Gott! Ach und dieß Kind soll noch einstens voll Wunden Leiden am Kreuze den schmählichsten Tod! Höret wie liebreich es klaget und spricht: „Sündige Seele erweich' ich dich nicht? Sieh' her, wie lieb' ich dich, Du aber kreuzigst mich, Mich liebst Du nicht!" 4. Liebvolles Kind! Liebvolleö Kind! Reu' und Zerknirschung dir bring' ich znr Gabe; Suche bei Dir nur mein Leben und Heil. Jesu, Dich lieb' ich, o wenn ich Dich habe, Hab' ich den besten, den göttlichen Theil. Außer Dir soll mich nun nichts mehr erfreu'n, Denn ich verlange vereinigt zu sein Nur mit Dir, Göttlicher! Du bist mein Gott und Herr, Und Ich bin dein! 355 Fastenlied. 1. l^aß mich Deine Leiden singen, . Dir des Mitleids Opfer bringen, Unverschuld'tcs Gotteslamm, Das von mir die Sünden nahm. Jesn drücke Deine Schmerzen Tief in aller Christen Herzen, Laß mir Deines Todes Pein Trost in meinem Tode sein. 2. Jn's Gericht für Menschen treten, Zum erzürnten Vater beten, Seh' ich Dich mit Blut bedeckt, Auf dem Oelberg hingestreckt. Jesu drücke Deine Schmerzen u. s. w. 3. Dich zu binden und zu schlagen, Zu beschimpfen und zu Plagen, Nahet sich der Feinde Schaar, Und Du gibst Dich willig dar. Jesu drücke Deine Schmerzen u. s. w. 4. Von den Richtern, die Dich Haffen, Wilden Krieger» überlassen, Strömet Dein unschuldig Blut Unter frecher Geißelwuth. Jesu drücke Deine Schmerzen u. s. w. 5. Unter lautem Spott und Hohne, Seh' ich eine Dornenkrone, Die, mein Heiland, scharf gespitzt, Deine Stirne schmerzlich ritzt. Jesu drücke Deine Schmerzen u. s. w. 23 * 356 v. Wundenvoll, erblaßt, entkräftet, An das Opferholz geheftet, Seh' ich, wie ein Gottmensch stirbt, Und den Sündern Heil erwirbt. Jesu drücke Deine Schmerzen u. s. w. 7. Heiland, meine Missethaten Haben Dich verkauft, verrathen, Dich gegeißelt und gekrönt, An dem Kreuze Dich verhöhnt. Ach, cs reuet mich vom Herzen, Laß, mein Heiland, Deine Schmerzen, Deines Mittlers Todespein Nicht an mir verloren sein. II. Ach sieh Ihn dulden, bluten, sterben, Und sing ihm Seele deinen frommen Dank, Dem Sohne Gottes, der den herben, Den bittern Kelch des Leidens für dich trank; Wo ist ein Freund, der je, was Er gethan, Der, so wie Er, für Sünder sterben kann? 2. Was fühltest Du in jenen Stunden, O Herr, da sterbend Du am Kreuze hingst? Wie quoll das Blut aus Deinen Wunden, EH' Du in's Heiligste als Mittler gingst? Dies Blut ruft aller Welt ermunternd zu, Daß Gott sie liebt, und liebster Jesu Du! Ja, mir zum Trost und Dir zur Ehre Gereicht Dein ganzer Kampf, Dein Kreuzestod; Bestätigt ist nun Deine Lehre; Ich baue fest darauf in jeder Noth. Unschuldig littest Du, Loch Preis und Ruhm Ist auch im Kampf der Unschuld Gigenthum. 357 4. Dein Beispiel, Jesu, soll mich lehren, Der Unschuld und der Tugend mich zu weih'n; Gern will ich Deine Stimme hören, Und Dir, auch wenn ich leide, folgsam sein. Es drängt, o Herr, mich Dankbarkeit dazu, Denn, wer verdient sie mehr von mir, als Du. 5. Nie will ich mich an Feinden rächen, Auch dies lern' ich an Deinem Kreuze hier; Nie Gottes Führung widersprechen, Wär gleich mein Weg auch noch so dunkel mir, Auf Dornen gingst Du selbst zum Ziele hin; Ich folge Dir, weil ich Dein Jünger bin. 6. Nimm hin den Dank für Deine Leiden, Den Dank, den Dir die treu'ste Liebe bringt; Bis einst dort in des Himmels Freuden, O Herr, Dich würdiger mein Lied besingt; Dann stimmen alle Engel mit nur ein, Und werden Zeugen meines Dankes sein. HI. 3n jener letzten der Nächte, Da ich am Oelberg gebetet, Ward ich vom Blutschweiß geröthet, Goß ihn in Strömen für dich! Weh' und wer weiß, ob wohl je, Du auch nur denkest an mich! 2. Laß es die Engel dir sagen. Wie viele Streiche und Wunde» An eine Säule gebunden Schweigend Ich litte für dich. Weh' und wer weiß, u. s. w. 358 Z. Da Zch als König verspottet, Schmerzlich mit Dornen gekrönet, Angespie'n ward und verhöhnet, Dacht Ich nur immer an dich. Weh' und wer weiß, in s. w. 4. Schmählich zum Tode verdammet, Hart mit der Kreuzlast beschweret, Blutig vom Dornkranz versehret, Schleppt' Ich zum Berg mich für dich. Weh' und wer weiß, u. s. w. 5. Ach an das Kreuzholz geheftet, Nägel in Armen und Beinen, In einem Meere von Peinen Wollte Ich sterben für Dich. Weh' und wer weiß, u. s. w. 6. Sterbend noch fleht' ich zum Vater, Dir deine Schuld zu erlassen; Selbst meine Mutter dir lassen Wollt Ich als Mutter für dich. Weh' und wer weiß, u. s. w. 7. Was blieb zu thuu mir noch übrig, Wenn ich aus Lieb' ohne Schranken Selber mich gab ohne Wanken, Ganz Mich dahin gab für dich. Weh' und wer weiß, u. s. w. Osterlied. 359 I. -Oer Heiland ist erstanden, Befreit von Todesbanden, Der als ein wahres Osterlamm Für mich den Tod zu leiden kam. Alleluja! L. Nun ist der Mensch gerettet Und Satan angekettet. Der Tod hat keinen Stachel mehr, Der Stein ist weg, das Grab ist leer. Alleluja! 3. Der Sieger führt die Schaaren, Die lang gefangen waren, In Seines Vaters Reich empor, Das Adam sich und mir verlor. Alleluja! 4. O wie die Wunden prangen, Die Er für mich empfangen, Wie schallt der Engel Siegsgesang Dem Starken, der den Tod bezwang. Alleluja! 5. Mein Glaube darf nicht Wanken, O tröstlicher Gedanken! Ich werde durch Sein Aufersteh'n Gleich Ihm aus meinem Grabe geh'». Alleluja! 6. Die Nacht, die mich dort decket, Bis mich der Engel wecket, Zst kurz; dann ruft mein Heiland mich Jn's Reich, wo Niemand stirbt, zu Sich. Alleluja! 7. O Meer der Seligkeiten, Den Ort mir zu bereiten, Ging mein Erlöse» hin vor mir. Erstandener! ich folge Dir. Alleluja! 360 8. Ja, durch ein neues Leben! , Will ich zur Höhe streben, Wo Du mii Deinem Vater thronst, Und jede gute That belohnst. Alleluja! 9. Dann werd' ich im Gerichte Vor Deinem Angesichte Von Deinem Blute glänzend steh'n, Und zu des Lammes Hochzeit geh'n. Alleluja! II. Äas Grab ist leer, der Held erwacht, Der Heiland ist erstanden, Da steht man Seiner Gottheit Macht, Sie macht den Tod zu Schanden; Ihm kann kein Siegel, Grab, noch Stein, Kein Felsen widersteh'», Schließt ihn der Unglaub' selber ein, Er wird ihn siegreich seh'n. Alleluja. 2. Seh't Christen, wie der Gottes Sohn, Der Hölle Ueberwinder, Sich schwingt vom Kreuz' zum höchsten Thron, Als Mittler für uns Sünder. Es drückt dem theuern Seelenkauf Der Herr, der Wunder that, Der Urkund heut das Siegel auf, Wie Er's versprochen hat. Alleluja. 3. Heut' wird der Christen Glaub' gestützt, Durch Seiner Allmacht Werke, Und weil Er zu der Rechten fitzt, Gibt Er den Jüngern Stärke: 361 Der Jünger steht die Göttlichkeit, Der Lehre nnd der Macht, Und geht mit Unerschrockenheit Zmn Martertod, und lacht. Alleluja. 4. Der unsre Schuld zu tilgen kam, Den Kreuzes - Tod zu leiden, Er, unser wahres Osterlamm, Verspricht des Himmels Freuden; Er wünscht uns heute Fried' und Ruh' Mit Menschen und mit Gott: Liebreich ruft er den Kindern zu, Zu halten Sein Gebot. Alleluja. 5. Du auferstand'ncr Menschenfreund! Stärk' uns zum Tugendübcn, Daß Ehristeuherzen stets vereint, Dich und den Nächsten lieben; Laß Frieden, Lieb' und Einigkeit, In Deiner Kirche seh'n; Laß' uns durch Dich zur Hiuimelsfreud', Einst glorreich aufcrsteh'n. Alleluja. III. 8r ist erstanden, von des Todesbanden, Die Freude zieht durch's goldne Morgenthor. Es schallt der Siegesruf nach allen Landen, Er ging lebendig aus der Gruft hervor. Alleluja. 2. Er ist erstanden, der aus tausend Wunden, Sein göttlich Herz um uns verblutend starb. Und duldend still von Todesschmerz umwunden, Des Heiles neue Hoffnung uns erwarb. Alleluja. 3. Durch alle Länder hin, muß diese Wahrheit, Von Meeresstrand zum fernsten Strande zieh'«. Vor Seiner Gotteslehre ew'ger Klarheit Das Truggeschlecht der Nacht und Sünde flieh'n. Alleluja. 362 4. Erlöset ist die Welt, verkläret wieder, Vom Gottesglanze der Religion. Zur Erde zog Er uns den Himmel nieder, Die Erde näher Seines Vaters Thron. Alleluja. UmMied. i. k)(omm, Schöpfer Geist vom Himmelssaal Mit Deiner Gnade lichtem Strahl; Komm in das Herz als süßer Gast, Das Du für Dich geschaffen hast. L. Du, Welcher unser Tröster heißt, Des Herrn Geschenk bist Du, o Geist! Ein Quell des Lebens, Liebe, Glut, Und Geistes-Salbung, Kraft und Muth. 3. Ein Siebcnquell an Gnadenkraft, Der Finger Deß, der allwärts schafft, Der Rede Spender; Geist! Du bist Der Trost, der uns verheißen ist. 4. Erleucht' die Sinn' mit lichtem Schein, Gieß' uns in's Herz die Liebe ein; Den schwachen Leib, o kräft'ge ihn Im schweren Kampf, in heißen Müh'n. g. Verscheuch' die Feinde allzumal, Schenk' uns des Friedens milden Strahl! Gehst Du als Führer uns voran, Dann ficht uns nimmer Böses an. 363 6. Den Vater auf dem ew'gm Thron Lehr' uns erkennen, und den Sohn; Geist, der aus Beiden strömt, an Dich Laß fest uns glauben ewiglich. 7. Dem Vater, der den Sohn uns gab, Der neubelebt entstieg dem Grab', Dem Sohn', und Dir sei Lob geweiht, O heil'ger Geist, in Ewigkeit. Amen. II. Uomm heiliger Geist auf uns herab! Dein Trost erhellt uns Leiden und Grab; Von Dir kommt Weisheit, Licht und Rath, Kommt Lust und Kraft zur guten That. Komm heiliger Geist auf uns herab. 2. Komin heiliger Geist mit Gottes Kraft, Die in uns neue Herzen schafft, Erfülle uns mit heil'gem Sinn, Führ' uns zum Quell des Lebens hin! Komm heiliger Geist auf uns herab. 3. Komm heiliger Geist, des Wortes Licht, Entflamme uns für Wahrheit und Pflicht, Mach' uns durch Deines Priesters Mund Den Rathschluß Deiner Weisheit kund! Komm heiliger Geist auf uns herab. 364 Frohnleichlmmslied. 1. ü Engel Gottes, eilt hernieder, Und menget euch in uns're Lieder, Der Tag ist festlich uns und euch! Das Himmelsbrod, das wir heut' ehren, Mit dem sich uns're Seelen nähren Dies Brot macht Mensch und Engel gleich. 2. O kommt, so wie ihr einst im Saale, Bei Jesu letztem Abendmahle, Erstaunungsvoll zugegen wart; Ihr sähet dort das Brot Ihn brechen, Ihr hörtet Ihn mit Liebe sprechen: Dies nehm't vor Meiner Himmelfahrt! 3. Dies ist Mein Leib , den will Ich schenken, Es sei zu Meinem Angedenken, So oft ihr, Freunde, dieses thut, So oft ihr dies Geheimnis handelt, Wird Brot und Wein, wie jetzt verwandelt In Eures Meisters Fleisch und Blut. 4. O Abgrund unbegriff'ner Güte! War's nicht genug, in einer Hütte Für uns das Licht der Welt zu sch'n? Die Zeit von mehr als dreißig Jahren Verachtet, arm und in Gefahren Mit Undankbaren umzugeh'n? 5. Die Kranken nicht genug zu heilen, Trost, Rath Gesunden zu ertheilen, Der Weisheit Lehrer uns zu sein? Für uns in frecher Henker Händen Das Leben und die Qual zu enden, Uns von der Hölle zu befrei'n? 365 6. O nein, cs wallen neue Triebe Der ewig uns verheiß'nen Liebe In unsers Heilands treuer Brust; Die lehre» ihn das Mittel finden. Sich uns noch enger zu verbinden, Bei Menschenkindern sucht Er Lust. 7. Er läßt bis an das End' der Zeiten Bei uns Sich einen Sitz bereiten, Nus Seine Neigung darzuthun. Der Gottheit Schimmer einzuhalten, Verhüllt Er sich in Brotsgestalten, Und will in unser» Herzen ruh'». 8. O Christen! laßt uns Blumen pflücken, Und Tempel und Altäre schmücken; Das Rauchfaß hauche süßen Dust, Die Pricstcrschaft in, Feierkleide Verkündige der Kirche Freude, Die Glocke schalle froh zur Lust! 9. Laßt uns mit Dank und Jubelliedern Der Liebe Wunderwerk erwidern, Dem dieser Tag geheiligt ist. Preis, Ehre Dir im Sakramente Nach dem sich einst die Vorwelt sehnte, Der Du zu uns gekommen bist. 10. Laßt, heilig, heilig, heilig! schallen Dem Menschenfreunde, der vor Allen Bei Seinem Christcnvolke wohnt! Dem Lamme, das in Broteshülle Mit aller Seiner Gnadenfülle Auf unfern Prachtaltären thront. 11. Du bist cs, Herr, Gott unsrer Väter, Du Brot der Starken, unser Retter. Du bist'S in Deines Priesters Hand! 366 Wir fallen, beten an im Staube, Das Äug' ist blind, doch sicht der Gl aube, Dein Wort ist ihm ein Unterpfand. 12. Erbarmer! laß uns nichr errvthen, Wenn wir in Leibs- und Seelennöthen, Zu Deinem Tabernakel fiieh'n. Gib' heut' und immer Deinen Segen, Laß Fürst und Volk auf ihren Wegen Vor Dir in Deinem Frieden zieh'n! 13. Sei stets auf dieser Lebensreisc Geprüfter Christen Seelenspctse, Gebenedeites Himmelsbrot! Und dann in Deinem Friedenskuffe In Deinem seligen Genüsse Vollend' uns einstens unser Tod! II. Deinem Heiland, Deinem Lehrer, Deinem Hirten und Ernährer, Sion! stimm' ein Loblied an; Preis' nach Kräften Seine Würde, Da kein Lobspruch, keine Zierde Seiner Würde gleichen kann. 2. Denn dies Brot sollst Du erheben, Weil es lebt, und gibt das Leben, Das mau heut' uns Christen weisst. Dieses Brot, mit dem im Saale Christus bei dem Abendmahle Seine Jünger selbst gespeist! 3. Laut soll unser Lob erschallen, Und das Herz in Freude wallen; Denn der Tag hat sich genah't, Z67 Wo der Herr zum Tisch der Gnaden Uns znm ersten Mal geladen, Und dies Brot geopfert hat. 4. Durch das Lamm, das wir erhalten, Wird hier der Genuß des alten Osterlammes abgethan; Und der Wahrheit muß das Zeichen, Wie die Nacht dem Lichte weichen; Hier fängt nun das nene an. 5. Was von Jesus dort geschehen Und wir so, wie Er begehen, Mahnet uns an Seinen Tod; Als ein Ovfer Ihn zu ehren, Nach der Vorschrift Seiner Lehren, Opfern wir Ihm Wein und Brot. 6. Doch wie uns der Glaube lehret, Wird das Brot in Fleisch verkehret, Und in Christi Blut der Wein. Wenn auch Geist und Äug' nicht sehen, Wie denn dieses soll geschehen, Sieht's doch fest der Glaube ein. 7. Unter zweierlei Gestalten Sind sehr große Ding' enthalten, Deren fie nur Zeichen sind; Blut und Fleisch sind Trank und Speise, Da sich doch in beider Weise, Christus unzertheilt bcfind't. 8. Wer bei diesem Gastmahl weilet, Nimmt Ihn ganz und unzertheilet, Unzerbrochen, unversehrt; Einer kommt und Tausend kommen, Keiner hat doch mehr genommen, Und Gr bleibt doch unversehrt. 368 9. Fromme kommen. Böse kommen, Und sie haben Ihn genommen, Die zum Leben, die zum Tod. Bösen würd' er Straf und Hölle, Frommen ihres Heiles Quelle, Wie verschieden wirkt dies' Brot! III. )^omm, o fromme Ehristenschaar, Wirf dich nieder am Altar; Denn es stellt in Brotsgestalten Sich Dein Heiland dar. 8, Hier ist Jesus Fleisch und Blut, Hier das allerhöchste Gut. Keine Seele geht verloren Unter Seiner Hut. 3. Sei geehrt, gebencdeit, Trost in Widerwärtigkeit! Allen, die sich Dir vertrauen, Wahre Sicherheit! 4. Gib uns Segen, großer Gott! Wundervolles Himmelsbrot! Hilf den Deinen und bewahre Sie vor aller Roth. 5. Gib uns wahre Buß' und Reu', Mach' uns von den Sünden frei: Daß nach Glauben, Hoffen, Lieben Unser Trachten sei. 369 6. Ist mm uns're Pflicht gethan, Und vollendet des Lebens Bahn: O, dann nimm zu Deinen Freuden Uns'rc Seele an. .7. Sei gelobt, gebenedeit, Heiligste Dreifaltigkeit! Jesu Preis im Sakramente Bis an's End' der Zelts IV. >9immelsau, licht und blau! Wie viel zählst du Stcrnlein? So vielmal sei gelobt das Sakrament! 2. GottcSwelt, wohl bestellt! Wie viel zählst du Stäublcin? So vielmäl fei gelobt das Sakrament! S. Sommerfeld! uns auch meld', Wie viel zählst du Gräslcin? So vielmal sei gelobt das Sakrament! 4. Dunkler Wald, grün gestalt'! Wie viel zählst du Zweiglein? So vielmal sei gelobt das Sakrament! 5. Tiefes Meer, weit umher! Wie viel zählst du Tröpflein? So viclmal sei gelobt das Sakrament! 6. Sonnenschein, klar und rein! Wie viel zählst du Fünklcin So vielmal sei gelobt das Sakrament! 24 370 7/ Ewigkeit, lange Zeit! Wie viel zählst du Stündlein? So «ielmal sei gelobt das Sakrament! Sehnsucht nach Jesus. 1. Ulann kommest Du mein Heiland, Wann kommest Du mein Herr? Ich wünsche Dich zu schauen, Ja stündlich immer mehr. Sielst, wie ich nm Dich weine, Ich bitte Dich erscheine; Wann kommest Du mein Jesus, Wann kommst Du, Göttlicher! 2. Wann kommest Du mein Heiland In jenem Prachtgewand, In welchem Dich der Himmel Am Auffahrtstage fand? O könnt' ich Dich erspähen, Wie Dich die Engel sehen! Wann kommst ic. w. 3. Wann kommest Dn mein Heiland In jener Wunderpracht, Die alle Engelschaaren Vor Freude staunen macht? Ich dürst' und hung're immer Nach Deiner Schönheit Schimmer. 4. Wann kommest Du meinHciland? In Deiner Herrlichkeit , Die allen wahrhaft Frommen Den Glanz der Sonn' verleiht? Wann werden Deine Strahlen Mich also überfallen? 371 5. Wann kommest Du mein Heiland? Mir ist so schwer um Dich; O laste Dich erbitten, O hilf und heile mich! Du kannst mich ja leicht heilen, Wann Du zu mir willst eilen. 6. So komm' doch bald mein Heiland, Komm bald, o Göttlicher! Wann Du noch länger wartest, Mag ich nicht leben mehr; Denn selbst die größten Freuden Sind ohne Dich mir Leiden. So komm doch bald mein Jesus, . So komm. Du Göttlicher! 7. Und willst mir hier nicht werden, So rufe mich nur ab! Ich scheu', zu Dir zu kommen, Auch nicht das dunkle Grab. Gern' leid' ich Todespeinen, Wann sie mich Dir vereinen. Ja mach' es so mein Heiland , Ruf mich zu Dir nur ab ! . 8. Doch wann es mich Dir lieber Und wohlgefäll'grr macht, Daß ich noch länger bleibe In dieser Erde Nacht, O Herr! so sei Dein Wille Für mich des'Trostes Fülle. Nur Du bleib' bei mir, Jesus! O Herr, Du Göttlicher! 24* 372 Coinmunilinlitd. 8ei «ns gesegnet heilige Stunde, Die uns dem Bunde Jesu vereinet; Preiset den Herrn, preiset den Herrn, Er in den Höhen ist uns nicht fern, Kindliches Flehen höret er gern. 2. Kvmm -denn , o. Jesu! komm und geleite Deine geweihte Heerde zum Leben; Freundlicher Hirt, freundlicher Hirt, Laß, wenn dem Throne einst wir uns nah'n, Alle die Krone freudig empfah'n. Erneuerung des Tuusbundes. 1. el^it dem Herzen, mit dem Munde, Schwören wir in dieser Stunde Jesu ewig treu zu sein; Nimmer werde je gebrochen, Was wir Jesu heut versprochen, Ewig tren UNS Ihm zu weih'n. 2. Ja, wir wollen Ihm nur leben, Der Sich für uns hingegebcn, Ganz für uns geopfert hat; Gott, der Alles weiß und richtet, Hört, wozu wir uns verpflichtet, Liebt das Wort nicht ohne That. 373 Icsus, Dir lebe ich! 3esu! Dir lebe ich, Jestrl.Dir sterbe ich, Jesu! Dein bin ich Im Leben und im Tob. 2. Jesu! Dir wache ich, Jesu! Dir schlafe ich, Jesu! Dein bin ich Im Wachen, schlafend auch. 3. Jesu! Dir denke ich, Jesu! Dir träume ich, Jesu! Dein bin ich Beim Denken und im Traum'. 4. Jesu! Dir rede ich, Jesu! Dir schweige ich, Jesu! Dein bin ich Beim Reden, schweigend auch. 5. Jesu! Dir singe ich, Jesu ! Dir weine ich, Jesu! Dein bin ich Beim Singen, weinend auch. 6. Jesu ! Dir arbeit' ich, Jesu! Dir ruhe ich, Jesu! Dein bin ich In Arbeit, und in Ruh'. 7. Jesu! Dein bin ich stets, Jesu! Dein bleib ich stets, Jesu! Dein bin ick In Zeit und' Ewigkeit. 374 Gelobt sei Jesus Christus. Illach' ich früh, Morgens auf So sag' ich bald darauf: Gelobt sei Jesus Christus. Alsdann zieh ich mich an, Und fang' zu beten an: Gelobt sei Jesus Christus. Geh' ich zur Kirch' hinein, So soll mein Erstes sein: Gelobt sei Jesus Christus. Es theilt in diesem Haus, Gott Seine Gnaden ans. Gelobt sei Jesus Christus. Wenn ich gesündigt hab', Bitt' ich's mit Thränen ab: Gelobt sei Jesus Christus. Sei groß auch meine Schuld, So tilgt sic Deine Huld. Gelobt sei Jesus Christus. Er gibt nach wahrer Buß' Mir dann den Fricdenskuß. Gelobt sei Jesus Christus. Beim heil'gen Sakrament Erschalle ohne Änd: Gelobt sei Jesus Christus. Durch gute Wert' allein, Will er gepriesen sein. Gelobt sei Jesus Christus. In Arbeit, Müh' und Streit, Jetzt und in Ewigkeit: Gelobt sei Jesus Christus. Schickt Gott mir gute Zeit, Ruf' ich mit Dankbarkeit: Gelobt sei Jesus Christus. 375 Und trifft ein Unglück mich, So singe hoffend ich: Gelobt sei Jesus Christus. Und leg' ich mich zur Ruh', So ruf' ich immer zu: Gelobt sei Jesus Christus. So singend schlaf' ich ein, In Gott dem Vater mein; Gelobt sei Jesus Christus. Von Ihm ich Alles hab', Ihm sing' ich bis in's Grab: Gelobt sei Jesus Christus. Ich lad' Erd', Himmel ein, Daß sic mit stimmen ein: Gelobt sei Jesus Christus. H. Iloisrus. Äloisius! ich will Dich Preisen, O großer Fürst im Himmelreich! Wer kann Dir würdig Ehr' erweisen; Dn warst an UnschuH Engeln gleich. Wir fliehen zn Dir, Aloisius Und weihen uns're Herzen Dir: Aloisius, Aloisius! Ach schenk' uns liebend auch Dein Herz! 376 2. Der Höchste hatte Dich erkoren, Daß Da mir Ihm sotlst eigen sein; D» hast die Unschuld nie verloren, Du bliebst von Sünden allzeit rein. 3. Du hast die ganze Welt verachtet, Weil ihre Freuden eitel sind; Hast nach dem Jenseits nur getrachtet, Und himmlisch war Dein Herz gesinnt. 4. Am Kreuze Jesus zu betrachten, Ihn anzubeten am Altar; Mit Jesu seine Mutter ehren, War Deines Herzens größte Freud'. 5. Doch, ach, der reine Jüngling büßet, Verzehret sich in bitt'rer Reu'. Nicht Thränen nur, sein Blut vergießet, Der fast war ganz von Sünden frei. 6. Wie muß vielmehr ich, Sünder, büßen, Gonzaga! ich muß Büßer sein, Wenn ich dereinst will Gott genießen , O flöße Du mir Rene ein! H. schönstes Borbild jeder Tugend, Sei Aloisius gegrüßt, Der Du schon in zarter Jugend Hoch begnadigt worden bist. O wie glänzte seit der Taufe Hell an Dir der Unschuld Kleid! Und im ganzen Lebenslaufe Ward es nie von Dir entweiht. 377 2. Einem Seraph gleich entzücket, Fand'st Du Dich am Tische ein, Wo uns Jesus selbst beglücket, Uns will Gaff und Speise sein. O wie glühte Dein Verlangen Nach dem wahren Himmelsbrod! Fromm und ost — Ihn zu empfangen Deinen hier verborg'»?» Gott. 3. Kindlich zart war Deine Liebe Zu der Himmelskönigin; Du gabst ihr aus reinstem Triebe Dein Gelübd' zum Opfer hin: Allzeit rein und keusch zu leben, Wie ihr Beispiel Dir gezeigt. Du bleibst ihr als Sohn ergeben, Sie als Mutter Dir geneigt. 4. , Früh hast Du den Kampf vollendet, Zu dem Lohne ries Dich Gott, Den Er allen reichlich spendet, Die getreu sind bis zum Tod. Laßt mich, riefst Du, freudig eilen, Hin in's schöne Vaterhaus! Nicht mehr mag ich hier verweilen, Gern zieh' ich von hinnen aus. Bitt' für uus, wenn die Gefahren Droh'» von Hölle, Welf und Fleisch, Daß die Treue wir bewahren, Daß wir bleiben fromm und keusch; Bitt, daß wir nur Gutes üben, Uns vor -jeder Sünde scheu'», Daß wir allzeit, hier mld drüben, Mögen Gottes Kinder sein. 378 6. Bitt, daß wir der Sünden Menge, Uns'rer Seele wahren Tod, Tilgen durch der Buße Strenge, Wie es Jesus uns gebot; Daß Er uns stets frei von Sünden, Und zum Leben neu erweckt Möge an dem Tische finden, Den sein Allmachtswort gedeckt. 7. Wenn auch wir zur Jungfrau flehen, Wie Du kindlich fromm gethan, Nimmt auch sic, wie Dir geschehen, Mild sich uns'rer Nöthen an. Bald vergeht dies kurze Leben Und der Erde schönster Tand! Ist es gut vollbracht, dann schweben Wir hinauf in's Vaterland. 8. Wo Du stehst am Gottes Throne In der auserwähltcn Schaar, Reicht der Herr auch uns die Krone, Sie, die nimmer welket, dar; In der Engel hohen Weisen, Wollen wir mit Dir erfreut Den Dreieinigen dann Preisen Durch die ganze Ewigkeit. III. Himmel, staun't in Menschen. Hülle Eine Seele engelrein. Freu' dich Erd' in deiner Fülle Des Triumph's ans Erd' erreicht. All' sein Leben, all' sein Handeln Ist der Unschuld ernstes Bild, So wie. selbst die Engel wandeln, - Wenn ein Körper sie umhüllt. 379 2. Nie kann so die Lilie prangen, Wenn im Sonnenlicht sic strahlt, Wenn im Äug', und Stirn und Wangen Sich der Unschuld Friede mahlt. Keusche Sitten und Geberden, Jungfräuliche Reinigkeit, Sind der Reinen Schmuck auf Erden, Und des Himmels Augenweid'. S. Von der Liebe fast verzehret Brennt das Herz in vosler Gluth, Immer wird die Flamm' vermehret, 'Denn er liebt das höchste Gut. Steiget Wünsche, steig't Gedanken Mit der Licbesfkamm' vereint; Diese Lieb' hat keine Schranken, Wie der Gott, dem sie sich schenkt. IV. Festlied zu Ehren des h. Aloistus. 1. herbei, herbei du trauter Jünglingsbund! Herbei im Festesschmuck zum Jubeltage! Herbei, herbei in festlich froher Stund'; Laß schwinden alle Sorg' und jede Klage! Alvisius, der heil'ge Schutzpatron Der Jünglinge in nnserm heil'gen Bunde : Er sei gerühmt, er sei gegrüßt aus Aller Munde, Als Jesu Jünger! Gottes treuer Sohu! 2. Es schalle unser Gruß nach jenen Hvh'n, Wo er nut Glanz und Herrlichkeit umgeben, Wo mit der Schaar der Reinen wir ihn seh'n Den Thron des Allerhciligstcn umschweben. 380 Wo Lied und Sang der Heil'gen ewig tönt, Da sie dein Lamm mit keuschen Herzen singen; Ja dorthin soll, ja dorthin soll der Gruß jetzt dringen. Der unsrer Brust am heut'gen Fest entströmt! 3. Wenn Er von Reueschmerz durchdrungen war, So sucht'Er Ruh' und Trost beim heil'gen Kreuzstamm. Sein reines Herz, es war ein Hochaltar, Ein Tabernakel für des Herrn Frohnleichnam. Maria, Gottes ewig reine Braut, Der Menschen Hoffnungsstern und Gnadenquelle, Verehrte Er und, liebte sie aus ganzer Seele; Voll Zuversicht hat Er auf sie vertraut. 4. Der Erde Reichthum, Macht und Herrlichkeit, Die gerne Herz und Äug' der Schwachen blenden, Erkannte Er als Trug und Eitelkeit, Die mit dem Leben, diesem llrd'schen enden. D'rum seht, wie muthvoll Alles Er verließ, Was Ihm nur nied're Freud' und Lust gewähret! Er haßte und verschmähte, was die Welt verehret, Und was sie immer als das Höchste pries. 5. Wie eine Blum' sich kehrt zum Sonnenlicht, Wie ein Magnet sich stets zum Pole wendet, So kehrte sich zu Gott Sein Angesicht, Der Ihm des Glaubens Licht ins Herz gesendet. O seht, wie Er, von heißer Lieb' erglüht, Mit Manneskraft verachtet Qual und Schmerzen, Sich im Gebet zu Gott erhebt von ganzem Herzen, Zn Gott, der Ihn mit Liebe zu sich zieht. 6. O reiner Jüngling, heil'ger Schutzpatron! Pflanz' Lieb' zur Keuschheit ein in unsre Seele, Daß einst der ew'ge Richter, Gottes Sohn, An dem Gerichtstag uns zur Rechten stelle. Und wenn es uns an Muth und Kraft gebricht, Wie Du zu wandel» auf der Keuschheit Pfade, Erbitte uns vom heil'gen Geist der Buße Gnade, Verzeihung auch vor Gottes Angesicht! 381 7. 3hr Jünglinge , vereint durch heil'gen Bund! Erhebet Herz und Hand, zu Himmelshöhen, Knd schwort in dieser feierlichen Stund', So treu wieo Er den Tugcndweg zu gehen! 3a Dir, o engclreiner Schutzpatron, Dir schwören wir,.Dein Beispiel nachzuahmcn; O führe uns in treuer Lieb' der Tugend Bahnen 3u unsres heil'gen Gottes Vaterthron! Salve Regina. l. begrüßet seist Du Königin! o Maria! Der Menschen Schirm und Helferin! o Maria! Freut euch ihr, Cherubim! Lobsingt uhr, Seraphim ! Preiset eure Königin! Salve, Salve, Salve Regina ! 2. O Mutter der Barmherzigkeit! o Maria! Des Lebens Freud' und Süßigkeit! o Maria! 3. Wir Kinder Eva's seufzen hier! o Maria! Und blickend trauernd auf 'zn Dir! o Maria! 4. Im leidcnvollen Jammcrthal, o Maria! Die Thräncn fließen sonder Zahl, o Maria! 5. O mildeste Fürsprecherin, o Maria! Nimm gnädig unser Flehen hin! o Maria! 382 6. Barmherzig von des Himmels Höh', o Maria! Dein Äug' hernieder auf uns seh'! v Maria! 7, Zeig' uns nach diesem Lebens-Streit, r Maria! Den Sahn, den Herrn der Herrlichkeit! o Maria! H.VK Naris Ltelia, t. otern im Lebensmeere, Mutter voll der Ehre! Durch Dich ward des Himmels Heil, Uns in Deinem Sohn zu Theis Mutter! wir flehen, bitk' für uns, Und Deinem Sohn empfehle uns. O Jungfrau Maria! 2. Fleh' den Sündern Frieden, Blinden Licht hienieden; Schütz' uns in Gefahr und Noth, Segen flehe uns von Gott. Mutter! wir flehen rc. 3. Auf der Tugend Wegen Führ' uns Gott entgegen. Laß uns schuldlos, fromm und rein Stets nach Deinem Bilde sein. Mutter! wir flehen -c. 383 Sonne und Ninine. "^ie eine Blume sich kehret zum Sonnenlicht, So kehrt sich zu Dir mein Angesicht; Mein Angesicht kehrt sich, Maria! zu Dir, O Mutter! ach habe Erbarmen mit mir. 2. Habe Erbarmen, Maria! mit meiner Noth, Die quälend Dein armes Kind bedroht; Erbarme Dich meiner im bitteren Schmerz, Und flehe zu Jesu, zum göttlichen Herz! 3. Schickt Er mir Leiden und schickt Er mir Trost und Lust, Ihn preiset ergeben des Kindes Brust; Ihn preiset die Seele, und hofft und vertraut, Wie Jericho's Rose zum Sonnenlicht schaut. An die Himmelskönigin. 1. Erhab'ne Himmelskönigin, Am Throne uns're Mittlerin! Begnadigte, die sich der Herr Zur reinen Mutter auserkor, Sich heiligte von Anbeginn; Sieh auf uns, holde Mittlerin! 2. Des Geistes eingeweihte Braut, Auf die der Herr mit Liebe schaut, Durch Gottes unerforschte Kraft Des Ewigen Gebärerin; Sei unsre Mutter für und für, In Demuth flehen wir zu Dir. 384 3. O Du, die heilig, rein und groß, Das Heil'ge trug im heil'gen Schooß! O Du, die Ihren Gott und Herrn, Das Heil, die Hoffnung aller Welt, Mit zartem Muttcrarm umschlang, Hör' Deiner Kinder Prcisgesang. Maritnl'luule. blüht der Blumen eine Auf ewig grüner Au! Wie diese blühet keine So Weik der Himmel blau. Wenn ein Betrübter weinet, Getröstet ist sein Schmerz; Wenn ihm die Blume scheinet Jn's leidcnvolle Herz. 2. Und wer vom Feind' verwundet Zum Tode nicderstnkt, Von Ihrem Dust gesundet, Wenn er ihn gläubig trinkt. Die Blume, die ich meine, Sie ist euch wohl bekannt, Die Fleckenlose, Reine, Maria wird genannt. 3. Maria ist's die süße, Die Lilie auscrwählt, Die ich von Herzen grüße, Die sich der Geist vermählt. Maria ist's die Reine, Die also lieblich blüht, Daß in so lichtem Scheine Der Rosen keine glüht. 385 Das Bild. 4. Erfreue, süße Blüthe, Der Erde finstre Gruft; Erblühe im Gemüthe Mit Deinem Himmelöduft. Und Heiligkeit und Frieden Verleihe unsrer Brust, Und nach dem Tod hienieden Des Himmels ew'ge Lust. 1. Tin Bild ist mir in'S Herz gegraben, Ein Bild so schön und wundermild; Ein Sinnbild aller guten Gaben.: Es ist der Gottesmutter Bild. In guten und in bösen Tagen Will ich dies Bild im Herzen tragen. 2. Ich sah's am Rande meiner Wiege, Auf meiner ersten Pilgerfahrt, Und dort schon hatten seine Züge Mir Gottes Schönheit offenbart. Dort lernt ich meine Mntter lieben, Hab' mich als Knecht Ihr unterschrieben. 3. Ich sah das Bild im stillen Haine, Wo einsam die Kapelle steht; Dort sprach ich oft beim Lampenschcine Mein einfach kindlich Nachtgebet. Nur Gott weiß, was in jenen Stunden, Mein schwer geprüftes Herz empfunden. 25 386 4. Ich sah das Bild aus Gold gegossen, Hoch über einem Marmorbau; Im Wolkenranm von Glanz umflossen , Stand herrlich unsre liebe Frau. Ein Heller Stern aus dunkler Wolke, Sanft lächelnd dem getreuen Volke. 5. Wie tobt das Meer in wilder Brandung! Dort schwankt ein Schiff am Felsenstrand; Jetzt, nach umsonst versuchter Landung, Erhebt der Steuermann die Hand: Er blickt zum Bild am Felsen droben, Und plötzlich schweigt des Sturmes Toben. 6. Ich sah das Bild in welken Händen Aus kummervollem Todtenbett. Des Pilgers Leben sollte enden, Der letzte schwere Seufzer weht. Er drückt das Bild an seine Lippe, Und sanfter glänzt des Todes Hippe. 7. Ja, wo ich je ein Herz gefunden. Dem diese Welt nur Kummer gab, Das nichts gekannt als Schmerz, als Wunde, Und nichts mehr hoffet, als das Grab: Da hab' ich auch dies Bild erblicket. Und Gram und Unmuth war ersticket. 8. Dies liebe Wundcrbildniß winket Mir Trost im Leben und im Tod. Dann, wann der dunkle Vorhang sinket Und glänzt das große Mvrgenroth, Dann hoff' ich in den Himmclsanen Dich, o Maria! selbst zu schauen. 387 Die Mutter der Betrübten. Äus dem Vaterhaus vertrieben Zu den Bächen Babylons , Fern der Heimat, fern den Lieben, Knechte fremden Siegerhohns, Rufen weinend wir voll Klagen, Wir, die Kinder, hart geschlagen. 2. Tief in Schmerzen, tief in Leiden, Seufzen unsre Herzen bang, Bei den stillen Trauerweiden Schweigt der Harfen froher Klang; Ach, an Deinem Mutterherzcn Lasse ruhen unsre Schmerzen! 3. Höre, Mutter, deine Kinder, Höre ihren Klaggesang, Ihren Kummer mach' gelinder, Mutter! die das Schwert durchdrang; Stille Ihren Schmerz, den bangen, Mutter! die das Kreuz umfangen. 4. Unsres MaieS Blüthen sproßen Aus deni finstern Grabesstaub; Hat die. Knospe sich erschlossen, Wird sie bald des Todes Raub; Denn der Abend sieht verblühet, Was im Morgenlicht erglühet. 5. Ach, wie Viele, die hienicden Innig liebte unser Herz, Sind für immer hingeschieden, Ließen uns der Sehnsucht Schmerz! Tröste sie in jenem Leben, Mache, Mntter! uns ergeben. 25 § 388 6. Ach, wie Viele, die wir lieben, Haben trostlos diese Nacht, Von den Schmerzen aufgerieben Bitter weinend durchgewacht! Stärke sie in diesem Leben, Mache, Mutter! uns ergeben. 7. Einsam, von dem Sturm Verschlagen, Irret hungernd manches Kind; Seine Seufzer, seine Klagen Uebertäubt der wilde Wind: Führe die verirrten Armen Zn die Heimath voll Erbarmen. 8. Last auch uns zur Heimath wallen, In das alte Vaterhaus; Breite deinen Kindern allen Dort die Mutterarme aus: Dast sie nach des Lebens Mühen Dir am Herzen ewig blühen. Die Mutter des Barmherzigen. 1. -0 Mutter des Barmherzigen, Maria, sei gegrüßet! Wenn wir Dich Gott vertrauen seh'n, Wird jedes Leid versüßet. Sich! gleich Verbannten seufzen wir Im dunklen Thal der Thränen hier. 2. O wende Du Dein Angesicht Auf uns vom Lichtgefilde! Den Tugendpfad hell' uns ein Licht Aus Deinem Ang', o Milde! Vor Sünde warn' uns sanft Dein Blick, Wenn die Verführung lockt zurück! 389 3. In aller Trübsal, Angst und Noth Zeig' uns das Bild des Svhnes, Verklärt ini hehren Morgenroth, Vom Land des Tugcndlohnes! Strahl' uns noch Trost im Tode zu, O süße, milde Mutter Du! Zum Heyen Murin. -illaria voll Gnaden! Dein Herz ich verehr', äEein Leid kann mir schaden! Wenn ich Dich verehr! Dies Herz steht mir offen, Ich schließ' mich hinein, Will Hilfe da hoffen, In Freud' und in 'Pein. O Herz ich verehre Nach Möglichkeit Dich, Die Liebe vermehre, Das bitten wir Dich! 2. Mein Herz kann nicht finden Die Ruh' in der Welt; Du reinste von Sünden, Du Lilienfeld! Die Welt mir verleide Durch heilsamen Schmerz, Von Jesu nicht scheide Mein zagendes Herz. O Herz, ich verehre ic. 3. Dein Herz war geduldig In Leid ohne Klag'; Es war ganz unschuldig Und doch voller Plag'; 390 In Kämpfen und Streiten Erbitte mir Huld, In bitteren Zeiten, Maria! Geduld! O Herz, ich verehre rc. 4. O Herz! o mein Leben! O Hoffnung, o Freud! Von Demuth umgeben, Im Kreuz und im Leid. O daß ich sie liebte In Demuth, wie Du, In Sanstmuth mich übte, Maria! wie Du. O Herz, ich verehre rc. 5. Dein Herz, das in Flammen Der Liebe verging, Mit Jesu zusammen Gekreuziget hing. O daß sich vermehrte Die Lieb' immerdar, Die Herzen verzehrte Am Kreuzes-Altar! O Herz, ich verehre :c. 6. Ein Tempel der Weisheit, Der herrlichste Thron; Ein Tempel der Keuschheit Boni göttlichen Sohn. Ein Herz voller Schmerzen, bind doch voller Ruh', O Herz aller Herzen, Wie lieblich bist Du! O Herz, ich verehre w. 7. Dein Herz, das behüte Das mein' allezeit, Erzeige mir Güte Im härtesten Streit. 39 t Dein Herz ich erwähle Zur Wohnung für mich; Den Leib und die Seele Empfehl' ich durch Dich. O Herz, ich verehre w. Die Maikönigin. öt^aria, Maienkönigin! Dich will der Mai begrüßen; O segne seinen Anbegin, Und uns zu Deinen Füßen! 2. Maria, Dir befehlen wir, Was grünt und blüht auf Erden; O laß es eine Himmelszier In Gottes Garten werden! 3. Behüte uns mit treuem Fleiß, O Königin der Frauen, Die Herzensblüthen lilienweiß Aus grünen Maiesauen. 4. Vor allen sind's der Blümlein drei, Die laß kein Sturm entlauben: Die Hoffnung grün und sorgenfrei, Die Liebe und den Glauben. 5. O laß die Blumen um und um In allen Herzen sprossen, Und mache sie zum Heiligthum, D'rinn sich der Mai erschlossen. 392 6. Die Seelen kalt und glaubensarm Die mit Verzweiflung ringen, Die stummen mache liebeswarm, Damit sie freudig singen. 7. Damit sie gleich der Nachtigall Im Liede sich erschwingen, Und mit der Freude hellstem Schall Dir Maicnlieder singen. Die Palme. 2 Palme sonnenklare! O Myrthe zart und mild! O Rose wunderbare Auf Jericho's Gesild! O laß den Duft den süßen, Maria! o Maria! O laß den Duft den süßen, In uns're Herzen stießen! 2. O Blüthe Du von Jesse! - Platan' an Wassers Saum! Du Zions Bergzypreffe! Geweihter Friedensbaum! Er-quicke uns im Schatten, Maria! o Maria! Erquicke uns im Schatten, » Wenn durstig wir ermatten. 3. O Mutter schmerzensreiche! Die nicht das Kreuz verließ! Als seine hcil'gc Leiche Der scharfe Speer durchstoß: 393 O laß den Schmerz uns Heilen, Maria! o Maria! O laß den Schmerz' uns Heilen, Bon Sünden uns zu heilen. 4. O Mutter freudenreiche! Die gnadcnvoll belohnt, Verklärt im Himmelreiche Bei ihrem Gotte thront! O laß die Lust zu Heilen, Maria! o Maria! O laß die Lust zu Heilen, Uns ewig bei Dir weilen! Das Gebet. 1. Äie Hoffnung sank wie ein Blatt vom Baum, Das Glück zerrann wie ein Morgentraum; Verhallt ist die Freude wie Glvckenklang, Die Harfe trauert, die Saite sprang. Zu Dir erschallt unser Klagelaut, O Mutter, o Jungfrau, o Gottesbraut! L. O Mutter! o Jungfrau, o Gottesbraut! O Arch', von Gott uns zum Heil erbaut! O Quelle der Freuden, der Kranken Heil, O nimm aus der Wunde den scharfen Pfeil! Du gingst auf dein Wege der Schmerzen uns vor, Und blicktest ergeben zum Himmel empor. 3. Du blicktest zum Himmel voll Zuversicht, Verzagtest durchbohret von Schmerzen nicht; O schenke uns Flügel und lenke den Flug, Wohin die Liebe Dich selber trug, Vom nichtigen Staub, vom stürmischen Strand Zum Lichte, zum'Frieden, zum Heimatland. 394 Die Königin des Sieges. i. Vom Siege..wir rufen Dich heute, Als Kinder vor Deinem Altäre vereint; O kämpfe für uns im erschrecklichen Streite, Zertrete den Schädel dem höllischen Feind. O gib, daß die Seele im Streit nicht erliege,' Und zeige Dich uns, als Maria vom Siege! S. Es kommen in Schauren die Feinde gezogen, Sic packen mit gräßlichen.Waffen uns an; Es rauschen, cS brausen die stürmischen Wogen, O hilf! es versinkt der.gebrechliche Kahn. O gib, daß die Seele u. s. w. 3. Es drohet der Stolz mit verachtendem Blicke, Es drohet der Haß nut dem blutigen Dolch; Dort leget der Neid die verborgenen Stricke, Dort locket die Wollust, der giftige Molch. O gib, daß die Seele u. s. w 4. Und hinter der Feinde entsetzlichen Reihen, Erscheint ein Gerippe, das fürchterlich droht. O Mutter des Lebens, Maria, befreie Die flehenden Kinder vor plötzlichem Tod! O gib, daß die Seele u. s. w. 5. Du hast überwunden und Gnade gefunden, Der Herr ist mit Dir und verbleibe mit Dir. So helfe auch uns in den bittersten Stunden, Und bitte für uns in des Kampfes Gewirr. O gib, daß die Seele u. s. w. 6. Du Heldin der Schlachten, Maria, bewahre Im Leben und Tod diese flehende Schaar; Dann bringen wir ost noch vor Deinem Altäre Die Kränze des Danks und der Liebe Dir dar. O gib, daß die Seele u. s. w. 395 Die Friedensköntzin. Oungfrati, die die Palmen Sanften Friedens streut, O vernimm die Psalmen Uns'rer Dankbarkeit! Nimm, o Mutter, süße. Nach dem harten Streit, Nimm die tausend Grüße, Die Dein Volk Dir weiht. 2. Als wir heiß gebetet, Als kein Sternlein schien, Hast Du uns gerettet, Friedenskönigin! D'rum wir nicht vergessen Dich, in Ewigkeit, Reinste Mutter Dessen, Der die Welt befreit. 3. Hast Ihn ja geboren, In der großen Nacht, Der aus Himmels Thoren Friede» uns gebracht. Der zum Lebcnssicge Mit dem Tode rang, Und ob dessen Wiege Schon der Friede klang. 4. Mögt ihr Völker toben, Euer Plan mißlingt? Wenn die Mutter droben Ihre Palme schwingt. Will Sie uns nur zeigen Ihren lieben Sohn, Muß die Hölle schweigen, Schweigen muß ihr Hohn- 396 5. Jungfrau, so empfang? Unfers Dankes Preis, Den aus Herzcnsdrange Spendet unser Kreis. Zeige bei dem Sohne, Was die Mutter kann, Ja vor Seinem Throne Nimm Dich unser an. Gruß an Maria. 1. ü Hochgebenedeite, Von keiner Sund' entweihte, Maria sei gegrüßt! Dir glühen unsre Triebe, Die Du der schönsten Liebe Erhab'ne Mutter bist. 2. Wie ruht auf Deinen Armen, O Mutter voll Erbarmen! Dein Jesus sanft und mild! Sein Mig', wie Deines, blicket Auf uns. O wie entzücket Dies himmelsvolle Bild. 3. Dein Kind winkt allen frommen, Durch Dich zu Ihm zu kommen Sie hören Deine Stimm', Hört, was uns Jesus lehret , Thut, was von Ihm ihr höret, Und folgt in Liebe Ihm. 4. Wie ist Dein Wort voll Milde, Ja hier vor Deinem Bilde Sei der Entschluß gefaßt: 397 Wir wollen Jcsum lieben, Und Seine Lehren üben, Wie Du geübt sie hast. 5. Wenn Deines Sohnes Willen Wir immer treu erfüllen, Dann liebst uns Mutter Du. Und führest, wenn wir sterben, Als Seines Reiches Erben, Uns Deinem Sohne zu. Mülied. 1. Äie Nachtigallen singen, Der Mai ist froh erwacht, D'ruin wollen wir Dir bringen, Was uns her Mai gebracht, Und hier zu Deinen Füßen Mit Blumen Dich begrüßen, Maria, Maria, Maria! 2. O Jungfrau, Dein Erbarmen Verschmäht die Blumen nicht, Die Dir die Hand des Armen Zum Kranze liebend flicht; Du hörst den Ruf der Schmerzen, D'rum rufen wir von Herzen, Maria, Maria, Maria! 3. Wir bringen Dir die Blüthcn Für unser Herz als Pfand, O wolle uns behüten Mit treuer Mutterhand, Daß wir in Deinem Schooße Erblühen gleich der Rose, Maria, Maria, Maria! 398 4. O Du, in Gottes Garten Als Gärtnerin' bestellt, Beschirm' uns von den harten Gefahren dieser Welt, Daß uns der Feind nicht schade, Im Schatten Deiner Gnade, Maria, Maria, Maria! 5. Maria, Gnadenbronne, Bethaue unser Herz Du klare Himmelssonne, Verkläre Lust und Schmerz,' Und laß uns, wenn wir sterben, Den Himmelsgarten erben, Maria, Maria, Maria! 0. Und wenn auf Deinen Auen Der Himmclsmai dann blüht, O Jungfrau der Jungfrauen ! Sei'guadcnvokl bemüht, Daß wir mit Maicnzwcigcn Dann singen in dem Reigen, Maria, Maria, Maria! Maria Hilf! 8«lve Regina, Reinste aus Allen! An Dir die Sünde niemals se war. Da wir in Adam Alle gefallen, Warst nur allein Dn außer Gefahr. Daß wir von Sünden rein Wenigst im Todbett' sein, Hilf uns Maria, Marm hilf! 399 2. Niemand hat jemals zu Din geschrieen, Den Du, o Jungfrau! nicht hast erhört. Dies ist's, warum.wir Alle hier knieen, All's zu erlangen, was mau begehrt. Ruf, wer da rufen kann, Maria also au: Hilf uns Maria, Maria hilf! 3. Tausend und Tausend haben gefunden Hilfe und Tröstung, und noch vielmehr In Lcibsgebrechen, in Seelenwundcn; Der Brunn der Gnaden ist niemals leer. Ruf, wer da rufen kann, Maria also an: Hilf uns Maria, Maria hilf! 4. O wie viel wären zu Grund' gegangen, O wie viel würden zur Linken steh'n, Wenn Du nicht hättest sie aufgefangen, Da sie schon sollten fast untergeh'n. Reich' uns auch Deine Hand' Jetzt und im letzten End'! Hilf uns Maria, Maria hilf! 5. Aus diesem Leben, wann wir einst scheiden, Nimm uns Maria in Deinen Schutz. Wann schon der Feind uns auf allen Seiten Suchet zu stürzen, biet' Du ihm Trutz. Streck' uns die milde Hand, Füh'r uns in's Vaterland; Hilf uns Maria, Maria hilf! 6. Salve Regina! wir Dich begrüßen, Salve Regina, Jungfrau gar mild! Wir steh'n zu Dir, ja Alle zur Süßen: Sei uns're Hoffnung, sei unser Schild, So daß wir nimmermehr Sündigen, wie vorher, Hilf uns Maria, Maria hilf! 400 Nosenkranzlied. 1. glänzt kein Licht im Sternensaal So hell, als wie der Sonne Strahl, Und unter Blumen glänzt hervor Der Rose schönster Purpurflor. Du aller Rosen Königin! Sei nur gegrüßt mit Herz und Sinn. 2. Ein Meisterstück aus Gottes Hand Gepflanzt, gepflegt im hcil'gen Land', Gefielst Du schon von Ewigkeit Der heiligsten Dreifaltigkeit. Du aller Rosen rc. 5. Erblüht im Garten Nazareth, Dort wo der Engel grüßend steht, Und spricht: Es sei Dir keine gleich; Er nennt Dich Rose gnadenreich. Du aller Rosen w. 4. Des Himmels und der Erde Pracht Aus dieser milden Rose lacht, Maria! Du entzückst mich ganz, Dir flecht ich einen Rosenkranz. Du aller Rosen :c. 5. Den goldnen hcil'gen Rosenkranz, Umstrahlt von Deinem Tugendglanz, Von Engelsgrüßcn wind' ich Dir, Ach nimm ihn gnädig an von mir! Du aller Rosen rc. 6. Der schöne Kranz er wird besteh'», Bis einst die Welt zu Grund wird geh'« Die Tugend ist den Rosen gleich Hier dornenvoll, dort freudenreich. Du aller Rosen ic. 401 7. Die Freude, Glorie und den Schmerz, Die flecht' ich um Dein Mutterherz, Und in den Kranz recht tief hinein Soll meine Lieb' gebunden sein! Du aller Rosen w. 8^ So will ich täglich kränzen Dich, Bis Du im Tod' bekränzest mich, Und mit dem Kranz der Seligkeit Sich einst mein Herz in Gott erfreut. Du alter Rosen re. Maria, Königin der Engel. Ulir grüßen Dich heute mit frohem Sinn Maria! der Engel Königin; Dich führten die Engel im Erdenthal, Dir dienen die Engel im Himmelssaal. Sei d'rum uns gegrüßt mit frohem Sinn, Maria! der Engel Königin. 2. Maria! Dich grüßte der Engel Mund Die Seligste auf dem Erdenrund; Du reine, Du heilige Himmelsbraut, Von göttlicher Gnade'so reich bethaut, O blicke auch gnädig auf uns hin, Maria! der Engel Königin. 3. Maria! Dir sangen bei Flötenklang Die Engel den himmlischen Lobgesang, Da in dem Stalle auf Deinem Schooß Der König der Engel lag nackt und bloß, D'rum singen wir hent' und immerhin: Maria! der Engel Königin. 36 402 4. Und als Du an Kummer und Schmerz so reich Am Grabe wandeltest still und bleich: Da war es ein Engel im Lichtgewand, Der leuchtend auf seinem Grabe stand; O führe auch uns zum Lichte hin, Maria! der Engel Königin. 8. Und als Dir die Stimme des Bräutigams rief, Und milde Dein Äug' im Herrn entschlief: Da kamen die Engel im Jubelchor Und trugen Dich leuchtend zu Gott empor, Und sangen Dir, wie im Anbeginn: Maria! der Engel Königin. 6. Maria! gesell' uns zur Engelschaar, Die Dich umschwebet so licht und klar, O Mutter der Gnaden, Maria Du! Gesell' uns den leuchtenden Engeln zu, Dann singen wir Dir mit frohem Sinn: Maria! der Engel Königin. Imbroslmlischer Lobgcsang. 1. großer Gott, wir loben Dich, Herr, wir preisen Deine Stärke, Vor Dir beugt die Erde sich Und bewundert Deine Werke, Wie Du warst vor aller Zeit, So bleibst Du in Ewigkeit. 2. Alles , was Dich Preisen kann, Cherubim und Seraphinen Stimmen Dir ein Loblied an; Alle Engel, die Dir dienen, Rusen Dir stets ohne Ruh' Heilig, heilig, heilig zu. 403 3. Heilig! Herr Gott Sabaoth, Heilig! Herr der Kriegesheere, Starker Helfer in der Noth! Himmel, Erde, Luft und Meere Sind erfüllt Von Deinen, Ruhm, Alles ist Dein Eigenthum. 3. Der Apostel Christi Chor, Der Propheten große Menge, Schickt zu Deinem Thron- empor Neue Lob - und Dankgesänge; Der Blutzeugen große Schaar Lobt und preis't Dich immerdar. 5. Auf dem ganzen Erdenkreis Loben Große und auch Kleine, Dich, Gott Vater, Dir zum Preis Singt die heilige Gemeine;. Sie ehrt auch auf Deinem Thron Deinen eingebornen Sohn. 6. Sie verehrt den heil'gen Geist, Welcher uns mit seinen Lehren Und mit Troste kräftig speist, Der, o König voller Ehren! Der mit Dir, Herr Jesu Christ, Und dem Vater ewig ist. 7. Du des Vaters ew'ger Sohn Hast die Menschheit angenommen, Du bist auch Von Deinem Thron Zu uns auf die Welt gekommen; Gnade hast Du uns gebracht, Von der Sünde frei gemacht. 26» 404 8. Nunmehr sicht das Hinunclsthor Allen, welche glauben, offen; Du siellst uns dem Vater vor, Wenn wir kindlich auf Dich hoffen; Endlich kommst Du zum Gericht, Zeit und Stunde weiß man nicht. 9. Steh', Herr, Deinen Dienern bei, Welche Dich mit Demuth bitten, Die Dein Blut dort.machte frei, Als Du für uns hast gelitten; Nimm uns nach vollbrachtem Lauf Zu Dir in den Himmel auf. 10 Sieh' Dein Volk in Gnaden an; Hilf uns, segne, Herr, Dein Erbe, Leit' uns auf der rechten Bahir, Daß der Feind cs nicht verderbe; Hilf, daß es durch Buß' und Fleh'n Dich im Himmel möge seh'». 11. Alle Tage wollen wir Dich und Deinen Namen preisen, Und zu allen Zeiten Dir Ehre, Lob und Dank erweisen; Gib, daß wir von Sünden heut' Und von Lastern sein befreit. 12. Herr, erbarm', erbarme Dich, Ueber uns, Herr! sei Dein Segen; Deine Güte zeige sich , So wie wir zu hoffen pflegen. Ans Dich hoffen wir allein. Laß uns nicht verloren sei». ^unjirfttn« tjtrrhrt)f!!ivow m i«rl§anir k« Tftrr« fcm, rm kifHidj«m krljjaafrjlciate fe etos. Je saj as 62,3. Vcrla^ 'van CafllMaverin ZNRfmberg. HKT WSTSJES C o I 1 e g i t: Catecheta Gymnasii Labacensis. & A B A L TY1'IS & SUMPT1BUS J. BUD 01 Pili IM 11,1. I T Z. 185 «. * Vi rede pieque diem transigas, plurimum refert tene coepisse. Male et infeliciter tibi nullus ibit dies, quem Deo auspice coeperis; a fonte enim om¬ iliš boni, quid nisi bontim? Prima igitur evigilan- tis cogitalio sil, Deus; primum verbum, Jesus; prima aclio, si g nam sanctae crucis. „Hora sur- gendi non te trices ; u sed vincas te ipsum, tibique dictum existimes, quod angelus Petro dixit: „8urge velociter.“ Aurora mnsis amica. Exp ergefactus er g o dic : Vivat Jesus, Amor meus, Et Maria, Mater Ejus. Deinde cruce signans frontem, os et pectus: Esus Christus crucilixus, sit in om¬ nibus meis cogita-j-tionibus, ver-j-bis, et ope-j-ribus. , Esurgat Deus, et dissipentur inimici ejus, et fugiant, qui oderunt eum a ^ facie ejus. Sancte Deus, sancte fortis, sancte imnior- talis, miserere nobis. Per signuni Crucis de inimicis nostris li- bera nos Deus noster. 1 2 Dum mrgis: In nomine Dei, Patris, qui me crea- vit; et Filii, qui me pretio Sanguinis sni redemit; et Spiritus sancti, i & t c ® S. Thomae Ac/uinatis ad emendationem vitae c/uotidie recitanda. Concede mihi, misericors Deus, quae tibi placita sunt, veraciter agrioscere, ar- denter concupiscere, prudenter investigare, perfecte adimplere. Ouod a me requiris, ut faciarn, tribue, ut sciarn : et da exequi, sicut oportet, et expedit animae meae. Da mihi, Domine Deus meus, inter prospera et adversa non deficere, ut in illis non extolIar, in istis non deprimar; de nullo gaudeam vel doleain, nisi quod ducat ad 27 te, vel a te abducat. Nulli, nisi tibi, pla- cere appetam, vel displicere timeam. Vi- Iescant mihi, Domine, ontnia transitoria, et chara mihi sint omnia tua propter te, et tu Deus super omnia. Taedeat me gau- dii, quod est sine te, nec aliquid cupiam, quod est extra te. Delectet me, Domine, labor, qui est pro te, et taediosa sit mihi omnis quies, quae est sine te. Frequenter da mihi, Domine, cor ad te dirigere, et in defectione mea eum proposito emenda- tionis dolendo pensare. Fac me, Domine Deus, obedientem sine contradictione, pau- perem sine defectione, castum sine cor- ruptione, patientem sine murmuratione, humilem sine fictione , hilarem sine disso- lutione, et tristem sine dejectione, maturum sine morositate, agilem sine levitate, ti- mentem sine desperatione, veracem sine duplicitate; operantem bona sine praesum- tione; proximum corrigere sine elatione; ipsum aedificare verbo et exemplo sine simulatione. Da mihi, Domine Deus, cor pervigil, quod nulla abducat a te curiosa cogitatio; da nobile, quod nulla deorsum trahat in- digna affectio; da rectum, quod nulla de¬ orsum oblifjuet siuistra intentio; da invictum, quod nulla frangat tribulatio; da liberum, quod nulla šibi vindicet perversa et violenta affectio. Largire mihi, Domine Deus meus, intellectum te eognoscentem, diligentiam te quaerentem , sapientiam te invenientem, 28 conversationem tibi placentem, perseve- rantiam te fideliter expectantem, et fidu- ciam te tinaliter amplectentem, tuis bene- ficiis uti in via per gratiam, et tandem tuis gaudiis in patria perfrui per gloriam. Qui cum Patre et Špiritu sancto vivis et regnas in saecula saeculorum. Amen. cleibentis XI. Praecipuos actus religionis continens. Čredo, Domine, sed čredam firmius; spero, Domine, sed sperem securius; amo, Domine, sed amem ardentius; doteo , Do¬ mine , sed doleam vehementius. Adoro te, ut primum principium; de- sidero te, ut finem ultimum; laudo te, ut benefactorem perpetuum; invoco te, ut defensorem propitium. Tua me_ sapientia dirige, justitia con- tine, clementia solare, potentia protege. Consecro tibi cogitanda, ut sint a te; dicenda, ut sint de te; facienda, ut sint secundum te; ferenda, ut sint propter te. Volo, quidquid vis; volo, (juia vis; volo, quomodo vis; volo, quamdiu vis. Oro te, ut intellectum meum illumi- nes, voluntatem inflammes, corpus emendes, animum sanctifices. Defieam praeteritas iniquitates; re- pellam futuras tentationes; corrigam vitio- sas propensiones; e.vcolam idoneas virtutes. 29 Tribue mihi, bone Deus, amorem tui, odium mei, zelum proximi, contemptum saeculi. Studeam superioribus obedire, infe- rioribus subvenire, amicis consulere, inimi- cis parcere. Vineara voluptatem austeritate, ava- ritiam largitate, iracundiam lenitate, tepi— ditatem virtute. Redde me prudentem in consiliis, constantem in periculis, patientem in ad- versis, hnmiiem in prosperis. Pač, Domine, ut sim in oratione attentus, in epulo sobrius, in munere se- dulus, in proprosito firmus. Curem habere innocentiam interiorem, modesliam exteriorem , conversationem exemplarem, vitam regularem. Assiduo invigilem naturae domandae, gratiae fovendae, legi servandae, saluti promerendae. Discam a te, quam tenue sit, quod terrenum est; quam grande, quod divinum; quam breve, quod temporaneum•, quam durabile, quod aeternum. Da, ut mortem praeveniam, judicium pertimeam, infernum effugiam, paradisum obtineam. Amen. Alexandri Papae VII. singulis diebus recitanda. Adoro te, Sanctissima Trinitas, Pa- 30 ter, et Filius, et Spiritus sanctus, tres personae, unus et solus Deus. Dejicio me in abyssum mei nihili sub conspectu divinae Majestatis tuae. Čredo firmissime, paratus mille vitas fundere in contestationem omnium eorum, quae nobis in sacra Scriptura revelasti, et per Ecclesiam tuarn credenda proposuisti. Omnem spem meam in te eolloco, et quidquid possum liabere boni, sive spiri- tualis, sive corporalis, in hac vel in altera vita; id totum desidero, spero et volo so- 3um consequi de tua manu, Deus meus, vita mea, et unica spes mea. Consigno tibi hodie et in perpetuum corpus et animam meam, omnes potentias meas, memoriam, intellectum, voluntatem, et omnes sensus meos. Protestor, me non consentire, neque consensurum unquam, quantum in me est, in ullam rem, quae fiat vel cum minima offensa tuae divinae Majestatis. Propono firmissime, impendere omnes facultates et vires meas ad servitium et gloriam tuam. Paratus sum suscipere, quascunque ad- versitates mihi paterna manus tua immiserit. Vellem me totum, quantus sum, im¬ pendere , et procurare, ut ab omnibus tibi serviatur, atque omnes homines te glo- rificent, et ament Deum Creatorem suum. Gaudeo summe de tua aeterna felici— tate, et exulto de tua tam magna gloria in coelo et in terra. 31 Gratias tibi ago infinitas pro innume- ris beneticiis, quae mihi et toti mundo collata sunt, et in dies incessanter a be- .nignissima tua providentia conferuntur. Arno infinitam Bonitatem tuam, propter seipsam, ex toto affectu cordis et animae meae; et vellem, si possem, amare eo amo- re, (juo te amant omnes angeli et homines j usti, cum quorum amore conjungo imper- fectissimuin amorem raeum. Offero divinae Majestati tuaein unione meritorum passionis, vitae et mortis Chri- sti, beatissimae Virginis, et omnium Sanc- toruni, nune pro semper omnia opera mea, pretiosissimo sanguine Jesu Redemtoris nostri sanctificata. Statuo omnino partici- pem me 1'acere, quantuui possibile est, in- dulgentiarum omnium per actiones hujus diei, et illas applicare per modum suffragii pro animabus purgatorii. Volo etiam omne illud, quod possum, offerre in poenitentiam et satisfactionem meorum peccatorum. Deus meus! cum tu sis infmite dignus omni amore et servitio, siquidem tu es, qui es; doleo quantum possum maxime de omnibus peccatis rneis, illaque detestor su¬ per omnia alia mala; peto humillime veniam, facioque firmissimum propositum nunquam olTendendi tuam bonitatem in aeternum. In vulnera tua me projicio, o Jesu! iid me absconde et delende hodie et sem- P e r; largiaris mihi gratiam videndi te, et 32 amandi in aeternum. Jesu, Maria, Jo¬ seph ! Yobis dono cor meum et animam meam. Amen. pro virtute conservanda. Custodi me quaeso, Pater coelestis, nune et semper, ne in ullam peccandi con- suetudinem incidam, ut necesse sit, in se- nectute juventutis meae crimina dellere, sed ut potius quotidie in virtutibus magis magisque proticiam, tranquilia et pura con- scientia tibi deserviens. Defende me ab omnibus inimicis meis, qui mihi pericula machinantur in his, quae ad animam vel corpus meum pertinent, quique me sedu- cere, et quae impia sunt, docere študent. Ante omnia cominendo tibi castitatem cor- poris mei, ut ea non tantum immunis sit ab omni illicito consensu, sed ut ego eam nec per impuram cogitationem, nec per obseoenam locutionem polluam. Fac, ut parentibus et superioribus meis in obedien- tia et humilitate serviam, et da mihi gra- tiam, ut in omnibus tuam sanctam volun- tatem faciam, et ad quam me vivendi rationem vocaveris, promtus sequar. C® ad Christum in horto orantem. Tristis est anima mea usque ad mor- tem. Et progressus pusillum procidit in 33 faciem suam, orans et dicens: Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste; verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu. Et factus in agonia prolixius orabat. Et factus est sudor ejus sicut gutta san- guinis decurrentis in terram. O Dominator coeli et terrae, Jesu Christe, robur, fortitudo et victoria Mar- tyrum, qui per te insultant morti, et in morte victores exultant. Unde ergo tibi metus iste? Unde tam anvia supplicatio? Unde sudor tani mirus et inauditus, id est, sanguineus? Nonne oblatus es, quia ipse voluisti? Nonne voluntarie omnino sacrifi- Cium illud Deo Patri obtulisti ? Ouis non timeat, o Domine, si times tu, quem omnia timent? Quis non conci- dat inanimis, si tu procidis in faciem, cui curvatur omne genu? Ouis non exhorreat ad mortis aspectum, si tu, qui victor mortis es, morte appropinquante sic formidas? Sed benedictus sis in aeternum, mi Jesu, quia ad consolationem infirmorum membrorum tuorum haec perferre dignatus es. Utique propter nos homines, et propter nostram salutem pati et crucifigi et mori voluisti. Erit tempus, cum et ego veniam in hanc horam; cum et ego in hunc hor- tum seu campum certaminis ingrediar. Heu Oomine, quid tune fiet de me? Sine ope iua subsistere non potero, quin deficiam et succumbam, nisi tu mecuin sis, et pug- nes pro me, tu, qui laborantes et oneratos invitas ad te, ut eos reficias. 3 34 Calicem quidem tuum et ego bibere paratus sum; quomodo enim ego peccator recusabo eum, eutn tu, Agnus iunocens, illum prior ebiberis ? Itaque deprecari eum non audeo; attamen boe enixe precor, Domine, ut temperes mihi calicem istum, et amaritudiuem ejus sic gratiae et conso- lationis tuae fonte diluas, ut non ablior- ream, nec subterfugiam, quo minus bibam illum; omnia enim potečo per gratiam tuam, si me confortes. Sed et calix gloriae tuae inebrians quam praeclarus est! O ubertas domus Dei, qua inebriabuntur Electi tui! O torrens voluptatis, quo potabis amicos tuos! O patria coelestis, ubi copia sine defectu, satietas sine fastidio, gaudium sine interruptione, gloria sine invidia, se- curitas sine periculo , vita sine morte, bo- num omne sine fine! Quid ista spes et ex- pectatio non leniat, condiat, aut dulcoret? Verum Domine, in his non mea vo- luntas, sed tua fiat. Suavem mortem non peto, sed qualem tu vis, et nosti fore ad majorem gloriam tuain et meam salutem. Totum hoc tuae pietati et voluntati com- mitto. Si difficiliorem mihi luctam et gra- viores mortis angustias divina providenlia tua disposuit, fiat voluntas tua. Paratum cor meum Deus; sed conserva et adauge in me fidem et spem praesentiae, bonitatis et misericordie tuae; nec derelinquas me, Deus Salvator meus. Mitte et mihi Ange- lum sanctum tuum, qui in illis angustiis me consolationibus suis erigat et confir- 35 met, omnemque virtutem inimici propul- set a me, doneč peracto hoc agone laetus triumphem, et merear a te coronam vitae accipere, quam promisisti diligentibus te, et perseverantibus usque in finem. Piejesu! virtus mea, refugium nieum, susceptor meus et liberator meus, in quem speravi, cui credidi, quem dilexi; turris fortitudinis , et spes mea a juventute mea; voca me, dux vitae meae, et ego respon- debo tibi. Juva Domine, ne moreris, quia tempus est, ut pulvis in pulverem reverta- tur, et spiritus redeat ad te Salvatorein suum. Tu susceptor meus es, gloria mea, et e.valtans caput ineum, salus mea, et benedictio mea; porrige mihi dext.eram mi- sericordiae tuae; suscipe me secundum multitudinem miserationum tuarum, nam la- tronem ad te in cruce suspirantem suscepisti. Aeger sum, infirma est vita mea, et ideo ad te Domine curro medicum. Sana me Domine, et sanabor; quoniam in te confido, non erubescam. Heu Domine! totus peccator sum, et in peccatis totus natus; parce mihi Do¬ mine, et dimitte omnia peccata mea. Peccavi nimis in vita mea. Certe, nisi in ligno crucis redemisses nos, digna erat in inlerno habitare anima mea. Sed ego, piissime Jesu! sum pars tanti pretii; pro me ludisti sanguinem tuum, non me reji— cias. Ego sum ovis, quae erravi; require me, pastor bone, ut justificeris in sermo- nibus tuis; nam promisisti mihi, quod, 3 * 36 quacunque liora peccalor ingemuerit, sal- vus erit. Mi Jesu! cognosco iniquitates meas, et peccatuin meum contra me est semper; non sum dignus vocari filius tuus, quia peecavi in coelum, et coram te. Sed auditui meo dabis gaudium et laetitiam; averte faciein tuam a peccatis meis, dele iniquitates meas secundum magnam miseri- cordiam tuam, neque secundum iniquitates meas retribuas inihi. Adjuva me, l)eus salutaris meus, et propter gloriam nominis tui libera me; be¬ nigne fac Domine in bona voluntate tua, ut inhabitem in domo tua omnibus diebus vitae meae. Amen. Pater, si vis, transfer calicem hunc a me. Verumtamen non mea, sed tua vo- luntas fiat. (Disce fuluciam filialem in f)eum , atque voluntatis tuae cum divina conformationemd) Pater noster. Tristis est anima mea usque ad inor- tem. (Tristitiae pela g o immersus est Christus, uno intuitu considerans Judae proditionem, Petri negationem, Aposto- lorum dispersionern , hominum crimina, justitiae divinae imminentis severitatem , ipsorum peccatorum deformitatem et gra- vitatem. — Tristis sit anima nostra us- gue ad mortem peccati.) Pater noster. 37 Et faetus est suilor ejus, sicut guttae sanguinis, decurrentis in terram. (Šan- guineum sudorem e veniš Christi elicit vis doloris pr o peccatis nostris, et totius mundi. Lacngmas saltem ex oculis no¬ stris eliciat sincerus et vehemens de peccatis nostris dolor, eliciat vis amoris poenitentis.~) Pater noster. ¥. Proprio filio suo non pepercit Deus; Sed pro nobis omnibus tradidit illum. Oremus. Respice, quaesumus, Domine, super hanc familiam tuam, pro qua Domi- nus noster Jesus Christus non dubitavit manibus tradi nocentium et crucis subire tormentum; qui vivis et regnas Deus in saecula saeculorum. Domine Jesu Christe, Fili Dei vivi, qui in cruce pendens divisti: Pater! di- mitte illis; non enim sciunt, quid faciunt: fac, ut amore erga te parcam cunctis mihi male facientibus. — Et qui dixisti latroni: Hodie inecum eris in paradiso; fac me ita vivere, ut in bora mortis meae eadem verba audire merear. Et qui dixisti matri tuae: Mulier, ecce fdius tuus! deinde dis- cipulo: Ecce Mater tua! fac, ut per to- tam vitam parentibus meis dem amoris argumenta. Et qui divisti: Deus, Deus 38 meus, ut quid dereliquisti me ? fac me di- cere in omni tribulatione: Pater! miserere mei; Redemtor! subveni famulo tuo, quem pretioso sanguine redemisti. Et qui dixisti: Sitio; fac, ut sitiam veram sapientiam, virtutem et aeternam beatitudinem. Et qui dixisti: Pater! in manus tuas commendo spiritum meum; suscipe spiritum meum re- deuntem ad te. Et qui divisti: Consumma- tum est; da, ut feiiciter consummem cur- sum meum, iidem servem, et justitiae coronam obtineam. Amen. 'MflCTIE, animae poenitentis coram imagine Crucifixi. Quem video passis trim c o pendere Iacertis? Livida milleno vulnere membra rubent! — Heu -pater est, pater est! patris nosco ora ma- nusque, Ileu pater est, nostri quem crucifixit amor; In minimas discerpta abeant praecordia partes! Rumpcre cor! nimius non erit iste dolor! — I flumen praeceps oculis, vultumque pererra; Fonte sed assiduo non aqua, sang-uis eat. Barbarus ille fuit, Ljbieis lactatus in antris, Vel potius reprobae dira propago Stygis, Caedere qui flagris erat ausus amabile corpus, Verberibusque sacrum dilaniare latus; Qui non extimuit foedis illudere sannis, Ferreque virgineis spinea serta comis. — 39 Ah! mea carnificum scelerata flagella voluptas Armavit, vitiis sanguinolenta meis! Ah! mea tartareo bacchata.superbia niša Dissecuit val id is tempora diva rubiš! Ah! mea ferales clavos peccata pararunt, Qni fodiant patris brachia, quique pedes. Nec tainen ex oculis Iacrymarum flumina manant; Sed Scythico durior stat mihi corde silex. Dissiliunt tragico discordia culmina motu, Petraquc lugubrem pandit hiulca sinum; Velatus nigro sol ipse parentat amictu, Condit et argentum tetrica luna suum. ITaec mihi cementi quanlus jiudor orc recurrit, Rupe cor asperius quam pudet esse meum! Ergo mihi, dilecte pater! tua vulnera pande, Duritiae vicior, sanguis ut inde fluat. Respice elementi trepidum me rcspice vultu, yuaeque latro vidit, lumina pande mihi! Ipse quidem, fateor, longe graviora patravi, Quam quae sint veniae crimina digna tuae. Funestas potius meruerunt, vindicis iras .Judicis: aeternos commeruere rogos. Spero tainen, tua nescit enim clementia fines, Spero, meas aliquod pondus habere preces. Ipsus aberrantem solo stimulatus amore Per juga, per sylvae devia quaeris ovem. — En redeo! patulos cordis reelude recessus, Hic sedes animae sit diuturna meae. Flebo scelus, vastuinque prius siccabitur aequor, (Juani cessent madidis flumina salsa genis. Quo magis alta fuit glacies, odiuinque nelandum, Tanto flamma mei major amoris erit. 40 Vesperi dum cubitum te confers, cave, ne Dei sis immemor., cujus favore hucusque diem el vitam perduxisti, f'orsan non perducturus usque mane. Mortis sane memoriam ipse quodammodo lectus in- r/eril, in quem, veluti in sepulcrum, membra repo- nis. Et quid est somnus, nisi itnago mortis ? Te- merarius est, qui offenso et non reconciliato Deo, audet se nocti et somno credere. Quin sic potius ad nocturnam te quietem compara, ac si quis (turi tune insusurraret; ..Ha c nocte repetent a te animam tuam.“ Stalne te igitur in praesentia Dei, et gratias illi age pro collatis beneficiis, 'quibus te hodie cu- mulure dignalus est. Postala ab eo lumen ad cog- noseenda peccatu tua tihi necessarittm. Revoca tibi in mentem omnia peccata, quae commisisli cogita- tione, verbo, opere ac omissione; perpende iteih motiva ac finem actionibus tuis praefixnm. E.vcita dolorem de peccatis commissis, et fac propositum, Veum non amplius offendendi mediante gratia ipsius. Satuge denique esse in tali statu, in quali velles esse, dum hora mortis tuae adveniet. — Si teipsum severe judicaveris, sperare poteris , Deum judicem tibi propitium futurum esse. In nomine Patris etc. Benignissime Deus, ijuein hic mihi praesentein viva fide čredo, ex toto corde gratias, quas possum, tibi ago maximas pro universis beneficiis, corporalibus et spiritualibus, quibus me sine meis meritis, imo ingratum aifecisti; praesertim pro prae- servatione a periculis, a peccatis gravibus et poenis meritis; pro custodia hujus diei, ad cujus finem me pervenire clementer in- dulsisti, maxime vero pro his N. N. — 41 linam liane a te nune peto gratiam, ut mihi concedas lumen, defectus et peccata, quae ab ultimo examine commisi, a«7ios- cendi, et ad securam quietem capiendam perfectae contritionis aetu expiandi, ac me in futurum emendandi. (Me primo recogita , quomodo tua proposita matutina, praecipue circa fugam alicujus vitli particularis, vel exercitium virtulis cujusdam particularis sis exsecutus. Deinde: an e leeto surrexeris tempestive, mente ad Deum elevata, moribus verecundis; an preces matutinas ceterasque persolueris altenle, reverenter ac ferven- ter; an missae interfueris debila c um devotione, decenti moram compositione, absque sensuum et mirni evagatione; ari studiis et reliquis aetionibus vacaveris recta intentione, solerti applicatione, con- stanti sedulitate; an mensae accubucris praemissa oratione, et persolula gratiarum actione■; an con- versatus fueris reverenter cum parentibus, magistris ac majoribus, amice cum condiscipulis ac aequalibus, benigne cum famulanlibus, ac inferioribus; an dili- genter vitaveris familiaritatem illicitam; socios ma- los, peccandi pericula et occasiones; an non omi- seris preces consuetas, lectionem piam, frequentes aspirationes ad Deum; an non peccaveris cogilatio- nibus superbis, vanis, impuris, invidiosis, iracundis aut suspiciosis cum temerario judicio, aut blasplie- mis elc.; an non protuleris verba jactataria, impu- dica, scandalosa , irrisoria, mordacia , maledica, exsecratoria, blasphema, detraetoria , calumniosa, contumeliosa, mendacia, ironica, sarcastica , falsa , simulatoria , aeguivoca, adulatoria ant seduetoria; an non fueris otiosus; an nihil boni, quod facere poteras , e. g. oralionem , missam, concionem, vel opus caritatis omiseris; an pecuniam inutiliter non impenderis; an dies festos male non egeris; an jejunium, ad qnod fors obligaris, non violaveris; an impudiens tecum ipso vel cum aliis, an intem- perans in cibo et potu, segnis in rebus divinis, 42 inobediens aut contuma.v non fueris; an nulli inju- riam intuleris ; an nemim quid surripueris; an alium non laeseris, in corpore vel honOre; an scandalum non dederis; an alios non seduxeris an omnia officia status tui accurate expleveris; an actiones luas ad laudem hominum tanlum aucupandam, in finem minus decentem, vel de,bito tempore, točo modove non ser- vatis , vel perfunctorie, absque attentione, aut hy- pocritarum more non peregeris; guomodo le gesseris do/ni, in ecclesia, in mensa, tempore studiorum, in vin, solus ctc.) Misericordissime Deus! licet indignus, cum serio tamen poeniten- tiae aflfectu veniam imploro, (juod tam ingratus tibi liodie et alias toto vitae meae tempore vLverim. Dolco, quod te, suminum Bonum ac omni amore dignissimum, lot peccatis offenderim. Utinam possem omnia delicta mea infecta reddere! Amore erga te statuo me deinceps emendare, et omnia, ad qnae obligor, exsequi. Specialiter autem tua gratia 1'retus cavebo, ne Iabar in his ■N., et conabor magis in virtute proficere. Contirma hanc voluntatem meam per merita Filii tui, quae in satisfactionem pro pec¬ catis meis tibi ofFero. Jube, quod vis, sed da, quod jubes, ut pie et juste vivam. — Auge in me fidem, spem et caritatem. Procul recedant somnia et noctium phan- tasmata; hostemque nostrum comprime, ne polluantur corpora. Salva me Domine vi- gilantem, et custodi me dormientem, ut pupiliam oculi. Sub umbra alarurn tuarum protege me. Dignare nocte ista sine pec- cato me custodire. Miserere mei, quem- 43 admodum spero in te. In te Domine spero, non confundar in aeternum.— Visita, quae- so, habitationem istam, et omnes insidias ab ea repelle. Angeli tui sancti habitent in ea, qui me in pace custodiant, et be- nedictio tua sit super me semper. — A d beatam Virginem Mariam . O refugium peccatorum! Maria mater gratiae, mater misericordiae! Ego pecca- tor et indignus servus ad te, matrem gra¬ tiae, recurro, tuum maternum patrocinium imploro. Tu es mater Salvatoris, sis etiam mater exulis; tu mater es judicis, esto ma¬ ter et peccatoris; tuo igiturFiiio me recon- cilia, tuo Filio me repraesenta, tuo Filio me commenda nuno, et praesertim in hora mortis meae. Amen. Alta oratio. In tuam maternam pietatem ac singu¬ laren) custodiam commendo me hac nocte, o beatissima Virgo Maria! Et quoniam ego jam obdormiturus Deum meum lau- dare nequeo, tu Mater amantissima me supplere digneris, ita ut, quot pulsus cor meum hac nocte dederit, tot laudes Sanc- tissimae Trinitati pro me persolvas, et mi- hi indigno filio tuo benedicere veliš. Amen. 44 Ad sanctum Angelum Custodem et alios sanctos Patronos. O dilectissime sancte Angele (Justos! O sancte Aloysi et omnes saneti Patroni mei! Obsecro, hac nocte defendite me, et incolumem servate, ac pro me dormiente incessanter Deum laudate, mihitjue vestram benedictionem, quam humillime exopto, largiri dignemini. Amen. In nomine Patris etc. Poteris subjungere: Confiteor etc., Psalmum: De profandis etc., Pater noster, Are Maria et Čredo, — Post preces vcspertinas multum logui non convenit. — Lege aliquid e libro spirituali, si tempus tibi sup- petit; asperge te aqua benedicta, si tibi ad manus est; et e.vue te quam modestissime; Deus enim non est procul ab unoquoque nostrum. Anteqnam dor- mire incipias, occupa mentem tuam cogitando tem- poris fagacitutem, et ora ad Deum, .qui non dormitat, neque dormit. 45 Vacrificium hoc eximium et incomparabilš Christus Dominus in exlrema coena suh §panis et vini speciebus instituit. Hace ob ta¬ jit o jam olim per varias similitudincs , qua— 2 rum omnium consummatio et perfectio esl, figurabatur. Hoc sacrificium nonnisi ad finem muhdi abolendum Scriptura testatur. Haec oblalio munda nulla vel indignitate vel ma- litia offerentium inquindri potest; atque judaicae gentis sacrificiis plurimis linice succedens, loto orbe terrarum ad celebrandum Hei et Redemtoris nomen offerlur. Sancta piaque sacri- ficii missae frequentatio est medimn praecipuum fovendae internae religionis, verae pietatis intimae- que luae cum Deo unionis, si nimirum eidem non ex consueludine atque veluti frigidus spectator adsis, sed secundum Christi scopum, ipsius passionis ac cruenti in cruce sacrificii bene memor, in hoc in - cruento sacrificio te totum Christo conformes, et cum simili mentis animique di sp osi ti one, cum /ide viva, spe firma ac ardenti caritate , te tuaque l)eo offeras . Id porro maxime fit, si secundum Christi exemplum, et cum ipso, perfecta animi submissionc, divinae voluntati, tum bona largienti, tum mala permiltenti, inprimis vctanli, aut praecipienti, te promtissime subjicias, si sirnima animi demissione Hei infinitam majestatem cum ipso adorans, cum 46 intima supremi in te creatatjue omnia divini dominii recognitione, te tuagiie omnia Deo in kune finem sacrifices; si pro coltatis in le, ac omne humunum genus, variis innumerisgue beneficiis, cum Christo et per Christum, gratias agas , et in perfectam gra- tiarum actionem Christi merita Deo praesentes; si ob horum beneficiorum abusum et patrata peccata cum pio pudoris dolorisguc affectu veniam a Deo per Jesum Christum petas, et filiali cum fiducia , cum firmo melioris vitae proposito merita Christi in satisf'actionem offeras; si tum vitae emendandae , tum alias ad salutem utiles necessariasgue gratias, Christi nomine et per ejus merita , pro te aliisqtie poslu les, atque pro animabus etiam in Domino de- functis divinam misericordiam exores, hosque actus omnes per Christum, et cum perpeluo ad Christum respeelu exerceas. Ante omnia ad Christi patientis, et se Deo Patri in cruce, et hic ineruento modo offerentis , et ad similem tuimet oblationem cum ipso te invi- tantis exemplum et voluntatem animum adverte, atgue ila per sanctam intentionem para. A missae inilio cum sacerdote per confiessionem doloremque de peccatis animum humilia, purga, et per sanctiora proposita Deo sueru. Ad Confiteor percutiens pectus in signum contritionis , imitare publicanum. — Ad Kjrie eleison, cum cordis affectu Del misericordiam implora. — Per Canticum: G lori a in Excelsis etc. caelo lerrague ad Dei adorationem invitutis, cum intimo amoris sensu Deum adora, lauda et per gratiarum actionem honorifica. — Verbis: Dominus vobiseum, sacerdos populum salulat, ac ad devotio- netn excitat: cogita ejus cum populo unionem, illi- que te junge. — Collecta ordinarie continet gratia¬ rum actionem et proposlium. Fac et tu, quod fucit sacerdos. Concluditur Collecta verbis: Per Christum Dominum nostrum, quia Christus sito nomine pe- titiones nostras Patri caelesli innotescere voluit. Ad epistolae Evang-elii<[ue lectionem excitata viva fide , actisque pro doctrina cuelesti gratiis , proposi- 47 tum secundum eam doctrinam vivendi renova , Deo- ijue commenda. Ad lectionem Evangelii slando cum reverentia, promtum ad audiendum utque exsequen- duin mrham Dei te esse oslendis. — Čredo continet essentialia doctrinae evangelicae. Recita Hlad , vel esto attentiis , dum a sacerdote recitatur.. Memento vero , fidem non verbis tantum , sed quam maxime operibus monstrari. — Ad Offertorium divini kujaš sacrificii secundum omnes mox dictos fines, tum tui ipsius fac oblictionem. Oblatio exterior signum sil oblationis interioris. Vita christiano digna gratissi- mum Deo sacrifieium est , cor contritum et humi- liatum non despicit. — A d Lolionem manuum pele a Deo cor puram et manus paraš, detersionemgue omnium peccatorum tuorum, etjam levissimorum. — Praefatio est elevaiio menlis ad Deo gratias agen- das eumque adorandum. Acceptissima autem Deo laus, amor ipsius est et caritas fraterna. — Suh Canone pro pace ac bono tum ecclesiae , tum status ora. Pete quoque a Deo , ut iniercessione et imita - tione Sanclorum vetiire possis in partem triumphi ac gloriae eorum. — - Sub duplici Memento pro vi- vis et pro defunctis , Dei clementiam per Christum exora. — Ad Evelationem po n c tihi ob oculos , quid Christus in ultimu coenafecer.it; memento verborum inslitutionis tremendi hujus sacrificii; udora Chri¬ stum realiter in ultari pruesentem; perpende insi- gnem ejus in nos amorem, quo impulsas mortem crudelissimam pro šala te n ostra subiit , implora mi- sericordiam ejus , vitamque tuam ei sacrificare , ig- noscere inimicis , et ad extremum usque vitae halitum voluntatem ejus implere propone. Deinceps Oratione dominiea cum sacerdote piissimo affectu dieta, et excitatis, qiti fraetioni hosliae, violentam Christi mortem significanli , missaegue precibus : A »n us Dei et. Domine non sum dignus alque reliquis respondeant , p tis aclibtis affectibusque , cominuniea saltem spiritualiter. Demum post gratiarum aetio- nem , renovato diern kune sanctius agendi propo- sito , Dei gratiam et Benedictionem per Christi 48 merita pete. Si conceptis bonis propositis e missa discedis, tum demum veram, quam tibi sacerdos precatur, benedictionem relulisti. — lloc similive modo instituta sacrificii missae frequentatio inter prima vitae sanctioris subsidia numerari meretur. Proinile non diebus šolnin dominicis ac festivis , sed guantum per negotia aliaque tibi licet , nulla die eidem interesse omittas , si virtulem Christumque sincere amas. Quod si gravissimum negolium , vel obedientia praestanda, aut iiifirmitas hoc tibi non permiltant, sacerdoti populogue oranti špiritu sallein le Junge. — Ceterum si huic sacrificio corpore tan- tum interesses , et illo durante huc illucque circum- spiceres, cum aliis fabulareris', aut cogitationibus tuis vagareris, et ad ea, quae sacerdos operatur, non attenderes; privares te ipsum tum animi con- solatione, tum remedio contra pericula et infir- mitates, ac discederes ab eo aeque frigidus, proul ad illiul veneras , fatigatus potius , ut ut exiguo temp oris spatio , quam recreatus et accensus divini spiritus fervore. Quid etiam inhumanius christiano, quain ine/fubilc redemtionis suae beneficium irreve— renter ac indcvote inlueri! Quid hoc esset aliud, quam , ubi peccata forent expianda , novis conscien- tiam onerare peccatis? Absit, ut de te congueratur Salvator : Quae utilitas in sanguine meo ? Domum Vei, quam inhahitat Sanctus Sanctorum, decet sanc- titudo. Non est hic aliud, nisi domus Dei et porta caeli, ubi oral sacerdos, ac immaculatam hostiam, venim Deum et hominem, offert pro ilelictis et pec¬ catis populi. , CkaEfo etati© Missaaa. ^lementissime Pater, qui sic m umi um dilexisti, ut Filio tuo unigenito non par- ceres, sed in passione ac morte acerbis- sima pro nobis omnibus eum traderes, 49 atque ejus oblationem tibi gratissimam, ad renovandum illius in nobis fructum, in ecclesia tua quotidie renovari velles: tribue mihi, quaeso, liuic tam admirando et salu- tari divinae tuae potentiae, sapientiae et bonilatis mysterio tam attente, reverenter ac devote interesse, ac si in coenaculo illo, in quo Jesus Christus hoc Sacriti- cinm novae legis instituit, vel in Calvariae loco, in quo se ipsum tibi pro totius humani generis salute in ara crucis immolavit, praesens forein. Offero tibi illud cum sacerdote ad majorem gloriam tuam; in contestationem supremi dominii tui, et dependentiae meae a te; in com- memorationem passionis ac mortis Filii tui; in gratiarum actionem pro omnibus beneficiis mihi hucusque collatis, atque in satisfactionem pro peccatis meis. Singu- Iariter illud offero pro N., et pro hac gratia N. obtinenda; pro omnibus, pro quibus orare teneor; ad impetrandam de- functis requiem, vivisque gratiam te cog- noscendi, amandi ac in aeternum fruendi in patria. — Čredo in te, spero in te, amo te Deus meus, qui es omni amore dignissimus. — Doleo de omnibus vitae meae peccatis, proponoque firmiter nun- quam amplius te offendere. Concede mihi gratiam tota mente hoc propositum e.vse- quendi. 4 50 Dum dalur benedictio. Ante bene- dictionem. Sanctus, Sanctus, Sanctus*, Sanctus semper Sanclus, Jesus in sanctis- sirao altaris mysterio. Post h ene diet tonem. Nunquam nos desere, Jesu dulcissime! Jesu dulcissime! iiunquam nos desere. Sacerdos cum ingreditur ad alt ar e, signat se signo crucis, dicens: In nomine Patris, et Filii et Spiritus Sancti. Amen. Introibo ad altare Dei. Minister. Ad Deum, qui laetillcat juventutem meam. Psalmus 42. Hune psulmum David composuit exul a patria. Consolabatur se spe, reversurum se tandem in urbem Jerusalem, ibique se ad altare Dea sacripcia oblaturum. E.vules a caelo, spe hujus verae patriae noslrae nos erigumus. S. Judica meDeus, et discerne f agej causam meam de gente non sancta (jcontra nationem improbam), ab liomine iniquo et doloso erue me. M. Ouia tu es Deus fortitudo mea: quare me repulisti ? et quare tristis incedo, dum affligit me inimi- cus ? S. Emitte lucern tuam et veritatem tuam; ipsa me deduxerunt et adduxerunt 5i (miki duces s in tj in montem sanctum tuum, et in tabernacula tua ( habitationem tuamj. M. Et introibo ad altare Dei, ad Deum, qui laetificat juventutem meam (qui omni modo me exhilaralj. S. Confitebor tibi in cithara, Deus, Ueus meas: quare tristis es, anima mea et quare conturbas me? M. Spera in Deo, quoniam adhuc confitebor illi, salutare vultus mei et Ueus meus. — S. Gloria Patri, et Filio et Spi— ritui Sancto. M. Sicut erat in principio, et nune et semper, et in saecula saeculo- rum. Amen. S. Inlroibo ad altare Dei. M. Ad Deum, qui laetificat juventutem meam. S. Adjutorium nostrum in nomine Domini. M. Qui fecit caelum et terram. In missis defvnctorum , et in missis de tempore, a Dominica Passionis usque ad S at) bat um sanctum exclusive, omitti- tur Psalmus: Judica me l)eus cum Glo¬ ria Patri, et repetitione Antiphonae; sed dieto: In nomine P at ris, Introibo et Adjutorium fit Confessio, ut sequitur. S. Confiteor Deo omnipotenti, beatae Mariae semper Virgini, beato Michaeli Archangelo, beato Joanni Baptistae, sanc- tis Apostolis Petro et Paulu, omnibus Sanctis, et vobis fratres; quia peccavi nimis cogitatione, verbo et opere: mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. Ideo precor beatam Mariam semper Virginem, beatum Michaelem Archangelum, beatum Joannem Baptistam, sanetos ApostolosPe- trum et Paulum, omnes Sanetos et vos 4 52 fratres, orare pro me ad Dominum Deum nostrum. M. Misereatur tui omnipotens Deus, et dimissis peccatis tuis perducat te ad vitam aeternam. S. Amen. M. repetit confessionem et ubi a Sa~ cerdote dicebatur; vobis fratres et: vos fratres, a ministro dicitur, tibi Pater et: te Pater. S. Misereatur vestri omnipotens Deus, et dimissis peccatis vestris perducat vos ad vitam aeternam. M. Amen. — S. Indul- gentiam, absolutionem et remmissionem peccatorum vestrorum tribuat vobis omni¬ potens et misericors Dominus. M. Amen. S. Deus, tu conversus vivificabis nos. M. Et plebs tua laetabitur in te. S. Ostende nobis Domine misericordiam tuam. M. Et salutare tuum da nobis. S. Domine exaudi orationem meam. M. Et clamor meus ad te veniat. S. Dominus vobiscum. M. Et cum špiritu tuo. Dum sacerdos ascendit ad alt ar e, dicit: Oremus, Aufer a nobis, quaesumus, Domine, iniquitates nostras, ut ad sancta sanctorum puris mereamur mentibus introire. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Dum sacerdos osculatur alt ar e. Ora- mus te, Domine, per merita Sanctorum tuorum, quorum reliquiae bic sunt, et om- nium Sanctorum , ut indulgere digneris omnia peccata mea. Amen. In missa solemni Sacerdos benedicit incensum dicens: Ab illo benedicaris, in cujus honorem cremaberis. 53 Introitus. Benedicta sit sancla Trinitas alque indivisa Unitas: confitebimur ei, quia fecit nobiscum misericordiam suarn. — Ps. 8. Domine Dominus noster, quam admirabile est nomen tuum in universa terra! Gloria Patri etc. Benedicta sit etc. S. Kyrie, eleison. M. Kyrie, eleison. S. Kyrie, eleison. M. Christe, eleison. S. Christe , eleison. M. Christe, eleison. S. Kyrie, eleison. M. Kvrie, eleison. S. Kyrie, eleison. (iilvria (si dicendum est.) Gloria in excelsis Deo; et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Laudamus te. Benedicimus te. Adoramus te. Glori- ficamus te. Gratias agimus tibi propter inagnam gloriam tuam. Domine Deus, llex caelestis, Deus Pater omnipotens; Domine Fili unigenite, Jesu Christe: Domine Deus, Agnus Dei, Fiiius Patris. Oui tollis peccata mundi, miserere nobis. Oui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Ouoniam tu solus sanclus, tu solus Domi¬ nus, tu solus Altissimus, Jesu Christe, cum Sancto Špiritu, in gloria Dei Patris. Amen. Sacerdos versus ad populum dicit: t. Dominus vobiscum. Et cum špiritu tuo. 54 C’«11 e c t a. Oremus. Omnipotens, sempiterne Deus, qui dedisli famulis tuis in confessione verae lidei, aeternac Trinitatis gloriara agnoscere, et in potentia Majestatis adorare Unitatem: quaesumus, ut ejusdem fidei firmftate ab omnibus sernper muniamur adversis. Per Dominum. Hujus oratianis loco pot eri, s- etiam hac aliave simili uti: Omnipotens, aeterne Deus, te suppliciter oramus, ut respicere digneris de e.vcelso sanctuario tuo super congregationem nostram, et Ecclesiae tuae preces pro nobis omnibus ad te, sacerdo- tis hujus ministerio, 1'usas clementer accep- tes et exaudias. Per Christum. Lectio Epistolae beati Pauli Apo¬ stoli ad Romanos c., 11. O altitudo diviliarum (profunditatem abditae et immensae) sapientiae et sci- entiae Dei! quam incomprehensibilia (m- scrutabilia) sunt judicia ejus et investiga- biles viae ejus! (kumanae rationiprorsus imperviae sunt divinae misericordiae et justitiae operationes.j Ouis enim cognovit sensum Domini? (guis mentem Domini perspectam et exploralam habet, nisi cui revelarit ?~) Ant quis consiliarius ejus (eonsiliorum ejus conscius) ('uit? Aut quis prior dedit illi, et retribuetur ei? (' guis Dei beneficentiam et gratiam me- ritis praevenit suis , ut vicem ei Deus reddat f) Ouoniam ex (ub) ipso (curn 55 potentia oper ant eJ et per ipsum (cuni sapientia omnia disponenteJ, et cuni ipso (cum bonitate gubernantej sunt omnia: ipsi honor et gloria in saecula. Anten. Epistolae hujus loco or are poteris: Bens, qui numjuam desinis nos indignos famulos tuos publico Ecclesiae tuae mi— nisterio, apostolicis, propheticis, aliisque sacris doctrinis et monitis, ad cultum et amorein tui nominis escitare, et adversus mundi, carnis daemonisque insidias prae- munire: da, quaesumus, ut salutaria dog- mata et monita ex animo semper am- plectamur, eisque moreš et omnem vitam riostram serio eonformare conemur. Per Christum Dominuin nostrum. (nia duale. Ban. 3. Benedictus es Bomine, qui intueris abyssos, et sedes super Chernbim. Hf. Benedictus es Domine in firmamento caeli, et laudabilis in saecula. Alleluja, alleluja. Benedictus es Bomine Deus patrum nostroruin, et laudabilis in saecula. Memento, Domine, famulorum famu- larumque tuarum. (Sacerdote or ant e , pro auibus orare intendit, tu (/uo(/ue or a: Parentum, fratrum , confessarii, magi- strorum , eorum , per guos in viarn salutis dirigor, benefactorum et amicorum meo- rum, omniumgue , pro guibus orare te¬ ne or. gui se mrhi singulariter commen- darunt, N. N. eorum guogue , gui me contristarunt , guosve ego contristavi , o/fendi aut juvare neglešci.) Et omnium circumstantium, quorum tibi fides cognita est et nota devotio: pro quibus tibi offe- rimus, vel qui tibi offerunt hoc sacriticium laudis, pro se suisque omnibus, pro re- demtione animarum suarum, pro spe salutis 65 et incolumitatis suae , tibique reddunt vota sua aelerno Deo, vivo et vero. Infra actionem. Communicantes et memoriam vene- rantes inprimis gloriosae semper Virginis Mariae, Genitricis Dei et Domini nostri Jesu Christi: sed et beatorum Apostolorum ac Martyrum tuorurn: Petri et Pauli, Andreae, Jacobi, Joannis, Thomae, Ja- cobi, Philippi, Bartholomaei, Matthaei, Simonis et Thaddaei, Lini, Cleti, Clemen- tis, Xysti, Cornelii, Cvpriani, Laurentii, Chrysogoni, Joannis et Pauli , Cosmae et Damiani, et omninni Sanctorum tuorum: quorum meritis precibusque concedas, ut in omnibus protectionis tuae muniamur auxiIio. Per eundem Christum Dominum nostrum. Amen. Hanc igitur oblationem servitutis no- strae, sed et cunctae familiae tuae, quae- sumus Domine, ut placatus accipias: diesque nostros in tua pace disponas, atque ab aeterna damnatione nos eripi, et in electoruin tuorum jubeas grege nume- rari. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Quam oblationem tu Deus in omnibus quaesumus, benedictam, adscriptam, ra- tam, rationabilem acceptabilemque facere digneris; ut nobis Corpus et Sanguis fiat dilectissimi Filii tui, Domini nostri Jesu Christi. Nune cfuam maxime attentus sis. 5 66 Qui pridie quam pateretur, accepit panem in sanctas ac venerabiles manus suas: et elevatis oculis in caelum, ad te Deum Patrera suum omnipotentem, tibi gra- tias agens benedixit, fregit, deditque dis- cipulis suis, dicens: Accipite et mandu- cate. Hoe est enim Corpus meum. $nb elevatione vel silens adora Jesum Christian sub speciebus pa- nis ac vini realiter praesentem, veniumijue peccato- rum ab eo pete, vel dic : O salutaris Hoslia, quae caeli pandis ostium, bella premunt hostilia, da robur, fer auxilium. Vel: Ave verum corpus, na- tum ex Maria Virgine: vere passuin, im- molatuin, in cruce pro Iiomine, cujus latus perforatum vero fluxit sanguine; esto nobis praegustatum mortis in examine. Vel: Čredo in te, o Jesu! adoro te; spero in te; amo te; doleo de peccatis meis. Vel: Jesu tibi vivo; Jesu tibi morior; sive vivo, sive morior, tuus sum. Post elevBtionem Ilostiae. Simili modo postquam coenatuin est, accipiens- et lmnc praeclarum calicem in sanctas ac venerabiles manus suas, item tibi gratias agens, benedixit, deditque discipulis suis, dicens: Accipite et bibite ex eo oinnes. Hic est enim calix sanguinis mei, novi et aeterni Testamenti: mysterium 67 fidei: qui pro vobis et pro multis effunde- tur in remissionem peccatorum. — Haec quotiescunque feceritis, in mei memoriam facietis. Post elevationem calicis. . V Unde et memores, Domine, nos servi tui, sed et plebs tua saneta, ejusdem Chri- sti Filii tui Domini nostri tam beatae pas- sionis, nec non et ab inferis resurrectionis, sed et in caelos gloriosae ascensionis; offerimus praeclarae inajestati tuae de tuis doniš ac datis, hostiam puram, hostiam sanctam, hostiam immaculatam, Panem sanctum vitae aeternae, et Caiicem salutis perpetuae. — S up ra quae propitio ac se- reno vultu respicere digneris et accepta habere, sicut accepta habere dignatus es munera pueri tui justi Abel, et sacrilicium Patriarchae nostri Abrahae, et quod tibi obtulit summus Sacerdos tuus Melchise- dech, sanctum sacrilicium, immaculatam hostiam. — Supplices te rogamus omnipo- tens Deus: jube haec perferri per manus sancti Angeli tui in sublime altare tuum, in conspectu divinae majestatis tuae: ut quotquot ex hac altaris participatione sa- crosanctum Filii tui Corpus et Sanguinem sumserimus, omni benedictione caelesti et gratia repleamur. Per eundem Christum Doininuin nostrum^ 5^ 68 Commcmoratio pro defunctis. Memento etiam, Domine, famulorum famularumque tuarum N. et N., qui nos praecesserunt cum signo iidei, et dormiunt in somno pacis. * Sacerdos orat pro * is derunctis, pro l»i»s orare intendit. Fac siiiiiliter. Jpsis Domine, et omnibus in Christo quiescentibus, locum refrigerii, Iucis et pacis ut indulgeas, te precamur; per eun- dem Christum Dominum nostrum. Amen. Nobis quoque peccatoribus, famulis tuis, de multitudine misericordiarum tuarum sperantibus, partern aliquam et socielatem donare digneris cum tuis sanctis Apostolis et Martyribus, cum Joanne, Stephano, Mathia, Barnaba, Ignatio, AIexandro , Marceilino, Petro, Feiicitate, Perpetua, Agatha, Lucia, Agnete, Caecilia, Ana- stasia et omnibus Sanctis tuis; intra quo- rum nos consortium, non aestimator meriti, sed veniae, quaesumus, Iargitor admitte. Per Christum Dominum nostrum. — Per quem haec omnia, Domine, semper bona creas, sanctificas, viviiicas, benedicis et praestas nobis; per ipsum, et cum ipso, et in ipso est tibi Deo Patri omnipotenti in unitate Spiritus Sancti omnis honor et gloria. Per omnia saecula saeculorum.^. Amen. 69 Oremus. Praeceptis salutaribus moniti, et divina institutione formati audemus di- cere: Pater noster, qui es in eaelis, sanc- tificetur nomen tuum, adveniat regnum tuum; fiat voluntas tua sicut in caelo, et in terra. Panem nostrum (juotidianum da nobis hodie; et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos inducas in tentationem. p. Sed libera nos a malo. Amen. Libera nos, quaesumus, Domine, ab om¬ nibus malis praeteritis, praesentibus et futu- ris; et intercedente beata et gloriosa semper Virgine Dei Genitrice Maria cum beatis Apo- stolis tuis Petro et Paulo, atque Andrea, et omnibus Sanctis, da propitius Domine pacem in diebus nostris, ut ope misericor- diae tuae adjuti, et a peccatis simus sem¬ per liberi, et ab omni perturbatione securi. Per eundem Dominum nostrum Jesum Chri- stum Filium tuum, qui tecum vivit et reg- nat in unitate Spiritus Sancti Deus; per omnia saecula saeculorum. $. Amen. Pax Domini sit semper vobiscum. Et cum špiritu tuo. Dum Sacerdos particulcim Hostiae immittit in calicem: Ilaec commivtio et consecratio corporis et sanguinis Domini nostri Jesu Christi, fiat accipientibus nobis in vitam aeternam. Amen. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis. — Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis. — Agnus 70 Dei, qui tollis peccata mundi, dona nobis pacem. In missis pro defunctis non dicitur: miserere nobis, sed ejus loco: dona eis requiem, et tertio additur: sempiternam. Domine Jesu Christe, qui divisti Apo- stolis tuis: Pacem re!inquo vobis, pacem meam do vobis: ne respicias peccata mea, sed fidem Ecclesiae tuae: eamque secun- dum voluntatein tuain pacificare et coadu- nare digneris; qui vivis et regnas Deus, per omnia saecuia saeculorum. Amen. Si danda est pax, dicit: Pax tecum. $. Et cum špiritu tuo. In missis defunc- torum non dicitur praecedens orado . Domine Jesu Christe, Fili Dei vivi, qui e.\ voluntate Patris, cooperante Špiritu Sancto, per mortem tuam mundum viviti- casti: libera me per hoc sacrosanctum Corpus et Sanguinem tuum ab omnibus iniquitatibus meis et universis malis: et fac me tuis semper inhaerere mandatis, et a te nunquam separari permitlas; qui cum eodem Deo Patre et Špiritu Sancto vivis et regnas in saecuia saeculorum. Amen. Perceptio Corporis tui, Domine Jesu Christe, quod ego indignus sumere prae- sumo, non mihi proveniat in judicium et condemnationem, sed pro tua pietate pro¬ sit mihi ad tutamentum mentis et corporis, et ad medelam percipiendam; qui vivis et regnas cum Deo Patre in unitate Spiritus Sancti Deus per omnia saecuia saeculorum. 71 Amen. — Panem caelestem accipiam, et nomen Domini invocabo. Sacerdos hostiam manu tenens, di- cit ter: Domine non sum dignus, ut intres sub tectum meum, sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea. Communicans dicit: Corpus Domini nostri Jesu Christi custodiat animam meam in vitam aeter- nam. Amen. Dum Sacerdos communicat saeramentaliter, communica saltern spiritualiier. Confitere Domino peccata tuaquae te participatione hujus mgsterii indignum efficiunt. Ecccita vi vam et veram fidem circa hoc Sacramenlum, quae facile excitaiur c on si¬ der atione divinae potentiae, sapientiae, bonilalis et veritatis. Hinc nascetur spes . Quid enim neget Deus, qui se ipsum dedit? quid non poterit, etiam non praesens corpore , qui puerum Centnrionis et plures alios etiam absens curavit ? Denigue ardenti amore ac desiderio aspira ad Chrislum, velut ad fontem vivum; ex quo qui hib er it, non sitiet in aeternum. Opta cum ipso per virluteni corporis et sanguinis ita uniri, ut nunquam ab eo separeris. Pete tan¬ dem , ut spiritualis haec communio divina gratia prosit tibi ad salutem, non secus ac si sacramenta¬ liter communicares. Hac ratione non sine magno fruclu communicabis spiritualiier. Ilunc in finem ora: En! adsto pauper et ihops ad mensam tuam, Christe Jesu. Čredo, te hic realiter esse praesentem, paratum ad me visitan- dum. Verum conscius inlirmitatis ineae et peccatorum meorum, non audeo sacramen¬ taliter te suscipere; sed profiteor cum cen¬ turione, cujus servum, ut alios plurimos, 72 absens curasti, me non esse dignum, ut intres sub tectuui meum. Munda, quaeso, animam meam, ab omnibus malis; sana, medice divine, infirmitates meas, uti sa- nare eas scis, potes atque vis. Orna nie liac virtute N., et mox digna Corporis et Sanguinis tui perceptione sacramentali me refice. Sacerdos c/uiescit alu/uantulum in meditatione sanctissimi Sacramenti; tum dicit: (Juid retribuam Domino pro omnibus, quae retribuit mihi? Calicem salutaris acci- piam, et nomen Domini invocabo. Laudans invocabo Dominum, et ab inimicis meis salvus -ero. Accipiendo calicem,, dicit: Sanguis Domini nostri Jesu Christi custodiat ani¬ mam meam in vitam aeternam. Amen. Post sumtionem calicis: Ouod ore sumsimus, Domine, pura mente capiamus, et de munere temporaii fiat nobis reme- dium sempiternum. Purificans se, dicit: Corpus tuum, Domine, quod sumsi, et sanguis, quempotavi, adhaereat visceri- bus meis, et praesta, ut in me non rema- neat scelerum macula, quem pura et sancta refecerunt Sacramenta; qui vlvis et regnas in saecula saeculorum. Amen. l*ostconiii»miio. Benedicamus Deum caeli, et coram omnibus viventibus confitebimur ei: quia fecit nobiscum misericordiam suam. 73 Hujus Postcommunionis loco per- pendere poteris verba Christi: Sicut misit me viveas Pater, et ego vivo propter Patrem, et qui manducat me, et ipse vivet propter me. Dominus vobiscum. R. Et cum špi¬ ritu tu o. Oremus. Proficiat nobis ad salutem corporis et animae, Domine Deus noster, hujus Sacramenti susceptio, et sempiternae Trinitatis, ejusdemque Unitatis conlessio. Per Dominum nostrum Jesum Christum Fi- Iium tuum, qui tecum vivit et regnat in unitate Spiritus Sancti Deus; per omnia saecula saeculorum. Amen. Vel ut ere hac oratione. Deus, qui nobis sub Sacramento mirabili, passionis tuae memoriam reliquisti; tribue, quaesu- mus, ita nos corporis et saguinis tui sacra mysteria venerari, ut redemtionis tuae fructum in nobis jugiter sentiamus. (Jui vivis etc. Dominus vobiscum. R. Et cum špi¬ ritu tuo. Ite, missa est. R. Deo gratias. In (/uibusdam missis loco : Ite, missa est, dicitur: Benedicamus Domino. In missis defunctorum dicit Sacer- dos: Requiescant in pace. R. Amen. Placeat tibi, sancta Trinitas , obse- quium servitutis meae, et praesta, ut sa- crificium, quod oculis divinae majestatis tuae indignus obtuli, tibi sit acceptabile; mihique et omnibus, pro quibus illud ob- 74 tuli, sit, te miserante, propitiabile. Per Christum Dominum nostrum. Amen. Sacerdos versus ad populum bene- dicit: Benedicat vos omnipotens Deus Pater, et Filius, et Spiritus Sanctus. $. Amen. Dominus vobiscum. $. Et cum špi¬ ritu tuo. Initium sancti Evangelii secunduin Joannem. JE Gloria tibi Domine. In principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum. Hoc erat in principio apud Deum (Uni- genitus Dei Filius semper erat, est Patri coaeternus ). Omnia (visibilia et invisi- bilia) per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil, ,domo quidam habuit duos lilios, et dixit “9 g®!’ adolescentior ex illis (minus sapiens, 1 mente in con s t a n t io r, ad malesa- J? nam aspirans liber t at em ) patri: ? Pater , da milji portionem substantiae meae, quae me contiugit (ratam meam partem bonorum tuorum, guae ad me reditura est in partitione haereditatis). Et divisit illis substantiam (fa- cultates suas inter illos partitus est). Et non post multos dies, congrcgatis omnibus (guae a patre acceperat) adolescentior fi- lius peregre profectus est in regionem longin- quam (a paterna domo longe dissitam), et ibi dissipavit substantiam suam (bona sua dilapidavit) vivendo luxuriose. Et postquam 89 omnia consummasset (consumsissetj, facta est fames vali da in regione illa, et ipse coepit egere (ad extremam redactus est egesta- tem, it a ut ingravescente annona victus ipsi deficeret). Et abiit, et adhaesit uni ci- vium regioriis illius ( operam illi suam ad gualecuru/ue ministerium offerensj. Et misit illum in villam suarn, ut pasceret porcos (quo nullum er at vilius servUiurn). Et cupiebat implere ventrem suum de siliquis, quas porci manducabant (de cibis vilissimis) et (in surama annonae difficuitale) nemo illi dabat (ad saturitatem). In se autem rcversus (ad sanam mentem rediens , pri- stinaetjue poenitens insipientiae) dixit: Ouanfi mercenarii in domo patris mei abundant panibus; ego autem hic (ad vilissimam et miserrimam servitutem redactusJ lame pereo! Surgam, et ibo (veniam exoraturus ) ad patrem meum, et dicam ei: Pater! peccavi in caelum (in Deum, cujus caelum sedes est) et coram (in) te (degeneri conversa- tione) : jam nori sum dignus vocari filius tuus: fac me (liabe me in domo tua ) sicut unum de mercenariis tuis. Et surgens venit (itineri se accinxitj ad patrem suum. Cum autem adhuc longe (a paterna domo) esset, vidit illum pater ipsius, et misericordia motus est, et accurrens (benigne praeveniens e um) cecidit super collum ejus (tenero amplexus ajfectu) et (in signum reconciliationis) osculatus est eum. l)ixitque ei filius (prout corde conceperat): Pater! peccavi in cae¬ lum et coram te, jam non sum dignus vocari 90 filius (uus. Dixit autem pater ( umne mor in- juriarum , memor elementiae) ad servos suos: Cito proferte štolam primam ( pristi - nam , e/uam ant e gesserat, vestem hono- ris, et filiis peculiarem) , et induite illum, et date armulum in manum ejus (sigmim ingenuitatis et dignitafis), et calceamenta in pedes ejus ( susurratione dis- cordiam causans; libellum famosum componens vel spargens; scriptis, signis aut factis laedens alterius famam, vel honorem; alterius lileras injuste ape- riens et legens; aliquid suh secreto šibi commissum cum alterius pruejudicio revelans ; negligens sanita- tem et vilam stiam conservare, vel media ordinuria pro ea applicare; pauperi in necessitate conslilulo non succurrens; in periculo mortis aut affliclione positum, c trm poteši , non juvans ; inimico non ig- noscens; detrahentes vel calumniantes, quamvis posnel, non corrigens; eos libenter audiens, famam ablatam non restituens etc. Fraeceptum 6. et 9. Non moecha- beris. — Non desiderabis uxorum proximi tui. Contra haec praecepta peccatur, - inhaerendo im- puris coffitationibus; desiderio peccandi; turpibus cantilenis ; obscoenis sermonibus prolatis, vel animo lascivo audi lis; pingendo, sculpendo , efformando figuras inhonestas ; s er ib en do, compgnendo, legendo, retinendo, portando quaecunque ad luxuriam inči- tahtia etc. Praeceptum 7. et 10. Non furabe- ris. — Non concupisces domum proximi tui, non seivum, non ancillam, non bovem, non 97 as in um , nec omnia quae illius suni. — Contru haec praecepta peccatur: injusto modo deside- rando alterius bona; mendacio, furto, rapina, sa- crilegio, deceplione in lusu, pondere aut mensurit • venditione mercium aut rerurn inutilinm, corrupta- rum aut defeduosarum pro bonis, usura; conlrac- tione debitorum, quibus solvendis quis se imparem futurum praevidit; tuetido in judicio causam inju-. stani, cognitam ul talem; ftirando , surripiendo, subtrahendo aut dissipando res in praejudicium alio- rum; prelitim justo mujus exigendo; injusta bono- rum retentione aut emtione; res furto ablatas recondendo; contractam initum non servando ; so- lutionem vel omhino non praestando, vel eam nimium protrahendo ; invenla domino noto, vel quem quis invenire fučile posset, non restituendo; defrau- dundo qitemdam, vel ei. alio modo damnum infe- rendo, vel illatum non resarciendo etc. Peccata capitalia sunt: Superbfa, avaritia, luxuria, invidia, gula, ira et acedia. Sii|MvrI>ia peceas, si immoderate cupis excellentiam propriam; si immodice limes displicere hominibus; si laudem humanam unice desideras; si vane tihi complaces in vestitu, nobilitate, ingenio, forma, dieto factoque aliquo; si delalo honore nimium lae- taris, Iristarisve contemtu; si te pudel humilis conditionis parentum tuorumaliorumffue naturae aut fortunae defectuinn; si elatus superioribus te non subjičis , si quaeris officium, ad quod es inha- bilis; si alios contemnis; si de opere malo gloria- ris; si ex hgpocrisi virlutem simulas ; si veritalem impugnas, ne errasse vel minus doclus videaris. — Avarilia peccas; si tam inordinate uppelispecunias vel res temporales, ut pro Us acquirendis, augendis vel conservandis praeceptum aliguod trans gr ediaris, vel transgredi paratus sis; si nummos tenaciter retmeus; si illiberaliter parce eos erogas; si objedo moerori de amissis indulges. — K. 11x11 ri a quomodo 7 98 peccare possis, dictum est superius de peccalis con- tra praeceptum sextum et nonum Decalogi. — In- vidia peecas, si de alterms humiliatione, calamitate aliove malo gaudes, aut ejus honore, bono et felicitate tristaris. — Cola peccas, si jejunium praescriptum violas; si excedis cibo aut potu. Ve peecatis, quae committuntur ira, sermo fuit supe¬ rius in pruecepto guinto Vecalogi. Acudia denigue peccas, si tepide ac somnolenter preces matutinas vel vespertinas, precesve ante vel post mensam persolvis ; si lectionetn spiritualem, sacrificium mis- sae, verbum Dei, e.vamen vespertinum, sacramenta Poenitentiae et Eucharistiae aliague pietatis e.verci- tia nauseus; si languide status tui of/icia e.vples; si tempus otiose vel inutilibus occupulionibus con- sumis elc. Peccati alieni reum te reddis: con- silio , jussione, consensu, irritatione, laudatione seu adulatione; taciturnitate, conniventia, par- ticipatione, delensione ac malo exemplo. Examinata conscientia toto corde vehe- mentissime, el super omnia dole de cunctis j)eccatis, praesertim gravibus, eommissis; eaque detestare uon timore gehennae promeritae aut caeli amissi, vel ob foeditatem peccati, sed sincero amore erga l)eum olFensum, omni amore dignissimum. Ilič dolor justificat etiam sine confessione, quando non est copia confessarii, dummodo desiderium habeaKS data occasione omnia peccata confitendi. — Nec desinet esse vera conlritio, etsi dolorem tantum non sentias de peecatis, quantum de rebus externis arnis- sis. Ad singula peccata mortalia, aut ad sin- gulas saltem diversas peccatorum species pro- prium contritionis dolorem adhibere perquam utile est. Neque tainen unquam hac in re 99 desperes de summa Dei bonitate ac cle- mentia. Is enim, cum salutis nostrae cupidis- simus sit, peccatorem paterna caritate amplec- titur, simul atque ille se colligit, et universa peccata sna detestatus, quae deinde alio tempore, si facultas fuerit, singula in memoriam redu- cere ac detestari in animo habeat, adDominum se. converterit. — Assvesce eliciendae saepius contritioni, praecipue dum Sacramentum susci- pere intendis, dum in periculo mortis constitu- tus es, et dum vespere examen conscientiae instituis. Mag is autein de a Ob c tu veri amoris quam de verbis sis soiicitus. Noli autem fidere elicitae contritioni, quam emendatio non sequitur. Deus non irri- tletur. Poenitentiam certam non facit, nisi odium peccati et amor Dei. Quid juvaret te dicere, te peccasse, si adhuc te delectaret peccare? Accusaretur anima, non sauaretur; pronuntia- retur olFensa, non tolleretur. Poenitentiam ve¬ ram agis, si finnissime tibi proponis non amplius peccare; si perpetrata mala plangis, et plangenda non perpetras; si ita converteris, ut non re- vertaris; si te sic poeuitet, ut peccata non repetas. Bonus quidem, sed et justus est Deus. David, Manasses, Peccatrix, Petrus, Latro, Paulus, per poenitentiam Deo reconciliati, num in pristina peccata relapsi sunt? Fili, peccasti? dicitur in sacra Scriptura, non adjicias ultra. — Vade, ait Jesus mulieri in adulterio deprehen- sae, et jam amplius noli peccare; atque para- lytico curato: Ecce, inquit, sanus factus es, jam noli peccare. — Qui amico , quem injuria affecit, reconciliari vult, et doleat, oportet, 7 * 100 quod ei injuriam intulerit, et diligenter reliquo terapore provideat, ne qua in re amicitiam lae- dat. (J u are fac universale, determinatum, fir- mum et efficax propositum peccata vitandi; fuge omneni occasionem in ea labcndi: si quid alteri abstulisti, illud restituas, necesse est: itemque alicujus aut commodi aut officii com- pensatione illi satisfacias, cujus dignitatem aut vitam dieto faclove violasti. Non enim remitti- tur peccatum, nisi restituatur ablatum. — Quid- quid injuriarum ab altero acceperis, id totum remitte et condona. Si non dimiseritis homini- bu.s, monet Salvator noster, nec Pater vester dimitlet vobi,s peccata vestra. Si cuipiam fuisti scandalo, praeluceas ei et bono exemplo. Cor contritum et humiliatum Dens non despiciet. Ut autem peccati odium in te excites, considera tum summam illi u s foeditatem et tur- pitudinem, tum gravissima damna et calamita- tes, quas affert. Nam Dei benevolentiam, a quo maxima bona acceperas, longeque majora exspectare licet, a te alienat, et te summorum dolorum cruciatibus perpetuo afficiendum sem- piternae morti addicit. — Ut adminicula salu- taris contritioriis servient tibi: distincta notitia sanctitatis, justitiae et miaericordiae Dei; hu- milis fervensque oratio ad spiritum poenitentiae impetrandum; meditatio novissimorum aliarum- que veritatum, ad animum a peccato averten- dum et ad Deum convertendum utilium; usus tandem formularum contritionis et propositi; qua tamen in re eaveas, ne earum fors recitationem pro ipsa animi contritione et proposito habeas. 101 Quod CONFE S SI ONEM tuam attinet, haec sit integra, necesse est. Confessarius totum statum tuuin, qaantum ad prudens fe- rendum judicium et ad officium jiidicis, doctoris ac medici explendum sufficiat, perspiccre debet. Omuia itaque peccata gravia (clices tamen in confessione recte ac utiliter peccata etiam ve- nialia), quae post diligens cxamen tibi in men- tem veniunt, quoad numerum, speciem et cir- cumstantias, speciem rnutantes vel aggravantes, quaritum possibile est, exprimi debent. Sufficit vero numerum cum specie circiter. significare, aut certe peccandi consuetudinem, tempus et frequentiam declarare. JVfeque enim necessa- rium, imo ne consultum quidem est, ut anvia vel curiosa nimis, lubricorum praesertim pec- catorum, invesligatio, quae tibi periculum creare valeat, fiat. — Quin dubia etiam peccata, de quibus scilicet merito dubitas, vel an gravia sirit, vel an jam confessioni silit subjecta, sub dubio sacerdoti expone; cui item interroganti peccandi consuetudinem et occasionem, atque statum moralem, quantum ad judicium ferendum et ad medicamentum praescribendum opus pu- taverit, Candide aperies. i\on enim sanatur aeger, qui non ornnia lethalia corporis sui vulnera patelacit medico vel ehirurgo. — Con- fitere humiliter. Esemplo tibi sint peccatrix pedibus Christi provoluta; filius prodigus ad pedes patris sui prostratus, et publiCanus non audens oculos in caelum attollere. Humilibus Deus dat, gratiam. — Confitere sine mcndacio, sine simulatione, sine verborum ambiguitate. Peccata exeusare non est confessio, sed de- 102 fensio, nee plačat, sed provocat. David com- misso peccato non attulit excusationem, sed dixit: Peccavi Domine! —Confitere sine eorum, quae ad rem non pertinent, admixtione; ma- xime si iis alii incusari et intimi ari possent. Tani enim in confessione, quam extra illam honori alioram parccre teneris. — Confitere sine oris verbique impudeutia. Conlessio inge- nua adducit gloriam et gratiam. In peccatis, quae commisisti, coniitendis, Denm duntaxat, non hominem formides. Damnareris tacitus, qui posses liberari confessus. Cur erubescas con- fiteri, quod facere non erubuisti? An non me- lius est coram uno aliquantulum niboris tolerare, quam in die judicii coram tot millibus hominum gravi repulsa denotatum tabescere? Sacerdos peccator est, sicut tu: cur peccator peccatori non confiteans?. Quo magis candide egeris, tanto majori te complectetur amore; pandis enim illi ea, quae, exccpto Deo, ceteros omnes latent. Ono sincerior fueris, tanto magis tibi condolebit, taiitoque promtius tibi mederi stude- bit. Tum eum ad silentium strictissimum de peccatis šibi e confessione notis, gravissimis obligiiri poenis, utique cognitum tibi est. Nec verbo, nec signo, nec alio quovis modo prodit peccatorem. — Et si dedita opera peccata gravia non eonfitereris, novo scelere te obstrin- geres, confessionem repctere tibi necesse foret, teque ipsum illius peccati reum accusare, quod Sacramenti Poenitentiae sanctitatem confessionis simulatione violaveris. — Monita confessarii humili animo audias, atque ad remedia aliaqne ab eo praescripta adliibenda promtum te prae- 103 beas. — Absolutio coram Deo valitura non pendet ab arbitrjo contessarii: eam igitur juste denegatam aut dilatam ji on tentes variis modi,s extorquere ac veluti suffurari. Quid prodest absolutio sine studio emendationis ? Insignis prorsus est utilitas, quam e con- fessione rite peracja trahere potes; virtute enim Sacrameuti et per potestatem clavium ope- ratur justificationem tuam; obtinendae veniae majorem tibi securitatem praestat; tui ipsius cognitionem promovet; aninium tuum salutari pudore et peccati odio afficit; conscientiam tuam in ordine retinet;' ad obeunda officia tua admoneris; peceatorum occulte serperdium luem minuit et exstinguit; ad inveteratas malas con- suetudines emendandas, et ad peccati occasio- nes certius deelinandas maximum habet pondus; ipsa peccata occultissima pudendaque confitendi verecundia, delinquendi cupiditati ac licentiae Irena injicit; minores denique delectus pecca- taque perfecte emendandi, ad majorem usque cordis puritatem et virtutis perfectionem perve- niendi, innumerorum hominum experentia com- probatum subsidium est. Confitere ilaque sae- pius. Si in eluendis corporis aut vestium sordibus diligens es, ari non majori diligentia eures. ne animae splendor turpissimis peccati maculis obsolescat? Ut vero hanc utilitatem proferat confessio, ea scopo Jesrf Christi con- gruenter tibi facienda est. Cave igitur, ne mechanice eam peragas , nec forte i ringi s enu- merationem peceatorum, quam emendationem vitae cordi babeto. 104 Hune in finem elige libi confessarium, qui sit doctrina salutis et practica hominum cognitiorie satis instructus; in ea applicanda prudens et fortis; minime indulgens , sed zelo et pietate excellens; attamen mansuetus, pa- tiens, compati infirmitatibus sciens, et ad eas sanandas peritus promtusque. Interest autem quam pluritnum, ut non solum optimum, sed et stabilem confessarium eligas. Nam hic dentum sensim totum tuum statum rnoralem plene per- spectum habere, illumque optimis remudiis emendare, ac te ad magnam virtutem prove- here poterit, id quod a bonis etiam, at usque et usque aliis confessariis haud ita praestari posse, facile perspicis. A confessarii delectu felici, animae salutem et virtutem magna ex parte pendere, certum est. Si in negotiis aliis multi inquirunt opli mo s medicos, advocatos et artium magistros, cur non et tu optimum ac sfabilem confessarium eligas ? Queinvis in grave peccatum lapsum ad confessionem teneri, eamque sine peccato, pec- candique periculo differri non posse; ad hujus legis expletionem, vel saltem ad votum eam explendi, praecipue peccatorem in quovis pro- pinquo mortis periculo constitutum teneri; hac lege itidem obligari omnes in grave peccatum lapsos , qui ad sacram Bucharistiam volunt de- bentve accedere; lege item Ecclesiae catholicae confessionem singulis fidelibus saltem semel in anno graviter praeceptam esse, tibi aliunde constat. — Ono autem alio tempore confitendum tibi est ? Omni mense; in festis Domini ac beatae Virginis; diebus, quibus Ecclesia con- 105 cedit indulgentiam, dieque na tali coiifitendi iau- dabilem consuetiidiiiem multi habent. — Qui hoc ab ipso Christo praescriptum emaculandae animae remedium saluberrimum, guamvis sae- pius utiliter posset, raro admodum usurpat, a christianae perfectionis studio ter ven'ti procul abest. At vero is quoque, qui frequentius quidem, sed citra curatam praeparationem, ac sese einendandi proficiendique conatutn, hoc Sacramentum recipiunt, falso se pios religiosos- que opinanlur, imo habent, cur saluti suae timeant. Peracta confessione Sacerdos tihi injungit SATISFACT10NEM; orationem, eleemosynam, jejunium aut alia bona opera, ad novae vitae custodiam, ad iulirmitatis medicamentum, ad praeteritorum peccatorum vindictam et castiga- tionem. Decet nimirum divinam clcmeritiam, ne ita nobis abs_que ulla satisfactione peccata dimittantur, ut occasione accepta peccata le- viora putantes, veluti injurii et contumeliosi Spiritui Sancto, in graviora labamur. Procul dubio enim magnopere a peccato revocant, et quasi freno quodam Coerceht hae poenae in satisfactionem injunctae, cautioresque et vigi-’ lantiores in posterum efficiunt. Suscipe itaque satisfactionem injunctam humiliter, nec nisi gravi ex causa eain deprecare; persolve eam animo poeiiitenti; tempore modoque praescripto; sin, quam primum commode fieri potest; et non solum poenis operibu.sque satisfactoriis, tum sponte a te susceptis, tum Sacerdotis ar- hitrio pro mensura delicti impositis, sed eliani temporalibus flagellis a Deo inflictis, et a te 106 patienter toleratis, Deo Patri per Christum sa- tisfacere conare. Male enim tibi consnleres, si facta confessione et peractis praescriptis a con- fessario paucis precibus rem omnem eonfectam putares, nec (le delendis peccati reliquiis, nec de promeritis poenis eluendis, nec de progressu in virtute solicitus esses. Qua severitate David per omnem vitam in se peccatum adulterii je- junando, flendo, orando, corpus miriš modis affligendo vindicavit, quamquam primum a Na- than Propheta audivisset, a se illud esse translatum! Vere poenitens et satisfacere digne volens eris, si nunquam non in id iricumbis, ut a licitis etiam commoditatibus jucunditatibus- que saepius abstineas; si, quae in illas impen- disses, in eleemosynas et misericordiae opera impendis; si officia tua, lieet ardua, quam accuratissime, in špiritu poenitentiae imples; si abnegationi tui ipsius perpetuo operam das, si denique oblata ab Ecclesia indulgentiarum be- neficia minime negligis. 5?Cecavi, iniquitatem teci; a via veritatis et justitiae declinavi; et tu Domine justus es rectumque judicium tuum. Contremisco, rigo- rem justitiae tuae perpcndens. Sed parce mihi, si loquar ad te, ego pulvis et cinis. Numquid enim voluntatis tuae est mors impii? Nonne miserationes tuae super omnia opera tua; et cum iratus fueris, misericordiae recordaberis ? Numquid non dixisti: Vol o mortem peccatoris, 107 et impietas impii non noeebit ei, in quacunque tandem die conversus fuerit ab impietate sua ? Erravi quidem sicut ovis, quae periit; sed re- quire servum tuum Domine, qui venisti quae- rere et salvurn facere, quod perierat. Peccavi tibi, et malum coram te feci; sed en occasio- nem illustrandae gloriae tuae, si juxta pro- missiones tuas misefo et burnih praestes mi- sericordiam, et vin ca s , cumr judicaris, sinistra hominum judicia, qui te in vindicandis hontinum delictis rigidum valde et immitem judicant. Conscius clementiae ac bonitatis tuae revertor ad te, ut filius prodigus reversus est ad pa- trem suuni, dicens-: Pater peccavi in caelum et coram te; jam non sum dignus vocari lilius tuus; lnc me sicut unum de mercenariis tuis. Tu Domine probasti me et cognovisti me; tu omnes gressus meos dinumerasti; omnia nuda et aperta sunt oculis tuis. Tu scis, quid sit in homine, et intelligis cogitationes eorum a longe. In multis otFendimus omnes; hoc est, qui)d probe novimus. Sed debeta sua quis no- strum intelligit? Ab occultis quoque meis mun- da me Domine; vereor enim omnia opera mea, sciens, te non parcere delinquenti. Multiplicatae sunt iniquitates meae, et nori potui ut viderem. Sed tu, o iux vera, quae illuminas omnem hominem venientem in hunc mundum, illumina vultum tuum super tenebras mentis meae, ut rursus dirigar in viam tuam. Ostende mihi, quantas habeam iniquitates, ut sciam , quid desit mihi; ut videam, quid in me dispiiceat majestati tuae; ut cognoscam peccata, quae contra mandata tua et contra Ecclesiae prae- 108 eepta; quae conlra prozimum raeum, parentes, superiores, aequales et minores; quae contra me ipsum cogitatione, verbo, opere ac omis- sione commisi; ut perspecta mihi fiant tum propria tum aliena peccata. Da, ut haec, et quidquid contra officia status mei peccavi, nos- cam tam clare, uti ea noscam in bora mortis ineae , ac coram tribunali justitiae tuae. Intel- lectum illumina, ut culparum mearum gravita- tem agnoscam; voluntatem inflamina, ut pec¬ cata mea horream et. fugiam; da lacrymas, ut ea defleam; da animum, ut vulnera medico pandam; solve linguam, ut ea rite confitear. Kvarni na nune conšcientiam tuam; ud koc serviet tihi examen in precibus vespertinis, vel examen generale in praemissa instructione de Sa- cramento Poenitentiae contentum. Pater misericordiarum, e nihiio me crea- sti; fecisti me ad imaginem et similitudinem tuam, ut te laudarem, libiqne obtemperando salvus fierem; dedi k sti mihi inlellectum, ut bo- nitatem tuam agnoscerem; voluntatem, ut te amarem, memoriamque, ut saepe de te cogita- rem. Tu eonservas me opus manuum tuarum, et das mihi escam in tempore opportuno. Tibi cura est de me. Fruor corpore integro, omnis- que defectus et morbi experte;. vivo sanus et incolumis medi is sustentandae vitae sufficienter instructus; mandasti Angelis tuis de me, ut custodiant me in omnibus viis meis; tuae gra- tiae debeo 'parentes , qui me in vera tui cogni- tione ac timore, sanclaque tide catholica, atque in omni honesta et liberali disciplina vet in- struunt vel instrui curant. Eripuisti me ex 109 innumeris periculis. Ut servum r.edimeres, Fi- lium tradidisti; contulisti mihi sine meis meritis gratiam baptismi veraeque fidei himen; refecisli me toties corpore et sanguine Pilil tui. Dedisti mihi Spiritum Sanctum, Spiritum veritatis, qui testimonium perhibet de te, et Jesu Ohristo Filio tuo. Liberasti me secundum multiludinem misericordiae tuae de manibus quaerentium ani- mam meam. Succidere me potuisses tanquam arborem non ferentem liuctum; et sustinuisti me in milita patienfia. Post primum peccalum mortale perpetratum in infernum me praecipi- tare potuisses; et tanta cum longanimitate poe- nitentiam meam exspectas, gratia tua me prae- venis; aeterna in caelo praemia, si in posterum voluntatem tuarn fecero, mihi praeparas, atque ad gloriam semper duraturam me invitas. Tanto amore me prosequeris! — Quid autem retribui tihi pro dileciione tua? Nil, nisi peccata, ne- gligentias et ingratitudinem. Ah quam sero te cognosco! quam param te glorifico! Poenitet me ex toto corde, quod offenderim te omni amore dignissimum, Creatorem, Salvatorem, Dominum ac benefaetorem meum. Ulinam nun- quam te, hoc maxime peccato N., offendissemi utinam deinceps te non offenderem! utinam pec¬ cata ita abhorrerem, ut illa abhorruere omttes sancti poenitentes, ut sanctos Aloysius, ut beatissima Virgo, ut ipse Jesus ea abhorruit! yuis mihi trjbuat, ut sim juxta. menses pristi- nos, et secundum dies , quibus fruebar paterna dulcedine vultus tui? Sed nune paratum cor meum, Deus ad omue beneplacitum tuum. Cupio proponoque 110 serio vitam meam emendare, peccata omnia, praesertim ea, ad quae me procliviorem sentio, quaeque committendi consuetudinem contraxi, vitare , omnem etiam peccandi occasionem fu- gere ; cuncta, quorum me reutu invenio , con- flteri; satisfactionem, quae mihi injuncta 1'uerit, implere, atque remittere omnem injuriam a quocunque ulic unquam tempore mihi illatam. In satisfactionem pro peccatis ineis, offero tihi sačratissimam vilam, passionem ac mortem Filii tui. llespice in faciem Christi tui. Vox san- guinis ejus pro me clamat ad te de cruce. Confido in infinita misericordia tua, ac in me- ritis Filii tui, qui mulieris chananaeae misertus est, qui peccatricem ahsolvit, qui latronem exaudivit, et pro nobis mortem subire dignatus est, ut deleret peccatum; qui est advocatus noster apud te, et propitiatio pro peccatis no- stris. Per ejus merita mihi quoque remissurus es omnia delicta mea, et gratiam uberem lar- giturus, qua, vitam sancte instituere tibique perfecte usque in finem servire valeam. Juravi et statui custodire judicia justitiae tuae. Sed quid possum facere sine te? Frustra propono, nisi tu operi manuum tuarum porrigas dexteram. Volo equidem tibi servire; vides autem, et consideras paupertatem ac infirmita- tem meam. Peccati poenam sentio, et peccandi pertinaciam non vito. In flagellis tuis infirmilas mea teritur, et iniquitas non mutatur. Mens aegra torquetur, et cervix non flectitur. Vita in dolore suspirat, et in opere se non emendat. Si exspectas, non corrigor; si vindicas, non duro. Confiteor in correctione, quod egi; obli- 111 viscor post visitationem, quod fleverim. SL extendis maiiuin, facienda promitto; si suspen- dis gladium, promissa non servo. Si feris, damo, ut parcas; si parcis, te provoco, ut ferias. Ex me nec cogitare aliquid boni pos- sum; omuis sufficientia mea ex te est. Tu er go, qui dedisti mihi velle, da et perficere. Dum lapsum cavere propono, suppone manum, ne labar; confirma, quod operatus es in me; ne projicias me a facie tua, et Spiritum sanc- tum tuum ne auferas a me; confige timore tuo carnes meas, et accende in corde meo ignem tui amoris, ut ambulem in semita maudatorum tuorum. Et nune Domine Jesu Christe! aseendo ad lavacrum, ut munder ab omni iniquitate. Non abscondam ulcera animae meae, et non celabo peccatum meum. Vadam et ostendam me sacerdoti; non erubescam confiteri peccata, quae committere non erubui. Recognosce, quod tuum est in me, et absterge, quod alienum est a te. Lava me immundum sanguine tuo; sana iufirmum, medice animae meae; pastor bone! suscipe me in humeros tuos; suscitator mortuorum! suscila animam meam veluti mor- tuam, quam non auro et argento, sed pretio- sissimo sanguine redemisti; da, ut peccata mea ministro tuo, cui dedisti potestatem Ugandi et solvendi, remittendi et retinendi, ita coufltear, ac si tu ipse confessionem meam exciperes; ut tam atteute ac humiliter monita ipsius audiam, ac si ex ore tuo prodirent; ut absolutionem ab ipso ita recipiam, ac si tu ipse mihi diceres: Remissa sunt tibi peccata tua; ut denique sa- 112 tisfaciam, meque emendem ad gloriam tuam et salutem aniraae meae. Fili David miserere mei! Instaura templura tuum; renova domum tuam, ut justificatus deseendens laudem te, et glorier in miserationibus tuis nune et in sae- cuia 'saeculoruni. — Sancta Maria, refugium peccatorum, materque misericordiae; ganete An¬ gele custos; omnesque sancti, quos immacula- tos in via servavit, sive quos e peccatoribus justos effecit Deus, orate pro me, ut bane confessionem rite peragam. Accede čonfessionale cum modestia. »$'i e.vpec- tandum tibi fuerit ante confessionem , ora unum alterumve psalmorum poenitentialium; vel lepe pa¬ rabolam de filio prodigo, vel čapitulum, rjuod atjil de peccato. — Deinde conplere omnia peccata tua ma.vima cum humilitate et contritione ac sinceri- tate. — Si a Sacerdote in eonfessione interropariš, responde sineere: satisfaetionis opus tibi injunctum cum humilitate accepta. — Sub absolutione cogita: Miserere mei Domine, et dimitte miki peccata mea. Indulgentiam , absolutionem et remissionem peccato¬ rum meorum, tribue miki omnipotens el misericors Domine. Dominns Jesus Christus me absolvat , el autlioritate ipsius Sacerdos me absolvat a peccatis meis. — Post confessionem perpende Sacerdotis verba; elice actum doloris, renova proposilnm emendationis , el perage injunctam poenitentiam. Dirupisti Domine viucula mea, tibi sacri- ficabo hostiam laudisj pepercisti aniinae meae; remisisti iniquitates meas; reconciliasti me tibi; consolatus es me , quoniam Deus miserationum es tu. Magua est Domine miseratio tua, et multae misericordiae tuae. Gratias tibi ago, quod me indignum peccatorem, ut David, Pe¬ tnim e( Peccatricem respexeris, veniamque ac 113 indulgentiam peccatorum clementer mihi con- cesseris. Suscipe, obsecro, hanc humiiem confessionem meam, quam feci, et quidquid mihi nune defuit ad plenam et sinceram euu- merationem peccatorum me or um, et convenien- tem pro iis dolorem, tu ex fonte infinitae misericordiae et pietatis tuae benigne supplere, meque perfecte absolutum habere digneris in caelis. Dealbavi štolam meam in sanguine tuo, noio amplius eam coinquinare; ambulabo in novitate vitae; non discedam a te, quoniam vi- viti časti me. Tu autem Domine confirma et sustine deficientem ; costodi animam meam. Praesta auxilium gratiae tuae, ut deineeps peccata devitem, ac fidelius tibi serviam. Amen. Psalmus 103. Argumentum est excitatio primo Davidis, deinde populi, tandem universae natur ae ad Deum laudan- dum pro eximiis beneficiis šibi omnibusgue hominibus exhibitis, inter alia pro remissione peccatorum. ©enedic ( 'gratias a g e) anima mea Do¬ mino : et omnia, quae intra me sunt, nomini sancto ejus. Benedic anima mea Domino: et noli oblivisci omnes retributiones ejus. Qui propitiatur omnibus iniquitatibus tuis ; qui sanat omnes infirmitates tuas. Oui redimit (servat') de interitu vitam tuam: qui coronat (ornat) te in misericordia et miserationibus (in beni- gnitate'). Qui replet in bonis desiderium tuum (te bonis cumulat, et decore induit); renovabitur, ut aquilae, juventus tua (vires 8 114 tuas accipies, et similis eris aguilae in illius juventute). Faciens misericordias (Jus praestans) Dominus, et judicium (justitiam) omnibus injuriam patientibus. Notas fecit vias suas Moysi, filiis Israel voluntates suas (po- tentiam suam). Miserator et misericors Do¬ minus , longanimis et multum misericors. Non in perpetuum irascetur; neque in aeternuin comminabitur (senat iram suam). Non se- cundum peccata nostra fecit nobis: neque secundum iniquitates nostras retribuit (repen- dit) nobis. Quoniam secundum altitudinem caeli a terra: corroboravit misericordiam suam super timentes se (guantum eminet caelum super terram , tantum superat ejus be- nignitas er ga omnes, gui eum reveren- tur). Quantum distat ortus ab occidente: (tam') long-e fecit a nobis iniquitates nostras. Quomodo (ut) miseretur pater filiorum, miser- tus est Dominus timentibus se: quoniam ipse cognovit figmentum nostrum (conditionem nostram). Recordatus est, quoniam pulvis sumus: bomo, sicut foenum dies ejus, tanquam (los agri sic efllorebit (hominis vita gramini similis est, ut ftos in campis viret). Ououiam spiritus pertransibit in illo, et non subsistet (gui, si vento orientali afflatur, concidit): et non cognoscet amplius locum suum (guem tenuit). Misericordia autem Do¬ mini ab aeterno, et usque in aeternum super timentes eum. Et justitia ejus in filios filiorum (fides ejus per omnes aetates) his, qui servant testamentum ejus (promissionum conditiones implent). Et memores sunt man- 115 datorum ipsius, ad faciendum' ea. Dominus ((/uidem ) in caelo paravit sedem suain: et (.sed) regnum ejus omnibus dominabitur. Be- nedicite Domino omnes angeli ejus: potentes virtute, facientes verbum illius ad audicndam vocem sermonum ejus. Benedicite Domino om¬ nes virtutes ejus, ministri ejus, qui facitis vo- luntatem ejus. ( Vos ministri voluntatis ejus, t/ui ad minimum guodvis verbum praece- ptorum ejus praesto estis, ob temperaturi, vestras cum nostris laudes sociate, ut solemnes Domino gratias agamus). Bene¬ dicite Domino omnia opera ejus: in omili loco doininationis ejus benedie anima mea Domino. Gloria Patri etc. l*salmus 6. Conqneritur David de gravibus ium corporis, tum animi afflictionibus, propter hostium stiorum per- seculiones, in quibus se spe au.vilii divini mox impetrandi erigit. Antiphona. Ne reminišcaris. @omine, ne in furore tuo arguas me, neijue in ira tua corripias me (noti me tam graviter punirej. Miserere mei, Domine, quoniam infirmus sum; sana me Domine, quo- niam conturbata sunt (tremunt) ossa mea. Et anima mea turbata est vaide (gravissime agiturj : sed tu, Domine, usquequo ? (guo- 8 » usgue auxilium differes Convertere (age) Domine, el eripe animam meam; salvam me fac (serva me) propter misericordiam (in- signem benevolentiam) tuam. Quoniam non est in morte, qui memor sit tui (te celebret): in inferno autem quis confitebitur libi ? (te laudet ?) Laboravi in geniitu meo, lava bo per singulas noctes lectum meum, lacrymis meis stratum meum rigabo. (JFessus sum gemen- do; tota nocte lectum meum madefacio; lacrgmis stratum meum humecto). Tur- balus est a furore oculus meus, inveteravi in- ter omnes inimicos meos (oculi miki prae Umore contabescunt: propter hostes meos consenui). Discedite a me omnes, qui ope- ramini iniquitatem; quoniam exaudivit Dominus vocem fletus mei (vocem meam /lebilcm). Exaudivit Dominus deprecationem meam: Do- minus oralionem meam suscepit. Erubescant et conturbenter vebementer omnes inimici mei: coiivertantur et erubescant valde velociter (re- jecti subito pudefient). (iloria Patri etc. Quanta sit felicitas remissionis peccatorum. et quorum tecta (abscondita) sunt peccata. Beatus vir, cui non imputavit Dominus pecca- tum, nec est in špiritu (anima) eju.s doius. Quoniam tacui, inveteraverunt ossa mea, dum clamarem tota die (cum peccata mea tibi reticere vellem, ossa mea contabuerunt l’«alinns 31. 117 prač continuo me o moerore). Quoniam die ae n o cie gravata est super me manus tua: conversus sum in aerumna mea dum configitur spina (humor meus consumtus est, ut tempore aestivo). Delictum meum cognitum tibi feci: et injustitiam meam non abscondi. Dixi: cunfitebor adversum me injustitiam meam Domino: et (tum) tu remisisti impietatem pec- cati inei. Pro hac orabit ad te omiliš sanctus in tempore opportuno (propterea suppliciter orabuut omnes pii, dum tempus conccdi- tur impetrandae gratiae). Verumtamen in diJuvio aquarum multarum ad eum non appro- ximabunt (tune ingruentes calamitates eos non attingent). Tu es refug-ium meum a tri— bulatione, quae circumdedit me (uh hoste me defendis) : exultatio mea, erue me a eireum- dantibus me (facis, ut servatus una cum aliis carmina canere p os sim). Intellectum tibi dabo (erudiam te et instruam te in via hac, qua gradi eri.s: firmabo super te oculos meos (dabo consilium, tibi prospiciam). Noiite lieri sicut equus et mul us, quibus non est intellectus (gui freno nunguam domituS, aut eapistro ori injeeto constrictus trac- tari nullo modo potest). In čarno et freno maxillas eorum constringe, qui non approximant ad te. Mulfa flagclla peecatoris (multis do- loribus cruciatur impius): sperantem-autem in Domino misericordia circumdabit (gratia sua complectitur ). Laetamini in Domino, et exultate j usti, et gloriamini omnes recli corde (gui sinccre lJeum colitis'). Gloria Patri etc. 118 Fsalmus 3 S. Gravissimc dolet propter maximas animi el corporis af/lictiones, quas (/uidem suis peccalis commeruisse faletur; attamen Deum auxilium ei non prorsus subtracturum esse, el sperut el opiat. @ominc, ne in furore tuo arguas me: neque in ira iua corripias me ( noti me tam graviier punire.) Quoniam sagittae tuae in- i^a e sunt mihi ( summopere afjlictus et do¬ lov e confectus sum), et confirmasti super me manum tuam ( mantis tua premit me). Non est sanitas in čarne mea a facie irae tuae ( propter indignationem tuam): non est pax ossibus meis ( guam vigiles observantes tempus matutinum ). 125 Quia apud Dominum misericordia: et copiosa apud eum redemtio (potentissimum est ejus au.vilium). Et ipse redimet Israei ex omnibus iniquitatibus ejus (peccatorum suorum poe- nis ). Gloria Patri etc. B’sn I iuiis US. Vidclur a Davide compositus in fuga ab Absolomo filio suo. Loguitur de tempere praeteritout šibi felici, de praesente vero ut calamitoso ex justo Dei judicio. gomilic, exaudi orationera meam : auri- bus percijie obsecrationem meam in veritate (pro ftde ) tua; exaudi me in tua jusfitia (be- nignitate). Et non intres in judicium cum servo tuo; quia non justificabitur in conspectu tuo omnis vivens (ne jure mecum agas, nemo enim mortalium coratn te justus est). Quia persecutus est inimicus animam meam; humiliavit in terra ( pessumdat ) vitam meam. Colloeavit me in obscuris sicut mortuos saeculi ( ablegat me ad tenebras, ut du- dum mortuos) et anxiatus est super me spiritus meus ( animus mihi deficit): in me turbatum est cor meum ( mens mea est atto- nita). Memor fui dierum antiguorum : medita- tus sum in omnibus operibus tuis: in factis manuum tuarum ( potentiae tuae documentis) meditabar. Expandi mantis meas ad te; anima mea sicut terra sine aqua tibi (similis sum terrae siticulosae). Velociter cxaudi me, Domine , defecit spiritus meus. Non avertas fa- 126 ciem tuam a me; et ( alias ) similis ero des- cendentibus in lacum (ad sepulcrum). Auditam fac mihi mane misericordiam (fac, ut mox experiar benignitatem) tuam; quia in te speravi. Notam fac mihi viam, in qua arnbu- lem; quia ad te levavi animam meam. Eripe me de inimicis meis , Domine; ad te confugi: doce me facere voluntatem tuam (i/uae tihi placent ), quia Deus meus es tu. Spiritus tuus bonus dedueet me in terram rectam Uti pro tua benignitate duc me ad locum secu- rum): propter nomen tuum (benignitatem tuam ) Domine, vivificabis me in aequitate tua. Educes de tribulatione animam meam (me ex hoc periculo): et in misericordia tua disper- des inimieos meos (pro favore in me tuo obmutescent hostes mei). Et perdes omnes, qui tribulant animam meam (me), quoniam ego servus tuus sum. Gloria Patri etc. ANTIPHONA. Ne reminiscaris Domine delicta nostra, vel parentum nostrorum, neque vindictam sumas de peccatis nostris. li® iEsillTlA. ^ideles, qui in Festis SS. Nominis Jesu el ffominis B. 1 /. V. vere poenitentes et confessi ac sacra communione refecti, in aligua ecclesia Ittissae solemni interfuerint, el ibi pro christianorum prin- cipum concordia , heresum exstirpatione ac sanctae mutris Ecclesiae exaltatione, pias ad Deum preces effuderint, lucrantur plenarias indulpentias. Praeterea suni etiam aliae permultae indul¬ pentias luerandi occasiones piis christianis rite cog- 127 nitae, quibus secundam sensurn ecclesiae freguenter uti poleris ad salutem animae tuae. Ecclesia guippe hnbet potestatem concedendi indulgentias: et hae sunt uliles. Sed facile intelligis, hanc remissionem. poenae temporalis pro peccatis debitae, tibi tanturn vere poenitenti ac satisfacere volenti concedi ac favere. Indulgentiae enim non in fomenlum negligentiae, sed in supplementum huma- nae infirmitatis dantur. Si igitur eas lucrari cupias, non modo a gravibus peccatis per poenitentiam ani- mum expurgatum habeas, et opera praescripta per- atjas; sed ef/icax etiarn, quantum in te est, per opera pia laborioSuque dignos poenitentiae fructus faciendi propositum adferas , ac bene memor sis, a te ex indulgentia, quam plenum vocant, nonnisi proportionatum tuo fervori fructum esse repor- tandtim. cordia tua a peccatis omnibus aeternaeque damnationis reatu me absolutum confido, quam- vis temporalibus poenis obnoxius maneam. Cum his diluendis opera mea non sufficiant, ad merita Filii tui confug-io, ut indigentiae meae subveniatur: promtumque me ad omnia hunc in finem praestanda offero. Suscipe ea in unione passionis ac mortis cjusdem Filii tui, atque liujus indulgentiae me, licet indignum, fac participem. Memento Pater aeterne, congregationis, quam possedisti ab initio; visita vineam dextera tua plantatam; memento ecclesiae Filii tui, quam sempiterne Deus, miseri- 128 acquisivit sanguine suo, eamque hereditatis amplitudine ita exalta, ut digna compareat tanto redemtionis pretio. Respice benigne ejus- dem sanctae matris ecclesiae filios, eorumque numero universas gentes associa, ut omnes te Deum Patrem, et quem misisti Jesum Chri¬ stian , una cum sancto Špiritu fide viva agnos- cant, spe firma invocent, et caritate perfecta complectantur. Jesu, lux vera, quae illuminas omnem hominem venientem in hunc mundum , fac vir- tute passionis tuae, ut pulsis errorum tenebris veritatis tuae Iumen omnes sequantur, et in optatum ecclesiae tuae gremium omnes con- fluant. Pastor bone, (|ui animam tuam pro ovibus tuis posuisti, gregein tuum contra vini insidasque eorum protege, qui veniunt in ve- stimentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces. Fac, ut unum sit ovile et unus Pa¬ stor. Mane nobiscum Domine, quoniam dixisti: Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consumationem saeculi. Ostende, ecclesiam tuam aedificatam esse sujira .firmam petram, et portas inferi non praevalere adversus eam. Spiritus Sancte, Spiritus amoris et pa¬ čiš , qui tot tantasque gentes in unitate fidei eongregasti, largire principibus christianis eo- rumque consiliariis gratiam tuam, novoque ea- ritatis mandato, eorum eorda imbue. Da, ut nihil unquam moliantur, quod gloriae tuae, concordiaeque ecclesiae adversetur; sed unitis potius viribus ad pacis aeternae visionem po- pulos šibi subjectos una secum perducere ni- tantur. 129 W,ucharistiae institutionem Apostolus breviter ita describit: „Dominus Jesus, in qua nocte tr a de¬ bat ur, accepil panem, et gralias agens, fregit ac dixit: Hoc est corpus meurn j quod pro vobis trade- lur (quod pro vobis et pro omnibus frangitur), hoc facite in meam commemorationem. Simi, ti ter et cu¬ licam, postquam coenavit, dicens: Hic calix novum testamentum est in meo sanguine; hoc facite, quo- tiescunque bibetis, in meam commemorationem. Quo- tiescunque enim mauducabitis panem hunc, et cdli- cem bibetis, mortem Domini annuntiabitis, doneč (ad judicium) rentni. ltaque quicunque maducaverit panem hunc, et biberit calicem Domini indigne, reus erit (profanati) corporis et sanguinis Domini. Probet autem se ipsum hotno, el sic de pane illo edat, el de calice bibat. Qui enim manducat et bibit indigne: judicium šibi manducat et bibit, non dijudicans (non discernens a vuJgari cibo) corpus Domini — Eucharistia igitur, in qua suh panis vinigue speciebus vere, realiter et substantialiter corpus et sanguis Christi continetur, instituta est, ut esset signum ac pignus ardentissimi amoris, quo Chrislus erga salutem noslram flagrabat. Nimirum non tantum viden dum, sed et palpandum et come- dendum se praebet cupientibus. Parentes quidem aliis saepe filios tradunt alendos. Non ita Jesus: sua enim čarne nos ulit. Jungit se nobis intime. „Qui manducat meam čarnem, ait, et bibit merim sanguinem, in me manet, et ego in illo.'' 1 Divinae quodammodo naturae suae consortes nos facit. — Jnsliluit Eucharistiam, ut esset signum in memo¬ rialu revocans passionem et mortem, quam in re- missionem peccatorum nostrorum subiit: ut esset novum testamentum, foedus ac verum novae legis 9 130 sacri/icium: ut essel sgmbolum et subsidium frater - nae in ter nos caritatis, ut, qui unum corpus suinus, et de uno pane omnes participemus. — Inslituit eam, ut esset cibus et alimonia vitae spiritualis, qua (jralia Dei in nobis nutriatur , ut propter Chri- stum et in Christo habeamus vitam aeternam , atque ita pignus etiam futurae nostrae resurrectionis et gloriae. „Hic est panis, incfuit, qui de caelo de ~ scendit. Qui manducat hunc panem , vivet in aeter- num. Q-ui manducat meam čarnem, et bibit meum sanguinem, hahet vitam aeternam, et ego resusci- tabo eam in novissimo die. u — A d mutuam itaque er g a Deum et Jesum Cliristum caritatem Eucharistia te excitat, fidem fidudamque tuam in Jesu Christi meritis et redemlione confirmat; fralernum erga omnes homines a morem fouet; propositum tuum studiumque virtutis accendil, teque a peccatis magis alienum reddit. Est koc Sacramentum medicamen~ tum a d sanandas infirmitates, ac vulnera animae nostrae Curanda; mundat sordes ejus ; collisos re- dintegrat, et ab omni času nos erigit. Si n on tam saepe, nec tam acerbos sentis iracundiae, invidiae aut luxuriae motus: gratias agas corpori et san- guini Domini; virtus Sacramenti operalur in te . Tunquam leones ignem spirantes ab illa mensa re- cedimus, facti diabolo terribiles. Ut autem effectiis hos saluberrimos ex Eucha¬ ristia referas, ad eam digne suscipiendam te prae- pares oportet. Quod ut fiat, revoces in mentem tempus ullimae communionis tuae, ac pro ea gratias agas Deo ; humilies le ob defectus in illius percep - ti one commissos; perpendas, quos fructus ex illa retuleris, qunmodo hactenus vixeris: et concipias ardens desiderium communionem denuo recipiendi. — Ante ornnia immunis sis a peccato saltem graviore, behe mentor verborum Apostoli superius adductorum: Probet autem se ipsum komo etc. Si non mutares vitam, ad judicium acciperes vitam; et magis ex ipsa corrumpereris, quam sanareris; magis occide- reris, quam vici/icareris. Quare si peccati gravis 131 reum te invenires , conscientiam tuani per Sacra- mentum poenitentiae expiare deberes . — Sed ab affectu eliam a d venialia animum alienum habeas . — Porro vi v a /ide, qua hujus Sacramenti eoccellentiam et virtutem firmiler credas ; praecipua mentis animi- que devotione; pia Jesu patientis et morientis me- moria. summa vereque filiali fiducia; non nauseans, non remissus, sed excitatus, accetisus, flagrans desiderio te cum Christo arctias conjungendi; cum gaudio , ut Zachaens eum suscepit ; votorum baplis- malium recordalione y firmo proposito te totum Ckri- slo consecrandi; animo •_ ab omni inimicitia longis- sime remolo; ea eliam corporis compositione; ea vultus y cultus geslusve modestia, quae animi reve - rentiam ac religionem reapse exprimat ; a media denique nocte jejunus , nisi forte koc Sacramentum ut viaticum recipias, ad illud compareas. Die ipsa communioni a le destinata, evigilans recordare v er b or um y quae Christus Zuchaeo di.vit: Eestinans descende, quia hodie in domo tua oportet me manere. — J)iscedens e domo cogila: Eccb ma¬ gister adest , et vocat te. Haec dies, quam fecit Dominus. — Vadens ad ecclesiam perpende illa verba: Beati, qui voeati sunt ad nuptias Agni. — Imminente tempore communicandi meditare verba: Ecce sponsus venitexite obviam ei. — Mensum sacram aecedens, memento mulieris, quae tantum fimbriam vestimenti C/iristi tangere desiderabat, ut sanaretur. — Sed et post receptum Sacramentum animi devolionem continua • fideique y spei, caritatis, gratiarum actionis, adorationis , deprecationis ac optimorum propositorum actus cum fervore repetas. Quinque illa millia hominum , qui panibus hordea- ceis a Christo pasti, in signum gratitudinis, eum Jlegem creare voluerunt•, ac palrem familius imi- teris , qui convocatas proles omnes jubet carum hospitem domi suae sulutare, benevoleque excipere et honorare. Sensus nimirum omnes animiquc fa- cultates, ad luudes et gratiarum actiones tanto hospili debitas, impende. Aperi Christo omnia ant - * 9 * 132 mi tui arcana et miserias. — Totum denique ei te offer. Haec utique eliam faceres , si Christus visi- biliter ad te veni ret. — Ceterum illi aclus sunt optimi, qui e sincero corde , sine solicitudine de ordine et ornatu verborum, jluunt. Recipe hoc Sacramentum saepius in vita., ut effcclus praedictos consequaris. „Nisi manducave- rilis čarnem filii hominis , ait Chrislus, no n habe- bilis vitam in vobis. l ‘ Et in alio taco inquit: „Hoc facite in meam commemorationem. 11 Sicut nempe panis communis, qwem quotidie edimus, vita est corporis; ita panis iste supersubstantialis vita est animae et sanitas mentis. „ Panis , quem ego dabo, verba sunt Christi , caro mea est pro mundi vita. 11 Vide perinde, ne arescat cor luum, quod oblivisca- ris manducare hunc panem. — Lex ecclesiae urgct te imprimis in periculo et articulo morlis positum. Olim marti/ribus porrigebatur Eucharistia, ne ad praelium inermes et nudi relinquerentur, sed pro- tectione corporis et sanguinis Christi munirentur. Hic nimirum panis est viaticum peregrinationis no- strae. — Sed et semel saltem in am.no , et quidem circa tempus paschale, sacramentum Eucharistiae reverenler suscipe, aut tuni fors impeditus, quo primum poteris tempore, liane ecclesiae legem ex~ ple. — Ceterum frequens, quin quotidiana eliam communio haud prohibila est laicis: imo communio saltem liebdomadaria, praxi antiquae ecclesiae con- firmatur. Et Concilium Tridentinum optat, ut in singulis missiS fideles adstantes n on solurn spiriluali affectu, sed sacramentali etiam Eucharistiae per- ceplione communicarent, quo ad eos sanctissimi hvjus sacrificii fructus uberior perveniret. Sic circa primordia ecclesiae, quotidie perdurantes Chri¬ sti fideles unanimiler in lemplo, et frangentes circa domus panem (eucharisticum) sumebant cibum (hunc), m m emiltatione et simplicitate cordis collaudantes Deum. Nausea certe hujus cib.i divini ac abstinen- tia diuturnior, sanctis Patribus magis periculosa viša est, quam frequenlia nimia. Christianae virtutis ac 133 perfectionis vere cupidus receptionem kuj us Sacra- menti vix diu differet. — Nec communio tamen ipsa, nec ejus frequentia , nisi diligens praeparatio prae- cesserit, eademque tanquam pietatis subsidio quis usus fuerit, christianae justitiae, nedum salutis, signum est. — Tu prudentis ac pii cortfessarii con - silium sequere, et, si diuturniori tempore recipere sacram communionem reapse tihi haud liceat, per praedictos suitam pios actus et suneta desideria spirituali quodam modo illius te participem reddere studa. Exercitium Communionis. ©ominus meus et Deus meus! grande est opus, quod aggredior; non enim h orni ni mortali, sed tibi Regi caelorum, immortali et invisibili, habitationern praeparo. Orna ipse do- inum, quam ingredieris; purifica anirnam meam; lumpe vincula peceatorum meoruin, ut digne te recipere valeam. Domine .Jesu, vere Deus et vere horno, firma fide čredo ac eonfileor, te, qui otim nas- eens te in socium, moriensque dedisti in pre- tium, et nune regnans te das in praemium, vere et realiter esse praesentem in hoc Sacra- mento. Vere s um us genus electum, regale sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis. Nec est alia natio tam grandis, quae habeat Deos appropinquantes šibi, sicul tu Deus noster ades nobis. Tu enim veritas aeterna dhristi: „Caro mea vere est eibus, et sanguis meus vere est potus. 0ui manducaverit ex hoc pano, non morietur. Panis quem ego dabo, caro mea est pro inundi vita. — Hoc est enim corpus meum/' Certior sum, te verum Deum et ve- 134 rum hoininem, čarnem et sanguinem tuum, corpus tuum et animam tuam, contineri et ve- lari his speciebus , quam si te propriis viderem oculis. Adoro te Creatorem, Redemtorem ac summum Bonum. Si pro hac fide mori me oporteret, mortem eiigerem polius, quam fidern meam fallerem. Meo renuntio omui ei, quod sensus mei aut ratio mea contrarium huic lidei suggerere possent. Fac me per gratiam tuam semper 'illud de tanto mysterlo credere et in- teiligere, sentire et firmiter tenere, dicere et cogitare, quod tibi placet, et expedit animae meae. Adauge fidem meam. Domine virtutum! beatus bomo, qui spe- rat in te. Spero in te omnis boni fonte, et gratiae auctore, quem in hoc Sacramento prae- sentem habeo. Idcirco ad men,sam dulcissimi convivii. tui ego peccator, de propriis meritis nihil praesumens , sed de tua confidens miseri- cordia et bonitate accedo. Suavis enim es tu, et multac sunt misericordiae tuae omnibus iu- vocantibus te. Tu solus dare potes omnia, quia omnipotens; tu dare vis omnia, quia infi- nite bonus es. Tu es spes, salus, lux et vita mea. Tu parasti in conspectu meo men,sam adversus eos, qui tribulant me, adversus mun- dum, čarnem ac diabolum. 1'ropter hoc laeta- tur cor meum. Spero enim, nihil non daturum te mihi, qui dare te ipsum non recusas. In te Domine confido, non eonfundas me ah exspec- tatione mea. Venio ad te, quia bonitas tua me invitat dicens: „Venite ad me omnes, qui la- boratis et onerati estis: et ego reficiam vos.“ 135 Domine Jesu Christe, quanta fuit tui vis amoris, quae te, quem terra, pontus, sidera čolunt, adorant et praedicant; te, qui trinam, caelestium, terrestrium et infernorum regis ma- chinam; te qui fuisti apud Patrem ante consti- tutionem mundi, traxit e sinu Patris, ut formam servi accipieps, et habitu inventus ut homo, venires in hunc mundum, perambulares tcrram benefaciendo omnibus, innumerasque miserias ac injurias propter salu lem nostram ferres! Quautus amor.i damnare nos poteras; et sal- vare voluisti: nos rei eramus; et tu innocens supplicium subiisti. Tulisti clavos,' lanceam mul- tamque ignominiam, sudorcs, an gore m, atrocis- simam deniqae mortem, ut nos Patri reconci- liarcs, ac reos liberares. Denique pridie, quam patereris, abiturus ex boe mu n do ad Patrem, in pignus amoris Sacramentum lioc instituisti, praecipiens Apostolis: „Hoc lacite in meain commemorationemut modo prorsus novo et mirabili maneres nobiseum, et sie monstrares, delicias tuas esse cum liliis hominum. Quanto umore dignus es Domine, qui tot ac tanta fe- cisti amore erga nosi Diligam itaque te Domine, fortitudo mea, firmamentum meum, refugium meum ac liberator meus! Cupio te suscipere in boe Sacramento, ut tibi firmius uniar vineuio amoris. Tu es enim caritas, et qui manet in caritate, in te manet, et tu manes in illo. Domine Deus noster, quam admirabile ost nomen tuum in universa terra! Rex caeli et terrae, quem laudant angeli atque archangeli; quem adorant Dominationes; coram quo tremunt Potestates: quid e,st homo, quod memor es 136 ejus, faciens ei memoriam mirabilium tuorum? quid est filius hominis, quoniam visitas eura, angelorum esca eum nutriens, et panein de caelo praestans ei, in hoc Sacramento ad eum veiiiens? Unde hoc mihi, ut venias ad me, ut fiam templum tuutn, habitaculum tuum? Veniš Domine ad servum, Creator ad eum, quem creavit destera tua. Tu supreina es majesfas, atque Sanctitas ipsa; ego vero cinis, puivis, vermis, peccator sum: et ego ad te accedere au- deam ? pauem angelorum mandueem? corpore et sanguine Filii Dei reficiar? Etiamsi purita- tem Angelorum et Sanetorum haberem, iridignus tamen essem tanta gratia: quomodo appropin- quem plenus peccatis et imperfectionibus! Si Petrus, si Joannes Baptista aliique Sancti in- dignos se reputarunt, quos vel accederes, et cui vel vilissimum praestarent servitium: quo- modo ego tanta gratia dignum me putem! Timeo sane, ne habeam vestem nuplialem. Confidens solum in infinita misericordia tua ad te venio. Dics beata, qua te Jesu mi fruar! Panis sancte, panis cor hominis confirmans, quem qui manducat, vivet in aeternum; qui non mandu- cat, vitam non habebit. — Quam dilecta taber- nacula tua Domine virtutum! concupiscit et deficit anima mea in atria tua. Refice esurien- tem animam meam, ut in fortitudine cibi illius ambulem per Ijunc mundum usque ad montem sanctum tuum, doneč in regno tuo salier ab ubertate dorrius tuae. —■ Desiderio desiderasti manducare paseha eum discipulis tuis. Que- madmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, 137 ita desiderat et anima inea ad te Deus. Sitivit anima mea ad Deum fontem vivum: quando veniam et apparebo ante facietn Domini? Veni Domine, et noli tardare ; sed veniat, obsecro, tecum illa multum desiderabilis bonitas, mau- suetudo et caritas tua, per quam excusetur et juvetur miseria mea. Veni dilecte mi; veni desiderate cunctis gentibus; veni ad docendum me viam prudentiae, ad salvandum me in manu forti et brachio exten(o. Ecce stas ad ostium et pulsas. Prope es tu Domine; audio vocem tuam. Sanctifica animam desiderantem te, quae- rentem te, pro peni ritem ad te. Veni Domine Jesu, et veniant super me universae benedic- tiones tuae. Accedo ad altaris Sacramentum, tanquain infirmus ad medlemu vitae, tanquam immundus ad fontem misericordiae, tanquam caecus ad lumen claritatis aeternae, tanquam pauper et egenus ad Dominum caeli et terrae. Cum fide Petri, cum spe Pauli, cum caritate Joarmis sacram tuam mensam accedere desidero. Dum jam appropinguat momentum commu- riionis, dic .- O Sacrum convimum, in quo Christus sumitur, recolitur memoria passionis ejus, ima sitnimi s, terrena divinis junguntur ; meni impletur yruliti, et futurae gloriae nobis pignus datur. — Suh Confiteor elice actum doloris de peecatis, pete- que a Deo remissionem peccatorum tuorum. — Dum Sacerdos dic.it: Miserealur etc., spem veniae in te excita. — A d visum sacratissimae Hostiae dic: Do¬ mine noti sum dignus, ut intres sub tectum ut e um ; sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea. — In ipsa sumlione sacrosanctae Hostiae cogita: Cor- pus et s ang ni s Domini nostri Jesu Christi custodiat 138 animam meam in vitam aeternam. Amen. — Imme- diate post commiinionem: Benedic anima mea Do¬ mino et omnia j quae intra me suni, nomini sancto ejus. — Sanctus, Sanctus, Sane tu s Dominus Deus Sabaoth. — Benedictus, qui venit in nomine Do¬ mini. — Ho nor, virtus et fortitudo Deo nostro. Dum a mensa Communionis recedis. Q;uuil concupivi, jam video; quod spe- ravi, jam teneo; quad desideravi, jam habeo; possideo eum, qui pote,st et possidet omnia. Vivo ego, jam non ego: vivit vero iti me Chri- stus. O me felicem! quatn potentem s us cepi Domiiium! quam dilectum iridaxi hospitem! quam fidelem acceptavi amicutn ! Omnipotens, qui est ante saecula, Filius Dei, Redemtor meus, judex meus, Deus requieseit in eorde meo. — (Juani svavis est Domine Spiritus tuu.s, qui, ut dulcediuem tuam in tilios demonstrares, pane svavissimo de caelo praestito esurientes reples bonis! Quid retribuam tibi pro omnibus, quae retribuisti mihi ? Vere, quos dilexisti, in finem dilexisti eos. Cum non essem, e nihilo eduxi- sti me; cum per peccatum inimicus tuus essem, in gratiam recepisti me; cum viverem abjectus in domo mea, de pulvere eddxisti me, et con- stituisti me cum principibus populi tui, ut co- mederem panem, et biberem vinum in mensa tua, in qua ineffabili prorsus amore čarnem tuam in cibum, et sanguinem tuum in potum 139 mihi dare dignatus es. Et ego te non reda- mem, o Jesu amantissime? Utinam eo er ga te flagrarem amore, quo flagrarunt devoti, qui de¬ bila praeparatione ae fructu hoc Sacramentum unquam r.eceperunt, quo flagrarunt omnes san- cti tui, quo flagravit mater tua, quo tu ipse in nos flagrasti! Utinam ita unus essem tecum, ut tu cum Patre unus es! Utinam adhaererem tibi, uti palmes adhaeret viti! Utinam neque vita, neque mors, neque instantia, neque futura, neque creatura ulla unquam me separarent a caritate tua ! Hoc volo, hoc desidero, hoc tota mente con- cupisco; ime et maxima cum fiducia spero. Me¬ nami enim benedictionum, quibus cumulasti eos, qui te a!iquando suscepere. Maria, mater tua, ubi te in suum accepit uterum, graliae doniš im- pleta est. Zachaeo publicano, eujus usus es hospitio, salus a te facta est. Imple igitur et me Domine Špiritu tuo, et benedic domui, quam ingressus es. Concede mihi Spiritus tui fervorem, amoris tui svavitatem, fraternae di- lectionis sineeritatem, in tentationibus lortitudi- nem, in adversis patientiam, in prosperis hu- militatem, in ore veritatem, in opere stabilitatem, ir» moribus gravitatem. Gratia tua mecum sit, mecum laboret, et mecum usque in finem per- severet. Da cor vigil, quod nulla a te abducat tentatio ; da nobile , quod nulla subjuget per- versio. Fac me hilarem sine dissolutione, agi- lem sine levitate, et veracem sine duplicitafe. Augc in me fidem, spem et caritatem, quae non resideat in lingua^ sed quae se prodat servando mandata tua. Largire mihi intellectum te cognoscentem, diligentiam te quaerentem, 140 sapientiam te invenientem, atquc gratiam tibi plaeentem. Sanctifica, conforta ac defende me. Sis dux meus in via, in dubio magister, sola- men in angustiis, salus in agone. — Custodi me, ne diligam mundum, nec ea, quae in mundo snnt, ne in peccandi consvetudinem ineidam, ob quam necesse foret in senectute, juventutis meae crimina deflere. Protege me contra inimicos meos, qui multa mala mihi ma- chinautur in his, quae ad animam vel corpus pertinent, quique me seducere, et quae impia sunt, študent doeere. Mitigasti tribas pueris tlainmas igilium: da et mihi, ut non me exurat flamma vitiorum. Da mihi castitatem, quae immunis sit ah orani violentia vel illicito con- sensu, et quam nec impura cogitatione, nec verbo obscoeno polluam. Fac, ut quotidie in virtute proficiam; ut tranquilla et pura con- scientia tibi serviam; ut parentibus et iis, quo- rum tutelae traditus sum, promto anirno obe- diam, atque voluntatem tuam faciam, ad quamcunque vivendi rationem me vocare dig- natus fueris. Perceptio corporis tui non sit mihi reatus ad poenam, sed intercessio salutaris ad veniam; sit scelerum meorum ablutio.; sit peccatomm meorum remissio; sit lragilitatis meae fortitudo; sit vitiorum meorum evacuatio, concupiscentiae ac libidinis exterminatio, tur— pium cogitationum etTugatio, ac bonorum sen- suum regeneratio; sit omnium virtutum augmen- tatio; sit motuum meorum perfecta quietatio; sit in te uno ac vero Deo firma adhaesio; sit contra rnundi pericula firmamentum; sit medi¬ cina vitae; sit memoria passionis tuae; sit 141 vi a tiču m peregrinationis ineae. Curet debilitatem inčam, foeditatem lavet, caecitatem illuminet, paupertatem ditet, vestiat nuditatem. Kuritem me condueat, errantein me reducat, reverten- tem me suscipiat, titubantem me teneat, ca- dentem me erigat, et perseverantem me in gloriam introducat. Det gratiam et illis, pro quibus orare teneor, omnibusque vivis, ut tibi placcant; largiatur denique vitam beatain de- functis. Scrutator cordium et renum! tu formasti me, et suscepisti me a nativitate mea. Quid- quid possum, quidquid possideo, quidquid sum, id totum largitus es mihi. Obtulisti te pro me in cruce, et in Eucharistia dedisti mihi corpus et sanguinem tuum. Eu scrvus tuus, Domine! Omnia inča tua sint! Totum me tibi devoveo; quidquid cogito, loquor, operor ac patior, te respiciat. Omnes facultates animae viresque eorporis tuo sint consecratae servitio. Habeto me in servum sempiternum. Salva animam meam, quani pretioso sanguine redemisti, ac toties boe amoris pabulo refecisti. Hora deni- que mortis voca me, dimitte me in pace, ac jube me venire ad te, ut te, quem nune speciebus velatum peregrinans video, facie ad faciem intuear in patria, et cum omnibus sanctis suis laudem te in saecula saecuiorum. Amen. Precibus /lis jungere poteris Canti- cum ZiachariaC: Denedictus Dominus Deus Israel. — Ceterum dies communionis sit tibi solemnis. Invigila tibi; cave ab omni, utut levi peccato, imo etiam a peccandi 142 periculo te aliena. Per diem saepius tam insignis gratiae Dei recordare; lege li¬ bram spiritualem, et, si per circumstan- tias licet, etiam post prandium Sanctis- simum in ecclesia adora. ABOMTI® Cum Jesus Christus in Sacramento Eucliaristiae praesens sit, liane praesentiam tanquam specialis ejus in te amoris et beneiicentiae pignus respicias, ac ad euin piis vivae fidei, spei, caritalis et ado- rationis actibus, velnti ad amieum, advocatum et in omni necessitatc adjutorem fidelissimum, frequen- ter recurras. Adores eum ea humilitate, qua magi, qua leprosus atque caecus procidcntes adoraverunt eum: adeas eum ea fiducia , qua mulier cbananaea ac tot in firmi ipsum adivere, qui propterea etiam votorum suorum coinpotes faoti ab ipso recessere. Exstimules te ad omnis virtutis exercitationem, ad ardentissimum inprimis erga Jesum Christum, et fratrnm ejus amorem; aliosque eodem amore in- ilammare pro viribus coneris. Hune in finem preci- bus, litaniis de venerahili Sacramento , atque etiam iis, quae iminediate sequuntur de S.S. Kumine et Corde .lesu, uti poteris. ^idoro te supplex, latens Deitas, quae sub his figuris vere latitas. Tibi se cor meum totum subjicit, quia te con- templans totum deficit. Vis us, gustus, tactus in te Mlitur; sed auditu solo tuto creditur. 143 Čredo, quidquid dixit Dei Filius: nil hoc veri- tatis verbo verius. In cruce latebat sola Deitas; at hic latet simul et Humanitas: Arabo tamen credens atque confitens, peto, quod petivit JLatro poenitens. Plagas, sicut Thomas, non intueor: Deum ta¬ men meum te confiteor. Fac me tibi semper magis credere; in te.spem habere, te diligere. O memoriale mortis Domini, panis vivus, vitam praestans homini, Praesta menti meae de te vivere, et te illi semper dulce sapere. O fons puritatis Jesu Domine, me immundum munda tuo sanguine, Cujus una stilla salvum lacere totum quit ab omni mnndum scelere. Jesu, quem velatum nune aspicio, oro fiat illud, quod tam sitio: Ut te revelata cernens faeie, visu sim beatus tuae gloriae. Amen. O Jesu, quam magnus es et laudabilis nimis I Norine tibi subjecta erit anima mea? Major es omni laude, nec laudare te sufficio; cernuus tamen Augustum hoc veneror Sacra- mentum. Propitius esto mihi peccatori, sicut pro- pitius fuisti Publicano. Peccavi, nec sum dig- nus oculos levare in caelum. Peccatorum primus oro supples, ut miserearis mei; doleo de pec- catis meis propter te sutnme dilectum. Accipe sacrificium spiritus contribulati, et dimitte me juštificatum in pace. 144 Quamvis te frequenter recipiam, confiteor tamen cum Centurione, quod non sim dignus, ut intres suh tectum meum; sed permittas sal- tem, quaeso, ut in hoc Sacraniento te adorans, defectus deflearn in Sanctissimi Eucharistiae Sacrainenti susceptione commissos. Felix, si te debita cordis puritate ac mentis devotione re¬ cipiam. Ecce, quein amas, infirmatur! Sana me, sicut sanasti caecum, leprosos et quotquot de- tinebantur infirmitate. Propter me enim homo factus es, redemisti me pretioso sanguine tuo; mei amore jugiter in hoc altari resides, meque sanctissimo corpore tuo toties reficis. O Jesu, qui venisti a I)eo magister, et viam Dei in veritate doces; doce me legem tuam, et fac, ut non auditor tantum sim verbi, sed et factor. Domine, salva me,- ne peream. Impera ventis et mari, ut fiat tranquillitas magna, atque ad aeternae felicitatis portum secure ve- niam. O salutaris Hostia, quae caeli pandis ostium; bella premunt hostilia, da robur, fer auxilium. O Jesu, recordare verbi tui: Petite et accipietis. l)a mihi saltem micas, quae cadunt de mensa tua; da cor humilitatem amans, et quidquid expedit ad gloriam tuam meamque salutem. O Pater aeterne! peccavi, mereor iram tuam; sed Sanguis Filii tui misericordiam ad te pro me clamat. Obtulit se in ara crucis, et nune se offcrt in hoc altari in remissionem pec- catorum: averte igitur indignationem tuam a me. 145 O Jesu, quando ex una parte recogito hauc nrirabjlium tuorura, quam fecisti, memo¬ rialu; ex altera vero stupendam ingratitudinem lot hominum, confundor, et fio mihimet ipsi gravis. Reple cor meum amaritudine, ut vero contritus dolore, possirn tibi aliquantum satis- facere. Quam tristis est anima mea, quod tat infideles praesentiam tuam rfealem in hoc Sa- cramento non credant; quod ab infldelibus in templis tuis noir visiteris ; quod treraendo Mis- sae Sacrificio a pluribus tam irreverenter assi- statur; quod filii ingrati hoc sacrum convivium, in quo ipse sumeris, in quo recolitur memoria passionis tuae, meriš impletur gratia, et futurae gloriae nobis pignus datur, tanquam cibum levissimum fastidiant, vel manducantes et bi- bentes indigne, judicium šibi manducent et bibant; quod ego praecipue prae celeris gra- vius peccaverim, quod ego nequani fuerim, quia tu fuisti bonus! De tua solum pietate confisus supplex oro: Parce mihi Domine,. parce populo tuo; ubi abundavit delictum, superabun- det et gratia: ne memineris iniquitatum no- strarum anliquarum, anticipent nos misericordiae tuae, quia pauperes facti sumus nimis. Parce mihi indignissimo servo tuo; non enim habeo fiduciam nisi in tua misericordia, auxiatur cor meum in recogitatione abominationum mearum. Propono firmiter cum tua gratia me emendare, fideque jmmobili, viva spe atque caritate fer- vida hoc magnum mysterium venerari ejusque devotionem ceteris frequenter insinuare, ut re- verentia hujus Sacramenti in dies crescat, do¬ neč te facie ad faciem videamus. 10 146 O Jesu! offero tibi cogitationes meas, eloquia ac opera mea, meque ipsum in hostiam vi.ventem in unione divinae illius intentionis, qua ipse in tenis te Patri obtulisti. Benedic mihi Domine, qui fecieti Caelum et terram, et veniant mihi cum benedictione tua omnia bo¬ na ! Amen. Laudetur jugiter juge Sacriflcium, sanc- tissimum Altaris Sacramentum! Quantum potes, tantum aude, quia. major omni laude, nec lau- dare sufficis, in aeternum licet laudaveris ! Sit laus plena, sit sonora, sit jucunda, sit decora mentis jubilatio. Omni die, omni hora, omni sine termino, vespere et mane et meridie, gaudeamus et exultemus , et demus gloriam ei. Ad agnitionem, adorationem et laudem ejus convertantnr universi fines terrae, et adorent in conspectu ejus universae Familiae Gentium, quoniam dignus est Agnus, qui occisus est, accipere virtutem et Divinitatem, et sapientiam et fortitudinem, et honorem et gloriam et be- nedictionem: et omnis ereatura, quae in caelo est, et super terram et sub terra, et quae sunt in mari, omnes, omnes coneinant: Sedenti in throno et Agno abscondito, immaculato Be- nedictio et honor et gloria et potestas in sae- cula saeculorum. Ilequiem non habentes die ac nocte acclamemus ei: Sanctus, Sanctus, San- ctns Dominus Deu.s Omnipotens, qui erat, et qui est, et qui venturus est, Alpha et Omega, primus et novissimus, primum universorum prin- cipium et ultimus F I N I S. 147 ? alve nobilissimum Corpus et pretiosis- sime Sanguis Domini mei Jesu Christi, sub hac panis specie vere praesens, te adoro tali cultu et devotione, qua novem Angelorum chori te vcnerantur et colunt. Coram te procido in špiritu humilitatis, credens et confitens, quod tu Dominus meus et Deus meus vere hic con- tinearis. Salve nobilissimum Corpus Salvatoris mei Jesu Christi, vera hostia in cruce immolata. Adoro te in unione istius adorationis, qua Hu- manitas tua adoravit Divinitatem: et cum afiectu totius Universitatis a go tibi gratias, quod pro salute nostra hic delitescere digneris. Salve pie Jesu, Verbum Patris, Splen- dor gloriae, Fons pieiatis, Salus mundi, sacra Hostia. Salve Jesu Christe, Splendor Patris, Princeps pacis, Janua coeli, Panis vivus, Vir- ginis partus, Vas Deitatis. Čredo firmissime, quod tu Deus meus hic praesens sis, meque ex hoc Sacramento intue- aris, atque intima cordis mei perspicias. Čredo, quod sub liac panis specie non soluin Caro et Saiiguis tuus, verum etiam Deitas et Humani- tas tua contineantur. Quod licet intelligere ne- queam, adeo tamen firmiter čredo, quod vitam et sanguinem meum pro ea veritate profundere paratus sim. 10 » 148 Coram te, o SS. Sacramentum, cum summa reverentia procido, et cum omnibus Angelis et Archangelis, cum Thronis et Do- minationibus, cum Cherubinis et Seraphinis, cumqile oumi militia coelestis exercitus, Hym- num gloriae tuae concino, dicens: Centies millies laudetur SS. Altaris Sacramentum. O intima medulla paterni cordis, gratias tibi ngo per mutuam gratitudinem colendae semper et adorandae Trinitatis, pro eo, quod hoc inaestimabile Sacramentum instituisti, per quod coeli et ten a reconciliantur, et immensis gratiarum doniš perpetuo replentur. Glorifico et magnifico sapientem et be- nignam omnipotentiam tuam, laudo et adoro omnipotentem et benignam sapientiam tuam: benedico et gratias ago omnipotenti et sapienti Benignitati tuae, Christe Jesu, quod praeva- Juisti, scivisti et dignatus es in salutis nostrae subsidium hoc praemagnificum Sacramentum instituere. O unica et vera fulucia animae meae, Christe Jesu, te laudo, te amo, te colo, te adoro atque humillime dcprecor, ut in hac hora te Deo Patri pro nimiis debitis meis offeras, sicut teipsum in cruce pro totius, mundi reatu obtulisti. O Christe Jesu, dulcis et unicus amor meus, oeulis piissimae misericordiae tuae re- spice me indignissimum humiliter coram te prostratum, atque peccatorum meorum veniam toto corde poscentem. O Flos nobilissime de radice Jesse per inefFabilem amorem praedulcissimi cordis tui 149 miserere mei, el recipe me ia gratiam tuam propter gloriam nominis tui. O Pater amantissime, offero tibi hunc dilectum Filidm luum in perpetuae laudis tuae holocaustum, et in propitiationis peccatorum no- strorum juge sacrificium. Respice quaeso in faciem Christi tui, et memento illius copiosissi- mae satisfactionis, quam tibi pro peccatis no- stris pendit in cruce, et miserere nostri. Amen. Commendato sui. CIommendo me tibi, d bone Jesu! intra mellifluum cor tuum, absconde me, nec per- milte me in aetcrnum separari a te. Sis mihi in vita solatium: in morte viaticum : in aeterni- tate praemium. Id rogo te pro me, omnibus amicis meis per lacrymas, sudorem et san- guinem tuum. Amen. Petitio benedictionis. Benedic mihi Domine Jesu, cum Patre et sancto Špiritu, uberemque largire gratiam amplectendi semper, et in omnibus, nune, et in hora mortis tuam sanctissimam voluntatem. 1 Amen. AfFectus ad Jesum in sanctissimo Altaris Sacramento. 0 Jesu, fons vitae, refrigera me, et ubertate tua in aeternum refice me. . O Jesu, agnus Dei ! quocunque ieris, da se- qui te. 150 O Jesu, pax mea et gaudium meum, visita et recrea me. O Jesu, sanctificator men,s, fac, in justitia et sanctitate serviam coram te. O Jesu, protector meus, sub umbra alarum tuarum protege me. O Jesu, fortitudo mea, cum defecerit virtus mea, ne derelinquas me. O Jesu, propugnaculum meum, sustenta et tuere me. O Jesu, adjutor meus et firmamentum meum, adjuva et erige me. O Jesu, perseverantia mea, in conspectu tuo iri aeternum confirma me. O Jesu, sponsor meus, vim patior, responde pro me. O Jesu, amor meus, transforma et sanctifica me. O Jesu, Deus cordis mei, quando effundam to- tum cor meum in te? O Jesu, judex meus, doneč pertranseat furor tuus, absconde, et tandem absolve me. O Jesu, gloria mea, in misericordia tua corona me, ut in aeternum perfruar te. Amen. Oratio ad Jesum. © Jesu amor meus! en effundo artimam meam in conspectu tuo. Špes mea Jesu! tui amoris igne ardere desidero. Quocirca te sup- pliciter exoro, dignare tui amoris ignem de coelo mittere, qui cor meum et viscere inflammet. Te deprecor per pretiosissimum sangui- nem tuum, o Jesu, ut abluas omnes iuiquitates 151 meas. Redemtor meus Christe Jesu! lotum me tibi trado. Uni me. tibi, nori me repellas; Špiritom sanctum tuum ne auferas a me, ne me perdat iniquitas mea, quem creavit bonitas tua. O mi Deus! cupio toto cordis afFeclu, ut omnes te agnoscant et colant, ut totus orbis tibi serviat, et te unum laudet nune et in ae- ternum. Amen. Amaritissime Domine Jesu Christe, obse- cro te per amorem illum perfectissimum, quo salutem nostram zelando, ubique fideliter aeque ac ferventer eam quaeris: da niiiii rectam, puram, simplicem, ac Deo plaeentem in sin- gulis intentionem, ut in quibuscunque agen- dis, et vivens, et moriens, nori aliud qua'eram aut intendam, quam pure gloriam et benepla- citum tuum. llaec da mihi, ut te ex toto corde meo diligam, et quaeram in tempore et aeternitate. Amen. Oratio contra carnis tentationes. lu scis, bone Jesu, quam aeri certa- mine carnis incendia me latigent, et quo continuo in periculo mea fragilitas versetur, agnoscis. Ne sinas, Domine Jesu, et tu, san- ctissima Virgo Maria, ut tam immani scelere me obstringam, ut propter vitem et moinenta- neain carnis delectationem vestram velim ami- citiam, et aeternam beatitudinem perdere. Ad- juva me, Christe Jesu, ut probe in omni meo certamine decertem, et per tuae gratiae rorem omnis in me carnis inflammalio extinguatur; 152 ut per tuam misericordiam corpus et animum meum castum et purum conservem; ut impuras carnis voluptates non solum fugiam, sed e( perhorrescam. Amen. Oratio pro populo christiano. Omnipotens sempiterne Deus! respice super universum populum christiauum, effuade super ipsum Spiritum gratiae salutaris, eumque a vitiis purga, virtutibus illustra, carnalia de- sideria ab eo repelle, mentes ad coelestia de- sideria erige, aerem ealubrem ac terrae ferti- litatem tribue, et pacem tuam sanctam nostris temporibus concede; a peste, farne, bello, incendiis, jurgiis, schismate, et omni hostili nequitia nos protege, omnesque a via veritatis aberrantes ad viam rectam reducere dignare. Bcclesiam tuam sanctam exalta, et adauge ovile unigeniti Filii tui Domini nostri Jesu Cbri- sti, qui tecum vivit et regnat in unitate Spi- ritus sancti Deus, per omnia saecuia saeeulo- rum. Amen. 153 UTANIIM ;^jijy^,yrie eleisoti. Christe eleison. Kyrie eleison. ^Christe audi nos. eChriste exaudi nos. ?^.|Pater de caelis Deus, miserere nobis. ^fo^Fili Redemtor mundi Deus, miserere T ' nobis. Spiritus Sancte Deus, miserere nobis. Sahcta Trinitas, unus Deus, Panis vivus. de caelo descendens, Deus absconditus et Salvator, Frumentum Electorum, Vinum germinans Virgines, Panis pinguis et deliciae Regum, Juge Sacrificium, Oblatio munda, Agnus abs (j o e macula, Mensa purissima, Angelorum esca , Manna absconditum, Memoria mirabilium Dei, Panis supersubstantialis, Verbum, Caro factum, habitans in nobis, J miserere nobis. 154 Calix benedictionis, 1 Mysterium fidei, Praecelsum et Venerabile Saeramentum , Sacrificium omnium sanctissimum, Vere propitiatorium pro vivis et defunctis, Caeleste antidotum, quo a peccatis prae- servamur, Stupendum super omnia miraculum, Sacratissima Dominicae Passiouis comme- moratio, Donum transscendens omnem plenitudinem, Memoriale praecipuum divini arnoris, Divinae affluentia largitatis, Sacrosanctum et augustissimum mysterium, 1’harmacum immortalitatis, Tremendum ac vivificum Sacramentum, Panis omnipotentia Verbi Caro factus, liicruentum Sacrificium, Cibus et Conviva, Dulcissimum convivium, cui 'assistunt An¬ geli ministrantes, Sacramentum pietatis, Vinculum caritatis, Offerens et Oblati«, Spiritualis dulcedo, in proprio fonte de gustata, Refectio animarum sanctarum, Viaticum in Domino morientium, Pignus futurae gloriae, Propitius esto, parce nobis Domine. Propitius esto, exaudi nos Domine. Ab indigna Corporis et Sanguinis tui suscep- tione, libera nos Domine. miserere nobis. 155 A concupiscentia carnis, A superbia vitae, Ab omni peccandi occasione, Per desiderium illud, quo hoc Pascha cum discipulis manducare desiderasti, Per summam humilitatem, qua discipulorum pedes lavasti, Per ardentissimam caritatem, qua hoc di- vinum Sacramentum instituisti, Per Sanguinein tuum pretiosum, quem no- bis in aitari reliquisti, Per quinque vulnera hujus tui Corporis sacratissimi, quae pro nobis suscepisti, Peccatores, te rog-amus, audi nos. Ut nobis fidem, reverentiam et devotionem hujus admirabilis Sacramenti augere et conservare digneris, Ut ad frequentem Eucharistiae usum per veram peccatorum confessionem nos per- ducere digneris, Ut nos ab omni haeresi, perfidia ac cordis caecitate liberare digneris, Ut in bora mortis nostrae hoc caelesti via- tico nos confortare et munire digneris, Ut ad eoenam vitae aeternae nos perdu- cere digneris, Pili Dei, j Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, parce no¬ bis Domine. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos Domine. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis. libera nos Domine. te rogamus, audi nos. 156 *■ Christe audi nos. Christe exaudi nos. Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison. Pater noster, etc. !(r. Memoriam fecit mirabilium suorum mi- sericors et miserator Dominus. I]b. Escam dedit timentibus se. !v. Panem de eaelo praestitisti eis Domine. tp. Omne delectamentum in .se liabentem. Ex altari tuo Domine, Christum su- mimus. Ijk. In quem cor et caro nostra exultant. iv. Domine, exaudi orationem meam. Ib. Et clamor meus ad te veniat. Oremus. Deus, qui nobis sub Sacra- mcnto mirabili Passionis tuae memoriam reli- quisti: tribue, quaesumus, ita nos Corporis et Sanguinis tui sacra mysteria venerari, ut redemtionis tuae fructum in nobis jugiler sen- tiamus. Domine Jesu Christe , Fili Dei vivi , qui ex voluntate Patris, cooperante Špiritu Sancto, per mortem tuam mundum vivificasti: iibera nos per tremendum Corporis et Sanguinis tui Sacramentum ab omnibus iniquitatibus nostris et universis malis, et fac nos tuis semper inhaerere mandatis , nec a te unquam separari permittas. Deus , qui rros, imaginem tuam, Sacra- mentis renovas et pracceptis: perfiee gressus nostros in semitis tuis, et caritatis tuae do- num, quod fecisti a nobis sperari, per tuam clementiam efficaciter facias apprehendi. 157 Deu,s, qui diligentibus te bona invisibilia praeparasti, infunde cordibus nostris tui avnoris affectum, ut te in omnibus et super omnia di- ligentes,' promissiones tuas, quae omne deside- rium superant, consequamur. Per Dominum nostrum Jesum Christum Filium tuum, qui tecuni vivit et regriat in unitate Spiritus Sandi Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen. In testo ejustleim Vide pag. 126. I.ect. ,\\ Orat. de Indulgentia. ^Ticli.s šibi cognomina sumant tjranni gentibus: tu Christe, quanto d igri i us ab his capis, quos liberas! Aon aiterum mortaiibus aegris, quod in- vocent, datum, resurgerent quo mortui, perenne per quod viverent. Tanti quod illi constitit, toto quod emtum sanguiue, nostrone rursum crimine, insana gens, delebimus ? Sacro pati pro nomine summi sit instar muneris, amara non mors amplius, fit mors per hoc amabilis. Tu qui vocari sustines, Jesu, salus mor- talium: audi vocantes nos, tuo qui gloriamur Nomine. Salvavit eos propter nomen suum. Ijfc. Ut notam 1'aeeret potentiam suam. Oremus. Deus, qui unigenitum Filium tuum constituisti humani generis Salvatorem, 158 et Jesum vocari jussisti: concede propitius, ut qui ejus sanctum nomen veneramur in terris, ejus quoque aspectu perfruamur in caelis. Per eundera Dominum etc. «yiie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Jesu, audi nos. Jesu, exaudi nos. Pater de caelis, Deus, Fili, Redemtor mundi, Deus, Spiritus sancte, Deus, Sancta Trinitas , unus Deus, Jesu, Fili Dei vivi, Jesu, Splendor Patris, Jesu, candor lucis aeternae, Jesu, Rex gloriae, Jesu, Sol justitiae, Jesu, Fili Mariae Virgin is, Jesu, admirabilis, Jesu, Deus fortis , Jesu, Pater futuri saeculi, Jesu, magni consilii Angele, Jesu, potentissime, Jesu, patientissiine, Jesu, obedientissime, Jesu, miliš et humilis corde, Jesu, amator castitatis , Jesu, amator noster, Jesu, Deus pacis , miserere nobis. 159 Jesu, auctor vitae, Jesu, exemplar virtatum, Jesu, zelator animarum , Jesu, Deus noster, Jesu, refugium nostrum, Jesu, Pater pauperura, Jesu, thesaure fidelium , Jesu, bone Pastor, Jesu, lux vera, Jesu, sapientia aeterna, Jesu, bonitas infmita, Jesu, via , veritas , et vita nostra, Jesu, gaudium Angelorum, Jesu, Magister Apostolorum, Jesu, Doctor Bvangelistarum, Jesu, fortitudo Martyrum, Jesu, lumen Confessorum, Jesu, puritas Virgin ura, Jesu, corona Sanetorum oraniuin, Propitius esto , parce nobis Jesu. Propitius esto , exaudi nos Jesu. Ab orani peccato, Ab ira tua, Ab insidiis diaboli, A špiritu fornicationis, A morte perpetua, A neglectu inspirationum tuarum, Per mysterium sanctae incarnationis tuae, Per nativitatem tuam, Per labores tuos, Per agoniam et passionem tuam, Per crucem et derelictionem tuam, Per languores tuos, Per raortem et sepulturam tuam, raiserere nobis. libera nos Jesu. 160 Per resurrectionem tuam, Per aecensionem tuain, Per gaudia tua, Per gloriani tuam, Agnus Dei, qui tollis peccata miliidi, parce nobis Jesu. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos Jesu. Agnus-Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis Jesu. Jesu, audi nos. Jesu exaudi nos. fr. Confitebimur tibi Deus, IV’. et invoca- biiuus namen tuum. Oremus. Deus qui unigenitum etc. ut supra pag. 157. Deus, qui gloriosissimum nomen Jesu Christi Filii lui Domini nostri, fecisti fidelibus tuis sunimo suavitatis affectu amabile, et ma- lignis spiritibus tremendum atque terribile: cori- cede propitius ; ut omnes, qui hoc nomen Jesu devote venerantur in tenis, sanctae consolatio- nis dulcedinem in praesenti percipiant, et in futuro gaudium exultationis et interminabilis beatitudinis obtiueant in coelis. Per eundem Dominum no,struni. Oratio ad nomen Jesu. @ bone Jesu, d piissime Jesu, 6 dul- cissime Jesu, 6 Jesu Fili Dei et Mariae Vir- ginis, plene misericordia et pietate; d dulcis Jesu secundum magnarn misericordiam tuam, mi¬ serere mei. O clementissime Jesu, per pretiosum 161 illum sanguinem, quem pr« peccatoribus eflfu- disti, deprecor te, ut abluas omnes iniquitates meas, et in me miserum et indignum, humiliter veniam petentem, et hoc sanctum Nomen Jesu invocantem respicias. O Nomen Jesu, Nomen delectabiie! Nomen Jesu, Nomen amabile! Oni d est enim Jesus nisi Salvator? ergo Jesu, propter Nomen sanctum tuum esto mihi Jesus, et salva me. Ne permittas me damnari, quem pretioso sanguine tuo redemisti. O bone Jesu, ne perdat me iniquitas mea, quem fecit omni- potens bonitas tua. O benignissime Jesu, mi- serere mei, dum tempus est mišerendi, ne damnes me, dum tempus est judicandi. O piissime Jesu, si me damnare velit tua severa justitia, appelio et confugio ad tuam piissimam misericordiam. O amantissime Jesu , 6 deside- ratissime Jesu, o mitissime Jesu, 6 Jesu, Je¬ su, Jesu suscipe me in numerum Electorum tuorum. O Jesu salus in te credentium, d Jesu fiducia ad te confugientium, o Jesu dulcedo te amautium; Tac, ut diligam te, tibique lideliter adhaeream, et post liane miseriam feliciter ad te perveniam, Amen. Salutatio SS. cordis Jesu. Halve Cor Jesu dulcissimum, suavisonum SS. Trinilatis organum. Salve cor Jesu melli- Huum, omnis bonitatis et gratiae vivum proflu- vium. Salve cor Jesu amantissimum, omnium divitiarum Dei nobilissimum triclinium. Millies et millies benedico et saluto te in divina boni- il 162 late, qua es fons et origo, ex qua ornnis bo- nitas et misericordia scaturit. O iiobile ct pre- tiosum cor Jesu Christi, per mutuarn gratitudi- nem coleudae Trinitatis saluto et adoro te in abundantia omniurn gratiarum, quae effluxerunt, et sine line effluent in omnes sanctas et de- votas animas, quas toties irrigasti et inebriasti torrente divinae voluptatis tuae. O Cor Jesu, cor dulce. O cor Jesu, cor suave. O cor Jesu, cor amabile. O cor ma- nans dulcedine, redundans pietate, supereffluens charitate. In tuam intimam medullam immergo meum spiriium, et in prolundo tuae misericor- diae sepelio totum pondus iniquitatis et negli- gentiae meae. Tibi odero omnes meos labores et sudores; tibi dedico omnes meas angustias et miserias: tibi commendo vitam et finem vitae meae. O cor, thymlama dulcissimum, incensum suavissimum; sacrificium dignissimum: offer te- metipsum super reconciliationiš humanae altare aureum, in supplementum-• omniurn meorum, quos vixi, dierum, in quibus Deo nori detuii fructum. Benedico te cor Jesu nobilissimum in illo amore, quo a Špiritu sancto ex castissimo Ma¬ rine Virginis sanguine es creatum. Giorifico te cor Jesu dulcissimum in illo amore, quo a SS. Trinitate omnibus coelestibus borris es decora- tum. Magnilico te cor Jesu mitissimum in illo amore, quo semper erga genus humanum ar- sisti. Veneror te cor Jesu benignissimum in illo amore, quo in Cruce moriens disrupturn fuisti. Collaudo te cor Jesu fidissimum in illo 163 amore, quo laneea transverberari sanguinemque et aquam distillare voiuisti. Te igitur, d superdignissima Trinitas, per illud superbenedictum cor laudo glorifico et benedico, quod potueris, sciveris atque volueris huic nobilissimo cordi tam multiplicia dona, gratiarumque abundantiam conferre: et summo, quo possum, afFectu et reverentia offero tuae supremae Majestati idipsum cor dulcissimum ac unice dignissimum in ea dignitate, qua plenum est divina gratitudine, ac omnimodae beatitudi- nis perfectione superexcellens in perpetuum: orans, ut per illud ipsum supplere, ac perfecte restaurare digneris, quidquid mali commisi, et in omni bono neglexi. Amen. ^nter Sanctos omries primum 1'acile locum occupat beatissima Virgo Maria. Huic Pater caelestis Archangelum misit; hanc Gabriel, Eiisabeth ac Simeon honorarunt; bane Christus ipse honoravit, hac enim intercedente primum patravit miraculum , eamque morieus, discipulo, quem diligebat, commendavit. Maria mater est Domini nostri Jesu Christi, quem de Špiritu Sancto concepit. Quid nobilius Dei matre, quid splendidius ea, quam Splendor elegit? quid castius ea, quae Virgo in aevum permansit? Est insuper mater nostra, 11 * 164 advocata nostra , regina caeli, refugium pecca- torum et auxilium Christianorum. llefulget in ea species castitatis ac forma virtutis; vita ejus omnium est disciplina. Ejus vivendi ratio, quid corrigere, quid effugere, quidquc tenere debeas, ostendit. Virgo crat non solu m cor- pore, sed etiam mente; corde humilis, verbis gravis, animo prudens, loquendi parcior, le¬ gendi studiosior, intenta operi, verecunda ser- nione, arbitrum mentis solita non hominem, sed Deum quaerere. Nihil torvum in oculis, nihil in verbis procax, nihil in ac(U inverecundum. Cole itaque illam. Sic imitaberis Augustinum, Ambrosium, .Joannem Damasceuum, Anselmum, Bernardum, Bonaventuram aliosque plurimos, tum scientia , tum sanctitate conspicuos viros, qui singularen! ei cultum detulere. Placet pa¬ tri, qui diligit iiliam; placet filio, qui diligit matrem; placet sponso, qui diligit sponsam. Quare ora in honorcm beatae Maria e Virginia; celebra festa ejus, saltem majora, perceptione Sacramentorum 1’ocnitentiae ct Eucharistiae; praecipue vero nunquam des oblivioni verba illa matris Jesu: Quaecunque dixerit vobis (Chri.slux ), facite. — Imitare denique purita- tem, humilitatem, modestiam, caritatem, resig- nationem in divinam voluntatem, ccterasque virtutes ejus, ut sperare tibi liccat, eam se tibi monstraturam matrem nune et in hora exitus tui. 165 Specialis formula eligendi B. V. in singularem Patronam. (Quotidie renovanda.) Sanda Maria, Mater Dei et Virgo, ego indignissimus famulus tuus te hodie in Domi¬ nam, Patronam et Advocatam eligo, firmiterque statuo ac propono, me nuuquam te derelictu- rum, nec contra te aliquid unquam dicturum, ant facturum, neque permissurum , ut a meis sensibus aliquid contra tuum honorem unquam agatur: ad haec profiteor, tuam sanctam Con- ceptionem esse Immaculatam et a labe origi- nalis peccati prorsus immunem, ob cujus de- fensionem omnia tormenta omniaque martyria libentissime subirem: Obseero te igitur, suscipe me in servum perpetuum, adsis mihi in actio- nibus omnibus meis, nec me deseras in bora mortis meae. Amen. H.E.BDD IVI a S N! a R \ A. N JU Mie llominica. O' Sanda Maria, benigna coeii Regina, "Filia Dei Patris, Mater Dei Filii, Sponsa Spi- ritus sancti, a Patre electa, a Filio praeservata, a Špiritu sando dilecta, et omni gratia repleta. Per te et propter te benedicat mihi Deus Pa¬ ter, qui me creavit, benedicat Deus Filius, qui 166 suo pretiosissimo sanguine me redemit, benedi- cat mihi Deus Spiritus sanctus, qui me in baptismo sanctifieavit, totaque sanctissima Tri- nitas tua intercessione suscipiat animam meam in hora mortis. O Sancta Maria, Regina clementiae, sub tuuin praesidium ac defensionis clypeum con- fugio, sub tegmine alarum tuarum maternaeque protectionis vivere et mori volo. O Sancta Maria, Mater pulchrae dilec— tionis, in hora mortis sis mea defensio et fir- mum auxilium, ut confundantur, qui quaerunt animam meam ad perdendum illam. O Sancta Maria, dulcissima Virgo, nune benedic mihi secundum magnam misericordiam tuam, et in doloribus mortis conforta, et con- solare me secundum oranem benignitatem tuam. O Sancta Maria, potens Advocata, con- cede mihi vivere in tua materna benedictione, ut sub tua virginea custodia feliciter raoriar. O Sancta Maria, vita et dulcedo mea, effunde super -me spiritum gratiae tuae, suscipe me in tui amoris silnim, et in mortis articulo benedicat mihi anima tua. O Sancta Maria, coelestis gloriae Regi¬ na, in superabundans et inexhaustum mare tuarum gratiarum me deraergo, inter brachia congenitae tihi pietatis me projicio, in cor- de tuo habitare tirmiter eligo, ibique feliciter mori opto. . O Sancta Maria, Jesu et Maria sit ultima vox mea, ultima invoeatio: mane mecum, 6 Maria, quando advesperascet ad mortem, et inclinabitur dies vitae meae. 167 O Sanda Maria, Dei Genitrn Virgo, in hora mortis meae lac me audire vocem tuam in voce exultationis et salutis, ostende mihi fa- ciem tuam; vox enim tua suavis, et facies tua decora. O Sancta Maria, in liora mortis mcae Deo Patri me commenda, l)eo Filio me recon- cilia, Deo Spiritui sancto me repraesenta, ut possim dicere: Benedicta sit sancta et individua Trinitas, quia fecit mecum misericordiam suam. Amen. Itie Lunae. 0 Sancta Maria, Virgo virginum, Mater Dei et omnium, qui sunt in purgatorio, quae animas iilas tua praesentia saepissime consola- ris, intercessione liberas, et divina iargiente gratia ex igne afflictionis, et aqua tribulationis ad aeternum ducis refrigerium: impetra mihi apud Filium tuum dilectum cor liumile et cou- tritum, intercede pro me, ut conscientia bona et pura finiam vilam rneam. O Sancta Maria, Mater divinae gratiae, utinam inveniam per te apud Deum misericor¬ diam, et remissionem omnium meorum peccato- rum in hora mortis meae. O Sancta Maria, omnium virtutum Mater, ora pro me, ut in gratia Dei semper vivens, feliciter tandem moriar. O Sancta Maria, castissima Mater, unica post Deum mea fiducia, in qua confido, ne de- relinquas me Domina salutis meae, ne irrideant me inimici mei, cuin angustiatus fuerit spiri- tus meus. 168 O Sancta Maria, Mater inviolata, nune et in hora mortis sis spes mea, cum defecerint (lies mei et anni mei in gemitibus, quando de- reliquit me virtus mea, et lumen oculorum meorum non erit mecum, tune exurge in ad- jutorium mihi. O Sancta Maria, Mater intemerata, tuae gratiae pleniludo suppleat omnes defectus vitae meae, responde pro me, quando adhaerebit lin- gua mea faucibus meis, et in pulverem mortis deducentur ossa mea. O Sancta Maria, Mater amabilis, roga Filium tuum, ut cum ipsi placuerit, educat de custodia animam meam ad confitendum nomini saneto suo, et in abundantia charitatis erga Deum et proximum ita ingrediar sepulehrum, sicut infertur acervus tritici in tempore suo. O Sancta Maria, Mater admirabilis, di- rige gressus vitae meae in beneplacito dilecti Filii tui, ut merear bonis operibus ita abundare, ut, cum in hora mortis defecero, recipiat me in aeterna tabernacula. O Sancta Maria, Mater Creatoris, dig- nare tua intercessione sic animam meam divi- nae voluntati conformare, ut ad ultimum usque spiritum semper dicam: si vis, ut transeat anima mea, fiat voluntas tua. O Sancta Maria, Mater Salvatoris, in hora mortis meae dic, quod mater mea sis, ut bene sit mihi, et vivat anima mea propter te. Et si contigerit, ut mittar in carcerem illum ardoris, doneč solvero universum debitum, des- cendat mecum misericordia tua, quae in flam- mis me refrigeret, in tormentis soletur, ut 169 possim dicere: secundum multitudinem dolorum meorum in corde ineo consolationes tuae laeti- ficant animam mearn. Eja Mater, tune ad ad- juvandum me festina, non dimittas Filium tuum, doneč benedixerit mihi, et ideo universum de- bitum remittat mihi, quoniam rogasti illum. Amen. »ie Hartis. © Sancta Maria, Regina Angelorum, quae sola digna fuisti, praesalutata ab Angelo eum concipere, cui omnes Angeli famulantur, cujus mandate Angeli custodiunt nos in omni¬ bus viis nostris, solliciti semper de communi nostra salute , ne unquam offendamus ad lapi- dem pedem nostrum, doneč introducant nos in locum, quem praeparavit nobis iJominus. Jube ergo, ut Angelus meus curam mei habeat, sollicite custodiat hic commorantem et hinc abeuntem, neque permittat famulum tuum inqui- nari, repraesentetque animam meam in lucern sanctam, quam Deus olini Abrahae promisit, et semini ejus. O Sancta Maria, dignissima Virgo, anima mea te desiderat, ad te anhelat, tuam custo- diam optat nune et in hora mortis meae, ut te sine fine laudet, et sine fine amet. O Sancta Maria, Virgo praedicanda , tua pietas misereatur mei, et benedicat mihi, illu- minet vultum suum super me, eum angustiae mihi undique fuerint, ne aspectu formidabili me terreat inimicus meus. 170 O Sanda Maria, potentissima Virgo, ora, quaeso, Deum meum, ut a me tollat, quidquid in me ipsi displicet: adjuva me certantem con- tra omnes hostiles uequitias in a gone finis mei. O Sancta Maria, benignissima Virgo, meum solamen et rei'ugium in omnibus neces- sitatibus meis, in bora mortis ineae sis virtus et fortitudo mea a facie inimici. O Sancta Maria, Virgo fidelis, quae nul- Ium respuis, sed omnes aspicis oculis clemen- tiae tuae, in manus tuas commendo spiritum meum, quem redemit Filius tuus, qui est be- nedictus in saecula. O Sancta Maria, speculum justitiae, ora, ut Filius tuus justus Judex, ultimum donum faciat remissionis ante diem rationis: inter oves locum praestet, et ab hoedis me sequestret; confutatis maledictis vocet me cum benedietis. O Sancta Maria, sedes Sapientiae, quae semper in ore habuisti sermonem recte sonau- tem, intereede pro me, ut, cum animae meae migrandum erit ex boe muudo, Deus ponat inimicos meos scabcllum pedum tuorum. O Sancta Maria, causa nostrae laetitiae, laetifica animam meam in hora mortis meae, et dic: bodic mecum eris in paradiso, hodie in domum Domini ibimus, laetabimur in ea, gau- dium nostrum nemo tollet a nobis. O Sancta Maria, Vas spirituale, effice me tua intercessione vas electionis, ut cor meum jugiter portet nomen Jesu Filii tui, ne fiam in hora mortis meae vas contumeliae, vas irae et indignationis. Amen. 171 M ie Mercurli, © Sancta Maria, grada plena, Dominus tecnrn, qui fuit prius tecum sanctificatione, quatn corpore. Benedicta sit liora incarnationis Filii Dei, benedictus et sanctificatus dies, qui illuxit nobis, quando ambulaverunt gentes in Iuraine suo. Benedicti aimi pueri Jesu, et be¬ nedicta momenta illa, quibus proficiebat grada, špiritu et sapientia apud Deum et homines. Be¬ nedicta infantia ejus, qua subditus erat tibi et Joseph, . obediendo homini propter homiuis ino- bedientiam erga Deum. Ora pro me Filium tuum, ut in bora mortis meae non sit mihi severus judex, sed amabilis infans, qui cum non sit dedignatus in praesepio inter jumenta decumbere, ne me respuat, qui ut jumentum factus sum apud illum. O Sancta Mai'ia, vas honorabile, utinam per gratiam tuam fiam vas in honorem et lau- dem Dei. O Sancta Maria, Vas insigne devotionis, ora, ut in odorem nominis Jesu curram, et ad hujus fragrantiam mihi occurant Angelici Spiri- tus, qui diligunt te. O Sancta Maria, Kosa mystica, quaeso te, in ultima hora mortis meae converte iu rosas sentes veprium conscientiae meae : vul- n erat a sit tamen spinis doloris et contridonis {^te pungente) anima mea, ut illuc deveniat, ubi rosa non pungit, et dilectus tuus pascitur inter lilia: quamdiu durat dies felicis aeternitatis. O Sancta Maria, Tunis Davidica,. in con- turbatione et pavore mortis sis mihi turris for- 172 titudinis a facie inimici: sis mihi murus, ut pacem reperiam, et requiescam in die tribu- lationis. O Sancta Maria, Turris eburnea, rosa in conceptione candida et immaculata, sis refu- gium meum, absterge moerores animae rneae, cuni in feile amaritudinis erit spiritus meus. O Sancta Maria, Domus aurea, elegi abjectus esse in domo tua, rnagis quain liabi- tare in tabernaculis peccatorum, fac me sicut unum ex mercenariis tui.s, ut in me abundent panes gratiae tuae, quibus in fine vitae rneae merear frui illo pane Angelico, in cujus forti- tudine ambulem usque ad montem Dei. O Sancta Maria, Foederis Arca, ora pro me, ut in bora mortis rneae Angelus meus cum clamore valido dicat Kilio tuo: exurge in adju- torium mihi, tu et arca sanctificationis tuae, ut arceantur omnes, qui cogitant mala, duc in requiem tuam bane animam, cujus curam me habere voluisti. O Sancta Maria, Stella matutina, quae nunquam scivisti occasum culpae, in bora illa extrema illumina me claritate vultus tui, et defixis in me illis tuis misericordiae oculis re- pelle a me principem tenebrarum. O Sancta Maria, Salus infirmorum. Mi- serere mei Filia David, cum anima mea male a daemone vexabitur, et famulus tuus jacebit in leeto, et male a doloribus torquebitur, fac, d clementissima Mater, ut Filius tuus mihi di¬ cat: Salus tua ego suni. Amen. 173 fi&ie Jovis. © Sancta Maria, terca benedicta, ex qua ortum est frumentum Electorum, et vinum g-er- minans Virgines: vera mensa propositionis illius panis, qui de coelo descendit, habens in se oinne delectamentum suavitatis. Effice tua in- tercessione, ut salutari hoc reficiar cibo, cuni defecerit virtus raea, ut in illius fortitudine ambulem, ubi Beati non amplius esuriunt, nec eadit super ilios miseriae aestus. O Sancta Maria, Relugium peccatorum, ad te eonfugio, ne obliviscaris mei, cum posi- tus fuero in extremo conflictu , tune super cor- pus meum et meam animarn tuae potentiae ostendc virtutem, ut ope misericordiae tuae adjutus, deletis omnibus iniquitatibus trie is, non delear de libro viventium. O Sancta Maria, Consolatrix afflietorum, consolantem me quaesivi in hora mortis meae et non inveni, qui me conciliet Filio tuo, nisi te, piissima Mater, nam Filius tuus nihil ne- gans te honorat. Cum igitur anima mea coe- perit pavere et taedere, et moesta esse, quoniam circumdant eam dolores mortis, ad consolatio- nem meam ostende mihi fructum ventris tui. O Sancta Maria, Auxilium Christianorum, in hora mortis meae impetra mihi, ut verus Cliristianus in iide Catholica Apostolica Ro¬ mana moriar, ut miles Christi fortiter pugnem contra adversarios meos, et tune exurge in adjutorium mihi, quia venit tempus et hora mea, ut transeam de hoc mundo. O Sancta Maria, Angelorum Regina, in 174 hora mortis meae succurrant mihi Angeli Dei, suscipientes animam meam, praesentantes eam in conspectu Altissimi. Praečedat me signifer sanctus Michael, et ad tribunal justi Judicis e.vpectet me misericordia tua, quae me defen- dat, placabilemque reddat dulcissimum Jesum meum, ut non peream in tremendo judicio. O Sancta Maria, Patriarcharum Regina, fructus benedicius Joachim et Annae, benedic- tus fructus ventris tui dulcis Jesus. Ora pro me, ut promissum Abrahae regnum mihi adve- uiat in hora mortis meae. O Sancta Maria, Apostolorum Regina, sicut dilectus Filius tuus te commendavit disci- pulo dilecto dicens: Fili, ecce Mater tua, sic commenda in hora mortis meae animam meam Filio tuo dicens: Ecce Fili anima. tua, quam tuo pretioso sanguine redemisti. O Sancta Maria, Regina Martyrum, ex- cita in me perenne desiderium fundendi san- guinem meum propter amorem et fidem Filii tui, ut in hora mortis meae patientia Martyrum munitus, si eonsistant contra me castra, non pertimescam: tune, rogo, doce manus meas ad praelium et digitos meos ad bellum. O Sancta Maria, Regina Confessorum, impetra mihi donum perseverantiae, ne mittens mamim ad aratrum retrospiciam, et non sim aptus regno Dei. Ergo in hora mortis meae impetra mihi, ut ad promissa Filii tui in- cessanter currens, merear accipere bravium gloriae. O Sancta Maria, Regina Virginum, qua- lem nec plimam similem vidit natura, nec ha- 175 buit sequentem, ora Deum meum, ut lachrymae meae sint mihi panes die ac nocte, ne Filius tuus mihi januam coeli claudens dicat, nescio te, sed potius, intra in gaudium Domini tui. Amen. Mie Veneris. 0 Sancta Maria, plus quam Martyr, per illum dolorem, quem sustinuisti, quando gla- dius crucis pertransivit animam tuam, cum pro me peccatore vidisti innocentem Filium tuum morientem, qui prius te Joaniii, animam vero suatn in manus Patris commendavit. Quaeso, commendo me in manus Filii tui, ut me ab- scondat inter vulnera sua, sicque anima mea illius sanguine dealbata, et inter vulnera ipsius tuta audiat: hodie mecum eris in Paradiso. O Sancta Maria, Regina Sanctorum om- nium, intercede pro me, ut in plenitudine per- feetioriis status mei, in quo positus sum, vivam et moriar, ora, ut in bora mortis meae in plenitudine Sanctorum sit detentio mea. O Sancta Maria , Regina gloriae, de qua gloriosa dieta sunt, et gloriae tuae non est finis, respice me inglorium peccatorem, ne sine dolore tui offensi Filii moriens amittam gloriam sempiternam. O Sancta Maria, sub tuum confugio prae- sidium, indignas deprecationes meas ne despi- cias, sed a periculis cunetis ne cuncteris me liberare in bora mortis meae. O Sancta Maria, Mater salutis nostrae, cum anima mea et cor meum in bora mortis 176 clamaverint, salva nos, perirnus; surgat Filius tuus crucifixus, et imperet mari afflictionum, ventis tentatiouum, ut fiat tranquillitas magna, qua deducar in portum felicitatis aeternae. O Sancta Maria, gratia plena et super- effluens, serio sit tibi commendata causa salutis meae, miseramque animam meara de corpore exeuntem sic Filio tuo exhibe, ut placeat in conspectu Principis gloriae. O Sancta Maria, misericordiae Mater, Regina clementiae, descendat in animam meam tua virginea miseratio, ut dulcescant amaritu- dines cordis mei, cum timuero in die mortis, sciens, quia iniquitates meae supergressae sunt caput meum. O Sancta Maria, mea apud Deum raa- xima patrona, illos tuos miserieordes oculos ad me converte, et cor tuum misericordiae plenum in fine dierum meorum ne longe 1'aeias a me. O Sancta. Maria, ad te clamo, ad te suspiro, te desidero, te totis medullis cordium concupisco, anima mea te desiderat in nocte mortis meae, ut te ductrice inveniat dilectum suum in meridie gloriae, cum ipso moretur, quamdiu durabit dies aeternitatis beatae. O Sancta Maria, tibi dicit cor meum, et ioquitur in excessu dilectionis tuae, sileat miscricordiam (uam, qui te in necessitatibus invocatam non invenerit advocatam, considera, quod tibi derelicta est paupercula anima mea, ut sis illi adjutrix in illo momento, a quo pen- det aeternitas , ne Filii tui, (qui me quaesivit lassus, redemit Crucem passus) tantus labor pro me sit cassus. 177 Bic Sabbati. @ Sancta Maria, vera lux, quae sepa- rata fuisti a tenebris, vera septima dies, quae coepisti a mane originali s justitiae, et nunrjuam iuisti terminala vespere alicujus peccati. Ora dilectum Filium, ut, cum defecerint dies mei, recipiat me in aeterna tabettiacula. O Sancta Maria, Mater Dei, sicut ex ulnis Simeonis in templo Filium tuuin praesen- taturn iterum reeepisti, ita me tua intercessione in hora mortis meae recipiat Filius tuus, qui saeratissima sna Cruce me redemit. O Sancta Maria, sicut mater eonsolatur Filium šuum, ita fer mihi opem super lectum doloris mei, et licet non sim dignus, ut intret suh tectum cordis mei Filius tuus, roga tamen eum, ut descendat cum gratia, et sanet ani- mam meam. O Sancta Maria, dulcissima Virgo, quem- admodum in hora mortis tuae anhna tua li- (juefacta fuit, cum ad cor tuum dilectus locutus est dicens: Veni, dilecta mea, Columba mea, intra in gaudium Filii tui; sic ora, ut Jesus Christus, Redemptor meus, in agone meo non me deserat, ita ut pro aeterna gloria fortiter dimicans, audirc rnerear: Veni, coronaberis. O Sancta Maria, benigna coeli Regina, sicut Filius tuus in Cruce pendens Dominam servo, Matrem discipulo commendavit, dicens: Mulier, ecce Filius tuus, et ex illa hora te Jo- annes accepit in suam Matrem, sic in hora mortis meae commenda me Filio tuo, ut susci- piat me in servum, et custodiat Angelus Do- 12 178 mini animam meain, iterum ad suum Creatorem revertentem. O Sancta Maria, quemadmodum coelestis Pater, cum Filins ejuš factus homo ex te na- sceretur, eundem tibi commendavit, ut curani illius ageres, eodem modo commendo tibi corpus et animam meam, cum discessurus sum ex boe mundo. O Sancta Maria, sicut sacratissima Tri- nitas purissimum Spiritum tuum, e corpore exeuntem cum gaudio totius curiae coelestis excepit, ita etiam Deus meus tua intercessione suscipiat animam meam, Pater, qui eam crea- vit, Filius, qui eam rede mit, Spiritus sanctus, qui eam per Baptismum sanctificavit. O cle- mens, o pia, 6 dulcis Virgo Maria. O Sancta Maria, dulcedo animae meae, gratiarum fons et puteus aquarum viventium, visceribus tuae pietatis commendo nune et in hora mortis meae totum cor meuin, in tua cou- iido et spero misericordia, et cum cor meum me dereliquerit, defecerit virtus mea, dies mei erunt in gemitibus, fer mihi auxilium de Sancto, et de Sion tuere me, esto mihi turris fortilu- dinis a facie inimici. O Sancta Maria, gloriosissima Filia Prin- cipis gloriae, quae in coelo amicta Iumine, sicut vestimento totum coelum illuslras, aeterno Patri me praesenta, Filio tuo me reconcilia, Spiritum sanctum pro me exora, ne permittas me, o pia Mater, separari a te, ab lioste maligno defeude me, et in hora mortis su- scipe me. 179 O Šantla Maria, gloriosissima Virgo, amantissima Christi Mater, corpus et animam meam, vitam et spiritum, cor et membra, ac omnes sensus et vires meas, cum adhaeserit faucibus meis lingua mea, et in pulverem mor- tis deducendits ero, commendo Filio tuo, ut suscipiat ultimum meum suspirium, quo cum corde et animo contrito dicturus sum: Jesus, Maria, Joseph. UTAM m IEyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Christe, audi nos. Christe , exaudi nos. Pater de caelis, Deus, miserere nobis. Fili, Redemtor mundi, Deus, miserere nobis. Spiritus sancte, Deus, miserere nobis. Sancta Trinitas, unus Deus, miserere nobis. Sancta Maria, ora pro nobis. Sancta Dei genitrix, ora. Sancta Virgo Virginum, ora. Mater Christi, ora. Mater divinae gratiae ( ciuctoris gratiae), ora. Mater purissima, ora. Mater castissima, ora. Mater inviolata ( semper Virgo), ora. Mater intemerata ( sine macula), ora. Mater amabilis, ora. 12 * 180 Mater admirabilis ( miraculo o mn ip o t eritia e mater Redemtoris nostri), ora. Mater Creatoris, ora. Mater Salvatoris, ora. Virgo prudentissiraa, ora. Virgo veneranda, ora. Virgo praedicanda (omni laude dignissi- ma), ora. Virgo potens ( intercessione tua apad Deum plurimum valens) , ora. Virgo clemens (plena bonitate), ora. Virgo ti deliš (fideliter cooperans gratiae Dei, fidelitergue intercedens pro veris cultoribus tuis ), ora. Speculum justitiae ( norma virtutis), ora. Sedeš sapientiae (templum divinae Sapien- tiae), ora. Causa nostrae laetitiae ( mater illius, gui vo¬ lu* vera laetitia nostra est ), ora. Vas spirituale (habitaculum Špiritu* sanc- ti ), ora. Vas honorabile ( 'electum ), ora. Vas insigne devotionis (exemplar pietatis), ora. Rosa m\'stiea (Virgo svavissimum virtutis spargens odorem ), ora. Turris Davidica (gloria posterorum Davi- dis) , ora. Turris eburnea ( exemplar puritatis ), ora. Domus aurea (Regis regutn mundissimum tabernaculum), ora. Foederis arca (Virgo, in gua reposita er at spes mundi, legifer novi testamenti), ora. Janua caeli (per guam venit ad nos Jesus, devicta morte portam caeli reserans), ora. 18 i Stella matutina (r/uae, stellae matutinae instar , praeivisti Solem, justitiae, Chri- stum), ora. Salus infirmorum (tjua intercedente plurimi corpore animague infirmi salutem re- cuperant ), ora. Refugium peccatorum (cujus intercessione peccatores veniam delictorum suorum a Deo obtinent ), ora. Consolatrix afflictorum, ora. Auxilium Christianorum, ora. Regina Angelorum, ora. Regina Patriarcharum, ora. Regina Proplieiarum, ora. Regina Apostolorura, ora. Regina Martvrum, ora. Regina Confessorura, ora. Regina Virginum, ora. Regina Sanctorum omnium, ora. Regina, sine labe originalis peccati concepta, ora. Agnus Dei, qui tollis peceata mundi, paree no- bis Domine. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos Domine. AgnusDei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Christe, audi nos. Christe, exaudi nos. Oratio. Sub tuum praesidium confugi- mus sancta Dei genitrix, nostras deprecationes ne despicias in necessitatibus nostris; sed a perlculis cunctis libera nos semper Virgo glo- riosa, el benedicta, Domina nostra, Mediatrix nostra, Advocata nostra; tuo Filio nos recon- cilia, tuo Filio nos commenda, tuo Filio nos repraesenia. 182 Vil K um tuura deprecabuntur. Ijb. Oin- iies divites plebis. Oremus. Concede misericors Deus fra- gilitati nostrae praesidium: ut, qui sanctae Dei genitricis memoriam facimus, incercessionis ejus auxilio a nostris iniquitatibus resurgamus. Per eundern Christum P o mirnim nostrum. Amen. Salve Regina. tfalve Regina, mater raišericordiae, vita, dulcedo, et spes nostra salve. Ad te clamamus exules, tilii Hevae. Ad te suspiramus gementes et flentes in liac lacrymanim valle. Eja ergo advocata nostra, illos tuos misericordes oculos ad nos converte, etJesum, benedictum fructum ventris tui, nobis post hoc exilium ostende, o cletnens, o pia, o dulcis Virgo Maria! Ora pro nobis- sancta Dei genitrix. Ijb. Ut digni efficiamur promissionibus Christi. Oratio. Omnipotens, sempiterne Deus, qui gloriosae Virginis Matris Mariae eorpus et animam, ut dignum Filii tui habitaeulum effici mereretur, Špiritu sancto cooperante praepa- rasti: da, ut, cujus commemoratione laetamur, ejus pia intercessione ab instantibus malis et a morte perpetua liberemur. Per eundern Christum Dominum nostrum. Mysteria ad recitationem Rosarii. Inter pietatis exercitia praecipue commen- dandus est usus Rosarii B. M. V., quod qui- 183 dem integrum constat guindecim orationi- bus Dominicis, et centum guinguaginta sa- lutationibus angelicis. Alias divisim reci- tari solet, distributum in gaudiosum, dolo- rosum et gloriosum: guorum unicuigue guingue tribuuntur mgsteria. Ad singulas de- cades cuilibet salutationi angeličae post nomen Jesu adjiciatur in Gaudioso. 1. Onem Virgo con- cepisti. 2. Quem visitando Elisabeth portasti. 3. Onem Virgo genuisti. 4. Quem in templo praesentasti. 5. Quem in templo invenisti. In Doloroso. 1. Oni pro nobis sangui- nem sudavit. 2 . Qui pro nobis flagellatus est. 3. Qui pro nobis spinis coronatus est. 4. Qui pro nobis crucem bajulavit. 5. Oui pro nobis crucifixus est. In Glorioso. I. Qui surresit a mortuis. 2. Oui in caelos ascendit. 3. Qui Spiritum san- ctum rnišit. 4. (Jui te in caelos assumsit. 5. Qui te in caelis coronavit. Slerilis anteni et omnis spiritualis gustus expers orandi modus est, sine ulla mentis refte- xione ad praedicta mgsteria, seu nulla interposita medilatione et affectuum excitatione, Pater et Ave identidem recolere. Quis fructns, ant quis gustus tališ orationis ? Si vis grutum Deo ejnsque malri , et tihi ipsi utilem rosarii usum, suh initium cnjus- que decadis mgsterium in ea recolendum pauli sp er expende, et congruentes pios affectus elicere slnde. Ho c anteni ut facilius et utilius * fiat, pr oder it plu- rimum de mgsteriis rosarii alias per otium medita- ti onem instituisse , adeoque exactius gonderasse singulaatque affectus in Us latentes notasse. Haec tum facile, cum res exegerit, occurrent memoriae . 184 r w J rr> «Syriej eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Christe, audi nos. Christe, exaudi nos. Pater de caelis, Deus, Fili, Redemtor mundi, Deus, I miserere Spiritus sancte, Deus, ( nobis. Sancta Trinitas, uuus Deus, Sancta Maria, Sancta Dei Genitrix, Sancta Virgo Virginum, Sancte Michael, Sancte Gabriel, Sancte Raphael, Omnes sancti Angeli et Archangeli, orate pro nobis. Omnes sancti beatorum spirituum ordines, orate pro nobis. Sancte Joannes Baptista, ora pro nobis. Sancte Joseph, ora pro nobis. Omnes sancti Patriarchae et Prophetae, orate pro nobis. Sancte Petre, "j Sancte Paule, J g Sancte Andrea, * -e Sancte Jacobe, \ = Sancte Joannes, l g Sancte Thoma, 1 ~ Sancte Jacobe , J ' 185 Sande Philippe, Sancte Bartholomaee, Sancte Matthaee, Sande Simon, Sande Thadaee, Sancte Mathia, Sancte Barnaba, Sancte Luca, Sancte Marce, Omnes sancti Apostoli et Evangeiistae, orate pro nobis. Omnes sancti Discipuii Domini, orate pro nobis. Omnes sancti Innocentes, orate pro nobis. Sancte Stephane, i Sancte Laurenti, j ora pro nobis. Sancte Vincenti, J Sancti Fabiane et Sebastiane, ) Sancti Joannes et Panle, f orate pro Sancti Cosma et Damiane, / nobis. Sancti Gervasi et Protasi, ' Omnes sancti Martyres , orate pro nobis. Sancte Silvester, Sancte Gregor!, Sancte Ambrosi, Sancte Augustine , Sancte Hieronyine, Sancte Martine, Sancte Nicolae, Omnes sancti Pontifices et Confessores, orate pro nobis. Omnes sancti Doctores, orate pro nobis. Sancte Antoni, ora pro nobis. Sancte Benedicte , ora pro nobis. 186 Sancte Sancte Sancte Onrires nobis Omnes nobis Sancta Sancta Sancta Sancta Sancta Sancta Sancta Omnes nobis. Omnes nobis Bernarde, r Francisce, Dominice, * ora pro nobis. sancti Sacerdotes et Levitae, orate pro sancti Monachi et Eremitae, orate pro Maria Magdalena, Agatha, Lucia, Agnes, Caecilia, Catharina, Anastasia, sanctae Virgines et Viduae, orate pro Sancti, et Sanctae Dei, intercedite pro p T3 S O O - Propitius esto , parce nobis Domine. Propitius esto, exaudi nos Domine. Ab prani malo, Ab omni peccato, Ab ira tua, A subitanea et improvisa morte, Ab insidiis diaboli, Ab ira, et odio et Omni mala voluntate, A špiritu fornicationis, A liri gore et tempestate, A morte perpetua, Per mysterium sanctae incarnationis tuae, Per adventom tuum, Per nativifatem tuam, Per baptismum et sanctum jejunium tuum, Per crucem et passionem tuam , libera nos Domine. 187 Per mortem et sepulturam tuam, \ Per sanetam resurrectionem tuam, f Per admirabilem ascensionem tuam , ) Per adventum Spiritus sa.ncti, Paracliti, I In die judicii, 1 Peccatores, te rogamus, audi nos. Ut nobis parcas, Ut nobis indulgcas, Ut ad veram poenitentiam nos perducere digneris, Ut Ecclesiam tuam sanetam regere et con- s er var e (iigneris, Ut domnum apostolicum et omnes eccle- siasticos ordines in sancta religione con- servare digneris, Ut inimicos sanctae Ecclesiae humiliaie digneris, Ut Regi h n.s etPrincipibus christianis pacem et veram concordiam donare digneris, Ut cuncto populo christiano pacem et uni- tatem largiri digneris, Ut nosmetipsos in tuo sancto servitio con- fortare et conservarc digneris ,■ Ut mentes nostras ad caelesiia desideria erigas, Ut omnibus benefactoribus nostris sempi- terna bona retribuas, Ut animas nostras, fratrum, propinquorum et benefaetorum nostrorum ab aeterna damnatione eripias, Ut fructus terrae dare et conservare dig¬ neris , Ut omnibus fidelibus defunctis requiem ae- ternam donare digneris, C 188 Ut nos exaudire digneris, te rogamus, audi nos. Fili Dei, te rogamus, audi nos. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, parce noljis Domine. Aguus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos Domine. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, mise- rere nobis. Christe, audi nos. Christe, exaudi nos. Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison. Pater noster, etc. Et ne nos inducas in tentationein. Sed libera nos a malo. Psalmus 69. Jtcus in adjutorium meum (ad me ser- vandum ) intende: Domine ad adjuvandum me festina. Confundantur et revereantur, qui quae- runt animam meam (pudore af/iciantur, qui milu insidias struunt). Avertantur retror- sum, et erubescant, qui volunt mihi mala (turpit er retrocedant , qui malo meo de¬ lec tantur). Avertantur stalim erubescentes, qui dicunt mihi: Euge, euge (terga dar e cogantur ob .speni frustratam, c/ui accla- mant milu, ah! ah! contemnentes ac ludibrio me habentes). Exultent, et laeten- tur in te omnes, qui quaerunt ( expetunt ) te, et dicant semper: Magnificetur Dominus: qui diligunt salutare tuum (per te salvi esse cu- piunt ). Ego vero egenus et pauper sum: Deus adjuva (propera ad) me. Adjutor meus, et liberator meus es tu : Domine ne moreris. 189 (iloria Patri etc. Sicut erat etc. i r . Salvos fac servos tuos. Ib. Deus meus sperantes in te. V. Bsto nobis, Domine, turris fortitudinis: K-. A facie inimici. V. Nihil proficiat inimicus in nobis. Ib. Et filius iniquitatis non apponat nocere nobis. 'fr. Domine, non secundum peceata nostra facias nobis. Ib- Neque secundum iniquitates nostras retribuas nobis. fr. Oremus pro Poritifice nostro N. Ib. Dominus conservet eum, et vivificet eum, et beatum faciat eum in terra, et non tradat eum in animam iuimicorum ejus. fr. Oremus pro benefactoribus nostris. Ijb. Betribuere dignare Domine omnibus nobis bona facientibus, propter nomen tuum , , vitam aeter- nam. Amen. fr. Oremus pro fidelibus defunctis. Ib- Ile- quiem aeternam dona eis Domine, et lux per- petua luceat eis. fr. Requiescant in pace. Ijfc. Amen. fr. Pro frafribus nostris abscntibus. Ib. Salvos tac servos tuos, Deus meus speran¬ tes in te. fr. Mitte eis Domine auxilium de Sancto, Ib. Et de Sion tuere eos. V. Domine j exaudi orationem meam. Ib- Et clamor meus ad te veniat. fr. Dominus vobiscum. Ib- Et eum špi¬ ritu tuo. Oremus. Deus, cui proprium est mise- reri semper et parcere: suscipe deprecationem nostrain. ut nos, et omnes famulos tuos, quos 190 delictorum catena constringit, miseratio tuae pietatis cleraenter absolvat. Exaudi, quaesumus, Domine, supplicum preces, et confitentium tibi parce peccatis; ut pariter nobis indulgentiam tribuas benignus, et pacem. InefFabilem nobis, Domine misericordiam tuam clementer ostende: ut simul nos et a pec- catis omnibus exuas, et a poenis, quas pro his meremur, eripias. Deus, qui cuipa offenderis, poenitentia placaris: preces populi tui supplicantis propitius respice, et flagella tuae iracundiae, quae pro peccatis nostris meremur, averte. Omnipotens, sempiterne Deus, miserere famulo tuo Pontifici nostro N.: et dirige eum seeundum tuam clementiam in viam salutis ae- ternae; ut, te donante, tibi placita cupiat, et tota virtute perfieiat. Deus, a quo sancta desideria, recta con- silia et justa sunt opera: da servis tuis illam, quam mundus dare non potest, pacem; ut et corda nostra mandatis tuis dedita, et hostium sublata formidine, tempera sint tua protectione tranquilla. Ure igne sancti Spiritus renes nostros, et cor nostrum Domine: ut tibi casto corpore serviamus, et mundo. corde placeamus. Fidelium Deus omnium Conditor et Re- demtor, animabus famuloruin famularumque lua- rum remissionem cunctorum tribue peccatorum: ut indulgentiam, quam semper optaverunt, piis supplicationibus cotisequan(ur. 191 Acliones nostras, quaesumus, Domine, aspirando praeveni, et adjuvando prosequere, ut cuncta nostra oratio et operatio a te semper incipiat, et per te coepta finiatur. Omnipolens, sempiterne Deus, qui vivo- rum dominaris simul et mortuorum, omniumquc misereris, quos tuos fide et opere futuros esse praenoscis: te supplices exoramus, ut, pro qui- bus effundere preces decrevimus, quosque vel praesens saeculum adhuc in čarne retinet, vel futurum jam exutos corpore suscepit, interce- dentibus omnibus Sanctis tuis, pietatis tuae clementia, omnium delictorum suorum veniam consequantur. Per Dominum. Dominus vobiscum. ljt. Et cum špi¬ ritu tuo. Tt 7 '. Exaudiat nos omnipolens et misericors Dominus. l]fc. Amen. V. Et fidelium animae per misericordiam Dei requiescant in pace. 1)1. Amen. (Ilir addere poteris alias preces, praecipue de SS. AUaris Sucramento.J 192 d iE wa;Ta11;., de mm Hoinmars. Ifjj^inis tuus in cognoscendo, amando et colendo Deo, in studio vir tuliš, in summa , quam capere potes, morali perfectione et beatitate aeterna repositus est. Iiaec in praesenli vita veduti in virtutis schola et perfectionis palaeslra initium habet et progressum ; in vita autem futura consunimalioneni nanciscitur. Redde te itaque similem Deo el Christo per imila- tionem passionis et sanctitatis ejus. „Estote perfecti, sicut et Pater vester caeleslis per/ectus est. — In omili conversatione sancti sitis y quoniam ego san- ctus sum. u Summus quidem hujus similitudinis gra¬ du s in hac vila ab hominc reipsa non conscenditur: indies tamen ei quam proxime appropinquare cone - ris ? ut vitam, salutem, fe ličil a lem , bravium, co- ronam, hereditatem, mercedem ac visionem Dei consequaris. Quaerite, uit Christus, regnum Dei et justitiam ejus , et cetera omnia adjicienlur vobis; vocavit nos, ut conformcs imagini sanctitatis ejus ambulemus; erudivit nos, ut sobrie et juste viva- mus in koc saeculo , exspeclantes beatam spem; dedit denique semelipsum, ut mundaret šibi populum acceptabilem , sectalorem bonorum operum $ dedit pastores et doetores, ut verilatem fdcientes in ca - citate, crescamus in illo per omnia. — J/aec desti- natio veram felicitatem etiam temporalem promovet , sustentat ac nobililat , ipsasque tribulaliones salubres efficit. Imo hujus vitae vera felicitas dira virtntem 193 ne cogitari quidem, mnlto minus dur ar e posset. Agnosce hunc finem , agnosce dignitatem tuam. Ad imaginem et similitudinem Dei factus, Patris cae- lestis filius, speciali Dei providentia protectus, a Christo, Dei Filio, redemtus, Chrisli frater et meni - brum, templum Dei vivi et Špiritu s inhabitantis temp luni, ad aeternam denique felicitatem vocatus es. Quare dilige Deum, serva mandata ejus, me- mento beneficiorum ejus , eaque , praedica ; denique omnes animae corporisque vires ad ejus gloriam impende; et ipse erit merces tua magna nimis. Oratio. Gratias tibi a go omnipotens Deu,s, quod me e nihilo eduxeris, quod vitam meani ad bane usque horam conservaveris, quod om- nes gressus meos direxeris, quod tam jucundos dies mihi concesseris, quod e tot periculis me liberaveris, quod tam bonos parentes, magistros ac amicos mihi donaveris, et quod me toties lapsum erexeris. In gratiarum actionem pro h is et innumeris aliis beneficiis, vitam, sanita- tem, viresque corporis ac animae ad majorem gloriam tuam impendam. Unum boe quani in- stantissime rogo, ut manum tuam nec inposte- ium mihi subtrahas, sed gratiam concedas nunquam discedendi a semita mandatorum tuo- ruin. Per Christum. (Hac die renova sponsionem in baptismo fileta m.) ®®®n®o®nn® m Sacramento baptismi ex aqua et Špiritu saneto regeneratus, ablutus, sanctificatus, ju- 13 194 stificatus sum in nomine Domini riostri Jesu Christi, ut possem introire in regnum Dei. Ex irae filio, Dei filius, Christi membrum et cohe- res, vivumque templum Špiritu« sancti sum eflfectus. Domine Deus, ago tibi gratias pro insigni boe beneficio. — Sed quomodo eo ha- etenus usus sum? Baptizamfus ad templi ja- nuam exspectavi; num per fidem et baptismum januam ad r egu um Dei recludi memini? — Nomine Sancti insignitus sum ; num moreš ejus imitor? — Halitu afflatus sum, num vita spi- rituali animor? —Cruce saepius signatus sum; num sub Cruciftei lege milito? — Exorcismis adhibitis a peccati et diaboll jugo liberari me significatum est; num huic jugo me non denuo submitto ? — Sal ori meo impositum est; an a vitiorum putredine liberum me servo, et chri- stianae sapientiae gustu me imhuo? — Šaliva oris naribus auribusque meis admota est; num audiendi evangelii et gustandi odoris boni exempli cupiditate incensus sum ? — Fidem Christianom professus sum; num eam verbis, maxime vero faetis, ostendo? — Satanae re- nuntiavi; an non facio opera ejus, mentiendo, calumniando aut invidendo? Ante baptismum sacro oleo in peetore et intra scapulas, post baptismum vero chrismate in vertice capitis unctus, demum baptizatus candido amictu in- dutus sum, cereusque accensus mihi porrectus est: num tanquam pugil et Christo initiatus firmiter pugnavi? num candidam innocentiae baptismalis vestem sine macula servavi? num ceu lucis filius aliis bono exeinplo praeluxi? — Ah, Domine! parce mihi peccatori. Cognosco, 195 quid fecerim, vehementerque doleo, quod vota in baptismo emissa totiea non obaervaverim. Sed abrenuntio hodie denuo Satanae, operibua et pompia ejus. Čredo in te I)eum Patrem oinnipotentem, creatorem caeli et terrae. Čredo in Jesum Christum Filium tuum, Dominam no- strum, nat um et passum. Čredo et in Spiritum Sanctum, aanctam Ecclesiam catholicam, San- ctorum comraunionem, remiaaionem peccatorum, carnis resurrectionem et vitarn aeternam. — Conscpultus cum Christo per baptismum in mor- tem, quemadmodum Christus resurrexit a mor- tuis per gloriam Patris, ita et ego mediante gratia Dei in novitate vitae ambulabo. Amen. liomine Jesu Christe, castarum mentium custos et pudicitae amator, qui, ut munditiam tibi quam maxime placere ostenderes, ex pu- rissimae Virginia Matris utero čarnem assumere dignatus es: respice propitius fragilitatem meam, et da mihi carnis concupiscentiam continentiae freno cohibere, omnia libidinis incentiva vince- re, et čarnem ipsam tuo timore configere, ut hoc domestico boste devicto, tibi casto corpore serviam, et mundo corde placeam. m mikmmm ©mnipotens, aeterne Deus: qui cuncta gubernas, diaponia et moderaris: mitte sapien- 13 * 196 tiam de sede ganeta tua, ut inteliigam volun¬ tatem tuam. Ad quemcunque vitae statum in- differentem me tibi sisto. Illum promte am- plectar, ad quem' tu me vocaveris. — Quid me vis facere? Visne, ut de cognatione ntea, et de domo patris mei exeam, et abdicatis omnibus, paupertatis, castitatis et obedientiae votis ob- etrictus tibi serviam? Visne, ut in ciericali statu vivam? visne ut caelibem vitarn ag - am, vel honestum conjugium subeam ? Loquere Do¬ mine, quia audit et desiderat obedire servus tuu.s. Doce me facere voluntatem tuam; ad laeta et tristia, ad suavia et aspera paratum me tibi trado; nil nisi lionorem tuum tuamque voluntatem exsequi iiiteildens. Duc me, non quo ego volo, sed quo tu vis. Fac me semper et ubique vivere in fide, quae per dilectionem operatur, ut salvus tiam. Ad boe tua mihi bc- nedicat omnipotentia; instruat me tua sapientia; inflammet me tua caritas. — Staneta Maria, sanete Angele custos, sancti Patroni mei, et omnes caelites, in gravissimo boe negotio pre- cibus vestris me adjuvate, ut illurninatus a Deo, quae ei magis fuerint aceepta, agnoscam, eli— gam, perfieiam, et in aeternum a voluntate ejus non defleetam. Amen. Pro parentibus. ©innipotens et misericors Deus, gratias tibi ago pro innumeriš beneficiis, quae paren¬ tibus meis benigne contulisti. Conserva et mul- tiplica super illos misericordiam tuam; protege 197 eos braehio virtutis tuae ; libera eos ab omili malo; concede illis perfectam mentis et corporis sanitatem et vitam longaevam. Robora illos ad vincendas hostium insidias; benedic illis et he- reditati eorum, nec sine illos in aeternum per- ire, quos Filius tuus pretioso sanguine suo redemit. Per eundem. Pro magistris. Beus, qui opera, patientia, earitate et vigilantia magistrovimi meorum innumera in me confers beneficia: concede propitius; ut doctri- nam eorum laeto animo excipiam; ut monitioni- bus et correctionibus eorum ad salutem meam utar; atque indefessa diligentia, maxima obser- vantia, quotidianis pro eis precibus, totaque vitae meae ratione gratum erga eos animum monstrem. Benedic laboribus eorum, et retribue eis propter nomen tuum vitam aeternam. Per Dominum. Pro consanguineis. Ba, quaeso, Domine, consanguineis meis salutem et pacem, Conserva eos in tide et ca- ritate; custodi eos ab omili corporis animae- quae incommodo, et largire eis gratiam tuam, ut propitium te semper Patrem et Deum expe- riantur. Per Dominum. Pro felici morte. Bater aeterne, per vitam et mortem Filii tui, ac per bonitatem tuam te rogo: concede 198 mihi, ut in bono perseverem, et in gratia tua moriar. — Bone Jesu, qui in cruce Patri spi- ritum tuum commendasti: te rogo, suscipe spiritum meum in fine vitae meae. Propter amaram jnortem tuam da mihi gratia m, ut per- cepto corpore et sanguine tuo, oleique sacri inunetione, pleno sensu, fide recta, spe firma, caritate perfecta, recepta, moriar morte justo- rum. — Spiritus sancte Deus, miserere mei et adjuva me potissimum in hora mortis meae, ut laetus ex liac vita transeam, gratiam in conspectu tuo inveniam, et gloriam consequar aeternam. Sancta Trinitas, uiius Ueus, miserere mei nune et in fine vitae meae. mmm mm Sap. 7. ©ptavi et datus est mihi sensus ( intel- Icctua) , et invocavi (pelii a Deo ), et venit in me spiritus sapientiae (voti damnatus sum): et praeposui illam regnis et sedibus (pluris eam duxi, r/uam regnum meum et immensa imperia), et divitias nihil esse duxi in comparatione illius. Nec comparavi illi lapidem pretiosum, quoniam omne aurum in comparatione illius arena est exigua, et tan- quam lutum aestimabitur argentum in conspectu illius. Super salutem et speciem dilexi illam (me sapientem malo, quam bona valetu- dine pollentem , aut forma corporis prae- 199 stantem), et proposui, pro luce (duce ac consiliatrice) habere illani, quoniam ( non ut lumen diei exstinguitur, sed aeternum et) inexstinguibile est lumen illius. Venerunt autem mihi omriia bona pariter eum illa. et innumerabilis honestas per manus illius ( divi- tiae ac honores illam subsec/uuntur) , et laetatus sum in omnibus: quoniam antecedebat me ista sapientia, et ignorabam , quouiam ho- rum omnium mater est (ne cogitabam qui- dem , me cum illa omnia haec bona simul accepturum). Quam sine lietione didici, et sine invidia coimnunico, et honestatem illius non abscondo ( i/uaesivi eam sine utilitatis spe atgue simulatione, eamgue omnibus, tjui illam a me discere cupiunt, haud aegre communico). Infinitus enim tbesaurus est horninibus; quo qui usi sunt, participes facti sunt amicitiae Dei, propter disciplinae dona commendati ( vero sapienti honores et lau- des accedunt, tum quum inter vivos ver- satur, tum cum vivis e.vcessit). Deus, a quo omnis sapienlia venit, dirige vias meas et studia mea in gloriam tuam. I)a mihi sapientiam et intelligentiam, ut suscipiam eruditionem doctrinae. Da, ut sciam te, ut non glorier in sapientia mea, sed in boe glo- rier, scive et nosse te; scire enim te consum- mata sapientia est. Da, ut- non judicem, me aliquid scire inter homines, quam Jesum Chri- stum, et hunc erucifixum, et existimcm omnia detrimentum esse propter emineutem scientiam Jesu Christi Domini mei; qui tecum vivit et 200 regnat in unitate Spiritus Sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. Amen. Hy mnus. Veni sancte Spiritus, et emitte caelitus lucis tuae radium. Veni pater pauperum, veni dator mune- rura, veni lumen cordium. Consolator optime, dulcis hospes animae, dulce refrigeriutn! In labore requies, in aestu temperies, in lletu solatiam! O Iux beatissima! reple cordis intima tuo- rum fidelium. Sine tuo numine nihil est in homine, nihil est innoxium. Lava, quod est sordidum, riga, quod est aridum, sana, quod est sautium. Flecte, quod est rigidum, fove, quod est frigidum, rege, quod est devium. Da tuis lidelibus, in te confidentibus, sa- crum septenarium. Da virtutis meritum, da salutis exitum, da perenne gaudium. Amen. Ante examen subeundum. Adest dies examinis subeundi; praebetur mibi occasio dandi specimina progressus, quem tum in literarum, tum in religionis studio feci. Da Domine, ut sine ulla timiditate respondeam, dum interrogor. Quod mihi nune speni facit, examen boe e votis successurum, est, quod 201 studiis hujusque assiduam navaverim operam. Karo enim admodum permittis Domine, ut rite praeparatus, votorum suorum compos non fiat. Hoc ne mihi eveniat, te enixe oro. Verum- tamen non mea, sed tua voluntas fiat. Ante omnia vero proba tu me, Deus, et scito cor meum; interroga me, et cognosce semitas meas; et vide, si via iniquitatis in me est, et dedne me in via aeterna; per Christum Domi- num nostrum. Amen. Si examen e votis successit. ffratias tibi a go Domine, quod examen meum, ut optaveram, successerit. Quam multi condiscipulorum meorum tam felici successu non gaudent! Tibi autem soli honor et gloria! Absit, ut me extollam super alios! Quid enim habeo, quod non accepi? Si autem omnia a te accepi, quid glorier, quasi non accepissem? Da, ut excitatus reiato calculo, novis viribua non studiis tantum, sed et pietati dem operam, (»viid enim prodesset scientia, quae inflat, sine caritate, quae aedificat? Da, ut conscientia mea bonum mihi de operibus sanctis reddat testimonium; ut in fine vitae meae, cum exa- minaveris cogitationes, verba ac opera mea, te judicem propitiatum inveniam, atque ob rectum talentorum a te mihi creditorum usum ex ore tuo audire merear: Euge serve bone et fide- lis! quia in pauca fuisti fidelis, supra multa te constituam, intra in g audi um Domini tui; per Christum Dominum nostrum. Amen. 202 Si examen votis non respondit. (|uam laetos ac hilares video plures cori- discipulorum meorum, qui bonum de examine relulere calculum! Quam vero tristitiam tura raihi, tura parentibus ac benefaetoribus raeis affert nota, quam ego retuli! An vero hoc non accidit mea culpa? an non Dei opera sae- pius implorare, an non raajori diligentia in stu¬ dia incumbere, atque plurimas, quas perdidi, horas impendere melius et poteram et debebam? Si ita est, quid miror, quod examen, quod sub- ivi, votis raeis non responderit? Quid mur- murare contra esarainatores juvat ? Nil super- est, nisi ut a Deo veniain petam, quod talentum raeum reposuerim in sudario ; ut damuo saitem sapiam, ac nihil non faciam, quo me tot be- neliciis parentura, magistrorum ac araicorum meorum dignura inposterum ostendain, eisque gaudium afleram. Hoc serio propono: concede raihi beniguissime Deus gratiam tuara, sine qua nihil possura, illud executioni dandi. — Si au- tem conscientia raca nil horura raihi objicit; si feci, quod potni, cur sira inquietus ? Proapera et adversa a Deo veniuut, qui hurailiat et ex- altat pro sapientia sua. Fecit, quod bonum šibi visum est. Diligentibus eum omnia cooperantur in bonum. Sit nomen ejus benedictum! Absit, ut animum abjičiam. Tristes, quos ago dies, laetiores excipient. In nomine tuo Domine, et probo labore continuabo studia mea. Concede raihi, non viribus raeis, sed auxilio tuo freto, gratiam, ut crescam in aetate ac in sapientia 203 vera; ut feliciter consummem cursum metini, et aecLpiam coronam gloriae, quam promisisti servis facientibus voluntateni tuam; per Chri- slum Dominum nostrum. Amen. 'Fe Deum laudamus, te Dominum confi- temur. Te aeteruum Patrem omnis tena vene- ratur. Tibi o m n e s Angeli, tibi caeli et uni- versae potestates; tibi Cherubim et Seraphim incessabili voce proclamant: Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth. Pleni sunt caeli et terra majestatis gloriae tuae. Te glo- riosus Aposlolorutn chorus, te Prophetarum lau- dabilis nuraerus, te Martyrum candidatus laudat exercitus. Te per orbem terrarum sancta con- fitetur Ecclesia, Patrem immensae majestatis, venerandum tuum verum et unieum Filium, sanctuin quoque Paraclitum Spiritum. Tu Rex gloriae Christe. Tu Patri s sempiternus cs Fi- lius. Tu, ad liberandum suscepturus hominein, non horruisti Virginia uterum. Tu, devieto m or lis aculeo, aperuisti credentibus regna cae- lorum. Tu ad dexteram Dei sedes in gloria Patris. Judex crederis esse venturus. Te er go quaesumus, tuis famulis subveni, quos pretioso sanguine redemisti. Aeterna fac cum Sanctis tuis in gloria numerari. Salvum fac populum tuum Domine, et benedic hereditati tuae. Et rege eos, et extolle ilios usque in aeternum. Per singulos dies benedicimus te. Et laudamus nomen tuum in saeculum, et in saeculum sae- 204 culi. Dignare, Domine, die isto sine peccato iios custodire. Miserere nostri Domine, mise- rere nostri. Fiat miseric.ordia tua Domine super nos, fjuemadmodum speravimus in te. In te Domine s p era vi, non confundar in aeternum. Benedieamus Patrem et Filiurn cum sancto Špiritu. H'- Laudemus et superexaltemua eum in saeeula. Oremus. Deus, cujus misericordiae non est numerus, et bonitatis infinitus est thesau- rus ; piissimae majestati tuae pro collatis doniš gratias agimus, tuain semper clementiam ex- orantes, ut, qui petentibus postulata coricedis, eosdem non deserens ad praemia futura dis- ponas; per Christum Dominum nostrum. Amen. 205 De meditatione. •fgtzltenla piaque veritatum salutarium meditatio non solu m veram, distinctam vivamque earum veritatum cognilionem, sed inprimis sanclas a/fecliones, sen- siones ac pia proposita excitat, j uval atque suslen- tat. bnpende igilur linic adminiculo virtutis quotidie y sat lem breve temp tis. — Objeda autem, in quibus ruminandis, animo imprimendis, et ad acliones luas applicandis meditatio tua verselur, sint: l)eus, Christus, hotno , tu ipse , mundus phgsicus et mo- ralis , Evangelium et Scriptura, dogmala , regulae morales, officia hominum communia et particularia, ac novissima hominis. Horum objeclorum ruminalio peccatoribus ad poenitentiam. justis ad perseveran- tiam, perfectioribus ad aftiorem virtutis grddum est summe utilis et necessaria. Si ea, quae ad negotia tua pertinent, animo volvis, cur in Us, quae ad salutem animae speclant, id facere nequeas? Utigue non exigunlur subtiles disquisitiones, ant concale - natae r atiocina tiones ; sed sufficit , si pr a e m is s a Spi- ritus sancli invocatione, animus veritate dislinctius perspeda ad peccali oditi m, et ad officii Deique amorem inflammetur. — Sive autem medilationem per modam investigationis , vel lectionis atlentae, sive examinis aut colloquii faciasperpende et sta¬ tus : quid agendam ? quid fugiendum ? quid egi huc- usque? quid a gam deinceps ? tuni his adibus pios affectus ac bona proposita junge. Quodcunque autem 206 propositum concipias, illud non sit vagum, sed fir- missimum, quoad objeda, mo dum, tempus , occa- siones prorsus determinatum , forliterque, petita ad id Dei ope, explendum , atque, an rite exsecutioni datum fuerit, ratio per examen rigidum , saltem vesperi , a te ipso exigenda est. Si illud non vio- lasti, gratias age Veo; sin , negligentiam corrige. Vide autem, ne certo meditandi modo ordinigue me- chanice insistas; sed modam tihi accommodatiorem libere serva. — Jam seguuntur leetiones de virtutibus, officiis, veritatibus tjuibusdam, quibus praedicto modo uti poteris persaepe, saltem diebus dominicis et ferialibus, praecipue tempore exercitiorum spi- Titualium. Cognitio Dei. $anctissimus, perfectissimus ac benignis- simus est Deus. Summae itaqae aestimationis, venerationis, glorifieationis, amoris atque grati- tudinis officia erga eum exsequere. Cave autem a caeca illa ac mere sensibili in Deum, modo sensibili repraesentatum, afFectione vehemen- tiori; cave a studio, Dei favorem per actus alios, quam bonos, tibi demerendi; cave ab immodico, variis, praesertim cxternae religionis, cxercitiis eitra veram, internam solidatnque pie- tatem, incumbendi studio; cave ab illo conatu pietatem ubique verbis , gestibus actibusque ostentandi; cave a conatu, simulata pietate aliorum admirationem, laudem et favorem tibi conciliandi; cave denique a servili et merce- naria pietate. — Adhibe omnem conatum, ve¬ ram, certam, distinctam, vivam, eflicacem et practicam Dei cognitionem acquirendi. Haec 207 est enim vita aeterna, ut cognoscamus Deum et Jesum Christum. In had cognitione de die in diem crescere stude. Ut vero 3)ei perfec- tiones, fines, consilia, voluntatem, beneficia, opera et subsidia spiritualis salutis, quae ho- raini suppeditat, tanto facilius cognoscas: reme- mora vilam tuam; stude historiae cum respectu ad Deuin; pete lumen divinum; conserva cor tuum mundurn, lege sacram Scripturam, fideru- que revelationi praebe. Fides. i^ssentire firmiter omnibus, quae Deus revelavit, et quae Ecclesia credenda proponit, propter revelantis omniscientiam ac veracita- tem. — Sit autem fides tna in distincta moti- vorum credendi cognitione fundata, et nequa- quam vacillans, quae circumferatur omni vento doctrinae; esporrigat se ad omnia revelationis capita; intluat in omnia animi tui sensa actus- que; animeturque atque operetur per dilectio- nem. „Sicut enim corpus sine anima mortuum est, ita et fides sine operibus mortua est.“ — Fides est necessaria salutis conditio, est radii et fundamentum justificationis. Christus fidem graviter urget, et ipsa tua imbecillitas te mo¬ let, ne pretiosum hoc donum Dei respuas, ant cjus authoritatem parvi pendas. Grato potius animo agnoscas, quae de l)eo remuneratore, de Trinitate, de Christo Redemtore, de gratiae divinae ad salutem necessitate, de animae im— mortalitate, de artieulis Symboli Apostolici, de 208 oratione dominica, de praeceptis Decalogi et de Sacramentis credenda tibi proponuntur. — Subsidia fidei tuae sint: invictus veritatis et cognitionis salutaris amor; conatus moreš tuos ad fidei normam accominodandi; consideratio frequens motivorum credendi; lectio pia, et auditio attenta verbi Dei; oratio rectaque inteu- tio in salutaribus veritatibus ruminandis; fuga liberorum hominum societatum, affectuum, vitio- rum, quae fidem pervertere aut euervare pos- sunt. — Cave autem ab incuria circa veritates reveiatas, et ab ignorantia in rebus ad Deum et religionem pertinentibus. — Effectus, Deo et constitutis ab eo naturae legibus tribuendos, ignotorum aut spiritualium entium viribus nun- quam tribue; nec ullo unquam tempore adhaere opinioni, quae est dogmati, in verbo Dei scripto traditove contento, et ab Ecclesia definito , op- posita. — At vero ob tentationes et dubia de lide meuti obversantia, queis nec delectaris, nec deliberatc inbaeres, non est, cur anxie conturberis. Ceterum nullum dictorum, facto- rumve tuorum in Dei contemtum vergat; sed turu de ipso, tum de omnibus ad religionem pertinentibus, decenter et reverenter loquaris; et quae ab aliis, etiani contra tuam sententiam, sancta et religiosa babentur, nunquam despi- catui habere, deridere aut facete explodere audeas. Quamquam enim veram Dei coguitio- nem et moralem religiositatem in aliis promo- vere studeas, želu s tamen tuus cum sincera erga omnes caritate et mansvetudine, cum singulari erga infirmos, rudes et errantes 209 leuitate, curn praecipua quadam cautione con- junctus, prudentiae regulis, loco, tempori, personae accoinmodatus, atque a contendendi, mandi, haereseosque notam inurendi pruritu alienus sit oportet. Ilac ratione Jesus Christus, lux muudi, praejudicia religiosa dispulit, et puriorem de Deo et religione notitiam suppedi- tavit. — Mira fides fuit in Magis, qui ab Oriente in Bethlehem venerunt, et invenientes puerum cum Maria, inatre cjus paupere, eum adoraverunt, atque mysticas ei munerum spe- cies obtulerunt. — Melito Christus commenda- bat fidem centurionis, dicerido: Non inveni tantam fidem in Israel. — Et non sine ratione dicebat Thomae: Beati, q«i non viderunt, et erediderunt. Špes et Fiducia. Sjpera aeternam beatitudinem et subsidia ad eam obtinendain neeessaria, per promissa et merita Christi tibi obventura, si Deum amas, eique obedis. Omnem fiduciam in Deo pone a juveutute tua. In prosperis et adversis, in vitae indigentiis, in negotiis luis, in periculis animae et corporis, solicitudinem tuam in eum projice; ipsi enim cura est de te. Desperatio econtra, praesumtio, nimia, temeraria aut superstitiosa fiducia procul sint a te ! Omnes conatus vota- que tua ab hac spe animentur. Nec in te ipso, nec in aliis plus justo confidas. — Haec spes et fiducia ad Dei gratiam, ad amorem erga Deum, ad poenitenduin de peccatis, ad oran- 14 2i0 dum, ad animi quietem et ad patientiam in ad- versis, ad moderatam terrenorum aestimatio- nem, atque ad graude caelestium desiderium tibi quam maxime necessaria e,st. Ad eam ubtinendam perpende Dei bonitatem, omnipoten- tiam ac fidelitatem; considera promissiones et merita Christi, atque excmpla eoruin, qui fi- dentes in C h ris to amplissimas gratias recepere. Fuge melancoliam, acediam et solicitudinem nimiam, quae ad nihil prodest, imo l>eo displi- eet; ferventi denique oratione fiduciam in Deum exerce. Amor erga Deum. Djilige Dominum Deum ex toto corde, ex tota anima, et ex omnibus viribus tuis. Quid enim eo perfectius, quid sanctius excogi- tari potest? Quis creatorem, conservatorem, providentissimnm gubernatorem; quis optimum patrem summurnque benefacforem; quis sapien- tissimum legislatorem, justissimuin judieem et remuneratorem non diligat? quis summam erga Deum gratitudinem, ac de eo complacentiam animo non foveat? quis non conctur his animi sensis omnes actus conformare, Deo per omnia obedire, paternaque cjus benevolentia se dig- num reddere ? Sit autem amor tuus sincerus, sit dominans. Deum omnibus praeferas, nil ei aequipares, omnia ad ipsum referas, omnes ereaturas propter ipsum seu potius ipsum in iisdein ames. Sit amor tuus iilialis; tenero ni- mirum affectu et certa cum fiducia, gratoque 211 anirnoDeum, ceu amantissimum patrem, intuere. Dilige eum efficaciter; da tibi omnem operam voluntatem ejus iu omnibus explendi. — „Haec est enim caritas Dei, ut mandata ejus custo- diamus. — jjui servat verbum ejus, vere in hoc caritas Dei perfecta est. Si diligitis me, mandata mea servate.“ — Stude impigre, for- titer, eonstanter et promte eidem obedire. Nulla illicia, nulla pericuia, nulli casus amorem tuum erga eum flectant, statuque tuo te dimoveant. Jam in veteri Testamento septem fratres cuni matre sua propter legem Dei gravissima tor- menta passi atque mortui sunt. — Nil anti- quius habe, quam ad majorem usque perfeetio- nem eluctari, atquc intime eum Deo in vita futura conjungi. Hune amorem in Deum Chri- stus et Apostoli ceu primum et maximum mandatum declarant. Ad illum nos provocat amor, quo Deus prior dilexit nos. Talem quippe monstravit caritatem, ut filii ejus nominemur et simus. Provocat nos ad redamandum eum amor ille, quem tulit erga nos, vocando nos in so- cietatem Filii sui, atque dignos faciendo nos, qui veniremus in partem sortis Sanctorum. — Amor te assimilat unitque Deo. Sine Dei amore quid cetera prosunt? Ilič amor nobilissima gau- dia tua jam in hac vita constituit; adversa mi- nuit, aut certe tolerabilia utiliaque efficit, ac in aeternum te beabit. Quare te vehementer rogo, ut memineris Creatoris tui in diebus juventutis tuac, antequam veniant dies afflictionis et se- nectutis; ut mediis Deum usque melius no- scendi tum domi, tum in collegio, tum in ecclesia utaris; ut ejus frequentissime recorde 14 * 212 ris; ut cum lactitia de eo Ioquaris; ut in pro- speris ac in adversis ejus potentiam, bonitatem et sapientiam investiges; ut perfectioues ejus saepius consideres atque sanctitatem, justitiam, veracitatem, bonitatemque itniteris, cum jubea- mur perfecti esse, sicut Pater noster in caelis perfectus est; ut mediteris beneticia ab eo in te collata et conferenda; mala item, quae a te avertit; ut denique contempleris exeinplum Chri- sti et Sanctorum Deum fortiter amantium, atque ut actum amoris crebro attente elicias. Amor erga Jesum Christum. JJesus (ii ris tu s via ad vitam aeternam, Filius Dei dilectus, in quo šibi pater cornpla- cuit, vcrus Peus, frater, benefactor et amicus tuus est, quo nullus amantior, nullus amore tuo dig-nior, et in amore iideque erga te con- stanlior reperiri potest. Ipse est, qui oblatiš šibi parvulis manuum impositione et oratione benedisit; qui ilios complexus est, et eorum innocentiam, simplicitatem ac humilitatem imitari jussit; qui summa benignitate mundavit lepro- suin; qui statirn post vocationem Matthaei in domo ejus discubuit; qui tot millia hominum in deserto pavit; qui peccatrici muitum reinisit, quia dilexit muitum; qui Petro mergenti dexte- rarn porrexit; qui recepit caecum a svnagoga rejectum; qui discipulos de sui recessu contri- statos promissione Spiritus sancti eonsolatus est; qui venientibus ad se capiendum dixit: Si me quaeritis, sinite bos ( discipulos ) abire; 213 qui Petrum ter negantem benigne respexit; qui latroni in cruce paradisum promisit; qui pro nobis passus et mortuus cst; qui resurrexit amore nostri; qui Thomae palpandum se prae- buit; qui in eaelos ascendit. Quantam igitur aestimationem erga eum ejusque immensa be- neticia, merita ac sanctissma praecepta; quan- tam reverentiam erga eundem, veluti Dominum ac judicem tuum, quantam gratitudinem, quam constans desiderium pvae te feras ei placendi, arctiusque te cum ipso conjungendi, quam cre- bro ejus vilam, actiones, passionem, mortem ac doctrinain mediteris, ut ejus cognitionem vi vam, perfeclatn et efficacein acquiras! Unuin autem certissimumque tui erga Jesum, ceu legislatorem, Magistrum et evemplar, amoris argumentum est obedientia, quam legibus ejus praestas, et imitatio ejus. Quam praeclara sane sunt, quae nobis reliquit, virtutum exem- pla! Ouanta caritas! Descendit in terram, ut Patri suo pro nobis satisfaceret, et peccata nostra in cruce toleraret! — (Juae obedientia! Factus est obediens usque ad mortem. — (Juan(a humanitas! Ad sepulcrum Lazari Iacry- matus est. — (Juanta atnabilitas! Tališ erat, ut omties cuperent eum videre. — Quae cordis rectitudo! Non quaesivit gloriam suam, sed ejus, a quo missus erat. — Quae patientia in adversis! Sicut agnus coram tondente se, ob- mutuit, et non aperuit os suum! (Juanta de- nique submissionis , mansuetudinis, abnegationis aliarumquo virtutum in eo cluxere exempla! Disce ea tum iectione, tum meditatione Evan- gelii, ac i mi tare. Ilaec imitatio salutis tuae 214 necessaria est conditio. „Nam qui dicit, se ma- nere in illo, debet sicut ip.se ambulavit, et ipse ambulare. Si quis autera spiriturn Christi non liabet, hic non est ejus.“ Hac imitatione perge, doneč formetur Christus in te. Ita di- gnum eo discipulum te probabis, et non ipsi tantum, sed et patri ipsius placebis. — Devita vero quam cautissime, quidquid Jesu Christi personae et doctrinae detrahere quidquam pos- set. Ejus religionem non modo non erubesce, aut verbis factisve nega, sed potius cum Pater caelestis eum audire jusserit, ipsnm ubique confitere; praecepta ejus verbis, exemplis, et factis tuere; imo pro amore ejus non solum omnium commodorum honorisque, venim et vitae jacturam secundum Apostolorum, totque martyrum exernpla perferre paratus sis. Nec persecutio, nec quaelibet potestas, nec quae- cunque passio te separet a caritate Christi. Sic eogitabat S. Paulns, qui et haec memoratu digna scribit verba: „Si quis non amat Domi- nura Jesum Christum, sit anathema.“ D e v o t i o. (Jjuarnquam omnis sexus, oinnis conditio ac omnis aetas sui devotionem Deo debeat, praecipue tamen adolescentes eam debent; non solum devovenda est vita tua Deo, sed quam- primum etiam, et in ipsis initiis devovenda. Sic a pueritia pietatis studiosissimi fuerunt S. Thomas Aquinas, S. Gregorina Magnus, S. Be- nedictus et sexcenti alii. Ita et tu promtus ad 215 omnia officia, amore erga Deum, fervide ac perfecte implenda esto; offerre impende con- stanter omnes men tis et corporis facultates, resque omnes in potestate tua positas, ad usns divinae voluntati beneplacitos; redde te in dies meliorem ac Deo gratiorem; erisque vere de- votus. Falsa vero esset devotio tua, si in piis solum cogitationibus cofisisteret; si mechanico modo certis formulis et ceremoniis externis inhaereres; si in sola speculatione dulcive Dei contemplatione,. aut in sensibili affectu, exer- citia religionis saepe comitante, totus conquie- sceres. Vera devotio mentem eonfortat, virtutem provehit, adversa mitigat, animum ubique ac semper obviis gaudiis explet. Necesse est au- tem, ut illam pia Dei praesentis recordatione et frequenti ad Christum, veluti virlutis omnis exemplar, respcctu animes. — Unurn superest, quod te hic moneam. Absit miniram a te quam longissime fucata illa Pharisaeorum devotio, qui ejus summam ponebant in exterioribus ce¬ remoniis, indulgentes erga se, severi econtra erga alios; excolant.es culicem, camelum autem devorantes; deciinantes mentham, quae vero graviora erant legis, relinquentes; opera pie- tatis lucri cupiditate et ambitione maculantes, opera denique sua facientes, ut viderentur ab hominibus. O r a t i o. ?jum oras, mentem animumque tuum ad Deum dirige, majestatem ejus, et super omnia dominationem atque excellentiam, summa animi 216 demissione reverere. Jam agc ei gratias pro beneficiis ab eo acceptis; jam peccatorum tuo- rum veniam humiliter precare; jamque pete ab eo bona, quae tibi dari, et mala, quae a te avei'ti cupis. — Intercede quandoque et pro aliis. Sic Pelrus et Joannes orabant pro Sa- maritanis, ut acciperent Spiritum sanctum. Dum Petrus servaretur in carcere, oratio ficbat sine intermissione ab Ecclesia ad Deum pro eo. Paulus Apostolus, quoties ait, orare se pro fide- libus! Et Jacobus scribit: Orate pro invicem, ut salvemini; multum enim valet deprecatio justi. — Deo equidem vota ac desideria tua, omniumque hominum occulta non sunt, nec ad ea explenda aeternum decretum suum mutabit, nec preeum importunitate ad bonitatem exse- rendam llectelur, nec ntile ipsi obsequium ex- hibebis; aftamen pro eo, quod facere pro- posuit, vult per nos rogari. „ Rogate Domi- num messis, ait Christus, ut mittat operarios in messem suam.“ — Et tališ oratio utilitate non carebit. Enim vero per eain, tuam erga Deum submissionem summamque reverentiam, gratitudinent, fiduciatn, infirmitatem et indigni- tatem recognosces ; atque illi placendi proposi- tum, caritatemque erga alios exercebis ac fir- mabis. O tiare Christi Domini, docentis nos petere, ut accipiamus, et ascendentis in mon- tem, ut oraret, praeceptum aeque ac exemplum sequens ora. — Adores autem Deum in špiritu et veritate. Oratio tua non sit o|ius labiorum, sed ex mente cordeque profecta. — Verum et verbis signisque eiternis, quibus per sc haud est opus, orando utere; prodil enim se per ea 217 i ritem us affectus et augelur. C h ris tu s ipse, et Sandi orationem etiam vocalem exemplis suis commendarunt, servitque ea ad alios exemplo movendos. — Id solum caveas velim, ne me¬ ram verborum, quamvis piorum, pronunciatio- nem pro oratione habeas, et ne oratio tua voealis in multiloquium degeneret. ,,1’uer meus jacet dumi paralyticus.“ En toluin, quod cen- turio dicebat Christo! — Oratio ex corde pro- 1'ecta, formulis omnibus e libellis precatoriis anteponenda est, quamvis illae ad pias cogi- tationes excitandas et sanctos affectus fovendos servire queant. — Distractio mentis voluntaria inter orandum non tantum orationis fructum impedit, sed nec peccato caret; involuntaria autem ad culpam tibi non imputatur. — Ad evagationes mentis vitandas, non iis solum, quas memoria tenes, formulis, sed et aliis utere, et e libellis precatoriis preces non tam recites, quam illos solum tanquam adjumenta ad preces ex animo fundendas abhibeas. Postula Deo digna, precumque spiritum atque scopum nunquam negligas. — Sit oratio tua humilis; oratio humiliantis se nubes pcne- trat. Sic orans Puhlica nus , justificatus e tcm- plo descendit in domum suam. — Sit porro oratio tua reverentia plena. Ita Christus nune elevatis in caelum oculis, nune in temam pro- stratus oravit. — Ores cum fiducia filiali, ac in nomine .lesu, non dubitans, le respectu meritorum ejus obtenturum a Patre omnia, quae bac ratione petieris. — Urge, et persevera oran do. Ad instantiam orationis Dominus nos excifat exeinplo amici ad amieum media noete 218 euntis; et exemplo viduae, quae ab iniquo judice cuin importunitate multa sese vindicari petebat. — Ora cuin omnimoda tui ad Dei vo- iuntatem submissione, ut ille leprosus orabat: Si vis, potes me mundare; et ut orabat Chri- stus: Pater, si vis, transfer naličeni hunc a me; verumtamen »on mea, sed tua voluntas fiat. — Sit demum oratio tua continua quasi, ac sine intermissione, saltem per animi prae- parationem et promtitudinem continuata, ac quantum fieri potest, freqnenter m actum de- ducta; oportet enim (inemorato modo) semper orare et nunquam deficere. — Ante oratiouem praepara animam tuam, non tantum immunitate a vitiis afTectibusque animi inordinalis, sed et mentis animique ab objectis alienis abstractio- ne, et ad Deum conversione. — Quod tempus orationis atlinet, ora teinpore tentationis, pu- Idicae necessitatis , et gravioris negotii susci- piendi. Sic Christus ingruente passionis suae tempore ter oravit ad Patrem; et apostoli vo- lentes uiium e disCipulis eligere apostolom, orarunt. Ora et post acceptum singulare be- neficium; mane post somnum, ante et post mcnsam, vespere; ad angelicae salutationis signum, praecipue vero diebus dominicis et l'e- stis. — Locum a tumultibus, quantum licet, remotiorem, prae ceteris, inprimis ecclesiain r veluti domum orationis, elige. — Gestus situs- que corporis reverentia et humilitate plcnus ad fovendos pios animi affectus et ad alios ad devotionem inflammandos, aptus sit, maximeque ab ecclesia praescriptus aut piorum usu recep- 219 tus servelur; nisi gravis causa ab eo rece- dendum esse svadeat. Eeligio externa. Oieclara religionem internam per vera aptaque signa, tum ad propriara, tum ad alie- nam religionem, virtatemque fovendavn et pro- movendam. Actus interni foras prorumpentes, per id majorem effieaciam nancisci solent. Constans religionis externae omissio certuni vel deficientis, vel neglectae, imo contemtae etiam religionis internae, judiciuin habetur. Christus et Apostoli uobis n on solum praeceperunt, ut aliis bono exemplo praeluceamus, ut nos mutuo commoneamus, et ad Dei gloritieationcm pro- vocemus; sed etiam religionem exterriam fre- quentarunt, atque cum vitae periculo exercue- runt, aliosque ad imitationem provocaverunt. — Errares autem, si tantum exterioribus quibusdam exercitationibus inhaereres, iisque contentus, internam religionem parum curares. nec illarum frequentatione melior reddereris. Multo vero turpius decipereris, si pene neglectis, quae Christus ct Ecclesia constituit praescripsitque, religionis externae exercitiis, vana inaniaque, ad scopum parum aut nil apta, majori diligen- tia ac veluti superstitione usurpares. Manifesta actibus externis, verbis et factis , te religionis christianae dogmata praeceptaque vera ac san- cta habere, ea aestimare et iis corivenienter vivere velle. Q u i confitebitur Christum corara hominibus, confitebitur eum et Christus coram 1’atre suo. Quare puhlica religionis exercitia 220 nunquam negligas, aut contemtui habeas; alie- nae religionis exercitia non frequentes, si boe pro reliji on is propriae negatione haberi posset: sed potius cum vilae etiam pericuio fidem profiteri paratus. sis, si l)eo debitus amor, aut proximi salus id esposcit. Peccatum. (Jjave ab omili praevaricatione legis divi- nae, et caelestium inobedientia mandatorum. Nec mente, nec are, nec opere, nec omissione pecca. — Vila etiam illa peccala, quae aliena vocantur. llaec committuntur: jussione, con- silio, consensu, approbatione, irritatione, lau- datione, exemplo, tacituruitate, participatione et prava defensioue. lta David mortis Uriae causa fuit, licet ipsemet manus non admoverit. Caiphas consilio suo senatum judaicum permo- vit, ut nečem Christi decerneret. Pilatus Chri- sti mortem non impedivit, cum ratione officii et aiictoritate sua eam impedire potuisset et debuisset. Judaei rei sunt mortis Christi, quia eam postularunt. Cum lapidaretur Stephanus, Saulus adolescens fuit consentiens neci ejus, et deposita ad pedes suo,s vestiinenta testium adversus Stephanum custodiebat. — Talibus peccatis nunquam communices, frequenter vero ores Deum, ut ob peccata aliena tibi parcat. Si graviter quocunque modo peecares, Dei imaginem foedares. Si autem coram ho- minibus comparere formidas, facie minima etiam inacula deformi, num coram Deo, anima pec- catorum sordibus afFecla, comparere audeas ? —- Peccato gravi rationem misere errando sub- verteres; bonain voluntatem, a bonitatis norma recedendo, perverteres; sanctam spiritus liber- tatcm perderes; gratiam et amiciliam Dei con- temnens, tibi ipsi darnnum inferres; felicitatis aeternae capacitatem pessumdares , ac aeternae damnationis reum te efficeres. „Qui enim ia- ciunt peccatum et iniquitatem, hostes sunt animae suae. — Anima, quae peccaverit, ipsa morietur. — Odio sunt Deo impius et iinpictas ejus.“ — 1’cccalores porro in saeris Literis infantibus, stultis, insipientibus jumentis, bru- tisque animalibus eomparantur, mancipiaque carnis et servi dicuntur. — (Juam irifelices reddidit peccatum primos parerites nostros! Quam turpiter Salomonem sapientissimum infa- tuavit, ac famam ejus maculavit! — Multa insuper peccata amorem justitiamque er ga alios laedunt. — Cujuscunque vero generis peccata gravia sint, si ea committis, Dei voluntati et sanctissimis ejus legibus renuis, innumeris be- neficiis ejus ingratum animum rependis; doniš ipsius abuteris; invitantis patris praemia, mini- tantisque judicis poenas quasi contemnis; reli- ctis fontibus seetaris rivulos, tequc miserum reddis. „ Multa, ait sacra Scriptura, flagella peccatoris.“ Peccando namque tranquillitatem animi turbas, ac ingentes in corde tumultus excitas, quod velut vermis corrodit. Tantum denique malum est peccatum, quod mortale vocare solent, ut pro eo mori deberet Filius Dei! Quantum odiurn tanti mali coricipias! Fuge illud itaque tanquam colubrum et pestem; 222 et de commissis dole. Dic saepius: Delieta juventutis meae et ignorantias meas ne memi- neris Domine. Sed et in M1NIMIS vigilantiam fidelita- tem(|ue ratio et Christus praecipit. Non enim cito vel optimus vel pessimus efficitnr; a mi- noribus ad majora fit progressus. Modicus ignis contemtus silvas incendit. Leviš infirmi- tas neglecta non raro mortem attulit. Quid interest, an fluctibus ingentibus, an paulatim mtrante aqua mergatur navis ? Neglectus mi- uimorum facit, ut paulatim progrediamur, ac demum ad ima delabamur. Numquid, aedificia subito corruunt? Gutta cavat lapidem, non vi, sed saepe cadendo. „Qui spernit modica, pau¬ latim deeidet. — Qui solverit unum de manda- tis istis minimis, minimus vocabilur in regno caelorum. Qui fidelis est in minimo, et in majori fidelis est: et qui in modico iniquus est, et in majori iniquus est.“ Nec jota unum, nec apex praetereat a lege. De quolibet verbo otioso reddemus Deo rationem. (juare si times Deum, nec illa peccata, quae venialia vocant, deliberate committas. „Qui enim timet Deum, nil negligit." Nosce te ipsum. jBiulti homines se ipsos non noscunt. Fe- stucam in oculo fratris videni; trabem autem in oculo suo non vident, nec ex eo ejiciunt. Pliarisaeus, qui Deo egit gratias, quod non sit sicut ceteri homines, velut etiam ille pu- 223 blicanus, nec se novit, nec pablicanum. — Bpiscopus Laodiceac, qui se divitem et millius egere putavit, cum (amen miser et miserabilis, pauper et nudus esset, se ipsum certe non novit. Ne hoc et tibi accidat, stude noscere te ipsum. Cognitio tui ipsius ad justam tui aestimationem, ad veram humilitatem, ad rec- tum facultatum viriumque luarum usum, ad felieitatem propriam promovendam, ad hujus vitae gaudia moderate usurpanda, ac ad ad- versa fortiter tolerauda prudenterque praeca- venda, tibi admodum neeessaria est. Quid enim te cautiorem faciet, et a temeritate certius praemuniet, quam propriae intirmitatis con- scientia ? Quid ad progressum in bono magis necessarium, quam noscere , quousque profece- ris, quo deinceps progrediendum, quid perfi- ciendum restet? Quomodo, tui ignarus, grati- tudinis, reverentiae submissionisque ergaDeum; atque caritatis, patientiae, lenitatis, misericor- diae officia erga alios explebis ? Stude itaqne naturam, dignitatem statumque tuum, actus habitusque bonos aut malos, imperfectiones, propensionemque tuam, inprimis dominantem, cognoscere. — Sit autem haec cognitio tua, tum ad rationis, tum ad revelationis normam exacta, distincta, omnes animi latebras perve- stigans, uno veritatis amore animata, ne tibi aduleris, nec meritum detrahas; influat denique in omnes actiones tuas agendique modum. — Hune in finem rumina vitam tuam, invigila co- gitationibus, desideriis, motibus animi, agendi finibus atque mcdiis; examina saepius intimos animi tui recessus; mortem, judiciumque, ac 224 omniscientiam Dei in memoriam frequenter re- voea; repula aliena de te judicia, sive amico- rura sive inimieorum, illorum monita horumque vituperationes; compara te cum hominibus pro- bis; crebro denique a bonis malisve aliorum faetis, inprimis a quibusve regulis moralibus, ad te ipsum respice. — Veram autem tui co- gnitionem non unius horae, sed totius vitae negotium summi momenti habeto, quod tractans in conspectu Uci, corda renesque scrutantis, finem tuum, legem Dei et Christi, vitae tuae aetiones, omissiones, in boni malive agendi occasionibus, in societate, domi forisque te ge- rendi rationem ob oculos tibi ponas. Cave autem, ne de te dici queat: „Similis est viro consideranti vultum nativitatis suae; considera- vit enim se, et abiit; et statim oblitus est, qua.lis fuerit.“ Vera sui ipsius aestimatio. ^ecognosce sincere et aeque tum digni- tatem et perfectionem tnam, ceu immeritum Dei beneficium, tum indignitatem et imperfe- ctionem tuam ; atque huic cognitioni convenien- ter agere constanter conare. Agnoscas lubcnter quorumvis etiam infimorum hominum merita, dona et praerogativas, aestimes ac reverearis eos; sis pronior ad aliorum perfectiones, quam imperfectiones considerandas serutandasque. Has excuses potius, patienterque toleres, quam se¬ vere arguas ; ab ambitionis, arrogantiae, vanae gloriae vitio specieve tam longe, quam a 225 vecordi tui ipsius abjectione, neglectu despe- cluve sis alienus. — Haec vera tui acstimatio, haee animi modestia atque humilitas gratum erga Deum a n imuni provocat; peccati, quo dignitatem tuam maculas, odiuni procreat; ad virtutis, cujus quosdam in te gradus cogno- scis, studium te accendit; animositatem ad suscipienda perficiendaque alacrius negotia tibi inspirat ac sustinet; contra inanem terrenae celsitudinis ac respectus humani timorem te praemunit; solatium, dum iniquis aliorum judi- ciis, contemlu aut persecutione premeriš, pa¬ rit ; virtutis demum christianae fundamentum est praecipuum. „Humilibus Deus dat gratiam.— Sine Deo riil possumus facere. — Nec cogitare aliquid boni a nobismetipsis possumus, sed onmis sufficienlia nostra ex Deo est.“ Sanctus 1’etrus, cum sanasset claudum, plausum šibi a populo datum repressit dicendo, non sua, sed Christi virtule et potestate claudum ambu- lare. — Sanctus Paulus omnem gloriam copiosi sui taboriš Deo adscripsit. „Abundantius, ait, omnibus laboravi: non ego autem, sed gratia ejus (Dei) mecum. Gratia Del sum, quod sum.“— Sanctus Joannes Baptista populo exi- stimanti, ipsum esse Christum, respondit: „Non sum ego Christus.“ — Quam humilis Jesus Christus fuerit, quam parum suam gloriam quaesierit, quoties miracula a se patrata evul- gare prohibuerit, notum tibi est. — Quaeren- tibus discipulis, quis esset major in regno caelorum, respondit: „Quicunque humiliaverit se, sicut parvulus iste, hic major est in regno caelorum.“ Kxemplum quoque humilis urbanita- 15 226 tis induxit dicens: „Cum invitatus fucris ad miptias, non discumbas in primo loco.“ — Quid de Pharisaeo et de Publicano dixerit, tibi constat. — Bt ipse a matre paupere nasci, ac in praesepi reclinari voluit; triginta annis la- tuit; cuni eum regem iacere vellent, fag-it; crucis denique mortem ignominiosissimam subiil. Ouanta humilitas! — O nam humiliter agnoverit Maria, quod Deus respexerit ancillain suam, pariter nosti. — Ilaec itaque exetnpla imitare; malitiam e contra, stultitiamque superbiae tibi frequenter repraesenta; de existimationis bu- manae pretio, de ejus incertitudine, mutabili- tate, brevitate ac vanitate justum fer jndicium; considera Dei perfectiones, tuasque imperfectio- nes; atque cum melioribus te compara. Ita vitabis mala, quae ex Ca s tu, gloriatione, osten- tatione, errorum occultatione, hypocrisi, cete- risque vitiis huic virtuti oppositis, consequun- tur. — Superbus quippe Deum tanquam snpre- muin Dominam et omnium bonorum fontem revereri omittit; abomimitio anteni Domini est omnis aiTogans. Peccat vero hic et contra alios, quorum dignitatem et merita - deprimit ac denigrat. llac de causa superbum inferiores fugiunt, aequales insectantur , superiores humi- liant. — Denique et erga sc ipsum iniquus est superbus. Dependentram enim suam a Deo aliisque agnoscere nolens, et sui ignarus, nec ab aIiis doceri adjuvarique sustinens, peccata sua nec agnoscit, neduin emendat et expiat. 227 Cura animae. jfrimam curain deberi animae, et ratio et revelatio te docet. Anima enim nobilissima tui pars, Dei imago, immortalis , incorruptibilisque, perfectionis itein perduraturae capax est. Ne- gotium boe summum, fere unicum, ac proprie tuum dici potest. „Quid prodest homini, si mondum universum lucretur, animae vero suae detrimentum patiatur? — (Juaerite primum reg- num Dei et jas.titiam ejus. — Thesaurizate vobis thesauros in caelo. — Unum est neces- sariuin" ( relu/uis bonis, relativum pretium habentibu.s ', longe praeferendum). Qui te creavit sine to, n on te salvabit sine te. Unam habes animani. Hanc si perdas, damnum re- sarciri nequit. — Virtutem itaque omnibus aliis anteponas; huic reliqua subordines, et ad eam ceu finem referas; viribus tuis nunquam contra otficium utaris; facultates omnes, quas tibi Deus impertitus est, conserves et excolas; id- que tanto magis facias, quo major facultatum istarum gradus, et opportunior eas perficiendi occasio tibi suppetit. Dure Dominus reprehen- dit servum pigrum, qui multiplicare neglexit talentum suum. — Cave, soliciteque remove, quidquid eognitionem tuam minus perfectam reddit; age autem, quidquid juvat, ut ea di- stincta, quoad fieri potest, evidens, viva, ex- pedita, beue ordinata, et pro diguitate objecti perfectior, rationi ac revelationi consentanea, et ad moratem perfectionem accommodata eva- dat. Dauca vero utilia, quam inutilia multa 15 * 228 pernoscere praestat. Plurimarmn enim rerum obscura notitia mentem animumqtie perturbat, et in multos errores noxios conjicit. — Ne- glige, quaecunque inutilia, periculosa, aut ne- cessariis utflfbusque cognoscendis impedimento sunt futura; contra scrutare sagaciterque, recto tamen ordine, peniosce, quae ad perfectionem et felicitatem tuam prač ceteris necessaria uti- liaque sunt. Nec commodis nec incommodis ullis absterreri te sinas, quo minus quamcunque salutarem veritatem, etsi fors propensionibus tuis molestam , sagaciter rimeris, certiusque pernoscas; cognitam autem constanter in praxin deducas, a(quC ad alios quoque prudenter pro- pages. — Studeas etiam tibi comparare facili- tatem ad plura simul, si opus est, attendendi, attentionem tuam in eodem objecto diutius (i- gendi, eam ab aliis objectis abstrahendi, atque in alia transferendi, repraesentationcs alias fa- cile reproducendi, alias obliterandi obscurandive, aut varie inter se conjungendi. Apes imitare, quae flores ad mel faciendum idoneos carpunt, deinde, quidquid attulere, disponunt, ac per favos digerunt. — Alimenta, quae aecepimus, quamdiu in sua qualitate perdurant, et solida innatant stomacho, oneri sunt: at cum ex eo, quod erant, mulata sunt, tune demum in vires et sanguinein transeunt. Idem in illis, quibus alis ingenium , praesta; quae hausisti, conco- que atque lua lac. — Lege sedulo bonos li- bros, attamen semper cum optima inten- tione, profunda meditatione, et practica ad te ipsum reflexione. — Audi verbum Dei; frequenta puhlicam et privatam instructionem; 229 consulta viros eiuditos piosquc, et cum iis saepius colloquere. — Ceterum unicuique au- thoritati sine examine asseiisura prae,stare, eoruin, quae captum tuum excednnt, naturam explorare, aut propterea auctoritati, praesertim divinae, assensum negare, quani diligentissime ca ve. „Scrutator enim majestatis opprimetur alj ea.“ — Fac demum haec omnia. recto ordi- ne, modo et fine. Illustratio tua eo tendat, ut te ineliorem, non aulem superbum et astutum reddat. — Discendi negligentia, praecipitantia, inconstantia mentis, incuria circa veritatis agnitionem, curiositas immodica, sceptieismus, temeraria scrutandi libido, judicii pertinacia, librorum inutilium aut perniciosorum lectio, cum malis bominibus consuetudo, exempla, et prava eorum colloquia, prudentia carnis et hujus muiidi tibi nocent, l)eoque summopere displi- cent. Scientiarn vero Dei, sapientiam spirilua- lem et prudentiam christianam, studio,sissime consectare. „Initiurn sapientiae, timor Domini. 1 ' Ad veram sapientiam pervenire non possunt, qui falsac suae sapientiae fidueia desipiunt. Sapientia illa dara est, non quae in verbis volat, sed quae virtutibus constat. Ad majoris culpae cumulum pertinet scire quemquam, quid sequi debeat, et sequi nolle, quod sciat. Ex FACULTATIS IMA G IN ANDI ET P1IANTASIAE licentia varii generis vitia, su- perstitionis ac lascivi amoris insaniae, irae, indomitae cupiditates, trislitiaeque ac impa- tientiae monstra nascuntur. Fallacia ejus ratio- nem impedit, impia desideria inflammat, quietem animi turbat, attentionemque ab officiis re- 230 trahit. Ut igitur illius cultura et domininm in illam tibi cordi sit, satis conunendare tibi non possum. [ta etiara salutarium veritatum oblivio ruina spiritualis; e contra viva earmn recor- datio salutis spiritualis causa praecipua esse solet. Quare bonas repraesentationes per sin- gularem diuturnamque attentionem, repetitamque meditationem profundius meriti infigas, easdem saepius restaures, atque signis,' ut ita dicam, excitatricibus alliges. RATIONEM tuam etroma praecipue no- titia earum veritatum moralium, quae ceterarum principia et moralitatis fundameutuin sunt, easquc firma persuasione ampleeti, et maximi aestimare adlabora. Mas ab ofmii errore imnra- nes servare, familiares tibi reddcre, semper animo obversantes habere, atque inde agendi regulas eruere conare. Quam in rent, Dei, tui ipsius et hominum, praesertim eoruin , cum quibus arctius necteris, item mundi practicam cognitionem tibi comparare nitere. Haec autem notitia, ut tibi salutaris evadat, tum principia moralia ad actus easusve obvenientes applica, et quae, cur, quomodo praecepta, prohibitave sint, sedulo examina; tum eas veritates ad casus verosimiliter futuros exige , et qui legi- bus consentiant, dissentiantve, statue. — Nil ex impetu aut ex atTectu, nit absque praevio examine appete, aversare aut a g e; aliorum quoque consiliis utere, actionemque interim suspende; ad tentationes, judiciis ante sapienter latis, et conceptis bonis propositis, te praepara praemunique; inler ipsa negotia semper ad 23 i animi motus attentus esto; ad finem negotii aut diei, omnes cordis latebras, cogitata, verba, actus seru (are, causas, incitamenta, motiva inquire; ex ipsis erroribus sapere disce; ex aliorum factis exaniinatis judicium emenda, deque boni,s actis gratam, de malis vero in- gratam sensionem excitare stude. Dictis hoc unum addam, ut desideria ac affecfus tuos mature observes, eorum causas, indolem, gradum, utilitatem aut nocendi vim diligerrter scruteris, eosque ad virtutem foven- dam impendas; periculosos vero reprimas, et ne in libidines degenerent, impedire satagas. Affectionem praesertim ceteris dominantem sub- jiciendi ac temperandi omnem des operam; afFectus' denique scnsuales iri alia objecta, vir- tuti amica, convertas. Mac ratione irritamenta vitiorum in virtutis adjumenta mutabuntur. Quo autem illos tanto facilius frangere valeas, pessimos eorum effectus, malitiam, stultitiam, risu commiserationeque dignam perpende. l)e reliquo non afFectuum exstirpatio, sed eorum moderalio et justa directio Christi lege in- jungitur. Cura corporis. Tfuere, amorc Dei, corporis integritatem et sanitatem, conserva membra viresque ejus ita illaeša et firma, ut omnia et singula fini ac usui, ad quem destinantur, quam maxime apta exsistant atque perdurent. A corporis sa- nitate liberior perfečtiorque facultatum animae 232 et corporis usus et vigor, atque expletio plu- rium status tui tam er ga te, quam alios offi- ciorum pendet. Sanitas est singulare Dei donum. „Exultatio ( gloria ) juvenum (est) fortitudo eorum. — IMelior est pauper sauus et fortis viribus, quam dives imbecillis et ilagellatus malitia ( mala valetudine) , et corpus vali- dum, quam census immensus. Non est census super censum salutis corporis .“ Hujus tamen cura subordinanda est curae animae. — Abso¬ lon quidem erat pulcherrimus in Israel. A vestigio pedis usque ad verticem non erat in eo ulla macula. Sed quam multis vitiis pul- chritudinem suam fo e davit! David vero erat adolescens non solum pulcher aspeetu, sed simut fortissimus. — Pulchritudo corporis vir- tuti juncta placet. — Ouae sanitati noxam in- ferre aut pericutum creare possent, solicite equidem cave; anxia tamen et immodica vale- tudinis cura, et teneritudo nimia, quae minima Corporis incommoda, tempestatis varias impres- sioues, laboriosas exercitationes, victus aspe- ritatem et obvias quasvis molestias trepide refugit, officiis valetudinique plurimum officere saepe solet. — AtFectuum item quorumvis ve- hementia minuit dies. — Porro „in multis escis erit infirmitas; propter crapulam multi obierunt, et multos exterminavit vinum." Quare scribit sanctus Paulus Tito: „.Juvenes hortare, ut sobrii sint.“ — Luxuria effrenatior pestis pariter est non animae solum, sed et corpo¬ ris. — Olium denique, torpor corporis et nimia victus amictusve mollities sanitati obesi. 233 Id igitur cibi potusque genus elige et adhibe, quod tuae sanitati, simulque facultati- bus tuis maxime accommodatum nosti; cibos simplices ac obvios reliquis praepone, iisque adsuesce; cibum potumque nunquam ad plenam šatietalem sume. Plenus venter non studet lubenter. Natura paucis, cupiditas vix unquam contenta. est. — Noe bibens vinum inebriatus est, et nudatus jacuit in tabernaculo. — Esau pro lenti,s edulio vendidit primogenita sua. — Ammon, filius David, in convivio, Absolon temulentus occisus fuit. — (Juani 1'acile etiam e gulae viti o nascuntur inepla laetitia, ira, contentiones, rixae, pugnae et scurrllitas! Ven¬ ter cibo meroque distentus, quam facile de- spumat in libidinem! quam effrenis garrulitas, in qua peecatum vix deerit, et quae mentis liebetudo , vitli hujus sunt 1'oetus! Gulae dedi- tus ventrem veluti idolum habet, opes decoquit, famam maculat, occulta vitia paudit, et ratio- nis usum impedit. Gula corpus enervat, vires labefaclat, sanitatem depascit, morborum gen us varium general, mortemque accelerat. Et. num dives epulo non querebatur, pati se lingua specialem cruciatum ? MOTUM CORPORIS moderatum, in li- bero aere, inter amica col!oquia, vel naturae contemplationem, postquam mentis exercitatio- nibus acriorem dedisti operam, aliis relaxatio- nibus potiorem habeto. Peracto utili labore somnus est dulcissi- mus. Hune salubriter nonnisi noeturnis, aliquot ante et post mediani noetem, boriš, ac post sobriam coenam mature eapies. Nimis autem 234 et in multam diem eura protrahendo, animae, corpori et officiis tuis detrimentam afferres, ac dimidium quasi vitae somno sepultus non tam degeres, quam perderes. — Ab immodicis vi- giliis, quas etiam utilis labor expleat, caveto, potius surgendo maturius , quam in multam noctem vigilando. Moderato tandem, et per vices intermisso, quain improbo, et usque ad animi corj)orisque defectionem taediumque continnato studio, multo felieius ac prudentius et negotiis et viribus consulitd. Častita s. Christianus, sciens, emtum se esse pre- tio magno, sanguinis scilicet Jesu Christi, glorificat et portat eum in corpore suo, cujus membra considerat tanquam membra ejus et templum Spiritus sancti; omnemque eotum abu- suin, veiuti quandam irreligiosam profanatio- nem censet. Tališ tu quoque sis oportet. Viles idcirco verba, gestus, aspectus, oseula et tac- tus omnes castitati oppositos, atque cogitatio- nes, phantasmata ac desideria eidem contraria repiime. „Omnis immunditia nec nominetur in vobis.“ Oave a MOLLITIE. Haec enim animi corporisve vires conficit et eshaurit; juventutis corpora et animos, ceu occulta peslis el se- cretum virus, infieit ac pessumdat; in summas miserias conjicit; veiuti crudelis lues rnillenos juvenes praematura morte mulctat; demum 235 haec pestis aliis persaepe non sine maximo piaculo afflari, ac plerumque difficillime emen- dari, imo saepe nonnisi ip.sa cum vita finiri solet. „Ossa ejus irnplebuntur vitiis (peccatis occultis), et cum eo in pulvere dormient ( morientur ). Sed non hujus peccati tantum, veram etiam ceterorum castitati oppositorum, tristissimi suiit effectus. Luxuria enim excae- cat mentem, totamque absorbet; exstinguit ju- dicium rationis, memoriam reddit labiletn, animi propositum inconstautia obruit; odium legis divinae amoremque inordinatum hiijus vitae, despectum virtutis et beatitatis aefernae, et desperationem salutis non lavo Rignit; sanita- tem ad studendum adeo necessariam labefaetat; tarnam maculat.; Dei amicitiam abjicit; de ra- tionali homine brutum efficit simile equo et mulo, quilnts non est intellectus;. aeternae damnationis reum facit; pacem turbat familia- rum; alios ad malum exemplo trahit, ac inno- centiam jugulat. Neque aliud est scelus, quod tanta mundo mala importavil. Quam boni econtra sunt effectus castita- tis! lli tum ad sanitatem, tum ad cominune familiarum et generis humani bonum, inprimis ad optatum progressum in studiis faciendum, atque ad pietatem promovendam ingens mo- mentum habent. — Ne igitur contra illam pecces, considera vitii oppositi turpitudinem et tristes effectus; castitatis econtra nobilitatem ac utilitatem. — Time patrem optimum , sed et judicem justissimum. ,,Oni talia agunt, regnum I)ei non possidebunt." — Humilia te; superbos tradit Deus in passiones ignominiae. — Fuge 236 otium et vilam voluptuariam ; nutritur enim li- liido deliciis, vino accenditur, comessatione in- Hammatur. — Custodi sensus tuos, aures oculosque inprimis et tactus. „Corrumpunt eniin moreš Ibonos colloquia prava, et } mors ascen- dit per fenestras iiostras" (per oculos no- stros ). — Vila liberius consortium et familia- ritatcm cum sexu altero. Nec Samsone fortior, nec Davide sanctior, rtec sapientior es Salo¬ mone. „Longe tac a muliere blanda viam tuam, et ne appropinques foribus domus ejus.“ — Elonga illecebras et illicia luxuriae, libros mi¬ nus castos, lascivas comoedias, turpes imagines, et choreas periculosas. — Čonsidera serio ae frequenter novissima: mortem , judicium , infer- num et caelestern gloriam. — Perpende pas- sionem Christi, exempla heroicae castitatis, aut victimarum luxuriae. — Principiis obsta, sero medicina paratur, cum mala per longas inva- luere moraš. — Recurre ad Deum humilibus ac fiducia pleniš precibus. — Utere saepius, ac ferventer, Sacramentis Poenitentiae et Eu- charistiae. — Praeter haec subsidia juvabunt te ad conservandam castitatem sobrietas, labo- ris amor, somni parcitas, pudoris ae modestiae exterioris cura singularis, reverentia quaedam erga tuam ac aliorum hominum dignitatem, erga tuum aliorumque eorpus, Dei denique praesentis memoria, in quo vivimus, movemur et sumus. Si praesentem habes Dominum, ex- hortatione non indiges. Exemplum castitatis habes Josephum Ae- gyptiacum, qui maluit iu carcerem detrudi, quam castitatem violare. Sed providentia divi- 237 na, quae suaviter disponit omnia, mire exalta- tus et totius Aegypfi gubernator faetus est. Dignum sane imitatione exemplum! Tempore tentationis, ad quasdam prae- dictarum considerationura, aut ad utiles statui- que tuo corivenicntes occupationes, te converte. Non cedendo, sed resistendo pax cordis inve- iiitur. — Nec cum tentationibus altercanduin, nec de consensu in eas multum inquirendum tibi est. Juvat subinde situm corporis mutare. Si motus persistat, noli turbari. Non nocet sensus, uhi non adest consensus. — Post ten— tationem objecta ejus, nec sub bono obtentu, in mentem revoca. Temporis aestimatio et usus. Vita praesens semita est, necessario cal- canda, quae ad aeternam vel beatitatem vel infelicitatem pro usu abusuve temporis te de- ducit. Quam brevis et irremeabilis haec semita 1 Tempus praeteritum irrevocabile, futurum in- certum, praesens maxime fugav nosti. Salutis tuae negotio a Deo tibi concedilur. Nullo non momento aeternitati vivere licet. „Ecce nune tempus acceptabile; ecce nune dies salutis. — Tempus breve est. — Praeterit figura hujus mundi. — In sapientia ambulate, tempus redi- mentes. — Bornim facientes non defieiamus; tempore enim suo metemus non deticientes (messem, quae nun(/uam deficiet): ergo dum tempus habemus, operemur bonum.“ Ilem igitur pretiosissimam noli parvi pendere. Labora 238 per diem; veniel enim nox, qua laborare non poteris. Nec particulam diei infructuosam sine; salutis n ego ti um in tempus incertum non differ. Quot homines mors ingruens, sed saepe serius, docuit, quantum sit pretium temporis! Quare salutaria ac utilia setnper operare. Nulla dies sine linea. Tot homines pro.te, tuaque neces- sitate ac commoditate laborant: et tu otio in- dulgeas ? Quomodo posses aliquando reiigioni ac patriae prodesse, si nune otio torperes. Arguuntur otiosi; praeminm vero referunt ope- rarii. „Qui non laborat, non manducet." Pau- ius ipse scenofactoriam artem esereuit, šibi ac suis, ea quae opus erant, manibus suis mini- stravit; noete ac die operabatur, ne quem gravaret praedicando Evangelium. lino primus parens noster a L)eo positus e,st in paradiso, ut operaretur ibi ; et post lapsum in sudore vultus sui vescebatur pano suo. Deus ipse nsque operatur et Christus semper bornim ope- ratus est. An non in hunc finem Deus vires facultatesque tibi dedit, ut iis ad tuum alio- iumque bonum rite utereris? — Labor mode- ratus insuper lacdio praecavet; vires roborat per(icitquc; pluribus vitiis viam obstruit; exi- stimationi consulit; (ibi, parentibus et magistri« gaudium affert; virtutem fovet, servat, auget, coronamque justitiae meretur. Ouam dulce est vesperi testimonium conscientiae: Ilac die in sapientia ac in virtute profecisti! Ouam ama- rum e contra tibi loret dicere: Arniči, diem perdidi! —Ouam turpe est otium! quam turpis, quae inde naseitur, ignorantia! „Multam prae- terea malitiam docuit oliositas;“ et non sine 239 fundainento dicit proverbium: Otium pulvinar diaboli. „Qui sectatur otium, stultissimus est. — Vade ad fonnicain piger!“ Homo otiosus iion potest nou exosus esse Deo, ejusque in— dignationem movere; abutitur enim ipsius doniš; praeceptisque ejus, promissis ac doniš cor frigidum, durum et quasi sensus expers objicit. Acediae deditus comparatur arbori non ferenti fructus; servi porro pigri et nequam, talentis šibi creditis non utentis, nomine significatur, atque de eo dicitur: Vult et non vult piger. Fuge itaque otium , et ama laborem. Ut autem tabor tuus rectum moduin le- neat, amore Dei et eidem placendi desiderio, occupationem nonnisi ulitem talemque suscipe, quae viribus tuis consentiat, eamque bene or- dina. Nam quod re.cto ordine non fit, nequit omili ex parte perfectum esse. Ordo in scien- tiis, artibus et quibusvis negotiis ad qualem- cunque perfectionem necessarius est. Ordo rectus taedio , inconstantiae, tepiditati et con- fusioni medetur. Nec sine mcrito eum obser- vabis, eum perpetuam tui abnegationem com- prehendat. — Deus amat ordinem; ordo regnat in boe universo. Ordo est anima rerum. „Oinnia tempus habent. — Oinnia ordine ti ant/' — Fervide insuper, accurate, constanter et absque nausea, perage perticeque laborem tuum. Labor improbus omnia vincit. Dii laboribus oinnia vendunt. Non uno cadit arbor ab ictu : multis ictibus dejicitur quercus. — (Juodvis denique negotium eum nunama in Dei ope fiducia, eum oratione ac plena tui in voluntatem divina, 240 quod exitum attinct, resignatione inchoa et fini. A Jove principium, dicebant veteres. Ignaviae omne gen n.s, otium etiam labo- riosuiri, negligentiam, tarditatem, cunctationem, fastidium, instabilitatem, languorem, oscitan- tiam, desidiam, inertiam et commoditatis stu- dium vita. — Cave etiam ab aggressu rerum plurimarum absque delectu, scopo fructuve; non age inutilia, neglectis utilibus, nec omissis propriis, alienis te immisce. — Longe sirit denique a negotiis tuis confusio, perturbatio, immoderatio, et perversitas sine fine agendi. Haec vitia vires tuas, tempus pretiosum et meritum tunm perderent; bonum tiium aliorum- que impedirent; officiorum exsecutionem cor- rumperent, vitiis demum aliis occasionem prae- berent. — Haec ergo animo saepe volve; meditare novissima hominis; recordare praesen- tis ac te adjuvantis l)ei; aeternam retributio- nem ac exemplum hominum magna operantium considera; atqne contende, ut, quidquid agis, hilariter, nec tumultuarie obiterque agas, con- temtiusve agendo ac lassitudine , animi corpo- risque vires frangas. Officia studentium. C um singulari, diligentiorique institutione et cultura perfruaris, ac ad praecipua in sa- cra profanave republica munia deinceps obeunda destinatus sis: lleo, tibi, parentibus, magistris, Ecclesiae patriaeque debes, ut praecipua mo¬ ram probitate, flagranti literarum, inprimis ad 241 futuram vitae conditionem necessariarum, stu¬ dio, decente erga magistros observantia, do- cilitate, reverentia, obedientia in rebus ad studia ae disciplinam scholasticam pertinentibus, et constanti legum scholasticarum espletione ad publica munia rite obeunda te praepares. Qualis es, tališ eris. „Adolescens juxta viam suam, etiam cum senuerit, non recedet ab ea.“ Quo semel est imbuta r.ecens, servabit odorem testa diu. — De S. Joanne Baptista legitur: „Puer crescebat (c,or por e et aetate) , et confortabatur špiritu" (sapientia et virtute proficiebat , Špiritu sancto animum ejus r obor ant e), litinam et de te dici posset, crescere te cum in scientia, tum in pietate! Lege igitur, stude, vaca scientiae, satage oratione et virtutum exercitationibus proficere, doneč vir lactus evacues penitus , quae parvuli sunt. „Fili, a javentute tua escipc doctrinam, et usque ad canos invenies sapientiam. Quasi qui arat et seminat, accede ad eam , et sus- tine bonos fructus illius. In opere enim ipsius exiguum laborabis, et cito edes de generatio- nibus illius (t/uod primum didicisti, nun- f/uam penitus amittes. Mentem animum- uae? Jesus autem dixit: Non homicidium facies; non adul- terabis; non facies furtum; non falsum testi- monium dices; honora patrem tuum et matrem tuani, et diliges proximum tuum, sieut teipsum. Dixit illi adolescens: Omnia haec custodivi a juventute mea (ab oriente aetate, a primo rationis usti). Quid adhuc mihi deest? (Si guid mihi defuerit, illud suscipere et ex- segui paratus sum). Ait illi Jesus: Si vis 16 * 244 perfectus esse (si perfectiorem viam in- gredi veliš , sublimiusgue vitae genus profiteri et amplecti ). vade, vende, quae habes, et da pauperibus, et habebis thesau- rum in eaelo (gloriam ampliorem, gumn si sola mandata observes ), et veni, sequere me ( discipulus meas esto, milu indivi- duus adhaere, vilam meam omnibus con- spicuam virtutibus imitare ). Cum audiišset anteni adolescens verbum (tam arduum per- fectionis it er šibi a Ckristo praeter ex- spectationem preponi.) , abiit tristis; erat enim habens multas possessiones (umore immodico temporalium bonorum ? eorum abdicationi imparem se sensit). — Cum a statu, quem aggressuius es, felicitas tua temporalis ac aeterna pendeat, interest pluri- muni, ut illum muha cum cautione ac pruden- tia clig-a.s. Hune in finem Deum adi cum fiducia, ut patrem et magistrum optimum; lu- men ferventi ac bumili oralione postula, quo in fanti momenti negotio dirigaris. Nihil aliud quaeras, quam ununi iliud necessarium, ut l)eo accepfus s is-, et salu (etn tiiam opeveris. Heurn, ut ornnis boni fontein, plenitudinem, exemplar finemque intuere. Non tibi blandiaris de pueritiae innocentia, non praesumas de vi- ribus tuis: sed timeas tibi, caveasque a la- queis, tentationibus, erroribus, amore et terrore mundi. Nondum te, quod praecipui momenti est, fecisse intelligas, nondum christianae vitae officia implevisse; status et conditionis elec- tionem, in špiritu Dei fac. Postula ab eo, 245 qui dat omnibus affluenter, sapicnliam et gra- tiam ad id necessariam, et dabitur (ibi. Tn fide, nihil haesitans, postula, et Deum inter- roga : Quid adhuc mihi deest? Ipse responde- bit tibi, et loquetur ad cor tuuin. Sed ut verba Dei et inspirationes obedienter audias, fuge mundi amorem ac terrenas voluptates. — Adhibe item parentum, aliorumque prudentum ac piorum hominum, praesertim directoris con- scientiae tuae, cui totum statutu tuum moralem a juventute tua exponas, consilium. „Fili, sine consilio nihil facias, et post factum non poenitebis." lloboam relinquens consilium se¬ nilni, et cum juvenibus tractans, male šibi consuluit. — Perpende amoenam ac inamoe- nam status eligendi partem. — Proba propen- siones vircsque tuas, ut noscas, quid valeant humeri, quid ferre recusent; nec unquam solo affectu abripi te sinas. In eleclione status caelibis perpetuo ser- vandi bene videndum tibi est, an respectu tui, consideratis omnibus, ad tuain moralem perfec- tionem opportunior sit futurus; an ejusdem rite servandi spes certa tibi adsit; an vero specialis lors infirmitas, ant contractae malae consvetudinis vitium eam spern infringat; qua intentione , quo fine, an forte solius commodi- tatis gratia hunc slatum amplecti cogites. Ubi denique cum optimo fine et prudenti consilio elegeris, eum veluti virtutis promovendae sub- sidium adbibere coneris. 246 Amicitia. V/era amicitia sine virtute cogitari ne— quit. Virtute neglecta si te amicos habcre arbitraris, erras.se te tum demum senties, cum gravis aliquis casus id experiri te cogit. Non meretur amicitiae nomen conjunctio , quae pro- prii commodi studio, officiositatis exigendae jmmoderatione, nimia, quae existimationcm mi- nuit, familiaritate, adulatione, simulatione, am- bitione vel zelotvpia infecta est; cumque amore communi, cum socialitatis aut status officiis pugnat. — Quid dulcius, quam habere, quo- curn omnia audeas sic loqui, ut tecum? „Bea- tus vir, qui invenit amicurn! — Amicus fidelis, protectio fortis; qui autem invenit illum, invenit thcsaurum. Amico fideli nulla. est comparatio, et non est digna ponderatio auri '“kt argenti contra bonitatem fidei illius. Amicus fidelis medicamentum vitae et immortalitatis.“ Tališ amicus erat Jonathas erga Davidem, quem dilexit quasi animam suam (sicut se ipsurri). Exspoliavit se lunica, qua erat indutus, et dedit eam Davidi, cui arctissimo amicitiae vin- culo erat devinctus. — Verum non cuivis te- mere mamim injicias ; sed caute et prudenter, nec justo citius, nec nisi diligendi dotibus satis perspectis, amicitiain nectas. „Qui cum sapientibus graditur, sapiens erit; amicus stul- torum similis cfficietur!“ Virtutem inprimis Deumque respicito, vitiosis vero omnibus ami- citiam addicere caveto. Cum his tantum con- versarc, dum iex justitiae aut caritalis, aut 247 eoruin emendatio id poscere videntur. Noscitur ex socio, qui non cognoscitur ex se. Expe- rientia constat, societate cum malis, e modestis petulantes, e castis lascivos, ex obedientibus rebelles fieri. Adolescens ille e villa proxima Getsemani, qui, dum caperetur Jesus, tumultu exeitatuš, curiositate impulsus turbam seque- batur, rejecta sindone, qua tegebatur, nudus proiugit a militibus, qui eum lacessebant, di- scipulum esse Christi suspicati. Fuge et (u, quamprimum in malorum societate te esse ad- vertis. — Hominibus (amen, non angelis te jungi eogitato. — Amicitiam debito modo con- tractam sancte, fortiter et constanter servato; talisque esto erga amicum, quaiem eum in te esse vis; per omnia te sincere amantem ei exhibcto. Jungito familiaritatem moderatam; immoderata enim contemtum aut certe fastidium parit. — Consuetudinem haud iuutili duntaxat confabulatione, ineptis delectamentis, aut rerum vauarum communicatione absolvito; sed colla- tionem sensorum, consiliorum studiorumque , ad srnici inprimis moralem perfectionem, dirigito. lies turpes nec rogato, nec facilo rogatus. Quae amicum monenda avbitraris, sincere mo- neto: nulla enim in amicitiis pestis est major, quam adulatio, Manditiae, assentalio. Quibus- cunque amici monitis, etsi forle minime ad palatum videantur, cum grati animi significa- tione te accomodato, iisque, ubi rationi con- venientia judicaveris, morem gerito. Demum geniurn, naevos varios, dictaque et iacta amici, etsi tibi incommoda, liberaliler ac generose condonare atque indulgere conator. — Amici- 248 tiam, nonnisi poscente officio el urgente ne- cessitate, sumrna prudentia adhibita, cumque minimo, quo fieri potest, strepitu rampe. Ubi autem salu« praesertim animae poscit, vincu- lum amieiliae dissolvere nil morare. Teneillud: Amicus usque ad aras. „Si oculus (uus scan- dalizat te, eruc eum.“ — Soluta etiarn amici- tia ab omni arcanorum abusu aut propalatione, ac ab inutili querimonia abstineto, nedum ab odio aut hostililate alienissimus esto. — Deni- que- ob inventum novimi amicum non dimittito veterem; novus enim vix erit ei similis. — Ora denique pro amico tuo tuni in vita, tum a morte ipsius. Bonum exemplum. E>eoi|ila trahnnt efficacius, quam verba et argumenta. PIerique reguntur exemplis. Praeclara virtutis specimina, inprimis a juveni- bus edita, ad alios in bono firmandos vel emendandos, gravissimum habent pondus; bo- nos roborant, vacillantes confirmant, imperfec- tos corrigunt, malos confutant, stimulumque imitationis vehementissime excitant. „Luceat lux vestra coram homiuibus , ut videant opera ve¬ stni bona, et glorificent Patrem vestnim, qui in caelis est. — Consideremus invicem in pro- vocationem caritatis et bonorum operam. — Nemo adolescentiam tuam spernat; sed exem- plum esto fidelium in verbo, in conversatione, in earitate, in lide, in castitate.“ l)e Tobia dicitur: „Cum esset junior omnibus in tribu 249 Nephtali, nihil tamen puerile gessit in opere. “ Omnes actus tui evangelio et Christi exemplo sint consentanei, omnes aliquid imitatione dig- num prae se ferant. Finis tuus hac in re sit sanctus amor er ga Deum et proximum. — Procul autem a te sernper absint ostentatio, vanae gloriae cupiditas, simulatio, hypocrisis aut vanorum finium consectatio. Moribus et praviš evemplis, iino et praejudiciis periculosis, etsi a quibusvis summae etiam dignitatis per- sonis, aut a multitudine auctoritatem šibi con- ciliarunt, nullo modo eedito, sed potius opposita virtutis exempla imperterrito animo continuato. Cave a vexis, irritationibus, scurrilitatibus, colloquiis, factis, scriptis, picturis, libris, rela- xationibus, omnique actione et omissione libera , quae ab altero cognita, vel causa, vel occasio, vel incitamentum ad peccatum esse posset. Eleazarus maluit occidi, quam carries porcinas comedere, vel etiam sirnulare, se comedisse.— C um irent omnes ad vitulos aureos, Tobias solus fugit consortium omnium, et pergebat in Jerusalem, ut ibi adoraret Dominum. Vae mundo a. scandalis! Vae homini, per quem scandalum venit! — Oni scandalizaverit unuin de pusillis istis, qui in me credunt, expedit ei, ut suspendatur mola asinaria in collo ejus, et demergatur in profundum maris.“ — Scanda¬ lum tanto gravius est peccatum, quo ad plura majorave peccata incitat, quo pluribus personis lapsus dat occasionem. — Ob scandalum autem pharisaicum, quod ex sola accipientis malitia peccati occasionem praebet, nullum bonum opus, (ibi aliisve utile, omitte. Obrisi us bene- 250 facere perrexit, quamquam Pharisaei e san- ctissimis ejus dictis et lactis 8 ca i id a lu m sutn- seriut. — Ceteruin actiones etiam innocuas omitte ad vitandum infirmorum scaudalum. S. Paulu« šibi proposuit čarnem non manducare, qua per se innocue uti potuisset, ne fratrem suum scandalizaret, pro quo Christus m o ltu us est, et bac ratione opus Dei destrueret. — Jubet te porro caritas, seductionis pcriculo evpositos adhortari, seductoris artes, malosque fines et moreš manifestare, consortia cum eo dissuadere et irnpedire, ac ejus mala principia adula(ionesque subdolas enervare, ne te pec- cati alieni reum reddas. „Videte, ne quis vos seducat.“ — Si cuidam dedisti scaudalum, hoc bonis exemplis reparare stude. Novissima liominis. N]ovissima liominis sunt: mors , judiciurn , infernus et caelestis gloria. Ilorum recordare saepius, praecipue, ubi tentatio ad peccatum te pulsat; ubi tepor aut adversitas animum dejicerc parat, ubi difficultas a perfectionis studio te retrahere teritat, atque ubi ad ardua consilia suscipienda accingeris. Statutum est hominibus semel MOKI. Mors aequo pulsat pede pauperum tabernas regumque turres. Dispone igitur domui luae; tota vita tua sit praeparatio ad mortem. Qui bene vivere didicit, didicit bene mori. Ne glorieris in crastinum, ignorans, quid su- perventura pariat dies. Vigila: nescis enim 251 diem mortis tuae. Fors Dominus veniel hora, (jua minime putas. Latet ultimus dies , ut ob- serventur omnes dies. Fors hodie tibi morien- dum est. Quan» niulti juvenes hodie m or Hi i jaeent, q U i beri de tnorte ne cogitabant qui- dem! Christus in parabolis de servis, a pa- trefamilias ad reddendam rationem vocatis, de virgiriibus sponsum praestolantibus, de adventu inopino Juriš, vigilandum esse monet. „Vigi- late, et orate, ut non intrctis in tentationem. £< F-piseopo Sardis jussit Dominus Joannem scri- bere: „Si non vigilabis, veniam ad te tanquam fur.“ Alio in loco dicit: „Cum dormirent ho- mines, venit inimicus, et supcrseminavit zi/.ania in medio tritici.“ — Vigila itaque circa cogi- tationes, judicia, principia ac propensiones; circa verba, opera et e or um motiva; circa animi pericula, tentationes, peccati occasiones a(que circa bonas in.spirationes. Hanc vigilan- tiam tibi imperant tua inlirmitas, levita« et mentis nit externa dissipatio, hostium salutis multitudo, taliacia et pertinacia , atque Christi Domini praecepfum gravissimum. Vigila pru- denter, constanterj nil inconsiderate, nil in- constanter, nil ex impetu age; omnia ad ra- tionis et evangelii amussim examina; etiam ad speciem bona ac veluti tua time, ad tentationes te praemuni, ac phantasiam frena. — Praeter vigilantiam commendatam gere curam singu- larem conscientiae reetae teneraeque; meditare frequen(er mortis cerlitudinem, incertitudinem autem horae ejus, bonorum praesentium vani- tatcm, vitae hujus brevitatem, miserias et pe¬ ricula , conjunetionis cum Deo Christoque ardens 252 desiderium, atque eonstans quotidie proficiendi propositum concipe ; fuge peccata; mors enim peccatorum pessima; elice crebro contritionem; frequenta sacramenta, ita tamen ac si ultiina vice ea suscipere.s; interroga te ipsum saepius: quamdiu, et quomodo vixi ? quamdiu vivam ? quamlo et quomodo moriar ? Itane agerem, si bane diem vitae ultimam scirem ? Arripe om- lies oecasiones mortis memoriam revocanles, funera inprimis juvenum. Indies ita cubitum concedas, ac si in altera vita esses evigila- turus. Non ditferas emendationem vitae ad teinpus mortis; tune enim forte cum gravissi- mis doloribus iuctandum tibi erit. Si modo, dum sanus es, difficile reputas peccata deilere et bonis operibus vacare; quomodo boe prac- stabis infirmus, sensibus prope omnibus desti- tutus ? Paucis, quod in hora mortis cupis debesque agere, boe nune age. Ita mors erit magistra vitae, ac improvisa etiam et subita- nea, mala non erit putanda, cum eam vita bona praecesserit. Mortem excipiet JUD1CIUM. Cogila, cui redditurus sis rationem villicationis tuae. Quis judicabit ? Omniscius, qui serutatur renes et corda ; Deus aequissimus : „ Judicabit Domipus orbem terrarum in aequitate;“ omnipotens el inexorabilis: „horrendum e,st incidere in manus Dei viventis,“ Nemo de mami ejus te eruere po- terit. — Quid judicabit? Cuncta, quae feceris; sive bona, siva mala illa sint. „Omne verbum otiosum, quod locuti sunt bomines, reddent rationem de eo in die judicii.“ — Verum non commissa solum, sed et oinissa, usum ant ne- 253 glectum talentorum judicabit; cui enim multum datum est, multum requiretur ab eo. .Judica¬ bit neglecla misericordiae opera: „Esurivi enim, et non dedistis mihi mauducare" etc. Quid si nune cogitationes, desideria, verba ac opera tua hominibus patescerent ? Patebunt autem in die judicii. Ouae te manebit sententia? Vitam inutilem malamque mala, bonam bona excipiet sententia : „Quac enim seminaverit ho- •no, haec et metel. “ — Si igitur senseris, tc ad peccandum pertrahi, cogita tribunal Christi, et frequen(issime vox illa tuis veluti insonet auribus : „Surgite mortui, venite ad judicium.“ Judicium finiet sententia decretoria judicis, qui dicturus est malis : „Discedite a me male- dicti in igncm aeternum, et ibunt hi in suppli- cium aeternum. “ Perpende jacturae hujus magnitudinem: aeternam a Deo, Christo et . Sanetorum consortio exclusionem. Meditare supplicii gravitatem : „Mi(tet cos in caminum ignis." Cogita pocnae aetcrnitatem : „Mali poe- nas dabunt in interitu sempiternas. — Ignis eorum non exstinguetur, et vennis eorutn non morietur .“ — Et has poenas iueurrendi quan- tum periculum! „Lata porta, et spatiosa via est , quae ducit ad interitum et multi sunt, qui intrant per eam.“ An non torte peccata interno digna commisisti ? An bona pro viribus egisti? Sin; time illud Christi: „Servum inu- lilem ejicite in tenebras exteriores: ibi erit (letus et stridor dentium.“ Ne tardes igitur converti ad Dominum. Nulla enim satis niagna securitas , ubi periclitatur aeternitas. 254 „Venite, dicet Christus his, qui a dex- tris sunt, venite benedicti Patris mei; possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi. Ibunt autem justi in vitam aeternam.“ Justos manet intima, aeternaque cum Deo in Ohristo conjunclio et cum Sanctis communio; manet integra ab omili incommodo immunitas, plena mentia animique exsatiatio oimiem hominis ca- ptum excedens jucunditas, g-loria et dignitas; nam „Oculus noit vidit, liec auris audivit; nec in cor hominis asceudit, quae praeparavit Deus his, qui diligunt eum. — Scimus, quoniam, cum apparuerit ( notris revelatus in caelo), similes ei erimus, quoniam videbimus eum, sicuti est. a —- Considera autem ejus obtinendae condilionem: „Si vis ad vilam ingredi, serva mandata. — Non coronabitur , nisi qui legitime certaverit.“ Nec nisi perseverantibus usque in finem vita aeterna promittitur. Sic igitur cur- re, ut bravium accipias. Sic pugna, ut cum S. 1’aulo dicere possis : „Bonum certamen cer- tavi, cursum consummavi, fidem servavi. In reliquo reposita est mihi coiona justitiae, quam reddet mihi Dominus in illa die justus j ude v. “ Denique „in omnibus operibus tuis memorare novissima tua, et in aeternum non peccabis." - J Jesus, exemplar juventutis. Luc. Z. (Jjum factus esset Jesus annovum duode- cim, ascendentibus illis ( parentibus Jesti) Jeroso]ymam secundum consuetudinem diei fe- 255 sti, eonsummatisque diebus (rite celebratis diebus azijmorum ), cum redirent (in Gali- laeatn ), remansit puer Jesus in Jerusalem (non er r or e, non času, sed divino con- silio), ei non cognoverunt parentes (insciis parentibus ) ejus. Eiistimantes autem, illum esse in comitatu (cum familiaribus, cum 'der (juasi turmatim facerent), venerunt iter diei (securi, guod in communi hospi- tio sub vesperam cum invenirent); et re- quirebant eum inter cog-natos et notoSj et non invenientes (exspectatione vero frustrati) 1'egressi sunt in Jerusalem ( ma.vima solici- tudine) requirenles eum. Et factum est, post triduum (tertia die ) invenerunt illum in tem- plo sedentem in inedio doctorum, audientem ilios, et interrogantem eos (instar discipuli, (juaestiones proponentem de Us, f/uae ab illis docentibus audiebat, sive de lege ac prophetis; guasi discere velle videretur, uam sit dispar exitus. 9 . Fracto demum Sacramento, Ne vacilles, sed memento, Tantum esse (adest) sub fragmente, Quantum loto tegitur. Nulla rei fit scissura; Signi tantum fit fractnra: Qua nec status, nec statura Signati minuitur. 10 . Ecce panis angelorum Factus cibus viatorum: Vere panis filiorum, Non mittendus canibus. Tijpis okliqxiis eocscripta a canentibus omit- tantur. In figuris praesignatur, Cum Isaac immolatur: Agnus Paschae depntatnr: Datur marina patribus. 11 . Bone Pastor, panis vere, .fesu nostri miserere, Tu nos pasce, nos tuere, Tu nos bona fac videre In terra viventinm, Tu, qui cuncta scis, et vales: Qui nos pascis hic mortales, Tuos ibi commensales , Cohaeredes, et sodales Fac sanctorum civium. Amen. •^ 03 ^ IV. Ifedoro te supplex, Iatens Deitas, Quae sub his figuris vere Iatitas. Tibi se eor meum totum subjicit, Quia te contemplaus totum deficit. Visus, gustus, tactus in te fallitur, Sed auditu solo tuto creditur. 2 , Čredo, quidquid dixit Dei Filius: Nil boe veritatis verbo verius. Latuit in cruce sola Deitas, At hic latet simul et Humanitas: Ainbo tamen credens atque confitens, Peto, quod petivit Latro poenitens. 299 3 . Plagas, sicut Thomas, non intueor: Deum tamen meum te confiteor. Fac me tibi semper magis credere; In te spein habere , te diligere. Panis vivus , vitam pni e,stan,s homini, O memoriale mortis Domini! 4 . Praesta menti meae de te vivere, Et te illi semper dulce sapere, O fons puritatis Jesu Domine, Me immundum mnnda tuo sanguine, Cujus una slilla salvum facere Totum quit ab omni mundum scelere. 5 . Jesu, quem velatum nune aspicio, Oro, fiat illud, quod tam sitio : Ut te revelata cernens facie, Visu sim beatus tuae gloriae. Visus, gustus, tactus in te fallitur Sed audi tu solo tuto creditur. Amen. -'•oo- De Ss. Nomine Jesu. l. l!)esu! dulcis memoria, Dans vera cordis gaudia: Sed super mel et omnia, Ejus dulcis praesentia. 2 . Nil canituv suavius, Anditur nil jucundius, Nil cogitatur dulcius, Quam Jesus l)ci Filius. 3 . Jesu, spes poenitentibus, Quam pius es petentibus! Quam bonus, te quaerentibus Sed quid invenientibus ? 4 . Nec lingua valet dicere, Nec iitera exprimere, Expertus potest credere, Quid sit: .Jesum diligere. 5 . Jcsu! dulcedo cordium, Fons vivus, lumen mentium, Excedens omne gaudium Et omne desiderium. «. Jesu ! decus angelicum , In aure dulce canticum, In ore mel mirificum, In corde nectar coelicum. 7 . Qui te gustant, esuriunt, Qui bibunt, adhuc sitiunt, Desiderare nesciunt, Nisi Jesum, quem diligunt. 301 8 . O Jesu, mi duleissime! Špes suspirantis aniniae; Te quaerunt piae Iaciymae, Te clamor mentis intimae. 9 . Manc nobiscum, Domine, Et nos illustra lumine, Pulsa mentis caligine, Mundum reple dulcedine. 10 . Jesu mi bone! sentiam Amoris tui copiam! Da mihi per praesentiam Tuam videre gloriam. 11 . Jesu, nostrum sis gaudium, Qui es futurus praemium, In te sit nostra gloria, Salus, quies in patria! '-'£X3 V - De septem verbis a Christo in cruce prolatis. 1. Verbum. |i\ve Jesu, qui mactaris, Sed tortorum, deprecaris Patrem, culpae parcere. 302 Promte fac nos indulgere, Nec vindietam exercere, Corde, verbis , opere. 2. Verbum. Ave .Jesu, qui latroni Poenitenti, summi boni Promisisti gratiam. Tali nos contritione, Nune et inortis in agone Fac mereri veniam. 3 . Verbum. Ave Jesu, qui praesentem Cruci matrem, heu! dolentem Commendas discipulo. Pari nos tuere cura; Per te constet mens secura Quovis in periculo. 4 . Verbum. Ave Jesu, qui dixisti': Pater! Quid me reliquisti Tantis in suppliciis? Ne nos linquas, ut ruamus, Semper tecum persistamus Fortes in angustiis. 5 . Verbum. Ave Jesu, qui testaris Silim; sed, heu! quo potaris, Tu, qui pascis omnia? Fac aeterna nos sitire, Mundi, carnis fastidire Fugitiva gaudia. 6 . Verbum. Av^ Jesu, consummasti Jussa Patri,s, et donasti Tua nobis merita. Bene fac nos inchoare, Sed et plene consummare Tua beneplacita. 7. Verbum. Ave Jesu, qui sermonem Morte claudens et agonem, Patri tradis animam. O mors tua nos emumlet Vitam bonis fac foeeundet, Mortem det tutissimam. I. 0) sanctissima, o piisima Dulcis virgo, Maria! Mater amata, intemerata, Ora, ora pro nobis! 304 3 . Tu solatium et refugium, Virgo, Mater Maria! t>uitlquid optamus, per te speramus Ora, ora pro nobis! 3 . Ecce debiles, perquam flebiles, Salva nos, o Maria! Tolle languores, petle dolores, Ora, ora pro nobis ! 4 . Virgo respice, mater adspice , Audi nos , o Maria! Tu medicinam portas divinam: Ora , ora pro nobis. Tua gaudia ct suspiria Juvent nos, o Maria! In te speramus, ad te clamamus: Ora, ora pro nobis! II. Ojmni die dic Mariae Mea laudes anima! Ejus festa, ejus gesta Cole devotissima. 305 3 . Contemplare et mirare Ejus celsitudinem ; Dic felicem Genitricem, Dic beatam Virginem. a. Ipsam cole, ui de mole Crimlnum te liberet; liane appella, ne procella Vitlorum superet. 4 . Haec persona nobis dona Contulit coelestia; Haec Regina nos divina Illustravit gratia. 5 . . Lingua mea dic trophaea Virginia puerperae, Quae inflictum maledictum Miro transfert germine. 6 . Sine line dic Reginae Mundi laudum cantica; Ejus dona semper sona, Semper illa praedica. 7 . Omues mei sensus ei Personate gloriam; Frequentate tam beatae Virginia memoriam. 20 306 8 . Nullus certe tam disertae Extat eloquentiae, Qui condignos promat hymnos Ejus excellentiae. 9 . Quamvis sciam, quod Mariam Nemo digne praedicet; Tamen vanus et insanus Est, qui illam reticet. 10 . Cujus vita erudita, Disciplina coelica, Argumenta et ligmenta Destruxit liaeretica. 11 . Hujus moreš tanquam flores Exornant Ecclesiam; Actiones et sermones Miram praestant gratiam. 12 . Haec amanda et laudauda Cunctis specialiter; Venerari, praedicari, Decet eam jugiter, 13 . Ipsa donet, ut, quod monet Natus ejus, faciam, Ut ftnita carnis vita Laetus liane aspiciam. -^cX3^ 307 m. A : ve maris stella; Dei mater alma, Atque semper virgo, Felix coeli porta. . 2 . Sumens illud ave Gabrielis ore, Funda nos in pace, Mutans Evae nomen. 3 . Solve vincla reis, Profer lumen caecis, Mala nostra pelle: Bona cuncta posce. 4 . Monstra te esse Matrem, Sumat per te preces, Oni pro nobis natus Tulit esse tuus. 5 . Virgo singularis, Inter omnes mitis, Nos culpis solutos, Mites fac et castos. 6 . Vitam praesta puram, Iter para tutum, Ut videntes Jesura, Semper collaetemur. 20 * 7 . Sit laus Deo Patri, Sunimo Christo decus, Spiritui sancto, Tribus honor unus. IV. Sjtabat mater dolorosa Juxta crucem lacrimosa, Dum pendebat filius. Cujus animam gementem, Čoiistritatam et dolenlem Pertransivit gladius. 2 . O quam tristis et afflicta Fuit illa benedicta Mater unigeniti! Quae inoerebat, et dolebat, Pia mater dum videbat Nati poenas inclyti. 3 . Quis est bomo, qui non fleret, Matrem Christi si videret In tanlo supplicio? Quis non posset contristari Christi matrem contemplari Dolentem eum Filio? 309 4 . Pro peccatis suae gentis Vidit Jesum in tormentis, Et flagellis subditum. Vidit suum dulcem Natum Moriendo desolatum, I)uni emisit spirituin. 5 . Eja mater, fons amoris, Me sentire vim doloris Fac, ut tecum lugeam. Eac, ut ardeat cor meum In amando Christum Deum, Ut šibi complaceam. 6 . Sancta mater istud agas, Crucifixi fige plagas Cordi meo valide. Tui Nati vulnerati Tam dignati pro me pati Poenas mecum divide. 7 . Fac me tecum pie flere, Crucifixo condolere, Doneč ego vixero. Juxta crucem tecum stare, Et me tibi sociare In planetu desidero. 310 8 . Virgo virginum praeclara, Mihi jam non sis amara , Fac me tecum plangere. Fac, ut portem Christi mortem, Passionis fac consortem, Et plagas recolere. 9 . Fac me plagis vuluerari Fac me cruce inebriari, Et cruore Filii. Fac me cruce custodiri, Morte Christi praemuniri, Confoveri gratia. 10 . Flammis ne urar succensus, Per te, virgo, sim defensus In die judicii. Christe, cum sit hinc exirc, Da per matrem me venire Ad palmam victoriae. Quando corpus morietur, Fac, ut animae donetur Paradisi gloria. Amen. Pri sveti masi. 1. Kirie. Pred Bo gam pokleknimo. Povzdignimo serce 5 V nebesa zdaj pošljimo Vse misli in želje. Ta dar presvete maže Sprejmi od nas, o Bog! Naj zbriše grehe naše, Naj var j e nas nadlog. 2 . Mi grešniki spoznamo, Zalili smo Boga, O težko vest imamo, Pokoja nam ne da, Marija, vsi svetniki! Pomoči prosmo vas; Smo grešniki veliki, O Kriste, vsmil’ se nas! Gloria. Bogu bod’ čast in hvala! Na zemlji mir ljudem; K’ je milost Božja dala Rcšenje vsiin stvarem. Bog! hvalo ti pojemo, Prišel si greli odvzet; Ti slavo, čast dajemo; Ti sam, o Bog! si svet. Evangeli. Bog sam nam oznanuje V življenje srečno pot, Temoto razsvetluje, Nas varje grešnih zmot. Kristjani, poslušajmo, Kaj Jezus nas uči; Po njem se vsi ravnajmo, De vsak sveto živi. Vera. To verjem, Bog nebeški! De ti si Stvarnik moj; Odrešil rod človeški Je Sin edini tvoj; Svet’ Duh pri nas prebiva Od Jezusa poslan; Pomoč njegovo vživa, Na svetu vsak kristjan. 2 . Kar si, o Bog! oznanil, Kar je tvoj sin učil, V katolški cerkvi hranil, K’ je za njo kri prelil. To verjem vse resnično; Le Bog pomoč mi daj Živeti tud’ pravično, De pridem v sveti raj. Dam vanje. Sprejmi Bog, Oče večni! Od nas prečisti dar, Ga grešniki nesrečni Damo na tvoj altar; /,( svoje hudobije. In ccliga sveta; Naj nam jih čisto zmije, Nam tvojo milost da. 2 . Ponižno vsi pošljimo Ta sveti dar v nebo, Gospod Boga prosimo, De mu prijeten bo; De naj mu bo češenje, Spodobna večna čast; De dušam da življenje In cerkvi božji rast. Sanktus. Svet, svet, svet Bog nebeški, Oblast imaš čez vse! Ves svet in rod človeški Ti hvalo , čast daje. Naj vedno hvaljen bode! Cešen in povikšan, Odrešit vse narode Od Boga nam poslan. 2 . Vse cerkve poglavarja Se spomni, o Gospod! Tud* škofa in cesarja, Ohrani jih povsod. Ti vodi vse kristjane Ti naših duš pastir, De bojo tebi vdane, Jim daj nebeški mir. Po Povzdigovanji. 0 angeljci, hitite, In pridite, z nebes! Z nam’ sveti kruh molite! Ni več kruh, Bog je res. Počiitkam vsim telesa . Je Jezus tukaj skrit; Deb’ skorej šli v nebesa Ga gledat in. častit. 2 . Ti Jezus se usmili Duš bratov in sestric, De bodo mir dobili Odreši jih iz vic. De gremo k teb’ prebivat. Nam grešnikam tud’ daj; Nebeško Luč uživat S svetniki vekomaj. 3 . Naš duh, o Bog! ti poje: Česen bod’ Oče ti, Kraljestvo pride tvoje, Naj se, kar češ , zgodi. Daj nam naš kruh, jed zdravo Dolge odpusti nam, Ne vpelji nas. v skušnjavo, O trni sovražu ikam. Zavživanje. Moj Jezus! tebe vziti Iz serca jes želim; Pa k teb’ ne morem priti, Ker tolikrat grešim. Operi dušo mojo, Slabosti njene veš; Pokaži milost svojo, De v duhu v mene greš. 2 . O Jezus! k meni pridi, Preženi grehov noč . De duša moja vidi Dobrote tvoje moč. Ostani vedno v meni, De dušo mi živiš; Z menoj se terdno skleni. Me srečniga storiš. Konec. Svet dar smo dokončali, Odpeli čast Bogu ; Očetu darovali Njegoviga Sinu. Mertvim in živim sprava. Za grelic naj ho to; Naj nam ho vsim zastava, De pridemo v nebo'. - 03 ^“ II. Kirie. Pred tabo na kolenih, O Bog, te molimo, In polni želj ognjenih K tebi zdihujemo. Daritev svete maše Si daj, o Bog, dopast’, In zdihovanje naše Povikšaj tvojo čast! 2 . Ko Jezus se je ločil , Je per večerji tam, Prelomil in izročil Ta kruh prijatelam, Posvetil je to vino Ter ga učencam dal, To k mojimu spominu Storite, je pridjal. 410 3 . Telo je to, vzemite, Telo in moja kri; Nikdar ne pozabite, Kaj Jezus vam stori. Za vas on hoče umreti (0 človek , pomni to !) De da ljudem živeti, De jim odpre nebo. i. To naše darovanje Vzcm’, o Bog, od nas, Usliši zdihovanje, In naše prošnje glas. Teleta so očaki Dajali nekadaj, Zdaj dari niso taki, Naš dar je Kristus zdaj. Gloria. Čast, hvala in hvaležnost Je tvoja bla in bo; Nepokoj in betežnost, O Bog! odverni jo. Daj nam miru in tebe, Bog! vedno deržat’ se; V teb’ iskati tebe, Vesel’ častiti te. 2 . Za naše hudobije, Za nas se pokoriš, Smert ta nam greh odmije, Tud’ greha mik pobriš’; Bod’ hvala svetim’ Duhu, Tud’ njemu čast gre še, Zbuduje serce gluho, Svoj oginj v njem užge. E vangeli. Z ust Božjih se iz-haja Svet evangelijum, V serce se nam vsaja, Nam razsvetljuje um. Bog govori, Bog večin, Per Bogu ni laži, O srečin, trikrat srečin , Kater’ se ga derži. 2 . Besede Božje vera Nam kaže pravo pot, Gotovo stezo, ktera Gre v nebesa od tod. Ohrani to povelje In nauk svoj pri nas. Daj nam potem veselje Seboj na večni čas. Kredo. Bog Oče, mi spoznamo, De vse je tvoja stvar, Kar je in kar imamo , Dobrote tvoje dar; Od tebe, Oče, ide Sin rojstva večniga, Spočetje njega' pride Od Duha svetiga. 2 . Marija je rodila To Božje detiee, Devištva ni zgubila, Ne pred, tud’ potlej ne. Naš greh je njega vmoril, Za greh je bil prodan, In kakor je govoril, Je vstal On tretji dan. 412 3 . Na desni rok’ Očeta Je v svetim raju zdaj, Še pride, to obeta, Samo ne vemo, kdaj. Pa kadar se izide Za svet odmerjen čas, Pove nam, de spet pride Očitno sodit nas. i. Sosesko keršenikov Al’ cerkev verjemo, Tud’ občestvo Svetnikov, Zedinstvo v en’ telo. Tud’ grehov ridpušcnje Na temu svetu zdaj, Života res vstajenje, Po tem pa sveti raj. Darovanje. Naj, Bog, dopade tebi, Kar ti darujemo'; Scer kruh je sam na sebi In vino zgolj samo; Pa ’z kruha in iz vina Bo kimalo, kar zdaj ni. Edin’ga tvoj’ga Sina Telo in prava kri. •i. To naše darovanje, O Bog! ne zverzi ga; Vse misli in vse djanje, Vse serca, v dar jih na O daj, de bomo zvesti Ti, Oče, v vsili rečeh, Odvzem’ znad naše vesti Težilo vsili pregreh. 3 . Vse naše premoženje, Ves živež in telo, Blago in tud’ življenje, Vse to naj tvoje ko. Daj nam po svoji volji Zdaj dež, zdaj solncni sij Pokaže se na polji Dobrota tvoja nej. Sanktus. Povzdignimo, kristjani, Vsi svojo pesem zdaj, Zapojmo skupej zbrani: Svet, svet na vekomaj! V nebesih in na zemlji Se vidi njega moč5 Nevercam, Bog! pojcmlji, O vzem’ jim uma noč! 2 . De sveto luč, katere Dozdaj ne vidijo, Spoznajo, udje vere Z nam’ tvoje bodejo : De čast mu skup pojemo, K’ nebo ga da med nas, Hrup mu vesel ženemo, Z angelci vsi v en glas! Po 'povzdigovanji. Molimo klečijoči Boga zakritiga. Oko ga ne razloči, Pa vera znat’ ga da. Zdaj tukaj brez pogleda. O Bog! te vidimo. Zadosti je beseda, De tebe vidimo. 414 2 . Na lesu nekdaj križa Je Bog zagernjcn bil, Zdaj, vera nas previža, Je človek tud’ se skril. Ta dar dobrote tvoje, Kruh tvojih angelov, Opomni misli moje, Do, Bog, si zame vmerl._ 3 . Naj spere dušo mojo, O Jezus! tvoja kri, Dodeli milost svojo, Ti morje milosti! Kar zdaj te nam zagerne, Naj zgine, o Bog! spred nas Naj enkrat se odgcrne, Nam gledat’, tvoj obraz! Za v.-šivanje. Vel’k čudež se odkriva, Vel’k čudež se godi, Gospod se zdaj vživa, Tud’ vera ’ina oči. Podoba je scer vina, Podoba kruha vsa, Ne vid’ se nič spremina, Telo in kri je pa. 2 . O srečin, kdor verjame, De tukaj Jagnje je, Katero nam odvzame Tol’k’ grehov butare. Le to je jed, to vera Kristjane poduči, Ljubezni neizmera Od ktere duša ž’vi. 415 3 . C c ga na konc’ življenja Po vrednim vžijemo, Se smertniga Strašcnja Več bal’ ne bodemo. Težave in britkosti Se tist’ ne bode bal, Katermu bo v slabosti Ta kruh pomoč mu dal. 4 . O Jezus! čast in hvala Naj ti povsotna bo; Ljubezen nam je dala Ljubezen tvoja to, Ta vžitek, Bog! telesa, In tvoje te kervi; Življenje in nebesa, Veselje v večnosti. 5 . Daj tega nam želeli, Goreti vsim v njega! Daj prav nam ga prejeti, Ko pride ločitba; De bodemo s taistim Na pot se vzdignili, In pa iz sercam čistim V nebesa, va-nje šli. Ite missa est. Ker smo zdaj mašo sveto Spodobno slišali, Povz’mimo čast odpeto In hvalo z angelci. Dopade naj mu djanje ()pravljcn’ga daru, Zvirk gnadc bod’ darvanje, Nam dolžna, čast Bogu. 416 2 . Deržimo pomoč’ Božje Se.skoz in skoz terdno', Le ta naj nam orožje Pred vso hudobo bo. Bi •ez greha da naj stati Pred sodbo zadnji dan 5 Po angelih nas zbrati, Na njega desno stran. I!!. Kirie. Pred štolam tvoje milosti, Tvoj verni 1 j ml kleči: In tebe, Bog, v ponižnosti Svojiga serca časti. Štor’ milost tim, kater žele V solzah oprat’ lastne dolgd. Odpusti Oče grešnikam, In skaži se dobrotljiv nam , Dobrot — Ijiv — nam, Dobrotljiv skaži se nam. 2 . Ob dari tvoje smo prišli Kakor zgubljeni sin. In kakor ovce smo zašli, Zgubili tvoj spomin. Al’ Oec vsiga usmiljenja, Na serce polne zgrevanja Z dopadajenjem dol’ poglej. In svojo gnado zopet dej, In gna — do dej , In gnado zopet dej. 417 3 . Smo delo sej vsi tvojih rok In tvoja lastna stvar. Opri slabost’ svojih otrok Ti vel’ki Gospodar. Za spravo z dej darujemo; Tvoji ga Sinu zročujemo; O Bog, skoz Njega sveto kri Vse naše grehe nam odmi, Vse nam — od — mi, Vse grehe nam odmi. Gloria. Čast hod’ na visokosti Bogu na vekomaj, In mir po širokosti Na zemlji bod’ vselej. V ponižnosti pojemo Teb’ hvalo, trojni Bog! Od tebe /.gol prejmemo Rešenje iz nadlog. Evangeli. Iz tvojih ust izide Svet’ evangelium, Na dno let givo verjem, terdno upam , Serčno ljubit’ le želim. Daj mi, Bog, tvoj glas sprejeti, Zmotam pa serce zapreti; Sej iz rok ljubezni tvoje Je prišlo življenje moje. Vero, upanje povikšaj, De v ljubezni ves gorim. Živo verjem i. t. d. Če tud’ cel svet v zmote zajde , V tebi se resnica najde; Teb’ ni skrit’ga, Bog presveti, Brez skerbi ti smem verjeti. Vero, upanje i. t. d. Živo verjem, i. t. d. Tri peršone so v skrivnosti, Le en Bog v svoj svetosti, V bistvu so moči enake, Čudne dela so od vsake. Vero, upanje i. t. d. Živo verjem, i. t. d. V tebe, Oče, na višavah Bom zaupal v težavah; Tvoja roka me podpera, Če me svet, pekel zatera. Vero, upanje i. t. d. 426 Živo verjem, i. t. d. Jezus, tvoje odrešenje Naj me varje v pogubljenje, Je nebesa odklenilo, Upanje nam uterdilo. Vero upanje i. t. d. Živo verjem, i. t. d. Ti me, sveti Duh, podperaj, Strah v sercu mi zateraj; De se vterjen ne preganem Živ ud Jezusov ostanem. Vero, upanje i. t. d. Živo verjem, i. t. d. V tebi, Bog, se veseliti, Tebe vekomaj častiti, V dobrih delih hočem rasti Tebi v vsili rečeh dopasti. Vero, upanje i. t. d. Živo verjem, i. t. d. Tebi hočem zvest ostati, Svet naj žuga me končati, Le do tebe čem hiteti, In z veselim sercam peti: Ljubi Oče ! tebe ljubim , Tebe ljubit’ hrepenim. Živo verjem, i. t. d. Kadar ura mi odbije In me tam ni grob zakrije , Ko trohljivost ž’vot razdere Naj se v mojim sercu bere Ljubi Oče . tebe ljubim , Tebe ljubit’ hrepenim. 'o Adventna, V i, oblaki, ga rosite! Ali zemlja naj ga da! Ve nebesa ga pošljite Skor Zveličarja sveta! Milo so ljudje zdihvali, V grehih in v tami ječali 5 Bog je bil zemljo preklel Greh nebo človeku vzel. Oče se nebeški vsmili,. Vidi toPko bolečin $ De bi se ljudje rešili, Se ponudi Božji Sin; D’vico Gabriel pozdravi, In Marija čista pravi: Lej, pokorno je serce, Kar Gospod mi zapove. Zgodba sveta in vesela Nam odklene vsim nebo: Lej, Devica je spočela, In Beseda je meso! Pred Gospoda pokleknimo, Njega milost zahvalimo. Blagor tebi, grešni svet! Jezus pride greh odvzet. Bratje! dosti je že spanja, Glas nebeški kliče nas, Dan se bliža, noč odganja, Zdaj prihaja srečni čas. Odverzimo vso hudobo, Oblecimo pa svetlobo, De preide grehov noč, In nas vodi Božja moč. 428 Ne živimo več pregrešno, Svet apostel nas uči. Ne nečisto, ne požrešno, Nevošljivost naj beži; Naj se vsak pred njim poniža, Ktor’ga prihod se nam bliža, De bo s čistim sercam vsak Le Zveličarju enak. O Zveličar! pridi skorej, De se spolni, kar želim, O pernesi moč od zgorej , De sc čisto spokorim, Ti pernesi mir nebeški, De ga vživa duh človeški; Daj, de pridem sodnji dan Med ovce, na desno stran. Postna L tam na vertu oljske gore Izveličar naš kleči, Smertna žalost ga premore. Oh, kervavi pot poti. In le hujši so težave, Vidi strašno (iolgato; Le učencov trudne glave V terdnim spanj’ počivajo. 3 . Že sovražni trop prihruje, Iškarjot ga sam pelji, Jezusa hinavc kušuje In sovražnikom izda. „Kaj vi išeje“ — jim reče. Straha vsi popadajo; On se jim pa branit’ neče: Rabeljni ga zvežejo. 429 3 . Iz ljubezni do Očeta, In do grešnih nas ljudi, Za dolgove vsiga sveta Božje Jagnje v smert hiti. Togote se trinogavci Krotki Jezus le molči. Ljudstvo šuntajo hinavci: Križaj, križaj ga! kriči. i. Nejevernih na sodniši Ga nedolžniga spozna, Judovstvo pa na dvoriši Se vtolažiti ne ,di. „Jez ne najdem — Ponči vpije „De bi smerti vreden bil." Naj nad nas pa se razlije, Kliče ljudstvo, Njega kri! H. 5), vi vsi, k’ greste po poti! Jezus z križa govori: Tu postojte men’ nasproti, In povzdignite oči; Glejte, moje so želje, De si vtisnite v serce: Je bolečina kdaj grozna tako, Kakoršne so moje, K’ jih za grehe tvoje, Grešnik, voljno terpim, Za te visim? Jezus ljubeznivi! Mi smo zaničljivi; Lej, sej spoznamo vsi dobro svoj greh. Sdaj močno nad njim žalujemo, K tvoji milosti zdihujemo: Milost! milost! Zveličar naš! 430 ’Z paradiža smo Vli djani. Eve greh nas je proda) . Z materjo na ptuje zgnani; Kam bi se bil človek djal ? Ti pa, naš Gospod in Bog! Nas odrešit iz nadlog Le iz dobrote si prišel na svet; Gorel od ljubezni, De bi nam bolezni Duše ozdravil bil, Kelih si pil Težkiga življenja Britkiga terpljenja; Mi pa le z greham še žalimo te Zdaj močno i. t. d. Po večerji je postavil Svoje smerti nam spomin , Našim dušam jed pripravil, Ljubeznivi božji Sin ! Tri prijatle s sabo vzel, Trepetati ves začel: Oh, moja duša je žalostna vsa; Tukaj ostanite In z menoj molite, Milo učencam djal, Proč se podal. Take imaš britkosti Za sveta slabosti! Mi pa le z greham še žalimo te! Zdaj močno i. t. d. Oče! ako ni mogoče , Tolk’ terpljenja mi odvzet’, Molil si, tud’ Sin l’ga noče Sej sim sam prišel terpet. Mora se tedej zgodit’, Mora svet odrešen bit’; Moč ti prinese zdaj angel z nebes. Smertne so težavne. Kapljice kervave Teb’ po obraz’ teko. Groza je to! Naša hudobija Te na tla pobija; Mi pa le z greliani še žalimo te! Zdaj močno i. t. d. Judež, tvoj učene nezvesti Te za dnarje je prodal. On, k’ je smel pri Tebi jesti Te izdati se ni bal. Zdaj so pristopili , Vsi na te planili Kakor volkovi, usmiljenja ni; Terdno te zvezali, K Anazu peljali. Tožen voljno terpiš Ino molčiš. Krivih prič najeli, De b’ Te križat’ smeli; Mi pa le z grelnim še žalimo te! Zdaj močno i. t. d. Ker Pilatuž vid’ pravico , lil spustiti te želi, Judje hočejo krivico, T’ga ne stori, vse kriči: Jezus naj življenje da, In Haraba naj ga ima, Tak’ so kričali in gnali svoj hrup. Zdaj si bil zmesarjen, Tolk’ stokrat udarjen; Vidijo se kosti , Zdravga nič ni. Oh, za nas uboge To ni nič, ko proge; Mi pa le z greham še žalimo te! Zdaj močno i. t. d. Krono so t’ na glavo dja.]i, Terst podali ti v roke, V plajš rudee te zavijali, Kakor kralja te časte. Tak pred ljudstvo bil peljan, De b’ se vstrašlo tvojih ran; Judje pa vpijejo: križan naj bo! Mora se zgoditi, Križan mora biti, Ako njega spustiš, Službo zgubiš. Zdaj te v smert obsodi, Tak’ nedolžin bodi; Le zavolj greha ti moraš umret’ Zdaj močno i. t. d. Zdaj si bil stepen in ranjen Z grešniki na križ razpet, De bi človek bil ohranjen, De bi bil odrešen svet. Tega ne pozab’ tačas, Kadar prideš sodit nas Zavoljo grehov, katere stormo. Oh, naj bodo zmiti V Tvoj’ kervi preliti! Grešniki pros’mo zdaj, Milost nam daj ! Serčno si nas ljubil, Paradiž obljubil, Če obžalujemo serčno svoj greh. Zdaj močno i. t. d. '-^cX3 v - m. D)aj, mi, Jezus, de žalujem’, Smert, terpljenje objokujem, K’ si ga Jagnje, ti prestal, Grehe zbrisal, milost dal. 433 Jezus daj, de tvoje rane Nas presunejo kristjane, To terpljenje prebritko Nam pomoč naj v smerti bo. Nas odrešit’ smert si zvolil, Pred Očetam trikrat molil. Si kervavi pot potil, Kelli terpljenja čisto spil. Jezus, daj i. t. d. Tolovaji Te obdali, Te zvezali in peljali, Uklonili ti roke, Ktere celi svet derže. Jezus, daj i. t. d. Trinogi so te sodili, Križaj ga, hudobni vpili, Tepli, bili, de se kri Iz bolečih ran cedi. Jezus, daj i. t. d. Ternje bode čelo tvoje, Za velike grehe moje, Tebi, Jezus, Kralj sveta! Žeslo, terst, se v roke da! Jezus, daj i. t. d. Oh! na križ so te razpeli, In na križu te še kleli! Oh , za nas si tolk’ terpel! In za naše grehe umeri. Jezus, daj i. t. d. Naši grehi so te zdali, Tebe, Jezus, zasramvali; Za naš greh tepen si bil, In na križu kri prelil. Jezus, daj i. t. d. 28 Daj nam tebe le iskati, Svoje grehe objokvati, De se tvoja režnja kri Kdaj nad nami ne zgubi. Jezus, daj i. t. d. Velikonočna. Zveličar naš je vstal iz groba! Vesel prepevaj, o kristjan! Premagana je vsa hudoba! Dans je rešenja tvoj’ga dan. Poterta je pekla oblast! O poj kristjan, hvaležno čast! Allcluja, alleluja! Kje, smert, je zdaj premaga tvoja? In tvoje ojstro zelo, kje? Veselo upa duša moja, Življenje večno čaka nje. Moj Jezus je od mertvih vstal, Kraljestvo smerli pokončal. AUeluja, alleluja! Prešlo te je, o grob, strašenje, Vsejano v tebe je telo, De bo poklicano v življenje, Kjer več trohnenja zanj ne bo; De trupla prah ino pepel Spet oživi častit vesel. Alleluja, alleluja! O sreče dan, o dan veseli, Ki ga je storil nam Gospod! De b’ Njemu večno hvalo peli! Odrešen je človeški rod! Odpert stoji nam paradiž. In vrata vanj je sveti križ. Alleluja, alleluja! Iz groba grehov, duša, vstani, V novo življenje z Jeznsam , Odrešena serčno se brani Premaganim sovražnikam. V ljubezni sveti zvesta stoj Zveličarju hvaležna poj: Alleluja, alleluja! Sveto Rešnje Telo. I. Cvetice vč, ki noč in dan cvetete Pred Jezusam, o trikrat blagor vam! Očesce vele dokler ne zaprete Se, srečne, pred ne ločite od tam; O de bi mogel jez, kjer ve merjete, Na vaši stopnji bit’ pred Jezusam, De bi pred Njim za njega dal življenje, Ki dal je sebe v moje odrešenje! Tud’ blagor vam, ve svetlobele sveče! Tam gorite Zveličarju na čast; 0 de bi jez deležen bil te sreče Goreti zanj, vtopljcn v nebeško slast, De bi, enako vam, serce goreče Povžilo v meni se Gospodu v last, Bi jez zamenjal z vami stopnjo svojo! Doseglo kaj bi srečo radost mojo? Bod’ slava Tebi, blažena posoda! Ki v tebi On prebiva, Ljubi moj, Vdeljena ti je prečastna osoda, Kot Božji hram se svetiš pred menoj; O, ko bi služba, v se hranit’ Gospoda, Mi dana bila le en dan — nocoj! Ves gorel bi, ljubezni se povžival, Ker bi ljubezni plamen v men’ prebival. 28 * 436 Al vcnder kelh, in sveče, in cvetice! O kol’ko srečniši sim jez, kot vi! V t ' v. Ce pnde k meni zvest pastir ovcice, Mi vziti svoje da meso in kri; Če v Jezusu prejmem nebes slaščice, In v sercu mojim Kristus sam živi, Takrat medlim, merjem moči ognjene, Ker se Zveličar moj sam z manoj sklene. O duša, kakor vešica se sukaj Okol’ te luči nepreneliama, Od vere in ljubezni živi tukcj, Ogrevaj se v svetlobi Ljubiga. In kadar se ti da prejeti, ukaj, S Teboj mu poje truma angeljska; Objemi ga, terdo se ga okleni, Ter prosi: Daj ljubezen, Jezus, meni! —'cX3^ II. IrVidi molit, o kristjan! Od ljubezni svete vžgan, Kjer je Jezus v Zakramentu Iz ljubezni dan. Tukej so svete reči; Jezusa Telo in Kri; Duša, ktera Njega vživa, Se ne pogubi. Bod’ česen, Odrešenik! V nadlogah pomočnik , Svojini vernim . tebi zvestim Varh in učenik. Posvečuj nas Ti zares, Čudapolni kruh z nebes ! Ti otmi nas vsili nevarnost Duš ino teles. Spokorjenja daj solze, Grehov zbriši nam dolge; Vera, upanje, ljubezen Naj v nas gore. Kadar umerje telo, Vzemi dušo Ti v nebo, De se bomo veselili Vekomaj s tebo. —'DO— Pred sv. Obhajilam. §jo odperle se nebesa; Glej! že kralj nebeški gre, Duša! vzdigni se s telesa ! In nasiti si želje. Truma angelov se zbira, Tam na altarji moli ga; Tam studenec gnad izvira, Glej tam svoj’ga ljubiga. Oh ne čakaj, Jezus mili! Pridi, pridi, ljubi moj! Prosim , naglo se usmili Mene, skleni se z menoj ! Res Gospod, de nisim vreden, De pod mojo streho greš. Kak’ pa Tebe sim potreben, To nar boljši sam Ti veš. Saj ne morem več živeti, Če ne prideš, o Gospod! Tebe serčno čem objeti, De! popred ne grem odtod! Toraj Jezus ljubeznjivi, Pridi in nasiti me! De v ljubezni nevgasljivi Večno s Tabo sklenem sc! Po sv. Obhajilo. Zdaj, o duša moja pevaj, Jezus tvoj Je s teboj. Zdaj zročuj, Zdaj zdihuj, In v ljubezni se ogrevaj! Zdaj vesela glas zaženi: Jezus moj! Res si moj ! In kot zdaj, Vekomaj Prosim; moraš biti v meni! Tako dolgo bom prosila, Jezus moj! Hod’ z menoj! De s Teboj, Ljubi moj ! Po nebesih bom hodila! ■—C<3—■ Jezus v sv. Zakramentu. 0} Jezus j o sladak spomin, Veselje serčnih globočin; Čez med in pa sladice vse Prio’jočnost Tvoja sladka je. Ni moč zapeti lepšiga, Ne slišati prijetniš’ga, In slajši misli tudi ni, Kot si naš Jezus mili Ti. Spokornim Ti si upanje Pravičnim pa veselje vse; Kak’ dober tem , k’ Te išejo, Oh, kaj še tem, k’ Te najdejo 439 Naš jezik je ne dopove Tud čerka ne, sladkosti te; Le kdor si skusi, ve in zna, Kaj je ljubiti Jezusa. O Jezus, vernih sere sladkost! Živ vir in pameti svitlost! Napolniš z radostjo serce, Presežeš vsili ljudi želje! — Lepota Ti si angeljska, V ušesih pesem milena, Ti v ustih si prečuden med, In v sercih pa nebeška jed. 50 lačni še, ki Te jedo, Jih žeja še, ki Te pijo; 51 ne žele nič ljubšiga. Kot Tebe, mil’ga Jezusa. — O Jezus sladki! moje vse! Ti moje duše upanje, Te solzne išejo oči, Moj duh po Tebi hrepeni. Ostani, o Gospod! pri nas Ostani, Jezus, večni čas! Preženi nam duha temč, In nas napolni z milostjo! O mili Jezus čutim naj Močno ljubezen Tvojo zdaj; Pripelji me v nebeško slast, V obličje gledat Tvojo čast. Veselje bodi, Jezus, nam Ki boš plačilo naše tam, Ti bodi naše slave vir Zveličanje , nebeški mir ! -^cX3^- 440 Hrepenenje po Jeznsu. Qi kam Gospod, Gre Tyoja pot! Kam stopnje Te peljajo? Se že mrači, Se dan temni In zvezde že migljajo. Zveličar moj! Pri men’ obstoj Te čem pod streho vzeti } Res hišica Je srotina. Pa željna Te sprejeti. Straši me noč, Sovražna moč, Gospod pri men’ ostani! Kjer Ti stojiš. Noč razsvitliš , Strahovi so pregnani. Vkup bodeva Večerjala, 0 sreča nezrečena! Ziv kruh mi bo Tvoje Telo 5 Men’ duša oživljena. Pri men’ obstoj Preljubi moj! Ki v limbarjih prebivaš, S cvetlicami Posteljem Ti Serce, de v njem prebivaš. 441 Vesela pesem Jezusa. O) Jezus, ves moj blagor Ti! Ljubezen sladka čez moči! Serce po Tebi vse gori, Ko v tebi le se zveseli. Ne zmaga zlato solnce te, Ti umakne mila luna se, Prijazna zarja zad ti je, In tudi svitle zvezdice. Tak čisto lilje ne cvetu, Ne blage rože tak lepo, Duha violce ne dajo, Ne drugo cvetje tak’ ljubo. Tak sladka ni nobena stvar, Ni lol’ko drag nikaki dar, Tak mil prijatel ni nikdar. Kot sere ti mili gospodar. Ni proti tebi višjiga Lepota zemlje zgine vsa , Duhov spremine množica, Zbledi luč neba svitliga. V ljubezni pesem podarim, Jo v serce Tvoje izročim, Se s trumo angelov združim. Veselo z njimi te častim. Ti dušo mojo sam živiš, Seboj v ljubezni zaročiš; Mi toljko radost dodeliš, Serce obilno zveseliš. O ljubi ženin sladki cvet! Si drajši mi ko celi svet, Za Te vse slasti štejem v smert, In raji križ izvolim spet. 442 Po Tebi le so želje vse Ki zame v smert izdal si se; Porosi s svojo gnado me, Ker s sercam, z ustmi prosim Te. Serca veselje ti sladko Ki si me ljubil tak’ močno, Ko iz-tcče mi življenje to, Me pelji v večni mir, v nebo. —5X3^- Dobri pastir. T?i, o Jezus serčno mili, Naš pastir nar boljši si! Kak bi vender ne ljubili Zvesto te z vsili moči? Doli k nam si se ponižal, In ovčic iskat prišel-; Ljud nezdušni te je križal, Za naš greli si smert terpel. Kak uboge me ovčice Tebi to vcrnile bi? — Svoje damo ti dušice V duhu čiste vdanosti. Zvesto bomo poslušali Tvojih ust presladki glas Tvojo voljo spolnovali Radi bomo vsaki čas. Oh prijetno je hoditi, Pasti v Tvoji cedi se! Kak je sladko Ti slediti In ljubiti večno Te! Pasi nas, o Jezus mili V cvetji svojiga medli; Daj, da bi sladkosti pili Pri studencu večnimu. In ko steče čas se paše, V dom nebeški pelji nas — Gor v prebivaljše naše Gledat mili tvoj obraz. -OO- Nar slajši Serce. S;erce nar ljubeznjivši V nebesih in na sveti, Kdo da mi grešnim sinu, Od Tebe pesem peti? — O Jezus Tvoje sladko Serce Naj ljubijo časte Vse ljudstva, vsi jeziki, Vse angelske verstd. Ti Serce si ponižno, Oh daj spoznat mi Tebe, De Tebe vsak čas išem, Ne išem samo sebe. 0 Jezus i. t. d. Ti Serce si vse čisto Nad belo liljo belo, O dcb’ tud’ moje serce V nedolžnost’ obelelo. O Jezus i. t. d. Ti Serce si dobrotno Dobrotno vsiin ubožnim, Dobrotno vsim dobrotnim, Dobrotno vsim nedolžnim. 0 Jezus i. t. d. Ti Serce si ljubljivo, Kdo te dohvalil bode? Ti ljubiš mlade, stare, Ti ljubiš vse narode. O Jezus i. t. d. O Serce, sveto Serce! Si vse ljudi rešilo; Človeško ktcro serce Ti bo to povernilo ? O Jezus i. t. d. O Serce, sladko Serce ! Z roso nebes napajaš Pravične in nedolžne, Zveličanje jim dajaš. O Jezus i. t. d. O Serce, dobro Serce! Vse grešne k sebi vabiš Vse hudo, kar so stor’Ii, Poboljšanim pozabiš. 0 Jezus i. t. d. O Serce, ljubo Serce! Zakaj te svet ne ljubi ? Vnemi ga k ljubezni, Nikar ga ne pogubi. O Jezus i. t. d. O Serce, milo Serce ! Zakaj te sin ne ljubi? Serce mu vžgi v ljubezni, Nikar ga ne pogubi! O Jezus i. t. d. O Jezus, u vsih sercih Ljubezni iskro vterni, Zgubljene vse ovčice Na pravo pot zaverni. O Jezus i. t. d. Dolžni smo vsi ljubiti, Ker vsih dolge si vmival, Za vse britkosti terpel, Oh, kri za vse prelival! O Jezus i. t. d. O Serce nar sladkejši ! Mi vsi v stotere glase Te hvalimo , častimo Zdaj in na večne čase. O Jezus i. t. d. Ž5e zvezdica daničica, Se čuje milo že zvonjenje, Marii čast in počešenje In z zlato zoro vse časti: „Cešena si Marija ti!“ Ko višej sije solnčice, Vzdiguje sc, na poldne gre, Sc čuje zopet nam zvonjenje Marii čast in počešenje; — Čez lirib in plan se oglasi: „Čcšena si Marija ti!“ In kadar solnčice ljubo Nam za goro žari slovč, Se glasno čuje še zvonjenje Marii čast in počešenje; — V večernim hladu se glasi: „Čcšena si Marija ti!“ „Češena si Marija ti!“ Naj se glasi do krajev dni, Naj vedno čuje se zvonjenje Marii čast in počešenje; — Nebo in zemlja naj glasi : ----- --- ---J (-5- Cešena si Marija ti ! w Počešenje Marii Devici. I. 0) devica, liod’ češena! Ti kraljica vsih nebes; Ti si vsim nam vir življenja Ti si sladka, mila vsa. Svit blišobe te obdaja, Solnčno sije tvoj obraz. Vsa lepota svct’ga raja Služi tebi v večni kras. Vender tvoj obraz je mili, Mile tvoje so oči; Vse, kar tebe bi prosili Nas poslušaš — Mati ti! Si ponižna in premila, Si nam dobra vsaki čas. Si nam Mati, kot si bila Se na zemlji kdaj pri nas. Glej na zemlji nas sirote, Glej, nas revne grešnike, I)e od zlega, pros’, in zmote I/jubi Jezus, reši vse! O Devica, bod’ češena! Bod’ cešena vekomej! Taka mati ni npbcna, Kot si bila ti vselej! Vsi častite, vsi hvalite Mater božjo, čisto stvhr: Nje svetosti, visokosti Ne presežete nikdar. Torej pojmo, ne obstojmo, Povzdignimo sledni čas Čast Marije, de razlije Svojo milost zdej čez nas! 447 II. v> jesena kraljica! Češena mi kod’; O cista Devica! Češena mi bod\ Ki tebi Marija! Na goro hitim, Per tebi barija ! Jest biti želim. Pa nekaj , predraga ! Nazaj me derži! 0 D’ vica preblaga! Oh! greh me teži, Češena kraljica i. t. d. Sim daleč zabredel Od tebe, moj up! Globoko je vjedel Pregrehe me strup! Češena kraljica i. t. d. Kak’ hočem ostati Brez tvoje moči? Usmil’ se, o Mati! Ker greh me teži! Češena kraljica i. t. d. Pomagaj , Marija! O, prosi za me! Pomagaj, Marija! De pridem do te! Češena kraljica i. t. d. Vse upanje svoje Postavim na te Le Dete, ti svoje Poprosi za me! Češena kraljica i. t. d. Kaj ne, o Devica! De upati znam; De tebe, kraljica! Za mater imam. Češena kraljica i. t. d. Saj ti si, Devica! Preljuba usa Si nam pomočnica, Kot nekdaj si bla. Zatoraj, Marija ! Češena mi bod’! Na v veke Marija! Češena mi bod’! Slava Marii. L Tfebe, Marija! želim poslaviti, Šopek cvetlični prinesem ti v dar, Sklenil sim zvesto te vselej ljubiti, O , ne zaverzi darilca nikdar. Zgornji veršiček je limbarček beli, Čistiga serca podoba naj bo ! Čistost darujem na duši ti celi, Daj mi storiti po sklepu serčno ! Druga cvetlica, violica mala, Lepa podoba ponižnosti je ; S sercam ponižnim, kot ti si kazala, Tako obljubim posnemati te! Tretja cvetlica, kot iskra žareča, V šopku tak’ svitlo naproti miglja, Tako zdaj klije ljubezen goreča K tebi, o Mati! iz moj’ga serca! Vse, kar premorem, darujem veselo, Tebi, ki Mati vse milosti si; Oh , kako rado pač serce bi pelo Slavo ti večno iz cele moči! 449 V sreči, nesreči in britki težavi Tebe, o Mati, bom zmiraj častil, Upani pa tudi, de v rajski blišavi S tabo tam gori se bom veselil! '■^cX3 s -' ii. Te hi Marija, o Mati premila! Rad bi jez pesmico novo zapel; Rad bi razlil ti vse serčne čutila, Revše ne vem le, kako bi začel ? Veš, o Marija, kako čem začeti? Sel bom na griček in tam bom začel : ..Slava Marii, oj slava prelepi!“ Tak’, o Marija, bom tebi zapel. Klical bom tamkaj na griči krog sebe, Klical bom brate, naj z mano poj6; Klical bom sestre, naj slavijo Tebe, Mladi in stari naj slavo ženo. Divje zverine naj tebe častijo, Voda po grapi naj tebi Šumija, Tički preljubi naj ti žvergolijo, Veterc po gojzdu naj tebi pihlja. Hribje, planine, gorice, doline, Travniki, logi, široko polje, Gojzdi, ravnine in stenne ineline, Vsi naj te z mano, o Mati! časte. Naj se razlega po silni daljavi, Naj se odmeva in vedno glasi, Krog in okrogi po zračni višavi ,,Slava Marii!“ naj večno doni. 29 450 Salve Regina. V/ Rešena bodi, o kraljica, Nebes in zemlje ti gospa ! Mogočna usmiljena Devica, Vsa cista in brez madeža! Marija, k tebi vboge reve, Mi zapušeni vpijemo, Objokani otroci Eve V dolini solz zdihujemo. Češena bod’ presveta Mati, O Mati božje milosti! Tako te smemo imenovati Ker porodnica Dožja si. Marija, k tebi i. t. d. Češena — naše bod’ življenje! Življenje počastimo te, Častito tebi to češenje, Ko mater’ Jezusovi, gre. Marija, k tebi i. t. d. Češena bodi brez števila Vclikrat naša ti sladkost! Češena pomočnica mila In upanje v naši slabost’! Marija, k tebi i. t. d. Oči prijazno v nas oberni, O sladka in dobrotljiva! Priliodne zlege nam odverni, Po smert’ pokaž’ nam Jezusa Marija, k tebi i. t. d. 451 v Cisto spočeti Devici. L ^na zvezda prikazala S temnih je oblakov se ; Lepši kot danica zala, Lepši kakor zvezde vse. Cio stvarjenja kras nar veei Nje lepoti ni enak, Solnca žar svetlo goreči, Je prot’ Nji le temen mrak. Glej, Marija imenuje Zvezda se izvoljena, Ktere prihod oznanuje Srečen dan zveličanja, Ta je zarja lepa tista, K’ sveti v krasu rajskim sej Bolj kot zlato solnce čista Lepši kakor zvezde vse. Solnce nekdaj ni svetilo, Zvezd na nebu tud’ ni b’Ioj Pride čas in spremenilo V prah se nični vse bo to; Njena pa lepota zala Vsih preseže časov tek, Je vse veke presijala, In cvetla bo z veka v vek. Preden Oče trikrat sveti Vstvaril je nezmerni krog, Niso bli še časi šteti, Bla je večnost le in Bog; Preden vodam je tečaje, Preden luč je zemlji dal, In postavil morju graje, Še nebes obok ni stal: 29 * Ti, Devica, si presveta Bila že izvoljena. Bila v V e eni mu spočeta Cista vsa brez madeža. - Kadar delati naravi Je podstavo bil začel, Kadar sive lia višavi, Je oblake gor pripel: Ko nezmerni so svetovi Nastopili daljno pot, Ko besedi se njegovi Vse gibalo je povsot: Takrat ti pri Njem si bila, Ž njim ravnala si že vso V Njem se vedno veselila In pred Njim igrala se. Blagoslov je ves Gospodov Se nad-Te obilno zlil* Blagoslov pa vsili narodov Spet iz Tebe je priklil: Toraj vse te srečno števa, O velika ti Gospa! Tvoja slava se odmeva Po okrajnah vsili sveti. — «s. De eligendo vitae stat« .243 Amicitia.246 Bonum exemplum.248 Novissima hominis.250 Jesus exemplar juventutis.254 Professio tulci catliolicae.259 Invocatio s. Spiritus I. et II.265 Te vove summo Numini.268 Prosternimur credentes.272 Prostrati ante thronnm.280 Te Dcum adoramus.287 Pange lingna.292 Sacris solemniis.294 Lauda Sion .295 Adoro tc supplex.298 Jesu! dulcis memoria.299 De septem verbis Christi.301 O ... • • 303 Omni die dic Mariac .304 Ave maris stella ..307 Stabat Mater.308 fiivdjetiltcbcr. 93ot fccnt ©ottcdbienfte.3*1 ©egetrtieb I., 11., 111.311 •ftict Hegt »er ®eiitct ©iojeftdt.313 StSir inerfett uttž bnvmebev.318 93atet! ®u empjingfl mit SBoljlgefaften .... 326 93atev, ®eine dbinbcr tteten.330 Sefu« rief 511 fid) bic ©eitten.. • 333 @ott unb SCatcr! mir etfdjcinen.336 ® o tet ®u, iit ^immeldfluett.340 SBofiiu foff id) micb menbeit.343 s Bvcbigtlieb.346 9lbt)entHeber ..34 < ®ei^n(i^tžliebet ..351 ©eite. gajlenitebet.355 Dfictiieber.359 spfirtgfIUeber .362 grolnileidjuamžliebet.364 ©eljnfudjt rtadj Sefuž.370 (Scmmuntonlteb .372 (Snteuenutg bež ®aufBunbež.372 3efitž, ®it lete id)! ......... 373 (Selobt fet 3efuž (SljrifiuS.374 SKoiftiieber.375 (Salse Otegina . . . 381 ©tern itn SeBeitžmeere.382 (Sonnc unb Slume.383 @rf)ciB’iie jjimmelžfomgtn.383 SBatienBiume.384 ®až ŽBilb.385 ®ie SDiuitet bet SetriiBteu ........ 387 ®ie SRutter bež Skrmljevjtgen.388 Sum £crjen Sliarta.389 ®te iKaifonigm.391 ®ie $alme. 392 ®až OeBet.393 ®ie dbontgtrt bež ©iegež .394 ®ie gtiebetižJontgitt 395 @nifj att SSavia.396 SDiailieb : ®ie 9lad}tiga((en ftngen.397 2Saria #ilf.398 Otcfcritrart glieb.400 ■Dtaria, jiottigut bet (Sngel .401 Otofev Octt, mit loBett ®idj.402 Svete pesmi. Pred Bogam pokleknimo.405 Pred tabo na kolenih. 409 Pred štolam tvoje milosti.416 Bog pred tvojim veličastvam.420 Pred pridigo: O Jezus duša moja.423 Živo verjem, terdno upam.425 Adventna. 427 Stran. Postna: Tam na vertu.428 ,, O vi vsi k greste po poti! .... 429 „ Daj mi Jezus, de žalujem.432 Velikonočna.434 Cvetice ve.435 Pridi molit.436 Pred sv. Obhajilam.437 Po sv. Obhajilu.438 O Jezus, o sladak spomin .438 O kam gospod .• 440 C Jezus ves moj blagor Ti!.441 Ti o Jezus serčno mili .442 Serce nar ljubeznivši.443 Ko v jasnim pasu primiglja.445 O devica; bod češena!.446 Cešena kraljica.447 Tebe Marija! želim poslaviti.448 Tebi Marija, o Mati premila.449 Salve Regina.450 Ena zvezda prikazala.451 Daj mi vredno počastiti .452 Veš, o Marija.454 Tisto gospo in devico.454 O Marija! lepši cvet.455 Sv. Alojzi.456 Zahvalna.457