KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 77a (4)
INDUSTRISKE SVOJINE
IZDAN 1 DECEMBRA 1938.
PATENTNI SPIS BR. 14448
Vereinigte Deutsche Metallwerke A. G., Frankfurt a./M. — Heddernheim,
Nemačka.
Mehanizam za podešavanje propelera, naročito na vazdušnim vozilima.
Prijava od 10 septembra 1937.	Važi od 1 juna 1938.
Predmet ovog pronalaska jeste mehanizam za podešavanje propelera, naročito na vazdušnim vozilima, koji se sastoji iz jednog pogonskog točka ili mehanizma koji se nalazi u čvrstoj vezi sa izvorom snage i iz jednog točka, koji je na svojoj osovini slobodan i koji se može u odnosu prema prvom točku relativno obitno pomerati, sa mehanizmom za aksi-jalno obrtno pomeranje propelerskih krila i koji ima dva poznata pomoćna točka odnosno dve grupe pomoćnih točkova, čije osovine ne učestvuju u obrtanju glavne osovine za pogon.
Po sebi je poznato, da se izvesno o-zupčenje tako koriguje, da normalno telo točka za izvestan određeni normalni broj zubaca može biti snabdeveno brojem zubaca koji se od ovog normalnog broja zubaca razlikuje za jedan Hi više zubaca, a da se time ne šteti pravilan zahvat sa me-promenjeno ostalim protivtočkom koji prema tome odgovara (pristaje) i za normalno ozupčenje. Pronalazak se odnosi na upotrebu korigovanog ozupčenja kod mehanizama za podešavanje, u uvodu pome-nute vrste, sa dva pomoćna točka ili dve grupe pomoćnih točkova, čije osovine ne učestvuju u obrtanju glavne pogonske o-sovine i koji se s jedne strane nalaze u zahvatu sa naglavljenim pogonskim točkom a s druge strane sa slobodnim točkom za podešavanje, pri čemu se veza sa oba pomoćna točka odnosno sa obe grupe pomoćnih točkova uspostavlja pomoću međutočka koji se nalazi slobodno na osovini naglavljenog pogonskog točka.
Do sada su takvi mehanizmi za pode-
šavanje bili tako izvođeni, da su svi pojedinačni točkovi jednog pomoćnog točka-odnosno jedne grupe pomoćnih točkova u pogledu broja zubaca i prečnika međusobno bili različiti. Kod upotrebe korigovanog ozupčenja je sad moguće, da se u-•mesto dva međusobno čvrsto vezana, na osovini za pomoćne točkove slobodno na-lazeća se i u pogledu broja zubaca i prečnika jedan od drugoga različita pojedinačna točka upotrebi samo jedan jedini točak sa dva puta širim po celoj širini točka ozupčenjem,. Odgovarajući protivtoč-kovi, od kojih jedan ili i oba dobijaju ko-rigovano ozupčenje, imaju pri istim preČ-tnicimal jedan Aod drugoga različiti broj zubaca.
Pronalaskom postignute koristi su jasne pri uporedenju na nacrtu šematički pokazanih primera, pri čemu sl. 1 pokazuje mehanizam za podešavanje u dosadašnjem izvođenju, dakle bez korigovanog ozupčenja, a si. 2 pokazuje isti mehanizam sa korigovanim ozupčenjem po pronalasku.
Iz sl. 1 se vidi, da kod dosadašnjeg načina izvođenja ozupčenje jedan od drugog različitih točkova 2 i 3 stvara potrebu za dva zasebna točkova tela. Oba zasebno o-zupčena tela točkova moraju uz veoma tačno održavanje izvesnog određenog međusobnog položaja zubaca biti uzajamno čvrsto vezana pomoću zakivaka ili t. si. Već i najmanje netačnosti pri tome mogu se osetiti kao neugodne usled nemirnog kretanja točkova i povećanog abanja. Normalno ozupčeni odgovarajući protiv-točkovi 1 i 4 imaju pri tome na poznat na-
Din. 10.—
čin odgovarajući njihovim različitim preč-nicima različiti broj zubaca.
Kod upotrebe korigovanog ozupčenja prema si. 2 je umesto na sl. 1 pokazanih točkova 2 i 3 potreban samo još po jedan jedini točak 2’ sa odgovarajući širim po celoj širini točka ozupčenjem. Dakle ne mora više da bude međusobno vezivana dva točka, i jednovremeno izostaju sve netačnosti koje su se javljale usleđ ovog vezivanja kao i druge nezgode. Oba pro-tivtočka 1’ i 4’ od kojih jedan ili oba imaju korigovana ozupčenja, imaju pri jednakim prečnicima jedan od drugoga različit broj zubaca. Celom širinom ozupčenje točkova 2’ je takođe i u pogledu otpornosti povoljnije no pojedinačna ozupčenja ranijih točkova 2 i 3.
Razume se, da se korigovano ozupčenje po pronalasku može upotrebiti i kod mehanizama za podešavanje, koji umesto čeonih zupčanika imaju konusne zupčanike sa upravno ili koso prema pogonskoj osovini nalazećim se osovinama.
Patentni zahtev:
Mehanizam za podešavanje propelera, naročito na vazdušnim vozilima, koji se sastoji iz jednog pogonskog točka ili mehanizma koji sa izvorom snage ostaje u čvrstoj vezi i jednog točka ko.ji je u odnosu prema prvome točku relativno obrtno pomerljiv, i koji je na svojoj osovini slobodno postavljen i ima dva pomoćna točka odnosno grupe pomoćnih točkova, čije osovine ne učestvuju u obrtnom kretanju glavne pogonske osovine, naznačen time, što je umesto dva međusobno čvrsto vezana, na osovini za pomoćne točkove slobodno nalazeća se pojedinačna točka (2, 3), koji su u pogledu broja zubaca i prečnika različiti jedan od drugoga, predviđen jedan jedini točak (2’) sa dva puta širim po celoj širini točka ozupčenjem i jedan ili oba protivtočka (2’, 4’), koji se nalaze sa ovim točkom u zahvatu, dobija-ju korigovano ozupčenje, tako, da oba protivtočka (l', 4’) pri jednakim prečnicima imaju broj zubaca, koji se međusobno razlikuju za jedan ih više zubaca.
Ađ pat. br. 14448